Ұжымдық қауіпсіздік жүйесінің күштері мен құралдары құрамаларының мәртебесі туралы келісімді бекіту туралы

Қазақстан Республикасының Заңы 2001 жылғы 5 шілде N 224-II

Бішкекте 2000 жылғы 11 қазанда жасалған Ұжымдық қауіпсіздік жүйесінің күштері мен құралдары құрамаларының мәртебесі туралы келісім бекітілсін.

Қазақстан Республикасының

Президенті

Ұжымдық қауiпсiздiк жүйесiнің күштерi мен құралдары
құрамаларының мәртебесi туралы
КЕЛIСIМ

Бұдан әрi Тараптар деп аталатын 1992 жылғы 15 мамырдағы Ұжымдық қауiпсiздiк туралы шартқа және осы Келiсiмге қатысушы мемлекеттер,
1992 жылғы 15 мамырдағы Ұжымдық қауiпсiздiк туралы шарттың (бұдан әрi - Шарт) 4-бабын iске асырудың тиiмдi механизмiн құру және терроризмге қарсы бiрлескен операцияларды жүргiзу мiндеттерiн негiзге ала отырып,
Тараптардың бiрiнiң (бiрнеше Тараптардың) әскери құралымдары көрсетiлген мiндеттердi орындау үшiн екiншi Тараптың аумағына оның өтiнiшi немесе оның келiсiмi бойынша Ұжымдық қауiпсiздiк кеңесiнiң шешiмiмен уақытша жiберiлуi мүмкiн екендiгiн ескере отырып,
өзiнің БҰҰ Жарғысының мақсаттары мен қағидаттарына адалдығын құптай отырып, халықаралық құқық нормаларын, сондай-ақ қару-жарақты бақылауға және сенiм бiлдiру мен қауiпсiздiк жөнiндегi шараларға қатысты жасалған халықаралық актiлердi сақтай отырып,
мұндай әскери құрылымдардың Тараптардың аумақтарында уақытша болуы үшiн құқықтық негiз құруға тiлек бiлдiре отырып,
төмендегiлер туралы келiстi:

1-бап

Осы Келiсiмнің мақсаттары үшiн қолданылатын терминдер мыналарды бiлдiредi:
"ұжымдық қауiпсiздiк жүйесiнiң күштерi мен құралдарын қалыптастыру (әскери құрылымдар)" - бiр немесе бiрнеше Тараптарға қарсы сыртқы әскери агрессияға тойтарыс беру мақсатында жасақталатын әскерлердiң (күштердiң) коалициялық (аймақтық) топтары құрамына, Тараптардың аумақтарында терроризмге қарсы бiрлескен операциялар немесе командалық-штабтық және әскери жаттығулар өткiзуге арналған және осы Келiсiмге қатысушы басқа мемлекеттердің аумақтарына уақытша жiберiлген жиынтық (көп жақты) әскери құрылымдардың құрамына Тараптардың ұлттық қарулы күштерi мен басқа да әскерлерiнен бөлiнген бiрлестiктерi, құрамалары, әскери бөлiмдерi және бөлiмшелерi. Әскери құрылымдардың құрамына сондай-ақ жiберушi Тараптың тиiстi соттарының, прокуратура мен қауiпсiздiк органдарының өкiлдерi ене алады;
"әскери құрылымдардың мәртебесi" - сыртқы әскери агрессияға тойтарыс беру, терроризмге қарсы бiрлескен операциялар немесе командалық-штабтық және әскери жаттығулар өткiзу мақсатында осы Келiсiмге қатысушы мемлекеттердiң аумақтарында уақытша болатын Тараптар әскери құрылымдарының құқықтық жағдайы;
"әскери құрылымдардың жеке құрамы" - әскери құрылымдар құрамында әскери қызмет атқаратын әскери қызметшiлер, сондай-ақ әскери құрылымдардың әскери бөлiмдерiнде, ұйымдарында және мекемелерiнде жұмыс iстейтiн азаматтық тұлғалар (азаматтық қызметкерлер) немесе азаматтық мамандар ретiнде әскери құрылымдарға уақытша iссапарға жiберiлгендер;
"Әскери құрылымның қолбасшылығы" - сыртқы әскери агрессияға тойтарыс беру мақсатында құрылған әскерлердің (күштердің) коалициялық (аймақтық) тобының қолбасшылығы немесе Тараптардың аумақтарында терроризмге қарсы бiрлескен операциялар, командалық-штабтық және әскери жаттығулар өткiзуге арналған және Келiсiмге қатысушы басқа мемлекеттердiң аумақтарына уақытша жiберiлген жиынтық (көп жақты) әскери құрылымның қолбасшылығы;
"жiберушi Тарап" - әскери құрылым тиесілi мемлекет;
"қабылдаушы Тарап" - қойылған мiндеттердi орындау үшiн аумағында әскери құрылымдар уақытша орналастырылатын немесе аумағы арқылы әскери құрылымдар транзитi жүзеге асырылатын мемлекет;
"әскери құрылымдардың жылжымалы мүлкi" - жiберушi Тараптың меншiгi болып табылатын штаттық (тiзiмдiк) әскери-техникалық мүлiк, барлық қару-жарақтың, әскери техниканың, көлiктiң барлық түрлерi және әскери құрылымдардың жұмыс iстеуi үшiн қажеттi басқа да материалдық-техникалық құралдар;
"жылжымайтын мүлiк (жылжымайтын мүлiк объектілерi)" - жер учаскелерi және оларда орналасқан казармалар мен тұрғын үйлер, коммуналдық құрылыстар, әскери кәсiпорындар (мекемелер), темiр жолдың кiрме жолдары, әуеайлақтар, оқу орталықтары мен полигондар, стационарлық басқару пункттерi мен байланыс тораптары, радиотехникалық және навигациялық қамтамасыз етудiң стационарлық құралдары, арсеналдардың, сақтау базаларының, қоймалардың үй-жайлары мен ғимараттары, қабылдаушы Тараптың меншiгi болып табылатын және оның келiсiмi бойынша басқа Тараптар әскери құрылымдарының уақытша пайдалануындағы өзге де инфрақұрылым объектiлерi.

2-бап

Сыртқы әскери агрессияға бiрлесiп тойтарыс беру, терроризмге қарсы бiрлескен операциялар немесе командалық-штабтық және әскери жаттығулар өткiзу үшiн Тараптар ұлттық заңнамамен белгіленген тәртiп бойынша осы Келiсiмге қатысушы мемлекеттердiң өтiнiшiмен және келiсiмiмен олардың аумақтарына өздерiнiң әскери құрылымдарын жiбере алады.
Әскери құрылымдарды олардың орналасатын жерлерiне енгiзу, олардың мiндеттерi, құрамы, саны, сондай-ақ олардың жiберiлген Тараптың аумағында болатын уақыты туралы шешiмдi Ұжымдық қауiпсiздiк кеңесiнiң мүшелерi - Тараптар мемлекеттерiнiң басшылары қабылдайды.
Әскери құрылымдардың құрамына материалдық жабдықтар запасымен қоса бөлiнген бiрлестiктер, құрамалар, әскери бөлiмдер және бөлiмшелер олардың командирлерi өздерi жiберiлген Тараптың шекарасын кесiп өткендiгi туралы баяндағаннан кейiн Әскери құрылым қолбасшылығының бағынысына көшедi.

3-бап

Қабылдаушы Тараптың аумағына қосымша әскери құрылымдар енгiзу, сондай-ақ жасақталған коалициялық (аймақтық) әскерлер (күштер) топтарын немесе жиынтық (көп жақты) әскери құрылымдарды нығайту мақсатында қосымша қару-жарақ, әскери техника және материалдық-техникалық құралдар жеткiзу Ұжымдық қауiпсiздiк кеңесiнiң шешiмi негiзiнде және қабылдаушы Тараптың келiсiмiмен жүзеге асырылады.
Әскери құрылымдарды қайта орналастыру (қайта топтастыру), оларды ауыстыру қорғаныс министрлiктерiмен, сондай-ақ жiберушi және қабылдаушы Тараптардың әскери қызметтi атқару көзделген өзге де ведомстволарымен, сондай-ақ Әскери құрылым қолбасшылығымен келiсiлген жоспарлар бойынша жүзеге асырылады.
Қалыптасқан жағдайға байланысты Әскери құрылымның қолбасшылығы қабылдаушы Тараптың құзыреттi органдарымен бiрлесе отырып, қойылған мiндеттердi орындау үшiн қажеттi қосымша ережелер мен нормалар белгiлей алады.

4-бап

Әскери құрылымдар қабылдаушы Тараптың келiсiмiмен оның аумағында бөлiнген жер учаскелерi (аудандар) мен объектiлер шегiнде командалық-штабтық және әскери жаттығулар және олардың қойылған мiндеттердi орындауына байланысты жедел әрi жауынгерлiк әзiрлiк жөнiндегi басқа да iс-шаралар өткiзе алады. Бұл орайда жаттығу өткiзiлетiн аудандарды, оның тәртiбi мен мерзiмдерiн, қатысатын әскери құрылымдар санын, олардың жүрiп-тұру бағыттарын, оқ ату кезеңдерiн, қауiпсiздiк аймақтарын, экологиялық және басқа да мәселелердi Әскери құрылымның қолбасшылығы қабылдаушы Тараптың әскери басқару органдарымен келiседi.
Бұл iс-шараларды бөлiнген аудандар мен объектiлерден тыс жерлерде өткiзуге қабылдаушы Тараптың құзыреттi органдарымен келiсу және оны әскери басқарма органдарына алдын ала жазбаша хабарлау арқылы ғана жол берiледi.

5-бап

Егер Ұжымдық қауiпсiздiк кеңесiнiң шешiмiмен басқаша белгiленбеген болса, қабылдаушы Тарап белгiленген ауданға бара жатқан немесе транзитпен өтетiн жеке құрамы, техникасы, қару-жарағы және өзге де материалдық-техникалық жабдықтары бар әскери эшелондардың, әуе және теңiз (өзен) кемелерi мен корабльдердiң, автомобиль колонналарының өзiнің мемлекеттiк шекарасын кесiп өтетiн жерiн, уақытын және тәртiбiн басқа Тараптарға жазбаша хабарлайды және олардың өз аумағы бойынша кедергiсiз және өтеусiз жүрiп өтуi үшiн қажеттi жағдайлар туғызады, сондай-ақ инфрақұрылым объектiлерiн орналастыру мен пайдалануды да өтеусiз қамтамасыз етедi.

6-бап

Қабылдаушы Тарап әскери құрылымдарды талап етілетiн жер учаскелерiмен, ғимараттармен (құрылыстармен) және инфрақұрылым объектiлерiмен өтеусiз қамтамасыз ету жөнiндегi iс-шараларды ұйымдастыру жауапкершілiгiн өзiне алады. Егер Ұжымдық қауiпсiздiк кеңесiнiң шешiмiмен басқаша белгiленбеген болса, аталған iс-шаралар қабылдаушы Тараптың оның соған ұқсас әскери құрылымдары құрамын қоныстандыруды және пәтерлерге орналастыруды айқындайтын заңнама талаптарына сәйкес болуы тиiс.
Қабылдаушы Тарап әскери құрылымдарға олардың алға қойған мiндеттерiн орындауы үшiн қажеттi мөлшердегi электр қуатын, суды өтеусiз негiзде бередi, коммуналдық-тұрмыстық қызмет көрсетудi қамтамасыз етедi.
Күнделiктi қызметтi, медициналық, коммуналдық-тұрмыстық қызметтердi, көлiк қызметiн, сондай-ақ байланыс органдарының қызметiн көрсетудi ұйымдастыру мәселелерi бойынша Әскери құрылымның қолбасшылығы Қорғаныс министрлiгiмен және әскери қызмет көзделген басқа ведомстволармен, қабылдаушы Тараптың әкiмшiлiк және шаруашылық ведомстволарымен бiрлесiп жұмыс жасайды, олармен ақшалай есеп айырысулар жүргiзуге және сол мақсат үшiн тиiстi есеп шоттар мен қаражат ұстауға құқылы.
Қабылдаушы Тарап әскери құрылымдарды есеп айырысу-кассалық қызмет көрсетумен толық ауқымда қамтамасыз етедi.
Ерекше жағдайларда, қажеттiлiгiне қарай әскери құрылымдардың күнделiктi қызметiн ұйымдастырудың қосымша мәселелерi Тараптар арасындағы жеке хаттамалармен айқындалуы мүмкiн.

7-бап

Әскери құрылымдардың жеке құрамы қабылдаушы Тараптың егемендiгi мен заңнамасын құрметтеуi, осы Келiсiмнiң рухына үйлесiмсiз кез келген iс-әрекеттен тартынуы, қабылдаушы Тараптың iшкi iстерiне араласпауы, алға қойған мiндеттердi орындаудан басқа саяси iс-қимылдарға және оның аумағындағы жанжалдарға қатыспауы тиiс. Бұл тұрғыда жiберушi Тарап қажеттi шаралар қолдануға мiндеттi.
Тараптардың аумақтарында уақытша орналасқан әскери құрылымдардың әскери қызметшiлерi Тараптардың ұлттық қарулы күштерiнiң нысанды әскери киiмiн киедi және айырым белгiлерiн тағынады. Қажет болған жағдайда, Әскери құрылым қолбасшылығының шешiмi бойынша әскери құрылымның әскери қызметшiлерi үшiн ортақ айырым белгiлерi белгiленуi мүмкiн.
Әскери құрылымдар құрамындағы адамдар Әскери құрылым қолбасшылығының бұйрығына сәйкес қаруын өзiмен бiрге алып жүруге құқылы.
Әскери құрылымдардың тұрған орындарынан тысқары жерлерде олардың құрамына кiретiн адамдардың қару алып жүруiне алға қойған жауынгерлiк мiндеттер мен күзету функцияларын орындау кезiнде ғана рұқсат етiледi.
Көлiк құралдарында, қару-жарақ пен әскери техникада Тараптар ұлттық қарулы күштерiнiң айырым белгілерi болуы тиiс. Қажет болған жағдайда Әскери құрылым қолбасшылығының шешiмi бойынша әскери құрылымдардың көлiк құралдары, қару-жарағы және әскери техникасы үшiн ортақ айырым белгiлерi белгіленуi мүмкiн.
Тараптардың ұлттық қарулы күштерiнде қолданылып жүрген тәртiпке сәйкес және қабылдаушы Тараптың заңнамасын ескере отырып әскери құрылымдар жеке күзетi мен қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету жөнiнде шаралар қолдануға құқылы.
Егер Ұжымдық қауiпсiздiк кеңесiнiң шешiмдерiмен басқаша белгiленбеген болса, Әскери құрылым қолбасшылығы тыйым салынған аймақтар мен қауiпсiздiк аймақтарын белгiлеудi қабылдаушы Тараптың құзыреттi органдарының келiсiмi бойынша жүзеге асырады.

8-бап

Тараптар әскери құрылымдардың және олардың жүктерiнiң тағайындалған орындарына өздерiнiң аумақтары бойынша кедергiсiз өтуiн, сондай-ақ алдын-ала берiлген тапсырыс негiзiнде темiр жол, автомобиль, теңiз, өзен және әуе көлiктерiнiң, сондай-ақ көлiк коммуникацияларының бiрiншi кезекте берiлуiн қамтамасыз етедi.
Авиация ұшулары Тараптардың әскери басқару органдарымен, әуе қозғалысын басқару органдарымен және әуе бақылау органдарымен келiсiлген бағыттар бойынша, сондай-ақ аймақтарда (аудандарда) орындалады. Әскери және азаматтық әуеайлақтарда әскери әуе кемелерiн қабылдауды, әуеайлақтық-техникалық қамтамасыз етудi және күзетудi Тараптардың әуеайлақтық қызметтерi өтеусiз жүзеге асырады.
Тараптардың әскери құрылымдарының корабльдерi мен кемелерi қабылдаушы Тараптың суларында жүзуi және олардың порттарында болуы алға қойған мiндеттердi орындау қажеттiлiгi ескерiле отырып, қабылдаушы Тараптың белгiлеген тәртiбiне сәйкес жүзеге асырылады.

9-бап

Әскери құрылымдардың құрамына кiретiн адамдарға қабылдаушы Тараптың аумағына кiретiн кезде және оның аумағынан шығатын кезде визалық бақылау қолданылмайды. Оларға сондай-ақ қабылдаушы Тараптың шетелдiктердi тiркеуге және оларды бақылауды жүзеге асыруға қатысты заңнамасы қолданылмайды. Әскери құрылымдардың құрамына кiретiн адамдар қабылдаушы Тараптың аумағында тұрақты тұруға қандай да бiр құқық алғандар ретiнде қаралмайды.

10-бап

Мемлекеттiк шекарадан өткiзу пункттерiнде әскери құрылымдардың командирлерi қабылдаушы Тараптың аумағына келу мақсатын көрсете отырып, жiберушi Тараптың құзыреттi органдары куәландырған әскери құрылымдардың құрамына кiретiн адамдардың атаулы тiзiмiн, қару-жарақтың, әскери техниканың және материалдық-техникалық құралдардың тiзбесiн көрсетедi.
Әскери құрылымдардың әскери қызметшiлерi Тараптардың мемлекеттiк шекараларынан өту кезiнде ұлттық қарулы күштердiң нысанды әскери киiмiн киюлерi тиiс. Қызметтiк автокөлiктер, әскери техника тiркеу нөмiрiне қосымша олардың мемлекеттiк тиiстiлiгiн көрсететiн, айқын көрiнетiн белгiмен жабдықталуы тиiс.
Әскери құрылымдардың құрамына кiретiн адамдар қабылдаушы Тараптың мемлекеттiк шекарасынан жiберушi Тараптың заңнамасымен белгiленген, олардың жеке басын және әскери құрылымдарға қатыстылығын куәландыратын құжаттарын көрсету арқылы өтедi.
Тараптар әскери құрылымдардың құрамына кiретiн, Тараптардың мемлекеттiк шекараларынан өтетiн адамдарға жеке адамдардың өндiрiстiк және өзге де коммерциялық қызметке арналмаған тауарларды кедендiк төлемдердi өндiрiп алмастан алып өтуi туралы Тараптардың ережелерiне сәйкес әкелуге және әкетуге Тараптардың ұлттық заңнамасы тыйым салған тауарлардан басқа жеке заттарын және валюталық құндылықтарды алып өту құқығын бередi.

11-бап

Ұжымдық қауiпсiздiк жүйесiнiң күштерi мен құралдарының құрылымдары алға қойған мiндеттердi орындау үшiн қару-жарақты, әскери техниканы және материалдық-техникалық құралдарды қажеттi көлемде баж салығынсыз енгiзедi.
Қабылдаушы Тарап өзiнiң аумағында жауынгерлiк техниканы, оқ-дәрiнi, қызметтiк көлiк, әскери техника, әуе және теңiз (өзен) кемелерi мен корабльдерi үшiн пайдаланылатын қосалқы бөлшектердi, отынды, майлайтын материалдарды, сондай-ақ басқа да материалдық-техникалық жабдықтарды (ескертiлген) әскери құрылымдардың орналасқан жерлерiне жеткiзу үшiн барлық қажеттi шараларды жүзеге асырады.
Қабылдаушы Тарап Әскери құрылымның қолбасшылығына көрсетiлетiн, соның iшiнде осы Келiсiмнiң 6-бабында санамаланған қызметтерге салық салмайды.
Әскери құрылым қолбасшылығының бiрегейлендiру құралдарымен қамтамасыз етiлген қызметтiк құжаттары (хат-хабар) кедендiк тексеруге жатпайды. Бұл құжаттарды алып жүретiн шабарманның қолында бар оның өкiлеттiгiн және құжаттардың саны мен салынған түрiн қамтамасыз ету туралы мәлiметтi куәландыратын оларды жеткiзу туралы өкiм болуы керек. Өкiмдi ол туралы мәлiметтер Тараптардың шекара және кеден органдарына берiлетiн уәкiлеттi адамдар куәландырады.
Осы Келiсiмдi iске асыру мақсатында ұжымдық қауiпсiздiк жүйесiнiң күштерi мен құралдарының құрылымдары алып жүретiн қару-жарақты, әскери техниканы және материалдық-техникалық жабдықтарды әкелу және әкету жiберушi және қабылдаушы Тараптардың уәкiлеттi органдарымен келiсiлген тiзбелер негiзiнде тарифтiк емес реттеу мен баждардың, салықтардың және алымдардың барлық түрлерiн өндiрiп алу шаралары қолданылмай басымдылық берiлетiн тәртiппен жүзеге асырылады.
Тараптар мемлекеттiк шекарадан өту кезiнде әскери құрылымдарға арнаулы (кезектен тыс) жағдайлар жасайды.
Кедендiк төлемдер төлеуден босату мүмкiндiгiн берген кезде Тараптар ұлттық заңнама шегiнде терiс пайдалануды болдырмау үшiн қажет деп санайтын шарттардың орындалуын талап ете алады.

12-бап

Қабылдаушы Тарап жеке немесе заңды тұлғаға келтiрiлген және өзінiң азаматының қайтыс болуына, дене жарақатын алуына және еңбек қабiлетiнiң жойылуына байланысты, сондай-ақ оның жылжымайтын мүлкiне, табиғат ресурстарына, мәдени және тарихи құндылықтарына келтiрiлген залалдың, егер ондай залал оның аумағында сыртқы әскери агрессияға тойтарыс беру, террористiк әскери құрылымдарды тарату жөнiндегi мiндеттердi орындау кезiнде және жеке қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету жөнiндегi шараларды жүзеге асыру кезiнде келтiрiлген болса, залалдың орнын толтыруға байланысты жiберушi Тарапқа және Әскери құрылымның қолбасшылығына қандай да бiр талап қоюдан бас тартады.

13-бап

Қабылдаушы Тараптың аумағында уақытша болған кезiнде әскери құрылымдар оның пайдаланылатын жылжымайтын мүлкiнiң, табиғи ресурстарының, мәдени және тарихи объектiлерiнiң сақталуын қамтамасыз етедi.
Қабылдаушы Тараптың пайдаланылатын жылжымайтын мүлкiнiң сақталуы үшiн, сондай-ақ әскери құрылымдар орналасқан (қоныстанған) аудандардағы экологиялық қауiпсiздiк нормаларының сақталуы үшiн жауапкершiлiктi Әскери құрылымның қолбасшылығы көтередi.
Әскери құрылымдардың қабылдаушы Тараптың жеке тұлғаларына, жылжымалы және жылжымайтын мүлкiне осы Келiсiмнiң 12-бабында ескертiлген мiндеттердi орындауға байланысты емес жағдайларда келтiрiлуi мүмкiн залалдың орны Тараптар арасындағы уағдаластық бойынша, ал келiспеушiлiк туындаған жағдайда осы Келiсiмнiң 16-бабына сәйкес толтырылады.
Жiберушi Тараптың әскери құрамаларына келтiрілген материалдық залалдың орнын толтыру, сондай-ақ олардың құрамына кiретiн адамдарға немесе олардың мұрагерлерiне өтемақы төлеу, егер бұл залал қабылдаушы Тараптың заңды тұлғаларының немесе азаматтарының, оның аумағындағы үшiншi елдердiң азаматтарының әрекетi немесе қателiгi салдарынан келтiрiлген болса, Келiсiм комиссиясы белгiлеген мөлшерде жүзеге асырылады.

14-бап

Тараптардың әрқайсысы әскери құрылымдардың құрамына кiретiн адамдардың құқықтық жағдайын құрметтейдi, халықаралық құқық нормаларына сәйкес олардың азаматтық, әлеуметтiк-экономикалық және жеке құқықтары мен бостандықтарын толық ауқымда қамтамасыз етедi, олардың алдарына қойған мiндеттерiн орындауды қиындата түсетiн iс-әрекеттерге жол бермейдi, өзiнiң аумағы шегiнде оларға қатысты кез-келген құқыққа қайшы iс-әрекеттiң алдын алу және жолын кесу жөнiндегi шараларды қоса алғанда, әскери құрылымдардың құрамына кiретiн адамдардың, сондай-ақ әскери құрылымдар қару-жарағының, әскери техникасының және материалдық-техникалық жабдықтарының, құжаттамаларының және ресми ақпараттарының қауiпсiздiгi мен қорғалуын қамтамасыз ету үшiн Әскери құрылымның қолбасшылығымен келiсiлген барлық қажеттi шараларды қолданады.

15-бап

Тараптар әскери құрылымдардың Тараптардың аумақтарында уақытша болуына байланысты құқықтық иелiк және құқықтық көмек мәселелерi бойынша жеке Келiсiм жасасуға мiндеттенедi.
Аталған Келiсiмдi жасасқанға дейін Тараптар төмендегiдей қағидаттарды басшылыққа алады:
әскери құрылымдардың құрамына кiретiн адамдар құқық тәртiбiн бұзған кезде ол жiберушi Тараптың заңнамасына сәйкес жауап бередi;
Тараптардың әрқайсысы ұлттық заңнамаға сәйкес оның әскери құрылымдарының құрамына кiретiн және өзге Тарапқа немесе Тараптарға қарсы қылмыс жасағандығына күдiктi (айыпты) адамдарды қудалауды жүзеге асыруға мiндеттенедi;
Қамауға алу, ұстау, басқа да iс жүргiзу әрекеттерi кезiнде, сондай-ақ құқықтық көмек көрсету кезiнде Тараптар ұлттық заңнаманы және 1993 жылғы 22 қаңтардағы Азаматтық, отбасылық және қылмыстық iстер жөнiндегi құқықтық көмек пен құқықтық қатынастар туралы конвенцияны басшылыққа алады.

16-бап

Осы келiсiмдi түсiндiруге және қолдануға қатысты Тараптар арасындағы барлық келiспеушiлiктер олардың арасындағы келiссөздер барысында реттелуi тиiс.
Даулы мәселелердi шешу үшiн құрамына Тараптардың әрқайсысының өкiлдерi және Әскери құрылым қолбасшылығының өкiлдерi тағайындалатын Келiсiм комиссиясы құрылады. Келiсiм комиссиясы Ұжымдық қауiпсiздiк кеңесi белгiлеген өкiлеттiктер шегiнде әрекет етедi.
Тiкелей келiссөздер барысында және Келiсiм комиссиясы шешпеген даулардың бәрi Ұжымдық қауiпсiздiк кеңесiнiң шешуiне жiберiледi.

17-бап

Осы Келiсiм Тараптардың бекiтуiне жатады және Ұжымдық қауiпсiздiк кеңесiнiң Хатшылығы болып табылатын депозитарийдiң сақтауына үшiншi бекiту грамотасы тапсырылған күннен бастап 30 күн өткен соң күшiне енедi.
Бекiту грамоталарын кешiктiрiп тапсырған Тараптар үшiн осы Келiсiм

бекiту грамоталарын депозитарийдiң сақтауына тапсырған күннен бастап 30

күн өткен соң күшiне енедi.

18-бап

Осы Келiсiм күшiне енгеннен кейiн ол оған өзге Ұжымдық қауiпсiздiк

туралы шартқа қатысушы мемлекеттердiң қосылуы үшiн ашық болады. Қосылушы

мемлекеттер үшiн осы Келiсiм қосылу туралы құжатын депозитарийдiң

сақтауына тапсырған күннен бастап 30 күн өткен соң күшiне енедi.

19-бап

Осы Келiсiмге жеке хаттамалармен ресiмделетiн өзгерiстер мен

толықтырулар енгiзілуi мүмкiн. Ол хаттамалар осы Келiсiмнiң 18-бабында

қарастырылған тәртiппен күшiне енедi және оның ажырамас бөлiгi болып

табылады.

20-бап

Осы Келiсiм бойынша Тараптардың мiндеттемелерi олар қатысушылары болып табылатын басқа да халықаралық шарттар бойынша Тараптардың мiндеттемелерiне ықпал етпейдi.

21-бап

Осы Келісім Шарттың қолданылу мерзіміне жасалады. Кез-келген Тарап ұйғарылған шығу күніне дейін кем дегенде 6 ай бұрын өзінің ниеті туралы жазбаша хабарламаны депозитарийге жіберіп, осы Келісімнен шыға алады.
Тараптардың осы Келісімнен шыққанға дейін туындаған талаптары

міндетті түрде реттеуге жатады.

Бішкек қаласында 2000 жылғы 11 қазанда орыс тілінде бір түпнұсқа дана

болып жасалды.

Түпнұсқа дана Ұжымдық қауіпсіздік кеңесінің Хатшылығында сақталады,

ол оның куәландырылған көшірмесін осы Келісімге қол қойған әрбір

мемлекетке жібереді.

Армения Республикасы үшін Қырғыз Республикасы үшін

Беларусь Республикасы үшін Ресей Федерациясы үшін

Қазақстан Республикасы үшін Тәжікстан Республикасы үшін

Мамандар:

Қасымбеков Б.А.

Багарова Ж.А.

О ратификации Соглашения о статусе формирований сил и средств системы коллективной безопасности

Закон Республики Казахстан от 5 июля 2001 года N 224

Ратифицировать Соглашение о статусе формирований сил и средств

системы коллективной безопасности, совершенное в Бишкеке 11 октября 2000

года.

Президент

Республики Казахстан

Соглашение

о статусе формирований сил и средств системы

коллективной безопасности

Государства-участники Договора о коллективной безопасности от 15 мая 1992 г. и настоящего Соглашения, именуемые в дальнейшем Сторонами,
исходя из задач создания эффективного механизма реализации статьи 4 P920997_ Договора о коллективной безопасности от 15 мая 1992 г. (далее именуется - Договор) и проведения совместных контртеррористических операций,
учитывая, что воинские формирования одной Стороны (нескольких Сторон) для выполнения указанных задач могут быть временно направлены на территорию другой Стороны только по ее просьбе или с ее согласия по Решению Совета коллективной безопасности,
подтверждая свою приверженность целям и принципам Устава ООН, соблюдая нормы международного права и заключенные международные акты, касающиеся контроля над вооружениями и мер по укреплению доверия и безопасности,
желая создать правовую базу для временного пребывания таких воинских формирований на территориях Сторон,
согласились о нижеследующем:

Статья 1

Для целей настоящего Соглашения применяемые термины означают:
"формирования сил и средств системы коллективной безопасности (воинские формирования)" - объединения, соединения, воинские части и подразделения, выделенные из национальных вооруженных сил и других войск Сторон в состав коалиционных (региональных) группировок войск (сил), формируемых в целях отражения внешней военной агрессии против одной или нескольких Сторон, в состав сводных (многосторонних) воинских формирований, предназначенных для проведения совместных контртеррористических операций или командно-штабных и войсковых учений на территориях Сторон, и временно направленные на территории других государств-участников настоящего Соглашения. В состав воинских формирований могут входить также представители соответствующих судов, органов прокуратуры и безопасности направляющей Стороны;
"статус воинских формирований" - правовое положение воинских формирований Сторон, временно находящихся на территориях государств- участников настоящего Соглашения в целях отражения внешней военной агрессии, проведения совместной контртеррористической операции или командно-штабных и войсковых учений;
"личный состав воинских формирований" - военнослужащие, проходящие военную службу в составе воинских формирований, а также гражданские лица (гражданский персонал), работающие в воинских частях, организациях и учреждениях воинских формирований или временно командированные в воинские формирования а качестве гражданских специалистов;
"Командование воинского формирования" - Командование коалиционной (региональной) группировки войск (сил), созданной в целях отражения внешней военной агрессии, или Командование сводного (многостороннего) воинского формирования, предназначенного для проведения совместных контртеррористических операций, командно-штабных и войсковых учений на территориях Сторон и временно направленного на территории других государств-участников Соглашения;
"направляющая Сторона" - государство, которому принадлежат воинские формирования;
"принимающая Сторона" - государство, на территории которого для выполнения поставленных задач временно размещаются воинские формирования или через территорию которого осуществляется транзит воинских формирований;
"движимое имущество воинских формирований" - являющееся собственностью направляющей Стороны штатное (табельное) военно-техническое имущество, все виды вооружения, военной техники, транспортные и другие материально-технические средства, необходимые для функционирования воинских формирований;
"недвижимое имущество (объекты недвижимости)" - земельные участки и расположенные на них казармы и жилые помещения, коммунальные сооружения, военные предприятия (учреждения), подъездные железнодорожные пути, аэродромы, учебные центры и полигоны, стационарные пункты управления и узлы связи, стационарные средства радиотехнического и навигационного обеспечения, здания и сооружения арсеналов, баз хранения, складов и другие объекты инфраструктуры, являющиеся собственностью принимающей Стороны и находящиеся с ее согласия во временном пользовании воинских формирований других Сторон.

Статья 2

Стороны в порядке, установленном национальным законодательством, могут направлять на территории государств-участников настоящего Соглашения по их просьбе и по согласованию с ними свои воинские формирования для совместного отражения внешней военной агрессии, проведения совместных контртеррористических операций или командно-штабных и войсковых учений.
Решение о вводе, задачах, составе, численности воинских формирований, местах их дислокации, а также времени их пребывания на территории Стороны, куда они направлены, принимается главами государств Сторон - членами Совета коллективной безопасности.
Объединения, соединения, воинские части и подразделения, выделенные в состав воинских формирований, с запасом материальных средств переходят в подчинение Командования воинского формирования после доклада их командиров о пересечении границ Стороны, куда они направлены.

Статья 3

Ввод на территорию принимающей Стороны дополнительных воинских формирований, а также ввоз дополнительных вооружения, военной техники и материально-технических средств в целях усиления сформированных коалиционных (региональных) группировок войск (сил) или сводных (многосторонних) воинских формирований осуществляются на основании Решения Совета коллективной безопасности и с согласия принимающей Стороны.
Передислокация (перегруппировка) воинских формирований, их замена осуществляются по планам, согласованным министерствами обороны и иными ведомствами, в которых предусмотрена военная служба, направляющей и принимающей Сторон, а также Командованием воинского формирования.
В зависимости от складывающейся обстановки Командованием воинского формирования совместно с компетентными органами принимающей Стороны могут устанавливаться дополнительные правила и нормы, необходимые для выполнения поставленных задач.

Статья 4

С согласия принимающей Стороны на ее территории в пределах выделенных участков местности (районов) и объектов воинские формирования могут проводить командно-штабные и войсковые учения и другие мероприятия по оперативной и боевой подготовке, связанные с выполнением ими поставленных задач. При этом районы, порядок и сроки проведения учений, численность участвующих воинских формирований, маршруты их передвижения, этапы боевой стрельбы, зоны безопасности, экологические и другие вопросы согласовываются Командованием воинского формирования с органами военного управления принимающей Стороны.
Проведение этих мероприятий за пределами выделенных районов и объектов допускается только по согласованию с компетентными органами принимающей Стороны и предварительному уведомлению ее органов военного управления.

Статья 5

Принимающая Сторона письменно уведомляет другие Стороны о месте, времени и порядке пересечения своей государственной границы и создает необходимые условия для беспрепятственного и безвозмездного передвижения по своей территории воинских эшелонов, воздушных и морских (речных) судов и кораблей, автомобильных колонн с личным составом, техникой, вооружением и иными материально-техническими средствами, следующих в район предназначения или транзитом, а также безвозмездно обеспечивает размещение и пользование объектами инфраструктуры, если иное не установлено решениями Совета коллективной безопасности.

Статья 6

Принимающая Сторона берет на себя ответственность за организацию мероприятий по безвозмездному обеспечению воинских формирований требующимися земельными участками, зданиями (сооружениями) и объектами инфраструктуры. Данные мероприятия должны соответствовать требованиям законодательства принимающей Стороны, определяющим размещение и расквартирование аналогичного состава воинских формирований принимающей Стороны, если иное не установлено решениями Совета коллективной безопасности.
Принимающая Сторона на безвозмездной основе предоставляет воинским формированиям электроэнергию, воду, обеспечивает коммунально-бытовое обслуживание в объеме, необходимом для выполнения ими поставленных задач.
По вопросам организации повседневной деятельности, медицинского, коммунально-бытового обслуживания, предоставления транспортных услуг, а также услуг органов связи Командование воинского формирования взаимодействует с министерством обороны и иными ведомствами, в которых предусмотрена военная служба, административными и хозяйственными ведомствами принимающей Стороны, вправе вести с ними денежные расчеты и иметь для этой цели соответствующие счета и средства.
Принимающая Сторона обеспечивает в полном объеме расчетно-кассовое обслуживание воинских формирований.
В особых случаях, при необходимости, дополнительные вопросы организации повседневной деятельности воинских формирований могут определяться отдельными протоколами между Сторонами.

Статья 7

Личный состав воинских формирований должен уважать суверенитет и законодательство принимающей Стороны, воздерживаться от любых действий, несовместимых с духом настоящего Соглашения, не вмешиваться во внутренние дела принимающей Стороны, не участвовать в политической деятельности и в конфликтах на ее территории, кроме как при выполнении поставленных задач. Направляющая Сторона обязана принимать необходимые меры в этом отношении.
Военнослужащие воинских формирований, временно размещенных на территориях Сторон, носят военную форму одежды и имеют знаки различия национальных вооруженных сил Сторон. При необходимости по решению Командования воинского формирования для военнослужащих воинских формирований могут устанавливаться общие знаки отличия.
Лица из состава воинских формирований вправе иметь при себе оружие в соответствии с приказами Командования воинского формирования.
Вне расположения воинских формирований ношение оружия лицами входящими в их состав, разрешено только при выполнении ими поставленных боевых задач и охранных функций.
Транспортные средства, вооружение и военная техника должны иметь отличительные знаки национальных вооруженных сил Сторон. При необходимости по решению Командования воинского формирования могут устанавливаться общие отличительные знаки для транспортных средств, вооружения и военной техники воинских формирований.
Воинские формирования имеют право принимать меры по обеспечению собственной охраны и безопасности в соответствии с действующим в национальных вооруженных силах Сторон порядком и с учетом законодательства принимающей Стороны.
Установление запретных зон или зон безопасности Командованием воинского формирования осуществляется по согласованию с компетентными органами принимающей Стороны, если иное не установлено решениями Совета коллективной безопасности.

Статья 8

Стороны обеспечивают беспрепятственное движение по своим территориям к месту назначения воинских формирований и их грузов, а также первоочередное предоставление на основе предварительных заявок железнодорожного, автомобильного, морского, речного и воздушного транспорта и транспортных коммуникаций.
Полеты авиация выполняются по маршрутам, а также в зонах (районах), которые согласованы с органами военного управления, органами управления воздушным движением и органами воздушного контроля Сторон. Прием, аэродромно-техническое обеспечение и охрана военных воздушных судов на военных и гражданских аэродромах осуществляются безвозмездно аэродромными службами Сторон.
Плавание кораблей и судов воинских формирований Сторон в водах и пребывание их в портах принимающей Стороны осуществляются в соответствии с порядком, установленным принимающей Стороной с учетом необходимости выполнения поставленных задач.

Статья 9

На лиц, входящих в состав воинских формирований, не распространяется визовый контроль при въезде на территорию принимающей Стороны и при выезде с ее территории. На них также не распространяется законодательство принимающей Стороны в части, касающейся регистрации иностранцев и осуществления контроля за ними. Лица, входящие в состав воинских формирований, не рассматриваются как получившие какие-либо права на постоянное проживание на территории принимающей Стороны.

Статья 10

В пунктах пропуска через государственную границу командиры воинских формирований предъявляют удостоверенные компетентными органами направляющей Стороны именной список лиц, входящих в состав воинских формирований, перечень вооружения, военной техники и материально-технических средств с указанием цели прибытия на территорию принимающей Стороны.
Военнослужащие воинских формирований при пересечении ими государственных границ Сторон должны быть одеты в военную форму национальных вооруженных сил. Служебный автотранспорт, военная техника должны быть в дополнение к регистрационному номеру оборудованы отчетливо видным знаком, показывающим их государственную принадлежность.
Лица, входящие в состав воинских формирований, пересекают государственную границу принимающей Стороны по предъявлении установленных законодательством направляющей Стороны документов, удостоверяющих их личность и принадлежность к воинским формированиям.
Пересекающим государственные границы Сторон лицам, входящим в состав воинских формирований, Стороны предоставляют право провозить личные вещи и валютные ценности за исключением товаров, запрещенных к ввозу и вывозу национальным законодательством Сторон, в соответствии с правилами Сторон о перемещении физическими лицами товаров, не предназначенных для производственной и иной коммерческой деятельности, без взимания таможенных платежей.

Статья 11

Формирования сил и средств системы коллективной безопасности для выполнения поставленных задач в необходимых количествах беспошлинно ввозят вооружение, военную технику и материально-технические средства.
Принимающая Сторона осуществляет на своей территории все необходимые меры для доставки к местам дислокации воинских формирований боевой техники, боеприпасов, запасных частей, топлива, смазочных материалов, используемых для служебного транспорта, военной техники, воздушных и морских (речных) судов и кораблей, а также других (оговоренных) материально-технических средств.
Принимающая Сторона не облагает налогами услуги, оказываемые Командованию воинского формирования, в том числе перечисленные в статье 6 настоящего Соглашения.
Служебные документы (переписка), обеспеченные средствами идентификации Командования воинского формирования, не подлежат таможенному досмотру. Курьер, перемещающий данные документы, должен иметь распоряжение на их доставку, подтверждающее его полномочия и содержащее сведения о количестве документов и виде наложенного обеспечения. Распоряжение заверяется уполномоченными лицами, сведения о которых представляются в пограничные и таможенные органы Сторон.
Ввоз и вывоз вооружения, военной техники и материально-технических средств, перемещаемых формированиями сил и средств системы коллективной безопасности для целей реализации настоящего Соглашения, осуществляются в приоритетном порядке без применения мер нетарифного регулирования и взимания всех видов пошлин, налогов и сборов на основании перечней, согласованных уполномоченными органами направляющей и принимающей Сторон.
Стороны предоставляют воинским формированиям специальные (внеочередные) условия пересечения государственных границ.
Стороны при предоставлении освобождения от уплаты таможенных платежей могут в пределах национального законодательства потребовать выполнения условий, которые они посчитают нужными для предотвращения злоупотреблений.

Статья 12

Принимающая Сторона отказывается от предъявления направляющей Стороне и Командованию воинского формирования каких-либо претензий, касающихся возмещения ущерба, нанесенного физическим или юридическим лицам и связанного со смертью, телесными повреждениями и лишением трудоспособности ее граждан, а также ущерба, нанесенного ее недвижимому имуществу, природным ресурсам, культурным и историческим ценностям, если такой ущерб нанесен при выполнении задач по отражению внешней военной агрессии, ликвидации террористических вооруженных формирований на ее территории и при осуществлении мер по обеспечению собственной безопасности.

Статья 13

Воинские формирования в период временного пребывания на территории принимающей Стороны обеспечивают сохранность ее используемого недвижимого имущества, природных ресурсов, культурных и исторических объектов.
Ответственность за сохранность используемого недвижимого имущества принимающей Стороны, а также за соблюдение норм экологической безопасности в районах размещения (дислокации) воинских формирований несет Командование воинского формирования.
Ущерб, который может быть нанесен воинскими формированиями физическим лицам, движимому и недвижимому имуществу принимающей Стороны в условиях, не связанных с выполнением задач, оговоренных в статье 12 настоящего Соглашения, возмещается по договоренности между Сторонами, а при возникновении разногласий - в соответствии со статьей 16 настоящего Соглашения.
Возмещение материального ущерба, нанесенного воинским формированиям направляющей Стороны, а также выплата компенсации лицам, входящим в их состав, или их наследникам, если этот ущерб был нанесен в результате действий или упущений юридических лиц или граждан принимающей Стороны, граждан третьих стран на ее территории, осуществляются в размере, устанавливаемом Согласительной комиссией.

Статья 14

Каждая из Сторон уважает правовое положение лиц, входящих в состав воинских формирований, обеспечивает им всю полноту гражданских, социально-экономических и личных прав и свобод в соответствии с нормами международного права, не допускает действий, затрудняющих выполнение ими поставленных задач, в пределах своей территории принимает все необходимые меры, согласованные с Командованием воинского формирования, для обеспечения безопасности и защиты входящих в состав воинских формирований лиц, а также вооружения, военной техники и материально-технических средств, документации и официальной информации воинских формирований, включая меры по предупреждению и пресечению любых противоправных действий в отношении них.

Статья 15

Стороны обязуются заключить отдельное Соглашение по вопросам юрисдикции и правовой помощи, связанным с временным пребыванием воинских формирований на территориях Сторон.
До заключения указанного Соглашения Стороны будут руководствоваться следующими принципами:
при совершении правонарушения лицом, входящим в состав воинских формирований, оно несет ответственность в соответствии с законодательством направляющей Стороны;
каждая из Сторон обязуется осуществлять в соответствии с национальным законодательством преследование лиц, входящих в состав ее воинских формирований и подозреваемых (обвиняемых) в совершении преступлений против другой Стороны или Сторон;
при производстве ареста, задержания, других процессуальных действий, а также при оказании правовой помощи Стороны руководствуются национальным законодательством и B935100_ Конвенцией о правовой помощи и правовых отношениях по гражданским, семейным и уголовным делам от 22 января 1993 года.

Статья 16

Все разногласия между Сторонами, касающиеся толкования или применения настоящего Соглашения, должны урегулироваться в ходе переговоров между ними.
Для решения спорных вопросов создается Согласительная комиссия, в состав которой назначаются представители каждой из Сторон и представители Командования воинского формирования. Согласительная комиссия действует в пределах полномочий, определенных Советом коллективной безопасности.
Все споры, которые не могут быть разрешены в ходе прямых переговоров и Согласительной комиссией, направляются на разрешение Советом коллективной безопасности.

Статья 17

Настоящее Соглашение подлежит ратификации Сторонами и вступает в силу по истечении 30 дней с даты сдачи на хранение депозитарию, которым является Секретариат Совета коллективной безопасности, третьей ратификационной грамоты.
Для Сторон, сдавших ратификационные грамоты позднее, настоящее Соглашение вступает в силу по истечении 30 дней с даты сдачи на хранение депозитарию ратификационных грамот.

Статья 18

После вступления в силу настоящего Соглашения оно открыто для присоединения к нему других государств-участников Договора о коллективной безопасности. Для присоединяющегося государства настоящее Соглашение вступает в силу по истечении 30 дней с даты сдачи на хранение депозитарию документа о присоединении.

Статья 19

В настоящее Соглашение могут быть внесены изменения и дополнения, которые оформляются отдельными протоколами. Данные протоколы вступают в силу в порядке, предусмотренном статьей 18 настоящего Соглашения, и являются его неотъемлемой частью.

Статья 20

Обязательства Сторон по настоящему Соглашению не затрагивают обязательств Сторон по другим международным договорам, участниками которых они являются.

Статья 21

Настоящее Соглашение заключается на период действия Договора. Любая Сторона может выйти из настоящего Соглашения, направив депозитарию письменное уведомление о своем намерении не менее чем за 6 месяцев до предполагаемой даты выхода.

Претензии, возникшие до момента выхода Стороны из настоящего

Соглашения, подлежат обязательному урегулированию.

Совершено в городе Бишкеке 11 октября 2000 г. в одном подлинном

экземпляре на русском языке.

Подлинный экземпляр хранится в Секретариате Совета коллективной

безопасности, который направит каждому государству, подписавшему настоящее

Соглашение, его заверенную копию.

За Республику Армения За Кыргызскую Республику

За Республику Беларусь За Российскую Федерацию

За Республику Казахстан За Республику Таджикистан

Оговорка Белорусской стороны по статьям 1-2 Соглашения о статусе

формирований сил и средств системы коллективной безопасности.

"Направление Вооруженных Сил и других войск Республики Беларусь на

территорию других государств-участников Договора о коллективной

безопасности, равно как размещение и применение вооруженных сил других

государств на территории Беларуси допускается только по решению

Национального Собрания Республики Беларусь".

Заместитель Премьера-министра

Республики Беларусь -

Министр иностранных дел

Республики Беларусь

Государственный секретарь

Совета безопасности

Республики Беларусь -

Помощник Президента

Республики Беларусь по

Национальной безопасности

Министр обороны

Республики Беларусь

генерал-полковник

(Специалисты: Умбетова А.М.,

Пучкова О.Я.)