Об утверждении Правил приема экзаменов и выдачи удостоверений на право управления тракторами и изготовленными на их базе самоходными шасси и механизмами, самоходными сельскохозяйственными, мелиоративными и дорожно-строительными машинами, а также специальными машинами повышенной проходимости

Постановление Правительства Республики Казахстан от 6 декабря 2012 года № 1556. Утратило силу постановлением Правительства Республики Казахстан от 31 октября 2015 года № 870

Сноска. Утратило силу постановлением Правительства РК от 31.10.2015 № 870 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Примечание РЦПИ.
В соответствии с Законом РК от 29.09.2014 г. № 239-V ЗРК по вопросам разграничения полномочий между уровнями государственного управления см. приказ Министра сельского хозяйства РК от 30.03.2015 г. № 4-3/270.

В соответствии со статьями 5 и 6 Закона Республики Казахстан от 15 июля 1996 года «О безопасности дорожного движения» и подпунктом 15-4) статьи 5 Закона Республики Казахстан от 8 июля 2005 года
«О государственном регулировании развития агропромышленного комплекса и сельских территорий» Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:
1. Утвердить прилагаемые Правила приема экзаменов и выдачи удостоверений на право управления тракторами и изготовленными на их базе самоходными шасси и механизмами, самоходными сельскохозяйственными, мелиоративными и дорожно-строительными машинами, а также специальными машинами повышенной проходимости.
2. Министерству сельского хозяйства Республики Казахстан принять необходимые меры, вытекающие из настоящего постановления.
3. Настоящее постановление вводится в действие по истечении десяти календарных дней после первого официального опубликования.

Премьер-Министр
Республики Казахстан С. Ахметов

Утверждены
постановлением Правительства
Республики Казахстан
от 6 декабря 2012 года № 1556

Правила
приема экзаменов и выдачи удостоверений на право управления
тракторами и изготовленными на их базе самоходными шасси и
механизмами, самоходными сельскохозяйственными, мелиоративными
и дорожно-строительными машинами, а также специальными машинами
повышенной проходимости

1. Общие положения

1. Настоящие Правила приема экзаменов и выдачи удостоверений на право управления тракторами и изготовленными на их базе самоходными шасси и механизмами, самоходными сельскохозяйственными, мелиоративными и дорожно-строительными машинами, а также специальными машинами повышенной проходимости (далее - Правила) разработаны в соответствии с законами Республики Казахстан от 15 июля 1996 года «О безопасности дорожного движения» и от 8 июля 2005 года «О государственном регулировании развития агропромышленного комплекса и сельских территорий» и определяют порядок приема экзаменов и выдачи удостоверений на право управления тракторами и изготовленными на их базе самоходными шасси и механизмами, самоходными сельскохозяйственными, мелиоративными и дорожно-строительными машинами, а также специальными машинами повышенной проходимости.
2. В настоящих Правилах используются следующие основные понятия:
1) местный исполнительный орган – местные исполнительные органы в областях, городе республиканского значения, столице; районах (городах областного значения);
2) машины – трактора и изготовленные на их базе самоходные шасси и механизмы, самоходные сельскохозяйственные, мелиоративные и дорожно-строительные машины, а также специальные машины повышенной проходимости;
3) удостоверение на право управления тракторами и изготовленными на их базе самоходными шасси и механизмами, самоходными сельскохозяйственными, мелиоративными и дорожно-строительными машинами, а также специальными машинами повышенной проходимости (далее - удостоверение) – удостоверение тракториста-машиниста, являющиеся официальным документом, подтверждающим допуск трактористов-машинистов к управлению машинами, по единой форме согласно приложению 1 к настоящим Правилам;
4) книга учета поступления и расходования бланков строгой отчетности и номерных знаков – документ, содержащий учет поступления и расходования бланков удостоверения, согласно приложению 2 к настоящим Правилам;
5) экзаменационный материал – экзаменационные билеты либо экзаменационные тесты;
6) заявитель – лицо, обратившееся для сдачи экзамена и за получением удостоверения в порядке, установленном настоящими Правилами;
7) регистрационный документ – технический паспорт, являющийся официальным документом на машину, подтверждающий ее допуск к участию в дорожном движении и эксплуатации, согласно приложению 2 к Правилам государственной регистрации тракторов и изготовленных на их базе самоходных шасси и механизмов, прицепов к ним, включая прицепы со смонтированным специальным оборудованием, самоходных сельскохозяйственных, мелиоративных и дорожно-строительных машин и механизмов, специальных машин повышенной проходимости, утвержденным постановлением Правительства Республики Казахстан от 25 мая 2012 года № 681.
Сноска. Пункт 2 с изменением, внесенным постановлением Правительства РК от 20.12.2013 № 1383 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня первого официального опубликования).
3. Для целей настоящих Правил под экзаменационными пунктами понимаются структурные подразделения местных исполнительных органов.
Сноска. Пункт 3 в редакции постановления Правительства РК от 20.12.2013 № 1383 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня первого официального опубликования).
4. Экзаменационные пункты осуществляют прием теоретического экзамена, выдачу и обмен удостоверения, а также действия, предусмотренные настоящими Правилами.
5. Все машины, в зависимости от их типов, назначения и особенностей управления ими, подразделяются на категории: «А», «Б», «В», «Г», «Д», на право управления которыми выдается единое удостоверение с проставлением в нем разрешающих отметок в соответствующих графах.
6. Удостоверение предоставляет право на управление машинами на всей территории Республики Казахстан.
7. Лица, имеющие удостоверение с разрешающими отметками в графах «А», «Б», «В», «Г», «Д», могут управлять:
1) «А» - колесными тракторами класса до 30 килоНьютон (3,0 тяговая сила);
2) «Б» - колесными тракторами класса свыше 30 килоНьютон (3,0 тяговая сила);
3) «В» - гусеничными тракторами;
4) «Г» - самоходными сельскохозяйственными машинами;
5) «Д» - всеми самоходными мелиоративными машинами и дорожно-строительными машинами, в том числе экскаваторами, тракторами со смонтированными мелиоративными и дорожно-строительными машинами.
Удостоверение представляет право управлять машинами соответствующей категории, если на них смонтировано дополнительное оборудование или работают они в составе агрегата (прицепа, автопоезда).
8. На право управления специальными машинами повышенной проходимости выдается удостоверение с записью «управление снегоходами, квадроциклами разрешено» в графе «для особых отметок».
Выдача удостоверения с записью «управление снегоходами, квадроциклами разрешено» в графе «для особых отметок» осуществляется без экзаменов при наличии удостоверения с разрешающими категориями «А» и «В» или «Б» и «В», или водительского удостоверения с разрешающей категорией «А».
При выдаче удостоверения с записью «управление снегоходами, квадроциклами разрешено» в графах «отметка о разрешении» проставляется штамп с полосой по диагонали.
9. Экзаменационный материал составляется в структурных подразделениях местных исполнительных органов области, города республиканского значения, столицы, согласовывается управлениями образования области, города республиканского значения, столицы, и утверждается начальниками структурных подразделений местных исполнительных органов области, города республиканского значения, столицы.
Вопросы для включения в экзаменационный материал разрабатываются и утверждаются уполномоченным органом в области развития агропромышленного комплекса.
Сноска. Пункт 9 в редакции постановления Правительства РК от 20.12.2013 № 1383 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня первого официального опубликования).
10. Подготовка и переподготовка трактористов-машинистов осуществляются организациями образования, независимо от ведомственной принадлежности и форм собственности, реализующими образовательные учебные программы технического и профессионального образования, деятельность которых соответствует действующему законодательству.
Подготовка трактористов-машинистов ведется по типовым образовательным, учебным программам, учебным планам и учебным программам дисциплин, утвержденным уполномоченным органом в области образования.
Переподготовка трактористов-машинистов ведется по учебным планам и программам, утвержденным организацией образования.

2. Порядок приема экзамена и выдачи удостоверения

11. Для получения удостоверения категорий «А», «В» и «Г» заявитель представляет в экзаменационный пункт следующие документы:
1) заявление по форме согласно приложению 3 к настоящим Правилам;
2) оригинал и копию свидетельства о прохождении обучения по программе соответствующих категорий, согласно приложению 4 к настоящим Правилам, или оригинал и копию диплома, подтверждающего квалификацию «механизация сельского хозяйства», после сверки оригинала и копий оригинал документа возвращается заявителю;
3) медицинскую справку согласно приказу исполняющего обязанности Министра здравоохранения Республики Казахстан от 23 ноября 2010 года № 907 (бланки медицинской справки выдаются медицинскими учреждениями Министерства здравоохранения Республики Казахстан);
4) документ об уплате государственной пошлины за выдачу удостоверения, установленной Кодексом Республики Казахстан от 10 декабря 2008 года «О налогах и других обязательных платежах в бюджет»;
5) копию документа, удостоверяющего личность;
6) фотографию размером 3,5х4,5 см с белым или цветным фоном в левом нижнем углу;
7) копию документа, подтверждающего местожительство;
8) копию протокола экзаменационной комиссии учебной организации, согласно приложению 5 к настоящим Правилам, за исключением лиц, окончивших учебные заведения высшего, технического и профессионального образования (специальные учебные заведения, средние профессиональные учебные заведения) по специальности механизация сельского хозяйства.
12. Для получения удостоверения с категориями «Б» или «Д» необходимо соответствие требованиям пункта 11 и подпункта 2) пункта 28 настоящих Правил.
13. Ответственный исполнитель экзаменационного пункта с момента получения документов заявителя проверяет полноту представленных документов.
В случае установления фактов неполноты представленных документов, экзаменационный пункт в течение одного рабочего дня со дня принятия документов ответственным исполнителем, направляет заявителю письменный мотивированный отказ в рассмотрении заявления.
По истечении одного рабочего дня со дня получения документов заявителя ответственным исполнителем экзаменационного пункта и отсутствия письменного мотивированного отказа экзаменационного пункта в рассмотрении заявления документы считаются принятыми.
14. Теоретический экзамен на право управления машинами всех категорий принимается экзаменационными комиссиями в экзаменационных пунктах в рабочие дни с девяти до шестнадцати часов в день обращения.
Практический экзамен принимается организацией образования, которая представляет один экземпляр протокола экзаменационной комиссии в экзаменационный пункт, а второй экземпляр выдает на руки выпускнику.
Экзаменационный пункт не осуществляет прием практического экзамена, руководствуется результатом протокола экзаменационной комиссии организации образования.
15. Экзаменационная комиссия по приему теоретического экзамена создается приказом руководителя структурного подразделения местного исполнительного органа и состоит не менее чем из трех человек, где председателем комиссии является инженер-инспектор.
В состав экзаменационной комиссии входят сотрудники экзаменационного пункта, при этом в состав экзаменационной комиссии не входят преподаватели специальных дисциплин или мастера производственного обучения организации образования, осуществляющей подготовку экзаменуемой группы.
Сноска. Пункт 15 с изменением, внесенным постановлением Правительства РК от 20.12.2013 № 1383 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня первого официального опубликования).
16. Для сдачи экзамена допускаются лица, представившие полный пакет документов, указанных в пункте 11 настоящих Правил.
17. Допуск граждан для сдачи экзамена и выдача удостоверения осуществляются по постоянному зарегистрированному местожительству или месту временного пребывания (в случае наличия временной прописки), а также от иностранных граждан, зарегистрированных в установленном порядке в органах внутренних дел по месту их пребывания.
18. Прием экзамена осуществляется путем использования компьютерных комплексов либо экзаменационного материала, включающих десять вопросов, при этом в экзаменационном листе кандидатом в трактористы-машинисты проставляются дата приема экзамена, номер билета и номера ответов на вопросы. Для ответа на все вопросы кандидату в трактористы-машинисты предоставляется тридцать минут.
Правильность ответов выдается компьютерным комплексом либо проверяется экзаменатором.
Итоговая оценка «СДАЛ» выставляется при положительном ответе не менее чем на восемь вопросов, а в противном случае выставляется оценка «НЕ СДАЛ».
В случае получения отрицательной оценки «НЕ СДАЛ», повторный экзамен осуществляется не ранее пяти календарных дней со дня сдачи предыдущего экзамена.
Положительная оценка «СДАЛ», полученная по теоретическому экзамену, считается действительной в течение трех месяцев. По истечении указанного срока заявитель на получение удостоверения вновь сдает теоретический экзамен.
Экзамен проводится с целью проверки знаний Правил дорожного движения и других дисциплин, касающихся безопасности эксплуатации машин, предусмотренных программами обучения.
Результаты сдачи экзамена заносятся в экзаменационный лист, согласно приложению 6 к настоящим Правилам, и подписываются заявителем и экзаменационной комиссией.
19. Лицам, сдавшим экзамен, на основании экзаменационного листа и документов, указанных в пункте 11, выписывается удостоверение.
20. Серии и номера выписанных удостоверений записываются в порядке возрастания в книгу выдачи удостоверений, согласно приложению 7 к настоящим Правилам, а также свидетельство о прохождении обучения.
21. Заполнение удостоверений производится от руки или на персональных компьютерах.
22. Обоснованность выдачи и правильность заполнения удостоверения после проверки председателя экзаменационной комиссии заверяется его подписью и печатью.
23. Удостоверение выдается сроком на десять лет (о чем вносятся соответствующие записи в графах «Действительно до....»), по истечении которого оно подлежит замене в порядке, установленном настоящими Правилами.
24. При выдаче удостоверения лицам, имеющим ограничения в сроках переосвидетельствования, установленных медицинскими комиссиями, в графе «Для особых отметок» вносится отметка «Медицинская справка обязательна».
25. Отметки в графах категорий машин, на управление которыми выдается удостоверение, производятся штампом «Разрешено». В графы других категорий машин, на управление которыми не выдано разрешение, ставится штамп с полосой по диагонали.
26. При получении разрешения на право управления машинами другой категории производится замена удостоверения на новое с проставлением отметки, имеющейся в прежнем удостоверении тракториста-машиниста.
27. Выдача удостоверения осуществляется в течение двух рабочих дней с момента принятия документов заявителя ответственным исполнителем экзаменационного пункта.
Удостоверения выдаются их владельцам под личную роспись в книге выдачи удостоверений по предъявлению удостоверения личности или документа, его заменяющего.
28. Право на управление машинами разрешается:
1) лицам, достигшим семнадцатилетнего возраста, - управление транспортными средствами категорий «А», «В» и «Г»;
2) лицам, достигшим восемнадцатилетнего возраста, при наличии стажа управления транспортными средствами категорий «А» и «В» или «Г» не менее двенадцати месяцев дополнительно получить право на управление машинами категории «Б» и «Д».
29. Категории «Б» и (или) «Д» предоставляются трактористам-машинистам, имеющим удостоверение с разрешающими отметками в графах «А», «В» или «Г» (общий стаж работы на соответствующих машинах не менее одного года) и сдавшим в экзаменационном пункте теоретический экзамен.
Документом, подтверждающим стаж работы, может быть любой из документов, указанных в статье 34 Трудового кодекса Республики Казахстан.
30. Для получения удостоверения с записью «управление снегоходами, квадроциклами разрешено» в графе «для особых отметок» в экзаменационный пункт представляются следующие документы:
1) заявление по форме согласно приложению 2 к настоящим Правилам;
2) оригинал и копия удостоверения с разрешающими категориями «А» и «В» или «Б» и «В», или водительское удостоверение с разрешающей категорией «А»;
3) квитанция об уплате госпошлины за выдачу удостоверения;
4) копия документа, удостоверяющего личность;
5) фотография размером 3,5 х 4,5 см с белым или цветным фоном в левом нижнем углу;
6) копия документа, подтверждающего местожительство.
Выдача удостоверения с записью «управление снегоходами, квадроциклами разрешено» в графе «для особых отметок» либо мотивированный отказ осуществляются в течение двух рабочих дней с момента принятия документов заявителя.
Основанием для отказа является представление неполного перечня документов, указанных в настоящем пункте.
31. Замена (обмен) удостоверения производится в течение двух рабочих дней со дня принятия документов экзаменационным пунктом и на основании требований, перечисленных в пунктах 11 и 28 настоящих Правил, за исключением копий диплома и свидетельства о прохождении обучения и копии протокола экзаменационной комиссии.
Ответственный исполнитель экзаменационного пункта в течение одного рабочего дня с момента получения документов заявителя проверяет полноту представленных документов.
В случае установления фактов неполноты представленных документов, экзаменационный пункт направляет заявителю письменный мотивированный отказ в рассмотрении заявления.
По истечении одного рабочего дня со дня получения документов заявителя экзаменационным пунктом и отсутствия письменного мотивированного отказа экзаменационного пункта в рассмотрении заявления документы считаются принятыми.
32. При замене (обмене) удостоверения старого образца в новое удостоверение переносятся и проставляются разрешающие категории с учетом следующего порядка:
1) категории «А», «Б», «В», «Г», «Д», «Е» в удостоверении тракториста-машиниста старого образца соответствуют категориям «А», «Б», «В», «Г», «Д» в новом удостоверении;
2) удостоверение тракториста-машиниста 3 класса соответствует удостоверению с категориями «А», «В», «Г» нового образца;
3) удостоверение тракториста-машиниста 2 класса соответствует удостоверению с категориями «А», «Б», «В», «Г», нового образца;
4) удостоверение тракториста-машиниста 1 класса соответствует удостоверению с категориями «А», «Б», «В», «Г», «Д» нового образца;
5) удостоверение тракториста-машиниста К-701 «Кировец» соответствует удостоверению категории «Б» нового образца;
6) удостоверение механизатора сельского хозяйства с указанием специальности «комбайнер» соответствует удостоверению категории «Г» нового образца;
7) удостоверение механизатора сельского хозяйства с указанием специальности «тракторист» соответствует удостоверению образца с категориями «А», «В».
При представлении на обмен удостоверения старого образца, категории которых не предусмотрены пунктом 32 настоящих Правил, обмен осуществляется с переносом и проставлением категорий только соответствующих описанию категорий удостоверения нового образца.
33. При замене (обмене) удостоверения во вновь выдаваемом удостоверении в графе «Для особых отметок» проставляются серия, номер и дата выдачи прежнего удостоверения.
34. При утере удостоверения новое удостоверение с отметкой «Дубликат» выдается:
1) в течение двух рабочих дней с момента принятия документов заявителя лицам, зарегистрированным по местожительству, на основании документов, перечисленных в пункте 11 (за исключением подпункта 8)) настоящих Правил;
2) в течение пятнадцати рабочих дней с момента принятия документов заявителя, в случае отсутствия сведения о выдаче удостоверения по месту обращения заявителя, на основании записи книги выдачи удостоверения экзаменационного пункта, выдавшего удостоверение, с соблюдением требований пункта 11 (за исключением подпунктов 2) и 8)) настоящих Правил.
Уточнение записи книги выдачи удостоверения осуществляется экзаменационным пунктом по обращению заявителя путем запроса в экзаменационный пункт, выдавший удостоверение.
Выдача дубликата удостоверения производится при обязательном указании в заявлении причины замены.
В случаях установления изъятия удостоверения за совершение административного правонарушения в органах внутренних дел или лишения на основании решения суда, а также отсутствия документов, указанных в пункте 34 настоящих Правил, выдача дубликата не производится, о чем представляется письменный мотивированный отказ.
Сноска. Пункт 34 с изменением, внесенным постановлением Правительства РК от 20.12.2013 № 1383 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня первого официального опубликования).
35. Обмен иностранным гражданам и лицам без гражданства удостоверений производится в течение двух рабочих дней с момента принятия документов на основании представления в экзаменационный пункт оригиналов удостоверений и их заверенного перевода на государственном или русском языках, документа, удостоверяющего личность (паспорт, удостоверение личности), (оригинал возвращается после сверки), зарегистрированных в органах внутренних дел, после прохождения медицинского освидетельствования, оплаты государственной пошлины за выдачу удостоверения тракториста-машиниста и сдачи теоретического экзамена.
При этом выдается удостоверение на право управления категориями машин, которые были разрешены в национальном удостоверении тракториста-машиниста и соответствуют требованиям пункта 7 настоящих Правил, на срок действия въездных документов. Национальное удостоверение тракториста-машиниста хранится в экзаменационном пункте и возвращается владельцу по его заявлению и после сдачи ранее выданного удостоверения Республики Казахстан в течение одного рабочего дня.
36. При отсутствии у иностранных граждан и лиц без гражданства национальных удостоверений тракториста-машиниста удостоверение Республики Казахстан выдается им на общих основаниях, если срок пребывания в Республике Казахстан превышает шесть месяцев.
37. Иностранные граждане, лица без гражданства и лица, не владеющие государственным либо русским языками, допускаются к сдаче теоретического экзамена в присутствии квалифицированных переводчиков, сведения о которых также вносятся в протокол экзаменационной комиссии. При этом прием экзамена осуществляется методом устного собеседования, и время сдачи экзамена не лимитируется.
38. В книгу учета поступления и расходования бланков и номерных знаков, согласно приложению 8 к настоящим Правилам, вносятся данные по поступлению и расходованию бланков удостоверений для соблюдения строгой отчетности.
39. Обеспечение экзаменационных пунктов бланками удостоверения осуществляется местным исполнительным органом в соответствии с действующим законодательством Республики Казахстан.
Наличие бланков удостоверений и расходных материалов обеспечивается экзаменационными пунктами как документов строгой отчетности в соответствии с настоящими Правилами.
Сноска. Пункт 39 с изменением, внесенным постановлением Правительства РК от 20.12.2013 № 1383 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня первого официального опубликования).
40. Испорченные при заполнении бланки, расходные материалы послужившие основанием для выдачи и замены удостоверений, ежегодно утилизируются средствами и способами, исключающими возможность их повторного использования, о чем составляется соответствующий акт. В таком же порядке утилизируются:
1) вновь найденные удостоверения, вместо которых выданы новые;
2) не востребованные по истечении двух лет после окончания срока лишения, при этом делается отметка в книге выдачи удостоверений.
41. Материалы, послужившие основанием для выдачи и замены удостоверений (заявления, старые удостоверения, квитанции об уплате сборов, копия свидетельства об обучении), а также списки учебных групп подшиваются в отдельные дела, и экзаменационными пунктами обеспечивается их наличие в установленном порядке в течение трех лет. Также экзаменационными пунктами в течение десяти лет обеспечивается наличие протоколов экзаменационной комиссии учебной организации и экзаменационных листов экзаменационного пункта, в течение шестидесяти лет обеспечивается наличие книг выдачи удостоверений тракториста-машиниста – после их окончания. Удостоверения, вместо которых выданы новые, подшиваются в дела с проставлением на них штампа «Аннулировано».
42. Удостоверения лиц, лишенных права управления машинами в установленном законодательством порядке, передаются в экзаменационные пункты, обслуживающие территорию жительства владельцев.
43. Медицинская справка при выдаче удостоверений возвращается владельцам.

Приложение 1
к Правилам

Форма

Удостоверение
тракториста-машиниста

Сноска. Приложение 1 в редакции постановления Правительства РК от 20.12.2013 № 1383 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня первого официального опубликования).

Фамилия _____________________________________________________________
Имя _________________________________________________________________
Отчество ____________________________________________________________
Дата и место рождения _______________________________________________
Серия и номер _______________________________________________________

Выдано ______________________________________________________________
(наименование местного исполнительного органа)

_____________________________________________________ Место
для фото
размером

---------------------------------------- 3,5 х 4,5
---------------------------------------- МП

«___» ____ 20___ года действительно до «___» ________ 20___ года
____________________________________________________________________
(Ф.И.О председателя комиссии) (подпись владельца)

Категория сельскохозяйственных тракторов и самоходных машин	Отметка о разрешении
«А» - колесными тракторами класса до 30 кН (3,0 тс); «Б» - колесными тракторами класса свыше 30 кН (3,0 тс); «В» - гусеничными тракторами; «Г» - самоходными сельскохозяйственными машинами; «Д» - самоходными мелиоративными машинами и дорожно-строительными машинами, в том числе экскаваторами, тракторами со смонтированными мелиоративными и дорожно-строительными машинами.
Для особых отметок

Республика Казахстан

Приложение 2
к Правилам

Форма

Книга
учета поступления и расходования бланков строгой
отчетности и номерных знаков

Приход							Расход					Остаток
1	2	3	4	5.1	5.2	6	7	8	9	10.1	10.2	11
1 - Дата поступления 2 - № накладной 3 - От кого получено 4 - Серия 5.1 - Нумерация с № 5.2 - Нумерация по № включительно 6 - Количество 7 - Дата расходования 8 - Кому выдано 9 - Серия 10.1 - Нумерация с № 10.2 - Нумерация по № включительно 11 - Количество

Примечание. На каждый вид знаков и бланков в книге отводится отдельный раздел.

Приложение 3
к Правилам

Форма

Инженеру-инспектору ___________________________________________
(область, район)
от гражданина _________________________________________________
(Ф.И.О.)
Год и дата рождения____________________________________________
Место рождения ________________________________________________
(республика, область, город, район)
проживающего ___________________________________________________
работающего ____________________________________________________
в должности ____________________________________________________
Паспорт серии (удостоверение личности) __________ № ____________
Выдан __________________________________________________________
(когда и кем)

Заявление
Прошу выдать, заменить удостоверение тракториста, выдать дубликат,
__________________________________________________________________
(указать причину, ненужное зачеркнуть)

К заявлению прилагаю следующие документы:
1 _______________________________________________
2 _______________________________________________
3 _______________________________________________
4 _______________________________________________
5 _______________________________________________
______________________________
(личная подпись)
Выдано удостоверение серия _________ № _________________________
Инженер-инспектор _______________________________________
(область, район)

Приложение 4
к Правилам

Форма

_____________________________________________________________________
(наименование организации, проводившей обучение)

Свидетельство № __________

Сноска. Приложение 4 в редакции постановления Правительства РК от 20.12.2013 № 1383 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня первого официального опубликования).

Настоящее свидетельство выдано гр. __________________________________
(фамилия, имя, отчество)
в том, что он (она) обучался(лась) с «___» _______ 20 ___ года по
«___» ________ 20 ___ года по программе подготовки, переподготовки,
повышения классности трактористов-машинистов в объеме _____ часов и сдал (а)
квалификационные экзамены с оценками («удовлетворительно», «хорошо», «отлично»):
Устройство и правила технической эксплуатации тракторов и других
машин _______________________________________________________________
(указываются марки изучаемых тракторов и самоходных машин)
Основы агрономии, организация и технология производства механизированных работ
_____________________________________________________________________
Правила дорожного движения __________________________________________
Практические навыки и вождение ______________________________________
Решением квалификационной комиссии от «____» _________20___ года
Протокол № ___________, гр. _________________________________________
присвоена квалификация тракториста-машиниста.
Председатель квалификационной комиссии ______________________________
М.П. Руководитель учебного заведения (предприятия) __________________
выдано удостоверение серия ___ № ___ категории ______________________
(указать категорию)
_____________________________________________________________________
(наименование местного исполнительного органа)
на основании экзаменационного листа № _____ от «___»____ 20___ года
«___»____________ 20____ года ________________
(подпись)

М.П.

Примечание: настоящее свидетельство не является документом на право управления трактором или другой самоходной сельскохозяйственной, мелиоративной или дорожно-строительной машиной.

Приложение 5
к Правилам

Форма

Протокол № ______
от «___»__________ 20___ года
экзаменационной комиссии организации образования

Состав комиссии: председатель _________________
члены _________________
_________________

№ п/п	Фамилия, имя, отчество экзаменуемого	Год рождения	На управление какой категории машин экзаменуется	Учебная организация, где обучался экзаменуемый	Результаты экзаменов
					теоретический		практический
					первично или повторно	сдал, не сдал	первично или повторно	сдал, не сдал
1	2	3	4	5	6	7	8

Председатель _____________________________
Члены ______________________________
______________________________

Приложение 6
к Правилам

Форма

Экзаменационный лист № ______
_______________________ экзаменационного пункта
Категория машин ________

Фамилия _____________Имя _______________ Отечество__________________
Дата рождения ____________

Теоретический экзамен

Дата _________ Билет ________	Номера вопросов										Подпись кандидата в трактористы- машинисты
	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
Номер ответов
Отметки экзаменатора
Итоговая оценка и подписи членов экзаменационной комиссии
Дата _________ Билет ________	Номера вопросов										Подпись кандидата в трактористы- машинисты
	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
Номер ответов
Отметки экзаменатора
Итоговая оценка и подписи членов экзаменационной комиссии

Приложение 7
к Правилам

Форма

Книга
выдачи удостоверений

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
1 - № п/п 2 - Фамилия, имя, отчество 3 - Дата и место рождения 4 - Место работы (жительства) 5 - Дата сдачи экзамена и № экзаменационного листа 6 - Дата выдачи удостоверения 7 - Выдано удостоверение, категория 8 - Выдано удостоверение, серия и № 9 - Расписка в получении

Приложение 8
к Правилам

Форма

Книга
учета поступления и расходования бланков строгой
отчетности и номерных знаков

Приход							Расход					Остаток
1	2	3	4	5.1	5.2	6	7	8	9	10.1	10.2	11
1 - Дата поступления 2 - № накладной 3 - От кого получено 4 - Серия 5.1 - Нумерация с № 5.2 - Нумерация по № включительно 6 - Количество 7 - Дата расходования 8 - Кому выдано 9 - Серия 10.1 - Нумерация с № 10.2 - Нумерация по № включительно 11 - Количество

Примечание. На каждый вид знаков и бланков в книге отводится отдельный раздел.

Тракторларды және олардың базасында жасалған өздігінен жүретін шассилер мен механизмдерді, өздігінен жүретін ауылшаруашылық, мелиорациялық және жол құрылысы машиналарын, сондай-ақ жүріп өту мүмкіндігі жоғары арнайы машиналарды жүргізу құқығына емтихандар қабылдау және куәліктер беру қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 6 желтоқсандағы № 1556 Қаулысы. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2015 жылғы 31 қазандағы № 870 қаулысымен

Ескерту. Күші жойылды - ҚР Үкiметiнiң 31.10.2015 № 870 (алғашқы ресми жарияланған күнiнен кейін күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзіледі) қаулысымен.

РҚАО-ның ескертпесі.

ҚР мемлекеттік басқару деңгейлері арасындағы өкілеттіктердің аражігін ажырату мәселелері бойынша 2014 жылғы 29 қыркүйектегі № 239-V ҚРЗ Заңына сәйкес ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 2015 жылғы 30 наурыздағы № 4-3/270 бұйрығын қараңыз.

«Жол жүрісі қауіпсіздігі туралы» 1996 жылғы 15 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңының 5 және 6-баптарына және «Агроөнеркәсіптік кешенді және ауылдық аумақтарды дамытуды мемлекеттік реттеу туралы» 2005 жылғы 8 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңы 5-бабының 15-4) тармақшасына сәйкес Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
1. Қоса беріліп отырған Тракторларды және олардың базасында жасалған өздігінен жүретін шассилер мен механизмдерді, өздігінен жүретін ауылшаруашылық, мелиорациялық және жол құрылысы машиналарын, сондай-ақ жүріп өту мүмкіндігі жоғары арнайы машиналарды жүргізу құқығына емтихандар қабылдау және куәліктер беру қағидалары бекітілсін.
2. Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігі осы қаулыдан туындайтын қажетті шараларды қабылдасын.
3. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі С. Ахметов

Қазақстан Республикасы
Үкіметі
2012 жылғы 6 желтоқсандағы
№ 1556 қаулысымен
бекітілген

Тракторларды және олардың базасында жасалған өздігінен жүретін
шассилер мен механизмдерді, өздігінен жүретін ауылшаруашылық,
мелиорациялық және жол құрылысы машиналарын, сондай-ақ жүріп
өту мүмкіндігі жоғары арнайы машиналарды жүргізу құқығына
емтихандар қабылдау және куәліктер беру қағидалары

1. Жалпы ережелер

1. Осы Тракторларды және олардың базасында жасалған өздігінен жүретін шассилер мен механизмдерді, өздігінен жүретін ауылшаруашылық, мелиорациялық және жол құрылысы машиналарын, сондай-ақ жүріп өту мүмкіндігі жоғары арнайы машиналарды жүргізу құқығына емтихандар қабылдау және куәліктер беру қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) «Жол жүрісі қауіпсіздігі туралы» 1996 жылғы 15 шілдедегі және «Агроөнеркәсіптік кешенді және ауылдық аумақтарды дамытуды мемлекеттік реттеу туралы» 2005 жылғы 8 шілдедегі Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес әзірленді және тракторларды және олардың базасында жасалған өздігінен жүретін шассилер мен механизмдерді, өздігінен жүретін ауылшаруашылық, мелиорациялық және жол құрылысы машиналарын, сондай-ақ жүріп өту мүмкіндігі жоғары арнайы машиналарды жүргізу құқығына емтихандар қабылдау және куәліктер берудің тәртібін айқындайды.
2. Осы Қағидаларда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:
1) жергілікті атқарушы орган – облыстардағы, республикалық маңызы бар қаладағы, астанадағы; аудандардағы (облыстық маңызы бар қалалардағы) жергілікті атқарушы органдар;
2) машиналар - тракторлар және олардың базасында жасалған өздігінен жүретін шассилер мен механизмдер, өздігінен жүретін ауылшаруашылық, мелиорациялық және жол құрылысы машиналары, сондай-ақ жүріп өту мүмкіндігі жоғары арнайы машиналар;
3) тракторларды және олардың базасында жасалған өздігінен жүретін шассилер мен механизмдерді, өздігінен жүретін ауылшаруашылық, мелиорациялық және жол құрылысы машиналарын, сондай-ақ жүріп өту мүмкіндігі жоғары арнайы машиналарды жүргізу құқығына куәлік (бұдан әрі – куәлік) – осы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес бірыңғай нысандағы машиналарды жүргізуге тракторист-машинистерді жіберуді растайтын ресми құжат болып табылатын тракторист-машинистің куәлігі;
4) қатаң есептегі бланкілер мен нөмірлік белгілердің келіп түсуін және жұмсалуын есепке алу кітабы – осы Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес куәлік бланкілерінің келіп түсуін және жұмсалуын есепке алуды қамтитын құжат;
5) емтихан материалдары – емтихан билеттері немесе емтихан тестілері;
6) өтініш беруші – осы Қағидаларда белгіленген тәртіппен емтихан тапсыруға және куәлік алуға өтініш беруші тұлға;
7) тiркеу құжаты – Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2012 жылғы 25 мамырдағы № 681 қаулысымен бекітілген Тракторларды және олардың базасында жасалған өздiгiнен жүретiн шассилер мен механизмдердi, монтаждалған арнаулы жабдығы бар тiркемелердi қоса алғанда, олардың тiркемелерiн, өздiгiнен жүретiн ауылшаруашылық, мелиорациялық және жол-құрылысы машиналарын, жүрiп өту мүмкiндiгi жоғары арнайы машиналарды мемлекеттiк тiркеу қағидаларына 2-қосымшаға сәйкес машинаның жол қозғалысына қатысуға және пайдалануға жіберілгенін растайтын, машинаға арналған ресми құжат болып табылатын техникалық паспорт.
Ескерту. 2-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 20.12.2013 № 1383 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).
3. Осы Қағидалардың мақсаттары үшін емтихан пункттері ретінде жергілікті атқарушы органдардың құрылымдық бөлімшілері түсініледі.
Ескерту. 3-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 20.12.2013 № 1383 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).
4. Емтихан пункттері теориялық емтиханды қабылдауды, куәлік беруді және айырбастауды, сондай-ақ осы Қағидаларда көзделген іс-әрекеттерді жүзеге асырады.
5. Барлық машиналар түрлеріне, белгіленуіне және оларды жүргізу ерекшеліктеріне байланысты «А», «Б», «В», «Г», «Д» санаттарына бөлінеді, оларды жүргізу құқығына тиісті бағандарында рұқсат белгілері қойылған бірыңғай куәлік беріледі.
6. Куәлік Қазақстан Республикасының барлық аумағында машиналарды жүргізу құқығын береді.
7. «А», «Б», «В», «Г», «Д» бағандарында рұқсат белгілері қойылған куәлігі бар тұлғалар мыналарды:
1) «А» - класы 30 килоНьютонға дейінгі (3,0 тартылыс күші) доңғалақты тракторларды;
2) «Б» - класы 30 килоНьютоннан жоғары (3,0 тартылыс күші) доңғалақты тракторларды;
3) «В» - шынжыр табанды тракторларды;
4) «Г» - өздігінен жүретін ауылшаруашылық машиналарды;
5) «Д» - барлық өздігінен жүретін мелиорациялық машиналарды және жол құрылысы машиналарын, соның ішінде экскаваторларды, мелиорациялық және жол құрылысы машиналары монтаждалған тракторларды жүргізе алады.
Куәлік оларға қосымша жабдықтар монтаждалса немесе агрегат құрамында (тіркеме, автопоезд) жұмыс істесе де, тиісті санаттағы машиналарды жүргізуге құқық береді.
8. Жүріп өту мүмкіндігі жоғары арнайы машиналарды жүргізу құқығына «ерекше белгілер үшін» бағанында «қаршаналар, квадроциклдер жүргізуге рұқсат» деген жазуы бар куәліктер беріледі.
«Ерекше белгілер үшін» бағанында «қаршаналар, квадроциклдер жүргізуге рұқсат» деген жазуы бар куәлікті беру, «А» және «В» немесе «Б» және «В» санаттары бар куәлік болған кезде немесе «А» санатты жүргізуші куәлігі болған жағдайда емтихан тапсырусыз жүзеге асырылады.
«Рұқсат берілгені туралы белгі» бағанында «қаршаналар, квадроциклдер жүргізуге рұқсат» деген жазуы бар куәліктерді бергенде қиғаш сызығы бар мөртабан қойылады.
9. Емтихан материалдары облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың жергілікті атқарушы органдарының құрылымдық бөлімшелерінде жасалады, облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың білім беру басқармаларымен келісіледі және оларды облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың жергілікті атқарушы органдарының құрылымдық бөлімшелерінің басшылары бекітеді.
Емтихан материалдарына енгізуге арналған сұрақтарды агроөнеркәсіптік кешенді дамыту саласындағы уәкілетті орган әзірлейді және бекітеді.
Ескерту. 9-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 20.12.2013 № 1383 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).
10. Тракторист-машинистерді даярлауды және қайта даярлауды ведомстволық бағаныстылығына және меншік нысандарына қарамастан қызметі қолданыстағы заңнамаға сай келетін техникалық және кәсіби білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары жүзеге асырады.
Тракторист-машинистерді даярлау білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен типтік білім беру, оқу бағдарламалары, оқу жоспарлары және пәндердің оқу бағдарламалары бойынша жүргізіледі.
Тракторист-машинистерді қайта даярлау білім беру ұйымы бекіткен оқу жоспарлары және бағдарламалары бойынша жүргізіледі.

2. Емтихан қабылдау және куәлікті беру тәртібі

11. «А», «В» және «Г» санатты куәлік алу үшін өтініш беруші емтихан пунктіне мынадай құжаттарды ұсынады:
1) осы Қағидаларға 3-қосымшаға сәйкес нысан бойынша өтініш;
2) осы Қағидаларға 4-қосымшаға сәйкес тиісті санаттар бағдарламасы бойынша оқығаны туралы куәліктің түпнұсқасы және көшірмесі немесе «ауыл шаруашылығын механикаландыру» біліктілігін растайтын дипломның түпнұсқасы және көшірмесі, түпнұсқа мен көшірмелер салыстырып тексерілгеннен кейін құжаттың түпнұсқасы өтініш берушіге қайтарылады;
3) Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрі міндетін атқарушысының 2010 жылғы 23 қарашадағы № 907 бұйрығына сәйкес медициналық анықтама (медициналық анықтама бланкілерін Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің медициналық мекемелері береді);
4) «Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы» 2008 жылғы 10 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының кодексінде белгіленген куәлік бергені үшін мемлекеттік баж төленгені туралы құжат;
5) жеке басты куәландыратын құжаттың көшірмесі;
6) көлемі 3,5х4,5 см, сол жақ төменгі бұрышы ақ немесе түрлі-түсті фотосурет;
7) тұрғылықты жерін растайтын құжаттың көшірмесі;
8) ауыл шаруашылығын механикаландыру мамандығы бойынша жоғары, техникалық және кәсіптік оқу орындарын (арнайы оқу орындары, орта кәсіптік оқу орындары) бітірген тұлғаларды қоспағанда, осы Қағидаларға 5-қосымшаға сәйкес білім беру ұйымының емтихан комиссиясы хаттамасының көшірмесі.
12. «Б» және «Д» санатты куәлікті алу үшін осы Қағидалардың 11-тармағының және 28-тармағы 2) тармақшасының талаптарына сәйкес болуы қажет.
13. Емтихан пунктінің жауапты орындаушысы өтініш берушінің құжаттарын алған сәттен бастап ұсынылған құжаттардың толықтығын тексереді.
Ұсынылған құжаттардың толық емес фактілері анықталған жағдайда емтихан пункті жауапты орындаушы өтініш берушінің құжаттарын қабылдаған күннен бастап бір жұмыс күні ішінде өтініш берушіге өтінішті қарастырудан жазбаша түрде дәлелді бас тартуды жолдайды.
Емтихан пунктінің жауапты орындаушысы өтініш берушінің құжаттарын алған күннен бастап бір жұмыс күні өткеннен кейін және емтихан пунктінің өтінішті қараудан жазбаша түрде дәлелді бас тартуы жоқ болса, құжаттар қабылданды деп есептеледі.
14. Барлық санаттағы машиналарды жүргізу құқығына теориялық емтиханды өтініш берілген жұмыс күндері сағат тоғыздан он алтыға дейін емтихан пункттерінде емтихан комиссиялары қабылдайды.
Тәжірибелік емтиханды білім беру ұйымы қабылдайды, ол емтихан комиссиясы хаттамасының бір данасын емтихан пунктіне, екінші данасын бітірушінің қолына береді.
Емтихан пункті тәжірибелік емтиханды қабылдауды жүзеге асырмайды, білім беру ұйымының емтихан комиссиясы хаттамасының нәтижесін басшылыққа алады.
15. Теориялық емтихан қабылдау жөніндегі емтихан комиссиясы жергілікті атқарушы органның құрылымдық бөлімшесі басшысының бұйрығымен құрылады және кемінде үш адамнан тұрады, онда инженер-инспектор комиссия төрағасы болып табылады.
Емтихан комиссиясының құрамына емтихан пунктінің қызметкерлері кіреді, бұл ретте емтихан комиссиясының құрамына емтихан тапсыратын топты даярлауды жүзеге асырған арнайы пәндер оқытушылары мен өндірістік оқу шеберлері енгізілмейді.
Ескерту. 15-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 20.12.2013 № 1383 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).
16. Емтихан тапсыруға осы Қағидалардың 11-тармағында көрсетілген құжаттардың толық пакетін ұсынған тұлғалар жіберіледі.
17. Емтихан тапсыруға жіберу және куәлік беру азаматтардың тұрақты тіркелген тұрғылықты жері немесе уақытша келген жері (уақытша тіркелген жағдайда) бойынша, сондай-ақ шетел азаматтарының келген жеріндегі ішкі істер органдарында белгіленген тәртіппен тіркелуі бойынша жүзеге асырылады.
18. Емтихан компьютерлік кешенді немесе он сұрақты қамтитын емтихан материалдарын пайдалану арқылы қабылданады, бұл ретте емтихан парағында тракторист-машинистікке кандидат емтихан тапсыру күнін, билет нөмірін және сұрақтарға жауап беру нөмірлерін жазады. Барлық сұрақтарға жауап беру үшін тракторист-машинистікке кандидатқа отыз минут беріледі.
Жауаптардың дұрыстығын компьютерлік кешен береді немесе емтихан қабылдаушы тексереді.
«ТАПСЫРДЫ» деген қорытынды баға кем дегенде сегіз сұраққа дұрыс жауап берген кезде қойылады, ал керісінше жағдайда «ТАПСЫРМАДЫ» деген баға қойылады.
«ТАПСЫРМАДЫ» деген теріс баға алған жағдайда қайта емтихан қабылдау алдыңғы емтиханды тапсырған күннен бастап күнтізбелік бес күннен ерте емес мерзімде жүзеге асырылады.
Теориялық емтихан бойынша алынған «ТАПСЫРДЫ» деген баға үш айдың ішінде жарамды деп есептеледі. Көрсетілген мерзім өткен соң куәлік алу үшін өтініш беруші теориялық емтиханды қайта тапсырады.
Емтихан Жолда жүру ережелерін және оқу бағдарламаларында көзделген машиналарды пайдалану қауіпсіздігіне қатысты басқа да пәндер бойынша білімдерін тексеру мақсатында жүргізіледі.
Емтихан тапсыру нәтижелері осы Қағидаларға 6-қосымшаға сәйкес емтихан парағына енгізіледі және оған өтініш беруші мен емтихан комиссиясы қол қояды.
19. Емтихан тапсырған тұлғаларға емтихан парағының және 11-тармақта көрсетілген құжаттардың негізінде куәлік беріледі.
20. Берілген куәліктердің сериялары мен нөмірлері өсу тәртібімен осы Қағидаларға 7-қосымшаға сәйкес куәліктерді беру кітабына, сондай-ақ оқығаны туралы куәлікке жазылады.
21. Куәліктерді толтыру қолмен немесе дербес компьютерлерде орындалады.
22. Куәліктің берілу негізділігі және дұрыс толтырылуы емтихан комиссиясының төрағасы тексергеннен кейін оның қолымен және мөрмен куәландырылады.
23. Куәлік он жыл мерзімге беріледі (ол туралы «....дейін жарамды» бағандарында тиісті жазу жазылады), ол мерзім аяқталғаннан кейін осы Қағидалармен белгіленген тәртіпте айырбастауға жатады.
24. Медициналық комиссия қайта куәландыру мерзіміне шектеу қойған тұлғаларға куәлік берген кезде «Ерекше белгілер үшін» бағанына «Медициналық анықтама міндетті» деген белгі қойылады.
25. Оларды жүргізуге куәліктер берілетін машиналар санаттарының бағандарына «Рұқсат етілді» деген мөртабан қойылады. Жүргізуге рұқсат берілмеген басқа машиналар санаттарының бағандарына қиғаш сызығы бар мөртабан қойылады.
26. Басқа санатты машиналарды жүргізуге рұқсат алған кезде жаңа куәлік беріліп, оған тракторист-машинистің бұрынғы куәлігіндегі бар белгілері қойылады.
27. Куәлік беруді емтихан пунктінің жауапты орындаушысы өтініш берушінің құжаттарын қабылдаған сәттен бастап екі жұмыс күні ішінде жүзеге асырады.
Куәліктер иелеріне куәліктер беру кітабына жеке қолын қоюы арқылы жеке куәлігін не оны алмастыратын құжатын көрсеткенде беріледі.
28. Машиналарды жүргізу құқығы мыналарға рұқсат етіледі:
1) он жеті жасқа толған тұлғаларға - «А», «В» және «Г» санатты көлік құралдарын жүргізуге;
2) он сегіз жасқа толған тұлғаларға - «А», «В» және «Г» санатты көлік құралдарын жүргізу өтілі он екі айдан кем болмаған жағдайда «Б» және «Д» санатты машиналарды жүргізу құқығын қосымша алады.
29. «Б» және (немесе) «Д» санаты «А», «В» және «Г» бағандарында рұқсат ету белгісі бар куәлігі болғанда (тиісті машиналарда жалпы жұмыс өтілі бір жылдан кем болмауы керек) және емтихан пунктінде теориялық емтихан тапсырған тракторист-машинистерге беріледі.
Қазақстан Республикасының Еңбек кодексінің 34-бабында көрсетілген құжаттардың кез келгені жұмыс өтілін растайтын құжат бола алады.
30. «Ерекше белгілер үшін» бағанында «қаршаналар, квадроциклдер жүргізуге рұқсат» деген жазуы бар куәліктерді алу үшін мынадай құжаттар ұсынылады:
1) осы Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша өтініш;
2) рұқсат етілген «А» және «В» немесе «Б» және «В» санаттары бар куәлік түпнұсқасы және көшірмесі немесе рұқсат етілген «А» санатты жүргізуші куәлігі;
3) куәлік беру үшін мемлекеттік баж төлегені туралы түбіртек;
4) жеке басты куәландыратын құжаттың көшірмесі;
5) көлемі 3,5х4,5 см, сол жақ төменгі бұрышы ақ немесе түрлі-түсті фотосурет;
6) тұрғылықты жерін растайтын құжаттың көшірмесі.
«Ерекше белгілер үшін» бағанында «қаршаналар, квадроциклдер жүргізуге рұқсат» деген жазуы бар куәлік беру немесе дәлелді бас тарту өтініш берушінің құжаттары қабылданған сәттен бастап екі жұмыс күні ішінде жүзеге асырылады.
Осы тармақта көрсетілген құжаттар тізбесін толық ұсынбау бас тартуға негіз болып табылады.
31. Куәлікті ауыстыру (айырбастау) емтихан пункті құжаттарды қабылдаған күннен бастап екі жұмыс күні ішінде және дипломның көшірмесін, оқуды бітіргені туралы куәлікті және емтихан комиссиясының хаттамасының көшірмесін қоспағанда, осы Қағидалардың 11 және 28-тармақтарында көрсетілген талаптардың негізінде жүргізіледі.
Емтихан пунктінің жауапты орындаушысы өтініш берушінің құжаттарын алған сәттен бастап бір жұмыс күні ішінде ұсынылған құжаттардың толықтығын тексереді.
Ұсынылған құжаттардың толық емес фактісі анықталған жағдайда емтихан қабылдау пункті өтініш берушіге өтінішті қарастырудан жазбаша түрде дәлелді бас тартуды жолдайды.
Емтихан пункті өтініш берушіден құжаттарды алған күннен бастап бір жұмыс күні өткеннен кейін және емтихан пунктінің өтінішті қарастырудан жазбаша түрде дәлелді бас тартуы болмаған кезде, құжаттар қабылданды деп есептеледі.
32. Ескі үлгідегі куәлікті ауыстырған (айырбастаған) кезде жаңа куәлікке мынадай тәртіпті есепке ала отырып, рұқсат ету санаттары көшіріледі және қойылады:
1) ескі үлгідегі тракторист-машинист куәлігіндегі «А», «Б», «В», «Г», «Д», «Е» санаттары жаңа куәліктегі «А», «Б», «В», «Г», «Д» санаттарына сәйкес келеді;
2) 3-класты тракторист-машинист куәлігі жаңа үлгідегі «А», «В», «Г» санатты куәлігіне сәйкес келеді;
3) 2-класты тракторист-машинист куәлігі жаңа үлгідегі «А», «Б», «В», «Г» санатты куәлігіне сәйкес келеді;
4) 1-класты тракторист-машинист куәлігі жаңа үлгідегі «А», «Б», «В», «Г», «Д» санатты куәлігіне сәйкес келеді;
5) К-701 «Кировец» тракторист-машинист куәлігі жаңа үлгідегі «Б» санатты куәлігіне сәйкес келеді;
6) «комбайыншы» мамандығы көрсетілген ауыл шаруашылығы механизаторының куәлігі жаңа үлгідегі «Г» санатты куәлігіне сәйкес келеді.
7) «тракторшы» мамандығы көрсетілген ауыл шаруашылығы механизаторының куәлігі жаңа үлгідегі «А», «В» санатты куәлігіне сәйкес келеді.
Осы Қағидалардың 32-тармағында санаттары қарастырылмаған ескі үлгідегі куәліктерді айырбастауға ұсынған кезде жаңа үлгідегі куәліктердің тек тиісті сипатталған санаттарын көшірумен және қоюмен жүзеге асырылады.
33. Куәлікті ауыстырған (айырбастаған) кезде жаңадан берілген куәліктің «Ерекше белгілер үшін» деген бағанына бұрынғы куәліктің сериясы, нөмірі және берілген күні жазылады.
34. Куәлік жоғалған кезде «Телнұсқа» деген белгімен жаңа куәлік беріледі:
1) тұрғылықты жері бойынша тіркелген тұлғаларға осы Қағидалардың 11-тармағында көрсетілген (8) тармақшадан басқа) құжаттардың негізінде өтініш берушінің құжаттарын қабылдаған сәттен бастап екі жұмыс күні ішінде;
2) өтініш берушіге өтініш берген орны бойынша куәлік берілгені туралы мәлімет болмаған жағдайда, куәлік берген емтихан пунктінің куәліктер беру кітабындағы жазулар негізінде осы Қағидалардың 11-тармағының талаптарын 2) және 8) тармақшаларды қоспағанда) сақтай отырып, құжаттарды қабылдаған сәттен бастап он бес жұмыс күні ішінде.
Куәлік беру кітабындағы жазбаларды нақтылауды куәлік берген емтихан пунктіне сұрау салу арқылы өтініш берушінің өтініші бойынша емтихан қабылдау пункті жүзеге асырады.
Куәліктің телнұсқасы өтініште міндетті түрде ауыстыру себептері көрсетілген кезде беріледі.
Әкімшілік құқық бұзушылық жасағаны үшін ішкі істер органдары куәлікті алып қойғаны немесе сот шешімінің негізінде айырылғаны анықталған, сондай-ақ осы Қағидалардың 34-тармағында көрсетілген құжаттар болмаған жағдайларда телнұсқа беру жүргізілмейді, ол туралы жазбаша дәлелді бас тарту ұсынылады.
Ескерту. 34-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 20.12.2013 № 1383 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).
35. Шетел азаматтарының және азаматтығы жоқ тұлғалардың куәліктерін айырбастау емтихан пунктіне куәліктердің түпнұсқасы мен оның мемлекеттік тілде немесе орыс тілінде расталған аудармасын, ішкі істер органдарында тіркелген жеке басты куәландыратын құжаттарды (паспорттары, жеке куәліктері) (түпнұсқа салыстырып тексерілгеннен кейін қайтарылады) ұсыну негізінде, медициналық куәландырудан өткеннен кейін тракторист-машинист куәлігін беру үшін мемлекеттік бажды төлегеннен және теориялық емтихандарды тапсырғаннан кейін екі жұмыс күні ішінде жүргізіледі.
Бұл ретте тракторист-машинистің ұлттық куәлігінде рұқсат берілген машиналардың санаттарын жүргізуге құқық беретін және келу құжаттарының қолданылу мерзімінде осы Қағидалардың 7-тармағындағы талаптарға сәйкес келетін куәлік беріледі. Тракторист-машинистің ұлттық куәлігі емтихан пунктінде сақталады және иесінің өтініші бойынша бұрын берілген Қазақстан Республикасының куәлігін тапсырғаннан кейін бір жұмыс күні ішінде қайтарылып беріледі.
36. Шетел азаматтарында және азаматтығы жоқ тұлғаларда тракторист-машинистің ұлттық куәлігі болмаған жағдайда, олардың Қазақстан Республикасында болу мерзімі алты айдан асатын болса, Қазақстан Республикасының куәлігі жалпы негіздерде беріледі.
37. Шетел азаматтарына, азаматтығы жоқ тұлғаларға және мемлекеттік тілді немесе орыс тілін меңгермеген тұлғаларға теориялық емтиханды білікті аудармашылардың қатысуымен тапсыруға рұқсат беріледі, олар туралы мәліметтер де емтихан комиссиясының хаттамасына енгізіледі. Бұл ретте емтиханды қабылдау ауызша әңгімелесу әдісімен жүзеге асырылады және емтихан тапсырудың уақытына шек қойылмайды.
38. Бланкілер мен нөмірлік белгілердің келіп түсуін және жұмсалуын есепке алу кітабына осы Қағидаларға 8-қосымшаға сәйкес қатаң есептілікті сақтау үшін куәліктер бланкілерінің келіп түсуі және жұмсалу есебі жазылады.
39. Емтихан пункттерін куәлік бланкілерімен қамтамасыз етуді Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына сәйкес жергілікті атқарушы орган жүзеге асырады.
Куәліктердің бланкілері мен жұмсалатын материалдардың болуын қатаң есептегі құжаттар ретінде осы Қағидаларға сәйкес емтихан пункттері қамтамасыз етеді.
Ескерту. 39-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 20.12.2013 № 1383 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).
40. Толтыру кезінде бүлінген бланкілер, куәліктерді беруге және айырбастауға негіз болған шығыс материалдары қайта пайдалану мүмкіндігін жоққа шығаратын құралдармен және тәсілдермен жыл сайын жойылады, ол туралы тиісті актілер жасалады. Дәл осындай тәртіппен мыналар жойылады:
1) орнына жаңасы берілген жоғалып табылған куәліктер;
2) құқығынан айырғаннан кейін екі жыл ішінде иесі келіп алмаған куәліктер, ол туралы куәліктерді беру кітабында белгі қойылады.
41. Куәліктер беруге және ауыстыруға негіз болған материалдар (өтініштер, ескі куәліктер, алымдардың төленгені туралы түбіртектер, оқу туралы куәліктердің көшірмелері), сондай-ақ оқу топтарының тізімдері жеке іске тігіліп, белгіленген тәртіппен емтихан пункттерінде үш жылға дейін сақталады. Сондай-ақ емтихан пункттері оқу орындарындағы емтихан комиссияларының хаттамаларының және емтихан пункттерінің емтихан парақтарының он жыл, тракторист-машинист куәліктерін беру кітабы аяқталғаннан кейін оларды алпыс жыл сақтауды қамтамасыз етеді. Орнына жаңасы берілген куәліктер, оларға «Күшін жойды» деген мөртабан қойылып, іске тігіледі.
42. Заңнамамен белгіленген тәртіппен машина жүргізу құқығынан айырылған тұлғалардың куәліктері иелері тұратын аумаққа қызмет көрсететін емтихан пункттеріне тапсырылады.
43. Медициналық анықтама куәліктер берілген кезде иелеріне қайтарылады.

Қағидаларға
1-қосымша

Нысан

Тракторист-машинист куәлігі

Ескерту. 1-қосымша жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 20.12.2013 № 1383 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

Тегі ________________________________________________________________
Аты _________________________________________________________________
Әкесінің аты ________________________________________________________
Туған күні және жері ________________________________________________
Сериясы және нөмірі _________________________________________________
_______________________________________________________________ берді
(жергілікті атқарушы органның атауы)

Көлемі
3,5х4,5
сурет орны

---------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------

20__ жылғы « » __________ 20 _____ жылғы « » ________ дейін жарамды
_____________________________________________________________________
(Комиссия төрағасының аты-жөні) (куәлік иесінің қолы)

Ауылшаруашылық тракторлары мен өздігінен жүретін машиналардың санаттары	Рұқсат берілгені туралы белгі
«А» - класы 30 кН дейінгі (3,0 тк) доңғалақты тракторлар; «Б» - класы 30 кН жоғары (3,0 тк) доңғалақты тракторлар; «В» - шынжыр табанды тракторлар; «Г» - өздігінен жүретін ауылшаруашылық машиналары; «Д» - өздігінен жүретін мелиорациялық және жол құрылысы машиналары, оның ішінде экскаваторлар, мелиорациялық және жол құрылысы машиналары монтаждалған тракторлар
Ерекше белгілер үшін

Қазақстан Республикасы

Қағидаларға
2-қосымша

Нысан

Қатаң есептегі бланкілер мен нөмірлік белгілердің келіп түсуін
және жұмсалуын есепке алу кітабы

Кіріс						Шығыс						Қалдық
1	2	3	4	5.1	5.2	6	7	8	9	10.1	10.2	11
1 - Түскен күні 2 - Жүкқұжат № 3 - Кімнен алынды 4 - Сериясы 5.1.- Нөмірлеудің №: басталғаны 5.2. - №-ге дейін қоса алғанда нөмірлеу 6 - Саны 7 – Жұмсалған күні 8 - Кімге берілді 9 - Сериясы 10.1 - Нөмірлеудің №: басталғаны 10.2 - № - ге дейін қоса алғанда нөмірлеу 11 - Саны

Ескертпе. Белгілер мен бланкілердің әрбір түріне кітапта жеке бөлім беріледі.

Қағидаларға
3-қосымша

Нысан

________________________________________ _______ инженер-инспекторына
(облысы, ауданы)
Азамат ______________________________________________________________
(Т.А.Ә)
Туған жылы және күні __________________________________________
Туған жері ____________________________________________________
(республикасы, облысы, қаласы, ауданы)
_____________________________________________________________ тұратын
__________________________________________________________лауазымында
______________________________________________________ жұмыс істейтін
Паспортының сериясы (жеке куәліктің) _______________________________
№_____________________
________________________________________________________ берген
(кім және қашан)

Өтініш

Тракторист куәлігін беруді, ауыстыруды, телнұсқасын беруді сұраймын
_____________________________________________________________________
(себебі көрсетіледі, керегі жоғын сызып тастау керек )

Өтінішке мынадай құжаттарды қоса беремін:
1 _____________________________________________________________
2 _____________________________________________________________
3 _____________________________________________________________
4 _____________________________________________________________
5 _____________________________________________________________
____________
(жеке қолы)
Сериясы ___________________ № _________________ куәлік берілді
Инженер-инспектор _____________________________________________
(облысы, ауданы)

Қағидаларға
4-қосымша

Нысан

__________________________________________________________________
(Оқытуды жүргізген ұйым атауы)

Куәлік № ______________

Ескерту. 4-қосымша жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 20.12.2013 № 1383 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

Осы ___________________ куәлік _________________________ азамат
____________________________________________________________ берілді.
(тегі, аты, әкесінің аты)
Ол 20 ___ жылғы «___» _______ бастап, 20 ___ жылғы «___» ______
дейін тракторист-машинистті даярлау, қайта даярлау,
сыныптылығын арттыру бағдарламасы бойынша _____________________
сағат көлемінде оқып, біліктілік емтихандарын мынадай бағаларға
(«өте жақсы», «жақсы», «қанағаттанарлық») тапсырды:
Тракторлар және басқа машиналардың құрылысы мен техникалық
пайдалану қағидалары ________________________________________________
(зерделенетін тракторлар мен өздігінен жүретін
машиналардың маркалары көрсетіледі)
Агрономия негіздері, механикаландырылған жұмыс өндірісін
ұйымдастыру және оның технологиясы __________________________________
Жол қозғалысы ережелері: ______________________________________
Тәжірибелік дағдылары мен жүргізу _____________________________
Біліктілік комиссиясының 20__ жылғы «___» _____________________
шешімі бойынша хаттама № ______________________________________
азамат ________________________________________________________
тракторист-машинист деген біліктілік берілді.
М.О. Оқу орнының (кәсіпорынның) басшысы _______________________
_____________________________________________________________________
(жергілікті атқарушы органның атауы)
20__ жылғы «___» ______________
№ _________ емтихан парағының негізінде сериясы _______________
санаты ____________________________________ тракторист-машинист
куәлігі берілді _______________________________________________
М.О. 20__ жылғы « » ____________
__________________________________
(қолы)
Ескерту осы куәлік трактор немесе басқа өздігінен жүретін
ауылшаруашылық, мелиорациялық немесе жол құрылысы машинасын жүргізу
құқығына рұқсат беру құжаты болып табылмайды.

Қағидаларға
5-қосымша

Нысан

Білім беру ұйымының емтихан комиссиясының
20_______жылғы «____» _______________
№ _______ хаттамасы

Комиссияның құрамы: төрағасы ____________________________
мүшелері ____________________________
____________________________

Р/с №	Емтихан тапсырушының тегі, аты, әкесінің аты	Туған жылы	Машинаның қандай санатын жүргізуге емтихан тапсырады	Емтихан тапсырушының оқыған оқу орны	Емтихандардың нәтижелері
					теориялық		тәжірибелік
					Алғашқы рет немесе қайтадан	Тапсырды, тапсырмады	Алғашқы рет немесе қайтадан	Тапсырылды, тапсырылмады
1	2	3	4	5	6		7

Төраға __________________________________
Мүшелері ________________________________
________________________________
________________________________

Қағидаларға
6-қосымша

Нысан

_______________________________емтихан пунктінің
№ ______емтихан парағы
Машиналардың санаты ________

Тегі _____________ Аты _______________ Әкесінің аты__________________
Туған күні ____________

Теориялық емтихан

Күні _________ Билет ________	Сұрақтардың нөмірлері										Тракторист-машинистікке кандидаттың қолы
	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
Жауаптардың нөмірі
Емтихан алушының белгісі
Қорытынды баға мен емтихан комиссиясы мүшелерінің қолдары
Күні _________ Билет ________	Сұрақтардың нөмірлері										Тракторист-машинистікке кандидаттың қолы
	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
Жауаптардың нөмірі
Емтихан алушының белгісі
Қорытынды баға мен емтихан комиссиясы мүшелерінің қолдары

Қағидаларға
7-қосымша

Нысан

Куәліктерді беру кітабы

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
1 – Реттік сан № 2 - Тегі, аты, әкесінің аты 3 - Туған күні мен жері 4 - Жұмыс істейтін жері (тұрғылықты жері) 5 - Емтихан тапсырған күні және емтихан парағының № 6 – Куәлік берілген күні 7 - Куәлік берілді, санаты 8 - Куәлік берілді, сериясы және № 9 - Алғандығы туралы қолы

Қағидаларға
8-қосымша

Нысан

Қатаң есептегі бланкілер мен нөмірлік белгілердің
келіп түсуін және жұмсалуын есепке алу кітабы

Кіріс						Шығыс						Қалдық
1	2	3	4	5.1	5.2	6	7	8	9	10.1	10.2	11
1 - Түскен күні 2 - Жүкқұжат № 3 - Кімнен алынды 4 - Сериясы 5.1.- Нөмірлеудің №: басталғаны 5.2. - №-ге дейін қоса алғанда нөмірлеу 6 - Саны 7 – Жұмсалған күні 8 - Кімге берілді 9 - Сериясы 10.1 - Нөмірлеудің №:басталғаны 10.2 - № - ге дейін қоса алғанда нөмірлеу 11 - Саны

Ескертпе. Белгілер мен бланкілердің әрбір түріне кітапта жеке бөлім беріледі.