Об утверждении профессионального стандарта "Мараловодство"

Приказ и.о. Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 12 февраля 2024 года № 55

      В соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" ПРИКАЗЫВАЮ:

      1. Утвердить прилагаемый профессиональный стандарт "Мараловодство".

      2. Управлению научного обеспечения Министерства сельского хозяйства Республики Казахстан в установленном законодательном порядке обеспечить:

      1) направление электронной копии настоящего приказа в Республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Институт законодательства и правовой информации Республики Казахстан" Министерства юстиции Республики Казахстан для включения в Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов Республики Казахстан;

      2) размещение настоящего приказа на интернет ресурсе Министерства сельского хозяйства Республики Казахстан.

      3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра сельского хозяйства Республики Казахстан.

      4. Настоящий приказ вводится в действие со дня его первого официального опубликования.

      Исполняющий обязанности
Министра сельского хозяйства
Республики Казахстан
А. Султанов

      "СОГЛАСОВАН"
Министерство труда и
социальной защиты населения
Республики Казахстан

  Утвержден приказом
исполняющего обязанности
Министра сельского хозяйства
Республики Казахстан
от 12 февраля 2024 года № 55

Профессиональный стандарт "Мараловодство"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: Профессиональный стандарт "Мараловодство" (далее – профессиональный стандарт) разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях", применяется для специалистов в отрасли животноводства, в частности по направлению разведения маралов и получения продукции мараловодства.

      2. В настоящем профессиональном стандарте используется следующие основные понятия:

      1) корма – продукты растительного, животного, микробиологического происхождения, а также минеральные добавки, которые при скармливании обеспечивают проявление нормальных физиологических функций и качество получаемой от них продукции;

      2) рацион кормления – набор кормовых средств, обеспечивающих потребность сельскохозяйственных животных в питательных веществах в сутки;

      3) акклиматизация – приспособление животных и растений к новым условиям обитания;

      4) охотоведение – наука, предметом изучения которой является ведение охотничьего хозяйства;

      5) охотничье хозяйство – вид хозяйственной деятельности по устойчивому использованию объектов животного мира в охотничьих угодьях, сохранению среды обитания животного мира, их охране и воспроизводству;

      6) биотехнические мероприятия – комплекс биотехнических воздействий на популяции дичи и их местообитания, направленных на увеличение ежегодного прироста численности животных в охотничьих угодьях;

      7) ветеринария – область специальных научных знаний и практической деятельности, направленная на изучение болезней и пищевых отравлений (поражений) животных, их профилактику, диагностику, лечение и ликвидацию, обеспечение соответствия объектов государственного ветеринарно-санитарного контроля и надзора требованиям законодательства Республики Казахстан в области ветеринарии, а также защиту населения от болезней, общих для животных и человека;

      8) дезинфекция – комплекс специальных мероприятий, направленных на уничтожение возбудителей инфекционных и паразитарных заболеваний во внешней среде;

      9) дериват – производное животного и продукция, произведенная из него и его производного;

      10) диагностика – комплекс медицинских услуг, направленных на установление факта наличия или отсутствия заболевания;

      11) воспроизводство видов животных – естественное размножение видов животных в природных условиях и их искусственное разведение;

      12) интродукция животных – преднамеренное или случайное распространение особей видов животных за пределы ареалов в новые для них места, где ранее эти виды не обитали;

      13) карантин – правовой режим, предусматривающий систему ветеринарных и административно-хозяйственных мероприятий, направленных на ограничение или прекращение хозяйственных связей и приостановку транспортировки (перемещений) перемещаемых (перевозимых) объектов между эпизоотическим очагом, неблагополучным пунктом и территорией ветеринарно-санитарного благополучия в целях ликвидации эпизоотического очага и недопущения распространения заболевания;

      14) профессиональный стандарт – письменный официальный документ, устанавливающий общие требования к знаниям, умениям, навыкам, опыту работы с учетом формального и (или) неформального, и (или) информального образования, уровню квалификации и компетентности, содержанию, качеству и условиям труда в конкретной области профессиональной деятельности;

      15) егерь – специально уполномоченное лицо егерской службы, осуществляющее охрану животного мира на закрепленных охотничьих угодьях и рыбохозяйственных водоемах и (или) участках;

      16) ветеринарный врач – лицо, научно подготовленное к лечению животных;

      17) маралы – парнокопытное млекопитающее из семейства оленевых;

      18) миграции – суточные и сезонные перемещения животных, связанные с экологическими особенностями вида или обусловленные погодными либо кормовыми факторами;

      19) санитария – совокупность мероприятий, направленных на соблюдение требований гигиены (зоогигиены);

      20) таксация (охотничья) – оценка охотугодий: определение их качественного и количественного состояния, пригодности для обитания различных видов охотничье-промысловых животных, обеспеченности их кормами.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      2) ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

      3) ЕТКС – единый тарифно–квалификационный справочник;

      4) КС – квалификационный справочник должностей руководителей, специалистов и других служащих, разработанный и утвержденный в соответствии с подпунктом 16-1) статьи 16 Трудового кодекса Республики Казахстан.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Мараловодство.

      5. Код профессионального стандарта: A01490021.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      A Сельское, лесное и рыбное хозяйство;

      01 Растениеводство и животноводство, охота и предоставление услуг в этих областях;

      01.4 Животноводство;

      01.49 Разведение прочих видов животных;

      01.49.0 Разведение прочих видов животных.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: обустройство и поддержание инфраструктуры фермерского мараловодческого хозяйства, создание условий для эффективного воспроизводства и поддержание оптимальной численности поголовья животных, оказание туристических услуг и организация спортивной охоты.

      8. Перечень карточек профессий:

      1) Пастух – 1 уровень ОРК;

      2) Рабочий по уходу за животными – 3 уровень ОРК;

      3) Приготовитель кормов – 3 уровень ОРК;

      4) Механик оборудования для скотоводческой фермы – 4 уровень ОРК;

      5) Техник-осеменатор в животноводстве – 4 уровень ОРК;

      6) Мараловод – 4 уровень ОРК;

      7) Зоотехник – 4 уровень ОРК;

      8) Главный зоотехник – 6 уровень ОРК;

      9) Директор сельскохозяйственной организации – 6 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Пастух":

Код группы:

9211-2

Код наименования занятия:

9211-2-004

Наименование профессии:

Пастух

Уровень квалификации по ОРК:

1

подуровень квалификации по ОРК:

1

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и других типовых квалификационных характеристик:

Неквалифицированный рабочий в производстве смешанной растениеводческой и животноводческой продукции

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
начальное образование

Специальность:
-

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

-

Связь с неформальным и информальным образованием:

не требуется

Другие возможные наименования профессии:

Гуртовщик

Основная цель деятельности:

Организация мероприятий и условий для пастьбы скота

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Пастьба и контроль за пастьбой скота, препятствование отставанию или отбиванию от общего стада отдельных животных.
2. Контроль за кормлением и уходом за животными.
3. Организация мероприятий предшествующие выпасу и после.

Дополнительные трудовые функции:

1. Оказание первой ветеринарной помощи животным.

Трудовая функция 1:
Пастьба и контроль за пастьбой скота, препятствование отставанию или отбиванию от общего стада отдельных животных.



Навык 1:
Формирование пастбищ.

Умения:
1. Проведение обследования местности на предмет выявления мест, пригодных для пастьбы скота.
2. Составление маршрута выпаса скота.

Знания:
1. Основы рациона сельскохозяйственных животных и птиц при свободном содержании.
2. Основы морфологических и физиологических показателей сельскохозяйственных животных и птиц.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Навык 2:
Пастьба скота.

Умения:
1. Формирования стада.
2. Прием и перегонка животных.
3. Соблюдение сохранности стада.

Знания:
1. Поведенческие особенности сельскохозяйственных животных.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Трудовая функция 2:
Контроль за кормлением и уходом за животными



Навык 1:
Организация кормления животных.

Умения:
1. Рациональное распределение кормов по откормочным площадкам и кормушкам.
2. Отбраковка некачественного корма.
3. Использование базового инвентаря.

Знания:
1.Базовые знания анатомии и физиологии крупного рогатого скота.
2. Нормы кормления и рацион питания.
3. Зоогигиенические показатели кормушек и мест искусственных площадок откорма.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Трудовая функция 3:
Организация мероприятий предшествующие выпасу и после



Навык 1:
Приемка, взвешивание и перегон скота

Умения:
1. Приемка животных и обеспечение его сохранности при акклиматизации.
2. Визуальный осмотр, взвешивание животных.
3. Перегон, отгон скота.

Знания:
1. Основные физиологические и морфологические показатели крупного рогатого скота.
2. Специальный инвентарь для взвешивания, фиксации и осмотра животных.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Навык 2:
Проведение дезинфекционных мероприятий

Умения:
1. Проведение санитарной обработки.
2. Оценивание степени загрязненности мест содержания скота.
3. Проведение основных биотехнических мероприятий.

Знания:
1. Зоогигиенические требования к местам содержания сельскохозяйственных животных.
2. Требования к личной гигиене.
3. Техника пожарной и общей безопасности.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Дополнительная трудовая функция 1:
Оказание первой ветеринарной помощи животным



Навык 1:
Оказание ветеринарной помощи животным

Умения:
1. Ухаживать за больными животными находящиеся в дальнем выпасе.
2. Проводить термометрия и общий осмотр животных.
3. Оказывать доврачебную помощь животным при травматических повреждениях, отравлениях.

Знания:
1. Правила ухода за больными животными в полевых условиях.
2. Способы и приемы оказания лечебной помощи с/х животным.
3. Способы введения лекарственных веществ.
4. Правила санитарной безопасности при обработке животных и использования специального инвентаря.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность
Самостоятельность и ответственность
Дисциплинированность

Список технических регламентов и национальных стандартов:

-

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

2

5190-4-008 Смотритель за животными

10. Карточка профессии "Рабочий по уходу за животными":

Код группы:

6129-0

Код наименования занятия:

6129-0-011

Наименование профессии:

Рабочий по уходу за животными

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:

3

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и других типовых квалификационных характеристик:

Неквалифицированный рабочий в производстве смешанной растениеводческой и животноводческой продукции

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
техническое и профессиональное образование (рабочие профессии)

Специальность:
Зоотехния

Квалификация:

Требования к опыту работы:

без опыта

Связь с неформальным и информальным образованием:

не требуется

Другие возможные наименования профессии:

Животновод

Основная цель деятельности:

Уход за животными, в том числе за любыми сложными и особо опасными группами животных

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Кормление, содержащихся животных.
2. Содержание животных и уборка мест их содержания.
3. Разведение.

Дополнительные трудовые функции:

1. Транспортировка

Трудовая функция 1:
Кормление, содержащихся животных



Навык 1:
Приготовление и раздача кормов

Умения:
1. Приготовлять корма для разных групп и возрастов животных в соответствии с рецептом.
2. Определять нормы кормов.
3. Определять свежесть кормов.
4. Искусственно кормить взрослых и молодых животных разных групп.
5. Раздавать корма.
6. Хранить корма и кормовые добавки.

Знания:
1. Основные рецепты кормов для разных групп и возрастов животных.
2. Нормы кормов для разных групп и возрастов животных.
3.Потребность в белках, витаминах и минеральных веществах содержащихся видов животных.
4. Зоогигиенические и ветеринарные правила при содержании, кормлении животных и уходе за ними.
5. Способы искусственного кормления взрослых и молодых животных.
6. Способы раздачи корма.
7. Технологию хранения кормов и кормовых добавок.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Навык 2:
Поение

Умения:
1. Поить животных разных групп.
2. Пропаивать лекарственными препаратами.
3. Искусственно поить взрослых и молодых животных разных групп.

Знания:
1. Особенности поения разных групп животных.
2. Технику пропаивания животных лекарственными препаратами.
3. Способы искусственного поения животных разных видов.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Трудовая функция 2:
Содержание животных и уборка мест их содержания



Навык 1:
Содержание животных

Умения:
1. Поддерживать температурный режим, влажность и освещение.
2. Обеспечивать животных дополнительными необходимыми условиями существования (укрытиями, водопоями, купальнями, чесальнями).
3. Формировать группы/пары при совместном содержании.
4. Контроль за состоянием и поведением животных.
5. Поддерживать санитарный режим.
6. Проводить ручную/механизированную стрижку.
7. Участвовать в зооветеринарных мероприятиях.

Знания:
1. Оптимальный температурный режим, влажность и освещение для разных видов и возрастов животных.
2. Потребности разных видов и возрастов животных в оснащении мест их содержания.
3. Принципы формирования групп/пар при совместном содержании.
4. Основы поведения и физиологии животных.
5. Зоогигиенические и ветеринарные правила при содержании, кормлении животных и уходе за ними.
6. Технологию проведения ручной/механизированной стрижки.
7. Признаки заболевания животных.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Навык 2:
Проведение уборки

Умения:
1. Проводить сухую и влажную уборку мест содержания животных.
2. Чистить оборудование, в том числе поилки, кормушки, купальни, чесальни, укрытия.
3. Убирать продукты жизнедеятельности.
4. Проводить дезинфекцию, дезинсекцию, дератизацию мест содержания животных.
5. Сменять подстилку и/или грунт.

Знания:
1. Порядок проведения сухой и влажной уборки и чистки оборудования.
2. Правила проведения дезинфекции, дезинсекций и дератизаций. Настройка дезинфекционных установок, опрыскивателей.
3. Зоогигиенические и ветеринарные правила при содержании, кормлении животных и уходе за ними.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Трудовая функция 3:
Разведение



Навык 1:
Формирование племенных пар/групп

Умения:
1. Производить отбор животных имеющих селекционный потенциал, производить подбор племенных пар/групп.
2. Обеспечивать условия для естественного размножения.
3. Подготавливать животных к искусственному осеменению.

Знания:
1. Селекционный отбор и подбор племенных животных.
2. Биологические циклы, физиологические нормы поведения животных в период гона.
3. Основы подготовки и проведения искусственного осеменения животных.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Навык 2:
Выращивание молодняка

Умения:
1. Создание условий и обеспечение необходимого ухода при выращивании молодняка.
2. Соблюдение и организация зоогигиенических условий при выращивании молодняка.

Знания:
1. Зоотехнические методы выращивания молодняка.
2. Зоогигиенические и ветеринарные правила при содержании, кормлении животных и уходе за ними.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Дополнительная трудовая функция 1:
Транспортировка



Навык 1:
Организация транспортировки

Умения:
1. Отлавливать животных.
2. Формирование групп транспортируемых животных.
3. Подготавливать животных к перевозке.
4. Фиксировать животных в специально оборудованных автотранспортах - скотовозах.
5. Формирование карантинных групп животных для осмотра ветеринарным врачом.

Знания:
1. Поведенческие особенности и физиология транспортируемых видов животных.
2. Методы отлова, формирования в группы и фиксации животных.
3. Основные требования к перевозке животных и правила техники безопасности.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Самостоятельность и ответственность
Дисциплинированность

Список технических регламентов и национальных стандартов:

-

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

5

Техник-животновод

11. Карточка профессии "Приготовитель кормов":

Код группы:

6121-2

Код наименования занятия:

6121-2-003

Наименование профессии:

Приготовитель кормов

Уровень квалификации по ОРК:

3

подуровень квалификации по ОРК:

3

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и других типовых квалификационных характеристик:

Оператор животноводческих комплексов и механизированных ферм

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
техническое и профессиональное образование (рабочие профессии)

Специальность:
Зоотехния

Квалификация:

Требования к опыту работы:

Без стажа

Связь с неформальным и информальным образованием:

не требуется

Другие возможные наименования профессии:

Квалифицированный рабочий по подготовке и приготовлению кормов

Основная цель деятельности:

1. Механизированное приготовление, раздача и распределение кормов.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Приготовление, хранение кормов из одно- или двухлетних и многолетних кормовых культур.
2. Контроль и оценка качества кормовых компонентов и приготавливаемого корма.
3. Хранение и выдача корма.

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Приготовление, хранение кормов из одно- или двухлетних и многолетних кормовых культур



Навык 1:
Приготовление, хранение кормов из одно- или двухлетних кормовых культур и их семян

Умения:
1. Обеспечивать технологический процесс приготовления различных видов кормов из одно- или двухлетних кормовых культур и их семян.
2. Планировать заготовку, хранение кормов страхового запаса из одно- или двухлетних кормовых культур.
3. Составить технологические схемы приготовления кормов из одно- или двухлетних кормовых культур и их семян.

Знания:
1. Правила и нормы регулирования машин и оборудования для приготовления кормов из одно- или двухлетних кормовых культур и их семян.
2. Технология заготовки, хранение кормов страхового запаса из одно- или двухлетних кормовых культур с использованием сельскохозяйственного агрегата, оборудования и спецтехники.
3.Методы управление процессом приготовления и хранения кормов с помощью сельскохозяйственного агрегата, спецоборудования и техники.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Навык 2:
Приготовление, хранение кормов из многолетних кормовых культур

Умения:
1. Готовить различные виды кормов из многолетних кормовых культур.
2. Планировать заготовку, хранение кормов страхового запаса из многолетних кормовых культур.

Знания:
1. Технические условия регулирования машин и оборудования для приготовления кормов из многолетних кормовых культур и их семян.
2. Технология заготовки, хранение кормов страхового запаса из многолетних кормовых культур с использованием сельскохозяйственного агрегата, оборудования и спецтехники.
3. Способы управления процессом приготовления и хранения кормов с помощью сельскохозяйственного агрегата, спецоборудования и техники.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Трудовая функция 2:
Контроль и оценка качества кормовых компонентов и приготавливаемого корма



Навык 1:
Прием и накопление кормовых компонентов

Умения:
1. Приготавливать корм по специальным рецептам, а также кормов, сбалансированных по белку и другим компонентам.
2. Определять состав и питательность кормов, составлять кормовые рационы.

Знания:
1. Нормы потребности в питательных веществах сельскохозяйственных животных и птицы по сезонам года.
2. Виды кормов, применяемых для животных, птицы, зверей, их питательность, переваримость и значение для организма.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Навык 2:
Очистка кормовых компонентов от примесей

Умения:
1. Проводить технический уход за машинами и оборудованием в кормоцехе.
2. Проводить расчеты по приготовлению требуемого количества кормовых добавок и отходов промышленности согласно рациону.

Знания:
1. Правила тепловой обработки различных компонентов, последовательность их загрузки.
2. Правила эксплуатации и технического обслуживания машин и оборудования для очистки кормовых компонентов от примесей приготовления кормов после очистки кормовых компонентов от примесей.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Трудовая функция 3:
Хранение и выдача корма



Навык 1:
Скирдование непрессованного сена, соломы и тюков стогометателями

Умения:
1. Проводить учет сена, соломы, силоса и сенажа, а также контроль их качества.
2. Выбрать место (вблизи дороги, на краю сенокосного участка, на возвышенном месте) заготовки и форму, размер укладки.

Знания:
1. Технология учета при заготовке сена, соломы, силоса и сенажа как страхового запаса кормов.
2. Приемы подготовки машин и оборудования к работе.
3. Методика оценка качества кормов, ботанического состава разнотравного сена и фазы вегетации основных видов доминантов кормовых растений.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Навык 2:
Прессование сена из валков прицепными и самоходными прессподборщиками

Умения:
1. Выполнять механизированные работы по заготовке и хранению кормов путем прессования сена и соломы в рулоны и тюки.
2. Соблюдать технологию приготовления силоса, сенажа и сонных кормов и их транспортировки.
3. Соблюдать правила эксплуатации специального оборудования, кормоприготавливаемой техники для проведения мероприятий по заготовке и хранению кормов путем прессования сена и соломы в рулоны и тюки, силоса и сенажа в траншеях и башнях.
4. Соблюдать правила подготовки и эксплуатации машин и оборудования для погрузки и раздачи кормов.

Знания:
1. Требования к контролю качества работ по заготовке и хранению грубых, сонных и концентрированных кормов.
2. Технические условия использования в работе сельскохозяйственной техники и оборудования.
3. Требования охраны труда при транспортировке, погрузке и выгрузке кормовых средств в зависимости от расстояния перевозки.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Самостоятельность и ответственность
Добропорядочность

Список технических регламентов и национальных стандартов:

-

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

3

Рабочий по борьбе с вредителями

5

Агроном отделения (бригады, сельскохозяйственного участка, фермы) (средней квалификации)

12. Карточка профессии "Механик оборудования для скотоводческой фермы":

Код группы:

7239-1

Код наименования занятия:

7239-1-001

Наименование профессии:

Механик оборудования для скотоводческой фермы

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:

4

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и других типовых квалификационных характеристик:

Техники всех наименований.

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
техническое и профессиональное образование (специалист среднего звена)

Специальность:
Механизация сельского хозяйства

Квалификация:

Требования к опыту работы:

1 год в данном направлении

Связь с неформальным и информальным образованием:

не требуется

Другие возможные наименования профессии:

Монтажник сельскохозяйственного оборудования

Основная цель деятельности:

Определение средств механизации и организации работ по уходу за поголовьем животных.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Организация управлением, техническим обслуживанием специализированной сельскохозяйственной техники, инвентаря и оборудования.
2. Контроль за использованием, эксплуатация и ремонт сельскохозяйственной техники.

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Организация управлением, техническим обслуживанием специализированной сельскохозяйственной техники, инвентаря и оборудования.



Навык 1:
Исполнительская деятельность по реализации нормы в реализации осмотра трактора, комбайна, навесных, прицепных машин и оборудования.

Умения:
1. Выбор машинных комбинаций для механизации животноводческого комплекса.
2. Организация машинных комбинаций по назначению с учетом технических и агроклиматических требований.

Знания:
1.Механизация технологических процессов в агропромышленном комплексе.
2. Классификация тракторов, комбайнов и машин с механическим приводом по их конструкции, назначению, функции, области применения и эксплуатационных характеристик.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Навык 2:
Исполнительская деятельность по реализации нормы планирование и ответственность за выполнение поставленных задач в реализации монтажа, установки режимов работы.

Умения:
1. Правила подготовки, управления и технической эксплуатации средств механизации в агропромышленном комплексе.
2. Осуществление подготовки, монтажа, регулировки, демонтажа и хранения сельскохозяйственной техники.

Знания:
1. Технологических процессов по монтажу, установки режимов работы.
2. Описание рабочих процедур и этапов работы по безопасной установке, монтажу, демонтажу, обработке, погрузке, укладке, разгрузке и хранению оборудования, инструментов.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Трудовая функция 2:
Контроль за использованием, эксплуатация и ремонт сельскохозяйственной техники.



Навык 1:
Исполнительская деятельность по реализации нормы в период ремонта различных видов сельскохозяйственной техники

Умения:
1. Сборка и разборка двигателей и систем сельскохозяйственной техники.
2. Определение дефектов в процессе ремонта машин и их документирование и составление дефектных актов.

Знания:
1. Описание систем, эксплуатационных параметров, принципов режима работы механизмов и характеристик колесных, гусеничных тракторов, комбайнов и моторных транспортных средств.
2. Инструкции по диагностике, эксплуатации и ремонту сельскохозяйственной техники.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Навык 2:
Исполнительская деятельность по реализации нормы в период профилактического и технического обслуживания различных видов сельскохозяйственной техники

Умения:
1. Проведение диагностики для профилактического и технического обслуживания различных видов сельскохозяйственной техники.
2. Определение дефектов в процессе эксплуатации машин и их документирование.

Знания:
1. Технологических процессов по подготовки, управления, технического обслуживания сельхозтехники и оборудования.
2. Основные требования, предъявляемые к подготовке, управлению, техническому обслуживанию сельхозтехники и оборудования.
3. Описание рабочих процедур и этапов работы по безопасной работе технического обслуживания различных видов сельскохозяйственной техники

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность
Аналитическое мышление
Контроль рабочих процессов

Список технических регламентов и национальных стандартов:

-

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

5

Техник-механик агропромышленного комплекса

13. Карточка профессии "Техник-осеменатор в животноводстве":

Код группы:

6121-3

Код наименования занятия:

6121-3-010

Наименование профессии:

Техник-осеменатор в животноводстве

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:

4

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и других типовых квалификационных характеристик:

ЕТКС, выпуск 64
Оператор по искусственному осеменению животных и птицы

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
техническое и профессиональное образование (специалист среднего звена)

Специальность:
Зоотехния

Квалификация:

Требования к опыту работы:

1 год стаж работы

Связь с неформальным и информальным образованием:

не требуется

Другие возможные наименования профессии:

Техник по искусственному осеменению животных

Основная цель деятельности:

Организация проведения искусственного осеменения животных.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выявление животных в охоте и проведение искусственного осеменения в соответствии с требованиями нормативных документов, регламентирующих применение биотехнологических методов искусственного осеменения.
2. Оформление учетно-отчетной документации по искусственному осеменению животных и птицы

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Выявление животных в охоте и проведение искусственного осеменения в соответствии с требованиями нормативных документов, регламентирующих применение биотехнологических методов искусственного осеменения.



Навык 1:
Оценка состояния животных для выявления готовности к участию в процессе воспроизводства

Умения:
1. Выбирать способ выявления половой охоты у самок в зависимости от вида животного и имеющихся ресурсов.
2. Выявлять признаки половой охоты у самок с использованием визуального, вагинального, ректального, лабораторного и инструментального методов исследований.

Знания:
1. Способы выявления половой охоты у самок животных в соответствии с нормативными документами, регламентирующими применение биотехнологических методов искусственного осеменения.
2. Техника проведения визуального, вагинального, ректального, лабораторного и инструментального способов выявления половой охоты у самок животных.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Навык 2:
Взятие спермы от самцов-производителей предназначенной для искусственного осеменения с соблюдением безопасности

Умения:
1. Выполнять процедуру промывания препуция у самцов-производителей в соответствии с ветеринарно-санитарными правилами.
2. Выполнять процедуру получения спермы от самцов-производителей с использованием специального оборудования и инструментов.
3. Выполнять процедуру оценки качества свежеполученной спермы макро- и микроскопическими методами.

Знания:
1. Техника промывания препуция у самцов-производителей дезинфицирующими растворами в соответствии с ветеринарно-санитарными правилами.
2. Методы взятия спермы у самцов-производителей животных (птицы) различных видов.
3. Методики макроскопической и микроскопической оценки качества спермы.
4. Знания деривата крупного рогатого скота, в том числе маралов.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Навык 3:
Проведение искусственного осеменения самки животного в соответствии с требованиями нормативных документов, регламентирующих применение биотехнологических методов искусственного осеменения

Умения:
1. Оформлять учетно-отчетную документацию по взятию спермы у самцов-производителей.
2. Охлаждать сперму для кратковременного хранения методами, обеспечивающими сохранение ее качества.
3.Вводить сперму в половые органы самки с использованием специальных инструментов в соответствии с требованиями нормативных документов, регламентирующих применение биотехнологических методов искусственного осеменения.

Знания:
1. Правила ведения журналов учета и оценки спермопродукции.
2. Критерии пригодности свежеполученной спермы для ее дальнейшего использования.
3. Методы искусственного осеменения самок животных (птицы) различных видов.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Трудовая функция 2:
Оформление учетно-отчетной документации по искусственному осеменению животных и птицы



Навык 1:
Заполнение учетно-отчетной документации по ветеринарно-санитарной обработке пункта (станции) искусственного осеменения

Умения:
1. Оформлять журнал учета дезинфекции.
2. Оформлять заявки на комплектование пункта (станции) искусственного осеменения оборудованием и расходными материалами.

Знания:
1. Правила заполнения журнала учета дезинфекции в соответствие с требованиями ветеринарной отчетности.
2. Форма составления заявки на приобретение материалов и оборудования.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Навык 2:
Оформление учетно-отчетной документации по подготовке материалов, оборудования и инструментов для искусственного осеменения

Умения:
1.Оформлять и заполнять журналы приготовления и расходования растворов, оценки качества спермы.
2. Оформлять акты на списание расходных материалов, а также оборудования с истекшим сроком эксплуатации.
3. Оформлять документов на списания расходных материалов и оборудования.

Знания:
1. Правила оформления журналов приготовления и расходования растворов, оценки качества спермы.
2.Формы документов и правила учета поступления, расходования материалов, оборудования.
3. Формы документов и порядок списания расходных материалов и оборудования.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Самостоятельность и ответственность
Дисциплинированность

Список технических регламентов и национальных стандартов:

-

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

5

Техник по племенному делу

14. Карточка профессии "Мараловод":

Код группы:

6121-3

Код наименования занятия:

6121-3-006

Наименование профессии:

Мараловод

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:

4

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

ЕТКС, выпуск 64.
Животновод, 5 разряд

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
техническое и профессиональное образование (специалист среднего звена)

Специальность:
Зоотехния

Квалификация:

Требования к опыту работы:

1 год стаж работы

Связь с неформальным и информальным образованием:

не требуется

Другие возможные наименования профессии:

Животновод

Основная цель деятельности:

Проведение организационных и производственных работ по уходу и выращиванию поголовья маралов с целью устойчивого управления стадом

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Планирование и координация процесса по уходу и выращиванию племенного и товарного поголовья маралов.
2. Организация производственных процессов по производству и получению продукции мараловодства.
3. Контроль запасов фуража, сена и воды для поддержания надлежащего уровня сбалансированного питания и состояния поголовья маралов.

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Планирование и координация процесса по уходу и выращиванию племенного и товарного поголовья маралов.



Навык 1:
Соблюдение зоотехнических требований предъявляемые к содержанию крупного рогатого скота, в том числе маралов.

Умения:
1. Организовывать производственные процессы по уходу и содержанию маралов имеющих племенной или товарный статус.
2. Организовывать производственные процессы в период гона животных.
3. Организовывать производственные процессы производства продукции мараловодства (шерсть, мясо, панты).

Знания:
1. Зоотехнические нормы проектирования ферм по выращиванию маралов.
2. Зоотехнические нормы предъявляемые к технологии содержания молодняка и взрослых особей животных.
3. Зоогигиенические нормы содержания.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Навык 2:
Соблюдение зоотехнических требований предъявляемые к кормлению и поению маралов различных половозрастных групп

Умения:
1. Планировать заготовку кормов страхового запаса.
2. Планировать сезонное кормление товарного поголовья маралов.

Знания:
1. Технология заготовки кормов страхового запаса.
2. Нормы потребности в питательных веществах, микро-макроэлементах верблюдов по сезонам года.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Трудовая функция 2:
Организация производственных процессов по производству и получению продукции мараловодства.



Навык 1:
Соблюдение зоотехнических требований предъявляемые к содержанию и уходу за племенным поголовьем маралов

Умения:
1. Организовывать производственные процессы по уходу и содержанию племенного поголовья маралов.
2. Организовывать производственные процессы в период случки животных.
3. Организовывать производственные процессы производства продукции мараловодства (шерсть, мясо, панты).
4.Проводить совместную работу (бонитировка) с егерями по учету диких маралов, учитывая миграцию.

Знания:
1. Зоотехнические нормы проектирования ферм по выращиванию маралов.
2. Зоотехнические нормы предъявляемые к технологии содержания маралов.
3. Зоогигиенические нормы микроклимата.
4. Знать основы интродукции животных.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Навык 2:
Соблюдение селекционно-технологического регламента производства племенной продукции мараловодства

Умения:
1. Планировать организационные процессы бонитировки племенного поголовья маралов.
2. Классифицировать породы маралов на чистопородные, помесные и гибридные.
3. Вести отбор по племенным и продуктивным качествам, планировать подбор животных для получения потомства с заданными селекционно-технологическими параметрами.

Знания:
1. Породные качества разводимых маралов.
2. Помесные и гибридные виды животных для воспроизводства.
3. Инструкции по бонитировке крупного рогатого скота, в том числе маралов.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Навык 3:
Соблюдение технологических государственных стандартов и регламентов продажи племенной продукции маралов.

Умения:
1. Планировать организационные процессы реализации племенной продукции.
2. Вести мониторинг, сбор и анализ исходных данных для планирования выращивания и реализации племенного поголовья маралов.
3. Вести мониторинг, сбор и анализ исходных данных для планирования воспроизводства товарного поголовья маралов.
4.Соблюдать карантин (карантинный режим) при импорте/экспорте продукции мараловодства.

Знания:
1. Рынок и его востребованность в племенной продукции маралов.
2. Хозяйства, имеющие селекционные достижения в племенном мараловодстве.
3. Основы проектирования комплекса сооружений и подготовка проектной документации.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Трудовая функция 3:
Контроль запасов фуража, сена и воды для поддержания надлежащего уровня сбалансированного питания и состояния поголовья маралов.



Навык 1:
Соблюдение технологического регламента производства продукции мараловодства

Умения:
1. Планировать организационные процессы, нагула и откорма молодняка, а также панторезки.
2. Сортировать панты и мясную продукцию.

Знания:
1. Технологии срезки пантов маралов.
2. Технологии интенсивного нагула и откорма молодняка.
3. Знания охотоведения и ведения охотничьего хозяйства при формировании естественных кормов для маралов.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Навык 2:
Соблюдение основных государственных стандартов и технологического регламента заготовки продукции мараловодства

Умения:
1. Планировать организационные процессы заготовки и реализации мясной продукции мараловодства.
2. Планировать организационные процессы заготовки и реализации пантов маралов.

Знания:
1. Рыночные и сезонные требования в продукции мараловодства.
2. Технические стандарты на продукцию мараловодства при заготовке.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Самостоятельность и ответственность
Умение работать в команде
Дисциплинированность

Список технических регламентов и национальных стандартов:

-

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

5

Зоотехник

15. Карточка профессии "Зоотехник":

Код группы:

3142-0

Код наименования занятия:

3142-0-007

Наименование профессии:

Зоотехник

Уровень квалификации по ОРК:

4

подуровень квалификации по ОРК:

4

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и других типовых квалификационных характеристик:

Техник по племенному делу.

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
техническое и профессиональное образование (специалист среднего звена)

Специальность:
Зоотехния

Квалификация:

Требования к опыту работы:

3 года стаж работы

Связь с неформальным и информальным образованием:

не требуется

Другие возможные наименования профессии:

Зоотехник отделения (комплекса, сельскохозяйственного участка, фермы)

Основная цель деятельности:

Организация технологического процесса содержания, кормления и воспроизводства всех видов и пород сельскохозяйственных животных

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Подготовка сельскохозяйственных животных разных пород для улучшения производства продукции. Ведет первичную зоотехническую документацию, выращивает животных в закрепленной зоне обслуживания.
2. Осуществление передвижения в половозрастные группы животных (по физиологическому состоянию), кормление и уход за животными в соответствии с ветеринарно- санитарными правилами и нормами.
3. Организация рационального использования кормов, внедряет на фермах новейшие методы содержания, кормления и ухода за поголовьем.
4. Руководство селекционно-племенной работой по выведению высокопродуктивных животных.
5. Ведение первичной учетной племенной документации в животноводстве.

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Подготовка сельскохозяйственных животных разных пород для улучшения производства продукции. Ведет первичную зоотехническую документацию, выращивает животных в закрепленной зоне обслуживания.



Навык 1:
Выполнение работ по: подготовке сельскохозяйственных животных разных пород для производства продукции

Умения:
1.Выбрать практические задачи, предполагающие многообразие способов решения для производства продукции.
2.Осуществлять действия, необходимые для улучшения качеств животных.
3.Осуществлять выбор и использование экономически выгодных технологий производства и реализации продукции животноводства

Знания:
1.Профессиональные практические, теоретические знания и практический опыт в подготовке сельскохозяйственных животных разных пород для производства продукции.
2.Способы решения задач и проблем с применением стратегических подходов в подготовке сельскохозяйственных животных разных пород для производства продукции.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Навык 2:
Организация разработки и выполнения мероприятий по развитию животноводства, улучшению воспроизводства стада, повышению продуктивности животных, увеличению выхода молодняка.

Умения:
1. Применять на практике теоретические знания при разведении и воспроизводстве сельскохозяйственных животных.
2. Организовать работу коллектива исполнителей, занятых производством животноводческой продукции.
3. Применяет практические и познавательные навыки в документации и выращивании животных в закрепленной зоне обслуживания.

Знания:
1. Базовые знания генетики, физиологии, зоологии и ветеринарии животных.
2. Зоологию, анатомию, физиологию сельскохозяйственных животных.
3. Порядок отчетности и информации по селекционно-племенной работе с животными.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Трудовая функция 2:
Осуществление передвижения в половозрастные группы животных (по физиологическому состоянию), кормление и уход за животными в соответствии с ветеринарно- санитарными правилами и нормами.



Навык 1:
Ведение первичной зоотехнической документации и выращивание животных в закрепленной зоне обслуживания

Умения:
1. Документировать и вести учет в рамках профессиональной деятельности.
2. Пользоваться современными средствами вычислительной техники, коммуникаций и связи.
3. Организовывать проведение контрольных взвешиваний животных, составление оборота движения стада.
4. Рассчитывать основные технико-экономические показатели деятельности сельскохозяйственного участка, цеха.
5. Разрабатывать проекты заданий по животноводству и обеспечивать их выполнение.

Знания:
1.Правила разработки месячных, квартальных и годовых планов.
2.Осуществлять выполнения профессиональной деятельности по первичной зоотехнической документации.
3.Риски, характерные для данного вида деятельности, может их контролировать и сводить к минимуму.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Навык 2:
Ведение книги расходов кормов. Составление рационов кормления животных.

Умения:
1.Обеспечивать прогрессивные способы кормления животных.
2.Разрабатывать проекты заданий по животноводству и обеспечивать их выполнение.

Знания:
1.Все особенности анатомии сельскохозяйственных животных, способы содержания, а также нюансы при кормлении.
2.Зоологию, анатомию, физиологию сельскохозяйственных животных.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Трудовая функция 3:
Организация рационального использования кормов, внедряет на фермах новейшие методы содержания, кормления и ухода за поголовьем.



Навык 1:
Внедрение на фермах прогрессивных методов содержания, кормления и ухода за поголовьем.

Умения:
1.Применять практические и познавательные навыки в стратегическом планировании, оценке работы, анализе ситуации.
2.Выбирать наиболее эффективные технологии, которые необходимые для производства продукции.
3.Оценивать эффективность производственной деятельности.

Знания:
1.Базовые знания генетики, физиологии, зоологии и ветеринарии животных.
2.Основные заболевания животных и методы их профилактики. Правил разработки проектных заданий по животноводству и обеспечивать их выполнение.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Трудовая функция 4:
Руководство селекционно-племенной работой по выведению высокопродуктивных животных



Навык 1:
Разведение и воспроизводство сельскохозяйственных животных

Умения:
1.Применять на практике теоретические знания при разведении и воспроизводстве сельскохозяйственных животных.
2.Идентифицировать племенных животных и материалы по их номерам и кличкам в соответствии с инструкцией.
3.Осуществлять измерения показателей продуктивности животных в соответствии с инструкциями.
4.Осуществлять отбор и подбор племенных животных.
5.Проводить гибридизацию одной или нескольких пород.
6.Вести работу по повышению продуктивности животных, улучшению воспроизводства стада и увеличению выхода молодняка животных.

Знания:
1.Информация, необходимую для решения вопросов при разведении и воспроизводстве сельскохозяйственных животных.
2.Базовые знания генетики, физиологии, зоологии и ветеринарии животных.
3.Пользование компьютерной техникой в животноводстве.
4.Все особенности анатомии сельскохозяйственных животных, способы содержания, а также нюансы при кормлении.
5.Зоологию, анатомию, физиологию сельскохозяйственных животных, генетику, зоогигиену.
6.Современные технологии производства животноводческой продукции, племенное дело.
7.Основные заболевания животных и методы их профилактики.
8.Владеть техникой идентификации (присвоение кличек, мечения, маркировки, чипирования).

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Навык 2:
Определение племенной ценности животных.

Умения:
1.Использовать оборудование и инструменты для измерения животных и птицы по плану селекционно-племенной работы организации.
2.Владеть техникой инструментальных измерений животных и птицы для определения их племенной ценности.

Знания:
1.Значение определения племенной ценности животных в проведении селекционно-племенной работы организации.
2.Раздел плана селекционно-племенной работы организации по определению племенной ценности животных.
3.Правила и порядок инструментальных измерений животных и птицы для определения их племенной ценности.
4.Правила охраны труда при работе с животными и птицей разных видов.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Трудовая функция 5:
Ведение первичной учетной племенной документации в животноводстве.



Навык 1:
Ведение учета и отчетности

Умения:
1.Пользование компьютерной техникой в животноводстве.
2.Умение вести зоотехническую документацию.
3.Организовывать учет и ведение установленной отчетности по животноводству с использованием специальных программ.

Знания:
1.Современных средств вычислительной техники, коммуникаций и связи.
2.Методы учета продуктивных, воспроизводительных и племенных качеств животных разных видов.
3.Порядок ведения документации зоотехнического и племенного учета
4.Действующие формы зоотехнического и племенного учета.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Навык 2:
Внесение первичных данных продуктивности племенных животных установленные формы учета

Умения:
1.Оформлять установленные формы первичного учета показателей продуктивности животных.
2.Использовать стандартные программы информационно- коммуникационных технологий для обработки показателей продуктивности племенных животных.
3.Использовать специальные информационно- коммуникационные программы по племенному животноводству для обработки показателей продуктивности животных.

Знания:
1.Порядок ведения документации племенного учета показателей продуктивности животных по плану селекционно- племенной работы организации.
2.Порядок использования стандартных программ по обработке показателей продуктивности животных в организации.
3.Порядок использования специальных информационно- коммуникационных программ по племенному животноводству по обработке показателей продуктивности в организации.
4.Порядок архивирования первичной учетной племенной документации в организации.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Дисциплинированность
Эмоциональный интеллект
Контроль рабочих процессов

Список технических регламентов и национальных стандартов:

-

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

7

Главный зоотехник

16. Карточка профессии "Главный зоотехник":

Код группы:

1310-1

Код наименования занятия:

1310-1-011

Наименование профессии:

Главный зоотехник

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:

6

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и других типовых квалификационных характеристик:

Типовые квалификационные характеристики должностей руководителей и специалистов организаций сельского хозяйства, утвержденные приказом Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 21 августа 2019 года № 307 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов №19280).
Главный зоотехник.

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Животноводство

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

стаж не менее 3 лет на руководящих должностях

Связь с неформальным и информальным образованием:

не требуется

Другие возможные наименования профессии:


Основная цель деятельности:

Осуществление руководства, обеспечение разработки и внедрения научно-обоснованных систем, обеспечивающих увеличение производства продукции, снижение себестоимости, повышение ее качества и эффективность мараловодства.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Общее руководство по разведению маралов.
2. Разработка и внедрение научно обоснованных способов разведения маралов.
3. Обеспечение увеличения производства продукции, снижение себестоимости, повышение ее качества и эффективность отрасли мараловодства.

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Общее руководство по разведению маралов.



Навык 1:
Планирование и организация селекционной и племенной работы

Умения:
1. Планировать воспроизводство поголовья маралов.
2. Планировать создание прочной кормовой базы и страховых запасов кормов.
3. Совместно с ветеринарной службой принимать участие в составлении плана ветеринарно-профилактических мероприятий.

Знания:
1. Нормативная документация по заполнению племенных карточек и форм племенного учета в мараловодстве.
2. Эффективные методы и способы ведения племенного мараловодства.
3. Требования охраны труда.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Навык 2:
Организация работы по ведению зоотехнической документации, учета и установленной отчетности по коневодству

Умения:
1.Разрабатывать мероприятия по увеличению производства и повышению качества продукции в мараловодстве.
2. Организовывать рациональное использование кормов, пастбищ и других кормовых угодий.
3. Планировать ведение зоотехнической документации.
4. Организовывать учет в комплексах.

Знания:
1. Нормативная документация в племенном мараловодстве.
2. Передовой опыт по ведению племенного мараловодства.
3. Эффективных методов и способов воспроизводства помесных и гибридных особей.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Трудовая функция 2:
Разработка и внедрение научно обоснованных способов разведения маралов.



Навык 1:
Внедрение передовых технологии воспроизводства племенных животных

Умения:
1.Оценивать тенденции в развитии племенного мараловодства.
2. Организовывать выбор мест строительства животноводческих помещений, приемке объектов нового строительства, капитального и текущего ремонта.
3. Использовать достижения науки по повышению воспроизводительных качеств маралов.

Знания:
1. Отечественный и зарубежный опыт по воспроизводству маралов.
2. Эффективных методов и способов воспроизводства помесных и гибридных особей.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Навык 2:
Внедрение передовых технологии производства продукции в мараловодстве

Умения:
1.Разрабатывать предложения по производственно-экономическим связям отрасли.
2. Организовывать мероприятия по повышению продуктивности маралов и увеличению выхода молодняка.
3. Внедрять на фермах новейшие методы содержания, кормления и ухода за поголовьем животных.

Знания:
1. Нормативная документация в племенном мараловодстве.
2. Отечественный и зарубежный опыт по ведению племенного мараловодства.
3. Передовые технологии производства продуктов мараловодства.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Трудовая функция 3:
Обеспечение увеличения производства продукции, снижение себестоимости, повышение ее качества и эффективность отрасли мараловодства.



Навык 1:
Повышение качества производства продукции мараловодства

Умения:
1. Соблюдать технологии панторезки.
2. Соблюдать технологии производства мясных продуктов маралов.
3. Знать государственные стандарты на продукцию мараловодства.

Знания:
1. Физиология и биологические ритмы маралов.
2. Технология строения пант.
3. Технология производства мясной продукции.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Навык 2:
Совершенствование технологии производства пант маралов

Умения:
1. Внедрять передовой опыт механизации трудоемких процессов в мараловодстве.
2. Совершать трансферт технологию по панторезке.

Знания:
1. Научные достижения отечественных и зарубежных ученых по технологии производства пант маралов.
2. Стандартизации государственных стандартов в рамках технологического регламента.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность
Самостоятельность и ответственность
Аналитическое мышление
Поиск и анализ информации
Структурированное решение проблем

Список технических регламентов и национальных стандартов:

-

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

7

Заведующий ветеринарным участком

17. Карточка профессии "Директор сельскохозяйственной организации":

Код группы:

1210-0

Код наименования занятия:

1210-0-049

Наименование профессии:

Директор сельскохозяйственной организации

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:

6

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и других типовых квалификационных характеристик:

Директор (генеральный директор, исполнительный директор)

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Животноводство

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

не менее 5 лет на руководящих должностях

Связь с неформальным и информальным образованием:

Курсы прохождения квалификации для менеджеров высшего звена

Другие возможные наименования профессии:

Руководитель (директор, президент) организации в сельском хозяйстве

Основная цель деятельности:

Управление сельскохозяйственной организацией, с использованием современных методов менеджмента, в целях его успешного функционирования и устойчивого развития.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Управление деятельностью сельскохозяйственной организации.
2. Разработка стратегии сельскохозяйственной организации.
3. Организация реализации стратегии сельскохозяйственной организации.
4. Мониторинг и оценка деятельности сельскохозяйственной организации.

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Управление деятельностью сельскохозяйственной организации.



Навык 1:
Анализ внешнего окружения и внутренней среды сельскохозяйственной организации

Умения:
1. Анализировать ситуацию.
2. Оценивать эффективность отдельных структур сельскохозяйственной организации.
3. Делегировать ответственность.
4. Принимать решения в нестандартных ситуациях.
5. Разрешать проблемные вопросы.
6. Прогнозировать тенденции в развитии всех отраслей животноводства и растениеводства.
7. Оценивать риски.

Знания:
1. Специфика производственной деятельности сельскохозяйственной организации.
2.Принципы, методы, технологии мониторинга внешнего окружения.
3. Методы анализа внешней среды.
4. Закономерности развития политической, правовой, социокультурной, экономической, технологической ситуации в стране и за рубежом.
5. Принципы, методы анализа факторов внешней среды, оказывающих влияние на эффективность в сельскохозяйственной организации.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Навык 2:
Учет внешнего окружения и внутренней среды

Умения:
1. Оценивать ситуацию.
2. Разрешать проблемные вопросы.
3. Прогнозировать развитие событий.
4. Осуществлять поиск и обработку информации из множественных источников.
5. Отстаивать собственную позицию.
6. Убеждать оппонентов.

Знания:
1. Специфика отрасли.
2. Сферы интересов заинтересованных сторон.
3. Принципы, методы, технологии обеспечения принятия всеми сотрудниками организации нормы и правила организационной культуры.
4. Основы санитарии и зоогигиены.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Трудовая функция 2:
Разработка стратегии сельскохозяйственной организации.



Навык 1:
Разработка общей стратегии сельскохозяйственной организации

Умения:
1. Синтезировать информацию.
2. Оценивать результаты деятельности и риски.
3. Разрешать проблемные вопросы.
4. Прогнозировать развитие событий.

Знания:
1. Методы, технологии обеспечения единогласия в отношении миссии, стратегических целей сельскохозяйственной организации среди всех заинтересованных групп.
2. Принципы определения стратегических приоритетов развития сельскохозяйственной организации.
3. Технологии определения кратко-, средне-, долгосрочных стратегических задач сельскохозяйственной организации.
4. Приемы и технологии разработки стратегического плана.
5. Технологии определения ресурсов, необходимых для решения стратегических задач.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Навык 2:
Руководство разработкой бизнес-плана сельскохозяйственной организации

Умения:
1. Планировать деятельность.
2. Оценивать результаты деятельности.
3. Прогнозировать развитие событий.
4. Мотивировать подчиненных.
5. Транслировать информацию.
6. Участвовать в проведении таксации.

Знания:
1. Специфика производственной деятельности сельскохозяйственной организации.
2. Инструменты и технологии определения сроков и ресурсов для реализации бизнес-плана.
3. Методика бизнес-планирования.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Трудовая функция 3:
Организация реализации стратегии сельскохозяйственной организации.



Навык 1:
Подбор ресурсов и распределение

Умения:
1. Анализировать ситуацию и изменения.
2. Планировать деятельность.
3. Принимать решения.
4. Распределять ресурсы.
5. Оценивать риски.

Знания:
1. Специфика отрасли.
2. Методы, технологии, инструменты оценки потребностей сельскохозяйственной организации в ресурсах.
3. Принципы и технологии ресурсного планирования.
4. Методика определения критериев эффективности использования ресурсов.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Навык 2:
Оценка ценности, культуры и общей политики предприятия

Умения:
1. Мотивировать подчиненных.
2. Формировать перспективные планы, проекты, результаты деятельности, эффективность отдельных процедур, ситуацию.
3. Предупреждать и разрешать конфликтные ситуации.
4. Прогнозировать развитие событий.
5. Осуществлять самоменеджмент и управление временем (тайм-менеджмент).

Знания:
1. Инструменты разработки ценностей, норм и правил организационной культуры.
2.Инструменты контроля соблюдения норм и правил организационной культуры.
3. Этика делового общения.
4. Принципы разрешения конфликтов.
5. Методы определения стандартов деятельности подчиненных.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Навык 3:
Разработка организационной структуры, частных политик и процедур

Умения:
1. Планировать деятельность.
2. Предупреждать и разрешать конфликтные ситуации.
3. Прогнозировать развитие событий.
4. Синтезировать информацию из множественных источников.
5. Проводить качественный анализ рабочей силы (потенциал, мотивация, мобильность).

Знания:
1. Способы определения структуры организации, адекватной решению стратегических задач.
2. Механизм разработки и утверждения документов, регламентирующих деятельность сельскохозяйственной организации.
3. Формы, методы, принципы контроля. Механизм реализации контрольных функций.
4. Принципы, методы, технологии эффективных коммуникаций с внешним миром.
5. Особенности взаимодействия с представителями средств массовой информации и общественными организациями.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Трудовая функция 4:
Мониторинг и оценка деятельности сельскохозяйственной организации



Навык 1:
Мониторинг и оценка деятельности сельскохозяйственной организации

Умения:
1. Оценивать ситуацию, результаты деятельности, эффективность отдельных процедур.
2. Синтезировать информацию из множественных источников.
3. Оценивать степень исполнения планов, соблюдение норм и правил организационной культуры, эффективность использования ресурсов.
4. Оценивать эффективность контрольных мероприятий.

Знания:
1. Технология организации эффективных систем сбора и обработки данных, характеризующих деятельность сельскохозяйственной организации.
2. Методы сравнения основных производственно-экономических показателей организации с аналогичными, характеризующими деятельность конкурентов.
3. Принципы, методы, технологии, инструменты анализа исполнения планов и прогнозов.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Навык 2:
Подготовка отчетов о результатах деятельности сельскохозяйственной организации

Умения:
1. Осуществлять самоменеджмент и управление временем (тайм-менеджмент).
2. Оценивать ситуацию, результаты деятельности, эффективность отдельных процедур.
3. Планировать деятельность.
4. Прогнозировать развитие событий.
5. Разрешать проблемные ситуации.

Знания:
1. Технология подготовки отчетов о деятельности организации для различных заинтересованных сторон.
2. Порядок представления отчетов органам власти и другим заинтересованным сторонам.

Возможность признания навыка:

не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Самостоятельность и ответственность
Целеустремленность
Аналитическое мышление
Устные коммуникативные навыки
Письменные коммуникативные навыки

Список технических регламентов и национальных стандартов:

-

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

7

Заведующий ветеринарным участком

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      18. Наименование государственного органа: Министерство сельского хозяйства Республики Казахстан.

      Исполнитель: Насырханова Б.К., +7 (771) 375 80 45, E-mail: b.nasyrhanova@nasec.kz

      19. Организации (предприятия) участвующие в разработке: Некоммерческое акционерное общество "Национальный аграрный научно-образовательный центр".

      Руководитель: Насырханова Б.К., +7 (771) 375 80 45, E-mail: b.nasyrhanova@nasec.kz.

      Исполнитель: Елемесов К.А., +7 (707) 907 04 88, E-mail: k.yelemessov@nasec.kz.

      20. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: Протокол № 2 от 19 декабря 2023 года.

      21. Национальный орган по профессиональным квалификациям: Заключение акционерного общества "Центр развития трудовых ресурсов" по итогам экспертизы проекта профессионального стандарта от 11 декабря 2023 года.

      22. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": согласование от 19 декабря 2023 года № 12667/20.

      23. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2023 года.

      24. Дата пересмотра: 7 ноября 2027 года.

"Марал шаруашылығы" кәсіптік стандартын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің м.а. 2024 жылғы 12 ақпандағы № 55 бұйрығы

      "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

      1. Қоса беріліп отырған "Марал шаруашылығы" кәсіптік стандарты бекітілсін:

      2. Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің Ғылыми қамтамасыз ету басқармасы заңнамада белгіленген тәртіппен:

      1) осы бұйрықтың электрондық көшірмесін Қазақстан Республикасы Нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне енгізу үшін Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің "Қазақстан Республикасының Заңнама және құқықтық ақпарат институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына жіберілуін;

      2) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің интернет ресурсында орналастырылуын қамтамасыз етсін.

      3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының ауыл шаруашылығы вице-министріне жүктелсін.

      4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

      Қазақстан Республикасы
Ауыл шаруашылығы министрінің
міндетін атқарушы
А. Сұлтанов

      "КЕЛІСІЛДІ"
Қазақстан Республикасы
Еңбек және халықты әлеуметтік
қорғау министрлігі

  Қазақстан Республикасы
  Ауыл шаруашылығы
министрінің міндетін
  атқарушының
2024 жылғы 12 ақпандағы
№ 55 бұйрығымен
бекітілген

"Марал шаруашылығы" кәсіптік стандарты 1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Марал шаруашылығы" кәсіптік стандарты (бұдан кейін – кәсіптік стандарт) "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабы 5-тармағына сәйкес әзірленген, мал шаруашылығы саласындағы мамандарға, атап айтқанда марал өсіру және марал өнімдерін алу саласындағы мамандарға қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай негізгі ұғымдар қолданылады:

      1) азық – өсімдік, жануар, микробиологиялық текті өнімдер, сондай-ақ қоректендіргенде қалыпты физиологиялық функциялардың көрінісін және олардан алынатын өнімдердің сапасын қамтамасыз ететін минералды қоспалар;

      2) азықтандыру рационы – ауыл шаруашылығы жануарларының қоректік заттарға күнделікті қажеттілігін қанағаттандыратын азық өнімдерінің жиынтығы;

      3) акклиматизация – жануарлар мен өсімдіктердің жаңа тіршілік жағдайларына бейімделуі.

      4) аңшылықтану – зерттеу мәні аңшылық шаруашылығы болып табылатын ғылым;

      5) аңшылық шаруашылығы – аңшылық алқаптардағы жануарлар дүниесiн ұтымды пайдалану, жануарлар дүниесiнiң мекендеу ортасын сақтау, оларды қорғау және өсiмiн молайту бойынша шаруашылық қызмет түрi;

      6) биотехникалық іс-шаралар – аңшылық алқаптардағы жануарлар санының жыл сайынғы өсуін арттыруға бағытталған аңшылық популяциялар мен олардың мекендеу орындарына биотехникалық әсер етудің жиынтығы;

      7) ветеринария – жануарлардың аурулары мен азықтан улануын (зақымдануын) зерделеуге, олардың профилактикасына, диагностикасына, оларды емдеуге және жоюға, мемлекеттік ветеринариялық-санитариялық бақылау және қадағалау объектілерінің Қазақстан Республикасының ветеринария саласындағы заңнамасының талаптарына сәйкес келуін қамтамасыз етуге, сондай-ақ халықты жануарлар мен адамға ортақ аурулардан қорғауға бағытталған арнаулы ғылыми білімдер мен практикалық қызмет саласы;

      8) дезинфекция – инфекциялық ауруларды тудыруы мүмкін микроорганизмдерді қоршаған орта объектілеріндегі жоюға бағытталған арнайы іс-шаралар жиынтығы;

      9) дериват – жануардың туындысы және одан және оның туындысынан өндірілген өнімдер;

      10) диагностика – ауруларының бар немесе жоқ болуы фактілерін анықтауға бағытталған медициналық қызмет кешені;

      11) жануарлар түрлерінің өсімін молайту – жануарлар түрлерінің табиғи жағдайда табиғи көбеюі және оларды қолдан өсіру;

      12) жануарларды интродукциялау – жануарлар түрлері дарақтарының ареалдардан тыс, бұрын мекендемеген жаңа жерлерге әдейі немесе кездейсоқ таралуы;

      13) карантин – эпизоотиялық ошақты жою және аурудың таралуын болдырмау мақсатында эпизоотиялық ошақ, саламатсыз пункт пен ветеринариялық-санитариялық қолайлы аумақ арасындағы шаруашылық байланыстарды шектеуге немесе тоқтатуға және орны ауыстырылатын (тасымалданатын) объектілерді тасымалдауды (орнын ауыстыруды) тоқтата тұруға бағытталған ветеринариялық-әкімшілік-экономикалық шаралар жүйесін қарастыратын құқықтық режим;

      14) кәсіптік стандарт – кәсіби қызметтің белгілі бір саласында біліктілік пен құзыреттілік деңгейіне, мазмұнына, сапасына және еңбек жағдайларына қойылатын талаптарды анықтайтын стандарт;

      15) қорықшы – бекiтiлген аңшылық алқаптар мен балық аулау су айдындарында және (немесе) учаскелерiнде жануарлар дүниесiн қорғауды жүзеге асыратын қорықшы қызметiнiң арнайы уәкiлеттi тұлғасы;

      16) ветеринариялық дәрігер – жануарларды емдеуге ғылыми дайындығы бар адам;

      17) маралдар – бұғылар тұқымдасынан аша тұяқты сүтқоректілер;

      18) миграциялар – бұл түрдің экологиялық ерекшеліктеріне байланысты немесе ауа-райы немесе азық-түлік факторларынан туындаған жануарлардың күнделікті және маусымдық қозғалысы;

      19) санитария – гигиена талаптарын (жануарлар гигиенасы) сақтауға бағытталған шаралардың жиынтығы;

      20) таксация (аңшылық) – аңшылық алқаптарды бағалау: олардың сапалық және сандық жай-күйін, әр түрлі аңшылық-кәсіптік жануарлардың тіршілік ету ортасына жарамдылығын, азық-түлікпен қамтамасыз етілуін анықтау.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) ЭҚЖЖ – экономикалық қызмет түрлерінің жалпы жіктеуіші;

      2) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      3) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      4) БА – Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 16-бабының 16-1) тармақшасына сәйкес әзірленген және бекітілген басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Марал шаруашылығы.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: A01490021.

      6. ЭҚЖЖ-ға сәйкес секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      A Ауыл, орман және балық шаруашылығы;

      01 Өсімдік және мал шаруашылығы, аңшылық және осы салаларда қызметтер ұсыну;

      01.4 Мал шаруашылығы;

      01.49 Жануарлардың басқа түрлерін өсіру;

      01.49.0 Жануарлардың басқа түрлерін өсіру.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Марал шаруашылығы фермерлік шаруа қожалығының инфрақұрылымын жайластыру және ұстау, жануарлар басының өсімін молайту және оңтайлы санын ұстау үшін жағдай жасау, туристік қызмет көрсету және спорттық аңшылықты ұйымдастыру.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      1) Бақташы – СБШ 1-деңгейі;

      2) Жануарларға қарайтын жұмысшы – СБШ 3-деңгейі;

      3) Азық әзірлеуші – СБШ 3-деңгейі;

      4) Мал өсіру фермаларына арналған жабдықтар механигі – СБШ 4-деңгейі;

      5) Мал шаруашылығындағы техник-ұрықтандырушы – СБШ 4-деңгейі;

      6) Марал өсіруші – СБШ 4-деңгейі;

      7) Зоотехник – СБШ 4-деңгейі;

      8) Бас зоотехник – СБШ 6-деңгейі;

      9) Ауыл шаруашылығы ұйымының директоры – СБШ 6-деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. "Бақташы" кәсіптік карточкасы

Топтың коды:

9211-2

Қызмет атауының коды:

9211-2-004

Кәсіптің атауы:

Бақташы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

1

СБШ бойынша біліктіліктің ішкі деңгейі:

1

БТБА, БА және басқа үлгілік біліктіліктің сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Аралас өсімдік және мал шаруашылығы өнімдерін өндіруде біліктілігі жоқ жұмысшы.

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
бастауыш білім

Мамандық:
-

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

-

Формалды емес және информалды біліммен байланыс:

Қажет етілмейді

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Табыншы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Мал бағу шаралары мен жағдайларын ұйымдастыру.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Жекелеген малдардың артта қалуына немесе жалпы табыннан бөлініп қалуына жол бермеу, мал бағу және бағуды бақылау.
2. Малдарды азықтандыру мен күтуді бақылау.
3. Мал жаюға дейінгі және кейінгі іс-шараларды ұйымдастыру.

Қосымша еңбек функциялары:

1. Жануарларға алғашқы ветеринариялық көмек көрсету.

1-еңбек функциясы:
Жеке малдардың артта қалуына немесе жалпы табыннан бөлініп қалуына жол бермеу, мал бағу және бағуды бақылау.



1-дағды:
Жайылымдарды қалыптастыру.

Машықтар:
1. Мал жаюға қолайлы жерлерді анықтау үшін аумаққа зерттеу жүргізу.
2. Мал жаю маршрутын құрастыру.

Білімдер:
1. Ауыл шаруашылығы жануарлары мен құстардың азықтандыру негіздері.
2. Ауыл шаруашылығы жануарлары мен құстарының морфологиялық және физиологиялық көрсеткіштерінің негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

2-дағды:
Мал бағу

Машықтар:
1. Табын қалыптастыру.
2. Жануарларды қабылдау және айдап өту.
3. Табынды сақтау.

Білімдер:
1. Ауыл шаруашылығы жануарларының мінез-құлық ерекшеліктері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

2-еңбек функциясы:
Малдарды азықтандыру мен күтуді бақылау



1-дағды:
Жануарларды азықтандыруды ұйымдастыру

Машықтар:
1. Бордақылау алаңдары мен қоректендіргіштер бойынша азықтарды ұтымды бөлу.
2. Сапасы төмен азықтан бас тарту.
3. Базалық құрал-жабдықты пайдалану.

Білімдер:
1. Ірі қара малдың анатомиясы мен физиологиясы бойынша негізгі білім.
2. Азықтандыру нормалары және азық рационы.
3. Қоректендіргіштер мен қолдан қоректендіру алаңдарының зоогигиеналық көрсеткіштері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

3-еңбек функциясы:
Мал жаюға дейінгі және кейінгі іс-шараларды ұйымдастыру



1-дағды:
Малды қабылдау, өлшеу және айдап өту

Машықтар:
1. Жануарларды қабылдау және акклиматизация кезінде олардың сақталуын қамтамасыз ету.
2. Жануарларды көзбен қарау, өлшеу.
3. Малды айдап өту, шалғайға айдау.

Білімдер:
1. Ірі қара малдың негізгі физиологиялық және морфологиялық көрсеткіштері.
2. Жануарларды өлшеуге, бекітуге және тексеруге арналған арнайы жабдық.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

2-дағды:
Дезинфекциялық шараларды жүргізу

Машықтар:
1. Санитариялық өңдеуді жүргізу.
2. Мал шаруашылығы аумақтарының ластану дәрежесін бағалау.
3. Негізгі биотехникалық іс-шараларды жүргізу.

Білімдер:
1. Ауыл шаруашылығы жануарларын күтіп-бағатын орындарға қойылатын зоогигиеналық талаптар.
2. Жеке бас гигиенасына қойылатын талаптар.
3. Өрт және жалпы қауіпсіздік техникасы.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

1-қосымша еңбек функциясы:
Жануарларға алғашқы ветеринариялық көмек көрсету



1-дағды:
Жануарларға ветеринариялық көмек көрсету

Машықтар:
1. Алыс жайылымдағы ауру малдарды күту.
2. Жануарлар термометриясын және оларға жалпы тексеру жүргізу.
3. Жануарларға жарақаттану немесе улану кезінде алғашқы көмек көрсету.

Білімдер:
1. Далалық жағдайларда ауру жануарларды күту қағидалары.
2. Ауыл шаруашылығы жануарларына емдік көмек көрсетудің әдістері мен тәсілдері.
3. Дәрілік заттарды енгізу тәсілдері.
4. Жануарларды өңдеу және арнайы құралдарды пайдалану кезіндегі санитарлық қауіпсіздік қағидалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Өз бетінше жұмыс істеу және жауапкершілік
Тәртіптілік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

-

СБШ аясында басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіптің атауы:

2

5190-4-008 Жануарларды қараушы

10. "Жануарларға қарайтын жұмысшы" кәсіптік карточкасы

Топтың коды:

6129-0

Қызмет атауының коды:

6129-0-011

Кәсіптің атауы:

Жануарларға қарайтын жұмысшы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

3

БТБА, БА және басқа үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Аралас өсімдік және мал шаруашылығы өнімдерін өндіруде біліктілігі жоқ жұмысшы.

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
техникалық және кәсіптік білім (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Зоотехния

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

еңбек өтілінсіз

Формалды емес және информалды біліммен байланыс:

қажет етілмейді

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Малшы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Жануарларға, оның ішінде кез келген күрделі және ерекше қауіпті жануарлар топтарына күтім жасау.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Күтіп-бағылатын жануарларды азықтандыру.
2. Жануарларды күтіп-бағу және олар күтіп-бағылатын жерлерді тазалау.
3. Өсіру.

Қосымша еңбек функциялары:

1. Тасымалдау

1-еңбек функциясы:
Күтіп бағылатын жануарларды азықтандыру



1-дағды:
Азықты дайындау және тарату

Машықтар:
1. Жануарлардың әртүрлі топтары мен жасына арналған азықты рецептке сәйкес дайындау.
2. Азық нормаларын анықтау.
3. Азық балғындығын анықтау.
4. Әртүрлі топтағы ересек және жас жануарларды қолдан азықтандыру.
5. Азықты тарату.
6. Азық пен азық қоспаларын сақтау.

Білімдер:
1. Жануарлардың әртүрлі топтары мен жасына арналған негізгі азық рецептері.
2. Жануарлардың күтіп-бағылатын түрлерінің жасы бойынша азық нормалары.
3. Жануарлардың күтіп-бағылатын түрлерінің құрамындағы белоктарға, витаминдерге және минералды заттарға қажеттілігі.
4. Жануарларды ұстаудың, күтіп-бағу, азықтандыру және күту кезіндегі зоогигиеналық және ветеринариялық қағидалар.
5. Ересек және жас жануарларды қолдан азықтандыру тәсілдері.
6. Азықты тарату тәсілдері;
7. Азық пен азық қоспаларын сақтау технологиясы.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

2-дағды:
Суару

Машықтар:
1. Әртүрлі топтағы жануарларды суару.
2. Дәрілік препараттармен суару.
3. Әртүрлі топтағы ересек және жас жануарларды қолдан суару.

Білімдер:
1. Жануарлардың әртүрлі топтарының суару ерекшеліктері.
2. Дәрілік препараттармен суару техникасы.
3. Әр түрдегі жануарларды қолдан суару әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

2-еңбек функциясы:
Жануарларды күтіп-бағу және олар күтіп-бағылатын жерлерді тазалау



1-дағды:
Жануарларды күтіп-бағу

Машықтар:
1. Температураны, ылғалдылықты және жарықты сақтау.
2. Жануарларды қосымша өмір сүруге қажетті жағдайлармен қамтамасыз ету (қоралар, суаттар, суға түсу, қасыну орындары).
3. Бірге күтіп-баққан кезде топтар/жұптар құру.
4. Жануарлардың жағдайы мен мінез-құлқын бақылау.
5. Санитарлық режимді сақтау.
6. Қолмен/механикаландырылған қырқу.
7. Зооветеринариялық іс-шараларға қатысу.

Білімдер:
1. Жануарлардың әртүрлі типтері мен жасы үшін оңтайлы температура, ылғалдылық және жарықты ұстап тұру.
2. Түрлі типтегі және жастағы жануарлардың ұстау орындарын жабдықтаудағы қажеттіліктері.
3. Бірге күтіп-баққан тұру кезде топ/жұп құру принциптері.
4. Жануарлардың мінез-құлқы мен физиологиясының негіздері.
5. Жануарларды ұстаудың, азықтандырудың және күтудің зоогигиеналық және ветеринариялық қағидалары.
6. Қолмен/механикаландырылған күзеу технологиясы.
7. Жануарлар ауруының белгілері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

2-дағды:
Тазалау жұмыстарын жүргізу

Машықтар:
1. Жануарлар күтіп-бағылатын аумақтарды құрғақ және ылғалды тазалау жұмыстарын жүргізу.
2. Құрал-жабдықтарды, соның ішінде су ішетін ыдыстарды, ванналарды, тарау бөлмелерін, тазалау.
3. Тіршілік қалдықтарын алып тастау.
4. Жануарларды күтіп-бағатын орындарды дезинфекциялау, дезинсекциялау, дератизациялау жұмыстарын жүргізу.
5. Төсемені және/немесе топырақты ауыстыру.

Білімдер:
1. Жануарларды күтіп-бағу орындарын құрғақ және дымқыл тазалау және жабдықты тазалау тәртібі.
2. Дезинфекция, дезинсекция және дератизация жүргізу ережелері. Дезинфекциялық қондырғылар мен бүріккіштерді орнату.
3. Жануарларды ұстаудың, азықтандырудың және күтудің зоогигиеналық және ветеринариялық қағидалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

3-еңбек функциясы:
Өсіру



1-дағды:
Асыл тұқымды жұптарды/топтарды құру

Машықтар:
1. Асыл тұқымдық әлеуеті бар жануарларды таңдау, асыл тұқымды жұптарды/топтарды таңдау.
2. Табиғи көбеюіне жағдай жасау.
3. Жануарларды қолдан ұрықтандыруға дайындау.

Білімдер:
1. Асыл тұқымды жануарларды селекциялық іріктеу және таңдау.
2. Биологиялық циклдар, жануарлардың күйлеу кезеңіндегі мінез-құлқының физиологиялық нормалары.
3. Малды қолдан ұрықтандыруды дайындау және жүргізу негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

2-дағды:
Төлдерді өсіру

Машықтар:
1. Төлдерді өсіру кезінде жағдай жасау және қажетті күтім жасау.
2. Төлдерді өсіру кезінде зоогигиеналық жағдайларды сақтау және ұйымдастыру.

Білімдер:
1. Төлдерді өсірудің зоотехникалық әдістері.
2. Жануарларды күтіп-бағудың, азықтандырудың және күтудің зоогигиеналық және ветеринариялық қағидалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

1-қосымша еңбек функциясы:
Тасымалдау



1-дағды:
Тасымалдауды ұйымдастыру

Машықтар:
1. Жануарларды аулау.
2. Тасымалданатын жануарлардың топтарын құру.
3. Жануарларды тасымалдауға дайындау.
4. Жануарларды арнайы жабдықталған көліктерде – мал тасушыларда бекіту.
5. Ветеринариялық дәрігердің қарауы үшін жануарлардың карантиндік топтарын құру.

Білімдер:
1. Тасымалданатын жануарлар түрлерінің мінез-құлық ерекшеліктері мен физиологиясы.
2. Жануарларды аулау, топқа бөлу және бекіту әдістері.
3. Жануарларды тасымалдауға қойылатын негізгі талаптар және техникалық қауіпсіздік қағидалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Өз бетінше жұмыс істеу және жауапкершілік
Тәртіптілік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

-

СБШ аясында басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіптің атауы:

5

Малшы-техник

11. "Азық әзірлеуші" кәсіптік карточкасы:

Топтың коды:

6121-2

Қызмет атауының коды:

6121-2-003

Кәсіптің атауы:

Азық әзірлеуші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

3

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

3

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Мал шаруашылығы кешендері мен механикаландырылған фермалардың операторы

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
техникалық және кәсіптік білім (жұмысшы кәсіптер)

Мамандық:
Зоотехния

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Жұмыс өтілінсіз

Формалды емес және информалды біліммен байланыс:

Қажет етілмейді

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Азық дайындау және әзірлеу жөніндегі білікті жұмысшы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Мал азығын механикаландырылған жолмен дайындау, тарату және бөліп беру.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Бір немесе екі жылдық және көпжылдық азықтық дақылдардан мал азығын дайындау және сақтау.
2. Азық компоненттері мен дайындалатын азық сапасын бақылау және бағалау.
3. Азықты сақтау және тарату.

Қосымша еңбек функциялары:


1-еңбек функциясы:
Бір немесе екі жылдық және көпжылдық азықтық дақылдардан мал азығын дайындау және сақтау



1-дағды:
Бір-екі жылдық мал азықтық дақылдар мен олардың тұқымдарынан азық дайындау және сақтау

Машықтар:
1. Бір немесе екі жасар мал азықтық дақылдар мен олардың тұқымдарынан әр түрлі азықтарды дайындаудың технологиялық процесін қамтамасыз ету.
2. Бір немесе екі жылдық мал азықтық дақылдардан сақтандыру қоры азығын дайындау мен сақтауды жоспарлау.
3. Бір немесе екі жасар мал азықтық дақылдар мен олардың тұқымдарынан азық дайындаудың технологиялық схемаларын құрастыру.

Білімдер:
1. Көп жылдық азықтық дақылдар мен олардың тұқымдарынан азық дайындауға арналған машиналар мен жабдықтарды реттеудің техникалық шарттары.
2. Ауыл шаруашылығы агрегатын, құрал-жабдықтарын және арнайы техникаларды пайдалана отырып, бір немесе екі жылдық мал азықтық дақылдардан қауіпсіз қор азығын дайындау және сақтау технологиясы.
3. Ауылшаруашылық агрегатын, арнайы жабдықтарды және машиналарды пайдалана отырып, азық дайындау және сақтау процесін басқару әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

2-дағды:
Көпжылдық азықтық дақылдардан азық дайындау және сақтау

Машықтар:
1. Көпжылдық азықтық дақылдардан әр түрлі азық дайындау.
2. Көпжылдық азықтық дақылдарын сақтау қор азығын дайындау мен сақтауды жоспарлау.

Білімдер:
1. Көпжылдық азықтық дақылдар мен олардың тұқымдарынан азық дайындауға арналған машиналар мен жабдықтарды реттеудің техникалық шарттары.
2. Ауыл шаруашылығы агрегаттарын, құрал-жабдықтарын және арнайы техникаларды пайдалана отырып, көпжылдық мал азықтық дақылдардан сақтау қор азығын дайындау, сақтау технологиясы.
3. Ауылшаруашылығы машиналарын, арнайы жабдықтарды және машиналарды пайдалана отырып, азық дайындау және сақтау процесін басқару әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

2-еңбек функциясы:
Азық компоненттері мен дайындалатын азық сапасын бақылау және бағалау



1-дағды:
Азық компоненттерін қабылдау және жинақтау

Машықтар:
1. Азық арнайы рецепт бойынша, сондай-ақ ақуыз бен басқа компоненттері теңдестірілген азық дайындау.
2. Азықтың құрамы мен қоректік құндылығын анықтау, азықтық рациондар құрастыру.

Білімдер:
1. Ауыл шаруашылығы жануарлары мен құстардың маусым бойынша қоректік заттарға қажеттілігінің нормативтері.
2. Малға, құсқа, малға қолданылатын жем түрлері, олардың тағамдық құндылығы, сіңімділігі және организм үшін маңызы.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

2-дағды:
Азық компоненттерін қоспалардан тазарту

Машықтар:
1. Азық цехындағы машиналар мен жабдықтарға күтім жасау.
2. Рационға сәйкес азықтық қоспалар мен өндірістік қалдықтардың қажетті мөлшерін дайындауға есептеулер жүргізу.

Білімдер:
1. Әртүрлі компоненттерді жылумен өңдеу қағидалары, оларды тиеу реттілігі
2. Азықтың құрамдас бөліктерін қоспалардан тазартқаннан кейін азық дайындауға арналған қоспалардан тазартуға арналған машиналар мен жабдықтарды пайдалану және оларға техникалық қызмет көрсету қағидалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

3-еңбек функциясы:
Азықты сақтау және тарату



1-дағды:
Маялағыш машинамен престелмеген пішенді, сабанды және түктерді маялау

Машықтар:
1. Шөптің, сабанның, сүрлемнің және пішендеменің есебін жүргізу, сонымен қатар олардың сапасын бақылау.
2. Дайындаманың орнын (жолдың жанында, шабындықтың шетінде, биік жерде) және пішіні мен өлшемін таңдаңыз.

Білімдер:
1. Азықтың сақтандыру қоры ретінде пішен, сабан, сүрлем және пішендеме дайындауды есепке алу технологиясы.
2. Машиналар мен жабдықтарды жұмысқа дайындау техникасы.
3. Азық сапасын әр түрлі шөптерден тұратын пішіннің ботаникалық құрамын және басым мал азықтық өсімдіктердің негізгі түрлерінің вегетациялық кезеңін бағалау әдістемесі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

2-дағды:
Дестеленген пішінді тіркелетін және өздігінен жүретін прессіріктеушілермен престеу.

Машықтар:
1. Шөп пен сабанды орамдар мен бумаларға престеу арқылы азық дайындау және сақтау бойынша механикаландырылған жұмыстарды орындау.
2. Сүрлем, пішен және шырынды азық дайындау және оларды тасымалдау технологиясын сақтау.
3. Шөп пен сабанды орамдар мен бумаларға, сүрлем мен пішендемені траншеялар мен мұнараларға престеу арқылы азық дайындау және сақтау жөніндегі іс-шараларды жүргізуге арналған арнайы техниканы, азықты дайындау жабдықтарын пайдалану қағидаларын сақтау.
4. Азықты тиеу және тарату үшін машиналар мен жабдықтарды дайындау және пайдалану қағидаларын сақтау.

Білімдер:
1. Ірі, шырынды және құнарландырылған азықты дайындау және сақтау жөніндегі жұмыстардың сапасын бақылауға қойылатын талаптар.
2. Ауыл шаруашылығы машиналары мен жабдықтарын жұмыста пайдаланудың техникалық шарттары.
3. Тасымалдау қашықтығына байланысты азықты тасымалдау, тиеу және түсіру кезіндегі еңбекті қорғау талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Өз бетінше жұмыс істеу және жауапкершілік
Парасаттылық

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

-

СБШ аясында басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіптің атауы:

3

Зиянкестермен күрес бойынша жұмысшы

5

Бөлімшенің агрономы (бригадалар, ауыл шаруашылық учаскесі, фермалар) (орта біліктілік)

12. "Мал өсіру фермаларына арналған жабдықтар механигі" кәсіптік карточкасы:

Топтың коды:

7239-1

Қызмет атауының коды:

7239-1-001

Кәсіптің атауы:

Мал өсіру фермаларына арналған жабдықтар механигі

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

4

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Барлық атаулардағы техниктер.

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
техникалық және кәсіптік білім (орта буын маманы)

Мамандық:
Ауыл шаруашылығын механикаландыру

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Аталған бағытта 1 жыл.

Формалды емес және информалды біліммен байланыс:

Қажет етілмейді

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Ауыл шаруашылығы жабдықтарын монтаждаушы

Қызметтің негізгі мақсаты:

Мал басын күту бойынша жұмыстарды ұйымдастыру және механикаландыру құралдарын анықтау.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Мамандандырылған ауыл шаруашылығы машиналарын, құрал-саймандар мен жабдықтарды басқаруды және техникалық қызмет көрсетуді ұйымдастыру.
2. Ауыл шаруашылығы техникасын пайдалану, қолдану және жөндеуді бақылау.

Қосымша еңбек функциялары:


1-еңбек функциясы:
Мамандандырылған ауыл шаруашылығы машиналарын, құрал-саймандар мен жабдықтарды басқаруды және техникалық қызмет көрсетуді ұйымдастыру.



1-дағды:
Тракторларды, комбайндарды, монтаждалған және тіркеме машиналар мен жабдықтарды тексеруді жүзеге асыру кезінде стандарттарды енгізу бойынша орындау қызметі.

Машықтар:
1. Мал шаруашылығы кешенін механикаландыру үшін машина комбинацияларын таңдау.
2. Техникалық және агроклиматтық талаптарды ескере отырып, олардың қажеттілігі бойынша машина комбинацияларын ұйымдастыру.

Білімдер:
1. Агроөнеркәсіп кешеніндегі технологиялық процестерді механикаландыру.
2. Тракторларды, комбайндарды және механикалық жетекті машиналарды конструкциясы, қажеттілігі, атқаратын қызметі, қолданылу саласы және пайдалану сипаттамалары бойынша жіктеу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

2-дағды:
Монтаждауды жүзеге асыруда, жұмыс режимдерін орнатуда белгіленген тапсырмаларды орындау үшін жоспарлау және жауапкершілік нормаларын іске асыру бойынша атқарушылық қызмет.

Машықтар:
1. Агроөнеркәсіптік кешендегі механикаландыру құралдарын дайындау, басқару және техникалық пайдалану қағидалары.
2. Ауыл шаруашылығы техникасын дайындау, монтаждау, реттеу, бөлшектеу және сақтау.

Білімдер:
1. Монтаж бойынша технологиялық процестер, жұмыс тәртібін орнату.
2. Жабдықтар мен құралдарды қауіпсіз орнату, монтаждау, бөлшектеу, өңдеу, тиеу, қатарлау, түсіру және сақтау бойынша жұмыс тәртібі мен жұмыс кезеңдерін сипаттау.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

2-еңбек функциясы:
Ауыл шаруашылығы техникасын пайдалану, пайдалану және жөндеуді бақылау.



1-дағды:
Ауыл шаруашылығы техникасының әртүрлі түрлеріне жөндеу кезінде норманы орындау бойынша атқарушылық қызмет.

Машықтар:
1. Ауыл шаруашылығы техникасының қозғалтқыштары мен жүйелерін құрастыру және бөлшектеу.
2. Машиналарды жөндеу кезіндегі ақауларды анықтау және оларды құжаттау және ақау актісін жасау.

Білімдер:
1. Доңғалақты, шынжыр табанды тракторлардың, астық жинайтын комбайндардың және моторлы көлік құралдарының жүйелерін, пайдалану параметрлерін, жұмыс істеу принциптерін және сипаттамаларын сипаттау.
2. Ауыл шаруашылығы техникаларын диагностикалау, пайдалану және жөндеу бойынша нұсқаулық.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

2-дағды:
Ауыл шаруашылығы техникасының әртүрлі түрлерін профилактикалық және техникалық қызмет көрсету кезеңінде норманы орындау бойынша атқарушылық қызмет

Машықтар:
1. Ауыл шаруашылығы техникасының әр түрлі түрлеріне профилактикалық және техникалық қызмет көрсетуге диагностика жүргізу.
2. Машиналарды пайдалану кезіндегі ақауларды анықтау және оларды құжаттау.

Білімдер:
1. Ауыл шаруашылығы техникасы мен жабдықтарын дайындау, басқару, қызмет көрсетудің технологиялық процестері.
2. Ауыл шаруашылығы машиналары мен жабдықтарын дайындауға, басқаруға және техникалық қызмет көрсетуге қойылатын негізгі талаптар.
3. Ауылшаруашылығы техникасының әртүрлі типтеріне техникалық қызмет көрсетуді қауіпсіз пайдалану бойынша жұмыс тәртібі мен жұмыс кезеңдерін сипаттау.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Аналитикалық ойлау
Жұмыс процестерін бақылау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

-

СБШ аясында басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіптің атауы:

5

Агроөнеркәсіптік кешеннің техник-механигі

13. "Мал шаруашылығындағы техник-ұрықтандырушы" кәсіптік карточкасы

Топтың коды:

6121-3

Қызмет атауының коды:

6121-3-010

Кәсіптің атауы:

Мал шаруашылығындағы техник-ұрықтандырушы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

4

БТБА, БА және басқа үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

БТБА, 64-шығарылым
Жануарлар мен құстарды қолдан ұрықтандыру жөніндегі оператор

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
техникалық және кәсіптік білім (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Зоотехния

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Жұмыс өтілі 1 жыл

Формалды емес және информалды біліммен байланыс:

Қажет етілмейді

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Жануарларды қолдан ұрықтандыру жөніндегі техник

Қызметтің негізгі мақсаты:

Жануарды қолдан ұрықтандыруды ұйымдастыру.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Жануарлардың күйлеген кезеңін анықтау және қолдан ұрықтандырудың биотехнологиялық әдістерін қолдануды реттейтін нормативтік құжаттардың талаптарына сәйкес қолдан ұрықтандыруды жүргізу.
2. Жануарлар мен құстарды қолдан ұрықтандыру бойынша есепке алу және есеп беру құжаттамасын жасау.

Қосымша еңбек функциялары:


1-еңбек функциясы:
Жануарларды ыстықта бірдейлендіру және қолдан ұрықтандырудың биотехнологиялық әдістерін қолдануды реттейтін нормативтік құжаттардың талаптарына сәйкес қолдан ұрықтандыруды жүргізу.



1-дағды:
Жануарлардың көбею процесіне қатысуға дайындығын анықтау үшін олардың жағдайын бағалау.

Машықтар:
1. Жануарлардың түріне және қолда бар ресурстарға байланысты аналықтардың күйлеген кезеңін анықтау әдісін таңдау.
2. Визуалды, қынаптық, тік ішекті, зертханалық және аспаптық зерттеу әдістерін қолдана отырып, аналықтардағы күйлеу белгілерін анықтау.

Білімдер:
1. Қолдан ұрықтандырудың биотехнологиялық әдістерін қолдануды реттейтін нормативтік құжаттарға сәйкес аналық жануарларда күйлеуді анықтау әдістері.
2. Аналық жануарлардың күйлеу кезеңін анықтаудың визуалды, қынаптық, тік ішектік, зертханалық және аспаптық әдістерін жүргізу техникасы.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

2-дағды:
Қауіпсіздікті сақтай отырып жасанды ұрықтандыруға арналған тұқымдық аталықтардың шәуетін алу

Машықтар:
1. Ветеринариялық-санитариялық ережелерге сәйкес асыл тұқымды аталықтардың күпегін жуу тәртібін жүргізу.
2. Арнайы құрал-жабдықтар мен құралдарды пайдалана отырып, асыл тұқымды аталықтардың шәуетін алу процедурасын жүргізу.
3. Макро- және микроскопиялық әдістерді қолдана отырып, жаңадан алынған сперматозоидтардың сапасын бағалау процедурасын жүргізу.

Білімдер:
1. Ветеринариялық-санитариялық ережелерге сәйкес асыл тұқымды аталықтардың күпегін дезинфекциялық ерітінділермен жуу әдістемесі.
2. Әр түрдегі жануарлардың (құстардың) тұқымдық шәуетін аталықтарынан жинау әдістері.
3. Жаңа алынған шәует сапасын макроскопиялық және микроскопиялық бағалау әдістерін орындау.
4. Ірі-қара малдың, оның ішінде маралдың дериватын білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

3-дағды:
Жасанды ұрықтандырудың биотехнологиялық әдістерін қолдануды реттейтін нормативтік құжаттардың талаптарына сәйкес аналық жануарды қолдан ұрықтандыруды жүргізу

Машықтар:
1. Асыл тұқымды аталықтардың шәуетін алу үшін есепке алу және есеп беру құжаттамасын жасау.
2. Сапасының сақталуын қамтамасыз ететін әдістерді қолдана отырып, қысқа мерзімді сақтау үшін шәуетін салқындату.
3. Қолдан ұрықтандырудың биотехнологиялық әдістерін қолдануды реттейтін нормативтік құжаттардың талаптарына сәйкес арнайы құралдарды пайдалана отырып, ұрықты аналық жыныс мүшелеріне енгізу.

Білімдер:
1. Шәует өнімдерін есепке алу және бағалау журналдарын жүргізу қағидалары.
2. Жаңадан алынған шәуетті одан әрі пайдалану үшін жарамдылық өлшеишарттары.
3. Әр түрдегі аналық жануарларды (құстарды) қолдан ұрықтандыру әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

2-еңбек функциясы:
Жануарлар мен құстарды қолдан ұрықтандыру бойынша есепке алу және есеп беру құжаттамасын жасау



1-дағды:
Жасанды ұрықтандыру пунктін (станциясын) ветеринариялық-санитариялық өңдеуді есепке алу және есеп беру құжаттамасын толтыру

Машықтар:
1. Дезинфекцияны есепке алу журналын жасау.
2. Жасанды ұрықтандыру пунктін (станциясын) құрал-жабдықтармен және шығын материалдарымен жабдықтауға өтінімдерді толтыру.

Білімдер:
1. Ветеринариялық есептілік талаптарына сәйкес залалсыздандыруды есепке алу журналын толтыру ережелері.
2. Материалдар мен жабдықтарды сатып алуға өтінім нысаны.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

2-дағды:
Қолдан ұрықтандыруға арналған материалдарды, құрал-жабдықтарды және құралдарды дайындау бойынша есепке алу және есеп беру құжаттамасын жасау

Машықтар:
1.Ерітінділерді дайындау және тұтыну, шәует сапасын бағалау журналдарын толтыру және ресімдеу.
2. Шығын материалдарын, сондай-ақ пайдалану мерзімі өтіп кеткен жабдықты есептен шығару актілерін ресімдеу.
3. Шығын материалдары мен жабдықтарды есептен шығаруға құжаттарды ресімдеу.

Білімдер:
1. Ерітінділерді дайындау мен тұтынуды тіркеу, шәуеттің сапасын бағалау қағидалары.
2. Құжаттардың нысандары мен материалдар мен жабдықтардың түсуі мен жұмсалуын есепке алу қағидалары.
3. Құжаттардың нысандары және шығыс материалдары мен жабдықтарды есептен шығару тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Өз бетінше жұмыс істеу және жауапкершілік
Тәртіптілік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

-

СБШ аясында басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіптің атауы:

5

Асыл тұқымдық техник

14. "Марал өсіруші" кәсіптік карточкасы

Топтың коды:

6121-3

Қызмет атауының коды:

6121-3-006

Кәсіптің атауы:

Марал өсіруші

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

4

БТБА, БА және басқа үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

БТБА, 64-шығарылым.
Мал өсіруші, 5-разряд

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
техникалық және кәсіптік білім (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Зоотехния

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

1 жыл еңбек өтілі

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

Талап етілмейді

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Мал өсіруші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Табынды тұрақты басқару мақсатында марал бастарын күтіп-баптау және өсіру бойынша ұйымдастыру және өндірістік жұмыстарды жүргізу

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Маралдардың асыл тұқымды және тауарлы марал басын күтіп-бағу және өсіру процесін жоспарлау және үйлестіру.
2. Марал шаруашылығы өнімдерін өндіру және қабылдау бойынша өндірістік процестерді ұйымдастыру.
3. Марал басы популяциясының жағдайын және теңгерімді қоректену деңгейін сақтау үшін жем-шөптің, шөптің және судың қорын бақылау.

Қосымша еңбек функциялары:


1-еңбек функциясы:
Маралдардың асыл тұқымды және тауарлы марал басын күтіп-бағу және өсіру процесін жоспарлау және үйлестіру.



1-дағды:
Ірі қара малды, оның ішінде маралдарды күтіп бағудың зоотехникалық талаптарын сақтау.

Машықтар:
1. Асыл тұқымды немесе кәсіптік мәртебесі бар маралдарды күтіп-баптау бойынша өндірістік процестерді ұйымдастыру.
2. Жануарлардың күйлеу кезеңінде өндірістік процестерді ұйымдастыру.
3. Марал өнімдерін (жүн, ет, мүйіз) өндіру бойынша өндірістік процестерді ұйымдастыру.

Білімдер:
1. Марал өсіруге арналған фермаларды жобалаудың зоотехникалық нормалары.
2. Төлдерді және ересек жануарларды күтіп-бағу технологиясының зоотехникалық нормалары.
3. Күтіп-бағудың зоогигиеналық нормалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

2-дағды:
Әртүрлі жыныс және жас топтарындағы маралдарды азықтандыру және суару кезінде зоотехникалық талаптарды сақтау

Машықтар:
1. Азықтың қауіпсіздік қорын дайындауды жоспарлау.
2. Тауарлық марал басын маусымдық азықтандыруды жоспарлау.

Білімдер:
1. Қауіпсіз қор азығын дайындау технологиясы.
2. Маралдардың жыл мезгілі бойынша қоректік заттарға, микро макроэлементтерге қажеттілік нормалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

2-еңбек функциясы:
Марал шаруашылығы өнімдерін өндіру және қабылдау бойынша өндірістік процестерді ұйымдастыру.



1-дағды:
Асыл тұқымды марал басын күтіп-баптау және күту бойынша зоотехникалық талаптарды сақтау

Машықтар:
1. Асыл тұқымды маралдарды күтіп-баптау бойынша өндірістік процестерді ұйымдастыру.
2. Жануарларды шағылыстыру кезеңінде өндірістік процестерді ұйымдастыру.
3. Марал өнімдерін (жүн, ет, мүйіз) өндіру бойынша өндірістік процестерді ұйымдастыру.
4. Жабайы маралдарды санау бойынша қорықшылармен бірлескен жұмыс (бағалау) жүргізу.

Білімдер:
1. Марал өсіруге арналған фермаларды жобалаудың зоотехникалық нормалары.
2. Маралды ұстау технологиясының зоотехникалық нормалары.
3. Зоогигиеналық микроклимат нормалары.
4. Жануарларды интродукциялау негіздерін білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

2-дағды:
Марал шаруашылығының асыл тұқымды өнімдерін өндірудің селекциялық және технологиялық регламенттерін сақтау

Машықтар:
1. Асыл тұқымды марал басын бонитерлеуді ұйымдастырушылық процестерін жоспарлау.
2. Маралдардың тұқымдарын таза тұқымды, шатысты және будандық деп жіктеу.
3. Селекцияны тұқымдық және өнімділік қасиеттеріне қарай іріктеу жүргізу, белгіленген селекциялық және технологиялық параметрлері бар төл алу үшін жануарларды іріктеуді жоспарлау.

Білімдер:
1. Өсірілетін маралдардың тұқымдық қасиеттері.
2. Көбеюге арналған жануарлардың шатыстырылған және будандастырылған түрлері.
3. Ірі қара малды, оның ішінде маралдарды жіктеу бойынша нұсқаулық.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

3-дағды:
Марал шаруашылығы өнімдерін сатудың технологиялық мемлекеттік стандарт және қағидаларын сақтау.

Машықтар:
1. Асыл тұқымды өнімді сатудың ұйымдастырушылық процестерін жоспарлау.
2. Асыл тұқымды марал басын өсіруді және сатуды жоспарлау үшін бастапқы деректерді бақылау, жинау және талдау жүргізу.
3. Маралдың тауарлық мал басын көбейтуді жоспарлау үшін бастапқы деректерді бақылау, жинау және талдау жүргізу.
4. Марал өнімдерін әкелу/экспорттау кезінде карантинді (карантиндік режимді) сақтау.

Білімдер:
1. Нарық және оның марал шаруашылығы өнімдеріне сұранысы.
2. Асыл тұқымды марал өсіруде селекциялық жетістіктері бар шаруашылықтар.
3. Құрылымдар кешенін жобалау және жобалық құжаттаманы дайындау негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

3-еңбек функциясы:
Марал басы популяциясының жағдайын және теңгерімді қоректену деңгейін сақтау үшін жем-шөптің, шөптің және судың қорын бақылау.



1-дағды:
Марал шаруашылығы өнімдерін өндірудің технологиялық регламентін сақтау

Машықтар:
1. Ұйымдастыру процестерін, төлдерді азықтандыру мен бордақылауды, сонымен қатар мүйіздерін кесуді жоспарлау.
2. Мүйізді және ет өнімдерін сұрыптау.

Білімдер:
1. Марал мүйіздерін кесу технологиялары.
2. Төлдерді қарқынды азықтандыру және бордақылау технологиялары.
3. Маралдардың табиғи азығын қалыптастырудағы аңшылық тану және аңшылық шаруашылығын білу.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

2-дағды:
Марал шаруашылығы өнімдерін сатып алудың негізгі мемлекеттік стандарттары мен технологиялық регламенттерін сақтау.

Машықтар:
1. Марал шаруашылығы ет өнімдерін дайындау және өткізу бойынша ұйымдастырушылық процестерді жоспарлау
2. Марал мүйіздерін дайындау және өткізу бойынша ұйымдастырушылық процестерді жоспарлау.

Білімдер:
1. Марал өнімдеріне нарықтық және маусымдық талаптар.
2. Дайындау кезіндегі марал өнімдерінің техникалық стандарттары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Өз бетінше жұмыс істеу және жауапкершілік
Командада жұмыс істей білу
Тәртіптілік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

-

СБШ аясында басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіптің атауы:

5

Мал шаруашылығы маманы

15. "Зоотехник" кәсіптік карточкасы

Топтың коды:

3142-0

Қызмет атауының коды:

3142-0-007

Кәсіптің атауы:

Зоотехник

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

4

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

4

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Асыл тұқымдық іс бойынша техник.

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
техникалық және кәсіптік білім (орта деңгейдегі маман)

Мамандық:
Зоотехния

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

еңбек өтілі 3 жыл

Формалды емес және информалды біліммен байланыс:

Қажет етілмейді

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Бөлімше (кешен, ауыл шаруашылығы учаскесі, ферма) зоотехнигі

Қызметтің негізгі мақсаты:

Ауыл шаруашылығы жануарларының барлық түрлері мен тұқымдарын күтіп-бағудың, азықтандырудың және өсімін молайтудың технологиялық процесін ұйымдастыру

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Өнім өндіруді жақсарту үшін тұқымдары әр түрлі ауыл шаруашылығы жануарларын дайындау. Алғашқы зоотехникалық құжаттаманы жүргізеді, бекітілген қызмет көрсету аймақтарында жануарларды өсіру.
2. Жануарларды жыныс және жас топтары бойынша (физиологиялық жағдайына сәйкес) жылжытуды жүзеге асыру, ветеринариялық-санитариялық қағидалар мен нормаларға сәйкес жануарларды азықтандыру және күту.
3. Азықты тиімді пайдалануды ұйымдастыру, фермаға мал бастарын азықтандыру мен ұстаудың жаңа тәсілдерін енгізу.
4. Өнімділігі жоғары жануарларды өсіру бойынша селекциялық-асыл тұқымдық жұмыстарды басқару.
5. Мал шаруашылығында бастапқы есептік асыл тұқымдық құжаттаманың жүргізу.

Қосымша еңбек функциялары:


1-еңбек функциясы:
Өнім өндіруді жақсарту үшін әр түрлі тұқымдары ауыл шаруашылығы жануарларын дайындау.



1-дағды:
Өнім өндіру үшін тұқымдары әр түрлі ауыл шаруашылығы жануарларын дайындау бойынша жұмыстарды орындау.

Машықтар:
1. Өнімді өндіруге арналған әртүрлі шешімдерді қамтитын практикалық міндеттерді таңдау.
2. Жануарлардың қасиеттерін жақсартуға қажетті әрекеттерді орындау.
3. Мал шаруашылығы өнімдерін өндіру мен өткізудің экономикалық тиімді технологияларын таңдау және пайдалану.

Білімдер:
1. Әр түрлі тұқымды ауыл шаруашылығы жануарларын өнім өндіруге дайындаудағы кәсіби практикалық, теориялық білім және практикалық тәжірибе.
2. Өнім өндіру үшін тұқымдары әр түрлі ауыл шаруашылығы жануарларын дайындауда стратегиялық тәсілдерді қолданып, міндеттер мен проблемаларды шешу тәсілдерін дамыту.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

2-дағды:
Мал шаруашылығын дамыту, табынды қайта жақсарту, өнімділігін жануарлардың өнімділігін арттыру төл алу іс-шараларын әзірлеуді және жүзеге асыруды ұйымдастыру.

Машықтар:
1. Ауыл шаруашылығы жануарларын өсіру және көбейту кезінде теориялық білімдерін практикада қолдану.
2. Мал шаруашылығы өнімдерін өндірумен айналысатын орындаушылар ұжымының жұмысын ұйымдастыру.
3. Бекітілген қызмет көрсету аймағында жануарларды құжаттау және өсіруде практикалық және танымдық машықтарды қолданады

Білімдер:
1. Жануарлардың генетикасы, физиологиясы, зоологиясы және ветеринариясы бойынша негізгі білім.
2. Ауыл шаруашылығы жануарларының зоологиясы, анатомиясы, физиологиясы.
3. Жануарлармен жүргізілетін селекциялық-асылдандыру жұмыстары бойынша есеп беру және ақпарат беру тәртібі

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

2-еңбек функциясы:
Жануарларды жыныс және жас топтары бойынша (физиологиялық жағдайына сәйкес) жылжытуды жүзеге асыру, ветеринариялық-санитариялық ережелер мен нормаларға сәйкес жануарларды азықтандыру және күту.



1-дағды:
Бастапқы зоотехникалық құжаттаманы жүргізу және бекітілген қызмет көрсету аймағында жануарларды өсіру

Машықтар:
1. Техникалық кәсіби қызмет шеңберінде құжаттау және есеп жүргізу.
2. Заманауи есептеу, байланыс және коммуникация құралдарын пайдалану.
3.Табын қозғалысының айналымын құрастыру, жануарлардың салмағын өлшеуді ұйымдастыру.
4. Ауыл шаруашылығы учаскесінің, немесе цех қызметінің негізгі техника-экономикалық көрсеткіштерін есептеу.
5. Мал шаруашылығы бойынша тапсырмалардың жобаларын әзірлеу және олардың орындалуын қамтамасыз ету.

Білімдер:
1.Айлық, тоқсандық, жылдық жоспарларды құру қағидалары.
2. Бастапқы зоотехникалық құжаттамалар бойынша кәсіптік қызметті жүзеге асыру.
3. Осы қызмет түріне тән тәуекелдер, оларды бақылай алады және азайта алады.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

2-дағды:
Азық шығындарының кітабын жүргізу. Жануарларды азықтандыру рационын дайындау.

Машықтар:
1.Жануарлады азықтандырудың прогрессивті әдістерін ұсыну.
2. Мал шаруашылығы бойынша тапсырмалардың жобаларын әзірлеу және олардың орындалуын қамтамасыз ету.

Білімдер:
1. Ауыл шаруашылығы жануарларының анатомиясының барлық ерекшеліктері, күтіп-бағу тәсілдері, сонымен қатар азықтандыру кезіндегі ерекшеліктер.
2. Ауыл шаруашылығы жануарларының зоологиясы, анатомиясы, физиологиясы.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

3-еңбек функциясы:
Азықты тиімді пайдалануды ұйымдастыру, фермаға мал бастарын азықтандыру мен ұстаудың жаңа тәсілдерін енгізу.



1-дағды:
Фермада мал басын ұстаудың азықтандырудың және күтіп бағуының прогресивті тәсілдерді енгізу.

Машықтар:
1.Практикалық және танымдық машықтарды стратегиялық жоспарлауда, өнімділікті бағалауда, жағдайды талдауда қолдану.
2. Өнімді өндіруге қажетті ең тиімді технологияларды таңдау.
3. Өндірістік қызметтің тиімділігін бағалау.

Білімдер:
1.Жануарлардың генетикасы, физиологиясы, зоологиясы және ветеринариясы туралы негізгі білім.
2. Жануарлардың негізгі аурулары және олардың алдын алу әдістері. Мал шаруашылығы бойынша жобалық тапсырмаларды әзірлеу қағидалары және олардың орындалуын қамтамасыз ету.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

4-еңбек функциясы:
Өнімділігі жоғары жануарларды өсіру бойынша селекциялық-асыл тұқымдық жұмыстарды басқару.



1-дағды:
Ауыл шаруашылығы жануарларын өсіру және көбейту.

Машықтар:
1.Ауыл шаруашылығы жануарларын өсіру және көбейту бойынша теориялық білімдерін практикада қолдану.
2. Нұсқауларға сәйкес асыл тұқымды жануарлар мен материалдарды олардың саны мен атаулары бойынша сәйкестендіру.
3. Нұсқауларға сәйкес жануарлардың өнімділігін көрсеткіштерін өлшеуді іске асыру.
4.Асыл тұқымды жануарлардың іріктеу және таңдау жүргізу.
5. Бір немесе бірнеше тұқымды будандастыруды жүргізу.
6. Жануардың өнімділігін арттыру, табынның көбеюін жақсарту және жануарда төл алуды арттыру жұмыстарын жүргізу.

Білімдер:
1. Ауыл шаруашылығы жануарларын өсіру және көбейту мәселелерін шешу үшін қажетті ақпарат.
2.Жануарлардың генетикасы, физиологиясы, зоологиясы және ветеринариясының негізгі білімдері.
3.Мал шаруашылығында компьютерлік техниканы қолдану.
4. Ауыл шаруашылығы жануарларының анатомиясының барлық ерекшеліктері, күтіп-бағу әдістері, сонымен қатар азықтандыру кезіндегі нюанстар.
5. Ауыл шаруашылығы жануарларының зоологиясы, анатомиясы, физиологиясы, генетикасы, зоогигиенасы.
6.Мал шаруашылығы өнімдерін өндірудің заманауи технологиялары, асыл тұқымдық іс.
7.Жануарлардың негізгі аурулары және олардың алдын алу әдістері.
8. Сәйкестендіру әдістерін меңгеру (лақап аттар беру, тегтеу, таңбалау, чиптеу).

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

2-дағды:
Жануарлардың асыл тұқымдық құндылығын анықтау.

Машықтар:
1. Ұйымның селекциялық және асыл тұқымдық жұмыс жоспарына сәйкес жануарлар мен құстарды өлшеу үшін жабдықтар мен құралдарды пайдалану.
2. Жануарлар мен құстардың асыл тұқымдық құндылығын анықтау үшін аспаптық өлшеу техникасын меңгеру.

Білімдер:
1. Ұйымның селекциялық-асыл тұқымдық жұмысындағы жануарлардың асыл тұқымдық құндылығын анықтаудың маңызы.
2. Ұйымның селекциялық-асыл тұқымдық жұмыс жоспарының жануарлардың асыл тұқымдық құндылығын анықтау бөлімі.
3. Жануарлар мен құстардың асыл тұқымдық құндылығын анықтау үшін аспаптық өлшеу қағидалары мен тәртібі.
4. Әр түрлі жануарлармен және құстармен жұмыс істеу кезіндегі еңбек қауіпсіздігі қағидалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

5-еңбек функциясы:
Мал шаруашылығында бастапқы есептік асыл тұқымдық құжаттаманың жүргізу.



1-дағды:
Есептерді жүргізу және есеп беру

Машықтар:
1.Мал шаруашылығында компьютерлік технологияны қолдану.
2. Зоотехникалық құжаттаманы жүргізе білу.
3. Арнайы бағдарламаларды пайдалана отырып, мал шаруашылығы бойынша есепке алуды және белгіленген есептілікті жүргізуді ұйымдастыру.

Білімдер:
1.Заманауи есептеу, байланыс және коммуникациялар құралдары.
2. Әр түрдегі жануарлардың өнімділік, репродуктивті және асыл тұқымдық қасиеттерін есепке алу әдістері.
3. Зоотехникалық және асыл тұқымдық есепке алу құжаттамасын жүргізу тәртібі
4. Зоотехникалық және асыл тұқымдық есепке алудың қолданыстығы нысандары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

2-дағды:
Асыл тұқымды жануарлар өнімділігінің алғашқы мәліметтерін бекітілген есепке алу нысандарына енгізу.

Машықтар:
1. Жануар өнімділігі көрсеткіштерін бастапқы есепке алудың бекітілген нысандарын ресімдеу.
2. Асыл тұқымды малдардың өнімділік көрсеткіштерін өңдеу үшін ақпараттық-коммуникациялық технологиялардың стандартты бағдарламаларын пайдалану.
3. Жануар өнімділігі көрсеткіштерін өңдеу бойынша асыл тұқымды мал шаруашылығы бойынша арнайы ақпараттық-коммуникациялық бағдарламаларды пайдалану.

Білімдер:
1. Ұйымның селекциялық-асыл тұқымдық жұмыс жоспарына сәйкес жануарлардың өнімділік көрсеткіштерінің асыл тұқымдық есебінің құжаттамасын жүргізу тәртібі.
2. Ұйымда мал өнімділігі көрсеткіштерін өңдеу бойынша стандарттық типтік бағдарламаларды қолдану тәртібі.
3. Ұйымда өнімділік көрсеткіштерін өңдеу бойынша асыл тұқымдық мал шаруашылығына арналған арнайы ақпараттық-коммуникациялық бағдарламаларды қолдану тәртібі.
4. Ұйымда бастапқы есептік асыл тұқымдық құжаттаманы мұрағаттау тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Тәртіптілік
Эмоциялық парасат
Жұмыс процестерін бақылау

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

-

СБШ аясында басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіптің атауы:

7

Бас зоотехник

16. "Бас зоотехник" кәсіптік карточкасы

Топтың коды:

1310-1

Қызмет атауының коды:

1310-1-011

Кәсіптің атауы:

Бас зоотехник

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

6

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2019 жылғы 21 тамыздағы No 307 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілер тізілімінде №19280 болып тіркелген) бекітілген Ауыл шаруашылығы ұйымдарының басшылары мен мамандары лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамалары Бас зоотехник.

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Мал шаруашылығы

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

басшылық лауазымдардағы еңбек өтілі кем дегенде 3 жыл

Формалды емес және информалды біліммен байланыс:

қажет етілмейді

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:


Қызметтің негізгі мақсаты:

Басшылықты жүзеге асыру, өнім өндіруді ұлғайтуды, өзіндік құнын төмендетуді, оның сапасы мен марал шаруашылығының тиімділігін арттыруды қамтамасыз ететін ғылыми негізделген жүйелерді әзірлеуді және енгізуді қамтамасыз ету.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Маралдарды өсіру бойынша жалпы нұсқаулар.
2. Маралдарды өсірудің ғылыми негізделген әдістерін жасау және енгізу.
3. Өнім өндіруді ұлғайту, өзіндік құнын төмендету, оның сапасын және марал шаруашылығы саласының тиімділігін арттыруды қамтамасыз ету.

Қосымша еңбек функциялары:


1-еңбек функциясы:
Маралдарды өсіру бойынша жалпы нұсқаулар.



1-дағды:
Селекциялық және асыл тұқымдық жұмыстарды жоспарлау және ұйымдастыру.

Машықтар:
1. Марал басының өсімін молайтуды жоспарлау.
2. Берік азықтық базаны және азық қорын құруды жоспарлау.
3. Ветеринариялық қызметпен бірлесіп ветеринариялық профилактикалық іс-шаралар жоспарын жасауға қатысу.

Білімдер:
1. Марал шаруашылығында асыл тұқымдық карточкаларды және асыл тұқымдық есепке алу бланкілерін толтыру жөніндегі нормативтік құжаттама.
2.Асыл тұқымдық марал шаруашылығын жүргізудің тиімді әдістері мен тәсілдері.
3. Еңбекті қорғау талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

2-дағды:
Марал шаруашылығы бойынша зоотехникалық құжаттаманы, есепке алу мен бекітілген есептілікті жүргізу бойынша жұмыстарды ұйымдастыру.

Машықтар:
1. Марал шаруашылығында өнім өндіруді ұлғайту және сапасын арттыру бойынша шаралар әзірлеу.
2. Мал азығын, жайылымдарды және басқа да бордақылау алаңдарын ұтымды пайдалануды ұйымдастыру.
3. Зоотехникалық құжаттаманы жүргізуді жоспарлау.
4. Кешендерде есепке алуды ұйымдастыру.

Білімдер:
1. Асыл тұқымдық марал шаруашылығындағы нормативтік құжаттама.
2. Асыл тұқымдық марал шаруашылығын жүргізудің озық тәжірибелері.
3.Шағылыстырылған және будандастырылған дарақтарды көбейтудің тиімді әдістері мен тәсілдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

2-еңбек функциясы:
Маралдарды өсірудің ғылыми негізделген әдістерін жасау және енгізу.



1-дағды:
Асыл тұқымды малдарды көбейтудің озық технологияларын енгізу.

Машықтар:
1. Асыл тұқымды марал шаруашылығының дамуындағы үрдістерге баға беру.
2. Мал шаруашылығы ғимараттарының құрылыс алаңдарын таңдауды, жаңа құрылыс объектілерін қабылдауды, күрделі және ағымдағы жөндеуді ұйымдастыру.
3. Маралдың көбею қасиеттерін жақсарту үшін ғылым жетістіктерін пайдалану.

Білімдер:
1. Маралдарды көбейтудегі отандық және шетелдік тәжірибе.
2. Шағылыстырылған және будандастырылған дарақтарды көбейтудің тиімді әдістері мен тәсілдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

2-дағды:
Марал шаруашылығына озық өндірістік технологияларды енгізу.

Машықтар:
1. Саланың өндірістік-экономикалық қатынастары бойынша ұсыныстар әзірлеу.
2. Маралдардың өнімділігін арттыру және төл алудың өнімділігін арттыру бойынша іс-шаралар ұйымдастыру.
3. Шаруа қожалықтарында жануарды ұстаудың, азықтандырудың және күтудің соңғы әдістерін енгізу.

Білімдер:
1. Асыл тұқымдық марал шаруашылығындағы нормативтік құжаттама.
2. Асыл тұқымды марал шаруашылығын жүргізудің отандық және шетелдік тәжірибесі.
3. Марал шаруашылығы өнімдерін өндірудің озық технологиялары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

3-еңбек функциясы:
Өнім өндіруді ұлғайту, өзіндік құнын төмендету, оның сапасын және марал шаруашылығы саласының тиімділігін арттыруды қамтамасыз ету.



1-дағды:
Марал асыл тұқымды өнім өндіру сапасын арттыру

Машықтар:
1. Марал мүйізін кесу технологиясын сақтау.
2. Марал етінің өнімдерін өндіру технологиясын сақтау.
3. Марал өнімдерінің стандарттары мен мемлекеттік стандарттарын білу.

Білімдер:
1. Маралдардың физиологиясы мен биологиялық ырғақтары.
2. Марал мүйізі құрылысының технологиясы.
3. Ет өнімдерін өндіру технологиясы.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

2-дағды:
Марал мүйіздерін өндіру технологиясын жетілдіру.

Машықтар:
1. Марал шаруашылығында еңбекті көп қажет ететін процестерді механикаландырудың озық тәжірибесін енгізу.
2.Марал мүйізін кесу технологиясының трансфертін жасау.

Білімдер:
1. Марал мүйіздерін өндіру технологиясы бойынша отандық және шетелдік ғалымдардың ғылыми жетістіктері.
2. Технологиялық регламент шеңберіндегі мемлекеттік стандартттарды стандарттау.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Жауапкершілік
Өз бетінше жұмыс істеу және жауапкершілік
Аналитикалық ойлау
Ақпаратты іздеу және талдау
Құрылымдық мәселелерді шешу

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

-

СБШ аясында басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіптің атауы:

7

Ветеринария бөлімінің меңгерушісі

17. "Ауыл шаруашылығы ұйымының директоры" кәсіптік карточкасы

Топтың коды:

1210-0

Қызмет атауының коды:

1210-0-049

Кәсіптің атауы:

Ауыл шаруашылығы ұйымының директоры

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

6

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Директор (бас директор, атқарушы директор).

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Мал шаруашылығы

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

Басшылық лауазымдарда кем дегенде 5 жыл

Формалды емес және информалды біліммен байланыс:

Жоғары буын менеджерлеріне арналған біліктілік курстары

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

Ауыл шаруашылығындағы ұйымдардың басшысы (директоры, президенті және т.б.)

Қызметтің негізгі мақсаты:

Ауыл шаруашылығы ұйымының табысты жұмыс істеуі және тұрақты дамуы үшін заманауи менеджмент әдістерін қолдана отырып басқару.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Ауыл шаруашылығы ұйымының қызметін басқару.
2. Ауыл шаруашылығы ұйымының стратегиясын әзірлеу.
3. Ауыл шаруашылығы ұйымының стратегиясын жүзеге асыруды ұйымдастыру.
4. Ауыл шаруашылығы ұйымының қызметін мониторингтеу және бағалау.

Қосымша еңбек функциялары:


1-еңбек функциясы:
Ауыл шаруашылығы ұйымының қызметін басқару.



1-дағды:
Ауыл шаруашылығы ұйымының сыртқы ортасы мен ішкі ортасын талдау.

Машықтар:
1. Жағдайды талдау.
2. Ауыл шаруашылығы ұйымының жеке құрылымдарының тиімділігін бағалау.
3. Жауапкершілікті тапсыру.
4. Стандартты емес жағдайларда шешім қабылдау.
5. Проблемалық мәселелерді шешу.
6. Жануар және өсімдік шаруашылығының барлық салаларының дамуындағы болжау үрдістер.
7. Тәуекелдерді бағалау.

Білімдер:
1. Ауыл шаруашылығы ұйымының өндірістік қызметінің ерекшеліктері.
2.Сыртқы ортаны бақылаудың принциптері, әдістері, технологиялары.
3. Сыртқы ортаны талдау әдістері.
4. Елдегі және шетелдегі саяси, құқықтық, әлеуметтік-мәдени, экономикалық, технологиялық жағдайдың даму заңдылықтары.
5. Ауыл шаруашылығы ұйымындағы тиімділікке әсер ететін қоршаған орта факторларын талдаудың принциптері мен әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

2-дағды:
Сыртқы орта мен ішкі ортаны есепке алу

Машықтар:
1. Жағдайды бағалау.
2. Проблемалық мәселелерді шешу.
3. Оқиғалардың дамуын болжау.
4. Бірнеше көздерден ақпаратты іздеу және өңдеу.
5. Өз ұстанымыңызды қорғау.
6. Қарсыластарды сендіру.

Білімдер:
1. Саланың ерекшеліктері.
2. Мүдделі тараптардың қызығушылықтарының салалары.
3. Ұйымның барлық қызметкерлері ұйым мәдениетінің нормалары мен ережелерін қабылдауын қамтамасыз ету принциптері, әдістері, технологиялары.
4. Санитария және зоогигиенасының негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

2-еңбек функциясы:
Ауыл шаруашылығы ұйымының стратегиясын әзірлеу.



1-дағды:
Ауыл шаруашылығы ұйымының жалпы стратегиясын әзірлеу.

Машықтар:
1. Ақпаратты синтездеу.
2. Нәтижелер мен тәуекелдерді бағалау.
3. Проблемалық мәселелерді шешу.
4. Оқиғалардың дамуын болжау.

Білімдер:
1. Ауыл шаруашылығы ұйымының миссиясы мен стратегиялық мақсаттары бойынша барлық мүдделі топтар арасында бірауыздылықты қамтамасыз ету әдістері мен технологиялары.
2. Ауыл шаруашылығы ұйымын дамытудың стратегиялық басымдықтарын анықтау принциптері.
3. Ауыл шаруашылығы ұйымының қысқа, орта және ұзақ мерзімді стратегиялық міндеттерін анықтау технологиялары.
4. Стратегиялық жоспар құрудың техникасы мен технологиялары.
5. Стратегиялық мәселелерді шешуге қажетті ресурстарды анықтау технологиялары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

2-дағды:
Ауыл шаруашылығы ұйымының бизнес-жоспарын әзірлеуді басқару.

Машықтар:
1. Іс-әрекетті жоспарлау.
2. Өнімділік нәтижелерін бағалау.
3. Оқиғалардың дамуын болжау.
4. Бағыныштыларды ынталандыру.
5. Ақпарат тарату.
6. Таксацияға қатысты іс-шараларға қатысу.

Білімдер:
1. Ауыл шаруашылығы ұйымының өндірістік қызметінің ерекшеліктері.
2. Бизнес-жоспарды жүзеге асырудың мерзімдері мен ресурстарын анықтау құралдары мен технологиялары.
3. Бизнес-жоспарлау әдістемесі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

3-еңбек функциясы:
Ауыл шаруашылығы ұйымының стратегиясын іске асыруды ұйымдастыру.



1-дағды:
Ресурстарды таңдау және бөлу

Машықтар:
1. Жағдай мен өзгерістерді талдау.
2. Іс-әрекетті жоспарлау.
3. Шешім қабылдау.
4. Ресурстарды тарату.
5. Тәуекелдерді бағалау.

Білімдер:
1. Саланың ерекшеліктері.
2. Ауыл шаруашылығы ұйымының ресурстарға қажеттілігін бағалау әдістері, технологиялары, құралдары.
3. Ресурстық жоспарлаудың принциптері мен технологиялары.
4. Ресурстарды пайдалану тиімділігінің өлшемшарттарын анықтау әдістемесі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

2-дағды:
Кәсіпорынның құндылығын, мәдениетін және жалпы саясатын бағалау

Машықтар:
1. Бағыныштыларды ынталандыру.
2. Ұзақ мерзімді жоспарларды, жобаларды, қызмет нәтижелерін, жеке процедуралардың тиімділігін, жағдайды қалыптастыру.
3. Шиеленіскен жағдайлардың алдын алу және шешу.
4. Оқиғалардың дамуын болжау.
5. Өзін-өзі менеджерлеу және уақытты басқаруды жүзеге асыру (тайм-менеджмент).

Білімдер:
1. Ұйымдастыру мәдениетінің құндылықтарын, нормалары мен ережелерін жасау құралдары.
2.Ұйымдастыру мәдениетінің нормалары мен ережелерінің сақталуын бақылау құралдары.
3. Іскерлік қарым-қатынас этикасы.
4. Қақтығыстарды шешу принциптері.
5. Бағыныштылардың қызмет көрсеткіштерін анықтау әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

3-дағды:
Ұйымдық құрылымды, жеке саясат пен рәсімдерді әзірлеу

Машықтар:
1. Іс-әрекетті жоспарлау.
2. Шиеленіскен жағдайлардың алдын алу және шешу.
3. Оқиғалардың дамуын болжау.
4. Бірнеше көздерден алынған ақпаратты синтездеу.
5. Жұмыс күшіне сапалы талдау жүргізу (потенциал, мотивация, ұтқырлық).

Білімдер:
1. Стратегиялық мәселелерді шешуге барабар ұйымның құрылымын анықтау әдістері.
2. Ауыл шаруашылығы ұйымының қызметін реттейтін құжаттарды әзірлеу және бекіту механизмі.
3. Бақылау нысандары, әдістері, принциптері. Басқару функцияларын жүзеге асыру механизмі.
4. Сыртқы әлеммен тиімді байланыс жасаудың принциптері, әдістері, технологиялары.
5. Бұқаралық ақпарат құралдары өкілдерімен және қоғамдық ұйымдармен өзара әрекет ету ерекшеліктері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

4-еңбек функциясы:
Ауыл шаруашылығы ұйымының қызметін мониторингтеу және бағалау.



1-дағды:
Ауыл шаруашылығы ұйымының қызметін мониторингтеу және бағалау.

Машықтар:
1. Жағдайды, өнімділік нәтижелерін және жеке рәсімдердің тиімділігін бағалау.
2. Бірнеше көздерден алынған ақпаратты синтездеу.
3. Жоспарлардың орындалу дәрежесін, ұйымдастыру мәдениетінің нормалары мен ережелерін сақтауын және ресурстарды пайдалану тиімділігін бағалау.
4. Бақылау шараларының тиімділігін бағалау.

Білімдер:
1. Ауыл шаруашылығы ұйымының қызметін сипаттайтын мәліметтерді жинау мен өңдеудің тиімді жүйелерін ұйымдастыру технологиясы.
2. Ұйымның негізгі өндірістік-экономикалық көрсеткіштерін бәсекелестердің қызметін сипаттайтын ұқсас көрсеткіштермен салыстыру әдістері.
3. Жоспарлар мен болжамдардың орындалуын талдаудың принциптері, әдістері, технологиялары, құралдары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

2-дағды:
Ауыл шаруашылығы ұйымы қызметінің нәтижелері бойынша есептерді дайындау.

Машықтар:
1. Өзін-өзі басқару және уақытты басқаруды (тайм-менеджмент) жүзеге асыру.
2. Жағдайды, өнімділік нәтижелерін және жеке процедуралардың тиімділігін бағалау.
3. Іс-әрекетті жоспарлау.
4. Оқиғалардың дамуын болжау.
5. Проблемалық жағдайларды шешу.

Білімдер:
1. Түрлі мүдделі тараптар үшін ұйымның қызметі туралы есептерді дайындау технологиясы.
2. Уәкілетті органдарға және басқа да мүдделі тараптарға есеп беру тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Өз бетінше жұмыс істеу және жауапкершілік
Мақсаткерлік
Аналитикалық ойлау
Ауызекі сөйлеу дағдылары
Жазбаша қарым-қатынас жасау дағдылары

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

-

СБШ аясында басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіптің атауы:

7

Ветеринария бөлімінің меңгерушісі

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      18. Мемлекеттік органның атауы: Қазакстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрлігі.

      Орындаушы: Б.Қ.Насырханова, +7 (771) 375 80 45, b.nasyrhanova@nasec.kz

      19. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар): "Ұлттық аграрлық ғылыми-білім беру орталығы" коммерциялық емес акционерлік қоғам.

      Жетекші: Б.Қ.Насырханова, +7 (771) 375 80 45, b.nasyrhanova@nasec.kz.

      Орындаушы: Қ.А.Елемесов, +7 (707) 907 04 88, k.yelemessov@nasec.kz.

      20. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 2023 жылғы 19 желтоқсандағы № 2 хаттама.

      21. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 2023 жылғы 11 желтоқсандағы кәсіптік стандарт жобасын сараптама қорытындысы бойынша "Еңбек ресурстарын дамыту орталығы" акционерлік қоғамының қорытындысы.

      22. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: 2023 жылғы 19 желтоқсандағы № 12667/20 сарапшы қорытындысы.

      23. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: 1-нұсқа, 2023 жылы.

      24. Бағдарлы қайта қарау күні: 2027 жылғы 7 қараша.