О проекте Указа Президента Республики Казахстан "О внесении изменения в Указ Президента Республики Казахстан от 25 мая 2006 года № 124 "Об утверждении Правил прохождения воинской службы в Вооруженных Силах, других войсках и воинских формированиях Республики Казахстан"

Постановление Правительства Республики Казахстан от 31 октября 2012 года № 1375

Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:
внести на рассмотрение Президента Республики Казахстан проект Указа Президента Республики Казахстан «О внесении изменения в Указ Президента Республики Казахстан от 25 мая 2006 года № 124 «Об утверждении Правил прохождения воинской службы в Вооруженных Силах, других войсках и воинских формированиях Республики Казахстан».

Премьер-Министр
Республики Казахстан С. Ахметов

О внесении изменения в Указ Президента Республики Казахстан
от 25 мая 2006 года № 124 «Об утверждении Правил прохождения
воинской службы в Вооруженных Силах, других войсках и воинских
формированиях Республики Казахстан»

В соответствии с Законом Республики Казахстан от 7 января 2005 года «Об обороне и Вооруженных Силах Республики Казахстан» ПОСТАНОВЛЯЮ:
1. Внести в Указ Президента Республики Казахстан от 25 мая 2006 года № 124 «Об утверждении Правил прохождения воинской службы в Вооруженных Силах, других войсках и воинских формированиях Республики Казахстан» (САПП Республики Казахстан, 2006 г., № 19, ст. 183) следующее изменение:
Правила прохождения воинской службы в Вооруженных Силах, других войсках и воинских формированиях Республики Казахстан, утвержденные указанным Указом, изложить в новой редакции согласно приложению к настоящему Указу.
2. Настоящий Указ вводится в действие со дня первого официального опубликования.

Президент
Республики Казахстан Н. Назарбаев

ПРИЛОЖЕНИЕ
к Указу Президента
Республики Казахстан
от « » 2012 года №

УТВЕРЖДЕНЫ
Указом Президента
Республики Казахстан
от 25 мая 2006 года № 124

Правила
прохождения воинской службы в Вооруженных Силах,
других войсках и воинских формированиях
Республики Казахстан 1. Общие положения

1. Настоящие Правила прохождения воинской службы в Вооруженных Силах, других войсках и воинских формированиях Республики Казахстан (далее – Правила) определяют порядок прохождения воинской службы по призыву и контракту гражданами Республики Казахстан.
Военнослужащие специальных государственных органов проходят воинскую службу с учетом особенностей, предусмотренных статьями 7, 15-19, 22, 24, 29-37, главами 5, 6, 7 и 9 Закона Республики Казахстан от 13 февраля 2012 года «О специальных государственных органах Республики Казахстан».
2. В Правилах используются следующие основные понятия:
1) конкурсная комиссия – комиссия, создаваемая в воинских частях (государственных учреждениях) Вооруженных Сил, других войск и воинских формирований Республики Казахстан (далее – Вооруженные Силы) по отбору граждан, поступающих на воинскую службу по контракту;
2) штатно-должностная категория – воинское звание, предусмотренное для воинской должности штатом воинской части (государственного учреждения).

2. Прохождение воинской службы

3. Прохождение воинской службы в мирное и военное время включает в себя обучение в военных учебных заведениях, реализующих программы среднего технического и профессионального, высшего образования, на военных факультетах высших учебных заведений (далее – военные факультеты), призыв на воинскую службу, добровольное поступление на воинскую службу по контракту, присвоение воинского звания, назначение на воинскую должность и перемещение по воинской службе, ротацию, увольнение с воинской службы, аттестацию, предоставление отпусков, другие обстоятельства (события), связанные с воинской службой.
4. Граждане Республики Казахстан проходят воинскую службу в Вооруженных Силах по контракту в добровольном порядке или по призыву в соответствии с настоящими Правилами с учетом особенностей, установленных законодательством Республики Казахстан.
5. Граждане, поступившие в военные учебные заведения, реализующие программы среднего технического и профессионального, высшего образования, или на военные факультеты и ранее не состоявшие на воинской службе по контракту, до заключения контракта имеют статус военнослужащих, проходящих воинскую службу по призыву.
6. Военнослужащий, проходящий воинскую службу по призыву, в мирное время после шести месяцев воинской службы и при прохождении им обязательного курса подготовки по одной из военно-учетных специальностей в добровольном порядке может быть направлен, в том числе в составе подразделения или воинской части, для выполнения международных обязательств по поддержанию мира и безопасности за пределами Республики Казахстан.
7. Военнослужащим, участвующим (принимавшим участие) в выполнении международных обязательств по поддержанию мира и безопасности за пределами Республики Казахстан (миротворческих операциях), в боевых действиях и антитеррористических операциях, порядок определения периода участия в выполнении международных обязательств по поддержанию мира и безопасности за пределами Республики Казахстан (миротворческих операциях), боевых действиях и антитеррористических операциях устанавливается первым руководителем уполномоченного органа.
8. Поощрение и привлечение военнослужащих к дисциплинарной ответственности производятся в порядке, установленном дисциплинарным уставом.
9. На военнослужащих в воинских званиях «старшина» («главный корабельный старшина»), «прапорщик» («мичман»), «старший прапорщик» («старший мичман») распространяются нормы настоящих Правил, регламентирующих порядок прохождения воинской службы старшим сержантским составом.

3. Начало, сроки и окончание воинской службы

10. Началом воинской службы считаются:
1) для призванных на воинскую службу (воинские сборы) – день издания приказа соответствующего командира (начальника) об убытии из местного органа военного управления (области, города республиканского значения и столицы) к месту прохождения воинской службы (сборов);
2) для поступивших на воинскую службу по контракту – день издания приказа командира воинской части (руководителя государственного учреждения) о зачислении в списки личного состава части;
3) для поступивших в военные учебные заведения, реализующие программы среднего технического и профессионального, высшего образования (военные факультеты), и ранее не состоявших на воинской службе, – день издания приказа начальника учебного заведения о зачислении в списки личного состава военного учебного заведения (военного факультета), а при поступлении в иностранное военное учебное заведение, реализующее программы среднего технического и профессионального, высшего образования, – день издания приказа руководителя уполномоченного органа о направлении на учебу.
11. Сроки воинской службы установлены Законом Республики Казахстан от 16 февраля 2012 года «О воинской службе и статусе военнослужащих» (далее – Закон) и истекают:
1) для проходящих воинскую службу по призыву – не позднее последнего числа последнего месяца срока истечения воинской службы по призыву;
2) для проходящих воинскую службу по контракту – в соответствующее число последнего месяца срока истечения контракта.
В случаях, когда истечение срока воинской службы приходится на месяц, в котором нет соответствующего числа, указанный срок истекает в последний день этого месяца.
12. Днем окончания воинской службы считается день исключения военнослужащего из списков воинской части в связи с увольнением с воинской службы (окончанием воинских сборов).
13. В срок воинской службы военнослужащему не засчитываются период времени, на который он самовольно оставил воинскую часть или место воинской службы, а также время отбывания наказания в виде содержания на гауптвахте. При отбывании наказания в виде содержания на гауптвахте стаж воинской службы не прерывается.
Началом периода самовольного оставления воинской части или места воинской службы являются время фактического оставления военнослужащим расположения воинской части или места службы, а равно необоснованное неприбытие его в установленный срок к месту службы, окончанием – время явки самого военнослужащего в воинскую часть, органы военного управления или правоохранительные органы либо время его задержания.
14. Общая продолжительность воинской службы (выслуга лет) военнослужащего включает в себя все время его воинской службы как по призыву, так и по контракту.
Общая продолжительность воинской службы исчисляется в календарном и льготном исчислении в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

4. Заключение контракта и прекращение его действия

15. Контракт о прохождении воинской службы заключается в добровольном порядке гражданином Республики Казахстан с уполномоченным должностным лицом Вооруженных Сил в письменном виде по типовой форме, утверждаемой Правительством Республики Казахстан:
1) назначаемым на воинскую должность, со штатно-должностной категорией высшего офицерского состава, – с первым руководителем уполномоченного органа, за исключением назначаемых Президентом Республики Казахстан;
2) назначаемым на воинскую должность со штатно-должностной категорией составов солдат (матросов), сержантов (старшин), офицерского состава (за исключением высшего офицерского состава), – с соответствующим уполномоченным должностным лицом от командира воинской части (руководителя государственного учреждения) и выше;
3) поступающим в военное учебное заведение Республики Казахстан, реализующее программы среднего технического и профессионального, высшего образования, – с начальником данного заведения;
4) поступающим на военный факультет в Республике Казахстан, – с начальником структурного подразделения уполномоченного органа, курирующего вопросы военного образования;
5) поступающим в военное учебное заведение, реализующее программы среднего технического и профессионального, высшего образования (на военный факультет) другого государства, – с начальником структурного подразделения уполномоченного органа, курирующего вопросы обучения за рубежом.
С лицами, проходящими воинскую службу в занимаемых должностях, контракты заключаются в соответствии с подпунктами 1), 2) настоящего пункта.
16. Контракт заключается при поступлении на воинскую службу по контракту.
Новый контракт заключается с военнослужащим, проходящим воинскую службу по контракту, в случаях:
1) изменения состава, определенного статьей 19 Закона;
2) зачисления в военное учебное заведение (военный факультет);
3) отчисления из военного учебного заведения (военного факультета), военнослужащего, проходившего воинскую службу по контракту перед поступлением в военное учебное заведение (военный факультет), за исключением случая, предусмотренного пунктом 6 статьи 39 Закона;
4) продления срока воинской службы;
5) перемещения из одного уполномоченного органа в другой.
17. Контракт составляется не менее чем в двух экземплярах на государственном и русском языках каждый и подписывается лицами, его заключившими. Подпись должностного лица, заключившего контракт, скрепляется печатью, при этом один экземпляр приобщается к личному делу лица, заключившего контракт, а второй экземпляр выдается ему на руки под роспись.
Контракт о прохождении воинской службы вступает в действие со дня издания приказа уполномоченного должностного лица, которому предоставлено это право в соответствии с перечнем должностных лиц, имеющих право издавать приказы о заключении контракта, назначении на воинские должности, перемещении, освобождении, увольнении военнослужащих, а также присвоении им воинского звания (приказы по личному составу) (далее – перечень должностных лиц). Перечень должностных лиц утверждается первым руководителем уполномоченного органа.
18. Контракт прекращает свое действие в случаях, установленных пунктом 2 статьи 37 Закона.
Действие контрактов о прохождении воинской службы, заключенных до достижения предельного возраста состояния на воинской службе до введения в действие Закона, распространяется до достижения военнослужащими предельных возрастов, установленных пунктом 1 статьи 25 Закона.
19. Военнослужащий, изъявивший желание дальнейшего прохождения воинской службы по контракту, в срок не менее чем за два месяца до истечения срока действующего контракта в установленном порядке подает рапорт о заключении нового контракта командиру воинской части (руководителю государственного учреждения).
Решение о продлении срока воинской службы по контракту уполномоченного должностного лица, которому предоставлено данное право в соответствии с перечнем должностных лиц, оформляется приказом и письменно доводится до сведения военнослужащего под роспись.
В случае отказа в продлении срока воинской службы по контракту, письменное уведомление доводится до сведения военнослужащего под роспись.
Военнослужащий, проходящий воинскую службу по контракту и принявший решение об увольнении с воинской службы в связи с окончанием срока контракта, не менее чем за один месяц до окончания срока действия контракта письменно уведомляет уполномоченное должностное лицо о своем решении.
В случае истечения срока действующего контракта во время нахождения военнослужащего в отпуске по беременности и родам или дополнительном отпуске по уходу за ребенком, контракт считается заключенным на неопределенный срок. После прибытия военнослужащего из отпуска на постоянное место воинской службы командир воинской части (руководитель государственного учреждения) в течение двух месяцев решает вопрос заключения с военнослужащим нового контракта или увольнения его с воинской службы в соответствии с настоящими Правилами.
20. Военнослужащие, назначенные на должности Президентом Республики Казахстан, проходят воинскую службу в соответствующей должности без заключения контракта. За ними сохраняется статус военнослужащих, проходящих воинскую службу по контракту.
Контракты, заключенные этой категорией военнослужащих до назначения на указанную должность, прекращают свое действие.
21. После освобождения от должности военнослужащего, назначенного на должность Президентом Республики Казахстан, он заключает новый контракт в порядке, определяемом настоящими Правилами.

5. Отбор кандидатов из числа граждан для поступления
на воинскую службу по контракту

22. Отбор кандидатов для поступления на воинскую службу по контракту проводится в следующем порядке:
1) прием документов, необходимых для поступления на воинскую службу по контракту;
2) прохождение медицинского освидетельствования;
3) определение соответствия уровня физической подготовки;
4) определение соответствия уровня образования и профессиональной подготовки;
5) прохождение проверки на психологическую пригодность.
23. Гражданин Республики Казахстан, не состоящий на воинской службе, изъявивший желание поступить на воинскую службу по контракту, подает заявление начальнику местного органа военного управления или командиру воинской части (руководителю государственного учреждения).
Гражданин Республики Казахстан, проживающий за пределами республики, изъявивший желание поступить на воинскую службу по контракту, подает заявление только по прибытии на постоянное место жительства в Республику Казахстан.
24. В заявлении указываются:
1) фамилия, имя, отчество (если указано в документе, удостоверяющем личность) гражданина, число, месяц и год его рождения, местожительство;
2) наименование уполномоченного органа, с которым гражданин желает заключить контракт, воинская часть (государственное учреждение);
3) срок, на который предполагается заключение контракта.
Вместе с заявлением гражданин предъявляет документ, удостоверяющий его личность и гражданство, и представляет:
1) анкетные данные на бланке установленного образца;
2) подписанную лично автобиографию;
3) копию документа, удостоверяющего личность и гражданство;
4) копии документов об образовании (нотариально засвидетельствованные в случае непредставления оригиналов для сверки);
5) копию трудовой книжки при наличии;
6) справку об отсутствии судимости.
При приеме документов соответствующее должностное лицо сверяет копии документов с их оригиналами (в случае представления для сверки) и возвращает оригиналы гражданину.
Лица, не проходившие ранее воинскую службу, не обучавшиеся на военной кафедре высшего учебного заведения, представляют документ, подтверждающий прохождение военной подготовки в специализированной организации образования Министерства обороны, за исключением женщин.
25. Заявления граждан, изъявивших желание поступить на воинскую службу по контракту, регистрируются в порядке, установленном уполномоченным органом. Гражданин, заявление которого зарегистрировано и принято к рассмотрению, является кандидатом, поступающим на воинскую службу по контракту (далее – кандидат).
Заявление и документы кандидата рассматриваются в срок не более одного месяца со дня регистрации и одновременно проверяется соответствие кандидата требованиям, определенным статьей 38 Закона.
Порядок рассмотрения заявлений и документов кандидатов в уполномоченных органах определяется первыми руководителями.
26. Перечень необходимых документов, порядок их оформления, а также сроки проведения проверки определяются первыми руководителями уполномоченных органов.
27. На кандидатов для прохождения воинской службы, предусматривающей работу со сведениями, составляющими государственные секреты, проводится в установленные законодательством порядке и сроки специальная проверка на допуск к государственным секретам. Прием на воинскую службу таких кандидатов производится только после завершения по ним специальной проверки на допуск к государственным секретам. Организация специальной проверки на допуск к государственным секретам возлагается на местные органы военного управления.
28. Местным органом военного управления на кандидата оформляется личное дело.
29. Медицинское освидетельствование кандидатов (кроме граждан, поступающих на воинскую службу в другие войска и воинские формирования Республики Казахстан) состоит из двух этапов:
1) предварительное медицинское освидетельствование – проводится врачами специалистами медицинских организаций по месту регистрации;
2) окончательное медицинское освидетельствование – проводится в местных органах военного управления в период работы призывных (приписных) медицинских комиссий, а также при военно-врачебных комиссиях военно-медицинских частей и учреждений Вооруженных Сил.
По согласованию руководителей уполномоченных органов медицинское освидетельствование кандидатов может проводиться в военно-медицинских частях и учреждениях в независимости от ведомственной подчиненности.
30. Порядок прохождения медицинского освидетельствования устанавливается Правилами проведения военно-врачебной экспертизы в Вооруженных Силах, других войсках и воинских формированиях Республики Казахстан (далее – Правила военно-врачебной экспертизы).
31. Кандидат проверяется на соответствие установленным первым руководителем уполномоченного органа требованиям по уровню образования и физической подготовки.
32. Мероприятия по профессиональному и психологическому отбору проводятся соответствующими специалистами. При этом оцениваются уровень интеллектуального развития, психологическая пригодность к прохождению воинской службы, профессиональные и личные качества обследуемых кандидатов, необходимые для воинской службы.
Порядок и методика проведения мероприятий по профессиональному и психологическому отбору определяются первыми руководителями уполномоченных органов.
33. По результатам психологического отбора выносится одно из следующих заключений о пригодности кандидата к воинской службе по контракту на конкретных воинских должностях:
1) «рекомендуется»;
2) «не рекомендуется».
34. Порядок проведения специальной проверки в отношении лиц, поступающих на воинскую службу по контракту, определяется Комитетом национальной безопасности Республики Казахстан.
35. С кандидатами на воинские должности в органах военной разведки Министерства обороны, а также на должности, связанные с сохранностью вооружения и боеприпасов на арсеналах, базах и складах оружия и боеприпасов, организуется проведение психофизиологического и полиграфологического исследований.
36. Документы (личное дело) кандидата, соответствующего установленным требованиям для поступающего на воинскую службу по контракту, направляются в воинскую часть (государственное учреждение) для организации конкурса на занятие должности по определению профессиональной пригодности кандидата.
37. Порядок образования и работы конкурсных комиссий воинских частей (государственных учреждений) определяется уполномоченным органом.

6. Отбор кандидатов из числа военнослужащих для
поступления на воинскую службу по контракту

38. Военнослужащий, проходящий воинскую службу по призыву и изъявивший желание поступить на воинскую службу по контракту, подает рапорт командиру воинской части (руководителю государственного учреждения) (военнослужащий офицерского состава – за один месяц до истечения срока воинской службы по призыву).
39. Вместе с рапортом военнослужащий представляет документы, предусмотренные пунктом 24 настоящих Правил.
40. Рапорт военнослужащего, проходящего воинскую службу по призыву и изъявившего желание поступить на воинскую службу по контракту, регистрируется и принимается командиром воинской части (руководителем государственного учреждения) к рассмотрению. Командир воинской части (руководитель государственного учреждения) рассматривает рапорт военнослужащего, проходящего воинскую службу по призыву, и принимает по нему решение в течение десяти рабочих дней.
Военнослужащий, рапорт которого принят к рассмотрению, является кандидатом.
41. Командир воинской части (руководитель государственного учреждения), рассмотрев рапорт, отдает следующие указания:
1) о проведении медицинского освидетельствования кандидата;
2) о проведении мероприятий по профессиональному и психологическому отбору;
3) о проведении психофизиологического и полиграфологического исследований с кандидатами на воинские должности в органах военной разведки Министерства обороны, а также на должности, связанные с сохранностью вооружения и боеприпасов на арсеналах, базах и складах оружия и боеприпасов;
4) о проверке соответствия уровня образования, профессиональной и физической подготовки кандидата установленным требованиям для военнослужащих по контракту;
5) о рассмотрении кандидатуры военнослужащего аттестационной комиссией воинской части.
42. Кандидат в необходимых случаях в установленном порядке проходит процедуру оформления допуска к сведениям, составляющим государственные секреты.
43. Решение о соответствии (несоответствии) кандидата требованиям, установленным для поступающих на воинскую службу по контракту, принимается командиром воинской части по рекомендации аттестационной комиссии воинской части и утверждается непосредственным начальником (командиром).
Копия решения комиссии выдается военнослужащему в течение десяти рабочих дней после утверждения решения вышестоящим командованием.
44. Документы после оформления представляются на рассмотрение уполномоченному должностному лицу для заключения контракта в соответствии с настоящими Правилами.

7. Заключение контрактов при продлении сроков воинской
службы с военнослужащими, достигшими предельного возраста
состояния на воинской службе, осуществляющими
преподавательскую, научную деятельность и имеющими
академическую степень магистра, ученые степени или звания

45. С военнослужащими, достигшими предельного возраста состояния на воинской службе, осуществляющими преподавательскую, научную деятельность и имеющими академическую степень магистра, ученые степени или звания, и изъявившими желание ее продолжить, по решению первого руководителя уполномоченного органа заключается новый контракт на срок, определенный первым руководителем уполномоченного органа, но не более чем на срок, установленный пунктом 2 статьи 25 Закона.
46. При принятии решения о продлении срока воинской службы сверх предельного возраста состояния на воинской службе учитываются:
1) профессиональная подготовка и опыт работы по занимаемой должности;
2) годность для прохождения воинской службы по состоянию здоровья;
3) наличие вакантной должности, соответствующей военно-учетной специальности или специальной подготовке.
47. Лица, указанные в пункте 45 настоящих Правил, для продления срока воинской службы сверх предельного возраста состояния на воинской службе в срок не менее чем за четыре месяца до истечения срока действующего контракта подают рапорт о заключении нового контракта уполномоченному должностному лицу.
Вместе с рапортом представляются:
служебная характеристика по занимаемой должности;
заключение военно-врачебной комиссии.
48. Решение первого руководителя уполномоченного органа о продлении срока воинской службы оформляется приказом и не менее чем за месяц до истечения срока контракта доводится до сведения военнослужащего.
49. В случае отказа в продлении срока воинской службы, письменное уведомление уполномоченного органа доводится до сведения военнослужащего под роспись не менее чем за месяц до достижения им предельного возраста состояния на воинской службе или до окончания срока действующего контракта.

8. Назначение на воинские должности

50. Назначение военнослужащего на воинскую должность производится с учетом уровня образования и профессиональной подготовки военнослужащего, состояния здоровья, квалификационных требований для воинских должностей специальных государственных органов и иных обстоятельств, предусмотренных настоящими Правилами.
51. Назначение военнослужащих на воинские должности должно обеспечивать их использование по основной или однопрофильной военно-учетной специальности и учитывать имеющийся опыт служебной деятельности и образования. При необходимости использования военнослужащих на должностях по новой для них военно-учетной специальности их назначению на эти должности должна предшествовать соответствующая переподготовка.
52. Гражданин, зачисленный в военное учебное заведение, реализующее программы среднего технического и профессионального, высшего образования (военный факультет), назначается на воинскую должность курсанта со штатно-должностной категорией составов солдат (матросов) или сержантов (старшин).
Военнослужащий, не имеющий воинского звания офицерского состава, зачисленный в военное учебное заведение (военный факультет), освобождается от ранее занимаемой воинской должности и назначается на воинскую должность курсанта со штатно-должностной категорией составов солдат (матросов) или сержантов (старшин).
Военнослужащий по контракту, имеющий воинское звание офицерского состава, зачисленный на очную форму обучения в военное учебное заведение по программе послевузовского образования или в адъюнктуру, магистратуру либо докторантуру военного учебного заведения, освобождается от ранее занимаемой воинской должности и назначается на воинскую должность слушателя.
При зачислении в военное учебное заведение военнослужащего (гражданина) сохраняется ранее присвоенное ему воинское звание.
53. Военнослужащие, не зачисленные в военное учебное заведение или адъюнктуру, магистратуру либо докторантуру военного учебного заведения, возвращаются в воинские части, из которых они были направлены для поступления в указанное учебное заведение, на прежние воинские должности.
54. Военнослужащие, окончившие военные учебные заведения или адъюнктуру, магистратуру либо докторантуру военного учебного заведения, назначаются на воинские должности офицерского состава, подлежащие замещению лицами с необходимым уровнем образования, а также если перечнем воинских должностей и соответствующих им воинских званий в Вооруженных Силах, других войсках и воинских формированиях, утверждаемым Президентом Республики Казахстан (далее – перечень воинских должностей), им соответствуют равные или более высокие воинские звания, чем имеющиеся воинские звания у названных военнослужащих.
При невозможности назначения на указанные воинские должности такие военнослужащие назначаются на иные воинские должности, родственные по профилю подготовки (в исключительных случаях зачисляются в распоряжение командира (начальника) для дальнейшего назначения на воинскую должность).
55. При назначении на воинские должности соблюдаются следующие условия:
1) на воинские должности со штатно-должностными категориями составов солдат (матросов), сержантов (старшин) и офицерского состава назначаются военнослужащие соответствующего состава;
2) назначение на воинские должности военнослужащих, зачисленных в распоряжение соответствующих командиров (начальников), производится в возможно короткий срок, не превышающий сроки, установленные пунктом 5 статьи 21 Закона;
3) в случае, если военнослужащему отказано в допуске к сведениям, составляющим государственные секреты, или он лишен указанного допуска, он назначается в установленном порядке на воинскую должность, не связанную с допуском к сведениям, составляющим государственные секреты.
56. При невозможности назначения на воинские должности военнослужащих соответствующего состава на них могут быть временно назначены военнообязанные соответствующего состава, военнослужащие нижестоящего состава либо лица гражданского персонала в порядке, определяемом первым руководителем уполномоченного органа. При этом должностной оклад военнообязанным и лицам гражданского персонала устанавливается по занимаемой должности военнослужащих.
Военнообязанные и лица гражданского персонала, временно назначенные на воинские должности, при назначении на эти должности военнослужащих назначаются на другие воинские должности, а в случае невозможности назначения на другие воинские должности – увольняются в установленном порядке.
57. Военнослужащие назначаются на высшую, равную или низшую воинские должности.
58. Воинская должность считается высшей, если ей соответствуют более высокий уровень воинской должности или более высокое воинское звание, предусмотренное перечнем воинских должностей, чем по прежней воинской должности, а при равенстве уровней воинских должностей и воинских званий – более высокий уровень органа военного управления.
59. Назначение военнослужащего на высшую воинскую должность производится в порядке продвижения по службе.
Преимущественное право при назначении на высшую воинскую должность предоставляется военнослужащему, состоящему в резерве для выдвижения на высшую должность, рекомендованному на такую воинскую должность аттестационной комиссией воинской части, в которой он проходит воинскую службу, проявившему при исполнении обязанностей воинской службы высокие профессиональные качества и организаторские способности или ранее назначенному на низшую воинскую должность в связи с организационно-штатными мероприятиями.
60. Воинские должности считаются равными, если им соответствуют равные уровни воинских должностей, равные воинские звания, предусмотренные перечнем воинских должностей, а также равный уровень органов военного управления.
61. Назначение военнослужащего на равную воинскую должность производится:
1) в порядке ротации;
2) в связи с организационно-штатными мероприятиями;
3) для целесообразного использования военнослужащего на воинской службе;
4) по семейным обстоятельствам по рапорту военнослужащего, проходящего воинскую службу по контракту, при наличии условий, предусмотренных подпунктом 8) пункта 1 статьи 26 Закона, подтверждающихся актом обследования семейно-имущественного положения по типовой форме, утверждаемой Правительством Республики Казахстан;
5) по состоянию здоровья в соответствии с заключением военно-врачебной комиссии.
62. Воинская должность считается низшей, если ей соответствуют низший уровень воинской должности или низшее воинское звание, предусмотренное перечнем воинских должностей, чем по прежней воинской должности, а при равенстве уровней должностей и воинских званий – более низкий уровень органа военного управления.
63. Назначение на низшую воинскую должность производится:
1) с согласия военнослужащего:
в связи с организационно-штатными мероприятиями – при отсутствии вакантной воинской должности, равной его профилю подготовки;
по семейным обстоятельствам, определенным подпунктом 8) пункта 1 статьи 26 Закона, подтверждающимся актом обследования семейно-имущественного положения;
по состоянию здоровья в соответствии с заключением военно-врачебной комиссии;
по личному рапорту военнослужащего;
в период нахождения в распоряжении командира (начальника), за исключением обстоятельств, определенных подпунктом 3) пункта 5 статьи 21 Закона;
2) без согласия военнослужащего:
по заключению аттестационной комиссии, не ниже чем на одну ступень;
в дисциплинарном порядке за совершение проступков, не являющихся основаниями для расторжения контракта, не ниже чем на одну ступень;
военнослужащие составов солдат (матросов), сержантов (старшин), временно назначенные на должности офицерского состава, в случае сокращения этих должностей, или при назначении на эти должности военнослужащих соответствующего состава;
в случаях, предусмотренных законодательством Республики Казахстан за совершение коррупционных правонарушений.
64. При назначении военнослужащего на воинскую должность, освобождении от воинской должности, зачислении в распоряжение командира (начальника), увольнении, присвоении, снижении, лишении воинского звания, а также при заключении нового контракта оформляются представление по типовой форме, утверждаемой Правительством Республики Казахстан, или другие документы (рапорт, план перемещения, план распределения).
65. Военнослужащие, отбывающие наказание в виде ограничения по воинской службе, не могут быть назначены на высшую воинскую должность.

9. Возложение временного исполнения
обязанностей по воинской должности

66. В связи со служебной необходимостью на военнослужащего может быть возложено временное исполнение обязанностей по равной или высшей воинской должности, которую он не занимает, в воинской части (учреждении), где он проходит воинскую службу:
1) по вакантной (незанятой) воинской должности – военнослужащий освобождается от исполнения обязанностей по занимаемой воинской должности, но от занимаемой воинской должности не освобождается и ему выплачивается денежное довольствие по воинской должности, к исполнению обязанностей которой он временно допущен;
2) по не вакантной (занятой) воинской должности – в случае временного отсутствия занимающего ее военнослужащего или отстранения занимающего ее военнослужащего от должности, но на срок не более 2 месяцев.
67. Возложение на военнослужащего временного исполнения обязанностей по вакантной воинской должности и освобождение его от исполнения обязанностей по занимаемой воинской должности осуществляются должностным лицом, имеющим право назначения на эту воинскую должность. При необходимости срочного замещения вакантной должности разрешается командиру воинской части, в которой находится должность, с письменного согласия начальника, имеющего право назначения на эту должность, возлагать на военнослужащих соответствующего состава временное исполнение обязанностей по вакантной воинской должности до назначения, но на срок не более 2 месяцев.
Возложение на военнослужащих временного исполнения обязанностей по вакантной воинской должности, подлежащей замещению высшим офицерским составом, осуществляется в порядке, установленном первым руководителем уполномоченного органа.
68. Возложение на военнослужащего временного исполнения обязанностей по не вакантной воинской должности осуществляется командиром воинской части (руководителем государственного учреждения).
Командир воинской части (руководитель государственного учреждения) в случае своего временного отсутствия возлагает временное исполнение обязанностей на одного из заместителей, при их отсутствии – на другое должностное лицо.

10. Зачисление в распоряжение командира (начальника)

69. Для решения вопросов дальнейшего прохождения воинской службы при освобождении от должности военнослужащие зачисляются в распоряжение прямого начальника, имеющего право издания приказов по личному составу, должностным лицом, имеющим право назначения на воинскую должность.
70. Зачисление военнослужащего в распоряжение командира (начальника) допускается в случаях и на сроки, которые определены пунктом 5 статьи 21 Закона.
71. Должностные лица, в распоряжении которых находятся военнослужащие, утверждают перечень их функциональных обязанностей.

11. Освобождение от воинской должности

72. Военнослужащий освобождается от занимаемой воинской должности в случае перемещения, ротации, увольнения с воинской службы.
73. Освобождение военнослужащего от занимаемой воинской должности производится должностным лицом, которому предоставлено право назначения на данную воинскую должность в соответствии с перечнем должностных лиц.

12. Перемещение военнослужащих

74. Перемещение военнослужащего – это изменение его должностного положения или места воинской службы.
Перемещение производится в случаях:
1) назначения на воинскую должность;
2) ротации;
3) прикомандирования;
4) зачисления в распоряжение по основаниям, указанным в подпунктах 1), 2) пункта 5 статьи 21 Закона;
5) зачисления в военные учебные заведения, реализующие программы высшего и послевузовского образования;
6) перевода из одного уполномоченного органа в другой, в структуре которых предусмотрено прохождение воинской службы;
7) изменения пункта постоянной дислокации воинской части или подразделения.
75. Перемещение военнослужащего при изменении пункта постоянной дислокации воинской части или подразделения, осуществляемом в соответствии с программами развития Вооруженных Сил, а также назначении на равную воинскую должность независимо от пункта постоянной дислокации воинской части производится без его согласия решением командира (начальника), которому предоставлено данное право первым руководителем уполномоченного органа.
76. Перемещение военнослужащего производится только после сдачи дел и должности в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.
Начало сдачи дел и должности определяется командиром воинской части (руководителем государственного учреждения) с момента поступления выписки из приказа по личному составу или письменного уведомления по перемещению военнослужащего, но не позднее семи суток с момента поступления, а для военнослужащего, находящегося в отпуске или на лечении, со дня его прибытия.
Исключение из списков воинской части производится на следующий рабочий день после утверждения актов сдачи дел и должности.
Перевод военнослужащих из одного государственного органа в другой, в структуре которых предусмотрено прохождение воинской службы, производится по согласованию с их первыми руководителями.
77. Поступление на воинскую службу в Вооруженные Силы в порядке перевода сотрудников правоохранительных и специальных государственных органов, имеющих специальные звания или классные чины, производится по согласованию с первыми руководителями Вооруженных Сил, правоохранительных и специальных государственных органов, при соответствии сотрудников требованиям, определенным статьей 38 Закона.

13. Прикомандирование, откомандирование военнослужащих и
особенности прохождения ими воинской службы

78. Военнослужащие в интересах обеспечения обороны и безопасности государства могут быть прикомандированы не на воинские должности к государственным органам и организациям Республики Казахстан по согласованию с их первыми руководителями, а также к международным организациям в соответствии с принятыми соглашениями (договорами) и договоренностями на срок не более 5 лет, если другое не установлено соглашениями (договорами) и договоренностями.
За прикомандированным лицом сохраняется статус военнослужащего, действие ранее заключенного контракта не прекращается.
79. Прикомандирование военнослужащих осуществляется:
1) к Администрации Президента Республики Казахстан, аппаратам палат Парламента Республики Казахстан, Канцелярии Премьер-Министра Республики Казахстан – на основании акта Правительства Республики Казахстан;
2) к иным государственным органам и организациям Республики Казахстан – по согласованию с их первыми руководителями на основании акта государственного органа, в котором военнослужащий проходит воинскую службу;
3) к международным организациям – на основании акта Правительства Республики Казахстан, если иное не установлено соответствующими принятыми международными соглашениями и договорами.
80. Прикомандированным военнослужащим выплачиваются должностные оклады, установленные для соответствующих категорий работников указанных государственных органов и организаций, международных организаций, а также оклады (доплаты) по воинскому званию, установленные законодательством Республики Казахстан.
Премирование прикомандированных военнослужащих осуществляется в порядке, определенном для работников указанных государственных органов, организаций и международных организаций.
Выплата должностных окладов, пособий на оздоровление и премий прикомандированным военнослужащим производится за счет средств, предусмотренных на содержание государственных органов, организаций и международных организаций, к которым они прикомандированы. Иные выплаты, а также обеспечение вещевым имуществом производятся, соответственно, за счет средств, предусмотренных на содержание уполномоченного органа, откуда прикомандированы военнослужащие.
81. Пенсионное обеспечение прикомандированных военнослужащих осуществляется в соответствии с законодательством Республики Казахстан. При этом для военнослужащих, прикомандированных к государственным органам и организациям, в расчет принимаются должностные оклады по занимаемым ими должностям в государственных органах и организациях, а для прикомандированных к международным организациям – должностные оклады по последней должности, занимаемой до прикомандирования.
По остальным выплатам единовременного характера в расчет принимается должностной оклад по последней должности, занимаемой военнослужащим до прикомандирования.
82. 3аключение новых контрактов с военнослужащими, прикомандированными к государственным органам, организациям и международным организациям, производится в соответствии с настоящими Правилами.
83. Присвоение воинских званий военнослужащим, прикомандированным к государственным органам, организациям и международным организациям, увольнение их с воинской службы, награждение государственными наградами и ведомственными медалями (нагрудными знаками) производятся на общих основаниях по представлениям первых руководителей государственных органов, организаций и международных организаций, к которым они прикомандированы.
84. Аттестация военнослужащих, прикомандированных к государственным органам и организациям, производится в порядке, установленном для работников соответствующих государственных органов и организаций, а прикомандированных к международным организациям, – в порядке, установленном настоящими Правилами.
85. Поощрение и привлечение к дисциплинарной ответственности прикомандированных военнослужащих производятся в порядке, установленном для работников государственных органов и организаций Республики Казахстан в пределах полномочий данных государственных органов и организаций, определенных законодательством Республики Казахстан.
86. После освобождения прикомандированных военнослужащих от должностей в государственных органах и организациях Республики Казахстан, международных организациях и возвращения в государственный орган, в котором военнослужащие проходят воинскую службу, они назначаются на воинские должности или увольняются с воинской службы в порядке, определяемом настоящими Правилами.
87. Военнослужащие Вооруженных Сил в интересах обеспечения обороны и безопасности государства в случаях, определенных Президентом Республики Казахстан, могут быть откомандированы в распоряжение Руководителя Администрации Президента Республики Казахстан без освобождения от занимаемой воинской должности и с сохранением денежного довольствия.
Премирование, пенсионное обеспечение, заключение новых контрактов, присвоение воинских званий, увольнение с воинской службы, награждение государственными наградами и ведомственными медалями (нагрудными знаками) названной категории военнослужащих осуществляются на общих основаниях в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

14. Ротация

88. Ротация военнослужащих осуществляется в рамках прохождения воинской службы для повышения боевой готовности войск, а также в целях служебной необходимости или обеспечения более эффективного использования профессионального потенциала военнослужащих.
89. Условиями ротации являются:
1) пребывание в воинской должности свыше фиксированного срока, определяемого первым руководителем уполномоченного органа;
2) пребывание в местности с тяжелыми климатическими условиями либо в отдаленных от населенных пунктов районах более 5 лет;
3) прохождение воинской службы в одном гарнизоне свыше срока, определяемого первым руководителем уполномоченного органа;
4) прохождение воинской службы в одной воинской части (учреждении) свыше срока, определяемого первым руководителем уполномоченного органа.
90. В случае служебной необходимости военнослужащий может быть назначен на низшую должность в порядке ротации без его согласия. При этом по новому месту службы военнослужащий освобождается от аттестации на весь период прохождения воинской службы на низшей должности, назначение на которую было произведено в порядке ротации, включается в резерв для выдвижения на высшую должность. О назначении на низшую должность в порядке ротации делается соответствующая запись в послужном списке личного дела военнослужащего.
91. Порядок ротации определяется первым руководителем уполномоченного органа.

15. Присвоение воинского звания

92. Воинские звания присваиваются военнослужащим персонально. Воинское звание может быть первым или очередным.
93. Воинские звания военнослужащим присваиваются:
1) высшего офицерского состава – Президентом Республики Казахстан – Верховным Главнокомандующим Вооруженными Силами Республики Казахстан по представлению первого руководителя уполномоченного органа;
2) полковника (капитана первого ранга) – первыми руководителями уполномоченных органов;
3) иные воинские звания – должностными лицами, определенными первыми руководителями уполномоченных органов в соответствии с перечнем должностных лиц.
94. Воинские звания офицерского состава военнообязанным присваиваются Министром обороны Республики Казахстан.
95. Первыми воинскими званиями считаются:
1) для офицерского состава – лейтенант;
2) для состава сержантов (старшин) – младший сержант (старшина второй статьи);
3) для состава солдат (матросов) – рядовой (матрос).
96. Воинское звание «лейтенант» присваивается:
1) военнослужащему, не имеющему воинского звания офицерского состава, окончившему высшее военное учебное заведение по программе высшего образования (военный факультет);
2) военнослужащему, не имеющему воинского звания офицерского состава, окончившему высшее военное учебное заведение зарубежного государства, программа обучения которого в соответствии с законодательством страны обучения предусматривает после завершения обучения присвоение первого воинского звания офицерского состава;
3) гражданину, окончившему полный курс военной подготовки по программе офицеров запаса, прошедшему воинские сборы в период обучения и сдавшему установленные экзамены, – по окончании высшего учебного заведения;
4) гражданину (военнослужащему), не имеющему воинского звания офицерского состава, имеющему высшее образование и окончившему полный курс военной подготовки по программе офицеров запаса, поступившему на воинскую службу по контракту на воинскую должность, для которой штатом предусмотрено воинское звание офицерского состава, – при назначении на соответствующую воинскую должность;
5) гражданину (военнослужащему), не имеющему воинского звания офицерского состава, имеющему высшее образование, поступившему на воинскую службу по контракту на воинскую должность, для которой штатом предусмотрено воинское звание офицерского состава, – при назначении на соответствующую воинскую должность, но не ранее чем через один год непрерывной службы на офицерских должностях;
6) военнообязанному, не имеющему воинского звания офицерского состава, имеющему высшее образование, – после завершения воинских сборов по подготовке офицеров запаса в случае приписки на офицерскую должность воинской части по мобилизационным планам согласно перечня недостающих специальностей, утверждаемых Министром обороны Республики Казахстан, но не ранее чем через год после окончания учебного заведения.
97. Первое воинское звание офицерского состава присваивается первым руководителем уполномоченного органа, в структуре которого предусмотрено прохождение воинской службы.
98. Воинское звание «рядовой» («матрос») присваивается гражданам, не имеющим воинского звания:
1) при призыве или поступлении на воинскую службу по контракту;
2) при зачислении в запас;
3) при зачислении в военное учебное заведение, реализующее программы среднего технического и профессионального, высшего образования (военный факультет).
99. Воинское звание «ефрейтор» («старший матрос») присваивается рядовым и матросам, успешно освоившим специальность, при назначении на должности, для которых перечнем воинских должностей предусмотрены соответствующие воинские звания, но не ранее чем через шесть месяцев.
100. Воинское звание «младший сержант» («старшина второй статьи») присваивается военнослужащим, окончившим военное учебное заведение по уровню среднего технического и профессионального образования.
101. Воинское звание «младший сержант» («старшина второй статьи») и последующие присваиваются военнослужащим, имеющим необходимый уровень подготовки и образования, назначенным на соответствующие должности, в порядке, определяемом первым руководителем уполномоченного органа.
102. Очередное воинское звание присваивается военнослужащему по истечении срока выслуги в предыдущем воинском звании, если он занимает воинскую должность, для которой перечнем воинских должностей предусмотрено равное или более высокое воинское звание.
103. К присвоению очередного воинского звания, а также первого воинского звания офицерского состава в соответствии с подпунктами 4), 5) пункта 96 настоящих Правил не представляются военнослужащие при наличии неснятого дисциплинарного взыскания, в отношении которых возбуждено уголовное дело, осужденные к ограничению по воинской службе, а также находящиеся в распоряжении соответствующих командиров (начальников).
104. Срок выслуги в воинских званиях исчисляется со дня присвоения воинского звания.
Военнослужащим срок наказания в виде ограничения по воинской службе, назначенного по приговору суда, а также время отбывания наказания в виде содержания на гауптвахте не засчитываются в срок выслуги лет для присвоения очередного воинского звания.
105. Военнослужащим, обучающимся в военных учебных заведениях по очной форме обучения в адъюнктуре, магистратуре, докторантуре, очередные воинские звания присваиваются по истечении установленного срока выслуги в текущих воинских званиях и при соответствии присваиваемого звания воинскому званию, предусмотренному перечнем воинских должностей для воинской должности, которую они занимали перед поступлением на учебу.
Военнослужащим, прикомандированным к государственным органам Республики Казахстан для прохождения воинской службы на должностях в организациях образования, воинские звания присваиваются на общих основаниях в соответствии с настоящими Правилами по представлению руководителя организации образования, но не выше воинского звания, предусмотренного перечнем воинских должностей для военных учебных заведений.
106. Военнослужащим, образцово выполняющим воинский долг, проявившим высокий профессионализм и усердие при несении боевого дежурства или исполнении иных обязанностей воинской службы, очередное воинское звание может быть присвоено досрочно, но не выше воинского звания, предусмотренного перечнем воинских должностей по занимаемым ими воинским должностям.
Досрочное воинское звание присваивается по истечении не менее половины установленного срока выслуги в воинском звании и при соответствии присваиваемого звания воинскому званию по перечню воинских должностей, но не более двух раз в период прохождения воинской службы.
107. Военнослужащим офицерского состава, осуществляющим преподавательскую, научную деятельность и имеющим ученую степень, а также офицерам медицинских специальностей, осуществляющим лечебную деятельность, может быть присвоено очередное воинское звание до полковника включительно на одну ступень выше воинского звания, предусмотренного по занимаемой воинской должности.
108. Во время отбывания наказания в виде ограничения по воинской службе военнослужащему не могут быть присвоены очередное воинское звание и первое воинское звание офицерского состава и состава сержантов (старшин).
109. Очередное воинское звание военнообязанному присваивается после прохождения им воинских сборов на должности, для которой перечнем воинских должностей предусмотрено равное или более высокое воинское звание, в порядке, установленном Министром обороны Республики Казахстан.
110. Офицерам запаса с высокой подготовкой и большим опытом работы по специальности и занимающим руководящие государственные должности в государственных органах Республики Казахстан, избранным (назначенным) в представительные органы Республики Казахстан, для которых предусмотрено бронирование по мобилизации от призыва в Вооруженные Силы, очередное воинское звание по запасу может быть присвоено вне зависимости от прохождения воинских сборов в порядке, установленном Министром обороны Республики Казахстан.
111. Офицерам запаса, за исключением лиц, имеющих высокую подготовку и большой опыт работы по специальности и занимающих руководящие государственные должности в государственных органах Республики Казахстан, избранных (назначенных) в представительные органы Республики Казахстан, для которых предусмотрено бронирование по мобилизации от призыва в Вооруженные Силы, – очередное воинское звание «полковник запаса» присваивается в соответствии с настоящими Правилами при введении военного положения.

16. Снижение, лишение воинского звания и
восстановление в воинском звании

112. Военнослужащие могут быть снижены в воинском звании на одну ступень:
1) высший офицерский состав – Президентом Республики Казахстан – Верховным Главнокомандующим Вооруженными Силами Республики Казахстан;
2) офицерский состав (кроме высшего офицерского состава) – первым руководителем уполномоченного органа;
3) иные воинские звания – в соответствии с перечнем должностных лиц.
Их восстановление в прежнем воинском звании производится независимо от занимаемой штатной должности не ранее чем через шесть месяцев со дня снижения при примерном поведении и добросовестном отношении к службе лицом, производившим снижение воинского звания. Повторное снижение в воинском звании не допускается, а принимаются иные меры воздействия.
Время пребывания военнослужащих в сниженном воинском звании в срок выслуги в восстановленном воинском звании не засчитывается.
113. Офицеры, проходящие воинскую службу по призыву, сниженные в воинском звании до воинского звания «младший сержант» («старшина второй статьи»), переводятся в состав сержантов (старшин) с одновременным назначением на должности соответствующего состава и проходят службу до истечения установленного срока срочной службы.
Назначение производится приказом по личному составу уполномоченного должностного лица, которому в соответствии с перечнем должностных лиц предоставлено право назначения на должность, которую занимал военнослужащий до снижения в воинском звании. Увольнение производится в порядке, определенном для военнослужащих срочной службы состава солдат (матросов).
114. Военнослужащие (военнообязанные), совершившие преступления, лишаются воинского звания по обвинительному приговору суда, вступившему в законную силу, в соответствии с которым военнослужащему назначено дополнительное наказание в виде лишения воинского звания.
Лишение военнослужащего воинского звания оформляется приказом по личному составу, военнообязанных – соответствующим приказом начальника местного органа военного управления.
115. Военнослужащий (военнообязанный), лишенный воинского звания офицерского состава или состава сержантов (старшин), переводится на воинский учет состава солдат (матросов) с воинским званием «рядовой».
116. Лицу, лишенному воинского звания, воинское звание, за исключением высшего офицерского состава, восстанавливается исключительно в случаях вынесения судом оправдательного приговора или принятия решения о прекращении уголовного дела по реабилитирующим основаниям. Лицу, лишенному воинского звания высшего офицерского состава, воинское звание восстанавливается по решению Президента Республики Казахстан.
Присвоение воинского звания производится лицом, лишившим воинского звания.

17. Виды отпусков

117. Военнослужащим предоставляются отпуска:
1) ежегодные основные;
2) краткосрочные по семейным обстоятельствам;
3) по беременности и родам;
4) дополнительные;
5) каникулярные;
6) учебные;
7) творческие;
8) по болезни;
9) краткосрочные в виде поощрения (только для военнослужащих срочной воинской службы).
118. Отпуска предоставляются на основании приказа командира воинской части (руководителя государственного учреждения).
119. Продолжительность отпусков определяется в соответствии с законодательством Республики Казахстан.
120. Военнослужащие по прибытии в отпуск встают на воинский учет в органах, ведущих воинский учет.
121. На период нахождения во всех видах отпусков (за исключением нахождения в отпуске по беременности и родам, отпуске по уходу за ребенком) за военнослужащим сохраняется денежное довольствие.

18. Предоставление ежегодного основного отпуска

122. Ежегодные основные отпуска предоставляются военнослужащим в любое время года с учетом чередования периодов их использования, а также поддержания боевой готовности воинской части и в соответствии с графиком отпусков. График отпусков составляется на каждый календарный год с учетом категорий военнослужащих, пользующихся льготами в соответствии с законодательством Республики Казахстан, и доводится до сведения всех военнослужащих.
Во время отпуска не допускаются перемещение, увольнение военнослужащего по инициативе воинской части (государственного учреждения), за исключением случаев, предусмотренных в контракте.
123. Продолжительность предоставляемого ежегодного основного отпуска военнослужащему, проходящему воинскую службу по контракту, определяется в соответствии с пунктами 1, 2 статьи 46 Закона. Военнослужащим по призыву офицерского состава продолжительность отпуска определяется в порядке, установленном для военнослужащих, проходящих воинскую службу по контракту.
124. Продолжительность ежегодного основного отпуска военнослужащему в год поступления его на воинскую службу по контракту (призыву) и год увольнения устанавливается путем деления продолжительности ежегодного отпуска на двенадцать и умножения полученного количества суток на количество полных месяцев воинской службы в год поступления на воинскую службу или увольнения (с учетом предоставляемого отпуска).
Перед отпуском по беременности и родам или непосредственно после него либо по окончании отпуска по уходу за ребенком военнослужащей-женщине по ее желанию предоставляется ежегодный основной отпуск.
125. Округление количества неполных суток ежегодного основного отпуска в год поступления на воинскую службу или увольнения производится в сторону увеличения. В случае, когда невозможно своевременное увольнение военнослужащего с воинской службы (исключение из списков личного состава воинской части), на день его увольнения производится расчет недоиспользованного времени ежегодного основного отпуска с предоставлением его военнослужащему. В таком же порядке исчисляется продолжительность ежегодного основного отпуска военнослужащего при досрочном (до истечения срока контракта) увольнении, если отпуск не использован ранее в соответствии с графиком отпусков.
126. Военнослужащим, окончившим военное учебное заведение (военный факультет), ежегодный основной отпуск предоставляется по окончании указанного учебного заведения продолжительностью в зависимости от выслуги лет в календарном исчислении.
127. Продолжительность ежегодного основного отпуска военнослужащих увеличивается на количество суток с учетом необходимого времени для проезда к месту проведения отпуска и обратно. Если ежегодный основной отпуск военнослужащим предоставлен по частям, то время, необходимое для проезда к месту проведения отпуска и обратно, предоставляется один раз.
128. По рапорту военнослужащего и решению командира воинской части (руководителя государственного учреждения) предоставление военнослужащему ежегодного основного и дополнительного отпусков допускается последовательно без разрыва между ними.
129. В случае, когда ежегодный основной и (или) дополнительный отпуска за истекший год не были предоставлены по уважительным причинам военнослужащему, проходящему воинскую службу по контракту, отпуск предоставляется в следующем году по его рапорту с учетом времени проезда к месту проведения отпуска и обратно.
Офицеру, проходящему воинскую службу по призыву, не использовавшему по уважительным причинам ежегодный основной и дополнительный отпуска, указанные отпуска предоставляются при увольнении с воинской службы с исключением его из списков воинской части на следующий день окончания последнего из отпусков.
130. Военнослужащим, заболевшим во время ежегодного основного или дополнительного отпусков (кроме года увольнения с последующим исключением из списков воинской части), ежегодный основной или дополнительный отпуск продлевается на соответствующее количество дней болезни, приходящихся на время отпуска, кроме отпуска по семейным обстоятельствам. Продление отпуска в этом случае осуществляется командиром воинской части (руководителем государственного учреждения) на основании справки из военного или, при его отсутствии, государственного лечебно-профилактического учреждения.
131. В случае тяжелого состояния здоровья или смерти (гибели) члена семьи, близкого родственника, близких родственников супруга (супруги), а также чрезвычайных ситуаций природного или техногенного характера, постигших членов семьи, близких родственников, близких родственников супруга (супруги) военнослужащего, находящегося в отпуске, начальник местного органа военного управления, на территории которого военнослужащий находится в отпуске, имеет право продлить отпуск на срок не более десяти суток без учета времени, необходимого для проезда к месту прохождения воинской службы.
О продлении отпуска начальник местного органа военного управления немедленно извещает командира воинской части (руководителя государственного учреждения), в которой проходит воинскую службу указанный военнослужащий.

19. Предоставление отпуска по семейным обстоятельствам

132. Отпуск по семейным обстоятельствам предоставляется военнослужащим на срок:
до пяти суток в случаях:
1) регистрации брака военнослужащего;
2) рождения ребенка у военнослужащего;
до десяти суток в случаях:
1) тяжелого состояния здоровья или смерти (гибели) супруга (супруги), близких родственников военнослужащего, близких родственников супруга (супруги) военнослужащего;
2) чрезвычайных ситуаций природного или техногенного характера, постигших близких родственников военнослужащего, близких родственников супруга (супруги) военнослужащего.
133. Обстоятельства, по которым предоставлен такой отпуск, должны быть документально подтверждены. Продолжительность отпуска по семейным обстоятельствам, предоставляемого военнослужащему, увеличивается на количество суток, необходимое для проезда к месту проведения отпуска и обратно.

20. Предоставление отпуска по беременности и родам,
отпуска военнослужащим, усыновившим или удочерившим детей

134. Военнослужащим-женщинам предоставляется отпуск по беременности и родам продолжительностью семьдесят календарных дней до родов и пятьдесят шесть (в случае осложненных родов или рождения двух или более детей – семьдесят) календарных дней после родов. Исчисление производится суммарно, и отпуск предоставляется полностью независимо от числа дней, фактически использованных до родов.
Указанный отпуск военнослужащим предоставляется на основании листа временной нетрудоспособности, выданного соответствующим медицинским учреждением.
135. Военнослужащему, усыновившему или удочерившему новорожденных детей непосредственно из родильного дома, предоставляется (одному из родителей) отпуск на период со дня усыновления или удочерения и до истечения пятидесяти шести дней со дня рождения ребенка.

21. Предоставление дополнительных отпусков

136. Военнослужащим предоставляются дополнительные отпуска в соответствии с законодательством Республики Казахстан.
При этом продолжительность дополнительного отпуска в счет ежегодного основного отпуска не включается.
137. Дополнительные отпуска в год поступления или увольнения с воинской службы предоставляются военнослужащим в полном объеме.
138. Военнослужащему, зарегистрированному в установленном порядке в качестве кандидата в депутаты, по его желанию предоставляется отпуск со дня регистрации военнослужащего в качестве кандидата и до дня официального опубликования результатов выборов.
139. Военнослужащему по его рапорту предоставляется дополнительный отпуск по уходу за ребенком до достижения им возраста трех лет:
1) по выбору родителей – матери либо отцу ребенка;
2) родителю – одному воспитывающему ребенка;
3) бабушке, деду, другому родственнику или опекуну, фактически воспитывающему ребенка;
4) военнослужащему, усыновившему (удочерившему) новорожденного ребенка (детей).
На время дополнительного отпуска за военнослужащим сохраняется воинская должность.

22. Предоставление каникулярных отпусков

140. Военнослужащим, обучающимся в военных учебных заведениях (военных факультетах) по очной форме обучения, во время перерывов в учебных занятиях предоставляются каникулярные отпуска на следующие сроки:
1) зимний отпуск – 14 суток;
2) летний отпуск – 30 суток.
Время, необходимое для проезда к месту проведения каникулярных отпусков и обратно, не предоставляется.

23. Предоставление учебных отпусков

141. Военнослужащим, проходящим воинскую службу по контракту, предоставляются учебные отпуска для подготовки и сдачи зачетов и экзаменов, защиты дипломной работы (проекта), а также в период обучения на курсах или прохождения языковой подготовки.
142. Продолжительность учебных отпусков в период обучения устанавливается:
1) в высших учебных заведениях – не более одного месяца;
2) на курсах, при прохождении языковой подготовки – в соответствии с учебными планами уполномоченного органа.
Учебный отпуск предоставляется командиром воинской части (руководителем государственного учреждения) на основании письменного вызова учебного заведения или приказа о направлении на обучение.

24. Предоставление творческих отпусков

143. Военнослужащему, проходящему воинскую службу по контракту, являющемуся соискателем ученой степени, при условии успешного сочетания служебной деятельности с научной работой по рекомендации ученого совета, где он является соискателем ученой степени, решением командира воинской части (руководителя государственного учреждения) предоставляются творческие отпуска общей продолжительностью до двух месяцев.

25. Предоставление отпуска по болезни

144. Отпуск по болезни предоставляется военнослужащему на основании заключения военно-врачебной комиссии в соответствии с Правилами военно-врачебной экспертизы.
Продолжительность отпуска по болезни в счет ежегодного основного и дополнительного отпусков не входит.

26. Отзыв военнослужащего из отпуска

145. В случае служебной необходимости военнослужащий может быть отозван из отпуска по решению командира воинской части (руководителя государственного учреждения) с письменного согласия военнослужащего,
за исключением случаев отзыва из отпуска при объявлении мобилизации, военного или чрезвычайного положения, в военное время.
146. Отзыв военнослужащего из отпуска оформляется приказом по воинской части (государственному учреждению).
Если неиспользованная часть отпуска составляет десять календарных дней и более, военнослужащему дополнительно предоставляется время, необходимое для проезда к месту проведения отпуска и обратно, но не далее пункта, откуда он был отозван.
По рапорту военнослужащего неиспользованная часть отпуска присоединяется к ежегодному основному отпуску за следующий год.

27. Цели и задачи аттестации

147. В целях всесторонней и объективной оценки служебной деятельности военнослужащих, их профессиональных и личных качеств, а также обеспечения правильного подбора, расстановки и перспектив дальнейшего служебного использования военнослужащих периодически проводится аттестация.
148. Основные задачи аттестации:
1) дать всестороннюю и объективную характеристику профессиональных и личных качеств, потенциальных возможностей каждого военнослужащего;
2) определить соответствие аттестуемых военнослужащих занимаемым должностям и перспективу их дальнейшего служебного использования;
3) определить целесообразность продления сроков службы военнослужащих, проходящих воинскую службу по контракту, и заключения первого контракта с военнослужащими, проходящими воинскую службу по призыву;
4) определить направления совершенствования подготовки (переподготовки) обучения военнослужащих;
5) сформировать кадровый резерв военнослужащих для продвижения по службе или направления на учебу;
6) выработать рекомендации военнослужащим по устранению имеющихся недостатков.

28. Проведение аттестации

149. Аттестация военнослужащих, проходящих воинскую службу по контракту, проводится по решению первого руководителя уполномоченного органа не реже одного раза в четыре года.
Порядок выполнения мероприятий по организации и проведению аттестации военнослужащих в уполномоченных органах определяется их первыми руководителями. Аттестационный лист оформляется по форме, утверждаемой первым руководителем уполномоченного органа.
150. Порядок аттестации военнослужащих, прикомандированных к международным организациям, определяется первым руководителем уполномоченного органа.

29. Аттестационные комиссии

151. Аттестационная комиссия (Высшая аттестационная комиссия) является постоянно действующим консультативно-совещательным органом и подотчетна соответствующему командиру (начальнику).
Высшая аттестационная комиссия создается в уполномоченном органе решением его руководителя.
Аттестационные комиссии создаются в воинских частях (государственных учреждениях) решением командира воинской части (руководителя государственного учреждения) и объявляется приказом.

30. Обжалование решения аттестационной комиссии

152. Жалоба на нарушение порядка и необъективность аттестации может быть подана командиру воинской части (руководителю государственного учреждения) через непосредственного начальника (по команде) не позднее месячного срока со дня ознакомления военнослужащего с результатами аттестации или в судебном порядке.
Окончательное решение по жалобе принимается начальником, утвердившим результаты аттестации. В случае признания жалобы военнослужащего обоснованной проводится новая аттестация.

31. Порядок увольнения с воинской службы военнослужащих

153. Увольнение военнослужащих с воинской службы производится по основаниям, определенным статьей 26 Закона. При этом увольнение производится в запас или отставку приказом должностного лица уполномоченного органа, имеющего на это право в соответствии с перечнем должностных лиц.
Исключение из списков воинской части военнослужащего производится после сдачи дел и должности в сроки, установленные законодательством Республики Казахстан.
В случае нахождения военнослужащего в отпуске, на лечении или в служебной командировке, исключение из списков воинской части не производится.
154. Досрочное увольнение военнослужащих по призыву в соответствии с пунктами 2, 3 статьи 26 Закона производится на основании заключения военно-врачебной комиссии, акта семейно-имущественного обследования и других документов, подтверждающих обстоятельства увольнения.
155. О достижении предельного возраста состояния на воинской службе, истечении срока контракта или предстоящем увольнении в связи с сокращением численности или штатов, военнослужащий заблаговременно (но не позднее чем за месяц) письменно уведомляется командиром воинской части (руководителем государственного учреждения).
Выписка из приказа по личному составу об увольнении военнослужащего с воинской службы доводится до его сведения под роспись. В случае нахождения военнослужащего за пределами воинской части выписка из приказа доводится до его сведения после возвращения.
156. При наличии у военнослужащего, проходящего воинскую службу по контракту, нескольких оснований для увольнения с воинской службы, он увольняется по избранному им основанию, за исключением случаев, предусмотренных подпунктами 11), 12), 13) пункта 1 статьи 26 Закона.
157. Военнослужащие по призыву увольняются с воинской службы по истечении срока службы, при этом:
1) офицерский состав увольняется приказом должностного лица в соответствии с перечнем должностных лиц;
2) военнослужащие срочной службы увольняются приказом первого руководителя уполномоченного органа на основании Указа Президента Республики Казахстан.
158. Увольнение военнослужащих по состоянию здоровья производится на основании заключения военно-врачебной комиссии в соответствии с Правилами военно-врачебной экспертизы.
Оформление представления к увольнению (для военнослужащих срочной службы – рапорта) производится после получения воинской частью заключения военно-врачебной комиссии.
159. Увольнение в связи с сокращением численности или штатов производится в случае отсутствия возможности назначения на другие воинские должности и отказа военнослужащего к назначению на низшую должность.
160. Увольнение в связи с переходом на государственную службу в государственные органы (учреждения) производится по рапорту военнослужащего при поступлении соответствующего уведомления государственного органа (учреждения) о приеме военнослужащего на государственную службу с указанием должности государственного служащего.
161. Увольнение военнослужащего в связи с существенным и (или) систематическим нарушением в отношении него условий контракта производится на основании рапорта военнослужащего и иных подтверждающих документов. В случае отказа в увольнении военнослужащего по данному основанию, факт соблюдения условий контракта о прохождении воинской службы должен быть документально подтвержден командиром воинской части (руководителем государственного учреждения).
162. Увольнение военнослужащего по семейным обстоятельствам производится на основании заключения военно-врачебной комиссии, акта семейно-имущественного обследования и других документов, подтверждающих обстоятельства увольнения.
163. Военнослужащий, в случае избрания (назначения) его в представительные органы Республики Казахстан, подлежит увольнению на основании опубликованных в соответствующих средствах массовой информации итогов выборов.
164. Военнослужащий, в случае его назначения на должность судьи, подлежит увольнению на основании соответствующего акта о его назначении или извещения уполномоченного органа о его назначении.
165. Увольнение военнослужащих в связи с утратой гражданства Республики Казахстан производится решением уполномоченного должностного лица в соответствии с перечнем должностных лиц со дня вступления в силу соответствующего Указа Президента Республики Казахстан о выходе из гражданства Республики Казахстан либо по представлению документов, подтверждающих наличие гражданства другого государства.
166. Увольнение при отказе в специальной проверке производится в случае, если военнослужащий отказался от проведения в отношении него специальной проверки или если по результатам специальной проверки выявлены обстоятельства, препятствующие оформлению военнослужащему допуска к государственным секретам при невозможности назначения его на должность, на которую не требуется оформление допуска к государственным секретам.
167. Увольнение военнослужащих с воинской службы по отрицательным мотивам производится:
1) в связи с вступлением в законную силу приговора суда о назначении военнослужащему уголовного наказания, в том числе условно, за исключением наказаний в виде ограничения по воинской службе и содержания на гауптвахте, – на основании поступившего в часть обвинительного приговора суда и распоряжения о вступлении его в законную силу;
2) в связи с освобождением от уголовной ответственности по нереабилитирующим основаниям, – на основании поступившего в часть обвинительного приговора суда и распоряжения о вступлении его в законную силу или постановления органа уголовного преследования;
3) в связи с лишением воинского звания, – на основании вступившего в законную силу обвинительного приговора суда, а для лиц высшего офицерского состава, – при поступлении Указа Президента Республики Казахстан о лишении воинского звания;
4) в связи с употреблением при исполнении обязанностей воинской службы веществ, вызывающих состояние алкогольного, наркотического или иного опьянения, – на основании заключения служебного расследования с приложением акта медицинского освидетельствования;
5) в связи с отчислением из военного учебного заведения (военного факультета), за исключением случаев отчисления по состоянию здоровья и по семейным обстоятельствам, – на основании приказа об отчислении;
6) в случае систематического нарушения военнослужащим условий контракта, – после рассмотрения данных фактов аттестационной комиссией воинской части (учреждения) в соответствии с настоящими Правилами;
7) в связи с нарушением военнослужащим мер безопасности, в том числе пожарной безопасности либо безопасности движения на служебном транспорте, которое повлекло тяжкие последствия, – на основании заключения служебного расследования или дознания;
8) в связи с отсутствием военнослужащего на службе без уважительной причины в течение трех и более часов подряд – на основании заключения служебного расследования;
9) в связи с совершением виновных действий военнослужащим, непосредственно обслуживающим денежные средства или военное имущество, если эти действия дают основания для утраты доверия к нему со стороны командира (начальника), – на основании заключения служебного расследования;
10) в связи с нарушением установленных требований по обеспечению режима секретности, повлекшим разглашение или утрату сведений, составляющих государственные секреты, их носителей, – на основании заключения служебного расследования.
168. Увольнение с воинской службы лиц, выслуживших установленные сроки, приостанавливается в случае введения чрезвычайного или военного положения на период его действия.
169. Днем увольнения военнослужащего с воинской службы считается день исключения его из списков личного состава части приказом по воинской части (государственному учреждению).
170. Лица, уволенные с воинской службы, имеют право не позднее трех месяцев со дня письменного ознакомления с выпиской из приказа об увольнении обжаловать это решение перед вышестоящим командованием или в суде в установленном законом порядке.
171. Гражданам, безупречно прослужившим в Вооруженных Силах 25 лет и более (в календарном исчислении), при увольнении в запас или в отставку разрешается ношение военной формы одежды, кроме лиц, уволенных по основаниям подпункта 13) пункта 1 статьи 26 Закона.

"Қазақстан Республикасының Қарулы күштерінде, басқа да әскерлері мен әскери құралымдарында әскери қызмет өткеру ережелерін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Президентінің 2006 жылғы 25 мамырдағы № 124 Жарлығына өзгеріс енгізу туралы" Қазақстан Республикасының Президенті Жарлығының жобасы туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 31 қазандағы № 1375 Қаулысы

Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
«Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерінде, басқа да әскерлері мен әскери құралымдарында әскери қызмет өткеру ережелерін бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Президентінің 2006 жылғы 25 мамырдағы № 124 Жарлығына өзгеріс енгізу туралы» Қазақстан Республикасының Президенті Жарлығының жобасы Қазақстан Республикасы Президентінің қарауына енгізілсін.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі С. Ахметов

«Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерінде, басқа да
әскерлері мен әскери құралымдарында әскери қызмет өткеру
ережелерін бекіту туралы» Қазақстан Республикасы
Президентінің 2006 жылғы 25 мамырдағы № 124 Жарлығына
өзгеріс енгізу туралы

«Қазақстан Республикасының қорғанысы және Қарулы Күштері туралы» Қазақстан Республикасының 2005 жылғы 7 қаңтардағы Заңына сәйкес ҚАУЛЫ ЕТЕМІН:
1. «Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерінде, басқа да әскерлері мен әскери құралымдарында әскери қызмет өткеру ережелерін бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Президентінің 2006 жылғы 25 мамырдағы № 124 Жарлығына (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2006 ж., № 19, 183-құжат) мынадай өзгеріс енгізілсін:
көрсетілген Жарлықпен бекітілген Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерінде, басқа да әскерлері мен әскери құралымдарында әскери қызмет өткеру ережелері осы Жарлыққа қосымшаға сәйкес жаңа редакцияда жазылсын.
2. Осы Жарлық алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Президентi

Қазақстан Республикасы
Президентінің
2012 жылғы « »
№ Жарлығына
ҚОСЫМША

Қазақстан Республикасы
Президентінің
2006 жылғы 25 мамырдағы
№ 124 Жарлығымен
БЕКІТІЛГЕН

Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерінде, басқа да
әскерлері мен әскери құралымдарында әскери қызмет
өткеру ережелері 1. Жалпы ережелер

1. Осы Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерінде, басқа да әскерлері мен әскери құралымдарында әскери қызмет өткеру ережелері (бұдан әрі – Ережелер) Қазақстан Республикасы азаматтарының әскерге шақыру және келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеру тәртібін айқындайды.
Арнаулы мемлекеттік органдардың әскери қызметшілері «Қазақстан Республикасының арнаулы мемлекеттік органдары туралы» 2012 жылғы 13 ақпандағы Қазақстан Республикасы Заңының 5, 6, 7 және 9-тарауларында, 7, 15-19, 22, 24, 29-37-баптарында көзделген ерекшеліктерді ескере отырып әскери қызмет өткереді.
2. Ережелерде мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:
1) конкурстық комиссия – Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің, басқа да әскерлері мен әскери құралымдарының (бұдан әрі – Қарулы Күштер) әскери бөлімдерінде (мемлекеттік мекемелерінде) құрылатын келісімшарт бойынша әскери қызметке кіретін азаматтарды іріктеу жөніндегі комиссия;
2) штаттық-лауазымдық санат – әскери бөлімнің (мемлекеттік мекеменің) штатында әскери лауазымға көзделген әскери атақ.

2. Әскери қызмет өткеру

3. Бейбіт және соғыс уақытында әскери қызмет өткеру техникалық және кәсіптік орта, жоғары білім беру бағдарламаларын іске асыратын әскери оқу орындарында, жоғары оқу орындарының әскери факультеттерінде (бұдан әрі – әскери факультеттер) оқуды, әскери қызметке шақыруды, келісімшарт бойынша әскери қызметке ерікті түрде кіруді, әскери атақ беруді, әскери лауазымға тағайындалуды және әскери қызметі бойынша ауыстырылуды, ротациялауды, әскери қызметтен шығаруды, аттестаттауды, демалыстар беруді, әскери қызметпен байланысты басқа да жағдайларды (оқиғаларды) қамтиды.
4. Қазақстан Республикасының азаматтары Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген ерекшеліктерді ескере отырып, осы Ережелерге сәйкес Қарулы Күштерде келісімшарт бойынша ерікті тәртіппен немесе әскерге шақыру бойынша әскери қызмет өткереді.
5. Техникалық және кәсіптік орта, жоғары білім беру бағдарламаларын іске асыратын әскери оқу орындарына немесе әскери факультеттерге түскен және бұрын келісімшарт бойынша әскери қызметте болмаған азаматтардың келісімшарт жасасқанға дейін әскерге шақыру бойынша әскери қызмет өткеретін әскери қызметшілер мәртебесі болады.
6. Әскерге шақыру бойынша әскери қызмет өткеретін әскери қызметші бейбіт уақытта әскери қызметтің алты айынан кейін және олар әскери-есептік мамандықтардың біреуі бойынша міндетті даярлық курсынан өткен кезде ерікті түрде, оның ішінде бөлімшенің немесе әскери бөлімнің құрамында Қазақстан Республикасынан тыс жерде бейбітшілік пен қауіпсіздікті қолдау жөніндегі халықаралық міндеттемелерді орындау үшін жіберілуі мүмкін.
7. Қазақстан Республикасынан тыс жерде бейбітшілік пен қауіпсіздікті қолдау жөніндегі халықаралық міндеттемелерді орындауға (бітімгершілік операцияларына), жауынгерлік іс-қимылдарға және террорға қарсы операцияларға қатысатын (қатысқан) әскери қызметшілерге Қазақстан Республикасынан тыс жерде бейбітшілік пен қауіпсіздікті қолдау жөніндегі халықаралық міндеттемелерді орындауға (бітімгершілік операцияларына), жауынгерлік іс-қимылдарға және террорға қарсы операцияларға қатысу кезеңін айқындау тәртібін уәкілетті органның бірінші басшысы белгілейді.
8. Әскери қызметшілерді көтермелеу және тәртіптік жауапкершілікке тарту тәртіптік жарғыда белгіленген тәртіппен жүргізіледі.
9. «Старшина» («бас корабль старшинасы»), «прапорщик» («мичман»), «аға прапорщик» («аға мичман») әскери атақтарындағы әскери қызметшілерге осы Ережелердің аға сержанттар құрамының әскери қызмет өткеру тәртібін регламенттейтін нормалары қолданылады.

3. Әскери қызметтің басталуы, мерзімдері және аяқталуы

10. Әскери қызметтің басталуы:
1) әскери қызметке (әскери жиындарға) шақырылғандар үшін – жергілікті әскери басқару органынан (облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың) әскери қызмет өткеру (жиындардан өту) орнына кету туралы тиісті командирдің (бастықтың) бұйрығы шыққан күн;
2) келісімшарт бойынша әскери қызметке кіргендер үшін – бөлім жеке құрамының тізімдеріне енгізу туралы әскери бөлім командирінің (мемлекеттік мекеме басшысының) бұйрығы шыққан күн;
3) техникалық және кәсіптік орта, жоғары білім беру бағдарламаларын іске асыратын әскери оқу орындарына (әскери факультеттерге) түскендер және бұрын әскери қызметте болмағандар үшін – әскери оқу орны (әскери факультет) жеке құрамының тізімдеріне енгізу туралы оқу орны бастығының бұйрығы шыққан күн, ал техникалық және кәсіптік орта, жоғары білім беру бағдарламаларын іске асыратын шетел әскери оқу орнына түскен кезде – оқуға жіберу туралы уәкілетті орган басшысының бұйрығы шыққан күн болып саналады.
11. Әскери қызмет мерзімдері «Әскери қызмет және әскери қызметшілердің мәртебесі туралы» Қазақстан Республикасының 2012 жылғы 16 ақпандағы Заңында (бұдан әрі – Заң) белгіленген және:
1) әскерге шақыру бойынша әскери қызмет өткеретіндер үшін – әскерге шақыру бойынша әскери қызметтің аяқталу мерзімінің соңғы айының соңғы күнінен кешіктірілмей;
2) келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеретіндер үшін – келісімшарттың аяқталу мерзімінің соңғы айының тиісті күні аяқталады.
Әскери қызмет мерзімінің аяқталуы ондай күн болмайтын айға тура келген жағдайларда көрсетілген мерзім сол айдың соңғы күні аяқталады.
12. Әскери қызметтен шығарылуына (әскери жиындардың аяқталуына) байланысты әскери қызметші әскери бөлімнің тізімдерінен алып тасталған күн әскери қызмет аяқталған күн болып саналады.
13. Әскери бөлімді немесе әскери қызмет орнын өз еркімен тастап кеткен уақыт кезеңі, сондай-ақ гауптвахтада ұстау түріндегі жазасын өтеу уақыты әскери қызметшінің әскери қызмет мерзіміне есептелмейді. Гауптвахтада ұстау түріндегі жазасын өтеу кезінде әскери қызмет өтілі үзілмейді.
Әскери бөлімді немесе әскери қызмет орнын өз еркімен тастап кету кезеңінің басталуы әскери қызметшінің әскери бөлім немесе қызмет орны орналасқан жерді нақты тастап кеткен уақыт, демек, оның белгіленген мерзімде қызмет орнына негізсіз келмеуі, аяқталуы – әскери қызметшінің әскери бөлімге, әскери басқару органдарына немесе құқық қорғау органдарына келуі не оны ұстау уақыты болып табылады.
14. Әскери қызметшінің әскери қызметінің жалпы ұзақтығы (еңбек сіңірген жылдары) оның әскерге шақыру бойынша, сондай-ақ келісімшарт бойынша әскери қызметінің барлық уақытын қамтиды.
Әскери қызметтің жалпы ұзақтығы Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен күнтізбелік және жеңілдік есептеумен жүргізіледі.

4. Келісімшарт жасасу және оның қолданысын тоқтату

15. Әскери қызмет өткеру туралы келісімшартты ерікті түрде Қазақстан Республикасының азаматы Қарулы Күштердің уәкілетті лауазымды адамымен жазбаша түрде Қазақстан Республикасының Үкіметі бекітетін үлгі нысан бойынша:
1) жоғары офицерлер құрамының штаттық-лауазымдық санатындағы әскери лауазымға тағайындалатындар – Қазақстан Республикасының Президенті тағайындайтындарды қоспағанда, уәкілетті органның бірінші басшысымен;
2) сарбаздар (матростар), сержанттар (старшиналар) құрамдарының, офицерлер құрамының (жоғары офицерлер құрамын қоспағанда) штаттық-лауазымдық санатындағы әскери лауазымға тағайындалатындар – әскери бөлім командирінен (мемлекеттік мекеме басшысынан) және одан жоғары тиісті уәкілетті лауазымды адаммен;
3) Қазақстан Республикасының техникалық және кәсіптік орта, жоғары білім бері бағдарламаларын іске асыратын әскери оқу орнына түсетіндер – осы оқу орнының бастығымен;
4) Қазақстан Республикасында әскери факультетке түсетіндер – әскери білім мәселелеріне жетекшілік ететін уәкілетті орган құрылымдық бөлімшесінің бастығымен;
5) басқа мемлекеттің техникалық және кәсіптік орта, жоғары білім беру бағдарламаларын іске асыратын әскери оқу орнына (әскери факультетке) түсетіндер – шетелде оқу мәселелеріне жетекшілік ететін уәкілетті орган құрылымдық бөлімшесінің бастығымен жасасады.
Атқаратын лауазымдарында әскери қызмет өткеретін адамдармен келісімшарттар осы тармақтың 1), 2) тармақшаларына сәйкес жасалады.
16. Келісімшарт әскери қызметке келісімшарт бойынша кірген кезде жасалады.
Келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеретін әскери қызметшімен жаңа келісімшарт:
1) Заңның 19-бабында айқындалған құрам өзгерген;
2) әскери оқу орнына (әскери факультетке) қабылданған;
3) Заңның 39-бабының 6-тармағында көзделген жағдайды қоспағанда, әскери оқу орнына (әскери факультетке) түскенге дейін келісімшарт бойынша әскери қызмет өткерген әскери қызметші әскери оқу орнынан (әскери факультеттен) шығарылған;
4) әскери қызмет мерзімі ұзартылған;
5) бір уәкілетті органнан басқасына ауыстырылған жағдайларда жасалады.
17. Келісімшарт кемінде екі данада, әрқайсысы мемлекеттік және орыс тілдерінде жасалады және оны жасасқан адамдар қол қояды. Келісімшарт жасасқан лауазымды адамның қолы мөрмен расталады, бұл ретте бірінші данасы келісімшарт жасасқан адамның жеке ісіне тігіледі, ал екінші данасы оған қолын қойғызып беріледі.
Әскери қызмет өткеру туралы келісімшарт әскери қызметшілермен келісімшарт жасасу, оларды әскери лауазымдарға тағайындау, ауыстыру, олардан босату, шығару, сондай-ақ оларға әскери атақ беру туралы бұйрықтар (жеке құрам бойынша бұйрықтар) шығаруға құқығы бар лауазымды адамдар тізбесіне (бұдан әрі – лауазымды адамдар тізбесі) сәйкес осы құқық берілген уәкілетті лауазымды адамның бұйрығы шыққан күннен бастап қолданысқа енгізіледі. Лауазымды адамдар тізбесін уәкілетті органның бірінші басшысы бекітеді.
18. Келісімшарттың Заңның 37-бабының 2-тармағында белгіленген жағдайларда қолданысы тоқтатылады.
Заң қолданысқа енгізілгенге дейін әскери қызметте болудың шекті жасына толғанға дейін жасалған әскери қызмет өткеру туралы келісімшарттар әскери қызметшілер Заңның 25-бабының 1-тармағында белгіленген шекті жасқа толғанға дейін қолданылады.
19. Одан әрі келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеруге ниет білдірген әскери қызметші қолданыстағы келісімшарттың мерзімі аяқталғанға дейін кемінде екі ай бұрын мерзімінде белгіленген тәртіппен әскери бөлімнің командиріне (мемлекеттік мекеменің басшысына) жаңа келісімшарт жасасу туралы баянат береді.
Лауазымды адамдар тізбесіне сәйкес осы құқық берілген уәкілетті лауазымды адамның келісімшарт бойынша әскери қызмет мерзімін ұзарту туралы шешімі бұйрықпен ресімделеді және әскери қызметшінің мәліметіне жазбаша түрде қолын қойғызып жеткізіледі.
Келісімшарт бойынша әскери қызмет мерзімін ұзартудан бас тартылған жағдайда әскери қызметшінің мәліметіне жазбаша хабарлама қолын қойғызып жеткізіледі.
Келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеретін және келісімшарт мерзімінің аяқталуына байланысты әскери қызметтен шығу туралы шешім қабылдаған әскери қызметші келісімшартты қолдану мерзімі аяқталғанға дейін кемінде бір ай бұрын уәкілетті лауазымды адамды өзінің шешімі туралы жазбаша хабардар етеді.
Әскери қызметші жүктілігі және бала тууы бойынша демалыста немесе бала күтімі бойынша қосымша демалыста болған уақытта қолданыстағы келісімшарттың мерзімі аяқталған жағдайда келісімшарт белгісіз мерзімге дейін жасалған деп саналады. Әскери қызметші тұрақты әскери қызмет орнына демалыстан келгеннен кейін әскери бөлімнің командирі (мемлекеттік мекеменің басшысы) екі ай ішінде әскери қызметшімен жаңа келісімшарт жасасу немесе осы Ережелерге сәйкес оны әскери қызметтен шығару мәселесін шешеді.
20. Қазақстан Республикасының Президенті лауазымға тағайындаған әскери қызметшілер тиісті лауазымдағы әскери қызметті келісімшарт жасамай өткереді. Олардың келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеретін әскери қызметшілер мәртебесі сақталады.
Көрсетілген лауазымға тағайындалғанға дейін әскери қызметшілердің осы санатымен жасасылған келісімшарттардың қолданысы тоқтатылады.
21. Қазақстан Республикасының Президенті лауазымға тағайындаған әскери қызметші лауазымынан босатылғаннан кейін ол осы Ережелерде айқындалған тәртіппен жаңа келісімшарт жасасады.

5. Келісімшарт бойынша әскери қызметке кіру үшін
азаматтар қатарынан кандидаттарды іріктеу

22. Келісімшарт бойынша әскери қызметке кіру үшін кандидаттарды іріктеу мынадай тәртіппен жүргізіледі:
1) келісімшарт бойынша әскери қызметке кіру үшін қажетті құжаттарды қабылдау;
2) медициналық куәландырудан өту;
3) дене дайындығы деңгейінің сәйкестігін анықтау;
4) білім және кәсіби даярлық деңгейінің сәйкестігін анықтау;
5) психологиялық тұрғыдан жарамдылығын тексеру.
23. Әскери қызметте болмаған, келісімшарт бойынша әскери қызметке кіруге ниет білдірген Қазақстан Республикасының азаматы жергілікті әскери басқару органының бастығына немесе әскери бөлімнің командиріне (мемлекеттік мекеменің басшысына) өтініш береді.
Республикадан тыс жерлерде тұратын, келісімшарт бойынша әскери қызметке кіруге ниет білдірген Қазақстан Республикасының азаматы Қазақстан Республикасына тұрақты тұрғылықты жеріне келгеннен кейін ғана өтініш береді.
24. Өтініште:
1) азаматтың тегі, аты, әкесінің аты (егер жеке басын куәландыратын құжатта көрсетілген болса), оның туған күні, айы мен жылы, тұрғылықты жері;
2) азамат келісімшарт жасасуға ниет білдірген уәкілетті органның атауы, әскери бөлім (мемлекеттік мекеме);
3) келісімшарт жасасу болжанатын мерзім көрсетіледі.
Өтінішпен бірге азамат оның жеке басын және азаматтығын куәландыратын құжатты көрсетеді және:
1) белгіленген үлгідегі бланкіде сауалнама деректерін;
2) өзі қол қойған өмірбаянын;
3) жеке басы мен азаматтығын куәландыратын құжаттың көшірмесін;
4) білімі туралы құжаттарының көшірмелерін (салыстыру үшін түпнұсқалары ұсынылмаған жағдайда нотариалдық куәландырылған көшірмелерін);
5) бар болған кезде еңбек кітапшасының көшірмесін;
6) сотталмағандығы туралы анықтаманы ұсынады.
Құжаттарды қабылдаған кезде тиісті лауазымды адам құжаттардың көшірмелерін олардың түпнұсқаларымен салыстырады (салыстыру үшін ұсынған жағдайда) және түпнұсқаларды азаматқа қайтарады.
Әйелдерді қоспағанда, бұрын әскери қызмет өткермеген, жоғары оқу орнының әскери кафедрасында оқымаған адамдар Қорғаныс министрлігінің мамандандырылған білім беру ұйымында әскери даярлықтан өткенін растайтын құжатты ұсынады.
25. Келісімшарт бойынша әскери қызметке кіруге ниет білдірген азаматтардың өтініштерін уәкілетті орган белгілеген тәртіппен тіркейді. Өтініші тіркелген және қарауға қабылданған азамат келісімшарт бойынша әскери қызметке кіруге кандидат (бұдан әрі – кандидат) болып табылады.
Кандидаттың өтініші мен құжаттары тіркелген күннен бастап бір айдан аспайтын мерзімде қаралады және онымен бір уақытта кандидаттың Заңның 38-бабында айқындалған талаптарға сәйкес келуі тексеріледі.
Уәкілетті органдарда кандидаттардың өтініштері мен құжаттарын қарау тәртібін бірінші басшылар айқындайды.
26. Қажетті құжаттар тізбесін, оларды ресімдеу тәртібін, сондай-ақ тексеру жүргізу мерзімдерін уәкілетті органдардың бірінші басшылары айқындайды.
27. Мемлекеттік құпияларды құрайтын мәліметтермен жұмыс істеуді көздейтін әскери қызмет өткеру үшін кандидаттарға заңнамада белгіленген тәртіппен және мерзімдерде мемлекеттік құпияларға рұқсатнама беруге арнайы тексеру жүргізіледі. Осы кандидаттарды әскери қызметке қабылдау ол бойынша мемлекеттік құпияларға рұқсатнама беруге арнайы тексеру аяқталғаннан кейін жүргізіледі. Мемлекеттік құпияларға рұқсатнама беруге арнайы тексеруді ұйымдастыру жергілікті әскери басқару органдарына жүктеледі.
28. Жергілікті әскери басқару органы кандидатқа жеке іс ресімдейді.
29. Кандидаттарды медициналық куәландыру (Қазақстан Республикасының басқа да әскерлері мен әскери құралымдарына әскери қызметке кіретін азаматтардан басқа) екі кезеңнен тұрады:
1) алдын ала медициналық куәландыру – тіркелген жері бойынша медициналық ұйымдардың дәрігер мамандары жүргізеді;
2) қорытынды медициналық куәландыру – әскерге шақыру (тіркеу) медициналық комиссияларының жұмысы кезеңінде жергілікті әскери басқару органдарында, сондай-ақ Қарулы Күштер әскери-медициналық бөлімдері мен мекемелерінің әскери-дәрігерлік комиссиясы жанында жүргізіледі.
Уәкілетті органдар басшыларының келісімі бойынша кандидаттарды медициналық куәландыру ведомстволық бағыныстылығына қарамастан, әскери-медициналық бөлімдер мен мекемелерде жүргізілуі мүмкін.
30. Медициналық куәландырудан өту тәртібі Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерінде, басқа да әскерлері мен әскери құралымдарында әскери-дәрігерлік сараптама жүргізу ережелерімен (бұдан әрі – Әскери-дәрігерлік сараптама ережелері) белгіленеді.
31. Кандидаттың білім және дене дайындығының деңгейі бойынша уәкілетті органның бірінші басшысы белгілеген талаптарға сәйкес келетіні тексеріледі.
32. Кәсіби және психологиялық іріктеу жөніндегі іс-шараларды тиісті мамандар жүргізеді. Бұл ретте зияткерлік даму деңгейі, әскери қызмет өткеруге психологиялық тұрғыдан жарамдылығы, тексерілетін кандидаттардың әскери қызмет үшін қажетті кәсіби және жеке басының қасиеттері бағаланады.
Кәсіби және психологиялық іріктеу жөніндегі іс-шараларды жүргізу тәртібі мен әдістемесін уәкілетті органдардың бірінші басшылары айқындайды.
33. Психологиялық іріктеу нәтижелері бойынша нақты әскери лауазымдарда келісімшарт бойынша әскери қызметке кандидаттың жарамдылығы туралы мынадай қорытындылардың біреуі шығарылады:
1) «ұсынылады»;
2) «ұсынылмайды».
34. Келісімшарт бойынша әскери қызметке кіретін адамдарға қатысты арнайы тексеру жүргізу тәртібін Қазақстан Республикасының Ұлттық қауіпсіздік комитеті айқындайды.
35. Қорғаныс министрлігінің әскери барлау органдарындағы әскери лауазымдарға, сондай-ақ қару мен оқ-дәрілер арсеналдарындағы, базалары мен қоймаларындағы қару-жарақ пен оқ-дәрілерді сақтаумен байланысты лауазымдарға кандидаттармен психикалық-физиологиялық және полиграфологиялық зерттеулерді жүргізу ұйымдастырылады.
36. Келісімшарт бойынша әскери қызметке кіру үшін белгіленген талаптарға сәйкес келген кандидаттың құжаттары (жеке ісі) кандидаттың кәсіби жарамдылығын айқындағаннан кейін лауазымға орналасуға конкурс ұйымдастыру үшін әскери бөлімге (мемлекеттік мекемеге) жолданады.
37. Әскери бөлімдер (мемлекеттік мекемелер) конкурстық комиссияларының құрылу және жұмыс тәртібін уәкілетті орган айқындайды.

6. Әскери қызметшілер қатарынан келісімшарт бойынша
әскери қызметке кіру үшін кандидаттарды іріктеу

38. Әскерге шақыру бойынша әскери қызмет өткеретін және келісімшарт бойынша әскери қызметке кіруге ниет білдірген әскери қызметші әскери бөлімнің командиріне (мемлекеттік мекеменің басшысына) (офицерлер құрамының әскери қызметшісі – әскерге шақыру бойынша әскери қызмет мерзімі аяқталғанға дейін бір ай бұрын) баянат береді.
39. Әскери қызметші баянатпен бірге осы Ережелердің 24-тармағында көзделген құжаттарды ұсынады.
40. Әскерге шақыру бойынша әскери қызмет өткеретін және келісімшарт бойынша әскери қызметке кіруге ниет білдірген әскери қызметшінің баянаты тіркеледі және әскери бөлімнің командирі (мемлекеттік мекеменің басшысы) қарауға қабылдайды. Әскери бөлімнің командирі (мемлекеттік мекеменің басшысы) әскерге шақыру бойынша әскери қызмет өткеретін әскери қызметшінің баянатын қарайды және он жұмыс күні ішінде ол бойынша шешім қабылдайды.
Баянаты қарауға қабылданған әскери қызметші кандидат болып табылады.
41. Әскери бөлімнің командирі (мемлекеттік мекеменің басшысы) баянатты қарап:
1) кандидатты медициналық куәландырудан өткізу туралы;
2) кәсіби және психологиялық іріктеу жөніндегі іс-шараларды жүргізу туралы;
3) Қорғаныс министрлігінің әскери барлау органдарындағы әскери лауазымдарға, сондай-ақ қару мен оқ-дәрілер арсеналдарындағы, базалары мен қоймаларындағы қару-жарақ пен оқ-дәрілерді сақтаумен байланысты лауазымдарға кандидаттармен психикалық-физиологиялық және полиграфологиялық зерттеулерді жүргізу туралы.
4) кандидаттың білім, кәсіби және дене дайындығы деңгейінің келісімшарт бойынша әскери қызметшілер үшін белгіленген талаптарға сәйкес келуін тексеру туралы;
5) әскери бөлім аттестаттау комиссиясының әскери қызметшінің кандидатурасын қарауы туралы нұсқаулар береді.
42. Кандидат қажет болған жағдайларда белгіленген тәртіппен мемлекеттік құпияларды құрайтын мәліметтерге рұқсатнаманы ресімдеу рәсімінен өткізіледі.
43. Кандидаттың келісімшарт бойынша әскери қызметке кіретіндер үшін белгіленген талаптарға сәйкес келуі (сәйкес келмеуі) туралы шешімді әскери бөлім аттестаттау комиссиясының ұсынымы бойынша әскери бөлімнің командирі қабылдайды және тікелей бастық (командир) бекітеді.
Комиссия шешімінің көшірмесі әскери қызметшіге жоғары тұрған қолбасшылық шешімді бекіткеннен кейін он жұмыс күні ішінде беріледі.
44. Ресімделгеннен кейін құжаттар осы Ережелерге сәйкес келісімшарт жасасу үшін уәкілетті лауазымды адамға қарауға ұсынылады.

7. Әскери қызметте болудың шекті жасына толған, оқытушылық,
ғылыми қызметті жүзеге асыратын және магистр академиялық
дәрежесі, ғылыми дәрежелері немесе атақтары бар әскери
қызметшілермен әскери қызмет мерзімдерін ұзарту кезінде
келісімшарттар жасасу

45. Әскери қызметте болудың шекті жасына толған, оқытушылық, ғылыми қызметті жүзеге асыратын және магистр академиялық дәрежесі, ғылыми дәрежелері немесе атақтары бар және оны жалғастыруға ниет білдірген әскери қызметшілермен уәкілетті органның бірінші басшысының шешімі бойынша уәкілетті органның бірінші басшысы айқындаған, бірақ Заңның 25-бабының 2-тармағында белгіленген мерзімнен аспайтын мерзімге жаңа келісімшарт жасасылады.
46. Әскери қызметте болудың шекті жасынан тыс әскери қызмет мерзімін ұзарту туралы шешім қабылданған кезде:
1) кәсіби даярлығы және атқаратын лауазымы бойынша жұмыс тәжірибесі;
2) денсаулық жағдайы бойынша әскери қызмет өткеру үшін жарамдылығы;
3) әскери-есептік мамандыққа немесе арнайы даярлыққа сәйкес бос лауазымның болуы ескеріледі.
47. Осы Ережелердің 45-тармағында көрсетілген адамдар әскери қызметте болудың шекті жасынан тыс әскери қызмет мерзімін ұзарту үшін қолданыстағы келісімшарттың мерзімі аяқталғанға дейін кемінде төрт ай бұрын мерзімде уәкілетті лауазымды адамға жаңа келісімшарт жасасу туралы баянат береді.
Баянатпен бірге:
атқаратын лауазымы бойынша қызметтік мінездеме;
әскери-дәрігерлік комиссияның қорытындысы ұсынылады.
48. Уәкілетті органның бірінші басшысының әскери қызмет мерзімін ұзарту туралы шешімі бұйрықпен ресімделеді және келісімшарт мерзімі аяқталғанға дейін кемінде бір ай бұрын әскери қызметшінің мәліметіне жеткізіледі.
49. Әскери қызмет мерзімін ұзартудан бас тартқан жағдайда уәкілетті органның жазбаша хабарламасы әскери қызметшінің мәліметіне ол әскери қызметте болудың шекті жасына толғанға немесе қолданыстағы келісімшарттың мерзімі аяқталғанға дейін кемінде бір ай бұрын қолын қойғызып жеткізіледі.

8. Әскери лауазымдарға тағайындау

50. Әскери қызметшіні әскери лауазымға тағайындау әскери қызметшінің білім және кәсіби даярлығы деңгейін, денсаулық жағдайын, арнаулы мемлекеттік органдардың әскери лауазымдары үшін біліктілік талаптарын және осы Ережелерде көзделген өзге де жағдайларды ескере отырып жүргізіледі.
51. Әскери қызметшілерді әскери лауазымдарға тағайындау оларды негізгі немесе бір бейінді әскери-есептік мамандық бойынша пайдалануды және қызметтік істерінің тәжірибесін және білімін ескеруді қамтамасыз етуге тиіс. Әскери қызметшілерді, олар үшін жаңа әскери-есептік мамандық бойынша лауазымдарда пайдалану қажет болған кезде оларды осы лауазымдарға тағайындауға тиісті қайта даярлау алғышарт болуға тиіс.
52. Техникалық және кәсіптік орта, жоғары білім беру бағдарламаларын іске асыратын әскери оқу орнына (әскери факультетке) қабылданған азамат сарбаздар (матростар) немесе сержанттар (старшиналар) құрамының штаттық-лауазымдық санатындағы курсант әскери лауазымына тағайындалады.
Офицерлер құрамының әскери атағы жоқ, әскери оқу орнына (әскери факультетке) қабылданған әскери қызметші бұрын атқарған әскери лауазымынан босатылады және сарбаздар (матростар) немесе сержанттар (старшиналар) құрамының штаттық-лауазымдық санатындағы курсант әскери лауазымына тағайындалады.
Офицерлер құрамының әскери атағы бар, жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру бағдарламасы бойынша әскери оқу орнына немесе әскери оқу орнының адъюнктурасына, магистратурасына не докторантурасына күндізгі оқу нысанына қабылданған әскери қызметші бұрын атқарған әскери лауазымынан босатылады және тыңдаушы әскери лауазымына тағайындалады.
Әскери қызметшіні (азаматты) әскери оқу орнына қабылдаған кезде оған бұрын берілген әскери атағы сақталады.
53. Әскери оқу орнына немесе әскери оқу орнының адъюнктурасына, магистратурасына не докторантурасына қабылданбаған әскери қызметшілер олар көрсетілген оқу орнына түсу үшін жіберілген әскери бөлімдерге бұрынғы әскери лауазымдарына қайтарылады.
54. Әскери оқу орындарын немесе әскери оқу орнының адъюнктурасын, магистратурасын не докторантурасын бітірген әскери қызметшілер қажетті білім деңгейі бар адамдармен ауыстырылуға жататын, сондай-ақ егер Қазақстан Республикасының Президенті бекітетін Қарулы Күштердегі, басқа да әскерлер мен әскери құралымдардағы әскери лауазымдар және оларға сәйкес келетін әскери атақтар тізбесінде (бұдан әрі – әскери лауазымдар тізбесі) аталған әскери қызметшілердің әскери атақтарына қарағанда, оларға тең немесе анағұрлым жоғары әскери атақтар сәйкес келсе, офицерлер құрамының әскери лауазымдарына тағайындалады.
Көрсетілген әскери лауазымдарға тағайындау мүмкін болмаған кезде мұндай әскери қызметшілер даярлық бейіні бойынша ұқсас өзге әскери лауазымдарға тағайындалады (ерекше жағдайларда одан әрі әскери лауазымға тағайындау үшін командирдің (бастықтың) қарамағына қабылданады).
55. Әскери лауазымдарға тағайындау кезінде мынадай шарттар сақталады:
1) сарбаздар (матростар), сержанттар (старшиналар) мен офицерлер құрамының штаттық-лауазымдық санатындағы әскери лауазымдарға тиісті құрамның әскери қызметшілері тағайындалады;
2) тиісті командирлердің (бастықтардың) қарамағына қабылданған әскери қызметшілерді әскери лауазымдарға тағайындау Заңның 21-бабының 5-тармағында белгіленген мерзімнен аспайтын, мүмкіндігінше қысқа мерзімде жүргізіледі;
3) егер әскери қызметшіге мемлекеттік құпияларды құрайтын мәліметтерге рұқсатнама беруден бас тартылған немесе ол көрсетілген рұқсатнамадан айырылған жағдайда ол мемлекеттік құпияларды құрайтын мәліметтерге берілетін рұқсатнамамен байланысты емес әскери лауазымға белгіленген тәртіппен тағайындалады.
56. Тиісті құрамның әскери қызметшілерін әскери лауазымдарға тағайындау мүмкін болмаған кезде оларға тиісті құрамның әскери міндеттілері, төмен тұрған құрамның әскери қызметшілері немесе уәкілетті органның бірінші басшысы айқындайтын тәртіппен азаматтық персонал адамдары уақытша тағайындалуы мүмкін. Бұл ретте әскери міндеттілер мен азаматтық персонал адамдарына лауазымдық жалақы әскери қызметшілердің атқаратын лауазымы бойынша белгіленеді.
Әскери лауазымдарға уақытша тағайындалған әскери міндеттілер мен азаматтық персонал адамдары осы лауазымдарға әскери қызметшілер тағайындалған кезде басқа әскери лауазымға тағайындалады, ал басқа әскери лауазымға тағайындау мүмкін болмаған жағдайда – белгіленген тәртіппен шығарылады.
57. Әскери қызметшілер жоғары, тең немесе төмен әскери лауазымдарға тағайындалады.
58. Әскери лауазым, егер оған бұрынғы әскери лауазымға қарағанда, әскери лауазымдар тізбесінде көзделген әскери лауазымның анағұрлым жоғары деңгейі немесе анағұрлым жоғары әскери атақ, ал әскери лауазымдар мен әскери атақтар тең болған кезде – әскери басқару органының анағұрлым жоғары деңгейі сәйкес келсе жоғары болып саналады.
59. Әскери қызметшіні жоғары әскери лауазымға тағайындау қызметі бойынша жоғарылату тәртібінде жүргізіледі.
Жоғары әскери лауазымға тағайындау кезінде басым құқық жоғары лауазымға жоғарылату үшін резервте тұрған, мұндай әскери лауазымға әскери қызметші әскери қызмет өткеретін әскери бөлімнің аттестаттау комиссиясы ұсыным жасаған, әскери қызмет міндеттерін орындау кезінде жоғары кәсіби біліктілігін және ұйымдастырушылық қабілетін көрсеткен немесе ұйымдық-штаттық іс-шараларға байланысты бұрын төмен әскери лауазымға тағайындалған әскери қызметшіге беріледі.
60. Әскери лауазымдар, егер оған әскери лауазымдар тізбесінде көзделген әскери лауазымдардың тең деңгейлері, тең әскери атақтар, сондай-ақ әскери басқару органдарының тең деңгейі сәйкес келсе тең болып саналады.
61. Әскери қызметшіні тең әскери лауазымға тағайындау:
1) ротациялау тәртібінде;
2) ұйымдық-штаттық іс-шараларға байланысты;
3) әскери қызметшіні әскери қызметте мақсатқа сәйкес пайдалану үшін;
4) келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеретін әскери қызметшінің баянаты бойынша Заңның 26-бабы 1-тармағының 8) тармақшасында көзделген шарттар болған кезде Қазақстан Республикасының Үкіметі бекітетін үлгі нысан бойынша отбасы-мүліктік жағдайын тексеру актісімен расталатын отбасы жағдайы бойынша;
5) әскери-дәрігерлік комиссияның қорытындысына сәйкес денсаулық жағдайы бойынша жүргізіледі.
62. Әскери лауазым, егер оған бұрынғы әскери лауазымға қарағанда, әскери лауазымдар тізбесінде көзделген әскери лауазымның төмен деңгейі немесе төмен әскери атақ, ал лауазымдар мен әскери атақтар тең болған кезде – әскери басқару органының анағұрлым төмен деңгейі сәйкес келсе, төмен болып саналады.
63. Төмен әскери лауазымға тағайындау:
1) әскери қызметшінің келісімімен:
ұйымдық-штаттық іс-шараларға байланысты – оның даярлық бейініне тең бос әскери лауазым болмаған кезде;
Заңның 26-бабы 1-тармағының 8) тармақшасында айқындалған, отбасы-мүліктік жағдайын тексеру актісімен расталатын отбасы жағдайлары бойынша;
әскери-дәрігерлік комиссияның қорытындысына сәйкес денсаулық жағдайы бойынша;
әскери қызметшінің жеке баянаты бойынша;
Заңның 21-бабы 5-тармағының 3) тармақшасында айқындалған жағдайларды қоспағанда, командирдің (бастықтың) қарамағында болған кезеңде;
2) әскери қызметшінің келісімінсіз:
аттестаттау комиссиясының қорытындысы бойынша бір сатыдан төмен емес;
келісімшартты бұзу үшін негіздемелер болып табылмайтын теріс қылықтар жасағаны үшін тәртіптік реттілікте бір сатыдан төмен емес;
офицерлер құрамының лауазымдарына уақытша тағайындалған сарбаздар (матростар), сержанттар (старшиналар) құрамының әскери қызметшілері осы лауазымдар қысқартылған жағдайда немесе бұл лауазымдарға тиісті құрамның әскери қызметшілері тағайындалған кезде;
сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтар жасағаны үшін Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген жағдайларда жүргізіледі.
64. Әскери қызметшіні әскери лауазымға тағайындаған, әскери лауазымнан босатқан, командирдің (бастықтың) қарамағына қабылдаған, қызметтен шығарған, әскери атақ берген, оны төмендеткен, одан айырған кезде, сондай-ақ жаңа келісімшарт жасасқан кезде Қазақстан Республикасының Үкіметі бекітетін үлгі нысан бойынша ұсыным немесе басқа құжаттар (баянат, ауыстыру жоспары, бөлу жоспары) ресімделеді.
65. Әскери қызметі бойынша шектеу түрінде жазасын өтейтін әскери қызметшілер жоғары әскери лауазымға тағайындалмайды.

9. Әскери лауазым бойынша міндеттерді уақытша
атқаруды жүктеу

66. Қызметтік қажеттілікке байланысты әскери қызметшіге ол әскери қызмет өткеретін әскери бөлімде (мекемеде) ол атқармайтын тең немесе жоғары әскери лауазым бойынша міндеттерді уақытша атқару жүктелуі мүмкін:
1) бос (тағайындалмаған) әскери лауазым бойынша – әскери қызметші атқарып отырған әскери лауазымы бойынша міндеттерді атқарудан босатылады, бірақ атқарып отырған әскери лауазымынан босатылмайды және оған міндеттерін уақытша атқаруға жіберілген әскери лауазымы бойынша ақшалай үлес төленеді;
2) бос емес (тағайындалған) әскери лауазым бойынша – оны атқарып отырған әскери қызметші уақытша болмаған немесе оны атқарып отырған әскери қызметшіні лауазымынан шеттеткен жағдайда, бірақ 2 айдан аспайтын мерзімге.
67. Әскери қызметшіге бос әскери лауазым бойынша міндеттерді уақытша атқаруды жүктеуді және оны атқарып отырған әскери лауазымы бойынша міндеттерді атқарудан босатуды осы әскери лауазымға тағайындауға құқығы бар лауазымды адам жүзеге асырады. Бос лауазымды шұғыл атқару қажет болған кезде лауазым тұрған әскери бөлімнің командиріне осы лауазымға тағайындауға құқығы бар бастықтың жазбаша келісімімен тиісті құрамның әскери қызметшілеріне тағайындалғанға дейін, бірақ 2 айдан аспайтын мерзімге бос әскери лауазым бойынша міндеттерді уақытша атқаруды жүктеуге рұқсат етіледі.
Әскери қызметшілерге жоғары офицерлер құрамы атқаруға тиіс бос әскери лауазым бойынша міндеттерді уақытша атқаруды жүктеу уәкілетті органның бірінші басшысы белгілеген тәртіппен жүзеге асырылады.
68. Әскери қызметшіге бос емес әскери лауазым бойынша міндеттерді уақытша атқаруды жүктеуді әскери бөлімнің командирі (мемлекеттік мекеменің басшысы) жүзеге асырады.
Әскери бөлімнің командирі (мемлекеттік мекеменің басшысы) өзі уақытша болмаған жағдайда міндеттерді уақытша атқаруды орынбасарларының біреуіне, олар болмаған кезде басқа лауазымды адамға жүктейді.

10. Командирдің (бастықтың) қарамағына қабылдау

69. Лауазымынан босатылған кезде одан әрі әскери қызметті өткеру мәселелерін шешу үшін әскери қызметшілерді әскери лауазымға тағайындауға құқығы бар лауазымды адам жеке құрам бойынша бұйрықтар шығаруға құқығы бар тікелей бастықтың қарамағына қабылдайды.
70. Әскери қызметшіні командирдің (бастықтың) қарамағына қабылдауға Заңның 21-бабының 5-тармағында айқындалған жағдайларда және мерзімдерде жол беріледі.
71. Қарамағында әскери қызметшілер бар лауазымды адамдар олардың функционалдық міндеттерінің тізбесін бекітеді.

11. Әскери лауазымнан босату

72. Әскери қызметші ауыстырылған, ротацияланған, әскери қызметтен шығарылған жағдайда атқарып отырған әскери лауазымынан босатылады.
73. Әскери қызметшіні атқарып отырған әскери лауазымынан шығаруды лауазымды адамдар тізбесіне сәйкес осы әскери лауазымға тағайындауға құқық берілген лауазымды адам жүргізеді.

12. Әскери қызметшілерді ауыстыру

74. Әскери қызметшіні ауыстыру – бұл оның лауазымдық жағдайын немесе әскери қызмет өткеру орнын өзгерту.
Ауыстыру:
1) әскери лауазымға тағайындалған;
2) ротацияланған;
3) іссапарға жіберілген;
4) Заңның 21-бабы 5-тармағының 1), 2) тармақшаларында көрсетілген негіздемелер бойынша қарамағына қабылданған;
5) жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын әскери оқу орындарына қабылданған;
6) бір уәкілетті органнан құрылымында әскери қызмет өткеру көзделген басқасына ауыстырылған;
7) әскери бөлім немесе бөлімше тұрақты орналасу пунктін өзгерткен жағдайларда жүргізіледі.
75. Қарулы Күштерді дамыту бағдарламаларына сәйкес жүзеге асырылатын әскери бөлімнің немесе бөлімшенің тұрақты орналасу пунктін өзгерткен, сондай-ақ әскери бөлімнің тұрақты орналасу пунктіне қарамастан, тең әскери лауазымға тағайындалған кезде әскери қызметшіні ауыстыру оның келісімінсіз оған уәкілетті органның бірінші басшысымен осы құқық берілген командирдің (бастықтың) шешімімен жүргізіледі.
76. Әскери қызметшіні ауыстыру тек ол Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен істері мен лауазымын тапсырғаннан кейін жүргізіледі.
Істері мен лауазымын тапсыруды бастауды әскери бөлімнің командирі (мемлекеттік мекеменің басшысы) жеке құрам бойынша бұйрықтан үзінділер немесе әскери қызметшіні ауыстыру жөнінде жазбаша хабарлама келіп түскен сәттен бастап, бірақ келіп түскен сәттен бастап жеті тәуліктен кешіктірмей, ал демалыста немесе емделуде жүрген әскери қызметші үшін оның келген күнінен бастап айқындайды.
Әскери бөлімнің тізімдерінен алу істері мен лауазымын тапсыру актілері бекітілгеннен кейін келесі жұмыс күнінде жүргізіледі.
Әскери қызметшілерді бір мемлекеттік органнан құрылымында әскери қызмет өткеру көзделген басқасына ауыстыру олардың бірінші басшыларымен келісу бойынша жүргізіледі.
77. Арнаулы атақтары немесе сыныптық шендері бар құқық қорғау және арнаулы мемлекеттік органдар қызметкерлерінің ауысу тәртібінде Қарулы Күштерге әскери қызметке кіруі Қарулы Күштердің, құқық қорғау және арнаулы мемлекеттік органдардың бірінші басшыларымен келісу бойынша қызметкерлер Заңның 38-бабында айқындалған талаптарға сәйкес келген кезде жүргізіледі.

13. Әскери қызметшілерді іссапарға жіберу, олардың
іссапарда болуы және әскери қызметті өткеру ерекшеліктері

78. Әскери қызметшілер мемлекеттің қорғанысы мен қауіпсіздігін қамтамасыз ету мүддесінде олардың бірінші басшыларымен келісу бойынша Қазақстан Республикасының мемлекеттік органдары мен ұйымдарына,сондай-ақ қабылданған келісімдер (шарттар) мен уағдаластықтарға сәйкес, егер келісімдермен (шарттармен) және уағдаластықтармен басқасы белгіленбесе, 5 жылдан аспайтын мерзімге халықаралық ұйымдарға әскери емес лауазымдарға іссапарға жіберілуі мүмкін.
Іссапарға жіберілген адамның әскери қызметші мәртебесі сақталады, бұрын жасалған келісімшарттың қолданысы тоқтатылмайды.
79. Әскери қызметшілерді іссапарларға жіберу:
1) Қазақстан Республикасы Президентінің Әкімшілігіне, Қазақстан Республикасы Парламенті палаталарының аппараттарына, Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің Кеңсесіне – Қазақстан Республикасы Үкіметінің актісі негізінде;
2) Қазақстан Республикасының өзге де мемлекеттік органдары мен ұйымдарына – әскери қызметші әскери қызмет өткеретін мемлекеттік органның актісі негізінде олардың бірінші басшыларымен келісу бойынша;
3) халықаралық ұйымдарға – егер қабылданған тиісті халықаралық келісімдерде және шарттарда өзгеше белгіленбесе, Қазақстан Республикасы Үкіметінің актісі негізінде жүзеге асырылады.
80. Іссапарға жіберілген әскери қызметшілерге көрсетілген мемлекеттік органдар мен ұйымдар, халықаралық ұйымдар қызметкерлерінің тиісті санаттары үшін белгіленген лауазымдық жалақылар, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген әскери атағы бойынша жалақылар (қосымша ақылар) төленеді.
Іссапарға жіберілген әскери қызметшілерге сыйлықақы беру көрсетілген мемлекеттік органдардың, ұйымдар мен халықаралық ұйымдардың қызметкерлері үшін айқындалған тәртіппен жүзеге асырылады.
Іссапарға жіберілген әскери қызметшілерге лауазымдық жалақыларды, сауықтыруға арналған жәрдемақылар мен сыйлықақыларды төлеу олар іссапарға жіберілген мемлекеттік органдарды, ұйымдар мен халықаралық ұйымдарды қамтуға көзделген қаражат есебінен жүргізіледі. Өзге де төлемдер, сондай-ақ заттай мүлікпен қамтамасыз ету тиісінше әскери қызметшілер іссапарға жіберілген уәкілетті органды қамтуға көзделген қаражат есебінен жүргізіледі.
81. Іссапарға жіберілген әскери қызметшілерді зейнетақымен қамсыздандыру Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады. Бұл ретте мемлекеттік органдар мен ұйымдарға іссапарға жіберілген әскери қызметшілер үшін мемлекеттік органдар мен ұйымдарда олардың атқарып отырған лауазымдары бойынша лауазымдық жалақылары, ал халықаралық ұйымдарға іссапарға жіберілгендер үшін іссапарға жіберілгенге дейін атқарған соңғы лауазымы бойынша лауазымдық жалақылары есепке алынады.
Біржолғы сипаттағы қалған төлемдер бойынша іссапарға жіберілгенге дейін әскери қызметшінің атқарған соңғы лауазымы бойынша лауазымдық жалақысы есепке алынады.
82. Мемлекеттік органдарға, ұйымдар мен халықаралық ұйымдарға іссапарға жіберілген әскери қызметшілермен жаңа келісімшарттар жасасу осы Ережелерге сәйкес жүргізіледі.
83. Мемлекеттік органдарға, ұйымдар мен халықаралық ұйымдарға іссапарға жіберілген әскери қызметшілерге әскери атақтар беру, оларды әскери қызметтен шығару, мемлекеттік наградалармен және ведомстволық медальдармен (кеуде белгілерімен) наградтау олар іссапарға жіберілген мемлекеттік органдар, ұйымдар мен халықаралық ұйымдар бірінші басшыларының ұсынымдары бойынша жалпы негіздемелерде жүргізіледі.
84. Мемлекеттік органдар мен ұйымдарға іссапарға жіберілген әскери қызметшілерді аттестаттау тиісті мемлекеттік органдар мен ұйымдардың қызметкерлері үшін белгіленген тәртіппен жүргізіледі, ал халықаралық ұйымдарға іссапарға жіберілгендерге осы Ережелерде белгіленген тәртіппен жүргізіледі.
85. Іссапарға жіберілген әскери қызметшілерді көтермелеу және тәртіптік жауапкершілікке тарту Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалған осы мемлекеттік органдар мен ұйымдардың өкілеттігі шегінде Қазақстан Республикасының мемлекеттік органдары мен ұйымдарының қызметкерлері үшін белгіленген тәртіппен жүргізіледі.
86. Іссапарға жіберілген әскери қызметшілер Қазақстан Республикасының мемлекеттік органдары мен ұйымдарындағы, халықаралық ұйымдардағы лауазымдардан босатылғаннан және әскери қызметшілер әскери қызмет өткеретін мемлекеттік органға қайтып келгеннен кейін олар осы Ережелерде айқындалған тәртіппен әскери лауазымдарға тағайындалады немесе әскери қызметтен шығарылады.
87. Қарулы Күштердің әскери қызметшілері Қазақстан Республикасының Президенті айқындаған жағдайларда мемлекеттің қорғанысы мен қауіпсіздігін қамтамасыз ету мүддесінде атқаратын әскери лауазымынан босатылмай және ақшалай үлесі сақтала отырып, Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігі Басшысының қарамағына іссапарға жіберілуі мүмкін.
Әскери қызметшілердің аталған санатына сыйлықақылар беру, зейнетақымен қамсыздандыру, жаңа келісімшарттар жасасу, әскери атақтар беру, әскери қызметтен шығару, мемлекеттік наградалармен және ведомстволық медальдармен (кеуде белгілерімен) наградтау Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жалпы негіздемелерде жүзеге асырылады.

14. Ротациялау

88. Әскери қызметшілерді ротациялау әскерлердің жауынгерлік әзірлігін арттыру үшін әскери қызмет өткеру шеңберінде, сондай-ақ қызметтік қажеттілік немесе әскери қызметшілердің кәсіби әлеуетін анағұрлым тиімді пайдалануды қамтамасыз ету мақсатында жүзеге асырылады.
89. Ротациялау шарттары:
1) әскери лауазымда уәкілетті органның бірінші басшысы айқындайтын белгіленген мерзімнен артық болу;
2) климат жағдайы ауыр жерлерде немесе елді мекеннен алыс аудандарда 5 жылдан астам болу;
3) бір гарнизонда уәкілетті органның бірінші басшысы айқындайтын мерзімнен артық әскери қызмет өткеру;
4) бір әскери бөлімде (мекемеде) уәкілетті органның бірінші басшысы айқындайтын мерзімнен артық әскери қызмет өткеру болып табылады.
90. Қызметтік қажеттілік жағдайында әскери қызметші оның келісімінсіз ротациялау тәртібінде төмен лауазымға тағайындалуы мүмкін. Бұл ретте әскери қызметші жаңа қызмет орны бойынша ротациялау тәртібінде тағайындалған төмен лауазымда әскери қызмет өткерудің барлық кезеңінде аттестаттаудан босатылады, жоғары лауазымға жоғарылату үшін резервке қойылады. Ротациялау тәртібінде төмен лауазымға тағайындау туралы әскери қызметші жеке ісінің қызметтік тізіміне тиісті жазба жасалады.
91. Ротациялау тәртібін уәкілетті органның бірінші басшысы айқындайды.

15. Әскери атақ беру

92. Әскери атақтар әскери қызметшілерге дербес беріледі. Әскери атақ алғашқы немесе кезекті болуы мүмкін.
93. Әскери қызметшілерге:
1) жоғары офицерлер құрамының әскери атақтарын – уәкілетті орган бірінші басшысының ұсынысы бойынша Қазақстан Республикасының Президенті – Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің Жоғарғы Бас қолбасшысы;
2) полковник (бірінші дәрежелі капитан) әскери атағын – уәкілетті органдардың бірінші басшылары;
3) өзге де әскери атақтарды – лауазымды адамдар тізбесіне сәйкес уәкілетті органдардың бірінші басшылары айқындаған лауазымды адамдар береді.
94. Әскери міндеттілерге офицерлер құрамының әскери атақтарын Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрі береді.
95. Алғашқы әскери атақтар:
1) офицерлер құрамы үшін – лейтенант;
2) сержанттар (старшиналар) құрамы үшін – кіші сержант (екінші сатылы старшина);
3) сарбаздар (матростар) құрамы үшін – қатардағы жауынгер (матрос) болып саналады.
96. «Лейтенант» әскери атағы:
1) офицерлер құрамының әскери атағы жоқ, жоғары білім беру бағдарламасы бойынша жоғары әскери оқу орнын (әскери факультетті) аяқтаған әскери қызметшіге;
2) офицерлер құрамының әскери атағы жоқ, оқыған елдің заңнамасына сәйкес оқу бағдарламасы оқуды аяқтағаннан кейін офицерлер құрамының алғашқы әскери атағын беруді көздейтін шетел мемлекетінің жоғары әскери оқу орнын аяқтаған әскери қызметшіге;
3) запастағы офицерлер бағдарламасы бойынша әскери даярлықтың толық курсын аяқтаған, оқу кезеңінде әскери жиындардан өткен және белгіленген емтихандарды тапсырған азаматқа – жоғары оқу орнын аяқтағаннан кейін;
4) офицерлер құрамының әскери атағы жоқ, жоғары білімі бар және запастағы офицерлер бағдарламасы бойынша әскери даярлықтың толық курсын аяқтаған, штат бойынша офицерлер құрамының әскери атағы көзделген әскери лауазымға келісімшарт бойынша әскери қызметке кірген азаматқа (әскери қызметшіге) – тиісті әскери лауазымға тағайындалған кезде;
5) офицерлер құрамының әскери атағы жоқ, жоғары білімі бар, штат бойынша офицерлер құрамының әскери атағы көзделген әскери лауазымға келісімшарт бойынша әскери қызметке кірген азаматқа (әскери қызметшіге) – тиісті әскери лауазымға тағайындалған кезде, бірақ офицерлер лауазымдарында үздіксіз бір жыл әскери қызмет өткергеннен кейін;
6) офицерлер құрамының әскери атағы жоқ, жоғары білімі бар әскери міндеттіге – Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрі бекітетін жетіспейтін мамандықтар тізбесіне сәйкес жұмылдыру жоспары бойынша әскери бөлімнің офицерлер лауазымына тіркелген жағдайда запастағы офицерлерді даярлау бойынша әскери жиындарды аяқтағаннан кейін, бірақ оқу орнын аяқтаған соң бір жыл өткеннен кейін беріледі.
97. Офицерлер құрамының алғашқы әскери атағын құрылымында әскери қызмет өткеру көзделген уәкілетті органның бірінші басшысы береді.
98. «Қатардағы жауынгер» («матрос») әскери атағы әскери атағы жоқ азаматтарға:
1) әскерге шақырылған немесе келісімшарт бойынша әскери қызметке кірген кезде;
2) запасқа қойылған кезде;
3) техникалық және кәсіптік орта, жоғары білім беру бағдарламаларын іске асыратын әскери оқу орнына (әскери факультетке) қабылданған кезде беріледі.
99. «Ефрейтор» («аға матрос») әскери атағы олар үшін әскери лауазымдар тізбесінде тиісті әскери атақтар көзделген лауазымдарға тағайындау кезінде мамандығын табысты меңгерген қатардағы жауынгерлер мен матростарға, бірақ алты ай өткеннен кейін беріледі.
100. «Кіші сержант» («екінші сатылы старшина») әскери атағы техникалық және кәсіптік орта білім деңгейі бойынша әскери оқу орнын аяқтаған әскери қызметшілерге беріледі.
101. «Кіші сержант» («екінші сатылы старшина») әскери атағы және кейінгілері қажетті деңгейде даярлығы мен білімі бар, тиісті лауазымдарға тағайындалған әскери қызметшілерге уәкілетті органның бірінші басшысы айқындаған тәртіппен беріледі.
102. Егер әскери қызметші әскери лауазымдар тізбесінде тең немесе анағұрлым жоғары әскери атақ көзделген әскери лауазымды атқаратын болса, бұрынғы әскери атағында еңбек сіңірген мерзімі аяқталғаннан кейін оған кезекті әскери атақ беріледі.
103. Алынбаған тәртіптік жазасы болған кезде, оларға қатысты қылмыстық іс қозғалған, әскери қызметі бойынша шектеуге сотталған, сондай-ақ тиісті командирлердің (бастықтардың) қарамағында тұрған әскери қызметшілер кезекті әскери атақ, сондай-ақ осы Ережелердің 96-тармағының 4), 5) тармақшаларына сәйкес офицерлер құрамының алғашқы әскери атағын беруге ұсынылмайды.
104. Әскери атақтарда еңбек сіңірген мерзім әскери атақ берілген күннен бастап есептеледі.
Сот үкімі бойынша әскери қызметі бойынша шектеу түрінде жаза тағайындалған әскери қызметшілерге жаза мерзімі, сондай-ақ гауптвахтада ұстау түрінде жазаны өтеу уақыты кезекті әскери атақ беру үшін еңбек сіңірген жылдары мерзіміне есептелмейді.
105. Әскери оқу орындарында күндізгі оқу нысаны бойынша адъюнктурада, магистратурада, докторантурада оқитын әскери қызметшілерге кезекті әскери атақтар осы әскери атақтарда белгіленген еңбек сіңірген мерзімі өткеннен кейін және берілетін атақ оқуға түсер алдында олар атқарған әскери лауазым үшін әскери лауазымдар тізбесінде көзделген әскери атаққа сәйкес келген жағдайда беріледі.
Қазақстан Республикасының мемлекеттік органдарына білім беру ұйымдарындағы лауазымдарда әскери қызмет өткеру үшін іссапарға жіберілген әскери қызметшілерге білім беру ұйымы басшысының ұсынысы бойынша осы Ережелерге сәйкес жалпы негіздемелерде, бірақ әскери оқу орындары үшін әскери лауазымдар тізбесінде көзделген әскери атақтан жоғары емес әскери атақтар беріледі.
106. Әскери борышын үлгілі орындайтын, жауынгерлік кезекшілікті атқару немесе әскери қызметтің өзге де міндеттерін орындау кезінде жоғары кәсіби шеберлік пен ынта-жігер танытқан әскери қызметшілерге кезекті әскери атақ мерзімінен бұрын берілуі мүмкін, бірақ олар атқарып отырған әскери лауазымдар бойынша әскери лауазымдар тізбесінде көзделген әскери атақтан жоғары болмайды.
Мерзімінен бұрын әскери атақ әскери атақтағы белгіленген еңбек сіңірген мерзімінің кемінде жартысы өткеннен кейін және берілетін атақ әскери лауазымдар тізбесі бойынша әскери атаққа сәйкес келген кезде беріледі, бірақ әскери қызмет өткерген кезеңде екі реттен артық емес.
107. Оқытушылық, ғылыми қызметті жүзеге асыратын және ғылыми дәрежесі бар офицерлер құрамының әскери қызметшілеріне, сондай-ақ емдеу қызметін жүзеге асыратын медициналық мамандықтары бар офицерлерге кезекті әскери атақ полковникке дейінгіні қоса алғанда, атқарып отырған әскери лауазымы бойынша көзделген әскери атақтан бір саты жоғары берілуі мүмкін.
108. Әскери қызметі бойынша шектеу түрінде жазасын өтеген уақытта әскери қызметшіге кезекті әскери атақ және офицерлер құрамының және сержанттар (старшиналар) құрамының алғашқы әскери атағы берілмейді.
109. Әскери міндеттіге кезекті әскери атақ ол үшін әскери лауазымдар тізбесінде тең немесе анағұрлым жоғары әскери атақ көзделген лауазымда әскери жиындардан өткеннен кейін Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрі белгілеген тәртіппен беріледі.
110. Мамандығы бойынша даярлығы жоғары әрі жұмыс тәжірибесі мол және Қазақстан Республикасының мемлекеттік органдарында мемлекеттік басшылық лауазымын атқаратын, Қазақстан Республикасының өкілдік органдарына сайланған (тағайындалған), олар үшін Қарулы Күштерге әскерге шақырудан жұмылдыру бойынша броньдау көзделген запастағы офицерлерге запас бойынша кезекті әскери атақ Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрі белгілеген тәртіппен әскери жиындардан өтуіне қарамастан берілуі мүмкін.
111. Мамандығы бойынша даярлығы жоғары әрі жұмыс тәжірибесі мол және Қазақстан Республикасының мемлекеттік органдарында мемлекеттік басшылық лауазымын атқаратын, Қазақстан Республикасының өкілдік органдарына сайланған (тағайындалған), олар үшін Қарулы Күштерге әскерге шақырудан жұмылдыру бойынша броньдау көзделген адамдарды қоспағанда, запастағы офицерлерге «запастағы полковник» кезекті әскери атағы соғыс жағдайы енгізілген кезде осы Ережелерге сәйкес беріледі.

16. Әскери атағын төмендету, одан айыру және әскери
атағын қалпына келтіру

112. Әскери қызметшілерді әскери атағында:
1) жоғары офицерлер құрамын – Қазақстан Республикасының Президенті – Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің Жоғарғы Бас қолбасшысы;
2) офицерлер құрамын (жоғары офицерлер құрамынан басқа) – уәкілетті органның бірінші басшысы;
3) өзге де әскери атақтарды – лауазымды адамдар тізбесіне сәйкес бір сатыға төмендетуі мүмкін.
Олардың бұрынғы әскери атағын қалпына келтіруді атқарып отырған штаттық лауазымына қарамастан, төмендетілген күнінен бастап кемінде алты айдан кейін тәртібі үлгілі болған және қызметін адал атқарған кезде әскери атағын төмендеткен адам жүргізеді. Әскери атағын қайта төмендетуге жол берілмейді, ықпал етудің өзге шаралары қолданылады.
Әскери қызметшілердің төмендетілген әскери атақта болу уақыты қалпына келтірілген әскери атағындағы еңбек сіңірген мерзіміне есептелмейді.
113. Әскерге шақыру бойынша әскери қызмет өткеретін, әскери атағы «кіші сержант» («екінші сатылы старшина») әскери атағына дейін төмендетілген офицерлер тиісті құрамның лауазымдарына бір уақытта тағайындала отырып, сержанттар (старшиналар) құрамына ауыстырылады және мерзімді қызметтің белгіленген мерзімі аяқталғанға дейін қызмет өткереді.
Тағайындау лауазымды адамдар тізбесіне сәйкес әскери қызметшінің әскери атағы төмендетілгенге дейін атқарған лауазымына тағайындау құқығы берілген уәкілетті лауазымды адамның жеке құрам бойынша бұйрығымен жүргізіледі. Шығару сарбаздар (матростар) құрамындағы мерзімді қызмет әскери қызметшілері үшін айқындалған тәртіппен жүргізіледі.
114. Қылмыс жасаған әскери қызметшілер (әскери міндеттілер) оларға сәйкес әскери қызметшіге әскери атағынан айыру түрінде қосымша жаза тағайындалған, заңды күшіне енген соттың айыптау үкімі бойынша әскери атағынан айырылады.
Әскери қызметшіні әскери атағынан айыру жеке құрам бойынша бұйрықпен, әскери міндеттілерді – жергілікті әскери басқару органы бастығының тиісті бұйрығымен ресімделеді.
115. Офицерлер құрамының немесе сержанттар (старшиналар) құрамының әскери атағынан айырылған әскери қызметшіге (әскери міндеттіге) «қатардағы жауынгер» әскери атағымен сарбаздар (матростар) құрамының әскери есебіне ауыстырылады.
116. Әскери атағынан айырылған адамға әскери атағы жоғары офицерлер құрамын қоспағанда, тек соттың ақтау үкімі шыққан немесе ақтайтын негіздемелер бойынша қылмыстық істі тоқтату туралы шешім қабылданған жағдайларда қалпына келтіріледі. Жоғары офицерлер құрамының әскери атағынан айырылған адамға әскери атағы Қазақстан Республикасы Президентінің шешімі бойынша қалпына келтіріледі.
Әскери атақ беруді әскери атағынан айырған адам жүргізеді.

17. Демалыс түрлерi

117. Әскери қызметшілерге:
1) жыл сайынғы негізгі;
2) отбасы жағдайлары бойынша қысқа мерзімді;
3) жүктілігі және бала тууы бойынша;
4) қосымша;
5) каникулдық;
6) оқу;
7) шығармашылық;
8) науқастануы бойынша;
9) көтермелеу түрінде қысқа мерзімді (тек мерзімді әскери қызмет әскери қызметшілері үшін) демалыстар беріледі.
118. Демалыстар әскери бөлім командирінің (мемлекеттік мекеме басшысының) бұйрығы негізінде беріледі.
119. Демалыстардың ұзақтығы Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес айқындалады.
120. Әскери қызметшілер демалысқа келгеннен кейін әскери есепке алуды жүргізетін органдарда әскери есепке тұрады.
121. Демалыстардың барлық түрінде болған кезеңде (жүктілігі және бала тууы бойынша демалыста, бала күтімі бойынша демалыста болуды қоспағанда) әскери қызметшілердің ақшалай үлесі сақталады.

18. Жыл сайынғы негізгі демалыс беру

122. Жыл сайынғы негізгі демалыстар әскери қызметшілерге оларды пайдалану кезеңдерін кезектестіруді, сондай-ақ әскери бөлімді жауынгерлік әзірлікте ұстауды ескере отырып және демалыстар кестесіне сәйкес жылдың кез келген уақытында беріледі. Демалыстар кестесі Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жеңілдіктерді пайдаланатын әскери қызметшілердің санаттарын ескере отырып, әрбір күнтізбелік жылға жасалады және барлық әскери қызметшілердің назарына жеткізіледі.
Келісімшартта көзделген жағдайларды қоспағанда, демалыс уақытында әскери бөлімнің (мемлекеттік мекеменің) бастамасы бойынша әскери қызметшіні ауыстыруға, шығаруға жол берілмейді.
123. Келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеретін әскери қызметшіге берілетін жыл сайынғы негізгі демалыстың ұзақтығы Заңның 46-бабының 1, 2-тармақтарына сәйкес айқындалады. Офицерлер құрамының әскерге шақыру бойынша әскери қызметшілеріне берілетін демалыс ұзақтығы келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеретін әскери қызметшілер үшін белгіленген тәртіппен айқындалады.
124. Әскери қызметшінің келісімшарт (әскерге шақыру) бойынша әскери қызметке кірген жылы және шығарылған жылы жыл сайынғы негізгі демалысының ұзақтығы жыл сайынғы демалыс ұзақтығын он екіге бөлу және алынған тәулік санын әскери қызметке кірген немесе шығарылған жылы әскери қызметтің толық ай санына көбейту жолымен (берілетін демалысты ескере отырып) белгіленеді.
Жүктілігі және бала тууы бойынша демалыстың алдында немесе тікелей одан кейін не бала күтімі бойынша демалыс аяқталғаннан кейін әскери қызметші әйелге оның қалауы бойынша жыл сайынғы негізгі демалыс беріледі.
125. Әскери қызметке кірген немесе шығарылған жылы жыл сайынғы негізгі демалыстың толық емес тәулік санын жинақтау арттыру жағына қарай жүргізіледі. Әскери қызметшіні әскери қызметтен уақтылы шығару (әскери бөлім жеке құрамының тізімдерінен алу) мүмкін болмаған жағдайда оны шығарған күні толық пайдаланылмаған жыл сайынғы негізгі демалыс уақытының есебі әскери қызметшіге ұсыныла отырып жүргізіледі. Егер демалыс бұдан бұрын демалыстар кестесіне сәйкес пайдаланылмаған болса, мерзімінен бұрын шығару кезінде (келісімшарт мерзімі аяқталғанға дейін) әскери қызметшінің жыл сайынғы негізгі демалысының ұзақтығы осындай тәртіппен есептеледі.
126. Әскери оқу орнын (әскери факультетті) аяқтаған әскери қызметшілерге жыл сайынғы негізгі демалыс күнтізбелік есептеумен еңбек сіңірген жылдарына байланысты ұзақтықта көрсетілген оқу орнын аяқтағаннан кейін беріледі.
127. Әскери қызметшілердің жыл сайынғы негізгі демалысының ұзақтығы демалысты өткізу орнына дейін барып-қайту үшін қажетті уақытты ескере отырып, тәулік санына арттырылады. Егер әскери қызметшілерге жыл сайынғы негізгі демалыс бөлініп берілсе, онда демалысты өткізу орнына барып-қайту үшін қажетті уақыт бір рет беріледі.
128. Әскери қызметшінің баянаты және әскери бөлім командирінің (мемлекеттік мекеме басшысының) шешімі бойынша әскери қызметшіге жыл сайынғы негізгі және қосымша демалыстарды олардың арасын үзбей бірінен кейін бірін беруге жол беріледі.
129. Өткен жыл үшін жыл сайынғы негізгі және (немесе) қосымша демалыстар келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеретін әскери қызметшіге дәлелді себептермен берілмеген болса, демалыс келесі жылы оның баянаты бойынша демалысты өткізу орнына барып-қайту уақыты ескеріле отырып беріледі.
Әскерге шақыру бойынша әскери қызмет өткеретін, жыл сайынғы негізгі және қосымша демалыстарды дәлелді себептермен пайдаланбаған офицерге көрсетілген демалыстар олардың соңғысы аяқталғаннан кейін келесі күні оны әскери бөлімнің тізімдерінен ала отырып, әскери қызметтен шығару кезінде беріледі.
130. Жыл сайынғы негізгі немесе қосымша демалыстар уақытында (кейіннен әскери бөлімнің тізімдерінен ала отырып, шығару жылын қоспағанда) науқастанған әскери қызметшілерге жыл сайынғы негізгі немесе қосымша демалыс, отбасы жағдайлары бойынша демалыстан басқа, науқастанған күндерінің тиісті санына ұзартылады. Бұл жағдайда демалысты ұзартуды әскери немесе ол болмаған кезде мемлекеттік емдеу-алдын алу мекемесінен алынған анықтама негізінде әскери бөлімнің командирі (мемлекеттік мекеменің басшысы) жүзеге асырады.
131. Әскери қызметші отбасы мүшесінің, жақын туысының, жұбайының (зайыбының) жақын туыстарының денсаулығы нашарлаған немесе қайтыс болған (қаза тапқан) жағдайда, сондай-ақ демалыста жүрген әскери қызметшінің отбасы мүшелері, жақын туыстары, жұбайының (зайыбының) жақын туыстары табиғи немесе техногендік сипаттағы төтенше жағдайларға ұшыраған кезде әскери қызметші демалыста жүрген аумақтағы жергілікті әскери басқару органы бастығының әскери қызмет өткеру орнына бару үшін қажетті уақытты есептемей, демалысты он тәуліктен аспайтын мерзімге ұзартуға құқығы бар.
Демалысты ұзартқаны туралы жергілікті әскери басқару органының бастығы көрсетілген әскери қызметші әскери қызмет өткеретін әскери бөлімнің командирін (мемлекеттік мекеменің басшысын) дереу хабардар етеді.

19. Отбасы жағдайлары бойынша демалыс беру

132. Отбасы жағдайлары бойынша демалыс әскери қызметшілерге:
бес тәулікке дейін:
1) әскери қызметші неке қиған;
2) әскери қызметшіде бала туылған жағдайларда;
он тәулікке дейін:
1) әскери қызметші жұбайының (зайыбының), жақын туыстарының, әскери қызметші жұбайының (зайыбының) жақын туыстарының денсаулығы нашарлаған немесе қайтыс болған (қаза тапқан);
2) әскери қызметшінің жақын туыстары, әскери қызметші жұбайының (зайыбының) жақын туыстары табиғи немесе техногендік сипаттағы төтенше жағдайларға ұшыраған жағдайларда беріледі.
133. Осындай демалыс берілген жағдайлар құжатпен расталуға тиіс. Әскери қызметшіге берілетін отбасы жағдайлары бойынша демалыстың ұзақтығы демалысты өткізу орнына барып-қайту үшін қажетті тәулік санына арттырылады.

20. Жүктілігі және бала тууы бойынша демалыс, ұл немесе
қыз асырап алған әскери қызметшілерге демалыс беру

134. Әскери қызметші әйелдерге жүктілігі және бала тууы бойынша демалыс бала туғанға дейін ұзақтығы жетпіс күнтізбелік күн және бала туғаннан кейін елу алты (ауыр босанған немесе екі немесе одан көп бала туған жағдайда – жетпіс) күнтізбелік күн беріледі. Есептеу жиынтықталып жүргізіледі және босанғанға дейін нақты пайдаланылған күндердің санына қарамастан демалыс толық беріледі.
Көрсетілген демалыс әскери қызметшілерге тиісті медициналық мекеме берген уақытша еңбекке жарамсыздық парағы негізінде беріледі.
135. Тікелей перзентханадан жаңа туған ұл немесе қыз баланы асырап алған әскери қызметшіге ұл немесе қыз баланы асырап алған күннен бастап және бала туған күннен бастап елу алты күн өткенге дейінгі кезеңге (ата-анасының біреуіне) демалыс беріледі.

21. Қосымша демалыстар беру

136. Әскери қызметшілерге Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес қосымша демалыстар беріледі.
Бұл ретте қосымша демалыстың ұзақтығы жыл сайынғы негізгі демалыс есебіне қосылмайды.
137. Қосымша демалыстар әскери қызметке кірген немесе шығарылған жылы әскери қызметшілерге толық көлемде беріледі.
138. Депутаттыққа кандидат ретінде белгіленген тәртіппен тіркелген әскери қызметшіге, оның қалауы бойынша әскери қызметші кандидат ретінде тіркелген күннен бастап және сайлау нәтижелері ресми жарияланған күнге дейін демалыс беріледі.
139. Әскери қызметшіге:
1) ата-аналардың таңдауы бойынша – баланың анасына не әкесіне;
2) әкесіне – баланы жалғыз тәрбиелеп отырған;
3) іс жүзінде баланы тәрбиелеп отырған әжесіне, атасына, басқа туысына немесе қамқоршысына;
4) жаңа туылған ұл (қыз) (балаларды) асырап алған әскери қызметшіге оның баянаты бойынша бала үш жасқа толғанға дейін оған күтім жасауға байланысты қосымша демалыс беріледі.
Қосымша демалыс уақытында әскери қызметшінің әскери лауазымы сақталады.

22. Каникулдық демалыстар беру

140. Әскери оқу орындарында (әскери факультеттерде) күндізгі оқу нысаны бойынша оқитын әскери қызметшілерге оқу сабақтарындағы үзілістер уақытында мынадай мерзімге каникулдық демалыстар беріледі:
1) қысқы демалыс – 14 тәулік;
2) жазғы демалыс – 30 тәулік.
Каникулдық демалыстарды өткізу орнына барып-қайту үшін қажетті уақыт берілмейді.

23. Оқу демалыстарын беру

141. Келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеретін әскери қызметшілерге сынақтар мен емтихандарға дайындалу және оларды тапсыру, дипломдық жұмысты (жобаны) қорғау үшін, сондай-ақ курстарда оқу немесе тіл дайындығынан өту кезеңінде оқу демалыстары беріледі.
142. Оқу кезеңіндегі оқу демалыстарының ұзақтығы:
1) жоғары оқу орындарында – бір айдан аспайды;
2) тіл үйрену дайындығынан өту кезіндегі курстарда – уәкілетті органның оқу жопарларына сәйкес белгіленеді.
Оқу демалысын оқу орнының жазбаша шақыртуы немесе оқуға жіберу туралы бұйрық негізінде әскери бөлімнің командирі (мемлекеттік мекеменің басшысы) береді.

24. Шығармашылық демалыстар беру

143. Келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеретін, ғылыми дәреже ізденушісі болып табылатын әскери қызметшіге қызметтік істерін ғылыми жұмыспен табысты үйлестірген жағдайда ол ғылыми дәреже ізденушісі болып табылатын ғылыми кеңестің ұсынымы бойынша әскери бөлім командирінің (мемлекеттік мекеме басшысының) шешімімен жалпы ұзақтығы екі айға дейінгі шығармашылық демалыстар беріледі.

25. Науқастануы бойынша демалыстар беру

144. Науқастануы бойынша демалыс әскери қызметшіге Әскери-дәрігерлік сараптама жүргізу ережелеріне сәйкес әскери-дәрігерлік комиссияның қорытындысы негізінде беріледі.
Науқастануы бойынша демалыстың ұзақтығы жыл сайынғы негізгі және қосымша демалыстар есебіне кірмейді.

26. Әскери қызметшіні демалыстан шақыртып алу

145. Қызметтік қажеттілік жағдайында әскери қызметші жұмылдыру, соғыс немесе төтенше жағдай жарияланған жағдайда, соғыс уақытында демалыстан шақыртып алу жағдайларын қоспағанда, әскери бөлім командирінің (мемлекеттік мекеме басшысының) шешімі бойынша демалыстан әскери қызметшінің жазбаша келісімімен шақыртылып алынуы мүмкін.
146. Әскери қызметшіні демалыстан шақыртып алу әскери бөлім (мемлекеттік мекеме) бойынша бұйрықпен ресімделеді.
Егер демалыстың пайдаланылмаған бөлігі он және одан көп күнтізбелік күнді құрайтын болса, әскери қызметшіге ол шақыртып алынған орыннан алыс емес демалысты өткізу орнына барып-қайту үшін қажетті қосымша уақыт беріледі.
Әскери қызметшінің баянаты бойынша демалыстың пайдаланылмаған бөлігі келесі жылдың жыл сайынғы негізгі демалысына қосылады.

27. Аттестаттаудың мақсаттары мен міндеттерi

147. Әскери қызметшілердің қызметтік істерін, олардың кәсіби және жеке қасиеттерін жан-жақты және объективті түрде бағалау, сондай-ақ әскери қызметшілерді дұрыс іріктеуді, орналастыруды және одан әрі қызметте пайдалану перспективаларын қамтамасыз ету мақсатында кезең-кезеңімен аттестаттау өткізіледі.
148. Аттестаттаудың негізгі міндеттері:
1) әрбір әскери қызметшінің кәсіби және жеке қасиеттерінің, әлеуетті мүмкіндіктеріне жан-жақты және объективті түрде мінездеме беру;
2) аттестатталатын әскери қызметшілердің атқарып отырған лауазымдарына сәйкес келуін және оларды одан әрі қызметте пайдаланудың перспективасын айқындау;
3) келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеретін әскери қызметшілердің қызмет өткеру мерзімдерін ұзартудың және әскерге шақыру бойынша әскери қызмет өткеретін әскери қызметшілермен алғашқы келісімшарт жасасудың орындылығын айқындау;
4) әскери қызметшілерді даярлауды (қайта даярлауды), оқытуды жетілдіру бағыттарын айқындау;
5) қызметі бойынша жоғарылату немесе оқуға жіберу үшін әскери қызметшілердің кадрлар резервін құру;
6) орын алған кемшіліктерді жою жөнінде әскери қызметшілерге ұсынымдар әзірлеу.

28. Аттестаттауды өткізу

149. Келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеретін әскери қызметшілерді аттестаттау уәкілетті орган бірінші басшысының шешімі бойынша кемінде төрт жылда бір рет өткізіледі.
Уәкілетті органдарда әскери қызметшілерді аттестаттауды ұйымдастыру және өткізу жөніндегі іс-шараларды орындау тәртібін олардың бірінші басшылары айқындайды. Аттестаттау парағы уәкілетті органның бірінші басшысы бекітетін үлгі бойынша ресімделеді.
150. Халықаралық ұйымдарға іссапарға жіберілген әскери қызметшілерді аттестаттау тәртібін уәкілетті органның бірінші басшысы айқындайды.

29. Аттестаттау комиссиялары

151. Аттестаттау комиссиясы (Жоғары аттестаттау комиссиясы) тұрақты жұмыс істейтін консультативтік-кеңесші орган болып табылады және тиісті командирге (бастыққа) есеп береді.
Жоғары аттестаттау комиссиясы уәкілетті органда оның басшысының шешімімен құрылады.
Аттестаттау комиссиялары әскери бөлімдерде (мемлекеттік мекемелерде) әскери бөлім командирінің (мемлекеттік мекеме басшысының) шешімімен құрылады және бұйрықпен жарияланады.

30. Аттестаттау комиссиясының шешіміне шағымдану

152. Аттестаттау тәртібінің бұзылуына және объективті еместігіне шағым әскери қызметші аттестаттау нәтижелерімен танысқан күннен бастап бір ай мерзімнен кешіктірілмей тікелей бастығы арқылы (команда бойынша) әскери бөлімнің командиріне (мемлекеттік мекеменің басшысына) немесе сот тәртібімен берілуі мүмкін.
Шағым бойынша түпкілікті шешімді аттестаттау нәтижелерін бекіткен бастық қабылдайды. Әскери қызметшінің шағымы негізделген деп танылған жағдайда жаңа аттестаттау өткізіледі.

31. Әскери қызметшілерді әскери қызметтен
шығару тәртібi

153. Әскери қызметшілерді әскери қызметтен шығару Заңның 26-бабында айқындалған негіздемелер бойынша жүргізіледі. Бұл ретте запасқа немесе отставкаға шығару лауазымды адамдар тізбесіне сәйкес оған құқығы бар уәкілетті орган лауазымды адамының бұйрығымен жүргізіледі.
Әскери қызметшіні әскери бөлімнің тізімдерінен алу Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген мерзімдерде істері мен лауазымын тапсырғаннан кейін жүргізіледі.
Әскери қызметші демалыста, емделуде немесе қызметтік іссапарда болған жағдайда әскери бөлімнің тізімдерінен алу жүргізілмейді.
154. Заңның 26-бабының 2, 3-тармақтарына сәйкес әскерге шақыру бойынша әскери қызметшілерді мерзімінен бұрын шығару әскери-дәрігерлік комиссиясының қорытындысы, отбасы-мүліктік тексеру актісі мен қызметтен шығару жағдайларын растайтын басқа да құжаттар негізінде жүргізіледі.
155. Әскери қызметте болудың шекті жасына толуы, келісімшарт мерзімінің аяқталуы немесе құрамын немесе штаттарды қысқартуға байланысты алдағы уақытта шығарылуы туралы әскери қызметшіні әскери бөлімнің командирі (мемлекеттік мекеменің басшысы) алдын ала (бірақ кемінде бір ай бұрын) жазбаша хабардар етеді.
Әскери қызметшіні әскери қызметтен шығару туралы жеке құрам бойынша бұйрықтан үзінді оның мәліметіне қолын қойғызып жеткізіледі. Әскери қызметші әскери бөлімнен тыс жерде болған жағдайда бұйрықтан үзінді оның мәліметіне қайтып оралғаннан кейін жеткізіледі.
156. Келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеретін әскери қызметшіде әскери қызметтен шығару үшін бірнеше негіздемелер болған кезде Заңның 26-бабы 1-тармағының 11), 12), 13) тармақшаларында көзделген жағдайларды қоспағанда, ол өзі таңдаған негіздеме бойынша шығарылады.
157. Әскерге шақыру бойынша әскери қызметшілер әскери қызметтен қызмет мерзімі аяқталғаннан кейін шығарылады, бұл ретте:
1) офицерлер құрамы лауазымды адамдар тізбесіне сәйкес лауазымды адамның бұйрығымен шығарылады;
2) мерзімді қызмет әскери қызметшілері Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлығы негізінде уәкілетті орган бірінші басшысының бұйрығымен шығарылады.
158. Әскери қызметшілерді денсаулық жағдайы бойынша шығару Әскери-дәрігерлік сараптама ережелеріне сәйкес әскери-дәрігерлік комиссияның қорытындысы негізінде жүргізіледі.
Шығаруға ұсынымды (мерзімді қызмет әскери қызметшілері үшін – баянатты) ресімдеу әскери бөлім әскери-дәрігерлік комиссияның қорытындысын алғаннан кейін жүргізіледі.
159. Құрамды немесе штаттарды қысқартуға байланысты шығару басқа әскери лауазымдарға тағайындау мүмкіндігі болмаған және әскери қызметші төмен лауазымға тағайындалудан бас тартқан жағдайда жүргізіледі.
160. Мемлекеттік органдарға (мекемелерге) мемлекеттік қызметке ауысуына байланысты шығару мемлекеттік қызметшінің лауазымын көрсете отырып, әскери қызметшіні мемлекеттік қызметке қабылдау туралы мемлекеттік органның (мекеменің) тиісті хабарламасы келіп түскен кезде әскери қызметшінің баянаты бойынша жүргізіледі.
161. Әскери қызметшіні оған қатысты келісімшарт талаптарын елеулі және (немесе) жүйелі түрде бұзуға байланысты шығару әскери қызметшінің баянаты және өзге де растайтын құжаттар негізінде жүргізіледі. Әскери қызметшіні осы негіздеме бойынша шығарудан бас тартқан жағдайда әскери қызмет өткеру туралы келісімшарт талаптарын сақтау фактісін әскери бөлімнің командирі (мемлекеттік мекеменің басшысы) құжатпен растауға тиіс.
162. Әскери қызметшіні отбасы жағдайлары бойынша шығару әскери-дәрігерлік комиссияның қорытындысы, отбасы-мүліктік тексеру актісі және шығару жағдайларын растайтын басқа да құжаттар негізінде жүргізіледі.
163. Әскери қызметші Қазақстан Республикасының өкілді органдарына сайланған (тағайындалған) жағдайда, ол тиісті бұқаралық ақпарат құралдарында жарияланған сайлау қорытындылары негізінде шығарылуға жатады.
164. Әскери қызметші судья лауазымына тағайындалған жағдайда оны тағайындау туралы тиісті актінің немесе оның тағайындалғаны туралы уәкілетті органның хабарламасы негізінде шығарылуға жатады.
165. Қазақстан Республикасының азаматтығынан айырылуына байланысты әскери қызметшілерді шығару Қазақстан Республикасының азаматтығынан шығу туралы Қазақстан Республикасы Президентінің тиісті Жарлығы күшіне енген күннен бастап лауазымды адамдар тізбесіне сәйкес уәкілетті лауазымды адамның шешімімен не басқа мемлекет азаматтығының бар екенін растайтын құжаттарды ұсыну бойынша жүргізіледі.
166. Арнаулы тексеруден өтуден бас тартқан кезде шығару, егер әскери қызметші өзіне қатысты арнайы тексеру жүргізуден бас тартқан немесе егер арнайы тексеру нәтижелері бойынша оны мемлекеттік құпияларға рұқсатнаманы ресімдеуді талап етпейтін лауазымға тағайындау мүмкін болмаған кезде әскери қызметшіге мемлекеттік құпияларға рұқсатнаманы ресімдеуге кедергі келтіретін жағдайлар анықталған жағдайда жүргізіледі.
167. Әскери қызметшілерді теріс себептер бойынша әскери қызметтен шығару:
1) әскери қызметшіге әскери қызметі бойынша шектеу және гауптвахтада ұстау түріндегі жазаларды қоспағанда, қылмыстық, оның ішінде шартты түрде жаза тағайындау туралы сот үкімінің заңды күшіне енуіне байланысты – бөлімге келіп түскен соттың айыптау үкімі және оның заңды күшіне енуі туралы өкім негізінде;
2) ақталмайтын негіздемелер бойынша қылмыстық жауапкершіліктен босатуға байланысты – бөлімге келіп түскен соттың айыптау үкімі және оның заңды күшіне енуі туралы өкім немесе қылмыстық қудалау органының қаулысы негізінде;
3) әскери атағынан айыруға байланысты – заңды күшіне енген соттың айыптау үкімі негізінде, ал жоғары офицерлер құрамының адамдары үшін – әскери атағынан айыру туралы Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлығы келіп түскен кезде;
4) әскери қызмет міндеттерін орындау кезінде алкогольдік, есірткілік немесе өзге де масаң күйге ұшырататын заттарды тұтынуына байланысты – медициналық куәландыру актісі қоса берілген қызметтік тексеру қорытындысы негізінде;
5) денсаулық жағдайы бойынша және отбасы жағдайлары бойынша шығарылған жағдайларды қоспағанда, әскери оқу орнынан (әскери факультеттен) шығарылуына байланысты – шығару туралы бұйрық негізінде;
6) әскери қызметші келісімшарттың талаптарын жүйелі түрде бұзған жағдайда – осы Ережелерге сәйкес әскери бөлімнің (мекеменің) аттестаттау комиссиясы осы фактілерді қарағаннан кейін;
7) әскери қызметшінің ауыр салдарға әкеп соқтырған қауіпсіздік шараларын, оның ішінде өрт қауіпсіздігін не қызметтік көлікте жол жүру қауіпсіздігін бұзуына байланысты – қызметтік тексеру немесе алдын ала анықтау қорытындысы негізінде;
8) әскери қызметшінің қатарынан үш және одан да көп сағат бойы дәлелсіз себептермен қызметте болмауына байланысты – қызметтік тексеру қорытындысы негізінде;
9) ақшалай қаражатпен немесе әскери мүлікпен тікелей жұмыс істейтін әскери қызметшінің кінәратты әрекеттер жасауына байланысты, егер бұл әрекеттер командир (бастық) тарапынан оған сенімді жоғалту үшін негіздеме болса – қызметтік тексеру қорытындысы негізінде;
10) мемлекеттік құпияларды құрайтын мәліметтердің, оларды тасымалдағыштардың жариялануына немесе жоғалтуға әкеп соқтырған құпиялылық режимді қамтамасыз ету жөніндегі белгіленген талаптарды бұзуға байланысты – қызметтік тексеру қорытындысы негізінде жүргізіледі.
168. Белгіленген мерзiмдi өткерген адамдарды әскери қызметтен шығару төтенше немесе соғыс жағдайы енгiзілген жағдайда ол қолданылған кезеңге уақытша тоқтатылады.
169. Әскери қызметшіні әскери қызметтен шығару күні оны әскери бөлім (мемлекеттік мекеме) бойынша бұйрықпен бөлім жеке құрамының тізімдерінен алған күн болып саналады.
170. Әскери қызметтен шығарылған адамдардың шығару туралы бұйрықтан үзіндімен жазбаша танысқан күннен бастап үш айдан кешіктірмей, осы шешімге жоғары тұрған қолбасшылық алдында немесе сотқа заңда белгіленген тәртіппен шағымдануға құқығы бар.
171. Заңның 26-бабы 1-тармағының 13) тармақшасының негіздемелері бойынша шығарылған адамдардан басқа, Қарулы Күштерде 25 және одан көп жыл (күнтізбелік есеппен) мінсіз қызмет өткерген азаматтарға запасқа немесе отставкаға шыққан кезде әскери киім нысанын киіп жүруге рұқсат етіледі.