Лотереялар және лотерея қызметі туралы

Қазақстан Республикасының Заңы 2016 жылғы 9 сәуірдегі № 495-V ҚРЗ.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      Осы Заңның қолданысқа енгізілу тәртібін 18-баптан қараңыз.
      Қолданушылар назарына!
      Қолданушыларға ыңғайлы болуы үшін ЗҚАИ мазмұнды жасады.

      МАЗМҰНЫ

      Ескерту. Кіріспе алып тасталды – ҚР 08.07.2024 № 116-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

1-тарау. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негізгі ұғымдар

      Осы Заңда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:

      1) бас жүлде – тираждың ұтыс ойынын өткізу барысында ойнатылмаған және лотереяны өткізу шарттарына сәйкес бір тираждан келесі тиражға ауысатын тираждық лотереяның жүлде қорының бір бөлігі;

      2) жүлде қоры – лотерея билеттерін, электрондық лотерея билеттерін тарату (өткізу) есебінен не лотерея операторының дербес қаражаты есебінен қалыптастырылатын және лотереяға қатысушыларға ұтыс түрінде төленетін ақша және (немесе) өзге де мүлік;

      3) жүлде қорының ұтыс ойыны – лотерея билеттері, электрондық лотерея билеттері таратылғаннан (өткізілгеннен) кейін жүргізілетін және ұтқан лотереяға қатысушыны (қатысушыларды) анықтауға бағытталған процесс;

      4) лотерея – осы Заңға, лотереяны өткізу талаптарына және шарттарына сәйкес өткізілетін, егер ол лотереяны өткізу шарттарына сәйкес ұтқан деп танылатын болса, бір тарап (лотерея операторы) жүлде қорының ұтыс ойынын өткізетін, ал екінші тарап (лотереяға қатысушы) ұтысқа құқық алатын ойын. Коммерциялық ұйымдардың тауарларды (көрсетілетін қызметтерді) сатуын ынталандыруға бағытталған жүлделердің ұтыс ойыны лотерея болып табылмайды;

      5) лотереялық ақпаратты өңдеу орталығы – байланыс желілеріне қосылған және таратылған (өткізілген) лотерея билеттері, электрондық лотерея билеттері, өткізілген лотерея билеттерінен, электрондық лотерея билеттерінен түскен түсім, төленген ұтыстар туралы ақпаратты алуға, сақтауға және есепке алуға және оны лотерея операторынан лотереялық есептілік орталығына беруге арналған аппараттық-бағдарламалық кешен;

      6) лотерея билеті – лотереяға қатысу құқығын растайтын құжат;

      7) лотерея есептілігінің орталығы – байланыс желілері арқылы лотерея ақпаратын өңдеу орталығына қосылған, таратылған (өткізілген) лотерея билеттері, электрондық лотерея билеттері, өткізілген лотерея билеттерінен, электрондық лотерея билеттерінен түскен түсім, төленген ұтыстар туралы ақпаратты лотерея операторынан уақтылы алуға мүмкіндік беретін аппараттық-бағдарламалық кешен;

      8) лотерея жабдығы – ұтыс комбинациясын анықтауға арналған құрылғы немесе құрылғылар (кездейсоқ сандардың генераторы, механикалық, электрлік, электрондық немесе өзге де техникалық құрылғылар);

      9) лотереялар және лотерея қызметі саласындағы уәкілетті орган (бұдан әрі – уәкілетті орган) – лотереялар және лотерея қызметі саласындағы басшылықты жүзеге асыратын орталық атқарушы орган;

      10) лотерея комбинациясы – лотереяны өткізу шарттарында көзделген, лотерея билетінде, электрондық лотерея билетінде көрсетілген нышандар (жазбалар, сандар, белгілер, суреттер) жиынтығы;

      11) лотереяға қатысушы – жүлде қорының ұтыс ойынына қатысу құқығын беретін лотерея билетін, электрондық лотерея билетін иеленген, он сегіз жасқа толған жеке тұлға;

      11-1) лотерея мобильді қосымшасы – лотерея операторының ұялы байланыстың абоненттік құрылғысында орнатылған және іске қосылған электрондық лотерея билеттерін өткізуге (ресімдеуге) қолжетімділік беретін бағдарламалық өнімі;

      12) алып тасталды – ҚР 10.06.2020 № 343-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

      13) лотерея операторы – лотерея өткізу жөніндегі қызметті жүзеге асыратын заңды тұлға;

      14) лотереяны өткізу – лотерея билеттерін, электрондық лотерея билеттерін дайындау не оларды дайындауға арналған шарттарды жасасу, сондай-ақ лотереялық жабдықты және лотереяны өткізу үшін қажетті өзге де жабдықты, бағдарламалық өнімдерді дайындаушымен шарттарды және (немесе) лотереяны өткізу үшін қажетті өзге де шарттарды (келісімшарттарды) жасасуды, лотерея билеттерін, электрондық лотерея билеттерін таратуды (өткізуді) және есепке алуды, жүлде қорының ұтысын ойнатуды, ұтыс шыққан лотерея билеттеріне, электрондық лотерея билеттеріне сараптама жасауды, лотереяға қатысушыларға ұтыстарды төлеуді, лотереяны өткізу үшін қажетті өзге де іс-қимыл мен іс-шараларды жүзеге асыруды қамтитын іс-шараларды жүзеге асыру;

      14-1) лотерея таратушы (агенті) – сыйақы үшін лотерея билеттерін, электрондық лотерея билеттерін таратуды (өткізуді), ұтыс шыққан лотерея билеттерін, электрондық лотерея билеттерін тексеруді, сондай-ақ лотерея операторы атынан және есебінен ұтыстар төлеуді жүзеге асыратын дара кәсіпкер немесе заңды тұлға;

      15) лотерея терминалы – лотерея билеттерін өткізуге (ресімдеуге) арналған жабдық;

      16) мезеттік лотерея – ұтыстарды анықтауға мүмкіндік беретін нышандар (жазбалар, сандар, белгілер, суреттер) жиынтығы лотерея билеттеріне, электрондық лотерея билеттеріне дайындау сатысында және олар лотереяға қатысушылар арасында таратылғанға (өткізілгенге) дейін салынатын лотерея түрі. Мезеттік лотереяны өткізу кезінде мұндай лотереяға қатысушы лотерея билеті, электрондық лотерея билеті ақысы төленгеннен кейін және лотерея билеті, электрондық лотерея билеті берілгеннен (ресімделгеннен) кейін тікелей өз ұтысының бар екенін және мөлшерін немесе оның жоқ екенін анықтайды;

      17) тираж – лотереяны өткізу шарттарына сәйкес жүлде қорының (жүлде қорының бір бөлігінің) ұтыс ойынына қатысатын таратылған (өткізілген) лотерея билеттерінің, электрондық лотерея билеттерінің саны;

      18) тираждық лотерея – лотереяға қатысушылар арасында жүлде қорының ұтыс ойыны лотерея жабдығын пайдалану арқылы лотерея билеттері, электрондық лотерея билеттері таратылғаннан (өткізілгеннен) кейін бір мезгілде өткізілетін лотерея түрі;

      19) ұтыс – лотерея операторы лотереяны өткізу шарттарына сәйкес жеңімпаз деп танылған лотереяға қатысушыға лотереяны өткізу шарттарына сәйкес мөлшермен және нысанда (ақшамен немесе заттай) төлейтін жүлде қорының бір бөлігі.

      20) электрондық лотерея билеті – лотереяға қатысу құқығын растайтын электрондық-цифрлық нысандағы құжат.

      Ескерту. 1-бапқа өзгерістер енгізілді – ҚР 10.06.2020 № 343-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 08.07.2024 № 116-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

1-1-бап. Қазақстан Республикасының лотереялар және лотерея қызметі туралы заңнамасының мақсаттары мен міндеттері

      1. Лотереяға қатысушылар құқықтарының кепілдіктерін қамтамасыз ету, лотерея операторының қызметін реттеу Қазақстан Республикасының лотереялар және лотерея қызметі туралы заңнамасының мақсаттары болып табылады.

      2. Қазақстан Республикасының лотереялар және лотерея қызметі туралы заңнамасының міндеттері:

      1) лотереялар және лотерея қызметін ұйымдастырудың және оны өткізудің шарттары мен ерекшеліктерін айқындау;

      2) лотереялар және лотерея қызметі саласындағы мемлекеттік бақылау мен реттеудің ұйымдастырушылық негіздерін белгілеу.

      Ескерту. 1-1-баппен толықтырылды – ҚР 08.07.2024 № 116-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

2-бап. Қазақстан Республикасының лотереялар және лотерея қызметі туралы заңнамасы

      1. Қазақстан Республикасының лотереялар және лотерея қызметі туралы заңнамасы Қазақстан Республикасының Конституциясына негізделеді және осы Заңнан және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінен тұрады.

      2. Егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта осы Заңда қамтылғаннан өзге қағидалар белгіленсе, онда халықаралық шарттың қағидалары қолданылады.

3-бап. Лотерея және лотерея қызметі саласындағы негізгі қағидаттар

      Лотерея және лотерея қызметі саласындағы негізгі қағидаттар:

      1) лотереяға қатысушылардың ұтысқа мүмкіндіктерінің теңдігі болжанатын, лотереяға қатысу шарттарының теңдігін қамтамасыз ету;

      2) лотереяны өткізу шарттарының және тираждық лотереялардың жүлде қорының ұтыс ойыны нәтижелерінің міндетті түрде жариялануы болжанатын жариялылықты қамтамасыз ету болып табылады.

4-бап. Лотереяға қатысушылар құқықтарының кепілдіктері

      1. Лотерея операторы мен лотереяға қатысушы арасындағы шарт лотереяға қатысушы лотерея билетінің, электрондық лотерея билетінің құнын төлеген және лотерея билетін, электрондық лотерея билетін берген (ресімдеген) кезден бастап жасалған деп танылады.

      2. Лотерея билетін, электрондық лотерея билетін сатып алу азаматтық-құқықтық міндеттеменің туындауына негіз болады, оған сәйкес лотереяға қатысушы лотерея операторынан мыналарды:

      1) лотереяны өткізу шарттарын сақтауды;

      2) ұтысты төлеуді талап етуге құқылы.

      3. Лотереяға қатысушы лотерея операторының шешімдерін және әрекеттерін (әрекетсіздігін) сотта даулауға құқылы.

      4. Лотерея операторының Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жағдайларды қоспағанда, лотереяны ұтқан қатысушы туралы мәліметтерді, егер оның жазбаша келісімі алынбаса, жария етуге құқығы жоқ.

      5. Лотерея операторы мәртебесінен айырылған жағдайда, лотерея операторы лотерея билеттерін, электрондық лотерея билеттерін таратуды (өткізуді) тоқтатуға, бұл туралы лотереяға қатысушыларды мерзімді баспасөз басылымдары және лотерея операторының интернет-ресурсы арқылы хабардар етуге, ұтыс ойыны өткізілген тиісті лотерея бойынша ұтыстарға үш ай ішінде төлем жүргізуге және жүлде қорының ұтыс ойыны өткізілмеген, сатылған лотерея билеттері, электрондық лотерея билеттері үшін ақшаны қайтаруға міндетті.

      Ескерту. 4-бапқа өзгерістер енгізілді – ҚР 10.06.2020 № 343-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 08.07.2024 № 116-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

5-бап. Лотерея түрлері және оларды өткізу ерекшеліктері

      Ескерту. 5-баптың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР 10.06.2020 № 343-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      1. Лотерея оны өткізу тәсіліне қарай мынадай:

      1) мезеттік;

      2) тираждық түрлерге бөлінеді.

      1-1. Лотереяларды өткізу ерекшеліктері лотереялар өткізу қағидаларында айқындалады.

      2. Осы Заңда көзделген тәртіппен ұйымдастырылатын және өткізілетін лотереяларды қоспағанда, Қазақстан Республикасында өзгеше лотереяларды ұйымдастыруға және өткізуге тыйым салынады.

      3. Құмар ойындарды және (немесе) бәс тігуді лотерея түрінде өткізуге жол берілмейді.

      4. Лотерея операторы болып табылмайтын тұлғаның лотерея өткізуіне тыйым салынады.

      5. Лотерея операторы немесе лотерея таратушы (агенті) болып табылмайтын тұлғаның лотерея билеттерін, электрондық лотерея билеттерін таратуына (өткізуіне) тыйым салынады.

      Ескерту. 5-бапқа өзгерістер енгізілді – ҚР 10.06.2020 № 343-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 08.07.2024 № 116-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

2-тарау. ЛОТЕРЕЯ ЖӘНЕ ЛОТЕРЕЯ ҚЫЗМЕТІ САЛАСЫНДАҒЫ
МЕМЛЕКЕТТІК РЕТТЕУ

6-бап. Қазақстан Республикасы Үкіметінің құзыреті

      Қазақстан Республикасының Үкіметі лотерея және лотерея қызметі саласындағы мемлекеттік саясаттың негізгі бағыттарын әзірлейді және олардың жүзеге асырылуын ұйымдастырады.

      Ескерту. 6-бап жаңа редакцияда - ҚР 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

7-бап. Уәкілетті органның құзыреті

      Уәкілетті орган:

      1) лотерея және лотерея қызметі саласындағы мемлекеттік саясатты қалыптастырады және іске асырады;

      1-1) лотерея операторын және оған лотерея өткізу құқығын беру мерзімін айқындайды;

      2) лотереялар және лотерея қызметі туралы Қазақстан Республикасы заңнамасының сақталуына, сондай-ақ Қазақстан Республикасының қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл туралы заңнамасының сақталуына мемлекеттік бақылауды жүзеге асырады;

      3) Қазақстан Республикасының Кәсіпкерлік кодексіне сәйкес тәуекелді бағалаудың өлшемшарттарын, тексеру парақтарын әзірлейді және кәсіпкерлік жөніндегі уәкілетті органмен бірлесіп бекітеді;

      3-1) лотереялар өткізу қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

      3-2) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес лотереялар және лотерея қызметі саласындағы нормативтік құқықтық актілерді әзірлейді және бекітеді;

      4) осы Заңмен, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарымен, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерімен көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

      Ескерту. 7-бапқа өзгерістер енгізілді – ҚР 10.06.2020 № 343-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 01.07.2022 № 131-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 08.07.2024 № 116-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

3-тарау. ЛОТЕРЕЯНЫ ӨТКІЗУ

8-бап. Лотерея операторына қойылатын жалпы талаптар

      1. Лотерея операторының лотерея өткізуден басқа кәсіпкерлік қызметтің өзге де түрлерімен айналысуға құқығы жоқ.

      2. Мына:

      1) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес қаржы-шаруашылық қызметі тоқтатыла тұрған;

      2) терроризмді және экстремизмді қаржыландырумен байланысты ұйымдар тізбесіне Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен енгізілген;

      3) атқарушылық құжаттар бойынша орындалмаған міндеттемелері бар және атқарушылық құжаттардың орындалуын қамтамасыз ету саласындағы уәкілетті орган борышкерлердің тиісті тізіліміне енгізген;

      4) құрылтайшылары (қатысушылары) және (немесе) атқарушы органы және (немесе) олардың үлестес тұлғасы уәкілетті орган басшыларының жақын туыстары, жұбайы (зайыбы) немесе жекжаттары болып табылатын;

      5) құрылтайшылары (қатысушылары) және (немесе) атқарушы органы және (немесе) олардың үлестес тұлғасы экономика саласындағы қылмысы үшін не ауырлығы орташа қасақана қылмысы, ауыр қылмысы, аса ауыр қылмысы үшін алынбаған немесе өтелмеген сотталғандығы бар және (немесе) терроризмді және экстремизмді қаржыландырумен байланысты тұлғалар тізбесіне Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен енгізілген тұлғалар болып табылатын заңды тұлғалар лотерея операторы ретінде әрекет ете алмайды.

      3. Лотерея операторы уәкілетті органда лотерея есептілігінің орталығын орналастыруды қамтамасыз етуге тиіс.

      Лотерея операторы лотерея ақпаратын өңдеу орталығы арқылы таратылған (өткізілген) лотерея билеттері, электрондық лотерея билеттері, өткізілген лотерея билеттерінен, электрондық лотерея билеттерінен түскен түсім, төленген ұтыстар туралы ақпаратты жинауды, қалыптастыруды, сақтауды және есепке алуды және оны лотерея есептілігінің орталығына айына бір реттен сиретпей ұсынуды қамтамасыз етуге тиіс.

      Ескерту. 8-бапқа өзгерістер енгізілді – ҚР 10.06.2020 № 343-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 08.07.2024 № 116-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

8-1-бап. Лотерея таратушы (агенті)

      Лотерея таратушы (агенті) өз қызметін лотерея операторымен жасалатын тапсырма шарты негізінде жүзеге асырады.

      Тапсырма шарты осы Заңда және лотереялар өткізу қағидаларында көзделген лотерея тарату (өткізу) жөніндегі ерекшеліктермен Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасына сәйкес жасалады.

      Ескерту. 3-тарау 8-1-баппен толықтырылды – ҚР 10.06.2020 № 343-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

9-бап. Лотерея терминалына, лотереялық ақпаратты өңдеу орталығына, лотерея есептілігінің орталығына, лотерея жабдығына қойылатын талаптар

      1. Лотерея терминалдары "Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы" Қазақстан Республикасының Кодексіне (Салық кодексіне) сәйкес модельдері бақылау-касса машиналарының мемлекеттік тізіліміне енгізілген бақылау-касса машиналарымен жарақтандырылуға тиіс.

      Лотерея терминалдары, төлем көзінен жеке табыс салығын ұстап қалуды есепке ала отырып, ұтыстарды төлеуді жүзеге асыру мүмкіндігін де көздей алады.

      2. Лотереялық ақпаратты өңдеу орталығы Қазақстан Республикасының аумағында орналасуға тиіс.

      Лотереялық ақпаратты өңдеу орталығы мен лотерея есептілігінің орталығы ақпаратты жоғалудан, ұрланудан, бұрмаланудан, жалған ақпарат жасаудан, рұқсатсыз қолжетімділіктен және оны тарату, бұғаттау, жою, түрлендіру, көшіру жөніндегі әрекеттерден және өзге де заңсыз әрекеттерден қорғауды қамтамасыз етуге тиіс.

      3. Лотерея жабдығының техникалық сипаттамалары жүлде қорын ұтыс ойынына салу кезінде ұтыстарды бөлудің кездейсоқ болуын қамтамасыз етуге тиіс.

      4. Лотерея жабдығының жүлде қорының ұтыс ойынын өткізу нәтижелерін осындай ұтыс ойыны басталғанға дейін алдын ала айқындауға мүмкіндік беретін жасырын мүмкіндіктері және (немесе) рәсімдері мен алгоритмдері болмауға тиіс.

      5. Лотерея жабдығы байланыс желісі арқылы лотерея терминалдарымен қосылмауға тиіс.

      Ескерту. 9-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 10.06.2020 № 343-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

10-бап. Лотереяны өткізу шарттары

      1. Лотереяны өткізу шарттарын лотерея операторы әзірлейді және бекітеді.

      Лотереяны өткізу, өзгерістер мен толықтырулар енгізу шарттары уәкілетті органда осы бапта белгіленген тәртіппен келісілуге тиіс.

      2. Лотереяны өткізу шарттары мынадай мәліметтерді:

      1) лотереяның атауын;

      2) лотерея өткізу тәсілінің, аумағының және технологиясының, сондай-ақ жүлде қорын қалыптастыру тәсілінің көрсетілуін;

      3) орналасқан жері, банктік деректемелері, бизнес сәйкестендіру нөмірі көрсетілген лотерея операторының атауын;

      4) лотерея өткізілетін мерзімдерді;

      5) лотерея тұжырымдамасының сипаттамасын;

      6) лотереяның ұйымдастырушылық-технологиялық сипаттамасын;

      7) лотереяға қатысушылардың құқықтары мен міндеттерін;

      8) ұтты деп танылған лотереяға қатысушыға ұтысты төлеу тәртібі мен мерзімдерін, сондай-ақ ұтыс шыққан лотерея билеттеріне, электрондық лотерея билеттеріне сараптама жүргізу мерзімдерін;

      9) лотереяға қатысушыларды лотереяға қатысу қағидалары және жүлде қорын ұтысқа салу нәтижелері туралы хабардар ету тәртібін;

      10) лотерея билеттерін, электрондық лотерея билеттерін тарату (өткізу) тәртібін;

      11) лотерея билетінің, электрондық лотерея билетінің бағасын;

      12) ұтыстың мөлшері мен нысанын (ақшалай немесе заттай);

      13) жүлде қорының жоспарланып отырған мөлшерін;

      14) жүлде қорының ұтыс ойынын өткізу тәртібін, ұтыстарды айқындау алгоритмін, бас жүлдені (бар болса) қалыптастыру мен ұтысқа салу қағидаларын қамтуға тиіс.

      3. Лотерея операторы лотереяны өткізу, өзгерістер мен толықтырулар енгізу шарттарын уәкілетті органда Қазақстан Республикасының лотереялар және лотерея қызметі туралы заңнамасына сәйкестігі тұрғысынан келісуге міндетті.

      Лотерея операторы уәкілетті органда бекітілген және келісілген лотереяны өткізу шарттарынсыз лотерея өткізуге құқылы емес.

      Лотереяны өткізу, өзгерістер мен толықтырулар енгізу шарттары уәкілетті органмен келісу болмаған кезде жарамсыз деп есептеледі.

      4. Уәкілетті орган лотерея өткізу, өзгерістер мен толықтырулар енгізу шарттарын келіп түскен күнінен бастап бес жұмыс күні ішінде келіседі не келісуден бас тартады.

      5. Лотерея операторы уәкілетті органмен келісілген лотереяны өткізу шарттары бекітілгеннен кейін олардың түпнұсқа данасын оны өткізу басталғанға дейін күнтізбелік он күннен кешіктірмей уәкілетті органға жіберуге және лотереяны өткізу шарттарын күнтізбелік бір күннен кешіктірмей өзінің интернет-ресурсына орналастыруға міндетті.

      Ескерту. 10-бапқа өзгерістер енгізілді – ҚР 10.06.2020 № 343-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 08.07.2024 № 116-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

11-бап. Жүлде қорын қалыптастыру және бөлу

      1. Лотерея операторы нақты лотереяның өткізілген лотерея билеттерінен, электрондық лотерея билеттерінен түскен түсімнің кемінде елу пайызы мөлшерінде не өз қаражаты есебінен жүлде қорын қалыптастыруды қамтамасыз етуге міндетті.

      2. Жүлде қоры осы бапқа және лотереяны өткізу шарттарына сәйкес қалыптастырылады.

      3. Тираждық лотереяның жүлде қоры оны ұтыс ойынына салу басталғанға дейін қалыптастырылады.

      4. Лотерея операторына, лотереяға қатысушылар алдындағы ұтыстарды төлеу жөніндегі міндеттемелерді қоспағанда, жүлде қорына қандай да бір міндеттемелермен ауыртпалық салуға, сондай-ақ жүлде қорының қаражатын ұтыстарды төлеуден басқаға пайдалануға тыйым салынады.

      5. Жүлде қорын (бас жүлдені) бірнеше тираж бойына жинақтап қалыптастыру қағидаты өткізу шарттарында пайдаланылатын тираждық лотереяны қоспағанда, тираждық лотереяның жүлде қоры оған қатысы бар тираж шеңберінде толығымен ұтысқа салынуға тиіс.

      6. Ұтыстарды төлеу осы Заңға және лотереяны өткізу шарттарына сәйкес жүзеге асырылады.

      Ұтыстарды төлеу тиісті тираж өткізілгеннен кейін отыз күн мерзімнен кешіктірілмей басталуға және осы тираждың (жүлде қорын ұтысқа салудың) нәтижелері жарияланған кезден бастап кемінде алты ай бойы жалғасуға тиіс. Бұл мерзім аяқталған соң талап етілмеген ұтыстар бойынша наразылықтар лотереяны өткізу шарттарында көзделген тәртіппен қабылданады.

      7. Лотерея операторы лотерея өткізу шарттарында белгіленген мерзімде талап етілмеген ұтыстарды тиісті тираждың нәтижесі (жүлде қорын ұтысқа салу) жарияланған кезден бастап үш жыл бойы сақтайды, одан кейін олар салықтық емес төлем түрінде бюджет кірісіне есепке жатқызылады.

      Ескерту. 11-бапқа өзгерістер енгізілді – ҚР 10.06.2020 № 343-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 08.07.2024 № 116-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

12-бап. Лотерея билеттеріне, электрондық лотерея билеттеріне қойылатын талаптар

      1. Лотерея билеттерінде мынадай міндетті ақпарат:

      1) лотереяның атауы;

      2) лотерея операторының атауы, орналасқан жері, телефон нөмірлері және интернет-ресурсы;

      3) тираждың нөмірі немесе атауы (тираждық лотереялар үшін);

      4) лотерея билетінің нөмірі;

      5) лотерея билетінің бағасы;

      6) жүлде қорының ұтыс ойынын өткізу күні мен орны (тираждық лотерея үшін);

      7) ұтысты алу орны мен мерзімдері туралы деректер;

      8) жүлде қорының мөлшері қамтылуға тиіс.

      1-1. Электрондық лотерея билеттерінде мынадай міндетті ақпарат:

      1) лотерея операторының атауы;

      2) электрондық лотерея билетінің нөмірі;

      3) электрондық лотерея билетінің бағасы;

      4) лотерея операторының орналасқан жері, телефон нөмірлері және интернет-ресурсы, лотереяның атауы, тираждың нөмірі немесе атауы, жүлде қорының ұтыс ойынын өткізу күні мен орны, ұтысты алу орны мен мерзімдері, жүлде қорының мөлшері туралы кеңейтілген ақпаратқа қол жеткізуге сілтеме қамтылуға тиіс.

      2. Электрондық лотерея билеттеріндегі ақпарат Қазақстан Республикасы тілдер туралы заңнамасының талаптарына сай болуға тиіс.

      3. Электрондық лотерея билеті электрондық цифрлық қолтаңба арқылы куәландыруды талап етпейді.

      Ескерту. 12-бапқа өзгерістер енгізілді – ҚР 10.06.2020 № 343-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 08.07.2024 № 116-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

12-1-бап. Лотерея билеттерін, электрондық лотерея билеттерін таратуға (өткізуге), лотерея терминалдарын орнатуға қойылатын талаптар

      1. Лотерея операторы лотерея билеттерін таратуды (өткізуді) дербес және (немесе) лотерея таратушы (агенті) арқылы жүзеге асырады.

      2. Лотерея операторы электрондық лотерея билеттерін таратуды (өткізуді) өзінің ресми интернет-ресурсы және (немесе) лотерея мобильді қосымшасы арқылы дербес жүзеге асырады.

      3. Лотерея билеттерін тарату (өткізу):

      1) лотерея терминалдары;

      2) стационарлық емес сауда объектілері;

      3) Ұлттық пошта операторының пошта байланысы бөлімшелері;

      4) лотерея операторының бөлімшелері (лотерея орталығы) арқылы жүзеге асырылады.

      4. Мыналарда:

      1) көппәтерлі тұрғын үйлерде, жатақханаларда;

      2) білім беру ұйымдарында және олардан бір жүз метр радиуста;

      3) денсаулық сақтау ұйымдарында және олардан бір жүз метр радиуста;

      4) ғибадат ғимараттарында (құрылысжайларында);

      5) мәдениет ұйымдары орналасқан жеке тұрған ғимараттар мен құрылысжайларда лотерея билеттерін таратуға, ал лотерея терминалдарын орнатуға болмайды.

      5. Осы Заңда көзделгеннен басқа, өзгеше тәртіппен және тәсілдермен лотерея билеттерін, электрондық лотерея билеттерін таратуға (өткізуге), лотерея терминалдарын орнатуға тыйым салынады.

      Ескертпу. 12-1-баппен толықтырылды – ҚР 08.07.2024 № 116-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

13-бап. Жүлде қорының ұтыс ойынын өткізуге қойылатын талаптар

      1. Жүлде қорының ұтыс ойынын өткізу осы Заңға және лотереяны өткізу шарттарына сәйкес жүзеге асырылады.

      2. Тираждық лотереяның жүлде қорының ұтыс ойынын лотереяға қатысушы өз ұтысын анықтау мақсатында генерациялау арқылы кездейсоқ ұтқан лотерея комбинациясын өзінің лотерея билетіндегі, электрондық лотерея билетіндегі лотерея комбинациясымен салыстыруға тиіс лотерея жабдығы жүзеге асырады.

      3. Тираждық лотереяның жүлде қорының ұтыс ойынын өткізу кезінде лотерея операторы тираждық комиссия құрады, ол өз қызметін осы Заңға және лотереялар өткізу қағидаларына сәйкес жүзеге асырады.

      Тираждық комиссияның құрамына қоғамдық бірлестіктердің немесе өзге де коммерциялық емес ұйымдардың өкілдері енгізілуге тиіс.

      4. Тираждық комиссияның міндеттері:

      1) лотерея өткізу шарттарының Қазақстан Республикасының лотереялар және лотерея қызметі туралы заңнамасында белгіленген талаптарға сәйкестігін растау;

      2) тираждың ұтыс ойынына қатысатын лотерея билеттерінің, электрондық лотерея билеттерінің санын растау;

      3) тираждық комиссия мүшелерінің тираждық комиссия хаттамасына және тиражды өткізу нәтижелерінің ресми кестесіне қол қою арқылы тиражды өткізу нәтижелерін растау.

      Тираждық комиссия хаттамасына және тиражды өткізу нәтижелерінің ресми кестесіне тираждың ұтыс ойыны өткізілген датадан бастап бір жұмыс күнінен кешіктірілмейтін мерзімде қол қойылады.

      5. Лотерея операторы ұтыстарды айқындау рәсімін көрсете отырып, тираждық лотереяның жүлде қорының ұтыс ойынын телеарнада тікелей эфирде немесе интернет желісінде трансляциялауды қамтамасыз етеді.

      6. Тираждық лотереяның жүлде қорының әрбір ұтыс ойынының және лотерея билеттері, электрондық лотерея билеттері бойынша ұтыстардың нәтижелерін лотерея операторы көрсетілген ұтыс ойыны өткізілген кезден бастап үш жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасының бүкіл аумағында таралатын мерзімді баспасөз басылымдарында жариялайды немесе он екі сағат ішінде лотерея операторының интернет-ресурсында орналастырады.

      7. Тираждық лотереяны өткізу тоқтатылған жағдайда, бас жүлдені қоса алғанда, оның жүлде қоры толық ойнатылуға тиіс.

      8. Мезеттік лотереяның жүлде қорының ұтыс ойыны:

      1) лотереяға қатысушының лотерея билетінде, электрондық лотерея билетінде дайындау кезеңінде оған салынған жасырын лотерея комбинациясын анықтауынан;

      2) лотереяға қатысушы анықтаған ақпаратты лотереяны өткізу шарттарымен салыстырып-тексеруден тұрады.

      9. Мезеттік лотереяның жүлде қорының мұндай ұтыс ойынын өткізу нәтижесін ұтыс ойыны басталғанға дейін алдын ала айқындауға мүмкіндік беретін рәсімдер мен алгоритмдерді пайдалануға тыйым салынады.

      Ескерту. 13-бапқа өзгерістер енгізілді – ҚР 10.06.2020 № 343-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 08.07.2024 № 116-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

14-бап. Лотереядан аударымдар

      Лотерея операторы өткізілген лотерея билеттерінен, электрондық лотерея билеттерінен түскен түсім мен жүлде қоры арасындағы айырманың кемінде он пайызын дене шынықтыру мен спортты дамытуға бағытталған бюджеттен тыс ақша қаражатын бөлу жөніндегі қызметті жүзеге асыратын бірыңғай операторға дене шынықтыру мен спортты дамыту үшін, сондай-ақ өткізілген лотерея билеттерінен, электрондық лотерея билеттерінен түскен түсім мен жүлде қоры арасындағы айырманың кемінде он пайызын "Қазақстан халқына" қоғамдық қорына міндетті мүліктік жарна нысанында тоқсан сайын жіберуге міндетті.

      Ескерту. 14-бап жаңа редакцияда – ҚР 30.12.2022 № 177-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен; өзгеріс енгізілді – ҚР 08.07.2024 № 116-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

4-тарау. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ЛОТЕРЕЯЛАР ЖӘНЕ ЛОТЕРЕЯ
ҚЫЗМЕТІ ТУРАЛЫ ЗАҢНАМАСЫН БҰЗҒАНЫ ҮШІН ЖАУАПТЫЛЫҚ. ҚАЗАҚСТАН
РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ЛОТЕРЕЯЛАР ЖӘНЕ ЛОТЕРЕЯ ҚЫЗМЕТІ ТУРАЛЫ
ЗАҢНАМАСЫНЫҢ САҚТАЛУЫНА МЕМЛЕКЕТТІК БАҚЫЛАУ

15-бап. Қазақстан Республикасының лотереялар және лотерея қызметі туралы заңнамасын бұзғаны үшін жауаптылық

      Қазақстан Республикасының лотереялар және лотерея қызметі туралы заңнамасын бұзу Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жауаптылыққа алып келеді.

16-бап. Қазақстан Республикасының лотереялар және лотерея қызметі туралы заңнамасының сақталуына мемлекеттік бақылау

      1. Қазақстан Республикасының лотереялар және лотерея қызметі туралы заңнамасының сақталуына мемлекеттік бақылау Қазақстан Республикасының Кәсіпкерлік кодексіне сәйкес жоспардан тыс тексеру және бақылау субъектісіне (объектісіне) бару арқылы профилактикалық бақылау нысанында жүзеге асырылады.

      2. Алып тасталды – ҚР 06.04.2024 № 71-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
      Ескерту. 16-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 06.04.2024 № 71-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

5-тарау. ҚОРЫТЫНДЫ ЖӘНЕ ӨТПЕЛІ ЕРЕЖЕЛЕР

17-бап. Өтпелі ережелер

      Лотереяларды ұйымдастыру және өткізу саласындағы қызметті жүзеге асыратын лицензиаттар осы Заң қолданысқа енгізілген күннен бастап алты ай ішінде бас жүлделерді қоса алғанда, тиісті лотереялардың жүлде қорларын толық ұтысқа салу, ұтыстарды төлеуді жүргізуге және жүлде қорын ойнату өткізілмеген, сатылған лотерея билеттері, түбіртектер немесе өзге де құжаттар үшін ақшаны қайтаруға міндетті.

18-бап. Осы заңды қолданысқа енгізу тәртібі

      Осы Заң күшіне енгізілген күннен бастап алты ай өткен соң қолданысқа енгізілетін осы Заңның 5-бабының 2 және 4-тармақтарын қоспағанда, осы Заң алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Қазақстан Республикасының
Президенті
Н. Назарбаев

О лотереях и лотерейной деятельности

Закон Республики Казахстан от 9 апреля 2016 года № 495-V ЗРК.

      Примечание РЦПИ!
      Порядок введения в действие настоящего Закона см. ст.18
      Вниманию пользователей!
      Для удобства пользования РЦПИ создано ОГЛАВЛЕНИЕ.
      Сноска. Преамбула исключена Законом РК от 08.07.2024 № 116-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 1. ОБЩИЕ ПОЛОЖЕНИЯ

Статья 1. Основные понятия, используемые в настоящем Законе

      В настоящем Законе используются следующие основные понятия:

      1) суперприз – часть призового фонда тиражной лотереи, не разыгранная в ходе проведения розыгрыша тиража и переходящая из одного тиража в следующий тираж согласно условиям проведения лотереи;

      2) призовой фонд – деньги и (или) иное имущество, формируемые за счет распространения (реализации) лотерейных билетов, электронных лотерейных билетов либо за счет собственных средств оператора лотереи и выплачиваемые участникам лотереи в виде выигрыша;

      3) розыгрыш призового фонда – процесс, который проводится после распространения (реализации) лотерейных билетов, электронных лотерейных билетов и направленный на определение выигравшего (выигравших) участника (участников) лотереи;

      4) лотерея – игра, которая проводится в соответствии с настоящим Законом, условиями проведения лотереи и договором, в которой одна сторона (оператор лотереи) проводит розыгрыш призового фонда, а вторая сторона (участник лотереи) получает право на выигрыш, если она будет признана выигравшей в соответствии с условиями проведения лотереи. Лотереей не является розыгрыш призов, направленных на стимулирование продаж товаров (услуг) коммерческими организациями;

      5) центр обработки лотерейной информации – аппаратно-программный комплекс, подключенный к сетям связи и предназначенный для получения, хранения и учета информации о распространенных (реализованных) лотерейных билетах, электронных лотерейных билетах, выручке от реализованных лотерейных билетов, электронных лотерейных билетов, выплаченных выигрышах, и ее передачи от оператора лотереи в центр лотерейной отчетности;

      6) лотерейный билет – документ, подтверждающий право на участие в лотерее;

      7) центр лотерейной отчетности – аппаратно-программный комплекс, подключенный посредством сетей связи к центру обработки лотерейной информации, позволяющий своевременно получать от оператора лотереи информацию о распространенных (реализованных) лотерейных билетах, электронных лотерейных билетах, выручке от реализованных лотерейных билетов, электронных лотерейных билетов, выплаченных выигрышах;

      8) лотерейное оборудование – устройство или устройства (генератор случайных чисел, механические, электрические, электронные или иные технические устройства), предназначенное (предназначенные) для определения выигрышной лотерейной комбинации;

      9) уполномоченный орган в сфере лотереи и лотерейной деятельности (далее – уполномоченный орган) – центральный исполнительный орган, осуществляющий руководство в сфере лотереи и лотерейной деятельности;

      10) лотерейная комбинация – предусмотренная условиями проведения лотереи совокупность символов (надписей, чисел, знаков, рисунков), указанная в лотерейном билете, электронном лотерейном билете;

      11) участник лотереи – физическое лицо, достигшее восемнадцатилетнего возраста, владеющее лотерейным билетом, электронным лотерейным билетом, дающим право на участие в розыгрыше призового фонда;

      11-1) лотерейное мобильное приложение – программный продукт оператора лотереи, установленный и запущенный на абонентском устройстве сотовой связи, предоставляющий доступ к реализации (оформлению) электронных лотерейных билетов;

      12) исключен Законом РК от 10.06.2020 № 343-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

      13) оператор лотереи – юридическое лицо, осуществляющее деятельность по проведению лотерей;

      14) проведение лотереи – осуществление мероприятий, включающих в себя изготовление лотерейных билетов, электронных лотерейных билетов либо заключение договоров на их изготовление, а также заключение договоров с изготовителем лотерейного и иного необходимого для проведения лотереи оборудования, программных продуктов и (или) иных необходимых для проведения лотереи договоров (контрактов), распространение (реализация) и учет лотерейных билетов, электронных лотерейных билетов, розыгрыш призового фонда, экспертиза выигрышных лотерейных билетов, электронных лотерейных билетов, выплата выигрышей участникам лотереи, осуществление иных действий и мероприятий, необходимых для проведения лотереи;

      14-1) распространитель (агент) лотереи – индивидуальный предприниматель или юридическое лицо, осуществляющие за вознаграждение распространение (реализацию) лотерейных билетов, электронных лотерейных билетов, проверку выигрышных лотерейных билетов, электронных лотерейных билетов, а также выплату выигрышей от имени и за счет оператора лотереи;

      15) лотерейный терминал – оборудование, предназначенное для реализации (оформления) лотерейных билетов;

      16) моментальная лотерея – вид лотереи, в которой совокупность символов (надписей, чисел, знаков, рисунков), позволяющая определить выигрыши, закладывается в лотерейные билеты, электронные лотерейные билеты на стадии изготовления и до их распространения (реализации) среди участников лотереи. При проведении моментальной лотереи участник такой лотереи непосредственно после оплаты лотерейного билета, электронного лотерейного билета и выдачи (оформления) лотерейного билета, электронного лотерейного билета определяет наличие и размер своего выигрыша или его отсутствие;

      17) тираж – количество распространенных (реализованных) лотерейных билетов, электронных лотерейных билетов, участвующих в розыгрыше призового фонда (части призового фонда) в соответствии с условиями проведения лотереи;

      18) тиражная лотерея – вид лотереи, в которой розыгрыш призового фонда между участниками лотереи проводится с использованием лотерейного оборудования единовременно после распространения (реализации) лотерейных билетов, электронных лотерейных билетов;

      19) выигрыш – часть призового фонда, выплачиваемая оператором лотереи в размере и форме (денежной или в натуре) в соответствии с условиями проведения лотереи участнику лотереи, признанному выигравшим в соответствии с условиями проведения лотереи.

      20) электронный лотерейный билет – документ в электронно-цифровой форме, подтверждающий право на участие в лотерее;

      Сноска. Статья 1 с изменениями, внесенными законами РК от 10.06.2020 № 343-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 19.04.2023 № 223-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 08.07.2024 № 116-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 1-1. Цели и задачи законодательства Республики Казахстан о лотереях и лотерейной деятельности

      1. Целями законодательства Республики Казахстан о лотереях и лотерейной деятельности являются обеспечение гарантии прав участников лотереи, регулирование деятельности оператора лотереи.

      2. Задачи законодательства Республики Казахстан о лотереях и лотерейной деятельности:

      1) определение условий и особенностей организации лотереи и лотерейной деятельности и ее проведения;

      2) установление организационных основ государственного контроля и регулирования в сфере лотереи и лотерейной деятельности.

      Сноска. Закон дополнен статьей 1-1 в соответствии с Законом РК от 08.07.2024 № 116-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 2. Законодательство Республики Казахстан о лотереях и лотерейной деятельности

      1. Законодательство Республики Казахстан о лотереях и лотерейной деятельности основывается на Конституции Республики Казахстан и состоит из настоящего Закона и иных нормативных правовых актов Республики Казахстан.

      2. Если международным договором, ратифицированным Республикой Казахстан, установлены иные правила, чем те, которые содержатся в настоящем Законе, то применяются правила международного договора.

Статья 3. Основные принципы в сфере лотереи и лотерейной деятельности

      Основными принципами в сфере лотереи и лотерейной деятельности являются:

      1) обеспечение равенства условий участия в лотерее, предполагающего равенство шансов участников лотереи на выигрыш;

      2) обеспечение гласности, предполагающей обязательную публикацию условий проведения лотереи и результатов розыгрышей призового фонда тиражных лотерей.

Статья 4. Гарантии прав участников лотереи

      1. Договор между оператором лотереи и участником лотереи признается заключенным с момента оплаты участником лотереи стоимости лотерейного билета, электронного лотерейного билета и выдачи (оформления) лотерейного билета, электронного лотерейного билета.

      2. Приобретение лотерейного билета, электронного лотерейного билета служит основанием возникновения гражданско-правового обязательства, в соответствии с которым участник лотереи вправе требовать от оператора лотереи:

      1) соблюдения условий проведения лотереи;

      2) выплаты выигрыша.

      3. Участник лотереи вправе оспаривать в суде решения и действия (бездействие) оператора лотереи.

      4. Оператор лотереи не вправе разглашать сведения о выигравшем участнике лотереи, если не получено его письменное согласие, за исключением случаев, предусмотренных законами Республики Казахстан.

      5. В случае лишения статуса оператора лотереи оператор лотереи обязан прекратить распространение (реализацию) лотерейных билетов, электронных лотерейных билетов, проинформировать об этом участников лотереи через периодические печатные издания и на интернет-ресурсе оператора лотереи, в течение трех месяцев произвести выплату выигрышей по соответствующей лотерее, розыгрыш которой проведен, и вернуть деньги за реализованные лотерейные билеты, электронные лотерейные билеты, розыгрыш призового фонда в которой не был проведен.

      Сноска. Статья 4 с изменениями, внесенными законами РК от 10.06.2020 № 343-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 08.07.2024 № 116-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 5. Виды и особенности проведения лотерей

      Сноска. Заголовок статьи 5 в редакции Закона РК от 10.06.2020 № 343-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      1. Лотерея в зависимости от способа ее проведения подразделяется на следующие виды:

      1) моментальная;

      2) тиражная.

      1-1. Особенности проведения лотерей определяются правилами проведения лотерей.

      Примечание РЦПИ!
      Пункт 2 вводится в действие по истечении шести месяцев со дня введения в действие настоящего Закона.

      2. Запрещаются организация и проведение в Республике Казахстан иных лотерей, кроме лотерей, организуемых и проводимых в порядке, предусмотренном настоящим Законом.

      3. Не допускается проведение азартных игр и (или) пари под видом лотерей.

      Примечание РЦПИ!
      Пункт 4 вводится в действие по истечении шести месяцев со дня введения в действие настоящего Закона.

      4. Запрещается проведение лотереи лицом, не являющимся оператором лотереи.

      5. Запрещается распространение (реализация) лотерейных билетов, электронных лотерейных билетов лицом, не являющимся оператором лотереи или распространителем (агентом) лотереи.

      Сноска. Статья 5 с изменениями, внесенными законами РК от 10.06.2020 № 343-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 08.07.2024 № 116-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 2. ГОСУДАРСТВЕННОЕ РЕГУЛИРОВАНИЕ В СФЕРЕ ЛОТЕРЕИ
И ЛОТЕРЕЙНОЙ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ

Статья 6. Компетенция Правительства Республики Казахстан

      Правительство Республики Казахстан разрабатывает основные направления государственной политики в сфере лотереи и лотерейной деятельности и организует их осуществление.

      Сноска. Статья 6 - в редакции Закона РК от 19.04.2023 № 223-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 7. Компетенция уполномоченного органа

      Уполномоченный орган:

      1) формирует и реализует государственную политику в сфере лотереи и лотерейной деятельности;

      1-1) определяет оператора лотереи и срок предоставления ему права проведения лотереи;

      2) осуществляет государственный контроль за соблюдением законодательства Республики Казахстан о лотереях и лотерейной деятельности, а также за соблюдением законодательства Республики Казахстан о противодействии легализации (отмыванию) доходов, полученных преступным путем, и финансированию терроризма;

      3) разрабатывает и совместно с уполномоченным органом по предпринимательству утверждает критерии оценки рисков, проверочные листы в соответствии с Предпринимательским кодексом Республики Казахстан;

      3-1) разрабатывает и утверждает правила проведения лотерей;

      3-2) разрабатывает и утверждает нормативные правовые акты в сфере лотереи и лотерейной деятельности в соответствии с законодательством Республики Казахстан;

      4) осуществляет иные полномочия, предусмотренные настоящим Законом, иными законами Республики Казахстан, актами Президента Республики Казахстан и Правительства Республики Казахстан.

      Сноска. Статья 7 с изменениями, внесенными законами РК от 10.06.2020 № 343-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 01.07.2022 № 131-VII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 19.04.2023 № 223-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 08.07.2024 № 116-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 3. ПРОВЕДЕНИЕ ЛОТЕРЕИ

Статья 8. Общие требования, предъявляемые к оператору лотереи

      1. Оператор лотереи не вправе заниматься иными видами предпринимательской деятельности, кроме проведения лотереи.

      2. Не могут выступать в качестве оператора лотереи юридические лица:

      1) финансово-хозяйственная деятельность которых приостановлена в соответствии с законодательством Республики Казахстан;

      2) включенные в перечень организаций, связанных с финансированием терроризма и экстремизма, в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан;

      3) имеющие неисполненные обязательства по исполнительным документам и включенные уполномоченным органом в сфере обеспечения исполнения исполнительных документов в соответствующий реестр должников;

      4) учредителями (участниками) и (или) исполнительным органом, и (или) аффилиированным лицом которых являются лица, являющиеся близкими родственниками, супругом (супругой) или свойственниками руководителей уполномоченного органа;

      5) учредителями (участниками) и (или) исполнительным органом, и (или) аффилиированным лицом которых являются лица, имеющие неснятую или непогашенную судимость за преступления в сфере экономики либо умышленные преступления средней тяжести, тяжкие преступления, особо тяжкие преступления, и (или) лица, включенные в перечень лиц, связанных с финансированием терроризма и экстремизма, в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

      3. Оператор лотереи должен обеспечить размещение центра лотерейной отчетности в уполномоченном органе.

      Оператор лотереи посредством центра обработки лотерейной информации должен обеспечить сбор, формирование, хранение и учет информации о распространенных (реализованных) лотерейных билетах, электронных лотерейных билетах, выручке от реализованных лотерейных билетов, электронных лотерейных билетов, выплаченных выигрышах и ее представление в центр лотерейной отчетности не реже одного раза в месяц.

      Сноска. Статья 8 с изменениями, внесенными законами РК от 10.06.2020 № 343-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 08.07.2024 № 116-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 8-1. Распространитель (агент) лотереи

      Распространитель (агент) лотереи осуществляет свою деятельность на основании договора поручения, заключаемого с оператором лотереи.

      Договор поручения заключается в соответствии с гражданским законодательством Республики Казахстан с особенностями по распространению (реализации) лотереи, предусмотренными настоящим Законом и правилами проведения лотерей.

      Сноска. Глава 3 дополнена статьей 8-1 в соответствии с Законом РК от 10.06.2020 № 343-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 9. Требования к лотерейному терминалу, центру обработки лотерейной информации, центру лотерейной отчетности, лотерейному оборудованию

      1. Лотерейные терминалы должны быть оснащены контрольно-кассовыми машинами, модели которых включены в государственный реестр контрольно-кассовых машин в соответствии с Кодексом Республики Казахстан "О налогах и других обязательных платежах в бюджет" (Налоговый кодекс).

      Лотерейные терминалы также могут предусматривать возможность осуществления выплаты выигрышей с учетом удержания индивидуального подоходного налога у источника выплаты.

      2. Центр обработки лотерейной информации должен находиться на территории Республики Казахстан.

      Центр обработки лотерейной информации и центр лотерейной отчетности должны обеспечивать защиту информации от утраты, хищения, искажения, подделки, несанкционированных доступа и действий по ее распространению, блокированию, уничтожению, модификации, копированию и иных незаконных действий.

      3. Технические характеристики лотерейного оборудования должны обеспечивать случайность распределения выигрышей при розыгрыше призового фонда.

      4. Лотерейное оборудование не должно содержать скрытые возможности и (или) процедуры и алгоритмы, позволяющие предопределить результат проведения розыгрыша призового фонда до начала такого розыгрыша.

      5. Лотерейное оборудование не должно иметь соединения по сети связи с лотерейными терминалами.

      Сноска. Статья 9 с изменением, внесенным Законом РК от 10.06.2020 № 343-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 10. Условия проведения лотереи

      1. Условия проведения лотереи разрабатываются и утверждаются оператором лотереи.

      Условия проведения лотереи, внесения изменений и дополнений подлежат согласованию в уполномоченном органе в порядке, установленном настоящей статьей.

      2. Условия проведения лотереи должны включать в себя следующие сведения:

      1) наименование лотереи;

      2) указание на способ, территорию и технологию проведения лотереи, а также способ формирования призового фонда;

      3) наименование оператора лотереи с указанием его места нахождения, банковских реквизитов, бизнес-идентификационного номера;

      4) сроки проведения лотереи;

      5) описание концепции лотереи;

      6) организационно-технологическое описание лотереи;

      7) права и обязанности участников лотереи;

      8) порядок и сроки выплаты выигрыша участнику лотереи, признанному выигравшим, а также сроки проведения экспертизы выигрышных лотерейных билетов, электронных лотерейных билетов;

      9) порядок информирования участников лотереи о правилах участия в лотерее и результатах розыгрыша призового фонда;

      10) порядок распространения (реализации) лотерейных билетов, электронных лотерейных билетов;

      11) цена лотерейного билета, электронного лотерейного билета;

      12) размер и форма (денежная или в натуре) выигрыша;

      13) планируемый размер призового фонда;

      14) порядок проведения розыгрыша призового фонда, алгоритм определения выигрышей, правила формирования и розыгрыша суперприза (при наличии).

      3. Оператор лотереи обязан согласовать условия проведения лотереи, внесения изменений и дополнений в уполномоченном органе на соответствие законодательству Республики Казахстан о лотереях и лотерейной деятельности.

      Оператор лотереи не вправе проводить лотереи без утвержденных и согласованных в уполномоченном органе условий проведения лотереи.

      Условия проведения лотереи, внесения изменений и дополнений считаются недействительными при отсутствии согласования с уполномоченным органом.

      4. Уполномоченный орган согласовывает либо отказывает в согласовании условий проведения лотереи, внесения изменений и дополнений в течение пяти рабочих дней со дня их поступления.

      5. После утверждения согласованных уполномоченным органом условий проведения лотереи оператор лотереи обязан направить их оригинальный экземпляр в уполномоченный орган не позднее чем за десять календарных дней до начала ее проведения и разместить условия проведения лотереи на своем интернет-ресурсе не позднее чем за один календарный день.

      Сноска. Статья 10 с изменениями, внесенными законами РК от 10.06.2020 № 343-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 08.07.2024 № 116-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 11. Формирование и распределение призового фонда

      1. Оператор лотереи обязан обеспечить формирование призового фонда в размере не менее пятидесяти процентов от выручки от реализованных лотерейных билетов, электронных лотерейных билетов конкретной лотереи либо за счет собственных средств.

      2. Призовой фонд формируется в соответствии с настоящей статьей и условиями проведения лотереи.

      3. Призовой фонд тиражной лотереи формируется до начала его розыгрыша.

      4. Оператору лотереи запрещается обременять призовой фонд какими-либо обязательствами, за исключением обязательств перед участниками лотереи по выплате выигрышей, а также использовать средства призового фонда иначе чем на выплату выигрышей.

      5. Призовой фонд тиражной лотереи должен полностью разыгрываться в рамках тиража, к которому он относится, за исключением тиражной лотереи, использующей в условиях проведения принцип накопительного формирования призового фонда в течение нескольких тиражей (суперприз).

      6. Выплата выигрышей осуществляется в соответствии с настоящим Законом и условиями проведения лотереи.

      Выплата выигрышей должна начинаться не позднее чем в тридцатидневный срок после проведения соответствующего тиража и продолжаться не менее чем шесть месяцев с момента опубликования результатов данного тиража (розыгрыша призового фонда). По истечении этого срока претензии по невостребованным выигрышам принимаются в порядке, предусмотренном условиями проведения лотереи.

      7. Выигрыши, не востребованные в установленный условиями проведения лотереи срок, хранятся оператором лотереи в течение трех лет с момента опубликования результатов соответствующего тиража (розыгрыша призового фонда), после чего зачисляются в доход бюджета в виде неналогового платежа.

      Сноска. Статья 11 с изменением, внесенным Законом РК от 10.06.2020 № 343-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 08.07.2024 № 116-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 12. Требования к лотерейным билетам, электронным лотерейным билетам

      Сноска. Заголовок статьи 12 с изменением, внесенным Законом РК от 08.07.2024 № 116-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      1. Лотерейные билеты должны содержать следующую обязательную информацию:

      1) наименование лотереи;

      2) наименование, место нахождения, номера телефонов и интернет-ресурс оператора лотереи;

      3) номер или наименование тиража (для тиражных лотерей);

      4) номер лотерейного билета;

      5) цену лотерейного билета;

      6) дату и место проведения розыгрыша призового фонда (для тиражной лотереи);

      7) данные о месте и сроках получения выигрыша;

      8) размер призового фонда.

      1-1. Электронные лотерейные билеты должны содержать следующую обязательную информацию:

      1) наименование оператора лотереи;

      2) номер электронного лотерейного билета;

      3) цену электронного лотерейного билета;

      4) ссылку на доступ к расширенной информации о месте нахождения, номерах телефонов и интернет-ресурсе оператора лотереи, наименовании лотереи, номере или наименовании тиража, дате и месте проведения розыгрыша призового фонда, месте и сроках получения выигрыша, размере призового фонда.

      2. Информация, содержащаяся в лотерейных билетах, электронных лотерейных билетах, должна отвечать требованиям законодательства Республики Казахстан о языках.

      3. Электронный лотерейный билет не требует удостоверения посредством электронной цифровой подписи.

      Сноска. Статья 12 с изменениями, внесенными законами РК от 10.06.2020 № 343-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 08.07.2024 № 116-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 12-1. Требования к распространению (реализации) лотерейных билетов, электронных лотерейных билетов, установке лотерейных терминалов.

      1. Оператор лотереи осуществляет распространение (реализацию) лотерейных билетов самостоятельно и (или) через распространителя (агента) лотереи.

      2. Оператор лотереи осуществляет распространение (реализацию) электронных лотерейных билетов самостоятельно, через свой официальный интернет-ресурс и (или) лотерейное мобильное приложение.

      3. Распространение (реализация) лотерейных билетов осуществляется через:

      1) лотерейные терминалы;

      2) нестационарные торговые объекты;

      3) отделения почтовой связи Национального оператора почты;

      4) отделения оператора лотереи (лотерейный центр).

      4. Лотерейные билеты не могут распространяться, а лотерейные терминалы не могут устанавливаться в:

      1) многоквартирных жилых домах, общежитиях;

      2) организациях образования и в радиусе ста метров от них;

      3) организациях здравоохранения и в радиусе ста метров от них;

      4) культовых зданиях (сооружениях);

      5) отдельно стоящих зданиях и сооружениях, в которых расположены организации культуры.

      5. Запрещаются распространение (реализация) лотерейных билетов, электронных лотерейных билетов, установка лотерейных терминалов в ином порядке и способами, кроме тех, которые предусмотрены настоящим Законом.

      Сноска. Глава 3 дополнена статьей 12-1 в соответствии с Законом РК от 08.07.2024 № 116-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 13. Требования к проведению розыгрыша призового фонда

      1. Проведение розыгрыша призового фонда осуществляется в соответствии с настоящим Законом и условиями проведения лотереи.

      2. Розыгрыш призового фонда тиражной лотереи осуществляется лотерейным оборудованием путем генерации случайным образом выигравшей лотерейной комбинацией, которую участник лотереи в целях выявления своего выигрыша должен сравнить с лотерейной комбинацией в своем лотерейном билете, электронном лотерейном билете.

      3. При проведении розыгрыша призового фонда тиражной лотереи оператор лотереи создает тиражную комиссию, которая осуществляет свою деятельность в соответствии с настоящим Законом и правилами проведения лотерей.

      В состав тиражной комиссии могут быть включены представители общественных объединений или иных некоммерческих организаций.

      4. Обязанности тиражной комиссии:

      1) подтверждение соответствия условий проведения лотереи требованиям, установленным законодательством Республики Казахстан о лотереях и лотерейной деятельности;

      2) подтверждение количества участвующих в розыгрыше тиража лотерейных билетов, электронных лотерейных билетов;

      3) подтверждение результатов проведения тиража путем подписания членами тиражной комиссии протокола тиражной комиссии и официальной таблицы результатов проведения тиража.

      Протокол тиражной комиссии и официальная таблица результатов проведения тиража подписываются в срок не позднее одного рабочего дня с даты проведения розыгрыша тиража.

      5. Оператор лотереи обеспечивает трансляцию розыгрыша призового фонда тиражной лотереи с демонстрацией процедуры определения выигрышей на телеканале в прямом эфире или в сети интернет.

      6. Результаты каждого розыгрыша призового фонда и выигрышей по лотерейным билетам, электронным лотерейным билетам тиражной лотереи публикуются оператором лотереи в периодических печатных изданиях, распространяемых на всей территории Республики Казахстан, в течение трех рабочих дней или размещаются на интернет-ресурсе оператора лотереи в течение двенадцати часов с момента проведения указанного розыгрыша.

      7. В случае прекращения проведения тиражной лотереи ее призовой фонд должен быть разыгран полностью, включая суперприз.

      8. Розыгрыш призового фонда моментальной лотереи состоит в:

      1) выявлении участником лотереи скрытой лотерейной комбинации, которая заложена в лотерейном билете, электронном лотерейном билете на стадии его изготовления;

      2) сопоставлении выявленной участником лотереи информации с условиями проведения лотереи.

      9. Запрещается использование процедур и алгоритмов, которые позволяют предопределить результат проведения розыгрыша призового фонда моментальной лотереи до начала такого розыгрыша.

      Сноска. Статья 13 с изменениями, внесенными законами РК от 10.06.2020 № 343-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 08.07.2024 № 116-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 14. Отчисления от лотереи

      Оператор лотереи обязан ежеквартально направлять на развитие физической культуры и спорта не менее десяти процентов от разницы между выручкой от реализованных лотерейных билетов, электронных лотерейных билетов и призовым фондом единому оператору, осуществляющему деятельность по распределению внебюджетных денежных средств, направленных на развитие физической культуры и спорта, а также не менее десяти процентов от разницы между выручкой от реализованных лотерейных билетов, электронных лотерейных билетов и призовым фондом в форме обязательных имущественных взносов в общественный фонд "Қазақстан халқына".

      Сноска. Статья 14 - в редакции Закона РК от 30.12.2022 № 177-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); с изменениями, внесенными Законом РК от 08.07.2024 № 116-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 4. ОТВЕТСТВЕННОСТЬ ЗА НАРУШЕНИЕ ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА
РЕСПУБЛИКИ КАЗАХСТАН О ЛОТЕРЕЯХ И ЛОТЕРЕЙНОЙ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ.
ГОСУДАРСТВЕННЫЙ КОНТРОЛЬ ЗА СОБЛЮДЕНИЕМ ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА
РЕСПУБЛИКИ КАЗАХСТАН О ЛОТЕРЕЯХ И ЛОТЕРЕЙНОЙ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ

Статья 15. Ответственность за нарушение законодательства Республики Казахстан о лотереях и лотерейной деятельности

      Нарушение законодательства Республики Казахстан о лотереях и лотерейной деятельности влечет ответственность, установленную законами Республики Казахстан.

Статья 16. Государственный контроль за соблюдением законодательства Республики Казахстан о лотереях и лотерейной деятельности

      1. Государственный контроль за соблюдением законодательства Республики Казахстан о лотереях и лотерейной деятельности осуществляется в форме внеплановой проверки и профилактического контроля с посещением субъекта (объекта) контроля в соответствии с Предпринимательским кодексом Республики Казахстан.

      2. исключен Законом РК от 06.04.2024 № 71-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
      Сноска. Статья 16 с изменениями, внесенными Законом РК от 06.04.2024 № 71-VIII (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 5. ЗАКЛЮЧИТЕЛЬНЫЕ И ПЕРЕХОДНЫЕ ПОЛОЖЕНИЯ

Статья 17. Переходные положения

      Лицензиаты, осуществляющие деятельность в сфере организации и проведения лотерей, в течение шести месяцев со дня введения в действие настоящего Закона обязаны полностью разыграть призовые фонды соответствующих лотерей, включая суперпризы, произвести выплату выигрышей и вернуть деньги за реализованные лотерейные билеты, квитанции или иные документы, розыгрыш призового фонда которых не был проведен.

Статья 18. Порядок введения в действие настоящего Закона

      Настоящий Закон вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования, за исключением пунктов 2 и 4 статьи 5 настоящего Закона, которые вводятся в действие по истечении шести месяцев со дня введения в действие настоящего Закона.

Президент


Республики Казахстан

Н. НАЗАРБАЕВ