О Республиканской программе "Качество" на 2001-2005 годы

Постановление Правительства Республики Казахстан от 2 мая 2001 года N 590. Утратило силу - постановлением Правительства РК от 20 мая 2003 г. N 462

В соответствии с постановлением Правительства Республики Казахстан от 7 марта 2000 года N 367 P000367_ "О Плане мероприятий по реализации Программы действий Правительства Республики Казахстан на 2000-2002 годы" Правительство Республики Казахстан постановляет:
1. Утвердить прилагаемую Республиканскую программу "Качество" на 2001-2005 годы.
2. (Пункт 2 утратил силу - постановлением Правительства РК от 24 апреля 2002 г. N 470 P020470_ )
3. Настоящее постановление вступает в силу со дня подписания и подлежит опубликованию.

Премьер-Министр
Республики Казахстан

Утверждена
постановлением Правительства
Республики Казахстан
от 2 мая 2001 года N 590

Республиканская программа "Качество"
на 2001-2005 годы

1. Паспорт
_________________________________________________________________________
Наименование программы: !Республиканская программа "Качество"
-------------------------------------------------------------------------
Краткое содержание Программа "Качество" определяет основные
направления деятельности государственных и
местных исполнительных органов и иных
организаций и предприятий в области повышения
качества и конкурентоспособности
отечественных товаров и услуг, а также
повышение конкурентоспособности отечественной
продукции.

Основными целями и задачами являются:
совершенствование правового обеспечения
государственного управления в области
качества продукции и услуг;
совершенствование форм и методов
управления;
внедрение достижений научно-технического
прогресса, направленных на повышение
конкурентоспособности отечественной
продукции;
нормативное правовое и информационное
обеспечение в области конкурентоспособности и
качества продукции, работ и услуг;
переход от сертификации товаров, работ и
услуг к сертификации систем качества;
подготовка кадров в области стандартизации,
метрологии и сертификации;
организация мероприятий и пропаганда в
области повышения качества.
---------------------------------------------------------------------------
Срок реализации: 2001-2005 годы
__________________________________________________________________________

2. Введение

Республиканская программа "Качество" разработана в соответствии с постановлением Правительства Республики Казахстан от 7 марта 2000 года N 367 P000367_ "О Плане мероприятий по реализации Программы действий Правительства Республики Казахстан на 2000-2002 годы".
Программа направлена на выполнение Указа Президента Республики Казахстан U983928_ "О защите прав граждан и юридических лиц на свободу предпринимательской деятельности" от 27 апреля 1998 года N 3928, устанавливающего необходимость сокращения перечня сертифицируемых товаров и перехода к сертификации систем качества.

3. Анализ современного состояния проблемы

Казахстанские предприятия имеют общие и специфические проблемы развития. В частности, они носят макроэкономический, региональный, отраслевой, финансово-экономический характер и обусловлены снижением уровня потребления отечественной продукции на внутреннем и внешнем рынке. Продолжают ухудшаться технический уровень и структура производственного аппарата, растет изношенность основных фондов, увеличиваются издержки производства.
В стране накопилось множество проблем, в числе которых можно назвать:
низкий платежеспособный спрос на импорт;
отток квалифицированных кадров;
высокая степень риска производственного сектора;
несбалансированность структуры промышленного производства с преобладанием в ней добывающих отраслей по сравнению с обрабатывающими;
низкий уровень качества продукции и крайне редкое обновление ее номенклатуры.

4. Цель и задачи программы

Основной целью программы является улучшение качества товаров, работ и услуг и внедрение систем качества на предприятиях Республики Казахстан.
Основными задачами Республиканской программы "Качество" являются:
создание условий для проектирования и производства качественных и конкурентоспособных на внутреннем и внешнем рынках товаров, работ и услуг, соответствующих требованиям стандартов предполагаемых рынков сбыта и удовлетворяющих требованиям потребителей;
содействие повышению экспортного потенциала отечественных товаропроизводителей путем устранения технических барьеров в торговле с зарубежными странами и решение на этой основе проблемы интеграции Республики Казахстан в мировую экономику;
создание правовых, экономических, организационных и социальных условий, способствующих повышению качества и конкурентоспособности товаров, работ и услуг, обеспечивающих ускорение процесса эффективного реформирования экономики в государстве;
совершенствование нормативной правовой базы в области качества.
Программа основывается на принципах оптимального сочетания государственного регулирования и экономических интересов товаропроизводителей в выпуске качественной продукции (услуг).

5. Основные направления и механизм
реализации программы

Государственное управление в области качества в республике должно осуществляться на основе рационального сочетания нормативных правовых, экономических и организационно-распорядительных методов, что особенно важно для социально-экономического состояния страны.
Правовая форма государственного управления в области качества в республике осуществляется посредством установления норм законодательства республики в этой области и контроля за их выполнением.
Экономические формы государственного управления в области качества должны осуществляться посредством стимулирования деятельности субъектов хозяйствования по улучшению качества выпускаемой продукции и предоставляемых услуг, повышению экономической ответственности производителей и продавцов за выпуск и реализацию некачественной продукции.
Организационно-распорядительные формы должны обеспечивать участие государственных органов управления в соответствие с их полномочиями в проведении работ по повышению качества и конкурентоспособности продукции, повышение информированности населения в области качества и потребительских свойств товаров, работ и услуг.
Строгое выполнение норм законодательства производителями и поставщиками товаров, работ и услуг в области качества контролируется органами государственного надзора в соответствии с их полномочиями.
Немалую роль в решении проблемы качества играют и потребители, так как при внешней открытости внутреннего рынка уровень их запросов, по существу, сравнялся с уровнем требований к товарам и услугам на рынках экономически развитых стран мира. Рыночные требования, возможности свободного выбора товаров и услуг, жесткая конкуренция, в которой участвуют не только отечественные, но и зарубежные компании, - воздействуют на производителей, вынуждая их направлять первоочередные усилия на качество. Предприятия, осознавшие, что качество - это единственный путь выживания в условиях рыночной конкуренции, создают свои системы качества и уже начинают получать отдачу от вкладываемых в качество усилий и средств.
Эффективными инструментами в решении проблемы качества товаров, работ и услуг в руках государства являются стандартизация, метрология и сертификация.
Заслуживает серьезного внимания процесс внедрения и сертификации систем качества по международным стандартам Международной организации по стандартизации серии 9000 (далее - ИСО серии 9000).
Мировой опыт применения закрепленных в этих стандартах методов организации работ по повышению качества товаров, работ и услуг подтвердил их эффективность.
Около 300 тысяч фирм и компаний в различных странах мира зарегистрировали соответствие своих систем качества требованиям этих международных стандартов. Процесс обращения к ИСО серии 9000 развивается тем активнее, чем более значимым становится в конкурентной борьбе фактор качества. Наши предприятия, вышедшие на внешний рынок уже ощутили необходимость иметь международно-признанную систему качества.
С 1997 года в экономически развитых странах все большее распространение получают системы управления охраной окружающей среды на основе международных стандартов Международной организации по стандартизации серии 14000 (далее - ИСО серии 14000).
Среди ожидаемых преимуществ от внедрения этих стандартов - создание международного согласованного метода оценки защиты окружающей среды, контроль за информацией с целью обеспечения ее надежности, точности и достоверности, предоставление информации о повторной переработке и использовании продукции и ее происхождении, а также информации, которая поможет устранить возникающие торговые барьеры.
Обязательным условием достижения успехов в решении проблемы конкурентоспособности и качества продукции является повышение технического уровня разработок, применение новых материалов, передовых технологий, улучшение дизайна упаковки продукции.
Для этого производители и продавцы товаров, работ и услуг должны быть обеспечены актуальной информацией о действующих в передовых странах мира требованиях к товарам, работам и услугам. При этом передача информации пользователям должна осуществляться с использованием современных информационных технологий.
Повышение качества продукции и эффективности производства во многом обуславливается внедрением прогрессивных форм и методов управления при разработке и производстве продукции.
Требуется внедрение новейших технологий, совершенствование методов испытаний и контроля качества товаров и услуг.
Обязательным условием успеха в решении проблемы качества является наличие высококвалифицированных кадров, способных использовать в практической работе современные методы управления качеством продукции.
Успешная реализация политики в области качества товаров и услуг требует соответствующего организационного обеспечения, включая проведение научно-технических мероприятий, пропаганды вопросов качества с привлечением средств массовой информации.

6. Необходимые ресурсы и источники их финансирования

Для реализации цели и задач программы "Качество" необходимы капитальные вложения и материально-технические затраты.
Источниками финансирования программы предусмотрены средства хозяйствующих субъектов, гранты, а также иные, не противоречащие законодательству, источники.

7. Ожидаемый результат от реализации программы

Реализация мероприятий программы "Качество" обеспечит повышение конкурентоспособности и качества отечественных товаров, работ и услуг, повышение качества импортируемых товаров, работ и услуг, а также экономический рост государства.
Ожидаемый результат от реализации программы должен обеспечивать:
широкое внедрение современных методов управления и обеспечения качества на основе отечественных и международных стандартов;
улучшение технико-экономических показателей работы промышленного комплекса республики;
разработку и постановку на производство новых видов конкурентоспособных товаров, работ и услуг, развитие экспорта и расширение объемов производства;
стимулирование деятельности отечественных товаропроизводителей по выпуску конкурентоспособной продукции;
улучшение потребительских свойств всех видов товаров, повышение качества выполняемых в государстве работ и услуг;
создание новых рабочих мест;
защиту населения и рынка государства от некачественных и небезопасных товаров, работ и услуг;
защиту окружающей среды.

8. План мероприятий по реализации программы

Наименование мероприятия ! Исполнитель ! Форма !Срок исполнения --------------------------------------------------------------------------- 1 ! 2 ! 3 ! 4 ---------------------------------------------------------------------------

1. Совершенствование правового обеспечения государственного
управления в области качества продукции

1.1. Принять участие в МЭиТ, АДЗ, Закон 2002 г.

доработке проекта Закона АРЕМЗКиПМБ Республики 3 кв.

Республики Казахстан "О Казахстан

защите прав потребителей"

--------------------------------------------------------------------------

1.2. Подготовить предложения о

включении в планы МЭиТ, Отчет в 2002-2003 г.г.

законопроектных работ на 2002 Правительство

и 2003 годы разработку Республики

следующих законопроектов: Казахстан

"О безопасности пищевой АДЗ,

продукции и товаров для детей",

"О подтверждении соответствия" МСХ 2003-2005 г.г.

--------------------------------------------------------------------------

1.3. Подготовить предложение в

Правительство Республики МЭиТ Информация в 2001 г.

Казахстан о внесении изменений Правительство

и дополнений в Правила разработки Республики

и реализации Программы Казахстан

государственных инвестиций

(далее - ПГИ)

по приоритетному включению

в ПГИ инвестиционных

проектов, предложенных

хозяйствующими субъектами,

внедрившими систему управления

качеством, соответствующих

международным стандартам ИСО

серии 9000;

по инвестиционным проектам

экспертного заключения Комитета по

стандартизации, метрологии и

сертификации Министерства

экономики и торговли Республики

Казахстан о наличии действующей

системы управления качеством

--------------------------------------------------------------------------

2. Совершенствование форм и методов управления качеством

--------------------------------------------------------------------------

2.1. Внедрить на хозяйствующих Организации Отчет в 2001-2005 г.

субъектах промышленности, (по согласо- Правительство

изготавливающих основные виды ванию), Республики

экспортной казахстанской продукции, МЭиТ Казахстан

систем управления качеством на

базе международных стандартов ИСО

серии 9000 с последующим их

развитием по принципам всеобщего

менеджмента качества

--------------------------------------------------------------------------

2.2. Создать и внедрить на Организации Отчет в 2002-2005 г.

хозяйствующих субъектах, (по согласо- Правительство

потенциально опасного для ванию), Республики

окружающей среды производства, МЭиТ, Казахстан

систему охраны окружающей среды МПРиООС

в соответствии с международными

стандартами ИСО серии 14000

-------------------------------------------------------------------------

3. Научно-техническое обеспечение качества и повышение

конкурентоспособности продукции

------------------------------------------------------------------------

3.1. Сформировать и утвердить МЭиТ, МТК, Нормативные В течение

развернутый вариант программы МСХ, Акиматы правовые 2001 г.

"Качество" на 2001-2005 годы по областей акты

всем отраслям промышленности

--------------------------------------------------------------------------

3.2. Создать материально- МЭиТ, Отчет в 2001-2002

техническую базу для проведения организации Правительство г.г.

испытаний продукции по оценке (по согласо- Республики

электромагнитной совместимости ванию) Казахстан

(далее - ЭМС) в соответствии с

директивой ЕС 89\336

---------------------------------------------------------------------------

3.3. Создать и аккредитовать в МЭиТ, Отчет в

Государственной системе организации Правительство

сертификации Республики Казахстан по согласо- Республики

лаборатории для проведения ванию) Казахстан 2001-2003

испытаний технологического г.г.

оборудования:

для нефтегазовой промышленности; Министерства 2002-2004

и агентства г.г.

(по согласо-

ванию)

для химической промышленности; 2001-2005

для горнодобывающей промышленности г.г.

---------------------------------------------------------------------------

4. Нормативное и информационное обеспечение в области качества и

конкурентоспособности продукции, работ и услуг

---------------------------------------------------------------------------

4.1. Разработать нормативные МЭиТ,

правовые акты по:

регламентации гигиенической

безопасности к пищевой продукции;

регламентации гигиенической Нормативные 2002-2003

безопасности на услуги; правовые акты г.г.

гигиенической оценке безопасности

продукции легкой промышленности

детского ассортимента; АДЗ,

добровольной сертификации

ветеринарных препаратов;

добровольной сертификации ремонта

электробытовых приборов; МСХ,

добровольной сертификации услуг

связи;

добровольной сертификации

грузовых и пассажирских перевозок;

добровольной сертификации

транспортно-экспедиторских МТК

услуг и другие

------------------------------------------------------------------------

4.2. Разработать государственные МПРиООС, Нормативные 2001 г.

стандарты в области экологической МЭиТ, правовые акты

сертификации производств на базе организации

международных стандартов (по согласо-

ИСО серии 14000 ванию)

-------------------------------------------------------------------------

5. Сертификация продукции, работ, услуг, систем качества и производств

-------------------------------------------------------------------------

5.1. Создать органы по МЭиТ, Нормативные 2002-2005

сертификации систем качества на МПРиООС правовые акты г.г.

соответствие требованиям

международных стандартов ИСО

серии 9000 и органы по

экологической сертификации

производств на соответствие

требованиям международных

стандартов ИСО серии 14000

---------------------------------------------------------------------------

5.2. Создать консалтинговые МЭиТ, Предложения в 2003-2005

центры по подготовке хозяйствующих МПРиООС, Правительство г.г.

субъектов в том числе совместно Министерства, Республики

с зарубежными партнерами (IТS, организации Казахстан

SGS, ТUF): (по согласо-

к сертификации систем качества; ванию)

к экологической сертификации

производств

---------------------------------------------------------------------------

5.3. Гармонизовать правила и МЭиТ,МЭМР, Нормативные 2001-2005

процедуры сертификации различных МТК, МСХ, АДЗ, правовые акты г.г.

групп продукции с аналогичными аккредитованные

правилами и процедурами, органы по

действующими в странах Таможенного сертификации

Союза (по согласо-

ванию)

---------------------------------------------------------------------------

5.4. Обеспечить международное МЭиТ, Нормативные 2001-2005

сотрудничество с зарубежными заинтересо- правовые акты г.г.

организациями по аккредитации ванные

органов по сертификации в системах государствен-

сертификации Европейского Сообщества ные органы

(DАR, VDЕ, ТGА), стран Восточной

и Центральной Европы, подготовить

соглашения о взаимном признании

аккредитации органов по

сертификации и испытательных

лабораторий

---------------------------------------------------------------------------

6. Подготовка кадров

--------------------------------------------------------------------------

6.1. Обеспечить подготовку экспертов МЭиТ, Нормативные 2001-2005

- аудиторов по сертификации продукции, МПРиООС, правовые акты г.г.

услуг, систем качества, систем АДЗ

обеспечения безопасности окружающей

среды

---------------------------------------------------------------------------

6.2. Разработать типовую программу МЭиТ, Нормативные 2001-2005

повышения квалификации руководящих заинтере- правовые акты г.г.

кадров организаций в области сованные

стандартизации, метрологии, государствен-

сертификации и управления качеством ные органы

---------------------------------------------------------------------------

6.3. Разработать и издать учебные МЭиТ Отчет в 2001-2002

и методические пособия в области Правительство г.г.

стандартизации, метрологии, Республики

сертификации и управления качеством Казахстан

---------------------------------------------------------------------------

6.4. Разработать программу и создать МОиН, МЭиТ Нормативные 2002-2005

систему обучения в области качества правовые акты г.г.

со следующей структурой:

основы знаний о качестве в системе

среднего образования;

подготовка учащихся специальных

средних и профессиональных учебных

заведений для последующей работы в

системах управления качеством;

подготовка специалистов в области

обеспечения качества для всех

специальностей в системе высшего

образования;

научные исследования в области

качества

---------------------------------------------------------------------------

7. Организационные мероприятия и пропаганда в области повышения качества

---------------------------------------------------------------------------

7.1. Участвовать в работе МЭиТ Отчет в 2001-2005

международных и межгосударственных Правительство г.г.

организаций по стандартизации, Республики

метрологии и сертификации и Казахстан

обеспечить сотрудничество с

национальными организациями по

стандартизации, метрологии и

сертификации

--------------------------------------------------------------------------

7.2. Обеспечить организацию МКИиОС, Отчет в 2001-2005

постоянных публикаций и рубрик в МЭиТ Правительство г.г.

печати, выступлений на радио и Республики

телевидении по проблемам качества: Казахстан

об особенностях осуществления заинтере-

сертификации продукции, производств сованные

и систем качества в соответствии государст-

с действующим законодательством; венные

органы

по вопросу формирования комиссии

по аккредитации в соответствии

с абзацем 5 пункта 2 статьи 7

Закона Республики Казахстан Z990434_

"О сертификации"

---------------------------------------------------------------------------

7.3. Проводить семинары и МЭиТ Отчет в 2001-2005

конференции по вопросам Правительство г.г.

стандартизации, метрологии и Республики

сертификации Казахстан

__________________________________________________________________________

2001-2005 жылдарға арналған Республикалық "Сапа" бағдарламасы туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің қаулысы 2001 жылғы 2 мамыр N 590. Күші жойылды - ҚР Үкіметінің 2003.05.20. N 462 қаулысымен.

"Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2000-2002 жылдарға арналған іс-қимыл бағдарламасын іске асыру жөніндегі іс-шаралардың жоспары туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2000 жылғы 7 наурыздағы N 367 қаулысына сәйкес Қазақстан Республикасының Үкіметі қаулы етеді:
1. Қоса беріліп отырған 2001-2005 жылдарға арналған Республикалық "Сапа" бағдарламасы бекітілсін.
2. <*>
ЕСКЕРТУ. 2-тармағы күшін жойды - ҚР Үкіметінің 2002.04.24.
N 470 қаулысымен
. 3. Осы қаулы қол қойылған күнінен бастап күшіне енеді және жариялауға жатады.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі

Қазақстан Республикасы Үкіметінің
2001 жылғы 2 мамырдағы
N 590 қаулысымен
бекітілген

2001-2005 жылдарға арналған
Республикалық "Сапа"
бағдарламасы 1. Паспорт

Бағдарламаның атауы:! Республикалық "Сапа" бағдарламасы

Қысқаша мазмұны: "Сапа" бағдарламасы отандық тауарлар мен
көрсетілетін қызметтердің бәсекеге қабілеттілігі
мен сапасын, сондай-ақ отандық өнімнің бәсекелесу
қабілетін арттыру саласындағы мемлекеттік және
жергілікті атқару органдарының және өзге де
ұйымдар мен кәсіпорындардың қызметтерінің негізгі
бағыттарын анықтайды:
Негізгі мақсаты мен міндеттері болып:
өнімдер мен көрсетілетін қызметтер сапасы саласында
мемлекеттік басқаруды құқықтық қамтамасыз етуді
жетілдіру;
басқару нысандары мен әдістерін жетілдіру;
отандық өнімдердің бәсекеге қабілеттілігін
арттыруға бағытталған ғылыми-техникалық прогресс
жетістіктерін енгізу;
өнімдер мен жұмыстар, көрсетілетін қызметтер
сапасын және бәсекеге қабілеттілігі саласында
нормативтік құқықтық және ақпараттық қамтамасыз
ету;
тауарларды, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтерді
сертификаттаудан сапа жүйелерін сертификаттауға
көшу;
стандарттау, метрология және сертификаттау
саласында кадрларды даярлау;
сапаны арттыру саласында іс-шаралар ұйымдастыру
және насихаттау болып табылады.

Іске асыру мерзімі 2001-2005 жылдар
__________________________________________________________________________

2. Кіріспе

Республикалық "Сапа" бағдарламасы "Қазақстан Республикасы Yкiметiнiң 2000-2002 жылдарға арналған iс-қимыл Бағдарламасын iске асыру жөнiндегi iс-шаралар жоспары туралы" Қазақстан Республикасы Yкiметiнiң 2000 жылғы 7 наурыздағы N 367 қаулысына сәйкес әзiрленген.
Сертификатталатын тауарлар тiзбесiн қысқарту қажеттiлiгiн және сапа жүйелерiн сертификаттауға көшудi белгiлейтiн бағдарлама Қазақстан Республикасы Президентiнiң "Азаматтардың және заңды тұлғалардың еркiн кәсiпкерлiк қызметтерiне құқығын қорғау туралы" 1998 жылғы 27 сәуiрдегi N 3928 Жарлығын орындауға бағытталған.

3. Проблемалардың қазіргі жағдайын талдау

Қазақстан кәсiпорындарында дамудың жалпы және өзiндiк проблемалары орын алуда. Атап айтқанда, олар макроэкономикалық, аймақтық, салалық, қаржы-экономикалық сипатта, iшкi және сыртқы рынокта отандық өнiмдердi тұтыну деңгейiнiң төмендеуiмен байланысты. Өндiрiстiк аппараттың құрылымы мен техникалық деңгейiнiң нашарлауы жалғасуда, негiзгi қорлардың тозуы артуда, өндiрiстiң шығындары көбеюде.
Елде көптеген проблемалар жинақталды, оның iшiнде, атап айтуға болатындары:
импортқа төлем қабiлеттiлiгi төмен сұраныс;
бiлiктi кадрлардың жылыстауы;
өндiрiс секторы тәуекелдiлiгiнiң жоғары деңгейi;
ондағы өндiрушi салалардың өңдеушiлермен салыстырғанда басымдығы бар өнеркәсiп өндiрiсi құрылымының теңгерiмсiздiгi;
өнiм сапасының төмен деңгейi және оның номенклатурасының өте сирек жаңартылуы.

4. Бағдарламаның мақсаттары мен міндеттері

Бағдарламаның негiзгi мақсаты Қазақстан Республикасының кәсiпорындарында сапа жүйесiн енгiзу және тауарлардың, жұмыстар мен қызмет көрсетулердiң сапасын арттыру болып табылады.
Республикалық "Сапа" бағдарламасының негiзгi мiндеттерi:
көзделген өткiзу рыноктары стандарттарының талаптарына сай және тұтынушылардың сұранысын қанағаттандыратын, iшкi және сыртқы рыноктарда сапалы және бәсекеге қабiлеттi тауарлар, жұмыстар мен көрсетiлетiн қызметтерге жобалау мен өндiру үшiн жағдай жасау;
шет елдермен саудада техникалық кедергiлердi жою жолымен отандық тауар өндiрушiлердiң экспорттық әлеуетiн арттыруға көмек көрсету және осы негiзде әлемдiк экономикаға Қазақстан Республикасының ықпалдасуы проблемаларын шешу;
мемлекетте экономиканы тиiмдi реформалау процесiнiң жеделдетiлуiн қамтамасыз ететiн жұмыстардың, тауарлар мен көрсетiлетiн қызметтердiң бәсекеге қабiлеттiлiгiн және сапасын арттыруға жәрдемдесетiн құқықтық, экономикалық, ұйымдастырушылық және әлеуметтiк жағдайлар жасау;
сапа саласындағы нормативтiк құқықтық базаны жетiлдiру болып табылады.
Бағдарлама мемлекеттiк реттеу мен тауар өндiрушiлердiң сапалы өнiмдер (көрсетiлетiн қызметтер) шығаруға экономикалық мүдделерiн ұтымды ұштастыру қағидаттарына негiзделедi.

5. Бағдарламаны іске асырудың негізгі бағыттары мен тетігі

Сапа саласындағы мемлекеттiк басқару республикада нормативтiк құқықтық, экономикалық және ұйымдастырушылық-билiк ету әдiстерiн ұтымды үйлестiру негiзiнде жүзеге асырылуы тиiс, бұл, әсiресе елдiң әлеуметтiк-экономикалық жағдайы үшiн маңызды.
Сапа саласындағы мемлекеттiк басқарудың құқықтық нысаны республикада осы салада республика заңнамасы нормаларын белгiлеу және олардың орындалуын бақылау арқылы жүзеге асырылады.
Сапа саласында мемлекеттiк басқарудың экономикалық нысандары, ұсынылған шығарылатын өнiмдердiң және көрсетiлетiн қызметтердiң сапасын арттыру жөнiндегi шаруашылық жүргiзушi субъектiлердiң қызметiн ынталандыру, өндiрушiлер мен сатушылардың сапасыз өнiмдердi сатуға және шығаруына экономикалық жауапкершiлiгiн арттыру арқылы жүзеге асырылуы тиiс.
Ұйымдастырушылық-билiк ету нысандары өнiмдердiң сапасын арттыру мен бәсекеге қабiлеттiлiгiн арттыруға, сапа саласы және тауарлардың, жұмыстардың және қызмет көрсетулердiң тұтыну қасиеттерi туралы халықтың ақпарат алуын арттыруға мемлекеттiк басқару органдарының, олардың өкiлеттiлiгiне сәйкес қатысуын қамтамасыз етуi тиiс.
Сапа саласындағы заңнама нормаларын тауарлар, жұмыстар мен көрсетiлетiн қызметтердi өндiрушiлер мен жеткiзушiлердiң қатаң орындауын мемлекеттік қадағалау органдары өздерiнiң өкiлеттілiгiне сәйкес бақылайды.
Сапа проблемасын шешуде тұтынушылар да аз рөл атқармайды, өйткенi ішкi рыноктың сыртқа ашылуы жағдайында, олардың сұраныс деңгейі, іс жүзiнде, экономикалық дамыған әлем елдерi рыноктарында тауарлар мен көрсетiлетiн қызметтерге талаптарының деңгейiмен теңестiрiлдi. Рынок талаптары, тауарлар мен көрсетiлетiн қызметтердi еркiн таңдау мүмкiндiктерi, тек қана, отандық емес, шетелдiк компаниялар да қатысатын қатаң бәсеке өндiрушiлердi сапаға бiрiншi кезекте күш салуға мәжбүр еттi. Сапа - бұл нарық бәсекесi жағдайында тiршiлiктiң бiрден бiр жолы екенiн түсiнген кәсiпорындар өздерiнiң сапа жүйелерiн жасайды және сапаға жұмсаған күш-жiгерi мен қаражаттарынан қайтарым ала бастады.
Тауарлардың, жұмыстар мен көрсетiлетiн қызметтердiң сапасы проблемасын шешуде мемлекет қолындағы тиiмдi құралдар стандарттау, метрология және сертификаттау болып табылады.
Стандарттау жөнiндегi халықаралық ұйымының халықаралық стандарттары бойынша 9000 (бұдан әрi - ИСО 9000 сериясы) сериялы сапа жүйелерiн сертификаттау және енгiзу процесi елеулi назар аударуға тұрады.
Тауарлардың, жұмыстар мен көрсетiлетiн қызметтердiң сапасын арттыру жөнiндегi жұмыстарды ұйымдастырудың әдiстерiн қолданудың осы стандарттарда бекiтiлген әлемдiк тәжiрибесi олардың тиiмдiлiгiн растады.
Әлемнiң әртүрлi елдерiндегi 300 мыңға жуық фирма мен компания өздерiнiң сапа жүйелерiнiң осы халықаралық стандарттардың талаптарына сәйкестігін тіркеді. ИСО 9000 сериясына көмекке жүгіну процесi белсендiлiкпен дамыған сайын, сапа факторының бәсеке күресiндегi маңызы неғұрлым арта түсуде. Сыртқы рынокқа шыққан бiздiң кәсiпорындар, халықаралық танылған сапа жүйесiнiң болу қажеттiлiгiн қазiрдiң өзiнде сезiнiп отыр.
1997 жылдан бастап Стандарттау жөнiндегi халықаралық ұйымның халықаралық стандарттары негiзiнде экономикалық дамыған елдерде қоршаған ортаны қорғаудың басқару жүйесi 14000 (бұдан әрi - ИСО 14000 сериясы) сериясы кеңiнен таралған.
Бұл стандарттарды енгiзуден күтiлiп отырған артықшылықтар арасында - қоршаған ортаны қорғауды бағалаудың халықаралық келiсiлген әдiсiн жасау, оның сенiмдiлiгiн, дәлдiгiн және дұрыстығын қамтамасыз ету мақсатында ақпаратты бақылау, өнiмдi қайта өңдеу мен пайдалану және оның шығу тегi туралы ақпаратты, сонымен қатар туындайтын сауда кедергiлерiн жоюға көмектесетiн ақпаратты ұсыну.
Бәсекелесу қабiлетi мен өнiм сапасы проблемаларын шешудегi табысқа жетудiң мiндеттi шарты - талдамалардың техникалық деңгейiн арттыру, жаңа материалдарды, озық технологияларды қолдану, өнiмдер орамасының әрленiмдерiн жақсарту.
Ол үшiн өндiрушiлер және жұмыстар мен көрсетiлетiн қызметтердi, тауарларды сатушылар, әлемнiң алдыңғы қатарлы елдерiнде көрсетiлетiн қызметтердiң және жұмыстардың, тауарлардың қолданыстағы талаптары туралы көкейтестi ақпаратпен қамтамасыз етiлуi тиiс. Сонымен бiрге, пайдаланушыларға ақпаратты беру жаңа ақпараттық технологияларды пайдаланылып жүзеге асырылуы тиiс.
Өнiм сапасы мен өндiру тиiмдiлiгiн арттыру, көбiнесе өнiмдердi әзiрлеу мен өндiрудi басқарудың озық нысандары мен әдiстерiн енгiзуге байланысты.
Көрсетiлетiн қызметтер мен тауарлар сапасын бақылау және сынау әдiстерiн жетiлдiру, жаңа технологияларды енгiзу талап етiлуде.
Сапа проблемаларын шешудегi табыстың мiндеттi шарты практикалық жұмыста өнiмдердiң сапасын басқарудың қазiргi заманғы әдiстерiн пайдалануға қабiлеттi, жоғары бiлiктi мамандардың болуы болып табылады.
Көрсетiлетiн қызметтер мен тауарлар сапасы саласында саясатты табысты iске асыру ғылыми-техникалық iс-шараларды жүргiзудi қоса алғанда, бұқаралық ақпарат құралдарын тарта отырып, сапа мәселелерiн насихаттаудың тиiсiнше ұйымдастырылып, қамтамасыз етiлуiн талап етедi.

6. Қажетті ресурстар мен оларды қаржыландырудың көздері

"Сапа" бағдарламасының мақсаттары мен мiндеттерiн iске асыру үшiн күрделi қаржы мен материалдық-техникалық шығындар жұмсау қажет.
Бағдарламаны қаржыландырудың көздерi болып шаруашылық жүргiзушi субъектiлердiң қаражаттары, гранттар, сондай-ақ, заңнамаға қайшы келмейтін өзге де көздері көзделген.

7. Бағдарламаны іске асырудан күтілетін нәтиже

"Сапа" бағдарламасын iске асыру отандық тауарлардың, жұмыстардың, көрсетiлетiн қызметтердiң бәсекеге қабiлеттiлiгiн және сапасын арттыруды, импортталатын тауарлардың, жұмыстар мен көрсетiлетiн қызметтердiң сапасын арттыруды, сондай-ақ мемлекеттiң экономикалық өсуiн қамтамасыз етедi.
Бағдарламаны іске асырудан күтiлетiн нәтиже мыналарды қамтамасыз етедi:
отандық және халықаралық стандарттар негiзiнде сапаны басқару және қамтамасыз етудiң қазiргi әдiстерiн кеңiнен енгiзу;
республиканың өндiрiстiк кешенi жұмысының техникалық-экономикалық көрсеткiштерiн жақсарту;
көрсетiлетiн қызметтердiң және жұмыстардың, тауарлардың бәсекеге қабiлеттi жаңа түрлерiн әзiрлеу мен өндiрiске қою, экспортты дамыту және өндiрiстiң көлемiн ұлғайту;
отандық тауар өндiрушiлердiң бәсекеге қабiлеттi өнiм шығаруы жөнiнде қызметiн ынталандыру;
тауарлардың барлық түрлерiнiң тұтынушылық ерекшелiктерiн жақсарту, мемлекетте орындалатын жұмыстардың және көрсетiлетiн қызметтердiң сапасын арттыру;
жаңа жұмыс орындарын құру;
мемлекет халқы мен рыногын сапасыз және қауiптi тауарлардан, жұмыстар мен көрсетiлетiн қызметтерден қорғау;
қоршаған ортаны қорғауды қамтамасыз етуi тиiс.

8. Бағдарламаны іске асыру жөніндегі шаралар жоспары

_________________________________________________________________________

Іс-шара атауы ! Орындаушы ! Аяқталу нысаны ! Орындалу

! ! ! мерзімі

_________________________________________________________________________

1 2 3 4

_________________________________________________________________________

1. Өнімдердің сапасы саласындағы мемлекеттік басқаруды құқықтық қамтамасыз

етуді жетілдіру

_________________________________________________________________________

1.1. "Тұтынушылар құқықтарын қор. ЭСМ, ДАА, Қазақстан 2002 ж.

ғау туралы" Қазақстан Монополия Республикасының 3-тоқсан

Республикасы заңының жобасын агенттігі Заңы

жетілдіруге қатысу

_________________________________________________________________________

1.2. 2002 және 2003 жылдарға ар. АШМ, ДАА, Қазақстан 2002-

налған заң жобалау жұмыстары. ЭСМ Республикасы 2003 ж.ж.

ның жоспарына мынадай: Үкіметіне есеп

"Балаларға арналған тауар. беру 2003-

лардың қауіпсіздігі туралы", 2005 ж.ж.

"Сәйкестігін растау туралы"

заң жобаларын әзірлеуді

енгізу туралы ұсыныстар дайындау

_________________________________________________________________________

1.3. Қазақстан Республикасының ЭСМ Қазақстан 2001 ж.

Үкіметіне Мемлекеттік Ин. Республикасы

вестициялар бағдарламасын Үкіметіне

әзірлеу мен іске асыру ақпарат беру

Ережесіне (бұдан әрі - МИБ):

МИБ-на ИСО 9000 сериялы

халықаралық стандарттарға

сәйкес сапаны басқару жүйе.

лерін енгізген шаруашылық

жүргізуші субъектілер ұсынған

басымдықты инвестициялық

жобаларды енгізу;

Қазақстан Республикасы Экономика

және сауда министрлігі Стан.

дарттау, метрология және

стандарттау жөніндегі комите.

тінің қолданыстағы сапаны

басқару жүйесінің болуы туралы

инвестициялық жобалар бойынша

сараптамалық тұжырымдамаларына

өзгерістер мен толықтырулар

енгізу туралы ұсыныс дайындау

__________________________________________________________________________

2. Сапаны басқарудың нысандары мен әдістерін жетілдіру

_________________________________________________________________________

2.1. Сапаны жаппай басқару қағи. ЭСМ, ұйым. Қазақстан 2001-

даттары бойынша оларды кейін дар (келі. Республикасы 2005 ж.ж.

дамытып, ИСО 9000 сериялы сім бойын. Үкіметіне есеп

халықаралық стандарттау ша) беру

базасында сапаны басқару

жүйелерін экспортталатын

қазақстандық өнімдердің

негізгі түрлерін дайындайтын

өнеркәсіптік шаруашылық

жүргізуші субъектілерде

енгізу

_________________________________________________________________________

2.2. Қоршаған орта үшін ықтимал ЭСМ, ТРж Қазақстан 2002-

қауіпті өндірісті шаруашы. ҚОҚМ, Республикасы 2005 ж.ж.

лық жүргізуші субъектіле. ұйымдар Үкіметіне есеп

рінде, ИСО 14000 сериялы (келісім беру

халықаралық стандарттарына бойынша)

сәйкес қоршаған ортаны қор.

ғау жүйелерін құру және

енгізу

__________________________________________________________________________

3. Сапаны ғылыми-техникалық қамтамасыз ету және өнімнің бәсекелесу

қабілеттілігін арттыру

_________________________________________________________________________

3.1. "Сапа" бағдарламасының ЭСМ, ККМ, Нормативтік 2001 ж.

2001-2005 ж.ж. арналған АШМ, құқықтық бойы

өрістетілген нұсқасын Облыс кесімдер

өнеркәсіптің барлық сала. әкімшілік.

ларында қалыптастыру және тері

бекіту

_________________________________________________________________________

3.2. ЕС 89/336 директивасына ЭСМ, Қазақстан 2001-

сәйкес электромагниттік ұйымдар Республикасының 2002 ж.ж.

үйлесімділігін (бұдан әрі - (келісім Үкіметіне есеп

ЭМС) бағалау бойынша өнім. бойынша) беру

дерге сынақ жүргізуге

арналған материалдық-техни.

калық база жасау

_________________________________________________________________________

3.3. Мұнай-газ өнеркәсібіне ар. ЭСМ, Қазақстан 2001-

налған; ұйымдар Республикасының 2003 ж.ж.

химия өнеркәсібіне арнал. (келісім Үкіметіне есеп 2002-

ған; бойынша), беру 2004 ж.ж.

тау-кен өнеркәсібіне арнал. Министрлік.

ған Қазақстан Республикасы. тер мен 2001-

ның мемлекеттік сертификат. агенстволар 2005 ж.ж.

тау жүйелерінде технология. (келісім

лық жабдықтарға сынақ жүр. бойынша)

гізу үшін зертханалар құру

және тіркеу

__________________________________________________________________________

4. Сапа және өнімдер, жұмыстар мен қызмет көрсетулердің бәсекелесу

қабілеттілігі саласындағы ақпараттық және нормативтік қамтамасыз ету

_________________________________________________________________________

4.1. Тамақ өнімдерінің гигиена. ЭСМ, Нормативтік 2002-

лық қауіпсіздігін регла. құқықтық 2003 ж.ж.

менттеу; кесімдер

көрсетілетін қызметтерге

гигиеналық қауіпсіздігін

регламенттеу; ДАА,

жеңіл өнеркәсіптегі бала.

лар ассортиментіндегі

өнімдердің қауіпсіздігін

гигиеналық бағалау;

мал дәрігерлік препарат. АШМ,

тарды ерікті сертификаттау;

тұрмыстық электр аспаптарын

жөндеуді ерікті сертификаттау;

тұрмыстық электр аспаптарын

жөндеуді ерікті сертификаттау;

байланыс қызметтерін ерікті

сертификаттау;

көлік және жолаушылар ККМ

тасымалы қызметтерін ерікті

сертификаттау;

көліктік-экспедиторлық қызмет

көрсетулерді ерікті сертифи.

каттау жөніндегі нормативтік

құқықтық кесімдерді әзірлеу

_________________________________________________________________________

4.2. ИСО 14000 сериясының халық. ТРжҚОҚМ, Нормативтік 2002-

аралық стандарттары база. ЭСМ, құқықтық 2003 ж.ж.

сында өндірістерді эколо. ұйымдар кесімдер

гиялық сертификаттау сала. (келісім

сындағы мемлекеттік стан. бойынша)

дарттарды әзірлеу

__________________________________________________________________________

5. Өнімдерді, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді, сапа жүйелері мен

өндірістерді сертификаттау

_________________________________________________________________________

5.1. Халықаралық стандарттардың ЭСМ, Нормативтік 2001-

ИСО 9000 сериясы талапта. ТРжҚОҚМ құқықтық 2005 ж.ж.

рына сәйкес сапа жүйелерін кесімдер

сертификаттау жөніндегі

органдар және халықаралық

стандарттардың ИСО 14000

сериясы талаптарына сәйкес

өндірістерді экологиялық

сертификаттау жөніндегі

органдарды құру

_________________________________________________________________________

5.2. Шаруашылық субъектілерін ЭСМ, ТРж Қазақстан 2001-

дайындау жөнінде соның ҚОҚМ, Республикасы 2005 ж.ж.

ішінде, шетелдік әріптес. министр. Үкіметіне

термен бірлесіп (IТS, SGS, ліктер, ұсыныс

ТUF), ұйымдар

сапа жүйелерін сертификат. (келісім

тауға; бойынша)

өндірісті экологиялық сер.

тификаттауға консалтинг

орталықтарын құру

_________________________________________________________________________

5.3. Кедендік Одақ елдерінде ЭСМ, Нормативтік 2001-

қолданылатын осындай ере. ЭжМРМ, ККМ, құқықтық 2005 ж.ж.

желер мен рәсімдерімен АШМ, ДАА, кесімдер

өнімнің әртүрлі тобындағы сертификат.

сертификаттау тәртібі мен тау жөнін.

ережесін үйлестіру дегі тіркел.

ген органдар

(келісім

бойынша)

_________________________________________________________________________

5.4. Еуропалық Қоғамдастықтың ЭСМ, Нормативтік 2001-

(DАR, VDЕ, ТGА), Шығыс мүдделі құқықтық 2005 ж.ж.

және Орталық Европа елдері. мемлекеттік кесімдер

нің сертификаттау жүйелерін. органдар

дегі сертификаттау жөніндегі (келісім

органдарын тіркеу бойынша бойынша)

шетелдік ұйымдармен халық.

аралық ынтымақтастықты қам.

тамасыз ету, сертификаттау

жөніндегі тіркеу органдарын

және сынақ зертханаларын

өзара тану келісімдерін

дайындау

__________________________________________________________________________

6. Кадрларды даярлау

_________________________________________________________________________

6.1. Қоршаған ортаның қауіпсіз. ЭСМ, Нормативтік 2001-

дігін қамтамасыз ету жүйе. ТРжАОҚМ, құқықтық 2005 ж.ж.

лерін, сапа жүйелерін, ДАА кесімдер

өнімдерді, көрсетілетін

қызметтерді сертификаттау

жөніндегі сарапшы -

аудиторлар даярлауды қам.

тамасыз ету

_________________________________________________________________________

6.2. Сапаны басқару және стан. ЭСМ, Нормативтік 2001-

дарттау, метрология және мүдделі құқықтық 2005 ж.ж.

сертификаттау саласындағы мемлекет. кесімдер

ұйымдардың басшы кадрлары. тік орган.

ның біліктілігін арттыру. дар

дың үлгілік бағдарламасын

әзірлеу

_________________________________________________________________________

6.3. Сапаны басқару және стан. ЭСМ Қазақстан 2001-

дарттау, метрология және Республикасының 2002 ж.ж.

сертификаттау саласындағы Үкіметіне

әдістемелік құралдар және есеп беру

оқулықтар шығару мен әзірлеу

_________________________________________________________________________

6.4. Мынадай құрылымымен: Бж ҒМ, Нормативтік 2002-

орта білім жүйесінде сапа ЭСМ құқықтық 2005 ж.ж.

туралы білімнің негізі; кесімдер

арнаулы орта және кәсіптік

оқу орындарында оқушыларды

сапаны басқару жүйесіндегі

кейінгі жұмыстар үшін

даярлау;

жоғары білім жүйесінде

барлық мамандықтар үшін

сапаны қамтамасыз ету

саласында мамандар даярлау;

сапа саласында ғылыми-зерттеу

және сапа саласындағы оқыту

жүйесін құру бағдарламасын

әзірлеу

__________________________________________________________________________

7. Сапаны арттыру саласындағы ұйымдастыру және насихаттау

_________________________________________________________________________

7.1. Стандарттау, метрология және ЭСМ Қазақстан 2001-

сертификаттау жөніндегі Республикасының 2005 ж.ж.

халықаралық, мемлекетара. Үкіметіне есеп

лық ұйымдардың жұмысына беру

қатысу және стандарттау,

метрология және сертификат.

тау жөніндегі ұлттық ұйым.

дармен ынтымақтастықты

қамтамасыз ету

_________________________________________________________________________

7.2. Сапа проблемалары жөнінде: МАҚКМ, ЭСМ, Қазақстан 2001-

қолданыстағы заңнамаға мүдделі Республикасының 2005 ж.ж.

сәйкес сапа жүйелерін мемлекет. Үкіметіне есеп

және өндірісті, өнімді тік орган. беру

сертификаттауды жүзеге дар

асырудың ерекшеліктері

туралы;

"Сертификаттау туралы"

Қазақстан Республикасы

Заңының Z990434_ 7-бабындағы

2-тармақтың 5-абзацына

сәйкес тіркеу жөніндегі

комиссияларды құру мәсе.

лелері туралы баспасөзде,

радио және теледидар

хабарларында тұрақты

жарияланымдар мен айдарлар

ұйымдастыруды қамтамасыз

ету

_________________________________________________________________________

7.3. Стандарттау, метрология және ЭСМ Қазақстан 2001-

сертификаттау мәселелері Республикасының 2005 ж.ж.

жөнінде семинарлар мен Үкіметіне есеп

мәслихаттар өткізу беру

__________________________________________________________________________