Қазақстан Республикасының кейбір нормативтік құқықтық актілеріне банктік және микроқаржылық қызмет мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы

Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 2024 жылғы 5 тамыздағы № 49 қаулысы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2024 жылғы 6 тамызда № 34894 болып тіркелді

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      Осы қаулының қолданысқа енгізілу тәртібін 5 т. қараңыз

      Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігінің Басқармасы ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

      1. "Микрокредит беру туралы шарттың талаптарына өзгерістерді қарау қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 2021 жылғы 16 шiлдедегi № 82 қаулысына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 23630 болып тіркелген) мынадай өзгеріс пен толықтыру енгізілсін:

      көрсетілген қаулымен бекітілген Микрокредит беру туралы шарттың талаптарына өзгерістерді қарау қағидаларында:

      6-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "6. Микроқаржы ұйымы Микроқаржылық қызмет туралы заңның 9-2-бабының 2-тармағында көзделген өтінішті алған күннен кейін күнтізбелік 15 (он бес) күн ішінде микрокредит беру туралы шарттың талаптарына өзгерістер енгізу туралы өтінішті қарайды және жазбаша нысанда, сондай-ақ микроқаржы ұйымына "Төлемдер және төлем жүйелері туралы" Қазақстан Республикасының Заңында көзделген идентификаттау құралдарын қолдану арқылы не микрокредит беру туралы шартта көзделген тәсілмен қарыз алушыны идентификаттауды жүзеге асыру мүмкіндігін беретін ақпараттандыру объектілері (бұдан әрі – ақпараттандыру объектілері) арқылы қарыз алушыға мынадай шешімдердің бірі туралы хабарлайды:

      1) микрокредит беру туралы шарттың талаптарына ұсынылған өзгерістермен келісетіні туралы;

      2) микрокредит беру туралы шарттың талаптарын өзгерту жөніндегі өз ұсынысы туралы;

      3) Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес нысан бойынша мұндай бас тарту себептерінің уәжді негіздемесін көрсете отырып, микрокредит беру туралы шарттың талаптарын өзгертуден бас тарту туралы хабарлайды.

      Микрокредит беру туралы шарттың талаптарына өзгерістер енгізу қарыз алушы микрокредит беру туралы шарттың ағымдағы талаптары бойынша міндеттемелердің орындалмауына әкеп соққан мән-жайларды құжаттамалық растаған кезде қарыз алушының әлеуметтік және қаржылық жағдайын ескере отырып, оның борыш жүктемесінің төмендеуін қамтамасыз ететін талаптармен жүзеге асырылады.

      Микроқаржы ұйымы Микроқаржылық қызмет туралы заңның 9-2-бабының 2-тармағында көзделген өтінішті қараған кезеңде микроқаржы ұйымы микрокредитті мерзімінен бұрын өтеуді талап етпейді.

      Микроқаржы ұйымы және қарыз алушы микрокредит беру туралы шарттың талаптарына өзгерістермен келісетіні туралы шешім қабылдаған кезде микрокредит беру туралы шарттың талаптарына өзгерістер енгізу тәртібі мен мерзімдері микроқаржы ұйымның ішкі құжатында айқындалады, бұл ретте мұндай өзгерістерді енгізу мерзімі микроқаржы ұйымы осындай шешім қабылдаған күннен бастап күнтізбелік 15 (он бес) күннен аспайды. Бұл мерзім микроқаржы ұйымына байланысты емес себептер бойынша микрокредит беру туралы шарттың талаптарына өзгерістер енгізуге кедергі келтіретін жағдайларға қолданылмайды және олар жойылғанға дейін ұзартылуы мүмкін.

      Микроқаржы ұйымы микрокредит беру туралы шарттың талаптарын өзгерту бойынша өз ұсыныстарын жіберген кезде қарыз алушының микроқаржы ұйымы ұсынған микрокредит беру туралы шартты өзгерту талаптарына жауап беру мерзімі микроқаржы ұйымының хатында көрсетіледі және қарыз алушы микроқаржы ұйымының шешімін алған күннен бастап кемінде күнтізбелік 15 (он бес) күнді құрайды.

      Микроқаржы ұйымы мен қарыз алушы арасында микроқаржы ұйымының осы тармақтың бірінші бөлігінің 2) тармақшасында көзделген шешімін алған күннен бастап күнтізбелік 30 (отыз) күн ішінде өзара қолайлы шешімге қол жеткізбеуі микрокредит беру туралы шарттың талаптарын өзгертуден бас тарту болып есептеледі. Бұл мерзім екі тараптың келісімі болған жағдайда ұзартылуы мүмкін.

      Кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыруға байланысты емес микрокредит беру туралы шарт бойынша мерзімі өткен берешек пайда болған сәттен бастап жиырма төрт ай ішінде қарыз алушының міндеттемесін төмендетуді, оның ішінде айыпақыны (айыппұлды, өсімпұлды) толық жоюды қамтамасыз ететін талаптарда берешекті реттеу жөніндегі рәсімдер жүзеге асырылмаған жағдайда, құқықты (талапты) коллекторлық агенттікке беруге жол берілмейді.

      Микроқаржы ұйымы тоқсан сайын, есепті тоқсаннан кейінгі айдың 10-күнінен кешіктірмейтін мерзімде қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау және қадағалау жөніндегі уәкілетті органға мынадай:

      1) Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша қарыз алушы-жеке тұлғалардың қаралған өтініштері туралы, микрокредит беру туралы шарттың талаптарына өзгерістер енгізу туралы;

      2) Қағидаларға 3-қосымшаға сәйкес нысан бойынша қарыз алушы-жеке тұлғалардың микрокредит беру туралы шарттың талаптарына енгізілген өзгерістер туралы;

      3) Қағидаларға 4-қосымшаға сәйкес нысан бойынша қарыз алушы-жеке тұлғалардың микрокредит беру туралы шарттың талаптарын өзгертуден бас тарту себептері туралы ақпарат ұсынады.";

      мынадай мазмұндағы 3-тараумен толықтырылсын:

      "3-тарау. Мерзімді әскери қызметтің әскери қызметшілеріне негізгі борыш пен сыйақы бойынша мерзімді әскери қызмет өткеру мерзімін және ол аяқталғаннан кейін 60 (алпыс) күнді қамтитын кезеңге сыйақы есептемей төлемді кейінге қалдыруды ұсыну тәртібі

      7. Микроқаржы ұйымы кредиттік бюродан мерзімді әскери қызметке шақырылған қарыз алушылар (бұдан әрі – қарыз алушы - әскери қызметші) бойынша мәліметтерді алған күннен бастап күнтізбелік 15 (он бес) күн ішінде микрокредит беру туралы шарт бойынша негізгі борыш пен сыйақы бойынша төлемдерді кейінге қалдыруды (бұдан әрі – төлемді кейінге қалдыру) мерзімді әскери қызмет өткеру мерзімін қамтитын кезеңге және ол аяқталғаннан кейін 60 (алпыс) күнге микрокредит бойынша сыйақы есептемей ұсынады, бұл туралы қарыз алушы-әскери қызметшіні жазбаша нысанда, сондай-ақ ақпараттандыру объектілері арқылы не микрокредит беру туралы шартта көзделген тәсілмен хабардар етеді.

      Төлемдерді кейінге қалдыру микрокредит мерзімін ұлғайта отырып және төлемдер мөлшерін сақтай отырып, микрокредит беру туралы шартқа немесе кепіл шартына қосымша келісімдерге қол қоймай, микроқаржы ұйымы айқындайтын тәсілмен ұсынылады. Микрокредит мерзімін ұлғайту туралы талап микрокредитті мерзімінен бұрын өтеу (қайтару) кезінде қолданылмайды.

      Төлемдерді кейінге қалдырудан бас тартқан кезде қарыз алушы-әскери қызметші (сенімхат бойынша қарыз алушы-әскери қызметшінің мүддесінде әрекет ететін үшінші тұлға) микроқаржы ұйымының хабарламасын алған күннен бастап күнтізбелік 14 (он төрт) күн ішінде жазбаша нысанда не ақпараттандыру объектілері арқылы не микрокредит беру туралы шартта көзделген тәсілмен бас тарту туралы өтініш жібереді. Микроқаржы ұйымы аталған өтінішті алған күннен бастап күнтізбелік 15 (он бес) күн ішінде қарыз алушыны микрокредит беру туралы шартта көзделген тәсілмен, сондай-ақ ақпараттандыру объектілері арқылы не микрокредит беру туралы шартта көзделген тәсілмен төлемдерді кейінге қалдырудың күшін жою және микрокредит бойынша сыйақыны есептеудің қайта басталуы туралы хабардар етеді.

      Қарыз алушы-әскери қызметші әскерге шақыру бойынша әскери қызмет мерзімі өткенге дейін мерзімді әскери қызметтен босатылған кезде микроқаржы ұйымы оны әскери бөлімнің тізімдерінен алып тастаған күннен бастап 60 (алпыс) күн өткен соң төлемдерді кейінге қалдыруды тоқтатады және микрокредит бойынша сыйақыны есептеуді қайта бастайды, бұл туралы оны жазбаша нысанда, сондай-ақ ақпараттандыру объектілері не микрокредит беру туралы шартта көзделген тәсілмен хабардар етеді.

      Негізгі борыш және (немесе) есептелген сыйақы бойынша мерзімі өткен берешегі бар қарыз алушы-әскери қызметші бойынша микроқаржы ұйымы мерзімді әскери қызмет өткеру мерзімін және ол аяқталғаннан кейін 60 (алпыс) күнді қамтитын кезеңге Микроқаржылық қызмет туралы заңның 7-бабы 1-тармағының 1-1) тармақшасында және (немесе) 9-2-бабының 5-тармағында көзделген шараларды қолданбайды (қолдануды тоқтата тұрады).

      Қарыз алушы-әскери қызметші әскерге шақыру бойынша әскери қызмет мерзімі өткенге дейін мерзімді әскери қызметтен босатылған кезде микроқаржы ұйымы оны әскери бөлімнің тізімдерінен алып тастаған күннен бастап 60 (алпыс) күн өткен соң Микроқаржылық қызмет туралы заңның 7-бабы 1-тармағының 1-1) тармақшасында және (немесе) 9-2-бабының 5-тармағында көзделген шараларды қолдануды қайта бастайды.

      Осы тараудың талаптары заңды күшіне енген сот актісі, микрокредит беру туралы шарт бойынша берешекті өндіріп алу туралы атқарушы жазбасы, татуласу келісімі немесе микрокредит беру туралы шарт бойынша берешекті реттеу не микрокредит беру туралы шарт бойынша берешекті өндіріп алу туралы сот актісін орындау үшін жасалған дауды (жанжалды) медиация тәртібімен реттеу туралы келісім бар микрокредит беру туралы шартқа қолданылмайды.".

      2. "Банктік қарыз шартының талаптарына өзгерістерді қарау қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 2021 жылғы 16 шілдедегі № 84 қаулысына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 23619 болып тіркелген) мынадай өзгеріс пен толықтыру енгізілсін:

      көрсетілген қаулымен бекітілген Банктік қарыз шартының талаптарына өзгерістерді қарау қағидаларында:

      6-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "6. Банк Банктер туралы заңның 36-бабының 1-1-тармағында көзделген өтінішті алған күннен кейін күнтізбелік 15 (он бес) күн ішінде банктік қарыз шартының талаптарына өзгерістер енгізу туралы өтінішті қарайды және жазбаша нысанда, сондай-ақ банкке "Төлемдер және төлем жүйелері туралы" Қазақстан Республикасының Заңында көзделген идентификаттау құралдарын қолдану арқылы не банктік қарыз шартында көзделген тәсілмен қарыз алушыны идентификаттауды жүзеге асыруға мүмкіндік беретін ақпараттандыру объектілері (бұдан әрі – ақпараттандыру объектілері) арқылы қарыз алушыға мынадай шешімдердің бірі туралы хабарлайды:

      1) банктік қарыз шартының талаптарына ұсынылған өзгерістермен келісетіні туралы;

      2) банктік қарыз шартының талаптарын өзгерту жөніндегі өз ұсынысы туралы;

      3) Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес нысан бойынша мұндай бас тарту себептерінің уәжді негіздемесін көрсете отырып, банктік қарыз шартының талаптарын өзгертуден бас тарту туралы хабарлайды.

      Банктік қарыз шартының талаптарына өзгерістер енгізу қарыз алушы банктік қарыз шартының ағымдағы талаптары бойынша міндеттемелердің орындалмауына әкеп соққан мән-жайларды құжаттамалық растаған кезде қарыз алушының әлеуметтік және қаржылық жағдайын ескере отырып, оның борыш жүктемесінің төмендеуін қамтамасыз ететін талаптармен жүзеге асырылады.

      Банк Банктер туралы заңның 36-бабының 1-1-тармағында көзделген өтінішті қараған кезеңде банк қарызды мерзімінен бұрын өтеуді талап етпейді.

      Банк және қарыз алушы банктік қарыз шартының талаптарына өзгерістермен келісетіні туралы шешім қабылдаған кезде банктік қарыз шартының талаптарына өзгерістер енгізу тәртібі мен мерзімдері банктің ішкі құжатында айқындалады, бұл ретте мұндай өзгерістерді енгізу мерзімі банк осындай шешім қабылдаған күннен бастап күнтізбелік 15 (он бес) күннен аспайды. Бұл мерзім банкке байланысты емес себептер бойынша банктік қарыз шартының талаптарына өзгерістер енгізуге кедергі келтіретін жағдайларға қолданылмайды және олар жойылғанға дейін ұзартылуы мүмкін.

      Банк банктік қарыз шартының талаптарын өзгерту бойынша өз ұсыныстарын жіберген кезде қарыз алушының банк ұсынған банктік қарыз шартын өзгерту талаптарына жауап беру мерзімі банктің хатында көрсетіледі және қарыз алушы банктің шешімін алған күннен бастап кемінде күнтізбелік 15 (он бес) күнді құрайды.

      Осы тармақтың бірінші бөлігінің 2) тармақшасында көзделген банк шешімін алған күннен бастап күнтізбелік 30 (отыз) күн ішінде банк пен қарыз алушы арасында өзара қолайлы шешімге қол жеткізбеу банктік қарыз шартының талаптарын өзгертуден бас тарту болып есептеледі. Бұл мерзім екі тараптың келісімі болған жағдайда ұзартылуы мүмкін.

      Кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыруға байланысты емес банктік қарыз шарты бойынша мерзімі өткен берешек пайда болған сәттен бастап жиырма төрт ай ішінде қарыз алушының міндеттемесін азайтуды, оның ішінде айыпақыны (айыппұлды, өсімпұлды), комиссияларды және банктік қарызға қызмет көрсетуге өзге де төлемдерді толық жоюды қамтамасыз ететін талаптармен берешекті реттеу рәсімдері жүзеге асырылмаған жағдайда, құқықты (талапты) коллекторлық агенттікке беруге жол берілмейді.

      Банк тоқсан сайын есепті тоқсаннан кейінгі айдың 10-күнінен кешіктірмейтін мерзімде қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау және қадағалау жөніндегі уәкілетті органға мынадай:

      1) Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша банктік қарыз шартының талаптарына өзгерістер енгізу туралы, қарыз алушы-жеке тұлғалардың қаралған өтініштері туралы;

      2) Қағидаларға 3-қосымшаға сәйкес нысан бойынша банктік қарыз шартының талаптарына енгізілген өзгерістер туралы;

      3) Қағидаларға 4-қосымшаға сәйкес нысан бойынша қарыз алушы-жеке тұлғалардың банктік қарыз шартының талаптарын өзгертуден бас тарту себептері туралы ақпарат ұсынады.";

      мынадай мазмұндағы 3-тараумен толықтырылсын:

      "3-тарау. Мерзімді әскери қызметтің әскери қызметшілеріне негізгі борыш пен сыйақы бойынша мерзімді әскери қызметті өткеру мерзімін және ол аяқталғаннан кейін 60 (алпыс) күнді қамтитын кезеңге банктік қарыз бойынша сыйақы есептемей төлемді кейінге қалдыруды ұсыну тәртібі

      7. Банк кредиттік бюродан мерзімді әскери қызметке шақырылған қарыз алушылар (бұдан әрі – қарыз алушы-әскери қызметші) бойынша мәліметтерді алған күннен бастап күнтізбелік 15 (он бес) күн ішінде банктік қарыз шарты бойынша негізгі борыш пен сыйақы бойынша мерзімді әскери қызметті өткеру мерзімін қамтитын кезеңге және ол аяқталғаннан кейін 60 (алпыс) күнге банктік қарыз бойынша сыйақы есептемей, төлемдерді кейінге қалдыруды ұсынады (бұдан әрі – төлемдерді кейінге қалдыру), ол туралы қарыз алушы-әскери қызметшіні жазбаша нысанда, сондай-ақ ақпараттандыру объектілері арқылы не банктік қарыз шартында көзделген тәсілмен хабардар етеді.

      Төлемдерді кейінге қалдыру банктік қарыз мерзімін ұлғайта отырып және төлемдер мөлшерін сақтай отырып, банктік қарыз шартына немесе кепіл шартына қосымша келісімдерге қол қоймай, банк айқындайтын тәсілмен ұсынылады. Банктік қарыз мерзімін ұлғайту туралы талап банктік қарыз мерзімінен бұрын өтелген (қайтарылған) кезде қолданылмайды.

      Төлемдерді кейінге қалдырудан бас тартқан кезде қарыз алушы-әскери қызметші (сенімхат бойынша қарыз алушы-әскери қызметшінің мүддесінде әрекет ететін үшінші тұлға) банктің хабарламасын алған күннен бастап күнтізбелік 14 (он төрт) күн ішінде жазбаша нысанда не ақпараттандыру объектілері арқылы не банктік қарыз шартында көзделген тәсілмен бас тарту туралы өтініш жібереді. Банк аталған өтінішті алған күннен бастап күнтізбелік 15 (он бес) күн ішінде қарыз алушыны банктік қарыз шартында көзделген тәсілмен, сондай-ақ ақпараттандыру объектілері арқылы не банктік қарыз шартында көзделген тәсілмен төлемдерді кейінге қалдырудың күшін жою және банктік қарыз бойынша сыйақыны есептеудің қайта басталуы туралы хабардар етеді.

      Қарыз алушы-әскери қызметші әскерге шақыру бойынша әскери қызмет мерзімі өткенге дейін мерзімді әскери қызметтен шығарылған кезде банк оны әскери бөлімнің тізімдерінен алып тасталған күннен бастап 60 (алпыс) күн өткеннен кейін төлемдерді кейінге қалдыруды ұсынуды тоқтатады және банктік қарыз бойынша сыйақыны есептеуді қайта бастайды, ол туралы оған жазбаша нысанда, сондай-ақ ақпараттандыру объектілері не банктік қарыз шартында көзделген тәсілмен хабарлайды.

      Негізгі борыш және (немесе) есептелген сыйақы бойынша мерзімі өткен берешегі бар қарыз алушы-әскери қызметші бойынша банк мерзімді әскери қызметті өткеру мерзімін және ол аяқталғаннан кейін 60 (алпыс) күнді қамтитын кезеңге Банктер туралы заңның 36-бабының 2 және 2-1-тармақтарында көзделген шараларды қолданбайды (қолдануды тоқтата тұрады.

      Қарыз алушы-әскери қызметші әскерге шақыру бойынша әскери қызмет мерзімі өткенге дейін мерзімді әскери қызметтен шығарылған кезде Банк оны әскери бөлімнің тізімдерінен алып тасталған күннен бастап 60 (алпыс) күн өткен соң Банктер туралы заңның 36-бабының 2 және 2-1-тармақтарында көзделген шараларды қолдануды қайта бастайды.

      Осы тараудың талаптары заңды күшіне енген сот актісі, банктік қарыз шарты бойынша берешекті өндіріп алу туралы атқарушылық жазбасы, банктік қарыз шарты бойынша берешекті реттеу үшін не банктік қарыз шарты бойынша берешекті өндіріп алу туралы сот актісін орындау үшін жасалған татуласу келісімі немесе дауды (жанжалды) медиация тәртібімен реттеу туралы келісім бар банктік қарыз шартына қолданылмайды.".

      3. Қаржылық қызметтерді тұтынушылардың құқықтарын қорғау департаменті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

      1) Заң департаментімен бірлесіп осы қаулыны Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

      2) осы қаулыны ресми жарияланғаннан кейін Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігінің ресми интернет-ресурсына орналастыруды;

      3) осы қаулы мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Заң департаментіне осы тармақтың 2) тармақшасында көзделген іс-шараның орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

      4. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Төрағасының жетекшілік ететін орынбасарына жүктелсін.

      5. Осы қаулы 2024 жылғы 1 қазаннан бастап қолданысқа енгізілетін осы қаулының 1-тармағының үшінші, төртінші, бесінші, алтыншы және жетінші абзацтарын және 2-тармағының үшінші, төртінші, бесінші, алтыншы және жетінші абзацтарын қоспағанда, 2024 жылғы 20 тамыздан бастап қолданысқа енгізіледі және ресми жариялануға тиіс.

      Қазақстан Республикасының
Қаржы нарығын реттеу және
дамыту Агенттігінің Төрағасы
М. Абылкасымова

О внесении изменений и дополнений в некоторые нормативные правовые акты Республики Казахстан по вопросам банковской и микрофинансовой деятельности

Постановление Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка от 5 августа 2024 года № 49. Зарегистрировано в Министерстве юстиции Республики Казахстан 6 августа 2024 года № 34894

      Примечание ИЗПИ!
Порядок введения в действие см. п.5.

      Правление Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка ПОСТАНОВЛЯЕТ:

      1. Внести в постановление Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка от 16 июля 2021 года № 82 "Об утверждении Правил рассмотрения изменений в условия договора о предоставлении микрокредита" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 23630) следующее изменение и дополнение:

      в Правилах рассмотрения изменений в условия договора о предоставлении микрокредита, утвержденных указанным постановлением:

      пункт 6 изложить в следующей редакции:

      "6. Микрофинансовая организация в течение 15 (пятнадцати) календарных дней после дня получения заявления, предусмотренного пунктом 2 статьи 9-2 Закона о микрофинансовой деятельности, рассматривает заявление о внесении изменений в условия договора о предоставлении микрокредита и в письменной форме, а также через объекты информатизации, предоставляющие микрофинансовой организации возможность осуществить идентификацию заемщика посредством применения идентификационных средств, предусмотренных Законом Республики Казахстан "О платежах и платежных системах" (далее – объекты информатизации) либо способом, предусмотренным договором о предоставлении микрокредита, сообщает заемщику об одном из следующих решений:

      1) о согласии с предложенными изменениями в условия договора о предоставлении микрокредита;

      2) о встречном предложении по изменению условий договора о предоставлении микрокредита;

      3) об отказе в изменении условий договора о предоставлении микрокредита с указанием мотивированного обоснования причин такого отказа по форме согласно приложению 1 к Правилам.

      Внесение изменений в условия договора о предоставлении микрокредита осуществляется на условиях, обеспечивающих снижение долговой нагрузки заемщика с учетом его социального и финансового положения при документальном подтверждении заемщиком обстоятельств, повлекших неисполнение обязательств по текущим условиям договора о предоставлении микрокредита.

      В период рассмотрения микрофинансовой организацией заявления, предусмотренного пунктом 2 статьи 9-2 Закона о микрофинансовой деятельности, микрофинансовая организация не требует досрочного погашения микрокредита.

      При принятии микрофинансовой организацией и заемщиком решения о согласии с изменениями в условия договора о предоставлении микрокредита, порядок и сроки внесения изменений в условия договора о предоставлении микрокредита определяются внутренним документом микрофинансовой организации, при этом срок внесения таких изменений, не превышает 15 (пятнадцати) календарных дней со дня принятия такого решения микрофинансовой организацией. Данный срок не распространяется на случаи, препятствующие внесению изменений в условия договора о предоставлении микрокредита по независящим от микрофинансовой организации причинам, и может быть продлен до их устранения.

      При направлении микрофинансовой организацией своих предложений по изменению условий договора о предоставлении микрокредита, срок представления ответа заемщиком на предложенные микрофинансовой организацией условия изменения договора о предоставлении микрокредита указывается в письме микрофинансовой организации и составляет не менее 15 (пятнадцати) календарных дней со дня получения заемщиком решения микрофинансовой организации.

      Недостижение взаимоприемлемого решения между микрофинансовой организацией и заемщиком в течение 30 (тридцати) календарных дней с даты получения решения микрофинансовой организации, предусмотренного подпунктом 2) части первой настоящего пункта, считается отказом в изменении условий договора о предоставлении микрокредита. Данный срок может быть продлен при наличии согласия обеих сторон.

      При неосуществлении в течение двадцати четырех месяцев с момента возникновения просроченной задолженности по договору о предоставлении микрокредита, не связанному с осуществлением предпринимательской деятельности, процедуры по урегулированию задолженности на условиях, обеспечивающих снижение обязательства заемщика, в том числе полную отмену неустойки (штрафа, пени), уступка права (требования) коллекторскому агентству не допускается.

      Микрофинансовая организация ежеквартально в срок не позднее 10 числа месяца, следующего за отчетным кварталом, предоставляет в уполномоченный орган по регулированию, контролю и надзору финансового рынка и финансовых организаций следующую информацию:

      1) о рассмотренных заявлениях заемщиков - физических лиц, о внесении изменений в условия договора о предоставлении микрокредита, по форме согласно приложению 2 к Правилам;

      2) о внесенных изменениях в условия договора о предоставлении микрокредита заемщиков - физических лиц, по форме согласно приложению 3 к Правилам;

      3) о причинах отказа в изменении условий договора о предоставлении микрокредита заемщиков - физических лиц, по форме согласно приложению 4 к Правилам.";

      дополнить главой 3 следующего содержания:

      "Глава 3. Порядок предоставления военнослужащим срочной воинской службы отсрочки платежа по основному долгу и вознаграждению на период, включающий срок прохождения срочной воинской службы и 60 (шестьдесят) дней после его окончания, без начисления вознаграждения по микрокредиту

      7. Микрофинансовая организация в течение 15 (пятнадцати) календарных дней со дня получения от кредитного бюро сведений по заемщикам, призванным на срочную воинскую службу (далее – заемщик - военнослужащий), предоставляет по договору о предоставлении микрокредита отсрочку платежей по основному долгу и вознаграждению (далее – отсрочка платежей) на период, включающий срок прохождения срочной воинской службы и 60 (шестьдесят) дней после его окончания, без начисления вознаграждения по микрокредиту, о чем уведомляет заемщика - военнослужащего в письменной форме, а также через объекты информатизации либо способом, предусмотренным договором о предоставлении микрокредита.

      Отсрочка платежей предоставляется способом, определяемым микрофинансовой организацией, с увеличением срока микрокредита и сохранением размера платежей, без подписания дополнительных соглашений к договору о предоставлении микрокредита или договору залога. Требование об увеличении срока микрокредита не распространяется при досрочном погашении (возврате) микрокредита.

      При отказе от отсрочки платежей, заемщик-военнослужащий (третье лицо, действующее в интересах заемщика-военнослужащего по доверенности) в течение 14 (четырнадцати) календарных дней со дня получения уведомления микрофинансовой организации, направляет заявление об отказе в письменной форме, либо через объекты информатизации либо способом, предусмотренным договором о предоставлении микрокредита. Микрофинансовая организация в течение 15 (пятнадцати) календарных дней со дня получения данного заявления, уведомляет заемщика способом, предусмотренным договором о предоставлении микрокредита, а также через объекты информатизации либо способом, предусмотренным договором о предоставлении микрокредита об отмене отсрочки платежей и возобновлении начисления вознаграждения по микрокредиту.

      При увольнении заемщика - военнослужащего со срочной воинской службы до истечения срока воинской службы по призыву, микрофинансовая организация по истечении 60 (шестидесяти) дней со дня исключения его из списков воинской части прекращает предоставление отсрочки платежей и возобновляет начисление вознаграждения по микрокредиту, о чем уведомляет его в письменной форме, а также через объекты информатизации либо способом, предусмотренным договором о предоставлении микрокредита.

      По заемщику - военнослужащему, имеющему просроченную задолженность по основному долгу и (или) начисленному вознаграждению, микрофинансовая организация не применяет (приостанавливает применение) меры, предусмотренные подпунктом 1-1) пункта 1 статьи 7 и (или) пунктом 5 статьи 9-2 Закона о микрофинансовой деятельности, на период, включающий срок прохождения срочной воинской службы и 60 (шестьдесят) дней после его окончания.

      При увольнении заемщика - военнослужащего со срочной воинской службы до истечения срока воинской службы по призыву, микрофинансовая организация по истечении 60 (шестидесяти) дней со дня исключения его из списков воинской части возобновляет применение мер, предусмотренных подпунктом 1-1) пункта 1 статьи 7 и (или) пунктом 5 статьи 9-2 Закона о микрофинансовой деятельности.

      Требования настоящей главы не распространяются на договор о предоставлении микрокредита, по которому имеется вступивший в законную силу судебный акт, исполнительная надпись о взыскании задолженности по договору о предоставлении микрокредита, мировое соглашение или соглашение об урегулировании спора (конфликта) в порядке медиации, заключенное для урегулирования задолженности по договору о предоставлении микрокредита либо для исполнения судебного акта о взыскании задолженности по договору о предоставлении микрокредита.".

      2. Внести в постановление Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка от 16 июля 2021 года № 84 "Об утверждении Правил рассмотрения изменений в условия договора банковского займа" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 23619) следующее изменение и дополнение:

      в Правилах рассмотрения изменений в условия договора банковского займа, утвержденных указанным постановлением:

      пункт 6 изложить в следующей редакции:

      "6. Банк в течение 15 (пятнадцати) календарных дней после дня получения заявления, предусмотренного пунктом 1-1 статьи 36 Закона о банках, рассматривает заявление о внесении изменений в условия договора банковского займа и в письменной форме, а также через объекты информатизации, предоставляющие банку возможность осуществить идентификацию заемщика посредством применения идентификационных средств, предусмотренных Законом Республики Казахстан "О платежах и платежных системах" (далее – объекты информатизации) либо способом, предусмотренным договором банковского займа, сообщает заемщику об одном из следующих решений:

      1) о согласии с предложенными изменениями в условия договора банковского займа;

      2) о встречном предложении по изменению условий договора банковского займа;

      3) об отказе в изменении условий договора банковского займа с указанием мотивированного обоснования причин такого отказа по форме согласно приложению 1 к Правилам.

      Внесение изменений в условия договора банковского займа осуществляется на условиях, обеспечивающих снижение долговой нагрузки заемщика с учетом его социального и финансового положения при документальном подтверждении заемщиком обстоятельств, повлекших неисполнение обязательств по текущим условиям договора банковского займа.

      В период рассмотрения банком заявления, предусмотренного пунктом 1-1 статьи 36 Закона о банках, банк не требует досрочного погашения займа.

      При принятии банком и заемщиком решения о согласии с изменениями в условия договора банковского займа, порядок и сроки внесения изменений в условия договора банковского займа определяются внутренним документом банка, при этом срок внесения таких изменений, не превышает 15 (пятнадцати) календарных дней со дня принятия такого решения банком. Данный срок не распространяется на случаи, препятствующие внесению изменений в условия договора банковского займа по независящим от банка причинам, и может быть продлен до их устранения.

      При направлении банком своих предложений по изменению условий договора банковского займа, срок представления ответа заемщиком на предложенные банком условия изменения договора банковского займа указывается в письме банка и составляет не менее 15 (пятнадцати) календарных дней со дня получения заемщиком решения банка.

      Недостижение взаимоприемлемого решения между банком и заемщиком в течение 30 (тридцати) календарных дней с даты получения решения банка, предусмотренного подпунктом 2) части первой настоящего пункта, считается отказом в изменении условий договора банковского займа. Данный срок может быть продлен при наличии согласия обеих сторон.

      При неосуществлении в течение двадцати четырех месяцев с момента возникновения просроченной задолженности по договору банковского займа, не связанному с осуществлением предпринимательской деятельности, процедуры по урегулированию задолженности на условиях, обеспечивающих снижение обязательства заемщика, в том числе полную отмену неустойки (штрафа, пени), комиссий и иных платежей, связанных с обслуживанием банковского займа, уступка права (требования) коллекторскому агентству не допускается.

      Банк ежеквартально в срок не позднее 10 числа месяца, следующего за отчетным кварталом, предоставляет в уполномоченный орган по регулированию, контролю и надзору финансового рынка и финансовых организаций следующую информацию:

      1) о рассмотренных заявлениях заемщиков-физических лиц, о внесении изменений условия договоров банковского займа, по форме согласно приложению 2 к Правилам;

      2) о внесенных изменениях в условия договора банковского займа заемщиков, по форме согласно приложению 3 к Правилам;

      3) о причинах отказа в изменении условий договора банковского займа заемщиков- физических лиц, по форме согласно приложению 4 к Правилам.";

      дополнить главой 3 следующего содержания:

      "Глава 3. Порядок предоставления военнослужащим срочной воинской службы отсрочки платежа по основному долгу и вознаграждению на период, включающий срок прохождения срочной воинской службы и 60 (шестьдесят) дней после его окончания, без начисления вознаграждения по банковскому займу

      7. Банк в течение 15 (пятнадцати) календарных дней со дня получения от кредитного бюро сведений по заемщикам, призванным на срочную воинскую службу (далее – заемщик - военнослужащий), предоставляет по договору банковского займа отсрочку платежей по основному долгу и вознаграждению (далее – отсрочка платежей) на период, включающий срок прохождения срочной воинской службы и 60 (шестьдесят) дней после его окончания, без начисления вознаграждения по банковскому займу, о чем уведомляет заемщика - военнослужащего в письменной форме, а также через объекты информатизации либо способом, предусмотренным договором банковского займа.

      Отсрочка платежей предоставляется способом, определяемым банком, с увеличением срока банковского займа и сохранением размера платежей, без подписания дополнительных соглашений к договору банковского займа или договору залога. Требование об увеличении срока банковского займа не распространяется при досрочном погашении (возврате) банковского займа.

      При отказе от отсрочки платежей, заемщик-военнослужащий (третье лицо, действующее в интересах заемщика-военнослужащего по доверенности) в течение 14 (четырнадцати) календарных дней со дня получения уведомления банком, направляет заявление об отказе в письменной форме, либо через объекты информатизации либо способом, предусмотренным договором банковского займа. Банк в течение 15 (пятнадцати) календарных дней со дня получения данного заявления, уведомляет заемщика способом, предусмотренным договором банковского займа, а также через объекты информатизации либо способом, предусмотренным договором банковского займа об отмене отсрочки платежей и возобновлении начисления вознаграждения по банковскому займу.

      При увольнении заемщика - военнослужащего со срочной воинской службы до истечения срока воинской службы по призыву, банк по истечении 60 (шестидесяти) дней со дня исключения его из списков воинской части прекращает предоставление отсрочки платежей и возобновляет начисление вознаграждения по банковскому займу, о чем уведомляет его в письменной форме, а также через объекты информатизации либо способом, предусмотренным договором банковского займа.

      По заемщику - военнослужащему, имеющему просроченную задолженность по основному долгу и (или) начисленному вознаграждению, банк не применяет (приостанавливает применение) меры, предусмотренные пунктами 2 и 2-1 статьи 36 Закона о банках, на период, включающий срок прохождения срочной воинской службы и 60 (шестьдесят) дней после его окончания.

      При увольнении заемщика - военнослужащего со срочной воинской службы до истечения срока воинской службы по призыву, Банк по истечении 60 (шестидесяти) дней со дня исключения его из списков воинской части возобновляет применение мер, предусмотренных пунктами 2 и 2-1 статьи 36 Закона о банках.

      Требования настоящей главы не распространяются на договор банковского займа, по которому имеется вступивший в законную силу судебный акт, исполнительная надпись о взыскании задолженности по договору банковского займа, мировое соглашение или соглашение об урегулировании спора (конфликта) в порядке медиации, заключенное для урегулирования задолженности по договору банковского займа либо для исполнения судебного акта о взыскании задолженности по договору банковского займа.".

      3. Департаменту защиты прав потребителей финансовых услуг в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

      1) совместно с Юридическим департаментом государственную регистрацию настоящего постановления в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

      2) размещение настоящего постановления на официальном интернет-ресурсе Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка после его официального опубликования;

      3) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего постановления представление в Юридический департамент сведений об исполнении мероприятия, предусмотренного подпунктом 2) настоящего пункта.

      4. Контроль за исполнением настоящего постановления возложить на курирующего заместителя Председателя Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка.

      5. Настоящее постановление вводится в действие c 20 августа 2024 года и подлежит официальному опубликованию, за исключением абзацев третьего, четвертого, пятого, шестого и седьмого пункта 1 и третьего, четвертого, пятого, шестого и седьмого пункта 2 настоящего постановления, которые вводятся в действие с 1 октября 2024 года.

      Председатель Агентства
Республики Казахстан
по регулированию и развитию
финансового рынка
М. Абылкасымова