Жұмысқа қабылдау үшін ең төменгі жас туралы конвенцияны бекіту туралы

Қазақстан Республикасының 2000 жылғы 14 желтоқсандағы N 116-II Заңы

      Женевада 1973 жылғы 26 маусымда Халықаралық еңбек ұйымы Бас конференциясының 58-сессиясы қабылдаған Жұмысқа қабылдау үшін ең төменгі жас туралы конвенция (138-конвенция) бекітілсін.

      Қазақстан Республикасының
             Президенті                        Н. Назарбаев

Жұмысқа қабылдау үшiн ең төменгi жас туралы

(2002 жылғы 18 мамырда күшіне енді - ҚР СІМ-нің ресми сайты)

      Женевада Халықаралық Еңбек Бюросының Әкiмшiлiк Кеңесi шақырған және
      1973 жылғы 6 маусымда өзiнiң елу сегiзiншi сессиясына жиналған,
      Халықаралық Еңбек Ұйымының Бас Конференциясы
      сессияның күн тәртiбiнiң төртiншi тармағы болып табылатын жұмысқа қабылдау үшiн ең төменгi жас туралы бiр қатар ұсыныстар қабылдауға қаулы ете отырып,
      Өнеркәсiптегi ең төменгi жас туралы 1919 жылғы конвенция, Теңiзде жұмыс iстеу үшiн ең төменгi жас туралы 1920 жылғы конвенция, ауыл шаруашылығындағы ең төменгi жас туралы 1921 жылғы Конвенция, Флоттағы көмiр тиеушiлер мен от жағушылар үшiн ең төменгi жас туралы 1921 жылғы конвенция, Өнеркәсiптiк емес жұмыстарға ең төменгi жас туралы 1932 жылғы конвенция, Теңiзде жұмыс iстеу үшiн ең төменгi жас туралы 1936 жылғы Конвенция (қайта қаралған), Өнеркәсіптегi ең төменгі жас туралы 1937 жылғы конвенция (қайта қаралған), Өнеркәсiптiк емес жұмыстарға ең төменгi жас туралы 1937 жылғы конвенция (қайта қаралған), Балықшылардың ең төменгi жасы туралы 1959 жылғы конвенция және Жерасты жұмыстарына жiберiлетiн ең төменгi жас туралы 1965 жылғы конвенция ережелерiн назарға ала отырып,
      осы мәселе бойынша бала еңбегiн толық жою мақсатымен шектелген экономикалық секторларға қолданылатын қазiргi актiлердi бiртiндеп ауыстыра алатын жалпы актiнi әзiрлеу уақыты келдi деп есептей отырып,
      осы ұсыныстарға халықаралық конвенция нысанын берудi шеше отырып,
      бiр мың тоғыз жүз жетпiс үшiншi жылғы маусым айының жиырма алтыншы күнi Ең төменгi жас туралы 1973 жылғы конвенция болып аталатын төмендегi Конвенцияны қабылдады:

1-бап

      Осы Конвенцияны күшiнде деп танитын Ұйымның әрбiр Мүшесi бала еңбегiн тиiмдi жоюды және жеткiншектердiң дене және ақыл-ой сезiмiнiң толық дамуына сәйкес дәрежеге дейiн жұмысқа қабылданатын ең төменгi жасты бiртiндеп көтерудi қамтамасыз ету мақсатымен ұлттық саясатты iске асыруды мiндеттенедi.

2-бап

      1. Осы Конвенцияны бекiтетiн Ұйымның әрбiр Мүшесi, бекiту туралы құжатқа қоса берiлетiн өтiнiшiнде, өз аумағы шегiнде және өзiнiң аумағында тiркелген көлiк құралдарында жұмысқа қабылдау үшiн ең төменгi жасты көрсетедi; осы Конвенцияның 4-8 баптарының ережелерiн сақтау шарты бойынша осы жасқа жетпеген бiрде-бiр жеткiншек жалдамалы жұмысқа немесе кез-келген кәсiп бойынша басқа да жұмысқа жiберiлмейдi.
      2. Осы Конвенцияны бекiткен Ұйымның әрбiр Мүшесi, кейiннен, қосымша өтiнiштер арқылы ең төменгi жасты бұрынғы белгiленген жастан жоғарырақ етiп белгілейтiнi туралы Халықаралық Еңбек Бюросының Бас Директорын хабардар ете алады.
      3. Осы баптың 1-тармағы негiзiнде белгiленетiн ең төменгi жас мiндеттi орта бiлiмдi аяқтайтын жастан төмен болмауы тиiс және қандай жағдайда болса да он бес жастан төмен болмауы керек.
      4. Осы баптың 3-параграфының ережелерiне қарамастан, экономикасы мен бiлiм жүйесi жеткiлiктi дамымаған Ұйым Мүшесi кәсiпкерлердiң және еңбекшiлердiң мүдделi ұйымдарымен, ондайлар бар болса, кеңескеннен кейiн он төрт жасты ең төменгi деп бастапқыда бекiте алады.
      5. Алдағы тармақтың ережелерiне сәйкес он төрт жасты ең төменгi деп белгiлеген Ұйымның әрбiр Мүшесi Халықаралық Еңбек Ұйымы Жарғысының 22-бабына сәйкес осы Конвенцияны орындау туралы өзiнiң есеп беруiне:
      а) осындай шешiмдi қабылдауға мәжбүр еткен себептер өзгермедi деп; немесе
      б) белгiлi бiр күннен бастап өзiнiң төмендегi ережелермен пайдалану құқығынан бас тартатыны туралы өтiнiш енгiзедi.

3-бап

      1. Жал бойынша жұмыстың немесе өзiнiң сипаты бойынша немесе оны жүзеге асыратын мән-жайлардың күшiне қарай жеткiншектiң денсаулығына, қауiпсiздiгiне немесе адамгершiлiгіне зиян келтiре алатын басқа жұмыстың кез-келген түрiне қабылдау үшiн ең төменгi жас он сегiз жастан төмен болмауы тиiс.
      2. Осы баптың 1-тармағы қолданылатын жал бойынша жұмыстың немесе басқа жұмыстың түрлерiн ұлттық заңдар немесе ережелер, немесе кәсiпкерлердiң және еңбекшiлердiң тиiстi ұйымдарымен, ондайлар бар болса, кеңескеннен кейiн құзыреттi өкiмет органдары белгiлейдi.
      3. Осы баптың 1-тармағына қарамастан, ұлттық заңнамалар немесе ережелер, немесе құзыреттi өкiмет органдары кәсiпкерлердiң және еңбекшiлердiң мүдделi ұйымдарымен, ондайлар бар болса, кеңескеннен кейiн, он алтыдан жас емес адамдарға жал бойынша жұмысты немесе жұмыстың басқа да түрiн, осы жеткiншектердiң денсаулығы, қауiпсiздiгi және адамгершiлiгi толық қорғалған және осы жеткiншектер тиiстi қызмет саласы бойынша жеткiлiктi арнайы бiлiм алған, не кәсiби даярлаудан өткен жағдайда рұқсат ете алады.

4-бап

      1. Құзыреттi өкiмет органы қажеттiлiгiне қарай кәсiпкерлердiң және еңбекшiлердiң тиiстi ұйымдарымен, ондайлар бар болса, кеңескеннен кейiн осы Конвенцияны қолдану аясынан, жал бойынша жұмыстың не басқа да жұмыстың, қолданылуына байланысты соларға қатысты ерекше және елеулi мәселелер пайда болатын, шектелген санаттарын алып тастауы мүмкiн.
      2. Осы Конвенцияны бекiтетiн Ұйымның әр Мүшесi Халықаралық Еңбек Ұйымы Жарғысының 22-бабына сәйкес берiлетiн Конвенцияны қолдану туралы өзiнiң бiрiншi баяндамасында осы баптың 1-тармағына сәйкес алынып тасталуы мүмкiн барлық санаттарды, ондай алынып тастаудың себептерiн көрсете отырып, тізiп айтып бередi және келесi баяндамаларда өз заңнамаларының ережесi және осындай алынып тасталған санаттарға байланысты практикасы туралы және осындай санаттарға қатысты Конвенция ережелерi қандай дәрежеде қолданылып немесе қолданылуы көзделiп жатқаны туралы хабарлайды.
      3. Осы Конвенцияның 3-бабымен қамтылатын жал бойынша жұмыс немесе басқа да жұмыс осы баптың күшiне қарай Конвенцияның қолдану аясынан алынып тасталмайды.

5-бап

      1. Экономикасы мен әкiмшiлiк аппараты жеткiлiктi дамымаған Ұйым Мүшесi кәсiпкерлердiң және еңбекшiлердiң тиiстi ұйымдарымен, ондайлар бар болса, кеңескеннен кейiн бастапқыда осы Конвенцияның қолдану аясын шектеуi мүмкiн.
      2. Осы баптың 1-тармағының ережелерiн қолданатын Ұйымның әрбiр Мүшесi бекiту туралы құжатқа қоса берiлетiн өтiнiште осы Конвенция ережелерiн қолданатын экономика қызметiнiң салаларын және кәсiпорын түрлерiн атап көрсетедi.
      3. Конвенция ережелерi жоқ дегенде: өңдеу өнеркәсiбiнiң шахтадағы және карьердегi; құрылыстағы; электрмен, газбен және сумен қамтамасыз ету қызметтерiндегi; санитарлық-техникалық қызметiндегi; көлiктердегі, қоймалардағы және байланыс қызметтерiндегi; сондай-ақ негiзiнен коммерциялық мақсаттарға өнiм өндiретiн плантацияларда және ауыл шаруашылық кәсiпорындарындағы жұмыстарға, бiрақ жергiлiктi тұтыну өнiмдерiн өндiретiн және жалдамалы еңбекшiлердi тұрақты пайдаланбайтын отбасылық және шағын шаруашылықтарды қоспағанда қолданылады.
      4. Осы Конвенцияның қолдану аясын шектеген Ұйымның әрбiр Мүшесi аталмыш баптың ережелерiне сәйкес:
      а) Халықаралық Еңбек Ұйымы Жарғысының 22-бабына сәйкес берiлетiн өзiнiң баяндамаларында жеткiншектердiң және балалардың осы Конвенцияның қолданылу аясынан алынып тасталған қызмет салаларындағы жал бойынша жұмыстарға не басқа да жұмыстарға алынуына қатысты жалпы ережелер туралы және осы Конвенцияның ережелерiн кеңiрек қолдану жолында жүзеге асырылған қандай да болмасын прогресс жөнiнде хабарлайды;
      б) кез-келген, уақытта Конвенцияның қолдану аясын Халықаралық Еңбек Бюросының Бас Директорына жiберiлген өтiнiшi арқылы ресми түрде кеңейте алады.

6-бап

      Осы Конвенция жалпы, кәсiби немесе техникалық бiлiм беру мектептерiнде немесе басқа бiлiм беру орындарында балалар және жеткiншектер атқаратын жұмыстарға, немесе кемiнде он төрт жастағы азаматтар кәсiпорындарда атқаратын жұмыстарға, егер сондай жұмыс құзыреттi өкiмет органдары кәсiпкерлердiң және еңбекшiлердiң тиiстi ұйымдарымен кеңескеннен кейiн, ондайлар бар болса, белгiлеген шарттарына сәйкес орындалатын болса, қолданылмайды, және мыналардың ажырамас бөлiгi болып табылады:
      а) негiзгi жауапкершiлiгiн мектеп немесе кәсiби даярлау мекемесi көтеретiн бiлiм беру немесе даярлау курсының;
      б) құзыреттi өкiмет органдарымен мақұлданған негiзiнен не толығынан кәсiпорындарда жүзеге асырылатын кәсiби даярлау бағдарламаның;
      с) кәсiптi таңдауға немесе кәсiби даярлау түрiн жеңiлдетуге бағытталған кәсiби бағдар бағдарламасының.

7-бап

      1. Ұлттық заңнамалармен немесе ережелермен жал бойынша жұмысқа немесе басқа жұмысқа он үш жастан он беске жасқа дейiнгi тұлғалар:
      а) олардың денсаулығы немесе дамуына зиянды болып көрiнбейтiн; және
      б) мектепке баруына, өкiметтiң құзыреттi органдары бекiткен кәсiби бағдарлау немесе даярлау бағдарламаларына немесе олардың алған бiлiмiн пайдалану қабiлеттерiне зиян келтiрмейтiн жеңiл жұмыстарға алынулары мүмкiн.
      2. Ұлттық заңнамалармен немесе ережелермен жал бойынша жұмысқа немесе басқа жұмысқа кемiнде он бес жастағы, бiрақ міндеттi мектеп бiлiмiн әлi алып болмаған тұлғалар осы баптың 1-тармағының а) және б) тармақшаларының талаптарын орындаған жағдайда жiберiлуi мүмкiн.
      3. Құзыреттi өкiмет органы жал бойынша жұмысқа немесе басқа жұмысқа осы баптың 1 және 2-тармақтарына сәйкес қабылдауға болатын қызмет салаларын айқындайды және жұмыс күнiнiң ұзақтығы мен осындай жал бойынша жұмыс немесе басқа жұмыс орындауға мүмкiндiк беретiн жағдайларды белгiлейдi.
      4. Осы баптың 1 және 2-тармақтарына қарамастан, 2-баптың 4-тармағының ережелерiн қолданатын Ұйымның Мүшесi өзiне қажеттi мерзiмге 1-тармақтағы он екi және он төрт жасты он үш және он бес жасқа, ал осы баптың 2-тармағындағы - он төрт жасты он бес жасқа ауыстыруына болады.

8-бап

      1. Құзыреттi өкiмет органы кәсiпкерлердiң және еңбекшiлердiң тиiстi ұйымдарымен кеңескеннен кейiн, ондайлар бар болса, рұқсат қағазын беру арқылы осы Конвенцияның 2-бабында көзделген жал бойынша жұмысқа немесе басқа жұмысқа қабылдауға тыйым салынғаннан ерекше жеке жағдайларда, өнер көрсету сияқты мақсаттарға рұқсат ете алады.
      2. Осылайша берiлген рұқсат қағаздары жұмыс күнiнiң ұзақтығын шектейдi және жал бойынша жұмысты немесе басқа жұмысты орындауға мүмкiндiк беретiн шарттарды белгiлейдi.

9-бап

      1. Құзыреттi өкiмет органдары барлық қажеттi шараларды, соның iшiнде осы Конвенцияның ережелерiн тиiмдi жүзеге асуын қамтамасыз ету үшiн тиiстi жазалау шараларын қабылдайды.
      2. Ұлттық заңнамалар немесе ережелер, немесе құзыреттi өкiмет органдары Конвенцияның орындалуын қамтамасыз ететiн ережелердi сақтау үшiн жауапты адамдарды белгiлейдi.
      3. Ұлттық заңнамалар немесе ережелер немесе құзыреттi өкiмет органдары кәсiпкер жүргiзуге және беруге тиiстi тiзiлiмдердi не басқа құжаттарды белгiлейдi; ондай тiзiлiмдер немесе құжаттар кәсiпкер жалдаған немесе соған жұмыс iстейтiн жасы он сегiзден төмен адамдардың, мүмкiн болса лайықты түрде куәландырылған, тегiн және жасын немесе туу күнiн көрсетедi.

10-бап

      1. Осы бапта көзделген шарттар бойынша осы Конвенция Өнеркәсiптегi ең төменгi жас туралы 1919 жылғы конвенцияны, Теңiздегi жұмыстар үшiн ең төменгi жас туралы 1920 жылғы конвенцияны, Ауыл шаруашылығындағы ең төменгi жас туралы 1921 жылғы конвенцияны, Флоттағы көмiр тиеушiлер және кочегарлар үшiн ең төменгi жас туралы 1921 жылғы конвенцияны, Өнеркәсiптiк емес жұмыстардағы ең төменгi жас туралы 1932 жылғы конвенцияны, Теңiздегi жұмыстар үшiн ең төменгi жас туралы 1936 жылғы конвенцияны (қайта қаралған), Өнеркәсiптегi ең төменгi жас туралы 1937 жылғы конвенцияны (қайта қаралған), Өнеркәсiптiк емес жұмыстарға ең төменгi жас туралы 1937 жылғы конвенцияны (қайта қаралған), Балықшылардың ең төменгi жасы туралы 1959 жылғы конвенцияны және Жерасты жұмыстарына рұқсат етiлетiн ең төменгi жас туралы 1965 жылғы конвенцияны қайта қарайды.
      2. Осы Конвенцияның күшiне енуi Жерасты жұмыстарына рұқсат етiлетiн ең төменгi жас туралы 1965 жылғы Конвенцияны бекiту үшiн жабылып қалуына соқтырмайды.
      3. Өнеркәсiптегi ең төменгi жас туралы 1919 жылғы конвенция, Теңiздегi жұмыстар үшiн ең төменгi жас туралы 1920 жылғы конвенция, Ауыл шаруашылығындағы ең төменгi жас туралы 1921 жылғы конвенция және Флоттағы көмiр тиеушiлер және кочегарлар үшiн ең төменгi жас туралы 1921 жылғы конвенция, егер осы Конвенциялардың тараптары осы Конвенцияны бекiтiп не сол туралы Халықаралық Еңбек Бюросының Бас Директорына өтiнiш жасап осымен келiскенде, әрi қарай бекiтiлу үшiн жабылады.
      4. Осы Конвенцияның мiндеттерi мынадай жағдайларда қабылданады:
      а) Өнеркәсiптегi ең төменгi жас туралы 1937 жылғы (қайта қаралған) конвенцияның тарапы болып табылатын Ұйым Мүшесiмен; және осы Конвенцияның 2-бабына сәйкес он бестен төмен емес ең төменгi жас белгiленсе, онысы Өнеркәсiптегi ең төменгi жас туралы 1937 жылғы конвенция күшiнiң өз-өзiнен дереу жойылуына әкеп соқтырады;
      б) осы Конвенцияның тарапы болып табылатын Ұйым Мүшесiмен Өнеркәсiптiк емес жұмыстардағы ең төменгi жас туралы 1932 жылғы конвенцияда белгiленген өнеркәсiптiк емес жұмыстарға қатысты болғанда, онысы Өнеркәсiптiк емес жұмыстардағы ең төменгi жас туралы 1932 жылғы конвенция күшiнiң өз-өзiнен дереу жойылуына әкеп соқтырады;
      с) Өнеркәсiптiк емес жұмыстардағы ең төменгi жас туралы (қайта қаралған) 1937 жылғы конвенцияда белгiленген өнеркәсiптiк емес жұмыстарға қатысты болғанда осы Конвенцияның тарапы болып табылатын Ұйым Мүшесiмен және егер осы Конвенцияның 2-бабына сәйкес он бестен төмен емес жас белгiленгенде, онысы Өнеркәсiптiк емес ең төменгi жас туралы (қайта қаралған) 1937 жылғы конвенция күшiнiң өз-өзiнен дереу жойылуына әкеп соқтырады;
      d) Теңiздегi жұмыстардағы ең төменгi жас туралы 1936 жылғы конвенцияның тарапы болып табылатын Ұйым Мүшесiмен теңiздегi жұмыстарға қатысты және егер осы Конвенцияның 2-бабына сәйкес ең төменгi жас он бестен төмен болмай белгiленсе немесе Ұйым Мүшесi осы Конвенцияның 3-бабы теңiздегi жұмыстарға қатысты қолданылатынын нақтылайтын болса, онысы Теңiздегi жұмыстар үшiн ең төменгi жас туралы (қайта қаралған) 1936 жылғы конвенция күшiнiң өз-өзiнен дереу жойылуына әкеп соқтырады;
      е) Теңiздегi балық аулау кәсiбiне қатысты балықшылардың ең төменгi жасы туралы (қайта қаралған) 1959 жылғы конвенцияның тарапы болып табылатын Ұйым Мүшесiмен, және де осы Конвенцияның 2-бабына сәйкес он бестен төмен болмай ең төменгi жас белгiленсе не Ұйым Мүшесi осы Конвенцияның 3-бабы теңiзде балық аулау кәсiбiне қатысты қолданылатынын нақтылайтын болса, онысы Балықшылардың ең төменгi жасы туралы 1959 жылғы конвенция күшiнiң өз-өзiнен дереу жойылуына әкеп соқтырады;
      f) Жер асты жұмыстарына рұқсат етiлетiн ең төменгi жас туралы конвенцияның тарапы болып табылатын Ұйым Мүшесiмен, және де осы Конвенцияның 2-бабына сәйкес жоғары аталған 1965 жылғы Конвенцияға сәйкес белгiленген ең төменгi жастан төмен болмай ең төменгi жас белгiленсе, не Ұйым Мүшесi осы Конвенцияның күшiне қарай шахтадағы жерасты жұмыстарына рұқсат етiлу бойынша қолданылатынын нақтылайтын болса, онысы Жерасты жұмыстарына рұқсат етiлетiн ең төменгi жас туралы 1965 жылғы конвенция күшiнiң өз-өзiнен дереу жойылуына әкеп соқтырады.
      5. Осы Конвенцияның қабылдануы, егер осы Конвенция күшiне енсе және енген кезде:
      а) осы Конвенцияның 12-бабына сәйкес 1919 жылғы өнеркәсiптегi ең төменгi жас туралы Конвенцияның күшiн жоюға соқтырады;
      б) ауыл шаруашылыққа қатысты осы Конвенцияның 9-бабына сәйкес 1921 жылғы ауыл шаруашылықтағы ең төменгi жас туралы Конвенцияның күшiн жоюға соқтырады;
      с) теңiздегi жұмыстарға қатысты осы Конвенцияның 10-бабына сәйкес 1920 жылғы теңiздегi жұмыстар үшiн ең төменгi жас туралы Конвенция күшiнiң жойылуына және осы Конвенцияның 12-бабына сәйкес флоттағы көмiр тиеушiлердiң және кочегарлардың ең төменгi жасы туралы Конвенцияның күшiн жоюға соқтырады.

11-бап

      Осы Конвенцияны бекiту туралы ресми құжаттар тiркеу үшiн Халықаралық Еңбек Бюросының Бас Директорына жiберiледi.

12-бап

      1. Осы Конвенция бекiту туралы құжаттарын Бас Директор тiркеген Халықаралық Еңбек Ұйымының Мүшелерiн ғана байланыстырады.
      2. Ол Ұйымның екi Мүшесiнiң бекiту туралы құжаттарын Бас Директор тiркегеннен кейiн он екi ай өткен соң күшiне енедi.
      3. Соңынан бұл Конвенция Ұйымның әрбiр Мүшесiне қатысты өзiнiң бекiту туралы құжатын тiркелген күннен кейiн оң екi ай өткен соң күшiне енедi.

13-бап

      1. Ұйымның осы Конвенцияны бекiтушi кез келген Мүшесi ол алғаш күшiне енгiзiлген сәтiнен он жыл мерзiм өткен соң оны Халықаралық Еңбек Бюросының Бас Директорына жiберiлген және онда тiркелген күшiн жою туралы актi арқылы күшiн жоя алады. Күшiн жою осы күшiн жою туралы актiнi тiркелгеннен кейiн бiр жылдан соң күшiне енедi.
      2. Ұйымның осы Конвенцияны бекiтушi кез келген Мүшесi жоғары тармақта айтылған он жыл кезең өткеннен кейiн бiр жыл мерзiм iшiнде күшiн жою туралы осы бапта көзделген өзiнiң құқығын пайдаланбаса, келесi он жыл мерзiмде байланысты болады және соңынан әрбiр он жылдық бiткен сайын осы Конвенцияның күшiн осы бапта белгiленген тәртiппен жоя алады.

14-бап

      1. Халықаралық Еңбек Бюросының Бас Директоры Халықаралық Еңбек Ұйымының барлық Мүшелерiне бекiту туралы барлық құжаттардың және Ұйым Мүшелерiнен өзi алған күшiн жою туралы актiлердiң тiркелгенi туралы хабарлайды.
      2. Бас Директор бекiту туралы өзi алған екiншi құжаттың тiркелгенi туралы Ұйым Мүшесiне хабарлай отырып, олардың назарын осы Конвенцияның күшiне енген күнiне аударады.

15-бап

      Халықаралық Еңбек Бюросының Бас Директоры бекiту туралы барлық құжаттарға және алдыңғы баптардың ережелерiне сәйкес өзi тiркеген күшiн жою туралы актiлерге қатысты толық мәлiметтердi Бiрiккен Ұлттар Ұйымы Жарғысының 102-бабына сәйкес тiркеу үшiн Бiрiккен Ұлттар Ұйымының Бас Хатшысына жiбередi.

16-бап

      Халықаралық Еңбек Бюросының Әкiмшiлiк Кеңесi қажет деп тапқан әрбiр ретте Бас Конференцияға осы Конвенцияны қолдану туралы баяндаманы ұсынады және Конференцияның күн тәртiбiне оны толық не iшiнара қайта қарау туралы мәселенi енгiзу қажеттiгiн шешедi.

17-бап

      1. Егер Конференция осы Конвенцияны толық не iшiнара қайта қарайтын жаңа конвенцияны қабылдаған жағдайда және жаңа конвенцияда керiсiнше көзделмеген болса, онда:
      а) Ұйымның қайсыбiр Мүшесiнiң жаңа, қайта қараушы конвенцияны бекiтуi, жаңа қайта қараушы конвенция күшiне енгiзiлген жағдайда, 13-баптың ережелерiне қарамастан осы Конвенция күшiнiң жедел түрде өзiнен өзi жойылуына әкеп соқтырады;
      б) жаңа, қайта қараушы конвенция күшiне енгiзiлген күннен бастап осы Конвенция оны Ұйым Мүшелерiнiң бекiтуi үшiн жабық болады.
      2. Осы Конвенция оны бекiткен, бiрақ жаңа, қайта қараушы конвенцияны бекiтпеген Ұйым Мүшелерi үшiн нысаны мен мазмұны жағынан өз күшiнде қалады.

18-бап

      Осы Конвенцияның ағылшынша және французша мәтiндерiнiң күшi бiрдей.

On ratification of the Convention concerning Minimum Age for Admission to Employment

Law of the Republic of Kazakhstan of 14 December 2000

      To ratify the Convention concerning Minimum Age for Admission to Employment (Convention № 138), adopted on the 58-th session of General conference of the International Labor Organization in Geneva, 26 June 1973.

      President
      of the Republic of Kazakhstan              N. NAZARBAYEV

Convention №138 of the International Labour Organisation concerning Minimum Age for Admission to Employment

(Geneva, 6 June 1973)

Preamble

      The General Conference of the International Labour Organisation,
      Having been convened at Geneva by the Governing Body of the International Labour Office, and having met in its Fifty-eighth Session on 6 June 1973, and
      Having decided upon the adoption of certain proposals with regard to minimum age for admission to employment, which is the fourth item on the agenda of the session, and
      Noting the terms of the Minimum Age (Industry) Convention, 1919, the Minimum Age (Sea) Convention, 1920, the Minimum Age (Agriculture) Convention, 1921, the Minimum Age (Trimmers and Stokers) Convention, 1921, the Minimum Age (Non-Industrial Employment) Convention, 1932, the Minimum Age (Sea) Convention (Revised), 1936, the Minimum Age (Industry) Convention (Revised), 1937, the Minimum Age (Non-Industrial Employment) Convention (Revised), 1937, the Minimum Age (Fishermen) Convention, 1959, and the Minimum Age (Underground Work) Convention, 1965, and
      Considering that the time has come to establish a general instrument on the subject, which would gradually replace the existing ones applicable to limited economic sectors, with a view to achieving the total abolition of child labour, and
      Having determined that these proposals shall take the form of an international Convention,
      adopts this twenty-sixth day of June of the year one thousand nine hundred and seventy-three the following Convention, which may be cited as the Minimum Age Convention, 1973:

Article 1

      Each Member for which this Convention is in force undertakes to pursue a national policy designed to ensure the effective abolition of child labour and to raise progressively the minimum age for admission to employment or work to a level consistent with the fullest physical and mental development of young persons.

Article 2

      1. Each Member which ratifies this Convention shall specify, in a declaration appended to its ratification, a minimum age for admission to employment or work within its territory and on means of transport registered in its territory; subject to Articles 4 to 8 of this Convention, no one under that age shall be admitted to employment or work in any occupation.
      2. Each Member which has ratified this Convention may subsequently notify the Director-General of the International Labour Office, by further declarations, that it specifies a minimum age higher than that previously specified.
      3. The minimum age specified in pursuance of paragraph 1 of this Article shall not be less than the age of completion of compulsory schooling and, in any case, shall not be less than 15 years.
      4. Notwithstanding the provisions of paragraph 3 of this Article, a Member whose economy and educational facilities are insufficiently developed may, after consultation with the organisations of employers and workers concerned, where such exist, initially specify a minimum age of 14 years.
      5. Each Member which has specified a minimum age of 14 years in pursuance of the provisions of the preceding paragraph shall include in its reports on the application of this Convention submitted under article 22 of the Constitution of the International Labour Organisation a statement--
      (a) that its reason for doing so subsists; or
      (b) that it renounces its right to avail itself of the provisions in question as from a stated date.

Article 3

      1. The minimum age for admission to any type of employment or work which by its nature or the circumstances in which it is carried out is likely to jeopardise the health, safety or morals of young persons shall not be less than 18 years.
      2. The types of employment or work to which paragraph 1 of this Article applies shall be determined by national laws or regulations or by the competent authority, after consultation with the organisations of employers and workers concerned, where such exist.
      3. Notwithstanding the provisions of paragraph 1 of this Article, national laws or regulations or the competent authority may, after consultation with the organisations of employers and workers concerned, where such exist, authorise employment or work as from the age of 16 years on condition that the health, safety and morals of the young persons concerned are fully protected and that the young persons have received adequate specific instruction or vocational training in the relevant branch of activity.

Article 4

      1. In so far as necessary, the competent authority, after consultation with the organisations of employers and workers concerned, where such exist, may exclude from the application of this Convention limited categories of employment or work in respect of which special and substantial problems of application arise.
      2. Each Member which ratifies this Convention shall list in its first report on the application of the Convention submitted under article 22 of the Constitution of the International Labour Organisation any categories which may have been excluded in pursuance of paragraph 1 of this Article, giving the reasons for such exclusion, and shall state in subsequent reports the position of its law and practice in respect of the categories excluded and the extent to which effect has been given or is proposed to be given to the Convention in respect of such categories.
      3. Employment or work covered by Article 3 of this Convention shall not be excluded from the application of the Convention in pursuance of this Article.

Article 5

      1. A Member whose economy and administrative facilities are insufficiently developed may, after consultation with the organisations of employers and workers concerned, where such exist, initially limit the scope of application of this Convention.
      2. Each Member which avails itself of the provisions of paragraph 1 of this Article shall specify, in a declaration appended to its ratification, the branches of economic activity or types of undertakings to which it will apply the provisions of the Convention.
      3. The provisions of the Convention shall be applicable as a minimum to the following: mining and quarrying; manufacturing; construction; electricity, gas and water; sanitary services; transport, storage and communication; and plantations and other agricultural undertakings mainly producing for commercial purposes, but excluding family and small-scale holdings producing for local consumption and not regularly employing hired workers.
      4. Any Member which has limited the scope of application of this Convention in pursuance of this Article--
      (a) shall indicate in its reports under Article 22 of the Constitution of the International Labour Organisation the general position as regards the employment or work of young persons and children in the branches of activity which are excluded from the scope of application of this Convention and any progress which may have been made towards wider application of the provisions of the Convention;
      (b) may at any time formally extend the scope of application by a declaration addressed to the Director-General of the International Labour Office.

Article 6

      This Convention does not apply to work done by children and young persons in schools for general, vocational or technical education or in other training institutions, or to work done by persons at least 14 years of age in undertakings, where such work is carried out in accordance with conditions prescribed by the competent authority, after consultation with the organisations of employers and workers concerned, where such exist, and is an integral part of--
      (a) a course of education or training for which a school or training institution is primarily responsible;
      (b) a programme of training mainly or entirely in an undertaking, which programme has been approved by the competent authority; or
      (c) a programme of guidance or orientation designed to facilitate the choice of an occupation or of a line of training.

Article 7

      1. National laws or regulations may permit the employment or work of persons 13 to 15 years of age on light work which is--
      (a) not likely to be harmful to their health or development; and
      (b) not such as to prejudice their attendance at school, their participation in vocational orientation or training programmes approved by the competent authority or their capacity to benefit from the instruction received.
      2. National laws or regulations may also permit the employment or work of persons who are at least 15 years of age but have not yet completed their compulsory schooling on work which meets the requirements set forth in sub-paragraphs (a) and (b) of paragraph 1 of this Article.
      3. The competent authority shall determine the activities in which employment or work may be permitted under paragraphs 1 and 2 of this Article and shall prescribe the number of hours during which and the conditions in which such employment or work may be undertaken.
      4. Notwithstanding the provisions of paragraphs 1 and 2 of this Article, a Member which has availed itself of the provisions of paragraph 4 of Article 2 may, for as long as it continues to do so, substitute the ages 12 and 14 for the ages 13 and 15 in paragraph 1 and the age 14 for the age 15 in paragraph 2 of this Article.

Article 8

      1. After consultation with the organisations of employers and workers concerned, where such exist, the competent authority may, by permits granted in individual cases, allow exceptions to the prohibition of employment or work provided for in Article 2 of this Convention, for such purposes as participation in artistic performances.
      2. Permits so granted shall limit the number of hours during which and prescribe the conditions in which employment or work is allowed.

Article 9

      1. All necessary measures, including the provision of appropriate penalties, shall be taken by the competent authority to ensure the effective enforcement of the provisions of this Convention.
      2. National laws or regulations or the competent authority shall define the persons responsible for compliance with the provisions giving effect to the Convention.
      3. National laws or regulations or the competent authority shall prescribe the registers or other documents which shall be kept and made available by the employer; such registers or documents shall contain the names and ages or dates of birth, duly certified wherever possible, of persons whom he employs or who work for him and who are less than 18 years of age.

Article 10

      1. This Convention revises, on the terms set forth in this Article, the Minimum Age (Industry) Convention, 1919, the Minimum Age (Sea) Convention, 1920, the Minimum Age (Agriculture) Convention, 1921, the Minimum Age (Trimmers and Stokers) Convention, 1921, the Minimum Age (Non-Industrial Employment) Convention, 1932, the Minimum Age (Sea) Convention (Revised), 1936, the Minimum Age (Industry) Convention (Revised), 1937, the Minimum Age (Non-Industrial Employment) Convention (Revised), 1937, the Minimum Age (Fishermen) Convention, 1959, and the Minimum Age (Underground Work) Convention, 1965.
      2. The coming into force of this Convention shall not close the Minimum Age (Sea) Convention (Revised), 1936, the Minimum Age (Industry) Convention (Revised), 1937, the Minimum Age (Non-Industrial Employment) Convention (Revised), 1937, the Minimum Age (Fishermen) Convention, 1959, or the Minimum Age (Underground Work) Convention, 1965, to further ratification.
      3. The Minimum Age (Industry) Convention, 1919, the Minimum Age (Sea) Convention, 1920, the Minimum Age (Agriculture) Convention, 1921, and the Minimum Age (Trimmers and Stokers) Convention, 1921, shall be closed to further ratification when all the parties thereto have consented to such closing by ratification of this Convention or by a declaration communicated to the Director-General of the International Labour Office.
      4. When the obligations of this Convention are accepted--
      (a) by a Member which is a party to the Minimum Age (Industry) Convention (Revised), 1937, and a minimum age of not less than 15 years is specified in pursuance of Article 2 of this Convention, this shall ipso jure involve the immediate denunciation of that Convention,
      (b) in respect of non-industrial employment as defined in the Minimum Age (Non-Industrial Employment) Convention, 1932, by a Member which is a party to that Convention, this shall ipso jure involve the immediate denunciation of that Convention,
      (c) in respect of non-industrial employment as defined in the Minimum Age (Non-Industrial Employment) Convention (Revised), 1937, by a Member which is a party to that Convention, and a minimum age of not less than 15 years is specified in pursuance of Article 2 of this Convention, this shall ipso jure involve the immediate denunciation of that Convention,
      (d) in respect of maritime employment, by a Member which is a party to the Minimum Age (Sea) Convention (Revised), 1936, and a minimum age of not less than 15 years is specified in pursuance of Article 2 of this Convention or the Member specifies that Article 3 of this Convention applies to maritime employment, this shall ipso jure involve the immediate denunciation of that Convention,
      (e) in respect of employment in maritime fishing, by a Member which is a party to the Minimum Age (Fishermen) Convention, 1959, and a minimum age of not less than 15 years is specified in pursuance of Article 2 of this Convention or the Member specifies that Article 3 of this Convention applies to employment in maritime fishing, this shall ipso jure involve the immediate denunciation of that Convention,
      (f) by a Member which is a party to the Minimum Age (Underground Work) Convention, 1965, and a minimum age of not less than the age specified in pursuance of that Convention is specified in pursuance of Article 2 of this Convention or the Member specifies that such an age applies to employment underground in mines in virtue of Article 3 of this Convention, this shall ipso jure involve the immediate denunciation of that Convention,
      if and when this Convention shall have come into force.
      5. Acceptance of the obligations of this Convention--
      (a) shall involve the denunciation of the Minimum Age (Industry) Convention, 1919, in accordance with Article 12 thereof,
      (b) in respect of agriculture shall involve the denunciation of the Minimum Age (Agriculture) Convention, 1921, in accordance with Article 9 thereof,
      (c) in respect of maritime employment shall involve the denunciation of the Minimum Age (Sea) Convention, 1920, in accordance with Article 10 thereof, and of the Minimum Age (Trimmers and Stokers) Convention, 1921, in accordance with Article 12 thereof,
      if and when this Convention shall have come into force.

Article 11

      The formal ratifications of this Convention shall be communicated to the Director-General of the International Labour Office for registration.

Article 12

      1. This Convention shall be binding only upon those Members of the International Labour Organisation whose ratifications have been registered with the Director-General.
      2. It shall come into force twelve months after the date on which the ratifications of two Members have been registered with the Director-General.
      3. Thereafter, this Convention shall come into force for any Member twelve months after the date on which its ratifications has been registered.

Article 13

      1. A Member which has ratified this Convention may denounce it after the expiration of ten years from the date on which the Convention first comes into force, by an act communicated to the Director-General of the International Labour Office for registration. Such denunciation shall not take effect until one year after the date on which it is registered.
      2. Each Member which has ratified this Convention and which does not, within the year following the expiration of the period of ten years mentioned in the preceding paragraph, exercise the right of denunciation provided for in this Article, will be bound for another period of ten years and, thereafter, may denounce this Convention at the expiration of each period of ten years under the terms provided for in this Article.

Article 14

      1. The Director-General of the International Labour Office shall notify all Members of the International Labour Organisation of the registration of all ratifications and denunciations communicated to him by the Members of the Organisation.
      2. When notifying the Members of the Organisation of the registration of the second ratification communicated to him, the Director-General shall draw the attention of the Members of the Organisation to the date upon which the Convention will come into force.

Article 15

      The Director-General of the International Labour Office shall communicate to the Secretary-General of the United Nations for registration in accordance with Article 102 of the Charter of the United Nations full particulars of all ratifications and acts of denunciation registered by him in accordance with the provisions of the preceding Articles.

Article 16

      At such times as it may consider necessary the Governing Body of the International Labour Office shall present to the General Conference a report on the working of this Convention and shall examine the desirability of placing on the agenda of the Conference the question of its revision in whole or in part.

Article 17

      1. Should the Conference adopt a new Convention revising this Convention in whole or in part, then, unless the new Convention otherwise provides:
      (a) the ratification by a Member of the new revising Convention shall ipso jure involve the immediate denunciation of this Convention, notwithstanding the provisions of Article 13 above, if and when the new revising Convention shall have come into force;
      (b) as from the date when the new revising Convention comes into force this Convention shall cease to be open to ratification by the Members.
      2. This Convention shall in any case remain in force in its actual form and content for those Members which have ratified it but have not ratified the revising Convention.

Article 18

      The English and French versions of the text of this Convention are equally authoritative.