Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне қылмыстық сот ісін жүргізу саласындағы адам құқықтары, жазаны орындау, сондай-ақ азаптау мен басқа да қатыгез, адамгершілікке жатпайтын немесе қадір-қасиетті қорлайтын қарым-қатынас түрлерінің алдын алу мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы

Қазақстан Республикасының Заңы 2023 жылғы 17 наурыздағы № 212-VII ҚРЗ

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      Осы заңның қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз.

      1-бап. Қазақстан Республикасының мына заңнамалық актілеріне өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін:

      1. 2014 жылғы 3 шілдедегі Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексіне:

      1) 46-баптың бесінші және алтыншы бөліктері мынадай редакцияда жазылсын:

      "5. Бас бостандығынан айыруды:

      1) қылмыстық-атқару жүйесінің қауіпсіздігі барынша төмен мекемелерінде:

      абайсызда жасаған қылмыстары үшін сотталған адамдарға;

      осы Кодекстің 7, 8, 9, 12 және 13-тарауларында көзделген, күш қолданумен байланысты емес қылмыстар үшін сотталған адамдарға;

      қылмыспен келтірілген залалды толық өтеген жағдайда, осы Кодекстің 15-тарауында көзделген қылмыстар үшін сотталған адамдарға;

      екі жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыру жазасы тағайындалған қасақана қылмыс жасағаны үшiн алғаш рет сотталған адамдарға өтеу тағайындалады.

      Осы тармақтың ережелері осы Кодекстің 366-бабының 1-1, екінші, үшінші және төртінші бөліктерінде, 367-бабының екінші, үшінші және төртінші бөліктерінде, 368-бабының екінші бөлігінде көзделген қылмыстарды жасағаны үшін бас бостандығынан айыруға сотталған адамдарға қолданылмайды;

      2) қылмыстық-атқару жүйесінің орташа қауіпсіз мекемелерінде:

      бұрын бас бостандығынан айыруды өтемеген, қасақана қылмыс жасағаны үшiн екі жылдан астам мерзiмге бас бостандығынан айыруға сотталған адамдарға;

      бұрын бас бостандығынан айыруды өтемеген, осы Кодекстің 366-бабының 1-1, екінші және үшінші бөліктерінде, 367-бабының екінші және үшінші бөліктерінде, 368-бабының екінші бөлігінде көзделген қылмыстарды жасағаны үшін бас бостандығынан айыруға сотталған адамдарға;

      бұрын бас бостандығынан айыруды өтемеген, айыппұл, түзеу жұмыстары, қоғамдық жұмыстарға тарту, бас бостандығын шектеу бас бостандығынан айыруға ауыстырылған адамдарға;

      3) қылмыстық-атқару жүйесінің қауіпсіздігі барынша жоғары мекемелерінде:

      бұрын қасақана қылмыс жасағаны үшін бас бостандығынан айыруды өтеген, бас бостандығынан айыруға сотталған адамдарға;

      бұрын бас бостандығынан айыруды өтеген, осы Кодекстің 366-бабының 1-1, екінші және үшінші бөліктерінде, 367-бабының екінші және үшінші бөліктерінде, 368-бабының екінші бөлігінде көзделген қылмыстарды жасағаны үшін бас бостандығынан айыруға сотталған адамдарға;

      бұрын бас бостандығынан айыруды өтеген, айыппұл, түзеу жұмыстары, қоғамдық жұмыстарға тарту, бас бостандығын шектеу бас бостандығынан айырумен ауыстырылған адамдарға;

      4) өмір бойына бас бостандығынан айыруға сотталған адамдарға қылмыстық-атқару жүйесінің төтенше қауіпсіз мекемелерінде өтеу тағайындалады.

      Үкімдердің жиынтығы кезінде бас бостандығынан айыруды өтеу үшін осы бөліктің ерекшеліктерін ескере отырып, жиынтыққа кіретін үкімдердің бірінде белгіленген мекеменің неғұрлым қатаң түрі айқындалады.

      6. Өмір бойына бас бостандығынан айыруға сотталған адамдардан басқа, бұрын бас бостандығынан айыруды өтеген, аса ауыр қылмыстар жасағаны үшiн бес жылдан астам мерзiмге бас бостандығынан айыруға сотталған адамдарға қылмыстардың қауiптi қайталануы кезiнде жаза мерзiмiнiң бiр бөлiгiн, бiрақ бес жылдан аспайтын мерзiмді қылмыстық-атқару жүйесінің толық қауіпсіз мекемелерінде өтеу тағайындалуы мүмкiн.";

      2) 63-баптың алтыншы бөлігі "экстремистік қылмыс," деген сөздерден кейін "азаптаулар," деген сөзбен толықтырылсын;

      3) 72-баптың сегізінші бөлігі 4) тармағындағы "сотталған адамдарға қолданылмайды." деген сөздер "сотталған;" деген сөзбен ауыстырылып, мынадай мазмұндағы 5) тармақпен толықтырылсын:

      "5) жүкті әйелдердің, жас балалары бар әйелдердің, жас балаларды жалғыз тәрбиелеп отырған ерлердің, елу сегіз және одан үлкен жастағы әйелдердің, алпыс үш және одан үлкен жастағы ерлердің, бірінші немесе екінші топтағы мүгедектігі бар адамдардың қылмыстық топтың құрамында адамды қасақана өлтіру жағдайларын қоспағанда, осындай қылмыстар үшін сотталған адамдарға қолданылмайды.";

      4) 75-бапта:

      тақырып және екінші бөлік мынадай редакцияда жазылсын:

      "75-бап. Ауруына байланысты жазадан босату немесе жазаны өтеуді кейінге қалдыру";

      "2. Өмір бойына бас бостандығынан айырудан басқа, жазаны өтеуге кедергi жасайтын өзге де ауыр науқастан зардап шегуші адамға сот жазаны өтеуді кейінге қалдыруды қолдануы мүмкін не оны сот жазаны өтеуден босатады немесе науқасының сипаты, жасалған қылмыстық құқық бұзушылықтың ауырлығы, сотталған адамның жеке басы және басқа да мән-жайлар ескеріле отырып, жаза неғұрлым жеңiл жаза түрiне ауыстырылуы мүмкін.";

      мынадай мазмұндағы төртінші бөлікпен толықтырылсын:

      "4. Кәмелетке толмағандардың жыныстық тиіспеушілігіне қарсы қылмысты кәмелетке толмаған адамның он төрттен он сегіз жасқа дейінгі кәмелетке толмаған адамға қатысты жасау жағдайын қоспағанда, осындай қылмыс, адамдардың қаза табуына алып келген не аса ауыр қылмыс жасауға ұштасқан террористік немесе экстремистік қылмыс, сондай-ақ қылмыстық топтың құрамында жасалған қылмыс үшін сотталған адамдарға қатысты жазаны өтеуді кейінге қалдыру қолданылмайды.";

      5) 79-бапта:

      тоғызыншы бөлік "шектеулерді" деген сөзден кейін "және осы баптың оныншы бөлігінде көзделген жағдайды" деген сөздермен толықтырылсын;

      мынадай мазмұндағы оныншы бөлікпен толықтырылсын:

      "10. Сот қылмыстық-атқару жүйесі мекемесінің түрін айқындаған кезде сотталғандықты жою немесе алып тастау ескерілмейді.";

      6) 106-баптың екінші бөлігінің 3) тармағы "көрінеу белгілі" деген сөздерден кейін "не кінәлі адамға материалдық жағынан немесе өзгеше түрде тәуелді" деген сөздермен толықтырылсын;

      7) 107-баптың екінші бөлігінің 3) тармағы "көрінеу белгілі" деген сөздерден кейін "не кінәлі адамға материалдық жағынан немесе өзгеше түрде тәуелді" деген сөздермен толықтырылсын;

      8) 110-баптың екінші бөлігінің 4) тармағы алып тасталсын;

      9) 146-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "146-бап. Қатыгез, адамгершілікке жатпайтын немесе қадір-қасиетті қорлайтын қарым-қатынас, азаптаулар

      1. Қатыгез, адамгершілікке жатпайтын немесе қадір-қасиетті қорлайтын қарым-қатынас, яғни азаптау белгілері болмаған кезде лауазымды адамның немесе ресми түрде әрекет ететін адамның не олардың айдап салуымен не олар біле тұрып немесе олардың үнсіз келісімімен басқа адамның тән зардабын және (немесе) психикалық зардапты қасақана келтіруі –

      белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан екі жылға дейінгі мерзімге айыра отырып немесе онсыз, екі мың айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппұл салуға не сол мөлшерде түзеу жұмыстарына не алты жүз сағатқа дейінгі мерзімге қоғамдық жұмыстарға тартуға не екі жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге не сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.

      2. Азаптаулар, яғни лауазымды адамның немесе ресми түрде әрекет ететін адамның не олардың айдап салуымен не олар біле тұрып немесе олардың үнсіз келісімімен басқа адамның азапталушыдан немесе басқа адамнан мәлiметтер алу немесе мойындату не оны өзі немесе басқа адам жасаған немесе жасады деп күдiк келтірілген әрекет үшiн жазалау, сондай-ақ оны немесе үшiншi тұлғаны қорқыту немесе мәжбүрлеу мақсатымен немесе кез келген сипаттағы кемсiтуге негiзделген кез келген себеп бойынша тән зардабын және (немесе) психикалық зардапты қасақана келтіруі –

      белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан үш жылға дейінгі мерзімге айыра отырып, бес мың айлық есептік көрсеткішке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не сол мөлшерде түзеу жұмыстарына не алты жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге не сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.

      3. Осы баптың бірінші немесе екінші бөліктерінде көзделген, мынадай:

      1) адамдар тобы немесе алдын ала сөз байласу арқылы адамдар тобы жасаған;

      2) бiрнеше рет;

      3) денсаулыққа ауырлығы орташа зиян келтіріле отырып;

      4) кінәлі адамға жүктілік жағдайында екені көрінеу белгілі әйелге немесе кәмелетке толмаған адамға қатысты жасалған іс-әрекеттер –

      белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан үш жылға дейінгі мерзімге айыра отырып, төрт жылдан он жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.

      4. Осы баптың бірінші, екінші немесе үшінші бөліктерінде көзделген, жәбiрленушiнiң денсаулығына ауыр зиян келтiруге немесе абайсызда оның өліміне алып келген іс-әрекеттер –

      белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан үш жылға дейiнгi мерзiмге айыра отырып, жеті жылдан он екі жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.

      Ескертпелер.

      1. Лауазымды адамдардың және ресми түрде әрекет ететін адамдардың не басқа да адамдардың заңды әрекеттерінің нәтижесінде келтірілген тән зардабы және (немесе) психикалық зардап қатыгез, адамгершілікке жатпайтын немесе қадір-қасиетті қорлайтын қарым-қатынас және азаптау деп танылмайды.

      2. Ресми түрде әрекет ететін адам – осы Кодексте пайдаланылатын лауазымды адамның немесе билік өкілінің анықтамаларына жатпайтын, адам еңбек қатынастарында тұратын ұйымда тұрақты, уақытша не мерзімде негізде ұсталатын, ем алатын, оқитын немесе тәрбиеленетін адамға қатысты өкім етуші өкілеттіктері бар адам, оның ішінде: оқу, тәрбиелеу, емдеу мекемесінің (ұйымының), медициналық-әлеуметтік мекеменің (ұйымның) қызметкері, педагог, нұсқаушы, медицина қызметкері, сондай-ақ шарт бойынша қызметкерлер.";

      10) 272-бапта:

      үшінші бөліктің екінші абзацындағы "үш жылға дейінгі" деген сөздер "үш жылдан бес жылға дейінгі" деген сөздермен ауыстырылсын;

      мынадай мазмұндағы төртінші бөлікпен толықтырылсын:

      "4. Осы баптың үшінші бөлігінде көзделген, бұқаралық ақпарат құралдарын немесе телекоммуникация желілерін, оның ішінде Интернет желісін пайдалана отырып жасалған іс-әрекеттер –

      үш жылдан жеті жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге не сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.";

      11) 293-бапта:

      үшінші бөлік мынадай редакцияда жазылсын:

      "3. Осы баптың бірінші немесе екінші бөліктерінде көзделген, атыс қаруын, газды қаруды, пышақтарды, кастеттердi және өзге де суық қаруды не денсаулыққа зиян келтiру үшiн арнайы лайықталған басқа да заттарды қолданып немесе қолдануға тырысып жасалған іс-әрекеттер –

      үш жылдан жетi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығын шектеуге не сол мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.";

      мынадай мазмұндағы төртінші бөлікпен толықтырылсын:

      "4. Осы баптың бірінші, екінші немесе үшінші бөліктерінде көзделген, қылмыстық топ жасаған іс-әрекеттер –

      бес жылдан жетi жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.".

      2. 2014 жылғы 4 шілдедегі Қазақстан Республикасының Қылмыстық-процестік кодексіне:

      1) 187-баптың екінші бөлігі "144," деген цифрлардан кейін "146 (азаптауларға байланысты емес қатыгез, адамгершілікке жатпайтын немесе қадір-қасиетті қорлайтын қарым-қатынас жағдайларында үшінші және төртінші бөліктерінде)," деген сөздермен толықтырылсын;

      2) 191-баптың екінші бөлігі "143 (бірінші бөлігінде)," деген сөздерден кейін "146 (бірінші бөлігінде)," деген сөздермен толықтырылсын;

      3) 199-баптың үшінші бөлігі мынадай мазмұндағы үшінші абзацпен толықтырылсын:

      "Тергеу әрекетінің барысы мен нәтижелері дыбыс-, бейнежазба құралдарының көмегімен толық тіркелген жағдайда, тергеу әрекетін жүргізетін адам алынған нақты деректерді және іс үшін маңызы бар анықталған мән-жайларды қысқаша баяндаумен шектелуге құқылы.";

      4) 471-бап мынадай мазмұндағы 1-1-бөлікпен толықтырылсын:

      "1-1. Сотталған адамды ауруына байланысты жазадан босату немесе жазаны өтеуді кейiнге қалдыру, жазаның өтелмеген бөлiгiн неғұрлым жеңiл жаза түрiмен ауыстыру туралы сот қаулылары сотталған адамды күзетілуден босатуға қатысты бөлігінде дереу орындалуға жатады.

      Бұл ретте көрсетілген қаулыларға осы Кодекстің 48 және 49-тарауларында белгіленген қағидалар бойынша аппеляциялық тәртіппен шағым жасалуы және олар прокурордың өтінішхаты бойынша қайта қаралуы мүмкін.";

      5) 476-баптың 7) тармағында:

      "босату туралы," деген сөздер "босату немесе жазаны өтеуді кейінге қалдыру туралы," деген сөздермен ауыстырылсын;

      "жазадан босату" деген сөздер "сотталған адамды жазадан босату немесе жазаны өтеуді кейiнге қалдыру" деген сөздермен ауыстырылсын;

      6) 478-баптың жетінші бөлігіндегі "босату" деген сөз "жазадан босату немесе жазаны өтеуді кейінге қалдыру" деген сөздермен ауыстырылсын;

      7) 481-бапта:

      тақырыптағы "Жазадан ауруына байланысты босату" деген сөздер "Ауруына байланысты жазадан босату немесе жазаны өтеуді кейінге қалдыру" деген сөздермен ауыстырылсын;

      бірінші бөліктегі "Жазаны өтеуден ауруына байланысты босату" деген сөздер "Ауруына байланысты жазаны өтеуден босату немесе жазаны өтеуді кейінге қалдыру" деген сөздермен ауыстырылсын;

      үшінші бөліктегі "босатылғаннан" деген сөз "жазадан босатылғаннан немесе жазаны өтеу кейінге қалдырылғаннан" деген сөздермен ауыстырылсын;

      төртінші бөліктегі "Жазадан ауруына байланысты босату" деген сөздер "Ауруына байланысты жазадан босату немесе жазаны өтеуді кейінге қалдыру" деген сөздермен ауыстырылсын.

      3. 2014 жылғы 5 шілдедегі Қазақстан Республикасының Қылмыстық-атқару кодексіне:

      1) 24-бап мынадай мазмұндағы 12-1-бөлікпен толықтырылсын:

      "12-1. Ауруына байланысты жазадан босатылған не жазаны өтеуді кейінге қалдыру қолданылған адамдар өзі босатылған не бекітіліп берілген қылмыстық-атқару жүйесі мекемесінің бақылауында болады.";

      2) 32-баптың бірінші бөлігінің 5) тармақшасы "және оның облыстағы, республикалық маңызы бар қаладағы және астанадағы өкілі" деген сөздермен толықтырылсын;

      3) 89-баптың алтыншы және оныншы бөліктері мынадай редакцияда жазылсын:

      "6. Төтенше қауіпсіз мекемелерде бас бостандығынан айыру түріндегі жазасын мыналар:

      1) Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің 46-бабы бесінші бөлігінің 4) тармағында көрсетілген сотталғандар;

      2) өлім жазасы түріндегі жазасы кешірім жасау тәртібімен немесе өлім жазасының күшін жоятын заңның қолданылуына байланысты өмір бойына бас бостандығынан айыруға ауыстырылған сотталғандар;

      3) осы Кодекстің 92-бабының бірінші бөлігіне сәйкес жіберілген сотталғандар өтейдi.";

      "10. Сотталғандар камераларда тұратын бір мекемеде әртүрлі режим түрлері бар оқшауланған учаскелер жасалуы мүмкін.

      Осы бөліктің камерада ұстау туралы талабы осы Кодекстің 94-бабының үшінші бөлігінде көрсетілген адамдарға қолданылмайды.";

      4) 92-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "92-бап. Сотталғандарды қауіпсіздігі аралас мекемеде қалдыру және төтенше немесе толық қауіпсіз мекемеге жіберу

      1. Қауіпсіздігі аралас, төтенше немесе толық қауіпсіз мекемелерде шаруашылық қызмет көрсету жөніндегі жұмыстарды орындауға жазасын орташа қауіпсіз мекемеде өтеуі тағайындалған, бас бостандығынан айыруға алғаш рет сотталған адамдар тартылады. Қалдыру және еңбекке тарту туралы шешім олардың келісімімен, мекеме комиссиясы материалдарының негізінде қауіпсіздігі аралас мекеме бастығының қаулысы бойынша жүзеге асырылады.

      Сотталған адамды төтенше немесе толық қауіпсіз мекемеге жіберу олардың бастықтарымен келісу бойынша жүзеге асырылады.

      Сотталған адамды қауіпсіздігі аралас мекемеде қалдыру не төтенше немесе толық қауіпсіз мекемеге жіберу туралы қаулының көшірмесі келесі жұмыс күнінен кешіктірілмей прокурорға жіберіледі.

      2. Шаруашылық қызмет көрсету жөніндегі жұмыстарды орындау үшiн қауіпсіздігі аралас мекемеде қалдырылған немесе төтенше немесе толық қауіпсіз мекемелерге жіберілген сотталғандар орташа қауіпсіз мекемелер үшін осы Кодексте көзделген жағдайларда, өзге адамдардан оқшауланып ұсталады.";

      5) 94-бапта:

      екінші бөліктің екінші абзацы мынадай редакцияда жазылсын:

      "Бiр мекемеде бас бостандығынан айыруға алғаш рет сотталған және бұл жазаны бұрыннан өтеп жүрген әйелдер, оның ішінде соттардың, құқық қорғау органдары мен арнаулы мемлекеттік органдардың бұрынғы қызметкерлері, сотталғандардың мінез-құлқын бақылау мен қадағалауды жүзеге асыруға уәкілетті адамдар бөлек ұсталуы мүмкін.";

      үшінші бөлік мынадай редакцияда жазылсын:

      "3. Жекелеген мекемелерде, сотталғандығының санына қарамастан, сотталғандар – соттардың, құқық қорғау органдары мен арнаулы мемлекеттік органдардың бұрынғы қызметкерлері, сотталғандардың мінез-құлқын бақылау мен қадағалауды жүзеге асыруға уәкілетті адамдар ұсталады.

      Сотталған әйелдерді – соттардың, құқық қорғау органдары мен арнаулы мемлекеттік органдардың бұрынғы қызметкерлерін, сотталғандардың мінез-құлқын бақылау мен қадағалауды жүзеге асыруға уәкілетті адамдарды жеке ұстау мүмкін болмаған жағдайда, олар мекемелерде басқа сотталғандардан бөлек ұсталуы мүмкін.

      Осы бөліктің күші қауіпсіздігі барынша төмен мекемелерге қолданылмайды.";

      6) 96-бапта:

      бірінші бөліктің 1) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:

      "1) сотталғандар сот үкімі, қаулысы бойынша тағайындалған мерзiмнiң кемiнде жартысын толық қауіпсіз мекемеде өтегеннен кейін – толық қауіпсіз мекемеден қауіпсіздігі барынша жоғары немесе орташа қауіпсіз мекемеге;";

      3-1-бөліктегі "және төтенше" деген сөздер алып тасталсын;

      7) 103-бапта:

      бірінші бөлік мынадай редакцияда жазылсын:

      "1. Бір орташа қауіпсіз немесе қауіпсіздігі барынша жоғары мекеменің шегінде, сондай-ақ кәмелетке толмағандарды ұстауға арналған орташа қауіпсіз мекемеде сотталғандар жазаны өтеудiң дағдылы, қатаң, жеңiлдетiлген және жеңiлдiктi жағдайларында болуы мүмкiн.";

      екінші бөлік "Толық" деген сөзден кейін ", төтенше" деген сөзбен толықтырылсын;

      8) 116-бапта:

      бірінші бөліктің екінші абзацы мынадай редакцияда жазылсын:

      "Мекемелердің балалар үйлерінде Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартына сәйкес балалардың қалыпты тұруы мен дамуына қажетті жағдайлар қамтамасыз етіледі. Мектепке дейінгі тәрбие мен білім беруді ұйымдастыруды жергілікті атқарушы орган қамтамасыз етеді.";

      екінші бөлікте:

      "балалар" деген сөз "бала (балалар)" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "балалар үш жасқа толғаннан кейін" деген сөздер "бала (балалар) үш жасқа толғаннан кейін" деген сөздермен ауыстырылсын;

      мынадай мазмұндағы екінші абзацпен толықтырылсын:

      "Сотталған әйелдің мекеме әкімшілігіне өтінішхаты бойынша, мынадай:

      жаза мерзімін өтеу бойынша босатуға;

      сотталған әйелдің мерзімінен бұрын шартты түрде босату, жазаның өтелмеген бөлігін жазаның неғұрлым жеңіл түрімен ауыстыру туралы өтінішхат беру құқығы басталғанға дейін бір жылдан аз уақыт қалған жағдайларда, бала (балалар) төрт жасқа толғанға дейін сотталған әйелмен бірге қала алады.";

      9) 139-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "139-бап. Төтенше қауіпсіз мекемелер

      1. Өмір бойына бас бостандығынан айыруға сотталғандар, сондай-ақ өлім жазасы кешірім жасау тәртібімен немесе өлім жазасының күшін жоятын заңды қолдануға байланысты өмір бойына бас бостандығынан айыруға ауыстырылған сотталғандар камераларға орналастырылады.

      Сотталғандармен тәрбие жұмысы камераларда ұстау талаптары ескеріле отырып ұйымдастырылады.

      2. Өмір бойына бас бостандығынан айыруға сотталғандарды ұстауға арналған төтенше қауіпсіз мекемелерге келгеннен кейін барлық сотталғандар жазасын өтеудің дағдылы жағдайларына орналастырылады.

      3. Жазаны өтеудің белгіленген тәртібін қаскөйлікпен бұзушы деп танылған және жазасын дағдылы және жеңілдетілген жағдайларда өтеп жатқан сотталғандар жазаны өтеудің қатаң жағдайларына ауыстырылады.

      Жазасын жеңілдетілген жағдайларда өтеп жатқан, жазаны өтеудің белгіленген тәртібін бұзушы деп танылған сотталғандар дағдылы жағдайларға ауыстырылады.

      4. Жазаны өтеудің қатаң жағдайларынан дағдылы жағдайларына ауыстыру жазаны өтеудің белгіленген тәртібін бұзғаны үшін жазалар болмаған кезде бес жылдан кейін жүргізіледі.

      Жазаны өтеудің дағдылы жағдайларынан жеңілдетілген жағдайларына ауыстыру бірінші дәрежедегі оң мінез-құлқы болған кезде бес жылдан кейін жүргізіледі.

      5. Жазаны өтеудің қатаң жағдайларынан дағдылы жағдайларына, дағдылы жағдайларынан жеңілдетілген жағдайларына қайта ауыстыру осы баптың төртінші бөлігінде айқындалатын тәртіппен жүргізіледі.";

      10) 140-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "140-бап. Төтенше қауіпсіз мекемелерде жазаны өтеу жағдайлары

      1. Сотталғандардың ұзақтығы мынадай:

      1) жазаны өтеудің қатаң жағдайларында – бір сағат;

      2) жазаны өтеудің дағдылы жағдайларында – бір жарым сағат;

      3) жазаны өтеудің жеңілдетілген жағдайларында – екі сағат күнделікті серуендеуге құқығы бар.

      2. Жазасын дағдылы жағдайларда өтеп жатқан сотталғандар камераларда тұрады.

      Олар:

      1) ай сайын ақшаны уақытша орналастырудың қолма-қол ақшаны бақылау шоттарындағы, бес айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшердегі қаражатты тамақ өнімдері мен бiрiншi кезекте қажетті заттарды сатып алуға жұмсауға;

      2) бір жыл ішінде үш сауқат немесе сәлемдеме және үш бандероль алуға;

      3) бір жыл ішінде үш қысқа мерзімді кездесу және бір ұзақ мерзімді кездесу алуға құқылы.

      3. Жазасын жеңілдетілген жағдайларда өтеп жатқан сотталғандар камераларда тұрады.

      Олар:

      1) ай сайын ақшаны уақытша орналастырудың қолма-қол ақшаны бақылау шоттарындағы, жеті айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшердегі қаражатты тамақ өнімдері мен бiрiншi кезекте қажетті заттарды сатып алуға жұмсауға;

      2) бір жыл ішінде төрт сауқат немесе сәлемдеме және төрт бандероль алуға;

      3) бір жыл ішінде үш қысқа мерзімді және екі ұзақ мерзімді кездесу алуға құқылы.

      4. Жазасын қатаң жағдайларда өтеп жатқан сотталғандар камераларда тұрады.

      Олар:

      1) ай сайын ақшаны уақытша орналастырудың қолма-қол ақшаны бақылау шоттарындағы, екі айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшердегі қаражатты тамақ өнімдері мен бiрiншi кезекте қажетті заттарды сатып алуға жұмсауға;

      2) бір жыл ішінде бір сауқат немесе сәлемдеме және бір бандероль алуға;

      3) бір жыл ішінде екі қысқа мерзімді кездесу алуға құқылы.";

      11) 141-бап алып тасталсын;

      12) 142-баптың бірінші бөлігінің 1) және 2) тармақшалары мынадай редакцияда жазылсын:

      "1) қасақана қылмыстар жасағаны үшін бұрын бас бостандығынан айыруды өтеген адамдарды қоспағанда, Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің 46-бабы бесінші бөлігінің 1) тармағында көрсетілген сотталғандар;

      2) осы Кодекстің 96-бабы бірінші бөлігінің 2) тармақшасында көзделген тәртіппен ауыстырылған сотталғандар; Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің 46-бабы бесінші бөлігінің 1) тармағында көрсетілген қасақана қылмыстар жасағаны үшін бұрын бас бостандығынан айыруды өтеген сотталғандарды ұстауға арналған мекемелерге бөлінеді.";

      13) 144-бапта:

      бірінші бөліктегі "және төтенше қауіпсіз" деген сөздер алып тасталсын;

      төртінші бөлік мынадай редакцияда жазылсын:

      "4. Орташа қауіпсіз және қауіпсіздігі барынша жоғары мекемелерде жазаны өтеудің белгіленген тәртібін бұзғаны үшін үш жылға дейінгі мерзімге толық қауіпсіз мекемеге ауыстырылған сотталғандар, қасқөйлікпен бұзушы деп танылған, дағдылы және жеңілдетілген жағдайлардан ауыстырылған сотталғандар жазасын қатаң жағдайларда өтейді.

      Бұл ретте, өтеудің қатаң жағдайларында өтеу мерзімі сотталғанның толық қауіпсіз мекемеге нақты келген күнінен бастап есептеледі.";

      14) 157-баптың үшінші бөлігінде:

      "және кәсіптік" деген сөздер ", кәсіптік және қосымша" деген сөздермен ауыстырылсын;

      орыс тіліндегі мәтінге түзету енгізілді, қазақ тіліндегі мәтін өзгермейді;

      15) 170-бапта:

      тақырыптағы "Жазасын өтеуден ауруына байланысты босатылған" деген сөздер "Ауруына байланысты жазадан босатылған не жазасын өтеуді кейінге қалдыру қолданылған" деген сөздермен ауыстырылсын;

      бірінші бөлікте:

      "жазасын одан әрі өтеуден босатылған" деген сөздер "жазадан босатылған не жазасын өтеуді кейінге қалдыру қолданылған" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "ол босатылған" деген сөздерден кейін "не ол бекітілген" деген сөздермен толықтырылсын;

      екінші бөліктегі "Босатылған" деген сөз "Жазадан босатылған не жазасын өтеуді кейінге қалдыру қолданылған" деген сөздермен ауыстырылсын;

      үшінші бөлік "орындауды жалғастыру" деген сөздерден кейін "сотталғанның өтінішхаты бойынша не" деген сөздермен толықтырылсын.

      4. "Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы туралы" 2015 жылғы 10 қаңтардағы Қазақстан Республикасының Заңына:

      1) 4-баптың 1-тармағының 3) және 4) тармақшалары мынадай редакцияда жазылсын:

      "3) сотталған әйелдердің, кәмелетке толмағандардың жазасын өтеуіне арналған қылмыстық-атқару жүйесінің мекемелерін, толық қауіпсіз мекемелерді және тергеу изоляторларын қоспағанда, қылмыстық-атқару жүйесінің мекемелерін күзету;

      4) Ұлттық ұлан күзететін қылмыстық-атқару жүйесінің мекемелерінде ұсталатын адамдардың, сондай-ақ олардың аумағындағы азаматтардың мінез-құлқын бақылауды және қадағалауды жүзеге асыру;";

      2) 5-баптың 2-тармағының 6) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:

      "6) Ұлттық ұлан күзететін қылмыстық-атқару жүйесінің мекемелерінде ұсталатын адамдардың мінез-құлқын бақылауды және қадағалауды жүзеге асыруға, оларда ұсталатын адамдардан өздеріне Қазақстан Республикасының заңнамасымен және соттың үкімімен жүктелген міндеттерді орындауын талап етуге;".

      2-бап. Осы Заң алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Қазақстан Республикасының
Президенті
Қ. ТОҚАЕВ

О внесении изменений и дополнений в некоторые законодательные акты Республики Казахстан по вопросам прав человека в сфере уголовного судопроизводства, исполнения наказания, а также предупреждения пыток и других жестоких, бесчеловечных или унижающих достоинство видов обращения

Закон Республики Казахстан от 17 марта 2023 года № 212-VII ЗРК

      Статья 1. Внести изменения и дополнения в следующие законодательные акты Республики Казахстан:

      1. В Уголовный кодекс Республики Казахстан от 3 июля 2014 года:

      1) части пятую и шестую статьи 46 изложить в следующей редакции:

      "5. Отбывание лишения свободы назначается:

      1) в учреждениях уголовно-исполнительной системы минимальной безопасности:

      лицам, осужденным за преступления, совершенные по неосторожности;

      лицам, осужденным за преступления, не связанные с применением насилия, предусмотренные главами 7, 8, 9, 12 и 13 настоящего Кодекса;

      лицам, осужденным за преступления, предусмотренные главой 15 настоящего Кодекса, в случае полного возмещения ими ущерба, причиненного преступлением;

      лицам, впервые осужденным за совершение умышленного преступления, за которое назначено наказание к лишению свободы на срок до двух лет.

      Положения настоящего пункта не распространяются на лиц, осужденных к лишению свободы за совершение преступлений, предусмотренных частями 1-1, второй, третьей и четвертой статьи 366, частями второй, третьей и четвертой статьи 367, частью второй статьи 368 настоящего Кодекса;

      2) в учреждениях уголовно-исполнительной системы средней безопасности:

      лицам, осужденным к лишению свободы на срок свыше двух лет за совершение умышленных преступлений, ранее не отбывавшим лишение свободы;

      лицам, осужденным к лишению свободы за совершение преступлений, предусмотренных частями 1-1, второй и третьей статьи 366, частями второй и третьей статьи 367, частью второй статьи 368 настоящего Кодекса, ранее не отбывавшим лишение свободы;

      лицам, ранее не отбывавшим лишение свободы, которым штраф, исправительные работы, привлечение к общественным работам, ограничение свободы заменены лишением свободы;

      3) в учреждениях уголовно-исполнительной системы максимальной безопасности:

      лицам, осужденным к лишению свободы, ранее отбывавшим лишение свободы за совершение умышленного преступления;

      лицам, осужденным к лишению свободы за совершение преступлений, предусмотренных частями 1-1, второй и третьей статьи 366, частями второй и третьей статьи 367, частью второй статьи 368 настоящего Кодекса, ранее отбывавшим лишение свободы;

      лицам, ранее отбывавшим лишение свободы, которым штраф, исправительные работы, привлечение к общественным работам, ограничение свободы заменены лишением свободы;

      4) в учреждениях уголовно-исполнительной системы чрезвычайной безопасности лицам, осужденным к пожизненному лишению свободы.

      При совокупности приговоров для отбывания лишения свободы определяется более строгий вид учреждения, установленного одним из приговоров, входящим в совокупность, с учетом особенностей настоящей части.

      6. Лицам, осужденным к лишению свободы на срок свыше пяти лет за совершение особо тяжких преступлений, при опасном рецидиве преступлений, ранее отбывавшим лишение свободы, кроме лиц, осужденных к пожизненному лишению свободы, может быть назначено отбывание части срока наказания, но не более пяти лет в учреждениях уголовно-исполнительной системы полной безопасности.";

      2) часть шестую статьи 63 после слов "экстремистское преступление," дополнить словом "пытки,";

      3) часть восьмую статьи 72 дополнить пунктом 5) следующего содержания:

      "5) осужденным за умышленное причинение смерти человеку в составе преступной группы, за исключением случаев совершения таких преступлений беременными женщинами, женщинами, имеющими малолетних детей, мужчинами, воспитывающими в одиночку малолетних детей, женщинами в возрасте пятидесяти восьми и свыше лет, мужчинами в возрасте шестидесяти трех и свыше лет, лицами с инвалидностью первой или второй группы.";

      4) в статье 75:

      заголовок и часть вторую изложить в следующей редакции:

      "Статья 75. Освобождение от наказания или отсрочка отбывания наказания в связи с болезнью";

      "2. Лицу, страдающему иной тяжелой болезнью, препятствующей отбыванию наказания, кроме пожизненного лишения свободы, судом может быть применена отсрочка отбывания наказания, либо оно освобождается судом от отбывания наказания, или наказание может быть заменено более мягким видом наказания с учетом характера заболевания, тяжести совершенного уголовного правонарушения, личности осужденного и других обстоятельств.";

      дополнить частью четвертой следующего содержания:

      "4. Отсрочка отбывания наказания не применяется в отношении лиц, осужденных за преступление против половой неприкосновенности несовершеннолетних, за исключением случая совершения такого преступления несовершеннолетним в отношении несовершеннолетнего в возрасте от четырнадцати до восемнадцати лет, террористическое или экстремистское преступление, повлекшее гибель людей либо сопряженное с совершением особо тяжкого преступления, а также преступление, совершенное в составе преступной группы.";

      5) в статье 79:

      часть девятую дополнить словами ", и случая, предусмотренного частью десятой настоящей статьи";

      дополнить частью десятой следующего содержания:

      "10. Погашение или снятие судимости не учитывается при определении судом вида учреждения уголовно-исполнительной системы.";

      6) пункт 3) части второй статьи 106 после слов "в беспомощном состоянии" дополнить словами "либо в материальной или иной зависимости от виновного";

      7) пункт 3) части второй статьи 107 после слов "в беспомощном состоянии" дополнить словами "либо в материальной или иной зависимости от виновного";

      8) пункт 4) части второй статьи 110 исключить;

      9) статью 146 изложить в следующей редакции:

      "Статья 146. Жестокое, бесчеловечное или унижающее достоинство обращение, пытки

      1. Жестокое, бесчеловечное или унижающее достоинство обращение, то есть умышленное причинение физических и (или) психических страданий должностным лицом или лицом, выступающим в официальном качестве, либо другим лицом с их подстрекательства либо с их ведома или молчаливого согласия при отсутствии признаков пыток, –

      наказывается штрафом в размере до двух тысяч месячных расчетных показателей либо исправительными работами в том же размере, либо привлечением к общественным работам на срок до шестисот часов, либо ограничением свободы на срок до двух лет, либо лишением свободы на тот же срок, с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до двух лет или без такового.

      2. Пытки, то есть умышленное причинение физических и (или) психических страданий должностным лицом или лицом, выступающим в официальном качестве, либо другим лицом с их подстрекательства либо с их ведома или молчаливого согласия, совершенное с целью получить от пытаемого или другого лица сведения или признания либо наказать его за действие, которое совершило оно или другое лицо или в совершении которого оно подозревается, а также запугать или принудить его или третье лицо или по любой причине, основанной на дискриминации любого характера, –

      наказываются штрафом в размере до пяти тысяч месячных расчетных показателей либо исправительными работами в том же размере, либо ограничением свободы на срок до шести лет, либо лишением свободы на тот же срок, с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет.

      3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные:

      1) группой лиц или группой лиц по предварительному сговору;

      2) неоднократно;

      3) с причинением средней тяжести вреда здоровью;

      4) в отношении женщины, заведомо для виновного находящейся в состоянии беременности, или несовершеннолетнего, –

      наказываются лишением свободы на срок от четырех до десяти лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет.

      4. Деяния, предусмотренные частями первой, второй или третьей настоящей статьи, повлекшие причинение тяжкого вреда здоровью или по неосторожности смерть потерпевшего, –

      наказываются лишением свободы на срок от семи до двенадцати лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до трех лет.

      Примечания.

      1. Не признаются жестоким, бесчеловечным или унижающим достоинство обращением и пыткой физические и (или) психические страдания, причиненные в результате законных действий должностных лиц и лиц, выступающих в официальном качестве, либо других лиц.

      2. Лицо, выступающее в официальном качестве, – лицо, не подпадающее под определения должностного лица или представителя власти, используемые в настоящем Кодексе, обладающее распорядительными полномочиями в отношении лица, содержащегося, проходящего лечение, обучающегося или воспитываемого на постоянной, временной либо периодической основе в организации, с которой лицо состоит в трудовых отношениях, в том числе: работник учебного, воспитательного, лечебного, медико-социального учреждения (организации), педагог, инструктор, медицинский работник, а также работники по договору.";

      10) в статье 272:

      в абзаце втором части третьей слова "до трех" заменить словами "от трех до пяти";

      дополнить частью четвертой следующего содержания:

      "4. Деяния, предусмотренные частью третьей настоящей статьи, совершенные с использованием средств массовой информации или сетей телекоммуникаций, в том числе сети Интернет, –

      наказываются ограничением свободы на срок от трех до семи лет либо лишением свободы на тот же срок.";

      11) в статье 293:

      часть третью изложить в следующей редакции:

      "3. Деяния, предусмотренные частями первой или второй настоящей статьи, совершенные с применением или попыткой применения огнестрельного, газового оружия, ножей, кастетов и иного холодного оружия либо других предметов, специально приспособленных для причинения вреда здоровью, –

      наказываются ограничением свободы на срок от трех до семи лет либо лишением свободы на тот же срок.";

      дополнить частью четвертой следующего содержания:

      "4. Деяния, предусмотренные частями первой, второй или третьей настоящей статьи, совершенные преступной группой, –

      наказываются лишением свободы на срок от пяти до семи лет.".

      2. В Уголовно-процессуальный кодекс Республики Казахстан от 4 июля 2014 года:

      1) часть вторую статьи 187 после цифр "144," дополнить словами "146 (частями третьей и четвертой в случаях жестокого, бесчеловечного или унижающего достоинство обращения, не связанного с пытками),";

      2) часть вторую статьи 191 после слов "143 (частью первой)," дополнить словами "146 (частью первой),";

      3) часть третью статьи 199 дополнить абзацем третьим следующего содержания:

      "В случае полного фиксирования хода и результатов следственного действия с помощью средств звуко-, видеозаписи лицо, производящее следственное действие, вправе ограничиться кратким изложением полученных фактических данных и установленных обстоятельств, имеющих значение для дела.";

      4) статью 471 дополнить частью 1-1 следующего содержания:

      "1-1. Постановления суда об освобождении от наказания или отсрочке отбывания наказания осужденного, замене неотбытой части наказания более мягким видом наказания в связи с болезнью подлежат немедленному исполнению в той их части, которая касается освобождения осужденного из-под стражи.

      При этом указанные постановления могут быть обжалованы и пересмотрены по ходатайству прокурора в апелляционном порядке по правилам, установленным главами 48 и 49 настоящего Кодекса.";

      5) в пункте 7) статьи 476:

      слова ", о замене" заменить словами "или отсрочке отбывания наказания, замене";

      после слов "постановлений об освобождении от наказания" дополнить словами "или отсрочке отбывания наказания осужденного";

      6) часть седьмую статьи 478 после слова "освобождении" дополнить словами "от наказания или отсрочке отбывания наказания";

      7) в статье 481:

      заголовок после слов "от наказания" дополнить словами "или отсрочке отбывания наказания";

      в части первой слова "от отбывания" заменить словами "от наказания или отсрочке отбывания";

      часть третью после слова "освобождения" дополнить словами "от наказания или отсрочки отбывания наказания";

      часть четвертую после слова "наказания" дополнить словами "или отсрочке отбывания наказания".

      3. В Уголовно-исполнительный кодекс Республики Казахстан от 5 июля 2014 года:

      1) статью 24 дополнить частью 12-1 следующего содержания:

      "12-1. Лица, освобожденные от наказания либо которым применена отсрочка отбывания наказания в связи с болезнью, находятся под контролем учреждения уголовно-исполнительной системы, из которого он был освобожден либо за которым он был закреплен.";

      2) подпункт 5) части первой статьи 32 после слов "Республики Казахстан" дополнить словами "и его представитель в области, городе республиканского значения и столице";

      3) части шестую и десятую статьи 89 изложить в следующей редакции:

      "6. В учреждениях чрезвычайной безопасности отбывают наказание в виде лишения свободы:

      1) осужденные, указанные в пункте 4) части пятой статьи 46 Уголовного кодекса Республики Казахстан;

      2) осужденные, которым наказание в виде смертной казни заменено пожизненным лишением свободы в порядке помилования или в связи с применением закона, отменяющего смертную казнь;

      3) осужденные, направленные в соответствии с частью первой статьи 92 настоящего Кодекса.";

      "10. В одном учреждении, в котором осужденные проживают в камерах, могут создаваться изолированные участки с различными видами режимов.

      Требование настоящей части о камерном содержании не распространяется на лиц, указанных в части третьей статьи 94 настоящего Кодекса.";

      4) статью 92 изложить в следующей редакции:

      "Статья 92. Оставление осужденных в учреждении смешанной безопасности и направление в учреждение чрезвычайной или полной безопасности

      1. Для выполнения работ по хозяйственному обслуживанию в учреждениях смешанной, чрезвычайной или полной безопасности привлекаются впервые осужденные к лишению свободы, которым отбывание наказания назначено в учреждении средней безопасности. Решение об оставлении и привлечении к труду осуществляется с их согласия по постановлению начальника учреждения смешанной безопасности на основании материалов комиссии учреждения.

      Направление осужденного в учреждение чрезвычайной или полной безопасности осуществляется по согласованию с их начальниками.

      Копия постановления об оставлении осужденного в учреждении смешанной безопасности либо направлении в учреждение чрезвычайной или полной безопасности не позднее следующего рабочего дня направляется прокурору.

      2. Осужденные, оставленные в учреждении смешанной безопасности или направленные в учреждения чрезвычайной или полной безопасности для выполнения работ по хозяйственному обслуживанию, содержатся изолированно от иных лиц на условиях, предусмотренных настоящим Кодексом для учреждений средней безопасности.";

      5) в статье 94:

      абзац второй части второй изложить в следующей редакции:

      "В одном учреждении могут раздельно содержаться женщины, впервые осужденные к лишению свободы и ранее отбывавшие это наказание, в том числе бывшие работники судов, правоохранительных и специальных государственных органов, лица, уполномоченные на осуществление контроля и надзора за поведением осужденных.";

      часть третью изложить в следующей редакции:

      "3. В отдельных учреждениях, независимо от количества судимостей, содержатся осужденные – бывшие работники судов, правоохранительных и специальных государственных органов, лица, уполномоченные на осуществление контроля и надзора за поведением осужденных.

      В случае невозможности отдельного содержания осужденных женщин – бывших работников судов, правоохранительных и специальных государственных органов, лиц, уполномоченных на осуществление контроля и надзора за поведением осужденных, они могут содержаться в учреждениях раздельно от других осужденных.

      Действие настоящей части не распространяется на учреждения минимальной безопасности.";

      6) в статье 96:

      подпункт 1) части первой изложить в следующей редакции:

      "1) учреждения полной безопасности на учреждение максимальной или средней безопасности – по отбытии осужденными в учреждении полной безопасности не менее половины срока, назначенного по приговору, постановлению суда;";

      в части 3-1 слова "и чрезвычайной" исключить;

      7) в статье 103:

      часть первую изложить в следующей редакции:

      "1. В пределах одного учреждения средней или максимальной безопасности, а также в учреждении средней безопасности для содержания несовершеннолетних осужденные могут находиться в обычных, строгих, облегченных и льготных условиях отбывания наказания.";

      часть вторую после слов "учреждениях полной" дополнить словом ", чрезвычайной";

      8) в статье 116:

      абзац второй части первой изложить в следующей редакции:

      "В домах ребенка учреждений обеспечиваются условия, необходимые для нормального проживания и развития детей в соответствии с Государственным общеобязательным стандартом образования дошкольного воспитания и обучения. Организация дошкольного воспитания и образования обеспечивается местным исполнительным органом.";

      в части второй:

      слова "дети передаются" заменить словами "ребенок (дети) передается (передаются)";

      слова "детьми трехлетнего возраста направляются" заменить словами "ребенком (детьми) трехлетнего возраста направляется (направляются)";

      дополнить абзацем вторым следующего содержания:

      "По ходатайству осужденной женщины к администрации учреждения ребенок (дети) может (могут) остаться с осужденной до достижения ими четырехлетнего возраста в случаях, если осталось менее одного года до:

      освобождения по отбытию срока наказания;

      наступления у осужденной права на подачу ходатайства об условно-досрочном освобождении, замене неотбытой части наказания более мягким видом наказания.";

      9) статью 139 изложить в следующей редакции:

      "Статья 139. Учреждения чрезвычайной безопасности

      1. Осужденные к пожизненному лишению свободы, а также осужденные, которым смертная казнь заменена пожизненным лишением свободы в порядке помилования или в связи с применением закона, отменяющего смертную казнь, размещаются в камерах.

      Воспитательная работа с осужденными организуется с учетом требований содержания в камерах.

      2. Все осужденные по прибытии в учреждения чрезвычайной безопасности для содержания осужденных к пожизненному лишению свободы помещаются в обычные условия отбывания наказания.

      3. Осужденные, признанные злостными нарушителями установленного порядка отбывания наказания и отбывающие наказание в обычных и облегченных условиях, переводятся в строгие условия отбывания наказания.

      Осужденные, отбывающие наказание в облегченных условиях, признанные нарушителями установленного порядка отбывания наказания, переводятся в обычные условия.

      4. Перевод из строгих условий отбывания наказания в обычные производится не ранее чем через пять лет при отсутствии взысканий за нарушения установленного порядка отбывания наказания.

      Перевод из обычных условий отбывания наказания в облегченные производится не ранее чем через пять лет при наличии первой положительной степени поведения.

      5. Повторный перевод из строгих условий отбывания наказания в обычные, из обычных в облегченные производится в порядке, определяемом частью четвертой настоящей статьи.";

      10) статью 140 изложить в следующей редакции:

      "Статья 140. Условия отбывания наказания в учреждениях чрезвычайной безопасности

      1. Осужденные имеют право на ежедневную прогулку продолжительностью:

      1) в строгих условиях отбывания наказания – один час;

      2) в обычных условиях отбывания наказания – полтора часа;

      3) в облегченных условиях отбывания наказания – два часа.

      2. Осужденные, отбывающие наказание в обычных условиях, проживают в камерах.

      Они вправе:

      1) ежемесячно расходовать на приобретение продуктов питания и предметов первой необходимости средства, имеющиеся на контрольных счетах наличности временного размещения денег, в размере до пяти месячных расчетных показателей;

      2) получать три посылки или передачи и три бандероли в течение года;

      3) иметь три краткосрочных свидания и одно длительное свидание в течение года.

      3. Осужденные, отбывающие наказание в облегченных условиях, проживают в камерах.

      Они вправе:

      1) ежемесячно расходовать на приобретение продуктов питания и предметов первой необходимости средства, имеющиеся на контрольных счетах наличности временного размещения денег, в размере до семи месячных расчетных показателей;

      2) получать четыре посылки или передачи и четыре бандероли в течение года;

      3) иметь три краткосрочных и два длительных свидания в течение года.

      4. Осужденные, отбывающие наказание в строгих условиях, проживают в камерах.

      Они вправе:

      1) ежемесячно расходовать на приобретение продуктов питания и предметов первой необходимости средства, имеющиеся на контрольных счетах наличности временного размещения денег, в размере до двух месячных расчетных показателей;

      2) получать одну посылку или передачу и одну бандероль в течение года;

      3) иметь два краткосрочных свидания в течение года.";

      11) статью 141 исключить;

      12) подпункты 1) и 2) части первой статьи 142 изложить в следующей редакции:

      "1) осужденных, указанных в пункте 1) части пятой статьи 46 Уголовного кодекса Республики Казахстан, за исключением лиц, ранее отбывавших лишение свободы за совершение умышленных преступлений;

      2) осужденных, переведенных в порядке, предусмотренном подпунктом 2) части первой статьи 96 настоящего Кодекса; осужденных, указанных в пункте 1) части пятой статьи 46 Уголовного кодекса Республики Казахстан, ранее отбывавших лишение свободы за совершение умышленных преступлений.";

      13) в статье 144:

      в части первой слова "и чрезвычайной" исключить;

      часть четвертую изложить в следующей редакции:

      "4. В строгих условиях отбывают наказание осужденные, переведенные в учреждение полной безопасности на срок до трех лет за нарушение установленного порядка отбывания наказания в учреждениях средней и максимальной безопасности, осужденные с обычных и облегченных условий, признанные злостными нарушителями.

      При этом срок отбывания в строгих условиях отбывания исчисляется со дня фактического прибытия осужденного в учреждение полной безопасности.";

      14) в части третьей статьи 157:

      слова "и профессионального" заменить словами ", профессионального и дополнительного";

      слово "сфере" заменить словом "области";

      15) в статье 170:

      заголовок после слов "освобожденного от" дополнить словами "наказания либо к которому применена отсрочка";

      в части первой:

      слово "дальнейшего" заменить словами "наказания либо к которому применена отсрочка";

      дополнить словами "либо за которым он был закреплен";

      часть вторую после слова "освобожденный" дополнить словами "от наказания либо лицо, к которому применена отсрочка отбывания наказания";

      часть третью после слов "постановлением суда" дополнить словами "по ходатайству осужденного либо".

      4. В Закон Республики Казахстан от 10 января 2015 года "О Национальной гвардии Республики Казахстан":

      1) подпункты 3) и 4) пункта 1 статьи 4 изложить в следующей редакции:

      "3) охрана учреждений уголовно-исполнительной системы, за исключением предназначенных для отбывания наказания осужденных женщин, несовершеннолетних лиц, учреждений полной безопасности и следственных изоляторов;

      4) осуществление контроля и надзора за поведением лиц, содержащихся в учреждениях уголовно-исполнительной системы, охраняемых Национальной гвардией, а также граждан, находящихся на их территории;";

      2) подпункт 6) пункта 2 статьи 5 изложить в следующей редакции:

      "6) осуществлять контроль и надзор за поведением лиц, содержащихся в учреждениях уголовно-исполнительной системы, охраняемых Национальной гвардией, требовать от лиц, содержащихся в них, исполнения обязанностей, возложенных на них законодательством Республики Казахстан и приговором суда;".

      Статья 2. Настоящий Закон вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

      Президент Республики Казахстан К. ТОКАЕВ