ИПС "Әділет"

В соответствии с подпунктом 1) статьи 8 Закона Республики Казахстан "О пастбищах", Кармакшинский районный маслихат ПРИНЯЛ РЕШЕНИЕ:

1. Утвердить План по управлению пастбищами и их использованию по Кармакшинскому району на 2025 – 2029 годы согласно приложению к настоящему решению.

2. Настоящее решение вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Председатель Кармакшинского
районного маслихата

Ә.Қошалақов

Приложение к решению
Кармакшинского районного маслихата
от "28" февраля 2025 года №257

План по управлению пастбищами и их использованию по Кармакшинскому району на 2025-2029 годы

1. Настоящий План по управлению пастбищами и их использованию по Кармакшинскому району на 2025-2029 годы (далее – План) разработан в соответствии с Закон Республики Казахстан "О местном государственном управлении и самоуправлении в Республике Казахстан" статья 6 пункт 1 подпункт 15), Закон Республики Казахстан "О пастбищах" статья 8 подпункт 1) и статья 13, Приказ Заместителя Премьер-Министра Республики Казахстан - Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 24 апреля 2017 года "Об утверждении Правил рационального использования пастбищ", Приказ Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 29 апреля 2020 года № 145 "Об утверждении Типовых правил выпаса сельскохозяйственных животных" и Приказ Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 29 июля 2024 года № 263 "Об утверждении типового плана по управлению пастбищами и их использованию".

2. План принимается в целях рационального использования пастбищ, устойчивого обеспечения потребности в кормах и предотвращения процессов деградации пастбищ.

3. План содержит:

1) схема (карта) расположения пастбищ на территории административно-территориальной единицы в разрезе категорий земель, согласно приложению 1 к настоящему Плану;

2) схема (карта) с обозначением пастбищ, предназначенных для нужд населения по выпасу сельскохозяйственных животных личного подворья, согласно приложению 2 к настоящему Плану;

3) схема (карта) с обозначением рекомендуемых схем пастбищеоборотов, согласно приложению 3 к настоящему Плану;

4) схема (карта) с обозначением сервитутов для прогона сельскохозяйственных животных, скотопрогонных трасс и иных объектов пастбищной инфраструктуры, а также скотомогильников (биометрических ям), согласно приложению 4 к настоящему Плану;

5) схема (карта) с обозначением пастбищ, которые могут быть предоставлены в землепользование пастбищепользователям, согласно приложению 5 к настоящему Плану;

6) схема (карта) с обозначением пастбищ, подлежащих резервированию в целях удовлетворения нужд населения по выпасу сельскохозяйственных животных личного подворья, согласно приложению 6 к настоящему Плану;

7) схема доступа к водоисточникам (озерам, рекам, прудам, копаням, оросительным или обводнительным каналам, трубчатым или шахтным колодцам), составленная согласно норме потребления воды, согласно приложению 7 к настоящему Плану;

8) схема размещения поголовья сельскохозяйственных животных на удаленных пастбищах согласно приложению 8 к настоящему Плану:

9) требования, необходимые для рационального использования пастбищ на соответствующей административно-территориальной единице, к которым относятся:

соблюдение предельно допустимой нормы нагрузки на общую площадь пастбищ согласно приказу Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 14 апреля 2015 года № 3-3/332 "Об утверждении предельно допустимой нормы нагрузки на общую площадь пастбищ" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 11064);

использование пастбищ с учетом пастбищеоборотов и источников водопользований;

разбивка площадей пастбищ на отдельные выпасные участки;

чередование участков пастбищ по сезонам года в пространстве и во времени (внутри сезона, года);

ежегодное оставление одного из участков пастбищеоборота без выпаса и сельскохозяйственных животных.

4. При разработке плана по управлению пастбищами и их использованию приняты следующие данные:

данные земельного баланса региона и информационной системы государственного земельного кадастра;

сведения геоботанического обследования пастбищ;

сведения о скотомогильниках (биометрических ямах);

сведения об объектах пастбищной инфраструктуры и о сервитутах для прогона сельскохозяйственных животных;

данные о численности поголовья сельскохозяйственных животных, полученные из базы данных идентификации сельскохозяйственных животных, с указанием их владельцев;

данные о количестве гуртов, отар, табунов, сформированных по видам и половозрастным группам сельскохозяйственных животных;

сведения о численности поголовья сельскохозяйственных животных для выпаса на отгонных пастбищах;

данные об особенностях выпаса сельскохозяйственных животных на культурных и аридных пастбищах, землях лесного, водного фондов и особо охраняемых природных территорий;

рекомендуемые схемы пастбище оборотов;

иные данные, представленные государственными органами, физическими и (или) юридическими лицами.

5. По административно - территориальному делению в Кармакшинскому районе имеются 2 поселка (Жосалы, Торетам) и 12 сельский округ (Акай, Жосалы, Иркол, Жанажол, ІІІ Интернационал, Актобе, Акжар, Дауылкол, Алдашбай ахун, Куандария, Т.Комекбаев, Кармақшы).

6. Общая площадь территории Кармакшинского района – 3 104 070,0 гектар, из них пастбищные земли – 2 077 630,6 гектар.

7. По категориям земли:

Распределение пастбищ по категориям земель Кармакшинского района, тысяч гектаров

Наименование сельских округов	Код классификатора административно-территориальных объектов	Категории земель							Итого земель
Наименование сельских округов	Код классификатора административно-территориальных объектов	сельско хозяйственного назначения	населенных пунктов	промышленности, транспорта, связи и иного не сельскохозяйственного назначения	особо охраняемых природных территорий	лесного фонда	водного фонда	Земли запаса	Итого земель
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
Кармакшинский район	-	2134804,606	83446,0	6047,35	-	435323	18676	1755189,02	3104070,0

Распределение пастбищ населенного пункта, тысяч гектаров

Р/с №	Наименование сельского округа	Код классификатора административно-территориальных объектов	Наименование населенного пункта	Общая площадь пастбищ, тысяч гектаров	Площадь и виды пастбищ
Р/с №	Наименование сельского округа	Код классификатора административно-территориальных объектов	Наименование населенного пункта	Общая площадь пастбищ, тысяч гектаров	предназначенные для удовлетворения нужд населения по выпасу сельскохозяйственных животных личного подворья, тысяч гектаров	общественные, тысяч гектаров	отгонные, тысяч гектаров	сезонные, тысяч гектаров	аридные, тысяч гектаров	культурные, тысяч гектаров
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11
1	Поселок Жосалы	434630000	Поселок Жосалы	100300,0	5180,0	95100,0	-	-	-	-
2	Поселок Торетам	434663000	Поселок Торетам	29900,0	123,0	29800,0	-	-	-	-
3	Сельский округ Акай	434633000	Село Акай	17000,0	303,0	16700,0	-	-	-	-
4	Сельский округ Жосалы	434645100	Село Торебай би	12776,0	7176,0	5600,0	-	-	-	-
5	Сельский округ Иркол	434653000	Село Иркол	11500,0	6479,0	5000,0	-	-	-	-
6	Сельский округ Жанажол	434643100	Село Дур Онгар	47500,0	3964,0	43500,0	-	-	-	-
7	Сельский округ ІІІ Интернационал	434665100	Село ІІІ Интернационал	40800,0	1385,0	39400,0	-	-	-	-
8	Сельский округ Актобе	434637100	Село Актобе	34100,0	1719,0	32400,0	-	-	-	-
9	Сельский округ Акжар	434635100	Село Акжар	29000,0	3210,0	23700,0	-	-	-	-
10	Сельский округ Дауылкол	434639100	Село Турмагамбет	36300,0	4489,0	31800,0	-	-	-	-
11	Сельский округ Алдашбай ахун	434638100	Село Алдашбай ахун	15000,0	5550,0	9400,0	-	-	-	-
12	Сельский округ Куандария	434659100	Село Куандария	21000,0	5299,0	15700,0	-	-	-	-
13	Сельский округ Т.Комекбаев	434655100	Село Т.Комекбаев	50400,0	9416,0	41000,0	-	-	-	-
14	Сельский округ Кармакшы	434657100	Село Абыла, Село Кызылтам	32400,0	5685,0	26800,0	-	-	-	-

8. Кармакшинский район расположен в центральной части Кызылординской области. Территория района полностью расположена в Туранской низменности. На севере простираются песчаные холмистые пустыни Жинишкекум и Кольдыкум - части Приаральских Каракум, в центральной части района расположены Алакая и Жосалинская степь, на юге - холмистые пески Кызылкумов. Высочайшая точка - гора Таргыл (160 м) находится в северной части района. В недрах обнаружены запасы природных строительных материалов. Климат континентальный. Среднегодовые температуры января -9-13°С, июля 27-29°С. Среднегодовое количество осадков – 100-150 мм. По центральной части района протекает река Сырдарья. Сооружены оросительные каналы Кармакшы и Шиели. По южной части проходят древние русла Сырдарии - Жанадария, Инкардарья и др. Почвы на севере бурые, песчанисто-бурые, глинистые, в центральной части - песчанисто-бурые, бело-серые. В долине и пойме Сырдарьи почвы луговые и лугово-болотистые. Произрастают полынь, житняк, боялыч, синюха голубая, чҰрный саксаул, камыш, тростник, чернотал, джида, тамариск, чингиль, чий и другие растения. Из млекопитающих водятся волк, лиса, барсук, заяц-толай; из птиц - гуси, утки, фазаны, цапли и др. В течение года наблюдается ветреная погода.

9. Водоснабжение для сельского хозяйства в районе используется из подземных вод.

10. Основной отраслью сельского хозяйства в районе является животноводство.

11. В настоящее время в районе верблюдов 4440 голов, 38 807 голов крупного рогатого скота, 59 310 голов мелкого рогатого скота, 18 094 голов лошади.

12. В районе действует 14 скотомогильника и 14 ветеринарных пунктов.

Сведения о ветеринарно – санитарных объектах:

№	Наименование сел, сельского округа	Ветеринар-ные пункты	Места купания скота	Пункты искуственного осеменения	Скотомогильники
№	Наименование сел, сельского округа	Ветеринар-ные пункты	Места купания скота	Пункты искуственного осеменения	Запланированные	Построенные
1	2	3	4	5	6	7
1	Поселок Жосалы	1	2	-	-	1
2	Поселок Торетам	1	1	-	-	1
3	Сельский округ Акай	1	1	-	-	1
4	Сельский округ Жосалы	1	1	-	-	1
5	Сельский округ Иркол	1	1	-	-	1
6	Сельский округ Жанажол	1	1	-	-	1
7	Сельский округ ІІІ Интернационал	1	1	-	-	1
8	Сельский округ Актобе	1	1	-	-	1
9	Сельский округ Акжар	1	1	-	-	1
10	Сельский округ Дауылкол	1	1	-	-	1
11	Сельский округ Алдашбай ахун	1	1	-	-	1
12	Сельский округ Куандария	1	1	-	-	1
13	Сельский округ Т.Комекбаев	1	1	-	-	1
14	Сельский округ Кармакшы	1	1	-	-	1

13. Для определения продуктивности пастбищ использовались данные геоботанических исследований. Средняя урожайность пастбищ на сухую массу составляет 1,5 - 2,0 центнер/гектар. Вспомогательные запасы травы и запасы кошения используются в зимний период.

14. Определение пастбищного потенциала, основано на данных о его производительности в период пастбищ. Приблизительно были получены следующие нормы кормов для скота (в среднем для одного скота): крупно рогатый скот - 4 кг, мелко рогатый скот -2 кг, лошадь и верблюд – 6 кг. Продолжительность пастбищного периода составляет 180-200 дней. Таким образом, можно определить вместительность пастбища, зная пастбищный продукт, необходимость на один день корма для животных, продолжительность пастбищного периода.

Особенностей выпаса сельскохозяйственных животных на культурных и аридных пастбищах:

1) календарный график о выпасе сельскохозяйственных животных и перегона сезонных маршрутов устанавливающий использование пастбищ, а также продолжительность пастбищеоборота;

2) почва зависит от климатического региона, видов сельскохозяйственных животных, а также от пастбищеоборота;

3) степной -160 - 180 дней;

4) пустынной – 160-180 дней;

5) Длительность выпаса скота: для крупного рогатого скота молочной породы минимальная, для крупного рогатого скота мясной породы, овец, лошадей, верблюдов максимальная и зависит от глубины и плотности снежного покрова и других факторов.

Примечание: расшифровка аббревиатуры:

га – гектар;

С – показатель Цельсия;

мм – миллиметр;

кг – килограмм;

км – километр.

Приложение 1
к Плану по управлению
пастбищами и их использованию по
Кармакшинскому району на 2025-2029 годы

Схема (карта) расположения пастбищ на территории административно-территориальной единицы в разрезе категорий земель

Приложение 2

к Плану по управлению
пастбищами и их использованию по
Кармакшинскому району на 2025-2029 годы

Схема (карта) с обозначением пастбищ, предназначенных для нужд населения по выпасу сельскохозяйственных животных личного подворья

Приложение 3
к Плану по управлению
пастбищами и их использованию по
Кармакшинскому району на 2025-2029 годы

Схема (карта) с обозначением рекомендуемых схем пастбищеоборотов

Приложение 4
к Плану по управлению
пастбищами и их использованию по
Кармакшинскому району на 2025-2029 годы

Схема (карта) с обозначением сервитутов для прогона сельскохозяйственных животных, скотопрогонных трасс и иных объектов пастбищной инфраструктуры, а также скотомогильников (биометрических ям)

Приложение 5
к Плану по управлению
пастбищами и их использованию по
Кармакшинскому району на 2025-2029 годы

Схема (карта) с обозначением пастбищ, которые могут быть предоставлены в землепользование пастбищепользователям

Приложение 6
к Плану по управлению
пастбищами и их использованию по
Кармакшинскому району на 2025-2029 годы

Схема (карта) с обозначением пастбищ, подлежащих резервированию в целях удовлетворения нужд населения по выпасу сельскохозяйственных животных личного подворья

Приложение 7
к Плану по управлению
пастбищами и их использованию по
Кармакшинскому району на 2025-2029 годы

Схема доступа к водоисточникам (озерам, рекам, прудам, копаням, оросительным или обводнительным каналам, трубчатым или шахтным колодцам), составленная согласно норме потребления воды

Приложение 8
к Плану по управлению
пастбищами и их использованию по
Кармакшинскому району на 2025-2029 годы

Схема размещения поголовья сельскохозяйственных животных на отгонных пастбищах

"Жайылымдар туралы" Қазақстан Республикасының Заңының 8 – бабының 1) тармақшасына сәйкес, Қармақшы аудандық мәслихаты ШЕШІМ ҚАБЫЛДАДЫ:

1. Осы шешімнің қосымшасына сәйкес Қармақшы ауданы бойынша 2025 – 2029 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі жоспар бекітілсін.

2. Осы шешім оның алғашқы ресми жарияланған күннен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қармақшы аудандық мәслихатының төрағасы

Ә.Қошалақов

	Қармақшы аудандық мәслихатының
	2025 жылғы "28" ақпандағы
	№257 шешіміне қосымша

Қармақшы ауданы бойынша 2025-2029 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі жоспар

1. Осы Қармақшы ауданы бойынша 2025-2029 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі жоспар (бұдан әрі – Жоспар) Қазақстан Республикасының "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы" Заңыңың 6-бабы 1-тармағының 15) тармақшасына, Қазақстан Республикасының "Жайылымдар туралы" Заңының 8-бабы 1) тармақшасына, 13-бабына, Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары – Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2017 жылғы 24 сәуірдегі №173 "Жайылымдарды ұтымды пайдалану қағидаларын бекіту туралы" бұйрығына, Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2020 жылғы 29 сәуірдегі №145 "Ауыл шаруашылығы жануарларын жаюдың үлгілік қағидаларын бекіту туралы" бұйрығына, Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2024 жылғы 29 шілдедегі №263 "Жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі үлгілік жоспарды бекіту туралы" бұйрықтарына сәйкес әзірленді.

2. Жоспар жайылымдарды ұтымды пайдалану, азыққа деген қажеттілікті орнықты қамтамасыз ету және жайылымдардың тозу процестерін болдырмау мақсатында қабылданды.

3. Жоспарда мынадай қосымшалар қамтылған:

1) осы Жоспардың 1 қосымшасына сәйкес әкімшілік-аумақтық бірлік аумағында жайылымдардың жер санаттары бөлінісінде орналасу схемасы (картасы);

2) осы Жоспардың 2 қосымшасына сәйкес жеке ауладағы ауыл шаруашылығы жануарларын жаю бойынша халықтың мұқтаждығына арналған жайылымдар;

3) осы Жоспардың 3 қосымшасына сәйкес ұсынылатын жайылым айналымдарының схемалары көрсетілген схема (карта);

4) осы Жоспардың 4 қосымшасына сәйкес ауыл шаруашылығы жануарларын айдауға арналған сервитуттар, мал айдайтын трассалар және жайылымдық инфрақұрылымның өзге де объектілері, сондай-ақ мал қорымдары (биометриялық шұңқырлар) белгіленетін схема (карта);

5) осы Жоспардың 5 қосымшасына сәйкес жайылымды пайдаланушыларға жер пайдалануға берілуі мүмкін жайылымдар белгіленген схема (карта);

6) осы Жоспардың 6 қосымшасына сәйкес халықтың жеке ауласындағы ауыл шаруашылығы жануарларын жаю жөніндегі мұқтаждықтарын қанағаттандыру мақсатында резервке алынуға жататын жайылымдарды белгілейтін схема (карта);

7) осы Жоспардың 7 қосымшасына сәйкес суды тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, қазандарға, суару немесе суландыру каналдарына, құбырлы немесе шахта құдықтарына) қол жеткізу схемасы;

8) осы Жоспардың 8 қосымшасына сәйкес ауыл шаруашылығы жануарларының басын шалғайдағы жайылымдарға орналастыру схемасы;

9) тиісті әкімшілік-аумақтық бірлікте жайылымдарды ұтымды пайдалану үшін қажетті мынадай талаптарды қамтиды:

"Жайылымдардың жалпы алаңына түсетін жүктеменің шекті рұқсат етілетін нормасын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2015 жылғы 14 сәуірдегі №3-3/332 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 11064 болып тіркелген) сәйкес жайылымдардың жалпы алаңына түсетін жүктеменің шекті рұқсат етілетін нормасын сақтау;

жайылым айналымын және суды пайдалану көздерін ескере отырып жайылымдарды пайдалану;

жайылым алаңдарын жекеленген өріс учаскелеріне бөлу;

жайылым учаскелерін жыл маусымдары бойынша кеңістікте және уақытпен (маусым, жыл ішінде) кезектестіру;

жайылым айналымы учаскелерінің бірін жайылымсыз және ауыл шаруашылығы жануарларынсыз жыл сайын қалдыру.

4. Жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі жоспарды әзірлеу кезінде:

өңірдің жер балансының және мемлекеттік жер кадастрының ақпараттық жүйесінің деректері;

жайылымдарды геоботаникалық зерттеп-қарау мәліметтері;

мал қорымдары (биометриялық шұңқырлар) туралы мәліметтер;

жайылымдық инфрақұрылым объектілері туралы және ауыл шаруашылығы жануарларын айдап өтуге арналған сервитуттар туралы мәліметтер;

иелерін көрсете отырып, ауыл шаруашылығы жануарларының сәйкестендіру деректері базасынан алынған ауыл шаруашылығы жануарларының мал басы саны туралы деректер;

ауыл шаруашылығы жануарларының түрлері мен жыныстық жас топтары бойынша қалыптастырылған үйірлердің, отарлардың, табындардың саны туралы деректер;

шалғайдағы жайылымдарда жаю үшін ауыл шаруашылығы жануарлары мал басының саны туралы мәліметтер;

екпе және аридтік жайылымдарда, орман, су қорлары мен ерекше қорғалатын табиғи аумақтар жерлерінде ауыл шаруашылығы жануарларын жаю ерекшеліктері туралы деректер;

жайылым айналымдарының ұсынылатын схемалары;

мемлекеттік органдар, жеке және (немесе) заңды тұлғалар ұсынған өзге де деректер ескеріле отырып қабылданды.

5. Әкімшілік-аумақтық бөлініс бойынша Қармақшы ауданында 2 кент және 12 ауылдық округ (Жосалы кенті, Төретам кенті және Ақай, Жосалы, Иіркөл, Жаңажол, ІІІ Интернационал, Ақтөбе, Ақжар, Дауылкөл, Алдашбай ахун,Қуаңдария, Т.Көмекбаев, Қармақшы ауылдық округтері) бар.

6. Қармақшы ауданы аумағының жалпы көлемі – 3 104 070,0 гектар, оның ішінде жайылымдық жерлер – 2 077 630,6 гектар.

7. Жер санаттары бойынша:

Қармақшы ауданы жайылымдарын жерлердің санаттары бойынша бөлу, мың гектар

Ауылдық округтердің атауы	Әкімшілік-аумақтық объектілер жіктеуішінің коды	Жерлер санаттары							Жерлер жиыны
Ауылдық округтердің атауы	Әкімшілік-аумақтық объектілер жіктеуішінің коды	ауыл шаруашылығы мақсатындағы	елді мекендердің	өнеркәсіп, көлік және өзге де ауыл шаруашылығы мақсатындағы емес	ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың	орман қорының	су қорының	босалқы жер	Жерлер жиыны
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
Қармақшы ауданы	-	21348 04,606	83446,0	6047,35	-	435323	18676	17551 89,02	3104 070,0

Елді мекеннің жайылымдарын бөлу, мың гектар

№ п/п	Ауылдық округтің атауы	Әкімшілік-аумақтық объектілер жіктеуішінің коды	Елді мекеннің атауы	Жайылымдардың жалпы алаңы, мың гектар	Жайылымдардың алаңдары мен түрлері
№ п/п	Ауылдық округтің атауы	Әкімшілік-аумақтық объектілер жіктеуішінің коды	Елді мекеннің атауы	Жайылымдардың жалпы алаңы, мың гектар	жеке ауладағы ауыл шаруашылығы жануарларын жаю бойынша халық мұқтажын қанағаттандыруға арналған, мың гектар	көпшілік пайдаланатын, мың гектар	шалғайдағы, мың гектар	маусымдық, мың гектар	аридтық, мың гектар	екпе жайылымдар, мың гектар
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11
1	Жосалы кенті	434630000	Жосалы кенті	100300,0	5180,0	95100,0	-	-	-	-
2	Төретам кенті	434663000	Төретам кенті	29900,0	123,0	29800,0	-	-	-	-
3	Ақай ауылдық округі	434633000	Ақай ауылы	17000,0	303,0	16700,0	-	-	-	-
4	Жосалы ауылдық округі	434645100	Төребай би ауылы	12776,0	7176,0	5600,0	-	-	-	-
5	Иіркөл ауылдық округі	434653000	Иіркөл ауылы	11500,0	6479,0	5000,0	-	-	-	-
6	Жаңажол ауылдық округі	434643100	Дүр Оңғар ауылы	47500,0	3964,0	43500,0	-	-	-	-
7	ІІІ Интернационал ауылдық округі	434665100	ІІІ Интернационал ауылы	40800,0	1385,0	39400,0	-	-	-	-
8	Ақтөбе ауылдық округі	434637100	Ақтөбе ауылы	34100,0	1719,0	32400,0	-	-	-	-
9	Ақжар ауылдық округі	434635100	Ақжар ауылы	29000,0	3210,0	23700,0	-	-	-	-
10	Дауылкөл ауылдық округі	434639100	Тұрмағамбет ауылы	36300,0	4489,0	31800,0	-	-	-	-
11	Алдашбай Ахун ауылдық округі	434638100	Алдашбай Ахун ауылы	15000,0	5550,0	9400,0	-	-	-	-
12	Қуаңдария ауылдық округі	434659100	Қуаңдария ауылы	21000,0	5299,0	15700,0	-	-	-	-
13	Т.Көмекбаев ауылдық округі	434655100	Т.Көмекбаев ауылы	50400,0	9416,0	41000,0	-	-	-	-
14	Қармақшы ауылдық округі	434657100	Абыла, Қызылтам елді мекені	32400,0	5685,0	26800,0	-	-	-	-

8. Қармақшы ауданы Қызылорда облысының орталық бөлігінде орналасқан. Аудан көлемі далалы-шөлді аймақ зонасына жатады. Топырағы солтүстігінде сұр, құмайтты сұр, тақыр және тақыр тәрізді топырақ, орталық бөлігінде құмайтты сұр, бозғылт сұр, Сырдария аңғары мен жайылмасында шалғынды топырақ және шалғынды-батпақты топырақ қалыптасқан. Оларда боз жусан, еркекшөп, баялыш, бұйырғын, тасбұйырғын, көкпек, ши, қара сексеуіл, сарсазан, қамыс, құрақ, қаратал, жиде, жыңғыл, шеңгел, т.б. өседі. Жануарлардан қасқыр, түлкі, борсық, құм қояны, құстардан қаз, үйрек, қырғауыл, көкқұтан, т.б. мекендейді. Сырдария өзені балыққа бай. Жайылымды тиімді пайдалану, оның тозуына жол бермеу, әр малдың жақсы жейтін шөбіне қарай орналастыруға да байланысты.

9. Қыс айларында ауданның орташа температурасы -10,0 -15,0С, ал жаз айларында +25,0 +35,0 С. Жауын - шашынның орташа мөлшері - 10-12 мм, ал жылдық - 100-150 мм құрайды. Жыл бойы ауа-райы желді болып тұрады.

10. Ауданда ауыл шаруашылығын сумен қамтамасыз етуге жер асты сулары пайдаланылады.

11. Ауданда ауыл шаруашылықтың негізгі саласы егіс пен мал шаруашылығын өсіру болып табылады.

12. Қазіргі таңда ауданда 3169 бас түйе, 22423 бас мүйізді ірі қара мал, 49121 бас мүйізді ұсақ мал, 12100 бас жылқы бар.

13. Ауданда 14 мал қорымы, 14 ветеринариялық пункттері және 15 мал тоғыту орындары жұмыс жасайды.

Ветеринариялық - санитариялық объектілер туралы мәліметтер:

№	Ауылдардың, ауылдық округтің атауы	Ветеринариялық пункттері	Мал тоғыту орындары	Қолдан ұрықтандыру пункттері	Мал қорымдары
№	Ауылдардың, ауылдық округтің атауы	Ветеринариялық пункттері	Мал тоғыту орындары	Қолдан ұрықтандыру пункттері	жоспарланғаны	Салынғаны
1	Жосалы кенті	1	2	-	-	1
2	Төретам кенті	1	1	-	-	1
3	Ақай ауылдық округі	1	1	-	-	1
4	Жосалы ауылдық округі	1	1	-	-	1
5	Иіркөл ауылдық округі	1	1	-	-	1
6	Жаңажол ауылдық округі	1	1	-	-	1
7	ІІІ Интернационал ауылдық округі	1	1	-	-	1
8	Ақтөбе ауылдық округі	1	1	-	-	1
9	Ақжар ауылдық округі	1	1	-	-	1
10	Дауылкөл ауылдық округі	1	1		-	1
11	Алдашбай Ахун ауылдық округі	1	1	-	-	1
12	Қуаңдария ауылдық округі	1	1	-	-	1
13	Т.Көмекбаев ауылдық округі	1	1	-	-	1
14	Қармақшы ауылдық округі	1	1	-	-	1
	БАРЛЫҒЫ	14	15	-	-	14

14. Жайылым өнімділігін анықтау үшін геоботаникалық зерттеулердің деректері қолданылды. Жайылымдардың құрғақ массада орташа өнімділігі 1,5 -2,0 центнер/гектар құрайды. Шабылған шөп пен жасанды шабылған шөптің қосалқы азығы қыстау кезеңінде қолданылады.

15. Жайылым сыйымдылығын анықтау, жайылым кезеңінде оның өнімділігі туралы деректер негізінде құрылған. Шамамен алғанда, малдар үшін азықтардың келесі нормалары алынды (орта есеппен бір мал үшін): мүйізді ірі қара мал - 4 кг, мүйізді ұсақ мал - 2 кг, жылқы және түйе - 6 кг. Жайылым кезеңінің ұзақтылығы 180-200 күнді құрайды. Бұл тұрғыда, жайылым өнімін, жануарлар үшін азықты бір күнде қажет ету көлемін, жайылым кезеңінің ұзақтылығын біле отырып, жайылымның сыйымдылығын анықтауға болады.

Екпе және аридтік жайылымдарда ауыл шаруашылығы жануарларын жаю ерекшеліктері:

1) ауыл шаруашылығы жануарларын жаюдың және айдаудың маусымдық маршруттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік кестесі, сонымен қатар жайылым айналымының ұзақтығы;

2) топырақ климаттық аймаққа, ауыл шаруашылығы жануарлар түрлеріне, сондай – ақ жайылым айналымына тәуелді;

3) далада – 160-180 күн;

4) шөлейтте – 160-180 күн;

5) Мал жаю ұзақтығы: сүтті ірі қара малдар үшін минималды, етті ірі қара малдар, қой, жылқы, түйелер үшін – максималды және қар жамылғысының тереңдігі мен тығыздығына және басқа да факторларға байланысты.

Ескерту: аббревиатуралардың ажыратылып жазылуы:

га – гектар;

С – Цельсия көрсеткіші;

мм – миллиметр;

кг – килограмм;

км - километр.

Қармақшы ауданы бойынша
2025-2029 жылдарға арналған
жайылымдарды басқару және оларды
пайдалану жөніндегі жоспарға
1 қосымша

Әкімшілік-аумақтық бірлік аумағында жайылымдардың жер санаттары бөлінісінде орналасу схемасы (картасы)

Қармақшы ауданы бойынша
2025-2029 жылдарға арналған
жайылымдарды басқару және оларды
пайдалану жөніндегі жоспарға
2 қосымша

Жеке ауладағы ауыл шаруашылығы жануарларын жаю бойынша халықтың мұқтаждығына арналған жайылымдар, оның ішінде қоғамдық жайылымдар белгіленген схема (карта)

Қармақшы ауданы бойынша
2025-2029 жылдарға арналған
жайылымдарды басқару және оларды
пайдалану жөніндегі жоспарға
3 қосымша

Ұсынылатын жайылым айналымдарының схемалары көрсетілген схема (карта)

Қармақшы ауданы бойынша
2025-2029 жылдарға арналған
жайылымдарды басқару және оларды
пайдалану жөніндегі жоспарға
4 қосымша

Ауыл шаруашылығы жануарларын айдауға арналған сервитуттар, мал айдайтын трассалар және жайылымдық инфрақұрылымның өзге де объектілері, сондай-ақ мал қорымдары (биометриялық шұңқырлар) белгіленетін схема (карта)

Қармақшы ауданы бойынша
2025-2029 жылдарға арналған
жайылымдарды басқару және оларды
пайдалану жөніндегі жоспарға
5 қосымша

Жайылымды пайдаланушыларға жер пайдалануға берілуі мүмкін жайылымдар белгіленген схема (карта)

Қармақшы ауданы бойынша
2025-2029 жылдарға арналған
жайылымдарды басқару және оларды
пайдалану жөніндегі жоспарға
6 қосымша

Халықтың жеке ауласындағы ауыл шаруашылығы жануарларын жаю жөніндегі мұқтаждықтарын қанағаттандыру мақсатында резервке алынуға жататын жайылымдарды белгілейтін схема (карта)

Қармақшы ауданы бойынша
2025-2029 жылдарға арналған
жайылымдарды басқару және оларды
пайдалану жөніндегі жоспарға
7 қосымша

Суды тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, қазандарға, суару немесе суландыру каналдарына, құбырлы немесе шахта құдықтарына) қол жеткізу схемасы

Қармақшы ауданы бойынша
2025-2029 жылдарға арналған
жайылымдарды басқару және оларды
пайдалану жөніндегі жоспарға
8 қосымша

Об утверждении плана по управлению пастбищами и их использованию по Кармакшинскому району на 2025 – 2029 годы