Ұжымдық қауіпсіздік туралы шарт ұйымы ұжымдық қауіпсіздік жүйесінің күштері мен құралдарының қалыптастырылу және жұмыс істеу тәртібі туралы келісімді ратификациялау туралы

Қазақстан Республикасының 2012 жылғы 16 наурыздағы № 3-V Заңы

2010 жылғы 10 желтоқсанда Мәскеуде жасалған Ұжымдық қауіпсіздік туралы шарт ұйымы ұжымдық қауіпсіздік жүйесінің күштері мен құралдарының қалыптастырылу және жұмыс істеу тәртібі туралы келісім ратификациялансын.

Қазақстан Республикасының
Президенті Н. НАЗАРБАЕВ

Ұжымдық қауіпсіздік туралы шарт ұйымы ұжымдық қауіпсіздік жүйесінің күштері мен құралдарының қалыптастырылу және жұмыс істеу тәртібі туралы
келісім

(2012 жылғы 13 маусымда күшіне енді -
Қазақстан Республикасының халықаралық шарттары бюллетені,
2012 ж., N 4, 64-құжат)

Бұдан әрі Тараптар деп аталатын Ұжымдық қауіпсіздік туралы шарт ұйымына (бұдан әрі - ҰҚШҰ және/немесе Ұйым) мүше мемлекеттер,
1992 жылғы 15 мамырдағы Ұжымдық қауіпсіздік туралы шартты және 2002 жылғы 7 қазандағы Ұжымдық қауіпсіздік туралы шарт ұйымының Жарғысын негізге ала отырып,
барлық Тараптардың Біріккен Ұлттар Ұйымы Жарғысының 51-бабына сәйкес жеке немесе ұжымдық өзін-өзі қорғау құқығын мойындай отырып,
ұжымдық қауіпсіздік жүйесін коалициялық және өңірлік негізде қалыптастырылу принципін ескере отырып,
бір немесе бірнеше Тарапқа қатысты қарулы шабуылға (агрессияға), сондай-ақ басқа да қыр көрсетулер мен қауіп-қатерлерге барабар ден қоюды қамтамасыз ететін ҰҚШҰ ұжымдық қауіпсіздік жүйесін қалыптастыру және жетілдіру жөніндегі іс жүзіндегі шараларды қабылдау қажеттігіне сүйене отырып,
халықаралық бейбітшілік пен қауіпсіздікті қолдаудағы Ұйымның рөлін одан әрі нығайтуға, БҰҰ Жарғысының, халықаралық құқықтың жалпыға бірдей қабылданған принциптері мен нормаларының және қару-жарақты бақылау және әскери саладағы сенімді нығайту мәселелері жөніндегі халықаралық шарттардың негізінде жанжалдарды болғызбауда және реттеуде оның тиімділігін арттыруға белсенді және лайықты үлес қосуға өзінің ұмтылысын растай отырып,
төмендегілер туралы келісті:

1-бап

Осы Келісімде пайдаланылатын терминдер мыналарды білдіреді:
"ҰҚШҰ ұжымдық қауіпсіздік жүйесі" - халықаралық құқық пен ұлттық заңнамаға сәйкес Тараптардың мүдделерін, егемендігі мен аумақтық тұтастығын ұжымдық қорғауды қамтамасыз ететін ҰҚШҰ органдарының және Тараптардың ұлттық мемлекеттік басқару органдарының, сондай-ақ Тараптардың күштері мен құралдарының жиынтығы;
"ҰҚШҰ жауапкершілік аймағы" - ҰҚШҰ-ға мүше болып табылмайтын басқа мемлекеттермен ішкі суларды, аумақтық теңіз бен олардың әуе кеңістігін қоса алғанда, мемлекеттік шекара учаскелерімен (сыртқы шекаралармен) шектелген, шегінде Тараптардың ұлттық және ұжымдық қауіпсіздігінің мүдделері қамтамасыз етілетін Тараптардың аумақтары;
"ұжымдық қауіпсіздік өңірі" - бір немесе бірнеше Тарап аумағының геостратегиялық жағдайын ескере отырып қамтылатын, шегінде олардың ұлттық және ұжымдық қауіпсіздік мүдделері қамтамасыз етілетін ҰҚШҰ жауапкершілік аймағының бөлігі;
"әскерлердің (күштердің) коалициялық топтамасы" - арнаулы мақсаттағы күштердің әскери контингенттері мен құралымдарын қоса алғанда, Тараптардың ҰҚШҰ шеңберінде көпжақты (ұжымдық) негізде құрған әскерлер (күштер) топтамасы;
"әскерлердің (күштердің) өңірлік (біріккен) топтамасы" - Тараптар ұжымдық қауіпсіздіктің тиісті өңірінің шеңберінде екіжақты немесе көпжақты негізде құрған әскерлер (күштер) топтамасы;
"әскери контингенттер" - Тараптар әскерлердің (күштердің) коалициялық және/немесе өңірлік (біріккен) топтамасының құрамына бөлген Тараптардың қарулы күштерінің бірлестіктері, құрамалары, әскери бөлімдері;
"арнаулы мақсаттағы күштердің құралымдары" - Тараптар әскерлердің (күштердің) коалициялық топтамасына бөлген ішкі істер (полиция) органдарының, ішкі әскерлердің, қауіпсіздік органдарының және арнаулы қызметтердің, сондай-ақ төтенше жағдайлардың алдын алу және салдарын жою саласында уәкілеттік берілген органдардың арнаулы мақсаттағы бөлімшелері (мамандар топтары);
"жеке құрам" - әскери қызметшілер, қауіпсіздік, ішкі істер (полиция) органдарының, ішкі әскерлердің, төтенше жағдайлардың алдын алу және салдарын жою саласында уәкілеттік берілген органдардың қызметкерлері, сондай-ақ Тараптар бөлген әскери бөлімдерде, ұйымдар мен мекемелерде жұмыс істейтін немесе әскерлердің (күштердің) коалициялық және/немесе өңірлік (біріккен) топтамасы құрамына уақытша іссапарға жіберілген адамдар;
"біріккен (бірлескен) әскери жүйелер" - функционалдық қызметі бойынша біртекті және ұжымдық қауіпсіздікті қамтамасыз ету жөніндегі міндеттерді орындау мақсатында Тараптар бөлетін күштер мен құралдардың жиынтығы;
"ұжымдық бітімгершілік күштері" - Тараптардың бітімгершілік контингенттері құрамынан бітімгершілік операцияларын жүргізу кезеңіне бөлінетін бөлімдер (бөлімшелер);
"төтенше жағдай" - адамдардың қаза табуына, адамдардың денсаулығына немесе қоршаған табиғи ортаға залал келтіруге, едәуір материалдық шығындарға және адамдардың өмір сүру жағдайларының бұзылуына әкеп соғуы мүмкін немесе әкеп соққан авария, қауіпті табиғат құбылысы, апат, дүлей немесе өзге де зілзала нәтижесінде қалыптасқан жағдай;
"төтенше жағдайларды жою" - төтенше жағдайлар туындаған кезде жүргізілетін және адамдардың өмірін құтқару мен денсаулығын сақтауға, қоршаған табиғи ортаға залалдың және материалдық шығындардың мөлшерін азайтуға, сондай-ақ төтенше жағдай аймақтарын оқшаулауға, оларға тән қауіпті факторлардың әрекетін тоқтатуға бағытталған авариялық-құтқару және басқа да шұғыл жұмыстар.

2-бап

ҰҚШҰ ұжымдық күштері жүйесінің әлемге төнген қауіп-қатердің болғызбау және жою, соғыстар мен әскери жанжалдарды оқшаулау, бір немесе бірнеше Тарапқа қатысты қарулы шабуылдан (агрессиядан) бірлесе қорғану, басқа да қыр көрсетулер мен қауіпсіздікке төнген қауіп-қатерлерге қарсы тұру, ал ол тұтанған (басталған) жағдайда - Тараптардың ұлттық және ұжымдық мүдделерін, егемендігі мен аумақтық тұтастығын кепілді қорғауды қамтамасыз ету жолымен Тараптардың орнықты және жан-жақты дамуы үшін қолайлы бейбіт жағдайларды қамтамасыз ету мақсаты бар.
Осы мақсатты басшылыққа ала отырып, Тараптар:
бір немесе бірнеше Тарапқа қатысты қарулы шабуылды (агрессияны), өзге де қыр көрсетулер мен қауіп-қатерлерді барлық Тараптарға қатысты қарулы шабуыл (агрессия), өзге де қыр көрсетулер мен қауіп-қатерлер ретінде қарастырады және өздерінің қарамағындағы барлық күштер мен құралдарды пайдалана отырып, тиісті қарсы шаралар қолданатын болады;
халықаралық құқықтың жалпыға танылған нормалары мен принциптері негізінде барлық мемлекеттермен және одақтас мемлекеттермен өздерінің қарым-қатынастарын құрады, әскери саладағы сенім шараларын кеңейтуге жәрдемдеседі, соғыстар мен қарулы жанжалдардың болғызбауға бағытталған жүйелі саясат жүргізеді;
өңірлік және жаһандық деңгейде ұжымдық қауіпсіздікті қамтамасыз ету шеңберінде әскери қауіп-қатерлерді болғызбау, оқшаулау және бейтараптандыру үшін әскери-дипломатиялық және өзге де әскери емес құралдарға басымдық береді;
ұжымдық қауіпсіздік жүйесінің күштері мен құралдарын қалыптастырады.

3-бап

ҰҚШҰ ұжымдық қауіпсіздік жүйесінің қалыптастырылуының және жұмыс істеуінің принциптері:
ұжымдық қауіпсіздік жүйесінің қорғаныстық сипаты;
барлық Тараптар үшін ұжымдық қауіпсіздікті бөліп-жармау және қауіпсіздіктің тең деңгейі;
ұжымдық қауіпсіздікті қамтамасыз ету үшін Тараптардың тең жауапкершілігі;
қарулы шабуылға (агрессияға) коалициялық және/немесе өңірлік негізде тойтарыс беруге Тараптардың қатысуын көздейтін өзін-өзі қорғау ұжымдылығы;
аумақтық тұтастықты сақтау, егемендік пен ұлттық мүдделерді құрметтеу, бір-бірінің ішкі істеріне араласпау;
ұжымдық қауіпсіздік жүйесінің күштері мен құралдарын Тараптардың арасындағы дауларды шешу үшін пайдалануға жол бермеу;
ұжымдық қауіпсіздік жүйесін коалициялық және өңірлік негізде қалыптастыру мен дамыту болып табылады.

4-бап

Ұжымдық қауіпсіздік жүйесінің күштері мен құралдары:
бір немесе бірнеше Тарапқа қатысты қауіп-қатерді болғызбауға және қарулы шабуылға (агрессияға) тойтарыс беруге, қарулы акциялар мен жанжалдарды оқшаулауға;
халықаралық терроризмге, есірткі құралдарының, психотроптық заттар мен олардың прекурсорларының, қару мен оқ-дәрілердің заңсыз айналымына, трансұлттық ұйымдасқан қылмыстың басқа да түрлеріне қарсы күресті қоса алғанда, Тараптардың қауіпсіздігіне қыр көрсетулер мен қауіп-қатерлерге қарсы тұру жөніндегі іс-шараларға;
әскери іс-қимылдарды жүргізу кезінде немесе осы іс-қимылдардың салдарынан туындайтын қауіптерден халықты қорғау жөніндегі іс-шараларды орындауға, төтенше жағдайларды жоюға және төтенше гуманитарлық көмек көрсетуге;
Тараптардың мемлекеттік шекараларын, сондай-ақ мемлекеттік және әскери объектілерін күзетуді күшейтуге;
бітімгершілік операцияларына;
сондай-ақ ҰҚШҰ Ұжымдық қауіпсіздік кеңесі айқындаған өзге де міндеттерді шешу үшін қатысуға арналған.

5-бап

ҰҚШҰ ұжымдық қауіпсіздік жүйесінің күштері мен құралдарының құрамына:
ұлттық басқару органдарына бағынысты және ҰҚШҰ органдарының шешімі бойынша пайдаланылатын, Тараптардың ұлттық қарулы күштері мен басқа да әскерлерінің бірлестіктері, құрамалары, әскери бөлімдері мен бөлімшелері, сондай-ақ ішкі істер (полиция) органдарының, ішкі әскерлердің, қауіпсіздік органдарының және арнаулы қызметтердің арнаулы мақсаттағы бөлімшелері (мамандар топтары), Тараптардың төтенше жағдайлардың алдын алу және салдарын жою саласында уәкілеттік берілген органдарының құралымдары;
әскерлердің (күштердің) коалициялық топтамасы;
әскерлердің (күштердің) өңірлік (біріккен) топтамалары;
біріккен (бірлескен) әскери жүйелер топтамалары;
ұжымдық бітімгершілік күштері кіреді.
Ресей Федерациясының стратегиялық ядролық күштері бір немесе бірнеше Тарапқа қатысты қарулы шабуылды (агрессияны) жүзеге асырудың ықтимал әрекеттерін тоқтату функциясын орындайды.

6-бап

Әскерлердің (күштердің) коалициялық топтамасын Ұйымның ұжымдық қауіпсіздік жүйесі күштері мен құралдарының үнемі әзірліктегі құрамдасы болып табылатын және ҰҚШҰ жауапкершілік аймағындағы қыр көрсетулер мен қауіп-қатерлерге жедел ден қоюға арналған арнаулы мақсаттағы күштердің әскери контингенттері мен құралымдарын қоса алғанда, Тараптардың күштері мен құралдары құрайды.
Әскерлердің (күштердің) коалициялық топтамасының қалыптастырылу, жұмыс істеу тәртібін және құрамын ҰҚШҰ Ұжымдық қауіпсіздік кеңесі айқындайды.

7-бап

Әскерлердің (күштердің) өңірлік (біріккен) топтамасын ықтимал қарулы шабуылға (агрессияға) тойтарыс беру үшін бейбіт уақытта орналастырылған немесе қауіпті кезеңде өрістетілген ұжымдық қауіпсіздіктің тиісті өңірі Тараптарының қарулы күштері мен басқа да әскери құралымдарының басқару органдары мен әскерлері (күштері) құрайды.
Тараптың әскерлердің (күштердің) өңірлік (біріккен) топтамалары ретінде:
ұжымдық қауіпсіздіктің Шығыс Еуропа өңірі әскерлерінің (күштерінің) өңірлік топтамасы (Беларусь Республикасы мен Ресей Федерациясы Одақтас мемлекеттерінің шеңберінде қалыптастырылады);
ұжымдық қауіпсіздіктің Кавказ өңірі әскерлерінің (күштерінің) біріккен топтамасы (Армения Республикасы мен Ресей Федерациясы арасындағы екіжақты келісімдердің негізінде қалыптастырылады);
ұжымдық қауіпсіздіктің Орталық Азия өңірі әскерлерінің (күштерінің) топтамасы (ҰҚШҰ-ға мүше мемлекеттер арасындағы екіжақты және көпжақты (өңірлік) келісімдер негізінде қалыптастырылады);
ұжымдық қауіпсіздік өңірлеріндегі (аудандарындағы) біріккен (бірлескен) әскери жүйелер топтамалары (ӘШҚ, барлау, байланыс, басқару және т.б.) қарастырылады.

8-бап

Біріккен (бірлескен) әскери жүйелер топтамалары Тараптар ұжымдық қауіпсіздік мүдделеріне бірлесіп пайдалану үшін функционалдық қызметі бойынша (әуе шабуылына қарсы қорғаныс, барлау, байланыс, күштерді (құралдарды) автоматтандырылған басқару, зымыран шабуылы туралы ескерту, химиялық радиациялық және биологиялық жағдайды бақылау, ғарыш кеңістігін және басқалар) біртекті ұлттық күштер мен құралдарының бір бөлігін ұйымдастырушылық-техникалық біріктіру жолымен қалыптастырады.
Біріккен (бірлескен) әскери жүйелердің негізгі міндеттерін, қалыптастырылу және қолданылу принциптерін ҰҚШҰ Ұжымдық қауіпсіздік кеңесі айқындайды.

9-бап

Әскерлердің (күштердің) өңірлік (біріккен) топтамасы мен біріккен (бірлескен) әскери жүйелердің құрамын ұжымдық қауіпсіздіктің тиісті өңіріне кіретін Тараптар айқындайды.
Әскерлердің өңірлік (біріккен) топтамасы мен біріккен (бірлескен) әскери жүйелердің құрамына бөлінетін бірлестіктердің, құрамалар мен әскери бөлімдердің тізбесін ұжымдық қауіпсіздік өңірінің мемлекет басшылары бекітеді.
Қалыптасқан әскери-стратегиялық жағдайға қарай әскерлердің өңірлік (біріккен) топтамасы мен біріккен (бірлескен) әскери жүйелердің құрамына бөлінетін бірлестіктердің, құрамалар мен әскери бөлімдердің тізбесі ұжымдық қауіпсіздіктің тиісті өңірінің (ауданының) Тараптар күштері мен құралдары есебінен нақтылануы және толықтырылуы мүмкін.

10-бап

Бітімгершілік операцияларына қатысу үшін Тараптар олардың жұмыс істеуі тиісті Келісіммен регламенттелетін ҰҚШҰ Ұжымдық бітімгершілік күштерін құрады.

11-бап

Ұжымдық қауіпсіздік жүйесінің күштері мен құралдарын жасақтау Тараптардың ұлттық заңнамасына, ҰҚШҰ шеңберінде қабылданған халықаралық шарттарға, ҰҚШҰ органдарының шешімдеріне және Тараптар қатысушысы болып табылатын басқа да халықаралық шарттарға сәйкес жүзеге асырылады.
Арнаулы мақсаттағы күштердің әскери контингенттері мен құралымдары әскерлердің (күштердің) коалициялық және/немесе өңірлік (біріккен) топтамасын, сондай-ақ біріккен (бірлескен) әскери жүйелерді өрістетуге және қолдануға шешім қабылданғанға дейін тұрақты орналасу пункттеріндегі ұлттық юрисдикция қарауында болады және олардың қойылған міндеттерді орындауға әзірлігінің қажетті деңгейін қамтамасыз ететін Тараптардың тиісті министрліктері мен ведомстволарының тікелей бағынысында қалады.
Коалициялық және/немесе өңірлік (біріккен) топтама мен біріккен (бірлескен) әскери жүйелердің басқару органдары мен әскерлерінің (күштерінің) жауынгерлік әзірлігін ұстау мақсатында арнаулы мақсаттағы күштердің әскери контингенттері мен құралымдарын жедел (жауынгерлік) даярлау ұйымдастырылады және жүргізіледі, ол келісілген жоспарларға сәйкес жүзеге асырылады.

12-бап

Ұжымдық қауіпсіздік жүйесінің күштері мен құралдарының құрамы, оларды өрістету және қолдану мерзімдері туралы шешімді ҰҚШҰ Ұжымдық қауіпсіздік кеңесі бір немесе бірнеше Тараптың ресми өтінішінің негізінде қабылдайды.
Әскерлердің (күштердің) коалициялық және/немесе өңірлік (біріккен) топтамасы мен біріккен (бірлескен) әскери жүйелерді өрістету жанжалдың басталуына тікелей ықпал ететін жағдайдың шиеленісуі кезеңінде тиісінше ҰҚШҰ Ұжымдық қауіпсіздік кеңесі немесе Ұжымдық қауіпсіздік өңірі ұжымдық қауіпсіздік кеңесінің мүшелері бекітетін, алдын ала әзірленген жоспарларға сәйкес жүзеге асырылады. Жоспардың құрылымын, мазмұнын, оны әзірлеу, сақтау және нақтылау тәртібін мүдделі Тараптардың қорғаныс министрлері және/немесе қауіпсіздік кеңесінің хатшылары айқындайды.
Ұжымдық қауіпсіздік жүйесінің күштері мен құралдарын жауынгерлік әзірліктің жоғары дәрежесіне келтіру, ұлттық құрамдастарды коалициялық және/немесе өңірлік (біріккен) қолбасшылыққа қайта бағындыру, әскерлердің (күштердің) коалициялық топтамасын және/немесе өңірлік (біріккен) топтамасы мен біріккен жүйелерді өрістету және қолдану тәртібі жекелеген ережелермен айқындалады.

13-бап

Әскерлердің (күштердің) коалициялық және/немесе өңірлік (біріккен) топтамасының құрамына бөлінген Тараптар күштері мен құралдарын өрістетуге және қолдануға ҰҚШҰ Ұжымдық қауіпсіздік кеңесінің шешімдерін іске асыру, оларды операцияларды дайындау мен өткізу кезінде басқару, Тараптардың мүдделі министрліктері мен ведомстволарымен өзара іс-қимылды ұйымдастыру үшін қолбасшылықтар құрылады.
Операцияны жүргізу үшін күштер мен құралдарды өрістетуге және қолдануға шешім қабылданған кезде әскерлердің (күштердің) коалициялық топтамасы қолбасшылығының жалпы санын, оны қалыптастыру, өрістету және орналастыру тәртібін ҰҚШҰ Ұжымдық қауіпсіздік кеңесі айқындайды.
Әскерлердің (күштердің) өңірлік (біріккен) топтамасы қолбасшылығын қалыптастыру, қаржыландыру және оның қызметін ұйымдастыру тәртібін ұжымдық қауіпсіздіктің тиісті өңірінің Тараптары алдын ала айқындайды.

14-бап

Тараптар өздерінің арнаулы мақсаттағы күштерінің әскери контингенттері мен құралымдарын техникалық және тылдық қамтамасыз етуді дербес жүзеге асырады, материалдық құралдар қорларын жасайды және белгіленген тәртіпке сәйкес келісілген нормаларға дейін толықтырады. Техникалық және тылдық қамтамасыз етудің өзге тәртібі Тараптардың келісімі бойынша әрбір нақты жағдайда белгіленуі мүмкін.

15-бап

Осы Келісім оған қол қойған Тараптардың оның күшіне енуі үшін қажетті мемлекетішілік рәсімдерді орындағаны туралы төртінші жазбаша хабарламаны депозитарий алған күннен бастап күшіне енеді.
Мемлекетішілік рәсімдерді кешіктіріп орындаған Тараптар үшін осы Келісім депозитарийдің тиісті жазбаша хабарламаны алған күннен бастап күшіне енеді.
Осы Келісім күшіне енгеннен бастап 2001 жылғы 25 мамырда қол қойылған 1992 жылғы 15 мамырдағы Ұжымдық қауіпсіздік туралы шартқа қатысушы мемлекеттердің ұжымдық қауіпсіздік жүйесінің күштері мен құралдарын қалыптастыру және олардың жұмыс істеу тәртібі туралы хаттама қолданысын тоқтатады.

16-бап

Осы Келісімді түсіндіруге және/немесе қолдануға байланысты туындауы мүмкін даулы мәселелер мен келіспеушіліктерді Тараптар келіссөздер мен консультациялар арқылы шешеді.

17-бап

Осы Келісімге Тараптардың кез келгенінің ұсынысы бойынша және басқа Тараптардың келісімімен оның ажырамас бөлігі болып табылатын, осы Келісімнің 15-бабында көзделген тәртіппен күшіне енетін жеке хаттамамен ресімделетін өзгерістер мен толықтырулар енгізілуі мүмкін.
2010 жылғы 10 желтоқсанда Мәскеу қаласында орыс тіліндегі бір түпнұсқа данада жасалды. Түпнұсқа данасы Ұжымдық қауіпсіздік туралы шарт ұйымының Хатшылығында сақталады, ол осы Келісімге қол қойған әрбір Тарапқа оның расталған көшірмесін жолдайды.

Армения Республикасы үшін Ресей Федерациясы үшін

Беларусь Республикасы үшін Тәжікстан Республикасы үшін

Қазақстан Республикасы үшін Өзбекстан Республикасы үшін

Қырғыз Республикасы үшін

Орыс тіліндегі мәтінге сәйкес мемлекеттік тілге аударылды.

Қазақстан Республикасы
Қорғаныс министрлігі
Халықаралық ынтымақтастық
департаменті бастығының
орынбасары

полковник Ә. Кулбаев

Көшірмесі дұрыс:
ҰҚШҰ Хатшылығы
Құқықтық бөлімінің бастығы
_________________ К. Голуб

2010 жылғы 10 желтоқсанда Мәскеу қаласында қол қойылған Ұжымдық қауіпсіздік туралы шарт ұйымы ұжымдық қауіпсіздік жүйесінің күштері мен құралдарының қалыптастырылу және жұмыс істеу тәртібі туралы келісімнің куәландырылған көшірмесінің куәландырылған көшірмесі екендігін растаймын.

Қазақстан Республикасы
Сыртқы істер министрлігі
Халықаралық құқық департаментінің
Басқарма бастығы Д. Есентаев

О ратификации Соглашения о порядке формирования и функционирования сил и средств системы коллективной безопасности Организации Договора о коллективной безопасности

Закон Республики Казахстан от 16 марта 2012 года № 3-V

Ратифицировать Соглашение о порядке формирования и функционирования сил и средств системы коллективной безопасности Организации Договора о коллективной безопасности, совершенное в Москве 10 декабря 2010 года.

Президент
Республики Казахстан Н. НАЗАРБАЕВ

СОГЛАШЕНИЕ
о порядке формирования и функционирования
сил и средств системы коллективной безопасности
Организации Договора о коллективной безопасности

(Вступило в силу 13 июня 2012 года - Бюллетень международных договоров 2012 г., № 4, ст. 65)

Государства - члены Организации Договора о коллективной безопасности (далее - ОДКБ и/или Организация), далее именуемые Сторонами,
основываясь на Договоре о коллективной безопасности от 15 мая 1992 года и Уставе Организации Договора о коллективной безопасности от 7 октября 2002 года,
признавая право всех Сторон на индивидуальную или коллективную самооборону в соответствии со статьей 51 Устава Организации Объединенных Наций,
учитывая принцип формирования системы коллективной безопасности на коалиционной и региональной основе,
исходя из необходимости принятия практических мер по формированию и совершенствованию системы коллективной безопасности ОДКБ, обеспечивающей адекватное реагирование на вооруженное нападение (агрессию), а также на другие вызовы и угрозы в отношении одной или нескольких Сторон,
подтверждая свое стремление вносить активный и достойный вклад в дальнейшее укрепление роли Организации в поддержании международного мира и безопасности, повышение ее эффективности в предотвращении и урегулировании конфликтов на основе Устава ООН, общепринятых принципов и норм международного права и международных договоров по вопросам контроля над вооружениями и укрепления доверия в военной сфере,
согласились о нижеследующем:

Статья 1

Используемые в настоящем Соглашении термины означают:
«система коллективной безопасности ОДКБ» - совокупность органов ОДКБ и национальных органов государственного управления Сторон, а также сил и средств Сторон, обеспечивающих в соответствии с международным правом и национальным законодательством коллективную защиту интересов, суверенитета и территориальной целостности Сторон;
«зона ответственности ОДКБ» - территории Сторон, ограниченные участками государственной границы с другими государствами, не являющимися членами ОДКБ (внешними границами), включая внутренние воды, территориальное море и воздушное пространство над ними, в пределах которых обеспечиваются интересы национальной и коллективной безопасности Сторон;
«регион коллективной безопасности» - часть зоны ответственности ОДКБ, включающая с учетом геостратегического положения территории одной или нескольких Сторон, в пределах которых обеспечиваются интересы их национальной и коллективной безопасности;
«коалиционная группировка войск (сил)» - группировка войск (сил), созданная Сторонами на многосторонней (коллективной) основе в рамках ОДКБ, включая воинские контингенты и формирования сил специального назначения;
«региональная (объединенная) группировка войск (сил)» - группировка войск (сил), созданная Сторонами на двусторонней или многосторонней основе в рамках соответствующего региона коллективной безопасности;
«воинские контингенты» - выделенные Сторонами в состав коалиционной и/или региональной (объединенной) группировки войск (сил) объединения, соединения, воинские части вооруженных сил Сторон;
«формирования сил специального назначения» - выделенные Сторонами в состав коалиционной группировки войск (сил) подразделения специального назначения (группы специалистов) органов внутренних дел (полиции), внутренних войск, органов безопасности и специальных служб, а также органов, уполномоченных в сфере предупреждения и ликвидации последствий чрезвычайных ситуаций;
«личный состав» - военнослужащие, сотрудники органов безопасности, внутренних дел (полиции), внутренних войск, органов, уполномоченных в сфере предупреждения и ликвидации последствий чрезвычайных ситуаций, а также лица, работающие в воинских частях, организациях и учреждениях, выделенных Сторонами, или временно командированные в состав коалиционной и/или региональной (объединенной) группировки войск (сил);
«объединенные (совместные) военные системы» - совокупность сил и средств, однородных по функциональному предназначению и выделяемых Сторонами в целях выполнения задач по обеспечению коллективной безопасности;
«коллективные миротворческие силы» - части (подразделения) из состава миротворческих контингентов Сторон, выделяемые на период проведения миротворческой операции;
«чрезвычайная ситуация» - обстановка, сложившаяся в результате аварии, опасного природного явления, катастрофы, стихийного или иного бедствия, которые могут повлечь или повлекли за собой человеческие жертвы, ущерб здоровью людей или окружающей природной среде, значительные материальные потери и нарушение условий жизнедеятельности людей;
«ликвидация чрезвычайных ситуаций» - аварийно-спасательные и другие неотложные работы, проводимые при возникновении чрезвычайных ситуаций и направленные на спасение жизни и сохранение здоровья людей, снижение размеров ущерба окружающей природной среде и материальных потерь, а также на локализацию зон чрезвычайных ситуаций, прекращение действия характерных для них опасных факторов.

Статья 2

Система коллективной безопасности ОДКБ имеет целью обеспечение благоприятных мирных условий для устойчивого и всестороннего развития Сторон путем предотвращения и устранения угрозы миру, локализации войн и военных конфликтов, совместной защиты от вооруженного нападения (агрессии) в отношении одной или нескольких Сторон, противодействия другим вызовам и угрозам безопасности, а в случае их развязывания (наступления) - обеспечение гарантированной защиты национальных и коллективных интересов, суверенитета и территориальной целостности Сторон.
Руководствуясь этой целью, Стороны:
рассматривают вооруженное нападение (агрессию), иные вызовы и угрозы в отношении одной или нескольких Сторон как вооруженное нападение (агрессию), иные вызовы и угрозы в отношении всех Сторон и будут предпринимать соответствующие ответные меры с использованием всех сил и средств, находящихся в их распоряжении;
строят свои отношения со всеми государствами и союзами государств на основе общепризнанных норм и принципов международного права, содействуют расширению мер доверия в военной области, проводят последовательную политику, направленную на предотвращение войн и вооруженных конфликтов;
отдают предпочтение политико-дипломатическим и иным невоенным средствам предотвращения, локализации и нейтрализации военных угроз в рамках обеспечения коллективной безопасности на региональном и глобальном уровнях;
формируют силы и средства системы коллективной безопасности.

Статья 3

Основными принципами формирования и функционирования системы коллективной безопасности ОДКБ являются:
оборонительный характер системы коллективной безопасности;
неделимость коллективной безопасности и равный уровень безопасности для всех Сторон;
равная ответственность Сторон за обеспечение коллективной безопасности;
коллективность самообороны, предусматривающая участие Сторон в отражении вооруженного нападения (агрессии) на коалиционной и/или региональной основе;
соблюдение территориальной целостности, уважение суверенитета и национальных интересов, невмешательство во внутренние дела друг друга;
недопустимость использования сил и средств системы коллективной безопасности для разрешения споров между Сторонами;
формирование и развитие системы коллективной безопасности на коалиционной и региональной основе.

Статья 4

Силы и средства системы коллективной безопасности предназначены для участия:
в предотвращении угрозы и отражении вооруженного нападения (агрессии) в отношении одной или нескольких Сторон, локализации вооруженных акций и конфликтов;
в мероприятиях по противодействию вызовам и угрозам безопасности Сторон, включая борьбу с международным терроризмом, незаконным оборотом наркотических средств, психотропных веществ и их прекурсоров, оружия и боеприпасов, другими видами транснациональной организованной преступности;
в выполнении мероприятий по защите населения от опасностей, возникающих при ведении военных действий или вследствие этих действий, в ликвидации чрезвычайных ситуаций и оказании чрезвычайной гуманитарной помощи;
в усилении охраны государственных границ, а также государственных и военных объектов Сторон;
в миротворческих операциях;
а также для решения иных задач, определенных Советом коллективной безопасности ОДКБ.

Статья 5

В состав сил и средств системы коллективной безопасности ОДКБ входят:
объединения, соединения, воинские части и подразделения национальных вооруженных сил и других войск Сторон, а также подразделения специального назначения (группы специалистов) органов внутренних дел (полиции), внутренних войск, органов безопасности и специальных служб, формирования органов, уполномоченных в сфере предупреждения и ликвидации последствий чрезвычайных ситуаций Сторон, подчиненные национальным органам управления и используемые по решению органов ОДКБ;
коалиционная группировка войск (сил);
региональные (объединенные) группировки войск (сил);
группировки объединенных (совместных) военных систем;
коллективные миротворческие силы.
Стратегические ядерные силы Российской Федерации выполняют функцию сдерживания от возможных попыток осуществления вооруженного нападения (агрессии) в отношении одной или нескольких Сторон.

Статья 6

Коалиционную группировку войск (сил) составляют силы и средства Сторон, включая воинские контингенты и формирования сил специального назначения, которые являются компонентом постоянной готовности сил и средств системы коллективной безопасности Организации и предназначены для оперативного реагирования на вызовы и угрозы в зоне ответственности ОДКБ.
Порядок формирования, функционирования и состав коалиционной группировки войск (сил) определяются Советом коллективной безопасности ОДКБ.

Статья 7

Региональную (объединенную) группировку войск (сил) составляют дислоцированные в мирное время или развернутые в угрожаемый период для отражения возможного вооруженного нападения (агрессии) органы управления и войска (силы) вооруженных сил и других воинских формирований Сторон соответствующего региона коллективной безопасности.
Региональными (объединенными) группировками войск (сил) Стороны рассматривают:
региональную группировку войск (сил) Восточноевропейского региона коллективной безопасности (формируется в рамках Союзного государства Республики Беларусь и Российской Федерации);
объединенную группировку войск (сил) Кавказского региона коллективной безопасности (формируется на основе двусторонних соглашений между Республикой Армения и Российской Федерацией);
группировку войск (сил) Центральноазиатского региона коллективной безопасности (формируется на основе двусторонних и многосторонних (региональных) соглашений между государствами - членами ОДКБ);
группировки объединенных (совместных) военных систем (ПВО, разведки, связи, управления и др.) в регионах (районах) коллективной безопасности.

Статья 8

Группировки объединенных (совместных) военных систем формируются Сторонами путем организационно-технического объединения части национальных сил и средств, однородных по функциональному предназначению (противовоздушной обороны, разведки, связи, автоматизированного управления силами (средствами), предупреждения о ракетном нападении, контроля химической радиационной и биологической обстановки, контроля космического пространства и других), для совместного использования в интересах коллективной безопасности.
Основные задачи, принципы формирования и применения объединенных (совместных) военных систем определяются Советом коллективной безопасности ОДКБ.

Статья 9

Состав региональной (объединенной) группировки войск (сил) и объединенных (совместных) военных систем определяются Сторонами, входящими в соответствующий регион коллективной безопасности.
Перечень объединений, соединений и воинских частей, выделяемых в состав региональной (объединенной) группировки войск и объединенных (совместных) военных систем, утверждаются главами государств региона коллективной безопасности.
В зависимости от складывающейся военно-стратегической обстановки перечень объединений, соединений и воинских частей, выделяемых в состав региональной (объединенной) группировки войск и объединенных (совместных) военных систем, может уточняться и дополняться за счет сил и средств Сторон соответствующего региона (района) коллективной безопасности.

Статья 10

Для участия в миротворческих операциях Стороны создают Коллективные миротворческие силы ОДКБ, функционирование которых регламентируется соответствующим Соглашением.

Статья 11

Комплектование сил и средств системы коллективной безопасности осуществляется в соответствии с национальным законодательством Сторон, международными договорами, принятыми в рамках ОДКБ, решениями органов ОДКБ и другими международными договорами, участниками которых Стороны являются.
Воинские контингенты и формирования сил специального назначения до принятия решения на развертывание и применение коалиционной и/или региональной (объединенной) группировки войск (сил), а также объединенных (совместных) военных систем находятся под национальной юрисдикцией в пунктах постоянной дислокации и остаются в непосредственном подчинении соответствующих министерств и ведомств Сторон, которые обеспечивают необходимую степень их готовности к выполнению поставленных задач.
В целях поддержания боевой готовности органов управления и войск (сил) коалиционной и/или региональной (объединенной) группировки и объединенных (совместных) военных систем организуется и проводится оперативная (боевая) подготовка воинских контингентов и формирований сил специального назначения, которая осуществляется в соответствии с согласованными планами.

Статья 12

Решение о составе, сроках развертывания и применения сил и средств системы коллективной безопасности принимается Советом коллективной безопасности ОДКБ на основании официального обращения одной или нескольких Сторон.
Развертывание коалиционной и/или региональной (объединенной) группировки войск (сил) и объединенных (совместных) военных систем осуществляется в период обострения обстановки, непосредственно предшествующего началу конфликта, в соответствии с заблаговременно разработанными планами, утверждаемыми соответственно Советом коллективной безопасности ОДКБ или членами Совета коллективной безопасности региона коллективной безопасности. Структура, содержание, порядок разработки, хранения и уточнения Плана определяются министрами обороны и/или секретарями советов безопасности заинтересованных Сторон.
Порядок приведения сил и средств системы коллективной безопасности в высшие степени боевой готовности, переподчинения национальных компонентов коалиционному и/или региональному (объединенному) командованию, развертывания и применения коалиционной группировки и/или региональной (объединенной) группировки войск (сил) и объединенных систем определяются отдельными положениями.

Статья 13

Для реализации решений Совета коллективной безопасности ОДКБ на развертывание и применение сил и средств Сторон, выделенных в состав коалиционной и/или региональной (объединенной) группировки войск (сил), управления ими при подготовке и проведении операций, организации взаимодействия с заинтересованными министерствами и ведомствами Сторон создаются командования.
Общая численность командования коалиционной группировки войск (сил), порядок его формирования, развертывания и размещения определяются Советом коллективной безопасности ОДКБ при принятии решения на развертывание и применение сил и средств для проведения операции.
Порядок формирования, финансирования и организации деятельности командования региональной (объединенной) группировки войск (сил)
определяется заблаговременно Сторонами соответствующего региона коллективной безопасности.

Статья 14

Стороны самостоятельно осуществляют техническое и тыловое обеспечение своих воинских контингентов и формирований сил специального назначения, создают и пополняют запасы материальных средств до согласованных норм в соответствии с установленным порядком. Иной порядок технического и тылового обеспечения может устанавливаться в каждом конкретном случае по согласованию Сторон.

Статья 15

Настоящее Соглашение вступает в силу с даты получения депозитарием четвертого письменного уведомления о выполнении подписавшими его Сторонами внутригосударственных процедур, необходимых для его вступления в силу.
Для Сторон, выполнивших внутригосударственные процедуры позднее, настоящее Соглашение вступает в силу с даты получения депозитарием соответствующего письменного уведомления.
С вступлением в силу настоящего Соглашения прекращает действие Протокол о порядке формирования и функционирования сил и средств системы коллективной безопасности государств - участников Договора о коллективной безопасности от 15 мая 1992 года, подписанный 25 мая 2001 года.

Статья 16

Спорные вопросы и разногласия, которые могут возникнуть в связи с толкованием и/или применением настоящего Соглашения, Стороны разрешают путем переговоров и консультаций.

Статья 17

По предложению любой из Сторон и с согласия других Сторон в настоящее Соглашение могут быть внесены изменения и дополнения, являющиеся его неотъемлемой частью, которые оформляются отдельным протоколом, вступающим в силу в порядке, предусмотренном статьей 15 настоящего Соглашения.
Совершено в городе Москве 10 декабря 2010 года в одном подлинном экземпляре на русском языке. Подлинный экземпляр хранится в Секретариате Организации Договора о коллективной безопасности, который направит каждой Стороне, подписавшей настоящее Соглашение, его заверенную копию.

За Республику Армения За Российскую Федерацию
За Республику Беларусь За Республику Таджикистан
За Республику Казахстан За Республику Узбекистан
За Кыргызскую Республику