ИПС "Әділет"

МАЗМҰНЫ

      Ескерту. Күші жойылды – ҚР 13.02.2023 № 198-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгiзiледi) Конституциялық заңымен.
      Ескерту. Конституциялық заңның тақырыбына өзгеріс енгізілді - ҚР 2010.06.14 № 289-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Конституциялық заңымен.
      Ескерту. Конституциялық заңның тақырыбында және мәтінінде орыс тіліндегі мәтінге өзгеріс енгізілді, қазақ тіліндегі мәтін өзгермейді - ҚР 15.06.2017 № 75-VI Конституциялық заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі).

Осы Конституциялық заң Қазақстанның ішкі және сыртқы саясатының негізгі бағыттарының сабақтастығын, елдегі бұдан кейінгі әлеуметтік-экономикалық және демократиялық өзгерістерді қамтамасыз ету мақсатында жаңа тәуелсіз Қазақстан мемлекетінің негізін қалаушы, Қазақстан халқының бірлігін, Конституцияны, адамның және азаматтың құқықтары мен бостандықтарын қорғауды қамтамасыз еткен Елбасы ретінде Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің саяси және құқықтық жағдайын анықтайды.

Ескерту. Кіріспеге өзгеріс енгізілді - ҚР 2010.06.14 № 289-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Конституциялық заңымен.
Ескерту. Бүкіл мәтін бойынша "Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің", "Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президентіне", "Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті", "Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президенті", "Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президентін", "Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президентімен", "Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президентінің" деген сөздерден кейін тиісінше "- Елбасының", "- Елбасына", "- Елбасы", "- Елбасы", "- Елбасын", "- Елбасымен", "- Елбасының" деген сөздермен толықтырылды - ҚР 2010.06.14 № 289-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Конституциялық заңымен.

1-бап. Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің — Елбасының мәртебесі және өкілеттігі

Осы Конституциялық заңда Қазақстан Республикасы Президентінің Қазақстан Республикасының Конституциясында, "Қазақстан Республикасының Президенті туралы" Конституциялық заңда және республиканың басқа заңдарында көзделген өкілеттіктерімен қатар Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің — Елбасының саяси-құқықтық мәртебесі, өзі Қазақстан Республикасы Президентінің өкілеттіктерін тоқтатқаннан кейінгі де Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің Елбасының айрықша құзыреттері мен кепілдіктері айқындалады.

Қазақстан мемлекеттілігін құрудың бастауында тұрған және демократиялық, зайырлы, құқықтық және әлеуметтік мемлекет ретінде егемен Қазақстанды дамытуға аса зор үлес қосқан Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті Елбасы болып табылады.

Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті - Елбасы өзінің мәртебесі бойынша айрықша ерекшелік белгісі - Алтын жұлдыз және "Отан" ордені тапсырыла отырып, "Халық қаһарманы" (Народный герой) атағының иегері болады.

Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президентіне — Елбасына Қазақстан Республикасының Президенті болып сайлану құқығына шектеу қолданылмайды.

Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президентіне — Елбасына оның тарихи миссиясына байланысты өмір бойы:

1) Қазақстан халқына, мемлекеттік органдар мен лауазымды адамдарға мемлекеттік құрылыстың, елдің ішкі және сыртқы саясаты мен қауіпсіздігінің аса маңызды мәселелері бойынша тиісті мемлекеттік органдар мен лауазымды адамдар міндетті түрде қарауға жататын бастамалар жасау;

2) Қазақстан Республикасы Парламенті мен оның палаталарының алдында, Республика Үкіметінің отырыстарында ел үшін маңызды мәселелерді талқылау кезінде сөз сөйлеу; Қазақстан Республикасы Конституциялық Кеңесінің құрамына кіру құқығы тиесілі.

Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің — Елбасының заңды қызметіне кедергі жасауға, Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентін - Елбасын көпшілік алдында қорлауға немесе оның абыройы мен қадір-қасиетіне өзгедей қол сұғуға, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің — Елбасының бейнесін бүлдіруге жол берілмейді және ондай әрекеттер заңмен қудаланады.

Ескерту. 1-бап жаңа редакцияда - ҚР 2010.06.14 № 289-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Конституциялық заңымен; өзгеріс енгізілді - ҚР 02.01.2012 № 526-IV Конституциялық заңымен; өзгеріс енгізілді - ҚР 22.12.2017 № 119-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 07.02.2022 № 105-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Конституциялық заңымен.

2-бап. Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің - Елбасының ордені мен жыл сайынғы бейбітшілік және прогресс сыйлығын тағайындау

Қазақстан Республикасының Парламенті Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің - Елбасының Отан алдында сіңірген ерекше еңбегін атап өту құрметіне мыналарды тағайындайды:

1) мемлекеттік награда - "Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті — Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев" ордені, онымен марапаттау азаматтардың мемлекеттік және қоғамдық қызметте сіңірген ерекше еңбегі үшін жүргізіледі;

2) Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің - Елбасының жыл сайынғы Мемлекеттік бейбітшілік және прогресс сыйлығы, оны Қазақстан Республикасының Президенті демократия мен әлеуметтік прогресті дамытқаны үшін, бейбітшілік пен халықтар арасындағы достықты нығайтқаны үшін береді.

Ескерту. 2-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2010.06.14 № 289-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Конституциялық заңымен.

3-бап. Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президентіне –Елбасына ешкімнің тиіспеуі

Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президентіне – Елбасына ешкімнің тиісуіне болмайды. Ол өзі Қазақстан Республикасы Президентінің өкілеттіктерін орындау кезеңінде жасаған, ал бұлар тоқтатылғаннан кейін Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті – Елбасы деген өз мәртебесін жүзеге асыруға байланысты әрекеттері үшін жауаптылыққа тартылмайды. Оны ұстап алуға, қамаққа алуға және күзетпен ұстауға, тінтуге, одан жауап алуға не жеке басын жете тексеруге болмайды.

Тиіспеушілік Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президентіне – Елбасына және онымен бірге тұратын отбасы мүшелеріне жеке меншік құқығымен тиесілі барлық мүлікке, сондай-ақ олар пайдаланатын тұрғын және қызметтік үй-жайларға, қызметтік көлікке, байланыс құралдарына, жазысқан хаттарына, оларға тиесілі құжаттарға қолданылады. Тиіспеушілік Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің – Елбасының қорына және ол құратын өзге де заңды тұлғаларға тиесілі мүлікке де қолданылады.

Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президентіне – Елбасына және онымен бірге тұратын отбасы мүшелеріне жеке меншік құқығымен тиесілі мүлікке, сондай-ақ ол құратын заңды тұлғалардың мүлкіне қандай да бір шектеулер қойылмайды.

Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің – Елбасының және онымен бірге тұратын отбасы мүшелерінің банктік шоттарының банктік құпиялығына және оларға тиіспеушілікке кепілдік беріледі.

Ескерту. 3-бап жаңа редакцияда - ҚР 04.07.2014 № 232-V Конституциялық заңымен (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді - ҚР 15.06.2017 № 75-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Конституциялық заңымен.

4-бап. Қызметті қамтамасыз ету

Өз өкілеттіктерін орындауды тоқтатқан Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің - Елбасының қызметін қамтамасыз ету және оның мәртебесін жүзеге асыру үшін қызметтік үй-жай бөлінеді, Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің - Елбасының Кеңсесі құрылады, Кеңсе өз міндеттерін орындау үшін соның алдында ғана жауапты болады.

Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің – Елбасының республикалық бюджет қаражаты есебінен ұсталатын Кеңсесінің құрылымы мен штат санын Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті – Елбасы белгілейді. Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті – Елбасы Кеңсесінің қызметкерлеріне мемлекеттік қызмет туралы заңнама қолданылады.

Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің – Елбасының Кеңсесін орналастыру үшін ұйымдастыру техникасымен (оның ішінде жалпы желіге де, барлық қолда бар құқықтық базалар мен мемлекеттік ақпараттық жүйелерге де қосылған жеке компьютерлермен, көшіру-көбейту техникасымен, факсимильді байланыс аппараттарымен), байланыс құралдарымен, оның ішінде үкіметтік байланыспен, қажетті офистік жиһазбен жабдықталған жеке қызметтік үй-жай беріледі, сондай-ақ ол көліктік қызмет көрсетумен қамтамасыз етіледі.

Ескерту. 4-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2010.06.14 № 289-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); 03.07.2013 № 121-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Конституциялық заңдарымен.

5-бап. Байланыспен қамтамасыз ету

Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің - Елбасының өмір бойы Қазақстан Республикасының аумағында президенттік, үкіметтік байланыспен және жергілікті атқару органдарында, мемлекеттік органдар мен ұйымдарда бар басқа да байланыс түрлерін тегін пайдалануға құқығы бар, сондай-ақ байланыс қызметтерін кезектен тыс алуға құқылы. Өз өкілеттігін орындауды тоқтатқан Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің - Елбасының пошта және телеграф жөнелтімдерінің барлық түрлері үкімет жөнелтімдері дәрежесінде жіберіледі (беріледі), сұрыпталады және жеткізіледі.

Ескерту. 5-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 15.06.2017 № 75-VI Конституциялық заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі).

6-бап. Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президентін —Елбасын күзету

Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президентін – Елбасын күзету Қазақстан Республикасы Мемлекеттік күзет қызметінің тиісті бөлімшесіне жүктеледі.

Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президентіне - Елбасына ол үнемі тұратын немесе уақытша болатын жерлерінде өмір бойы мемлекеттік күзет беріледі.

Өз өкілеттігін орындауды тоқтатқан Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президентімен - Елбасымен бірге тұратын немесе онымен бірге еріп жүретін отбасы мүшелеріне де мемлекеттік күзет беріледі.

Ескерту. 6-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 04.07.2014 № 232-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі); 15.06.2017 № 75-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Конституциялық заңдарымен.

7-бап. Тұрғын үймен қамтамасыз ету

Өз өкілеттігін орындауды тоқтатқан Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президентіне - Елбасына қажетті мемлекеттік қызмет көрсетіле отырып қызметтік пәтер мен мемлекеттік саяжай меншігіне беріледі.

8-бап. Көлікпен қамтамасыз ету

Өз өкілеттігін орындауды тоқтатқан Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президентіне - Елбасына - өмір бойы жүргізушілерімен бірге жеке автомобиль, ал онымен бірге тұратын отбасы мүшелеріне қызметтік автокөлікті пайдалану құқығы беріледі.

Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті - Елбасы өмір бойы елде көлікпен тегін жүруге және ресми адамдар мен делегацияларға арналған залдарды тегін пайдалануға құқылы.

9-бап. Қор, мұражайлар, бюстер, жеке мұрағат және жеке кітапхана

Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті - Елбасы Қазақстан Республикасы Президентінің өкілеттігін орындаған кезеңде Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің - Елбасының қорын, жеке кітапханасы мен жеке мұрағатын құрады және қалыптастырады.

Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің – Елбасының жеке кітапханасы мен жеке мұрағаты ұлттық игілік болып табылады және мемлекет меншігінде болады.

Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің - Елбасының туған жерінде және Қазақстан Республикасының астанасында Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің - Елбасының мұражайлары құрылады және оның бюстері орнатылады.

Ескерту. 9-бап жаңа редакцияда - ҚР 2010.06.14 № 289-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Конституциялық заңымен; өзгеріс енгізілді - ҚР 03.07.2013 № 121-V Конституциялық заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

10-бап. Медициналық және санаторий-курорттық қамтамасыз ету

Өз өкілеттігін орындауды тоқтатқан Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президентінің - Елбасының және онымен бірге тұратын отбасы мүшелерінің Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті - Елбасы Қазақстан Республикасы Президентінің өкілеттігін орындауды тоқтатқан күнге дейін оларға көрсетіліп келген көлемі мен түрлеріндегі тегін медициналық қызмет көрсету мен санаторий-курорттық емдеу құқығы өмір бойы сақталады.

Ескерту. 10-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2010.06.14 № 289-IV(қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Конституциялық заңымен.

11-бап. Зейнетақымен қамсыздандыру және сақтандыру

Өз өкілеттігін орындауды тоқтатқан Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті - Елбасы жасына қарамастан Қазақстан Республикасы Президентінің лауазымдық жалақысының 80 проценті мөлшерінде ай сайын зейнетақы алуға құқылы. Бұл орайда Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президентінің - Елбасының зейнетақысы Қазақстан Республикасы Президентінің лауазымдық жалақысының өсуі есепке алынып көтеріліп отырады.

Өз өкілеттігін орындауды тоқтатқан Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президентінің - Елбасының өмірі мен денсаулығы республикалық бюджет қаражаты есебінен Қазақстан Республикасы Президентінің жылдық лауазымдық жалақысына тең сомада міндетті мемлекеттік сақтандырылуға тиіс.

Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президентімен - Елбасымен бірге тұрған әрбір отбасы мүшесіне ол қайтыс болған күнге дейін Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген қарттығына байланысты зейнетақының 10 еселенген ең төменгі мөлшеріне тең сомада ай сайынғы жәрдемақы өмір бойына тағайындалады.

Осы Конституциялық заңда көзделген кепілдіктермен қатар өз өкілеттігін орындауды тоқтатқан Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президентіне - Елбасына және оның отбасы мүшелеріне Қазақстан Республикасының заңдарында өзге де кепілдіктер берілуі мүмкін.

12-бап. Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің -Елбасының қызметін қамтамасыз етудің қаржыландыру көздері және өзге де мәселелері

Осы Конституциялық заңда көзделген шығыстарды, оның ішінде Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің — Елбасының қорын толықтыру мен ұстауға және оның үй-жайларын күзетуге, жеке кітапханасы мен жеке мұрағатын сақтауға көзделген шығыстарды қаржыландыру республикалық бюджет қаражаты есебінен жүзеге асырылады. Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президентіне — Елбасына және онымен бірге тұратын отбасы мүшелеріне тұрғын үй, медициналық, санаторий-курорттық, көліктік және өзге де қызмет көрсетуді уәкілетті мемлекеттік органдар қамтамасыз етеді.

Ескерту. 12-бап жаңа редакцияда - ҚР 2010.06.14 № 289-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Конституциялық заңымен.

13-бап. Осы Конституциялық заңды күшіне енгізу тәртібі

2001 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енгізілетін 2 және 9-баптардың нормаларын қоспағанда, осы Конституциялық заң ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Президенті

Unofficial translation

      Footnote. The Constitutional Law of the Republic of Kazakhstan No. 198-VII of 13.02.2023 has become invalid (effective from the date of its first official publication).
      Footnote. The title, as amended by the Constitutional Act of the Republic of Kazakhstan dated 14.06.2010 № 289-IV (the procedure for entry into force see Art. 2); dated June 15, 2017 No. 75-VI (shall be enforced from the date of its first official publication).
      Footnote. Throughout the text, the words "Leader of the Nation", "Leader of the Nation", "Leader of the Nation", "Leader of the Nation", "Leader of the Nation" are replaced by the word "Elbasy" in accordance with the Constitutional Law of the Republic of Kazakhstan dated 15.06.2017 No. 75-VI (introduced in effective from the date of its first official publication).

This Constitutional Law in order to ensure the continuity of the main directions of domestic and foreign policy of Kazakhstan, further socio-economic and democratic reforms in the country determines the political and legal status of the First President of the Republic of Kazakhstan as the founder of the newly independent state of Kazakhstan, the Leader of the Nation, who provided its unity, the protection of the Constitution, rights and freedoms of man and citizen.

Footnote. Preamble, as amended by the Constitutional Act of the Republic of Kazakhstan dated 14.06.2010 № 289-IV (the procedure for entry into force see Art. 2).
Footnote. Throughout the text, the words "First President of the Republic of Kazakhstan" should be supplemented by the words "- Leader of the Nation", "- leader of the Nation", "- leader of the Nation "," - the leader of the Nation " by the Constitutional Law of the Republic of Kazakhstan dated 14.06.2010 № 289-IV (the procedure for entry into force see Art. 2).

Article 1. Status and powers of the First President of the Republic of Kazakhstan - The Leader of the Nation

In the present Constitutional Law, together with the powers of the President of the Republic of Kazakhstan stipulated by the Constitution of the Republic of Kazakhstan, the Constitutional Law "On the President of the Republic of Kazakhstan" and other laws of the Republic are determined by political and legal status of the First President of the Republic of Kazakhstan - The leader of the Nation, the prerogatives and guarantees of the First President of the Republic of Kazakhstan - Leader of the Nation after the termination of their exercise of the powers of the President of the Republic of Kazakhstan.

The first President of the Republic of Kazakhstan is the person who stands at the cradle of Kazakh statehood, who has made an outstanding contribution to the development of Kazakhstan as a sovereign democratic, secular, legal and social state is the Leader of the Nation.

The First President of the Republic of Kazakhstan - the Leader of the Nation, according to his status, has the title of "Halyk kaharmany" (People's Hero) with the award of a special distinction - the Golden Star and the Order of "Otan".

The restrictions of the right to be elected as the President of the Republic of Kazakhstan shall not apply for the First President of the Republic of Kazakhstan - The leader of the Nation.

The first President of the Republic of Kazakhstan - The Leader of the Nation because of his historical mission has the right for term of life term:

1) to refer to the people of Kazakhstan, state bodies and officials of the initiatives on major issues of state construction, domestic and foreign policy and national security, which are subject to mandatory review by the relevant government agencies and officials;

2) to address to the Parliament of the Republic of Kazakhstan and its Chambers, at the meetings of the Government when discussing important issues for the country; to be a member of the Constitutional Council of the Republic of Kazakhstan.

Emerging initiatives in key areas of domestic and foreign policies shall be coordinated with the first President of the Republic of Kazakhstan - The leader of the Nation.

Impeding the lawful activities of the First President of the Republic of Kazakhstan - The leader of the Nation, an affront or other violation of the honor and dignity of the First President of the Republic of Kazakhstan - The leader of the Nation, as well as the desecration of images of the First President of the Republic of Kazakhstan - The leader of the Nation is not allowed and will be prosecuted.

Footnote. Article 1 as amended by the Constitutional Law of the Republic of Kazakhstan dated 14.06.2010 № 289-IV (the procedure for entry into force see Art. 2); as amended by the Constitutional Laws of the Republic of Kazakhstan dated 02.01.2012 No. 526-IV; dated December 22, 2017 No. 119-VI (shall be enforced upon the expiration of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 07.02.2022 No. 105-VII (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the date of its first official publication).

Article 2. The establishment of the Order and the annual Peace Prize and the progress of the First President of the Republic of Kazakhstan - The leader of the Nation

The parliament of the Republic of Kazakhstan in commemoration of special merits of the First President of the Republic of Kazakhstan - the Leader of the Nation before the Fatherland establishes:

1) the state award - the Order of "Kazakhstan Respublikasynyn Tunghysh Presidenti - Yelbassy Nursultan Nazarbayev", which shall be rewarded for special services of the citizens of the state and community activities;

2) The annual State Prize for peace and progress of the First President of the Republic of Kazakhstan - The leader of the Nation, which is awarded by the President of the Republic of Kazakhstan for the development of democracy and social progress for the consolidation of peace and friendship between people.

Footnote. Article 2 as amended by the Constitutional Law of the Republic of Kazakhstan dated 14.06.2010 № 289-IV (the procedure for entry into force see Art. 2).

Article 3. Immunity of the First President of the Republic of Kazakhstan - Elbasy

The first President of the Republic of Kazakhstan - Elbasy has immunity. He cannot be held liable for actions committed during the period of his exercising the powers of the President of the Republic of Kazakhstan, and after their termination - related to the exercise of his status as the First President of the Republic of Kazakhstan - Elbasy . He may not be detained, arrested and kept in custody, searched, interrogated or personally searched.

Inviolability extends to all property owned by the right of private property to the First President of the Republic of Kazakhstan - Elbasy and members of his family living with him, as well as to the residential and office premises used by them, official vehicles, means of communication, correspondence, documents belonging to them. Immunity also applies to property owned by the fund of the First President of the Republic of Kazakhstan - Elbasy and other legal entities established by him .

No restrictions may be imposed on property owned by the right of private ownership of the First President of the Republic of Kazakhstan - Elbasy and members of his family living with him, as well as on the property of legal entities established by him .

Bank secrecy and inviolability of bank accounts of the First President of the Republic of Kazakhstan - Elbasy and members of his family living with him are guaranteed.

Footnote. Article 3 as amended by the Constitutional Law of the Republic of Kazakhstan dated 04.07.2014 No. 232-V (shall be enforced from 01.01.2015); as amended by the Constitutional Law of the Republic of Kazakhstan dated June 15, 2017 No. 75-VI (shall be enforced from the date of its first official publication).

Article 4. Ensuring of the activities

For ensuring activity of the First President of the Republic of Kazakhstan - the Leader of the Nation who has stopped execution of the powers, and realization of his status, the office shall be allocated, the Office of the First President of the Republic of Kazakhstan - the Leader of the Nation who bears responsibility for execution of the duties only before him.

The structure and staffing of the Office of the First President of the Republic of Kazakhstan - Elbasy , maintained at the expense of the republican budget, are established by the First President of the Republic of Kazakhstan - Elbasy . The employees of the Office of the First President of the Republic of Kazakhstan - Elbasy are subject to the legislation on civil service.

To accommodate the Office of the First President of the Republic of Kazakhstan - Elbasy , a separate office space is provided, equipped with office equipment (including personal computers connected both to the general network and to all available legal bases and state information systems, copiers, fax machines) , means of communication, including government communications, the necessary office furniture, and it is also provided with transport services.

Footnote. Article 4 as amended by the Constitutional Law of the Republic of Kazakhstan dated 14.06.2010 № 289-IV (the procedure for entry into force see Art. 2); dated 03.07.2013 No. 121-V (shall be enforced ten calendar days after its first official publication).

Article 5. Ensuring communication

The First President of the Republic of Kazakhstan - Elbasy has the right for life free of charge to use presidential, governmental and other types of communications on the territory of the Republic of Kazakhstan, which are available to local executive bodies, state bodies and organizations, as well as the right to receive extraordinary communication services. All types of postal and telegraphic items of the First President of the Republic of Kazakhstan - Elbasy , who has ceased to exercise his powers, are forwarded (transferred), processed and delivered in the category of government ones.

Footnote. Article 5 as amended by the Constitutional Law of the Republic of Kazakhstan dated June 15, 2017 No. 75-VI (shall be enforced from the date of its first official publication).

Article 6. Protection of the First President of the Republic of Kazakhstan - the Leader of the Nation

The protection of the First President of the Republic of Kazakhstan - Elbasy is entrusted to the relevant division of the State Security Service of the Republic of Kazakhstan.

To the first President of the Republic of Kazakhstan - to the Leader of the Nation, the state protection in places of his continuous or temporary stay shall be provided during his life.

The state protection shall be provided also to members of the family of the First President of the Republic of Kazakhstan - the Leader of the Nation who has stopped execution of the powers, living together with him or those who are accompanying him.

Footnote. Article 6 as amended by the Constitutional Laws of the Republic of Kazakhstan dated 04.07.2014 No. 232-V (shall be enforced from 01.01.2015); dated June 15, 2017 No. 75-VI (shall be enforced from the date of its first official publication).

Article 7. Housing

To the first President of the Republic of Kazakhstan - the Leader of the Nation who has stopped execution of the powers, the office apartment and the state giving shall be transferred to the possession with necessary state service.

Article 8. Providing with transport

To the First President of the Republic of Kazakhstan - the Leader of the Nation who has stopped execution of the powers, the personal car with drivers, and to members of his family in common living with him a right for use of office motor transport shall be provided for term of life.

The first President of the Republic of Kazakhstan - the Leader of the Nation has the right of free journey about the country and using halls for officials and delegations for term of life.

Article 9. Fund, museums, busts, personal archive and personal library

In execution by the First President of the Republic of Kazakhstan - the Leader of the Nation of powers of the President of the Republic of Kazakhstan, a fund is created and formed by him, a private library and personal archive of the First President of the Republic of Kazakhstan - the Leader of the Nation. U941502, P940298, N990052

The personal library and personal archive of the First President of the Republic of Kazakhstan - Elbasy are a national treasure and are owned by the state.

In the homeland of the First President of the Republic of Kazakhstan - the Leader of the Nation and in the capital of the Republic of Kazakhstan, there shall be created the museums and the busts of the First President of the Republic of Kazakhstan shall be established - the Leader of the Nation.

Footnote. Article 9 as amended by the Constitutional Law of the Republic of Kazakhstan dated 14.06.2010 № 289-IV (the procedure for entry into force see Art. 2); as amended by the Constitutional Law of the Republic of Kazakhstan dated 03.07.2013 No. 121-V (shall be enforced ten calendar days after its first official publication).

Article 10. Medical and sanatorium providing

To the first President of the Republic of Kazakhstan - the Leader of the Nation who has stopped execution of the powers, and members of his family living together with him shall remain the right for free medical care and sanatorium treatment in that volume and in thoses which were provided to them at date of the termination by the First President of the Republic of Kazakhstan - the Leader of the Nation of execution of powers of the President of the Republic of Kazakhstan for term of life.

Footnote. Article 10 as amended by the Constitutional Law of the Republic of Kazakhstan dated 14.06.2010 № 289-IV (the procedure for entry into force see Art. 2).

Article 11. Provision of pensions and insurance

The first President of the Republic of Kazakhstan - the Leader of the Nation, terminating execution of his powers, irrespective of age, shall have the right to receive monthly pension at a rate of 80 percent of a monthly official salary of the President of the Republic of Kazakhstan. Thus, the pension of the First President of the Republic of Kazakhstan - the Leader of the Nation shall raise according to the growth of an official salary of the President of the Republic of Kazakhstan.

Life and health of the First President of the Republic of Kazakhstan - the Leader of the Nation who has terminated execution of his powers, shall be a subject to obligatory state insurance at the expense of funds of the republican budget for the sum equal to an annual official salary of the President of the Republic of Kazakhstan.

A monthly allowance equal to the 10-fold minimum size of an old-age pension, established by the legislation of the Republic of Kazakhstan on their death-day, shall be granted for each member of the family of the First President of the Republic of Kazakhstan - the Leader of the Nation.

Along with the guarantees specified by the present Constitutional Law, the legislation of the Republic may pursue other guarantees to the First President of the Republic of Kazakhstan - the Leader of the Nation who has stopped execution of the powers, and members of his family.

Article 12. Sources of financing and other questions of support of the First President of the Republic of Kazakhstan - the Leader of the Nation

Financing of the expenses, specified by the present Constitutional law, including the expenses for replenishment and maintenance of fund and protection of its rooms, storage of a private library and personal archive of the First President of the Republic of Kazakhstan - the Leader of the Nation shall be carried out at the expense of means of the republican budget.

Housing, medical, sanatorium, transport and other care of the First President of the Republic of Kazakhstan - the Leader of the Nation and the members of his family, living together with him, shall be provided with authorized state authorities.

Footnote. Article 12 as amended by the Constitutional Law of the Republic of Kazakhstan dated 14.06.2010 № 289-IV (the procedure for entry into force see Art. 2).

Article 13. The procedure for entry into force of the present Constitutional Law

The present Constitutional law shall be enforced from the date of its official publication, except for standards of articles 2 and 9 which shall be installed since January 1, 2001.

The President of
the Republic of Kazakhstan

Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті - Елбасы туралы

On the First President of the Republic of Kazakhstan - Leader of the Nation