О мерах по предупреждению распространения ВИЧ/СПИДа среди прикрепленного контингента МВД Республики Казахстан

Совместный приказ Министра внутренних дел Республики Казахстан от 12 апреля 2001 года N 313 и Председателя Агентства Республики Казахстан по делам здравоохранения от 12 апреля 2001 года N 334. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 17.05.2001 г. N 1506. Утратил силу с 1 января 2002 года - совместный приказ Министра юстиции Республики Казахстан от 6.12.2001г. N 140, Министра внутренних дел Республики Казахстан от 7.12.2001г. N 862 и Министра здравоохранения Республики Казахстан от 10.12.2001г. N 1122 (V011717)

      В соответствии с Законами Республики Казахстан " О профилактике  заболевания СПИД", " Об охране здоровья  граждан в Республике Казахстан",  статьей 97  Уголовно-исполнительного кодекса Республики Казахстан приказываем: 
      1. Утвердить прилагаемые Правила организации работы по предупреждению распространения ВИЧ/СПИДа среди прикрепленного контингента МВД Республики Казахстан. 
      2. Республиканскому центру по профилактике и борьбе со СПИД (Чакликов Т.Е.): 
      1) обеспечить методическую помощь по профилактике, выявлению и лечению ВИЧ/СПИДа среди прикрепленного контингента МВД Республики Казахстан; 
      2) обеспечить бесплатное обследование контингента приемников-распределителей, Центров временной изоляции, адаптации и реабилитации несовершеннолетних, следственных изоляторов и исправительных учреждений МВД Республики Казахстан на наличие ВИЧ/СПИДа; 
      3) обеспечить совместно с Комитетом уголовно-исполнительной системы (Посмаков П.Н.), Департаментом мест содержания под стражей (Баймухамбетов М.М.), Департаментом общественной безопасности (Тыныбеков К.С.), Медицинским управлением (Алибеков Б.Х.) МВД Республики Казахстан обучение медицинских работников ведомственного здравоохранения МВД Республики Казахстан по проблемам ВИЧ/СПИДа; 
      4) разработать совместно с Комитетом уголовно-исполнительной системы (Посмаков П.Н.), Медицинским управлением (Алибеков Б.Х.) МВД Республики Казахстан образовательные программы по профилактике ВИЧ-инфекции и методические пособия подготовки прикрепленного контингента МВД Республики Казахстан. 
      3. Комитету уголовно-исполнительной системы (Посмаков П.Н.), Департаменту мест содержания под стражей (Баймухамбетов М.М.), Медицинскому управлению (Алибеков Б.Х.) МВД Республики Казахстан: 
      1) обеспечить организацию обследования граждан, содержащихся в приемниках-распределителях, Центрах временной изоляции, адаптации и реабилитации несовершеннолетних, следственных изоляторах и учреждениях уголовно-исполнительной системы, на предмет выявления ВИЧ/СПИДа; 
      2) содержать изолированно от основной массы осужденных ВИЧ-инфицированных и больных СПИДом, ВИЧ-инфицированных и больных СПИДом в сочетании с туберкулезом; 
      3) совместно с Республиканским центром по профилактике и борьбе со СПИД (Чакликов Т.Е.) обеспечить обучение личного состава, курсантов и слушателей учебных заведений МВД Республики Казахстан, контингента следственных изоляторов и учреждений уголовно-исполнительной системы МВД Республики Казахстан по образовательной программе "Проблема ВИЧ/СПИДа и ее профилактика" с выделением специальных часов обучения в течение года. 
      4. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на  вице-Министра внутренних дел Республики Казахстан генерал-майора  внутренней службы Власова Н.А. и Первого заместителя Председателя Агентства Республики Казахстан по делам здравоохранения Айдарханова А.Т.

Министр                            Председатель Агентства 
внутренних дел                     Республики Казахстан 
Республики Казахстан               по делам здравоохранения 

Утверждены                                 Утверждены
приказом МВД                               приказом Агентства
Республики Казахстан                       Республики Казахстан
от 12 апреля 2001 года N 313               по делам здравоохранения
                                           от 12 апреля 2001 года N
                                           334

                            ПРАВИЛА
            организации работы по предупреждению
               распространения ВИЧ/СПИДа среди 
               прикрепленного контингента МВД
                    Республики Казахстан 

                       1. Общие положения 

      1. Синдром приобретенного иммунодефицита (далее - СПИД) является заболеванием вирусной этиологии, протекающей с поражением иммунной и нервной систем, и проявляющейся развитием тяжелых инфекционных, паразитарных заболеваний и злокачественных новообразований. В настоящее время установлены следующие пути передачи инфекции: половой, парентеральный (при нарушении целостности кожных и слизистых покровов), трансфузионный (при переливании донорской крови и ее препаратов), а также от матери к ребенку (во время беременности, родов, кормлении грудью). 
      Заболевание регистрируется преимущественно среди инъекционных наркоманов, лиц, ведущих беспорядочную половую жизнь, гомосексуалистов. 
      В республике наблюдается рост числа лиц, инфицированных вирусом иммунодефицита человека (далее - ВИЧ), выявляемых при поступлении в пенитенциарные учреждения. Многие лица, поступающие в пенитенциарные учреждения, на момент обследования могут находиться в периоде скрытого течения ВИЧ-инфекции, который не определяется лабораторным методом (серонегативный период), хотя, находясь, в условиях лишения свободы могут представлять серьезную угрозу для окружающих. 
      Возросшее число случаев заболевания СПИДом в Республике Казахстан и эпидемиологические особенности этой инфекции диктуют необходимость органам и учреждениям здравоохранения, независимо от ведомственной принадлежности, организовывать своевременное выявление лиц, инфицированных ВИЧ, наблюдение за инфицированными, проведение мероприятий эпидемиологического надзора, препятствующих дальнейшему распространению СПИДа. 

                2. Задачи организаций здравоохранения, 
              центров по профилактике и борьбе со СПИД 

      2. Основными задачами организаций здравоохранения, центров по профилактике и борьбе со СПИД являются: 
      1) прием материала и проведение исследований на ВИЧ методом иммуноферментного анализа (далее - ИФА) лабораториями областных центров по профилактике и борьбе со СПИДом, при необходимости доставка материала в Республиканский центр по профилактике и борьбе со СПИД для проведения анализов методом иммуноблотинга или других углубленных исследований, осуществляющихся лабораторией, производящей исследования по определению антител к ВИЧ; 
      2) своевременное информирование служб ведомственного здравоохранения МВД Республики Казахстан о выявленных лицах, ВИЧ-позитивных и заболевших СПИДом, содержащихся в следственных изоляторах (далее - СИЗО), исправительных колониях (далее - ИК), в приемниках-распределителях, Центрах временной изоляции, адаптации и реабилитации несовершеннолетних (далее - ЦВИАРН); 
      3) обеспечение квалифицированной консультативной помощи выявленным ВИЧ-инфицированным и больным СПИДом; 
      4) ежемесячное информирование органов внутренних дел об эпидемиологической ситуации по СПИДу на данной территории, а также о результатах эпидскрининга по группе риска; 
      5) оказание методической помощи службам ведомственного здравоохранения МВД Республики Казахстан по обучению прикрепленного контингента вопросам профилактики ВИЧ/СПИДа; 
      6) обследование на ВИЧ (ИФА, иммуноблотинг) лиц, содержащихся в СИЗО, ИК, в приемниках-распределителях, ИВС, ЦВИАРНах осуществляется в соответствии с Законами Республики Казахстан " О профилактике  заболевания СПИД", " Об охране здоровья  граждан Республики Казахстан" и нормативными правовыми актами Агентства Республики Казахстан по делам здравоохранения за счет республиканского и местного бюджетов.

         3. Задачи подразделений органов внутренних дел 
                      по профилактике СПИДа

      3. Медицинские службы ГУВД г. Алматы, ГУВД-УВД областей, Управлений Комитета УИС областей (далее - МС): 
      1) обеспечивают проведение медико-просветительной работы по вопросам профилактики ВИЧ/СПИДа; 
      2) устанавливают контроль за: 
      организацией работы стерилизационных отделений ведомственных лечебно-профилактических учреждений и состоянием дезинфекционно-стерилизационного режима в строгом соответствии с требованиями нормативных правовых актов Республики Казахстан; 
      полнотой охвата обследованием прикрепленного контингента на СПИД в соответствии с нормативными правовыми актами МВД Республики Казахстан и Агентства Республики Казахстан по делам здравоохранения; 
      своевременным представлением статистической отчетности подведомственными учреждениями; 
      соблюдением конфиденциальности при этапировании осужденных с ВИЧ-инфекцией в специализированные учреждения уголовно-исполнительной системы. 
      4. Санитарно-эпидемиологические службы ГУВД г. Алматы, ГУВД-УВД областей, Управлений Комитета УИС областей (далее - СЭС): 
      1) устанавливают контроль за: 
      выявлением, учетом и полнотой обследования лиц, относящихся к группе риска; 
      соблюдением дезинфекционного режима при работе медицинского персонала с кровью и обеспечением средствами индивидуальной защиты; 
      учетом, диспансерным наблюдением и повторным обследованием серопозитивных лиц; 
      учетом и лабораторным обследованием контактных с ВИЧ-инфицированным или больным СПИДом через 3 и 6 месяцев после контакта и далее добровольно; 
      своевременностью направления ведомственными лечебно-профилактическими учреждениями установленных форм экстренных извещений на каждый случай выявленного с ВИЧ-инфекцией; 
      своевременностью представления статистической отчетности из подведомственных подразделений; 
      регистрацией выявленных инфицированных лиц или больных СПИДом в журнале учета инфекционных заболеваний установленного образца и направлением экстренных донесений в соответствующее медицинское управление МВД Республики Казахстан и Комитета уголовно-исполнительной системы (далее - медуправление); 
      2) представляют письменную информацию на каждый выявленный случай ВИЧ-инфекции в медуправление по следующей схеме: 
      паспортные данные (Ф.И.О.), дата и год рождения, домашний адрес, учреждение, в котором содержится инфицированный; 
      дата поступления, статья, отношение к группе риска, сведения о контактных (о половых партнерах, партнерах-наркоманах, донорах, чья кровь была перелита больному, о реципиентах крови больного, медицинских контактах); 
      обследование: результат ИФА и иммуноблотинга с указанием номера анализа, дата проведения, клинический диагноз; 
      предупрежден ли больной (носитель) об уголовной ответственности за преднамеренное заражение СПИДом; 
      дата отправки в специализированное учреждение; 
      3) обеспечивают представление статистической отчетности в медуправление к 10 числу следующего за отчетным периодом месяца; 
      4) взаимодействуют с территориальными учреждениями здравоохранения (областными центрами СПИД, наркологическими диспансерами, кожно-венерологическими диспансерами и т.д.) по обмену информацией и координации действий, направленных на профилактику ВИЧ/СПИДа; 
      5) письменно информируют, в случае освобождения ВИЧ-инфицированных из учреждений МВД Республики Казахстан, республиканский и территориальные (областные, г.г. Астана, Алматы) центры по профилактике и борьбе со СПИД по месту их выбытия для постановки на учет и диспансерного наблюдения. 
      5. Начальники СИЗО и ИК: 
      1) назначают приказом по учреждению от медицинской, оперативно-режимной и воспитательной служб сотрудников, ответственных за выявление и учет контингента, относящегося к группе риска, своевременность и полноту их обследования на ВИЧ, представление отчетности, ведение отчетно-учетной документации, организацию санитарно-просветительной работы; 
      2) организовывают в учреждении обследование контингента из числа подследственных и осужденных в соответствии с нормативными правовыми  актами МВД  Республики Казахстан и Агентства Республики Казахстан по делам здравоохранения; 
      3) обеспечивают своевременное представление статистической отчетности в МС к 5 числу отчетного периода; 
      4) выделяют и оборудуют отдельный кабинет для забора крови на СПИД, забранный материал доставляют в территориальные диагностические лаборатории транспортом учреждения с соблюдением требований, гарантирующих его качество. 
      К образцам крови или сыворотки прилагается бланк с указанием наименования учреждения, Ф.И.О. обследуемого, года рождения, пола, даты забора материала, группы риска, при обследовании по клиническим показаниям - указать диагноз; 
      5) обеспечивают учет подследственных и осужденных ВИЧ-инфицированных и больных СПИДом, а также лиц, относящихся к группе риска, который ведется медицинской частью в журнале (приложение 1). 
      Картотечный учет только контингента группы риска проводится оперативной частью учреждения, где обязательно должна быть отметка об обследовании на ВИЧ/СПИД (приложение 2). Картотека обследуемых на ВИЧ/СПИД хранится в оперативной части, заполняется работниками оперативной и медицинской частей. При переводе подследственного или осужденного из одного учреждения в другое, учетная карточка приобщается к личному делу. 
      Считать снятым с учета неинфицированных лиц из группы риска только по окончанию их срока наказания. ВИЧ-инфицированные лица находятся на диспансерном наблюдении в течение всего периода жизни. 
      6. Начальники специальных учреждений служб общественной безопасности: 
      1) организовывают обследование на ВИЧ всего поступающего контингента в приемники-распределители, ЦВИАРНы (после предварительного осмотра дерматовенерологом, а подростков женского пола - при необходимости гинекологом); 
      2) выделяют рабочее место для забора крови на СПИД, обеспечив его медицинским столом, холодильником, раковиной для мытья рук, сменной промаркированной санитарной одеждой и обувью для медицинского работника; 
      3) обеспечивают своевременную (в течение суток) доставку образцов крови или сыворотки в диагностическую лабораторию транспортом учреждения; 
      4) прилагают к личному делу лиц, направляемых в СИЗО, специальные организации образования справку установленного образца, с датой и результатом обследования на СПИД и указанием принадлежности к группе риска (в случае ее выявления). 

               4. Методика и порядок обследования 

      7. Основным методом выявления лиц, имеющих антитела к ВИЧ, является лабораторное обследование их крови методом ИФА. 
      Кровь для первичной серодиагностики в ИФА берется из вены в количестве 3-5 мл. и направляется в тот же день для исследования в лабораторию территориальных органов здравоохранения, определяющие наличие антител к ВИЧ. При отсутствии возможности быстрой доставки следует отделить сыворотку, перенести ее в стерильный флакон и хранить при температуре плюс четыре градуса не более семи суток с последующей доставкой в лабораторию. 
      8. При положительном результате на ВИЧ у обследуемого, при условии, что он обследуется впервые, необходим повторный комиссионный забор сыворотки для подтверждения правильности первично положительного результата. 
      Окончательное подтверждение результата проводится референс-лабораторией Республиканского центра по профилактике и борьбе со СПИД в реакции иммунноблотинга. 
      9. В случае выявления лиц с сомнительными результатами в иммуноблоте, ведется их наблюдение в соответствии с нормативными правовыми актами Агентства Республики Казахстан по делам здравоохранения. 

              5. Медико-деонтологические условия 

      10. ВИЧ-инфицированный или больной СПИДом должен знать о наличии ВИЧ-инфекции и о диагнозе СПИД, просвещен о возможной опасности, которой он подвергает семью и лиц, имеющих с ним интимные контакты, мерах предотвращения заражения, а также предупрежден об уголовной ответственности за заражение окружающих. 

              6. Порядок диспансерного наблюдения 

      11. После положительного результата на наличие антител к ВИЧ (ИФА) все ВИЧ-инфицированные и больные СПИДом берутся на диспансерный учет: личный состав органов внутренних дел - в поликлиниках МВД, ГУВД-УВД, следственно-арестованные в медицинских частях СИЗО, осужденные в специализированных учреждениях. 
      12. Диспансерное наблюдение за ВИЧ-инфицированными и больными СПИДом проводится специалистами территориальных Центров по профилактике и борьбе со СПИД совместно с врачом-инфекционистом или ответственным врачом по ВИЧ/СПИДу СИЗО или ИК, а при невозможности диспансерного наблюдения территориальными центрами (дальность расстояния) - врачом учреждения, где содержится ВИЧ-инфицированный или больной СПИДом. Диспансерное наблюдение включает лабораторное и клиническое обследование не реже 1 раза в 6 месяцев в зависимости от клинических проявлений: при стадии первичных проявлений - 1 раз в 6 месяцев, при стадии вторичных проявлений - 1 раз в 3 месяца, больные СПИДом - по клиническим показаниям в зависимости от состояния больного. Лицам, бывшим в контакте с ВИЧ-инфицированным, обследование проводят через 3 и 6 месяцев после контакта, в дальнейшем добровольно. 
      13. Результаты исследований и изменения в клиническом статусе учитываются в карте диспансерного наблюдения. 
      14. Медицинская документация ВИЧ-инфицированных и больных СПИДом (лицевая сторона) должна быть промаркирована прописью "ВИЧ" или "СПИД". Результаты обследования следует отражать на странице "анализы и обследования". 
      15. Лица, из числа прикрепленного контингента поликлиники МВД Республики Казахстан, ГУВД-УВД областей, с положительными результатами иммуноблотинга и клиническими проявлениями СПИДа госпитализируются в специально выделенные отделения учреждений органов здравоохранения. 
      Осужденные, с положительными результатами иммуноблотинга, содержатся в специализированных исправительных учреждениях уголовно-исполнительной системы МВД Республики Казахстан, изолированно от основной массы осужденных. 

                                            Приложение 1

                             ЖУРНАЛ 
             учета лиц, относящихся к группе риска, 
                обследованных на ВИЧ-носительство

NN| Ф.И.О. |Число,    |Дата взятия |Дата и ре- |Дата взятия|Дата и резуль- 
  |        |месяц, год|на учет     |зультат ла-|на диспан- |тат лаборатор- 
  |        |рождения  |(месяц, год)|бораторного|серный учет|ного исследова-
  |        |          |            |исследова- |           |ния методом
  |        |          |            |ния в ИФА  |           |иммуноблотинга
__________________________________________________________________________
 1|    2   |     3    |      4     |     5     |     6     |       7      

Продолжение таблицы:
_____________________________________
Когда и   |Когда и кому|Роспись
куда выбыл|направлена  |медработника,
          |информация  |заполнившего
          |            |данные
-------------------------------------
     8    |      9     |     10
-------------------------------------

                                                         Приложение 2

                          УЧЕТНАЯ КАРТОЧКА
                        обследуемого на СПИД

Заполняется оперативной частью:

1. Фамилия                      _______________________________________   
2. Имя                          _______________________________________
3. Отчество                     _______________________________________
4. Число, месяц, год рождения   _______________________________________
5. Группа риска                 _______________________________________
6. Домашний адрес до ареста 
   или осуждения 
   (по данным личного дела)     _______________________________________

Заполняется медицинской частью:
______________________________________________________________
Учрежде- |Дата  |Дата и    |Дата и    |Дата     |Дата
ние, дата|забора|результат |результат |взятия   |убытия или
прибытия |крови |лаборатор-|иммунобло-|на диспан|освобождения
         |      |ного иссле|тинга     |серный   |
         |      |дования в |          |учет     |
         |      |ИФА       |          |         |
--------------------------------------------------------------     
    1    |   2  |     3    |     4    |    5    |      6
--------------------------------------------------------------     

 

Қазақстан Республикасы Iшкіісминiнiң тiркелген контингентi арасында ВИЧ/ЖҚТБ таралуының алдын алу жөнiндегi шаралар туралы

Қазақстан Республикасының Iшкі істер министрі 2001 жылғы 12 сәуірдегі N 313 және Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау ісі жөніндегі агенттігінің 2001 жылғы 12 сәуірдегі N 334 біріккен бұйрығы Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2001 жылғы 17 мамырда тіркелді. Тіркеу N 1506. Ескерту: Бірлескен бұйрықтың 2002 жылғы 1 қаңтарынан бастап күші жойылды - Әділет министрінің 2001 жылғы 6 желтоқсандағы N 140, ҚР Ішкі істер министрінің 2001 жылғы 7 желтоқсандағы N 862, Денсаулық сақтау министрінің 2001 жылғы 10 желтоқсандағы N 1122 бірлескен бұйрығымен. ~V011717

      "ЖҚТБ ауруының алдын алу туралы" Z946000_ , "Қазақстан Республикасында азаматтардың денсаулығын сақтау туралы" Z970111_ Қазақстан Республикасының Заңдарына, Қазақстан Республикасы Қылмыстық-атқару кодексiнiң Z970208_ 97-бабына сәйкес
                              БҰЙЫРАМЫЗ:

      1. Қоса берiлiп отырған Қазақстан Республикасы Iшкіісминiнiң тiркелген контингентi арасында ВИЧ/ЖҚТБ таралуының алдын алу жөнiндегi жұмысты ұйымдастыру тәртiбi бекiтiлсiн.
      2. ЖҚТБ-ның алдын алу және оған қарсы күрес жөнiндегi республикалық орталықтың директоры:
      1) Қазақстан Республикасы Iшкіісминiнiң тiркелген контингентi арасында ВИЧ/ЖҚТБ-ның алдын алу, оны анықтау мен емдеу жөнiндегi әдiстемелiк көмектi қамтамасыз етсiн;
      2) Қазақстан Республикасы Iшкіісминiнiң қабылдау-тарату орындарындағы, Кәмелетке толмағандарды уақытша оқшаулау, бейiмдеу және ақтау орталықтарындағы, тергеу изоляторларындағы және түзеу мекемелерiндегi контингенттi ВИЧ/ЖҚТБ-ның болуына ақысыз тексерудi қамтамасыз етсiн;
      3) Қазақстан Республикасы Iшкіісминiнiң Қылмыстық-атқару жүйесi комитетiмен (П.Н. Посмаков), Қамауда ұстау орындары департаментiмен (М.М. Баймұхамбетов), Қоғамдық қауiпсiздiк департаментiмен (Қ.С. Тыныбеков), Медициналық басқармасымен (Б.Х. Әлiбеков) бiрлесе отырып, Қазақстан Республикасының Iшкіісминi ведомстволық денсаулық сақтау мекемелерiнiң медициналық қызметкерлерiн ВИЧ/ЖҚТБ проблемалары бойынша оқытуды қамтамасыз етсін;
      4) Қазақстан Республикасы Iшкіісминiнiң Қылмыстық-атқару жүйесi комитетiмен (П.Н. Посмаков), Медициналық басқармасымен (Б.Х. Әлiбеков) бiрлесе отырып, ВИЧ-инфекциясының алдын алу жөнiндегi бiлiм беру бағдарламаларын және Қазақстан Республикасы Iшкіісминiнiң тiркелген контингентiн даярлауға арналған әдiстемелiк құралдар әзiрлесiн.
      3. Қазақстан Республикасы Iшкіісминiнiң Қылмыстық-атқару жүйесi комитетi (П.Н. Посмаков), Қамауда ұстау орындары департаментi (М.М. Баймұхамбетов), Медициналық басқармасы (Б.Х. Әлiбеков):
      1) қабылдау-тарату орындарында, Кәмелетке толмағандарды уақытша оқшаулау, бейiмдеу және ақтау орталықтарында, тергеу изоляторларында және түзеу мекемелерiнде ұсталатын азаматтардың ВИЧ/ЖҚТБ-ны анықтау үшiн тексерiлуiн ұйымдастыруды қамтамасыз етсiн;
      2) ВИЧ-инфекциясын жұқтырған және ЖҚТБ-мен ауыратын, туберкулезбен тiркескен ВИЧ-инфекциясын жұқтырған және ЖҚТБ-мен ауыратын сотталғандарды негiзгi массадан оқшау ұстасын;
      3) ЖҚТБ-ның алдын алу және оған қарсы күрес жөнiндегi республикалық орталықпен бiрлесе отырып, Қазақстан Республикасының Iшкіісминi оқу орындарының жеке құрамын, курсанттары мен тыңдаушыларын, Қазақстан Республикасының Iшкіісминi тергеу изоляторларының және қылмыстық-атқару жүйесi мекемелерiнiң контингентiн жыл бойы арнайы оқыту сағаттарын бөлу арқылы "ВИЧ/ЖҚТБ проблемасы және оның алдын алу" атты бiлiм беру

бағдарламасы бойынша оқытуды қамтамасыз етсiн.
     4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Iшкi 
iстер вице-министрi iшкi қызмет генерал-майоры Н.А. Власовқа және 
Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау iсi жөнiндегi агенттiгi 
төрағасының бiрiншi орынбасары А.Т. Айдархановқа жүктелсiн.
     
     Қазақстан Республикасының               Қазақстан Республикасының
        Ішкі істер министрі                     Денсаулық сақтау ісі
      Ішкі әскерлер қолбасшысы                жөніндегі агенттігінің
          генерал-майор                             төрағасы
     
     
     Қазақстан Республикасы                      Қазақстан Республикасы
     Ішкіісминінің                               Денсаулық сақтау iсi 
     2001 жылғы 12 сәуірдегі N 313               жөнiндегi агенттiгiнiң
     бұйрығымен бекiтiлген                       2001 жылғы 12 сәуірдегі
                                                 N 334 бұйрығымен          
                                                 бекiтiлген
  
  
        Қазақстан Республикасы Iшкіісминiнiң тiркелген контингентi
         арасында ВИЧ/ЖҚТБ таралуының алдын алу жөнiндегi жұмысты
                                ұйымдастыру
                               
                                 ЕРЕЖЕЛЕРI
                    
                            1. Жалпы ережелер


      1. Жұқтырылған қорғаныс тапшылығы белгiсi (бұдан әрi - ЖҚТБ) қорғаныс және жүйке жүйелерiн зақымдау арқылы өтетiн, ауыр инфекциялық, паразитарлық аурулар мен қатерлi жаңадан пайда болулардың дамуымен байқалатын вирустық этиология ауруы болып табылады. Қазiргi кезде инфекцияны жұқтырудың мынадай жолдары анықталған: жыныстық, парентеральдық (терi және шырышты жамылғының тұтастығы бұзылған кезде), трансфузиондық (донор қанын және оның препараттарын қайта құю кезiнде), сондай-ақ анасынан нәрестесiне (жүктi болу, туу, төсiнен емiзу кезiнде).
      Ауру көбiне инъекциялық нашақорлар, ретсiз жыныстық қатынастар жасаушы адамдар, гомонәпсiқұмарлар арасында тiркеледi.
      Республикамызда пенитенциарлық мекемелерге келiп түсу кезiнде анықталатын адамның иммунтапшылығы вирусын (бұдан әрi - ВИЧ) жұқтырған адамдар санының өсуi байқалып отыр. Пенитенциарлық мекемелерге келiп түсетiн адамдардың көпшiлiгi тексеру сәтiнде ВИЧ-инфекциясының лабораторлық әдiспен анықталмайтын жасырын түрде өтуi кезеңiнде (серонегативтiк кезең) болуы мүмкiн, алайда, бас бостандығынан айыру жағдайларында олар маңайындағыларға үлкен қауiп төндiредi.
      Қазақстан Республикасында ЖҚТБ-мен ауру жағдайлары санының өсуi және бұл инфекцияның эпидемиологиялық ерекшелiктерi денсаулық сақтау органдары мен мекемелерiне ведомстволық тиесiлiгiне қарамастан ВИЧ-инфекциясын жұқтырған адамдарды дер кезiнде анықтауды ұйымдастыру, инфекция жұқтырғандарды бақылау, ЖҚТБ-ның одан әрi таралуына кедергi жасайтын эпидемиологиялық қадағалау iс-шараларын жүргiзу қажеттiлiгiн талап етiп отыр.
           2. Денсаулық сақтау ұйымдарының ЖҚТБ-ның алдын алу және
              оған қарсы күрес жөнiндегi орталықтардың мiндеттерi

      2. Денсаулық сақтау ұйымдарының ЖҚТБ-ның алдын алу және оған қарсы күрес жөнiндегi орталықтардың негiзгi мiндеттерi:
      1) ЖҚТБ-ның алдын алу және оған қарсы күрес жөнiндегi орталықтар зертханаларының материалдарды қабылдап алуы мен ВИЧ-инфекциясына зерттеудi иммуноферменттiк анализ (бұдан әрi - ИФА) әдiсiмен жүргiзуi, қажет болғанда ЖҚТБ-ның алдын алу және оған қарсы күрес жөнiндегi республикалық орталыққа ВИЧ-инфекциясына қарсы денелердi анықтау жөнiндегi зерттеулер жүргiзушi зертхана жүзеге асыратын иммуноблотинг әдiсiмен анализдер немесе басқа да тереңдетiлген зерттеулер жүргiзу үшiн материалдар жеткiзу;
      2) Қазақстан Республикасы Iшкіісминiнiң ведомстволық денсаулық сақтау қызметтерiне тергеу изоляторларында (бұдан әрi - ТИ), түзеу колонияларында (бұдан әрi - ТК), қабылдау-тарату орындарында, Кәмелетке толмағандарды уақытша оқшаулау, бейiмдеу және ақтау орталықтарындағы (бұдан әрi - КТУОБАО) ұсталатын, ВИЧ-инфекциясы табылған және ЖҚТБ-мен ауырған адамдар туралы уақытылы ақпарат беру;
      3) анықталған ВИЧ-инфекциясын жұқтырғандарға және ЖҚТБ-мен ауыратындарға бiлiктi кеңес берудi қамтамасыз ету;
      4) iшкi iстер органдарына ЖҚТБ бойынша сол аумақтағы эпидемиологиялық жағдай туралы, сондай-ақ қатерлi топтар бойынша эпидскрининг нәтижелерi туралы ақпарат беру;
      5) Қазақстан Республикасы Iшкіісминiнiң ведомстволық денсаулық сақтау қызметтерiне ВИЧ/ЖҚТБ-ның алдын алу мәселелерi бойынша тiркелген контингенттi оқыту жөнiнде әдiстемелiк көмек көрсету болып табылады;
      6) ТИ-де, ТК-да, қабылдау-тарату орындарында, УҰИ-да, КТУОБАО-да ұсталатын адамдарды ВИЧ-инфекциясына тексеру (ИФА, иммуноблотинг) "ЖҚТБ ауруының алдын алу туралы" Z946000_ , "Қазақстан Республикасында азаматтардың денсаулығын сақтау туралы" Z970111_ Қазақстан Республикасының Заңдарына және Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау iсi жөнiндегi агенттiгiнiң нормативтiк құқықтық кесiмдерiне сәйкес республикалық және жергiлiктi бюджеттер есебiнен жүзеге асырылады.

                    3. Iшкi iстер органдары бөлiмшелерiнiң
                    ЖҚТБ-ның алдын алу жөнiндегi мiндеттерi

      3. Алматы қаласы IIББ-нiң, облыстардағы IIББ-IIБ-нiң, облыстардағы ҚАЖ Комитетi басқармаларының медициналық қызметтерi (бұдан әрi - МҚ):
      1) ВИЧ/ЖҚТБ-ның алдын алу мәселелерi бойынша медициналық-ағарту жұмыстарын жүргiзудi қамтамасыз етедi;
      2) мыналарға:
      ведомстволық емдеу-алдын алу мекемелерiнiң стерилизациялау бөлiмшелерiнiң жұмысын ұйымдастыруға және дезинфекциялық-стерилизациялау режимдерiнiң Қазақстан Республикасының нормативтiк құқықтық кесiмдерi талаптарына қатаң сәйкестiкте болуына;
      ЖҚТБ-ны жұқтырғандарға жататын контингенттiң Қазақстан Республикасы Iшкіісминiнiң және Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау iсi жөнiндегi агенттiгiнiң нормативтік құқықтық кесімдеріне сәйкес тексеру жүргізуге толық қамтылуына;
      ведомстволық бағыныстағы мекемелердiң статистикалық есеп берудi дер кезiнде ұсынуына;
      ВИЧ-инфекциясын жұқтырған сотталғандарды қылмыстық-атқару жүйесiнiң арнайы мекемелерiне этаптау кезiндегi құпиялылықтың сақталуына бақылау орнатады.
      4. Алматы қаласы IIББ-нiң, облыстардағы IIББ-IIБ-нiң, облыстардағы ҚАЖ Комитетi басқармаларының Санитарлық-эпидемиологиялық станциялары (бұдан әрi - СЭС):
      1) мыналарға:
      қатерлi топқа жататын адамдарды анықтауға, есепке алуға және олардың толық тексерiлуiне;
      медициналық персонал қанмен жұмыс iстеген кезде дезинфекциялық режимнiң сақталуына және оларды жеке қорғану құралдарымен қамтамасыз етiлуiне;
      серопозитивтiк адамдарды есепке алуға, диспансерлiк бақылауға және қайта тексеруге;
      ВИЧ-инфекциясын жұқтырғандармен немесе ЖҚТБ-мен ауыратындар-ауыратындармен байланыста болғандарды есепке алу және байланыстан кейiн 3 және 6 ай өткен соң, ал одан әрi ерiктi түрде лабораторлық тексеруге;
      ведомстволық емдеу-алдын алу мекемелерiнiң ВИЧ-инфекциясын жұқтырғанды анықтаудың әрбiр жағдайына белгiленген нысандардағы төтенше хабарламаларды уақытылы жiберуiне;
      ведомстволық бағыныстағы мекемелердiң статистикалық есеп берудi дер кезiнде ұсынуына;
      анықталған инфекция жұқтырған адамдардың немесе ЖҚТБ-мен ауыратындардың инфекциялық ауруларды белгiленген үлгiдегi есепке алу журналында тiркелуiне және төтенше хабарлардың Қазақстан Республикасы Iшкіісминiнiң және Қылмыстық-атқару жүйесi комитетiнiң тиiстi медициналық басқармаларына (бұдан әрi - медициналық басқарма) жiберiлуiне бақылау орнатады;
      2) медициналық басқармаға ВИЧ-инфекциясын жұқтырудың әрбiр анықталған жағдайы жөнiндегi жазбаша ақпаратты мынадай схема бойынша ұсынады:
      төлқұжат деректерi (Т.А.Ә.), туған датасы мен жылы, мекен-жайы, инфекция жұқтырған ұсталатын мекеме;
      келiп түскен датасы, бап, қатерлi топқа қатысы, байланыста болған адамдары туралы мәлiметтер (жыныстық партнерлерi, нашақор-партнерлерi, ауру адамға қаны құйылған донорлар туралы, ауру адам қанының реципиенттерi, медициналық байланыстар туралы);
      тексеру: анализдiң нөмiрi көрсетiлген ИФА мен иммуноблотинг нәтижесi, жүргiзiлген датасы, клиникалық диагнозы;
      ауруға (жұқтырушыға) ЖҚТБ-ны бiле тұра жұқтырғаны үшiн қылмыстық жауапкершiлiк туралы ескертудiң жасалған-жасалмағаны;
      мамандандырылған мекемеге жiберiлген датасы;
      3) статистикалық есеп берудi медициналық басқармаға есептiк кезеңнен кейiнгi айдың 10 күнiне қарай ұсынуды қамтамасыз етедi;
      4) аумақтық денсаулық сақтау мекемелерiмен (облыстық ЖҚТБ орталықтарымен, наркологиялық диспансерлермен, терi-венерологиялық диспансерлермен және т.б.) ақпарат алмасу және ВИЧ/ЖҚТБ-ның алдын алуға бағытталған iс-әрекеттердi үйлестiру бойынша өзара iс-қимыл жасайды;
      5) ВИЧ/ЖҚТБ-ны жұқтырғандар Қазақстан Республикасы Iшкіісминiнiң мекемелерiнен босатылған жағдайда есепке қою және диспансерлiк бақылауға алу үшiн олар кеткен жердегi республикалық және аумақтық (облыстық, Астана, Алматы қалаларының) ЖҚТБ-ның алдын алу және оған қарсы күрес жөнiндегi орталықтарға жазбаша түрде хабарлайды.
      5. ТИ мен ТК-ның бастықтары:
      1) мекеме бойынша бұйрықпен медициналық, жедел-режимдiк және тәрбиелеу қызметтерiнен қатерлi топқа жататын контингенттi анықтау мен есепке алуға жауапты қызметкерлердi, олардың дер кезiнде және толық тексерiлуiн, есеп берудi ұсынуды, есеп беру-есепке алу құжаттамасын жүргiзудi, санитарлық-ағарту жұмысын ұйымдастыруды тағайындайды;
      2) Қазақстан Республикасы Iшкіісминiнiң және Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау iсi жөнiндегi агенттiгiнiң нормативтiк құқықтық кесімдерiне V011418_ сәйкес мекемеде тергеудегілер мен сотталғандар қатарындағы контингенттiң тексерiлуiн ұйымдастырады;
      3) статистикалық есеп берудiң МҚ-ға есептiк кезеңнiң 5 күнiне қарай уақытылы ұсынылуын қамтамасыз етедi;
      4) ЖҚТБ-ға қан алу үшiн жеке кабинет бөлiп, оны жабдықтайды, алынған материалды оның сапасына кепiлдiк беретiн талаптарды сақтай отырып, аумақтық диагностикалық зертханаларға мекеме көлiгiмен жеткiзедi.
      Қан немесе қан сарсуы үлгiлерiне мекеменiң атауы, тексерiлушiнiң Т.А.Ә., туған жылы, жынысы, материалды алу датасы, қатерлi тобы көрсетiлген бланк қоса берiледi, клиникалық көрсетулер бойынша тексеру кезiнде - диагнозы көрсетiледi;
      5) тергеудегi және сотталған ВИЧ-инфекциясын жұқтырғандарды және ЖҚТБ-мен ауыратындарды, сондай-ақ қатерлi топқа жататын адамдарды медициналық бөлiмде жүргiзiлетiн журналда (1-қосымша) есепке алуды қамтамасыз етедi.
      Қатерлi топ контингентiн ғана картотекалық есепке алуды мекеменiң жедел бөлiмi жүргiзедi, онда мiндеттi түрде ВИЧ/ЖҚТБ-ға тексеру туралы (2-қосымша) белгi болуы тиiс. ВИЧ/ЖҚТБ-ға тексерiлетiндердiң картотекасы жедел бөлiмде сақталады, оны жедел және медициналық бөлiмдердiң қызметкерлерi толтырады. Тергеудегi немесе сотталған адамды бiр мекемеден екiншi мекемеге ауыстырған кезде есепке алу карточкасы жеке iсiне қосылады.
      Қатерлi топтың инфекция жұқтырмаған адамдары тек олардың жаза мерзiмi аяқталғаннан кейiн ғана есептен шығарылған болып саналсын. ВИЧ-инфекциясын жұқтырған адамдар өмiрiнiң барлық кезеңiнде диспансерлiк бақылауда болады.
      6. Қоғамдық қауiпсiздiк қызметтерi арнайы мекемелерiнiң бастықтары:
      1) қабылдау-тарату орындарына, КТУОБАО-ға келiп түсетiн барлық контингенттi ВИЧ-ке тексерудi дерматовенеролог, ал әйел жынысты жасөспiрiмдердi - қажет болғанда гинеколог алдын ала қарағаннан кейiн ұйымдастырады;
      2) медициналық столмен, тоңазытқышпен, қол жууға арналған раковинамен, медициналық қызметкерге арналған ауыстырылып отыратын белгi салынған санитарлық киiммен және аяқ киiммен қамтамасыз етiп, ЖҚТБ-ға қан алу үшiн жұмыс орнын бөледi;
      3) қан немесе қан сарсуы үлгiлерiн мекеме көлiгiмен диагностикалық зертханаға дер кезiнде (бiр тәулiк iшiнде) жеткiзудi қамтамасыз етедi;
      4) ТИ-ға, бiлiм берудiң арнаулы ұйымдарына жiберiлетiн адамдардың жеке iсiне ЖҚТБ-ға тексерудiң датасы мен нәтижесi және қатерлi топқа қатысы (ол анықталған жағдайда) көрсетiле отырып, белгiленген үлгiдегi анықтаманы қоса бередi.

                   4. Тексеру әдiстемесi мен тәртiбi

      7. ВИЧ-ке қарсы денелерi бар адамдардың қанын ИФА әдiсiмен зертханалық тексеру оларды анықтаудың негiзгi әдiсi болып табылады.
      Қан ИФА-дағы бастапқы серодиагностикалау үшiн күре тамырдан 3-5 мл. мөлшерiнде алынып, дәл сол күнi зерттеу үшiн ВИЧ-ке қарсы денелердiң болуын анықтайтын аумақтық денсаулық органдарының зертханасына жiберiледi. Тез арада жеткiзу мүмкiндiгi болмаған жағдайда қан сарсуын бөлiп алып, оны стерильдi флаконға ауыстыру керек. Кейiннен зертханаға жеткiзу арқылы оны жетi тәулiктен аспайтын мерзiм iшiнде плюс төрт градус температурада сақтау керек.
      8. Тексерiлушi ВИЧ-ке оң нәтиже берген болса, ол алғаш рет тексерiлiп отырған жағдайда бастапқы оң нәтиженiң дұрыстығын растау үшiн қан сарсуын комиссиялы түрде қайта алу қажет.
      Нәтиженiң ақырғы расталуын ЖҚТБ-ның алдын алу және оған қарсы күрес жөнiндегi республикалық орталықтың референс-зертханасы иммуноблотингi реакциясы арқылы жүргiзедi.
      9. Иммуноблотингында күдiктi нәтижелерi бар адамдар анықталған жағдайда оларға Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау iсi жөнiндегi агенттiгiнiң нормативтiк құқықтық кесiмдерiне сәйкес бақылау жүргiзiледi.

                    5. Медико-деонтологиялық шарттар

      10. ВИЧ инфекциясын жұқтырған немесе ЖҚТБ-мен ауыратын адам ВИЧ-инфекциясын жұқтырғаны және ЖҚТБ-ның диагнозы туралы, өзiнiң отбасына және онымен байланыста болатын адамдарға төндiретiн қаупi, жұқтыруды болдырмау шаралары туралы бiлуi, сондай-ақ айналасындағыларға жұқтырғаны үшiн қылмыстық жауапкершiлiк туралы ескертiлуi керек.

                      6. Диспансерлiк бақылау тәртiбi

      11. ВИЧ-ке қарсы денелер болуының оң нәтижелерiнен кейiн (ИФА) барлық ВИЧ-инфекциясын жұқтырғандар және ЖҚТБ-мен ауыратындар диспансерлiк есепке алынады: iшкi iстер органдарының жеке құрамы - Iшкіісминнiң, ІІББ-ІІБ-нiң емханасында, тергеу қамауындағылар - ТИ-дiң медициналық бөлiмдерiнде, сотталғандар - мамандандырылған мекемелерде.
      12. ВИЧ-инфекциясын жұқтырғандар және ЖҚТБ-мен ауыратындарды диспансерлiк бақылауды ЖҚТБ-ның алдын алу және оған қарсы күрес жөнiндегi аумақтық орталықтардың мамандары инфекционист-дәрiгермен немесе пенитенциарлық мекеменiң ВИЧ/ЖҚТБ бойынша жауапты дәрiгерiмен бiрлесiп жүргiзедi, ал аумақтық орталықтардың диспансерлiк бақылау мүмкiндiктерi болмағанда (қашық орналасуы) ВИЧ-инфекциясын жұқтырған және ЖҚТБ-мен ауыратын адам ұсталатын түзеу мекемесiнiң дәрiгерi жүргiзедi. Диспансерлiк бақылауға клиникалық көрiнулерiне қарай 6 айда 1 рет: бастапқы көрiнулер кезеңiнде - 3 айда 1 рет, ЖҚТБ-мен ауыратындар - клиникалық көрсетулерi бойынша аурудың жағдайына қарай кемiнде жүргiзiлетiн зертханалық және клиникалық тексеру жатады. ВИЧ-инфекциясын жұқтырғандармен байланыста болған адамдарға тексеру байланыстан кейiн 3 және 6 ай өткен соң, одан әрi - ерiктi түрде жүргiзiледi.
      13. Зерттеулердiң нәтижелерi мен клиникалық статусындағы өзгерiстер диспансерлiк бақылау картасында ескерiледi.
      14. ВИЧ-инфекциясын жұқтырғандардың және ЖҚТБ-мен ауыратындардың медициналық құжаттамасына (сыртқы бетiне) "ВИЧ" немесе "ЖҚТБ" деген жазба белгiлерi жасалуы тиiс.
      15. Қазақстан Республикасы Iшкіісминiнiң, облыстардағы ІІББ-ІІБ-нiң емханаларына бекiтiлген контингент қатарындағы иммуноблотингтiң оң нәтижелерi және ЖҚТБ-ның клиникалық көрiнулерi бар адамдар денсаулық сақтау органдары мекемелерiнiң арнайы бөлiнген бөлiмшелерiндегi

госпитальға жатқызылады.
     Иммуноблотингтiң оң нәтижелерi бар сотталғандар Iшкіісмин 
қылмыстық-атқару жүйесiнiң мамандандырылған түзеу мекемелерiнде 
сотталғандардың негiзгi ортасынан оқшау ұсталады.
     
     
                                                                1-қосымша
     
     ВИЧ жұқтырушылыққа тексерілген қатерлі топқа жататын адамдарды
                                есепке алу
      
                                  ЖУРНАЛЫ  
     
___________________________________________________________________________
NN   Т.А.Ә.  Туған  Есепке  ИФА.   Диспан. Иммуно-  Қашан  Ақпарат  Дерек. 
             күні,   алу    дағы   серлік  блотинг   және   қашан    терді 
             айы,   датасы  зерт.  есепке  әдісімен  қайда  және    толтыр.
             жылы   (айы,   хана.   алу    зертхана. кетті  кімге    ған   
                     жылы)   лық   датасы  лық зерт.        жібе.   медқыз.
                            зерт.          теу дата.        рілді   меткер.
                             теу           сы  мен                   дің 
                            датасы         нәтижесі                  қолы  
                             мен
                            нәти.
                            жесі
___________________________________________________________________________
1     2       3        4      5       6       7         8      9       10  
___________________________________________________________________________
     
     
                                  
                                                                2-қосымша
     
                         ЖҚТБ-ға тексерілетін адамның
                            ЕСЕПКЕ АЛУ КАРТОЧКАСЫ
     
     Жедел бөлім толтырады:
     
     1. Тегі
        ______________________________________ 
     2. Аты
        ______________________________________      
     3. Әкесінің аты
        ______________________________________ 
     4. Туған күні, айы, жылы
        ______________________________________ 
     5. Қатерлі тобы      
        ______________________________________ 
     6. Тұтқындалғанға немесе сотталғанға
     дейінгі мекен-жайы (жеке ісіндегі
     деректер бойынша)      
        ______________________________________ 
     Медициналық бөлім толтырады:
______________________________________________________________________     
  Мекеме,    Қан алу    ИФА-дағы    Иммуно-   Диспансерлік    Кеткен     
  келген     датасы    зертханалық  блотинг    есепке алу     немесе
  датасы                 зерттеу    датасы       датасы     босатылған
                       датасы мен     мен                     датасы
                        нәтижесі    нәтижесі             
______________________________________________________________________    
    1          2           3           4            5            6         
______________________________________________________________________     
    
     Мамандар:
        Икебаева А.Ж.
        Жұманазарова А.Б.