ИПС "Әділет"

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      Осы Заңның қолданысқа енгізілу тәртібін 16-б. қараңыз.
      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      Қолданушыларға ыңғайлы болуы үшін ЗҚАИ мазмұнды жасады.

Осы Заң қоғамдық бақылаудың мақсатын, міндеттері мен қағидаттарын айқындайды, сондай-ақ Қазақстан Республикасында қоғамдық бақылауды ұйымдастыруға және жүзеге асыруға байланысты қоғамдық қатынастарды реттейді.

1-тарау. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негізгі ұғымдар

Осы Заңда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:

1) қоғамдық бақылау – қоғамдық бақылау субъектілерінің осы Заңда және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында белгіленген тәртіппен және нысандарда жүзеге асырылатын, қоғамдық бақылау объектілерінің актілері мен шешімдерінің қоғамдық мүдделерге сәйкестігін талдауға және бағалауға бағытталған қызметі;

2) қоғамдық бақылауды жүзеге асыру кезіндегі мүдделер қақтығысы – қоғамдық бақылау субъектілерінің, сарапшының, қоғамдық бақылау субъектілері мүшесінің (қатысушысының), құрылтайшысының, басшысының, жұмыскерінің жеке мүдделілігі олардың өз міндеттерін бейтарап және объективті атқаруына әсер ететін немесе әсер ете алатын және (немесе) осындай мүдделілік пен осы Заңда белгіленген қағидаттар арасында қайшылықтың туындауына алып келетін жағдай;

3) қоғамдық бақылау нәтижелері бойынша қорытынды құжат (бұдан әрі – қорытынды құжат) – Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген, қоғамдық бақылау субъектілері қоғамдық бақылау нәтижелері бойынша әзірлеген хаттама, қорытынды, ұсыным, өзге де құжаттар;

4) қоғамдық бақылау объектілері – атқарушы мемлекеттік билік және жергілікті мемлекеттік басқару органдары, мекемелері, мемлекеттік органдар болып табылмайтын мемлекеттік мекемелер, квазимемлекеттік сектор субъектілері, дербес білім беру ұйымдары, қызметі қоғамдық мүдделермен байланысты орталық және (немесе) жергілікті атқарушы органдардың функцияларын орындаушылар болып табылатын ұйымдар, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген өзге де қоғамдық бақылау объектілері.

Қазақстан Республикасының ерекше режимдік, режимдік объектілері санатына жатқызылған мемлекеттік органдар мен ұйымдар қоғамдық бақылау объектілері болып табылмайды;

5) қоғамдық бақылау субъектілері – Қазақстан Республикасының азаматтары;

діни бірлестіктерді қоспағанда, Қазақстан Республикасының аумағында тіркелген коммерциялық емес ұйымдар (бұдан әрі – коммерциялық емес ұйымдар);

қоғамдық бақылауды Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жүзеге асыруға өкілеттік берілген өзге де субъектілер;

6) қоғамдық бақылау тобы – қоғамдық бақылауды жүзеге асыру үшін қалыптастырылған Қазақстан Республикасы азаматтарының және (немесе) Қазақстан Республикасының азаматтары болып табылатын коммерциялық емес ұйымдар өкілдерінің және (немесе) қоғамдық бақылауды Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жүзеге асыруға өкілеттік берілген өзге де субъектілердің тобы;

7) уәжделген жауап – қоғамдық бақылау объектісінің қоғамдық бақылау нәтижелері бойынша қорытынды құжатта көрсетілген мән-жайлардың жан-жақты, толық және объективті түрде қаралғаны туралы, оның ішінде қоғамдық бақылау барысында анықталған бұзушылықтарға ықпал ететін себептер мен жағдайлардың жойылғаны туралы ақпараты.

2-бап. Қазақстан Республикасының қоғамдық бақылау туралы заңнамасы

1. Қазақстан Республикасының қоғамдық бақылау туралы заңнамасы Қазақстан Республикасының Конституциясына негізделеді, осы Заңнан және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінен тұрады.

2. Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттардың осы Заңның алдында басымдығы болады. Қазақстан Республикасы қатысушысы болып табылатын халықаралық шарттардың Қазақстан Республикасының аумағында қолданылу тәртібі мен жағдайлары Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалады.

3-бап. Осы Заңның қолданылу саласы

1. Қоғамдық бақылауды жүзеге асыру ерекшеліктері осы Заңда және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында белгіленеді.

Осы Заң Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында реттелмеген бөлігінде қоғамдық бақылауды жүзеге асыруға байланысты қатынастарды реттейді.

2. Осы Заңның күші "Қазақстан Республикасындағы сайлау туралы", "Республикалық референдум туралы", "Қазақстан Республикасының сот жүйесі және судьяларының мәртебесі туралы", "Прокуратура туралы", "Қазақстан Республикасының Конституциялық Соты туралы", "Қазақстан Республикасындағы Адам құқықтары жөніндегі уәкіл туралы" Қазақстан Республикасының конституциялық заңдарында, "Қазақстан Республикасының арнаулы мемлекеттік органдары туралы", "Қазақстан Республикасының қорғанысы және Қарулы Күштері туралы", "Дербес деректер және оларды қорғау туралы" Қазақстан Республикасының заңдарында, Қазақстан Республикасының қылмыстық-процестік, қылмыстық-атқару, азаматтық процестік, әкімшілік рәсімдік-процестік заңнамасында, Қазақстан Республикасының әкімшілік құқық бұзушылық туралы, сыртқы барлау, қарсы барлау қызметі, жедел-іздестіру қызметі, мемлекеттік құпиялар туралы заңнамасында, сондай-ақ Қазақстан Республикасының құқық қорғау қызметі және күзетілетін адамдар мен объектілердің қауіпсіздігін қамтамасыз ету мәселелері жөніндегі заңнамасында реттелетін қоғамдық қатынастарға қолданылмайды.

3. Ұлттық әл-ауқат қорындағы және Ұлттық әл-ауқат қорының тобына кіретін ұлттық компаниялардағы қоғамдық бақылау бюджет қаражаты есебінен іске асырылатын мемлекеттік әлеуметтік және ғылыми-инновациялық жобаларға, ұлттық жобаларға қатысты, сондай-ақ Ұлттық әл-ауқат қоры мен Ұлттық әл-ауқат қорының тобына кіретін ұлттық компаниялар қайырымдылық көмек көрсеткен кезде жүзеге асырылады.

4-бап. Қоғамдық бақылаудың мақсаты мен міндеттері

1. Қоғамдық бақылаудың мақсаты Қазақстан Республикасы азаматтарының мемлекет істерін басқаруға қатысуын қамтамасыз ету болып табылады.

2. Қоғамдық бақылаудың міндеттері:

1) Қазақстан Республикасының азаматтарын қоғамдық бақылау процесіне тарту;

2) Қазақстан Республикасының жалпыұлттық басымдықтары шеңберінде орындалатын жобалардың сапалы іске асырылуын қамтамасыз ету;

3) қоғамдық бақылау объектілері шешімдер қабылдаған кезде қоғамдық пікірдің ескерілуін қамтамасыз ету;

4) қоғамдық бақылау объектілері қызметінің айқындығы мен ашықтығын қамтамасыз ету;

5) қоғамдық бақылау субъектілері мен объектілерінің өзара іс-қимылын қамтамасыз ету;

6) қоғамдық бақылау объектілері қызметінің тиімділігін арттыру;

7) қоғамдық бақылау объектілерінің қызметіне Қазақстан Республикасы азаматтары сенімінің деңгейін арттыру;

8) қоғамда құқыққа қарсы мінез-құлыққа төзбеушілікті қалыптастыру болып табылады.

5-бап. Қоғамдық бақылаудың қағидаттары

Мыналар:

1) қоғамдық бақылау субъектілері қызметінің заңдылығы;

2) қоғамдық бақылау субъектілерінің қоғамдық бақылауды жүзеге асыруының жариялылығы, ашықтығы және айқындығы;

3) қоғамдық бақылау субъектілерінің қоғамдық бақылауды жүзеге асыруға қатысуының еріктілігі;

4) қоғамдық бақылауды жүзеге асыру кезінде қоғамдық бақылау субъектілерінің тәуелсіздігі және мүдделер қақтығысына жол берілмеушілік қоғамдық бақылаудың қағидаттары болып табылады.

6-бап. Қоғамдық бақылау субъектілерінің қоғамдық бақылауды жүзеге асыруға қатысуының шарттары

1. Қоғамдық бақылау субъектілері қоғамдық бақылауды жеке немесе қоғамдық бақылау топтарына қатысу арқылы жүзеге асырады.

2. Мыналар:

1) Қазақстан Республикасының заңында белгіленген тәртіппен жойылмаған немесе алынбаған сотталғандығы бар адамдар;

2) сот әрекетке қабілетсіз немесе әрекет қабілеті шектеулі деп таныған адамдар;

3) он сегіз жасқа толмаған адамдар;

4) психикалық денсаулық саласында медициналық көмек көрсететін ұйымдарда психикасының, мінез-құлқының бұзылуына (ауруына), оның ішінде психикаға белсенді әсер ететін заттарды тұтынуға байланысты есепте тұрған адамдар;

5) сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтар, экстремистік және террористік қылмыстар жасағаны үшін бұрын қылмыстық жауаптылыққа тартылған адамдар;

6) шетелдік қатысуы бар коммерциялық емес ұйымдар, сондай-ақ қызметі Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес тоқтатыла тұрған не оған тыйым салынған коммерциялық емес ұйымдар қоғамдық бақылау субъектілері бола алмайды.

3. Қоғамдық бақылау тобы қоғамдық бақылау субъектілерінің бастамасы бойынша қалыптастырылады.

Қоғамдық бақылау тобының құрамын бекіту туралы шешім хаттама түрінде ресімделеді.

Қоғамдық бақылау тобының сандық құрамы бес адамнан аспайды.

Қоғамдық бақылау тобының мүшелері қоғамдық бақылауды осы Заңның және Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкес жүзеге асырады.

2-тарау. ҚОҒАМДЫҚ БАҚЫЛАУ СУБЪЕКТІЛЕРІ МЕН ОБЪЕКТІЛЕРІ

7-бап. Қоғамдық бақылау субъектілерінің құқықтары мен міндеттері

1. Қоғамдық бақылау субъектілерінің:

1) қоғамдық бақылауды осы Заңда және Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген нысандарда жүзеге асыруға;

2) қоғамдық бақылау объектісінің аумағы мен үй-жайларына осы Заңға сәйкес қоғамдық бақылау объектісімен жазбаша келісу бойынша баруға;

3) қоғамдық бақылау объектілерінен Қазақстан Республикасының ақпаратқа қол жеткізу туралы заңнамасында көзделген тәртіппен ақпарат сұратуға;

4) қоғамдық бақылауды жүзеге асыру кезінде Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарын сақтай отырып, аудиовизуалды техника құралдарын пайдалануға, сондай-ақ бейне- және фототүсірілім жасауға;

5) қоғамдық бақылау объектілерінің әрекеттеріне (әрекетсіздігіне) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес шағым жасауға;

6) осы Заңда және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында көзделген өзге де құқықтарды жүзеге асыруға құқығы бар.

2. Қоғамдық бақылау субъектілері:

1) Қазақстан Республикасының заңнамасын, қоғамдық бақылау объектілерінің құқықтары мен заңды мүдделерін сақтауға;

2) қоғамдық бақылауды осы Заңның және Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкес жүзеге асыруға;

3) қоғамдық бақылау объектісіне қоғамдық бақылауды жүзеге асыру туралы хабарлауға, ал қоғамдық бақылау тобы қалыптастырылған жағдайда қоғамдық бақылау тобының құрамын бекіту туралы хаттаманы жіберуге;

4) қоғамдық бақылау объектілеріне қоғамдық бақылау барысында анықталған бұзушылықтарға ықпал ететін себептер мен жағдайларды жою жөніндегі шаралар туралы ұсыныстарды қамтитын қорытынды құжатты жіберуге;

5) қоғамдық бақылауды жүзеге асыру барысында анықталған бұзушылықтарға ықпал ететін себептер мен жағдайлар туралы ақпаратты тиісті уәкілетті органдарға жіберуге;

6) қоғамдық бақылауды жүзеге асыру кезінде жалпыға бірдей қабылданған моральдық-әдептілік мінез-құлық нормаларын сақтауға;

7) қоғамдық бақылауды жүзеге асыру кезінде мүдделер қақтығысына жол бермеуге;

8) қорытынды құжатты, сондай-ақ қоғамдық бақылау объектілерінің қорытынды құжатқа уәжделген жауаптарын өз интернет-ресурстарында (болған кезде) орналастыруға;

9) қоғамдық бақылауды жүзеге асыру кезінде қауіпсіздік шараларын және қоғамдық бақылауды жүзеге асыру кезінде қоғамдық бақылау объектісі жұмысының белгіленген режимін сақтауға;

10) дербес деректер субъектілерінің немесе олардың заңды өкілдерінің келісімінсіз дербес деректерді өңдемеуге, сондай-ақ қоғамдық бақылау объектілерінен алынған, Қазақстан Республикасының заңдарымен қорғалатын құпияны құрайтын мәліметтерді жария етпеуге;

11) осы Заңда және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында белгіленген өзге де міндеттерді жүзеге асыруға міндетті.

8-бап. Қоғамдық бақылау объектілерінің құқықтары мен міндеттері

1. Қоғамдық бақылау объектілерінің:

1) қоғамдық бақылау субъектілерінен қоғамдық бақылауды жүзеге асыру туралы ақпаратты және қорытынды құжатты алуға;

2) қоғамдық бақылауды жүзеге асыру кезінде Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарын сақтай отырып, аудиовизуалды техника құралдарын пайдалануға, сондай-ақ бейне- және фототүсірілім жасауға;

3) қоғамдық бақылау объектісінде қоғамдық бақылауды жүзеге асыру кезінде қауіпсіздік шараларының сақталуын талап етуге;

4) осы Заңның 12-бабының 5-тармағында көзделген жағдайларда қоғамдық бақылау объектісінің аумағы мен үй-жайларына кіргізуден бас тартуға;

5) қоғамдық бақылау жүргізуге бастама жасау үшін қоғамдық бақылау субъектілеріне жүгінуге;

2. Қоғамдық бақылау объектілері:

1) Қазақстан Республикасының заңнамасын, қоғамдық бақылау субъектілерінің құқықтары мен заңды мүдделерін сақтауға;

2) қоғамдық бақылау субъектілерінің Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген негізде және тәртіппен қоғамдық бақылау объектілерінің аумағы мен үй-жайларына кіруін қамтамасыз етуге;

3) қол жеткізу шектелген ақпаратты қоспағанда, өз қызметі туралы ақпаратқа қол жеткізуді қамтамасыз етуге және қоғамдық бақылау субъектілерінің сұрау салуларын Қазақстан Республикасының ақпаратқа қол жеткізу туралы заңнамасының талаптарына сәйкес қарауға;

4) қоғамдық бақылауды жүзеге асыру кезінде қоғамдық бақылау объектілері өкілдерінің жалпыға бірдей қабылданған моральдық-әдептілік мінез-құлық нормаларын сақтауы жөніндегі қажетті шараларды қабылдауға;

5) қоғамдық бақылау субъектілерінің қауіпсіздігін осы қоғамдық бақылау объектісі үшін белгіленген нормативтерге сәйкес қамтамасыз етуге;

6) қорытынды құжат бойынша шешімдерді қарауға және қабылдауға, сондай-ақ уәжделген жауаптарды жіберуге;

7) қорытынды құжатты, сондай-ақ уәжделген жауаптарды өз интернет-ресурстарында орналастыруға;

8) қоғамдық бақылау объектісінің аумағы мен үй-жайларына баруға келісетіні туралы қоғамдық бақылау субъектісіне осы Заңға сәйкес хабарлауға;

9) осы Заңда және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында белгіленген өзге де міндеттерді жүзеге асыруға міндетті.

3-тарау. ҚОҒАМДЫҚ БАҚЫЛАУДЫҢ НЫСАНДАРЫ МЕН НӘТИЖЕЛЕРІ

9-бап. Қоғамдық бақылау нысандары

1. Қоғамдық бақылау қоғамдық талқылау, қоғамдық сараптама және қоғамдық мониторинг нысандарында, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген нысандарда жүзеге асырылады.

2. Қоғамдық бақылау бір мезгілде бірнеше нысандарда жүзеге асырылуы мүмкін.

10-бап. Қоғамдық талқылау

1. Қоғамдық талқылау қоғамдық бақылау объектілерінің шектелмеген тұлғалар тобының құқықтары мен заңды мүдделерін қозғайтын актілері мен шешімдерін жария қарауды ұйымдастыру мақсатында өткізіледі.

2. Қоғамдық бақылау субъектілері қоғамдық талқылау өткізілетін күнге дейін үш жұмыс күні қалғанда қоғамдық талқылаудың тақырыбы, күні, уақыты, орны мен нысаны туралы мәліметтерді, сондай-ақ қоғамдық талқылаудың нысанасына жататын ақпаратты бұқаралық ақпарат құралдарында орналастырады.

3. Қоғамдық бақылау субъектілері қоғамдық талқылау өткізілетін күнге дейін бес жұмыс күнінен кешіктірмей қоғамдық бақылау объектілерінің өкілдерін хабардар етуге және қоғамдық талқылауға қатысуға шақыруға міндетті.

4. Қоғамдық бақылау объектілері қоғамдық талқылауға қатыса алады, сондай-ақ қоғамдық талқылауды ұйымдастыруда қоғамдық бақылау субъектілеріне техникалық жәрдем көрсете алады.

5. Қоғамдық бақылау субъектілері қоғамдық талқылауды өткізу нәтижелері жөніндегі хаттаманың негізінде қабылданған қорытынды құжатты қоғамдық бақылау объектілеріне қарау үшін жібереді.

11-бап. Қоғамдық сараптама

1. Қоғамдық бақылау субъектілері қоғамдық сараптаманы қоғамдық бақылау объектілерінің шектелмеген тұлғалар тобының құқықтары мен заңды мүдделерін қозғайтын актілері мен шешімдерін талдау және қоғамдық бағалау мақсатында жүзеге асырады.

Қоғамдық бақылау объектілерінің қызмет барысында қабылданатын, шектелмеген тұлғалар тобының құқықтары мен заңды мүдделерін қозғайтын актілері мен шешімдері қоғамдық сараптаманың нысанасы болып табылады.

2. Қоғамдық бақылау субъектілері қоғамдық сараптама жүргізу үшін сарапшыларды немесе сараптама ұйымдарын тартуға құқылы.

3. Тиісті салада жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білімі, тиісті салада кемінде екі жыл жұмыс өтілі бар, қоғамдық сараптама нысанасы бойынша ғылыми және (немесе) практикалық білімі бар жеке тұлға сарапшы бола алады.

4. Сарапшылардың тұжырымдарын қамтитын қоғамдық сараптама қорытындысы қорытынды құжат түрінде ресімделеді және қоғамдық бақылау объектілеріне қарау үшін жіберіледі.

12-бап. Қоғамдық мониторинг

1. Қоғамдық мониторинг қоғамдық бақылау объектілерінің шектелмеген тұлғалар тобының құқықтары мен заңды мүдделерін қозғайтын қызметінің барысын байқап қарауды білдіреді.

2. Қоғамдық бақылау субъектілері қоғамдық мониторингті қоғамдық бақылау объектілерінің шектелмеген тұлғалар тобының құқықтары мен заңды мүдделерін қозғайтын актілері мен шешімдеріне қатысты ақпаратты жинау, қорыту және талдау арқылы жүзеге асырады.

3. Қоғамдық бақылау субъектілері қажет болған жағдайда қоғамдық мониторингті қоғамдық бақылау объектісімен келісу бойынша қоғамдық бақылау объектісінің аумағы мен үй-жайларына бару арқылы жүзеге асыруы мүмкін.

4. Қоғамдық бақылау субъектісі қоғамдық мониторингті қоғамдық бақылау объектісінің аумағы мен үй-жайларына бару арқылы жүзеге асыруға келісім беру туралы жолданымға қоғамдық бақылау субъектілерінің тізімін және олардың осы Заңның 6-бабының 2-тармағында белгіленген талаптарға сәйкес келуі туралы ақпаратты, сондай-ақ қоғамдық бақылау объектісіне бару қажеттілігінің негіздемесін қоса береді.

5. Қоғамдық бақылау объектілерінің алдыңғы қоғамдық мониторинг жүргізілген кезден бастап алты ай ішінде сол бір ғана объектіге барып не сол бір ғана мәселе бойынша қоғамдық мониторинг жүргізу жағдайында қоғамдық бақылау объектісінің аумағы мен үй-жайларына баруға рұқсат бермеуге құқығы бар.

6. Қоғамдық мониторинг жүргізу нәтижелері бойынша қабылданған қорытынды құжат қоғамдық бақылау объектілеріне қарау үшін жіберіледі.

13-бап. Қорытынды құжаттар

1. Қоғамдық бақылау субъектісі қоғамдық бақылау нәтижелері бойынша қоғамдық бақылау барысында анықталған бұзушылықтарға ықпал ететін себептер мен жағдайларды жою жөніндегі шаралар туралы ұсыныстарды қамтитын қорытынды құжатты әзірлейді.

Қорытынды құжатқа қоғамдық бақылауды жүзеге асыру күні, уақыты мен орны, қоғамдық бақылаудың міндеттері, қоғамдық бақылау субъектілерінің тізімі және олардың осы Заңның талаптарына сәйкес келуі туралы ақпарат, қоғамдық бақылаудың нысандары, қоғамдық бақылауды жүзеге асыру кезінде анықталған фактілер мен мән-жайлар туралы ақпарат, сондай-ақ қоғамдық бақылауды жүзеге асыру кезінде алынған өзге де құжаттар қоса беріледі.

2. Қоғамдық бақылау субъектісі қорытынды құжатты қоғамдық бақылау объектісіне қоғамдық бақылау аяқталған күннен бастап жеті жұмыс күнінен кешіктірмей, қазақ тілінде және (немесе) басқа да тілдерде жібереді.

3. Қорытынды құжат қоғамдық бақылау объектілерінің қарауы үшін міндетті болып табылады.

4. Қоғамдық бақылау объектілері қорытынды құжатты алғаннан кейін он жұмыс күнінен кешіктірмей, қоғамдық бақылау субъектісіне әрбір ұсыным бойынша жеке-жеке уәжделген жауап жібереді.

5. Қоғамдық бақылау объектілері қорытынды құжатта көрсетілген мән-жайларды жан-жақты, толық және объективті түрде қарау үшін шаралар қабылдауға және қоғамдық бақылау субъектісіне, егер бұл басқа тұлғалардың құқықтарын, бостандықтарын және заңды мүдделерін бұзбаса, оның ұсынымдарын тыңдау нысанында қарауға қатысу мүмкіндігін беруге міндетті.

6. Тыңдау қоғамдық бақылау субъектісін шақыру арқылы, оның ішінде бейнеконференцбайланыс немесе өзге де коммуникация құралдары арқылы жүзеге асырылуы мүмкін.

Қоғамдық бақылау субъектісі тыңдау туралы алдын ала, бірақ қорытынды құжатты қарау жөніндегі шешім қабылданғанға дейін үш жұмыс күнінен кешіктірмей хабардар етіледі.

Қорытынды құжатты қарау қорытындысы бойынша оң шешім қабылданған жағдайда тыңдау рәсімі өткізілмейді.

7. Қоғамдық бақылау объектісі қорытынды құжатты қараудан бас тартқан жағдайда қоғамдық бақылау субъектісінің Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен тиісті мемлекеттік органдарға шағым жіберуге құқығы бар.

4-тарау. ҚОРЫТЫНДЫ ЕРЕЖЕЛЕР

14-бап. Қоғамдық бақылауды жүзеге асыруды материалдық-техникалық және ұйымдастырушылық тұрғыдан қамтамасыз ету

Қоғамдық бақылауды материалдық-техникалық және ұйымдастырушылық тұрғыдан қамтамасыз ету қоғамдық бақылау субъектілерінің қаражаты есебінен, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде белгіленген өзге де көздердің есебінен жүзеге асырылады.

15-бап. Қазақстан Республикасының қоғамдық бақылау туралы заңнамасын бұзғаны үшін жауаптылық

Қазақстан Республикасының қоғамдық бақылау туралы заңнамасын бұзу Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауаптылыққа алып келеді.

16-бап. Осы Заңды қолданысқа енгізу тәртібі

Осы Заң алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Президенті

Қ. ТОҚАЕВ

Unofficial translation

This Law shall determine the purpose, objectives, and principles of public control, and also regulate public relations related to the organization and implementation of public control in the Republic of Kazakhstan.

Chapter 1. GENERAL PROVISIONS

Article 1. Basic concepts used in this Law

This Law uses the following basic concepts:

1) public control – activities of the subjects of public control, carried out in the manner and forms established by this Law and other laws of the Republic of Kazakhstan, aimed at analyzing and assessing acts and decisions of objects of public control for compliance with public interests;

2) conflict of interest in the exercise of public control - a situation in which personal interest of the subjects of public control, an expert, member (participant), founder, manager, employee of subjects of public control affects or may affect the impartial and objective performance of their duties and (or) entails a conflict between such interest and the principles established by this Law;

3) the final document based on the results of public control (hereinafter - the final document) - protocol, conclusion, recommendation, and other documents provided for by the laws of the Republic of Kazakhstan, developed by the subjects of public control based on the results of public control;

4) the objects of public control - bodies, institutions of executive state power and local government, state institutions that are not state bodies, subjects of the quasi-public sector, autonomous educational organizations, organizations that perform the functions of central and (or) local executive bodies whose activities are related with public interests, as well as other objects of public control provided for by the laws of the Republic of Kazakhstan.

The objects of public control shall not be state bodies and organizations classified as special-regime, regime facilities of the Republic of Kazakhstan;

5) the subjects of public control – citizens of the Republic of Kazakhstan;

non-profit organizations registered on the territory of the Republic of Kazakhstan, with the exception of religious associations (hereinafter - non-profit organizations);

other subjects that have been granted powers to exercise public control in accordance with the laws of the Republic of Kazakhstan;

6) group of public control - a group of citizens of the Republic of Kazakhstan and (or) representatives of non-profit organizations that are citizens of the Republic of Kazakhstan, and (or) other subjects who have been granted powers to exercise public control in accordance with the laws of the Republic of Kazakhstan, formed to exercise public control;

7) a reasoned response - information from the object of public control about a comprehensive, complete, and objective consideration of the circumstances specified in the final document based on the results of public control, including the elimination of causes and conditions contributing to violations identified during public control.

Article 2. Legislation of the Republic of Kazakhstan on public control

1. The legislation of the Republic of Kazakhstan on public control shall be based on the Constitution of the Republic of Kazakhstan, and consist of this Law and other regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan.

2. International treaties ratified by the Republic of Kazakhstan shall have priority over this Law. The procedure and conditions for the operation of international treaties on the territory of the Republic of Kazakhstan, to which the Republic of Kazakhstan is a party, shall be determined by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Article 3. Scope of this Law

1. Features of the implementation of public control shall be established by this Law and other laws of the Republic of Kazakhstan.

This Law shall regulate relations related to the implementation of public control, to the extent not regulated by other laws of the Republic of Kazakhstan.

2. This Law shall not apply to public relations regulated by the constitutional laws of the Republic of Kazakhstan “On elections in the Republic of Kazakhstan”, “On the republican referendum”, “On the judicial system and the status of judges of the Republic of Kazakhstan”, “On the Prosecutor’s Office”, “On the Constitutional Court of the Republic of Kazakhstan”, “On the Commissioner for Human Rights in the Republic of Kazakhstan”, the laws of the Republic of Kazakhstan “On special state bodies of the Republic of Kazakhstan”, “On the defense and Armed Forces of the Republic of Kazakhstan”, “On personal data and their protection”, criminal procedure, criminal executive, civil procedural, administrative procedural legislation of the Republic of Kazakhstan, legislation of the Republic of Kazakhstan on administrative offenses, foreign intelligence, counterintelligence activities, operational investigative activities, state secrets, as well as legislation of the Republic of Kazakhstan on law enforcement and ensuring the security of protected persons persons and objects.

3. Public control in the National welfare fund and national companies included in the National welfare fund group shall be carried out in relation to state social and scientific-innovative projects, national projects implemented at the expense of budgetary funds, as well as in the provision of charitable assistance by the National welfare fund and national companies, members of the National welfare fund group.

Article 4. Purpose and objectives of public control

1. The purpose of public control shall be to ensure the participation of citizens of the Republic of Kazakhstan in the management of state affairs.

2. The objectives of public control shall be:

1) involvement of citizens of the Republic of Kazakhstan in the process of public control;

2) ensuring high-quality implementation of projects carried out within the framework of national priorities of the Republic of Kazakhstan;

3) ensuring that public opinion is taken into account when making decisions by the objects of public control;

4) ensuring transparency and openness of activities of the objects of public control;

5) ensuring interaction between the subjects and objects of public control;

6) increasing the efficiency of activities of the objects of public control;

7) increasing the level of trust of citizens of the Republic of Kazakhstan in the activities of the objects of public control;

8) formation of intolerance towards illegal behavior in society.

Article 5. Principles of public control

The principles of public control shall be:

1) legality of activities of the subjects of public control;

2) publicity, openness, and transparency of implementation of public control by the subjects of public control;

3) voluntary participation of the subjects of public control in the implementation of public control;

4) independence of the subjects of public control and the inadmissibility of conflicts of interest in the implementation of public control.

Article 6. Conditions for participation of the subjects of public control in the implementation of public control

1. The subjects of public control shall carry out public control individually or through participation in public control groups.

2. The following ones cannot be the subjects of public control:

1) persons who have an outstanding or unexpunged criminal record in the manner established by the law of the Republic of Kazakhstan;

2) persons recognized by the court as incompetent or partially capable;

3) persons under eighteen years of age;

4) persons registered with organizations providing medical care in the field of mental health for mental and behavioral disorders (diseases), including those associated with the use of psychoactive substances;

5) persons who were previously prosecuted for committing corruption offenses, extremist and terrorist crimes;

6) non-profit organizations with foreign participation, as well as non-profit organizations whose activities are suspended or prohibited in accordance with the laws of the Republic of Kazakhstan.

3. A public control group shall be formed on the initiative of the subjects of public control.

The decision to approve the composition of the public control group shall be drawn up in the form of a protocol.

The number of members of the public control group cannot exceed five people.

Members of the public control group shall carry out public control in accordance with the requirements of this Law and the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Chapter 2. THE SUBJECTS AND OBJECTS OF PUBLIC CONTROL

Article 7. Rights and obligations of the subjects of public control

1. The subjects of public control shall have the right to:

1) carry out public control in the forms provided for by this Law and the legislation of the Republic of Kazakhstan;

2) visit the territories and premises of the object of public control in written agreement with the object of public control in accordance with this Law;

3) request information from the objects of public control in the manner prescribed by the legislation of the Republic of Kazakhstan on access to information;

4) use audiovisual equipment, as well as make video and photography when carrying out public control in compliance with the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan;

5) appeal against actions (inaction) of the objects of public control in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan;

6) exercise other rights provided for by this Law and other laws of the Republic of Kazakhstan.

2. The subjects of public control shall be obliged to:

1) comply with the legislation of the Republic of Kazakhstan, the rights and legitimate interests of the objects of public control;

2) carry out public control in accordance with the requirements of this Law and the legislation of the Republic of Kazakhstan;

3) inform the object of public control about the implementation of public control, and in the case of forming a public control group, send a protocol on approval of the composition of the public control group;

4) send the final document to the objects of public control, including proposals on measures to eliminate the causes and conditions that contribute to violations identified during public control;

5) send information about the causes and conditions contributing to violations identified during the implementation of public control to the relevant authorized bodies;

6) comply with generally accepted moral and ethical standards of behavior when exercising public control;

7) avoid conflicts of interest when exercising public control;

8) post the final document, as well as motivated responses from the objects of public control to the final document on their Internet resources (if available);

9) comply with security measures when exercising public control and the established operating hours of the object of public control during the implementation of public control;

10) not to process personal data without the consent of the subjects of personal data or their legal representatives, and also not to disclose information received from objects of public control that constitute a secret protected by the laws of the Republic of Kazakhstan;

11) carry out other duties established by this Law and other laws of the Republic of Kazakhstan.

Article 8. Rights and obligations of the objects of public control

1. The objects of public control shall have the right to:

1) receive information from the subjects of public control about the implementation of public control and the final document;

2) use audiovisual equipment, as well as make video and photography when carrying out public control in compliance with the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan;

3) demand compliance with security measures when exercising public control at the object of public control;

4) refuse to visit the territory and premises of the object of public control in the cases provided for in paragraph 5 of Article 12 of this Law;

5) contact the subjects of public control to initiate public control;

6) exercise other rights provided for by this Law and other laws of the Republic of Kazakhstan.

2. The objects of public control shall be obliged to:

1) comply with the legislation of the Republic of Kazakhstan, the rights and legitimate interests of the subjects of public control;

2) ensure access of the subjects of public control to the territory and premises of the objects of public control on the basis and in the manner established by the legislation of the Republic of Kazakhstan;

3) provide access to information about its activities, with the exception of information with limited access, and consider requests from the subjects of public control in accordance with the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan on access to information;

4) take the necessary measures to ensure that representatives of the objects of public control comply with generally accepted moral and ethical standards of behavior when exercising public control;

5) ensure the safety of the subjects of public control in accordance with established standards for a given object of public control;

6) consider and make decisions on the final document, as well as send reasoned responses;

7) post the final document, as well as reasoned responses, on its Internet resources;

8) inform the subject of public control about the consent to visit the territory and premises of the object of public control in accordance with this Law;

9) carry out other duties established by this Law and other laws of the Republic of Kazakhstan.

Chapter 3. FORMS AND RESULTS OF PUBLIC CONTROL

Article 9. Forms of public control

1. Public control shall be carried out in the forms of public discussion, public examination, and public monitoring, as well as in the forms established by the laws of the Republic of Kazakhstan.

2. Public control can be carried out simultaneously in several forms.

Article 10. Public discussion

1. Public discussion shall be held to organize public consideration of acts and decisions of the objects of public control that affect the rights and legitimate interests of an unlimited number of persons.

2. The subjects of public control, three working days before the date of the public discussion, shall publish in the media information about the topic, date, time, place, and form of the public discussion, as well as information related to the subject of public discussion.

3. The subjects of public control shall be required to notify and invite representatives of the objects of public control to participate in public discussions no later than five working days before the date of public discussion.

4. The objects of public control can take part in public discussion, as well as provide technical assistance in organizing public discussion to the subjects of public control.

5. The final document, adopted on the basis of the protocol based on the results of the public discussion, shall be sent to the objects of public control for consideration by the subjects of public control.

Article 11. Public examination

1. Public examination shall be carried out by the subjects of public control for the purpose of analysis and public assessment of acts and decisions of the objects of public control that affect the rights and legitimate interests of an unlimited number of persons.

The subject of public examination shall be acts and decisions of the objects of public control, adopted in the course of activities, affecting the rights and legitimate interests of an unlimited number of persons.

2. The subjects of public control shall have the right to attract experts or expert organizations to conduct a public examination.

3. An expert can be an individual who has a higher and (or) postgraduate education in the relevant field, at least two years of work experience in the relevant field, who has scientific and (or) practical knowledge on the subject of public expertise.

4. The conclusion of the public examination, containing the conclusions of the experts, shall be drawn up in the form of a final document and sent to the objects of public control for consideration.

Article 12. Public monitoring

1. Public monitoring shall be monitoring the progress of activities of the objects of public control that affect the rights and legitimate interests of an unlimited number of persons.

2. The subjects of public control shall carry out public monitoring by collecting, summarizing, and analyzing information regarding acts and decisions of the objects of public control that affect the rights and legitimate interests of an unlimited number of persons.

3. The subjects of public control, if necessary, can carry out public monitoring by visiting the territory and premises of the object of public control in agreement with the object of public control.

4. The subject of public control shall attach a list of subjects of public control and information on their compliance with the requirements established by paragraph 2 of Article 6 of this Law, as well as justification for the need to visit the object of public control to the request for approval for public monitoring with a visit to the territory and premises of the object of public control.

5. The objects of public control in the case of public monitoring with a visit to the same object or on the same issue within six months from the date of the previous public monitoring shall have the right to refuse to visit the territory and premises of the object of public control.

6. The final document adopted based on the results of public monitoring shall be sent to the objects of public control for consideration.

Article 13. Final documents

1. Based on the results of public control, the subject of public control shall develop a final document, which includes proposals on the measures to eliminate the causes and conditions contributing to violations identified during public control.

The final document shall be accompanied by information on the date, time, and place of public control, the objectives of public control, a list of subjects of public control and information on their compliance with the requirements of this Law, forms of public control, facts and circumstances established during the implementation of public control, as well as other documents, obtained during the implementation of public control.

2. The subject of public control shall send the final document to the object of public control no later than seven working days from the date of completion of public control in Kazakh and (or) in other languages.

3. The final document shall be mandatory for consideration by the objects of public control.

4. The objects of public control, no later than ten working days after receiving the final document, shall send a reasoned response to the subject of public control separately for each recommendation.

5. The objects of public control shall be obliged to take measures for a comprehensive, complete and objective consideration of circumstances specified in the final document, and to provide the opportunity for the subject of public control to participate in the consideration of recommendation in the form of a hearing, if this does not violate the rights, freedoms and legitimate interests of other persons.

6. The hearing may be carried out by inviting the subject of public control, including through video conferencing or other means of communication.

The subject of public control shall be notified in advance of the hearing, but no later than three working days before a decision is made to consider the final document.

If a positive decision is made based on the results of consideration of the final document, the hearing procedure shall not be carried out.

7. In case of refusal to consider the final document by the object of public control, the subject of public control shall have the right to send a complaint to the relevant state bodies in the manner established by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Chapter 4. FINAL PROVISIONS

Article 14. Material-technical and organizational support for the implementation of public control

Material-technical and organizational support for public control shall be carried out at the expense of the subjects of public control, as well as other sources established by the legislative acts of the Republic of Kazakhstan.

Article 15. Responsibility for violation of the legislation of the Republic of Kazakhstan on public control

Violation of the legislation of the Republic of Kazakhstan on public control shall entail liability in accordance with the laws of the Republic of Kazakhstan.

Article 16. The procedure for the entry into force of this Law

This Law shall enter into force six months after the date of its first official publication.

The President
of the Republic of Kazakhstan	K. TOKAYEV

Қоғамдық бақылау туралы