Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне қорғалған байланыс мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы

Қазақстан Республикасының 2012 жылғы 23 сәуірдегі № 14-V Заңы

1-бап. Қазақстан Республикасының мына заңнамалық актілеріне өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін:

1. «Қазақстан Республикасының ұлттық қауіпсіздік органдары туралы» 1995 жылғы 21 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесінің Жаршысы, 1995 ж., № 24, 157-құжат; Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 1997 ж., № 10, 108-құжат; № 12, 184-құжат; 1998 ж., № 23, 416-құжат; № 24, 436-құжат; 1999 ж., № 8, 233-құжат; № 23, 920-құжат; 2000 ж., № 3-4, 66-құжат; 2001 ж., № 20, 257-құжат; 2002 ж., № 6, 72-құжат; № 17, 155-құжат; 2004 ж., № 23, 142-құжат; 2007 ж., № 9, 67-құжат; № 10, 69-құжат; № 20, 152-құжат; 2009 ж., № 19, 88-құжат; 2010 ж., № 7, 32-құжат; № 10, 48-құжат; 2011 ж., № 1, 3, 7-құжаттар; № 11, 102-құжат; № 16, 129-құжат; 2012 ж., № 4, 32-құжат):

1) 2-баптың 1-тармағының 7) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:
«7) Қазақстан Республикасының уәкілетті мемлекеттік органдарында, әскери басқару, ұлттық қауіпсіздік және ішкі істер органдарында шифрлау жұмысын ұйымдастыру;»;

2) 13-баптың 11) тармақшасындағы «банк құпияларының және заңмен қорғалатын құпиялардың сақталуын, мемлекеттік органдардағы, әскери құрамалардағы, бөлімдердегі және ұйымдардағы» деген сөздер «банктік және заңмен қорғалатын өзге де құпияның сақталуын, Қазақстан Республикасының уәкілетті мемлекеттік органдарындағы, әскери басқару, ұлттық қауіпсіздік және ішкі істер органдарындағы» деген сөздермен ауыстырылсын.

2. «Мемлекеттік құпиялар туралы» 1999 жылғы 15 наурыздағы Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 1999 ж., № 4, 102-құжат; 2001 ж., № 8, 53-құжат; 2002 ж., № 15, 147-құжат; 2004 ж., № 6, 41-құжат; 2007 ж., № 2, 18-құжат; № 9, 67-құжат; № 20, 152-құжат; 2009 ж., № 24, 122, 128-құжаттар; 2010 ж., № 3-4, 11-құжат; № 7, 32-құжат; 2011 ж., № 1, 7-құжат; № 11, 102-құжат; № 12, 111-құжат):
14-баптың 10) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:
«10) үкіметтік байланыс, шифрланған, құпияландырылған, кодталған немесе арнаулы байланыстың өзге де түрлерінің жүйесі туралы мәліметтер және мемлекеттік шифрлар, кодтар, оларды талдаудың әдістері немесе құралдары, шифрлау, құпияландыру, кодтау құралдары туралы ақпарат;».

3. «Байланыс туралы» 2004 жылғы 5 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2004 ж., № 14, 81-құжат; 2006 ж., № 3, 22-құжат; № 15, 95-құжат; № 24, 148-құжат; 2007 ж., № 2, 18-құжат; № 3, 20-құжат; № 19, 148-құжат; 2008 ж., № 20, 89-құжат; № 24, 129-құжат; 2009 ж., № 15-16, 74-құжат; № 18, 84-құжат; № 24, 121-құжат; 2010 ж., № 5, 23-құжат; № 24, 146, 150-құжаттар; 2011 ж., № 1, 2-құжат; № 11, 102-құжат; № 12, 111-құжат; 2012 ж., № 3, 25-құжат):

1) 2-бап мынадай редакцияда жазылсын:

«2-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негізгі ұғымдар

Осы Заңда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:
1) абонент - байланыс қызметтерін көрсету мақсатында абоненттік жол, абоненттік нөмір және (немесе) сәйкестендіру коды бөліне отырып, байланыс қызметтерін көрсетуге онымен шарт жасасылған жеке немесе заңды тұлға;
2) абоненттер туралы қызметтік ақпарат - абоненттер туралы мәліметтер (жеке тұлғалар үшін телефон нөмірлері, сәйкестендіру кодтары, электрондық почтаның мекенжайы, почталық мекенжай, жеке сәйкестендіру нөмірі және заңды тұлғалар үшін деректемелер (бизнес-сәйкестендіру нөмірі, қосылған құн салығы бойынша есепке қою туралы куәлік деректері), биллингтік мәліметтер және абоненттерге көрсетілетін қызметтер туралы мәліметтер, деректер беру желісіндегі абоненттердің мекенжайы және деректер беру желісіндегі интернет-ресурстарға кіру мекенжайы, интернет-ресурсты сәйкестендірушілер, деректер беру желісінің хаттамалары;
3) абоненттік жол - жергілікті телекоммуникация желісінің бір бөлігі болып табылатын және абоненттік құрылғыны осы желінің телекоммуникация құралдарымен жалғайтын байланыс жолы;
4) абоненттік құрылғы - абоненттің көздеген ақпаратын беру немесе қабылдау үшін электр байланысы сигналдарын қалыптастыратын және байланыс операторының желісіне қосылатын, жеке пайдаланылатын байланыс құралы;
5) арнаулы байланыс - почта байланысы ұйымдары жүзеге асыратын әрі заңмен қорғалатын кез келген құпия және құндылықтар, оның ішінде қымбат бағалы металдар, тастар және олардан жасалған бұйымдар бар арнаулы және өзге де жөнелтілімдерді қабылдауды, өңдеуді, күзетуді, тасымалдауды және жеткізуді (табыс етуді) қамтамасыз ететін курьерлік байланыс түрі;
6) арнаулы және фельдъегерлік байланыс арналары - арнаулы жөнелтілімдерді фельдъегерлердің алып жүруімен жөнелтуге пайдаланылатын почта желілерінің, арнаулы және фельдъегерлік байланыс бөлімшелерінің жиынтығы;
7) арнаулы жөнелтілімдер - мемлекеттік құпиялар және оларды жеткізгіштер, сондай-ақ мемлекеттік органдар мен ұйымдардың аса маңызды хат-хабарлары, қорғаныс өнеркәсібінің бұйымдары, олардың құрауыш бөлшектері (заттары) мен жүктері салынған тіркелетін пакеттер, посылкалар, метиздер;
8) әмбебап қызмет көрсету операторы - Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес әмбебап телекоммуникация қызметтерін көрсету жөніндегі міндет жүктелген, ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желісінде байланыс қызметтерін көрсететін байланыс операторы;
9) әмбебап телекоммуникация қызметтері - уәкілетті орган әзірлейтін және Қазақстан Республикасының Үкіметі бекітетін телекоммуникация қызметтерінің ең аз тізбесі, оларды кез келген елді мекенде байланыс қызметтерінің кез келген пайдаланушысына көзделген мерзімде белгіленген сапада және осы қызметтердің қолжетімділігін қамтамасыз ететін баға деңгейінде көрсету әмбебап қызмет көрсету операторлары үшін міндетті болып табылады;
10) байланыс - ақпаратты, почта және арнаулы жөнелтілімдерді, почталық ақша аударымдарын қабылдау, жинау, өңдеу, жинақтау, беру (тасымалдау), жеткізу, тарату;
11) байланыс арнасы - жиіліктер белдеуінде немесе осы байланыс арнасына тән беру жылдамдығымен телекоммуникация құралдары арасында сигнал беруді қамтамасыз ететін телекоммуникация құралдары мен тарату ортасының кешені. Байланыс түріне қарай арналар - телефон, телеграф, деректер беру арналары, ал аумақтық белгілері бойынша — халықаралық, қалааралық, аймақтық және жергілікті арналар болып бөлінеді;
12) байланыс желісі - байланыс құралдары мен жолдарын қамтитын және телекоммуникацияларға немесе почта байланысына арналған технологиялық жүйе;
13) байланыс желісін басқару - байланыс желісінің жұмыс істеуін қамтамасыз етуге, оның ішінде жүктеме ағынын (трафикті) реттеуге бағытталған ұйымдастыру-техникалық іс-шаралардың жиынтығы;
14) байланыс жолдары - тарату жолдары (кәбілдік, радиорелелік, спутниктік және басқалары), байланыстың физикалық тізбектері және жол-кәбілдік, оның ішінде магистральдық (халықаралық және қалааралық) құрылғылары;
15) байланыс қызметтері - почта және арнаулы жөнелтілімдерді, почталық ақша аударымдарын немесе телекоммуникация хабарламаларын қабылдау, өңдеу, сақтау, беру, тасымалдау, жеткізу жөніндегі қызмет;
16) байланыс қызметтерін көрсету - байланыс операторларының пайдаланушыларға экономикалық қызмет түрлерінің жалпы өнім жіктеуішінде келтірілген байланыс қызметтерін көрсету болып табылатын қызметі;
17) байланыс қызметтерін пайдаланушы - байланыс қызметтері көрсетілетін жеке немесе заңды тұлға;
18) байланыс операторы - Қазақстан Республикасының лицензиялау туралы заңнамалық актісінде белгіленген тәртіппен байланыс қызметтерін көрсетуге лицензия алған жеке немесе заңды тұлға;
19) байланыс саласындағы қызметті жүзеге асыратын шаруашылық жүргізуші субъектілер - байланыс операторлары, арнаулы, ведомстволық және корпоративтік телекоммуникация желілерінің, ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желісіне қосылатын жеке коммутациялық жабдықтың иелері, радиожиілік спектрін пайдаланушылар болып табылатын радиоэлектрондық құралдардың иелері;
20) байланыс саласындағы ұлттық ресурстар - радиожиіліктердің, нөмірлеудің және байланыс спутниктері орбиталық позицияларының ресурстары;
21) байланыстың басым операторы - Қазақстан Республикасының монополияға қарсы заңнамасына сәйкес байланыс саласында басым (монополиялық) жағдайға ие болып отырған байланыс операторы;
22) биллинг - абоненттерге көрсетілетін қызметтерді есепке алу операцияларын автоматты түрде орындауға, сондай-ақ оларды тарифтеуге және ақы төлеу үшін шоттар беруге арналған бағдарламалық-аппараттық кешен;
23) жалғаудың (қосудың) стандартты нүктесі - үлгілік техникалық талаптарды пайдалана отырып және жалғаудың үлгілік шартына сәйкес бір желіні екіншісіне жалғауға арналған телекоммуникация құралдары;
24) жалғау жолы - телекоммуникациялардың жалғайтын және жалғанатын желілері арасындағы әрекеттестікті қамтамасыз ететін, байланыс жолы мен станциялық жабдықтың бөліктерін қамтитын техникалық құралдар кешені;
25) жалғау қызметі - әрекеттес желілерді пайдаланушылар арасында жалғанымды орнату және ақпарат беру мүмкін болатын, байланыс желілерінің арасындағы әрекеттестікті ұйымдастыруда байланыс операторларының қажеттілігін қанағаттандыруға бағытталған қызмет;
26) желіаралық жалғаным - телекоммуникациялардың бір желісін екіншісіне жалғау қызметтерін көрсетудің нәтижесі болып табылатын телекоммуникация желілерінің әрекеттестігі;
27) жергілікті телекоммуникация желісі - елді мекеннің аумағында электр байланысын жүзеге асыруға арналған телекоммуникация желісі мен құралдары. Жергілікті телекоммуникация желілері елді мекеннің мәртебесіне қарай қалалық және ауылдық болып бөлінеді;
28) жергілікті телефон жалғанымы құнын уақытпен есепке алу жүйесі (бұдан әрі - жергілікті телефон жалғанымын уақытпен есепке алу) - жергілікті телекоммуникация желісінің қызметтерін пайдаланғаны үшін төлем сомасын есептеуді қамтамасыз ететін жергілікті телефон жалғанымын есепке алу әдістері технологиясының жиынтығы;
29) жиіліктер белдеуін, радиожиілікті (радиожиілік арнасын) иелікке беру (тағайындау) - тиісті радиожиілік органы радиожиілік спектрін пайдаланушыға осы рұқсатта көрсетілетін жиіліктер белдеуін, радиожиілікті (радиожиілік арнасын) радиоэлектрондық құралды қолдана отырып пайдалану үшін берілетін радиожиілік спектрін пайдалануға арналған рұқсат;
30) жоғары жиілікті құрылғылар - телекоммуникациялар саласында қолдануды қоспағанда, өнеркәсіптік, ғылыми, медициналық, тұрмыстық немесе басқа да мақсаттарда электрмагниттік энергияны өндіруге және пайдалануға арналған жабдық және (немесе) аспаптар;
31) кәбілдік кәріз - байланыс кәбілдерін төсеуге, құрастыруға және техникалық қызмет көрсетуге арналған жерасты құбырлары мен құдықтардың жиынтығы;
32) кодталған байланыс - кодтау құжаттары мен техникасын пайдалана отырып қорғалған байланыс;
33) қалааралық байланыс жолы - Қазақстан Республикасының аумағында байланыс операторының қалааралық коммутация станцияларын жалғайтын байланыс жолы;
34) қалааралық байланыс операторы - қалааралық байланыс жолын, қалааралық коммутация станцияларын иеленетін және (немесе) пайдаланатын әрі қалааралық телефон байланысы қызметтерін көрсететін тіркелген байланыс операторы;
35) қалааралық және халықаралық байланыс операторы - қалааралық және халықаралық байланыс жолдарын, қалааралық және халықаралық коммутация станцияларын иеленетін және (немесе) пайдаланатын әрі трафик транзиті және басқа байланыс операторларына желілік ресурстарды беру бойынша қалааралық және халықаралық телефон байланысы қызметтерін көрсететін тіркелген байланыс операторы;
36) қалааралық телефон байланысы - жергілікті телефон жалғанымын қоспағанда, Қазақстан Республикасының аумағындағы байланыс қызметтерін пайдаланушылар арасындағы телефон жалғанымы;
37) құпияландырылған байланыс - құпияландыру аппаратурасын пайдалана отырып қорғалған байланыс;
38) қызметтерге ақы төлеудің аралас жүйесі - белгілі бір уақыт кезеңі үшін байланысты пайдаланушының төлемдер сомасы:
тұрақты құрамдас бөліктен - абоненттік жолдың түріне қарамастан, оның абонентке тұрақты пайдалануға берілгені және жергілікті жалғанымдардың тарифтеу бірліктерінің белгілі бір көлемі үшін төлемақыдан;
уақытына қарай құрамдас бөліктен - тарифтеу бірлігімен алғандағы нақты ұзақтығына қарай телефон жалғанымы берілгені үшін төлемақыдан тұратын ақы төлеу жүйесі;
39) қызметтерге уақытына қарай ақы төлеу жүйесі - байланысты пайдаланушының белгілі бір уақыт кезеңі үшін төлем сомасы тарифтеу бірлігімен алғандағы нақты ұзақтығына қарай телефон жалғанымының берілгені үшін төлемақыны қамтитын қызметтерге ақы төлеу жүйесі;
40) магистральдық байланыс жолы - Қазақстан Республикасының және шет мемлекеттердің телекоммуникация желілерінің аймақтық (қалааралық) және (немесе) халықаралық коммутация станцияларын жалғайтын жерүсті (кәбілдік, оның ішінде талшықты-оптикалық, радиорелелік) немесе спутниктік байланыс жолы;
41) нөмірлеу ресурсы - байланыс желілерінде пайдаланылатын нөмірлер жиынтығы;
42) ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желісі - жеке және заңды тұлғалардың пайдалануы үшін қолжетімді телекоммуникация желісі;
43) почта байланысы - почта және арнаулы жөнелтілімдерді қабылдау, өңдеу, тасымалдау және жеткізу, сондай-ақ почталық ақша аударымдары;
44) почта жөнелтілімдері - жазбаша хат-хабарлар, посылкалар, почта контейнерлері, сондай-ақ тиісті орамадағы баспасөз басылымдары;
45) радиоәуесқойлық қызмет - тиісті рұқсаты бар жеке тұлғалар жүзеге асыратын, өз бетінше үйрену, сөйлесу байланысы және техникалық зерттеулер мақсатына арналған радиобайланыс қызметі;
46) радиобақылау - радиосәуле таратуды техникалық бақылауды орындау, радиоэлектрондық құралдар мен жоғары жиілікті құрылғыларға инспекция жасау, радиобөгеуіл көздерінің әсерін, радиожиіліктердің пайдаланылу тәртібін, радиоэлектрондық құралдар мен жоғары жиілікті құрылғылардың сәуле тарату параметрлерінің стандарттары мен нормаларының бұзылушылықтарын анықтау және олардың жолын кесу арқылы бөгеуілдері жол берілетіндей деңгейдегі радиоэлектрондық құралдар мен жоғары жиілікті құрылғылардың пайдаланылуын қамтамасыз ететін шаралар жүйесі;
47) радиожиілік органдары - жиілік белдеулерін, радиожиіліктерді (радиожиілік арналарын) бөліп беруді, бөлектеуді және иелікке беруді, сондай-ақ олардың пайдаланылуына бақылау жасауды осы Заңға сәйкес жүзеге асыруға уәкілеттік берілген мемлекеттік органдар;
48) радиожиілік спектрі - 3 кГц-тен 400 ГГц-ке дейінгі диапазондағы радиожиіліктердің белгілі бір жиынтығы;
49) радиожиілік спектрін пайдаланушы - жиіліктер белдеуі немесе радиожиілік (радиожиілік арнасы) иелікке берілген (тағайындалған) жеке немесе заңды тұлға;
50) радиожиілік спектрінің конверсиясы - радиожиілік спектрін пайдалануды азаматтық мақсаттағы радиоэлектрондық құралдармен кеңейтуге бағытталған іс-шаралар жиынтығы;
51) радиоэлектрондық құрал - көмекші жабдықты қоса алғанда, радиотолқындарды таратуға және (немесе) қабылдауға арналған және бір немесе бірнеше таратушы және (немесе) қабылдаушы құрылғылардан не олардың құрамаларынан тұратын техникалық құрал;
52) сәйкестендіру коды - әзірлеуші зауыт беретін, байланыс операторының желісіне осы құрылғыны қосу кезінде берілетін абоненттік құрылғының немесе абоненттік станцияның коды;
53) тарифтеу бірлігі - Қазақстан Республикасы телекоммуникациясының бірыңғай желісіне кіретін байланыс операторлары мен барлық санаттағы желі иелері үшін міндетті болып табылатын, байланыс қызметтерінің тиісті түрі үшін төлемақы алынатын уақытты, ақпарат санын немесе көлемін өлшеу бірлігі;
54) телекоммуникация желілерінің күзет аймағы - байланыс жолының бойында және байланыс объектілерінің айналасына орналасқан, ондағы өсімдіктерімен және құрылыстарымен қоса алғандағы жер учаскесі;
55) телекоммуникация желісі - коммутациялық жабдықтан (станциялардан, кіші станциялардан, концентраторлардан), жол-кәбілдік құрылыстардан (абоненттік, жалғаным жолдары мен арналарынан), тарату жүйелері мен абоненттік құрылғылардан тұратын, телекоммуникация хабарламаларының берілуін қамтамасыз ететін телекоммуникация құралдары мен байланыс жолдарының жиынтығы;
56) телекоммуникация желісінің иесі - ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желісінің бір бөлігі және (немесе) бірыңғай телекоммуникация желісінің тиісті санаты тиесілі жеке немесе заңды тұлға;
57) телекоммуникация құралдары (байланыс құралдары) - электрмагниттік немесе оптикалық сигналдарды қалыптастыруға, таратуға, қабылдауға, сақтауға, өңдеуге, коммутациялауға немесе оларды басқаруға мүмкіндік беретін техникалық құрылғылар, жабдық, жүйелер және бағдарламалық құралдар;
58) телекоммуникацияның (байланыс құралдарының) бір желісін екіншісіне жалғау - телекоммуникацияның екі желісі арасында технологиялық әрекеттестікті ұйымдастыру, бұл кезде осы желілердің байланыс қызметтерін пайдаланушылар арасында жалғанымды орнату және ақпарат беру мүмкін болады;
59) телекоммуникация хабарламалары - телекоммуникация құралдарының көмегімен берілетін ақпарат;
60) телефон жалғанымы қызметтеріне ақы төлеудің абоненттік тіркелген жүйесі (бұдан әрі - қызметтерге ақы төлеудің абоненттік жүйесі) - байланысты пайдаланушының белгілі бір уақыт кезеңі үшін төлем сомасы абоненттік желінің түріне қарамастан, оның абонентке тұрақты пайдалануға берілгені үшін төлемақыны және жергілікті телефон жалғанымының бір абонентке шаққандағы орташа ұзақтығына қарай оның берілгені үшін төлемақыны қамтитын, қызметтерге ақы төлеу жүйесі;
61) трансляция - телекоммуникациялардың техникалық құралдарын пайдалану арқылы теле-, радиоарналардың сигналын бастапқы тарату;
62) трафик - байланыс құралдарына жүктеме жасайтын шақырулар, хабарламалар мен сигналдар легі;
63) трафикті өткізу - байланыс қызметтерін (телекоммуникация желілерін) пайдаланушылар арасында жалғанымды орнату және ақпарат беру процесін жүзеге асыру;
64) тікелей сым-өткізгіш - телекоммуникация құралдары арасында тікелей байланысты қамтамасыз ететін жергілікті телекоммуникация желісінің бөлігі болып табылатын физикалық жол;
65) уәкілетті орган - байланыс саласындағы мемлекеттік саясаттың іске асырылуын, байланыс саласында қызметтер көрсететін немесе оларды пайдаланатын тұлғалардың қызметін мемлекеттік бақылауды, үйлестіру мен реттеуді жүзеге асыратын, Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын орталық атқарушы орган;
66) ұялы байланыс - қызмет көрсетілетін аумақты бірқатар ұяшықтарға бөлуді пайдаланатын, абонент ұяшықтан ұяшыққа өткен кезде байланыстың үзіліссіз болу мүмкіндігін қамтамасыз ететін және радиотолқындар арқылы көбінесе сөйлесу түрінде берілетін екіжақты (көпжақты) ақпарат алмасуға арналған электр байланысының түрі;
67) ұялы байланыс операторы - Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес ұялы байланыс қызметтерін көрсететін байланыс операторы;
68) үкіметтік байланыс - мемлекеттік басқару қажеттері үшін арнаулы қорғалған байланыс;
69) фельдъегерлік байланыс - мемлекеттік органдардың хат-хабарларын, оның ішінде мемлекеттік құпияларды құрайтын мәліметтерді қабылдауды, сақтауды, тасымалдауды және жеткізуді қамтамасыз ететін үкіметтік курьерлік байланыстың түрі;
70) физикалық жол - телекоммуникация хабарламаларын беру үшін бағыттайтын ортаны қалыптастыратын металл сым-өткізгіштер немесе оптикалық талшықтар;
71) халықаралық байланыс жолы - Қазақстан Республикасының шекарасын кесіп өтетін немесе Қазақстан Республикасының шекарасында басқа елдің байланыс операторының байланыс жолымен түйісетін нүктесі бар және Қазақстан Республикасы байланыс операторының халықаралық коммутация станциясын басқа мемлекеттердің байланыс операторларының халықаралық коммутация станцияларымен жалғайтын байланыс жолы;
72) халықаралық байланыс операторы - халықаралық байланыс жолын, халықаралық коммутация станциясын иеленетін және (немесе) пайдаланатын әрі халықаралық телефон байланысы қызметтерін көрсететін тіркелген байланыс операторы;
73) халықаралық телефон байланысы - Қазақстан Республикасының аумағындағы байланыс қызметтерін пайдаланушылар мен басқа мемлекеттің аумағындағы байланыс қызметтерін пайдаланушылар арасындағы телефон жалғанымы;
74) шеткі жабдық - байланыс жолдары бойынша телекоммуникация сигналдарын таратуға немесе қабылдауға арналған, абоненттік жолдарға қосылған және абоненттердің пайдалануындағы не көрсетілген мақсаттарға арналған техникалық құралдар;
75) шифрланған байланыс - қол шифрларын, шифрлау машиналарын, желілік шифрлау аппаратурасын және есептеу техникасының арнаулы құралдарын пайдалана отырып қорғалған байланыс;
76) шифрлау жұмысы - тиісті шифрлау құралдарын пайдалана отырып шифрланған, құпияландырылған және кодталған байланыс желілері арқылы берілуге тиіс, Қазақстан Республикасының мемлекеттік құпияларын құрайтын мәліметтерді қорғауға бағытталған, Қазақстан Республикасының уәкілетті мемлекеттік органдары, әскери басқару, ұлттық қауіпсіздік және ішкі істер органдары жүзеге асыратын құқықтық, ұйымдастырушылық және техникалық шаралар кешені;
77) электр-байланысы (телекоммуникация) - белгілерді, сигналдарды, дауыстық ақпаратты, жазбаша мәтінді, бейнелерді, дыбыстарды сым-өткізгіш, радио, оптикалық және басқа да электрмагниттік жүйелер бойынша тарату немесе қабылдау.»;

2) 21-баптың 7-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:
«7. Арнаулы мақсаттағы телекоммуникация желілері ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желілерін негіз ретінде пайдаланатын Қазақстан Республикасының уәкілетті мемлекеттік органдарының, әскери басқару, ұлттық қауіпсіздік және ішкі істер органдарының қажеттерін қамтамасыз етуге арналған.
Қазақстан Республикасының заңдарында өзгеше көзделмесе, арнаулы мақсаттағы телекоммуникация желілері өтеулі байланыс қызметтерін көрсету үшін пайдаланылмайды.»;

3) 23-бапта:
1-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
«1. Үкіметтік байланысты Қазақстан Республикасының Президенті бекітетін тәртіппен Қазақстан Республикасының ұлттық қауіпсіздік органы қамтамасыз етеді.
Байланыс операторлары үкіметтік байланыстың техникалық мүмкіндіктері мен жарақтандырылуын ескеріп, ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желілерін жаңғыртуды және дамытуды Қазақстан Республикасының ұлттық қауіпсіздік органымен келісе отырып жүргізеді.
Үкіметтік байланыс жүйесі, шифрланған, құпияландырылған және кодталған байланыс Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген тәртіппен қамтамасыз етіледі.»;
мынадай мазмұндағы 1-1-тармақпен толықтырылсын:
«1-1. Қазақстан Республикасының уәкілетті мемлекеттік органдарында, әскери басқару, ұлттық қауіпсіздік және ішкі істер органдарында шифрлау жұмысын ұйымдастыру тәртібін және үкіметтік байланысты қамтамасыз ету тәртібін Қазақстан Республикасының Ұлттық қауіпсіздік комитеті әзірлейді.»;
2-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
«2. Қазақстан Республикасының уәкілетті мемлекеттік органдарында, әскери басқару, ұлттық қауіпсіздік және ішкі істер органдарында шифрлау жұмысын ұйымдастыру тәртібін Қазақстан Республикасының Президенті бекітеді.».

4. «Сыртқы барлау туралы» 2010 жылғы 22 мамырдағы Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2010 ж., № 10, 46-құжат; 2011 ж., № 1, 3-құжат; 2012 ж., № 4, 32-құжат):
6-баптың 1) тармақшасының екінші абзацындағы «құпияланған» деген сөз «құпияландырылған, кодталған» деген сөздермен ауыстырылсын.

2-бап. Осы Заң алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Президенті Н. НАЗАРБАЕВ

О внесении изменений и дополнений в некоторые законодательные акты Республики Казахстан по вопросам защищенной связи

Закон Республики Казахстан от 23 апреля 2012 года № 14-V

Статья 1. Внести изменения и дополнения в следующие законодательные акты Республики Казахстан:
1. В Закон Республики Казахстан от 21 декабря 1995 года «Об органах национальной безопасности Республики Казахстан» (Ведомости Верховного Совета Республики Казахстан, 1995 г., № 24, ст. 157; Ведомости Парламента Республики Казахстан, 1997 г., № 10, ст. 108; № 12, ст. 184; 1998 г., № 23, ст. 416; № 24, ст. 436; 1999 г., № 8, ст. 233; № 23, ст. 920; 2000 г., № 3-4, ст. 66; 2001 г., № 20, ст. 257; 2002 г., № 6, ст. 72; № 17, ст. 155; 2004 г., № 23, ст. 142; 2007 г., № 9, ст. 67; № 10, ст. 69; № 20, ст. 152; 2009 г., № 19, ст. 88; 2010 г., № 7, ст. 32; № 10, ст. 48; 2011 г., № 1, ст. 3, 7; № 11, ст. 102; № 16, ст. 129; 2012 г., № 4 ст. 32):
1) подпункт 7) пункта 1 статьи 2 изложить в следующей редакции:
«7) организация шифровальной работы в уполномоченных государственных органах, органах военного управления, национальной безопасности и внутренних дел Республики Казахстан;»;
2) в подпункте 11) статьи 13 слова «государственных органах, воинских формированиях, частях и организациях» заменить словами «уполномоченных государственных органах, органах военного управления, национальной безопасности и внутренних дел Республики Казахстан».

2. В Закон Республики Казахстан от 15 марта 1999 года «О государственных секретах» (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 1999 г., № 4, ст. 102; 2001 г., № 8, ст. 53; 2002 г., № 15, ст. 147; 2004 г., № 6, ст. 41; 2007 г., № 2, ст. 18; № 9, ст.67; № 20, ст. 152; 2009 г., № 24, ст. 122, 128; 2010 г., № 3-4, ст.11; № 7, ст.32; 2011 г., № 1, ст.7; № 11, ст.102; № 12, ст. 111):
подпункт 10) статьи 14 изложить в следующей редакции:
«10) сведения о системе правительственной связи, шифрованной, засекреченной, кодированной или иных видах специальной связи и информация о государственных шифрах, кодах, методах или средствах их анализа, средствах шифрования, засекречивания, кодирования;».

3. В Закон Республики Казахстан от 5 июля 2004 года «О связи» (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2004 г., № 14, ст. 81; 2006 г., № 3, ст. 22; № 15, ст. 95; № 24, ст. 148; 2007 г., № 2, ст. 18; № 3, ст. 20; № 19, ст. 148; 2008 г., № 20, ст. 89; № 24, ст. 129; 2009 г., № 15-16, ст. 74; № 18, ст. 84; № 24, ст. 121; 2010 г., № 5, ст. 23; № 24, ст. 146, 150; 2011 г., № 1, ст. 2; № 11, ст. 102; № 12, ст. 111; 2012 г., № 3, ст. 25):
1) статью 2 изложить в следующей редакции:
«Статья 2. Основные понятия, используемые в настоящем Законе
В настоящем Законе используются следующие основные понятия:
1) абонент - физическое или юридическое лицо, с которым заключен договор на оказание услуг связи с выделением для этих целей абонентской линии, абонентского номера и (или) идентификационного кода;
2) служебная информация об абонентах - сведения об абонентах (телефонные номера, идентификационные коды, адреса электронной почты, почтовый адрес, индивидуальный идентификационный номер для физических лиц и реквизиты (бизнес-идентификационный номер, данные свидетельства о постановке на учет по налогу на добавленную стоимость) для юридических лиц), биллинговые сведения и сведения о предоставляемых абонентам услугах, адреса абонентов в сети передачи данных и адреса обращения к интернет-ресурсам в сети передачи данных, идентификаторы интернет-ресурса, протоколы сети передачи данных;
3) абонентская линия - линия связи, являющаяся частью местной сети телекоммуникаций и соединяющая абонентское устройство со средствами телекоммуникаций этой сети;
4) абонентское устройство - средство связи индивидуального использования, формирующее сигналы электрической связи для передачи или приема заданной абонентом информации и подключаемое к сети оператора связи;
5) специальная связь - вид курьерской связи, осуществляемый организациями почтовой связи и обеспечивающий прием, обработку, охрану, перевозку и доставку (вручение) специальных и иных отправлений, содержащих любую охраняемую законом тайну и ценности, в том числе драгоценные металлы, камни и изделия из них;
6) каналы специальной и фельдъегерской связи - совокупность почтовых сетей, подразделений специальной и фельдъегерской связи, используемых для пересылки специальных отправлений в сопровождении фельдъегерей;
7) специальные отправления - регистрируемые пакеты, посылки, метизы с вложением государственных секретов и их носителей, а также особо важной корреспонденции государственных органов и организаций, изделий, их компонентов (веществ) и грузов оборонной промышленности;
8) оператор универсального обслуживания - оператор связи, оказывающий услуги связи на сети телекоммуникаций общего пользования, на которого в соответствии с законодательством Республики Казахстан возложена обязанность по оказанию универсальных услуг телекоммуникаций;
9) универсальные услуги телекоммуникаций - минимальный перечень услуг телекоммуникаций, разрабатываемый уполномоченным органом и утверждаемый Правительством Республики Казахстан, оказание которых любому пользователю услугами связи в любом населенном пункте в заданный срок с установленными качеством и уровнем цен, обеспечивающими доступность этих услуг, является обязательным для операторов универсального обслуживания;
10) связь - прием, сбор, обработка, накопление, передача (перевозка), доставка, распространение информации, почтовых и специальных отправлений, почтовых переводов денег;
11) канал связи - комплекс средств телекоммуникаций и среды распространения, обеспечивающий передачу сигнала между средствами телекоммуникаций в полосе частот или со скоростью передачи, характерной для данного канала связи. В зависимости от вида связи каналы подразделяются на телефонные, телеграфные, передачи данных, а по территориальному признаку - на международные, междугородные, зоновые и местные;
12) сеть связи - технологическая система, включающая в себя средства и линии связи и предназначенная для телекоммуникаций или почтовой связи;
13) управление сетью связи - совокупность организационно-технических мероприятий, направленных на обеспечение функционирования сети связи, в том числе регулирование потока нагрузки (трафика);
14) линии связи - линии передачи (кабельные, радиорелейные, спутниковые и другие), физические цепи и линейно-кабельные сооружения связи, в том числе магистральные (международные и междугородные);
15) услуги связи - деятельность по приему, обработке, хранению, передаче, перевозке, доставке почтовых и специальных отправлений, почтовых переводов денег или сообщений телекоммуникаций;
16) оказание услуг связи - деятельность операторов связи, заключающаяся в предоставлении пользователям услуг связи, приведенных в общем классификаторе продукции видов экономической деятельности;
17) пользователь услугами связи - физическое или юридическое лицо, получающее услуги связи;
18) оператор связи - физическое или юридическое лицо, получившее лицензию на предоставление услуг связи в порядке, установленном законодательным актом Республики Казахстан о лицензировании;
19) хозяйствующие субъекты, осуществляющие деятельность в области связи, - операторы связи, владельцы специальных, ведомственных и корпоративных сетей телекоммуникаций, отдельного коммутационного оборудования, подключаемого к сети телекоммуникаций общего пользования, владельцы радиоэлектронных средств, являющиеся пользователями радиочастотным спектром;
20) национальные ресурсы в области связи - ресурсы радиочастот, нумерации и орбитальных позиций спутников связи;
21) доминирующий оператор связи - оператор связи, занимающий доминирующее (монопольное) положение в области связи в соответствии с антимонопольным законодательством Республики Казахстан;
22) биллинг - программно-аппаратный комплекс, предназначенный для автоматического выполнения операций учета услуг, предоставляемых абонентам, а также их тарификации и выставления счетов для оплаты;
23) стандартная точка присоединения (подключения) - средства телекоммуникаций, предназначенные для присоединения одной сети к другой с использованием типовых технических условий и в соответствии с типовым договором присоединения;
24) соединительная линия - комплекс технических средств, включающих в себя линию связи и части станционного оборудования, обеспечивающий взаимодействие между присоединяющей и присоединяемой сетями телекоммуникаций;
25) услуга присоединения - деятельность, направленная на удовлетворение потребности операторов связи в организации взаимодействия между сетями связи, при которой становятся возможными установление соединения и передача информации между пользователями взаимодействующих сетей;
26) межсетевые соединения - взаимодействие сетей телекоммуникаций, являющееся результатом оказания услуги присоединения одной сети телекоммуникаций к другой;
27) местная сеть телекоммуникаций - сеть и средства телекоммуникаций, предназначенные для осуществления электрической связи на территории населенного пункта. Местные сети телекоммуникаций подразделяются на городские и сельские в зависимости от статуса населенного пункта;
28) система повременного учета стоимости местных телефонных соединений (далее - повременный учет местных телефонных соединений) - совокупность технологий методов учета местных телефонных соединений, обеспечивающих расчет суммы платежей за использование услуг местной сети телекоммуникаций;
29) присвоение (назначение) полосы частот, радиочастоты (радиочастотного канала) - разрешение на использование радиочастотного спектра, выдаваемое соответствующим радиочастотным органом пользователю радиочастотным спектром на использование указываемой в этом разрешении полосы частот, радиочастоты (радиочастотного канала) с применением радиоэлектронного средства;
30) высокочастотные устройства - оборудование и (или) приборы, предназначенные для генерирования и использования электромагнитной энергии в промышленных, научных, медицинских, бытовых или других целях, за исключением применения в области телекоммуникаций;
31) кабельная канализация - совокупность подземных трубопроводов и колодцев, предназначенных для прокладки, монтажа и технического обслуживания кабелей связи;
32) кодированная связь - защищенная связь с использованием документов и техники кодирования;
33) междугородная линия связи - линия связи, соединяющая междугородные коммутационные станции оператора связи на территории Республики Казахстан;
34) оператор междугородной связи - оператор фиксированной связи, владеющий и (или) эксплуатирующий междугородную линию связи, междугородные коммутационные станции и предоставляющий услуги междугородной телефонной связи;
35) оператор междугородной и международной связи - оператор фиксированной связи, владеющий и (или) эксплуатирующий междугородные и международные линии связи, междугородные и международные коммутационные станции и предоставляющий услуги междугородной и международной телефонной связи по транзиту трафика и предоставлению сетевых ресурсов другим операторам связи;
36) междугородная телефонная связь - телефонное соединение между пользователями услугами связи, находящимися на территории Республики Казахстан, за исключением местных телефонных соединений;
37) засекреченная связь - защищенная связь с использованием засекречивающей аппаратуры;
38) комбинированная система оплаты услуг - система оплаты, при которой сумма платежей пользователя связи за определенный период времени состоит из:
постоянной составляющей - платы за предоставление абонентской линии независимо от ее типа в постоянное пользование абоненту и определенное количество единиц тарификации местных соединений;
повременной составляющей - платы за предоставление телефонного соединения в зависимости от его фактической продолжительности в единицах тарификации;
39) повременная система оплаты услуг - система оплаты услуг, при которой сумма платежей пользователя связи за определенный период времени включает плату за предоставление телефонного соединения в зависимости от его фактической продолжительности в единицах тарификации;
40) магистральная линия связи - наземная (кабельная, в том числе волоконно-оптическая, радиорелейная) или спутниковая линия связи, соединяющая зоновые (междугородные) и (или) международные коммутационные станции сетей телекоммуникаций Республики Казахстан и иностранных государств;
41) ресурс нумерации - совокупность номеров, используемых в сетях связи;
42) сеть телекоммуникаций общего пользования - сеть телекоммуникаций, доступная для пользования физическим и юридическим лицам;
43) почтовая связь - прием, обработка, перевозка и доставка почтовых и специальных отправлений, а также почтовый перевод денег;
44) почтовые отправления - письменная корреспонденция, посылки, почтовые контейнеры, а также печатные издания в соответствующей упаковке;
45) радиолюбительская служба - служба радиосвязи для целей самообучения, переговорной связи и технических исследований, осуществляемая физическими лицами, имеющими соответствующее разрешение;
46) радиоконтроль - система мер, обеспечивающая эксплуатацию радиоэлектронных средств и высокочастотных устройств с допустимым уровнем помех путем выполнения технического контроля за радиоизлучениями, инспекции радиоэлектронных средств и высокочастотных устройств, выявления и пресечения действия источников радиопомех, нарушений порядка использования радиочастот, стандартов и норм на параметры излучения радиоэлектронных средств и высокочастотных устройств;
47) радиочастотные органы - государственные органы, уполномоченные осуществлять распределение, выделение и присвоение полос частот, радиочастот (радиочастотных каналов), а также контроль за их использованием в соответствии с настоящим Законом;
48) радиочастотный спектр - определенная совокупность радиочастот в диапазоне от 3 кГц до 400 ГГц;
49) пользователь радиочастотным спектром - физическое или юридическое лицо, которому присвоена (назначена) полоса частот или радиочастота (радиочастотный канал);
50) конверсия радиочастотного спектра - совокупность мероприятий, направленных на расширение использования радиочастотного спектра радиоэлектронными средствами гражданского назначения;
51) радиоэлектронное средство - техническое средство, предназначенное для передачи и (или) приема радиоволн и состоящее из одного или нескольких передающих и (или) приемных устройств либо их комбинаций, включая вспомогательное оборудование;
52) идентификационный код - код абонентского устройства или абонентской станции, присваиваемый заводом-изготовителем, который передается в сеть оператора связи при подключении к ней этого устройства;
53) единица тарификации - единица измерения времени, количества или объема информации, за которые взимается плата для соответствующего вида услуги связи, являющаяся обязательной для операторов связи и владельцев сетей всех категорий, входящих в единую сеть телекоммуникаций Республики Казахстан;
54) охранная зона сетей телекоммуникаций - земельный участок, расположенный вдоль линии связи и вокруг объектов связи, с находящимися на нем растительностью и строениями;
55) сеть телекоммуникаций - совокупность средств телекоммуникаций и линий связи, обеспечивающих передачу сообщений телекоммуникаций, состоящая из коммутационного оборудования (станций, подстанций, концентраторов), линейно-кабельных сооружений (абонентских, соединительных линий и каналов), систем передачи и абонентских устройств;
56) владелец сети телекоммуникаций - физическое или юридическое лицо, которому принадлежит часть сети телекоммуникаций общего пользования и (или) соответствующая категория единой сети телекоммуникаций;
57) средства телекоммуникаций (средства связи) - технические устройства, оборудование, системы и программные средства, позволяющие формировать, передавать, принимать, хранить, обрабатывать, коммутировать электромагнитные или оптические сигналы или управлять ими;
58) присоединение одной сети телекоммуникаций (средств связи) к другой - организация технологического взаимодействия между двумя сетями телекоммуникаций, при котором становятся возможными установление соединения и передача информации между пользователями услугами связи этих сетей;
59) сообщения телекоммуникаций - информация, передаваемая с помощью средств телекоммуникаций;
60) абонентская фиксированная система оплаты услуг телефонных соединений (далее - абонентская система оплаты услуг) - система оплаты услуг, при которой сумма платежей пользователя связи за определенный период времени включает плату за предоставление абонентской линии независимо от ее типа в постоянное пользование абоненту и плату за предоставление местного телефонного соединения в зависимости от его средней продолжительности в расчете на одного абонента;
61) трансляция - первичное распространение сигнала теле-, радиоканалов с использованием технических средств телекоммуникаций;
62) трафик - потоки вызовов, сообщений и сигналов, создающих нагрузку на средства связи;
63) пропуск трафика - осуществление процесса установления соединения и передачи информации между пользователями услугами связи (сетями телекоммуникаций);
64) прямой провод - физическая линия, являющаяся частью местной сети телекоммуникаций, обеспечивающая прямую связь между средствами телекоммуникаций;
65) уполномоченный орган - центральный исполнительный орган, определяемый Правительством Республики Казахстан, осуществляющий реализацию государственной политики в области связи, государственный контроль, координацию и регулирование деятельности лиц, предоставляющих услуги в области связи или пользующихся ими;
66) сотовая связь - вид электрической связи, использующий деление обслуживаемой территории на ряд ячеек, обеспечивающий возможность непрерывности связи при перемещении абонента из ячейки в ячейку и предназначенный для двустороннего (многостороннего) обмена информацией преимущественно в виде речи, передаваемой посредством радиоволн;
67) оператор сотовой связи - оператор связи, предоставляющий услуги сотовой связи в соответствии с законодательством Республики Казахстан;
68) правительственная связь - специальная защищенная связь для нужд государственного управления;
69) фельдъегерская связь - вид правительственной курьерской связи, обеспечивающий прием, сохранность, перевозку и доставку корреспонденции государственных органов, в том числе сведений, составляющих государственные секреты;
70) физическая линия - металлические провода или оптические волокна, образующие направляющую среду для передачи сообщений телекоммуникаций;
71) международная линия связи - линия связи, пересекающая границу Республики Казахстан или имеющая точку стыка на границе Республики Казахстан с линией связи оператора связи другой страны и соединяющая международную коммутационную станцию оператора связи Республики Казахстан с международными коммутационными станциями операторов связи других государств;
72) оператор международной связи - оператор фиксированной связи, владеющий и (или) эксплуатирующий международную линию связи, международную коммутационную станцию и предоставляющий услуги международной телефонной связи;
73) международная телефонная связь - телефонное соединение между пользователями услугами связи, находящимися на территории Республики Казахстан, и пользователями услугами связи на территории другого государства;
74) оконечное оборудование - технические средства для передачи или приема сигналов телекоммуникаций по линиям связи, подключенные к абонентским линиям и находящиеся в пользовании абонентов либо предназначенные для указанных целей;
75) шифрованная связь - защищенная связь с использованием ручных шифров, шифровальных машин, аппаратуры линейного шифрования и специальных средств вычислительной техники;
76) шифровальная работа - комплекс правовых, организационных и технических мер, осуществляемых уполномоченными государственными органами, органами военного управления, национальной безопасности и внутренних дел Республики Казахстан, направленных на защиту сведений, составляющих государственные секреты Республики Казахстан, подлежащих передаче по сетям шифрованной, засекреченной и кодированной связи с использованием соответствующих шифровальных средств;
77) электрическая связь (телекоммуникация) - передача или прием знаков, сигналов, голосовой информации, письменного текста, изображений, звуков по проводной, радио, оптической и другим электромагнитным системам.»;
2) пункт 7 статьи 21 изложить в следующей редакции:
«7. Сети телекоммуникаций специального назначения предназначены для обеспечения нужд уполномоченных государственных органов, органов военного управления, национальной безопасности и внутренних дел Республики Казахстан, которые используют в качестве основы сети телекоммуникаций общего пользования.
Сети телекоммуникаций специального назначения не могут использоваться для возмездного оказания услуг связи, если иное не предусмотрено законами Республики Казахстан.»;
3) в статье 23:
пункт 1 изложить в следующей редакции:
«1. Правительственная связь обеспечивается органом национальной безопасности Республики Казахстан в порядке, утверждаемом Президентом Республики Казахстан.
Операторы связи производят модернизацию и развитие сетей телекоммуникаций общего пользования с учетом технических возможностей и оснащенности правительственной связи по согласованию с органом национальной безопасности Республики Казахстан.
Система правительственной связи, шифрованная, засекреченная и кодированная связь обеспечиваются в порядке, предусмотренном законодательством Республики Казахстан.»;
дополнить пунктом 1-1 следующего содержания:
«1-1. Порядок организации шифровальной работы в уполномоченных государственных органах, органах военного управления, национальной безопасности и внутренних дел Республики Казахстан и порядок обеспечения правительственной связи разрабатываются Комитетом национальной безопасности Республики Казахстан.»;
пункт 2 изложить в следующей редакции:
«2. Порядок организации шифровальной работы в уполномоченных государственных органах, органах военного управления, национальной безопасности и внутренних дел Республики Казахстан утверждается Президентом Республики Казахстан.».

4. В Закон Республики Казахстан от 22 мая 2010 года «О внешней разведке» (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2010 г., № 10, ст. 46; 2011 г., № 1, ст. 3; 2012 г., № 4, ст. 32):
абзац второй подпункта 1) статьи 6 после слова «засекреченной» дополнить словом «, кодированной».
Статья 2. Настоящий Закон вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования.

Президент
Республики Казахстан Н. Назарбаев