Об утверждении Программы развития почтово-сберегательной системы Республики Казахстан на 2005-2011 годы

Постановление Правительства Республики Казахстан от 20 октября 2004 года N 1077. Утратило силу постановлением Правительства Республики Казахстан от 14 апреля 2010 года N 302

Сноска. Утратило силу постановлением Правительства РК от 14.04.2010 № 302.

Сноска. Заголовок с изменениями, внесенными постановлением Правительства РК от 26.01.2009 N 48 (порядок введения в действие см. п. 2 ).

В соответствии с подпунктом 1) пункта 1 статьи 8 Закона Республики Казахстан от 8 февраля 2003 года "О почте" Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ :

1. Утвердить прилагаемую Программу развития почтово-сберегательной системы Республики Казахстан на 2005-2011 годы (далее - Программа).
Сноска. Пункт 1 с изменениями, внесенными постановлением Правительства РК от 26.01.2009 N 48 (порядок введения в действие см. п. 2 ).

2. Центральным исполнительным органам Республики Казахстан и заинтересованным организациям обеспечить выполнение мероприятий, предусмотренных Программой.

3. Агентству Республики Казахстан по информатизации и связи ежегодно по итогам полугодия и года представлять в Правительство Республики Казахстан информацию о ходе реализации Программы.

4. Контроль за исполнением настоящего постановления возложить на Заместителя Премьер-Министра Республики Казахстан Шукеева У.Е.
Сноска. Пункт 4 с изменениями, внесенными постановлением Правительства РК от 26.01.2009 N 48 (порядок введения в действие см. п. 2 ).

5. Настоящее постановление вступает в силу со дня подписания.

Премьер-Министр
Республики Казахстан

Утверждена
постановлением Правительства
Республики Казахстан
от 20 октября 2004 года N 1077

Программа развития почтово-сберегательной системы
Республики Казахстан на 2005-2011 годы

Сноска. По всему тексту цифры "2010" заменены цифрами "2011" постановлением Правительства РК от 26.01.2009 N 48 (порядок введения в действие см. п. 2 ).

Паспорт

Сноска. Раздел Паспорт с изменениями, внесенными постановлением Правительства РК от 26.01.2009 N 48 (порядок введения в действие см. п. 2 ).

Наименование Программы Программа развития
почтово-сберегательной
системы Республики Казахстан
на 2005-2011 годы

Основание для разработки Закон Республики Казахстан
от 8 февраля 2003 года "О почте";
Распоряжение Премьер-Министра
Республики Казахстан от 5 мая
2004 г. N 131-р "О создании рабочей
группы по разработке Программы
развития почтово-сберегательной
системы Республики Казахстан на
2005-2011 годы";
Пункт 4.15. Плана мероприятий по
реализации Программы Правительства
Республики Казахстан на 2003-2006
годы, утвержденного постановлением
Правительства Республики Казахстан
от 5 сентября 2003 года N 903

Основной разработчик Агентство Республики Казахстан по
информатизации и связи

Цель и задачи Основной целью Программы является
Программы обеспечение свободного доступа
населению и реальному сектору
экономики услуг почтово-сберегательной
системы, предоставляемых на уровне
международных стандартов.
Для достижения поставленной цели
необходимо, решение следующих задач:
создание экономических условий для
модернизации почтово-сберегательной
системы и внедрения современных
технологий;
повышение уровня технического
обустройства региональной
инфраструктуры почтово-сберегательной
системы, особенно в сельской
местности;
расширение спектра услуг,
предоставляемых почтово-сберегательной
системой, за счет внедрения
высокотехнологичных услуг с
ориентацией на потребности клиентов;
повышение качества предоставления
почтово-сберегательных услуг до уровня
международных стандартов.

Необходимые ресурсы и На реализацию Программы
источники финансирования необходимы средства из
республиканского бюджета на
увеличение уставного капитала
Национального оператора почты в
размере 10,8 млрд. тенге, в том числе
в 2005 году - 1,4 млрд. тенге, в 2006
году - 2,0 млрд. тенге, в 2007 году -
2,4 млрд. тенге, в 2008 году - 2,0
млрд. тенге, в 2009 году - 1,0 млрд.
тенге, в 2010 году - 1,0 млрд. тенге,
в 2011 году - 1,0 млрд. тенге.
Уточнение предполагаемых финансовых
расходов на 2005-2011 годы будет
осуществляться в соответствии с
Законом Республики Казахстан "О
республиканском бюджете" на
соответствующий период.

Ожидаемый результат от В Казахстане будет создана эффективная
реализации Программы сетевая инфраструктура, охватывающая
всю территорию страны, способная
обеспечить свободный доступ к
почтово-сберегательным услугам на
уровне международных стандартов.
К 2011 году долю Национального
оператора почты на рынке курьерских
услуг планируется увеличить до 30%, по
услугам доставки пенсий и пособий - до
60%, по выплате заработной платы и
других денежных выплат - до 15%, по
приему коммунальных, налоговых
и иных платежей - до 10%, по
мгновенным почтовым переводам - до
22 %. Подписку на периодические
издания до конца 2011 года планируется
увеличить в 1,9 раза, доставку писем и
бандеролей - в 4,7 раза, пересылку
посылок - в 3 раза. Чистый доход
Компании предполагается увеличить до
конца 2011 года порядка в 4 раза,
производительность труда - в 2,8 раза,
а среднемесячную заработную плату -
в 4,2 раза. До конца 2011 года на
25,7% повысится уровень капитального и
технического обустройства отделений
почтовой связи в сельской местности
путем увеличения собственной сети
почтовой связи за счет строительства;
на 142 единицы расширится сеть пунктов
общественного доступа к Интернет в
сельской местности; в 2 раза
увеличится охват сельских жителей
расширенным ассортиментом
почтово-финансовых услуг, оказываемых
на повышенном качественном уровне.

Сроки реализации 2005-2011 годы

2. Введение

Настоящая Программа разработана в соответствии с Законом Республики Казахстан от 8 февраля 2003 года "О почте", Распоряжением Премьер-Министра Республики Казахстан от 5 мая 2004 г. N 131-р "О создании рабочей группы по разработке Программы развития почтово-сберегательной системы Республики Казахстан на 2005-2011 годы", а также пунктом 4.15. Плана мероприятий по реализации Программы Правительства Республики Казахстан на 2003-2006 годы, утвержденного постановлением Правительства Республики Казахстан от 5 сентября 2003 года N 903.
Географические и экономико-демографические особенности Казахстана, включая большую протяженность территории, низкую и неравномерную плотность населения, отдаленность населенных пунктов друг от друга, а также невысокая платежеспособность сельского населения, негативно влияют на социально-экономическое развитие сельских территорий. Учитывая, что 43 % населения страны проживают в сельской местности, в которой незначительное присутствие финансово-банковских структур сосредоточено в основном на районном уровне, покрывающем менее 5 % от общего количества сельских населенных пунктов, дальнейшие преобразования экономики Казахстана направлены на решение проблемы сокращения отставания села от города по уровню и условиям жизнедеятельности, а также на преодоление негативных изменений в образе жизни сельского населения.
В связи с этим, начиная с 2000 года, почтовая отрасль подверглась реформированию, направленному на диверсификацию ее деятельности и формирование почтово-сберегательной системы, предусматривающей оказание почтовых и отдельных видов банковских услуг на принципах территориальной и ценовой доступности широким слоям населения Казахстана.
В настоящее время в Казахстане созданы правовые и организационные основы для становления почтово-сберегательной системы. В соответствии с Законом Республики Казахстан от 8 февраля 2003 года "О почте" и другими нормативными правовыми актами в качестве проводника государственной политики по развитию деятельности почтово-сберегательной системы был определен Национальный оператор почты Республики Казахстан (далее - Национальный оператор почты) в лице акционерного общества "Казпочта" (далее - АО "Казпочта"). В соответствии с законодательством Национальный оператор почты наряду с почтовыми услугами получил право осуществлять финансовую деятельность и оказывать финансовые услуги на основании лицензий Агентства Республики Казахстан по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций и Национального Банка Республики Казахстан. Такое решение было принято, исходя из следующих факторов: наличия у АО "Казпочта" самой разветвленной сети почтовых отделений, покрывающей практически всю территорию страны, включающей 3385 отделений, из которых 617 находятся в городах и 2768 - в сельской местности; налаженной системы информационных и денежных потоков; единственным учредителем и участником Общества является государство.
Для дальнейшего развития почтово-сберегательной системы на качественно новом уровне, предусматривающем повышение конкурентоспособности услуг и их предоставление по международным стандартам, необходимо перейти к следующему этапу: создать благоприятные инвестиционные и экономические условия для устойчивого функционирования Национального оператора почты на рынке почтово-сберегательных услуг.
Однако, в процессе реформирования почтовой отрасли в Республике Казахстан при создании АО "Казпочта" государством не были выделены необходимые финансовые средства для становления почтово-сберегательной системы: первоначально уставный капитал Общества был сформирован исключительно в виде зданий и оборудования. Ситуация была усугублена крайне тяжелым финансовым состоянием, характеризующимся накопленной за период с 1993-2000 годы задолженностью Республиканского государственного предприятия почтовой связи накопительным пенсионным фондам, по заработной плате и налогам на общую сумму 140,0 млн. тенге. Сумма накопленных убытков прошлых лет в указанном периоде составила более 250,6 млн. тенге.
Отсутствие финансирования негативно отразилось на состоянии материально-технической базы, износ которой превысил 45 %. Учитывая, что специфика почтовой деятельности проявляется в задействовании значительных объемов основных средств и отвлечении финансовых ресурсов на их содержание, такое положение требует кардинальных решений.
Учитывая, вышеуказанные факторы, а также завершение в 2003 году исполнения отраслевой программы, утвержденной постановлением Правительства Республики Казахстан от 15 ноября 2000 года N 1716 "О Программе развития почтовой отрасли Республики Казахстан и формирования почтово-сберегательной системы на 2000-2003 годы", назрела необходимость в разработке Программы развития почтово-сберегательной системы Республики Казахстан на 2005-2011 годы (далее - Программа), в которой определены цели, пути и механизмы ее реализации.
Стратегия развития почтово-сберегательной системы для достижения поставленной в Программе цели будет опираться на следующие принципы государственной политики:
реализация эффективного правового, экономического и организационного механизмов для развития почтово-сберегательной системы;
содействие государства в сокращении разрыва в уровне доступности почтово-сберегательных услуг между городом и селом;
проведение эффективной государственной политики, направленной на повышение конкурентоспособности почтово-сберегательной системы.
Повышение конкурентоспособности Национального оператора почты будет способствовать развитию почтовой отрасли в целом и содействовать приведению всех сегментов почтового рынка к международным стандартам, удовлетворяющим потребностям населения и реального сектора экономики в получении качественных почтовых услуг в условиях свободной конкуренции.

3. Анализ современного состояния рынка
почтово-сберегательных услуг в Казахстане и проблемы

3.1 Состояние рынка

Реализация Программы развития почтовой отрасли Республики Казахстан и формирования почтово-сберегательной системы на 2000-2003 годы способствовала стабилизации почтовой отрасли и созданию предпосылок для формирования почтово-сберегательной системы (таблица 1).
За период 2000-2003 годы была достигнута положительная динамика роста почтового обмена. Так, рост объема периодических изданий составил 39,8 %, ускоренной почты - 90,7 %, письменной корреспонденции - 10,9 %.
Увеличение объемов пересылки письменной корреспонденции, включая пересылку простых писем, почтовых карточек и бандеролей, которые относятся к категории общедоступных услуг, характеризует преодоление спада в этом сегменте почтовых услуг. В соответствии с Законом Республики Казахстан "О почте" обязательства по их предоставлению возложены государством на Национального оператора почты.
В финансовом секторе произошел более значительный рост объема оказываемых услуг. Так, объем денежных переводов увеличился на 11,4 %, приема коммунальных платежей и налогов - в 11 раз, выплат заработной платы - в 185,4 раза, ежедневный грузопоток, отправленный железнодорожным транспортом вырос в 2 раза, авиатранспортом - 3,25 раза.

Таблица 1.

Динамика почтово-сберегательных услуг
Национального оператора почты

Наименование показателя	Еди- ница изме- рения	2000 г.		2001 г.		2002 г.		2003 г.
		кол- во	к пре- дыду- щему году	кол- во	к пре- дыду- щему году	кол- во	к пре- дыду- щему году	кол- во	к пре- дыду- щему году
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
Периоди- ческие издания	млн. ед.	65,1	100,3%	82,4	126,6%	93,6	113,6%	91,0	97,2%
Письменная корреспон- денция	млн. ед.	14,6	98,0%	14,7	100,7%	15,1	102,7%	16,2	107,3%
Посылки	млн. ед.	1,2	133,3%	1,3	108,3%	1,2	92,3%	1,2	100%
Услуги уско- ренной почты	тыс. ед.	170,4	в 8 раз	277,0	162,6%	243,0	87,7%	325,0	133,7%
Денежные переводы	млн. ед.	0,7	116,7%	0,72	102,9%	0,7	97,2%	0,78	111,4%
Выплата пенсий	млрд. тенге	23,5	в 3 раза	57,3	в 2 раза	70,9	123,7%	93,4	131,7%
Прием депозитов	млн. тенге	363,1	в 40 раз	735,5	в 2 раза	753,7	102,4%	1381,0	183,2%
Выплата зара- ботной платы	млрд. тенге	0,14	-	10,4	в 74 раза	19,9	191,3%	25,96	130,5%
Прием комму- нальных платежей	млрд. тенге	1,5	в 18 раз	2,0	133,3%	2,5	125,0%	11,3	в 4 раза
Прием налогов	млрд. тенге	-	-	1,4	-	3,8	в 2 раза	5,4	142,1%
Инкассация денег	млрд. тенге	4,3	в 33 раза	91,0	в 2 раза	141,6	155,6%	184,7	130,4%

Для характеристики рынка почтово-сберегательных услуг в Казахстане рассмотрим отдельные его сегменты.
На рынке курьерских услуг Казахстана присутствует более 30 компаний, в том числе такие крупные международные как "DHL", "FedEx", "TNT", "UPS", "OCS", "Pony Express", а также целый ряд отечественных компаний, предоставляющих услуги в отдельных областных центрах Казахстана. Указанные компании осуществляют свою деятельность в Казахстане уже в течение 7-8 лет и составляют серьезную конкуренцию Национальному оператору почты.
Сегодня на рынке услуг по распространению печатной продукции, кроме Национального оператора почты, работают такие альтернативные структуры, как ТОО СП "Аргументы и факты - Казахстан", ЗАО "Евразия пресс", ЗАО "Эврика-пресс", АО ГУРП "Дауыс", ТОО "Бико", ТОО "Бурда-Алатау пресс", а также другие компании, работающие на уровне отдельных областных центров. При редакциях областных газет созданы подразделения, которые занимаются распространением не только местных газет, но и республиканских и российских изданий, создавая конкуренцию областным филиалам Национального оператора почты. Если ранее тиражи по принятой подписке альтернативными структурами доставлялись через филиалы Национального оператора почты, то на сегодняшний день создаются собственные службы по доставке печати. При этом Национальный оператор почты продолжает оставаться самым крупным субъектом на рынке услуг по распространению печати и подписке: на его долю приходится около 85 % тиражей подписных периодических печатных изданий, распространяемых в республике, из которых 42 % приходится на республиканские периодические издания, доставляемые Национальным оператором почты в сельской местности, включая отдаленные сельские и приграничные районы.
В течение ряда последних лет рынок денежных переводов динамично растет. Основные участники рынка - Western Union, MoneyGram, Contact (АКБ "Русславбанк" - Российская Федерация) и Анелик (ООО "Банк Анелик" - Армения). Интерес к казахстанскому рынку проявляет международная система переводов Travelex Worldwide Money Ltd. Среди казахстанских участников выделяются следующие банки второго уровня: Банк ЦентрКредит, Народный Банк Казахстана, Банк Каспийский и другие. Доля Национального оператора почты на этом рынке составляет менее 1 %, однако он имеет высокий потенциал развития благодаря наличию широкой региональной сети, 80 % отделений которого расположены в сельской местности, где наблюдается существенное снижение присутствия банковских структур и их концентрация на городском и районном уровнях. Подтверждением этому служат следующие цифры: за последние пять лет количество филиалов коммерческих банков, расположенных на территории Казахстана, и количество расчетно-кассовых отделов сократилось, соответственно, на 91 и 266 единицы, у Народного банка, имеющего разветвленную сеть филиалов и самый продолжительный опыт по оказанию сберегательных услуг и выплат пенсий - на 14 и 743 единицы. В настоящее время доля Народного сберегательного банка на рынке социальных выплат составляет 51 %, Национального оператора почты - 47 %, 2 % приходится на другие банки второго уровня. При этом 100% выплат в сельских населенных пунктах республики приходится на Национального оператора почты.
С целью развития депозитного рынка в Казахстане и вовлечения в него жителей сельской местности, в соответствии с Законом Республики Казахстан "О почте" государством обеспечивается сохранность вкладов населения, привлекаемых Национальным оператором почты на срочные депозиты, посредством размещения их в государственные ценные бумаги и иные ликвидные финансовые инструменты. Однако, несмотря на расширение доступности такой услуги, низкий уровень выплачиваемого вознаграждения за размещенные вклады в систему Национального оператора почты негативно влияет на привлекательность депозитных услуг, что подтверждается незначительной их долей, составляющей около 1 % от общей суммы депозитов, размещенных в банковском секторе.
Таким образом, рынок почтово-сберегательных услуг в Казахстане характеризуется высоким уровнем конкуренции исключительно на городском уровне. В сельской местности Национальный оператор почты является практически единственным участником рынка почтовых и финансовых услуг, однако неразвитость почтовой инфраструктуры и телекоммуникационных технологий не позволяет оказывать их на качественном уровне.
Проведенный анализ отражает проблему разрыва в качественном предоставлении почтово-сберегательных услуг между городом и селом, который без государственного регулирования будет усугубляться из-за захвата привлекательных ниш рынка коммерческими компаниями и неравных условий конкуренции для Национального оператора почты, осуществляющего свою деятельность преимущественно в сельской местности. В связи с этим настоящая Программа направлена на повышение конкурентоспособности Национального оператора почты на рынке почтово-сберегательных услуг.

3.2 Зарубежный опыт развития почтово-сберегательных услуг

В условиях резкого снижения почтового обмена в мировом и региональном планах (и, соответственно, доходов), вызванного структурными изменениями на международном уровне, либерализацией рынков, а также технологической эволюцией, необходимость выработки новой стратегии развития почтовой индустрии была озвучена на XXII Конгрессе Всемирного Почтового Союза, прошедшем в августе-сентябре 1999 года, где была утверждена Пекинская почтовая стратегия 2000-2004 годов. В качестве основополагающего принципа данной стратегии было принято введение разнообразных видов услуг, в первую очередь финансовых, адаптированных к рынку, и повышение качества почтовых служб.
Варианты соединения различных видов услуг привели к весьма положительным результатам во многих странах с различным экономическим уровнем развития. В зависимости от особенностей национального законодательства различные страны выбирают как варианты создания почтовых банков в дополнение к почтовым институтам, так и прямого сочетания почтовых, финансовых и агентских услуг на базе филиальной сети.
Так, во Франции спектр оказываемых услуг, помимо почтовых, включает ряд банковских услуг, в том числе, ипотечное кредитование, услуги логистики и другие. В Германии - переводные операции, расчетно-кассовое обслуживание, кредитование, лизинг, электронная коммерция, прием депозитов, услуги логистики. Реформирование по такому пути почтовой отрасли Италии позволило почтовой администрации уже в первом полугодии 2000 года выйти на существенное уменьшение отрицательного результата оперативной деятельности (с 336 до 19 млрд. лир). Почтово-сберегательная система Нидерландов, в которой держат счета более 7 миллионов человек, осуществляет более 50% всех платежей страны и является одним из крупнейших поставщиков финансовых услуг.
В Японии реализовано уникальное сочетание в рамках одного предприятия почтовых, финансовых и страховых услуг. Японская почтово-сберегательная система является одним из крупнейших финансовых учреждений в мире, одним из главных преимуществ которой является присутствие в каждом населенном пункте страны. Ее сеть включает 24 100 почтовых отделений, в которых работает порядка 150 тыс. человек. Японская почтово-сберегательная система обслуживает примерно 20 % депозитного сберегательного рынка страны. Депозиты населения составляют свыше 253 триллионов йен или 2,2 триллиона долларов США.
К приоритетным направлениям деятельности современной швейцарской почты относится деятельность в следующих четырех секторах: финансовом, транспортном, почтовых отправлений и логистики. В финансовом секторе деятельность осуществляется на договорной основе с банками, в которых оговариваются конкретные услуги. В настоящее время 2/3 платежей в стране осуществляется через почту, количество счетов составляет порядка 2,3 млн. единиц. Спектр основных финансовых услуг включает депозиты, различные схемы страхования, ссуды. Одной из последних внедренных услуг является ипотечное кредитование.
Почта Китая помимо предоставления традиционных услуг, таких как письменная корреспонденция, почтовые посылки и переводы, подписка на периодические издания, их доставка и служба филателии, приступила к доставке отправлений EMS, приоритетной почты, электронной почты, развитию служб почтовой сберегательной кассы и предоставлению агентских услуг. Особое внимание при реформировании почтовой отрасли Китая отводится развитию таких банковских служб, как почтовая сберегательная касса и службы оплаты по почте (денежные переводы).
В 2000 году мировая тенденция реформирования почты коснулась Республики Казахстан. Казахстан стал первой страной на постсоветском пространстве, принявшей за основу почтово-сберегательную модель, эффективность которой подтверждается зарубежным опытом и достигнутыми положительными результатами отечественного оператора почты.
По этому пути начинают развивать почтовую отрасль страны СНГ и Балтии.
Следует отметить, что реформирование почтовой отрасли в зарубежных странах было осуществлено с помощью государственной поддержки, включая содействие в финансировании национальных операторов.

3.3 Современное состояние Национального оператора почты

Диверсификация деятельности, начиная с 2000 года, способствовала выходу компании из кризисной ситуации, сложившейся в течение последних десяти лет. Так, за период с 2000 по 2003 год благодаря восстановлению технологической цепи производственных процессов и преодолению тенденции сокращения почтовой сети был приостановлен спад почтового обмена и намечена динамика его роста. Предоставление финансовых услуг характеризовалось активным развитием и сопровождалось совершенствованием системы управления финансовыми потоками. Это позволило в 2003 году увеличить финансовый результат по сравнению с 2000 годом в 60 раз - с 2,2 млн. тенге до 131,3 млн. тенге, а совокупные доходы - в 1,5 раза, которые составили 5 003,1 млн. тенге. Тем не менее, достигнутые положительные результаты не могут обеспечить решение насущных проблем.
Учитывая специфику отрасли почтовой связи, которая проявляется в преобладающей доле зданий в основных фондах и высоком уровне затрат на их содержание, объем чистого дохода Национального оператора почты сможет покрыть потребность только в восстановлении выбывающих основных средств и не позволит аккумулировать средства на развитие сетевой инфраструктуры. В связи с этим осуществление мероприятий, намеченных настоящей Программой, без участия государства растянется не на одно десятилетие и, в конечном итоге, будет ослаблена возможность эффективного задействования региональной сети в реализации насущных социально-значимых проектов на государственном уровне.
Функционирование почтово-сберегательной системы сопряжено со следующими внешними и внутренними проблемами:
снижение уровня платежеспособности населения в период перехода к рыночной экономике повлекло резкое сокращение почтового обмена и привело к убыточности почтовой деятельности;
значительная доля сельского населения, проживающего преимущественно в малочисленных населенных пунктах, привела к резкому разрыву предоставления услуг связи на городском и сельском уровнях;
остаточный принцип финансирования почтовой связи в составе отрасли электросвязи привел к резкому ухудшению состояния материально-технической базы;
развитие современных технологий и появление альтернативных средств связи повлияло на снижение спроса потребителей на почтовые услуги;
высокий уровень транспортно-эксплуатационных затрат почтовой связи на эксплуатацию транспорта и содержание региональной сети является следствием географических и демографических особенностей страны с большой территорией и низкой плотностью населения;
неудовлетворительное состояние автомобильных дорог привело к удорожанию затрат на обслуживание межрайонных, внутрирайонных и внутригородских маршрутов автомобильным транспортом;
низкая мотивация труда, связанная с низким уровнем оплаты в целом по почтовой отрасли и постоянным дефицитом средств, привела к оттоку квалифицированного персонала и повлияла на снижение качества его работы.
В настоящем разделе обозначен ряд ключевых проблем, решение которых позволит обеспечить развитие почтово-сберегательной системы в Казахстане.
В области тарифной политики
Анализ рынка почтово-сберегательных услуг показал, что в связи с динамичным его развитием в городской местности цены на услуги регулируются спросом и предложением, уровень их себестоимости относительно низкий. Иная ситуация складывается в сельской местности. Ввиду больших расстояний между населенными пунктами и низкой плотности сельского населения себестоимость почтовых услуг значительно выше.
Национальный оператор почты, оказывающий социально значимые услуги, тарифы по которым регулируются государством, зачастую несет убытки по их предоставлению в сельской местности, поскольку действующие тарифы на большинство видов оказываемых услуг установлены по усредненным ставкам, не учитывающим различия в себестоимости предоставления услуг в городской и сельской местности, либо установлены ниже фактической себестоимости. Для сравнения, в Российской Федерации тариф на услуги по выплате пенсий и пособий составляет 1,5% от суммы выплат, в Узбекистане - 1,4%, на Украине в городах - 0,9%, районных центрах и в сельской местности - 1,8 %, в Белоруссии - в городах - 1,2 %, районных центрах - 1,43 %, в сельской местности - 2,4 %, в Казахстане - в городе - 0,4 %, в сельской местности - 0,84 %.
Эти факторы негативно сказываются на возможности реализации комплексных программ модернизации и замены выбывающего оборудования, приводит к низкой мотивации труда работников и снижению качества предоставления услуг.
Технологически осуществление почтовой деятельности связано с использованием услуг национального перевозчика для доставки почтовых отправлений железнодорожным транспортом, который является субъектом естественной монополии и тарифы на пробег вагонов регулируются антимонопольным ведомством. Сложившаяся практика показала, что повышение тарифов национального перевозчика на пробег вагонов не сопровождается одновременным повышением тарифа на общедоступные услуги почтовой связи, устанавливаемые антимонопольным ведомством для Национального оператора почты. Таким образом, не компенсируются расходы Национального оператора почты по оказанию общедоступных услуг, что приводит к ухудшению финансового положения оператора.
Установленные гарантированные низкие нормы загрузки почты на борт самолетов не соответствуют реальным объемам. Кроме того, высокие тарифы на внутреннюю авиаперевозку не покрывают расходы Национального оператора почты по оказанию общедоступных услуг почтовой связи населению.
Проблема действующей тарифной политики в сфере почтовых услуг усложнена отсутствием раздельного учета затрат, который позволяет устанавливать реальный уровень себестоимости на каждый вид услуг. В связи с чем, для осуществления окупаемой деятельности Национального оператора почты необходимо ее совершенствование в рамках реализации настоящей Программы.
В области состояния основных фондов
Специфической особенностью почтово-сберегательных услуг является сетевой характер их предоставления, который заключается в высоком уровне их распределения по времени и протяженностью в пространстве: услуга завершается на момент его вручения адресату. Исходя из этого, среди связующих звеньев технологического процесса выделяются следующие компоненты: здания, транспорт, почтовое, банковское, телекоммуникационное оборудование и информационные технологии, которые распределены по всей региональной сети и носят комплексный характер присутствия в технологической цепи.
Отсутствие финансовых источников для восстановления выбывающего оборудования привело к высокому уровню морального и физического износа основных средств: по зданиям и сооружениям он составил 32 %, оборудованию - 37 %, автотранспорту - 47 %. К ряду причин критического состояния основных фондов относятся следующие.
В настоящее время из общего количества зданий (1260 единиц) основная доля зданий и сооружений (831 или 66 %) была построена в период с 1966 года по 1971 год, из которых 417 расположены в городах, 171 в районных центрах и 243 - в сельской местности. Это обусловлено передачей изношенных зданий ряда ликвидированных районных филиалов ОАО "Народный Банк Казахстана" для выполнения функций по выплате пенсий и пособий. Капитальный ремонт зданий и сооружений, который должен проводиться каждые 20 лет, ввиду отсутствия средств практически не осуществлялся. Кроме того, наличие излишних пустующих площадей в сельской местности не оправдывает расходы Национального оператора почты, направляемые на их содержание.
Из 982 единиц автомобильного парка Национального оператора более 50 % транспортных средств эксплуатируются с истекшим сроком службы, вынужденное его использование оправдывается перевозкой не только почтовых отправлений, но и денежных средств, предназначенных для выплаты зарплаты бюджетным организациям, пенсий и пособий населению. Проблемное состояние автотранспортных дорог, особенно в сельской местности, влечет рост расходов, связанных с проведением ремонтных работ автотранспортных средств.
Используемый парк почтовых вагонов не обновлялся в течение последних 15 лет, в связи с чем значительная часть почтовых вагонов имеет предельный срок выработки ресурсов: из 49 почтовых вагонов 18 эксплуатируются более 25 лет и 14 почтовых вагонов подлежат списанию.
В настоящее время укомплектованы компьютерным оборудованием отделения на городском и районном уровнях, учитывая, что основная сфера деятельности Национального оператора почты сосредоточена в сельской местности (более 80% отделений расположены в сельских населенных пунктах), остро стоит проблема компьютеризации сельской сети и установки современного программного обеспечения.
Значительный износ основных средств и усиливающееся отставание от технического прогресса привели к снижению качества обслуживания и способствовали оттоку клиентов.
В области качества предоставления услуг
Общественные потребности в почтово-сберегательных услугах диктуют необходимость создания и поддержания на приемлемом уровне национальной сети, обеспечивающей свободный доступ к услугам всех слоев населения и бизнес-структур. Это подразумевает наличие определенных нормативов размещения производственных объектов в зависимости от плотности населения и расстояний между населенными пунктами, определение перечня универсальных услуг, а также параметров качества их предоставления.
На сегодняшний день существуют проблемы, связанные с увеличением частоты перевозки, уменьшением сроков доставки почтовых отправлений и денежных выплат, обеспечением доставки периодических изданий в день выхода из печати и другие.
В настоящее время доставка газет в районные центры большинства областей производится только на 2-3 день, а в сельские населенные пункты - на 3-4 день после выхода из печати. Частота доставки периодических изданий составляет: в областных центрах - 6 раз в неделю, в районных центрах - 3 раза в неделю, в сельских населенных пунктах - 2 раза в неделю. Неразвитость сети пунктов децентрализованной печати усугубляет проблему своевременного выпуска и доставки периодических изданий на селе.
Рост объема перевозимых денежных средств в сельской местности обостряет проблему обеспечения их безопасности и надежности. Кроме того, низкий уровень телефонизации сельских населенных пунктов затрудняет внедрение автоматизированных процессов передачи информации.
На снижение качества почтовых услуг повлияло также и текущее состояние абонентских почтовых ящиков, установленных в подъездах жилых многоэтажных домов, большинство из которых пришло в непригодность. Ранее почтовые абонентские ящики находились на балансе домоуправлений, жилищно-эксплуатационных контор (ЖЭК), которые оплачивали работу органов почтовой связи за техническое обслуживание, ремонт, покраску и их замену. После распада ЖЭК вопросы установки, эксплуатации и содержания абонентских почтовых ящиков не нашли отражение в действующем законодательстве. В связи с этим необходимо внести дополнения и изменения в Закон Республики Казахстан "О жилищных отношениях" касательно введения норм о праве собственности, размещении и обслуживании абонентских почтовых ящиков.
Учитывая расширение спектра услуг, включая как почтовые, так и современные финансовые услуги, оказываемые в отделениях Национального оператора почты, требуется привлечение квалифицированного персонала, владеющего определенным уровнем компьютерной грамотности и навыками работы с автоматизированными системами управления и обработки данных. В то же время финансовые возможности Национального оператора почты не позволяют сформировать конкурентоспособный уровень оплаты для привлечения квалифицированных и профессионально подготовленных работников. В то же время нерентабельная деятельность оператора в сельской местности сказывается на низком уровне оплаты труда работников и ведет к дальнейшему снижению социальной защищенности работников почтовой связи. Для повышения престижа профессии и закрепления работников необходимо создать благоприятные экономические условия, позволяющие повысить уровень заработной платы работников почтовой связи.
Наряду с этим остается нерешенной проблема подготовки специалистов в ВУЗах страны. Существующая система государственного и частного образования Республики Казахстан не предусматривает подготовку специалистов в сфере почтовой отрасли.
Таким образом, несовершенство правового обеспечения, неразвитость почтовой инфраструктуры, особенно в сельской местности, низкая мотивация труда негативно влияют на качество предоставления почтово-сберегательных услуг и усугубляют разрыв их доступности между городом и селом.
Оценка сильных и слабых сторон
Среди слабых сторон почтово-сберегательной системы выделяются следующие: неконкурентоспособность на городском уровне и высокозатратная деятельность на сельском уровне; высокий уровень износа основных средств и отсутствие финансовых источников для их модернизации; высокий уровень затрат на содержание материальных ресурсов не позволяет формировать источники для развития и совершенствования материально-технической базы и внедрения современных технологий; низкий уровень оплаты труда вызывает отток профессиональных кадров, что ухудшает качество предоставляемых услуг.
К сильным сторонам можно отнести следующие. В первую очередь, это наличие широкой региональной сети, покрывающей практически всю территорию страны, обеспечивающей доступность услуг населению. Во-вторых, статус Национального оператора почты как государственного института и механизм гарантирования сохранности вкладов населения, размещенных на срочные депозиты, повышают доверие к его деятельности на рынке почтово- сберегательных услуг. В-третьих, построенная трехуровневая система управления содействует оптимизации и совершенствованию деятельности всех составляющих звеньев Национального оператора почты.

4. Цель и задачи Программы

Целью Программы является обеспечение свободного доступа населению и реальному сектору экономики услуг почтово-сберегательной системы, предоставляемых на уровне международных стандартов.
Для достижения поставленной цели необходимо решение следующих задач:
создание экономических условий для модернизации почтово-сберегательной системы и внедрения современных технологий;
повышение уровня технического обустройства региональной инфраструктуры почтово-сберегательной системы, особенно в сельской местности;
расширение спектра услуг, предоставляемых почтово-сберегательной системой, за счет внедрения высокотехнологичных услуг с ориентацией на потребности клиентов;
повышение качества предоставления почтово-сберегательных услуг до уровня международных стандартов.

5. Основные направления и механизм реализации Программы

Основой формирования региональной политики государства является принцип неразрывности единого информационного пространства страны. В связи с этим в настоящей Программе в качестве приоритетных направлений определены повышение уровня доступности, качества и ассортиментного ряда социально значимых услуг на городском и сельском уровнях.
Это предполагает, в первую очередь, создание благоприятных экономических условий для модернизации оборудования и технологий почтово-сберегательной системы. В отличие от других операторов на рынке почтово-сберегательных услуг Национальный оператор почты представлен как акционерное общество, единственным учредителем и участником которого является государство. В связи с этим для сбалансированного развития рынка почтово-сберегательных услуг финансирование Национального оператора почты в настоящей Программе предполагается осуществить путем его капитализации за счет средств республиканского бюджета.
Модернизация действующих технологий и оборудования будет содействовать расширению спектра предоставляемых услуг, в том числе и высокотехнологичных, а также повышению качественных показателей деятельности Национального оператора почты. Это послужит основой для подключения региональной инфраструктуры Национального оператора почты к технологически ориентированным проектам, направленным на реализацию комплекса мер по развитию сельских территорий, пенсионной системы, малого и среднего бизнеса, системы жилищных строительных сбережений, Национальной межбанковской системы платежных карточек, а также системы "электронное правительство".
В целях создания рентабельной региональной сети Национального оператора почты с учетом как экономических, так и социальных факторов, включая оценку показателей плотности населения, количества клиентов, обслуживающихся в одном отделении связи, спроса потребителей в получении почтовых, финансовых и агентских услуг предусматривается поэтапное развитие сети на 2005-2011 годы:
1 этап - до 2007 года - на уровне областных и сельских районных центров.
2 этап - до 2011 года - на уровне сельских отделений почтовой связи, расположенных в населенных пунктах численностью населения свыше 2000 человек, а при условии высокого потенциала развития и деловой активности - свыше 1000 жителей.
При этом для населенных пунктов с меньшей численностью населения будет применяться дифференцированный подход, исходя из таких критериев, как удаленность от ближайших отделений почтовой связи, количество пенсионеров, состояние автомобильных дорог и других.
Для реализации поставленных целей и задач настоящей Программы определены следующие механизмы.

5.1 Модернизация материально-технической базы Национального оператора почты и внедрение современных технологий

Сноска. Подраздел 5.1 с изменениями, внесенными постановлением Правительства РК от 26.01.2009 N 48 (порядок введения в действие см. п. 2 ).

С целью расширения доступности и ассортимента почтово-сберегательных услуг в сельской местности предполагается осуществить мероприятия по "Развитию почтово-сберегательной системы в сельской местности в рамках реализации Государственной программы развития сельских территорий Республики Казахстан на 2004-2011 годы". В связи с этим в течение 2005-2011 годов перспективные сельские отделения почтовой связи будут оснащены современным почтовым оборудованием, транспортными средствами, планируется строительство, проведение капитального ремонта и технической укрепленности отделений почтовой связи.
Для повышения технических стандартов почтовых офисов в городской местности до уровня расчетно-кассовых отделов отечественных банков планируется проведение мероприятий по "Развитию инфраструктуры в городах". Это предполагает проведение капитального ремонта и технической укрепленности зданий и сооружений, приобретение и установка технических средств безопасности, а также оснащение отделений производственной мебелью.
Мероприятия по "Совершенствованию системы магистральных перевозок" направлены на развитие системы перевозок почтовых отправлений и сокращение сроков их перевозки. Это предполагает проведение капитально-восстановительного ремонта почтовых вагонов, а также приобретение автотранспортных средств для перевозки почтовых отправлений и денежных средств.
С целью внедрения новых видов услуг и технологий планируется осуществление мероприятий по "Развитию почтово-сберегательных услуг", что предполагает приобретение компьютерного, банковского оборудования, кассовой техники и программного обеспечения, а также создание резервного вычислительного центра.
Реализация намеченных мероприятий позволит заложить основу для дальнейшего эффективного и устойчивого развития почтово-сберегательной системы на принципах самофинансирования и самоокупаемости.

5.2 Совершенствование тарифной политики

В целях создания равных конкурентных условий для операторов почты, особенно оказывающих услуги почтовой связи в сельской местности, необходимо построение оптимальной стратегии ценообразования.
В связи с этим в области почтовых услуг предусматривается введение раздельного учета затрат по видам услуг. Это позволит определить реальный уровень себестоимости услуг, формировать доходы для покрытия текущих затрат и получения прибыли.
Для рентабельной деятельности Национального оператора почты по перевозке почтовых отправлений железнодорожным транспортом необходимо одновременное регулирование тарифа на пробег вагонов и тарифа на общедоступные услуги почтовой связи.

5.3 Переход к международным стандартам качества

Процесс перехода Национального оператора почты к современным стандартам качества будет сопровождаться модернизацией производства, внедрением современных технологий управления, повышением профессионального уровня персонала, а также развитием услуг и внедрением новых их видов.
А. Развитие общедоступных услуг
В соответствии с Законом Республики Казахстан "О почте" общедоступные услуги почтовой связи заключаются в услугах оператора почты по пересылке простых писем, почтовых карточек и бандеролей пользователей. В настоящее время, исходя из наличия широкой почтовой сети, покрывающей всю территорию страны, обязательства по их предоставлению собственником в лице государства возложены на Национального оператора почты.
Повышению спроса населения на общедоступные услуги содействуют внешние факторы - благоприятная экономическая ситуация в стране (рост уровня платежеспособности населения, развитие частного и делового секторов экономики, низкий уровень инфляции и другие). Дальнейшему стимулированию спроса населения на общедоступные услуги будет содействовать осуществление модернизации оборудования и внедрение Национальным оператором почты новых технологий для обработки почтовых отправлений, что, в свою очередь, повлечет повышение качества их предоставления.
В целом, развитие конкуренции на почтовом рынке будет способствовать появлению альтернативных операторов, способных оказывать общедоступные услуги. Это позволит рассмотреть возможность исключения Национального оператора почты из числа монополистов по названным услугам и создать правовые условия вхождения частных операторов.
Б. Развитие финансовых услуг
Б.1. Платежные карточки
Для реализации Программы развития Национальной межбанковской системы платежных карточек, в соответствии с которой предполагается создание единой безналичной розничной платежной системы с применением микропроцессорных карточек, предусматривается подключить региональную сеть Национального оператора почты. Это позволит усовершенствовать механизм выплаты заработной платы, пенсий и социальных пособий; оптимизировать процесс сбора коммунальных платежей, оплаты услуг транспорта и связи; осуществлять бюджетные (налоговые, таможенные) и иные обязательные сборы в безналичной форме и сократить расходы на эмиссию наличных денег.
Для этих целей Национальному оператору почты необходимо организовать выпуск платежных карточек, их обслуживание и развить сеть банкоматов и электронных терминалов.
Успешная реализация Программы будет способствовать внедрению и развитию таких новых услуг как Интернет-коммерция (E-commerce), Электронный кошелек (E-cash), а также доступа с помощью микропроцессорных карточек к различным видам информационных ресурсов и услуг (карточка медицинского страхования; электронные удостоверения личности; транспортная карта; бонусные карты и др.).
Также предусматривается предоставление услуг путем соединения вкладных операций с кредитными и осуществление безналичных платежей посредством платежных карточек с целью удовлетворения потребностей различных категорий вкладчиков. Наряду с тиражированием стандартных услуг, ориентированных на широкие слои населения, Национальным оператором почты будет предложено индивидуальное обслуживание для состоятельных клиентов.
Внедрение микропроцессорных карточек с неплатежными приложениями дает возможность аккумулировать в единой базе данных сведений о физических и юридических лицах, повышения эффективности государственного и местного управления, создания технологических предпосылок для развития гражданского общества посредством обеспечения прав на свободный доступ к информации и некоторые другие. В свою очередь, разветвленная региональная сеть Национального оператора почты может быть использована для предоставления доступа населения к информационным ресурсам проекта "Электронное правительство".
Б.2. Депозиты
Анализ сложившегося депозитного рынка в республике показывает, что большинство вкладчиков при принятии решения о вложении собственных средств руководствуются, прежде всего, надежностью финансового института для их сохранности.
Для социально-экономической защиты вкладчиков и обеспечения доступности данной услуги населению на всей территории страны был введен альтернативный банковскому механизм обеспечения сохранности вкладов физических лиц, привлеченных Национальным оператором связи, закрепленный Законом Республики Казахстан "О почте". Данный механизм предусматривает обеспечение государством сохранности вкладов населения, привлекаемых Национальным оператором почты на срочные депозиты, посредством размещения их в государственные ценные бумаги и иные ликвидные финансовые инструменты.
Национальному оператору почты необходимо совершенствовать систему оказания финансовых услуг, особенно для населения, проживающего в сельской местности, имеющих ограниченный доступ к банковским услугам, с учетом возникающих при этом рисков как для почтово-сберегательной системы, так и для финансового рынка в целом.
В. Агентские услуги
Сеть Национального оператора почты, покрывающая практически всю территорию страны, создает благоприятные условия для предоставления широким слоям населения таких видов агентских услуг, как "товары - почтой", различные виды страхования, заключение пенсионных договоров и осуществление выплат пенсионных накоплений, выдачу и погашение займов, предоставленных другими финансовыми институтами, в том числе и через систему жилищных строительных сбережений, как агента Жилстройсбербанка.
Успешная реализация социально значимых проектов в плане обеспечения доступности таких услуг подтверждает эффективность подключения сетевой инфраструктуры почтово-сберегательной системы на агентских началах к банковским ресурсам и услугам, а также к фондам микрокредитования населения и субъектов малого бизнеса, создаваемым органами власти на различных уровнях.
Г. Трансфер-агентские услуги
Основной задачей развития технической инфраструктуры национального рынка ценных бумаг является обеспечение полноценного доступа к услугам финансовых организаций населения Казахстана, проживающего в различных регионах страны. Для стимулирования развития схем коллективного инвестирования брокеры-дилеры смогут использовать сеть трансфер-агентов на рынке ценных бумаг для распространения ценных бумаг. Данная схема позволит использовать все возможные ресурсы для вовлечения широких слоев населения к инвестиционным программам.
Привлечению и закреплению клиентов, созданию системы долгосрочного взаимовыгодного партнерства будет способствовать развитие программ поддержки индивидуальных операций на финансовых рынках, доверительное управление средствами клиента, использование передовых информационных технологий.
На основе широкой сети отделений Национального оператора почты в областных центрах, районах и городах Казахстана будут открыты пункты, осуществляющие прием-передачу документов между различными финансовыми институтами, действующими на рынке ценных бумаг, и их клиентами, а также пункты покупки-продажи ценных бумаг, которые позволят физическим лицам осуществлять сделки передачи прав собственности с ценными бумагами.
Д. Интернет-ориентированные услуги
Развитие телекоммуникаций способствует развитию услуг, построенных на базе Интернет-коммерции, что предполагает организацию коммерческой деятельности в сети Интернет.
В рамках развития Интернет-ориентированных услуг будут внедрены проекты реализации филателистической продукции, "Интернет-подписка" и в дальнейшем реализацию проекта продажи товаров по каталогам через Интернет. Перспективным представляется также совместный с АО "Казахтелеком" проект предоставления доступа к Интернет-услугам сельскому населению.

6. Необходимые ресурсы и источники их финансирования

Сноска. Раздел 6 с изменениями, внесенными постановлением Правительства РК от 26.01.2009 N 48 (порядок введения в действие см. п. 2 ).

Собственные средства Национального оператора почты в сумме 1,2 млрд. тенге в период с 2005 по 2011 годы позволяют обеспечить восстановление выбывающих основных средств. Однако, для развития почтово-сберегательной системы вышеуказанных средств недостаточно.
В связи с этим, учитывая первостепенную важность реализации настоящей Программы, направленную на обеспечение свободного доступа населения Казахстана, особенно проживающего в сельской местности, к широкому спектру почтовых и финансовых услуг, государством, в 2004-2006 годах будет задействован механизм увеличения уставного капитала Национального оператора почты за счет средств республиканского бюджета. Капитализация почтово-сберегательной системы позволит создать экономические предпосылки для ее дальнейшего развития на принципах самоокупаемости и самофинансирования.
Таким образом, в 2005-2011 годы потребуется дополнительно увеличить уставный капитал Национального оператора почты на 10,8 млрд. тенге за счет средств из республиканского бюджета, в том числе в 2005 году - 1,4 млрд. тенге, в 2006 году - 2,0 млрд. тенге, в 2007 году - 2,4 млрд. тенге, в 2008 году - 2,0 млрд. тенге, в 2009 году - 1,0 млрд. тенге, в 2010 году - 1,0 млрд. тенге, в 2011 году - 1,0 млрд. тенге. Уточнение предполагаемых финансовых расходов на 2005-2011 годы будет осуществляться в соответствии с Законом Республики Казахстан "О республиканском бюджете" на соответствующий период. Привлеченные финансовые источники будут направлены на реализацию следующих мероприятий (таблица 2).

Таблица 2
Направления инвестиций
млрд. тенге

Наименование мероприятий	Дейст- вующая бюджет- ная прог- рамма 2004 г.	Планируе- мые бюджетные программы, всего	В том числе по годам
			2005 г.	2006 г.	2007 г.	2008 г.	2009 г.	2010 г.	2011 г.
1. Развитие инфраструк- туры: в сельской местности в городах 2. Совершен- ствование системы магистраль- ных перевозок 3. Развитие почтово- сберегатель- ных услуг	0,4	6,83 2,04 1,02 0,88	0,73 0,33 0,05 0,33	1,10 0,61 0,06 0,2	1,10 0,91 0,35	2,00	1,00	1,00	1,00
Итого:	0,4	10,77	1,44	1,97	2,36	2,00	1,00	1,00	1,00

7. Ожидаемый результат от реализации Программы

Сноска. Раздел 7 с изменениями, внесенными постановлением Правительства РК от 26.01.2009 N 48 (порядок введения в действие см. п. 2 ).

Выполнение намеченной Программы напрямую зависит от объемов формирования источников финансирования, использование которых позволит Национальному оператору почты создать развитую региональную инфраструктуру, способную на всей территории страны обеспечить свободный доступ к почтово-сберегательным услугам, предоставляемым на уровне международных стандартов.
Улучшение материально-технической базы Национального оператора почты и внедрение современных технологий, позволит оказывать почтово-сберегательные услуги на высоком качественном уровне: частота перевозки почты по внутриобластным маршрутам до 5 раз в неделю, по внутрирайонным маршрутам до 4 раз в неделю, почтовые денежные переводы на всей территории страны будут осуществляться в течение одного дня. Увеличение частоты перевозки почты позволит сократить сроки доставки почтовых отправлений между областным центром и районными (городскими) центрами. Снижение разрыва в ассортиментном ряде спектра почтово-сберегательных услуг и качества их предоставления между городом и селом создаст благоприятные условия для социально-экономического развития сельских территорий.
Подключение инфраструктуры Национального оператора почты к социально значимым государственным программам развития будет содействовать ускоренному экономическому развитию страны, включая развитие национальной межбанковской системы платежных карточек, электронного правительства, системы жилищных строительных сбережений, финансового сектора, малого и среднего бизнеса, особенно в сельской местности, пенсионной реформы.
Через почтовые отделения будет предоставляться более широкий спектр финансовых услуг, внедрены эффективные и самоокупаемые передовые продукты на базе технологий смарт-карт и сети терминалов. Благодаря почтовым сбережениям финансовые услуги станут доступными для людей с низким и средним уровнем доходов.
Расширение сферы деятельности почтово-сберегательной системы на новом качественном уровне положительно скажется на улучшении производственно-финансовой деятельности Национального оператора почты и обеспечит уровень рентабельности, достаточный для развития и полномасштабного совершенствования деятельности.
Исходя из достигнутых позиций Национального оператора почты, к 2011 году предполагается достичь следующих результатов относительно уровня 2003 года:
увеличить подписку на периодические издания в 1,7 раза или дополнительно на 84,7 млн. экземпляров, обеспечив ежегодный рост в среднем 5-10 %, доставку писем и бандеролей - в 4 раза или на 48,1 млн. единиц с ежегодным ростом в среднем 15 %, пересылку посылок - в 3 раза (в среднем на 11 % ежегодно) или на 2,4 млн. единиц;
повысить долю рынка курьерских услуг до 30 %, ежегодный рост в среднем 2-4 %, по услугам доставки пенсий и пособий - до 60 %, ежегодный рост в среднем 10-12 %, по выплате заработной платы и других денежных выплат - до 15 %, ежегодный рост в среднем 14-16 %, по приему коммунальных, налоговых и иных платежей - до 10 %, ежегодный рост в среднем 20-22 %, по мгновенным почтовым переводам - до 22 %, ежегодный рост в среднем 9-11 %;
обеспечить рост чистого дохода в 4 раза - до 606,8 млн. тенге, ежегодный рост в среднем составит 25 %, среднемесячной заработной платы персонала в 4,2 раза (с ежегодным ростом 25%) - до 59,1 тыс. тенге;
повысить уровень капитального и технического обустройства отделений почтовой связи в сельской местности на 25,7 % путем увеличения собственной сети почтовой связи за счет строительства отделений почтовой связи; расширить сеть пунктов общественного доступа к Интернет в сельской местности на 142 единицы; увеличить в 2 раза охват сельских жителей расширенным ассортиментом почтово-финансовых услуг, оказываемых на повышенном качественном уровне.
Реализация намеченных мероприятий по развитию почтово-сберегательной системы к 2011 году обеспечит ее динамичное развитие и позволит Национальному оператору почты с 2007 года приступить к возврату финансовых вложений путем выплаты дивидендов государству. Кроме того, значительно увеличатся налоговые отчисления в государственный бюджет, которые к 2011 году превысят 3 млрд. тенге в год.
Устойчивая и эффективно функционирующая почтово-сберегательная система будет способствовать развитию почтовой отрасли Казахстана и стимулировать качественное предоставление универсальных почтовых услуг на всей территории страны.

8. План мероприятий по реализации Программы

Сноска. Раздел 8 с изменениями, внесенными постановлениями Правительства РК от 26.01.2009 N 48 (порядок введения в действие см. п. 2 ); от 15.05.2009 N 730 .

N п/п	Мероприятие	Форма завершения	Ответст- венные за исполнение	Срок исполнения	Предпола- гаемые расходы (млн.тенге)	Источники финанси- рования
1	2	3	4	5	6	7
1. Модернизация материально-технической базы Национального оператора почты и внедрение современных технологий
1.1	Разработать план закупа основных средств и внеобо- ротных активов для модернизации материально- технической базы Национального оператора	Предос- тавление информации в АИС	АО "Казпочта" (по согла- сованию)	I квартал 2005 г.	Не требуются
1.2 Мероприятия по развитию почтово-сберегательной системы в сельской местности в рамках реализации Государственной программы развития сельских территорий Республики Казахстан на 2004-2011 годы
1.2.1	Разработать и со- гласовать с Мини- стерством сель- ского хозяйства перечень сельских населенных пунк- тов, в которых планируется раз- вивать почтово- сберегательную систему	Приказ МСХ	АО "Каз- почта", АИС, МСХ	I квартал 2005 г.	Не требуются
1.2.2	Провести капи- тальный ремонт СОПС в 2005 году 30 зданий, в 2006 году - 142 зданий	Предос- тавление информации в АИС	АО "Казпочта" (по согла- сованию)	III-IV кварталы 2005 г. III-IV кварталы 2006 г.	200,0 295,7	Респуб- ликанский бюджет
1.2.3	Обеспечить мебелью СОПС в 2005 году в количестве 582 комплекта, в 2006 году - 581 комплект	Предос- тавление информации в АИС	АО "Казпочта" (по согла- сованию)	III-IV кварталы 2005 г. III-IV кварталы 2006 г.	91,5 91,6	Респуб- ликанский бюджет
1.2.4	Расширить сеть передвижных ОПС в селе в 2005 году на 58 единиц	Предос- тавление информации в АИС	АО "Казпочта" (по согла- сованию)	III-IV кварталы 2005 г.	139,2	Респуб- ликанский бюджет
1.2.5	Восстановить парк почтовых вагонов в 2005 году на 5 единиц, в 2006 - на 15 единиц	Предос- тавление информации в АИС	АО "Казпочта" (по согла- сованию)	III-IV кварталы 2005 г. III-IV кварталы 2006 г.	237,5 712,5	Респуб- ликанский бюджет
1.2.6	Расширить сеть почтовых ящиков в сельской местности в 2005 году на 2000 единиц	Предос- тавление информации в АИС	АО "Казпочта" (по согла- сованию)	III-IV кварталы 2005 г.	37,7	Респуб- ликанский бюджет
1.2.7	Приобрести 9 единиц зданий и помещений в сельской местности	Предос- тавление информации в АИС	АО "Казпочта" (по согла- сованию)	III-IV кварталы 2005 г.	30,0	Респуб- ликанский бюджет
1.2.8	Обеспечить мебелью 142 СОПС	Предостав- ление информации в АИС	АО "Казпочта" (по согла- сованию)	IV квартал 2008 г. - III квартал 2009 г.	80,8	Респуб- ликанский бюджет
1.2.9	Принять меры по обеспечению строительства и техукреп- ленности: в 2008 году - 142 СОПС, в 2010 году - 82 СОПС; в 2011 году - 82 СОПС	Предостав- ление информации в АИС	АО "Казпочта" (по согла- сованию)	IV квартал 2008 г. - III квартал 2009 г. II квартал 2010 г. - I квартал 2011 г. IV квартал 2011 г.	1 598,6 1 000,0 1 000,0	Респуб- ликанский бюджет
1.3 Мероприятия по развитию инфраструктура в городах
1.3.1	Провести капитальный ремонт в 2005 году 1 здания, в 2006 году - 175 зданий, в 2007 году - 201 здания в городах	Предостав- ление информации в АИС	АО "Казпочта" (по согла- сованию)	III-IV кварталы 2005 г. III-IV кварталы 2006 г. III-IV кварталы 2007 г.	120,0 502,7 1025,5	Респуб- ликанский бюджет
1.3.2	Установить техни- ческие средства безопасности в 725 объектах, включая ОФ, ЦА, ГОПС, РУПС	Предостав- ление информации в АИС	АО "Казпочта" (по согла- сованию)	III-IV кварталы 2005 г. III-IV кварталы 2006 г.	151,9 66,0	Респуб- ликанский бюджет
1.3.3	Обеспечить мебелью ГОПС в 2005 году в количестве 223 комплекта, в 2006 году - 311 комп- лектов, в 2007 году - 425 комплектов	Предостав- ление информации в АИС	АО "Казпочта" (по согла- сованию)	III-IV кварталы 2005 г. III-IV кварталы 2006 г. III-IV кварталы 2007 г.	57,8 45,2 72,0	Респуб- ликанский бюджет
1.4 Мероприятия по совершенствованию системы магистральных перевозок
1.4.1	Расширить парк бронированных автомобилей в 2006 году на 17 единиц, в 2007 году - на 38 единиц	Предостав- ление информации в АИС	АО "Казпочта" (по согла- сованию)	III-IV кварталы 2006 г. III-IV кварталы 2006 г.	56,1 125,4	Респуб- ликанский бюджет
1.4.2	Восстановить в 2007 году автомо- бильный парк в количестве 300 автомобилей общего назначения	Предостав- ление информации в АИС	АО "Казпочта" (по согла- сованию)	III-IV кварталы 2007 г.	300,0	Респуб- ликанский бюджет
1.4.3	Восстановить парк почтовых вагонов в 2005 году на 1 единицу, в 2007 - на 9 единиц	Предостав- ление информации в АИС	АО "Казпочта" (по согла- сованию)	III-IV кварталы 2005 г. III-IV кварталы 2007 г.	47,5 427,5	Респуб- ликанский бюджет
1.4.4	Провести капитально- восстановительный ремонт в 2007 году 7 вагонов	Предостав- ление информации в АИС	АО "Казпочта" (по согла- сованию)	III-IV кварталы 2007 г.	63,0	Респуб- ликанский бюджет
1.5 Мероприятия по развитию почтово-сберегательных услуг
1.5.1	Обеспечить кассовой техникой в 2005 году в количестве 257 единиц, в 2006 году - 977 единицы, в 2007 году - 192 единиц	Предостав- ление информации в АИС	АО "Казпочта" (по согла- сованию)	III-IV кварталы 2005 г. III-IV кварталы 2006 г. III-IV кварталы 2007 г.	86,8 201,9 55,8	Респуб- ликанский бюджет
1.5.2	Ввести в эксплуа- тацию в 2005 году банковское обору- дование в количестве 1372 единицы	Предостав- ление информации в АИС	АО "Казпочта" (по согла- сованию)	III-IV кварталы 2005 г.	219,3	Респуб- ликанский бюджет
1.5.3	Заменить в 2007 году компьютерное оборудование в количестве 1211 комплектов	Предостав- ление информации в АИС	АО "Казпочта" (по согла- сованию)	III-IV кварталы 2007 г.	194,6	Респуб- ликанский бюджет
1.5.4	Создать в 2007 году резервный вычислительный центр АО "Казпоч- та" (РВЦ) на базе Почтамта г. Астана	Предос- тавление акта о вводе экс- плуатации РВЦ в АИС	АО "Казпочта" (по согла- сованию)	III-IV кварталы 2007 г.	98,2	Респуб- ликанский бюджет
1.5.5	Установить про- граммное обеспечение для ведения базы клиентских счетов по платежным карточкам	Предостав- ление информации в АИС	АО "Казпочта" (по согла- сованию)	III-IV кварталы 2005 г.	25,5	Респуб- ликанский бюджет
1.5.6	Приобрести компьютерную технику в количестве 142 комплекта	Предостав- ление информации в АИС	АО "Казпочта" (по согла- сованию)	IV квартал 2008 г. - III квартал 2009 г.	124,7	Респуб- ликанский бюджет
1.5.7	Приобрести телекоммуни- кационное оборудование в количестве 142 единиц	Предостав- ление информации в АИС	АО "Казпочта" (по согла- сованию)	IV квартал 2008 г. - III квартал 2009 г.	181,7	Респуб- ликанский бюджет
1.5.8	Установить систему управления пунктом общест- венного доступа АО "Казпочта" для СОПС в количестве 142 единиц	Предостав- ление информации в АИС	АО "Казпочта" (по согла- сованию)	IV квартал 2008 г. - III квартал 2009 г.	14,2	Респуб- ликанский бюджет
2. Совершенствование тарифной политики
2.1	Внедрить методику по разделению затрат, опреде- лению себе- стоимости услуг и расчету тарифов в сфере почтовой связи	Приказ АРЕМ	АРЕМ, АИС, АО "Казпочта" (по согла- сованию)	IV квартал 2005 г.	Не требуются
2.2	Проводить одновременное регулирование тарифа на пробег вагонов и тарифа на общедоступные услуги почтовой связи	Приказ АРЕМ	АРЕМ, АИС, АО "Казпочта" (по согла- сованию)	По мере необхо- димости	Не требуются
3. Переход к международным стандартам качества
3.1	Утвердить Спра- вочник индексов объектов почтовой связи Националь- ного оператора почты	Приказ АИС	АИС, АО "Казпочта" (по согла- сованию)	I квартал 2005 г.	Не требуются
3.2	Создать электрон- ную базу нормативных правовых актов, регулирующих деятельность Национального оператора почты	Предостав- ление информации в АИС	АО "Казпочта" (по согла- сованию)	II квартал 2005 г.	Не требуются
3.3	Внедрить обмен электронными денежными перево- дами через Между- народную финансо- вую систему с почтовыми операторами других стран Национальным опе- ратором почты	Предостав- ление информации в АИС	АО "Казпочта" (по согла- сованию)	IV квартал 2006 г.	Не требуются
3.4	Внедрить корпора- тивную информа- ционную систему Национального оператора почты	Предостав- ление информации в АИС	АО "Казпочта" (по согла- сованию)	IV квартал 2006 г.	Не требуются
3.5	Внедрить и реали- зовать новые услуги:
3.5.1	Платежные карточки
3.5.1.1	Организовать выпуск платежных карточек	Предостав- ление информации в АИС	АО "Казпочта" (по согла- сованию)	II квартал 2005 г.
3.5.1.2	Предоставить услуги путем соединения вкладных операций с кредитными и осуществление безналичных платежей посредством платежных карточек	Предостав- ление информации в АИС	АО "Казпочта" (по согла- сованию)	IV квартал 2006 г.	Не требуются
3.5.1.3	Предоставить услуги по платежным карточкам для ин- дивидуального обслуживания клиентов	Предостав- ление информации в АИС		IV квартал 2006 г.	Не требуются
3.5.2	Трансфер- агентские услуги
3.5.2.1	Открытие пунктов для оказания трансфер- агентских услуг	Предостав- ление информации в АИС	АО "Казпочта" (по согла- сованию)	III-IV кварталы 2005 г.	Не требуются
3.5.3	Интернет-ориенти- рованные услуги
3.5.3.1	Оказание услуг Интернет- коммерции	Предостав- ление информации в АИС	АО "Казпочта" (по согла- сованию)	IV квартал 2006 г.	Не требуются
	ВСЕГО средств (млн. тенге), в том числе в 2005 г. в 2006 г. в 2007 г. в 2008 г. в 2009 г. в 2010 г. в 2011 г.	10778,4 1444,7 1971,7 2362,0 2 000,0 1 000,0 1 000,0 1 000,0

Использованные сокращения
АИС - Агентство Республики Казахстан по информатизации и связи
АРЕМ - Агентство Республики Казахстан по регулированию естественных монополий
ЗРК - Закон Республики Казахстан
КТЖ - Акционерное общество "НК "Казахстан Темир Жолы"
МТК - Министерство транспорта и коммуникаций Республики Казахстан
МСХ - Министерство сельского хозяйства Республики Казахстан
РК - Республика Казахстан
СОПС - Сельское отделение почтовой связи
ГОПС - Городское отделение почтовой связи

Қазақстан Республикасының почта-жинақтау жүйесiн дамытудың 2005-2011 жылдарға арналған бағдарламасын бекiту туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2004 жылғы 20 қазандағы N 1077 Қаулысы. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2010 жылғы 14 сәуірдегі № 302 Қаулысымен

Ескерту. Күші жойылды - ҚР Үкіметінің 2010.04.14 № 302 Қаулысымен.

Ескерту. Тақырыбына өзгерту енгізілді - ҚР Үкіметінің 2009.01.26 N 48 Қаулысымен.

"Почта туралы" Қазақстан Республикасының 2003 жылғы 8 ақпандағы Заңының 8-бабы 1-тармағының 1) тармақшасына сәйкес Қазақстан Республикасының Yкiметi ҚАУЛЫ ЕТЕДI:
1. Қоса берiлiп отырған Қазақстан Республикасының почта-жинақтау жүйесiн дамытудың 2005-2011 жылдарға арналған бағдарламасы (бұдан әрi - Бағдарлама) бекiтiлсiн.
Ескерту. 1-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Үкіметінің 2009.01.26 N 48 Қаулысымен.
2. Қазақстан Республикасының орталық атқарушы органдары мен мүдделi ұйымдар Бағдарламада көзделген iс-шаралардың орындалуын қамтамасыз етсiн.
3. Қазақстан Республикасы Ақпараттандыру және байланыс агенттiгi жыл сайын жарты жыл және жыл қорытындылары бойынша Қазақстан Республикасының Үкiметiне Бағдарламаның iске асырылу барысы туралы ақпарат ұсынсын.
4. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары Ө.Е.Шөкеевке жүктелсiн.
Ескерту. 4-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Үкіметінің 2009.01.26 N 48 Қаулысымен.
5. Осы қаулы қол қойылған күнінен бастап күшiне енедi.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі

Қазақстан Республикасы
Үкіметінің
2004 жылғы 20 қазандағы
N 1077 қаулысымен
бекітілген

Ескерту. Бүкіл мәтін бойынша "2010" деген сандар "2011" деген сандармен ауыстырылды - ҚР Үкіметінің 2009.01.26 N 48 Қаулысымен.

Қазақстан Республикасының почта-жинақтау жүйесiн дамытудың 2005-2011 жылдарға арналған бағдарламасы

Астана қаласы, 2004 жыл

Бағдарламаның паспорты

Бағдарламаның Қазақстан Республикасының почта-жинақтау жүйесiн
атауы дамытудың 2005-2011 жылдарға арналған
бағдарламасы

Әзiрлеу үшiн "Почта туралы" Қазақстан Республикасының 2003
негiздеме жылғы 8 ақпандағы Заңы ;
"Қазақстан Республикасының почта-жинақтау
жүйесiн дамытудың 2005-2011 жылдарға арналған
бағдарламасын әзiрлеу жөнiндегi жұмыс тобын құру
туралы" Қазақстан Республикасы
Премьер-Министрiнiң 2004 жылғы 5 мамырдағы
N 131-ө өкiмi ;
Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2003 жылғы
5 қыркүйектегi N 903 қаулысымен бекiтiлген
Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2003-2006
жылдарға арналған бағдарламасын iске асыру
жөнiндегi іс-шаралар жоспарының 4.15-тармағы

Негізгі әзiрлеуші Қазақстан Республикасы Ақпараттандыру және
байланыс агенттігі

Бағдарламаның Бағдарламаның негізгі мақсаты халыққа және
мақсаты мен экономиканың нақты секторына халықаралық
мiндеттерi стандарттар деңгейiнде көрсетiлетiн
почта-жинақтау жүйесiнiң қызметтерiне еркiн
қол жеткiзудi қамтамасыз ету болып табылады.
Қойылған мақсаттарға қол жеткiзу үшiн мынадай
мiндеттердi шешу қажет:
почта-жинақтау жүйесiн жаңғырту және қазiргі
заманғы технологияларды енгiзу үшiн
экономикалық жағдай жасау;
почта-жинақтау жүйесiнiң өңiрлiк
инфрақұрылымының техникалық жағынан
жайластырылу деңгейін әсiресе селолық жерлерде
күшейту;
клиенттердiң қажеттілiктерiне бағдарланған
жоғары технологиялы қызметтердi енгізу есебiнен
почта-жинақтау жүйесi ұсынатын қызметтер
спектрін кеңейту;
почта-жинақтау қызметтерiнiң сапасын
халықаралық стандарттар деңгейiне дейiн көтеру.

Қажеттi Бағдарламаны іске асыруға Ұлттық почта
ресурстар және операторының жарғылық капиталын ұлғайтуға
қаржыландыру республикалық бюджеттен 10,8 млрд. теңге, оның
көздерi ішінде 2005 жылы - 1,4 млрд. теңге, 2006 жылы -
2,0 млрд. теңге, 2007 жылы - 2,4 млрд. теңге,
2008 жылы - 2,0 млрд. теңге, 2009 жылы - 1,0
млрд. теңге, 2010 жылы - 1,0 млрд. теңге, 2011
жылы - 1,0 млрд. теңге мөлшерінде қаражат қажет.
2005 - 2011 жылдарға болжамды қаржы шығыстарын
нақтылау тиісті кезеңге арналған "Республикалық
бюджет туралы" Қазақстан Республикасының Заңына
сәйкес жүзеге асырылатын болады

Бағдарламаны Қазақстанда елдiң барлық аумағын қамтитын
iске асырудан халықаралық стандарттар деңгейiндегі
күтілетін нәтиже почта-жинақтау қызметтеріне еркiн қол
жетімділiктi қамтамасыз етуге қабiлеттi, тиiмдi
желілік инфрақұрылым құрылатын болады.
2011 жылға Ұлттық почта операторының курьерлiк
қызмет рыногындағы үлесiн 30% дейiн,
зейнетақылар мен жәрдемақыларды жеткізу қызмет.
тері бойынша - 60% дейiн, жалақы мен басқа да
ақшалай төлемдер төлеу бойынша - 15% дейiн,
коммуналдық, салық және өзге де төлемдердi
қабылдау бойынша - 10% дейiн, лездік почта
аударымдары бойынша - 22% дейiн ұлғайту
жоспарланып отыр. 2011 жылдың соңына дейін
мерзімді басылымдарға жазылуды 1,9 есеге, хаттар
мен бандерольдерді жеткізуді - 4,7 есеге,
сәлемдемелерді жіберуді - 3 есеге ұлғайту
жоспарланып отыр. 2011 жылдың аяғына дейін
компанияның таза кірісін шамамен 4 есеге, еңбек
өнімділігін - 2,8 есеге, ал айлық орташа жалақыны
- 4,2 есеге ұлғайту болжануда.
2011 жылдың соңына дейін құрылыс есебінен өзінің
почта байланысы желілерін көбейту арқылы ауылдық
жерлерде почта байланысы бөлімшелерін күрделі
және техникалық жайластыру деңгейі 25,7 %-ға;
ауылдық жерлерде Интернетке қоғамдық қолжеткізу
пункттерінің желісі 142 бірлікке; жоғары сапалы
деңгейде көрсетілетін почта-қаржы қызметтерінің
кеңейтілген түр-түрімен ауыл тұрғындарын қамту
2 есеге артады

Iске асыру 2005-2011 жылдар
мерзiмдерi

Ескерту. 1-бөлімге өзгерту енгізілді - ҚР Үкіметінің 2009.01.26. N 48 Қаулысымен.

2. Кiрiспе

Осы Бағдарлама "Почта туралы" Қазақстан Республикасының 2003 жылғы 8 ақпандағы Заңына , "Қазақстан Республикасының почта-жинақтау жүйесiн дамытудың 2005-2011 жылдарға арналған бағдарламасын әзiрлеу жөнiндегі жұмыс тобын құру туралы" Қазақстан Республикасы Премьер-Министрiнiң 2004 жылғы 5 мамырдағы N 131-ө өкiмiне , сондай-ақ Қазақстан Республикасы Үкiметінiң 2003 жылғы 5 қыркүйектегi N 903 қаулысымен бекiтiлген Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2003-2006 жылдарға арналған бағдарламасын iске асыру жөнiндегi іс-шаралар жоспарының 4.15-тармағына сәйкес әзiрлендi.
Аумағының ауқымдылығын, халық тығыздығының төмендігі мен бiркелкi еместiгiн, елдi мекендердiң бір-бірінен шалғай орналасқандығын, сондай-ақ ауыл халқының төлеу қабiлетiнiң төмендігін қоса алғанда, Қазақстанның географиялық және экономикалық-демографиялық ерекшелiктерi ауылдық аумақтардың әлеуметтік-экономикалық дамуына терiс әсер етедi. Қаржы-банк құрылымдарының болмашы қатысуы негізiнен ауылдық елдi мекендердiң жалпы санының 5%-ынан азын қамтитын аудандық деңгейлерде шоғырланған ауылдық жерлерде ел халқының 43%-ы, тұратындығын ескерсек, Қазақстан экономикасын одан әрi қайта құру ауылдың қаладан өмiр сүру деңгейi мен жағдайлары бойынша артта қалу проблемаларын шешуге, сондай-ақ ауыл халқының өмiр салтындағы терiс өзгерiстердi жеңуге бағытталады.
Осыған байланысты, 2000 жылдан бастап почта саласы оның қызметін әртараптандыруға және Қазақстан халқының қалың бұқара топтарына аумақтық және бағалық қол жетiмділiк қағидаттарындағы почта мен банк қызметтерiнің жекелеген түрлерiн көрсетудi көздейтiн почта-жинақтау жүйесiн қалыптастыруға бағытталған реформалауға ұшырады.
Қазiргi кезде Қазақстанда почта-жинақтау жүйесiн қалыптастыруға арналған құқықтық және ұйымдастырушылық негіздер жасалған. "Почта туралы" Қазақстан Республикасының 2003 жылғы 8 ақпандағы Заңына және басқа да нормативтiк құқықтық кесiмдерге сәйкес почта-жинақтау жүйесi қызметiн дамыту жөнiндегi мемлекеттік саясатты жүргiзушi ретiнде ("Қазпочта" акционерлік қоғамы (бұдан әрі -("Қазпочта" АҚ) тұрғысында Қазақстан Республикасының Ұлттық почта операторы (бұдан әрi - Ұлттық почта операторы) белгiлендi. Заңнамаға сәйкес Ұлттық почта операторы почталық қызметтермен қатар Қазақстан Республикасы Қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу және қадағалау агенттігі мен Қазақстан Республикасы Ұлттық банкiнiң лицензиялары негiзiнде қаржы қызметтерiн жүзеге асыру және қаржы қызметтерiн көрсету құқығын алды. Мұндай шешiм мынадай факторлар негізге алына отырып қабылданды: "Қазпочта" АҚ-та іс жүзiнде елдiң бүкiл аумағын қанағаттандыратын, 617-i қалаларда және 278-i - ауылдық жерлерде орналасқан 3385 бөлiмшенi қамтитын ең тармақталған почта бөлiмшелерi желiсiнiң; ақпараттық және ақша ағымдарының қалыпқа түскен жүйесінің болуы; мемлекет Қоғамның бiрден-бiр құрылтайшысы және қатысушысы болып табылады.
Почта-жинақтау жүйесін қызметтерiнiң бәсекеге қабiлеттiлiгiн арттыруды және оларды халықаралық стандарттар бойынша ұсынуды қарастыратын сапалы жаңа деңгейде одан әрi дамыту үшiн мынадай кезеңге өту қажет: почта-жинақтау қызметтері рыногында Ұлттық почта операторының тұрақты жұмыс iстеуiне арналған инвестициялық және экономикалық қолайлы жағдай жасау.
Бiрақ, Қазақстан Республикасында почта саласын қайта реформалау процесiнде "Қазпочта" АҚ құру кезiнде мемлекет почта-жинақтау жүйесiн қалыптастыруға арнап тиiстi қаржылық қаражат бөлiнбедi: бастапқыда Қоғамның жарғылық капиталы тек ғимараттар мен жабдықтар түрiнде қалыптастырылды. Бұл жағдай Почта байланысының республикалық мемлекеттiк кәсiпорнының жинақтаушы зейнетақы қорларына, жалақы мен салықтар бойынша 1993-2000 жылдар кезеңiнде жинақталған жалпы сомасы 140,0 млн. теңге берешегiмен сипатталатын аса ауыр қаржылық жағдайымен қиындай түсті. Өткен жылдарда жинақталған шығындардың сомасы көрсетiлген кезеңде 250,6 млн. теңгенi құрады.
Қаржыландырудың болмауы материалдық-техникалық базаға терiс әсерiн тигіздi, оның тозуы 45%-дан асты. Почта қызметiнiң ерекшелiгi негiзгi қаражаттың елеулi бөлігінiң iске қосылғандағынан және оларды ұстауға қаржы ресурстары бөлiнетiндiгiнен ескерсек, мұндай жағдай түбегейлi шешiмдердi қажет етедi.
Жоғарыда көрсетiлген факторларды, сондай-ақ "Қазақстан Республикасының почта саласын дамытудың және почта-жинақ жүйесiн қалыптастырудың 2000-2003 жылдарға арналған бағдарламасы туралы" Қазақстан Республикасы Yкiметiнiң 2000 жылғы 15 қарашадағы N 1716 қаулысымен бекiтілген салалық бағдарламаның 2003 жылы орындалғанын ескерсек, онда мақсаттары, iске асыру жолдары мен тетiктерi айқындалатын Қазақстан Республикасының почта-жинақтау жүйесiн дамытудың 2005-2011 жылдарға арналған бағдарламасын (бұдан әрi - Бағдарлама) әзiрлеу қажеттілігі туындады.
Бағдарламада көзделген мақсаттарға қол жеткiзуге арналған почта-жинақтау жүйесін дамыту стратегиясы мемлекеттiк саясаттың мынадай қағидаттарына сүйенетiн болады:
почта-жинақтау жүйесін дамыту үшiн тиiмдi құқықтық, экономикалық және ұйымдастырушылық тетіктерiн iске асыру;
қала мен ауыл арасындағы почта-жинақтау қызметтерiне қол жетiмдiлiк деңгейдегі алшақтықты қысқартуға мемлекеттiң жәрдемдесуi;
почта-жинақтау жүйесiнiң бәсекеге қабiлеттiлiгiн күшейтуге бағытталған тиімді мемлекеттік саясат жүргізу.
Ұлттық почта операторының бәсекеге қабілеттілігін күшейту тұтастай алғанда почта саласын дамытуға ықпал ететін және почта рыногының барлық ceгменттерін халықтың және нақты экономика секторының еркiн бәсеке жағдайында сапалы почта қызметтерiн алудағы қажеттілiктерiн қанағаттандыратын халықаралық стандартқа сәйкес келтiруге жәрдемдесетiн болады.

3. Қазақстандағы почта-жинақтау қызметтер рыногының
қазiргi жай-күйiн талдау және проблемалар

3.1. Рыноктың жағдайы

Қазақстан Республикасының почта саласын дамытудың және почта-жинақтау жүйесiн қалыптастырудың 2000-2003 жылдарға арналған бағдарламасын iске асыру почта саласын тұрақтандыруға және почта-жинақтау жүйесiн қалыптастыру үшiн алғышарттар жасауға ықпал етті.
2000-2003 жылдар кезеңiнде почта алмасулар өсiмiнiң оң өзгерiстерiне қол жеткiзiлдi. Мәселен, мерзiмдi басылымдар көлемiнiң өсуi 39,8%, жедел почта - 90,7%, жазбаша хат-хабарлар - 10,9% құрады. Баршаға қолжетiмдi санатқа жататын жай хаттар, почта карточкалары мен бандеролдердi қоса алғанда жазбаша хат-хабарлар салу көлемдерiнiң өсуi почта қызметтерiнiң осы сегменттерiндегi құлдыраудың жойылғандығын сипаттайды. "Почта туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес мемлекет оларды ұсыну жөнiндегі мiндеттемелер Ұлттық почта операторына жүктедi.
Қаржы секторында көрсетiлетiн қызметтер көлемi бiрқатар елеулi түрде өстi. Мәселен, ақша аударымдарының көлемi - 11,4%, коммуналдық төлемдер мен салықтар қабылдау - 11 ece, жалақы төлеу - 185,4 есе, темiр жол көлiгімен жөнелтілетiн жiберiлетiн күнделiктi жүк ағымдары - 2 есе, әуе көлiгiмен жөнелтiлетiндерi - 3,25 есе өсті.

1-кесте

Ұлттық почта операторының почта-жинақтау қызметтерiнiң динамикасы

____________________________________________________________________
Көрсеткiш|Өл. | 2000 ж. | 2001 ж. | 2002 ж. | 2003 ж.
атауы |шем |_____________|_____________|_____________|___________
|бiр.|саны |Алдыңғы|саны |Алдыңғы|саны |Алдыңғы|саны|Алдың.
|лігі| | жылы | ны | жылы | | жылы | | ғы
| | | | | | | | | жылы
_________|____|_____|_______|_____|_______|_____|_______|____|______
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10
_________|____|_____|_______|_____|_______|_____|_______|____|______
Мерзімді млн. 65,1 100,3% 82,4 126,6% 93,6 113,6% 91,0 97,2%
басы. дана.
лымдар

Жазбаша млн. 14,6 98,0% 14,7 100,7% 15,1 102,7% 16,2 107,3%
хат-ха. дана.
барлар

Сәлемде. млн. 1,2 133,3% 1,3 108,3% 1,2 92,3% 1,2 100%
ме дана.

Жедел млн. 170,4 8 есе 277,0 162,6% 243,0 87,7% 325,0 133,7
почта дана. %
қызмет.
тері

Ақша млн. 0,7 116,7 0,72 102,9 0,7 97,2% 0,78 111,4%
аударым. дана. % %
дары

Зейнет. млрд. 23,5 3 есе 57,3 2 есе 70,9 123,7 93,4 131,7%
ақы теңге %
төлеу

Депозит. млн. 363,1 40 есе 735,5 2 есе 753,7 102,4 1381,0 183,2
тер теңге %
қабылдау

Жалақы млрд. 0,14 - 10,4 74 есе 19,9 191,3 25,96 130,5
төлеу теңге % %

Коммунал. млрд. 1,5 18 есе 2,0 133,3% 2,5 125,0% 11,3 4 есе
дық тө. теңге
лемдер
қабылдау

Салық млрд. - - 1,4 - 3,8 2 есе 5,4 142,1%
қабылдау теңге

Ақша млрд. 43,3 33 есе 91,0 2 есе 141,6 155,6% 184,7 130,4
инкас. теңге %
сациясы
____________________________________________________________________

Қазақстанда почта-жинақтау қызметтер рыногын сипаттау үшiн оның кейбiр сегменттерiн қарастырайық.
Қазақстанның курьерлiк қызмет көрсету рыногында 30-дан астам компаниялар, соның iшiнде мынадай халықаралық iрi компаниялар "DHL", "FedEx", "TNT", "UPS", "OCS", "Pony Express", сондай-ақ Қазақстанның жекелеген облыс орталықтарында қызметтен ұсынатын бiрқатар отандық компаниялар бар. Аталған компаниялар өз қызметiн Қазақстанда 7-8 жыл көлемiнде жүзеге асырып жүр және Ұлттық почта операторына елеулi бәсекенi құрайды.
Бүгiн баспа өнiмдерiн тарату бойынша қызметтер рыногында Ұлттық почта операторынан басқа мынадай "Аргументы и факты" ЖШС БК, "Евразия пресс" ЖШС, "Эврика-пресс" ЖАҚ, "Дауыс" БТММ АҚ, "Бико" ЖШС, "Бурда-Алатау пресс" ЖАҚ сияқты баламалы құрылымдар, сондай-ақ жекелеген облыс орталықтарында қызмет көрсететiн басқа да компаниялар жұмыс iстеуде. Облыстық газеттер редакцияларында Ұлттық почта операторының облыстық филиалдарына бәсекелестiк тудыратын, жергілiктi газеттердi таратып қана қоймай, республикалық және ресейлiк басылымдарды да тарататын бөлiмшелер құрылған. Егер буындары баламалы құрылымдар қабылдайтын жазылымдар Ұлттық почта операторының филиалдары арқылы жеткізілсе, бүгiнде осындай басылымдарды жеткізетiн жекеменшік қызметтер құрылуда. Бұл ретте Ұлттық почта операторы басылымдар мен жазылымдарды тарату бойынша қызмет көрсету рыногының ең iрi субъектiсi болып қала береді: оның еншісiнде республикада таратылатын мерзiмдi жазылымды басылымдар тираждарының 85%-ға жуығы, оның iшiнде 42%-ы шалғай ауылдық және шекаралық аудандарды қоса алғанда, Ұлттық почта операторы ауылдық жерлерге жеткiзетiн республикалық мерзiмдi басылымдар.
Соңғы жылдары ақша аударымдар рыногы үдемелi түрде өсуде. Рыногтың негiзгі қатысушылары - Western Union, MoneyGram, Contact (АКБ "Русславбанк" - Ресей Федерациясы) және Анелик ("Банк Анелик" ЖШБ - Армения). Қазақстан рыногына Travelex Worldwide Money Ltd халықаралық аударымдар жүйесi қызығушылық танытуда. Қазақстандық қатысушылар арасында мынадай екiншi деңгейдегi банктер бөлiнiп шығуда: ЦентрКредит Банкi, Қазақстан Халық Банкi, Каспийский Банкi және басқалар. Бұл рыногта Ұлттық почта операторының еншiсi 1%-дан төмен, бiрақ ол кеңейтiлген өңiрлiк желiсiнiң болғандығынан жоғары даму потенциалына жетуде. Оған мынадай цифрлар дәлел бола алады: соңғы бес жыл iшiнде Қазақстан аумағында орналасқан коммерциялық банктер мен есеп-айырысу кассалық бөлiмшелер саны тиiсiнше 91 және 266 бiрлiкке, филиалдардың тармақталған желiсi және жинақтау қызметтерi мен зейнетақы төлеу бойынша ұзақ тәжiрибесi бар Халық банкiнде - 14 және 743 бiрлiкке қысқарды. Қазiргi уақытта әлеуметтiк төлемдер рыногындағы Халықтық жинақ банкiнiң еншiсiне 51%, Ұлттық почта операторына - 47%, екiншi деңгейдегі банктер еншiсiне 2% тиедi. Бұл ретте республиканың ауылдық елдi мекендерiнде төлемдердiң 100%-ын Ұлттық почта операторы жүргiзедi.
Қазақстандағы депозит рыногын дамыту және оған ауылдық жерлердегi тұрғындарды тарту мақсатында "Почта туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес Ұлттық почта операторының шұғыл депозиттерге тартқан халық салымдарының сақталуы мемлекеттiк бағалы қағаздарға және басқа да өтiмдi қаржы құралдарына орналастыру жолымен мемлекет арқылы қамтамасыз етіледi. Бiрақ, бұл қызметке қол жетiмдiлiктiң кеңеюiне қарамастан, Ұлттық почта операторының жүйесiне орналастырылған салымдар үшiн төленетiн сыйақы деңгейiнiң төмендiгi депозиттiк қызметтердiң тартымдылығына керi әсерiн тигiзедi, ол банктiк секторда орналастырылған, депозиттердiң жалпы сомасының шамамен 1% құрайтын, олардың азын-аулақ үлесiмен расталады.
Осылайша, Қазақстандағы почта-жинақтау рыногы тек қана қалалық деңгейдегі бәсекелестiктің жоғары деңгейiмен сипатталады. Ауылдық жерлерде Ұлттық почта операторы почталық және қаржылық қызметтер рыногының iс жүзiндегi бiрден бiр қатысушысы болып табылады, бірақ почталық инфрақұрылымның және телекоммуникациялық технологиялардың жетілмегендiгi оларды сапалы түрде көрсетуге мүмкiншiлiк бермейдi.
Жүргізілген талдау көрсеткендей почта-жинақтау қызметтерiн сапалы түрде көрсетуде ауыл мен қала арасында алшақтық проблемасы байқалады, оның коммерциялық компаниялардың рыноктың тартымды бөлiктерiнің басып алуы мен өз қызметiн көбiнесе ауылдық жерлерде жүзеге асыратын, Ұлттық почта операторы үшiн бәсекелестiктiң тең емес жағдайында мемлекеттің реттеуiнсiз күшейiп кетуi мүмкiн. Осыған байланысты осы Бағдарлама почта-жинақтау рыногында Ұлттық почта операторының бәсекеге қабiлеттiлігін арттыруға бағытталған.

3.2. Почта-жинақтау қызметтерi дамуының шетелдiк тәжiрибесi

Рыногтың ырықтандырылуымен, сондай-ақ технологиялық эволюцияның халықаралық деңгейдегi құрылымдық өзгерiстерiне байланысты әлемдiк және аймақтық шеңбердегi (тиiсiнше кiрiстердiң де) почта алмасуларының күрт төмендеуi жағдайында почта индустриясын дамытудың жаңа стратегиясын жасап шығару қажеттілігі 2002-2004 жылдарға Пекиндiк почта стратегиясын бекіткен 1999 жылғы тамыз-қыркүйек айларында өткен Дүниежүзiлiк Почта Ұйымының XXII Конгресiнде жарияланған болатын. Осы стратегияның негізiн қалаушы қағида ретiнде әр түрлi қызмет түрлерiн, бiрiншi кезекте рыногқа бейiмделген, қаржылық қызметтердi енгiзу, және почта қызметiнiң сапасын көтеру қабылданған болатын.
Әр түрлі қызметтерді қосу түрлi экономикалық даму деңгейіндегі көптеген елдерде оң нәтижелерге алып келдi. Ұлттық заңнамалық ерекшелiктерiне байланысты әр түрлi елдер почталық институттарға қосымша ретiнде почталық банктерді құру нұсқасын қалай таңдаса, филиалдық желi негізiнде почталық, қаржылық және агенттік қызметтердiң тiкелей үйлесуiн де солай таңдайды.
Осылайша, Францияда көрсетiлетiн қызметтер аясы почталық қызметтерден басқа, бiрқатар банктiк қызметтердi, соның iшiнде, ипотекалық несиелеу, логистика қызметтері және өзге де қызметтерден тұрады. Германияда - аударым операциялары, есеп айырысу-кассалық қызмет көрсету, несиелеу, лизинг, электрондық коммерция, депозиттер қабылдау, логистика қызметтерi. Италияның почталық саласын осындай жолмен реформалау почта әкiмшілігіне 2000 жылдың 1 жартыжылдығында-ақ жедел қызметтердiң терiс нәтижесiнiң анағұрлым (336-дан 19 млрд. лирге дейiн) төмендеуiне алып келдi. 7 миллионнан астам адамдардың есепшоттары орналасқан, Нидерландының почта-жинақтау жүйесi елдiң барлық төлемдерiнiң 50%-дан астамын жүзеге асырады және де аса iрi қаржы қызметтерiн көрсетушілердiң бiрi болып табылады.
Жапонияда почталық, қаржылық және сақтандыру қызметтерiнiң бiр мекеме аясында бiрегей үйлесуi iске асырылған. Жапонияның почта-жинақтау жүйесі әлемдегi аса ірі қаржы мекемелерінің бiрi болып саналады, оның бiрден-бір артықшылығы елдiң әрбiр елдi мекенінде болуы. Оның желiсi шамамен 150 мыңдай адам жұмыс iстейтiн, 24 100 почталық бөлiмшелердi құрайды. Жапондық почта-жинақтау жүйесi елдiң депозиттiк жинақ рыногының шамамен 20%-на қызмет көрсетедi. Халықтың депозиттерi 253 триллион йеннен аса немесе 2,2 триллион АҚШ долларын құрайды.
Швейцарияның қазiргi заманғы почта қызметiнiң басым бағыттарына мынадай төрт сектордағы қызметтер жатады: қаржылық, көлiктік, почталық жөнелтілiмдер және логистика. Қаржылық секторда қызмет нақты қызметтерді қарастыратын банктермен келiсiм негiзiнде жүзеге асады. Қазiргi уақытта елдегi төлемдердiң 2/3-ci почта арқылы жүзеге асырылады, шоттардың саны шамамен 2,3 млн. бiрлiкті құрайды. Негiзгі қаржылық қызметтер спектрiне депозиттер, сақтандырудың түрлі үлгiлерi, ссудалар кiредi. Соңғы кездерде енгiзiлген қызметтердiң бiрi ипотекалық несиелеу болып табылады.
Қытай почтасы жазбаша хат-хабарлар, почталық сәлемдемелер мен аударымдар, мерзімдік баспа басылымдарына жазылу, оларды жеткiзу және филателия қызметi сияқты дәстүрлі қызметтердi көрсетумен қатар, EMS жөнелтілiмдерiн, басымдылықты почта, электрондық почтаны жеткiзуге, почталық жинақтаушы касса қызметiн дамытуға, және агенттік қызметтердi көрсетуге кiрiсті. Қытайдың почта саласын реформалау кезiнде почталық жинақтаушы кассасы және почта арқылы төлем қызметi (ақша аударымдары) сияқты банктiк қызметтердi дамытуға басты назар аударылады.
2000 жылы почтаны реформалаудың әлемдiк беталысы Қазақстан Республикасына жеттi. Қазақстан советтiк кезеңнен кейінгі кеңiстiктегі тиiмділігі шетелдiк тәжiрибемен және отандық почта операторының қол жеткiзген нәтижелерiмен расталатын почта-жинақтау моделiнiң негiзiн қабылдаған бiрiншi ел болды.
ТМД және Балтық елдерi осы жолмен почта саласын дамытуды бастады.
Шетелдердегі почта саласын реформалау, мемлекеттің қолдауымен, ұлттық операторларды қаржыландыруға жәрдемдесе отырып, жүзеге асырылғандығын айта кеткен жөн.

3.3. Ұлттық почта операторының қазiргі жай-күйi

2000 жылдан бастап қызметтің әртараптандырылуы соңғы он жыл iшiнде қалыптасқан дағдарыстан компанияның шығуына ықпалын тигiздi. Осылайша, 2000 жылдан бастап 2003 жылға дейiнгі аралықта өндiрiстiк процестердiң технологиялық тiзбесiнiң қалпына келуiне және почта желiсiнiң қысқару беталысының тоқтауы мен почта айырбасының төмендеуi тоқтатылды және оның өсу динамикасы белгілендi. Қаржы қызметтерiн көрсету қарқынды дамумен сипатталып, қаржылық ағымдарды басқару жүйесін жетiлдiрумен бiрге жүрдi. Бұл 2003 жылы 2000 жылмен салыстырғанда қаржылық нәтиженің 60 есе - 2,2 млн. теңгеден 131,3 млн. теңгеге артуына, ал жиынтық табыстардың - 1,5 есе өсiп, 5003,1 млн. теңгенi құрауына мүмкiндiк бердi. Бiрақ, қол жеткiзген оң нәтижелер өзектi мәселелердiң шешiлуiн қамтамасыз ете алмайды.
Негiзгi қорлардағы ғимараттардың басым бөлігіне және оларды ұстауға кететін шығыстың жоғары деңгейiнде айқындалатын почта байланысы саласының ерекшелiгiн ескере отырып, Ұлттық почта операторының таза табысының көлемi қатардан шыққан негiзгі құралдарды қалпына келтiрудегі қажеттiлiктердi ғана жаба алады және де желілік инфрақұрылымның дамуына қаражаттарды шоғырландыруға мүмкiндiк бермейдi. Осыған байланысты, осы Бағдарлама белгiленген iс-шаралардың жүзеге асырылуы мемлекеттiң қатысуынсыз бiр он жылдыққа созылып ғана қоймай, нәтижесiнде мемлекеттiк деңгейдегi өзектi әлеуметтiк маңызды жобаларды таратуда, аймақтық желілердiң тиiмдi әрекеттену мүмкiндiгi әлсiрейдi.
Почта-жинақтау жүйесiнiң жұмыс iстеуi мынадай iшкi және сыртқы мәселелермен жанасады:
нарықтық экономикаға өту кезеңiндегі халықтың төлем қабiлетiнiң төмендеуi почталық алмасудың күрт төмендеуiне және почталық қызметтiң шығындылығына алып келдi;
тұрғындар саны аз елдi мекендерде өмiр сүретiн ауыл тұрғындарының маңызды үлесi қалалық және ауылдық деңгейдегi байланыс қызметiн көрсетудiң күрт үзiлуiне алып келдi;
электробайланыс саласының құрамындағы почта байланысын қаржыландырудың қалдық принципi материалдық-техникалық базаның күрт төмендеуiне алып келдi;
қазiргi заманғы технологиялардың дамуы мен балама байланыс құралдарының пайда болуы почта қызметтерiн тұтынушылар сұранысының төмендеуiне ықпалын тигiздi;
почта байланысының көлiкті пайдалануға және аймақтық желiлердi ұстауға кететiн тауарлық-пайдалану шығындарының жоғары деңгейi аумағының ауқымдылығы, халық тығыздығының төмендiгi елдiң демографиялық және географиялық ерекшелiктерiнiң салдары болып табылады;
автомобиль жолдарының қанағаттандырарлықсыз жағдайы автомобиль көлігімен ауданаралық, аудан, қала iшiндегi маршруттарға қызмет көрсету шығысының қымбаттауына алып келдi;
жалпы почта саласы бойынша төлем төлеудiң төмен деңгейiне және қаражаттың үнемi жетiспеушiлiгiне байланысты еңбек мотивациясының төмендiгi кәсiби персоналдардың жұмыстан кетуiне және жұмыс сапасының төмендеуiне әкелдi.
Осы бөлiмде шешiлуi Қазақстанның почта-жинақтау жүйесiнiң дамуын қамтамасыз ете алатын бiрқатар мәселелер белгiленген.

Тарифтiк саясат саласында
Почта-жинақтау қызметтерi рыногын талдау қалалық жерлерде оның динамикалық дамуымен байланысты қызметтерге баға сұраныс пен ұсыныс арқылы реттелетінiн, олардың өзiндiк құны деңгейiнiң мейлiнше төмен екендiгін көрсеттi.
Ауылдық жерлердi басқа жағдай қалыптасуда. Елдi мекендердiң ара қашықтығының үлкендiгi мен ауыл тұрғындарының тығыздығының төмендігінен оларды ұсынудың өзiндiк құны анағұрлым жоғары.
Бағаларын мемлекет реттейтiн әлеуметтік маңызды қызметтер көрсететiн Ұлттық почта операторы оларды ауылдық жерлерде көрсетуден көбiнесе шығынға ұшырайды, өйткенi қалалық және ауылдық жерлерде көрсетiлетiн қызметкe қызмет көрсетудiң өзiндiк құнындағы айырмашылықты есептемейтiн орташаландырылған ставкалар бойынша, не нақты өзiндiк құнынан төмен белгiленген.
Салыстыру үшiн, Ресей Федерациясында зейнетақы мен жәрдемақы төлеу бойынша баға төлем сомасының 1,5%-ын құрайды, Өзбекстанда - 1,4%, Украинада қалаларда - 0,9, аудан орталықтарында және ауылдық жерлерде - 1,8%, Белоруссияда қалаларда - 1,2%, аудан орталықтарында - 2,4%, ауылдық жерлерде - 2,4%, Қазақстанда - қалада - 0,4%, ауылдық жерлерде - 0,84%.
Бұл факторлар жаңғыртудың жиынтық бағдарламаларын iске асыру мүмкiндiгiне және iстен шыққан жабдықтың ауыстырылуына керi әсерiн тигізедi, қызметкерлердiң еңбек мотивациясының төмендеуiне және қызмет көрсету сапасының төмендеуiне әкеп соғады.
Почта қызметiнiң технологиялық жүзеге асырылуы табиғи монополия субъектiсi болып табылатын және тасымалдау бағасы монополияға қарсы ведомствомен реттелетiн, темiр жол көлiгімен почталық жөнелтілімдердi жеткізу үшiн ұлттық тасымалдаушының қызметiн пайдаланумен байланысты. Қалыптасқан практика вагондардың жүрiп өтуiне Ұлттық тасымалдаушының тарифтерiн арттыру Ұлттық почта операторы үшiн монополияға қарсы ведомство белгiлейтiн почта байланысының баршаға қолжетімдi тарифiн бiр уақытта арттырылуымен қоса жүрмейтінін көрсетті. Осылайша, Ұлттық почта операторының баршаға қолжетiмдi қызметкерiн көрсету бойынша шығыстары өтелмейдi, бұл оператордың қаржылық жағдайының төмендеуiне әкелiп соқтырады.
Ұшақтардың бортына почтаны тиеудiң белгiленген кепiлдендiрiлген төмен нормалары нақты көлемдерге сәйкес келмейдi. Сонымен қатар, iшкi әуе тасымалдау бағасының жоғарылығы халыққа почта байланысының баршаға қолжетiмдi қызметтерiн көрсету бойынша Ұлттық почта операторының шығыстарын жаппайды.
Почталық қызметтер аясында қолданыстағы тарифтiк саясат проблемасы әрбiр қызмет түрiне өзiндiк құнның нақты деңгейiн белгiлеуге мүмкiндiк беретiн шығындардың бөлектеп есепке алуының жоқтығымен қиындатылған. Осыған байланысты, Ұлттық почта операторының ақталатын қызметін жүзеге асыру үшiн оны осы Бағдарламаның iске асыру шеңберiнде жетілдiру қажет.

Негізгi қорлар жағдайы саласында
Почта-жинақтау қызметтерiнiң өзiндiк ерекшелiгi олардың уақыт пен кеңiстiк ұзақтығы бойынша жоғары деңгейде бөлiнетiн жүйелi түрде көрсетiлуiнде: қызмет көрсету оның адресатқа тапсырылған кезiнде аяқталады. Осыдан, технологиялық процестердi байланыстырушы буындардың iшiнен мынадай компоненттердi бөлуге болады: ғимараттар, көлiк, почта, телекоммуникация жабдықтары және бүкіл өңiрлiк желi бойынша бөлiнген және технологиялық тiзбекте кешендi сипатта болатын ақпараттық технологиялар.
Iстен шыққан жабдықтарды қалпына келтiру үшiн қаржы көздерiнiң тапшылығы негізгі құралдардың моральдық және табиғи тозуының жоғары деңгейіне алып келдi: ғимараттар мен құрылыстар бойынша ол 32%, автокөлiк бойынша 47% құрады. Негiзгi қорлардың сынды жағдайда болу себептерiне мыналар жатады.
Қазіргі уақытта ғимараттардың жалпы санынан (1260 бiрлiк) ғимараттар мен құрылыстардың негізгі үлесi 1966 жылдан 1971 жылдар аралығында салынған, олардың 417-i қалаларда, 171 аудан орталықтарында, және 243-i ауылдық жерлерде орналасқан. Бұған зейнетақы мен жәрдемақы төлеу бойынша функцияларды орындау үшiн "Қазақстан Халық Банкi" ААҚ таратылған бiрқатар аудандық филиалдардың тозығы жеткен ғимараттарын тапсыру себепшi болды. Әрбiр 20 жыл сайын ғимараттар мен құрылыстарды күрделi жөндеуден өткiзу қаражаттың тапшылығынан жүзеге асырылмай отыр. Сонымен қатар, ауылдық жерлердегi бос тұрған артық жайлардың болуы Ұлттық почта операторының оларды ұстауға бағытталған шығыстарын ақтамайды.
Ұлттық оператордың автомобиль паркiнiң 982 бiрлiгiнен 50%-дан астам көлiк құралдарының пайдалану мерзiмi өткен, оны мәжбүрлi пайдалану тек қана почта жөнелтiлiмдерiн тасымалдаумен ғана ақталып қоймай, сондай-ақ бюджеттiк ұйымдарға жалақы, халыққа зейнетақы мен жәрдемақы төлеуге арналған ақша қаражатымен де ақталады. Автокөлiк жолдарының проблемалық жағдайы, әсiресе ауылдық жерлерде, автокөлiк құралдарына жөндеу жұмыстарын жүргiзумен байланысты шығындардың өсуiне алып келдi.
Қолданылып жүрген почта вагондары паркi соңғы 15 жыл iшiнде жаңартылмаған, осыған байланысты почта вагондарының маңызды бөлiгі ресурстарды өндiру мерзiмiнiң шегiне жеткен: 49 почта вагондарының 18-i 25 жылдан астам уақыт бойы пайдаланылып келедi және 14 почта вагондары шығынға жазуға жатады.
Қазiргі уақытта қалалық және аудандық деңгейдегi бөлiмшелер компьютерлiк жабдықтармен жарақталған, Ұлттық почта операторының қызметiнің негізгі саласы ауылдық жерлерде шоғырланғанын ескере отырып (80%-дан астам бөлiмшелер ауылдық елдi мекендерде орналасқан) ауылдық желiнi компьютерлендiру және жаңаша бағдарламалық қамтамасыз етудi қондырудың өткiр проблемасы алда тұр.
Негiзгi құралдардың көпшілігінің тозуы және техникалық прогрестен анағұрлым артта қалуы қызмет көрсету сапасының төмендеуiне және клиенттердiң кетуiне түрткi болды.
Бүгінгі күнi тасымалдау жиілігінiң ұлғаюымен байланысты почталық жөнелтімдердiң және ақша төлемдерiн жеткiзу мерзiмiнiң қысқаруымен, мерзiмдiк баспа басылымдарын шыққан күнi жеткiзудi қамтамасыз етумен және басқалармен байланысты проблемалар бар.

Қызметтер ұсыну сапасы саласында
Почта-жинақтау қызметтерiндегi қоғамдық қажеттілiктер халықтың барлық бөліктерiнiң және бизнес-құрылымдардың қызметiне еркiн қол жеткізудi қамтамасыз ететiн құптауға лайық деңгейдегi ұлттық желi құру және қолдау қажеттілігін таңдады. Бұл халықтың тығыздығына және елді мекендер арасындағы ара қашықтыққа қарай өндiрiстiк нысандарды орналастырудың белгiлi бiр нормативтерінің болуын, әмбебап қызметтер тiзбесiн, сондай-ақ оларды көрсету сапасының параметрiн анықтауды меңзейдi.
Бүгiнгi күнге тасымалдауды жиiлетумен, почта жөнелтiмдерi мен ақша төлемдерiн жеткiзу мерзiмдерiн қысқартумен, мерзiмдiк баспа басылымдарын баспадан шыққан күнi жеткізудi қамтамасыз етумен байланысты проблемалар бар.
Қазiргі уақытта көптеген облыстардың аудан орталықтарында газеттердi жеткiзу тек 2-3 күндерi, ал ауылдық елдi мекендерде баспадан шыққан кейiнгi 3-4 күндерi жүргiзiледi. Мерзiмдi баспа басылымдарын жеткiзу жиiлiгi: облыс орталықтарында - аптасына 6 рет, аудан орталықтарында - аптасына 3 рет, ауылдық елдi мекендерде - аптасына 2 рет. Орталықсыздандырылған баспа пункттерi желілерiнің дамымай қалуы ауылдағы мерзiмдiк баспа басылымдарының уақытылы шығу және жеткiзу проблемасын тереңдете түседi.
Ауылдық жерлерге тасымалданатын ақша қаражаттарының көлемiнiң өсуi олардың қауiпсiздігі мен сенiмділiгін қамтамасыз ету проблемасын күшейтедi. Сонымен қатар, ауылдық елдi мекендердi телефондандыру деңгейiнiң төмендігі ақпаратты таратудың автоматтандырылған процестерiн енгiзудi қиындатады.
Почта қызметтерi сапасының төмендеуiне көп қабатты тұрғын үйлердiң кiре берiстерiне орналастырылған, көпшiлiгi жарамсыз жағдайға ұшыраған абоненттік почта жәшіктерiнің ағымдағы жай-күйi де септігін тигiздi. Бұрын абоненттiк жәшiктер үйдi басқару, тұрғын үй пайдалану кеңселерiнiң (ТҮПК) балансында болатын, оларға техникалық қызмет көрсеткенде, жөндеу, сырлау және ауыстыру жұмыстарын жүргiзген кезде почта байланысы органдарының жұмысына ақы төленетiн. ТYПК құлдырауымен почталық абоненттiк жәшiктердi орналастыру, пайдалану және ұстау мәселелерi қолданыстағы заңнамада көрiнiс таппады. Осыған байланысты абоненттiк почта жәшiктерiн орналастыруда және қызмет көрсетуде жеке меншiк құқығы туралы нормаларды енгiзуге қатысты "Тұрғын үй қатынастары туралы" Қазақстан Республикасының Заңына толықтырулар мен өзгерiстер енгiзу қажет.
Ұлттық почта операторының бөлiмшелерiнде көрсетілетін, почталық қызметтердi қоса, сондай-ақ жаңа қаржы қызметтерi шеңберiнiң ұлғаюын ескере отырып, компьютерлiк сауаты бар және басқару мен деректердi өңдеудiң автоматтандырылған жүйелерiмен жұмыс iстеу дағдысы бар мамандандырылған персоналды тарту қажеттілігі туындап отыр. Бiрақ, Ұлттық почта операторының бiлiктi және кәсiби дайындығы бар қызметкерлердi тарту үшiн бәсекеге қабілеттi төлем деңгейiн қалыптастыратын қаржы мүмкiндiгi жоқ. Сондай-ақ ауылдық жерлердегi оператор қызметiнiң тиiмсiздігі қызметкерлердiң еңбегiн төлеу деңгейiнiң төмендiгiне ықпалын тигiзедi және почта байланысы қызметкерлерiнiң әлеуметтiк қорғалуының әрi қарай төмендеуiне әкелiп соғады. Мамандықтың беделiн көтеру және қызметкерлердi бекiту үшiн почта байланысы қызметкерлерiнiң жалақы деңгейiн көтеруге мүмкiндiк беретiн, қолайлы экономикалық жағдайлар құру қажет.
Сонымен қатар елдiң жоғарғы оқу орындарында мамандарды дайындау проблемасы шешiлмей отыр. Қазақстан Республикасының мемлекеттiк және жеке бiлiм берудiң қазiргi жүйесiнде почта саласындағы мамандарды дайындау қарастырылмаған.
Осылайша, құқықтық қамтамасыз етудiң жетiлмегендігі, әсiресе ауылдық жерлерде почталық инфрақұрылымның дамымағандығы, еңбектiң төмен мотивациясы почта-жинақтау қызметтерiн көрсету сапасына керi әсерiн тигiзедi және қала мен ауыл арасындағы олардың қол жетiмділiгiнiң ажырауын қиындатады.

Күшті және әлсiз жақтарын бағалау
Почта-жинақтау жүйесiнiң әлсiз жақтарына мыналар жатады: қалалық деңгейдегi бәсекеге қабiлетсiздiк және ауылдық деңгейдегi жоғары шығын әкелетiн қызмет; негiзгi құралдардың тозуының жоғары деңгейi және жетiлдiру үшін қаржы көздерiнiң жоқтығы материалдық ресурстарды ұстауға кететін шығынның жоғары деңгейi материалдық-техникалық базаның жетiлдiрiлуi мен дамуы үшiн негiз қалыптастыруға және жаңа технологияларды енгізуге мүмкiндiк бермейдi; еңбекақы төлеу деңгейiнiң төмендігі кәсiби мамандардың кетуiне, нәтижесiнде көрсетiлетiн қызметтер сапасының төмендеуiне алып келедi.
Күшті жақтарына мыналарды жатқызуға болады. Бiрiншi кезекте, бұл халықтың қызметке қол жетiмдiлiгiн қамтамасыз ететiн, iс жүзiнде елдiң барлық аумағын қамтитын аймақтық желiнiң бар болуы. Екiншiден, шұғыл депозиттерге орналастырылған халықтың салымдарының бүтiндiгін кепiлдендiру механизмi мен Ұлттық почта операторының мемлекеттiк институт ретiндегі мәртебесi почта-жинақтау қызметi рыногында оның қызметiне деген сенiмдi арттырады. Үшiншiден, салынған үш деңгейлiк басқару жүйесi Ұлттық почта операторының барлық құрайтын буындарының қызметiн оңтайландыруға және жетілдiруге үлесiн қосады.

4. Бағдарламаның мақсаты мен мiндеттерi

Бағдарламаның мақсаты халыққа және экономиканың нақты секторына халықаралық стандарттар деңгейiнде көрсетілетiн почта-жинақтау жүйесiнiң қызметтерiне еркiн қол жеткiзудi қамтамасыз ету болып табылады. Қойылған мақсаттарға қол жеткiзу үшін мынадай мiндеттердi шешу қажет:
почта-жинақтау жүйесiн жаңғырту және қазiргi заманғы технологияларды енгізу үшiн экономикалық жағдай жасау;
почта-жинақтау жүйесiнің өңірлік инфрақұрылымының техникалық жағынан жайластырылу деңгейiн әсiресе селолық жерлерде күшейту;
клиенттердің қажеттіліктерiне бағытталған жоғары технологиялы қызметтерді енгiзу есебiнен почта-жинақтау жүйесi ұсынатын қызметтер спектрін кеңейту;
почта-жинақтау қызметтерінің сапасын халықаралық стандарттар деңгейiне дейiн көтеру.

5. Бағдарламаның негiзгі бағыттары мен
iске асыру механизмдері

Мемлекеттің өңiрлiк саясатын қалыптастыру негiзi елдiң бiрыңғай ақпараттық кеңiстiгiнiң тұтастық принципі болып табылады. Осыған байланысты осы Бағдарламада басымды бағыт ретінде қалалық және ауылдық деңгейдегі әлеуметтiк маңызды қызметтердiң қолжетiмдiлігін, сапасын және ассортименттік қатарының деңгейiн көтеру белгіленген.
Бұдан бiрiншi кезекте почта-жинақтау жүйесiнің жабдықтары мен технологияларын жаңғырту үшiн қолайлы экономикалық жағдайларды болжайды. Басқа операторларға қарағанда, почта-жинақтау қызмет көрсету рыногында Ұлттық почта операторы бірден-бір құрылтайшысы және қатысушысы мемлекет болатын акционерлік қоғам болып табылады. Осыған байланысты почта-жинақтау қызметтер рыногының теңгерiмделiп дамуы үшін осы бағдарламада Ұлттық почта операторын қаржыландыру республикалық бюджет қаражаты есебiнен капитализациялау жолымен жүзеге асыру болжануда.
Қолданыстағы технологиялар мен жабдықтарды жаңғырту ұсынылатын қызметтер спектрiн кеңейтуге, соның iшiнде жоғары технологиялық жабдықтарды, сондай-ақ Ұлттық почта операторы қызметінiң сапа көрсеткiштерiн күшейтуге ықпалын тигiзедi. Бұл Ұлттық почта операторын өңірлік инфрақұрылымға енгізу үшiн ауылдық аумақтарды, зейнетақы жүйесiн, шағын және орта бизнесті, тұрғын үй құрылысы жинақ ақша жүйесін, Ұлттық банкаралық төлем карточкалары жүйесiн, сондай-ақ "электрондық үкiмет" жүйесiн дамыту бойынша шараларды жүзеге асыруға бағытталған технологиялық қалыптасқан жобаға кiруге негiз болады.
Почталық, қаржылық және агенттік қызметтерді алуда тұтынушының сұранысын, бір байланыс бөлiмшесiнде қызмет көрсетілетін клиенттердің санын, халық тығыздығы көрсеткішінiң бағасын, экономикалық, сондай-ақ әлеуметтік факторларды ескере отырып, Ұлттық почта операторының тиiмдi өңірлік желiсiн құру мақсатында, 2005-2011 жылдары желілерді кезең-кезеңмен дамыту қарастырылуда.
1 кезең - 2007 жылға дейiн - облыс және аудан орталықтары деңгейiнде.
2 кезең - 2011 жылға дейiн - 2000 астам тұрғыны бар елдi мекендерде орналасқан ауылдық почта байланысы бөлiмшелерi деңгейiнде, ал iскерлiк белсенділік пен дамудың жоғары әлеуетi жағдайында - 1000 астам тұрғыны бар жерлер деңгейiнде.
Бұл ретте тұрғындардың саны аз елдi мекендер үшiн почта байланысы бөлiмшелерiнiң алыста орналасуы, зейнеткерлердiң саны, автомобиль жолдарының жағдайы және басқа да өлшемдерден шыға отырып жеке тұрғыда қарау қолданылатын болады.
Осы Бағдарламаның алдына қойған мақсаттары мен мiндеттерiн iске асыру үшiн мынадай механизмдер белгiленген.

5.1. Ұлттық почта операторының материалдық-техникалық
базасын жаңғырту және жаңаша технологияларды енгiзу

Ауылдық жерлерде почта-жинақтау қызметтерiне қол жетiмдiлiк және әр түрлiлігін кеңейту мақсатында "2004-2011 жылдарға арналған Қазақстан Республикасының селолық аумақтарын дамытудың Мемлекеттiк бағдарламасын жүзеге асыру шеңберiнде селолық елдi-мекендердiң почта-жинақтау жүйесiн дамыту" бойынша iс-шараларды жүзеге асыру көзделiп отыр. Осыған байланысты 2005 - 2011 жылдар ішінде перспективалы ауылдық почта байланысы бөлімшелері қазіргі заманғы почта жабдықтарымен, көлік құралдарымен жабдықталатын болады, почта байланысы бөлімшелерін салу, күрделі жөндеу жүргізу және техникалық нығайтуды жүргізу жоспарлануда.
Қалалық жерлердегi почталық кеңселердiң техникалық стандарттарын отандық банктердiң есептесу-кассалық бөлiмдерiнiң деңгейiне көтеру үшiн "Қалаларда инфрақұрылымды дамыту" бойынша iс-шараларды өткiзу жоспарланып отыр. Бұл ғимараттарды күрделi жөндеуден өткiзудi және техникалық нығайтуды жүргiзудi, техникалық қауiпсiздiк құралдарын сатып алу және қондыруды, сондай-ақ бөлiмшелердi өндiрiстiк жабдықпен жабдықтауды болжайды.
"Магистралдық тасымалдау жүйесiн жетiлдiру" бойынша iс-шаралар почта жөнелтiмдерiн тасымалдау жүйесiнiң дамуына және оларды тасымалдау мерзiмдерiнiң қысқартылуына бағытталған. Бұл почта вагондарын күрделi-қалпына келтiрудi жұмыстарын жүргiзудi, сонымен қатар, почта жөнелтiмдерiн және ақша құралдарын тасымалдауға арналған автокөлiк құралдарын сатып алуды болжайды.
Жаңа қызмет түрлерiн және технологияларды енгiзу мақсатында "Почта-жинақтау жүйесiн дамыту" бойынша iс-шараларды жүзеге асыру жоспарланып отыр, бұл компьютерлік, банктiк құрал-жабдықтарды, кассалық техниканы және бағдарламалық қамсыздандыруды сатып алуды, сондай-ақ резервтiк есептеу орталығын құруды болжайды.
Алға қойылған iс-шараларды жүзеге асыру почта-жинақтау жүйесiнiң өзiн-өзi қаржыландыру және өз шығынын өзi өтеу принциптерiнде әрi қарай тиiмдi және тұрақты дамуының негiзін қалайды.
Ескерту. 5.1-кіші бөлімге өзгерту енгізілді - ҚР Үкіметінің 2009.01.26. N 48 Қаулысымен.

5.2. Тарифтiк саясатты жетiлдiру

Почта операторлары үшiн тең бәсекелестiк жағдайларын құру мақсатында, әсiресе ауылдық жерлерде почта байланысы қызметтерiн ұсынатын почта операторлары үшiн баға белгілеудiң оңтайлы стратегияларын құру қажет.
Осыған байланысты, почта қызметтерi саласында қызмет түрлерi бойынша шығыстарды жеке есепке алуды енгiзу қарастырылуда. Бұл қызметтердiң өзiндiк құнының шын мәнiндегi деңгейiн анықтауға, ағымдағы шығыстарды жабу үшін кiрiстердi қалыптастыруға және пайда табуға мүмкiндiк бередi.
Темiр жол көлiгiмен почта жөнелтiмдерiн тасымалдау бойынша Ұлттық почта операторының тиiмдi жұмыс iстеуi үшiн вагондардың жүру бағасы мен почта байланысының жалпыға бiрдей қызметтерiнiң бағасын бiрдей реттеу қажет.

5.3. Сапаның халықаралық стандарттарына көшу

Ұлттық почта операторының сапаның жаңа стандарттарына көшу процесi өндiрiстi жаңғырту, басқарудың жаңа технологияларын енгiзу, персоналдың кәсiби деңгейiн көтеру, сондай-ақ қызметтердi дамыту және олардың жаңа түрлерiн енгiзумен жүзеге асады.

А. Баршаға қолжетiмдi қызметтердi дамыту
"Почта туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес почта байланысының баршаға қолжетiмдi қызметтердi тұтынушылардың жай хаттарын, почталық карточкалары мен бандерольдерiн жiберу бойынша қызмет көрсетуiнде белгiленедi. Қазiргi уақытта елдiң барлық аумағын қамтитын кең почта желiсiнiң бар екендiгiн ескере отырып, оларды ұсыну бойынша мiндет мемлекет атынан жеке меншiк иесi ретiнде почтаның Ұлттық операторына жүктелген.
Халықтың баршаға қолжетiмдi қызметтерге сұранысы өсуiне iшкi факторлар - елдегi қолайлы экономикалық жағдай (халықтың төлем қабілеттігі деңгейiнiң өсуi, экономиканың жеке және iскерлiк секторының дамуы, төмен деңгейдегi инфляция және басқалар) әсер етедi. Халықтың баршаға қолжетiмдi қызметтерге сұранысын әрi қарай ынталандыру үшін Бағдарлама мынадай сала iшiндегi механизмдердi жұмылдыру қажеттiлiгiн қарастырады:
Жалпы алғанда, почта рыногындағы бәсекелестiктiң дамуы баршаға қолжетімдi қызмет көрсету мүмкiндігі бар баламалы операторлардың пайда болуына ықпал етедi. Бұл аталған қызметтер бойынша монополистер қатарынан Ұлттық почта операторын шығарып тастау мүмкiншілігін қарастыруға және жеке операторлардың кiруiне құқықтық жағдайлар жасауға мүмкіндiк бередi.

Б. Қаржы қызметтерiн дамыту
Б.1. Төлем карточкалары
Бағдарламаны iске асыру үшiн микропроцессорлық карточкаларды пайдалану арқылы бiрыңғай ақысыз бөлшек төлем жүйесiн құрудың жоспарлануына сәйкес төлем карточкаларының Ұлттық банкарарлық жүйесiн дамыту бағдарламасын тарату үшiн Ұлттық почта операторының аймақтық желiсiн iске қосу қарастырылуда. Бұл жалақыны, зейнетақы мен әлеуметтiк жәрдемақыларды төлеу механизмiн жетiлдiруге; коммуналдық төлемдердi жинау, көлiк және байланыс қызметтерiн төлеу процесiн оңтайландыруға; ақысыз есеп айырысу формасында бюджеттiк (салықтық, кедендiк) және де басқа мiндеттi жиындарды жүзеге асыруға және нақты ақша эмиссиясына шығынды қысқартуға мүмкiндiк бередi.
Осы мақсатта Ұлттық почта операторына төлем карточкаларын шығаруды, оларға қызмет көрсетудi ұйымдастыру және банкоматтар мен электрондық терминалдар желiсiн дамыту қажет.
Бағдарламаның ойдағыдай тарауы Интернет - коммерция (Е - commerce), Электрондық әмиян (Е - саsh) сияқты жаңа қызметтердiң енгiзiлуiне және дамуына, сондай-ақ микропроцессорлық карточкалардың көмегiмен ақпараттық ресурстар мен қызметтердiң әртүрлi түрлерiне (медициналық сақтандыру карточкалары, электрондық жеке куәлiк, бонустық карталар және т.б.) қол жеткiзуге мүмкiндiк туғызады.
Сонымен қатар, әртүрлi санаттағы салымшылардың талабын қанағаттандыру мақсатында салым операцияларын қосу арқылы несиелiк және қолма-қол ақша төлемiнсiз жүзеге асыру қызметтерi қарастырылуда. Халықтың басым бөлiгіне бағытталған стандартты қызметтердi таратумен қатар, Ұлттық почта операторымен дәулетті клиенттер үшiн жекелей қызметтер ұсынылатын болады.
Төленбейтін қосымшалары бар микропроцессорлық карточкалардың енгізiлуi деректердiң бiрыңғай негізiнде жеке және заңды тұлғалар туралы мәлiметтердi жинақтауға, ақпаратқа еркiн қол жеткiзу құқығын қамтамасыз ету арқылы азаматтық қоғамның дамуы үшiн технологиялық алғышарттарды құру мүмкiндiгiн бередi. Өз кезегiнде Ұлттық почта операторының тармақталған өңiрлiк желiсi "Электрондық үкiмет" жобасының ақпараттық ресурстарына халықтың қолын жеткiзуiн ұсыну үшiн пайдалануы мүмкiн.

Б.2. Депозиттер
Республикадағы қалыптасқан депозиттiк рыноктың талдауы, салымшылардың көбi өз қаражаттарын салу туралы шешiмдi қабылдау кезiнде бәрiнен бұрын, олардың бүтiндiгi үшiн қаржы институтының сенiмдiлiгiн басшылыққа алатынын көрсетедi.
Елдiң барлық аумағында халыққа осы қызметке қол жеткiзудi қамтамасыз ету және салымшыларды әлеуметтiк-экономикалық қорғау үшiн "Почта туралы" Қазақстан Республикасының Заңымен белгіленген, Ұлттық почта операторымен тартылған, банктiк механизмге балама заңды тұлғалардың салымдарының бүтiндігін қамтамасыз ету механизмi енгiзiлген болатын. Бұл механизм Ұлттық почта операторымен шұғыл депозиттерге тартылатын халықтың салымдарын мемлекеттiк бағалы қағаздарға және басқа өтiмдi қаржы құралдарына орналастыру жолымен олардың бүтiндiгiн мемлекет арқылы қамтамасыз етуiн қарастырады.
Ұлттық почта операторына почта-жинақтау жүйесiнде де, сондай-ақ жалпы қаржы рыногында да пайда болатын қауiп-қатердi ескере отырып, банктік қызметтерге шектеулi қолжетімдiгі бар тұлғалар үшiн қаржы қызметтерiн көрсету жүйесiн жетiлдiру қажет.

В. Агенттiк қызметтер
Елдiң барлық аумағын қамтитын Ұлттық почта операторының желiсi, "тауар-почтамен", сақтандырудың бiрқатар түрлерi, зейнетақы келiсiмдерiн бекiту, басқа қаржы институттарымен, сондай-ақ Тұрғын үй құрылыс жинақ банкiнің агентi ретiндегі, тұрғын үй құрылыс жинақтарының жүйесi арқылы берілген қарыздарды беру және жабу сияқты агенттiк қызметтер түрлерiн халықтың басым бөлiгiне ұсыну үшiн қолайлы жағдайлар жасайды.
Осындай қызметтерге қол жеткiзудi қамтамасыз ету жоспарында әлеуметтiк маңызды жобалардың ойдағыдай таратылуы, сондай-ақ әртүрлi деңгейлерде басқару органдарымен құрылатын, шағын бизнес субъектілерiн және халықты микронесиелендiру қорларына, банктік ресурстар мен қызметтерге агенттік бастамаларда почта-жинақтау жүйесiнiң желілiк инфрақұрылымының қосылу тиімділігін растайды.

Г. Tрансфер-агенттiк қызметтер
Бағалы қағаздардың ұлттық рыногының техникалық инфрақұрылымын дамытудың негiзгі мiндетi болып, елдiң әртүрлi аймақтарында тұратын, Қазақстан халқының қаржылық ұйымдардың қызметтерiне қол жеткiзуiн қамтамасыз ету болып табылады. Ұжымдық инвесторлаудың схемасын дамытуды ынталандыру үшiн брокер-дилерлер бағалы қағаздарды тарату үшін бағалы қағаздар рыногында трансфер-агенттердiң желiсiн пайдалана алады. Бұл схема инвестициялық бағдарламаға халықтың басым бөлігін тарту үшiн барлық мүмкiн ресурстарды пайдалануға мүмкiндiк бередi.
Клиенттердi тартуға және бекiтуге, ұзақ мерзiмдi өзара пайдалы серiктестiк жүйесiн құру алдыңғы қатарлы ақпараттық-технологияларды пайдалану, клиенттердiң қаражаттарын сенiмдi басқару қаржы рыноктарында жеке операцияларды қолдау бағдарламаларының дамуына ықпалын тигiзедi.
Ұлттық почта операторының бөлiмшелерiнiң кең желiсi негiзiнде Қазақстанның облыс орталықтарында, аудандарында және қалаларында бағалы қағаздар рыногында жұмыс iстейтiн, әртүрлi қаржы институттары арасындағы құжаттарды қабылдап-тапсыруды жүзеге асыратын пункттер ашылатын болады.

Д. Интернет - бағытталған қызметтер
Телекоммуникацияның дамуы интернет-коммерция базасы негiзiнде құрылған қызметтердiң дамуына септiгiн тигiзедi.
Интернет - бағытталған қызметтердi дамыту негізiнде филателиялық өнiмдердiң жобаларын енгiзу, "Интернет арқылы жазылу" жобаларын енгізу, сонымен қатар алдағы уақытта өнiмдердi каталог бойынша Интернет арқылы сату жобасы жүзеге асырылатын болады. Сондай-ақ, "Қазақтелеком" АҚ бiрге ауыл тұрғындарының Интернет-қызметтердi пайдалануына қол жеткiзу жобасы қаралуда.

6. Қажетті ресурстар мен қаржыландыру көздерi

1,2 млрд. теңге сомасындағы Ұлттық почта операторының жеке қаражаттары 2005 жылдан 2011 жылға дейiнгі кезеңде iстен шыққан негiзгi құралдарды қалпына келтiруге қамтамасыз етуге мүмкiндiк бередi. Бiрақ, почта-жинақтау жүйесiн дамыту үшiн жоғарыда көрсетiлген қаражат жеткiлiксiз.
Осыған байланысты, почталық және қаржылық қызметтердiң кең спектрiне әсiресе селолық жерлерде тұратын, Қазақстан халқының еркiн қол жеткiзуiн қамтамасыз етуге бағытталған осы бағдарламаны таратудың маңыздылығын ескере отырып, мемлекетпен, 2004-2006 жж. республикалық бюджет есебiнен Ұлттық почта операторының жарғылық капиталын ұлғайту механизмi iске қосылады. Почта-жинақтау жүйесiн капиталдандыру оның өзiн-өзi қаржыландыру және өз шығынын өзi өтеу принциптерiнде ары қарай дамуы үшiн экономикалық алғышарттар құруға мүмкiндiк бередi.
Осылайша, 2005 - 2011 жылдары республикалық бюджеттен берілетін қаражат есебінен Ұлттық почта операторының жарғылық капиталын қосымша 10,8 млрд. теңгеге, оның ішінде 2005 жылы - 1,4 млрд. теңгеге, 2006 жылы - 2,0 млрд. теңгеге, 2007 жылы - 2,4 млрд. теңгеге, 2008 жылы - 2,0 млрд. теңгеге, 2009 жылы - 1,0 млрд. теңгеге, 2010 жылы - 1,0 млрд. теңгеге, 2011 жылы - 1,0 млрд. теңгеге ұлғайту талап етіледі. 2005 - 2011 жылдарға арналған болжамды қаржы шығыстарын нақтылау тиісті кезеңге арналған "Республикалық бюджет туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес жүзеге асырылатын болады. Тартылған қаржы көздері мынадай іс-шараларды іске асыруға бағытталатын болады (2-кесте):
Ескерту. 6-бөлімге өзгерту енгізілді - ҚР Үкіметінің 2009.01.26. N 48 Қаулысымен.

2-кесте
Инвестиция бағыттары
млрд. теңге

Іс-шаралар атауы	Қолданыстағы бюджеттік бағдарлама 2004 ж.	Жоспарланатын бюджеттік бағдарламалар, барлығы	Оның ішінде жылдар бойынша
			2005ж.	2006ж.	2007ж.	2008ж.	2009ж.	2010ж.	2011ж.
1. Инфрақұрылымды дамыту:
ауылдық жерлерде	0,4	6,83	0,73	1,10		2,00	1,00	1,00	1,00
қалаларда		2,04	0,33	0,61	1,10
2. Магистральды тасымалдау жүйесін жетілдіру		1,02	0,05	0,06	091
3. Почта-жинақтау қызметін дамыту		0,88	0,33	0,2	0,35
Жиыны:	0,4	10,77	1,44	1,97	2,36	2,00	1,00	1,00	1,00

Ескерту. 2-кесте жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 2009.01.26. N 48 Қаулысымен.

7. Бағдарламаны жүзеге асырудан күтiлетiн нәтижелер

Жоспарланған бағдарламаның орындалуы қаржыландыру көздерiн қалыптастыру ауқымына тiкелей байланысты бұл Ұлттық почта операторына халықаралық стандарттау деңгейiндегi, елiмiздiң барлық аумақтарында почта-жинақтау жүйесінің қызметiн пайдалануға epiкті кiре алатындай дамыған өңiрлiк инфрақұрылымды жасауға мүмкiндiк бередi.
Ұлттық почта операторының материалдық-техникалық базасын жақсарту және қазiргі заманғы технологияларды енгізу почта-жинақтау қызметтерiн жоғары сапалы деңгейде көрсетуiне мүмкiндiк туғызады: облысаралық почта тасымалдау бағытының жиiлiгi аптасына 5 рет, ауданаралық бағытының жиiлiгi аптасына 4 ретке дейін, елiмiздiң барлық аумағында почтамен ақша аудару бiр күн iшiнде жүзеге асырылатын болады. Почта тасымалдау жиілігін асыру облыс орталығы мен аудан (қала) орталығы аралығындағы почталық жөнелтiмдерiн жеткiзу мерзiмiн қысқартуға мүмкiндік бередi. Почта-жинақ жүйесiнің қызмет көрсету спектрiн түр-түрiмен қатар ажырауын бәсеңдету және қала мен ауыл арасына оны жеткiзу сапасы ауыл аумақтарының әлеуметтiк-экономикалық дамуына қолайлы жағдай туғызады.
Төлем карточкаларының ұлттық банкаралық жүйесінің дамуын, электрондық үкiметтi, тұрғын үй құрылыс жинақтау жүйесiн, қаржы секторын, шағын және орта бизнестi, әсiресе ауылдық жерлерде зейнетақы реформасын қоса алғанда, Ұлттық почта операторының инфрақұрылымын маңызды мемлекеттiк бағдарламалармен бiрiктiру мемлекеттiң экономикасының жедел дамуына септігін тигізедi.
Почта бөлiмшелерi арқылы кеңейтiлген ауқымдағы қаржылық қызметтер көрсетілетiн болады, терминал желiсi мен смарт-карталар технологиясы негiзiнде маңызды және өз шығынын ақтай алатын алдыңғы қатарлы өнiмдер енгiзiлген. Почталық жинақтаудың арқасында қаржылық қызмет көрсету, табыс көлемi төмен және орта адамдардың барлығына бiрдей қол жетiмдi болады.
Почта-жинақтау жүйесiнiң қызмет ауқымын жаңа сапалы көлемде кеңейту Ұлттық почта операторының өндiрiстiк-қаржылық қызметiнiң жақсаруына әсер етедi және оның қызметiнiң өркендеп, толықтай жетiлуiне қажеттi рентабельдiк деңгейiн қамтамасыз етедi.
Ұлттық почта операторының жетiстiктерiн ескере келе, 2003 жылмен салыстырғанда 2011 жылы мынадай нәтижелер күтiлуде:
мерзімді басылымға жазылуды 1,7 есеге немесе жыл сайынғы өсуді орташа 5-10 % қамтамасыз етіп, қосымша 84,7 млн. данаға, хаттар мен бандерольдарды жеткізуді - 4 есеге немесе жыл сайын орташа есеппен 15% өсіріп, 48,1 млн. бірлікке, сәлемдемелер жіберуді - 3 есеге (жыл сайын орташа есеппен 11%) немесе 2,4 млн. бірлікке өсіру.
курьерлiк қызмет көрсету рыногының үлесiн 30% дейiн, зейнетақы мен жәрдемақыны - 60% дейiн, жалақы төлеу мен басқа да ақшалай төлемдердi - 15% дейiн, коммуналдық, салық және басқа төлемдердi - 10% дейiн, жедел почта аударымдарын - 22% дейiн көтеру;
таза табыс өсiмiн 4 есеге - 606,8 млн. теңгеге дейін, жеке орташа айлық еңбекақысын 4,2 есеге - 59,1 мың теңгеге жеткiзу;
почта байланысы бөлімшелерін салу есебінен өзінің почта байланысы желісін көбейту арқылы ауылдық жерлерде почта байланысы бөлімшелерін күрделі және техникалық жайластыру деңгейін 25,7 %-ға көтеру; ауылдық жерлерде Интернетке қоғамдық қолжеткізу пункттерінің желісін 142 бірлікке кеңейту; жоғары сапалы деңгейде көрсетілетін почта-қаржы қызметтерінің кеңейтілген түр-түрімен ауыл тұрғындарын қамтуды 2 есеге арттыру.
Почта-жинақтау жүйесiн дамытудың 2011 жылға көзделген іс-шараларының iске асырылуы оның динамикалық дамуын қамтамасыз етедi және Ұлттық почта операторын 2007 жылдан дивиденд төлеу арқылы мемлекеттің қаржы төлемiн қайтаруға мүмкiндiк туғызады. Одан басқа, мемлекеттiк бюджетке салық төлеу едәуір өседi, 2011 жылы бiр жылға 3 млрд. теңгеге көтерiледi.
Тұрақты және нәтижелi жұмыс iстеген почта-жинақтау жүйесi Қазақстанның почта саласының дамуына септігін тигiзедi және елiмiздiң барлық аумағында сапалы, әмбебап почта қызметтерiн қалыптастырады.
Ескерту. 7-бөлімге өзгерту енгізілді - ҚР Үкіметінің 2009.01.26. N 48 Қаулысымен.

Қазақстан Республикасының
почта-жинақтау жүйесiн
дамытудың 2005-2011 жылдарға
арналған бағдарламасына
1 Қосымша

Ескерту. 1-қосымшаға өзгерту енгізілді - ҚР Үкіметінің 2009.01.26 N 48 ; 2009.05.15 N 730 Қаулыларымен.

Бағдарламаны Iске асыру жөнiндегi ic-шаралар жоспары

Р/с N	Іс-шаралар	Аяқталу нысаны	Орындалуына жауаптылар	Орындалу мерзімі	Күтілетін шығындар	Қаржыландыру көздері
1	2	3	4	5	6	7
1 кезең. Ұлттық почта операторының материалдық-техникалық базасын жаңғырту және қазiргі заманғы технологияларды енгiзу
1. Материалдық-техникалық базаны жаңғырту
1.1	Ұлттық оператордың материалдық-техникалық базасын жаңғырту үшiн негiзгi құралдар мен активтердi сатып алу жоспарын әзiрлеу	АБА-ға ақпарат ұсыну	"Қазпочта" АҚ (келісім бойынша)	2005 ж. І тоқсан	Талап етілмейді
1.2. Қазақстан Республикасының ауылдық аумақтарын дамытудың 2004-2011 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасын іске асыру шеңберінде ауылдық жерлерде почта-жинақтау жүйесін дамыту бойынша іс-шаралар
1.2.1	Почта-жинақтау жүйесін дамыту жоспарланып отырған ауылдық елдi мекендердiң тiзбесi әзiрленсiн және Ауыл шаруашылығы министрлігімен келiсілсiн	АШМ бұйрығы	"Қазпочта" АҚ, АБА, АШМ	2005 ж. І тоқсан	Талап етілмейді
1.2.2	ПБАБ 2005 жылы - 30 ғимаратына, 2006 жылы - 142 ғимаратына күрделі жөндеу жүргізу	АБА-ға ақпарат ұсыну	"Қазпочта" АҚ (келісім бойынша)	2005 ж. ІІІ-ІV тоқсан	200,0	Республикалық бюджет
				2006 ж. ІІІ-ІV тоқсан	295,7
1.2.3	ПБАБ 2005 жылы - 582 комплект, 2006 жылы - 581 комплект жиһазбен қамтамасыз ету	АБА-ға ақпарат ұсыну	"Қазпочта" АҚ (келісім бойынша)	2005 ж. ІІІ-ІV тоқсан	91,5	Республикалық бюджет
				2006 ж. ІІІ-ІV тоқсан	91,6
1.2.4	Ауылда ПББ жылжымалы желісін 2005 жылы 58 бірлікке ұлғайту	АБА-ға ақпарат ұсыну	"Қазпочта" АҚ (келісім бойынша)	2005 ж. ІІІ-ІV тоқсан	139,2	Республикалық бюджет
1.2.5	Почта вагондары паркін 2005 жылы - 5 бірлікке, 2006 жылы 15 бірлікке қалпына келтіру	АБА-ға ақпарат ұсыну	"Қазпочта" АҚ (келісім бойынша)	2005 ж. ІІІ-ІV тоқсан	285,5	Республикалық бюджет
				2006 ж. ІІІ-ІV тоқсан	712,5
1.2.6	Ауылдық жерлерде почта жәшіктері желілерін 2005 жылы 2000 бірлікке кеңейту	АБА-ға ақпарат ұсыну	"Қазпочта" АҚ (келісім бойынша)	2005 ж. ІІІ-ІV тоқсан	37,7	Республикалық бюджет
1.2.7	Ауылдық жерлерде 9 бірлік ғимараттар мен жайларды сатып алу	АБА-ға ақпарат ұсыну	"Қазпочта" АҚ (келісім бойынша)	2005 ж. ІІІ-ІV тоқсан	30,0	Республикалық бюджет
1.2.8	142 АПББ жиһазбен қамтамасыз ету	АБА-ға ақпарат ұсыну	"Қазпочта" АҚ (келісім бойынша)	2008ж. IV тоқсан - 2009ж. III тоқсан	80,8	Республикалық бюджет
1.2.9	Құрылыс пен техникалық бекемдеуді қамтамасыз ету жөнінде шаралар қабылдау: 2008 жылы - 142 АПББ;	АБА-ға ақпарат ұсыну	"Қазпочта" АҚ (келісім бойынша)	2008 ж. IV тоқсан - 2009 ж. III тоқсан	1 598,6	Республикалық бюджет
	2010 жылы - 82 АПББ;			2010 ж. II тоқсан - 2011 ж. I тоқсан	1 000,0
	2011 жылы - 82 АПББ			2011 ж. IV тоқсан	1 000,0
1.3. Қалаларда инфрақұрылымдарды дамыту бойынша іс-шаралар
1.3.1	Қалаларда 2005 жылы - 1 ғимаратқа, 2006 жылы - 175 ғимаратқа	АБА-ға ақпарат ұсыну	"Қазпочта" АҚ (келiсiм бойынша)	2005 ж. ІІІ-IV тоқсан	120,0	Республикалық бюджет
				2006 ж. ІІІ-IV тоқсан	502,7
	2005 жылы - 201 ғимаратқа күрделi жөндеу жүргізу			2007 ж. ІІІ-IV тоқсан	1025,5
1.3.2	ОФ, ОА, ПБҚБ, ПБАБ қоса алғанда, 725 объектілерде техникалық қауіпсіздік құралдарын орнату	АБА-ға ақпарат ұсыну	"Қазпочта" АҚ (келiсiм бойынша)	2005 ж. ІІІ-IV тоқсан 2006 ж. ІІІ-IV тоқсан	151,9 66,0	Республикалық бюджет
1.3.3	ПБҚБ 2005 жылы - 223 комплект, 2006 жылы - 311 комплект, 2007 жылы - 425 комплект жиһазбен қамтамасыз ету	АБА-ға ақпарат ұсыну	"Қазпочта" АҚ (келiсiм бойынша)	2005 ж. ІІІ-IV тоқсан 2006 ж. ІІІ-IV тоқсан 2007 ж. ІІІ-IV тоқсан	57,8 45,2 72,0	Республикалық бюджет
1.4. Магистральдық тасымалдау жүйесiн жетілдiру бойынша іс-шаралар
1.4.1	Брондалған автокөлiк паркін 2006 жылы - 17 бiрлікке, 2007 жылы - 38 бiрлiкке ұлғайту	АБА-ға ақпарат ұсыну	"Қазпочта" АҚ (келiсiм бойынша)	2006 ж. ІІІ-IV тоқсан 2007 ж. ІІІ-IV тоқсан	56,1 125,4	Республикалық бюджет
1.4.2	2007 жылы автомобиль паркiн жалпы мақсаттағы 300 автомобильдi қалпына келтіру	АБА-ға ақпарат ұсыну	"Қазпочта" АҚ (келiсiм бойынша)	2005 ж. ІІІ-IV тоқсан 2007 ж. ІІІ-IV тоқсан	47,5 427,5	Республикалық бюджет
1.4.3	Почта вагондары паркiн 2005 жылы - 1 бiрлiкке, 2006 жылы - 9 бiрлiкке қалпына келтiру	АБА-ға ақпарат ұсыну	"Қазпочта" АҚ (келiсiм бойынша)	2005 ж. ІІІ-IV тоқсан 2007 ж. ІІІ-IV тоқсан	47,5 427,5	Республикалық бюджет
1.4.4	2007 жылы 7 вагонға күрделi қалпына келтiру жөндеу жұмыстарын жүргізу	АБА-ға ақпарат ұсыну	"Қазпочта" АҚ (келiсiм бойынша)	2007 ж. ІІІ-IV тоқсан	63,0	Республикалық бюджет
1.5. Почта-жинақтау қызметтерiн дамыту бойынша іс-шаралар
1.5.1	Кассалық техникалармен 2005 жылы - 257 бiрлiкке, 2006 жылы - 977 бiрлiкке, 2007 жылы - 192 бiрлікке	АБА-ға ақпарат ұсыну	"Қазпочта" АҚ (келiсiм бойынша)	2005 ж. ІІІ-IV тоқсан 2006 ж. ІІІ-IV тоқсан 2007 ж. ІІІ-IV тоқсан	86,7 201,8 55,9	Республикалық бюджет
1.5.2	2005 жылы банк жабдықтарын саны 1372 бiрлiкте пайдалануға енгізу	АБА-ға ақпарат ұсыну	"Қазпочта" АҚ (келiсiм бойынша)	2005 ж. ІІІ-IV тоқсан	219,3	Республикалық бюджет
1.5.3	2007 жылы компьютер жабдықтарын саны 1211 комплектке ауыстыру	АБА-ға ақпарат ұсыну	"Қазпочта" АҚ (келiсiм бойынша)	2007 ж. ІІІ-IV тоқсан	194,6	Республикалық бюджет
1.5.4	2007 жылы Астана қ. почтампты базасында "Қазпочта" АҚ резервтік есептік орталығын құру	АБА-ға ақпарат ұсыну	"Қазпочта" АҚ (келiсiм бойынша)	2007 ж. ІІІ-IV тоқсан	98,2	Республикалық бюджет
1.5.5	Төлем карточкалары бойынша клиенттер есебi базасын жүргiзу үшiн бағдарламалық қамсыздандыруды орнату	АБА-ға ақпарат ұсыну	"Қазпочта" АҚ (келiсiм бойынша)	2007 ж. ІІІ-IV тоқсан	25,5	Республикалық бюджет
1.5.6	142 жиынтық мөлшерінде компьютерлік техника сатып алу	АБА-ға ақпарат ұсыну	"Қазпочта" АҚ (келiсiм бойынша)	2008 ж. IV тоқсан - 2009 ж. III тоқсан	124,7	Республикалық бюджет
1.5.7	Саны 142 бірлік телекоммуникациялық жабдық сатып алу	АБА-ға ақпарат ұсыну	"Қазпочта" АҚ (келiсiм бойынша)	2008 ж. IV тоқсан - 2009 ж. III тоқсан	181,7	Республикалық бюджет
1.5.8	АПББ үшін саны 142 бірлік "Қазпочта" АҚ қоғамдық қол жеткізу пунктін басқару жүйесін орнату	АБА-ға ақпарат ұсыну	"Қазпочта" АҚ (келiсiм бойынша)	2008 ж. IV тоқсан - 2009 ж. III тоқсан	14,2	Республикалық бюджет
2. Баға саясатын жетiлдiру
2.1	Шығындарды бөлу жөнiндегi, қызмет көрсетулер құнын анықтау почталық байланысы саласында тарифтердi есептеу әдiстемесiн енгiзу	АБА бұйрығы	АБА, "Қазпочта" АҚ (келiсiм бойынша)	2005 ж. І тоқсан	Талап етілмейді
2.2	Вагондардың жүру бағасын және почталық байланыстың жалпыға бiрдей қызмет көрсетулерiнiң бағасын бiрдей реттеудi жүргізу	АБА бұйрығы	АБА, "Қазпочта" АҚ (келiсiм бойынша)	Қажет болғанша	Талап етілмейді
3. Сапаның халықаралық стандарттарына көшу
3.1	Ұлттық почта операторының почталық байланыс объектілерi индекстері Анықтамалығын бекiту	АБА бұйрығы	АБА, "Қазпочта" АҚ (келiсiм бойынша)	2005 ж. І тоқсан	Талап етілмейді
3.2	Ұлттық почта операторының қызметiн реттейтiн нормативтi құқықты кесiмдердің электронды базасын жасау	Қазақстан Республикасының Үкіметіне ақпарат	"Қазпочта" АҚ (келiсiм бойынша)	2005 ж. ІІ тоқсаны	Талап етілмейді
3.3	Халықаралық қаржы жүйесі арқылы басқа мемлекеттердiң почта операторларымен ұлттық почта операторы арасында электронды ақша аударымдарын енгізу	Қазақстан Республикасының Үкіметіне ақпарат	"Қазпочта" АҚ (келiсiм бойынша)	2006 ж. ІV тоқсаны	Талап етілмейді
3.4	Ұлттық почта операторының корпоративті ақпараттық жүйесiн енгізу	АБА-ға ақпарат ұсыну	"Қазпочта" АҚ (келiсiм бойынша)	2006 ж. ІV тоқсаны	Талап етілмейді
3.5	Жаңа қызмет көрсетулерін енгізу және iске асыру
3.5.1	Төлем карточкалары
3.5.1.1	Төлем карточкаларын шығаруды ұйымдастыру	АБА-ға ақпарат ұсыну	"Қазпочта" АҚ (келiсiм бойынша)	2005 ж. ІІ тоқсаны
3.5.1.2	Салым операцияларын несиелiк операцияларымен қocу арқылы қызметтер көрсету және төлем карточкалары арқылы ақшасыз есеп төлемдерiн жүзеге асыру	АБА-ға ақпарат ұсыну	"Қазпочта" АҚ (келiсiм бойынша)	2006 ж. ІV тоқсаны	Талап етілмейді
3.5.1.3	Клиенттерге жеке қызмет көрсету үшiн төлем карточкалары бойынша қызметтер көрсету	АБА-ға ақпарат ұсыну	"Қазпочта" АҚ (келiсiм бойынша)	2006 ж. ІV тоқсаны	Талап етілмейді
3.5.2	Трансфер-агенттiк қызмет көрсетулер
3.5.2.1	Трансфер-агенттiк қызметтер көрсету үшін пункттер ашу	АБА-ға ақпарат ұсыну	"Қазпочта" АҚ (келiсiм бойынша)	2006 ж. ІІІ-ІV тоқсаны	80,0	Жеке қаражаттар
3.5.3	Интернет-бағытталған қызметтер
3.5.3.1	Интернет-коммерция қызметтерін көрсету	АБА-ға ақпарат ұсыну	"Қазпочта" АҚ (келiсiм бойынша)	2006 ж. ІV тоқсаны	Талап етілмейді
	Барлық қаражат (млн. теңге), соның ішінде	10778,4
	2005 жылы 2006 жылы 2007 жылы 2008 жылы 2009 жылы 2010 жылы 2011 жылы	1444,7 1971,7 2362,0 2 000,0 1 000,0 1 000,0 1 000,0

Пайдаланылған қысқартулар

АБА - Қазақстан Республикасының Ақпараттандыру және байланыс жөніндегі агенттігі
TMPA - Қазақстан Республикасының Табиғи монополияларды реттеу агенттiгi
ҚРЗ - Қазақстан Республикасының Заңы
ҚТЖ - "Қазақстан темiр жолы ҰК" акционерлiк қоғамы
ККМ - Қазақстан Республикасының Көлiк және коммуникациялар министрлігі
АШМ - Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрлігі
ҚР - Қазақстан Республикасы
ПБАБ - Почта байланысының селолық бөлiмшесi
ПБҚБ - Почта байланысының қалалық бөлiмшесi