Об утверждении Правил организации и проведения проверок по вопросам соблюдения валютного законодательства Республики Казахстан

Постановление Правления Национального Банка Республики Казахстан от 13 июня 2002 года N 229. Зарегистрировано в Министерстве юстиции Республики Казахстан 18 июля 2002 года N 1922. Утратило силу постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 18 января 2007 года N 3

Извлечение из
постановления Правления Национального Банка Республики Казахстан
от 18 января 2007 года N 3

В соответствии с пунктом 2 статьи 51 Закона Республики Казахстан от 31 января 2006 года "О частном предпринимательстве" Правление Национального Банка Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:
1. Признать утратившими силу:
1) постановление Правления Национального Банка Республики Казахстан от 13 июня 2002 года N 229 "Об утверждении Правил организации и проведения проверок по вопросам соблюдения валютного законодательства Республики Казахстан" (зарегистрированное в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под N 1922, опубликованное 29 июля - 11 августа 2002 года в официальных изданиях Национального Банка Республики Казахстан "Қазақстан Ұлттық Банкінің Хабаршысы" и "Вестник Национального Банка Казахстана");
...
2. Настоящее постановление вводится в действие со дня его подписания.
...

Председатель
Национального Банка
_____________________________________________________________________

В целях совершенствования нормативной правовой базы, устанавливающей порядок организации и проведения проверок по вопросам соблюдения валютного законодательства Республики Казахстан, Правление Национального Банка Республики Казахстан постановляет:

1. Утвердить прилагаемые Правила организации и проведения проверок по вопросам соблюдения валютного законодательства Республики Казахстан.

2. Настоящее постановление вводится в действие по истечении четырнадцати дней со дня государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан.
3. Управлению валютного регулирования и контроля (Маженова Б.М.):
1) совместно с Юридическим департаментом (Шарипов С.Б.) принять меры к государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан настоящего постановления;
2) в десятидневный срок со дня государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан довести настоящее постановление до сведения территориальных филиалов Национального Банка Республики Казахстан и уполномоченных банков.
4. Территориальным филиалам Национального Банка Республики Казахстан в четырехдневный срок со дня получения от Управления валютного регулирования и контроля довести настоящее постановление до сведения уполномоченных организаций, осуществляющих отдельные виды банковских операций, и лиц, имеющих лицензию Национального Банка Республики Казахстан на осуществление розничной торговли и оказание услуг за наличную иностранную валюту.
5. Управлению международных отношений и связей с общественностью (Мартюшев Ю.А.) опубликовать в средствах массовой информации настоящее постановление.
6. Контроль за исполнением настоящего постановления возложить на заместителя Председателя Национального Банка Республики Казахстан Айманбетову Г.З.

Председатель
Национального Банка

Утверждены
постановлением Правления
Национального Банка
Республики Казахстан
от 13 июня 2002 г. N 229

Правила
организации и проведения проверок по вопросам
соблюдения валютного законодательства
Республики Казахстан

Настоящие Правила разработаны в соответствии с Законами Республики Казахстан "О валютном регулировании и валютном контроле" и "О Национальном Банке Республики Казахстан".
Правила устанавливают порядок организации и проведения Национальным Банком Республики Казахстан (далее - Национальный Банк) проверок по определению соответствия деятельности уполномоченных банков, уполномоченных организаций, а также других юридических лиц и физических лиц, осуществляющих предпринимательскую деятельность без образования юридического лица (далее - иные лица) требованиям валютного законодательства Республики Казахстан. <*>
Сноска. Преамбула в редакции - постановлением Правления Национального Банка РК от 15 сентября 2005 года N 113 (вводится в действие с 18.12.2005г.).

Глава 1. Общие положения

1. Проверки осуществляются Национальным Банком самостоятельно на основании задания (предписания), утвержденного заместителем Председателя Национального Банка, курирующим подразделение Национального Банка, выполняющее функции валютного регулирования и контроля, либо руководителем территориального филиала Национального Банка. При необходимости, к проверкам привлекаются специалисты других организаций (по согласованию). <*>
Сноска. Пункт 1 с изменениями - постановлением Правления Национального Банка РК от 25 сентября 2004 года N 134 ; от 15 сентября 2005 года N 113 (вводится в действие с 18.12.2005г.).
2. Задание (предписание) составляется в соответствии с Приложением N 1 к Правилам и включает наименование объекта проверки, цель, период деятельности, подлежащий проверке (при необходимости), срок проведения проверки, перечень вопросов, подлежащих проверке, должность, фамилию и инициалы руководителя проверки (при наличии), а также состав сотрудников Национального Банка, направляемых на проверку (далее - проверяющие лица). В задании (предписании) также указываются сведения, необходимые для регистрации задания (предписания) в территориальных органах Комитета по правовой статистике и специальным учетам Генеральной прокуратуры Республики Казахстан, в соответствии с нормативным правовым актом Республики Казахстан, регулирующим порядок представления, регистрации и ведения информационных учетных документов всех проверок деятельности хозяйствующих субъектов.
Задание (предписание) о назначении проверок подлежит регистрации в территориальных органах Комитета по правовой статистике и специальным учетам Генеральной прокуратуры Республики Казахстан. <*>
Сноска. Пункт 2 с изменениями - постановлением Правления Национального Банка РК от 25 сентября 2004 года N 134 .
3. Подразделение Национального Банка, выполняющее функции валютного регулирования и контроля (далее - уполномоченное подразделение) вправе:
1) участвовать в пределах своей компетенции в проводимых государственными органами проверках уполномоченных банков;
2) проводить внеплановые проверки уполномоченных банков, уполномоченных организаций и иных лиц, которые по заданию руководства Национального Банка осуществляются в следующих случаях:
наличие жалоб физических и юридических лиц на нарушения норм валютного законодательства;
обращения налоговых, таможенных, правоохранительных и других государственных органов о необходимости проведения проверок на предмет соблюдения валютного законодательства;
иные основания, согласованные с руководством Национального Банка. <*>
Сноска. Пункт 3 с изменениями - постановлением Правления Национального Банка РК от 25 сентября 2004 года N 134 .
4. Подразделения контроля валютных операций территориальных филиалов Национального Банка (далее - филиал) вправе проводить:
1) плановые проверки уполномоченных банков, уполномоченных организаций и лиц, имеющих лицензию Национального Банка на осуществление розничной торговли и оказание услуг за наличную иностранную валюту (далее - лица, осуществляющие розничную торговлю), проводимые в соответствии с планом проверки на квартал, составленным и утвержденным в соответствии с требованиями главы 2 настоящих Правил;
2) внеплановые проверки уполномоченных банков, уполномоченных организаций и иных лиц, проводимые в следующих случаях:
наличие жалоб физических и юридических лиц на нарушения норм валютного законодательства, допущенные уполномоченными банками, уполномоченными организациями и иными лицами;
обращения налоговых, таможенных, правоохранительных и других государственных органов о необходимости проведения проверок на предмет соблюдения валютного законодательства;
по заданию руководства Национального Банка;
осуществление контроля над устранением ранее выявленных нарушений;
по иным основаниям, согласованным с руководством Национального Банка.
Внеплановые проверки проводятся филиалом по согласованию с руководством Национального Банка, за исключением проверок по контролю над устранением ранее выявленных нарушений. <*>
Сноска. В пункт 4 внесены изменения - постановлением Правления Национального Банка РК от 15 сентября 2005 года N 113 (вводится в действие с 18.12.2005г.).

Глава 2. Порядок составления и утверждения планов проверок

5. План проверки составляется по каждому филиалу на квартал отдельно по банкам второго уровня, по Акционерному обществу "Казпочта", по кредитным товариществам, имеющим право на организацию обменных операций с иностранной валютой, по уполномоченным организациям и по лицам, осуществляющим розничную торговлю. <*>
Сноска. Пункт 5 в редакции - постановлением Правления Национального Банка РК от 15 сентября 2005 года N 113 (вводится в действие с 18.12.2005г.).
6. Планы проверок не подлежат разглашению до истечения соответствующего квартала. Перечень должностных лиц уполномоченного подразделения и филиалов, допущенных к составлению планов проверок и отвечающих за неразглашение сведений, содержащихся в них (далее - ответственные лица), определяется:
в центральном аппарате Национального Банка - Председателем Национального Банка;
в филиалах - директором филиала. <*>
Сноска. В пункт 6 внесены изменения - постановлением Правления Национального Банка РК от 15 сентября 2005 года N 113 (вводится в действие с 18.12.2005г.).
7. Планы проверок деятельности уполномоченных банков, уполномоченных организаций и лиц, осуществляющих розничную торговлю, составляются ответственными лицами филиалов один раз в квартал и представляются для рассмотрения и последующего утверждения руководством Национального Банка в уполномоченное подразделение в срок не позднее соответственно 1 декабря (на первый квартал следующего года) и 1 марта, 1 июня, 1 сентября (на второй, третий, четвертый кварталы текущего года). <*>
Сноска. В пункт 7 внесены изменения - постановлением Правления Национального Банка РК от 15 сентября 2005 года N 113 (вводится в действие с 18.12.2005г.).
8. Ответственные лица уполномоченного подразделения рассматривают проекты планов проверок, в случае необходимости корректируют их и представляют на утверждение заместителю Председателя Национального Банка, курирующему уполномоченное подразделение.
Утвержденные планы проверок направляются в филиалы по защищенным каналам связи. <*>
Сноска. В пункт 8 внесены изменения - постановлением Правления Национального Банка РК от 15 сентября 2005 года N 113 (вводится в действие с 18.12.2005г.).
9. Ответственные лица филиала уведомляют работников филиалов, осуществляющих проверки, о факте проведения и объекте проверки за день до начала либо в день начала проверки.
10. В утвержденные планы проверок уполномоченным подразделением могут быть внесены изменения и дополнения, в том числе по представлению филиала. Вносимые изменения и дополнения доводятся до филиала письмом, подписанным заместителем Председателя Национального Банка, курирующим уполномоченное подразделение, либо по защищенным каналам связи. <*>
Сноска. В пункт 10 внесены изменения - постановлением Правления Национального Банка РК от 15 сентября 2005 года N 113 (вводится в действие с 18.12.2005г.).

Глава 3. Организация проверок и обеспечение
условий для их проведения

11. Руководителем проверки в зависимости от количества и объема проверяемых вопросов определяется план работы по проведению проверки.
12. Проверяющие лица на время проведения проверки уполномоченного банка, уполномоченной организации и иного лица имеют право получить свободный доступ к автоматизированным базам данных (информационным системам) объекта проверки, получение по первому требованию любых необходимых документов (сведений) на бумажных и электронных носителях, а также их копирование для приобщения к акту о проведенной проверке.
Кроме того, проверяющие лица вправе получать у любого сотрудника уполномоченного банка, уполномоченной организации, иного лица, в том числе руководящих работников, разъяснения (письменные объяснения) по вопросам, касающимся проводимой проверки, их служебных обязанностей и деятельности объекта проверки.
13. На период проведения проверки проверяющие лица имеют право получить отдельное помещение в здании уполномоченного банка, уполномоченной организации, иного лица с возможностью свободного доступа к нему.
14. При проведении проверки проверяющие лица обязаны обеспечить сохранность полученных документов (сведений).
15. Уполномоченные банки, уполномоченные организации, иные лица в соответствии с нормативными правовыми актами Национального Банка выполняют требования (предписания) органов валютного контроля. Воспрепятствование уполномоченным банком, уполномоченной организацией, иным лицом проведению проверки, в том числе создание препятствий для доступа проверяющих лиц в здание, непредставление требуемых документов, отказ работников уполномоченного банка, уполномоченной организации, иного лица в выдаче необходимых документов, предоставлении сведений, а также отказ от дачи письменных объяснений в ходе проведения проверки является основанием для привлечения лиц, воспрепятствовавших проведению проверки, к ответственности в соответствии с законодательством.

Глава 4. Порядок оформления результатов проверок

16. По результатам проверок составляется акт о проведенной проверке.
Акт должен содержать в себе следующую информацию:
1) дату и место составления;
2) должность, фамилия и инициалы проверяющего лица;
3) объект проверки (его организационно-правовую форму, место нахождения, банковские реквизиты, сведения о номере и дате лицензии Национального Банка, уполномоченного органа по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций, либо о его государственной регистрации, фамилия и инициалы руководителя объекта проверки);
4) номер и дату задания (предписания) Национального Банка;
5) цель и задачу проверки, период деятельности, подвергнутый проверке;
6) описание предмета проверки согласно проверяемым вопросам - результат проверки, а также техническое состояние помещений, наличие необходимой информации и документов, если это предусмотрено целями проверки;
7) при выявлении нарушений - подробное изложение каждого факта с указанием даты проведения операций, реквизитов документов, подтверждающих факт нарушения (номер, дата, сумма, составитель документа и другое), и иных сведений.
По форме акт состоит из общей части и раздела (разделов). В общей части отражается информация, указанная в подпунктах с 1) по 5) настоящего пункта. Каждый раздел акта отражает один вопрос, указанный в задании. Техническое состояние помещений, наличие необходимой информации и документов рекомендуется отражать в акте отдельным разделом. Последний раздел акта содержит итоги (выводы) проверки.
При выявлении нарушений к акту прилагаются копии документов, подтверждающие такие нарушения, количество приложений отражается в акте. <*>
Сноска. Пункт 16 с изменениями - постановлением Правления Национального Банка РК от 25 сентября 2004 года N 134 .
17. ( Пункт исключен - постановлением Правления Национального Банка РК от 25 сентября 2004 года N 134 ).
18. При проведении плановых и внеплановых проверок уполномоченных банков, уполномоченных организаций и иных лиц филиалом, а также внеплановых проверок уполномоченным подразделением, результаты проверок оформляются в следующем порядке:
1) проверяющие лица заблаговременно (за 3-5 календарных дней до окончания проверки) составляют акт в соответствии с требованиями, установленными пунктом 16 настоящих Правил. Акт представляется для согласования и ознакомления руководителю и главному бухгалтеру уполномоченного банка или его филиала, уполномоченной организации, иного лица, которые подписывают данный акт за 2 рабочих дня до окончания проверки;
2) в случае несогласия с фактами, изложенными в акте, должностное лицо уполномоченного банка (или его филиала), уполномоченной организации, иного лица в течение срока, указанного в подпункте 1) настоящего пункта, составляет письменные возражения, прилагает их вместе с копиями подтверждающих документов к подписанному акту и представляет руководителю проверки;
3) в случае выявления административного правонарушения, составляется протокол об административном правонарушении в порядке и сроки, установленные законодательством об административных правонарушениях;
дата подписания акта проверяющими лицами и должностными лицами уполномоченного банка, уполномоченной организации, иного лица, указанными в подпункте 1) настоящего пункта, является датой обнаружения длящегося правонарушения;
4) уполномоченным подразделением представляется курирующему заместителю Председателя Национального Банка заключение о выявленных нарушениях и ходе проведенной работниками уполномоченного подразделения проверки с предложениями по применению мер, предусмотренных законодательством Республики Казахстан, в отношении нарушителей. <*>
Сноска. Пункт 18 с изменениями - постановлением Правления Национального Банка РК от 25 сентября 2004 года N 134 ; от 15 сентября 2005 года N 113 (вводится в действие с 18.12.2005г.).
19. В случае отказа должностных лиц уполномоченного банка, уполномоченной организации, иного лица от подписания акта, в нем делается соответствующая отметка. Данный акт является окончательным и надлежащим образом оформленным документом, закрепляющим результаты проведения проверки.

Глава 5. Порядок рассмотрения результатов проверок

20. Результаты проверок уполномоченного банка, уполномоченной организации, иного лица рассматриваются уполномоченным подразделением либо филиалом, при необходимости с приглашением руководителей и иных должностных лиц уполномоченного банка, уполномоченной организации, иного лица. Акт проверки представляется для рассмотрения заместителю Председателя Национального Банка, курирующему уполномоченное подразделение, либо руководителю филиала.
21. По выявленным в результате проверки фактам нарушений действующего валютного законодательства Республики Казахстан Национальный Банк либо его филиал вправе применить к уполномоченному банку, уполномоченной организации в зависимости от выявленных нарушений ограниченные меры воздействия, а также применить санкции к ним и иным лицам в соответствии с законодательными актами Республики Казахстан.
В случае, если законодательством допускается применение санкций только руководством Национального Банка или по согласованию с ним, филиал направляет необходимые материалы в центральный аппарат Национального Банка.
При выявлении правонарушений, ответственность за которые предусмотрена законодательством об административных правонарушениях, материалы направляются на рассмотрение в суд, органу (должностному лицу), уполномоченному рассматривать дело об административном правонарушении в соответствии законодательством об административных правонарушениях. <*>
Сноска. В пункт 21 внесены изменения - постановлением Правления Национального Банка РК от 15 сентября 2005 года N 113 (вводится в действие с 18.12.2005г.).
22. Уполномоченный банк, уполномоченная организация, иное лицо устраняют выявленные нарушения в сроки, установленные уполномоченным подразделением или филиалом, о результатах уведомляют в письменной форме Национальный Банк (его филиал).
23. Филиал ежемесячно в срок до 15 числа месяца, следующего за отчетным, обязан информировать уполномоченное подразделение о проведенных в течение месяца плановых и внеплановых проверках, их результатах и принятых филиалом мерах.
24. Вопросы, не урегулированные настоящими Правилами, разрешаются в порядке, определенном действующим законодательством.

Приложение 1
к Правилам организации и проведения
проверок по вопросам соблюдения
валютного законодательства
Республики Казахстан <*>

Сноска. Приложение в новой редакции - постановлением Правления Национального Банка РК от 25 сентября 2004 года N 134 .

"Утверждаю"
Заместитель Председателя/
Директор филиала
Национального Банка
Республики Казахстан
"__" _______ года
(фамилия и инициалы)

Задание (предписание)

на проведение проверки _____________________________________________
(наименование объекта проверки)
Цель проверки - ____________________________________________________
Период, подлежащий проверке - ______________________________________
Срок проведения проверки: с "__" _____ по "__" _____ года
Вопросы, подлежащие проверке:
1.
2.
3.
Сведения, необходимые для регистрации задания (предписания) в территориальных органах Комитета по правовой статистике и специальным учетам Генеральной прокуратуры Республики Казахстан, в соответствии с нормативным правовым актом Республики Казахстан, регулирующим порядок представления, регистрации и ведения информационных учетных документов всех проверок деятельности хозяйствующих субъектов:
1.
2.
3.
Для осуществления проверки направить следующих специалистов Национального Банка и/или филиала Национального Банка:
1.
2.
3.
Обязанности по общему руководству проверкой возложить на
_______________________________________________________
(должность, фамилия и инициалы)

руководитель подразделения
валютного регулирования и контроля
Национального Банка/
руководитель подразделения контроля
валютных операций филиала Национального Банка

Қазақстан Республикасының валюта заңдарын сақтау мәселелерi жөнiнде тексеру ұйымдастыру және жүргiзу ережесiн бекiту туралы

Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының 2002 жылғы 13 маусымдағы N 229 қаулысы. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде 2002 жылғы 18 шілдеде тіркелді. Тіркеу N 1922. Қаулының күші жойылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2007 жылғы 18 қаңтардағы N 3 қаулысымен.

Ескерту: Қаулының күші жойылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2007 жылғы 18 қаңтардағы N 3 (2007 жылғы 2 ақпанда N 17 "Заң газеті" газетінде жарияланған) қаулысымен.

--------------Қаулыдан үзінді----------------

"Жеке кәсіпкерлік туралы" Қазақстан Республикасының 2006 жылғы 31 қаңтардағы Заңы 51-бабының 2-тармағына сәйкес Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Басқармасы ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
1. Мына қаулылардың күші жойылды деп танылсын:
1) Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының
"Қазақстан Республикасының валюта заңдарын сақтау мәселелері жөнінде
тексеру ұйымдастыру және жүргізу ережесін бекіту туралы" 2002 жылғы 13 маусымдағы N 229 қаулысы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде N 1922 тіркелген, Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің "Қазақстан Ұлттық Банкінің Хабаршысы» және»Вестник Национального Банка Казахстана ресми басылымдарында 2002 жылғы 29 шілде - 11 тамызда жарияланған)...
5. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Төрағасының орынбасары Г.З.Айманбетоваға жүктелсін.

Ұлттық Банк
Төрағысы
------------------------------

Қазақстан Республикасының валюта заңдарын сақтау мәселелерi жөнiнде тексеру ұйымдастыру және жүргiзу тәртiбiн белгiлейтiн нормативтiк құқықтық базаны жетiлдiру мақсатында Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң Басқармасы қаулы етеді :
1. Қазақстан Республикасының валюта заңдарын сақтау мәселелерi жөнiнде тексеру ұйымдастыру және жүргiзу ережесi бекiтiлсiн.
2. Осы қаулы Қазақстан Республикасының Әдiлет министрлiгiнде мемлекеттiк тiркелген күннен бастап он төрт күн өткеннен кейiн күшiне енгiзiледi.
3. Валюталық реттеу және бақылау басқармасы (Мәженова Б.М.):
1) Заң департаментiмен (Шәрiпов С.Б.) бiрлесiп осы қаулыны Қазақстан Республикасының Әдiлет министрлiгiнде мемлекеттiк тiркеу шараларын қолдансын;
2) Қазақстан Республикасының Әдiлет министрлiгiнде мемлекеттiк тiркеуден өткiзiлген күннен бастап он күндiк мерзiмде осы қаулыны Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң аумақтық филиалдарына және уәкiлеттi банктерге жiберсiн.
4. Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң аумақтық филиалдары Валюталық реттеу және бақылау басқармасынан алған күннен бастап төрт күндiк мерзiмде осы қаулыны банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын уәкiлеттi ұйымдарға және бөлшек сауданы жүзеге асыруға және қолма-қол шетелдiк валютаға қызмет көрсетуге Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң лицензиясы бар тұлғаларға жiберсiн.
5. Халықаралық қатынас және жұртшылықпен байланыс басқармасы (Мартюшев Ю.А.) осы қаулыны бұқаралық ақпарат құралдарында жариялайтын болсын.
6. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Төрағасының орынбасары Г.З.Айманбетоваға жүктелсін.

Ұлттық Банк
Төрағасы

Қазақстан Республикасының
Ұлттық Банкі Басқармасының
2002 жылғы 13 маусымдағы
N 229 қаулысымен
бекітілген

Қазақстан Республикасының валюта заңдарын сақтау
мәселелері жөнінде тексеру ұйымдастыру және жүргізу
ережесі

Осы Ереже " Валюталық реттеу және валюталық бақылау туралы ", "Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi туралы" Қазақстан Республикасының Заңдарына сәйкес әзiрлендi.
Ереже уәкiлеттi банктердiң, уәкiлеттi ұйымдардың, басқа заңды тұлғалардың және заңды тұлға құрмай кәсiпкерлiк қызметтi жүзеге асыратын жеке тұлғалардың (бұдан әрi - өзге тұлғалар) қызметтерiнiң Қазақстан Республикасының валюта заңнамасы талаптарына сәйкестiгiн айқындау жөнiнде Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң (бұдан әрi - Ұлттық Банк) тексерулердi ұйымдастыру және жүргiзу тәртiбiн белгiлейдi.
Ескерту: Кіріспе жаңа редакцияда жазылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2005 жылғы 15 қыркүйектегі N 113 қаулысымен ( қаулының қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Тексеруді Ұлттық Банктің валюталық реттеу және бақылау функциясын орындайтын бөлімшесіне жетекшілік ететін Ұлттық Банк Төрағасының орынбасары не Ұлттық Банктің аумақтық филиалының басшысы бекіткен тапсырманың (нұсқаудың) негізінде Ұлттық Банкі дербес жүзеге асырады. Қажет болған кезде тексеруге басқа ұйымдардың мамандары тартылады (келісім бойынша).
Ескерту: 1-тармаққа өзгертулер енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2004 жылғы 25 қыркүйектегі N 134 қаулысымен , 2005 жылғы 15 қыркүйектегі N 113 қаулысымен ( қаулының қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

2. Тапсырма (нұсқау) Ереженің N 1 қосымшасына сәйкес жасалады және онда тексеру объектісінің атауы, мақсаты, тексеруге жататын қызмет кезеңі (қажет болған кезде), тексеру жүргізілетін мерзім, тексерілетін мәселелер тізбесі, тексеру басшысының (болған жағдайда) лауазымы, аты-жөні, сондай-ақ Ұлттық Банктің тексеруге жіберілетін қызметкерлерінің құрамы (бұдан әрі - тексеретін адамдар) болады. Тапсырмада (нұсқауда) сонымен қатар шаруашылық жүргізуші субъектілердің қызметтерін барлық тексерулердің ақпараттық есеп құжаттарын беру, тіркеу және жүргізу тәртібін реттейтін Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актісіне сәйкес тапсырманы (нұсқауды) Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасының Құқықтық статистика және арнайы есеп жүргізу жөніндегі комитетінің аумақтық органдарында тіркеу үшін қажетті мәліметтер көрсетіледі.
Тексеру белгілеу туралы тапсырма (нұсқау) Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасының Құқықтық статистика және арнайы есеп жүргізу жөніндегі комитетінің аумақтық органдарында тіркелуге жатады.
Ескерту: 2-тармаққа толықтыру, өзгерту енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2004 жылғы 25 қыркүйектегі N 134 қаулысымен .

3. Ұлттық Банктің валюталық реттеу және бақылау функциясын орындайтын бөлімшесі (бұдан әрі - уәкілетті бөлімше):
1) мемлекеттік органдар жүргізетін уәкілетті банктерді тексеруге өз құзыреті шегінде қатысуға;
2) Ұлттық Банк басшылығының тапсырмасы бойынша мынадай жағдайларда уәкілетті банктерге, уәкілетті ұйымдарға және өзге тұлғаларға жоспардан тыс:
валюта заңдарының нормаларын бұзу туралы жеке және заңды тұлғалардың арыздары болғанда;
салық, кеден, құқық қорғау және басқа мемлекеттік органдар валюта заңдарының сақталуын тексеру қажеттігі туралы өтініш білдіргенде;
Ұлттық Банк басшылығымен келісілген басқа да негіздер болғанда тексеру жүргізуге құқылы.
Ескерту: 3-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2004 жылғы 25 қыркүйектегі N 134 қаулысымен .

4. Ұлттық Банктің аумақтық филиалдарының валюталық операцияларды бақылау бөлімшесі (бұдан әрі - филиал):
1) уәкiлеттi банктердi, уәкiлеттi ұйымдарды және қолма-қол шетел валютасымен бөлшек сауданы жүзеге асыруға және қызмет көрсетуге Ұлттық Банктiң лицензиясы бар тұлғаларды (бұдан әрi - бөлшек сауданы жүзеге асыратын тұлғалар) осы Ереженiң 2-тарауының талаптарына сәйкес жасалған және бекiтiлген жарты жылдық тексеру жоспарына сәйкес жүргiзiлетiн жоспарлы тексерулердi;
2) мынадай жағдайларда уәкілетті банктерге, уәкілетті ұйымдарға және өзге тұлғаларға жоспардан тыс:
уәкілетті банктер, уәкілетті ұйымдар және өзге тұлғалар жол берген валюта заңдарының нормаларын бұзу туралы жеке және заңды тұлғалардың арыздары болғанда;
салық, кеден, құқық қорғау және басқа мемлекеттік органдар валюта заңдарының сақталуын тексеру қажеттігі туралы өтініш білдіргенде;
Ұлттық Банк басшылығының тапсырмасы бойынша;
бұрын анықталған жөнсіздіктерді жоюға бақылауды жүзеге асырғанда;
Ұлттық Банк басшылығымен келісілген басқа да негіздер болғанда тексеру жүргізуге құқылы.
Жоспардан тыс тексерулерді бұрын анықталған жөнсіздіктерді жоюды бақылау бойынша тексерулерді қоспағанда, Ұлттық Банк басшылығының келісуі бойынша филиал жүргізеді.
Ескерту: 4-тармаққа өзгертулер енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2005 жылғы 15 қыркүйектегі N 113 қаулысымен ( қаулының қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

2-тарау. Тексеру жоспарларын жасау
және бекіту тәртібі

5. Тексеру жоспары әрбiр филиал бойынша екiншi деңгейдегi банктер бойынша бөлек, "Қазпошта" Акционерлiк қоғамы бойынша бөлек, шетел валютасымен айырбастау операцияларын ұйымдастыруға құқығы бар кредиттiк серiктестiктер бойынша бөлек, уәкiлеттi ұйымдар бойынша бөлек және бөлшек сауданы жүзеге асыратын тұлғалар бойынша бөлек жарты жылға жасалады.
Ескерту: 5-тармақ жаңа редакцияда жазылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2005 жылғы 15 қыркүйектегі N 113 қаулысымен ( қаулының қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

6. Тексеру жоспарлары тексерудің тиісті тоқсан өткенге дейін жария етілмеуі тиіс. Уәкілетті бөлімшенің және филиалдардың тексеру жоспарларын жасауға рұқсат берілген және олардағы мәліметтерді жария етілмеуіне жауап беретін лауазымды адамдарының (бұдан әрі - жауапты адамдар) тізбесін:
Ұлттық Банктің орталық аппаратында - Ұлттық Банктің Төрағасы;
филиалдарда - филиалдың директоры белгілейді.
Ескерту: 6-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2005 жылғы 15 қыркүйектегі N 113 қаулысымен ( қаулының қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

7. Уәкілетті банктердің, уәкілетті ұйымдардың және бөлшек сауданы жүзеге асыратын тұлғалардың қызметтерін тексеру жоспарларын филиалдардың жауапты адамдары тоқсанда бір рет жасайды және қарауға және кейін Ұлттық Банк басшылығының бекітуі үшін тиісінше 1 желтоқсаннан (келесі жылдың бірінші жарты жылдығына) және 1 наурыздың, 1 маусымның, 1 қыркүйектiң (екiншi, үшiншi, төртiншi тоқсанына) кешіктірмей уәкілетті бөлімшеге ұсынады.
Ескерту: 7-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2005 жылғы 15 қыркүйектегі N 113 қаулысымен ( қаулының қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

8. Уәкілетті бөлімшенің жауапты адамдары тексеру жоспарларының жобаларын қарайды, қажет болған жағдайда оларды түзетеді және Ұлттық Банк Төрағасының уәкілетті бөлімшеге жетекшілік ететін орынбасарына бекітуге ұсынады.
Бекiтiлген тексеру жоспарлары байланыстың қорғалған арналары бойынша филиалдарға жiберiледi.
Ескерту: 8-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2005 жылғы 15 қыркүйектегі N 113 қаулысымен ( қаулының қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

9. Филиалдың жауапты адамдары филиалдардың тексеруді жүзеге асыратын қызметкерлеріне тексеру фактісі және тексерілетін объект туралы тексеру басталғанға дейін бір күн бұрын не тексеру басталған күні хабарлайды.

10. Бекітілген тексеру жоспарларына, оның ішінде филиалдың ұсынуы бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізілуі мүмкін. Енгізілетін өзгерістер мен толықтырулар филиалға Ұлттық Банк Төрағасының уәкілетті бөлімшеге жетекшілік ететін орынбасары қол қойған хатпен, не байланыстың қорғалған арнасы бойынша жіберіледі.
Ескерту: 10-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2005 жылғы 15 қыркүйектегі N 113 қаулысымен ( қаулының қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

3-тарау. Тексерулерді ұйымдастыру және оларды
жүргізу үшін жағдай жасау

11. Тексеру жетекшісі тексерілетін мәселелердің саны мен көлеміне байланысты тексеру жүргізу жөніндегі жұмыс жоспарын белгілейді.

12. Тексеруші адамдар уәкілетті банкке, уәкілетті ұйымға және өзге тұлғаға тексеру жүргізген уақытта тексеру объектісінің автоматтандырылған деректер базасына (ақпарат жүйелеріне) еркін кіруге, кез келген қажетті құжатты (мәліметті) қағазға шығарылған және электронды тасымалдаушымен бірінші талап етуі бойынша алуға, сондай-ақ оларды жүргізілген тексеру туралы актіге тіркеу үшін көшірме жасауға құқылы.
Сонымен қатар тексеруші адамдар уәкілетті банктің, уәкілетті ұйымның, өзге тұлғаның кез келген қызметкерінен, оның ішінде басшы қызметкерлерінен жүргізіліп жатқан тексеруге, олардың қызметтік міндеттеріне және тексеру объектісінің қызметіне қатысты мәселелер бойынша түсініктемелер (жазбаша түсініктемелер) алуға құқылы.

13. Тексеретін адамдар тексеру жүргізілетін кезеңде уәкілетті банктің, уәкілетті ұйымның, өзге тұлғаның үй-жайынан еркін кіруге мүмкіндік болатын бөлек бөлме алуға құқылы.

14. Тексеруші адамдар тексеру жүргізу кезінде алынған құжаттардың (мәліметтердің) сақталуын қамтамасыз етуге міндетті.

15. Уәкілетті банктер, уәкілетті ұйымдар, өзге тұлғалар Ұлттық Банктің нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес валюталық бақылау органдарының талаптарын (нұсқауларын) орындайды. Уәкілетті банктің, уәкілетті ұйымның, заңды тұлғаның тексеру жүргізуге кедергі жасауы, оның ішінде тексеруші адамдардың үй-жайға кіруіне кедергі жасауы, талап етілген құжаттарды бермеуі, уәкілетті банктің, уәкілетті ұйымның, өзге тұлғаның қызметкерлерінің қажетті құжаттарды беруден, мәліметтер ұсынудан бас тартуы, сондай-ақ тексеру жүргізу барысында жазбаша түсініктеме беруден бас тартуы тексеру жүргізуге кедергі жасаған адамдарды заңдарға сәйкес жауапқа тартуға негіз болып табылады.

4-тарау. Тексеру нәтижелерін ресімдеу тәртібі

16. Тексеру нәтижелері бойынша жүргізілген тексеру туралы акті жасалады.
Актіде мынадай ақпарат болуы тиіс:
1) жасалған күні және орны;
2) тексеруші адамның лауазымы, аты-жөні;
3) тексеру объектісі (оның ұйымдық-құқықтық нысаны, орналасқан жері, банктік деректемелері, Ұлттық Банк, қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау жөніндегі уәкілетті органның лицензиясының нөмірі және күні туралы не оны мемлекеттік тіркеу туралы мәліметтер, тексеру объектісі басшысының аты-жөні);
4) Ұлттық Банк тапсырмасының (нұсқауының) нөмірі және күні;
5) тексеру мақсаты және міндеті, тексеруге жататын қызмет кезеңі;
6) тексерілетін мәселелерге сәйкес тексерудің мәнін - тексеру нәтижесін, сондай-ақ үй-жайдың техникалық жай-күйін, егер тексеру мақсатында көзделген болса, қажетті ақпарат пен құжаттардың болуын сипаттау;
7) жөнсіздіктер анықталған жағдайда - операция жүргізілген күнді, жөнсіздік фактісін растайтын құжаттардың деректемелерін (нөмірін, күнін, сомасын, құжат жасаушыны және басқаларды) көрсете отырып әр фактіні толық жазу және өзге де мәліметтер.
Акті нысаны бойынша жалпы бөліктен және бөлімнен (бөлімдерден) тұрады. Жалпы бөлікте осы тармақтың 1)-ден бастап 5)-ке дейінгі тармақшаларда көрсетілген ақпарат көрсетіледі. Актінің әр бөлімінде тапсырмада көрсетілген бір мәселе көрсетіледі. Үй-жайдың техникалық жай-күйі, қажетті ақпараттың және құжаттардың болуын актіде бөлек бөліммен көрсету ұсынылады. Актінің соңғы бөлімінде тексеру нәтижелері (қорытындылары) болады.
Жөнсіздіктер анықталған кезде мұндай жөнсіздіктерді растайтын құжаттардың көшірмелері актіге қоса беріледі, қосымшалар саны актіде көрсетіледі.
Ескерту: 16-тармаққа толықтыру енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2004 жылғы 25 қыркүйектегі N 134 қаулысымен .

17. <*>
Ескерту: 17-тармақ алынып тасталды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2004 жылғы 25 қыркүйектегі N 134 қаулысымен .

18. Филиал уәкілетті банктерге, уәкілетті ұйымдарға және өзге тұлғаларға жоспарлы және жоспардан тыс тексеру, сондай-ақ уәкілетті бөлімше жоспардан тыс тексеру жүргізген кезде тексеру нәтижелері мынадай тәртіппен ресімделеді:
1) тексеруші тұлғалар алдын ала (тексеру аяқталғанға дейін 3-5 күнтізбелік күн бұрын) осы Ереженің 16-тармағында белгіленген талаптарға сәйкес акт жасайды. Акт тексеру аяқталғанға дейін 2 жұмыс күні қалғанда уәкілетті банктің немесе оның филиалының, уәкілетті ұйымның басшысына және бас бухгалтеріне, осы актіге қол қоятын өзге тұлғаға келісу және танысу үшін беріледі;
2) актіде жазылған фактілермен келіспеген жағдайда уәкілетті банктің (немесе оның филиалының), уәкілетті ұйымның, өзге тұлғаның лауазымды тұлғасы осы тармақтың 1) тармақшасында көрсетілген мерзім ішінде жазбаша қарсы пікір жазады, растау құжаттарының көшірмелерімен бірге қол қойылған актіге қосып, тексеру жетекшісіне ұсынады;
3) әкімшілік құқық бұзушылық анықталған жағдайда әкімшілік құқық бұзушылық туралы заңдарда белгіленген тәртіппен және мерзімде әкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттама жасалады;
Актіге тексеруші адамдардың және осы тармақтың 1) тармақшасында көрсетілген уәкілетті банктің, уәкілетті ұйымның, өзге тұлғаның лауазымды адамдарының қол қойған күні бұрыннан келе жатқан жөнсіздік анықталған күн болып табылады;
4) уәкiлеттi бөлiмше Ұлттық Банк Төрағасының жетекшiлiк ететiн орынбасарына құқық бұзушыларға қатысты шараларды қолдану жөнiндегi ұсыныстармен бiрге уәкiлеттi бөлiмшенiң қызметкерлерi жүргiзген тексеру барысында анықталған жөнсiздiктер туралы қорытынды дайындайды.
Ескерту: 18-тармаққа өзгертулер енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2004 жылғы 25 қыркүйектегі N 134 қаулысымен , 2005 жылғы 15 қыркүйектегі N 113 қаулысымен ( қаулының қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

19. Актіге уәкілетті банктің, уәкілетті ұйымның, өзге тұлғаның лауазымды адамдары қол қоюдан бас тартқан жағдайда оған тиісті белгі қойылады. Осы акті тексеру жүргізу нәтижелерін бекітетін түпкілікті және тиісті түрде ресімделген құжат болып табылады.

5-тарау. Тексеру нәтижелерін қарау тәртібі

20. Уәкілетті банкті, уәкілетті ұйымды, өзге тұлғаны тексеру нәтижелерін қажет болған жағдайларда уәкілетті банктің, уәкілетті ұйымның, өзге тұлғаның басшыларын және өзге де лауазымды тұлғаларын шақыра отырып уәкілетті бөлімше не филиал қарайды. Тексеру актісі Ұлттық Банк Төрағасының уәкілетті бөлімшеге жетекшілік ететін орынбасарына не филиал басшысына қарау үшін беріледі.

21. Тексеру барысында қолданылып жүрген валюта заңнамасын бұзу фактiлерi анықталған жағдайларда Ұлттық Банк не оның филиалы уәкiлеттi банкке, уәкiлеттi ұйымға анықталған жөнсiздiктерге байланысты заң актiлерiне сәйкес оларға және өзге тұлғаларға ықпал етудiң шектелген шараларын қолдануға, оның iшiнде уәкiлеттi банктiң, уәкiлеттi ұйымның анықталған кемшiлiктердi жою мерзiмдерiн белгiлеуге, сондай-ақ санкция қолдануға құқылы.
Егер заңдарда санкция қолдануға Ұлттық Банк басшылығына немесе оның келісуімен ғана жол берілетін жағдайда филиал қажетті материалдарды Ұлттық Банктің орталық аппаратына жібереді.
Бұл үшін жауапкершілік әкімшілік құқық бұзушылық туралы заңдарда көзделген жөнсіздіктер анықталған жағдайда материалдар әкімшілік құқық бұзушылық туралы заңдарға сәйкес әкімшілік құқық бұзушылық туралы істі қарауға уәкілетті сотқа, органға (лауазымды тұлғаға) қарау үшін жіберіледі.
Ескерту: 21-тармаққа өзгертулер енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2005 жылғы 15 қыркүйектегі N 113 қаулысымен ( қаулының қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз ).

22. Уәкілетті банк, уәкілетті ұйым, өзге тұлға анықталған жөнсіздіктерді уәкілетті бөлімше немесе филиал белгілеген мерзімде жояды, нәтижелері туралы Ұлттық Банкке (оның филиалына) жазбаша нысанда хабарлайды.

23. Филиал ай сайын, есептіден кейінгі айдың 15-іне дейін ай ішінде жүргізілген жоспарлы және жоспардан тыс тексерулер, олардың нәтижелері және филиал қолданған шаралар туралы уәкілетті бөлімшеге хабарлауға міндетті.

24. Осы Ережеде реттелмеген мәселелер қолданылып жүрген заңдарда белгіленген тәртіппен шешіледі.

Қазақстан Республикасының
валюта заңдарын сақтау
мәселелері жөнінде тексеру
ұйымдастыру және жүргізу
ережесіне
1-қосымша

Ескерту: Қосымша жаңа редакцияда жазылды - ҚР Ұлттық Банкі
Басқармасының 2004 жылғы 25 қыркүйектегі N 134 қаулысымен .

"БЕКІТЕМІН"
Қазақстан Республикасының
Ұлттық Банкі Төрағасының
орынбасары/филиал директоры
_______ жылғы "___"________
___________________________
(аты-жөні)

____________________________ тексеру жүргізуге
(тексеру объектісінің атауы )
Тапсырма (нұсқау )

Тексеру мақсаты - ____________________________________
Тексеруге жататын кезең - _____________________________
Тексеру жүргізу мерзімі ______ жылғы "____" __________бастап
"____"_________ қоса алғанға дейін.
Тексеруге жататын мәселелер:
1.
2.
3.
Шаруашылық жүргізуші субъектілердің қызметтерін барлық
тексерулердің ақпараттық есеп құжаттарын беру, тіркеу және жүргізу
тәртібін реттейтін Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық
актісіне сәйкес тапсырманы (нұсқауды) Қазақстан Республикасы Бас
прокуратурасының Құқықтық статистика және арнайы есеп жүргізу
жөніндегі комитетінің аумақтық органдарында тіркеу үшін қажетті
мәліметтер:
1.
2.
3.
Тексеруді жүзеге асыру үшін Ұлттық Банктің және/немесе Ұлттық
Банк филиалының мынадай мамандары жіберілсін:
1.
2.
3.
Тексеруге жалпы басшылық бойынша міндеттер ________________
________________________________________________ жүктеледі.
(лауазымы, аты-жөні)
Ұлттық Банктің
валюталық реттеу және бақылау
бөлімшесінің басшысы/
Ұлттық Банк филиалының
валюталық операцияларды бақылау
бөлімшесінің басшысы