Қазақстан Республикасының Геноцид қылмысының алдын алу және ол үшiн жазалау туралы конвенцияға қосылуы туралы

Қазақстан Республикасының 1998 жылғы 29 маусымдағы N 244 Заңы

Қазақстан Республикасы 1948 жылғы 9 желтоқсанда қабылданған Геноцид қылмысының алдын алу және ол үшiн жазалау туралы конвенцияға қосылсын.

Қазақстан Республикасының
Президентi

1948 жылғы 9 желтоқсандағы геноцид қылмысының алдын алу және ол
үшін жазалау туралы Конвенция (1998 жылғы 24 қарашада күшіне енді - ҚР СІМ-нің ресми сайты)

Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас Ассамблеясы 1946 жылғы 11 желтоқсандағы 96 (1) қарарында геноцидтің халықаралық құқықтар нормасын бұзатын және Біріккен Ұлттар Ұйымының қасиеті мен мен мақсатына қайшы келтіретін қылмыс болып табылатындығын және өркениетті әлемнің оны айыптайтынын 1946 жылғы 11 желтоқсандағы 96 (1) қарарында хабарлағандығын ескере отырып, геноцидтің бірнеше жыл бойы адамзатқа үлкен шығын келтіргенін мойындай отырып және адамзатты осындай бақытсыздықтан арылту үшін халықаралық ынтымақтастықтың қажет екендігіне көз жеткізе отырып, келісуші Тараптар төменде көрсетілгендерге келіседі:

I бап

Келісуші Тараптар геноцидтің бейбіт немесе соғыс кезеңінде жасалғанына қарамастан халықаралық құқық нормасын бұзатын қылмыс болып табылатынын растайды және оған қарсы алдын алу шараларын және қылмыс жасалғанда оған жаза қолдануға міндеттеледі.

II бап

Осы Конвенцияда геноцид ұғымымен төмендегілер сияқты қандай да бір ұлттық, этникалық, нәсілдік немесе діни топтарды толықтай немесе ішінара жою пиғылымен жасалған келесі әрекеттер түсіндіріледі:
а) осы топ мүшелерін өлтіру;
b) осы топ мүшелерінің денесін жарақаттау немесе осы топ мүшелерінің ақылойына зиян келтіру;
с) қандай да бір топ үшін оны толықтай немесе ішінара жоюға жағдай туғызу;
d) осындай топ арасында бала тууды болдырмау шаралары;
е) адамдардың бір тобынан екінші топқа балаларды күштеп беру.

III бап

Жазаға тартылатын келесі әрекеттер:
а) геноцид;
b) геноцид жасау мақсатындағы қастандық;
с) тікелей және көпшілік алдында геноцид жасауға азғырушылық;
d) геноцид жасауға оқталу;
е) геноцидке қатысушылық.

IV бап

Геноцид немесе III бапта көрсетілген қандай да бір әрекеттерді жасаушы тұлғалар үкімет конституциясы бойынша олар жауапты, лауазымды немесе жеке тұлғалар болып табылатындығына қарамастан жазаға тартылады.

V бап

Осы Конвенция ережелерін күшіне енгізу үшін Келісуші Тараптар өздерінің конституциялық процедурасына сәйкес қажетті заңнаманы орындауға, сонымен қатар геноцид немесе III бапта көрсетілген қылмыстардың жасалуына кінәлі тұлғаларды жазалау үшін тиімді шараларды қарастыруға міндеттеледі.

VI бап

Геноцидтің немесе III бапта көрсетілген басқа әрекеттердің жасалуына кінәлі тұлғалар осы әрекет жасалған аумақтағы мемлекеттің құзырлы сотымен немесе осындай соттың заңды құзырын мақұлдаған осы Конвенцияның Тараптарына қатысты заңды құзыры бар халықаралық қылмыстық сотпен сотталуы керек.

VII бап

Кінәлілерді әшкерелеуге қатысты геноцид немесе III бапта көрсетілген басқа да әрекеттер саяси қылмыс сияқты қарастырылмайды. Бұндай жағдайда Келісуші Тараптар әшкерелеуді өз заңнамасына және қолданыстағы шарттарға сәйкес жүзеге асыруға міндеттеледі.

VIII бап

Осы Конвенцияның әрбір қатысушысы Біріккен Ұлттар Ұйымы Жарғысының ережелеріне сәйкес геноцид актісінің немесе III бапта көрсетілген әрекеттердің біреуінің алдын алу және бұлтартпау мақсатындағы барлық қажетті шараларды қолдану талабымен Біріккен Ұлттардың тиісті органына жүгіне алады.

IX бап

Геноцидті немесе III бапта көрсетілген әрекеттердің біреуін жасағаны үшін сол немесе басқа мемлекеттің жауапкершілігіне қатысты дауларды қоса, Тараптардың кез келгенінің талабы бойынша осы Конвенцияны түсіндіру, қолдану немесе орындау мәселелері жөнінде келісуші Тараптар арасындағы даулар Халықаралық Соттың қарауына жіберіледі.

X бап

Тең дәрежеге барабар болып табылатын ағылшын, қытай, испан, француз және орыс мәтіндеріндегі осы Конвенция 1948 жылдың 9 желтоқсан күнімен белгіленеді.

XI бап

Осы Конвенция Біріккен Ұлттар Ұйымының кез келген мүшесі және Ұйым мүшесі бола алмаған, Бас Ассамблеядан шақырту алған кез келген мемлекет атынан 1949 жылдың 31 желтоқсанына дейін қол қою үшін ашық болады. Осы Конвенция бекітуге жатады және бекіту туралы актілер Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас Хатшысында сақталады.
1950 жылдың 1 қаңтарынан бастап Біріккен Ұлттар Ұйымының кез келген мүшесі және осы ұйымның мүшесі бола алмаған, маңыздылығы жоғары шақырту алған кез келген мемлекет осы Конвенцияға қосыла алады.
Қосылу туралы акт Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас Хатшысында сақталады.

XII бап

Келісуші Тараптардың кез келгені Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас Хатшысының атына хабарлама жіберу арқылы кез келген уақытта өзі жауапты барлық немесе кейбір аумақтарға сыртқы қатынастарды жүргізу үшін осы Конвенцияның қолданысын тарата алады.

XIII бап

Бекіту немесе қосылу туралы бірінші жиырма акті Бас Хатшының сақтауына берілген күні бас Хатшы Біріккен Ұлттар Ұйымына мүше барлық мемлекеттер мен XI бапта қарастырылған Ұйым мүшесі бола алмаған барлық мемлекеттерге көшірме түрінде жолданылатын Хаттаманы дайындайды.
Осы Конвенция бекіту немесе қосылу туралы жиырмасыншы актінің сақталу күнінен бастап тоқсаныншы күні қолданысқа енеді.
Осы Конвенция күшіне енгеннен кейін алынған бекіту және қосылу туралы актілер Біріккен Ұлттар Ұйымы Бас Хатшысының сақтауына берілген күннен бастап тоқсаныншы күні қолданысқа енеді.

XIV бап

Осы Конвенция күшіне енген күннен бастап он жыл ішінде жарамды.
Конвенцияның әрекет етуінің тиісті мерзімінің аяқталуына дейін Келісуші Тараптардың ең аз дегенде алты айға бас тартпауы бойынша Конвенция алдағы бес жылда күшінде болады.
Бас тарту Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысына жазбаша хабарлау арқылы жүзеге асырылады.

XV бап

Бас тарту нәтижесінде осы Конвенцияға қатысушылар саны он алтыдан аз болатын болса, соңғы денонсация күшіне енген күні өз әрекетін тоқтатады.

XVI бап

Осы Конвенцияны қайта қарау туралы талап Бас хатшының атына жазбаша хабарлау арқылы кез келген уақытта Келісуші Тараптардың кез келгенімен берілуі мүмкін.
Егер Бас Ассамблея қандай да бір шара қолдануды қажет деп таныса, ол осындай талапқа қатысты қандай шара қолдану қажеттігі туралы шешеді.

XVII бап

Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысы Біріккен Ұлттар Ұйымының барлық мүшелеріне және XI бапта қарастырылған Ұйым мүшесі бола алмаған мемлекеттерге:
а) XI бапқа сәйкес алынған қол қою, бекіту және қосылу туралы барлық актілер жайында;
b) XII бапқа сәйкес алынған барлық өтініштер жайында;
с) XIII бапқа сәйкес осы Конвенцияның күшіне енген күні туралы;
d) XIV бапқа сәйкес алынған бас тарту туралы;
е) XV бапқа сәйкес Конвенцияның күшін жою туралы;
f) XVI бапқа сәйкес алынған мәліметтер туралы хабарлайды.

XVIII бап

Осы Конвенцияның түпнұсқасы Біріккен Ұлттар Ұйымының мұрағатында сақталады.
Конвенцияның расталған көшірмелері Біріккен Ұлттар Ұйымының барлық мүшелеріне және XI бапта қарастырылған Ұйым мүшесі бола алмаған мемлекеттерге жіберіледі.

XIX бап

Осы Конвенция Біріккен Ұлттар Ұйымымен оның күшіне енген күні тіркеледі.

On accession of the Convention on the Prevention and Punishment of the Crime of Genocide

Law of the Republic of Kazakhstan of 29 June 1998

To accede the Convention on the Prevention and Punishment of the Crime of Genocide adopted 9 December 1948.

President
of the Republic of Kazakhstan

Convention on the Prevention and Punishment of the Crime of Genocide
9 December 1948

The Contracting Parties,
Having considered the declaration made by the General Assembly of the United Nations in its resolution 96 (I) dated 11 December 1946 that genocide is a crime under international law, contrary to the spirit and aims of the United Nations and condemned by the civilized world,
Recognizing that at all periods of history genocide has inflicted great losses on humanity, and
Being convinced that, in order to liberate mankind from such an odious scourge, international co-operation is required,
Hereby agree as hereinafter provided:

Article I

The Contracting Parties confirm that genocide, whether committed in time of peace or in time of war, is a crime under international law which they undertake to prevent and to punish.

Article II

In the present Convention, genocide means any of the following acts committed with intent to destroy, in whole or in part, a national, ethnical, racial or religious group, as such:
(a) Killing members of the group;
(b) Causing serious bodily or mental harm to members of the group;
(c) Deliberately inflicting on the group conditions of life calculated to bring about its physical destruction in whole or in part;
(d) Imposing measures intended to prevent births within the group;
(e) Forcibly transferring children of the group to another group.

Article III

The following acts shall be punishable:
(a) Genocide;
(b) Conspiracy to commit genocide;
(c) Direct and public incitement to commit genocide;
(d) Attempt to commit genocide;
(e) Complicity in genocide.

Article IV

Persons committing genocide or any of the other acts enumerated in article III shall be punished, whether they are constitutionally responsible rulers, public officials or private individuals.

Article V

The Contracting Parties undertake to enact, in accordance with their respective Constitutions, the necessary legislation to give effect to the provisions of the present Convention, and, in particular, to provide effective penalties for persons guilty of genocide or any of the other acts enumerated in article III.

Article VI

Persons charged with genocide or any of the other acts enumerated in article III shall be tried by a competent tribunal of the State in the territory of which the act was committed, or by such international penal tribunal as may have jurisdiction with respect to those Contracting Parties which shall have accepted its jurisdiction.

Article VII

Genocide and the other acts enumerated in article III shall not be considered as political crimes for the purpose of extradition.
The Contracting Parties pledge themselves in such cases to grant extradition in accordance with their laws and treaties in force.

Article VIII

Any Contracting Party may call upon the competent organs of the United Nations to take such action under the Charter of the United Nations as they consider appropriate for the prevention and suppression of acts of genocide or any of the other acts enumerated in article III.

Article IX

Disputes between the Contracting Parties relating to the interpretation, application or fulfilment of the present Convention, including those relating to the responsibility of a State for genocide or for any of the other acts enumerated in article III, shall be submitted to the International Court of Justice at the request of any of the parties to the dispute.

Article X

The present Convention, of which the Chinese, English, French, Russian and Spanish texts are equally authentic, shall bear the date of 9 December 1948.

Article XI

The present Convention shall be open until 31 December 1949 for signature on behalf of any Member of the United Nations and of any non-member State to which an invitation to sign has been addressed by the General Assembly.
The present Convention shall be ratified, and the instruments of ratification shall be deposited with the Secretary-General of the United Nations.
After 1 January 1950, the present Convention may be acceded to on behalf of any Member of the United Nations and of any non-member State which has received an invitation as aforesaid.
Instruments of accession shall be deposited with the Secretary-General of the United Nations.

Article XII

Any Contracting Party may at any time, by notification addressed to the Secretary-General of the United Nations, extend the application of the present Convention to all or any of the territories for the conduct of whose foreign relations that Contracting Party is responsible.

Article XIII

On the day when the first twenty instruments of ratification or accession have been deposited, the Secretary-General shall draw up a procиs-verbal and transmit a copy thereof to each Member of the United Nations and to each of the non-member States contemplated in article XI.
The present Convention shall come into force on the ninetieth day following the date of deposit of the twentieth instrument of ratification or accession.
Any ratification or accession effected subsequent to the latter date shall become effective on the ninetieth day following the deposit of the instrument of ratification or accession.

Article XIV

The present Convention shall remain in effect for a period of ten years as from the date of its coming into force.
It shall thereafter remain in force for successive periods of five years for such Contracting Parties as have not denounced it at least six months before the expiration of the current period.
Denunciation shall be effected by a written notification addressed to the Secretary-General of the United Nations.

Article XV

If, as a result of denunciations, the number of Parties to the present Convention should become less than sixteen, the Convention shall cease to be in force as from the date on which the last of these denunciations shall become effective.

Article XVI

A request for the revision of the present Convention may be made at any time by any Contracting Party by means of a notification in writing addressed to the Secretary-General.
The General Assembly shall decide upon the steps, if any, to be taken in respect of such request.

Article XVII

The Secretary-General of the United Nations shall notify all Members of the United Nations and the non-member States contemplated in article XI of the following:
(a) Signatures, ratifications and accessions received in accordance with article XI;
(b) Notifications received in accordance with article XII;
(c) The date upon which the present Convention comes into force in accordance with article XIII;
(d) Denunciations received in accordance with article XIV;
(e) The abrogation of the Convention in accordance with article XV;
(f) Notifications received in accordance with article XVI.

Article XVIII

The original of the present Convention shall be deposited in the archives of the United Nations.
A certified copy of the Convention shall be transmitted to each Member of the United Nations and to each of the non-member States contemplated in article XI.

Article XIX

The present Convention shall be registered by the Secretary-General of the United Nations on the date of its coming into force.