Об утверждении Программы развития нефтехимической промышленности Республики Казахстан на 2008-2013 годы

Постановление Правительства Республики Казахстан от 29 января 2004 года N 101. Утратило силу постановлением Правительства Республики Казахстан от 18 октября 2010 года N 1072

Сноска. Утратило силу постановлением Правительства РК от 18.10.2010 № 1072.

Сноска. Заголовок с изменениями, внесенными постановлением Правительства Республики Казахстан от 29 декабря 2007 года N 1352 .

Правительство Республики Казахстан постановляет:

1. Утвердить прилагаемую Программу развития нефтехимической промышленности Республики Казахстан на 2008-2013 годы (далее - Программа).
Сноска. Пункт с изменениями, внесенными постановлением Правительства Республики Казахстан от 29 декабря 2007 года N 1352 .

2. Министерству энергетики и минеральных ресурсов Республики Казахстан представлять в Правительство Республики Казахстан раз в полугодие сводную информацию о ходе реализации Программы.

3. Контроль за исполнением настоящего постановления возложить на Министра энергетики и минеральных ресурсов Республики Казахстан Мынбаева С.М.№
Сноска. Пункт с изменениями, внесенными постановлением Правительства Республики Казахстан от 29 декабря 2007 года N 1352 .

4. Настоящее постановление вступает в силу со дня подписания.

Премьер-Министр
Республики Казахстан

Утверждена
постановлением Правительства
Республики Казахстан
от 29 января 2004 г. N 101

Сноска. Программа в редакции постановления Правительства Республики Казахстан от 29 декабря 2007 года N 1352 .

Программа развития нефтехимической промышленности
Республики Казахстан на 2008-2013 годы

Астана, 2007 год

Содержание

1. Паспорт Программы
2. Введение
3. Анализ современного состояния нефтехимической промышленности
Республики Казахстан
4. Цели и задачи Программы
5. Основные направления и механизм реализации Программы
5.1. Первый интегрированный нефтехимический комплекс
5.2. Нефтехимический комплекс по производству бензола и параксилола
5.3. Производство нефтехимической продукции с высокой добавленной
стоимостью на базе ароматических углеводородов Атырауского
нефтеперерабатывающего завода
5.4. Производство дорожного битума на Актауском заводе пластических
масс
5.5. Диверсификация Актауского завода пластических масс
5.6. Производство нефтехимической продукции по Проекту модернизации
Шымкентского нефтеперерабатывающего завода
5.7. Перспективные направления развития нефтехимических производств
по глубокой переработке углеводородного сырья
6. Необходимые ресурсы и источники их финансирования
7. Ожидаемые результаты от реализации Программы
8. План мероприятий по реализации Программы развития
нефтехимической промышленности Республики Казахстан на
2008-2013 годы

1. Паспорт программы

Наименование О внесении изменения в постановление
Правительства Республики Казахстан от 29 января
2004 года N 101
Основание для Постановление Правительства Республики Казахстан
разработки от 20 апреля 2007 года N 319 "Об утверждении
Плана мероприятий по исполнению Общенационального
плана основных направлений (мероприятий) по
реализации ежегодных 2005-2007 годов посланий
Главы государства народу Казахстана и Программы
Правительства Республики Казахстан на
2007-2009 годы" (пункт 286).
Разработчик Министерство энергетики и минеральных ресурсов
Республики Казахстан
Цель Создание в Республике Казахстан нефтехимических
производств по глубокой переработке
отечественного углеводородного сырья (нефть/газ)
и выпуск базовой и с высокой добавленной
стоимостью нефтехимической продукции.
Задачи На основе механизмов государственно-частного
партнерства цель Программы будет достигнута при
реализации следующих стратегических задач:
Разработка и реализация прорывных
инвестиционных проектов создания нефтехимических
производств по выпуску базовой и с высокой
добавленной стоимостью нефтехимической продукции
в рамках формируемой специальной экономической
зоны "Национальный индустриальный нефтехимический
технопарк" (далее - СЭЗ).
Реализация инвестиционного проекта
строительства первого интегрированного
нефтехимического комплекса по выпуску базовой
нефтехимической продукции в рамках СЭЗ и
концессионного проекта "Объекты инфраструктурного
обеспечения интегрированного нефтехимического
комплекса".
Глубокая переработка углеводородного сырья
месторождений и дополнительных сырьевых ресурсов
с модернизированных нефте- и газоперерабатывающих
предприятий по выпуску базовой и с высокой
добавленной стоимостью нефтехимической продукции.
Создание и развитие в СЭЗ и областях
Республики Казахстан предприятий малого и
среднего бизнеса по выпуску инновационной
продукции с высокой добавленной стоимостью из
базовой нефтехимической продукции для
производства труб, строительных, упаковочных,
облицовочных материалов и другой продукции в
соответствии с международными стандартами (ИСО).
Срок реализации 2008-2013 годы:
1 этап - 2008-2010 годы
2 этап - 2011-2013 годы
Необходимые Объемы финансирования будут уточняться в
ресурсы и соответствии с Законом Республики Казахстан "О
источники республиканском бюджете" на соответствующий
финансирования финансовый год.
2009 год - 337 000 тыс. тенге
2010-2011 годы - 8 750 000 тыс. тенге
Бюджетное финансирование запрашивается на
создание инфраструктуры СЭЗ "Национальный
индустриальный нефтехимический технопарк" (2009
год разработка проектно-сметной документации и
2010-2011 годы строительство объектов
инфраструктуры).
Разработка и реализация инвестиционных проектов
строительства нефтехимических производств будут
осуществляться за счет средств иностранных и
отечественных инвестиций; негосударственных
займов, привлекаемых под государственную
гарантию, а также собственных средств
предприятий, в том числе строительство
инфраструктурных объектов первого
интегрированного нефтехимического комплекса в
рамках концессионного проекта.
Ожидаемые С использованием механизмов государственно-
результаты частного партнерства:
ввод в эксплуатацию нефтехимических производств
мирового уровня по глубокой переработке
казахстанского углеводородного сырья и выпуску
базовой и с высокой добавленной стоимостью
нефтехимической продукции;
строительство современной инфраструктуры для
обеспечения деятельности нефтехимических
производств;
насыщение отечественного рынка (после 2013
года) и экспортные поставки конкурентоспособной
казахстанской нефтехимической продукции, в том
числе полиэтилена, полипропилена, полистирола
различных видов и изделий из них, а также другой
нефтехимической продукции с высокой добавленной
стоимостью (полиэтилентерефталат,
поливинилхлорид, синтетические каучуки и смолы,
производные метанола) промышленного и
потребительского назначения.

2. Введение

Настоящая Программа развития нефтехимической промышленности Республики Казахстан на 2008-2013 годы (далее - Программа) разработана в соответствии с постановлением Правительства Республики Казахстан "Об утверждении Плана мероприятий по исполнению Общенационального плана основных направлений (мероприятий) по реализации ежегодных 2005-2007 годов посланий Главы государства народу Казахстана и Программы Правительства Республики Казахстан на 2007-2009 годы" от 20 апреля 2007 года N 319 (пункт 286).
Внесение изменений в Программу связано с переходом на этап осуществления комплекса мероприятий по реализации экономически и технологически эффективных и обоснованных инвестиционных проектов строительства и развития в Республике Казахстан нефтехимических производств на основе механизмов государственно-частного партнерства.
Президент Республики Казахстан Н.А. Назарбаев в Послании народу Казахстана "Новый Казахстан в новом мире" среди 30 важнейших направлений развития Казахстана определил, что - "Главный вопрос развития нашей энергетики и нефтехимии - повышение прибыльности этих секторов через увеличение добавленной стоимости энергопродуктов. Особенно эффективным должно быть управление приоритетными секторами - нефтехимией, газовыми ресурсами, экспортными энергомаршрутами. Министерство энергетики и минеральных ресурсов должно создать и реализовать программы по модернизации и переоснащению нефтегазоперерабатывающих предприятий, созданию новых нефтехимических производств".
Министерством энергетики и минеральных ресурсов совместно с АО "НК "КазМунайГаз" и нефтехимическими предприятиями определены экономически и технологически обоснованные направления развития в Республике Казахстан нефтехимических производств, строительство которых будет осуществлено в рамках инвестиционных проектов.
Принимая во внимание масштабы инвестиционных проектов, их соответствие мировому уровню, а также объемы беспрецедентных единовременных инвестиций, вкладываемых в проекты, Правительством Республики Казахстан принято решение на основе механизмов государственно-частного партнерства создать благоприятные экономические, административные, инфраструктурные, научно-технические и социальные условия на основе законодательных актов по созданию специальной экономической зоны и по концессиям.
Создание условий СЭЗ обеспечит существенные экономические выгоды для привлечения инвестиций в строительство капиталоемких нефтехимических производств и создания производств по выпуску конкурентоспособной продукции. Сокращение объема требований государства к хозяйствующим субъектам на территории со статусом СЭЗ позволит уменьшить себестоимость получаемой продукции, что повысит ее конкурентоспособность на внешнем рынке, учитывая, что для казахстанской продукции транспортная составляющая при поставке на мировые рынки имеет существенный показатель.
На первом этапе СЭЗ будет формироваться в Атырауской области. На втором этапе - в Мангистауской, Южно-Казахстанской, Западно-Казахстанской, Актюбинской областях. Нефтехимические производства будут работать на основе глубокой переработки углеводородных ресурсов освоенных месторождений указанных регионов в сочетании с ресурсами первичной переработки, а также продукции модернизированных нефте- и газоперерабатывающих заводов (далее - НПЗ, ГПЗ).
В рамках СЭЗ строительство основных производственных нефтехимических установок будет осуществлено инвесторами, их инфраструктурное обеспечение будет осуществлено за счет возможностей инфраструктуры СЭЗ, созданной за счет средств бюджета и/или в рамках концессионных проектов.
В данной Программе будут конкретизированы основные направления и мероприятия государственно-частного партнерства при реализации инвестиционных проектов создания нефтехимических производств. Будут использованы механизмы, основанные на нормах законодательства по инвестициям, специальным экономическим зонам, концессиям и другим законодательным актам Республики Казахстан, которые обеспечат обоснованность и реалистичность мероприятий по созданию новых нефтехимических производств, предприятий малого и среднего бизнеса по выпуску нефтехимической продукции с высокой добавленной стоимостью.

3. Анализ современного состояния нефтехимической промышленности
Республики Казахстан

В странах мира, особенно в азиатских странах, наблюдается активный рост объемов строительства и ввода в эксплуатацию нефтехимических производств. Это объясняется не только повышенным спросом на нефтехимическую продукцию и расширением возможностей ее применения, но и экономической привлекательностью глубокой переработки углеводородного сырья. Строительство нефтехимических производств осуществляют даже те азиатские страны, которые не имеют достаточных ресурсов углеводородного сырья и не являются лицензиарами технологий.
Китай, Иран, Малайзия, Сингапур и другие азиатские страны ведут строительство нескольких предприятий по производству нефтехимической продукции - Азия становится не только значимым рынком сбыта, но также мощной производственной базой в сфере нефтехимии. Например, в проектах строительства Сингапура участвуют немецкая компания "Shell Chemicals", японские фирмы "Sumitomo", "Mitsui Chemicals", а в Китае и в различных государствах Азии осуществляют проекты строительства такие ведущие компании - лицензиары технологий, как немецкая фирма BASF, HaJdor Topsoe, Lurgi, Toyo Engineering, Mitsubishi, Gas chemicals, NKK Corporation и т.д.
Республика Казахстан, активно развивающий экономику и промышленный потенциал, имеет ряд явных преимуществ, который может и должен обеспечить успешное строительство нефтехимических комплексов мирового уровня, основными аргументами для этого является следующее:
1) существуют достаточные ресурсы сырья (нефть и газ). Будут использованы природные и попутные газы освоения месторождений в различных регионах Республики Казахстан (Тенгиз, Каспий), в которых фракция, содержащая этан, составляет от 13 до 16 % и выше от общего объема газа, что является основным экономическим и технологическим преимуществом для производства этилена - базового нефтехимического продукта;
2) этилен может быть использован для производства широкого спектра нефтехимической продукции, но наиболее экономически выгодным для Республики Казахстан будет выпуск полиэтилена и полипропилена различных марок, стирола и полистирола, этиленгликоля и этилбензола и другой продукции свыше 20 наименований;
3) проведена технологическая модернизация и дооснащение Атырауского нефтеперерабатывающего завода и будет продолжена аналогичная работа по другим нефте- и газоперерабатывающим заводам, что позволит на основе вырабатываемых объемов и расширенной номенклатуры продукции первичной переработки нефтегазового сырья использовать дополнительные ресурсы сырья для нефтехимических производств;
4) международными экспертами и специалистами подтверждена экономическая эффективность создания нефтехимических производств в Республике Казахстан - получены результаты исследований ведущими международными компаниями Ехоn Mobil, Shell, Basell и консалтинговой компанией Nexant;
5) Республика Казахстан имеет положительный инвестиционный имидж. По оценке международных рейтинговых агентств "Moody's Investors Service" и "Standard & Poors", Республике Казахстан был присвоен рейтинг инвестиционного класса и ряд других экономических, политических, социальных аспектов, определяющих перспективность и эффективность.
Для обеспечения успешной реализации инвестиционных проектов на основе механизмов государственно-частного партнерства инфраструктурное обеспечение проектов будет осуществлено государством с использованием возможностей и условий специальной экономической зоны и концессионных проектов.
Эти меры позволят обеспечить благоприятные экономические, административные, инфраструктурные, научно-технические и социальные условия путем предоставления налоговых льгот по корпоративному подоходному и земельному налогам, налогу на имущество и добавленную стоимость, будет предусмотрено освобождение от уплаты таможенных пошлин по ввозимым технологиям, оборудованию, приборам и материалам. В результате - статус СЭЗ позволит уменьшить себестоимость планируемой к производству казахстанской нефтехимической продукции, повысится ее конкурентоспособность на международном рынке. При этом также важно учесть, что при поставках на мировые рынки казахстанской продукции транспортная составляющая имеет существенные показатели, что существенно влияет на конечную цену готовой продукции и ее конкурентоспособность.
К настоящему времени для создания в республике нефтехимических производств и обеспечения выпуска базовой и с высокой добавленной стоимостью нефтехимической продукции министерством совместно с АО "НК "КазМунайГаз", АО "Kazakhstan Petrochemical Industries" определено оптимальное количество и производственная направленность новых нефтехимических производств, строительство которых будет осуществлено в рамках инвестиционных и концессионных проектов.
Были рассмотрены, детально обсуждены и приняты обоснованные решения по технологиям и параметрам нефтехимических комплексов мирового уровня, определена технологическая и сырьевая их взаимосвязанность, выбраны экономически и технологически предпочтительные варианты лицензионных технологий и комплектации их оборудованием, намечены на перспективу приоритетные направления создания других нефтехимических производств.
При технологическом моделировании оптимальных направлений создания нефтехимических производств были определены и учтены возможности и ресурсы технологически модернизированного Атырауского нефтеперерабатывающего завода. Начата работа по определению ресурсных и технологических возможностей других нефте- и газоперерабатывающих заводов.
Основные производственные объекты нефтехимических производств и объекты его инфраструктурного обеспечения будут расположены на территории общей площадью 1787,4 гектар в Атырауской области.
Таким образом, строительство новых нефтехимических производств по глубокой переработке углеводородного сырья в сочетании с ресурсами первичной переработки модернизированных нефте- и газоперерабатывающих заводов обеспечит рост экономики Республики Казахстан, увеличится доля перерабатывающей промышленности в ВВП, будут созданы новые градообразующие предприятия мирового уровня, появятся сырьевые ресурсы для создания предприятий малого и среднего бизнеса, будут созданы новые рабочие места, что в целом обеспечит рост экономического потенциала Республики Казахстан.

4. Цель и задачи программы

Главная цель Программы - создание в Республике Казахстан нефтехимических производств мирового уровня по глубокой переработке отечественного углеводородного сырья (нефть/газ) и выпуск базовой и с высокой добавленной стоимостью нефтехимической продукции.
Задачи Программы:
На основе механизмов государственно-частного партнерства цель Программы будет достигнута при реализации следующих стратегических задач:
Разработка и реализация прорывных инвестиционных проектов создания нефтехимических производств по выпуску базовой и с высокой добавленной стоимостью нефтехимической продукции в рамках формируемой СЭЗ "Национальный индустриальный нефтехимический технопарк".
Реализация инвестиционного проекта строительства первого интегрированного нефтехимического комплекса по выпуску базовой нефтехимической продукции в рамках СЭЗ и концессионного проекта "Объекты инфраструктурного обеспечения интегрированного нефтехимического комплекса".
Глубокая переработка углеводородного сырья месторождений и дополнительных сырьевых ресурсов с модернизированных нефте- и газоперерабатывающих предприятий по выпуску базовой и с высокой добавленной стоимостью нефтехимической продукции.
Создание и развитие в СЭЗ и областях Республики Казахстан предприятий малого и среднего бизнеса по выпуску инновационной продукции с высокой добавленной стоимостью из базовой нефтехимической продукции для производства труб, строительных, упаковочных, облицовочных материалов и другой продукции в соответствии с международными стандартами (ИСО).

5. Основные направления и механизм реализации программы

Создание нефтехимических производств предусматривается по двум направлениям.
Первое направление - создание нефтехимических производств по глубокой переработке углеводородного сырья для выпуска базовой и с высокой добавленной стоимостью нефтехимической продукции с использованием технологий взаимодействия продукции глубокой переработки с продуктами первичной переработки с НПЗ, ГПЗ.
Второе направление - строительство предприятий малого и среднего бизнеса, деятельность которых будет направлена на дополнительную переработку базовой нефтехимической продукции и выпуск инновационной продукции с высокой добавленной стоимостью промышленного и потребительского назначения.
По-первому направлению, для успешной реализации инвестиционных проектов строительства нефтехимических производств осуществляются мероприятия по формированию СЭЗ "Национальный индустриальный нефтехимический технопарк".
Статус СЭЗ позволит уменьшить себестоимость планируемой к производству казахстанской нефтехимической продукции, повысится ее конкурентоспособность на международном рынке. При этом также важно учесть, что при поставках на мировые рынки казахстанской продукции транспортная составляющая в ней имеет существенный показатель.
В основе создания казахстанского СЭЗ нефтехимического профиля использован зонтичный принцип - включение в СЭЗ различных географических территорий, близко расположенных к сырьевым, производственным и инфраструктурным ресурсам.
Разработаны концепция формирования СЭЗ, технико-экономическое обоснование, оценка воздействия на окружающую среду (ОВОС), подготовлены проекты Положения о СЭЗ "Национальный индустриальный нефтехимический технопарк", постановления Правительства, Указа Президента Республики Казахстан.
На материалы СЭЗ "Национальный индустриальный нефтехимический технопарк" получены государственные и отраслевые заключения, протокол заседания экспертного совета по вопросам специальных экономических зон Министерства индустрии и торговли, 5 ноября 2007 года в городе Атырау проведены общественные слушания.
Территория СЭЗ составляет 1787,4 гектара и расположена в Атырауской области.
Строительство основных производственных объектов СЭЗ будет осуществлено за счет средств инвесторов. Инфраструктурное обеспечение будет осуществлено в рамках бюджетного финансирования и с использованием возможностей концессионного законодательства, в том числе по инфраструктурному обеспечению первого интегрированного нефтехимического комплекса и других инвестиционных проектов.
В 2009-2011 годах для инфраструктуры СЭЗ будет разработана проектно-сметная документация и начато строительство объектов, в том числе объекты энерго- и водообеспечения, транспортные и телекоммуникационные, налоговые и таможенные структуры.
По-второму направлению, на основе технологической цепочки дополнительной переработки базовой нефтехимической продукции будут созданы предприятия малого и среднего бизнеса от штамповочного до высокотехнологичного уровня по выпуску продукции с высокой добавленной стоимостью для промышленного, пищевого, бытового и медицинского назначения - производство пластмассовых, упаковочных, строительных, облицовочных материалов и изделий.
Ниже представлена информация по прорывным инвестиционным проектам этих направлений.

5.1. Первый интегрированный нефтехимический комплекс

При первичной переработке углеродного сырья получают мономеры - низкомолекулярные соединения, применяемые для производства полиолефинов (полимеров). Этилен, пропилен, бутены, стирол, винилхлорид и другие мономеры - олефины и являются основным сырьем для получения полиолефинов и различных нефтехимических продуктов.
Из мономеров самым крупнотоннажным сырьем для производства нефтехимических продуктов является этилен, занимающий первое место по объему такого производства среди базовых нефтехимических продуктов. На его основе вырабатываются большинство продуктов органического синтеза, таких, как оксид этилена, этиленгликоль, синтетический этиловый спирт, а также и полимерные материалы (полиолефины) - полиэтилен, поливинилхлорид, полистирол.
Эта продукция является базовой для производства другой, с высокой добавленной стоимостью, что, в свою очередь, позволит производить широкий спектр промышленных и товаров народного потребления - трубы, упаковочные и строительные материалы.
Для подготовки к реализации проекта была проделана следующая работа: по результатам проведенных тендеров международными компаниями разработано предварительное технико-экономическое обоснование (далее - ТЭО) - "Shell Global Solutions Int." (Нидерланды) и детальное ТЭО комплекса - "Foster Wheeler UK"; компания "Basell International Holdings B.V." утверждена стратегическим партнером Проекта; проведены расчеты капитальных и текущих затрат; выбраны консультанты: финансовый - HSBC Bank и юридический - "White & Case"; разработан проект Оценки Воздействия на Окружающую Среду (далее - ОВОС), подготовленной компанией АО "КазЭкоПроект"; проведены Общественные слушания на ОВОС в г. Атырау; получены положительные заключения государственных и отраслевых экспертиз.
Комплекс будет состоять из 2 газоперерабатывающих заводов, 3 установок по производству олефинов и 2 установок полимеризации. Производственная мощность комплекса составит более 1,2 млн. тонн в год: 800 тыс. тонн полиэтилена и 400 тыс. тонн полипропилена различных марок в год.
Оператор проекта - специально созданная компания АО "Kazakhstan Petrochemical Industries" (далее - KPI).
Место реализации проекта - станция Карабатан Атырауской области.
Планируемая к производству продукция: полиэтилен различных марок 800 тыс. тонн/год и полипропилен различных марок - 400 тыс. тонн/год. Срок реализации - 2008-2012 годы. Стоимость проекта - более 624 млрд. тенге. Предусматривает проектное финансирование, заемные кредитные средства (банки) 70 % и средства партнеров в объеме 30 % от общей стоимости проекта.
Поставка сырья газа для комплекса на долгосрочной основе будет осуществлена ТОО "Тенгизшевройл" (далее - ТШО). Основные положения и условия поставки согласованы между ТШО и KPI.
В настоящее время строительство нефтехимического комплекса разделено на две части - внешняя инфраструктура комплекса будет реализована с применением механизма государственно-частного партнерства на основе концессионного проекта, а строительство основных технологических установок будет осуществлено оператором проекта.
В концессионный проект включено строительство 12 инфраструктурных проектов, в том числе газотурбинной электростанции, газосепараторной установки, сырьевых и топливных трубопроводов, линий энерго передачи, авто- и железнодорожных веток, рабочих поселков и объектов социально-бытового обеспечения с общим объемом капитальных затрат в размере 156 млрд. тенге. Процедуры по выбору концессионера будут завершены до конца 2007 года.

5.2. Комплекс по производству ароматических углеводородов на базе
Атырауского НПЗ

В нефтехимии наиболее промышленно важными соединениями являются ароматические. На основе бензола и его изомеров производится разнообразная нефтехимическая продукция: с использованием бензола можно получить такие ценные продукты, как этилбензол, стирол, а из стирола - полимеры и различного вида пластмассы; на использовании ксилола и его изомеров базируется производство синтетических волокон, каучуков, пластмасс и красителей.
Мировое промышленное производство бензола осуществляется по следующим технологическим процессам: каталитический риформинг прямогонного бензина - 36 %; пиролиз нефтяного и газового сырья - 34 %; гидродеалкилирование толуола - 16; диспропорционирование толуола - 8 %; коксование каменного угля - 6 %.
Приведенные показатели производства бензола свидетельствуют, что каталитический риформинг и пиролиз - основные способы получения бензола. 70 % бензолов производится из нефтяных продуктов и на нефтеперерабатывающих производствах.
Основное применение параксилола это получение ценных продуктов терефталевой кислоты (ТФК) и полиэтилентерефталата (ПЭТФ), которые применяются в производстве синтетических волокон и пластиковых бутылок.
Место реализации проекта - г. Атырау, территория Атырауского НПЗ. Производимая продукция - бензол 133 тыс. тонн/год, параксилол 496 тыс. тонн/год. Предполагаемый объем инвестиций составит около 102 млрд. тенге. Срок реализации - 2008-2012 годы. Проект на стадии разработки. Протокольным решением заседания Инвестиционной комиссии проект включен в перечень проектов Инвестиционной программы АО "НК "КазМунайГаз". 15 августа 2007 года АО "ТД "КазМунайГаз" заключил договор на услуги по разработке ТЭО проекта.

5.3. Нефтехимический комплекс на базе бензола и параксилола

Оператор проекта - АО НК "КазМунайГаз".
Место реализации проекта - станция Карабатан Атырауской области - территория возле производственных площадей первого интегрированного комплекса.
Планируется производство на базе ароматических углеводородов (бензола, параксилола), терефталевой кислоты (ТФК), полиэтилентерефталата (ПЭТФ), этилбензола и поливинилхлорида.
Продукция - этиленгликоль - 70 тыс. тонн/год, терефталевая кислота - 170 тыс. тонн/год, ПЭТФ - 200 тыс. тонн/год, этилбензол - 127 тыс. тонн/год, поливинилхлорид - 200 тыс. тонн/год.
Предполагаемый объем инвестиций составит около 144 млрд. тенге. Предполагает привлечение заемные кредитные средства (банки) - 80 % и средства исполнителя в объеме - 20 % от общей стоимости проекта. Срок реализации - 2008-2012 годы.
В настоящее время компанией "Мицуи и Ко" разрабатывается ТЭО Проекта на средства гранта японской организации JETRO (Японская организация по развитию внешней торговли). Результаты предварительного ТЭО проекта компании "Мицуи и Ко" планируется получить в январе 2008 года. Окончательный план-график работ по данному проекту определится после завершения разработки ТЭО проекта.

5.4. Производство дорожных битумов на Актауском заводе
пластических масс

Оператор проекта - АО "НК "КазМунайГаз".
Место реализации проекта - Актауский завод пластических масс г. Актау. Срок реализации: 2007-2010 годы. Сырье - нефть месторождения Каражанбас в объеме 1 - 2 млн. тонн/год. Продукция - дорожный битум трех марок соответствующий климатическим условиям Республики Казахстан 400 - 500 тыс. тонн/год.
Предполагаемый объем инвестиций - около 18 млрд. тенге. Предполагает привлечение заемные кредитные средства (банки) - 80 % и средства исполнителя в объеме - 20 % от общей стоимости проекта.
В 2005 году выполнен технико-экономический расчет Проекта Институтом Нефтехимпереработки Республики Башкортостан на базе сырой нефти месторождений Каражанбас, Каламкас и их смеси. Протокольным решением Инвестиционной комиссии АО "НК "КазМунайГаз" от 26 февраля 2007 года N 58 данный Проект был включен в перечень проектов инвестиционных намерений Инвестиционной программы АО "НК "КазМунайГаз". В соответствии с Постановлением Правительства Республики Казахстан от 19 июня 2007 года N 510 "О государственных закупках, имеющих важное стратегическое значение", осуществлена работа по закупу услуг из одного источника в целях привлечения подрядчика для разработки ТЭО Проекта. Договор с компанией "Shell Global Solutions" подписан 14 августа 2007 года. Результаты ТЭО Проекта планируется получить в конце 2007 года.

5.5. Диверсификация Актауского завода пластических масс

Оператор проекта - АО "Kazakhstan Petrochemical Industries".
В Республике Казахстан до 90 годов прошлого века производились стирол и полистирол на Актауском заводе пластических масс (ныне - ТОО "Sat Operating Aktau") по полной технологической схеме. На текущий момент по результатам проведенного технического аудита установлено, что только линии производства полистирола находятся в рабочем состоянии (пробный запуск технологических линий по производству полистирола был осуществлен в сентябре 2005 года на завозном сырье - стироле из Нижнекамска, Республика Татарстан). Область применения полистирола: элементы автомобилей, бытовая техника, строительная индустрия, мебель и др. Необходимо создать полную технологическую схему производства стирола.
Продукция - полистирол 155 тыс. тонн/год, и основное сырье этилбензол в объеме 178,0 т.т/г планируется получить в рамках проекта "Нефтехимический комплекс на базе бензола и параксилола". Срок реализации - 2008-2012 годы.
Проект на стадии предварительной проработки, в 2008 году планируется провести детальную техническую инспекцию завода и разработать предложения по модернизации существующих установок.

5.6. Производство нефтехимической продукции по Проекту
модернизации Шымкентского нефтеперерабатывающего завода

На Шымкентском нефтеперерабатывающем заводе - ТОО "ПетроКазахстан Ойл Продактс" (далее - ТОО "ПКОП") начаты мероприятия по модернизации и оптимизации технологических циклов предприятия, что позволит увеличить объем производства светлых нефтепродуктов, расширить ассортимент выпускаемой продукции и начать производство базовой и с высокой добавленной стоимостью нефтехимической продукции.
Восточно-китайским проектно-исследовательским институтом нефти и газа и Пекинским научно-исследовательским институтом переработки нефти выполнены варианты проекта модернизации. Проведены общественные слушания по ПредОВОС проекта модернизации завода, получены положительные заключения Южно-Казахстанского областного территориального управления охраны окружающей среды и Министерства охраны окружающей среды Республики Казахстан.
В проекте модернизации ТОО "ПКОП" предусматривается создание производства полипропилена и бензола.
По производству полипропилена Проектом модернизации предусмотрено строительство трех установок мирового уровня с максимальным использованием имеющегося на заводе технологического потенциала. Необходимо осуществить строительство установки каталитического крекинга мазута (RFCC), абсорбционно-газофракционирующей установки (АГФУ) и установки получения полипропилена.
Установки каталитического крекинга мазута основаны на последних мировых достижениях в технологии каталитического крекинга, предназначены для переработки тяжелого атмосферного остатка - мазута. Планируемая мощность установки 1 800 тыс. тонн/год. ТОО "ПКОП" в настоящее время проводит анализ и сопоставление технологий и катализаторов следующих компаний-лицензиаров: ЮОПи, Аксенс, Грейс, Шелл, Пекинский институт нефтепереработки и нефтехимии.
Строительство АГФУ аналогично установке каталитического крекинга. Мощность установки по сырью - 320 тыс. тонн/год. Согласно Проекту модернизации сырьевой поток с RFCC направляется на АГФУ, которая предназначена для разделения газа на отдельные фракции для их дальнейшей переработки. Предусмотрено строительство АГФУ с использованием новых технологий и максимальным использованием имеющегося на заводе оборудования.
Установка получения полипропилена из сырья, вырабатываемого на заводе. Мощность установки 66,8 тыс. тонн/год по полипропилену. В настоящее время проводит выбор современной лицензированной технологии производства полипропилена Spheripol, Unipol, Amoco и Novolen и Borstar.
Проектом модернизации ТОО "ПКОП" предусмотрено строительство газофракционирующей установки (ГФУ). Установка предназначена для снижения содержания бензола в риформате и получения бензинов соответствующих стандарту ЕВРО-3, в ходе. В качестве сырья на ГФУ будет дополнительно направлены нестабильные бензины-отгоны установок гидроочистки керосина и дизтоплива. После ГФУ сырье направляется на изомеризацию и на риформинг, а затем на экстракцию бензола. Мощность установки экстракции бензола - 493,7 тыс. тонн/год. В настоящее время ведется выбор современного лицензиара технологии экстракции бензола для включения в Проект модернизации.

5.7. Перспективные направления развития нефтехимических производств
по глубокой переработке углеводородного сырья

В настоящее время активно развивается автомобилестроение, в мире насчитывается более трехсот компаний - производителей автомобилей различной модификации. Основным сырьем для облицовки кузова и внутреннего салона автомобилей является композиционная нефтехимическая продукция. Сегодня современные автомобили, начиная с колес, используют различные виды нефтехимических материалов.
Поэтому для производителей автомобилей важно наличие различных сырьевых ресурсов, в том числе необходим синтетический каучук для производства резиновой массы для выпуска различных моделей шин и камер. Для Республики Казахстан создание производства синтетического каучука важно для удовлетворения потребностей шинного производства.
В настоящее время завершается технологическая модернизация шымкентского завода АО "ИнкомТаир" и планируется строительство в Акмолинской области - два предприятия с мощностью производства по 3 млн. штук в год шин различной модификации и камер. В Карагандинской области работает на завозном сырье предприятие по производству резинотехнических изделий.
Таким образом, создание в Республике Казахстан производства синтетического каучука основана как на значимых потребностях внутреннего рынка, так и возможностью производить экспортную продукцию.
Синтетические каучуки (далее - СК) - высокополимерные материалы, эластомеры, предназначенные для изготовления резины. Обычно их получают полимеризацией и сополимеризацией (в некоторых случаях поликонденсацией) различных мономеров - каучукогенов. В качестве каучукогенов используются бутадиен, стирол, изопрен, хлоропрен, изобутилен и др.
СК делятся на два больших класса: универсальные каучуки общего назначения, служащие для изготовления массовых резиновых изделий: автомобильных шин, транспортерных лент, рукавов, резиновой обуви и ряда резинотехнических изделий, и каучуки со специальными техническими свойствами, применяемые при изготовлении резиновых изделий, предназначенных для работы в особых условиях - в среде растворителей, агрессивных жидкостей, при высоких температурах.
Для производства шин необходима резиновая масса (82,1 %), текстильный корд (10,5 %), металлокорд (4,4 %), бортовая проволока (3 %). Одним из основных составляющих сырьевых компонентов для производства резиновой массы является синтетический каучук - 48,66 % от общего объема, натуральный каучук - 7,4 %, технический углерод - 3,6 %, остальное наполнители, вулканизаторы (сера), цинковые белила.
Основными видами СК общего назначения, являются полиизопреновые, полибутадиеновые и эмульсионные бутадиен-стирольные (метилстирольные) каучуки.
В настоящее время наибольшим спросом на международном рынке производства шинной продукции пользуются этилен - пропиленовый каучук - галобутилкаучук, хлоропреновый каучук, такие каучуки производят во всех передовых государствах, в частности, в США, Италии, Германии, Голландии, Великобритании, Канаде, Японии, Франции и других.
На мировом рынке наблюдается недостаток этилен-пропиленовых каучуков, что предопределяет целесообразность создания такого производства в Республике Казахстан. Поэтому специалисты министерства и АО "НК "КазМунайГаз" в настоящее время проводят анализ по перспективам создания производства СК и, что особо важно - анализ реальных источников сырья для производства СК.
В Республике Казахстан для создания производства СК необходимо определить технологические возможности производства составляющих его компонентов - изопрена, изобутана, бутадиена с использованием технологических ресурсов НПЗ, ГПЗ или создания дополнительных мощностей и предприятий. Производство других сырьевых компонентов как этилен и стирол будет осуществлено (после 2012 года) при реализации вышеперечисленных прорывных проектов создания нефтехимических производств, оператором по которым являются АО "НК "КазМунайГаз" и АО "Kazakhstan Petrochemical Industries".
Другое перспективное направление развития нефтехимических производств в Республике Казахстан - создание производства метанола и его производных.
Мировой спрос с конца 2005 г. на метанол и его производные растет и будет расти на 2,8 % в течение ближайшего десятилетия. Значительное увеличение спроса на метанол за счет развития производства формальдегида, уксусной кислоты и в меньшей степени метилтретбутилового эфира (МТБЭ).
К 2014 г. более 70 % рынка метанола будет распределяться между тремя ключевыми потребителями - формальдегидом, уксусной кислотой и МТБЭ. Причем доля формальдегида и уксусной кислоты будет расти, по большей части, за счет снижения потребления МТБЭ. Также возрастет, хотя и до относительно небольших объемов, потребление метанола через альтернативные виды топлива. Рост спроса на метанол, как ожидается, сохранится за счет Азии и, все в большей степени, Европы, которая набирает темп благодаря восстановлению рынка в восточной части региона - в особенности, это касается формальдегида.
В основном спрос на метанол будет возрастать в Азии, главным образом, за счет Китая и Индии.
Технология производства метанола представлена на рынке широким кругом лицензиаров, каждый со своими техническими характеристиками. Технология производства метанола может быть осуществлена по трем основным стадиям:
Риформинг (производство синтез-газа)
Синтез (производство сырого метанола)
Дистилляция (производство метанола стандарта IМРСА или АА)
Республика Казахстан обладает достаточными ресурсами газа, которые по составу и объему могут обеспечить деятельность вновь создаваемых инновационных производств по переработке газа в метанол и его производные.

6. Необходимые ресурсы и источники их финансирования

Программа развития нефтехимической промышленности Республики Казахстан на 2008-2013 годы предусматривает системное решение вопросов создания новых нефтехимических производств по глубокой переработке углеводородного сырья и развития действующих нефтехимических производств, начиная с решения вопросов создания отечественной базы сырьевых ресурсов на основе использования ресурсов новых месторождений и модернизированных НПЗ и ГПЗ, конкретных технологических решений глубокой переработки конкретного сырья, определения места размещения комплексов, установок, их производственных мощностей.
Для реализации мероприятий Программы будут использованы механизмы государственно-частного партнерства, в том числе с использованием инвестиционного и концессионного законодательства.
В целом для реализации инвестиционных проектов создания нефтехимических производств следующие ресурсы и источники финансирования.
Из республиканского бюджета - объемы расходов на 2008-2013 годы будут уточняться в соответствии с Законом Республики Казахстан "О республиканском бюджете" на соответствующий финансовый год: 2009 год - 337 000 тыс. тенге; 2010-2011 годы - 6 689 884,09 тыс. тенге.
Бюджетное финансирование запрашивается на создание инфраструктуры СЭЗ "Национальный индустриальный нефтехимический технопарк" (разработка проектно-сметной документации и строительство объектов инфраструктуры).
Разработка и реализация инвестиционных проектов строительства отдельных нефтехимических производств будут осуществляться за счет средств прямых иностранных и отечественных инвестиций; негосударственных займов, привлекаемых под государственную гарантию, а также собственных средств предприятий, в том числе строительство инфраструктурных объектов первого интегрированного нефтехимического комплекса в рамках концессионного проекта.
Необходимый объем инвестиционных средств на создание производств нефтехимической промышленности Республики Казахстан на период 2008-2013 годов прогнозируется в объеме более 8,0 млрд. долларов США, в том числе на строительство первого интегрированного нефтехимического комплекса - 5,2 млрд. долларов США.

7. Ожидаемые результаты от реализации программы

В рамках формируемой СЭЗ "Национальный индустриальный нефтехимический технопарк" будут реализованы инвестиционные проекты по созданию нефтехимических производств и к 2013 году будут введены в эксплуатацию следующие нефтехимические производства:
Первый интегрированный нефтехимический комплекс в Атырауской области по выпуску 800 тыс. тонн полиэтилена и 400 тыс. тонн полипропилена различных марок в год;
Нефтехимический комплекс по производству бензола - 133 тыс. тонн/год и параксилола 496 тыс. тонн/год в городе Атырау на базе ароматических углеводородов Атырауского НПЗ.
Производство этиленгликоля - 70 тыс. тонн/год, терефталевой кислоты - 170 тыс. тонн/год, ПЭТФ - 200 тыс. тонн/год, этилбензола - 127 тыс. тонн/год, поливинилхлорида - 200 тыс. тонн/год на нефтехимическом комплексе на базе бензола и параксилола в Атырауской области.
Производство дорожных битумов трех марок, соответствующего климатическим условиям Республики Казахстан - 400-500 тыс. тонн/год на Актауском заводе пластических масс в городе Актау.
Будут осуществлены мероприятия:
по диверсификации Актауского завода пластических масс (ТОО "Sat Operating Aktau"). Будет налажено производство полистирола различных марок в объеме не менее 155 тыс. тонн в год. Основное сырье этилбензол в объеме 178,0 тыс. тонн/год планируется получить в рамках проекта "Нефтехимический комплекс на базе бензола и параксилола".
по модернизации Шымкентского нефтеперерабатывающего завода (ТОО "ПетроКазахстан Ойл Продактс") и производство 66,8 тыс. тонн/год полипропилена и 43,5 тыс. тонн/год - бензола.

8. План мероприятий по реализации программы развития
нефтехимической промышленности Республики Казахстан
на 2008-2013 годы

N п/п	Мероприятия	Форма завершения	Ответ- ственные за испол- нение	Срок испол- нения	Предпо- лагаемые расходы,* тыс. тенге	Источник финанси- рования
1	2	3	4	5	6	7
1 этап - 2008-2010 годы
1.	Создание спе- циальной эко- номической зоны (СЭЗ) "Национальный индустриальный нефтехимичес- кий технопарк"	Указ Президента Республики Казахстан	МЭМР, Акимат Атырау- ской области	2008- 2011 годы	2009 год - 337 000,0; 2010-2011 годы - 8 750 000,0	Респуб- ликан- ский бюджет
1.1.	Разработка проектно- сметной доку- ментации на создание инфраструктуры СЭЗ "Национальный индустриальный нефтехимичес- кий технопарк"	Информация в Правительство Республики Казахстан	МЭМР, Акимат Атырау- ской области	декабрь 2009 года	337 000,0	Респуб- ликан- ский бюджет
1.2.	Строительство объектов инфраструктуры СЭЗ "Национальный индустриальный нефтехимичес- кий технопарк"	Информация в Правительство Республики Казахстан ежегодно	МЭМР, Акимат Атырау- ской области	декабрь 2010 года; декабрь 2011 года	6 750 000,0	Респуб- ликан- ский бюджет
2.	Строительство первого инте- грированного нефтехимичес- кого комплекса	Информация в Правительство Республики Казахстан ежегодно	МЭМР, Акимат Атырау- ской области, АО "НК "Каз- Мунай- Газ" (по согласо- ванию), оператор проек- та - АО "KPI" (по согласо- ванию)	декабрь 2008- 2012 годы	624 000 000,0	Инвести- ционные средства
3.	Реализация концессионного проекта "Объекты инфраструктур- ного обеспече- ния первого интегрирован- ного нефтехи- мического комплекса"	Информация в Правительство Республики Казахстан ежегодно	МЭМР, Акимат Атырау- ской области, АО "KPI" (по согласо- ванию), АО "НК "Каз- Мунай- Газ" (по согласо- ванию)	декабрь 2008- 2012 годы	156 000 000,0	Инвести- ционные средства
4.	Строительство комплекса по производству ароматических углеводородов на базе Аты- рауского НПЗ	Информация в Правительство Республики Казахстан ежегодно	МЭМР, АО "КХУГА "Самрук" (по согласо- ванию), АО "НК "Каз- Мунай- Газ" (по согласо- ванию)	декабрь 2008- 2012 годы	102 000 000,0	Инвести- ционные средства
5.	Строительство нефтехимичес- кого комплекса на базе бензола и параксилола	Информация в Правительство Республики Казахстан ежегодно	МЭМР, АО "КХУГА "Самрук" (по согласо- ванию), АО "НК "Каз- Мунай- Газ" (по согласо- ванию)	декабрь 2008- 2012 годы	144 000 000,0	Инвести- ционные средства
6.	Строительство производства дорожных битумов	Информация в Правительство Республики Казахстан ежегодно	МЭМР, АО "КХУГА "Самрук" (по согласо- ванию), АО "НК "Каз- Мунай- Газ" (по согласо- ванию)	июль 2008- 2010 годы	18 000 000,0	Инвести- ционные средства
2 этап - 2011-2013 годы
7.	Разработать предложения по диверсификации Актауского завода пласти- ческих масс	Информация в Правительство Республики Казахстан	МЭМР, АО "KPI" (по согласо- ванию)	2011 год	Не тре- буется
8.	Осуществление мероприятий по модернизации Шымкентского нефтеперераба- тывающего завода и производств нефтехимичес- кой продукции	Информация в Правительство Республики Казахстан ежегодно	МЭМР, АО "НК "Каз- Мунай- Газ" (по согласо- ванию), ТОО "Петро- Казах- стан Ойл Про- дактс" (по согласо- ванию)	декабрь 2009- 2013 годы	Не опре- делены	Инвести- ционные средства
9.	Разработать предложения и мероприятия по созданию производства метанола и его производных	Информация в Правительство Республики Казахстан	МЭМР, АО "НК "Каз- Мунай- Газ" (по согласо- ванию)	2010 год	Не тре- буется
10.	Разработать предложения и мероприятия по созданию производств по выпуску синтетического каучука	Информация в Правительство Республики Казахстан	МЭМР, АО "НК "Каз- Мунай- Газ" (по согласо- ванию)	2011 год	Не тре- буется

Примечания:
* - средства на реализацию Программы будут уточняться в соответствии с Законом Республики Казахстан "О республиканском бюджете"

МЭМР - Министерство энергетики и минеральных ресурсов
Республики Казахстан
АО "КХУГА - акционерное общество "Казахстанский холдинг по
"Самрук" управлению государственными активами "Самрук"
АО "НК - акционерное общество "Национальная компания
"КазМунайГаз" "КазМунайГаз"
АО "KPI" - акционерное общество "Kazakhstan Petrochemical
Industries"
ТОО "Петро- - товарищество с ограниченной ответственностью
Казахстан "ПетроКазахстан Ойл Продактс".
Ойл Продактс"

Қазақстан Республикасының мұнай-химия өнеркәсiбiн дамытудың 2008-2013 жылдарға арналған бағдарламасын бекiту туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2004 жылғы 29 қаңтардағы N 101 Қаулысы. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2010 жылғы 18 қазандағы № 1072 Қаулысымен

Ескерту. Күші жойылды - ҚР Үкіметінің 2010.10.18 № 1072 Қаулысымен.

Ескерту. Тақырыбына өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2007.12.29. N 1352 Қаулысымен.

Қазақстан Республикасының Үкiметi қаулы етеді:

1. Қоса берiлiп отырған Қазақстан Республикасының мұнай-химия өнеркәсiбiн дамытудың 2008-2013 жылдарға арналған бағдарламасы (бұдан әрi - Бағдарлама) бекiтiлсiн.
Ескерту. 1-тармаққа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2007.12.29. N 1352 Қаулысымен.

2. Қазақстан Республикасының Энергетика және минералдық ресурстар министрлiгi жарты жылда бiр рет Бағдарламаның iске асырылу барысы туралы Қазақстан Республикасының Үкiметiне жиынтық ақпарат ұсынсын.

3. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Энергетика және минералдық ресурстар министрі С.М. Мыңбаевқа жүктелсiн.
Ескерту. 3-тармаққа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2007.12.29. N 1352 Қаулысымен.

4. Осы қаулы қол қойылған күнiнен бастап күшiне енедi.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі

Қазақстан Республикасы
Yкiметiнiң
2004 жылғы 29 қаңтардағы
N 101 қаулысымен
бекiтiлген

Ескерту. Бағдарлама жаңа редакцияда - Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2007.12.29. N 1352 Қаулысымен.

Қазақстан Республикасының мұнай-химия өнеркәсібін дамытудың
2008-2013 жылдарға арналған бағдарламасы

Астана, 2007 жыл

Мазмұны

1. Бағдарламаның паспорты
2. Кіріспе
3. Қазақстан Республикасының мұнай-химия өнеркәсібінің қазіргі жай-күйін талдау
4. Бағдарламаның мақсаты мен міндеттері
5. Бағдарламаның негізгі бағыттары мен оны іске асыру тетігі
5.1. Бірінші интеграцияланған мұнай-химия кешені
5.2. Атырау МӨЗ-нің базасында хош иісті көмірсутектер шығару бойынша кешені
5.3. Бензол және параксилол өндіретін мұнай-химия кешені
5.4. Ақтау пластикалық массалар зауытында жол битумдарын өндіру
5.5. Ақтау пластикалық массалар зауытын әртараптандыру
5.6. Шымкент мұнай өңдеу зауытын жаңғырту жобасы бойынша мұнай-химия өнімдерін өндіру
5.7. Көмірсутек шикізатын тереңдей өңдейтін мұнай-химия өндірістерін дамытудың перспективалық бағыттары
6. Қажет ресурстар және оларды қаржыландыру көздері
7. Бағдарламаны іске асырудан күтілетін нәтижелер
8. Қазақстан Республикасының мұнай-химия өнеркәсібін дамытудың 2008-2013 жылдарға арналған бағдарламасын іске асыру жөніндегі іс-шаралар жоспары

1. Бағдарламаның паспорты

Атауы Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2004
жылғы 29 қаңтардағы N 101 қаулысына
өзгерістер енгізу туралы
Әзірлеу үшін "Мемлекет басшысының 2005-2007
негіздеме жылдардағы Қазақстан халқына жыл сайынғы
жолдауларын іске асыру жөніндегі негізгі
бағыттардың (іс-шаралардың) жалпыұлттық
жоспарын және Қазақстан Республикасы
Үкіметінің 2007-2009 жылдарға арналған
бағдарламасын орындау жөніндегі іс-шаралар
жоспарын бекіту туралы" Қазақстан
Республикасы Үкіметінің 2007 жылғы 20
сәуірдегі N 319 қаулысы және Қазақстан
Республикасы Үкіметінің 2007-2009 жылдарға
арналған бағдарламалары (286-тармақ)

Әзірлеуші Қазақстан Республикасы Энергетика және
минералдық ресурстар министрлігі

Мақсаты Қазақстан Республикасында отандық
көмірсутек шикізатын (мұнай/газ)
тереңдей өңдейтін мұнай-химия
өндірістерін құру және базалық әрі
жоғары қосылған құнмен
мұнай-химия өнімдерін шығару

Міндеттері Бағдарламаның мақсатына мемлекеттік-жеке
меншік әріптестік тетіктері негізінде
мынадай стратегиялық міндеттер іске
асырылған кезде қол жеткізілетін болады:
Құрылатын "Ұлттық индустриалдық мұнай-
химия технопаркі" арнайы экономикалық
аймағының (бұдан әрі - АЭА) шеңберінде
базалық және жоғары қосылған құнмен
мұнай-химия өнімдерін шығаратын мұнай-
химия өндірістерін құрудың серпінді
инвестициялық жобаларын әзірлеу және
іске асыру.
АЭА және "Интеграцияланған мұнай-химия
кешенін инфрақұрылымдық қамтамасыз ету
объектілері" концессиялық жобасының
шеңберінде базалық мұнай-химия өнімдерін
шығаратын бірінші интеграцияланған
мұнай-химия кешені құрылысының
инвестициялық жобасын іске асыру.
Кен орындарының көмірсутек шикізаттары
мен базалық және жоғары қосылған құнмен
мұнай-химия өнімдерін шығару жөніндегі
жаңғыртылған мұнай және газ өңдеу
кәсіпорындарынан қосымша шикізат
қорларын терең өңдеу.
Халықаралық стандарттарға (ИСО) сәйкес
АЭА-да және Қазақстан Республикасының
облыстарында құбырлар, құрылыс,
буып-түйетін, қаптамалық материалдар
мен басқа да өнімдер шығару үшін
базалық мұнай-химия өнімдерінен
жоғары қосылған құнмен инновациялық
өнімдер шығаратын шағын және орташа
бизнес кәсіпорындарын құру және дамыту.

Іске 2008-2013 жылдар:
асыру мерзімі 1-кезең - 2008-2010 жылдар
2-кезең - 2011-2013 жылдар

Қажетті Қаржыландыру көлемі тиісті қаржы
ресурстар жылына арналған "Республикалық бюджет
мен туралы" Қазақстан Республикасының Заңына
қаржыландыру сәйкес нақтыланатын болады.
көздері 2009 жыл - 337 000 мың теңге
2010-2011 жылдар - 8 750 000,0 мың
теңге.
"Бюджеттік қаржыландыру" Ұлттық
индустриалдық мұнай-химия технопаркі"
АЭА-ның инфрақұрылымын құруға
сұратылады (2009 жылы жобалық-сметалық
құжаттамаларды дайындау және 2010-2011
жылдары инфрақұрылым объектілерін салу).
Мұнай-химия өндірістері құрылысының
инвестициялық жобаларын әзірлеу мен
іске асыру тікелей шетелдік және
отандық инвестициялардың қаржылары;
мемлекет кепілдігімен тартылатын
мемлекеттік емес заемдар, сондай-ақ
кәсіпорынның өз қаражаты, оның ішінде
концессиялық жобаның шеңберінде бірінші
интеграцияланған мұнай-химия кешенінің
инфрақұрылымдық объектілерін салу есебінен
жүзеге асырылатын болады.

Күтілетін Мемлекеттік-жеке меншік әріптестік
нәтижелер тетіктерін қолдана отырып:
қазақстандық көмірсутек шикізатын
тереңдей өңдеу және базалық және жоғары
қосылған құнмен мұнай-химия өнімдерін
шығару бойынша әлемдік деңгейдегі
мұнай-химия өндірістерін пайдалануға қосу;
мұнай-химия өндірістерінің қызметін
қамтамасыз ету үшін осы заманғы
инфрақұрылымдарды іске асыру;
отандық нарықты (2013 жылдан кейін)
және қазақстандық бәсекеге қабілетті
мұнай-химия өнімдерінің, оның ішінде
өнеркәсіптік және тұтыну мақсатындағы
полиэтиленнің, полипропиленнің,
полистиролдың әртүрлі түрлерінің және
олардан жасалған бұйымдардың, сондай-ақ
қосылған құны жоғары басқа да
мұнай-химия өнімдерінің
(полиэтилентерефталат, поливинилхлорид,
синтетикалық каучуктер, қара майлар, және
метанолдың туындылары) экспорттық
жеткізілімдерін молықтыру.

2. Кіріспе

Осы Қазақстан Республикасының мұнай-химия өнеркәсібін дамытудың 2008-2013 жылдарға арналған бағдарламасы (бұдан әрі - Бағдарлама) "Мемлекет басшысының 2005-2007 жылдардағы Қазақстан халқына жыл сайынғы жолдауларын іске асыру жөніндегі негізгі бағыттардың (іс-шаралардың) жалпыұлттық жоспарын және Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2007-2009 жылдарға арналған бағдарламасын орындау жөніндегі іс-шаралар жоспарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2007 жылғы 20 сәуірдегі N 319 (286-тармақ) қаулысына сәйкес әзірленді.
Бағдарламаға өзгерістер енгізу Қазақстан Республикасында мемлекеттік-жеке меншік әріптестік тетіктері негізінде мұнай-химия өндірістерін салу мен дамытудың экономикалық және технологиялық тиімді және негізделген инвестициялық жобаларды іске асыру жөніндегі іс-шаралар кешенін жүзеге асыру кезеңіне өтуге байланысты. Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаевтың "Жаңа әлемдегі жаңа Қазақстан" Қазақстан халқына жолдауында Қазақстан дамуының 30 маңызды бағыттарының ішінде "Біздегі энергетика мен мұнай-химияны дамытудың басты мәселесі - энергия өнімдерінің қосымша құнын өсіру арқылы осы секторлардың пайдалылығын арттыру. Әсіресе басым секторлар - мұнай-химия, газ қорлары, экспорттық энергия маршруттарын басқару тиімді болуы тиіс. Энергетика және минералдық ресурстар министрлігі мұнай-газ өңдеу кәсіпорындарын жаңғырту және қайта жабдықтау бағдарламаларын жасауы және іске асыруы, жаңа мұнай-химия өндірістерін құруы керек" деп белгіледі.
Энергетика және минералдық ресурстар министрлігі "Қазмұнайгаз" ұлттық компаниясы АҚ-пен және мұнай-химия кәсіпорындарымен бірлесіп Қазақстан Республикасында құрылысы инвестициялық жобалар шеңберінде жүзеге асырылатын мұнай-химия өндірістерін дамытудың экономикалық және технологиялық тұрғыда негізделген бағыттарын анықтады.
Инвестициялық жобалардың ауқымын, олардың әлемдік деңгейге сәйкестігін, сондай-ақ жобаларға салынатын теңдессіз бір жолғы инвестицияның көлемін назарға ала отырып, Қазақстан Республикасының Үкіметі АЭА-ны құру бойынша және концессиялар бойынша заңнамалық актілер негізінде қолайлы экономикалық, әкімшілік, инфрақұрылымдық, ғылыми-техникалық және әлеуметтік жағдай жасауға мемлекеттік-жеке меншік әріптестік тетіктері негізінде шешім қабылдады.
АЭА-ға жағдай жасау күрделі қаржыны қажет ететін мұнай-химия өндірістерінің құрылысына және бәсекеге қабілетті өнім шығаратын өндірістер құруға инвестиция тарту үшін елеулі экономикалық тиімділікті қамтамасыз етеді. АЭА мәртебесі бар аумақтардағы шаруашылық жүргізуші субъектілерге мемлекеттің талаптар көлемін қысқартуы алынатын өнімнің өзіндік құнын азайтуға мүмкіндік береді, бұл қазақстандық өнімдерді әлемдік нарыққа жеткізу кезіндегі көлік шығынының құрамдасуы маңызды көрсеткіш екенін ескерсек бұл оның сыртқы нарықта бәсекеге қабілеттілігін арттырады.
Бірінші кезеңде АЭА Атырау облысында құрылатын болады. Екінші кезеңде Маңғыстау, Оңтүстік Қазақстан, Батыс Қазақстан, Ақтөбе облыстарында. Мұнай-химия өндірістері аталған өңірлердің игерілген кен орындарының көмірсутек қорларын тереңдей өңдеу негізінде алғашқы өңделген қорлармен бірге үйлестікте, сондай-ақ жаңғыртылған мұнай- және газ өңдеу зауыттарының (бұдан әрі - МӨЗ, ГӨЗ) өнімдерімен жұмыс істейтін болады.
АЭА шеңберінде негізгі өндірістік мұнай-химия қондырғыларын жасауды инвесторлар жүзеге асыратын болады, оларды инфрақұрылымдық қамтамасыз ету бюджет қаражаты есебінен және/немесе концессиялық жобалар шеңберінде құрылған АЭА инфрақұрылымының мүмкіндіктері есебінен жүзеге асырылатын болады.
Бұл Бағдарламада мұнай-химия өндірістерін құрудың инвестициялық жобаларын іске асыру кезіндегі мемлекеттік-жеке меншік әріптестігінің негізгі бағыттары мен іс-шаралары айқындалатын болады. Жаңа мұнай-химия өндірістерін, жоғары қосылған құнмен мұнай-химия өнімдерін шығаратын шағын және орташа бизнес кәсіпорындарын құру бойынша іс-шаралардың негізділігі мен шынайылығын қамтамасыз ететін инвестициялар, арнайы экономикалық аймақтар, концессиялар жөніндегі заңнамалық нормаларға және Қазақстан Республикасының басқа да заңнамалық актілеріне негізделген тетіктері пайдаланылатын болады.

3. Қазақстан Республикасының мұнай-химия өнеркәсібінің
қазіргі жай-күйін талдау

Әлем елдерінде, әсіресе азия елдерінде, мұнай-химия өндірістерінің құрылыс көлемдерінің белсенді өсуі және пайдалануға берілуі байқалады. Бұл мұнай-химия өнімдерінің жоғары сұранымымен және оны қолдану мүмкіндіктерінің кеңеюімен ғана емес, көмірсутекті шикізаттарды тереңде өңдеудің экономикалық тартымдылығымен де түсіндіріледі. Мұнай-химия өндірістерін салуды тіпті көмірсутекті шикізаттардың жеткілікті қорлары жоқ және технологиялардың лицензиярлары болып табылмайтын азия елдері де жүзеге асырады.
Қытай, Иран, Малайзия, Сингапур және басқа да азия елдері мұнай-химия өнімдерін шығаратын бірнеше кәсіпорындардың құрылысын жүргізуде - Азия маңызды өткізу нарығы ғана емес, сонымен бірге мұнай-химия саласында күшті өндірістік база болып қалыптасуда. Мысалы, Сингапурдың құрылыс жобаларына немістің "Shell Chemicals" компаниясы, жапонның "Sumitomo", "Mitsui Chemicals" фирмалары, ал Қытайда және Азияның әртүрлі мемлекеттерінде құрылыс жобаларын немістің BASF фирмасы, HaJdor Topsoe, Lurgi, Тоуо Engineering, Mitsubishi, Gas chemicals, NKK Corporation және тағы басқа жетекші компаниялар - технологиялардың лицензиярлары жүзеге асырады.
Экономикасы мен өнеркәсіп әлеуетін белсенді дамытушы Қазақстан Республикасының әлемдік деңгейдегі мұнай-химия кешендерін ойдағыдай сала алатын және қамтамасыз етуге тиісті бірнеше айқын артықшылықтары бар, олардың негізгі дәлелдері мыналар болып табылады:
1) жеткілікті шикізат қоры (мұнай және газ) бар. Қазақстан Республикасының әртүрлі өңірлеріндегі кенорындары (Теңіз, Каспий) табиғи және ілеспе газдары пайдаланылатын болады, құрамында 13-тен 16%-ға дейін этан бар фракция және газдың жалпы көлемінен жоғары болады, бұл негізгі мұнай-химия өнімі базалық этилен өндіру үшін, экономикалық және технологиялық артықшылық болып табылады;
2) этилен мұнай-химия өнімдерін кең спектрде өндіру үшін пайдаланылуы мүмкін, бірақ Қазақстан Республикасы үшін ең экономикалық тиімділік полиэтилен мен полипропиленнің әртүрлі маркаларын, стиролды және полистиролды, этиленгликол және этилбензолды және басқа да 20-дан астам атаулы өнімдер шығару болады;
3) Атырау мұнай өңдеу зауытына технологиялық жаңғырту мен толық жарақтандыру жүргізілді және осындай жұмыс басқа да мұнай және газ өңдеу зауыттарында жалғастырылатын болады, бұл өндірілетін көлемдердің және мұнай-газ шикізаттарының алғашқы өңделген өнімдерінің кеңейтілген номенклатурасы негізінде мұнай-химия өндірісі үшін қосымша шикізат ресурсын пайдалануға мүмкіндік береді;
4) халықаралық сарапшылар мен мамандар Қазақстан Республикасында мұнай-химия өндірістерін құрудың экономикалық тиімділігін растады - Exxon Mobil, Shell, Вasell - жетекші халықаралық компанияларының және Nexant консалтингтік компаниясының зерттеу нәтижелері алынды;
5) Қазақстан Республикасы жағымды инвестициялық беделге ие. "Moody's Unvestors Service" және "Standart & Poors" халықаралық рейтингтік агенттіктерінің бағалауы бойынша Қазақстанға инвестициялық класс және перспективалығы мен тиімділікті анықтайтын бірнеше басқа экономикалық, саяси және әлеуметтік аспектілер рейтингі берілді.
Мемлекеттік-жеке меншік әріптестік тетіктері негізінде инвестициялық жобалардың ойдағыдай жүзеге асырылуын қамтамасыз ету үшін жобаларды инфрақұрылымдық қамтамасыз етуді мемлекет АЭА-ның және концессиялық жобалардың мүмкіндіктері мен шарттарын пайдалану арқылы жүзеге асырады.
Бұл шаралар корпоративтік табыс және жер салығы, мүлік және қосылған құнға салынатын салықтар бойынша салықтық жеңілдіктер беру арқылы қолайлы экономикалық, әкімшілік, инфрақұрылымдық, ғылыми-техникалық және әлеуметтік жағдайларды қамтамасыз етуге мүмкіндік береді, шеттен әкелінген технологиялар, жабдықтар, аспаптар мен материалдар бойынша кедендік баж салығын төлеуден босату көзделеді. Нәтижесінде - АЭА мәртебесі өндіруге жоспарланған қазақстандық мұнай-химия өнімінің өзіндік құнын азайтуға мүмкіндік береді, оның халықаралық нарықта бәсекеге қабілеттілігі артады. Бұл ретте ескеретін маңызды жағдай, қазақстан өнімін әлемдік нарыққа жеткізу кезінде көлік шығынының құрамдасуы маңызды көрсеткіш болғандықтан, дайын өнімнің соңғы бағасына және оның бәсекеге қабілеттілігіне елеулі ықпал етеді.
Қазіргі уақытта республикада мұнай-химия өндірістерін құру мен базалық және жоғары қосылған құнмен мұнай-химия өнімдерін шығаруды қамтамасыз ету үшін министрлік "Қазмұнайгаз" ҰК" АҚ-пен, "Кazakhstan Petrochemical Industries" АҚ-пен бірлесіп құрылысы инвестициялық және концессиялық жобалар шеңберінде жүзеге асырылатын жаңа мұнай-химия өндірістерінің және оңтайлы саны мен өндірістік бағытын анықтады.
Әлемдік деңгейдегі мұнай-химия кешендерінің технологиялары мен параметрлері қаралды, егжей-тегжейлі талқыланды және негізделген шешім қабылданды, олардың технологиялық және шикізаттық өзара байланыстылығы анықталды, лицензиялық технологиялардың және оларды жабдықпен қамтамасыз етудің түрлерінің экономикалық және технологиялық жағынан артықшылық жағы таңдалып алынды, келешекте басқа мұнай-химия өндірістерін құрудың басым бағыттары белгіленді.
Мұнай-химия өндірістерін құрудың оңтайлы бағыттарын технологиялық өңдеу кезінде технологиялық жаңғыртылған Атырау мұнай өңдеу зауытының мүмкіндіктері мен ресурстары анықталды және ескерілді.
Мұнай-химия өндірістерінің негізгі өндірістік объектілері және оның инфрақұрылымдық қамтамасыз ету объектілері Атырау облысында жалпы аумағы 1787,7 гектар аумағында орналасатын болады.
Сонымен, көмірсутек шикізатын терең өңдейтін жаңа мұнай-химия өндірістерін жаңғыртылған мұнай және газ өңдеу зауыттарының алғашқы өңделген қорларымен үйлестіріп салу Қазақстан Республикасы экономикасының өсуін қамтамасыз етеді, ЖІӨ-де өңдеу өнеркәсібінің үлесі артады, әлемдік деңгейдегі қаланың негізін салушы кәсіпорындар құрылатын болады, шағын және орташа бизнес кәсіпорындарын құруға шикізат қорлары пайда болады, жаңа жұмыс орындары құрылатын болады, бұл тұтас алғанда Қазақстан Республикасының экономикалық әлеуетін өсіруді қамтамасыз етеді.

4. Бағдарламаның мақсаты мен міндеттері

Бағдарламаның басты мақсаты - отандық көмірсутек шикізатын (мұнай/газ) тереңдей өңдеу және базалық әрі жоғары қосылған құнмен мұнай-химия өнімдерін шығару бойынша Қазақстан Республикасында әлемдік деңгейдегі мұнай-химия өндірістерін құру.
Бағдарламаның міндеттері:
Мемлекеттік-жеке меншік әріптестік тетіктері негізінде Бағдарламаның мақсатына мынадай стратегиялық міндеттерді жүзеге асырғанда жетеді;
Құрылатын "Ұлттық индустриалдық мұнай-химия технопаркі" АЭА-ның шеңберінде базалық және қосылған құны жоғары мұнай-химия өнімдерін шығаратын мұнай-химия өндірістерін құрудың серпінді инвестициялық жобаларын әзірлеу және іске асыру;
АЭА және "Интеграцияланған мұнай-химия кешенін инфрақұрылымдық қамтамасыз ету объектілері" концессиялық жобасының шеңберінде базалық мұнай-химия өнімдерін шығаратын бірінші интеграцияланған мұнай-химия кешені құрылысының инвестициялық жобасын іске асыру;
Кен орындарының көмірсутек шикізаттарын және базалық әрі жоғары қосылған құн салығы бар мұнай-химия өнімін шығару жөніндегі жаңғыртылған мұнай және газ өңдеу кәсіпорындарының қосымша шикізат қорларын тереңдетіп өңдеу;
АЭА-да және Қазақстан Республикасының облыстарында халықаралық стандарттарға (ИСО) сәйкес құбырлар, құрылыс, буып-түйетін, қаптамалық материалдар мен басқа да өнімдер шығару үшін базалық мұнай-химия өнімдерінен жоғары қосылған құнмен инновациялық өнімдер шығаратын шағын және орташа бизнес кәсіпорындарын құру және дамыту.

5. Бағдарламаның негізгі бағыттары мен оны іске асыру тетіктері

Мұнай-химия өндірістерін құру екі бағытта көзделеді.
Бірінші бағыт - тереңдей өңделген өнімдердің МӨЗ бен ГӨЗ-дің алғашқы өңделген өнімдерімен өзара әрекет ету технологиясын пайдалана отырып, базалық және жоғары қосылған құнмен мұнай-химия өнімдерін шығаратын көмірсутек шикізатын тереңдей өңдеу жөніндегі мұнай-химия өндірістерін құру.
Екінші бағыт - қызметі базалық мұнай-химия өнімін қосымша өңдеуге және жоғары қосылған құнмен өнеркәсіптік және тұтыну мақсатында инновациялық өнімдер шығаруға бағытталған шағын және орташа бизнес кәсіпорындарын салу.
Бірінші бағыт бойынша, мұнай-химия өндірістері құрылысының инвестициялық жобаларын табысты іске асыру үшін "Ұлттық индустриалдық мұнай-химия технопаркі" АЭА-ны құру бойынша іс-шаралар жүзеге асырылуда.
АЭА мәртебесі өндіруге жоспарланған қазақстандық мұнай-химия өнімінің өзіндік құнын азайтуға мүмкіндік береді, халықаралық нарықта оның бәсекеге қабілеттілігін арттырады. Бұл ретте сонымен қатар қазақстандық өнімдерді әлемдік нарыққа жеткізу кезінде көліктік құрамдасушы елеулі көрсеткіш екенін ескеру маңызды.
Мұнай-химия бейініндегі қазақстандық АЭА-ны құру негізінде АЭА-ға шикізаттық, өндірістік және инфрақұрылымдық ресурстарға жақын орналасқан әртүрлі географиялық аумақтарды қосу - зонттық қағидат пайдаланылған.
АЭА құру, техникалық-экономикалық негіздеме, қоршаған ортаға ықпал етуін бағалау тұжырымдамасы әзірленді (ҚОЫБ), "Ұлттық индустриалдық мұнай-химия технопаркі" АЭА туралы ереженің жобасы, Үкімет қаулылары, Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлығы дайындалған.
"Ұлттық индустриалдық мұнай-химия технопаркі" АЭА материалдарына мемлекеттік және салалық қорытындылар, Индустрия және сауда министрлігінің АЭА-ның мәселелері бойынша сарапшылар кеңесі отырысының хаттамасы алынған, 2007 жылғы 5 қарашада Атырау қаласында қоғамдық тыңдаулар жүргізілді.
АЭА аумағы 1787,4 гектарды құрайды және Атырау облысында орналасқан.
АЭА-ның негізгі өндірістік объектілерінің құрылысы инвесторлардың қаражаты есебінен жүзеге асырылатын болады. Инфрақұрылымдық қамтамасыз ету бюджеттік қаржыландыру шеңберінде және концессиялық заңнаманың мүмкіндіктерін пайдалану арқылы жүзеге асырылады, оның ішінде бірінші интеграцияланған мұнай-химия кешені мен басқа да инвестициялық жобаларды инфрақұрылымдық қамтамасыз ету бойынша жүзеге асырылатын болады.
2009-2011 жылдары АЭА-ның инфрақұрылымы үшін жобалық-сметалық құжаттама әзірленетін болады және объектілердің құрылысы, оның ішінде энергия және сумен қамтамасыз ету, көлік және телекоммуникациялық, салық және кеден құрылымдары басталатын болады.
Екінші бағыт бойынша, базалық мұнай-химия өнімін қосымша өңдеудің технологиялық тізбегінің негізінде қалыптағыдан жоғары технологиялық деңгейге дейінгі жоғары қосылған құнмен өнім шығаратын өнеркәсіптік, азық-түліктік, тұрмыстық және медициналық мақсатқа арналған өнімдер шығаратын пластмассалық, буып-түю, құрылыс, қаптайтын материалдар мен бұйымдар шығаратын шағын және орташа бизнес кәсіпорындары құрылады.
Төменде осы бағыттардың серпінді инвестициялық жобалары жөнінде ақпарат келтірілген.

5.1. Бірінші интеграцияланған мұнай-химия кешені

Көмірсутек шикізатын алғашқы өңдеуде маномерлер - полиолефин (полимер) шығару үшін қолданылатын төмен молекулярлық қосылыстар алынады. Этилен, пропилен, бутендер, стирол, винилхлорид және басқа да мономерлер - олефиндер және полимерлер мен әртүрлі мұнай-химия өнімдерін алу үшін негізгі шикізат болып табылады.
Маномерлердің ішінде этилен - базалық мұнай-химия өнімдері ішінен осындай өндіріс көлемі бойынша бірінші орын алатын, мұнай-химия өнімдерін шығаратын ең ірі тонналы шикізат болып табылады. Оның негізінде этилен оксиді, этиленгликоголь, синтетикалық этил спирті, сондай-ақ полимерлік материалдар полиэтилен, поливинилхлорид, полистирол сияқты - органикалық синтез өнімдерінің көпшілігі шығарылады.
Бұл өнім басқа жоғары қосылған құнды өнім шығару үшін базалық болып табылады, бұл өз кезегінде өнеркәсіптік және пластикалық құбыр, буып-түйетін, құрылыс, композициялық материалдар мен тағы басқа халық тұтынатын тауарлардың кең спектрін шығаруға мүмкіндік береді.
Жобаны жүзеге асыруға дайындау үшін мынадай жұмыс жасалды: халықаралық компаниялар өткізген тендерлердің нәтижесінде - "Shell Global Solutions Int." (Нидерланды) алдын ала техникалық-экономикалық негіздеме (бұдан әрі - ТЭН) және "Foster Wheeler UK" кешенінің егжей-тегжейлі ТЭН-і әзірленді; "Basell International Holdings B.V." компаниясы жобаның стратегиялық серіктесі болып бекітілді; күрделі және ағымдағы шығындардың есебі жүргізілді; қаржылық - НSВС Ваnк және құқықтық - "White & Case" кеңесшілер таңдап алынды; "КазЭкоПроект" АҚ компаниясы әзірлеген Қоршаған Ортаға Әсер ету Бағасының жобасы әзірленді (ҚОӘБ); Атырау қаласында ҚОӘБ Қоғамдық тыңдаулар өткізілді; мемлекеттік және салалық сараптамалардың оң қорытындылары алынды.
Кешен 2 газ өңдеу зауыттарынан, 3 олефин шығаратын қондырғыдан және 2 полимерлеу қондырғысынан тұратын болады. Кешеннің өндірістік қуаты жылына 1,2 млн. тоннадан астам: жылына 800 мың тонна полиэтилен және 400 мың тонна полипропиленнің әр түрлі маркаларын құрайды.
Жобаның операторы - арнайы құрылған "Кazakhstan Petrochemical Industries" АҚ (бұдан әрі - КРІ) компаниясы.
Жобаны іске асыру орны - Атырау облысының Қарабатан станциясы.
Өндіруге жоспарланған өнім: жылына 800 мың тонна әртүрлі маркадағы полиэтилен және жылына 400 мың тонна әртүрлі маркадағы полипропилен. Іске асыру мерзімі - 2008-2012 жылдар. Жобаның құны - 624 000 000 000 теңгеден астам. Жобаның жалпы құнынан 70% қарыз кредит қаражаты (банктер) және әріптестіктердің қаражаты 30% көлемінде жобалық қаржыландыру көзделіп отыр.
Ұзақ мерзімді негізде кешенге газ шикізатын жеткізуді "Теңізшевройл" ЖШС (бұдан әрі - ТШО) жүзеге асыратын болады. Жеткізудің негізгі ережелері мен талаптары ТШО және КРІ арасында келісілген.
Қазіргі уақытта мұнай-химия кешенінің құрылысы екі бөлікке бөлінген - кешеннің сыртқы инфрақұрылымы концессиялық жобалар негізінде мемлекеттік-жеке меншік әріптестік тетіктерін пайдалана отырып жүзеге асырылады, ал негізгі технологиялық қондырғылардың құрылысын жобаның операторы жүзеге асыратын болады.
Концессиялық жобаға 12 инфрақұрылымдық жобаны салу, оның ішінде күрделі шығындарының жалпы көлемі 156 000 000 000 теңге мөлшерінде газ турбиналық электр станциясы, газ сепараторлық қондырғылар, шикізат және отын құбырлары, энергия беру желілері, авто және теміржол тармақтары, жұмысшы кенттері және әлеуметтік-тұрмыстық қамтамасыз ету объектілері енгізілген. Концессионер таңдау рәсімдері 2007 жылдың аяғына дейін аяқталатын болады.

5.2. Атырау МӨЗ-нің базасында хош иісті көмірсутектер шығару
бойынша кешені

Мұнай-химияда мейлінше маңызды қосылыстар хош иісті болып табылады. Бензол және оның изомерлері негізінде әртүрлі мұнай-химия өнімдері өндіріледі, бензолды пайдаланып этилбензол, стирол сияқты бағалы өнімдерді, ал стиролдан - полимерлер және пластмассаның сан алуан түрін алуға болады; ксилолды және оның изомерлерін қолдануда синтетикалық талшық, каучук, пластмасса және бояғыштар шығару негізделген.
Бензолды әлемдік өнеркәсіптік өндіру мынадай технологиялық процестермен жүзеге асырылады: тікелей айдалатын бензиннің каталитикалық риформингі - 36%; мұнай және газ шикізатының пиролизі - 34%; толуолдың гидродеалкилденуі - 16; толуолдың диспрапорциялануы - 8%; таскөмірдің кокстелуі - 6%.
Бензол өндірудің келтірілген көрсеткіштері каталитикалық риформинг және пиролиз - бензолды алудың негізгі тәсілі екенін көрсетеді. Бензолдың 70% мұнай өнімдерінен және мұнай өңдеу өндірістерінде өндіріледі.
Параксилолдың негізгі қолданылуы синтетикалық талшықтар мен пластикалық бөтелкелер шығаруда қолданылатын терефтал қышқылын (ТФҚ) және полиэтилентерефталат (ПЭТФ) алу.
Жобаны жүзеге асыру орны - Атырау қаласы, Атырау МӨЗ-дің аумағы. Өндірілетін өнім - бензол жылына 133 мың тонна, параксилол жылына 496 мың тонна. Инвестицияның болжалды көлемі 102 000 000 000 теңгені құрайды. Жүзеге асыру мерзімі - 2008-2012 жылдар. Жоба әзірлену сатысында. Инвестициялық комиссия отырысының хаттамалық шешімімен жоба "ҚазМұнайГаз" ҰК" АҚ-тың инвестициялық бағдарламалар жобаларының тізбесіне енгізілді. 2007 жылғы 15 тамызда "ҚазМұнайГаз" ҰК" АҚ жобаның ТЭН әзірлеу бойынша қызмет көрсетуге шарт жасады.

5.3. Бензол және параксилол базасында мұнай-химия кешені

Жобаның операторы - "ҚазМұнайГаз" ҰК" АҚ.
Жобаны жүзеге асыру орны - Атырау облысының Қарабатан станциясы - бірінші интеграциялық кешеннің өндірістік алаңының жанындағы аумақ.
Хош иісті көмірсутектердің негізінде терафтел қышқылын (ТФҚ), полиэтилентерефталат (ПЭТФ), этилбензол және поливинилхлорид шығару жоспарлануда.
Өнімдер - этиленгликоль - жылына 70 мың тонна, терафтел қышқылы - жылына 170 мың тонна, ПЭТФ - жылына 200 мың тонна, этилбензол - жылына 127 мың тонна, поливинилхлорид - жылына 200 мың тонна.
Инвестицияның болжалды көлемі 144 000 000 000 мың теңгеге жуық. Жобаның жалпы құнынан 80% қарыз кредит қаражаттарын (банкілер) және 20% көлемінде орындаушының қаражатын тартуды көздейді. Іске асыру мерзімі - 2008-2012 жылдар.
Қазіргі уақытта "Мицуи и Ко" компаниясы JETRO (Жапонияның сыртқы сауданы дамыту ұйымы) жапон ұйымының гранты қаражатына ТЭН әзірлеуде. "Мицуи и Ко" компаниясы жобасының алғашқы ТЭН-нің нәтижесін 2008 жылдың қаңтар айында алу жоспарлануда. Осы жоба бойынша жұмыстардың түпкілікті жоспар-кестесі жобаның ТЭН бітіргеннен кейін анықталады.

5.4. Ақтау пластикалық массалар зауытында жол битумдарын
өндіру

Жобаның операторы - "ҚазМұнайГаз" ҰК" АҚ.
Жобаны жүзеге асыру орны - Ақтау қаласы, Ақтау пластикалық масса зауыты. Іске асыру мерзімі: 2007-2010 жылдар. Шикізат - жылына 1-2 млн. тонна көлемінде Қаражанбас кенорнының мұнайы. Өнім - Қазақстан Республикасының жағдайына сәйкес келетін үш маркалы жол битумы - жылына 400-500 мың тонна.
Инвестицияның болжалды көлемі 18 000 000 000 теңгеге жуық. Жобаның жалпы құнынан 80 % қарыз кредит қаражаттарын (банкілер) және 20 % көлемінде орындаушының қаражатын тартуды көздейді.
2005 жылы Башқұрстан Республикасының мұнай-химия өңдеу институты Қаражанбас, Қаламқас кенорындарының шикі мұнайы мен олардың қоспасының негізінде жобаның техникалық-экономикалық есебін (ТЭЕ) орындады. "ҚазМұнайГаз" ҰК" АҚ-тың инвестициялық комиссиясының 2007 жылғы 26 ақпандағы N 58 хаттамалық шешімімен бұл жоба "ҚазМұнайГаз" ҰК" АҚ-тың Инвестициялық бағдарламасының инвестициялық ниет жобаларының тізбесіне енгізілді. "Маңызды стратегиялық мәні бар мемлекеттік сатып алу туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2007 жылғы 19 маусымдағы N 510 қаулысына сәйкес жобаның ТЭН-ін әзірлеу үшін мердігер тарту мақсатында қызметті бір көзден сатып алу бойынша жұмыс жүзеге асырылды. "Shell Global Solutions" компаниясымен шартқа 2007 жылғы 14 тамызда қол қойылды. Жобаның ТЭН-нің нәтижелерін 2007 жылдың аяғында алу жоспарлануда.

5.5. Ақтау пластикалық массалар зауытын әртараптандыру

Жобаның операторы - "Кazakhstan Petrochemical Industries" АҚ. Қазақстан Республикасында өткен ғасырдың 90 жылдарына дейін Ақтау пластикалық масса зауытында (қазір - ТОО "Sat Operating Aktau") стирол мен полистирол толық технологиялық схема бойынша өндіріліп келді. Ағымдағы уақытта полистирол шығаратын желілер ғана жұмыс жағдайында екені өткізілген техникалық аудит нәтижесінде белгіленді (полистирол шығаратын технологиялық желілерді сынама іске қосуы Татарстан Республикасы, Нижнекамскіден, әкелінген шикізат - стиролмен 2005 жылдың қыркүйегінде жүзеге асырылды. Полистиролдың қолданылу саласы: автомобильдердің элементтері, тұрмыстық техника, құрылыс индустриясы, жиһаз және т.б. Стирол өндірудің толық технологиялық схемасын жасау қажет.
Өнімдер - полистирол - 155 мың тонна/жылына, және "Бензол және параксилол негізіндегі мұнай-химия кешені" жобасының шеңберінде жылына 178,0 мың тонна көлемінде негізгі шикізат этилбензол алу жоспарланып отыр. Іске асыру мерзімі - 2008-2012 жылдар.
Жоба алдын-ала пысықтау сатысында, 2008 жылы зауытқа егжей-тегжейлі техникалық инспекция жүргізу және жұмыс істеп тұрған қондырғыларды жаңғырту жөнінде ұсыныс әзірлеу жоспарлануда.

5.6. Шымкент мұнай өңдеу зауытын жаңғырту жобасы бойынша
мұнай-химия өнімдерін өндіру

Шымкент мұнай өңдеу зауытында - "ПетроКазахстан Ойл Продактс" ЖШС (бұдан әрі - "ПКОП" ЖШС, CNPCI (ҚХР) үлесі - 50% және "ҚазМұнайГаз" Сауда Үйі" АҚ - 50%) ашық түсті мұнай өнімдерін өндіру көлемін арттыруға және базалық және қосылған құны жоғары мұнай-химия өнімдерін өндіруді бастауға мүмкіндік беретін кәсіпорынның технологиялық циклдарын жаңғырту және оңтайландыру шаралары басталды.
Шығыс Қытай мұнай және газ жобалау-зерттеу институты және Пекин мұнай өңдеу ғылыми-зерттеу институты жаңғырту жобасының нұсқаларын орындады. Зауытты жаңғыртудың ҚОӘЕалды жобасы бойынша қоғамдық тыңдаулар өткізілді, Оңтүстік Қазақстан облыстық қоршаған ортаны қорғау аумақтық басқармасының және Қазақстан Республикасы Қоршаған ортаны қорғау министрлігінің оң қорытындылары алынды.
"ПКОП" ЖШС-ін жаңғырту жобасында полипропилен және бензол өндірісін құру көзделеді.
Жаңғырту жобасында полипропилен өндіру бойынша зауытта бар технологиялық әлеуетті барынша қолдана отырып, әлемдік деңгейдегі үш қондырғы салу көзделген. Мазуттың каталитикалық крекингі қондырғысын (RFCC), сіңірілу - газофракциялық қондырғысын (СГФҚ) және полипропилен алу қондырғысын салуды жүзеге асыру қажет.
Мазуттың каталитикалық крекингі қондырғылары каталитикалық крекингінің технологиясындағы соңғы әлемдік жетістіктерге негізделген, ауыр атмосфера қалдығы - мазутты өңдеуге арналған. Қондырғының жоспарланған қуаты жылына 1 800 мың тонна. "ПКОП" ЖШС-і қазіргі уақытта мынадай компаниялар лицензия иелері ЮОПи, Аксенс, Грейс, Шелл, Пекин мұнай өңдеу және мұнай-химия институты - талдау жасайды және технологиялар мен катализаторларды салыстырады.
СГФҚ құрылысы каталитикалық крекинг қондырғысына ұқсайды. Қондырғының шикізат жөніндегі қуаты жылына 320 мың тонна. Жаңғырту Жобасына сәйкес шикізат ағыны RFCC-тан оларды одан әрі өңдеу үшін СУГ-ті жіңішке фракцияларға бөлуге арналған СГФҚ-ға бағытталады. СГФҚ-тің құрылысы жаңа технологияларды пайдалана отырып зауытта бар жабдықты барынша пайдалану көзделген.
Зауытта шығарылатын шикізаттан полипропиленді алу қондырғысы. Қондырғының қуаты полипропилен бойынша жылына 66,8 мың тонна. Қазіргі уақытта полипропилен өндірісінің осы заманғы лицензияланған технологияларға Spheriol, Unipol, Аmосо және Novelen және Borstar таңдау жүргізілуде.
"ПКОП" ЖШС-тің жаңғырту жобасында газофракцияланған қондырғы (ГФҚ) салу көзделген. Қондырғы бензолдың риформаттағы құрамын азайтуға және ЕВРО-3 стандартына сәйкес бензин алуға арналған. Керосин мен дизель отынын гидротазалау қондырғыларының тұрақсыз бензин шығаруы ГФҚ-ға шикізат ретінде қосымша жіберіледі. ГФҚ-тан кейін шикізат изомеризациялауға және риформингке, ал одан кейін бензолды экстракциялауға жіберіледі. Бензолды экстракциялау қондырғысының қуаты жылына - 493,7 мың тонна. Қазіргі уақытта жаңғырту Жобасына енгізу үшін бензолды экстракциялау технологиясының осы заманғы лицензия иелерін таңдау жүргізілуде.

5.7. Көмірсутек шикізатын тереңдей өңдейтін мұнай-химия
өндірістерін дамытудың перспективалық бағыттары

Қазіргі уақытта автомобиль жасау белсенді дамуда, әлемде үш жүзден астам әртүрлі нұсқалы автомобиль шығаратын компаниялар бар. Автомобильдің қорабы мен ішкі салонын қаптайтын негізгі шикізат композициялық мұнай-химия өнімі болып табылады. Бүгінде осы заманғы автомобильдер дөңгелектен бастап, мұнай-химия материалдарының сан алуан түрін пайдаланады.
Сондықтан, автомобиль шығарушылар үшін әртүрлі шикізат ресурстарының болуы маңызды, оның ішінде шиналар мен камералардың әртүрлі үлгілерін шығаруға арналған резеңке масса шығару үшін синтетикалық каучук қажет. Қазақстан Республикасы үшін синтетикалық каучук өндірісін құру шина өндірісінің қажеттілігін қанағаттандыру үшін маңызды.
Қазіргі уақытта "ИнкомТаир" АҚ-ы Шымкент зауытын технологиялық жаңғырту аяқталуда және Ақмола облысында қуаты жылына 3 млн. данадан астам әртүрлі нұсқалы шиналар мен камералар шығаратын екі кәсіпорын салу жоспарланып отыр. Қарағанды облысында шеттен әкелінген шикізатпен резеңке техникалық бұйымдар шығаратын кәсіпорын жұмыс істейді.
Сонымен, Қазақстан Республикасында синтетикалық каучук өндірісін құру ішкі нарықтағы елеулі сұранысқа, сондай-ақ, экспортқа өнім өндіру мүмкіндігіне негізделген.
Синтетикалық каучуктар (бұдан әрі - СК) - резеңке дайындауға арналған жоғары полимерлі материалдар, эластомерлер. Оларды әртүрлі маномерлер - каучукогендерді полимеризациялау және сополимеризациялау (кейбір жағдайларда поликонденсациялаумен) алады. Каучукогендер ретінде бутадиен, стирол, изопрен, хлоропрен, изобутилен және т.б. қолданылады.
СК екі үлкен классқа бөлінеді: резиналық өнімдерді кеңінен дайындау үшін қолданылатын жалпы қолданысқа арналған әмбебап каучуктер: автомобильдік шиналар, көліктік ленталар, жеңдер, резиналық аяқ киімдер және резинатехникалық өнімдердің тізбегі, және де ерекше жағдайларда - жоғары температурада, агрессивті сұйықтықтар, еріткіштер ортасында жұмыс істеу үшін арналған резиналық өнімдерді дайындау үшін қолданылатын арнайы техникалық қасиеттері бар каучуктер.
Шина өндірісінде резеңке массасы 82,1 %-ды, қалғандарын - тоқыма арқан (10,5%), металл арқан (4,4%), борт сымы (3%) құрайды. Резеңке массасының негізгі құрамдас бөлігі синтетикалық каучук (бұдан әрі - СК) жалпы көлемнен - 48,66%, табиғи каучук - 7,4%, техникалық көміртек - 3,6%, қалғандары - толтырғыштар, вулканизаторлар (күкірт), мырышты сыр болып табылады.
Полиизопрендік, полибутадиендік және эмульсиялық бутадиен-стирольды (метилстирольды) каучуктар СК-ның негізгі түрлері болып табылады. Қазіргі уақытта шина өндірісі халықаралық нарықта этилен - пропиленді каучук - СКЭПТ, галобутилкаучук, хлоропренді каучук үлкен сұранысқа ие, осындай каучуктерді барлық алдыңғы қатарлы мемлекеттерде, атап айтқанда, АҚШ-та, Италияда, Германияда, Голландияда, Ұлыбританияда, Канадада, Жапонияда, Францияда және басқаларында өндіреді.
Әлем нарығында этилен-пропилендік каучуктердің жетіспеушілігі байқалады, бұл Қазақстан Республикасында осындай өндіріс құрудың орынды екенін білдіреді. Сондықтан, министрліктің және "ҚазМұнайГаз" ҰК" АҚ-тың мамандары қазіргі уақытта СК өндірісін құрудың келешегіне талдау жүргізуде және СК өндіру үшін шикізаттың нақты көздерін, оның ішінде СКЭПТ талдау аса маңызды.
Қазақстан Республикасында СК өндірісін құру үшін оның құрамдас компоненттерінің - изопрен, изобутан, бутадиеннің технологиялық мүмкіндіктерін МӨЗ бен ГӨЗ-дің технологиялық ресурстарын қолданып, немесе қосымша қуаттар мен кәсіпорындар құру арқылы айқындау қажет. Этилен және стирол сияқты басқа да шикізат компоненттерін өндіру операторлары "ҚазМұнайГаз"ҰК" АҚ-ы және "Кazakhstan Petrochemical Industries" АҚ болып табылатын, мұнай-химия өндірістерін құрудың жоғарыда көрсетілген серпінді жобаларын іске асырғанда (2012 жылдан кейін) жүзеге асырылады.
Қазақстан Республикасында мұнай-химия өндірістерін дамытудың басқа перспективалық бағыты - метанолдың және оның туындыларының өндірісін құру.
Метанолға және оның туындыларына әлемдік сұраныс 2005 жылдан бастап өсуде, таяудағы онжылдық ішінде жыл сайынғы өсім 2,8 % болуы болжауда. Метанолға сұраныстың елеулі өсуі оның туындыларын - формальдегид, уксус қышқылын және МТБЭ ең аз дәрежеде тұтынудың өсуі есебінен болады.
2014 жылға метанол нарығының 70%-дан артығы негізгі үш маңызды тұтынушылар - формальдегид, уксус қышқылы және метилтретбутилді эфир (МТБЭ) арасында бөлінеді. Сонымен бірге формальдегид пен уксус қышқылының үлесі МТБЭ-ні тұтынудың азаюы есебінен артатын болады. Сондай-ақ, отынның балама түрлері арқылы метанол тұтыну, біршама көп емес мөлшерге дейін өседі. Метанолға сұраныстың өсуі, күтілім бойынша, Азия және көбінен барлығы Еуропа есебінен сақталады, бұл аймақтың шығыс бөліктерінің нарығын қайта құруының қарқындауы арқасында - негізінен бұл формальдегидке қатысты.
Метанолға сұраныстың артуы негізінен Азияның Қытай және Индия елдері есебінен сақталады.
Метанол өндіру технологиясы нарықта, әрбірі өз техникалық сипаттамалары бар, лицензиарлар тобымен көрсетілген. Метанол өндіру технологиясы үш негізгі саты бойынша жүзеге асырылуы мүмкін:
Риформинг (синтез-газ өндіру);
Синтез (шикі метанол өндіру);
Тазарту (ІМРСА және АА стандарты метанол өндіру).
Қазақстан Республикасы құрамы және мөлшері жағынан газды метанолға және оның туындыларын өңдеу бойынша жаңадан салынып инновациялық өндірістердің қызметін қамтамасыз ететін жеткілікті газ ресурстарына ие.

6. Қажет ресурстар және оларды қаржыландыру көздері

Қазақстан Республикасының мұнай-химия өнеркәсібін дамытудың 2008-2013 жылдарға арналған бағдарламасы жаңа кенорындары мен жаңғыртылған МӨЗ бен ГӨЗ-дің ресурстарын пайдалану, нақты шикізатты тереңдей өңдеудің нақты технологиялық шешімдерінің, кешендерді, қондырғыларды, орналастыратын жерді анықтау, олардың өндірістік қуаттары негізінде шикізат ресурстарының отандық базасын құру мәселелерін шешуден бастап, көмірсутек шикізатын тереңдей өңдейтін жаңа мұнай-химия өндірістерін құру және жұмыс істеп тұрған мұнай-химия өндірістерін дамыту мәселелерін жүйелі шешуді көздейді.
Бағдарламаның іс-шараларын іске асыру үшін мемлекеттік-жеке меншік әріптестік тетіктері, оның ішінде, инвестициялық және концессиялық заңнамалар пайдаланылатын болады.
Тұтас алғанда мұнай-химия өндірістерін құрудың инвестициялық жобаларын іске асыру үшін мынадай ресурстар мен қаржыландыру көздері.
Республикалық бюджеттен 2008-2013 жылдарға арналған шығындардың көлемі тиісті қаржы жылына арналған "Республикалық бюджет туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес нақтыланатын болады: 2009 жылы - 337 000 мың теңге, 2010-2011 жылдары - 6 689 884,9 мың теңге.
Бюджеттік қаржыландыру "Ұлттық индустриалдық мұнай-химия технопаркі" АЭА инфрақұрылымын құруға сұратылады (жобалық-сметалық құжаттамаларды әзірлеу және инфрақұрылым объектілерін салу).
Жекелеген мұнай-химия өндірістері құрылыстарының инвестициялық жобаларын әзірлеу және іске асыру тікелей шетелдік және отандық инвестициялардың қаржысы; мемлекеттік кепілдікпен тартылатын мемлекеттік емес қарыздардың, сондай-ақ кәсіпорындардың өз қаржылары, оның ішінде концессиялық жобаның шеңберінде бірінші интеграцияланған мұнай-химия кешенінің инфрақұрылымдық объектілерін салу есебінен жүзеге асырылады.
Қазақстан Республикасының 2008-2013 жылдардағы кезеңде мұнай-химия өнеркәсібін құруға қажет инвестициялық қаражатының мөлшері 8,0 млрд. астам АҚШ доллары көлемінде, оның ішінде бірінші интеграцияланған мұнай-химия кешенін салуға 5,2 млрд. АҚШ доллары болжануда.

7. Бағдарламаны жүзеге асырудан күтілетін нәтижелер

Құрылатын "Ұлттық индустриалдық мұнай-химия технопаркі" АЭА-ның шеңберінде мұнай-химия өндірістерін құру жөніндегі инвестициялық жобалар іске асырылатын болады және 2013 жылға қарай мынадай мұнай-химия өндірістері пайдалануға берілетін болады:
Жылына 800 мың тонна полиэтиленнің және 400 мың тонна полипропиленнің әртүрлі маркаларын шығаратын Атырау облысындағы бірінші интеграцияланған мұнай-химия кешені;
Жылына 133 мың тонна бензол және 496 мың тонна параксилол шығаратын Атырау қаласындағы Атырау МӨЗ-дің базасында хош иісті көмірсутектерді өндіретін кешені;
Атырау облысындағы бензол мен параксилол негізіндегі мұнай-химия кешенінде этиленгликоль - жылына 70 мың тонна, терефтал қышқылы - жылына 170 мың тонна, ПЭТФ - жылына 200 мың тонна, этилбензол - жылына 127 мың тонна, поливинилхлорид - жылына 200 мың тонна өндіру;
Ақтау қаласындағы Ақтау пластикалық масса зауытында Қазақстан Республикасының климаттық жағдайларына сәйкес келетін жылына 400-500 мың тонна жол битумдарының үш маркасын өндіру.
Шаралар жүзеге асырылатын болды:
Ақтау пластикалық масса зауытын әртараптандыру бойынша іс-шаралар жүзеге асырылатын болады ("Sat Operationg Aktau" ЖШС). Жылына кемінде 155 мың тонна көлемінде полистиролдың әртүрлі маркаларын өндіру жолға салынатын болады. "Бензол мен параксилол негізінде мұнай-химия кешені" жобасының шеңберінде жылына 178,0 мың тонна көлемінде негізгі шикізат - этилбензол алу жоспарланып отыр;
Шымкент мұнай өңдеу зауытын ("ПетроКазахстан Ойл Продактс" ЖШС) жаңғырту және жылына 66,8 мың тонна полипропилен және жылына 43,5 мың тонна - бензол өндіру.

8. Қазақстан Республикасының мұнай-химия өнеркәсібін
дамытудың 2008-2013 жылдарға арналған бағдарламасын
іске асыру жөніндегі іс-шаралар жоспары

Р/с N	Іс-шаралар	Аяқтау нысаны	Орында- луына жауапты- лар	Орын- далу мер- зімі	Болжан- ған шығыс- тар* мың. теңге	Қаржы- лан- дыру көзі
1	2	3	4	5	6	7
1 кезең - 2008-2010 жылдар
1.	"Ұлттық индуст- риялық мұнай-хи- мия технопаркі" арнайы экономи- калық аймағын құру (АЭА)	Қазақс- тан Респуб- ликасы Прези- денті- нің Жарлығы	ЭМРМ, Атырау облысының әкімдігі	2008- 2011 жылдар	2009 жыл - 337000,0; 2010 - 2011 жылдар - 8750000,0	Респуб- ликалық бюджет
1.1.	"Ұлттық индуст- риалық мұнай-хи- мия технопаркі" АЭА инфрақұрылым -дарын құруға жобалық-сметалық құжаттамалар әзірлеу	Қазақс- тан Респуб- ликасы- ның Үкіме- тіне ақпарат	ЭМРМ, Атырау облысының әкімдігі	2009 жылғы желтоқ- сан	337 000, 0	Респуб- ликалық бюджет
1.2.	"Ұлттық индуст- риалық мұнай-хи- мия технопаркі" АЭА-ның инфра- құрылым объекті- лерін салу	Қазақс- тан Респуб- ликасы- ның Үкіме- тіне ақпарат	ЭМРМ, Атырау облысының әкімдігі	2010 жылғы желтоқ- сан; 2011 жылғы желтоқ- сан	6 750000,0	Респуб- ликалық бюджет
2.	Бірінші интегра- цияланған мұнай- химия кешенін салу	Қазақс- тан Респуб- ликасы- ның Үкіме- тіне ақпарат , жыл сайын	ЭМРМ, Атырау облысының әкімдігі, "ҚазМұнай -Газ" ҰК" АҚ (келісім бойынша), жобаның операторы "КРІ" АҚ (келісім бойынша)	желтоқ- сан 2008- 2012 жылдар	624000000,0	Инвес- тиция қаража- ты
3.	"Бірінші интег- рацияланған мұнай-химия кешенін инфрақұрылымдық қамтамасыз ету объектілері" концессиялық жобасын іске асыру	Қазақс- тан Респуб- ликасы- ның Үкіме- тіне ақпарат , жыл сайын	ЭМРМ, Атырау облысының әкімдігі, "КРІ" АҚ- ы (келіс- ім бойын- ша), "Қаз -МұнайГаз " ҰК" АҚ (келісім бойынша)	желтоқ- сан 2008- 2012 жылдар	156 000 000,0	Инвес- тиция қаража- ты
4.	Атырау МӨЗ-нің базасында хош иісті көмірсу- тектер өндіру жөніндегі кешен салу	Қазақс- тан Респуб- ликасы- ның Үкіме- тіне ақпарат , жыл сайын	ЭМРМ, "Самұрық" МАБҚХ" АҚ (келісім бойынша), "ҚазМұнай -Газ" ҰК" АҚ (келісім бойынша)	желтоқ- сан 2008- 2012 жылдар	102000 000,0	Инвес- тиция қаража- ты
5.	Бензол және параксилол база- сында мұнай-хи- мия кешенін салу	Қазақс- тан Респуб- ликасы- ның Үкіме- тіне ақпарат , жыл сайын	ЭМРМ, "Самұрық" МАБҚХ" АҚ (келісім бойынша), "ҚазМұнай -Газ" ҰК" АҚ (келісім бойынша)	желтоқ- сан 2008- 2012 жылдар	144000000,0	Инвес- тиция қаража- ты
6.	Жол битумдары өндірісін салу	Қазақс- тан Респуб- ликасы- ның Үкіме- тіне ақпарат , жыл сайын	ЭМРМ, "Самұрық" МАБҚХ" АҚ (келісім бойынша), "ҚазМұнай -Газ" ҰК" АҚ (келісім бойынша)	желтоқ- сан 2008- 2012 жылдар	18000000,0	Инвес- тиция қаража- ты
2 кезең - 2011-2013 жылдар
7.	Ақтау пластикалық массалар зауытын әртараптандыру жөнінде ұсыныстар әзірлеу	Қазақс- тан Респуб- ликасы- ның Үкіме- тіне ақпарат	ЭМРМ, "КРІ" АҚ (келісім бойынша)	2011 жыл	Талап етілмей- ді
8.	Шымкент мұнай өңдеу зауытын жаңғырту жөнін- дегі іс-шаралар- ды және мұнай- химия өнімдерін өндіруді жүзеге асыру	Қазақс- тан Респуб- ликасы- ның Үкіме- тіне ақпарат , жыл сайын	ЭМРМ, "ҚазМұнай -Газ" ҰК" АҚ (келі- сім бойынша), ("Петро- Казахстан Ойл Про- дактс" ЖШС (келісім бойынша)	желтоқ- сан 2009- 2013 жылдар	Анықтал- маған	Инвес- тиция қаража- ты
9.	Метанол және оның туындылары өндірісін құру жөнінде ұсыныс- тар мен іс-шара- лар әзірлеу	Қазақс- тан Респуб- ликасы- ның Үкіме- тіне ақпарат	ЭМРМ, "ҚазМұнай -Газ" ҰК" АҚ (келісім бойынша)	2010 жыл	Талап етілмей- ді
10.	Синтетикалық каучук шығаратын өндірістер құру жөнінде ұсыныс- тар мен іс-шара- лар әзірлеу	Қазақс- тан Респуб- ликасы- ның Үкіме- тіне ақпарат	ЭМРМ, "ҚазМұнай -Газ" ҰК" АҚ (келісім бойынша)	2011 жыл	Талап етілмей- ді

Ескертпе :
* - Бағдарламаны іске асыруға қаражат Қазақстан Республикасының "Республикалық бюджет туралы" Заңына сәйкес нақтыланатын болады

ЭМРМ - Қазақстан Республикасы
Энергетика және минералдық
ресурстар министрлігі
"Самұрық" МАБҚХ" АҚ - "Самұрық" мемлекеттік активтерді
басқару жөніндегі қазақстандық
холдингі" акционерлік қоғамы
"ҚазМұнайГаз" ҰК" АҚ - "ҚазМұнайГаз" ұлттық компаниясы"
акционерлік қоғамы
"КРІ" АҚ - "Кazakhstan Petrochemical
Industries" акционерлік қоғамы
"ПетроҚазақстан Ойл - "ПетроҚазақстан Ойл Продактс"
Продактс" ЖШС жауапкершілігі шектеулі серіктестігі.