Ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру туралы

Қазақстан Республикасының Заңы 2015 жылғы 31 қазандағы № 381-V ҚРЗ. Күші жойылды - Қазақстан Республикасының 2024 жылғы 1 шілдедегі № 103-VIII Заңымен

      Ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру туралы

      Ескерт. Күші жойылды – ҚР 01.07.2024 № 103-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      Қолданушылар назарына!

      Қолданушыларға ыңғайлы болуы үшін ЗҚАИ мазмұнды жасады.

      МАЗМҰНЫ

      Осы Заң Қазақстан Республикасының экономикасын дамытуға бағытталған ғылыми саланың құрамдас бөлігі ретінде ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру саласындағы қоғамдық қатынастарды реттейді.

      1-тарау. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

      1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негізгі ұғымдар

      Осы Заңда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:

      1) ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижесі – ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызметті орындау барысында тиісті ғылыми әдістермен және құралдармен алынған және кез келген ақпараттық жеткізгіште тіркелген жаңа білім немесе шешімдер, өндіріске ғылыми әзірлемелер мен технологияларды енгізу, сондай-ақ жаңа бұйымдардың, материалдар мен заттардың модельдері, макеттері, үлгілері;

      2) ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін енгізу (пайдалану) – жаңа өнімді игерудің немесе жаңа технологияны енгізудің ғылыми-өндірістік циклінің қорытынды сатысын іске асыруға бағытталған қызмет;

      3) ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру – табыс алуға бағытталған жаңа немесе жетілдірілген тауарларды, процестер мен көрсетілетін қызметтерді нарыққа шығару мақсатында зияткерлік қызмет нәтижелерін қоса алғанда, ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін практикалық тұрғыда қолдануға байланысты қызмет;

      4) ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру орталығы (офисі) – ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыруды жүзеге асыратын заңды тұлға, ғылыми ұйымның, жоғары оқу орнының, дербес немесе өзге де білім беру ұйымының құрылымдық немесе оқшауланған бөлімшесі;

      5) ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру саласындағы зияткерлік қызмет нәтижесі (бұдан әрі – зияткерлік қызмет нәтижесі) – өнертабыстар, пайдалы модельдер, өнеркәсіптік үлгілер, селекциялық жетістіктер, интегралдық микросхемалардың топологиялары, электрондық есептеу машиналары мен дерекқорға арналған бағдарламалар және ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижесінде алынған зияткерлік қызметтің басқа да нәтижелері;

      6) ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыруға арналған грант – экономиканың басым секторлары шеңберінде ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру жобаларын іске асыру үшін өтеусіз және қайтарымсыз негізде берілетін бюджет және (немесе) бюджеттен тыс қаражат;

      7) сервистік компания – ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыруға қажетті консалтингтік, инжинирингтік, сертификаттау, патенттік және басқа да көрсетілетін қызметтерді көрсететін заңды тұлға;

      8) стартап-компания – Қазақстан Республикасының аумағында тіркелген, шағын немесе орта кәсіпкерлік субъектілеріне жататын және төменде келтірілген талаптардың біріне сәйкес келетін:

      қызметі ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыруға бағытталған жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдарының, ғылыми ұйымдардың қатысуымен құрылған;

      инновацияларды әзірлейтін дара кәсіпкер немесе заңды тұлға.

      Ескерту. 1-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 04.07.2018 № 174-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 31.03.2021 № 24-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      2-бап. Қазақстан Республикасының ғылыми және (немесе)ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру саласындағы заңнамасы

      1. Қазақстан Республикасының ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру саласындағы заңнамасы Қазақстан Республикасының Конституциясына негізделеді, осы Заңнан және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінен тұрады.

      2. Осы Заңда реттелген, гранттық, бағдарламалық-нысаналы қаржыландыру қаражатынан жүзеге асырылатын ғылыми зерттеулер шеңберінде алынған ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру бөлігіндегі құқықтық қатынастарға Қазақстан Республикасының сатып алуды, оның ішінде мемлекеттік сатып алуды жүзеге асыру тәртібіне қойылатын талаптарды белгілейтін заңнамасы қолданылмайды.

      3. Өнеркәсіптік-инновациялық қызмет субъектілеріне технологияларды коммерцияландыруға жәрдемдесу Қазақстан Республикасының Кәсіпкерлік кодексіне сәйкес жүзеге асырылады.

      4. Егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта, осы Заңда қамтылғаннан өзге қағидалар белгiленсе, онда халықаралық шарттың қағидалары қолданылады.

      Ескерту. 2-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 27.12.2021 № 87-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      3-бап. Ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру саласындағы мемлекеттік саясат қағидаттары

      Ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру саласындағы мемлекеттік саясат:

      1) процеске барлық қатысушылардың өзара іс-қимылы кезіндегі транспаренттілігі;

      2) ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін алуға, табыс табуға тартылған тұлғалардың құқықтары мен мүдделеріне кепілдік беру;

      3) экономиканың басым секторларында ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыруды экономикалық ынталандыру;

      4) білімнің, ғылымның, өндірістің және инновациялық даму институттарының интеграциясы қағидаттарына негізделеді.

      4-бап. Ғылым саласындағы уәкілетті органның құзыреті

      Ғылым саласындағы уәкілетті органның (бұдан әрі – уәкілетті орган) құзыретіне мыналар:

      1) ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру;

      2) ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру саласындағы салааралық үйлестіруді жүзеге асыру;

      3) ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыруды жоспарлау, ынталандыру жөніндегі шараларды іске асыру;

      4) алып тасталды - ҚР 31.03.2021 № 24-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      5) Қазақстан Республикасының Үкіметіне ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру жөніндегі шаралардың тиімділігі туралы ақпаратты енгізу;

      6) алып тасталды - ҚР 31.03.2021 № 24-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      7) ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру саласында кадрларды даярлау, қайта даярлау және олардың біліктілігін арттыру жөніндегі бағдарламаны әзірлеу, бекіту және іске асыру;

      8) ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыруға жәрдемдесу бағдарламаларының іске асырылуына мониторингті жүзеге асыру;

      9) ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру туралы шоғырландырылған талдамалық ақпаратты уәкілетті органның интернет-ресурстарында және мерзімді баспасөз басылымдарында ашық қолжетімді орналастыру;

      10) ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыруды әдіснамалық қамтамасыз ету;

      11) осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де өкілеттіктер кіреді.

      Ескерту. 4-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 31.03.2021 № 24-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      5-бап. Салалық уәкілетті органдардың құзыреті

      Салалық уәкілетті органдардың құзыретіне:

      1) тиісті саладағы ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру;

      2) бюджет қаражаты есебінен қаржыландырылатын тиісті саладағы ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыруға жәрдемдесудің орындалған бағдарламалары бойынша есептерді бекіту;

      3) тиісті саладағы ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру жөніндегі шаралардың тиімділігі туралы және шараларды іске асыру туралы ақпаратты уәкілетті органға беру;

      4) тиісті саладағы ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыруды әдіснамалық қамтамасыз ету;

      4-1) тиісті саладағы ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыруды ынталандыру жөніндегі шараларды жоспарлау, іске асыру;

      4-2) тиісті саладағы ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру саласында кадрларды даярлау, қайта даярлау және олардың біліктілігін арттыру жөніндегі бағдарламаны іске асыруға қатысу;

      4-3) тиісті саладағы ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыруға жәрдемдесу бағдарламаларын іске асыру мониторингін жүзеге асыру;

      4-4) алып тасталды - ҚР 31.03.2021 № 24-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      4-5) алып тасталды - ҚР 31.03.2021 № 24-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      5) осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асыру кіреді.

      Ескерту. 5-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 25.06.2020 № 347-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 31.03.2021 № 24-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      6-бап. Облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың жергілікті атқарушы органдарының құзыреті

      Облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың жергілікті атқарушы органдарының құзыретіне:

      1) тиісті аумақта ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру;

      2) ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру жобаларын қаржыландыру үшін жеке кәсіпкерлік субъектілерінің гранттары мен инвестицияларын тарту бойынша жәрдем көрсету, оларды қоса қаржыландыруға қатысу;

      3) жоғары технологиялық өнім шығаруды және (немесе) жаңа технологиялар ендіруді жүзеге асыратын бірлескен өндірістерді құру мақсатында жеке кәсіпкерлік, квазимемлекеттік сектор субъектілерінің ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет субъектілерімен өзара іс-қимылын қамтамасыз ету жөніндегі шараларды жүзеге асыру;

      4) қызметі ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру (практикалық қолдану) болатын заңды тұлғаларды, оның ішінде стартап-компанияларды құруға және (немесе) олардың жарғылық капиталына қатысу;

      5) уәкілетті органмен және салалық уәкілетті органдармен бірлесіп, ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру саласындағы әдіснамалық қамтамасыз етуге қатысу;

      6) осы Заңда және Қазақстан Республикасының өзге де заңнамасында оларға жүктелген өзге де өкілеттіктер кіреді.

      7-бап. Ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыруға қатысушылар

      Ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыруға қатысушылар:

      1) ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет субъектілері;

      2) жеке кәсіпкерлік, сондай-ақ квазимемлекеттік сектор субъектілері;

      3) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес Қазақстан Республикасында аккредиттелген шетелдік жоғары оқу орындары мен ғылыми ұйымдар;

      4) стартап-компаниялар;

      5) ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру орталықтары (офистері);

      6) сервистік компаниялар;

      7) технологиялық парктер;

      8) ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыруға инвестициялауды жүзеге асыратын жеке немесе заңды тұлғалар болып табылады.

      8-бап. Ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру тетіктері

      Жеке және заңды тұлғалардың ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелеріне өздерінің құқықтарын іске асыру ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру тетіктері арқылы жүзеге асырылады, олар:

      1) ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелеріне лицензиялық шартты және (немесе) айрықша құқықтарды басқаға беру шартын жасасу;

      2) стартап-компанияны құру;

      3) ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін өз өндірісіне ендіру (пайдалану);

      4) Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген өзге де тәсілдер болып табылады.

      2-тарау. ҒЫЛЫМИ ЖӘНЕ (НЕМЕСЕ) ҒЫЛЫМИ-ТЕХНИКАЛЫҚ ҚЫЗМЕТ НӘТИЖЕЛЕРІН КОММЕРЦИЯЛАНДЫРУДЫ МЕМЛЕКЕТТІК ЫНТАЛАНДЫРУ ЖӘНЕ ҚОЛДАУ ШАРАЛАРЫ

      9-бап. Мемлекеттік ынталандыру шаралары

      Ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыруға қатысушыларға ұсынылатын мемлекеттік ынталандыру шараларына:

      1) ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін жасағаны және ендіргені (пайдаланғаны) үшін авторларға сыйақылар төлеу;

      2) ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыруға арналған гранттар;

      3) мемлекеттік-жекешелік әріптестік негізінде жоғары технологиялық өнім шығаруды және (немесе) жаңа технологиялар ендіруді жүзеге асыратын өндірістер құруға жәрдемдесу;

      4) ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыруға қатысушылардың біліктілігін арттыру және оларды қайта даярлау бағдарламалары;

      5) уәкілетті орган және салалық уәкілетті органдар, облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың жергілікті атқарушы органдары айқындаған өзге де ынталандыру шаралары жатады.

      10-бап. Мемлекеттік қолдау нысандары

      1. Ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыруға жәрдемдесу бағдарламаларын іске асыру мемлекеттік қолдау нысаны болып табылады.

      2. Ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыруға жәрдемдесу бағдарламаларын уәкілетті орган, салалық уәкілетті органдар, облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың жергілікті атқарушы органдары әзірлейді және іске асырады, сондай-ақ жоғары оқу орындары, ғылыми ұйымдар және ғылыми-білім беру консорциумдары әзірлей және іске асыра алады.

      3. Ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыруға жәрдемдесу бағдарламаларына жоғары оқу орындарының, ғылыми ұйымдардың, стартап-компаниялардың, басқа да заңды тұлғалардың қызметкерлері бағдарлама әзірлеуші белгілеген талаптарға сәйкес қатыса алады.

      4. Ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыруға жәрдемдесу бағдарламалары ғылыми-өндірістік байланыстарды дамытуға, өңірлік әлеуметтік-экономикалық дамуға, стартап-компанияларды құру мен дамытуға, жоғары оқу орындары, ғылыми ұйымдар, стартап-компаниялар қызметкерлерінің, ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру саласындағы басқа да заңды және жеке тұлғалардың біліктілігін арттыруға бағытталуға тиіс.

      5. Ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыруға жәрдемдесу бағдарламалары, ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру орталықтарын (офистерін) қоспағанда, өнеркәсіптік-инновациялық инфрақұрылым элементтерінде материалдық-техникалық базаны ұсынуға және пайдалануға байланысты қатынастарға қолданылмайды.

      Ескерту. 10-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 27.12.2021 № 87-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      11-бап. Ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыруға арналған гранттар беру

      1. Мемлекеттік бюджеттен қаржыландырылатын ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызметтің нәтижелерін коммерцияландыруға арналған грант ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызметтің аккредиттелген субъектісі мен ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызметтің нәтижелерін коммерцияландыру жобасында мәлімделген өзге де қатысушыларға ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызметті базалық және бағдарламалық-нысаналы қаржыландыру, сондай-ақ ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет пен ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызметтің нәтижелерін коммерцияландыруды гранттық қаржыландыру, іргелі ғылыми зерттеулерді жүзеге асыратын ғылыми ұйымдарды қаржыландыру қағидаларында көзделген тәртіппен беріледі.

      Мемлекеттік бюджеттен қаржыландырылатын ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызметтің нәтижелерін коммерцияландыру жобасын іске асыруға арналған шарт ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызметтің аккредиттелген субъектісі мен ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызметтің нәтижелерін коммерцияландыру жобасында мәлімделген өзге де қатысушы (қатысушылар) және ғылым саласындағы уәкілетті орган айқындаған, ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызметтің нәтижелерін коммерцияландыруды қаржыландыратын заңды тұлғалар арасында ол іске асырылатын бүкіл мерзімге, бірақ бес жылдан аспайтын мерзімге жасалады.

      Бюджеттен тыс қаражаттан қаржыландырылатын ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыруға арналған грант ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыруға қатысушыларға ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыруды қаржыландыруды жүзеге асыратын жеке немесе заңды тұлғалар айқындайтын тәртіппен беріледі.

      2. Ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыруды қаржыландыру бюджет қаражаты және (немесе) бюджеттен тыс қаражат есебінен жүзеге асырылады.

      Ескерту. 11-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 31.03.2021 № 24-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 15.11.2021 № 72-VII (01.01.2022 бастап қолданысқа енгізіледі); 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      12-бап. Ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыруға қатысушылардың құқықтары

      1. Бюджет қаражаты есебінен жүзеге асырылатын ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижесінде ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет субъектілері алған зияткерлік меншік құқығы, егер ғылыми ұйымдар мен зияткерлік меншік объектісінің авторы (авторлары) арасындағы шартта өзгеше көзделмесе, ғылыми ұйымдарға тиесілі.

      2. Автордың қаржыландырылуы бюджет қаражаты есебінен жүзеге асырылған ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін жасағаны және ендіргені (пайдаланғаны) үшін сыйақы алуға құқығы бар.

      3. Жоғары оқу орындары, ғылыми ұйымдар зияткерлік қызмет нәтижелеріне берілген мүліктік құқықтарға, сондай-ақ құрылған, оның ішінде жеке кәсіпкерлік, квазимемлекеттік сектор субъектілерімен бірлесіп құрылған стартап-компаниялар қызметінен алынған табыстарға дербес иелік етеді.

      4. Жеке кәсіпкерлік, квазимемлекеттік сектор субъектілері ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыруға басқа қатысушымен жасалған шарттың негізінде өзіне зияткерлік меншік құқығын тіркеуге құқылы.

      13-бап. Ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелері авторларының құқықтары

      1. Айрықша құқықтары жұмыс берушіге тиесілі ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерінің авторларына сыйақыны жұмыс беруші олар тиісті патентті немесе авторлық құқық объектісіне құқықтарды мемлекеттік тіркеу туралы куәлікті (қорғау құжатын) алған күнінен бастап бір ай мерзімде төлейді.

      Ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін жасағаны үшін сыйақыны жұмыс беруші, егер олардың арасындағы шартта өзгеше белгіленбесе, кемінде бір орташа айлық жалақы мөлшерінде төлейді.

      Айрықша құқықтары жұмыс берушіге тиесілі ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін жеке өндірісінде ендірген (пайдаланған) жағдайда ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижесінің авторына кемінде бір жүз айлық есептік көрсеткіш мөлшеріндегі сыйақы патент немесе авторлық құқық объектісіне құқықтарды мемлекеттік тіркеу туралы куәлік (қорғау құжаты) қолданысының бүкіл мерзімі ішінде жыл сайын төленеді.

      2. Лицензиялық шартты немесе айрықша құқықты басқаға беру шартын жасасқан жағдайда авторға сыйақы сыйақының ең жоғары мөлшері шектелмей, лицензиялық шарт сомасының (роялтиді қоса алғанда) кемінде отыз пайызын құрайды. Сыйақы автордың жұмыс берушімен жасасқан шарты негізінде төленеді. Ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін ендіргені (пайдаланғаны) үшін сыйақы авторға осындай нәтиже пайдаланылған әрбір қаржы жылы аяқталғаннан кейін үш айдан кешіктірмей және лицензиялық шарт қолданысының бүкіл мерзімі ішінде лицензиялық шарт бойынша төлемдер түскеннен кейін үш айдан кешіктірмей төленеді.

      3. Осы баптың 1 және 2-тармақтарында көзделген сыйақыларды уақытында төлемегені үшін жұмыс беруші авторға олардың арасында жасалған шартқа сәйкес мерзімі өткен әрбір күн үшін өсімпұл төлейді.

      4. Егер ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелері айрықша құқықтар жұмыс берушіге тиесілі бірнеше автордың бірлескен шығармашылық еңбегімен жасалған болса, онда олардың әрқайсысына кемінде бір орташа айлық жалақы мөлшерінде сыйақы төленеді.

      Егер жұмыс беруші мен авторлар арасындағы шартта өзгеше көзделмесе, осы баптың 2 және 3-тармақтарында көзделген сыйақылар мен өсімпұлдарды жұмыс беруші авторларға тең мөлшерде төлейді.

      5. Жұмыс беруші мен ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижесінің авторы болып табылатын жұмыскер арасындағы еңбек қатынастары тоқтаған жағдайда да осы баптың 2, 3 және 4-тармақтарында көзделген сыйақылар мен өсімпұл төлеу сақталады.

      6. Егер айрықша құқықтары өзіне (өздеріне) тиесілі ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерінің авторы (авторлары) стартап-компанияның құрылтайшысы ретінде, оның ішінде өзге де жеке және (немесе) заңды тұлғалармен бірлесіп әрекет еткен жағдайда, оның (олардың) стартап-компанияның жарғылық капиталындағы қатысу үлесі кемінде он бес пайызды құрауға тиіс.

      7. Зияткерлік меншік авторлары мен иелерінің құқықтарын бұзуға, ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру саласындағы шарттарды жасауға және орындауға байланысты даулар сот тәртібімен қаралады.

      14-бап. Жоғары оқу орындарының, ғылыми ұйымдардың құқықтары

      1. Ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру білім беру қызметімен және ғылыми қызметпен қатар жоғары оқу орындары мен ғылыми ұйымдар қызметінің басым бағыты болып табылады.

      2. Жоғары оқу орындары, ғылыми ұйымдар өздерінің ұйымдық-құқықтық нысанына қарамастан:

      1) ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелеріне айрықша құқықтарға дербес иелік етуге;

      2) лицензиялық шарт бойынша ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижесін пайдалану құқығын беруге;

      3) айрықша құқықтарды басқаға беру шартының негізінде ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижесіне айрықша құқықты иеліктен шығаруға;

      4) ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижесіне айрықша құқықты кепілге беруге;

      5) ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижесіне айрықша құқықтарды жарғылық капиталға жарна ретінде енгізуге;

      6) ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижесіне айрықша құқықты өзге де тәсілмен иелік етуге құқылы.

      3. Мемлекеттік жоғары оқу орындары, мемлекеттік ғылыми ұйымдар өздерінің ұйымдық-құқықтық нысандарына қарамастан, ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру мақсатында өздерінің мүлкінің меншік иесінің келісімінсіз стартап-компанияның құрылтайшылары болуға құқығы бар.

      Мемлекеттік жоғары оқу орындары, мемлекеттік ғылыми ұйымдар мемлекеттік органдардың келісімінсіз ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыруды жүзеге асыратын ұйымның жарғылық капиталына салым ретінде зияткерлік меншік құқығын ғана енгізуге құқылы.

      Мемлекеттік ғылыми ұйымдардың, мемлекеттік жоғары оқу орындарының зияткерлік меншікке мүліктік құқықтарға иелік етуі уәкілетті мемлекеттік органның – олардың мүлкінің меншік иесінің келісімінсіз жүзеге асырылады.

      4. Жоғары оқу орындарының, ғылыми ұйымдардың ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру мақсатында басқа да жеке және заңды тұлғаларды құрылатын стартап-компаниялардың құрылтайшылары (қатысушылары) ретінде тартуға құқығы бар.

      Осы жеке және заңды тұлғалардың стартап-компаниялардың жарғылық капиталына салымы олардың қатысу үлесінің кемінде елу пайыз ақшалай қаражатымен не зияткерлік меншікке айрықша құқықпен, материалдармен, жабдықтармен немесе ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру үшін қажетті өзге де мүлікпен төленуі мүмкін.

      5. Жоғары оқу орындары, ғылыми ұйымдар өздерінің ұйымдық-құқықтық нысанына қарамастан, уәкілетті мемлекеттік органның – өздерінің мүлкінің меншік иесінің келісімінсіз ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру нәтижесінде алынған табыстарға дербес иелік етуге құқылы.

      6. Стартап-компанияның жарғылық капиталына салым ретінде енгізілетін зияткерлік меншік құқықтарын бағалау Қазақстан Республикасының бағалау қызметі туралы заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.

      7. Мемлекеттік жоғары оқу орындары, мемлекеттік ғылыми ұйымдар өздерінің мүлкінің меншік иесінің келісімінсіз стартап-компаниялардың жарғылық капиталдарындағы өздерінің қатысу үлестеріне дербес иелік етуге құқылы.

      8. Құрылтайшылары (қатысушылары) мемлекеттік жоғары оқу орындары, мемлекеттік ғылыми ұйымдар болып табылатын стартап-компаниялардың жарғылық капиталдарындағы қатысу үлестеріне иелік етуден алынған табыстар, сондай-ақ осы мемлекеттік жоғары оқу орындары, мемлекеттік ғылыми ұйымдар алған стартап-компаниялар табысының бір бөлігі олардың дербес иелік етуіне түседі.

      Стартап-компанияның қызметінен алынған табыстар зияткерлік меншіктің құқықтық қорғалуына, автор мен ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыруға жәрдем көрсеткен адамдарға сыйақы төлеуге және стартап-компанияның жарғыда көзделген басқа да шығыстарына жұмсалады.

      9. Егер жоғары оқу орындары мен ғылыми ұйымдардың ішкі құжаттарында өзгеше көзделмесе, авторлардың үлесі жоғары оқу орындары, ғылыми ұйымдар алған стартап-компания табысы үлесінің отыз пайызынан кем болмауға тиіс.

      10. Стартап-компания таратылған кезде мемлекеттік жоғары оқу орындары, мемлекеттік ғылыми ұйымдар жарғылық капиталға салым ретінде енгізген ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелеріне айрықша құқықтар осы ұйымдарға беріледі. Егер жарғылық капиталға салым ретінде зияткерлік қызмет нәтижелерін пайдалану құқығы енгізілген болса, онда тиісті лицензиялық шарт стартап-компания таратылған күннен бастап өз қолданысын тоқтатады.

      15-бап. Ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру орталықтары (офистері)

      1. Ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру орталықтарының (офистерінің) қызметі, оның ішінде коммерцияландыру үшін технологиялар іздеуді және бағалауды, маркетингтік зерттеулерді, зияткерлік меншік құқықтарын сақтау және қорғау саласында консультациялық қызметтер көрсетуді, ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру стратегиясын әзірлеуді, ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет субъектілері мен жеке кәсіпкерлік субъектілерінің шарттар жасасуы мақсатында олардың өзара іс-қимылын ұйымдастыруды қоса алғанда, ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру жөнінде қызметтер кешенін көрсетуге бағытталған.

      2. Ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру орталықтарының (офистерінің) жұмыс істеуі жоғары оқу орындарының, ғылыми ұйымдардың қаражаты есебінен ғылыми-зерттеу және тәжірибелік-конструкторлық жұмыстарды орындауға бөлінген гранттық қаржыландыру көлемінің кемінде екі пайызы мөлшерінде қамтамасыз етіледі.

      3. Ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру орталықтары (офистері) қызметінің тиімділігін қамтамасыз ету мақсатында жоғары оқу орындары, ғылыми ұйымдар оларға жоғары оқу орындары мен ғылыми ұйымдар жасаған лицензиялық шарттар және зияткерлік меншік құқықтарын басқаға беру шарттары сомасының кемінде он пайыз қаражатын жібереді.

      16-бап. Ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелеріне айрықша құқықтар

      1. Ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет субъектілері жеке кәсіпкерлік, квазимемлекеттік сектор субъектілерімен бірлесіп ғылыми-зерттеу және тәжірибелік-конструкторлық жұмыстарды орындау шеңберінде жасаған ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелеріне айрықша құқықтар, егер олардың арасындағы шартта өзгеше айтылмаса, оларға ортақ тиесілі.

      2. Егер шартта ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелеріне айрықша құқықтар ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет субъектісіне тиесілі екені көзделген жағдайда, онда жеке кәсіпкерлік, квазимемлекеттік сектор субъектісінің бұл нәтижелерді өз өндірісінде пайдалануға өтеусіз айрықша емес лицензияға құқығы сақталады.

      17-бап. Ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру мониторингі

      Уәкілетті орган, салалық уәкілетті органдар, облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың жергілікті атқарушы органдары:

      1) ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыруға жәрдемдесу бағдарламаларын іске асыруға жұмсалған шығындардың тиімділігін бағалау;

      2) ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыруға жәрдемдесу бағдарламаларын іске асырудың нысаналы көрсеткіштері мен индикаторларына қол жеткізуді бағалау;

      3) ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыруға жәрдемдесу бағдарламаларын іске асырудың әлеуметтік-экономикалық әсерлерін бағалау;

      4) ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыруға жәрдемдесу бағдарламаларын дамыту және жетілдіру міндеттерін айқындау мақсатында ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыруға жәрдемдесу бағдарламаларының іске асырылуына мониторинг жүргізеді.

      3-тарау. ҚОРЫТЫНДЫ ЖӘНЕ ӨТПЕЛІ ЕРЕЖЕЛЕР

      18-бап. Қазақстан Республикасының ғылыми және (немесе)ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру саласындағы заңнамасын бұзғаны үшін жауаптылық

      Қазақстан Республикасының ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру саласындағы заңнамасын бұзу Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жауаптылыққа әкеп соғады.

      19-бап. Осы Заңды қолданысқа енгізу тәртібі

      Осы Заң алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Қазақстан Республикасының
Президенті
Н. Назарбаев

On commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activities

Law of the Republic of Kazakhstan dated October 31, 2015 № 381-V. It became invalid by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 01.07.2024 № 103-VIII.

      Unofficial translation
      Footnote. It became invalid by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 01.07.2024 № 103-VIII (effective after sixty calendar days after the date of its first official publication).

      This Law regulates public relations in the field of commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activities as an integral part of the scientific sphere aimed at the development of the economy of the Republic of Kazakhstan.

Chapter 1: General provisions

Article 1. Basic concepts used in this Law

      The following basic concepts are used in this Act:

      1) the result of scientific and (or) scientific-technical activity - new knowledge or solutions obtained by appropriate scientific methods and means in the course of scientific and (or) scientific-technical activity and documented on any information medium, implementation of scientific developments and technologies in production, as well as models, models, samples of new products, materials and substances;

      2) introduction (use) of the results of scientific and (or) scientific and technical activity - activity aimed at implementation of the final stage of the scientific and production cycle of development of new products or introduction of new technology;

      3) commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activities - activities related to the practical application of the results of scientific and (or) scientific and technical activities, including the results of intellectual activity, in order to bring to the market new or improved goods, processes and services aimed at generating income;

      4) Centre (office) for commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activities - a legal entity, structural or separate subdivision of a scientific organization, higher education institution, autonomous or other educational organization, engaged in commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activities;

      5) the result of intellectual activity in the field of commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activity (hereinafter referred to as the result of intellectual activity) - inventions, utility models, industrial designs, breeding achievements, topologies of integrated circuits, programs for electronic computers and databases and other results of intellectual activity obtained as a result of scientific and (or) scientific and technical activity;

      6) Grant for commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activity - budget and (or) extra-budgetary funds provided on a non-repayable and irrevocable basis for the implementation of projects of commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activity within the priority sectors of the economy;

      7) service company - a legal entity providing consulting, engineering, certification, patent and other services necessary for commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activities;
8) startup company - an individual entrepreneur or a legal entity registered on the territory of the Republic of Kazakhstan, related to small or medium enterprises and meeting one of the requirements:

      established with the participation of organizations of higher and (or) postgraduate education, scientific organizations whose activities are aimed at commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activities;

      developing innovations.

      Footnote. Article 1 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan No. 174-"І dated 04.07.2018 (shall be enforced dated upon expiration of ten calendar days after the day of its first official publication); No. 24-VII of 31.03.2021 (shall come into force ten calendar days after the date of its first official publication)

Article 2. Legislation of the Republic of Kazakhstan in the field of commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activities

      1. The legislation of the Republic of Kazakhstan in the field of commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activity shall be based on the Constitution of the Republic of Kazakhstan and shall consist of this Law and other regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan.

      2. The legal relations regulated by this Law with regard to the commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activities obtained within the framework of scientific research carried out from grant and program-targeted funding shall not be subject to the legislation of the Republic of Kazakhstan, which establishes the requirements for the procedure of procurement, including public procurement.

      3. Assistance to the subjects of industrial-innovative activity in the commercialization of technologies is carried out in accordance with the Entrepreneurial Code of the Republic of Kazakhstan.

      4. If an international treaty ratified by the Republic of Kazakhstan establishes other rules than those contained in this Law, the rules of the international treaty shall apply.

Article 3. Principles of state policy in the field of commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activities

      The state policy in the field of commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activity is based on the principles:

      1) transparency in the interaction of all participants in the process;

      2) Guaranteeing the rights and interests of persons involved in obtaining the results of scientific and (or) scientific and technical activities, and generating income;

      3) economic stimulation of commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activity in priority sectors of the economy;

      4) integration of education, science, production and innovation development institutions.

Article 4. Competence of the authorized body in the field of science

      The competence of the authorized body in the field of science (hereinafter referred to as the authorized body) includes:

      1) implementation of the state policy in the field of commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activity;

      2) implementation of inter-sectoral coordination in the field of commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activity;

      3) planning and implementation of measures to stimulate the commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activities;

      4) excluded by Law of the RK No. 24-VII of 31.03.2021 (shall be enacted ten calendar days after the date of its first official publication);

      5) submission to the Government of the Republic of Kazakhstan of information on the effectiveness of measures to commercialize the results of scientific and (or) scientific and technical activities;

      6) excluded by Law of the RK No. 24-VII of 31.03.2021 (shall be enacted ten calendar days after the date of its first official publication);

      7) development, approval and implementation of a program for training, retraining and professional development in the field of commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activities;

      8) monitoring the implementation of programs to promote the commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activities;
9) placement of consolidated analytical information on commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activities in the public domain on the Internet resources of the authorized body and in periodicals;

      10) methodological support of commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activities;

      11) other powers stipulated by this Law, other laws of the Republic of Kazakhstan, acts of the President of the Republic of Kazakhstan and the Government of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 4 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan No. 24-VII of 31.03.2021 (shall come into force ten calendar days after the date of its first official publication)

Article 5. Competence of sectoral authorized bodies

      The competence of the sectoral authorized bodies includes:

      1) implementation of the state policy in the field of commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activity in the respective branch;

      2) Approval of reports on the implemented programs to promote the commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activities in the relevant industry, funded from the budget;

      3) providing information on the effectiveness of measures and on the implementation of measures for the commercialisation of the outcomes of scientific and (or) scientific-technical activities in the relevant sector to the competent authority;

      4) methodological support of commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activities in the relevant industry;

      4-1) planning, implementation of measures to stimulate commercialisation of the outcomes of scientific and (or) scientific-technical activities in the relevant sector;

      4-2) involvement in the implementation of a programme for training, retraining and advanced training in the commercialisation of the results of scientific and/or scientific-technical activities in the relevant industry;

      4-3) monitoring the fulfilment of programmes to promote the commercialisation of the outcomes of scientific and (or) scientific-technical activities in the relevant sector;

      4-4) excluded by Law of the RK No. 24-VII of 31.03.2021 (shall be enacted ten calendar days after the date of its first official publication);
      4-5) excluded by Law of the RK No. 24-VII of 31.03.2021 (shall be enacted ten calendar days after the date of its first official publication);

      5) implementation of other powers provided by this Law, other laws of the Republic of Kazakhstan, acts of the President of the Republic of Kazakhstan and the Government of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 5 as amended by Law No. 347-VI of 25.06.2020 (shall go into effect upon expiration of ten calendar days after its first official publication); No. 24-VII of 31.03.2021 (shall be enacted upon expiration of ten calendar days after its first official publication)).

Article 6. Competence of local executive bodies of oblasts, cities of national importance and the capital

      The competence of local executive bodies of oblasts, cities of national importance and the capital city includes

      1) implementation of the state policy in the sphere of commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activities in the respective territory;

      2) assistance in attracting grants and investments of private businesses to finance projects of commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activities, participation in their co-financing;

      3) implementation of measures to ensure the interaction of private business entities, the quasi-public sector with the subjects of scientific and (or) scientific and technical activities in order to create joint ventures that produce high-tech products and (or) the introduction of new technologies;

      4) participation in creation and (or) in the authorized capital of legal entities whose activity is in commercialization (practical application) of the results of scientific and (or) scientific and technical activity, including startup companies;

      5) participation in the methodological support in the field of commercialization of the results of scientific and (or) scientific-technical activity together with the authorized body and branch authorized bodies;

      6) other powers vested in them by this Law and other legislation of the Republic of Kazakhstan.

Article 7. Participants in the commercialization of the results of scientific and/or technical activities

      Participants in the commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activities are:

      1) Subjects of scientific and (or) scientific and technical activity;

      2) subjects of private entrepreneurship, as well as the quasi-public sector;

      3) foreign higher education institutions and scientific organizations accredited in the Republic of Kazakhstan in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan;

      4) startup companies;

      5) centers (offices) for commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activities;

      6) service companies;

      7) technological parks;

      8) individuals or legal entities investing in the commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activities.

Article 8. Mechanisms to commercialize the results of scientific and/or technical activities

      The rights of individuals and legal entities to the results of their scientific and (or) scientific and technical activities shall be exercised through the mechanisms of commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activities, which are:

      1) Conclusion of a licensing agreement and (or) agreement on assignment of exclusive rights to the results of scientific and (or) scientific and technical activity;

      2) establishment of a startup company;

      3) introduction (use) of the results of scientific and (or) scientific and technical activity in own production;

      4) other methods stipulated by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Chapter 2. STATE STEMULATE AND SUPPORT OF THE COMMERCIALIZATION OF SCIENTIFIC AND (OR) SCIENTIFIC TECHNICAL ACTIVITIES

Article 9: Government incentives

      Government incentives provided to participants in the commercialization of scientific and/or scientific and technical activities include

      1) payment of remuneration to authors for the creation and implementation (use) of the results of scientific and (or) scientific and technical activities;

      2) grants for commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activity;

      3) assistance in the establishment of production facilities producing high-tech products and (or) introduction of new technologies on the basis of public-private partnership;

      4) professional development and retraining programs for participants in the commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activities;

      5) other measures of stimulation determined by the authorized body and branch authorized bodies, local executive bodies of oblasts, cities of national importance and the capital.

Article 10. Forms of state support

      1. The form of state support is the implementation of programs to promote the commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activities.

      2. Programs of assistance to commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activity are developed and implemented by the authorized body, branch authorized bodies, local executive bodies of oblasts, cities of national importance, the capital, and can be developed and implemented by higher educational institutions, scientific organizations and scientific and educational consortia.

      3. Employees of higher educational institutions, scientific organizations, startup companies, and other legal entities may participate in programmes to promote the commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activities in accordance with the requirements established by the programme developer.

      4. Programmes to promote the commercialisation of the results of scientific and/or technical activities should be aimed at developing scientific and production links, regional socio-economic development, establishment and development of startup companies, professional development of employees of higher education institutions, scientific organizations, startup companies and other legal entities and individuals in the field of commercialisation of the results of scientific and/or technical activities.

      5. Programs to promote the commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activities shall not apply to relations related to the provision and use of material and technical basis in the elements of industrial and innovative infrastructure, except for the centers (offices) of commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activities.

Article 11. Granting of grants for commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activities

      1. The grant for commercialisation of the outcomes of scientific and (or) scientific-technical activities, financed from the state budget shall be provided to an accredited entity of scientific and (or) scientific-technical activities and other participants, declared in the project of commercialisation of the results of scientific and (or) scientific-technical activities in the manner specified in the rules of basic and programme-specific financing of scientific and (or) scientific-technical activities, as well as grant financing of scientific and (or) scientific-technical activities and commercialisation of the outcomes of scientific and (or) scientific-technical activities, financing of scientific organisations carrying out fundamental scientific research.

      An agreement on implementation of the state-funded project on commercialization of scientific and (or) scientific and technical activity results, shall be concluded between the accredited scientific and (or) scientific and technical activity entity and another participant (other participants) declared in the project on commercialization of scientific and (or) scientific and technical activity results, and legal entities determined by the authorized body in science, financing commercialization of scientific and (or) scientific and technical activity results throughout its entire implementation period, but no more than five years.

      The grant for commercialisation of the outcomes of scientific and (or) scientific-technical activities, financed from extrabudgetary funds shall be provided to the participants of commercialisation of the outcomes of scientific and (or) scientific-technical activities in the manner determined by natural or legal persons, which carry out the financing in commercialisation of the outcomes of scientific and (or) scientific-technical activities.

      2. The commercialisation of the outcomes of scientific and (or) scientific-technical activities shall be financed from budgetary and/or extrabudgetary funds.

      Footnote. Article 11 as amended by Law of the RK No. 24-VII dated 31.03.2021 (shall come into effect upon expiry of ten calendar days after its first official publication); No. 72-VII of 15.11.2021 (shall be enforced on 01.01.2022); dated 19.04.2023 No. 223-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

Article 12. Rights of participants in the commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activities

      1. The intellectual property right obtained by subjects of scientific and (or) scientific and technical activity as a result of scientific and (or) scientific and technical activity carried out at the expense of budgetary funds belongs to scientific organizations, unless otherwise provided by the contract between them and the author (authors) of the intellectual property object.

      The author has the right to receive remuneration for the creation and introduction (use) of the results of scientific and (or) scientific and technical activities, the financing of which was carried out at the expense of the budget funds.

      3. Higher education institutions and scientific organizations independently dispose of property rights to the results of intellectual activity, as well as income received from the activities of established startup companies, including jointly with private businesses and the quasi-public sector.

      4. Subjects of private entrepreneurship, quasi-public sector have the right to register their intellectual property rights on the basis of an agreement concluded with another participant in the commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activities.

Article 13. Rights of authors of the results of scientific and (or) scientific and technical activity

      1. the authors of the results of scientific and (or) scientific and technical activity, the exclusive rights to which belong to the employer, the remuneration is paid by the employer within one month from the date of receipt of the relevant patent or certificate of state registration of rights to the object of copyright (security document).

      Remuneration for the creation of the results of scientific and (or) scientific and technical activities shall be paid by the employer in the amount of at least one average monthly salary, unless otherwise stipulated by the agreement between them.

      In case of introduction (use) of the results of scientific and (or) scientific and technical activity in own production, exclusive rights to which belong to the employer, the author of the result of scientific and (or) scientific and technical activity, the remuneration in the amount of not less than one hundred monthly calculation indices annually during the whole period of validity of the patent or the certificate of state registration of rights to the object of copyright (protection document) shall be paid.

      2. In case of conclusion of a license agreement or an agreement on the assignment of exclusive rights, the remuneration to the author shall be not less than thirty percent of the amount of the license agreement (including royalties) without limitation of the maximum amount of remuneration. The remuneration is paid on the basis of the author's contract with the employer. Remuneration for the introduction (use) of the results of scientific and (or) scientific and technical activities shall be paid to the author not later than three months after the end of each financial year in which such result was used, and not later than three months after the receipt of payments under the license agreement during the entire term of validity of the license agreement.

      3. For late payment of the remuneration provided for in paragraphs 1 and 2 of this Article, the employer shall pay a penalty to the author for each day of delay in accordance with the agreement concluded between them.

      4. If the results of scientific and (or) scientific and technical activities are created by the joint creative work of several authors, the exclusive rights to which belong to the employer, each of them shall be paid remuneration in the amount of not less than one average monthly salary.

      The remuneration and penalties provided for in paragraphs 2 and 3 of the present article are paid by the employer to the authors in equal shares, unless otherwise provided for in the agreement between them.

      5. The payment of remuneration and penalties provided for in paragraphs 2, 3 and 4 of this Article shall also be retained in the event of termination of employment relations between the employer and the employee who is the author of the result of scientific and (or) scientific and technical activity.

      6. If the author(s) of the results of scientific and (or) scientific and technical activities, the exclusive rights to which belong to him (them), acts as a founder of the startup company, including jointly with other individuals and (or) legal entities, the share of his (their) participation in the authorized capital of the startup company must be not less than fifteen percent.

      7. Disputes related to violation of the rights of authors and owners of intellectual property, conclusion and execution of contracts in the field of commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activities shall be considered in court.

Article 14. Rights of higher education institutions, scientific organizations

      1. Commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activities, along with educational and scientific activities, is a priority for higher education institutions and scientific organizations.

      2. Higher education institutions and scientific organizations, regardless of their organizational and legal form, are entitled to do so:

      1) independently dispose of exclusive rights to the results of scientific and (or) scientific and technical activity;

      2) grant the right to use the results of scientific and (or) scientific and technical activity under a licensing agreement;

      3) alienate the exclusive right to the result of scientific and (or) scientific and technical activity on the basis of the agreement on the assignment of exclusive rights;

      4) transfer the exclusive right to the result of scientific and (or) scientific and technical activity as a pledge;

      5) to contribute exclusive rights to the result of scientific and (or) scientific and technical activity as a contribution to the charter capital;

      6) otherwise dispose of the exclusive right to the result of scientific and (or) scientific and technical activity.

      3. State higher education institutions, state scientific organizations, regardless of their organizational and legal form, with a view to commercializing the results of scientific and (or) scientific and technical activities have the right to be founders of a startup company without the consent of the owner of their property.

      State higher education institutions, state scientific organizations have the right to contribute to the charter capital of the organization engaged in the commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activities, without the consent of state bodies to make only the right of intellectual property.

      The disposal of intellectual property rights by state scientific organizations and state higher education institutions is carried out without the consent of the authorized state body - the owner of their property.
4. Higher educational institutions, scientific organizations with a view to commercializing the results of scientific and (or) scientific and technical activities have the right to attract other individuals and legal entities as founders (participants) of startup companies.

      Contributions to the charter capital of startup companies by such individuals and legal entities may be paid in cash not less than fifty percent of the share of their participation or by the exclusive right of intellectual property, materials, equipment or other property necessary for commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activities.

      5. Higher education institutions and scientific organizations, regardless of their organizational and legal form, have the right to dispose of the income received as a result of the commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activity independently, without the consent of the authorized state body - the owner of their property.

      6. Assessment of intellectual property rights contributed to the charter capital of a startup company shall be carried out in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on evaluation activities.

      7. State higher education institutions, state scientific organizations have the right to dispose of their shares in the authorized capitals of startup companies without the consent of the owner of their property.

      8. Income received from the disposal of stakes in the authorized capitals of startup companies, the founders (participants) of which are state higher education institutions, state scientific organizations, as well as part of the income of startup companies received by these state higher education institutions, state scientific organizations, go to their independent disposal.

      Income received from the activities of startup companies is used for legal protection of intellectual property, payment of remuneration to the author and persons who assisted in commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activities, and other expenses of the startup company provided for by the charter.

      9. Unless otherwise provided for in the internal documents of higher education institutions and scientific organizations, the share of authors should be not less than thirty percent of the share of profits of a startup company received by higher education institutions and scientific organizations.

      10. In the event of liquidation of a startup company, the exclusive rights to the results of scientific and (or) scientific and technical activities contributed by state higher education institutions, state scientific organizations as a contribution to the charter capital shall be transferred to these organizations. If the right to use the results of intellectual activity was contributed to the charter capital, the relevant license agreement terminates from the date of liquidation of the startup company.

Article 15. Centers (offices) for commercialization of scientific and (or) scientific and technical activity

      1. The activity of the centers (offices) for commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activities is aimed at providing a range of services for commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activities, including, but not limited to, search and evaluation of technologies for commercialization, marketing research, provision of consulting services in the field of protection and defense of intellectual property rights, development of a strategy for commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activities, organization of interaction between

      2. The functioning of centres (offices) for the commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activities is ensured at the expense of higher education institutions and scientific organizations in the amount of at least two per cent of the grant funding allocated for research and development.

      3. In order to ensure the effectiveness of the activities of the centres (offices) for the commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activities of higher education institutions, scientific organizations send them funds not less than ten per cent of the amount of license agreements and agreements on the assignment of intellectual property rights concluded by higher education institutions and scientific organizations.

Article 16. Exclusive rights to the results of scientific and (or) scientific and technical activity

      1. Exclusive rights to the results of scientific and (or) scientific and technical activity, created within the framework of research and development work by subjects of scientific and (or) scientific and technical activity together with subjects of private business, quasi-public sector, belong to them jointly, unless otherwise agreed in the contract between them.

      2. If the contract provides that the exclusive rights to the results of scientific and (or) scientific and technical activities belong to the subject of scientific and (or) scientific and technical activities, the subject of private entrepreneurship, quasi-public sector retain the right to a non-exclusive license for the use of these results in their own production free of charge.

Article 17. Monitoring of commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activities

      The authorized body, branch authorized bodies, local executive bodies of oblasts, cities of national importance and the capital shall monitor the implementation of programs to promote the commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activities for the purposes:

      1) assessment of the cost effectiveness of the programs to promote the commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activities;

      2) assessment of the achievement of targets and indicators of the implementation of programs to promote the commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activities;

      3) assessment of social and economic effects from the implementation of programs to promote the commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activities;

      4) Defining the objectives of development and improvement of programs to promote the commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activities.

Chapter 3: Closing and FRONTLY POSITIONS

Article 18. Responsibility for violation of the legislation of the Republic of Kazakhstan in the field of commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activities

      Violation of the legislation of the Republic of Kazakhstan in the field of commercialization of the results of scientific and (or) scientific and technical activities shall entail liability established by the laws of the Republic of Kazakhstan.

Article 19. Procedure for implementation of this Law

      This Law shall be enforced upon ten calendar days after the date of its first official publication.

      The President of the
      Republic of Kazakhstan N. Nazarbaev