Об утверждении программы по управлению коммунальными отходами по Жанакорганскому району на 2024-2028 годы

Решение Жанакорганского районного маслихата Кызылординской области от 7 ноября 2024 года № 266

      В соответствии с подпунктом 1) пункта 3 статьи 365 Экологического кодекса Республики Казахстан, маслихат Жанакорганского района РЕШИЛ:

      1. Утвердить прилогаемые программу по управлению коммунальными отходами Жанакорганского района Кызылординской области на 2024-2028 годы согласно приложению к настоящему решению.

      2. Настоящее решение вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

      Председатель маслихата Жанакорганского района Г.Жаркынбек

  Утвержден решением маслихата
Жанакорганского района
от 7 ноября 2024 года №266

ПРОГРАММА ПО УПРАВЛЕНИЮ БЫТОВЫМИ ОТХОДАМИ ЖАНАКОРГАНСКОГО РАЙОНА КЫЗЫЛОРДИНСКОЙ ОБЛАСТИ на 2024-2028 гг.

      ОПРЕДЕЛЕНИЯ

      Отходы - остатки продуктов или дополнительный продукт, образующиеся в процессе или по завершении определенной деятельности и не используемые в непосредственной связи с этой деятельностью.

      Вид отходов - совокупность отходов, имеющих общие признаки в соответствии с их происхождением, свойствами и технологией обращения, определяемые на основании классификатора отходов.

      Отходы потребления - остатки продуктов, изделий и иных веществ, образовавшихся в процессе их потребления или эксплуатации, а также товары (продукция), утратившие полностью или частично исходные потребительские свойства.

      Опасные отходы - отходы, которые содержат вредные вещества, обладающие опасными свойствами (токсичностью, взрывоопасностью, радиоактивностью, пожароопасностью, высокой реакционной способностью) и могут представлять непосредственную или потенциальную опасность для окружающей среды и здоровья человека самостоятельно или при вступлении в контакт с другими веществами.

      Не опасные отходы - отходы, не обладающие опасными свойствами.

      Инертные отходы - отходы, которые не подвергаются существенным физическим, химическим или биологическим преобразованиям и не оказывают неблагоприятного воздействия на окружающую среду и здоровье человека.

      Учет отходов - система сбора и предоставления информации о количественных и качественных характеристиках отходов и способах обращения с ними.

      Утилизация отходов - использование отходов в качестве вторичных материальных или энергетических ресурсов.

      Размещение отходов - хранение или захоронение отходов.

      Накопление отходов - хранение отходов в специально оборудованных в соответствии с требованиями законодательства Республики Казахстан местах, в которых отходы, вывезенные с места их образования, выгружаются в целях их подготовки к дальнейшей транспортировке на объект, где данные отходы будут подвергнуты операциям по восстановлению или удалению.

      Удаление отходов - операции по захоронению и уничтожению отходов.

      Захоронение отходов - складирование отходов в местах, специально установленных для безопасного хранения в течение неограниченного срока.

      Уничтожение отходов - обработка отходов, имеющая целью практически полное прекращение их существования.

      Сбор отходов - деятельность, связанная с изъятием отходов в течение определенного времени из мест их образования, для обеспечения последующих работ по обращению с отходами.

      Сортировка отходов - разделение и/или смешение отходов согласно определенным критериям на качественно различающиеся составляющие.

      Транспортирование отходов - деятельность, связанная с перемещением отходов между местами или объектами их образования, накопления, хранения, утилизации, захоронения и/или уничтожения.

      Обращение с отходами - виды деятельности, связанные с отходами, включая предупреждение и минимизацию образования отходов, учет и контроль, накопление отходов, а также сбор, переработку, утилизацию, обезвреживание, транспортировку, хранение (складирование) и удаление отходов.

      Минимизация отходов - сокращение или полное прекращение образования отходов в источнике или технологическом процессе.

      Паспортизация отхода - последовательность действий по идентификации, в том числе физико-химическому и технологическому описанию свойств отхода на этапах технологического цикла его обращения, проводимая на основе паспорта отходов с целью ресурсосберегающего и безопасного регулирования работ в этой сфере.

      Идентификация отхода - деятельность, связанная с определением принадлежности данного объекта к отходам того или иного вида, сопровождающаяся установлением данных о его опасных, ресурсных, технологических и других характеристиках.

      Паспорт опасных отходов - документ, содержащий стандартизированное описание процессов образования отходов по месту их происхождения, их количественных и качественных показателей, правил обращения с ними, методов их контроля, видов вредного воздействия этих отходов на окружающую среду, здоровье человека и (или) имущество лиц, сведения о производителях отходов, иных лицах, имеющих их в собственности.

      Складирование отходов - деятельность, связанная с упорядоченным размещением отходов в помещениях, сооружениях на отведенных для этого участках территории в целях контролируемого хранения в течение определенного интервала времени.

      Классификатор отходов - информационно-справочный документ прикладного характера, в котором содержатся результаты классификации отходов.

      Классификация отходов - порядок отнесения отходов в соответствии с Классификатором отходов.

      Уполномоченный орган в области охраны окружающей среды - центральный исполнительный орган, осуществляющий руководство и межотраслевую координацию по вопросам разработки и реализации государственной политики в области охраны окружающей среды и природопользования, а также его территориальные органы.

      Биоразлагаемые отходы - отходы, которые способны подвергаться анаэробному или аэробному разложению, в том числе садовые и парковые отходы, а также пищевые отходы, сопоставимые с отходами пищевой промышленности, макулатура.

      Коммунальные отходы - отходы потребления, включающие:

      1) смешанные отходы и раздельно собранные отходы домашних хозяйств, включая, помимо прочего, бумагу и картон, стекло, металлы, пластмассы, органические отходы, древесину, текстиль, упаковку, использованные электрическое и электронное оборудование, батареи и аккумуляторы;

      2) смешанные отходы и раздельно собранные отходы из других источников, если такие отходы по своему характеру и составу сходны с отходами домашних хозяйств.

      Крупногабаритные отходы – отходы потребления и хозяйственной деятельности (бытовая техника, мебель и другое), утратившие свои потребительские свойства и по своим размерам исключающие возможность транспортировки на специализированных транспортных средствах.

      Отходы электронного и электрического оборудования – отнесенное к отходам, непригодное или вышедшее из употребления электронное и электрическое оборудование, в том числе его узлы, части, детали.

      Пищевые отходы - отходы, сопоставимые с отходами пищевой промышленности, образующиеся в результате производства и потребления продуктов питания.

      Строительные отходы - отходы, образующиеся в процессе сноса, разборки, реконструкции, ремонта (в том числе капитального) или строительства зданий, сооружений, промышленных объектов, дорог, инженерных и других коммуникаций.

      Твердые бытовые отходы - коммунальные отходы в твердой форме.

      ВВЕДЕНИЕ

      Наименование проектируемого объекта – Программа управления отходами Жанакорганского района Кызылординской области на 2024-2028 гг.

      Жанакорганский район расположен на юго-востоке области. На западе Жанакорганский район граничит с Шиелийским районом, на востоке — с Туркестанской областью, а на юге — с Узбекистаном.

      Территория района составляет — 16,6 тыс. км², что составляет 6,8 процентов от всей территории области.

      В Жанакорганском районе, как и во всем Казахстане стоит проблема нейтрализации или утилизации бытового мусора или так называемых твердых бытовых отходов (ТБО).

      Настоящая программа управления отходами разработана на основания сложившейся ситуацией твердых бытовых отходов (ТБО) в Жанакорганском районе. В программу управления отходами включен план мероприятий требующий модернизации всей системы управления отходов. Основная цель модернизации является снижение негативного воздействия на окружающую среду операций сбора, временного хранения, транспортировки на полигон, сортировки с отделением вторичных ресурсов, размещение на захоронение непригодной к использованию части отходов. Отобранные при сортировке вторичные ресурсы (пластик, картон, бумага, стекло) передаются как материальные ресурсы производственным предприятиям.

      Планы на перспективу: строительство полигонов, оснащенных мусоросортировочными линиями, с внедрением технологий переработки органических и неорганических отходов , приобретение нужного количества спецтехники и автотранспорта, постоянная работа с населением по выработке осознанного отношения к утилизации отходов.

      Программа управления отходами включает в себя общие сведения об образовании твердых бытовых отходов, анализ текущего состояния управления отходами Жанакорганского района, сведения о предприятиях, осуществляющих переработку и сортировку коммунальных отходов. Приведен расчет количественных характеристик образованных отходов, применяемые методы переработки отходов, обоснование санитарно-защитной зоны мест хранения отходов, рекомендации по снижению негативного воздействия на окружающую среду, планы мероприятии по реализации программы управления отходами.

      Срок действия Программы управления коммунальными отходами на 2024 – 2028 годы.

1. АНАЛИЗ ТЕКУЩЕГО СОСТОЯНИЯ УПРАВЛЕНИЯ ОТХОДАМИ

      Согласно данным Министерства экологии и природных ресурсов РК (далее - МЭПР РК) ежегодно в Казахстане образуется 6 млн. твердых бытовых отходов.

      На полигонах, в силу требований Экологического кодекса Республики Казахстан должна осуществляться раздельная сортировка видов отходов в целях выполнения норм по запрету захоронения ряда видов отходов (макулатуры, стекло-, пластиковых отходов) и захоронения без предварительной обработки ТБО и отделения вторичных ресурсов.

      Согласно данным МЭПР, годовой объем образования твердых бытовых отходов Кызылординской области за 2023 год составляет - 88645 тонн. Объем образования твердых бытовых отходов в Жанакорганском районе 16666,5 тонн, что составляет 18,88% от общего объема образования твердо-бытовых отходов в Кызылординской области.

1.1. Оценка текущего состояния управления отходами

      Центром Жанакорганского района является поселок Жанакорган, который находится в 178 километрах от областного центра — города Кызылорда. В Жанакорганском районе 2 поселка (Жанакорган и Шалкия) и 24 аульных округов:

      1. пос. Жанакорган (райцентр Жанакорган);

      2. Сельский округ Машбека Налибаева;

      3. Аккорганский сельский округ;

      4. Акуюкский сельский округ;

      5. Байкенженский сельский округ;

      6. Бесарыкский сельский округ;

      7. Екпиндинский сельский округ;

      8. Жайылминский сельский округ;

      9. Жанарыкский сельский округ;

      10. Кейденский сельский округ;

      11. Келинтобинский сельский округ;

      12. Коктобинский сельский округ;

      13. Кандозский сельский округ;

      14. Каратобинский сельский округ;

      15. Кожамбердинский сельский округ;

      16. Кожакентский сельский округ;

      17. Сельский округ Косуйенке;

      18. Сельский округ Кыркенсе;

      19. Кырашский сельский округ;

      20. Озгентский сельский округ;

      21. Сунакатинский сельский округ;

      22. Суттыкудыкский сельский округ;

      23. Талапский сельский округ;

      24. Томенарыкский сельский округ;

      25. (пос. Шалкия);

      26. Манапский сельский округ.

      По Жанакорганскому району расположены 2 поселка (Жанакорган, Шалкия), в 24 сельских округах - 81300 жителей. Из них в поселке Жанакорган - 33680 жителей, 6271 жилой дом.

      В Жанакорганском районе расположено 144 социальных объекта, в том числе:

      1) 73 объекта образования (43 школы, 25 гос.детский сад, колледж, 3 школы искусств, воспитательный центр);

      2) 36 объектов здравоохранения (районная больница, районная поликлиника, 17 врачебных амбулаторий, 7 медицинских пунктов, 8 фельдшерско-акушерских пунктов, 2 сельские больницы);

      3) 30 объектов культуры (3 дома культуры, 24 сельских клуба, районная библиотека, архив, музей);

      4) 5 спортивных объектов (3 специализированные детско-юношеские школы, 2 спортивных клуба).

      Из 144 объектов 97 отапливаются твердым топливом, 20-жидким топливом и 27-газовым топливом.

      В Жанакорганском районе расположены более 6-ти промышленных предприятии:

      Дочерние, зависимые и иные организации АО "НАК "Казатомпром", осуществляющие разведку и добычу урана на участках месторождения Хорасан Жанакорганского района в Кызылординской области.

      - ТОО "Кызылкум";

      - ТОО "Хорасан-U";

      - ТОО "Байкен-U".

      Завод по выпуску серной кислоты - ТОО "СКЗ-U";

      Месторождение полиметаллических руд Шалкия (цинк и свинец) разрабатывается АО "ШалкияЦинк ЛТД";

      Производится щебень и строительный камень из добываемого природного камня в промышленных масштабах.

      В Жанакорганском районе расположены сельскохозяйственные кооперативы, возделывающие рис, бахчевые культуры.

      Отходы производства и потребления в соответствии ст. 338 Экологического кодекса, делятся на опасные и неопасные.

      Твердо-бытовые отходы присвоен код - 20 03 01, в соответствие Классификатора отходов.

      В поселке Жанакорган имеется полигон, который не соответствует современным экологическим и санитарным требованиям РК., отсутствует противофильтрационный экран площадок размещения отходов, в населенных пунктах района также существуют свалки.

      Согласно статистическим отчетам Бюро национальной статистики численность населения Жанакорганского района на 2023 год составляет – 81300 человек. Объем образования твердых бытовых отходов составляет – 16666,5 тонн при ранее разработанной норме образования 205 кг от жизнедеятельности населения на одного человека в год. В поселке Жанакорган частично установлены закрытые металлические контейнера для временного хранения отходов, примерным объемом от 1м3 до 8м3. Отходы собираются, транспортируются и вручную сортируются сторонними организациями на центральном полигоне.

      Отходы от обеспечения деятельности учреждений здравоохранения класса А и Б, приравнены к бытовым, и размещаются на свалках населенных пунктов. Медицинские отходы класса В передаются на сжигание специализированному предприятию.

      Отходы от объектов образования, спортивных школ, наряду с бытовыми отходами от населения передаются для размещения на свалках населенных пунктов. Всего за 11 месяцев 2023 года по Жанакорганскому району накоплено 16100 тонн твердых бытовых отходов, из них 2866 тонн или 17,8% - накоплено раздельно с отбором изделий из пластика, металла и передачей вторичных ресурсов на переработку.

      Сбор и накопление коммунальных отходов в Жанакорганском районе осуществляется следующими путями:

      В благоустроенных многоэтажных домах поселка Жанакорган сбор отходов осуществляется в контейнерах, расположенных на контейнерных площадках, откуда ТБО вывозится на полигон.

      Большая часть поселка Жанакорган, состоит из частного сектора, частичный сбор ТБО осуществляется в контейнерах, а также бесконтейнерным методом - в пакетах/мешках, согласно установленного графика сбора отходов.

      В остальных 25 сельских округах района организованный сбор и вывоз отходов не осуществляется. ТБО накапливаются во дворах, сжигаются в печах, и вывозятся на свалку с/о. Акиматы сельских округов периодически организуют вывоз отходов силами местных сельских предпринимателей, предоставляющих транспорт для сбора и вывоза отходов.

      На сегодняшний день количество контейнеров в Жанакорганском районе: 240 (70 сеток, 170 металлических). Из них 140 контейнеров находятся в поселке Жанакорган, остальные в сельских округах.

      Расчет техники, задействованной при оказании услуг по санитарной очистке: 1 трактор в ТОО "Жанакорган кызмет", 1 мусоровоз, 1 ГАЗ-53 для распыления воды.

      Содержание центрального полигона - ТОО "Ком Хоз Жанакорган" 1 пресс-аппарат, 1 Газель, 1 ГАЗ-53, 1 мусоровоз, ГАЗ-53 для распыления воды, ИП "Мурзаев Н", занимающемся сортировкой отходов вручную, зарегистрирован 1 пресс-аппарат.

      Компании, привлеченные к санитарной очистке поселка райцентра с 2021 по 2024 год:

      В 2021 году ТОО "Ремстройсервис-Кызылорда";

      В 2022 году ТОО "Жигер";

      В 2023 году ТОО "Ком Хоз Жанакорган";

      В 2023 году по Жанакорганскому району в направлении управления твердыми бытовыми отходами из районного бюджета выделено средства:

      - На обеспечение санитарной очистки 2 поселков и 24 сельских округов;

      - На установку ограждений на полигонах поселка Жанакорган и Шалкия, аульного округа Акуюк;

      - 70 контейнера для сбора и сортировки ТБО (внедрение раздельного сбора);

      - На разработку акта землепользования и ПСД строительства полигона для сбора ТБО в п. Жанакорган;

      В 2024 году ТОО "Ком Хоз Жанакорган" обеспеченивает санитарную очистку райцентра;

      Для отходов ртутьсодержащих ламп в Жанакорганском районе, были предусмотрены контейнеры для ртутьсодержащих ламп (далее РСО.) и распределены по Жанакорганскому району, в количестве 100 штук.

      Акимат Жанакорганского района не имеет данных по объему образования, сбора и переработки РСО районе.

      Содержание 100 контейнеров для сбора и транспортировки отходов РСО в поселке райцентра: предыдущие года вело ТОО "Эко-Н сервис".

      Утилизация крупногабаритных и строительных отходов в Жанакорганском районе происходит следующим образом.

      По большей части крупногабаритные и строительные отходы в сельских населенных пунктов длительное время накапливаются во дворах, повторно используются или размещаются на стихийных свалках.

      В Жанакорганском районе крупногабаритные и строительные отходы не собираются раздельно, отсутствуют специальные места для их сбора и компании по переработки.

      Во всех поселках и сельских округах отведены земельные участки для размещения ТБО - организованные свалки, большей частью неогорожены.

      В 2024 году по Жанакорганскому району в направлении управления твердыми бытовыми отходами из районного бюджета выделены средства из госбюджета:

      - На обеспечение санитарной очистки 2 поселков и 24 сельских округов;

      - установка ограждения на свалке Томенарыкского сельского округа, площадь 5 га, аул Томенарык насчитывает 3900 жителей;

      - установка ограждения на свалке Жайылминского сельского округа , площадь 5 га, аул Жайылма насчитывает 1527 жителей;

      - установка ограждения на свалке Аккорганского сельского округа, площадь 3 га, аул Аккорган насчитывает 4712 жителей;

      - установка ограждения на свалке Сунакатинского сельского округа площадь 5 га, аул Сунаката насчитывает 2416 жителе;

      - установка ограждения на полигоне Жанарыкского сельского округа, площадь 10га. аул Жанаарык насчитывает 1825 жителей.

      - установка ограждения на свалке сельского округа М. Налибаев, площадь 3 га, аул Акжол - 1077 жителей.

      - завершить и провести экспертизу ПСД строительства полигона для сбора ТБО в п. Жанакорган.

1.2. Общие сведения о системе управления отходами

      Система управления отходами является основным информационным звеном в системе управления окружающей средой на территории Жанакорганского района и имеет следующие цели:

      • уменьшение негативного воздействия отходов на окружающую среду в соответствии с требованиями Экологического кодекса РК;

      • систематизация процессов образования, удаления и обезвреживания всех видов отходов в соответствии с действующими нормативными документами РК.

      Концепция управления отходами базируется на, так называемом, понятии "3Rs" - reduce (сокращение), reuse (повторное использование) и recycling (переработка). Наиболее предпочтительным является, безусловно, полное предотвращение образования отходов или их сокращение, далее, вниз по иерархии, следуют повторное использование, переработка, утилизация отходов и удаление.

      При применении принципа иерархии должны быть приняты во внимание принцип предосторожности и принцип устойчивого развития, технические возможности и экономическая целесообразность, а также общий уровень воздействия на окружающую среду, здоровье людей и социально-экономическое развитие страны.

      Под управлением отходами понимаются операции, осуществляемые в отношении отходов с момента их образования до окончательного удаления.

      К операциям по управлению отходами относятся:

      1) накопление отходов на месте их образования;

      2) сбор отходов;

      3) транспортировка отходов;

      4) восстановление отходов;

      5) удаление отходов;

      6) вспомогательные операции, выполняемые в процессе осуществления операций, предусмотренных подпунктами 1), 2), 4) и 5) настоящего пункта;

      7) проведение наблюдений за операциями по сбору, транспортировке, восстановлению и (или) удалению отходов;

      8) деятельность по обслуживанию ликвидированных (закрытых, выведенных из эксплуатации) объектов удаления отходов.

      Более подробно данные стадии описаны ниже.

Накопление отходов на месте их образования

      Под накоплением отходов понимается временное складирование отходов в специально установленных местах, осуществляемое в процессе образования отходов или дальнейшего управления ими до момента их окончательного восстановления или удаления.

      Для размещения отходов Акиматы сельских округов Жанакорганского района выделили земли под участки временного накопления. Все образующиеся отходы в ходе жизнедеятельности жителей и эксплуатации предприятии, промышленных объектов Жанакорганского района делятся на "опасные" и "не опасные" и временно складируются на месте их образования в специальных контейнерах и вывозятся на специальные отведенные участки( которые не соответствуют экологическим требованиям РК).

Сбор отходов

      Под сбором отходов понимается деятельность по организованному приему отходов от физических и юридических лиц специализированными организациями в целях дальнейшего направления таких отходов на восстановление или удаление.

      Операции по сбору отходов могут включать в себя вспомогательные операции по сортировке и накоплению отходов в процессе их сбора.

      Сбор должен осуществляться в специальные контейнеры или другую тару для отходов, причем каждый контейнер имеет свою маркировку для того, чтобы сотрудники предприятия и население не смешивали отходы и собирали их отдельно. Это ведет к сокращению расходов на утилизацию отходов, поскольку стоимость утилизации отходов различная, соответственно при смешивании опасных и неопасных отходов, стоимость утилизации всего объема будет рассчитываться по цене опасных отходов.

      Отходы должны накапливаться раздельно в соответствии с приказом и. о. МЭГПР РК № 452 от 02.12.21 "Об утверждении требований к раздельному сбору отходов" по фракциям: "мокрая" и "сухая", где:

      - "сухая" (бумага, картон, металл, пластик и стекло);

      - "мокрая" (пищевые отходы, органика и иное).

      Опасные отходы (люминесцентные лампы, аккумуляторы, отработанные масла) должны собираться раздельно и передаваться на восстановление специализированным организациям. Существующая ситуация по сбору отходов в Жанакорганском районе оставляет желать лучшего. Требуется согласовать и составить график сбора отходов с акимами поселка и сельских округов. Определить согласно графика сбора ТБО требуемое количество спецтехники и транспорта. Вести контроль по соблюдению графика вывоза ТБО, тесно работать с населением. Установить контейнеры с инвентаризационными номерами и контролировать их состояние.

Транспортировка отходов

      Под транспортировкой отходов понимается деятельность, связанная с перемещением отходов с помощью специализированных транспортных средств между местами их образования, накопления в процессе сбора, сортировки, обработки, восстановления и (или) удаления. Транспортировка отходов осуществляется с соблюдением требований ЭК РК.

      Транспортировка отходов на соответствующие объекты производится специализированным транспортом, в соответствии "Об утверждении Правил перевозки опасных грузов автомобильным транспортом и перечня опасных грузов, допускаемых к перевозке автотранспортными средствами на территории Республики Казахстан, утвержденных приказом и. о. Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 17 апреля 2015 года № 460 с изменениями, внесенными приказом и. о. Министра индустрии и инфраструктурного развития РК от 15.10.2020 г.

      На территории районного центра Жанакорган и населенных пунктов района проводятся вывозка отходов от места их накопления до существующих свалок, отсутствуют пункты приема отходов, являющихся вторичными ресурсами (картон, пластик). Требуется увеличение автотранспортного парка.

Восстановление отходов

      Восстановлением отходов признается любая операция, направленная на сокращение объемов отходов, главным назначением которой является использование отходов для выполнения какой-либо полезной функции в целях замещения других материалов, которые в противном случае были бы использованы для выполнения указанной функции, включая вспомогательные операции по подготовке данных отходов для выполнения такой функции, осуществляемые на конкретном производственном объекте или в определенном секторе экономики.

      К операциям по повторному использованию отходов относятся:

      - подготовка отходов к повторному использованию;

      - переработка отходов;

      - утилизация отходов.

      На территории районного центра Жанакорган и населенных пунктов района не проводятся операции по восстановлению отходов.

      В Жанакорганском районе требуются расчеты по количеству необходимых полнофункциональных полигонов ТБО (учитывая рост населения и рукава транспортировки ТБО), которые смогут обеспечить полную переработку и утилизацию всех отходов ТБО Жанакорганского района.

Удаление отходов

      Удалением отходов признается любая, не являющаяся восстановлением операция по захоронению или уничтожению отходов, включая вспомогательные операции по подготовке отходов к захоронению или уничтожению (в том числе по их сортировке, обработке, обезвреживанию).

      На территории районного центра Жанакорган и населенных пунктов района проводятся операции по удалению отходов с размещением их на свалках. С вводом энного количества полнофункциональных полигонов ТБО, вопрос автоматически снимется.

Вспомогательные операции, выполняемые в процессе осуществления операций

      К вспомогательным операциям относятся сортировка и обработка отходов.

      Под сортировкой отходов понимаются операции по разделению отходов по их видам и (или) фракциям либо разбору отходов по их компонентам, осуществляемые отдельно или при накоплении отходов до их сбора, в процессе сбора и (или) на объектах, где отходы подвергаются операциям по восстановлению или удалению.

      Под обработкой отходов понимаются операции, в процессе которых отходы подвергаются физическим, термическим, химическим или биологическим воздействиям, изменяющим характеристики отходов, в целях облегчения дальнейшего управления ими и которые осуществляются отдельно или при накоплении отходов до их сбора, в процессе сбора и (или) на объектах, где отходы подвергаются операциям по восстановлению или удалению.

      На полигоне пос. Жанакорган осуществляется отделение пластиковой тары и прессованием в кипы с последующей передачей на переработку с вывозом за пределы района.

Сортировка, переработка отходов

      Твердые бытовые отходы без сортировки вывозятся на свалки для захоронения. Свалки ТБО расположены в границах земельного отвода, акты отвода приведены в приложении.

      На полигоне пос. Жанакорган осуществляется вручную отбор металлоотходов, пластиковой тары из полиэтилена низкого давления. Пластиковые отходы прессуются в кипы и передаются на использование в виде вторичных ресурсов. Здесь же отбирается картонная тара, бумага.

      В 2024-2028 гг в Жанакорганском районе планируется строительство полигонов с сортировочными линиями, с выполнением всех требований, предъявляемых к полигонам ТБО.

1.2.1. Количественные и качественные показатели отходов

      Морфологический состав ТБО

      В процессе жизнедеятельности человека образуются достаточно большое количество отходов. По составу эти отходы достаточно разнообразны: остатки продуктов, предметы, использовавшиеся в быту и утратившие свои потребительские свойства. В связи с этим, необходимо определить морфологический состав отходов от населения, который предопределит особенности сбора, сортировки, схему подготовки и переработки отходов.

      Исследование морфологического состава ТБО в Жанакорганском районе не проводилось.

      Согласно исследованию по определению оптимальной системы обращения с бытовыми отходами в 2020 г. НАО "Международный центр зеленых технологий и инвестиционных проектов", средние показатели морфологического состава ТБО в крупных городах РК следующие:

      -пищевые отходы - 37,2 %

      -пластик - 16,2%

      -макулатура -11,1 %

      -стекло – 8,9%

      -текстиль – 2,5%

      -черные и цветные металлы – 1,8%

      -остатки коммунальных отходов после удаления компонентов (мелкий строительный мусор, камни, уличный смет и т.п.) – 18,2 %.

      Согласно данному исследованию, в городах, где количество многоэтажек гораздо выше, чем частного сектора, основной фракцией в составе коммунальных отходов являются биоразлагаемые (пищевые) отходы.

      Исходя из этих исследованиями морфологический состав отходов в сельских районах отличается от городской местности. Пищевая органическая часть отходов в сельских районах является кормом для домашних животных, а так же используют как удобрение; отходы бумаги и картона, дерево и другие материалы сжигают, как дополнительный вид топлива.

      В связи этим рекомендуется в ближайшее время провести исследование морфологического состава ТБО Жанакорганского района.

Таблица 1.2.1 Сведения о количестве (нормируемое), составе, классификации отходов

Клас
сиф
икац
ия
отхо
дов

Агре
гат
-ное
сос
тоян
ие

Хим
и
чес
кий
сост
ав

Колич
ество
образо
вания,
т/год

Спо
соб
нако
плен
ия

Мес
то
вр
ем
енн
ого
хран
ения

Ср
ок
хра
не
ния

Приме
чание

Код по
клас
сифи
катору

Наи
мено
вание
отхо
дов
по класси
фика
тору

Фак
тичес
кое
наиме
нование
отходов

20
24 г.

20
25

20
26

20
27

20
28

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

8

12

10


Неопасные отходы

 
20 03 01

Ком
мун
аль
ные
отхо
ды

Твер
дые
быто
вые
отхо
ды

твер
дое

Амор
фная
стекло
фаза:
SiO2,
Al2O3,
Na2O,
K2O-16,
21 %,
MgСO3-
4,83 %,
P2O5-0,3 %,
СаСО3-27,
14 %
, TiO2-
0,75 %,
MnO-
0,07 %,
Fe2SO4-
0,66 %
Органика-
48,41 %

168
58,2

170
52

172
48,1

174
46

17
647

врем
ен
ное
хране
ние

Метал
личес
кие
конт
ейнеры
объе
мом 1-
8 м3

В метал
личес
ких
контей
нерах
в зим
ний
период
не
более
трех
суток,
а в лет
нее
время
не
более
одного
дня

После
сбора
мусор
овозы
направ
ляются
на
поли
гоны

1.3. Анализ мероприятий по управлению отходами

Отходы ртутьсодержащих ламп

      В районном центре Жанакорган установлен специализированный контейнер для сбора ртутьсодержащих отходов. В 26 сельских округах (с/о) контейнеры также установлены. Но многие жители, не осознавая опасность РСО, накапливают их во дворах, и в общем потоке отправляют на свалки, нанося вред окружающей среде.

      У акимата Жанакорганского района отсутствуют данные по объему образования, сбору и переработке РСО у населения района.

      Нужна масштабная информационная работа с населением о вреде ртутьсодержащих отходов.

Отходы электрического и электронного оборудования

      В Жанакорганском районе отсутствует система управления отходами электрического и электронного оборудования (далее - ОЭЭО), образующихся у физических лиц.

      Образующиеся у физических лиц ОЭЭО в частном секторе накапливаются во дворах или выносятся в места временного хранения отходов. Из благоустроенных домов выносятся на общую контейнерную площадку. Ввиду того, что в районе отсутствуют приемно-перерабатывающие ОЭЭО предприятия.

      Согласно статье 365 ЭК РК установлено, что опасные составляющие коммунальных отходов (ОЭЭО, ртутьсодержащие отходы, батарейки, аккумуляторы и прочие опасные компоненты) должны собираться раздельно и передаваться на восстановление специализированным предприятиям.

      У акимата Жанакорганского района отсутствуют данные по объему сбора и утилизации ОЭЭО в районе.

Крупногабаритные и строительные отходы

      Особенностью сельских населенных пунктов является, что крупногабаритные и строительные отходы длительное время накапливаются во дворах, повторно используются или размещаются на стихийных свалках.

      На территории Жанакорганского района крупногабаритные и строительные отходы не собираются раздельно, отсутствуют специальные места для их сбора.

      Согласно экологическому законодательству физические лица, осуществляющие строительство или ремонт объектов недвижимости, должны производить самостоятельный вывоз строительных отходов в специальные места, организованные МИО.

      В целях сокращения образования несанкционированных свалок, согласно ЭК РК МИО должны организовать специальные места сбора строительных и крупногабаритных отходов и определить специализированную компанию по транспортировке, разборке.

Пищевые отходы

      На практике в сельских районах значительная часть пищевых отходов скармливаются животным. Кроме того, смет с улиц, садовые отходы, древесины и другие материалы сжигаются с целью отопления.

      В Жанакорганском районе методы обращения с данными видами такие же: пищевые отходы используются в качестве корма для животных, садовые отходы подвергаются процессу сжигания.

      В благоустроенном секторе Жанакорганского района (20 домов многоэтажной застройки) раздельный сбор пищевых отходов не предусмотрен. Пищевые отходы в смешанном виде собираются в контейнерах ТБО.

      Учреждения образования, детские сады, медицинские учреждения и другие организации передают пищевые отходы физ.лицам на корм скоту. Часть органических отходов отправляется в контейнера ТБО и в смешанном виде вывозятся на временные места захоронения отходов (свалки населенных пунктов).

      ПУО предлагает осуществлять сбор органических отходов раздельно с бытовыми отходами с передачей на биокомпостирование.

      Проверку условий хранения отходов следует производить не реже одного раза в квартал.

      При осуществлении постоянного контроля над соблюдением правил безопасности, накопления и хранения отходов, правил экологической безопасности при обращении с отходами и правил хранения образующихся отходов, а также контроля над состоянием площадок их временного хранения, своевременным вывозом с территории, воздействие коммунальных отходов на окружающую среду будет находиться в допустимых пределах.

1.4. Динамика образования отходов за последние 3 года

      Прогноз объемов образования коммунальных отходов до 2028 года был проведен с учетом прогноза роста населения. Для прогноза роста количества жителей Жанакорганского района использованы данные Бюро национальной статистики. Естественный прирост население по району составляет 1.15%, что в среднем составляет 1000 человек за год, исходя из данных за последние 3 года.

      В таблице 5 приведены прогноз образования отходов с учетом роста количества населения.

  Таблица 5.

Прогноз образования коммунальных отходов с учетом развития

Жанакорганского района на 5 лет.

Наименование

Фактическое количество населения/образование ТБО

Планируемое количество населения/ образование ТБО

Год

2021

2022

2023

2024

2025

2026

2027

2028

Население, чел.

79535

80538

81300

82235

83181

84137

85104

86083

Образование ТБО, тонн

16305

16510

16666,5

16858,2

17052

17248,1

17446

17647

      Расчет количества образующихся коммунальных отходов Жанакорганского района Кызылординской области произведен на основании численности населения района, с учетом прогноза роста населения. Для прогноза роста количества жителей Жанакорганского района использованы данные Бюро национальной статистики.

      ТБО (коммунальные отходы), код 20 03 01.

      Расчет образования твердых бытовых отходов произведен согласно Приложения 16 к приказу Министра ООС РК от 18 апреля 2008года №100-п "Методика разработки проектов нормативов предельного размещения отходов производства и потреблении".

      Численность населения Жанакорганского района Кызылординской области на 2023 год составил - 81300 человек. С учетом процента прироста населения, численность населения будет составлять на 2024 год – 82235 человек; 2025г. – 83181 человек; 2026г. – 84137 человек; 2027г. – 85104 человек; 2028г. – 86083 человек.

      Норма образования коммунальных отходов на 1 жителя - 0,82 м3/год и плотности отхода – 0,25 т/м3; 205 кг/год.

      Объем образования коммунальных отходов Жанакорганского района Кызылординской области на 2024 год составит – 16858,2 тонн/год;

      2025 год составит – 17052,0 тонн/год;

      2026 год составит – 17248,1 тонн/год;

      2027 год составит – 17446,0 тонн/год;

      2028 год составит – 17647,0 тонн/год.

      Срок хранения отходов в контейнерах при температуре 0ᵒС и ниже допускается не более трех суток, при плюсовой температуре - не более суток.

      По расчетам видно, что объемы коммунальных отходов ежегодно будут расти. В Жанакорганском районе при норме образования отходов на одного жителя 205 кг/год к 2028 году, объем образования отходов по сравнению с 2023 годом вырастет на 980 тонны.

     


Рисунок 1 –Прогноз образования коммунальных отходов с учетом развития Жанакорганского района на 2024-2028 гг.

      В связи с ростом численности населения Жанакорганского района ЖКХ в 2022 году принято решение о разработке проекта по строительству полигона ТБО для районного центра Жанакорган, а также для населенных пунктов Жанакорганского района принято решение о разработке технико-экономических показателей, список предоставлен в приложении 3 программы.

2. ЦЕЛИ, ЗАДАЧИ И ЦЕЛЕВЫЕ ПОКАЗАТЕЛИ

2.1. Цели и задачи Программы.

      Цель Программы заключается в организации эффективной системы управления коммунальными отходами в Жанакорганском районе Кызылординской области в соответствии с требованиями экологического законодательства

      Задачи Программы - определить пути достижения поставленной цели наиболее эффективными и экономически обоснованными методами, с прогнозированием достижимых объемов работ в рамках планового периода.

      Утвердить и выполнить полную, полноценную схему переработки и утилизации ТБО в районе, состоящей из следующего:

      1.Установить и промаркировать контейнеры по виду отходов во всех сельских округах и поселке Жанакорган. Назначить ответственных лиц за целевое использование и сохранность каждого контейнера с привлечением акимов, которые должны вывести разъяснительные работы с населением по сбору отходов по маркировке и правильному применению контейнеров.

      2.Для сбора и своевременного, бесперебойного вывоза ТБО на полигоны обеспечить нужным количеством спецтехники и автотранспорта.

      3.Выполнить расчеты на обоснование количества полигонов, соответствующих экологическим требованиям, учитывая рост населения и рукавов транспортировки ТБО.

      4.Отвести участки под полигоны, учитывая кустовое расположение населенных пунктов.

      5.Произвести работы по определению морфологического состава твердо бытовых отходов Жанакорганского района.

      6.Запроектировать и построить кустовые полигоны, которые будут соответствовать всем санитарным и экологическим требованиям, с установкой технологического оборудования согласно морфологического состава.

      7.Предусмотреть рекультивацию ликвидируемых свалок.

      8.Проделать работу по поиску инвесторов для переработки вторичного сырья после сортировки отходов на полигонах.

      9.Реализация программы управления отходами позволит создать новые рабочие места, что сократит процент безработицы в районе.

      Повышение осведомленности населения о рациональной системе сбора, утилизации и переработки твердых бытовых отходов, включая раздельный сбор, позволит повысить эффективность отделения и использования вторичных ресурсов. Контроль и поддержка со стороны гос.органов за созданием и функционированием необходимой инфраструктуры по управлению отходами для субъектов предпринимательства. Внедрение раздельного сбора коммунальных отходов. Развитие системы переработки и утилизации коммунальных отходов. Обеспечение безопасного захоронения коммунальных отходов. С запуском системы управления отходами появятся новые рабочие места, что сократит процент безработицы в районе.

      Показатели Программы - количественные и (или) качественные значения, определяющие на определенных этапах ожидаемые результаты реализации комплекса мер, направленных на снижение негативного воздействия намечаемых работ на окружающую среду.

      Показатели должны быть контролируемыми и проверяемыми, определяться по этапам реализации Программы.

      Основными показателями Программы управления отходами на предприятии являются:

      1) Экономический и экологический эффект в результате внедрения запланированных мероприятий по реализации Программы.

      2) Количество использованных (утилизированных) отходов.

      3) Количество удаленных (вывезенных) отходов с территории предприятии согласно нормативно утвержденных объемов образования отходов.

      Необходимые ресурсы и источники их финансирования

      Сбор отходов: Условия сбора и накопления определяются уровнем опасности отходов, способом упаковки, с учетом агрегатного состояния и надежности тары. Сбор и временное хранение отходов на площадках участка работ должно соответствовать экологическим и санитарно-эпидемиологическим требованиям.

      В соответствии с Экологическим Кодексом РК, нормативно правовыми актами, принятыми в Республике Казахстан, все отходы производства и потребления должны собираться, храниться, транспортироваться, обезвреживаться и подвергаться захоронению с учетом их воздействия на окружающую среду.

      Идентификация: Отходы собираются в отдельные емкости (контейнеры).

      Транспортировка: Все отходы вывозятся только спец.транспортом, не допускается присутствие посторонних лиц, кроме водителя и сопровождающего груз персонала предприятия.

      При производстве погрузочно-разгрузочных работ должны выполняться требования нормативно-технических документов по обеспечению сохранности и безопасности груза. Контроль за погрузочно-разгрузочными операциями опасных отходов на транспортные средства должен вести представитель грузоотправителя (грузополучателя), сопровождающий груз.

      Погрузочные работы. Проведение погрузочных работ допускается только на площадках, предназначенных для этих работ.

      Места производства погрузочных работ должны быть специально оборудованы, и иметь:

      - безопасный подъезд автотранспортных средств;

      - соответствующие указательные знаки места погрузки и соответствующую освещенность, если работы ведутся в темное время суток.

      К данному виду работ должен допускаться рабочий персонал, в соответствие с требованиями техники безопасности, который обучен ведению погрузочных работ.

      Транспортировка опасных отходов.

      Согласно статье 345 Экологического Кодекса Республики Казахстан "Экологические требования при транспортировке опасных отходов" - Транспортировка опасных отходов допускается при следующих условиях:

      - наличие соответствующих упаковки и маркировки опасных отходов для целей транспортировки;

      - наличие специально оборудованных и снабженных специальными знаками транспортных средств;

      - наличие паспорта опасных отходов и документации для транспортировки и передачи опасных отходов с указанием количества транспортируемых опасных отходов, цели и места назначения их транспортировки;

      - соблюдение требований безопасности при транспортировке опасных отходов, а также к выполнению погрузочно-разгрузочным работ.

      Порядок транспортировки отходов на транспортных средствах, требования к выполнению погрузочно-разгрузочных работ и другие требования по обеспечению экологической и санитарно-эпидемиологической безопасности определяются нормами и правилами, утверждаемыми уполномоченным государственным органом в области транспорта и коммуникаций и согласованными с уполномоченным органом в области охраны окружающей среды и государственным органом в области санитарно-эпидемиологического благополучия населения.

      С момента погрузки отходов на транспортное средство и приемки их физическим или юридическим лицом, осуществляющим транспортировку отходов, и до выгрузки их в установленном месте из транспортного средства ответственность за безопасное обращение с ними несет транспортная организация или лица, которым принадлежит данное транспортное средство. При перевозке отходов необходимо осуществлять контроль технического состояния транспортных средств и механизмов, использующих для погрузки и транспортировки отходов. Регулировка механизмов и машин должна осуществляться в соответствии с требованиями инструкции по технике безопасности для данного вида работ. Технически неисправные машины не должны допускаться к работе. Также к работе не допускаются лица, не имеющие разрешения на обслуживание транспорта, погрузочно- разгрузочных машин и механизмов.

      Транспортировка ртутьсодержащих отходов требуется привлечение спец. автотранспорта, предназначенного для перевозки опасных отходов.

2.2. Пути достижения поставленных целей и задач

      Основные направления ПУО, пути достижения поставленной цели содержат решения поставленных задач, а также систему мер, которые в полном объеме и в определенные сроки обеспечат достижение установленных целевых показателей.

2.2.1. Предложения по усовершенствованию системы управления отходами

      Мониторинг и оценка результатов мероприятий должны непрерывно сопровождать разработку и реализацию этапов программы управления отходами. Мероприятия приняты в Программу управления отходов в соответствии с планом перспективного развития на период 2024–2028 гг.

      Рекомендации по внедрению системы управления отходами:

      - Согласно ст.320 Экологического кодекса РК производить временное складирование отходов и не допускать хранение в сроки, превышающие нормативные.

      - Оборудовать площадки контейнерами единого образца и провести их маркировку по видам отсортированных отходов.

      - С определенной периодичностью проводить обучение персонала по правилам сбора и временного хранения отходов.

      - Своевременно осуществлять вывоз отходов подрядными организациями, а также заблаговременно заключать необходимые договора со специализированными организациями по вывозу отходов.

2.2.2. Намерения по сокращению объемов размещения отходов

      Разработанный и представленный ниже План мероприятий по реализации ПУО учитывает качественные и количественные показатели, сроки исполнения и предполагаемые расходы. Данное мероприятие дает значительный экологический эффект, поскольку уменьшает объемы размещения основных по количеству и качеству коммунальных отходов, таким образом снижает техногенную нагрузку на окружающую среду.

      С поэтапным вводом необходимого количества полигонов с сортировочными линиями, вырастет процент отходов, которые подлежат переработке. Отходы, подлежащие захоронению, уменьшат негативное влияние на окружающую среду.

      По степени воздействия на здоровье человека и окружающую среду твердые бытовые отходы, поступающие на сортировку, относятся к V классу опасности - неопасные отходы, доставляемые с мест хранения бытовых отходов от населения.

      Согласно постановлению Акимата Жанакорганского района выполнен земельный отвод для строительства полигона ТБО райцентра Жанакорган, соответствующему экологическим требованиям и обеспечивающему реализацию программы управления отходами на сокращение объемов размещения отходов (гос. акт земельного отвода в приложении 4). Пример организации работ на полигоне определяется технологической схемой эксплуатации полигона.

Технологическая схема сбора, транспортировки, утилизации ТБО

     


     


      Технологический процесс переработки отходов начинается с ввоза мусорных бытовых отходов на площадку мусоросортировочного комплекса. Твердые бытовые отходы (ТБО) доставляются на МСК спецавтотранспортом (мусоровозами), где первоначально проходят взвешивание и измерение радиационного фона. Только после этого транспорт допускается на площадку разгрузки ТБО.

      Мусоровоз подъезжает к контрольно-пропускному пункту, где происходит визуальный и документальный контроль на предмет его пропуска на территорию мусоросортировочного комплекса и следует к пункту КПП весового и радиационного контроля.

      Радиационный контроль на превышение допустимых норм осуществляется на КПП оператором путем проведения замера уровня радиационного фона отходов с использованием стационарной системы радиационного контроля. Стационарная система радиационного контроля состоит из стоек с детекторами и блоками электроники и пульта управления. Если уровень радиационного фона ТКО превышает допустимые значения, мусоровоз отправляется на площадку, где будет ожидать сотрудников специальных служб и эвакуации мусоровоза с территории. Заезд автомобилей на весовой комплекс осуществляется, если уровень радиационного фона ТБО не превышает допустимые значения.

      Весовая платформа представляет собой грузоподъемную платформу, которая монтируется на металлической раме эстакадного типа и оснащена пандусами. Весы автомобильные ЭВС-А предназначены для взвешивания в статическом режиме автомобильного транспорта, вывода результатов взвешивания на индикатор цифрового измерительного прибора и выдачи их на ПК.

      Автомобиль после визуального документального контроля выезжает с территории весоизмерительного устройства и транспортирует ТБО в зону разгрузки, расположенной под навесом мусоросортировочного комплекса ТБО.

      Выгрузка ТБО происходит возле приемного цепного конвейера на площадке возле листов закрытия приямка. Перед подачей ТБО на конвейер производится отбор крупногабаритных изделий (на пример: части диванов, холодильников и т.п.), которые могут затормозить работу самого конвейера или дальнейших участков линии переработки ТБО, что может привести к временной остановке всего мусоросортировочного комплекса.

      Технологический процесс мусороперерабатывающего комплекса (МСК)

      После отбора из общей массы крупногабаритных материалов бытовые отходы загружаются фронтальным погрузчиком на грузонесущий подающий цепной конвейер, установленный в приямке, для дальнейшей подачи материала в сепаратор для отделения мелких фракций.

      С транспортера ТБО подаются во вращающийся сепаратор-грохот барабанного типа, установленного на платформе. В грохоте производится разрыв полиэтиленовых пакетов и через боковую стенку производится отсев мелкого органического мусора, который падает на перегрузочный конвейер и далее посредством перегрузочного конвейера отводятся в сторону к соответствующему бункеру.

      Выделенные мелкие фракции (отсев) поступают на двухвалковый шредер на измельчение, либо в горизонтальный пресс.

      Остальной мусор выходит с торца грохота и попадает на утепленную платформу основной сортировки, смонтированную на эстакаде.

      Производственная программа линий сортировки отходов включает пресс, оснащенный подающим ленточным конвейером, включающим в себя компактную станцию с подбором производительности по количеству отходов в год, поступающих на сортировку.

      Внутри утепленной платформы установлен ленточный конвейер основной сортировки, в конце которого смонтирован магнитный сепаратор на эстакаде. Все, что отловил магнитный сепаратор, попадает в бункер металлоотходов.

      Все, что прошло мимо магнитного сепаратора, попадает на перегрузочный конвейер, а с него в бункер для хвостов.

      Потоки ТБО после прохождения магнитного барабанного сепаратора поступают на участок ручной сортировки на 8 постов. Участок представляет климатическую кабину, где оборудованы посты сортировки. Рабочие места располагаются вдоль конвейера (пост ручного отбора вторичного сырья). Каждый пост оборудован бункером с затвором шиберного типа, куда сортировщик согласно назначению поста, сбрасывает тот или иной вид отхода. Кабина оборудована вытяжной вентиляцией, отопительной системой, освещением, а также кнопками аварийного выключения движения транспортерной ленты, расположенными между рабочими местами на раме транспортера. В кабине также находится электрический пульт управления всей линией.

      Роль сортировщиков на данном этапе заключается в удалении полезных фракций, подлежащих утилизации. Из ТБО последовательно отбираются бумага, картон, текстиль, пленка, пластиковые бутылки, цветной металлолом (алюминий), стекло. Отходы сбрасываются через люки в корзины и по мере наполнения перемещаются к цепному транспортеру, подающему в пресс-конвейер.

      Кроме того, сортировщики раскрывают неоткрытые мешки (пакеты) с ТКО ручным способом.

      Рабочие, стоя у ленточного конвейера основной сортировки, отбирают определенные материалы, пригодные для вторичной переработки и сбрасывают через люки в соответствующие корзины. Далее корзины с отсортированным материалом подаются в зону расположения листов закрытия приямка, а затем их содержимое направляется на приемную часть цепного конвейера. С конвейера материалы поступают в установленный на эстакаде автоматический пресс-компактор.

      В этом прессе материалы, пригодные для вторичной переработки, такие как: картон, макулатура, полистирол, алюминий и т.д., спрессовываются и перевязываются проволокой в плотные кипы весом от 300 до 1000 кг. Такие кипы позволяют сократить расходы на дальнейшую транспортировку, а также использовать складские помещения меньшей площади.

      Прессование является необходимым условием для возможности перевозки вторичного сырья. Линия оснащена перфоратором для ПЭТ, устанавливается на хоппер автоматического пресса и имеет привод для сдвигания в сторону при прессовании других фракций вторсырья. Оснащен съемными калеными шипами для прокалывания ПЭТ бутылок с целью подготовки их к прессованию.

      Большинство ПЭТ-тары приходит в закрытой форме, поэтому в ней остается воздух, и при прессовании эта тара будет занимать дополнительный объем, что уменьшит плотность спрессованной кипы и соответственно ее ценность.

      Установка комплектуется разрывателем пакетов – устройство, предназначенное для открывания мусорных пакетов, в которых упаковываются бытовые отходы, что позволяет произвести сортировку его содержимого. Без него пакеты разрываются вручную.

      Шкаф управления для удобства и скорой реакции на возникшие обстоятельства размещен в центральной части комплекса.

      Производственный корпус оборудован централизованной системой электрического управления. Управление осуществляется от центрального пульта и с наладочных пультов, расположенных на отдельных устройствах, имеющих свой электропривод. С помощью наладочных пультов эти устройства могут быть включены, выключены, или изменены их режимы работы. Кроме того, на оборудовании предусмотрены кнопки аварийного остановки.

      Оставшиеся после выбора ценных компонентов отхода (хвосты сортировки) способом перегрузки поступают на реверсивный конвейер, затем в специальный горизонтальный пресс.

Биореактор (биокомпост)

      Органические отходы, оставшиеся осле сортировки, как то: пищевые отходы, отходы животноводства и птицеводства в виде навоза и помета перерабатываются в биореакторе. Такое устройство обеспечивает быстрое перегнивание экскрементов, а также создают оптимальные условия для жизнедеятельности метанобразующих бактерий — метаногенов.

      Биореактор или ферментер представляет собой сложноустроенный аппарат или даже сооружение, основной целью которого является создание оптимальных условий для развития определенных микроорганизмов.

      Принцип работы биореактора достаточно прост, а его устройство и методики сочетания необходимых условий, наоборот сложны. До помещения в ферментер исходный рабочий продукт – необходимую биологическую культуру – хранят в специальных условиях, так сказать в неактивном состоянии – например, замораживают. Для культивации небольшую пробу микроорганизмов наращивают в лабораторных условиях до состояния "рабочей порции" - достаточного для динамичной культивации количества. После данного асептического этапа культуру помещают в ферментер, предварительно его поверхность, воздух в камере и все соединительные отверстия стерилизуют, используя для этого водяной пар и вентиляцию. Конечным продуктом является культура микроорганизмов в количестве, достаточном для компостирования органических отходов в биореакторе. Этап инокуляции органических отходов, когда помещенные внутрь культуры начинают активно размножаться и расти благодаря тому, что для них создают оптимальные условия и питательную среду, циклический и продолжается 15-18 дней. Ферментированные отходы выгружаются из биореактора на площадку в бурты, подлежащие ворошению, для завершения биокомпостирования. Подготовленный компост используется как органическое удобрение при выполнении мероприятий по озеленению полигона и санитарно-защитной зоны.

Инсинератор

      После отсортировки и отделения вторичных ресурсов в МСК оставшиеся отходы, кроме органических, перерабатываются в инсинераторе для сжигания (термическая утилизация) биологических, медицинских и твердых коммунальных отходов.

      Инсинератор – это установка для утилизации различных типов отходов путем высокотемпературного контролируемого обезвреживания с последующей очисткой отходящих газов.

      Инсинератор обеспечивает эффективное средство сокращения объема ТБО, а также обеспечения важного источника энергии. Произведенный пар можно использовать с целью обогрева или производства электроэнергии.

      Инсинератор имеет две камеры, основную и камеру дожига. В основной камере отходы сгорают под воздействием пламени горелок и системе принудительной подачи воздуха в топку. Во второй камере происходит дожигание отходящих дымовых газов.

      Потоковая загрузка позволяет производить непрерывную подачу отходов (в том числе спрессованных в кипы) без необходимости открывания загрузочной дверцы. Такой способ загрузки позволяет избежать тепловых потерь, а также предотвратить выход недожженных и неочищенных газов в окружающую среду.

      Конструкция инсинератора позволяет осуществлять механизированную боковую загрузку отходов, состоит из предварительного загрузочного бункера, гильотинного шлюза, бокового толкателя. Данный комплект позволяет избежать выбросов дыма при дозагрузке отходов в процессе сжигания, а также позволяет не остужать крематор до следующей загрузки отходов.

      Инсинератор (мусоросжигательная печь) оснащен двухступенчатой газоочистной установкой эффективностью 95 %, включающая циклон – 1-ая ступень очистки, скруббер – 2-ая ступень.

Складирование переработанных ТБО

      Принята схема складирования в картах захоронения полигона ТБО. Участок складирования отходов разбивается на 4 очереди, заполняемых в течении 20 лет (проектируемый срок эксплуатации) твердо-бытовыми отходами и золой от сжигания отсортированной части отходов в мусоросжигательной печи.

      ТБО складируются по плану, с учетом строгой очередности заполнения площади участка.

      Грунт выемки котлована 1 очереди складируют на участке складирования грунта, грунт выемки последующих карт используется для промежуточной изоляции предыдущих.

      Проезд механизмов и автотранспорта по подготовленному подстилающему слою запрещается.

      При разгрузке самосвала в котлован исключено сползание машин посредством устройства разгрузки самосвального мусоровоза у бровки очереди. Вдоль бровки предусматривается уложить ограничительный брус-блок ФСБ по ГОСТ 13579-78 в количестве 2 шт.

      Преимущество данного метода заключается в простоте работ по изоляции, сравнительно малые технические и материальны затраты, умеренные требования по площади. Его целесообразно применять в сельских населенных пунктах для складирования ТБО.

      Котлован захоронения отходов заполняется методом "сталкивания". Глубина очереди спланирована из расчета закладки в нее одного уровня мусора, уплотненного не менее чем до 0,65 т/м3. Для достижения рекомендуемого уплотнения отходы укладываются послойно не более 0,5 м и далее до расчетной высоты в 2 м на ширину карты в 5 м. Каждая такая карта (слой уплотненного мусора) засыпается изолирующим слоем грунта высотой 0,25 м, один раз в месяц. Далее необходимо повторить формирование в котловане второй карты.

      В дальнейшем очередь заполняется ТБО методом "надвига". Высота укладки захоронения отходов в карте спланирована на 3,4 м выше уровня земли. Для обеспечения заезда наверх бульдозера предусматриваются откосы - 1:4. Заполненная до максимальной проектной отметки очередь складирования ТБО сразу покрывается защитным слоем грунта толщиной не менее 0,5 м при помощи бульдозера. Далее выполняется окончательная изоляция всей очереди: поверх защитного слоя укладывается слой из местного грунта, с доведением общей толщины до 0,85 м, включая первоначальный защитный слой.

      Данная схема складирования ТБО "сталкивание"-"надвиг" позволяет резко снизить количество или сократить сроки интенсивного выделения дурнопахнущих и взрывоопасных газов путем создания благоприятных условий для аэробных процессов.

      С целью газового мониторинга захоронения отходов предусматривается установка вертикальных скважин в толщу отходов для контроля состава и концентрации "свалочного" газа.

Увлажнение ТБО

      На полигон поступают отходы от сортировки и отходы от сжигания в виде сухого остатка – золы. По технологии для предотвращения зольной пыли ежесменно необходимо увлажнять утилизированные отходы. Для пылеподавления рекомендуется применять поливомоечные машины, в мобильном исполнении, с возможностью работать с загрязненными стоками.

      Один раз в десять дней обслуживающий персонал производит осмотр территории санитарно-защитной зоны и прилегающих к подъездной дороге земель. В случае загрязнения территории производится тщательная уборка и доставка смета мусора на рабочую карту.

      Согласно санитарным требованиям к транспортировке бытовых отходов проектируется мойка для автотранспорта, доставляющего бытовые отходы, с повторным использованием воды после отстаивания.

      Для предотвращения выноса отходов с площадок разгрузки полигона предусматривается мытье а/транспорта, где осуществляется промывка кузова и колес транспортных средств.

      Выезд авторанспорта с полигона осуществляется через устройство для санобработки машин (ванна для обмыва колес).

      Газовый мониторинг, дренажная система и противофильтрационный экран карты ТБО

      В соответствие с экологическими требованиями должны быть разработаны проектные решения по организации газового мониторинга "свалочного" газа, образующегося в теле отходов при их захоронении.

      Мониторинг "свалочного" газа проектируется согласно Методики по проведению газового мониторинга при эксплуатации, приказ Министра экологии, геологии и природных ресурсов РК от 14.09.2021 года № 378.

      Система сбора биогаза может быть установлена на различных стадиях работы полигона ТБО:

      - на ранних стадиях начала эксплуатации полигона ТБО, при наполнении слоя за слоем по мере захоронения отходов;

      - по завершению эксплуатации карты полигона ТБО, чтобы контролировать негативное воздействие на окружающую среду.

      Предварительно, на стадии эксплуатации полигона проводятся дополнительные изыскательские работы, обосновывающие необходимость проектирования сооружений по удалению биогаза. Интенсивное выделение биогаза, состоящего из метана, диоксида углерода и других газов разложения органики начинается спустя год после начала складирования отходов на свалке. Неконтролируемые выбросы биогаза создают опасность взрыва или воспламенения метана, содержащегося в биогазе (свыше 50 %). За основу норм определения объемов образующегося биогаза рекомендуется применять 110-230 м3 на 1 тонну бытовых отходов за период 15-20 лет.

      Существенное влияние на приведенную норму оказывают морфологический состав ТБО, технология захоронения отходов, климатические условия, объемы накопленных ТБО и др.

      Для каждого конкретного случая, норма определения объемов образующегося биогаза подлежит корректировке. Рекомендуемыми сооружениями для сбора биогаза являются вертикальные газодренажные скважины, устанавливаемые в толщи отходов.

      На карте полигона ТБО по периметру вертикально устанавливаются перфорированные пластиковые трубы диаметром 80 мм с погружением на всю толщу отходов. Между собой они соединяются горизонтально установленными трубами с отводом газов на вытяжную свечу.

Газовый мониторинг карты ТБО.

      Скважина для мониторинга воздействия свалочного газа, образуемого в толще отходов, устанавливается на расстоянии минимум 20 м от толщи отходов для сбора, определения состава и количества образуемого свалочного газа.

Дренажная система и противофильтрационный экран карты ТБО.

      Данные проектные решения выполнены согласно СН РК 1.04-15-2013* "Полигоны для твердых бытовых отходов".

      При размещении отходов на участках складирования в основании котлованов образуется жидкая фаза разложения органической составляющей ТБО - фильтрат. При разработке инженерных систем удаления фильтрата проектируются дренажная система из трубопроводов, гофрированных SN6 двухслойных с геотекстилем марки D205203702 DN/OD 110 x 5,0 мм общей протяженностью 833 метра. Данные дренажные двухслойные гофрированные трубопроводы предназначены для сбора и удаления фильтрата, талых вод из чаши котлована захоронения.

      Дренажные двухслойные гофрированные перфорированные трубопроводы на карте захоронения ТБО укладываются горизонтально параллельными линиями, на расстоянии 30 метров друг от друга с уклоном в дренирующем слое, уложенным в основании карты над противофильтрационным экраном.

      Дренируемый фильтрат от 6-ти дренажных линий, уложенных под уклоном 3 промилле, стекает в общий коллектор. Начальная часть дренажного трубопровода выводится за обваловку котлована над землей и закупоривается заглушкой. Данная надземная часть дренажной линии не перфорирована, и предназначена для продувки дренажной трубы от засоров.

      Далее сборный сток дренажной сети по коллектору из цельного неперфорированного трубопровода направляется самотеком в пруд-испаритель, оснащенный противофильтрационным экраном.

      Проектом предусматривается сбор фильтрата от карты захоронения ТБО, от талых вод и осадков в пруд-испаритель с последующим использованием собранных вод для увлажнения в летнее время карты захоронения отходов.

      Целью ведения мониторинга подземных вод является контроль за химическим составом подземных, поверхностных вод и наблюдения за развитием депрессионной воронки.

      Участок складирования отходов представляет собой земляное сооружение, выполненное в виде котлована с заложением откосов 1:2. Вытесненный устройством котлована грунт складируется в кавальер вокруг действующей карты. В дальнейшем грунт используется на изоляцию ТБО во время эксплуатации полигона и для рекультивации полигона после его закрытия. Основание и откосы котлована размещения (захоронения) отходов покрываются слоем уплотненной глины и бентоматовым покрытием.

      В основании котлована в толще дренирующего слоя из щебня предусматривается укладка дренирующей системы труб отвода фильтрата в пруд-испаритель.

Устройство водонепроницаемого основания на площадке складирования отходов и пруде-испарителе

      Для сбора и отвода фильтрационного стока карт захоронения ТБО предусмотрен дренаж из перфорированных труб. Приемник фильтрата и талых вод – пруд-испаритель с размерами 25 х 30 м, глубиной 2,5м и противофильтрационным экраном идентичным экрану котлована. Конструкция противофильтрационного экрана:

      - Спланированное уплотненное основание из суглинков;

      - Геомембрана

      - защитный слой из супесчаного грунта толщиной 0,2м.

      Объем пруда-испарителя рассчитан, исходя из объема фильтрационного стока, отводимого в пруд дренажной системой. Объем контрольно-регулирующего пруда-испарителя рассчитан на прием полного объема фильтрата от карты захоронения с частичным использованием для увлажнения отходов, размещаемых на захоронение.

      В процессе эксплуатации полигона ТБО образуются хозяйственно-бытовые сточные воды от административных бытовых помещении и мойки автотранспорта (после локальной очистки). Образованные стоки отводятся в бетонированный выгреб 50 м3, с последующим вывозом стоков в септик центральной канализации с помощью ассенизаторской машины. Концентрация загрязняющих веществ в сточных водах, передаваемых в централизованные канализационные сети, должна соответствовать нормам приема, предъявляемым к содержанию ЗВ в сточных водах.

      Для предупреждения загрязнения почвы в районе полигона фильтрационными водами проектом предусматривается дренажная система карт размещения с отводом фильтрата в регулирующий пруд-накопитель. Пруд-испаритель заглубленного (котлованного) типа имеет ограждающие дамбы высотой 0,5 м. На дне и откосах пруда устраивается гидроизоляционный экран из геомембраны HDPE и бентонитовых матов.

      Нормативный срок эксплуатации полигона составляет 20 лет, 2024 – 2044 гг. Рекультивация и мониторинг производятся в течение 3-х лет, по завершению эксплуатации и после ликвидации полигона.

2.3. Целевые показатели Программы

      Сохранение положительного эффекта от реализации программы в течение всего срока действия и после его окончания укрепит потенциал и позволит добиться положительного влияния проекта программы на благосостояние общества.

      Является обязательным для всех юридических и физических лиц, в управлении которых находятся контейнерные площадки, обслуживающих контейнера, независимо от формы собственности, требования безопасности при управлении ими на следующих этапах жизненного цикла: сбор, накопление, транспортировка, восстановление и удаление.

      Установление общих технических требований к оборудованию по уничтожению и обезвреживанию опасных медицинских отходов.

      Правила управления и осуществления операций со строительными отходами, строительство новых мест размещения отходов, мусороперерабатывающих заводов, мест проведения термической обработки не предусматривается.

      Соблюдение всей законодательной базы, действующих Законов и нормативных актов при осуществлении реализации Программы управления отходами. Соблюдение и проведение аналитического, экологического мониторинга.

      Планирование, составление и внедрение планов, направленных на пути достижения лимитов образований и накоплений у источников образования отходов.

      Основными компонентами Программы управления отходами выступают информационные, экономические, организационно-управленческие методы. Таким образом, использование всех вышеуказанных процессов позволит осуществить поставленные задачи и цели.

      Выполнение запланированных мероприятий по Программе управления отходами на 2024-2028 гг., в том числе раздельный сбор, сортировка, повторное использование, переработка, уменьшение объемов и опасных свойств отходов позволит снизить негативное воздействие наокружающуб среду и здоровье населения.

3. НЕОБХОДИМЫЕ РЕСУРСЫ И ИСТОЧНИКИ ИХ ФИНАНСИРОВАНИЯ.

      Источником финансирования мероприятий Программы по управлению коммунальными отходами являются бюджетные средства, выделенные местным исполнительным органам. Объем финансирования в сфере обращения с коммунальными отходами утверждается ежегодно.

      Дополнительно обеспечение финансирования для реализации Программы управления отходами осуществляется с использованием средств утилизационного платежа производителей и импортеров, а также за счет средств оплаты коммунальных услуг населением и организациями.

      Решением Жанакорганского районного маслихата от 17 июня 2023 года №10 утверждены нормы образования и накопления коммунальных отходов от жизнедеятельности населения. Решением районного маслихата № 56 от 27 июля 2023 года утвержден тариф для населения на сбор, транспортировку, сортировку и захоронение твердых бытовых отходов. По новому тарифу: стоимость сбора, транспортировки, переработки и захоронения твердых бытовых отходов на 1 человека – 115,33 тенге в месяц.

4. ПЛАН МЕРОПРИЯТИЙ ПО РЕАЛИЗАЦИИ ПРОГРАММЫ УПРАВЛЕНИЯ ОТХОДОВ

      План мероприятий является составной частью программы и представляет собой комплекс организационных, экономических, научно-технических и других мероприятий, направленных на достижение цели и задач программы с указанием необходимых ресурсов, ответственных исполнителей, форм завершения и сроков исполнения.

      Мероприятия по строительству, включая разработку типовой технической и проектной документации, включенные в Программу, должны предусматривать использование наилучших доступных техник, обеспечивающих энергосбережение и повышение энергетической эффективности деятельности в сфере управления коммунальными отходами,

      Корректировка Плана мероприятий осуществляется по мере необходимости, при наличии обоснованных предложений по результатам мониторинга. По результатам мониторинга, в случае обнаружившейся невозможности достижения поставленных целей, задач и целевых показателей определяются иные мероприятия, и принимаются меры по выявленным проблемным вопросам.

      По результатам мониторинга Отдел ЖКХ выносит решения, нацеленные на:

      1) повышение эффективности реализации запланированных мероприятий (определению иных мероприятий) в целях достижения установленных целей и задач Программ;

      2) принятие мер по выявленным проблемным вопросам.

      Отдел ЖКХ, как заказчик Программы осуществляет следующие функции:

      1) формирует и обеспечивает единый централизованный комплексный подход к решению задач в сфере управления коммунальными отходами на территории Жанакорганского района, координируя действия всех исполнителей Программы;

      2) взаимодействует с Акиматом Кызылординской области по финансовым затратам на реализацию Программы за счет бюджетных средств.

      3) осуществляет взаимодействие с акиматом поселка и акиматами сельских округов по вопросам реализации мероприятий Программы;

      4) осуществляет мониторинг реализации мероприятий Программы, выносит результаты мониторинга для обсуждения на заседаниях Общественного совета;

      5) осуществляет корректировку мероприятий, целевых показателей, затрат на реализацию мероприятий Программы, в том числе на основании поступивших предложений с обоснованием необходимости внесения соответствующих изменений в Программу;

      6) участвует в проверках хода реализации мероприятий Программы;

      7) размещает Программу, а также информацию о ходе реализации мероприятий Программы на официальном сайте акимата Жанакорганского района.

      Организация эффективной системы управления коммунальными отходами в Жанакорганском районе в соответствии с требованиями экологического законодательства преследует:

      1) Повышение осведомленности населения о рациональной системе сбора, утилизации и переработки твердых бытовых отходов, включая раздельный сбор:

      - проведение конкурса на получение государственного социального заказа среди НПО по повышению осведомленности населения экологически безопасному обращению с коммунальными отходами;

      - реализация государственного социального заказа по повышению осведомленности населения экологически безопасному обращению с коммунальными отходами (разработка информационной кампании, включающей разработку информационных материалов, проведение встреч с населением, акций, субботников, круглых столов, создание волонтерских клубов среди школьников, публикации в местных СМИ, соц. сетях, ознакомительные визиты и др.).

      2) Создание и функционирование необходимой инфраструктуры для субъектов предпринимательства по управлению отходами в Жанакорганском районе:

      - Закуп специализированного транспорта для сбора и вывоза коммунальных отходов (в количестве 3-4 ед.) в рамках Плана мероприятий по ООС Кызылординской области на 2025-2028 гг;

      - Проведение расчета количества устанавливаемых контейнеров в зависимости от численности населения, пользующегося контейнерами, норм накопления отходов, сроков их хранения в Жанакорганском районе;

      - Определение компаний по сбору и транспортировке ТБО посредством проведения конкурса (тендера) согласно требованиям экологического законодательства с подписанием договора, определяющего порядок, условия и график оказания услуг по сбору и вывозу коммунальных отходов от населения райцентра пос.Жанакорган и сельских округов;

      - Разработка и внедрение системы сбора оплаты услуг за транспортировку отходов согласно утвержденным тарифам физическими лицами, пользующимися централизованной системой сбора ТБО на основании публичных договоров;

      - Своевременный и экономически обоснованный пересмотр, индексация тарифов на сбор, транспортировку, сортировку и захоронение ТБО;

      - Профилактическая работа с ЮЛ и ИП, осуществляющими деятельность в жилых домах и отдельно стоящих зданиях, по обязательному заключению договора со специализированными организациями, определенными МИО по результатам конкурса (тендера), при пользовании централизованной системой сбора и вывоза ТБО.

      3) Внедрение раздельного сбора отходов:

      - Закуп и установка контейнеров для раздельного сбора сухой фракции ТБО на всех контейнерных площадках Жанакорганского района;

      - Организация раздельного сбора и восстановления опасных составляющих коммунальных отходов;

      - Организация раздельного сбора органических коммунальных отходов и их восстановления, в том числе путем компостирования.

      4) Развитие системы переработки и утилизации коммунальных отходов:

      - Усиление взаимодействия с представителями местного бизнес-сообщества по выявлению возможностей и заинтересованности путем проведения встреч, круглых столов и др.;

      - Усиление взаимодействия МИО со специализированными предприятиями по сбору, сортировке и восстановлению отходов г. Кызылорда путем проведения встреч, круглых столов и др.

      5) Обеспечение безопасного захоронения коммунальных отходов:

      - Строительство и ввод в эксплуатацию полигона в пос. Жанакорган;

      - Разработка технико-экономических показателей обоснования строительства "кустовых" полигонов с размещением по принципу минимального расстояния перевозок от близлежащих сельских округов.

      План мероприятий сгруппирован по задачам и показателями, указаны сроки и ответственные исполнители. План мероприятий обеспечивает комплексный подход и координацию работ всех ответственных исполнителей Программы с целью достижения ожидаемых результатов. План мероприятий представлен в таблице 5.1.

  Таблица 5.1

План мероприятий по реализации программы управления отходами на 2024-2028 гг.

№ п/п

Наименование
мероприятия

Форма
завершения

Срок исполнения

Ответственные
за исполнение

Источники
финансирования

1

2

3

4

5

6

Цель - Организация эффективной системы управления коммунальными отходами в Жанакорганском районе в соответствии с требованиями экологического законодательства

Задача 1. Повышение осведомленности населения о рациональной системе сбора, утилизации и переработки твердых бытовых отходов, включая раздельный сбор

1.2

Проведение конкурса на получение государственного социального заказа среди НПО по повышению осведомленности населения экологически безопасному обращению с коммунальными отходами

Договор о государственном социальном заказе с НПО

2024, 2026

Акимат района

Местный бюджет

1.3

Реализация государст. социального заказа по повышению осведомленности населения экологически безопасному обращению с коммунальными отходами (разработка информационной кампании, включающей разработку информационных материалов, проведение встреч с населением, акции, субботников, круглых столов, создание волонтерских клубов среди школьников, публикации в местных СМИ, соц. сетях, ознакомительные визиты и др.)

Акт выполненных работ

2024-2025

НПО

В рамках местного бюджета, выделенного НПО

Задача 2. Создание и функционирование необходимой инфраструктуры для субъектов предпринимательства по управлению отходами в Жанакорганскрс районе

2.1

Закуп специализированного транспорта для сбора и вывоза коммунальных отходов (в количестве 3-4 ед.) в рамках Плана мероприятий по ООС Кызылординской области на 2025-2028

Акт приема и передачи

2025-2028

Акимат района

Местный бюджет

2.2

Проведение расчета количества устанавливаемых контейнеров в зависимости от численности населения, пользующегося контейнерами, норм накопления отходов, сроков их хранения в Жанакорганском районе.

Информация в акимат Жанакорганского района

2024

Акимат района

Не требуется

2.3

Определение компаний по сбору и транспортировке ТБО посредством проведения конкурса (тендера) согласно требованиям экологического законодательства с подписанием договора, определяющего порядок, условия и график оказания услуг по сбору и вывозу коммунальных отходов от населения райцентра пос.Жанакорган и сельских округов.

Договор

II- квартал 2025

Акимат района

Не требуется

2.4

Разработка и внедрение системы сбора оплаты услуг за транспортировку отходов согласно утвержденным тарифам физическими лицами и организациями, пользующимися централизованной системой сбора ТБО на основании публичных договоров

Информация в акимат района

II- квартал 2025

Субъекты предпринимательства, осуществляющие сбор и транспортировку твердых бытовых отходов

Не требуется

2.5

Своевременный и экономически обоснованный пересмотр, индексация тарифов на сбор, транспортировку, сортировку и захоронение ТБО

Решение местного представительного органа

IV-квартал 2026

Акимат района

Местный бюджет

2.6

Профилактическая работа с ЮЛ и ИП, осуществляющими деятельность в жилых домах или отдельно стоящих зданиях, по обязательному заключению договора на транспортировку ТБО со спец. предпиятиями, определенными МИО по результатам конкурса (тендера) при пользовании централизованной системой сбора и вывоза ТБО

Информация в акимат района

2024-2025

Акиматы поселка и с/о
НПО

Не требуется
В рамках государственного социального заказа

Задача 3. Внедрение раздельного сбора отходов

3.1

Закуп и установка контейнеров для раздельного сбора сухой фракции ТБО

Акт приема-передачи

2024

Акимат Жанакорганского района

Местный бюджет

3.2

Организация раздельного сбора и восстановления опасных составляющих ТБО


2024-2028

Акимат района, акиматы с/о

Частные инвестиции

3.3

Организация раздельного сбора органических коммунальных отходов и их восстановления, в том числе путем компостирования

Отчет

2024-2025

МИО, НПО

В рамках государственного социального заказа

Задача 4. Развитие системы переработки и утилизации коммунальных отходов

4.1

Усиление взаимодействия с представителями местного бизнес-сообщества по выявлению возможностей и заинтересованности путем проведения встреч, круглых столов и др.

Информация в акимат района

2024-2025

Акимат района, акиматы с/о

Не требуется

4.2

Усиление взаимодействия МИО со специализированными предприятиями по сбору, сортировке и восстановлению отходов путем проведения встреч, круглых столов и др.

Информация в акимат района

2024-2025

Акимат района, аакиматы с/о

Не требуется

Задача 5. Обеспечение безопасного захоронения коммунальных отходов

5.1

Строительство и ввод в эксплуатацию полигона в пос. Жанакорган

Акт ввода в эксплуатацию

2024-2025

Акимат района

Местный бюджет

5.2

Разработка технико-экономических показателей обоснования строительства "кустовых" полигонов с размещением по принципу минимального расстояния перевозок от близлежащих сельских округов

Акт ввода в эксплуатацию

2025-2028

Акимат района

Местный бюджет

РЕКОМЕНДАЦИИ И ВЫВОД

      В результате проведенного анализа текущего состояния управления отходами в Жанакорганском районе необходимо строительство "кустовых" полигонов твердых бытовых отходов с установкой сортировочных линий, с технологией переработки отходов, закупить и установить контейнеры для раздельного сбора сухой фракции ТБО на всех контейнерных площадках Жанакорганского района.

      Рекомендуем:

      - проведение анализа морфологического состава коммунальных отходов;

      - проведение мониторинга для выявления объемов и ведение учета по перерабатываемым отходам (пластмасса, стеклотара, бумага);

      - разработать технико-экономическое обоснование (ТЭО) для определения необходимого количества полигонов, обустроенных в соответствии экологических требовании, с расчетом численности населения и снижения расстояния перевозки от места образования до полигона;

      - осуществлять контроль за заключением договора на прием и переработку твердых бытовых отходов, образующиеся в процессе работы от промышленных предприятии и юридических лиц и своевременной разработкой нормативных документов по лимитированию образования и размещения отходов для промышленных предприятий, функционирующих на территории Жанакорганского района.

      Программой управления коммунальными отходами предусмотрена организация рациональной и экологически безопасной системы сбора, временного хранения и передачи отходов производства и потребления на утилизацию сторонним организациям, осуществляющим безопасное их удаление.

      Настоящая программа по управлению коммунальными отходами, образующимися при осуществлении жизнедеятельности населения Жанакорганского района Кызылординской области на 2024-2028 гг, разработана в соответствии требований нормативно-методических документов:

      - п1. ст. 335 Экологического кодекса РК от 02.01.21 года №400-VI ЗРК;

      - ст. 365 Экологического кодекса РК от 02.01.21 года №400-VI ЗРК;

      - Правила разработки Программы управления отходами, приказ Министра экологии и природных ресурсов № 318 от 09.08.2021 г.;

      - Приказ и.о. Министра экологии и природных ресурсов Республики Казахстан от 06 августа 2021 года № 314 "Об утверждении Классификатора отходов";

      - Приказ Министра экологии и природных ресурсов Республики Казахстан от 22 июня 2021 года № 206 "Об утверждении методики расчета лимитов накопления отходов и лимитов захоронения отходов";

      - Приказ Министра экологии и природных ресурсов Республики Казахстан от 18 мая 2023 года №154п "Об утверждении методической рекомендации местным исполнительным органам по разработке Программы по управлению коммунальными отходами".

      Настоящая Программа управления отходами разработана в соответствии с принципом иерархии и содержит сведения об объеме и составе отходов, способах их накопления, сбора, транспортировки, обезвреживания, восстановления и удаления, а также описание предлагаемых мер по сокращению образования отходов, увеличению доли их повторного использования, переработки и утилизации.

      В соответствии с пунктом 4 Правил разработки ПУО, разработка Программы для объектов I категории осуществляется лицом, имеющим лицензию на выполнение работ и оказание услуг в области охраны окружающей среды.

      Программа управления отходами разработана специалистами ТОО "АртНефтьСтройПроект", лицензия ГЛ №01372 Р от 08.11.2010 на оказание услуг в области охраны окружающей среды (природоохранное проектирование, нормирование (Приложение 1).

      Срок действия Программы управления коммунальными отходами - 2024 – 2028 годы.

      lПРИЛОЖЕНИЯ

      Приложение 1

      Лицензия ТОО "АртНефтьСтройПроект"

     


     


  Приложение 2

ЧИСЛЕННОСТЬ НАСЕЛЕНИЯ ЖАНАКОРГАНСКОГО РАЙОНА И НАСЕЛЕННЫХ ПУНКТОВ И ОБРАЗОВАНИЯ ОТХОДОВ

№

Наименование района (города областного значения)

Наименование сельского округа или поселка

Наименование сельского населенного пункта

Статус (опорные/ спутниковые/ стратегические)

Численность населения

Объем отходов


1

2

3

4

5

6

7


Жанакорганский район Кызылординской области

86341

17690,3

1

Жанакорганский

Жанакорганский п/о

п.Жанакорган

опорный

36583

 7499,5

2

Жанакорганский

М.Налибаев



1077

220,8


Жанакорганский

М.Налибаев

с.Акжол

спутниковое

1077


3

Жанакорганский

Аккорганский



4712

986,0


Жанакорганский

Аккорганский

с.Тугескен

опорный

4712


4

Жанакорганский

Акуикский



2645

542,2


Жанакорганский

Акуикский

с.Бирлик

опорный

2645


5

Жанакорганский

Байкенженский



1517

311,0


Жанакорганский

Байкенженский

с.Байкенже


1208



Жанакорганский

Байкенженский

с.Билибай


309


6

Жанакорганский

Жаманбай батыр



3359

688,6


Жанакорганский

Жаманбай батыр

с.Бесарык

опорный

2190



Жанакорганский

Жаманбай батыр

с.Кенес


1169


7

Жанакорганский

Екпендинский



961

197,0


Жанакорганский

Екпендинский

с.Екпенди

спутниковое

961


8

Жанакорганский

Жайылминский



1527

313,0


Жанакорганский

Жайылминский

с.Жайылма

опорный

1527


9

Жанакорганский

Жанарыкский



1825

374,1


Жанакорганский

Жанарыкский

с.Жанарык

опорный

1825


10

Жанакорганский

Кейденский



1452

297,7


Жанакорганский

Кейденский

с.Кейден

спутниковое

931



Жанакорганский

Кейденский

с.Аккум

спутниковое

521


11

Жанакорганский

Келинтобинский



3803

779,6


Жанакорганский

Келинтобинский

с.Келинтобе

опорный

3803


12

Жанакорганский

Коктобинский



619

126,9


Жанакорганский

Коктобинский

с.Коктобе


619


13

Жанакорганский

Кандозский



1421

291,3


Жанакорганский

Кандозский

с.Кандоз


1242



Жанакорганский

Кандозский

с.Калгансыр


73



Жанакорганский

Кандозский

с.Кашканкол


106


14

Жанакорганский

Каратобинский



1713

351,2


Жанакорганский

Каратобинский

с.Баспакколь

спутниковое

1713


15

Жанакорганский

Кожамбердинский



793

162,6


Жанакорганский

Кожамбердинский

с.Кожамберди

спутниковое

793


16

Жанакорганский

Кожакентский



3468

710,9


Жанакорганский

Кожакентский

с.Кожакент

опорный

3468


17

Жанакорганский

Косуйенкинский



743

152,3


Жанакорганский

Косуйенкинский

с.Косуйенки


743


18

Жанакорганский

Кыркенсеский



1830

375,2


Жанакорганский

Кыркенсеский

с.Абдигаппар

спутниковое

1830


19

Жанакорганский

Кырашский



920

188,6


Жанакорганский

Кырашский

с.Кызылмакташы


920


20

Жанакорганский

Озгентский



1810

371,1


Жанакорганский

Озгентский

с.Озгент


1142



Жанакорганский

Озгентский

с.Аксуат


668


21

Жанакорганский

Сунакатинский



2416

495,3


Жанакорганский

Сунакатинский

с.Сунаката

опорный

1869



Жанакорганский

Сунакатинский

с.Енбек

спутниковое

547


22

Жанакорганский

Суттыкудикский



2081

426,6


Жанакорганский

Суттыкудикский

с.Такырколь

спутниковое

2081


23

Жанакорганский

Талапский



1312

269,0


Жанакорганский

Талапский

ст.Бесарык

спутниковое

1312


24

Жанакорганский

Томенарыкский



3900

799,5


Жанакорганский

Томенарыкский

с.Томенарык

опорный

3900


25

Жанакорганский

Шалкинская п/о



2760

565,8


Жанакорганский

Шалкинская п/о

п.Шалкия

опорный

1790



Жанакорганский

Шалкинская п/о

с.Куттыкожа

спутниковое

970


26

Жанакорганский

Манапский



1094

224,3


Жанакорганский

Манапский

с.Манап


587



Жанакорганский

Манапский

ст.Талап


507


  Приложение 3

СПИСОК УЧРЕЖДЕНИЙ КУЛЬТУРЫ В ЖАНАКОРГАНСКОМ РАЙОНЕ

№

Наименование

Населенный пункт

Номинальная производительность

Вид топлива

1

2

3

5

9

1

Районнная поликлиника

пос.Жанакорган

820 кВт

Природный газ

2

Районнная больница

пос.Жанакорган

820 кВт

Природный газ

3

ДЮШОР №7 А. Иманова

пос.Жанакорган

400 кВт

Природный газ

4

ДЮШОР №7 А. Султанов

пос.Жанакорган

400 кВт

Природный газ

5

ДЮШОР №8

пос.Жанакорган

174 кВт

Дизель

6

Спортивный клуб

пос.Жанакорган

55 кВт

Природный газ

7

Музей

пос.Жанакорган

50 кВт

Природный газ

8

Районная библиотека

пос.Жанакорган

120 кВт

Природный газ

9

Архив

пос.Жанакорган

24 кВт

Природный газ

10

Сельский клуб ст.Бесарык

село Талап

120 кВт

Каменный уголь

11

Дом культуры пос.Шалхия

пос.Шалхия

348 кВт

Дизель

12

Сельский клуб Келинтобе

село Келинтобе

100 кВт

Каменный уголь

13

Сельский клуб Бесарык

село Бесарык

120 кВт

Каменный уголь

14

Сельский клуб Манап

село Манап

100 кВт

Каменный уголь

15

Сельский клуб Тугускен

село Тугускен

47 кВт

Дизель

16

Дом культуры Арман

пос.Жанакорган

80 кВт

Природный газ

17

Дом культуры им.Кокенова

пос.Жанакорган

233 кВт

Природный газ

18

Сельский клуб Жанарык

село Жанарык

45 кВт

Каменный уголь

19

Сельский клуб Бирлик

село Бирлик

80 кВт

Каменный уголь

20

Сельский клуб Томенарык

село Томенарык

80 кВт

Каменный уголь

21

Детский сад "Аялы Алакан"

село Кожакент

174 кВт

Дизель

22

Детский сад "Раушан"

село Тугускен

233 кВт

Дизель

23

Детский сад "Рауан"

село Тугускен

58 кВт

Дизель

24

Детский сад "Куралай"

село Келинтобе

100 кВт

Дизель

25

Детский сад "Гулдер"

село Суттикудык

150 кВт

Дизель

26

Детский сад "Аккайын"

село Баспакколь

75 кВт

Каменный уголь

27

Детский сад "Алпамыс"

пос.Жанакорган

100 кВт

Природный газ

28

Детский сад "Болашак"

пос.Жанакорган

100 кВт

Природный газ

29

Детский сад "Балгын"

пос.Жанакорган

150 кВт

Природный газ

30

Детский сад "Кызгалдак"

село Бирлик

120 кВт

Дизель

31

Детский сад "Байтерек"

село Жанарык

150 кВт

Каменный уголь

32

Детский сад "Акбота"

пос.Жанакорган

80 кВт

Природный газ

33

Специальный детский сад

пос.Жанакорган

150 кВт

Природный газ

34

СШ №52 им.Аралбаева

село Суттикудык

500 кВт

Дизель

35

СШ №53 им.Романова

село Томенарык

400 кВт

Каменный уголь

36

СШ №54 им.Кадырова

село Бесарык

300 кВт

Каменный уголь

37

СШ №55 им.Кожанова

село Бирлик

400 кВт

Дизель

38

СШ №56

пос.Жанакорган

620 кВт

Природный газ

39

СШ №161

село Косуйенки

233 кВт

Дизель

40

СШ №162

село Кожамберди

300 кВт

Дизель

41

СШ №163

пос.Жанакорган

500 кВт

Природный газ

42

СШ №164

село Куттыкожа

233 кВт

Дизель

43

СШ №166

село Екпинди

400 кВт

Каменный уголь

44

СШ №167

село Жанарык

400 кВт

Каменный уголь

45

СШ №169

пос.Жанакорган

233 кВт

Природный газ

46

СШ №180

село Кыраш

200 кВт

Каменный уголь

47

СШ №184

село Кожакент

250 кВт

Каменный уголь

48

СШ №196

село М. Налибаева

400 кВт

Дизель

49

СШ №213

село Абдигаппар

250 кВт

Каменный уголь

50

СШ №223

село Томенарык

620 кВт

Дизель

51

СШ №224

село Озгент

280 кВт

Каменный уголь

52

СШ №239

село Кенес

400 кВт

Каменный уголь

53

СШ №240 им.Муратбаева

село Кандоз

350 кВт

Каменный уголь

54

СШ №242

село Енбек

400 кВт

Каменный уголь

55

СШ №247

ст.Бесарык

300 кВт

Дизель

56

СШ №254

ст.Талап

400 кВт

Каменный уголь

57

СШ №255

село Билибай

160 кВт

Каменный уголь

58

СШ №256

село Тугускен

620 кВт

Каменный уголь

59

СШ №160

село Манап

200 кВт

Каменный уголь

60

СШ №193

село Байкенже

160 кВт

Каменный уголь

61

СШ №194

село Сунаката

500 кВт

Каменный уголь

62

СШ №51 им.Каратаева

пос.Жанакорган

350 кВт

Природный газ

63

СШ №86 им.Адилова

пос.Шалхия

233 кВт

Природный газ

64

Школа-лицей №110

пос.Жанакорган

1450 кВт

Природный газ

65

СШ №125 им.Сапарбекова

пос.Жанакорган

233 кВт

Природный газ

66

СШ №168 им.Абдукаримова

село Кожакент

250 кВт

Каменный уголь

67

СШ №192

село Келинтобе

800 кВт

Дизель

68

СШ №208

село Кейден

250 кВт

Каменный уголь

69

СШ №209

село Тугускен

620 кВт

Каменный уголь

70

СШ №229

село Баспакколь

174 кВт

Дизель

71

СШ №195

село Жайылма

250 кВт

Каменный уголь

72

Школа-интернат №3

пос.Жанакорган

400 кВт

Природный газ

73

СШ №221

село Аккум

174 кВт

Дизель

74

СШ №245

село Аксуат

200 кВт

Каменный уголь

75

СШ 286

пос. Жанакорган

400 кВт

Природный газ

76

СШ №89

село Коктобе

120 кВт

Каменный уголь

77

Воспитательный центр

пос. Жанакорган

100 кВт

Природный газ

78

Школа искусств им.Альшекея

пос.Жанакорган

30 кВт

Природный газ

  Приложение 4

СПИСОК ПОЛИГОНОВ

№

Наименование объекта

ИИН/БИН

Наименование объекта

Кадастровый номер земельного участка

Площадь полигона, га

Местоположение полигона

1

КОММУНАЛЬНОЕ ГОСУДАРСТВЕННОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ "АППАРАТ АКИМА СЕЛЬСКОГО ОКРУГА СУТТИКУДЫК"

940640001272

ТЭН әзірлеуге қаражат сұралуда

101490402101

3

Кызылординская область, Жанакорганский район, Суттыкудыкский с.о.

2

КОММУНАЛЬНОЕ ГОСУДАРСТВЕННОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ "АППАРАТ АКИМА СЕЛЬСКОГО ОКРУГА КОСУЙЕНКИ"

50340002362

ТЭН әзірлеуге қаражат сұралуда

101490401915

10

Кызылординская область, Жанакорганский район, с.о. Косуйенке

3

КОММУНАЛЬНОЕ ГОСУДАРСТВЕННОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ "АППАРАТ АКИМА СЕЛЬСКОГО ОКРУГА АККОРГАН"

940140000800

ТЭН әзірлеуге қаражат сұралуда

101490411295

3

Кызылординская область, Жанакорганский район, Аккорганский с.о.

4

КОММУНАЛЬНОЕ ГОСУДАРСТВЕННОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ "АППАРАТ АКИМА СЕЛЬСКОГО ОКРУГА ТОМЕНАРЫК"

940140001204

ТЭН әзірлеуге қаражат сұралуда

101490402206

5

Кызылординская область, Жанакорганский район, Томенарыкский с.о., с.Томенарык

5

КОММУНАЛЬНОЕ ГОСУДАРСТВЕННОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ "АППАРАТ АКИМА СЕЛЬСКОГО ОКРУГА КЕЛИНТОБЕ"

940440000762

ТЭН әзірлеуге қаражат сұралуда

101490411489

8

Кызылординская область, Жанакорганский район, Келинтобинский с.о., с.Келинтобе

6

КОММУНАЛЬНОЕ ГОСУДАРСТВЕННОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ "АППАРАТ АКИМА СЕЛЬСКОГО ОКРУГА КОЖАКЕНТ"

940640000765

ТЭН әзірлеуге қаражат сұралуда

101490411461

3

Кызылординская область, Жанакорганский район, Кожакентский с.о., с.Кожакент

7

КОММУНАЛЬНОЕ ГОСУДАРСТВЕННОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ "АППАРАТ АКИМА ПОСЕЛКА ШАЛХИЯ"

940640000777

ТЭН әзірлеуге қаражат сұралуда

101490401202

4

Кызылординская область, Жанакорганский район, Шалкинский с.о., с.Шалкия

8

КОММУНАЛЬНОЕ ГОСУДАРСТВЕННОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ "АППАРАТ АКИМА СЕЛЬСКОГО ОКРУГА КАРАТОБЕ"

940640000819

ТЭН әзірлеуге қаражат сұралуда

101490411459

10

Кызылординская область, Жанакорганский район, Каратобинский с.о.

9

КОММУНАЛЬНОЕ ГОСУДАРСТВЕННОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ "АППАРАТ АКИМА СЕЛЬСКОГО ОКРУГА СУНАКАТА"

940640000849

ТЭН әзірлеуге қаражат сұралуда

101490402096

5

Кызылординская область, Жанакорганский район, Сунакатинский с.о.

10

"АҚҮЙІК АУЫЛДЫҚ ОКРУГІ ӘКІМІНІҢ АППАРАТЫ" КОММУНАЛДЫҚ МЕМЛЕКЕТТІК МЕКЕМЕСІ

940640000859

ТЭН әзірлеуге қаражат сұралуда

101490401912

10

Кызылординская область, Жанакорганский район, Аккуикский с.о.

11

КОММУНАЛЬНОЕ ГОСУДАРСТВЕННОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ "АППАРАТ АКИМА CЕЛЬСКОГО ОКРУГА БЕСАРЫК"

940640000869

ТЭН әзірлеуге қаражат сұралуда

101490401914

8

Кызылординская область, Жанакорганский район, Бесарыкский с.о.

12

КОММУНАЛЬНОЕ ГОСУДАРСТВЕННОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ "АППАРАТ АКИМА СЕЛЬСКОГО ОКРУГА ОЗГЕНТ"

940640000988

ТЭН әзірлеуге қаражат сұралуда

101490411455

8

Кызылординская область, Жанакорганский район, Озгентский с.о.

13

КОММУНАЛЬНОЕ ГОСУДАРСТВЕННОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ "АППАРАТ АКИМА СЕЛЬСКОГО ОКРУГА КАНДОЗ"

940640001014

ТЭН әзірлеуге қаражат сұралуда


5

Кызылординская область, Жанакорганский район, Кандозский с.о.

14

КОММУНАЛЬНОЕ ГОСУДАРСТВЕННОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ "АППАРАТ АКИМА СЕЛЬСКОГО ОКРУГА БАЙКЕНЖЕ"

940640001163

ТЭН әзірлеуге қаражат сұралуда

101490411490

5

Кызылординская область, Жанакорганский район, Байкенженский с.о.

15

"ЖАҢАҚОРҒАН КЕНТІ ӘКІМІНІҢ АППАРАТЫ" КОММУНАЛДЫҚ МЕМЛЕКЕТТІК МЕКЕМЕСІ

940640001272

ТЭН әзірленуде

101490401913

20

Кызылординская область, Жанакорганский район, Жанакорганский с.о., с.Жанакорган

16

КОММУНАЛЬНОЕ ГОСУДАРСТВЕННОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ "АППАРАТ АКИМА СЕЛЬСКОГО ОКРУГА КЫРКЕНСЕ"

940740001494

ТЭН әзірлеуге қаражат сұралуда

10149032317

10

Кызылординская область, Жанакорганский район, Кыркенсеский с.о., с.Абдигаппар

17

КОММУНАЛЬНОЕ ГОСУДАРСТВЕННОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ "АППАРАТ АКИМА СЕЛЬСКОГО ОКРУГА МАШБЕК НАЛИБАЕВ"

50340007442

ТЭН әзірлеуге қаражат сұралуда

101490411481

3,0

Кызылординская область, Жанакорганский район, с.о М.Налибаев, с.Акжол

18

КОММУНАЛЬНОЕ ГОСУДАРСТВЕННОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ "АППАРАТ АКИМА СЕЛЬСКОГО ОКРУГА ЖАНАРЫК"

50340008034

ТЭН әзірлеуге қаражат сұралуда

101490411458

10

Кызылординская область, Жанакорганский район, Жанарыкский с.о., с.Жанарык

19

КОММУНАЛЬНОЕ ГОСУДАРСТВЕННОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ "АППАРАТ АКИМА СЕЛЬСКОГО ОКРУГА ЕКПИНДИ"

5340007115

ТЭН әзірлеуге қаражат сұралуда

101490402095

5

Кызылординская область, Жанакорганский район, Екпиндиский с.о., с.Екпинди

20

КОММУНАЛЬНОЕ ГОСУДАРСТВЕННОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ "АППАРАТ АКИМА СЕЛЬСКОГО ОКРУГА ТАЛАП"

50440006943

ТЭН әзірлеуге қаражат сұралуда

101490402233

3

Кызылординская область, Жанакорганский район, Талапский с.о., ст. Бесарык

21

КОММУНАЛЬНОЕ ГОСУДАРСТВЕННОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ "АППАРАТ АКИМА СЕЛЬСКОГО ОКРУГА КЕЙДЕН"


ТЭН әзірлеуге қаражат сұралуда

101490402225

3

Кызылординская область, Жанакорганский район, Кейденский с.о., с.Кейден

22

КОММУНАЛЬНОЕ ГОСУДАРСТВЕННОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ "АППАРАТ АКИМА СЕЛЬСКОГО ОКРУГА КЫРАШ"


ТЭН әзірлеуге қаражат сұралуда

101490402098

5

Кызылординская область, Жанакорганский район, Кырашский с.о., с.Кызылмакташы

23

КОММУНАЛЬНОЕ ГОСУДАРСТВЕННОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ "АППАРАТ АКИМА СЕЛЬСКОГО ОКРУГА МАНАП"


ТЭН әзірлеуге қаражат сұралуда

101490402099

3

Кызылординская область, Жанакорганский район, Манапский с.о., ст.Талап

24

КОММУНАЛЬНОЕ ГОСУДАРСТВЕННОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ "АППАРАТ АКИМА СЕЛЬСКОГО ОКРУГА ЖАЙЫЛМА"


ТЭН әзірлеуге қаражат сұралуда

101490402102

3

Кызылординская область, Жанакорганский район, Жайылминский с.о., с.Жайылма

25

КОММУНАЛЬНОЕ ГОСУДАРСТВЕННОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ "АППАРАТ АКИМА СЕЛЬСКОГО ОКРУГА КОЖАМБЕРДИ"


ТЭН әзірлеуге қаражат сұралуда

101490402206

5

Кызылординская область, Жанакорганский район, Кожамбердинский с.о., с.Кожамберди

26

КОММУНАЛЬНОЕ ГОСУДАРСТВЕННОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ "АППАРАТ АКИМА СЕЛЬСКОГО ОКРУГА КОКТОБЕ"


ТЭН әзірлеуге қаражат сұралуда

101490411457

5

Кызылординская область, Жанакорганский район, Коктюбинский с.о., с.Коктобе

  Приложение 5

АКТЫ ЗЕМЕЛЬНОГО ОТВОДА

  ПРИЛОЖЕНИЕ 6

РЕКОМЕНДАЦИИ ПО ПОДБОРУ ОБОРУДОВАНИЯ ПОЛИГОНОВ

Жаңақорған ауданының 2024-2028 жылдарға арналған коммуналдық қалдықтарды басқару жөніндегі бағдарламасын бекіту туралы

Қызылорда облысы Жаңақорған аудандық мәслихатының 2024 жылғы 7 қарашадағы № 266 шешімі

      Қазақстан Республикасы Экология кодексінің 365-бабының 3 тармағының 1) тармақшасына сәйкес Жаңақорған ауданының мәслихаты ШЕШІМ ҚАБЫЛДАДЫ:

      1. Қоса беріліп отырған Жаңақорған ауданының коммуналдық қалдықтарды басқару жөніндегі 2024-2028 жылдарға арналған бағдарламасы бекітілсін.

      2. Осы шешім оның алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Жаңақорған ауданы мәслихатының төрағасы Ғ. Жарқынбек

  Жаңақорған ауданы мәслихатының
2024 жылғы 7 қарашадағы
№267 шешімімен бекітілді

Жаңақорған ауданының 2024-2028 жылдарға арналған коммуналдық қалдықтарды басқару жөніндегі бағдарламасы

      Қалдықтар-белгілі бір қызмет процесінде немесе аяқталғаннан кейін пайда болатын және осы қызметке тікелей байланысты пайдаланылмайтын өнімдердің қалдықтары немесе қосымша өнім.

      Қалдықтардың түрі-қалдықтардың жіктеуіші негізінде айқындалатын, олардың шығу тегіне, қасиеттеріне және айналым технологиясына сәйкес ортақ белгілері бар қалдықтардың жиынтығы.

      Тұтыну қалдықтары-оларды тұтыну немесе пайдалану процесінде пайда болған өнімдердің, бұйымдардың және өзге де заттардың қалдықтары, сондай-ақ бастапқы тұтыну қасиеттерін толық немесе ішінара жоғалтқан тауарлар (өнімдер).

      Қауіпті қалдықтар-құрамында қауіпті қасиеттері бар (уыттылығы, жарылғыштығы, радиоактивтілігі, өрт қауіптілігі, жоғары реактивтілігі) зиянды заттар бар және қоршаған ортаға және адам денсаулығына өз бетінше немесе басқа заттармен жанасқанда тікелей немесе ықтимал қауіп төндіруі мүмкін қалдықтар.

      Қауіпті емес қалдықтар-қауіпті қасиеттері жоқ қалдықтар.

      Инертті қалдықтар-айтарлықтай физикалық, химиялық немесе биологиялық өзгерістерге ұшырамайтын және қоршаған ортаға және адам денсаулығына теріс әсер етпейтін қалдықтар.

      Қалдықтарды есепке алу-қалдықтардың сандық және сапалық сипаттамалары және оларды өңдеу тәсілдері туралы ақпаратты жинау және беру жүйесі.

      Қалдықтарды кәдеге жарату-қалдықтарды қайталама материалдық немесе энергетикалық ресурстар ретінде пайдалану.

      Қалдықтарды орналастыру-қалдықтарды сақтау немесе көму.

      Қалдықтарды жинақтау-қалдықтарды Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкес арнайы жабдықталған орындарда сақтау, олар пайда болған жерден әкетілген қалдықтар оларды қалпына келтіру немесе жою жөніндегі операцияларға ұшырайтын объектіге одан әрі тасымалдауға дайындау мақсатында түсіріледі.

      Қалдықтарды жою-қалдықтарды көму және жою жөніндегі операциялар.

      Қалдықтарды көму-қалдықтарды шектеусіз мерзім ішінде қауіпсіз сақтау үшін арнайы белгіленген орындарға жинау.

      Қалдықтарды жою-қалдықтардың өмір сүруін толығымен тоқтатуға бағытталған қалдықтарды өңдеу.

      Қалдықтарды жинау-қалдықтарды өңдеу бойынша кейінгі жұмыстарды қамтамасыз ету үшін қалдықтарды белгілі бір уақыт ішінде олардың пайда болу орындарынан алып тастауға байланысты қызмет.

      Қалдықтарды сұрыптау-белгілі бір критерийлерге сәйкес қалдықтарды сапалы түрде ерекшеленетін компоненттерге бөлу және/немесе араластыру.

      Қалдықтарды тасымалдау-қалдықтардың пайда болу, жинақтау, сақтау, кәдеге жарату, көму және/немесе жою орындары немесе объектілері арасындағы орнын ауыстырумен байланысты қызмет.

      Қалдықтармен жұмыс істеу-қалдықтардың пайда болуының алдын алу мен азайтуды, қалдықтарды есепке алу мен бақылауды, жинақтауды, сондай-ақ қалдықтарды жинауды, қайта өңдеуді, кәдеге жаратуды, залалсыздандыруды, тасымалдауды, сақтауды (қоймалауды) және жоюды қоса алғанда, қалдықтармен байланысты қызмет түрлері.

      Қалдықтарды азайту-көзде немесе технологиялық процесте қалдықтардың пайда болуын азайту немесе толығымен тоқтату.

      Қалдықтарды паспорттау-осы саладағы жұмыстарды ресурс үнемдеу және қауіпсіз реттеу мақсатында қалдықтар паспорты негізінде жүргізілетін қалдықтардың айналымының технологиялық циклі кезеңдеріндегі қалдықтардың қасиеттерін сәйкестендіру, оның ішінде физикалық-химиялық және технологиялық сипаттау жөніндегі іс-қимылдар реттілігі.

      Қалдықтарды сәйкестендіру-бұл объектінің белгілі бір түрдегі қалдықтарға жататындығын анықтаумен байланысты, оның қауіпті, ресурстық, технологиялық және басқа сипаттамалары туралы деректерді анықтаумен қатар жүретін қызмет.

      Қауіпті қалдықтардың паспорты-қалдықтардың шыққан жері бойынша олардың түзілу процестерінің, олардың сандық және сапалық көрсеткіштерінің, олармен жұмыс істеу қағидаларының, оларды бақылау әдістерінің, осы қалдықтардың қоршаған ортаға, адам денсаулығына және (немесе) адамдардың мүлкіне зиянды әсер ету түрлерінің стандартталған сипаттамасын, қалдықтарды өндірушілер, оларда бар өзге де тұлғалар туралы мәліметтерді қамтитын құжат меншікте.

      Қалдықтарды жинау-белгілі бір уақыт аралығы ішінде бақыланатын сақтау мақсатында осы үшін бөлінген аумақтағы үй-жайларда, құрылыстарда қалдықтарды реттеп орналастырумен байланысты қызмет.

      Қалдықтар жіктеуіші-қалдықтарды жіктеу нәтижелері қамтылған қолданбалы сипаттағы ақпараттық-анықтамалық құжат.

      Қалдықтардың жіктелуі-қалдықтарды қалдықтар жіктеуішіне сәйкес жатқызу тәртібі.

      Қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті орган-қоршаған ортаны қорғау және табиғат пайдалану саласындағы мемлекеттік саясатты әзірлеу және іске асыру мәселелері бойынша басшылықты және салааралық үйлестіруді жүзеге асыратын орталық атқарушы орган, сондай-ақ оның аумақтық органдары.

      Биологиялық ыдырайтын қалдықтар-анаэробты немесе аэробты ыдырауға қабілетті қалдықтар, соның ішінде бақша және саябақ қалдықтары, сондай-ақ тамақ өнеркәсібінің қалдықтарымен салыстырылатын тамақ қалдықтары, макулатура.

      Коммуналдық қалдықтар-тұтыну қалдықтары, соның ішінде:

      1) қағаз және картон, шыны, металдар, пластмассалар, органикалық қалдықтар, ағаш, тоқыма бұйымдары, орауыштар, пайдаланылған электр және электрондық жабдықтар, батареялар мен аккумуляторларды қоса алғанда, бірақ олармен шектелмей, үй шаруашылықтарының аралас қалдықтары мен бөлек жиналған қалдықтары;

      2) егер мұндай қалдықтар сипаты мен құрамы жағынан үй шаруашылықтарының қалдықтарына ұқсас болса, аралас қалдықтар және басқа көздерден бөлек жиналған қалдықтар.

      Ірі көлемді қалдықтар-тұтыну және шаруашылық қызметтің (Тұрмыстық техника, жиһаз және басқа) өзінің тұтыну қасиеттерін жоғалтқан және көлемі бойынша мамандандырылған көлік құралдарында тасымалдау мүмкіндігін болдырмайтын қалдықтары.

      Электрондық және электр жабдығының қалдықтары-қалдықтарға жатқызылған, жарамсыз немесе пайдаланудан шыққан электрондық және электр жабдықтары, оның ішінде оның тораптары, бөліктері, бөлшектері.

      Тамақ қалдықтары-тамақ өнімдерін өндіру және тұтыну нәтижесінде пайда болатын тамақ өнеркәсібінің қалдықтарымен салыстырылатын қалдықтар.

      Құрылыс қалдықтары - ғимараттарды, құрылыстарды, өнеркәсіптік объектілерді, жолдарды, инженерлік және басқа да коммуникацияларды бұзу, бөлшектеу, реконструкциялау, жөндеу (оның ішінде күрделі) немесе салу процесінде пайда болатын қалдықтар.

      Қатты тұрмыстық қалдықтар-қатты күйдегі коммуналдық қалдықтар.

КІРІСПЕ

      Жобаланатын объектінің атауы – Қызылорда облысы Жаңақорған ауданының қалдықтарды басқарудың 2024-2028 жылдарға арналған бағдарламасы.

      Жаңақорған ауданы облыстың оңтүстік-шығысында орналасқан. Батысында Жаңақорған ауданы Шиелі ауданымен, шығысында Түркістан облысымен, оңтүстігінде Өзбекстанмен шектеседі.

      Аудан аумағы — 16,6 мың км2, бұл облыстың барлық аумағының 6,8 пайызын құрайды.

      Жаңақорған ауданында, бүкіл Қазақстандағыдай, тұрмыстық қоқысты немесе қатты тұрмыстық қалдықтарды (ҚТҚ) бейтараптандыру немесе кәдеге жарату мәселесі тұр.

      Осы қалдықтарды басқару бағдарламасы Жаңақорған ауданындағы тұрмыстық қатты қалдықтардың (ҚТҚ) қалыптасқан жағдайының негізінде әзірленді. Қалдықтарды басқару бағдарламасына қалдықтарды басқарудың бүкіл жүйесін жаңғыртуды талап ететін іс-шаралар жоспары енгізілген. Жаңғыртудың негізгі мақсаты полигонға жинау, уақытша сақтау, тасымалдау операцияларының қоршаған ортаға теріс әсерін азайту, қайталама ресурстарды бөлумен сұрыптау, қалдықтардың пайдалануға жарамсыз бөлігін көмуге орналастыру болып табылады. Сұрыптау кезінде таңдалған қайталама ресурстар (пластик, картон, қағаз, шыны) өндірістік кәсіпорындарға материалдық ресурстар ретінде беріледі.

      Келешекке арналған жоспарлар: органикалық және бейорганикалық қалдықтарды қайта өңдеу технологияларын енгізе отырып, қоқыс сұрыптау желілерімен жарақтандырылған полигондар салу, арнаулы техника мен автокөліктің қажетті мөлшерін сатып алу, Қалдықтарды кәдеге жаратуға саналы көзқарасты әзірлеу бойынша халықпен тұрақты жұмыс.

      Қалдықтарды басқару бағдарламасы қатты тұрмыстық қалдықтардың пайда болуы туралы жалпы мәліметтерді, Жаңақорған ауданының қалдықтарды басқарудың ағымдағы жай-күйін талдауды, коммуналдық қалдықтарды өңдеуді және сұрыптауды жүзеге асыратын кәсіпорындар туралы мәліметтерді қамтиды. Түзілген қалдықтардың сандық сипаттамаларының есебі, қалдықтарды қайта өңдеудің қолданылатын әдістері, қалдықтарды сақтау орындарының санитарлық-қорғау аймағының негіздемесі, қоршаған ортаға теріс әсерді азайту жөніндегі ұсынымдар, қалдықтарды басқару бағдарламасын іске асыру жөніндегі іс-шаралар жоспарлары келтірілген.

      Коммуналдық қалдықтарды басқарудың 2024 – 2028 жылдарға арналған бағдарламасының қолданылу мерзімі.

1. ҚАЛДЫҚТАРДЫ БАСҚАРУДЫҢ АҒЫМДАҒЫ ЖАҒДАЙЫН ТАЛДАУ

      ҚР Экология және табиғи ресурстар министрлігінің (бұдан әрі - ҚР ЭжТРМ) деректеріне сәйкес Қазақстанда жыл сайын 6 млн. қатты тұрмыстық қалдықтар түзіледі.

      Полигондарда Қазақстан Республикасы Экологиялық кодексінің талаптарына сәйкес қалдықтардың бірқатар түрлерін (макулатура, шыны-, пластик қалдықтар) көмуге және ҚТҚ-ны алдын ала өңдеусіз және қайталама ресурстарды бөлусіз көмуге тыйым салу жөніндегі нормаларды орындау мақсатында қалдықтардың түрлерін бөлек сұрыптау жүзеге асырылуға тиіс.

      Орталық референдум комиссиясының (ОРК) деректеріне сәйкес, Қызылорда облысының 2023 жылы тұрмыстық қатты қалдықтардың жылдық түзілу көлемі - 88645 тоннаны құрайды. Жаңақорған ауданында қатты тұрмыстық қалдықтардың түзілу көлемі 16666,5 тонна, бұл Қызылорда облысында қатты тұрмыстық қалдықтардың түзілуінің жалпы көлемінің 18,88% құрайды.

1.1. Қалдықтарды басқарудың ағымдағы жағдайын бағалау

      Жаңақорған ауданының орталығы облыс орталығы — Қызылорда қаласынан 178 шақырым жерде орналасқан Жаңақорған кенті болып табылады. Жаңақорған ауданында 2 кент (Жаңақорған және Шалқия) және 24 ауылдық округ бар:

      1. Жаңақорған кенті (Жаңақорған ауданының орталығы);

      2. Мәшбек Нәлібаев ауылдық округі;

      3. Аққорған ауылдық округі;

      4. Ақүйік ауылдық округі;

      5. Байкенже ауылдық округі;

      6. Бесарық ауылдық округі;

      7. Екпінді ауылдық округі;

      8. Жайылма ауылдық округі;

      9. Жаңарық ауылдық округі;

      10. Кейден ауылдық округі;

      11. Келінтөбе ауылдық округі;

      12. Көктөбе ауылдық округі;

      13. Кандоз ауылдық округі;

      14. Қаратөбе ауылдық округі;

      15. Қожамберді ауылдық округі;

      16. Қожақент ауылдық округі;

      17. Қосуйенке ауылдық округі;

      18. Қыркенсе ауылдық округі;

      19. Қыраш ауылдық округі;

      20. Өзгент ауылдық округі;

      21. Сунақата ауылдық округі;

      22. Сүттіқұдық ауылдық округі;

      23. Талап ауылдық округі;

      24. Төменарық ауылдық округі;

      25. Шалқия кенті;

      26. Манап ауылдық округі.

      Жаңақорған ауданы бойынша 2 кент (Жаңақорған, Шалқия), 24 ауылдық округте - 81300 тұрғын орналасқан. Оның ішінде Жаңақорған кентінде 33680 тұрғын, 6271 тұрғын үй бар.

      Жаңақорған ауданында 144 әлеуметтік нысан орналасқан, оның ішінде:

      1) 73 білім беру объектісі (43 мектеп, 25 мемлекеттік балабақша, колледж, 3 өнер мектебі, тәрбие орталығы);

      2) 36 Денсаулық сақтау объектісі (аудандық аурухана, аудандық емхана, 17 дәрігерлік амбулатория, 7 медициналық пункт, 8 фельдшерлік-акушерлік пункт, 2 ауылдық аурухана);

      3) 30 мәдениет нысаны (3 мәдениет үйі, 24 ауылдық клуб, аудандық кітапхана, мұрағат, мұражай);

      4) 5 спорт нысаны (3 мамандандырылған балалар-жасөспірімдер мектебі, 2 спорт клубы).

      144 нысанның 97-сі қатты отынмен, 20-сы сұйық отынмен және 27-сі газ отынымен жылытылады.

      Жаңақорған ауданында 6-дан астам өнеркәсіптік кәсіпорын орналасқан:

      Қызылорда облысындағы Жаңақорған ауданының Хорасан кен орнының учаскелерінде уранды барлауды және өндіруді жүзеге асыратын "Қазатомөнеркәсіп "ҰАК" АҚ еншілес, тәуелді және өзге де ұйымдары.

      - "Қызылқұм"ЖШС;

      - "Хорасан-U" ЖШС;

      - "Байкен-U" ЖШС.

      Күкірт қышқылын шығаратын зауыт - "СКЗ-U" ЖШС;

      Шалқия полиметалл кендерінің кен орнын (мырыш және қорғасын) "ШалқияЦинк ЛТД" АҚ игеруде;

      Өнеркәсіптік масштабта өндірілген табиғи тастан қиыршық тас пен құрылыс тасы өндіріледі.

      Жаңақорған ауданында күріш, бақша дақылдарын өсіретін ауыл шаруашылығы кооперативтері орналасқан.

      Экологиялық кодекстің 338-бабына сәйкес өндіріс және тұтыну қалдықтары қауіпті және қауіпті емес болып бөлінеді.

      Қатты тұрмыстық қалдықтар қалдықтар жіктеуішіне сәйкес - 20 03 01 коды берілген.

      Жаңақорған кентінде ҚР заманауи экологиялық және санитарлық талаптарына сәйкес келмейтін полигон бар. Қалдықтарды орналастыру алаңдарының сүзгіге қарсы экраны жоқ, ауданның елді мекендерінде де полигондар бар.

      Ұлттық статистика бюросының статистикалық есептеріне сәйкес 2023 жылға Жаңақорған ауданының халық саны-81300 адамды құрайды. Тұрмыстық қатты қалдықтардың түзілу көлемі-16666,5 тоннаны құрайды, бұрын әзірленген білім беру нормасы жылына бір адамға шаққанда халықтың тыныс-тіршілігінен 205 кг құрайды. Жаңақорған кентінде шамамен көлемі 1м3-тен 8м3-ке дейінгі қалдықтарды уақытша сақтауға арналған жабық металл контейнерлер ішінара орнатылды. Қалдықтарды орталық полигондағы үшінші тарап ұйымдары жинайды, тасымалдайды және қолмен сұрыптайды.

      А және Б класындағы Денсаулық сақтау мекемелерінің қызметін қамтамасыз етуден шыққан қалдықтар тұрмыстық қалдықтарға теңестіріліп, елді мекендердің қоқыс үйінділеріне орналастырылады. В класындағы медициналық қалдықтар мамандандырылған кәсіпорынға жағуға беріледі.

      Білім беру объектілерінен, спорт мектептерінен шыққан қалдықтар тұрғындардан тұрмыстық қалдықтармен қатар елді мекендердің қоқыс үйінділеріне орналастыру үшін беріледі. 2023 жылдың 11 айында Жаңақорған ауданы бойынша 16100 тонна қатты тұрмыстық қалдықтар жинақталған, оның 2866 тоннасы немесе 17,8% - ы пластиктен, металдан жасалған бұйымдарды іріктеумен және қайталама ресурстарды қайта өңдеуге берумен бөлек жинақталған.

      Жаңақорған ауданында коммуналдық қалдықтарды жинау және жинақтау мынадай жолдармен жүзеге асырылады:

      Жаңақорған кентінің абаттандырылған көп қабатты үйлерінде қалдықтарды жинау ҚТҚ полигонға шығарылатын контейнерлік алаңдарда орналасқан контейнерлерде жүзеге асырылады.

      Жаңақорған кентінің басым бөлігі жеке сектордан тұрады, ҚТҚ - ны ішінара жинау контейнерлерде, сондай-ақ контейнерсіз әдіспен-қалдықтарды жинаудың белгіленген кестесіне сәйкес пакеттерде/қаптарда жүзеге асырылады.

      Ауданның қалған 25 ауылдық округінде қалдықтарды жинауды және шығаруды ұйымдастыру жүзеге асырылмайды. Ауылдық округтердің әкімдіктері қалдықтарды жинау және шығару үшін көлік беретін жергілікті ауыл кәсіпкерлерінің күшімен қалдықтарды шығаруды мезгіл-мезгіл ұйымдастырады.

      Бүгінгі таңда Жаңақорған ауданындағы контейнерлер саны: 240 (70 тор, 170 металл). Оның ішінде 140 контейнер Жаңақорған кентінде, қалғандары ауылдық округтерде орналасқан.

      Санитарлық тазалау бойынша қызмет көрсету кезінде тартылған техниканың есебі: 1 "Жаңақорған қызмет" ЖШС тракторы, 1 қоқыс тасушы, 1 ГАЗ-53 су бүрку үшін.

      Орталық полигонды ұстау - "Ком хоз Жаңақорған" ЖШС: 1 Пресс-аппарат, 1 Газель, 1 ГАЗ-53, 1 қоқыс таситын көлік, ГАЗ-53 су бүрку үшін. Қалдықтарды қолмен сұрыптаумен айналысатын "Мурзаев Н" ЖК: 1 пресс-аппарат тіркелді.

      Аудан орталығындағы кентті санитарлық тазалауға 2021 жылдан 2024 жылға дейін тартылған компаниялар:

      2021 жылы "Ремстройсервис-Қызылорда" ЖШС;

      2022 жылы "Жігер" ЖШС;

      2023 жылы "Ком Хоз Жаңақорған" ЖШС;

      2023 жылы Жаңақорған ауданы бойынша қатты тұрмыстық қалдықтарды басқару бағытында аудандық бюджеттен қаражат бөлінді:

      - 2 кент пен 24 ауылдық округті санитарлық тазалауды қамтамасыз етуге;

      - Ақүйік ауылдық округі, Жаңақорған және Шалқия кенттерінің полигондарына қоршаулар орнатуға;

      - ҚТҚ жинауға және сұрыптауға арналған 70 контейнер (бөлек жинауды енгізу);

      - Жаңақорған кентінде ҚТҚ жинауға арналған полигон құрылысының ЖСҚ және жер пайдалану актісін әзірлеуге;

      2024 жылы "Ком Хоз Жаңақорған" ЖШС аудан орталығын санитарлық тазалауды қамтамасыз етеді;

      Жаңақорған ауданында құрамында сынап бар шамдардың қалдықтары үшін құрамында сынап бар шамдарға арналған контейнерлер (бұдан әрі-РСО) көзделген) және Жаңақорған ауданы бойынша 100 дана бөлінді.

      Жаңақорған ауданының әкімдігінде ауданның РСО білім беру, жинау және қайта өңдеу көлемі бойынша деректер жоқ.

      Аудан орталығы кентінде РСО қалдықтарын жинауға және тасымалдауға арналған 100 контейнерді ұстауды өткен жылдары "Эко-Н сервис" ЖШС жүргізді.

      Жаңақорған ауданында ірі көлемді және құрылыс қалдықтарын кәдеге жарату келесідей жүргізілуде.

      Көп жағдайда ауылдық елді мекендердегі ірі және құрылыс қалдықтары ұзақ уақыт бойы аулаларда жиналады, қайта пайдаланылады немесе стихиялық полигондарға орналастырылады.

      Жаңақорған ауданында ірі көлемді және құрылыс қалдықтары бөлек жиналмайды, оларды жинауға және қайта өңдеу компаниясына арналған арнайы орындар жоқ.

      Барлық кенттер мен ауылдық округтерде ҚТҚ - ны орналастыру үшін жер учаскелері бөлінген-ұйымдастырылған қоқыс үйінділері негізінен қоршалмаған.

      2024 жылы Жаңақорған ауданы бойынша қатты тұрмыстық қалдықтарды басқару бағытында аудандық бюджеттен қаражат бөлінді:

      - 2 кент пен 24 ауылдық округті санитарлық тазалауды қамтамасыз етуге;

      - Томенарық ауылдық округінің қоқыс үйіндісіне қоршау орнату, ауданы 5 га, Томенарық ауылының 3900 тұрғыны бар;

      - Жайылма ауылдық округінің қоқыс үйіндісіне қоршау орнату, ауданы 5 га, Жайылма ауылының 1527 тұрғыны бар;

      - Аққорған ауылдық округінің қоқыс үйіндісіне қоршау орнату, ауданы 3 га, Аққорған ауылының 4712 тұрғыны бар;

      - Сунақата ауылдық округінің қоқыс үйіндісіне қоршау орнату ауданы 5 га, Сунақата ауылының 2416 тұрғыны бар;

      - Жаңарық ауылдық округінің полигонында қоршау орнату, ауданы 10га. Жаңаарық ауылының 1825 тұрғыны бар.

      - М. Нәлібаев ауылдық округінің қоқыс үйіндісіне қоршау орнату, ауданы 3 га, М. Нәлібаев атындағы ауыл - 1077 тұрғын.

      - Жаңақорған кентінде ҚТҚ жинауға арналған полигон құрылысының ЖСҚ сараптамасын аяқтау және жүргізу.

1.2. Қалдықтарды басқару жүйесі туралы жалпы мәліметтер

      Қалдықтарды басқару жүйесі Жаңақорған ауданы аумағындағы қоршаған ортаны басқару жүйесіндегі негізгі ақпараттық буын болып табылады және мынадай мақсаттарға ие:

      * ҚР Экологиялық кодексінің талаптарына сәйкес қалдықтардың қоршаған ортаға теріс әсерін азайту;

      * ҚР қолданыстағы нормативтік құжаттарына сәйкес қалдықтардың барлық түрлерін қалыптастыру, жою және залалсыздандыру процестерін жүйелеу.

      Қалдықтарды басқару тұжырымдамасы "3Rs" деп аталатын ұғымға негізделген - reduce (қысқарту), reuse (қайта пайдалану) және recycling (қайта өңдеу). Ең қолайлы, әрине, қалдықтардың пайда болуын толығымен болдырмау немесе оларды азайту, содан кейін иерархия бойынша қайта пайдалану, қайта өңдеу, қалдықтарды жою және жою.

      Иерархия қағидатын қолдану кезінде сақтық қағидаты мен орнықты даму қағидаты, техникалық мүмкіндіктер мен экономикалық орындылық, сондай-ақ қоршаған ортаға, адамдардың денсаулығына және елдің әлеуметтік-экономикалық дамуына әсер етудің жалпы деңгейі назарға алынуы тиіс.

      Қалдықтарды басқару деп қалдықтар пайда болған сәттен бастап түпкілікті жойылғанға дейін оларға қатысты жүзеге асырылатын операциялар түсініледі.

      Қалдықтарды басқару операцияларына мыналар жатады:

      1) қалдықтар пайда болған жерде олардың жинақталуы;

      2) Қалдықтарды жинау;

      3) қалдықтарды тасымалдау;

      4) Қалдықтарды қалпына келтіру;

      5) қалдықтарды жою;

      6) Осы тармақтың 1), 2), 4) және 5) тармақшаларында көзделген операцияларды жүзеге асыру процесінде орындалатын қосалқы операциялар;

      7) қалдықтарды жинау, тасымалдау, қалпына келтіру және (немесе) жою жөніндегі операцияларға мониторинг жүргізу;

      8) жойылған (жабық, пайдаланудан шығарылған) қалдықтарды жою объектілеріне қызмет көрсету жөніндегі қызмет.

      Бұл кезеңдер төменде толығырақ сипатталған.

Қалдықтардың пайда болу орнында жинақталуы

      Қалдықтардың жинақталуы деп қалдықтардың түзілуі немесе оларды түпкілікті қалпына келтіру немесе жою сәтіне дейін одан әрі басқару процесінде жүзеге асырылатын қалдықтарды арнайы белгіленген орындарда уақытша жинақтау түсініледі.

      Қалдықтарды орналастыру үшін Жаңақорған ауданының ауылдық округтерінің әкімдіктері уақытша жинақтау учаскелеріне жер бөлді. Жаңақорған ауданының тұрғындарының тыныс-тіршілігі және кәсіпорынды, өнеркәсіптік объектілерді пайдалану барысында пайда болған барлық қалдықтар "қауіпті" және "қауіпті емес" болып бөлінеді және олардың пайда болған жерінде уақытша арнайы контейнерлерде сақталады және арнайы бөлінген учаскелерге (ҚР экологиялық талаптарына сәйкес келмейтін) әкетіледі.

Қалдықтарды жинау

      Қалдықтарды жинау деп мұндай қалдықтарды одан әрі қалпына келтіруге немесе жоюға жіберу мақсатында мамандандырылған ұйымдардың жеке және заңды тұлғалардан қалдықтарды ұйымдасқан түрде қабылдау жөніндегі қызметі түсініледі.

      Қалдықтарды жинау операциялары қалдықтарды жинау процесінде сұрыптау және жинақтау бойынша көмекші операцияларды қамтуы мүмкін.

      Жинау арнайы контейнерлерде немесе қалдықтарға арналған басқа ыдыстарда жүргізілуі керек, әр контейнерде кәсіпорын қызметкерлері мен тұрғындар қалдықтарды араластырмауы және оларды бөлек жинамауы үшін өз таңбасы болады. Бұл қалдықтарды кәдеге жарату шығындарының азаюына әкеледі. Өйткені, Қалдықтарды кәдеге жарату құны әртүрлі, сәйкесінше қауіпті және қауіпті емес қалдықтарды араластырған кезде бүкіл көлемді кәдеге жарату құны қауіпті қалдықтардың бағасымен есептеледі.

      Қалдықтар "дымқыл" және "құрғақ" фракциялары бойынша "қалдықтарды бөлек жинауға қойылатын талаптарды бекіту туралы" ҚР ЭГТРМ м. а. 02.12.21 № 452 бұйрығына сәйкес бөлек жинақталуы тиіс, мұнда:

      - "құрғақ" (қағаз, картон, металл, пластик және шыны);

      - "дымқыл" (тамақ қалдықтары, органикалық заттар және басқалар).

      Қауіпті қалдықтар (флуоресцентті шамдар, аккумуляторлар, пайдаланылған майлар) бөлек жиналып, Мамандандырылған ұйымдарға қалпына келтіруге берілуі тиіс. Жаңақорған ауданында қалдықтарды жинау бойынша қазіргі жағдай көп нәрсені қалайды. Кент және ауылдық округ әкімдерімен қалдықтарды жинау кестесін келісу және жасау талап етіледі. ҚТҚ жинау кестесіне сәйкес арнайы техника мен көліктің қажетті санын анықтаңыз. ҚТҚ шығару кестесін сақтау бойынша бақылау жүргізу, халықпен тығыз жұмыс істеу. Түгендеу нөмірлері бар контейнерлерді орнатыңыз және олардың күйін бақылаңыз.

Қалдықтарды тасымалдау

      Қалдықтарды тасымалдау деп қалдықтарды жинау, сұрыптау, өңдеу, қалпына келтіру және (немесе) жою процесінде олардың пайда болу, жинақталу орындары арасында мамандандырылған көлік құралдарының көмегімен олардың орнын ауыстыруға байланысты қызмет түсініледі. Қалдықтарды тасымалдау ҚР ЭК талаптарын сақтай отырып жүзеге асырылады.

      Қалдықтарды тиісті объектілерге тасымалдау "Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің м. а. 2015 жылғы 17 сәуірдегі № 460 бұйрығымен бекітілген Автомобиль көлігімен қауіпті жүктерді тасымалдау қағидаларын және Қазақстан Республикасының аумағында автокөлік құралдарымен тасымалдауға рұқсат етілетін қауіпті жүктердің тізбесін бекіту туралы" сәйкес мамандандырылған көлікпен жүргізіледі. ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 15.10.2020 ж.

      Жаңақорған аудан орталығы мен ауданның елді мекендерінің аумағында қалдықтарды жинау орнынан қолданыстағы қоқыс үйінділеріне дейін шығару жүргізіледі, қайталама ресурстар (картон, пластик) болып табылатын Қалдықтарды қабылдау пункттері жоқ. Автокөлік паркін ұлғайту қажет.

Қалдықтарды қалпына келтіру

      Қалдықтарды қалпына келтіру деп қалдықтардың көлемін қысқартуға бағытталған кез келген операция танылады, оның басты мақсаты қалдықтарды белгілі бір өндірістік объектіде жүзеге асырылатын осындай функцияны орындау үшін осы қалдықтарды дайындау жөніндегі қосалқы операцияларды қоса алғанда, аталған функцияны орындау үшін пайдаланылатын басқа материалдарды алмастыру мақсатында қандай да бір пайдалы функцияны орындау үшін пайдалану болып табылады немесе экономиканың белгілі бір секторында.

      Қалдықтарды қайта пайдалану жөніндегі операцияларға мыналар жатады:

      - қалдықтарды қайта пайдалануға дайындау;

      - қалдықтарды қайта өңдеу;

      - Қалдықтарды кәдеге жарату.

      Жаңақорған аудан орталығы мен ауданның елді мекендерінің аумағында қалдықтарды қалпына келтіру бойынша операциялар жүргізілмейді.

      Жаңақорған ауданында Жаңақорған ауданының барлық ҚТҚ қалдықтарын толық қайта өңдеуді және кәдеге жаратуды қамтамасыз ете алатын қажетті толыққанды ҚТҚ полигондарының саны (халықтың өсуін және ҚТҚ тасымалдау жеңдерін ескере отырып) бойынша есептеулер талап етіледі.

Қалдықтарды жою

      Қалдықтарды көмуге немесе жоюға дайындау жөніндегі қосалқы операцияларды (оның ішінде оларды сұрыптау, өңдеу, залалсыздандыру жөніндегі) қоса алғанда, қалдықтарды көму немесе жою жөніндегі қалпына келтірілмейтін кез келген операция қалдықтарды жою деп танылады.

      Жаңақорған аудан орталығы мен ауданның елді мекендерінің аумағында қалдықтарды полигондарға орналастыра отырып, оларды жою бойынша операциялар жүргізілуде. ҚТҚ толық функционалды полигондарының Энн санын енгізе отырып, мәселе автоматты түрде жойылады.

Операцияларды жүзеге асыру процесінде орындалатын қосалқы операциялар

      Көмекші операцияларға қалдықтарды сұрыптау және өңдеу жатады.

      Қалдықтарды сұрыптау деп қалдықтарды олардың түрлері және (немесе) фракциялары бойынша бөлу не қалдықтарды олардың құрамдас бөліктері бойынша бөлшектеу жөніндегі, қалдықтарды жинағанға дейін, жинау процесінде және (немесе) қалдықтарды қалпына келтіру немесе жою жөніндегі операцияларға ұшырайтын объектілерде жеке немесе жинақтау кезінде жүзеге асырылатын операциялар түсініледі.

      Қалдықтарды өңдеу деп қалдықтарды одан әрі басқаруды жеңілдету мақсатында қалдықтардың сипаттамаларын өзгертетін физикалық, термиялық, химиялық немесе биологиялық әсерлерге ұшырайтын және қалдықтар жиналғанға дейін оларды жинау процесінде және (немесе) қалдықтар қалпына келтіру немесе жою жөніндегі операцияларға ұшырайтын объектілерде жеке немесе жинақтау кезінде жүзеге асырылатын операциялар түсініледі.

      Жаңақорған кентінің полигонында пластик ыдыстарды бөлу және кейіннен аудан шегінен тыс әкете отырып, қайта өңдеуге беру арқылы бумаларға басу жүзеге асырылады.

Қалдықтарды сұрыптау, қайта өңдеу

      Сұрыптаусыз қатты тұрмыстық қалдықтар көму үшін полигондарға шығарылады. Қатты тұрмыстық қалдықтар жер бөлу шекараларында орналасқан, бөлу актілері қосымшада келтірілген.

      Жаңақорған кентінің полигонында металл қалдықтарын, төмен қысымды полиэтиленнен жасалған пластикалық ыдыстарды қолмен іріктеу жүзеге асырылады. Пластикалық қалдықтар бумаларға басылады және қайталама ресурстар түрінде пайдалануға беріледі. Мұнда картоннан жасалған контейнер, қағаз таңдалады.

      2024-2028 жылдары Жаңақорған ауданында ҚТҚ полигондарына қойылатын барлық талаптарды орындай отырып, сұрыптау желілері бар полигондар салу жоспарлануда.

1.2.1. Қалдықтардың сандық және сапалық көрсеткіштері

      ҚТҚ морфологиялық құрамы

      Адам өмірінде қалдықтардың көп мөлшері пайда болады. Құрамы бойынша бұл қалдықтар әр түрлі: тамақ қалдықтары, күнделікті өмірде қолданылатын және тұтынушылық қасиеттерін жоғалтқан заттар. Осыған байланысты қалдықтарды жинау, сұрыптау ерекшеліктерін, дайындау және қайта өңдеу схемасын алдын-ала анықтайтын халық қалдықтарының морфологиялық құрамын анықтау қажет.

      Жаңақорған ауданында ҚТҚ морфологиялық құрамын зерттеу жүргізілген жоқ.

      2020 жылы "Халықаралық жасыл технологиялар және инвестициялық жобалар орталығы" КЕАҚ тұрмыстық қалдықтармен жұмыс істеудің оңтайлы жүйесін анықтау жөніндегі зерттеуге сәйкес, ҚР ірі қалаларында ҚТҚ морфологиялық құрамының орташа көрсеткіштері келесідей:

      - тамақ қалдықтары-37,2 %

      - пластик-16,2%

      - макулатура -11,1 %

      - шыны-8,9%

      - тоқыма – 2,5%

      - қара және түсті металдар – 1,8%

      - компоненттерді алып тастағаннан кейін коммуналдық қалдықтардың қалдықтары (ұсақ құрылыс қоқыстары, тастар, көше сметалары және т.б.) – 18,2%.

      Осы зерттеуге сәйкес, көпқабатты үйлердің саны жеке секторға қарағанда әлдеқайда жоғары қалаларда коммуналдық қалдықтардың құрамындағы негізгі фракция биологиялық ыдырайтын (тамақ) қалдықтары болып табылады.

      Осы зерттеулерге сүйене отырып, ауылдық жерлердегі қалдықтардың морфологиялық құрамы қалалық жерлерден ерекшеленеді. Ауылдық жерлердегі қалдықтардың тағамдық органикалық бөлігі Үй жануарларына арналған жем болып табылады, сонымен қатар тыңайтқыш ретінде қолданылады; қағаз бен картон қалдықтары, ағаш және басқа материалдар қосымша отын ретінде жағылады.

      Осыған байланысты жақын арада Жаңақорған ауданының ҚТҚ морфологиялық құрамына зерттеу жүргізу ұсынылады.

1.2.1-кесте қалдықтардың саны (нормаланатын), құрамы, жіктелуі туралы мәліметтер

Қалдықтар
классифи
кациясы

Аг
ре
гат
ты
кү
йі

Хим
ия
лық
құра
мы

Түзілу
көлемі,
тонна
жылына

Ж
и
н
а
қ
т
а
у
т
ә
с
і
л
і

Уақ
ыт
ша
сақт
ау
ор
ны

Сақ
тау
мер
зімі

Ескер
тпе

Клас
си
фика
тор
бойы
нша
код

Класси
фикатор бойы
нша қалдық
тың атауы

Қал
дық
тың
әс-жүзіндегі
атауы

20
24

20
25

20
26

20
27

20
28

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

8

12

10


Қауіпті емес қалдвқтар

 
20 03 01

Комму
налды
қалдық
тар

Тұр
мыс
иық
қатты қал
дық
тар

Қат
ты

Амо
рфная
стекло
фаза:
SiO2, Al2O3,
Na2O,
K2O-16,21 %,
MgСO3-4,83 %,
P2O5-0,3 %,
СаСО3-27,14 %
, TiO2-0,75 %,
MnO-0,07 %,
Fe2SO4
- 0,66 %
Органика
-48,41 %

168
58,2

170
52

1724
8,1

17
446

17
647

Уақыт
ша
сақтау

8 м3
көлемін
дегі
метал
дық
контей
терлер

Металл
контейнер
лерде
қысқы
кезеңде
үш тәулік
тен
артық
емес,
ал
жазғы
уақытта бір
күннен
артық
емес

Жинал
ғаннан
кейін
қоқыс
таситын
көліктер
полигондарға
жіберіледі

1.3. Қалдықтарды басқару жөніндегі іс-шараларды талдау

Құрамында сынап бар шамдардың қалдықтары

      Жаңақорған аудан орталығында құрамында сынап бар қалдықтарды жинауға арналған арнайы контейнер орнатылды. Бірақ көптеген тұрғындар МСО қаупін білмей, оларды аулаларда жинайды және жалпы ағынмен қоршаған ортаға зиян келтіріп, полигондарға жібереді.

      Жаңақорған ауданы әкімдігінде аудан халқының білім беру көлемі, МСО жинау және қайта өңдеу бойынша деректер жоқ.

      Құрамында сынап бар қалдықтардың зияны туралы халықпен ауқымды ақпараттық жұмыс қажет.

Электр және электрондық жабдықтардың қалдықтары

      Жаңақорған ауданында жеке тұлғаларда пайда болатын электр және электрондық жабдықтардың (бұдан әрі - ЭЭЖ) қалдықтарын басқару жүйесі жоқ.

      Жеке секторда жеке тұлғаларда пайда болған ЭЭЖ жинақталады немесе қалдықтарды уақытша сақтау орындарына шығарылады. Абаттандырылған үйлерден жалпы контейнерлік алаңға шығарылады. Ауданда ЭЭО қабылдау-өңдеу кәсіпорындары жоқ болғандықтан.

      ҚР ЭК 365-бабына сәйкес коммуналдық қалдықтардың қауіпті құрамдас бөліктері (ЭЭО, құрамында сынабы бар қалдықтар, батареялар, аккумуляторлар және басқа да қауіпті компоненттер) бөлек жиналып, мамандандырылған кәсіпорындарға қалпына келтіруге берілуге тиіс екені анықталды.

      Жаңақорған ауданы әкімдігінде ауданда ЭЭО жинау және кәдеге жарату көлемі бойынша деректер жоқ.

Ірі және құрылыс қалдықтары

      Ауылдық елді мекендердің ерекшелігі-үлкен көлемді және құрылыс қалдықтары ұзақ уақыт бойы аулаларда жиналады, қайта пайдаланылады немесе стихиялық полигондарға орналастырылады.

      Жаңақорған ауданының аумағында ірі көлемді және құрылыс қалдықтары бөлек жиналмайды, оларды жинауға арналған арнайы орындар жоқ.

      Экологиялық заңнамаға сәйкес жылжымайтын мүлік объектілерін салуды немесе жөндеуді жүзеге асыратын жеке тұлғалар құрылыс қалдықтарын ЖАО ұйымдастырған арнайы орындарға өз бетінше әкетуге тиіс.

      ҚР ЭК сәйкес рұқсат етілмеген қоқыс үйінділерінің түзілуін қысқарту мақсатында ЖАО Құрылыс және ірі габаритті қалдықтарды жинайтын арнайы орындарды ұйымдастырып, тасымалдау, бөлшектеу жөніндегі мамандандырылған компанияны айқындауы тиіс.

Тамақ қалдықтары

      Іс жүзінде ауылдық жерлерде тамақ қалдықтарының едәуір бөлігі жануарларға беріледі. Сонымен қатар, көше сметалары, бақша қалдықтары, ағаш және басқа материалдар жылыту мақсатында жағылады.

      Жаңақорған ауданында осы түрлермен жұмыс істеу әдістері бірдей: тамақ қалдықтары мал азығы ретінде пайдаланылады, бақша қалдықтары өртеу процесіне ұшырайды.

      Жаңақорған ауданының абаттандырылған секторында (көпқабатты құрылыстың 20 үйі) тамақ қалдықтарын бөлек жинау көзделмеген. Аралас түрдегі тамақ қалдықтары ҚТҚ контейнерлерінде жиналады.

      Білім беру мекемелері, балабақшалар, медициналық мекемелер және басқа ұйымдар тамақ қалдықтарын Жеке тұлғаларға мал азығына береді. Органикалық қалдықтардың бір бөлігі ҚТҚ контейнерлеріне жіберіледі және аралас түрде қалдықтарды уақытша көму орындарына (елді мекендердің үйінділеріне) әкетіледі.

      ПУО органикалық қалдықтарды биокомпосттауға берілетін тұрмыстық қалдықтармен бөлек жинауды ұсынады.

      Қалдықтарды сақтау шарттарын тексеру тоқсанына кемінде бір рет жүргізілуі керек.

      Қалдықтарды пайдалану кезінде қауіпсіздік, қалдықтарды жинақтау және сақтау қағидаларының, экологиялық қауіпсіздік қағидаларының және түзілетін қалдықтарды сақтау қағидаларының сақталуына тұрақты бақылауды жүзеге асыру кезінде, сондай-ақ оларды уақытша сақтау алаңдарының жай-күйін, аумақтан уақтылы әкетуді бақылау кезінде коммуналдық қалдықтардың қоршаған ортаға әсері рұқсат етілген шектерде болады.

1.4. Соңғы 3 жылдағы қалдықтардың пайда болу динамикасы

      2028 жылға дейін коммуналдық қалдықтардың пайда болу көлемінің болжамы халықтың өсу болжамын ескере отырып жүргізілді. Жаңақорған ауданының тұрғындары санының өсуін болжау үшін Ұлттық статистика бюросының деректері пайдаланылды. Табиғи өсім аудан бойынша халық саны 1.15% құрайды, бұл соңғы 3 жылдағы деректерге сүйене отырып, жылына орта есеппен 1000 адамды құрайды.

      5-кестеде халық санының өсуін ескере отырып, қалдықтардың пайда болу болжамы келтірілген.

  5-кесте.

Жаңақорған ауданының дамуын ескере отырып, 5 жылға коммуналдық қалдықтардың пайда болу болжамы

Атауы

Халықтың нақты саны / ҚТҚ-ның қалыптасуы

Халықтың жоспарланған саны / ҚТҚ қалыптасуы

Год

2021

2022

2023

2024

2025

2026

2027

2028

Халық саны, адам.

79535

80538

81300

82235

83181

84137

85104

86083

ҚТҚ түзілуі, тонн

16305

16510

16666,5

16858,2

17052

17248,1

17446

17647

      Қызылорда облысы Жаңақорған ауданының пайда болған коммуналдық қалдықтарының санын есептеу халықтың өсу болжамын ескере отырып, аудан халқының саны негізінде жүргізілді. Жаңақорған ауданының тұрғындары санының өсуін болжау үшін Ұлттық статистика бюросының деректері пайдаланылды.

      ҚТҚ (коммуналдық қалдықтар), коды 20 03 01.

      Қатты тұрмыстық қалдықтардың түзілуін есептеу ҚР ҚОҚ министрінің 2008 жылғы 18 сәуірдегі №100-п "өндіріс және тұтыну қалдықтарын шекті орналастыру нормативтерінің жобаларын әзірлеу әдістемесі"бұйрығына 16-қосымшаға сәйкес жүргізілді.

      2023 жылға Қызылорда облысы Жаңақорған ауданының халық саны-81300 адамды құрады. Халық өсімінің пайызын ескере отырып, халық саны 2024 жылға – 82235 адамды; 2025 жылға – 83181 адамды; 2026 жылға – 84137 адамды; 2027 жылға – 85104 адамды; 2028 жылға – 86083 адамды құрайтын болады.

      1 тұрғынға коммуналдық қалдықтардың түзілу нормасы-жылына 0,82 м3 және қалдықтардың тығыздығы-0,25 т/м3; жылына 205 кг.

      Қызылорда облысы Жаңақорған ауданының коммуналдық қалдықтарының түзілу көлемі 2024 жылға – жылына 16858,2 тоннаны құрайды;

      2025 жыл – жылына 17052,0 тоннаны құрайды;

      2026 жыл – жылына 17248,1 тоннаны құрайды;

      2027 жыл – жылына 17446,0 тоннаны құрайды;

      2028 жыл – жылына 17647,0 тоннаны құрайды.

      Қалдықтарды контейнерлерде 0 анис және одан төмен температурада сақтау мерзіміне үш тәуліктен артық емес, оң температурада - бір тәуліктен артық емес рұқсат етіледі.

      Есептеулер бойынша коммуналдық қалдықтардың көлемі жыл сайын өсетінін көруге болады. Жаңақорған ауданында бір тұрғынға шаққанда қалдықтардың пайда болу нормасы 2028 жылға қарай жылына 205 кг болған кезде қалдықтардың пайда болу көлемі 2023 жылмен салыстырғанда 980 тоннаға өседі.

     


      1 –сурет-Жаңақорған ауданының дамуын ескере отырып, коммуналдық қалдықтардың пайда болуының 2024-2028 жылдарға арналған болжамы.

      Жаңақорған ауданының халық санының өсуіне байланысты ҚТҚ 2022 жылы Жаңақорған аудан орталығы үшін, сондай-ақ Жаңақорған ауданының елді мекендері үшін ҚТҚ полигонын салу жөніндегі жобаны әзірлеу туралы шешім қабылданды, техникалық-экономикалық көрсеткіштерді әзірлеу туралы шешім қабылданды, тізім бағдарламаның 3-қосымшасында берілген.

2. МАҚСАТТАР, МІНДЕТТЕР ЖӘНЕ НЫСАНАЛЫ КӨРСЕТКІШТЕР

2.1. Бағдарламаның мақсаттары мен міндеттері

      Бағдарламаның мақсаты экологиялық заңнаманың талаптарына сәйкес Қызылорда облысының Жаңақорған ауданында коммуналдық қалдықтарды басқарудың тиімді жүйесін ұйымдастыру болып табылады

      Бағдарламаның міндеттері-Жоспарлы кезең шеңберінде қол жеткізуге болатын жұмыс көлемін болжай отырып, қойылған мақсатқа қол жеткізу жолдарын неғұрлым тиімді және экономикалық негізделген әдістермен айқындау.

      Төмендегілерден тұратын ауданда ҚТҚ қайта өңдеу мен кәдеге жаратудың толық, толыққанды схемасын бекіту және орындау:

      1. Барлық ауылдық округтерде және Жаңақорған кентінде қалдықтардың түрі бойынша контейнерлер орнатылсын және таңбалансын. Әкімдерді тарта отырып, әрбір контейнердің мақсатты пайдаланылуы мен сақталуына жауапты адамдар тағайындалсын, олар тұрғындармен контейнерлерді таңбалау және дұрыс қолдану бойынша қалдықтарды жинау бойынша түсіндіру жұмыстарын жүргізуі тиіс.

      2. Полигондарға ҚТҚ жинау және уақтылы, үздіксіз әкету үшін арнайы техника мен автокөліктің қажетті мөлшерімен қамтамасыз етілсін.

      3. Халықтың өсуін және ҚТҚ тасымалдауын ескере отырып, экологиялық талаптарға сәйкес келетін полигондар санын негіздеу үшін есептеулер жүргізу.

      4. Елді мекендердің бұталы орналасуын ескере отырып, учаскелерді полигондарға бөлу.

      5. Жаңақорған ауданының қатты тұрмыстық қалдықтарының морфологиялық құрамын анықтау бойынша жұмыстар жүргізу.

      6. Морфологиялық құрамға сәйкес технологиялық жабдықты орната отырып, барлық санитарлық және экологиялық талаптарға сәйкес келетін бұталы полигондарды жобалау және салу.

      7. Жойылатын полигондарды рекультивациялауды көздеу.

      8. Полигондардағы қалдықтарды сұрыптағаннан кейін қайталама шикізатты қайта өңдеу үшін инвесторларды іздеу бойынша жұмыс жасаңыз.

      9. Қалдықтарды басқару бағдарламасын іске асыру жаңа жұмыс орындарын құруға мүмкіндік береді, бұл аудандағы жұмыссыздық пайызын азайтады.

      Халықтың қатты тұрмыстық қалдықтарды жинаудың, кәдеге жаратудың және өңдеудің ұтымды жүйесі, оның ішінде бөлек жинау туралы хабардарлығын арттыру бөлімшенің тиімділігін арттыруға және қайталама ресурстарды пайдалануға мүмкіндік береді. Кәсіпкерлік субъектілері үшін қалдықтарды басқару бойынша қажетті инфрақұрылымның құрылуы мен жұмыс істеуін мемлекеттік органдар тарапынан бақылау және қолдау. Коммуналдық қалдықтарды бөлек жинауды енгізу. Коммуналдық қалдықтарды қайта өңдеу және кәдеге жарату жүйесін дамыту. Коммуналдық қалдықтарды қауіпсіз көмуді қамтамасыз ету. Қалдықтарды басқару жүйесінің іске қосылуымен жаңа жұмыс орындары пайда болады, бұл аудандағы жұмыссыздық пайызын азайтады.

      Бағдарламаның көрсеткіштері-белгілі бір кезеңдерде жоспарланған жұмыстардың қоршаған ортаға теріс әсерін азайтуға бағытталған шаралар кешенін іске асырудың күтілетін нәтижелерін айқындайтын сандық және (немесе) сапалық мәндер.

      Көрсеткіштер бақыланатын және тексерілетін болуы, Бағдарламаны іске асыру кезеңдері бойынша айқындалуы тиіс.

      Кәсіпорындағы қалдықтарды басқару бағдарламасының негізгі көрсеткіштері:

      1) Бағдарламаны іске асыру бойынша жоспарланған іс-шараларды енгізу нәтижесінде экономикалық және экологиялық тиімділік.

      2) пайдаланылған (кәдеге жаратылған) қалдықтардың саны.

      3) қалдықтардың пайда болуының нормативтік бекітілген көлеміне сәйкес кәсіпорын аумағынан шығарылған (әкетілген) қалдықтардың саны.

Қажетті ресурстар және оларды қаржыландыру көздері

      Қалдықтарды жинау: жинау және жинақтау шарттары ыдыстың агрегаттық жай-күйі мен сенімділігін ескере отырып, қалдықтардың қауіптілік деңгейімен, буып-түю тәсілімен анықталады. Жұмыс учаскесінің алаңдарында қалдықтарды жинау және уақытша сақтау экологиялық және санитарлық-эпидемиологиялық талаптарға сәйкес келуі тиіс.

      ҚР Экологиялық Кодексіне, Қазақстан Республикасында қабылданған нормативтік құқықтық актілерге сәйкес өндіріс пен тұтынудың барлық қалдықтары олардың қоршаған ортаға әсерін ескере отырып жиналуға, сақтауға, тасымалдауға, залалсыздандыруға және көмуге тиіс.

      Сәйкестендіру: қалдықтар бөлек контейнерлерге (контейнерлерге) жиналады.

      Тасымалдау: барлық қалдықтар тек арнайы көлік арқылы шығарылады. Кәсіпорынның жүргізушісі мен жүкпен бірге жүретін персоналынан басқа адамдардың болуына жол берілмейді.

      Тиеу-түсіру жұмыстарын жүргізу кезінде жүктің сақталуы мен қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі нормативтік-техникалық құжаттардың талаптары орындалуы тиіс. Көлік құралдарына қауіпті қалдықтардың тиеу-түсіру операцияларын бақылауды жүкпен бірге жүретін жүк жөнелтушінің (жүк алушының) өкілі жүргізуге тиіс.

      Тиеу жұмыстары. Тиеу жұмыстарын тек осы жұмыстарға арналған алаңдарда жүргізуге жол беріледі.

      Тиеу жұмыстарын жүргізу орындары арнайы жабдықталуы және болуы тиіс:

      - автокөлік құралдарының қауіпсіз кіреберісі;

      - егер жұмыстар тәуліктің қараңғы уақытында жүргізілсе, тиеу орнының тиісті көрсеткіштік белгілері және тиісті жарықтандыру.

      Жұмыстың бұл түріне тиеу жұмыстарын жүргізуге үйретілген қауіпсіздік техникасының талаптарына сәйкес жұмысшы персонал жіберілуі тиіс.

Қауіпті қалдықтарды тасымалдау.

      Қазақстан Республикасы Экологиялық кодексінің 345-бабына сәйкес "қауіпті қалдықтарды тасымалдау кезіндегі экологиялық талаптар" - қауіпті қалдықтарды тасымалдауға мынадай жағдайларда жол беріледі:

      - тасымалдау мақсаттары үшін қауіпті қалдықтарды тиісті қаптаманың және таңбалаудың болуы;

      - арнайы жабдықталған және арнайы белгілермен жабдықталған көлік құралдарының болуы;

      - тасымалданатын қауіпті қалдықтардың санын, оларды тасымалдаудың мақсаты мен тағайындалған орнын көрсете отырып, қауіпті қалдықтарды тасымалдау және беру үшін қауіпті қалдықтар паспортының және құжаттамасының болуы;

      -қауіпті қалдықтарды тасымалдау кезінде, сондай-ақ тиеу-түсіру жұмыстарын орындау кезінде қауіпсіздік талаптарын сақтау.

      Көлік құралдарында қалдықтарды тасымалдау тәртібі, тиеу-түсіру жұмыстарын орындауға қойылатын талаптар және экологиялық және санитариялық-эпидемиологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету жөніндегі басқа да талаптар Көлік және коммуникация саласындағы уәкілетті мемлекеттік орган бекітетін және қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті органмен және халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органмен келісілген нормалар мен қағидаларда айқындалады.

      Қалдықтарды көлік құралына тиеген және оларды тасымалдауды жүзеге асыратын жеке немесе заңды тұлға қабылдаған сәттен бастап және оларды белгіленген жерде көлік құралынан түсіргенге дейін олармен қауіпсіз жұмыс істегені үшін көлік ұйымы немесе осы көлік құралы тиесілі адамдар жауапты болады. Қалдықтарды тасымалдау кезінде қалдықтарды тиеу және тасымалдау үшін пайдаланылатын көлік құралдары мен механизмдердің техникалық жай-күйін бақылауды жүзеге асыру қажет. Механизмдер мен машиналарды реттеу жұмыстың осы түрі үшін қауіпсіздік техникасы жөніндегі нұсқаулықтың талаптарына сәйкес жүзеге асырылуы тиіс. Техникалық ақаулы Машиналарды жұмысқа жіберуге болмайды. Сондай - ақ, көлікке, тиеу-түсіру машиналары мен механизмдеріне қызмет көрсетуге рұқсаты жоқ адамдар жұмысқа жіберілмейді. Құрамында сынап бар қалдықтарды тасымалдау арнайы заттарды тарту қажет. қауіпті қалдықтарды тасымалдауға арналған автокөліктер.

2.2. Қойылған мақсаттар мен міндеттерге қол жеткізу жолдары

      Қойылған мақсатқа жету жолдары бойынша негізгі бағыттар қойылған міндеттерді шешуді, сондай-ақ белгіленген нысаналы көрсеткіштерге толық көлемде және белгілі бір мерзімде қол жеткізуді қамтамасыз ететін шаралар жүйесін қамтиды.

2.2.1. Қалдықтарды басқару жүйесін жетілдіру бойынша ұсыныстар

      Іс-шаралар нәтижелерін мониторингілеу және бағалау қалдықтарды басқару бағдарламасының кезеңдерін әзірлеуді және іске асыруды үздіксіз сүйемелдеуге тиіс. Іс-шаралар 2024-2028 жылдарға арналған перспективалық даму жоспарына сәйкес қалдықтарды басқару бағдарламасына қабылданды.

      Қалдықтарды басқару жүйесін енгізу бойынша ұсыныстар:

      - ҚР Экологиялық кодексінің 320-бабына сәйкес қалдықтарды уақытша жинауды жүргізу және нормативтен асатын мерзімде сақтауға жол бермеу.

      - Алаңдарды бірыңғай үлгідегі контейнерлермен жабдықтау және оларды сұрыпталған қалдықтардың түрлері бойынша таңбалауды жүргізу.

      - Белгілі бір кезеңділікпен персоналды қалдықтарды жинау және уақытша сақтау ережелері бойынша оқытуды жүргізу.

      - Мердігер ұйымдардың қалдықтарды уақтылы шығаруын жүзеге асыру, сондай-ақ қалдықтарды шығару жөніндегі мамандандырылған ұйымдармен қажетті шарттарды алдын ала жасасу.

2.2.2. Қалдықтарды орналастыру көлемін қысқарту жөніндегі ниеттер

      Төменде әзірленген және ұсынылған ЖБББ іске асыру жөніндегі іс-шаралар жоспары сапалық және сандық көрсеткіштерді, орындалу мерзімдерін және болжамды шығыстарды ескереді. Бұл іс-шара айтарлықтай экологиялық әсер береді, өйткені ол коммуналдық қалдықтардың саны мен сапасы бойынша негізгі қалдықтарды орналастыру көлемін азайтады, осылайша қоршаған ортаға техногендік жүктемені азайтады.

      Сұрыптау желілері бар полигондардың қажетті санын кезең-кезеңімен енгізе отырып, қайта өңдеуге жататын қалдықтардың пайызы өседі. Көмілетін қалдықтар қоршаған ортаға теріс әсерді азайтады.

      Адам денсаулығына және қоршаған ортаға әсер ету дәрежесі бойынша сұрыптауға түсетін қатты тұрмыстық қалдықтар қауіптіліктің V класына жатады-тұрғындардан тұрмыстық қалдықтарды сақтау орындарынан жеткізілетін қауіпті емес қалдықтар.

      Жаңақорған ауданы әкімдігінің қаулысына сәйкес экологиялық талаптарға сәйкес келетін және қалдықтарды орналастыру көлемін қысқартуға арналған қалдықтарды басқару бағдарламасын іске асыруды қамтамасыз ететін Жаңақорған аудан орталығының ҚТҚ полигонын салу үшін жер бөлу орындалды (4-қосымшадағы мемлекеттік жер бөлу актісі). Полигондағы жұмыстарды ұйымдастырудың мысалы полигонды пайдаланудың технологиялық схемасымен анықталады.

ҚТҚ жинаудың, тасымалдаудың, кәдеге жаратудың технологиялық схемасы

     


     


      Қалдықтарды қайта өңдеудің технологиялық процесі қоқыс сұрыптау кешенінің алаңына тұрмыстық қалдықтарды әкелуден басталады. Қатты тұрмыстық қалдықтар (ҚТҚ) МСК-ға арнайы автокөлікпен (қоқыс таситын көліктермен) жеткізіледі, онда бастапқыда радиациялық фонды өлшеу және өлшеу жүргізіледі. Осыдан кейін ғана көлікке ҚТҚ түсіру алаңына рұқсат етіледі.

      Қоқыс тасушы бақылау-өткізу пунктіне келеді, онда оны қоқыс сұрыптау кешенінің аумағына өткізу мәніне көзбен шолып және құжаттамалық бақылау жүргізіледі және Таразы және радиациялық бақылау пунктіне барады.

      Рұқсат етілген нормалардан асып кетуге радиациялық бақылауды оператор БӨП-те радиациялық бақылаудың стационарлық жүйесін пайдалана отырып, қалдықтардың радиациялық фонының деңгейін өлшеу арқылы жүзеге асырады. Стационарлық радиациялық бақылау жүйесі детекторлары мен электроника блоктары мен басқару пульті бар тіректерден тұрады. Егер ТКО радиациялық фонының деңгейі рұқсат етілген мәндерден асып кетсе, қоқыс тасушы арнайы қызметтердің қызметкерлерін және қоқыс тасығышты аумақтан эвакуациялауды күтетін алаңға жіберіледі. Егер ҚТҚ радиациялық фонының деңгейі рұқсат етілген мәннен аспаса, автомобильдердің салмақ кешеніне кіруі жүзеге асырылады.

      Салмақ платформасы-бұл көтергіш платформа, ол эстакада түріндегі металл жақтауға орнатылады және пандустармен жабдықталған. Автомобиль ЭВС-а таразылары автомобиль көлігінің статикалық режимінде өлшеуге, өлшеу нәтижелерін сандық өлшеу құралының индикаторына шығаруға және оларды ДК-ге беруге арналған.

      Автокөлік көрнекі құжаттық бақылаудан кейін жүк өлшеу құрылғысының аумағынан шығып, ҚТҚ қоқыс сұрыптау кешенінің шатырының астында орналасқан түсіру аймағына ҚТҚ тасымалдайды.

      ҚТҚ түсіру шұңқырды жабу парақтарының жанындағы алаңда қабылдау тізбекті конвейерінің жанында жүзеге асырылады. ҚТҚ конвейерге берер алдында ірі көлемді бұйымдарды іріктеу жүргізіледі (мысалы: дивандардың, тоңазытқыштардың бөліктері және т.б.), олар конвейердің жұмысын немесе ҚТҚ өңдеу желісінің одан әрі учаскелерін тежеуі мүмкін, бұл бүкіл қоқыс сұрыптау кешенінің уақытша тоқтауына әкелуі мүмкін.

Қоқыс өңдеу кешенінің (МСК) технологиялық процесі

      Ірі габаритті Материалдардың жалпы массасынан іріктелгеннен кейін тұрмыстық қалдықтар материалды одан әрі шағын фракцияларды бөлу үшін сепараторға беру үшін шұңқырға орнатылған жүк көтергіш тізбекті конвейерге фронтальды тиегішпен тиеледі.

      ҚТҚ тасымалдағышынан айналмалы сепараторға беріледі-платформада орнатылған барабан түріндегі экран. Экранда полиэтилен пакеттердің жарылуы жүргізіледі және бүйір қабырғасы арқылы ұсақ органикалық қоқыстардың бөлінуі жүргізіледі, ол қайта тиеу конвейеріне түседі және одан әрі қайта тиеу конвейері арқылы тиісті бункерге қарай шетке бұрылады.

      Бөлінген ұсақ фракциялар (скрининг) ұсақтау үшін екі роликті ұсақтағышқа немесе көлденең пресске түседі.

      Қалған қоқыс экранның ұшынан шығып, эстакадаға орнатылған оқшауланған негізгі сұрыптау платформасына түседі.

      Қалдықтарды сұрыптау желілерінің өндірістік бағдарламасы сұрыптауға түсетін қалдықтар саны бойынша өнімділікті іріктейтін производительностиам станцияны қамтитын жеткізуші таспалы конвейермен жабдықталған престі қамтиды.

      Оқшауланған платформаның ішінде негізгі сұрыптаудың таспалы конвейері орнатылған, оның соңында эстакадаға магниттік сепаратор орнатылған. Магниттік сепаратор ұстағанның бәрі металл қалдықтарының бункеріне түседі.

      Магниттік сепаратордан өткеннің бәрі қайта тиеу конвейеріне және одан құйрық бункеріне түседі.

      Магниттік барабан сепараторынан өткеннен кейін ҚТҚ ағындары 8 постқа қолмен сұрыптау учаскесіне түседі. Учаске сұрыптау бекеттері жабдықталған Климаттық кабинаны білдіреді. Жұмыс орындары конвейер бойында орналасқан (қайталама шикізатты қолмен іріктеу бекеті). Әрбір бекет Шибер типті ысырмасы бар бункермен жабдықталған, онда сұрыптаушы бекеттің мақсатына сәйкес қалдықтың бір немесе басқа түрін тастайды. Кабина сору желдеткішімен, жылыту жүйесімен, жарықтандырумен, сондай-ақ транспортер жақтауындағы жұмыс орындарының арасында орналасқан транспортер таспасының қозғалысын авариялық өшіру түймелерімен жабдықталған. Кабинада сонымен қатар бүкіл желінің электрлік басқару пульті орналасқан.

      Бұл кезеңдегі сұрыптаушылардың рөлі жойылатын пайдалы фракцияларды жою болып табылады. ҚТҚ-дан Қағаз, картон, тоқыма, пленка, пластикалық бөтелкелер, түсті металл сынықтары (алюминий), әйнек дәйекті түрде таңдалады. Қалдықтар люктер арқылы себеттерге төгіледі және толған кезде пресс-конвейерге жеткізілетін тізбекті тасымалдаушыға ауысады.

      Сонымен қатар, сұрыптаушылар TCO-мен ашылмаған сөмкелерді (пакеттерді) қолмен ашады.

      Негізгі сұрыптау таспалы конвейерінің жанында тұрған жұмысшылар қайта өңдеуге жарамды белгілі бір материалдарды алып, люктер арқылы тиісті себеттерге тастайды. Әрі қарай, сұрыпталған материалы бар себеттер шұңқырдың жабылу парақтарының орналасу аймағына беріледі, содан кейін олардың мазмұны тізбекті конвейердің қабылдау бөлігіне жіберіледі. Конвейерден материалдар эстакадада орнатылған автоматты пресс-компакторға түседі.

      Бұл баспасөзде қайта өңдеуге жарамды материалдар, мысалы: картон, макулатура, полистирол, алюминий және т.б. салмағы 300-ден 1000 кг-ға дейінгі тығыз бумаларға сығымдалады және сыммен байланады. мұндай бумалар әрі қарай тасымалдау шығындарын азайтуға, сондай-ақ кішігірім қоймаларды пайдалануға мүмкіндік береді.

      Престеу қайталама шикізатты тасымалдау мүмкіндігі үшін қажетті шарт болып табылады. Желі ПЭТ балғамен жабдықталған, Автоматты пресс-хопперге орнатылған және басқа қайта өңделетін фракцияларды басу кезінде бір жаққа жылжу жетегі бар. ПЭТ бөтелкелерін престеуге дайындау үшін оларды тесуге арналған алынбалы ыстық шыбықтармен жабдықталған.

      ПЭТ ыдыстарының көпшілігі жабық күйде келеді, сондықтан ауа қалады және сығылған кезде бұл ыдыс қосымша көлемді алады, бұл Сығылған ыдыстың тығыздығын және сәйкесінше оның құндылығын төмендетеді.

      Орнату пакетті жыртқышпен жабдықталған – тұрмыстық қалдықтар оралған қоқыс пакеттерін ашуға арналған құрылғы, бұл оның мазмұнын сұрыптауға мүмкіндік береді. Онсыз пакеттер қолмен жыртылады.

      Ыңғайлы болу және туындаған жағдайларға жедел жауап беру үшін басқару шкафы кешеннің орталық бөлігінде орналасқан.

      Өндірістік корпус орталықтандырылған электр басқару жүйесімен жабдықталған. Басқару орталық пульттен және өзінің электр жетегі бар жекелеген құрылғыларда орналасқан баптау пульттерінен жүзеге асырылады. Реттеу пульттерінің көмегімен бұл құрылғыларды қосуға, өшіруге немесе олардың жұмыс режимдерін өзгертуге болады. Сонымен қатар, жабдықта авариялық тоқтату түймелері қарастырылған.

      Артық жүктеме әдісімен қалдықтардың құнды компоненттерін (сұрыптау құйрықтарын) таңдағаннан кейін қалған қалдықтар реверсивті конвейерге, содан кейін арнайы көлденең пресске түседі.

Биореактор (биокомпост)

      Органикалық қалдықтар, қалған есектер сұрыптау, мысалы: тамақ қалдықтары, мал және құс қалдықтары көң және қоқыс түрінде биореакторда өңделеді. Мұндай құрылғы нәжістің тез ыдырауын қамтамасыз етеді, сонымен қатар метан түзетін бактериялардың — метаногендердің өмір сүруіне оңтайлы жағдай жасайды.

      Биореактор немесе ферментатор-бұл күрделі Аппарат немесе тіпті құрылым, оның негізгі мақсаты белгілі бір микроорганизмдердің дамуы үшін оңтайлы жағдайлар жасау болып табылады.

      Биореактордың жұмыс принципі өте қарапайым, ал оның құрылымы мен қажетті жағдайларды біріктіру әдістері, керісінше, күрделі. Ферментаторға орналастырмас бұрын, бастапқы жұмыс өнімі – қажетті биологиялық дақыл – арнайы жағдайларда, былайша айтқанда, белсенді емес күйде сақталады – мысалы, мұздатылған. Өсіру үшін микроорганизмдердің шағын сынамасы зертханалық жағдайда "жұмыс бөлігі" күйіне дейін жиналады - динамикалық өсіру үшін жеткілікті мөлшерде. Осы асептикалық кезеңнен кейін культура ферментаторға орналастырылады, бұрын оның беті, камерадағы ауа және барлық байланыстырушы тесіктер су буы мен желдетуді қолдана отырып зарарсыздандырылады. Соңғы өнім-биореактордағы органикалық қалдықтарды компосттау үшін жеткілікті мөлшерде микроорганизмдердің мәдениеті. Органикалық қалдықтарды егу кезеңі, ішіне орналастырылған дақылдар белсенді түрде Көбейіп, өсе бастайды, өйткені олар үшін оңтайлы жағдайлар мен қоректік орта жасалады, циклдік және 15-18 күнге созылады. Ферменттелген қалдықтар биокомпосттауды аяқтау үшін биореактордан жерге төгілетін бурттарға түсіріледі. Дайындалған компост полигон мен санитарлық-қорғау аймағын көгалдандыру шараларын орындау кезінде органикалық тыңайтқыш ретінде қолданылады.

Инсинератор

      МСК-да қайталама ресурстарды сұрыптап, бөлгеннен кейін органикалық қалдықтардан басқа қалған қалдықтар биологиялық, медициналық және қатты коммуналдық қалдықтарды жағу (термиялық кәдеге жарату) үшін инсинераторда қайта өңделеді.

      Инсинератор-жоғары температурада бақыланатын залалсыздандыру, содан кейін қалдық газдарды тазарту арқылы қалдықтардың әртүрлі түрлерін жоюға арналған қондырғы.

      Инсинератор ҚТҚ көлемін азайтудың, сондай-ақ маңызды энергия көзін қамтамасыз етудің тиімді құралын қамтамасыз етеді. Өндірілген буды жылыту немесе электр энергиясын өндіру мақсатында пайдалануға болады.

      Инсинераторда екі камера, негізгі және күйдіру камерасы бар. Негізгі камерада қалдықтар оттықтардың жалынының әсерінен және оттыққа ауаны мәжбүрлеп беру жүйесі арқылы жанады. Екінші камерада шығатын түтін газдары жанады.

      Ағындық жүктеме тиеу есігін ашпай-ақ қалдықтарды (соның ішінде сығымдалған) үздіксіз беруге мүмкіндік береді. Жүктеудің бұл әдісі жылу шығынын болдырмайды, сонымен қатар жанбаған және тазартылмаған газдардың қоршаған ортаға шығуын болдырмайды.

      Инсинератордың дизайны қалдықтарды механикаландырылған бүйірлік жүктеуге мүмкіндік береді, алдын-ала тиеу бункері, гильотин шлюзі, бүйірлік итергіштен тұрады. Бұл жинақ жану процесінде қалдықтарды тиеу кезінде түтін шығаруды болдырмауға мүмкіндік береді, сонымен қатар крематорды қалдықтардың келесі жүктемесіне дейін салқындатпауға мүмкіндік береді.

      Инсинератор (жағу пеші) екі сатылы газ тазарту қондырғысымен жабдықталған, оның тиімділігі 95%, оның ішінде циклон – 1-ші тазарту сатысы, скруббер – 2-ші саты.

Қайта өңделген ҚТҚ қоймасы

      ҚТҚ полигонын көму карталарында сақтау схемасы қабылданды. Қалдықтарды жинау учаскесі 20 жыл ішінде (жобаланатын пайдалану мерзімі) қатты-тұрмыстық қалдықтармен және қалдықтардың сұрыпталған бөлігін қоқыс жағатын пеште жағудан күлмен толтырылатын 4 кезекке бөлінеді.

      ҚТҚ учаскенің ауданын толтырудың қатаң кезектілігін ескере отырып, жоспар бойынша жиналады.

      1-кезектегі шұңқырды қазу топырағы топырақты сақтау учаскесіне қойылады, келесі карталарды қазу топырағы алдыңғы карталарды аралық оқшаулау үшін қолданылады.

      Механизмдер мен автокөліктердің дайындалған астыңғы қабат бойынша өтуіне тыйым салынады.

      Самосвалды шұңқырға түсіру кезінде кезектің қасында самосвалды қоқыс тасығышты түсіру құрылғысы арқылы машиналардың сырғып кетуіне жол берілмейді. Қастың бойында ГОСТ 13579-78 бойынша 2 дана мөлшерінде ФСБ шектеуші арқалығы-блогын төсеу көзделеді.

      Бұл әдістің артықшылығы-оқшаулау жұмыстарының қарапайымдылығы, салыстырмалы түрде аз техникалық және материалдық шығындар, аумаққа орташа талаптар. Оны қатты тұрмыстық қалдықтарды сақтау үшін ауылдық елді мекендерде қолданған жөн.

      Қалдықтарды көму шұңқыры "соқтығысу" әдісімен толтырылады. Кезектің тереңдігі оған кемінде 0,65 т/м3 дейін тығыздалған қоқыстың бір деңгейін салу есебінен жоспарланған. Ұсынылған тығыздауға қол жеткізу үшін қалдықтар 0,5 м-ден аспайтын қабаттарға және одан әрі картаның ені 5 м-ге 2 м биіктікке дейін салынады.әрбір осындай карта (тығыздалған қоқыс қабаты) биіктігі 0,25 м, айына бір рет топырақтың оқшаулағыш қабатымен жабылады. Әрі қарай, шұңқырдағы екінші картаның қалыптасуын қайталау қажет.

      Болашақта кезек "итеру" әдісімен ҚТҚ толтырылады. Картада қалдықтарды көму төсеу биіктігі жер деңгейінен 3,4 м жоғары жоспарланған. Бульдозердің жоғарғы жағына кіруді қамтамасыз ету үшін беткейлер - 1:4 көзделеді. Максималды жобалық белгіге дейін толтырылған ҚТҚ сақтау кезегі бульдозердің көмегімен қалыңдығы кемінде 0,5 м топырақтың қорғаныш қабатымен дереу жабылады. Әрі қарай, барлық кезектің соңғы оқшаулауы орындалады: қорғаныс қабатының үстіне жергілікті топырақ қабаты төселіп, бастапқы қорғаныс қабатын қоса алғанда, жалпы қалыңдығы 0,85 м дейін жеткізіледі.

      "Соқтығысу"-"итеру" ҚТҚ қоймасының бұл схемасы аэробты процестер үшін қолайлы жағдайлар жасау арқылы жағымсыз иісті және жарылғыш газдардың қарқынды бөліну мөлшерін күрт азайтуға немесе мерзімдерін қысқартуға мүмкіндік береді.

      Қалдықтарды көмудің газ мониторингі мақсатында "қоқыс тастайтын" газдың құрамы мен шоғырлануын бақылау үшін қалдықтар бағанына тік ұңғымаларды орнату көзделеді.

ҚТҚ ылғалдандыру

      Полигонға сұрыптау қалдықтары және құрғақ қалдық – күл түрінде жағу қалдықтары түседі. Технология бойынша күл шаңының алдын алу үшін пайдаланылған қалдықтарды әр ауысымда ылғалдандыру қажет. Шаңды басу үшін ластанған ағындармен жұмыс істеу мүмкіндігі бар мобильді дизайндағы суару машиналарын қолдану ұсынылады.

      Он күнде бір рет қызмет көрсетуші персонал санитарлық-қорғау аймағының аумағын және кірме жолға іргелес жерлерді тексереді. Аумақ ластанған жағдайда қоқысты мұқият жинау және сметаны жұмыс картасына жеткізу жүргізіледі.

      Тұрмыстық қалдықтарды тасымалдауға қойылатын санитариялық талаптарға сәйкес тұрмыстық қалдықтарды жеткізетін автокөлік үшін тұндырудан кейін суды қайта пайдалана отырып жуу жобаланады.

      Полигонды түсіру алаңдарынан қалдықтарды шығаруды болдырмау үшін көлік құралдарының шанағы мен дөңгелектерін жуу жүзеге асырылатын а/көлікті жуу көзделеді.

      Автокөліктің полигоннан шығуы машиналарды санитарлық өңдеуге арналған құрылғы (дөңгелектерді жууға арналған ванна) арқылы жүзеге асырылады.

Газ мониторингі, дренаж жүйесі және ҚТҚ картасының сүзгіге қарсы экраны

      Экологиялық талаптарға сәйкес қалдықтарды көму кезінде олардың денесінде пайда болатын "қоқыс тастайтын" газдың газ мониторингін ұйымдастыру бойынша жобалық шешімдер әзірленуге тиіс.

      "Қоқыс" газының мониторингі пайдалану кезінде газ мониторингін жүргізу әдістемесіне сәйкес жобаланады, ҚР экология, геология және табиғи ресурстар министрінің 14.09.2021 жылғы №378 бұйрығы.

      Биогаз жинау жүйесін ҚТҚ полигоны жұмысының әртүрлі кезеңдерінде орнатуға болады:

      - ҚТҚ полигонын пайдаланудың алғашқы кезеңдерінде, қалдықтарды көмуге қарай қабат-қабат толған кезде;

      - қоршаған ортаға теріс әсерді бақылау үшін ҚТҚ полигонының картасын пайдалану аяқталғаннан кейін.

      Алдын ала, полигонды пайдалану сатысында биогазды жою бойынша құрылыстарды жобалау қажеттілігін негіздейтін қосымша іздестіру жұмыстары жүргізіледі. Метаннан, көмірқышқыл газынан және басқа органикалық ыдырау газдарынан тұратын биогаздың қарқынды бөлінуі полигонға қалдықтар жинала бастағаннан кейін бір жылдан кейін басталады. Биогаздың бақыланбайтын шығарындылары биогаздағы метанның (50% - дан астам) жарылуы немесе тұтану қаупін тудырады. Өндірілетін биогаз көлемін анықтау нормаларының негізінде 15-20 жыл кезеңінде тұрмыстық қалдықтардың 1 тоннасына 110-230 м3 қолдану ұсынылады.

      Жоғарыда аталған нормаға ҚТҚ-ның морфологиялық құрамы, қалдықтарды көму технологиясы, климаттық жағдайлар, жинақталған ҚТҚ көлемі және т. б. айтарлықтай әсер етеді.

      Әрбір нақты жағдай үшін түзілетін биогаз көлемін анықтау нормасы түзетуге жатады. Биогаз жинау үшін ұсынылатын құрылымдар қалдықтардың қалыңдығына Орнатылатын тік газды дренажды ұңғымалар болып табылады.

      ҚТҚ полигонының картасында периметрі бойынша қалдықтардың бүкіл қалыңдығына батырылған диаметрі 80 мм перфорацияланған пластикалық құбырлар тігінен орнатылады. Бір-бірімен олар көлденең орнатылған құбырлармен газдарды сорғыш шамға бұру арқылы қосылады.

ҚТҚ картасының газ мониторингі

      Қалдықтар бағанында түзілетін полигон газының әсерін мониторингтеуге арналған ұңғыма түзілетін полигон газының құрамы мен мөлшерін жинау, анықтау үшін қалдықтар бағанынан кемінде 20 м қашықтықта орнатылады.

Дренаж жүйесі және ҚТҚ картасының сүзгіге қарсы экраны

      Бұл жобалық шешімдер ҚР ҚН сәйкес орындалды 1.04-15-2013* "тұрмыстық қатты қалдықтарға арналған полигондар".

      Қалдықтарды сақтау учаскелеріне орналастырған кезде шұңқырлардың түбінде ҚТҚ органикалық құрамдас бөлігі-фильтраттың сұйық ыдырау фазасы пайда болады. Фильтратты жоюдың инженерлік жүйелерін әзірлеу кезінде жалпы ұзындығы 833 метр d205203702 DN/OD 110 x 5,0 мм маркалы геотекстильмен екі қабатты sn6 гофрленген құбырлардан дренаж жүйесі жобаланады. Бұл дренажды екі қабатты гофрленген құбырлар сүзгілерді, еріген суларды көму шұңқырының ыдысынан жинауға және шығаруға арналған.

      ҚТҚ көму картасындағы екі қабатты гофрленген перфорацияланған дренаждық құбырлар картаның негізіне сүзгіге қарсы экранның үстіне төселген дренаж қабатында еңісі бар бір-бірінен 30 метр қашықтықта көлденең параллель сызықтармен төселеді.

      3 промилле көлбеуімен төселген 6 дренаждық сызықтан ағызылатын сүзгі жалпы коллекторға ағып кетеді. Дренаждық құбырдың бастапқы бөлігі шұңқырдың жер үстіндегі үйіндісінен шығарылады және штепсельмен тығындалады. Дренаж желісінің бұл жер үсті бөлігі перфорацияланбаған және дренаждық құбырды бітелуден тазартуға арналған.

      Әрі қарай, қатты тесілмеген құбырдан коллектор бойынша дренаждық желінің құрама ағыны ауырлық күшімен сүзгіге қарсы экранмен жабдықталған буландырғыш тоғанға жіберіледі.

      Жобада ҚТҚ көму картасынан, еріген судан және жауын-шашыннан буландырғыш тоғанға сүзгіні жинау, содан кейін жиналған суды жазғы уақытта қалдықтарды көму картасын ылғалдандыру үшін пайдалану көзделеді.

      Жер асты суларының мониторингін жүргізудің мақсаты жер асты, жер үсті суларының химиялық құрамын бақылау және депрессиялық шұңқырдың дамуын бақылау болып табылады.

      Қалдықтарды сақтау учаскесі-бұл 1:2 беткейлері бар шұңқыр түрінде жасалған Жер құрылымы. Шұңқырдың құрылғысыменесыстырылған топырақ жарамды картаның айналасында кавальерге жиналады. Болашақта топырақ полигонды пайдалану кезінде ҚТҚ оқшаулау үшін және жабылғаннан кейін полигонды қалпына келтіру үшін қолданылады. Қалдықтарды орналастыру (көму) шұңқырының негізі мен беткейлері тығыздалған саз қабатымен және бентомат жабынымен жабылады.

      Қиыршық тастан жасалған дренаждық қабаттың қалыңдығындағы шұңқырдың негізінде фильтратты ағызу құбырларының дренаждық жүйесін буландырғыш тоғанға төсеу көзделеді.

      Қалдықтарды сақтау алаңында және буландырғыш тоғанда су өткізбейтін негіздің құрылысы

      ҚТҚ көму карталарының сүзгі ағынын жинау және бұру үшін перфорацияланған құбырлардан дренаж қарастырылған. Фильтрат және еріген су қабылдағыш-өлшемдері 25 Х 30 м, тереңдігі 2,5 м және сүзгіге қарсы экраны шұңқыр экранына ұқсас буландырғыш тоған. Сүзгіге қарсы экранның дизайны:

      - Жоспарланған тығыздалған сазды негіз;

      - Геомембрана

      - қалыңдығы 0,2 м құмды сазды топырақтан қорғаныс қабаты.

      Буландырғыш тоғанның көлемі дренаж жүйесі арқылы тоғанға жіберілген сүзгі ағынының көлеміне негізделген. Бақылау-реттеуші буландырғыш тоғанның көлемі көмуге орналастырылатын қалдықтарды ылғалдандыру үшін ішінара пайдалана отырып, көму картасынан фильтраттың толық көлемін қабылдауға есептелген.

      ҚТҚ полигонын пайдалану процесінде әкімшілік тұрмыстық үй-жайлардан және автокөлікті жуудан (жергілікті тазалаудан кейін) шаруашылық-тұрмыстық сарқынды сулар түзіледі. Қалыптасқан ағындар 50 м3 бетондалған қазбаға жіберіледі, содан кейін ағындарды ассенизатор машинасының көмегімен орталық кәріз септикіне әкетеді. Орталықтандырылған кәріз желілеріне берілетін сарқынды сулардағы ластаушы заттардың концентрациясы сарқынды сулардағы ЗВ құрамына қойылатын қабылдау нормаларына сәйкес келуі тиіс.

      Полигон ауданындағы топырақтың фильтрациялық сулармен ластануының алдын алу үшін жобада фильтратты реттеуші жинақтаушы тоғанға бұра отырып, орналастыру карталарының дренаждық жүйесі көзделеді. Көмілген (қазылған) типтегі буландырғыш тоғанның биіктігі 0,5 м болатын қоршау бөгеттері бар.тоғанның түбінде және беткейлерінде HDPE геомембранасынан және бентонит төсеніштерінен жасалған гидрооқшаулағыш экран орнатылады.

      Полигонды пайдаланудың нормативтік мерзімі 20 жылды құрайды, 2024 – 2044 жж. Рекультивация және мониторинг 3 жыл ішінде, пайдалану аяқталғаннан кейін және Полигон жойылғаннан кейін жүргізіледі.

2.3. Бағдарламаның нысаналы көрсеткіштері

      Бағдарламаны іске асырудың оң әсерін бүкіл қолданылу мерзімі ішінде және ол аяқталғаннан кейін сақтау әлеуетті нығайтады және Бағдарлама жобасының қоғамның әл-ауқатына оң ықпалына қол жеткізуге мүмкіндік береді.

      Меншік нысанына қарамастан контейнерлерге қызмет көрсететін контейнер алаңдары басқарылатын барлық заңды және жеке тұлғалар үшін өмірлік циклдің мынадай кезеңдерінде оларды басқару кезіндегі қауіпсіздік талаптары: жинау, жинақтау, тасымалдау, қалпына келтіру және жою үшін міндетті болып табылады.

      Қауіпті медициналық қалдықтарды жою және залалсыздандыру жөніндегі жабдыққа қойылатын жалпы техникалық талаптарды белгілеу.

      Құрылыс қалдықтарымен операцияларды басқару және жүзеге асыру қағидалары, қалдықтарды орналастырудың жаңа орындарын, қоқыс өңдеу зауыттарын, термиялық өңдеуді жүргізу орындарын салу көзделмейді.

      Қалдықтарды басқару бағдарламасын іске асыру кезінде барлық заңнамалық базаны, қолданыстағы Заңдар мен нормативтік актілерді сақтау. Талдамалық, экологиялық мониторингті сақтау және жүргізу.

      Қалдықтардың пайда болу көздеріндегі түзілімдер мен жинақталу лимиттеріне қол жеткізу жолына бағытталған жоспарларды жоспарлау, жасау және енгізу.

      Қалдықтарды басқару бағдарламасының негізгі компоненттері Ақпараттық, экономикалық, ұйымдастырушылық және басқару әдістері болып табылады. Осылайша, жоғарыда аталған барлық процестерді пайдалану қойылған міндеттер мен мақсаттарды жүзеге асыруға мүмкіндік береді.

      Қалдықтарды басқарудың 2024-2028 жылдарға арналған бағдарламасы бойынша жоспарланған іс-шараларды орындау, оның ішінде қалдықтарды бөлек жинау, сұрыптау, қайта пайдалану, қайта өңдеу, көлемдерін және қауіпті қасиеттерін азайту қоршаған ортаға және халықтың денсаулығына теріс әсерін азайтуға мүмкіндік береді.

3. ҚАЖЕТТІ РЕСУРСТАР ЖӘНЕ ОЛАРДЫ ҚАРЖЫЛАНДЫРУ КӨЗДЕРІ.

      Коммуналдық қалдықтарды басқару жөніндегі бағдарламаның іс-шараларын қаржыландыру көзі жергілікті атқарушы органдарға бөлінген бюджет қаражаты болып табылады. Коммуналдық қалдықтармен жұмыс істеу саласындағы қаржыландыру көлемі жыл сайын бекітіледі.

      Қалдықтарды басқару бағдарламасын іске асыру үшін қаржыландыруды қосымша қамтамасыз ету өндірушілер мен импорттаушылардың кәдеге жарату төлемінің қаражатын пайдалана отырып, сондай-ақ халық пен ұйымдардың Коммуналдық қызметтерге ақы төлеу қаражаты есебінен жүзеге асырылады.

      Жаңақорған аудандық мәслихатының 2023 жылғы 17 маусымдағы №10 шешімімен халықтың тіршілік әрекетінен коммуналдық қалдықтардың пайда болу және жинақталу нормалары бекітілді. Аудандық мәслихаттың 2023 жылғы 27 шілдедегі №56 шешімімен халық үшін қатты тұрмыстық қалдықтарды жинауға, тасымалдауға, сұрыптауға және көмуге арналған тариф бекітілді. Жаңа тариф бойынша: 1 адамға шаққанда қатты тұрмыстық қалдықтарды жинау, тасымалдау, қайта өңдеу және көму құны – айына 115,33 теңге.

4. ҚАЛДЫҚТАРДЫ БАСҚАРУ БАҒДАРЛАМАСЫН ІСКЕ АСЫРУ ЖӨНІНДЕГІ ІС-ШАРАЛАР ЖОСПАРЫ

      Іс-шаралар жоспары бағдарламаның құрамдас бөлігі болып табылады және қажетті ресурстарды, жауапты орындаушыларды, аяқталу нысандары мен орындалу мерзімдерін көрсете отырып, бағдарламаның мақсаты мен міндеттеріне қол жеткізуге бағытталған ұйымдастырушылық, экономикалық, ғылыми-техникалық және басқа да іс-шаралар кешенін білдіреді.

      Бағдарламаға енгізілген үлгілік техникалық және жобалық құжаттаманы әзірлеуді қоса алғанда, құрылыс жөніндегі іс-шаралар энергия үнемдеуді және коммуналдық қалдықтарды басқару саласындағы қызметтің энергетикалық тиімділігін арттыруды қамтамасыз ететін ең үздік қолжетімді техникаларды пайдалануды көздеуге тиіс,

      Іс-шаралар жоспарын түзету мониторинг нәтижелері бойынша негізделген ұсыныстар болған кезде қажеттілігіне қарай жүзеге асырылады. Мониторинг нәтижелері бойынша қойылған мақсаттарға, міндеттерге және нысаналы көрсеткіштерге қол жеткізу мүмкін болмаған жағдайда өзге де іс-шаралар айқындалады және анықталған проблемалық мәселелер бойынша шаралар қабылданады.

      Мониторинг нәтижелері бойынша ТКШ бөлімі мыналарға бағытталған шешімдер шығарады:

      1) бағдарламалардың белгіленген мақсаттары мен міндеттеріне қол жеткізу мақсатында жоспарланған іс-шараларды іске асырудың (өзге де іс-шараларды айқындаудың) тиімділігін арттыру;

      2) анықталған проблемалық мәселелер бойынша шаралар қабылдау.

      ТКШ бөлімі Бағдарламаның тапсырыс берушісі ретінде келесі функцияларды жүзеге асырады:

      1) бағдарламаның барлық орындаушыларының іс-қимылын үйлестіре отырып, Жаңақорған ауданының аумағында коммуналдық қалдықтарды басқару саласындағы міндеттерді шешуге бірыңғай орталықтандырылған кешенді тәсілді қалыптастырады және қамтамасыз етеді;

      2) бюджет қаражаты есебінен бағдарламаны іске асыруға арналған қаржылық шығындар бойынша Қызылорда облысының әкімдігімен өзара іс-қимыл жасайды.

      3) Бағдарламаның іс-шараларын іске асыру мәселелері бойынша кент әкімдігімен және ауылдық округ әкімдіктерімен өзара іс-қимылды жүзеге асырады;

      4) Бағдарлама іс-шараларының іске асырылуына мониторингті жүзеге асырады, Қоғамдық кеңестің отырыстарында талқылау үшін мониторинг нәтижелерін шығарады;

      5) бағдарламаға тиісті өзгерістер енгізу қажеттілігін негіздей отырып, іс-шараларды, нысаналы көрсеткіштерді, Бағдарлама іс-шараларын іске асыруға арналған шығындарды түзетуді, оның ішінде келіп түскен ұсыныстар негізінде жүзеге асырады;

      6) Бағдарлама іс-шараларының іске асырылу барысын тексеруге қатысады;

      7) Бағдарламаны, сондай-ақ Бағдарлама іс-шараларының іске асырылу барысы туралы ақпаратты Жаңақорған ауданы әкімдігінің ресми сайтында орналастырады.

      Жаңақорған ауданында экологиялық заңнаманың талаптарына сәйкес коммуналдық қалдықтарды басқарудың тиімді жүйесін ұйымдастыру:

      1) бөлек жинауды қоса алғанда, қатты тұрмыстық қалдықтарды жинаудың, кәдеге жаратудың және қайта өңдеудің ұтымды жүйесі туралы халықтың хабардарлығын арттыру:

      - ҮЕҰ арасында коммуналдық қалдықтармен экологиялық қауіпсіз жұмыс істеу туралы халықтың хабардарлығын арттыру бойынша Мемлекеттік әлеуметтік тапсырыс алуға конкурс өткізу;

      - коммуналдық қалдықтармен экологиялық қауіпсіз жұмыс істеу бойынша халықтың хабардарлығын арттыру бойынша Мемлекеттік әлеуметтік тапсырысты іске асыру (ақпараттық материалдарды әзірлеуді, халықпен кездесулер, акциялар, сенбіліктер, дөңгелек үстелдер өткізуді, оқушылар арасында еріктілер клубтарын құруды, жергілікті БАҚ-та, әлеуметтік басылымдарда жариялауды қамтитын ақпараттық науқанды әзірлеу. сапарлар және т.б.).

      2) Жаңақорған ауданында қалдықтарды басқару жөніндегі кәсіпкерлік субъектілері үшін қажетті инфрақұрылым құру және оның жұмыс істеуі:

      - Қызылорда облысының ҚОҚ бойынша 2025-2028 жылдарға арналған іс-шаралар жоспары шеңберінде коммуналдық қалдықтарды жинау және әкету үшін мамандандырылған көлікті сатып алу (3-4 бірлік мөлшерінде);

      - Жаңақорған ауданында контейнерлерді пайдаланатын халық санына, қалдықтардың жинақталу нормаларына, оларды сақтау мерзімдеріне қарай Орнатылатын контейнерлер санының есебін жүргізу;

      - Жаңақорған кентінің аудан орталығы мен ауылдық округтердің тұрғындарынан коммуналдық қалдықтарды жинау және әкету бойынша қызметтер көрсету тәртібін, шарттары мен кестесін айқындайтын шартқа қол қоя отырып, экологиялық заңнаманың талаптарына сәйкес конкурс (тендер) өткізу арқылы ҚТҚ жинау және тасымалдау жөніндегі компанияларды айқындау;

      - Жария шарттар негізінде ҚТҚ жинаудың орталықтандырылған жүйесін пайдаланатын жеке тұлғалардың бекітілген тарифтерге сәйкес қалдықтарды тасымалдау қызметтеріне ақы төлеу жүйесін әзірлеу және енгізу;

      - ҚТҚ жинау, тасымалдау, сұрыптау және көму тарифтерін уақтылы және экономикалық негізделген қайта қарау, индекстеу;

      - ҚТҚ жинау мен әкетудің орталықтандырылған жүйесін пайдалану кезінде конкурс (тендер) нәтижелері бойынша ЖАО айқындаған мамандандырылған ұйымдармен міндетті шарт жасасу бойынша тұрғын үйлерде және жеке тұрған ғимараттарда қызметін жүзеге асыратын ЗТ және ЖК-мен профилактикалық жұмыс.

      3) қалдықтарды бөлек жинауды енгізу:

      - Жаңақорған ауданының барлық контейнерлік алаңдарында ҚТҚ құрғақ фракциясын бөлек жинауға арналған контейнерлерді сатып алу және орнату;

      - Коммуналдық қалдықтардың қауіпті құрамдас бөліктерін бөлек жинауды және қалпына келтіруді ұйымдастыру;

      - Органикалық коммуналдық қалдықтарды бөлек жинауды және оларды қалпына келтіруді, оның ішінде компосттау жолымен ұйымдастыру.

      4) коммуналдық қалдықтарды қайта өңдеу және кәдеге жарату жүйесін дамыту:

      -Кездесулер, дөңгелек үстелдер және т. б. өткізу арқылы мүмкіндіктер мен қызығушылықтарды анықтау бойынша жергілікті бизнес-қоғамдастық өкілдерімен өзара іс-қимылды күшейту.;

      - Кездесулер, дөңгелек үстелдер және т. б. өткізу арқылы ЖАО-ның Қызылорда қаласының қалдықтарын жинау, сұрыптау және қалпына келтіру жөніндегі мамандандырылған кәсіпорындармен өзара іс-қимылын күшейту.

      5) коммуналдық қалдықтарды қауіпсіз көмуді қамтамасыз ету:

      - Жаңақорған кентінде полигон салу және пайдалануға беру;

      - Жақын маңдағы ауылдық округтерден тасымалдаудың ең аз арақашықтығы қағидаты бойынша орналастыра отырып, "бұта" полигондарын салу негіздемесінің техникалық-экономикалық көрсеткіштерін әзірлеу.

      Іс-шаралар жоспары міндеттер мен көрсеткіштер бойынша топтастырылған, мерзімдері мен жауапты орындаушылар көрсетілген. Іс-шаралар жоспары күтілетін нәтижелерге қол жеткізу мақсатында Бағдарламаның барлық жауапты орындаушыларының жұмыстарына кешенді көзқарас пен үйлестіруді қамтамасыз етеді. Іс-шаралар жоспары 4-кестеде көрсетілген.

  4-кесте.1

      Қалдықтарды басқарудың 2024-2028 жылдарға арналған бағдарламасын іске асыру жөніндегі іс-шаралар жоспары

№ п/п

Іс-шараның атауы

Аяқтау нысаны

Орындау мерзімі

Орындауға жауаптылар

Қаржыландыру көздері

1

2

3

4

5

6

Мақсаты-экологиялық заңнаманың талаптарына сәйкес Жаңақорған ауданында коммуналдық қалдықтарды басқарудың тиімді жүйесін ұйымдастыру

1-міндет. Бөлек жинауды қоса алғанда, қатты тұрмыстық қалдықтарды жинаудың, кәдеге жаратудың және қайта өңдеудің ұтымды жүйесі туралы халықтың хабардарлығын арттыру

1.1

Халықтың коммуналдық қалдықтармен экологиялық қауіпсіз жұмыс істеу туралы хабардарлығын арттыру бойынша НПО арасында Мемлекеттік әлеуметтік тапсырыс алуға конкурс өткізу.

НПО-мен мемлекеттік әлеуметтік тапсырыс туралы шарт

2024, 2026

Аудан әкімдігі

Жергілікті бюджет

1.2

Реализация государст. социального заказа по повышению осведомленности населения экологически безопасному обращению с коммунальными отходами (разработка информационной кампании, включающей разработку информационных материалов, проведение встреч с населением, акции, субботников, круглых столов, создание волонтерских клубов среди школьников, публикации в местных СМИ, соц. сетях, ознакомительные визиты и др.)

Орындалған жұмыстар актісі

2024-2025

НПО

НПО бөлген жергілікті бюджет шеңберінде

Задача 2. Создание и функционирование необходимой инфраструктуры для субъектов предпринимательства по управлению отходами в Жанакорганскрс районе

2.1

Қызылорда облысының ҚОҚ жөніндегі 2025-2028 іс-шаралар жоспары шеңберінде коммуналдық қалдықтарды жинау және әкету үшін мамандандырылған көлікті сатып алу (3-4 бірлік мөлшерінде)

Қабылдау-тапсыру актісі

2025-2028

Аудан әкімдігі

Жергілікті бюджет

2.2

Жаңақорған ауданында контейнерлерді пайдаланатын халық санына, қалдықтардың жинақталу нормаларына, оларды сақтау мерзімдеріне байланысты орнатылатын контейнерлер санының есебін жүргізу.

Аудан әкімдігіне ақпарат

2024

Аудан әкімдігі

Қажет емес

2.3

Жаңақорған кентінің аудан орталығы мен ауылдық округтердің тұрғындарынан коммуналдық қалдықтарды жинау және әкету жөніндегі қызметтерді көрсету тәртібін, шарттары мен кестесін айқындайтын шартқа қол қоя отырып, экологиялық заңнама талаптарына сәйкес конкурс (тендер) өткізу арқылы ҚТҚ жинау және тасымалдау жөніндегі компанияларды айқындау.

Келісім шарт

II- квартал 2025

Аудан әкімдігі

Қажет емес

2.4

Жария шарттар негізінде ҚТҚ жинаудың орталықтандырылған жүйесін пайдаланатын жеке тұлғалар мен ұйымдар бекітілген тарифтерге сәйкес қалдықтарды тасымалдау үшін қызметтерге ақы төлеу жүйесін әзірлеу және енгізу

Аудан әкімдігіне ақпарат

II- квартал 2025

Қатты тұрмыстық қалдықтарды жинауды және тасымалдауды жүзеге асыратын кәсіпкерлік субъектілері

Қажет емес

2.5

ҚТҚ жинау, тасымалдау, сұрыптау және көму тарифтерін уақтылы және экономикалық негізделген қайта қарау, индекстеу

Жергілікті өкілді органның шешімі

IV-квартал 2026

Аудан әкімдігі

Жергілікті бюджет

2.6

Тұрғын үйлерде немесе жеке тұрған ғимараттарда қызметін жүзеге асыратын ЗТ және ЖК-мен арнайы ҚТҚ-мен тасымалдауға міндетті шарт жасасу бойынша профилактикалық жұмыс. ҚТҚ жинау мен әкетудің орталықтандырылған жүйесін пайдалану кезінде конкурс (тендер) нәтижелері бойынша ЖАО айқындаған кәсіпорындар

Аудан әкімдігіне ақпарат

2024-2025

Аудан әкімдігі, а/о әкімдіктері

Қажет емес
Мемлекеттік әлеуметтік тапсырыс шеңберінде

3-міндет. Қалдықтарды бөлек жинауды енгізу

3.1

ҚТҚ құрғақ фракциясын бөлек жинауға арналған контейнерлерді сатып алу және орнату

Қабылдау-тапсыру актісі

2024

Жанақорған аудан әкімдігі

Жергілікті бюджет

3.2

ҚТҚ қауіпті компоненттерін бөлек жинауды және қалпына келтіруді ұйымдастыру


2024-2028

Аудан әкімдігі, а/о әкімдіктері

Жеке инвестициялар

3.3

Органикалық коммуналдық қалдықтарды бөлек жинауды және оларды қалпына келтіруді, оның ішінде компосттау жолымен ұйымдастыру

Отчет

2024-2025

МИО, НПО

Мемлекеттік әлеуметтік тапсырыс шеңберінде

4- міндет. Коммуналдық қалдықтарды қайта өңдеу және кәдеге жарату жүйесін дамыту

4.1

Кездесулер, дөңгелек үстелдер және т. б. өткізу арқылы мүмкіндіктер мен қызығушылықтарды анықтау бойынша жергілікті бизнес-қоғамдастық өкілдерімен өзара іс-қимылды күшейту.

Аудан әкімдігіне ақпарат

2024-2025

Аудан әкімдігі, а/о әкімдіктері

Қажет емес

4.2

Кездесулер, дөңгелек үстелдер және т. б. өткізу арқылы қалдықтарды жинау, сұрыптау және қалпына келтіру бойынша менің мамандандырылған кәсіпорындармен өзара іс-қимылымды күшейту.

Аудан әкімдігіне ақпарат

2024-2025

Аудан әкімдігі, а/о әкімдіктері

Қажет емес

Тапсырма 5. Коммуналдық қалдықтарды қауіпсіз көмуді қамтамасыз ету

5.1

Жаңақорған кентінде полигон салу және пайдалануға беру

Пайдалануға беру актісі

2024-2025

Аудан әкімдігі

Жергілікті бюджет

5.2

Жақын маңдағы ауылдық округтерден тасымалдаудың ең аз арақашықтығы қағидаты бойынша орналастыра отырып, "бұта" полигондарын салу негіздемесінің техникалық-экономикалық көрсеткіштерін әзірлеу

Пайдалануға беру актісі

2025-2028

Аудан әкімдігі

Жергілікті бюджет

ҰСЫНЫСТАР МЕН ҚОРЫТЫНДЫ

      Жаңақорған ауданында қалдықтарды басқарудың ағымдағы жай-күйіне жүргізілген талдау нәтижесінде қалдықтарды қайта өңдеу технологиясымен сұрыптау желілерін орната отырып, қатты тұрмыстық қалдықтардың "бұта" полигондарын салу, Жаңақорған ауданының барлық контейнерлік алаңдарында ҚТҚ құрғақ фракциясын бөлек жинауға арналған контейнерлерді сатып алу және орнату қажет.

      Ұсынамыз:

      - коммуналдық қалдықтардың морфологиялық құрамына талдау жүргізу;

      - көлемдерді анықтау үшін мониторинг жүргізу және қайта өңделетін қалдықтар (пластмасса, шыны ыдыстар, қағаз) бойынша есеп жүргізу;

      - халық санын есептей отырып және білім беру орнынан полигонға дейінгі тасымалдау қашықтығын төмендете отырып, экологиялық талаптарға сәйкес жайластырылған полигондардың қажетті санын айқындау үшін техникалық-экономикалық негіздеме (ТЭН) әзірлеу;

      - өнеркәсіптік кәсіпорындар мен заңды тұлғалардың жұмыс процесінде пайда болатын қатты тұрмыстық қалдықтарды қабылдау және қайта өңдеуге арналған шарттың жасалуына және Жаңақорған ауданының аумағында жұмыс істейтін өнеркәсіптік кәсіпорындар үшін қалдықтардың пайда болуы мен орналастырылуын шектеу жөніндегі нормативтік құжаттардың уақтылы әзірленуіне бақылауды жүзеге асыру.

      Коммуналдық қалдықтарды басқару бағдарламасында өндіріс және тұтыну қалдықтарын жинау, уақытша сақтау және кәдеге жарату үшін оларды қауіпсіз жоюды жүзеге асыратын бөгде ұйымдарға берудің ұтымды және экологиялық қауіпсіз жүйесін ұйымдастыру көзделген.

      Қызылорда облысы Жаңақорған ауданы халқының тіршілік әрекетін жүзеге асыру кезінде пайда болатын коммуналдық қалдықтарды басқару жөніндегі 2024-2028 жылдарға арналған осы бағдарлама нормативтік-әдістемелік құжаттардың талаптарына сәйкес әзірленді:

      - п1. ҚР 02.01.21 жылғы №400-VI ҚРЗ Экологиялық кодексінің 335-бабы;

      -ҚР 02.01.21 жылғы №400-VI ҚРЗ Экологиялық кодексінің 365-бабы;

      - Қалдықтарды басқару бағдарламасын әзірлеу қағидалары, экология және табиғи ресурстар министрінің 09.08.2021 ж. № 318 бұйрығы;

      - "Қалдықтар жіктеуішін бекіту туралы "Қазақстан Республикасы Экология және табиғи ресурстар министрінің м. а. 2021 жылғы 06 тамыздағы № 314 бұйрығы;

      - "Қалдықтарды жинақтау лимиттерін және қалдықтарды көму лимиттерін есептеу әдістемесін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Экология және табиғи ресурстар министрінің 2021 жылғы 22 маусымдағы № 206 бұйрығы;

      - "Коммуналдық қалдықтарды басқару жөніндегі Бағдарламаны әзірлеу жөніндегі жергілікті атқарушы органдарға әдістемелік ұсынымды бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Экология және табиғи ресурстар министрінің 2023 жылғы 18 мамырдағы №154п бұйрығы.

      Осы қалдықтарды басқару бағдарламасы иерархия қағидатына сәйкес әзірленген және қалдықтардың көлемі мен құрамы, оларды Жинақтау, жинау, тасымалдау, залалсыздандыру, қалпына келтіру және жою тәсілдері туралы мәліметтерді, сондай-ақ қалдықтардың түзілуін қысқарту, оларды қайта пайдалану, қайта өңдеу және кәдеге жарату үлесін ұлғайту жөніндегі ұсынылатын шаралардың сипаттамасын қамтиды.

      ЖБББ әзірлеу қағидаларының 4-тармағына сәйкес I санаттағы объектілер үшін бағдарламаны әзірлеуді қоршаған ортаны қорғау саласындағы жұмыстарды орындауға және қызметтер көрсетуге лицензиясы бар тұлға жүзеге асырады.

      Қалдықтарды басқару бағдарламасын "АртНефтьСтройПроект" ЖШС мамандары әзірледі, 08.11.2010 ж. №01372 Р бас лицензиясы қоршаған ортаны қорғау саласында қызмет көрсетуге (табиғатты қорғауды жобалау, нормалау (1-қосымша).

      Коммуналдық қалдықтарды басқару бағдарламасының қолданылу мерзімі – 2024-2028 жылдар.

      ПРИЛОЖЕНИЯ

  1-ҚОСЫМША

      "АртНефтьСтройПроект" ЖШС Лицензиясы

     


     


  2-ҚОСЫМША

ЖАҢАҚОРҒАН АУДАНЫНЫҢ ЖӘНЕ ЕЛДІ МЕКЕНДЕРДІҢ ХАЛЫҚ САНЫ ЖӘНЕ ҚАЛДЫҚТАР ТҮЗІЛУІ

№

Аудан атауы

Ауылдық округтің немесе кенттің атауы

Ауылдық елді мекеннің атауы

Статус)

Халық саны

Қалдықтар мөлшері


1

2

3

4

5

6

7


Жаңақорған ауданы Қызылорда обласы

86341

17690,3

1

Жанакорганский

Жанакорганский п/о

п.Жанакорган

опорный

36583

 7499,5

2

Жанакорганский

М.Налибаев



1077

220,8


Жанакорганский

М.Налибаев

с.Акжол

спутниковое

1077


3

Жанакорганский

Аккорганский



4712

986,0


Жанакорганский

Аккорганский

с.Тугескен

опорный

4712


4

Жанакорганский

Акуикский



2645

542,2


Жанакорганский

Акуикский

с.Бирлик

опорный

2645


5

Жанакорганский

Байкенженский



1517

311,0


Жанакорганский

Байкенженский

с.Байкенже


1208



Жанакорганский

Байкенженский

с.Билибай


309


6

Жанакорганский

Жаманбай батыр



3359

688,6


Жанакорганский

Жаманбай батыр

с.Бесарык

опорный

2190



Жанакорганский

Жаманбай батыр

с.Кенес


1169


7

Жанакорганский

Екпендинский



961

197,0


Жанакорганский

Екпендинский

с.Екпенди

спутниковое

961


8

Жанакорганский

Жайылминский



1527

313,0


Жанакорганский

Жайылминский

с.Жайылма

опорный

1527


9

Жанакорганский

Жанарыкский



1825

374,1


Жанакорганский

Жанарыкский

с.Жанарык

опорный

1825


10

Жанакорганский

Кейденский



1452

297,7


Жанакорганский

Кейденский

с.Кейден

спутниковое

931



Жанакорганский

Кейденский

с.Аккум

спутниковое

521


11

Жанакорганский

Келинтобинский



3803

779,6


Жанакорганский

Келинтобинский

с.Келинтобе

опорный

3803


12

Жанакорганский

Коктобинский



619

126,9


Жанакорганский

Коктобинский

с.Коктобе


619


13

Жанакорганский

Кандозский



1421

291,3


Жанакорганский

Кандозский

с.Кандоз


1242



Жанакорганский

Кандозский

с.Калгансыр


73



Жанакорганский

Кандозский

с.Кашканкол


106


14

Жанакорганский

Каратобинский



1713

351,2


Жанакорганский

Каратобинский

с.Баспакколь

спутниковое

1713


15

Жанакорганский

Кожамбердинский



793

162,6


Жанакорганский

Кожамбердинский

с.Кожамберди

спутниковое

793


16

Жанакорганский

Кожакентский



3468

710,9


Жанакорганский

Кожакентский

с.Кожакент

опорный

3468


17

Жанакорганский

Косуйенкинский



743

152,3


Жанакорганский

Косуйенкинский

с.Косуйенки


743


18

Жанакорганский

Кыркенсеский



1830

375,2


Жанакорганский

Кыркенсеский

с.Абдигаппар

спутниковое

1830


19

Жанакорганский

Кырашский



920

188,6


Жанакорганский

Кырашский

с.Кызылмакташы


920


20

Жанакорганский

Озгентский



1810

371,1


Жанакорганский

Озгентский

с.Озгент


1142



Жанакорганский

Озгентский

с.Аксуат


668


21

Жанакорганский

Сунакатинский



2416

495,3


Жанакорганский

Сунакатинский

с.Сунаката

опорный

1869



Жанакорганский

Сунакатинский

с.Енбек

спутниковое

547


22

Жанакорганский

Суттыкудикский



2081

426,6


Жанакорганский

Суттыкудикский

с.Такырколь

спутниковое

2081


23

Жанакорганский

Талапский



1312

269,0


Жанакорганский

Талапский

ст.Бесарык

спутниковое

1312


24

Жанакорганский

Томенарыкский



3900

799,5


Жанакорганский

Томенарыкский

с.Томенарык

опорный

3900


25

Жанакорганский

Шалкинская п/о



2760

565,8


Жанакорганский

Шалкинская п/о

п.Шалкия

опорный

1790



Жанакорганский

Шалкинская п/о

с.Куттыкожа

спутниковое

970


26

Жанакорганский

Манапский



1094

224,3


Жанакорганский

Манапский

с.Манап


587



Жанакорганский

Манапский

ст.Талап


507


  3-ҚОСЫМША

ЖАҢАҚОРҒАН АУДАНЫ БОЙЫНША МЕКЕМЕЛЕР ТІЗІМІ

№

Атауы

Елді мекен

Номиналды өнімділік

Жанар-май түрі

1

2

3

5

9

1

Районнная поликлиника

пос.Жанакорган

820 кВт

Природный газ

2

Районнная больница

пос.Жанакорган

820 кВт

Природный газ

3

ДЮШОР №7 А. Иманова

пос.Жанакорган

400 кВт

Природный газ

4

ДЮШОР №7 А. Султанов

пос.Жанакорган

400 кВт

Природный газ

5

ДЮШОР №8

пос.Жанакорган

174 кВт

Дизель

6

Спортивный клуб

пос.Жанакорган

55 кВт

Природный газ

7

Музей

пос.Жанакорган

50 кВт

Природный газ

8

Районная библиотека

пос.Жанакорган

120 кВт

Природный газ

9

Архив

пос.Жанакорган

24 кВт

Природный газ

10

Сельский клуб ст.Бесарык

село Талап

120 кВт

Каменный уголь

11

Дом культуры пос.Шалхия

пос.Шалхия

348 кВт

Дизель

12

Сельский клуб Келинтобе

село Келинтобе

100 кВт

Каменный уголь

13

Сельский клуб Бесарык

село Бесарык

120 кВт

Каменный уголь

14

Сельский клуб Манап

село Манап

100 кВт

Каменный уголь

15

Сельский клуб Тугускен

село Тугускен

47 кВт

Дизель

16

Дом культуры Арман

пос.Жанакорган

80 кВт

Природный газ

17

Дом культуры им.Кокенова

пос.Жанакорган

233 кВт

Природный газ

18

Сельский клуб Жанарык

село Жанарык

45 кВт

Каменный уголь

19

Сельский клуб Бирлик

село Бирлик

80 кВт

Каменный уголь

20

Сельский клуб Томенарык

село Томенарык

80 кВт

Каменный уголь

21

Детский сад "Аялы Алакан"

село Кожакент

174 кВт

Дизель

22

Детский сад "Раушан"

село Тугускен

233 кВт

Дизель

23

Детский сад "Рауан"

село Тугускен

58 кВт

Дизель

24

Детский сад "Куралай"

село Келинтобе

100 кВт

Дизель

25

Детский сад "Гулдер"

село Суттикудык

150 кВт

Дизель

26

Детский сад "Аккайын"

село Баспакколь

75 кВт

Каменный уголь

27

Детский сад "Алпамыс"

пос.Жанакорган

100 кВт

Природный газ

28

Детский сад "Болашак"

пос.Жанакорган

100 кВт

Природный газ

29

Детский сад "Балгын"

пос.Жанакорган

150 кВт

Природный газ

30

Детский сад "Кызгалдак"

село Бирлик

120 кВт

Дизель

31

Детский сад "Байтерек"

село Жанарык

150 кВт

Каменный уголь

32

Детский сад "Акбота"

пос.Жанакорган

80 кВт

Природный газ

33

Специальный детский сад

пос.Жанакорган

150 кВт

Природный газ

34

СШ №52 им.Аралбаева

село Суттикудык

500 кВт

Дизель

35

СШ №53 им.Романова

село Томенарык

400 кВт

Каменный уголь

36

СШ №54 им.Кадырова

село Бесарык

300 кВт

Каменный уголь

37

СШ №55 им.Кожанова

село Бирлик

400 кВт

Дизель

38

СШ №56

пос.Жанакорган

620 кВт

Природный газ

39

СШ №161

село Косуйенки

233 кВт

Дизель

40

СШ №162

село Кожамберди

300 кВт

Дизель

41

СШ №163

пос.Жанакорган

500 кВт

Природный газ

42

СШ №164

село Куттыкожа

233 кВт

Дизель

43

СШ №166

село Екпинди

400 кВт

Каменный уголь

44

СШ №167

село Жанарык

400 кВт

Каменный уголь

45

СШ №169

пос.Жанакорган

233 кВт

Природный газ

46

СШ №180

село Кыраш

200 кВт

Каменный уголь

47

СШ №184

село Кожакент

250 кВт

Каменный уголь

48

СШ №196

село М. Налибаева

400 кВт

Дизель

49

СШ №213

село Абдигаппар

250 кВт

Каменный уголь

50

СШ №223

село Томенарык

620 кВт

Дизель

51

СШ №224

село Озгент

280 кВт

Каменный уголь

52

СШ №239

село Кенес

400 кВт

Каменный уголь

53

СШ №240 им.Муратбаева

село Кандоз

350 кВт

Каменный уголь

54

СШ №242

село Енбек

400 кВт

Каменный уголь

55

СШ №247

ст.Бесарык

300 кВт

Дизель

56

СШ №254

ст.Талап

400 кВт

Каменный уголь

57

СШ №255

село Билибай

160 кВт

Каменный уголь

58

СШ №256

село Тугускен

620 кВт

Каменный уголь

59

СШ №160

село Манап

200 кВт

Каменный уголь

60

СШ №193

село Байкенже

160 кВт

Каменный уголь

61

СШ №194

село Сунаката

500 кВт

Каменный уголь

62

СШ №51 им.Каратаева

пос.Жанакорган

350 кВт

Природный газ

63

СШ №86 им.Адилова

пос.Шалхия

233 кВт

Природный газ

64

Школа-лицей №110

пос.Жанакорган

1450 кВт

Природный газ

65

СШ №125 им.Сапарбекова

пос.Жанакорган

233 кВт

Природный газ

66

СШ №168 им.Абдукаримова

село Кожакент

250 кВт

Каменный уголь

67

СШ №192

село Келинтобе

800 кВт

Дизель

68

СШ №208

село Кейден

250 кВт

Каменный уголь

69

СШ №209

село Тугускен

620 кВт

Каменный уголь

70

СШ №229

село Баспакколь

174 кВт

Дизель

71

СШ №195

село Жайылма

250 кВт

Каменный уголь

72

Школа-интернат №3

пос.Жанакорган

400 кВт

Природный газ

73

СШ №221

село Аккум

174 кВт

Дизель

74

СШ №245

село Аксуат

200 кВт

Каменный уголь

75

СШ 286

пос. Жанакорган

400 кВт

Природный газ

76

СШ №89

село Коктобе

120 кВт

Каменный уголь

77

Воспитательный центр

пос. Жанакорган

100 кВт

Природный газ

78

Школа искусств им.Альшекея

пос.Жанакорган

30 кВт

Природный газ

  4-ҚОСЫМША

ПОЛИГОНДАР ТІЗІМІ

№

Атауы

ИИН/БИН

Құжат атауы

Жер участкісінің кадастрлік нөмері

Полигон ауданыа, га

Полигон орналасатын орны

1

КОММУНАЛЬНОЕ ГОСУДАРСТВЕННОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ "АППАРАТ АКИМА СЕЛЬСКОГО ОКРУГА СУТТИКУДЫК"

940640001272

ТЭН әзірлеуге қаражат сұралуда

101490402101

3

Кызылординская область, Жанакорганский район, Суттыкудыкский с.о.

2

КОММУНАЛЬНОЕ ГОСУДАРСТВЕННОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ "АППАРАТ АКИМА СЕЛЬСКОГО ОКРУГА КОСУЙЕНКИ"

50340002362

ТЭН әзірлеуге қаражат сұралуда

101490401915

10

Кызылординская область, Жанакорганский район, с.о. Косуйенке

3

КОММУНАЛЬНОЕ ГОСУДАРСТВЕННОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ "АППАРАТ АКИМА СЕЛЬСКОГО ОКРУГА АККОРГАН"

940140000800

ТЭН әзірлеуге қаражат сұралуда

101490411295

3

Кызылординская область, Жанакорганский район, Аккорганский с.о.

4

КОММУНАЛЬНОЕ ГОСУДАРСТВЕННОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ "АППАРАТ АКИМА СЕЛЬСКОГО ОКРУГА ТОМЕНАРЫК"

940140001204

ТЭН әзірлеуге қаражат сұралуда

101490402206

5

Кызылординская область, Жанакорганский район, Томенарыкский с.о., с.Томенарык

5

КОММУНАЛЬНОЕ ГОСУДАРСТВЕННОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ "АППАРАТ АКИМА СЕЛЬСКОГО ОКРУГА КЕЛИНТОБЕ"

940440000762

ТЭН әзірлеуге қаражат сұралуда

101490411489

8

Кызылординская область, Жанакорганский район, Келинтобинский с.о., с.Келинтобе

6

КОММУНАЛЬНОЕ ГОСУДАРСТВЕННОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ "АППАРАТ АКИМА СЕЛЬСКОГО ОКРУГА КОЖАКЕНТ"

940640000765

ТЭН әзірлеуге қаражат сұралуда

101490411461

3

Кызылординская область, Жанакорганский район, Кожакентский с.о., с.Кожакент

7

КОММУНАЛЬНОЕ ГОСУДАРСТВЕННОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ "АППАРАТ АКИМА ПОСЕЛКА ШАЛХИЯ"

940640000777

ТЭН әзірлеуге қаражат сұралуда

101490401202

4

Кызылординская область, Жанакорганский район, Шалкинский с.о., с.Шалкия

8

КОММУНАЛЬНОЕ ГОСУДАРСТВЕННОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ "АППАРАТ АКИМА СЕЛЬСКОГО ОКРУГА КАРАТОБЕ"

940640000819

ТЭН әзірлеуге қаражат сұралуда

101490411459

10

Кызылординская область, Жанакорганский район, Каратобинский с.о.

9

КОММУНАЛЬНОЕ ГОСУДАРСТВЕННОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ "АППАРАТ АКИМА СЕЛЬСКОГО ОКРУГА СУНАКАТА"

940640000849

ТЭН әзірлеуге қаражат сұралуда

101490402096

5

Кызылординская область, Жанакорганский район, Сунакатинский с.о.

10

"АҚҮЙІК АУЫЛДЫҚ ОКРУГІ ӘКІМІНІҢ АППАРАТЫ" КОММУНАЛДЫҚ МЕМЛЕКЕТТІК МЕКЕМЕСІ

940640000859

ТЭН әзірлеуге қаражат сұралуда

101490401912

10

Кызылординская область, Жанакорганский район, Аккуикский с.о.

11

КОММУНАЛЬНОЕ ГОСУДАРСТВЕННОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ "АППАРАТ АКИМА CЕЛЬСКОГО ОКРУГА БЕСАРЫК"

940640000869

ТЭН әзірлеуге қаражат сұралуда

101490401914

8

Кызылординская область, Жанакорганский район, Бесарыкский с.о.

12

КОММУНАЛЬНОЕ ГОСУДАРСТВЕННОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ "АППАРАТ АКИМА СЕЛЬСКОГО ОКРУГА ОЗГЕНТ"

940640000988

ТЭН әзірлеуге қаражат сұралуда

101490411455

8

Кызылординская область, Жанакорганский район, Озгентский с.о.

13

КОММУНАЛЬНОЕ ГОСУДАРСТВЕННОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ "АППАРАТ АКИМА СЕЛЬСКОГО ОКРУГА КАНДОЗ"

940640001014

ТЭН әзірлеуге қаражат сұралуда


5

Кызылординская область, Жанакорганский район, Кандозский с.о.

14

КОММУНАЛЬНОЕ ГОСУДАРСТВЕННОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ "АППАРАТ АКИМА СЕЛЬСКОГО ОКРУГА БАЙКЕНЖЕ"

940640001163

ТЭН әзірлеуге қаражат сұралуда

101490411490

5

Кызылординская область, Жанакорганский район, Байкенженский с.о.

15

"ЖАҢАҚОРҒАН КЕНТІ ӘКІМІНІҢ АППАРАТЫ" КОММУНАЛДЫҚ МЕМЛЕКЕТТІК МЕКЕМЕСІ

940640001272

ТЭН әзірленуде

101490401913

20

Кызылординская область, Жанакорганский район, Жанакорганский с.о., с.Жанакорган

16

КОММУНАЛЬНОЕ ГОСУДАРСТВЕННОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ "АППАРАТ АКИМА СЕЛЬСКОГО ОКРУГА КЫРКЕНСЕ"

940740001494

ТЭН әзірлеуге қаражат сұралуда

10149032317

10

Кызылординская область, Жанакорганский район, Кыркенсеский с.о., с.Абдигаппар

17

КОММУНАЛЬНОЕ ГОСУДАРСТВЕННОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ "АППАРАТ АКИМА СЕЛЬСКОГО ОКРУГА МАШБЕК НАЛИБАЕВ"

50340007442

ТЭН әзірлеуге қаражат сұралуда

101490411481

3,0

Кызылординская область, Жанакорганский район, с.о М.Налибаев, с.Акжол

18

КОММУНАЛЬНОЕ ГОСУДАРСТВЕННОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ "АППАРАТ АКИМА СЕЛЬСКОГО ОКРУГА ЖАНАРЫК"

50340008034

ТЭН әзірлеуге қаражат сұралуда

101490411458

10

Кызылординская область, Жанакорганский район, Жанарыкский с.о., с.Жанарык

19

КОММУНАЛЬНОЕ ГОСУДАРСТВЕННОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ "АППАРАТ АКИМА СЕЛЬСКОГО ОКРУГА ЕКПИНДИ"

5340007115

ТЭН әзірлеуге қаражат сұралуда

101490402095

5

Кызылординская область, Жанакорганский район, Екпиндиский с.о., с.Екпинди

20

КОММУНАЛЬНОЕ ГОСУДАРСТВЕННОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ "АППАРАТ АКИМА СЕЛЬСКОГО ОКРУГА ТАЛАП"

50440006943

ТЭН әзірлеуге қаражат сұралуда

101490402233

3

Кызылординская область, Жанакорганский район, Талапский с.о., ст. Бесарык

21

КОММУНАЛЬНОЕ ГОСУДАРСТВЕННОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ "АППАРАТ АКИМА СЕЛЬСКОГО ОКРУГА КЕЙДЕН"


ТЭН әзірлеуге қаражат сұралуда

101490402225

3

Кызылординская область, Жанакорганский район, Кейденский с.о., с.Кейден

22

КОММУНАЛЬНОЕ ГОСУДАРСТВЕННОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ "АППАРАТ АКИМА СЕЛЬСКОГО ОКРУГА КЫРАШ"


ТЭН әзірлеуге қаражат сұралуда

101490402098

5

Кызылординская область, Жанакорганский район, Кырашский с.о., с.Кызылмакташы

23

КОММУНАЛЬНОЕ ГОСУДАРСТВЕННОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ "АППАРАТ АКИМА СЕЛЬСКОГО ОКРУГА МАНАП"


ТЭН әзірлеуге қаражат сұралуда

101490402099

3

Кызылординская область, Жанакорганский район, Манапский с.о., ст.Талап

24

КОММУНАЛЬНОЕ ГОСУДАРСТВЕННОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ "АППАРАТ АКИМА СЕЛЬСКОГО ОКРУГА ЖАЙЫЛМА"


ТЭН әзірлеуге қаражат сұралуда

101490402102

3

Кызылординская область, Жанакорганский район, Жайылминский с.о., с.Жайылма

25

КОММУНАЛЬНОЕ ГОСУДАРСТВЕННОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ "АППАРАТ АКИМА СЕЛЬСКОГО ОКРУГА КОЖАМБЕРДИ"


ТЭН әзірлеуге қаражат сұралуда

101490402206

5

Кызылординская область, Жанакорганский район, Кожамбердинский с.о., с.Кожамберди

26

КОММУНАЛЬНОЕ ГОСУДАРСТВЕННОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ "АППАРАТ АКИМА СЕЛЬСКОГО ОКРУГА КОКТОБЕ"


ТЭН әзірлеуге қаражат сұралуда

101490411457

5

Кызылординская область, Жанакорганский район, Коктюбинский с.о., с.Коктобе

  5-ҚОСЫМША

ЖЕР БӨЛУ АКТІЛЕРІ

  6-ҚОСЫМША

ПОЛИГОН ЖАБДЫҚТАРЫН ТАҢДАУ БОЙЫНША ҰСЫНЫСТАР