О Генеральном плане пригородной зоны города Алматы (Комплексная схема градостроительного планирования территорий)

Постановление Правительства Республики Казахстан от 22 октября 2010 года № 1097

      В соответствии с Законом Республики Казахстан от 16 июля 2001 года "Об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности в Республике Казахстан" в целях комплексного развития пригородной зоны города Алматы Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:
      1. Утвердить прилагаемый проект Генерального плана пригородной зоны города Алматы (Комплексная схема градостроительного планирования территорий), одобренный маслихатами города Алматы и Алматинской области.
      2. Признать утратившим силу постановление Правительства Республики Казахстан от 17 марта 1998 года № 228 "О пригородной зоне города Алматы".
      3. Настоящее постановление вводится в действие со дня подписания.

      Премьер-Министр
      Республики Казахстан                       К. Масимов

УТВЕРЖДЕН         
постановлением Правительства
Республики Казахстан   
от 22 октября 2010 года № 1097

Генеральный план пригородной зоны города Алматы
(Комплексная схема градостроительного планирования территорий)

1. Назначение генерального плана

      Генеральный план пригородной зоны города Алматы (Комплексная схема градостроительного планирования территорий) (далее - Генеральный план) является основным документом градостроительного планирования территорий пригородной зоны.
      Главная цель разработки Генерального плана - проведение комплекса градостроительных мероприятий, направленных на создание экологически благоприятной, безопасной среды жизнедеятельности населения города Алматы и населенных пунктов пригородной зоны, создание функционально-планировочной организации территорий на основе прогнозных параметров социально-экономического развития; разработку регламентов использования территорий с учетом взаимоувязанных интересов города Алматы и Алматинской области.
      Генеральный план пригородной зоны выполнен для территории 17,44 тысяч квадратных километров и включает пять административных районов Алматинской области: Карасайский, части Талгарского Илийского, Енбекшиказахского, Жамбылского районов, а также территорию Капшагайской администрации.
      Генеральным планом определены:
      основные направления территориального и социально-экономического развития пригородной зоны, учитывающие сложившиеся и прогнозируемые демографические и социально-экономические условия;
      функциональное зонирование и планировочная структура, с выделением особо охраняемых зон; размещением и развитием производственных, рекреационных, зеленых зон с учетом культурного наследия Семиречья, развитие инженерной и транспортной инфраструктуры.
      Генеральный план выполнен с учетом следующих проектных этапов реализации:
      исходный год - 2009 год;
      первая очередь - 2015 год;
      промежуточный этап - 2025 год;
      расчетный срок - 2035 год;
      прогнозный срок - 2040 год.
      Генеральный план является основой для разработки и осуществления перспективных и первоочередных программ социально-экономического и территориального развития, формирования инженерно-транспортной инфраструктуры, размещения новых жилых, производственных, агропромышленных комплексов, объектов туризма, спорта и отдыха.
      Генеральный план служит базой для разработки и реализации градостроительных проектов развития территорий административных районов, населенных пунктов и других территориальных единиц рассматриваемого региона.
      Генеральный план определяет социально-экономическое развитие и функциональное назначение территорий прилегающих к городу Алматы, исходя из комплексного анализа градостроительных условий и ресурсного потенциала.

2. Общие сведения о пригородной зоне города Алматы

      Пригородная зона города Алматы занимает выгодное экономико-географическое и геополитическое положение, расположена в юго-западной части Алматинской области, на транзитных межгосударственных и республиканских магистралях: Алматы - Тараз - Шымкент - Кызылорда - Западный Казахстан - Россия, Алматы - Есик - Хоргос - Западный Китай, Алматы - Капшагай - Талдыкорган - Восточный Казахстан - Западный Китай.
      Территория пригородной зоны простирается от хребтов Заилийского Алатау (Северный Тянь-Шань) на юге, до равнин Илийской впадины на севере. Пригородная зона обладает значительными запасами поверхностных и подземных вод.
      Пригородная зона имеет устойчивые воздушные и железнодорожные связи со столицей Республики Казахстан городом Астаной, областными центрами, со странами ближнего и дальнего зарубежья.
      Площадь пригородной зоны города Алматы составляет 9,72 тысяч квадратных километров или 4,3 % территории области.
      В структуре отраслей экономики пригородной зоны ведущее место занимают торговый сервис, финансовая деятельность, сельскохозяйственное производство и промышленность, на долю которых приходится 86 % совокупного валового продукта и 60,3 % рабочих мест.
      Основу промышленного потенциала пригородной зоны составляют отрасли по переработке сельскохозяйственного сырья и местных сырьевых ресурсов, а также машиностроение и металлообработка, промышленность строительных материалов. Удельный вес этих отраслей в общем объеме промышленного производства пригородной зоны в исходном году составил 87 %, при численности занятых - 85 %.
      В сельскохозяйственном производстве приоритет принадлежит животноводству, ведущими отраслями которого являются мясомолочное скотоводство (52,2 %), овцеводство, птицеводство.
      Основными направлениями в развитии растениеводства являются производство зерна, табака, плодовых и ягодных культур, винограда, овощей.
      На территории зоны влияния на 1 января 2009 года проживало 2090,8 тысяч человек, в том числе в пригородной зоне 1870,9 тысяч человек или 12 % от населения республики. Численность населения городской местности пригородной зоны - 1489,4 тысяч человек (в Алматы, включая поселок Алатау, проживает 1365,0 тысяч человек), сельской - 381,5 тысяч человек. Из общей численности населения в отраслях экономической деятельности занято 50,7 %.
      Жилищный фонд зоны влияния на 1 января 2009 года составил 37,0 миллионов квадратных метров, в том числе в пригородной зоне - 34,2 миллиона квадратных метров, из них в городе Алматы - 24,6 миллионов квадратных метров. Средняя обеспеченность 17,2 квадратных метров на 1 жителя в зоне влияния, по городу Алматы - 18,0 квадратных метров на 1 жителя. Инженерная инфраструктура наиболее полно развита в городах Алматы и Капшагай.

3. Границы пригородной зоны города Алматы

      Основанием для изменения границ пригородной зоны города Алматы послужили следующие факторы: необходимость обеспечения взаимоувязанного гармоничного пространственного развития города Алматы и прилегающих к нему территорий Алматинской агломерации; динамичный рост численности населения города Алматы (2800,0 тысяч человек) и пригородной зоны (1312,4 тысяч человек) на 2040 год; реализация прорывных проектов; расселения перспективного населения.
      В генеральном плане рассматриваются три зоны: зона влияния города Алматы, пригородная зона и зона особого градостроительного регулирования. Границы пригородной зоны города Алматы определены по результатам проведенных социологических, специальных транспортных, экологических и историко-культурных исследований в пределах пяти административных районов Алматинской области (Карасайский, Енбекшиказахский, Талгарский, Илийский, Жамбылский), а также территории Капшагайской городской администрации и города Алматы. По результатам анализа проведенных исследований, включающего данные по трудовым, культурно-бытовым и рекреационным целям, были выявлены границы зоны влияния и пригородной зоны города Алматы.
      Зона влияния охватывает территорию в радиусе 70,0 - 100,0 км, в пределах которой наблюдается активная маятниковая миграция по трудовым, рекреационным и культурно-бытовым целям. В зоне влияния генеральным планом пригородной зоны определилось развитие зон расселения, зон агропромышленного комплекса, пригородного сельскохозяйственного производства, садоводческого и дачного хозяйства, инженерно-транспортной инфраструктуры, зон кратковременного и длительного отдыха населения, лесопаркового пояса, лесопарковых защитных зеленых зон и др.
      Площадь территории зоны влияния составляет 17,44 тысяч квадратных километров, количество входящих в нее населенных пунктов - 215.
      Граница пригородной зоны охватывает территории ближайшего пригорода Алматы, и определена исходя из наиболее тесных связей города и пригорода, (ежедневная трудовая маятниковая миграция, составляет порядка 250 тысяч человек ежедневно), и учитывает размещение сложившихся городов-спутников: городов Капшагай, Каскелен, Талгар, Есик, село Узынагаш; четырех новых городов-спутников Gate City, Golden City, Growing City, Green City, туристского центра "Жана-Иле", источников инженерного обеспечения города Алматы, Алматинских зон кратковременного и длительного отдыха на северном побережье Капшагайского водохранилища. Пригородная зона включает также зоны перспективного расселения с резервными площадками, территории зон отдыха двойного назначения в особый период, и другие территории.
      В пригородной зоне города Алматы размещены коммунальные объекты логистические центры, объекты и источники инженерного обеспечения, транспорта, садоводческие и дачные массивы, места кратковременного и длительного отдыха населения, зоны сельскохозяйственного производства. Площадь территорий пригородной зоны составляет 9,72 тысяч квадратных километров, количество входящих в нее населенных пунктов - 154.
      Граница зоны особого градостроительного регулирования охватывает территории, прилегающие к границе города Алматы, в радиусе 10,0 - 15,0 км. В данной зоне кроме территорий развития существующих населенных пунктов на расчетный срок, расположены резервные площадки зоны расселения на период до 2025 года. Площадь территории зоны особого градостроительного регулирования составляет 1,17 тысяч квадратных километров.

Границы зоны влияния города Алматы

      Внутренней границей зоны влияния, пригородной зоны и зоны особого градостроительного регулирования является существующая городская черта города Алматы. Внешние проектные границы зоны влияния города Алматы проходят следующим образом:

Южная граница

      Южная граница начинается от юго-восточной точки границы Талгарского района и проходит в западном направлении по южной границе Талгарского района до пересечения с границей Карасайского района, далее идет по границе Карасайского района в южном направлении до пересечения с государственной границей Республики Казахстан и проходит по государственной границе до перевала Кумбель.

Западная граница

      Западная граница начинается от перевала Кумбель и проходит по западной границе следующих сельских округов территории Жамбылского района: Узынагашского, Ульгилинского, Шолаккаргалинского, Узынагашского, Карасуского, снова Узынагашского сельского округа, затем идет по западной границе Таранского сельского округа, Мынбаевского сельского округа до пересечения с границей государственного земельного запаса Карасайского района, проходит по западной границе земель государственного земельного запаса Карасайского района до пересечения с железной дорогой, огибает с запада станцию Узынагаш, далее идет в северном направлении по границе Темиржолского сельского округа до границы Йлийского района, проходит в северо-западном направлении по правому берегу реки Курты до пересечения с границей Междуреченского сельского округа.

Северная граница

      Северная граница начинается от западной границы зоны влияния, и идет по северной границе Междуреченского, Караойского, Жетыгенского сельского округа до пересечения с западной границей Капшагайской городской администрации, затем в восточном направлении по северной границе Капшагайской администрации, огибает Капшагайское водохранилище и доходит до пересечения с рекой Или, далее поворачивает и идет в западном направлении вдоль южной границы Зареченского сельского округа до пересечения с рекой Жарсу.

Восточная граница

      Восточная граница - проходит по территории Енбекшиказахского района по восточной границе Акшийского сельского округа, далее в южном направлении идет по границе Евгенемаловодненского сельского округа до пересечения с границей Государственного Иле-Алатауского национального природного парка, далее идет по границам Государственного Иле-Алатауского национального природного парка, государственного земельного запаса, государственного лесного фонда Енбекшиказахского района до пересечения с границей Талгарского района доходит до юго-восточной точки границы Талгарского района.

Границы пригородной зоны

      Проектные границы пригородной зоны города Алматы проходят следующим образом:

Южная граница

      Южная граница начинается от точки пересечения восточной границы пригородной зоны с южной границей Талгарского района идет в западном направлении по границам Талгарского района, Карасайского района, и далее по государственной границе Республики Казахстан до пересечения с границей Карасайского района.

Западная граница

      Западная граница начинается от точки пересечения границы Карасайского района с государственной границей, идет по западной границе Карасайского района до пересечения с границей государственного земельного запаса Карасайского района, затем в северо-западном направлении пересекает земли государственного земельного запаса, поворачивает на север и идет по землям Междуреченского сельского округа Илийского района до пересечения с границей Бозойского сельского округа Жамбылского района, далее идет по восточной границе Бозойского сельского округа, огибая озеро Сорбулак, доходит до северной точки Бозойского сельского округа.

Северная граница

      Северная граница начинается от северной точки Бозойского сельского округа идет в восточном направлении по плато Караой, затем в северо-восточном направлении проходит до западной границы Капшагайской городской администрации, пересекает реку Или, плавно огибает намечаемую площадку строительства аэропорта и туристического центра "Жана - Иле" и с северо-западной стороны огибает село Шенгельды.

Восточная граница

      Восточная граница начинается севернее села Шенгельды, проходит в юго-западном направлении параллельно существующей автодороге Алматы - Талдыкорган, пересекает данную автодорогу, поворачивает на юг и доходит до Капшагайского водохранилища, пересекает водную поверхность Капшагайского водохранилища, идет по территории Зареченского сельского округа до пересечения с границей Талгарского района, далее идет по восточной границе Талгарского района, огибает город Талгap с восточной стороны, идет в южном направлении до государственной границы Республики Казахстан.

Границы зоны особого градостроительного регулирования

      Границы зоны особого градостроительного регулирования с западной, восточной и северной стороны охватывают территории в пределах Большой Алматинской Кольцевой автомобильной дороги (БАКАД), и включают следующие перспективные площадки расселения: Западную, Восточную, Первомайскую и Боралдайскую площадки. С южной стороны граница проходит по прилавкам Заилийского Алатау южнее БАКАДа по территориям Карасайского, Талгарского районов, включая перспективную горную курортную зону.
      Границы пригородной зоны не выделяют ее в отдельный административный анклав, и не нарушают сложившееся административное управление территориями.
      Земли, включенные в зону влияния, пригородную зону, зону особого градостроительного регулирования, остаются в административном подчинении Алматинской области. Площадь территории зоны особого градостроительного регулирования ориентировочно составляет 1,17 тысяч квадратных километров.

4. Природные условия и ресурсы

      Природные условия пригородной зоны характеризуются вертикальной поясностью, включающей пять климатических зон, простирающихся от пустынь до вечных снегов. Климат пригородной зоны города Алматы, характеризуется климатической зональностью, которая выражается в переходах от континентального климата предгорных территорий и равнин, до субнивального, близкого к арктическому высокогорью. Резко выраженная континентальность климата в северной части территории сглаживается по мере продвижения к югу. Территория пригородной зоны находится в зоне ультрафиолетового комфорта.
      Температурные условия пригородной зоны города Алматы изменяются с севера на юг, находясь в большой зависимости от условий рельефа, отличающегося большим разнообразием: плоские равнины сочетаются с горами различной высоты, песчаными пустынями. На юге и юго-востоке простираются хребты Северного Тянь-Шаня (Заилийский Алатау, Кунгей Алатау), горные цепи которых разделены межгорными впадинами с равнинной поверхностью. Наиболее крупной и глубокой является Илийская впадина, при этом равнинная территория пригородной зоны относится к Копа-Илийской региональной впадине.
      На территории пригородной зоны города Алматы выделены следующие области: высокогорье гляциально-нивальное (более 3500 метров), высокогорье альпийское (3500 - 3000 метров), среднегорье (3000 - 2000 метров), низкогорье (2000 - 800 метров), равнины аккумулятивные подгорные (800 - 400 метров).
      Наличие высокогорных хребтов на юге и низкогорного рельефа на севере пригородной зоны определяет основное направление стока рек. Пригородная зона и зона влияния города Алматы обладает значительными ресурсами поверхностных вод.
      Самая крупная река региона река Или длиной 1439 км, из них 815 км - на территории Казахстана, занимающая третье место среди рек Средней Азии по своей водности, образуется на территории Китая, большей частью имеет горный характер.
      Наиболее крупными и значительными горно-равнинными реками являются: реки Шамалган, Каскелен, Аксай, Киши Алматы и Улкен Алматы, Талгар, Есик, Тургень.
      Алматинская область расположена в зоне повышенной сейсмической активности 7-9 баллов. Основная сейсмическая деятельность в последние годы развивается на юге и юго-востоке от города Алматы. Территории севернее, западнее и северо-западнее города Алматы характеризуются пониженной плотностью слабых землетрясений.
      Селевая активность на территории пригородной зоны формируется, в основном, в результате выпадения ливневых дождей, а иногда от прорыва скрытиях внутриморенных водоемов и ледниковых озер. Наиболее селеактивными являются бассейны рек Киши Алматы и Улкен Алматы, Талгара, Есика, Аксая и Каскелена.
      Многообразие природно-климатических зон с богатым растительным и животным миром, наличие рек и водоемов, умеренный климат, великолепные первозданные горные, равнинные и пустынные ландшафты, дополняются памятниками природы, истории и культуры, определяя неограниченные туристско-рекреационные ресурсы Семиречья - места размещения зоны влияния и пригородной зоны города Алматы.
      Основная закономерность распределения растительности связана с высотной поясностью, которая прослеживается как на склонах гор, так и на межгорных и предгорных равнинах. Каждый пояс характеризуется преобладанием определенного типа растительности или комбинацией типов.
      Растительность в горах имеет сложную пространственную структуру. Для гор Тянь-Шаня, расположенных в континентальном секторе Азии, характерна контрастность растительности северных и южных склонов. Фауна рассматриваемого района характеризуется богатым разнообразием и эндемизмом. В размещении животных и птиц закономерно прослеживаются приуроченность к определенным вертикальным поясам.
      На территории Алматинской области находятся особо охраняемые объекты, такие как Алматинский государственный заповедник, Иле-Алатауский государственный национальный природный парк, часть природного парка Алтын-Эмель, а также государственный ландшафтный природный парк Медеу, созданные в целях охраны и восстановления редких и ценных дикорастущих растений, охраны и воспроизводства диких животных.
      Территория пригородной зоны города Алматы располагает значительными ресурсами пресных подземных вод, которые распределены крайне неравномерно. Наиболее обеспеченными подземными водами являются предгорные равнины, межгорные и предгорные впадины северных склонов Иле-Алатау (Заилийского Алатау) и Кетменского хребта.
      Реки имеют большое рекреационное значение и хозяйственное значение и являются источниками водоснабжения, орошения, обводнения, выработки электроэнергии.
      По территории Енбекшиказахского, Талгарского, Илийского и Карасайского районов и города Алматы проходит Большой Алматинский Канал (БАК), крупное гидротехническое сооружение, предназначенное в комплексе с Бартогайским водохранилищем для повышения водообеспеченности орошаемых земель.
      Разнообразные природные ресурсы региона являются благоприятными для развития поливного и богарного земледелия, агропромышленного комплекса. В горностепной зоне возделываются зерновые, технические и овощные культуры, развито садоводство, виноградарство и молочное скотоводство. Высокогорная зона альпийских и субальпийских лугов используется как летние пастбища для скота. В горных районах интенсивно развивается садоводство, мясное скотоводство и картофелеводство. Пустынная зона используется для развития мясного скотоводства.
      Алматинская область обладает значительным минерально-сырьевым потенциалом. На ее территории открыты месторождения различных полезных ископаемых, среди которых месторождения цветных, редких и благородных металлов, энергетических углей и нерудных полезных ископаемых. Область практически обеспечена всеми видами строительных материалов.
      На территории пригородной зоны города Алматы выявлены следующие рудные районы:
      Богутинский (Енбекшиказахский район) - крупное вольфрамовое месторождение Богуты, группа рудопроявлений золота, свинцово-цинковое месторождение Каракой;
      Кастекский рудный район (Жамбылский район) основу которого составляют месторождения Кастек-Чинасылсайского рудного поля - Чинасылсай, Кастек, Кыржол. Месторождения комплексные по составу, кроме месторождений свинца и цинка, учтены запасы золота, кадмия, меди, серебра.
      Большая часть рассматриваемой территории в поисковом отношении изучена недостаточно, требуется проведение геологоразведочных работ различной детальности.

5. Индикаторы социально-экономического развития

5.1 Демография

      Динамика демографических процессов определяется взаимодействием всей совокупности факторов общественного развития, как традиционных, давно сложившихся, так и новых, формирующихся в ходе нарастающих социально-экономических изменений и преобразований в жизни общества.
      Численность населения зоны влияния на 1 января 2009 года составила 2090,8 тысяч человек, в том числе пригородной зоны - 1870,9 тысяч человек. В пригородной зоне городское население составляет 1489,4 тысячи человек, из которых 1365,0 проживает в городе Алматы, сельское - 381,5 тысяч человек.
      В городской местности наиболее высокими темпами росло население городов Алматы, Капшагай, поселков Боралдай, Отеген Батыр и более низкими темпами население сельских поселений Енбекшиказахского района.
      Среднегодовые темпы естественного прироста населения в районах колеблются от 0,95 до 1,3 %. Наиболее низким уровнем рождаемости населения отличаются Талгарский район, города Талгар, Каскелен, поселок - Боралдай. В последние годы наблюдается рост естественного прироста в городе Алматы - 1,45 %.
      Возрастная структура населения характеризуется следующими показателями:
      доля детей до 15 лет растет в направлении от центра города Алматы (22 %) в периферийные районы (24,5 %);
      удельный вес населения в трудоспособном возрасте составил в целом по зоне влияния и пригородной зоне - 65,3 %;
      удельный вес населения старше трудоспособного возраста колеблется в пределах от 9,4 % до 11,8 %.
      Численность населения на перспективу рассчитана демографическим методом с учетом влияния миграции.
      Расчет перспективной численности населения демографическим методом произведен дифференцировано, по каждому городскому и сельскому поселению в разрезе административных районов. К расчетному сроку население увеличится в 2,0 раза и составит в зоне влияния 4140,7 тысяч человек, из них в городе Алматы - 2580 тысяч человек, в зоне влияния 1560,7 тысяч человек, в том числе в пригородной зоне - 1216,5 тысяч человек.
      На более отдаленную перспективу (2040 год) численность населения в зоне влияния увеличится до 4465,9 тысяч человек, из них в городе Алматы - 2800 тысяч человек, в зоне влияния - 1665,9 тысяч человек, в том числе в пригородной зоне - 1312,4 тысяч человек.
      Численность экономически активного населения в целом по зоне влияния на расчетный срок составит 1974,5 тысяч человек против 1068,5 тысяч человек в исходном году.

5.2 Ресурсный потенциал

      Пригородная зона расположена в срединной части, и является ядром Алматинской области, в котором сконцентрированы значительные человеческие, историко-культурные, рекреационные, туристические, финансовые и материальные ресурсы.
      Основные направления современного социально-экономического развития пригородной зоны города Алматы обусловлены наличием:
      богатейшего природно-ресурсного потенциала - уникальных ландшафтов Заилийского Алатау, рек, горных озер, Капшагайского водохранилища, культурного наследия по трассе Великого Шелкового пути;
      минеральных ресурсов: золота, вольфрама, полиметаллических руд, строительных материалов;
      равномерно расположенных по территории Пригородной зоны нерудных материалов;
      хорошо развитых транспортных связей - автомобильного, железнодорожного, воздушного транспорта;
      научно-образовательного потенциала города Алматы;
      свободных территорий для размещения индустриальных зон, промрайонов, технопарков, парков информационных технологий;
      развитого агропромышленного комплекса;
      намечаемого строительство межгосударственных транспортно-коммуникационных коридоров "Западная Европа - Западный Китай".
      Исходя из имеющегося ресурсного потенциала, на перспективу определены следующие приоритетные направления социально-экономического развития пригородной зоны: дальнейшее развитие обрабатывающей промышленности, инновационных и наукоемких отраслей промышленности, производство строительных материалов; развитие индустрии туризма, отдыха и спорта; формирование транспортно-логистических услуг; строительство санаторно-курортной зоны; создание научно-образовательных центров; дальнейшее совершенствование международного финансового центра.

5.3 Промышленность

      Генеральным планом намечается сокращение промышленного производства в черте города Алматы и вынос предприятий в пригородную зону.
      На территории города Алматы предусматривается создание наукоемких экологически чистых производств электронного и электрического оборудования, перерабатывающей промышленности и предприятий, связанных с обслуживанием населения города.
      Опасные по экологическим условиям предприятия выносятся за пределы городской черты.
      Новые объекты транспортного машиностроения, лакокрасочной продукции, строительной индустрии размещаются за пределами городской черты на территории формируемых индустриальных и промышленных зон.
      Ускоренными темпами будут развиваться экспортно-ориентированные предприятия пищевой промышленности на базе создания птицеводческого и молочного кластеров, кластера по переработке овощей и фруктов.
      В соответствии с намечаемыми темпами развития промышленности ведущей отраслью остается обрабатывающая промышленность: производство строительных материалов (его удельный вес составляет 20 %, рост рабочих мест с 7700 до 27500 мест) и производство продуктов питания и напитков (его удельный вес составляет 23,6 %, рост рабочих мест с 10300 до 32500 мест).

5.4 Индустрия туризма, отдыха и спорта

      В Государственной программе развития туризма в Республике Казахстан на 2007-2011 годы, утвержденной постановлением Правительства Республики Казахстан от 28 февраля 2007 года № 156 одним из приоритетов продвижения Казахстана в число наиболее конкурентоспособных и динамично развивающихся государств мира является развитие туризма и рекреационной инфраструктуры.
      Важнейшими факторами, регулирующими развитие туристской деятельности пригородной зоны является наличие международного аэропорта и близость города Алматы. Особое место в структуре потенциальных направлений займет туризм на Великом шелковом пути.
      На Алматинском участке Великого шелкового пути имеются уникальные ресурсосочетания, содержащие экзотику, приключения, посещение горных курортов, занятия горным спортом, охотой, путешествия с элементами риска, в сочетании с историко-культурным познавательным туризмом.
      Территория Алматинской области, в том числе пригородная зона города Алматы имеет огромный туристский потенциал, позволяющий удовлетворить практически все современные стереотипы туристского спроса, которые ранжированы по следующим базовым ресурсам:
      природно-рекреационные: горные ландшафты Заилийского и Джунгарского Алатау, озера Алаколь, Балхаш, Капшагайское водохранилище, горные озера, река Или и множество других водных горных и равнинных артерий, источники минеральной воды и грязевые источники, памятники живой природы, в частности уникальная флора и фауна, в том числе эндемичная и реликтовая;
      культурно-исторические: курганные комплексы, петроглифы (наскальные изображения), памятные места, музеи (тематические, и выдающихся людей),
      театры, мавзолеи, мазары, иные архитектурные сооружения позднего периода.
      Пригородная зона и город Алматы обладают широкими возможностями приема туристов: здесь имеются гостиницы, гостевые домики, санатория, профилактории, зоны к базы отдыха, дома отдыха, оздоровительные лагеря, охотничьи домики и др.
      На основе имеющегося рекреационного потенциала в пригородной зоне города Алматы Генеральным планом предлагается дальнейшее формирование рекреационной зоны развития туризма, отдыха и спорта, которая будет выполнять несколько функций, главными из которых являются санаторно-курортный комплекс, познавательный и спортивно-зрелищный туризм, шоу-бизнес, гостиничный бизнес. Ниже приведены основные типы рекреационной деятельности пригородной зоны:
      отроги Заилийского Алатау - этнокультурный ландшафтный пояс "Алтын Аймак "Жетысу" с памятниками культурно-исторического наследия и объектами культурно-познавательного туризма;
      горная зона - курорты общего типа, горнолыжные курорты;
      особо охраняемые зоны; зона дикоплодных садов, Иле-Алатауский Государственный национальный природный парк, парк Медеу;
      побережье Капшагайского водохранилища - формирование крупнейшей туристско-развлекательной зоны, строительство развлекательного комплекса "Жана-Иле", водноспортивный и оздоровительный туризм, кратковременный и длительный отдых у воды, всесезонная рыбалка;
      река Или - водный организованный и дикий туризм;
      территории с бальнеологическими ресурсами - оздоровительный туризм и санаторно-курортное лечение;
      воссоздание трассы древнего "Шелкового пути", размещение на ней гостинично-туристских комплексов, центров национальной культуры и прикладного искусства;
      создание национально-этнографических музеев под открытым небом в зоне расположения сакских курганов южнее поселка Боралдай, и в городе Есик;
      сохранение и создание охранных зон археологических памятников (курганов, древних городищ);
      город Алматы - деловой и комбинированный туризм.
      Генеральным планом намечается реконструкция существующих и строительство новых спортивных сооружений и ввод новых объектов, при реализации которых город Алматы станет не только финансовым, но и туристским центром. Повышение конкурентоспособности туристского продукта и индустрии туризма путем кластерного развития поможет формированию туристского имиджа пригородной зоны не только на отечественном, но и на мировом рынке услуг.

5.5 Формирование транспортно-логистических услуг

      С увеличением объемов внешнеторговых связей Казахстана с центрально-азиатскими странами и европейскими странами возникает потребность создания логистических центров, необходимых для хранения поступающих грузов и оптимизации процесса их доставки до потребителя.
      Создается сеть скоростных магистральных дорог, предусматривается строительство Большой Алматинской кольцевой автомобильной дороги (БАКАД), железнодорожной ветки Жетыген - Хоргос, международного аэропорта в восьми километрах от трассы Капшагай - Талдыкорган.
      По территории пригородной зоны города Алматы транзитом пройдет международный транспортно-коммуникационный коридор "Западная Европа - Западный Китай". Создание транснациональной магистрали будет иметь большое экономическое значение, обеспечит маршрут для транзитных перевозок и выход в страны Ближнего Востока.
      Генеральным планом намечается развитие транспортно-логистических услуг (логистические центры класса "А" в поселке Отеген батыр, в селах Жетыген, и Междуреченское Илийского района, на станции Шамалган Карасайского района, в городе Капшагай) и логистических производств на основе Большой Алматинской кольцевой автомобильной дороги (БАКАД) для развития международных транзитных перевозок по территории пригородной зоны города Алматы.

5.6 Создание курортной зоны

      Генеральным планом пригородной зоны города Алматы предусматривается развитие на базе мягкого предгорного климата, бальнеологических ресурсов, термальных и радоновых источников развитие, реконструкция существующих и создание новых санаториев, профилакториев и курортов для лечения органов дыхания и сердечно-сосудистых заболеваний.
      Наличие пустынной территории с жарким климатом обуславливает появление равнинных курортов для лечения урологических заболеваний.

5.7 Создание научно-образовательных комплексов

      Город Алматы имеет самую развитую в стране интеллектуально-научную базу - 52 высших учебных заведения, 56 средних специальных учебных заведений и 400 научно-исследовательских организаций, работающих в области ядерной медицины, развития космических технологий, новейшего программного обеспечения, развития ресурсосберегающих технологий.
      Генпланом предусматривается создание специальных зон развития высокотехнологичных производств с высшими и средними специальными учебными заведениями (ПИТ-1 - парк информационных технологий в поселке Алатау, ПИТ-2, ПИТ-3 - парки инновационных технологий в районе сел Жамбыл и Жанаталап).
      В части образования приоритетным является изучение технических и естественных наук, создание факультетов в действующих учебных заведениях для отраслей машиностроения, электроники нано-технологий.

5.8. Формирование финансового центра

      Город Алматы является одним из крупных финансовых центров в системе Республики Казахстан.
      Генеральным планом предусматривается становление города Алматы как регионального финансового центра с решением следующих задач на проектный период:
      совершенствование государственного регулирования рынка ценных бумаг;
      развитие и внедрение новых финансовых инструментов;
      обеспечение высокого уровня защиты интересов инвесторов;
      создание условий для повышения капитализации и ликвидности фондового рынка;
      обеспечение устойчивого роста участия казахстанских компаний на фондовом рынке ценных бумаг.

5.9 Агропромышленный комплекс

      На территории пригородной зоны города Алматы размещены значительные площади орошаемых сельхозугодий, пастбищ, водных источников для устойчивого развития мясомолочного животноводства и растениеводства.
      Приоритетным направлением агропромышленного сектора является дальнейшее развитие равнинного и горного садоводства, овощеводства, мясомолочного животноводства, обеспечение устойчивых поставок сельскохозяйственного сырья на перерабатывающие предприятия, развитие системы заготовительно-сбытовых центров, развитие крупных животноводческих откормочных комплексов.
      Генеральным планом предлагается разместить аграрно-рекреационный кластер на территории южнее Капшагайского водохранилища до Кульджинского тракта.
      Предприятия по глубокой переработке сельскохозяйственного сырья размещаются в центре орошаемых земель пригородной зоны - городах Каскелен, Талгap, Капшагай, на станции Шамалган, в поселках Отеген Батыр и Боралдай.
      Перед растениеводством пригородной зоны стоят задачи по производству продуктов питания, кормов для животноводства и сырья для перерабатывающей промышленности.
      Основными товарными культурами растениеводства остаются зернофуражные, бахча, овощи, картофель, табак, плодовые. Развитие отрасли овощеводства предусматривается на основе индустриализации путем создания теплично-парниковых хозяйств.

5.10 Жилищно-гражданское строительство

      Основные направления комплексного формирования жилой среды предусматривают доведение обеспеченности населения жильем от 17 до 25 квадратных метров на человека с увеличением всего жилищного фонда зоны влияния до 107524,6 тысяч квадратных метров, пригородной зоны - до 97642 тысяч квадратных метров общей площади, из них в городе Алматы - 68960 тысяч квадратных метров общей площади.
      В городской черте города Алматы жилищное строительство намечается на территориях реконструкции в объеме 19764,6 тысяч квадратных метров для целей доведения обеспеченности расселяемого населения города Алматы в количестве 1500 тысяч человек до социально-гарантированного уровня от 18 квадратных метров в исходном году до 25 квадратных метров общей площади на человека на расчетный срок.
      С ростом населения города Алматы до 2580 тысяч человек на расчетный срок, генеральным планом предусматривается освоение под жилищное строительство территорий северного и северо-западного вектора развития со следующими площадками: Жанаталапская, Междуреченская, Боралдайская и Караойская.
      На новых площадках освоения предусматривается разместить 27000 тысяч квадратных метров общей площади жилищного фонда.
      Генеральным планом предлагается осуществить в Алматы снос сейсмоопасного жилья в количестве 5600 тысяч квадратных метров общей площади за весь период проектирования, в том числе 2485,0 тысяч квадратных метров общей площади до расчетного срока.
      Застройка городов Есик, Талгар, Каскелен и Капшагай предусматривается на территориях в соответствии с утвержденными генеральными планами, четырех городов-спутников "G-4 City" на свободных территориях в соответствии с разработанной проектной документацией.
      Объем строительства на территории зоны влияния составит 26001,9 тысяч квадратных метров, пригородной зоны - 18951,6 тысяч квадратных метров общей площади с преобладанием малоэтажной застройки.
      Среднеэтажная застройка предлагается на межмагистральных территориях, за пределами Большой Алматинской кольцевой автомобильной дороги (БАКАД), выборочная застройка повышенной этажности - в градостроительных узлах на главных композиционных осях.
      Генеральным планом предусматривается формирование арендного коммунального жилищного фонда, арендного коммерческого фонда.
      На территориях массовой среднеэтажной жилой застройки предусматривается поэтапное строительство градостроительных комплексов с развитием и обустройством магистральных инженерных сетей и размещением объектов социальной сферы.

5.11 Сфера обслуживания

      Наибольшее влияние на организацию культурно-бытового обслуживания оказала исторически сложившаяся система расселения. Ее характерной чертой является размещение крупного мегаполиса, средних и малых городов у подножья гор Заилийского Алатау. Большая часть сельских населенных пунктов тяготеет к городу Алматы и районным центрам в пределах часовой доступности.
      Генеральным планом предусматривается развитие социальной сферы с учетом новых социально-экономических условий в направлении достижения обеспеченности учреждениями социально-гарантированного минимума обслуживания к 2035 году.
      Организация культурно-бытового обслуживания запроектирована на основе и в тесной взаимосвязи с принятой системой расселения.
      Развитие перспективной структуры сферы обслуживания предполагает в каждом населенном пункте размещение социальных объектов повседневного обслуживания (детские сады, школы, поликлиники или амбулатории, первичные объекты физкультурно-лечебного назначения, клубы) и коммерческие объекты, возникающие на базе спроса населения (магазины, общепит, бытовое обслуживание и т.д.).
      В центрах административных районов размещаются учреждения обслуживания более высокого ранга (больницы, станции скорой медицинской помощи, центры крови, дома культуры, средние специальные учебные заведения, спортивные залы общего пользования и все районообразующие службы - акиматы, управления земельных отношений, санэпидстанции и пр.).
      За период проектирования предусматривается строительство школ и детских садов, участковых больниц и амбулаторий в населенных пунктах пригородной зоны, в которых они отсутствуют или значительно отстают от норм, рекомендованных Строительными нормами и правилами Республики Казахстана (СНиП РК) 3.01-01-2007*), региональных медицинских центров, торговых городов, развлекательных комплексов, объектов туризма, спорта и отдыха.
      Объекты межселенной сферы обслуживания размещаются в пределах комфортной транспортной доступности. Основные положения по проекту генерального плана пригородной зоны приведены в приложении 1 к Генеральному плану пригородной зоны города Алматы (Комплексная схема градостроительного планирования территорий).

6. Основные направления сохранения и развития территориального
природного комплекса

      Природный комплекс пригородной зоны города Алматы представляет собой совокупность территорий с преобладанием растительности и водных объектов, выполняющих преимущественно природоохранные, рекреационные, оздоровительные и ландшафтно-образующие функции и формирующих природно-ландшафтный каркас пригородной зоны.
      К территориям природного комплекса города Алматы и пригородной зоны относятся: особо охраняемые природные территории - заповедники, национальные и природные парки, зона реликтовых горных дикоплодных садов, зона произрастания ели Шренка.
      К территориям природного комплекса также относятся леса, лесопарки, зеленые зоны, дачные и садоводческие территории, естественные незастроенные долины рек и ручьев, озера, водохранилища,  озелененные территории - парки, скверы, сады, бульвары, памятники садово-паркового искусства и ландшафтной архитектуры, резервные территории для восстановления нарушенных и воссоздания утраченных природных территорий, для организации новых озелененных территорий.
      Основные направления сохранения и развития территорий природного комплекса предусматривают:
      сохранение целостности природного комплекса города Алматы, пригородной зоны и Алматинской агломерации;
      формирование рекреационных зон;
      экологизация проектирования.

7. Требования сохранения природно-ландшафтных лесопарковых зон

      Основные направления градостроительного развития пригородной зоны города Алматы предусматривают следующие требования сохранения природно-ландшафтных и лесопарковых зон:
      установление и соблюдение общих градостроительных регламентов, определяющих границы зон и режимы регулирования градостроительной деятельности в пределах этих границ, обеспечивающих защиту и оптимальные условия зрительного восприятия ландшафтов;
      создание оптимальной архитектурно-ландшафтной организации территорий пригородной зоны;
      выявление и акцентирование градостроительными и архитектурными средствами средовой основы города и пригородной зоны;
      создание единого зеленого пояса города Алматы и пригородной зоны за счет создания водно-парковых полос и лесопарковых зеленых зон, которые будут способствовать устранению инверсионных явлений и существенно улучшат дискомфортные условия города Алматы и прилегающих территорий;
      решение лесохозяйственной части зеленой зоны предусматривается за счет создания защитных лесных полос вдоль Большой Алматинской кольцевой автомобильной дороги (БАКАД);
      создание водно-парковых полос, объединяющихся через сеть существующих и проектируемых скверов, бульваров и уличных посадок внутригородские и пригородные озелененные системы отдыха;
      формирование города Алматы как города-сада;
      создание защитных лесополос от промышленных территорий и очистных сооружений;
      создание селекционных плантаций культур тополей.
      Лесопарковые зеленые зоны в северо-восточной части пригородной зоны города Алматы предназначаются для организации отдыха населения города и пригородной зоны, улучшения микроклимата, санитарно-гигиенических и средозащитных функций.

8. Экологические требования

      К экологическим требованиям градостроительного развития зоны влияния с пригородной зоной и города Алматы относятся:
      защита территорий природного комплекса от загрязнений воздушного бассейна;
      защита поверхностных и подземных водных ресурсов от загрязнений и истощения;
      защита урбанизированных территорий от воздействия физических факторов (шум, вибрация, электромагнитное излучение);
      защита почвенно-растительного покрова от выбросов вредных веществ в атмосферу и образования твердо-бытовых отходов;
      защита животного и растительного мира;
      защита территорий от опасных процессов техногенного и природного характера;
      повышение комфортности среды жизнедеятельности путем создания озеленения и улучшения микроклиматических условий.
      Необходимыми условиями выполнения экологических требований к градостроительному развитию территории пригородной зоны города Алматы по снижению вредного воздействия на воздушные бассейны населенных пунктов являются:
      вынос промышленных предприятий, оказывающих негативное воздействие в создаваемые промышленные зоны, передислокация существующих промышленных предприятий внутри города Алматы;
      размещение производственно-промышленных предприятий на специально выделенных промышленных территориях, находящихся на достаточном удалении от населенных пунктов районов, с подветренной стороны, с обеспечением санитарных разрывов между территориями промышленных предприятий и жилыми кварталами;
      перепрофилирование предприятий, обеспечивающих снижение выбросов загрязняющих веществ в атмосферу населенных пунктов.
      Для снижения негативного влияния автотранспорта на загрязнения воздушного бассейна города от выбросов свинца и его неорганических соединений предлагаются следующие технические, планировочные и организационные мероприятия:
      запрет движения транзитного автотранспорта в селитебных районах города;
      ограничение территориального роста городов;
      устройство в санитарно-защитных зонах промышленных и складских предприятий города, полосах отвода железных дорог - специализированных автомобильных дорог грузового транспорта;
      строительство автотранспортных, обводных дорог с соблюдением требуемых санитарных разрывов до селитебных районов;
      вывод из жилой зоны автобаз, авторемонтных мастерских, станций технического обслуживания (СТО), контроль за качеством горюче-смазочных материалов (ГСМ);
      размещение объектов коммунально-бытового назначения, связанных со значительными грузовыми перевозками, в непосредственной близости к магистральным улицам, для сокращения протяженности проездов по территории жилой застройки;
      сооружение автодорожных тоннелей, эстакад, подземных пешеходных переходов на участках транспортных пересечений с наиболее интенсивным движением;
      озеленение придорожных территорий, в зависимости от поперечного профиля улиц и дорог и другие организационные мероприятия.
      Для охраны водных ресурсов от истощения и загрязнения генеральным планом предусматривается следующий комплекс водоохранных мероприятий:
      установление водоохранных зон и полос водных объектов для охраны поверхностных вод от загрязнения;
      расширение и реконструкция централизованных систем хозяйственно-питьевого водоснабжения городов и сельских населенных пунктов, строительство групповых водоводов;
      рациональное размещение водозаборов по площади пригородной зоны;
      регулирование режима водоотбора подземных вод;
      проведение гидрогеологических исследований по определению оптимального отбора воды для хозяйственно-питьевых нужд населенных пунктов пригородной зоны;
      расширение и реконструкция централизованных систем канализации городов пригородной зоны с отводом сточных вод на комплексы очистных сооружений, размещаемых рассредоточено для групп населенных мест вне зоны расселения;
      отвод сточных вод городов Каскелен и Талгар, а также части сельских населенных пунктов на канализационные очистные сооружения (КОС) города Алматы;
      проведение наблюдений за загрязнением водоносного горизонта в районе накопителя Сорбулак;
      строительство централизованной системы канализации зон отдыха Капшагайского водохранилища с подключением к общегородской системе канализации города Капшагай;
      строительство систем ливневой канализации города Алматы;
      своевременная уборка и вывоз мусора;
      недопущения аварий на канализационных коллекторах;
      строительство централизованной системы водоснабжения и канализации в населенных пунктах пригородной зоны;
      организация зон санитарной охраны первого и второго поясов вокруг водозаборных сооружений, водоводов и водопроводных сооружений;
      расчистка и оборудование родников, улучшение пойменных лугов лечебно-кормовым травостоем.
      Для защиты от воздействия электромагнитного излучения предлагаются следующие мероприятия:
      изменение высоты установки антенн;
      вынос радиопередающих объектов за пределы жилой застройки;
      организация санитарно-защитных зон с озеленением на электрических подстанциях и линиях электропередач.
      Для защиты от радиоактивного загрязнения рекомендуется осуществлять контроль по эксплуатации и хранению приборов, работа которых основана на использовании радиоактивных элементов.
      Основными мерами по снижению загрязнения почв являются:
      восстановление плодородия загрязненных почв;
      мелиорация сельскохозяйственных земель;
      рекультивация нарушенных земель;
      внедрение современных технологий на промышленных предприятиях и теплоэнергоисточниках, способствующих уменьшению выбросов вредных веществ в атмосферу и образования отходов.
      Проектом предусматривается: строительство усовершенствованных полигонов твердых бытовых отходов (ТБО), организация зеленых зон городов и сельских населенных пунктов, строительство ливневой канализации.
      Для защиты территорий от опасных процессов природного характера проектом генерального плана предусматриваются мероприятия:
      микросейсморайонирование территории населенных пунктов и участков нового жилищно-гражданского строительства;
      развитие сети мониторинга и усовершенствование измерительной аппаратуры;
      развитие методической базы прогнозирования сейсмической опасности;
      обследование зданий, сооружений и других объектов на сейсмостойкость;
      антисейсмическое усиление зданий, сооружений и объектов, снос ветхих домостроений;
      жесткий контроль за выполнением строительных норм и правил при новом строительстве и выделением территорий под новое строительство.
      В целях защиты проектируемой территории от селей и оползней проектом предлагаются следующие инженерные и гидротехнические мероприятия по борьбе с селевыми потоками:
      сохранение имеющейся растительности и создание новой в селеопасных бассейнах;
      укрепление склонов для предотвращения образования оползней;
      строгое регулирование водного режима;
      создание карты оползневой опасности с использованием материалов космического зондирования и учетом знаний сейсмической опасности.
      Для борьбы с развитием оврагов и подмывом берегов предлагается укрепление склонов различными покрытиями, свайными стенками, а также проведение лесомелиоративных работ.

9. Комплексная оценка территорий

      Функциональное зонирование территорий пригородной зоны города Алматы выполнено на основе комплексной интегральной оценки, определившей зоны, наиболее благоприятные для основных видов хозяйственной деятельности.
      Комплексная оценка территорий проведена по ряду факторов, включающих транспортную доступность, энергообеспечение, водообеспечение, инженерно-геологические и сейсмические условия, почвенные характеристики, климатические особенности, наличие природной растительности, а также современное использование территорий.
      Согласно комплексной оценке, выделены территории с различной степенью благоприятности для жилищно-гражданского и промышленного строительства, развития сельского хозяйства, организации массового отдыха и рекреации.
      Наиболее благоприятная зона для промышленного и жилищно-гражданского строительства занимает южную, и юго-восточную часть рассматриваемой территории, а также имеет мощное развитие к северу и северо-востоку от города Алматы.
      Густонаселенные предгорные территории не являются особо благоприятными для строительства ввиду высокой сейсмичности, слабого ветрового режима.
      Наиболее благоприятная зона для различных видов сельскохозяйственной деятельности располагается западнее оси Алматы - Капшагай от плато Карой на севере и вплоть до предгорий на юге. Восточнее оси Алматы - Капшагай от южного побережья Капшагайского водохранилища до трассы Большого Алматинского Канала (БАК) также располагаются земли, благоприятные для сельскохозяйственного использования. Сельскохозяйственные земли занимает всю южную часть территории от пустынно-степной зоны до высокогорных альпийских лугов.
      Для рекреационных целей наиболее благоприятные территории расположены в южной части региона благодаря мягкому предгорному климату, обилию водных источников и разнообразию ландшафтов. Ограниченно благоприятные территории для рекреационных целей располагаются в самой высокогорной части Заилийского Алатау и представляют большой интерес для горного туризма, альпинизма и горнолыжного спорта. Поймы рек Или, Копа, Курты и северный берег Капшагайского водохранилища рассматриваются также как благоприятные и особо благоприятные для развития мест массового отдыха у воды.
      В целом, наиболее перспективными для развития различных видов деятельности являются территории, входящие в границы пригородной зоны города Алматы. Развитая транспортная инфраструктура и хорошая обеспеченность источниками энергии создают в ее северной и центральной части особо благоприятные условия для строительства.
      Здесь же, в основном, находятся ценные поливные сельскохозяйственные земли пригородных хозяйств, обслуживающих мегаполис. С юга к ним прилегают наиболее благоприятные территории для туризма, рекреационного использования и уникального горного садоводства. На западе пригородной зоны просматривается перспектива развития строительства и агропромышленного комплекса. Все это создает сложный и многофункциональный комплекс в составе всего рассматриваемого региона, что соответствует его статусу центра агломерации.

10. Инженерная защита территории от опасных природных и
техногенных процессов

      Алматинский регион входит в сейсмоактивную зону юго-востока Казахстана. Территория пригородной зоны города Алматы преимущественно находится в зоне 9-ти и 8-ми бальной сейсмичности.
      К вторичным факторам землетрясений относятся явления как природного, так и техногенного характера: обвалы, оползни, наводнения, пожары, взрывы, выбросы сильно действующих ядовитых веществ (СДЯВ), радиоактивное заражение местности и др.
      В Алматинском регионе имеется 42 селевых бассейна, где возможно формирование селей наносоводного и грязекаменного типов. Потенциальной селевой опасности сейсмогенного происхождения подвергнуты 147 (18 %) населенных пунктов (в том числе город Алматы).
      Меры борьбы с селевыми потоками и наводнениями включают комплекс гидротехнических, мелиоративно-технических, агролесомелиоративных и организационно-хозяйственных мероприятий.
      В настоящее время для обеспечения селевой безопасности проводится организация космического мониторинга и комплексной оценки риска селей для горных территорий на основе использования геоинформационных технологий.
      Мерами защиты от наводнений и прорыва водохранилищ является выполнение гидротехнических мероприятий в руслах рек и капитальный ремонт плотин и сбросных сооружений на них.
      Для защиты территорий, подверженных воздействию снежных лавин, определены противолавинные мероприятия, включающие мониторинг особо опасных участков, принудительный сброс лавин и сооружение лавинозащитных галерей.
      К опасным физико-геологическим процессам, встречающимся на территории пригородной зоны, относятся просадочные явления, оврагообразование, подтопление, засоление, оползни, эрозии, суффозии и др.
      Для борьбы с данными явлениями предлагается комплекс инженерных мероприятий, включающий: техническое закрепление грунтов и фитомелиорацию, строительство берегоукрепительных сооружений и укрепление склонов, вертикальную планировку территорий, гидроизоляцию, исключение строительства в местах, подверженных интенсивному физико-геологическому воздействию, а также мониторинг отрицательных геологических процессов и явлений.
      На территории пригородной зоны города Алматы имеются категорированные объекты и складские помещения для хранения сильно действующих ядовитых веществ (СДЯВ), являющихся потенциальными объектами возникновения чрезвычайных ситуаций техногенного характера. Основную опасность в случае аварии представляют: хлор, аммиак, серная и соляная кислоты. Также на территории пригородной зоны располагаются объекты, относящиеся к взрыво- и пожароопасным.
      В целях безопасности и защиты населения от чрезвычайных ситуаций техногенного характера на предприятиях, потребляющих или производящих СДЯВ и взрывоопасные вещества, предлагается:
      в границах пригородной зоны максимальное сокращение запасов и сроков хранения опасных веществ;
      проведение технических мероприятий, исключающих утечку и разлив опасных жидкостей;
      соблюдение мер по локализации аварий с установкой ловушек и амбаров с направленными стоками;
      проведение профилактических мероприятий (ремонт, технические осмотры и испытания оборудования);
      мониторинг опасных выбросов, сбросов и отходов предприятий.
      Технико-экономические показатели по развитию пригородной зоны города Алматы приведены в приложении 1 к Генеральному плану пригородной зоны города Алматы (Комплексная схема градостроительного планирования территорий).

11. Архитектурно-планировочная организация территории
пригородной зоны

11.1 Пространственная концепция развития территорий
пригородной зоны

      Пространственная концепция развития территории пригородной зоной задумана как система взаимоувязанных структурных элементов города Алматы, имеющих единую инженерно-транспортную инфраструктуру и охватывающая территории перспективного развития города на расчетный срок и все резервные площадки расселения за пределами расчетного срока.
      Генеральным планом приняты следующие концептуальные направления ее развития:
      национальная идея в развитии пригородной зоны;
      создание Алматинской зоны туризма и рекреации;
      концепция создания экологически чистой среды;
      концепция сейсмической безопасности пригородной зоны города Алматы;
      концепция развития города Алматы как города-сада;
      концепция создания Алматинской курортной зоны;
      концепция развития экономической базы;
      концепция продовольственной безопасности населения;
      создание аграрного комплекса в пригородной зоне;
      развитие строительной индустрии пригородной зоны;
      социальная концепция пригородной зоны;
      создание регионального медицинского центра.
      Город Алматы - это крупнейший мегаполис Казахстана, имеющий все системы функционирования и являющийся крупным финансовым и культурным центром.
      Анализ современного использования территорий пригородной зоны выявил следующие характерные проблемы территориального развития города Алматы:
      высокая сейсмичность территорий от 7 баллов в северной части города до 9 баллов в предгорной части;
      селеопасность территорий зон расселения, сформированных в ущельях горных рек и конусов вынос на выходе из ущелий;
      наличие территорий, характеризующихся сложными инженерно-геологическими условиями;
      наличие просадочных грунтов 1 и 2 категории;
      плохая проветриваемость территорий города;
      отсутствие территориальных ресурсов в границах города;
      шумовое воздействие аэропорта, загрязнение воздушного бассейна, не обеспечиваемая безопасность полетов;
      наличие сейсмоопасного жилищного фонда;
      наличие теплоисточников, работающих на угле, и промышленных предприятий загрязняющих окружающую среду;
      высокая степень загрязнения воздушного бассейна, связанного с большим количеством легкового транспорта;
      отсутствие обводных дорог вокруг крупнейшего мегаполиса, неразвитость транспортного каркаса пригородной зоны и зоны влияния;
      прохождение транзитного транспорта через город Алматы и населенные пункты пригородной зоны;
      расположение мест приложения труда, крупных рынков, аэровокзалов, автовокзалов, высших и средних специальных учебных заведений в центральной части ядра Алматинской агломерации;
      высокие темпы роста населения города Алматы при отсутствии территориальных ресурсов для жилищно-гражданского строительства;
      отсутствие зеленых защитных зон;
      Генеральным планом рассмотрены и проанализированы территории промышленных предприятий города, которые объединены в три промышленные района: Западный, Центральный и Северный. Общая площадь, занимаемая промышленностью ориентировочно составляет 2065 гектаров.
      В промышленных районах размещено более 160 промышленных предприятий и производственных объектов разных отраслей экономики: машиностроение, стройиндустрия, химическая и пищевая промышленность, деревообработка. Большую территорию в промрайонах занимают объекты непроизводственного назначения: склады, торговые предприятия, обслуживающие предприятия.
      На основании обследования и анализа современного состояния проектом предлагается планировочная реорганизация и упорядочение существующих промышленных предприятий города.
      В целях улучшения экологической обстановки города Алматы предложена передислокация промышленных и складских предприятий на новые территории как внутри города, так и в пригородной зоне и вынос части промышленных и складских предприятий из города Алматы на новые территории а пригородной зоне.
      Перспективное население города Алматы Генеральным планом предусмотрено расселять за пределами границ города. Для этих целей предлагаются следующие свободные площадки: Восточная, Западная, Боралдайская, Междуреченская, Жанаталап, Караой.
      Перспективное развитие крупных населенных пунктов, входящих в зону влияния с пригородной зоной города Алматы, предлагается в соответствии с разработанными 58 генеральными планами.
      Основные технико-экономические показатели населенных пунктов, на которые разработаны генеральные планы, приведены в приложении 2 к Генеральному плану пригородной зоны города Алматы (Комплексная схема градостроительного планирования территорий) "Сводный перечень основных технико-экономических показателей по населенным пунктам, на которые разработаны генеральные планы (58 населенных пунктов)".
      Продовольственная безопасность, обеспечение продуктами питания населения города и пригородной зоны является основной проблемой в условиях приватизации сельскохозяйственных угодий.
      Выделение зон аграрного комплекса и правовое закрепление данной функции за территорией является также важной и актуальной задачей, решение которой предусмотрено Генеральным планом.
      Генеральным планом даны предложения по организации аграрного кластера по производству экологически чистой сельхозпродукции для внутреннего потребления и на экспорт, а также предложения по созданию мест приложения труда для растущего населения в промышленных и производственных зонах, приближенных к местам проживания, и ориентированных на отрасли, использующие местные ресурсы.

11.2 Функциональное зонирование территорий

      На основе комплексного градостроительного анализа и оценки территории, перспективной планировочной структуры, тенденций социально-экономического развития пригородной зоны, общей природно-экологической характеристики окружающей среды и основных направлений ее охраны проектными решениями генерального плана пригородной зоны города Алматы выделены следующие функциональные зоны:
      Зона расселения охватывает наиболее интенсивно освоенные территории, где сосредоточено большинство населенных пунктов зоны влияния города Алматы, гражданское и промышленное строительство, инженерно-транспортная инфраструктура, крупные источники и инженерные сооружения.
      Зона расселения занимает южную центральную часть зоны влияния города Алматы с пригородной зоной, вдоль основных планировочных осей автодорог республиканского и областного значения, и представлена территорией города Алматы и зоной интенсивного расселения в радиусе 25 - 30 км от города Алматы. Кроме этого, вдоль планировочной оси "север-юг" сложилось расселение, связанное с индустриально-промышленным и рекреационным направлением развития.
      Проектом предлагается в данной зоне выделить подзоны высоко урбанизированных территорий, в пределах которых предусматривается развитие городского расселения, как города Алматы, так и городов-спутников. При этом произойдет укрупнение перспективных населенных пунктов и слияние ряда близкорасположенных пунктов в целостную систему.
      Зона сельскохозяйственного производства и садоводства расположена в периферийной южной, северо-западной, северо-восточной частях зоны влияния города Алматы. Зона сельскохозяйственного производства и садоводства охватывает наиболее плодородные, пахотно-пригодные поливные и богарные земли и зоны садоводства.
      В этой зоне размещается аппортная зона, сельское расселение и производство сельхозпродукции. Наиболее плодородные пахотно-пригодные поливные и богарные земли расположены в южной равнинной, предгорной, и низкогорной частях, эти земли ограниченного изъятия для всех видов строительства.
      Зона сельскохозяйственного производства и садоводства включает в себя исторически сложившуюся подзону сельского расселения, и примыкает к естественно сложившимся городам-спутникам - Каскелен, Талгар, Есик. В зону сельского расселения входят дачные массивы и садоводческие товарищества.
      Исходя из анализа комплексной оценки территорий, предгорная и горная зоны не являются благоприятными для массового расселения и предлагаются под дальнейшее развитие сельскохозяйственного производства и садоводства и рекреационной зоны.
      Генеральным планом также предлагается возродить данные территории в качестве главной их функции: зоны сельскохозяйственного производства и садоводства с запретом развития в ней индивидуального жилищного строительства (ИЖС) на месте дачных массивов и садоводческих товариществ. Развитие населенных пунктов в пределах сельского расселения подлежит строгому регулированию.
      Проектом предусматривается в зоне бывших садов воссоздание аппортной зоны, максимальное сохранение крестьянских хозяйства с выращиванием садов.
      Зона промышленности, транспорта, связи, обороны и территорий иного назначения. В состав данной зоны входят промышленные территории, территории под автомобильными и железными дорогами, региональные инженерные сети, источники инженерного обеспечения, крупные инженерные сооружения, коммунальные зоны, территории военных городков, сооружений и объектов специального назначения, в том числе и закрытые, и другие территории.
      Горная рекреационная зона и зона развлекательных и спортивно-оздоровительных объектов характеризуется наличием рекреационных ресурсов, в предгорной, низкогорной и высокогорной зонах, с благоприятными природно-климатическими условиями для организации отдыха, лечения и туризма, и охватывает территории, сформированные вдоль ущелий горных рек Улкен Алматы и Киши Алматы, Каскелен, Талгар, Есик, Шамалган и др.
      Данные территории предназначены для развития лыжных курортов, доступных для населения близлежащих зон расселения, спортивно-оздоровительных объектов, горнолыжных баз отдыха, домов отдыха, санаториев, семейных комплексов отдыха и обслуживания и др.
      В данной зоне имеется подзона сезонного, традиционного для региона, отгонного пастбищного животноводства на высокогорных альпийских и субальпийских лугах, которая сохраняется и дополняет зоны санаторно-курортного лечения поставкой экологически чистых лечебных продуктов питания (кумыс, шубат, мясо и др.).
      Территории лесного, водного фонда, земля запаса. В данную функциональную зону входят территории, покрытые естественными природными лесами, территории занятые реками и водоемами, а также земли запаса. Территории данной функциональной зоны являются территориями строго ограничения по изменению целевого назначения, за исключением земель запаса.
      Лесной фонд пригородной зоны представлен горными лесами, произрастающими на северных склонах хребтов Заилийского Алатау, Кунгей Алатау и Кетмень и равнинными лесами, произрастающими в пойме реки Или (тугайные леса) и в пределах песчаных холмистых равнин в северо-западной части по правому и левому берегам реки Или, в ее нижнем течении (пустынные леса). Леса несут защитную функцию для сельскохозяйственных посевов от неблагоприятного воздействия климата (суховеев, пыльных бурь), улучшают микроклимат и водно-воздушный баланс почв, способствуя тем самым повышению урожайности посевов.
      Леса предгорной зоны совместно с проектируемой зеленой зоной пригородной зоны образуют единый зеленый пояс города Алматы.
      В составе пригородной зоны города Алматы организуется зеленая зона, предназначенная для организации отдыха населения, улучшения микроклимата, состояния атмосферного воздуха, и выполняющая санитарно-гигиенические и средозащитные функции.
      Проектная зеленая зона занимает территорию площадью 53,7 тысяч гектаров, в состав входят:
      защитные лесополосы вдоль Большой Алматинской кольцевой автомобильной дороги (БАКАД) - 11,68 тысяч гектаров;
      зеленые насаждения вдоль рек - 21,20 тысяч гектаров.
      Кроме того в систему озеленения пригородной зоны вошли:
      зона равнинных и горных садов - 12,0 тысяч гектаров;
      селекционные участки плантационных тополей - 5,28 тысяч гектаров;
      полезащитные лесополосы - 6,7 тысяч гектаров;
      питомник - 0,97 тысяч гектаров;
      санитарно-защитные лесные полосы от производственной зоны - 9,7 тысяч гектаров.
      Зона транспортно-коммуникационных коридоров. Данные территории располагаются вдоль основных трасс автомобильных и железных дорог, вдоль которых проектом предусматривается прокладка магистральных инженерных коммуникаций.
      Проектом предлагается дальнейшее развитие инженерно-транспортной инфраструктуры и транспортно-коммуникационных коридоров. Предлагается строительство новых обводных магистральных железнодорожных путей.
      Вдоль обводной трассы железнодорожной магистрали Шу - Алматы - Капшагай - Талдыкорган, проходящей по восточной границе плато Караой предлагается сформировать транспортно-коммуникационный коридор.
      Предлагается формирование трех транспортных кольцевых автодорог. Проектом предложено усилить внешние автодорожные выходы в западном, северо-западном и восточном направлениях. В восточном направлении с южной стороны железнодорожной магистрали на Хоргос предлагается новая автомобильная трасса, выполняющая роль транзитной международной магистрали.
      Для обеспечения скоростного транспортного сообщения между городом Алматы и городами-спутниками, включая четыре города "G-4 City", предлагается на базе существующих железнодорожных путей Алматы - Капшагай - Талдыкорган, строительство скоростной пассажирской дороги по типу скоростного трамвая.
      Автодорога Алматы - Капшагай на перспективу после строительства обводной дороги вдоль железнодорожного обхода с западной стороны территорий перспективного развития г. Капшагай, предлагается как городская магистраль непрерывного движения с устройством пересечений в разных уровнях с основными дорогами "G-4 City". В западном и восточном направлении предлагается прокладка трасс скоростного трамвая Алматы - Каскелен - Шамалган, Алматы - Талгар - Есик.
      Вдоль транспортных коридоров предлагается выполнить магистральные сети газоснабжения и электроснабжения.
      Зона особо охраняемых природных территорий. На территории зоны влияния города Алматы с пригородной зоной расположены национальные природные парков и другие особо охраняемые объекты: Алматинский государственный заповедник, Иле-Алатауский природный парк, часть природного парка Алтын-Эмель, а также государственный природный парк "Медеу". Здесь же выделена зона реликтовых дикоплодных садов. Объектами охраны особо охраняемых, территорий являются уникальные ландшафты, природные комплексы, редкие, исчезающие виды флоры и фауны Заилийского Алатау, естественные рощи, леса, альпийские луга, озера.
      Государственный национальный природный парк - особо охраняемая природная территория со статусом природоохранного и научного учреждения, предназначенная для сохранения биологического и ландшафтного разнообразия, использования в природоохранных, эколого-просветительных, научных, туристских и рекреационных целях уникальных природных комплексов и объектов государственного природно-заповедного фонда, имеющих особую экологическую, научную, историко-культурную и рекреационную ценность.
      На территории государственных национальных природных парков выделяются следующие зоны: заповедного режима, экологической стабилизации, туристской и рекреационной деятельности, ограниченной хозяйственной деятельности. Во всех зонах государственного национального природного парка проводятся охрана, защита и восстановительные мероприятия.
      Все виды деятельности на территории государственных национальных природных парков осуществляются согласно Закону Республики Казахстан "Об особо охраняемых природных территориях".
      Зона этнокультурного ландшафтного пояса "Алтын Аймак Жетысу". Уникальность природно-ландшафтного комплекса рассматриваемого региона, его богатейшее культурное наследие, обуславливают настоятельную необходимость сохранения и включения в современную расселенческую систему объектов и комплексов культурного наследия с целью формирования национальной идеи, создание регионально идентичного образа проектируемого региона.
      Развитие этнокультурного ландшафтного пояса "Алтын Аймак Жетысу" предусматривается в местах наибольшего скопления памятников с основной композиционной осью вдоль верхней трассы Великого Шелкового пути. Глубинные ответвления соединят основную ось с меридиональными в северном направлении ветками этнокультурного пояса.
      Зона этнокультурного ландшафтного пояса проходит в восточном и западном направлениях, вдоль подножия прилавков гор Заилийского Алатау с меридиональными выходами в районе города Каскелен, сел Шамалган и Узынагаш. Северная ветвь этнокультурного пояса проходит вдоль Большого Алматинского канала с выходом к пойме реки Большая Алматинка с меридиональным этнокультурным ландшафтным парком.
      Этнокультурный пояс "Алтын Аймак Жетысу" создается на основе богатейшего историко-культурного наследия, включающего как древнейшие, так и новейшие памятники истории, культуры, градостроительства и архитектуры. Здесь предлагается восстановление памятников культурного наследия и размещение объектов рекреационного туристического направления.
      Проектные решения по этнокультурному ландшафтному поясу "Алтын Аймак Жетысу", выполнены в соответствии с Государственной программой "Возрождение исторических центров Шелкового пути, сохранение и преемственное развитие культурного наследия тюркоязычных государств, создание инфраструктуры туризма".

11.3 Планировочная структура

      В планировочной структуре пригородной зоны и зоны влияния города Алматы доминантой и основным ядром агломерации является крупнейший мегаполис Казахстана город Алматы. Развитие города Алматы как финансового, культурного и учебного центра, определяет темпы урбанизации и уровень развития сельскохозяйственного и промышленного производства пригородной зоны и зоны влияния.
      В основу перспективной пространственной организации территории зоны влияния города Алматы с пригородной зоной положена задача создания благоприятной среды жизнедеятельности городского и сельского населения, гармоничного взаимоувязанного развития крупнейшего мегаполиса Казахстана города Алматы с городами-спутниками, а также системами расселения сельских округов административных районов области.
      Исходя из комплексной оценки и градостроительного анализа территорий, проектом предложена модель планировочной структуры и территориальной организации, рассчитанной на полное перспективное развитие региона на расчетный срок и за его пределами.
      Основой для разработки планировочных решений градостроительного развития региона послужила сложившаяся планировочная структура Алматинской области с ее ядром, формирующимся в зоне влияния города Алматы с пригородной зоной. Проектом предусматривается ее дальнейшее совершенствование и развитие.
      Планировочная структура - "градоэкологический каркас" города Алматы и пригородной зоны предусматривает формирование центрального исторического ядра и четырех планировочных направлений: западного - Каскеленского, северо-западного - Астанинского, северного - Капшагайского, восточного - Талгарского, с обеспечением населения местами приложения труда, учреждениями обслуживания и отдыха.
      Предлагаемая планировочная структура решена как компактно-расчлененная структура, с чередующимися застроенными и незастроенными территориями зеленых клиньев, позволяющими создать зеленые зоны аэрации и рассредоточения населения.
      Структура основных магистралей и основных направлений развития города Алматы, по отношению к историческому ядру, трансформируется в радиально-кольцевую структуру, которая определяет необходимость формирования зеленых и застроенных клиньев.
      Новые градостроительные предпосылки как проект создания многофункционального туристского центра "Жана-Иле", проект создания по северной оси расселения четырех городов-спутников Алматы "G-4 City", создание зон отдыха на побережье Капшагайского водохранилища и развитие города Капшагай в качестве центра туризма и базового города по обслуживанию рекреации, является актуальным в переориентировании расселения города Алматы на северный вектор развития.
      Основными элементами планировочной структуры традиционно являются планировочные центры, взаимоувязанные с планировочными осями, с опорной сетью населенных пунктов и с перспективным транспортным каркасом зоны влияния города Алматы с пригородной зоной.
      Главными планировочными осями первого порядка являются автодороги межгосударственного значения. Планировочными осями второго порядка являются автодороги республиканского и областного значения. Планировочным центром первого порядка является город Алматы, центрами второго порядка являются города-спутники Талгар, Каскелен, Капшагай, Gate City, Golden City, поселок Отеген Батыр, село Междуреченское.
      Урбанизированные клинья застроенных территорий в основном размещаются вдоль основных направлений развития: восточного, западного, северного и северо-западного направлений. Здесь предлагается плотная городская застройка, между ними предлагается создать низко урбанизированные разреженные зоны зеленых клиньев, в которых по регламенту предлагается создать: лесопарковые зоны, крестьянские хозяйства, разряженные зоны коттеджной и сельской усадебной застройки.
      Планировочная структура сельского расселения сложилась в соответствии с делением территорий административных районов на сельские округа: две системы сельского расселения в восточной части и одна в западной части зоны влияния города Алматы.
      Восточная система сельского расселения расположена в Енбекшиказахском и Талгарском районах в зоне сельскохозяйственного производства и перспективного развития агропромышленного комплекса, в зоне горных и равнинных садов, в зоне туризма, спорта, курортов, зоне восточной ветви этнокультурного пояса "Алтын Аймак". Данная система расселения представлена значительным числом сельских населенных пунктов, железнодорожных станций и разъездов, население которых будет занято в производстве сельскохозяйственной продукции, в отраслях перерабатывающей промышленности, в логистических центрах, а также в предоставлении услуг по обслуживанию объектов отдыха, спорта, туризма.
      Западная система сельского расселения расположена в Карасайском и Жамбылском районах, в зоне сельскохозяйственного производства, в зоне горных и равнинных садов, в зоне историко-культурного туризма, спорта, курортов, в зоне западной ветви этнокультурного пояса "Алтын Аймак-Жетысу". Данная система расселения представлена сельскими населенными пунктами, железнодорожными станциями и разъездами, население которых будет занято в производстве сельскохозяйственной продукции, в отраслях перерабатывающей промышленности, в логистических центрах, а также в предоставлении услуг по обслуживанию объектов отдыха, спорта, туризма.
      В пределах Большой Алматинской кольцевой автомобильной дороги (БАКАД) располагается зона развития города Алматы и одновременно зона особого градостроительного регулирования застройки территорий.

11.4 Резервные территории и площадки под промышленное и
гражданское строительство

      Определение резервных территорий для перспективного промышленного и гражданского строительства выполнено на основе анализа следующих основных факторов: инженерно-геологических условий, наличия источников энергоснабжения и водоснабжения, транспортной обеспеченности.
      Проектом генерального плана на территории пригородной зоны определены резервные площадки для расселения городского и сельского населения: Восточная (Восточная площадка № 1, Восточная площадка № 2), Западная (Западная Южная, Западная Северная), Первомайская, Боралдайская (Боралдайская Северная, Боралдайская Южная), Междуреченская, площадка Жанаталап, площадка Караой.
      Для размещения промышленных предприятий, выносимых из города Алматы и перспективного размещения вновь создаваемых новых промышленных и складских предприятий, на территории пригородной зоны генеральным планом предусмотрено формирование следующих промышленных зон и районов:
      промышленная зона "Междуреченская" - 5250,0 гектар;
      производственный кластер "Арна" - 1150,0 гектар;
      логистический центр в селе Жетыген - 780,0 гектар;
      промышленная зона "Growing City" - 950,0 гектар;
      промышленная зона "Кайрат" - 1250,0 гектар;
      парк информационных технологий (ПИТ 1) в поселке Алатау - 340,0 гектар;
      парк инновационных технологий (ПИТ 2) в районе села Жанаталап - 370,0 гектар;
      парк инновационных технологий (ПИТ 3) в районе села Жамбыл - 330,0 гектар;
      промзона в селе Чапаево - 390,0 гектар;
      промплощадка мусороперерабатывающего завода - 290,0 гектар;
      промышленный район ТЭЦ-2 - 610,0 гектар;
      промышленная зона "Заречный" - 184,0 гектар;
      индустриальный парк "Аксенгир" - 550,0 гектар;
      промплощадка "Восточная" - 540,0 гектар.
      На предлагаемых проектом новых промышленных площадках рекомендуется размещение высокотехнологичных, наукоемких предприятий.

11.5 Градостроительное зонирование территории

      Генеральный план устанавливает требования и регламенты к функциональному использованию территорий (функциональное назначение).
      Установленное функциональное зонирование территорий и общие регламенты функциональных зон обеспечивают контроль по использованию территорий пригородной зоны при осуществлении градостроительной деятельности в соответствии с целями, требованиями и основными направлениями градостроительного развития пригородной зоны города Алматы.
      Функциональное зонирование территорий и общие регламенты являются обязательным для местных исполнительных органов Алматинской области и города Алматы при принятии решений градостроительного использования земельных участков.
      Градостроительная деятельность, противоречащая установленному данным проектом функциональному зонированию территорий, запрещается Строительными нормами и правилами Республики Казахстана (СНиП РК) 3.01.01-2008 "Градостроительство. Планировка и застройка городских и сельских поселений".
      Генеральный план является основным градостроительным документом, регулирующим использование территории пригородной зоны города Алматы, и базовой основой для разработки Программ первоочередных и перспективных градостроительных мероприятий.
      Генеральный план отражает следующие основные тенденции изменения современного функционального использования территорий пригородной зоны города Алматы:
      упорядочение и развитие территорий для расселения городского населения Алматинской агломерации;
      трансформацию и увеличение территорий рекреационного назначения, и строительство специализированных объектов туризма и рекреации;
      увеличение территорий для развития сельских населенных пунктов входящих в зону влияния города Алматы;
      создание зоны агропромышленного комплекса для обеспечения населения продовольственной продукцией;
      создание зеленого лесопаркового пояса для улучшения экологической ситуации крупнейшего мегаполиса Казахстана - города Алматы;
      упорядочение и развитие территорий для формирования крупных промышленных зон и индустриально-логистических центров, парков информационных и инновационных технологий.

12. Развитие транспортной инфраструктуры

12.1 Общие данные

      Основу современной транспортной инфраструктуры пригородной зоны города Алматы составляют: автомобильные дороги, железнодорожный транспорт, воздушный транспорт, автомобильный транспорт. Имеющаяся современная инфраструктура дополняется трубопроводным транспортом и, в незначительной степени, водным транспортом в акватории Капшагайского водохранилища.
      Растущий мировой спрос на качественные транспортные услуги обуславливает формирование в Республике Казахстан, расположенной на стыке Европы и Азии, транспортно-коммуникационной системы.
      В пределах пригородной зоны города Алматы предусмотрено создание сети современных наземных и воздушных магистралей, позволяющих осуществить континентальный и трансконтинентальный транзит в направлении Север-Юг, Запад-Восток.

12.2 Воздушный транспорт

      Развитие сети воздушного транспорта предусматривает завершение реконструкции и обновление аэродромной инфраструктуры в городе Алматы с доведением объемов перевозок к 2015 году по грузам - 100,0 тысяч тонн в год, по пассажирам - 3228,0 тысяч человек. К 2035 году объемы перевозок по грузам возрастут в 2,5 раза и составят 250,0 тысяч тонн в год, по пассажирам в 2,0 раза и составят 6456 тысяч человек.
      Возрастающие объемы авиационных перевозок на транспортном рынке Казахстана требуют создания на территории пригородной зоны города Алматы мощного транспортного узла.
      Площадка для развития аэропорта, выбранная севернее Капшагайского водохранилища, позволит взять на себя транзитные посадки воздушных судов, следующих по республиканским трассам. Тем самым будет ослаблена острота экологических проблем в городе Алматы и оказано положительное влияние на воздушную обстановку в Алматинском аэроузле.
      Кроме того, аэропорт может стать транзитным, связующим узлом для авиационных перевозок между Западной Европой и Юго-Восточной Азией.
      Для обслуживания туристических и местных перевозок проектом намечено в пригородной зоне города Алматы размещение двух вертолетных площадок.

12.3 Железнодорожный транспорт

      В пределах территории пригородной зоны города Алматы железнодорожный транспорт представлен участком магистрали Семипалатинск - Шу, протяженностью в границах зоны влияния - 175,5 километров, в том числе в границах пригородной зоны - 123,5 километра и 20-ти километровой веткой "Алматы-1 - Алматы-2" и выходом из Алматы-1 в направлении Семипалатинска.
      К расчетному сроку основными приоритетами для формирования транспортно-логистической инфраструктуры пригородной зоны города Алматы являются:
      строительство участка железной дороги "Жетыген - Хоргос", протяженностью в границах пригородной зоны 60 километров (на первую очередь строительства);
      строительство обхода города Алматы (участок обводной железной дороги "Куркудук - Междуреченское - Жетыген"), протяженностью 68 километров, с размещением на нем железнодорожной станции Междуреченская;
      строительство участка железной дороги в обход города Капшагай, протяженностью 78 километров.
      Общая протяженность железнодорожных путей сообщения в пределах зоны влияния города Алматы на расчетный срок составит 381,5 километра, в том числе в пределах пригородной зоны - 289,5 километра, города Алматы - 20 километров, из них международный железнодорожный транзитный коридор - 206 километров.
      Грузовой транзит в пределах пригородной зоны города Алматы в настоящее время составляет 6 миллионов тонн в год. На первую очередь строительства грузовой оборот возрастет до 10 миллионов тонн в год. На расчетный срок грузооборот на этом участке возрастет до 25 миллионов тонн в год. Пассажирское движение в районе города Алматы составит порядка 36 пар поездов в сутки.

12.4 Автомобильные дороги

      Общая протяженность автодорог на исходный год по зоне влияния города Алматы составила 2065 километра, в том числе автодорог республиканского значения 642 километра. В пределах границ пригородной зоны общая протяженность автодорог 1659 километров, в том числе автодорог республиканского значения 544 километра. Из имеющихся автодорог - 91 % - дороги с усовершенствованным покрытием. В городе Алматы общая протяженность автодорог составила 575,2 километра.
      Плотность автомобильных дорог с твердым покрытием республиканского и областного значения в зоне влияния города Алматы на исходный год составила 5,08 километра на 100 квадратных километров, в пригородной зоне 7,4 километра на 100 квадратных километров, в то время как в целом по Республике она составляет 3,5 километра на 100 квадратных километров.
      В тоже время пространственные преобразования в пригородной зоне города Алматы, создание транспортного коридора для обслуживания двусторонней торговли Казахстана и Китая и транзитного трансконтинентального моста между Европой и Азией предусматривают формирование новых направлений и обводных дорог, основными из которых являются:
      строительство 65 километров Большой Алматинской кольцевой автомобильной дороги (БАКАД), как транспортно-инженерной оси для размещения существующих и создания новых промышленных территорий и основного транзитного кольца города Алматы;
      строительство участка (60 километров) международного транзитного коридора "Западная Европа - Западный Китай";
      строительство автодорожного обхода города Капшагай (110 километров), дополнительного выхода в северном направлении из города Алматы;
      реконструкция участка "Алматы - Капшагай", автодороги "Алматы - Усть-Каменогорск" (56 километров);
      строительство вокруг территорий города Алматы обводных автодорог "Среднее полукольцо", "Большое полукольцо", "Периферийное полукольцо" (239 километров).
      Общая протяженность автодорог в пределах зоны влияния города Алматы на расчетный срок составит 2901,5 километра, в пределах пригородной зоны - 2432 километра. Плотность автодорог I, II и III категории составит на расчетный срок соответственно по зоне влияния 7,2 километра на 100 квадратных километров и по пригородной зоне 11,2 километра на 100 квадратных километров.
      Протяженность сети дорог пригородной зоны по периодам строительства приведена в нижеследующей таблице.

Автодороги

Протяженность сети, км

существующая

I очередь

расчетный срок

зона
влия-
ния

приго-
родная
зона

зона
влия-
ния

приго-
родная
зона

зона
влия-
ния

приго-
родная
зона

1

2

3

4

5

6

7

Республиканского
значения, всего

642,0

544,0

848,0

848,0

1027,5

857,5

из них:
международный
транспортный коридор
"Западная Европа -
Западный Китай"


-


-


60,0


30,0


136,0



60,0

Областного значения

243,5

176,5

268,0

202,0

334,5

235,0

Районного и местного
значения

1179,5

939,5

1154,0

914,0

1539,5

1339,5

Итого

2065,0

1659,0

2270,0

1964,0

2901,5

2432,0

12.5 Автомобильный транспорт

      Автомобильный транспорт уже в настоящее время играет исключительно важную роль в развитии экономики Республики, расширении внутреннего и внешнего товарооборота, формировании и укреплении межгосударственных связей.
      На протяжении последних лет количественный состав автотранспортных средств по всем видам подвижного состава имел устойчивую тенденцию к увеличению. Обеспеченность всеми видами транспорта и количество автотранспортных средств в зоне влияния и городе Алматы по периодам строительства приведена в нижеследующей таблице:


п/
п

Наименование показателей

исходный год

2015 год

2035 год

обеспе-
чен-
ность,
единиц
автомо-
билей
на 1000
жителей

коли-
чество
авто-
транс-
порта

обес-
пе-
чен-
ность
еди-
ниц
авто-
моби-
лей
на
1000
жите-
лей

коли-
чество
авто-
транс-
порта

обес-
печен-
ность,
единиц
автомо-
билей
на 1000
жителей

коли-
чество
авто-
транс-
порта


1

2

3

4

5

6

7

8

1

Город Алматы
с площадками
развития города
Алматы

373

509145

400

660000

450

1161000

2

Жамбылский район

60

4452

100

8560

150

17790

3

Илийский район

146

20849

155

44655

200

109880

4

Карасайский
район

153

25291

160

30560

200

60800

5

Талгарский район

142

21854

150

24810

200

40600

6

Енбекшиказахский
район

203

27364

205

30606

220

46376

7

Капшагайская
городская
администрация

160

8752

200

17520

250

43725


Итого


617767


816710


1480170

      Бурное и стремительное развитие города Алматы и населенных пунктов пригородной зоны потребуют совершенствования и развития междугородных и пригородных автобусных перевозок. В настоящее время практически все населенные пункты пригородной зоны имеют регулярное автобусное сообщение с городом Алматы и райцентрами.
      В связи с ростом численности населения пригородной зоны и города Алматы к расчетному сроку в 1,6-2,0 раза увеличивается объем межселенных перевозок, а парк автобусов на пригородных перевозках возрастает до 1800-2000 автобусов средней вместимости. Намечено расширение автотранспортных хозяйств, объединение их в крупные автопарки с базами, теплыми стоянками, мастерскими, мойками, а также медико-техническим контролем.
      В связи с ростом подвижности населения возникает необходимость строительства по периметру территории города Алматы, в районе Большой Алматинской кольцевой автомобильной дороги (БАКАД), трех новых автовокзалов для города Алматы, а также 12-ти автостанций для пересадки на городской общественный транспорт пассажиров, следующих из пригорода в город Алматы.
      Существующие автовокзалы города Алматы, расположенные в центре города, намечены к сносу и перепрофилированию.
      В районе автостанций, размещаемых на Большой Алматинской кольцевой автомобильной дороге (БАКАД) предусматривается строительство 15-ти перехватывающих автостоянок и транспортно-пересадочных комплексов для населения, прибывшего из пригородной зоны, как на пригородных и международных автобусах, так и на индивидуальном транспорте, пожелавшего пересесть на городской общественный пассажирский транспорт.
      По периметру расселения города Алматы намечено размещение автозаправочных станций, станций технического обслуживания.

12.6 Водный транспорт

      Водный транспорт на территории пригородной зоны представлен пристанью Капшагайская, расположенной в акватории Капшагайского водохранилища. Пристань была построена на наполнение Капшагайского водохранилища до проектной отметки 485,0 метров. В связи с тем, что проектные отметки в настоящее время изменены, намечено углубление акватории и водных подходов к причальной стенке Капшагайского порта.
      На период строительства железнодорожной линии Жетыген - Хоргос предусмотрено использовать водный транспорт (180 километров водного пути) для перевалки и доставки грузов к строящейся линии.
      Предполагается развивать водный транспорт в пассажирских перевозках на связях города Капшагай с зонами отдыха (300 километров), для чего в городе Капшагай предусмотрено строительство речного вокзала с пассажирским причалом. Пассажирскими причалами оборудуются зоны отдыха Капшагайского водохранилища.

12.7 Трубопроводный транспорт

      Трубопроводный транспорт на территории пригородной зоны представлен двумя нитками газопровода высокого давления "Бухарский газоносный район - Ташкент - Бишкек - Алматы" (БГР-ТБА) и магистральным газопроводом "Казахстан - Китай". Общая протяженность газопроводов высокого давления в пределах зоны влияния составляет 270 километров, в пределах пригородной зоны - 210 километров.
      Основными потребителями транспортируемого газа по газопроводу БГР-ТБА являются город Алматы и населенные пункты, тяготеющие к трассе газопровода.
      На перспективу предусмотрен 100 % охват газом населенных пунктов пригородной зоны с объемом поставок в пригородную зону 4288,1 миллиона кубометров в год. Источником газоснабжения будет служить как газопровод "Бухарский газоносный район - Ташкент - Бишкек - Алматы", так и магистральный газопровод "Казахстан - Китай" со строительством от него отводов высокого давления и автоматических газораспределительных станций (далее - АГРС) для распределения газа по населенным пунктам. Протяженность газопроводов высокого давления составит по зоне влияния 370 километров, пригородной зоне - 274 километра.

12.8 Предложения по развитию скоростного пассажирского
транспорта в пригородной зоне

      Транспортные проблемы пригородной зоны города Алматы связаны со следующими факторами: слабо развитая улично-дорожная сеть; отсутствие достаточного количества автомобильных выходов из города Алматы в пригородную зону; отсутствие кольцевых обводных дорог; прохождение больших транзитных потоков по центральной части города Алматы; значительный объем трудовой маятниковой миграции из пригорода в город (250 тысяч человек ежедневно); высокий уровень автомобилизации населения; неразвитость общественного транспорта.
      Нерешенность транспортных проблем является причиной загрязнения воздушного бассейна и в целом окружающей среды города Алматы, повышенным уровнем заболеваемости населения аллергией.
      В основу дальнейшего развития транспортной схемы города Алматы и пригородной зоны, заложено развитие и формирование кольцевых обводных дорог, формирование транспортных коридоров. Транспортные коридоры выстроены с оптимальным охватом городских территорий, и обеспечить эффективные связи с внешними транспортными системами пригородной зоны.
      Базовой основой для формирования транспортных коридоров является реконструкция 28 городских улиц широтного и меридионального направления. На основе улиц Рыскулова, Восточной обводной автодороги (ВОАД), проспекта Аль-Фараби и улицы Саина создается внутреннее кольцо непрерывного движения. В качестве внешнего скоростного кольца непрерывного движения рассматривается Большая Алматинская кольцевая автомобильная дорога (БАКАД).
      Приоритет развития отдается системам общественного транспорта и альтернативным способам передвижения. Развитие систем общественного скоростного пассажирского транспорта базируются на таких транспортных технологиях, как:
      внутри городские линии метро и монорельсовые системы;
      легкий рельсовый транспорт (LRT - современный аналог трамвая);
      скоростные автобусные или троллейбусные перевозки (BRT).
      Линии метро обеспечивают связь западных "спальных" и северных районов города с его историческим и деловым центром.
      Генеральным планом предусмотрено строительство линий LRT по основным направлениям и главным композиционным осям пригородной зоны: Алматы - Капшагай "Жана Иле"; Алматы - Каскелен - Шамалган; Алматы - Талгар - Есик.
      Данные скоростные транспортные связи западных "спальных" районов города с его центральной частью. Формирование широтной транспортной оси Запад-Восток; 1 этап (2015 год) - 13,8 километра; 2 этап (2020 год) - 40 километров; 3 этап (2040 год) - 14,5 километров с подключением в перспективе пригородных территорий, на расчетный срок - 168 километров.
      Система BRT (Bus Rapid Transit) - системы общественного транспорта, использующие автобусы или троллейбусы большой и особо большой вместимости и предоставляющие высокоскоростные транспортные услуги благодаря движению транспортных средств по выделенной или обособленной полосе: 1 этап (2015) - 45 километров; 2 этап (2020) - 65 километров; 3 этап (2040) - 45,5 километров.
      Маршруты BRT с использованием троллейбусов в качестве подвижного состава (около 50 километров) прокладываются по прямолинейным транспортным коридорам, имеющим минимальное количество пересечений с аналогичными видами транспорта в одном уровне.
      Маршруты BRT на основе автобусных перевозок (120,0 километров) прокладываются в периферийных районах по транспортным коридорам, имеющим малые радиусы в продольном и поперечном планах, а также в районах с ограниченным энергообеспечением.
      Протяженность маршрутов BRT на основе автобусных перевозок с выходом из города Алматы в пригородную зону составляют на 2015 год 110 километров, на расчетный срок - 470 километров.

13. Развитие инженерной инфраструктуры

13.1 Водоснабжение

      В настоящее время в населенных пунктах пригородной зоны города Алматы действует централизованное водоснабжение с вводом водопровода в дома, или с уличными водоразборными колонками.
      Источниками водоснабжения для хозяйственно-бытовых нужд и потребности промышленного сектора служат, в основном, подземные воды. Общее водопотребление по всем городам и районам пригородной зоны и зоны влияния города Алматы за 2008 год составило 378,8, миллионов кубических метров в год.
      На перспективу для хозяйственно-бытовых нужд и потребности промышленного сектора предусматривается использование подземных источников водоснабжения с соответствующей реконструкцией водозаборных сооружений.
      В пригородной зоне и зоне влияния города Алматы расположена большая группа месторождений подземных вод с утвержденными запасами, которых будет достаточно для обеспечения всех потребностей населенных пунктов.
      Прогнозный объем водопотребления на расчетный срок в целом для города Алматы, пригородной зоны и зоны влияния определился в количестве 564,56 миллиона кубических метров в год или 1546,73 тысяч кубических метров в сутки при утвержденных запасах подземных вод по категориям А+В=4213,934 тысячи кубических метров в сутки, а с учетом всех категорий А+В+С12=5621,968 тысяч кубических метров в сутки.

13.2 Водоотведение

      На современном этапе централизованной системой канализации обеспечены 53 населенных пункта. Сточные воды от городов Каскелен и Талгар и 38-ми прилегающих сельских населенных пунктов отводятся на канализационные очистные сооружения (КОС) города Алматы, остальные имеют локальные очистные сооружения. Износ всех канализационных сооружений составляет более 50 %, что определяет низкий уровень очистки.
      За 2008 год общий объем отводимых сточных вод от всех канализованных населенных пунктов входящих в пригородную зону и город Алматы составил 160,89 миллионов кубических метров в год.
      На расчетный срок все населенные пункты рассматриваемого региона предусматривается обеспечить системой канализования с централизованной системой водоотведения, включающей комплекс канализационных очистных сооружений для групп населенных мест с применением последних разработок в области очистки сточных вод.
      Очищенные и доочищенные сточные воды из накопителей, включая накопитель Сорбулак, генеральным планом предусмотрено использовать: на полив санитарно-защитных зеленых насаждений, лесопаркового защитного пояса, площадью 53 тысячи гектаров, плантационных посадок тополя для деловой древесины, проезжих частей автодорог, технических сельскохозяйственных культур.
      Часть очищенных стоков генеральным планом предусматривается использовать в оборотном водоснабжении на нужды промзон, размещаемых в пригородной зоне.
      Прогнозируемый на расчетный срок объем отводимых сточных вод от всех городов и сельских населенных пунктов входящих в границы рассматриваемого региона составит 427,89 миллион кубических метров в год или 1172,3 тысячи кубических метра в сутки.

13.3 Электроснабжение

      Централизованное электроснабжение пригородной зоны города Алматы осуществляется от сетей акционерного общества "KEGOK" и акционерного общества "Алатау Жарык Компаниясы" (АО "АЖК").
      Электропотребление потребителей зоны действия АО "АЖК" на исходный год составило 6,966 миллиард киловатт-час, в том числе по городу Алматы - 5,255 миллиард киловатт-час, по пригородной зоне - 1,711 миллиард киловатт-час. Удельное электропотребление по зоне влияния на исходный год составило 1648 киловатт-час на 1 человека.
      Покрытие нагрузок потребителей города Алматы и пригородной зоны осуществляется от электростанций акционерного общества "Алматинские Электрические станции" (АО "АлЭС"), в состав которых входят Алматинские теплоэлектроцентрали (АТЭЦ) 1, 2, 3, Каскад Алматинских гидроэлектростанций, Капшагайская гидроэлектростанция.
      Суммарная установленная мощность электростанций пригородной зоны в исходном году составила 1244 мегаватт, располагаемая - 840 мегаватт.
      Перспективная потребность в электроэнергии пригородной зоны на первую очередь строительства составит 10,1 миллиард киловатт-час, на расчетный срок - 17,8 миллиард киловатт-час.
      Рост электропотребления и электрических нагрузок по пригородной зоне и зоне влияния города Алматы обусловлен следующими основными факторами:
      развитие предприятий малого и среднего бизнеса города Алматы, наращивание мощностей действующих предприятий, строительство новых и реконструкция действующих предприятий;
      осуществление проекта создания в городе Алматы международного финансового центра (AFD);
      рост объемов жилищного строительства в соответствии с Программой развития жилищного строительства;
      использование электроэнергии на электропищеприготовление и электроотопление;
      электропотребление горного курорта Медеу - Шымбулак;
      реализация проекта "G4 City", предусматривающего создание системы городов-спутников Gate City, Golden City, Green City, Growing City;
      Районы зоны влияния и пригородной зоны:
      перенос промышленных предприятий города Алматы на территории прилегающих районов, создание промышленных зон в Илийском, Карасайском, Талгарском и Жамбылском районах;
      формирование системы индустриальных зон в городе Капшагай, селах Арна, Шамалган, Междуреченское;
      создание специальной экономической зоны "Парк информационных технологий "Алатау";
      создание парков инновационных технологий в Илийском (ПИТ-2) и Карасайском (ПИТ-3) районах;
      строительство спортивно-оздоровительных комплексов (Меркурий);
      строительство республиканской базы олимпийской подготовки для проведения в городе Алматы в 2011 году VII зимних азиатских игр;
      создание туристической зоны "Жана-Иле" на побережье Капшагайского водохранилища.
      В связи с намечаемым переносом ряда промышленных предприятий из города Алматы прогнозируется снижение темпов роста электропотребления в промышленности.
      Увеличение электропотребления по транспорту прогнозируется за счет строительства в городе Алматы 1 и 2 очередей метрополитена, легкого рельсового транспорта (ЛРТ) в городе Алматы, пригородных электричек, строительства объездной электрифицированной железной дороги и электрификации отдельных участков железной дороги.
      На перспективу основными собственными источниками электроснабжения потребителей города Алматы и пригородной зоны сохраняются электростанции акционерного общества "Алматинские Электрические станции" (ТЭЦ-1, 2, 3, Алматинский каскад гидроэлектростанций и Капшагайская гидроэлектростанция).
      Суммарная установленная мощность электростанций пригородной зоны на период до 2035 года составляет 2767 мегаватт, располагаемая - 2500 мегаватт.
      Баланс мощности города Алматы и пригородной зоны до 2035 года складывается напряженно с нарастающими дефицитами, которые предусматривается покрывать за счет получения дополнительной энергии от планируемых внешних источников Алматинской области с учетом необходимого дополнительного усиления электрических сетей:
      Балхашской тепловой электростанции (БТЭС) мощностью 2640 мегаватт;
      Мойнакской гидроэлектростанции (на реке Чарын мощностью 300 мегаватт;
      Кербулакской гидроэлектростанции на реке Или мощностью 50 мегаватт;
      Ветровой электрической станции в Шелекском коридоре мощностью 300 мегаватт;
      Экибастузских Государственных районных электростанции (ГРЭС) в период до ввода Балхашской тепловой электростанции (БТЭС).
      С вводом Балхашской тепловой электростанция (БТЭС), крупных гидроэлектростанций (Мойнакской, Кербулакской), солнечных электростанций, ветровых электростанций (в Джунгарских воротах, Шелекском коридоре) баланс мощности Алматинской области прогнозируется избыточным. Ожидаемые избытки, с учетом покрытия дефицита пригородной зоны города Алматы, предназначены для передачи мощности в дефицитные районы Южного Казахстана.
      Перспективное электроснабжение потребителей города Алматы и районов зоны влияния предлагается также обеспечить за счет развития генерирующих энергоисточников Алматинской области. В проекте планируется внедрение солнечных электростанций на основе разработок новых передовых технологий. Для этих целей предлагается пять свободных площадок суммарной мощностью 400-500 мегаватт, на которых продолжительность солнечного излучения составляет 2200-3000 часов в год, с интенсивностью 1300-1800 киловатт-час на квадратный метр.
      Основные направления развития системы электроснабжения города Алматы и зоны влияния с пригородной зоной предусматривают оптимизацию развития электрических сетей с учетом энергосбережения и формирование электрических сетей в рассматриваемой зоне влияния, которые включают в себя:
      строительство подстанции "Алма" напряжением 500/220 киловольт и линий электропередач (ЛЭП) 500/220 киловольт;
      завершение создания кольца высоковольтных линий (ВЛ) 220 киловольт вокруг города Алматы с сооружением подстанций 220/110 киловольт "Ерменсай", "Кенсай", "ПИТ";
      присоединение новых и существующих центров питания 110/10 киловольт к опорным подстанциям 220 киловольт;
      снижение транзитных перетоков мощности через городские сети напряжением 110 киловольт;
      реконструкция и техническое перевооружение устаревших электросетевых объектов, замена трансформаторов на большую мощность, сооружение новых подстанций 110 киловольт;
      в зонах селитебной застройки в городах сооружение подстанций 110 киловольт в закрытом исполнении с кабельными линиями электропередач (ЛЭП), постепенная ликвидация сетей 35 киловольт с переводом подстанций 35 киловольт на напряжение 110 киловольт, перевод сетей напряжением 6 киловольт на 10 киловольт.
      Протяженность всех высоковольтных линий электропередачи составила на первую очередь 3566 километров, в том числе по городу Алматы 349 километров, на расчетный срок 4215 километров, в том числе по городу Алматы 600 километров.

13.4 Теплоснабжение

      Наиболее крупными источниками теплоснабжения в зоне влияния города Алматы, в том числе пригородной зоне, являются Алматинские тепловые электростанции ТЭЦ-1, ТЭЦ-2 и ТЭЦ-3.
      Тепловая мощность на исходный 2009 год по теплоэлектростанциям составляет:
      АТЭЦ-1 - 1203,0 гигакалорий/час (установленная), 985,0 гигакалорий/час (располагаемая);
      АТЭЦ-2 - 1176,0 гигакалорий/час (установленная), 750,0 гигакалорий/час (располагаемая);
      АТЭЦ-3 - 335,3 гигакалорий/час (установленная), 279,0 гигакалорий/час (располагаемая);
      Тепловые электростанции обеспечивают теплом, в основном, население города Алматы и поселка Отеген Батыр. Централизованным теплоснабжением обеспечена многоэтажная застройка в городах Капшагай, Талгар, Каскелен.
      В районных центрах Енбекшиказахского района (город Есик), Жамбылского района (село Узынагаш) централизованное теплоснабжение отсутствует. Имеющаяся общественная застройка снабжается теплом от маломощных котельных. В качестве топлива в большинстве котельных используется уголь, газ и дизельное топливо.
      В целом по районным центрам сложились следующие источники теплоснабжения:
      отопительные печи для домов усадебного типа;
      автономные котельные для объектов бюджетной сферы и объектов культурно-бытового обслуживания;
      автономные источники тепла для промышленных предприятий.
      Схема теплоснабжения потребителей сельских округов носит неупорядоченный, локальный характер. Отопление жилого фонда осуществляется от индивидуальных печных установок. В отопительных печах индивидуального жилищного фонда используется уголь и частично - жидкое топливо.
      Основные направления развития теплоснабжения пригородной зоны на перспективу определены в разработанной Акиматом области Стратегии развития Алматинской области до 2015 года.
      Перспективное газифицирование пригородной зоны города Алматы предопределяет использование природного газа на нужды теплоснабжения в качестве основного вида топлива всех источников.
      По проектным этапам тепловые нагрузки по городам и крупным сельским населенным пунктам пригородной зоны города Алматы составляют на первую очередь строительства 1646,95 гигакалорий/час, на расчетный срок 3589,663 гигакалорий/час.
      Для покрытия возрастающих тепловых нагрузок городов пригородной зоны городов Есик, Каскелен, Капшагай (включая Green City), Талгар, крупных сел Узынагаш, Шамалган, Междуреченское, проектом генерального плана пригородной зоны города Алматы намечена программа централизованного теплоснабжения многоквартирных жилых домов и общественной застройки.
      Основным топливом для вновь строящихся котельных принят природный газ, в качестве резервного топлива - мазут.
      Теплоснабжение четырех городов-спутников "G-4 City" принято в соответствии с разработанными технико-экономическими обоснованиями (ТЭО). Основные направления развития системы теплоснабжения четырех городов-спутников в рассматриваемый период предусматривают:
      по Gate City:
      строительство современных автоматизированных котельных мощностью 200 гигакалорий/час и 300 гигакалорий/час;
      строительство современной автоматизированной высокотехнической парогазовой установки (ПГУ), мощностью 194,0 мегаватт.
      по Golden City:
      строительство двух современных автоматизированных котельных мощностью 300 гигакалорий в час и 200 гигакалорий/час.
      по Growing City:
      строительство двух современных автоматизированных котельных мощностью 250 гигакалорий/час и 100 гигакалорий/час.
      строительство магистральных тепловых сетей в системах централизованного теплоснабжения с применением бесканальной прокладки предизолированных трубопроводов;
      внедрение современных высококачественных индивидуальных источников децентрализованного теплоснабжения в районах малоэтажной застройки с низкой плотностью тепловой нагрузки.
      Теплоснабжение новой одноэтажной усадебной застройки в сельских населенных пунктах пригородной зоны города Алматы принято от автономных систем теплоснабжения современного типа (ACT).
      Теплоснабжение объектов зон отдыха Капшагайского водохранилища принято от автономной системы теплоснабжения (ACT) на одно здание или на группу зданий (при их компактном и одновременном строительстве) на жидком виде топлива с переводом в перспективе на газ.
      Для новой средне- и многоэтажной застройки пригородной зоны теплоснабжение осуществляется от групповых или модульных квартальных котельных, так называемых модульных теплогенераторов (МТГ), экологически чистых, работающих на природном газе.
      По сельским округам проектом предлагается всю существующую жилую застройку, а также перспективную застройку, включая и объекты коммунального хозяйства, обеспечить теплом от автономных систем теплоснабжения, работающих на жидком топливе, в перспективе на природном газе.
      Децентрализованным теплоснабжением предлагается обеспечивать все проектируемые промышленные предприятия. Теплообеспечение перспективных промышленных площадок намечено осуществлять от новых крупных котельных общей мощностью на первую очередь строительства 165 гигакалорий/час, на расчетный срок 480 гигакалорий/час.
      Тепловые нагрузки пригородной зоны города Алматы по районам составляют на первую очередь строительства 6081,1 гигакалорий/час, на расчетный срок 13392,6 гигакалорий/час.
      Альтернативные источники энергии, предлагаемые в проекте: ветровая энергетика, солнечная энергетика, тепловые насосы, биоэнергетика, подземная газификация угля, геотермальная энергетика, джет-труба, детандерный генератор.
      Действующая система теплоснабжения города Алматы представлена тремя направлениями:
      Централизованное теплоснабжение на базе теплофикации (комбинированная выработка электро- и теплоэнергии) от энергоисточников акционерного общества "Алматинские электрические станции" (ТЭЦ-1, ТЭЦ-2 и ЗТК (Западная тепловая котельная) - 48 % от общей тепловой нагрузки в горячей воде.
      Централизованное теплоснабжение осуществляется от крупных районных котельных:
      Акционерное общество "Алматытеплокоммунэнерго" (Южная районная котельная, Юго-восточная районная котельная, "Орбита") - 11 % от общей тепловой нагрузки в горячей воде;
      Государственное коммунальное предприятие "Северо-Восточный энергетический комплекс" (ГКП "СВЭК") - чуть выше 1 % от общей тепловой нагрузки города в горячей воде.
      Децентрализованное теплоснабжение от индивидуальных источников теплоснабжения (промышленных, коммунальных котельных, автономных систем отопления и отопительных печей) - 40 % от общей тепловой нагрузки в горячей воде.
      Тепловые нагрузки города в настоящий момент составляют 4240 гигакалорий/час.
      Тепловые нагрузки города с учетом прилегающих промрайонов в расчетном периоде прогнозируется: на первую очередь строительства 5215 гигакалорий/час, на расчетный срок 6760 гигакалорий/час.
      При разработке проекта за основу приняты рекомендации утвержденной "Схемы теплоснабжения города Алматы на 2010 год с перспективой до 2020 года", разработанной акционерным обществом "Институт "КазНИПИЭнергопром", технико-экономических обоснований и проектов по развитию системы теплоснабжения города Алматы на период до 2020 года с учетом изменений в дислокации застройки по районам города.
      Исходя из возможности увеличения поставок газа в городе Алматы развитие системы теплоснабжения города принято:
      в зоне теплофикации - акционерное общество "Алматинские электрические станции" (АО "АлЭС") - за счет расширения и реконструкции загородной ТЭЦ-2 на дешевом экибастузском угле в объеме утвержденного технико-экономического обоснования третьей очереди. Действующие ТЭЦ-1 и Западная тепловая котельная переводятся на газ и подлежат реконструкции и модернизации с заменой устаревшего оборудования на новое современное;
      в южной зоне системы централизованного теплоснабжения - акционерное общество "Алматытеплокоммунэнерго" (АО "АТКЭ") - завершение расширения и реконструкции районной котельной "Орбита" на газе;
      в северной части города - реконструкция и модернизация системы централизованного теплоснабжения в сложившейся зоне теплоснабжения Северо-восточной котельной (СВК) с переводом на использование в качестве основного топлива газа.
      Вне зон централизованного теплоснабжения:
      реконструкция существующих индивидуальных теплоисточников, основанная на использовании газа;
      электротеплоснабжение, прежде всего, в южных предгорных районах города;
      использование солнечной энергии для нужд горячего водоснабжения.

13.5 Газоснабжение

      Газоснабжение пригородной зоны и города Алматы в настоящее время осуществляется из магистрального газопровода "Бухарский газоносный район - Ташкент - Бишкек - Алматы" (БГР-ТБА).
      На перспективу со строительством магистрального газопровода "Бейнеу-Шымкент", соединяющего все основные газотранспортные системы: "Средняя Азия Центр" (САЦ), "Бухара - Урал", "Бухарский газоносный район - Ташкент - Бишкек - Алматы" (БГР-ТБА) и магистральный газопровод (далее - МГ) "Казахстан-Китай" образуется единая система магистральных газопроводов, позволяющая развивать локальные проекты газоснабжения.
      Источниками подачи газа для обеспечения потребителей города Алматы, пригородной зоны и зоны влияния предусмотрены существующие магистральные газопроводы: "Бухарский газоносный район - Ташкент - Бишкек - Алматы", магистральный газопровод "Казахстан-Китай" и отводы на перспективные газораздаточные станции (далее - ГРС).
      Основными источниками газоснабжения являются:
      газораспределительные станции существующей газотранспортной системы МГ "БГР-ТБА": ГРС "Фабричный", ГРС "Шамалган", ГРС "Каскелен", ГРС "Бурундай" (с учетом реконструкции, с выносом ГРС-2), ГРС "Бурундай", ГРС-1 "Алматы";
      газораспределительные станции ранее запроектированного распределительного газопровода высокого давления "Алматы - Байсерке - Талгар" с перемычкой с МГ "Казахстан - Китай" с перспективным газопроводом-отводом "Байсерке - Капшагай"; АГРС "Gate City"; АГРС "Байсерке", АГРС "Талгар", АГРС-3 "Алматы", АГРС "Жетыген", АГРС "Капшагай", АГРС "Жана-Иле";
      газораспределительная станция на перемычке с МГ "Казахстан-Китай" в районе станции "Казыбек Бек" - АГРС "Узынагаш" для подачи газа по МГ "БГР-ТБА" потребителям города Алматы и пригородной зоны;
      отвод от газораспределительной станции, предусмотренной на МГ "Казахстан - Китай" - АГРС "Маловодное".
      От существующих и проектных газораспределительных станций проектом предусматриваются распределительные сети газоснабжения для подачи газа в населенные пункты.
      Источниками газоснабжения для потребителей города Алматы являются АГРС-1, ГРС "Бурундай" (после реконструкции с устройством отдельного выхода на потребителей города Алматы с подачей через головной газораспределительный пункт-2 (ГРП-2) (бывшая ГРС-2 "Алматы"), АГРС-3 Алматы (с подачей через головной газораспределительный пункт (ГРП-3)).
      Для населения города Алматы с учетом планируемой перестройки жилого фонда предусматривается строительство 44-х блочных ГРП.
      Расчетная потребность газа на коммунально-бытовые и производственные нужды, в том числе на отопление, составляют на первую очередь по зоне влияния 853,3 миллионов кубических метров в год, на расчетный срок 2994,9 миллионов кубических метров в год, по городу Алматы на первую очередь строительства 1219,3 миллионов кубических метров в год, на расчетный срок 1293,2 миллионов кубических метров в год.

14. Нормативно-правовое обеспечение реализации Генерального
плана пригородной зоны города Алматы

      Раздел "Нормативно-правовое обеспечение реализации Генерального плана пригородной зоны" выполнен в целях обеспечения условий для взаимодействия государственных исполнительных органов города Алматы и Алматинской области при реализации утвержденных проектных решений проекта "Генеральный план пригородной зоны города Алматы". В данном разделе приведены общие регламенты функциональных зон пригородной зоны города Алматы.
      Нормативно-правовое обеспечение реализации Генерального плана пригородной зоны выполнено с учетом обеспечения условий нормального и взаимосогласованного взаимодействия города и области при реализации проектных решений, не ущемляя прав ни одной из сторон.
      Регламенты функциональных зон разработаны на основе проектных решений Генерального плана пригородной зоны города Алматы, нормативно-правовых актов и нормативно-технических документов Республики Казахстан и направлены на комплексное социально-экономическое и пространственное развитие Алматинской агломерации, обеспечение благоприятной и экологически безопасной среды жизнедеятельности.
      Разработанный и утвержденный в установленном порядке Генеральный план пригородной зоны города Алматы является обязательным градорегулирующим документом для всех участников градостроительного процесса независимо от форм собственности, осуществляющих архитектурную, градостроительную и строительную деятельность на рассматриваемой территории.
      Установленные Генеральным планом проектные границы пригородной зоны, зоны влияния, зоны особого градостроительного регулирования не нарушают сложившееся административно-территориальное устройство Алматинской области и управление территориями, не выделяют ее в отдельную административно-территориальную единицу.
      Земельные ресурсы, административные районы, сельские округа и населенные пункты Алматинской области, включенные в границы пригородной зоны, зоны влияния, зоны особого градостроительного регулирования, остаются в ведении акимата Алматинской области.
      Регулирование градостроительной деятельности на территориях пригородной зоны, методическое руководство разработкой и реализацией градостроительной документации населенных пунктов, размещение и строительство объектов и комплексов различного назначения в пригородной зоне осуществляются исполнительными органами Алматинской области в установленном порядке в полном соответствии с решениями утвержденного Генерального плана пригородной зоны города Алматы.
      Реализация проектных решений на рассматриваемой территории при условии соблюдения границ функциональных зон и регламентов не потребует дополнительных согласований и комиссионных рассмотрений, так как утвержденный Правительством Республики Казахстан Генеральный план пригородной, зоны города Алматы является основным градостроительным документом, определяющим ее комплексное развитие и планирование.
      Согласованию в установленном порядке подлежат вопросы транспортного и инженерного обеспечения, проектных селитебных и промышленных образований в пределах пригородной зоны и зоны влияния города Алматы.
      Генеральным планом пригородной зоны города Алматы даны предложения по функциональному зонированию территорий, определяющему виды использования отдельных ее частей, и установлены регламенты по их использованию.
      Регламенты функциональных зон являются документом, устанавливающим, виды, параметры и ограничения их использования.
      Регламенты функциональных зон Генерального плана пригородной зоны, применяются при оценке, благоустройстве и реконструкций территории, решении вопросов об отводе и изменении целевого назначения земельных участков, рассмотрении проектов строительства и размещения различного рода сооружений.
      Требования регламентов функциональных зон распространяются как на вновь разрабатываемую проектную документацию, так и на уже утвержденные проекты планировки и проекты застройки населенных пунктов, а также на иные виды архитектурной, градостроительной и строительной деятельности на территории пригородной зоны.
      Для удобства пользования проектом предложена следующая классификация регламентов, регулирующих градостроительное использование отдельных территорий или групп территорий в пределах зоны влияния и пригородной зоны города Алматы:
      регламенты по основным функциональным зонам (зоны расселения, объектов промышленности, транспорта и инженерного обеспечения, сельскохозяйственного производства, рекреации и т.д.);
      регламенты по природным или техногенным факторам, действующим на территории основных функциональных зон;
      регламенты по особо охраняемым зонам (водоохранные зоны и полосы, особо охраняемые природные территории, зона дикоплодных реликтовых садов (аппортная) и др.);
      регламенты по формированию безопасной среды жизнедеятельности (противопожарная, противоселевая, сейсмическая безопасность, подтопление и др.);
      регламенты по транспортно-коммуникационным коридорам (сети и источники энергетики, водоснабжения и канализации, магистральных газопроводов, автомобильного и воздушного транспорта, железных дорог и т.д.).
      В каждом разделе регламентов определяются функциональное назначение, основания и порядок установления границ регламентируемых территорий, правовой статус территорий, запрещенные и условно разрешенные виды деятельности.
      Обязательным жестким регламентом является соблюдение границ функциональных зон, красных линий транспортных и инженерных коридоров, областных дорог. Регламенты среднего и мягкого уровня, по этажности и плотности застройки, по источникам и сетям инженерного обеспечения соблюдаются при реализации инвестиционных и бюджетных проектов.
      Регламенты функциональных зон являются обязательными для соблюдения всеми субъектами архитектурной, градостроительной и строительной деятельности (юридическими и физическими лицами) на территории пригородной зоны, включая уполномоченные государственные исполнительные органы города Алматы, Алматинской области и административных районов пригородной зоны.
      Контроль за реализацией решений Генерального плана пригородной зоны города Алматы и соблюдением регламентов осуществляется акимами города Алматы и Алматинской области.

14.1 Правила регулирования застройки территорий
пригородной зоны

      Правила регулирования застройки территорий пригородной зоны предусматривают:
      соблюдение общих градостроительных регламентов функциональных зон и ограничений по использованию и застройке земельных участков;
      соблюдение границ функциональных зон;
      соблюдение границ подзон сопутствующего функционального назначения;
      установление и соблюдение красных линий и дорог всех категорий;
      соблюдение границ инженерно-транспортных коридоров республиканского, областного и местного значения (коридоры магистральных, автомобильных дорог, инженерных коммуникаций и сооружений);
      соблюдение нормативных показателей по сейсмическим условиям и проектированию в сейсмических районах;
      соблюдение нормативных показателей, утвержденных в установленном порядке расчетных параметров по водоохранным зонам рек и водоемов;
      соблюдение санитарно-защитных зон магистральных инженерных коммуникаций и источников, транспортных сооружений, железных дорог, автодорог, аэропортов;
      соблюдение специальных санитарно-защитных зон и подзоны от линейных и специальных коммунальных объектов.

Приложение 1
к Генеральному плану пригородной зоны города Алматы
(Комплексная схема градостроительного планирования территорий)

 Основные положения проекта "Генеральный план
пригородной зоны города Алматы"
(Комплексная схема градостроительного
планирования территорий)


п/п

Показатели

Еди-
ница
из-
ме-
ре-
ния

Современное
состояние

Первая очередь

Расчетный срок

зона
влия-
ния

приго-
родная
зона

город
Алма-
ты

зона
влияния

при-
го-
род-
ная
зона2

город
Алматы

зона
вли-
яния

приго-
родная
зона2

город
Алматы

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

1

Территория1











1)

Всего

тыс.
га

1744,0

972,0

31,9

1744,0

972,0

31,9

1744,0

972,0

31,9


В том числе:












земли
сельскохозяйственного
назначения

-«-

849,0

481,0

1,9

830,0

463,0

см.
прим.1

785,41

425,33

см.
прим.1


земли населенных
пунктов, из них:

-«-

111,0

55,0

21,3

127,0

70,0

см.
прим.1

146,3

83,48

см.
прим.1


городских

-«-

15,9

15,9

21,3

25,4

25,4

см.
прим.1

30,6

30,57

см.
прим.1


сельских

-«-

95,1

39,1

-

101,6

44,6

см.
прим.1

115,7

52,91

см.
прим.1


земли промышленности,
энергетики,
транспорта, связи,
радиовещания,
телевидения,
информатики,
космического
обеспечения, обороны,
безопасности и иного
специального
назначения за
пределами населенных
пунктов

-«-

82,0

65,0

3,2

85,0

68,0

см.
прим.1

110,29

92,19

см.
прим.1


земли особо
охраняемых
территорий и объектов

тыс.
га

257,0

104,0

4,7

257,0

104,0

см.
прим.1

257,0

104,0

см.
прим.1


в том числе:












лечебно-оздоровитель-
ного и курортного
назначения

-«-

0,30

0,22

0,2

5,61

5,11

см.
прим.1

13,46

11,02

см.
прим.1


природоохранного
назначения

-«-

199,7

85,35

-

199,7

85,35

см.
прим.1

199,7

85,35

см.
прим.1


рекреационного
назначения

—«-

19,4

10,8

-

14,09

5,91

см.
прим.1

6,24

-

см.
прим.1


историко-культурного
назначения

-«-

37,6

7,63

-

37,6

7,63

см.
прим.1

37,6

7,63

см.
прим.1


Особо ценные земли

-«-

445,0

267,0

0,8

445,0

267,0

см.
прим.1

445,0

267,0

см.
прим.1


в том числе:












лесного фонда

-«-

113,0

21,0

-

113,0

21,0

см.
прим.1

113,0

21,0

см.
прим.1


из них леса первой
группы

-«-











годного фонда

-«-

179,0

177,0

0,4

179,0

177,0

см.
прим.1

179,0

177,0

см.
прим.1


запаса

-«-

153,0

69,0

0,4

153,0

69,0

см.
прим.1

153,0

69,0

см.
прим.1

2)

Из общей территории:












Территории резерва
для развитая
населенных пунктов

-«-

-

-

-

-

5,29

см.
прим.1

-

35,3

см.
прим.1


Территории для
индивидуального
жилищного
строительства

-«-

18,2

12,7

-

24,4

18,3

см.
прим.1

39,8

31,0

см.
прим.1


Территории для
строительства дач,
садоводства,
огородничества

-«-

8,4

7,0

-

-

-

см.
прим.1

-

-

см.
прим.1


Территории размещения
объектов жизнеобеспе-
чения города
(производственного,
коммунально-складско-
го, рекреационного
назначений,
инженерно-транспорт-
ной инфраструктуры и
др.)

-«-

17,0

16,52

-

20,1

18,0

см.
прим.1

25,1

22,6

см.
прим.1

3)

Из общей территории:












Территории,
подверженные
воздействию
чрезвычайных
ситуаций природного
и, техногенного
характера (зона
сейсмичности 7 баллов
и выше, зоны
затопления,
подтопления, обвалов)

тыс.
га

1220,8

826,2


-

1220,8

826,2

см.
прим.1

1220,8

826,2

см.
прим.1


Земли государственной
собственности

-«-

719,0

386,4

-

722,1

389,0

см.
прим.1

727,1

393,6

см.
прим.1


Земли частной
собственности

-«-

1025,0

585,6

-

1021,9

583,0

см.
прим.1

1016,9

578,4

см.
прим.1

2

Население











1)

Всего

тыс.
чел.

725,7

505,9

1365,0

967,0

720,4

1650,0

1560,7

1216,5

2580,0


в том числе:












Численность
городского населения
(по городам, рабочим
поселкам и другим
городским населенным
пунктам)

тыс.
чел.
%
об-
щей
чис-
лен-
нос-
ти
на-
се-
ле-
ния

157,4
21,7

124,4
24,6

1365,0
100,0

330,0
34,1

290,0
40,2

1650,0
100,0

663,0
42,5

593,0
48,7

2580,0
100,0


Численность сельского
населения (по аулам
(селам) и другим
постоянным сельским
населенным пунктам
(фермы, отгоны)

тыс.
чел.
%
об-
щей
чис-
лен-
нос-
ти
на-
се-
ле-
ния

568,3
78,3

381,5
75,4

-

637,0
65,9

430,4
59,8

-

897,7
57,5

623,4
51,3

-

2)

Показатели
естественного
прироста населения

%

1,1

1,3

1,45

1,1

1,3

1,5

1,11

1,3

1,7

3)

Показатели
миграционного
прироста населения

%

-

-

-

-

-

-

-

-

-

4)

Из числа городских
населенных пунктов -
всего

еди-
ниц

9

8

-

9

8

-

12

11

-


Города с населением
от 50,0 до 100,0 тыс.
чел

-«-

1

1

-

1

1

-

6

3

-


Города с населением
менее 50,0 тыс. чел.

-«-

3

2

-

3

2

-

1

1

-


Поселки с населением
более 10,0 тыс. чел.

-«-

3

3

-

3

3

-

4

4

-


Поселки с населением
менее 10,0 тыс. чел.

-«-

2

2

-

2

2

-

1

1

-

5)

Из числа сельских
населенных пунктов

-«-

213

145

-

213

145

-

213

145

-


Число агломераций с
численностью
населения свыше 500
тыс. чел.

-«-

-

-

-

-

-

-

-

-

-


с населением свыше
5,0 тыс. чел.

-«-

23

16

-

33

17

-

38

26

-


с населением 2,0-5,0 тыс. чел.

-«-

49

27

-

50

32

-

56

34

-


с населением 1,0-2,0
тыс. чел.

-«-

40

28

-

40

30

-

42

31

-


с населением 0,4-1,0
тыс. чел.

-«-

48

35

-

42

28

-

31

19

-


с населением менее
0,4 тыс. чел.

-«-

53

39

-

48

38

-

46

35

-

6)

Плотность3 населения

чел.
/га

0,4

0,5

42,8

0,6

0,9

44,0

0,9

1,4

47,0


Плотность3 сельского
населения

-«-

6,2

9,7

-

6,2

9,7

-

7,7

11,8

-

7)

Возрастная структура
населения












Дети до 15 лет

тыс.
чел.
%
об-
щей
чис-
лен-
нос-
ти
на-
се-
ле-
ния

177,9
24,5

125,1
24,7

300,3
22,0

244,6
25,3

184,2
25,6

354,7
21,5

414,8
26,6

325,3
26,7

602,0
21,5
 
 


Население в
трудоспособном
возрасте (мужчины
16-62 лет, женщины
16-57 лет)

-«-

479,6
66,1

333,4
65,9

903,6
66,2

628,0
64,9

465,6
64,6

1113,8
67,5

985,0
63,1

764,7
62,9

1890,0
67,5


Население старше
трудоспособного
возраста

-«-

68,2
9,4

47,4
9,4

161,1
11,8

94,4
9,8

70,6
9,8

181,5
11,0

160,9
10,3

126,5
10,4

308,0
11,0


Численность занятого
населения - всего

тыс.
чел.

341,7

245,1

653,7

466,6

350,8

795,4

635,6

536,3

1498,0


из них в материальной
сфере

тыс.
чел.
%
об-
щей
чис-
лен-
нос-
ти
на-
се-
ле-
ния

240,5

245,1

607,3

330,5

265,0

737,8

569,2

469,9

1238,5


в том числе в
городе, пригородной
зоне:












промышленность

тыс.
чел.

37,9

32,9

80,0

73,3

66,1

103,0

137,5

118,8

110,0


строительство

-«-

32,4

23,3

45,0

38,3

28,0

52,0

56,0

40,1

80,0


сельское хозяйство

—«—

104,5

73,6

2,9

102,3

70,9

3,0

126,2

87,0

9,5


наука

-«-

4,3

2,0

66,6

4,5

2,0

73,5

29,7

23,8

100,0


в сфере обслуживания

—«-

57,3

105,7

198,3

106,6

95,0

458,0

205,2

189,6

488,0


прочие

—«—

4,1

7,6

214,5

5,5

3,0

48,3

14,6

10,6

451,0

3

Жилищный фонд











1)

Всего

тыс.
м2
об-
щей
пло-
щади

12447,4

9605,9

24600,0

19739,0

14388,3

34547,7

38564,6

28682,6

68960,0


в том числе:












В городах

тыс
м2
об-
щей
пло-
щади

3027,8

2419,8

24600,0

6755,0

6755,0

34547,7

11550,0

9450,0

68960,0


В сельских населенных
пунктах

-«-

9419,6

7186,1

-

1298,4

7633,3

-

27014,6

19232,6

-

2)

Из общего жилищного
фонда:












в государственной
собственности

-«-

373,0

288,0

1200,0

590,0

430,0

1500,0

650,0

570,0

1600,0


в частной
собственности

-«—

12074,4

9317,9

23400,0

19149,0

13958,3

33047,7

37914,6

28112,6

67360,0

3)

Обеспеченность
населения обшей
площадью квартир

м2/
чел.

17,2

19,0

18,0

20,0

20,0

21,0

30,0

30,0

25,0


в городах

-«-

19,2

19,5

18,0

21,0

21,0

21,0

30,0

30,0

25,0


в сельских населенных
пунктах

-«-

16,6

18,8

-

19,0

19,0

-

30,0

30,0

-

4

Объекты социального и
культурно-бытового
обслуживания
населения
межселенного значения











1)

Высшие учебные
заведения

сту-
ден-
тов

-

-

197,5

по заданию на проектирование

2)

Учреждения начального
и среднего
профессионального
образования

уча-
щих-
ся

-

-

79,2

по заданию на проектирование

3)

Общеобразовательные
школы - всего/1000
чел.

уча-
щих-
ся

115431
159

83743
166

158537
116

157475
163

121961
169

276210
167

312094
200

249658
205

431890
168

4)

Детские дошкольные
учреждения, всего/
1000 чел.

мест

4574
6

3784
7

35985
28

29872
31

25982
36

91850
56

138058
88

109794
90

142555
56

5)

Учреждения культуры и
искусства (театры,
музеи, выставочные
залы и др.), всего/
1000 чел.

мест

-

-

25426

-

-

29700

-

-

49300

6)

Больницы, всего/1000
чел.

коек

1740
2,4

1085
2,1

11805
8,6

6946
7,2

4656
6,5

22275
13,5

18284
11,7

13430
11,1

24830
13,5

7)

Поликлиники, всего/
1000 чел.

пос.
/
сме-
ну

7120
9,8

5035
10,0

30617
22,4

17042
17,6

13027
18,1

42900
26,0

39572
25,4

30747
25,3

67080
26,0

8)

Учреждения
санаторно-курортные,
оздоровительные,
отдыха и туризма
(санатории, дома
отдыха, пансионаты,
лагеря для
школьников и др.)

мест

5508

5508

3080

117570

115000

155400

755079

755079

175000

9)

Учреждения
социального
обеспечения (дома для
престарелых, детские
дома, специализиро-
ванные школы-интерна-
ты для детей с
отклонениями здоровья
и т.п.)

-«-

470

470

1140

850

720

2322

1088

1016

2785

10)

Предприятия розничной
торговли, всего/1000
чел.

м2
тор-
го-
вой
пло-
щади

н/д

н/д

132290
100,0

на
основе
спроса
населе-
ния

на
осно-
ве
сп-
роса
насе-
ления

462000
280

на
ос-
нове
сп-
роса
насе-
ления

на
основе
спроса
насе-
ления

722400
280,0

11)

Физкультурно-спортив-
ные сооружения
(спортивные залы
общего пользования) -
всего/1000 чел.

м2
пло-
щади
пола

-

-

69315
50,7

42523,7 44,0

33410,8
46,4

99000
60,0

127571
82,0

100232
82,4

150000
60,0

12)

Бассейны, всего/
1000 чел.

м2
зер-
кала
воды

н/д

н/д

6600
5,0

21239,0
22,0

15766,7
22,0

33000
20,0

41554,4
27,0

32376,3
27,0

51600
20,0

13)

Здания пожарного депо

кол-
во
ав-
то-
мо-
би-
лейх
пос-
тов

7x44

5x35

42x13

60x337

39x227

2x12 +4x8

79x460

5x310

104x22

5

Транспортная
инфраструктура











1)

Протяженность
железнодорожных путей
сообщения

км

155,5

123,5

20,0

215,5

143,5

20,0

361,5

289,5

20,0


в том числе:












Республиканского
значения

-«-

155,5

123,5

20,0

215,5

143,5

20,0

206,0

134,0

-


Регионального
значения

-«-

-

-

-




155,5

155,5

20,0


Межселенного значения

-«-

-


-

-




-

-

-

2)

Протяженность
судоходных речных
путей с
гарантированными
глубинами

-«-

40,0

40,0

-

180,0

180,0

-

300,0

300,0

-

3)

Протяженность
автомобильных дорог,
всего

-«-

2065,0

1659,0

575,2

2270,0

1964,0

625,0

2901,5

2432,0

710,0


в том числе:












Государственного
значения

-«-

642,0

544,0

-

848,0

848,0

-

1027,5

857,5

-


Областного значения/
общегородского
значения

-«-

243,5

175,5

199,3

268,0

202,0

220,0

334,5

235,0

264,0


Районного значения

-«-

650,0

510,0

100,7

800,0

627,0

130,0

1012,0

862,0

150,0


Местного значения

-«-

529,5

429,5

275,2

354,0

287,0

275,0

527,5

477,5

296,0

4)

Из общего количества
автомобильных дорог
дороги с твердым
покрытием

км
%

1880,0
91,0

1510,0
91,0

546,44
95,0

2156,0
95,0

1866,0
95,0

606,25
97,0

2814,0
97,0

2359,0
97,0

710,0
100,0

5)

Протяженность
газопроводов
высокого давления

км

270,0

210,0

-

300,0

244,0

-

370,0

274,0

-

6)

Протяженность
нефтепроводов

км

-

-

-

-

-

-

-

-

-

7)

Плотность
транспортной сети

км/
100
км2











железнодорожной

км/
100
км2

0,89

1,27

-

1,23

1,48

-

2,00

2,98

-


Автомобильной
(автодороги I, II и
III категории)

-«-

5,08

7,40

9,30

6,41

10,80

10,90

7,20

11,20

12,90

8)

Аэропорты

еди-
ниц

1

-

1

1

-

1

2

-

1


в том числе:












Международного
значения

—«—

-

-

1

-

-

1

1

-

1


Государственные
(национальные)

—«—

-

-

-

-

-

-

-

-

_


Местные

-«-

1

-

-

1

-

-

-

-

-


Вертодромы

-«-

-

-

-

-

-

-

2

-

-

9)

Обеспеченность
населения
индивидуальными
легковыми
автомобилями (на 1000
жителей)

ав-
то-
мо-
би-
лей

60-203

-

390

100-205

-

400

150-200

-

450

6

Инженерная
инфраструктура и
благоустройство
территории











1)

Водоснабжение












Мощность подземных
источников

млн.
м3
/год

486,47

205,41

606,51

489,34

244,23

734,52

498,76

317,51

920,02


Мощность
поверхностных
источников

—«-

8,60

20,62

101,40

8,60

20,62

101,40

8,60

20,62

101,40


Водопотребление -
всего

тыс.
м3/
сут.

34,43

118,14

885,234

45,19

211,46

726,15

84,16

415,12

1047,40


в т.ч. на
хозяйственно-бытовые
нужды

-«-

18,39

54,25

260,00

24,60

108,73

396,40

46,23

226,26

573,34


из них:












в городах

тыс.
м3/
сут.

4,95

14,93

239,56

7,00

59,74

384,57

24,50

147,18

575,34


в сельских населенных
пунктах

-«-

13,44

39,32

20,44

17,60

48,99

11,83

21,70

79,25

-


Среднесуточное
водопотребление на 1
чел. (с учетом всех
потребителей)

л/
сут.
на
чел.

165

229

649

192

293

440

255

341

406


в т.ч. на
хозяйственно-бытовые
нужды

-«—

88

105

190

104

150

240

140

186

223


из них:












в городах

-«—

150

120

200

175

206

21

100

250

223


в сельских населенных
пунктах

-«-

76

100

123

90

110

95

100

124

-

2)

Канализация












Объемы сброса сточных
вод в поверхностные
водоемы

тыс.
м3/
сут.

6,32

55,0

379,47

35,14

163,34

548,97

63,65

316,78

791,87


в т.ч. на
хозяйственно-бытовых
сточных вод

-«-

2,1

18,19

193,60

5,86

23,96

276,52

12,73

32,38

344,90


из них:












в городах

-«-

2,1

18,19

193,60

5,86

23,96

276,52

12,73

32,38

344,90


в сельских населенных пунктах

-«-

-

-

-

-

-

-

-

-

-


Из общего количества
сброс сточных вод
после биологической
очистки

-«-

6,32

55,0

379,47

35,14

163,34

548,97

63,65

316,78

791,87


из них:












в городах

—«—

2,1

18,19

193,60

5,86

23,96

276,52

12,73

32,38

344,90


в сельских населенных пунктах


—«—

-

-

-

-

-

-

-

-

-

3)

Электроснабжение












Установленная
мощность
электростанций, всего

МВт

1244

-

192

1659

-

247

2511

-

277


Расчетная потребность
(электропотребление)

млн.
кВт
час
(min
/
max)

6,97

-

5,26

10,1
11,6

-

6,5
7,5

17,8
23,3

-

8,4
10,9


в т.ч. на
коммунально-бытовые
нужды

—«—

3,45

-

2,75

6,4

-

4,2

13,2

-

5,9


Максимум
электрической
нагрузки собственный

МВт
(min
/
max)

1370

-

900

2100
2400

-

1130
1300

3700
4800

-

1540
2000


Максимум
электрической
нагрузки совмещенный

МВт
(min
/
max)

1246

-

825

1900
2200

-

1040
1200

3400
4400

-

1420
1840


Протяженность
воздушных линий
электропередач
напряжением 110 кВ и
выше (в одноцепном
исчислении)

км

2068

-

349

3566

-

486

4215

-

600

4)

Теплоснабжение












Установленная
мощность всех
источников

тыс.
Гкал
/час

3,15



4,24

6,0

-

5,23

13,39

-

6,86


Расчетная потребность
в тепле

тыс.
Гкал
/час

3,15

-

4,24

6,0

-

5,23

13,39

-

6,86


в т.ч. на
коммунально-бытовые
нужды

-«—

2,65

-

2,69

4,94

-

3,31

11,30

-

3,73


из них:












в городах

-«-

0,61

-

-

0,72

-

-

1,58

-

-


в сельских населенных пунктах

-«-

2,04

-

-

4,22

-

-

9,72

-

-

5)

Газоснабжение












Источники подачи газа

млн.
м3/
год

93,4

-

1039,0

853,3

-

1219,3

2994,9

-

1293,2


Удельный вес газа в
топливном балансе

%

1

-

18




25

-

21


Расчетная потребность

млн.
м3/
год

93,4

-

1039,0

853,3


-

1219,3

2994,9

-

1293,2


в том числе:












на коммунально-
бытовые нужды

-«-

55,1

-

274,1

611,9

-

332,4

1926,8


-

390,7


из них:












в городах

-«-

-

-

274,1

152,3

-

332,4

515,9

-

390,7


в сельских населенных
пунктах

-«-

55,1

-

-

459,7

-

-

1410,9

-

-


на производственные
нужды

-«-

38,3

-

764,9

241,3

-

886,9

1068,2


-

902,5

6)

Инженерная подготовка
территории












Орошение зеленых
насаждений (в жилой и
промышленной
застройке)

тыс.
га

40,0

-

6,7

50,8

-

8,3

60,0

-

12,0


Понижение уровня
грунтовых вод, в том
числе:

—«-











Горизонтальный дренаж

-«-

-

-

-

6,0

-

2,0

31,5

-

6,6


Вертикальный дренаж

-«-

-

-

-

2,5

-


-

10,8

-

-


Защита территории от
затопления, всего

км

46,0

-

34,0

113,0

-

30,0

364,2

-

110,8


в том числе:












Стабилизация русел
рек

-«-

30,0

-

26,0

50,0

-

30,0

100,0

-

36,0


Дамбаобвалование

-«—

-

-

-

25,0

-

-

122,0

-

14,6


в том числе на
Капшагайском
водохранилище

км

-

-

-

10,0

-

-

40,5

-

-


Берегоукрепление

км

16,0

-

8,0

38,0

-

-

142,2

-

60,2


Защита территории от
оползней, лавин

га

25,0

-

40,0

486,0

-

90,0

3040,0

-

230,0

7)

Санитарная счистка
территорий












Количество твердых
бытовых отходов

тыс.
т/
год

250,4

159,0

362,7

420,0

294,6

568,0

854,3

469,0

890,0


Общая площадь
полигонов твердых
бытовых отходов

га

12,5

8,0

19,2

21,0

14,76

30,0

45,3

50,6

44,5

7

Ритуальное
обслуживание
населения











1)

Общее количество
кладбищ

га

83,0

73,2

230,0

232,0

173,0

396,0

375,0

300,0

620,0

8

Охрана природы и
рациональное
природопользование











1)

Лесовосстановительные
работы

га

75902

59200

-

32529,6

19212,0

-

108432

64040

-

2)

Озеленение
санитарно-защитных и
водоохранных зон

-«-

н/д

н/д

н/д

9297,0

837,6

-

-

30990

24792

1Данные по территории города Алматы на период первой очереди и расчетный срок будут выполнены на стадии разработки генерального плана города Алматы.
2Территория пригородной зоны учтена в зоне влияния в том числе.
3Плотность населения по пригородной зоне рассчитана с учетом перспективного населения города Алматы, расселяемого на резервных площадках.

Приложение 2
к Генеральному плану пригородной зоны города Алматы
(Комплексная схема градостроительного планирования территорий)

    Сводный перечень основных технико-экономических показателей
       по населенным пунктам Алматинской области, на которые
       разработаны генеральные планы (58 населенных пунктов)


п/п

Наимено-
вание
населен-
ных
пунктов

Террито-
рия, га

Население,
тыс. чел.

Экономи-
чески
активное
населе-
ние, тыс.
чел

Эко-
номи-
чески
неак-
тив-
ное
насе-
ле-
ние,
тыс.
чел.

Жилищный фонд,
тыс. м2

Основные направления
развития
градообразующей
базы населенного
пункта

ис-
ход-
ный
год

рас-
чет-
ный
срок

ис-
ход-
ный
год

рас-
чет-
ный
срок

за-
ня-
тое
на-
се-
ле-
ние

без-
ра-
бот-
ные

суш.
жил-
фонд
на
1.01.
2009 г.

новое
строи-
тель-
ство
за
весь
период

нали-
чие
жил-
фонда
на
1.01.
2035 г.

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

Карасайский район

1

Село
Алмалыбак

255,06

255,06

3,4

4,6

1,7

0,1

0,44

59,3

80,2

138

Сельское хозяйство:
растениеводство
(зерновые,
зернобобовые,
плодово-ягодные
культуры, овощи,
декоративные
растения).
Промышленность:
переработка (расфасовка чая и
кофе), алкогольная
продукция.
Перспектива:
строительство
(изделия из
пластмассы), малый
и средний бизнес,
грузовые в
пассажирские
перевозки

2

Село
Жанатурмыс

350

350

2,3

3,2

1,43

0,06

0,26

52,8

44,2

96

Сельское хозяйство:
растениеводство
(плодово-ягодные
культуры, овощи).
На перспективу:
сельское хозяйство
(тепличный
комплекс);
строительная
отрасль, перераба-
тывающая
промышленность
(консервирование
овощей и фруктов).

3

Село
Кошмамбет

467,75

467,75

1,5

2,1

0,34

0,06

0,25

24,7

38,3

63

Сельское хозяйство:
растениеводство
(зерновые,
зернобобовые
культуры),
животноводство;
производство
продукции
питомников.
На перспективу:
развитие
существующих
отраслей, убойный
пункт с первичной
переработкой шерсти
и кож.

4

Село Иргели

387,8

387,8

4,5

6,2

2,69

0,14

0,72

96,4

91,1

186

Сельское хозяйство:
растениеводство
(зерновые,
зернобобовые
культуры,
семеноводство),
животноводство.
Промышленность:
продукты питания
(производство и
переработка молока);
мебельные
производства и
переработка
древесины;
автотранспортные
предприятия.
На перспективу:
сельское хозяйство
(тепличный и живот-
новодческий
комплексы);
обрабатывающая
промышленность
(производство
продуктов питания,
деревянных изделий,
резиновых и
пластмассовых
изделий),
металлургическая
промышленность
(металлические
бочки),
деревообрабатывающая
промышленность
(деревянная тара),
строительные
материалы (кирпич,
черепица).

5

Село
Алгабас

449,7

449,7

4,5

6,3

2,4

0,12

0,55

126,9

63,1

189

Сельское хозяйство:
растениеводство
(зерновые,
зернобобовые
культуры),
животноводство.
Промышленность -
производство
фармацевтических
продуктов,
парфюмерных и
косметических
средств,
строительных
стальных
конструкций.
На перспективу:
создание
строительных
организаций,
торговой сети,
транспортных
предприятий,
автосервисных
предприятий.

6

Село Теректы

145,6

145,6

1,4

1,9

0,76

0,04

0,6

30,3

27,2

57

Сельское хозяйство:
растениеводство,
животноводство.
Промышленные
предприятия:
производство
продуктов питания,
текстильных изделий,
пластмассовых
изделий,
стройиндустрии.
На перспективу:
предприятия по
производству мяса и
мясных продуктов,
сахара,
безалкогольных
напитков,
производство
комбикормов;
текстильные изделия,
и др.

7

Село Коксай

486,9

486,9

5,1

7,1

3,03

0,16

0,88

115,8

98,7

213

Промышленность:
производство
продуктов питания,
электромеханизмов.
На перспективу:
создание
строительных
организаций,
торговой сети,
транспортных и
автосервисных
предприятий и др.

8

Село
Бекболата
Ашекеева

394,5

394,5

4,3

6

2,8

0,17

0,53

79,2

102,3

180

Сельское хозяйство:
растениеводство
(зерновые и
зернобобовые
культуры),
животноводство.
Промышленность:
производство
кирпича, черепицы.
Перспектива:
строительство
предприятий
общественного
питания.

9

Село Акжар

561,6

561,6

4,3

5,9

2,56

0,13

0,52

124,5

54,5

177

Сельское хозяйство:
растениеводство
(зерновые и
зернобобовые
культуры, овощи,
ягодно-садоводческие
плантации),
животноводство
(крупный рогатый
скот, овцы, козы,
свиньи и птица).
Промышленность:
производство
асфальто-бетона и
монтаж
технологического
оборудования;
строительные
организации;
автотранспортные
предприятия.
Перспектива:
модернизация
существующих
предприятий.

10

Село Райымбек

320,5

320,5

2,8

4

1,46

0,08

0,29

61,9

60

120

Сельское хозяйство:
растениеводство
(зерновые и
зернобобовые
культуры, овощи,
картофель);
животноводство
(крупный рогатый
скот, овцы, козы,
птица).
Промышленность:
переработка
продуктов питания,
производство
строительных
материалов.
Перспектива:
сельское хозяйство;
производство
минеральных вод и
безалкогольных
напитков;
организация
строительных
компаний; развитие
торговой сети;
создание складских
площадей.

11

Село
Жалпаксай

339,08

339,08

3,9

5,3

2,08

0,1

0,63

71,7

89,3

159

Сельское хозяйство:
растениеводство
(зерновые и
зернобобовые
культуры).
Промышленность:
производство
продуктов питания.
Перспектива:
сельское хозяйство
(развитие
животноводства);
производство
продуктов питания,
организация
строительных
компаний; развитие
торговой сети;
создание складских
площадей;
организация
транспортных
перевозок и др.

12

Село Абай

540

540

5

6,9

2,88

0,17

0,47

89,4

119,1

207

Сельское хозяйство:
растениеводство
(зерновые и
зернобобовые
культуры, овощи,
картофель);
животноводство
(крупный рогатый
скот, овцы, козы,
птица).
Промышленность:
горнодобывающая
(разработка
гравийных и песчаных
карьеров) и
обрабатывающая
(производство бумаги
и бумажной
продукции).
Перспектива:
сельское хозяйство:
развитие отрасли по
производству
продуктов химической
промышленности
(производство
упаковочных
материалов);
организация
строительных
компаний; развитие
торговой сети;
создание складских
площадей; развитие
транспортных
предприятий.

13

Село
Кыргауылды

463

463

3,4

4,7

1,89

0,11

0,27

49,7

98

141

Сельское хозяйство:
растениеводство
(зерновые и
зернобобовые
культуры, овощи,
картофель);
животноводство
(крупный рогатый
скот, овцы, козы,
птица).
Промышленность:
производство
строительных
материалов
(сэндвич-панели,
сетка рабица).
Перспектива:
сельское хозяйство;
организация
строительных
компаний; развитие
торговой сети;
создание складских
площадей; развитие
транспортных
предприятий.

14

Село
Береке

388,74

388,74

3,1

4,2

1,46

0,09

0,4

69

58,5

126

Сельское хозяйство:
растениеводство
(зерновые и
зернобобовые
культуры, овощи);
животноводство
(крупный рогатый
скот, овцы, козы,
птица).
Промышленность:
производство
строительных
материалов.
Перспектива:
сельское хозяйство
(выращивание
фруктов);
промышленность
(производство
молочной продукции);
малый бизнес;
организация
строительных
компаний; развитие
торговой сети;
создание складских
площадей; развитие
транспортных
предприятий.

15

Село
Карагайлы

422,1

422,1

5,7

7,9

3,56

0,2

0,91

181,5

58,5

237

Сельское хозяйство:
растениеводство
(зерновые культуры);
животноводство.
Перспектива:
сельское хозяйство;
организация
строительных
компаний; развитие
торговой сети;
создание складских
площадей; развитие
транспортных
предприятий.

16

Станция Шамалган

722,0

1499,8

12

35

6,61

0,38

1,53

208,2

844,8

1050

Сельское хозяйство:
растениеводство
(зерновые культуры,
овощи, многолетние
травы);
животноводство
(крупный рогатый
скот).
Промышленность:
горнодобывающая,
обрабатывающая
отрасль.
Перспектива:
развитие
перерабатывающей
промышленности
(сахарный завод
(из Боралдая),
плодоконсервный и
плодоовощной
заводы), первичная
переработка шерсти,
кожи, пера;
транспортно-логисти-
ческие предприятия;
сельское хозяйство
(мясомолочное
животноводство,
свиноводство,
овцеводство,
зерновые культуры,
овощи и многолетние
травы).

17

Село Нурлытау

227,1

227,1

2

2,7

1,23

0,07

0,28

39,1

47,8

85,9

Существующее
положение: сельское
хозяйство:
растениеводство
(виноград, плодовые,
ягодники);
строительство
(строительные
работы, производство
бетона, пластиковых
окон). Перспектива:
сельское хозяйство
(растениеводство-
виноград, плодовые,
ягодники),
строительство
(бетон, деревянные
изделия, пластиковые
окна); развитие
транспортных и
складских услуг,
обслуживание
гидроэлектростанции.

18

Село
Таусамалы

419,5

419,5

4,4

6,2

1,7

0,1

0,67

107,2

80,3

186

Сельское хозяйство:
растениеводство
(зерновые и
зернобобовые
культуры, овощи);
животноводство
(крупный рогатый
скот, овцы, козы,
свиньи, птица).
Промышленность:
горнодобывающая
(разработка
карьеров)и
обрабатывающая
(монтаж
технологического
оборудования),
производство бумаги,
и типографской
продукции.
Перспектива:
сельское хозяйство,
промышленность
(полиграфия,
этикетно-упаковочная
продукция); создание
новых производств.

19

Село Каргалы

207,7

270,8

2,9

4

1,92

0,14

0,35

86,5

35,5

120

Сельское хозяйство:
растениеводство
(зерновые, фрукты,
ягоды, овощи);
животноводство.
Промышленность:
(пищевые продукты,
виноводочная
продукция);
строительные
материалы (стеновые
и облицовочные
блоки, тротуарная
плитка, пластиковые
изделия).
Перспектива:
сельское хозяйство,
развитие
существующих
промпредприятий,
малый и средний
бизнес.

Жамбылский район

20

Село
Мынбаево

355,3

355,3

3,4

4,7

1,7

0,04

0,88

56,1

85,9

141

Сельское хозяйство:
растениеводство
(зерновые и
зернобобовые
культуры),
животноводство
(крупный рогатый
скот, овцы, козы,
свиньи, птица),
птицеводство
(перепелиное
хозяйство).
Промышленность
(продукты питания).
Перспектива:
сельское хозяйство
(тепличный и
животноводческий
комплексы);
промышленность
(плодоконсервный
завод, заводы по
сушке и
замораживанию
овощей, продукты
питания);
строительство
(сплитерный кирпич,
тротуарная плитка,
жженый кирпич,
пластиковые окна и
двери, крышки для
консервирования).

21

Село Каргалы

1367

1612

20,6

28,5

11,42

0,015

9,17

315,4

541,6

855

Существующее
положение: сельское
хозяйство:
растениеводство
(виноград, плодово-
ягодные),
животноводство
(крупный рогатый
скот и мелкий
рогатый скот).
Промышленность:
горнодобывающая,
обрабатывающая
(продукты питания,
текстильные изделия
одежда, резиновые и
пластмассовые
изделия). Транспорт
(грузовые и
пассажирские
перевозки).

22

Село
Умбеталы
Карибаева

104,7

245,9

2,4

3,3

0,91

0,002

0,85

34,6

64,4

99

Существующее
положение: сельское
хозяйство:
растениеводство
(виноград,
плодово-ягодные),
животноводство
(крупный рогатый
скот и мелкий
рогатый скот).
Производство
кирпича, черепицы и
др. строительных
изделий из
обожженной глины.
Транспорт (грузовые
и пассажирские
перевозки).

23

Село
Касымбек

318,1

318,1

2,3

3,2

1,27

0,03

0,48

34,48

61,52

96

Сельское хозяйство:
растениеводство
(зерновые культуры,
овощи, фрукты и
др.), животноводство
(крупный рогатый
скот, овцы, свиньи и
птица).
Промышленность -
производство
товарного бетона,
жженого кирпича.
Перспектива:
развитие
существующих
промышленных
предприятий и
сельского хозяйства.

Талгарский район

24

Село
Рыскулово

246,9

296,0

2,9

3,9

0,97

0,26

0,73

46,2

74,3

87,5

Существующее
положение -
промышленные,
торговые
предприятия,
строительные
организации,
сельское хозяйство
(зерновые культуры).
Перспектива:
развитие
существующих
предприятий.

25

Село
Талдыбулак

176,6

210,0

3,16

4,2

1,43

0,16

0,52

52,6

77,5

92,5

Сельское хозяйство:
растениеводство,
животноводство.
Промышленность:
производство
строительных
конструкций;
выделка, крашение
меха. Строительство,
торговля,
автомобильный
сервис.

26

Село
Еркин

181,0

315,0

2,3

3,1

1,03

0,18

0,38

23,1

54,9

58,3

Существующее
положение:
лесоводство,
лесозаготовки;
промышленность
(продукты питания,
стройматериалы),
торговые
предприятия,
строительные
организации.
Перспектива:
развитие
существующих
предприятий.

27

Село Киши Байсерке

165,0

295,0

0,86

l,1

0,36

0,06

0,16

14,3

20,8

25

Торговля,
автомобильный
сервис, транспортные
услуги, прочие.
Перспектива:
развитие объектов
транспорта.

28

Село Карабулак

331,5

387,0

3,8

5

1,4

0,23

0,52

71,5

88,1

112,5

Сельское хозяйство:
растениеводство
(питомник).
Промышленность:
производство
пластмассовых
изделий, пищевых
продуктов.
Строительство,
торговля,
автомобильный
сервис. Перспектива:
строительство
теплично-парникового
комплекса, рыбное
прудовое хозяйство,
рыбоперерабатывающий
цех.

29

Село
Кендала

193,7

252,3

3,2

4,2

1,4

0,24

0,52

40,1

66

77,7

Сельское хозяйство:
растениеводство.
Промышленность:
горнодобывающая,
стройматериалов,
пищевая.
Строительство,
торговля.
Перспектива:
развитие
существующих
направлений.

30

Село
Гулдала

295,5

339,9

6,4

8,5

2,8

0,48

1,06

130,3

136

190

Сельское хозяйство:
растениеводство,
животноводство.
Промышленность:
стройматериалов и
конструкций,
пищевая, мебельная.
Строительство,
торговля.
Перспектива:
развитие
существующих
направлений.

31

Село
Панфилово

674,0

2034,0

7,6

10,1

3,5

0,42

1,25

143,4

180,4

225

Сельское хозяйство:
растениеводство и
животноводство.
Промышленность:
машиностроение,
перерабатывающая
(производство
фармацевтических
препаратов, вин),
деревообрабатываю-
щая. Строительство,
торговля, малый и
средний бизнес.
Перспектива:
развитие
существующих
отраслей.

32

Село Белбулак

471,3

818,0

7,3

9,8

3,1

0,56

1,3

157,6

86,4

217,5

Сельское хозяйство:
животноводство.
Промышленность:
пищевая (переработка
и консервирование),
строительные
материалы и пр.
Строительство,
торговля,
транспортные
предприятия
(грузовые,
пассажирские).
Перспектива:
развитие
существующих
отраслей.

33

Село
Кызыл-
кайрат

298,4

332,0

6,6

8,8

3,01

0,4

1,08

102,7

129,7

158

Сельское хозяйство:
растениеводство и
животноводство.
Промышленность:
перерабатывающая
(производство вина).
Строительство,
торговля, малый и
средний бизнес.
Перспектива:
развитие
существующих
отраслей.

34

Село
Кызылту

471,8

774,3

3,2

4,3

1,4

0,24

0,54

58,9

75,2

95

Сельское хозяйство:
растениеводство.
Промышленность:
пищевая, предприятие
по производству
спичек.
Строительство,
торговля.
Перспектива:
развитие
существующих
направлений.

35

Село
Тузды-
бастау

508,6

881,2

11,8

15,7

5,2

0,9

1,96

245,2

125,3

350

Сельское хозяйство:
растениеводство.
Переработка:
пищевая,
строительных
материалов.
Строительство,
торговля. На
перспективу -
развитие
существующих
отраслей.

36

Село
Бесагаш

521,0

743,7

13,1

17,4

6,01

0,8

2,1

202,4

326,5

387,5

Сельское хозяйство:
растениеводство,
животноводство.
Промышленность:
добывающая и
перерабатывающая.
Строительство,
торговля,
автомобильный
сервис, малый и
средний бизнес. На
перспективу -
развитие
существующих
отраслей.

37

Село Бирлик

177,2

228,0

2,3

3

1

0,2

0,4

43,1

48,5

67,5

Малые предприятия -
хлебопекарня.
Строительство,
торговля,
автомобильный
сервис. Перспектива
- развитие
существующих
отраслей,
формирование новых
направлений.

38

Село Нура

463,4

689,8

3,28

4,3

1,08

0,3

0,83

52,1

81,2

97,5

Сельское хозяйство:
растениеводство
(зерновые культуры).
Строительство,
торговля,
автомобильный
сервис, малый и
средний бизнес. На
перспективу:
развитие
существующих
отраслей.

Илийский район

39

Поселок Боралдай

2050

3000

29

75

13,5

0,8

6,84

5722

1682,2

2250

Сельское хозяйство:
растениеводство
(выращивание
зерновых культур).
Строительство,
торговля,
автомобильный
сервис, малый и
средний бизнес. На
перспективу:
развитие
существующих
отраслей.


кроме
того


400










40

Село
Жетыген

1200,0

3248,0

15,4

23

5,7

1,4

3,1

205,4

501,4

690

Сельское хозяйство:
животноводство,
растениеводство.
Промышленность:
горнодобывающая,
перерабатывающая,
строительные и
транспортные
предприятия. На
перспективу:
развитие сельского
хозяйства,
горнодобывающей
промышленности,
строительной
отрасли.

41

Село Ынтымак

124,0

150,0

3,3

4,5

1,3

0,3

0,6

46,9

45,6

90

Промышленность
(производство
деталей для
машиностроения),
торговля,
обслуживание
оросительной
системы,
строительные
организации.
Перспектива:
развитие
существующих
отраслей.

42

Село
Жапек
батыра

245,7

340,0

5,97

8,4

2,48

0,46

1

70,8

145,8

210

Сельское хозяйство:
животноводство,
растениеводство.
Торговля,
строительные
организации,
транспортные
предприятия. На
перспективу:
развитие
существующих
отраслей.

43

Поселок Первомайский

275,5

689,3

8,1

11,4

3,6

0,43

1,4

152,2

196,1

250

Сельское хозяйство:
растениеводство и
животноводство.
Промышленность:
перерабатывающая
(производство вина,
мясных продуктов,
фармацевтических
препаратов),
стекольная
(стеклотара).
Строительство,
торговля, малый и
средний бизнес,
транспорт
(пассажирские,
грузовые перевозки).
Перспектива:
развитие
существующих
отраслей.

44

Село
Чапаево

462,0

582,0

5,9

8,3

2,6

0,4

0,99

97

157,2

182,5

Сельское хозяйство:
растениеводство,
животноводство
(птицеводство).
Промышленность:
пищевая.
Перспектива:
развитие
существующих
отраслей,
строительство
мехового комбината,
убойного пункта с
первичной
переработкой шерсти.

45

Село Байсерке

838,6

1175,0

11,5

16,1

5,26

0,65

1,74

160,5

344

352,5

Сельское хозяйство:
растениеводство,
животноводство;
промышленность
(добывающая и
перерабатывающая
отрасли).
Перспектива:
развитие
существующих
направлений.

46

Село
Коккай-
нар

185,0

298,7

2,6

3,6

1,06

0,23

0,45

30,4

82,6

80

Существующее
положение: торговля,
автосервис, прочие
отрасли.
Перспектива:
развитие
существующих
отраслей, малый и
средний бизнес.

47

Село
Коянкус

126,3

187,7

1,6

2,2

0,67

0,12

0,27

29,2

46,3

47,5

Существующее положение: торговля, автомобильный, малый и средний бизнес, прочие отрасли. Перспектива: развитие существующих предприятий, малого и среднего бизнеса.

48

Поселок
Покровка

212,2

212,2

4,2

5,9

1,07

0,16

0,38

67

76,7

104

Существующее
положение:
промышленность
(пищевая),
геолого-разведочные,
строительные,
торговые,
автосервисные
предприятия.
Перспектива:
развитие
существующего
бизнеса.

49

Село
им. М.
Туймебаева

736,1

795,0

7,1

10,6

2,96

0,6

1,2

98,4

158,7

182,7

Сельское хозяйство:
растениеводство,
животноводство.
Промышленность:
перерабатывающие
(средние и малые
предприятия).
Строительство,
торговля,
автотранспортные
предприятия.
Перспектива:
развитие
существующих
отраслей.

50

Село
КазЦИК

401,41

401,41

4,7

6,6

2,11

0,16

0,56

75,7

124,3

198

Сельское хозяйство:
растениеводство;
животноводство
(крупный рогатый
скот и мелкий
рогатый скот).
Перспектива:
сельское хозяйство;
организация
строительных
компаний; развитие
торговой сети;
создание складских
площадей; развитие
транспортных
предприятий.

51

Село
Екпинды

262,9

262,9

1,9

2,7

0,7

0,05

0,31

36

46,5

81

Сельское хозяйство:
животноводство
(крупный рогатый
скот, овцы, козы,
свиньи, птица).
Перспектива:
сельское хозяйство
(растениеводство и
животноводство);
развитие торговой
сети; создание
складских площадей;
развитие
транспортных
предприятий.

52

Село Караой

737,8

850,0

5,05

7,1

1,6

0,52

1,2

73,6

159,5

155

Сельское хозяйство:
растениеводство,
животноводство.
Промышленность:
разработка карьера,
ремонт оборудования
(малые
предприятия).
Строительство,
торговля,
автотранспортный
сервис. Перспектива:
развитие
существующих
направлений.

53

Село
Жанадаур

277,65

277,65

1,6

2,2

0,857

0,033

0,31

28,2

38,3

66

Сельское хозяйство:
растениеводство
(выращивание
зерновых,
зернобобовых
культур),
семеноводство. На
перспективу -
строительство
комбикормовых
заводов.

54

Село
Жанаталап

206,02

206,02

0,8

1,2

0,29

0,03

0,16

13,6

22,7

36

Сельское хозяйство:
растениеводство
(зерновые,
зернобобовые
культуры,
семеноводство).
Транспорт: грузовые
и пассажирские
перевозки

55

Село
Междуре-
ченское

392,9

2027,5

5,8

25

2,91

0,18

0,99

98

655

750

Сельское хозяйство:
растениеводство
(зерновые культуры,
овощи, многолетние
травы);
животноводство
(крупный рогатый
скот, мелкий рогатый
скот).
Промышленность:
горнодобывающая,
обрабатывающая
отрасли.
Перспектива:
размещение
промышленной зоны
"Междуреченское", с
промышленными
предприятиями,
перемещаемыми из г.
Алматы.

Капшагайская горадминистрация

56

Село
Заречное

362,4

362,4

3,7

8

1,5

0,1

0,4

48,7

172,2

168

Существующее
положение:
промышленность
(пищевая);
производство
стройматериалов;
строительные
предприятия;
автомобильный,
гостиничный сервис.
Перспектива:
развитие
существующих
предприятий.

Енбекшиказахский район

57

Село
Ават

172,0

243,0

4,4

6,5

1,9

0,25

0,71

44,8

137

180

Сельское хозяйство:
растениеводство,
животноводство.
Промышленность:
добывающая и
перерабатывающая
отрасли;
строительные
материалы.
Перспектива:
развитие
существующих
отраслей.

58

Село
Байтерек

380,0

603,0

6,6

9,1

2,9

0,36

1,07

100,1

181,3

200

Сельское хозяйство
(растениеводство,
животноводство),
промышленность
добывающая и
перерабатывающая
отрасли); торговля,
строительство,
автомобильный
сервис. Перспектива:
развитие
существующих
направлений.

Алматы қаласының қала маңы аймағының бас жоспары туралы (Аумақтардың қала құрылысын жоспарлаудың кешенді схемасы)

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2010 жылғы 22 қазандағы № 1097 Қаулысы

      «Қазақстан Республикасындағы сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы» Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 16 шілдедегі Заңына сәйкес Алматы қаласының қала маңы аймағын кешенді дамыту мақсатында Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
      1. Қоса беріліп отырған Алматы қаласы мен Алматы облысының мәслихаттары мақұлдаған Алматы қаласының қала маңы аймағының бас жоспарының жобасы (Аумақтардың қала құрылысын жоспарлаудың кешенді схемасы) бекітілсін.
      2. «Алматы қаласының қала маңы аймағы туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 1998 жылғы 17 наурыздағы № 228 қаулысының күші жойылды деп танылсын.
      3. Осы қаулы қол қойылған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

      Қазақстан Республикасының
      Премьер-Министрі                               К. Мәсімов

Қазақстан Республикасы
Үкіметінің      
2010 жылғы 22 қазандағы
№ 1097 қаулысымен   
бекітілген      

Алматы қаласының қала маңы аймағының бас жоспары (Аумақтардың қала құрылысын жоспарлаудың кешенді схемасы)

1. Бас жоспардың мақсаты

      Алматы қаласының қала маңы аймағының бас жоспары (Аумақтардың қала құрылысын жоспарлаудың кешенді схемасы) (бұдан әрі - Бас жоспар) қала маңы аймағы аумақтарының қала құрылысын жоспарлаудың негізгі құжаты болып табылады.
      Бас жоспарды әзірлеудің басты мақсаты - Алматы қаласы және қала маңы аймағындағы елді мекендерде экологиялық қолайлы, тыныс-тіршілікке қауіпсіз орта құруға, әлеуметтік-экономикалық дамытудың болжамды параметрлері негізінде аумақтың функционалдық-жоспарлық ұйымдастырылуын қалыптастыруға; Алматы қаласы мен Алматы облысының өзара байланысты мүдделерін ескере отырып, аумақты пайдалану регламенттерін әзірлеуге бағытталған қала құрылыстық шаралар кешенін жүргізу.
      Қала маңы аймағының бас жоспары 17,44 мың шаршы километр аумақта орындалған және Алматы облысының бес әкімшілік аудандарын: Қарасай ауданын толық, Талғар, Іле, Еңбекшіқазақ, Жамбыл аудандарының бір бөліктерін, сондай-ақ Қапшағай әкімшілігінің аумағын қамтиды.
      Бас жоспарда:
      қалыптасқан және болжамды демографиялық және әлеуметтік-экономикалық жағдайлар ескерілген қала маңы аймағының аумақтық және әлеуметтік-экономикалық дамуының негізгі бағыттары;
      Жетісудың мәдени мұрасын ескере отырып, ерекше қорғалатын аймақтарды бөлу; өндірістік, рекреациялық, жасыл аймақтарды дамыту мен орналастыру; функционалдық аймақтандыру және жоспарлық құрылымдау арқылы, инженерлік және көліктік инфрақұрылымды дамыту айқындалады.
      Бас жоспар іске асырудың мынадай жобалық кезеңдерін ескере отырып орындалған:
      бастапқы жыл - 2009 жыл;
      бірінші кезең - 2015 жыл;
      аралық кезең - 2025 жыл;
      есептік мерзім — 2035 жыл;
      болжамдық мерзім - 2040 жыл.
      Бас жоспар әлеуметтік-экономикалық және аумақтық дамудың, инженерлік-көлік инфрақұрылымын қалыптастырудың, жаңа тұрғын үй, өндірістік, агроөнеркәсіптік кешендерді, туризм, спорт және демалыс объектілерін орналастырудың перспективалық және бірінші кезектегі бағдарламаларын әзірлеу мен жүзеге асырудың негізі болып табылады.
      Бас жоспар әкімшілік аудандардың, елді мекендердің және қарастырылып отырған өңірдің басқа да аумақтық бірліктерінің аумақтарын дамытудың қала құрылысы жобаларын әзірлеу мен іске асыруға арналған база ретінде қызмет етеді.
      Бас жоспар, қала құрылысы жағдайлары мен ресурстық әлеуетті кешенді талдауды ескере отырып, Алматы қаласына іргелес аумақтардың әлеуметтік-экономикалық дамуы мен функционалдық мақсатын анықтайды.

2. Алматы қаласының қала маңы аймағы туралы жалпы мәліметтер

      Алматы қаласының қала маңы аймағы экономикалық-географиялық және геосаяси оңтайлы орынды алып жатыр, Алматы облысының оңтүстік-батыс бөлігінде, Алматы - Тараз - Шымкент - Қызылорда - Батыс Қазақстан - Ресей, Алматы - Есік - Қорғас - Батыс Қытай, Алматы - Қапшағай - Талдықорған - Шығыс Қазақстан - Батыс Қытай мемлекетаралық және республикалық транзиттік магистральдарда орналасқан.
      Қала маңы аймағының аумағы оңтүстікте Іле Алатауы жоталарынан (Солтүстік Тянь-Шань) бастап, солтүстікте Іле ойпатының жазығына дейін созылған. Қала маңы аймағында жер үсті және жер асты суларының айтарлықтай мол қоры бар.
      Қала маңы аймағында Қазақстан Республикасының астанасы Астана қаласымен, облыс орталықтарымен, таяу және алыс шет елдермен байланыстыратын тұрақты әуе және темір жолдары бар.
      Алматы қаласының қала маңы аймағының ауданы 9,72 мың шаршы километрді немесе облыс аумағының 4,3%-ын құрайды.
      Қала маңы аймағының экономикасы салаларының құрылымында сауда қызметі, қаржы қызметі, ауыл шаруашылық өндірісі мен өнеркәсіп жетекші орынға ие, олардың үлесіне жиынтық жалпы өнімнің 86%-ы және жұмыс орындарының 60,3%-ы келеді.
      Қала маңы аймағының өнеркәсіп әлеуетінің негізін ауыл шаруашылығы шикізатын және жергілікті шикізат ресурстарын қайта өңдеу, сондай-ақ машина жасау және металл өңдеу, құрылыс материалдары өнеркәсібінің салалары құрайды. Бұл салалардың қала маңы аймағының өнеркәсіп өндірісінің жалпы көлеміндегі үлес салмағы, жұмыспен қамтылған халықтың саны 85% кезінде, бастапқы жылы 87%-ды құрады.
      Ауыл шаруашылығы өндірісінде мал шаруашылығы басымдыққа ие, оның жетекші салалары ет-сүттік мал өсіру (52,2%), қой шаруашылығы, құс шаруашылығы болып табылады.
      Өсімдік шаруашылығын дамытудағы негізгі бағыттар астық, темекі, жеміс-жидек дақылдары, жүзім, көкөніс өндірісі болып табылады.
      Ықпал ету аймағының аумағында 2009 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша 2090,8 мың адам, оның ішінде қала маңы аймағында 1870,9 мың адам немесе республика халқының 12%-ы тұрған. Қала маңы аймағының қалалық жерлеріндегі халықтың саны - 1489,4 мың адам (Алатау кентін қоса алғанда, Алматы қаласында 1365,0 мың адам тұрады), ауылдық жерлерде - 381,5 мың адам. Халықтың жалпы санының экономикалық қызмет салаларында жұмыспен қамтылғандары 50,7%.
      Ықпал ету аймағының тұрғын үй қоры 2009 жылғы 1 қаңтарда 37,0 миллион шаршы метрді құрады, оның ішінде қала маңы аймағында - 34,2 миллион шаршы метр, олардың ішінде Алматы қаласында - 24,6 миллион шаршы метр. Ықпал ету аймағында 1 тұрғынға орташа қамтамасыз ету - 17,2 шаршы метр, Алматы қаласы бойынша - 1 тұрғынға 18,0 шаршы метр. Инженерлік инфрақұрылым Алматы және Қапшағай қалаларында едәуір толық дамыған.

3. Алматы қаласының қала маңы аймағының шекаралары

      Алматы қаласы мен оның төңірегіндегі Алматы агламерациясы аумағының өзара байланысты толық қанды кеңістіктік дамуын қамтамасыз ету, 2040 жылға қарай Алматы қаласы (2800,0 мың адам) мен қала маңы аймағының (1312,4 мың адам) халқы санының қарқынды өсуі, сондай-ақ халықты перспективалы жайғастырудың екпінді жобаларын жүзеге асыру Алматы қаласының қала маңы аймағы шекараларын өзгерту үшін негіз болды.
      Бас жоспарда үш аймақ қарастырылады: Алматы қаласының ықпал ету аймағы, қала маңы аймағы және ерекше қала құрылыстық реттеу аймағы. Алматы қаласының қала маңы аймағының шекаралары облыстың бес әкімшілік аудандарының (Қарасай, Еңбекшіқазақ, Талғар, Іле, Жамбыл), сондай-ақ Қапшағай қалалық әкімшілігі мен Алматы қаласы аумақтарының шегінде жүргізілген әлеуметтік, арнайы көліктік, экологиялық және тарихи-мәдени зерттеулердің нәтижелері бойынша анықталды. Еңбек, мәдени-тұрмыстық және рекреациялық мақсаттар бойынша жүргізілген зерттеулерді талдау нәтижелері бойынша Алматы қаласының ықпал ету аймағының және қала маңы аймағының шекаралары белгіленді.
      Ықпал ету аймағы еңбек, рекреациялық және мәдени-тұрмыстық мақсаттар бойынша белсенді маятниктік миграцияның байқалуы шегінде 70,0 - 100,0 км қашықтықтағы аумақты қамтиды. Ықпал ету аймағында қала маңы аймағының бас жоспары бойынша халықты жайғастыру аймақтарының, агроөнеркәсіптік кешеннің, қала маңындағы ауыл шаруашылық өндірісінің, бау-бақшалық және саяжайлық шаруашылықтар аймақтарының, инженерлік-көлік инфрақұрылымы аймағының, халықтың қысқа мерзімді және ұзақ уақыт демалу аймағының, орман-саябақ белдеуінің, орман-саябақтық қорғаныс жасыл аймақтарының дамуы белгіленді.
      Ықпал ету аймағының ауданы 17,44 мың шаршы километрді құрайды, оған жататын елді мекендердің саны - 215.
      Қала маңы аймағының шекарасы Алматы қаласының жақын жатқан қала маңы аумағын қамтиды және қала мен қала маңының едәуір тығыз байланысымен айқындалған (күнделікті маятниктік еңбек миграциясы, күніне 250 мың адамды құрайды), қалыптасқан серіктес қалалардың: Қапшағай, Қаскелең, Талғар, Есік қалалары, Ұзынағаш ауылы; жаңа 4 серіктес қалалардың: Gаtе Сіtу, Golden City, Growing City, Green City, «Жаңа-Іле» туристік орталығының, Алматы қаласын инженерлік қамтамасыз ету көздерінің, Қапшағай су қоймасының солтүстік жағалауындағы қысқа және ұзақ мерзімді Алматы демалыс аймақтарының орналасуын ескереді. Қала маңы аймағы есептік мерзімге резервтік алаңдарымен келешектегі қоныстану аймақтарын, ерекше кезеңдегі қос мақсаттағы демалыс аймақтарының аумағын, және басқа да аумақтарды қамтиды.
      Алматы қаласының қала маңы аймағында коммуналдық нысандар, логистикалық орталықтар, көлік, инженерлік қамтамасыз ету көздері мен нысандары, бау-бақшалық және саяжайлық массивтер, халықтың қысқа мерзімді және ұзақ мерзімді демалыс орындары, ауылшаруашылық өндіріс аймақтары орналасқан. Қала маңы аумағының ауданы 9,72 мың шаршы километрді құрайды, оған жататын елді мекендердің саны - 154.
      Ерекше қала құрылыстық реттеу аймағының шекарасы Алматы қаласының шекарасына жақын жатқан, 10,0 - 15,0 км қашықтықтағы аумақты қамтиды. Бұл аймақта елді мекендердің есептік мерзімге даму аумағынан басқа 2025 жылға дейінгі кезеңде қоныстандыру аймағының резервтік алаңдары орналасқан. Ерекше қала құрылыстық реттеу аймағы аумағының ауданы 1,17 мың шаршы километрді құрайды.

Алматы қаласының ықпал ету аймағының шекарасы

      Ықпал ету аймағының, қала маңы аймағының және қала құрылысы ерекше реттелетін аймақтың ішкі шекарасы Алматы қаласының қазіргі қала шегі болып табылады. Алматы қаласының ықпал ету аймағының сыртқы жобалық шекарасы келесі нұсқауда өтеді:

Оңтүстік шекара

      Оңтүстік шекара Талғар ауданы шекарасының оңтүстік-шығыс нүктесінен басталады және Талғар ауданының оңтүстік шекарасы бойынша батыс бағытта Қарасай ауданының шекарасымен қиылысқан жеріне дейін өтеді, одан әрі Қарасай ауданының шекарасымен оңтүстік бағытта Қазақстан Республикасының мемлекеттік шекарасымен қиылысқан жеріне дейін және мемлекеттік шекара бойымен Күмбел беліне дейін өтеді.

Батыс шекара

      Батыс шекара Күмбел белдеуінен басталып Жамбыл ауданының келесі ауылдық округтарының аумақтарының батыс шекарасы бойымен: Ұзынағаш, Үлгілі, Шолаққарғалы, Ұзынағаш, Қарасу, қайтадан Ұзынағаш ауылдық округі, Мыңбаев ауылдық округінен Қарасай ауданының мемлекеттік жер қорының шекарасына дейін, Қарасай ауданының мемлекеттік жер қорының батыс шекарасы бойымен темір жолға дейін, батыс жақтан Ұзынағаш станциясын айналып, одан әрі Теміржол ауылдық округінің шекарасы бойымен солтүстік бағытта Іле ауданының шекарасына дейін, Күрті өзенінің оң жақ жағалауы бойымен солтүстік-батыс бағытта Междуреченск ауылдық округінің шекарасына дейін өтеді.

Солтүстік шекара

      Солтүстік шекара ықпал ету аймағының батыс шекарасынан басталып, және Междуреченск, Қараой, Жетіген ауылдық округтерінің солтүстік шекарасы бойымен Қапшағай қалалық әкімшілігінің батыс шекарасымен қиылысуына дейін, одан кейін шығыс бағытта Қапшағай әкімшілігінің солтүстік шекарасымен, Қапшағай су қоймасын айналып Іле өзенімен қиылысуына дейін, одан кейін бұрылып батыс бағытта Зареченск ауылдық округінің оңтүстік шекарасы бойымен Жарсу өзенімен қиылысқан жеріне дейін өтеді.

Шығыс шекара

      Шығыс шекара - Еңбекшіқазақ ауданының аумағы бойымен Ақший ауылдық округінің шығыс шекарасы бойымен, одан әрі оңтүстік бағытта Евгенемаловедненск ауылдық округінің шекарасы бойымен Мемлекеттік Іле-Алатауы ұлттық табиғи саябағының шекарасымен қиылысу жеріне дейін, кейін Мемлекеттік Іле-Алатауы ұлттық табиғи саябағының шекарасымен, мемлекеттік жер қорының, Еңбекшіқазақ ауданының мемлекеттік орман қорының Талғар ауданының шекарасымен қиылысу жеріне дейін, Талғар ауданы шекарасының оңтүстік-шығыс нүктесіне дейін өтеді.

Қала маңы аймағының шекарасы

      Алматы қаласының қала маңы аймағының жобалық шекарасы келесі нұсқауда өтеді:

Оңтүстік шекара

      Оңтүстік шекара қала маңы аймағының шығыс шекарасы мен Талғар ауданының оңтүстік шекарасының қиылысу нүктесінен басталып Талғар ауданының, Қарасай ауданының шекаралары бойымен батыс бағытта, кейін Қазақстан Республикасының мемлекеттік шекарасы мен Қарасай ауданының шекарасы қиылысуына дейін өтеді.

Батыс шекара

      Батыс шекара Қарасай ауданының шекарасы, мен мемлекеттік шекараның қиылысу нүктесінен бастап, Қарасай ауданының батыс шекарасы бойымен Қарасай ауданының мемлекеттік жер қорының шекарасына дейін, одан кейін солтүстік-батыс бағытта мемлекеттік жер қорының жерлерін қиып, солтүстікке бұрылады және Іле ауданының Междуреченск ауылдық округінің жерлері бойымен Жамбыл ауданының Бозой ауылдық округінің шекарасымен қиылысуына дейін, кейін Бозой ауылдық округінің шығыс шекарасы бойымен, Сорбұлақ көлін айналып, Бозой ауылдық округінің солтүстік нүктесіне дейін жүреді.

Солтүстік шекара

      Солтүстік шекара Бозой ауылдық округінің солтүстік нүктесінен шығыс бағытты Қараой платосы бойымен, одан әрі солтүстік-шығыс бағытта Қапшағай қалалық әкімшілігінің батыс шекарасына дейін, Іле өзенін кесіп өтіп, жобаланған әуежай салу алаңын және «Жаңа-Іле» турист орталығын ырғақ айналын және солтүстік-батыс жағынан Шеңгелді ауылын айналып өтеді.

Шығыс шекара

      Шығыс шекара Шеңгелді ауылының солтүстігінен басталып, оңтүстік-батыс бағытта қолданыстағы Алматы - Талдықорған автожолына қатарлас, аталған жолды қиып өтеді, оңтүстікке бұрылады және Қапшағай су қоймасына дейін жетіп, Қапшағай су қоймасының су айдынын қиып, Зареченск ауылдық округының аумағымен Талғар ауданының шекарасымен қиылысуына дейін, кейін Талғар ауданының шығыс шекарасы бойымен, Талғар қаласын шығыс жағынан айналып, оңтүстік бағытта Қазақстан Республикасының мемлекеттік шекарасына дейін өтеді.

Қала құрылысы ерекше реттелетін аймақтың шекарасы

      Қала құрылысы ерекше реттелетін аймақтың шекарасы батыс, шығыс және солтүстік жағынан Алматының Үлкен автомобиль айналма жолын (АҮААЖ) шегіндегі аумақтарды қамтиды, және келесі болашақ қоныстандыру алаңдарын қосады: Батыс, Шығыс, Первомайск және Боралдай алаңдарын. Оңтүстік жақтан шекара болашақтағы таулы курорт аймағын қоса АҮААЖ-дың оңтүстігіне қарай Іле-Алатауы сөресінен Қарасай, Талғар аудандарының-аумақтарымен өтеді.
      Қала маңының көрсетілген шекаралары оны жеке әкімшілік анклавқа бөлмейді, және аумақтардың қалыптасқан әкімшілік басқарылуын бұзбайды.
      Ықпал ету аймағына, қала маңы аймағына және ерекше қала құрылыстық реттеу аймағына енгізілген жерлер Алматы облысының әкімшілік бағынысында қалады. Ерекше қала құрылыстық реттеу аймағы аумағының ауданы шамамен алғанда 1,17 мың шаршы километр.

4. Табиғи жағдайлар мен ресурстар

      Қала маңы аймағының табиғи жағдайы шөлден бастап мәңгі қар басуларға дейін 5 климаттық аймақты қамтитын тік белдеумен сипатталады. Алматы қаласының қала маңы аймағының климаты жазықтар мен тау етегіндегі аумақтардың континентальды климатынан бастап арктикалық биік таулыққа жақын субвинальдыққа дейін ауысатын климаттық аймақтанумен сипатталады. Бұл аумақтың солтүстік бөлігіндегі климаттың күрт өзгеретін континенталдылығы оңтүстікке жақындаған сайын жұмсара түседі. Қала маңы аймағының аумағы ультракүлгінді жайлы аймақта жатыр.
      Алматы қаласы қала маңы аймағының температуралық жағдайы, алуан түрлілігімен ерекшеленетін (жалпақ жазықтар түрлі биіктіктегі таулармен, құмды шөлдермен үйлеседі) рельеф жағдайына байланысты солтүстіктен оңтүстікке қарай өзгереді. Оңтүстік пен оңтүстік-шығыста Солтүстік Тянь-Шанның жоталары (Іле Алатауы, Күнгей Алатау) созылып жатыр, олардың тау тізбектері жазық беткейлі тау аралық ойпаттармен бөлінген. Едәуір ірісі және тереңі Іле ойпаты болып табылады, қала маңы аймағының жазық аумағы Қопа-Іле өңірлік ойпатына жатады.
      Алматы қаласы қала маңы аймағының аумағы келесі бөліктерге бөлінген: гляциалды-нивалды биік тау (3500 метрден жоғары), альпілік биік тау (3500 - 3000 метр), орта тау (3000 - 2000 метр), аласа тау (2000 - 800 метр), тау бөктеріндегі шоғырланған жазықтар (800 - 400 метр).
      Қала маңы аймағының оңтүстігінде биік таулы жоталардың және солтүстік бөлігінде аласа таулы рельефтің болуы өзен арналарының негізгі бағыттарын анықтайды. Алматы қаласының қала маңы аймағы мен ықпал ету аймағы жер беті суларының біршама ресурстарына ие.
      Өңірдің ең ірі өзені - Іле өзенінің ұзындығы 1439 км, оның 815 км Қазақстанның аумағында жатыр. Ол өзінің су мөлшері бойынша Орта Азияда үшінші орынға ие, Қытай аумағынан бастау алады, көп бөлігі таулық сипатқа ие.
      Таулық-жазықтық өзендердің ең ірілері және маңыздылары: Шамалған, Қаскелең, Ақсай, Үлкен Алматы, Кіші Алматы, Талғар, Есік, Түрген өзендері болып табылады.
      Алматы облысы, сейсмикалық белсенділігі жоғары, 7-9 баллды құрайтын аймақта орналасқан. Соңғы жылдары негізгі сейсмикалық қимылдар Алматы қаласынан оңтүстік пен оңтүстік-шығыста дамуда. Алматы қаласынан солтүстік, батыс және солтүстік-батыста орналасқан аумақ әлсіз жер сілкінулердің төменгі тығыздығымен сипатталады.
      Қала маңы аймағының аумағында селдер негізінен нөсерлі жауын жауу нәтижесінде, ал кейде жасырын ішкі мореналық су қоймалары мен мұзды көлдердің жырылуынан болады. Кіші Алматы мен Үлкен Алматы, Талғар, Есік, Ақсай және Қаскелең өзендерінің бассейндері едәуір селді белсенді өзендер болып табылады.
      Өсімдіктер мен жануарлар әлеміне бай табиғи-климаттық аймақтың алуан түрлілігі, өзендер мен көлдердің болуы, біркелкі климат, бірегей тың таулы, жазықты және шөлді ландшафтар Алматы қаласының ықпал ету және қала маңы аймағы орналасқан - Жетісудың шын мәнісіндегі шексіз туристтік-рекреациялық ресурстарын анықтай отырып, табиғи, тарихи және мәдени ескерткіштермен толықтырылады.
      Өсімдік түрлерінің негізгі таралу заңдылығы тау баурайында да, сонымен бірге тауаралық және тау етегіндегі жазықтарда да байқалатын биік белдеулікке байланысты. Әрбір белдеу белгілі бір өсімдік түрлерінің көптеп кездесуімен немесе түрлердің араласуымен сипатталады.
      Таулардағы өсімдіктердің күрделі кеңістіктік құрылымы бар. Азия континентальдық секторында орналасқан Тянь-Шан тауларына солтүстік және оңтүстік баурайлардағы өсімдік түрлерінің қарама-қарсылығы тән. Қарастырылып отырған өңірдің фаунасы бай алуан түрлілікпен және эндемизммен сипатталады. Жануарлар мен құстардың орналасуында белгілі бір вертикальды белдеулерге үйлесушілік байқалады.
      Алматы облысының аумағында сирек кездесетін және бағалы жабайы өсетін өсімдіктерді қорғау және қалпына келтіру, жабайы жануарларды қорғау және қайта көбейту мақсатында құрылған Алматы мемлекеттік қорығы, Іле Алатауы мемлекеттік ұлттық табиғи саябағы, Алтын-Емел табиғи саябағының бір бөлігі, сондай-ақ Медеу мемлекеттік ландшафтық табиғи саябақ секілді ерекше қорғалатын нысандар бар.
      Алматы қаласының қала маңы аймағының аумағы аса біркелкі орналаспаған біршама жер асты тұщы су ресурстарына ие. Тау етегіндегі жазықтар, Іле Алатауы мен Кетпен жотасының солтүстік баурайларының тауаралық және тау беткейлік ойпаттары жер асты суларымен айтарлықтай қамтамасыз етілген.
      Өзендердің рекреациялық және шаруашылық маңызы зор және сумен жабдықтау, суару, суландыру, электр энергиясын өндіру көздері болып табылады.
      Еңбекшіқазақ, Талғар, Іле және Қарасай аудандарының және Алматы қаласының аумағы арқылы ірі гидротехникалық құрылыс, Барторғай су қоймасымен бірге суарылатын жерлерді сумен қамтамасыз етуді арттыруға арналған Үлкен Алматы каналы (ҮАК) өтеді.
      Өңірдің алуан түрлі табиғи ресурстары суармалы және суарылмайтын егін шаруашылығын, агроөнеркәсіп кешенін дамыту үшін қолайлы болып табылады. Таулы-далалық аймақта астық, техникалық дақылдар мен көкөніс егіледі, бау-бақша, жүзім өсіру және сүттік мал өсіру дамыған. Альпілік және субальпілік шалғындықтардың биік таулы аймағы мал үшін жазғы жайылым ретінде қолданылады. Таулы аудандарда бау-бақша, еттік мал өсіру және картоп өсіру қарқынды дамуда. Шөлді аймақ еттік мал өсіру шаруашылығын дамыту үшін қолданылады.
      Алматы облысы біршама минералды-шикізаттық мүмкіндікке ие. Оның аумағында түрлі пайдалы қазбалардың кен орындары ашылған, олардың ішінде түсті, сирек кездесетін және бағалы металлдар, энергетикалық көмір мен руда емес пайдалы қазбалардың кен орындары бар (облыс негізінен құрылыс материалдарының барлық түрлерімен қамтамасыз етілген).
      Алматы қаласы қала маңы аймағының аумағында келесі рудалы аудандар анықталған:
      Бұғыты (Еңбекшіқазақ ауданы) - Бұғыты ірі вольфрам кен орны, алтынды руда табылған топтар, Қарақой қорғасын-мырыш кен орны;
      Қастек руда ауданының (Жамбыл ауданы) негізін Қастек-Шынасылсай руда алқабының - Шынасылсай, Қастек, Қыржол кен орындары құрайды. Кешенді кен орындарының құрамында, қорғасын мен мырышты қоспағанда, алтынның, кадмидың, мыс пен күмістің қорлары ескерілген.
      Қарастырылып отырған аумақтың басым бөлігі іздестіру жағынан жеткіліксіз зерттелмеген, түрлі дәлдіктегі геологиялық барлау жұмыстарын жүргізуді талап етеді.

5. Әлеуметтік-экономикалық даму индикаторлары

5.1 Демография

      Демографиялық үдерістердің қарқыны бұрын қалыптасқан дәстүрлі, сонымен бірге қоғам өмірінде дамып келе жатқан әлеуметтік-экономикалық өзгерістер мен қайта құрулар барысында қалыптасып жатқан жаңа қоғамдық даму факторларының бүкіл жиынтығының өзара іс-қимылымен анықталады.
      Ықпал ету аймағы халқының саны 2009 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша 2090,8 мың адамды құрады, оның ішінде қала маңы аймағында - 1870,9 мың адам. Қала маңы аймағында қала халқы 1489,4 мың адамды құрайды, оның 1365,0 мың адамы Алматы қаласында, ауылдық жерлерде - 381,5 мың адам тұрады.
      Қалалық жерлерде Алматы, Қапшағай қалаларының, Боралдай, Өтеген батыр кенттерінің тұрғылықты халқы жоғары қарқынмен өсті, Еңбекшіқазақ ауданының ауылдық жерлерінде өсу қарқыны едәуір төмен.
      Аудандардағы халықтың орташа жылдық табиғи өсу қарқыны 0,95-тен 1,3%-га дейінгі аралықта. Талғар ауданы, Талғар, Қаскелең қалалары, Боралдай кентінде халықтың тууы төмен деңгейде. Кейінгі жылдары Алматы қаласында табиғи өсімнің өсуі байқалады - 1,45%.
      Халықтың жас құрылымы келесі көрсеткіштермен сипатталады:
      15 жасқа дейінгі балалардың үлесі Алматы қаласының орталығынан (22%) шет аудандарға қарай (24,5%) өседі;
      еңбекке қабілетті жастағы халықтың үлес салмағы жалпы ықпал ету аймағы мен қала маңы аймағы бойынша - 65,3% құрады;
      еңбекке қабілетті жастан асқан халықтың үлес салмағы 9,4%-дан 11,8%-ға дейінгі аралықта.
      Болашақтағы халықтың саны көші-қонның әсерін ескере отырып, демографиялық әдіспен есептелінген.
      Халықтың келешектегі санының есебі демографиялық әдіспен әкімшілік аудандардың бөлінісінде әрбір қалалық және ауылдық мекендер бойынша сараланған түрде жүргізілді. Есептік мерзімде халық саны 2,0 есеге өседі және ықпал ету аймағында 4140,7 мың адамды құрайтын болады, оның ішінде Алматы қаласында - 2580 мың адам, ықпал ету  аймағында 1560,7 мың адам, оның ішінде қала маңы аймағында 1216,5 мың адам.
      Едәуір алыс болашақта (2040 жылы) ықпал ету аймағында халықтың саны 4465,9 мың адамға дейін көбейеді, оның ішінде Алматы қаласында - 2800 мың адам, ықпал ету аймағында - 1665,9 мың адам, оның ішінде қала маңы аймағында - 1312,4 мың адам.
      Ықпал ету аймағының экономикалық белсенді халқының жалпы саны, бастапқы жылғы 1068,5 мың адаммен салыстырғанда, есептік мерзімде 1974,5 мың адамды құрайды.

5.2 Ресурстық әлеует

      Қала маңы аймағы адамдық, тарихи-мәдени, рекреациялық, туристік, қаржылық және минералдық ресурстардың басым бөлігі шоғырланған, Алматы облысының өзегі болып табылатын орталық бөлікте орналасқан.
      Алматы қаласының қала маңы аймағының қазіргі заманғы әлеуметтік-экономикалық дамуының негізгі бағыттары:
      Іле Алатауының, өзендердің, тау көлдерінің, Қапшағай су қоймасының ерекше ландшафтары мен Ұлы Жібек Жолының бойындағы мәдени мұралардың бай табиғи-ресурстық мүмкіндіктерінің;
      алтын, вольфрам, полиметалл рудалары, құрылыс материалдары сияқты минералдық ресурстардың;
      қала маңы аймағында біркелкі орналасқан рудаға жатпайтын материалдар аумағының;
      жақсы дамыған автомобиль, темір жол, әуе көліктері байланыстарының;
      Алматы қаласының ғылыми-білім мүмкіндіктерінің;
      индустриялық аймақтарды, өнеркәсіп аудандарды, технопарктерді, ақпараттық технологиялар парктерін орналастыру үшін бос аумақтардың;
      дамыған агроөнеркәсіптік кешеннің;
      көзделіп отырған «Батыс Еуропа - Батыс Қытай» мемлекетаралық көлік-коммуникация дәлізі құрылысының болуына байланысты.
      Қолдағы ресурстық әлеуеті негізінде, қала маңы аймағының әлеуметтік-экономикалық дамуының болашақтағы келесі басым бағыттары айқындалды: өңдеуші өнеркәсіптің, өнеркәсіптің инновациялық және ғылымды аса қажет ететін салаларын, құрылыс материалдарының өндірісін әрі қарай дамыту; туризм, демалыс және спорт индустриясын дамыту; көлік-логистикалық қызмет көрсетулерді қалыптастыру; шипажай-курорттық аймақтардың құрылысы; ғылыми-білім беру орталықтарын ашу; халықаралық қаржы орталығын әрі қарай жетілдіру.

5.3 Өнеркәсіп

      Бас жоспарда Алматы қаласының шегінде өнеркәсіп өндірісін қысқарту және кәсіпорындарды қала маңы аймағына көшіру жоспарланып отыр.
      Алматы қаласының аумағында қала тұрғындарына қызмет көрсетумен байланысты экологиялық таза, ғылымды аса қажет ететін электрондық және электр жабдықтары өндірісін, қайта өңдеу өнеркәсібі мен кәсіпорындарын құру көзделіп отыр.
      Экологиялық жағдайлар бойынша қауіпті кәсіпорындар қала аумағынан тысқары шығарылады.
      Көліктік машина жасаудың, лак-бояу өнімдерінің, құрылыс индустриясының жаңа нысандары қала аумағынан тысқары қалыптасып жатқан индустриялық және өнеркәсіп аймақтарының аумағына көшіріледі.
      Құс шаруашылығы мен сүт кластерлерін, көкөніс пен жеміс-жидектерді қайта өңдеу кластерін құру базасында тамақ өнеркәсібінің экспортқа бағытталған кәсіпорындары қарқынды дамытылатын болады.
      Өнеркәсіпті дамытудың алға қойылған қарқындарына сәйкес өңдеу өнеркәсібі алдыңғы қатарлы сала болып қалмақ: құрылыс материалдарының өндірісі (оның үлес салмағы 20%-ды құрайды, жұмыс орындарының өсуі 7700-ден 27500-ге дейін) және азық-түлік пен сусындар өндірісі (оның үлес салмағы 23,6%-ды құрайды, жұмыс орындарының өсуі 10300-ден 32500-ге дейін).

5.4 Туризм, демалыс және спорт индустриясы

      Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2007 жылғы 28 ақпандағы № 156 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасында туризмді дамытудың 2007-2011 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасында туризмді және рекреациялық инфрақұрылымды дамыту Қазақстанды бәсекеге қабілетті және әлемнің серпінді дамып келе жатқан мемлекеттер қатарына қосу басымдықтарының бірі болып табылады.
      Қала маңы аймағының туристік қызметін дамытуды реттейтін маңызды факторлар: халықаралық әуежайдың болуы және Алматы қаласының жақын болуы. Болашақ бағыттар құрылымында Ұлы жібек жолындағы туризм ерекше орынға ие.
      Ұлы жібек жолының Алматылық бөлігінде экзотика, қызықты оқиғалар, тау курорттарына бару, тау спортымен, аңшылықпен шұғылдану, қауіп-қатер белгілері бар сапарларды қамтитын, тарихи-мәдени мұрамен таныстыру туризмімен ұштасатын бірегей ресурстар үйлесімділігі бар.
      Алматы облысының аумағы, оның ішінде Алматы қаласының қала маңы аймағы туристік сұраныстың іс жүзінде барлық заманауи таптаурындарын қанағаттандыратын орасан туристік мүмкіндікке ие, олар келесі базалық ресурстар бойынша жіктеледі:
      табиғи-рекреациялық: Іле Алатауы мен Жоңғар Алатауының тау ландшафтары, Алакөл, Балқаш өзендері, Қапшағай су қоймасы, тау көлдері, Іле өзені және көптеген басқа да таулық және жазықтық су артериялары, минералды су көздері және балшықтар көздері, тірі табиғат ескерткіштері, атап айтқанда тамаша флора мен фауна, оның ішінде эндемикалық және ескіден қалған;
      мәдени-тарихи: қорған кешендері, петроглифтер (тастағы суреттер), ескерткіш орындар, мұражайлар (тақырыптық және әйгілі адамдардың);
      театрлар, мавзолейлер, мазарлар, кейінгі кезеңнің өзге де сәулет құрылыстары.
      Қала маңы аймағы мен Алматы қаласының туристерді қабылдау үшін үлкен мүмкіндіктері бар: қонақ үйлер, мейман үйлері, шипажайлар, профилакторийлер, демалыс аумақтары мен базалары, демалыс үйлері, сауықтыру лагерлері, аңшылар үйлері.
      Алматы қаласының қала маңы аймағындағы бар рекреациялық мүмкіндіктер негізінде бас жоспарда бірнеше функцияларды атқаратын туризмді, демалыс пен спортты дамытатын рекреациялық аймақты әрі қарай қалыптастыру ұсынылады, олардың ішінде маңызды функциялар: шипажайлық-курорттық кешен, танымдық және спорттық-көзбен көру туризмі, шоу-бизнес, қонақ үй бизнесі болып табылады. Төменде қала маңы аймағындағы рекреациялық қызметтің негізгі түрлері келтірілген:
      Іле Алатауының сілемдері - мәдени-тарихи мұра ескерткіштерімен және мәдени-танымдық туризм нысандарымен бірге. «Алтын Аймақ Жетісу» этномәдени ландшафтық белдеуі;
      тау аймағы - жалпы үлгідегі курорттар, тау шаңғысы курорттары;
      ерекше қорғалатын аймақтар: Іле Алатауы мемлекеттік ұлттық табиғи саябағы, жабайы жеміс бақтары, Медеу саябағы;
      Қапшағай су қоймасының жағалауы - ірі туристік-ойын-сауық аймағын қалыптастыру, «Жаңа-Іле» ойын-сауық кешенінің құрылысы, су спорты және сауықтыру туризмі, су маңындағы қысқа және ұзақ мерзімді демалыс, бүкіл маусымдық балық аулау;
      Іле өзені — судағы ұйымдастырылған және жабайы туризм;
      бальнеологиялық ресурстары бар аумақтар - сауықтыру туризмі және шипажайлық-курорттық емдеу;
      ежелгі «Жібек жолы» трассасын жаңғырту, оның бойында қонақ үй-туристік кешендерін, ұлттық мәдениет және қолданбалы өнер орталықтарын орналастыру;
      Боралдай кентінің оңтүстік жағындағы және Есік қаласындағы сақ қорғандары орналасқан аймақта ашық аспан астындағы ұлттық-этнографиялық, мұражайларды ашу;
      археологиялық ескерткіштерді қорғау аймақтарын сақтау және құру (қорғандар, ежелгі қалашықтар);
      Алматы қаласы - іскерлік және аралас туризм.
      Бас жоспарда қазіргі спорт құрылыстарын қалпына келтіру және жаңа спорт объектілерін салып, жаңа объектілерді пайдалануға беру көзделіп отыр, осыларды жүзеге асыру Алматы қаласын қаржы ғана емес, туристік орталыққа да айналдырады. Кластерлік даму арқылы туристік өнім мен туризм индустриясының бәсекелік қабілеттілігін арттыру тек отандық емес, сонымен бірге әлемдік қызмет көрсету нарығында да қала маңы аймағының туристік келбетін қалыптастыруға көмегін тигізеді.

5.5 Көліктік-логистикалық қызмет көрсетулерді қалыптастыру

      Қазақстанның Орталық Азия елдерімен және Еуропа елдерімен сыртқы сауда байланыстары көлемінің артуына орай келетін жүктерді сақтауды және оларды тұтынушыларға жеткізуді оңтайландыруға қажетті логистикалық орталықтарды құру қажеттілігі туындайды.
      Жоғары жылдамдықтағы магистральды жолдар желісі құрылып, Үлкен Алматы айналма автомобиль жолының (ҮАААЖ) Қорғас - Жетіген темір жол тармағының, Қапшағай - Талдықорған трассасынан сегіз километр қашықтықтағы халықаралық әуежай құрылысын жүргізу қарастырылуда.
      Алматы қаласының қала маңы аймағының аумағымен «Батыс Еуропа - Батыс Қытай» көліктік-коммуникациялық дәлізі транзитпен өтеді. Трансұлттық магистральды құрудың үлкен экономикалық маңызы бар, ол транзиттік тасымалдар үшін маршрутты және Таяу Шығыс елдеріне шығуды қамтамасыз етеді.
      Бас жоспарда көліктік-логистикалық қызметтерді (Іле ауданында Өтеген батыр кентінде, Жетіген және Междуреченск ауылдарында, Қапшағай қаласында, Қарасай ауданында - Шамалған станциясында «А» сыныпты логистикалық орталықтар) және Алматы қаласының қала маңы аймағының аумағында халықаралық транзиттік тасымалдарды дамыту үшін ҮАААЖ негізінде логистикалық өндірістерді дамыту көзделіп отыр.

5.6 Курорттық аймақты құру

      Алматы қаласының қала маңы аймағының бас жоспарында тау беткейіндегі жұмсақ климат негізінде бальнеологиялық ресурстарды, термальдық және радондық көздерді дамытуды, тыныс жолы органдары мен жүрек-қан тамырлары ауруларын емдеу үшін қазіргі шипажайларды, профолакторийлер мен курорттарды дамыту және қалпына келтіру, сонымен бірге жаңаларын ашу қарастырылған.
      Ыстық климатты шөлді аумақтың болуы урологиялық ауруларды емдеуге арналған жазықтықтағы курорттардың пайда болуына жағдай тудырады.

5.7 Ғылыми-білім беру кешендерін құру

      Алматы қаласында елдегі ең дамыған зияткерлік-ғылыми база -52 жоғары оқу орны, 56 орта арнаулы оқу орны және ядролық медицина, ғарыштық технологияларды, соңғы үлгідегі бағдарламалық қамтамасыз етуді дамыту, ресурс үнемдеуші технологияларды дамыту саласында жұмыс істейтін 400 ғылыми-зерттеу ұйымдары бар.
      Бас жоспарда жоғарғы және орта арнайы оқу орындарымен жоғары технологиялық өндірістерді дамытудың арнайы аймақтарын құру қарастырылады (Алатау кентіндегі ақпараттық технологиялар паркі - 1 АТП, Жамбыл және Жаңаталап ауылдарының маңайындағы ақпараттық технологиялар парктері - 2 АТП, 3 АТП).
      Білім беру бөліміндегі басым бағыттар техникалық және жаратылыс ғылымдарын зерттеу, оқу орындарында машина жасау, нано-технологиялар электроникасы салалары үшін факультеттер ашу болып табылады.

5.8 Қаржы орталығын қалыптастыру

      Алматы қаласы Қазақстан Республикасының жүйесіндегі ірі қаржы орталығының бірі болып табылады.
      Бас жоспар жобалық кезеңде келесі міндеттерді шеше отырып, Алматы қаласының өңірлік қаржы орталығы ретінде қалыптасуын көздейді:
      бағалы қағаздар нарығындағы мемлекеттік реттеуді жетілдіру;
      жаңа қаржы құралдарын дамыту және енгізу;
      инвесторлардың мүддесін қорғаудың жоғары деңгейін қамтамасыз ету;
      қор нарығының капиталдануын және өтімділігін арттыру үшін жағдайлар жасау;
      қазақстандық компаниялардың бағалы қағаздардың қор нарығына қатысуының тұрақты артуын қамтамасыз ету.

5.9 Агроөнеркәсіптік кешен

      Алматы қаласының қала маңы аймағының аумағында еттік-сүттік мал шаруашылығы мен өсімдік шаруашылығының тұрақты дамуына мүмкіндік беретін, суарылатын ауылшаруашылық жерлердің, жайылымдардың, су көздерінің айтарлықтай алқаптары орналасқан.
      Агроөнеркәсіптік сектордың басым бағыттары жазықтық және таулық бақтарды, көкөніс, еттік-сүттік мал шаруашылығын әрі қарай дамыту, қайта өңдеу кәсіпорындары үшін ауыл шаруашылық шикізат өнімдерін тұрақты жеткізуді қамтамасыз ету, дайындау-өткізу орталықтарын дамыту, ірі мал бордақылау кешендерін дамыту болып табылады.
      Бас жоспарда Қапшағай су қоймасының оңтүстігіндегі аумақта Құлжа тас жолына дейін аграрлық-рекреациялық кластерді орналастыру ұсынылады.
      Ауыл шаруашылығы шикізат өнімдерін тереңдете қайта өңдеу кәсіпорындары қала маңы аймағының суарылымды жерлерінің орталығында - Қаскелең, Талғар, Қапшағай қалаларында, Шамалған станциясында, Өтеген Батыр және Боралдай кенттерінде орналастырылған.
      Қала маңы аймағының өсімдік шаруашылығы азық-түлік өнімдерін, мал шаруашылығы үшін жем мен өңдеу өнеркәсібі үшін шикізат өндіру міндетін атқарады.
      Өсімдік шаруашылығының негізгі тауарлық дақылдары мал жемі, бақша өнімдерін, көкөніс, картоп, темекі, жеміс-жидектер болып табылады. Көкөніс шаруашылығы саласын жылыжай-парниктік шаруашылықты құру арқылы индустрияландыру негізінде дамыту көзделген.

5.10 Тұрғын үй-азаматтық құрылыс

      Тұрғын үй ортасын кешенді қалыптастырудың негізгі бағыттары халықтың тұрғын үймен қамтамасыз етілуін, ықпал ету аймағында бүкіл тұрғын үй қорын 107524,6 мың шаршы метрге, қала маңы аймағында - жалпы ауданын 97642 мың шаршы метрге дейін, оның ішінде Алматы қаласында - жалпы ауданын 68960 мың шаршы метрге арттыра отырып, бір адамға 17 шаршы метрден 25 шаршы метрге дейін жеткізуді көздейді.
      Алматы қаласының шегінде тұрғын үй құрылысын, Алматы қаласында қоныстанатын 1500 мың адам мөлшеріндегі халқын әлеуметтік-кепілдік деңгейімен қамтамасыз ету үшін, бір адамға жалпы ауданын бастапқы жылғы 18 шаршы метрден, есептік мерзімде 25 шаршы метрге дейін жеткізу мақсатында 1 9764,6 мың шаршы метр көлемінде қайта жаңғырту аумақтарында жүргізу көзделіп отыр.
      Алматы қаласы халқының есептік мерзімде 2580 мың адамға дейін өсуіне сәйкес бас жоспарда тұрғын үй құрылысы үшін солтүстік және солтүстік-батыс бағыттағы аумақтарда - Жаңаталап, Междуреченск, Боралдай және Қараой алаңдары қарастырылған.
      Жаңа игеру алаңдарында жалпы ауданы 27000 мың шаршы метр тұрғын үй қорын орналастыру қарастырылады.
      Бас жоспарда Алматы қаласында жобалаудың бүкіл кезеңінде жалпы ауданы 5600 мың шаршы метр мөлшеріндегі сейсмикалық қауіпті тұрғын үйлерді, оның ішінде жалпы ауданы 2485,0 мың шаршы метрді есептік мерзімге дейін бұзу ұсынылады.
      Есік, Талғар, Қаскелең және Қапшағай қалаларында құрылыстарды бекітілген бас жоспарларына сәйкес, «G-4 City» 4 серіктес қалаларды әзірленген жобалау құжаттамаларына сәйкес бос аумақтарда жүргізу көзделеді.
      Ықпал ету аймағы мен қала маңы аймағының аумақтарындағы құрылыс көлемі, негізінен аз қабатты құрылыстың есебінен, 26001,9 мың және 18951,6 мың шаршы метрді құрайды.
      Орта қабатты құрылыстар Үлкен Алматы айналма автомобиль жолының (ҮАААЖ) шегінен тыс, магистральдар арасындағы аумақтарда, жоғарғы қабатты тұрғын үй құрылыстары қала құрылыстық тораптарда, негізгі композициялық осьте таңдамалы түрде ұсынылады.
      Бас жоспарда коммуналдық жалға беру тұрғын үй қорын, коммерциялық жалға беру қорын қалыптастыру көзделеді.
      Жаппай орта қабатты құрылыстар аумағында магистральдық инженерлік желілерді дамыту және жабдықтаумен, әлеуметтік сала объектілерін орналастырумен бірге тұрғын үй қала құрылысы кешендерін кезең-кезеңімен салу көзделеді.

5.11 Қызмет көрсету саласы

      Мәдени-тұрмыстық қызмет көрсетуді ұйымдастыруға негізінен тарихи қалыптасқан қоныстану жүйесі барынша әсер етті. Оған тән белгі ірі мегаполистің, орта және шағын қалалардың Іле Алатауының баурайында орналасуы болып табылады. Елді мекендердің басым бөлігі сағаттық қол жетімділік шегінде Алматы қаласына және аудан орталықтарына тартыла орналасқан.
      Бас жоспарда 2035 жылға қарай мекемелердің қызмет көрсетудің әлеуметтік-кепілденілген минимумын қамтамасыз етуге қол жеткізуі бағытында жаңа әлеуметтік-экономикалық жағдайларды ескере отырып, әлеуметтік саланы дамыту көзделеді.
      Мәдени-тұрмыстық қызмет көрсетуді ұйымдастыру қабылданған халықты жайғастыру жүйесінің негізінде және тығыз өзара байланыста жобаланған.
      Қызмет көрсету саласының болашақ құрылымын дамыту әрбір елді мекенде күнделікті қызмет көрсету нысандарын (бала бақшалар, мектептер, емханалар немесе амбулаториялар, бастапқы дене шынықтыру-емдеуді тағайындау объектілері, клубтар) және халық сұранысының негізінде туындайтын коммерциялық нысандарды (дүкендер, қоғамдық тамақтану орындары, тұрмыстық қызмет көрсету орындары және т.б.) орналастыруды көздейді.
      Әкімшілік аудандардың орталығында жоғары деңгейдегі қызмет көрсету мекемелері (ауруханалар, жедел медициналық көмек көрсету станциялары, қан орталықтары, мәдениет үйлері, орта арнаулы оқу орындары, көпшілік пайдаланатын спорт залдары және барлық аудан түзуші қызметтер - әкімдіктер, жер қатынастары, санитарлық эпидемиологиялық басқармалар және т.б.) орналасады.
      Жобалау кезеңінде қала маңы аймағының елді мекендерінде мектептер мен бала бақшалар, учаскелік ауруханалар мен амбулаториялар (олар жоқ немесе 3.01-01.2007* Қазақстан Республикасының құрылыс нормаларымен және ережелерімен ұсынылған нормаларға біршама сәйкес келмейтін елді мекендерде), өңірлік медицина орталықтарын, сауда қалаларын, сауықтыру кешендерін, туризм, спорт және демалыс объектілерін салу көзделеді.
      Ауыларалық қызмет көрсету саласының нысандары жайлы көлік жетімділігі шегінде орналастырылатын болады. Қала маңы аймағы Бас жоспарының жобасы бойынша негізгі ережелер Алматы қаласы қала маңы аймағының бас жоспарының (Аумақтарды қала құрылыстық жоспарлаудың кешенді схемасы) 1-қосымшасында келтірілген.

6. Аумақтық табиғи кешенді сақтау мен дамытудың негізгі бағыттары

      Алматы қаласының қала маңы аймағының табиғи кешені негізінен табиғатты қорғау, рекреациялық, сауықтыру, және ландшафт түзуші функцияларды атқаратын және қала маңы аймағының табиғи-ландшафтық негізін қалыптастыратын, өсімдік және су объектілері басым келетін аумақтардың жиынтығы болып табылады.
      Алматы қаласы мен қала маңы аймағы табиғи кешенінің аумағына мыналар жатады: ерекше қорғалатын табиғи аумақтар - қорықтар, ұлттық және табиғи саябақтар, ескіден қалған тулы жабайы жемістер бақтарының аумағы, Шренка шыршасының жетілу аймағы.
      Табиғи кешен аумақтарына тағы да - ормандар, орман-саябақтар, жасыл аймақтар, саяжай және бау-бақша аумақтары, табиғи құрылыс салынбаған өзен мен бұлақтардың арналары, көлдер, су қоймалары, көгалдандырылған аумақтар - саябақтар, скверлер, бақтар, гүлзарлар, бақ-саябақ өнері мен ландшафтық сәулет ескерткіштері, бұзылған және жоғалған табиғи аумақтарды қалпына келтіру мен қайта жасауға, жаңа көгалдандырылған аумақтарды ұйымдастыруға арналған резервтік аумақтар.
      Табиғи кешен аумағын сақтау мен дамытудың негізгі бағыттары мыналарды қарастырады:
      Алматы қаласының, қала маңы аймағының және Алматы агломерациясының табиғи кешенінің тұтастығын сақтау;
      рекреациялық аймақтарды қалыптастыру;
      жобалауды экологияландыру.

7. Табиғи-ландшафтық орман-бақ аймақтарын сақтау талаптары

      Алматы қаласының қала маңы аймағының қала құрылыстық дамуының негізгі бағыттары табиғи-ландшафтық және орман-саябақ аймақтарын сақтаудың келесі талаптарын көздейді:
      ландшафтарды қорғауды және оларды көру қабылдауының оңтайлы жағдайын қамтамасыз ететін аймақтардың шекараларын және осы шекаралардың шегінде қала құрылыстық қызметті реттеу режимін анықтайтын жалпы қала құрылыстық регламенттерді белгілеу және сақтау;
      қала маңы аймағының аумағын оңтайлы сәулеттік-ландшафтық ұйымдастыру;
      қала мен қала маңы аймағының орталық негізін қала құрылыстық және сәулет құралдарымен анықтау және айқындау;
      инверсиялық құбылыстарды жоюға және Алматы қаласы мен жақын жатқан аумақтың қолайсыз жағдайларын айтарлықтай жақсартуға ықпал ететін, су-саябақтық алаптар мен орман-саябақ жасыл аймақтарын құру есебінен Алматы қаласы мен қала маңы аймағының бірыңғай жасыл белдеуін құру;
      жасыл аймақтың орман шаруашылығы бөлігін Үлкен Алматы айналма автомобиль жолының (ҮАААЖ) бойында қорғаныстық орман алаптарын құру есебінен шешу қарастырылады;
      желі арқылы бар және жобаланып отырған скверлер, гүлзарлар мен көше бойындағы көшеттер арқылы бірігетін су-саябақтық алаптарды, қала ішілік және қала маңының көгалдандырылған демалу жүйелерін құру;
      Алматы қаласын бақ-қала ретінде қалыптастыру;
      өнеркәсіп аумақтарынан және тазалау құрылымдарынан қорғаныстық орман алаптарын құру;
      теректердің селекциялық плантацияларын жасау.
      Алматы қаласының қала маңы аймағының солтүстік-шығыс бөлігіндегі орман-саябақ жасыл аймақтары қала мен қала маңы аймағы тұрғындарының демалысын ұйымдастыруға, микроклиматты, санитарлық-гигиеналық және қоршаған ортаны қорғау функцияларын жақсартуға арналған.

8. Экологиялық талаптар

      Қала маңы аймағымен бірге ықпал ету аймағының және Алматы қаласының қала құрылыстық дамуының экологиялық талаптарына мыналар жатады:
      табиғи кешен аумағын әуе бассейнінің ластануынан қорғау;
      жер беті және жер асты су ресурстарын ластану мен сарқылудан қорғау;
      урбанизацияланған аумақтарды физикалық факторлардың әсерінен қорғау (шу, діріл, электрмагниттік сәулелер);
      топырақ-өсімдік жамылғысын атмосфераға зиянды заттарды шығарылудан және қатты-тұрмыс қалдықтарының жиналуынан қорғау;
      жануарлар мен өсімдіктер әлемін қорғау;
      аумақты техногендік және табиғи сипаттағы қауіпті үдерістерден қорғау;
      көгалдандыру мен микроклиматтық жағдайларды жақсарту арқылы өмір сүру ортасының жайлылығын арттыру.
      Елді мекендердің ауа бассейніне зиянды әсерді азайту жөніндегі Алматы қаласының қала маңы аймағы аумағының қала құрылыстық дамуына қойылатын экологиялық талаптарды орындаудың қажетті шарттары мыналар болып табылады:
      жағымсыз әсер ететін өнеркәсіп кәсіпорындарын құрылып жатқан өнеркәсіп аймақтарына көшіру, Алматы қаласының ішіндегі өнеркәсіп кәсіпорындарының орнын ауыстыру;
      өндірістік-өнеркәсіп кәсіпорындарын аудандардың елді мекендерінен айтарлықтай алыс қашықтықта орналасқан, желдің соғу бағытына қарай, өнеркәсіп кәсіпорындары мен тұрғын үй орамдарының арасындағы санитарлық аралықты қамтамасыз ете отырып, арнайы белгіленген өнеркәсіп аумақтарына орналастыру;
      елді мекендердің атмосферасына ластаушы заттарды шығару мөлшерін азайтуды қамтамасыз ету үшін кәсіпорындарды қайта мамандандыру.
      Автокөліктің қорғасын қалдықтарынан және оның шексіз қосындыларынан қаланың ауа бассейнін ластайтын жағымсыз әсерлерді азайту үшін келесі техникалық, жоспарлау және ұйымдастыру шараларын жүргізу ұсынылады:
      қаланың қоныстық аудандарында транзиттік автокөліктің қозғалысына тыйым салу;
      қалалардың аумақтық өсуін шектеу;
      қаланың өнеркәсіп және қойма кәсіпорындарының санитарлық-қорғау аймақтарында, темір жолдардың бұру жолақтарында - жүк көлігінің арнайы автомобиль жолдарын құру;
      қоныстық аудандарға дейін талап етілетін санитарлық аралықтарды сақтай отырып, автокөлік, айналма жолдарын салу;
      тұрғын үй аймағынан автобазаларды, автожөндеу шеберханаларын, техникалық қызмет көрсету станцияларын (ТҚС) шығару, жанар-жағар май материалдарының (ЖММ) сапасын бақылау;
      көп мөлшердегі жүк тасымалдаумен байланысты коммуналдық-тұрмыстық мақсаттағы нысандарды тұрғын үй құрылыс аумақтары арқылы жүріп өту жолын қысқарту мақсатында магистральды көшелерге тікелей жақын жерлерге орналастыру;
      автожол тоннельдерін, эстакадаларды, жер асты жүргін жолдарды едәуір қарқынды қозғалысы бар көлік қиылыстарында салу;
      көшелер мен жолдардың көлденең пішініне байланысты жол бойы аумақтарын көгалдандыру және басқа ұйымдастыру шаралары.
      Су ресурстарын сарқылу мен ластанудан қорғау үшін бас жоспарда келесі су қорғау шараларының кешені көзделеді:
      жер беті суларын ластанудан қорғау үшін су объектілерінің су қорғау аймақтары мең жолақтарын анықтау;
      қалалар мен елді мекендердің шаруашылық-ауыз сумен жабдықтаудың орталықтандырылған жүйелерін кеңейту және қалпына келтіру, топтық су таратқыштар салу;
      қала маңы аймағының алаңы бойынша су жинағыштарды ұтымды орналастыру;
      жер асты суларының суіріктеу жүйесін реттеу;
      қала маңы аймағы елді мекендерінің шаруашылық-ауыз су қажеттіліктері үшін суды оңтайлы іріктеуді анықтау жөніндегі гирдогеологиялық зерттеулер жүргізу;
      елді мекендердің топтары үшін жайғастыру аймағынан тыс шашыраңқы орналастырылған тазарту құрылымдарының кешендеріне ағын суларды бұру арқылы қала маңы аймағы қалаларының орталықтандырылған кәріз жүйесін кеңейту және қалпына келтіру;
      Қаскелең мен Талғар қалаларының, сондай-ақ ауылдық елді мекендердің бір белігінің ағын суларын Алматы қаласының кәріздік тазарту құрылымына (КТҚ) бұру;
      Сорбұлақ жинақтаушысының маңайында жер асты сулы қабаттың ластануына бақылау жасау;
      Қапшағай қалалық кәріз жүйесіне қоса отырып, Қапшағай су қоймасында демалыс аймақтарының орталықтандырылған кәріз жүйесін салу;
      Алматы қаласының нөсерлік кәріз жүйесін салу;
      қоқыстарды уақытында тазалау және шығару;
      кәріздік коллекторларда апаттардың болуына жол бермеу;
      қала маңы аймағының елді мекендерінде орталықтандырылған сумен жабдықтау және кәріз жүйесін салу;
      су іркуіш құрылымдардың, сутаратқыштар мен су құбырлары құрылымдарының айналасындағы санитарлық қорғау аймақтарының бірінші және екінші белдеулерін ұйымдастыру;
      бұлақтарды тазалау және жабдықтау, жайылымдық шалғындықтарды емдік-жем шөптермен жақсарту.
      Электромагниттік сәулелердің әсерінен қорғау үшін келесі шараларды жүргізу ұсынылады:
      антенналарды орнату биіктігін өзгерту;
      радиотаратқыш нысандарды тұрғын үй құрылысының аумағынан тыс шығару;
      электр қосалқы станциялары мен электртарату желілерінің айналасында көгалдандырылған санитарлық-қорғау аймақтарын ұйымдастыру.
      Радиоактивті ластанудан қорғау үшін жұмысы радиоактивті элементтерді пайдалануға негізделген приборлардың пайдаланылуы мен сақталуына бақылау жасау ұсынылады.
      Жер қыртысының ластануын төмендету жөніндегі негізгі шаралар мыналар болып табылады:
      ластанған жер қыртысының құнарлылығын қалпына келтіру;
      ауыл шаруашылығы жерлерін мелиорациялау;
      бұзылған жерлерді рекультивациялау;
      өнеркәсіп кәсіпорындары мен жылу энергия көздерінде атмосфераға зиянды заттардың шығарылуы мен қалдықтардың қалыптасуын азайтуға ықпал ететін қазіргі заманғы технологияларды енгізу.
      Жобада мыналар көзделеді: тұрмыстық қатты қалдықтар (ТҚҚ) жетілдірілген полигондарын салу; қалалар мен елді мекендердің жасыл аймақтарын ұйымдастыру, нөсерлік кәріз салу.
      Аумақты табиғи сипаттағы қауіпті үдерістерден қорғау үшін бас жоспарда мынадай шаралар қарастырылады:
      елді мекендердің аумақтары мен жаңа тұрғын үй-азаматтық құрылыс учаскелерін шағын сейсмоаудандандыру;
      мониторинг желісін дамыту және өлшеу аппараттарын жетілдіру;
      сейсмикалық қауіпті болжаудың әдістемелік базасын дамыту;
      ғимараттарды, құрылыстар мен басқа да объектілерді сейсмикалық тұрақтылыққа зерттеу;
      ғимарттар, құрылыстар мен нысандарды сейсмикалық күшейту, ескі үй құрылыстарын бұзу;
      жаңа құрылыс жүргізу кезінде құрылыс пормалары мен ережелерінің орындалуын және жаңа құрылыс жүргізу үшін аумақтың бөлінуіне қатаң бақылау жасау.
      Жобаланып отырған аумақты сел мен көшкіндерден қорғау мақсатында бас жоспарда селдік ағымдармен күресу жөніндегі келесі инженерлік және гидротехникалық шараларды жүргізу ұсынылады:
      қалыптасқан өсімдіктерді сақтау және селдік қауіпті бассейндерде жаңасын өсіру;
      көшкіндердің пайда болуын болдырмау үшін баурайларды нығайту;
      су режимін қатаң реттеу;
      ғарыштан зондтау материалдарын пайдалана және сейсмикалық қауіптілік білімін ескере отырып, көшкіндер болу қауіптерінің картасын жасау.
      Жыралар мен жағалардың шайылуының артуымен күресу үшін баурайларды түрлі жабындылармен, тіреу қабырғаларымен нығайту, сондай-ақ ормандық мелиорациялық жұмыстарды жүргізу ұсынылады.

9. Аумақты кешенді бағалау

      Алматы қаласының қала маңы аймағының функционалдық аймақтандыруы, шаруашылық қызметтің негізгі түрлері үшін ең қолайлы аймақтарды анықтай келе, кешенді интегралдық бағалау негізінде орындалған.
      Аумақты кешенді бағалау, көліктік жетімділік, энергиямен жабдықтау, сумен жабдықтау, инженерлік-геологиялық және сейсмикалық жағдайлар, жер қыртысының сипаттамалары, климаттық ерекшеліктер, табиғи өсімдіктің болуы, және аумақты заман талабына сай пайдалану сияқты факторлар бойынша жүргізілген.
      Кешенді бағалау бойынша, азаматтық-тұрғын үй және өнеркәсіптік құрылыс, ауыл шаруашылығын дамыту, рекреация және жаппай демалуды ұйымдастыру үшін түрлі қолайлылық дәрежесі жағынан аумақтар бөлінген.
      Өнеркәсіптік және азаматтық-тұрғын үй құрылысы үшін ең қолайлы аймақ қарастырылып отырған аумақтың оңтүстік және оңтүстік-шығыс бөлігін алып жатыр және Алматы қаласынан солтүстік пен солтүстік-шығысқа қарай күшті дами алады.
      Әлсіз жел режимі мен сейсмикалық қаупінің жоғарылығына байланысты, тау етектеріндегі халқы жиі аумақтар құрылыс үшін аса қолайлы емес.
      Алматы - Қапшағай осінің батыс жағынан солтүстіктегі Қарой шоқысынан бастап оңтүстіктегі тау етегіне дейінгі аумақта ауыл шаруашылығы қызметінің алуан түрлеріне ең қолайлы аймақ орналасқан. Осы осьтен шығысқа қарай Қапшағай су қоймасының оңтүстік жағалауынан Үлкен Алматы Каналының (ҮАК) трассасына дейін де ауыл шаруашылық үшін қолайлы жерлер орналасқан. Ауыл шаруашылық жерлері аумақтың барлық оңтүстік бөлігін, шөл-дала аймақтарынан бастап биік таулы альпі шабындықтарына дейін алып жатыр.
      Рекреациялық мақсатқа арналған қолайлы аумақтар, жұмсақ тау етегінің климатына, су көздерінің молдығына және ландшафттың алуан түрлілігіне байланысты өңірдің оңтүстік бөлігінде орналасқан.
      Рекреациялық мақсатқа арналған шектеулі қолайлы аумақтар Іле Алатауының биік таулы бөлігінде орналасқан және тау туризмі, альпинизм, шаңғы тебу спорты үшін үлкен қызығушылық тудырады. Іле, Қопа, Күрті өзендерінің арналары мен Қапшағай су қоймасының солтүстік жағалауы да су маңында жаппай демалыс орындарын дамыту үшін қолайлы және аса қолайлы болып қарастырылған.
      Жалпы әр түрлі қызмет түрлерінің дамуы үшін келешегі зор аумақтар болып, Алматы қаласы қала маңы аймағының шекарасына кіретін аумақтар табылады. Дамыған көлік инфрақұрылымы мен энергия көздерімен жақсы қамтамасыз етілуі оның солтүстік және орталық бөлігінде құрылыс жүргізу үшін аса қолайлы жағдайлар туғызады.
      Мұнда негізінен мегаполиске қызмет көрсететін қала маңы шаруашылықтарының құнды суармалы ауыл шаруашылық жерлері орналасқан. Оңтүстікте оларға туризм, рекреациялық пайдалану мен бірегей тау бағбаншылығы үшін едәуір қолайлы аумақтар жалғасып жатыр. Қала маңы аймағының батыс бөлігінде құрылыс пен агроөнеркәсіп кешенін дамытудың келешегі көрініс беріп тұр. Мұның бәрі қаралып отырған бүкіл өңірдің құрамында күрделі және көпсалалы кешенді құрайды, ол оның агломерация орталығы мәртебесіне толығымен сәйкес келеді.

10. Аумақты қауіпті табиғи және техногендік үдерістерден инженерлік қорғау

      Алматы өңірі Қазақстанның оңтүстік-шығысының сейсмикалық жағынан белсенді аймағына кіреді. Алматы қаласының қала маңы аймағының аумағы негізінен 9 және 8 балдық сейсмикалық аймақта орналасқан.
      Зілзаланың қайталама факторларына табиғи және техногендік сипаттағы құбылыстар жатады: опырылып құлаулар, көшкіндер, су басулар, өрт, жарылыстар, күшті әсер ететін улы заттардың (КӘУЗ) шығуы, жердің радиоактивті улануы және т.б.
      Алматы өңірінде 42 сел бассейндері бар, оларда сулы опырулар және лайлы тас түріндегі селдердің пайда болуы мүмкін. Сейсмикалық сипаттағы мүмкін болатын селдік қауіптілікте 147 (18%) елді мекендер (оның ішінде Алматы қаласы) тұр.
      Сел тасқындарымен күрес шаралары гидротехникалық, мелиоративтік-техникалық, агроорманмелиорациялық және ұйымдастыру-шаруашылық шаралар кешенін қамтиды.
      Қазіргі уақытта сел қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін геоақпараттық технологияларды пайдалану негізінде таулы аумақтар үшін сел қаупіне ғарыштық мониторинг жүргізу мен кешенді бағалауды ұйымдастыру жүргізілуде.
      Өзен арналарында гидротехникалық шараларды өткізу және бөгеттер мен олардың су бөлу құрылымдарын күрделі жөндеу, су тасқындары мен су қоймаларының бұзылуынан қорғану шаралары болып табылады.
      Қауіп аймағындағы аумақты қорғау үшін ерекше қауіпті учаскелерге мониторинг жүргізу, көшкіндерді мәжбүрлі түрде құлату және көшкіннен қорғау галереяларын салуды қамтитын көшкінге қарсы шаралар қолданылады.
      Қала маңы аймағы аумағында кездесетін қауіпті физикалық-геологиялық үдерістерге мыналар жатады: шөгу құбылыстары, жыралардың тузілуі, су басулар, сортаңдану, көшкіндер, эрозия, суффозиялар және т.б.
      Бұл құбылыстармен күресу үшін келесі инженерлік шаралар кешені ұсынылады: топырақты техникалық нығайту және фитомелиорациялау, жағалауды бекіту құрылыстарын салу және баурайларды нығайту, аумақты тігінен жоспарлау, гидрооқшаулау, қарқынды физикалық-геологиялық әсерге ұшыраған жерлерде құрылысты жүргізбеу, сондай-ақ жағымсыз геологиялық үдерістер мен құбылыстарға мониторинг жүргізу.
      Алматы қаласының қала маңы аймағының аумағында техногендік сипаттағы төтенше жағдайлардың туындауы мүмкін нысандар болып табылатын күшті әсер ететін улы заттарды (КӘУЗ) сақтауға арналған санаттандырылған нысандар мен қойма жайлары бар. Апат болған жағдайда негізгі қауіп тудыратындар: хлор, аммиак, күкірт және тұзды қышқылдар. Сонымен бірге қала маңы аймағының аумағында жарылыс және өрт пайда болу қаупіне жататын объектілер орналасқан.
      Қауіпсіздік пен халықты техногендік сипаттағы төтенше жағдайлардан қорғау мақсатында КӘУЗ және жарылу қаупі бар заттарды тұтынатын немесе өндіретін кәсіпорындарда мыналар ұсынылады:
      қала маңы аймағының шекарасында қауіпті заттарды сақтау мерзімі мен қорларын барынша азайту;
      қауіпті сұйықтардың шығуы мен ағуын болдырмайтын техникалық шараларды жүргізу;
      бағытталған суағарлармен торлар және амбарлар орната отырып, апаттарды жою жөніндегі шараларды сақтау;
      алдын алу шараларын жүргізу (жөндеу, техникалық тексеру және жабдықтарды сынау);
      кәсіпорындардың қауіпті тастандыларына, шығарындыларына және қалдық заттарына мониторинг жүргізу.
      Алматы қаласы қала маңының аймағын дамыту бойынша техникалық-экономикалық көрсеткіштер Алматы қаласы қала маңы аймағының бас жоспарының (Аумақтардың қала құрылысын жоспарлаудың кешенді схемасы) 1-қосымшасында берілген.

11. Қала маңы аймағының аумағын сәулет-жоспарлық ұйымдастыру

11.1 Қала маңы аймағының аумағын дамытудың кеңістіктік тұжырымдамасы

      Қала маңы аймағының аумағын дамытудың кеңістіктік тұжырымдамасы - есептік мерзімнің шегінен тыс жайғастырудың барлық резервтегі алаңдарын және есептік мерзімдегі қаланың келешектегі даму аумақтарын қамтыған және бірыңғай инженерлік-көліктік инфрақұрылымы бар Алматы қаласындағы өзара байланысқан құрылымдық элементтердің жүйесі ретінде ойластырылған.
      Бас жоспарда оны дамытудың келесі тұжырымдық бағыттары қабылданған:
      қала маңын дамытудағы ұлттық идея;
      Алматыдағы туризм және рекреация аймағын құру;
      экологиялық таза ортаны құру тұжырымдамасы;
      Алматы қаласының қала маңы аймағының сейсмикалық қауіпсіздік тұжырымдамасы;
      Алматы қаласын бақ-қала ретінде дамыту тұжырымдамасы;
      Алматы курорттық аймағын құру тұжырымдамасы;
      экономикалық базаны дамыту тұжырымдамасы;
      халықтың азық-түлік қауіпсіздігінің тұжырымдамасы;
      қала маңы аймағында аграрлық кешен құру тұжырымдамасы;
      қала маңы аймағының құрылыс индустриясын дамыту;
      қала маңы аймағының әлеуметтік тұжырымдамасы;
      өңірлік медициналық орталықты құру.
      Алматы қаласы - ірі қаржылық және мәдени орталық ретіндегі және қызмет көрсетудің барлық жүйелері қамтылған Қазақстанның ірі мегаполисі.
      Қала маңы аймағын заман талабына сай пайдалануды талдау Алматы қаласын аумақтық дамытудың келесі сипаттық мәселелерін айқындады:
      қаланың солтүстік бөлігінде 7 баллдан бастап, тау етегінде 9 баллға дейін болатын аумақтардың жоғары сейсмикалық қауіптілігі;
      шатқалдардан шығу жерінде және тау суларының шатқалдарында қалыптасқан жайғастыру аймақтарындағы аумақтардың сел қауіптілігі;
      қиын инженерлік-геологиялық жағдайда сипатталатын аумақтардың болуы;
      1 және 2-санаттағы шөкпе топырақтардың болуы;
      қала аумағының нашар желденуі;
      қала шекараларындағы аумақтық ресурстардың болмауы;
      әуежайдың шуылдау әсері, ұшу қауіпсіздігінің қамтамасыз етілмеуі, әуе кеңістігінің ластануы;
      сейсмикалық қауіпті тұрғын үй қорларының болуы;
      көмірмен жұмыс істейтін жылу көздерінің және қоршаған ортаны ластайтын өнеркәсіптік кәсіпорындардың болуы;
      жеңіл көліктердің көптігіне байланысты әуе бассейнінің ластануының жоғары дәрежесі;
      ірі мегаполистің айналасындағы айналма жолдардың жоқтығы, ықпал ету аймағы мен қала маңы аймағының көліктік қаңқасының дамытылмауы;
      Алматы қаласы және қала маңы аймағындағы елді мекендер арқылы транзиттік көліктің өтуі;
      Алматы агломерациясының өзегінің орталық бөлігінде еңбек орындарының, ірі базарлардың, аэробекеттердің, автобекеттердің, жоғары және арнайы орта білім беру мекемелерінің орналасуы;
      тұрғын үй-азаматтық құрылыс жүргізу үшін аумақтық ресурстардың жоқтығы жағдайында Алматы қаласы халқының өсуінің жоғары қарқындылығы;
      жасыл қорғаныс аймақтарының болмауы.
      Қала маңы аймағының бас жоспарымен үш өнеркәсіп ауданына біріктірілген қаланың өнеркәсіп кәсіпорындарының аумағын қарастырылған және талдау жасалған. Олар: Батыс, Орталық және Солтүстік аудан. Өнеркәсіп алып жатқан жалпы алаң шамамен 2065 гектарды құрайды.
      Өнеркәсіп аудандарында экономиканың түрлі салаларының: машина жасау, құрылыс индустриясы, химия және тамақ өнеркәсібі, ағаш өңдеу бойынша 160-тан астам өнеркәсіп кәсіпорындары мен өндірістік объектілер орналасқан. Өнеркәсіп аудандарында үлкен аумақты өндірістік емес мақсаттағы нысандар: қоймалар, сауда кәсіпорындары, қызмет көрсету кәсіпорындары алып жатыр.
      Қазіргі жағдайды зерттеу мен талдау негізінде жобада қаладағы бар өнеркәсіп кәсіпорындарын жоспарлық қайта ұйымдастыру мен ретке келтіру ұсынылады.
      Алматы қаласының экологиялық ахуалын жақсарту мақсатында өнеркәсіп пен қойма кәсіпорындарын қала ішіндегі, сонымен бірге қала маңы аймағындағы жаңа аумақтарға ауыстыру және өнеркәсіп пен қойма кәсіпорындарының бір бөлігін Алматы қаласынан қала маңы аймағындағы жаңа аумақтарға көшіру көзделіп отыр.
      Алматы қаласының халқын келешекте қала шекарасынан тыс қоныстандыру ұсынылып отыр. Бұл мақсаттар үшін келесі бос алаңдар ұсынылады: Шығыс, Батыс, Боралдай, Междуреченск, Жаңаталап, Қараой.
      Алматы қаласының қала маңы аймағы мен ықпал ету аймағына кіретін ірі елді мекендерді келешекте дамыту әзірленген 58 бас жоспарға сәйкес көзделіп отыр.
      Бас жоспарлар әзірленген елді мекендердің негізгі техникалық-экономикалық көрсеткіштері Алматы қаласы қала маңы аймағының бас жоспарының (Аумақтардың қала құрылысын жоспарлаудың кешенді схемасы) «Бас жоспарлар әзірленген елді мекендер бойынша (58 елді мекен) негізгі техникалық-экономикалық көрсеткіштерінің жиынтық тізбесі» деген 2-қосымшасында берілген.
      Азық-түлік қауіпсіздігі, қала және қала маңы халқын тамақ өнімдерімен қамтамасыз ету, ауыл шаруашылығына пайдаланылатын жерлерді жекешелендіру жағдайында негізгі мәселеге айналып отыр.
      Аграрлық кешен аймағын бөліп алу және аумаққа осы функцияны құқықтық жағынан бекіту шешімі де қала маңы аймағы бас жоспарында көзделген маңызды және өзекті мәселе болып табылады.
      Қала маңы аймағының бас жоспарында ішкі тұтыну және экспортқа шығару үшін экологиялық таза ауыл шаруашылық өнімдерін өндіру жөніндегі аграрлық кластерді ұйымдастыру бойынша, сондай-ақ өсіп жатқан халық үшін тұрғылықты жерге жақын орналастырылған және жергілікті ресурстарды пайдаланатын салаға бейімделген өнеркәсіп пен өндірістік аймақтарда еңбек ету орындарын ашу бойынша ұсыныстар берілген.

11.2 Аумақты функционалдық аймақтандыру

      Аумақты, келешектегі жоспарлық құрылымды, қала маңы аймағының әлеуметтік-экономикалық даму үрдістерін, қоршаған ортаның жалпы табиғи-экологиялық сипаттамасы мен оны қорғаудың негізгі бағыттарын кешенді қалақұрылыстық талдау мен бағалаудың негізінде Алматы қаласының қала маңы аймағы бас жоспарының жобалық шешімдерімен келесі функционалдық аймақтар бөлініп алынған:
      Жайғастыру аймағы Алматы қаласының ықпал ету аймағының елді мекендерінің басым бөлігі, азаматтық және өнеркәсіп құрылыстары, инженерлік-көлік инфрақұрылымы, ірі көздер мен құрылыстар шоғырланған едәуір қарқынды игерілген аумақтарды қамтиды.
      Жайғастыру аймағы қала маңы аймағымен бірге Алматы қаласының ықпал ету аймағының оңтүстік орталық бөлігінде, республикалық және облыстық маңызы бар автожолдардың негізгі жоспарлау осьтерінің бойымен бойлай орналасқан және Алматы қаласының аумағын, Алматы қаласынан 25 - 30 км қашықтықта қарқынды қоныстану аймағын білдіреді. Сонымен бірге «солтүстік-оңтүстік» жоспарлау осінің бойымен индустриялық-өнеркәсіп және рекреациялық даму бағыттарымен байланысты қоныстану қалыптасқан.
      Жобада аталған аймақта жоғары урбанизацияланған аумақтардың қосалқы аймақтарын бөліп алып, олардың шегінде Алматы қаласының, сонымен бірге серіктес қалалардың да қалалық қоныстануын дамыту көзделеді. Бұл орайда болашақ елді мекендерді нығайту және бірқатар жақын жатқан мекендерді тұтас жүйеге біріктіру жүргізіледі.
      Ауыл шаруашылық өндірісі мен бау-бақша аймағы Алматы қаласының ықпал ету аймағының шеткері оңтүстік, солтүстік-батыс, солтүстік-шығыс бөліктерінде орналасқан. Ауыл шаруашылық өндірісі мен бау-бақша аймағы едәуір құнарлы, егістікті-жарамды суармалы және суарылмайтын жерлер мен бау-бақша аймағын қамтиды.
      Бұл аймақта аппорт аймағын, ауылдық қоныстану және ауыл шаруашылығы өнімдерінің өндірісі орналасады. Едәуір құнарлы, егістікті-жарамды суармалы және суарылмайтын жерлер оңтүстік жазықтық, тау етегі мен аласа тау бөліктерінде орналасқан, бұл жерлерді құрылыстың барлық түрлері үшін алуға болмайды.
      Ауыл шаруашылық өндірісі мен бау-бақша аймағы ауылдық қоныстанудың тарихи қалыптасқан қосалқы аймағынан тұрады және табиғи түрде қалыптасқан серіктес қалалар Қаскелең, Талғар, Есікке жалғасады. Ауыл шаруашылық жайғастыру аймағына саяжай массивтері мен бау-бақша серіктестіктері жатады.
      Аумақты кешенді бағалауға жүргізілген талдауға байланысты тау етегі мен тау аймағы қоныстану үшін қолайсыз және ауыл шаруашылық өндірісі мен бау-бақшаны әрі қарай дамытуға ұсынылады.
      Бас жоспарда сондай-ақ бұл аумақтарды олардың басты функциясы ретінде: саяжай массивтері мен бау-бақша серіктестіктерінің орнында жеке тұрғын үй құрылысын (ЖТҚ) дамытуға тыйым сала отырып, ауыл шаруашылық өндірісі мен бау-бақша аймағын жандандыру ұсынылады. Ауылдық қоныстану шегінде елді мекендерді дамыту қатаң реттеуге жатады.
      Жобада бұрынғы бақтар аймағында аппорт аймағын қайта жасау, бақтарды өсіре отырып, шаруа қожалықтарын барынша сақтау көзделеді.
      Өнеркәсіп, көлік, байланыс, қорғаныс және басқа мақсаттағы аумақтар аймағы. Бұл аймақтың құрамына өнеркәсіп аумақтары, автомобиль мен темір жолдар астындағы жерлер, өңірлік инженерлік желілер, инженерлік қамтамасыз ету көздері, ірі инженерлік құрылыстар, коммуналдық аймақтар, әскери қалашықтардың, құрылымдар мен арнайы мақсаттағы нысандар аумағы, оның ішіне жабық және басқа да аумақтар кіреді.
      Таулы рекреациялық аймақ, ойын-сауық және спорттық-сауықтыру нысандарының аймағы, демалысты, емдеу мен туризмді ұйымдастыру үшін қолайлы табиғи-климаттық жағдайлары бар тау етегі, аласа таулы және биік таулы аймақтарда рекреациялық ресурстардың болуымен сипатталады, және Үлкен және Кіші Алматы, Қаскелең, Талғар, Есік, Шамалған және т.б. тау өзендерінің шатқалдарының бойында қалыптасқан аумақтарды қамтиды.
      Бұл аумақтар жақын жатқан қоныстану аймақтарының тұрғындары үшін қол жетімді шаңғы курортын, спорттық-сауықтыру объектілерін, тау-шаңғысы демалыс аймақтарын, демалыс үйлерін, шипажайларды, отбасылық демалу мен қызмет көрсету кешендерін және т.б. дамытуға арналған.
      Бұл аймақта өңір үшін маусымдық, дәстүрлі биік таулы альпілік және субальпілік шабындықтардағы отарлы жайылымдық мал шаруашылығының қосалқы аймағы сақталып қалған және экологиялық жағынан таза емдік тамақ өнімдерін (қымыз, шұбат, ет және т.б.) жеткізе отырып, шипажайлық-курорттық емдеу аймағын толықтырады.
      Орман, су қорының аумақтары, жер қорлары. Бұл функционалдық аймаққа табиғи ормандармен көмкерілген аумақтар, өзендер мен су қоймалары орналасқан аумақтар, сондай-ақ жер қорлары кіреді. Бұл функционалдық аймақтың аумағы жер қорларын қоспағанда, нысаналы мақсатын өзгертуге қатаң шектеу қойылған аумақтар болып табылады.
      Қала маңы аймағының орман қоры Іле Алатауы мен Күнгей Алатауы және Кетпен таулары жоталарының солтүстік баурайында өсіп жетілген тау ормандарынан және Іле өзенінің алқабы (тоғайлар) мен Іле өзенінің төменгі ағымындағы оң жақ және сол жақ жағалауларының солтүстік-батыс бөлігіндегі құмдауыт жазықтықта (шөл ормандары) өсіп жетілген жазықтық ормандарынан тұрады. Ормандар ауыл шаруашылығы егістерін климаттың қолайсыз әсерлерінен (аңызақ желдерден, шаңды борандардан) қорғау функциясын атқарады, микроклимат пен топырақтың су-ауа балансын жақсартады, соның негізінде егіндердің бітік шығуын арттыруға ықпал етеді.
      Қала маңы аймағындағы ормандар қала маңы аймағының жобаладағы жасыл аймағымен бірге Алматы қаласының бірыңғай жасыл белдеуін құрайды.
      Алматы қаласының қала маңы аймағының құрамында тұрғындардың демалысын ұйымдастыруға, микроклиматты, атмосфералық ауаны жақсартуға, санитарлық-гигиеналық және қоршаған ортаны қорғау функцияларына арналған жасыл аймақ ұйымдастырылады.
      Жобалық жасыл аймақ 53,7 мың гектар аумақты қамтиды, оның құрамына:
      Үлкен Алматы айналма автомобиль жолының (ҮАААЖ) бойындағы қорғаныс орман алқаптары - 11,68 мың гектар;
      өзендер бойындағы жасыл желек - 21,20 мың гектар кіреді.
      Қала маңы аймағының жасыл аймағына тағы да:
      жазықтағы және таулы бақтар аймағы - 12,0 мың гектар;
      плантациялық теректердің селекциялық учаскелері - 5,28 мың гектар;
      егістіктің қорғаныс орман алқаптары - 6,7 мың гектар;
      тәлімбақ - 0,97 мың гектар;
      өндірістік аймақтардан санитарлық-қорғаныс орман алқаптары - 9,7 мың гектар жатады.
      Көлік-коммуникациялық дәліздер аймағы. Бұл аумақтар негізгі автомобиль және темір жол трассаларының бойында орналасқан, олардың бойымен жоба бойынша магистральдық инженерлік коммуникацияларды төсеу көзделеді.
      Жобада инженерлік-көлік инфрақұрылымы мен көлік-коммуникациялық дәліздерді әрі қарай дамыту ұсынылады. Жаңа айналма магистральдық темір жолдарды салу ұсынылып отыр.
      Қараой шоқысының шығыс шекарасымен өтетін Шу - Алматы -Қапшағай - Талдықорған темір жол магистралінің айналма трассасының бойымен көлік-коммуникациялық дәліз қалыптастыру көзделіп отыр.
      Үш көлік айналма автожолын қалыптастыру ұсынылады. Жобада батыс, солтүстік-батыс және шығыс бағыттардағы сыртқы авто шығу жолдарын күшейту ұсынылып отыр. Темір жол магистралінің оңтүстік жағынан бастап шығыс бағытта Қорғасқа қарай транзиттік халықаралық магистраль рөлін атқаратын жаңа автомобиль трассасын салу көзделіп отыр.
      Алматы қаласы мен серіктес қалалардың, «G-4 City» төрт қаласын қоса отырып, арасындағы жылдам көлік қатынасын қамтамасыз ету үшін Алматы - Қапшағай - Талдықорған темір жолының базасында жылдам трамвай түріндегі жылдам жолаушылар жолын салу көзделіп отыр.
      Қапшағай қаласының болашақ даму аумағының батыс жағынан өтетін айналма теміржолының бойымен айналма жол салынғаннан кейін болашақта Алматы - Қапшағай автожолын «G-4 City» қалаларының негізгі жолдарымен түрлі бағыттарда қиылыстыра отырып, қалалық үздіксіз қозғалыс магистралі ретінде пайдалану ұсынылады. Батыс және шығыс бағыттарда Алматы - Қаскелең - Шамалған, Алматы - Талғар - Есік жылдам жүретін трамвай трассасын төсеу ұсынылады.
      Көлік дәліздерінің бойымен газбен жабдықтау және электрмен жабдықтаудың магистральды желілерін орындау көзделіп отыр.
      Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар аймағы. Қала маңы аймағы мен Алматы қаласының ықпал ету аймағының аумағында ұлттық табиғи саябақтар мен басқа да ерекше қорғалатын нысандар: Алматы мемлекеттік қорығы, Іле Алатауы табиғи саябағы, Алтын Емел табиғи саябағының бір бөлігі, сондай-ақ «Медеу» мемлекеттік табиғи саябағы орналасқан. Бұл жерде ескіден қалған жабайы жидек бақтарының аймағы атап көрсетілген. Ерекше қорғалатын аумақтардың қорғау нысандарына бірегей ландшафтар, табиғи кешендер, Іле Алатауының сирек кездесетін, жойылып бара жатқан флорасы мен фаунасының түрлері, табиғи тоғайлар, ормандар, альпілік шалғындықтар, көлдер жатады.
      Мемлекеттік ұлттық табиғи саябақ - биологиялық және ландшафтық алуан түрлілікті сақтауға, ерекше экологиялық, ғылыми, тарихи-мәдени және рекреациялық құндылыққа ие мемлекеттік табиғи-қорықтық қордың бірегей табиғи кешендері мен нысандарын табиғатты қорғау, экологиялық-ағартушылық, ғылыми, туристік және рекреациялық мақсаттарда пайдалануға арналған табиғатты қорғау және ғылыми мекеме мәртебесі бар ерекше қорғалатын табиғи аумақ.
      Мемлекеттік ұлттық табиғи саябақтардың аумағы келесі аймақтарға бөлінеді: қорықтық режимдегі, экологиялық тұрақтандыру, туристік және рекреациялық қызмет, шектеулі шаруашылық қызмет аймағы. Мемлекеттік ұлттық табиғи саябақтың барлық аймақтарында қорғау, сақтау және қалпына келтіру шаралары жүргізіледі.
      Мемлекеттік ұлттық табиғи саябақтардың аумағындағы барлық қызмет түрлері Қазақстан Республикасының «Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар туралы» Заңына сәйкес жүзеге асырылады.
      «Алтын Аймақ Жетісу» этномәдени ландшафтық белдеу аймағы. Қаралып отырған өңірдің бірегей табиғи-ландшафтық кешені, оның бай мәдени мұрасы ұлттық идеяны қалыптастыру, жобаланып отырған өңірдің өңірлік ұқсас кейпін жасау мақсатында мәдени мұра нысандары мен кешендерін сақтау және оларды қазіргі заманғы қоныстану жүйесіне кіргізу қажеттілігін тудырады.
      «Алтын Аймақ Жетісу» этномәдени ландшафтық аймағының дамуы Ұлы Жібек Жолының жоғарғы трассасының бойындағы негізгі композициялық осьте, ескерткіштер барынша көп шоғырланған жерлерде қарастырылады. Этномәдени белдеудің тереңдегі тармақтары негізгі осьті солтүстік бағыттағы меридиандық осьтермен байланыстырады.
      Этномәдени ландшафтық белдеу аймағы шығыс пен батысқа қарай меридиандық шығу жолдарымен Іле Алатауы тауының баурайын бойлай Қаскелең қаласы, Шамалған және Ұзынағаш ауылдарының аумағынан өтеді. Этномәдени белдеуінің солтүстік тармағы меридиандық этномәдени ландшафтық саябағымен бірге Үлкен Алматы өзенінің жайылымына қарай шыға отырып, Үлкен Алматы каналының бойымен өтеді.
      «Алтын Аймақ Жетісу» этномәдени белдеуі ежелгі және жаңа тарих, мәдениет, қала құрылысы және сәулет ескерткіштерін қамтитын бай тарихи-мәдени мұра негізінде құрылады. Бұл жерде мәдени мұра ескерткіштерін қалпына келтіру және рекреациялық туристік бағыттағы нысандарды орналастыру көзделеді.
      «Алтын Аймақ Жетісу» этномәдени ландшафтық белдеу бойынша жобалық шешімдер «Жібек жолының тарихи орталықтарын қайта жандандыру, түркі тілдес халықтардың мәдени мұрасын сақтау және сабақтастық дамыту, туризм инфрақұрылымын құру» мемлекеттік бағдарламасына сәйкес орындалды.

11.3 Жоспарлау құрылымы

      Қала маңы аймағы мен Алматы қаласының ықпал ету аймағының жоспарлау құрылымында агломерацияның басым және негізгі ядросы Қазақстанның ірі мегаполисі Алматы қаласы болып табылады. Алматы қаласын қаржылық, мәдени және оқу орталығы ретінде дамыту, урбанизация қарқынын және қала маңы аймағы мен ықпал ету аймағының ауыл шаруашылық және өнеркәсіп өндірісін дамыту деңгейін анықтайды.
      Қала маңы аймағы мен Алматы қаласының ықпал ету аймағының аумағын келешектегі кеңістікті ұйымдастырудың негізіне қала және ауыл халқы үшін қолайлы өмір сүру ортасын құру, Қазақстанның ірі мегаполисі Алматы қаласын серіктес қалалармен, сондай-ақ облыстың әкімшілік аудандарының ауылдық округтерінің қоныстану жүйелерімен үйлесімді әрі өзара байланыста дамыту міндеті қойылған.
      Аумақты кешенді бағалау және қала құрылыстық талдау негізінде жобада өңірдің есептік мерзімде және одан тыс уақытта толық болашақ дамуына есептелінген жоспарлау құрылымы мен аумақтық ұйымдастыру үлгісі ұсынылды.
      Өңірдің қала құрылыстық дамуының жоспарлық шешімдерін әзірлеуге қала маңы аймағы мен Алматы қаласының ықпал ету аймағында қалыптасатын ядросымен бірге, Алматы облысының қалыптасқан жоспарлау құрылымы негіз болды. Жобада оны әрі қарай жетілдіру мен дамыту көзделіп отыр.
      Алматы қаласы мен қала маңы аймағының «қалаэкологиялық негізі» жоспарлау құрылымы, халықты еңбек ету орындарымен, қызмет көрсету және демалу мекемелерімен қамтамасыз ете отырып, орталық тарихи ядро мен төрт жоспарлық бағытты қалыптастыруды көздейді: батыс - Қаскелең, солтүстік-батыс - Астана, солтүстік - Қапшағай, шығыс - Талғар.
      Ұсынылып отырған жоспарлық құрылым - аэрацияның жасыл аймақтарын құруға және халықты бөліп орналастыруға мүмкіндік беретін, құрылыс салынған және құрылыс жүргізілмеген жасыл аумақтардың кезектесуімен жинақы бөлінген құрылым ретінде шешілген.
      Негізгі магистральдар мен Алматы қаласының негізгі даму бағыттарының құрылымы тарихи ядроға қатысты тарамдалған-айналма құрылымға ауысады, ол жасыл және құрылыс жүргізілген сыналардың қалыптасу қажеттігін айқындайды.
      «Жаңа Іле» көп функциялы туристік орталықты құру жобасы, қоныстанудың солтүстік осі бойымен Алматы қаласының «G-4 City» төрт серіктес қалаларын құру жобасы, Қапшағай су қоймасының жағалауында демалу аймағын құру және Қапшағай қаласын туризм орталығы мен рекреация қызметін көрсету бойынша негізгі қала ретінде дамыту секілді жаңа қала құрылыстық алғышарттар Алматы қаласының қоныстануын дамудың солтүстік векторына қайта бағыттауда маңызды болып табылады.
      Жоспарлық құрылымның негізгі элементтері дәстүрлі түрде жоспарлау осьтерімен, елді мекендердің тірек желілерімен және қала маңы аймағы мен Алматы қаласының ықпал ету аймағының келешектегі көлік қаңқасымен өзара келісілген жоспарлау орталықтары болып табылады.
      Мемлекетаралық маңызы бар автожолдар бірінші реттегі басты жоспарлау осьтері болып табылады. Республикалық және облыстық маңызы бар автожолдар екінші реттегі жоспарлау осьтері болып табылады. Бірінші реттегі жоспарлау орталығы - Алматы қаласы, екінші реттегі жоспарлау орталықтары - Талғар, Қаскелең, Қапшағай, Gate City Сolden Сіtу, серіктес қалалары, Өтеген Батыр кенті, Междуреченск ауылы болып табылады.
      Құрылыс жүргізілген аумақтардағы урбанизацияланған сыналар негізінен дамудың негізгі бағыттарының бойымен шығыс, батыс, солтүстік және солтүстік-батыс бағыттарда орналастырылады. Бұл жерде тығыз қалалық құрылыс жүргізіп, олардың арасында төмен урбанизацияланған сиретілген жасыл сыналардың аймақтарын құру көзделіп отыр. Оларда регламент бойынша: орман-саябақ аумақтарын, шаруа қожалықтарын, коттедждік және ауылдық жеке үй құрылысының сиретілген аймақтарын құру көзделген.
      Ауылдық қоныстанудың жоспарлық құрылымы әкімшілік аудандар аумағының ауылдық округтерге бөлінуіне сәйкес қалыптасқан: Алматы қаласының ықпал ету аймағының шығыс жақ бөлігінде екі жүйе және батыс жақ бөлігінде бір жүйе.
      Ауылдық қоныстанудың шығыс жүйесі Еңбекшіқазақ және Талғар аудандарында ауылшаруашылық өндірісі мен агроөнеркәсіп кешенінің келешектегі даму аймағында, таулы және жазықтағы баулар аймағында, туризм, спорт, курорттар аймағында, «Алтын Аймақ» этномәдени белдеуінің шығыс тармағы аймағында орналасқан. Бұл қоныстану жүйесі ауылдық елді мекендердің, теміржол станциялары мен разъездерінің айтарлықтай мөлшерімен сипатталады, олардағы халық ауылшаруашылығы өнімдерін өндіруде, қайта өңдеу өнеркәсібі салаларында, логистикалық орталықтарда, сондай-ақ демалыс, спорт, туризм нысандарына қызмет көрсету жөніндегі қызметтерді көрсетуде жұмыс істейтін болады.
      Ауылдық орналасудың батыс жүйесі Қарасай және Жамбыл аудандарында, ауылшаруашылық өндірісі аймағында, таулы және жазықтағы баулар аймағында, тарихи-мәдени туризм, спорт, курорттар аймағында, «Алтын Аймақ» этномәдени белдеуінің батыс жақ тармағы аймағында орналасқан. Бұл қоныстану жүйесі ауылдық елді мекендермен, теміржол станциялары және разъездерімен сипатталды. Олардағы халық ауылшаруашылығы өнімдерін өндіруде, қайта өңдеу өнеркәсібі салаларында, логистикалық орталықтарда, сондай-ақ демалыс, спорт, туризм нысандарына қызмет көрсету жөніндегі қызметтерді көрсетуде жұмыс істейтін болады.
      Үлкен Алматы айналмалы автомобиль жолының (ҮАААЖ) шегінде Алматы қаласының даму аймағы және сонымен бірге аумақтарда құрылыс жүргізудің ерекше қала құрылыстық реттеу аймағы орналасады.

11.4 Резервтік аумақтар мен өнеркәсіптік және азаматтық құрылыс жүргізуге арналған алаңдар

      Келешекте өнеркәсіп және азаматтық құрылыс жүргізу үшін резервтік аумақтарды анықтау келесі негізгі факторларға талдау жасау негізінде жасалды: инженерлік-геологиялық жағдайлар, электрмен жабдықтау және сумен жабдықтау көздерінің болуы, көлікпен қамтамасыз етілуі.
      Бас жоспар жобасында қала маңы аймағының аумағында қала және ауыл халқын орналастыру үшін резервтік алаңдар белгіленген: Шығыс (№ 1 Шығыс алаңы, № 2 Шығыс алаңы), Батыс (Батыс Оңтүстік, Батыс Солтүстік), Первомайский, Боралдай (Солтүстік Боралдай, Оңтүстік Боралдай), Междуреченск, Жаңаталап алаңы, Қараой алаңы.
      Алматы қаласынан шығарылатын өнеркәсіп кәсіпорындарын орналастыру және жаңадан құрылатын өнеркәсіп пен қойма кәсіпорындарын келешекте орналастыру үшін бас жоспар бойынша қала маңы аймағының аумағында келесі өнеркәсіп аудандарын құру қарастырылған:
      «Междуреченск» өнеркәсіп аймағы - 5250,0 гектар;
      «Арна» өндірістік кластері - 1150,0 гектар;
      Жетіген ауылындағы логистиалық орталық — 780,0 гектар;
      «Growing City» өнеркәсіп аймағы - 950,0 гектар;
      «Қайрат» өнеркәсіп аймағы - 1250,0 гектар;
      Алатау кентіндегі ақпараттық технологиялар паркі (АТП-1) 340,0 гектар;
      Жаңаталап ауылы аймағындағы инновациялық технологиялар паркі (ИТП-2) - 370,0 гектар;
      Жамбыл ауылы аймағындағы инновациялық технологиялар паркі (ИТП-3) - 330,0 гектар;
      Чапаев ауылындағы өнеркәсіп аймағы - 390,0 гектар;
      Қоқыс өңдеу зауытының өнеркәсіп алаңы - 290,0 гектар;
      ЖЭО-2 өнеркәсіп ауданы - 610,0 гектар;
      «Заречный» өнеркәсіп аймағы - 184,0 гектар;
      «Ақсеңгір» индустриялық паркі - 550,0 гектар;
      «Восточная» өнеркәсіп алаңы - 540,0 гектар.
      Жобада көзделіп отырған жаңа өнеркәсіп алаңдарында жоғары технологиялық, экологиялық таза және ғылымды көп қажет ететін кәсіпорындарды орналастыру ұсынылады.

11.5 Аумақтың қала құрылысын аймақтандыру

      Бас жоспар аумақтарды функционалдық пайдаланудың (функционалдық мақсаты) талаптары мен регламенттерін белгілейді.
      Белгіленген аумақтарды функционалдық аймақтандыру және функционалдық аймақтардың ортақ регламенттері қала құрылыстық қызметті жүзеге асыру кезінде қала маңы аймағының аумағын Алматы қаласының қала маңы аймағының қала құрылысын дамытудың мақсаттарына, талаптарына және негізгі бағыттарына сәйкес пайдалану бойынша бақылауын қамтамасыз етеді.
      Аумақтарды функционалдық аймақтандыру және ортақ регламенттер Алматы облысы мен Алматы қаласы жергілікті атқарушы органдарының жер телімдерін қала құрылыстық пайдалануда шешімдер қабылдау кезінде міндетті болып табылады.
      Осы жобада белгіленген аумақты функционалдық аймақтандыруға қайшы келетін қала құрылыстық қызметке «Қала құрылысы. Қалалық және ауылдық мекендерді жоспарлау және салу» 3.01.01-2008 Қазақстан Республикасының құрылыс нормаларымен және ережелерімен тыйым салынады.
      Бас жоспар Алматы қаласының қала маңы аймағының аумағын пайдалануды реттейтін басты қала құрылыстық құжат және бірінші кезектегі және келешектегі қала құрылыстық шаралардың Бағдарламаларын әзірлеу үшін базалық негіз болып табылады.
      Бас жоспар Алматы қаласының қала маңы аймағының қазіргі функционалдық пайдаланылуының өзгеруінің келесі үрдістерін көрсетеді:
      Алматы агломерациясының қала халқын қоныстандыру үшін аумақтарды тәртіпке келтіру және дамыту;
      рекреациялық мақсаттағы аумақтың өзгеруі мен кеңеюі және мамандандырылған туризм мен рекреация нысандарын құрылысы;
      Алматы қаласының ықпал ету аймағына кіретін ауылдық елді мекендерді дамыту үшін аумақтың кеңеюі;
      халықты азық-түлік өнімдерімен қамтамасыз ету үшін агроөнеркәсіптік кешен аймағын құру;
      Қазақстанның ірі мегаполисі - Алматы қаласында экологиялық ахуалды жақсарту үшін жасыл орман-саябақ белдеуін жасау;
      ірі өнеркәсіп аймақтары мен индустриялық-логистикалық орталықтарды, ақпараттық және инновациялық парктерді қалыптастыру үшін аумақтарды тәртіпке келтіру және дамыту.

12. Көлік инфрақұрылымын дамыту

12.1 Жалпы деректер

      Алматы қаласының қала маңы аймағының қазіргі заманғы көлік инфрақұрылымының негізін автомобиль жолдары, темір жол көлігі, әуе көлігі, автомобиль көлігі құрайды. Қазіргі инфрақұрылым құбыр жолдары көлігімен және, шамалы деңгейде, Қапшағай су қоймасының акваториясындағы су көлігімен толықтырылады.
      Сапалы көлік қызметтеріне деген өсіп келе жатқан әлемдік сұраныс Еуропа мен Азияның түйіскен жерінде орналасқан Қазақстан Республикасында көлік-коммуникация жүйесін қалыптастыруды қажет етеді.
      Алматы қаласының қала маңы аймағының шегінде Солтүстік-Оңтүстік, Батыс-Шығыс бағыттарында континенталдық және трансконтиненталдық транзитті жүзеге асыруға мүмкіндік беретін қазіргі заманғы жер үсті және әуе магистральдары желісін құру көзделген.

12.2 Әуе көлігі

      Әуе көлігі желісін дамыту Алматы қаласы әуежай инфрақұрылымын қайта құру мен жаңартуды аяқтап, 2015 жылға дейін жүк тасымалын 100,0 мың тоннаға, жолаушы тасымалы көлемін 3228,0 мың адамға дейін жеткізуді көздейді. 2035 жылы жүк тасымалының көлемі 2,5 есеге өсіп, жылына 250,0 мың тоннаны, ал жолаушы тасымалы 2 есеге өсіп, 6456 мың адамды құрайды.
      Қазақстан нарығындағы әуе тасымалы көлемінің артуы Алматы маңы аймағының аумағында қуатты көлік тораптарын құруды қажет етеді.
      Қапшағай су қоймасының солтүстігінен таңдап алынған әуежайды дамытуға арналған алаң республикалық трассаларға бағытталған транзиттік қонуларды қабылдай алады. Осылайша, Алматы қаласындағы экологиялық өткір мәселе бәсеңдеп, Алматының әуе торабындағы жағдайдың жақсаруына оң әсерін тигізеді.
      Бұдан басқа, әуежай Батыс Еуропа мен Оңтүстік Шығыс Азия арасындағы әуе тасымалын байланыстырушы транзиттік торап бола алады.
      Туристік және жергілікті тасымалдауды қамтамасыз ету үшін жобада Алматы қаласының маңындағы аймақта екі тікұшақ алаңын орналастыру көзделген.

12.3 Темір жол көлігі

      Алматы қаласының маңы аумағының шегінде темір жол көлігі Семей - Шу магистралінің ықпал ету аймағындағы ұзындығы 175,5 километр болатын бөлігін, оның ішінде қала маңы аймағында 123,5 километр және 20 километрлік «1-Алматы - 2-Алматы» тармағы мен 1-Алматыдан Семейге кететін бағытты қамтиды.
      Есептік мерзімде Алматы қаласының қала маңы аймағының көлік-логистикалық инфрақұрылымын қалыптастыруда төмендегілерге негізгі басымдылық беріледі:
      қала маңы аймағының шекарасында ұзындығы 60 км «Жетіген - Қорғас» темір жол учаскесінің құрылысы (құрылыстың бірінші кезегінде);
      Междуреченск темір жол бекеті орналастырылатын Алматы қаласын айналып өтетін ұзындығы 68 километр жолдың құрылысы («Құрқұдық - Междуреченск - Жетіген» темір жол айналма учаскесі);
      Ұзындығы 78 километр Қапшағай қаласын айналып өтетін темір жол учаскесінің құрылысы.
      Есептік мерзімде Алматы қаласының ықпал ету аймағының шегіндегі темір жолдардың жалпы ұзындығы 381,5 километр, оның ішінде қала маңы аймағының шегінде 289,5 километр, Алматы қаласында - 20 километр, оның ішінде халықаралық темір жол транзит дәлізі 206 километрді құрайды.
      Алматы қаласының қала маңы аймағының шегіндегі жүк транзиті қазіргі уақытта жылына 6 миллион тоннаны құрайды. Құрылыстың бірінші кезегінде жүк айналымы жылына 10 миллион тоннаға дейін артады. Есептік мерзімде жүк айналымы осы аймақта жылына 25 миллион тоннаға дейін өседі. Алматы қаласының аумағында жолаушылар қозғалысы тәулігіне 36 жұп пойыз құрайды.

12.4 Автомобиль жолдары

      Алматы қаласының ықпал ету аймағы бойынша автожолдардың жалпы ұзындығы бастапқы жылдары 2065 км, оның ішінде республикалық маңызы бар автожолдар 642 км құрады. Қала маңы аймағының шекарасы шегіндегі  автожолдардың жалпы ұзындығы 1659 км, оның ішінде республикалық маңызы бар жолдар 544 км. Барлық жолдардың 91%-ының жақсартылған жабындылары бар. Алматы қаласында автожолдардың жалпы ұзындығы 575,2 км құрады.
      Алматы қаласының ықпал ету аймағында бастапқы жылы республикалық және облыстық маңызы бар қатты жабындылы автожолдардың тығыздығы 100 шаршы километрге 5,08 км, қала маңы аймағында 100 шаршы километрге 7,4 км, ал жалпы Республика бойынша 100 шаршы километрге 3,5 км құрайды.
      Сонымен қатар, Алматы қаласының қала маңы аймағындағы кеңістікті қайта құрулар, Қазақстан мен Қытай арасындағы екі жақты саудаға қызмет көрсету үшін көлік дәлізін және Еуропа мен Азия арасындағы трансконтиненталды көпірді жасау жаңа бағыттар мен айналма жолдарды қалыптастыруды қарастырады. Олардың негізгілері төмендегілер болып табылады:
      бұрыннан бар және жаңадан салынатын өнеркәсіп аумақтарын орналастыру мен Алматы қаласының негізгі транзиттік шеңберін құру үшін көліктік-инженерлік ось ретінде Үлкен Алматы айналма автомобиль жолының (ҮАААЖ) 65 км-нің құрылысы;
      «Батыс Еуропа - Батыс Қытай» халықаралық транзит дәлізі бөлігінің (60 км) құрылысы;
      Алматы қаласынан Солтүстік бағыттағы қосымша шығу жолы болатын, Қапшағай қаласының айналма автожолының (110 км) құрылысы;
      «Алматы - Өскемен» автожолының «Алматы - Қапшағай» бөлігін (56 км) қайта жаңғырту;
      Алматы қаласы аумағының айналасында «Орта жартылай щеңбер», «Үлкен жартылай шеңбер», «Шалғай жартылай шеңбер» (239 км) айналма автожолдарының құрылысы.
      Есептік мерзімде Алматы қаласының ықпал ету аймағы шегіндегі жолдардың жалпы ұзындығы 2901,5 километрді, қала маңы аймағының шегінде 2432 километрді құрайды. Есептік мерзімде I, II және III санатты жолдардың тығыздығы, ықпал ету аймағында 100 шаршы километрге 7,2 километрден және қала маңы аймағында 100 шаршы километрге 11,2 километрден келеді.
      Қала маңы аймағындағы жолдар желісінің ұзындығы кезеңдер бойынша төмендегі кестеде келтірілген.

Автожолдар

Желінің ұзындығы, км

қолданыстағы

I кезек

есептік мерзім

ықпал ету аймағы

қала маңы аймағы

ықпал ету аймағы

қала маңы аймағы

ықпал ету аймағы

қала маңы аймағы

1

2

3

4

5

6

7

Республикалық маңызы бар, барлығы

642,0

544,0

848,0

848,0

1027,5

857,5

Оның ішінде «Батыс Еуропа - Батыс Қытай» халықаралық көлік дәлізі

-

-

60,0

30,0

136,0

60,0

Облыстық маңызы бар

243,5

176,5

268,0

202,0

334,5

235,0

Аудандық және жергілікті маңызы бар

1179,5

939,5

1154,0

914,0

1539,5

1339,5

Жинағы

2065,0

1659,0

2270,0

1964,0

2901,5

2432,0

12.5 Автомобиль көлігі

      Автомобиль көлігі қазіргі уақыттың өзінде Республиканың экономикасын дамытуда, ішкі және сыртқы тауар алмасуды кеңейтуде, мемлекет аралық байланыстарды қалыптастыру мен нығайтуда ерекше маңызды рөл атқарады.
      Соңғы жылдарда автокөлік құралдарының барлық түрлерінің сандық құрамының өсуі тұрақты үрдісті көрсетіп жүр. Ықпал ету аймағы мен Алматы қаласында құрылыс кезеңдері бойынша көліктің барлық түрлерімен және автокөліктің қажетті санымен қамтамасыз ету төмендегі кестеде келтірілген.

р/с №

Көрсеткіштер атаулары

бастапқы жыл

2015 жыл

2035 жыл

қамтамасыз етілуі, 1000 тұрғынға көлік саны

автокөлік саны

қамтамасыз етілуі, 1000 тұрғынға көлік саны

автокөлік саны

қамтамасыз етілуі, 1000 тұрғынға көлік саны

авто көлік саны

 1

2

3

4

5

6

7

8

1

Алматы қаласын дамыту алаңдарымен Алматы қаласы

373

509145

400

660000

450

1161000

2

Жамбыл ауданы

60

4452

100

8560

150

17790

3

Іле ауданы

146

20849

155

44655

200

109880

4

Қарасай ауданы

153

25291

160

30560

200

60800

5

Талғар ауданы

142

21854

150

24810

200

40600

6

Еңбекшіқазақ ауданы

203

27364

205

30606

220

46376

7

Қапшағай қалалық әкімшілігі

160

8752

200

17520

250

43725


Жиыны


617767


816710


1480170

      Алматы қаласы мен қала маңы аймағы елді мекендерінің қарқынды және шапшаң дамуы қала аралық және қала маңы автобус тасымалын жетілдіру мен дамытуды қажет етеді. Қазіргі кезде қала маңы аймағының барлығына жуық елді мекендерінде Алматы қаласы мен аудан орталықтарына жүйелі түрде автобус қатынастары бар.
      Қала маңы аймағы мен Алматы қаласы халқының өсуіне орай есептік мерзімде ауыл аралық тасымал 1,6 - 2,0 есеге, ал қала маңы тасымалының автобус парктерінде орташа сыйымдылықтағы автобустар саны 1800-2000 дейін артады. Автокөлік шаруашылықтарын кеңейту, оларды базасы, жылытылған көлік тұрақтары, шеберханасы, көлік жуу орындары бар, сондай-ақ медицина-техникалық бақылау жасайтын ірі автопарктерге біріктіру көзделген.
      Тұрғындар қозғалысының артуына байланысты Алматы қаласы аумағының айналасында Үлкен Алматы айналма автомобиль жолы (ҮАААЖ) маңында Алматы қаласы үшін 3 жаңа автобекет, сондай-ақ қала маңынан Алматы қаласына қатынайтын көліктердің жолаушыларын қаланың қоғамдық көліктеріне жеткізетін 12 автобекет салу қажеттігі туындайды.
      Алматы қаласының орталығында орналасқан қолданыстағы автобекеттерді бұзу немесе нысандарын өзгерту көзделген.
      Үлкен Алматы айналма автомобиль жолында (ҮАААЖ) орналасқан автобекеттердің маңында қала маңы аймағынан халықаралық және қала маңы автобустарымен де, жеке көлікпен де келіп, қалалық қоғамдық жолаушылар көлігіне отырғысы келетін жолаушылар үшін 15 жинақтау автотұрағын және көліктен түсу - отыру кешенін салу қарастырылуда.
      Алматы қаласының қоныстану периметрі бойынша жанармай құю бекеттерін, техникалық қызмет көрсету орталықтарын орналастыру белгіленген.

12.6 Су көлігі

      Су көлігі қала маңы аймағының аумағындағы Қапшағай су қоймасының су айдынында орналасқан Қапшағай кемежайымен көрсетілген. Кемежай Қапшағай су қоймасының 485,0 метр жобалық белгісіне дейін толуына негізделіп салынған. Қазіргі кезде жобалық белгінің өзгеруіне байланысты су айдыны мен Қапшағай портының қабырғаларына жақын суды тереңдету көзделіп отыр.
      Жетіген - Қорғас темір жол желісінің құрылысы кезінде салынып жатқан желіге жүк тасу үшін су көлігін пайдалану (180 километр су жолы) көзделген.
      Қапшағай қаласын демалыс аймақтарымен байланыстырудағы жолаушы тасымалында су көлігін дамыту ойластырылуда (300 километр), бұл үшін Қапшағай қаласында жолаушылар айлағы бар өзен вокзалының құрылысы көзделген. Қапшағай су қоймасының демалыс аймағы жолаушылар кемежайымен қамтамасыз етіледі.

12.7 Құбыржол көлігі

      Қала маңы аймағының аумағында құбыржол көлігі жоғары қысымды «Бұхара газды ауданы - Ташкент - Бішкек - Алматы» (БГА-ТБА) газ құбырының екі желісі және «Қазақстан - Қытай» магистралды газ құбыры арқылы көрсетілген. Ықпал ету аймағының шегіндегі жоғары қысымды газ құбырларының жалпы ұзындығы 270 километр, қала маңы аймағының шегінде 210 километр.
      «Бұхара газды ауданы - Ташкент - Бішкек - Алматы» газ құбырымен тасымалданатын газдың негізгі тұтынушылары Алматы қаласы және газ құбыры жолының бойындағы елді мекендер болып табылады.
      Болашақта қала маңы аймағындағы елді-мекендерді 100% газбен қамтамасыз етіп, жылына 4288,1 миллион кубометр газды жеткізу қарастырылған. Газбен қамтамасыз етудің көзі «Бұхара газды ауданы - Ташкент - Бішкек - Алматы» (БГА-ТБА) және сондай-ақ, «Қазақстан - Қытай» магистралі мен одан бөлініп алынған жоғары қысымды тармақтар және елді-мекендерге газ тарататын автоматты газ бөлетін станциялары (АГБС) болады. Жоғары қысымды газ құбырларының ұзындығы ықпал ету аймағы бойынша 370 километрді, ал қала маңы аймағы бойынша - 274 километрді құрайды.

12.8 Қала маңы аумағында жүйрік жолаушылар көлігін дамыту бойынша ұсыныстар

      Алматы қаласының қала маңы аймағының көлік мәселелері келесі факторларға байланысты: көше-жол желілерінің нашар дамуы; Алматы қаласынан қала маңы аймағына қатынайтын автомобиль шығу жолдарының санының жеткіліксіздігі; айналмалы автожолдардың болмауы; транзиттік көлік ағындарының көпшілігінің Алматы қаласының орталық бөлігімен өтуі; қала маңынан қалаға маятниктік еңбек миграциясының айтарлықтай ауқымы (күнделікті 250 мың адам); халықтың автомобильденуінің жоғары деңгейі; қоғамдық көліктің дамымауы.
      Көлік мәселелерінің шешілмеуі ауа бассейнінің және тұтас алғанда Алматы қаласының қоршаған ортасын ластаудың, халықтың аллергиямен ауруының жоғары деңгейінің себебі болып табылады.
      Алматы қаласы және қала маңы аймағының көлік схемасының әрі қарай дамуының негізі болып айналмалы көлік жолдарын қалыптастыру және дамыту, көлік дәліздерін қалыптастыру қарастырылған. Көлік дәліздері қала аумағын барынша қамту мен қала маңы аймағының сыртқы көлік жүйелері арқылы тиімді байланысын қамтамасыз ету түрінде жасалған.
      Көлік дәлізін қалыптастырудың негізгі базасы ретінде қаланың ендік және бойлық бағыттағы 28 көшесін қайта жаңғырту болып табылады. Рысқұлов даңғылы, Шығыс айналма автожолы, Әл-Фараби даңғылы және Сайн көшесі негіздерінде үздіксіз қозғалыстың ішкі шеңбері жасалады. Сыртқы жүйрік үздіксіз қозғалыстың шеңбері ретінде Үлкен Алматы айналма автомобиль жолы (ҮАААЖ) қарастырылуда.
      Қоғамдық көлік жүйесі мен қозғалыстың басқа да тәсілдерін дамытуға басымдылық беріледі. Қоғамдық жүрдек жолаушылар көлігінің жүйесін дамыту төмендегі көлік технологияларына негізделеді:
      қалаішілік метро желілері мен монорельсті жүйелер;
      жеңіл рельсті көлік (LRT — трамвайдың қазіргі заманғы түрі);
      жүрдек автобус немесе троллейбус тасымалы (ВRТ).
      Метро желілері қаланың батыс «тыныш» аудандары мен солтүстік аудандарын оның тарихи және іскери орталығымен байланыстыруды қамтамасыз етеді.
      Бас жоспарда қала маңы аймағының басты бағыттары мен басты композициялық осьтері бойынша LRT желілерінің құрылысы қарастырылған: Алматы - Қапшағай «Жаңа Іле»; Алматы - Қаскелең - Шамалған; Алматы - Талғар - Есік.
      Аталған жүрдек көлік жолдары қаланың батыс «тыныш» аудандарын оның орталық бөлігімен байланыстырады. Батыс-Шығыс ендік көлік осьтерін қалыптастыру: 1-кезең (2015 жыл) - 13,8 километр; 2-кезең (2020 жыл) - 40 километр; 3-кезең (2040 жыл) - келешектегі қала маңы аумағын қосқанда 14,5 километр, есептік мерзімде - 168 километр.
      ВRТ жүйесі (Bus Rapid Tranzit) - үлкен және ерекше үлкен сыйымдылығы бар автобустар немесе троллейбустарды қолданатын және бөлінген немесе оқшауланған жолақтағы көлік құралының қозғалысына сүйене отырып, жоғары жылдамдықтағы көлік қызметін көрсететін көлік қызметі: 1 кезең (2015) - 45 километр; 2 кезең (2020) - 65 километр; 3 кезең (2040) - 45,5 километр.
      Троллейбустарды қозғайтын құрал ретінде қолданылатын ВRТ маршруттары (шамамен 50 км) бір деңгейдегі көліктің ұқсас түрлерімен өте аз түйісетін тура желілі көлік дәліздері салынады.
      Автобус тасымалы негізіндегі ВRТ маршруттары (120,0 километр) бойлық және көлденең радиусы аз, сондай-ақ, энергиямен қамтамасыз етілуі шектеулі шалғай аудандарда көлік дәліздері бойынша салынады.
      Алматы қаласынан қала маңына автобуспен тасымалдау негізінде ВRТ маршруттарының ұзындығы 2015 жылы 110 километрді, ал есептік мерзімде - 470 километрді құрайды.

13. Инженерлік инфрақұрылымдарды дамыту

13.1 Сумен қамтамасыз ету

      Қазіргі кезде Алматы қаласының қала маңы аймағына кіретін елді мекендерде үйлерге су құбырларын кіргізу немесе көшедегі су колонкалары арқылы орталықтандырылған сумен қамтамасыз ету жүйесі жұмыс істейді.
      Шаруашылық-тұрмыстық мұқтаждық пен өнеркәсіптік сектордың қажеттілігі үшін сумен қамтамасыз етудің негізгі көзі жер асты сулары болып отыр. Алматы қаласының қала маңы аймағындағы және ықпал ету аймағындағы барлық қалалар мен аудандарында жалпы суды пайдалану көлемі 2008 жылы 378,8 текше метрді құрады.
      Болашақта шаруашылық-тұрмыстық мұқтаждық пен өнеркәсіптік сектордың қажеттілігі үшін жер асты су көздерін пайдалану су жинағыш құрылғыларды қайта жаңғырту арқылы қарастырылуда.
      Алматы қаласының қала маңы аймағы мен ықпал ету аймағында, елді мекендердің барлық қажеттіліктеріне жеткілікті болатын бекітілген су қорлары бар жер асты сулары көздерінің үлкен тобы, орналасқан.
      Алматы қаласының қала маңы аймағы мен ықпал ету аймағы үшін есептік мерзімде суды пайдаланудың болжамды мөлшері бір жыл ішінде 564,56 миллион текше метр немесе тәулігіне 1546,73 мың текше метр, жер асты суларының бекітілген қорларында санаттар бойынша тәулігіне А+В=4213,934 мың текше метр, ал барлық санаттарды есепке алғанда тәулігіне А+В+С12=5621,968 мың текше метр деп анықталды.

13.2 Суды бұру

      Қазіргі кезде орталықтандырылған кәріз жүйесімен 53 елді мекен қамтамасыз етілген. Қаскелең қаласынан, Талғар қаласынан және осыларға қарасты 38 ауылдық елді мекендерден аққан су Алматы қаласының кәріздік тазарту құрылғыларына (КТҚ) барып құяды, қалғандарында жергілікті тазарту құрылғылары бар. Барлық кәріз құрылғыларының тозуы 50 %-дан асқан, бұл тазартудың төменгі деңгейін көрсетеді.
      2008 жылы Алматы қаласы мен қала маңы аймағына кіретін барлық кәрізделген елді мекендерден алып кетілген ағынды судың жалпы көлемі жыл ішінде 160,89 миллион текше метрді құрады.
      Есептік мерзімде қарастырылып отырған өңірдің барлық елді мекендері кәріз жүйелерімен қамтамасыз етілуі тиіс. Бұл үшін ағынды суды тазарту саласындағы соңғы үлгілерді қолдана отырып, орталықтандырылған суды ағызу жүйесін және жалпы кенттік кәріздік құрылғыларын пайдалану ұсынылады.
      Жинақтаушылардағы, Сорбұлақ жинақтаушысын санай отырып, тазаланған және қайта тазаланған ағынды суды бас жоспар бойынша төмендегілерге пайдалану көзделген: санитарлық-қорғаныс жасыл желектерді, ауданы 53 мың га орман-саябақ қорғаныс белдеуін, іскерлік ағашқа арналған теректің плантациялық отырғызылымдарын, көлік жолдарын, ауыл шаруашылығының техникалық дақылдарын суару.
      Бас жоспар бойынша тазартылған ағынды судың бөлігін қала маңы аймағындағы өнеркәсіп аймақтарының қажеттіліктеріне айналмалы сумен қамтамасыз етуде пайдалану көзделеді.
      Қарастырылып отырған өңірдің шекарасына кіретін барлық қалалар мен ауылдық елді мекендерден ағатын ағынды судың болжанған көлемі есептік мерзімде жылына 427,89 миллион текше метрді немесе тәулігіне 1172,3 мың текше метрді құрайды.

13.3 Электрмен жабдықтау

      Алматы қаласының қала маңы аймағын орталықтандырылған электрмен жабдықтау «КЕGОК» және «Алатау Жарық Компаниясы» («АЖК» акционерлік қоғамы) акционерлік қоғамдарының желілері арқылы жүзеге асырылады.
      «АЖК» АҚ аймағында тұтынушылардың электр пайдалануы бастапқы жылы 6,966 миллиард киловат/сағ. құрады, оның ішінде Алматы қаласы бойынша - 5,255 миллиард киловатт/сағ., қала маңы аймағы бойынша -сағатына 1,711 миллиард киловатт/сағ. Ықпал ету аймағы бойынша үлестік электр тұтыну бастапқы жылы 1 адамға 1648 киловатт/сағ.
      Алматы қаласы мен қала маңы аймағының тұтынушыларын электрмен қамтамасыз ету «Алматы Электр станциясы» акционерлік қоғамы («АлЭС» АҚ) электр станциялары арқылы іске асырылады, оның құрамына Алматы жылу электр орталықтары (АЖЭО) - 1, 2, 3, Алматы су электрстанцияларының Каскады, Қапшағай су электрстанциялары кіреді.
      Алматы қаласы қала маңы аймағындағы электр станцияларының белгіленген жиынтық қуаттылығы бастапқы жылы 1244 мегаватты, қолданыстағысы - 840 мегаватты құрады.
      Қала маңы аймағының электр энергиясына келешектегі мұқтаждығы, құрылыстың бірінші кезегінде сағатына 10,1 миллиард киловатты, есептік мерзімде сағатына - 17,8 миллиард киловатты құрады.
      Алматы қаласының ықпал ету аймағы мен қала маңы аймағының электрді пайдалануы мен электр жүктемесінің өсуіне келесі негізгі факторлар себеп болды:
      шағын және орта бизнестің дамуы, қолданыстағы кәсіпорындар қуаттылығының өсуі, жаңа құрылыстар және қолданыстағы кәсіпорындардың қайта жаңғыртылуы;
      Алматы қаласында халықаралық қаржы орталығын құру жобасының жүзеге асырылуы (АFD);
      Тұрғын үй құрылысын дамыту бағдарламасына сәйкес, тұрғын үй құрылысы көлемінің артуы;
      электр энергиясының электрмен тамақ дайындауға және электрмен жылытуға қолданылуы;
      Медеу - Шымбұлақ таулы курортының электр тұтынуы;
      Gate Сіtу, Colden Сіtу, Grееn Сіty, Growing Сіtу серіктес қалалар жүйесін құруды көздейтін «G-4 Сіtу» жобасының жүзеге асырылуы;
      Ықпал ету аймағы мен қала маңы аймағының аудандары:
      Алматы қаласының өнеркәсіп кәсіпорындарының іргелес аудандардың аймақтарына көшірілуі, Іле, Қарасай, Талғар және Жамбыл аудандарында өнекәсіптік аймақтар құру;
      Қапшағай қаласында, Арна, Шамалған, Междуреченск ауылдарында индустриалдық аймақ жүйесінің құрылуы;
      «Алатау» ақпараттық технология бағы» арнайы экономикалық аймағының құрылуы;
      Іле (ИТП-2) және Қарасай (ИТП-3) аудандарында инновациялық технология бақтарының құрылуы;
      спорттық-сауықтыру кешендерінің құрылысы (Меркурий);
      Алматы қаласында 2011 жылы VII қысқы Азия ойындарын өткізу үшін Республикалық олимпиадаға дайындық базасының құрылысы;
      Қапшағай су қоймасының жағалауында «Жаңа Іле» туристік аймағын құру.
      Алматы қаласынан бірқатар өнеркәсіптік кәсіпорындарды көшіруге байланысты өнеркәсіпте электр энергиясын тұтыну қарқынының төмендеуі болжанады.
      Көлік бойынша электр тұтынудың көбеюі Алматы қаласында метрополитеннің 1 және 2-кезектегі құрылысы, Алматы қаласында жеңіл рельстік көлік (ЖРК), қала маңы электр көліктері, айналмалы электрлендірілген темір жол құрылысы және темір жолдың жекелеген учаскелерін электрлендіру есебінен болжанады.
      Келешекте «Алматы электр станциялары» акционерлік қоғамы электр станциялары (ЖЭО - 1, 2, 3, Алматы гидроэлектростанциялар каскады және Қапшағай гидроэлектростанциясы) Алматы қаласы мен қала маңы аймағының тұтынушыларын электрмен қамтудың негізгі көздері болып қала береді.
      Қала маңы аймағының электр станцияларының жиынтық анықталған қуаттылығы 2035 жылға дейінгі кезеңге 2767 мегаватты құрайды, ал қолданыстағысы - 2500 мегаватты.
      Алматы қаласы мен қала маңындағы аймақтардың куаттылық теңгерімі электрлік жүктемелердің өсу қарқынын және электр станцияларының дамуын есепке алғанда, 2035 жылға дейінгі кезеңде тапшы бола түсуде. Оны электр желілерін қажетті қосымша күшейтуді есептегенде, Алматы облысының жоспарланған сыртқы көздерінен қосымша қуат алу арқылы қамтамасыз ету қарастырылған:
      қуаттылығы 2640 мегаватт Балқаш жылу электр станциясы;
      қуаттылығы 300 мегаватт Шарын өзеніндегі Мойнақ гидро электр станциясы;
      қуаттылығы 50 мегаватт Іле өзеніндегі Кербұлақ гидро электр станциясы;
      қуаттылығы 300 мегаватт Шелек дәлізіндегі жел электр станциясы;
      Балқаш жылу электр станциясы пайдалануға қосылуына дейінгі кезеңде Екібастұз мемлекеттік аудандық электр станциялар (ЕМАЭС).
      Балқаш жылу электр станиясының (БЖЭС), ірі су көздері электр станцияларының (Мойнақ, Кербұлақ), күн электр станцияларының, жел көздері электр станцияларының (Жоңғар қақпасында, Шелек дәлізінде) пайдалануға қосылуы Алматы облысының қуаттылық балансын арттырады деп болжануда. Алматы қаласының қала маңы аймақтарындағы тапшылықты жабу есебінен күтілетін артық қуат Оңтүстік Қазақстанның тапшы аудандарына беру үшін көзделген.
      Алматы қаласы мен ықпал ету аймағының аудандарындағы тұтынушыларды болашақта электрмен жабдықтау Алматы облысының қайта өндіруші энергия көздерін дамыту есебінен қамтамасыз ету ұсынылады. Жобада озық жаңа технологиялар дайындаудың негізінде күн көздері электр станцияларын енгізу ұсынылады. Бұл мақсаттарды жүзеге асыру үшін жиынтық қуаттылығы 400-500 мегаватт деп шамаланған бес бос алаң ұсынылып отыр. Қарастырылып отырған аймақта күн сәулесінің ұзақтығы жылына 2200-3000 сағатты, бір шаршы метрге 1300-1800 киловатт/сағ.
      Алматы қаласы, қала маңы мен ықпал ету аймақтарын электрмен қамтамасыз ету жүйесін дамытудың негізгі бағыттары - энергияны үнемдеу есебінен электр желілерін дамытуды оңтайландыру және қарастырылып отырған ықпал ету аймағында электр желілерін құруды қарастырады, олар:
      кернеулігі 500/220 киловольт «Алма» кіші станциясы мен 500/220 киловольт электр қабылдағыштар желісінің (ЭҚЖ) құрылысы;
      220/110 киловольтты «Ерменсай», «Кеңсай», «ПИТ» кіші станцияларын құру арқылы Алматы қаласының айналасында 220 киловольтты жоғары вольтты желілер шеңберін құруды аяқтау;
      110/10 киловольтты жаңа және қолданыстағы қоректендіру орталықтарын 220 киловольтты негізгі кіші станцияларға біріктіру;
      кернеулігі 110 киловольт қалалық желілер арқылы қуаттардың транзиттік кетуін төмендету;
      тозығы жеткен электр желілері нысандарын қайта жаңғырту және техникалық қайта жабдықтау, трансформаторларды үлкен қуатқа ауыстыру, жаңа 110 киловольтті кіші станциялар құру;
      қалалардағы қоныстанған құрылыс аймағында электр қабылдағыштардың кабельді желілерін (ЭҚКЖ) өткізгіш сымды жабық түрде орындау арқылы 110 киловольтты кіші станциялар құру, 35 киловольтты кіші станцияларды 110 киловольт кернеуіне ауыстыру арқылы 35 киловольт желілерін біртіндеп жою, желілерді кернеулігі 6 киловольттан 10 киловольтқа ауыстыру.
      Барлық жоғары вольтті электр тасымалдау желілерінің ұзындығы бірінші кезекте 3566 километрді, оның ішінде Алматы қаласы бойынша 349 километрді, есептік мерзімде 4215 километрді, оның ішінде Алматы қаласы бойынша 600 километрді құрады.

13.5 Жылумен жабдықтау

      Алматы қаласының ықпал ету аймағында, оның ішінде қала маңы аймағында ең ірі жылу беру көзі ЖЭО-1, ЖЭО-2 және ЖЭО-3 Алматы жылу электр станциялары болып табылады.
      Бастапқы 2009 жылы жылу электр станциялары бойынша жылу қуаттылығы төмендегілерді құрады:
      АЖЭО-1 - 1203,0 гигакалорий/сағ. (белгіленген), 985,0 гигакалорий/сағ. (қолданыстағысы);
      АЖЭО-2 - 1176,0 гигакалорий/сағ. (белгіленген), 750,0 гигакалорий/сағ. (қолданыстағысы);
      АЖЭО-3 - 335,3 гигакалорий/сағ. (белгіленген), 279,0 гигакалорий/сағ. (қолданыстағысы).
      Жылу электр станциясы негізінен Алматы қаласының және Өтеген батыр кентінің тұрғындарын жылумен қамтамасыз етеді. Орталықтандырылған жылумен Қапшағай, Талғар, Қаскелең қалаларындағы көп қабатты құрылыс жайлары қамтамасыз етілген.
      Еңбекшіқазақ ауданының (Есік қаласы), Жамбыл ауданының (Ұзынағаш ауылы) аудан орталықтарында орталықтандырылған жылумен қамтамасыз ету іске асырылмаған. Қолданыстағы қоғамдық құрылыс жайлар қуаты төмен қазандықтармен жылытылады. Көптеген қазандықтарда отын ретінде көмір, газ және дизельді отындар қолданылады.
      Аудандық орталықтарда келесі жылумен қамтамасыз ету көздері қалыптасқан:
      үй-жайлық типтегі үйлерге арналған жылыту пештері;
      бюджеттік сала нысандары мен мәдени-тұрмыстық қызмет көрсету нысандарына арналған дербес қазандықтар;
      өнеркәсіп кәсіпорындарына арналған дербес жылыту көздері.
      Ауылдық округ тұтынушыларын жылумен қамтамасыз ету сызбасы реттелмеген, жергілікті сипатта. Тұрғын үй қорларын жылыту жеке пеш орналастыру арқылы жүзеге асырылады. Жеке тұрғын үй қорының жылыту пештерінде көмір және жарым-жартылай сұйық отын қолданылады.
      Қала маңындағы аймақтарды жылумен қамтамасыз етуді дамытудың болашақтағы негізгі бағыттары облыстық әкімдік дайындаған 2015 жылға дейінгі Алматы облысының даму Стратегиясында анықталған.
      Алматы қаласының қала маңы аймағын болашақта газбен жабдықтау табиғи газды барлық отын көздерінің негізгі түрі ретінде жылумен қамтамасыз ету қажеттілігі үшін пайдалануды айқындайды.
      Алматы қаласының қала маңы аймағындағы қалалар мен ірі ауылдық елді мекендер бойынша жылу жүктемелері құрылыстың бірінші кезегінде сағатына 1646,95 гигакалорий, есептік мерзімде 3589,663 гигакалорий/сағ. құрайды.
      Қала маңы аймағының Есік, Қаскелең, Қапшағай (Green Cityді есептегенде), Талғар қалаларының, Ұзынағаш, Шамалған, Междуреченск ірі ауылдарының өсіп келе жатқан жылу жүктемесін жабу үшін Алматы қаласының қала маңы аймағының бас жоспары жобасы бойынша көп қабатты тұрғын үйлер мен қоғамдық құрылыстарды орталықтандырылған жылумен жабдықтау бағдарламасы белгіленген.
      Жаңадан салынып жатқан қазандықтардың негізгі отыны болып - табиғи газ, ал резевтік отын ретінде - мазут қабылданды.
      «G-4 City» төрт серіктес-қалаларды жылумен жабдықтау әзірленген техникалық-экономикалық негіздерге (ТЭН) сәйкес қабылданған. Қаралып отырған кезеңде серіктес қалаларды жылумен жабдықтау жүйесін дамытудың негізгі бағыттары мыналарды қарастырады:
      Gate City бойынша:
      қуаттылығы 200 гигакалорий/сағ. және 300 гигакалорий/сағ. қазіргі заманғы автоматтандырылған қазандықтардың құрылысы;
      қуаттылығы 194,0 мегаватты қазіргі заманғы автоматтандырылған жоғары техникалық булы газ құрылғысының (БГҚ) құрылысы.
      Golden City бойынша:
      қуаттылығы 300 гигакалорий/сағ. және 200 гигакалорий/сағ. екі қазіргі заманғы автоматтандырылған қазандықтардың құрылысы;
      Growing City бойынша:
      қуаттылығы 250 гигакалорий/сағ. және 100 гигакалорий/сағ. екі қазіргі заманғы автоматтандырылған қазандықтардың құрылысы;
      алдын ала залалсыздандырылған құбырларды каналсыз төсеу арқылы орталықтандырылған жылумен жабдықтау жүйелерінде магистральды жылу желілерінің құрылысы;
      жылу жүктемесінің төмен тығыздылығымен аз қабатты құрылыс аудандарында орталықсыздандырылған жылумен жабдықтаудың қазіргі заманғы жоғары сапалы жеке көздерін енгізу.
      Алматы қаласының қала маңы аймағының ауылдық елді мекендеріндегі жаңа бір қабатты үй-жай құрылысын қазіргі заманғы үлгідегі дербес жылумен жабдықтау жүйесімен (АСТ) жабдықтау қабылданған.
      Қапшағай су қоймасының демалыс аймағының нысандарын, жалғыз ғимаратты немесе ғимараттар тобын (олардың жинақы және біруақытта салынуында) есептегенде, дербес жылумен жабдықтау жүйесімен (АСТ) отынның сұйық түрімен, келешекте газға ауыстыру арқылы, жабдықтау ұсынылып отыр.
      Қала маңы аймағындағы жаңадан салынып жатқан орта және көп қабатты құрылыстарды жылумен жабдықтау табиғи газбен жұмыс істейтін модульді жылугенераторлары (МЖГ) деп аталатын экологиялық таза топтық немесе модульдік квакрталдық қазандықтар құрылысы есебінен жүзеге асырылады.
      Ауылдық округтер бойынша жобада барлық тұрғын үй құрылыстарын, сондай-ақ келешектегі құрылыстарды, коммуналдық шаруашылық нысандарын қоса санағанда, сұйық отынмен, келешекте табиғи газбен жұмыс істейтін автономдық, жылумен жабдықтау жүйесінен жылытуды қамтамасыз ету ұсынылып отыр.
      Барлық жобаланып отырған өнеркәсіптік кәсіпорындарды орталықсыздандырылған жылумен жабдықтау ұсынылады. Болашақтағы өнеркәсіп алаңдарын жылумен жабдықтау жиынтық қуаты құрылыстың бірінші кезегінде 165 гигакалорий/сағ., есептік мерзімге 480 гигакалорий/сағ. жаңа ірі қазандықтардан қамтамасыз ету белгіленген.
      Алматы қаласының қала маңы аймағының жылу жүктемелері аудандар бойынша құрылыстың бірінші кезеңіне 6081,1 гигакалорий/сағ., есептік мерзімге 13392,6 гигакалорий/сағ. құрайды.
      Осы жобада қарастырылып отырған энергияның балама көздері: жел энергетикасы, күн энергетикасы, жылу насостары, биоэнергетика, көмірдің жер асты газдануы, геотермальды энергетика, джет-құбыры, детандерлік генератор.
      Алматы қаласын жылумен жабдықтаудың қолданыстағы жүйесі үш бағытпен көрсетілген:
      «Алматы Электр станциялары» акционерлік қоғамы (ЖЭО-1, ЖЭО-2 және БЖҚ (Батыс жылу қазандығы) энергия көздерінен жылумен қамтамасыз ету базасында орталықтандырылған жылумен жабдықтау (электр және жылу энергиясының аралас өңделуі) - ыстық сулы жалпы жылу жүктемесінің 48%.
      Орталықтандырылған жылумен жабдықтау ірі аудандық қазандықтардан жүзеге асырылады;
      «Алматыжылукоммунэнерго» - (Оңтүстік аудандық қазандығы, Оңтүстік-шығыс аудандық қазандығы, «Орбита») - ыстық сулы жалпы жылу жүктемесінің 11%;
      «Солтүстік-Шығыс энергия кешені» Мемлекеттік коммуналдық кәсіпорны («СШЭК» МКК) - қаланың ыстық сулы жалпы жылу жүктемесінің 1%-нан сәл жоғары.
      Жылумен жабдықтаудың жеке көздерінен орталықсыздандырылған жылумен жабдықтау (өнеркәсіптік, коммуналдық қазандықдар, жылытудың және жылыту пештерінің автономдық жүйелері) - ыстық сулы жалпы жылу жүктемесінің 40%.
      Қаланың жылу жүктемесі қазіргі уақытта 4240 гигакалорий/сағ. құрайды.
      Қалаға жақын жатқан өнеркәсіп аудандарын есепке алғанда қаланың жылу жүктемелері құрылыстың бірінші кезегінде 5215 гигакалорий/сағ., есептік мерзімде 6760 гигакалорий/сағ. көлемінде болжамдалады.
      Жобаны әзірлеу барысында Алматы қаласын 2020 жылға дейінгі кезеңде жылумен жабдықтау жүйесін дамыту жобалары мен қала аудандары бойынша құрылыс орналасуындағы өзгерістерді есепке ала отырып, «КазНИПИЭнергопром» акционерлік қоғамы әзірлеген «Алматы қаласын 2010 жылдан 2020 жылға дейінгі кезеңде жылумен жабдықтау схемасының» ұсынымдары және ТЭН-і негізге алынған.
      Алматы қаласында газ жеткізіп беруді ұлғайту мүмкіндігіне сүйене отырып, қаланың жылумен жабдықтау жүйесін дамытудың келесі негізгі бағыттары ұсынылады:
      жылуландыру аймағында - «Алматы Электр станциялары» акционерлік қоғамы («АлЭС» АҚ) - үшінші кезектегі бекітілген ТЭН-нің көлемінде арзан Екібастұз көмірімен қала сыртындағы ЖЭО-2-ні кеңейту және қайта қалпына келтіру арқылы. Жұмыс істеп тұрған ЖЭО-1 мен Батыс жылу беру қазандығы газға көшіріліп, қалпына келтіруге және тозығы жеткен жабдықтарды жаңа қазіргі заманғыға ауыстырумен жаңартуға жатады;
      оңтүстік аймақта орталықтандырылған жылумен жабдықтау жүйелері - «Алматыжылукоммунэнерго» акционерлік қоғамы («АЖКЭ» АҚ) - газбен қолданылатын аудандық «Орбита» қазандығын қайта қалпына келтіруді және кеңейтуді аяқтау;
      қаланың солтүстік бөлігінде - газды негізгі отын ретінде пайдалануға ауыстыру арқылы қалыптасқан жылумен жабдықтау аймағындағы Солтүстік-шығыс қазандықта (СШҚ) орталықтандырылған жылумен жабдықтау жүйесін қайта құру және жетілдіру.
      Орталықтандырылған жылумен жабдықтау аймақтарынан тыс:
      газды пайдалануға негізделген қолданыстағы жеке жылу беру көздерін қайта құру;
      ең алдымен, қаланың оңтүстік тау бөктеріндегі аудандарды электрлік жылумен жабдықтау;
      ыстық сумен жабдықтау қажеттілігі үшін күн сәулесін пайдалану.

13.6 Газбен жабдықтау

      Алматы қаласы мен қала маңы аймағын газбен жабдықтау қазіргі кезде «Бұхара газды ауданы - Ташкент - Бішкек - Алматы» (БГА-ТБА) магистралды газ құбырымен жүзеге асырылады.
      Болашақта «Орта Азия Орталық» (ОАО), «Бұхара-Орал», «Бұхара газды ауданы - Ташкент - Бішкек - Алматы» (БГА-ТБА) және «Қазақстан-Қытай» магистралды газ өткізгіші (бұдан әрі — МГ) барлық негізгі газ көліктері жүйесін біріктіретін «Бейнеу - Шымкент» магистралды газ құбырының құрылысымен газбен жабдықтаудың жергілікті жобаларын дамытуға жол беретін бірыңғай магистралды газ құбырлары жүйесі қалыптасады.
      Газ беру көздерімен Алматы қаласының, қала маңы аймағының және ықпал ету аймағының тұтынушыларын қамтамасыз ету үшін «Бұхара газды ауданы-Ташкент-Бішкек-Алматы» магистралды газ құбырлары, «Қазақстан-Қытай» магистралды газ құбыры және келешекте газ таратушы станцияларына (бұдан әрі - ГТС) бұрылыстар қарастырылған.
      Газбен жабдықтаудың негізгі көздері болып мыналар табылады:
      қазіргі МГ «БГР-ТБА» газ көліктік жүйесінің газ бөлу старциялары: «Фабричный» ГТС, Шамалған ГТС, Қаскелең ГТС (қайта құру жүргізумен және ГТС-2 шығарылуымен), «Боралдай» ГТС, «Алматы» ГТС-1
      «Байсерке-Қапшағай» болашақ газ құбыры-бұрылысы және газды жеңілдету торабымен МГ «Қазақстан - Қытай» бөгетімен осыдан бұрын жобаланған қысымы қатты газ құбырларын бөлетін «Алматы - Байсерке - Талғар» газ бөлу станциялары: АГРС «Gate City»; АГРС «Байсерке», АГРС «Талғар», АГРС-3 «Алматы», АГРС «Жетіген», АГРС «Қапшағай», АГРС «Жаңа Іле».
      «Қазыбек Бек» станциясы - АГРС «Ұзынағаш» аумағында МГ «Қазақстан-Қытай» бөгетіндегі газ бөлу станциясынан Алматы қаласы мен қала маңы аймағының тұтынушыларына МГ «БГР-ТБА» бойынша газ беру;
      МГ «Қазақстан-Қытай» - АГРС «Маловодное» станцияларына қарастырылған газ бөлу станцияларынан бұрып алып кету;
      Қазіргі және жобадағы газ тарату станцияларынан газды елді мекендерге жеткізу үшін жобада газбен жабдықтаудың тарату желісі қарастырылуда.
      АГРС-1, Боралдай ГТС (бас газ бөлетін пункт (ГБП-2) арқылы берілуімен Алматы қаласының тұтынушыларына жеке шығарылуымен қайта қалпына келтірілгеннен кейін (бұрынғы Алматы ГТС-2), Алматы АГРС-3 (бас ГБП-2 арқылы берілуімен) Алматы қаласының тұтынушыларына арналған газбен жабдықтаудың негізгі көздері болып табылады.
      Алматы қаласының тұрғындары үшін жоспарланып отырған тұрғын үй қорын қайта құруды есепке алумен 44 блокты ГБП-ның құрылысы қарастырылуда.
      Коммуналдық-тұрмыстық және өндірістік мұқтаждар үшін газдың есептік қажеттілігі, оның ішінде жылу үшін ықпал ету аймағында бірінші кезекте жылына 853,3 текше метр, есептік мерзімге жылына 2994,9 текше метр, Алматы қаласы бойынша құрылыстың бірінші кезегінде жылына 1219,3 текше метр, ал есептік мерзімге жылына 1293,2 текше метрді құрайды.

14. Алматы қаласының қала маңы аймағының Бас жоспарын іске асырудың нормативті-құқықтық қамтамасыз етілуі

      «Қала маңы аймағының Бас жоспарын іске асырудың нормативті-құқықтық қамтамасыз етілуі» бөлімі «Алматы қаласының қала маңы аймағының бас жоспары» жобасының бекітілген жобалық шешімдерін іске асыру барысында Алматы қаласы мен Алматы облысының мемлекеттік атқарушы органдарының өзара іс-қимылдарына жағдай тудыру мақсатында орындалды. Осы бөлімде Алматы қаласының қала маңы аймағының функционалдық аймақтарының жалпы регламенттері келтірілген.
      Қала маңы аймағының бас жоспарын іске асырудың нормативті-құқықтық қамтамасыз етілуі тараптардың ешқайсысының құқықтарына қысым жасамай, жобалық шешімдерді іске асыру барысында қала мен облыстың қалыпты және өзара келісілген өзара іс-қимылына жағдайды қамтамасыз ету үшін орындалды.
      Функционалдық аймақтардың регламенттері Алматы қаласының қала маңы аймағының бас жоспарының жобалық шешімдерінің, Қазақстан Республикасының нормативті-құқықтық актілерінің және нормативтік-техникалық құжаттардың негізінде әзірленген және Алматы агломерациясының кешенді әлеуметтік-экономикалық және кеңістік дамуына, қолайлы және экологиялық қауіпсіз тіршілік ортасымен қамтамасыз етуге бағытталған.
      Белгіленген тәртіппен әзірленген және бекітілген Алматы қаласының қала маңы аймағының Бас жоспары қарастырылып отырған аумақта сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметін жүзеге асыратын меншік түріне қарамастан қала құрылыстық процестің барлық қатысушылары үшін міндетті қала реттеуші құжат болып табылады.
      Бас жоспарда белгіленген қала маңы аймағының, ықпал ету аймағының, қала құрылысын ерекше реттеу аймағының жобалық шекаралары Алматы облысының қалыптасқан әкімшілік-аумақтық құрылымын және аумақтарды басқаруын бұзбайды, оны жеке әкімшілік-аумақтық бірлікке бөлмейді.
      Алматы облысының қала маңы аймағының, ықпал ету аймағының, қала құрылысын ерекше реттеу аймағының жобалық шекараларына енгізілген жер ресурстары, әкімшілік аудандары, ауыл аймақтары және елді мекендері Алматы облысы әкімдігінің қарамағында қалып отыр.
      Қала маңы аймағының аумағында қала құрылысы қызметін реттеуді, елді мекендердің қала құрылыстық құжаттарын әзірлеуге және жүзеге асыруға әдістемелік басшылық етуді, қала маңы аймағында әр түрлі мақсатқа арналған нысандар мен кешендердің құрылысын және оларды орналастыруды Алматы қаласының қала маңы аймағының бас жоспарында бекітілген шешімдермен толық сәйкестікте белгіленген тәртіппен Алматы облысының атқарушы органдары жүзеге асырады.
      Функционалдық аймақтардың шекараларын және регламенттерді сақтау шарттарының барысында қарастырылып жатқан аумақтағы жобалық шешімдерді жүзеге асыру қосымша келісімдер мен комиссиялық қарауларды қажет етпейді, өйткені Қазақстан Республикасының Үкіметі бекіткен Алматы қаласының қала маңы аймағының бас жоспары оның кешенді дамуын және жоспарлануын анықтайтын негізгі қала құрылыстық құжат болып табылады.
      Көліктік және инженерлік қамтамасыз ету, қала маңы аймағының және Алматы қаласының ықпал ету аймағының аясында жобалық селитебтік және өнеркәсіптік құрылымдар мәселелері келісуге жатады.
      Алматы қаласының қала маңы аймағының бас жоспарында оның жекелеген бөліктерін пайдалану түрлерін анықтайтын аумақтарды функционалдық аймақтандыру жөнінде ұсыныстар берілді және оларды пайдалану бойынша регламенттер тағайындалған.
      Функционалдық аймақтардың регламенттері олардың түрлерін, параметрлерін және пайдалану шектерін белгілейтін құжат болып табылады.
      Қала маңы аймағы бас жоспарының функционалдық аймақтарының регламенттері аумақтарды бағалау, көріктендіру және қалпына келтіру, жер телімдерін бөліп беру және нысаналы мақсатын өзгерту, құрылыс жобаларын қарастыру және әртүрлі құрылғыларды орналастыру барысында қолданылады.
      Функционалдық аймақтар регламенттерінің талаптары жаңадан әзірленген жобалық құжатқа қалай таратылса, бекітілген елді мекендердің құрылыс салу жобалары мен жоспарлау жобаларына, сондай-ақ қала маңы аймағы аумағының сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметінің өзге де түрлеріне солай таратылады.
      Пайдалануға ыңғайлы болу үшін жобада ықпал ету аймағы мен Алматы қаласының қала маңы аймағы аясында жекелеген аумақтарды немесе аумақтар топтарын қала құрылысында пайдалануды реттейтін регламенттердің келесі жіктемесі ұсынылды:
      негізгі функционалдық аймақтар бойынша регламенттер (қоныстану, өнеркәсіп объектілерінің, көлік және инженерлік қамтамасыз ету, ауыл шаруашылық өндірісі, рекреация және т.б. аймақтары);
      негізгі функционалдық аймақтар аумақтарында жұмыс істейтін табиғи немесе техногендік факторлар бойынша регламенттер;
      ерекше қорғалатын аймақтар бойынша регламенттер (су қорғау аймақтары мен алқаптар, ерекше қорғалатын табиғи аумақтар, жабайы жемістер беретін ескіден қалған (аппортты) бақтар аймағы және т.б.);
      қауіпсіз тіршілік әрекеті ортасын қалыптастыру бойынша регламенттер (өртке қарсы, селге қарсы, сейсмикалық қауіпсіздік, су басу және т.б.);
      көліктік-коммуникациялық дәліздер бойынша регламенттер (энергетика, сумен жабдықтау және кәріз, магистралды газ құбырлары, автомобиль және әуе көлігі, темір жол желілері мен көздері және т.б.).
      Регламенттердің әр бөлімінде функционалдық мақсатта пайдалануы, реттелген аумақтардың шекараларын орнатудың негіздері мен тәртібі, қызмет түрлеріне тыйым салынған және шартпен тыйым салынған аумақтардың құқықтық статусы анықталады.
      Функционалдық аймақтардың шекараларын, көліктік және инженерлік дәліздердің қызыл сызықтарының, облыстық жолдардың шекараларын сақтау міндетті қатаң регламент болып табылады. Орташа және жұмсақ деңгейдегі, құрылыстың қабат саны мен тығыздығы бойынша, инженерлік қамтамасыз ету желілері мен көздері бойынша регламенттер инвестициялық және бюджеттік жобаларды іске асыру барысында сақталады.
      Функционалдық аймақтардың регламенттері қала маңы аймағында Алматы қаласы, Алматы облысы және қала маңы аймағының әкімшілік аудандарының уәкілетті мемлекеттік атқарушы органдарын қоса алғанда барлық сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметінің субъектілерінің (заңды және жеке тұлғалардың) сақтауына міндетті болып табылады.
      Алматы қаласының қала маңы аймағының бас жоспары шешімдерінің іске асырылуын және регламенттердің сақталуын бақылауды Алматы қаласы мен Алматы облысының әкімдері жүзеге асырады.

14.1 Қала маңы аймағының құрылыс жүргізу аумақтарын реттеу ережелері

      Қала маңы аймағының құрылыс жүргізу аумақтарын реттеу ережелері мыналарды көздейді:
      функционалдық аймақтардың жалпы қала құрылыстық регламенттерін және жер учаскелерін пайдалану мен құрылыс салу бойынша шектеулерді сақтау;
      функционалдық аймақтардың шекараларын сақтау;
      функционалдық мақсаттарға сәйкес келетін қосалқы аймақтардың шекараларын сақтау;
      қызыл сызықтар мен барлық санаттағы жолдарды белгілеу және сақтау;
      республикалық, облыстық және жергілікті маңызы бар инженерлік-көлік дәліздерінің (магистралдық автомобиль жолдары, инженерлік коммуникациялар мен құрылыстар дәліздері) шекараларын сақтау;
      сейсмикалық жағдайлар және сейсмикалық аудандарда жобалау бойынша нормативтерді сақтау;
      нормативтік көрсеткіштерді, белгіленген тәртіппен бекітілген өзендер мен су қоймаларының су қорғау аймақтарының есептік параметрлерін сақтау;
      магистральдық инженерлік коммуникациялар мен көздер, көлік құрылыстары, темір жолдар, автожолдар, әуежайлардың санитарлық-қорғау аймақтарын сақтау;
      желілік және арнайы коммуналдық объектілердің арнайы санитарлық-қорғау аймақтарын және қосалқы аймақтарын сақтау.

Алматы қаласының қала маңы аймағының бас
жоспарына (Аумақтардың қала құрылысын 
жоспарлаудың кешенді схемасы) 1-қосымша

«Алматы қаласының қала маңы аймағының
бас жоспары» жобасының негізгі ережелері
(Аумақтардың қала құрылысын жоспарлаудың
кешенді схемасы)        

р/с №

Көрсеткіштер

Өлшем бірлігі

Қазіргі жағдай

Бірінші кезек

Есептік мерзім

ықпал ету аймағы

қала маңы аймағы2

Алматы қаласы

ықпал ету аймағы

қала маңы аймағы2

Алматы қаласы

ықпал ету аймағы

қала маңы аймағы2

Алматы қаласы

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

1

Аумақ1











1)

Барлығы

мың га

1744,0

972,0

31,9

1744,0

972,0

31,9

1744,0

972,0

31,9


оның ішінде:











ауыл шаруашылық бағытындағы жерлер

—«—

849,0

481,0

1,9

830,0

463,0

еск.қар.1

785,41

425,33

еск.қар.1


елді мекендердің жерлері, оның ішінде:

-«-

111,0

55,0

21,3

127,0

70,0

еск.қар.1

146,3

83,48

еск.қар.1


қалалық

—«-

15,9

15,9

21,3

25,4

25,4

еск.қар.1

30,6

30,57

еск.қар.1


ауылдық

-«-

95,1

39,1

-

101,6

44,6

еск.қар.1

115,7

52,91

еск.қар.1


өнеркәсіп, энергетика, көлік, байланыс, радиохабар, телевизия, информатика, ғарыштық қамтамасыз ету, қорғаныс, қауіпсіздік және елді мекендердің аумағынан тыс арнайы мақсаттағы жерлер

-«-

82,0

65,0

3,2

85,0

68,0

еск.қар.1

110,29

92,19

еск.қар.1


ерекше қорғалатын аумақтар мен объектілердің жерлері

-«-

257,0

104,0

4,7

257,0

104,0

еск.қар.1

257,0

104,0

еск.қар.1


оның ішінде:












емдеу-сауықтыру және курорттық мақсаттағы

-«-

0,30

0,22

0,2

5,61

5,11

еск.қар.1

13,46

11,02

еск.қар.1


табиғатты қорғау мақсатындағы

мың га

199,7

85,35

-

199,7

85,35

еск.қар.

199,7

85,35

еск.қар.1


рекреациялық мақсаттағы

-«-

19,4

10,8

-

14,09

5,91

еск.қар.

6,24

-

еск.қар.1


тарихи-мәдени мақсаттағы

-«-

37,6

7,63

-

37,6

7,63

еск.қар.1

37,6

7,63

еск.қар.1


Ерекше құнды жерлер

-«-

445,0

267,0

0,8

445,0

267,0

еск.қар.1

445,0

267,0

еск.қар.


оның ішінде:












орман қоры

-«-

113,0

21,0

-

113,0

21,0

еск.қар.1

113,0

21,0

еск.қар.1


оның ішінде бірінші топтағы ормандар

-«-











су қоры

-«-

179,0

177,0

0,4

179,0

177,0

еск.қар.1

179,0

177,0

еск.қар.1


қор

-«-

153,0

69,0

0,4

153,0

69,0

еск.қар.1

153,0

69,0

еск.қар.1

2)

Жалпы аумақтан:












Елді мекендерді дамытуға арналған резервтегі аумақтар

-«-

-

-

-

-

5,29

еск.қар.1

-

35,3

еск.қар.1


Жеке тұрғын үй құрылысына арналған аумақтар

-«-

18,2

12,7

-

24,4

18,3

еск.қар.1

39,8

31,0

еск.қар.1


Саяжайлар құрылысына, бау-бақша өнімдерін өсіруге арналған аумақтар

-«-

8,4

7,0

-

-

-

еск.қар.1

-

-

еск.қар.1



Қаланың тыныс-тіршілігін қамтамасыз ету объектілерін орналастыру аумақтары (өндірістік, коммуналдық-қоймалық, рекреациялық мақсаттағылар, инженерлік-көліктік инфракұрылымдық және т.б.)

-«-

17,0

16,52

-

20,1

18,0

еск.қар.1

25,1

22,6

еск.қар.1

3)

Жалпы аумақтан: табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлардың ықпалына ұшыраған аумақтар(7 балл және одан жоғары сейсмикалық аймақ, су басу, топан су басу, опырылып құлау аймақтары)

мың га

1220,8

826,2

-

1220,8

826,2

еск.қар.1

1220,8

826,2

еск.қар.1


Мемлекеттік меншіктің жерлері

-«-

719,0

386,4

-

722,1

389,0

еск.қар.1

727,1

393,6

еск.қар.1


Жеке меншік жерлер

-«-

1025,0

585,6

-

1021,9

583,0

еск.қар.1

1016,9

578,4

еск.қар.1

2

Халық











1)

Барлығы

мың адам

725,7

505,9

1365,0

967,0

720,4

1650,0

1560,7

1216,5

2580,0


оның ішінде:













Қала тұрғындарының саны (қалалар, жұмысшы кенттер мен басқа да қалалық елді мекендер бойынша)

мың адам халықтың жалпы санының %

157,4
21,7

124,4 24,6

1365,0 100,0

330,0 34,1

290,0 40,2

1650,0 100,0

663,0 42,5

593,0 48,7

2580,0 100,0



Ауыл тұрғындарының саны (ауылдар (селолар) және тұрақты ауылдық елді мекендер (фермалар, жайылымдар) саны бойынша)

-«-

568,3 78,3

381,5 75,4

-

637,0 65,9

430,4 59,8

-

897,7 57,5

623,4 51,3

-

2)

Халық санының табиғи артуының көрсеткіштері

%

1,1

1,3

1,45

1,1

1,3

1,5

1,11

1,3

1,7

3)

Халық санының көші-қоны артуының көрсеткіштері

%










4)

Қалалық елді мекендерде барлығы

бірлік

9

8

-

9

8

-

12

11

-


50,0-ден 100,0 мың адамға дейін халқы бар қалалар

-«-

1

1

-

1

1

-

6

5

-


50,0 мың адамнан кем халқы бар қалалар

бірлік

3

2

-

3

2

-

1

1

-


10,0 мың адамнан көп халқы бар кенттер

-«-

3

3

-

3

3

-

4

4

-


10,0 мың адамға дейінгі халқы бар кенттер

-«-

2

2

-

2

2

-

1

1

-

5)

Ауылдық елді мекендер санынан

бірлік

213

145

-

213

145

-

213

145

-


халқы 500 мың адамнан көп агло-мерациялар саны

-«-

1

1

-

1

1

-

1

1

-


5,0 мыңнан көп халқымен

-«-

23

16

-

33

17

-

38

26

-


2,0-5,0 мың халқымен

-«-

49

27

-

50

32

-

56

34

-


1,0-2,0 мың халқымен

-«-

40

28

-

40

30

-

42

31

-


0,4-1,0 мың халқымен

-«-

48

35

-

42

28

-

31

19

-


0,4 мың дейінгі халқымен

-«-

53

39

-

48

38

-

46

35

-

6)

Халықтың тығыздығы3

адам/га

0,4

0,5

42,8

0,6

0,9

44,0

0,9

1,4

47,0


Ауыл халқының тығыздығы3

-«-

6,2

9,7

-

6,2

9,7

-

7,7

11,8

-

7)

Халықтың жастық құрылымы

мың адам халықтың жалпы санының %




















15 жасқа дейінгі балалар

-«-

177,9 24,5

125,1
24,7

300,3 22,0

244,6 25,3

184,2 25,6

354,7 21,5

414,8 26,6

325,3 26,7

602,0 21,5


Жұмысқа қабілетті жастағы халық (ерлер 16-62 жас, әйелдер 16-57 жас)

-«-

479,6 66,1

333,4 65,9

903,6 66,2

628,0 64,9

465,6 64,6

1113,8 67,5

985,0 63,1

764,7 62,9

1890,0 67,5


Жұмысқа қабілетті жастан асқан халық

-«-

68,2 9,4

47,4 9,4

161,1 11,8

94,4 9,8

70,6 9,8

181,5 11,0

160,9 10,3

126,5 10,4

308,0 11,0


Жұмыспен қамтылған халық саны - барлығы

мың адам

341,7

245,1

653,7

466,6

350,8

795,4

635,6

536,3

1498,0


Оның ішінде материалдық саласында

мың адам халықтың жалпы санының %

240,5

245,1

607,3

330,5

265,0

737,8

569,2

469,9

1238,5


Оның ішінде қалада/қала маңындағы аймақта:












өндіріс

мың адам

37,9

32,9

80,0

73,3

66,1

103,0

137,5

118,8

110,0


құрылыс

-«-

32,4

23,3

45,0

38,3

28,0

52,0

56,0

40,1

80,0


ауылшаруашылық

-«-

104,5

73,6

2,9

102,3

70,9

3,0

126,2

87,0

9,5


ҒЫЛЫМ

-«-

4,3

2,0

66,6

4,5

2,0

73,5

29,7

23,8

100,0


қызмет көрсету саласында

-«-

57,3

105,7

198,3

106,6

95,0

458,0

205,2

189,6

488,0


басқалар

-«-

4,1

7,6

214,5

5,5

3,0

48,3

14,6

10,6

451,0

3

Тұрғын үй қоры











1)

Барлығы

жалпы ауданы мың м2

12447,4

9605,9

24600,0

19739,0

14388,3

34547,7

38564,6

28682,6

68960,0


оның ішінде:












Қалаларда

жалпы ауданы мың м2

3027,8

2419,8

24600,0

6755,0

6755,0

34547,7

11550,0

9450,0

68960,0


Ауылдық елді мекендерде

-«-

9419,6

7186,1

-

1298,4

7633,3

-

27014,6

19232,6

-

2)

Жалпы тұрғын үй қорынан:












мемлекеттік меншікте

-«-

373,0

288,0

1200,0

590,0

430,0

1500,0

650,0

570,0

1600,0


жеке меншікте

-«-

12074,4

9317,9

23400,0

19149,0

13958,3

33047,7

37914,6

28112,6

67360,0

3)

Халықты пәтерлердің жалпы ауданымен қамтамасыз ету

м2 /адам

17,2

19,0

18,0

20,0

20,0

21,0

30,0

30,0

25,0


қалаларда

-«-

19,2

19,5

18,0

21,0

21,0

21,0

30,0

30,0

25,0


ауылдық елді мекендерде

-«-

16,6

18,8

-

19,0

19,0

-

30,0

30,0

-

4

Халыққа әлеуметтік және мәдени-тұрмыстық қызмет көрсетудің ауыларалық маңызды объектілері





















1)

Жоғары оқу орындары

студенттер

-

-

197,5

Жобалау тапсырмасы бойынша

Жобалау тапсырмасы бойынша

2)

Бастапқы және орта кәсіптік білім мекемелері

оқушылар

-

-

79,2

Жобалау тапсырмасы бойынша

Жобалау тапсырмасы бойынша

3)

Жалпы білім беретін мектептер барлығы/ 1000 адам

оқушылар

115431
159

83743 166

158537
116

157475 163

121961
169

276210 167

312094
200

249658
205

431890 168

4)

Мектепке дейінгі балалар мекемелері барлығы/1000 адам

орын

4574 6

3784 7

35985 28

29872
31

25982 36

91850 56

138058
88

109794
90

142555 56

5)

Мәдениет және өнер мекемелері (театрлар, мұражайлар, көрме залдары және т.б.) барлығы /1000 адам

орын

-

-

25426

-

-

29700

-

-

49300

6)

Ауруханалар барлығы/1000 адам

төсек

1740 2,4

1085 2,1

11805 8,6

6946 7,2

4656 6,5

22275 13,5

18284 11,7

13430 11,1

24830 13,5

7)

Емханалар барлығы/ 1000 адам

қаб./ауысымдар

7120 9,8

5035 10,0

30617 22,4

17042 17,6

13027 18,1

42900 26,0

39572 25,4

30747 25,3

67080 26,0

8)

Шипажай-курорттық, сауықтыру, демалыс және туризм мекемелері (шипажайлар, демалыс үйлер, пансионаттар, оқушыларға арналған лагерьлер және т.б.)

орын

5508

5508

3080

117570

115000

155400

755079

755079

175000

9)

Әлеуметтік қамсыздандыру мекемелері (қарттарға арналған үйлер, балалар үйлері, денсаулығының кемістігі бар балаларға арналған мамандандырылған мектеп-интернаттар және т.б.)

-«-

470

470

1140

850

720

2322

1088

1016

2785

10)

Бөлшек сауда кәсіпорындары барлығы/1000 адам

сауда ауданы м2

Дерек жоқ

Дерек жоқ

132290 100,0

халық сұранысының негізінде

халық сұранысының негізінде

462000 280

халық сұранысының негізінде

халық сұранысының негізінде

722400 280,0

11)

Дене шынықтыру-спорт құрылыстары (жалпы пайдаланатын спорт залдар) барлығы/ 1000 адам

еден ауданы м2

-

-

69315 50,7

42523,7 44,0

33410,8 46,4

99000 60,0

127571 82,0

100232 82,4

150000 60,0

12)

Бассейндер барлығы /1000 адам

су айнасы м2

Дерек жоқ

Дерек жоқ

6600 5,0

21239,0 22,0

15766,7 22,0

33000 20,0

41554,4 27,0

32376,3 27,0

51600 20,0

13)

Өрт сөндіру депосының ғимараты

автомобиль дерхпосттар саны

7x44

5х35

42х13

60x337

39x227

2x12 +4x8

79x460

5x310

104x22

5

Көліктік инфрақұрылым











1)

Теміржол қатынастырының ұзындығы

км

155,5

123,5

20,0

215,5

143,5

20,0

361,5

289,5

20,0


оның ішінде:












Республикалық маңызы бар

-«-

155,5

123,5

20,0

215,5

143,5

20,0

206,0

134,0

-


Өңірлік маңызы бар

-«-

-

-

-




155,5

155,5

20,0


Ауыларалық маңызы бар

-«-

-

-

-




-

-

-

2)

Кепілдік тереңдіктерімен кеме жүзетін өзен жолдарының ұзындығы

-«-

40,0

40,0

-

180,0

180,0

-

300,0

300,0

-

3)

Автомобиль жолдарының ұзындығы, барлығы

-«-

2065,0

1659,0

575,2

2270,0

1964,0

625,0

2901,5

2432,0

710,0


оның ішінде:












Мемлекеттік маңызы бар

-«-

642,0

544,0

-

848,0

848,0

-

1027,5

857,5

-


Облыстық маңызы бар/ жалпы қалалық маңызы бар

-«-

243,5

175,5

199,3

268,0

202,0

220,0

334,5

235,0

264,0


Аудандық маңызы бар

-«-

650,0

510,0

100,7

800,0

627,0

130,0

1012,0

862,0

150,0


Жергілікті маңызы бар

-«-

529,5

429,5

275,2

354,0

287,0

275,0

527,5

477,5

296,0

4)

Қатты жабындылармен автомобиль жолдарының жалпы санынан

км
%

1880,0 91,0

1510,0 91,0

546,44 95,0

2156,0 95,0

1866,0 95,0

606,25 97,0

2814,0 97,0

2359,0 97,0

710,0 100,0

5)

Жоғары қысымды газ құбырларының ұзындығы

км

270,0

210,0

-

300,0

244,0

-

370,0

274,0

-

6)

Мұнай құбырларының ұзындығы

-«-

-

-

-




-

-

-

7)

Көлік желісінің тығыздығы

км/100км2











темір жол

-«-

0,89

1,27

-

1,23

1,48

-

2,00

2,98

-


автомобиль (I, II  және III санаттағы автожолдар)

-«-

5,08

7,40

9,30

6,41

10,80

10,90

7,20

11,20

12,90

8)

Әуежайлар

бірлік

1

-

1

1

-

1

2

-

1


оның ішінде:












Халықаралық маңызы бар

-«-

-

-

1

-

-

1

1

-

1


Мемлекеттік (ұлттық)

-«-

-

-

-

-

-

-

-

-

-


Жергілікті

-«-

1

-

-

1

-

-

-

-

-


Вертодромдар

-«-

-

-

-

-

-

-

2

-

-

9)

Халықтың жеке жеңіл автомобильдерімен қамтылуы (1000 тұрғынға)

автомобильдер

60-203

-

390

100-205

-

400

150-200

-

450

6

Инженерлік инфрақұрылым және аумақты көріктендіру











1)

Сумен жабдықтау












Жер асты көздерінің қуаттылығы

млн. м3/жыл

486,47

205,41

606,51

489,34

244,23

734,52

498,76

317,51

920,02


Жер үсті көздерінің қуаттылығы

-«-

8,60

20,62

101,40

8,60

20,62

101,40

8,60

20,62

101,40


Су тұтыну - барлығы

мың м3/тәулік

34,43

118,14

885,234

45,19

211,46

726,15

84,16

415,12

1047,40


оның ішінде шаруашылық-тұрмыстық қажеттіліктерге

-«-

18,39

54,25

260,00

24,60

108,73

396,40

46,23

226,26

573,34


оның ішінде: қалаларда

мың м3/тәулік

4,95

14,93

239,56

7,00

59,74

384,57

24,50

147,18

575,34


ауылдық елді мекендерде

-«-

13,44

39,32

20,44

17,60

48,99

11,83

21,70

79,25

-


1 адамға есептегенде орташа тәуліктік су тұтыну (барлық тұтынушыларды ескере)

1 адамға л/тәулік

165

229

649

192

293

440

255

341

406


оның ішінде шаруашылық-тұрмыстық қажеттіліктерге

-«-

88

105

190

104

150

240

140

186

223


оның ішінде: қалаларда

-«-

150

120

200

175

206

21

100

250

223


ауылдық елді мекендерде

-«-

76

100

123

90

110

95

100

124

-

2)

Кәріз












Жер үсті суаттарға ағынды суды жіберу көлемдері

мың м3/тәулік

6,32

55,0

379,47

35,14

163,34

548,97

63,65

316,78

791,87


оның ішінде шаруашылық-тұрмыстық қажеттіліктерге

-«-

2,1

18,19

193,60

5,86

23,96

276,52

12,73

32,38

344,90


оның ішінде: қалаларда

-«-

2,1

18,19

193,60

5,86

23,96

276,52

12,73

32,38

344,90


ауылдық елді мекендерде

-«-

-

-

-

-

-

-

-

-

-


Биологиялық тазартудан кейін шығарылған ағынды судың жалпы санынан

-«-

6,32

55,0

379,47

35,14

163,34

548,97

63,65

316,78

791,87


оның ішінде: қалаларда

-«-

2,1

18,19

193,60

5,86

23,96

276,52

12,73

32,38

344,90


ауылдық елді мекендерде

-«-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

3)

Электрмен жабдықтау












Электр станцияларының бекітілген қуаттылығы, барлығы

МВт

1244

-

192

1659

-

247

2511

-

277


Есептік қажеттілік (электр тұтыну)

млн.кВт сағ.(min/maх)

6,97

-

5,26

10,1 11,6

-

6,5
7,5

17,8 23,3

-

8,4
10,9


оның ішінде коммуналдық-тұрмыстық қажеттіліктерге

-«-

3,45

-

2,75

6,4

-

4,2

13,2

-

5,9


Электр жүктемесінің ең көбі өзіндік

МВт (min/maх)

1370

-

900

2100
2400

-

1130 1300

3700 4800

-

1540 2000


Электр жүктемесінің ең көбі бірлескен

МВт (min/maх)

1246

-

825

1900 2200

-

1040 1200

3400 4400

-

1420 1840



110 кВ және одан жоғары кернеулі тоқпен электрлік берілістің әуе желілерінің ұзындығы (бір тізбектегі есептеулер)

км

2068

-

349

3566

-

486

4215

-

600

4)

Жылумен жабдықтау












Барлық көздердің бекітілген қуаттылығы

мың Гкал/сағ.

3,15

-

4,24

6,0

-

5,23

13,39

-

6,86


Жылуға есептік қажеттілік

мың Гкал/сағ.

3,15

-

4,24

6,0

-

5,23

13,39

-

6,86


оның ішінде коммуналдық-тұрмыстық қажеттіліктер

-«-

2,65

-

2,69

4,94

-

3,31

11,30

-

3,73


оның ішінде: қалаларда

-«-

0,61

-

-

0,72

-

-

1,58

-

-


ауылдық елді мекендерде

-«-

2,04

-

-

4,22

-

-

9,72

-

-

5)

Газбен жабдықтау












Газ беру көздері

млн. м3/жыл

93,4

-

1039,0

853,3

-

1219,3

2994,9

-

1293,2


Отындық теңгерімдегі газдың үлес салмағы

%

1

-

18




25

-

21


Есептік қажеттілік

млн. м3/жыл

93,4

-

1039,0

853,3

-

1219,3

2994,9

-

1293,2


оның ішінде:












коммуналдық-тұрмыстық қажеттіліктерге

-«-

55,1

-

274,1

611,9

-

332,4

1926,8

-

390,7


оның ішінде: қалаларда

-«-

-

-

274,1

152,3

-

332,4

515,9

-

390,7


ауылдық елді мекендерде

-«-

55,1

-

-

459,7

-

-

1410,9

-

-


өндірістік қажеттіліктерге

-«-

38,3

-

764,9

241,3

-

886,9

1068,2

-

902,5

6)

Аумақтың инженерлік дайындығы












Жасыл жас көшеттерді суару (тұрғын үй және өнеркәсіп құрылыстарында)

мың га

40,0

-

6,7

50,8

-

8,3

60,0

-

12,0


Жер асты сулары деңгейінің төмендеуі, оның ішінде:

-«-











Көлденең дренаж

-«-

-

-

-

6,0

-

2,0

31,5

-

6,6


Тік дренаж

-«-

-

-

-

2,5

-

-

10,8

-

-


Аумақты су тасудан қорғау, барлығы

км

46,0

-

34,0

113,0

-

30,0

364,2

-

110,8


оның ішінде:












Өзен арналарын тұрақтандыру

-«-

30,0

-

26,0

50,0

-

30,0

100,0

-

36,0


Бөгеттің опырылып құлауы

-«-

-

-

-

25,0

-

-

122,0

-

14,6


оның ішінде Қапшағай су қоймасында

км

-

-

-

10,0

-

-

405

-

-


Жағаларды нығайту

-«-

16,0

-

8,0

38,0

-

-

142,2

-

60,2


Аумақты көшкіннен, тасқыннан қорғау

га

25,0

-

40,0

486,0

-

90,0

3040,0

-

230,0

7)

Аумақты санитарлық тазалау












Тұрмыстық қатты қалдықтар саны

мың т/жыл

250,4

159,0

362,7

420,0

249,0

568,0

854,3

628,2

890,0


Тұрмыстық қатты қалдықтар полигонының жалпы ауданы

га

12,5

8,0

19,2

21,0

12,5

30,0

45,3

30,15

44,5

7

Халыққа салттық қызмет көрсету











1)

Зираттардың жалпы саны

-«-

83,0

73,2

230,0

232,0

173,0

396,0

375,0

300,0

620,0

8

Табиғатты қорғау және ұтымды табиғатты пайдалану











1)

Орманды қалпына келтіру жұмыстары

-«-

75902

59200

-

32529,6

19212,0

-

108432

64040

-

2)

Санитарлық-қорғау және су қорғау аймақтарын көгалдандыру

-«-

н/д

н/д

н/д

9297,0

837,6

-

-

30990

24792

1 Алматы қаласының аумағы бойынша деректер бірінші кезек пен есептік мерзім кезеңдеріне Алматы қаласының бас жоспарын әзірлеу барысында орындалатын болады.
2 Қала маңы аймағының аумағы, ықпал ету аймағының ішінде ескерілді.
3 Қала маңы аймағы халқының тығыздығы Алматы қаласының халқын перспективалы резервтік алаңдарға қоныстандыруды ескере отырып есептелген.

Алматы қаласының қала маңы аймағының
бас жоспарына (Аумақтардың қала  
құрылысын жоспарлаудың кешенді схемасы)
2-қосымша              

Бас жоспарлар әзірленген елді мекендердің негізгі техникалық-экономикалық көрсеткіштерінің жиынтық тізбесі
(58 елді мекен)

р/с

Елді мекендердің атауы

Аумағы, га

Халқы, мың адам

Экономикалық белсенді халық, мың адам

Экономикалық белсенді емес халық, мың адам

Тұрғын үй коры, мың м2

Елді мекендердің қала түзуші базасының негізгі бағыттары

бастапқы жыл

есептік жыл

бастапқы жыл

есептік жыл

жұмыспен қамтылған халық

жұмыссыздар

2009 ж. 1 қаңтардағы тұрғын үй қоры

бүкіл кезеңдегі жаңа құрылыс

2035 ж. 1 қаңтарда болатын тұрғын үй қоры

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

Қарасай ауданы

1

Алмалы бақ ауылы

255,06

255,06

3,4

4,6

1,7

0,1

0,44

59,3

80,2

138

Ауыл шаруашылығы: өсімдік шаруашылығы (көкөніс, жидектер, жемістер өсіру). Қайта өңдеу: алкаголь өнімдерін өндіру, шәйді өлшеп орау. Болашақта - пластмассадан бұйымдар жасау. Көлік: жүк және жолаушылар тасымалдары.

2

Жаңа тұрмыс ауылы

350

350

2,3

3,2

1,43

0,06

0,26

52,8

44,2

96

Ауыл шаруашылығы: өсімдік шаруашылығы (көкөніс, жеміс-жидек дақылдарын өсіру). Қайта өңдеу: көкөніс пен жемістерді консервілеу, шайды өлшеп орау. Болашақта - құрылыс саласын дамыту.

3

Қошмамбет ауылы

467,75

467,75

1,5

2,1

0,34

0,06

0,25

24,7

38,3

63

Ауыл шаруашылығы: өсімдік шаруашылығы (астық, астық-бұршақ дақылдарын өсіру), мал шаруашылығы. Болашақта - питомниктерді орналастыру. Жүн және теріні бастапқы қайта өңдеумен мал сою пункттері.

4

Іргелі ауылы

387,8

387,8

4,5

6,2

2,69

0,14

0,72

96,4

91,1

186

Ауыл шаруашылығы: өсімдік шаруашылығы (астық, астық-бұршақ дақылдары), мал шаруашылығы. Өнеркәсіп - азық-түлік өнімдерін өндіру (сүт өндіру және қайта өңдеу); жиһаз өндірісі және ағашты қайта өңдеу; автокөлік кәсіпорындары. Болашақта - пластмасса бұйымдарын, металл бөшкелер, кірпіш, жабындылар өндіру.

5

Алғабас ауылы

449,7

449,7

4,5

6,3

2,4

0,12

0,55

126,9

63,1

189

Ауыл шаруашылығы: өсімдік шаруашылығы (астық, астық-бұршақ дақылдары), мал шаруашылығы. Өнеркәсіп-фармацевтика өнімдерін, парфюмерлік және косметикалық заттар, құрылыс конструкцияларын өндіру. Болашақта - құрылыс ұйымдарын, сауда желілерін, көлік кәсіпорындарын, авто қызмет көрсету кәсіпорындарын ашу.

6

Теректі ауылы

145,6

145,6

1,4

1,9

0,76

0,04

0,6

30,3

27,2

57

Ауыл шаруашылығы: өсімдік шаруашылығы, мал шаруашылығы. Өнеркәсіп кәсіпорындары: азық-түлік өнімдерін, тоқыма бұйымдарын, пластмасса өнімдерін шығару. Болашақтағы кәсіпорындар - ет және ет өнімдерін, қант, алкогольсіз сусындар, құрама жем өндіру; тоқыма бұйымдары және т.б.

7

Көксай ауылы

486,9

486,9

5,1

7,1

3,03

0,16

0,88

115,8

98,7

213

Өнеркәсіп: азық-түлік өнімдерін, электр механизмдерін өндіру. Болашақта: құрылыс ұйымдарын, сауда желілерін, көлік және авто қызмет көрсету кәсіпорындарын ашу және т.б.

8

Бекболат Әшекеев ауылы

394,5

394,5

4,3

6

2,8

0,17

0,53

79,2

102,3

180

Ауыл шаруашылығы: өсімдік шаруашылығы (астық, астық-бұршақ дақылдарын өсіру), мал шаруашылығы. Өнеркәсіп: кірпіш, жабындылар өндіру.
Болашақ: қоғамдық тамақтану кәсіпорындарын салу.

9

Ақжар ауылы

561,6

561,6

4,3

5,9

2,56

0,13

0,52

124,5

54,5

177

Ауыл шаруашылығы: өсімдік шаруашылығы (астық және астық-бұршақ дақылдарын, көкөніс өсіру, жидек-бақша плантацияларын жасау), мал шаруашылығы (ірі кара мал, қой, ешкі, шошқа мен құс өсіру және бордақылау). Өнеркәсіп: асфальтбетон өндірісі және технологиялық жабдықтарды орнату; құрылыс ұйымдары; автокөлік кәсіпорындары. Болашақ: қызмет етуші кәсіпорындарды жаңғырту.

10

Райымбек ауылы

320,5

320,5

2,8

4

1,46

0,08

0,29

61,9

60

120

Ауыл шаруашылығы: өсімдік шаруашылығы - астық және астық-бұршақ дақылдарын, көкөніс, картоп өсіру; мал шаруашылығы - ірі қара мал, қой, ешкі, құс өсіру және бордақылау. Өнеркәсіп: азық-түлік өнімдерін қайта өңдеу, құрылыс кәсіпорындарының өндірісі. Болашақ: ауыл шаруашылығы; минералды сулар мен алкогольсіз сусындар шығару; құрылыс компанияларын ұйымдастыру; сауда желісін дамыту; қойма алаңдарын құру.

11

Жалпақсай ауылы

339,08

339,08

3,9

5,3

2,08

0,1

0,63

71,7

89,3

159

Ауыл шаруашылығы: өсімдік шаруашылығы - астық және астық-бұршақ дақылдарын өсіру. Өнеркәсіп. азық-түлік өнімдерін өндіру. Болашақ: ауыл шаруашылығы (мал шаруашылығын дамыту); азық-түлік өнімдерін өндіру, құрылыс компанияларын ұйымдастыру; сауда желісін дамыту, қойма алаңдарын құру; көлік тасымалын ұйымдастыру және т.б.

12

Абай ауылы

540

540

5

6,9

2,88

0,17

0,47

89,4

119,1

207

Ауыл шаруашылығы: өсімдік шаруашылығы - астық және астық-бұршақ дақылдарын, көкөніс, картоп өсіру; мал шаруашылығы - ірі қара мал, қой, ешкі, құс өсіру және бордақылау. Өнеркәсіп: тау-кен қазушы және өңдеуші. Болашақ: ауыл шаруашылығы; химия өнеркәсібі өнімдерін өндіру жөніндегі саланы дамыту; құрылыс компанияларын ұйымдастыру; сауда желісін дамыту; қойма алаңдарын құру; көлік кәсіпорындарын дамыту.

13

Қырға уылды ауылы

463

463

3,4

4,7

1,89

0,11

0,27

49,7

98

141

Ауыл шаруашылығы: өсімдік шаруашылығы - астық және астық-бұршақ дақылдарын, көкөніс, картоп өсіру; мал шаруашылығы - ірі қара мал, қой, ешкі, құс өсіру және бордақылау. Өнеркәсіп; құрылыс материалдарын өндіру. Болашақ: ауыл шаруашылығы; құрылыс компанияларын ұйымдастыру;
сауда желісін дамыту; қойма алаңдарын құру; көлік кәсіпорындарын дамыту.

14

Береке ауылы

388,74

388,74

3,1

4,2

1,46

0,09

0,4

69

58,5

126

Ауыл шаруашылығы: өсімдік шаруашылығы - астық және астық-бұршақ дақылдарын, көкөніс, картоп өсіру; мал шаруашылығы - мал (ірі қара мал, қой, ешкі, құс) өсіру және бордақылау. Өнеркәсіп: құрылыс материалдарын өндіру. Болашақ: ауыл шаруашылығы; құрылыс компанияларын ұйымдастыру; сауда желісін дамыту; қойма алаңдарын құру; көлік кәсіпорындарын дамыту.

15

Қарағайлы ауылы

422,1

422,1

5,7

7,9

3,56

0,2

0,91

181,5

58,5

237

Ауыл шаруашылығы: өсімдік шаруашылығы - астық дақылдарын өсіру, мал шаруашылығы. Болашақ: ауыл шаруашылығы; құрылыс компанияларын ұйымдастыру; сауда желісін дамыту; қойма алаңдарын құру; көлік кәсіпорындарын дамыту.

16

Шамалған станциясы

722

1499,8

12

35

6,61

0,38

1,53

208,2

844,8

1050

Ауыл шаруашылығы: өсімдік шаруашылығы - көкөніс, астық дақылдарын, көп жылғы өсімдіктерді өсіру; мал шаруашылығы (ірі кара мал). Өнеркәсіп: тау-кен қазу және өңдеу саласы. Болашақ: қайта өңдеуші тамақ өнеркәсібін, көлік-логистикалық кәсіпорындарды дамыту.

17

Нұрлытау ауылы

227,1

227,1

2

2,7

1,23

0,07

0,28

39,1

47,8

85,9

Қалыптасқан жағдай: ауыл шаруашылығы: өсімдік шаруашылығы (жүзім, жемістер, жидектер өсіру), құрылыс компаниясы (құрылыс жұмыстары, бетон, пластик терезелер шығару). Болашақ: ауыл шаруашылығы, көлік және қойма қызметтерін дамыту, «Энергетик» шипажайының жұмысын жаңғырту.

18

Таусамалы ауылы

419,5

419,5

4,4

6,2

1,7

0,1

0,67

107,2

80,3

186

Ауыл шаруашылығы: өсімдік шаруашылығы - астық және астық-бұршақ дақылдарын, көкөніс өсіру; мал шаруашылығы мал (ірі қара мал, қой, ешкі, құс) өсіру және бордақылау. Өнеркәсіп: тау-кен қазу және өңдеу, қағаз және баспа өнімдерін шығару. Болашақ: ауыл шаруашылығы мен өнеркәсіптегі бар бағыттарды дамыту, жаңа өндіріс орындарын ашу.

19

Қарғалы ауылы

207,7

270,8

2,9

4

1,92

0,14

0,35

86,5

35,5

120

Ауыл шаруашылығы: өсімдік шаруашылығы-көкөніс, жемістер, жидектер өсіру; мал шаруашылығы. Өнеркәсіп: тамақ өнімдерін, құрылыс материалдарын өндіру. Болашақ: жаңа өнеркәсіп кәсіпорындарын салу жоспарланып отырған жоқ.

Жамбыл ауданы

20

Мыңбаев ауылы

355,3

355,3

3,4

4,7

1,7

0,04

0,88

56,1

85,9

141

Ауыл шаруашылығы: өсімдік шаруашылығы (астық және астық-бұршақ дақылдарын өсіру), мал шаруашылығы (бөдене өсіру шаруашылығы). Өнеркәсіп - тамақ өнімдерін өндіру. Болашақ: ауыл шаруашылығы - жылыжай және мал шаруашылығы кешендерінің құрылысы.

21

Қарғалы ауылы

1367

1612

20,6

28,5

11,42

0,015

9,17

315,4

541,6

855

Қалыптасқан жағдай: ауыл шаруашылығы: өсімдік шаруашылығы (жүзім, жемістер, жидектер өсіру), мал шаруашылығы (ірі қара мал және кіші қара мал өсіру). Өнеркәсіп: тау-кен қазушы, өңдеуші (өндіріс - тамақ өнімдерін, тоқыма бұйымдарын, киім-кешек, резина және пластмасса бұйымдары). Көлік (жүк және жолаушылар тасымалдары).

22

Үмбетәлі Кәрібаев ауылы

104,7

245,9

2,4

3,3

0,91

0,002

0,85

34,6

64,4

99

Қалыптасқан жағдай: ауыл шаруашылығы: өсімдік шаруашылығы (жүзім, жемістер, жидектер өсіру), мал шаруашылығы (ірі қара мал және кіші қара мал өсіру). Кірпіш, жабындылар және күйдірілген саз балшықтан басқа да құрылыс өнімдерін жасау. Көлік (жүк және жолаушылар тасымалдары).

23

Қасымбек ауылы

318,1

318,1

2,3

3,2

1,27

0,03

0,48

34,48

61,52

96

Ауыл шаруашылығы: өсімдік шаруашылығы (астық дақылдарын, көкөніс, жемістер және т.б. өсіру), мал шаруашылығы (ірі қара мал, қой, шошқа және құс). Өнеркәсіп - тауарлық бетон, күйдірілген кірпіш жасау. Болашақ: қазіргі бар өнеркәсіп кәсіпорындарын және ауыл шаруашылығын дамыту.

Талғар ауданы

24

Рысқұлов ауылы

246,9

296,0

2,9

3,9

0,97

0,26

0,73

46,2

74,3

87,5

Қалыптасқан жағдай - өнеркәсіп, сауда кәсіпорындары, құрылыс ұйымдары, ауыл шаруашылығы (астық дақылдарын өсіру). Болашақ: қазіргі бар кәсіпорындарды дамыту.

25

Талды-бұлақ ауылы

176,6

210,0

3,16

4,2

1,43

0,16

0,52

52,6

77,5

92,5

Ауыл шаруашылығы: өсімдік шаруашылығы, мал шаруашылығы. Өнеркәсіп: құрылыс конструкцияларын өндіру, аң терісін өңдеу және бояу. Құрылыс, сауда, автомобиль қызметі.

26

Еркін ауылы

181,0

315,0

2,3

3,1

1,03

0,18

0,38

23,1

54,9

58,3

Қалыптасқан жағдай - орман шаруашылығы, ағаш дайындау, өнеркәсіп (тамақ өнімдерін, құрылыс материалдарын өндіру), сауда кәсіпорындары, құрылыс ұйымдары. Болашақ: қазіргі бар кәсіпорындарды дамыту.

27

Кіші Байсерке ауылы

165,0

295,0

0,86

1,1

0,36

0,06

0,16

14,3

20,8

25

Сауда, автомобиль қызметі, көлік қызметтерін көрсету, басқалар. Болашақ: көлік нысандарын дамыту.

28

Қарабұлақ ауылы

331,5

387,0

3,8

5

1,4

0,23

0,52

71,5

88,1

112,5

Ауыл шаруашылығы: өсімдік шаруашылығы (питомник). Өнеркәсіп: пластмасса бұйымдарын, тамақ өнімдерін өндіру. Құрылыс, сауда, автомобиль қызметі. Болашақ: жылыжай-парник кешені, балықтоған шаруашылығы, балық өңдеу цехы.

29

Кеңдала ауылы

193,7

252,3

3,2

4,2

1,4

0,24

0,52

40,1

66

77,7

Ауыл шаруашылығы: өсімдік шаруашылығы. Өнеркәсіп: тау-кен қазу, құрылыс материалдары, тамақ өнеркәсібі. Құрылыс, сауда. Болашақ: қазіргі бар бағыттарды дамыту.

30

Гүлдала ауылы

295,5

339,9

6,4

8,5

2,8

0,48

1,06

130,3

136

190

Ауыл шаруашылығы: өсімдік шаруашылығы, мал шаруашылығы. Өнеркәсіп: құрылыс материалдары мен конструкциялары, тамақ, жиһаз. Құрылыс, сауда. Болашақ: қазіргі бар бағыттарды дамыту.

31

Панфилов ауылы

674,0

2034,0

7,6

10,1

3,5

0,42

1,25

143,4

180,4

225

Ауыл шаруашылығы: өсімдік және мал шаруашылығы. Өнеркәсіп: қайта өңдеу (фармацевтика препараттарын, шарап өндіру), машина жасау, ағаш өңдеу.
Құрылыс, сауда, көлік кәсіпорындары (жүк және жолаушы). Болашақ: қазіргі бар салаларды дамыту.

32

Белбұлақ ауылы

471,3

818,0

7,3

9,8

3,1

0,56

1,3

157,6

86,4

217,5

Ауыл шаруашылығы: мал шаруашылығы.
Өнеркәсіп: тамақ (қайта өңдеу және консервілеу), құрылыс материалдары және т.б. Құрылыс, сауда, көлік кәсіпорындары (жүк және жолаушы). Болашақ: қазіргі бар бағыттарды дамыту.

33

Қызыл- қайрат ауылы

298,4

332,0

6,6

8,8

3,01

0,4

1,08

102,7

129,7

158

Ауыл шаруашылығы: өсімдік және мал шаруашылығы. Өнеркәсіп: қайта өңдеу (шарап өндіру). Құрылыс, сауда, қонақ үй, мейрамхана бизнесі. Болашақ: қазіргі бар бағыттарды дамыту.

34

Қызылту ауылы

471,8

774,3

3,2

4,3

1,4

0,24

0,54

58,9

75,2

95

Ауыл шаруашылығы: өсімдік шаруашылығы.
Өнеркәсіп: тамақ, сіріңке жасау жөніндегі кәсіпорын. Құрылыс, сауда. Болашақ; қазіргі бар бағыттарды дамыту.

35

Тұзды бастау ауылы

508,6

881,2

11,8

15,7

5,2

0,9

1,96

245,2

125,3

350

Ауыл шаруашылығы: өсімдік шаруашылығы. Қайта өңдеу: тамақ, құрылыс материалдары. Құрылыс, сауда. Болашақта - қазіргі бар салаларды дамыту.

36

Бесағаш ауылы

521,0

743,7

13,1

17,4

6,01

0,8

2,1

202,4

326,5

387,5

Ауыл шаруашылығы: өсімдік шаруашылығы, мал шаруашылығы.
Өнеркәсіп: өндіру және қайта өңдеу. Құрылыс, сауда, автомобиль және қонақ үй- мейрамхана қызметі. Болашақта - қазіргі бар салаларды дамыту.

37

Бірлік ауылы

177,2

228,0

2,3

3

1

0,2

0,4

43,1

48,5

67,5

Шағын кәсіпорын - наубайхана. Құрылыс, сауда, автомобиль қызметі.
Болашақ - қазіргі бар салаларды дамыту, жаңа бағыттарды қалыптастыру.

38

Нұра ауылы

463,4

689,8

3,28

4,3

1,08

0,3

0,83

52,1

81,2

97,5

Ауыл шаруашылығы: өсімдік шаруашылығы (астық дақылдарын өсіру). Құрылыс, сауда, автомобиль және қонақ үй-мейрамхана қызметі. Болашақта - қазіргі бар салаларды дамыту.

Іле ауданы

39

Боралдай кенті

2050,0

3000,0

29,0

75,0

13,5

0,8

6,84

5722,0

1682,2

2250,0

Ауыл шаруашылығы: өсімдік шаруашылығы (астық дақылдарын өсіру). Құрылыс, сауда, автомобиль және қонақ үй-мейрамхана қызметі. Болашақта - қазіргі бар салаларды дамыту.


сонымен бірге


400,0










40

Жетіген ауылы

1200,0

3248,0

15,4

23

5,7

1,4

3,1

205,4

501,4

690,0

Ауыл шаруашылығы: мал шаруашылығы, өсімдік шаруашылығы. Өнеркәсіп: тау-кен қазу, қайта өңдеу, құрылыс және көлік кәсіпорындары. Болашақта - ауыл шаруашылығын, тау-кен өнеркәсібін, құрылыс саласын дамыту.

41

Ынтымақ ауылы

124,0

150,0

3,3

4,5

1,3

0,3

0,6

46,9

45,6

90,0

Ауыл шаруашылығы: өсімдік шаруашылығы. Өнеркәсіп: тамақ, сіріңке жасау жөніндегі кәсіпорын. Құрылыс, сауда. Болашақ: қазіргі бар бағыттарды дамыту.

42

Жәпек батыр ауылы

245,7

340,0

5,97

8,4

2,48

0,46

1,0

70,8

145,8

210,0

Ауыл шаруашылығы: өсімдік шаруашылығы. Қайта өңдеу: тамақ, құрылыс материалдары. Құрылыс, сауда. Болашақта - қазіргі бар салаларды дамыту.

43

Первомайский ауылы

275,5

689,3

8,1

11,4

3,6

0,43

1,4

152,2

196,1

250

Ауыл шаруашылығы: өсімдік және мал шаруашылығы. Өнеркәсіп: қайта өңдеу (шарап, ет өнімдерін, фармацевтика препараттарын өндіру), әйнек (шыны ыдыстарын шығару). Құрылыс, сауда, қонақ үй, мейрамхана бизнесі, көлік (жолаушылар, жүк тасымалдары). Болашақ: қазіргі бар салаларды дамыту.

44

Чапаев ауылы

462,0

582,0

5,9

8,3

2,6

0,4

0,99

97

157,2

182,5

Ауыл шаруашылығы - өсімдік шаруашылығы, мал шаруашылығы (құс шаруашылығы). Өнеркәсіп - тамақ. Болашақ: қазіргі бар салаларды, жүнді бастапқы өңдеумен бірге мал сою пункттерін дамыту.

45

Байсерке ауылы

838,6

1175,0

11,5

16,1

5,26

0,65

1,74

160,5

344

352,5

Ауыл шаруашылығы (өсімдік шаруашылығы, мал шаруашылығы), өнеркәсіп (өндіру және қайта өңдеу салалары).
Болашақ: қазіргі бар бағыттарды дамыту.

46

Көкқайнар ауылы

185,0

298,7

2,6

3,6

1,06

0,23

0,45

30,4

82,6

80


Қалыптасқан жағдай - сауда, авто қызметі, басқа салалар. Болашақ: қазіргі бар және қонақ үй бизнесін дамыту.

47

Қоянқұс ауылы

126,3

187,7

1,6

2,2

0,67

0,12

0,27

29,2

46,3

47,5

Қалыптасқан жағдай - сауда, автомобиль, мейрамхана қызметі, басқа салалар. Болашақ: қазіргі бар бизнесті дамыту.

48

Покровка кенті

212,2

212,2

4,2

5,9

1,07

0,16

0,38

67

76,7

104

Қалыптасқан жағдай - өнеркәсіп (тамақ), геологиялық барлау, құрылыс, сауда, авто қызметін көрсету кәсіпорындары. Болашақ: қазіргі бар бизнесті дамыту.

49

М. Түймебаев атындағы ауыл

736,1

795,0

7,1

10,6

2,96

0,6

1,2

98,4

158,7

182,7

Ауыл шаруашылығы: өсімдік шаруашылығы, мал шаруашылығы.
Өнеркәсіп: өндіруші (орта және шағын кәсіпорындар). Құрылыс, сауда, автокөлік кәсіпорындары. Болашақ: қазіргі бар салаларды дамыту.

50

КазЦИК ауылы

401,41

401,41

4,7

6,6

2,11

0,16

0,56

75,7

124,3

198

Ауыл шаруашылығы: өсімдік шаруашылығы, мал шаруашылығы - мал өсіру және бордақылау. Болашақ: ауыл шаруашылығы; құрылыс компанияларын ұйымдастыру, сауда желісін дамыту; қойма алаңдарын ашу; көлік кәсіпорындарын дамыту.

51

Екпінді ауылы

262,9

262,9

1,9

2,7

0,7

0,05

0,31

36

46,5

81

Ауыл шаруашылығы: мал шаруашылығы - малды өсіру және бордақылау (ірі қара мал, қой, ешкі, шошқа, құс). Болашақ: ауыл шаруашылығы (өсімдік және мал шаруашылығы); сауда желісін дамыту, қойма алаңдарын ашу; көлік кәсіпорындарын дамыту.

52

Қараой ауылы

737,8

850,0

5,05

7,1

1,6

0,52

1,2

73,6

159,5

155

Ауыл шаруашылығы: өсімдік шаруашылығы, мал шаруашылығы. Өнеркәсіп: кен орнын дайындау, жабдықтарды жөндеу (шағын кәсіпорындар). Құрылыс, сауда, автокөлік қызметі. Болашақ: қазіргі бар бағыттарды дамыту.

53

Жаңа-дәуір ауылы

277,65

277,65

1,6

2,2

0,857

0,033

0,31

28,2

38,3

66

Ауыл шаруашылығы: өсімдік шаруашылығы (астық, астық-бұршақ дақылдарын өсіру). Болашақта - құрама жем өндіру зауыттарын салу.

54

Жаңа-талап ауылы

206,02

206,02

0,8

1,2

0,29

0,03

0,16

13,6

22,7

36

Ауыл шаруашылығы: өсімдік шаруашылығы (астық, астық-бұршақ дақылдарын өсіру), тұқым шаруашылығы. Көлік - жүк және жолаушылар тасымалдары.

55

Междуреченск ауылы

392,9

2027,5

5,8

25

2,91

0,18

0,99

98

655

750

Ауыл шаруашылығы: өсімдік шаруашылығы - көкөніс, астық дақылдарын, көп жылғы өсімдіктерді өсіру; мал шаруашылығы (ірі қара мал, кіші қара мал). Өнеркәсіп: тау-кен қазу және өңдеу саласы. Болашақ: ауылдың солтүстік-батыс бөлігіне Алматы қаласынан көшірілетін өнеркәсіп кәсіпорындарымен бірге «Междуреченск» өнеркәсіп аймағын орналастыру.

Қапшағай кала әкімшілігі

56

Заречное ауылы

362,4

362,4

3,7

8

1,5

0,1

0,4

48,7

172,2

168

Қалыптасқан жағдай - өнеркәсіп (тамақ, құрылыс материалдарын өндіру), құрылыс кәсіпорындары, автомобиль, қонақ үй қызметі. Болашақ: қазіргі бар кәсіпорындарды дамыту.

Еңбекшіқазақ ауданы

57

Ават ауылы

172,0

243,0

4,4

6,5

1,9

0,25

0,71

44,8

137,0

180,0

Ауыл шаруашылығы - өсімдік шаруашылығы, мал шаруашылығы. Өнеркәсіп - өндіру және қайта өңдеу салалары, құрылыс материалдары. Болашақ: қазіргі бар салаларды дамыту.

58

Бәйтерек ауылы

380,0

603,0

6,6

9,1

2,9

0,36

1,07

100,1

181,3

200

Ауыл шаруашылығы: (өсімдік шаруашылығы, мал шаруашылығы), өнеркәсіп (өндіруші және қайта өңдеу салалары); сауда, құрылыс, автомобиль қызметі. Болашақ: қазіргі бар бағыттарды дамыту.