О мерах по обеспечению проведения специальных оперативно-розыскных мероприятий на сетях электросвязи Республики Казахстан

Постановление Правительства Республики Казахстан от 20 декабря 1999 года N 1937 Утратило силу постановлением Правительства РК от 22 мая 2000 г. N 774 ~P000774.

Сноска. Утратило силу постановлением Правительства РК от 22.05.2000 № 774.

В соответствии с Законами Республики Казахстан Z980233_ "О национальной безопасности Республики Казахстан", Z944000_ "Об оперативно-розыскной деятельности", Z990382_ "О связи" и Указом Президента Республики Казахстан, имеющим силу Закона, от 21 декабря 1995 года N 2710 Z952710_ "Об органах национальной безопасности Республики Казахстан", в целях обеспечения национальной безопасности Республики Казахстан и создания необходимых условий для проведения специально уполномоченными государственными органами специальных оперативно-розыскных мероприятий на сетях электросвязи Правительство Республики Казахстан постановляет:

1. Внести в постановление Правительства Республики Казахстан от 25 ноября 1996 года N 1443 P961443_ "Об утверждении Положения о порядке лицензирования предпринимательской деятельности" (САПП Республики Казахстан, 1996 г., N 48, ст.469) следующее дополнение:

в Положении о порядке лицензирования предпринимательской деятельности в сфере почтовой связи и телекоммуникаций, использования радиочастотного спектра в Республике Казахстан, утвержденном указанным постановлением:

пункт 17 после слов "К обязательным условиям лицензии относятся:" дополнить абзацем следующего содержания:

"наличие в составе коммутационного оборудования системы технических средств проведения специальных оперативно-розыскных мероприятий в соответствии с действующим законодательством Республики Казахстан".

2. Министерству транспорта и коммуникаций Республики Казахстан в трехмесячный срок привести в соответствие с настоящим постановлением ранее выданные лицензии юридическим и физическим лицам, осуществляющим деятельность в сфере почтовой связи и телекоммуникаций.

3. Утвердить прилагаемую Инструкцию о порядке взаимодействия государственных органов и организаций при внедрении и эксплуатации систем технических средств проведения специальных оперативно-розыскных мероприятий на сетях электросвязи Республики Казахстан.

4. Государственным органам, а также организациям независимо от форм собственности:

1) обеспечить строгое выполнение требований вышеуказанной Инструкции;

2) осуществить включение в состав коммутационного оборудования систем технических средств проведения специальных оперативно-розыскных мероприятий.

5. Государственным органам привести ранее изданные нормативные правовые акты в соответствие с настоящим постановлением.

6. Контроль за использованием настоящего постановления возложить на Министерство транспорта и коммуникаций Республики Казахстан и Комитет национальной безопасности Республики Казахстан (по согласованию).

7. Настоящее постановление вступает в силу со дня подписания.

Премьер-Министр

Республики Казахстан

	Утверждена
	постановлением Правительства Республики Казахстан от 20 декабря 1999 года N 1937
	Инструкция
	о порядке взаимодействия государственных органов и
	организаций при внедрении и эксплуатации систем технических

средств проведения специальных оперативно-розыскных мероприятий на

сетях электросвязи Республики Казахстан

1. Общие положения

1. Настоящая Инструкция определяет единый на территории Республики Казахстан порядок взаимодействия государственных органов и организаций независимо от форм собственности и подчинения при внедрении и эксплуатации систем технических средств проведения специальных оперативно-розыскных мероприятий на сетях электросвязи Республики Казахстан.

2. Система технических средств обеспечения проведения оперативно-розыскных мероприятий (далее - Система) на сетях электросвязи предназначена для оперативного контроля соединений и местоположения определенных пользователей (абонентов) в соответствии с действующим законодательством Республики Казахстан.

3. Системы должны устанавливаться на электронных коммутационных системах, включенных в сети общего пользования и предназначенных для оказания услуг при международной, междугородней, местной, ведомственной телефонной, сотовой, транкинговой, телеграфной, передачи данных и иных видов связи.

4. Ответственными за внедрение Систем на сетях электросвязи являются Министерство транспорта и коммуникаций Республики Казахстан, Комитет национальной безопасности Республики Казахстан (по согласованию) - Пользователь, и предприятия-операторы связи - Владельцы коммутационных систем.

5. Эксплуатацию Систем осуществляют территориальные органы Комитета национальной безопасности Республики Казахстан (конечный Пользователь) в интересах государственных органов, осуществляющих оперативно-розыскную деятельность.

II. Порядок взаимодействия государственных органов и организации при

внедрении и эксплуатации Систем на сетях электросвязи

6. Министерство транспорта и коммуникаций Республики Казахстан, как уполномоченный государственный орган, отвечающий за состояние и развитие всех видов связи:

1) контролирует наличие Системы в составе коммутационного оборудования предприятий связи, наличие официального заключения (или сертификата) о соответствии Системы "Техническим требованиям к системам технических средств проведения специальных оперативно-розыскных мероприятий на сетях электросвязи Республики Казахстан" (далее - Технические требования), приложение к Инструкции, и решает вопросы по отзыву лицензии на предоставление услуг связи в случае отсутствия Системы;

2) направляет на согласование в Комитет национальной безопасности Республики Казахстан документы юридических и физических лиц для получения лицензии на предоставление услуг международной, междугородней, местной, ведомственной (с выходом на сети общего пользования) телефонной, сотовой, телеграфной, транкинговой, передачи данных и иных видов связи.

7. Комитет национальной безопасности Республики Казахстан, как орган, осуществляющий специальные оперативно-розыскные мероприятия, связанные с использованием телефонных коммуникаций предприятий связи, - Пользователь Систем:

1) согласовывает Технические предложения на Систему предприятий операторов связи;

2) организует работы по проверке соответствия Системы Техническим требованиям и выдает официальное заключение;

3) участвует в договорах на поставку и ввод в эксплуатацию Систем на правах конечного Пользователя;

4) проводит совместно с предприятиями-операторами связи испытания и приемку в эксплуатацию Систем;

5) осуществляет эксплуатацию Систем;

6) контролирует деятельность предприятий-операторов связи в части обеспечения режима секретности при производстве работ по внедрению, техническому обслуживанию и ремонту Систем;

7) согласовывает выдачу лицензий на предоставление услуг международной, междугородней, местной, ведомственной (с выходом на сети общего пользования) телефонной, сотовой, телеграфной, транкинговой, передачи данных и иных видов связи.

8. Предприятия-операторы связи - Владельцы коммутационных систем, включенных в сети общего пользования, выполняют следующее:

1) Разрабатывают Технические предложения на Систему.

Технические предложения должны включать:

тип выбранного оборудования Системы (включая линии связи между станционным комплектом и вынесенным пунктом управления), указание фирмы производителя, наличие официального заключения (сертификата) о соответствии Техническим требованиям;

схему внедрения Системы на объекте связи;

план внедрения Системы, включая заключение договоров на поставку, установку, испытания и приемку в эксплуатацию оборудования;

меры по обеспечению конфиденциальности работ при внедрении, эксплуатации, техническом обслуживании и ремонте Системы.

2) Согласовывают Технические предложения на Систему с Министерством транспорта и коммуникаций и Комитетом национальной безопасности.

3) Совместно и по согласованию с Комитетом национальной безопасности проводят работы по внедрению Системы.

4) Организуют режим эксплуатации Системы, исключающий возможность несанкционированного использования, а также несанкционированного доступа к программным и аппаратным средствам Системы.

5) Обеспечивают бесперебойную работу Системы, ее ремонт, профилактику, регламентные работы, а также выдачу Пользователю необходимых данных технического характера, а также депонирование криптографических средств, используемых на коммутационных системах.

6) По мере необходимости для взаимодействия с Пользователем выделяют служебные помещения с постоянно действующим энергоснабжением. Порядок эксплуатации выделенных помещений взаимно согласовывается.

9. Вопросы взаимодействия Министерства транспорта и коммуникаций Республики Казахстан, Комитета национальной безопасности Республики Казахстан и предприятий-операторов связи, не отраженные в настоящей Инструкции, а также сроки выполнения отдельных пунктов Инструкции регламентируются совместными приказами и распоряжениями первых руководителей.

10. Спорные вопросы, возникающие при внедрении и эксплуатации Систем, решаются в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

	Приложение к Инструкции о порядке
	взаимодействия государственных органов и организаций при внедрении и эксплуатации систем технических средств проведения специальных оперативно-розыскных мероприятий на сетях электросвязи Республики Казахстан
	Технические требования
	к системам технических средств проведения специальных
	оперативно-розыскных мероприятий на сетях электросвязи
	Республики Казахстан

1. Область применения

1. Настоящие требования распространяются на коммутационное оборудование сетей телекоммуникаций общего пользования в части технического обеспечения проведения специальных оперативно-розыскных мероприятий на сетях проводной и беспроводной электросвязи уполномоченными государственными органами.

2. Устанавливаются общие требования по построению, техническим характеристикам и функциональным возможностям систем технических средств проведения специальных оперативно-розыскных мероприятий (далее по тексту Система), входящих составной частью коммутационное оборудование.

2. Общие положения

3. Коммутационное оборудование сетей телекоммуникаций общего пользования всех видов должно быть укомплектовано Системой.

Данное требование не относится к ведомственному или иному коммутационному оборудованию, не имеющему выхода на сеть телекоммуникаций общего пользования.

4. Настоящие требования охватывают коммутационное оборудование следующих видов связи:

1) проводная и кабельная аналоговая и цифровая телефонная и модемная связь общего пользования соответствующих стандартов, используемых на территории республики;

2) подвижная сотовая связь общего пользования аналоговых и цифровых стандартов, используемых на территории республики;

3) спутниковая связь, включая телефонную и передачи данных, соответствующих стандартов, используемых на территории республики;

4) радиосвязь радиального, транкингового или иного типа аналоговых и цифровых стандартов, используемых на территории республики;

5) сети персонального радиовызова (пейджинг) стандартов, используемых на территории республики;

6) глобальные компьютерные сети передачи данных соответствующих стандартов связи, используемых на территории республики.

5. При внедрении на территории республики новых стандартов и видов связи разработчики и операторы коммутационного оборудования должны выполнять требования настоящего документа.

6. Модернизация, расширение, технические изменения коммутационного оборудования связи не должны влиять на работоспособность оборудования Системы или каким-либо образом ограничивать ее функции, указанные в настоящем документе.

3. Назначение и состав Системы

7. Система предназначена для оперативного контроля соединений и

местоположения определенных пользователей (абонентов).

8. Система должна организовываться как аппаратно-программные

средства, входящие в состав штатного оборудования сети связи.

9. Система должна включать:

1) аппаратно-программные средства станционного комплекта АПС СК;

2) аппаратно-программные средства удаленного пункта управления АПС ПУ;

3) линейное оборудование каналов передачи данных и команд, включая

каналообразующую аппаратуру и линии связи между СК и ПУ;

4) комплект программного обеспечения;

5) комплект запасного имущества и принадлежностей;

6) комплект эксплуатационной документации.

10. Станционный комплект СК предназначен для осуществления контроля

определенного абонента подключением контрольной линии СК к абонентскому

тракту по командам от ПУ.

11. Удаленный пункт управления ПУ предназначен для управления

функционированием Системы в целом, выдачи служебной информации и команд на

СК, приема информации от СК, анализа, обработки и документирования

полученных данных.

12. Линейное оборудование предназначено для обмена контрольной и

служебной информацией между СК и ПУ.

4. Общие требования к Системе

13. Система должна выполнять свои функции независимо от используемых в сети связи систем межстанционной и абонентской сигнализации.

14. Система должна обеспечивать:

1) совместимость с оборудованием линейного тракта передачи, в отдельных случаях стыковку с физическими линиями;

2) взаимодействие СК с ПУ по каналам передачи данных;

3) осуществление оперативного контроля в реальном масштабе времени;

4) осуществление оперативного контроля абонентов независимо от того, какие ими используются способы защиты передаваемой информации;

5) контроль каждого индивидуального абонента независимо от вида его подключения к сети связи (индивидуальное или групповое);

6) организацию базы данных для хранения информации о контролируемых

пользователях сети электросвязи и оперативного управления данными с ПУ;

7) осуществление технологического контроля функционирования

оборудования Системы;

8) защиту от несанкционированного доступа, включая защиту от доступа

технического персонала сетей связи, к оборудованию и информации Системы;

9) возможность модернизации оборудования Системы под дополнительные

виды и стандарты электросвязи.

15. Система должна обеспечивать передачу на ПУ следующей информации:

1) о готовности АПС Системы к работе;

2) о результатах выполнения команд;

3) о несанкционированном вмешательстве в работу Системы.

16. Система независимо от своего функционального состояния (работа,

неисправность, контроль, восстановление, перезапуск и т.п.) не должна

оказывать влияния на процессы предоставления услуг связи абонентам сети.

17. Система должна обеспечивать возможность объединения в единую сеть

локального оборудования Системы.

5. Организация контроля

18. Система должна обеспечивать контроль пользователей (абонентов) сети связи по индивидуальному номеру телефона (терминала), электронному адресу, идентификатору, сокращенному номеру, условному адресу и т.п.

19. Система должна обеспечивать:

1) контроль исходящих и входящих вызовов (местных, внутризоновых, междугородных и международных автоматических и полуавтоматических) контролируемых абонентов данной коммутационной станции;

2) контроль вызовов к заранее заданным номерам контролируемых абонентов общей сети при исходящей связи абонентов данной коммутационной станции;

3) определение телефонных номеров абонентов исходящих и входящих вызовов;

4) определение электронных (сетевых) адресов абонентов при приеме или передаче данных;

5) автоматическое распознавание видов передач по контролируемым каналам: разговорная, факсимильная, передача данных и др.;

6) контроль соединений, обеспечивающих передачу разговорной и иной информации (передача данных, факсимильная связь и др.);

7) распознавание графических образов, их декодирование;

8) предоставление данных о местоположении контролируемых абонентов;

9) сохранение контроля за установленным соединением абонента подвижной связи при передаче управления между станциями коммутации (базовыми станциями);

10) при предоставлении контролируемому абоненту дополнительной услуги "конференцсвязь", обеспечивающей возможность одновременного разговора с несколькими абонентами, должны контролироваться номера всех участников конференцсвязи;

11) контроль вызовов при предоставлении абонентам дополнительных видов обслуживания, изменяющих направление вызовов (переадресация) или номерную информацию по ним (сокращенный набор номера);

12) при предоставлении абоненту услуги по переадресации вызовов на другого абонента должен контролироваться как номер абонента, заказывающего эту услугу, так и номер, на который заказана переадресация;

13) возможность получения по заявке с ПУ информации о категории абонентов и предоставляемых им дополнительных видов обслуживания;

14) возможность автоматизированного поиска информации в базе данных по ключевым словам, адресам в реальном времени.

20. При взятии абонента на контроль, ему присваивается индивидуальный порядковый номер (шифр) с учетом сквозной нумерации контролируемых абонентов данной коммутационной станции и общей сети связи. Номер (шифр) задается на ПУ и заносится в базу данных.

21. Номера телефонов (терминалов), контролируемых абонентов данной коммутационной станции, а также номера телефонов (терминалов) контролируемых абонентов общей сети, по которым должны контролироваться все исходящие соединения абонентов данной коммутационной станции, должны задаваться из ПУ и заноситься в базу данных.

22. Общее количество контролируемых абонентов зависит от пропускной способности системы связи и определяется техническими условиями на Систему.

23. Подключение оборудования ПУ к обменным трактам контролируемых абонентов должно осуществляться через контрольные линии (каналы). При этом количество контрольных линий (каналов) должно соответствовать требуемому количеству одновременно контролируемых соединений. Каждая контрольная линия должна иметь порядковый номер.

24. Регистрация соединений контролируемых абонентов должна производиться автоматически. Количество одновременно регистрируемых соединений определяется техническими условиями на Систему.

25. Должна быть предусмотрена возможность восстановления пропущенной

информации данного сеанса связи (в случае, если контроль осуществляется не

с начала) при помощи буферной памяти Системы.

26. Система должна позволять по команде с ПУ принудительно разрушать

соединения контролируемого абонента, а также устанавливать запрет на

соединения по контролируемому или заданному номеру абонента или общий

запрет на соединения, или запрет в случае нештатных ситуаций.

6. Фазы установления соединений и данные о контролируемых вызовах

27. По каждому контролируемому вызову должна передаваться на ПУ

информация о следующих фазах установления соединений:

1) регистрация абонента в сети;

2) занятие абонентской линии при входящем вызове;

3) прием полного номера телефона (терминала) вызывающего абонента

сети;

4) занятие абонентской линии при исходящем вызове;

5) прием полного номера телефона (терминала) вызываемого абонента;

6) ответ абонента;

7) неответ;

8) занято;

9) разъединение.

28. При этом на ПУ должны передаваться следующие данные о

контролируемых вызовах:

1) порядковый номер контролируемого абонента;

2) категория контроля;

3) номер контрольной линии (канала);

4) отметка о полуавтоматической входящей связи;

5) номер телефона (терминала) вызываемого абонента;

6) номер телефона (терминала) вызывающего абонента;

7) вид соединения (исходящее, входящее, транзит национальный, транзит

международный и др.);

8) информация о местоположении;

9) номера телефонов для перенаправления вызова и участников

конференцсвязи при предоставлении дополнительных услуг;

10) время начала разговора (чч, мм);

11) время разъединения (чч, мм).

7. Категории контроля

29. Контролируемым абонентам должна присваиваться одна из следующих

категорий контроля:

1) полный контроль;

2) статистический контроль.

30. Категория "полный контроль" означает, что на ПУ передается в реальном масштабе времени информация о фазах установления соединений, данные о контролируемых вызовах, а также осуществляется съем и трансляция на ПУ информации, передаваемой в разговорном тракте или по каналу передачи данных контролируемого абонента.

31. Категория "статистический контроль" означает, что разговорный

канал или канал передачи данных не подключается на ПУ, а на ПУ передается

в реальном масштабе времени информация о фазах установления соединений и

данные о контролируемых вызовах.

32. Если в одном соединении оба абонента являются объектами контроля,

то категория контроля соединения должна устанавливаться по категории

абонента с более высоким приоритетом:

1-й - полный контроль;

2-й - статистический контроль.

33. Должна быть предоставлена возможность изменения категории

контроля в процессе наблюдения.

8. Установка и отмена контроля

34. СК должен обеспечивать установку на контроль абонентов при

получении из ПУ следующих данных:

1) команда установки на контроль;

2) порядковый номер контролируемого абонента;

3) номер телефона (терминала) абонента;

4) категория контроля;

5) номер закрепленной контрольной линии (канала).

Установка на контроль должна осуществляться по команде администратора

Системы.

Для отмены контроля на СК из ПУ должна посылаться команда отмены и

порядковый номер контролируемого абонента.

35. СК должен обеспечивать установку на контроль исходящих вызовов

всех абонентов данной коммутационной станции с контролируемыми абонентами

общей сети связи при получении из ПУ следующих данных:

1) команда установки на контроль;

2) порядковый номер контролируемого абонента с учетом сквозной

нумерации контролируемых абонентов данной станции и общей сети;

3) номер телефона (терминала) абонента:

4) признак номера (международный, междугородный, местный);

5) категория контроля;

6) номер закрепленной контрольной линии (канала).

Для отмены контроля на СК из ПУ должна посылаться команда отмены и

порядковый номер контролируемого абонента.

36. Допустимое время установки на контроль или внесения изменений в базу данных Системы после завершения сеанса передачи полного пакета необходимой информации с ПУ должно быть не более 30 сек. (кроме команды прерывания соединения).

37. Время реакции Системы (с момента получения команды на СК до

момента выдачи сообщения об ее исполнении) при работе в реальном масштабе

времени должно быть не более 1 сек.

9. Контроль местоположения абонента

38. Контроль местоположения означает, что на ПУ передаются данные о

нахождении абонента (абонентского телефона, терминала) в определенном

месте или о перемещениях абонента сети подвижной связи с передачей

управления от одной коммутационной станции к другой. В последнем случае

определяется коммутационная станция, обслуживающая абонента в данный

момент.

39. Контроль местоположения вводится по требованию администратора

Системы.

10. Технологический контроль функционирования Системы

40. При эксплуатации аппаратных и программных средств Системы должен

быть предусмотрен функциональный автоматический контроль работоспособности

Системы на фоне работы оборудования коммутационной станции и

полуавтоматический контроль в ходе восстановления поврежденных элементов с

использованием метрологических средств и средств техобслуживания.

41. На ПУ должна передаваться информация о возникновении

неисправностей, влияющих на работу Системы.

42. В случае переполнения выходного канала при полном контроле на ПУ

должно посылаться соответствующее сообщение. В этом случае контролируемому

абоненту должна присваиваться статистическая категория контроля.

11. Инициализация и перезапуск Системы

43. При аварийной остановке коммутационной станции и последующем

рестарте данные об объектах контроля не должны восстанавливаться, а должны

вновь передаваться из ПУ на СК.

44. В случае перезапуска коммутационной станции, должна

обеспечиваться передача сообщений об этом на ПУ.

45. Технологический режим перезапуска коммутационной станции должен

включать в себя процедуру перезапуска средств Системы. Должна быть

обеспечена возможность перезапуска Системы по команде из ПУ на фоне

функционирования станции.

12. Требования к каналам обмена информацией между СК и ПУ

46. Протокол обмена цифровой информацией между СК и ПУ должен

соответствовать рекомендациям МСЭ-Т.

47. Связь между СК и ПУ должна осуществляться по каналу передачи данных (для передачи управляющей информации и информации о состоянии контролируемых соединений) и по контрольным линиям (каналам) для трансляции информации, передаваемой в разговорных трактах контролируемых абонентов.

48. В направлении от СК к ПУ должна передаваться информация о всех одновременно контролируемых соединениях абонентов в направлении от ПУ к СК - управляющая и служебная информация.

49. Должны быть обеспечены два варианта организации связи между СК и ПУ:

1) При первом варианте трансляция из СК на ПУ информации, передаваемой в разговорных трактах контролируемых абонентов, осуществляется в аналоговом виде по симметричным двухпроводным физическим линиям на расстояние до 16 км. Для обмена между СК и ПУ цифровой управляющей информацией и информацией о состояниях контролируемых

соединений должен быть организован канал передачи данных.

2) При втором варианте связи между СК и ПУ речевая с управляющая

информация должна передаваться в цифровом виде по соединительным линиям.

50. Обмен цифровой информацией должен осуществляться со скоростью не

менее максимально допустимой у потребителя.

51. Канал передачи данных должен обеспечивать коэффициент ошибок по

-5

битам не более 10 при коэффициенте ошибок по битам в линии связи не более

-3

10 и соотношении сигнал/шум+12 дБ.

52. Для исключения потерь информации должно быть организовано

автоматическое резервирование каналов передачи данных в случае сбоя или

отказа в работе.

53. Должен быть обеспечен технологический контроль исправности

каналов обмена информацией между СК и ПУ. При повреждении аппаратуры

каналов обмена информацией или кабеля между ПУ и коммутационной станцией

должна быть прекращена передача данных на ПУ и передано сообщение о

повреждении техническому персоналу станции.

13. Требования по защите от несанкционированного доступа

54. Должна быть исключена возможность несанкционированного доступа к

аппаратной и программной части СИСТЕМ, а также к информации взаимодействия

СК и ПУ.

55. Должна быть исключена возможность несанкционированного

вмешательства в процесс функционирования и взаимодействия СК с ПУ.

56. На ПУ должно посылаться сообщение о попытках несанкционированного

доступа или вмешательства в функционирование СК на коммутационной станции

или в процесс обмена информацией по каналам передачи данных между СК и ПУ.

57. Должна быть исключена возможность регистрации информации о

взаимодействии СК с ПУ.

14. Требования к документации

58. Технические условия на коммутационное оборудование должны

содержать раздел, относящийся к оборудованию Системы. Данный раздел должен

выпускаться отдельно от основного текста технических условий.

59. Технические условия на оборудование Системы должны содержать

техническое описание, описание программного обеспечения, условия и

инструкции по эксплуатации и ремонту, условия тестовых испытаний и

приемки, гарантийные обязательства.

15. Требования к запасному имуществу и принадлежностям

60. Запасное имущество должно содержать комплект

функционально-законченных элементов и приспособлений, позволяющих быстро

восстанавливать работоспособность оборудования Системы заменой неисправных

элементов.

61. В запасное имущество должен входить комплект инсталляционных

дискет (дисков), позволяющих производить в случае необходимости

переустановку программного обеспечения Системы.

16. Требования по безопасности

62. Оборудование Системы должно соответствовать требованиям электрической безопасности обслуживающего персонала, противопожарной безопасности и санитарии.

(Специалисты: Умбетова А.М.,

Склярова И.В.)

Қазақстан Республикасының электр байланысы желілерінде арнаулы жедел іздестіру іс-шараларын жүргізуді қамтамасыз ету жөніндегі шаралар туралы

Қазақстан Республикасының Заңы 1999 жылғы 20 желтоқсан N 1937. ЕСКЕРТУ. Қаулы күшін жойды - ҚР Үкіметінің 2000.05.22. N 774 қаулысымен. ~P000774

"Қазақстан Республикасының ұлттық қауiпсiздiгi туралы" Z980233_ , "Жедел iздестiру қызметi туралы" Z944000_ , "Байланыс туралы" Z990382_ Қазақстан Республикасының заңдары мен Қазақстан Республикасы Президентiнiң "Қазақстан Республикасының ұлттық қауiпсiздiк органдары туралы" 1995 жылғы 21 желтоқсандағы N 2710 Z952710_ заң күшi бар Жарлығына сәйкес, Қазақстан Республикасының ұлттық қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету және арнайы уәкiлеттiк берiлген мемлекеттiк органдардың электр байланысы желiлерiнде арнаулы жедел iздестiру iс-шараларын жүргiзуi үшiн қажеттi жағдайлар жасау мақсатында Қазақстан Республикасының Үкiметi қаулы етеді:
1. "Кәсiпкерлiк қызметтi лицензиялаудың тәртiбi туралы ереженi бекiту туралы " Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 1996 жылғы 25 қарашадағы N 1443 P961443_ қаулысына (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 1996 ж., N 48, 469-құжат) мынадай толықтыру енгiзiлсiн:
көрсетiлген қаулымен бекiтiлген Қазақстан Республикасында почта байланысы мен телекоммуникациялар саласындағы кәсiпкерлiк қызметтi лицензиялаудың және радиожиiлiк спектрiн пайдаланудың тәртiбi туралы ережеде:
17-тармақтағы "Лицензияның мiндеттi шарттарына": деген сөздерден кейiн мынадай мазмұндағы абзацпен толықтырылсын:
"коммутациялық жабдықтардың құрамында Қазақстан Республикасының қолданылып жүрген заңдарына сәйкес арнаулы жедел iздестiру iс-шараларын жүргiзудiң техникалық құралдары жүйесiнiң болуы".
2. Қазақстан Республикасының Көлiк және коммуникациялар министрлiгi үш ай мерзiмде почта байланысы мен телекоммуникациялар саласында қызметті жүзеге асыратын заңды және жеке тұлғаларға бұрын берілген лицензияларды осы қаулыға сәйкес келтірсін.
3. Қоса беріліп отырған Мемлекеттік органдар мен ұйымдардың Қазақстан Республикасының электр байланысы желілерінде арнаулы жедел іздестіру іс-шараларын жүргізудің техникалық құралдары жүйелерін енгізу мен пайдалану кезіндегі өзара іс-қимылының тәртібі туралы нұсқаулық бекітілсін.
4. Мемлекеттік органдар, сондай-ақ меншік нысанына қарамастан ұйымдар:
1) жоғарыда көрсетілген Нұсқаулық талаптарының қатаң орындалуын қамтамасыз етсін;
2) коммутациялық жабдықтардың құрамына арнаулы жедел іздестіру іс-шараларын жүргізудің техникалық құралдары жүйелерін енгізуді жүзеге асырсын.
5. Мемлекеттік органдар бұрын шығарылған нормативтік құқықтық актілерді осы қаулыға сәйкес келтірсін.
6. Осы қаулының пайдаланылуын бақылау Қазақстан Республикасының Көлік және коммуникациялар министрлігі мен Қазақстан Республикасының Ұлттық қауіпсіздік комитетіне (келісім бойынша) жүктелсін.
7. Осы қаулы қол қойылған күнінен бастап күшіне енеді.

     Қазақстан Республикасының
     Премьер-Министрі

                                         Қазақстан Республикасы



                                  Үкіметінің 1999 жылғы 20 желтоқсандағы
                                       N 1937 қаулысымен бекітілген

Мемлекеттік органдар мен ұйымдардың
Қазақстан Республикасының электр байланысы
желілерінде арнаулы жедел іздестіру іс-шараларын
жүргізудің техникалық құралдары жүйелерін енгізу мен
пайдалану кезіндегі өзара іс-қимылының тәртібі туралы
Нұсқаулық

І. Жалпы ережелер

1. Осы Нұсқаулық мемлекеттік органдар мен меншік нысандары мен бағыныстылығына қарамастан ұйымдардың Қазақстан Республикасының электр байланысы желілерінде арнаулы жедел іздестіру іс-шараларын жүргізудің техникалық құралдары жүйелерін енгізу мен пайдалану кезіндегі өзара іс-қимылының Қазақстан Республикасының аумағындағы бірыңғай тәртібін айқындайды.
2. Электр байланысы желілерінде жедел іздестіру іс-шараларын жүргізуді қамтамасыз етудің техникалық құралдары жүйесі (бұдан әрі - Жүйе) Қазақстан Республикасының қазіргі қолданылып жүрген заңдарына сәйкес белгілі бір пайдаланушылардың (абоненттердің) қосылулары мен орналасқан жерлерін жедел бақылау үшін арналған.
3. Жүйелер жалпы қолданыстағы желілерге енгізілген және халықаралық, қалааралық, жергілікті, ведомстволық телефондық, ұялық, транкингтік, телеграфтық байланыстар, деректерді беру және байланыстың өзге де түрлері кезінде қызмет көрсетуге арналған электронды коммутациялық желілерде орнатылуы тиіс.
4. Электр байланысы желілерінде Жүйені енгізу үшін Қазақстан Республикасының Көлік және коммуникациялар министрлігі, Қазақстан Республикасының Ұлттық қауіпсіздік комитеті (келісім бойынша) - Пайдаланушы және кәсіпорындар - байланыс операторлары - Коммутациялық жүйелердің иелері жауапты болып табылады.
5. Жүйені пайдалануды жедел іздестіру қызметін жүзеге асыратын мемлекеттік органдардың мүддесінде Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің аумақтық органдары (соңғы Пайдаланушы) жүзеге асырады.

ІІ. Мемлекеттiк органдар мен ұйымдардың электр
байланысы желiлерiнде Жүйелердi енгiзу және пайдалану
кезiндегi өзара iс-қимылының тәртiбi

6. Қазақстан Республикасының Көлiк және коммуникациялар министрлiгi байланыстың барлық түрлерiнiң жағдайы мен дамуы үшiн жауап беретiн уәкiлеттi мемлекеттiк орган ретiнде:
1) байланыс кәсiпорнының коммутациялық жабдығы құрамында Жүйенiң болуын, Жүйенiң "Қазақстан Республикасының электр байланысы желiлерiнде арнаулы жедел iздестiру iс-шараларын жүргiзудiң техникалық құралдары жүйелерiне техникалық талаптарға" (бұдан әрi - Техникалық талаптар) сәйкестiгi туралы ресми қорытындының (немесе сертификаттың), Нұсқаулыққа қосымшаның болуын бақылайды және Жүйе болмаған жағдайда байланыс қызметiн көрсетудi ұсынуға лицензияны қайтарып алу жөнiндегi мәселелердi шешедi.
2) Заңды және жеке тұлғалардың құжаттарын халықаралық, қалааралық, жергiлiктi, ведомстволық (жалпы қолданыстағы желiге шығатын) телефондық, ұялы, транкингтiк, телеграфтық, деректердi беру және байланыстың өзге де түрлерiмен қызмет көрсетуге лицензиялар алуға арналған құжаттарын Қазақстан Республикасының Ұлттық қауiпсiздiк комитетiне келiсуге жолдайды.
7. Байланыс кәсiпорнының телефондық коммуникацияларын пайдалануға байланысты арнаулы жедел iздестiру iс-шараларын жүзеге асыратын орган ретiнде Қазақстан Республикасының Ұлттық қауiпсiздiк комитетi - Жүйелердi Пайдаланушы:
1) кәсiпорын-байланыс операторларының Жүйеге Техникалық ұсыныстарын келiседi;
2) Жүйенiң Техникалық талаптарға сәйкестiгiн тексеру жөнiндегi жұмыстарды ұйымдастырады және ресми қорытынды бередi;
3) соңғы Пайдаланушының құқығында Жүйенi беруге және оны пайдалануға қосуға арналған шарттарға қатысады;
4) байланыс операторлары-кәсiпорындарымен бiрлесiп, Жүйелердi сынауды және пайдалануға қабылдауды жүргiзедi;
5) Жүйелердi пайдалануды жүзеге асырады;
6) Жүйелердi енгiзу техникалық қызмет көрсету және жөндеу жұмыстарын жүргiзу кезiнде құпиялылық режимiн қамтамасыз ету бөлiгiнде байланыс операторлары-кәсiпорындарының қызметiн бақылайды;
7) халықаралық, қалааралық, жергiлiктi, ведомстволық (жалпы қолданыстағы желiге шығатын) телефондық, ұялы, телеграфтық, транкингтiк, деректердi беру және байланыстың өзге де түрлерiмен қызмет көрсетуге лицензия берудi келiседi.
8. Жалпы қолданыстағы желiге қосылған байланыс операторлары кәсiпорыны - Коммутациялық жүйелердiң иелерi мыналарды орындайды.
1) Жүйеге техникалық ұсыныстарды әзiрлейдi.
Техникалық ұсыныстар:
Жүйенiң таңдап алынған жабдығының түрiн (станциялық жиынтық пен шығарылған басқару пунктiнiң арасындағы байланыс желiсiн қоса есептегенде), өндiрушi фирманы көрсетудi, Техникалық талаптарға сәйкестiгi туралы ресми қорытындының (сертификаттың) болуын;
Жүйенi байланыс объектiсiне енгiзудiң сызбасын;
жабдықты беруге, орнатуға, сынауға және пайдалануға қабылдауға шарттар жасауды қоса есептегенде, Жүйенi енгiзудiң жоспарын;
Жүйенi енгiзу, пайдалану, оған техникалық қызмет көрсету және жөндеу кезiнде жұмыстардың құпиялылығын қамтамасыз ету жөнiндегi шараларды қамтиды.
2) Жүйеге Техникалық ұсыныстарды Көлiк және коммуникациялар министрлiгiмен және Ұлттық қауiпсiздiк комитетiмен келiседi.
3) Ұлттық қауiпсiздiк комитетiмен бiрлесiп және келiсiм бойынша Жүйенi енгiзу жөнiндегi жұмыстарды жүргiзедi.
4) Жүйенi пайдаланудың санкцияланбаған пайдаланудың, сондай-ақ Жүйенiң бағдарламалық және аппараттық құралдарына санкцияланбаған кiрудiң мүмкiндiгiн болдырмайтын тәртiбiн ұйымдастырады.
5) Жүйенiң үздiксiз жұмыс істеуін, оны жөндеудi, күтім жасауды, реттеу жұмыстарын, сондай-ақ, Пайдаланушыға техникалық сипаттағы қажеттi деректердi берудi, сондай-ақ коммутациялық жүйелерде пайдаланылатын криптографиялық құралдарды сақтауға алуды қамтамасыз етедi.
6) Қажеттілiгiне қарай Пайдаланушымен өзара iс-қимыл жасау үшiн ұдайы жұмыс iстейтiн энергиямен жабдықталған қызметтiк үй-жайлар бөледi. Бөлiнген үй-жайларды пайдаланудың тәртiбi өзара келiсiледi.
9. Қазақстан Республикасының Көлiк және коммуникациялар министрлiгiнiң, Қазақстан Республикасы Ұлттық қауiпсiздiк комитетiнiң және байланыс операторлары-кәсiпорындарының осы Нұсқаулықта көрсетiлмеген өзара iс-қимылы мәселелерi, сондай-ақ Нұсқаулықтың жекелеген тармақтарын орындаудың мерзiмдерi бiрiншi басшылардың бiрлескен бұйрықтарымен және өкiмдерiмен реттеледi.
10. Жүйенi енгiзу мен пайдалану кезiнде туындаған даулы мәселелер Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртiппен шешiледi.

                                 Мемлекеттiк органдар мен ұйымдарды



                              Қазақстан Республикасының электр байланысы
                                 желілерінде арнаулы жедел іздестіру
                                іс-шараларын жүргізудің техникалық
                                  құралдары жүйелерін енгізу мен
                               пайдалану кезіндегі өзара іс-қимылының
                                 тәртібі туралы нұсқаулыққа қосымша

Қазақстан Республикасының электр байланысы
желiлерiнде арнаулы жедел iздестiру iс-шараларын
жүргiзудiң техникалық құралдары жүйелерiне
техникалық талаптар

1. Қолданылу саласы

1. Осы талаптар уәкiлеттi мемлекеттiк органдардың электр байланыстың сымды және сымсыз желiлерiнде арнаулы жедел iздестiру iс-шараларын жүргiзудi техникалық қамтамасыз етуi бөлiгiнде жалпы қолданыстағы телекоммуникация желiлерiнiң коммутациялық жабдықтарына қолданылады.
2. Коммутациялық жабдықтың құрамдас бөлiгi болып енетiн арнаулы жедел-iздестiру iс-шараларын жүргізудiң техникалық құралдары жүйелерiн (бұдан әрi мәтін бойынша - Жүйе) құру, техникалық сипаттамасы және функционалдық мүмкiндiктерi жөнiндегi жалпы талаптары белгiленедi.

2. Жалпы ережелер

3. Жалпы қолданыстағы телекоммуникация желiлерi коммутациялық жабдығының барлық түрi Жүйемен толықтырылуы қажет.
Осы талап ведомстволық немесе жалпы қолданыстағы телекоммуникация желiсiне шыға алмайтын өзге де коммутациялық жабдыққа қатысты емес.
4. Осы талап мынадай байланыс түрлерiнiң коммутациялық жабдықтарын қамтиды:
1) республиканың аумағында пайдаланылатын тиісті стандарттардың жалпы қолданыстағы сымды және кабельді баламды және санды телефонды және модемді байланыс;
2) республиканың аумағында пайдаланылатын баламды және стандартты жалпы қолданыстағы қозғалмалы ұялы байланыс;
3) республиканың аумағында пайдаланылатын тиiстi стандарттардағы телефонды және деректердi берудi қоса алғанда, спутниктік байланыс;
4) республиканың аумағында пайдаланылатын баламды және санды стандарттардағы радиальды транкингтік немесе өзге де үлгідегі радиобайланыс;
5) республиканың аумағында пайдаланылатын стандарттардың дербес радио шақыру (пейджинг) желiлерi;
6) республиканың аумағында пайдаланылатын байланыстың тиістi стандарттарының деректер беретiн кең ауқымды компьютерлік желілерi.
5. Республиканың аумағына байланыстың жаңа стандарттары мен түрлерiн енгiзу кезінде коммутациялық жабдықтың өңдеушілері мен операторлары осы құжаттың талаптарын орындауы тиіс.
6. Байланыстың коммутациялық жабдығын жетілдіру, кеңейту, техникалық өзгерту Жүйе жабдығының жұмысқа қабілеттілігіне әсер етпеуі немесе қандай да бір тұрғыда оның осы құжатта көрсетілген функцияларын шектемеуі қажет.

3. Жүйенiң арналуы мен құрамы

7. Жүйе белгiлi пайдаланушылардың (абоненттердiң) қосылуы мен

орналасқан жерiн жедел бақылау үшiн арналған.
     8. Жүйе байланыс желiсi штаттық жабдығының құрамына енетiн 
аппараттық-бағдарламалық құрал ретiнде ұйымдастырылуы қажет.
     9. Жүйе:
     1) СЖ АБҚ станциялық жиынтықтың аппараттық-бағдарламалық құралдарын;
     2) АБҚ БП қашықтатылған басқару пунктiнiң аппараттық-бағдарламалық 
құралдарын;
     3) арнатудырушы аппаратура мен СЖ мен БП-нiң арасындағы байланыс 
желiсiн қоса алғандағы, деректер мен командаларды беру арналарының желiлiк 
жабдықтарын;
     4) бағдарламалық қамтамасыз ету жиынтығын;
     5) қосалқы мүліктер мен керек-жарақтардың жиынтығын;
     6) пайдалану құжаттамаларының жиынтығын қамтуы тиіс.
     10. СЖ станциялық жиынтығы белгілі абоненттің СЖ бақылау желісінің 
БП-нен команда бойынша абоненттік трактіге қосылуын бақылауды жүзеге асыру 
үшін арналған.
     11. БП қашықтатылған басқару пункті тұтастай алғанда Жүйенің жұмыс 
істеуін басқару, СЖ-на қызметтік ақпарат пен командаларды беру, СЖ-нан 
ақпарат қабылдау, алынған мәліметтерді талдау, өңдеу және құжаттандыру 
үшін арналған.
     12. Желілік жабдық СЖ мен БМ арасында бақылау және қызметтік 
ақпараттар алмасу үшін арналған.
     
     4. Жүйеге қойылатын жалпы талаптар
     

13. Жүйе байланыс желісінде пайдаланылатын станцияаралық және абоненттік белгі беру жүйелеріне қарамастан өз функциясын орындауы тиіс.
14. Жүйе:
1) берілу желілік трактісі жабдықтарымен сиымдылығын, жекелеген жағдайларда жеке желілерімен түйісуін;
2) СЖ мен БП-нің деректер беру арналары бойынша өзара іс-қимылын;
3) уақыттың нақты ауқымында жедел бақылауды жүзеге асыруды;
4) берілетін ақпараттарды қорғауда олардың қандай тәсілдер қолданатындығына қарамастан абоненттерді жедел бақылауды жүзеге асыруды;
5) әрбір жеке абонентті оның байланыс желісіне қосылуының түріне (жеке немесе топтасқан) қарамастан бақылауды;
6) электр байланысы желілері бақыланатын пайдаланушылар туралы ақпараттарды сақтау үшін деректер базасын және БП-нің деректерін жедел басқаруды ұйымдастыруды;
7) Жүйе жабдығының жұмыс істеуіне технологиялық бақылауды жүзеге асыруды;
8) Байланыс желілері техникалық қызметшілерінің Жүйенің жабдығы мен ақпаратына енуінен қорғауды қоса алғандағы, санкциясыз енуден қорғауды;
9) Жүйе жабдығын электр байланыстың қосымша түрлері мен стандарттарына сай жетілдірудің мүмкіндігін қамтамасыз етуі тиіс.
15. Жүйе БП-не мынадай ақпараттарды беруді қамтамасыз етуге тиіс:
1) Жүйе АБЖ-ның жұмысқа дайындығы туралы;
2) командаларды орындаудың нәтижелері туралы;
3) Жүйенің жұмысына санкциясыз араласу туралы.
16. Жүйе өзінің функционалдық жағдайына (жұмыс, ақаулылығы, бақылау, қалпына келтіру, қайта іске қосу және с.с.) қарамастан желілер абоненттеріне байланыс қызметтерін көрсету процестеріне ықпал етпеуі тиіс.
17. Жүйе өзінің жергілікті жабдықтарын бір желіге біріктірудің мүмкіндігін қамтамасыз етуі тиіс.

5. Бақылауды ұйымдастыру

18. Жүйе байланыс желілерін пайдаланушыларды (абоненттерді) телефонның (терминалдың) дербес нөмірі, электрондық мекен-жайы, идентификаторы, қысқартылған нөмірі, шартты мекен-жайы және с.с. бойынша бақылауды қамтамасыз етуі тиіс.
19. Жүйе:
1) осы коммутациялық станциядағы бақыланатын абоненттердің кіріс және шығыс шақыруларын (жергілікті, аймақ ішіндегі, қалааралық және халықаралық автоматты және жартылай автоматты) бақылауды;
2) осы коммутациялық станциядағы абоненттердің шығыс байланысы кезінде жалпы желінің бақыланатын абоненттерінің алдын ала берілген нөмірлеріне шақыруларды бақылауды;
3) абоненттердің кіріс және шығыс шақыруларының телефон нөмірлерін анықтауды;
4) деректерді қабылдау немесе беру кезінде абоненттердің электрондық (желілік) мекен-жайын анықтауды;
5) бақыланатын арналар: сөйлесу, факсимильді, деректерді беру және т.б. бойынша беру түрлерін автоматты түрде айырып тануды;
6) сөйлесуді және өзге де ақпаратты беруді (деректерді беру, факсимильді байланыс және т.б.) қамтамасыз ететін қосылуларды бақылауды;
7) графикалық бейнелерді айырып тануды, олардың кодын ашуды;
8) бақыланатын абоненттердің орналасқан жері туралы мәліметтерді ұсынуды;
9) коммутация станцияларының (базалық станциялардың) арасында басқаруды тапсыру кезiндегi жылжымалы байланыс абонентiнiң орнатылған қосылуын бақылауды сақтауды;
10) бақыланатын абонентке бiр мезгiлде бiрнеше абонентпен сөйлесу мүмкiндiгiн қамтамасыз ететiн қосымша "конференцбайланыс" қызметiн ұсынған кезде, конференцбайланысқа барлық қатысушылардың нөмiрлерi бақылануы тиiстiгiн;
11) шақыру бағытын (мекен-жайын өзгерту) немесе олар бойынша нөмiрлi ақпаратты (қысқартылып терiлген нөмiрлер) өзгертетiн абоненттерге қосымша қызмет көрсету түрлерi ұсынылған кезде шақыруларға бақылауды;
12) абонентке шақыруларды басқа абонентке қайта жолдау жөнiнде қызмет көрсетулер ұсынылған кезде осы қызметке тапсырыс берген абоненттiң нөмiрi сияқты абоненттi басқа мекен-жайға қайта жолдау нөмiрi де бақылануы қажеттiгiн;
13) өтiнiш бойынша БП-нен абоненттердiң санаттары мен оларға ұсынылатын қызмет көрсетулердiң, қосымша түрлерi туралы ақпаратты алудың мүмкiндiгiн;
14) нақты уақыт iшiнде деректер базасынан шешушi сөздер, мекен-жайлар бойынша ақпаратты автоматтандырылған iздестiрудiң мүмкiндiгiн қамтамасыз етуi тиiс.
20. Абоненттi бақылауға алған кезде осы коммутациялық станцияның бақылаудағы абоненттерiнiң толассыз нөмiрлерi мен байланыстың жалпы жүйесiн ескере отырып, оған жеке реттiк нөмiр (шифр) берiледi. Нөмiр (шифр) БП-не беріледi және деректердiң базасына енгiзiледi.
21. Аталған коммутациялық станцияның бақылауын абоненттер телефондарының (терминалдарының) нөмiрлерi, сондай-ақ жалпы жүйенiң осы коммутациялық станция абоненттерiнiң барлық сыртқа шығатын бiрiктiрулерi бақылануы тиiс абоненттер телефондарының (терминалдарының) олар бойынша нөмiрлерi БП-не берiлуi және деректердiң базасына енгiзiлуi тиiс.
22. Бақыланылатын абоненттердiң жалпы саны байланыс жүйесiнiң өткiзу қабiлетiне байланысты болады және Жүйеге арналған техникалық шарттармен айқындалады.
23. БП-нiң жабдықтарын бақылаудағы абоненттердiң алмастыру жолдарына қосу бақылау желiлерi (арналары) арқылы жүзеге асырылуы тиiс. Бақылау желілерінің (арналарының) саны бiр мезгiлде бақыланатын бiрiктiрулердiң талап етілетін санына сәйкес келуi тиiс. Әрбiр бақылау желiлерінің реттiк нөмiрлерi болуға тиiстi.
24. Бақыланатын абоненттердің қосылуын тiркеу автоматты түрде

жүргізілуі қажет. Бір мезгілде тіркелінетін қосылулардың саны Жүйеге 
арналған техникалық шарттармен айқындалады.
     25. Аталған байланыс сеансының (егер бақылау басынан бастап 
жүргiзiлмесе) қалып қойған ақпаратын қайта қалпына келтіру мүмкіндігі 
Жүйенiң буферлiк еске сақтау қабiлетiнiң көмегiмен қаралуға тиiс.
     26. Жүйе бақылау абонентiнiң қосылуын БП-нен команда бойынша еркiнен 
тыс бұзуға, сондай-ақ абоненттi бақыланатын немесе берiлген нөмiрлерi 
бойынша қосуды тыйым салуға немесе қосылуға жалпы тыйым салуға немесе 
штаттан тыс жағдайларда тыйым салуға жол беруi керек.
     
     6. Қосуларды орнату фазалары және бақыланылатын
              шақырулар туралы деректер
     
     27. Әрбiр бақыланылатын шақырулар бойынша қосуларды орнатудың мынадай 
фазалары туралы ақпарат БП-не берiлуi тиiс:
     1) желідегi абоненттi тiркеу;
     2) кiрген шақыруы кезiнде абоненттiк желiнi алуы;
     3) желінiң абонентiн шақыратын телефонының (терминалдың) толық 
нөмiрiн қабылдау;
     4) шыққан шақыру кезiнде абоненттiк желіні алуы;
     5) шақырылатын абонент телефонының (терминалының) толық нөмiрiн 
қабылдау;
     6) абоненттiң жауабы;
     7) жауап жоқ;
     8) бос емес;
     9) ажырату.
     28. Бұл ретте БП-ге бақыланылатын шақырулар туралы мынадай мәлiметтер 
берiлуi тиiс:
     1) бақыланылатын абоненттің реттiк нөмiрi;
     2) бақылаудың санаты;
     3) бақылау желiсiнiң (арнасының) нөмiрi;
     4) жартылай автоматты кiретiн байланыс туралы белгi;
     5) шақырылатын абоненттiң (терминалдың) телефон нөмiрi;
     6) шақырушы абоненттің (терминалдың) телефон нөмiрi;
     7) қосу түрi (шығыс, кiрiс, ұлттық транзит, халықаралық транзит және 
т.б.);
     8) орналасқан жерi туралы ақпарат;
     9) шақыруды қайта бағыттауға және қосымша қызмет көрсету кезiнде 
конференц байланысқа қатысушыларға арналған телефондардың нөмiрлерi;
     10) сөйлесудiң басталған уақыты (сағ. мин.);
     11) ажыратылған уақыты (сағ. мин.).
     7. Бақылау санаты.
     29. Бақыланылатын абоненттерге бақылаудың мынадай санаттарының бiрi 
берiлуi тиiс:
     1) толық бақылау;
     2) статистикалық бақылау.

30. "Толық бақылау" санаты БП-не уақыттың нақты ауқымында қосуды орнатудың фазалары туралы ақпарат, бақыланатын шақырулар туралы деректердiң берiлетiндiгiн білдiредi, сондай-ақ сөйлесу трактында немесе бақыланатын абоненттiң деректерiн беру арналары бойынша берілетiн ақпараттардың түсiрiп алу мен БП-не беру жүзеге асырылады.
31. "Статистикалық бақылау" санаты сөйлесу арнасы немесе деректердi

беру арнасы БП-не қосылмайтындығын, ал БП-не уақыттың нақты ауқымында 
қосуды орнату фазасы туралы ақпарат пен бақылаудағы шақырулар туралы 
деректер берiлетiндiгiн бiлдiредi.
     32. Егер бiр қосылудағы екi абонент бақылаудағы объектiлер болып 
табылса, онда қосуды бақылау санаты басымдығы неғұрлым жоғары абоненттiң 
санаты бойынша орнатылуы тиiс:
     1-шi - толық бақылау;
     2-шi - статистикалық бақылау.
     33. Бақылау жүргiзу барысында бақылау санатын өзгерту мүмкiндiгi 
ұсынылуы тиiс.
     
     8. Бақылауды орнату және тоқтату
     
     34. СЖ БП-нен мынадай мәлiметтердi алған кезде абоненттердi бақылауға 
қондырғыны қамтамасыз етуi тиiс.
     1) бақылау орнату командасы;
     2) бақыланатын абоненттiң реттiк нөмiрi;
     3) абонент телефонының (терминалының) нөмiрi;
     4) бақылаудың санаты;
     5) бекiтiлген бақылау желiсiнiң (арнасының) нөмiрi.
     Бақылау орнату Жүйе әкiмшiлiгiнiң командасы бойынша жүзеге асырылуы 
тиiс.
     БП-нен СЖ-на бақылауды тоқтату үшiн тоқтату командасы мен бақылаудағы 
абоненттiң реттiк нөмiрi жiберiлуi тиiс.
     35. СЖ БП-нен мынадай деректердi алған кезде байланыстың жалпы 
желiсiнiң бақылау абоненттерi бар аталған коммутациялық станцияның 
абонементтерiнің барлық шығатын шақыруларына бақылау орнатуды қамтамасыз 
етуi тиiс:
     1) бақылауға орнату командасы;
     2) аталған станция мен жалпы желiдегi бақылаудағы абоненттердiң 
ретiмен нөмiрленуi ескеріле отырып бақылаудағы абоненттiң реттiк нөмiрi;
     3) абонент телефонының (терминалының) нөмiрi;
     4) нөмiрдiң белгiсi (халықаралық, қаларалық, жергiлiктi);
     5) бақылаудың санаты;
     6) бекiтiлген бақылау желiсiнiң (арнасының) нөмiрi.
     БП-нен СЖ-на бақылауды тоқтату үшiн тоқтату командасы мен бақылаудағы 
абоненттiң реттiк нөмiрi жiберiлуi тиiс.

36. Бақылау орнатудың немесе БП-нен қажеттi ақпараттың толық пакетiн беру сеансы аяқталғаннан кейiн Жүйенiң деректер базасына өзгерiстер енгiзу үшiн БП арқылы жол берілетiн уақыт 30 секундттан аспауы тиiс (қосуды үзу командасын қоспағанда).
37. Жүйенiң ден қою уақыты (СЖ-ға команда алынған сәттен бастап оның

орындалғаны туралы хабар берiлген сәтке дейiн) уақыттың нақты ауқымындағы 
көлемi жұмыс кезiнде 1 секундттан аспауы тиiс.
     
     9. Абоненттiң орналасқан жерiн бақылау
     
     38. Орналасқан жерiне бақылау БП-не абоненттiң (абонент телефонының, 
терминалының) белгiлi бiр жерде тұрғандығы туралы немесе жылжымалы 
байланыс желiсi абонентiнiң басқаруды бiр комутациялық станциядан 
келесiсiне беру арқылы орын ауыстырғаны туралы деректер берiлетіндiгiн 
білдiредi.
     39. Орналасқан жерiн бақылау Жүйе әкiмшiлiгiнiң талабы бойынша 
енгiзiледi.
     
     10. Жүйенiң жұмыс істеуiн технологиялық бақылау
     

40. Жүйенiң аппараттық және бағдарламалық құралдарын пайдалану

кезiнде коммутациялық станцияның жабдықтары жұмысының фонында Жүйенiң 
жұмыс қабiлетiне функционалдық автоматты бақылау мен методологиялық 
құралдар мен техникалық қызмет көрсету құралдарын бүлінген элементтердi 
қалпына келтiру барысында жартылай, автоматты бақылау көзделуi тиiс.
     41. БП-не Жүйенiң жұмыс iстеуiне әсер ететiн ақаудың пайда болғаны 
туралы ақпарат берiлуi тиiс.
     42. БП-не толық бақылау кезiнде шығу арнасы толған жағдайда тиiстi 
хабарлама жiберілу тиiс. Бұл жағдайда бақыланатын абонентке бақылаудың 
статистикалық санаты берілуi тиiс.
     
     11. Жүйенi инициалдандыру және қайта iске қосу
     
     43. Коммутациялық станция авариялық тоқтаған және одан кейiнгi 
рестарт кезiнде бақылаудағы объектi туралы деректер қалпына келтiрiлмеуi, 
БП-нен СЖ-на қайта берiлуi тиiс.
     44. Коммутациялық станцияны қайта іске қосқан жағдайда, ол туралы 
БП-не хабар берiлуi қамтамасыз етiлуi тиiс.
     45. Коммутациялық станцияны қайта iске қосудың технологиялық режимi 
Жүйенiң құралдарын қайта iске қосу рәсiмiн қамтуы тиiс. Жүйенi станцияның 
жұмыс iстеуi фонында БП-нен команда бойынша қайта iске қосудың мүмкiндiгi
қамтамасыз етілуi тиiс.
     
     12. СЖ мен БП-нiң арасындағы ақпарат алмасу арналарына
                 қойылатын талаптар
     
     46. СЖ мен БП-нің арасындағы сандық ақпарат алмасудың хаттамасы
ХЭО-Т ұсынымына сәйкес келуi тиiс.

47. СЖ мен БП-нiң арасындағы байланыс деректердi беру арнасы бойынша (басқару ақпараты мен бақыланатын қосылулардың жәй-күйi туралы ақпаратты беруге арналған) және бақыланатын абоненттердiң сөйлесу трактілерiнде берiлетiн ақпаратты беруге арналған бақылау желiлерi (арналары) бойынша жүзеге асырылуы тиiс.
48. СЖ-нан БП бағытына барлық бір мезгілде бақыланатын абоненттердің қосылымдары туралы ақпарат, БП-нен СЖ бағытына - басқарулық және қызметтік ақпараттар берілуі тиіс.
49. СЖ мен БП-нің арасындағы байланысты ұйымдастырудың екі нұсқасы қамтамасыз етілуі тиіс.
1) бірінші нұсқа жағдайында СЖ-нан БП-не бақыланатын абоненттердің сөйлесу трактілерінде берілетін ақпаратты СЖ-нан БП-не беру 16 км дейін қашықтыққа симметриялы екі сымды физикалық желілер бойынша баламды түрде жүзеге асырылады. СЖ мен БП-нің арасында сандық басқару ақпаратты және

бақыланатын қосылымдарының жәй-күйі туралы ақпаратты алмасу үшін 
деректерді беру арнасы ұйымдастырылуы тиіс.
     2) байланыстың екінші нұсқа жағдайында СЖ мен БП арасындағы байланыс 
сөздің және басқару ақпараты жалғаушы желілер бойынша сандық түрде берілуі 
тиіс.
     50. Сандық ақпарат алмасу тұтынушыдағы барынша жол берілетін 
жылдамдықпен жүзеге асырылуы тиіс.
     51. Деректерді беру арнасы байланыс желісіндегі биталар бойынша 
             -3
қателердің 10   аспайтын коэффициенті мен белгі/шудың +12 дБ ара қатынасы 
                                        -5
жағдайында биталар бойынша қателердің 10   аспайтын коэффициентін 
қамтамасыз етуі тиіс.
     52. Ақпараттың жоғалуын болдырмау үшін үзіліс немесе жұмыстағы тоқтап 
қалу жағдайында деректерді беру арналарын автоматты резервтендіру 
ұйымдастырылуы қажет.
     53. СЖ және БП-нің арасындағы ақпараттар алмасу арналарының 
ақаусыздығын техникалық бақылау ұйымдастырылуы тиіс. БП мен коммутациялық 
станциялардың арасында ақпараттар алмасу арналарының аппаратуралары мен 
кабель бүлінген жағдайда БП-не деректер беру тоқтатылуы және станцияның 
техникалық қызметшілеріне бүлінгені туралы хабар берілуі тиіс.
     
     13. Санкцияландырылмаған енуден қорғау жөніндегі талаптар
     
     54. Жүйенің аппараттық және бағдарламалық бөліктеріне, сондай-ақ СЖ 
мен БП-нің өзара іс-қимылы ақпаратына санкцияландырылмаған енудің 
мүмкіндіктері жойылуы тиіс.
     55. СЖ-ның БП-мен жұмыс істеуі және өзара іс-қимылы процесіне 
санкцияландырылмаған араласудың мүмкіндіктері жойылуы тиіс.
     56. БП-не коммутациялық станцияда СЖ-ның жұмыс істеуіне немесе СЖ мен 
БП-нің арасындағы деректер беру арнасы бойынша ақпараттар алмасу процесіне 
санкцияландырылмаған ену немесе араласу әрекеттері туралы хабар жіберілуі 
тиіс.
     57. СЖ-нің БП-мен өзара іс-қимылы туралы ақпаратты тіркеудің 
мүмкіндігі болдырылмауы қажет.
     
     14. Құжаттамаға қойылатын талаптар
     
     58. Коммутациялық жабдыққа қойылатын техникалық шарттар Жүйенің 
жабдығына қатысты бөлімді қамтуы тиіс. Аталған бөлім техникалық шарттардың 
негізін мәтінінен бөлек шығарылуы тиіс.
     59. Жүйенің жабдығына арналған техникалық жағдай техникалық 
сипаттаманы, бағдарламалық қамтамасыз етудің сипаттамасын, пайдалану және 
жөндеу жөніндегі шарттар мен нұсқаулықтарды, тестілік сынау және 
қабылдаудың шарттарын, кепілдемелік міндеттемелерді қамтуы тиіс.
     
     15. Запас мүліктер мен керек-жарақтарға қойылатын талаптар
     
     60. Запас мүліктерде бұзылған элементтерді ауыстыру арқылы, Жүйе 
жабдығының жұмыс істеу қабілетін тез қалпына келтіруге мүмкіндік беретін, 
функционалдық - аяқталған элементтер мен қажетті құралдардың жиынтығы 
болуы тиіс.
     61. Запас мүліктерге қажет болған жағдайда Жүйені бағдарламалық 
қамтамасыз етуді қайта орнатуды жүргізуге мүмкіндік беретін 
инсталляциондық дискеттердің (дискілердің) жиынтығы кіруі тиіс.
     
     16. Қауіпсіздік жөніндегі талаптар
     
     62. Жүйенің жабдығы қызмет көрсетуші қызметшілердің электрлік 
қауіпсіздігі, өртке қарсы қауіпсіздікке және санитарияға қойылатын 
талаптарға сәйкес келуі тиіс.
     
     
     
     
  Оқығандар:
  Қобдалиева Н.М.
  Орынбекова Д.К.