Об утверждении Стратегии развития акционерного общества "Национальный научно-технологический холдинг "Парасат" на 2011 - 2020 годы

Постановление Правительства Республики Казахстан от 1 августа 2011 года № 892

Во исполнение Указа Президента Республики Казахстан от 18 июня 2009 года № 827 "О системе государственного планирования в Республике Казахстан" Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:
1. Утвердить прилагаемую Стратегию развития акционерного общества "Национальный научно-технологический холдинг "Парасат" на 2011 – 2020 годы.
2. Настоящее постановление вводится в действие со дня подписания.

Премьер-Министр
Республики Казахстан К. Масимов

Утверждена
постановлением Правительства
Республики Казахстан
от 1 августа 2011 года № 892

Стратегия развития
акционерного общества "Национальный научно-технологический
холдинг "Парасат" на 2011 – 2020 годы

Содержание

Введение

1. Анализ текущего состояния
1.1. Анализ внешней среды
1.2. Анализ внутренней среды

2. Миссия и видение

3. Стратегические направления деятельности, цели, ключевые
показатели деятельности и ожидаемые результаты по ним
3.1. Стратегическое направление – Реализация полного
научно-инновационного цикла от исследования до внедрения
результатов научной и (или) научно-технической деятельности в
приоритетных направлениях деятельности Холдинга
3.2. Стратегическое направление – Эффективное управление активами
Холдинга

Заключение

Введение

Акционерное общество "Национальный научно-технологический холдинг "Парасат" (далее – Холдинг) со 100-процентным участием государства в уставном капитале образован согласно постановлению Правительства Республики Казахстан от 3 июля 2008 года № 668 "О создании акционерных обществ "Национальный информационный холдинг "Арна Медиа", Национальный научно-технологический холдинг "Парасат", "Национальный инфокоммуникационный холдинг "Зерде" (далее – постановление), которым также утвержден перечень юридических лиц, государственные пакеты акций которых передаются в оплату размещаемых акций Холдинга.
Настоящая Стратегия развития Холдинга на 2011 – 2020 годы (далее – Стратегия) соответствует принципам развития Республики Казахстан, заложенным в таких стратегических документах, как:
1) Послание Президента Республики Казахстан Н.А. Назарбаева народу Казахстана от 29 января 2010 года "Новое десятилетие – новый экономический подъем – новые возможности Казахстана";
2) Послание Президента Республики Казахстан Н.А. Назарбаева народу Казахстана от 6 марта 2009 года "Через кризис к обновлению и развитию";
3) Послание Президента Республики Казахстан Н.А. Назарбаева народу Казахстана от 6 февраля 2008 года "Рост благосостояния граждан Казахстана – главная цель государственной политики";
4) Послание Президента Республики Казахстан Н.А. Назарбаева народу Казахстана от 28 февраля 2007 года "Новый Казахстан в новом мире", "Стратегия "Казахстан-2030" на Новом этапе развития Казахстана 30 важнейших направлений нашей внутренней и внешней политики";
5) Послание Президента Республики Казахстан Н.А. Назарбаева народу Казахстана от 10 октября 1997 года "Казахстан-2030. Процветание, безопасность и улучшение благосостояния всех казахстанцев";
6) Указ Президента Республики Казахстан от 1 февраля 2010 года № 922 "О Стратегическом плане развития Республики Казахстан до 2020 года";
7) Указ Президента Республики Казахстан от 19 марта 2010 года № 958 "О Государственной программе по форсированному индустриально-инновационному развитию Республики Казахстан на 2010 – 2014 годы и признании утратившими силу некоторых указов Президента Республики Казахстан";
8) Указ Президента Республики Казахстан от 7 декабря 2010 года № 1118 "Об утверждении Государственной программы развития образования Республики Казахстан на 2011 – 2020 годы";
9) постановление Правительства Республики Казахстан от 19 февраля 2011 года № 160 "Об утверждении Стратегического плана Министерства образования и науки Республики Казахстан на 2011 – 2015 годы".
Настоящий документ определяет основные стратегические цели и задачи развития Холдинга на период 2011 – 2020 годов.
Реализация поставленных в Стратегии целей и задач будет обеспечена за счет эффективного управления дочерними организациями Холдинга. По результатам реализации Стратегии будет осуществляться оценка деятельности Холдинга.
Все программные и плановые документы Холдинга и его дочерних организаций будут разрабатываться с учетом положений настоящей Стратегии либо будут приведены в соответствие с ней.

1. Анализ текущего состояния

1.1. Анализ внешней среды

Научно-технические и технологические факторы внешней среды. Для обеспечения динамически устойчивого развития экономики первостепенная роль принадлежит инновациям, инновационной деятельности, способным обеспечить непрерывное обновление технической и технологической базы производства, освоение и выпуск новой конкурентоспособной продукции, эффективное проникновение на мировые рынки товаров и услуг.
На сегодня в Республике Казахстан осуществляют разработку и освоение инноваций около 5 % отечественных предприятий. В России доля инновационно активных предприятий составляет примерно 10 %, в странах Восточной Европы – до 40 %. По своим макроэкономическим показателям Казахстан относится к странам со средним уровнем доходов, однако по индексу KEI (уровень применения знаний в экономике) страну можно сравнить только с такими странами, как Кения и Монголия, где доходы населения значительно ниже. В целом, как отмечают эксперты, оценка сложившейся ситуации в Казахстане позволяет сделать предположение, что формирование эффективных механизмов поддержки и внедрения инноваций остается слабым звеном национальной инновационной системы.
Экономические и финансово-хозяйственные факторы внешней среды. Фундаментальной базой создания инноваций является научная инфраструктура. Казахстан обладает значительным научно-техническим потенциалом, однако влияние отечественной науки на развитие экономики страны остается слабым. В этой связи необходимо рациональное сочетание государственного регулирования и рыночных механизмов, мер прямого и косвенного стимулирования научной, научно-технической и инновационной деятельности.
Одной из основных проблем, оказывающих определяющее влияние на научно-техническое развитие, является недостаточный уровень финансирования науки. Так, годовой объем финансирования научных исследований в стране за последние 5 лет составляет 0,2 – 0,3 % от внутреннего валового продукта, в то время как пороговый уровень определенный экспертами – 1 %, ниже которого происходит разрушение научно-технического потенциала страны.
Еще одной проблемой является незначительная доля государственного финансирования опытно-конструкторских работ (далее – ОКР) в Казахстане в общей доле финансирования науки. В структуре научно-исследовательских работ (далее – НИР) в последние годы фундаментальные исследования составляли порядка 21 %, прикладные – 71 %, опытно-конструкторские работы – 8 %. В экономически развитых странах соотношение фундаментальных, прикладных исследований и ОКР составляет 20-30-50 %. В результате подавляющая часть научных разработок не доводится до получения законченной научно-технической продукции, готовой к внедрению в производство.
В то же время, постановлением Правительства Республики Казахстан от 30 ноября 2010 года № 1308 "Об утверждении Программы по развитию инноваций и содействию технологической модернизации в Республике Казахстан на 2010-2014 годы" (далее – Программа развития инноваций) предусматривается увеличение к 2015 году государственных расходов на науку и инновации до 1 % от внутреннего валового продукта.
Также имеет место низкий уровень заинтересованности во внедрении инноваций реальными секторами экономики и отсутствие связи между программами научных исследований и инновационными планами предприятий. Это связано с отсутствием в стране отработанных механизмов передачи знаний в реальный сектор, а также действенных стимулов у предприятий для внедрения новшеств. В этой связи, Программа развития инноваций нацелена на создание условий для развития высокотехнологичного малого и среднего бизнеса.
Политические и правовые факторы внешней среды. В последнее время руководством страны принят ряд мер, благоприятствующих развитию науки и инноваций, которые будут влиять на долгосрочные и среднесрочные планы деятельности Холдинга.
В 2008 – 2010 годы организованы 5 Национальных научных лабораторий коллективного пользования и 15 лабораторий инженерного профиля в высших учебных заведениях (далее – ВУЗ), которые укомплектованы современным исследовательским оборудованием.
18 февраля 2011 года Главой государства подписан Закон Республики Казахстан "О науке", направленный на регулирование отношений в области науки и научно-технической деятельности, определение основных принципов и механизмов функционирования и развития национальной научной системы страны, предусматривающий новую модель системы управления наукой. Согласно данному закону принципиально повышается роль ученых во всей вертикали принятия решений, будут совершенствоваться научно-техническая экспертиза, введена новая система финансирования исследований. Очень важным для научно-технического развития страны является включенный в указанный закон механизм предоставления государственным научным организациям и высшим учебным заведениям права на создание инновационных предприятий.
Министерством образования и науки Республики Казахстан совместно с Международным Банком Реконструкции и Развития запущен проект "Коммерциализация технологий", нацеленный на освоение мирового опыта организации эффективных систем коммерческой реализации научных достижений.
В целях обеспечения диверсификации и повышения конкурентоспособности экономики республики в долгосрочном периоде Указом Президента Республики Казахстан от 19 марта 2010 года № 958 утверждена Государственная программа по форсированному индустриально-инновационному развитию Республики Казахстан на 2010 – 2014 годы. В рамках данной программы Правительством Республики Казахстан утверждены отраслевые программы, в том числе по развитию инноваций и содействию технологической модернизации, казахстанского содержания, минерально-сырьевого комплекса, фармацевтической, химической промышленности, горно-металлургической отрасли в Республике Казахстан на 2010 – 2014 годы. Таким образом, открываются широкие возможности для использования потенциала Холдинга с учетом богатого научного потенциала его дочерних предприятий.
Также Холдинг примет активное участие в реализации мероприятий постановления Правительства Республики Казахстан от 30 ноября 2010 года № 1291 "Об утверждении Межотраслевого плана научно-технологического развития страны до 2020 года", призванного ускорить создание фундамента технологического лидерства в ключевых отраслях экономики страны: горно-металлургической отрасли, энергетического сектора, геологии.

1.2. Анализ внутренней среды

Основным предметом деятельности Холдинга по определению Правительства Республики Казахстан является эффективное управление юридическими лицами, пакеты акций и доли участия которых переданы в его уставный капитал в целях создания благоприятных условий для научно-технологического развития Республики Казахстан.
Сфера деятельности дочерних организаций Холдинга охватывает:
1) разработку и внедрение технологий для углеводородного и горно-металлургических секторов и связанных с ними сервисных отраслей; в области обогащения и металлургической переработки рудного и техногенного сырья, производства металлов, сплавов и композиционных материалов. Доля рынка, занимаемая в данной сфере – 25 %;
2) биотехнологии, в том числе разработку оригинальных отечественных фитопрепаратов: от поиска биологически активных веществ, выращивания лекарственного сырья, его переработки до производства опытно-промышленных партий лекарственных форм новых фитопрепаратов. Доля рынка, занимаемая в данной сфере – 75 %;
3) исследования и инновационную деятельность по направлениям: солнечная и водородная энергетика; ветро и фотоэнергетика и энергосберегающая светотехника; новые материалы; спектроскопия и аналитическое приборостроение; физика конденсированных сред и ионно-радиационная модификация материалов; наноструктуры и нанотехнологии; информационные системы и технологии; физика высоких энергий и космических лучей, лазерные технологии; ядерная физика и радиоэкология; ядерные технологии и другие технологии возобновляемой энергетики. Доля рынка, занимаемая в данной сфере – 20 %;
4) создание и развитие цифровой образовательной мультимедиа-индустрии на основе информационно-коммуникационных технологий, обеспечивающих модернизацию системы образования, в том числе методологическое обеспечение, технологии дистанционного обучения, образовательные прикладные программные продукты, мультимедийные учебные телевизионные видеофильмы, развитие инфокоммуникационной инфраструктуры и программного обеспечения. Доля рынка, занимаемая в данной сфере – 50 %;
5) проведение фундаментальных и прикладных исследований в области сейсмологии и снижения ущерба от сильных природных и техногенных землетрясений. Доля рынка, занимаемая в данной сфере – 80 %;
6) исследования в области гидрогеологии и гидрофизики, геоинформатики и моделирования природных гидрогеологических процессов, комплексного и рационального использования и охраны водных ресурсов недр, техногенной гидрогеологии, мониторинга подземных вод. Доля рынка, занимаемая в данной сфере – 50 %;
7) развитие минерально-сырьевого сектора и изучение проблем экологии; исследования и практическое использование полученных результатов в области: геологии; минерагении, рудо- и нефтеобразования; комплексного изучения горнорудных и нефтегазоносных районов, месторождений углеводородного сырья и твердых полезных ископаемых, геоэкологии; поиски, разведку и добычу полезных ископаемых, подготовку и совершенствование методов и методик проведения геолого-съемочных, поисково-оценочных и поисково-разведочных работ. Доля рынка, занимаемая в данной сфере – 40 %;
8) изучение современных закономерностей эволюции географической среды и динамики природно-ресурсного потенциала географических систем республики; оценку и прогноз ресурсов и режима поверхностных вод республики с учетом изменений климата и хозяйственной деятельности; выявление закономерностей формирования опасных стихийных явлений, природных катастроф и экологически опасных изменений природной среды; создание научно-методической и аналитической базы управления состоянием географической среды, как основы национальных и региональных программ рационального природопользования, охраны окружающей среды, реконструкции экологически дестабилизированных природно-хозяйственных систем; создание и совершенствование средств геоинформационного и картографического обеспечения деятельности исследовательских, планирующих и управленческих организаций в области природопользования. Доля рынка, занимаемая в данной сфере – 75 %.
Приоритетными направлениями деятельности Холдинга на перспективу определены следующие:
1) восполнение, освоение, глубокая переработка минеральных ресурсов и получение новых материалов;
2) водные ресурсы;
3) энергетика;
4) фармацевтика.
Приоритетные направления деятельности Холдинга будут регулярно рассматриваться советом директоров и по необходимости обновляться с учетом тенденций развития экономики и общества.
В составе компаний Холдинга трудится свыше 2000 сотрудников, в том числе около 100 докторов наук и более 230 кандидатов наук.
Компании, входящие в состав Холдинга, на протяжении длительного периода являются головными организациями в различных областях науки, что обусловлено их лидерством и высокой степенью конкурентоспособности (таблица 1 – Показатели научно-технологической деятельности за 2008 – 2010 годы согласно приложению 1 к настоящей Стратегии).
По результатам финансово-хозяйственной деятельности за 2009 год доходы Холдинга составляют 2 744 218 тыс. тенге и расходы – 3 229 276 тыс. тенге (таблица 2 – Консолидированные показатели финансово-хозяйственной деятельности Холдинга согласно приложению 2 к настоящей Стратегии). Консолидированные доходы Холдинга включают доходы организаций из бюджетных источников на проведение фундаментальных и прикладных исследований – 70 % и внебюджетные источники по основной (прикладные исследования) и неосновной деятельности (аренда и другое) – 30 %.
Ниже приводятся результаты SWOT-анализа текущего состояния Холдинга.
Слабые стороны:
1) высокая степень зависимости от бюджетного финансирования;
2) отсутствие эффективной структуры, системно занимающейся трансфертом и коммерциализацией результатов научной и (или) научно-технической деятельности Холдинга и его дочерних организаций;
3) отсутствие у научных организаций опыта и понимания путей коммерциализации результатов научно-исследовательских и опытно-конструкторских работ (далее – НИОКР), поиска инвесторов, слабое взаимодействие с международными рынками капитала, технологий и интеллектуальной собственности;
4) низкий уровень рентабельности, как самого Холдинга, так и компаний, входящих в его состав;
5) отсутствие собственных источников инвестиций;
6) износ основных средств;
7) слабый финансовый менеджмент.
Сильные стороны:
1) возможность интеграции деятельности научно-исследовательских институтов, входящих в состав Холдинга, и получения за счет этого синергетического эффекта;
2) высокий профессиональный уровень научных кадров компаний и Холдинга;
3) наличие результатов научной и (или) научно-технической деятельности, прав на интеллектуальную собственность и технологий, готовых к внедрению в производство;
4) наличие партнерских отношений и деловых связей по основным направлениям деятельности с отечественными и зарубежными научно-исследовательскими центрами и промышленными предприятиями.
Внешние угрозы:
1) незначительная доля государственного финансирования ОКР в общем объеме финансирования науки;
2) низкий уровень заинтересованности во внедрении инноваций промышленным сектором. Отсутствие эффективных стимулов для внедрения промышленными предприятиями результатов научной и (или) научно-технической деятельности;
3) усиление конкуренции со стороны международных и зарубежных научных организаций;
4) несоответствие структуры статей расходов государственного заказа фактическим затратам.
Возможности:
1) создание благоприятных условий, обусловленных государственной политикой, направленной на содействие развитию науки и инноваций;
2) возможность развития партнерства государства с частным капиталом для вовлечения ресурсов частного сектора в процесс инновационного развития;
3) трансформация Холдинга в компанию по управлению научно-исследовательскими организациями Казахстана технического и естественнонаучного профиля, имеющими достаточный потенциал коммерциализации результатов научной и (или) научно-технической деятельности;
4) возможность стать центром объединения структур, заинтересованных в реализации инновационных проектов. Холдинг в качестве головной организации может обеспечить консолидацию усилий административных, научных и промышленных структур для реализации инновационных проектов по приоритетным направлениям его деятельности;
5) возможность стать ключевым связующим звеном в национальной инновационной системе между научными организациями и промышленным производством;
6) наличие организационных и технических возможностей для стимулирования и развития малых инновационных производств.

2. Миссия и видение

Миссия Холдинга – эффективное управление юридическими лицами, пакеты акций (доли участия) которых передаются в оплату размещаемых акций Холдинга в целях создания благоприятных условий для научно-технологического развития Республики Казахстан в приоритетных направлениях деятельности Холдинга, государственно-частного партнерства в области научной, научно-технической и инновационной деятельности, коммерциализации результатов научной и (или) научно-технической деятельности и повышения конкурентоспособности национальной экономики.
Видение Холдинга – интегрированная в отечественную и мировую инновационную систему научная и инновационная высокотехнологическая компания по разработке современных технологий, коммерциализации и внедрению результатов научной и (или) научно-технической деятельности в приоритетных для Холдинга секторах экономики страны.

3. Стратегические направления деятельности, цели, ключевые
показатели деятельности и ожидаемые результаты по ним

Определены следующие стратегические направления деятельности:
1) реализация полного научно-инновационного цикла от исследования до внедрения результатов научной и (или) научно-технической деятельности в приоритетных направлениях деятельности Холдинга;
2) эффективное управление активами Холдинга.

3.1. Стратегическое направление – Реализация полного
научно-инновационного цикла от исследования до внедрения
результатов научной и (или) научно-технической деятельности в
приоритетных направлениях деятельности Холдинга

Цель 1: Обеспечение экономики востребованными и
конкурентоспособными инновационными научными разработками в
приоритетных направлениях деятельности Холдинга

Сноска. Цель 1 с изменениями, внесенным постановлением Правительства РК от 31.12.2013 № 1480.

Задачи:
1) анализ технических и технологических проблем, задач и потребностей в приоритетных для Холдинга секторах экономики с целью формирования портфеля заказов на научно-технологические разработки;
2) оценка возможностей коммерциализации результатов научной и (или) научно-технической деятельности с целью формирования портфеля перспективных инновационных проектов в приоритетных для Холдинга технологических направлениях;
3) разработка и реализация социально значимых и востребованных отечественной экономикой научно-технических программ и проектов по соответствующим направлениям деятельности Холдинга, в том числе:
с привлечением зарубежных ученых и экспертов, казахстанских ученых, проживающих за границей, а также признанных на международном уровне компаний и научных центров мира, организаций зарубежных стран в области научных исследований (ЮНЕСКО, ИСЕСКО, НАТО, СРДФ, МНТЦ, ИНТАС, Comstech ОИК, ШОС, ОЭС);
совместных научно-технических проектов с Назарбаев Университетом, социально-предпринимательскими корпорациями, национальными компаниями и крупными предприятиями, в том числе с использованием преимуществ свободных экономических зон, в первую очередь, Парка инновационных технологий.
Ключевые показатели:
1) количество разработанных научно-технических программ не менее 4 ежегодно – по 2015 год, а с 2016 года – не менее 5 ежегодно;
2) количество реализуемых научно-технических программ не менее 10, с достижением 14 – к 2015 году, 20 – к 2020 году, в том числе, начиная с 2014 года, не менее 1 по эффективному использованию альтернативных и возобновляемых источников энергии, «зеленым» технологиям, а также не менее 1 по рациональному использованию водных ресурсов и решению проблем водообеспечения, количество реализуемых инновационных проектов – не менее 60 ежегодно, в том числе совместных научных исследований с ведущими научными центрами мира – не менее 1, с достижением этих показателей 65 и 2 – к 2015 году, 75 и 3 – к 2020 году, количество привлеченных к разработке и реализации научно-технических программ и проектов зарубежных ученых и экспертов, казахстанских ученых, проживающих за границей не менее 2 ежегодно, с достижением 5 – к 2015 году, 7 – к 2020 году;
3) количество научных проектов и программ, реализованных по заказу социально-предпринимательских корпораций, национальных компаний и частных предприятий не менее 10 к 2015 году и не менее 15 в период с 2016 по 2020 годы, количество разработанных технологий – положительные заключения на поданные заявки, полученные патенты, не менее 15 патентов Республики Казахстан, 1 международного патента ежегодно, из них поддерживаемых зарубежных и казахстанских патентов на 1000 ученых не менее 3 к 2011 году, с достижением этих показателей соответственно к 2015 году - 17, 5 и 5, а к 2020 году - 23, 7 и 7, а также международно-признанных патентов к 2015 году не менее 1, а к 2020 году не менее 3.

Цель 2: Обеспечение процесса передачи и обмена знаниями

Сноска. Цель 2 с изменением, внесенным постановлением Правительства РК от 31.12.2013 № 1480.

Задачи:
1) интеграция научной и образовательной деятельности в республике по соответствующим направлениям деятельности Холдинга, в том числе путем:
предоставления возможности студентам, магистрантам и докторантам выполнять НИР на базе дочерних организаций;
привлечения ученых в образовательный процесс для передачи новых научных знаний в сферу подготовки специалистов;
участия в деятельности технопарков при ВУЗ;
инфокоммуникационного и контентного обеспечения информатизации всех уровней образования;
2) создание системы передачи приоритетных для Холдинга научных достижений отечественных и зарубежных ученых в бизнес-среду для поиска потенциальных инвесторов, в том числе путем:
привлечения национальных академий;
публикаций в средствах массовой информации;
организации Холдингом круглых столов, конференций, семинаров, выставок и презентаций;
подписания консорциальных соглашений и меморандумов.
Ключевые показатели:
1) количество студентов, магистрантов и докторантов, привлеченных к выполняемым НИР не менее 50, количество ученых занятых в образовательном процессе не менее 20 ежегодно, с достижением этих показателей соответственно к 2015 году – 60 и 25, а к 2020 году – 90 и 30;
2) количество научных публикаций в международных изданиях 50, в том числе с высоким рейтингом не менее 10 ежегодно, с достижением этих показателей соответственно к 2015 году – 65 и 13, а к 2020 году – 75 и 15;
3) количество подготовленных монографий, учебников и учебных пособий, в том числе электронных не менее 7 ежегодно, издаваемых журналов – не менее 3 наименований, пополнение библиотечного фонда новыми актуальными изданиями и литературой не менее 100 единиц ежегодно, проведенных научных конференций и семинаров – не менее 10 в год, выставок научных достижений и презентаций - не менее 6 ежегодно, заключенных консорциальных соглашений и меморандумов – не менее 1 ежегодно, реализованных проектов в рамках созданных научно- образовательных консорциумов - не менее 1 ежегодно, с достижением этих показателей соответственно к 2015 году – 10, 4, 200, 12, 8, 2, 2, а к 2020 году – 15, 5, 300, 15, 10, 3 и 3.

Цель 3: Обеспечение эффективной коммерциализации
результатов научной и (или) научно-технической деятельности

Задачи:
1) обеспечение защиты прав интеллектуальной собственности (патенты на перспективные разработки, в том числе международные), оценка стоимости патентов, перспективных разработок и введение их в гражданско-правовой оборот, в том числе путем продаж прав интеллектуальной собственности через биржу готовых разработок Холдинга;
2) разработка и внедрение Холдингом механизмов коммерциализации прав интеллектуальной собственности, организация консалтинговых услуг для коммерциализации результатов научной и (или) научно-технической деятельности, экономическое, маркетинговое, юридическое сопровождение проектов;
3) расширение взаимодействия с международными инновационными инкубаторами в целях коммерциализации результатов научной и (или) научно-технической деятельности.
Ключевые показатели:
1) количество оцененных патентов и результатов научной и (или) научно-технической деятельности не менее 8 ежегодно и введенных в гражданско-правовой оборот – не менее 3 ежегодно, с достижением этих показателей соответственно к 2015 году – 10 и 5, а к 2020 году – 15 и 8;
2) количество разработанных технико-экономических обоснований (ТЭО) не менее 2 и бизнес-планов не менее 4 ежегодно, с достижением этих показателей соответственно ежегодно, к 2015 году – 6 и 10, а к 2020 году – 10 и 20;
3) количество научных разработок в портфеле проектов Центра коммерциализации результатов научной и (или) научно-технической деятельности не менее 20 ежегодно, в том числе с привлечением международных инкубаторов – не менее 2 ежегодно, с достижением этих показателей, соответственно, к 2015 году – 25 и 4, а к 2020 году – 40 и 8.

Цель 4: Внедрение отечественных и трансферт передовых
зарубежных технологий

Сноска. Цель 4 с изменением, внесенным постановлением Правительства РК от 31.12.2013 № 1480.

Задачи:
1) количество проектов, отобранных на коммерциализацию технологий не менее 3 ежегодно, с достижением 5 к 2015 году и 7 к 2020 году, количество компаний частного сектора, вкладывающих средства в реализацию отечественных результатов научной и (или) научно-технической деятельности не менее 7 за период 2011 – 2015 годов и не менее 20 за 2016 – 2020 годы, количество проектов с использованием механизмов государственно-частного партнерства, получивших финансирование через отечественные венчурные фонды не менее 3 до 2015 года и не менее 7 за 2016 – 2020 годы;
2) проведение мониторинга и выявление современных зарубежных технологий на предмет востребованности и возможности адаптации в реалиях Казахстана, научно-технологическое обеспечение трансферта передовых зарубежных технологий в соответствии с приоритетами Холдинга;
3) организация инжиниринговых услуг, проведения ОКР, создание опытных моделей и образцов на основе перспективных технологий.
Ключевые показатели:
1) прогнозное увеличение доли частного софинансирования при реализации совместных проектов, соответственно не менее 50 % к 2015 году и не менее 66 % к 2020 году, количество компаний частного сектора, вкладывающих средства в реализацию отечественных результатов научной и (или) научно-технической деятельности не менее 7 за период 2011 – 2015 годов и не менее 20 за 2016 – 2020 годы;
2) количество разработанных технических проектов, технологических регламентов, проектно-конструкторских документаций не менее 6 ежегодно и внедренных отечественных и зарубежных результатов научной и (или) научно-технической деятельности не менее 3 ежегодно, с достижением этих показателей соответственно к 2015 году – 8 и 5, а к 2020 году – 10 и 7;
3) количество проведенных ОКР и созданных опытных образцов и моделей не менее 4 ежегодно к 2015 году и не менее 8 – к 2020 году.

Ожидаемые результаты по стратегическому направлению –
Реализация полного научно-инновационного цикла от исследования
до внедрения результатов научной и (или) научно-технической
деятельности в приоритетных направлениях деятельности Холдинга

Холдинг станет образцовой моделью реализации полного научно-инновационного цикла от исследования до внедрения результатов научной и (или) научно-технической деятельности в приоритетных направлениях деятельности Холдинга (рисунок 1 – Предлагаемый механизм государственно-частного партнерства Холдинга, рисунок 2 – Механизм привлечения инвестиций в процессе управления правами интеллектуальной собственности Холдинга и его дочерних организаций согласно приложению 3 к настоящей Стратегии).
В результате реализации целей и задач стратегического направления будут получены следующие результаты:
1) исследования будут переориентированы на получение востребованной научной продукции, повышена их результативность и обеспечен количественный и качественный рост результатов научной и (или) научно-технической деятельности, готовых к коммерческому применению;
2) обеспечена эффективная правовая охрана и учет результатов научной и (или) научно-технической деятельности, полученных за счет бюджетных средств;
3) улучшена кооперационная связь между субъектами инновационной системы от исследований до внедрения результатов научной и (или) научно-технической деятельности в производство;
4) увеличен спрос на инновации и результаты научной и (или) научно-технической деятельности в приоритетных направлениях деятельности Холдинга и обеспечен прирост привлечения инвестиций частного сектора в отрасли экономики для реализации НИОКР;
5) получит развитие малое инновационное предпринимательство и повысится объем инновационной продукции отечественного производства в приоритетных для Холдинга секторах экономики;
6) усилится интеграция Холдинга в мировое научное сообщество;
7) повысится социальный статус научных работников дочерних компаний Холдинга за счет развития производственно-хозяйственной и инновационной деятельности научных организаций путем их внебюджетного финансирования.
В частности, будут:
1) созданы крупные научно-технологические заделы мирового уровня в таких приоритетных направлениях деятельности Холдинга, как солнечная и водородная энергетика, энергосбережение, новые материалы, горно-металлургический комплекс, фармацевтика, а также в смежных областях;
2) инициированы новые высокотехнологичные производства и отрасли, способные обеспечить Казахстану свои ниши на рынке современных технологий;
3) созданы условия для последовательной разработки и апробации инновационных технологий по приоритетным направлениям деятельности Холдинга, что позволит ускорить процесс и увеличить количество внедряемых технологий в промышленности и организовать новые малые наукоемкие производства;
4) созданы и внедрены в производство наукоемкие технологии по производству лекарственных препаратов, соответствующих требованиям международных стандартов;
5) широко применяться электронные учебники и учебные пособия, что способствует модернизации системы образования, позволит повысить качество образования и индекс страны по развитию информационно-коммуникационных технологий;
6) решены задачи по наращиванию и восполнению минерально-сырьевых и водных ресурсов, обеспечению экологической, водной и сейсмологической безопасности, устойчивому развитию производственно-территориальных и природных комплексов.

3.2. Стратегическое направление – Эффективное управление
активами Холдинга

Цель 1: Создание эффективной системы по стратегическому и
оперативному управлению

Сноска. Цель 1 с изменением, внесенным постановлением Правительства РК от 31.12.2013 № 1480.

Задачи:
1) совершенствование системы корпоративного управления, повышение уровня корпоративной культуры и внедрение принципов корпоративной и социальной ответственности;
2) внедрение Системы менеджмента качества в соответствии
со стандартом СТ РК ИСО 9001 и международных стандартов научной и производственной деятельности (GLP, GSP, ISO).
Ключевые показатели:
1) уровень оценки корпоративного управления при шкале от 1 до 4: планируемые к достижению значения к 2015 году – 2, к 2020 году – 4;
2) количество Компаний, получивших сертификат соответствия стандарту СТ РК ИСО 9001 – 10 к 2014 году;
3) количество лабораторий, сертифицированных с участием международных экспертов на соблюдение надлежащей научной практики GMP, GLP, GSP, ISO, с 2011 года по 2015 год всего 3, с 2016 года по 2020 год – 10.

Цель 2: Эффективное управление научно-техническим
потенциалом, в том числе инфраструктурой и человеческими
ресурсами

Сноска. Цель 2 с изменением, внесенным постановлением Правительства РК от 31.12.2013 № 1480.

Задачи:
1) развитие и совершенствование структуры активов Холдинга в целях внедрения и дальнейшего развития механизмов коммерциализации результатов научной и (или) научно-технической деятельности, модернизации научно-исследовательской инфраструктуры (создание опытных производств и конструкторских бюро, поэтапное оснащение лабораторным оборудованием, капитальный ремонт зданий и сооружений), в том числе за счет внебюджетных средств;
2) наращивание кадрового потенциала: подбор высококвалифицированных работников, развитие компетенций и навыков персонала путем организации переподготовки и повышения квалификации, в том числе обучение ученых и инженерно-технических работников основам управления проектами за счет собственных средств;
3) выработка прозрачной и эффективной политики мотивации менеджмента дочерних организаций, внедрение рейтинговой оценки их деятельности.
Ключевые показатели:
1) количество созданных опытных производств и конструкторских бюро (КБ) не менее 4 к 2015 году и не менее 10 – к 2020 году, организаций коммерциализации научных разработок, в том числе венчурного фонда, не менее 1 к 2013 году и не менее 1 в период с 2016 по 2020 годы;
2) к 2020 году снижение показателя текучести кадров до 15 %, удельный вес специалистов-исследователей, выполняющих научные исследования и разработки в возрасте до 39 лет к общей численности исследовательского состава допенсионного возраста к 2015 году 40 %, к 2020 году - 50 %;
3) количество ученых и инженерно-технических работников, повысивших квалификацию, в том числе, прошедших обучение по использованию зарубежных технологий, основам управления проектами, ежегодно не менее 50 человек;
4) достичь доли местного содержания казахстанских товаров от общих затрат по их закупкам к 2015 году не менее 25 %, к 2020 году - не менее 50 %, работ и услуг от общих затрат по их закупкам к 2015 году не менее 60 %, к 2020 году – не менее 80 %.

Цель 3: Обеспечение финансовой устойчивости компаний Холдинга

Сноска. Цель 3 с изменением, внесенным постановлением Правительства РК от 31.12.2013 № 1480.

Задачи:
1) обеспечение роста консолидированных доходов Холдинга;
2) увеличение доли негосударственного финансирования;
3) обеспечение безубыточности и прибыльности компаний Холдинга.
Ключевые показатели:
1) рост дохода к 2020 году в 5 раз по сравнению с 2010 годом;
2) ежегодный рост объема негосударственного финансирования в сравнении с 2010 годом не менее 10 %, с достижением к 2015 году - не менее 1,5 раза, к 2020 году – не менее 2 раз от показателя 2010 года;
3) консолидированная рентабельность Холдинга к 2015 году не менее 15 %, к 2020 году – не менее 20 %.

Ожидаемые результаты по стратегическому направлению -
Эффективное управление активами Холдинга

Холдинг станет компанией с высокой культурой корпоративного управления.
Научная, хозяйственная и финансовая деятельность Холдинга будет осуществляться в строгом соответствии с утвержденными Министерством образования и науки Республики Казахстан и советом директоров Холдинга стратегическими и программными документами.
Будет создана инфраструктура, обеспечивающая полный цикл инновационного процесса от технологического прогнозирования до коммерциализации и внедрения результатов научной и (или) научно-технической деятельности (рисунок 3 – Развитие Холдинга как центра генерации и передачи знаний и технологий согласно приложению 3 к настоящей Стратегии).
Ученые и инженерно-технические работники Холдинга и его дочерних организаций смогут эффективно управлять проектами в целях коммерциализации достигнутых ими результатов научной и (или) научно-технической деятельности.
Будет обеспечен положительный финансовый результат по Холдингу и его дочерним организациям начиная с 2011 года и ежегодное повышение рентабельности (таблица 3 – Консолидированные плановые показатели финансово-хозяйственной деятельности Холдинга на 2011 – 2015 годы согласно приложению 4 к настоящей Стратегии, таблица 4 – Консолидированный план доходов Холдинга согласно приложению 5 к настоящей Стратегии).

Заключение

Холдинг будет способствовать эффективной интеграции казахстанской науки в экономику страны, рыночной реализации научных достижений через инновационный процесс, и содействовать научно-техническому и технологическому обеспечению инновационной индустриализации и технологической модернизации республики по приоритетным направлениям деятельности Холдинга.
Достижение целей и выполнение поставленных задач будет обеспечено путем реализации программ развития и обеспечения деятельности Холдинга по разработке, коммерциализации и внедрению результатов научной и (или) научно-технической деятельности в приоритетных для Холдинга секторах экономики. Заложенные в Стратегии подходы, в свою очередь, позволят повысить объективность отбора научных проектов, обеспечат качество и актуальность исследований.
Для реализации Стратегии будут наиболее полно использованы научно-технические, финансовые и информационные ресурсы компаний Холдинга, обеспечено их эффективное сотрудничество.
Достижение ключевых показателей и ожидаемых результатов будет способствовать улучшению таких индикаторов глобального индекса конкурентоспособности страны (ГИК), как "Качество научно-исследовательских институтов", "Патенты", "Научное сотрудничество университетов с промышленностью", "Способность к инновациям", "Доступность ученых и инженеров", "Доступность последних технологий", "Затраты компании на исследовательские работы и разработки", "Научная инфраструктура".
Стратегия сформирована в социально-экономических условиях на текущую дату и может быть скорректирована в случае изменения внешних экономических и политических факторов, изменения макроэкономических страновых показателей и при иных существенных обстоятельствах.

Приложение 1
к Стратегии развития
акционерного общества
"Национальный научно-
технологический холдинг
"Парасат" на 2011 – 2020 годы

Таблица 1 - Показатели научно-технологической деятельности
за 2008 – 2010 годы

№ п/п	Наименование показателей	Производственные показатели (штук)
		2008 год	2009 год	2010 год
1.	Количество публикаций, в том числе в:	319	351	311
	отечественных изданиях	86	88	117
	изданиях стран СНГ	43	42	47
	стран дальнего зарубежья	3	11	13
2.	Количество выданных охранных документов:	21	41	30
	патентов	2	9	8
	предпатентов	7	13	7
	инновационных патентов	9	18	12
	международных патентов	3	1	3
3.	Количество поддерживаемых охранных документов:	17	80	24
	патентов	4	11	5
	инновационных патентов	6	60	10
	международных патентов	7	9	9
4.	Количество реализованных программ и проектов:
	фундаментальные исследования:
	количество программ	4	4	4
	количество проектов	25	36	36
	прикладные исследования:
	количество программ	15	12	12
	количество проектов	48	46	23
5.	Количество договоров по заказу сторонних организаций (по основной деятельности)	22	21	28
6.	Количество внедренных новых технологий	7	2

Приложение 2
к Стратегии развития
акционерного общества
"Национальный научно-
технологический холдинг
"Парасат" на 2011 – 2020 годы

Таблица 2 - Консолидированные показатели
финансово-хозяйственной деятельности Холдинга

№ п/ п	Наименование показателей	Основные консолидированные показатели (тыс. тенге)
		2008 год			2009 год
		план	факт	% откло- нения	план	факт	% откло- нения
1	2	3	4	5	6	7	8
1.	Доходы, всего, в том числе:	591 159	615 372	104	3 275 175	2 744 218	84
	Доходы от основной деятельности	416 485	510 713	123	2 763 133	2 320 773	84
2.	Расходы, всего, в том числе:	738 359	1 120 594	152	3 501 487	3 229 276	92
1)	Расходы от основной деятельности	472 721	702 128	149	2 444 006	2 415 558	99
2)	Общие и административные расходы, всего	265 638	377 558	142	1 057 481	782 585	74
3.	Доход/убыток до налогообложения	-147 199	-505 222	343	-226 312	-485 058	214
4.	Расходы по корпоративному подоходному налогу	3 341	18 181	544	5 498	15 551	283
5.	Чистый доход (убыток указывается со знаком минус)	-150 540	-523 403	348	-231 810	-500 609	216
6.	Активы, в том числе:	6 343 609	6 304 494	99	8 043 036	7 729 332	96
1)	Долгосрочные активы	2 398 861	2 643 878	110	5 977 893	5 175 672	87
2)	Краткосрочные активы	3 944 748	3 660 616	93	2 065 143	2 553 660	124
7.	Обязательства, в том числе:	625 113	636 852	102	211 694	264 887	125
1)	Краткосрочные обязательства	618 361	627 964	102	210 388	243 203	116
2)	Долгосрочные обязательства	6 752	8 888	132	1 306	21 684	1 660
8.	Капитал, в том числе:	5 718 495	5 667 642	99	7 831 341	7 464 445	95
1)	Уставный капитал	5 395 066	5 395 066	100	7 790 575	7 790 575	100
2)	Резервы
3)	Доля меньшинства
4)	Нераспределенный доход (непокрытый убыток)	323 429	272 576	84	40 766	-326 130	-800

Продолжение таблицы

Основные консолидированные показатели (тыс. тенге)
2010 год		факт предыдущего 2009 года, в % к
план	факт за первое полугодие	факту 2008 года	плану 2010 года (текущего)
9	10	11	12
3 725 486	1 357 163	446	74
3 411 285	1 174 494	454	68
4 135 360	1 433 736	288	78
3 084 492	992 999	344	78
1 028 378	416 253	207	76
-409 874	-76 573	96	118
12 835	0	86	121
-422 709	-76 573	96	118
7 132 724	7 468 860	41	36
6 319 817	6 480 118	196	82
812 907	988 742	70	314
90 988	80 988	42	291
89 684	79 684	39	271
1 304	1 304	244	1 664
7 041 736	7 387 872	132	106
7 790 575	7 790 575	144	100
-748 839	-402 703	-120	44

Приложение 3
к Стратегии развития
акционерного общества
"Национальный научно-
технологический холдинг
"Парасат" на 2011 – 2020 годы

Рисунок 1 – Предлагаемый механизм государственно-частного
партнерства Холдинга

Примечание: расшифровка аббревиатур:
ГЧП – государственно-частное партнерство
МИНТ – Министерство индустрии и новых технологий Республики Казахстан
МОН – Министерство образования и науки Республики Казахстан
НИОКР – научные исследования и опытно-конструкторские работы
Холдинг "Парасат" – акционерное общество "Национальный научно-технологический холдинг "Парасат"

Рисунок 2 – Механизм привлечения инвестиций в процессе
управления правами интеллектуальной собственности
Холдинга и его дочерних организаций

Рисунок 3 - Развитие Холдинга как центра генерации и
передачи знаний и технологий

Примечание:
Холдинг "Парасат" – акционерное общество "Национальный научно-технологический холдинг "Парасат".

Приложение 4
к Стратегии развития
акционерного общества
"Национальный научно-
технологический холдинг
"Парасат" на 2011 – 2020 годы

Таблица 3 – Консолидированные плановые показатели
финансово-хозяйственной деятельности Холдинга
на 2011 – 2015 годы

№ п/п	Наименование показателей	2011 год	2012 год	2013 год	2014 год	2015 год
		план (тыс. тенге)	план (тыс. тенге)	план (тыс. тенге)	план (тыс. тенге)	план (тыс. тенге)
1	2	3	4	5	6	7
1.	Доходы, всего, в том числе:	4 191 052	3 799 090	4 465 423	5 298 632	6 338 546
	Доходы от основной деятельности	3 821 528	3 152 478	3 778 577	4 498 191	5 511 566
2.	Расходы, всего, в том числе:	4 264 700	3 749 001	4 404 597	5 196 861	6 213 991
1)	Расходы от основной деятельности	3 423 027	3 087 465	3 726 144	4 485 406	5 482 332
2)	Общие и административные расходы, всего	830 759	658 001	673 728	704 751	721 327
3.	Доход/убыток до налогообложения	-64 314	53 624	65 551	108 475	134 887
4.	Расходы по корпоративному подоходному налогу	10 913	3 536	4 725	6 704	10 332
5.	Чистый доход/убыток	-73 648	50 089	60 826	101 771	124 555
6.	Активы, в том числе:	7 191 827	7 646 871	7 640 726	7 658 690	7 688 315
1)	Долгосрочные активы	6 968 320	7 452 036	7 439 252	7 454 435	7 612 650
2)	Краткосрочные активы	223 507	194 835	201 474	204 255	75 665
7.	Обязательства, в том числе:	223 738	175 543	161 210	169 562	91 340
1)	Краткосрочные обязательства	223 138	174 943	160 610	168 962	90 740
2)	Долгосрочные обязательства	600	600	600	600	600
8.	Капитал, в том числе:	6 968 089	7 471 328	7 479 516	7 489 128	7 596 975
1)	Уставный капитал	7 790 575	7 790 575	7 790 575	7 790 575	7 790 575
2)	Резервы
3)	Доля меньшинства
4)	Нераспределенный доход (непокрытый убыток)	-822 486	-319 247	-311 059	-301 447	-193 600

Приложение 5
к Стратегии развития
акционерного общества
"Национальный научно-
технологический холдинг
"Парасат" на 2011 – 2020 годы

Таблица 4 – Консолидированный план доходов Холдинга

№ п/п	Бюджетная программа	Наименование подпрограммы	2010 год оценка (тыс. тенге)	2011 год прогноз (тыс. тенге)	2012 год прогноз (тыс. тенге)	2013 год прогноз (тыс. тенге)	2014 год прогноз (тыс. тенге)	2015 год прогноз (тыс. тенге)
1	2	3	4	5	6	7	8	9
1.	055 МОН РК	Изучение систем и объектов ближнего и дальнего космоса, исследование Земли из космоса, развитие научных основ космических технологий	27 929	27 929	29 884*	31 976*	31 976*	31 976*
2.	055 МОН РК	Разработка научных основ новых технологий и создание перспективных материалов различного функционального назначения	212 733	212 733	227 624*	243 558*	243 558*	243 558*
3.	055 МОН РК	Научные основы решения современных проблем восполнения, оценки и освоения минеральных и водных ресурсов, обеспечения устойчивого развития геолого- географических систем и предупреждения природных и техногенных опасностей	317 642	317 642	339 877*	363 668*	363 668*	363 668*
4.	055 МОН РК	Закономерности функционирования биологических систем - основа создания инновационных технологий для медицины, сельского хозяйства и охраны окружающей среды	20 566	23 066	23 066*	24 681*	24 681*	24 681*
5.	055 МОН РК	Разработка новых эффективных лекарственных препаратов из растительного сырья и организация их производства по международным стандартам GMP	120 000	120 000	120 000*
6.	055 МОН РК	Государственная научно-техническая экспертиза научных программ и проектов	94 015
7.	055 МОН РК	Формирование информационной среды благоприятной для развития науки на 2009 – 2011 годы	313 952	313 952
8.	006 МОН РК	Обеспечение доступности научной, научно-технической и научно- педагогической информации	237 141	237 141
9.	055 МОН РК	Развитие нанонауки и нанотехнологий в РК	8 130	8 130	8 130
10.	055 МОН РК	Межгосударственное сотрудничество и международные научно-технические программы и проекты на 2010 – 2012 годы	129 197	135 197	34 197
11.	055 МОН РК	Развитие возобновляемой энергетики в РК	55 154
12.	055 МОН РК	Научное обеспечение развития химической промышленности в РК	14 450	14 450	14 450
13.	055 МОН РК	Создание республиканского атласа и единой базы данных для оценки рисков чрезвычайных ситуаций и управления ими с использованием ГИС–технологий	135 639	135 639
14.	055 МОН РК	Оценка ресурсов и прогноз использования природных вод Казахстана в условиях антропогенно и климатически обусловленных изменений	354 208	354 208
15.	055 МОН РК	Опустынивание и природные опасности Казахстана	100 000	100 000	100 000*
16.	055 МОН РК	Реализация мер, направленных на предупреждение и ликвидацию последствий стихийных бедствий, аварий и катастроф в Республике Казахстан	154 394	154 394
17.	026 МИНТ РК	Технико- экономическое обоснование проекта "Подготовка к добыче метана угольных пластов Дубовского участка"		35 000
18.	026 МИНТ РК	Разработка технологии и установки для получения литых алюмоматричных композиционных антифрикционных материалов		9 000	9 000
19.	026 МИНТ РК	Разработка гидрогранатовой технологии переработки низкокачественных бокситов		8 927	11 073
20.	026 МИНТ РК	Разработка способа получения концентрата редкоземельных элементов из фосфогипса - отхода производства минеральных удобрений		12 800	6 800
21.	026 МИНТ РК	Разработка эффективной технологии получения нового противо- туберкулезного, антимикробного и противо- воспалительного фитопрепарата "Эферол" и организация его опытного производства		12 000	8 000
22.		Прочие проекты	1 041 609	1 665 160	2 581 989	3 561 826	4 368 261	5 384 229
23.		Доходы от неосновной деятельности	347 584	293 684	285 000	239 714	266 489	290 435
24.	Итого:		3 684 343	4 191 052	3 799 090	4 465 423	5 298 632	6 338 546

* суммы будут уточняться ежегодно при формировании и уточнении республиканского бюджета на соответствующий год

Примечание: расшифровка аббревиатур:
ГИС – географические информационные системы
МИНТ РК – Министерство индустрии и новых технологий Республики Казахстан
МОН РК – Министерство образования и науки Республики Казахстан
РК – Республика Казахстан

«Парасат» ұлттық ғылыми-технологиялық холдингі» акционерлік қоғамының 2011 – 2020 жылдарға арналған даму стратегиясын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 1 тамыздағы № 892 Қаулысы

«Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік жоспарлау жүйесі туралы» Қазақстан Республикасы Президентінің 2009 жылғы 18 маусымдағы № 827 Жарлығын орындау үшін Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
1. Қоса беріліп отырған «Парасат» ұлттық ғылыми-технологиялық холдингі» акционерлік қоғамының 2011 – 2020 жылдарға арналған даму стратегиясы бекітілсін.
2. Осы қаулы қол қойылған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі К. Мәсімов

Қазақстан Республикасы
Үкіметінің
2011 жылғы 1 тамыздағы
№ 892 қаулысымен
бекітілген

«Парасат» ұлттық ғылыми-технологиялық холдингі» акционерлік
қоғамының 2011 – 2020 жылдарға арналған
даму стратегиясы

Мазмұны

Кіріспе
1. Ағымдағы жағдайды талдау
1.1. Сыртқы ортаны талдау
1.2. Ішкі ортаны талдау
2. Миссия және пайымдау
3. Қызметтің стратегиялық бағыттары, мақсаттары, түйінді
көрсеткіштері және олар бойынша күтілетін нәтижелер
3.1. Стратегиялық бағыт – Холдинг қызметінің басым бағыттарында
зерттеуден бастап ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық
қызмет нәтижелерін енгізгенге дейінгі ғылыми-инновациялық
циклді толық іске асыру
3.2. Стратегиялық бағыт – Холдингтің активтерін тиімді басқару
Қорытынды

Кiрiспе

Жарғылық капиталына мемлекет 100 пайыз қатысатын «Парасат» ұлттық ғылыми-технологиялық холдингі» акционерлік қоғамы (бұдан әрі – Холдинг) «Арна Медиа» ұлттық ақпараттық холдингі», «Парасат» ұлттық ғылыми-технологиялық холдингі», «Зерде» ұлттық инфокоммуникация холдингі» акционерлік қоғамдарын құру туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008 жылғы 3 шілдедегі № 668 қаулысына (бұдан әрі – қаулы) сәйкес құрылған, онда акцияларының мемлекеттік пакеттері Холдингтің орналастырылатын акцияларына ақы төлеуге берілетін заңды тұлғалардың тізбесі бекітілген.
Осы Холдингтің 2011 – 2020 жылдарға арналған даму стратегиясы (бұдан әрі – Стратегия) мынадай стратегиялық құжаттарда негізі салынған Қазақстан Республикасының даму қағидаттарына сәйкес келеді:
1) Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә. Назарбаевтың 2010 жылғы 29 қаңтардағы «Жаңа он жылдық – жаңа экономикалық өрлеу Қазақстанның жаңа мүмкіндіктері» атты Қазақстан халқына Жолдауы;
2) Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә. Назарбаевтың 2009 жылғы 6 наурыздағы «Дағдарыстан жаңару мен дамуға» атты Қазақстан халқына Жолдауы;
3) Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә. Назарбаевтың 2008 жылғы 6 ақпандағы «Қазақстан халқының әл-ауқатын арттыру – мемлекеттік саясаттың басты мақсаты» атты Қазақстан халқына Жолдауы;
4) Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә. Назарбаевтың 2007 жылғы 28 ақпандағы «Жаңа әлемдегі жаңа Қазақстан», «Қазақстан – 2030» стратегиясы Қазақстан дамуының жаңа кезеңі, Ішкі және сыртқы саясатымыздағы аса маңызды 30 серпінді бағыты» атты Қазақстан халқына Жолдауы;
5) Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә. Назарбаевтың 1997 жылғы 10 қазандағы «Қазақстан – 2030 Барлық Қазақстандықтардың өсіп-өркендеуі, қауіпсіздігі және әл-ауқатының артуы» атты Қазақстан халқына Жолдауы;
6) «Қазақстан Республикасының 2020 жылға дейінгі Стратегиялық даму жоспары туралы» Қазақстан Республикасы Президентінің 2010 жылғы 1 ақпандағы № 922 Жарлығы;
7) «Қазақстан Республикасын үдемелі индустриялық-инновациялық дамыту жөніндегі 2010 – 2014 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарлама және Қазақстан Республикасы Президентінің кейбір жарлықтарының күші жойылды деп тану туралы» Қазақстан Республикасы Президентінің 2010 жылғы 19 наурыздағы № 958 Жарлығы;
8) «Қазақстан Республикасында білім беруді дамытудың 2011 – 2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Президентінің 2010 жылғы 7 желтоқсандағы № 1118 Жарлығы;
9) «Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің 2011 – 2015 жылдарға арналған стратегиялық жоспарын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 19 ақпандағы № 160 қаулысы.
Осы құжат Холдингтің 2011 – 2020 жылдар кезеңінде дамуының негізгі стратегиялық мақсаттары мен міндеттерін айқындайды.
Стратегияда қойылған мақсаттар мен міндеттерді іске асыру Холдингтің еншілес ұйымдарын тиімді басқару есебінен қамтамасыз етіледі. Стратегияны іске асыру нәтижелері бойынша Холдингтің қызметін бағалау жүзеге асырылады.
Холдингтің және оның еншілес ұйымдарының барлық бағдарламалық және жоспарлы құжаттары осы Стратегияның ережелерін ескере отырып, әзірленетін болады немесе оған сәйкестендіріледі.

1. Ағымдағы жағдайды талдау

1.1. Сыртқы ортаны талдау

Сыртқы ортаның ғылыми-техникалық және технологиялық факторлары. Экономиканың динамикалық тұрақты дамуын қамтамасыз етудегі бірінші дәрежелі рөл өндірістің техникалық және технологиялық базасының үздіксіз жаңартылуын қамтамасыз етуге, жаңа бәсекеге қабілетті өнімдерді игеруге және шығаруға, тауарлар мен қызметтердің әлемдік нарығына тиімді енуге ықпал ететін инновациялар мен инновациялық қызметтерге тиесілі.
Бүгінгі таңда Қазақстан Республикасында отандық кәсіпорындардың шамамен 5%-ы инновация әзірлеуді және игеруді жүзеге асыруда. Ресейде инновациялық белсенді кәсіпорындардың үлесі шамамен 10%-ды, Шығыс Еуропа елдерінде 40%-ға дейін құрайды. Өзінің макроэкономикалық көрсеткіштері бойынша Қазақстан табысы орташа деңгейлі елдер қатарына жатады, алайда KEI (білімді экономикада қолдану деңгейі) индексі бойынша елімізді халқының табысы едәуір төмен Кения және Моңғолия сияқты елдермен салыстыруға болады. Тұтастай алғанда, сарапшылар атап өткендей, Қазақстанда қалыптасқан жағдайды бағалау инновациялары қолдау мен енгізудің тиімді тетіктерін қалыптастыру ұлттық инновациялық жүйенің әлсіз буыны болып қалады деген тұжырым жасауға мүмкіндік береді.
Сыртқы ортаның экономикалық және қаржы-шаруашылық факторлары. Инновацияларды құрудағы іргелі база ғылыми инфрақұрылымдар болып табылады. Қазақстанның едәуір ғылыми-техникалық әлеуеті бар, бірақ, отандық ғылымның ел экономикасының дамуына ықпал етуі әлсіз болып отыр. Осыған байланысты ғылыми, ғылыми-техникалық және инновациялық қызметтi мемлекеттiк реттеу мен тiкелей және жанама ынталандырудың нарықтық тетiктерiн, шараларын ұтымды үйлестiру қажет.
Ғылыми-техникалық дамуларға белгілі бір әсерін тигізетін негізгі проблемалардың бірі ғылымды жеткіліксіз деңгейде қаржыландыру болып табылады. Мәселен, елімізде ғылыми зерттеулерді қаржыландырудың жылдық көлемі соңғы бес жыл ішінде жалпы ішкі өнімнің 0,2 – 0,3%-ын құрайды, ал елдің ғылыми-техникалық әлеуеті құлдырауға ұшырайтын сарапшылар белгілеген шекті деңгей – 1%-дан төмен.
Ғылымды қаржыландырудың жалпы үлесінде Қазақстандағы тәжiрибелiк-конструкторлық жұмыстарды (бұдан әрі – ТҚЖ) мемлекеттік қаржыландыру үлесінің аздығы тағы бір проблема болып табылады. Ғылыми-зерттеу жұмыстары (бұдан әрі – ҒЗЖ) құрылымында соңғы жылдары іргелі зерттеулер шамамен 21%-ды, қолданбалы – 71%-ды, тәжірибелік-конструкторлық жұмыстар – 8%-ды құрады. Экономикалық дамыған елдерде іргелі, қолданбалы зерттеулер мен ТҚЖ арақатынасы тиісінше 20-30-50%-ды құрайды. Нәтижесінде ғылыми әзірлемелердің басым бөлігі өндіріске енгізуге дайын аяқталған ғылыми-техникалық өнімді алуға дейін жете алмайды.
Сонымен бірге, «Қазақстан Республикасында инновацияларды дамыту және технологиялық жаңғыртуға жәрдемдесу жөніндегі 2010 – 2014 жылдарға арналған бағдарламаны бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2010 жылғы 30 қарашадағы № 1308 қаулысында (бұдан әрі – Инновацияларды дамыту бағдарламасы) ғылымға және инновацияларға арналған мемлекеттік шығыстарды 2015 жылға қарай жалпы ішкі өнімнен 1%-ға дейін ұлғайту көзделген.
Сондай-ақ, экономиканың нақты секторларының инновацияларды енгізуге қызығушылықтарының төмендігі және ғылыми зерттеулер бағдарламалары мен кәсіпорындардың инновациялық жоспарлары арасында байланыстың жоқтығы орын алған. Бұл елімізде білімді нақты секторға берудің пысықталған тетіктерінің, сондай-ақ кәсіпорындарда жаңалықтар енгізу үшін пәрменді ынталардың жоқтығына байланысты. Осыған байланысты, Инновацияларды дамыту бағдарламасы жоғары технологиялық шағын және орта бизнесті дамыту үшін жағдайлар жасауға бағытталған.
Сыртқы ортаның саяси және құқықтық факторлары. Соңғы уақытта ел басшылығы Холдинг қызметінің ұзақ мерзімді және қысқа мерзімді жоспарларына ықпал ететін ғылым мен инновациялардың дамуына оң әсерін тигізетін бірқатар шараларды қабылдады.
2008 – 2010 жылдары қазіргі заманғы зерттеу жабдықтарымен жабдықталған ұжымдық қолданыстағы 5 Ұлттық ғылыми зертхана және жоғары оқу орындарындағы (бұдан әрі – ЖОО) инженерлік бейіндегі 15 зертхана ұйымдастырылды.
Мемлекет басшысы 2011 жылғы 18 ақпанда ғылым және ғылыми-техникалық қызмет саласындағы қатынастарды реттеуге, елдің ұлттық ғылыми жүйесінің жұмыс істеуінің және оны дамытудың негізгі қағидаттары мен тетіктерін айқындауға бағытталған, ғылымды басқару жүйесінің жаңа моделін көздейтін Қазақстан Республикасының «Ғылым туралы» Заңына қол қойды. Осы Заңға сәйкес барлық бағытта шешімдер қабылдаудағы ғалымдардың рөлі қағидатты түрде артады, ғылыми-техникалық сараптамалар жетілдіріледі, зерттеулерді қаржыландырудың жаңа жүйесі енгізіледі. Заң жобасына енгізілген мемлекеттік ғылыми ұйымдар мен жоғары оқу орындарына инновациялық кәсіпорындар құруға құқық беру тетіктері елдің ғылыми-техникалық дамуы үшін аса маңызды болып табылады.
Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі Дүниежүзілік Қайта құру және Даму Банкімен бірлесіп ғылыми жетістіктерді коммерциялық іске асырудың тиімді жүйесін ұйымдастырудың әлемдік тәжірибесін игеруге бағытталған технологияларды коммерцияландыру жобасын іске қосты.
Республикамыздың экономикасын ұзақ мерзімді кезеңде әртараптандыруды қамтамасыз ету және бәсекеге қабілеттілігін арттыру мақсатында Қазақстан Республикасы Президентінің 2010 жылғы 19 наурыздағы № 958 Жарлығымен Қазақстан Республикасын үдемелі индустриялық-инновациялық дамыту жөніндегі 2010 – 2014 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарлама бекітілді. Осы бағдарлама шеңберінде Қазақстан Республикасының Үкіметі салалық бағдарламаларды, оның ішінде, Қазақстан Республикасында 2010 – 2014 жылдарға арналған инновацияларды дамыту және технологиялық жаңғыртуға жәрдемдесу, қазақстандық қамту, минералдық-шикізат кешенін, фармацевтикалық, химиялық өнеркәсіпті, тау-кен металлургия саласын дамыту бойынша бағдарламаларды бекітті. Осылайша, Холдингтің еншілес кәсіпорындарының бай ғылыми әлеуетін ескере отырып, оның әлеуетін пайдалануға үлкен мүмкіндіктер ашылады.
Сондай-ақ, Холдинг ел экономикасының негізгі салалары: тау-кен металлургия, энергетикалық сектор, геология салаларында технологиялық көшбасшылық іргетасын құруды жетілдіруге арналған «Елдің 2020 жылға дейінгі ғылыми-технологиялық дамуының салааралық жоспарын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2010 жылғы 30 қарашадағы № 1291 қаулысының іс-шараларын іске асыруға белсенді түрде қатысады.

1.2. Ішкі ортаны талдау

Холдинг қызметінің негізгі нысаны Қазақстан Республикасы Үкіметінің айқындауы бойынша Қазақстан Республикасын ғылыми-технологиялық дамыту үшін қолайлы жағдай жасау мақсатында оның жарғылық капиталына акцияларының пакеті мен қатысу үлесі берілген заңды тұлғаларды тиімді басқару болып табылады.
Холдингтің еншілес ұйымдары қызметінің саласы мыналарды қамтиды:
1) көмірсутегі мен тау-кен металлургиясы секторы және олармен байланысты кен және техногендік шикізатты байыту және металлургиялық қайта өңдеу, металлдар, қорытпалар және композициялық материалдар өндірісі саласындағы сервистік салалар үшін технологиялар әзірлеу және енгізу. Осы саладағы нарықтың үлесі – 25 %;
2) биотехнологиялар, соның ішінде бірегей отандық фитопрепараттар әзірлеу: биологиялық белсенді заттарды іздеу, дәрілік шикізаттарды өсіру, оны қайта өңдеуден бастап жаңа фитопрепараттардың дәрілік нысандарының тәжірибелік-өнеркәсіптік партияларын өндіруге дейін. Осы саладағы нарықтың үлесі – 75 %;
3) күн және су энергетикасы; жел мен фотоэнергетика және энергия үнемдеуші жарық техникасы; жаңа материалдар, спектроскопия және талдамалық аспап жасау, конденсирленген орта физикасы және материалдардың иондық-радиациялық модификациясы, наноқұрылымдар және нанотехнологиялар, ақпараттық жүйелер және технологиялар, жоғары энергия және ғарыштық сәулелер физикасы, лазерлік технологиялар, ядролық физика және радиоэкология, ядролық технологиялар және жаңартылатын энергетиканың басқа да технологияларының бағыттары бойынша зерттеулер және инновациялық қызметтер. Осы саладағы нарықтың үлесі – 20 %;
4) білім беру жүйесін жаңғыртуды қамтамасыз ететін ақпараттық-коммуникациялық технологиялар негізінде сандық білім беру мультимедиа-индустриясын құру және дамыту, оның ішінде, әдіснамалық қамтамасыз ету, қашықтықтан оқыту технологиясы, қолданбалы білім беру бағдарламалық өнімдері, мультимедиялық оқыту теледидарлық бейнефильмдері, инфокоммуникациялық инфрақұрылым мен бағдарламалық қамтамасыз етуді дамыту. Осы саладағы нарықтың үлесі – 50 %;
5) сейсмология және күшті табиғи мен техногенді жер сілкіністерінің салдарын азайту облысында іргелі және қолданбалы зерттеулер жүргізу. Осы саладағы нарықтың үлесі – 80 %;
6) гидрогеология және гидрофизика, геоинформатика және табиғи гидрогеологиялық процестерді моделдеу, жер қойнауындағы су ресурстарын кешенді және ұтымды пайдалану және қорғау, техногенді гидрология, жер асты суларының мониторингі салаларындағы зерттеулер. Осы саладағы нарықтың үлесі – 50 %;
7) минералды-шикізат секторын дамыту және экологиялық проблемаларды зерделеу; мынадай салаларда алынған нәтижелерді зерттеу және практикалық пайдалану: геология; минерагения, кен және мұнай түзу; тау-кен және мұнай-газ аудандарын, көмірсутек шикізаттары мен қатты пайдалы қазбалар кен орындарын, геоэкологияны кешенді зерттеу; пайдалы қазбаларды іздеу, барлау және өңдеу, геологиялық-түсіру, іздестіру-бағалау және іздестіру-барлау жұмыстарын жүргізу әдістері мен әдістемелерін дайындау және жетілдіру. Осы саладағы нарықтың үлесі – 40 %;
8) географиялық орта эволюциясының қазіргі заманғы заңдылықтарын және республиканың географиялық жүйелерінің табиғи-ресурстық әлеуетінің динамикасын зерделеу; климаттың өзгеруі мен шаруашылық қызметті ескере отырып, республиканың жер үсті суларының ресурстары мен режимдерін бағалау және болжау; қауіпті стихиялық құбылыстардың, табиғи апаттардың және табиғи ортаның экологиялық қауіпті өзгерістері қалыптасуының заңдылықтарын анықтау; табиғатты ұтымды пайдалану, қоршаған ортаны қорғау, экологиялық тұрақсыздандырылған табиғи-шаруашылық жүйелерді қайта құрудың ұлттық және өңірлік бағдарламаларының негізі ретінде географиялық ортаның жай-күйін басқарудың ғылыми-әдістемелік және талдамалық базасын құру; табиғатты пайдалану саласындағы зерттеу, жоспарлау және басқарушылық ұйымдар қызметін геоақпараттық және картографиялық қамтамасыз ету құралдарын құру және жетілдіру. Осы саладағы нарықтың үлесі – 75 %.
Холдинг қызметінің перспективадағы басым бағыттары болып мыналар анықталған:
1) минералдық ресурстарды толықтыру, игеру, терең өңдеу және жаңа материалдар алу;
2) су ресурстары;
3) энергетика;
4) фармацевтика.
Холдинг қызметінің басым бағыттарын директорлар кеңесі үнемі қарап отырады және экономика мен қоғамның даму үрдicтерiн есепке ала отырып, қажеттігіне қарай жаңартып отырады.
Холдинг компаниясының құрамында 2000-нан астам қызметкер еңбек етеді, оның ішінде 100-ге жуық ғылым докторы және 230-дан астам ғылым кандидаттары бар.
Холдинг құрамына кіретін компаниялар ұзақ уақыт бойы ғылымның әртүрлі салаларындағы бас ұйымдар болып табылады, бұл олардың көшбасшылығына және жоғары дәрежелі бәсекеге қабілеттіктеріне негізделген (осы Стратегияға 1-қосымшаға сәйкес 1-кесте – 2008 – 2010 жылдарға арналған ғылыми-технологиялық қызметтер көрсеткіші).
2009 жылғы қаржы-шаруашылық қызметтерінің нәтижесі бойынша Холдингтің кірістері 2 744 218 мың теңгені және шығыстары – 3 229 276 мың теңгені құрайды (осы Стратегияға 2-қосымшаға сәйкес 2-кесте – Холдингтің қаржы-шаруашылық қызметтерінің шоғырландырылған көрсеткіштері). Холдингтің шоғырландырылған кірісі іргелі және қолданбалы зерттеулер жүргізуге бюджет көздерінен алынған ұйым кірістерінің – 70 %-ын және негізгі (қолданбалы зерттеулер) және негізгі емес (жалға беру және басқа) қызметтер бойынша бюджеттен тыс көздер кірістерінің – 30 %-ын қамтиды.
Холдингтің ағымдағы жағдайына SWOT-талдау қорытындысы төменде келтірілген.
Әлсіз жақтары:
1) бюджеттік қаржыландыруға тәуелділігінің жоғары дәрежесі;
2) Холдингтің және оның еншілес ұйымдарының ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін трансферттеумен және коммерцияландырумен жүйелі түрде айналысатын тиімді құрылымның жоқтығы;
3) ғылыми ұйымдардың ғылыми зерттеу және тәжірибелік-конструкторлық жұмыстардың (бұдан әрі – ҒЗТКЖ) нәтижелерін коммерцияландыру, инвесторларды іздеу жолдарында тәжірибесі мен түсініктерінің жоқтығы, халықаралық капитал, технологиялар және зияткерлік меншік нарықтарымен өзара әлсіз іс-қимылы;
4) Холдингтің өзінің де, оның құрамына кіретін компаниялардың да рентабельділігінің төмен деңгейі;
5) жеке инвестиция көздерінің жоқтығы;
6) негізгі құралдардың тозуы;
7) әлсіз қаржы менеджменті.
Күшті жақтары:
1) Холдинг құрамына кіретін ғылыми-зерттеу институттарының қызметтерін интеграциялау мүмкіндігі және осының есебінен синергетикалық тиімділікке қол жеткізу;
2) компаниялар мен Холдингтің ғылыми кадрларының жоғары кәсіби деңгейі;
3) ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерінің, зияткерлік меншікке құқықтарының және өндіріске енгізуге дайын технологияларының болуы;
4) отандық және шетелдік ғылыми-зерттеу орталықтарымен, өнеркәсіптік кәсіпорындармен қызметтің негізгі бағыттары бойынша әріптестік қатынастар мен іскерлік байланыстарының болуы.
Сыртқы қатерлер:
1) ғылымды қаржыландырудың жалпы көлемінде ТКЖ қаржыландыруда мемлекет үлесі аз;
2) өнеркәсіп секторының инновациялар енгізуге қызығушылығының төмен деңгейі. Өнеркәсіптік кәсіпорындарды ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін енгізуге тиімді ынталандырудың жоқтығы;
3) халықаралық және шетелдік ғылыми ұйымдар тарапынан бәсекелестікті күшейту;
4) мемлекеттік тапсырыстың шығыстары баптары құрылымының нақты шығындармен сәйкессіздігі.
Мүмкіндіктер:
1) ғылым мен инновацияларды дамытуға жәрдемдесуге бағытталған мемлекеттік саясатқа негізделген қолайлы жағдайлар жасау;
2) инновациялық даму процесіне жеке сектор ресурстарын тарту үшін жеке капиталмен мемлекеттің әріптестігін дамыту мүмкіндігі;
3) ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландырудың жеткілікті әлеуеті бар техникалық және жаратылыстану ғылымдары бейініндегі Қазақстанның ғылыми-зерттеу ұйымдарын басқару жөніндегі компанияларға Холдингті трансформациялау;
4) инновациялық жобаларды іске асыруға қызығушылық білдірген құрылымдарды біріктіретін орталық болу мүмкіндігі. Холдинг басты ұйым ретінде өз қызметінің басым бағыттары бойынша инновациялық жобаларды іске асыру үшін әкімшілік, ғылыми және өнеркәсіптік құрылымдардың күштерін шоғырландыруды қамтамасыз ете алады;
5) ғылыми ұйымдар мен өнеркәсіптік өндірістер арасында ұлттық инновациялық жүйеде негізгі біріктіруші буын болу мүмкіндігі;
6) шағын инновациялық өндірістерді ынталандыру және дамыту үшін ұйымдастырушылық және техникалық мүмкіндіктердің болуы.

2. Миссия және пайымдау

Холдингтің миссиясы – ғылыми, ғылыми-техникалық және (немесе) инновациялық қызмет, ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру және ұлттық экономиканың бәсекеге қабілеттілігін арттыру саласындағы Холдинг қызметінің басым бағыттарында Қазақстан Республикасын ғылыми-технологиялық дамыту, мемлекеттік-жеке меншік әріптестік үшін қолайлы жағдай жасау, ұлттық экономиканың бәсекеге қабілеттілігін арттыру мақсатында акциялар пакеті (қатысу үлесі) Холдингтің орналастырылатын акцияларына ақы төлеуге берілетін заңды тұлғаларды тиімді басқару.
Холдингтің пайымдауы – қазіргі заманғы технологияларды әзірлеу, ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру және оны Холдинг үшін ел экономикасының басым секторларына енгізу жөніндегі отандық және әлемдік инновациялық жүйеге интеграцияланған ғылыми және инновациялық жоғары технологиялық компания.

3. Қызметтің стратегиялық бағыттары, мақсаттары,
қызметтің түйінді көрсеткіштері және олар бойынша
күтілетін нәтижелер

Қызметтің мынадай стратегиялық бағыттары айқындалған:
1) Холдинг қызметінің басым бағыттарында зерттеуден бастап ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін енгізгенге дейінгі ғылыми-инновациялық циклді толық іске асыру;
2) Холдингтің активтерін тиімді басқару.

3.1. Стратегиялық бағыт – Холдинг қызметінің басым
бағыттарында зерттеуден бастап ғылыми және (немесе)
ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін енгізгенге дейінгі
ғылыми-инновациялық циклді толық іске асыру

1-мақсат: Холдинг қызметінің басым бағыттарында экономиканы
сұранысқа ие және бәсекеге қабілетті инновациялық ғылыми
әзірлемелермен қамтамасыз ету

Ескерту. 1-мақсатқа өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 31.12.2013 № 1480 қаулысымен.

Міндеттері:
1) ғылыми-технологиялық әзірлемелерге тапсырыстар портфелін қалыптастыру мақсатында Холдинг үшін экономиканың басым секторларындағы техникалық және технологиялық проблемаларды, міндеттер мен қажеттіліктерді талдау;
2) Холдинг үшін басым технологиялық бағыттарда перспективалық инновациялық жобалардың портфелін қалыптастыру мақсатында ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру мүмкіндіктерін бағалау;
3) әлеуметтік маңызы бар және отандық экономикада сұранысқа ие Холдинг қызметінің тиісті бағыттары бойынша ғылыми-техникалық бағдарламалар мен жобаларды, оның ішінде:
шетел ғалымдары мен сарапшыларын, шетелде тұратын қазақстандық ғалымдарды, сондай-ақ халықаралық деңгейде танылған әлем компаниялары мен ғылыми орталықтарын, шет елдердің ғылыми зерттеулер саласындағы ұйымдарын (ЮНЕСКО, ИСЕСКО, НАТО, СРДФ, ХҒТО, ИНТАС, Сomstech ОИК, ШЫҰ, ЭЫҰ);
Назарбаев Университетімен, әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорациялармен, ұлттық компаниялармен және ірі кәсіпорындармен, оның ішінде еркін экономикалық аймақтардың, бірінші кезекте Инновациялық технологиялар паркінің артықшылықтарын пайдалана отырып, бірлескен ғылыми- техникалық жобаларды тарту арқылы әзірлеу және іске асыру.
Түйінді көрсеткіштері:
1) әзірленген ғылыми-техникалық бағдарламалар саны 2015 жылға дейін жыл сайын кемінде 4, ал 2016 жылдан бастап жыл сайын кемінде 5;
2) іске асырылып жатқан ғылыми-техникалық бағдарламалар саны кемінде 10, 2015 жылға қарай – 14-ке, 2020 жылға қарай – 20-ға жеткізе отырып, оның ішінде 2014 жылдан бастап баламалы және жаңартылатын энергия көздерін тиімді пайдалану, «жасыл» технологиялар бойынша кемінде 1, сондай-ақ су ресурстарын ұтымды пайдалану мен сумен қамтамасыз ету проблемаларын шешу бойынша кемінде 1, іске асырылатын инновациялық жобалар саны – жыл сайын кемінде 60, оның ішінде әлемнің алдыңғы қатарлы ғылыми орталықтарымен бірлескен ғылыми зерттеулер жыл сайын кемінде 1, осы көрсеткіштерді 2015 жылға қарай 65-ке және 2-ге, 2020 жылға қарай 75-ке және 3-ке, ғылыми-техникалық бағдарламалар мен жобаларды әзірлеуге және іске асыруға тартылған шетел ғалымдары мен сарапшыларының, шетелде тұратын қазақстандық ғалымдардың саны жыл сайын кемінде 2, 2015 жылға қарай 5-ке, 2020 жылға қарай 7-ге жеткізе отырып;
3) әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорациялардың, ұлттық компаниялар мен жеке кәсіпорындардың тапсырысы бойынша іске асырылған ғылыми жобалар мен бағдарламалар саны 2015 жылға қарай кемінде 10 және 2016 – 2020 жылдар кезеңінде кемінде 15, әзірленген технологиялар – берілген өтінімдерге оң қорытындылар, алынған патенттер саны жыл сайын Қазақстан Республикасының кемінде 15 патенті, 1 халықаралық патент, оның ішінде қолдау табатын қазақстандық және шетелдік патенттер 1000 ғалымға шаққанда 2011 жылға қарай кемінде 3, осы көрсеткіштерді тиісінше 2015 жылға қарай 17-ге, 5 және 5-ке, ал 2020 жылға қарай – 23-ке, 7 және 7-ге, сондай-ақ халықаралық танылған патенттерді 2015 жылға қарай кемінде 1-ге, ал 2020 жылға қарай кемінде 3-ке жеткізе отырып.

2-мақсат: Білім беру және алмасу процесін қамтамасыз ету

Ескерту. 2-мақсатқа өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 31.12.2013 № 1480 қаулысымен.

Міндеттері:
1) республикада ғылыми және білім беру қызметін Холдинг қызметінің тиісті бағыттары бойынша мынадай жолдармен интеграциялау:
студенттерге, магистранттар мен докторанттарға еншілес ұйымдар базасында ҒЗЖ орындауға мүмкіндік беру;
мамандарды даярлау саласында жаңа ғылыми білім беру үшін білім беру процесіне ғалымдарды тарту;
ЖОО жанындағы технопарктер қызметіне қатысу;
білім берудің барлық деңгейін ақпараттандыруды инфокоммуникациялық және контенттік қамтамасыз ету;
2) әлеуетті инвесторлар іздеу үшін бизнес ортаға Холдинг үшін басым отандық және шетелдік ғалымдардың ғылыми жетістіктерін беру жүйесін құру, оның ішінде мынадай жолдармен:
ұлттық академияларды тарту;
бұқаралық ақпарат құралдарында басылымдар;
Холдингтің дөңгелек үстелдер, конференциялар, семинарлар, көрмелер және тұсаукесерлер ұйымдастыруы;
консорциалды келісімдерге және меморандумдарға қол қою.
Түйінді көрсеткіштері:
1) орындалатын ҒЗЖ-ға тартылған студенттер, магистранттар және докторанттардың саны кемінде 50, білім беру процесіне қатысатын ғалымдар саны жыл сайын кемінде 20, 2015 жылға қарай осы көрсеткіштерді тиісінше 60 және 25-ке, ал 2020 жылға қарай 90 және 30-ға жеткізе отырып;
2) халықаралық баспалардағы ғылыми басылымдардың саны 50, оның ішінде, жоғары рейтингте жыл сайын кемінде 10, 2015 жылға қарай осы көрсеткіштерді тиісінше 65 және 13-ке, ал 2020 жылға қарай 75 және
15-ке жеткізе отырып;
3) дайындалған монографиялар, оқулықтар мен оқу құралдарының саны, оның ішінде электрондық – жыл сайын кемінде 7, шығарылатын журналдар – кемінде 3 аталым, кітапхана қорын жаңа өзекті басылымдармен және әдебиеттермен толықтыру жыл сайын кемінде 100 дана, өткізілген ғылыми конференциялар мен семинарлар – жылына кемінде 10, ғылыми жетістіктердің көрмелері мен тұсаукесерлері жыл сайын кемінде 6, консорциялық келісімдер мен меморандумдар жыл сайын кемінде 1, құрылған ғылыми-білім беру консорциумдарының шеңберінде іске асырылған жобалар жыл сайын кемінде 1, осы көрсеткіштерді тиісінше 2015 жылға қарай 10-ға, 4-ке, 200-ге, 12-ге, 8-ге, 2-ге, ал 2020 жылға қарай 15-ке, 5-ке, 300-ге, 15-ке, 10-ға, 3 және 3-ке жеткізе отырып.

3-мақсат: Ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет
нәтижелерін тиімді коммерцияландыруды қамтамасыз ету

Міндеттері:
1) зияткерлік меншік құқығын қорғауды қамтамасыз ету (перспективалы, оның ішінде, халықаралық әзірлемелерге патенттер), патенттер, перспективалы әзірлемелер құнын бағалау және оларды азаматтық-құқықтық айналымға енгізу, оның ішінде, Холдингтің дайын әзірлемелері биржасы арқылы зияткерлік меншікке құқықты сату жолымен;
2) Холдингтің зияткерлік меншік құқықтарын коммерцияландыру тетіктерін әзірлеуі және енгізуі, ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру үшін консалтингтік қызметтер ұйымдастыру, жобаларды экономикалық, маркетингтік, заңдық сүйемелдеу;
3) ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру мақсатында халықаралық инновациялық инкубаторлармен өзара іс-қимылды кеңейту.
Түйінді көрсеткіштері:
1) бағаланған патенттер мен ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерінің саны жыл сайын кемінде 8 және азаматтық-құқықтық айналымға енгізілгендер саны – жыл сайын кемінде 3, 2015 жылға қарай осы көрсеткіштерді тиісінше 10 және 5-ке, ал 2020 жылға қарай 15 және 8-ге жеткізе отырып;
2) әзірленген техникалық-экономикалық негіздемелер (ТЭН) саны жыл сайын кемінде 2 және бизнес-жоспарлар кемінде 4, 2015 жылға қарай осы көрсеткіштерді тиісінше 6 және 10-ға, ал 2020 жылға қарай 10 және 20-ға жеткізе отырып;
3) Ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру орталығының жобалары портфеліндегі ғылыми әзірлемелер саны жыл сайын кемінде 20, оның ішінде, халықаралық инкубаторларды тарта отырып, жыл сайын кемінде 2 және 2015 жылға қарай осы көрсеткіштерді тиісінше 25 және 4-ке, ал 2020 жылға қарай 40 және 8-ге жеткізе отырып.

4-мақсат: Отандық технологияларды енгізу және шетелдік
озық технологияларды трансферттеу

Ескерту. 4-мақсатқа өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 31.12.2013 № 1480 қаулысымен.

Міндеттері:
1) технологияларды коммерцияландыруға іріктелген жобалар саны жыл сайын кемінде 3, 2015 жылға қарай 5-ке және 2020 жылға қарай 7-ге жеткізе отырып, ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызметтің отандық нәтижелерін іске асыруға қаражат салатын жеке сектор компанияларының саны 2011 – 2015 жылдар кезеңінде кемінде 7 және 2016 – 2020 жылдарда кемінде 20, отандық венчурлық қорлар арқылы қаржыландырылған мемлекеттік-жекешелік әріптестік тетіктерін пайдаланып жасалған жобалар саны 2015 жылға дейін кемінде 3 және 2016 – 2020 жылдарда кемінде 7;
2) Холдингтің басымдықтарына сәйкес қазіргі заманғы шетелдік технологияларға сұранысқа ие және Қазақстан жағдайына бейімделу мүмкіндіктері тұрғысынан мониторинг жүргізу және анықтау, алдыңғы қатарлы шетел технологияларының трансфертін ғылыми-технологиялық қамтамасыз ету;
3) инжинирингтік қызметті ұйымдастыру, ТКЖ өткізу, перспективалы технологиялар негізінде тәжірибелі моделдер мен үлгілер құру.
Түйінді көрсеткіштері:
1) бірлескен жобаларды іске асыру кезінде жеке қаржыландыру үлесінің болжамды ұлғаюы 2015 жылға қарай тиісінше кемінде 50 % және 2020 жылға қарай кемінде 66 %, ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызметтің отандық нәтижелерін іске асыруға қаражат салатын жеке сектор компанияларының саны 2011 – 2015 жылдар кезеңінде кемінде 7 және 2016 – 2020 жылдарға кемінде 20;
2) әзірленген техникалық жобалардың, технологиялық регламенттердің, жобалық-конструкторлық құжаттамалардың саны жыл сайын кемінде 6 және енгізілген ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызметтің отандық және шетелдік нәтижелері жыл сайын кемінде 3, осы көрсеткіштерді тиісінше 2015 жылға қарай – 8 және 5-ке, ал 2020 жылға қарай – 10 және 7-ге жеткізе отырып;
3) жүргізілген ТКЖ және құрылған тәжірибелік үлгілер мен моделдердің саны жыл сайын 2015 жылға қарай кемінде және 2020 жылға қарай кемінде 8.

Стратегиялық бағыт – Холдинг қызметінің басым бағыттарында
зерттеуден бастап ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет
нәтижелерін енгізгенге дейінгі ғылыми-инновациялық циклді толық
іске асыру стратегиялық бағыты бойынша күтілетін нәтижелер

Холдинг өз қызметінің басым бағыттарында зерттеуден бастап ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін енгізгенге дейінгі толық ғылыми-инновациялық циклін іске асырудың үлгілі моделі болады (осы Стратегияға 3-қосымшаға сәйкес 1-сурет – Холдингтің мемлекеттік-жеке меншік әріптестігінің ұсынылған тетігі, 2-сурет – Холдингтің және оның еншілес ұйымдарының зияткерлік меншік құқықтарын басқару процесінде инвестициялар тарту тетігі).
Стратегиялық бағыттың мақсаттарын мен міндеттері іске асыру нәтижесінде мынадай нәтижелерге қол жеткізіледі:
1) зерттеулер сұранысқа ие ғылыми өнімді алуға бағытталады, олардың нәтижелілігі артады және коммерциялық қолдануға дайын ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерінің сандық және сапалық өсуін қамтамасыз етіледі;
2) бюджет қаражаты есебінен алынған ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін тиімді құқықтық қорғау және есепке алу қамтамасыз етіледі;
3) өндірісте зерттеуден бастап ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін енгізгенге дейінгі инновациялық жүйелер субъектілері арасында кооперациялық байланыс жақсарады;
4) Холдинг қызметінің басым бағыттарында инновацияларға және ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелеріне сұраныс артады және ҒЗТКЖ іске асыру үшін экономика саласына жеке сектор инвестицияларын тартудың өсуі қамтамасыз етіледі;
5) Холдинг үшін экономиканың басым секторларында шағын инновациялық кәсіпкерлік дамиды және отандық өндірістің инновациялық өнімдерінің көлемі артады;
6) Холдингті әлемдік ғылыми ортаға интеграциялау күшейеді;
7) бюджеттен тыс қаржыландыру жолымен ғылыми ұйымдардың өндірістік-шаруашылық және инновациялық қызметінің дамуы есебінен Холдингтің еншілес ұйымдарында қызмет ететін ғылыми қызметкерлердің әлеуметтік деңгейі артады.
Атап айтқанда:
1) күн және су энергетикасы, энергия үнемдеу, жаңа материалдар, тау-кен металлургия кешені, фармацевтика, сондай-ақ аралас салалар сияқты Холдинг қызметінің басым бағыттарында әлемдік деңгейдегі ірі ғылыми-технологиялық бастамалар құрылады;
2) қазіргі заманғы технологиялар нарығында Қазақстанға өз тауашаларын қамтамасыз етуге қабілетті жаңа жоғары технологиялық өндіріс пен салалар бастамашылық жасалған;
3) Холдинг қызметінің басым бағыттары бойынша инновациялық технологияларды дәйекті әзірлеу және сынау үшін жағдайлар жасалады, бұл өнеркәсіпке енгізілетін технологиялар санын ұлғайтуға және процесті жеделдетуге және жаңа шағын ғылымды қажетсінетін өндірісті ұйымдастыруға мүмкіндік береді;
4) халықаралық стандарттар талаптарына сәйкес келетін дәрілік препараттар өндіру бойынша ғылымды қажетсінетін технологиялар құрылады және өндіріске енгізіледі;
5) электрондық оқулықтар мен оқу құралдары кең қолданылады, бұл білім беру жүйесінің жаңғыртылуына ықпал етеді, білім беру сапасы мен ақпараттық-коммуникациялық технологияларды дамыту бойынша ел индексінің артуына мүмкіндік береді;
6) су және минералды-шикізат ресурстарын өсіру және толықтыру, экологиялық, су және сейсмологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету, өндірістік-аумақтық және табиғи кешендерді тұрақты дамыту бойынша міндеттер шешіледі.

3.2. Стратегиялық бағыт – Холдинг активтерін тиімді басқару

1-мақсат: Стратегиялық және жедел басқару бойынша тиімді
жүйелер құру

Ескерту. 1-мақсатқа өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 31.12.2013 № 1480 қаулысымен.

Міндеттері:
1) корпоративтік басқару жүйесін жетілдіру, корпоративтік мәдениет деңгейін арттыру және корпоративтік және әлеуметтік жауапкершілік қағидаттарын енгізу;
2) ҚР СТ ИСО 9001 стандартына сәйкес Сапа менеджменті жүйесін және ғылыми және өндірістік қызметтің халықаралық стандарттарын енгізу (GLP, GSP, ISO).
Түйінді көрсеткіштері:
1) 1-ден 4-ке дейінгі шәкілде корпоративтік басқару рейтингі: 2015 жылға қарай қол жеткізуге жоспарланып отырған мәндер – 2, 2020 жылға қарай – 4;
2) ҚР СТ ИСО 9001 стандартына сәйкес сертификат алған Компаниялар саны – 2014 жылға қарай 10;
3) GMP, GLP, GSP, ISO тиісті ғылыми практикасын сақтауға халықаралық сарапшылардың қатысуымен сертификатталған зертханалар саны 2011 жылдан бастап 2015 жылға дейін барлығы 3, ал 2016 жылдан бастап 2020 жылға дейін – 10.

2-мақсат: Ғылыми-техникалық әлеуетті, оның ішінде
инфрақұрылымдар мен адам ресурстарын тиімді басқару

Ескерту. 2-мақсатқа өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 31.12.2013 № 1480 қаулысымен.

Міндеттері:
1) ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерциаландыру, ғылыми-зерттеу инфрақұрылымдарын жаңғырту (тәжірибелі өндірістер мен конструкторлық конструкторлық бюро құру, зертханалық жабдықтармен кезең-кезеңімен жабдықтау, ғимараттар мен құрылыстарды күрделі жөндеу) тетіктерін енгізу және одан әрі дамыту мақсатында Холдинг активтерінің құрылымдарын дамыту және жетілдіру, оның ішінде, бюджеттен тыс қаражат есебінен;
2) кадр әлеуетін өсіру: жоғары білікті қызметкерлерді іріктеу, қайта даярлауды ұйымдастыру және біліктілік арттыру, оның ішінде, ғалымдар мен инженер-техникалық қызметкерлерді өз қаражаты есебінен жобаларды басқару негіздеріне оқыту жолымен персоналдың құзіреті мен дағдыларын дамыту;
3) еншілес ұйымдар менеджментін ынталандырудың ашық және тиімді саясатын әзірлеу, олардың қызметтерін рейтингтік бағалауды енгізу.
Түйінді көрсеткіштер:
1) құрылған тәжірибелік өндірістер мен конструкторлық бюролар (КБ) саны 2015 жылға қарай кемінде 4 және 2020 жылға қарай кемінде 10, ғылыми әзірлемелерді коммерцияландыру ұйымдары, оның ішінде венчурлық қордың – 2013 жылға қарай кемінде 1 және 2016 – 2020 жылдар кезеңінде кемінде 1;
2) 2020 жылға қарай кадрлардың тұрақтамау көрсеткішінің 15 %-ға төмендеуі, 39 жасқа дейін ғылыми зерттеулер мен әзірлемелерді орындап жатқан маман-зерттеушілердің үлес салмағы зейнетақы жасына дейінгі зерттеушілер құрамының жалпы санына шаққанда 2015 жылға қарай 40 %, 2020 жылға қарай 50 %;
3) біліктілігін арттырған, оның ішінде шетелдік технологияларды пайдалануға, жобаларды басқару негіздеріне оқытудан өткен инженерлік-техникалық қызметкерлер саны жыл сайын кемінде 50 адам;
4) қазақстандық тауарлардың жергілікті қамту үлесін оларды сатып алу бойынша жалпы шығындарға шаққанда 2015 жылға қарай кемінде 25 %-ға, 2020 жылға қарай кемінде 50 %-ға, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтердің үлесін оларды сатып алу бойынша жалпы шығынға шаққанда 2015 жылға қарай кемінде 60 %-ға, 2020 жылға қарай кемінде 80 %-ға жеткізу.

3-мақсат: Холдинг компанияларының қаржылық тұрақтылығын
қамтамасыз ету

Ескерту. 3-мақсатқа өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 31.12.2013 № 1480 қаулысымен.

Міндеттері:
1) Холдингтің шоғырландырылған кірісінің өсуін қамтамасыз ету;
2) мемлекеттік емес қаржыландыру үлесін ұлғайту;
3) Холдинг компанияларының залалсыздығын және табыстылығын қамтамасыз ету.
Түйінді көрсеткіштер:
1) 2020 жылға қарай кірістің 2010 жылмен салыстырғанда кемінде 5 есе өсуі;
2) мемлекеттік емес қаржыландыру көлемінің 2010 жылмен салыстырғанда жыл сайынғы өсуі кемінде 10 %, 2015 жылға қарай кемінде 1,5 есеге, 2020 жылға қарай 2010 жылдың көрсеткішіне қарағанда кемінде 2 есеге жеткізе отырып;
3) Холдингтің шоғырландырылған рентабельділігі 2015 жылға қарай кемінде 15 %, 2020 жылға қарай кемінде 20 %.

Холдинг активтерін тиімді басқару
стратегиялық бағыты бойынша күтілетін нәтижелер

Холдинг корпоративтік басқарудың жоғары мәдениеті бар компания болады.
Холдингтің ғылыми, шаруашылық және қаржы қызметі Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі және Холдингтің директорлар кеңесі бекіткен стратегиялық және бағдарламалық құжаттарға қатаң түрде сәйкес жүзеге асырылады.
Технологиялық болжамдаудан бастап ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыруға және енгізуге дейінгі инновациялық процестің толық циклін қамтамасыз ететін инфрақұрылым құрылады (осы Стратегияға 3-қосымшаға сәйкес 3-сурет – Холдингті білім мен технологияны генерациялау және беру орталығы ретінде дамыту).
Холдинг пен оның еншілес ұйымдарының ғалымдары мен инженерлік-техникалық қызметкерлері олар қол жеткізген ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру мақсатында жобаларды тиімді басқара алады.
2011 жылдан бастап Холдинг және оның еншілес ұйымдары бойынша оң қаржы нәтижелері және рентабелділігінің жыл сайынғы артуы қамтамасыз етіледі (осы Стратегияға 4-қосымшаға сәйкес 3-кесте – Холдингтің 2011 – 2015 жылдарға арналған қаржы-шаруашылық қызметінің шоғырландырылған жоспарлы көрсеткіштері, осы Стратегияға 5-қосымшаға сәйкес 4-кесте – Холдинг кірістерінің шоғырландырылған жоспары).

Қорытынды

Холдинг өз қызметінің басым бағыттары бойынша қазақстандық ғылымның ел экономикасына тиімді интеграциялануына, инновациялық процесс арқылы ғылыми жетістіктердің нарықтық іске асуына ықпал етеді және республикамыздың инновациялық индустрияландырылуын және технологиялық жаңғыртылуын ғылыми-техникалық және технологиялық қамтамасыз етуге жәрдемдеседі.
Мақсаттарға қол жеткізу және алға қойылған міндеттерді орындау Холдингтің ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін әзірлеу, коммерцияландыру және Холдинг үшін экономиканың басым секторларына енгізу бойынша қызметін дамыту және қамтамасыз ету бағдарламаларын іске асыру жолымен қамтамасыз етіледі. Стратегияға салынған тәсілдер, өз кезегінде, ғылыми жобаларды таңдаудың объективтілігін арттыруға мүмкіндік береді және зерттеулердің сапасы мен өзектілігін қамтамасыз етеді.
Стратегияны іске асыру үшін Холдинг компанияларының ғылыми-техникалық, қаржы және ақпараттық ресурстары барынша толық пайдаланылады, олардың тиімді ынтымақтастығы қамтамасыз етіледі.
Түйінді көрсеткіштер мен күтілетін нәтижелерге қол жеткізу елдің бәсекеге қабілетті ғаламдық индексінің (БҒИ) «Ғылыми-зерттеу институттарының сапасы», «Патенттер», «Университеттердің өнеркәсіппен ғылыми ынтымақтастығы», «Инновацияларға қабілеттілігі», «Ғалымдар мен инженерлердің қол жетімділігі», «Соңғы технологиялардың қол жетімділігі», «Компаниялардың зерттеу жұмыстары мен әзірлемелерге арналған шығындары», «Ғылыми инфрақұрылым» сияқты индикаторларының жақсаруына ықпал етеді.
Стратегия ағымдағы уақыттың әлеуметтік-экономикалық жағдайларына қалыптастырылған және сыртқы экономикалық және саяси факторлар, елдегі макроэкономикалық көрсеткіштер өзгерген жағдайда және өзге де елеулі жағдайларда түзетілуі мүмкін.

«Парасат» ұлттық ғылыми-технологиялық
холдингі» акционерлік қоғамының
2011 – 2020 жылдарға арналған даму
стратегиясына
1-қосымша

1-кесте - 2008 – 2010 жылдарға арналған ғылыми-технологиялық
қызмет көрсеткіштері

Р/б №	Көрсеткіштер атауы	Өндірістік көрсеткіштер (дана)
		2008 жыл	2009 жыл	2010 жыл
1.	Басылымдар саны, оның ішінде:	319	351	311
	отандық басылымдар	86	88	117
	ТМД елдерінің басылымдары	43	42	47
	алыс шет елдер	3	11	13
2.	Берілген қорғау құжаттарының саны:	21	41	30
	патенттер	2	9	8
	патенттер алды	7	13	7
	инновациялық патенттер	9	18	12
	халықаралық патенттер	3	1	3
3.	Қолдау тапқан қорғау құжаттарының саны:	17	80	24
	патенттер	4	11	5
	инновациялық патенттер	6	60	10
	халықаралық патенттер	7	9	9
4.	Іске асырылған бағдарламалар мен жобалар саны:
	іргелі зерттеулер:
	бағдарламалар саны	4	4	4
	жобалар саны	25	36	36
	қолданбалы зерттеулер:
	бағдарламалар саны	15	12	12
	жобалар саны	48	46	23
5.	Өзге ұйымдардың тапсырысы бойынша жасалған шарттар саны (негізгі қызмет бойынша)	22	21	28
6.	Енгізілген жаңа технологиялар саны	7	2

«Парасат» ұлттық ғылыми-технологиялық
холдингі» акционерлік қоғамының
2011 – 2020 жылдарға арналған
даму стратегиясына
2-қосымша

2-кесте – Холдингтің қаржы-шаруашылық қызметінің
шоғырландырылған көрсеткіштері

Р/н №	Көрсеткіштер атауы	Негізгі шоғырландырылған көрсеткіштері (мың теңге)
		2008 жыл			2009 жыл			2010 жыл		алдыңғы 2009 жылдың фактілері, %-бен
		жоспар	факт	% ауытқулар	жоспар	факт	% ауытқулар	жоспар	бірінші жартыжылдықтағы факт	2008 жыл фактісі	2010 жылғы жоспарға (ағымдағы)
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12
1.	Кірістер, барлығы, соның ішінде:	591 159	615 372	104	3 275 175	2 744 218	84	3 725 486	1 357 163	446	74
	Негізгі қызметтен түсетін кірістер	416 485	510 713	123	2 763 133	2 320 773	84	3 411 285	1 174 494	454	68
2.	Шығыстар, барлығы, оның ішінде:	738 359	1 120 594	152	3 501 487	3 229 276	92	4 135 360	1 433 736	288	78
1)	Негізгі қызметтен болатын шығыстар	472 721	702 128	149	2 444 006	2 415 558	99	3 084 492	992 999	344	78
2)	Жалпы және әкімшілік шығыстар, барлығы	265 638	377 558	142	1 057 481	782 585	74	1 028 378	416 253	207	76
3.	Салық салуға дейінгі кірістер/залалдар	-147 199	-505 222	343	-226 312	-485 058	214	-409 874	-76 573	96	118
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12
4.	Корпоративтік табыс салығы бойынша шығыстар	3 341	18 181	544	5 498	15 551	283	12 835	0	86	121
5.	Таза кіріс (залалдар минус белгісімен көрсетілген)	-150 540	-523 403	348	-231 810	-500 609	216	-422 709	-76 573	96	118
6.	Активтер, оның ішінде:	6 343 609	6 304 494	99	8 043 036	7 729 332	96	7 132 724	7 468 860	41	36
1)	Ұзақ мерзімді активтер	2 398 861	2 643 878	110	5 977 893	5 175 672	87	6 319 817	6 480 118	196	82
2)	Қысқа мерзімді активтер	3 944 748	3 660 616	93	2 065 143	2 553 660	124	812 907	988 742	70	314
7.	Міндеттемелер, оның ішінде:	625 113	636 852	102	211 694	264 887	125	90 988	80 988	42	291
1)	Қысқа мерзімді міндеттемелер	618 361	627 964	102	210 388	243 203	116	89 684	79 684	39	271
2)	Ұзақ мерзімді міндеттемелер	6 752	8 888	132	1 306	21 684	1 660	1 304	1 304	244	1 664
8.	Капитал, оның ішінде:	5 718 495	5 667 642	99	7 831 341	7 464 445	95	7 041 736	7 387 872	132	106
1)	Жарғылық капитал	5 395 066	5 395 066	100	7 790 575	7 790 575	100	7 790 575	7 790 575	144	100
2)	Резервтер
3)	Азшылық үлесі
4)	Бөлінбеген кіріс (жабылмаған залал)	323 429	272 576	84	40 766	-326 130	-800	-748 839	-402 703	-120	44

«Парасат» ұлттық ғылыми-технологиялық
холдингі» акционерлік қоғамының
2011 – 2020 жылдарға арналған
даму стратегиясына
3-қосымша

1-сурет – Холдингтің мемлекеттік-жеке меншік әріптестігінің ұсынылған тетігі

Ескертпе: аббревиатуралардың толық жазылуы:
МЖӘ – мемлекеттік-жеке меншік әріптестік
ИЖТМ – Қазақстан Республикасы Индустрия
және жаңа технологиялар министрлігі
БҒМ – Қазақстан Республикасы Білім және
ғылым министрлігі
ҒЗТКЖ – ғылыми зерттеулер және
тәжірибелік-конструкторлық жұмыстар
«Парасат» холдингі – «Парасат» ұлттық
ғылыми-технологиялық холдингі» акционерлік қоғамы

2-сурет – Холдингтің және оның еншілес ұйымдарының зияткерлік меншік құқықтарын басқару процесінде инвестициялар тарту тетігі

3-сурет – Холдингті білім мен технологияларды генерациялау және беру орталығы ретінде дамыту

Ескертпе:
«Парасат» Холдингі – «Парасат» ұлттық ғылыми-технологиялық холдингі» акционерлік қоғамы

«Парасат» ұлттық ғылыми-технологиялық
холдингі» акционерлік қоғамының
2011 – 2020 жылдарға арналған
даму стратегиясына
4-қосымша

3-кесте – Холдингтің 2011 – 2015 жылдарға арналған
қаржы-шаруашылық қызметінің шоғырландырылған жоспарлы
көрсеткіштері

Р/н №	Көрсеткіштер атауы	2011 жыл	2012 жыл	2013 жыл	2014 жыл	2015 жыл
		жоспар (мың теңге)	жоспар (мың теңге)	жоспар (мың теңге)	жоспар (мың теңге)	жоспар (мың теңге)
1	2	3	4	5	6	7
1.	Кірістер, барлығы, оның ішінде:	4 191 052	3 799 090	4 465 423	5 298 632	6 338 546
	Негізгі қызметтен түсетін кірістер	3 821 528	3 152 478	3 778 577	4 498 191	5 511 566
2.	Шығыстар, барлығы, оның ішінде:	4 264 700	3 749 001	4 404 597	5 196 861	6 213 991
1)	Негізгі қызметтен болатын шығыстар	3 423 027	3 087 465	3 726 144	4 485 406	5 482 332
2)	Жалпы және әкімшілік шығыстар, барлығы	830 759	658 001	673 728	704 751	721 327
3.	Салық салуға дейінгі кірістер/залалдар	-64 314	53 624	65 551	108 475	134 887
4.	Корпоративтік табыс салығының шығыстары	10 913	3 536	4 725	6 704	10 332
5.	Таза кіріс/залал	-73 648	50 089	60 826	101 771	124 555
6.	Активтер, оның ішінде	7 191 827	7 646 871	7 640 726	7 658 690	7 688 315
1)	Ұзақ мерзімді активтер	6 968 320	7 452 036	7 439 252	7 454 435	7 612 650
2)	Қысқа мерзімді активтер	223 507	194 835	201 474	204 255	75 665
7.	Міндеттемелер, оның ішінде:	223 738	175 543	161 210	169 562	91 340
1)	Қысқа мерзімді міндеттемелер	223 138	174 943	160 610	168 962	90 740
2)	Ұзақ мерзімді міндеттемелер	600	600	600	600	600
8.	Капитал, оның ішінде:	6 968 089	7 471 328	7 479 516	7 489 128	7 596 975
1)	Жарғылық капитал	7 790 575	7 790 575	7 790 575	7 790 575	7 790 575
2)	Резервтер
3)	Азшылық үлесі
4)	Бөлінбеген табыс (жабылмаған залал)	-822 486	-319 247	-311 059	-301 447	-193 600

«Парасат» ұлттық ғылыми-технологиялық
холдингі» акционерлік қоғамының
2011 – 2020 жылдарға арналған
даму стратегиясына
5-қосымша

4-кесте – Холдинг кірістерінің шоғырландырылған жоспары

Р/н №	Бюджеттік бағдарлама	Бағдарламалар атауы	2010 жыл бағалау (мың теңге)	2011 жыл болжам (мың теңге)	2012 жыл болжам (мың теңге)	2013 жыл болжам (мың теңге)	2014 жыл болжам (мың теңге)	2015 жыл болжам (мың теңге)
1	2	3	4	5	6	7	8	9
1.	055 ҚР БҒМ	Жақын және алыс ғарыш жүйелері мен объектілерін зерделеу, Жерді ғарыштан зерттеу, ғарыш технологияларының ғылыми негіздерін дамыту	27 929	27 929	29 884*	31 976*	31 976*	31 976*
2.	055 ҚР БҒМ	Жаңа технологиялардың ғылыми негіздерін әзірлеу және әртүрлі функционалдық мақсаттағы перспективалық материалдарды құру	212 733	212 733	227 624*	243 558*	243 558*	243 558*
3.	055 ҚР БҒМ	Минералдық және су ресурстарын толықтырудың, бағалаудың, және игерудің қазіргі заманғы проблемаларын шешудің ғылыми негіздері, геологиялық-географиялық жүйелердің тұрақты дамуын қамтамасыз ету және табиғи және техногендік қауіптердің алдын алу	317 642	317 642	339 877*	363 668*	363 668*	363 668*
4.	055 ҚР БҒМ	Биологиялық жүйелердің жұмыс істеуінің заңдылықтары – медицина, ауылшаруашылығы және қоршаған ортаны қорғау үшін инновациялық технологияларды құру негізі	20 566	23 066	23 066*	24 681*	24 681*	24 681*
5.	055 ҚР БҒМ	Өсімдік шикізатынан алынған жаңа тиімді дәрілік препараттарды әзірлеу және олардың өндірісін GMP халықаралық стандарты бойынша ұйымдастыру	120 000	120 000	120 000*
6.	055 ҚР БҒМ	Ғылыми бағдарламалар мен жобалардың мемлекеттік ғылыми-техникалық сараптамасы	94 015
7.	055 ҚР БҒМ	2009 – 2011 жылдарға арналған ғылымды дамыту үшін қолайлы ақпараттық орта құру	313 952	313 952
8.	006 ҚР БҒМ	Ғылыми, ғылыми-техникалық және ғылыми-педагогикалық ақпараттардың қолжетімділігін қамтамасыз ету	237 141	237 141
9.	055 ҚР БҒМ	ҚР-да наноғылым мен нанотехнологияларды дамыту	8 130	8 130	8 130
10.	055 ҚР БҒМ	2010 – 2012 жылдарға арналған мемлекетаралық ынтымақтастық және халықаралық ғылыми-техникалық бағдарламалар мен жобалар	134 867	135 197	36 238
11.	055 ҚР БҒМ	ҚР-да жаңартылған энергетиканы дамыту	55 154
12.	055 ҚР БҒМ	ҚР-да химия өнеркәсібін дамытуды ғылыми қамтамасыз ету	14 450	14 450	14 450
13.	055 ҚР БҒМ	Төтенше жағдайлардағы тәуекелдерді бағалау үшін республикалық атлас пен бірыңғай дерекқор құру және ГАЖ-технологияларын пайдалана отырып, оларды басқару	135 639	135 639
14.	055 ҚР БҒМ	Антропогенді және климаттық негізделген өзгерістер жағдайында Қазақстанның табиғи суы ресурстарын бағалау және пайдаланылуын болжау	354 208	354 208
15.	055 ҚР БҒМ	Қазақстанның шөлейттенуі және табиғи қауіптері	100 000	100 000	100 000*
16.	055 ҚР БҒМ	Қазақстан Республикасындағы табиғи апаттар, авариялар мен зілзалалардың алдын алу және олардың салдарын жоюға бағытталған шараларды іске асыру	154 394	154 394
17.	026 ҚР ИЖТМ	«Дубов учаскесінде көмір қабаттарынан метан өндіруге дайындық» жобасына техникалық-экономикалық негіздеме		35 000
18.	026 ҚР ИЖТМ	Құйылған алюмоматрикалық композициялық антифрикциялық материалдарды алу үшін технологияларды әзірлеу және орнату		9 000	9 000
19.	026 ҚР ИЖТМ	Төмен сапалы бокситтерді қайта өңдеудің гидрогранаттық технологияларын әзірлеу		8 927	11 073
20.	026 ҚР ИЖТМ	Минералды тыңайтқыштар өндірісінің қалдығы – фосфогипстен сирек кездесетін жер элементтерінің концентратын алу тәсілін әзірлеу		12 800	6 800
21.	026 ҚР ИЖТМ	Жаңа туберкулезге қарсы, микробқа қарсы, суық алатын «Эферол» фитопрепаратын алудың тиімді технологиясын әзірлеу және оның тәжірибелік өндірісін ұйымдастыру		12 000	8 000
22.		Басқа да жобалар	1 041 609	1 665 160	2 581 989	3 561 826	4 368 261	5 384 229
23.		Негізгі емес қызметтен түсетін кірістер	347 584	293 684	285 000	239 714	266 489	290 435
24.	Жиыны:		3 684 343	4 191 052	3 799 090	4 465 423	5 298 632	6 338 546

* сомалар жыл сайын тиісті жылға арналған республикалық бюджетті қалыптастыру және нақтылау кезінде нақтыланатын болады

Ескертпе: аббревиатуралардың толық жазылуы:
ГАЖ – географиялық ақпараттық жүйелер
ҚР ИЖТМ – Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрлігі
ҚР БҒМ – Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі
ҚР – Қазақстан Республикасы