Об утверждении Положения о Центральной избирательной комиссии Республики Казахстан

Указ Президента Республики Казахстан от 11 ноября 1996 года N 3205.

Сноска. В заголовок внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется Указом Президента РК от 10.07.2021 № 620.

В соответствии с подпунктом 2) статьи 14 Конституционного закона Республики Казахстан "О Президенте Республики Казахстан" ПОСТАНОВЛЯЮ:

Сноска. Преамбула – в редакции Указа Президента РК от 23.01.2023 № 109.

1. Утвердить Положение о Центральной избирательной комиссии Республики Казахстан (прилагается).

2. Признать утратившими силу:

постановление Президента Республики Казахстан от 21 декабря 1993 г. N 1469 "Об утверждении Положения о Центральной избирательной комиссии Республики Казахстан" (САПП Республики Казахстан, 1993 г., N 48, ст. 579);

Указ Президента Республики Казахстан от 22 февраля 1996 г. N 2856 "О внесении изменений в Положение о Центральной избирательной комиссии Республики Казахстан" (САПП Республики Казахстан, 1996 г., N 7, ст. 38).

3. Настоящий Указ вступает в силу со дня подписания.

Президент Республики Казахстан

Утверждено Указом Президента Республики Казахстан от 11 ноября 1996 года № 3205

ПОЛОЖЕНИЕ
о Центральной избирательной комиссии Республики Казахстан

Сноска. Положение в редакции Указа Президента РК от 12.02.2013 № 501.

Глава 1. Общие положения

Сноска. Заголовок главы 1 – в редакции Указа Президента РК от 23.01.2023 № 109.

1. Центральная избирательная комиссия Республики Казахстан (далее - Комиссия) является постоянно действующим государственным органом Республики Казахстан, возглавляет единую систему избирательных комиссий Республики.

2. Комиссия осуществляет свою деятельность в соответствии с Конституцией и законами Республики Казахстан, актами Президента Республики Казахстан, иными нормативными правовыми актами, а также настоящим Положением.

3. Комиссия является юридическим лицом в организационно-правовой форме государственного учреждения, имеет печати и штампы со своим наименованием на государственном языке, бланки установленного образца, в соответствии с законодательством Республики Казахстан счета в органах Казначейства.

4. Комиссия вступает в гражданско-правовые отношения от собственного имени.

5. Комиссия имеет право выступать стороной гражданско-правовых отношений от имени государства, если она уполномочена на это в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

6. Комиссия по вопросам своей компетенции в установленном законодательством Республики Казахстан порядке принимает постановления.

7. Структура и лимит штатной численности аппарата Комиссии утверждаются в соответствии с действующим законодательством Республики Казахстан.

8. Юридический адрес Комиссии: 010000, Республика Казахстан, город Астана, улица Бейбитшилик, 4.

Сноска. Пункт 8 – в редакции Указа Президента РК от 23.01.2023 № 109.

9. Полное наименование государственного органа - государственное учреждение "Центральная избирательная комиссия Республики Казахстан".

10. Настоящее Положение является учредительным документом Комиссии.

11. Финансирование деятельности Комиссии осуществляется из республиканского бюджета.

12. Комиссии запрещается вступать в договорные отношения с субъектами предпринимательства на предмет выполнения обязанностей, являющихся функциями Комиссии.

Если Комиссии законодательными актами предоставлено право осуществлять приносящую доходы деятельность, то доходы, полученные от такой деятельности, направляются в доход государственного бюджета.

Глава 2. Миссия, основная задача, функции, права и обязанности Комиссии

Сноска. Заголовок главы 2 – в редакции Указа Президента РК от 23.01.2023 № 109.

13. Миссия Комиссии: обеспечение прав граждан участвовать в управлении делами государства непосредственно или через своих представителей путем проведения свободных и справедливых выборов и республиканских референдумов.

14. Основной задачей Комиссии является проведение справедливых, подлинных и свободных выборов и республиканских референдумов в Республике Казахстан.

15. Комиссия в пределах своей компетенции в соответствии с законодательством Республики Казахстан осуществляет следующие функции:

1) контроль на территории Республики Казахстан за исполнением законодательства о выборах и республиканском референдуме и обеспечение его единообразного применения;

2) принимает в пределах своей компетенции решения, обязательные на всей территории Республики Казахстан, а также иные правовые акты по вопросам организации и проведения выборов;

3) организует подготовку и проведение выборов Президента Республики Казахстан, депутатов Мажилиса Парламента Республики Казахстан;

4) руководит организацией и проведением выборов депутатов Сената Парламента Республики Казахстан;

5) регистрирует кандидатов в Президенты Республики Казахстан, выдает им соответствующие удостоверения, отказывает в регистрации или отменяет решение о регистрации кандидата в Президенты, не позднее чем на седьмой день после регистрации кандидатов в Президенты публикует в средствах массовой информации сообщение о регистрации с указанием фамилии, имени, отчества, года рождения, занимаемой должности (занятия), места работы и жительства каждого кандидата в Президенты, а также, в зависимости от усмотрения кандидата в Президенты, сведений о его принадлежности к общественному объединению, национальной принадлежности;

6) устанавливает соответствие кандидата в Президенты Республики Казахстан предъявляемым к нему Конституцией и Конституционным законом Республики Казахстан "О выборах в Республике Казахстан" требованиям;

7) совместно с уполномоченным органом в области здравоохранения устанавливает требования к медицинскому заключению и перечень заболеваний, препятствующих регистрации кандидатом в Президенты Республики;

8) определяет процедуру установления свободного владения кандидатом в Президенты государственным языком в соответствии с решением Конституционного Совета Республики об официальном толковании пункта 2 статьи 41 Конституции Республики Казахстан;

9) рассматривает вопрос о допуске политических партий к участию в выборах части депутатов Мажилиса Парламента Республики Казахстан и депутатов маслихатов Республики Казахстан, избираемых по партийным спискам;

9-1) образует избирательные округа по выборам депутатов Мажилиса Парламента по одномандатным территориальным избирательным округам и устанавливает их границы, публикует в средствах массовой информации список избирательных округов и сведения об их границах;

10) регистрирует партийные списки по выборам депутатов Мажилиса Парламента Республики Казахстан и не позднее чем на десятый день после их регистрации публикует в средствах массовой информации сообщение о регистрации с указанием наименования политической партии и количества лиц, включенных в партийный список, а также фамилии, имени, отчества, года рождения, занимаемой должности (занятия), места работы и жительства каждого лица, включенного в партийный список;

11) Исключен Указом Президента РК от 23.01.2023 № 109.

12) при регистрации выдает кандидату в депутаты Мажилиса Парламента Республики Казахстан соответствующее удостоверение;

13) отказывает в регистрации или отменяет решение о регистрации партийного списка по выборам депутатов Мажилиса Парламента Республики Казахстан в случаях, предусмотренных Конституционным законом Республики Казахстан "О выборах в Республике Казахстан";

14) Исключен Указом Президента РК от 23.01.2023 № 109.

15) принимает решение об исключении лица, включенного в партийный список, из данного списка по выборам депутатов Мажилиса Парламента Республики Казахстан в случаях, предусмотренных Конституционным законом Республики Казахстан "О выборах в Республике Казахстан";

16) подводит итоги выборов Президента и депутатов Парламента в целом по Республике Казахстан, регистрирует избранных Президента и депутатов Парламента Республики Казахстан, публикует сообщение об этом в средствах массовой информации;

17) устанавливает квоту для распределения депутатских мандатов по итогам голосования по партийным спискам Мажилиса Парламента;

18) после опубликования в средствах массовой информации итогов выборов депутатов Парламента Республики вручает каждому депутату удостоверение и нагрудный знак установленного Комиссией образца;

19) назначает и организует проведение повторного голосования и повторных выборов при выборах Президента Республики Казахстан;

20) признает недействительными выборы депутатов Мажилиса Парламента Республики Казахстан в соответствующей административно-территориальной единице, назначает повторное голосование в случаях, предусмотренных Конституционным законом Республики Казахстан "О выборах в Республике Казахстан";

21) назначает повторные выборы депутатов Парламента Республики Казахстан в случаях, предусмотренных Конституционным законом Республики Казахстан "О выборах в Республике Казахстан";

22) назначает выборы депутатов Парламента Республики Казахстан вместо выбывших;

23) готовит к рассмотрению вопросы, связанные с применением к депутатам мер взыскания, соблюдением ими требований пункта 3 статьи 52 Конституции Республики Казахстан, правил депутатской этики, а также прекращением полномочий депутатов и лишением их полномочий и депутатской неприкосновенности.

Контроль за явкой депутатов на заседания Палат Парламента и их органов, а также недопустимостью передачи депутатом своего голоса осуществляется членами Комиссии.

Порядок рассмотрения и внесения на рассмотрение Парламента Республики Казахстан вышеперечисленных вопросов регламентируется соответствующим положением, утверждаемым Комиссией;

24) принимает постановление, в котором констатируется факт наступления оснований, влекущих прекращение полномочий депутата Парламента, и постановление, констатирующее факт утраты соответствующим лицом полномочий депутата Парламента Республики Казахстан;

25) устанавливает итоги голосования по прекращению полномочий депутата Сената Парламента Республики Казахстан по решению выборщиков; утверждает образцы документов по прекращению полномочий депутата Сената Парламента Республики Казахстан по решению выборщиков;

26) в соответствии с численностью населения административно-территориальных единиц определяет количество избираемых от них депутатов маслихатов при формировании нового созыва;

27) назначает очередные и внеочередные выборы депутатов маслихатов;

28) при организации и проведении выборов депутатов маслихатов, акима района, города областного значения, города районного значения, села, поселка, сельского округа и членов иных органов местного самоуправления осуществляет контроль за соответствием деятельности территориальных избирательных комиссий требованиям Конституционного закона Республики Казахстан "О выборах в Республике Казахстан" и при выявлении нарушений Конституционного закона Республики Казахстан "О выборах в Республике Казахстан" отменяет их решения;

28-1) совместно с уполномоченным органом по делам государственной службы устанавливает перечень документов, необходимых для проверки соответствия кандидата в акимы района, города областного значения, города районного значения, села, поселка, сельского округа требованиям законодательства Республики Казахстан в сфере государственной службы;

29) определяет порядок и объем размещения сообщений избирательных комиссий периодическими печатными изданиями за счет средств, предусмотренных республиканским и местным бюджетами;

30) информирует избирателей о ходе предвыборной кампании по выборам Президента Республики Казахстан и депутатов Парламента Республики Казахстан;

31) определяет порядок осуществления предвыборной агитации и информационного обеспечения выборов Президента Республики Казахстан, депутатов Парламента, маслихатов Республики Казахстан, акима района, города областного значения, города районного значения, села, поселка, сельского округа, а также членов иных органов местного самоуправления;

32) размещает на своем интернет-ресурсе представленные средствами массовой информации, пользователями онлайн-платформ сведения о размере оплаты, условиях и порядке предоставления эфирного времени, печатной площади и объема информации для проведения предвыборной агитации;

33) определяет порядок и условия проведения предвыборных дебатов;

34) организует предвыборные дебаты на телевидении для кандидатов в Президенты, политических партий, выдвинувших партийные списки кандидатов в депутаты Мажилиса Парламента Республики Казахстан;

35) утверждает инструкцию по регистрации доверенных лиц;

36) Исключен Указом Президента РК от 23.01.2023 № 109.

37) устанавливает порядок хранения избирательных документов;

38) устанавливает форму и текст бюллетеня для голосования по выборам Президента и депутатов Мажилиса Парламента по партийным спискам, форму бюллетеней для голосования по выборам депутатов Сената Парламента, депутатов Мажилиса Парламента, избираемых по одномандатным территориальным избирательным округам, депутатов маслихатов, акима района, города областного значения, города районного значения, села, поселка, сельского округа и членов иных органов местного самоуправления, порядок их изготовления, также степень защищенности;

39) проводит жеребьевку по установлению последовательности включения наименований политических партий в избирательный бюллетень для голосования по выборам депутатов Мажилиса Парламента Республики Казахстан в порядке, определенном Комиссией;

40) обеспечивает изготовление избирательных бюллетеней по выборам Президента Республики Казахстан и депутатов Парламента Республики Казахстан;

41) определяет порядок внесения изменений в избирательные бюллетени в случае снятия кандидатуры, отмены решения о выдвижении кандидатом, отмены решения о регистрации кандидатов, партийных списков;

42) устанавливает формы списков избирателей (выборщиков), подписного листа для сбора подписей избирателей в поддержку кандидатов в Президенты, сбора подписей выборщиков в поддержку кандидатов в депутаты Сената Парламента и для сбора подписей избирателей в поддержку кандидатов в акимы района, города областного значения, города районного значения, села, поселка, сельского округа, подписного листа для сбора подписей граждан за отзыв депутатов Мажилиса Парламента и маслихата Республики Казахстан, избранных по одномандатному территориальному избирательному округу, иных избирательных документов;

43) утверждает положение об удостоверении и нагрудном знаке депутата Парламента Республики, их образцы и описание;

44) устанавливает образец удостоверения и нагрудного знака для Президента, депутатов маслихатов, а также образец удостоверения акима района, города областного значения, районного значения, села, поселка, сельского округа и членов иных органов местного самоуправления;

45) устанавливает порядок использования электронной избирательной системы в части, не регламентированной Конституционным законом Республики Казахстан "О выборах в Республике Казахстан";

46) определяет избирательные округа и избирательные участки, в которых будет использоваться электронная избирательная система или ее отдельные элементы;

47) устанавливает время запуска электронной избирательной системы;

48) ведет единый электронный Реестр граждан – избирателей Республики Казахстан;

49) определяет порядок сверки и представления сведений в электронном виде об избирателях и границах избирательных участков;

50) определяет порядок формирования списков избирателей для голосования, а также их представления в избирательные комиссии;

51) организует изготовление, определяет порядок выдачи и учета открепительных удостоверений на право голосования;

52) осуществляет международное сотрудничество в области избирательных систем;

53) устанавливает образец удостоверения для аккредитованных наблюдателей;

54) определяет порядок и организует работу по направлению граждан Республики Казахстан для наблюдения за выборами в иностранных государствах;

55) организует разъяснение законодательства о выборах Республики Казахстан;

56) размещает на официальном интернет-ресурсе Комиссии нормативные правовые акты по выборному законодательству Республики Казахстан, информацию о назначении и проведении выборов, а также о результатах подсчета голосов на прошедших выборах;

57) проводит работу по изучению избирательной практики и совершенствованию законодательства о выборах в Республике Казахстан для официального внесения субъектом права законодательной инициативы проекта законодательного акта;

58) периодически публикует информационный бюллетень;

59) организует и проводит обучение участников избирательного процесса;

60) проводит семинары с представителями политических партий и другими участниками избирательного процесса по организации и проведению выборов;

61) при проведении выборов с использованием электронной избирательной системы проводит обучение членов соответствующих избирательных комиссий по ее применению;

62) через средства массовой информации организует обучение населения по использованию электронной избирательной системы на выборах;

63) составляет и представляет Правительству Республики примерную смету расходов на проведение избирательной кампании на основании бюджетных заявок, предоставляемых территориальными избирательными комиссиями, в порядке, определяемом Комиссией;

64) распределяет среди избирательных комиссий средства республиканского бюджета, выделенные для проведения избирательной кампании;

65) определяет порядок открытия специального временного счета, расходования средств избирательных фондов и соответствующее банковское учреждение;

66) определяет порядок и объемы выделения средств для выступления кандидатам;

67) публикует в средствах массовой информации информацию об общей сумме денег, поступивших в избирательный фонд, и его источниках в течение пяти дней после опубликования итогов выборов Президента, депутатов Мажилиса Парламента Республики Казахстан;

68) определяет порядок финансирования политических партий;

69) контролирует создание необходимых материально-технических условий для деятельности избирательных комиссий;

70) координирует работу по созданию условий для реализации избирательных прав граждан с ограниченными возможностями;

71) утверждает инструкцию по оснащению помещения для голосования на избирательном участке, пункта для голосования;

72) устанавливает форму урн из прозрачного материала для голосования и образцы печатей избирательных комиссий;

73) приобретает товары, работы и услуги по созданию, развитию, внедрению, сопровождению, администрированию, эксплуатации и системно-техническому обслуживанию объектов информационно-коммуникационной инфраструктуры, интернет-ресурса и материально-техническому обеспечению выборной деятельности у Республиканского государственного предприятия на праве хозяйственного ведения "Инженерно-технический центр Центральной избирательной комиссии Республики Казахстан";

74) руководит избирательными комиссиями по выборам Президента Республики Казахстан, депутатов Парламента Республики Казахстан, по отзыву депутатов Мажилиса Парламента, избранных по одномандатным территориальным избирательным округам;

75) рассматривает заявления и жалобы на решения и действия (бездействие) избирательных комиссий;

76) отменяет и приостанавливает решения избирательных комиссий;

77) обращается с заявлением в суд о прекращении деятельности избирательной комиссии;

78) выполняет функции Центральной комиссии референдума;

79) рассматривает заявления и жалобы о нарушениях законодательства о республиканском референдуме;

80) информирует граждан о ходе подготовки референдума;

81) утверждает форму свидетельства о регистрации инициативной группы референдума;

82) регистрирует инициативную группу референдума и вопрос (вопросы), предлагаемый (предлагаемые) ею на референдум, и размещает официальное сообщение об этом в средствах массовой информации;

83) выдает свидетельство о регистрации инициативной группы референдума одновременно с выдачей подписных листов;

84) принимает решение о прекращении деятельности членов инициативной группы референдума, деятельности инициативной группы и об отзыве свидетельства о ее регистрации в случаях, предусмотренных Конституционным законом Республики Казахстан "О республиканском референдуме";

85) признает проведение референдума на отдельных участках (административно-территориальных единицах) недействительным в случаях, предусмотренных Конституционным законом Республики Казахстан "О республиканском референдуме";

86) подводит итоги референдума в целом по Республике Казахстан, обеспечивает передачу сообщения об этом в средствах массовой информации;

87) устанавливает формы и тексты бюллетеней для голосования, списков избирателей, подписных листов, иных документов, необходимых для проведения референдума; время голосования, а также порядок хранения документов референдума;

88) определяет порядок и сроки хранения подписных листов и итоговых протоколов по результатам сбора подписей инициативной группой референдума;

89) руководит комиссиями референдума, отменяет и приостанавливает их решения, а также распределяет среди них средства на организацию и проведение референдума;

90) контролирует состояние материально-технического обеспечения комиссий референдума;

91) создает консультативно-совещательные органы;

91-1) разрабатывает и утверждает правила аккредитации общественных объединений и некоммерческих организаций, к уставной деятельности которых относится осуществление деятельности по наблюдению за выборами;

91-2) осуществляет аккредитацию республиканских общественных объединений и некоммерческих организаций, к уставной деятельности которых относится осуществление деятельности по наблюдению за выборами;

91-3) разрабатывает и утверждает правила приобретения товаров, работ и услуг, необходимых для организации и деятельности избирательных комиссий в период подготовки и проведения выборов, референдума;

91-4) разрабатывает и утверждает квалификационные требования к членам территориальных избирательных комиссий;

92) осуществляет иные функции в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

Сноска. Пункт 15 - в редакции Указа Президента РК от 26.09.2018 № 758; с изменениями, внесенными указами Президента РК от 10.07.2021 № 620; от 23.01.2023 № 109.

16. Комиссия в пределах своей компетенции имеет следующие права:

1) заслушивать отчеты государственных органов и организаций по вопросам, связанным с подготовкой и проведением выборов и республиканских референдумов, а также информации органов общественных объединений по вопросам соблюдения законодательства о выборах и республиканском референдуме;

2) запрашивать и получать в установленном законодательством Республики Казахстан порядке от государственных органов, организаций, их должностных лиц необходимую информацию и материалы;

3) исключен Указом Президента РК от 26.09.2018 № 758;

4) осуществлять иные права, предусмотренные действующими законами Республики Казахстан, актами Президента и Правительства.

Сноска. Пункт 16 с изменениями, внесенными Указом Президента РК от 26.09.2018 № 758.

16-1. Комиссия обязана:

1) соблюдать законодательство Республики Казахстан о выборах и принимать меры по обеспечению соблюдения законодательства Республики Казахстан по выборам;

2) своевременно рассматривать обращения и жалобы на решения и действия (бездействие) избирательных комиссий;

3) принимать меры по устранению выявленных (выявляемых) в ходе государственного аудита нарушений и недостатков;

4) обеспечить каждому гражданину возможность ознакомиться с затрагивающими его права и интересы документами, решениями и источниками информации;

5) соблюдать Конституцию и законодательство Республики Казахстан, уважать права, свободы, честь и достоинство других лиц.

Сноска. Положение дополнено пунктом 16-1 в соответствии с Указом Президента РК от 26.09.2018 № 758.

Глава 3. Организация деятельности Комиссии

Сноска. Заголовок главы 3 – в редакции Указа Президента РК от 23.01.2023 № 109.

17. Комиссия образуется в составе Председателя и шести членов в порядке, установленном Конституцией Республики Казахстан.

18. Председатель Комиссии назначается на должность и освобождается от должности Президентом Республики Казахстан.

19. По два члена Комиссии назначаются соответственно Президентом Республики Казахстан и Палатами Парламента Республики Казахстан.

20. Заместитель Председателя и секретарь Комиссии избираются на первом заседании Комиссии.

Председатель, члены Центральной избирательной комиссии и сотрудники ее аппарата осуществляют полномочия на профессиональной постоянной основе.

Сноска. Пункт 20 с изменением, внесенным Указом Президента РК от 26.09.2018 № 758.

21. Руководство Комиссией осуществляется Председателем.

22. Председатель Комиссии:

1) исключен Указом Президента РК от 26.09.2018 № 758;

2) при вступлении Президента Республики Казахстан в должность вручает Президенту соответствующее удостоверение и нагрудный знак установленного Комиссией образца, а также штандарт Президента Республики Казахстан и орден "Алтын Қыран" ("Золотой Орел") особого образца;

3) утверждает структуру и штатное расписание аппарата Комиссии в пределах численности и фонда оплаты труда, определяемых Правительством Республики Казахстан;

4) на первой сессии Парламента, до избрания Председателя Мажилиса, председательствует на заседаниях Мажилиса Республики Казахстан;

5) представляет интересы Комиссии в суде и других государственных органах, а также вправе делегировать полномочия по представлению интересов Комиссии другим лицам путем выдачи соответствующей доверенности.

Исполнение полномочий Председателя Комиссии в период его отсутствия осуществляется лицом, его замещающим, в соответствии с действующим законодательством Республики Казахстан.

Сноска. Пункт 22 с изменениями, внесенными Указом Президента РК от 26.09.2018 № 758.

23. Заседания Комиссии в период подготовки и проведения избирательной кампании проводятся не реже одного раза в две недели. В иное время заседания Комиссии проводятся по мере необходимости по инициативе Председателя или не менее одной трети членов Комиссии.

Заседания Комиссии правомочны, если в них принимает участие не менее двух третей от общего числа членов Комиссии. Решения Комиссии принимаются открытым голосованием большинством голосов от общего числа ее членов, кроме иных случаев, установленных конституционными законами Республики Казахстан "О выборах в Республике Казахстан" и "О республиканском референдуме".

Члены Комиссии, не согласные с ее решением, вправе высказать особое мнение, которое в письменной форме прилагается к протоколу заседания Комиссии.

24. Организационное и информационно-правовое обеспечение деятельности Комиссии осуществляется ее аппаратом.

25. Аппарат Комиссии возглавляет руководитель аппарата Комиссии, назначаемый на должность и освобождаемый от должности Председателем Комиссии.

Глава 4. Имущество Комиссии

Сноска. Заголовок главы 4 – в редакции Указа Президента РК от 23.01.2023 № 109.

26. Комиссия может иметь на праве оперативного управления обособленное имущество в случаях, предусмотренных законодательством Республики Казахстан.

Имущество Комиссии формируется за счет имущества, переданного ей собственником, а также имущества (включая денежные доходы), приобретенного в результате собственной деятельности и иных источников, не запрещенных законодательством Республики Казахстан.

27. Имущество, закрепленное за Комиссией, относится к республиканской собственности.

28. Комиссия не вправе самостоятельно отчуждать или иным способом распоряжаться закрепленным за ней имуществом и имуществом, приобретенным за счет средств, выданных ей по плану финансирования, если иное не установлено законодательством Республики Казахстан.

Глава 5. Реорганизация и упразднение Комиссии

Сноска. Заголовок главы 5 – в редакции Указа Президента РК от 23.01.2023 № 109.

29. Реорганизация и упразднение Комиссии осуществляются в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

Перечень организаций, находящихся в ведении
Центральной избирательной комиссии Республики Казахстан

Сноска. Положение дополнено Перечнем в соответствии с Указом Президента РК от 29.01.2015 № 995.

Республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Инженерно-технический центр Центральной избирательной комиссии Республики Казахстан".

Қазақстан Республикасының Орталық сайлау комиссиясы туралы ережені бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Президентiнiң Жарлығы 1996 жылғы 11 қарашадағы N 3205.

Ескерту. Жарлықтың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Президентінің 10.07.2021 № 620 Жарлығымен.

"Қазақстан Республикасының Президенті туралы" Қазақстан Республикасының Конституциялық заңы 14-бабының 2) тармақшасына сәйкес ҚАУЛЫ ЕТЕМІН:

Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда – ҚР Президентінің 23.01.2023 № 109 Жарлығымен.

1. Қазақстан Республикасының Орталық сайлау комиссиясы туралы Ереже (қоса берiлiп отыр) бекiтiлсiн.

2. Мыналардың күшi жойылған деп танылсын:

"Қазақстан Республикасының Орталық сайлау комиссиясы туралы Ереженi бекiту туралы" Қазақстан Республикасы Президентiнiң 1993 жылғы 21 желтоқсандағы № 1469 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 1993 ж., № 48, 579-құжат);

"Қазақстан Республикасының Орталық сайлау комиссиясы туралы Ережеге өзгерiстер енгiзу туралы" Қазақстан Республикасы Президентiнiң 1996 жылғы 22 ақпандағы № 2856 Жарлығы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 1996 ж., № 7, 38-құжат).

3. Осы Жарлық қол қойылған күнiнен бастап күшiне енедi.

Қазақстан Республикасының Президентi

	Қазақстан Республикасы
	Президентiнiң
	1996 жылғы 11 қарашадағы
	№ 3205 Жарлығымен
	бекiтiлген

Қазақстан Республикасының Орталық сайлау комиссиясы туралы ереже

Ескерту. Ереже жаңа редакцияда - ҚР Президентінің 12.02.2013 № 501 Жарлығымен.

1-тарау. Жалпы ережелер

Ескерту. 1-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Президентінің 23.01.2023 № 109 Жарлығымен.

1. Қазақстан Республикасы Орталық сайлау комиссиясы (бұдан әрі - Комиссия) Қазақстан Республикасының тұрақты жұмыс істейтін мемлекеттік органы болып табылады, Республика сайлау комиссияларының біртұтас жүйесіне басшылық етеді.

2. Комиссия өз қызметін Қазақстан Республикасының Конституциясы мен заңдарына, Қазақстан Республикасы Президентінің актілеріне, өзге де нормативтік құқықтық актілерге, сондай-ақ осы Ережеге сәйкес жүзеге асырады.

3. Комиссия мемлекеттік мекеме ұйымдық-құқықтық нысанындағы заңды тұлға болып табылады, мемлекеттік тілде өз атауы бар мөрлері мен мөртаңбалары, белгіленген үлгідегі бланкілері, Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес Қазынашылық органдарында шоттары болады.

4. Комиссия азаматтық-құқықтық қатынастарға өз атынан түседі.

5. Комиссия, егер Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес оған уәкілеттік берілген болса, мемлекеттің атынан азаматтық-құқықтық қатынастардың тарапы болуға құқығы бар.

6. Комиссия өз құзыретінің мәселелері бойынша Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен қаулылар қабылдайды.

7. Комиссия аппаратының құрылымы мен штат санының лимиті Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына сәйкес бекітіледі.

8. Комиссияның заңды мекенжайы: 010000, Қазақстан Республикасы, Астана қаласы, Бейбітшілік көшесі, 4.

Ескерту. 8-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Президентінің 23.01.2023 № 109 Жарлығымен.

9. Мемлекеттік органның толық атауы - "Қазақстан Республикасы Орталық сайлау комиссиясы" мемлекеттік мекемесі.

10. Осы Ереже Комиссияның құрылтай құжаты болып табылады.

11. Комиссияның қызметін қаржыландыру республикалық бюджеттен жүзеге асырылады.

12. Комиссияға кәсіпкерлік субъектілерімен Комиссияның функциялары болып табылатын міндеттерді орындау тұрғысында шарттық қатынастарға түсуге тыйым салынады.

Егер Комиссияға заңнамалық актілермен кірістер әкелетін қызметті жүзеге асыру құқығы берілсе, онда осындай қызметтен алынған кірістер мемлекеттік бюджеттің кірісіне жіберіледі.

2-тарау. Комиссияның миссиясы, негізгі міндеті, функциялары, құқықтары мен міндеттері

Ескерту. 2-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Президентінің 23.01.2023 № 109 Жарлығымен.

13. Комиссияның миссиясы: еркін және әділ сайлау мен республикалық референдумдар өткізу жолымен азаматтардың тікелей немесе өз өкілдері арқылы мемлекет істерін басқаруға қатысу құқықтарын қамтамасыз ету.

14. Комиссияның негізгі міндеті Қазақстан Республикасында әділ, шынайы және еркін сайлаулар мен республикалық референдумдар өткізу болып табылады.

15. Комиссия өз құзыреті шегінде Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес мынадай функцияларды жүзеге асырады:

1) Қазақстан Республикасының аумағында сайлау және республикалық референдум туралы заңнаманың орындалуын бақылауды және оның бірыңғай қолданылуын қамтамасыз етуді;

2) өз құзыреті шегінде Қазақстан Республикасының барлық аумағында міндетті, сайлауды ұйымдастыру және өткізу мәселелері бойынша шешімдер, сондай-ақ өзге де құқықтық актілер қабылдайды;

3) Қазақстан Республикасы Президентінің, Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісі депутаттарының сайлауын дайындау мен өткізуді ұйымдастырады;

4) Қазақстан Республикасы Парламенті Сенаты депутаттарының сайлауын ұйымдастыру мен өткізуге басшылық етеді;

5) Қазақстан Республикасының Президенттігіне кандидаттарды тіркейді, оларға тиісті куәліктер береді, Президенттікке кандидатты тіркеуден бас тартады немесе тіркеу туралы шешімнің күшін жояды, Президенттікке кандидаттарды тіркегеннен кейін жетінші күннен кешіктірмей, бұқаралық ақпарат құралдарында Президенттікке әрбір кандидаттың тегін, атын, әкесінің атын, туған жылын, атқаратын лауазымын (кәсібін), жұмыс және тұрғылықты орнын, сондай-ақ Президентікке кандидаттың қалауы бойынша, оның қоғамдық бірлестікке, ұлтына қатысты мәліметтерді көрсете отырып тіркелгені туралы хабар жариялайды;

6) Қазақстан Республикасының Президенттігіне кандидаттың Қазақстан Республикасының Конституциясы мен "Қазақстан Республикасындағы сайлау туралы" Конституциялық заңында қойылатын талаптарға сәйкестігін белгілейді;

7) денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті органмен бірлесіп, медициналық қорытындыға қойылатын талаптарды және Республика Президенттігіне кандидатты тіркеуге кедергі келтіретін аурулардың тізбесін белгілейді;

8) Қазақстан Республикасы Конституциясының 41-бабының 2-тармағын ресми түсіндіру туралы Республика Конституциялық Кеңесінің шешіміне сәйкес Президенттікке кандидаттың мемлекеттік тілді еркін меңгергенін белгілеу рәсімін айқындайды;

9) партиялық тізімдер бойынша сайланатын Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісі депутаттарының бір бөлігін және Қазақстан Республикасы мәслихаттарының депутаттарын сайлауға саяси партияларды қатыстыруға рұқсат беру туралы мәселені қарайды;

9-1) бірмандаттық аумақтық сайлау округтері бойынша Парламент Мәжілісінің депутаттарын сайлау жөніндегі сайлау округтерін құрады және олардың шекараларын белгілейді, сайлау округтерінің тізімін және олардың шекаралары туралы мәліметті бұқаралық ақпарат құралдарында жариялайды;

10) Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісінің депутаттарын сайлау жөніндегі партиялық тізімдерді тіркейді және оларды тіркегеннен кейін оныншы күннен кешіктірмей, бұқаралық ақпарат құралдарында саяси партияның атауы мен партиялық тізімге енгізілген адамдар саны, сондай-ақ, партиялық тізімге енген әрбір адамның тегін, атын, әкесінің атын, туған жылын, атқаратын лауазымын (кәсібін), жұмыс және тұрғылықты орнын көрсете отырып, тіркеу туралы хабар жариялайды;

11) алып тасталды – ҚР Президентінің 23.01.2023 № 109 Жарлығымен;

12) тіркеу кезінде Қазақстан Республикасының Мәжілісі депутаттығына кандидатқа тиісті куәлік береді;

13) "Қазақстан Республикасындағы сайлау туралы" Қазақстан Республикасының Конституциялық заңында көзделген жағдайларда Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісінің депутаттарын сайлау жөніндегі партиялық тізімді тіркеуден бас тартады немесе тіркеу туралы шешімнің күшін жояды;

14) алып тасталды – ҚР Президентінің 23.01.2023 № 109 Жарлығымен;

15) "Қазақстан Республикасындағы сайлау туралы" Қазақстан Республикасының Конституциялық заңында көзделген жағдайларда Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісінің депутаттарын сайлау жөніндегі партиялық тізімге енгізілген адамды аталған тізімнен алып тастау туралы шешім қабылдайды;

16) Қазақстан Республикасы бойынша тұтас алғанда Президентті және Парламент депутаттарын сайлау қорытындыларын шығарады, сайланған Қазақстан Республикасы Президентін және Парламентінің депутаттарын тіркейді, бұл туралы бұқаралық ақпарат құралдарында хабар жариялайды;

17) Парламент Мәжілісінің партиялық тізімдері бойынша дауыс беру қорытындылары бойынша депутаттық мандаттарды бөлу үшін квота белгілейді;

18) Республика Парламенті депутаттарын сайлау қорытындыларын бұқаралық ақпарат құралдарында жариялаған соң әрбір депутатқа Комиссия белгілеген үлгідегі куәлік пен омырауға тағатын белгіні тапсырады;

19) Қазақстан Республикасының Президентін сайлау кезінде қайта дауыс беру мен қайта сайлауды тағайындайды және өткізілуін ұйымдастырады;

20) "Қазақстан Республикасындағы сайлау туралы" Қазақстан Республикасының Конституциялық заңында көзделген жағдайларда тиісті әкімшілік-аумақтық бөліністе Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісі депутаттарының сайлауын жарамсыз деп таниды, қайта дауыс беруді тағайындайды;

21) "Қазақстан Республикасындағы сайлау туралы" Қазақстан Республикасының Конституциялық заңында көзделген жағдайларда Қазақстан Республикасы Парламентінің депутаттарын қайта сайлауды тағайындайды;

22) Қазақстан Республикасы Парламентінің шығып қалған депутаттарының орнына сайлауды тағайындайды;

23) депутаттарға жазалау шараларын колдануға, олардың Қазақстан Республикасы Конституциясының 52-бабы 3-тармағының талаптарын, депутаттық әдеп ережелерін сақтауына, сондай-ақ депутаттың өкілеттіктерін тоқтатуына және өкілеттіктері мен депутаттық қолсұғылмаушылықтан айыруға байланысты мәселелерді қарауға дайындайды.

Депутаттардың Парламент Палаталарының және олардың органдарының отырыстарына қатысуын, сондай-ақ депутаттың өз дауысын басқа біреуге бермеуін бақылауды Комиссия мүшелері жүзеге асырады.

Жоғарыда көрсетілген мәселелерді Қазақстан Республикасы Парламентінде қарау және қарауға енгізу тәртібі Комиссия бекітетін тиісті ережемен регламенттеледі;

24) Қазақстан Республикасы Парламенті депутатының өкілеттіктерін тоқтатуға әкелетін негіздердің туындау фактісін көрсететін қаулы және тиісті адамның Қазақстан Республикасы Парламентінің депутаты өкілеттіктерін жоғалту фактісін көрсететін қаулы қабылдайды;

25) таңдаушылардың шешімі бойынша Қазақстан Республикасы Парламенті Сенаты депутатының өкілеттіктерін тоқтату бойынша дауыс беру қорытындыларын белгілейді; таңдаушылардың шешімі бойынша Қазақстан Республикасы Парламенті Сенаты депутатының өкілеттіктерін тоқтату жөніндегі құжаттардың үлгілерін бекітеді;

26) жаңа шақырылымды қалыптастыру кезінде әкімшілік-аумақтық бірліктер халқының санына сәйкес олардан сайланатын мәслихаттар депутаттарының санын айқындайды;

27) мәслихаттар депутаттарының кезекті және кезектен тыс сайлауын тағайындайды;

28) мәслихаттар депутаттарын, аудан, облыстық маңызы бар қала, аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімін және өзге де жергілікті өзін-өзі басқару органдарының мүшелерін сайлауды ұйымдастыру және өткізу кезінде аумақтық сайлау комиссиялары қызметінің "Қазақстан Республикасындағы сайлау туралы" Қазақстан Республикасы Конституциялық заңының талаптарына сәйкестігін бақылауды жүзеге асырады және "Қазақстан Республикасындағы сайлау туралы" Қазақстан Республикасы Конституциялық заңын бұзушылықтар анықталған кезде олардың шешімдерінің күшін жояды;

28-1) мемлекеттік қызмет істері жөніндегі уәкілетті органмен бірлесіп аудан, облыстық маңызы бар қала, аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округтің әкімдігіне кандидаттың Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызметі саласындағы заңнамасының талаптарына сәйкестігін тексеру үшін қажетті құжаттардың тізбесін белгілейді;

29) мерзімді баспа басылымдарының республикалық және жергілікті бюджеттерде көзделген қаражат есебінен сайлау комиссияларының хабарларын орналастыру тәртібі мен көлемін айқындайды;

30) Қазақстан Республикасының Президенті мен Қазақстан Республикасы Парламентінің депутаттарын сайлау бойынша сайлауалды науқан барысы туралы сайлаушыларды хабардар етеді;

31) Қазақстан Республикасының Президентін, Қазақстан Республикасы Парламентінің, мәслихаттарының депутаттарын, аудан, облыстық маңызы бар қала, аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімін, сондай-ақ өзге де жергілікті өзін-өзі басқару органдарының мүшелерін сайлау алдындағы үгітті және сайлауды ақпараттық қамтамасыз етуді жүзеге асыру тәртібін айқындайды;

32) бұқаралық ақпарат құралдары, онлайн-платформаларды пайдаланушылар берген сайлау алдындағы үгітті жүргізу үшін эфир уақытын, баспасөз бетінен орын және ақпарат көлемін ұсынудың төлем мөлшері, шарттары мен тәртібі туралы мәліметті өзінің интернет-ресурсында орналастырады;

33) сайлауалды пікірталастарды өткізу тәртібі мен шарттарын айқындайды;

34) Президенттікке кандидаттар, Мәжіліс депутаттығына кандидаттардың партиялық тізімдерін ұсынған саяси партиялар үшін теледидарда сайлауалды пікірталастарды ұйымдастырады;

35) сенім білдірілген адамдарды тіркеу жөніндегі нұсқаулықты бекітеді;

36) алып тасталды – ҚР Президентінің 23.01.2023 № 109 Жарлығымен;

37) сайлау құжаттарын сақтау тәртібін белгілейді;

38) Президентті және партиялық тізімдер бойынша Парламент Мәжілісінің депутаттарын сайлау жөніндегі дауыс беруге арналған бюллетеньдердің нысаны мен мәтінін, Парламент Сенатының, бірмандаттық аумақтық сайлау округтері бойынша сайланатын Парламент Мәжілісінің депутаттарын, мәслихат депутаттарын, аудан, облыстық маңызы бар қала, аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімін және өзге де жергілікті өзін-өзі басқару органдарының мүшелерін сайлау жөніндегі дауыс беруге арналған бюллетеньдердің нысанын, оларды дайындау тәртібін, сондай-ақ қорғалу дәрежесін белгілейді;

39) Комиссия белгілеген тәртіппен Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісінің депутаттарын сайлау бойынша дауыс беруге арналған сайлау бюллетеніне саяси партиялардың атауларын енгізудің кезектілігін белгілеу бойынша жеребе тартуды өткізеді;

40) Қазақстан Республикасы Президенті мен Қазақстан Республикасы Парламенті депутаттарын сайлау бойынша сайлау бюллетеньдерін дайындауды қамтамасыз етеді;

41) кандидатура алып тасталған, кандидат етіп ұсыну туралы шешімнің күші жойылған, кандидаттарды, партиялық тізімдерді тіркеу туралы шешімнің күші жойылған жағдайларда сайлау бюллетеньдеріне өзгерістер енгізу тәртібін айқындайды;

42) сайлаушылар (таңдаушылар) тізімдерінің, Президенттікке кандидаттарды қолдайтын сайлаушылардың қолдарын жинауға, Парламент Сенатының депутаттығына кандидаттарды қолдайтын таңдаушылардың қолдарын жинауға және аудан, облыстық маңызы бар қала, аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округтің әкімдігіне кандидаттарды қолдайтын сайлаушылардың қолдарын жинауға арналған қол қою парақтарының, бірмандаттық аумақтық сайлау округі бойынша сайланған Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісінің және мәслихатының депутаттарын кері шақырып алу үшін азаматтардың қолдарын жинауға арналған қол қою парағының, өзге де сайлау құжаттарының нысанын белгілейді;

43) Республика Парламенті депутатының куәлігі мен омырауға тағатын белгісі туралы ережені, олардың үлгілері мен сипаттамасын бекітеді;

44) Президент, мәслихат депутаттары үшін куәліктің және омырауға тағатын белгінің үлгісін, сондай-ақ аудан, облыстық маңызы бар қала, аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімі және өзге жергілікті өзін-өзі басқару органдары мүшелері куәлігінің үлгісін белгілейді;

45) электрондық сайлау жүйесін "Қазақстан Республикасындағы сайлау туралы" Қазақстан Республикасының Конституциялық заңында регламенттелмеген бөлігінде пайдалану тәртібін белгілейді;

46) электрондық сайлау жүйесі немесе оның жекелеген элементтері пайдаланылатын сайлау округтері мен сайлау учаскелерін айқындайды;

47) электрондық сайлау жүйесін іске қосу уақытын белгілейді;

48) Қазақстан Республикасының сайлаушы азаматтарының бірыңғай электрондық тізілімін жүргізеді;

49) сайлаушылар және сайлау учаскелерінің шекаралары туралы электрондық түрдегі мәліметтерді салыстыру мен ұсыну тәртібін айқындайды;

50) дауыс беру үшін сайлаушылар тізімдерін түзу, сондай-ақ оларды сайлау комиссияларына ұсыну тәртібін айқындайды;

51) дауыс беру құқығын беретін есептен шығару куәліктерін дайындауды ұйымдастырады, оларды беру және есепке алу тәртібін айқындайды;

52) сайлау жүйелері саласындағы халықаралық ынтымақтастықты жүзеге асырады;

53) аккредиттелген байқаушылар үшін куәліктің үлгісін белгілейді;

54) шет мемлекеттердегі сайлауды байқау үшін Қазақстан Републикасының азаматтарын жіберу жөніндегі тәртіпті айқындайды және жұмысты ұйымдастырады;

55) Қазақстан Республикасындағы сайлау туралы заңнаманы түсіндіруді ұйымдастырады;

56) Комиссияның ресми интернет-ресурсында Қазақстан Республикасының сайлау заңнамасы жөніндегі нормативтік құқықтық актілерді, сайлауды тағайындау және өткізу, сондай-ақ өткен сайлаудағы дауыстарды санау нәтижелері туралы ақпаратты орналастырады;

57) субъект заңнамалық акт жобасының заңнамалық бастама құқығын ресми енгізуі үшін сайлау практикасын зерделеу және Қазақстан Республикасындағы сайлау туралы заңнаманы жетілдіру жөніндегі жұмысты жүргізеді;

58) ақпараттық бюллетенді мезгіл-мезгіл жариялайды;

59) сайлау процесіне қатысушыларды оқытуды ұйымдастырады және жүргізеді;

60) саяси партиялардың өкілдерімен және сайлау процесіне басқа қатысушылармен сайлауды ұйымдастыру және өткізу жөнінде семинарлар өткізеді;

61) электрондық сайлау жүйесін пайдалана отырып сайлау өткізу кезінде тиісті сайлау комиссияларының мүшелеріне оны қолдануға оқытуды жүргізеді;

62) бұқаралық ақпарат құралдары арқылы сайлауда электрондық сайлау жүйесін пайдалануға халықты оқытуды ұйымдастырады;

63) Комиссия айқындайтын тәртіппен аумақтық сайлау комиссиялары ұсынған бюджеттік өтінімдер негізінде сайлау науқанын өткізуге арналған шығыстардың үлгі сметасын жасайды және Республика Үкіметіне ұсынады;

64) сайлау науқанын өткізуге бөлінген республикалық бюджет қаражатын сайлау комиссияларының арасында бөледі;

65) арнаулы уақытша шотты ашу, сайлау қорларының қаражатын жұмсау тәртібін және тиісті банктік мекемені айқындайды;

66) кандидаттарға сөз сөйлеу үшін қаражат бөлу тәртібі мен көлемін айқындайды;

67) Қазақстан Республикасының Президентін, Парламенті Мәжілісінің депутаттарын сайлау қорытындылары жарияланғаннан кейін бес күн ішінде сайлау қорына түскен ақшаның жалпы сомасы және оның көздері туралы ақпаратты бұқаралық ақпарат құралдарында жариялайды;

68) саяси партияларды қаржыландыру тәртібін айқындайды;

69) сайлау комиссияларының қызметі үшін қажетті материалдық-техникалық жағдайлардың жасалуын бақылайды;

70) мүмкіндігі шектеулі азаматтардың сайлау құқықтарын іске асыру үшін жағдайлар жасау жөніндегі жұмысты үйлестіреді;

71) сайлау учаскесінде, дауыс беру пунктінде дауыс беруге арналған үй-жайды жарақтандыру жөніндегі нұсқаулықты бекітеді;

72) мөлдір материалдан дауыс беруге арналған жәшіктердің нысанын және сайлау комиссиялары мөрлерінің үлгілерін белгілейді;

73) "Қазақстан Республикасы Орталық сайлау комиссиясының Инженерлік-техникалық орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнынан ақпараттық-коммуникациялық инфрақұрылым объектілерін, интернет-ресурсты құру, дамыту, енгізу, сүйемелдеп отыру, әкімшілік ету, пайдалану және жүйелік-техникалық қызмет көрсету және сайлау қызметін материалдық-техникалық қамтамасыз ету жөніндегі тауарларды, жұмыстарды және қызметтерді сатып алады;

74) Қазақстан Республикасының Президентін, Қазақстан Республикасы Парламентінің депутаттарын сайлау жөніндегі, бірмандаттық аумақтық сайлау округтері бойынша сайланған Парламент Мәжілісінің депутаттарын кері шақырып алу бойынша сайлау комиссияларына басшылық етеді;

75) сайлау комиссияларының шешiмдерi мен әрекеттерiне (әрекетсiздігіне) арыздар мен шағымдарды қарайды;

76) сайлау комиссиялары шешiмдерiнiң күшiн жояды және оларды тоқтата тұрады;

77) сайлау комиссиясының қызметін тоқтату туралы сотқа арызбен жүгінеді;

78) Референдумның орталық комиссиясының функцияларын орындайды;

79) республикалық референдум туралы заңнаманы бұзушылықтар туралы арыздар мен шағымдарды қарайды;

80) азаматтарды референдумға дайындық барысы туралы хабардар етеді;

81) референдумның бастамашыл тобын тіркеу туралы куәліктің нысанын бекітеді;

82) референдумның бастамашыл тобын және оның референдумға ұсынатын мәселесін (мәселелерін) тіркейді және ол туралы бұқаралық ақпарат құралдарында ресми хабар жариялайды;

83) бір уақытта қол қою парақтарын бере отырып, референдумның бастамашыл тобын тіркеу туралы куәлікті береді;

84) "Республикалық референдум туралы" Қазақстан Республикасының Конституциялық заңында көзделген жағдайларда референдумның бастамашыл тобы мүшелерінің қызметін, бастамашыл топтың қызметiн тоқтату туралы және оны тiркеу туралы куәліктi қайтарып алу туралы шешiм қабылдайды;

85) "Республикалық референдум туралы" Қазақстан Республикасының Конституциялық заңында көзделген жағдайларда жекелеген учаскелерде (әкiмшілік-аумақтық бөліністерде) референдум өткiзудi жарамсыз деп таниды;

86) Қазақстан Республикасы бойынша тұтас алғанда референдумның қорытындыларын шығарады, ол туралы бұқаралық ақпарат құралдарында хабар берiлуiн қамтамасыз етедi;

87) дауыс беруге арналған бюллетеньдердiң, сайлаушылар тiзiмдерiнiң, қол қою парақтарының, референдум өткiзу үшiн қажеттi өзге де құжаттардың нысандары мен мәтiндерiн; дауыс беру уақытын, сондай-ақ референдум құжаттарын сақтау тәртiбiн белгiлейдi;

88) қол қою парақтары мен референдумның бастамашыл тобының қол жинау нәтижелерi жөнiндегi қорытынды хаттамаларын сақтаудың тәртiбi мен мерзiмдерiн белгiлейдi;

89) референдум комиссияларына басшылық жасайды, олардың шешімдерінің күшін жояды және тоқтата тұрады, сондай-ақ олардың арасында референдумды ұйымдастыруға және өткізуге арналған қаражатты бөледі;

90) референдум комиссияларының материалдық-техникалық қамтамасыз етілу жай-күйін бақылайды;

91) консультативтік-кеңесші органдар құрады;

91-1) жарғылық қызметіне сайлауды байқау жөніндегі қызметті жүзеге асыру жататын қоғамдық бірлестіктер мен коммерциялық емес ұйымдарды аккредиттеу қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

91-2) жарғылық қызметіне сайлауды байқау жөніндегі қызметті жүзеге асыру жататын республикалық қоғамдық бірлестіктер мен коммерциялық емес ұйымдарды аккредиттеуді жүзеге асырады;

91-3) сайлауды, референдумды әзірлеу мен өткізу кезеңінде сайлау комиссияларын ұйымдастыру және олардың қызметі үшін қажетті тауарларды, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтерді сатып алу қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

91-4) аумақтық сайлау комиссияларының мүшелеріне қойылатын біліктілік талаптарын әзірлейді және бекітеді;

92) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес өзге де функцияларды жүзеге асырады.

Ескерту. 15-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Президентінің 26.09.2018 № 758; өзгеріс енгізілді - ҚР Президентінің 10.07.2021 № 620; 23.01.2023 № 109 Жарлықтарымен.

16. Комиссия өз құзыреті шегінде мынадай құқықтарға ие:

1) сайлау мен республикалық референдумдарды әзірлеу мен өткізуге байланысты мәселелер бойынша мемлекеттік органдар мен ұйымдардың есептерін, сондай-ақ сайлау және республикалық референдум туралы заңдардың сақталуы мәселелері бойынша қоғамдық бірлестіктер органдарының ақпаратын тыңдау;

2) мемлекеттік органдардан, ұйымдардан, олардың лауазымды адамдарынан Қазақстан Республикасы заңнамасында белгіленген тәртіппен қажетті ақпарат пен материалдарды сұрату және алу;

3) алып тасталды - ҚР Президентінің 26.09.2018 № 758 Жарлығымен;

4) Қазақстан Республикасы заңдарында, Президенттің және Үкіметтің актілерінде көзделген өзге де құқықтарды жүзеге асыру.

Ескерту. 16-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Президентінің 26.09.2018 № 758 Жарлығымен.

16-1. Комиссия:

1) Қазақстан Республикасының сайлау туралы заңнамасын сақтауға және Қазақстан Республикасының сайлау жөніндегі заңнамасының сақталуын қамтамасыз ету жөнінде шаралар қабылдауға;

2) сайлау комиссияларының шешімдеріне және әрекеттеріне (әрекетсіздігіне) өтініштер мен шағымдарды уақтылы қарауға;

3) мемлекеттік аудит барысында анықталған (анықталудағы) бұзушылықтар мен кемшіліктерді жою жөнінде шаралар қабылдауға;

4) әрбір азаматқа оның құқықтары мен мүдделеріне қатысты құжаттармен, шешімдермен және ақпарат көздерімен танысуға мүмкіндікті қамтамасыз етуге;

5) Қазақстан Республикасының Конституциясын және заңнамасын сақтауға, басқа адамдардың құқықтарын, бостандығын, абыройы мен ар-намысын құрметтеуге міндетті.

Ескерту. Ереже 16-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Президентінің 26.09.2018 № 758 Жарлығымен.

3-тарау. Комиссияның қызметін ұйымдастыру

Ескерту. 3-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Президентінің 23.01.2023 № 109 Жарлығымен.

17. Комиссия Қазақстан Республикасының Конституциясында белгіленген тәртіппен Төраға және алты мүшеден тұратын құрамда құрылады.

18. Комиссияның Төрағасын Қазақстан Республикасының Президенті қызметке тағайындайды және қызметтен босатады.

19. Комиссияның мүшелерін екі-екіден тиісінше Қазақстан Республикасының Президенті және Қазақстан Республикасы Парламентінің Палаталары тағайындайды.

20. Комиссия Төрағасының орынбасары мен хатшысы комиссияның бірінші отырысында сайланады.

Орталық сайлау комиссиясының Төрағасы, мүшелері және оның аппаратының қызметкерлері өкілеттіктерін кәсіби тұрақты негізде жүзеге асырады.

Ескерту. 20-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Президентінің 26.09.2018 № 758 Жарлығымен.

21. Комиссияға басшылықты Төраға жүзеге асырады.

22. Комиссияның Төрағасы:

1) алып тасталды - ҚР Президентінің 26.09.2018 № 758 Жарлығымен;

2) Қазақстан Республикасының Президенті қызметіне кіріскен кезде Президентке Комиссия белгілеген үлгідегі тиісті куәлік пен омырауға тағатын белгіні, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Президентінің байрағын және ерекше үлгідегі "Алтын Қыран" ("Золотой Орел") орденін тапсырады;

3) Комиссия аппаратының құрылымы мен штат кестесін Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілеген мөлшерде және еңбекақы төлеу қоры шегінде бекітеді;

4) Парламенттің бірінші сессиясында, Мәжіліс Төрағасын сайлағанға дейін, Қазақстан Республикасы Мәжілісінің отырыстарында төрағалық етеді;

5) сотта және басқа мемлекеттік органдарда Комиссияның мүдделерін білдіреді, сондай-ақ Комиссияның мүдделерін білдіру жөніндегі өкілеттіктерді тиісті сенімхатты беру арқылы басқа адамдарға беруге құқылы.

Комиссияның Төрағасы болмаған кезеңде оның өкілеттіктерін орындауды Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына сәйкес оны алмастыратын тұлға жүзеге асырады.

Ескерту. 22-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Президентінің 26.09.2018 № 758 Жарлығымен.

23. Комиссияның отырыстары сайлау науқанын әзірлеу мен өткізу кезеңінде кемінде екі аптада бір рет өткізіледі. Өзге уақытта Комиссияның отырыстары қажеттігіне қарай Комиссия Төрағасының немесе мүшелерінің кемінде үштен бірінің бастамасы бойынша өткізіледі.

Комиссияның отырыстары, егер оларға Комиссия мүшелерінің жалпы санының кемінде үштен екісі қатысса, заңды болады. "Қазақстан Республикасындағы сайлау туралы" және "Республикалық референдум туралы" Қазақстан Республикасының конституциялық заңдарында белгіленген өзге жағдайларды қоспағанда, Комиссияның шешімдері оның мүшелерінің жалпы санының көпшілік дауысымен ашық дауыс беру арқылы қабылданады.

Оның шешімімен келіспеген Комиссияның мүшелері айрықша пікір білдіруге құқылы, ол жазбаша түрде Комиссия отырысының хаттамасына қоса тіркеледі.

24. Комиссия қызметінің ұйымдастырушылық және ақпараттық-құқықтық қамтамасыз етілуін оның аппараты жүзеге асырады.

25. Комиссияның аппаратын Комиссияның Төрағасы қызметке тағайындайтын және қызметтен босататын Комиссия аппаратының басшысы басқарады.

4-тарау. Комиссияның мүлкі

Ескерту. 4-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Президентінің 23.01.2023 № 109 Жарлығымен.

26. Комиссия Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген жағдайларда жедел басқару құқығында оқшауланған мүлкі болуы мүмкін.

Комиссияның мүлкі оған меншік иесі берген мүлік, сондай-ақ өз қызметі нәтижесінде сатып алынған мүлік (ақшалай кірістерді қоса алғанда) және Қазақстан Республикасының заңнамасында тыйым салынбаған өзге де көздер есебінен қалыптастырылады.

27. Комиссияға бекітілген мүлік республикалық меншікке жатады.

28. Егер Қазақстан Республикасының заңнамасында өзгеше белгіленбесе, Комиссия өзіне бекітілген мүлікті және қаржыландыру жоспары бойынша өзіне бөлінген қаражат есебінен сатып алынған мүлікті өз бетімен иеліктен шығаруға немесе оған өзгедей тәсілмен билік етуге құқығы жоқ.

5-тарау. Комиссияны қайта ұйымдастыру және тарату

Ескерту. 5-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Президентінің 23.01.2023 № 109 Жарлығымен.

29. Комиссияны қайта ұйымдастыру және тарату Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.

Қазақстан Республикасы Орталық сайлау комиссиясының
қарамағындағы ұйымдардың тізбесі

Ескерту. Ереже тізбемен толықтырылды - ҚР Президентінің 29.01.2015 № 995 Жарлығымен.

"Қазақстан Республикасы Орталық сайлау комиссиясының Инженерлік-техникалық орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорны.