О профилактике заболеваний и динамическом медицинском наблюдении за отдельными категориями больных

Приказ Председателя Агентства Республики Казахстан по делам здравоохранения от 27 декабря 2000 года N 853. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 23.01.2001 г. N 1372. Утратил силу приказом и.о. Министра здравоохранения Республики Казахстан от 10 ноября 2009 года N 685

      Сноска. Утратил силу приказом и.о. Министра здравоохранения РК от 10.11.2009 N 685 (порядок введения в действие см. п. 7).

      Во исполнение Закона Республики Казахстан "Об охране здоровья граждан в Республики Казахстан", постановления Правительства Республики Казахстан от 27.01.2000 года N 135 "Об утверждении гарантированного объема бесплатной медицинской помощи" и в целях совершенствования и реального осуществления диспансеризации населения приказываю:

      1. Утвердить прилагаемую Инструкцию по комплексному медицинскому обследованию, диспансеризации и динамическому наблюдению населения.
      2. Начальникам управлений (департаментов) здравоохранения областей, городов Астаны и Алматы, руководителям республиканских государственных медицинских организаций обеспечить организацию и проведение диспансеризации и динамического наблюдения населения.
      3. Управлению по координации деятельности лечебно-профилактических учреждений:
      1) обеспечить оказание практической помощи органам и организациям здравоохранения по организации и проведению диспансеризации населения, а также экспертный анализ эффективности проводимой работы;
      2) продолжить изучение передовых форм и методов работы органов и организаций здравоохранения по внебольничной помощи населению, динамическому наблюдению и диспансеризации.
      4. Контроль за выполнением настоящего приказа возложить на Первого заместителя Председателя.

      Председатель

                                          Утверждена
                                      приказом Агентства
                                     Республики Казахстан
                                  по делам здравоохранения
                                от 27 декабря 2000 года N 853

                        Инструкция
        по комплексному медицинскому обследованию,
   диспансеризации и динамическому наблюдению населения

                  1. Общее положение

      1. Основной целью медицинского обследования и диспансеризации населения является осуществление комплекса мероприятий, направленных на формирование и укрепление здоровья населения, предупреждение развития заболеваний, увеличение творческого долголетия, обеспечение непрерывного повышения качества медицинской помощи населению, уровня и эффективности деятельности поставщиков медицинских услуг всех форм собственности.

      2. Динамическое наблюдение включает:
      1) ежегодный медицинский осмотр отдельных групп населения (с согласия и по желанию их) с проведением установленного объема лабораторных и инструментальных исследований;
      2) дообследование нуждающихся с использованием всех современных методов диагностики;
      3) выявление факторов риска, способствующих возникновению и развитию заболеваний;
      4) выявление заболеваний на ранних стадиях;
      5) разработку и проведение комплекса медицинских, социальных, физкультурно-оздоровительных мероприятий и рекомендаций по восстановлению здоровья населения и лечению больных, динамического наблюдения за состоянием их здоровья.

      3. Медицинское обследование и диспансеризацию осуществляют:
      1) для городского населения: территориальные амбулаторно-поликлинические организации, семейные врачебные амбулатории, ведомственные медико-санитарные части и поликлиники. Для проведения дообследования и диспансеризации используются специализированные диспансеры, больничные и другие медицинские организации здравоохранения;
      2) для сельского населения: врачебные амбулатории, участковые больницы, поликлиники и амбулатории центральных районных больниц, семейные врачебные амбулатории. Центральная районная больница осуществляет организационно-методическое руководство диспансеризацией населения района, направляет специалистов в сельские и другие населенные пункты района для оказания практической помощи и осуществления этой работы. Для дообследования используются специализированные диспансеры и другие медицинские организации здравоохранения района, области.

      4. В ходе проведения медицинского обследования и диспансеризации населения необходимо предусматривать:
      1) постоянное повышение уровня и качества ежегодных медицинских осмотров и диспансерного наблюдения с проведением установленного объема исследований и оздоровительного профилактического лечения;
      2) совершенствование технического обеспечения проведения медосмотров с использованием тестирования и автоматизированных систем;
      3) обеспечение учета проведенных обследований и оздоровительных мероприятий на каждого человека по форме N 131/у "Карта учета профилактических осмотров".

         2. Управление, планирование и организация
   медицинского обследования и диспансеризации населения

      5. Управление и планирование медицинского обследования и диспансеризации населения осуществляют органы и организации здравоохранения и санитарно-эпидемиологического надзора. Ответственность за проведение этой работы возлагается на руководителей органов и организаций здравоохранения.

      6. Социально-демографические группы и контингенты населения, подлежащие медицинскому обследованию и диспансеризации:
      1) дети;
      2) подростки (школьники, учащиеся средних специальных учебных заведений, работающие подростки в возрасте 15-18 лет);
      3) инвалиды и ветераны Великой Отечественной войны;
      4) воины-интернационалисты;
      5) пострадавшие в результате аварии на Чернобыльской АЭС;
      6) жители Приаралья;
      7) жители региона Семипалатинского полигона и пострадавшие вследствие испытаний на Семипалатинском полигоне;
      8) женщины фертильного возраста и беременные;
      9) студенты и учащиеся высших и средних специальных учебных заведений;
      10) население работоспособного возраста с перечнем заболеваний согласно инструкций по диспансеризации больных, практически здоровых и лиц с факторами риска;
      11) группы населения, у которых при медицинском обследовании проводятся периодические осмотры;
      12) другие группы сельского населения. <*>
      Сноска. Пунк 6 с дополнениями - приказом Министра здравоохранения от 7 ноября 2002 года N 999.

           7. Для осуществления медицинского обследования и диспансеризации населения составляются графики осмотров и проводятся обследования в следующем объеме:
      1) Детское население и подростки.
      Врач участковый педиатр (врач-педиатр, семейный врач) осматривает детей ежегодно. Дети первых трех лет жизни осматриваются педиатром дифференцированно, частота осмотров зависит

      от возраста и состояния осмотров здоровья ребенка при рождении.
      Врач участковый педиатр (врач-педиатр, семейный врач) и средний медицинский персонал при проведении профилактических осмотров используют скрининг-тесты для выявления контингентов детей, подлежащих осмотрам врачами специалистами.
      Врачи: хирург (ортопед), отоларинголог, осматривают детей на первом году жизни, в 3 и 5 лет, перед поступлением в школу, в 3-м, 5-м, 8-м классах; офтальмолог осматривает в возрасте с первого года, 2-х, 3-х и 5-ти лет, перед поступлением в школу, в 3-м, 5-м и 8-м классах; невропатолог - осматривает детей на первом году жизни, перед поступлением в школу, в 5-м и 8-м классах, другие специалисты по показаниям.
      Врач стоматолог (зубной врач) ежегодно проводит детям санацию после предварительного осмотра зубов полости рта.
      Врач гинеколог проводит гинекологический осмотр девушек с 15 лет - пальцевое исследование через прямую кишку (по показаниям).
      Врач эндокринолог проводит осмотр и пальпацию щитовидной железы.
      Средний медицинский персонал проводит: антропометрические измерения; предварительную оценку психического и физического развития; определение остроты слуха; определение остроты зрения; туберкулиновые пробы; электрокардиография (ЭКГ), (с 15 лет - 1 раз в 3 года).
      Проводятся следующие лабораторные, диагностические и инструментальные исследования: анализ крови, общий анализ мочи, анализ кала на яйца глистов методом флотации в теплом виде; измерение артериального давления с 7 лет, сахар крови по показаниям, определения группы крови и резус-принадлежности у учащихся 8-х классов.
      2) Взрослое население.
      Сбор анамнестических данных; антропометрические измерения (рост, масса тела); измерение артериального давления; гинекологический осмотр женщин со взятием мазка для цитологического исследования (с 18 лет); определение остроты зрения; определение остроты слуха; осмотр и пальпация щитовидной железы; анализ крови (определение скорости оседания эритроцитов - СОЭ, гемоглобина, лейкоцитов, сахара - с 35 лет через 1 час после завтрака); исследование мочи на белок; анализ кала на яйца глистов методом флотации в теплом виде; электрокардиография - ЭКГ (с 40 лет - ежегодно); измерение внутриглазного давления (после 40 лет); маммография женщинам (с 35 лет 1 раз в два года); пальцевое исследование прямой кишки (с 30 лет); пневмотахометрия - по показаниям; эндоскопия желудочно-кишечного тракта (с 40 лет 1 раз в
год); осмотр врачом-терапевтом; осмотр врачами специалистами других
специальностей - по показаниям.
      Указанный объем обследований является обязательным.

      8. При проведении медицинского обследования уделить особое внимание гигиеническому воспитанию детей дошкольного возраста и школьного возраста, подростков с учетом региональных особенностей, уделив особое внимание вопросам физической культуры, закаливанию, рациональному питанию, профилактике травматизма и вредных привычек.

      9. Лечебно-профилактические организации, располагающие необходимыми материально-техническими и кадровыми ресурсами, могут проводить ежегодный медицинский осмотр населения с привлечением более широкого круга специалистов и большим объемом лабораторных и инструментальных исследований, в том числе, в диагностических центрах.

            3. Методика проведения медицинских
               осмотров взрослого населения

      10. На впервые обратившихся в текущем году в лечебно- профилактические организации (кроме обращений по поводу острых заболеваний) и на лиц, приглашенных на медицинский осмотр и диспансеризацию, в регистратуре подбирается медицинская карта амбулаторного больного (форма 025/у).
      Участковый врач-терапевт (семейный врач, врач терапевт подростковый) проводит осмотр, определяют по показаниям необходимый объем дообследования и консультаций врачами специалистами и группу диспансерного наблюдения.

      11. В результате медицинского обследования и последующего дообследования выявляют следующие группы:
      1) здоровые - лица, не предъявляющие никаких жалоб и у которых в анамнезе и во время осмотра не выявлены хронические заболевания или нарушения функций отдельных органов и систем; среди них лица с так называемыми "пограничными" состояниями, нуждающиеся в наблюдении (лица, у которых выявлены незначительные отклонения от установленных границ нормы в величинах АД (артериального давления) и прочих физиологических характеристик, не влияющие на функциональную деятельность организма - диспансерная группа - I (далее - Д-I);
      2) практически здоровые - лица, имеющие в анамнезе острое и хроническое заболевание без обострений в течение последних нескольких лет - диспансерная группа II (далее - Д-II);
      3) больные - лица, нуждающиеся в лечение - диспансерная группа III (далее - Д-III).
      Больные, практически здоровые и лица с факторами риска подлежат динамическому наблюдению и оздоровлению у врачей специалистов соответствующего профиля. На всех больных, взятых на диспансерное наблюдение, заполняется "Контрольная карта диспансерного наблюдения" форма 030/у.
      Здоровые (Д-I) и практически здоровые (Д-II) осматриваются после первичного определения группы 1 раз в 2-3 года, при их желании - 1 раз в год. Больные (Д-III) группы осматриваются в соответствии с "Инструкцией по диспансеризации больных, практически здоровых и лиц с факторами риска в амбулаторно-поликлинических организациях" (прилагается).

      13. Таким образом, в осуществлении медицинского обследования и диспансеризации населения ведущим в территориальной поликлинике является участковый врач-терапевт или семейный врач, в медико-санитарной части - врач-терапевт, в сельской местности - врач семейной врачебной амбулатории, участковой больницы. В их обязанности входит: непосредственное осуществление учета населения, осмотр, обеспечение связи и преемственности в работе с врачами других специальностей, разделение населения на группы диспансерного наблюдения, отбор больных, подлежащих диспансерному наблюдению, обеспечение необходимых диагностических и лечебно-оздоровительных мероприятий, оформление направлений на госпитализацию, санаторно-курортное лечение, дача рекомендации и контроль режима труда, отдыха, питания, занятия спортом.

      14. В условиях сельской местности врач семейной врачебной амбулатории (врач-терапевт, семейный врач) определяет контингенты больных, нуждающихся в диспансерном наблюдении у врачей центральной районной больницы, учитывая при этом возможности лечебно-профилактических организаций района, обеспеченность врачами специалистами, оборудованием и др.

      15. К концу года участковый (семейный) врач, заведующий отделением и главный врач проводят анализ результатов медицинского
обследования и диспансеризации, качества медицинского осмотра и
динамического наблюдения.

      16. Основным критерием эффективности медицинского
обследования и диспансеризации является уровень здоровья населения,
который должен определяться методом экспертной оценки по уменьшению
интенсивности факторов риска, снижению заболеваемости, изменению
группы диспансерного наблюдения.

      17. Руководители организаций здравоохранения проводят
совместную работу с руководителями предприятий, учреждений и
организаций по внедрению здорового образа жизни.

     Формат А5              Код формы по ОКУД_________________
                            Код учреждения по ОКПО____________

______________________________________________________________
Министерство здравоохранения!        !Медицинская документация
Республики Казахстан        !        !Форма N 025/у
----------------------------!        !Утверждена Минздравом РК
Наименование учреждения     !        !20.10.93 г. N 437
____________________________!________!________________________

       Медицинская карта амбулаторного больного N_____________
                                                      или код
______________________________________________________________     Фамилия, имя, отчество________________________________________
              домашний                                М
     Телефон----------------------------         Пол ---
              служебный                               Ж
     Дата рождения _____________________________________
                               число, месяц, год
     Адрес больного: область__________________________________
                     населенный пункт_________________________

район_________________________________________________________
                     улица (переулок)____________________________________________________
дом N___________ корпус______________кв. N____________________

     Место службы, работы_____________________________________
                          наименование и характер производства
     Отделение, цех
______________________________________________________________
     Профессия, должность
______________________________________________________________
     Иждивенец ______________________________________________________________
     Данные о медицинском страховании:
     N страхового полиса _____________________________________

     Вид страхования: обязательное, добровольное* (подчеркнуть)
     Взят на диспансерное наблюдение
--------------------------------------------------------------
Дата взятия на учет !По поводу ! Дата снятия с учета ! Причина
                    !          !                     ! снятия 
--------------------------------------------------------------
--------------------!----------!---------------------!--------
--------------------!----------!---------------------!-------- 

     Перемена адреса и работы
     ---------------------------------------------------------
       Дата  !        Новый адрес (новое место работы)
     ---------------------------------------------------------
     --------!------------------------------------------------
     --------!------------------------------------------------
__________________
     * При добровольном виде медицинского страхования указать
название страховой компании.

                                            стр. 2 ф. N 025/у     --------------------------------------------------------------
     Дата     !   Лист для записи заключительных (уточненных)
              !   диагнозов
    (число,   !-----------------------------------------------
     месяц,   !  Заключительные  !Впервые       !Подпись врача
     год)     !   (уточненные)   !установленные !(фамилию писать
     обращения!    диагнозы      !диагнозы      !разборчиво)
              !                  !(отметить +)  !
-------------------------------------------------------------- --------------!------------------!--------------!-------------
--------------!------------------!--------------!-------------

                                           стр. 3, 4 ф. 025/у    
--------------------------------------------------------------
Дата     !Амбулаторное,!Жалобы больного, объективные!Назначения
посещения!на дому      !данные, течение и диагноз   !и отметки
         !(вписать)    !болезни, подписи врачей и   !о выдаче
         !             !консультантов               !листка
         !             !                            !нетрудо-
         !             !                            !способности
---------------------------------------------------------------
---------!-------------!----------------------------!----------
---------!-------------!----------------------------!----------
 
                               стр. 5, 6 по 24 стр. ф. N 025/у
---------------------------------------------------------------
Вкладной лист к медицинской карте N______ амбулаторного больного
_______________________________________________________________

---------------------------------------------------------------
Дата     !Амбулаторное,!Жалобы больного, объективные!Назначения
посещения!на дому      !данные, течение и диагноз   !о выдаче и
         !(вписать)    !болезни, подписи врачей и   !отметки
         !             !консультантов               !листка
         !             !                            !нетрудо-
         !             !                            !способности
----------------------------------------------------------------
---------!-------------!----------------------------!-----------
---------!-------------!----------------------------!-----------
 
 

Формат А5                           Код формы по ОКУД_________
                               Код учреждения по ОКПО_________
______________________________________________________________
Министерство здравоохранения!                    !Медицинская
Республики Казахстан        !                    !документация
----------------------------!                    !Форма N 131/у
Наименование учреждения     !                    !Утверждена
                            !                    !Минздравом РК
                            !                    !20.10.93 г.
                            !                    !N 437
____________________________!____________________!_____________
     Карта учета профилактических осмотров N __________________

     1. Фамилия, имя, отчество_________________________________
     2. Пол _______ 3. Дата рождения (число, м-ц, год)_________
     тел. служ. ____________ 4. Адрес: район___________________
     город (село) ____________________ ул._____________________
     дом N _______________________ корп. ______________ кв.____
     5. Место работы (учебы) ____________________цех __________
     6. Профессия, должность___________________________________
     7. Прикреплен в данном учреждении: 7.1. для ежегодной
диспансеризации (номер/название врачебного участка)____________
     7.2. для периодического мед. осмотра по профвредности, др.
основание______________________________раз в году______________
     8. Прикреплен в другом учреждении (название, ведомство)___

---------------------------------------------------------------
     Год проведения мед. осмотра
     по плану (вписать)          ______ ______ ______ ______ __
     Месяц проведения мед осмотра______ ______ ______ ______ __
                                 Осмотр проведен (число, месяц)

     Терапевтом________________________________________________
     Педиатром_________________________________________________
_______________________________________________________________   
_______________________________________________________________

                                             стр. 2 ф. N 131/у
                         исследование проведено (число, месяц)

     Флюорография _____________________________________________
     Туберкулинованные пробы___________________________________
     Маммография_______________________________________________
     Цитологическое исследование мазков________________________
     Обследование в смотровом кабинете_________________________
     Микрореакция с кардиолипиновым антигеном__________________
     Реакция Вассермана________________________________________
     Исследование мазков на гонококки__________________________     _______________________________________________________________    _______________________________________________________________
Впервые выявленные при диспансеризации       ! Группа ! подпись
заболевания и факторы риска                  !здоровья!  врача
     19   г.___________________________________________________
     19   г.___________________________________________________
     19   г.___________________________________________________
     19   г.___________________________________________________
     19   г.___________________________________________________
     19   г.___________________________________________________

     Записи в карте могут быть использованы только непосредственно
в лечебно-профилактическом учреждении при планировании, организации
диспансеризации и составлении отчетов установленной формы.

     Формат А5                      Код формы по ОКУД__________
                                    Код учреждения по ОКПО_____
_______________________________________________________________
Министерство здравоохранения!                     !Медицинская
Республики Казахстан        !                     !документация
----------------------------!                     !Форма N 030/у
Наименование учреждения     !                     !Утверждена
                            !                     !Минздравом РК
                            !                     !20.10.93 г.
                            !                     !N 437
____________________________!_____________________!____________
 
                Контрольная карта диспансерного наблюдения

---------------------------------------------------------------
     Фамилия врача_____________________________________________
     Дата взятия на учет_______________________________________
     Дата снятия с учета_______________________________________
     Причина снятия____________________________________________
---------------------------------------------------------------
     Код или N медицинской карты амбулаторного больного (истории
развития ребенка)______________________________________________
     Заболевание, по поводу которого взят под диспансерное
наблюдение_____________________________________________________
     Диагноз установлен впервые в жизни________________________
                                                   дата
     Заболевание выявлено: при обращении за лечением, при
профосмотре (подчеркнуть)    
---------------------------------------------------------------
     1. Фамилия, имя, отчество_________________________________
             М
     2. Пол -------------      3. Дата рождения________________
             Ж        
     4. Адрес__________________________________________________
     5. Телефон NN: кв. _____________________ сл.______________
     6. Место работы (учебы)___________________________________
     7. Профессия (должность)__________________________________
     8. Контроль посещений

---------------------------------------------------------------
Назначено!     !    !    !    !    !    !    !    !    !    !
явиться  !     !    !    !    !    !    !    !    !    !    !
---------------!----!----!----!----!----!----!----!----!----!--
Явился   !     !    !    !    !    !    !    !    !    !    !
---------!-----!----!----!----!----!----!----!----!----!----!--
Назначено!     !    !    !    !    !    !    !    !    !    !
явиться  !     !    !    !    !    !    !    !    !    !    !
---------------!----!----!----!----!----!----!----!----!----!--
Явился   !     !    !    !    !    !    !    !    !    !    !
---------!-----!----!----!----!----!----!----!----!----!----!--

                                            Оборот ф. N 030/у
      Записи об изменении диагноза, сопутствующих заболеваниях,
осложнениях
______________________________________________________________
______________________________________________________________
      Лечебно-профилактические мероприятия (госпитализация,
   санаторно-курортное лечение, трудоустройство, перевод на
                             инвалидность)

--------------------------------------------------------------
     Дата !                         Мероприятия
--------------------------------------------------------------
----------!---------------------------------------------------
----------!---------------------------------------------------
----------!---------------------------------------------------

                   Подпись врача _____________________________

Аурудың алдын алу және науқастардың жекелеген санаттарын ұдайы медициналық бақылау туралы

Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау істері жөніндегі агенттігінің бұйрығы 2000 жылғы 27 желтоқсандағы N 853. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде 2001 жылғы 23 қаңтарда тіркелді. N 1372. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің м.а. 2009 жылғы 10 қарашадағы N 685 Бұйрығымен

      Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің м.а. 2009.11.10 N 685 бұйрығымен.

      "Қазақстан Республикасында азаматтардың денсаулығын қорғау туралы" Қазақстан Республикасының Заңын, "Тегiн медициналық көмектiң кепiлдендiрiлген көлемiн бекiту туралы" Қазақстан Республикасы Yкiметiнiң 2000 жылғы 27 қаңтардағы N 135 қаулысын орындау үшiн және халықты диспансерлеудi жетiлдiру мен нақты жүзеге асыру мақсатында БҰЙЫРАМЫН:
      1. Қоса берiлiп отырған тұрғындарды кешендi медициналық тексеру, диспансерлеу мен ұдайы бақылау жөнiндегi нұсқаулық.
      2. Денсаулық сақтаудың облыстық, Астана және Алматы қалалық басқармаларының (департаменттерiнiң) бастықтары, республикалық мемлекеттік медициналық ұйымдардың басшылары тұрғындарды диспансерлеу мен ұдайы бақылауды ұйымдастыру мен жүргiзудi "Тұрғындарды кешендi медициналық тексеру, диспансерлеу мен ұдайы бақылау жөнiндегi нұсқаулыққа" сәйкес қамтамасыз етсiн.
      3. Емдеу-алдын алу мекемелерi қызметтерiн үйлестiру жөнiндегi басқарма:
      1) тұрғындарды диспансерлеудi ұйымдастырумен жүргiзу бойынша денсаулық сақтаудың органдары мен ұйымдарына практикалық көмек көрсетудi, сондай-ақ жүргiзiлген жұмыстардың тиiмдiлiгiнiң сараптау анализiн қамтамасыз етсiн;
      2) денсаулық сақтау органдары мен ұйымдарының тұрғындарға ауруханадан тыс көмек, ұдайы бақылау мен диспансерлеу жөнiндегi жұмыстарының озық үлгiлерi мен әдiстерiн зерттеудi жалғастырсын.
      4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау төрағаның бiрiншi орынбасарына жүктелсін.

      Төраға

Қазақстан Республикасының 
Денсаулық сақтау ісі жөніндегі
агенттігінің       
2000 жылғы 27 желтоқсандағы
N 853 бұйрығымен бекітілген

Тұрғындарды кешендi медициналық тексеру,
диспансерлеу және ұдайы бақылау жөнiндегi
НҰСҚАУЛЫҚ

1. Жалпы ережелер

      1. Тұрғындарды медициналық тексеру мен диспансерлеудiң негiзгi мақсаты тұрғындардың денсаулығын қалыптастыру және нығайтуға бағытталған шаралар кешенiн - аурулардың ұлғаюының алдын алу, шығармашылық өмiрi ұзақтығын арттыру, азаматтарға көрсетiлетiн медициналық көмектiң сапасын, меншiктiң барлық нысандарындағы медициналық қызметтердi жабдықтаушылар қызметiнiң деңгейi мен тиiмдiлiгiн үздiксiз арттыруды қамтамасыз ету болып табылады.

      2. Ұдайы бақылауға мыналар кiредi:
      1) зертханалық және құрал-саймандық тексерудiң бекiтiлген көлемiн жүргiзе отырып, тұрғындардың жекелеген топтарын жыл сайынғы медициналық тексеру (олардың келiсiмi және тiлегi бойынша);
      2) диагностиканың қазiргi заманғы әдiстерiн қолдану арқылы қажет еткендердi толық тексеру;
      3) аурудың пайда болуына және өршуiне ықпал ететiн қауiптi факторларды анықтау;
      4) ауруларды ерте сатысында анықтау;
      5) медициналық, әлеуметтiк, дене шынықтыру-сауықтыру шараларын әзiрлеу және өткiзу және тұрғындардың денсаулығын қалпына келтiру және науқастарды емдеу, олардың денсаулық жағдайын ұдайы бақылау.
      3. Медициналық тексеру және диспансерлеудi мыналар жүзеге асырады:
      1) қала тұрғындары үшiн: аумақтық амбулаториялық-емханалық ұйымдар, отбасылық дәрiгерлiк амбулаториялар, ведомстволық медициналық-санитарлық бөлiмдер және ұйымдардың емханалары. Толық тексерiлу және диспансерлеу үшiн мамандандырылған диспансерлер, денсаулық сақтаудың ауруханалық және басқа медициналық ұйымдары пайдаланылады;
      2) село тұрғындары үшiн: дәрiгерлiк амбулаториялар, учаскелiк ауруханалар, орталық аудандық ауруханалардың емханалары мен амбулаториялары, отбасылық дәрiгерлiк амбулаториялар. Орталық аудандық аурухана аудан тұрғындарын диспансерлеуге ұйымдастырушылық-әдiстемелiк басшылықты жүзеге асырады, практикалық көмек көрсету үшiн мамандарды ауданның селолық және басқа елдi мекендерiне жолдайды. Толық тексеру үшiн мамандандырылған диспансерлер мен ауданның, облыстың басқа да медициналық ұйымдары пайдаланылады.

      4. Тұрғындарды медициналық тексерумен диспансерлеудi жүргiзу барысында:
      1) тексерудiң, сауықтыру алдын алу емiн жүргiзудiң белгiленген көлемiн жүргізу арқылы жыл сайынғы медициналық тексерулер мен диспансерлiк бақылаудың деңгейi мен сапасын тұрақты арттыруды;
      2) тестiлеу мен автоматтандырылған жүйелердi пайдалану арқылы медициналық тексерудi жүргiзудiң техникалық қамтамасыз етiлуiн жетiлдiрудi;
      3) N 131/у-86 нысанындағы "Медициналық тексерiлу мен толық тексерiлудiң есеп картасы" бойынша әр адамға арналған тексерiлу мен сауықтыру шараларын жүргiзудiң есебiн қамтамасыз етудi көздеу қажет.

2. Тұрғындарды медициналық тексеру мен
диспансерлеудi басқару, жоспарлау және ұйымдастыру

      5. Тұрғындарды медициналық тексеру мен диспансерлеудi басқару мен жоспарлауды денсаулық сақтау мен санитарлық-эпидемиологиялық бақылаудың органдары мен ұйымдары жүзеге асырады. Бұл жұмыстарды жүргiзу жауапкершiлiгi денсаулық сақтау органдары мен ұйымдарының басшыларына жүктеледi.

      6. Тұрғындардың медициналық тексеру мен диспансерлеуге жататын әлеуметтiк-демографиялық топтары мен құрамы:
      1) балалар;
      2) жасөспiрiмдер (оқушылар, орта арнаулы оқу орындарында оқитындар, 15-18 жастағы жұмыс істейтiн жасөспiрiмдер);
      3) Ұлы Отан соғысының мүгедектерi мен ардагерлерi;
      4) интернационалист-жауынгерлер;
      5) Чернобыль АЭС апатынан зардап шеккендер;
      6) арал маңы тұрғындары;
      7) семей полигоны аймағының тұрғындары, полигондағы сынақтардан зардап шеккендер;
      8) нәресте көтеру жасындағы және жүктi әйелдер;
      9) студенттер мен жоғары және орта арнаулы оқу орындарының оқушылары;
      10) науқас, денi сау және қауiп факторлары бар адамдарды диспансерлеу жөнiндегi нұсқаулыққа сәйкес аурулар тiзбесi бар жұмысқа қабылеттi тұрғындар;
      11) медициналық тексеру кезiнде мерзiмдiк бақылау жүргiзiлетiн тұрғындар тобы;
      12) ауыл халқының өзге де топтары.
      Ескерту: 6-тармақ толықтырылды - ҚР Денсаулық сақтау министрінің 2002 жылғы 7 қарашадағы N 999 бұйрығымен .      

      7. Тұрғындарды медициналық тексеру мен диспансерлеудi жүзеге асыру үшiн қарау кестесi жасалады және мына көлемде тексеру жүргiзiледi:
      1) Балалар мен жасөспiрiмдер.
      Учаскелiк педиатр дәрiгер (педиатр-дәрiгер), отбасылық дәрiгер балаларды жыл сайын қарайды. Yш жасқа дейiнгi балаларды педиатр жеке қарайды, қараудың жиiлiгi жасына және денсаулық жағдайына қарай.
      Учаскелiк педиатр дәрiгер (педиатр-дәрiгер), отбасылық дәрiгер және орта медициналық құрам алдын алу тексеруiн жүргiзер алдында маман дәрiгерлерге қаралуға жататын балалар құрамын анықтау үшiн скрининг-тестiлердi пайдаланады.
      Дәрiгерлер: хирург (ортопед), отоларинголог балаларды бiрiншi жылында, 3 және 5 жаста, мектепке барар алдында, 3-шi, 5-шi, 8-шi сыныптарда қарайды; офтальмолог бiрiншi жылында, 2, 3 және 5 жасында, мектепке барар алдында, 3-шi, 5-шi және 8-шi сыныптарда қарайды; невропатолог балалардың бiрiншi жылында, мектепке барар алдында, 5-шi және 8-шi сыныптарда қарайды, басқа мамандар көрсеткiштерi бойынша.
      Дәрiгер стоматолог (тiс дәрiгер) тiстер мен ауыз қуысын алдын ала қарағаннан кейiн жыл сайын балаларға сауықтыру жұмыстарын жүргiзедi.
      Гинеколог дәрiгер қыздарға 15 жастан бастап гинекологиялық тексеру жүргiзедi - тiк ішек арқылы саусақпен тексеру (көрсеткiштерi бойынша).
      Эндокринолог дәрiгер қалқанша бездi қарауды жүргiзедi.
      Орта медициналық құрам мыналарды жүргiзедi: антропометрикалық өлшеулердi; психикалық және физикалық дамудың бастапқы бағалауды; есту шамасын анықтауды; көру шамасын анықтауды; туберкулиндiк сынаманы; ЭКГ (15 жастан бастап - 3 жылда 1 рет).
      Мынадай зертханалық, диагностикалық және құрал-жабдықтық зерттеулер жүргiзiледi: қан анализi, кiшi дәреттiң жалпы анализi, жылы күйiнде флотациялау әдiсiмен ішек құрты жұмыртқаларына үлкен дәреттiң анализi, 7 жастан бастап қан тамыры қысымын өлшеу, көрсеткiштерi бойынша қанның қанты, 8-сынып оқушыларында қан тобы мен резусын анықтау.
      2) Ересек адамдар.
      Анамнестикалық мәлiметтер жинау; қан қысымын өлшеу; цитологиялық зерттеу үшiн мазок алу арқылы әйелдердi гинекологиялық қарау (18 жастан бастап); көру шамасын анықтау; есту шамасын анықтау; қалқан бездерiн қарау; қан анализi (СОЭ-нi, гемоглобиндi, лейкоциттердi, қантты анықтау, 35 жастан бастап таңертеңгi астан кейiн 1 сағаттан соң); кiшi дәреттi белокқа тексеру; жылы күйiнде флотациялау әдісiмен ішек құрты жұмыртқаларына үлкен дәреттiң анализi; ЭКГ (40 жастан бастап жыл сайын); көз iшiнiң қысымын өлшеу (40 жастан кейiн); әйелдерге маммография (35 жастан бастап 2 жылда 1 рет); тiк iшектi саусақпен тексеру (30 жастан); пневмотахометрия көрсеткiштерi бойынша; асқазан-iшек жолының жоғарғы бөлiгiн эндостопиялау (45 жастан, жылына 1 рет); терапевт дәрiгердiң қарауы; басқа мамандықтағы дәрiгер мамандардың қарауы - көрсеткiштерi бойынша.
      Көрсетiлген тексерулер көлемi мiндеттi болып табылады.

      8. Медициналық тексерулердi жүргiзу кезiнде дене тәрбиесi, шынығу, тиiмдi тамақтану, жарақаттану мен зиянды әдеттердiң алдын алуға көңiл бөлiп, аймақтық ерекшелiктердi ескере отырып, мектепке дейiнгi және мектеп жасындағы балаларды гигиеналық жағынан тәрбиелеуге баса назар аудару керек.

      9. Қажетті материалдық-техникалық және кадрлық қорлары бар емдеу-алдын алу ұйымдары мамандардың кең шеңберiн тарту, зертханалық және құрал-жабдықтық тексерудiң аумақты көлемi арқылы, оның iшiнде диагностикалық орталықтарда, тұрғындарды жыл сайын медициналық тексерудi ұйымдастыра алады.

3. Ересектердi медициналық тексерудi жүргiзудiң
әдiстерi

      10. Ағымдағы жылда емдеу-алдын алу ұйымдарына бiрiншi рет келген адамға (күштi ауруы себептiден басқа) және медициналық тексерiлу мен диспансерлеуге келген адамдарға тiркеу бөлiмiнде амбулаториялық науқастың медициналық картасы (025/у нысанындағы) алынады.
      Учаскелiк терапевт дәрiгер (отбасылық дәрiгер, жасөспiрiмдердiң терапевт дәрiгерi) тексерудi жүргiзедi, көрсеткiштерi бойынша толық тексерiлудiң қажеттi көлемiн және дәрiгер мамандардың кеңесiн, диспансерлiк бақылау тобын анықтайды.

      11. Медициналық тексерiлу және одан кейiнгi толық тексерiлу нәтижесiнде мына топтарды анықтайды:
      1) анамнезiнде және тексеру кезiнде созылмалы аурулар анықталмаған және жекелеген органдары мен жүйелерi қызметiнiң бұзылуы байқалмаған еш шағым бiлдiрмеген денi сау адамдар; олардың iшiнде бақылауды қажет ететiн "шекаралық жағдайдағы" адамдар бар (организмнiң функционалдық қызметiне әсер етпейтiн қан қысымы шамасында және басқа физиологиялық сипатында белгiленген норма шегiнен аздаған ауытқушылығы бар адамдар) (диспансерлiк топ-1);
      2) соңғы бiрнеше жыл iшiнде анамнезде асқынбаған күштi және созылмалы аурулары бар негiзiнен денi сау адамдар (диспансерлiк топ-2);
      3) емделудi қажет ететiн сырқат адамдар (диспансерлiк топ-3).
      Негiзiнен денi сау және қауiп факторлары бар адамдар тиiстi бейiмдегi маман дәрiгерлерде ұдайы бақылауда болуға және сауықтырылуға жатады. Диспансерлiк бақылауға алынған барлық науқастарға 030/у нысанындағы "Диспансерлiк қадағалаудың бақылау картасы" толтырылады.
      Денi саулар (диспансерлiк топ-1) және негiзiнен денi саулар (диспансерлiк топ-2) тобын алғашқы анықтағаннан кейiн 2-3 жылда 1 рет, қалауы бойынша жылына 1 рет. (Диспансерлiк топ-3) топтағы аурулар "Амбулаториялық-емханалық ұйымдарда науқастарды, іс жүзiнде сау және қауiп факторлары бар адамдарды диспансерлеу жөнiндегi нұсқаулыққа" сәйкес қаралады (қоса берiлiп отыр).

      13. Сонымен тұрғындарды медициналық тексеру мен диспансерлеудi аумақтық емханада жүргiзушi учаскелiк терапевт дәрiгер немесе отбасылық дәрiгер, медициналық-санитарлық бөлiмде терапевт дәрiгер, селолық жерде - отбасылық дәрiгерлiк амбулаторияның немесе учаскелiк аурухананың дәрiгерi болып табылады. Олардың мiндетiне: тұрғындарды есепке алуды тiкелей жүргiзу, қарау, жұмыста басқа мамандықтағы дәрiгерлермен байланысты қамтамасыз ету, тұрғындарды диспансерлiк бақылау топтарына бөлу, диспансерлiк бақылауға жататын науқастарды iрiктеу, қажетті диагностикалық және емдеу-сауықтыру шараларын қамтамасыз ету, жатып емделуге, санаторийлық-курорттық емделуге жолдау, еңбек, демалу, тамақтану, спортпен шұғылдану т.б. режимдердi ұсыну және бақылау.

      14. Селолық жер жағдайында отбасылық дәрiгерлiк амбулаторияның дәрiгерi (терапевт дәрiгер, отбасылық дәрiгер) аудан емдеу-алдын алу ұйымының мүмкiндiгiн, дәрiгерлермен, мамандармен, құрал-жабдықтармен т.б. қамтылуын ескере отырып, орталық аудандық аурухананың дәрiгерлерiнде диспансерлiк бақылауда болуды қажет ететiн науқастар құрамын анықтайды.

      15. Жылдың аяғына қарай учаскелiк (отбасылық) дәрiгер, бөлiм меңгерушiсi немесе бас дәрiгер медициналық тексеру мен диспансерлеудiң нәтижелерiне, медициналық бақылау мен ұдайы қадағалаудың сапасына талдау жүргiзедi.

      16. Медициналық тексеру мен диспансерлеу тиiмдiлiгiнiң негiзгi критерийi қауiп факторлары жиiлiгiн төмендету, сырқаттануды азайту, диспансерлiк бақылау тобын өзгерту жөнiндегi сараптық бағалау әдiсiмен анықталатын тұрғындар денсаулығының деңгейi болып табылады.

      17. Денсаулық сақтау ұйымдарының басшылары салауатты өмiр салтын қалыптастыру жөнiндегi жұмыстарды кәсiпорын, мекеме мен ұйымдардың басшыларымен бiрiгiп жүргiзедi.

      РҚАО-ның ескертуі: Қосымшалардың қазақша аудармасы болмағандықтан орысша мәтінді қараңыз.