"Саяси партиялар туралы" Қазақстан Республикасының Заңына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы

Қазақстан Республикасының 2009 жылғы 6 ақпандағы N 122-IV Заңы

       1-бап . "Саяси партиялар туралы" 2002 жылғы 15 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2002 ж., N 16, 153-құжат; 2005 ж., N 5, 5-құжат; N 13, 53-құжат; 2007 ж. N 9, 67-құжат) мынадай өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін:

      1) 6-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "6-бап. Саяси партияны құру

      1. Саяси партия саны бір мың адамнан кем емес, саяси партияның құрылтай съезін (конференциясын) шақыратын және облыстардың, республикалық маңызы бар қаланың және астананың үштен екісінің атынан өкілдік ететін Қазақстан Республикасы азаматтары тобының бастамасы бойынша құрылады. Азаматтар саяси партияның құрылтай съезіне (конференциясына) жеке өзі қатысады. Азаматтардың саяси партияның құрылтай съезінде (конференциясында) сенімхат бойынша өкілдік етуіне жол берілмейді. Саяси партияның құрылуын, оның ішінде құрылтай съезінің (конференциясының) өткізілуін ұйымдастыруды қаржыландыру осы Заңның 18-бабының талаптарына сәйкес жүзеге асырылады.
      2. Саяси партияның құрылтай съезін (конференциясын) дайындау және өткізу үшін Қазақстан Республикасы азаматтарының бастамашы тобы мүшелерінің қатарынан құрамында кемінде он адам болатын ұйымдастыру комитеті құрылады.
      3. Ұйымдастыру комитеті тіркеуші органға мынадай ақпаратты:
      1) тіркеуші орган белгілеген нысан бойынша электрондық және қағаз жеткізгіштерде азаматтардың саяси партия құру жөніндегі бастамашы тобының тізімін және ұйымдастыру комитетінің мүшелері туралы мәліметтерді;
      2) ұйымдастыру комитетінің құрылу мақсаты, саяси партияның болжалды атауы, орналасқан жері, ұйымдастыру комитетінің ақшасы мен өзге де мүлкін қалыптастыру мен пайдаланудың болжалды көздері, сондай-ақ ұйымдастыру комитетінің қаражатын қалыптастыру үшін есеп айырысу шотын ашуға және оның қызметін қамтамасыз ету үшін азаматтық-құқықтық шарттар жасасуға уәкілеттік берілген ұйымдастыру комитетінің мүшесі (бұдан әрі - ұйымдастыру комитетінің уәкілетті адамы) туралы мәліметтер көрсетілген ұйымдастыру комитеті жиналысының хаттамасын қоса тіркей отырып, саяси партия құру ниеті туралы тіркеуші орган белгілеген нысандағы хабарламаны табыс етеді.
      4. Тіркеуші орган осы баптың 3-тармағында көрсетілген хабарламаны және өзге де құжаттарды алған күні ұйымдастыру комитетінің уәкілетті адамына олардың табыс етілгенін растайтын құжатты (бұдан әрі - растама) береді.
      5. Ұйымдастыру комитеті тіркеуші орган растама бергеннен кейін ғана өз қызметіне кірісуге құқылы.
      6. Ұйымдастыру комитеті растама берілген күннен бастап екі айдың ішінде саяси партияның құрылтай съезін (конференциясын) өткізуге тиіс. Бұл мақсатта ұйымдастыру комитеті:
      1) растама берілген күннен бастап бір айдан кешіктірмей Қазақстан Республикасының аумағында таралатын мерзімді баспасөз басылымдарында саяси партияны құру ниеті, саяси партия құрылтай съезінің (конференциясының) өтетін орны мен күні туралы мәліметтерді жариялайды;
      2) ұйымдастыру комитетінің уәкілетті адамы арқылы Қазақстан Республикасының екінші деңгейдегі банктерінде есеп айырысу шотын ашады;
      3) саяси партияны құруға бағытталған өзге де ұйымдастырушылық және ақпараттық-насихаттық қызметін жүзеге асырады.
      7. Құрылтай съезінде (конференциясында) саяси партияны құру, оның атауы, жарғысы, бағдарламасы туралы шешімдер қабылданады және оның басшы органдары құрылады.
      8. Саяси партия жарғылық қызметін мемлекеттік тіркеуден өткеннен кейін жүзеге асырады.
      9. Ұйымдастыру комитеті өзінің қызметін мынадай жағдайлардың бірі туындаған:
      1) тіркеуші орган растама берген күннен бастап алты ай өткен;
      2) саяси партия мемлекеттік тіркелген;
      3) саяси партияны мемлекеттік тіркеуден бас тартылған кезде;
      4) азаматтардың бастамашы тобының шешімі бойынша тоқтатады.
      10. Саяси партия мемлекеттік тіркелген жағдайда ұйымдастыру  комитетінің ақшасы және өзге де мүлкі, сондай-ақ ақша қаражаты мен өзге де мүліктің түсу көздері көрсетілген олардың пайдаланылуы туралы қаржылық есеп құрылған саяси партияға табыс етіледі.
      Саяси партияны мемлекеттік тіркеуден бас тартылған немесе ұйымдастыру комитетінің қызметі азаматтардың бастамашы тобының шешімі бойынша тоқтатылған жағдайда ұйымдастыру комитетінің қалған ақшасы мен өзге де мүлкі Қазақстан Республикасының азаматтары мен мемлекеттік емес ұйымдарына енгізілген қайырмалдықтарға пропорционалды түрде беріледі.";

      2) 7-баптың 1-тармағының екінші бөлігі "саяси партиялардың" деген сөздерден кейін "және қоғамдық ұйымдардың" деген сөздермен толықтырылсын;

      3) 10-бапта :
      2-тармақтағы "екі" деген сөз "төрт" деген сөзбен ауыстырылсын;
      6-тармақтағы "жеті жүз" және "елу" деген сөздер тиісінше "алты жүз" және "қырық" деген сөздермен ауыстырылсын;
      8-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
      "8. Мемлекеттік тіркеу мерзімі Қазақстан Республикасының заңды тұлғаларды мемлекеттік тіркеу туралы заңнамасында көзделген негіздер бойынша тоқтатыла тұрады.
      Мемлекеттік тіркеу мерзімінде үзіліс жасауға себеп болған негіздемелер жойылған кезде тіркеуші орган саяси партияны мемлекеттік тіркеу не мемлекеттік тіркеуден бас тарту туралы шешім қабылдайды.";

      4) 11-бап мынадай мазмұндағы 1-1-тармақпен толықтырылсын:
      "1-1. Осы Заңның 10-бабының 6-тармағында көзделген, партия мүшелерінің жалпы санына әсер етпейтін саяси партия мүшелерінің тізімі бойынша анықталған бұзушылықтар саны саяси партияны мемлекеттік тіркеуден бас тартуға негіз бола алмайды.
      Осы тармақтың күші осы Заңның 8-бабының 1, 2, 3 және 5-тармақтары бұзылған жағдайларға қолданылмайды.";

      5) 14-бапта :
      1-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
      "1. Саяси партияны қайта ұйымдастыру (қосылу, бірігу, бөліну, бөлініп шығу, қайта құрылу) оның жоғары органының шешімі бойынша Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде және саяси партияның жарғысында көзделген тәртіппен жүргізіледі.
      Өз қызметін тоқтатқан саяси партияның құрылымдық бөлімшелері (филиалдары мен өкілдіктері) саяси партияның жоғары органының қайта ұйымдастыру (тарату) туралы шешімінің негізінде тіркеуші органда есептік тіркеуден шығарылуға жатады.";
      2-тармақ "тіркеу" деген сөзден кейін "саяси партияны қайта ұйымдастыру туралы шешім қабылданған күннен бастап екі ай мерзім өткеннен кейін" деген сөздермен толықтырылсын;
      мынадай мазмұндағы 2-1-тармақпен толықтырылсын:
      "2-1. Саяси партия бөлінген немесе саяси партияның құрамынан бөліп шығарылған кезде қайта ұйымдастырылған саяси партия мен жаңадан құрылған саяси партиялар мүшелерінің жалпы саны осы Заңның 10-бабы 6-тармағының талаптарына сәйкес болуға тиіс.";

      6) 18-бапта :
      1-тармақтың 3) тармақшасындағы "кірістерден құралады." деген сөздер "кірістерден;" деген сөзбен ауыстырылып, мынадай мазмұндағы 4) тармақшамен толықтырылсын:
      "4) бюджет қаражатынан құралады.";
      2-тармақтың 6) тармақшасындағы "жасаушылардан қайырмалдық алуға жол берілмейді." деген сөздер "жасаушылардан;" деген сөзбен ауыстырылып, мынадай мазмұндағы 7) тармақшамен толықтырылсын:
      "7) халықаралық немесе шетелдік үкіметтік емес ұйымдардан гранттар және өзге де қаражаттар алатын Қазақстан Республикасының азаматтарынан немесе мемлекеттік емес ұйымдарынан қайырмалдық алуға жол берілмейді.";

      7) мынадай мазмұндағы 18-1-баппен толықтырылсын:

      "18-1-бап. Саяси партияларға бөлінетін бюджет қаражаты

      1. Соңғы сайлау қорытындылары бойынша Қазақстан Республикасы Парламентінің Мәжілісінде өкілдік ететін саяси партияларға бюджет қаражаты жыл сайын бөлінеді.
      2. Саяси партиялардың қызметін қаржыландыруға бөлінетін бюджет қаражатының мөлшері республикалық бюджет туралы заңда айқындалады.
      3. Саяси партияларды қаржыландыру тәртібін Қазақстан Республикасының Орталық сайлау комиссиясы айқындайды.
      4. Бюджет қаражатының жұмсалуын бақылау Қазақстан Республикасының бюджет заңнамасында белгіленген тәртіппен жүзеге асырылады.".

       2-бап . Осы Заң алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

       Қазақстан Республикасының
      Президенті                                     Н. Назарбаев    

О внесении изменений и дополнений в Закон Республики Казахстан "О политических партиях"

Закон Республики Казахстан от 6 февраля 2009 года № 122-IV

       Статья 1. Внести в Закон Республики Казахстан от 15 июля 2002 года "О политических партиях" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2002 г., № 16, ст. 153; 2005 г., № 5, ст. 5; № 13, ст. 53; 2007 г., № 9, ст. 67) следующие изменения и дополнения:
      1) статью 6 изложить в следующей редакции:
      "Статья 6. Создание политической партии
      1. Политическая партия создается по инициативе группы граждан Республики Казахстан численностью не менее одной тысячи человек, созывающих учредительный съезд (конференцию) политической партии и представляющих две трети областей, города республиканского значения и столицы. Граждане принимают личное участие на учредительном съезде (конференции) политической партии. Представительство граждан по доверенности на учредительном съезде (конференции) политической партии не допускается. Финансирование создания политической партии, в том числе организации проведения учредительного съезда (конференции), осуществляется в соответствии с требованиями статьи 18 настоящего Закона.
      2. Для подготовки и проведения учредительного съезда (конференции) политической партии из числа членов инициативной группы  граждан Республики Казахстан образуется организационный комитет в составе не менее десяти человек.
      3. Организационный комитет представляет регистрирующему органу уведомление о намерении создания политической партии по форме, установленной регистрирующим органом, с приложением следующей информации:
      1) список инициативной группы граждан по созданию политической партии и сведения о членах организационного комитета на электронном и бумажном носителях по форме, установленной регистрирующим органом;
      2) протокол собрания организационного комитета, в котором указываются цель его создания, предполагаемое наименование политической партии, местонахождение, предполагаемые источники формирования и использования денег и иного имущества организационного комитета, а также сведения о члене организационного комитета, уполномоченном открыть расчетный счет для формирования средств организационного комитета и заключать гражданско-правовые договоры для обеспечения его деятельности (далее - уполномоченное лицо организационного комитета).
      4. Регистрирующий орган в день получения уведомления и иных документов, указанных в пункте 3 настоящей статьи, выдает уполномоченному лицу организационного комитета документ, подтверждающий их представление (далее - подтверждение).
      5. Организационный комитет вправе приступить к своей деятельности только после выдачи регистрирующим органом подтверждения.
      6. В течение двух месяцев со дня выдачи подтверждения организационный комитет должен провести учредительный съезд (конференцию) политической партии. В этих целях организационный комитет:
      1) не позднее месяца со дня выдачи ему подтверждения публикует в периодических печатных изданиях, распространяемых на территории Республики Казахстан, сведения о намерении создать политическую партию, о месте и дате проведения учредительного съезда (конференции) политической партии;
      2) открывает через уполномоченное лицо организационного комитета расчетный счет в банках второго уровня Республики Казахстан;
      3) осуществляет иную организационную и информационно-пропагандистскую деятельность, направленную на создание политической партии.
      7. На учредительном съезде (конференции) принимаются решения о создании политической партии, ее названии, уставе, программе и формируются ее руководящие органы.
      8. Политическая партия осуществляет уставную деятельность после прохождения государственной регистрации.
      9. Организационный комитет прекращает свою деятельность при наступлении одного из следующих случаев:
      1) истечения шести месяцев со дня выдачи регистрирующим органом подтверждения;
      2) государственной регистрации политической партии;
      3) отказа в государственной регистрации политической партии;
      4) по решению инициативной группы граждан.
      10. В случае государственной регистрации политической партии деньги и иное имущество организационного комитета, а также финансовый отчет об их использовании, в котором указываются источники поступления денежных средств и иного имущества, передаются созданной политической партии.
      В случае отказа в государственной регистрации политической партии или прекращения деятельности организационного комитета по решению инициативной группы граждан оставшиеся деньги и иное имущество организационного комитета передаются гражданам и негосударственным организациям Республики Казахстан пропорционально внесенным пожертвованиям.";
      2) часть вторую пункта 1 статьи 7 после слов "политических партий" дополнить словами "и общественных объединений";
      3) в статье 10 :
      в пункте 2 слово "два" заменить словом "четыре";
      в пункте 6 слова "пятидесяти" и "семисот" заменить соответственно словами "сорока" и "шестисот";
      пункт 8 изложить в следующей редакции:
      "8. Срок государственной регистрации прерывается по основаниям, предусмотренным законодательством Республики Казахстан о государственной регистрации юридических лиц.
      При устранении оснований, послуживших для перерыва срока государственной регистрации, регистрирующий орган принимает решение о государственной регистрации либо об отказе в государственной регистрации политической партии.";
      4) статью 11 дополнить пунктом 1-1 следующего содержания:
      "1-1. Количество установленных нарушений по спискам членов политической партии, не влияющих на общее количество членов партии, предусмотренное пунктом 6 статьи 10 настоящего Закона, не может являться основанием для отказа в государственной регистрации политической партии.
      Действие настоящего пункта не распространяется на случаи нарушения пунктов 1, 2, 3 и 5 статьи 8 настоящего Закона.";
      5) в статье 14 :
      пункт 1 изложить в следующей редакции:
      "1. Реорганизация политической партии (слияние, присоединение, разделение, выделение, преобразование) производится по решению ее высшего органа в порядке, предусмотренном законодательными актами Республики Казахстан и уставом политической партии.
      Структурные подразделения (филиалы и представительства) политической партии, прекращающей свою деятельность, подлежат снятию с учетной регистрации в регистрирующем органе на основании решения высшего органа политической партии о реорганизации (ликвидации).";
      пункт 2 после слова "осуществляется" дополнить словами "по истечении двухмесячного срока со дня принятия решения о реорганизации политической партии";
      дополнить пунктом 2-1 следующего содержания:
      "2-1. При разделении политической партии или выделении из состава политической партии общая численность членов реорганизованной политической партии и вновь образованных политических партий должна соответствовать требованиям пункта 6 статьи 10 настоящего Закона.";
      6) в статье 18 :
      пункт 1 дополнить подпунктом 4) следующего содержания:
      "4) бюджетных средств.";
      часть первую пункта 2 дополнить подпунктом 7) следующего содержания:
      "7) от граждан или негосударственных организаций Республики Казахстан, получающих гранты и иные средства от международных или иностранных неправительственных организаций.";
      7) дополнить статьей 18-1 следующего содержания:
      "Статья 18-1. Бюджетные средства, выделяемые политическим
                    партиям
      1. Бюджетные средства ежегодно выделяются политическим партиям, представленным в Мажилисе Парламента Республики Казахстан по итогам последних выборов.
      2. Размер бюджетных средств, выделяемых на финансирование деятельности политических партий, определяется в законе о республиканском бюджете.
      3. Порядок финансирования политических партий определяется Центральной избирательной комиссией Республики Казахстан.
      4. Контроль за расходованием бюджетных средств осуществляется в порядке, установленном бюджетным законодательством Республики Казахстан.".
       Статья 2. Настоящий Закон вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования.

       Президент
      Республики Казахстан                       Н. Назарбаев