Қазақстан Республикасының Тұрмыстағы әйелдердің азаматтығы туралы конвенцияға қосылуы туралы

Қазақстан Республикасының 1999 жылғы 30 желтоқсан N 19-II Заңы.

Қазақстан Республикасы БҰҰ Бас Ассамблеясының 1957 жылғы 29 қаңтардағы 1040 (XI) қарарымен қол қою және бекіту үшін ашық Тұрмыстағы әйелдердің азаматтығы туралы конвенцияға қосылсын.

Қазақстан Республикасының
Президенті	Н. Назарбаев

Тұрмыстағы әйелдердің азаматтығы туралы конвенция

(1957 жылғы 20 ақпан, Нью-Йорк қаласы)

Уағдаласушы мемлекеттер,

Азаматтыққа қатысты құқық пен практикадағы коллизиялар әйелдердiң некеге отыруының, некенi бұзуының немесе неке одағы болған уақытта күйеуiнiң азаматтығын өзгертуi салдарынан азаматтығын жоғалтуы немесе алуы туралы қаулының нәтижесi ретiнде пайда болатындығын ескере отырып,

Бiрiккен Ұлттар Ұйымының Бас Ассамблеясы Адам құқығының жалпыға бiрдей декларациясының 15-бабында "Әр адамның азаматтыққа құқығы бар" екендiгiн және "ешкiм өзiнiң азаматтығынан немесе өзiнiң азаматтығын өзгерту құқығынан ерiксiз айырыла алмайтындығын" көрсеткендiгiн ескере отырып,

адам құқығы мен жынысына қарамастан баршаға арналған негiзгi бостандықтарды жаппай құрметтеуге және сақтауға ықпал ету үшiн Бiрiккен Ұлттар Ұйымымен ынтымақтастыққа ниет бiлдiре отырып,

осымен мына төмендегiлер туралы келiседi:

1-бап

Әрбiр Уағдаласушы Мемлекет өзiнiң кiм де болмасын азаматы мен шетелдiктiң арасындағы некеге отыру да, оны бұзу да, неке одағы болған кезде күйеуiнiң азаматтығын өзгертуi де автоматты түрде оның әйелiнің азаматтығында көрсетiлмейдi деп келiседi.

2-бап

Әрбiр Уағдаласушы Мемлекет өзiнiң кiм де болмасын азаматының қандай да болмасын басқа мемлекеттiң азаматтығын өз еркiмен алуы да, өзiнiң кiм де болмасын азаматының өз азаматтығынан бас тартуы да бұл азаматтың әйелiнiң өз азаматтығын сақтауына кедергi келтiрмейтiн болады деп келiседi.

3-бап

1. Әрбiр Уағдаласушы Мемлекет өзiнiң қандай да болмасын азаматында тұрмыстағы шетелдiк әйел өтiнiшi бойынша қанатының астына алудың арнайы оңайлатылған тәртібімен өзiнің күйеуiнiң азаматтығын ала алады деп келiседi. Мұндай азаматтықты сыйлау мемлекеттік қауiпсiздiк мүддесiнде немесе жариялы тәртiппен белгiленетiн шектеулердiң объектiсi болуы мүмкiн.

2. Әрбiр Уағдаласушы Мемлекет осы Конвенция оған сәйкес кiм де болмасын өзiнің азаматына тұрмысқа шыққан шетелдiк әйел құқығы бойынша, өз өтiнiшiмен өзiнiң күйеуiнiң азаматтығын ала алатын қандай да болмасын заңдарды немесе сот практикасын қозғаушы ретiнде түсiндiрiлмейдi деп келiседi.

4-бап

1. Осы Конвенция Бiрiккен Ұлттар Ұйымының мүшесi кез келген мемлекеттiң атынан, сондай-ақ Бiріккен Ұлттар Ұйымының кез келген мамандандырылған мекемесiнiң мүшесi болып табылатын немесе кейiннен болатын немесе Халықаралық Сот Мәртебесiнiң қатысушысы болып табылатын немесе кейiннен болатын кез келген мемлекеттiң атынан немесе Бiрiккен Ұлттар Ұйымының Бас Ассамблеясы шақыру жiберетiн кез келген басқа мемлекеттiң атынан қол қою және бекіту үшiн ашық.

2. Осы Конвенция бекітуге жатады және бекітілген грамоталар Бiрiккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысына сақтауға тапсырылады.

5-бап

1. Осы Конвенция оған 4-баптың 1-тармағында айтылған барлық мемлекеттердiң қосылуы үшiн ашық.

2. Қосылу Бiрiккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысына қосылу туралы грамотаны сақтауға тапсыру арқылы жасалады.

6-бап

1. Осы Конвенция алтыншы бекіту грамотасын немесе қосылу туралы грамотаны сақтауға тапсырған күннен бастап тоқсаныншы күнi күшiне енедi.

2. Осы Конвенцияны бекiткен немесе алтыншы бекіту грамотасын немесе қосылу туралы грамотаны сақтауға тапсырғанға дейiн оған қосылған әрбiр мемлекет үшiн Конвенция бұл мемлекеттер өзiнiң бекіту грамотасын немесе қосылу туралы грамотаны сақтауға тапсырған күннен бастап 90-шы күнi күшiне енедi.

7-бап

1. Осы Конвенция халықаралық қатынасы үшiн қандай да болмасын Уағдаласушы мемлекеттердiң бiрi жауапты барлық өзiн өзi басқармайтын, қамқорлықтағы, отарлық және басқа да билеушiлiктегi аумақтарға кiрмейтiндерге қатысты қолданылады; осы баптың 2-тармағының қаулысын сақтау шартымен тиiстi Уағдаласушы Мемлекет билеушiлiкке кiрмейтiн қандай да бiр аумаққа қатысты қол қою, бекіту немесе қосылу кезiнде осы Конвенция мұндай қол қоюдың, бекітудiң немесе қосылудың нәтижесiнде iрsо facto қолданылатындығын мәлiмдейдi.

2. Билеушiлікке кiретiн қандай да болмасын аумақ ол билеушiлiк аумағымен бiртұтас ретiнде азаматтыққа қатысты болғандықтан қаралатын әрбiр жағдайда және Уағдаласушы Мемлекеттiң немесе билеушiлiкке кiрмейтiн аумақтың конституциялық заңдарының немесе практикасының негiзiнде әрбiр жағдайда осы аумаққа қатысты осы Конвенцияны қолдану үшiн соңғысының алдын ала келісімi талап етiледi, Уағдаласушы Мемлекет осы Уағдаласушы Мемлекет Конвенцияға қол қойылған күннен бастап он екi айлық мерзiмде осы билеушiлiкке кiрмейтiн аумақтың қажеттi келісімiн алуға шара қабылдауы тиiс, ал мұндай келісім алынғаннан кейiн Уағдаласушы Мемлекет ол туралы Бiрiккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысын құлақтандырады. Осы Конвенция мұндай құлақтандыруда аталған аумаққа немесе аумақтарға қатысты оны Бас хатшы алған күннен бастап қолданылады.

3. Осы баптың 2-тармағында айтылған он екi айлық мерзiм аяқталғаннан кейiн тиiстi Уағдаласушы Мемлекет Бас хатшыға халықаралық қатынас үшiн ол жауапты және осы Конвенцияның қолданылуына келісім алынбаған билеушiлiкке кiрмейтiн сол аймақтармен өзiнiң консультацияларының нәтижелерi туралы хабарлайды.

8-бап

1. Кез келген мемлекет қол қою, бекіту немесе қосылу кезiнде 1 және 2-баптарын қоспағанда, осы Конвенцияның кез келген бабына ескерту жасай алады.

2. Егер қандай да болмасын мемлекет осы баптың 1-тармағына сәйкес ескерту жасаса, онда бұл ескерту ол қатысты сол қаулыны немесе сол қаулыларды қоспағанда, Конвенцияның ескерту жасаған мемлекет пен оған басқа қатысушылардың арасындағы қатынастардағы мiндеттi сипатын қозғамайды. Бiрiккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысы осы Конвенцияға қатысушы болып табылатын немесе болатын барлық мемлекеттерге осы ескертудiң мәтiнiн хабарлайды. Осы Конвенцияға қатысушы болып табылатын немесе кейiннен болатын кез келген мемлекет Бас хатшыға өзi осы Конвенция арқылы бұл ескертудi жасаған мемлекетпен байланыстымын деп санауға келiспейтiндiгi туралы хабарлай алады. Мұндай құлақтандыру осы Конвенцияның қатысушысы болып табылатын мемлекетке қатысты Бас хатшының хабарлауы күнiнен бастап есептегенде және кейiн оның қатысушы болған мемлекетке қатысты бекіту грамотасы немесе қосылу туралы грамота сақтап қойылған күннен бастап есептегенде тоқсан күннiң iшiнде жасалуы тиiс. Мұндай құлақтандыру жағдайында Конвенция мұндай құлақтандыру шыққан мемлекет пен ескерту жасаған мемлекеттiң арасында қолданылмайды.

3. Осы баптың 1-тармағына сәйкес ескерту жасаған әрбiр мемлекет ол қабылданғаннан кейiн кез келген уақытта Бiрiккен Ұлттар Ұйымы Бас хатшысының атына құлақтандыру жiберу арқылы оны толық немесе iшiнара керi қайтарып ала алады. Мұндай құлақтандыру ол алынған күннен бастап күшiне енедi.

9-бап

1. Кез келген Уағдаласушы Мемлекет Бiрiккен Ұлттар Ұйымы Бас хатшысына жазбаша құлақтандыру жiберу жолымен осы Конвенцияның күшiн жоя алады. Күшiн жою Бас хатшы бұл құлақтандыруды алған күннен бастап бiр жыл өткен соң күшiне енедi.

2. Осы Конвенция оның нәтижесiнде бұл Конвенцияға қатысушылардың саны алтыдан төмен болатын күшiн жою күшiне енген күнi өзiнiң күшiн жояды.

10-бап

Екi немесе одан көп Уағдаласушы Мемлекеттердiң арасындағы осы Конвенцияның түсiндiрiлуi мен қолданылуына қатысты, келiссөздер арқылы шешiлмеген кез келген дау кез келген дауласушы тараптың талап етуi бойынша, егер тараптар реттеудiң өзге де тәсiлi туралы келiспесе Халықаралық Сотқа шешуге берiледі.

11-бап

Бiрiккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысы Бiрiккен Ұлттар Ұйымының барлық мүшелерiне, және осы Конвенцияның 4-бабының 1-тармағында айтылған оның мүшелiгiнде тұрмайтын мемлекеттерге мыналар туралы:

а) 4-бапқа сәйкес бекіту грамоталарына қол қойылғандығы туралы және алынғандығы туралы;

b) 5-бапқа сәйкес грамота алынғандығы және қосылу туралы;

с) 6-бапқа сәйкес осы Конвенция күшiне енетiн күнi туралы;

d) 8-бапқа сәйкес алынған хабарлаулар мен құлақтандырулар туралы;

е) 9-баптың 1-тармағына сәйкес алынған сақтап қою туралы құлақтандырулар туралы;

f) 9-баптың 2-тармағына сәйкес Конвенцияның күшi жойылғаны туралы хабарлайды.

12-бап

1. Ағылшынша, испанша, қытайша, орысша және французша мәтiндерi бiрдей тең болып табылатын осы Конвенция Бiрiккен Ұлттар Ұйымының архивiне сақтауға тапсырылады.

2. Бiрiккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысы осы Конвенцияның расталған көшiрмелерiн барлық мемлекеттерге - Бiрiккен Ұлттар Ұйымына барлық мүше мемлекеттерге, сондай-ақ және 4-баптың 1-тармағында айтылған оның мүшелiгiнде тұрмайтын мемлекеттерге қайта жөнелтедi.

О присоединении Республики Казахстан к Конвенции о гражданстве замужней женщины

Закон Республики Казахстан от 30 декабря 1999 года № 19-II.

Республике Казахстан присоединиться к Конвенции о гражданстве замужней женщины, открытой для подписания и ратификации резолюцией 1040 (XI) Генеральной Ассамблеи ООН от 29 января 1957 года.

Президент
Республики Казахстан	Н. Назарбаев

Конвенция
о гражданстве замужней женщины

Открыта для подписания и ратификации резолюцией

1040 (XI) Генеральной Ассамблеи от 29 января 1957 года

Вступление в силу: 11 августа 1958 года в соответствии со статьей 6

Договаривающиеся государства,

имея в виду, что коллизии в праве и практике, относящихся к гражданству, возникают как результат постановлений об утрате или приобретении гражданства женщинами вследствие вступления в брак, расторжение брака или перемены гражданства мужем во время существования брачного союза,

имея в виду, что в статье 15 Всеобщей декларации прав человека Генеральная Ассамблея Организации Объединенных Наций указала, что "каждый человек имеет право на гражданство" и что "никто не может быть произвольно лишен своего гражданства или права изменить свое гражданство",

желая сотрудничать с Организацией Объединенных Наций, чтобы способствовать всеобщему уважению и соблюдению прав человека и основных свобод для всех без различия пола,

настоящим соглашаются о нижеследующем:

Статья 1

Каждое Договаривающееся Государство соглашается, что ни заключение, ни расторжение брака между кем-либо из его граждан и иностранцем, ни перемена гражданства мужем во время существования брачного союза не будут отражаться автоматически на гражданстве жены.

Статья 2

Каждое Договаривающееся Государство соглашается, что ни добровольное приобретение кем-либо из его граждан гражданства какого-либо другого государства, ни отказ кого-либо из его граждан от своего гражданства не будет препятствовать сохранению своего гражданства женой этого гражданина.

Статья 3

1. Каждое Договаривающееся Государство соглашается, что иностранка, состоящая замужем за кем-либо из его граждан, может приобрести, по своей просьбе, гражданство своего мужа в специальном упрощенном порядке натурализации. Дарование такого гражданства может быть объектом ограничений, устанавливаемых в интересах государственной безопасности или публичного порядка.

2. Каждое Договаривающееся Государство соглашается, что настоящая Конвенция не будет толковаться как затрагивающая какие-либо законодательство или судебную практику, согласно которым иностранка, состоящая замужем за кем-либо из его граждан, может по праву приобрести, по своей просьбе, гражданство своего мужа.

Статья 4

1. Настоящая Конвенция открыта для подписания и ратификации от имени любого государства - члена Организации Объединенных Наций, также от имени любого другого государства, которое является или станет впоследствии членом любого специализированного учреждения Организации Объединенных Наций или которое является или станет впоследствие участником Статута Международного Суда, или от имени любого другого государства, которому Генеральная Ассамблея Организации Объединенных Наций пошлет приглашение.

2. Настоящая Конвенция подлежит ратификации, и ратификационные грамоты сдаются на хранение Генеральному секретарю Организации Объединенных Наций.

Статья 5

1. Настоящая Конвенция открыта для присоединения к ней всех государств, упоминаемых в пункте 1 статьи 4.

2. Присоединение совершается посредством сдачи на хранение грамоты о присоединении Генеральному секретарю Организации Объединенных Наций.

Статья 6

1. Настоящая Конвенция вступает в силу на девяностый день со дня сдачи на хранение шестой ратификационной грамоты или грамоты о присоединении.

2. Для каждого государства, ратифицирующего настоящую Конвенцию или присоединяющегося к ней после сдачи на хранение шестой ратификационной грамоты или грамоты о присоединении, Конвенция вступает в силу на девяностый день со дня сдачи на хранение этим государством своей ратификационной грамоты или грамоты о присоединении.

Статья 7

1. Настоящая Конвенция применяется в отношении всех несамоуправляющихся, подопечных, колониальных и других не входящих в метрополии территории, за международные сношения которых ответственно какое-либо из Договаривающихся Государств; при условии соблюдения постановлений пункта 2 настоящей статьи соответствующее Договаривающееся Государство заявляет при подписании, ратификации или присоединении, в отношении каких не входящих в метрополию территорий настоящая Конвенция применяется ipso facto в результате такого подписания, ратификации или присоединения.

2. В каждом случае, когда какая-либо не входящая в метрополию территория не рассматривается, поскольку это касается гражданства, как одно целое с территорией метрополии, и в каждом случае, когда, на основании конституционных законов или практики Договаривающегося Государства или соответствующей не входящей в метрополию территории, для применения настоящей Конвенции в отношении этой территории требуется предварительное согласие последней, Договаривающееся Государство должно принять меры к тому, чтобы получить необходимое согласие этой не входящей в метрополию территории в двенадцатимесячный срок со для подписания Конвенции этим Договаривающимся Государством, а по получении такого согласия это Договаривающееся Государство уведомляет о том Генерального секретаря Организации Объединенных Наций. Настоящая Конвенция применяется в отношении территории или территорий, названных в таком уведомлении, со дня получения его Генеральным секретарем.

3. По истечении упомянутого в пункте 2 настоящей статьи двенадцатимесячного срока соответствующие Договаривающиеся Государства уведомляют Генерального секретаря о результатах своих консультаций с теми не входящими в метрополию территориями, за международные сношения которых они ответственны и согласие которых на применение настоящей Конвенции получено не было.

Статья 8

1. При подписании, ратификации или присоединении любое государство может делать оговорки к любой статье настоящей Конвенции, кроме статей 1 и 2.

2. Если какое-либо государство делает оговорку в соответствии с пунктом 1 настоящей статьи, то эта оговорка не затрагивает обязательного характера Конвенции в отношениях между государством, сделавшим оговорку, и остальными ее участниками, за исключением того постановления или тех постановлений, к которым относится эта оговорка. Генеральный секретарь Организации Объединенных Наций сообщает текст этой оговорки всем государствам, которые являются или будут являться участниками настоящей Конвенции. Любое государство, которое является или станет впоследствии участником настоящей Конвенции, может уведомить Генерального секретаря о том, что оно не согласно считать себя связанным этой Конвенцией с государством, сделавшим эту оговорку. Такое уведомление должно быть сделано в течение девяноста дней, считая от даты сообщения Генерального секретаря, в отношении государств, являющихся участниками настоящей Конвенции, и считая от даты депонирования ратификационной грамоты или грамоты о присоединении, в отношении государств, впоследствии ставших ее участниками. В случае такого уведомления Конвенция не будет действовать между государством, от которого исходит такое уведомление, и государством, сделавшим оговорку.

3. Каждое государство, сделавшее оговорку в соответствии с пунктом 1 настоящей статьи, может взять ее обратно, полностью или частично, в любое время после ее принятия, посредством уведомления на имя Генерального секретаря Организации Объединенных Наций. Такое уведомление вступает в силу в день его получения.

Статья 9

1. Любое Договаривающееся Государство может денонсировать настоящую Конвенцию посредством письменного уведомления Генерального секретаря Организации Объединенных Наций. Денонсация вступает в силу по истечении года со дня получения этого уведомления Генеральным секретарем.

2. Настоящая Конвенция утрачивает силу в день вступления в силу денонсации, в результате которой число участников этой Конвенции становится меньше шести.

Статья 10

Любой спор между двумя или более Договаривающимися Государствами относительно толкования или применения настоящей Конвенции, который не разрешен посредством переговоров, передается, по требованию любой из спорящих сторон на разрешение в Международный Суд, если стороны не договорятся об ином способе урегулирования.

Статья 11

Генеральный секретарь Организации Объединенных Наций извещает всех членов Организации Объединенных Наций, а также не состоящие ее членами государства, упоминаемые в пункте 1 статьи 4 настоящей Конвенции, о следующем:

a) о подписании и о получении ратификационных грамот согласно статье 4;

b) о получении грамот и присоединении согласно статье 5;

c) о дне вступления настоящей Конвенции в силу согласно статье 6;

d) о сообщении и уведомлениях, полученных согласно статье 8;

e) об уведомлениях о денонсации, полученных согласно пункту 1 статьи 9;

f) об утрате Конвенцией силы согласно пункту 2 статьи 9.

Статья 12

1. Настоящая Конвенция, английский, испанский, китайский, русский и французский тексты которой являются равно аутентичными, сдается на хранение в архив Организации Объединенных Наций.

2. Генеральный секретарь Организации Объединенных Наций препровождает заверенные копии этой Конвенции всем государствам-членам Организации Объединенных Наций, а также не состоящим ее членами государствам, упоминаемым в пункте 1 статьи 4.