Об утверждении Индикативного плана развития закрытого акционерного общества "Национальная компания по транспортировке нефти "КазТрансОйл" на 2000-2005 годы

Постановление Правительства Республики Казахстан от 12 августа 2000 года N 1252. Утратило силу - постановлением Правительства РК от 28 июня 2002 г. N 702 ~P020702

      В целях эффективного развития нефтегазовой отрасли Республики Казахстан, Правительство Республики Казахстан постановляет:
      1. Утвердить прилагаемый Индикативный план развития закрытого акционерного общества "Национальная компания по транспортировке нефти "КазТрансОйл" на 2000-2005 годы.
      2. Настоящее постановление вступает в силу со дня подписания.
 

     Премьер-Министр

     Республики Казахстан



                                                   Утвержден



                                            постановлением Правительства  

                                               Республики Казахстан

                                           от 12 августа 2000 года N 1252



 
 
                     Индикативный план развития закрытого

 

               акционерного общества "Национальная компания

                    по транспортировке нефти "КазТрансОйл"

                             на 2000-2005 годы

                                "Согласовано"

Министерство энергетики,                           Министерство экономики

индустрии и торговли                                Республики Казахстан

Республики Казахстан

"__" июня 2000 г.                                  "__" июня 2000 г.



                           ЗАО "НКТН "КазТрансОйл"


                          Индикативный план развития 

                           на период 2000-2005 годы


     1. Введение


 
       ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" создано в целях соблюдения экономических интересов Республики Казахстан в вопросах транспортировки, экспорта и импорта нефти и нефтепродуктов, оптимизации структуры управления предприятиями, привлечения инвестиций, проведения единой тарифной политики для всех магистральных трубопроводов.
      Настоящий индикативный план ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" на 2000-2005 гг. разработан в соответствии со сформированной Компанией стратегией развития до 2010 года и по итогам выполнения индикативного плана развития Компании на 1998-2001 гг., который был одобрен на совещании у Премьер-министра Республики Казахстан 1 апреля 1999 года. В документе проведен анализ результатов деятельности Компании в 1998-99 годах в разрезе приоритетов и целей, сформулированных в индикативном плане на 1998-2001 год. На основании этого анализа и по результатам дополнительных данных сформулированы приоритеты развития и комплекс основных мероприятий ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" на 2000-2005 гг.
      В 1998-99 году ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" совместно с ведущими научно-исследовательскими и проектными институтами, нефтяными компаниями провел исследования по прогнозному балансу добычи и переработки нефти в Республике Казахстан, а также анализ возможных направлений транспорта нефти. Результаты этих исследований были переданы в Министерство энергетики, индустрии и торговли для согласования и утверждения. Прогнозный баланс нефти Республики Казахстан на период 2000-2010 гг. был утвержден в апреле 2000 г. Рассматривается три сценария потоков нефти:
      - Оптимистический - с допущением расширения пропускной способности нефтепровода Атырау-Самара до 15 млн. т/год.
      - Реалистический - при пропускной способности нефтепровода Атырау- Самара на существующем уровне 12,5 млн. т/год.
      - Пессимистический вариант - ввод в действие КТК, и возможность заключения соглашений между участниками КТК и другими производителями об обмене нефтью, что может привести к значительному снижению использования существующей системы.
      В качестве базового варианта расчетов для настоящего Индикативного плана развития ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" принят грузооборот при пропускной способности нефтепровода Атырау-Самара на уровне 15 млн. тонн в год.
      В настоящем Индикативном плане развития ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" рассматриваются различные варианты ставки дивидендов в статье "Отчисления дивидендов государству": 50, 25 и 10%%. Только при ставке 10 % ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" может осуществить инвестиционную программу, при этом NPV к 2007 году становится положительным, что говорит об окупаемости инвестиционной программы и способности произвести выплаты процентов по кредитам и погашение основного долга. В соответствии с п. 1.1 Постановления Правительства Республики Казахстан от 13 августа 1999 года

 

N 1159 


P991159_


  "О вопросах дивидендов на государственные пакеты акций и

дохода на государственные доли участия в организациях" установлен уровень

начисления дивидендов на государственный пакет акций в размере 10% от

чистого дохода Общества на весь период (2000-2005 годы).

     2. Результаты финансово-хозяйственной деятельности Компании

в 1999 году.

Грузооборот нефти                   Млн.ткм          16811

Грузооборот воды                    Млн.м3           10490  

Транспортировка нефти               тыс.тн           25000

Транспортировка воды                тыс.м3           34801

Себестоимость                       млн.тг           10092

Выручка                             млн.тг           17698

Валовый доход                       млн.тг            7606

Чистый доход                        млн.тг            4759

Рентабельность                        %                 47

Фонд оплаты труда                   млн.тг            3386

Среднесписочная численность         Чел.              6557

Среднемесячная зарплата             Тенге            43038

Отчисления в бюджет, в т.ч.         млн.тг            4881

         Подоходный налог с юр. лиц млн.тг            1406

                          Дивиденты млн.тг             521

                                НДС млн.тг            1042

Дебиторская задолженность           млн.тг            4574

Кредиторская задолженность          млн.тг            5647                

                             из них:

          задолженность по налогам  млн.тг            1313

          задолженность по зарплате млн.тг             130

задолженность по внебюджетные фонды млн.тг              50

Капитальный ремонт                  млн.тг            2122

Кап. Вложения                       млн.тг            2898


          Анализ результатов деятельности Компании в 1998-99 гг.


     В соответствии с индикативным планом развития Компании на период до

2001 года были определены следующие приоритеты:


 
       1. Реабилитация и модернизация существующей системы трубопроводов для сохранения работоспособности системы, повышения эффективности предоставляемых услуг, снижения затрат на транспортировку нефти и воды, а также повышения безопасности и надежности существующей системы.
      2. Предоставление большего спектра услуг потребителям в рамках существующей системы, с целью удовлетворения запросов потребителей, диверсификация направлений транспорта нефти, с учетом разрабатываемых экспортных маршрутов.
      3. Стабилизация и оптимизация финансовой структуры Компании для обеспечения достаточного объема финансирования текущей деятельности Компании, для общего удешевления используемого капитала и обеспечения стабильного и разумного возврата на акционерный капитал.
      3.1. Дальнейшее развитие тарифной методологии для обеспечения гибкого подхода в ценообразовании, повышения эффективности финансовой деятельности Компании, более детального учета возможностей и требований потребителей, а также стимулирования к максимальному использованию существующей системы трубопроводов;
      3.2. Построение системы управления структурой капитала и отработка механизмов привлечения займов на внутреннем и международном рынках капитала с целью оптимизации структуры капитала, использования преимуществ финансового рычага, а также удешевления заемных средств наряду с увеличением сроков заимствования.
      4. Программа обучения персонала с целью повышения эффективности действий персонала, получения и внедрения лучшего из опыта иностранных компаний, а также создания отечественной базы для подготовки специалистов трубопроводного транспорта.
 

 

     В течение 1998-1999 годов была проведена следующая работа:


     1. В отношении реабилитации и модернизации системы трубопроводов:

     1. Объем инвестиций в капитальный ремонт и модернизацию трубопровода

составили 8835 млн. тенге.

     2. Проведена диагностика линейной части трубопроводов в объеме 640

млн. 722 тыс. тенге.

     3. Проведены работы по капитальному ремонту и введены в эксплуатацию

следующие объекты:

     - Нефтепровод Каламкас - Каражанбас - Актау, уч-к 256-284 км.;

     - Нефтепровод Узень-Актау на участке 133-141 км.;

     - Нефтепровод Мартыши-Атырау на участке 21, 5-49,3 км;

     - Нефтепровод Атырау-Самара на участке 864км.,

     - Нефтепровод Комсомольск-Макат на участке 4-14 км.;

     - Водовод Атырау-Макат;

     - Водовод Узень-Атырау-Самара, уч-к 0-39 км. и т.д.;

     - РВС - 20000 м3 N 1 ГНПС Барсенгир;

     - ГОС Кигач РВС 6000м3;

     - ВОС Кульсары N 1,2,3, РВС 5000м3;

     - НПС Жетыбай РВС 5000тм3 N 3;

     - ЛПДС "Узень" РВС 20000мЗ N 15 и N 18;

     - НПС "Каламкас" РВС 5000мЗ, N 3 и N 6;

     - НПС "Атырау", РВС 10000мЗ, N 1,2,5,6, РВС 20000мЗ N 12,13;

     - НПС "Косчагыл" РВС 5000мЗ N 5;

     - ЛПДС Б.Чаган РВС 5000мЗ N 1;

     - Выполнен капитальный ремонт отдельных зданий и сооружений,

необходимых для обслуживания и нормальной эксплуатации трубопроводов.

     Ежегодный минимальный объем капвложений только в линейную часть

трубопроводной системы ЗАО "НКТН "КазТрансОйл", начиная с 1991 года,

составляет:

___________________________________________________________________________

Название проводимых!Ежегодно необходи-!Ежегодно необходи-!Накопленная с

мероприятий        !мые капвложения на!мые капвложения в !1991 по 1999 гг.

                   !1 км.             !целом по компании !(9 лет)

___________________!__________________!__________________!_________________

Замена изоляции      94,118 тыс. US$    14,118 млн. US$   127,062 млн. US$

Замена трубопровода   140,0 тыс. US$       8,4 млн. US$    75,600 млн. US$

Внутритрубная

диагностика             2,5 тыс. US$     1,875 млн. US$    16,875 млн. US$

Итого                                                     219,537 млн. US$

___________________________________________________________________________


     2. В отношении развития дополнительных видов услуг клиентам Компании.


 
       1. Разработаны полные технико-экономические обоснования ряда проектов Компании, позволяющих расширить спектр услуг Клиентам. Среди них проект расширения трубопровода Атырау-Самара, нефтеналивная эстакада на станции Атасу, трубопровод Кенкияк-Атырау, узел слива отбензиненной нефти в г. Атырау и пр.
      2. Начато строительство ряда этих объектов с планируемым завершением в текущем году.
      3. Разработаны ТЭО проектов основных экспортных трубопроводов (Китайский, Транс Каспийский).
      3. В отношении стабилизации финансовой структуры Компании и повышения прозрачности тарифов.
      5 июня 1998 года N 16/1 Комитетом по ценовой и антимонопольной политике Агентства по стратегическому планированию и реформам Республики Казахстан утверждена "Методика расчета тарифов на транспортировку нефти по магистральным нефтепроводам Республики Казахстан".
      1. Внедрена единая система бюджетирования в Компании и разработан единый классификатор затрат.
      2. В соответствии с вышеуказанными стандартами внедрена по всей Компании в целом единая автоматизированная система бухгалтерского учета "Триада".
      3. Проведена работа по снижению дебиторской и кредиторской задолженностей и повышению их качества.
      4. Проведено списание невозвратной дебиторской задолженности.
      5. Окончательно отработана методика установления тарифов.
      6. В течение 1998-99 годов была создана хорошая кредитная история Компании среди международных финансовых институтов в отношении краткосрочного кредитования.
      7. Компания проводит работу по получению трехлетнего синдицированного займа на 15 млн. американских долларов от группы международных банков без предоставления каких-либо гарантий со стороны государства или третьих лиц.
      В 1998 году Компанией было произведено фиксирование тарифов по транспортировке нефти в долларах США. Данная фиксация тарифа в долларах США снижает валютные риски иностранных партнеров, что влечет за собой значительное удешевление заемных средств для Компании и стабильный возврат привлекаемого капитала.
      Компания в значительной степени диверсифицировала источники заимствований путем установления прямых партнерских отношений с международными финансовыми институтами. В результате активной работы в этом направлении Компания уже осуществляла заимствования и погашения кредитов у американских и европейских банков. В результате на конец 1999 года Компания уже имеет хорошую кредитную историю, что привело к возможности значительно снизить процентные ставки заимствований и диверсифицировать источники финансирования.
      4. В отношении программы повышения квалификации персонала.
      1. Внедрена программа постоянного повышения квалификации сотрудников Компании. В 1998-99 году затрачено средств на обучение персонала.
      2. Внедрена система ротации персонала с целью расширения кругозора сотрудников и приобретения ими смежных навыков.
      3. Внедрена система аттестации сотрудников для улучшения обратной связи и оценке эффективности процесса повышения квалификации.
      Компания регулярно проводит мероприятия по переподготовке персонала и повышения квалификации. Это является основой для создания отечественной базы специалистов трубопроводного транспорта. Вырабатывая политику в области обучения и подготовки персонала, Компания расставляет приоритеты в обучении. Бюджет Компании на 1999 года по обучению и подготовке кадров, составил 30,5 млн. тенге и делится на две основные части:
      - Обязательное обучение, когда это необходимо для проведения некоторых видов работ (в основном производственно-технических) - 70 процентов от общего количества обученных.
      - повышение квалификации персонала Компании - 30 процентов от общего количества обученных.
      С 1999 года Компания начинает проводить плановые мероприятия по аттестации всего управленческого персонала филиалов и центрального аппарата Компании.
 
      3. Приоритеты на 2000-2005 годы.
 
      ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" стоит на пороге нового тысячелетия, в начале которого, предварительно в 2001 г., планируется ввод в действие Каспийского Трубопроводного Консорциума (КТК). Введение КТК в действие дает нефтедобывающим компаниям альтернативный путь транспортировки нефти. Это будет создавать конкуренцию существующей трубопроводной системе КТО, поэтому в целях поддержания бизнеса Компания должна стимулировать клиентов использовать транспортную систему Компании, и довести уровень предоставления услуг до мировых стандартов (безопасность, эффективность, качество).

 

     В связи с вышеизложенным, а также в связи с тем, что были проведены

основные работы по ремонту и модернизации наиболее изношенных участков,

работы по диагностике системы, НКТН КазТрансОйл ставит своей задачей

проведение масштабных инвестиций в сопутствующую инфраструктуру.

     Основными приоритетами на 2000-2005 годы являются следующие.

     1. Производственная программа.

     1.1 Завершение полной диагностики системы, и соответствующих работ по

         ремонту существующей системы.

     1.2 Развитие сопутствующей инфраструктуры и автоматизация            

         деятельности Компании.

     1.2.1.1 Внедрение системы автоматизированной системы управления      

             производством (SСАDА).

     1.2.1.2 Внедрение автоматизированной системы управления деятельностью

             Компании (SAP R/3).

     1.2.1.3 Модернизация и развитие системы телекоммуникаций.

     1.2.2 Снижение энерго- и трудоемкости транспортировки нефти путем    

           внедрения новых технологий и модернизации существующих объектов.

     2. Развитие бизнеса.

     2.1 Реализация инвестиционных проектов среднесрочной перспективы.

     Строительство новых мощностей, развитие транспортных возможностей для

нефтедобывающих компаний.


 
       2.2 Диверсификация услуг по транспорту нефти: внедрение в рынок железнодорожных и танкерных перевозок, предоставление операторских владельцам других трубопроводных систем.
      2.3 Переход на долгосрочные контракты по транспортировке нефти с добывающими компаниями и транзитными системами и странами. Развитие правовой базы межгосударственных отношений в трубопроводном транспорте.
      2.4 Развитие бизнеса дочерних предприятий путем приобретения их услуг и расширения их деятельности.
      3. Финансовая политика
      3.1 Привлечение значительных объемов долгосрочных инвестиций.
      3.2 Развитие системы проектного финансирования.
      3.3 Выход компании на международные фондовые рынки через выпуск еврооблигаций.
      3.4 В рамках процесса диверсификации деятельности Компании по привлечению кратко- и среднесрочного капитала предлагается рассмотреть возможность по размещению облигаций Компании, деноминированных в казахстанских тенге, среди профессиональных участников рынка ценных бумаг Казахстана.
      3.5 Дальнейшее развитие тарифной методологии для повышения эффективности ценообразования на услуги по транспортировке нефти.
      4. Кадровая политика.
      4.1 Совершенствование в соответствии с международными стандартами системы сертификации рабочих компаний. Развитие материальной и методической базы Учебного Центра профессионального обучения в г.Актау. Создание нового Учебного Центра повышения квалификации менеджмента и специалистов Компании.
      4.2 Ввиду актуальности проблемы занятости и с целью поддержания социальной защищенности в регионах, где компания в значительной мере определяет рынок труда, планируется развитие дочерних предприятий Компании и расширение системы подрядных работ.
      4.3 Внедрение системы формирования кадрового резерва.
 
      4. Производственная программа ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" на 2000 год.
 

 

     Первым шагом для выполнения программы действий по модернизации и

реконструкции существующей инфраструктуры, явилась созданная Компанией

производственная программа ЗАО "НКТН "КазТрансОйл", заложенная в Бюджете

Компании на 2000 год.

     Согласно прогнозируемым объемам добычи нефти и ожидаемому

грузообороту (19 355 млн. ткм) в 2000 году, был разработан Бюджет Компании

на 2000 год:

     Доходы от основной деятельности - 34 388,5 млн. тенге, в том числе:

     - транспортировка нефти - 32 344,2 млн. тенге;

     - поставка воды - 959,8 млн. тенге;

     - слив-налив - 1 084,6 млн. тенге.

     Доходы от не основной деятельности - 783,2 млн. тенге, в том числе:

     - реализация нефти и нефтепродуктов - 2141,6 млн. тенге;

     - Убыток от не основной деятельности - 1 358,4 млн. тенге;

     Производственные затраты - 29 270,4 млн. тенге.

     Расходы периода - 3 017,6 млрд. тенге.

     Налогооблагаемый доход - 2 883,8 млрд. тенге.

     Чистая прибыль - 2 018,7 млрд. тенге.

     Дивиденды (10% от чистой прибыли) - 201,9 млн. тенге.

     По результатам деятельности в 2000 году предполагается, что Общество

выплатит в виде различных налоговых платежей и сборов сумму в около

7 904,3 млн. тенге, в том числе:

     - подоходный налог с юридических лиц - 865,1 млн. тенге,

     - подоходный налог с физических лиц - 1 069,7 млн. тенге,

     - НДС - 3 380 млн. тенге,

     - местные налоги - 1 194,7 млн. тенге,

     - социальный налог - 1 138,4 млн. тенге,

     - другие налоги и платежи - 256,4 млн. тенге.


 
       На 2000 год разработана программа капитальных вложений в существующую инфраструктуру на общую сумму 8 442 млн. тенге, которая состоит из:
      1 Капитальное строительство - 4 649 млн. тенге.
      2 Оборудование - 3 794 млн. тенге.
      Помимо этого в Обществе предусмотрена программа капитальных вложений, финансирование которых пойдет за счет заемных средств. Данная программа на общую сумму 45,06 млрд. тенге, будет начата в 2000 году и внедрение ее будет продолжаться до 2005 года. В 2000 году по данной программе предусмотрено освоить порядка 13,96 млрд. тенге.
 
      5. Инвестиционная политика ЗАО "НКТН "КазТрансОйл".
 
      Реализация проекта КТК и транспортировка нефти этим трубопроводом, начиная с 2001 г. приведет к снижению грузооборота системы нефтепроводов ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" и к уменьшению денежных потоков КТО, определяющих устойчивое развитие компании.
      Перспективы прироста ресурсной базы углеводородного сырья, в том числе в шельфовой зоне, влияют на обстановку и в определенной мере на политическую ситуацию вокруг некоторых направлений и проектов транспортировки. Возможные сценарии развития предложения рынка услуг по транспортировке нефти из западно-казахстанского региона по различным маршрутам предполагают развитие альтернативных направлений.
      Кумулятивный эффект воздействия этих факторов может выразиться в ухудшении положения национального транспортировщика нефти, так как основные мощности компании по транспортировке нефти из западно-казахстанского региона сосредоточены и обеспечивают направление Атырау-Самара, которое к тому же испытывает большую зависимость от транзитных российских квот.
      Таким образом, существует опасность, что определенная часть пользователей трубопроводов ЗАО "НКТН "КазТрансОйл", может переориентировать свои грузопотоки на выгодные для них направления, при этом часть мощностей системы нефтепроводов ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" останется невостребованной.
      В этих условиях компания должна сосредоточить свои усилия на реализации проектов оптимизации и интеграции существующих систем транспортировки. При этом должны быть сбалансированы интересы с Республики Казахстан, нефтедобывающих компаний и ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" по максимальной загрузке существующей системы нефтепроводов Республики Казахстан.
      С целью расширения спектра услуг предоставляемых клиентам Компании была разработана программа строительства новых объектов, основанная на маркетинговых исследованиях и переговорах с добывающими компаниями.
      Новые объекты, включенные в программу, позволят расширить возможности выбора маршрутов для клиентов Компании. Эти объекты будут рассматриваться как дополнительные инвестиции в систему. Дальнейшее развитие Компании через введение в строй таких объектов приведет к получению дополнительных денежных потоков и прибылей от этих объектов.
      Баланс казахстанской нефти показывает, что при условии реализации проекта КТК и с учетом добычи нефти на Каспийском шельфе в соответствии с прогнозными данными, необходимость в новом экспортном нефтепроводе появится после 2005 года. В связи с этим необходимо вести поиск нового экспортного маршрута, соответствующего экономическим, политическим и стратегическим целям Республики Казахстан.
      Существующие и планируемые маршруты нефтепроводов должны обеспечить:
      - завоевание конкурентных позиций по предложению казахстанской нефти на мировых рынках;
      - максимальную интеграцию системы существующих мало загруженных нефтепроводов Казахстана в планируемые экспортные направления в целях сохранения жизнеспособности существующей системы и обеспечения гибкости при распределении потоков нефти, как для экспорта, так и для внутренних поставок;
      - экономическую выгоду для Казахстана в виде отчислений в бюджет от деятельности нефтепровода, улучшение нефтетранспортной инфраструктуры и т.д.;
      - минимальную зависимость от социально-политической ситуации транзитных стран.
      Одним из элементов, являющихся основой планирования развития нефтетранспортной инфраструктуры Казахстана является долгосрочный стратегически баланс нефти.
 
      5.1. Стратегический баланс нефти.
 
      Во исполнение п.5.6 Протокола о внесении изменений в Протокол на 1999 год к Соглашению между Правительствами Российской Федерации и Республики Казахстан о сотрудничестве в нефтегазовой отрасли, МЭИТ приказом N 88 от 09.04.1999 г. поручил ЗАО "НКТН "КазТрансОЙл" в срок до 01.06.99 г. представить на утверждение расчетный баланс добычи нефти Республики Казахстан, составленный на основании данных нефтедобывающих компаний, согласованных с Министерством.
      ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" в течение 1998 года и 1999 года проводил опрос нефтяных компаний, работающих в Казахстане относительно их планов добычи нефти на долгосрочную перспективу. Прогнозные данные по объемам добычи нефти за 1999 год ниже по сравнению с ранее представленными. Прогнозный баланс нефти по Республике Казахстан на период 2000-2010 гг. утвержден Министерством энергетики, индустрии и торговли в апреле 2000 г.
 
      5.2. Приоритетные проекты развития нефтетранспортной инфраструктуры
           Республики Казахстан
 
      При определение приоритетных проектов развития нефтетранспортной инфраструктуры Республики Казахстан и ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" учитывался баланс нефти по Республике, обязательства отдельных нефтедобывающих компаний по загрузке нефтепроводов и поставкам нефти на НПЗ Казахстана, инвестиционные возможности и обязательства как ЗАО "НКТН "КазТрансОйл", так и нефтяных компаний.
      Кроме того, учитывалась неопределенность прогноза ресурсов и сроков начала коммерческой добычи нефти на месторождениях шельфа, что оказывает влияние на выбор и сроки реализации некоторых проектов строительства экспортных нефтепроводов.
      Инвестиционные проекты ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" ранжированы также и по

 

видам деятельности: транспортировка нефти, транспортировка воды,

транспортировка газа, сектор телекоммуникаций.

     Соответственно, инвестиционные проекты ЗАО "НКТН "КазТрансОйл"

распределены по следующим группам:

     5.2.1 Группа проектов, реализуемых за счет привлеченных средств под

обязательства ЗАО "НКТН "КазТрансОйл".

     - Проект SСАDА;

     - Проект реконструкции и модернизации нефтепровода Атырау-Самара;

     - Строительство нефтепровода Кенкияк-Атырау;

     - Проект железнодорожной эстакады на НПС "Атасу";

     - Проект реконструкции нефтепровода Павлодар-Шымкент на участке

Каракоин-Атасу (реверсирование нефтепровода);

     - Проект "Узел слива высоковязкой нефти на НПС Атырау нефтепровода

Атырау-Самара";

     - Проект "Головная нефтеперекачивающая станция Кумколь";

     - Проект по закупке японской спецтехники "Мицуи";

     - Проект "Печи путевого подогрева типа Унифлюкс";

     - Проект водовод "Астрахань-Мангышлак";

     - Проект газификации г. Астана перепрофилированием

нефтепродуктопровода "Петропавловск-Кокшетау-Астана" под газопровод.

     - Проект доведения мощности водовода Астрахань-Мангышлак до проектной.


     5.2.2 Группа проектов, реализуемые без инвестиций


 
       Данная группа включает проекты, реализуемые без инвестиций со стороны ЗАО "НКТН "КазТрансОйл", в которых компания имеет или может получить права оператора. Это:
      - Проект нефтепровода Каспийского Трубопроводного Консорциума,
      - Нефтепровод Большой Чаган-Атырау (Новый трубопровод).
 
      5.2.3 Группа проектов долгосрочной перспективы.
      К этой группе относятся проекты долгосрочной перспективы, зависящие

 

от сроков начала и объемов добычи на месторождениях шельфа.

Предположительно, реализация этих проектов начнется после 2005 года. К

этим проектам относятся:

     - Реконструкция и расширение морского порта Актау и организация

танкерных (баржевых) перевозок,    

     - Экспортный нефтепровод Западный Казахстан-Алашанькоу (Китай),

     - Нефтепровод Казахстан-Туркменистан-Иран,

     - Транс Каспийский нефтепровод Западный Казахстан-Баку-Джейхан.

     5.3 Программа капитальных вложений ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" за счет   

         заемного финансирования.

     5.3.1 Проект - SСАDА.

     Цель создания системы.


 
       разработка и внедрение высокоэффективной и надежной системы управления трубопроводным транспортом компании на базе программируемых контроллеров и персональных ЭВМ для уровня МДП, РДП, ЦДУ и линейной части трубопроводов,
      обеспечение передачи информации в АСУ ПЭД ЕИСУ о выполнении объҰмов перекачки нефти с учетом теплоэнергетических затрат,
      замена морально и физически устаревшего оборудования систем автоматики, повышение уровня надежности выполнения функций, расширения функциональных возможностей, использующих средства повышения достоверности получаемой информации,
      создание на высоком техническом уровне диспетчерских пунктов управления на НПС, РНУ, филиалах и в центральном офисе компании.
 
      5.3.2 Проект реконструкции и модернизации нефтепровода Атырау-Самара.
      Цель проекта:
      Увеличение экспортных возможностей нефтедобывающих компаний

 

Казахстана на Европейский рынок путем увеличения пропускной способности

Атырау-Самара с 10,5 млн. т/год до 15 млн. т/год.

     Состояние работ по проекту.

     Полностью разработано ТЭО проекта и оценена его эффективность.

Ведутся переговоры с нефтедобывающими Компаниями по получению гарантий

поставки нефти. Проведены испытания присадок для увеличения пропускной

способности трубопровода без его реконструкции с целью оптимизации кап.

Затрат.

     Источник финансирования:

     Заемное финансирование возможно с привлечением международных

финансовых институтов под гарантию перекачки нефти по нефтепроводу

Атырау-Самара или прямые инвестиции производителей нефти - пользователей

системы.

     Экономические данные проекта:

     - Стоимость проекта ориентировочно составляет $ 33,57 млн.,

     - Источник возврата инвестиций - тариф на транспортировку нефти.

     - Срок окупаемости - 4-5 лет для казахстанского участка

     - Сроки реконструкции - 1 год


     5.3.3 Строительство нефтепровода Кенкияк-Атырау

     Цель проекта:


 
       Обеспечение доступа производителям нефти Актюбинского региона к существующему экспортному нефтепроводу Атырау-Самара и экспортному нефтепроводу Каспийского Трубопроводного Консорциума.
      Состояние работ по проекту:
      Полностью подготовлено ТЭО проекта для нескольких сценариев и

 

определен базовый сценарий. Проведены переговоры с компанией Иточу и

Японским банком международного сотрудничества. Объем и глубина ТЭО были

согласованы с ними. Проект был включен в программу государственных

инвестиций для предоставления гарантии Правительства РК.

     Источник финансирования:

     Мягкие займы японских и международных финансовых институтов.

     Предварительное описание проекта

     По предварительному отчету ILF стоимость базового вариант проекта на

6 млн.тонн/год составляет:

     - По мировым ценам - 193,4 млн. долларов США.

     - По ценам СНГ - 172,0 млн. долларов США.

     5.3.4 Проект железнодорожной эстакады на НПС "Атасу"

     Цель проекта.

     - Расширить рынки сбыта нефти для казахстанских производителей;

     - Обеспечить доступ производителям нефти кумкольского месторождения к

китайскому рынку;

     Состояние работ по проекту:

     Строительство в стадии завершения.

     Источник финансирования:

     Заемные и собственные средства.

     Технико-экономические показатели:

     - Проектная мощность по наливу нефти - до 3,0 млн. т/год

     - Наливная эстакада двухсторонняя, на одновременный налив 40

вагоно-цистерн (по 20 цистерн с каждой стороны).

     - Пусковой комплекс производительностью налива до 1 млн. т/год.

     - Объем капитальных вложений всего - $ 7317 тыс., в том числе

пускового комплекса $ 5546 тыс.

     5.3.5. Проект реконструкции нефтепровода Павлодар-Шымкент на участке

Каракоин-Атасу. (Реверсирование нефтепровода).

     Цель проекта:

     - Транспортировка нефти по нефтепроводу Каракоин-Атасу до

нефтеналивной эстакады Атасу.

     - уточнение капитальных вложений для подачи нефти по нефтепроводу

Павлодар-Шымкент в сторону Павлодара.

     Состояние работ по проекту:

     ТЭО в стадии разработки.

     Источник финансирования:

     Заемное финансирование.

     Экономические данные проекта:

     - Стоимость 1-ого этапа проекта ориентировочно составляет 213,82 тыс.

долларов США.      


 
       - По расчетам проектного института капитальные затраты на реверсирование оцениваются 11,34 млн. долларов США.
 
      5.3.6. Проект "Узел слива высоковязкой нефти на НПС Атырау нефтепровода Атырау-Самара"
      Цель проекта:
      Обеспечение технической возможности приема с железной дороги нефти с месторождений эмбинской группы (в том числе Атырауского НПЗ в летний период) для последующей закачки ее в нефтепровод. Реализация проекта обеспечит максимальную мобилизацию казахстанской нефти и повысит загрузку

 

нефтепровода Атырау-Самара.

     Источник финансирования:

     Финансирование будет организовано ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" за счет

инвестиции. Ориентировочный объем капвложений - около $ 5 млн.


     5.3.7 Проект "Головная нефтеперекачивающая станция Кумколь"

     Цель проекта:

     Обеспечение стабильной работы нефтепровода Кумколь-Каракоин с

учетом работы центрального пункта сбора и подготовки нефти.

     Экономические данные проекта:

     Ориентировочный объем капвложений - 1 500 млн. тенге.

     Запланировано освоить в 2000г. - 1 000 млн. тенге


     5.3.8 Проект по закупке японской спецтехники "Мицуи"

     Цель проекта:

     Обновление парка спецтехники.

     Источник финансирования:

     Финансирование проекта будет осуществляться за счет "кредита

поставщика" с использованием средств Эксимбанка Японии под гарантийное

письмо ОАО "Казкоммерцбанк". Общая стоимость проекта - 2 071 млн. тенге


     5.3.9 Проект "Печи путевого подогрева типа Унифлюкс"

     Цель проекта

     Замены старых печей путевого подогрева магистральных нефтепроводов.

     Состояние проекта.


 
       Подписан "Протокол намерения" между французской компанией "Kvaerner Heurtey" и ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" на поставку печей путевого подогрева. Идет рассмотрение предложения Компании касательно возможности сборки и монтажа печей путевого подогрева типа Унифлюкс на казахстанских заводах, расположенных в Уральске и в Алматы.

 

     Общая стоимость проекта - 2 260 млн. тенге


     5.3.10 Проект водовод "Астрахань-Мангышлак"

     Цель проекта:

     Решение проблемы обеспечения пресной водой населения и промышленных

предприятий Атырауского и Мангистауского регионов, доведения до проектной

мощности водовода Астрахань-Мангышлак.

     Состояние проекта

     Проводится активная работа с Мицуи по разработке ТЭО проекта.

Параллельно МЭИТ создана межведомственная рабочая группа по разработке

единого плана водоснабжения Атырауского и Мангистауского регионов.

     Финансирование проекта

     Источник и условия финансирования в настоящее время не определены.

     Основные технико-экономические параметры проекта

     Общая протяженность водовода "Астрахань-Мангышлак", построенный в

1986-1987 годах, составляет 1041 км.

     Стоимость проекта по предварительным данным оценивается в 150-190

млн. долларов США.


     5.3.11 Проект перепрофилирования нефтепродуктопровода "Петропавловск 

             -Кокшетау-Астана" под газопровод

     Цель проекта:


 
       Газоснабжение г. Астаны с максимальным использованием существующих коммуникаций и поиск путей эффективного использования существующих активов ЗАО "НКТН "КазТрансОйл". Замена природным газам других видов топлива.
      Состояние работ по проекту.
      Подписан Договор между Российской Федерацией и Республикой Казахстан об экономическом сотрудничестве на 1998-2007 года от 12 октября 1998 года, Протокол о сотрудничестве в газовых комплексах Российской Федерации и Республики Казахстан, Протокол первого заседания совместной рабочей группы по реализации Протокола о сотрудничестве в газовых комплексах Российской Федерации и Республики Казахстан от 16.07.1999 г.
      Получен предварительный отчет по ТЭО, содержащий несколько вариантов с капитальными затратами от 87 до 115 млн. долларов США.
      Участие ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" в проекте
      Проект реализовывается ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" и компанией ЗАО "ТрансПетролеум", являющейся аффилиированной компанией ЗАО "НКТН "КазТрансОйл".
      Финансирование проекта
      Источник финансирования проекта не определен.
 
      5.4. Проекты ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" без инвестиций.
      5.4.1 Нефтепровод Большой Чаган-Атырау (Новый трубопровод).
      В июне 1999 года принято решение, что доступ Карачаганакского продукта к трубопроводу КТК будет обеспечен путем строительства Нового трубопровода от Большого Чагана до Атырау, и были внесены соответствующие изменения в ОСРП.
      Кроме того, ведется работа по вопросам отгрузки жидких углеводородов с Карачаганакского месторождения в Самару.
      Основные технико-экономические параметры проекта
      Мощность Соединительного и Нового трубопровода на первом этапе будет составлять 7 млн. тонн в год, с последующим ее расширением до 11 млн.тонн в год. Согласно предварительному графику работ по проекту, строительство трубопроводов предположительно начнется в апреле 2000 года, а сдача в эксплуатацию намечена к моменту ввода в эксплуатацию трубопровода КТК.
      Участие ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" в проекте
      ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" будет оказывать содействие КИО на этапе инженерного проектирования, экспертной оценки и технического надзора за строительством и эксплуатации и техническом обслуживании нефтепровода.
 
      5.4.2 Проект Каспийский трубопроводный консорциум
      Цель проекта
      Обеспечение транспортировки нефти с Тенгизского и Карачаганакского месторождений на международные рынки.
      Участие ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" в проекте
      "КазТрансОйл" представляет РК в КТК, кроме того, производит эксплуатацию и техническое обслуживание активов КТК-К, включая ГНПС Тенгиз.
      Финансирование проекта
      Проект финансируется за счет средств производителей нефти - участников проекта РФ, РК, Оман, Шеврон, СП Лукойл/Лукарко, Роснефть, Шелл, Мобил, Бритиш Газ, Аджип, Орикс и Казахойл/Амоко.
      Основные технико-экономические параметры проекта
      Первоначальная мощность трубопровода - 28 млн. тонн с последующим расширением до 67 млн. тонн в год. Предполагаемая стоимость проекта первоначального строительства с мощностью 28 млн. тонн в год около 2,2 миллиардов долларов США, при 67 млн. тонн в год - 4,5 миллиардов долларов США. Ввод в эксплуатацию - 30 июня 2001 г.
 
      5.5 Проекты долгосрочной перспективы.
      5.5.1 Расширение и реконструкция порта Актау и организация танкерных (баржевых) перевозки.
      Это направление может быть как самостоятельным проектом, так и частью

 

Транс Каспийской Транспортной Системы, экспорта через Иран, экспорта по

направлению Махачкала-Новороссийск.

     Использование этого маршрута может обеспечить транспортировку 6-12

млн. тонн нефти в год.

     Нефть - западно-казахстанская смесь. Ресурсы не определены.

     Необходимые капитальные вложения:

     - Сценарий 1 (6 млн. тонн в год). Кап. затраты - 25 млн. $ плюс

ежегодное затраты на аренду танкеров.

     - Сценарий 2 (8 млн. тонн в год). Кап. затраты - 59 млн. $ плюс

ежегодные затраты на аренду танкеров.

     - Сценарий 3 (12 млн. тонн в год). Кап. затраты - 96 млн. $ плюс

ежегодные затраты на аренду танкеров.

     Финансирование:

     Источники и условия финансирования не определены.

     Транспортные расходы по маршрутам:

     - Актау-Баку-Батуми - 5,98 $/bbl.

     - Актау-Махачкала-Новороссийск - 5,1 $/bbl.

     - Актау-Нека-о-в Харг - 4,35 $/bbl.

     Актуальность реализации этого проекта будет зависеть от реальных

возможных объемов поставок нефти по этим направлениям и максимально

допустимых затрат на транспортировку.

     5.5.2 Нефтепровод Казахстан-Туркменистан-Иран.

     Цель проекта

     Получить наиболее экономически выгодный доступ на рынки сбыта

Азиатско-Тихоокеанского Региона через Персидский залив для производителей

нефти, работающих в Республике Казахстана.

     Основание для реализации проекта.

     Постановление Правительства РК N 513 от 29 апреля 1999 г. 


P990513_



     Участие ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" в проекте.


 
       На основании Постановления Правительства РК N 513, ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" проводит переговоры по проекту с ТотальФина, Аджип и Бритиш Газ.
      Финансирование.
      Предполагается, что финансирование разработки пред-ТЭО и ТЭО проекта,

 

а также дальнейшей реализации проекта будет осуществляться нефтяными

компаниями.

     Структура проекта.

     Предполагается, что в целях реализации работ по пред-ТЭО и ТЭО будет

создан консорциум, в состав которого войдут как Страны-участницы, по чьей

территории будет пролегать трубопровод, так и нефтяные компании,

участвующие в проекте.

     Стадия реализации проекта.

     В настоящий момент компания ТотальФина выполнила некоторые работы по

пред-ТЭО. Ведутся переговоры по структуре реализации проекта.

     Предполагается, что проект будет реализовываться поэтапно:

     - Этап 1. Осуществление предварительного ТЭО - первая половина 2000

года.

     - Этап 2. Разработка ТЭО.

     - Этап 3. Рабочий проект, финансовые аспекты, права прохода.

     - Этап 4. Строительство нефтепровода.

     Основные технико-экономические параметры проекта.


 
       По предварительным данным, представленным компанией ТотальФина пропускная способность на Казахстанском участке предполагается 25 млн. тонн в год, капиталовложения от 450 до 600 млн. долл. США. Данных по Туркменскому и Иранскому участкам не имеется.
 
      5.5.3 Проект строительства нефтепровода Западный Казахстан-Китай.
      Цель проекта.
      Строительство нефтепровода из Западного Казахстана в Западный Китай. Данный маршрут при определенных условиях также позволит обеспечить энергетическую независимость на внутреннем рынке Казахстана: нефтепровод свяжет западные нефтедобывающие регионы республики с крупнейшими нефтеперерабатывающими заводами г.Павлодара и г.Шымкента.
      Основание для реализации проекта.
      Генеральное Соглашение между Министерством энергетики и природных ресурсов Республики Казахстан и Китайской Национальной Нефтегазовой Корпорацией (КННК), подписано 24 сентября 1997 года.
      Участие НКТН КазТрансОйл в проекте.
      В соответствии с распоряжением Правительства Республики Казахстан (N 73-р-с от 22.04.98г.), НКТН КазТрансОйл подготовил и заключил 13 июня 1998 г. с Китайской Национальной Корпорацией по Разведке и Разработке Нефти и Газа (КНКРН) "Соглашение о совместной разработке ТЭО строительства нефтепровода Западный Казахстан-Китай".
      Финансирование.
      В соответствии с Генеральным Соглашением, финансирование проекта

 

строительства нефтепровода, в том числе разработка ТЭО проводиться за счет

средств КНКРН.

     Основные технико-экономические параметры проекта.

     - Первоначальная пропускная способность нефтепровода - 20 млн. тонн в

год. Предполагаемый состав смеси - нефть месторождений Жанажол, Узень,

Кумколь, Каспийского шельфа.

     - Протяженность нефтепровода по территории РК - 2797 км по КНР - 480

км.

     - Общие капвложения - 2157,8 млн. долл. США

     - Тариф по территории РК - 3,3 долл. США за баррель (при льготном

налогообложении), 3,98 долл. США за баррель (при отсутствии

налогообложения).

     - Внутренняя рентабельность (до начисления налогов) - 12 %

     - Срок окупаемости капвложений - 9,8 лет.

     - Прибыльность капвложений - 8,5 %.

     Стадия реализации проекта.


 
       После внесения необходимых изменений и дополнений, в январе 2000 г. ТЭО передано на рассмотрение Правительствам Китайской Народной Республики и Республики Казахстан, для принятия окончательного решения по реализации данного проекта.
      Этапы и график реализации проекта.
      Реализация нефтепровода Западный Казахстан-Китай будет осуществлена по схеме одновременного проектирования и поэтапного строительства, начало строительства намечено на 2001г. Срок строительства - 4 года.
 
      5.5.4 Проект строительства Транс Каспийских нефте- и газопроводов и сопряженных с ними транспортных систем (ТКТС).
      Цель проекта.
      Расширение экспортных систем транспортировки нефти и газа из Каспийского региона для осуществления экспорта нефти и природного газа, освоенных и добытых в Республике Казахстан, на международные рынки.
      Основание для реализации проекта.
      Подписанное 9 декабря 1998 года между Правительством РК и компаниями Мобил, Шелл, Шеврон и ННК Казахойл "Исключительное задание на разработку ТЭО Транс Каспийских нефте- и газопроводов и сопряженных с ними транспортных систем" (Казахстанский мандат)
      Участие НКТН КазТрансОйл в проекте.
      В соответствии с постановлением Правительства РК N 513 от 29.04.99 г. P990513_ НКТН "КазТрансОйл" поручено осуществить разработку ТЭО в соответствии с условиями Исключительного задания.
      Финансирование.
      Финансирование разработки ТЭО будет проводиться компаниями Мобил, Шелл и Шеврон.
      Стадия реализации проекта.
      Подготовка ТЭО проводится в два этапа, этап разработки бизнес-плана и планирования объектов и этап эскизного технического проектирования, в общей сложности в течение 21 месяца.
      3 марта 2000 г. Отчет по первому этапу "Бизнес план" рассмотрен на заседании Координационного комитета и передан на рассмотрение Правительства Республики Казахстан.
      Некоторые показатели нефтепровода ТКТС:
      Длина: в Казахстане - 659, Азербайджане - 491, Грузии - 218, Турции - 957 км.
      Объемы капитальных вложений 4 912 тыс. долл. США
      Рассчитанный тариф на прокачку нефти по всему маршруту до Джейхан составляет от 4,17 до 5,15 $/бар. (в долларах 1999 г.). При предоставлению проекту налоговых льгот, тарифы могут быть снижены до 3,36-4,26 $/бар.
      Конкурентоспособность:
      Реализация проекта и его финансирование будет зависеть от подтверждения прогнозируемых объемов добычи нефти в казахстанском секторе шельфа Каспийского моря и от конкурентоспособности по капитальным вложениям и тарифам.
 
      5.6 Реконструкция системы телекоммуникаций.
      Для обеспечения внедрения систем SCADA и ERP необходима полная реконструкция телекоммуникаций в Компании, которые на сегодняшний день устарели и не обеспечивают необходимой надежности. Производственно-технологическая системы связи должна выполнять задачи телефонной связи и передачи данных с любой точкой нефтепроводов и производственных объектов на территории Республики Казахстан. В состав системы производственно-технологической связи Компании будут входить следующие основные компоненты: земные станции спутниковой связи, цифровые автоматические телефонные станции, средства радио связи, радио релейные линии.
      В Компании необходимо создание единого информационного пространства, в котором пользователи различных средств связи могут беспрепятственно обмениваться данными. Внедрение автоматизированной системы управления электронным документооборотом в рамках системы ERP и информационными потоками решит задачу создания информационно-телекоммуникационной среды самого разнообразного назначения. Она позволит передать партнеру, находящемуся в любом регионе электронное письмо, факс, телекс, телеграмму с ПЭВМ по любому каналу связи (телефонному, цифровому, телеграфному, телексному) на любое оборудование, имеющееся у принимаемой стороны и наоборот; иметь доступ к информации, хранимой в информационных центрах телекоммуникационных сетей Компании.
      Состояние оборудования средств связи на 2000 г.
      В состав компании ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" входят три предприятия связи, обеспечивающие обслуживание аппаратуры средств связи Компании.
      В настоящее время в эксплуатации в этих предприятиях находятся устаревшие, аналоговые средства связи со следующими основными характеристиками:
      Исходя из вышеизложенного, эксплуатация таких систем затруднительным по ряду причин:
      - Отсутствие запасных частей аппаратуры;
      - Варварское разграбление кабелей;
      - Древние декадно-шаговые АТС и многое другое.
      В связи с этим, компанией ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" в 1997г. было принято решение кардинально модернизировать систему производственно-технологической связи, основываясь на современном оборудовании. При этом учитывалось, что система производственно технологической связи ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" должна выполнять задачи телефонной связи и передачи данных с любой точкой нефтепроводов и производственных объектов на территории Республики Казахстан.
      Состав ПТСВ
      В состав системы производственно технологической связи компании ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" входят следующие основные компоненты:
      1) земные станции спутниковой связи (ЗС);
      2) цифровые автоматические телефонные станции (УПАТС);
      3) средства радио связи;
      4) радио релейные линии (РРЛ);
      Программа краткосрочной реализации.
      В настоящее время планируется создание интегрированной

 

телекоммуникационной инфраструктуры, базирующейся на современных

технологиях и международных стандартах

     Цель проекта обеспечить:

     - Кардинальную модернизацию систем производственно-технологического

управления нефтепроводами;

     - Охватить любую точку производственных площадей современными

средствами связи;

     - На качественно новом уровне все компоненты производственно-

технологической связи;

     - Административное управление ЗАО "НКТН "КазТрансОйл"

     Решение

     Создание трехуровневой интегрированной телекоммуникационной сети

базирующейся на:

     - волоконно-оптических, спутниковых, кабельных и беспроводных каналах

связи,

     - структурированных ЛВС

     - технологиях SDН, АТМ, FR, IР

     и позволяющей предоставлять широкий спектр услуг по передаче

различного вида информации, необходимой для административного управления и

управления производственным процессом.

     Основные задачи проекта

     создание интегрированной телекоммуникационной сети компании

базирующейся на современных цифровых технологиях и протоколах.

     - Реконструкция базовой сети каналов связи:

     - реорганизация и развитие сети спутниковых каналов связи;

     - создание волоконно-оптических магистралей;

     - создание (модернизация) базовых телекоммуникационных узлов;

     - оснащение контрольно-измерительным оборудованием узлов

телекоммуникаций;

     - модернизация кабельных систем;

     - Создание ЛВС современной инфраструктуры;

     - Модернизация систем технологического обеспечения;

     - Модернизация корпоративной телефонной сети;

     - Организация защиты информации;

     Обеспечение радиосвязью технологических служб компании;

     Создание центра управления корпоративной сетью.

     Создание интегрированной сети

     Интегрированная телекоммуникационная сеть Компании должна

базироваться на современных цифровых технологиях и средах передачи данных.

     Реконструкция базовой сети включает:

     - реорганизацию и развитие сети спутниковых каналов связи;

     - создание (модификация) базовых узлов телекоммуникаций;

     - оснащение контрольно-измерительным оборудованием;

     - модернизацию кабельных линий связи.

     Реконструкцию планируется закончить в 2005 году.


     6. Кадровая политика.


 
       Для решения вопросов дальнейшего повышения профессионализма сотрудников Компании предусмотрено провести и внедрить следующие мероприятия и программы.
      1. Создание базы данных по всем существующим курсам обучения в области нефтепроводного транспорта, бухгалтерского учета, менеджмента;
      2. Программа обмена опытом с аналогичными иностранными компаниями;
      3. Внедрение программы "Карьерный план";
      4. Создание учебного центра.
      Цель - удовлетворение потребностей Компании в квалифицированных кадрах посредством повышения квалификации и переподготовки кадров. В рамках создания Информационно-ресурсного Центра планируется:
      1. Формирование библиотечного коллектора на основе периодической печати, учебной литературы, материалов конференций, семинаров;
      2. Создание информационных дайджестов на основе текущей информации по тематике деятельности Компании;
      3. Создание компьютерного класса на 10 посадочных мест;
      4. Создание компьютерной тематической библиотеки;
      Цель - обеспечение более полной информированности сотрудников

 

Компании по вопросам отраслевой деятельности; создание материальной и

технической базы для возможностей самообразование, организации внутренних

семинаров.

     В целях обеспечения оптимального использования персонала Компании на

своих рабочих местах с использованием их личной мотивации, планируется:

     1. Разработка методик по изучению.

     2. Создание программ по изучению мотивации в соответствии с

требованием руководства.

     3. Аттестация персонала.

     В целях создания оптимальной модели размещения кадровых ресурсов

планируется:

     1. Разработка программы по кадровому планированию Компании,

     2. Внедрение системы кадрового планирования в практику работы

Компании.

     7. Заключение


 
       На основании сформулированных выше приоритетов и запланированных мероприятий и программ, а также с учетом прогнозных значений грузооборотов был подготовлен индикативный план деятельности Компании на период с 2000- 2005 года.
      1. В качестве базового варианта расчетов для настоящего Индикативного плана развития ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" принят грузооборот при утвержденном Министерством энергетики, индустрии и торговли Республики Казахстан "Прогнозном балансе нефти по Республике Казахстан на период 2000-2010 годов" с пропускной способностью нефтепровода Атырау-Самара на уровне 15 млн. тонн в год.
      2. В соответствии с п.1.1 Постановления Правительства Республики Казахстан от 13 августа 1999 года N 1159 P991159_ "О вопросах дивидендов на государственные пакеты акций и дохода на государственные доли участия в организациях" установлен уровень начисления дивидендов на государственный пакет акций в размере 10% от чистого дохода Общества на весь период (2000-2005 годы).
      3. Настоящий Индикативный план будет пересматриваться и корректироваться на ежегодной основе, исходя из результатов предыдущего года. При этом будут учитываться текущее состояние трубопроводного транспорта, скорректированные и уточненные прогнозы, а также результаты работ по диагностике и мониторингу действующей системы ЗАО "НКТН "КазТрансОйл".
 
      8. Расчеты к индикативному плану развития ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" на период 2000-2005 годы.
 
      1. Данный расчет учитывает доходы и расходы Компании, связанные со всеми видами деятельности.
      2. Доходная и расходная части на 2000 г. приняты на уровне доходной и расходной частей проекта Бюджета Компании на 2000 г.
      3. В доходной части модели используется прогноз объемов транспортировки и грузооборот, составленный на основании данных по Балансу Нефти нефтедобывающих предприятий РК, представленного Министерством Энергетики, Индустрии и Торговли РК и осторожного прогноза потребления воды. При расчете использовался долларовый тариф для транспортировки нефти.
      При калькуляции доходной части были приняты в расчет следующие данные:
      - прогнозный баланс нефти нефтедобывающих предприятий РК, представленный Министерством Энергетики, Индустрии и Торговли РК;
      - предполагаемые вводимые в эксплуатацию проекты Компании: строительство нефтеналивной эстакады на станции Атасу, расширение нефтепроводной системы Атырау-Самара, а также внедрение проекта строительства нефтепровода Большой Чаган-Атырау;
      - строительство и ввод в эксплуатацию КТК с прогнозными объемами прокачки казахстанской нефти (в разрезе по компаниям);
      - пропускные мощности порта г. Актау, сливных наливных ж/д эстакад и нефтепроводной системы в целом;
      - эксплуатация н/п системы осуществляется с прогнозной максимальной загрузкой отечественных НПЗ.
      4. Расходная часть на период 2001-2005 годы по филиалам Компании состоит из переменной и постоянной составляющих:
      - переменная составляющая включает в себя затраты по статьям "Электроэнергия", "Котельно-печное топливо" и "Технологические расходы", производные от грузооборота или объемов nерекачки нефти, а также по статье "Капитальный ремонт", расходы по которой зависят от режима эксплуатации нефтепровода, т.е. от грузооборота. Предполагается, что с увеличением доходных поступлений (объемов перекачки нефти или грузооборота)потребность в капитальном ремонте основных средств Компании будет расти пропорционально росту данных объемов транспортировки. Еще одной переменной статье затрат является статья "Амортизация", расходы по которой зависят от выполнения плана капитальных вложений, капитального строительства и реализации проектов;
      - постоянная составляющая включает в себя все прочие статьи затрат, принятые на уровне расходов по проекту Бюджета Компании на 2000 год.
      4.5. В анализе развития компании были рассмотрены несколько

 

вариантов с различным процентом по выплате дивидендов. При ставке

дивидендов - 50% компании будет недостаточно заемных средств (дефицит

средств - до 2006 года), а так же нарушается план по выплате займов. В

соответствии с п. 1.1 Постановления Правительства Республики Казахстан от

13 августа 1999 года N 1159 


P991159_


  "О вопросах дивидентов на

государственные пакеты акций и дохода на государственные доли участия в

организациях" установлен уровень начисления дивидентов на государственный

пакет акций в размере 10 % от чистого дохода Общества на весь период

(2000-2005 годы).


     Таблицы


     Приложения


                      Индикативный план развития на период

                                2000-2005 годы



                                                      Приложение 1



 
 
       Существующая тарифная методология.
 
      5 июня 1998 года N 16/1 Комитетом по ценовой антимонопольной политике Агентства по стратегическому планированию и реформам Республики Казахстан утверждена "Методика расчета тарифов на транспортировку нефти по магистральным нефтепроводам Республики Казахстан". Необходимость разработки данной методики являлась очевидной с учетом продолжающегося перехода Республики Казахстан к рыночной экономике и в связи с отсутствием в действующих нормативных документах экономически обоснованных критериев для регулирования деятельности хозяйствующих субъектов - естественных монополистов. Компания внедрила новую тарифную методологию (согласующуюся с существующими мировыми стандартами), когда наметилась тенденция падения цен на нефть на мировом рынке.
      Основополагающим принципом существующей тарифной методологии предполагается возврат стоимости капитала на задействованные активы, а именно:
      - возмещение объективно необходимых эксплуатационных затрат;
      - расчет и установление нормированной ставки прибыли на задействованные в процессе транспортировки производственные активы.
      Но вместе с тем, данная "Методика...." в настоящее время не удовлетворяет потребности ЗАО "НКТН "КазТрансОйл", так как в процессе работы за 1,5 года выявились ее недостатки.
      Недостатки существующей тарифной методологии:
      1. Необходимо подчеркнуть, что в составе затрат и в стоимости основных фондов не учитывается реальная стоимость основных фондов и соответственно амортизационные отчисления, соответствующие действительной оценке основных фондов Компании. Стоимость активов определяется по остаточной стоимости основных средств согласно бухгалтерским данным. В реальности эта стоимость приблизительно в шесть раз выше бухгалтерской. Таким образом, Компания не дополучает обоснованного дохода.
      2. Стоимость капитала складывается из различных видов рисков, что не в полной мере отражает реальную картину на мировом рынке в трубопроводном транспорте.
      3. В соответствии с "Методикой расчета тарифов на транспортировку нефти по магистральным трубопроводам Республики Казахстан", расчет основных тарифных ставок на перекачку нефти по отдельным маршрутным участкам производится с учетом их протяженности и удельного тарифа, устанавливаемого для каждого тарифного объекта. Таким образом, стоимость транспортировки нефти прямо пропорциональна длине маршрута. Это не отвечает принципу равнодоступности для клиентов, так как дискриминирует нефтеперерабатывающие предприятия находящиеся на отдаленном участке МН (Каламкас, Каражанбас).
      4. В тарифную прибыль не закладываются будущие инвестиции в:
      а) строительство новых мощностей;
      б) реконструкцию существующих мощностей.
      Стоимость этих инвестиций включается в тарифную прибыль только при вводе новых мощностей в эксплуатацию. Предполагается, что компания должна финансировать все такие инвестиции за счет собственных, либо привлеченных средств. Основная сумма такого капитала погашается за счет амортизационных отчислений, заложенных в будущие тарифы, а прибыль обеспечивается за счет стоимости капитала.
      Исходя из названных недостатков существующей тарифной методологии, в настоящее время ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" совместно с консалтинговой компанией "Артур Андерсен" разработали рекомендации по совершенствованию тарифной методологии, удовлетворяющей мировым стандартам и требованиям Компании в настоящий момент.
      Новая тарифная методология.
      Предлагаемые рекомендации к усовершенствованию существующей тарифной методологии заключаются в следующем: стоимость основных фондов и амортизационных отчислений, расчет ставки прибыли и структура тарифа.
      Стоимость основных фондов ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" и амортизационные отчисления.
      В настоящее время, балансовая стоимость активов ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" значительно ниже рыночной стоимости, тогда как ставка прибыли рассчитанная в июле 1998 г. на уровне 15% была предусмотрена на рыночную стоимость задействованных активов.
      Переоценка основных фондов ставит задачей приведение их остаточной стоимости в соответствие с рыночными условиями при которых существует Компания.
      Переоцененные активы ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" будут взяты на баланс Компании. Предварительные расчеты показывают:
      Во-первых, большую сумму выплаты налога на переоцененные активы в размере 15% от суммы дооценки.
      Во-вторых, если будет проведена моментальная переоценка всех основных средств Компании по их рыночной стоимости для целей тарифного регулирования, то начисленная амортизации плюс прибыль на активы, при ее исчислении на все существующие активы ЗАО "НКТН "КазТрансОйл", приведет к значительному повышению тарифов.
      В связи с этим, чтобы избежать данных негативных моментов, Компания планирует провести оценку обоснованной рыночной стоимости не всех ее активов, а только тех основных групп куда входят основные производственные активы, в том числе магистральный нефтепровод - это группы "машины, оборудования и передаточные устройства" и "транспортные средства".
      На сегодняшний день ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" необходимо проведение переоценки основных фондов вследствие следующих факторов:
      - Низкая стоимость основных фондов лишает ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" получения справедливого дохода, который может быть инвестирован в реконструкцию и расширение существующей инфраструктуры.
      - Низкая стоимость основных фондов лишает государство дополнительных поступлений налогов (НДС и подоходный налог) в республиканский бюджет от более высоких доходов ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" и местный бюджет (налог на имущество) от высокой стоимости основных средств.
      - Подход к повышению ставки прибыли из расчета низкой стоимости активов вызывается непонимание со стороны нефтедобывающих компаний и инвесторов. Данный подход эффективен только на краткосрочном этапе.
      Таким образом, Компания видит путь к решению данной проблемы в переоценке основных средств Компании. В октябре месяце 1999 года, ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" был проведен тендер на определение компании, которая определила бы реальную рыночную стоимость основных средств. Победителем вышла американская оценочная компания "American Appraisal (AAR) Inс.", с которой в настоящее время подписан Договор, завершить который намечено к 10 марта 2000 года.
      Существующие трудности, связанные с переоценкой
      А. Переоцененные активы ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" будут взяты на баланс Компании. С этим связана выплата налога на переоцененные активы в размере 15% от суммы до оценки. Данный налог достаточно велик.
      В. Для расчета тарифа необходима фиксация стоимости основных фондов в твердой валюте, для чего необходимо согласие Агентства Республики Казахстан по регулированию естественных монополий, защите конкуренции и поддержке малого бизнеса на фиксацию стоимости основных фондов в твердой валюте в целях расчета тарифов.
      Фиксация основных фондов в твердой валюте для регулятивных целей позволит:
      - Избежать дальнейшего обесценения активов Компании связанного с возможной девальвацией тенге.
      - Обеспечит стабильный возврат на инвестиции для кредиторов, таким образом, это будет основным инструментом, который откроет доступ к капиталу по справедливой стоимости.
      С. Амортизационные отчисления также являются одним из ключевых аспектов в формировании тарифов.
      Для налоговой отчетности ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" будет учитывать свои основные средства по-прежнему, т.е. в соответствии с обязательной отчетностью и уровень амортизационных отчислений подлежащих на вычеты останется на прежнем уровне. Однако, поскольку в учете для регулирующего органа будут отражаться реальная (т.е. более высокая) стоимость активов и амортизация для целей формирования тарифов, то прибыль ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" до вычета налогов в этом случае будут ниже, чем в обязательной отчетности. Таким образом, это необходимо учесть при расчете ставки прибыли на активы в виде надбавки, поскольку действующие в Казахстане правила налогообложения недоучитывают амортизационные расходы, что приводит к тому, что основная сумма инвестиций частично возмещается за счет компонента прибыли, где он облагается подоходным налогом.
      Вывод
      Независимо от того, будет ли и если будет, то каким образом проведена первичная переоценка активов, очевидно, что долларовая индексация основных средств является существенным, возможно даже, основным, фактором доступа ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" к рынку капитала при условии разумных затрат. В дополнение к адекватному индексированию стоимости основных средств, ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" необходима такая же индексация чистого оборотного капитала для сохранения его экономической стоимости.
      Расчет ставки прибыли.
      "Стоимость капитала" - является средневзвешенной величиной:
      а) рыночной прибыли на капитал до вычета налогов;
      б) стоимости заемного капитала, где в качестве "взвешивающих" коэффициентов используются доли акционерного и заемного капитала в соответствующий тарифный период.
      Согласно существующей методологии, ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" рассчитала ставку прибыли после налогов на собственный капитал, используя такой индикатор, как ставка прибыли на 30-летние казначейские облигации США, и учитывая промышленные, структурные и другие виды рисков. Это не совсем корректное использование и оценка отдельных факторов были оправданы целью обоснования повышенной нормы прибыли на вложенный капитал для нейтрализации эффекта недооценки основных средств.
      Путь решения - новый подход к расчету ставки прибыли по рекомендации консалтинговой компании "Артур Андерсен".
      Определение стоимости капитала, особенно акционерного, должно быть неразрывно связано с международным рынком капитала. Основная причина это то, что инвесторы не инвестируют свой капитал, пока у них не будет уверенности в том, что он полностью окупится, и после уплаты налогов они получат конкурентную прибыль.
      Первый этап состоит в расчете необходимой прибыли после налогообложения, которую ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" сможет выплатить инвесторам на вложенный капитал в соответствии с правилами учета для регулирующего органа.
      Прибыль на капитал (%/год, $) складывается из первоначального дивидендного дохода и повышение цен на обыкновенные акции американских нефтепроводных компаний. Надбавка за страновой риск равняется спрэду на рынке долларовых еврооблигаций Казахстана по сравнению с первоклассными кредитами. Если акции не продаются за пределами Казахстана, следует добавить ставку любого налога на продажу деноминированных в тенге акций и его конвертацию в доллары США за пределами Казахстана. Надбавка на риск регулирования может появиться по двум причинам. Во-первых, надбавка к ставке прибыли зависит от степени предсказуемости переоценки задействованных активов, разрешенной регулирующим органом. Во-вторых, частичное фиксирование обменного курса, в значительной степени увеличит надбавку на риск регулирования.
      Далее (этап 2) следует рассчитать стоимость капитала для заемного и акционерного капитала.
      Далее (этап 3) следует сформировать резерв для налога на амортизационные отчисления по учету для регулирующего органа. Данный налог повышается, поскольку амортизационные начисления на активы, переоцененные для целей регулирования, а не для налоговой отчетности, превышают налоговую амортизацию.
      Наконец (этапы 4 и 5) необходимо сложить результаты этапов 2 и 3, чтобы получить ставку до вычета налогов, которая должна начисляться на индексированные для целей регулирования в долларах США активы для покрытия процентных расходов и обеспечения прибыли после выплаты налогов, необходимой для стимулирования добровольного вложения международного

 

капитала в Компанию.

     Структура тарифа на транспортировку нефти.

     Существующая структура тарифов ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" очень проста.

Все тарифная выручка поступает за счет платы за перекачку нефти. Вначале

рассчитывается удельный тариф, а затем тариф на транспортировку

рассчитывается отдельно для каждого участка трубопровода за 1 т нефти по

формуле:

                                    Тарифная выручка

Удельный тариф (за 1 тн./1000км.) = ----------------   х 1000 км

                                       Грузооборот

                                   Удельный тариф X Длина участка

Тариф на транспортировку (за 1 тн ) = --------------------------

                                                1000



 
       Простые правила, однако, часто не позволяют использовать существенные возможности для повышения эффективности и увеличения загрузки мощностей путем стимулирования как операторов этих мощностей, так и потребителей. В частности, в условиях конкурентного рынка при значительной недогрузке мощностей цена на услуги значительно снижается.
      Согласно существующей структуре тарифа, стоимость транспортировки нефти прямо пропорциональна длине маршрута и это оказывает негативное воздействие на деятельность компаний, месторождения которых расположены в удалении от пунктов слива нефти (нефтеперерабатывающие заводы в Самаре и Атырау).
      Например, месторождения Каламкас и Каражанбас, находящиеся на максимально удаленном участке, платят соответственно 14,7 и 14,1 долл. США за транспортировку 1 тонны нефти в Самару, в то время как компания "Тенгизшевройл" платит лишь 7 долларов. Стоимость добычи нефти на первых двух месторождениях намного превышает стоимость добычи "Тенгизшевройл". Высокие затраты на транспортировку нефти, в дополнение к высокой стоимости добычи, могут препятствовать росту объемов добычи нефти на месторождениях Каламкас и Каражанбас, что может негативно сказаться на степени загрузки нефтепроводной системы.
      Новый подход - удельный тариф и тариф почтовой марки
      В мировой практике существует значительное многообразие структуры тарифов на услуги субъектов монополии. По нашему мнению, ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" может использовать три основных механизма распределения постоянных затрат, которые для каждого вида услуг могут применяться отдельно либо в сочетании друг с другом:
      1) Тариф на транспортировку, основанный на грузообороте.
      2) Тариф "почтовой марки", основанный исключительно на объеме транспортируемого продукта.
      3) Тариф на избыточную нагрузку, когда фиксированные издержки распределяется на участки, загруженные максимально.
      Применение факторов 2 и 3 в сочетании с использованием старого метода распределенной тарифной базы может существенно снизить тариф на транспортировку на большие расстояния и по малозагруженным участкам нефтепроводов, и повысить тарифы на транспортировку по максимально загруженным маршрутам или на короткие расстояния. Это также поможет существенно активизировать общий грузооборот, повысить качество услуг и увеличить финансовые поступления, которые ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" сможет реинвестировать в строительство новых мощностей.
      "Тариф почтовой марки" предполагает распределение непрямых затрат обычно на 1 тонну нефти, помещенную в нефтепроводную систему. В действительности, большинство непрямых затрат связано с учетом нефти, бухгалтерским учетом, отчетностью и обслуживанием транзакций, и они зависят лишь от объема транспортировки, а не от длины маршрута.
      Для решения вышеупомянутых проблем было бы целесообразно рассмотреть сочетание тарифа на транспортировку, основанного на грузообороте, и тарифа "почтовой марки".
      Одна часть тарифа будут взиматься с 1 тонны помещенной в систему нефти, включая непрямые расходы Компании. Вторая часть тарифа, являющаяся по сути удельным тарифом, будет взиматься с 1 тонн/км перекаченной нефти и рассчитываться на основании прямых затрат, которые могут быть списаны на конкретный участок нефтепровода.
      Смешанный тариф позволит ЗАО "НКТН "КазТрансОйл":
      1. стимулировать добычу нефти на месторождениях Каламкас и Каражанбас и соответственно повышать объем транспортных услуг ЗАО "НКТН "КазТрансОйл".
      2. обеспечивать равный доступ потребителей услуг ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" к нефтепроводной системе Компании.
      Вывод:
      ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" считает, что в настоящих условиях необходимо развитие существующей тарифной методологии для эффективного развития транспортной системы компании и сохранения ее жизнеспособности.
      ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" стоит на пороге нового тысячелетия, в начале которого, предварительно в 2002 г., планируется ввод в действие Каспийского Трубопроводного Консорциума (КТК). Введение КТК в действие дает нефтедобывающим компаниям альтернативный путь транспортировки нефти. Это будет создавать конкуренцию существующей трубопроводной системе КТО, поэтому в целях поддержания бизнеса Компания должна стимулировать клиентов использовать транспортную систему Компании. Для этого, КТО необходимо развивать транспортную инфраструктуру, вводить в действие новые объекты, это требует значительного капитала как собственного, так и заемного. Таким образом, качество услуг и тарифы компании на транспортировку нефти не должны стимулировать нефтедобывающие предприятия использовать альтернативные пути транспортировки: КТК, железная дорога, строительство собственных трубопроводов.
      В связи с этим ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" разработало программу

 

капитальных вложений за счет заемного финансирования, которая получит свое

развитие в 2000 году. Данная программа развития Компании включает в себя

наиболее необходимые ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" инвестиционные проекты для

более полного и качественного удовлетворения потребностей нефтедобывающих

компаний Республики Казахстан в области транспортировки нефти. Следует

заметить, что данные проекты Компания планирует завершить до 2005 года.


                                                    Приложение 2


           Описание инвестиционных проектов ЗАО "НКТН "КазТрансОйл",      

               реализуемых за счет заемного финансирования.


     1. Группа проектов, реализуемых за счет привлеченных средств под

обязательства ЗАО "НКТН "КазТрансОйл".

     - Проект SСАDА;

     - Проект реконструкции и модернизации нефтепровода Атырау-Самара;

     - Строительство нефтепровода Кенкияк-Атырау;

     - Проект железнодорожной эстакады на НПС "Атасу";

     - Проект реконструкции нефтепровода Павлодар-Шымкент на участке

Каракоин-Атасу (реверсирование нефтепровода);

     - Проект "Узел слива высоковязкой нефти на НПС Атырау нефтепровода

Атырау-Самара";

     - Проект "Головная нефтеперекачивающая станция Кумколь";

     - Проект по закупке японской спецтехники "Мицуи";

     - Проект "Печи путевого подогрева типа Унифлюкс";

     - Проект водовод "Астрахань-Мангышлак";

     - Проект перепрофилирования нефтепродуктопровода "Петропавловск-

Кокшетау-Астана" под газопровод;                                     

     - Проект газификации г. Астана.

     2. Группа проектов, реализуемые без инвестиций


 
       Данная группа включает проекты, реализуемые без инвестиций со стороны ЗАО "НКТН "КазТрансОйл", в которых компания имеет или может получить права оператора. Это:
      - Проект нефтепровода Каспийского Трубопроводного Консорциума,
      - Нефтепровод Большой Чаган-Атырау (Новый трубопровод).
      3. Группа проектов долгосрочной перспективы.
      К этой группе относятся проекты долгосрочной перспективы зависящие от сроков начала и объемов добычи на месторождениях шельфа. Предположительно, реализация этих проектов начнется после 2005 года. Но при определенных условиях сроки могут быть изменены. К этим проектам относится:
      - Реконструкция и расширение морского порта Актау и организация танкерных (баржевых) перевозок,
      - Экспортный нефтепровод Западный Казахстан-Алашанькоу (Китай),
      - Нефтепровод Казахстан Туркменистан-Иран,
      - Транс Каспийский нефтепровод Западный Казахстан-Баку-Джейхан.
 

                                                     Приложение 2.1



 
       Проект - SCADA
                     Основные принципы построения системы
               управления технологическими объектами трубопровода.
 
      Основные принципы построения систем управления насосными станциями и трубопроводами должны обеспечить выполнение централизованного контроля и управления трубопроводом, а также минимизировать время перерывов в его работе, обеспечить высокую надежность работы трубопровода, стабильность технологического процесса, защиту окружающей среды, обнаружение интенсивности и места утечки, а также безопасность эксплуатации. Насосные станции и пункты подогрева должны быть подключены и контролироваться вертикально структурированной системой диспетчерского контроля и сбора данных (система SСАDА). Системы SCADA в ЦДП, в нормальном режиме работы, будут обеспечивать выполнение функций диспетчерского контроля и обнаружения утечек на соответствующей части трубопроводной системы. Функции управления НПС и пунктов подогрева по месту будут выполняться посредством использования программируемых логических контроллеров (ПЛК) или дистанционных терминалов (ДТ).

 

     Основные функции и задачи.

     1. Оперативный диспетчерский контроль и управление технологическими

процессами.

     2. Формирование объектно-ориентированных динамических графических

мнемосхем состояния технологических процессов реального масштаба времени.

     3. Отображение, регистрация и печать событий и аварий объектов

автоматизации.

     4. Формирование трендов значений контролируемых технологических

параметров в реальном масштабе времени и архивацию этих трендов.

     5. Оперативный контроль утечек по нефтепроводу.

     6. Оперативный учет нефти.

     7. Оперативный учет электроэнергии.

     8. Учетно-расчетные операции и ведение отчетов.

     9. Управление и контроль за работой средств электрохимзащиты.

     10. Оптимизация технологического процесса.

     11 . Оперативно-справочные функции.

     Исходя из набора функций, будут четыре различных типа SСАDА-участков:

     Главное диспетчерское управление - ГДУ

     Центральный диспетчерский пункт филиала - ЦДП

     Местный диспетчерский пункт РНУ - МДП

     Местный диспетчерский пункт НПС, СПН - МДП


 
       Информация с технологических объектов трубопроводов будет собираться и обрабатываться системами SСАDА, размещенными в ГДУ, ЦДП, РНУ и локальной системой SСАDА, средства которой будут размещены в операторной объекта. Такая конфигурация обеспечит одновременное выполнение функций контроля систем объекта из четырех отдельных пунктов.
      В нормальном режиме работы в каждый момент времени выполнение функций управления будет разрешено только из одного пункта. В общем случае выдача команд управления будет выполняться из ЦДП.
      Четвертый уровень систем SCADA будет ГДУ, расположенная в двух местах (Алматы и Астана) информация будет только выводиться на дисплей, никакие контрольные функции не допускаются.
      Цель создания системы.
      - разработка и внедрение высокоэффективной и надежной системы управления трубопроводным транспортом компании на базе программируемых контроллеров и персональных ЭВМ для уровня МДП, РДП, ЦДУ и линейной части трубопроводов
      - обеспечение передачи информации в АСУ ПЭД ЕИСУ о выполнении объемов перекачки нефти с учетом теплоэнергетических затрат
      - замена морально и физически устаревшего оборудования систем автоматики, повышение уровня надежности выполнения функций, расширения функциональных возможностей, использующих средства повышения достоверности получаемой информации
      - создание на высоком техническом уровне диспетчерских пунктов управления на НПС, РНУ, филиалах и в центральном офисе компании.
      Описание объектов и оборудования трубопровода, контролируемых с помощью системы SСАDА.
      Система SCADA должна обеспечивать централизованный диспетчерский контроль и управление всей трубопроводной системой.
      Система SCADA будет обеспечивать функции контроля и управления для следующих объектов трубопровода КТО:
      - Насосные станции с морским и железнодорожными терминалами;
      - Насосные станции с резервуарным парком и печами подогрева нефти;
      - Насосные станции с печами подогрева (без резервуаров);
      - Пункты подогрева.
      - Линейные контролируемые пункты с запорной арматурой.
      - Станции катодной защиты трубопровода.
      Насосные станции и пункты подогрева.
      На НПС и Пунктах подогрева система SCADA будет осуществлять функции контроля и управления следующими параметрами:
      - эксплуатационные параметры и функции управления, относящиеся ко

 

всему объекту, но не отдельным комплектам оборудования,

     - эксплуатационные параметры и функции управления, относящиеся к

подсистемам объекта (система электроснабжения, система аварийного

отключения (АО), система пожарной и газовой сигнализации (ПГС) и т.п.);

     - эксплуатационные параметры и функции управления, относящиеся к

модульным установкам, используемым на объекте.

     Таблицы



                                                         Приложение 2.2


                  Проект реконструкции и модернизации

                   нефтепровода Атырау-Самара


     Цель проекта:


 
       Увеличение экспортных возможностей нефтедобывающих компаний Казахстана на Европейский рынок путем увеличения пропускной способности Атырау-Самара с 10,5 млн.т/год до 15 млн.т/год.
      Участники проекта
      ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" и АК "Транснефть".
      Основание для проектирования
      - Протокол рабочей встречи заместителя Премьер-министра РК Карибжанова Ж.С. и Первого заместителя Председателя Правительства РФ Густова В.А. N 327 от 06.01.99 г.
      - Протокол о внесении изменений и дополнений в Протокол на 1999 год к Соглашению между Правительством Российской Федерации и Правительством Республики Казахстан о сотрудничестве и развитии топливно-энергетических комплексов, подписанный 25 февраля 1999 года в Москве.
      - Постановление Правительства Республики Казахстан N 513 от 29.04.99 г."Отдельные вопросы трубопроводного транспорта".
      Источник финансирования:
      В соответствии с межправительственным соглашением казахстанская сторона организует финансирование проекта полном объеме, включая инвестиции на российский участок. ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" согласуют с АК Транснефть схему возврата инвестиций, производимых на территории Российской Федерации.
      Заемное финансирование возможно с привлечением международных финансовых институтов под гарантию перекачки нефти по нефтепроводу Атырау-Самара или прямые инвестиции производителей нефти - пользователей системы.
      Экономические данные проекта:
      - Стоимость проекта ориентировочно составляет $ 33,57 млн.,
                   в т. ч. по территории Казахстана $ 20,83 млн.
      - Источник возврата инвестиций - тариф на транспортировку нефти.
      - Срок окупаемости - 4-5 лет для казахстанского участка
      - Сроки реконструкции - 1 год
      Технические показатели нефтепровода до расширения:
      - Пропускная способность - 10,5 млн.тонн/год
      - Общая протяженность трубопровода - 683 км, в том числе: по Казахстану - 535 км, по Российской Федерации - 148 км.
      - Диаметр трубопровода: 1020 мм на участке НПС Атырау(697 км) - 919 км; 720 мм - на участке 919-1394 км.
      - Количество насосных станций - 4 (Атырау, Индер, Б.Чаган, Б.Черниговка), НПС совмещены с пунктами подогрева.
      - Количество отдельно стоящих пунктов подогрева - 4 (Сахарный, Карманово, Антоново, Маштаково).
      Срок окупаемости - 4-5 лет
      Объем реконструкции и модернизации:
      - Частичная реконструкция НПС Атырау, Индер, Большой Чаган, строительство НПС Сахарная
      Полномасштабная реконструкция НПС Большая Черниговка
      Состояние работ по проекту:
      - 24 мая текущего года была проведена презентация проекта для нефтедобывающих компаний, работающих на месторождениях Западного Казахстана.
      Ведутся переговоры с заинтересованными поставщиками нефти на предмет заключения Соглашения на долгосрочные (не менее срока возврата инвестиций) гарантированные поставки нефти.
      Завершена разработка Обоснования инвестиций и получено положительное заключение межгосударственной экспертизы.
      Протоколом совещания от 3 июня 1999 года представителей Транснефти и ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" на основании проведенных исследований отмечено, что существующие объекты нефтепровода Атырау-Самара могут обеспечить пропускную способность нефтепровода до 12 млн.т/год при посуточно равномерной перекачке.
      Продолжается поиск альтернативных путей увеличения пропускной способности нефтепровода Атырау-Самара с минимальными инвестициями. В мае т.г. завершены испытания антитурбулентных присадок, которые дали положительный результат.
      Увеличение квот ТШО также может увеличить пропускную способность нефтепровода за счет улучшения реологических свойств перекачиваемой смеси.
      Существующие проблемы
      Отсутствие долгосрочных гарантий на транзит через Российскую систему нефтепроводов на дальнее зарубежье тормозит заключение соглашений по гарантированным объемам транспортировки нефти, что в свою очередь препятствует организации финансирования проекта. Протоколом от 15 февраля 2000 г. межправительственной комиссии предусматривается подготовить до 15 мая 2000 г. проект Соглашения о предоставления Российской стороной гарантированных транзитных квот на дальнее зарубежье на долгосрочную перспективу (не менее 5 лет).
      Существующее насосно-силовое оборудование на НПС Большая Черниговка не имеет запаса по пропускной способности. При получении положительного эффекта от применения антитурбулентных присадок, этот способ применим только для казахстанского участка Индер-Большой Чаган. При увеличении производительности свыше 12 млн. т/год по российскому участку необходима незамедлительная модернизация НПС Большая Черниговка. Российская сторона готова приступить к этим работам только при наличии гарантированных объемов по поставкам нефти.
 

                                                       Приложение 2.3



 
 
                     Строительство нефтепровода Кенкияк-Атырау
 
      Цель инвестиционного проекта:
      Обеспечение доступа производителям нефти Актюбинского региона к:
      - существующему экспортному нефтепроводу Атырау-Самара;
      - экспортному нефтепроводу Каспийского Трубопроводного Консорциума.
      На данный момент в Актюбинской области добыча нефти производится на двух основных месторождениях Жанажол и Кенкияк принадлежащих АО "Актюбемунай" и нескольких мелких месторождениях принадлежащих СП "КазахТуркмунай" и ЗАО "Мунай". Основная добыча приходится на АО "Актюбемунай", чья доля составляет более 90% от всей добываемой нефти в данном регионе. Все существующие и новые перспективные месторождения находятся на небольших расстояниях друг от друга.
      Транспорт сырой нефти из данного региона осуществляется по системе магистральных трубопроводов Жанажол-Кенкияк-Темир-Орск. На балансе Актюбинского филиала ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" находится более 800 км нефтепроводной системы и 3 НПС. Кроме того, имеется нефтеналивная эстакада на станции "Бестамак", принадлежащая АО "Актюбемунай".
      В связи с ростом нефтедобычи в Актюбинской области на существующих месторождениях и вводом в эксплуатацию новых месторождений строительство нефтепровода Кенкияк-НПСЗ-Атырау является существенной необходимостью для увеличения экспортных возможностей нефтедобывающих компаний Актюбинской области.
      На сегодня транспортная система имеет ряд недостатков, каковыми являются:
      - ориентированность на одного потребителя в лице Орского НПЗ, не имеющего технологию глубокой переработки нефти;
      - не конкурентоспособность выпускаемых на НПЗ нефтепродуктов, как по ценам, так и по качеству;
      - сложность возврата в Казахстан нефтепродуктов через таможенную границу;
      - плохое качество переработки нефти на Орском НПЗ ведет к низким ценам покупки сырой нефти;
      - высокие тарифы при поставках нефти по железной дороге;
      - Орский НПЗ может принимать только ограниченный объем нефти. 2-3 млн тонн в год, при пропускной способности существующей системы от 6 до 9 млн. тонн в год;
      - отсутствие транзитных квот на экспорт через транспортную систему Российской Федерации.
      В связи с вышеизложенным, а также в целях создания гибкой системы, обеспечивающей в будущем для производителей нефти выход на более привлекательные рынки рассматривается вариант строительства нефтепровода Кенкияк-НПСЗ-Атырау.
      Основание для проектирования
      Распоряжением Премьер-министра N 77-р от 07.06.99 г. определена необходимость рассмотрения вопроса строительства нефтепровода Кенкияк-Атырау.
      Состояние работ по проекту
      В настоящее время по заданию ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" инвестиций (ОИ) на строительство нефтепровода Кенкияк-Атырау. Стоимость разработки ОИ - $220 тыс., проектных работ финансируется ЗАО "НКТН "КазТрансОйл", оплачен аванс в размере 50% от стоимости.
      Цель проекта - определить экономическую и коммерческую целесообразность доставки нефти с месторождений Актюбинской области в Атырау для доступа к экспортным трубопроводам (нефтепровод КТК и Атырау-Самара).

 

     По просьбе ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" для рассмотрения в ближайшее время

вопросов финансирования проекта с Японскими компаниями ILF подготовил  

предварительное описание проекта с оценкой максимально-возможных объемов

капитальных вложений для максимально возможного грузооборота до 9 млн.

т/год и при условии нового строительства в полном объеме).

     Оценка стоимости оборудования и материалов, строительно-монтажных

работ выполнена по мировым ценам.

     При оценке капвложений дополнительно учтены:   

     1. Непредвиденные расходы - 10%

     2. Пакет дополнительных затрат - 13 %, в том числе:    

     -  Инжиниринг - 8%.

     -  Получение права прохода - 3%

     -  Экспертиза в полном объеме - 2%

     3. Покупка нефти на заполнение системы при цене нефти 22 $/т.

     По предварительному отчету ILF стоимость базового варианта проекта

на 6 млн. тонн/год составляет:

     По мировым ценам - 193,4 млн. долларов США.

     По ценам СНГ - 172,0 млн. долларов США.


 
       Пропускная способность нефтепровода определена исходя из прогнозных объемов добычи нефти. При разработке ОИ рассматривается два варианта:
      1. Оптимистичный - весь объем добываемой в Актюбинском регионе нефти транспортируется по проектируемому нефтепроводу.
      2. Реалистичный - сохраняется поставка нефти в объеме 2 млн. т/год на Орский НПЗ в соответствии с межправительственным соглашением на долгосрочную перспективу.
      Для оптимизации объемов капитальных вложений ILF:
      - проведет техническое обследование существующих объектов НПС Кенкияк, НПС-3 и НПС Атырау для оценки целесообразности их использования;
      - рассмотрит возможность размещения головной НПС в Жанажоле, что может привести к сокращению протяженности линейной части.
      По результатам окончательного отчета ОИ будет выбран оптимальный

 

вариант и утверждены основные технико-экономические показатели проекта для

дальнейшей реализации проекта.

     Одновременно отрабатывается схема финансирования проекта через

Японскую кредитную линию. IBTC приступил к экспертной оценке ОИ, с целью  

подготовки к апрелю 2000 г. заключения о возможности финансирования

проекта японской стороной.


                                                       Приложение 2.4


               Проект железнодорожной эстакады на НПС "Атасу"


     Цель инвестиционного проекта

     - Расширить рынки сбыта нефти для казахстанских производителей;

     - Обеспечить доступ производителям нефти кумкольского месторождения к

китайскому рынку.


 
       В настоящее время ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" завершает строительство нефтеналивной железнодорожной эстакады на станции Атасу на 680 км нефтепровода "Павлодар-Шымкент". Ориентировочная мощность эстакады по наливу нефти - 3,0 млн. тонн/год.
      Эстакада может будет использоваться для перевалки нефти и поставки ее по железной дороге на Павлодарский НПЗ и в Китай до строительства нефтепровода "Западный Казахстан-Китай". Здесь же можно будет осуществлять налив российской нефти, транспортируемой по нефтепроводу из Западной Сибири. Предполагается возможность организации перевалки через Атасу 1 млн. тонн нефти с кумкольского месторождения и 2 млн. тонн нефти, по замещению, западносибирская нефть.
      Технико-экономические показатели:
      - Проектная мощность по наливу нефти - до 3,0 млн. т/год
      т.ч. кумкольской нефти - 1,0 млн.т/год
      - Наливная эстакада двухсторонняя, на одновременный налив 40 вагоно- цистерн (по 20 цистерн с каждой стороны). В пределах первого пускового комплекса эстакада будет оборудована 18 наливными устройствами, что обеспечит налив стандартного маршрута в две подачи.
      - Для реализации выделен пусковой комплекс производительностью налива до 1 млн.т/год. Объем капитальных вложений всего - $ 7317 тыс., в том числе пускового комплекса $ 5546 тыс.
      - Срок строительства нефтеналивной эстакады - май 2000 г.
      Состояние работ по проекту:
      - Ведется строительство подводящего железнодорожного пути и технологического комплекса единым подрядчиком в лице "Алматыпромстрой"
      - Ведутся переговоры с нефтяными компаниями на предмет заключения соглашений на гарантированные объемы для транспортировки до НПС Атасу и налива в ж.д. цистерны.
      - Готовится проект реконструкции нефтепровода Павлодар-Шымкент на участке Каракоин-Атасу для обеспечения поставки кумкольской нефти на НПС Атасу для последующего налива в ж.д. цистерны. На тендерных условиях выбран подрядчик на проектные работы - Институт транспорта нефти, г. Киев.
      - Учитывая сложные реологические свойства кумкольской нефти, в настоящее время институт ИПТЭР выполняет исследования реологических свойств кумкольской нефти с применением трех новых присадок, по которым предварительные исследования дали положительный результат. Объем необходимых капвложений на реверсирование будет определен ИТН на основании результатов исследований ИПТЭР.
 

                                                        Приложение 2.5



 
 
       Проект реконструкции нефтепровода Павлодар-Шымкент на участке Каракоин-Атасу. (Реверсирование нефтепровода).
 
      Изначально трубопроводная система Восточного филиала предназначалась для транспортировки нефти, с Севера на Юг, то есть для транспортировки западносибирской нефти на Павлодарский, Шымкентский и Сейдинский НПЗ. Таким образом, для транспортировки с ГНПС Кумколь до нефтеналивной эстакады Атасу нефти с кумкольского месторождения необходимо провести мероприятия по реверсированию участка Каракоин-Атасу. Также в перспективе, с проведением мероприятий по реверсированию участка Каракоин-Атасу, есть рассматривается возможность транспортировать кумкольскую нефть на Павлодарский НПЗ.
      В настоящее время по заданию ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" проведены технико-экономические расчеты на реверсирование направления Каракоин- Атасу, нефтепровода Прииртышск-Шымкент Восточного филиала, сделанные Киевским институтом, АО "Институт Транспорта Нефти". Финансирование данного проекта начато за счет средств Компании.
      По расчетам данного проектного института капитальные затраты на

 

реверсирование оцениваются в 11,34 млн. долларов США.

     Цель проекта:

     - для транспортировки нефти по нефтепроводу Каракоин-Атасу до

нефтеналивной эстакады Атасу.

     - уточнение капитальных вложений для подачи нефти по нефтепроводу

Павлодар-Шымкент в сторону Павлодара.

     Генпроектировщик:

     АО "Институт транспорта нефти" (ИТН) г. Киев

     Основание для проектирования:

     Решение Министерства энергетики, индустрии и торговли Республики

Казахстан о строительстве нефтеналивной эстакады на НПС Атасу, (протокол

совещания от 20 июля 1999г.), изменение направления потока нефти.         

     Экономические данные проекта:

     - Стоимость проекта ориентировочно составляет:

     - 1-го этапа - $ 213,82 тыс.

     - Стоимость исследований, проводимых ИПТЭР - $ 55,0 тыс.

     Технико-экономические показатели, полученные на стадии ОИ:

     - Протяженность трубопровода, км - 626

     - Диаметр нефтепровода, мм:

     - на участке Кумколь-Каракоин - 720

     - на участке Каракоин-Атасу - 820

     - Количество насосных станций, шт - 2

     - Количество пунктов раскачки, шт - 4

     - Капвложения, млн. $ - 19,36

     - Расчетный тариф на перекачку

     1 тонны нефти, $ - 3,96

     - Срок окупаемости, лет - 7,7

     Состояние работ по проекту:

     В настоящее время ИПТЭР заканчивает первый этап исследований.



                                                        Приложение 2.6



 
       Проект "Узел слива высоковязкой нефти на НПС Атырау нефтепровода Атырау-Самара"
 
      На Техническом Совете N 2 ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" от 21-22 октября 1999 года было решено подготовить техническое задание на проектирование и включить в план капитального строительства 2000 года ПИР и проектирование/строительство "под ключ" комплекса сооружений для слива, приемки, хранения и дозировки в западноказахстанскую смесь отбензиненной нефти на НПС Атырау. Было принято решение о строительстве узла слива различных сортов нефти на существующей площадке НПС Атырау.
      На данный момент проведен тендер на производство проектно-сметной документации по "узлу слива высоковязкой нефти на НПС Атырау" и победителем данного тендера стала ПКФ "Казнефтетранс".
      Цель проекта:
      Обеспечение технической возможности приема с железной дороги нефти с

 

месторождений эмбинской группы (в том числе с Атырауского НПЗ в летний

период) для последующей закачки ее в нефтепровод. Реализация проекта

обеспечит максимальную мобилизацию казахстанской нефти и повысит загрузку

нефтепровода Атырау-Самара.

     Участники проекта:

     ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" и ПКФ "Казнефтетранс".

     Генпроектировщик: ПКФ "Нефтетранс".

     Основание для проектирования

     Решение Технического совета (протокол N 2 от 21-22 октября) о

строительстве узла слива отбензиненной нефти на НПС Атырау нефтепровода

Узень-Атырау-Самара.

     Источник финансирования:

     Финансирование будет организовано ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" за счет

инвестиции.

     Технико-экономические показатели:

     - Железнодорожный тупик включающий 2 колеи с ориентировочной

протяженностью по 200-250 м.

     - Двухсторонняя сливная эстакада на 30 вагоно-цистерн с

протяженностью

180 м, оборудованная приборами нижнего слива.

     - Насосная для слива нефти в резервуары и равномерной откачки из

резервуаров в магистральный нефтепровод.

     - Котельная с паровыми котлами в блочном исполнении

     - Технологические трубопроводы с пароспутниками и теплоизоляцией.

     - Коммуникации электроснабжения, связи и сигнализации, автоматики,

водоснабжения, канализации, пожаротушения и т.д.

     - Стоимость проектирования - $ 68 тыс.

     - Ориентировочный объем капвложений - около $ 5 млн.

                                                       Приложение 2.7


          Проект "Головная нефтеперекачивающая станция Кумколь"

     Цель проекта

     Обеспечение стабильной работы нефтепровода Кумколь-Каракоин с учетом

работы центрального пункта сбора и подготовки нефти.

     Участники проекта:

     ЗАО "НКТН "КазТрансОйл"

     Генпроектировщик:

     ОАО "Институт транспорта нефти" г. Киев.

     Экономические данные проекта:

     Ориентировочный объем капвложении - 1 500 млн. тенге             

     Запланировано освоить в 2000г. - 1 000 млн. тенге.

     Проект по закупке японской спецтехники "Мицуи"


 
       С целью обновления парка спецтехники ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" был подписан Контракт на поставку специальной техники, между компаниями "Митцуи Ко. ЛТД" и ЗАО "НКТН "КазТрансОйл".
      Финансирование проекта будет осуществляться за счет "кредита поставщика" с использованием средств Эксимбанка Японии под гарантийное письмо ОАО "Казкоммерцбанк".
      Общая стоимость проекта 2071 млн. тенге
      Запланировано освоить в 2000 г. - 2 071 млн. тенге
 
      Проект "Печи путевого подогрева типа Унифлюкс"
      С целью замены старых печей путевого подогрева магистральных нефтепроводов был подписан "Протокол намерения" между французской компанией "Kvaerner Heurtey" и ЗАО "НКТН" "КазТрансОйл" на поставку печей путевого подогрева. На данный момент идет рассмотрение предложения Общества французской стороной касательно возможности сборки и монтажа печей путевого подогрева типа Унифлюкс на казахстанских заводах, расположенных в Уральске и в Алматы.
      Общая стоимость проекта - 2 260 млн. тенге
      Запланировано освоить в 2000 г. - 452 млн. тенге
 

                                                       Приложение 2.8



 
 
       Проект водовод "Астарахань-Мангышлак"
      Цель проекта:
      Решение проблемы обеспечения пресной водой населения и промышленных предприятий Атырауского и Мангистауского регионов.
      Основание для реализации проекта:
      Распоряжение Премьер-Министра РК за N 10960 от 07.11.98. Протокол по получению гранта для подготовки ТЭО реконструкции водовода Астрахань- Мангышлак, Протокол о совместных действиях по получению Йенового Кредита для выполнения проекта модернизации водовода Астрахань-Мангышлак, Соглашение о конфиденциальности между ЗАО "НКТН "КазТрансОйл", компаний Мицуи и Японским консалтинговым институтом.
      Структура проекта
      ТЭО проекта предполагается за счет привлечения финансовых средств финансовых институтов. Предварительная стоимость разработки ТЭО - 200 тысяч долларов США.
      Стадия реализации проекта
      В соответствии с распоряжением Премьер-Министра РК за N 10960 от 07.11.98 г. ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" прорабатывает вопрос по подготовке ТЭО проекта реконструкции водовода Астрахань-Мангышлак.
      ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" и японская компания "MITSUI & Со. LTD"

;подписали "Протокол по получению гранта для подготовки ТЭО реконструкции водовода Астрахань-Мангышлак" и "Протокол о совместных действиях по получению Йенового кредита для выполнения проекта реконструкции и модернизации водовода Астрахань-Мангышлак".
      Финансирование работ по подготовке ТЭО планируется за счет выделенного Йенового гранта. ТЭО будет подготовлено компанией "MITSUI &

;Со. LTD" и Японским Консультационным Институтом (JCI) при Министерстве Международной Торговли и Промышленности Японии, которая создала в Японии "Программу по разработке ТЭО по организации индустриальной экономики".
      В качестве первого этапа разработки ТЭО (сбор информации) состоялась рабочая поездка специалистов JCI в гг. Алматы и Актау, были проведены маркетинговые исследования и предана информация по водоводу и планы ЗАО "НКТН "КазТрансОйл", так же была передана полная информация затребованная JСI. Также было подписано Соглашение о конфиденциальности необходимое для проведения работ.
      На основании проведенных исследований JCI прислало письмо о приостановке дальнейшей работы по проекту, в связи с тем, что в настоящее время разрабатывается три альтернативных проекта поставки воды (Казахойл, КазТрансОйл и МАЭК).
      В письме JCI говорится о необходимости разработки выработки единого плана водоснабжения с участием всех заинтересованных организаций региона, и отмечается готовность JCI вернуться к рассмотрению проекта как к части общего плана.
      Для решения проблемы водоснабжения ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" направила письмо в Министерство энергетики, индустрии и торговли с предложением создать межведомственную рабочую группу по разработке общего плана водоснабжения Мангистауской и Атырауской областей.
      По результатам совещания в Министерстве энергетики, индустрии и торговли создана межведомственная рабочая группа, куда вошли представители ЗАО "НКТН "КазТрансОйл"
      Основные технико-экономические параметры проекта
      Общая протяженность водовода "Астрахань-Мангышлак", построенный в 1986-1987 годах, составляет 1041 км. Высокая значимость данного водовода обусловлена фактором обеспечения пресной водой ряда крупных населенных пунктов и нефтяных месторождений Западного региона Республики Казахстан.
      В настоящее время ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" рассматривает проект по доведению мощности водовода "Астрахань-Мангышлак" до проектной и достройки участка Жетыбай-Актау. После реконструкции водовода мощность "Астрахань-Мангышлак" будет достаточной для обеспечения водой всех крупных промышленных потребителей воды (ОАО "Мангистаумунайгаз" СП ТОО "Тенгизшевройл", АО "Каражанбасмунай") и жителей г. Жанаозень и ряда прилегающих населенных пунктов. Доведения мощности водовода "Астрахань-Мангышлак" до проектной является экономичным целесообразным и оправданным, т.к. решает проблему по водообеспечению Мангистауской области в целом. Доведение мощности водовода до 260 тыс. куб. метров в сутки (91 млн. куб. метров/год) может практически перекрыть полностью потребности в пресной воде Мангистауской области. Реконструкция водовода "Астрахань- Мангышлак" и строительство участка Жетыбай-Актау и доведения до проектной мощности, по предварительным данным оценивается в 150-190 млн. долларов США.
 

                                                       Приложение 2.9



 
 
                  Проект перепрофилирования нефтепродуктопровода
                 "Петропавловск-Кокшетау-Астана" под газопровод
 
      Цель проекта:
      Газоснабжение г.Астаны с максимальным использованием существующих коммуникаций и поиск путей эффективного использования существующих активов ЗАО "НКТН "КазТрансОйл". Замена природным газам других видов топлива.
      Основание для реализации проекта
      Договор между Российской Федерацией и Республикой Казахстан об экономическом сотрудничестве на 1998-2007 года от 12 октября 1998 год. Протокол о сотрудничестве в газовых комплексах Российской Федерации и Республики Казахстан, Протокол первого заседания совместной рабочей группы по реализации Протокола о сотрудничестве в газовых комплексах Российской Федерации и Республики Казахстан от 16.07.1999 г.
      Участие ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" в проекте
      Проект реализовывается ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" и компанией ЗАО "ТрансПетролеум", являющейся аффилиированной компанией ЗАО "НКТН "КазТрансОйл".
      Структура проекта
      Проект реализовывается с участием российских и казахстанских компаний. Проектно-сметная документация будет разрабатываться проектными организациями ОАО "Газпром" при условии финансирования казахстанской стороной.
      Стадия реализации проекта
      В соответствии с подписанным Соглашением между Министерством энергетики, индустрии и торговли Республики Казахстан и Агентством по торговле и развитию (ТDА). США о выделении гранта на разработку ТЭО по сооружению газопровода из России до г. Астана проводятся работы по реализации проекта газоснабжения г. Астана. Контракт на разработку ТЭО подписан 8 апреля 1999 г. между компанией BSI Industriеs, Inс. США и ЗАО "НКТН "КазТрансОйл".
      Осуществление комплекса работ по подготовке и сбору информации, необходимой для разработки ТЭО поручено ЗАО "ТрансПетролеум". Договор подряда между BSI Industriеs, Inc и ЗАО "ТрансПетролеум" подписан 8 мая 1999 года.
      В настоящее время специалистами ЗАО "ТрансПетролеум" собрано и подготовлено, в соответствии с приложением к Контракту, более 80 процентов информационных материалов, проведены необходимые согласования с Комитетом национальной безопасности и Министерством обороны Республики Казахстан, подготовлен Протокол намерений с "Уралнефтепродукт" (г.Уфа) о возможности передачи в аренду части НПП Травники-Петропавловск и технические данные продуктопровода, изготовлены ситуационные планы НПП на участке Травники-Петропавловск и в районе его пересечения с магистральным газопроводом Бухара-Урал, подготовлена проектная документация на продуктопроводы, принадлежащие перепрофилированию под газопровод (Петропавловск-Кокчетав-Астана), а также исполнительная документация на переходы через железные и автомобильное дороги, водные преграды. Ведутся переговоры с предприятиями "Уралтрансгаз", ОАО "Газпром" о возможных технических условиях для узла подключения будущего провода Бухара-Урал и возможности отбора газа в количестве 700-900 млн.м3 в год.
      Согласно подписанному Контракту ТЭО должно быть закончено к апрелю 2000 г. На данный момент от BSI Industriеs, Inc получен предварительный отчет по ТЭО.
      Кроме этого, проводятся работы с российскими предприятиями "Газпромразвитие" и "Транснефтепродукт" по вопросу перепрофилирования нефтепродуктопроводов в газопровод.
      Основный технико-экономические параметры проекта
      Разработано несколько вариантов проекта:
      Вариант Ишим-Петропавловск-Астана предполагает сооружение на участке Ишим-Петропавловск нового диаметром 530 мм протяженностью 156 км. И головной компрессорной станции в районе Ишима. На участке Петропавловск-Астана предусматривается перепрофилирование нефтепродуктопровода диаметром 325 х 8 мм, протяженностью 493 км и сооружение 4 компрессорных станций на участке Петропавловск-Астана. При этом по завершении проекта объем подачи газа в Астану составит 550 млн. куб. м. газа в год. Стоимость проекта составит 115 млн. долларов США.
      Вариант Травники-Петропавловск-Астана предполагает три этапа строительства. Первый этап включает перепрофилирование нефтепродуктопровода диаметром 377 х 9 мм протяженностью 493 км на участке Петропавловск-Астана в газопровод. При этом предусматривается строительство компрессорной станции в пос. Травники на российской территории. Объем подаваемого в Астану газа на этом этапе составит 210 млн. куб. м. в год. Стоимость проекта - 43 млн. долларов США. Последующие этапы предусматривают строительство еще пяти компрессорных станций, что в конечном итоге обеспечит Астану газом в объеме 550 млн. куб. м. в год. Общий объем затрат по этому варианту - 86,7 млн. долларов США.
      По проекту планируется поставлять газ в г. Петропавловск, но в связи с тем, что в г. Петропавловске нет газораспределительных сетей газ будет поставляться на первом этапе только в г. Астана. Стоимость газа в двух вариантах одинаковая и составляет 60 долларов США/1000 мЗ.
      Сроки строительства по варианту "А" - 30 месяцев, а по варианту "Б" - 42 месяца.
      На ближайшее время намечено:
      - Встреча со специалистами института ГипроГазЦентр для ознакомления с их предварительными исследованиями, проведенными по заданию Газпромразвитие, по российской территории.
      - Подготовка совещания в Астане при МЭИТ с участием всех заинтересованных сторон для определения дальнейших планов развития проекта.
 

                                                      Приложение 2.10



 
 
       Нефтепровод Большой Чаган-Атырау (Новый трубопровод).
      Постановлением Правительства Республики Казахстан за N 513 от 29 апреля 1999 года "Отдельные вопросы по развитию трубопроводного транспорта ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" было поручено принять участие в обсуждении вопросов по доступу карачаганакского продукта к системе КТК проводимом Полномочным Органом РК - ННК Казахойл" в соответствии с условиями раздела
7.2. СОСРП по Карачаганакскому нефтегазоконденсатному месторождению.
      Доступ к КТК для продукта с Карачаганака в соответствии с ОСРП предполагалось осуществить по одному из следующих вариантов:
      1. путем обмена жидких углеводородов, поступающих в Большой Чаган для транспортировки в Самару на жидкие углеводороды, предоставляемые в Атырау
      2. путем прямого доступа к КТК по новому трубопроводу между Большим Чаганом и Атырау
      3. путем изменения направления потока по существующей линии от Большого Чагана до Атырау.
      В июне 1999 года было решено, что доступ Карачаганакского продукта к трубопроводу КТК будет обеспечен путем строительства Нового трубопровода от Большого Чагана до Атырау, для чего 18 июня 1999 года сторонами ОСРП и ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" был подписан соответствующий Меморандум по вопросам строительства Нового трубопровода от Большого Чагана до Атырау, который излагает условия по внесению изменений и дополнений в ОСРП по Карачаганаку.
      Одновременно был подписан Меморандум по отгрузке в Самару, в соответствии с которым Подрядчик намеревался приступить к совещаниям с КТО, Казахойлом и соответствующими ведомствами РК по вопросам отгрузки жидких углеводородов с Карачаганакского месторождения в Самару с условием, что такая отгрузка не приведет к ухудшению технического эксплуатационного, финансового или коммерческого положения Подрядчика или ущемлению его прав или обязательств по ОСРП.
      - На основании Меморандума по вопросам строительства Нового трубопровода компанией Шерман и Стерлинг был подготовлен проект Договора об изменениях N 1 к ОСРП подрядного участка Карачаганакского нефтегазоконденсатного месторождения, который был представлен на рассмотрение заинтересованным министерствам и ведомствам и ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" в октябре 1999 года. ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" подготовил и передал в Министерство энергетики, индустрии и торговли свои замечания по проекту, среди которых основными являются замечания касательно положений по пункту доставки, определения Права прохода и предоставления Подрядчику компанией ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" прав прохода.
      Мощность Соединительного и Нового трубопровода на первом этапе будет составлять 7 млн. тонн в год, с последующим ее расширением до 11 млн. тонн в год. Суммарные обязательства карачаганакского подрядчика перед КТК составляют 6 млн. тонн в год. У ЛУКойла также имеется квота в КТК, которая частично может быть предоставлена для транспортировки карачаганакского продукта. Согласно предварительному графику работ по проекту, строительство трубопроводов предположительно начнется в апреле 2000 года, сдача в эксплуатацию намечена к моменту ввода в эксплуатацию трубопровода КТК.
      Трасса Нового трубопровода будет пролегать вблизи трассы существующего нефтепровода Атырау-Самара, Карачаганакская интегрированная организация (КИО) обратилась к ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" с просьбой об оказании содействия в реализации проекта. Летом и осенью текущего года была проведена серия переговоров в результате которых было согласовано, что ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" будет оказывать содействие КИО в следующих областях:
      1. концептуальное и детальное инженерное проектирование Нового трубопровода с максимальным использованием существующего трубопроводного коридора и инженерных сетей,
      2. содействие в подготовке, представлении и получении необходимых разрешений на отведение земельных участков, подключение к инженерным коммуникациям и строительство трубопровода, а также проверка соответствия технических решений и проектной документации правилам и нормам, действующим в РК,
      3. технический надзор за ходом строительства Нового трубопровода,
      4. эксплуатация и техническое обслуживание Соединительного трубопровода Аксай-Большой Чаган и Нового трубопровода после их ввода в эксплуатацию.
      К настоящему времени подписаны КТО и КПО:
      1. Рамочное соглашение относительно строительства Нового трубопровода.
      2. Договор об услугах по проектированию (в качестве приложения А к Рамочному соглашению)
      3. Соглашение о конфиденциальности (в качестве Приложения Б к Рамочному соглашению).
      Рамочное соглашение определяет основные сферы и принципы сотрудничества между КТО и Карачаганак Петролеум Оперейтинг на этапах проектирования, строительства и эксплуатации Соединительного и Нового трубопроводов.
      Договор об услугах по проектированию определяет объем работ, порядок выполнения и оплаты услуг предоставляемых компанией ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" на этапе проектирования. Услуги будут оказываться по двум основным направлениям - инженерное проектирование и содействие в получении необходимых разрешений и технических требований.
      Ключевые вопросы
      1. Вопрос назначения КТО оператором Соединительного и Нового трубопроводов. В соответствии с Рамочным соглашением, ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" будет назначен оператором Нового и Соединительного трубопроводов при условии подписания сторонами Соглашения об операторстве до 30 июня 2000 года (такая дата может быть перенесена на более поздний срок при наличии объективных обстоятельств, не зависящих от сторон). Необходимо уточнить, когда КИО будет готова начать переговоры по Соглашению об операторстве, а также получить гарантии того, что КИО заинтересована в назначении КТО оператором и готова добросовестно провести эксклюзивные переговоры по условиям операторства.
      2. Необходимо обсудить пути совместной реализации проектов по модернизации инфраструктуры, используемой совместно Новым трубопроводом и трубопроводом Атырау-Самара. Для этого необходимо предусмотреть право КТО в качестве Оператора инициировать и реализовывать планы модернизации Нового трубопровода.
      3. Ранее, Меморандум по отгрузке в Самару от 18 июня 1999 года предполагалось провести совещания Карачаганакским Подрядчиком с ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" и Казахойлом для достижения взаимоприемлемого соглашения по отгрузке карачаганакского продукта на Самару. В целях определения обоснованных объемов поэтапной реконструкции нефтепровода Атырау-Самара важно знать возможные объемы транспортировки карачаганакского продукта на участке Большой Чаган-Самара и заинтересованность Карачаганакского подрядчика в финансировании проекта расширения нефтепровода на данном участке.
      В настоящее время выполнена следующая работа:
      - Приказом президента компании создана рабочая группа
      - Проведено совещание в Уральске с привлечением ведущих специалистов Западного филиала и КИО. Цель совещания - разъяснить задачу ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" привлекаемым в ходе реализации проекта специалистам, ознакомление их со всеми основополагающими документами. Участники совещания посетили НПС Большой Чаган. НПС Атырау, определили реальные объемы по использованию существующей инфраструктуры для нужд нового нефтепровода Большой Чаган-Атырау. В ближайшее время КИО сделает соответствующий официальный запрос на получение технических условий на подключений к сетям электроснабжения, газоснабжения, водоснабжения, канализации и др., ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" предоставит в установленном порядке технические условия.
 

                                                         Приложение 2.11



 
              Проект Каспийский трубопроводный консорциум
 
      Цель проекта
      Обеспечение транспортировки нефти с Тенгизского и Карачаганакского месторождений на международные рынки.
      Основание для реализации проекта
      Договор о создании Закрытого акционерного общества Каспийский трубопроводный консорциум - Р и Закрытого акционерного общества Каспийский трубопроводный консорциум - К, Договор о реорганизации Каспийского трубопроводного консорциума, Постановление Правительства РК от 27 мая 1999 г. N 662 P990662_ .
      Участие ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" в проекте
      На основании постановления компания "КазТрансОйл" определена уполномоченным представителем Правительства в КТК-Р и КТК-К.
      Структура проекта
      Россия - 24%, Казахстан - 19%, Оман - 7%, Chevron Caspian Pipeline Consortium Со - 15%, Mobil Caspian Pipeline Со - 7,5%, Oryx Caspian Pipeline L.L.С. - 1,75%, российско-американское СП LUКАrсо В.V. - 12,5%, российско-британское СП Rosneft-Shell Caspian Ventures Ltd. - 7,5%, Agip Ihternational (N.А.) N.V.- 2%, BG Overseas Holdings Ltd.- 2% и Kasakhstan Pipeline Ventures L.L.С. - 1,75%.
      Стадия реализации проекта
      После передачи Правительством РК трубопроводных активов КТК-К (по состоянию на 28 февраля 1998 года) КТО и КТК-К заключили "Соглашение об эксплуатации и техническом обслуживании", согласно которому КТО второй год производит эксплуатацию и техническое обслуживание активов КТК-К включая ГНПС Тенгиз.
      Кроме текущих работ по эксплуатации активов, разработана и 7 июля 1999 года утверждена "Программа оргтехмероприятий по повышению надежности нефтепровода "Тенгиз-Грозный" 0-452 км на 1999 год", которая предусматривает комплекс работ (33 мероприятия), призванных обеспечить надежность функционирования нефтепровода КТК. Финансирование работ в основном производится КТК-К, подрядчиком выступает, как КТО, так и другие организации, выбранные на тендерной основе.
      В настоящее время проводятся мероприятия по передаче в Уставной фонд КТО доли Республики Казахстан в КТК в соответствии с постановлением Правительства РК от 27 мая 1999 г. N 662 P990662_ . Между КТО и КТК-К заключено Соглашение об эксплуатации и техническом обслуживании трубопроводных активов КТК-К. В соответствие с установленным законодательством порядком между сторонами (Казахойл и КазТрансОйл) 1 ноября 1999 г. подписан договор N PP 530/99//1 о передаче компании ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" прав владения и пользования доли Казахойл в ЗАО "КТК-К" и ЗАО "КТК-Р", 6 декабря 1999 г. от Казахойл получена доверенность на право представления интересов РК в КТК.
      Основные технико-экономические параметры проекта
      Первоначальная мощность проекта - 28 млн.тонн с последующим расширением до 67 млн.тонн в год. Предполагаемая стоимость проекта первоначального строительства с мощностью 28 млн.тонн в год около 2,2 миллиардов долларов США, при 67 млн. тонн в год - 4,5 миллиардов долларов США. Ввод в эксплуатацию - 30 июня 2001 г.
      Расширение и реконструкция порта Актау и организация танкерных (баржевых) перевозки.
      Это направление может быть как самостоятельным проектом, так и частью Транс Каспийской Транспортной Системы, экспорта через Иран, экспорта по направлению Махачкала-Новороссийск. Проект предполагает использование существующих и создание дополнительных транспортных мощностей в Казахстане и транзитных странах. Использование этого маршрута может обеспечить транспортировку 6-12 млн. тонн нефти в год. Ресурсы не

 

определены.

     Рынки:

     - Черного и Средиземного морей, характеризуются стабильным спросом,

большая конкуренция поставщиков. Уровень цен будет определяться от

качества смеси нефтей и будет ниже маркерного сорта Брент.

     - Персидского Залива, характеризуется избыточным предложением,

большой конкуренцией поставщиков. Уровень цен ниже маркерного сорта Брент

(Брент - 1,0).

     Необходимые капитальные вложения:

     - Сценарий 1 (6 млн. тонн в год).

     - Реконструкция ж/д станции Актау (4 млн. т/год) - 10 млн. $.

     - Реконструкция порта Актау - 15 млн. $.

     - Фрахт 8 танкеров грузоподъемностью 7500 тонн.

     - Кап. затрат - 25 млн. $ плюс ежегодные затраты на аренду танкеров.

     - Сценарий 2 (8 млн. тонн в год).  

     - Реконструкция ж/д станции Актау (4 млн. т/год) - 10 млн. $.

     - Строительство насосной станции в Бузачи - 20 млн. $.

     - Реконструкция порта Актау - 29 млн. $.

     - Фрахт 5 танкеров по 7500 тонн и 2 барж по 20000 тонн.

     - Итого кап. затрат - 59 млн. $ плюс ежегодные затраты на аренду

       танкеров.

     - Сценарий 3 (12 млн. тонн в год).

     - Реконструкция ж/д станции Актау (4 млн. т/год) - 10 млн. $.

     - Строительство насосной станции в Бузачи - 20 млн. $.

     - Восстановление и реверсирование нефтепровода Актау-Узень на 4    

       млн. тонн в год - 22 млн. $.

     - Реконструкция и расширение порта Актау - 44 млн. $.

     - Фрахт 4 танкеров по 7500 тонн и 4 баржи по 20000 тонн.

     - Итого кап. затрат - 96 млн. $ плюс ежегодные затраты на аренду     

       танкеров.

       Источники и условия финансирования не определены.

       Транспортные расходы по маршруту составят:

     - Актау-Баку-Батуми 5,98 $/bbl.

     - Актау-Махачкала-Новороссийск - 5,1 $/bbl.

     - Актау-Нека-о-в Харг - 4,35 $/bbl.

       Риски:

       Политические: тарифная политика транзитных стран, регулирование

судоходства.

       Экономические: необходимы инвестиции в других странах,

приобретение танкеров и/или барж.

       Экологические: загрязнение Каспийского моря.

       Заключение:



                                                      Приложение 2.13



 
 
                 Нефтепровод Казахстан-Турменистан-Иран.
 
      Данный маршрут является одним из коротких путей выхода для производителей нефти, работающих в Республике Казахстан на нефтедобывающие заводы в северном и центральном Иране и рынок стран Азиатско-Тихоокеанского региона.
      Цель проекта.
      Получить наиболее экономически выгодный доступ на рынки сбыта Азиатско-Тихоокеанского Региона через Персидский залив для производителей нефти, работающих в Республике Казахстана.
      Основание для реализации проекта.
      Постановление Правительства РК N 513 от 29 апреля 1999 г. P990513_
      Участие ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" в проекте.
      На основании Постановления Правительства РК N 513, ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" проводит переговоры по проекту с ТотальФина, Аджип и Бритиш Газ.
      Структура проекта.
      Предполагается, что в целях реализации работ по пред-ТЭО и ТЭО будет создан консорциум, в состав которого войдут как Страны-участницы, по чьей территории будет пролегать трубопровод, так и нефтяные компании, участвующие в проекте. В случае, если правительство РК решит вопрос о строительстве нефтепровода положительно, то консорциум будет иметь приоритетное право на реализацию проекта. Также предполагается, что пропускная способность нефтепровода будет распределена в основном между нефтяными компаниями в соответствии с их долями участия.
      Стадия реализации проекта.
      В настоящий момент компания ТотальФина выполнила некоторые работы по пред-ТЭО. Ведутся переговоры по структуре реализации проекта.
      Предполагается, что проект будет реализовываться поэтапно:
      - Этап 1. Осуществление предварительного ТЭО - первая половина 2000 года
      - Этап 2. Разработка ТЭО.
      - Этап 3. Рабочий проект, финансовые аспекты, права прохода
      - Этап 4. Строительство нефтепровода.
      По нефтепроводу будет транспортироваться в основном каспийская нефть и поэтому реализация проекта увязывается с результатами разведочного бурения и началом промышленной добычи нефти на каспийском шельфе. Необходимо отметить, что сроки реализации проекта зависят от результатов бурения на шельфе Каспийского моря
      Финансирование.
      Предполагается, что финансирование разработки пред-ТЭО и ТЭО проекта, а также дальнейшей реализации проекта будет осуществляться нефтяными компаниями.
      Основные технико-экономические параметры проекта.
      По предварительным данным, представленным компанией ТотальФина, пропускная способность на Казахстанском участке предполагается 25 млн. тонн в год, капиталовложения от 450 до 600 млн. долл. США. Данных по Туркменскому и Иранскому участкам не имеется.
      Проект нефтепровода Казахстан-Туркменистан-Иран (Персидский залив) может быть реализован поэтапно:
      - Начальный этап предусматривает поставку от 2 до 6 млн.тонн нефти в год танкерами по Каспийскому морю из Актау в порты Ирана для дальнейшего замещения Ираном на терминалах Персидского залива в соответствии с межправительственным Соглашением между Ираном и Казахстаном.
      - В дальнейшем возможно строительство трубопровода через Туркменистан до Тегерана для поставки казахстанской нефти на НПЗ Северного Ирана.
      - В будущем за счет изменения направления потока в существующей системе иранских нефтепроводов, которые в настоящее время транспортируют нефть с юга на север, можно обеспечить поставку дополнительных объемов каспийской нефти на рынки Персидского залива.
      Ресурсы - не подтверждены, возможные объемы ОКIОС.
      Рынки: рынок Персидского Залива, характеризующийся избыточным предложением, большая конкуренция поставщиков. Уровень ниже маркерного сорта Брент и составляет Брент - 1,0.
      Риски:
      Политические: санкции США.
      Экономические: отсутствует полномасштабное ТЭО, не представлена структура затрат, конкуренция иранской нефти, зависимость от ценовой политики Ирана.
      Экологические: не определены; горный рельеф, трассы.
 

                                                          Приложение 2.14



 
 
            Проект строительства нефтепровода Западный Казахстан-Китай
 
      Цель проекта.
      Строительство нефтепровода из Западного Казахстана в Западный Китай позволит увеличить экспортный потенциал Республики Казахстан. Данный маршрут при определенных условиях также позволит обеспечить энергетическую независимость на внутреннем рынке Казахстана: нефтепровод свяжет западные нефтедобывающие регионы республики с крупнейшими нефтеперерабатывающими заводами г.Павлодара и г.Шымкента.
      Основание для реализации проекта.
      Генеральное Соглашение между Министерством энергетики и природных ресурсов Республики Казахстан и Китайской Национальной Нефтегазовой Корпорацией (КННК), подписано 24 сентября 1997 года.
      Участие НКТН КазТрансОйл в проекте.
      В соответствии с распоряжением Правительства Республики Казахстан (N 73-р-с от 22.04.98 г.), НКТН КазТрансОйл подготовил и заключил 13 июня 1998 г. с Китайской Национальной Корпорацией по Разведке и Разработке Нефти и Газа (КНКРН) "Соглашение о совместной разработке ТЭО строительства нефтепровода Западный Казахстан-Китай".
      Разработка ТЭО проводится совместно специалистами института "Каспиймунайгаз" (г.Атырау). Центрального института планирования и проектирования нефти (КННК, г.Пекин) и ЗАО НКТН "КазТрансОйл".
      Стадия реализации проекта.
      В конце сентября 1999 г. отчет по ТЭО был передан на рассмотрение Координационного комитета.
      В период с 21 по 22 ноября 1999 года в Алматы на третьем заседании

 

Координационного комитета были обсуждены результаты ТЭО.

     После внесения необходимых изменений и дополнений, в январе 2000 г.

ТЭО передано на рассмотрение Правительствам Китайской Народной Республики

и Республики Казахстан, для принятия окончательного решения по реализации

данного проекта.

     Финансирование.

     В соответствии с Генеральным Соглашением, финансирование проекта

строительства нефтепровода, в том числе разработка ТЭО проводиться за счет

средств КНКРН.

     Основные технико-экономические параметры проекта.

     - Первоначальная пропускная способность нефтепровода - 20 млн.тонн в

       год.

     - Маршрут - Атырау-Жанажол-Аральск-Кумколь-Борсенгир-Алашанькоу    

       (северный вариант трассы).

     - Общие капвложения - 2157,8 млн.долл.США

     - Протяженность нефтепровода по территории РК - 2797 км. по КНР - 480

       км.

     - Предполагаемый состав смеси - нефть месторождений Жанажол, Узень,

       Кумколь, Каспийского шельфа.

     - Тариф по территории РК - 3,3 долл.США за баррель(при льготном

       налогообложении), 3,98 долл.США за баррель (при отсутствии

       налогообложения).

     - Внутренняя рентабельность (до начисления налогов) - 12 %

     - Срок окупаемости капвложений - 9,8 лет

     - Прибыльность капвложений - 8,5 %.

     Этапы и график реализации проекта.

     Реализация нефтепровода Западный Казахстан-Китай будет осуществлена

по схеме одновременного проектирования и поэтапного строительства, начало

строительства намечено на 2001 г. Срок строительства - 4 года.

     График реализации:

     - июнь 2001 - июнь 2004 гг.- строительство участка Жанажол-Алашанькоу

     - июнь 2003 - июнь 2005 гг.- строительство участка Атырау-Жанажол и

       ввод в эксплуатацию всей линии. Суммарные капвложения по годам:

     - 2001 г. - 364,8 тыс долл.США

     - 2002 г. - 729,6 тыс долл.США

     - 2003 г. - 863,2 тыс долл.США

     - 2004 г. - 200,4 тыс долл.США

     Ресурсы:


 
       Источником сырья будут предполагаемые ресурсы нефти КННК в РК (месторождение Узень и Актюбинские месторождения) и дополнительные ресурсы с новых месторождений Казахстана. Необходимые ресурсы не подтверждены и не гарантированы.
      Рынки:
      На прилегающих к территории Республики Казахстан регионах Китая спрос на нефть будет удовлетворяться за счет местных ресурсов. Потребителями казахстанской нефти могут быть НПЗ, размещенные в центрально-южном и юго-западном Китае, это обусловлено чрезмерной протяженностью маршрута по территории Китая.
      Уровень цен экспортируемой казахстанской нефти (в Алашанькоу) будет

 

ниже маркерного сорта Брент и составит Брент - 1,02.

     Риски:

     Политические: отсутствие альтернативного рынка для Казахстана,

политика проведения экономических реформ в Китае.

     Экономические: высокие инвестиционные потребности, высокие

транспортные расходы, государственное регулирование внутренних цен на

нефть в Китае.

     Экологические: экологический риск в пределах ожидаемого уровня

обычный.

     Заключение:

     Реализация проекта и его финансирование зависят от наличия

подтвержденных необходимых ресурсов нефти, а также от политического

решения руководства двух стран.


                                                      Приложение 2.15


            Проект строительства Транскаспийских нефте- и

         газопроводов и сопряженных с ними транспортных систем

                            (ТКТС)


     Цель проекта.


 
       Расширение внутренних и экспортных систем транспортировки нефти и газа из Каспийского региона для осуществления экспорта нефти и природного газа, освоенных и добытых в Республике Казахстан, на международные рынки.
      Основание для реализации проекта.
      - Подписанный в марте 1998 года между Правительством Республики Казахстан и компаниями Амоко, Мобил, Шелл и Шеврон "Протокол о разработке Плана действий и Стратегического плана Республики Казахстан по транспортировке нефти и газа"
      - Переданный в июле 1998 года Правительству РК вышеназванными компаниями "Стратегический план РК по транспортировке нефти и газа".
      - Подписанное 9 декабря 1998 года между Правительством РК и компаниями Мобил, Шелл, Шеврон и ННК Казахойл "Исключительное задание на разработку ТЭО Транскаспийских нефте- и газопроводов и сопряженных с ними транспортных систем" (Казахстанский мандат)
      Участие НКТН КазТрансОйл в проекте.
      В соответствии с постановлением Правительства РК N 513 от 29.04.99г. НКТН "КазТрансОйл" поручено осуществить разработку ТЭО в соответствии с условиями Исключительного задания.
      Стадия реализации проекта.
      Подготовка ТЭО проводится в два этапа, этап разработки бизнес-плана и планирования объектов и этап эскизного технического проектирования в общей сложности в течение 21 месяца. В ноябре 1999го года членам Координационного Комитета по проекту было представлено на рассмотрение подготовленное ТЭО. Замечания по ТЭО были переданы компаниям.
      3 марта 2000 г. ТЭО рассмотрено на заседании Координационного комитета и передано на рассмотрение Правительства Республики Казахстан.
      В данный момент разработчики ТЭО считают переход к этапу эскизного технического проектирования преждевременным. Реализация данного проекта зависит от результатов разведочного бурения на шельфе Каспийского моря, осуществляемого компанией ОКIОС.
      Финансирование.
      В соответствии с подписанным Исключительным заданием, финансирование разработки ТЭО и строительства Транскаспийских нефте- и газопроводов и сопряженных с ними транспортных систем будет проводиться компаниями Мобил, Шелл и Шеврон, (ориентировочно - в объеме $ 20 млн.)

 

     По результатам ТЭО капитальные затраты по строительству

Транскаспийского нефтегазопровода оцениваются от 3,9 миллиардов долларов

США до 5 миллиардов долларов США в зависимости от налоговых режимов

стран-участниц и предоставляемых ими льгот и освобождений от налогов.

     Основные технико-экономические параметры проекта.

     Некоторые показатели нефтепровода Западный Казахстан-Джейхан:

     Длина: в Казахстане - 659, Азербайджане - 491, Грузии - 218, Турции

-957 км.


     Таблица

     Экономическое исследование показало, что проект может конкурировать с

другими экспортными путями, такими как КТК, при условии, что следующие

условия будут выполнены:

     - Максимальная ставка процента 12%.

     - Страны, через которые пройдет трубопровод, предоставят значительные

налоговые уступки проекту:

     - освобождение от НДС.

     - снижение базы общих налогов, а именно:

     - отмена налога на импорт и пошлины за транспортную обработку

грузов,

     - отмена НДС на товары, услуги и производственные затраты,

     - отмена налога на собственность и дорожного налога,

     - отмена налога на дивиденды и репатриацию прибыли,

     - временное освобождение от подоходного налога (до 2015 или 2020

года).

     - Транзитные страны будут связаны зонтичным соглашением, которое

обеспечит правовую базу для проекта:


 
       - это соглашение могло бы, в определенных пределах, вывести проект из-под внутреннего законодательства стран прохождения трубопровода,
      - так же необходимо создание новой юридической базы непосредственно для проекта,
      - юридическая база должна обеспечивать унитарность операций, когда все участники имеют общие коммерческие интересы.
      - Все инвесторы обеспечат соразмерные вклады без каких-либо дополнительных процентов. Доли участников во владении системой распределяются пропорционально капиталовложениям.
      Ресурсы:
      нефть Казахстана, Туркменистана и Азербайджана. Загрузка казахстанского участка пока не обеспечена ресурсами и не гарантирована.
      Рынки:
      Черного и Средиземного морей, характеризующиеся стабильным спросом, большая конкуренция поставщиков.
      Уровень цен ниже маркерного сорта Брент и составит Брент - 1,0.
      О конкурентоспособности проекта.
      Конкурентоспособности проекта ТКТС по отношению к другим проектам строительства экспортных нефтепроводов вызывает значительные сомнения.
      - Общая стоимость проекта оценивается в 4,912 млрд. долларов США. В данную сумму не включены расходы, связанные с разработкой инжиниринга и концепции (21,5 млн. $), затраты по менеджменту проекта (216,3 млн.$), расходы связанные с приобретением прав прохода (стоимость не определена). Эти и другие дополнительные расходы значительно увеличивают стоимость проекта.
      - Рассчитанный тариф на прокачку нефти по всему маршруту до Джейхан составляет от 4,17 до 5,15 $/бар. (в долларах 1999 г.). При предоставлению проекту налоговых льгот, тарифы могут быть снижены до 3,36-4,26 $/бар.
      - Конкурентоспособность проекта поставлена в зависимость от предоставления налоговых льгот государствами, территорию которых пересекает трубопровод. Эти налоговые льготы являются значительными, что может снизить привлекательность строительства трубопровода для соответствующих транзитных стран.
      - Конкурентоспособность проекта зависит от ставки процента по заемному или долевому финансированию. Одним из основных условий обеспечения конкурентоспособности проекта является предоставления всей суммы финансирования по ставке процента не более 12%.
      О структуре проекта.
      Транзитные страны должны быть связаны "зонтичным соглашением", которое обеспечит правовую базу для проекта. Это соглашение должно, в определенных пределах, вывести проект из-под внутреннего законодательства стран прохождения трубопровода.
      Так же необходимо создание новой юридической базы непосредственно для проекта. Юридическая база должна обеспечивать унитарность операций, когда все участники имеют общие коммерческие интересы.
      Оптимальной корпоративной структурой проекта является "единая компания", которая будет находиться в совместном владении спонсоров и Государственных акционеров в соответствии с их долями участия в проекте.
      Данные предложения являются реализуемыми, но требуют значительного времени и затрат усилий (по примеру КТК). Более того, предлагаемое зонтичное соглашение и изменение законодательств будут сильно зависеть от возможности доказать выгодность для государств предоставления налоговых льгот.
      Риски:
      Политические: К основным политическим рискам относится проблема статуса Каспийского моря. Считается, что проект ТКТС может быть реализован только после положительного решения вопроса о статусе Каспийского моря.
      Экономические: высокая стоимость проекта, высокие транспортные затраты, не предоставление льгот.
      Экологические: транспортировка по Каспию и сейсмическим зонам.
      Заключение:
      Реализация проекта и его финансирование зависят от наличия подтвержденных необходимых ресурсов нефти в казахстанском секторе шельфа Каспийского моря и от конкурентоспособности по капитальным вложениям и тарифам.
 

                                                           Приложение 3



 
 
                 Реконструкция системы телекоммуникаций.
 
      Программа реконструкции телекоммуникаций и создания единой информационной системы управления (ЕИСУ) в ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" включает в себя следующие направления развития:
      - Система диспетчерского контроля и управления технологическими процессами транспортировки нефти (SCADA)
      - Внедрение интегрированной автоматизированной системы управления производственно-экономической деятельности Общества (ERP)
      - Реконструкция системы телекоммуникаций в Компании
      Реализация системы диспетчерского контроля и управления технологическими процессами транспортировки нефти (SCADA) вызвана необходимостью замены морально и физически устаревшего оборудования, установленного в 70-80 годах, обеспечения высоконадежной технологии транспортировки нефти. В рамках этой программы предусматривается реконструкция систем автоматики насосных станций, резервуарных парков и пунктов подогрева; реконструкция систем телемеханики и автоматики на линейной части магистральных трубопроводов; создание на высоком техническом уровне диспетчерских пунктов управления на НПС, РНУ, филиалах и в центральном офисе Компании; замена коммерческих узлов учета нефти; реконструкция и установка систем обнаружения утечек нефти на магистральных нефтепроводах, систем регулирования давления.
      Разработка и внедрение системы ERP необходима для создания централизованной системы управления всеми производственными, экономическими и финансовыми процессами в Обществе; обеспечения самоокупаемости и самофинансирования при минимизации затрат на транспортировку нефти и получения максимальной прибыли. Внедрение корпоративной интегрированной системы ERP вызвано тем, что имеющиеся в подразделениях Общества задачи представляют собой АРМы (автоматизированные рабочие места), которые решают проблемы автоматизации функциональных обязанностей отдельных работников. Отсутствие связей между этими задачами, не обеспечение целостности баз данных, различные системы классификации и кодирования справочной информации не позволяют создать программные продукты для управления, контроля и комплексного анализа работы Общества по всем уровням вертикального и горизонтального управления.
      Для обеспечения внедрения систем SCADA и ERP необходима полная реконструкция телекоммуникаций в Компании, которые на сегодняшний день устарели и не обеспечивают необходимой надежности. Производственно- технологическая система связи должна выполнять задачи телефонной связи и передачи данных с любой точкой нефтепроводов и производственных объектов на территории Республики Казахстан. В состав системы производственно- технологической связи Компании будут входить следующие основные компоненты: земные станции спутниковой связи, цифровые автоматические телефонные станции, средства радио связи, радио релейные линии.
      В Компании необходимо создание единого информационного пространства, в котором пользователи различных средств связи могут беспрепятственно обмениваться данными. Внедрение автоматизированной системы управления электронным документооборотом в рамках системы IRP и информационными потоками решит задачу создания информационно-телекоммуникационной среды самого разнообразного назначения. Она позволит передать партнеру, находящемуся в любом регионе электронное письмо, факс, телекс, телеграмму с ПЭВМ по любому каналу связи (телефонному, цифровому, телеграфному, телексному) на любое оборудование, имеющееся у принимаемой стороны и наоборот; иметь доступ к информации, хранимой в информационных центрах телекоммуникационных сетей Компании.
      Состояние оборудования средств связи на 2000 г.
      В состав компании ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" входят три предприятия связи, обеспечивающие обслуживание аппаратуры средств связи Компании.
      В настоящее время в эксплуатации в этих предприятиях находятся устаревшие, аналоговые средства связи, эксплуатация которых затруднительным по ряду причин: отсутствие запасных частей аппаратуры, варварское разграбление кабелей, древние декадно-шаговые АТС и многое другое.
      В связи с этим, компанией ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" в 1997г. было принято решение кардинально модернизировать систему производственно-технологической связи, основываясь на современном оборудовании. При этом учитывалось, что система производственно-

 

технологической связи ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" должна выполнять задачи

телефонной связи и передачи данных с любой точкой нефтепроводов и

производственных объектов на территории Республики Казахстан.

     Состав ПТСВ

     В состав системы производственно-технологической связи компании ЗАО

"НКТН "КазТрансОйл" входят следующие основные компоненты:

     1) земные станции спутниковой связи (ЗС);

     2) цифровые автоматические телефонные станции (УПАТС);

     3) средства радио связи;

     4) радио релейные линии (РРЛ);

     Программа краткосрочной реализации.

     По Западному филиалу.

     По состоянию на январь 2000г. принято рабочей комиссией в

эксплуатацию следующее оборудование средств связи:

     - земные станции спутниковой связи (далее - ЗС) - 23 шт;

     - оборудования цифровых автоматических телефонных станций типа 20-20

       фирмы Harris (далее - АТС) на 1461 номеров - 16 шт;

     - оборудования базовых станций подвижной радио связи (далее - БС) -  

       23 шт;

     - оборудования радио релейных линий (далее - РРЛ) - 2 шт;

     - оборудования малоканальных радио релейных линий (МРРЛ) - 8 шт.

     По Восточному филиалу

     В 2000 г. планируется рабочей комиссией принять в эксплуатацию

следующее оборудование средств связи:

     - земные станции спутниковой связи (далее ЗС) - 19 шт;

     - оборудования цифровых автоматических телефонных станций типа 20-20 

       фирмы Harris (далее АТС) на 1376 номеров - 19 шт;

     - оборудования базовых станций подвижной радио связи (далее БС) -    

       19 шт;

     - оборудования радио релейных линий (далее РРЛ) - 2 шт;

     - Проект модернизации существующей сети производственно-

технологической связи.  


 
       Сдача в эксплуатацию части системы производственно-технологической связи не решит полностью задач, стоящих перед компанией.
      В настоящее время планируется создание интегрированной

 

телекоммуникационной инфраструктуры, базирующейся на современных

технологиях и международных стандартах.

     Цель проекта - обеспечить:

     - Кардинальную модернизацию систем производственно-технологического

управления нефтепроводами;

     - Охватить любую точку производственных площадей современными

средствами связи;

     - На качественно новом уровне все компоненты производственно-

технологической связи;

     - Административное управление ЗАО "НКТН "КазТрансОйл"

     Решение

     Создание трех-уровневой интегрированной телекоммуникационной сети

базирующейся на:

     - волоконно-оптических, спутниковых, кабельных и беспроводных каналах

связи,

     - структурированных ЛВС

     - технологиях SDН, АТМ, FR, IP

и позволяющей предоставлять широкий спектр услуг по передаче различного

вида информации, необходимой для административного управления и

управления производственным процессом.

     Основные задачи проекта

     - Создание интегрированной телекоммуникационной сети компании

базирующейся на современных цифровых технологиях и протоколах

     - Реконструкция базовой сети каналов связи;

     - Создание ЛВС современной инфраструктуры;

     - Модернизация систем технологического обеспечения;

     - Модернизация корпоративной телефонной сети;

     - Организация защиты информации;

     - Обеспечение радиосвязью технологических служб компании;

     - Создание центра управления корпоративной сетью;

     - Создание интегрированной сети.



                                                    Приложение 4



 
 
                    Кадровая политика.
 
      Приоритетами кадровой политики КазТрансОйЛ являются:
      1. Совершенствование в соответствии с международными стандартами системы сертификации рабочих компаний. Развитие материальной и методической базы Учебного Центра профессионального обучения в г.Актау. Создание нового Учебного Центра повышения квалификации менеджмента и специалистов Компании.
      2. Ввиду актуальности проблемы занятости и с целью поддержания социальной защищенности в регионах, где компания в значительной мере определяет рынок труда, планируется развитие дочерних предприятий Компании и расширение системы подрядных работ.
      3. Внедрение системы формирования кадрового резерва.
      Компания регулярно проводит мероприятия по переподготовке персонала и повышения квалификации. Это является основой для создания отечественной базы специалистов трубопроводного транспорта.
      С 1999 года Компания начинает проводить плановые мероприятия по аттестации всего управленческого персонала филиалов и центрального аппарата Компании.
      Для решения вопросов дальнейшего повышения профессионализма сотрудников Компании предусмотрено провести и внедрить следующие мероприятия и программы.
      1. Создание базы данных по всем существующим курсам обучения в области нефтепроводного транспорта, бухгалтерского учета, менеджмента;
      2. Программа обмена опытом с аналогичными иностранными компаниями;
      3. Внедрение программы "Карьерный план";
      4. Создание учебного центра.
      Цель - удовлетворение потребностей Компании в квалифицированных кадрах посредством повышения квалификации и переподготовки кадров.
      В рамках создания Информационно-ресурсного Центра планируется:
      1. Формирование библиотечного коллектора на основе периодической печати, учебной литературы, материалов конференций, семинаров;
      2. Создание информационных дайджестов на основе текущей информации по тематике деятельности Компании;
      3. Создание компьютерного класса на 10 посадочных мест;
      4. Создание компьютерной тематической библиотеки;
      Цель - обеспечение более полной информированности сотрудников

 

Компании по вопросам отраслевой деятельности; создание материальной и

технической базы для возможностей самообразование, организации внутренних

семинаров.

     В целях обеспечения оптимального использования персонала Компании на

своих рабочих местах с использованием их личной мотивации, планируется:

     1. Разработка методик по изучению.

     2. Создание программ по изучению мотивации в соответствии с

требованием руководства.

     3. Аттестация персонала.

     В целях создания оптимальной модели размещения кадровых ресурсов

планируется:

     1. Разработка программы по кадровому планированию Компании,

     2. Внедрение системы кадрового планирования в практику работы

Компании.

     В рассматриваемый период КазТрансОйл не планирует значительного

снижения численного состава своих подразделений.

     В долгосрочной перспективе планируется достижение уровня заработной

платы для работников трубопроводного транспорта до 90% от уровня

заработной платы работников нефтедобывающей промышленности.

     Таблицы

     (Специалисты: Мартина Н.А.,

                   Абрамова Т.М.)








"ҚазТрансОйл" мұнай тасымалдау жөніндегі ұлттық компания" жабық акционерлік қоғамын дамытудың 2000-2005 жылдарға арналған Индикативтік жоспарын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің қаулысы 2001 жылғы 12 тамыз N 1252. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2002 жылғы 28 маусымдағы N 702 ~P020702 қаулысымен.

 


     Қазақстан Республикасының мұнай-газ саласын тиімді дамыту мақсатында

Қазақстан Республикасының Үкіметі қаулы етеді:

     1. Қоса беріліп отырған "ҚазТрансОйл" мұнай тасымалдау жөніндегі

ұлттық компания" жабық акционерлік қоғамын дамытудың 2000-2005 жылдарға

арналған Индикативтік жоспары бекітілсін.

     2. Осы қаулы қол қойылған күнінен бастап күшіне енеді.


     Қазақстан Республикасының

       Премьер-Министрі


                                       Қазақстан Республикасы

                                        Үкіметінің

                                       2000 жылғы 12 тамыздағы

                                        N 1252 қаулысымен бекітілген


        "ҚазТрансОйл" ұлттық мұнай тасымалдау компаниясы"

          жабық акционерлік қоғамының 2000-2005 жылдар

        аралығына арналған дамудың Индикативтік жоспары


                       "Келісілді"


     Қазақстан Республикасы               Қазақстан Республикасы

     Энергетика индустрия және             Экономика министрлігі

      сауда министрлігі   


     ____ маусым 2000 ж.                   ______ маусым 2000 ж.


                ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК


                  2000-2005 жылдар

                 аралығында дамудың

                Индикативтік жоспары

     1. Кіріспе



 
       ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК Қазақстан Республикасының мұнай мен мұнай өнімдерін экспортқа шығару және шетелден тасымалдау мәселелерінде экономикалық мүдделерін сақтау, кәсіпорындарды басқару құрылымын тиімділеу, инвестицияларды тарту және барлық магистралдік мұнай құбырлары үшін бірыңғай тарифтік саясат жүргізу мақсатында құрылған.
      ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК бұл 2000-2005 жылдар аралығында дамудың Индикативтік жоспары, Қазақстан Республикасының Премьер-Министрінде 1999 жылдың 1 сәуірінде өткен кеңесте мақұлданған, Компанияның 1998-2001 жылдар аралығында дамудың Индикативтік жоспарының орындалу нәтижесі мен 2010 жылға дейінгі Стратегиялық дамуына сәйкес дайындалған.
      Құжатта Компанияның 1998-2001 жылдар аралығында дамудың Индикативтік жоспарында белгiленген мақсаттар мен басыңқы бағыттардың 1998-1999 жылдары орындалуының нәтижелерiне талдау жасалған. Осы талдаудың негiзiнде және қосымша мәлiметтердiң нәтижелерiне байланысты, ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК бұл 2000-2005 жылдарға арналған негiзгі іс-шаралары мен басыңқы бағыттарының дамуы белгіленген.
      ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК 1998-1999 жылдар аралығында жетекшi ғылыми-зерттеу және жобалау институттарымен, мұнай компанияларымен Қазақстан Республикасында мұнай өндiру мен өңдеудiң болжамдық балансы жөнiнде зерттеулер жүргiзiлдi, сондай-ақ мұнай тасымалдаудың мүмкiн бағыттарына талдау жасады. Бұл зерттеу жұмыстарының нәтижелерi ҚР Энергетика, индустрия және сауда министрлiгiне келiсу және бекiту үшiн берiлдi. Алдын ала бұл баланс бекiтiлдi. Мұнай ағымдарының үш көрiнiстерi қаралуда.
      - Оптимистiк - Атырау-Самара мұнай құбырының өткiзгіштiк мүмкiншiлігін жылына 15 млн. тоннаға дейiн кеңейту.
      - Реалистiк - Атырау-Самара мұнай құбырының қазiргі уақыттағы мүмкiншiлiктерiн, яғни жылына 12,5 млн. тонна деңгейiнде қалдыру.
      - Пессимистiк - КҚК iске қосу және КҚК қатысушылармен және басқа өндiрушiлерімен мұнайға айырбастау туралы келісім-шарт жасасу, онда қолданып жүрген мұнай құбырлар жүйесін пайдалану едәуiр азаяды.
      Бұл Индикативтiк жоспар инфляцияның және теңгенiң АҚШ долларына байланысты девальвацияға түскендегi әсерлерi қарастырылады.
      Осы ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК 2000-2005 жылдар аралығында дамудың Индикативтiк жоспарындағы есептеулердiң негiзгi вариантында Атырау- Самара мұнай құбырының өткiзгіштiк мүмкiншiлiгi жылына 15 млн. тонна жағдайындағы жүк айналымы қабылданды.
      Бұл ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК 2000-2005 жылдар аралығында дамудың Индикативтiк жоспары "Мемлекетке дивидендтер аудару" бабында дивидендтер ставкаларының түрлi нұсқаларын қарады: 50, 25 және 10%. 10% ставка жағдайында ғана ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК инвестициялық бағдарламаны жүзеге асыра алады. Бұл жағдайда NPV 2007 жылға таман оң болады, оның өзi инвестициялық бағдарламаның өтелiмдi екенiн және пайыздарды төлеу мен негізгi қарызды өтеу қабілетi бар болатынын көрсетедi. Қазақстан Республикасы Yкiметiнiң "Акциялардың мемлекеттiк пакетінің дивидендтерi

 

және ұйымдардағы мемлекеттiк үлестiң кiрiстерi мәселелерi жайлы" 1999

жылдың 13 тамыздағы N 1159 Қаулысының 1.1 бабына сәйкес акциялардың

мемлекеттiк пакетiне деген дивидендтер деңгейi бүкiл кезеңге (2000-2005

жж.). Қоғамның таза кiрiсiнің 10% мөлшерiнде бекiтiлдi.


     2. Компанияның 1999 жылғы қаржы-шаруашылық қызметтерінің нәтижелері

     Мұнайдың жүк айналымы                Млн.ткм           16811

     Судың жүк айналымы                   Млн. м3           10490

     Мұнайдың тасымалдауы                 Мың т.            25000

     Судың тасымалдауы                    Мың м3            34801

     Өзіндік құн                          Млн.теңге         10092

     Түсім                                Млн.теңге         17698

     Табыстың барлығы                     Млн.теңге          7606

     Таза табыс                           Млн.теңге          4759

     Тиімділік                            %                    47

     Жалақы төлеу қоры                    Млн. теңге        3386

     Орта тізімдік саны                        Адам              6557

     Орта айлық жалақы                         Теңге            43038

     Бюджетке есептеу, оның ішінде:            Млн. теңге        4881

     Заңды тұлғадан табыс салығы               Млн. теңге        1406

     Дивидендтер                               Млн. теңге         521

     ҚҚС                                       Млн. теңге        1042

     Дебиторлық қарыз                          Млн. теңге        4574

     Кредиторлық қарыз, оның ішінде:           Млн. теңге        5647

     Салық бойынша қарыз                       Млн.теңге         1313

     Жалақы бойынша қарыз                      Млн.теңге          130

     бюджеттен тыс қорлар бойынша қарыз        Млн.теңге           50

     Капиталдық ремонт                         Млн.теңге         2122

     Капиталдық қаржы бөлу                     Млн.теңге         2898


     Компанияның 1998-99 жылдары атқарған жұмыс нәтижелерiн талдау

     Компанияның 2001 жылға дейiнгi дамуының индикативтiк жоспарына

сәйкес, келесi басымдық бағыттар анықталды:


 
       1. Қолданып жүрген мұнай құбырларының жұмыс қабiлеттiлiгiн сақтау үшiн, жаңарту және оңалту, көрсететiн қызметтердiң тиiмділiгiн арттыру, су және мұнай тасымалдауға шығатын шығындарды төмендету, сондай-ақ қолданып жүрген жүйелердiң сенімділiгi мен қауiпсiздiгiн көтеру.
      2. Қолданып жүрген жүйелер шеңберiнiң көлемiнде тұтынушылардың сұраныстарын қанағаттандыру мақсатында көрсететiн қызметтердiң түрлерiн көбейту, дайындалып жатқан экспорттық маршруттарды ескере отырып, мұнай тасымалдаудың бағыттарын диверсификациялау.
      3. Компанияның пайдаланып жүрген капиталын жалпы арзандату, акционерлiк капиталдардың парасатты және тұрақты қайтуын қамтамасыз ету үшiн, Компанияның қаржы құрылымын тиiмдiлеу және тұрақтандыру.
      3.1. Компанияның қаржы қызметiнiң тиiмдiлiгiн арттыру тұтынушылардың талаптары мен мүмкiншiлiктерiн нақты есепке алу. Сондай-ақ қолданып жүрген мұнай құбырларын барынша пайдалану және ынталандыру және икемді баға түзеудi қамтамасыз ету үшiн, тарифтiк методологияны одан әрi дамыту;
      3.2. Капитал құрылымын басқару жүйесiн құру және капитал құрылымын тиiмдiлеу мақсатында ішкi және халықаралық капитал рыноктерiнен несие ақша алудың, сондай-ақ несиеге алу мерзiмiн өсiрумен қатар несиеге алған ақшаларды арзандату тетiгiн дайындау.
      4. Қызметшiлердiң iс-қимылдарының тиiмдiлiгiн арттыру, шетелдiк компаниялардың озық тәжiрибелерiн қабылдау және меңгеру, сондай-ақ мұнай құбырлары транспортының мамандарын дайындау үшiн, отандық база құру мақсатында қызметшілерді оқыту бағдарламасын дайындау.
 
      1. Мұнай құбырлар жүйелерін жаңарту мен оңалтуға қатысты:
      1. Құбырларды жаңарту мен күрделi жөндеу жұмыстарына жұмсалған

 

инвестицияның көлемi 8835 млн. теңге болды.

     2. Құбырдың желiлiк бөлiктерiнде диагностикалық жұмыстар өткiзуге 640

млн. 722 мың теңге көлемiнде жұмсалды.

     3. Келесi объектiлердi пайдалануға берілдi және күрделi жөндеу

жұмыстары жасалды:

     - Қаламқас-Қаражанбас-Ақтау мұнай құбырының 256-284 шақырымында;

     - Өзен-Ақтау мұнай құбырының 133-141 шақырымында;

     - Мартыши-Атырау мұнай құбырының 21, 5-49,3 шақырымында;

     - Атырау-Самара мұнай құбырының 864 шақырымында;

     - Комсомольск-Мақат мұнай құбырының 4-14 шақырымында;

     - Атырау-Мақат суағарын;

     - Өзен-Атырау-Самара суағарының 0-39 шақырымында;

     - РВС-20000 м3 N 1 ГНПС Барсеңгір;

     - ГОС Қиғаш РВС 6000 м3;

     - ВОС Құлсара N 1, 2, 3 РВС 5000 м3;

     - Жетiбай МАС РВС 5000 м3 N 3;

     - ЛПДС Өзен РВС 20000 м3 N 15 және N 18;

     - Қаламқас МАС РВС 5000 м3 N 3 және N 6;

     - Атырау МАС, РВС 10000 м3, N 1, 2, 5, 6 РВС 20000 м3 N 12, 13;

     - Қосшағыл МАС, РВС 5000 м3 N 5;

     - ЛПДС Ү.Шаған РВС 5000 м3 N 1.

     Мұнай құбырларын бiр қалыпты пайдалану және тексеру үшiн қажеттi,

ғимараттар мен дара тұрған үйлерге күрделi жөндеу жұмыстары жасалды.

     ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК 1991 жылдан бастап мұнай құбырлар жүйелерінің

тек қана желiлiк бөлiктерiне жұмсалатын күрделi қаржы көлемi жылына

мынадай:

---------------------------------------------------------------------------

  Өткiзiлетiн  !  Жылына қажетті  ! Компания        ! 1991-1999 жылдар

  шаралардың   !  күрделі қаржы,  ! бойынша жылына  ! аралығында жиналған

  атаулары     !  1 шақырымға     ! қажетті күрделі ! (9 жылда)

               !                  ! қаржылар        !

---------------------------------------------------------------------------

Өткiзбейтiн         94,118 мың      14,118 млн. АҚШ    127,062 млн. АҚШ

материалдарды      АҚШ доллары          доллары            доллары

ауыстыру


Құбырларды         140,0 мың АҚШ      8,4 млн. АҚШ      75,600 млн. АҚШ

ауыстыру              доллары           доллары             доллары


Құбырдың            2,5 мың АҚШ      1,875 млн. АҚШ     16,875 млн. АҚШ

iшiнде                доллары           доллары            доллары

диагностика

жүргiзу


БАРЛЫҒЫ                                                 219,537 млн. АҚШ

                                                            доллары

---------------------------------------------------------------------------


     2. Компания клиенттеріне қызмет көрсетудің қосымша түрлерін

дамытуға қатысты:



 
       1. Компанияның клиенттерiне көрсететiн қызметтердi кеңейтуге қатысты, бiрқатар жобалардың технико-экономикалық негiздерi (ТЭН) толық дайындалды. Олардың iшiнде, Атырау-Самара мұнай құбырын кеңейту жобасы, Атасу станциясындағы мұнай құю эстакадасы, Кеңқияқ-Атырау құбыры, Атырау қаласындағы бензиннен тасартылған мұнай құю торабы және т.б.
      2. Бұл объектiлердiң кейбiреулерінің құрылысы басталды және осы жылы аяқталу жоспарланып отыр.
      3. Экспорттық негiзгi мұнай құбырлары (Қытай, Транс Каспий) жобасының технико-экономикалық негiздерi (ТЭН) дайындалды.
 
      3. Компанияның қаржы құрылымын тұрақтандыруға және тарифтердiң ашықтығын арттыруға қатысты:
      1998 жылдың 5 маусымында Қазақстан Республикасының Стратегиялық жоспарлау және реформалар жөнiндегi Агенттігі және Баға және антимонополиялық саясат жөнiндегi Комитетi N 61/1 "Қазақстан Республикасының магистральдық мұнай құбырларымен мұнай тасымалдаудың тарифтерiн есептеу методикасы" бекiтiлдi.
      1. Компанияда бюджеттеудiң бiрыңғай жүйесi негiзделген және шығатын шығындардың бiрыңғай классификаторы дайындалған.
      2. Жоғарыда көрсетiлген стандарттарға сәйкес, Компания бойынша бiрыңғай автоматтандырылған "Триада" бухгалтерлiк есепке алу жүйесi енгізiлген.
      3. Дебиторлық пен кредиторлық қарыздарды төмендету және олардың сапасын арттыру жөніндегi жұмыстар атқарылды.
      4. Қайтарылмаған дебиторлық қарыздарды есептен шығару жұмыстары жүргiзiлдi.
      5. Тарифтердi белгiлеу методикасы толығымен аяқталды.
      6. 1998-1999 жылдар аралығында Компанияның қысқа мерзiмдi несие алуға байланысты халықаралық қаржы институттарының арасында жақсы қатынастар қалыптастырды.
      7. Компания халықаралық банктерден мемлекет немесе үшiншi бiр тараптардан кепiлдiк бермей-ақ 15 млн. АҚШ доллары көлемiнде үш жылдық бiрлестiрiлген несие алуға жақындады.
      1998 жылы Компания мұнайды тасымалдауға байланысты, тарифтердi АҚШ долларында тұрақтандыруды жасады. Бұл тарифтердi АҚШ долларында тұрақтандыру, шетелдiк әрiптестердiң валюталық қауiптерін төмендетедi, ол Компания үшiн несиеге алған қаржыларды бiршама төмендетуге және тартылған капиталдардың тұрақты қайтаруға себепшi болады.
      Компания халықаралық институттармен тiкелей әрiптестiк қатынастар орнату жолымен несие алу көздерiн бiршама әртараптандырылды. Компанияның осы бағыттағы жұмыстарының нәтижелерi европалық, американдық несиелердi өтеу және несие алуды iске асырды 1999 жылдың соңына қарай Компанияда жақсы несие тарих қалыптасты, ол қаржыландыру көздерiн әртарапдандыруға және несие алудың пайыздық мөлшерлемесiн бiршама төмендетуге мүмкiншiлiк бердi.
 
      4. Қызметшілердің біліктілігін арттыру бағдарламасына қатысты:
      1. Компания қызметкерлерінің біліктілігін тұрақты түрде көтеру бағдарламасы енгізiлдi. 1998-1999 жылдары қызметшiлердi оқытуға бiршама қаржылар жұмсалды.
      2. Қызметшiлердің көзқарастарын кеңейту және аралас дағдыларды қабылдау мақсаттарында қызметшілердi ротациялау жүйесi енгiзiлдi.
      3. Қызметшілердiң қайтымдылығын жақсарту және білiктiлiгiн көтеру процестерiнiң тиiмдiлiгiн бағалау үшiн, қызметшiлердi аттестациялау жүйесi енгізiлдi.
      Компания қызметшiлердiң бiлiктiлiгiн көтеру және қайта даярлау жөнiндегi шараларды тұрақты жүргізiп отырады. Бұл құбыр транспорты мамандары үшiн, отандық база құрудың негiзi болып саналады. Компания қызметшiлердi оқыту және қайта даярлау саласындағы саясатты дайындау барысында, негiзгі басымдылықты оқытуға бередi. Компанияның 1999 жылғы бюджетiнде кадрларды оқыту мен дайындауға 30,5 млн. теңге бөлiндi, ол негiзгі екi бөлiмнен тұрады:
      - Мiндеттi оқыту, бұл кейбiр жұмыс түрлерiн (негiзiнен өндiрiстiк-техникалық) орындау үшiн қажет - жалпы оқығандар санының 70 пайызы;
      - Компания қызметшiлерiнiң бiлiктiлiгiн көтеру - жалпы оқығандар санының 30 пайызы.
      1999 жылдан бастап Компания орталық аппараты мен филиалдардың барлық басшы қызметшiлерiн аттестациялау жөнiндегі жоспарлы шараларды жүргiзудi бастамақ.
 
      3. 2000-2005 жылдарға арналған басымдылық
 
      ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК жаңа мыңжылдық табалдырығында тұр, өйткенi осы мыңжылдық басында, яғни, 2001 жылы Каспий Құбыр Консорциумын (КҚК) iске пайдалануға беру жоспарланып отыр. КҚК iске қосу мұнай өндiрушi компанияларға мұнай тасымалдаудың балама жолын бередi. Бұл қазiргi уақытта пайдаланып жүрген КТО мұнай құбырлар жүйесiне бәсеке туғызады, сондықтан Компания бизнестi қолдау мақсатында тасымалдау жүйесiн пайдаланатын клиенттерiн ынталандыру және көрсететiн қызметтерiнің деңгейiн дүние жүзiлiк (қауiпсiздiк, тиiмділік, сапасын) стандартқа жеткізу керек.
      Жоғарыда айтылғандарға байланысты, сонымен қатар, жүйелердi диагностикалау, тозған участіктердi жаңарту және жөндеу жөнiндегі негiзгі жұмыстар өткізiлген болатын. ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК тиiстi инфрақұрылымдарға кең көлемдi инвестиция жүргізудi өзiнiң мiндетi етiп қойды.
      2000-2005 жылдарға арналған негiзгi басымдылық болып:
 
      1. Өндiрiстiк бағдарлама
      1.1. Қолданып жүрген жүйелерде тиiстi жөндеу жұмыстарын жүргiзу және жүйелердегі диагностикалық жұмыстарды толығымен аяқтау.
      1.2. Компанияның қызметтерiн автоматтандыру және тиiстi инфрақұрылымдарды дамыту.
      1.2.1.1. Өндiрiстi басқарудың автоматтандырылған (SАDА) жүйесiн енгiзу.
      1.2.1.2. Компания қызметiн басқарудың автоматтандырылған (SАР R/3) жүйесiн енгізу.
      1.2.1.3. Телекоммуникация жүйелерiн дамыту және жаңарту.
      1.2.2. Қолданып жүрген объектiлердi жаңарту және жаңа технологияларды енгiзу жолдарымен мұнайды тасымалдауға шығатын энерго-ауыр жұмыстарды төмендету.
 
      2. Бизнестi дамыту
      2.1. Болашақтағы орта мерзiмдi инвестициялық жобаларды жүзеге асыру. Мұнай өндiрушi компаниялар үшiн, тасымалдауды дамыту, жаңа күш-қуат құрылыстарын салу.
      2.2. Мұнай тасымалдау жөнiндегi көрсетiлетiн қызметтердi әртараптандыру: рынокқа темiр жол және танкер арқылы тасуды енгiзу, Операторлық иелерге басқа құбырлар жүйелерiн беру.
      2.3. Мұнай өндiрушi компаниялармен, транзиттiк жүйелермен және елдермен мұнай тасымалдау жөнiнде ұзақ.
      2.4. Мерзiмдi өзара шартқа көшу керек. Құбыр транспортына қатысты мемлекет аралық құқық базасын дамыту.
      2.5. Еншiлес кәсiпорындардың қызметтерiн кеңейту және олардың көрсететiн қызметтерiн сатып алу жолдарымен бизнестерiн дамыту.
 
      3. Қаржы саясаты
      3.1. Ұзақ мерзiмдi инвестицияларды кең көлемде тарту.
      3.2. Жобаларды қаржыландыру жүйелерін дамыту
      3.3. Еврооблигация шығару арқылы Компанияның халықаралық қор рыногіне шығуы.
      3.4. Компанияның қысқа және орта мерзімді капиталдарды тарту жөнiндегi қызметтерiн әртараптандыру процесiнiң шеңберiнде, оның облигацияларын Қазақстанның құнды қағаздар рыногiне кәсiби қатысушыларының арасында қазақстандық теңгенi iрiлендiру арқылы орналастыру.
      3.5. Мұнайды тасымалдауға байланысты көрсетiлетiн қызметтердiң бағасын белгiлеу тиiмдiлiгiн арттыру үшiн, тарифтiк методологияны одан әрi дамыту керек.
 
      4. Кадрлар саясаты
      4.1. Компанияның жұмысшыларын сертификаттау жүйесiн халықаралық стандарттарға сәйкестендiрiп жетiлдiру қажет. Ақтау қаласындағы Кәсiби оқыту орталығының материалдық және методикалық базасын дамыту. Компанияның менеджмент және мамандарының бiлiктiлiгiн көтеру жаңа Оқу орталығын ашу.
      4.2. Компания бiр шама еңбек рыногiн анықтайтын аймақтарда әлеуметтiк қорғауды қолдау мақсатында және жұмыспен қамтамасыз ету проблемаларының маңыздылығына байланысты, Компанияның еншiлес кәсіп орындарын көбейтудi және мердiгерлiк жұмыс жүйелерiн кеңейтудi жоспарлап отыр.
      4.3. Кадрлар резервiн қалыптастыру жүйесiн енгiзу.
 
      4. ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК 2000 жылға арналған өндірістік бағдарламасы
 

 

     Қолданып жүрген инфрақұрылымдарды жаңарту және қайта құру жөнiндегі

iс-қимылдар бағдарламасын орындаудағы алғашқы қадам болып, ЖАҚ

"ҚазТрансОйл" ҰМТК жасаған және Компанияның 2000 жылғы бюджетiне енгізген

өндiрiстiк бағдарлама саналады.

     2000 жылы мұнай өндiрудiң жоспарланған көлемiне және жүк айналымына

сәйкес, Компанияның 2000 жылға арналған бюджетi дайындалды.

     Негізгi жұмыстардан табыс - 34388,5 млн. теңге, оның iшiнде:

     - Мұнай тасымалдау - 32344,2 млн. теңге;

     - Су әкелу - 959,8 млн. теңге;

     - Құйылыс - 1804,6 млн. теңге;

     Негiзгі жұмыстардан тыс табыс - 783,2 млн. теңге, оның iшiнде:

     - Мұнай және мұнай өнiмдерiн сату - 2141,6 млн. теңге;

     Негiзгі жұмыстардан тыс шығындар - 1358,4 млн. теңге

     Өндiрiстiк шығындар - 29 270,4 млн. теңге;

     Кезеңдiк шығындар - 3017,6 млрд. теңге;

     Салық салынатын табыс - 2883,8 млрд. теңге;

     Таза кірiс - 2018,7 млрд. теңге;

     Дивидендтер (таза кірiстен 10 %) - 201,9 млн. теңге;

     2000 жылы атқарылып жатқан жұмыстардың нәтижесiнде, Қоғам әртүрлi

салық және алым түрлерi бойынша 7904,3 млн. теңге шамасында төлеу көзделiп

отыр, оның iшiнде:

     - заңды тұлғалардан табыс салығы - 865,1 млн. теңге

     - жеке тұлғалардан табыс салығы - 1069,7 млн. теңге

     - ҚҚС - 3380,0 млн. теңге

     - жергiлiктi салықтар - 1194,7 млн. теңге

     - әлеуметтiк салықтар - 1138,4 млн. теңге

     - басқа салықтар мен алымдар - 256,4 млн. теңге.


 
       2000 жылға қолданып жүрген инфрақұрылымдарға 8 442 млн. теңге көлемiнде күрделi қаржы бөлу бағдарламасы дайындалды.
      1. Күрделi құрылыс салу - 4 649 млн. теңге.
      2. Құрал-жабдықтар - 3 794 млн. теңге.
      Сонымен қатар, Қоғамда несие ақша алу есебiнен күрделi қаржылар бөлу бағдарламасы қарастырылған. Бұл бағдарламаның жалпы көлемi 45,06 млрд. теңге, оны енгізу 2000 жыл басталып 2005 жылға дейiн созылады. 2000 жылы осы бағдарлама бойынша 13,96 млрд. теңге игеру қарастырылған.
 
      5. ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК инвестициялық саясаты
 
      КҚК жобасын жүзеге асыру және 2001 жылдан бастап осы құбыр арқылы мұнай тасымалдау, ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК мұнай құбырлары жүйелерінің жүк айналымын төмендетуге және Компанияның нық дамуын анықтайтын КТО түсетін ақша ағымдарының азайуына алып келеді.
      Болашақта көмірсутегі шикі заттарының ресурстық базаларының, сондай-ақ шельфтік аймақта өсуі, біршама жағдайларда тасымалдау жобаларына және кейбір бағыттар айналасындағы саяси ситуацияларға өз әсерін тигізеді. Қазақстанның батыс аймақтарынан мұнай тасымалдау жөніндегі әртүрлі бағыттағы көрсетілетін қызметтер баламалық бағыттарда дамуы мүмкін.
      Бұл факторлардың тигізетін кумулятивтік тиімділіктері ұлттық мұнай тасымалдаушының жағдайын нашарлатуға алып келуі мүмкін, өйткені, Компанияның Қазақстанның батыс аймақтарынан мұнай тасымалдаудың негізгі күш-қуаттары Атырау-Самара бағытында шоғырланған және осы бағытты қамтамасыз етеді, сонымен қатар бұл бағыт ресейлік транзиттік квота үлкен тәуелділікте.
      Осыларға байланысты, ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰТМК құбырларын пайдаланып жүрген бірқатар компаниялар жүк айналымдарын өздеріне тиімді және арзан бағыттарға қайта бағдарлаулары мүмкін, мұндай жағдайда ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК біршама мұнай құбырлар жүйелеріне деген сұраныстар төмендейді.
      Мұндай жағдайларды компания өзінің күш-қуатын қолданып жүрген тасымалдау жүйелерін тиімділеу және біріктіру жобаларын жүзеге асыруға жұмсау керек. Бұл жағдайда, Қазақстан Республикасының қолданып жүрген мұнай құбырларын барынша пайдалану жөнінде, ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК, мұнай өндіруші компаниялардың мүдделері Қазақстан Республикасының мүдделерімен теңестірулері қажет.
      Компания өз клиенттеріне көрсететін қызметтер аясын кеңейту мақсатында, маркетингтік зерттеу және мұнай өндіруші компаниялардың келісімдері негізінде жаңа объектілердің құрылысын салу жобасы дайындалды.
      Бағдарламаға енгізілген жаңа объектілер, Компанияның клиенттері үшін, маршруттар таңдауға мүмкіншіліктерін кеңейтеді. Бұл объектілер жүйелерге қосымша инвестиция сияқты қаралатын болады. Осындай объектілерді пайдалануға беру арқылы, Компанияның одан әрі дамуына және қосымша ақша ағымдарының келуіне, пайда табуларына мүмкіндік береді.
      Қазақстандық мұнай баланстары көрсеткендей, КҚК жобасы жүзеге асырған жағдайда және Каспий шельфінде мұнай өндіру жөніндегі болжамдарды ескере отырып, жаңа экспорттық мұнай құбырына деген сұраныс 2005 жылдан кейін ғана пайда болады. Осыларға байланысты, Қазақстан Республикасының экономикалық, стратегиялық және саяси мақсаттарына сәйкес жаңа экспорттық маршрут іздестірген қажет.
      Қолданып жүрген және жоспарланып отырған мұнай құбырлары:
      - қазақстандық мұнайды дүние жүзілік рынокке шығару жөнінде бәсекелестік позицияны жеңіп алуды;
      - Қазақстанның толық күш-қуатында жұмыс істемей жатқан мұнай құбырлар жүйесін, қолданып жүрген жүйелерінің өміршеңдіктерін қамтамасыз ету мақсатында және ішкі мен экспортқа мұнай ағымдарын бөлуде икемділікті;
      - мұнай құбырларының қызметтерінен Қазақстанның экономикалық пайдасына қатысты бюджетке ақша бөлу үшін, мұнай транспортының инфрақұрылымын және т.б. жақсартуды;
      - транзиттік елдердегі әлеуметтік-саяси жағдайларға ең аз мөлшерде тәуелді болуды қамтамасыз етеді.
      Қазақстанның мұнай транспорт инфрақұрылымын дамытуды жоспарлаудың негізі, мұнайдың ұзақ мерзімдегі стратегиялық балансы болып саналады.
 
      5.1. Мұнайдың стратегиялық балансы
      1999 жылға арналған Қазақстан Республикасы мен Ресей Федерациясы Үкіметтерінің мұнай-газ саласындағы ынтымақтастық жөніндегі Хаттамаға өзгерістер енгізу туралы Хаттаманың 5.6. тармағын орындау үшін, ҚР ЭИС министрлігі 1999 жылғы 09.04. N 88 бұйрығымен, ЖАҚ "ҚазТрансойл" ҰМТК Министрлікпен келісілген мұнай өндіруші компаниялардың мәліметтерінің негізінде жасалған, Қазақстан Республикасында мұнай өндiрудiң есептiк балансын дайындап, бекiтуге беру тапсырылды.
      ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК 1998 және 1999 жылдар аралығында Қазақстанда жұмыс iстеп жатқан мұнай компанияларының арасында мұнай өндiруге байланысты, болашақтағы ұзақ мерзiмдi жоспарларына қатысты сұрау жүргiздi. 1999 жылы мұнай өндiру жөнiндегi болжамдық мәлiметтерi, бұрынғы бергендерiне қарағанда төмендеу.
      Қазақстан Республикасы бойынша мұнай өндiрудiң балансын есепке алу және жоспарлау мақсатында ҚР Энергетика, индустрия және сауда министрлiгіне 2000 жылдың 10 қаңтарында тапсырылды (N 6 қосымша).
 
      5.2. Қазақстан Республикасының мұнай транспорты
      инфрақұрылымын дамытудың басымдылық жобалары
 
      Қазақстан Республикасы мен ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК мұнай транспорты инфрақұрылымын дамытудың басымдылық жобаларын анықтау барысында Республикадағы мұнайдың балансы, Қазақстанның мұнай өңдеу зауыттарына мұнай жеткiзу және мұнай құбырларының толық жұмыс істеуін қамтамасыз ету жөнiндегi жекелеген мұнай өндiрушi компаниялардың мiндеттерi, инвестициялық мүмкiншiлiктерi және ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК, сондай-ақ мұнай компанияларының мiндеттерi ескерiлдi.
      Сонымен қатар, шельфтiк кен орындарынан коммерциялық мұнай өндiрудiң басталу мерзiмiнiң және ресурстары болжамының әлі анықталмағандығы және оның кейбiр экспорттық мұнай құбырларының құрылысын салуды жүзеге асыру мерзiмiне өз әсерiн тигізетiндiгi ескерiлді.

 

     ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК инвестициялық жобалары қызмет түрлері бойынша

бөлiндi: мұнай тасымалдау, су тасымалдау, газ тасымалдау,

телекоммуникациялар секторы.

     ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК инвестициялық жобалары тиiсiнше келесі

топтарға бөлiндi:

     5.2.1. ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК мiндеттенуіне байланысты тартылған     

            қаржылар есебiнен жүзеге асырылатын, жобалар тобы

     - SСАDА жобасы;

     - Атырау-Самара мұнай құбырын жаңарту және қайта құру жобасы;

     - Кеңқияқ-Атырау мұнай құбырының құрылысын салу;

     - "Атасу" мұнай айдау станциясында темiр жол эстакадасын салу жобасы;

     - Павлодар-Шымкент мұнай құбырының Қарақойын-Атасу участiгiн қайта

құру жобасы (реверсировтік мұнай құбыры);

     - "Атырау-Самара мұнай құбырының Атырау мұнай айдау станциясында

жоғары жабысқақ мұнай құю торабының" жобасы;

     - "Құмкөл бас мұнай айдау станциясының" жобасы;

     -  Жапондық "Мицуи" арнайы техникаларын сатып алу жөнiндегi жоба;

     - "Унифлюкс" үлгiдегi жолда қыздыру пешiнiң жобасы;

     - "Астрахань-Маңғышлақ" суағарының жобасы;

     - Астана қаласын газбен қамтамасыз ету мақсатында,    

"Петропавловск-Көкшетау-Астана" мұнай құбырын газ құбыры етiп қайта

өзгертудiң жобасы;

     - "Астрахань-Маңғышлақ" суағарының күш-қуатын жобадағы межеге

жеткiзудiң жобасы.

     5.2.2. Инвестициясыз жүзеге асырылатын жобалар тобы



 
       Бұл топқа ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК тарабынан инвестициясыз жүзеге

 

асырылатын жобалар кіреді, оларда компанияның операторлық құқығы бар

немесе оны алулары мүмкін, олар:

     - Каспий Құбырларының Консорциумы (КҚК) мұнай құбырының жобасы;

     - Үлкен Шаған-Атырау мұнай құбыры (Жаңа құбыр).


     5.2.3. Болашақтағы ұзақ мерзімді жобалар тобы


     Бұл топқа шельф кен орындарындағы мұнай өндірудің көлемі мен оны

өндіруді бастау мерзімдеріне байланысты, болашақтағы ұзақ мерзімді жобалар

жатады. Бұл жобаларды жүзеге асыру мерзімі шамамен 2005 жылдан кейін

басталады. Бұл жобаларға:

     - Ақтау портын қайта құру мен кеңейту және танкерлік (баржалық)

тасымалдауды ұйымдастыру;

     - Батыс Қазақстан-Алашанькоу (Қытай) экспорттық мұнай құбыры;

     - Қазақстан-Түркіменстан-Иран мұнай құбыры;

     - Батыс Қазақстан-Баку-Джейхан ТрансКаспийлік мұнай құбыры.


     5.3. ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК несиеге ақша алудың есебінен күрделі

     қаржылар бөлу бағдарламасы

     5.3.1. SCADA - жобасы

     Жүйені құрудағы мақсат:


 
       - бағдарланған бақылаушылар негiзiнде компанияның құбырлармен тасымалдау басқармасының сенiмдi және жоғары тиiмдi құрылымдарын, сонымен қатар құбырлардың бiр бөлiгiнде және ОДП, РДП, ЖДП деңгейлерi үшiн дербес ЭЕМ дайындау және енгiзу;
      - жылуэнергетикалық шығындарды есептей отырып құбырлар арқылы айдалған мұнайдың көлемiн орындау жөнiңде АСУ ПЭД ЕИСУ ақпарат берудi қамтамасыз ету;
      - автомат жүйелерiндегi физикалық және моральдық ескiрген жабдықтарды ауыстыру, қызметтердi орындаудың сенiмділiк деңгейiн арттыру, функциялық мүмкiншiлiктердi кеңейту алынатын ақпараттардың нақтылығын арттыру;
      - компанияның орталық және филиалдар офистерiн, РНУ, НПС диспетчерлiк басқару пункттерін жоғары техникалық деңгейде құру.
 
      5.3.2. Атырау-Самара мұнай құбырын қайта жаңарту және жетілдіру
      Жобаның мақсаты:
      Қазақстанның мұнай өндiрушi компанияларының Европа рыноктарына экспорт шығару жолдарын Атырау-Самара мұнай құбырының мүмкiншiлiктерiн жылына 10,5 млн. тоннадан 15 млн. тоннаға дейiн көбейту арқылы кеңейту.
      Жобаға байланысты жұмыстардың жағдайлары

 

     Жобаның технико-экономикалық негiздерi (ТЭН) толығымен дайындалды

және оның тиімдiлiгiне баға берілдi. Мұнай өндiрушi Компаниялармен

мұнаймен қамтамасыз етiп тұруға кепiлдiк беру жөнiндегi келiссөздер

жүргiзiлуде.

     Қаржыландыру көздері:

     Несиеге ақша алып қаржыландыру, Атырау-Самара мұнай құбырымен мұнай

айдауға кепiлдiк беру немесе жүйенi пайдаланушы мұнай өндiрушi

компаниялардың тiкелей инвестиция беруi арқылы жүзеге асырылуы мүмкін.

     Жобаны экономикалық деректерi:

     - Жобаның құны шамамен $33,57 млн. құрайды;

     - Инвестицияларды қайтару негiздерi - мұнай тасымалдаудың тарифтерi;

     - Қайтымдылық мерзiмi - қазақстандық участiк үшiн 4-5 жыл;

     - қайта жаңарту мерзiмi - 1 жыл.


     5.3.3. Кеңқияқ-Атырау мұнай құбырының құрылысын салу

     Жобаның мақсаты:


 
       Ақтөбе аймағындағы мұнай өндiрушілердiң қолданып жүрген экспорттық Атырау-Самара мұнай құбырына және экспорттық мұнай құбыры Каспий Құбырлар Консорциумына (КҚК) шығуды қамтамасыз ету.
      Жобаға байланысты жұмыстардың жағдайлары
      Жобаның бірнеше үлгідегі технико-экономикалық негіздері (ТЭН) толығымен дайындалды және негiзгi үлгiсi анықталды. Жапонияның халықаралық ынтымақтастық банкісiмен және Иочу компаниясымен келiссөздер жүргiзiлдi. Олармен ТЭН мөлшерi мен ауқымы келiсiлдi. Жобаға Қазақстан Республикасының Yкiметi кепiлдiк беру үшiн, мемлекеттiк инвестициялар бағдарламасына

 

енгiзiлдi.

     Қаржыландыру көздері:

     Жапондық және халықаралық қаржы институттарынан жайлы несие ақша алу

арқылы қаржыландыру.

     Жобаны алдын ала сипаттау

     ILҒ алдын ала есебi бойынша, жобаның негiзгi нұсқасының құны жылына

6 млн. тоннаны құрайды:

     - Дүние жүзiлiк баға бойынша - 193,4 млн. АҚШ доллары;

     - ТМД баға бойынша - 172,0 млн. АҚШ доллары.


     5.3.4. Атасу мұнай құю станциясындағы темiр жол эстакадасының жобасы

     Жобаның мақсаты:

     Қазақстандық мұнай өндiрушілер үшiн, мұнай сату рыногын кеңейту:

     Құмкөл кен орындағы мұнай өндiрушiлерге қытай рыногіне шығуды

қамтамасыз ету.

     Жобаға байланысты жұмыстардың жағдайлары

     Құрылыс жұмыстары аяқталу қарсаңында.

     Қаржыландыру көздерi:

     Несиеге ақша алу арқылы және өз қаржыларымызбен.

     Технико-экономикалық көрсеткiштерi:

     - Жобаның мұнай құюдағы қуаты - жылына 3,0 млн, тоннаға дейiн;

     - Құю эстакадасы екi жақты, бiр мезгiлде 40 вагон-цистерна (әр жағына

20 цистернадан) құя алады;

     - Іске қосу кешенiнiң өнiмдiлiгі жылына 1 млн. тоннаға дейiн;

     - Бөлiнетiн күрделi қаржының жалпы көлемi - $7317 мың., сонымен

қатар iске қосу кешенiне - $5546 мың.


     5.3.5. Павлодар-Шымкент мұнай құбырының Қарақойын-Атасу бөлігін

     қайта жаңарту жобасы (мұнай құбырын реверсировалау)

     Жобаның мақсаты:

     Қарақойын-Атасу мұнай құбыры арқылы Атасу мұнай құю     

эстакадасына мұнай жеткiзу.

     Павлодар-Шымкент мұнай құбырының бойымен Павлодарға қарай мұнай

жеткiзу үшiн, қажеттi күрделi қаржы көлемiн анықтау.

     Жобаға байланысты жұмыстардың жағдайлары

     ТЭН дайындалуда.

     Қаржыландыру көздерi:

     Несиеге ақша алу арқылы қаржыландыру.

     Жобаның экономикалық деректерi:

     Жобаның 1-шi кезеңi шамамен 213,82 мың АҚШ долларын құрайды.

     Жобалау институтының есептерi бойынша, реверсировалауға жұмсалатын

күрделi қаржы көлемi 11,34 млн. АҚШ доллары көлемiнде бағалануда.


     5.3.6. "Атырау-Самара мұнай құбырының Атырау мұнай құю станциясында

     жабысқақтығы жоғары мұнай құю торабының" жобасы

     Жобаның мақсаты:

     Ембi кен орындарынан (сонымен қатар жазғы кезде Атырау МӨЗ) мұнай

құбырларына айдау үшiн, темiр жол арқылы мұнай қабылдаудың техникалық

мүмкiншiлiктерiн қамтамасыз ету. Жобаны жүзеге асыру қазақстан мұнайын

барынша көтерудi және Атырау-Самара мұнай құбырын толығымен жүктеудi

қамтамасыз етедi.

     Қаржыландыру көздері:

     Қаржыландыруды ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК инвестициялар есебiнен

ұйымдастыратын болады. Жұмсалатын күрделi қаржылар көлемі шамамен $5 млн.


     5.3.7. "Құмкөл бас мұнай айдау станциясының" жобасы

     Жобаның мақсаты:

     Орталық жинау пунктiнiң мұнай дайындау жұмыстарын ескере отырып,

Құмкөл-Қарақойын мұнай құбырының тұрақты жұмыс iстеуiн қамтамасыз ету.

     Жобаның экономикалық деректері:

     Бөлiнетiн күрделi қаржылар көлемi шамамен - 1 500 млн. теңге.

     2000 жылы 1 000 млн. теңге игеру жоспарланып отыр.


     5.3.8. Жапондық "Мицуи" арнай техникаларын сатып алу жөнiндегi жоба

     Жобаның мақсаты:

     Арнай техникалар паркiн жаңарту.

     Қаржыландыру көздері:

     Жобаны қаржыландыру "жеткiзушiнiң несие беруi" есебiнен, ААҚ

"Казкоммерцбанктың" кепiлдiк хаты негізiнде, Жапондық Эксимбанктың

қаржыларын пайдалану арқылы жүзеге асырылатын болады.

     Жобаның жалпы құны - 2 071 млн. теңге.


     5.3.9. "Унифлюкс үлгiдегі жолда жылыту пештерi жөнiндегi" жоба

     Жобаның мақсаты:

     Магистральдық мұнай құбырларының ескi жылыту пештерiн ауыстыру.

     Жобаға байланысты жұмыстардың жағдайлары


 
       ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК мен француздық "Кvаеrnеr Heurtey" компаниясы арасында жылыту пештерiн жеткiзу жөнiндегi "Ниет хаттамасына" қол қойылды. Алматы және Орал қалаларында орналасқан қазақстандық зауыттарда Унифлюкс үлгiдегі жолда жылыту пештерiн құрастыру мен монтаждау мүмкiншiлiктерi жөнiндегі Компанияның ұсыныстары қаралуда.

 

     Жобаның жалпы құны - 2 260 млн. теңге.


     5.3.10. "Астрахань-Маңғышлақ" суағарының жобасы

     Жобаның мақсаты:

     Атырау және Маңғыстау аймағындағы өндiрiс орындары мен халықты тұщы

сумен қамтамасыз ету проблемаларын шешу және Астрахань-Маңғышлақ суағарын

жоба қуатына дейiн жеткiзу.

     Жобаға байланысты жұмыстардың жағдайлары

     Мицуи компаниясымен жобаның ТЭН дайындау жөнінде қарқынды жұмыстар

жүргізілуде. Сондай-ақ Атырау және Маңғыстау аймағын сумен қамтамасыз

етудің бірыңғай жоспарын ҚР ЭИС министрлігі құрған ведомствоаралық жұмыс

тобы дайындауда.

     Қаржыландыру көздері:

     Жобаны қаржыландыру көздерi мен шарттары қазiргi уақытта анықталмаған.

     Жобаның негізгi технико-экономикалық параметрлерi

     1986-1987 жылдары салынған "Астрахань-Маңғышлақ" суағарының жалпы

ұзындығы 1041 шақырым болады.

     Алдын ала есептер бойынша жобаның құны 150-190 млн. АҚШ долларын

құрайды.


     5.3.11. "Петропавловск-Көкшетау-Астана" мұнай құбырын газ құбыры

     етiп қайта өзгертудiң жобасы.

     Жобаның мақсаты:


 
       Қолданып жүрген коммуникацияларды барынша ұтымды пайдалану арқылы, Астана қаласын газбен қамтамасыз ету және ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК активтерiн пайдаланудың тиiмдi жолын iздестiру. Отынның басқа түрлерiн табиғи газбен ауыстыру.
      Жобаға байланысты жұмыстардың жағдайлары
      1998 жылдың 12 қазанында Қазақстан Республикасы мен Ресей Федерациясы арасында 1998-2007 жылдар аралығындағы экономикалық ынтымақтастық туралы келiсiмшартқа, газ кешендерiне байланысты Қазақстан Республикасы мен Ресей Федерациясының ынтымақтастық хаттамасына, 1999 жылдың 16.07. газ кешендерiне байланысты Қазақстан Республикасы мен Ресей Федерациясының ынтымақтастық хаттамасын жүзеге асыру жөнiндегі жұмыс тобының бiрiншi отырысының хаттамасына қол қойылды.
      Технико-экономикалық негіздерi жөнiнде, 87 млн.-нан 115 млн. АҚШ долларына дейiн күрделi қаржы жұмсалатын бiрнеше нұсқаларының алдын ала есебi алынды.
      ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК жобаға қатысуы
      Жобаны ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК және оның аффилиирленген компаниясы болып саналатын ЖАҚ "ТрансПетролеум" компаниясы iске асырады.
      Қаржыландыру көздерi:
      Жобаны қаржыландыру көздерi әлi анықталмаған.
 
      5.4. ЖАҚ ҚазТрансОйл" ҰМТК инвестициясыз жүзеге асыратын жобалары
 
      5.4.1. Үлкен Шаған-Атырау мұнай құбыры (жаңа құбыр).
      1999 жылдың маусым айында Қарашығанақ өнімдерін Үлкен Шаған-Атырау жаңа құбырын салу жолы арқылы КҚК құбырына жеткізуді қамтамасыз ету жөнінде шешім қабылданды және ОСРП тиісті өзгерістер енгізілді.
      Сонымен қатар, Қарашығанақ кен орындарынан Самараға көмiрсутегi сұйығын жеткiзу жөнiндегi жұмыстар жүргiзiлуде.
      Жобаның негiзгі технико-экономикалық параметрлерi
      Қосылған және жаңа құбырлардың бiрiншi кезеңдегi қуаты жылына 7 млн. тонна, оны жылына 11 млн. тоннаға дейiн жеткiзу көзделуде. Жоба бойынша жұмыстардың алдын ала жасалған кестесiне байланысты, құбырдың құрылысын салу 2000 жылдың сәуiр айында басталуы мүмкін, ал оны пайдалануға беру КҚК құбырын iске қосылумен тұспа-тұс келедi деп белгiленiп отыр.
      ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК жобаға қатысуы
      Инженерлiк жобалау кезеңiнде ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК КИО-ға сараптамалық бағалауға, құрылыс жұмыстарына техникалық бақылау жасауға, мұнай құбырына техникалық қызмет көрсетуге және пайдалануға байланысты көмек берiп отырады.
 
      5.4.2. Каспий құбыр консорциумының жобасы
      Жобаның мақсаты:
      Теңгiз және Қарашығанақ кен орындарының мұнайын халықаралық рыноктерге тасымалдауды қамтамасыз ету.
      ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК жобаға қатысуы
      "ҚазТрансОйл" КҚК-де ҚР өкiлi болып саналады, сонымен қатар Теңгіз БМАС қоса КҚК-К активтерiне техникалық көмек көрсету және пайдалануды орындайды.
      Қаржыландыру көздерi:
      Жобаны қаржыландыру мұнай өндiрушiлер мен жобаға қатысушылардың РФ, ҚР, Оман, Шеврон, БК Лукойл/Лукарко, Роснефть, Шелл, Мобил, Бритиш Газ, Аджип, Орикс және Қазақойл/Амоко есебiнен жүзеге асырылады.
      Жобаның негiзгi технико-экономикалық параметрлерi
      Құбырдың бастапқыдағы қуаты жылына 28 млн. тонна, оны жылына 67 млн. тоннаға дейiн жеткiзу көзделiп отыр. Құбырдың жылына 28 млн. тонна болатын жобаның құны 2,2 миллиард АҚШ доллары, ал жылына 67 млн. тонна болатын жобаның құны 4,5 миллиард АҚШ доллары шамасында жобаланып отыр. Пайдалануға беру мерзiмi - 2001 жылдың 30 маусымы.
 
      5.5. Болашақтағы ұзақ мерзімді жобалар
      5.5.1. Ақтау портын қайта жаңарту және кеңейту, танкерлік (баржалық)
      тасымалдауды ұйымдастыру
      Бұл бағыттағы жоба жеке, немесе, Транс Каспий Транспорттық Жүйесiнiң, Иран арқылы экспортқа шығарудың, Махачкала-Новороссийск бағытында экспортқа шығарудың бiр бөлігi болуы мүмкiн.
      Бұл бағыттарды пайдалану, жылына 6-12 млн. тонна мұнай тасымалдауды

 

қамтамасыз етуi мүмкiн.

     Мұнай-Батыс Қазақстан қоспасы. Ресурстары анықталмаған.

     Қажеттi күрделi қаржылар:

     1 сценарий (жылына 6 млн. тонна). Жұмсалатын күрделі қаржылар - $ 25

млн., оған жыл сайынғы танкерлердi жалға алуға шығатын шығындарды қосқанда.

     2 сценарий (жылына 8 млн. тонна). Жұмсалатын күрделi қаржылар -

$ 59 млн., оған жыл сайынғы танкерлердi жалға алуға шығатын шығындарды

қосқанда.

     3 сценарий (жылына 12 млн. тонна). Жұмсалатын күрделi қаржылар -

$ 96 млн., оған жыл сайынғы танкерлердi жалға алуға шығатын шығындарды

қосқанда.

     Қаржыландыру көздерi:

     Қаржыландыру көздерi мен шарттары анықталмаған.

     Маршрут бойынша көлiк шығындары:

     - Ақтау-Баку-Батуми- $/bbl 5,98

     - Ақтау-Махачкала-Новороссийск - $/bbl 5.1

     - Ақтау-Нека-Харг аралы - $/bbl 4,35


     5.5.2. Қазақстан-Түркiменстан-Иран мұнай құбыры

     Жобаның мақсаты:


 
       Қазақстан Республикасында жұмыс iстеп жатқан мұнай өндiрушілер үшiн, Персi шығанағы арқылы Азиялық-Тынық мұхит аймағындағы сату рыногына шығу ең көп экономикалық пайда табады.
      Жобаны жүзеге асырудың негiздері:
      ҚР Yкiметiнiң 1999 жылғы 19 сәуiрдегi N 513 қаулысы.
      Жобаға ЖАҚ "ҚазТрансОйл ҰМТК" қатысуы:
      ҚР Үкiметiнiң 1999 жылғы 19 сәуiрдегi N 513 қаулысының негiзiнде ЖАҚ "ҚазТрансОйл ҰМТК" жоба бойынша ТотальФина, Аджип және Бритиш Газ компанияларымен келiссөздер жүргiзуде.
      Жобаны қаржыландыру көздерi:
      Алдын-ала жасалатын ТЭН және жобаның ТЭН дайындауды, сондай-ақ жобаны одан әрi жүзеге асыруды қаржыландыруды Мұнай компаниялары iс асыратындығы топшаланып отыр.
      Жобаның құрылымы:
      Алдын-ала жасалған технико-экономикалық негiздерi (ТЭН) бойынша жұмыстарды жүзеге асыру мақсатында консорциум құрылатын болады, он құрамына территорияларына құбыр салынатын елдер және жобаға қатысу мұнай компаниялары кiредi.
      Жобаны жүзеге асыру стадиясы:
      Қазіргі кезде ТотальФина компаниясы алдын-ала жасалатын технико-экономикалық негіздер (ТЭН) жөніндегі жұмыстардың кейбіреулерін орындады. Жобаны жүзеге асыру құрылымы жөнiндегi келiссөздер жүргiзiлуде.
      Жобаны жүзеге асыру кезең-кезеңмен болатындығы ұйғарылып отыр.
      - 1 кезең. Алдын-ала жасалған технико-экономикалық негiздерді (ТЭН) iске асыру - 2000 жылдың бiрiншi жартысы.
      - 2 кезең. ТЭН дайындау.
      - 3 кезең. Жұмыс жобасы, қаржы аспектiлерi, өту құқығы.
      - 4 кезең. Мұнай құбырының құрылысын салу.
      Жобаның негiзгi технико-экономикалық параметрлерi:
      ТотальФина компаниясының алдын-ала берген деректер бойынша. Қазақстан участiгiнiң өткiзу мүмкiншiлiктерi жылына 25 млн. тонна деп болжалануда, Жұмсалатын күрделi қаржылар көлемi 450 ден 600 млн. АҚШ доллары Түркiмен және Иран участiктерi бойынша деректер жоқ.
 
      5.5.3. Батыс Қазақстан-Қытай мұнай құбырының құрылысын салу жобасы
      Жобаның мақсаты:
      Батыс Қазақстаннан Батыс Қытайға мұнай құбырының құрылысын салу Қазақстан Республикасының экспорттық потенциалын өсiруге мүмкiндiк жасайды. Бұл маршрут кейбiр жағдайларда Қазақстанның ішкi рыногінде энергетикалық тәуелсiздiктi қамтамасыз ете алады, өйткенi, мұнай құбыры республикамыздың мұнай өндiрушi батыс аймағын, Шымкент және Павлодар қалаларында орналасқан iрi мұнай өңдеу зауыттарымен байланыстырады.
      Жобаны жүзеге асырудың негiздері:
      Қазақстан Республикасының Энергетика, индустрия және сауда, Табиғи ресурстар және қоршаған ортаны қорғау министрлiктерi мен Қытай Халық Республикасының Ұлттық Мұнайгаз Корпорациясы (ҚҰМҚ) арасында 1997 жылдың 24 қыркүйегінде Бас Келiсiмшартқа қол қойылды.
      Жобаға ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК қатысуы:
      Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң (98 ж. 22.04. N 73-р-с) өкiмiне

 

сәйкес, ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК Қытай Ұлттық Корпорациясымен мұнай-газды

барлау және ТЭН әзiрлеу байланысты, "Батыс Қазақстан-Қытай мұнай құбыры

құрылысының технико-экономикалық негiздерiн (ТЭН) бiрiгiп әзiрлеу

жөнiндегi келiсiмшартты" 1998 жылдың 13 маусымында дайындап бекiттi.

     Жобаны қаржыландыру:

     Қол қойылған Бас келiсiмшартқа сәйкес, мұнай құбыры құрылысының

жобасын, сондай-ақ ТЭН дайындауды қаржыландыру ҚҰМҚ қаржысы есебiнен

жүзеге асырылады.

     Жобаны негiзгi технико-экономикалық параметрлерi:

     - Мұнай құбырының алғашқы кезде өткiзу мүмкiншiлiктерi - жылына 20

млн. тонна.

     - Атырау-Жаңажол-Арал-Құмкөл-Барсеңгiр-Алашанькоу маршруты (трассаның

солтүстiк нұсқасы).

     - Жалпы бөлiнетiн қаржы көлемi - 2157,8 млн. АҚШ доллары.

     - Қазақстан территориясы бойынша мұнай құбырының қашықтығы - 2797

шақырым, ҚХР бойынша - 480 шақырым.

     - Алдын-ала болжам бойынша қоспаның құрамы - Жаңажол, Өзен, Құмкөл,

Каспий шельфі кен орындарының мұнайлары.

     - ҚР территориясы бойынша тариф-баррельге 3,3 АҚШ доллары

(жеңілдетілген салық салған жағдайда), баррельге 3,98 АҚШ доллары (салық

салу жоқ болған жағдайда).

     - Iшкi тиiмдiлiк (салық салғанға дейiн) - 12 пайыз.

     - Бөлiнген күрделi қаржыларды қайтару мерзiмi - 9-8 жыл.

     - Күрделi қаржыдан түсетiн пайда - 8,5 пайыз.

     Жобаны жүзеге асыру стадиясы

     ТЭН тиiстi толықтырулар мен өзгерiстер енгізiлгеннен кейiн, 2000

жылдың қаңтар айында Қазақстан Республикасы мен Қытай Халық

Республикасының Үкiметтерiне жобаны жүзеге асыру жөнiнде соңғы шешiм

қабылдау үшiн тапсырылды.

     Жүзеге асыру кезеңдерi мен графигі:

     Батыс Қазақстан-Қытай мұнай құбырын жүзеге асыру жобалау мен

құрылысты кезең-кезеңмен бiр мезгiлде іске асыру, құрылысты бастау

2001 жылға белгiленiп отыр. Құрылысты салу мерзiмi - 4 жыл.


     5.5.4. Транс Каспий мұнай-газ құбырының құрылысын салу және оған

     қосылатын транспорттық жүйелердiң (ТКТЖ) жобасы

     Жобаның мақсаты:


 
       Қазақстан Республикасының Каспий аймағында игерілiп және өндiрілген табиғи газ-мұнайды халықаралық рыноктерге шығаруды жүзеге асыру үшiн, экспорттық тасымалдау жүйелерiн кеңейту.
      Жобаны жүзеге асырудың негiздерi
      1998 жылдың 9 желтоқсанында Қазақстан Республикасының Үкiметi мен Мобил, Шелл, Шеврон және Қазақойл ҰМ компаниялары арасында қол қойылған "Транс Каспий мұнай-газ құбырларының және оған қосылатын транспорттық жүйелердiң технико-экономикалық негiздерiн дайындауға берiлген айрықша тапсырма" (Қазақстандық мандат).
      Жобаға ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК қатысуы
      ҚР Yкiметiнiң 1999 жылдың 29 сәуiрiндегi N 513 қаулысына сәйкес, ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК "Айрықша тапсырманың" шарттарына байланысты ТЭН дайындауды жүзеге асыру тапсырылды.
      Қаржыландыру көздерi:
      ТЭН қаржыландыруды Мобил, Шелл және Шеврон компаниялары жүзеге асырады.
      Жобаны жүзеге асыру стадиясы
      ТЭН дайындау екi кезеңнен тұрады, бiрiншi - объектiлердi жоспарлау және бизнес-жоспар, екiншi - техникалық нобайларды дайындау. Барлық дайындық жұмыстарды 21 ай iшiнде бiтiру керек.
      2000 жылдың 3 наурызында Үйлестiру комитетiнде бiрiншi кезең бойынша "Бизнес-жоспар" қаралды және оны ҚР Үкiметiнiң қарауына жiбердi.
      ТКТЖ мұнай құбырының кейбiр көрсеткiштерi:
      Қашықтығы: Қазақстанда - 659, Әзiрбайжанда - 491, Грузияда - 218, Турцияда - 957 шақырым.
      Жұмсалатын күрделi қаржылардың көлемi - 4 912 мың АҚШ доллары.
      Есептелінген тарифтер:
      Барлық маршрут бойынша Жейханға дейін мұнай айдаудың есептелінген тарифі 4,17 ден 5,15 дейінгі (1999 ж. долл. бойынша) болады. Жобаға салық жеңілдіктерін берген уақытта, тариф 3,36-4,26 $/барл. төмендеуі мүмкін.
      Жобаның бәсекелестігі
      Жобаны жүзеге асыру мен оны қаржыландыру Каспий теңізінің қазақстандық секторындағы шельфтен межелеген көлемде мұнай өндіруге байланысты.
 
      5.6. Телекоммуникация жүйелерін қайта жаңарту
 
      ЕRР және SCADA жүйелерiн енгiзудi қамтамасыз ету үшiн, Компанияның бүгiнгi күнi ескiрген және қажетті сенiмдiліктi қамтамасыз ете алмайтын телекоммуникация жүйелерiн толығымен қайта құру қажет. Өндiрiстiк-технологиялық байланыс жүйелерi Қазақстан Республикасының территориясында орналасқан барлық өндiрiстiк объектілерiнен және мұнай құбырларынан қажетті мәлiметтер алу және телефондық байланыс мiндеттерiн орындаулары керек. Компанияның өндiрiстiк-технологиялық байланыс жүйесiне келесi негiзгi компоненттер кiредi: жердегi спутниктiк байланыс станциялары, автоматтандырылған сандық телефон станциялары, радио байланыс құралдары және радио релейлiк желiлер.
      Компанияда, әртүрлi байланыс құралдарын пайдаланушылардың кедергiсiз бiр-бiрiнен қажеттi мәлiметтер алуларын қамтамасыз ету үшiн, бiрыңғай ақпараттық кеңiстiк құру қажет. ЕRР жүйесiнiң шеңберiнде, ақпараттар ағымдары мен құжаттар айналымын басқарудың автоматтандырылған электрондық жүйесiн енгiзу, әртүрлi саладағы ақпараттық-телекоммуникациялық ортаны құру мiндеттерiн шешедi. Ол кез-келген аймақтағы әрiптестерге ПЭВМ бойынша, кез-келген байланыс торабы арқылы (телефондық, сандық, телеграфтық, телекстiк) электронды хат, факс, телекс, телеграммалар қабылдайтын жақтың кез-келген байланыс жабдықтарына және керiсiнше жiберуге мүмкiндiк береді; Компанияның телекоммуникациялық жүйесiнiң ақпараттар орталығында сақтаулы мәлiметтерге шығуға мүмкiндiк бередi.
      Байланыс құрал-жабдықтарының 2000 жылдағы жағдайы
      ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК құрамына Компанияның байланыс құрал- жабдықтарына қызмет жасауды қамтамасыз ететiн үш байланыс кәсiпорыны кiредi.
      Қазiргi уақытта бұл кәсiпорындар ескiрген байланыс құрал-жабдықтарын пайдалануда, олардың негiзгі сипаттары төмендегiдей:
      Жоғарыдағы мазмұндауға байланысты, мұндай жүйелердi пайдалану қиыншылықтарының бiрнеше себептерi бар:
      - Аппаратураларға қажеттi қосалқы бөлшектерiнiң жоқтығы;
      - Кабельдердi жабайы түрде тонау;
      - Ежелгi АТС пайдалану және т.б.
      Осыларға байланысты, ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК 1997 жылы

 

өндiрiстiк-технологиялық байланыс жүйесiн, қазiргi заман талабына сай

жетiлдiру жөнiнде нақты шешiм қабылдады. ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК

өндiрiстiк-технологиялық жүйесi, Қазақстан Республикасының

территориясындағы орналасқан өндiрiстiк және мұнай құбырлар объектiлерiне

мәлiметтер беру, алу және телефондық байланыс жасау мiндеттерiн орындауға

тиiс.

     ПТСВ құрамы

     ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК өндiрiстiк-технологиялық байланыс жүйесiнiң

құрамына келесi негiзгi компоненттер кiредi:

     1) жердегi спутниктiк байланыс станциясы (ЖС);

     2) автоматтандырылған сандық телефон станциясы (УПАТС);

     3) радио байланыс құралдары;

     4) радио релейлiк желi (РРЛ).

     Жүзеге асырудың қысқа мерзімді бағдарламасы.

     Қазiргi уақытта халықаралық стандарттарға және заман талаптарына сай

технологияның негiзiнде интеграциялық телекоммуникациялар инфрақұрылымын

құру жоспарланып отыр.

     Жобаның мақсаты:

     - Мұнай құбырларын басқарудың өндiрiстiк-технологиялық жүйелерiн

түбегейлi жаңартуды;

     - Кез-келген өндiрiс алаңдарын қазiргi заманның байланыс құралдарымен

қамтуды;

     - өндiрiстiк-технологиялық байланыстың барлық компоненттерiн жаңа

деңгейде;

     - ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК әкiмшiлiк басқаруын қамтамасыз ету.

     Шешiм:

     Yш деңгейлiк интегрироваланған телекоммуникациялық жүйелер құру:

     - Талшықты-оптикалық, спутниктiк, кабельдiк және сымсыз арна

байланыстарына;

     - құрылымдастырылған ЛВС;

     - SDН, АТМ, ҒR, IР технологиясына негiзделген және әкiмшiлiк басқару

мен өндiрiстiк басқару үшiн қажеттi әртүрлi ақпараттар беру жөнiнде кең

көлемде қызмет көрсетудi жүзеге асырады.

     Жобаның негізгi мiндеттерi:

     Қазiргi заман талабына сай, санды технология мен хаттамаларға

негізделген интегрироваланған телекоммуникациялық жүйелер құру.

     - Базалық арна байланыс жүйелерiн қайта жаңарту;

     - Спутниктiк арна байланыс жүйелерiн қайта ұйымдастыру және дамыту;

     - Талшықты-оптикалық магистралдарды құру.

     - Базалық телекоммуникация тораптарын (жетілдiру) құру.

     - Телекоммуникация топтарын бақылау-өлшеу құралдарымен жабдықтау;

     - Кабельдiк жүйелерді жетiлдiру.

     Қазiргi заман талабына сай ЛВС инфрақұрылымын құру.

     - Технологиялық қамтамасыз ету жүйелерiн жетiлдiру;

     - Корпоративтiк телефон желiлерiн жетiлдiру;

     - Ақпараттарды қорғауды ұйымдастыру;

     Компанияның технологиялық қызметiн радио байланысымен қамтамасыз ету;

     Корпоративтiк желiнi басқаратын орталық құру.


     Интегрировтiк жүйе құру

     Компанияның интегрировтiк телекоммуникациялық жүйесi қазiргi заманғы

мәлiметтер беру ортасы мен сандық технологияға сай негiзде жасалуы қажет.

     Негізгі жүйелердi қайта жаңарту үшiн:

     - Спутниктiк байланыс арна жүйелерiн қайта құру және дамытуды;

     - Телекоммуникациялық негізгі тораптар (жаңартылған) құру:

     - Бақылау-өлшеу құрал-жабдықтарымен қамтамасыз ету;

     - Кабельдiк байланыс желiлерiн жаңарту қажет.

     Жүйелердi қайта жаңарту жұмыстарын 2005 жылы аяқтау жоспарланып отыр.


     6. Кадрлар саясаты.


 
       Қызметшілердің кәсіпқорлығын одан әрі арттыру мәселелерін шешу үшін, Компания келесі шаралар мен бағдарламаны енгізу және өткізуді қарастырады.
      1. Құбыр транспорты, бухгалтерлік есеп, менеджмент салалары бойынша бар оқу курстарының барлығының деректер базасын құру;
      2. Шет елдiк ұқсас компаниялармен тәжiрибе алмасу бағдарламасы;
      3. "Карьер жоспары" бағдарламасын енгізу;
      4. Оқу орталығын құру.
      Мақсат - Компанияның бiлiкті кадрларға сұранысын, кадрларды қайта даярлау және бiлiктiлiгін арттыру арқылы қанағаттандыру. Ақпарат-ресурстар орталығын құру шеңберiнде:
      1. Мерзiмдi баспа, оқу құралдары, семинарлар мен конференциялардың материалдары негiзiнде кiтапханалық коллекторлар қалыптастыру;
      2. Компанияның қызметтерiне қатысты ағымдағы ақпараттар негізiнде ақпараттық дайджестердi құру;
      3. 10 орындық компьютерлiк класс (сынып) ашу;
      4. Компьютерлiк тематикалық кiтапхана ашу.
 
      Мақсаты - Компания қызметшiлерiн салалық қызметтердiң мәселелерi

 

бойынша, толық ақпарат алуларын қамтамасыз ету; қызметшiлердiң өз

беттерiмен білiмiн көтеру, iшкi семинарларды ұйымдастыру үшiн қажеттi

материалдық-техникалық база құру.

     Компания қызметшiлерiн өз жұмыс орындарында оңтайлы пайдалануды

қамтамасыз ету үшiн:

     1. Зерттеу жөнiндегі методиканы дайындау;

     2. Басшы талаптарына сәйкес, мотивацияны зерттеу жөнiндегi бағдарлама

құру;

     3. Қызметшiлердi аттестациялау.


     Кадрлар ресурстарын орналастырудың оңтайлы моделiн құру мақсатында:

     1. Компанияның қадрлық жоспарлау жөнiндегi бағдарламасын әзiрлеу;

     2. Компанияның кадрлық жоспарлау жүйесiн нақты жұмысқа енгiзу.


     Қызметшілердiң жетілуi

     1. Қызметшiлердiң жетiлуi өндiрiс қызметiнiң маңызды бiр факторы

болып саналады. Қызметшiлердiң жетiлуi дегенiмiз, кәсiптiк және бiлiктiлiк

өсуiне бағытталған шаралардың жиынтығы, ол өзiне мыналарды қосады:

     - қызметкердi оқыту;

     - қызметкердi ротациялау;

     - еңбек нәтижелерiне баға беру;

     - резервтермен жұмыс істеу;

     - "Карьер жоспары".


 
       2. Компания өзінің қызметкерлерінің жетілуіне жыл сайын қаржы бөледі. Бұл біршама күрделі қаржы бөлумен байланысты, сондықтан, қызметшілердің жетілуіне бюджет қалыптастыру маңызды шара болып саналады.
 
      7. Қорытынды
 
      Жоғарыда белгіленген басымдылық бағыттар және жоспарланған шаралар мен бағдарламалар негізінде, сондай-ақ жүк айналымының маңыздылығын ескере отырып, Компанияның 2000-2005 жылдарға арналған Индикативтік жоспары дайындалды.
      1. Осы ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК 2000-2005 жылдарға аралығында дамудың Индикативтік жоспарындағы есептеулердің негізгі вариантында Атырау-Самара мұнай құбырының өткізгіштік мүмкіншілігі жылына 15 млн. тонна жағдайындағы жүк айналымы және Қазақстан Республикасының Энергетика, индустрия және сауда министрлігі бекіткен Қазақстан Республикасындағы мұнайдың болжамдық балансы қабылданды.
      2. Қазақстан Республикасы Үкіметінің "Акциялардың мемлекеттік пакетінің дивидендтері және ұйымдардағы мемлекеттік үлестің кірістері мәселелері жайлы" 1999 жылдың 13 тамыздағы N 1159 Қаулысының 1.1 бабына сәйкес акциялардың мемлекеттік пакетіне деген дивидендтер деңгейі бүкіл кезеңге (2000-2005 ж.ж.) Қоғамның таза кірісінің 10% мөлшерінде бекітілді.
      3. Бұл Индикативтік жоспар алдыңғы жылдың нәтижелеріне байланысты, жыл сайынғы негізде қайта қаралып және түзетулер енгізілетін болады. Сонымен қатар, мұнай құбырларының сол кезеңдегі жағдайы, сондай-ақ ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК қолданып жүрген жүйелерге өткізілген мониторинг және диагностика жұмыстарының нәтижелері ескеріледі.
 
      8. ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК 2000-2005 жылдар аралығында индикативтік
      даму жоспарының есептері
 
      1. Бұл есептер ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК барлық қызметтерімен байланысты, Компанияның шығысы мен табыстарын ескередi.
      2. Компанияның 2000 жылға арналған шығысы мен табыстары Компанияның 2000 жылға арналған бюджет жобасының шығыс пен табыс бөлiгiндегi деңгейде қабылданған.
      3. Табыс бөлiгiнде жүк айналымы мен тасымалдау көлемінің болжамдары пайдаланып, мұнай өндiрушi кәсiпорындардың Мұнай балансы бойынша, ҚР Энергетика, индустрия және сауда министрлiгіне берген мәлiметтерiнiң негiзiнде құрастырылған табыс болжамы деңгейiнде қабылданды. Есептеу барысында долларлық тариф пайдаланды.
      Табыс бөлiгiн калькуляциялау барысында келесi мәлiметтер есепке алынды:
      - Мұнай өндiрушi кәсiпорындардың, ҚР Энергетика, индустрия және сауда министрлiгіне берген болжамды Мұнай балансы;
      - Компанияның пайдалануға берiлуге тиiстi инвестициялық жобалары; Атасу станциясындағы мұнай құю эстакадасының құрылысы; Атырау-Самара мұнай құбыр жүйесiн кеңейту, сондай-ақ Үлкен Шаған-Атырау мұнай құбыры құрылысының жобасын iске асыру;
      - болжамдық көлемде қазақстандық мұнайды айдауға байланысты КТК құрылысын салу және оны пайдалануға беру;
      - Ақтау қаласындағы порттың, темiр жолдардағы құю эстакадаларының және барлық мұнай құбырлары жүйелерiнiң өткiзгiштiк күш-қуаттарын арттыру;
      - Мұнай айдау жүйелерiн пайдалану отандық мұнай өңдеу зауыттарының барынша жұмыспен қамтамасыз етумен байланысты.
      Жоғарыда айтылған фактiлердi ескере отырып, Компания табыстарын кезеңдерге байланысты былайша бөлдi:
      4. Компанияның филиалдары бойынша, 2001-2005 жылдарға арналған шығыс бөлiгi ауыспалы және тұрақты болып құрылады:
      - Ауыспалыны құрайтындар "Электроэнергия", "Қазандық-пештiк отындар" және "технологиялық шығындар" бабына байланысты шыққан шығындар мұнайды айдау көлемiне немесе жүк айналымының, сондай-ақ "Күрделi жөндеу жұмыстары" бабына байланысты шыққан шығындар мұнай құбырларын пайдалану және жүк айналымының режимдерiне байланысты.
      Түсетiн табыстардың (мұнай айдау немесе жүк айналымының көлемiне) өсуiне байланысты, Компанияның негізгi құралдарын күрделi жөндеуден өткiзу, тасымалдау көлемiне тiкелей байланысты болады. Ауыспалы шығындардың тағы бiр түрi "Амортизациялық" бабы бойынша шыққан шығындар бөлiнген күрделi қаржылар, күрделi құрылыс салуды және жобаларды жүзеге асыруды орындауға байланысты.
      - Тұрақтыны құрайтындар Компанияның 2000 жылға арналған бюджет жобасы бойынша қабылданған шығатын шығындар деңгейiндегi барлық басқа шығындар баптарынан тұрады.
 
      5-тармақтың қазақша аудармасы жоқ.
      5. В анализе развития компании были рассмотрены несколько вариантов с различным процентом по выплате дивидендов. При ставке дивидендов - 50% компании будет недостаточно заемных средств (дефицит средств - до 2006 года), а так же нарушается план по выплате займов. В

 

соответствии с п. 1.1 Постановления Правительства Республики Казахстан от

13 августа 1999 года N 1159 


P991159_


  "О вопросах дивидентов на

государственные пакеты акций и дохода на государственные доли участия в

организациях" установлен уровень начисления дивидентов на государственный

пакет акций в размере 10 % от чистого дохода Общества на весь период

(2000-2005 годы).


     Қағаз мәтінінде таблицалар жоқ.


                          Қосымшалар


           2000-2005 жылдар аралығында дамудың Индикативтік жоспары


     1 Қосымша


     Қолданып жүрген тарифтік методология


 
       1998 жылдың 5 маусымында N 16/1 Қазақстан Республикасының Стратегиялық жоспарлау және реформа жөніндегі Агенттігі мен Баға және монополияға қарсы саясат жөніндегі Комитеті "Қазақстан Республикасының мұнай құбырлары бойынша мұнай тасымалдау тарифін есептеу методикасын" бекітті. Бұл методиканың қажеттiлігі Қазақстан Республикасының рыноктік экономикалық қатынастарға өтуге, монополистердiң қызметтерiн реттеу үшін, қажетті экономикалық негізделген өлшем бiрлiктерiнiң құқықтық құжаттарының жоқтығынан туындап отыр. Компания жаңа тарифтiк методологияны (қолданып жүрген дүние жүзiлiк стандарттармен сәйкестендiрiлген) дүние жүзiнде мұнайдың бағасы төмендеу тенденциясы біліне бастаған кезде енгiзiлдi.
      Қолданып жүрген тарифтiк методологияның негiзделген принциптерi, iске асырылған активтер капиталының құнын қайтару болып саналады, атап айтқанда:
      - Пайдалануға шыққан қажеттi шығындарды қайтару;
      - Тасымалдау процесстерi кезiнде iске асырылған өндiрiстiк активтерден түсетiн пайдалардың мөлшерi мен есептерiн белгілеу.
      Сонымен қатар, бұл "...методикасы" қазiргi уақытта ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК сұраныстарын толығымен қанағаттандыра алмай отыр, сондай-ақ 1,5 жыл жұмыс iстеген кезде бұл "методиканың" кемшіліктерi анықталды.
      Қолданып жүрген тарифтiк методологияның кемшiлiктерi
      1. Компанияның негiзгi қорын нақты бағалауға сәйкестендiрiп, негiзгi қордың дәл құны және осыған сәйкес амортизацияға бөлiнген қаржы көлемi шаққан шығындар мен негiзгi қордың құнында көрсетiлмейтiндігін атап өткен қажет. Активтер құны бухгалтерлiк мәлiметтер сәйкес негiзгі қордың қалдық құнына байланысты анықталады. Ал, егер нақты көрсеткiштерге келетiн болсақ, бұл құн бухгалтерлiк мәліметтерден алты есе жоғары болады. Осыған байланысты Компания негізгі пайданы ала алмай отыр.
      2. Капитал құны көптеген қауiп-қатерлерге байланысты қалыптасады, ал ол дүние жүзiндегі құбырмен тасымалдаудың нақты көрінiстерiн толығымен бейнелей алмайды.
      3. "Қазақстан Республикасындағы магистральдық мұнай құбырлары бойымен мұнай тасымалдаудың тарифiн есептеудiң методикасына" сәйкес, жекеленген маршруттар бойынша мұнайды айдаудың еңбекақы мөлшерiнiң негізгi тарифтерi, әрбiр объектiлер үшiн белгіленген, оның қашықтығы мен үлес тарифтерi ескерiле отырып шығарылады. Сондықтан, мұнайды тасымалдаудың құны маршруттың қашықтығына тiкелей пропорционалды болады. Бұл барлық клиенттер үшiн бiркелкi мүмкiндiк жасау принциптерiне толығымен жауап бермейдi, өйткенi Магистралдық мұнай құбырынан қашықтау орналасқан участiктерiндегі мұнай өңдеу кәсiпорындары (Қаламқас, Қаражамбас) жан-жақты тежеулер жасап отыр.
      4. Табыс тарифiне болашақта:
      а) жаңа қуат күштерiн салуға;
      б) қолданып жүрген қуат күштерiн қайта жаңартуға келетiн инвестициялар көлемi көрсетiлмейдi.
      Бұл инвестициялардың құны жаңа қуат күштерiн пайдалануға қосқан кезде ғана табыс көрсеткiштерiне қосуға болады. Сондықтан, компания мұндай барлық инвестицияларды өз немесе тартылған қаржылар есебiнен қаржыландырулары керек. Мұндай капиталдың негiзгi сомалары болашақ тарифтерге салынған амортизациялыққа бөлiнген қаржы есебiнен толықтырылады, ал табыс капитал құны есебiнен қамтамасыз етiледi.
      Қолданып жүрген тарифтiк методологияның жоғарыда айтылған кемшілiктерiн ескере отырып, қазiргi уақытта ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК "Артур Андерсен" консалтингтік компаниямен бірігіп, қазіргі кездегі дүниежүзілік стандарт пен талаптарды толығымен қанағаттандыратын тарифтік методологияны жетілдіру жөнінде ұсыныстарын дайындады.
 
      Жаңа тарифтiк методология
      Қолданып жүрген тарифтiк методологияны жетiлдiру жөнiндегi ұсыныстар мыналарды:
      негiзгi қор құны және амортизацияға бөлiнетiн қаржы, тарифтiк құрылым және табыс мөлшерiнiң есебi айқындайды.
      ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК негізгi қорларының құны және амортизациялыққа
      қаржы бөлу
      Қазiргі уақытта ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК активтерiнiң баланстық құны нарықтық құннан әлде қайда төмен, 1998 жылдың шiлде айында есептелiнген еңбек ақы мөлшерiнiң кiрiс бөлiгі қолданысты жүрген активтердiң нарықтық құнының 15 пайыздық деңгей көлемiнде қаралған болатын.
      Негiзгi қорлардың құнын қайта бағалау, олардың қалдық құнын Компания өмiр сүрiп отырған нарықтық жағдайларға сәйкестендiру мiндеттерiн қояды.
      ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК қайта бағаланған активтерi Компания балансына алынады. Алдын ала жасалған есептер мынаны көрсетедi:
      Бiрiншiден, қайта бағаланған активтердiң үлкен бөлiгi, яғни бағаланғанға дейiнгі жиынтығының 15 пайыз көлемiнде салық төлеуге.
      Екiншiден, егер Компанияның барлық негізгi қаржыларының нарықтық құндарының тарифтерiн реттеу мақсатында тез арада қайта бағалау жасалған жағдайда, онда амортизацияға бөлiнген қаржы мен активтердiң табыс бөлiгін ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК қолданыста жүрген барлық активтерiне қоса есептегенде ол тарифтердiң айтарлықтай өсуiне әкеледi.
      Осыған байланысты, осындай қолайсыз жағдайларды қайталамау мақсатында Компания өзiнiң барлық активтерiн негiзделген нарықтық құнын бағалауды жоспарлап отырған жоқ, тек қана негізгi топтарға жататын өндiрiстiк активтердi, оларға қоса магистралдық мұнай құбырлар тобына жататын "машиналарды, құрал-жабдықтар мен таратқыш қондырғыларды" және "көлiктердi" бағалауды жоспарлап отыр.
      Бүгінгі күнi ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК негізгі қорларын қайта бағалауды өткiзу қажеттiлiгi төмендегi факторларға байланысты:
      - ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК негізгi қорлар құнының төмендiгi, оларды таза пайда табудан құр қалдыруда, ал түскен таза пайдаларды қолданып жүрген инфрақұрылымдарды кеңейту және қайта жаңарту жұмыстарын инвестициялауға жұмсалған болар едi.
      Негiзгi қорлар құнының төмендiгi мемлекеттi қосымша табыстан, яғни ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК жоғарғы табыстарынан республикалық бюджетке (НДС және табыс салығы) және негiзгі қорлар құндарының жоғары болуынан (мүлiк салығы) жергілiктi бюджеттi түсетiн салықтардан құр қалдырады.
      Активтердiң төменгi құны есебiнен пайда мөлшерiн көтеру әдiсiне келсек, инвесторлар мен мұнай өндiрушi компаниялар тараптарынан түсiнбеушiлiк туады. Бұл әдiс негізiнен қысқа мерзiмдерге ғана тиiмдi.
      Сондықтан, Компания бұл мәселелердiң шешу жолы Компаниялардың негізгі қорларын қайта бағалау деп түсiнедi. 1999 жылдың қазан айында ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК негізгі қорлардың нақты нарықтық құнын алатын компаниялар арасында тендер өткiзiлдi. Бұл тендердің қорытындысы бойынша жеңiске американдық "Амеriсаn" бағалау компаниясы жетiп, қазiргі уақытта өз жұмыстарын 2000 жылдың 10 наурызында аяқтау туралы Компаниямен келiсiмге қол қойылды.
 
      Қайта бағалаумен байланысты туындаған елеулі қиыншылықтар
      А. ЖАҚ "ҚазТрансОйл ҰМТК қайта бағаланған активтері Компаниялар балансына алынады. Бұл қайта бағаланғанға дейінгі жалпы соманың 15 пайызы көлемiнде қайта бағаланған активтерден салық төлеумен байланысты. Сондықтан, бұл салық өте жоғары болады.
      В. Тарифтердi есептеу үшiн, негiзгi қорлардың құнын нақты ақшамен бағалау қажет, ол үшiн Қазақстан Республикасының табиғи монополияларды реттеу, бәсекелестiктi қорғау және шағын бизнестi қолдау жөніндегi Агенттіктің келiсiмі қажет.
      Негiзгi қорларды нақты ақшамен бағалау мынадай мүмкiншiлiктер бередi:
      - теңгенiң девальвацияға ұшырау мүмкіндiктерiне байланысты Компания активтерiнiң одан әрi құнсыздануына жол бермейдi;
      - несие берушiлер үшiн инвестицияның тұрақты қамтуын қамтамасыз етедi, сондықтан бұл әдiлеттi бағамен капиталға жол ашатын негiзгi құрал болып саналады.
      С. Амортизацияға бөлiнетiн қаржы да тарифтердi қалыптастыруда маңызды аспекттердiң бiрi болып саналады.
      ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК салықтық есеп беру үшiн, өздерiнiң негiзгі қаржыларын бұрынғыша есепке алатын болады, яғни, мiндеттi есеп беруге сәйкес және шегеруге жататын амортизацияға бөлiнген қаржылар деңгейi бұрынғыша қалады. Бiрақ, реттеушi органдарға берілетiн есепте активтердiң нақты құндары (яғни өте жоғары) және тарифтердi қалыптастыру мақсаты үшiн амортизация көрсетiлетiн болады, онда ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК табысы мiндеттi есеп беруге қарағанда салықты шегергенге дейiнгi жағдайдан төмен болады. Сондықтан, табыс мөлшерлерiн есептегенде оны активтерге қосымша түрiнде ескерген жөн, өйткенi Қазақстандағы қолданып жүрген салық ережелерi амортизацияларға шығатын шығындарды ескермейдi, ал ол болса инвестициялардың негізгі жалпы сомасын табыс көздерi есебiнен толтыруға және табыс салығы салуға алып келедi.
      Тұжырым.
      ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК аз шығын шығару арқылы капиталдар рыногiне шығу факторы негізгі қаржыларды долларға сәйкестендiру активтердi қайта бағалауды өткiзуге байланысты емес. Негiзгі қаржылардың құнын сәйкестендiру баламалығына қосымша, ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК өзiнiң экономикалық құнын сақтау үшiн, айналымдағы таза капиталды да сәйкестендiрулерi қажет.
      Табыс мөлшерлерiнiң есебi.
      "Капиталдың құны" орташа мөлшер көлемi болып саналады:
      а) салықты шегергенге дейінгі капиталға қосылатын нарықтық табыс;
      б) тарифтiк кезеңге сәйкес қарыз капиталы мен акционерлердiң үлестерiн "өлшегіш" коэффициентi ретiнде қолданатын қарыз капиталының құны "капитал құны" болып саналады.
      Қолданып жүрген методологияға сәйкес, ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК өзiнiң меншiк капиталына салық төлегеннен кейiн ғана табыс мөлшерiн, өндiрiстiк, құрылымдық және басқада қауiп-қатерлердiң түрлерiн және АҚШ 30 жылдық мерзiмге арналған қазыналық облигациядан түсетiн пайда мөлшерiне ескере отырып есептеген.
      Шешу жолдары - "Артур Андерсен" консалтингтiк компаниясының табыс мөлшерiн есептеу жөніндегі жаңа ұсыныстарын қабылдау.
      Капитал құнын, әсiресе акционерлiк капитал құнын анықтау халықаралық капитал рыногімен тығыз байланыста болуы керек. Оның негізгi себебi, инвесторлар өздерiнiң капиталын барлық салық түрлерiн төлегеннен кейiн, пайда табатынына көздерi жетпейiнше өз капиталдарын инвестицияламайды.
      Бірінші кезең, қажетті салынатын салықтардан есеп айырысудан кейінгі пайдадан тұрады, онымен ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК реттеуші органдар үшін есеп беру ережесіне сәйкес, капитал салған инвесторлармен есеп айырысуларына болады.
      Капиталға табыс американдық мұнай өткізуші компаниялардың қарапайым акцияларының құнын көтеруден және алғашқы дивидендтік кірістерден қалыптасады. Сақтандыруға байланысты қауіп-қатерлерге қосылатын үстеме, Қазақстан бойынша бiрiншi сыныптағы несиемен салыстырғанда, рыноктағы долларлық еврооблигацияның жалпы айырмасына теңестiріледi. Егер, акциялар Қазақстаннан тыс жерлерге сатылмаса, онда оған акцияларды теңгеге деноминировалап сатуға салынатын және Қазақстаннан тыс жерлерде оны АҚШ долларына айырбастауға салынатын кез-келген салықтың мөлшерiн қосқан жөн. Қауіп-қатерлердi реттеуге қосылатын үстеме, екi себептерде пайда болуы мүмкiн. Біріншіден, табыс мөлшерiне қосылатын қосымша реттеушi органдардың рұқсатымен iске қосылған активтердi қайта бағалауды алдын-ала болжалау дәрежесімен байланысты болады. Екiншiден, айырбас курсына жарым-жартылай тұрақты баға қою, табыс мөлшерiне қосылатын қосымшаны бiршама дәрежеде өсiрер еді.
      Бұдан әрi (2 кезең) акционерлiк капиталдар мен қарызға беретiн капиталдардың құнын есептеу қажет.
      Бұдан әрi (3 кезең) реттеушi органдар үшiн есеп беруде амортизациялық қаржыға салынатын салық үшiн резерв (қор) қалыптастыру қажет. Бұл салық өседі, өйткенi, активтерге салынатын амортизациялық бағалар салықтық есеп беру үшін емес, реттеу мақсаттары үшiн қайта бағаланады және салық амортизациясынан көп болады.
      Ақыры (4 және 5 кезеңдер) 2 және 3 кезеңдердiң нәтижелерiн Компанияға халықаралық капиталды өз еріктерiмен салуды ынталандыру, салықтарды төлегеннен кейін табыс табуды қамтамасыз ету және шыққан шығындардың пайыздарын жабу, активтердi АҚШ долларымен реттеу мақсатында индекстеп есептеп қосу үшiн бiрiктірген қажет.

 

     Мұнайды тасымалдаудың тарифтiк құрылымы

     ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК қазiргі кезде қолданып жүрген тарифтік

құрылымы өте қарапайым. Барлық тарифтiк түсімдер мұнай айдауға төленген

төлемдер есебiнен түседi. Алдыменен тарифтік үлес есептелiнедi, одан кейiн

әрбiр құбыр участкілері үшін, тасымалдау тарифi жеке-жеке төмендегi

формула бойынша есептелінеді:


                                        Тарифтiк түсiм

Тарифтік үлес (1000 км. * 1 тоннаға) = ---------------- Х 1000 км

                                         Жүк айналымы

                                Тарифтiк үлес (1000 км.)х участкі қашықтығы

Тасымалдау тарифi (1 тоннаға) = ------------------------------------------

                                                   1000


 
       Қарапайым ғана ереже, бiрақ, бұл қуат күштерiнiң операторларын, сондай-ақ тұтынушыларды ынталандыру жолдары арқылы қуат күштерi мен тиімділікті арттыру үшін елеулi мүмкіншiліктердi пайдалануға мүмкiндiк жиі бермейді. Атап айтқанда, нарықтық бәсекелестiк жағдайларда қуат күштерiн толығымен пайдаланбасаң, онда қызмет көрсету бағалары бiршама төмендейдi.
      Қолданып жүрген тарифтік құрылымға сәйкес, мұнайды тасымалдау бағасы маршрут қашықтығына тiкелей пропорционалды және бұл компания қызметіне өзінің кері әсерін тигізеді, өйткені, кен орындары мұнай құятын пункттерден (Атыраудағы және Самарадағы МӨЗ) қашықта орналасқан.
      Мысалы, Қаламқас және Қаражанбас кен орындары қашықта орналасқандықтан Самараға 1 тонна мұнай тасымалдау үшiн, тиiсiнше 14,7 және 14,1 доллар көлемiнде төлесе, ал "Теңгiзшевройл" компаниясы 7 доллар көлемiнде төлейдi. Жоғарыда айтылған екi кен орындарында мұнай өндiру бағалары, "Теңгiзшевройл" компаниясының мұнай өндiру бағаларынан әлде қайда жоғары. Қаламқас және Қаражанбас кен орындарында мұнай өндiрудiң көлемiн арттыруға, оны тасымалдауға және өндiруге шығатын шығындардың жоғарылығы кедергi болады, ал ол мұнай тасымалдау жүйелерiнiң қуат күштерiнiң артуына керi әсерiн тигізуі мүмкін.
      Тарифтiк үлес пен пошта маркаларының тарифіне - жаңаша көзқарас
      Дүниежүзілiк практикада монополиялардың субъектiлерiне қызмет көрсетудiң алуан-алуан тарифтік құрылымдары бар. Бiздiң ойымша, ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК тұрақты шығындарды бөлудiң негiзгi үш механизмын пайдалана алады, оларды қызмет көрсетудiң әрбiр түрлерiне жеке-жеке немесе бiр-бiрiмен байланыста қолдануға болады:
      1) Жүк айналымына негізделген тасымалдау тарифi;
      2) Тасымалданатын өнiмдердiң көлемiне негізделген "пошта маркаларының" тарифi;
      3) артық тиелген жүктiң тарифi.
      1 және 2 факторларды ескi тарифтiк бөлiсу әдiсiмен бiрiктiре отырып қолдану ұзақ қашықтарға тасымалдау немесе аздап жұмыс қуаты аздап жүктелген мұнай құбырлары участiктерiнiң тарифiн елеулi төмендетуi мүмкiн және жұмыс қуаты барынша жүктелген немесе қысқа қашықтарға тасымалдау тарифiн көтеруi мүмкiн. Сонымен қатар, бұл жалпы жүк айналымының елеулi түрде белсендiлiгiн арттыруға, қызмет көрсету сапасын көтеруге және түсетiн қаржы көлемiнiң ұлғайуына көмегін тигiзедi. Ал, ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК болса жаңа қуат күштерiн салуға қайта инвестиция жасай алар едi.
      "Пошта маркаларының тарифi" мұнай құбырлар жүйесiне жiберiлген 1 тонна мұнайға тiкелей шығатын шығындарды шамамен болжалайды. Ал, көпшiлiк тiкелей емес шығатын шығындар iс жүзiнде трансакцияларға қызмет көрсетуімен және бухгалтерлiк есепке алу, есеп берумен, мұнайды есепке алумен байланысты және ол шығатын шығындар маршрут қашықтығына емес, тасымалдау көлемiне байланысты ғана.
      Жоғарыда айтылған проблемаларды шешу үшiн, жүк айналымы мен "пошта маркаларының" тарифiне негізделген тасымалдау тарифiмен бiрiктiрiп қараған лайықты болар едi.
      Тарифтiң бiр бөлiгі, компанияның тiкелей емес шыққан шығындарын қоса есептеп, мұнай тасымалдау жүйесiне жiберiлген 1 тонна мұнайдан өндiрілiп алынар едi. Тарифтің екіншi бөлiгі, немесе тарифтiк үлес болып табылатын бөлiгi, айдалған 1 т./км. мұнай және нақты мұнай құбырлары участігінiң есебiнен есептен шығаруға болатын тiкелей шығатын шығындар негiзiнде есеп айырысады.
      ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК аралас тариф:
      1. Қаламқас және қаражамбас кен орындарында мұнай өндiрудi ынталандыруға және осыған сәйкес ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК тасымалдау қызметiнiң көлемiн ұлғайтуға;
      2. ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК мұнай құбырлар жүйесiнiң қызметiне тұтынушылардың барлығына бiрдей жағдай жасауды қамтамасыз етуге мүмкiндiк бередi.
      Қорытынды:
      ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК, қазіргі жағдайда бейімділігін сақтауға және компанияның тасымалдау жүйелерін тиімді пайдалану үшін, қолданып жүрген тарифтік методологияны дамыту қажет деп санайды.
      ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК жаңа мыңжылдықтың табалдырығында тұр. Болжам бойынша 2002 жылы Каспий Құбырларының Консорциумы (КҚК) iске қосу жоспарланып отыр. Каспий Құбырларының Консорциумын іске қосу мұнай өндiрушi компанияларға мұнай тасымалдаудың балама жолын берiп отыр. Бұл қазiргі кезде қолданып жүрген КТО құбырлар жүйесiне бәсекелестік туғызады, сондықтан, бизнестi қолдау көрсету мақсатында Компания өзiнiң тасымалдау жүйесiн қолданып жүрген клиенттерге жан-жақты жағдайлар жасау керек. Бұл үшiн, КТО тасымалдау инфрақұрылымдарын дамыту қажет, жаңа объектiлердi iске қосу керек, ол бiршама өзiнiң және несие капиталдарын талап етедi. Сондықтан, компанияның мұнай тасымалдаудағы көрсететiн қызметiнiң сапасы мен тарифi, мұнай өндiрушi кәсiпорындарының тасымалдаудың балама жолдарын пайдалануға, яғни, КҚК, темiр жол, өздерiнiң құбырларын салуға себепшi

 

болмаулары керек.

     Осыған байланысты, ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК несие қаржылары есебiнен

күрделi қаржы бөлудi бағдарламасын дайындады, ол 2000 жылы жүзеге асады.

Бұл бағдарлама Қазақстан Республикасының мұнай өндiрушi компаниялардың

сұраныстарын сапалы және толығымен қанағаттандыру үшiн, ЖАҚ "ҚазТрансОйл"

ҰМТК өте қажеттi инвестициялық жобаларды қамтиды. Компания бұл жобаларды

2005 жылға дейiн аяқтауды жоспарлап отырғандығын атап өткен жөн.


     2 Қосымша


     ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК несиеге қаржы алу есебінен жүзеге асырылатын

инвестициялық жобалардың сипаттамасы


     1. ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК мiндеттенуiне байланысты тартылған қаржылар

есебiнен жүзеге асырылатын, жобалар тобы.

     - SСАDА жобасы;

     - Атырау-Самара мұнай құбырын жаңарту және қайта құру жобасы;

     - Кеңқияқ-Атырау мұнай құбырының құрылысын салу;

     - "Атасу" мұнай айдау станциясында темiр жол эстакадасын салу жобасы;

     - Павлодар-Шымкент мұнай құбырының Қарақойын-Атасу участiгiн қайта

құру жобасы (реверсировтік мұнай құбыры);

     - "Атырау-Самара мұнай құбырының Атырау мұнай айдау станциясында

жоғары жабысқақ мұнай құю торабының" жобасы;

     - "Құмкөл бас мұнай айдау станциясының" жобасы;

     -  Жапондық "Мицуи" арнайы техникаларын сатып алу жөнiндегi жоба;

     - "Унифлюкс" үлгiдегi жолда қыздыру пешiнiң жобасы;

     - "Астрахань-Маңғышлақ" суағарының жобасы;

     - Астана қаласын газбен қамтамасыз ету мақсатында,       

"Петропавловск-Көкшетау-Астана" мұнай құбырын газ құбыры етiп қайта

өзгертудiң жобасы;

     - "Астрахань-Маңғышлақ" суағарының күш-қуатын жобадағы межеге

жеткiзудiң жобасы.

     2. Инвестициясыз жүзеге асырылатын жобалар тобы


 
       Бұл топқа, ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК тарабынан инвестициясыз жүзеге

 

асырылатын жобалар кiредi, оларда компанияның операторлық құқығы бар

немесе оны алулары мүмкiн, олар:

     - Каспий Құбырларының Консорциумы (КҚК) мұнай құбырының жобасы;

     - Үлкен Шаған-Атырау мұнай құбыры (Жаңа құбыр).

     3. Болашақтағы ұзақ мерзiмдi жобалар тобы

     Бұл топқа шельф кен орындарындағы мұнай өндiрудiң көлемi мен оны

өндiрудi бастау мерзiмдерiне байланысты, болашақтағы ұзақ мерзiмдi жобалар

жатады. Бұл жобаларды жүзеге асыру мерзiмi шамамен 2005 жылдан кейiн

басталады. Бұл жобаларға:

     - Ақтау портын қайта құру мен кеңейту және танкерлiк (баржалық)

тасымалдауды ұйымдастыру;

     - Батыс Қазақстан-Алашанькоу (Қытай) экспорттық мұнай құбыры;

     - Қазақстан-Түркiменстан-Иран мұнай құбыры;

     - Батыс Қазақстан-Баку-Джейхан ТрансКаспийлiк мұнай құбыры.


     2.1. Қосымша


     SCADA - жобасы

     Құбырлардың технологиялық объектілерін басқару жүйелерін

     қалыптастырудың негізгі принциптері


 
       Сорғыш станциялары мен құбырларды басқару жүйелерін қалыптастырудың негізгі принциптері құбырларды бір орталықтан басқару мен бақылауды жүзеге асыруды, сонымен қатар, мұнай ағатын жерлердi интенсивтi тауып алу қоршаған ортаны қорғау, технологиялық процестердiң тұрақтылығы, құбырлар жұмыстарының жоғары сенiмділiгін қамтамасыз ету, құбырлар жұмыстарының үзiлiстерiн мейлiнше азайту және пайдалану қауiпсiздiгін қамтамасыз ету керек. Сорғыш станциялары мен жылыту пункттерi вертикальды құрамдастырылған бақылау және мәлiметтер жинау диспетчерлік жүйесiне (SСАDА жүйесi) қосулары керек және оларға бақылау орнату керек. Орталық диспетчерлiк пункттегi SCADA жүйесi бiрқалыпты жұмыс тәртiбiнде құбырлар жүйелерiнiң тиiстi бiр бөлiгіндегi мұнай аққан жерлердi табуды және диспетчерлiк бақылау қызметiн орындауды қамтамасыз ететiн болады. Жергіліктi жерлерде мұнай жылыту және мұнай айдау пункттерiнiң басқару қызметтерiн қашықтық терминалдар (ҚТ) немесе бағдарланған логикалық бақылаушыларды (БЛБ) пайдалану арқылы орындайтын болады.
      Негiзгі қызметтер мен мiндеттер
      1. Технологиялық процестерге оперативтiк диспетчерлiк бақылау мен

 

басқару.

     2. Нақты уақытқа байланысты технологиялық процестердiң ахуалдары

жөнiнде объектi-бағытталған динамикалық графикалық мнемо нобайын 

қалыптастыру.

     3. Автоматтандырылған объектiлердегi апаттарды, басқада оқиғаларды

тiркеу және баспа беттерiнде нақты бейнелеу.

     4. Нақты уақытқа байланысты бақылаудағы технологиялық параметрлердiң

маңызды трендiлерiн қалыптастыру.

     5. Мұнай құбырлары бойынша аққан мұнайларға оперативтiк бақылау.

     6. Мұнайға оперативтiк есеп жүргiзу.

     7. Электроэнергияларға оперативтiк есеп жүргізу.

     8. Есепке алу-есептесу және есеп беру операцияларын жүргiзу.

     9. Электро және химиялық қорғау құралдарының жұмыстарын басқару және

бақылау.

     10. Технологиялық процестердi тиiмдiлеу.

     11. Оперативтiк-анықтау қызметтерi

     Осы қызмет жиынтықтарынан әртүрлi төрт SCADA - участкілер түрi шығады.

     Диспетчерлiк Бас басқарма               - ДББ

     Филиалдың Орталық диспетчерлiк пунктi   - ОДП

     РНУ жергiлiктi диспетчерлiк пункті      - ЖДП

     СПН, НПС жергiлiктi диспетчерлiк пункт  - ЖДП


 
       ДББ, ОДП, РНУ және жергіліктi жерде орналасқан SCADA жүйелерiне құбырлардың технологиялық объектiлерiнен түскен ақпараттар жиналады және өңделедi, ал ол мәлiметтердi оперативтiк объектiлерде орналастыратын болады. Мұндай конфигурациялар объектiге бақылау жасау жүйесiнде бiр мезгiлде төрт жеке пункттердi орындауды қамтамасыз етедi.
      Бiрқалыпты жұмыс тәртiбiнде әрбiр уақыт iшiнде басқару қызметiн орындау тек қана бiр пункттен рұқсат етiлетiн болады. Ал, жалпы жағдайларда басқаруға бұйрық беру ОДП орындалатын болады.
      Жүйелердi құрудағы мақсат:
      - бағдарланған бақылаушылар негізiнде компанияның құбырлармен тасымалдау басқармасының сенiмдi және жоғары тиімдi құрылымдарын, сонымен қатар құбырлардың бір бөлігінде және ОДП, РДП, ЖДП деңгейлері үшін дербес ЭЕМ дайындау және енгізу
      - жылуэнергетикалық шығындарды есептей отырып құбырлар арқылы айдалған мұнайдың көлемiн орындау жөнiнде АСУ ПЭД ЕИСУ ақпарат берудi қамтамасыз ету
      - автомат жүйелерiндегi физикалық және моральдық ескiрген жабдықтарды ауыстыру қызметтердi орындаудың сенiмдiлiк деңгейiн арттыру функциялық мүмкiншiлiктердi кеңейту, алынатын ақпараттардың нақтылығын арттыру
      - компанияның орталық және филиалдар офистерiн, РНУ, НПС диспетчерлiк- басқару пункттерiн жоғары техникалық деңгейде құру.
      SСАDА жүйелерiнiң көмегімен бақыланатын құбырлар жабдықтары мен объектiлерiн сипаттау
      SCADA жүйесi орталықтандырылған диспетчерлiк бақылау жасауды және барлық құбырлар жүйелерiн басқаруды қамтамасыз етуi керек.
      SCADA жүйесi КТО құбырындағы келесi объектiлердi басқару және бақылау қызметтерiмен:
      - темiр жол және теңiз терминалдары бар сорғыш станцияларын;
      - мұнайды жылытатын пешi бар және резервуарлар паркi бар сорғыш станцияларын;
      - жылытатын пешi бар сорғыш станцияларын;
      - жылыту пункттерiн;
      - жол бойындағы тиек арматурасы бар бақылау пункттерi;
      - құбырларды катодтық сақтандырғышы бар станцияларды қамтамасыз етедi.
      Сорғыш станциялары мен жылыту пункттерi
      SCADA жүйесi мұнай айдау станциялары (МАС) мен жылыту пункттерiнде

 

келесi параметрлер бойынша басқару және бақылау қызметтерiн жүзеге

асыратын болады:

     - жекелеген жабдықтар топтарына емес, барлық объектiлерге қатысы бар

эксплуатациялық параметрi мен басқару қызметтерiн;

     - объектiлердiң iшкi жүйесiне қатысты, басқару функциялары мен

пайдалану параметрлерi (электрмен қамтамасыз ету істен шыққан жүйелердi

тоқтату (АО), өрт және газ дыбыс беру жүйелерi және т.б.);

     объектілерде пайдаланатын, модульдiк қондырғыға қатысты, басқару

функциялары мен пайдалану параметрлерi.


     2.2. Қосымша


     Атырау-Самара мұнай құбырын қайта құру және жаңарту жобасы

     Жобаның мақсаты:

     Атырау-Самара мұнай құбырының өткізу мүмкіншілігін жылына 10,05 млн.

тоннадан 15 млн. тоннаға дейін арттыру арқылы Қазақстанның мұнай өндіруші

компанияларының өнімдерін Европа рыноктеріне экспортқа шығаруын өсіру.


     Жобаға қатысушылар

     ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК және АК "Транснефть"

     Бас жобалаушы:

     Москва қаласындағы АҚ "Гипротрубопровод"

     Магистральдық құбырларды жобалау жөнiндегi институты.

     Жобалаудың негіздерi


 
       - ҚР Премьер-Министрiнiң орынбасары Ж.С.Кәрібжанов пен РФ Үкiметi Төрағасының орынбасары В.А.Густовтың 1999 жылдың 6 қаңтарындағы жұмыс бабындағы кездесулерiнiң N 327 хаттамасы.
      - 1999 жылдың 25 ақпанында қол қойылған отын-энергетикалық кешендердi дамыту және ынтымақтастық туралы Қазақстан Республикасының Үкiметi мен Ресей Федерациясының Үкiметi арасындағы шарттың хаттамасына 1999 жылы өзгерiстер мен толықтырулар енгiзу жөнiндегi хаттама.
      - Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 1999 жылдың 29 наурыздағы "Тасымалдау құбырларының жекелеген мәселелерi туралы" N 513 қаулысы.
      Қаржыландыру көздерi
      Yкiметаралық шартқа сәйкес қазақстан жағы жобаны толық көлемде қаржыландыруды және ресей бөлiгiн инвестициялауды ұйымдастырады. ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК АҚ "Транснефть" компаниясымен Ресей Федерациясы территориясында жұмсалған инвестицияларды қайтару жолдарын келiседi.
      Атырау-Самара мұнай құбырымен мұнай айдау кепілдiгiн беру арқылы, халықаралық қаржы институттарынан несие қаржылар немесе жүйенi пайдаланатын мұнай өндiрушiлердiң тiкелей инвестицияларын алулары мүмкiн.
      Жобаның экономикалық көрсеткiштерi
      - Жобаның құны шамамен - $33,57 млн. құрайды,
      оның iшiнде,
      Қазақстан территориясы бойынша - $ 20,83 млн.
      Ресей территориясы бойынша - $ 12,74 млн.
      - Инвестицияларды қайтару жолдары - мұнайды тасымалдауға тариф.
      - Жұмсалған қаржылардың орнын толтыру мезгiлi - 4-5 жыл қазақстандық участiгi үшiн;
      2-3 жыл ресей участiгi үшiн.
      Ресей участiгi бойынша жұмсалған қаржылардың орнын толтыру ресей жүйесi арқылы өтетiн транзит есебiнен түскен қосымша тарифтiк үлестi есепке алған жағдайда өтеледi деп анықталған.
      - Қайта құру мерзiмi - 1 жыл.
      Мұнай құбырын кеңейткенге дейiнгі техникалық көрсеткiштерi:
      - Мұнай өткiзу мүмкiншіліктерi - 10,5 млн, тонна/жылына
      - Мұнай құбырының жалпы ұзындығы - 683 шақырым, оның iшiнде. Қазақстан территориясы бойынша - 535 шақырым, Ресей Федерациясы территориясы бойынша - 148 шақырым.
      - Құбырдың диаметрi Атырау мұнай айдау станциясының 697-919 шақырымдарында 1020 мм., 919-1394 шақырымдарында 720 мм.
      - Сорғыш станцияларының саны - 4 (Атырау, Iндiр, Ү.Шаған, Ү.Черниговка).
      Мұнай айдау станциялары жылыту пункттерiмен бiрiктiрiлген.
      - Жеке тұрған жылыту пункттерінің саны - 4 (Сахарный, Карманова, Антоново, Маштакова).
      - Жұмсалған қаржылардың орнын толтыру мерзiмi - 4-5 жыл.
      Жаңарту мен қайта құрудың көлемi:
      - Атырау, Iндiр, Ү.Шаған мұнай айдау станцияларын жартылау қайта құру және Сахарная мұнай айдау станциясының құрылысын салу.
      - Үлкен Черниговка мұнай айдау станциясын толығымен қайта құру.
      Жоба бойынша атқарылып жатқан жұмыстардың жағдайы.
      - Ағымдағы жылдың 24 мамырында Батыс Қазақстан аумағындағы кен орындарында жұмыс істеп жатқан мұнай өндiрушi компаниялар үшiн, жобаның тұсау кесерi өткiзiлген болатын.
      - Мұнай жеткiзуге мүдделiлермен мұнайды жеткізiп тұруға кепілдiк беру арқылы ұзақ мерзiмдi (инвестиция мерзiмi қайтқанға дейiн) Шарт жасау жөнiндегі келiссөздер жүргiзiлуде.
      - Инвестициялардың негіздерi туралы дайындық жұмыстары аяқталып және мемлекетаралық сарапшылардың оң шешiмдерiн алды.
      - Жүргізiлген зерттеу жұмыстарының нәтижесiне байланысты 1999 жылдың 3 маусымдағы ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК және АҚ "Транснефть" компаниясының өкiлдерi өткiзген мәжiлiстiң хаттамасында, қолданып жүрген Атырау-Самара мұнай құбыры, тәулiгіне бiрқалыпты мұнай айдаған жағдайда жылына 12 млн.тонна мұнай өткiзудi қамтамасыз ете алатындығы аталып өттi.
      - Ең аз инвестициямен Атырау-Самара мұнай құбырының өткiзу мүмкiншiлiктерiн арттырудың балама жолдарын қарастыру жалғасуда. Бұған антитурбуленттiк қондырғы пайдаланғанда ғана қол жеткiзуге болады. Атырау-Самара мұнай құбырында СОNОСО және ҒОRТUМ компанияларының антитурбулентiлiк қондырғыларын өндiрiстiк-тәжірибе сынағынан өткiзу жөнiндегі келiсiмге қол жеткiзілдi және ИПТЭР институтымен сынақтан өткiзу бағдарламасын дайындау жұмыстары жүргізілуде.
      - Сонымен қатар ТШО квотасын көтеру, айдалатын қоспалардың қасиеттерiн реологиялық жақсарту есебiнен мұнай құбырының өткiзгіштiк мүмкiншiлiктерiн арттыруға болады.
      Қазiргі уақытта туындап отырған проблемалар
      - Ресей мұнай құбырлар жүйелерi арқылы ұзақ мерзiмге берiлген транзиттiк кепілдiктiң болмауы, алыстағы шетелдермен мұнай тасымалдау көлемiне кепiлдiк беру туралы шарт жасауды тежеп тұр, ал ол өз кезегінде жобаны қаржыландыруды ұйымдастыруға кедергі жасауда. 2000 жылдың 15 ақпанда болып өткен үкiметаралық комиссияның хаттамасында 2000 жылдың 15 мамырына дейiн Ресей жағының алыстағы шетелдерге арналған транзиттiк квота кепiлдiгін ұзақ мерзiмге (кемiнде 5 жылға) беру туралы Шарт жобасын дайындау қарастырылған.
      Үлкен Черниговка мұнай айдау станциясында қолданып жүрген сорғыш-күш қуат беру жабдықтарының мұнай өткiзу мүмкiншiлiктерi аз. Егер антитурбулентiлiк қондырғыны пайдаланудан тиiмдi оң нәтиже алған жағдайда, бұл тәсiлдi қазақстанның Iндiр-Үлкен Шаған участiгінде ғана пайдалануға болады. Егер ресей участiгi бойынша өнiмділіктi жылына 12 млн.тоннадан асырған жағдайда, онда Үлкен Черниговка мұнай айдау станциясын тез арада қайта жабдықтау қажет. Ресей жағы берiлетiн мұнай көлемiне кепiлдiк берген жағдайда ғана бұл жұмыстарға кiрiсуге дайын.
 
      2.3. Қосымша
 
      Кеңқияқ-Атырау мұнай құбырының құрылысын салу.
      Инвестициялық жобаның мақсаты:
      Ақтөбе аймағының мұнай өндiрушiлерге жету мүмкiндiктерiн қамтамасыз ету:
      - Қолданып жүрген Атырау-Самара экспорттық мұнай құбырына;
      - экспорттық Каспий Құбырлар Консорциумына (КҚК).
      Ақтөбе облысында жұмыс iстеп жатқан кен орындарының мұнай өндiрулерiнiң өсуiмен байланысты және жаңа кен орындарындағы iске қосуға байланысты, Кеңқияқ-3 мұнай айдау станциясы-Атырау мұнай құбырының құрылысы облыста жұмыс істеп жатқан мұнай өндiрушi компаниялар үшiн, экспорттық мүмкiншіліктерiн арттыруға қажет. Бұл мұнай құбыры Ақтөбе аймағындағы кен орындарын батыс аймақтағы ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК филиалдарының тасымалдау инфрақұрылымдарымен және АҚ "Транснефть" компаниясының экспорттық магистральды мұнай құбырлар жүйесiмен қосуға мүмкiндiк бередi.
      Қазiрдiң өзiнде Орск мұнай өңдеу зауытының шағын мүмкiншіліктерiне байланысты Ақтөбе филиалының мұнай тасымалдау жүйелерi толық күшiнде іске аспай тұр. 1998 жылы аймақта өндiрілген барлық мұнайдың 10 пайызға жуығы темiр жол арқылы тасымалданды.
      Қазiргі кезде Ақтөбе облысы бойынша мұнай өндiру АҚ "Ақтөбемұнайға" жататын негізгі екi Жаңажол және Кеңқияқ кен орындары мен бiрiккен кәсiпорын "ҚазақТүрікмұнай" және ЖАҚ "Мұнайға" жататын бiрнеше кiшiгiрiм кен орындарында өндiрiледi. Аймақта өндiрiлетін барлық мұнайдың 90 пайызы АҚ "Ақтөбемұнайдың" үлесiне тиедi. Қолданып жүрген және болашағы бар кен орындарының барлығы бiр-бiрiнен жақын орналасқан.
      Бұл аймақтан шикi мұнайды тасымалдау Жаңажол-Кеңқияқ-Темiр-Орск магистральдық мұнай құбыры арқылы жүзеге асырылады. ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК Ақтөбе филиалының балансында мұнай құбырлар жүйесiнiң 800 шақырымға жуығы және 3 мұнай айдау пункттерi бар. Сонымен қатар, "Бестамақ" станциясында АҚ "Ақтөбемұнайға" қарайтын мұнай құятын эстакада бар.
      Бүгінгі күнi тасымалдау жүйесiнiң бiрнеше кемшiлiктерi бар, олар:
      - мұнайды тереңiрек өңдеуге технологиясы жоқ, бiрғана тұтынушы Орск мұнай өңдеу зауытына бағытталғандығы;
      - Мұнай өңдеу зауытының шығарған мұнай өнiмдерiнiң сапасы мен бағасының бәсекеге түсе алмайтындығы;
      - Кеден шекаралары арқылы Қазақстанға мұнай өнiмдерiн алып келу қиыншылықтары;
      - Орск мұнай өңдеу зауытындағы өңделген мұнайдың сапасының төмендiгі шикi мұнайды сату бағасын төмендетуге алып келедi;
      - Темiр жол арқылы мұнай тасу тарифiнiң өте жоғарылығы;
      - Орск мұнай өңдеу зауыты жылына 2-3 млн. тонна көлемiнде ғана мұнай қабылдай алады, ал қолданып жүрген жүйенiң жылына 6 дан 9 млн. тоннаға дейiн өткiзуге мүмкiншiлiктерi бар.
      - Ресей Федерациясының тасымалдау жүйелерi арқылы экспортқа мұнай шығаруға транзиттiк квотаның жоқтығы.
      Жобалау жұмыстарына қажетті негіздер
      ҚР Премьер-Министрi 1999 жылғы 7 маусымдағы N 77-р Өкiмiмен Кеңқияқ-Атырау мұнай құбырының құрылысын салу мәселесiн қарау қажеттілігін анықтады.
      Жоба жөнiндегі жұмыстардың жағдайлары
      Қазіргі уақытта ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК тапсырысымен Германияның инжинирингтік ILF фирмасы Кеңқияқ-Атырау мұнай құбыры құрылысының инвестициялық Негіздерін дайындады. Дайындық жұмыстарының құны $ 240 мың, жобалау жұмыстарын ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК қаржыландыруды және жалпы құнының 50 пайызы көлемiнде аванс төлендi.
      Жобаның мақсаты - Экспорттық мұнай құбырларына (Атырау-Самара және КҚК) шығу үшiн Ақтөбе облысындағы кен орындарынан өндiрiлетiн мұнайларды Атырауға жеткiзудiң экономикалық және коммерциялық пайдалылықтарын анықтау.
      ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК өтiнiшi бойынша, Жапон компанияларымен жобаны қаржыландыру мәселесiн жақын уақытта қарауға байланысты ILF фирмасы барынша қажеттi бөлiнетiн күрделi қаржылар көлемiн (жылына 9 млн. тоннаға дейiн жүк айналымы үшiн және жаңа құрылысты толығымен салуға қажеттi) анықтай отырып жобаның алдын-ала сипаттамаларын әзiрледi.
      Құрылыс-монтаж жұмыстарының, материалдар мен жабдықтардың құндары дүниежүзiлiк бағалармен бағаланған.
      Бөлiнетiн күрделi қаржылар көлемiнде қосымша:
      1. Есепке алынбаған шығындар - 10 пайыз;
      2. Қосымша шығатын шығындар пакетi - 13 пайыз, оның iшiнде:
      - Инжинирингке - 8 пайыз;
      - Өту құқығын алуға - 3 пайыз;
      - Толық көлемдегі сараптама жұмыстарына - 2 пайыз ескерiлген.
      3. Мұнай бағасы тоннасына $ 22 болғанда жүйедегі барлық мұнайды сатып алу.
      ILҒ фирмасының алдын-ала жасаған есептерi бойынша, жобаның жылына 6 млн. тонна құрайтын негiзгi нұсқасының құны:
      Дүниежүзiлiк баға бойынша - 193,4 млн АҚШ долл.
      ТМД елдерiнiң бағасы бойынша - 172.0 млн. АҚШ доллар болды.
      Мұнай құбырларының өткiзу мүмкiншiлiктерi шамамен өндiрiлетiн мұнай көлемiне байланысты анықтады. Инвестициялық нұсқалар әзiрлеу барысында екi нұсқа қаралуда:
      1. Оптимистiк - Ақтөбе аймағында өндiрiлетiн барлық мұнайдың көлемi жобаланып жатқан мұнай құбырлары арқылы тасымалданады.
      2. Реалистiк - ұзақ мерзiмдi болашаққа арналған үкіметаралық шартқа сәйкес, Орск мұнай өңдеу зауытына жылына 2 млн. тонна көлемiнде мұнай берiп тұру сақталады.
      Бөлiнетiн күрделi қаржылар көлемiн оңтайландыру үшiн, ILF фирмасы:
      - Қолданып жүрген Кеңқияқ мұнай айдау станциясын, 3 МАС және Атырау мұнай айдау станцияларын пайдалануға лайықтылығын бағалау үшiн, техникалық зерттеулер өткiзуде;
      - Бас мұнай айдау станциясын Жаңажолда орналастыру мүмкiншіліктерiн қарауда, өйткенi ол желi қашықтығының бiр бөлiгiн қысқартуға әкелуi мүмкiн.
      Инвестициялық негіздiң қорытынды есептерiнiң нәтижелерiне байланысты жобаны одан әрi жүзеге асыру үшiн, негізгі технико-экономикалық көрсеткiштер бекітілiп және оңтайлы нұсқа алынатын болады.
      Сонымен қатар, Жапондық несие желiсi бойынша жобаны қаржыландыру нобайлары жасалуда. IВТС 2000 жылдың сәуiрiне дейiн жобаны жапон жағының қаржыландыру мүмкiншілiктерi жөнiнде қорытынды дайындау мақсатында, Негізгі инвестицияны сараптауға кiрiстi.
 
      2.4. Қосымша
 
      "Атасу" мұнай айдау станциясындағы темiр жол эстакадасының жобасы
      Инвестициялық жобаның мақсаты.
      - қазақстандық мұнай өндiрушiлер үшiн мұнай сату рыногiн кеңейту;
      - Құмкөл кен орындарындағы мұнай өндiрушiлердiң қытай рыногiне шығуын қамтамасыз ету.
      Қазiргi уақытта ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК Атасу станциясында темiр жол эстакадасы салу құрылысының жобасын қарастыруда, ол "Павлодар-Шымкент" мұнай құбырының 680 шақырымында, яғни Атасу мұнай айдау станциясына жақын орналасатын болады. Алдын-ала болжам бойынша, эстакаданың мұнай құюдағы қуаты жылына - 3 млн. тонна болмақ. Бұл инвестициялық жоба ҚР орталық аймақтарының кен орындарын, болашағы үлкен және тез дамып келе жатқан қытайдың мұнай рыногiмен байланыстыруға мүмкiндiк бередi.
      Эстакада "Батыс Қазақстан-Қытай" мұнай құбырының құрылысы салынғанға дейiн, темiр жол арқылы мұнай тасымалдауға және мұнай құю үшiн пайдалануға мүмкiндiк бередi. Бұл жерден Батыс Сiбiрден мұнай құбыры арқылы тасымалданатын ресей мұнайын құюды жүзеге асыруға мүмкiндiк болады. 1 млн. тонна Құмкөл кен орнының мұнайы және 2 млн. тонна Батыс Сiбiр мұнайымен ауыстыру шамаланған болатын.
      Қазiргi кезде нақты жүк жiберушiлер болып - ААҚ "Харрикейн Құмкөл Мұнай", АҚ "Құмкөл-ЛУКойл", "Ақтөбемұнай" және бiрiккен кәсiпорын "ҚазГермұнай" анықталды. Ауызша келiсiм бойынша, ААҚ "Харрикейн Құмкөл Мұнай", АҚ "Құмкөл-ЛУКойл" тасымалдау мен құюға нақты тариф белгiлеген жағдайда, жылына тиiсiнше 500 мың және 300 мың тонна мұнай беріп тұруға кепiлдiк берiп отыр. Нәтижесiнде Құмкөл кен орнынан Құмкөл-Атасу бағыты бойынша, Атасу станциясы арқылы жылына 800 тонна мұнай жөнелту мүмкiндігі болып тұр.
      Құмкөл кен орнынан шикi мұнайды тасымалдау Құмкөл-Шымкент магистралдық мұнай құбыр жүйелерi арқылы жүзеге асады. Қолданып жүрген Құмкөлден Шымкентке дейiн тасымалдау және ШМОС зауытында мұнайды өңдеу жүйесiнiң бiрнеше кемшілiктерi бар, олар:
      - мұнайды тереңiрек өңдеуге технологиясы жоқ, бiрғана тұтынушы Шымкент мұнай өңдеу зауытына бағытталғандығы;
      - Мұнай өңдеу зауытының шығарған мұнай өнiмдерiнiң сапасы мен бағасының бәсекеге түсе алмайтындығы;
      - Шымкент мұнай өңдеу зауытының рыноктегi монополиялығы және мұнайды өңдеу сапасының төмендiгі шикi мұнайдың сату бағасын түсiруге алып келедi;
      - ШМОС ұзақ мерзiмге тоқтап қалуы Құмкөл кен орнының тоқтауына және қазақстандық мұнай өндiрушiлердiң бiршама қаржыларын жоғалтуға алып келеді.
      Жоғарыда атап өткендерге байланысты, сонымен қатар, болашақта қазақстандық және ресейлiк мұнай өндiрушiлерге икемдi жүйе құру және тартымды рынокке шығу үшiн, ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК Атасуда мұнай құятын эстакада құрылысын салу нұсқаларын қарастыруды.
      Қазiргi уақытта ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК тапсырысы бойынша,

 

Қазақстанның "Каспий Мемлекеттiк ғылыми-зерттеу және Жобалау институты"

жасаған Атасу мұнай құю эстакадасының құрылысын салуға байланысты, оның

технико-экономикалық есептерi жасалды.

     Жобалау институтының бұл есептерi бойынша, құрылысқа бөлiнетiн

күрделi қаржылардың көлемi 8,5 млн. АҚШ доллары болып бағалануда.

     Орналасқан жерi:

     Қазақстан Республикасы, Атасу мұнай айдау станциясы -

Павлодар-Шымкент мұнай құбырының 680-ші шақырымы.

     Жобаға қатысушылар мен олардың қызметі:

     Тапсырыс берушi - ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК.

     Бас жобалаушы - Қазақстан Республикасы.

     "Каспиймұнайгаз" институты, (Атырау қ.)

     Бас мердiгершi - АҚ "Алматыпромстрой".

     Қаржыландыру көздерi:


 
       Қаржыландыруды ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК берілген кепiлдiк көлемiнде мұнай тасымалдаудың негізiнде, сонымен қатар ААҚ "Харрикейн Құмкөл Мұнай", АҚ "Ақтөбемұнай" және бiрiккен кәсiпорын "ҚазГермұнай" компаниялары ұйымдастырады.
      Технико-экономикалық көрсеткіштерi:
      - Мұнай құю жөнiндегi жоба қуаты - жылына 3,0 млн.тоннаға дейiн, оның iшiнде, Құмкөл мұнайы - жылына 1,0 млн. тонна.
      - Мұнай құю эстакадасы екi жақты, бiр мезгiлде 40 вагон-цистерна (әрбiр жағына 20 вагоннан) құюға болады. Алғашқы кезде эстакада 18 құю жабдығымен жабдықталады, ол екi рет құю арқылы стандарттық маршрутқа қамтамасыз етедi.
      Жүзеге асыру үшiн, құю өнiмдiлiгі жылына 1 млн. тоннаға дейiн болатын iске қосу кешенi бөлiндi. Бөлiнетiн күрделi қаржы көлемi - $ 7317 мың, оның iшiнде iске қосу кешенi - $ 5546 мың.
      - Мұнай құю эстакадасы құрылысының басталу мерзiмi - мамыр 2000 жыл.
      Жоба бойынша жасалып жатқан жұмыстардың жағдайы:
      - Бас мердiгершi - АҚ "Алматыпромстрой" қажетті темiр жол желiсi және технологиялық кешен құрылыстарын жүргізiлуде.
      Атасу мұнай айдау станциясына дейiн және темiр жол цистерналарына құю туралы, мұнай өндiру компанияларымен белгiленген кепiлдік көлемiнде мұнай тасымалдауға келiссөздер жүргiзiлуде.
      Атасу мұнай айдау станциясына Құмкөл мұнай жеткiзу және темiр жол цистерналарына құю үшiн, Павлодар-Шымкент мұнай құбырының Қарақойын-Атасу бөлiгiнде қайта жаңарту жұмыстарының жобасы дайындалуда. Тендер өткiзу жолымен жоба жұмыстарының мердiгерi болып - Мұнай көлiк институты (Киев қ.) анықталды.
      Құмкөл мұнайының күрделi реологиялық қасиеттерiн ескере отырып, қазiргi уақытта ИПТЭР институты жаңа үш қондырғы қолдану арқылы Құмкөл мұнайының реологиялық қасиеттерiн зерттеу жұмыстарын орындауда, алдын ала зерттеу жұмыстары оң нәтижелер беруде. ИПТЭР зерттеу жұмыстарының нәтижелерiнiң негізiнде қажеттi бөлiнген күрделi қаржылар көлемiн қайтару МТИ анықталатын болады.
      Проблемалық сұрақтар.
      - Құрылыс жұмыстарын бастау Энергетика, индустрия және сауда министрлiгінiң нұсқауы (Министрде 1999 жылдың 20 шiлдесiнде өткен кеңестiң хаттамасы) негізiнде қабылданған болатын. Жобаны жүзеге асыру жұмыстарын бастаған ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК қаржылай қатерлікке барып отыр, өйткенi, ААҚ "Харрикейн Құмкөл Мұнай" компаниясы Атасу эстакадасы арқылы мұнай жiберуге берген кепiлдiгiн орындамалы (жоғарыда көрсетiлген хаттаманың 5 тармағы). Осыған байланысты ЭИС министрлiгiнiң деңгейiнде, Құмкөлде мұнай өндiретiндермен Атасу арқылы мұнай жiберу жөнiндегі алдағы жоспарларын анықтау үшiн, тиiстi келiссөздер жүргізу қажет.
      - Атасу мұнай құю эстакадасын салу құрылысы ұзақ мерзiмде дайындалатын құрал-жабдықтарға (олар сорғыш-күш қуатты және мұнай құю құрал-жабдықтары) тапсырыс берумен жалғасады. Оларды дайындау мерзiмi ақша төленгеннен кейін кем дегенде 4-6 ай.
 
      2.5. Қосымша
 
      Павлодар-Шымкент мұнай құбырының Қарақойын-Атасу бөлігінде қайта жаңарту жұмыстарының жобасы (Мұнай құбырын реверсировалау).
      Бастапқы кезде мұнай құбырлар жүйесінің Шығыс филиалы Солтүстіктен Оңтүстікке мұнай тасымалдау үшін лайықталған болатын, атап айтқанда Батыс Сібір мұнайын Сейдинск, Павлодар және Шымкент мұнай өңдеу зауыттарына тасымалдауға арналған еді. Сондықтан, Құмкөл бас мұнай айдау станциясынан Атасу мұнай құю эстакадасына дейін, Құмкөл кен орнынан қажетті көлемде мұнай тасымалдау үшін, Қарақойын-Атасу бөлігінде реверсировалау жөніндегі шараларды жүргізу қажет. Сонымен қатар, Қарақойын-Атасу бөлiгiнде реверсировалау жөнiндегі шараларды өткiзу, болашақта Құмкөл мұнайын Павлодар мұнай өңдеу зауытына тасымалдауға мүмкiндiк бередi.
      Қазiргі уақытта, ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК тапсырысы бойынша, АҚ "Мұнай транспорты институты" (Киев қ.) жасаған Қарақойын-Атасу бағытын, Шығыс филиалының Прииртышск-Шымкент мұнай құбырын реверсировалаудың технико- экономикалық есептерi жүргiзiлдi. Бұл жобаны қаржыландыру Компания есебiнен басталды.
      Жобалау институтының есептерi бойынша реверсировалауға жұмсалатын күрделi қаржылар 11,34 млн. АҚШ доллары көлемiнде бағаланды.
      Жобаның мақсаты:
      - Қарақойын-Атасу мұнай құбыры арқылы Атасу мұнай құятын эстакадаға дейiн мұнай тасымалдау үшiн.
      - Павлодар бағытына қарай Павлодар-Шымкент мұнай құбырымен мұнай

 

жiберуге шығатын күрделi қаржылардың көлемiн нақтылау.

     Жобаға қатысушылар:

     ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК, "Мұнай транспорты институты (МТИ) және

"Энергоресурстар транспортының проблемалары институты)" (ЭТПИ).

     Жобалау жұмыстарына қажеттi негіздер:

     Қазақстан Республикасының Энергетика, индустрия және сауда

министрлiгiнiң Атасу мұнай айдау станциясында мұнай құятын эстакада

құрылысын салу және мұнай ағынының бағытын өзгерту жөнiндегі шешiмi

(1999 жылдың 20 шiлдеде өткен кеңестiң хаттамасы).

     Қаржыландыру көздерi:

     Қарыз алу арқылы қаржыландыру.

     Жобаның экономикалық деректерi:

     - Жобаның құны шамамен: 1-шi кезеңде - $ 213,2 мың құрайды.

     - 2-шi кезеңнiң қажеттiлігі мен құнын әзiрлеу, ЭТПИ мұнайдың

реологикалық қасиеттерiн депрессаторлар қолдану арқылы зерттеу жұмыстарын

өткiзгеннен кейiн анықталады.

     - ЭТПИ өткiзiп жатқан зерттеу жұмыстарының құны - $ 55,0 мың.

     ОИ кезеңiнде алынған, Технико-экономикалық көрсеткiштер:

     - Құбырдың қашықтығы - 626 шақырым

     Мұнай құбырының диаметрi, мм:

     - Құмкөл-Қарақойын участiгiнде     - 720

     - Қарақойын-Атасу участiгінде      - 820

     - Сорғыш станцияларының саны, дана - 2

     - қозғау пунктiнiң саны, дана      - 4

     бөлiнетiн күрделi қаржы көлемi, млн. $ - 19,36

     - 1 тонна мұнайды қотарудың тарифтiк

     есебi, $                           - 3,96

     - Өтiмдiлік мерзiмi, жыл           - 7,7

     Жоба бойынша атқарылып жатқан жұмыстардың жағдайы:

     Қазiргі кезде ЭТПИ бiрiншi кезеңнiң зерттеу жұмыстарын аяқтауда.


     2.6. Қосымша


     "Атырау-Самара Мұнай құбырынан Атырау мұнай айдау станциясына

жабысқақтығы жоғары мұнай құю торабының жобасы


 
       1999 жылдың 21-22 қазанында өткен ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК Техникалық Кеңесінде (N 2 хаттамасы) жобалауға қажетті техникалық тапсырмалар дайындау және оны 2000 жылдың күрделі құрылыс жоспарына қосу, Батыс Қазақстанның мұнай қоспасын, Атырау мұнай айдау станциясына мөлшерлеу, сақтау, қабылдау және құю үшін қажетті құрылыс кешенін жобалау және салу жөнінде шешім қабылданған болатын. Атырау мұнай айдау станциясында қолданып жүрген алаңдарда мұнайдың әртүрлі сорттарын құю торабының құрылысын салу туралы шешім қабылданған болатын.
      Осы кезде, "Атырау мұнай айдау станциясына жабысқақтығы жоғары мұнай құю торабының" жобалау-сметалық құжаттарын дайындауға тендер жарияланып, оның жеңiмпазы ККФ "Казнефтетранс" болып анықталды.
      Жобаның мақсаты:
      Ембi кен орындар тобынан (сонымен қатар жазғы кезеңде Атырау мұнай өңдеу зауытынан) мұнай құбырларына құю үшiн, темiр жол арқылы келген мұнайды қабылдауды техникалық мүмкiншіліктермен қамтамасыз ету. Жобаны жүзеге асыру қазақстандық мұнайларды барынша жинақтау және Атырау-Самара мұнай құбыры арқылы мұнайдың өтуiн арттырады.
      Жобалау жұмыстарына қатысты негiздер:
      Техникалық Кеңестiң (21-22 қазандағы N 2 хаттамасы) Өзен-Атырау-Самара мұнай құбырының Атырау мұнай айдау станциясына бензиннен тазартылған мұнай құю торабының құрылысын салу туралы шешiмi.
      Қаржыландыру көздерi:
      Қаржыландыруды ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК инвестициялар есебiнен ұйымдастырады.
      Технико-экономикалық көрсеткiштерi:
      - Қашықтығы шамамен 200-250 метрден болатын 2 жолды темiр жол тұйығы.
      - 30 вагон-цистернаға арналған, қашықтығы 180 метр, төменнен құю құралдарымен жабдықталған екi жақты құю эстакадасы.
      - Резервуарларға және резервуарлардан материалдық мұнай құбырына бiркелкi құю үшiн сорғыш станциясы.
      - Бу қазаны бар қазандық.
      - Жылуизоляциясы және буспутнигі бар технологиялық құбыр.
      - Электрмен қамтамасыз ету байланыс, дабыл бергiш, автоматтандырылған, сумен қамтамасыз ету, канализация және өрт сөндiру т.б. коммуникациялар.
      - Жобалаудың құны - $ 68 мың.
      - Бөлiнетiн күрделi қаржы көлемi шамамен - $ 5 млн жуық.
      Жоба бойынша жасалып жатқан жұмыстардың жағдайы:
      Қазiргi уақытта, Атырау мұнай айдау зауытының қолданып жүрген ғимараттары мен құрылыстарын мұнай құю торабының жобасын әзiрлеу кезiнде, оларды пайдаланудың мүмкiншіліктерiне техникалық тексерулер жүргiзiлдi.
      Инженерлiк желiгi қосылудың техникалық жағдайлары алынды. Жоба

 

қолданып жүрген ғимараттарды, құрылыстарды және коммуникацияларды барынша

пайдалану арқылы және жоба нормаларына сай дайындалу керек.

     Проблемалық мәселелер:

     Бұл жобаны жүзеге асыру үшiн мезгiлдiң тығыздығын ескере отырып (2000

жылдың маусым айының басы), жобаны дайындау мен жабдықтарды сатып алу

процестерi барынша бiрiктіріледi.


     2.7. Қосымша


     "Құмкөл бас мұнай айдаушы станциясының" жобасы

     Жобаның мақсаты:

     Мұнайларды дайындау және орталық жинау пунктiнiң жұмыстарын ескере

отырып Құмкөл-Қарақойын мұнай құбырының тұрақты жұмыс істеуін қамтамасыз

ету.

     Жобаға қатысушылар:

     ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК

     Бас жобалаушы:

     ААҚ "Мұнай транспорты институты" Киев қаласы.

     Жобаның экономикалық деректерi:

     Бөлiнетiн күрделi қаржы көлемi шамамен - 1 500 млн. теңге.

     2000 жылы - 1 000 млн. теңге игеру жоспарланған.


     Жапонияның "Мицуи" арнайы техникаларын сатып алу жөнiндегі жоба


 
       ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК арнайы техникалар паркiн жаңарту мақсатында, ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК және "Мицуи Ко. ЛТД" компаниялары арасында, арнайы техникаларды жеткiзу туралы Шартқа қол қойылған болатын.
      Жобаны қаржыландыру ААҚ "Казкоммерцбанктың" берген кепілдiк хатының

 

негiзiнде, Жапонияның Эксимбанкінің қаржыларын пайдалану арқылы

"жеткiзушiнiң несиесi" есебiнен жүзеге асырылады.

     Жобаның жалпы құны - 2 071 млн. теңге.

     2000 жылы - 2 071 млн. теңге игеру жоспарланған.


     "Унифлюкске ұқсас жолай жылыту пешiнiң" жобасы

     Магистралдық мұнай құбырларын жолай жылыту ескi пештерiн ауыстыру

мақсатында, ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК және францияның "Kvaerner Heurtey"

компаниялары арасында, жолай жылытатын пештердi жеткiзу жөнiнде "ниет

Шартына" қол қойылды. Қазiргi кезде француздар жағы "Унифлюкске ұқсас

жолай жылыту пешiн" Орал және Алматы қалаларында орналасқан қазақстандық

зауыттарда жинау және монтаждау мүмкiншіліктерiн қарастыруда.

     Жобаның жалпы құны - 2 260 млн. теңге.

     2000 жылы - 452 млн. теңге игеру жоспарланған.


     2.8 Қосымша


     "Астрахань-Маңғышлақ" суағарының жобасы

     Жобаның мақсаты:

     Атырау және Маңғыстау аймағында тұратын халықтары өндіріс орындарын 

тұщы сумен қамтамасыз ету мәселелерiн шешу.

     Жобаны жүзеге асыруға қажетті негіздер:


 
       Қазақстан Республикасы Премьер-Министрiнiң 1998 жылғы 7 қарашадағы N 10960 Өкiмi. Астрахань-Маңғышлақ суағарын қайта құрудың техника-экономикалық негiздерiн (ТЭН) дайындауға байланысты кепiлдiк алу жөнiнде хаттама, Астрахань-Маңғышлақ суағарын жаңарту жобасын орындауға Йеноволық Несие алу үшiн, бiрігіп іс қимыл жасау туралы хаттама. ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК, Мицуи компаниясы және Жапонияның консалтингiлік институт араларында құпиялылық туралы Шарт.
      Жобаға ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК қатысуы
      ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК Астрахань-Маңғышлақ суағарын жобадағыдай күш қуатына жеткiзу мүмкiншiлiктерiн қарастыруда.
      Жобаның құрылымы
      Жобаның технико-экономикалық негіздерi (ТЭН) жапонияның қаржы институттарының қаржыларын тарту есебiнен әзiрлеу көзделуде. ТЭН әзірлеу құн алдын-ала есеп бойынша - 200 мың АҚШ долларындай.
      Жобаны жүзеге асыру кезеңi
      Қазақстан Республикасы Премьер-Министрiнiң 1998 жылғы 7 қарашадағы N 10960 Өкiмiне сәйкес, ЖАҚ "ҚазТрансОйл ҰМТК" Астрахань-Маңғышлақ суағарын қайта құрудың ТЭН жобасын дайындау жөнiндегі мәселелер қарастыруда.
      ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК және жапонияның "MITSUI & CO" компаниясы

;арасында "Астрахань-Маңғышлақ" суағарын қайта құрудың ТЭН жобасын дайындау үшiн, кепiлдiк алуға байланысты хаттамаға" және "Астрахань Маңғышлақ суағарын қайта құру және жаңарту жобасын орындау үшiн Йеновтiк несие алуға бiрiгіп iс-қимыл жасау туралы хаттамаға" қол қойылды.
      ТЭН дайындауға байланысты жұмыстарды қаржыландыру Йеновтік кепiлдiк есебiнен жоспарланып отыр. Технико-экономикалық негiздi (ТЭН) жапонияның "МIТSUI & СО" компаниясы және Жапонияның Халықаралық Өндiрiс және Сауда

;министрлiгінiң жанындағы Жапон Кеңес институты (JCI) бiрiгіп дайындайтын болады. Бұл институт Жапонияда "Индустриалдық экономиканы ұйымдастыруға байланысты ТЭН дайындау жөнiндегі Бағдарлама" жасаған болатын.
      ТЭН дайындаудың бiрiншi кезең есебiнде (ақпараттар жинау) Алматы және Ақтау қалаларына JСI мамандарының жұмыс iссапарлары болды. Онда ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК жоспар және суағар жөнiнде ақпараттар тапсырды, маркетинговалық зерттеулер жүргiздi, сонымен қатар, JСI талаптары жөнiнде толық ақпарат бердi. Сондай-ақ, жұмысты орындау үшiн қажетті құпиялықтарды сақтау туралы Келiсiмшартқа қол қойылды.
      Жүргізiлген зерттеу жұмыстарының нәтижелерiне және қазiргі уақытта жеткізу жөнiнде үш балама жобалардың жасалып жатқандығына (Қазақойл, ҚазТрансОйл және МАЭК) байланысты, JСI жоба бойынша жұмыстарды әрқарай жалғастыруын тоқтатандықтары туралы хат жiбердi.
      Хатта аймақтың барлық мүдделi ұйымдарының қатысуымен сумен қамтамасыз етудiң бiрыңғай жоспарын жасау қажеттiлігі туралы айтылған. Сонымен қатар, JCI жобаның жалпы жоспарын қарауға дайын екендігін бiлдiрген.
      Сумен қамтамасыз ету проблемаларын шешу үшiн, ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК ҚР Энергетика, индустрия және сауда министрлiгіне Маңғыстау және Атырау облыстарын сумен қамтамасыз етудің жалпы жоспарын дайындау жөнінде ведомствоаралық жұмыс тобын құру туралы ұсыныстарын жіберді.
      ҚР ЭИСМ өткен мәжілістің нәтижесінде, ведомствоаралық жұмыс тобы құрылды, оның құрамына ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК өкілі де кірді.
      Жобаны қаржыландыру көздері:
      Қазіргі уақытта жобаны қаржыландырудың көздері мен шарттары анықталған жоқ.
      Жобаның негізгі технико-экономикалық параметрлері.
      1986-1987 жылдары салынған "Астрахань-Маңғышлақ" суағарының жалпы қашықтығы 1041 шақырым. Бұл суағардың маңыздылығы Қазақстан Республикасының батыс аймағындағы мұнай кен орындары мен бірқатар ірі елді мекен-жайларды тұщы сумен қамтамасыз ету факторымен айқындалады.
      Қазіргі уақытта "ҚазТрансОйл" ҰМТК "Астрахань-Маңғышлақ" суағарының қуатын арттыру және Жетібай-Ақтау участігінің құрылысын салып бітіру жобаларын қарауда. "Астрахань-Маңғышлақ" суағарын қайта құрғаннан кейін, оның күш қуаты барлық ірі кәсіпорындарды (ААҚ Маңғыстау мұнайгаз, біріккен кәсіпорын ЖШС Теңгізшевройл, АҚ Қаражанбасмұнай) және Жаңаөзен қаласы мен оның айналасындағы елді мекендердің халықтарын сумен қамтамасыз ету мүмкіншілігі жеткілікті болады. "Астрахань-Маңғышлақ" суағарының күш-қуатын жобадағыдай жеткізу, Маңғыстау облысын толығымен сумен қамтамасыз ету проблемаларын шешеді. Суағардың күш-қуатын тәулігіне 260 мың куб.метрге (жылына 91 млн. куб.метр) жеткізу, маңғыстау облысын тұщы сумен қамтамасыз етуді артығымен шешер еді. "Астрахань-Маңғышлақ" суағарын қайта құру және Жетібай-Ақтау участігіндегі құрылысты салу және жобадағыдай күш-қуатына жеткізу, алдын-ала есеп бойынша 150-190 млн. АҚШ долларына бағаланады.
 
      2.9. Қосымша
 
      "Петропавловск-Көкшетау-Астана" мұнай өнімдерін тасымалдау құбырын газ тасымалдау құбыры етіп қайта өзгерту жөніндегі жоба
      Жобаның мақсаты: Астана қаласында қолданып жүрген коммуникацияларды мейлінше пайдалану және ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК активтерін тиімді пайдаланудың жолдарын іздестіру. Отынның барлық түрлерін табиғи газбен алмастыру.
      Жобаны жүзеге асырудың негіздері
      1998 жылдың 12 қазанындағы 1998-2007 жылдарға арналған экономикалық ынтымақтастық жөнiндегi Қазақстан Республикасы мен Ресей Федерациясы арасындағы келiсiм, Қазақстан Республикасы мен Ресей Федерациясы арасындағы газ кешендерi туралы ынтымақтастық хаттама және 1999 жылдың 17 шiлдеде Қазақстан Республикасы мен Ресей Федерациясы арасындағы газ кешендерi туралы ынтымақтастық хаттаманы жүзеге асыру жөнiндегi бiрiккен жұмыс тобының бiрiншi мәжілісiнiң хаттамасы.
      ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК жобаларға қатысуы
      Жобаны ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК аффилиировтiк компаниясы болып табылатын ЖАҚ "ТрансПетролеум" және ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК жүзеге асырады.
      Жобаның құрылымы
      Жоба қазақстан және ресей компанияларының қатысуымен жүзеге асады. Сметалық-жоба құжаттарын қазақстан жағы қаржыландыратын жағдайда ААҚ "Газпромның" жобалау ұйымдары дайындайтын болады.
      Жобаны жүзеге асыру стадиясы
      АҚШ Ресейден Астана қаласына дейiн газ құбырын салу жөнiндегi технико-экономикалық негіздердi (ТЭН) дайындауға грант бөлу туралы Қазақстан Республикасының Энергетика, индустрия және сауда министрлігі мен Америка Құрама Штатының Сауда және даму жөнiндегі Агенттiгi арасында қол қойылған келiсiм шартқа сәйкес, Астана қаласын газбен қамтамасыз ету жөнiндегi жобаны жүзеге асыру жұмыстары жүргізiлуде. ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК және АҚШ ВSI Industries Inс. компаниялары арасында 1999 жылдың 8 сәуiрiнде технико-экономикалық негiздердi (ТЭН) дайындау жөнiндегі шартқа қол қойылған.
      Технико-экономикалық негiздердi дайындауға қажеттi ақпараттарды жинау және оған дайындық жөнiндегi жұмыстарды жүзеге асыру ЖАҚ "ТрансПетролеум" компаниясына тапсырылған. 1999 жылдың 8 мамырында ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК және ВSI Industries Inс. компаниялары арасында мердiгерлiк жөнiндегi келiсiмге қол қойылды.
      Қазiргі уақытта ЖАҚ "ТрансПетролеум" компаниясының мамандары Шарт қосымшасына сәйкес 30 пайызға жуық ақпарат материалдарын жинап және дайындалды. Қазақстан Республикасының Ұлттық Қауiпсiздiк Комитетiмен және Қорғаныс министрлiгімен қажеттi келiсiмдер өткізiлдi. Травники-Петропавловск мұнай айдау пунктiнiң бiр бөлiгiн "Уралнефтепродуктқа" (Уфа) жалға беру мүмкiншiлiктерi жөнiндегі ниет хаттамасы және оның техникалық деректерi дайындалды. Травники-Петропавловск мұнай айдау пунктiнiң және оның Бұхара-Урал магистральдық газ құбырымен қиылысатын жерінiң ахуалдық жоспары дайындалды. Құбырды газ өткiзуге қайта өзгертуге байланысты (Петропавловск-Көкшетау-Астана), құбырлардан өтетiн өнiмдерге қатысты, сонымен қатар су кедергiлерi, көлiк және темiр жолдары арқылы өтуге байланысты орындалатын құжаттар жобалары дайындалды. "Уралтрансгаз" және ААҚ "Газпромның" кәсiпорындарымен болашақта газ құбырын Бұхара-Урал газ құбырына қосудың техникалық мүмкiншілiктерi және жылына 700-900 млн. м3 көлемiнде газ алу жөнiнде келiссөздер жүргiзiлуде.
      Қол қойған шартқа байланысты технико-экономикалық негіздер (ТЭН) 2000 жылдың сәуірінде аяқталу керек. Қазіргі BSI Industriеs, Inс. компаниясынан ТЭН жөніндегі алдын-ала жасалған есептер алынды.
      Сонымен қатар, ресейлік "Газпромразвитие" және "Транснефтепродукт" кәсіпорындарымен мұнай тасымалдау құбырларын газ тасымалдау құбырына қайта өзгерту мәселелері бойынша жұмыстар жүргізілуде.
      Жобаны қаржыландыру:
      Жобаны қаржыландыру көздері әлі анықталған жоқ.
      Жобаның негізгі технико-экономикалық параметрлері
      Жобаның бірнеше нұсқалары әзірленген:
      Нұсқа: Ишим-Петропавловск-Астана құбырының Ишим-Петропавловск участігінде қашықтығы 156 шақырымдық, диаметрі 530 мм. болатын жаңа құрылыс салу жоспарланды. Бас компрессорлық станция Ишим маңында болады. Петропавловск-Астана участігінде қашықтығы 493 шақырымдық, диаметрі 325х8 мм. мұнай тасымалдау құбырын қайта өзгерту және осы участікте 4 компрессорлық станция салу қарастырылуда. Жоба толық аяқталғаннан кейін Астана қаласына газ беру көлемі жылына 550 млн. куб.м. болады. Жобаның құны 115 млн. АҚШ долларын құрайды.
      Нұсқа: Травник-Петропавловск-Астана құбырының құрылысын үш кезеңде салу. Бірінші кезең Петропавловск-Астана участігінде қашықтығы 493 шақырым, диаметрі 377х9 мм. мұнай тасымалдау құбырын газ құбыры етіп қайта өзгерту. Бұл жағдайда компрессорлық станция құрылыс ресей территориясындағы Травник пос. салу қарастырылуда. Бұл кезеңде Астанаға газ беру көлемі жылына 210 млн.куб.м. болады. Жоба құны 43 млн. АҚШ долларын құрайды. Келесі кезең, тағыда бес компрессорлық станция құрылыс салуды жоспарлап отыр. Бұл құрылыстар аяқталған жағдайда Астана қаласын жылына 550 млн.куб.м. көлемде газбен қамтамасыз етеді. Бұл жоба бойынша жалпы шығатын шығын 86,7 млн. АҚШ доллары көлемінде болады.
      Жоба бойынша Петропавловск қаласында газ жеткізу жоспарланып отыр, бірақ Қалада газ бөлу жүйелерінің жоқтығына байланысты, бірінші кезеңде газ тек қана Астана қаласына жеткізілетін болады. Екі нұсқаның да құны бірдей, яғни 1000 куб.м. газ 60 АҚШ доллар болады.
      "А" нұсқасы бойынша құрылыстың мерзімі - 30 ай, ал "Б" нұсқасы бойынша - 42 ай.
 
      2.10 Қосымша
 
      Үлкен-Шаған-Атырау мұнай құбыры (Жаңа құбыры)
 
       Қазақстан Республикасы Үкiметінiң 1999 жылдың 29 сәуiрiндегi "Құбырмен тасымалдаушы дамытудың жекелеген мәселелерi туралы" N 513 Қаулысымен ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК Қарашығанақ мұнайгазконденсат кен орны жөнiндегi СОСРП 7.2. тарауының шарттарына сәйкес, ҚР Өкілетті органы - "Қазақойл" ҰМК өткізетiн кеңеске, КҚК жүйесiне Қарашығанақ кен орындарының өнiмдерiн жеткiзу мүмкiншiлiктерiн талқылауға қатысу туралы тапсырма берiлген болатын.
      СОСРП сәйкес Қарашығанақ өнiмдерiн КҚК келесi нұсқалардың бiрi бойынша жеткiзудi жүзеге асыру қарастырылған болатын:
      1. Самараға тасымалдау үшiн Yлкен Шағанға келетiн сұйық көмiртегін, Атырауға берiлетiн сұйық көмiртегiмен ауыстыру жолымен.
      2. Үлкен Шаған-Атырау арасындағы жаңа құбырмен КҚК тiкелей жеткiзу жолымен.
      3. Үлкен Шағаннан Атырауға дейiн қолданып жүрген құбыр желiсiнiң бағытын өзгерту жолымен.
      1999 жылдың маусымында Қарашығанақ өнiмдерiн КҚК құбырына жеткiзу Үлкен Шағаннан Атырауға дейiн жаңа құбыр құрылысын салу жолымен қамтамасыз ету шешілген едi. Осы мәселелерге байланысты 1999 жылдың 18 маусымында ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК мен ОСРП арасында Үлкен Шағаннан Атырауға дейiн жаңа құбыр құрылысын салу туралы тиiстi Меморандумға қол қойылған болатын. Онда Қарашығанақ туралы ОСРП толықтырулар мен өзгерiстер енгізу жөнiнде нақты жағдайлар баяндалған.
      Сондай-ақ өнiмдердi Самараға жiберу жөнiндегi Меморандумға қол қойылған болатын. Осыған сәйкес Мердiгершi Қарашығанақ кен орнынан Самараға сұйық көмiртегiн жеткiзу мәселелерi туралы Қазақойл, КТО және ҚР тиiстi ведомстволарымен кеңесудi бастауға тiлек бiлдiрдi. Онда Мердiгершiнiң коммерциялық, қаржылық, техникалық немесе эксплуатациялық жағдайларын нашарлатуға әкелмейтiн, ОСРП жөнiндегi мiндеттерiн орындау немесе құқықтарына қысымшылық көрсетпеу талаптарын қойды.
      Меморандумның жаңа құбыр құрылысын салу мәселелерiнiң негiзiнде Шерман және Стерлинг компаниялары ОСРП-дағы Қарашығанақ газ мұнай конденсаттар кен орынның мердiгерлiк участкiсiне өзгерiстер енгiзу туралы Келiсiм шарттың жобасын дайындап, оны 1999 жылдың қазан айында ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК және басқада мүдделi министрлiктер мен ведомстволардың қарауларына ұсынды. ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК жоба жөнiндегі өзiнiң ескертулерiн ҚР Энергетика, индустрия және сауда министрлiгіне дайындап бердi. Оның iшiнде ең негізгiсi ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК мердiгерiне өту құқығын беру және өту құқықтарын анықтау пунктке жеткiзу жөнiндегi ережелерге қатысты болып саналады.
      Жаңа және қосылатын құбырлардың қуатты бiрiншi кезеңде жылына 7 млн. тонна, ал болашақта жылына 11 млн. тоннаға дейiн кеңейту көзделiп отыр. Қарашығанақ мердiгерлерiнiң КТК алдындағы мiндеттерiнiң жалпы қосындысы жылына 6 млн. тоннаны құрайды. КТК-да ЛУКойл-дың да квотасы бар, оны жарым-жартылай Қарашығанақ кен орындарының өнiмдерiн тасымалдау үшiн берулерi мүмкiн. Жоба жөнiндегі жұмыс кестесiне байланысты, құбырды салу құрылысы 2000 жылдың сәуiрiнде басталып, оны пайдалануға өткiзу КТК құбырын пайдалануға өткiзу қарсаңында беру белгiленiп отыр.
      Жаңа құбырдың трассасы қолданып жүрген Атырау-Самара мұнай құбырына жақын орналасады. Қарашығанақтың интегрироваланған ұйымы (КИҰ) ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК жобаны жүзеге асыруға көмек беру туралы өтініш жасады. Өткен жылдың жазы мен күзінде бірнеше келіссөздер жүргізілді, оның нәтижесінде ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК мынадай көмек беруге келісті:
      1) Қолданып жүрген құбырларды және инженерлік жүйелерді барынша пайдалану арқылы, жаңа құбырды концептуалды және нақты инженерлік тұрғыдан жобалау;
      2) Құбыр құрылысын салуға, оған қажетті жер участіктерін алуға, инженерлік коммуникацияларға қосылуға тиісті дайындық жұмыстарын және рұқсат алып беруге көмектесу, сонымен қатар, ҚР қолданыста жүрген нормалар мен ережелерге жоба құжаттарының және техникалық шешімдерінің сәйкестігін тексеру;
      3) Жаңа құбырдың құрылыс жұмыстарына техникалық бақылаулар жасау;
      4) Жаңа құбыр пайдалануға берiлгеннен кейiн және қосылатын Ақсай - Үлкен Шаған құбырларына техникалық қызмет көрсету мен пайдалану.
      Қазiргi уақытта КТО мен КПО мыналарға қол қойды:
      1. Жаңа құбыр құрылысын салуға қатысты шектеулi шартқа;
      2. Жобалауға байланысты қызмет көрсету туралы Шарт (Шектеулi шартқа А қосымшасы ретінде);
      3. Құпиялылық жөнiндегі келiсiм-шарт (Шектеулi шартқа Б қосымшасы ретiнде);
      Шектеулi келiсiм-шарт КТО мен Қарашығанақ Петролеум Оперейтинг арасында Жаңа және қосылатын құбырларды жобалау, құрылысты сатуда және пайдалануда кезiндегi негізгi салалары мен ынтымақтастық принциптерiн анықтайды.
      Жобалауға байланысты қызмет көрсету туралы шарт жобалау кезiнде ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК қызмет көрсетудi орындау тәртiбi мен ақысын, жұмыс көлемiн анықтайды. Қызметті негiзгi екi бағытта - жобалауда және техникалық талаптар мен қажеттi рұқсат алуда көрсетiледi.
      Негізгі мәселелер
      1. Жаңа және қосылатын құбырлардың операторы етiп КТО тағайындау мәселесi. Шектеулi келiсiм-шартқа байланысты, егер тараптар операторлық жөнiндегі келiсiм-шартқа 2000 жылдың 30 маусымына дейiн қол қойса (тараптарға қатысы жоқ объективтiк жағдайларға байланысты, бұл мерзімі кейiнге созылуы мүмкiн), онда ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК Жаңа және қосылатын құбырлардың операторы болып тағайындалады. Осы жерде нақтылау қажет, егер КИО операторлық туралы келiсiм-шарт жөнiнде келiссөз жүргізуге дайын болғанда, сонымен қатар, КИО КТО оператор етіп тағайындауға мүдделi және операторлық туралы шарттар жөнiнде эксклюзивтiк келiссөз өткiзуге дайын екендiгiне кепiлдiк алу керек.
      2. Жаңа құбыр және Атырау-Самара құбырын бiрiгiп пайдалану, инфрақұрылымдарды жаңарту жөнiндегі жобаны бiрiгiп iс жүзiне асыру жолдарын талқылау қажет. Ол үшiн, Жаңа құбырды талапқа сай жетілдiру жоспарын жүзеге асыру және КТО оператор есебiндегі құқықтарын қарастыру қажет.
      3. 1999 жылдың 18 маусымында қабылданған Меморандумға байланысты Самараға жiберiлетiн Қарашығанақ өнiмдерi жөнiндегi келiсiм өзара түсiнiстiкке жету үшiн, Қарашығанақ мердiгерлерiмен ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК және Қазақойл кеңес өткiзу жоспарланған болатын. Атырау-Самара мұнай құбырын кезең-кезеңмен қайта құрудың негiзделген көлемiн анықтау мақсатында, Қарашығанақ өнiмдерiн Үлкен Шаған-Самара участiгінде тасымалдауға қажетті көлемiн және Қарашығанақ мердiгерлерiнiң осы участігінде мұнай құбырын кеңейту жобасын қаржыландыруға мүдделi екендiгiн бiлу керек.
      Қазiргі кезде мынадай жұмыстар атқарылды:
      - Компания Президентiнiң бұйрығымен жұмыс тобы құрылды.
      - Орал қаласында КИО және Батыс филиалының жетекшi мамандарының қатысуымен кеңес өткiзiлдi. Кеңестiң мақсаты - мамандарға жобаны жүзеге асырудағы ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК мiндеттерiн түсiндiру, оларды барлық негізгі құжаттармен таныстыру. Кеңеске қатысушылар Үлкен Шаған, Атырау мұнай айдау станцияларында болды, Үлкен Шаған-Атырау жаңа мұнай құбырының

 

қажеттілігі үшін, қолда бар инфрақұрылымдарды пайдаланудың нақты көлемін

анықтады. Таяу уақытта КИО электрмен, газбен, сумен қамтамасыз ету және

канализация жүйелеріне қосылудың техникалық шарттарын алу үшін, тиісті

түрде ресми сұрау жасайды. ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК бекітілген тәртіп

бойынша техникалық шарттарды береді.

     2.11 Қосымша


     Каспий құбыр консорциумының жобасы

     Жобаның мақсаты

     Теңгіз және Қарашығанақ кен орындарының мұнайларын халықаралық

рынокке тасымалдауды қамтамасыз ету.

     Жобаны жүзеге асыруға қажеттi негiздер.


 
       Жабық Акционерлiк Қоғам Каспий құбыр консорциумын - Р және Жабық Акционерлiк Қоғам Каспий құбыр консорциумын - К құру жөнiндегі шарт, Каспий құбыр консорциумын қайта құру жөнiндегi шарт, ҚР Yкіметiнiң 1999 жылдың 27 мамырындағы N 662 қаулысы.
      Жобаға ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК қатысуы
      ҚР Үкіметi қаулысының негізiнде ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК КҚК-Р және КҚК-К уәкiлеттi өкiлi болып анықталды.
      Жобаның құрылымы
      Қазiргi уақытта КҚК акцияларының Ресейге - 24 пайызы, Қазақстанға - 19 пайызы, Оманға - 7 пайызы жатады. Ал, қалған 50 пайызын американдық Сhеvrоп Рiреlinе Соnsоrtinм Со. (15 пайыз), Моbil Саsрiаn Рiреlinе Сj. (7,5 пайыз), Оrух Саsрiаn Рiреlinе L.L.С. (1,75 пайыз), ресей-американдық LUKArco В.V. (12,5 пайыз), ресей-британдық Rosneft-Shell Caspian Ventures Ltd. (7,5 пайыз), итальяндық Аgiр International (N.А.) N.V. (2 пайыз), британдық ВG Overseas Holbings Ltd. (2 пайыз) және Каzакhstаn Рiреlinе Ventures L.L.С. (1,75 пайыз) өзара бөлiскен.
      Жобаны жүзеге асыру стадиясы
      ҚР Yкiметi КҚК-К құбырының активтерiн (1998 жылдың 18 ақпанындағы жағдай бойынша) ҚТО бергеннен кейiн және КҚК-К "Техникалық қызмет көрсету және пайдалану жөнiндегі келiсiм-шартты" бекіттi, осыған сәйкес ҚТО екi жылдан берi КҚК-К, бұған қоса Теңгiз бас мұнай айдау станциясының активтерiне техникалық және пайдалануға қызмет көрсетiп отыр.
      Активтердi пайдалану жөнiндегі ағымдағы жұмыстардан басқа, "1999 жылға арналған 0-452 шақырымдық "Теңгіз-Грозный" мұнай құбырының сенiмдiлiгін арттыру жөнiндегі ұйымдық-техникалық шаралардың бағдарламасы" дайындалып, 1999 жылдың 7 шiлдесiнде бекiтiлдi. Бағдарламада КҚК мұнай құбырларының сенiмдi, бiрқалыпты жұмыс iстеуiн қамтамасыз ететiн жұмыстардың комплексi (33 iс-шара) қарастырылды. Жұмыстарды қаржыландыруды негiзiнен КҚК-К атқарады, ал мердiгерлер болып, тендер негізiнде таңдап алынған ҚТО және басқа да ұйымдар бола алады.
      Бұл Бағдарламаның негізгi бiр шаралары, мұнай құбырының 204-452 шақырымдары аралығында тазалау және диагностикалық жұмыстар өткiзу болып саналады. Бiрақ, бұл жұмыстарды бастамас бұрын, осы участкідегі мұнай құбырынан мұнайды шығару қажет. ҚТО КҚК-К және АҚ "Транснефть" компанияларымен бiрнеше рет келiссөздер жүргіздi және барлық дайындық жұмыстарын орындады. Құбырдан мұнайды шығару, АҚ "Транснефть" компаниясы Ресей Кеден органдарымен өз мәселелерiн шешкеннен кейiн басталады.
      Қазiргi уақытта ҚР Үкіметiнiң 1999 жылдың 27 мамырындағы N 662 қаулысына сәйкес КҚК Қазақстан Республикасының үлесi ҚТО Жарғы қорына беру жөнiндегі шаралар жүргізуде. ҚТО және ККК-К арасында, КҚК-К құбырлар активтерiне техникалық қызмет көрсету және пайдалану туралы келiсiм-шарт бекiтiлдi.
      Бекiтiлген заңдарға сәйкес, ҚазТрансОйл және Қазақойл арасында 1999 жылдың 1 қарашасында ЖАҚ "КҚК-К" және ЖАҚ "КҚК-Р" Қазақойл компаниясының үлесiн ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК иелену және пайдалану құқығын беру туралы N 530/99//1 келiсiм-шартына қол қойылды. Ал, 1999 жылдың 6 желтоқсанында Қазақойл компаниясынан КҚК Қазақстан Республикасының мүдделерін қорғау құқығына сенімхат алды.
      Жобаны қаржыландыру
      Жоба мұнай өндірушілердің қаржылары есебінен қаржыландырады, яғни жобаға қатысушылар РФ, ҚР, Оман, Шеврон, біріккен кәсіпорын Лукойл/Лукарко, Роснефть, Шелл, Мобил, Бритиш Газ, Аджип, Орикс және Қазақойл/Амоко.
      Жобаның негізгі технико-экономикалық параметрлері
      Жобаның алғашқы күш қуаты жылына 28 млн. тонна, оны кейіннен жылына 67 млн. тоннаға дейін кеңейту көзделген. Күш қуаты жылына 28 млн. тонна болатын, алғашқы құрылыс жобасының құны шамамен 2.2 миллиард АҚШ долларына жуық, жылына 67 млн. тонна болғанда - 4.5 миллиард АҚШ доллары болады.
      Пайдалануға берілетін уақыты - 2001 жылдың 30 маусымы.
 
      2.12. Қосымша
 
      Ақтау портын қайта құру кеңейту және танкерлік (баржылық) тасымалдауды ұйымдастыру.
      Бұл бағыттағы жоба жеке, немесе, Транс Каспий Транспорттық Жүйесінің, Иран арқылы экспортқа шығарудың, Махачкала-Новороссийск бағытында экспортқа шығарудың бір бөлігі болуы мүмкін.
      Жоба Қазақстанда және транзиттiк елдерде қосымша көлiк қуаттарын құру және қолда барын пайдалануды алдын ала болжау.
      Батыс Қазақстанда өндiрiлiп жатқан мұнай Ақтау портына темiр жол және қолданып жүрген құбырлар арқылы жеткiзiледi. Мұнай Ақтау портынан Каспий жағалауындағы басқа елдердiң порттарына жеткізіледi, одан әрi қолданып жүрген және жаңа жүйелер бойынша экспортқа шығарылады.
      Бұл бағыттарды пайдалану, жылына 6-12 млн. тонна мұнай тасымалдауды

 

қамтамасыз етуi мүмкiн.

     Мұнай-Батыс Қазақстан қоспасы. Ресурстары анықталмаған.

     Рыноктар:

     - Қара және Жерорта теңiздерiнiң аймағы, бұл жерлерде мұнайға деген

сұраныс тұрақты және мұнай жеткiзушiлер арасында үлкен бәсекелестiк бар.

Баға деңгейi мұнай құрамындағы қоспалардың сапасымен анықталады және Брент

маркерлiк сортынан төмен болады.

     - Персi шығанағы, ұсыныстар өте көп, мұнай жеткiзушiлер арасында үлкен

бәсекелестiк бар. Баға деңгейi Брент маркерлiк сортынан төмен (Брент -

1,0).

     Қажеттi күрделi қаржылар:

     - 1 сценарий (жылына 6 млн. тонна)

     - Ақтау темiр жол станциясын қайта құру (жылына 4 млн.тонна) - $ 10

млн.

     - Ақтау портын қайта құру - $ 15 млн.

     - Сыйымдылығы 7500 тонна болатын 8 танкердi жалға алу.

     - Күрделi шығындар - $ 25 млн. бұған жылда танкерлердi жалға алу үшiн,

шығатын шығындарды қосу керек.

     - 2 сценарий (жылына 8 млн. тонна)

     - Ақтау темiр жол станциясын қайта құру (жылына 4 млн. тонна) - $ 10

млн.

     - Бұзашыда сорғыш станциясының құрылысын салу - $ 20 млн.

     - Ақтау портын қайта құру - $ 29 млн.

     - Сыйымдылығы 7500 тоннадан болатын 5 танкердi және 20000 тоннадан

болатын 2 баржаны жалға алу.

     - Күрделi шығындардың барлығы - $ 59 млн. бұған жылда танкерлердi

жалға алу үшiн, шығатын шығындарды қосу керек.

     3 сценарий (жылына 12 млн. тонна)

     Ақтау темір жол станциясын қайта құру (жылына 4 млн.тонна) - $ 10 млн.

     - Бұзашыда сорғыш станциясының құрылысын салу - $ 20 млн.

     - Жылына 4 млн. тонна өткізуге арнап Ақтау-Өзен мұнай құбырын қалпына

келтіру - $ 22 млн.

     - Ақтау портын қайта құру және кеңейту - $ 44 млн.

     - Сиымдылығы 7500 тоннадан болатын 4 танкерді және 20 мың тоннадан

болатын 4 баржаны жалға алу.

     Күрделі шығындардың барлығы - $ 96 млн. бұған жылда танкерлерді жалға

алу үшін, шығатын шығындарды қосу керек.

     Қаржыландыру көздері мен шарттары әлі анықталмаған.

     Маршрут бойынша көлік шығындары:

     - Ақтау-Баку-Батуми             - $/bbl 5,98

     - Ақтау-Махачкала-Новороссийск  - $/bbl 5,1

     - Ақтау-Нека-Харг аралы         - $/bbl 4,35

     Қауіп-қатерлер:

     Саяси: транзиттік елдердің тарифтік саясаты, кеме қатынастарын реттеу.

     Экономикалық: басқа елдердің инвестициялық қажеттіліктері, танкерлер

және/немесе баржалар сатып алу.

     Экологиялық: Каспий теңізін ластау.

     Қорытынды:


 
       Бұл жобаны жүзеге асырудың күн талабына сай келуі және осыған байланысты қажетті техникалық жұмыстарды өткізу, ең алдымен осы маршрут бойынша тасылатын мұнайдың нақты көлеміне және тасымалдауға барынша шығатын шығындарға байланысты болады.
 
      2.13. Қосымша
 
      Қазақстан-Түркіменстан-Иран мұнай құбыры
      Бұл маршрут Қазақстан Республикасында жұмыс істеп жатқан мұнай өндiрушілер үшiн, Иранның солтүстiк, орталық аудандарында орналасқан мұнай өңдеу зауыттарына және Азиялық-Тынық мұхит аймағындағы елдердiң рыногына шығудың қысқа жолдарының бiрi болып саналады.
      Жобаның мақсаты:
      Қазақстан Республикасында жұмыс істеп жатқан мұнай өндiрушiлер үшiн, Персі шығанағы арқылы Азиялық-Тынық мұхит аймағындағы сату рыногына шығу ең көп экономикалық пайда табады.
      Жобаны жүзеге асырудың негiздерi:
      ҚР Yкiметiнiң 1999 жылғы 19 сәуiрдегi N 513 қаулысы.
      Жобаға ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК қатысуы:
      ҚР Үкiметiнiң 1999 жылғы 19 сәуiрдегi N 513 қаулысының негiзiнде ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК жоба бойынша, ТотальФина, Аджип және Бритиш Газ компанияларымен келiссөздер жүргiзуде.
      Жобаның құрылымы:
      Алдын-ала жасалған технико-экономикалық негiздерi (ТЭН) бойынша жұмыстарды жүзеге асыру мақсатында консорциум құрылатын болады, оның құрамына территорияларына құбыр салынатын елдер және жобаға қатысушы мұнай компаниялары кiредi. Егер, ҚР Үкiметi құбыр құрылысын салуды оң шешкен жағдайда, онда консорциум жобаны жүзеге асыруда артықшылық құқығына ие болады. Сонымен қатар, құбырдың өткізу мүмкiншіліктерi негізiнен мұнай компанияларының жобаға қосқан үлестерiне сәйкес бөлiнетін болжаланып отыр.
      Жобаны жүзеге асыру стадиясы:
      Қазiргi кезде ТотальФина компаниясы алдын-ала жасалатын технико-экономикалық негіздер (ТЭН) жөнiндегi жұмыстардың кейбiреулерiн орындады. Жобаны жүзеге асыру құрылымы жөнiндегi келiссөздер жүргізiлуде.
      Жобаны жүзеге асыру кезең-кезеңмен болатындығы ұйғарылып отыр:
      - 1 кезең. Алдын-ала жасалған технико-экономикалық негiздерді (ТЭН) iске асыру - 2000 жылдың екiншi жартысы.
      - 2 кезең. ТЭН дайындау.
      - 3 кезең. Жұмыс жобасы, қаржы аспектiлерi, өту құқығы.
      - 4 кезең. Мұнай құбырының құрылысын салу.
      Құбыр арқылы негізiнен Каспий мұнайы тасымалданады деп шамалануда, сондықтан, жобаны жүзеге асыру, Каспий шельфiнде бұрғылау жұмыстарының нәтижелерiмен және кәсiптiк мұнай өндiрудi бастаумен байланысты. Жобаны жүзеге асыру мерзiмi, Каспий теңiзiнiң шельфiндегi бұрғылау жұмыстарының нәтижелерiне байланысты екендiгiн атап өту қажет.
      Жобаны қаржыландыру көздерi:
      Алдын-ала жасалатын ТЭН және жобаның ТЭН дайындауды, сондай-ақ жобаны одан әрi жүзеге асыруды қаржыландыруды Мұнай компаниялары iске асыратындығы топшаланып отыр.
      Жобаның негізгі технико-экономикалық параметрлерi:
      ТотальФина компаниясының алдын-ала берген деректер бойынша, Қазақстан участiгiнiң өткiзу мүмкiншiлiктерi жылына 25 млн. тонна деп болжалануда, Жұмсалатын күрделi қаржылар көлемi 450 ден 600 млн. АҚШ доллары. Түркiмен және Иран участiктерi бойынша деректер жоқ.
      Қазақстан-Түркiменстан-Иран (Персi шығанағы) мұнай құбыр жобасы кезең-кезеңмен жүзеге асырылуы мүмкiн:
      - Бастапқы кезең Ақтау портынан танкерлермен Каспий теңізі арқылы Иран портына жылына 2 млн. - 6 млн. дейін мұнай тасу көзделіп отыр. Қазақстан мен Иран арасындағы үкіметаралық
      - келісімшартқа сәйкес Иран Персі шығанағындағы терминалдарға орналастырады.
      - Болашақта Қазақстанның мұнайын Иранның Солтүстігіндегі мұнай өңдеу зауыттарына жеткізу Түркіменстан арқылы Тегеранға дейін құбыр құрылысының салынуы мүмкін.
      - Болашақта Иранның қолданып жүрген мұнай құбырлары жүйесінің ағу бағытын өзгерту есебінен, (қазіргі уақытта онда мұнайды оңтүстікпен солтүстікке тасиды) Персі шығанағындағы елдердің рыноктарына Каспий мұнайын қосымша көлемде жіберуді қамтамасыз етуге болады.
      Ресурстары - анықталмаған, ОКІОС көлемінде болуы мүмкін.

 

     Рыноктар: Персі шығанағы, ұсыныстар өте көп, мұнай жеткізушілер

арасында үлкен бәсекелестік бар. Баға деңгейі Брент маркерлік сортынан

төмен және Брент - 1,0 құрайды.

     Қауіп-қатерлер:

     Саяси: АҚШ санкциясы

     Экономикалық: Толық көлемдегі ТЭН жоқтығы, шығатын шығындар құрылымы

берілмеген, Иран мұнайының бәсекелестігі, Иранның баға саясатына

бағыныштығы.

     Экологиялық: тау рельефтері, трассалары анықталмаған.


     2.14. Қосымша


     Батыс Қазақстан-Қытай мұнай құбырының құрылысын салу жобасы.

     Жобаның мақсаты:


 
       Батыс Қазақстаннан Батыс Қытайға мұнай құбырының құрылысын салу Қазақстан Республикасының экспорттық потенциалын өсіруге мүмкіндік жасайды. Бұл маршрут кейбiр жағдайларда Қазақстанның ішкi рыногiнде энергетикалық тәуелсiздiктi қамтамасыз ете алады, өйткенi, мұнай құбыры республикамыздың мұнай өндiрушi батыс аймағын, Шымкент және Павлодар қалаларында орналасқан ірi мұнай өңдеу зауыттарымен байланыстырады.
      Жобаны жүзеге асырудың негіздерi:
      Қазақстан Республикасының Энергетика, индустрия және сауда, Табиғи ресурстар және қоршаған ортаны қорғау министрлiктерi мен Қытай Халық Республикасының Ұлттық Мұнайгаз Корпорациясы (ҚҰМК) арасында 1997 жылдың 24 қыркүйегінде Бас Келiсiмшартқа қол қойылды.
      Жобаға ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК қатысуы:
      Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң (98 ж. 22.04.N 73-0-0) өкiмiне сәйкес, ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК Қытай Ұлттық Корпорациясымен мұнай-газды барлау және ТЭН әзiрлеу байланысты, "Батыс Қазақстан-Қытай мұнай құбыры құрылысының технико-экономикалық негіздерiн (ТЭН) бiрiгіп әзiрлеу жөнiндегі келiсiмшартты" 1998 жылдың 13 маусымында дайындап бекiттi.
      ТЭН дайындауды "Каспиймұнайгаз" институтының (Атырау қаласы), Мұнай жобалау және жоспарлау орталық институтының (ҚҰМК Пекин қаласы) және ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТҚ мамандары бiрiгіп жасауда.
      Жобаны жүзеге асырудың стадиясы:
      1999 жылдың қыркүйегiнiң соңында ТЭН жөнiндегі есеп Үйлестiру комитетiне тапсырылған болатын.
      1999 жылдың 21-22 қарашада Алматы қаласында өткен Үйлестiру

 

комитетiнiң үшiншi мәжiлiсiнде ТЭН нәтижелерi талқыланды.

     ТЭН тиiстi толықтырулар мен өзгерiстер енгiзiлгеннен кейiн, 2000

жылдың қаңтар айында Қазақстан Республикасы мен Қытай Халық Республикасының

Үкiметтерiне жобаны жүзеге асыру жөнiнде соңғы шешiм қабылдау үшiн

тапсырылды.

     Жобаны қаржыландыру:

     Қол қойылған Бас келiсiмшартқа сәйкес, мұнай құбыры құрылысының

жобасын, сондай-ақ ТЭН дайындауды қаржыландыру ҚҰМК қаржысы есебiнен

жүзеге асырылады.

     Жобаның негізгі технико-экономикалық параметрлерi:

     - Мұнай құбырының алғашқы кезде өткiзу мүмкiншiлiктерi - жылына 20

млн. тонна

     - Атырау-Жаңажол-Арал-Құмкөл-Барсеңгiр-Алашанькоу маршруты (трассаның

солтүстiк нұсқасы).

     - Жалпы бөлiнетiн қаржы көлемi - 2157,8 млн. АҚШ доллары.

     - Қазақстан территориясы бойынша мұнай құбырының қашықтығы - 2797

шақырым, ҚХР бойынша - 480 шақырым.

     - Алдын ала болжам бойынша қоспаның құрамы - Жаңажол, Өзен, Құмкөл,

Каспий шельфi кен орындарының мұнайлары.

     - ҚР территориясы бойынша тариф - баррельге 3,3 АҚШ доллары

(жеңiлдетiлген салық салған жағдайда), баррельге 3,98 АҚШ доллары (салық

салу жоқ болған жағдайда).

     - Iшкi тиiмдiлiк (салық салғанға дейiн) - 12 пайыз.

     - Бөлiнген күрделi қаржыларды қайтару мерзiмi - 9-8 жыл.

     - Күрделi қаржыдан түсетiн пайда - 8,5 пайыз.

     Жүзеге асыру графигі:

     Жаңажол-Алашанькоу участігінің құрылысын бастау мерзімі 2001 жылдың

маусымы, аяқталуы - 2005 жылдың маусымы.

     Атырау-Жаңажол участігінің құрылысын бастау мерзімі - 2003 жылдың

маусымы, аяқталуы - 2004 жылдың маусымы және барлық желіні пайдалануға

беру.

     Бөлінетін күрделі қаржылардың жыл сайынғы бөлінуінің қосындысы:

     - 2001 жылы - 364,8 мың АҚШ доллары

     - 2002 жылы - 729, 6 мың АҚШ доллары

     - 2003 жылы - 863,2 мың АҚШ доллары    

     - 2004 жылы - 200,4 мың АҚШ доллары    


 
       Ресурстары: Шикі хат көзі болып Қазақстан Республикасындағы ҚҰМК мұнай ресурстары (Ақтөбе және Өзен кен орындары) және Қазақстанның жаңа кен орындарынан алынған қосымша ресурстар жатады.
      Рыноктар: Қазақстан Республикасының территориясына жақын орналасқан Қытай аймақтарындағы мұнайға деген сұраныстар жергілікті ресурстар есебінен қанағаттандырылады. Қазақстан мұнайын тұтынушылар қытайдың оңтүстік-батыс және оңтүстік-орталықта орналасқан МӨЗ (мұнай өңдеу зауыттары) болуы мүмкін, бұл Қытай территориясы бойынша маршруттың тым қашықтығымен негізделген.
      Экспортқа (Алашанькоуға) шығаратын қазақстандық мұнайдың баға деңгейі Брент маркерінен төмен болады және Брент - 1,02 құрайды.
      Қауіп-қатерлер:
      Саяси: Қазақстан үшін балама рыногінің жоқтығы, Қытайдағы экономикалық реформалар саясаты.
      Экономикалық: инвестициялық талаптардың жоғарылығы, транспорттық шығындардың жоғарылығы, Қытайдың ішкі мұнай бағасын мемлекеттік реттеу.
      Экологиялық: Экологиялық қауіп-қатер күткен деңгей шеңберінде - әдетінше.
      Қорытынды: Жобаны жүзеге асыру және оны қаржыландыру қажетті мұнай ресурстарының қолда барымен және екі мемлекет басшыларының саяси шешімдерімен байланысты.
 
      2.15. Қосымша
 
      Транс Каспий мұнай-газ құбырының құрылысын салу және оған қосылатын транспорттық жүйелердiң (ТКТЖ) жобасы
      Жобаның мақсаты:
      Қазақстан Республикасының Каспий аймағында игерiлiп және өндiрiлген табиғи газ-мұнайды халықаралық рыноктерге шығаруды жүзеге асыру үшiн, ішкi және экспорттық тасымалдау жүйелерiн кеңейту.
      Жобаны жүзеге асырудың негiздерi
      1998 жылдың наурызында Қазақстан Республикасының Үкiметi мен Амоко, Мобил, Шелл және Шеврон компаниялары арасында қол қойылған "Қазақстан Республикасының мұнай мен газды тасымалдау жөнiндегі Стратегиялық жоспарының және iс-қимыл жасау жоспарын дайындау туралы хаттама"
      1998 жылдың шiлде айында жоғарыда аталған компаниялардың ҚР Үкiметiне тапсырған "Қазақстан Республикасының мұнай мен газды тасымалдау жөнiндегi Стратегиялық жоспары"
      1998 жылдың 9 желтоқсанында Қазақстан Республикасының Үкiметi мен Мобил, Шелл, Шеврон және Қазақойл ҰМ компаниялары арасында қол қойылған "Транс Каспий мұнай-газ құбырларының және оған қосылатын транспорттық жүйелердiң технико-экономикалық негiздерiн дайындауға берiлген айрықша тапсырма"
      Жобаға ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК қатысуы
      ҚР Үкiметiнiң 1999 жылдың 29 сәуiрiндегі N 513 қаулысына сәйкес, ЖАҚ "ҚазТрансОйл" ҰМТК "Айрықша тапсырманың" шарттарына байланысты ТЭН дайындауды жүзеге асыру тапсырылды.
      Жобаны жүзеге асыру стадиясы
      ТЭН дайындау екi кезеңнен тұрады, бiрiншi - объектiлердi жоспарлау және бизнес-жоспар, екіншi - техникалық нобайларды дайындау. Барлық дайындық жұмыстарды 21 ай iшiнде бiтiру керек. 1999 жылдың қарашасында Үйлестiру комитетiнiң мүшелерiне дайындаған ТЭН қарауға тапсырылды ТЭН бойынша анықтаған ескертулердi компанияларға тапсырылды.
      2000 жылдың 3 наурызында Yйлестiру комитетiнде ТЭН тағы да қаралды және оны ҚР Үкiметiнiң қарауына жiбердi.
      ТЭН дайындағандар техникалық нобайларды дайындау жұмысын бастау ерте деп санайды. Бұл жобаны жүзеге асыру Каспий теңiзiнiң шельфiнде ОКIОС компаниясы жүргiзiп жатқан бұрғылау барлау жұмыстарының нәтижелерiне байланысты.
      Жобаны қаржыландыру көздерi
      Қол қойылған "Айрықша тапсырманың" шарттарына байланысты, Технико-экономикалық негiздердi (ТЭН) дайындау, және Транс Каспий мұнай-газ құбырының және оған қосылатын транспорттық жүйелердiң құрылысын салуды қаржыландыратын Мобил, Шелл және Шеврон компаниялары болады (шамамен $20 млн. көлемiнде).

 

     ТЭН нәтижелерi бойынша, Транс Каспий мұнай-газ құбырын салуға

жұмсалатын күрделi шығындар, оған қатысушы елдердiң салық тәртiптерiне және

берiлетiн жеңiлдiктер мен салықтан босатуға байланысты, 3,9 миллиардтан 5

миллиардқа дейiн АҚШ доллары болып бағалануда.

     Жобаның негізгі технико-экономикалық параметрлерi

     Батыс Қазақстан-Жейхан мұнай құбырының кейбiр көрсеткiштерi:

     Қашықтығы: Қазақстанда - 659, Әзiрбайжанда - 491, Грузияда - 218,

Турцияда - 957 шақырым.


    Транс Каспий жүйесі. Сегмент бойынша шығатын шығындар. (1999 US$)

_________________________________________________________________________

                                  !Қазақстан-Баку !Баку-Жейхан ! Барлығы

_________________________________________________________________________

Капитал                               $ 1.192       $ 2.421      $ 3.613

_________________________________________________________________________

Импортқа салынатын баж                   62            44           106

_________________________________________________________________________

  Қосымша құнға салынатын салық

(ҚҚСС)                                  362           831          1.193

_________________________________________________________________________

Барлығы                               $ 1.616       $ 3.295      $ 4.912

_________________________________________________________________________


    Транс Каспий жүйесі. Сегмент бойынша шығатын шығындар. (1999 US$)

_________________________________________________________________________

                                 !ҚР   !Әзірбай. ! Грузия !Турция!Барлығы

_________________________________________________________________________

Капитал                          $ 999  $ 859     $ 337   $1.398 $ 3.613

_________________________________________________________________________

Импортқа салынатын баж             56   26.44       17        7     106

_________________________________________________________________________

  Қосымша құнға салынатын салық

(ҚҚСС)                            291    361       179      362     1193

_________________________________________________________________________

Барлығы                          $ 1.346 $ 1.246   $ 553  $ 1.767  $ 4.912

_________________________________________________________________________



 
       Экономикалық зерттеулердiң нәтижелерi бойынша, жоба басқа да

 

экспорттық шығатын желiлермен (мысалы, КТК) бәсекелесе алады, егер

төмендегi шарттар орындалатын болса:

     - Еңбек ақының барынша мөлшерi 12 пайыз;

     - Территорияларын құбыр өтетiн елдер жобаға жеңілдiк жасап, салық 

салуды бiршама төмендетсе;

     - Қосымша құнға салынатын салықтан босатса;

     - Салынатын жалпы салықтарды төмендетсе, атап айтқанда:

     - Импортқа салынатын салықтың және жүктердi өңдеуге салынатын

транспорттық бажының күшiн жойса;

     - Товарларға салынатын қосымша құн, қызмет көрсетуге және өндiрiстiк

шығындар салықтарының күшiн жойса;

     - Меншiк және жол салықтарының күшiн жойса;

     - Пайда мен дивидендтер салығының күшiн жойса;

     - Табыс салығынан уақытша босатса (2015 ж. немесе 2020 ж дейiн).

     Транзиттiк елдер жобаға құқықтық базаны қамтамасыз ететiн,     

келiсiмшарттармен байланысты болады:

     - Бұл келiсiмшарт, құбыр өтетiн елдердiң iшкi заңдарынан жобаны

айқындаған шеңберде шығаруға мүмкiндiк берер едi;

     - Сонымен қатар, нақты жоба үшiн, жаңа заң базасын құруды қажет етеді;


 
       - Барлық қатысушылардың коммерциялық мүдделерi ортақ болғандықтан, заң базасы жасалатын операциялардың унитарлығын қамтамасыз етуi керек;
      - Барлық инвесторлар қосымша пайыз қоспай-ақ үлестерiн қосуды қамтамасыз етедi. Қатысушылардың жүйенi игерудегі үлестерi, олардың қосқан күрделi қаржыларына пропорционалды бөлiнедi.
      Ресурстар: Қазақстанның, Түркiменстанның және Әзiрбайжанның мұнайлары. Қазақстандық участiктi толтыру, ресурстарымен қамтамасыз етiлмеген және оған кепiлдiк бере алмайды.
      Рыноктар: Қара және Жерорта теңiздерiнiң аймағы, бұл жерлерде мұнайға деген сұраныс тұрақты және мұнай жеткiзушiлер арасында үлкен бәсекелестiк бар.
      Баға деңгейi Брент маркерлiк сортынан төмен және Брент - 1,0 құрайды.
      Жобаның бәсекелестiгi жөнiнде.
      ТКТЖ жобасының басқа да экспорттық мұнай құбырларының құрылысын салу жоспарына бәсекелесе бола алатын үлкен күдiк туғызады.
      - Жобаның жалпы құны 4.912 млрд. АҚШ доллары болып бағалануда. Бұның ішіне, инжиниринг пен концепция дайындауға ($ 21,5) менеджмент жөніндегі жобаға ($ 216,3) және өту құқығын алуға байланысты (бағасы анықталмаған) шығатын кірмеген. Бұл және басқа да қосымша шығатын шығындар жоба құнын біршама өсіреді.
      - Барлық маршрут бойынша, Жейханға дейiн мұнай айдаудың есептелiнген тарифi 4,17 ден 5,15 дейiнгі $/барл. (1999 ж. долл. бойынша) болады. Жобаға салық жеңiлдiктерiн берген уақытта, тариф 3,36-4,26 $/барл. төмендеуi мүмкiн.
      - Жобаның бәсекелестiгі, территорияларынан құбыр өтетiн мемлекеттердiң салық жеңiлдiктерiн берумен байланысты. Бұл салық жеңiлдiктерi көп болғандықтан, тиiстi транзиттiк елдерде құбыр салуға деген белсендiлiктiң төмендеуi мүмкiн.
      - Жобаның бәсекелестігі, қаржыландырудың несие немесе үлес пайыздарының мөлшерiне байланысты. Жобаның бәсекелестiгін қамтамасыз етудiң негізгi бiр шарты, қаржыландыруға бөлiнген барлық ақшаға бөлiнетiн ставканы 12 пайыз мөлшерiнен асырмау керек.
      Жобаның құрылымы жөнiнде.
      Транзиттiк елдер жобаға құқықтық базаны қамтамасыз ететiн, келiсiмшарттармен байланысты болулары керек. Бұл келiсiмшарт, құбыр өтетін елдерiң iшкi заңдарынан жобаны айқындаған шеңберде шығаруға мүмкiндiк берер едi.
      Барлық қатысушылардың коммерциялық мүдделерi ортақ болғандықтан, заң базасы жасалатын операциялардың унитарлығын қамтамасыз етуi керек.
      Жобаның оңтайлы корпоративтiк құрылымы болып "бiрыңғай компания" саналады, ол жобаға қосқан үлестерiне сәйкес Мемлекеттiк акционерлер мен демеушiлердiң бiрiгіп басқаруында болады.
      Бұл ұсынысты жүзеге асыруға болады, бiрақ ол бiршама уақыт пен жұмыс iстеудi талап етедi (мысалы, КТК сияқты). Сондай-ақ, салық жеңiлдіктерiн беретiн мемлекеттер үшiн, заңдарға өзгерiстер енгізудiң және зонтикалық келiсiмшарттың пайдалы екендiгін дәлелдеумен тығыз байланысты болады.
      Қауiп-қатерлер:
      Саяси: Саяси қауiп-қатердiң негiзде Каспий теңiзінің статусы жөнiндегі проблемалар жатады. ТКТЖ жобасын жүзеге асыру, Каспий теңiзiнiң статусы жөнiндегі мәселелер оң шешiмiн тапқаннан кейiн ғана орындалуы мүмкiн.
      Экономикалық: жоба құнының жоғарылығы, транспорттық шығындардың көптiгі, жеңiлдiктердiң берiлмеуi.
      Экологиялық: Каспий және сейсмикалық аймақтармен тасымалдау.
      Қорытынды: Жобаны жүзеге асыру және қаржыландыру Каспий теңiзiнiң қазақстандық бөлiгiндегі шельфтердегі мұнай ресурстарын және бөлiнген күрделi қаржылар мен тарифтердiң бәсекелестiгiне байланысты болады.
 
      3, 4-Қосымшалардың қазақша аудармасы жоқ.
 
      Приложение 3
 
                Реконструкция системы телекоммуникаций.
 
      Программа реконструкции телекоммуникаций и создания единой информационной системы управления (ЕИСУ) в ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" включает в себя следующие направления развития:
      - Система диспетчерского контроля и управления технологическими процессами транспортировки нефти (SCADA)
      - Внедрение интегрированной автоматизированной системы управления производственно-экономической деятельности Общества (ERP)
      - Реконструкция системы телекоммуникаций в Компании
      Реализация системы диспетчерского контроля и управления технологическими процессами транспортировки нефти (SCADA) вызвана необходимостью замены морально и физически устаревшего оборудования, установленного в 70-80 годах, обеспечения высоконадежной технологии транспортировки нефти. В рамках этой программы предусматривается реконструкция систем автоматики насосных станций, резервуарных парков и пунктов подогрева; реконструкция систем телемеханики и автоматики на линейной части магистральных трубопроводов; создание на высоком техническом уровне диспетчерских пунктов управления на НПС, РНУ, филиалах и в центральном офисе Компании; замена коммерческих узлов учета нефти; реконструкция и установка систем обнаружения утечек нефти на магистральных нефтепроводах, систем регулирования давления.
      Разработка и внедрение системы ERP необходима для создания централизованной системы управления всеми производственными, экономическими и финансовыми процессами в Обществе; обеспечения самоокупаемости и самофинансирования при минимизации затрат на транспортировку нефти и получения максимальной прибыли. Внедрение корпоративной интегрированной системы ERP вызвано тем, что имеющиеся в подразделениях Общества задачи представляют собой АРМы (автоматизированные рабочие места), которые решают проблемы автоматизации функциональных обязанностей отдельных работников. Отсутствие связей между этими задачами, не обеспечение целостности баз данных, различные системы классификации и кодирования справочной информации не позволяют создать программные продукты для управления, контроля и комплексного анализа работы Общества по всем уровням вертикального и горизонтального управления.
      Для обеспечения внедрения систем SCADA и ERP необходима полная реконструкция телекоммуникаций в Компании, которые на сегодняшний день устарели и не обеспечивают необходимой надежности. Производственно- технологическая система связи должна выполнять задачи телефонной связи и передачи данных с любой точкой нефтепроводов и производственных объектов на территории Республики Казахстан. В состав системы производственно- технологической связи Компании будут входить следующие основные компоненты: земные станции спутниковой связи, цифровые автоматические телефонные станции, средства радио связи, радио релейные линии.
      В Компании необходимо создание единого информационного пространства, в котором пользователи различных средств связи могут беспрепятственно обмениваться данными. Внедрение автоматизированной системы управления электронным документооборотом в рамках системы IRP и информационными потоками решит задачу создания информационно-телекоммуникационной среды самого разнообразного назначения. Она позволит передать партнеру, находящемуся в любом регионе электронное письмо, факс, телекс, телеграмму с ПЭВМ по любому каналу связи (телефонному, цифровому, телеграфному, телексному) на любое оборудование, имеющееся у принимаемой стороны и наоборот; иметь доступ к информации, хранимой в информационных центрах телекоммуникационных сетей Компании.
      Состояние оборудования средств связи на 2000 г.
      В состав компании ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" входят три предприятия связи, обеспечивающие обслуживание аппаратуры средств связи Компании.
      В настоящее время в эксплуатации в этих предприятиях находятся устаревшие, аналоговые средства связи, эксплуатация которых затруднительным по ряду причин: отсутствие запасных частей аппаратуры, варварское разграбление кабелей, древние декадно-шаговые АТС и многое другое.
      В связи с этим, компанией ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" в 1997г. было принято решение кардинально модернизировать систему производственно-технологической связи, основываясь на современном оборудовании. При этом учитывалось, что система производственно-

 

технологической связи ЗАО "НКТН "КазТрансОйл" должна выполнять задачи

телефонной связи и передачи данных с любой точкой нефтепроводов и

производственных объектов на территории Республики Казахстан.

     Состав ПТСВ

     В состав системы производственно-технологической связи компании ЗАО

"НКТН "КазТрансОйл" входят следующие основные компоненты:

     1) земные станции спутниковой связи (ЗС);

     2) цифровые автоматические телефонные станции (УПАТС);

     3) средства радио связи;

     4) радио релейные линии (РРЛ);

     Программа краткосрочной реализации.

     По Западному филиалу.

     По состоянию на январь 2000г. принято рабочей комиссией в

эксплуатацию следующее оборудование средств связи:

     - земные станции спутниковой связи (далее - ЗС) - 23 шт;

     - оборудования цифровых автоматических телефонных станций типа 20-20

       фирмы Harris (далее - АТС) на 1461 номеров - 16 шт;

     - оборудования базовых станций подвижной радио связи (далее - БС) -  

       23 шт;

     - оборудования радио релейных линий (далее - РРЛ) - 2 шт;

     - оборудования малоканальных радио релейных линий (МРРЛ) - 8 шт.

     По Восточному филиалу

     В 2000 г. планируется рабочей комиссией принять в эксплуатацию

следующее оборудование средств связи:

     - земные станции спутниковой связи (далее ЗС) - 19 шт;

     - оборудования цифровых автоматических телефонных станций типа 20-20 

       фирмы Harris (далее АТС) на 1376 номеров - 19 шт;

     - оборудования базовых станций подвижной радио связи (далее БС) -    

       19 шт;

     - оборудования радио релейных линий (далее РРЛ) - 2 шт;

     - Проект модернизации существующей сети производственно-

технологической связи.  


 
       Сдача в эксплуатацию части системы производственно-технологической связи не решит полностью задач, стоящих перед компанией.
      В настоящее время планируется создание интегрированной

 

телекоммуникационной инфраструктуры, базирующейся на современных

технологиях и международных стандартах.

     Цель проекта - обеспечить:

     - Кардинальную модернизацию систем производственно-технологического

управления нефтепроводами;

     - Охватить любую точку производственных площадей современными

средствами связи;

     - На качественно новом уровне все компоненты производственно-

технологической связи;

     - Административное управление ЗАО "НКТН "КазТрансОйл"

     Решение

     Создание трех-уровневой интегрированной телекоммуникационной сети

базирующейся на:

     - волоконно-оптических, спутниковых, кабельных и беспроводных каналах

связи,

     - структурированных ЛВС

     - технологиях SDН, АТМ, FR, IP

и позволяющей предоставлять широкий спектр услуг по передаче различного

вида информации, необходимой для административного управления и

управления производственным процессом.

     Основные задачи проекта

     - Создание интегрированной телекоммуникационной сети компании

базирующейся на современных цифровых технологиях и протоколах

     - Реконструкция базовой сети каналов связи;

     - Создание ЛВС современной инфраструктуры;

     - Модернизация систем технологического обеспечения;

     - Модернизация корпоративной телефонной сети;

     - Организация защиты информации;

     - Обеспечение радиосвязью технологических служб компании;

     - Создание центра управления корпоративной сетью;

     - Создание интегрированной сети.



                                                    Приложение 4



 
 
                    Кадровая политика.
 
      Приоритетами кадровой политики КазТрансОйЛ являются:
      1. Совершенствование в соответствии с международными стандартами системы сертификации рабочих компаний. Развитие материальной и методической базы Учебного Центра профессионального обучения в г.Актау. Создание нового Учебного Центра повышения квалификации менеджмента и специалистов Компании.
      2. Ввиду актуальности проблемы занятости и с целью поддержания социальной защищенности в регионах, где компания в значительной мере определяет рынок труда, планируется развитие дочерних предприятий Компании и расширение системы подрядных работ.
      3. Внедрение системы формирования кадрового резерва.
      Компания регулярно проводит мероприятия по переподготовке персонала и повышения квалификации. Это является основой для создания отечественной базы специалистов трубопроводного транспорта.
      С 1999 года Компания начинает проводить плановые мероприятия по аттестации всего управленческого персонала филиалов и центрального аппарата Компании.
      Для решения вопросов дальнейшего повышения профессионализма сотрудников Компании предусмотрено провести и внедрить следующие мероприятия и программы.
      1. Создание базы данных по всем существующим курсам обучения в области нефтепроводного транспорта, бухгалтерского учета, менеджмента;
      2. Программа обмена опытом с аналогичными иностранными компаниями;
      3. Внедрение программы "Карьерный план";
      4. Создание учебного центра.
      Цель - удовлетворение потребностей Компании в квалифицированных кадрах посредством повышения квалификации и переподготовки кадров.
      В рамках создания Информационно-ресурсного Центра планируется:
      1. Формирование библиотечного коллектора на основе периодической печати, учебной литературы, материалов конференций, семинаров;
      2. Создание информационных дайджестов на основе текущей информации по тематике деятельности Компании;
      3. Создание компьютерного класса на 10 посадочных мест;
      4. Создание компьютерной тематической библиотеки;
      Цель - обеспечение более полной информированности сотрудников

 

Компании по вопросам отраслевой деятельности; создание материальной и

технической базы для возможностей самообразование, организации внутренних

семинаров.

     В целях обеспечения оптимального использования персонала Компании на

своих рабочих местах с использованием их личной мотивации, планируется:

     1. Разработка методик по изучению.

     2. Создание программ по изучению мотивации в соответствии с

требованием руководства.

     3. Аттестация персонала.

     В целях создания оптимальной модели размещения кадровых ресурсов

планируется:

     1. Разработка программы по кадровому планированию Компании,

     2. Внедрение системы кадрового планирования в практику работы

Компании.

     В рассматриваемый период КазТрансОйл не планирует значительного

снижения численного состава своих подразделений.

     В долгосрочной перспективе планируется достижение уровня заработной

платы для работников трубопроводного транспорта до 90% от уровня

заработной платы работников нефтедобывающей промышленности.



Мамандар:

     Багарова Ж.А.

     Қасымбеков Б.А.