Об утверждении санитарно-эпидемиологических правил и норм "Санитарно-эпидемиологические требования к устройству и условиям работы микробиологических, вирусологических и паразитологических лабораторий"

Приказ Министра здравоохранения Республики Казахстан от 21 января 2004 года № 63. Зарегистрировано в Министерстве юстиции Республики Казахстан 3 февраля 2004 года № 2692. Утратил силу приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от от 30 июня 2010 года № 476

Сноска. Утратил силу приказом Министра здравоохранения РК от 30.06.2010 № 476.

В соответствии со статьей 7 Закона Республики Казахстан "О санитарно-эпидемиологическом благополучии населения", приказываю:

1. Утвердить прилагаемые санитарно-эпидемиологические правила и нормы "Санитарно-эпидемиологические требования к устройству и условиям работы микробиологических, вирусологических и паразитологических лабораторий".

2. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на первого вице-министра здравоохранения Республики Казахстан Белоног А.А.

3. Настоящий приказ вводится в действие со дня государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан.

Министр

Утверждены
приказом Министра здравоохранения
Республики Казахстан
от 21 января 2004 года N 63
"Об утверждении санитарно-эпидемиологических
правил и норм "Санитарно-эпидемиологические
требования к устройству и условиям
работы микробиологических, вирусологических
и паразитологических лабораторий"

Санитарно-эпидемиологические правила и нормы
"Санитарно-эпидемиологические требования к устройству
и условиям работы микробиологических, вирусологических
и паразитологических лабораторий"

1. Общие положения

1. Настоящие санитарно-эпидемиологические правила и нормы (далее - Санитарные правила) предназначены для физических и юридических лиц, независимо от формы собственности, деятельность которых связана с проектированием, строительством, реконструкцией и работой лабораторий по проведению бактериологических, вирусологических, серологических и паразитологических исследований.
2. Первые руководители организаций, имеющих в своем составе лаборатории и заведующие лабораториями, обеспечивают соблюдение требований настоящих Санитарных правил.
3. В настоящих Санитарных правилах использованы следующие термины и определения:
1) аварийная ситуация (далее - авария) - ситуация, возникшая в лаборатории при работе с биологическим материалом, создающая возможность заражения персонала и представляющая реальную или потенциальную опасность распространения инфекции;
2) антиген - чужеродное для организма вещество, вызывающее в крови, лимфе и тканях образование элементов клеточного иммунитета и антител (гуморальный иммунитет);
3) антитела - вещества, образующиеся в организме при контакте с чужеродными веществами и нейтрализующие их вредное действие;
4) биологические агенты (далее - БА) - бактерии, вирусы, риккетсии, грибы, простейшие, микоплазмы, гельминты, токсины и яды биологического и растительного происхождения, а также иные микроорганизмы;
5) биологическая безопасность - система средств и мероприятий, направленных на защиту рабочего персонала, населения и окружающей среды от воздействия патогенных биологических агентов;
6) бокс - специальное помещение для проведения исследований в стерильных условиях;
7) виварий - подразделение организации, где содержатся и размножаются разные виды лабораторных животных с последующей передачей их для экспериментов;
8) вирусологическая лаборатория - лаборатория, выполняющая исследования по выделению вирусов из биологического материала и объектов окружающей среды, определению антигенов, антител и изучению их свойств;
9) диагностикум - препарат для выявления антигена, антитела, дезоксирибонуклеиновой (далее - ДНК) и рибонуклеиновой (далее - РНК) кислот в исследуемом материале;
10) "заразная" зона - помещения лаборатории, где проводится приҰм и исследование материала, зараженного или подозрительного на зараженность микроорганизмами;
11) идентификация - установление принадлежности микроорганизма к определенному виду (типу);
12) инсектарий - подразделение организации для содержания, выведения или разведения насекомых, применяемых для экспериментальных целей;
13) кабинет (бокс) безопасности - специальная герметичная конструкция для проведения исследования с микроорганизмами;
14) микробиологическая лаборатория - лаборатория, выполняющая исследования по определению в биологическом материале и объектах окружающей среды микроорганизмов и изучению их свойств;
15) паразитологическая лаборатория - лаборатория, выполняющая исследования по выявлению гельминтов и простейших в биологическом материале, объектах окружающей среды и изучению их свойств;
16) патогенные биологические агенты (далее - ПБА) - бактерии, вирусы, риккетсии, грибы, простейшие, микоплазмы, эндо- и эктопаразиты, токсины и яды биологического и растительного происхождения или материал, подозрительный на их содержание, а также новые микроорганизмы, включающие фрагменты генома названных ПБА и представляющие опасность для человека;
17) погадки - фрагменты, состоящие из остатков пищи, отрыгиваемые птицами;
18) предбокс - помещение перед боксом;
19) производственная лаборатория - лаборатория организации, осуществляющая лабораторные исследования и испытания продукции в процессе производства;
20) серологические исследования - исследования, изучающие реакции антигена с антителами;
21) стерилизация - полное освобождение от микроорганизмов различных веществ и предметов;
22) термальная комната - комната, оборудованная теплоизоляционным материалом, обеспечивающая постоянство заданной температуры;
23) "условно-чистая" зона - помещение лаборатории, где проводится подготовка к проведению исследований (варка, разлив, стерилизация сред);
24) "чистая" зона - помещения лаборатории, куда не должен поступать материал, зараженный или подозрительный на зараженность микроорганизмами;
25) штамм - чистая культура микроорганизма.

2. Санитарно-эпидемиологические требования
к размещению и помещениям лабораторий

4. Территория, здания лабораторий должны соответствовать требованиям действующих строительных норм и правил (далее - СНиП) и иметь набор помещений и площадей в соответствии с приложениями 1, 2, 3, 4 к настоящим Санитарным правилам.
5. Здания лабораторий должны располагаться на самостоятельных земельных участках. Территория земельного участка должна быть ограждена, содержаться в чистоте, на ней запрещается размещение объектов, не имеющих непосредственного отношения к работе лабораторий.
6. Лаборатория должна иметь водопровод, канализацию, электроснабжение, центральное отопление и горячее водоснабжение, вентиляцию, боксы с механической приточно-вытяжной вентиляцией.
7. В случае отсутствия в населенном пункте централизованного водопровода и канализации, должны устраиваться местные водопровод и канализация. В лабораториях должны оборудоваться раковины для мытья рук персонала и раковины или ванны для мытья посуды и инвентаря.
8. Выключатели вентиляции вытяжных шкафов должны располагаться вблизи их, розетки для включения приборов, располагающихся в шкафах - на наружной панели, газовые краны - у передних бортов, штепсельные розетки - на торцевой стороне рабочего стола вне вытяжного шкафа.
9. Температура воздуха в лабораторных помещениях должна поддерживаться в пределах 18-21 ^о С. Для районов третьей и четвертой климатических зон в летний период устанавливаются кондиционеры с охлаждением воздуха. При работе с зараженным материалом кондиционер должен выключаться.
10. Помещения лабораторий должны иметь естественное и искусственное освещение. В комнате, где проводится работа с люминесцентным микроскопом, фотокомнате, душевых, санитарных узлах, складских помещениях допускается не предусматривать естественное освещение. Оконные переплҰты боксов должны выполняться с применением уплотняющих прокладок.
11. Пол, стены, потолок должны быть гладкими, легко моющимися, устойчивыми к действию дезинфицирующих средств, полы не должны быть скользкими. Помещение лаборатории должно быть непроницаемо для грызунов и насекомых.
12. Лаборатория должна иметь два входа. При входе для персонала предусматривается санитарный пропускник.
13. Лаборатория должна быть оборудована охранной сигнализацией. При размещении лаборатории на первом этаже на окнах всех комнат должны быть решетки. Окна боксов и других комнат заразного блока должны закрываться наглухо.
14. Планировка помещений лабораторий должна исключать перекрест "чистых" и "заразных" потоков. На дверях помещений вывешиваются таблички с указанием их назначения.
15. Лаборатории должны иметь "чистую" и "заразную" зоны. Лаборатории, в которых проводятся работы с материалом, зараженным или подозрительным на зараженность микроорганизмами I-II групп патогенности, разделяются на три зоны: "заразную", "условно-
чистую", "чистую".
16. Регистратура и помещение для приема проб должны размещаться при входе в лабораторию. При наличии в лаборатории пункта для забора материала предусматриваются раздельные туалеты для персонала и обследуемых лиц.
17. При производственной необходимости в лаборатории оборудуется термальная комната с предбоксом.
18. Все боксы должны быть обозреваемыми (через стеклянные двери или боковые стены) и иметь предбокс, где устанавливаются раковины для мытья рук (рукомойники), зеркало и емкости с дезинфицирующими растворами. Аварийная звуковая или световая сигнализация должна быть выведена из боксов в помещение, где постоянно находится персонал.
19. Ширина основных проходов к рабочим местам или между двумя рядами оборудования должны быть не менее 1,5 метра с учетом выступающих конструкций.
20. В коридорах размещаются щиты с набором противопожарного инвентаря. В помещениях, где проводится работа с огнем или взрывоопасными реактивами и опасными в пожарном отношении нагревательными приборами должны быть огнетушители.
21. Лабораторная мебель должна быть устойчивой к действию влаги и дезинфицирующих средств, иметь светлую окраску.
22. Временные лаборатории эпидемиологических отрядов, экспедиций могут размещаться в приспособленных зданиях, помещениях при соблюдении требований безопасности, обеспечении достаточным количеством воды, электроэнергией, местной канализацией.
23. При наличии на территории вивария расстояние между ним жилыми и общественными зданиями должно быть не менее 50 метров.

3. Санитарно-эпидемиологические требования к работе
с микроорганизмами I-IV групп патогенности

24. Каждая лаборатория, независимо от форм собственности, должна иметь разрешение противоэпидемической (далее - режимной) комиссии на работу с микроорганизмами I-IV групп патогенности и гельминтами согласно приложению 5, 6 к настоящим Санитарным правилам, в порядке, установленном действующим законодательством Республики Казахстан.
25. Разрешение выдается на проведение работ с микроорганизмами:
1) I-IV групп патогенности и гельминтами научно-исследовательским институтам (Научным центрам), республиканским больничным организациям, республиканской санитарно-эпидемиологической станции, областным, городским (Алматы, Астана) центрам санитарно-эпидемиологической экспертизы, противочумным станциям, а также учреждениям других ведомств республиканского и областного значения - центральной режимной комиссией уполномоченного органа в области санитарно-эпидемиологического благополучия населения;
2) III-IV групп патогенности и гельминтами лабораториям, расположенным на территории городов и районов - соответствующими режимными комиссиями при областном органе государственного санитарно-эпидемиологического надзора;
3) I-II групп патогенности лабораториям противоэпидемических отрядов - соответствующей противочумной станцией.
26. В состав режимных комиссий должны включаться специалисты соответствующего уровня центров санитарно-эпидемиологической экспертизы. Разрешение на работу с микроорганизмами I-IV групп патогенности и гельминтами выдается сроком на 5 лет на основании:
1) акта обследования лаборатории соответствующими ее профилю специалистами режимных комиссий, с приложением схемы лаборатории;
2) ходатайства руководителя организации (центра, лаборатории);
3) пояснительной записки с указанием выполняемой номенклатуры исследований, материальной базы, кадрового состава и профессиональной подготовки персонала.
27. При выявлении нарушений настоящих Санитарных правил, лаборатория лишается разрешения на работу с микроорганизмами I-IV групп патогенности и гельминтами, в порядке, установленном действующим законодательством Республики Казахстан.
28. Обязательными условиями допуска к работе с материалом, зараженным или подозрительным на зараженность возбудителями I-IV групп патогенности и гельминтами, является следующее:
1) прохождение специалистами предварительного при поступлении на работу и периодических медицинских осмотров;
2) получение профилактических прививок, в порядке, установленном действующим законодательством Республики Казахстан.
29. Обязательными условиями допуска к работе с биологическим материалом, зараженным или подозрительным на зараженность возбудителями I-II групп патогенности является:
1) обязательное прохождение сотрудниками специализации на курсах для кадров противочумной системы;
2) прохождение периодической (не реже одного раза в два года) аттестации на знание санитарно-эпидемиологических требований и техники безопасности при работе с материалом, зараженным и подозрительным на зараженность I-II группы, оформленное приказом руководителя организации.
30. Посещение помещений постоянными инженерно-техническими работниками разрешается распоряжением руководителя организации после прохождения ими специального инструктажа по технике безопасности при работе в лаборатории. При их посещении работа с заразным или подозрительным на зараженность материалом в лаборатории прекращается. Посещение помещений инженерно-техническими работниками осуществляется в сопровождении одного из сотрудников лаборатории и регистрируется в специальном журнале.

4. Требования к технике безопасности при работе в лабораториях

31. При поступлении на работу и, в дальнейшем, ежеквартально должен проводиться инструктаж по технике безопасности для всех работников лаборатории.
32. Инструкции по эксплуатации оборудования лаборатории должны находиться на рабочих местах. В лабораториях должны выполняться требования системы контроля качества исследований, которые определены соответствующей нормативно-технической документацией.
33. Во время работы с электрическим оборудованием должны применяться средства защиты (диэлектрические коврики и резиновые перчатки, изолирующие подставки).
34. В помещении лаборатории запрещается:
1) оставлять без присмотра зажженные горелки и другие нагревательные приборы, работать на горелках с неисправными кранами, держать вблизи них воспламеняющиеся вещества;
2) убирать случайно пролитые огнеопасные жидкости при зажженных горелках и включенных электронагревательных приборах;
3) проводить работы при неисправной вентиляции;
4) во время работы открывать дверь бокса безопасности.
35. Перед началом работы в кабинете (боксе) безопасности должны включаться вытяжная вентиляция и загрузка материала производиться при отрицательном давлении.
36. При работе в вытяжном шкафу запрещается держать голову под вытяжным отверстием, наклоняться над сосудом, в котором кипит или налита быстро испаряющаяся жидкость.
37. В лабораториях запрещается:
1) хранить и применять реактивы без этикеток;
2) хранить запасы ядовитых, сильнодействующих, взрывоопасных веществ и растворов на рабочих местах и стеллажах;
3) в рабочих помещениях курить, хранить и принимать пищу;
4) работать без специальной одежды;
5) сушить что-либо на отопительных приборах.
38. Устройство, монтаж, ремонт и эксплуатация сосудов, работающих под давлением, должны проводиться в соответствии с действующим законодательством Республики Казахстан. Сосуды и баллоны должны быть промаркированы и зарегистрированы в специальном журнале.
39. При работе с газообразными веществами, находящимися в баллонах под давлением, запрещается:
1) хранить их в рабочем помещении;
2) выпускать газ без требуемой регулировки и проверки соединений баллона с установкой;
3) быстро открывать вентили баллона;
4) находиться перед редуктором по направлению оси штуцера вентиля во время открывания вентиля;
5) использовать немаркированные баллоны;
6) применять для баллона с кислородом редуктор, не имеющий надпись "Кислород".
40. Створки вытяжных шкафов во время работы должны быть закрыты, приподнятые створки - прочно укрепляться приспособлениями.
41. При эксплуатации автоклавов и термостатов должны выполняться следующие требования:
1) сдавать под расписку лицу, работающему на автоклаве, опломбированные баки и другую посуду с заразным материалом, если этим заняты два и более работника;
2) вести журнал контроля работы автоклава;
3) не ставить в термостат легковоспламеняющиеся вещества;
4) не снимать предохранительные колпаки от регулирующих устройств.
42. Нагревание легковоспламеняющихся жидкостей до 100 ^о С должно проводиться на водяных банях, свыше 100 ^о С - на масляных банях. Запрещается опускать колбу с легко воспламеняющейся жидкостью в горячую воду без предварительного постепенного подогрева.
43. При работе со спиртовкой или с легковоспламеняющимися жидкостями необходимо иметь на рабочем месте плотную ткань для тушения огня в случае аварии.
44. При работе со стеклянными приборами следует:
1) при сборе стеклянных приборов или соединений отдельных их частей с помощью каучука - защищать руки полотенцем; при разламывании стеклянных трубок придерживать трубку около надпила;
2) оплавлять и смачивать водой концы трубок и палочек до надевания каучука; при плавлении концов трубок и палочек пользоваться держателями;
3) при вставлении стеклянных трубок в резиновые пробки или резиновые трубки (при сборе прибора) предварительно смачивать снаружи стеклянную трубку и внутренние края резиновой трубки или отверстие в пробке водой, глицерином или вазелиновым маслом. Острые края трубок должны оплавляться;
4) при вставлении стеклянных трубок или термометра в просверленную пробку, последнюю не упирать в ладонь, а держать за боковые стороны;
5) нагретый сосуд закрывать притертой пробкой после его охлаждения.
45. При переливании жидкостей (кроме жидкостей, содержащих возбудителей инфекционных заболеваний) необходимо пользоваться воронкой.
46. Работы, при проведении которых, возможен, перегрев стеклянного прибора или его поломка, должны выполняться в вытяжных шкафах на противнях, в очках, перчатках и резиновом фартуке.
47. Сосуды со спиртом, бензолом, ацетоном, бромом, йодом должны закрываться стеклянными притертыми пробками, со щелочами - закручивающимися крышками.
48. В лаборатории должна находиться аптечка, при проведении работ с ботулиническим токсином - иметь антитоксические сыворотки.

5. Санитарно-эпидемиологические требования к
условиям работы в лабораториях (противоэпидемический режим)

49. Растворы жидкостей, содержащие возбудителей инфекционных заболеваний, должны набираться с помощью резиновой груши или автоматической пипетки. Запрещается забор жидкостей ртом, переливание жидких культур из пробирки в пробирку через край. Перед использованием посуда, пипетки, оборудование, шприцы должны проверяться на целостность и исправность. Плечо бактериологической петли должно быть не более 6 см.
50. Доставка инфекционного материала и перенос его из одной лаборатории в другую на территории организации (лаборатории) осуществляется в опломбированной металлической посуде (баках, биксах). При распаковке материала банки и пробирки должны обтираться дезинфицирующим раствором и ставиться на металлические кюветы и штативы. Не допускается соприкосновение рук с конденсатом воды в засеянных чашках.
51. При посеве инфекционного материала на пробирках, чашках, флаконах делаются надписи с указанием названия материала, номера культуры (анализа) даты посева и регистрационного номера.
52. Перед проведением серологических исследований материал должен быть обеззаражен. При необходимости срочного проведения исследования допускается постановка реакций без предварительного обеззараживания. В таком случае исследования проводят в кювете на салфетке, смоченной дезинфицирующим раствором.
53. После окончания работы запрещается оставлять на рабочих столах нефиксированные мазки, чашки Петри, пробирки и другую посуду с инфекционным материалом.
54. До начала работы помещение лаборатории следует убирать влажным способом. Столы, приборы, оборудование, полы, подоконники протирают с применением дезинфицирующего раствора. В процессе работы и после ее окончания в лаборатории должна проводиться дезинфекция и облучение бактерицидными лампами в течение 30-60 минут при мощности 2,5 ватт на 1 кубический метр (далее - м ³ ) согласно приложению 7 к настоящим Санитарным правилам.
55. Оттаивание холодильников после хранения заразного материала совмещается с их дезинфекцией. Конденсационные воды подлежат обеззараживанию.
56. В конце рабочего дня термостаты, холодильники, шкафы, двери рабочей комнаты, где они находятся, должны закрываться на ключ и пломбироваться.
57. В организациях, ведущих работу с возбудителями I-II группы, лабораторные помещения герметизируют. Помещения "заразной" зоны оборудуются механической приточно-вытяжной вентиляцией с фильтрами тонкой очистки на выходе.
58. У входа в помещения, где проводят работу с зараженными животными, должны быть пороги высотой 30 см, а у дверей бактериологических боксов, помещений для серологических и экспресс исследований - коврики, смоченные дезинфицирующими растворами.
59. Животные, зараженные материалом подозрительным на инфицированность микроорганизмами I-II групп патогенности, должны содержаться отдельно от других животных.
60. Запрещается: работать с живыми вакцинами в помещении, где проводят исследование диагностического материала; проводить экспериментальные работы с вирулентными антибиотикоустойчивыми микроорганизмами при отсутствии в лаборатории лекарственных препаратов, к которым чувствительны исследуемые микроорганизмы.
61. В лабораторных помещениях, исключая заразный блок, работа проводится в защитном костюме 4 типа. При работе с возбудителями сапа и мелиоидоза работающие лица должны быть в резиновых перчатках, при бактериологических исследованиях - дополнительно в ватно-марлевой маске и защитных очках.
62. Временное хранение любого подозрительного на зараженность возбудителями особо опасных инфекций полевого материала (трупы грызунов, эктопаразиты, пробы субстрата нор) до момента его доставки в лабораторию разрешается не ближе 20 м от жилых палаток в укрытиях, защищающих его от прямых солнечных лучей, а также воздействия осадков и высокой температуры.
63. Доставку полевого материала в лабораторию осуществляют в сопровождении двух человек транспортом полевой бригады или лаборатории.
64. Разбор погадок хищных птиц и экскрементов зверьков проводят после 12-18 часового содержания в 1% растворе формалина.
65. Насекомых и клещей содержат в специальном помещении (инсектарии) в садках или банках, исключающих их рассеивание. Блох, добытых для пополнения уже имеющегося инсектария, содержат в отдельных банках до появления молодых, не пивших кровь особей.
66. Посуду, применяемую при работе с членистоногими, дезинфицируют кипячением. Отходы заливают дезинфицирующими растворами или сжигают, инструменты кипятят или обжигают на огне. Бязевые мешочки обеззараживают кипячением в водно-мыльном растворе в течение 30 минут.
67. В виварии и инсектарии регистрация движения позвоночных и членистоногих ведется в специальном пронумерованном и прошнурованном журнале с указанием места и даты вылова, результатов исследования и карантина. Помещения вивария и инсектария по окончанию рабочего дня опечатывают.
68. Передача позвоночных и членистоногих из вивария или инсектария в другие организации возможна только по разрешению руководителя организации (лаборатории), причем только из числа зверьков, родившихся в чистом виварии.
69. Все работы, связанные с приемом и первичной обработкой биологического материала от людей, грызунов, эктопаразитов, проб внешней среды, заражение животных и их исследование, должны проводиться в "заразном" блоке. Заражение, вскрытие, посевы органов лабораторных животных для бактериологического исследования проводит врач с лаборантом в защитном костюме 1-2 типа согласно приложению 8 к настоящим Санитарным правилам. По окончанию работы в заразном отделении защитные костюмы должны сниматься и обеззараживаться в предбоксе.
70. Запрещается выход из помещений лаборатории в защитной одежде, вызов сотрудника из помещения в период работы с заразным или подозрительным на зараженность материалом.
71. Проведение исследований в ночное время и после окончания рабочего дня проводится с разрешения руководителя организации при условии соблюдения посменной работы и присутствия в лаборатории не менее двух человек (врача и лаборанта).
72. Лицам, работающим с материалом, подозрительным на зараженность возбудителями I группы патогенности, в конце рабочего дня проводится измерение температуры с регистрацией в специальном журнале.
73. Вскрытие ампул с высушенными микроорганизмами проводится в настольных боксах, над кюветой с дезинфицирующим раствором. Конец надрезанной ампулы накрывается трехслойной марлевой салфеткой, смоченной дезинфицирующим раствором и обламывается пинцетом. Вскрытая ампула должна оставаться накрытой той же салфеткой в течение одной-двух минут, с последующим погружением салфетки в дезинфицирующий раствор, после чего ампула накрывается стерильным тампоном. Ампула должна извлекаться из бокса после полного растворения содержимого.
74. В лабораториях, ведущих работу с микроорганизмами сибирской язвы, по завершению исследований, должны проводиться обследования на обсемененность лабораторного помещения и оборудования.
75. Запрещается высушивать и фиксировать нагреванием мазки из материала, зараженного или подозрительного на зараженность микроорганизмами I-II группы. Для фиксации применяется 96Ү этиловый спирт, смесь Никифорова (равные количества 96Ү этилового спирта и эфира), метиловый спирт, при исследовании материала, содержащего сибиреязвенный микроб, - этиловый спирт с добавлением 3% раствора пергидроля.
76. После окончания работы, с рабочего стола должен быть убран исследуемый материал в холодный термостат (при температуре 18-20ҮС), стол обработан дезинфицирующим раствором, руки - 70 ^о спиртом и тщательно вымыты. При кратковременном выходе сотрудника из бокса, дверь закрывается на замок, ключ хранится у сотрудника, проводящего исследование.
77. Перенос заразного или подозрительного на заражҰнность материала из бокса в бокс или автоклавную проводят в металлических биксах. Отработанный материал (трупы грызунов, лабораторных животных, гнездовой материал) обеззараживают, затем сжигают в кремационных печах. При отсутствии кремационной печи инфицированный материал автоклавируется с последующим захоронением на полигонах бытовых отходов. В полевых условиях по специальному разрешению местных исполнительных органов и санитарно-эпидемиологическому заключению допускается химическое обезвреживание материала и захоронение в ямах, в порядке, установленном действующим законодательством Республики Казахстан.
78. Мусор из помещения лаборатории обеззараживается погружением в дезинфицирующий раствор, автоклавированием или сжиганием. Запрещается слив, не обеззараженных жидкостей в канализационную сеть.
79. В лаборатории ежеквартально должен проводиться контроль эффективности фильтров вытяжной системы вентиляции, определение в сточных водах остаточной концентрации дезинфектанта и исследования их на патогенную микрофлору.
80. Записи результатов исследований ведутся на черновиках, перед выносом из бокса - дезинфицируются.

6. Требования при работе с вирусами

81. В боксированных помещениях "заразной" зоны лаборатории (боксы биологической безопасности) проводится:
1) заражение и вскрытие животных;
2) содержание инфицированных животных;
3) центрифугирование, сушка, дезинтеграция, другие операции с вероятным образованием аэрозоля;
4) заражение культуры клеток и куриных эмбрионов;
5) приготовление суспензий;
6) работа с лиофилизированными ПБА;
7) работа по ведению коллекционных штаммов.
82. Серологические исследования с живыми вирусами, приготовление различных линий культур ткани первичных и перевиваемых, первичная обработка клинического материала должна проводиться в шкафах (кабинетах) биологической защиты.
83. Персонал при работе в боксе должен надевать пижамы из хлопчатобумажной ткани, стерильные халаты, косынки, маски. Культивирование клеточных линий и работа с инфекционным материалом должны выполняться в резиновых перчатках.
84. Емкости с ПБА помещаются на поднос или лоток, покрытый многослойной марлевой салфеткой, смоченной дезинфицирующим раствором.
85. Исследование сывороток крови людей на обнаружение антигена или определение антител к возбудителям II группы патогенности должны соблюдаться следующие условия:
1) работа проводится в отдельном помещении (комната, бокс);
2) использоваться неинфекционные (не содержащие живого возбудителя) антигены (диагностикумы);
3) отделение сыворотки крови центрифугированием проводится в боксированном помещении или боксе биологической защиты.
86. Работа с вирусами I-II групп патогенности должна проводиться в специально предназначенных лабораториях, где все исследования проводятся в системе сообщающихся между собой боксов безопасности. В помещении "заразной" зоны должен устанавливаться проходной автоклав с автоматической блокировкой дверей.
87. Вход в "заразную" зону осуществляется через санитарный пропускник с душевой или шлюз, где одевается защитная одежда. Во время работы в шлюзе должна быть включена бактерицидная лампа.
88. Входные двери в шлюзы должны быть самозакрывающиеся и снабжены замками. Во время работы двери помещений "заразной" зоны должны быть закрыты. В это время запрещается выходить и входить в вирусологический бокс. Для связи с другими помещениями используют телефон или переговорные устройства.
89. Хранение биологического материала должно осуществляться в герметичных, выдерживающих низкие температуры, небьющихся контейнерах, которые помещают в низкотемпературные шкафы или сосуды с жидким азотом.
90. Перенос биологического материала между технологическими линиями, в хранилища должен проводиться в герметично закрывающихся влагонепроницаемых контейнерах, подвергающихся обеззараживанию.
91. Все отходы вирусологической лаборатории, отработанная душевая вода должны обеззараживаться.
92. При работе персонал использует противочумный костюм 2 типа, заражение куриных эмбрионов, животных, эктопаразитов, центрифугирование и вакуумное высушивание биологического материала проводят в защитном костюме 1 типа. По окончанию работы принимает гигиенический душ.
93. Вскрытие ампул с высушенной культурой риккетсий, гомогенизацию биомассы риккетсий осуществляют в настольном боксе с вытяжкой в защитном костюме 2 типа.

7. Требования при работе с возбудителями
глубоких микозов

94. Манипуляции с культурами мицелиальной фазы, изучение выживаемости грибов во всех фазах должны проводиться в герметичном боксе, с фильтровентиляционной системой, включающей фильтрацию воздуха, поступающего в бокс и выходящего из него через высокоэффективные стерилизующие фильтры.
95. 3а 15 минут до начала работы в боксе включают бактерицидные лампы и вытяжную систему вентиляции бокса. При загрузке бокса вентиляцию выключают. Если во время работы в боксе прекратился отсос воздуха, работу немедленно прекращают. Не реже одного раза в квартал проводят бактериологические исследования воздуха бокса, контроль работы фильтра проводят один раз в месяц.
96. Посевы мицелиальных культур в боксах делают после предварительного внесения в пробирки и матрацы с физиологическим раствором или бульоном. При смывах культур жидкость в матрацы вносят через пробирки шприцом с длинной иглой. Посевы инкубируют в металлических емкостях.
97. При работе с мицелиальными фазами грибов агаровые пластинки с посевами выдерживают в термостате не более 5 суток (до начала появления спор), матрацы, пробирки с посевами вне бокса не открывают. Просмотр посевов проводят в боксах в костюме 4 типа с ватно-марлевой маской. Работу с дрожжевыми фазами грибов проводят в боксе в костюме 3 типа с маской, серологические исследования - в костюме 4 типа.
98. Перед подсчетом клеточных элементов суспензии грибов автоклавируют или добавляют формалин до 10 % и выдерживают в термостате 2 часа при температуре 37 ^о С.
99. С целью получения антигенов, вакцин, выращенную грибницу обеззараживают автоклавированием при 0,5 атмосфер в течение 30 минут или добавлением формалина до конечной концентрации 0,5%.

8. Требования при работе с возбудителями
паразитарных заболеваний

100. Материал, подозрительный на содержание стробил, онкосфер, яиц, личинок, особей взрослых гельминтов и простейших кишечника должен доставляться в стеклянной или пластиковой посуде с плотно закрывающимися крышками.
101. Подготовка и исследования на наличие гельминтов, простейших кишечника и кровепаразитов проводят в вытяжном шкафу. Лабораторная посуда для исследования с применением методов обогащения устанавливается в кюветах. Препараты, приготовленные для исследования, должны помещаться на специальные подносы, под предметные стекла с мазками подкладывают стекла больших размеров.
102. Все манипуляции с исследуемым материалом, посудой, оборудованием проводятся в резиновых перчатках.
103. Использованные пипетки, пробирки, капилляры, предметные и покровные стекла должны дезинфицироваться.
104. Материал, подозрительный на зараженность гельминтами должен храниться в отдельном холодильнике, который в конце рабочего дня опечатывается.

9. Порядок хранения, передачи и транспортирования
микроорганизмов I-IV групп патогенности

105. Во всех микробиологических, вирусологических и паразитологических лабораториях должен выполняться единый порядок хранения, передачи микроорганизмов, направленный на обеспечение личной и общественной безопасности при их транспортировании, а также исключающий несанкционированную передачу и незарегистрированное их хранение.
106. В производственных лабораториях, обслуживающих водопроводы, пищевые объекты, организации, производящие продукцию медицинского назначения запрещается иметь музейные культуры микроорганизмов I-IV групп патогенности и проводить исследования, связанные с их изучением.
Этим лабораториям разрешается иметь коллекцию типовых культур микроорганизмов, предусмотренных нормативно-технической документацией на производство по санитарно-эпидемиологическому заключению государственного органа санитарно-эпидемиологической службы.
107. Микроорганизмы I-IV групп, выделенные при диагностических и иных исследованиях в лабораториях, не имеющих разрешения на работу с ними, должны быть переданы в лаборатории, имеющие соответствующие разрешения режимной комиссии.
108. Организации, лаборатории, имеющие разрешение режимной комиссии на работу с микроорганизмами I-IV групп патогенности, могут иметь коллекции музейных культур при наличии на это разрешения, выданного режимной комиссии уполномоченного органа в области санитарно-эпидемиологического благополучия населения.
109. Выделенные микроорганизмы I-IV группы патогенности должны уничтожаться с разрешения руководителя организации, лаборатории.
110. Выдача производственных и эталонных микроорганизмов I-IV групп должна осуществляться в порядке, установленном действующим законодательством Республики Казахстан.
111. Подразделения, проводящие исследования по выделению микроорганизмов I-IV групп патогенности должны вести контроль их движения и хранения по следующим формам:
1) журнал регистрации микроорганизмов I-IV групп, поступивших для исследования (идентификации) и хранения согласно приложению 9 к настоящим Санитарным правилам;
2) журнал регистрации выделенных штаммов микроорганизмов согласно приложению 10 к настоящим Санитарным правилам;
3) инвентарный журнал коллекционных микроорганизмов согласно приложению 11 к настоящим Санитарным правилам;
4) журнал движения патогенных биологических агентов согласно приложению 12 к настоящим Санитарным правилам;
5) журнал выдачи патогенных биологических агентов согласно приложению 13 к настоящим Санитарным правилам;
6) журнал лиофилизации патогенных биологических агентов согласно приложению 14 к настоящим Санитарным правилам;
7) журнал обеззараживания патогенных биологических агентов согласно приложению 15 к настоящим Санитарным правилам.
112. Присвоенное коллекционному штамму обозначение (номер, код) не должно меняться при его передаче. В случае гибели (уничтожения) штамма его обозначение запрещается присваивать вновь поступившим штаммам.
113. Уничтожение штамма микроорганизмов I-IV групп патогенности должно оформляться актом согласно приложению 16 к настоящим Санитарным правилам.
114. Все журналы должны быть пронумерованы постранично, прошнурованы, скреплены печатью и храниться в лаборатории в течение 3 лет.
115. Записи в журналах должны соответствовать другой документации: актам уничтожения, получения, передачи.
116. Емкости, содержащие микроорганизмы, должны иметь четкие, несмываемые надписи или прочно наклеенные этикетки с обозначением названия микроорганизма, номера штамма и даты пересева (лиофилизации). На емкостях с токсинами должна быть дополнительная маркировка красным цветом правого нижнего угла этикетки.
117. Микроорганизмы I-IV групп патогенности в коллекциях должны храниться в лиофилизированном или замороженном состоянии, на плотных или жидких питательных средах, а также в виде суспензий органов и тканей в консерванте.
118. Вскрытие ампул с лиофилизированными микроорганизмами оформляется актом согласно приложению 17 к настоящим Санитарным правилам.
119. Штаммы микроорганизмов должны храниться в холодильнике или несгораемом шкафу (сейфе) раздельно по группам. Совместное содержание микроорганизмов различных групп допускается при условии хранения их в отдельных небьющихся емкостях с закрывающейся крышкой. Емкости опечатывают, снаружи или внутри их помещают список с перечнем и количеством хранящихся микроорганизмов.
120. Передачу микроорганизмов I-II групп из одного подразделения в другое следует осуществлять по письменному разрешению руководителя организации, III-IV групп - руководителей подразделений согласно приложению 18 к настоящим Санитарным правилам.
121. Выдачу микроорганизмов I-II групп и коллекционных штаммов микроорганизмов III-IV групп необходимо оформлять актом согласно приложению 19 к настоящим Санитарным правилам и записью в журнале выдачи патогенных микроорганизмов.
122. Передача микроорганизмов I-IV групп из одной организации в другую должна производиться только по официальной заявке за подписью руководителя организации, скрепленной печатью. При обозначении требуемых агентов используют принятую классификацию микроорганизмов патогенных для человека по группам патогенности. В заявке на получение микроорганизмов должна быть ссылка на наличие разрешения на работу с микроорганизмами с указанием номера и даты выдачи. Передача производится только с письменного разрешения руководителя организации, выдающего микроорганизм и составлением акта согласно приложению 20 к настоящим Санитарным правилам.
123. Транспортирование микроорганизмов III-IV групп между организациями осуществляется почтовой связью или нарочным. При получении микроорганизмов нарочный должен предоставлять доверенность и документы, удостоверяющие его личность. Нарочный - является ответственным за доставку микроорганизмов.
124. Микроорганизмы I-II групп пересылают специальной связью или с двумя нарочными, знакомыми с требованиями биологической безопасности, причем один из них должен иметь допуск к работе с микроорганизмами этих групп патогенности.
125. При транспортировании микроорганизмов I-IV групп, в целях исключения всех видов досмотра и контроля, нарочному должна быть выдана справка согласно приложению 21 к настоящим Санитарным правилам и сопроводительное письмо на официальном бланке организации с указанием содержимого. Для микроорганизмов I-II групп дополнительно составляется акт упаковки в двух экземплярах. Первые экземпляры указанных документов помещают в упаковку с микроорганизмами. Копии документов остаются у отправителя. Организация, получившая микроорганизмы, должна составить акт вскрытия упаковки и вместе с письмом, подтверждающим получение микроорганизма, направить его в организацию, их выдавшую.
126. Организация-отправитель должна сообщить любым видом срочной связи организации-получателю дату и вид транспорта, которым отправлен микроорганизм.
127. Микроорганизмы I-IV групп передают в лиофилизированном состоянии или на плотных питательных средах. Передача токсинов, вирусов, органов, тканей и их суспензий, содержащих микроорганизмы, допускается в консервирующей жидкости или в замороженном состоянии.
128. Транспортирование микроорганизмов осуществляется в герметически закрытых емкостях (запаянные ампулы, завальцованные флаконы, запечатанные трубки из толстого стекла или пластического материала, пробирки, закрытые пробкой и герметизированные различными пластификаторами). Емкости заворачивают в лигнин или гигроскопическую вату, помещают в металлический или пластмассовый (только для III-IV групп) плотно закрывающийся или завинчивающийся пенал. Упаковка емкостей в пенале должна исключать возможность их перемещения и нарушения целостности. Поглощающий материал должен быть в достаточном количестве для сорбции всей жидкости в случае повреждения упаковки. Пеналы с упакованными в них емкостями обертывают бумагой и опечатывают сургучной печатью.
129. На адресной стороне посылки должен быть знак - "Опасно! Не открывать во время перевозки".
130. Перевозка живых животных и членистоногих, подозрительных на зараженность микроорганизмами I-IV групп, допускается по санитарно-эпидемиологическому заключению государственного органа санитарно-эпидемиологической службы на соответствующей территории. Перевозка живых животных и членистоногих, зараженных микроорганизмами I-IV групп патогенности, запрещается.
131. В случае возникновения при транспортировании микроорганизмов аварий, катастроф, утраты и хищения посылок необходимо немедленно сообщить в органы Комитета национальной безопасности Республики Казахстан, Министерства внутренних дел Республики Казахстан, Агентства Республики Казахстан по чрезвычайным ситуациям, государственные органы санитарно-эпидемиологической службы для принятия мер по охране места происшествия, ликвидации последствий и организации розыска.
132. Культуры микроорганизмов, токсины, яды могут быть переданы или получены из зарубежных стран в соответствии с действующим законодательством Республики Казахстан.
133. Организации, получившие ПБА из-за рубежа, должны информировать об этом национальные коллекции микроорганизмов Республики Казахстан.
134. Лица, получившие микроорганизмы во время зарубежных командировок, должны по прибытию зарегистрировать их в своей организации.
135. Руководитель организации-отправителя - является ответственным за соблюдение требований правил упаковки и транспортирования до пункта пересылки, а также за правильность упаковки и отправления ПБА через Международный почтамт в соответствии с действующими международными конвенциями и правилами.
136. Сторона ящика, где указаны адреса получателя и отправителя, должна снабжаться ярлыком фиолетового цвета и отличительным знаком: "Скоропортящиеся биологические вещества", "Опасно: не открывать во время пересылки", "Не имеет коммерческой стоимости", "Упаковано согласно международным почтовым правилам безопасности" (на английском языке).
137. Медицинские организации могут запрашивать ПБА только через музеи живых культур, направляя требования с указанием рода, вида микроорганизмов, названия типовой авторской коллекции с обоснованием цели и необходимости их получения.

10. Порядок действий при ликвидации аварий во время
работы с биологическим материалом

138. При каждой организации, проводящей работу с возбудителями I-II групп патогенности, должен быть изолятор для сотрудников на случай обнаружения у них симптомов подозрительных на заболевание и допустивших аварию.
139. В изоляторе должен быть запас основных и резервных специфических лекарственных препаратов, медикаментов для оказания помощи по жизненным показаниям (кардиологических, противошоковых, антидотов) и дезинфицирующих средств.
140. При авариях во время работы с биологическим материалом, ее немедленно прекращают и включают аварийную сигнализацию.
141. Если авария произошла с разбрызгиванием инфекционного материала, все находящиеся в комнате должны прекратить работу, выйти в предбокс, закрыв за собой дверь, обработать руки, лицо, слизистые дезинфицирующим раствором или спиртом. Защитную одежду (начиная с косынки или шлема) обильно смачивают дезинфицирующим раствором, снимают ее, погружают в дезинфицирующий раствор или помещают в бикс (бак) для автоклавирования. В глаза, нос закапывают растворы антибиотиков, к которым чувствителен возбудитель. В случае аварии, при работе с возбудителями глубоких микозов, в глаза и нос закапывают 1% борную кислоту, рот и горло прополаскивают 70Ү этиловым спиртом.
142. При аварии с ботулиническим токсином глаза и рот промывают водой и антитоксической сывороткой, разведенной до 10 международных единиц в 1 миллилитре (далее - МЕ/мл). При попадании ботулинического токсина на открытые участки кожи смывают его большим количеством воды с мылом.
143. Если авария произошла при работе с неизвестным возбудителем, проводится профилактическое лечение антибиотиками широкого спектра действия.
144. Если авария произошла без разбрызгивания биологического материала, накладывают тампон (салфетку) с дезинфицирующим раствором на место соприкосновения биологического материала с поверхностью оборудования. Сотрудник выходит из помещения, где произошла авария, снимает и погружает в дезинфицирующий раствор защитную одежду. Открытые части тела обрабатывают дезинфицирующим раствором или 70Ү спиртом.
145. Если авария произошла в боксе (кабинете) безопасности - прекращают работу, на место попадания материала накладывают салфетки, обильно смоченные дезинфицирующим раствором. В боксе (кабинете) и в помещении включают на 30 минут бактерицидные лампы, включают аварийную сигнализацию, в боксе проводят дезинфекцию. Вытяжная вентиляция во время аварии и дезинфекции должна оставаться включенной.
146. Если авария связана с ранением или другим нарушением целостности кожных покровов:
1) работу прекращают, руки обрабатывают дезинфицирующим раствором, снимают перчатку и выдавливают из ранки кровь в дезинфицирующий раствор, на место ранения ставят на 4-5 минут компресс из дезинфицирующего раствора или 70Ү этилового спирта;
2) при работе с сибирской язвой место ранения тщательно промывают водой с мылом и смазывают йодом, без применения дезинфицирующих растворов;
3) при аварии с возбудителями глубоких микозов место ранения обрабатывают соответствующим дезинфицирующим раствором, моют водой с мылом, смазывают йодом;
4) при работе с вирусами I-II групп, кровь выдавливают в сухую стерильную салфетку и обрабатывают ранку йодом без применения дезинфицирующего раствора.
147. Если авария произошла при транспортировке материала (в автоклавную и между подразделениями), персонал, оставив на местах переносимые емкости, покидает опасную зону и сообщает о случившемся руководителю подразделения. Лица, допустившие аварию, проходят санитарную обработку. Обработка помещения при аварии должна проводиться в противочумном костюме 1-типа.
148. Обо всех случаях лабораторного заражения микроорганизмами I-IV групп патогенности информация должна немедленно предоставляться в уполномоченный орган в области санитарно-эпидемиологического благополучия населения.

Приложение 1
к санитарно-эпидемиологическим
правилам и нормам "Санитарно-эпидемиологические
требования к устройству и условиям
работы микробиологических, вирусологических
и паразитологических лабораторий"

Помещения и площади микробиологической лаборатории,
проводящей работы с микроорганизмами II-IV групп патогенности

1. Микробиологическая лаборатория, проводящая работы с микроорганизмами III-IV групп патогенности, должна иметь следующие помещения и площади (в м ² ):

1) кабинет заведующего лабораторией 12
2) посевная, но не менее 15 не менее 5 на 1
рабочее место,
3) помещение для исследований на кишечные инфекции 6 на 1 рабочее
место,
но не менее 12
4) помещение для фаготипирования не менее 12
5) помещение для исследования на холеру не менее 12

2. Помещения для проведения исследований
по санитарной бактериологии:
1) для врачей 6 на 1 рабочее
место,
но не менее 12
2) для лаборантов 6 на 1 рабочее
место,
но не менее 12
3) бокс с предбоксом не менее 12

3. Помещение для исследования капельных инфекций:
1) для врачей 6 на 1 рабочее
место,
но не менее 12

2) для лаборантов 6 на 1 рабочее
место,
но не менее 12
3) бокс с предбоксом не менее 12
4) помещение для серологических исследований не менее 14
5) посевная 5 на 1 рабочее
место, но не
менее 15
6) бокс с предбоксом для исследования
на стерильность не менее 12
7) моечная (без моечной машины) не менее 18
8) моечная (с применением моечной машины) не менее 36
9) препараторская 6 на 1
рабочее место,
но не менее 12
10) стерилизационная не менее 15 на
2 стерилизационных
шкафа
на каждый дополнительный шкаф не менее 5

4. Термальные комнаты:
1) для исследования на кишечные инфекции не менее 6
2) для исследования по санитарной бактериологии не менее 6
3) с температурным режимом 43 градуса Цельсия не менее 6

5. Холодильная камера не менее 8

6. Автоклавная на 2 автоклава не менее 15
на каждый дополнительный автоклав не менее 5

7. Помещения для приготовления питательных сред:
1) средоварочная 1 не менее 8
2) для разлива не стерильных сред не менее 4 на
1 рабочее место
3) для контроля и их расфасовки сред не менее 12-18
4) бокс с предбоксом для разлива сред не менее 6 на
1 рабочее место

8. Помещение для холодильников не менее 12

9. Помещение энтомологии не менее 12

10. Помещение гематологии 6 на 1 рабочее
место, но не
менее 18

11. Помещение для гельминтологических исследований 9 на 1 рабочее
место, но не
менее 12

12. Кладовые:
1) стерильной лабораторной посуды не менее 12
2) не стерильной лабораторной посуды не менее 12

13. Пункт приема анализов не менее 6
на 1 рабочее место

14. Пункт выдачи результатов не менее 6

15. Санитарный пропускник персонала:
1) гардероб для домашней одежды не менее 0,4
2) душевая на 1 сетку не менее 1
3) гардероб для специальной одежды 0,4 на шкаф,
но не менее 6
4) туалет не менее 0,85
на 1 чел.

16. Комната персонала не менее 8

17. Помещение для забора проб и выдачи результатов:
1) ожидальня не менее 12
2) регистратура не менее 8
3) помещение (с унитазом и умывальником) не менее 3
18. Учебная комната 4 на 1 место,
но не менее 30

19. В лабораториях с небольшим объемом работы допускается размещать в одном помещении: препараторскую и стерилизационную (18 м ² ), боксы по санитарной бактериологии и боксы капельных инфекций (6 м ² ). Набор помещений зависит от выполняемой номенклатуры исследований.

Приложение 2
к санитарно-эпидемиологическим
правилам и нормам "Санитарно-эпидемиологические
требования к устройству и условиям
работы микробиологических, вирусологических
и паразитологических лабораторий"

Помещения и площади микробиологической лаборатории,
проводящей работы с микроорганизмами I-II групп патогенности

1. В "чистой" зоне предусматриваются следующие помещения площадью (в м ² ):

1) гардероб для верхней одежды не менее 18
2) гардероб для личных вещей сотрудников
с индивидуальными шкафчиками не менее 0,4
на 1 шкаф
3) кабинет заведующего лабораторией не менее 12
4) комнаты для административной работы,
приема пищи и отдыха не менее 12
2. В "условно-чистой" зоне предусматриваются
следующие помещения площадью (в м ² ):
1) комната с боксом для приготовления и разлива
питательных сред не менее 12
2) автоклавная на 2 автоклава не менее 15
3) препараторская-стерилизационная не менее 18
4) моечная не менее 18
5) кладовая не менее 12
6) туалет не менее 6

Помещения "условно-чистой" зоны отделены от помещений "чистой" зоны санитарными пропускниками.
3. В "заразной" зоне предусматриваются следующие помещения площадью (в м ² ):
1) 5-6 боксов не менее 9
с предбоксниками не менее 3
2) серологическая с боксом не менее 30
3) помещение для экспресс-диагностики не менее 12
4) автоклавная на 2 автоклава не менее 15

4. "Заразный блок":
1) прием, регистрация материала, его обработка не менее 18
2) зоолого-паразитологическая не менее 12
3) блок для работы с инфицированными животными,
состоящий из комнат: для приема, первичной
обработки материала, заражения животных не менее 48
4) помещения для одевания и снятия защитного костюма по 6

Приложение 3
к санитарно-эпидемиологическим
правилам и нормам "Санитарно-эпидемиологические
требования к устройству и условиям
работы микробиологических, вирусологических
и паразитологических лабораторий"

Помещения и площади вирусологической лаборатории,
проводящей работы с вирусами III-IV групп патогенности

1. Вирусологическая лаборатория должна иметь следующий набор помещений (в м ² ):

1) кабинет заведующего отделением не менее 12

2. Помещения для идентификации респираторных вирусов:
1) бокс с предбоксом для заражения и
вскрытия эмбрионов не менее 12+5
3. Помещения для идентификации энтеральных вирусов:
1) рабочая комната врача и лаборанта для
микроскопирования клеточных культур не менее 8
2) бокс с предбоксом для заражения культуры тканей не менее 12+5
3) бокс с предбоксом для работы с эталонными
штаммами не менее 12+5
4) бокс с предбоксом для санитарной вирусологии не менее 12+5

4. Помещение для приготовления культуры тканей:
1) бокс с предбоксом не менее 12+5
2) бокс с предбоксом для работы с возбудителями
вирусных гепатитов не менее 12+5

5. Комната для экспресс-диагностики, люминесцентная не менее 10
6. Комната для серологических исследований не менее 10
7. Автоклавная на 2 автоклава не менее 15
8. Моечная не менее 12
9. Препараторская-стерилизационная не менее 6
10. Кладовая посуды, реактивов, материалов не менее 6
11. Комната для регистрации, приема,
сортировки и выдачи результатов анализов не менее 8
12. Комната для персонала не менее 8
13. Санитарный пропускник для персонала:
1) гардероб для домашней одежды 0,4, но не
менее 6 на шкаф
2) кабина для переодевания не менее 2
3) душевая на 1 сетку не менее 1
4) гардероб для специальной одежды 0,4, но не
менее 6 на шкаф
14. Туалет на 1 унитаз не менее 0,85

Приложение 4
к санитарно-эпидемиологическим
правилам и нормам "Санитарно-эпидемиологические
требования к устройству и условиям
работы микробиологических, вирусологических
и паразитологических лабораторий"

Помещения и площади паразитологической лаборатории

1. Паразитологическая лаборатория должна иметь следующие помещения:

1) помещение для приема, регистрации,
выдачи результатов анализов 6 на 1 рабочее место,
но не менее 12
2) помещение для гельминтологических исследований 9 на 1 рабочее место,
но не менее 18
3) комната для ожидания не менее 12
4) помещение серологических исследований не менее 12
5) помещение для экспресс-диагностики не менее 12
6) моечная не менее 9
7) гардероб для специальной одежды 0,4 на шкаф,
но не менее 6
8) комната персонала не менее 12
9) комната энтомологических исследований не менее 12
10) кладовая не менее 6
11) гардероб для домашней одежды 0,4 на шкаф,
но не менее 6
12) туалет не менее 4

2. Если паразитологическая лаборатория входит в состав микробиологической лаборатории, то помещения для приема, регистрации и выдачи анализов, моечная и комната для ожидания могут быть совмещены с аналогичным помещением микробиологической лаборатории.

Приложение 5
к санитарно-эпидемиологическим
правилам и нормам "Санитарно-эпидемиологические
требования к устройству и условиям
работы микробиологических, вирусологических
и паразитологических лабораторий"

Классификация микроорганизмов патогенных для человека
по группам патогенности
___________________________________________________________________
N | Наименование | Заболевание, вызываемое данным
п/п| микроорганизмов | микроорганизмом
--------------------------------------------------------------------
Бактерии
I группа

1. Yersinia pestis Чума

II группа

1. Bacillus anthracis Сибирская язва
2. Brucella abortus
Brucella melitensis
Brucella suis Бруцеллез
3. Francisella tularensis Туляремия
4. Legionella pneumophila Легионеллез
5. Pseudomonas mallei Сап
6. Pseudomonas pseudomallei Мелиоидоз
7. Vibrio cholerae 01 токсигенный
Vibrio cholerae non 01 токсигенный Холера

III группа

1. Bordetella pertussis Коклюш
2. Borrelia recurrentia Возвратный тиф
3. Campylobacter fetus Абсцессы, септицемии
4. Campylobacter jejuni Энтерит, холецистит,
септицемия
5. Clostridium botulinum Ботулизм
6. Clostridium tetani Столбняк
7. Corynebacterium diphtheriae Дифтерия
8. Eryaipelothrix rhusiopathiae Эризипелоид
9. Helicobacter pylori Гастрит, язвенная
болезнь желудка и
двенадцатиперстной кишки
10. Leptospira interrogans Лептоспироз
11. Listeria monocytogenes Листериоз
12. Mycobacterium leprae Проказа
13. Mycobacterium tuberculosis
Mycobacterium bovis
Mycobacterium avium Туберкулез
14. Neisseria gonorrhoeae Гонорея
15. Neisseria meningitidis Менингит
16. Nocardia asteroids Нокардиоз
17. Pasterella multocida, haemolytica Пастереллез
18. Proactinomyces israelii Актиномикоз
19. Salmonella paratyphi A Паратиф А
20. Salmonella paratyphi B Паратиф В
21. Salmonella typhi Брюшной тиф
22. Shigella spp. Дизентерия
23. Treponema pallidum Сифилис
24. Yersinia pseudotuberculosis Псевдотуберкулез
25. Vibrio cholerae 01 не токсигенный Диарея
26. Vibrio cholerae non 01 не токсигенный Диарея, раневые
инфекции, септицемия
и прочее

IV группа
1. Aerobacter aerogenes Энтерит
2. Bacillus cereus Пищевая токсикоинфекция
3. Bacteroides spp Абсцесс легких,
бактериемия
4. Borrelia spp. Клещевой спирохетоз
5. Bordetella bronchiseptica Бронхосептикоз
Bordetella parapertussis Паракоклюш
6. Campylobacter spp Гастроэнтерит,
гингивит, периодонтит
7. Citrobacter spp Местные воспалительные
процессы, пищевые
токсикоинфекции

8. CIostridium perfringens,
CIostridium novyi,
CIostridium septicum,
CIostridium hiatolyticum,
CIostridium bifermentans. Газовая гангрена
9. Escherichia coli Энтерит
10. Eubacterium endocarditidis Септический эндокардит
11. Eubacterium lentumEubacterium Вторичные септицемии,
ventricosum абсцессы
12. Flavobacterium meningosepticum Менингит, септицемия
13. Haemophilus influenza Менингит, пневмония,
ларингит
14. Hafnia alvei Холецистит, цистит
15. Klebsiella ozaenae Озена
16. Klebsiella pneumoniae Пневмония
17. Klebsiella rhinoscleromatis риносклерома
18. Mycobacterium spp.
Mycobacterium рhotochromogens
Mycobacterium scotochromogens
Mycobacterium nonphotochromogens
Mycobacterium rapid growers Микобактериозы
19. Micoplasma hominis 1 Местные воспалительные
Micoplasma hominis 2 процессы, пневмонии
Micoplasma pneumoniae

20. Propionibacterium avidum Сепсис, абсцессы
21. Proteus spp. Пищевая
токсикоинфекция,
сепсис, местные
воспалительные процессы
22. Pseudomonas aeruginosa Сепсис, местные
воспалительные процессы
23. Salmonella spp. Сальмонеллез
24. Serratia marcescens Сепсис, местные
воспалительные процессы
25. Staphylococcus spp. Пищевая
токсикоинфекция,
септицемия, пневмония
26. Streptococcus spp Пневмония, тонзиллит,
полиартрит, септицемия
27. Vibrio sрр., Диарея, пищевая
Vibrio parahaemolyticus, токсикоинфекция, раневая
Vibrio mimicus, инфекция, септицемия
Vibrio fluviales, и прочее
Vibrio vulnificus,
Vibrio alginolyticus

28. Yersinia enterocolitica Энтерит, колит
29. Actinomyces albus Актиномикоз

Риккетсии
II группа

1. Rickettsia prowazekii Эпидемический сыпной
тиф, болезнь Брилля
2. Rickettsia typhi Крысиный сыпной тиф
3. Rickettsia rickettsii Пятнистая лихорадка
Скалистых гор

4. Rickettsia tsutsugamushi Лихорадка цуцугамуши
5. Coxiella burnetii Коксиеллез (лихорадка
Ку)

III группа

1. Rickettsia sibirica Клещевой сыпной тиф
Северной Азии
2. Rickettsia conorii Средиземноморская
пятнистая лихорадка
3. Rickettsia sharoni Израильская лихорадка
4. Rickettsia sp. Now? Астраханская лихорадка
5. Rickettsia acari Везикулезный риккетсиоз
6. Rickettsia australis Клещевой сыпной тиф
Северного Квинсленда
7. Rickettsia japonica Японская пятнистая
лихорадка
8. Rickettsia sp. Now Африканская лихорадка
9. Rickettsia sp. Now штамм "ТТТ" клещевой риккетсиоз
Тайланда

Эрлихии (подсемейство Ehrlichiae, сем. Rickettsiaceae)

III группа

1. Ehrlichia sennetsu Болезнь Сеннетсу
2. Ehrlichia canis Название отсутствует
3. Ehrlichia chaffeensis Название отсутствует

Грибы

II группа

1. Blastomyces brasiliensis,
dermatitidis Бластомикоз
2. Coccidioides immitis Кокцидиоидоз
3. Histoplasma capsulatum Гистоплазмоз

III группа

1. Aspergillus flavus
Aspergillus fumigatus Аспергиллез

2. Candida albicans Кандидоз
3. Cryptococcus neoformans Криптококкоз

IV группа

1. Absidia corymbifera Мукороз
2. Aspergillus niger,
Aspergillus nidulans Аспергиллез
3. Candida brumptii,
Candida crusei,
Candida intermedia,
Candida pseudotropicalis,
Candida tropicalis,
Candida guillermondii Кандидоз

4. Cephalosporium acremonium,
Cephalosporium cinnabarium Цефалоспориоз
5. Epidermophyton floccosum Эпидермофитии
6. Geotrichum candidum Геотрихоз
7. Microsporum spp. Микроспория
8. Mucor musedo Мукороз
9. Penicillium crustosum,
Penicillium luteo-viride,
Penicillium notatum Пенициллиоз
10. Pityrosporum orbiculare Разноцветный лишай
11. Rhizopus nigricans Мукороз
12. Trichophyton spp. Черепитчатый мукоз
13. Trichosporon cerebriforme Узловатая трихоспория

Простейшие
III группа

1. Leishmania donovani Висцеральный лейшманиоз
2. Plasmodium vivax,
Plasmodium falciparum,
Plasmodium malariae Малярия
3. Trichomonas vaginalis Мочеполовой трихомониаз

IV группа

1. Acanthamoeba culbertsoni, spp Менингоэнцефалит
2. Babesia caucasica Бабезиоз
3. Balantidium coli Балантидиоз
4. Entamoeba hystolytica Амебиаз
5. Isospora belli Lamblia intestinalis Энтерит
6. Naegleria spp. Менингоэнцефалит
7. Pent, atrichomonas hominis Колит
8. Leishmania major, tropica Кожный лейшманиоз
9. Toxoplasma gondii Токсоплазмоз

Вирусы
I группа

1. Filoviridae: Геморрагические
вирусы Марбург и Эбола лихорадки
2. Arenaviridae:вирусы Ласса, Геморрагические
Хунин и Мачупо лихорадки
3. Poxviridae: Натуральная оспа
вирус натуральной оспы человека
4. Herpesviridae обезьяний вирус В Хронические энцефалиты,
энцефалопатии

II группа

1. Togaviridae вирусы лошадиных Kомариныe энцефалиты
энцефаломиелитов энцефаломиелиты,
(Венесуэльский ВНЭЛ, восточный энцефаломенингиты
ВЭЛ, Западный ЗЭЛ);
вирусы лихорадок Семлики,
Чикунгунья, О'Ньонг-Ньонг, лихорадочные заболевания
Карельской, Синдбис, реки Росс,
Майяро, Мукамбо

2. Flaviviridae: энцефалиты
вирусы комплекса клещевого энцефаломиелиты
энцефалита:
клещевого энцефалита (КЭ)
Алма-Арасан, Апон, Лангат,
Негиши, Повассан, Шотландского
энцефаломиелита овец, Геморрагические
Болезни леса Киассанур, лихорадки
Омской геморрагической Лихорадочные заболевания
лихорадки (ОГЛ)
Вирусы комплекса японского
энцефалита (ЯЭ),
Западного Нила, Ильеус, Росио,
Сент-Луис, энцефалит Усуту, Лихорадочные заболевания
энцефалит долины Муррея Карши,
Кунжин, Сепик, Вессельсборн
Вирус желтой лихорадки Геморрагическая
Вирус гепатита С лихорадка
Парентерального
гепатита,
гепатоцелюлярной
карциномы печени

3. Bunyaviridae, Род Bunyavirus:
Комплекс Калифорнийского энцефалита, Энцефалит,
Ла-Кросс, Джеймстаун-каньон, энцефаломиелит,
Зайцев-Беляков, Инко, Тягиня, менингоэнцефалит,
Комплекс С-вирусы Апеу, Мадрид, лихорадочные заболевания
Орибона, Осса,Рестан и др. с менингеальным
синдромом и артритом.
Лихорадочные заболевания
Миозиты и артриты

Род Phlebovirus: Энцефалиты и
вирусы москитных лихорадок Сицилии, лихорадочные
Неаполя, Рифт-валли, Тоскана и др. заболевания с артритами
и миозитами
Род Nairovirus: вирус Крымской Геморрагические
геморрагической лихорадки Конго; лихорадки
болезни овец Найроби, Ганджам; Лихорадки с
Дугбе менингеальным синдромом
Энцефалит
Род Hantavirus: вирусы Хантаан, Геморрагические
Сеул, Пуумала лихорадки с почечным
синдромом (ГЛПС)

4. Reoviridae, Лихорадки с
Род Orbilvirus: менингеальным синдромом
вирусы Кемерово, и артритами
Колорадской клещевой лихорадки,
Синего языка овец,
Чангвинола, Орунго и др.

5. Rhabdoviridae,
Род Lyssavirus:
вирус уличного бешенства, Бешенство
Дикования, Лагос-бат Псевдобешенство и
энцефалопатии

6. Picornaviridae,
Род Aphtovirus: вирус Ящура Ящур

7. Arenaviridae: Астенические менингиты
вирусы лимфоцитарного и менингоэнцефалиты
хориоменингита, Токарибе, Пичинде

8. Hepadnaviridae: Парентеральные гепатиты
вирусы гепатитов В и Д
(Дельта)

9. Retroviridae:
Вирусы иммунодефицита человека СПИД
(ВИЧ-1, ВИЧ-2)
вирус Т-клеточного лейкоза Т - клеточный лейкоз
человека (НТLV) человека

10. Unconventional agents: Болезнь
Возбудители болезни медленных Крейцфельд-Якоба,
нейроинфекций Куру, Скрепи,
амиотрофического
лейкоспонгиоза,
оливопонтоцеребральная
атрофия, синдромы
Герстманна-Страусслера-
Шейнкера

III группа

1. Orthomyxoviridae:
вирусы гриппа А, В и С Грипп
2. Picornaviridae:
Род Enterovirus:
вирусы полиомиелита дикие штаммы Полиомиелита
вирусы гепатита А и Е Энтеральный гепатит
вирус острого геморрагического Геморрагический
конъюнктивита (АНС) коньюктивит

3. Herpesviridae:
вирусы простого герпеса Герпес простой
I и II типов, Ветряная оспа,
герпесвирус зостор-ветрянки опоясывающий
вирус герпеса 6 типа (HBLV-HHV6) герпетический лишай
вирус цитомегалии Поражение В-лимфоцитов
вирус Эпштейн-Барра человека, родовая
экзантема
Цитомегалия
Инфекционный
мононуклеоз,
лимфома Беркита,
назофарингеальная
карцинома

IV-группа

1. Adenoviridae: ОРВИ, пневмонии,
аденовирусы всех типов конъюнктивиты

2. Reoviridae,
Род Reovirus:
ретровирусы человека - риниты, гастроэнтериты

Род Rotavirus: - гастроэнтериты и
ротавирусы человека, энтериты
вирус диареи телят
Небраски (NCDV)

3. Picomaviridae,
Род Enterovirus: ОРВИ,
вирусы Коксаки группы А и В болезни Борнхольма,
герпангин, полиневриты

вирусы ECHO серозные менингиты,
диареи, ОРВИ,
полиневриты, увеиты

энтеровирусы-типы 68-71 серозные менингиты,
коньюнктивиты.

Род Rinovirus:
риновирусы человека 120 типов ОРВИ

Род Cardiovirus:
вирус энцефаломиокардита ОРВИ, полиневрит,
герпангины,
коньюктивиты,
миокардиты,
вирус Менго фаломиокардиты,
перикардиты
ОРВИ, полиневрит

4. Coronaviridae ОРВИ
коронавирусы человека (профузный насморк
без температуры),
энтерит

5. Caliciviridae:
вирус Норфолк Острый гастроэнтерит

6. Paramyxoviridae:
вирусы парагриппа человека 1-4 ОРВИ,
типа бронхопневмонии
респираторно-синцитиальный Пневмонии, бронхиты,
вирус (PC-вирус), бронхиолиты,
вирус эпидемического пароатита, Эпидемический
паротит
вирус кори Корь
вирус Ньюкаслской болезни Коньюктивит

7. Togaviridae Краснуха
род Rubivirua:
вирус краснухи

8. Rabdoviridae, Род Vesiculovirus: Везикулярный
вирус везикулярного стоматита стоматит

9. Poxviridae:
вирус оспы коров, Оспа коров
вирус эктромелии, Эктромелия мышей
вирус узелков доильщиц, Хроническая болезнь
рук доильщиц
орфвирус вирус Контагиозный
пустулярный дерматит

вирус контагиозного моллюска Контагиозный молюск
кожи и слизистых

вирусы Тана и Яба Болезнь Яба

Хламидии
II группа

1. Chlamydia psittaci Орнитоз-пситтакоз

III группа

1. Chlamydia trachomatis Трахома,
урогенитальный
хламидиоз

2. Chlamydia paratrachomatis Трахомоподобный
коньюктивит

3. Chlamydia veneral Венерическая
lymphagranulema лимфогранулема,
поражение паховых
лимфатических узлов

Яды биологического происхождения

II группа

1. Ботулинические токсины
всех видов Ботулизм
2. Столбнячный токсин
3. Яд паука каракурта

III группа

1. Микотоксины Микотоксикозы
2. Дифтерийный токсин
3. Стрептококковый токсин группы А
4. Стафилококковые токсины
5. Яды змей (кобры, эфы, гюрзы и другие)
-------------------------------------------------------------------- Аттенуированные штаммы
Аттенуированные штаммы возбудителей I-II групп относят к
микроорганизмам 3 группы патогенности. Аттенуированные штаммы III-IV групп относят к 4 группе патогенности.
____________________________________________________________________

Приложение 6
к санитарно-эпидемиологическим
правилам и нормам "Санитарно-эпидемиологические
требования к устройству и условиям
работы микробиологических, вирусологических
и паразитологических лабораторий"

Министерство здравоохранения
Республики Казахстан

РАЗРЕШЕНИЕ

Выдано лаборатории ________________________________________________
(наименование организации)
на проведение _____________________________________________________
виды работ: диагностическая, экспериментальная, производственная с
микроорганизмами ____________________ группы патогенности, включая
___________________________________________________________________
(наименование микроорганизмов)
На основании: _____________________________________________________
____________________________________________________________________

"___"___________200__года

Действительно в течение______лет (год) с момента выдачи

Председатель
Режимной комиссии

М.П.

Приложение 7
к санитарно-эпидемиологическим
правилам и нормам "Санитарно-эпидемиологические
требования к устройству и условиям
работы микробиологических, вирусологических
и паразитологических лабораторий"

Режимы обеззараживания в лабораториях

____________________________________________________________________
N | Объект | Методы | Обеззараживающее |Время в
п/п| | обеззараживания | средство |минутах
--------------------------------------------------------------------
Бактерии не образующие спор

1. Поверхности Орошение, протирание, 1% раствор 60
помещений, мытье; в случае хлорамина Б;
рабочие столы, аварии - залить 1% раствор извести;
мебель, одним из растворов, 1% раствор
помещения с последующей полисепта;
вивария, влажной уборкой. 40% раствор 120
оборудование формальдегида,
с последующей
Аэрозольный метод нейтрализацией
дезинфекции 25% раствором
аммиака;
3% раствор
перекиси водорода
с 0,5% моющего
средства.

2. Защитная Обработка в Давление 1,1 60
одежда, маски, автоклаве кгс/кв.см при
перчатки, температуре
сапоги Кипячение (120+2) ^о С
Погружение в 2% раствор соды 120
дезинфицирующий 1% раствор 120
раствор с хлорамина;
последующей 3% раствор
стиркой перекиси водорода
с 0,5% моющим
средством

3. Очки Протирание с 3% раствор 120
последующим перекиси водорода
обмыванием водой с 0,5% моющим
средством;
Погружение спирт 700 30

4. Жидкие отходы, Засыпать или залить Сухая хлорная
смывные воды, известь; 5%
выделения раствор лизола,
больных 2% раствор
хлорной извести,
2% раствор
хлорамина

5. Посуда Автоклавирование Давление 1,1 60
лабораторная кгс/кв.см при
(стеклянная, температуре
металлическая), (120+2) ^о С
пробки ватно-
марлевые

6. Груши, Кипячение 2% раствор соды 30
резиновые 3% раствор
перчатки Погружение хлорамина; 60
3% раствор
перекиси водорода
с 0,5% моющим
средством;

7. Руки в Погружение 3% раствор 2
резиновых и мытье хлорамина;
перчатках 3% раствор
перекиси водорода
с 0,5% моющим
средством;
8. Не защищенные Погружение, мытье 0,5% раствор 2
участки рук; хлорамина;
открытые части Протирание спирт 70 ^о 10
тела в случае 1% раствор
аварии хлорамина

9. Банки для Залить до краев, 3% раствор 30
животных протереть снаружи хлорамина Б;
5% раствор лизола

10. Металлические Автоклавирование Давление 1,5 кгс/ 30
ящики, банки кв.см при темпе-
из-под вскрытых ратуре (126+2) ^о С
животных, Обработка сухим 160 ^о С
садки, орудия жаром
лова, Погружение 3% раствор 60
инструменты хлорамина Б; 120
после вскрытия Кипячение 5% раствор лизола
2% раствор соды 30
11. Подстилочный Автоклавирование Давление 1,5
материал, кгс/кв.см при
остатки кормов, температуре
трупы лаборатор- (126+2) ^о С
ных животных Погружение 3% раствор 1440
хлорамина Б; (24
5% раствор лизола часа)
Сжигание

12. Изделия из Камерное Паровоздушная 30
синтетических обеззараживание смесь 80-90 ^о С
материалов Погружение 1% раствор 300
хлорамина (5 час)
0,2% раствор 60
формальдегида
при температуре
60 ^о С

Бактерии, образующие споры и ботулинический токсин

13. Поверхности Двухкратное 4% осветленный
помещений, орошение через активированный
рабочие столы, 30 минут раствор хлорной
мебель, извести
оборудование Протирание 4% осветленный
двухкратное с активированный
интервалом 15 раствор хлорамина Б;
минут 20% осветленный
раствор хлорной
извести
5% раствор
формалина с 5%
раствором мыла
Орошение и 6% раствор
протирание перекиси водорода
с 0,5% моющего
средства
Мытье

14. Защитная Автоклавирование Давление 2,0 90
одежда, маски кгс/кв.см при
Кипячение температуре
Замачивание с (132+2) ^о С
последующей стиркой 2% раствор соды 60
1% активированный 120
раствор хлорамина;
6% раствор
перекиси водорода 60
с 0,5% моющего
средства

15. Перчатки Кипячение 2% раствор соды 60
Погружение 1% активированный
раствор хлорамина; 120
6% раствор
перекиси
водорода с 0,5% 120
моющего средства
16. Жидкие отходы, Засыпать Хлорная известь 120
смывные воды,
выделения
больных

17. Посуда Кипячение 2% раствор соды 60
лабораторная Автоклавирование Паром под
(стеклянная, давлением 2,0
металлическая) кгс/квсм
(132+2 ^о ) 90

18. Груши Погружение 4% активированный 60
раствор хлорамина;
6% раствор
перекиси водорода 60
с 0,5% моющего
средства

19. Посевы Автоклавирование Паром под
давлением 2,0
кгс/кв см
(132+2 ^о ) 90

20. Банки для Залить до краев, 1% активированный 2880
животных, протереть снаружи, раствор хлорамина; (48
Подстилочный двухкратно с 6% раствор перекиси часов)
материал, интервалом -3 часа водорода с 0,5%
остатки кормов моющего средства 90
Автоклавирование Давление 2,0 кгс/
кв.см при темпе-
ратуре (132+2) ^о С
21. Трупы Автоклавирование Давление 2,0
лабораторных кгс/кв.см при
животных Сжигание температуре
(132+2) ^о С 90

22. Инструментарий Кипячение 2% раствор соды 60
Автоклавирование Давление 2,0
кгс/кв.см при
температуре
(132+2) ^о С 90

Вирусы и риккетсии

23. Поверхности Орошение 3% раствор
помещений, двухкратное хлорамина Б;
рабочие столы, через 30 минут 3% раствор
мебель, или двухкратное осветленной
оборудование протирание с хлорной
интервалом 15 минут; извести;
в случае аварии
залить на 2 часа 6%
раствор перекиси
водорода

24. Защитная Кипячение 2% раствор соды 30
одежда, маски, Погружение 3% раствор 120
перчатки Автоклавирование хлорамина Б;
(исключая перчатки) 6% раствор
перекиси водорода
Давление 1,1 45
кгс/кв.см при
температуре
(120+2) ^о С

25. Защитные очки Протирание с 6% раствор
последующим перекиси
обмыванием водорода 15

26. Выделения Засыпать или залить Сухая хлорная 120
больного известь;
3% раствор
хлорамина 30

27. Посуда Кипячение 2% раствор соды 30
лабораторная Погружение 3% раствор
(стеклянная, хлорамина Б, 60
металлическая) 3% осветленный
раствор хлорной
извести, 6%
раствор перекиси
водорода
Автоклавирование Давление 1,5 60
кгс/кв.см при
температуре
(126+2) ^о С

28. Вирусы, Погружение 3% раствор 1440
содержащие хлорамина Б, (24
жидкость 3% осветленный часа)
раствор хлорной
извести

29. Груши, Кипячение 2% раствор соды 30
резиновые пробки

30. Руки в резиновых Мытье 3% раствор 1-2
перчатках хлорамина Б, 3%
раствор перекиси
водорода с 0,5%
моющего средства,
6% раствор перекиси
водорода

31. Руки, части Тщательно обмыть 1% раствор
тела при аварии или протереть хлорамина 5

Возбудители глубоких микозов

32. Поверхности Орошение 2% раствор ДТСГК 60
помещений, 3% раствор
рабочие столы, Протирание сульфохлорантина
мебель, 5% раствор лизола,
оборудование мытье 5% раствор
хлорамина

33. Поверхности Орошение и 3% раствор
термокамер протирание перекиси
двухкратно с водорода с 0,5%
интервалом 30 минут моющего средства 60

34. Защитная одежда. Автоклавирование Давление 1,1 60
кгс/кв.см при
температуре
(120+2) ^о С
Давление 1,5 30
кгс/кв.см при
температуре
(126+2) ^о С
Кипячение 2% раствор соды 30
Погружение 3% раствор 120
сульфохлорантина
5% раствор лизола,
5% раствор
хлорамина

35. Перчатки, Кипячение 2% раствор соды 15
защитные очки, Протирание 3% раствор
тапочки двухкратно сульфохлорантина
5% раствор лизола,
5% раствор
хлорамина

36. Лабораторная Автоклавирование Давление 1,1 60
посуда кгс/кв.см при
температуре
(120+2) ^о С
Давление 1,5 30
кгс/кв.см при
температуре
(126+2) ^о С
2% раствор соды
Кипячение 3% раствор 30
Погружение сульфохлорантина 120
5% раствор лизола,
5% раствор
хлорамина

37. Культуры грибов Автоклавирование Давление 1,1 60
на плотных кгс/кв.см при
питательных температуре
средах (120+2) ^о С
Давление 1,5 30
кгс/кв.см при
температуре
(126+2) ^о С
Давление 2,0 20
кгс/кв.см при
температуре
(132+2) ^о С
38. Руки, части тела Мытье с марлевой 1% раствор 1
салфеткой йодоната

39. Органы грызунов Погружение 10% раствор 440
формалина (24
часа)

40. Трупы Сжигание Давление 1,5 60
лабораторных Автоклавирование кгс/кв.см при
животных температуре
Поверхностное (126+2) ^о С 880
обеззараживание, 10% раствор (48
путем погружения лизола часов)

41. Банки для Залить до краев 3% раствор 2880
животных и протереть снаружи сульфохлорантина (48
5% раствор лизола, часов)
5% раствор
хлорамина

42. Инструменты Кипячение 2% раствор соды 30
после вскрытия
животных

43. Подстилочный Автоклавирование Давление 1,5
материал, кгс/кв.см при
остатки кормов температуре
(126+2) ^о С 60

44. Ветошь, Кипячение 2% раствор соды 30
уборочный Погружение 3% раствор 2880
материал, ящики сульфохлорантина (48
из-под животных 5% раствор лизола, часов)
5% раствор
хлорамина

Возбудители паразитарных заболеваний

45. Ветошь, Кипячение 2% раствор соды 30
уборочный
материал.

46. Посуда, Кипячение 2% раствор соды 30
в которой Погружение 5% раствор 180
доставляется хлорамина Б,
материал, 5% раствор 1440
предметные, карболовой кислоты (24
покровные стекла, часа)
стеклянные
палочки

47. Картонные Сжигание
деревянные
палочки, ватные
шарики,
полиэтиленовые
пакеты
-------------------------------------------------------------------

Приложение 8
к санитарно-эпидемиологическим
правилам и нормам "Санитарно-эпидемиологические
требования к устройству и условиям
работы микробиологических, вирусологических
и паразитологических лабораторий"

Требования к применению защитного костюма

1. В зависимости от характера выполняемой работы пользуются следующими типами защитных костюмов, состоящих из:
1) 1 типа - пижама или комбинезон, медицинские тапочки, медицинская шапочка, большая косынка (капюшон), противочумный халат, респиратор-капюшон положительного давления, ватно-марлевая маска (противопылевой респиратор, фильтрующий или кислородно-изолирующий противогаз), очки, резиновые перчатки, полотенце, носки, тапочки, сапоги резиновые;
2) 2 типа - пижама или комбинезон, медицинские тапочки, медицинская шапочка, большая косынка (капюшон), противочумный халат, ватно-марлевая маска, резиновые перчатки, полотенце, носки, тапочки, сапоги резиновые;
3) 3 типа - пижама, медицинская шапочка, большая косынка, противочумный халат, резиновые перчатки, полотенце, носки, тапочки, галоши;
4) 4 типа - пижама, шапочка (малая косынка), противочумный халат (хирургический), носки, тапочки.
2. Комбинезоны и пижамы должны быть из плотной ткани (бязи или полотна), спереди с глухой застежкой на пуговицы.
3. Противочумный халат шьют по типу хирургического, но значительно длиннее (до нижней трети голени), при этом полы его должны глубоко заходить одна на другую; пояс и завязки у ворота должны состоять из двух частей, пришитых каждая к отдельной поле, для завязывания рукавов пришивают одну длинную тесемку.
4. Противочумную косынку изготовляют размером 90х90х125 сантиметров, ватно-марлевую маску - из куска марли длиной 125 сантиметров и шириной 50 сантиметров. В средней части куска в продольном направлении укладывают сплошной ровный пласт ваты длиной 25 сантиметров, шириной 17 сантиметров. Края марли заворачивают и под наружный ее край закладывают три кусочка ваты. Длинные марлевые концы разрезают вдоль, не доходя до ватной прослойки.
5. Очки применяют "летные" с широким, плотно прилегающим краем, изогнутыми стеклами или любой иной конструкции, обеспечивающий их герметичность.
6. Противочумный костюм надевают до входа в помещение, где работают с заразным материалом в следующей последовательности: пижама (комбинезон), носки, тапочки, медицинская шапочка, капюшон (большая косынка), противочумный халат и сапоги. Тесемки у ворота халата, а также пояс халата завязывают спереди на левой стороне обязательно петлей, после чего закрепляют тесемки на рукавах. Респиратор (маска) должен закрывать рот и нос, верхние тесемки маски завязывают петлей на затылке, нижние на темени, по бокам крыльев носа закладывают ватные тампоны. Очки должны быть хорошо пригнаны и проверены на отсутствие фильтрации воздуха.
7. Для обеззараживания костюма должны быть предусмотрены отдельные емкости с дезинфицирующим раствором для обработки: сапог или галош, рук в перчатках в процессе снятия костюма, ватно-марлевых масок, халата, косынки (капюшона), полотенца, перчаток. Очки погружаются в 70Ү спирт.
8. При обеззараживании автоклавированием, кипячением или в дезинфицирующей камере, костюм складывают соответственно в биксы, двойные мешки.
9. Костюм снимают в следующем порядке, погружая руки в перчатках в дезинфицирующий раствор после снятия каждой части костюма:
1) сапоги или галоши протирают сверху вниз тампонами, обильно смоченными дезинфицирующим раствором, вынимают полотенце;
2) протирают ватным тампоном, смоченным дезинфицирующим раствором, фартук, при наличии его в костюме, снимают, складывая наружной стороной внутрь;
3) снимают нарукавники и вторую пару перчаток, если они были необходимы при работе;
4) снимают очки, оттягивая их двумя руками вперед, вверх и назад за голову;
5) ватно-марлевую маску развязывают и снимают, не касаясь лица наружной ее стороной;
6) развязывают завязки ворота халата, пояс и опустив верхний край перчаток, развязывают завязки рукавов, снимают халат, заворачивая наружную часть его внутрь;
7) снимают косынку, осторожно собирая все концы ее в одну руку на затылке;
8) снимают перчатки (при подозрении на нарушение целостности перчаток их проверяют в дезинфицирующем растворе, (но не воздухом);
9) снимают сапоги;
10) после снятия защитного костюма руки обрабатывают 70Ү спиртом, затем тщательно моют с мылом.

Приложение 9
к санитарно-эпидемиологическим
правилам и нормам "Санитарно-эпидемиологические
требования к устройству и условиям
работы микробиологических, вирусологических
и паразитологических лабораторий"

Журнал регистрации патогенных микроорганизмов,
поступивших для исследования и хранения

(хранить 3 года)

начат "___" ______ 200__ года
окончен "___"______ 200__ года

____________________________________________________________________
N | Дата |Наиме- |Число |Откуда|Цель |Резуль-|Подпись|Приме-
п/п|поступ-|нование|посту-|посту-|иссле-|тат | |чание
|ления |микро- |пивших|пил |дова- |иссле- | |
| |орга- |емкос-| |ния |дования| |
| |низма |тей | | | | |
| | |(про- | | | | |
| | |бирок,| | | | |
| | |ампул)| | | | |
--------------------------------------------------------------------
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9
--------------------------------------------------------------------
____________________________________________________________________

Приложение 10
к санитарно-эпидемиологическим
правилам и нормам "Санитарно-эпидемиологические
требования к устройству и условиям
работы микробиологических, вирусологических
и паразитологических лабораторий"

Журнал регистрации
выделенных штаммов микроорганизмов

(хранить 3 года)

Начат "___" ______ 200__ года
Окончен "___"______ 200__ года

____________________________________________________________________
N | N |Адрес |Наиме-| N |Источ-|Дата |Краткая|Судьба |Приме-
п/п|ана-|и дата|нова -|штам-|ник |выде-|харак- |микро- |чание
|лиза|взятия|ние |ма |выде- |ления|терис- |орга- |
| |пробы |микро-| |ления | |тика |низма |
| | |орга- | | | |микро- | |
| | |низма | | | |орга- | |
| | | | | | |низма | |
--------------------------------------------------------------------
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10
--------------------------------------------------------------------
____________________________________________________________________

Приложение 11
к санитарно-эпидемиологическим
правилам и нормам "Санитарно-эпидемиологические
требования к устройству и условиям
работы микробиологических, вирусологических
и паразитологических лабораторий"

Инвентарный журнал
коллекционных микроорганизмов

(хранить 3 года)

Начат "___" ______ 200__ года
Окончен "___"______ 200__ года

____________________________________________________________________
N |Родо- |Осо-|Но- |Ис- |Ме-|Дата |Мес-|Кем |От- |Дата|Судь-|При-
п/п|вое |бое |мер- |точ-|тод|выде-|то |выде-|куда|пос-|ба |ме-
|(ви- |наз-|штам-|ник |вы-|ления|вы- |лен |пос-|туп-|штам-|ча-
|довое)|ва- |ма |вы- |де-| |де- |(фа- |ту- |ле- |ма |ние
|наиме-|ние | |де- |ле-| |ле- |милия|пил |ния | |
|нова- | | |ле- |ния| |ния |авто-| | | |
|ние в | | |ния | | | |ра) | | | |
|латин-| | | | | | | | | | |
|ской | | | | | | | | | | |
|транс-| | | | | | | | | | |
|крип- | | | | | | | | | | |
|ции | | | | | | | | | | |
--------------------------------------------------------------------
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13
--------------------------------------------------------------------
____________________________________________________________________

Приложение 12
к санитарно-эпидемиологическим
правилам и нормам "Санитарно-эпидемиологические
требования к устройству и условиям
работы микробиологических, вирусологических
и паразитологических лабораторий"

Журнал движения патогенных микроорганизмов

(хранить 3 года)

Начат "___" ______ 200__ года
Окончен "___"______ 200__ года

____________________________________________________________________
Да-|Вид | Число посевов "А" | Число зараженных животных
та |иссле-|--------------------------| (по видам) "Б"
|дова- |К |Посеяно|Унич-|К |------------------------------
|ния |началу|(полу- |тоже-|концу|К |Зара- |Уничто-|К
|(наи- |дня |чено) |но |дня |началу|жено |жено |концу
|мено- | | |(вы- | |дня |(полу-|(выда- |дня
|вание | | |дано)| | |чено) |но) |
|микро-| | | | | | | |
|орга- | | | | | | | |
|низма)| | | | | | | |
--------------------------------------------------------------------
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10
--------------------------------------------------------------------
____________________________________________________________________

продолжение таблицы
____________________________________________________________________
Число зараженных | Число зараженных | Число сухих
эктопаразитов | органов (проб) "Г" | препаратов "Д"
(проб) "В" | |
--------------------------------------------------------------------
К |Зара-|(по- |К |К |Зара-|(по- |К |К |По- |Унич-|К
на- |жено |чено)|кон-|на- |жено |чено)|кон-|на- |лу |то- |концу
чалу| |унич-|цу |чалу| |унич-|цу |чалу|чено|жено |дня
дня | |тоже-|дня |дня | |тоже-|дня |дня | |(вы- |
| |но | | | |но | | | |дано)|
| |(вы- | | | |(вы- | | | | |
| |дано)| | | |дано)| | | | |
--------------------------------------------------------------------
11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22
--------------------------------------------------------------------
____________________________________________________________________

продолжение таблицы
_______________________
Подпись | Примечание
ответ- |
ствен- |
ного лица|
-----------------------
23 | 24
-----------------------
_______________________

Приложение 13
к санитарно-эпидемиологическим
правилам и нормам "Санитарно-эпидемиологические
требования к устройству и условиям
работы микробиологических, вирусологических
и паразитологических лабораторий"

Журнал выдачи
патогенных микроорганизмов

(хранить 3 года)

Начат "___" ______ 200__ года
Окончен "___"______ 200__ года
____________________________________________________________________
N |Дата |Откуда |Наиме- |Число |Дата |ФИО |Рас-|Кто |При-
п/п|поступ-|посту- |нование|отпущен- |от- |полу- |пис-|выдал|ме-
|ления |пила |и номер|ных ем- |пуска|чателя,|ка в|(ФИО,|ча-
|заявки |заявка |отпу- |костей | |N и |по- |под- |ние
| |(орга- |щенного|с микро- | |дата |лу- |раз- |
| |низа- |микро- |организ- | |дове- |че- |деле-|
| |ция) N |орга- |мами | |реннос-|нии |ние, |
| |и дата |низма |(указать | |ти, N | |рос- |
| |разре- | |вид | |удос- | |пись |
| |шения | |посуды, | |тове- | | |
| | | |упаковки)| |рения, | | |
| | | | | |кем и | | |
| | | | | |когда | | |
| | | | | |выдан | | |
--------------------------------------------------------------------
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10
--------------------------------------------------------------------
____________________________________________________________________

Приложение 14
к санитарно-эпидемиологическим
правилам и нормам "Санитарно-эпидемиологические
требования к устройству и условиям
работы микробиологических, вирусологических
и паразитологических лабораторий"

Журнал лиофилизации
патогенных микроорганизмов

(хранить 3 года)

Начат "___" ______ 200__ года
Окончен "___"______ 200__ года

____________________________________________________________________
N |Дата |Кем и | Лиофилизация |Вы-|Дата
п/п|поступ- |когда |---------------------------------------|да |вы-
|ления |разре-|Дата и|Наиме-| Число ампул |но |да-
|заявки |шено |N про-|нова- |-------------------------|ам-|чи
|и наи- | |токола|ние |раз-|под-|от- |взято|заб-|пул|
|менова- | |лиофи-|аген- |лито|клю-|пая-|на |ра- | |
|ние под-| |лиза- |та | |чено|но |конт-|ко- | |
|разде- | |ции | | | | |роль |вано| |
|ления | | | | | | | | | |
|(орга- | | | | | | | | | |
|низации)| | | | | | | | | |
--------------------------------------------------------------------
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11| 12
--------------------------------------------------------------------
____________________________________________________________________

продолжение таблицы
_____________________________
ФИО и роспись | Примечание
лица |
-----------------------------
Получив-|выдав-|
шего |шего |
ампулы |ампулы|
-----------------------------
13 | 14 | 15
-----------------------------
_____________________________

Приложение 15
к санитарно-эпидемиологическим
правилам и нормам "Санитарно-эпидемиологические
требования к устройству и условиям
работы микробиологических, вирусологических
и паразитологических лабораторий"

Журнал обеззараживания
патогенных микроорганизмов

(хранить 3 года)

Начат "___" ______ 200__ года
Окончен "___"______ 200__ года

____________________________________________________________________
Да-|Лабора- |Наиме- |Число | Подпись | N | Режим стерилизации
та |тория |нование|емкос-|-----------|авто-|---------------------
|(подраз-|мате- |тей с |Сдав-|При- |клава|на-|ко-|дав-|тем-|экс-
|деление)|риала |микро-|шего |няв- | |ча-|нец|ле- |пе- |по-
| | |орга- |мате-|шего | |ло | |ние |ра- |зи-
| | |низ- |риал |мате-| | | | |ту- |ция
| | |мами | |риал | | | | |ра |
--------------------------------------------------------------------
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12
--------------------------------------------------------------------

продолжение таблицы
____________________________________________________________________
Контроль стерилизации |Другие виды | Подпись
-----------------------|обеззараживания|----------------------------
химические | бактерио- |(указать режим,|Автоклавера|Ответственного
тесты | логический| экспозицию) |(дизенфек- |за режим авто-
| | |тора) |клавирования
--------------------------------------------------------------------
13 | 14 | 15 | 16 | 17
--------------------------------------------------------------------
____________________________________________________________________

Приложение 16
к санитарно-эпидемиологическим
правилам и нормам "Санитарно-эпидемиологические
требования к устройству и условиям
работы микробиологических, вирусологических
и паразитологических лабораторий"

Утверждаю
Заведующий лабораторией
_______________________
(ФИО)
_______________________
"____"________________

АКТ
уничтожения патогенного микроорганизма
I-II групп патогенности
от 200___года N___

Мы, нижеподписавшиеся, ___________________________________
(должность, ФИО)
________________________________________________________________
согласно разрешению ____________________________________________
(ФИО и должность, давшего разрешение,
номер и дата разрешения)
________________________________________________________________
уничтожили патогенный микроорганизм ____________________________
(наименование вида, NN штаммов, количество объектов)
________________________________________________________________
автоклавированием _______________________или погружением
(режим автоклавирования)
в _______________________________________________________________
(название дезинфицирующего раствора, его концентрация, время
обеззараживания)

Дата уничтожения патогенного микроорганизма______________________

Подписи:

Приложение 17
к санитарно-эпидемиологическим
правилам и нормам "Санитарно-эпидемиологические
требования к устройству и условиям
работы микробиологических, вирусологических
и паразитологических лабораторий"

Утверждаю
Заведующий лабораторией
_______________________
(ФИО)
_______________________
"____"________________

АКТ
вскрытия ампул(ы) с сухим(и) патогенными микроорганизмами
I-IV групп патогенности с целью высева или уничтожения
от 200___года N___

Мы, нижеподписавшиеся, ___________________________________
(должность, ФИО)
________________________________________________________________
согласно разрешению ____________________________________________
(ФИО и должность, давшего разрешение,
номер и дата разрешения)
________________________________________________________________
вскрыли ампулу(ы) с сухим микроорганизмом ______________________
(наименование вида, N штаммов, количество объектов)
с целью ________________________________________________________
(посев микроорганизма или его уничтожение)
Ампула(ы) с остатками патогенного микроорганизма обеззаражена(ы)
___________________ автоклавированием ______________________ или
(дата) (режим автоклавирования)
погружением в __________________________________________________
(название дезинфицирующего раствора, его
концентрация, время обеззараживания)
Дата вскрытия ампул(ы)___________________________

Подписи:

Приложение 18
к санитарно-эпидемиологическим
правилам и нормам "Санитарно-эпидемиологические
требования к устройству и условиям
работы микробиологических, вирусологических
и паразитологических лабораторий"

Утверждаю
Заведующий лабораторией
_______________________
(ФИО)
_______________________
"____"________________

АКТ
передачи патогенных биологических агентов I-II групп
патогенности и коллекционных микроорганизмов
III-IV групп внутри лаборатории (организации)
от 200___года N___

Мы, нижеподписавшиеся, ___________________________________
_________________________________________________________________
(должность, ФИО лица, передающего патогенный микроорганизм)
_________________________________________________________________
(должность, ФИО, получишего патогенный микроорганизм)
составили настоящий акт в том, что согласно распоряжению
заведующего лабораторией (отделом) _______________________________
произведена передача патогенного микроорганизма:
__________________________________________________________________
(наименование вида, NN штаммов, количество объектов)

Дата передачи ____________________________________________________
Передал:__________________________________________________________
(ФИО, подпись)
Принял:___________________________________________________________
(ФИО, подпись)

Приложение 19
к санитарно-эпидемиологическим
правилам и нормам "Санитарно-эпидемиологические
требования к устройству и условиям
работы микробиологических, вирусологических
и паразитологических лабораторий"

Утверждаю
Заведующий лабораторией
_______________________
(ФИО)
_______________________
"____"________________

АКТ
передачи патогенных микроорганизмов I-II групп
патогенности на (после) временное (ого) хранение(я)
от 200___года N___

Мы, нижеподписавшиеся, ___________________________________________
__________________________________________________________________
(должность, ФИО, передающего микроорганизм)
составили настоящий акт в том, что согласно распоряжению
заведующего лабораторией (отделом)________________________________
произведена передача микроорганизма:
__________________________________________________________________
(наименование вида, штаммов, количество объектов, условия
передачи: с правом или без права пересева)
Упакованные в______________________________________________________
Опечатанных печатью________________________________________________
(оттиск печати, ФИО владельца печати)
Указанные микроорганизмы находятся в ______________________________
(NN комнаты, сейфа и
холодильника)
Одновременно переданы _____________________________________________
(наименование учетной документации, ключ от сейфа)
Дата передачи ______________________________________________
Передал: ___________________________________________________
(ФИО, подпись)
Принял: ____________________________________________________
(ФИО, подпись)

Приложение 20
к санитарно-эпидемиологическим
правилам и нормам "Санитарно-эпидемиологические
требования к устройству и условиям
работы микробиологических, вирусологических
и паразитологических лабораторий"

Утверждаю
Руководитель лабораторией
_______________________
(ФИО)
М.П. _______________________
"____"________________

АКТ
передачи патогенных микроорганизмов I-II групп
патогенности за пределы организации
от 200____года N___

Мы, нижеподписавшиеся,__________________________________________
________________________________________________________________
(должность, ФИО, передающего микроорганизм)
________________________________________________________________
(должность, ФИО, получающего, наименование организации)
составили настоящий акт в том, что согласно распоряжению
руководителя организации _______________________________________
произведена передача микроорганизма: ___________________________ ________________________________________________________________
(наименование вида, NN штаммов, количество объектов,
вид упаковки)

Дата передачи __________________________________________________ Передал:________________________________________________________
(ФИО, подпись) Принял:_________________________________________________________
(ФИО, подпись)

Приложение 21
к санитарно-эпидемиологическим
правилам и нормам "Санитарно-эпидемиологические
требования к устройству и условиям
работы микробиологических, вирусологических
и паразитологических лабораторий"

Штамп организации
типографского Службам контроля

изготовления

Разрешение на транспортирование специального груза

СПРАВКА

Дана представителю(ям)____________________________________________
(наименование организации)
__________________________________________________________________
(ФИО, должность)
___________________, в том, что он(и) доставляют в________________
специальный груз-посылку _________________________________________
(наименование микроорганизма)
__________________ специальный груз упакован в____________________
(вид упаковки)
опечатанный сургучной печатью с оттиском _________________________
(наименование лаборатории)
N_____________ и уложенный в деревянный посылочный ящик,
обшитый белой тканью и опечатанный печатью с тем же оттиском.
Специальный груз не взрывоопасен, не огнеопасен,
не подлежит всем видам досмотра и контроля
Транспортирование специального груза ______________________
(вид транспорта)
разрешено на основании Санитарно-эпидемиологических правил и норм "Санитарно-эпидемиологические требования к устройству и условиям работы микробиологических, вирусологических и паразитологических лабораторий"

Руководитель организации _____________________(подпись)
Гербовая печать

"Микробиология, вирусология және паразитология зертханаларының құрылысына және жұмыс істеу жағдайына қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар" санитарлық-эпидемиологиялық ережесі мен нормаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрінің 2004 жылғы 21 қаңтардағы N 63 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2004 жылғы 3 ақпанда тіркелді. Тіркеу N 2692. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2010 жылғы 30 маусымдағы N 476 бұйрығымен

Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2010.06.30 N 476 бұйрығымен.

"Халықтың санитарлық-эпидемиологиялық салауаттылығы туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 7-бабына сәйкес бұйырамын:
1. Қоса беріліп отырған "Микробиология, вирусология және паразитология зертханаларының құрылысына және жұмыс істеу жағдайына қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар" санитарлық-эпидемиологиялық ережесі мен нормалары бекітілсін.
2. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау бірінші вице-министрі, Бас мемлекеттік санитарлық дәрігері А.Белоногқа жүктелсін.
3. Осы бұйрық Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін қолданысқа енгізіледі.

Министр

Қазақстан Республикасы Денсаулық
сақтау министрінің 2004 жылғы
21 қаңтардағы Микробиология,
вирусология және паразитология
зертханаларының құрылысына және
жұмыс істеу жағдайына қойылатын
санитарлық-эпидемиологиялық
талаптар" санитарлық-эпидемиологиялық
ережесі мен нормаларын бекіту туралы"
N 63 бұйрығымен бекітілген

"Микробиологиялық, вирусологиялық және паразитологиялық
зертханаларда жұмыс істеу кезінде құрылысқа, техника
қауіпсіздігіне, өндірістік санитарияға, індетке қарсы
режимге қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар"
санитарлық-эпидемиологиялық ережесі мен нормалары 1. Жалпы ережелер

1. Осы санитарлық ереже мен нормалар (бұдан әрі - Санитарлық ереже) меншік нысанына қарамастан, қызметі бактериологиялық, вирусологиялық, серологиялық және паразитологиялық зерттеулер жүргізу жөніндегі зертхананы жобалаумен, құрылысын салумен, қайта қалпына келтірумен және жұмыс істеуімен байланысты жеке және заңды тұлғаларға арналған.

2. Құрамында зертханалар бар ұйымдардың басшылары мен зертханалардың меңгерушілері осы Санитарлық ереже талаптарының сақталуын қамтамасыз етеді.

3. Осы Санитарлық ережеде мынадай терминдер мен анықтамалар пайдаланылды:
1) авариялық жағдай (бұдан әрі - авария) - зертханада биологиялық материалмен жұмыс істеу кезінде персоналдың жұқтыру мүмкіндігін тудыратын және инфекцияның нақты немесе ықтимал таралу қаупін төндіретін жағдай;
2) антиген - қанда, лимфа мен тіндерде жасуша иммунитетінің элементтері мен антиденелердің (гуморалды иммунитет) пайда болуын туындататын организм үшін бөтен зат;
3) антиденелер - организмде бөтен заттармен байналысқан кезде пайда болатын және олардың зиянды әрекеттерін бейтараптандыратын заттар;
4) биологиялық агенттер (бұдан әрі - БА) - бактериялар, вирустар, риккетсиялар, таз құрттар, қарапайымдылар, микоплазмалар, гельминттер, биологиялық және өсімдік текті уыттар мен улар, сондай-ақ өзге де микроорганизмдер;
5) биологиялық қауіпсіздік - жұмысшы персоналды, тұрғындар мен қоршаған ортаны патогенді биологиялық агенттердің әсерінен қорғауға бағытталған құралдар мен іс-шаралардың жүйесі;
6) бокс - зарарсыздану жағдайында зерттеулер жүргізуге арналған арнайы үй-жай;
7) виварий - кейіннен эксперименттер үшін жіберілетін зертхана жануарларының сан алуан түрлері ұсталатын және көбейетін ұйым бөлімшесі;
8) вирусология зертханасы - биологиялық материал мен қоршаған орта объектілерінен вирустардың бөлінуі, антигендерді, антиденелерді анықтау және олардың қасиеттерін зерделеу жөніндегі зерттеуді орындаушы зертхана;
9) диагностикум - зерттелетін материалда антигенді, антиденелерді, дезоксирибонукеинді (бұдан әрі - ДНК) мен рибонуклеинді (бұдан әрі - РНК) қышқылдарды анықтауға арналған препарат;
10) "жұқпалы" аймақ - микроорганизмдерді жұқтырған немесе жұқтыруға күдікті материалды қабылдау мен зерттеуді жүргізілетін зертхана үй-жайы;
11) сәйкестендіру - микроорганизмдердің белгілі бір түрге (үлгіге) тиістілігін айқындау;
12) инсектарий - эксперименттік мақсаттар үшін қолданылатын жәндіктерді ұстауға, шығаруға немесе көбейтуге арналған ұйым бөлімшесі;
13) қауіпсіздік кабинеті (бокс) - микроорганизмдермен зерттеу жүргізуге арналған арнайы тұмшалы құрылма;
14) миркобиология зертханасы - биологиялық материал мен қоршаған орта объектілерінде миркоорганизмдерді анықтау және олардың қасиеттерін зерделеу жөніндегі зерттеуді орындаушы зертхана;
15) паразитология зертханасы - биологиялық материал мен қоршаған орта объектілерінде гельминттер мен қарапайымдыларды анықтау және олардың қасиеттерін зерделеу жөніндегі зерттеуді орындаушы зертхана;
16) патогенді биологиялық агенттер (бұдан әрі - ПБА) - бактериялар, вирустар, риккетсиялар, құрттар, қарапайымдылар, микоплазмалар, эндо- және экопаразиттер, биологиялық және өсімдік текті уыттар мен улар немесе құрамында олардың болуына күдікті материал, сондай-ақ аталған ПБА геномы фрагментін қамтитын және адам үшін қауіп төндіретін жаңа микроорганизмдер;
17) құсықтар - құстар құсатын тағам қалдықтарынан тұратын фрагменттер;
18) боксқа кіреберіс - бокстың алдындағы үй-жай;
19) өндірістік зертхана - өндіріс процесінде өнімді зертханалық зерттеу мен сынақтан өткізуді жүзеге асыратын ұйымның зертханасы;
20) серологиялық зерттеу - антигендер мен антиденелердің әсерін зерделейтін зерттеу;
21) зарарсыздандыру - сан алуан заттар мен құралдардың микроорганизмдерден толық арылуы;
22) жылу бөлмесі - жылу сақтайтын материалмен жабдықталған, белгіленген температураның тұрақтылығын қамтамасыз етуші бөлме;
23) "шартты түрде таза" аймақ - зерттеулер өткізуге (қайнату, құю, ортаны зарарсыздандыру) дайындық жүргізілетін зертхана үй-жайы;
24) "таза" аймақ - микроорганизмдерді жұқтырған немесе оған күдікті материал келіп түспейтін зертхана үй-жайы;
25) штамм - мироорганизмнің таза өсіндісі.

2. Зертхана үй-жайларына және орналасуына қойылатын
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар

4. Зертхана аумақтары, ғимараттары қолданыстағы құрылыс ережелері мен нормаларының (бұдан әрі - СНмЕ) талаптарына сәйкес келуі және осы Санитарлық ереженің 1, 2, 3, 4-қосымшаларына сәйкес үй-жайлары мен алаңдары болуы тиіс.

5. Зертхана ғимараттары жеке жер учаскесінде орналасуға тиісті. Жер учаскесінің аумағы қоршалған, таза болуы тиіс, онда зертхана жұмысына тікелей қатысы жоқ объектілердің орналасуына тыйым салынады.

6. Зертханада су құбыры, кәріз, электр жабдығы, орталық жылу және ыстық сумен жабдықтау, желдету, механикалық желдеткіші бар бокстар болуға тиіс.

7. Елді мекенде орталықтандырылған су құбыры мен кәріз болмаған жағдайда жергілікті су құбыры мен кәріз орнатылуға тиіс. Зертханалар қызметшілер қолын жууға арналған раковиналармен және ыдыс пен мүкәммалды жууға арналған раковинамен немесе ваннамен жабдықталуға тиіс.

8. Тартпалы шкафтар желдеткіштерінің ажыратқыштары олардың қасында, шкафтардағы аспаптарды қосуға арналған розеткалар - сыртқы панелде, газ крандары - алдыңғы борттарда, штепселді розеткалар - тартпалы шкафтан тыс жұмыс үстелінің бүйірінде орналасуға тиіс.

9. Зертханалық үй-жайлардағы ауа температурасы 18-21 ⁰ С шекте болуға тиіс. Үшінші және төртінші климаттық аудандары үшін жазғы кезеңде ауаны салқындататын кондиционерлер орнатылады. Жұқтырылған материалмен жұмыс істеген кезде кондиционерді суыру қажет.

10. Зертхана үй-жайлары табиғи және жасанды жарықтандырылуға тиіс. Люминесценттік микроскоппен жұмыс жүргізілетін бөлмеде, фото бөлмеде, душта, санитарлық торапта, қойма үй-жайларында табиғи жарықтандыру көзделмеуіне жол беріледі. Бокстардың терезе жақтаулары тығыздайтын төсемдерді қолдана отырып, орындалуға тиіс.

11. Едендер, қабырғалар, төбелер тегіс, тез жуылатын, дезинфекциялық құралдар әрекетіне төзімді болуы тиіс, едендері тайғанақ болмауы керек. Зертхана үй-жайлары кеміргіштер мен жәндіктер кірмейтіндей болуы керек.

12. Зертхананың екі кіреберісі болуы тиіс. Қызметшілер үшін кіреберісте санитарлық өткізгіш көзделеді.

13. Зертхана күзет сигнализациясымен жабдықталуға тиісті. Зертхана бірінші қабатта орналасқан кезде барлық бөлмелердің терезесінде торша болуға тиіс. Жұқтыру блогының бокстары мен басқа да бөлмелерінің терезелері тас қылып жабылуға тиіс.

14. Зертхана үй-жайларының жайғастыру жоспары "таза" және "жұқпалы" аймақтардың бір-бірімен қиылысуын көздемеуі тиіс. Үй-жайлар есіктеріне олардың мақсаты көрсетілген тақтайша ілінеді.

15. Зертханада "таза" және "жұқпалы" аймақтар болуы керек. І-ІІ патогендік топтар микроорганизмдерін жұқтырған немесе жұқтыруға күдікті материалмен жұмыс жүргізілетін зертханалар мынадай үш аймаққа бөлінеді: "жұқпалы", "шартты түрде таза", "таза".

16. Тіркеу орны мен сынамаларды қабылдауға арналған үй-жай зертханаға кіреберісте орналасуы керек. Зертханада материал алуға арналған пункт болған кезде персонал мен тексерілетін адамдар үшін бөлек дәретханалар қарастырылады.

17. Өндірістік қажеттілікке қарай зертхана боксқа кіреберісі бар қызу бөлмесімен жабдықталады.

18. Барлық бокстар шолушы (шыны есік немесе қабырғалары арқылы) болуы тиіс және олардың қол жууға арналған раковина (қолжуғыш), айна мен дезинфекциялық құрал бар ыдыс орнатылған бокс кіреберісі болуы керек. Авариялық дыбыс немесе жарық сигнализациясы бокстан қызметшілер ылғи болатын үй-жайға шығарылуы тиіс.

19. Жұмыс орындарындағы немесе жабдықтың аралығының негізгі өткелінің ені шығыңқы құрылымды ескере отырып, кемінде 1,5 метр болуы тиіс.

20. Дәліздерде өртке қарсы мүкәммал жинағы бар қалқан болады. Отпен немесе жарылатын реактивтермен және өртенуге қауіпті қыздырылатын аспаптармен жұмыс жүргізілетін үй-жайларда өрт сөндіргіштер болуы тиіс.

21. Зертхана жиһазы ылғал мен дезинфекциялық құралдардың әсеріне төзімді, ашық түсті боялған болуы тиіс.

22. Эпидемиологиялық жасақтардың, экспедициялардың уақытша зертханалары қауіпсіздік талаптары сақталғанда, сумен, электр қуатымен, жергілікті кәрізбен жеткілікті мөлшерде қамтамасыз етілгенде ыңғайланған ғимараттарда, үй-жайларда орналасуы мүмкін.

23. Аумақта вивария болғанда оның және тұрғын үй мен қоғамдық ғимараттардың арасындағы арақашықтық кемінде 50 метр болуы керек.

3. І-ІV патогенді топтар микроорганизмдерімен жұмыс
істеуге қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар

24. Меншік нысанына қарамастан, әрбір зертхананың Қазақстан Республикасының заңнамасында белгілеген тәртіппен І-ІV патогенді топтар микроорганизмдерімен және гельминттермен жұмыс істеуге осы Санитарлық ережеге 5, 6-қосымшаларға сәйкес індетке қарсы (бұдан әрі - режимдік) комиссия берген рұқсаты болуға тиіс.

25. Рұқсатты келесі микроорганизмдермен жұмыс жүргізуге мыналар:
1) І-ІV патогенді топтармен және гельминттермен жұмыс істеуге ғылыми-зерттеу институттарына (ғылыми орталықтарға), республикалық ауруханалық ұйымдарға, республикалық санитарлық-эпидемиологиялық станцияларға, облыстық, қалалық (Алматы, Астана) санитарлық-эпидемиологиялық сараптама орталықтарына, обаға қарсы күрес станцияларына, сондай-ақ республикалық және облыстық мәні бар басқа да ведомстволарға - халықтың санитарлық-эпидемиологиялық салауаттылығы саласындағы уәкілетті органның орталық режимдік комиссиясы;
2) ІІІ-ІV патогенді топтармен және гельминттермен жұмыс істеуге қалалар мен аудандардың аумақтарында орналасқан зертханаларға - облыстық мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық қадағалау органының жанындағы тиісті режимдік комиссия.

26. Режимдік комиссияның құрамына тиісті деңгейдегі санитарлық-эпидемиологиялық сараптама орталықтарының мамандары енгізілуі керек. І-ІV патогенді топтар микроорганизмдерімен және гельминттермен жұмыс істеуге рұқсат мыналардың негізінде 5 жыл мерзімге беріледі:
1) зертхана сызбасы қоса, оның бейініне сәйкес режимдік комиссияның мамандары зертхананы тексеру актісінің;
2) ұйымдар (орталықтар, зертханалар) басшыларының өтініші;
3) орындалған зерттеу номенклатурасын, материалдық базасын, кадр құрамын және персоналды кәсіби даярлау көрсетілген түсіндірме жазба.

27. Осы Санитарлық ережені бұзушылық анықталған кезде зертхана Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасында белгілеген тәртіппен І-ІV патогенді топтар микроорганизмдерімен және гельминттермен жұмыс істеуге рұқсаттан айырылады.

28. І-ІV патогенді топтар қоздырғыштарын және гельминттерді жұқтырған немесе оларды жұқтыруға күдікті материалдармен жұмыс істеуге рұқсат берудің міндетті шарттары мыналар болып табылады:
1) мамандардың жұмысқа қабылданар алдында алдын ала және мерзімдік медициналық қараудан өту;
2) Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасында белгіленген тәртіппен алдын ала егулер алу.

29. І-ІІ патогенді топтар қоздырғыштарын жұқтырған немесе оларды жұқтыруға күдікті биологиялық материалдармен жұмыс істеуге рұқсат берудің міндетті шарттары мыналар болып табылады:
1) қызметкерлердің обаға қарсы жүйесінің кадрларына арналған мамандандыру курстарынан міндетті түрде өтуі;
2) І-ІІ патогенді топтар қоздырғыштарын жұқтырған немесе оларды жұқтыруға күдікті материалдармен жұмыс істеу кезінде санитарлық-эпидемиологиялық талаптар мен техника қауіпсіздігін білуге, ұйым басшысының бұйрығымен ресімделетін мерзімдік (екі жылда кемінде бір рет) аттестациядан өтуі.

30. Инженерлік-техникалық қызметкерлердің жеке қауіпсіздік шаралары жөніндегі негізгі ережелерді тапсырғаннан кейін ұйым басшысының өкімімен олардың үй-жайларға ылғи баруына рұқсат беріледі. Олар келген кезде зертханада жұқтырылған немесе жұқтыруға күдікті материалмен жұмыс тоқтатылады. Инженерлік-техникалық қызметкерлердің үй-жайларға баруы зертхана қызметкерлерінің біреуі онымен ілесуі арқылы жүзеге асырылады және арнайы журналда тіркеледі.

4. Зертханаларда жұмыс істеу кезіндегі
техника қауіпсіздігіне қойылатын талаптар

31. Жұмысқа қабылданған кезде және одан әрі тоқсан сайын зертхананың барлық қызметкерлері үшін техника қауіпсіздігі бойынша нұсқамалық өткізілуге тиіс.

32. Зертхана жабдығын пайдалану жөніндегі нұсқаулық жұмыс орындарында болуға тиісті. Зертханаларда тиісті нормативтік-техникалық құжаттамамен белгіленетін зерттеу сапасын бақылау жүйесінің талаптары орындалуға тиіс.

33. Электр жабдығымен жұмыс істеген уақытта қорғаныш құралдары (диэлектр кілемшелері мен резеңке қолғаптар, оқшаулағыш тақтайшалары) қолданылуы тиіс.

34. Зертхана үй-жайларында:
1) жағылған заттар мен басқа да қыздыратын аспаптарды байқаусыз қалдыруға, жұмыс істемейтін крандары бар қыздырғыштармен жұмыс істеуге, олардың қасында жанатын заттарды ұстауға;
2) жанып тұрған қыздырғыштар мен қосылған электр қыздыру аспаптарының жанында кездейсоқ төгілген жанатын сұйықтықтарды жинауға;
3) жұмыс істемейтін желдеткішпен жұмыс жүргізуге;
4) жұмыс уақытында қауіпсіздік боксының есігін ашуға тыйым салынады.

35. Жұмыс басталар алдында қауіпсіздік бөлмесінде (бокста) тартпалы желдеткіштер қосылуға тиіс және материалды батыру кері қысыммен жүргізіледі.

36. Тартпалы шкафтармен жұмыс істегенде тартпа саңылауының астына басын тосуға, тез қызатын сұйықтың қайнайтын немесе құйылған ыдыстың үстінен еңкеюге тыйым салынады.

37. Зертханаларда:
1) заттаңбалары жоқ реактивтерді сақтау мен қолдануға;
2) улы, қатты әсер ететін, жарылғыш заттар мен ерітінділер қорын жұмыс орындарында және сөрелерде сақтауға;
3) жұмыс үй-жайларында темекі тартуға, тамақты сақтауға және ішуге;
4) арнайы киімсіз жұмыс істеуге;
5) жылу құралдарында бір нәрсе кептіруге тыйым салынады.

38. Қысыммен жұмыс істейтін ыдыстарды орнату, монтаждау, жөндеу және пайдалану Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына сәйкес жүргізілуі тиіс. Ыдыстар мен баллондар таңбалануға және арнайы журналда тіркелуге тиіс.

39. Қысымдағы баллондардағы газдалған заттармен жұмыс істеген кезде:
1) оларды жұмыс үй-жайларында сақтауға;
2) талап етілетін реттеусіз және баллонның құрылғымен қосылуын тексерусіз газды шығаруға;
3) баллонның бұрандаларын тез ашуға;
4) вентилді ашу кезінде вентиль штуцері өсінің бағыты бойынша редуктор алдында тұруға;
5) таңбаланбаған баллондарды пайдалануға;
6) оттегі бар баллон үшін "Оттегі" деген жазу жоқ редукторды қолдануға тыйым салынады.

40. Жұмыс уақытында шкаф тартпаларының жармалары жабық, көтеріңкі жармалар - құрылғымен нығыздалуға тиіс болуы керек.

41. Автоклавтар мен термостаттарды пайдаланған кезде мынадай талаптар орындалуы тиіс:
1) егер онымен екі және одан көп қызметкер айналысса, автоклавта жұмыс істейтін адамға пломбыланған бактар мен басқа да жұқпалы материал бар ыдысты қолхат арқылы тапсыру;
2) автоклав жұмысын бақылау журналын толтыру;
3) термостатқа тез жанатын заттарды қоймау;
4) реттейтін құрылғылардан сақтандырғыш қалпақтарын алмау.

42. Тез жанатын сұйықтықтарды 100 ⁰ С дейін су буында, 100 ⁰ С астам - май буында қыздыру керек. Тез жанатын сұйықтықтар бар колбаны біртіндеп алдын ала қыздырмай ыстық суға салуға тыйым салынады.

43. Спиртпен немесе тез жанатын сұйықтықтармен жұмыс істеген кезде жұмыс орнында авариялық жағдайда өртті тез сөндіру үшін тығыз мата болуы керек.

44. Шыны аспаптармен жұмыс істеген кезде:
1) шыны аспаптарды жинау немесе оның жекелеген бөліктерін каучук көмегімен қосу кезінде - қолды сүлгімен қорғаған; шыны түтікшелерді сындырған кезде түтікшені шыны кесінділерін тастайтын жерде ұстаған;
2) каучук қызғанға дейін түтікшелер мен таяқшалардың басын ерітіп және сумен сулаған; түтікшелер мен таяқшалардың басын еріткен кезде арнайы ұстағыштарды қолданған;
3) шыны түтікшелерді резеңке тығындарға немесе резеңке түтікшелерге қондырған кезде (аспапты жинау кезінде) шыны түтікшені сыртынан алдын ала сулаған және резеңке түтікшенің ішкі жақ шеттерін немесе саңылауларын сулы тығында, глицеринмен немесе вазелин майымен майлаған жөн. Түтікшелердің үшкір шеттері балқытылуға тиіс;
4) шыны түтікшелерді немесе термометрлерді бұрғыланған тығынға қондырған кезде алақанымен емес, жанарынан ұстаған;
5) қыздырылған ыдысты оны салқындатқаннан кейін тегіс тығынмен жабқан жөн.

45. Сұйықтықтарды құйған кезде (құрамында жұқпалы аурулар қоздырғыштары бар сұйықтықтардан басқа) воронканы қолдану керек.

46. Шыны аспаптар қызуы немесе оның сынуы мүмкін жұмысты жүргізген кезде тартпа шкафтарда тартпаларда, көзілдірікпен, қолғаппен және резеңке алжапқышпен орындалуы тиіс.

47. Спирт, бензол, ацетон, бром, йод бар ыдыстар шыны тегіс тығынмен, сілтілері барлар - бұрандалы қақпақпен жабылуы тиіс.

48. Зертханада дәрі қобдишасы, ботулин уыттарымен жұмыс істеген кезде - уытқа қарсы сарысу болуы тиіс.

5. Зертханаларда жұмыс істеу жағдайларына
(індетке қарсы режимге) қойылатын
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар

49. Құрамында жұқпалы аурулар қоздырғыштары бар сұйықтықтардың ерітінділері резеңке грушаның немесе автоматты пипетканың көмегімен алынуға тиіс. Сұйықты ауызбен алуға, шетінен бір пробиркадан екінші пробиркаға сұйық өсінділерді құюға тыйым салынады. Пайдаланар алдында ыдыс, пипетка, жабдық, шприцтер тұтастығы мен дұрыстығына тексерілуі тиіс. Бактериологиялық ілмектің иығы 6 сантиметрден аспауы керек.

50. Жұқпалы материалды жеткізу және оны ұйымның (зертхананың) аумағындағы бір зертханадан екінші зертханаға тасымалдау пломбыланған металдан жасалған ыдыста (бакта, биксте) жүзеге асырылады. Материалды ашқан кезде банкалар мен пробиркалар дезинфекциялайтын ерітіндімен сүртілуге және металл кювет пен штативке қойылуы тиіс. Өсінділер себілген ыдыстағы конденсат бар суға қол тигізуге болмайды.

51. Жұқпалы материалды сепкен кезде пробиркаларға, ыдыстарға, сауыттарға материалдың атауы, өсіндінің (анализдің) нөмірі, себу күні мен тіркеу нөмірі көрсетіле отырып жазу жазылады.

52. Сероологиялық зерттеулер жүргізер алдында материал залалсыздандырылған болуы тиіс. Зерттеуді жедел жүргізу қажетіне қарай алдын ала залалсыздандырылмас бұрын әсерін қоюға болады. Мұндай жағдайда зерттеу кюветте, дезинфекциялық ерітіндіге малынған салфеткада жүргізіледі.
53. Жұмыс аяқталғаннан кейін белгіленбеген жағындыларды, Петри ыдысын, пробиркалар мен жұқпалы материал бар басқа да ыдыстарды жұмыс үстелдерінде қалдыруға болмайды.

54. Жұмыс басталғанға дейін зертхана үй-жайын ылғалды тәсілмен жинаған жөн. Үстелдер, аспаптар, жабдық, еден, терезе алды дезинфекциялық құралды қолдана отырып сүртіледі. Жұмыс барысында және ол аяқталғаннан кейін зертханада осы Санитарлық ережеге 7-қосымшаға сәйкес дезинфекциялау мен қуаттылығы 1 шаршы метрге 2,5 ватт қуаттылығымен 30-60 минут бойы бактерицидтік шаммен сәулелендіру жүргізіледі.

55. Жұқпалы материалды сақтағаннан кейін тоңазытқыштарды жібіту оларды дезинфекциялаумен бірге жүргізіледі. Конденсацияланатын су залалсыздандыруға жатады.

56. Жұмыс күнінің аяғында термостаттар, тоңазытқыштар, шкафтар, олар тұрған жұмыс бөлмесінің есіктері кілтке жабылады да пломбыланады.

57. І-ІІ топтар қоздырғыштарымен жұмыс жүргізетін ұйымдардағы зертхана үй-жайлары тұмшаланады. "Жұқпалы" аймақ үй-жайлары шығаберісте жіңішке тазалағышы бар механикалық желдеткішпен жабдықталады.

58. Жұқтырылған жануармен жұмыс жүргізілетін үй-жайдың кіреберісінде биіктігі 30 см табалдырығы, ал бактериологиялық бокстар, серологиялық және шұғыл зерттеуге арналған үй-жайларда - дезинфекциялық ерітіндіге батырылған кілемше болуы тиіс.

59. І-ІІ патогенді топтар микрорганизмдер жұқтырылған материал жұққан жануарлар басқа жануарлардан бөлек тұруға тиіс.

60. Мыналарға: диагностикадағы материалды зерттеу жүргізілетін үй-жайдағы тірі вакциналармен жұмыс істеуге; зертханада зерттелетін микроорганизмдер сезгіш дәрілік препараттар болмағанда вирулентті антибиотиктерге төзімді микрорганизмдермен эксперименттік жұмыс жүргізуге тыйым салынады.

61. Жұқпалы блокты қоспағанда зертханалық үй-жайларда 4 үлгілік қорғаныш костюмімен жұмыс жүргізіледі. Саптың және мелиоздың қоздырғыштарымен жұмыс істеген кезде жұмыс істеуші адамдар резеңке қолғаппен, бактериологиялық зерттеулер кезінде - қосымша мақта-дәке маска мен қорғаушы көзілдірікте болуы тиіс.

62. Аса қауіпті жұқпалы аурулар қоздырғыштарын жұқтыруға күдікті кез келген дала материалын (кеміргіштердің өліктері, экопаразиттер, індердің субстрат сынамалары) тұрғын палаткаларынан кемінде 20 мм қашықтықта, күн сәулесінен, сондай-ақ жауын-шашын мен жоғары қызу әсерінен қорғалған жабындыларда оны зертханаға жеткізген сәтке дейін уақытша сақтауға рұқсат етіледі.

63. Дала материалын зертханаға жеткізу дала бригадасының немесе зертхананың көлігімен екі адам апару арқылы жүзеге асырылады.

64. Жыртқыш құстардың құсықтары мен аңдардың экскременттерін талдау 1% формалин ерітіндісінде 12-18 сағаттай ұстағаннан кейін жүргізіледі.

65. Жәндіктер мен кенелерді оларды себілу мүмкін емес арнайы үй-жайларда (инсектарийде) сауыттарда немесе банкілерде ұстайды. Бұрыннан бар инсектарийді толтыру үшін ұсталған бүргелерді қан сормаған жастары пайда болғанға дейін жекелеген банкаларда ұстайды.

66. Буынаяқтылармен жұмыс істеу кезінде қолданылатын ыдысты қайнату арқылы дезинфекциялайды. Қалдықтарының үстіне дезинфекциялық ерітінді құяды немесе жағады, құрал-саймандарды қайнатады немесе отқа қақтайды. Бөзден жасалған қаптарды 30 минут ішінде сулы-сабынды ерітіндіде қайнату арқылы залалсыздандырады.

67. Виварийлер мен инсектарийлердегі омыртқалылар мен буынаяқтылардың қозғалысын есепке алуды ауланған күні мен орнын, зерттеу мен карантин нәтижелерін көрсете отырып, арнайы нөмірленген және байланған журналда жүргізеді. Виварий мен инсектарий үй-жайлары жұмыс күні аяқталғанда мөрленіп жабылады.

68. Омыртқалылар мен буынаяқтыларды виварийлер мен инсектарийлерден басқа ұйымдарға жіберу тек ұйым (зертхана) басшысының рұқсатымен ғана, бұл ретте тек таза виварийлерде туған аңдар қатарынан ғана мүмкін болады.

69. Адамдардан, кеміргіштерден, экопаразиттерден алынған биологиялық материалдарды, қоршаған орта сынамаларын, жануарлардың жұқпаларын қабылдаумен және бастапқы өңдеумен байланысты барлық жұмыстар мен оларды зерттеу "жұқпалы" блокта жүргізілуге тиіс. Бактериологиялық зерттеу үшін зертхана жануарларының ағзаларының жұқпаларын, оларды союды, себуді дәрігер мен зертханашы осы Санитарлық ережеге 8-қосымшаға сәйкес 1-2 үлгідегі қорғаныш костюмімен жүргізеді. Жұқпалы бөлімшеде жұмыс аяқталғаннан кейін қорғаныш костюмдерін шешу және бокс кіреберісінде залалсыздандыру керек.

70. Қызметкердің зертхана үй-жайынан қорғаныш киімімен шығуға, оны жұқпамен немесе жұқпаға күдікті материалмен жұмыс істеген кезеңде үй-жайдан шақыруға тыйым салынады.

71. Ауысымды жұмыс істеу жағдайын сақтай отырып және зертханада кемінде екі адам (дәрігер мен зертханашы) қалған болса, ұйым басшысының рұқсатымен зерттеуді түнгі уақытта және жұмыс күні аяқталғаннан кейін жүргізуге болады.

72. І патогенді топ қоздырғышын жұқтыруға күдікті материалмен жұмыс істейтін адамдардың жұмыс күнінің аяғында температурасын өлшеу мен арнайы журналда тіркеу жүргізіледі.

73. Кептірілген микроорганизмдер бар ампулаларды ашу үстел үстіндегі бокстарда, дезинфекциялайтын ерітіндісі бар кюветтің үстінде жүргізіледі. Кесілетін ампуланың шеті дезинфекциялайтын ерітіндіге батырылған үш қабатты дәке салфеткамен жабылады да, пинцетпен бөлінеді. Ашылған ампула бір-екі минут бойы жабылған салфеткада қалуы тиіс, бұдан кейін салфетка дезинфекциялайтын ерітіндіге батырылады да, одан соң ампула зарарсыздандырылған тампонмен жабылады. Құрамындағылар толық ерігеннен кейін ампула бокстан алынуға тиіс.

74. Күйдіргі микроорганизмдерімен жұмыс жүргізетін зертханаларда зерттеу ақталғаннан кейін зертхана үй-жайлары мен жабдықтарын жұқпаның себілуіне тексеру жүргізілуі тиіс.

75. І-ІІ топтар микроорганизмдерін жұқтырған немесе жұқтыруға күдікті материалдан алынған жағындыларды кептіруге және қыздыру арқылы бекітуге тыйым салынады. Бекіту үшін 96 ⁰ этил спирті, Никифоров қоспасы (96 ⁰ этил спирті мен эфирге тең), метил спирті, құрамында күйдіргі микробы бар материалды зерттеу кезінде - 3% пергидроль ерітіндісі қосылған этил спирті қолданылады.

76. Жұмыс аяқталғаннан кейін зерттелетін материалды тоңазытқыш термостатқа (темперетурасы 18-20 ⁰ С) салған, үстелді дезинфекциялайтын ерітіндімен, қолды - 70 ⁰ спиртпен өңдеген және мұқият жуған дұрыс. Қызметкер аз уақытқа бокстан шыққан кезде есіктер кілтпен жабылып, кілт зерттеу жүргізетін қызметкерде сақталады.

77. Жұқпалы немесе жұқтыруға күдікті материалды бір бокстан екінші боксқа немесе автоклавқа тасымалдау металл бикстармен жүргізіледі. Өңделген материалды (кеміргіштердің өліктері, зертханалық жануарлар, ұядан алынған материалдар) залалсыздандырады да, кремациялау пешінде жағады. Кремациялау пеші болмаған кезде жұқпалы материал автоклавқа салынады, кейіннен оны тұрмыстық қалдықтар полигонында көмеді. Далалық жағдайларда материалды Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасында белгіленген тәртіппен жергілікті атқарушы органдардың арнайы рұқсатымен және санитарлық-эпидемиологиялық қорытынды бойынша химиялық залалсыздандыруға және шұңқырларға көмуге рұқсат етіледі.

78. Зертхана үй-жайынан алынған қоқыс дезинфекциялайтын ерітіндіге батырумен, автоклавтаумен немесе жағумен залалсыздандырылады. Залалсыздандырылмаған сұйықтарды кәріз жүйесіне төгуге тыйым салынады.

79. Зертханада тоқсан сайын желдеткіш жүйесі фильтрлерінің тиімділігін бақылау, ағын суларда дезинфектанттың шоғырлануын анықтау және оларды патогенді микрофлораға зерттеу жүргізілуге тиіс.

80. Зерттеу нәтижелерін жазу шимай жазба беттерінде жүргізіледі, бокстан әкету алдында дезинфекцияланады.

6. Вирустармен жұмыс істеген кездегі талаптар

81. Зертхананың "жұқпалы" аймағындағы боксталған үй-жайларда (биологиялық қауіпсіздік бокстары) мыналар жүргізіледі:
1) жануарларды жұқтыру және сою;
2) жұпалы жануарларды ұстау;
3) центрифугалау, кептіру, дезинтеграциялау, аэрозолдардың ықтимал пайда болуына байланысты басқа да операциялар;
4) жасушалар мен тауық эмбриондарын өсінділерін жұқтыру;
5) суспензияларды дайындау;
6) лиофилизирленген ПБА-мен жұмыс істеу;
7) жинақтық штамдарды жүргізу жөніндегі жұмыс.

82. Тірі вирустармен серологиялық зерттеу, бастапқы және қайта егілетін тіндер өсінділерінің сан алуан жүйелерін дайындау, клиникалық материалдарды бастапқы өңдеу биологиялық қорғаныш шкафтарында (кабинеттерінде) жүргізілуге тиіс.

83. Қызметші бокста жұмыс істеген кезде мақта матадан тігілген пижамаларды, зарарсыздандырылған халаттарды, орамалдарды, маскаларды киюге тиіс. Жасуша жүйелерін культивациялау мен жұқпалы материалмен жұмыс істеу резеңке қолғаппен орындалуы тиіс.

84. ПБА бар ыдыс көп қабатты дәке салфеткамен жабылған, дезинфекцияланатын ерітіндіге батырылған подносқа немесе табақшаға қойылады.

85. Адамдар сарысуларын антигендердің табылуына зерттеуде немесе ІІ патогендік топтар қоздырғышына антиденелерді анықтауда мынадай шарттар сақталуы тиіс:
1) жұмыс жекелеген үй-жайда жүргізіледі (бөлме, бокс);
2) жұқпалы емес (құрамында тірі қоздырғыштар жоқ) антигендерді (диагностикум) пайдалану;
3) центрифугалау арқылы қаннан сарысу бөлуді бокс үй-жайларында немесе биологиялық қорғаныш бокстарда жүргізу.

86. І-ІІ патогендік топтар вирустарымен жұмыс барлық зерттеулер өзара хабарлайтын қауіпсіздік бокстар жүйесінде жүргізілетін арнайы зертханаларда жүргізілуге тиіс. "Жұқпалы" аймақтардың үй-жайларында есіктері автоматты түрде жабылатын өтпелі автоклав орнатылуы тиіс.

87. "Жұқпалы" аймаққа кіру қорғаныш киімі киілетін душ немесе шлюзі бар санитарлық өткізгіш арқылы жүзеге асырылады. Шлюзда жұмыс істеген уақытта бактерицидтік шам қосылу тиіс.

88. Шлюздерге кіретін есіктер өзі жабылатын және құлыптармен жабдықталған болуы тиіс. Жұмыс уақытында "жұқпалы" аймақ үй-жайларының есіктері жабық болуы керек. Бұл уақытта вирусологиялық боксқа кіруге және шығуға тыйым салынады. Басқа үй-жайлармен байланыс жасау үшін телефон немесе сөйлесу құрылғылары пайдаланылады.

89. Биологиялық материалдарды сақтау төменгі температураға төзімді, тұмшаланған, жарылмайтын контейнерлерде жүзеге асырылуы тиіс, олар температурасы төмен шкафтарға немесе сұйық азот бар ыдысқа салынады.

90. Биологиялық материалды технологиялық жүйелер мен қойма арасында тасымалдау тұмшаланып жабылатын, ылғал өтпейтін, залалсыздандырылатын контейнерлерде жүргізілуі тиіс.

91. Вирусология зертханасының барлық қалдықтары, пайдаланылған душ суы залалсыздануы тиіс.

92. Жұмыс кезінде қызметші 2 үлгілі обаға қарсы костюмді пайдаланады, тауық эмбриондарын, жануарларды, экопаразиттерді жұқтыру, биологиялық материалды центрифугалау және вакуумды кептіру 1 үлгілі қорғаныш костюмімен жүргізіледі. Жұмыс аяғында гигиеналық душ қабылдау керек.

93. Кептірілген риккетсиялар өсінділері бар ампулаларды ашу, риккетсия биомассасын гмомгенизациялау үстел үстіндегі тартпалы бокста 2 үлгілік қорғаныш костюмімен жүзеге асырылады.

7. Терең микоздар қоздырғыштарымен
жұмыс істеген кездегі талаптар

94. Мицелиалды фаза өсінділерімен әрекет жасау, құрттардың өмір сүргіштігінің барлық фазаларын зерделеу боксқа кіретін және одан шығатын ауаны тиімділігі жоғары зарарсыздандыру фильтрі арқылы сүзуді қамтитын сүзгіш-желдеткіш жүйесі бар тұмшалы бокста жүргізілуі тиіс.

95. Жұмыс басталар алдында 15 минут бұрын бокста бактерицидтік шам мен бокстың тартпалы желдету жүйесі қосылады. Боксқа күш түскен кезде желдеткішті сөндіру керек. Егер жұмыс уақытында ауаны сору доғарылса, жұмыс дереу тоқтатылады. Тоқсанына кемінде бір рет бактериологиялық зерттеуді жүргізеді, фильтрдің жұмысын бақылауды айына бір рет жүргізеді.

96. Бокста мицелиалды өсінділерді себуді физиологиялық ерітіндімен немесе сорпамен пробиркаға және матрацқа алдын ала енгізгеннен кейін жүргізеді. Өсінділер шайындысында сұйықтықты матрацқа ұзын инесі бар шприцпен пробирка арқылы енгізеді.

97. Құрттардың мицелиалды фазасымен жұмыс істеген кезде себу бар агар пластинкаларын 5 тәулік бойы (спор пайда болғанға дейін) термостатта ұстайды, себулер бар матрацтарды, пробиркаларды бокстан тыс жерде ашпайды. Себулерді қарауды бокстарда мақта-дәке маскасы бар 4 үлгідегі костюммен жүргізеді. Құрттардың ашытқы фазасымен жұмысты бокста маскасы бар 3 үлгідегі костюммен, серологиялық зерттеуді - 4 үлгідегі костюммен жүргізеді.

98. Құрттар суспензиясының жасуша элементтерін есептер алдында автоклавтайды немесе 10% дейін формалинді қосады да, 37 ⁰ С температурада 2 сағат термостатта ұстайды.

99. Антигендерді, вакциналарды алу үшін өсірілген құрттарды 30 минут бойы 0,5 атмосферада немесе түпкілікті шоғырлануы 0,5% дейін формалиндік қосумен автоклавтау арқылы залалсыздандырады.

8. Паразиттік аурулар қоздырғыштарымен
жұмыс істеген кездегі талаптар

100. Құрамында ересек гельминттер мен ішек қарапайымдылар стробилдің, онкосферінің, қабыршақтарының, личинкаларының, ерекшеліктерінің болуына күдікті материал тығыз жабылатын қақпағы бар шыны немесе пластикалық ыдыста жеткізілуі тиіс.

101. Гельминттердің, ішек қарапайымдыларының және қан паразиттарының болуына зерттеуді және әзрілеуді тартпалы шкафта жүргізеді. Байыту әдістерін қолдану арқылы зерттеуге арналған зертханалық ыдыс кюветтерде орнатылады. Зерттеу үшін дайындалған препараттар арнайы подностарға қойылу керек, жағындылар бар заттар шыныларына көлемі үлкен шыныларды салады.

102. Зерттелетін материалмен, ыдыспен, жабдықпен жасалатын барлық әрекеттер резеңке қолғаппен жүргізіледі.

103. Пайдаланылған пипеткалар, пробиркалар, капиллярлар, затты және жабынды шынылар дезинфекциялануға тиіс.

104. Гельминттерді жұқтыруға күдікті материал жекелеген тоңазытқышта сақталуы тиіс, ол жұмыс күнінің аяғында мөрленеді.

9. I-IV патогенді топтар микроорганизмдерін
сақтау, тапсыру және тасымалдау тәртібі

105. Барлық микробиология, вирусология және паразитология зертханаларында оларды тасымалдау кезінде жеке және қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз етуге бағытталған, сондай-ақ оларды рұқсатсыз беруді және есепсіз сақтауды болдырмайтын микроорганизмдерді бірыңғай сақтау, тапсыру тәртібі орындалуы тиіс.

106. Су құбырларына, тамақ объектілеріне, медициналық мақсаттағы өнімдерді өндіретін ұйымдарға қызмет көрсететін өндірістік зертханаларда I-IV патогенді топтар микроорганизмдерінің мұражайлық өсінділерінің болуына және оларды зерделеуге байланысты зерттеулер жүргізуге тыйым салынады.
Бұл зертханаларға мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық қызмет органының санитарлық-эпидемиологиялық қорытындысы бойынша өндіруге берілген нормативтік-техникалық құжаттамамен көзделген үлгілік микрорганизмдер өсінділерінің жинағына ие болуға рұқсат етіледі.

107. Диагностикалық және өзге де зерттеулер кезінде олармен жұмыс істеуге рұқсаты болмаған зертханаларға бөлінген I-IV патогенді топтар микроорганизмдері режимдік комиссияның тиісті рұқсаты бар зертханаға берілуі тиіс.

108. Халықтың санитарлық-эпидемиологиялық салауаттылығы саласындағы уәкілетті органның режимдік комиссиясының оған берген рұқсаты болған кезде, I-IV патогенді топтар микроорганизмдерімен жұмыс істеуге режимдік комиссия берген рұқсаты бар ұйымдардың, зертханалардың мұражайлық өсінділер жинағы болуы мүмкін.

109. Бөлінген I-IV патогенді топтар микроорганизмдері ұйым, зертхана басшысының рұқсатымен жойылуы тиіс.

110. Өндірістік және эталонды I-IV патогенді топтар микроорганизмдерін беру қолданыстағы заңнамада белгіленген тәртіппен жүзеге асырылуға тиіс.

111. I-IV патогенді топтар микроорганизмдерін бөлу жөніндегі зерттеуді жүргізуші бөлімшелер олардың қозғалысын және сақтауды мынадай нысандар бойынша жүргізуге тиіс:
1) осы Санитарлық ережеге 9-қосымшаға сәйкес зерттеу (сәйкестендіру) және сақтау үшін келіп түскен I-IV патогенді топтар микроорганизмдерін тіркеу журналы;
2) осы Санитарлық ережеге 10-қосымшаға сәйкес бөлінген микроорганизмдер штамдарын тіркеу журналы;
3) осы Санитарлық ережеге 11-қосымшаға сәйкес жинақтық микроорганизмдерді түгендеу журналы;
4) осы Санитарлық ережеге 12-қосымшаға сәйкес патогенді биологиялық агенттер қозғалысын тіркеу журналы;
5) осы Санитарлық ережеге 13-қосымшаға сәйкес патогенді биологиялық агенттерді тапсыру журналы;
6) осы Санитарлық ережеге 14-қосымшаға сәйкес патогенді биологиялық агенттерді лиофилизациялау журналы;
7) осы Санитарлық ережеге 15-қосымшаға сәйкес патогенді биологиялық агенттерді залалсыздандыру журналы.

112. Жинақтық штамға берілген белгіні (нөмір, коды) оны берген кезде өзгертуге болмайды. Штам өлген (жойылған) жағдайда оның белгілерін жаңадан келіп түскен штамдарға беруге болмайды.

113. Осы Санитарлық ережеге 16-қосымшаға сәйкес I-IV патогенді топтар микроорганизмдері штамдарын жою актімен ресімделуге тиіс.

114. Барлық журналдар нөмірленуге, байлануға, мөрленуге және зертханада 3 жыл бойы сақталуға тиіс.

115. Журналдағы жазулар басқа құжаттамаларға: жою, алу, тапсыру актісіне сәйкес келуі тиіс.

116. Микроорганизмдер бар ыдыстардың айқын, шайылып кетпейтін жазуы немесе микрорганизмнің атауы, штамм нөмірі мен қайта себілген (лиофилизациялау) күні белгіленген заттаңбасы мықтылап желімделген болуы тиіс. Уыттар бар ыдыстар заттаңбасының оң жақ төменгі бұрышында қосымша қызыл түсті белгісі болуы тиіс.

117. Жинақтағы I-IV патогенді топтар микроорганизмдері лиофилизирленген немесе тоңазытылған, тығыз немесе сұйық қоректік ортада, сондай-ақ ағзалардың суспензиялары мен консерванттағы тіндер түрінде сақталуға тиіс.

118. Осы Санитарлық ережеге 17-қосымшаға сәйкес лиофилизирленген микроорганизмдер бар ампулаларды ашу актімен ресімделеді.

119. Микроорганизмдер штамдары тоңазытқышта немесе жағылмайтын шкафта (сейфте) топ бойынша бөлек-бөлек сақталуға тиіс. Әр түрлі топтардағы микрорганизмдерді бірге ұстауға олар жабылатын қақпағы бар, сынбайтын ыдыстарда сақталған жағдайда жол беріледі. Ыдыстар мөрленеді, олардың сыртында немесе ішінде сақталатын микрорганизмдердің тізбесі мен саны бар тізілім болады.

120. І-ІІ топтар миркоорганизмдерін бір бөлімшеден екінші бөлімшеге тапсыруды ұйым басшысының, ІІІ-IV топтарды - бөлімше басшылараның жазбаша рұқсаты бойынша осы Санитарлық ережеге 18-қосымшаға сәйкес жүзеге асырған жөн.

121. І-ІІ топтар миркоорганизмдерін және ІІІ-IV топтар миркоорганизмдерінің жинақтық штамдарын беруді актімен және патогенді микроорганизмдерді беру журналында жазумен осы Санитарлық ережеге 19-қосымшаға сәйкес ресімдеу қажет.

122. І-IV топтар миркроорганизмді бір ұйымнан екінші ұйымға тапсыру ұйым басшысының қолы қойылған, мөрі басылған ресми өтініш бойынша ғана жүргізілуге тиіс. Талап етілетін агенттерді белгілеу кезінде патогенді топтар бойынша адам үшін қабылданған патогенді микроорганизмдер жіктемесі пайдаланылады. Микрорганизмдерді алуға өтінімде тапсыру нөмірі мен күні көрсетіле отырып, микроорганизмдермен жұмыс істеуге рұқсат болуға сілтеме болуы тиіс. Тапсыру тек микроорганизмдерді беретін ұйым басшысының жазбаша рұқсатымен және акті жасалумен ғана (осы Санитарлық ережеге 20-қосымшаға сәйкес) жүргізіледі.

123. І-IV топтар миркроорганизмдерін ұйымдар арасында тасымалдау почта байланысы немесе қолма-қол беру арқылы жүзеге асырылады. Микрорганизмдерді алу кезінде жеткізуші растығын және оның жеке басын куәландыратын құжатты ұсынуға тиіс. Жеткізуші микроорганизмдердің жеткізілуіне жауапты болып табылады.

124. І-IІ топтар миркроорганизмдерін арнайы байланыс арқылы немесе биологиялық қауіпсіздік талаптарымен таныс екі жеткізуші жібереді, бұл ретте оның біреуінің осы патогендік топтар микроорганизмдерімен жұмыс істеуге рұқсаты болуы тиіс.

125. І-IV топтар микроорганизмдерін тасымалдау кезінде барлық тексеру және бақылау түрлерін болдырмау мақсатында жеткізушіге анықтама мен оның құрамы көрсетіле отырып, осы Санитарлық ережеге 21-қосымшаға сәйкес ресми бланкідегі ұйымның жөнелтпе хаты берілуі тиіс. І-IІ топтар микроорганизмдері үшін қосымша екі данада қаттама актісі жасалады. Аталған құжаттардың бірінші даналарын микроорганизмдер бар қаттамаға салады. Құжаттардың көшірмелері жөнелтушіде қалады. Микроорганизмдерді алған ұйымдар қаттама мен онымен бірге микроорганизмдерді алуды растайтын хатты ашу актісін жасауға, оны берген ұйымға жіберуге тиіс.

126. Жөнелтуші ұйым алушы ұйымның кез келген жедел байланысы түрімен микроорганизмнің жөнелтілген күні мен көліктің түрін хабарлауға тиіс.

127. І-IV топтар микроорганизмдерін лиофизирлендірілген жағдайда немесе тығыз қоректік ортада жібереді. Құрамында микроорганизмдер бар уыттарды, вирустарды, ағзаларды, тіндер мен олардың суспензияларды консервіленген сұйықтықта немесе тоңазытылған күйде жіберуге рұқсат етіледі.

128. Микроорганизмдерді тасымалдау тұмшаланған жабық ыдыстарда (дәнекерленген ампулалар, жанышталған сауыттар, қалың шыныдан жасалған түтікшелер немесе пластикалық материалдар, пробиркалар, жабдық тығындар мен тұмшаланған әр түрлі пластификаторлар). Ыдыстар лигнинмен немесе гигироскопиялық мақтамен оралады, металдан немесе пластмассадан жасалған (тек ІІІ-ІY топтар үшін) тығыз жабылатын немесе бұрандалы пеналға салынады. Пеналдағы ыдыс қаттамасында олардың орындары ауыспауға және тұтастығы бұзылмауға тиіс. Қаттамасы зақымдалған жағдайда дым тартатын материал мөлшері барлық сұйықты сору үшін жеткілікті болуы тиіс. Қатталған ыдыстары бар пеналдарды қағазға орайды және сургуч мөрмен мөрлейді.

129. Жөнелтімнің мекен-жайы жазылған жағында "Қауіпті! Тасымалдау кезінде ашуға болмайды" деген жазу болуы керек.

130. І-IV топтар микроорганизмдерін жұқтыруға күдікті тірі жануарлар мен буынаяқтыларды тасымалдауға тиісті аумақтағы мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық қызмет органының санитарлық-эпидемиологиялық қорытындысы бойынша ғана рұқсат беріледі. І-IV топтар микроорганизмдерін жұқтырған тірі жануарлар мен буынаяқтыларды тасымалдауға тыйым салынады.

131. Микроорганизмдерді тасымалдау кезінде авариялар, апаттар болған, жөнелтілім жоғалған немесе ұрланған жағдайда оқиға болған жерді қорғау, зардаптарын жою және іздестіруді ұйымдастыру жөніндегі шараларды қабылдау үшін Қазақстан Республикасының Ұлттық қауіпсіздік комитетіне, Қазақстан Республикасының ішкі істер министрлігіне, Қазақстан Республикасының Төтенше жағдайлар жөніндегі агенттігіне, мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық қызмет органдарына дереу хабарлауға тиіс.

132. Микроорганизмдер өсінділері, уыттар, улар Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына сәйкес шет елге жіберілуі немесе алынуы мүмкін.

133. Шет елден ПБА алған ұйымдар ол туралы Қазақстан Республикасының ұлттық микроорганизмдер жинақтарын хабардар етуге тиіс.

134. Шетелдік іссапар кезінде микроорганизмдерді алушы адамдар оларды өз ұйымында келгеннен кейін тіркеуге міндетті.

135. Жөнелтуші ұйымның басшысы қаттамалау және жіберілген жеріне дейін тасымалдау ережесі мен талаптарының сақталуы, сондай-ақ қолданыстағы халықаралық конвенциялар мен ережелерге сәйкес ПБА қаттамасының дұрыстығына және Халықаралық почтамт арқылы жөнелтілуіне жауапты болып табылады.

136. Алушы мен жөнелтушінің мекен-жайы көрсетілген жәшіктің беті күлгін түсті заттаңбамен және "тез бұзылатын биологиялық зат", "Қауіпті: жөнелту кезінде ашуға болмайды, "Коммерциялық құндылығы жоқ", "Халықаралық почталық қауіпсіздік ережесіне сәйкес қатталған" (ағылшын тілінде) деген ерекше белгілермен жабдықталуы тиіс.

137. Медициналық ұйымдар тек қана оларды алу мақсаты мен қажеттігін негіздей отырып, микрорганизмдердің түрін, үлгілік авторлық жинақ атауын көрсете келе, талаптарды жіберу арқылы ПБА-ны тірі өсінділер мұражайлары арқылы сұратуына болады.

10. Биологиялық материалдармен жұмыс істеген кезде
аварияларды жою кезіндегі іс-қимылдардың тәртібі

138. І-ІІ патогендік топтар қоздырғыштарымен жұмыс жүргізетін әрбір ұйымның жанында оларда ауруға күдікті және аварияны болдыратын белгілердің табылу жағдайына қызметкерлерге арналған оқшаулағыштар болуы тиіс.

139. Оқшаулағышта тіршілік айғақтары бойынша көмек көрсетуге (кардиологиялық, шокқа қарсы, антидоттар) арналған ерекше дәрілік препараттардың, дәрі-дәрмектер мен дезинфекциялық құралдардың негізгі және резервтік қоры болуға тиіс.

140. Биологиялық материалдармен жұмыс істеген уақыттағы авариялар кезінде оны дереу тоқтатады да авариялық сигнализацияны қосады.

141. Егер авария кезінде жұқпалы материал шашыратылған болса, бөлмеде болғандардың барлығы жұмыстарын доғарып, артынан есікті жауып, бокс кіреберісіне шығып, қолын, бетін, шырыштыларын дезинфекциялық ерітіндімен немесе спиртпен өңдеуі тиіс. Қорғаныш киімін (бас орамалдан немесе шлемнен бастап) дезинфекциялық ерітіндімен малып сулайды, оны алып, дезинфекциялық ерітіндіге салады немесе автоклавтау үшін бикске (бак) қояды. Көзіне, мұрнына қоздырғыштар сезгіш антибиотиктер тамызады, Авария болған жағдайда терең микоздар қоздырғыштарымен жұмыс істеген кезде көзі мен мұрнына 1% бор қышқылын, ауызы мен тамағына 70 ⁰ этил спиртін тамызады.

142. Ботулин уыттарымен авария болған кезде көзі мен аузын сумен және 1 миллилитрге 10 халықаралық бірлікке (бұдан әрі - МЕ/мл) дейін ерітілген уытқа қарсы сарысумен жуады. Ботулин уыттарының ашық тері қабаттарына түсуі кезінде оны сабынды сумен көбірек жуады.

143. Егер авария белгісіз қоздырғышпен жұмыс істеу кезінде болса, әсері көп антибиотиктермен профилактикалық емдеу жүргізіледі.

144. Егер авария кезінде биологиялық материал шашырамаса, биологиялық материалмен жанасқан орын мен жабдықтың үстін дезинфекциялық ерітіндіге малынған тампонмен сүртіледі. Қызметкер авария болған үй-жайдан шығады, қорғаныш киімді шешіп, дезинфекциялық ерітіндіге батырады. Дененің ашық тұрған бөлігі дезинфекциялық ерітіндімен немесе 70 ⁰ спиртпен өңделеді.

145. Егер авария қауіпсіздік боксында (кабинет) болса, жұмысты тоқтатып, материал түскен орынға дезинфекциялық ерітіндіге малынған салфетка басылады. Бокста (кабинетте) және үй-жайда 30 минут бактерицидтік шам қосылады, авариялық сигнализация қосылады, бокста дезинфекция жасалады. Авария және дезинфекциялау кезінде тартпалы желдеткіш қосылған күйде қалуға тиіс.

146. Егер авария тері қабатының жарақатына немесе басқа да бұзылуларға байланысты болса:
1) жұмысты тоқтатып, қолын дезинфекциялық ерітіндімен өңдейді, қолғабын шешеді де, дезинфекциялық ерітіндіге жарақаттан аққан қанды сығады, жарақат орнына 4-5 минутқа дезинфекциялық ерітіндіден немесе 70 ⁰ этил спиртінен жасалған компресс қояды;
2) күйдіргімен жұмыс істеген кезде жарақат орнын сабынды сумен мұқият жуады да, дезинфекциялық ерітіндіні қолданбай йод жағады;
3) терең микоздар қоздырғыштарымен авария болған кезде, жарақат орнын тиісті дезинфекциялық ерітіндімен өңдейді, сабынды сумен жуады, йод жағады;
4) І-ІІ топтар вирустарымен жұмыс істеген кезде қанды кептірілген зарарсыздандырылған салфеткаға сығады да, дезинфекциялық ерітіндіні қолданбай жараны йодпен өңдейді.

147. Егер авария материалды тасымалдау кезінде болса (автоклавқа және бөлімшелер арасында), тасымалданатын ыдыстарды орындарында қалдырып, қызметші қауіпті аймақтан кетеді, болған оқиға туралы бөлімше басшысына хабарлайды. Аварияға жол берген адамдар санитарлық өңдеуден өтеді. Авария кезінде үй-жайды өңдеу 1-үлгілі обаға қарсы костюмде жүргізеді.

148. І-IV патогенді топтар микроорганизмдерін зертханалық жұқтырудың барлық жағдайлары туралы ақпарат халықтың санитарлық-эпидемиологиялық салауаттылығы саласындағы уәкілетті органға дереу берілуі тиіс.

"Микробиология, вирусология және
паразитология зертханаларының
құрылысына және жұмыс істеу
жағдайына қойылатын
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар"
санитарлық-эпидемиологиялық ережесі
мен нормаларына 1-қосымша

Патогендігі ІІ-ІV топтағы микроорганизмдермен
жұмыс жүргізетін микробиология зертханасы
үй-жайлары мен алаңдары

1. Патогендігі 3-4 топтардың микроорганизмдерімен жұмыс жүргізетін микробиология зертханаларының мынадай үй-жайлары және алаңдары болуға тиіс (шаршы метр):
1) зертхана меңгерушісінің кабинеті 12
2) себу бөлмесі, кем дегенде 15 1 жұмыс орнына кем дегенде 5,
3) ішек жұқпаларына зерттеу бөлмесі 1 жұмыс орнына 6,
бірақ кем дегенде 12,
4) фаготиптеуге арналған үй-жай кем дегенде 12
5) тырысқаққа тексеруге арналған
үй-жай кем дегенде 12

2. Санитариялық бактериология бойынша зерттеу жүргізуге арналған үй-жайлар:
1) дәрігерлерге арналған 1 жұмыс орнына 6,
бірақ кем дегенде 12,
2) зертханашыларға арналған 1 жұмыс орнына 6,
бірақ кем дегенде 12,
3) кіреберісі бар бокс кем дегенде 12

3. Ауа арқылы берілетін жұқпаға зерттеу жүргізуге арналған үй-жай:
1) дәрігерлерге арналған 1 жұмыс орнына 6,
бірақ кем дегенде 12,
2) зертханашыларға арналған 1 жұмыс орнына 6,
бірақ кем дегенде 12,
3) кіреберісі бар бокс кем дегенде 12
4) серологиялық зерттеу
жүргізуге арналған үй-жай кем дегенде 14
5) себу бөлмесі 1 жұмыс орнына 5,
бірақ кем дегенде 15
6) зарарсыздандыруға зерттеуге
арналған кіреберісі бар бокс кем дегенде 12
7) жуу бөлмесі (жуу машинасысыз) кем дегенде 18
8) жуу бөлмесі (жуу машинасы кем дегенде 36
қолданылатын)
9) препараттар бөлмесі 1 жұмыс орнына 6,
бірақ кем дегенде 12
10) зарарсыздандыру бөлмесі 2 зарарсыздандыру шкафына
кем дегенде 15
әрбір қосымша шкафқа кем дегенде 5

4. Қызу бөлмелері:
1) ішек жұқпаларына зерттеу бөлмесі кем дегенде 6
2) санитариялық бактериология
бойынша зерттеуге арналған үй-жай кем дегенде 6
3) 43 градус Цельсиядағы
температуралық режимдегі үй-жай кем дегенде 6

5. Мұздату камерасы кем дегенде 8

6. 2 автоклавка арналған бөлме кем дегенде 15
әрбір қосымша автоклавқа кем дегенде 5

7. Қоректендіру ортасын дайындайтын үй-жайлар:
1) қоректендіру ортасын қайнататын
үй-жай кем дегенде 18
2) зарарсыздандырылмаған ортаны
құюға арналған үй-жай 1 жұмыс орнына
кем дегенде 4
3) ортаны бөліп құюға және бақылауға
арналған кем дегенде 12-18
4) ортаны құюға арналған кіреберісі
бар бокс бөлме 1 жұмыс орнына
кем дегенде 6

8. Тоңазытқыштарға арналған
үй-жайлар кем дегенде 12

9. Энтомология үй-жайы кем дегенде 12

10. Гематология үй-жайы 1 жұмыс орнына 6,
бірақ кем дегенде 18

11. Гельминтологиялық зерттеуге
арналған үй-жай 1 жұмыс орнына 9,
кем дегенде 12

12. Қоймалар:
1) зарарсыздандырылған зертхана
ыдыстары кем дегенде 12
2) зарарсыздандырылмаған зертхана
ыдыстары кем дегенде 12

13. Анализдерді қабылдау
пункті 1 жұмыс орнына
кем дегенде 6

14. Қорытынды беретін пункт кем дегенде 6

15. Персоналға арналған санитарлық өткізгіш:
1) үй киімдеріне арналған киім ілгіш кем дегенде 0,4
2) 1 торға жуынатын себезгі кем дегенде 1
3) арнайы жұмыс киіміне арналған
киім ілгіш 1 шкафқа 0,4,
бірақ кем дегенде 6
4) дәретхана 1 адамға
кем дегенде 0,85

16. Персонал бөлмесі кем дегенде 8

17. Сынамаларды алатын және қорытындыларын беретін үй-жай:
1) күту бөлмесі кем дегенде 12
2) тіркеу орны кем дегенде 8
3) үй-жай (унитаз және қол жуғыш) кем дегенде 3

18. Оқу бөлмесі 1 орынға 4,
кем дегенде 30

19. Жұмыс көлемі шамалы зертханаларда препараттар мен зарарсыздандыруды бір үй-жайда(18 шаршы метр), санитарлық бактериология және ауа арқылы берілетін жұқпалар бокстарын бір үй-жайда (6 шаршы метр) орналастыруға рұқсат етіледі. Үй-жайлардың жиынтығы оларда орындалатын зерттеулердің тізбесіне байланысты.

"Микробиология, вирусология және
паразитология зертханаларының
құрылысына және жұмыс істеу
жағдайына қойылатын
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар"
санитарлық-эпидемиологиялық ережесі
мен нормаларына 2-қосымша

Патогендігі І-ІІ топтар микроорганизмдерімен
жұмыс жүргізетін микробиология зертханасының
үй-жайлары мен алаңдары

1. "Таза" аймақта мынадай көлемді (шаршы метрмен) үй-жайлар қарастырылады:
1) сырт киімге арналған киім ілгіш кем дегенде 18
2) жеке шкафтары бар қызметкерлердің
жеке заттарын салуға арналған
киім ілгіш 1 шкафқа кем дегенде 0,4
3) зертхана меңгерушісінің кабинеті кем дегенде 12
4) әкімшілік жұмыстарға, тамақ ішуге
және дем алуға арналған бөлмелер кем дегенде 12

2. "Шартты түрдегі таза" аймақта мынадай көлемді (шаршы метрмен) үй-жайлар қарастырылады:
1) қоректену ортасын дайындап және
құюға арналған боксы бар бөлме кем дегенде 12
2) 2 автоклавқа арналған автоклав
бөлмесі кем дегенде 15
3) препараттар-зарарсыздандыру кем дегенде 18
4) жуу бөлмесі кем дегенде 18
5) қойма кем дегенде 12
6) дәретхана кем дегенде 6
"Шартты түрдегі таза" аймақтағы үй-жайлар "таза" аймақ үй-жайларынан санитарлық өткізгіштер арқылы бөлінеді.

3. "Жұқпалы" аймақта мынадай көлемді (шаршы метрмен) үй-жайлар қарастырылады:
1) 5-6 бокстар кем дегенде 9
бокс кіреберісі кем дегенде 3
2) боксы бар серологиялық зертхана кем дегенде 30
3) ауруды жедел анықтауға арналған
үй-жай кем дегенде 12
4) 2 автоклавқа арналған автоклав
бөлмесі кем дегенде 15

4. "Жұқпалы блок"
1) материалды қабылдау, тіркеу,
оны өңдеу кем дегенде 18
2) зоология-паразитология бөлмесі кем дегенде 12
3) мынадай бөлмелерден тұратын
жұқпаны жұқтырған жануарлармен
жұмыс істеуге арналған блок:
материалды қабылдау, алғашқы
өңдеуден өткізу, жануарларға
жұқтыру кем дегенде 48
4) қорғаныш костюмді киюге және шешуге арналған бөлме 6-дан

"Микробиология, вирусология және
паразитология зертханаларының
құрылысына және жұмыс істеу
жағдайына қойылатын
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар"
санитарлық-эпидемиологиялық ережесі
мен нормаларына 3-қосымша

Патогендігі І-ІV топтағы вирустармен жұмыс жүргізетін
вирусологиялық зертхана үй-жайлары мен алаңдары

1. Вирусологиялық зертханада мынадай үй-жайлардың (шаршы метр)
жиынтығы болуға тиіс:
1) бөлімше меңгерушісінің кабинеті кем дегенде 12

2. Респираторлық вирустардың
ұқсастығын анықтайтын үй-жайлар:
1) рықты вирустармен жұқтырып және
сойып көруге арналған кіре
берісі бар бокс кем дегенде 12+5

3. Энтеральды вирустардың ұқсастығын анықтайтын үй-жайлар:
1) жасуша өсінділерін микроскоп
арқылы қарауға арналған дәрігер.
лер мен зертханашылар бөлмесі кем дегенде 8
2) кіреберісі бар тіндер өсінділерін
жұқтыруға арналған бокс кем дегенде 12+5
3) эталонды штаммдармен жұмыс
істеуге арналған кіреберісі бар
бокс кем дегенде 12+5
4) санитариялық вирусологияға
арналған кіреберісі бар бокс кем дегенде 12+5

4. Тіндер өсінділерін дайындауға арналған үй-жай:
1) кіреберісі бар бокс кем дегенде 12+5
2) вирусты гепатиттің
қоздырғыштарымен жұмыс істеуге
арналған кіреберісі бар бокс кем дегенде 12+5

5. Ауруды жедел анықтайтын және
люминесценттік бөлмелер кем дегенде 10

6. Серологиялық зерттеуге
арналған бөлме кем дегенде 10

7. 2 автоклавқа арналған автоклав
бөлмесі кем дегенде 15

8. Жуынатын жер кем дегенде 12

9. Препараттар-зарарсыздандыру
бөлмесі кем дегенде 6

10. Ыдыс, реактив, материалдар
қоймасы кем дегенде 6

11. Анализдерді тіркеу, қабылдау,
іріктеу және қорытындысын
беру бөлмесі кем дегенде 8

12. Персонал бөлмесі кем дегенде 8

13. Персоналға арналған санитарлық өткізгіш:
1) үй киіміне арналған киім ілгіш 1 шкафқа 0,4
бірақ кем дегенде 6
2) киім ауыстыруға арналған кабина кем дегенде 2
3) 1 торға шаққандағы себізгі кем дегенде 1
4) арнайы киімге арналған киімілгіш 0,4, бірақ 1 шкафқа
кем дегенде 6

14. 1 унитазға шаққандағы дәретхана кем дегенде 0,85

"Микробиология, вирусология және
паразитология зертханаларының
құрылысына және жұмыс істеу
жағдайына қойылатын
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар"
санитарлық-эпидемиологиялық ережесі
мен нормаларына 4-қосымша

Паразитология зертханасы үй-жайлары мен алаңы

1. Паразитология зертханасында мынадай үй-жайлар болуға тиіс:
1) анализдерді тіркеу, қабылдау,
қорытындысын беру үй-жайлар: 1 жұмыс орнына 6,
бірақ кем дегенде 12
2) гельминтологиялық зерттеруге
арналған үй-жайлар 1 жұмыс орнына 9,
кем дегенде 18
3) күту бөлмесі кем дегенде 12
4) серологиялық зерттеу үй-жайы кем дегенде 12
5) ауруды жедел анықтауға
арналған үй-жай кем дегенде 12
6) жуынатын бөлме кем дегенде 9
7) жұмыс киіміне арналған киімілгіш 1 шкафқа 0,4,
бірақ кем дегенде 6
8) персонал бөлмесі кем дегенде 12
9) энтомологиялық зерттеу бөлмесі кем дегенде 12
10) қойма кем дегенде 6
11) үй киімдеріне арналған киімілгіш 1 шкафқа 0,4,
бірақ кем дегенде 6
12) дәретхана кем дегенде 4

2. Паразитология зертханасы микробиология зертханасының құрамына енген жағдайда анализдерді қабылдауға, тіркеуге және қорытынды беруге арналған үй-жайлар мен күту бөлмесі микробиология зертханасының сондай үй-жайларымен бірігіп орналасуына рұқсат етіледі.

"Микробиология, вирусология және
паразитология зертханаларының
құрылысына және жұмыс істеу
жағдайына қойылатын
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар"
санитарлық-эпидемиологиялық ережесі
мен нормаларына 5-қосымша

Патогенді топтар бойынша адам үшін патогенді
микроорганизмдердің жіктемесі

__________________________________________________________________
N | Микрорганизмдердің | Аталған микроорганизмдерден
| атауы | туындайтын аурулар
__________________________________________________________________
Бактериялар

І топ
1. Yersіnіa pestіs Оба

ІІ топ
1. Bacіllus anthracіs Күйдіргі
2. Brucella abortus Бруцеллез
Brucella melіtensіs
Brucella suіs
3. Francіsella tularensіs Туляремия
4. Legіonella pneumophіla Легионеллез
5. Pseudomonas malleі Сап
6. Pseudomonas pseudomalleі Мелиоидоз
7. Vіbrіo cholerae 01 токсигенді Тырысқақ
Vіbrіo cholerae non 01
токсигенді

ІІІ топ
1. Bordetella pertussіs Көкжөтел
2. Borrelіa recurrentіa Соқпа сүзек
3. Campylobacter fetus Абсцесс, септицемия
4. Campylobacter jejunі Энтерит, холецистит, септицемия
5. Clostrіdіum botulіnum Ботулизм
6. Clostrіdіum tetanі Сіреспе
7. Corynebacterіum dіphtherіae Дифтерия
8. Eryaіpelothrіx rhusіopathіae Эризипелоид
9. Helіcobacter pylorі Гастрит, асқазан және
ұлтабардың ойық жара ауруы
10. Leptospіra іnterrogans Лептоспироз
11. Lіsterіa monocytogenes Листериоз
12. Mycobacterіum leprae Алапес
13. Mycobacterіum tuberculosіs Туберкулез
Mycobacterіum bovіs
Mycobacterіum avіum
14. Neіsserіa gonorrhoeae Гонорея
15. Neіsserіa menіngіtіdіs Менингит
16. Nocardіa asteroіds Нокардиоз
17. Pasterella multocіda, Пастереллез
haemolytіca
18. Proactіnomyces іsraelіі Актиномикоз
19. Salmonella paratyphі A А қылауы
20. Salmonella paratyphі B В қылауы
21. Salmonella typhі Іш сүзегі
22. Shіgella spp. Дизентерия
23. Treponema pallіdum Сифилис
24. Yersіnіa pseudotuberculosіs Жалған туберкулез
25. Vіbrіo cholerae 01 не Диарея
токсигенный
26. Vіbrіo cholerae non 01 не Диарея, жарақат жұқпалары,
токсигенный септицемия және басқалары

ІV топ
1. Aerobacter aerogenes Энтерит
2. Bacіllus cereus Тамақ уытты жұқпалары
3. Bacteroіdes spp Өкпенің абсцесі, бактериемия
4. Borrelіa spp. Кене спирохетозы
5. Bordetella bronchіseptіca Бронхосептикоздар
Bordetella parapertussіs Көкжөтел тәрізді аурулар
6. Campylobacter spp Гастроэнтерит, гингивит,
периодонтит
7. Cіtrobacter spp Жергілікті қабынуы процестері,
тамақ уытты жұқпалары
8. CІostrіdіum perfrіngens, Газды гангрена
CІostrіdіum novyі,
CІostrіdіum septіcum,
CІostrіdіum hіatolytіcum,
CІostrіdіum bіfermentans.
9. Escherіchіa colі Энтерит
10. Eubacterіum endocardіtіdіs Сепсистік эндокардит
11. Eubacterіum lentumEubacterіum Қайталама сепсис, абсцестер
ventrіcosum
12. Flavobacterіum menіngo-septіcum Менингит, септицемия
13. Haemophіlus іnfluenza Менингит, пневмония, ларингит
14. Hafhіa alveі Холецистит, цистит
15. Klebsіella ozaenae Озена
16. Klebsіella pneumonіae Пневмония
17. Klebsіella phіnoscleromatіs риносклерома
18. Mycobacterіum spp. Микобактериоздар
Mycobacterіum photochromogens
Mycobacterіum scotochromogens
Mycobacterіum nonphotochromogens
Mycobacterіum rapіd growers
19. Mіcoplasma homіnіs 1 Жергілікті қабынуы процестері,
Mіcoplasma homіnіs 2 пневмония
Mіcoplasma pneumonіae
20. Propіonіbacterіum avіdum Сепсис, абсцестер
21. Proteus spp. Тамақ уытты жұқпасы, сепсис,
жергілікті қабыну процестері
22. Pseudomonas aerugіnosa Сепсис, жергілікті қабыну
процестері
23. Salmonella spp. Сальмонеллез
24. Serratіa marcescens Сепсис, жергілікті қабынуы
процестері
25. Staphylococcus spp. Тамақ уытты жұқпалары,
септициемия, пневмония
26. Streptococcus spp Пневмония, тонзиллит,
полиартрит, септицемия
27. Vіbrіo sрр., Диарея, тамақ уытты жұқпалары,
Vіbrіo parahaemolytіcus, жара жұқпасы, септицемия және
Vіbrіo mіmіcus, басқалар
Vіbrіo fluvіales,
Vіbrіo vulnіfіcus,
Vіbrіo algіnolytіcus
28. Yersіnіa enterocolіtіca Энтерит, колит
29. Actіnomyces albus Актиномикоз

Риккетсиялар
ІІ топ
1. Rіckettsіa prowazekіі Эпидемиялық бөртпе сүзек,
Брилл ауруы
2. Rіckettsіa typhі Егеуқұйрық бөртпе сүзек
3. Rіckettsіa rіckettsіі Тасты таулардың көгала безгегі
4. Rіckettsіa tsutsugamushі Цуцугамуши безгегі
5. Coxіella burnetіі Коксиеллез (Ку безгегі)

ІІІ топ
1. Rіckettsіa sіbіrіca Солтүстік Азия кене бөртпе
сүзегі
2. Rіckettsіa conorіі Жерорта теңізі ала қызбасы
3. Rіckettsіa sharonі Израиль қызбасы
4. Rіckettsіa sp. Now? Астрахань қызбасы
5. Rіckettsіa acarі Везикулезді риккетсиоз
6. Rіckettsіa australіs Солтүстік Квинсленд кене
бөртпе сүзегі
7. Rіckettsіa japonіca Жапон ала қызбасы
8. Rіckettsіa sp. Now Африка қызбасы
9. Rіckettsіa sp. now? штамм "ТТТ" Тайланд кене
риккетсиозы

Эрлихии (Rіckettsіaceae тұқымдас ішіндегі Ehrlіchіae тобы)
ІІІ топ
1. Ehrlіchіa sennetsu Сеннетсу ауруы
2. Ehrlіchіa canіs Аурудың аты жоқ
3. Ehrlіchіa chaffeensіs Аурудың аты жоқ

Таз құрттар
ІІ топ
1. Blastomyces brasіlіensіs, Бластомикоз
dermatіtіdіs
2. Coccіdіoіdes іmmіtіs Кокцидиоидоз
3. Hіstoplasma capsulatum Гистоплазмоз

ІІІ топ
1. Aspergіllus flavus Аспергиллез
Aspergіllus fumіgatus
2. Candіda albіcana Кандидоз
3. Cryptococcus neoformans Криптококкоз

ІV топ
1. Absіdіa corymbіfera Мукороз
2. Aspergіllus nіger, nіdulans Аспергиллез
3. Candіda brumptіі, Кандидоз
Candіda cruseі,
Candіda іntermedіa,
Candіda pseudotropіcalіs,
Candіda tropіcalіs,
Candіda guіllermondіі
4. Cephalosporіum acremonіum, Цефалоспориоз
cіnnabarіum
5. Epіdermophyton floccosum Эпидермофитии
6. Geotrіchum candіdum Геотрихоз
7. Mіcrosporum spp. Микроспория
8. Mucor musedo Мукороз
9. Penіcіllіum crustosum, Пенициллиоз
luteo-vіrіde, notatum
10. Pіtyrosporum orbіculare Түрлі түсті теміреткі
11. Rhіzopus nіgrіcans Мукороз
12. Trіchophyton spp. Қабатты мукоз
13. Trіchosporon cerebrіforme Түйінді трихоспория

Қарапайымдылар
ІІІ топ
1. Leіshmanіa donovanі Висцериялы лейшманиоз
2. Plasmodіum vіvax, Безгек
falcіparum, malarіae
3. Trіchomonas vagіnalіs Несеп-жыныс трихомониазы

ІV топ
1. Acanthamoeba culbertsonі, spp Менингоэнцефалит
2. Babesіa caucasіca Бабезиоз
3. Balantіdіum colі Балантидиоз
4. Entamoeba hystolytіca Амебиаз
5. Іsospora bellі Lamblіa Энтерит
іntestіnalіs
6. Naeglerіa spp. Менингоэнцефалит
7. Pent, atrіchomonas homіnіs Колит
8. Leіshmanіa major, tropіca Тері лейшманиозы
9. Toxoplasma gondіі Токсоплазмоз

Вирустар
І топ
1. Fіlovіrіdae: Геморрагиялық қызба
Марбург және Эбола вирустары
2. Arenavіrіdae: Геморрагиялық қызба
Ласса, Хунин және Мачупо
вирустары
3. Poxvіrіdae: Адамның табиғи шешегі
Шешек вирусы
4. Herpesvіrіdae маймылдың В Созылмалы энцефалиттер,
вирусы энцефалопатиялар

ІІ топ
1. Togavіrіdae Маса энцефалиттері
Жылқы энцефаломиелиттері,
энцефаломиелитінің вирусы энцефаломенингиттері
(Венесуэла ВЖЭВ, шығыс ШЖЭ,
батыс БЖЭ); Семлики, Чикунгунья,
О, Ньонг-Ньонг, Карельдік,
Синдбис, Росс, Майяро, Мукамбо
өзендеріндегі қызба вирустары
2. Flavіvіrіdae: энцефалиттері
Кене энцефалиті вирустарының энцефаломиелиттері
жиынтығы Кене энцефалиті (КЭ),
Алма-Арасан, Апон, Лангат,
Негиши, Повассан, Шотландтық
қой энцефаломиелиті, Геморрагиялық қызба
Киассанур
орманының ауруы, Омбы көгала Қызба аурулары
безгегі (ОКБ)
Жапон энцефалиті
вирусының жиынтығы Қызба аурулары
(ЖЭ), Батыс Ниль, Ильеус,
Росио, Сент-Луис, Усуту
энцефалиттері, Муррея
Карши, Кунжин, Сепик,
Вессельсборн алқабындағы
энцефалиттер Қызба аурулары
Сары қызба вирусы Парентеральды гепатит,
С гепатитінің вирусы бауырдың гепатоцелюлярлы
карциномасы
3. Bunyavіrіdae,
Bunyavіrus тұқымдастығы:
Калифорниялық, Ла-Кросс, Энцефалит,
Джеймстаун-каньонының, энцефаломиелит,
Зай-цев-Беляков, Инко, менингоэнцефалит,
Тягиня энцефалиттерінің менингитті белгісі мен
жиынтығы, артириті бар қызба аурулары
Апеу, Мадрид, Орибона, Қызба аурулары
Осса, Рестан ж.б. Миозиттер және артриттер
С-вирусының жиынтығы
Phlebovіrus түріндегі: Артриті және миозиті бар
Сицилия, Неаполь, энцефалиттер мен қызба
Рифт-валли, Тосканда ж.б. аурулары
шыбын-шіркейлерден
болатын безгек вирустері
Naіrovіrus түріндегі: Геморрагиялық қызба
Қырым көгала безгегінің
Конго вирусы;
Найроби, Ганджам Менингит белгісі бар қызба
қойларының аурулары; Энцефалит
Дугбе Бүйрек ауруы белгісі бар
Hantavіrus түріндегі: геморрагиялық қызба (БСКБ)
Хантаан, Сеул вирустері
Пуумала ж.б.
4. Reovіrіdae, Менингит белгісі және артриті
Orbіvіrus түріндегі: бар қызба
Кемерово, Колорадтық кене
безгегінің, Көктілді
қойлардың, Чангвинола,
Орунго ж.б. вирустері
5. Rhabdovіrіdae,
Lyssavіrus түріндегі: Құтырма
көше құтырмасының, жабайы,
Лагос-бат вирусы Жалған құтырма және
энцефалопатия
6. Pіcomavіrіdae,
Aphto vіrus түріндегі: Аусыл
Аусыл вирусы
7. Arenavіrіdae: Астенинді менингиттер және
Лимфоцитарлық хориоменингит, менингоэнцефалиттер
Токарибе, Пичинде вирустары
8. Hepadnavіrіdae: Парентералды гепатиттер
В және Д (Дельта)
гепатиттерінің вирустары
9. Retrovіrіdae: адам ЖҚТБ
иммунитетінің
жетіспеушілігін тудыратын
вирус (АИЖТВ-1, АИЖТВ-2) Т - адамның жасуша лейкозы
Адамның Т-клеткалық
лейкозының вирусы (НТ1у)

10. Unconventіonal agents: Крейцфельд-Якоба, Куру,
Баяу нейрожұқпалы аурулардың Скрепи, амиотрофиялық
қоздырғыштары лейкоспонгиозлды аурулары,
оливопонтоцеребралды сему,
Герстманн-Стра-Усслер
Шейнкердің белгілері

ІІІ топ
1. Orthomyxovіrіdae: Тұмау
А, В және С тұмауының
вирустары
2. Pіcomavіrіdae:
Enterovіrus түріндегі: сал, А Полиомелит
және Е гепатиттерінің
жабайы штаммдары Энтералды гепатит
Жіті геморрагиялық Геморрагиялық коньюктивит
конъюктивит вирусы (АНС)
3. Herpesvіrіdae: Қарапайым ұшық
І және ІІ үлгідегі Жел шешек, белдемелі ұшықты
қарапайым ұшық вирусы, теміреткі,
зостор-қызылшаның Адамның В-лимфоциттерінің
герпевирустары зақымдануы, туа біткен
6 үлгідегі ұшық (HBlv-HHv 6) экзан-тема
цитомегалия вирусы Цитомегалия
Эпштейн-Барр вирусы Жұқпалы мононуклеоз,
Беркит лимфомасы,
назофарингеалды карцинома

ІV топ
1. Adenovіrіdae: барлық түрдегі ТӨВЖ, пневмония,
аденовирустар конъюнктивиттер
2. Reovіrіdae, - риниттер, гастроэнтериттер
Reovіrus түріндегі:
адамдардың ретровирусы,
Rotavіrus түріндегі: - гастроэнтериттер және
адамдардың ауызвирусы, энтериттер
Небраскадағы бұзаулардың
диарея вирусы (NCDV)
3. Pіcomavіrіdae, ТӨВЖ, Борнхольм аурулары,
Enterovіrus түріндегі: А және герпангин, полиневриттер
В тобындағы Коксаки
вирустары - серозды менингиттер, диарея,
ECHO вирустары ТӨВЖ, полиневриттер, увеиттер
68-71 үлгідегі энтеровирустар - серозды менингиттер,
адам риновирустарының 120 коньюнктивиттер ТӨВЖ
үлгісі
Cardіovіrus түріндегі: ТӨВЖ, полиневрит, герпангин,
энцефаломиокардит вирусы коньюнктивиттер,
Менго вирусы фаломиокардиттер,
перикардиттер
ТӨВЖ, полиневрит
4. Coronavіrіdae: адамның ТӨВЖ (профузды, температурасыз
коронавирустары мұрынның бітуі), энтерит
5. Calіcіvіrіdae: Норфолк вирусы Жіті гастроэнтерит
6. Paramyxovіrіdae:
Адамның 1-4 типтегі ТӨВЖ, бронхопневмониялар
парагрипп вирусы
Респираторлық-синцитиалдық Пневмониялар, бронхиттер,
вирус (PC-вирусы) бронхиолиттер
эпидемиялық паротиттің вирусы Эпидемиялық паротит
қызылшаның вирусы Қызылша
Ньюкасл ауруының вирусы Коньюнктивит
7. Togavіrіdae Rubіvіrua Қызамық
түріндегі: қызамық вирусы
8. Rabdovіrіdae, Vesіculovіrus Везикулярлы стоматит
түріндегі: везикулярлы
стоматит вирусы
9. Poxvіrіdae:
сиыр шешегінің вирусы, Сиыр шешегі
эктромелия вирусы Тышқандардың эктромелиясы
сауыншылар түйіндерінің Сауыншы қолдарының созылмалы
вирусы ауруы
орфвирус вирус Жұқпалы күлдіректі терінің
қабынуы
контагиозды моллюска Тері мен шырышты қабаттың
жұқпалы моллюскасы
Тана және Яба вирустары Яба ауруы

Хламидийлер
ІІ топ
1. Chlamydіa psіttacі Орнитоз-пситтакоз

ІІІ топ
1. Chlamydіa trachomatіs Трахома, несепгенитальды
хламидиоз
2. Chlamydіa paratrachomatіs Трахомоподобный коньюктивит
3. Chlamydіa veneral Жыныс лимфаларының ұлғаюы, шат
lymphagranulema лимфа бездерінің зақымдануы

Биологиялық тұрғыдағы улар
ІІ группа
1. Барлық түрдегі ботулин уыттары Ботулизм
2. Сіреспе уыты
3. Қарақұрт өрмекшісінің уы

ІІІ топ
1. Микоуыттар Микотоксикоздар
2. Күл уыттары
3. А тобындағы стрептококктар
уыттары
4. Стафилококктар уыттары
5. Жыландардың уы (кобра, эфа,
гюрза және басқалар)

Аттендірілген штаммдар
І-ІІ топтардың аттендірілген штаммдарының қоздырғыштары 3 патогенді топ микроорганизмдеріне, ал ІІІ-ІV патогенді топтардың аттендірілген штаммдары 4-ші патогенді топқа жатады.
__________________________________________________________________

"Микробиология, вирусология және
паразитология зертханаларының
құрылысына және жұмыс істеу
жағдайына қойылатын
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар"
санитарлық-эпидемиологиялық ережесі
мен нормаларына 6-қосымша

Қазақстан Республикасы
Денсаулық сақтау министрлігінің Рұқсаты

_____________________________________________________ зертханасына
(кәсіпорынның, мекеменің аты)
мыналарды ________________________________________________________
(микроорганизмдердің атаулары)
қоса алғанда, ____________ патогенді топтың ______________________
______________________________________ микроорганизмдерімен
диагностикалық, эксперименттік, өндірістік жұмыс түрлерін:
__________________________________________________________________
_______________________________________________ жүргізуге берілді.

Негіздеме:
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________

200__жылғы "___" _________

Берілген сәттен бастап _____________жыл бойы күші бар.

Режимдік комиссияның төрағасы

М.О.

"Микробиология, вирусология және
паразитология зертханаларының
құрылысына және жұмыс істеу
жағдайына қойылатын
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар"
санитарлық-эпидемиологиялық ережесі
мен нормаларына 7-қосымша

Зертханалардағы залалсыздандыру режимі

__________________________________________________________________
Р/с | Объект | Залалсыздандыру | Залалсыздандыру | Уақыты
N | | әдістері | құралдары | мин.
__________________________________________________________________

Спора түземейтін бактериялар

1. Үй-жайлардың, Бүрку, сүрту, жуу; Б хлораминнің 1% 60
жұмысшы апат орыналған ерітіндісі; хлорлы
үстелдердің, жағдайда - әктің 1 % ерітіндісі;
жиһаздардың, ерітінділердің полисепттің 1 %-ды
виваридің бірін құйып, ерітіндісі;
үй-жайлардың, содан соң ылғалды формальдегидтің
жабдықтардың тазалау жұмыстарын 40% ерітіндісі, 120
беттері жүргізеді. артынан 25% аммиактың
Дезинфекциялаудың ерітіндісімен
ауада шашу әдісі бейтараптандырылады
0,5 % жуғыш заттар
қосылған 3% сутегінің
асқын тотығының
ерітіндісі.
2. Қорғаныс Автоклавта өңдеу (120+2) ⁰ С 60
киімдер, температурада,
маскалар, Қайнату қысымы
қолғаптар, Залалсыздандыру 1,1 кгс/шаршы.см;
етіктер ерітіндісіне салу, 2% сода ерітіндісі; 120
кейіннен жуу 1% хлорамин
ерітіндісі;
0,5 % жуғыш заттар
қосылған 3% сутегінің
асқын тотығының
ерітіндісі. 120
3. Көзілдіріктер Сүрту, артынан 0,5 % жуғыш заттар 120
сумен жуу қосылған 3% сутегінің
асқын тотығының
ерітіндісі.
Батыру 70 ⁰ спирт 30
4. Сұйық Құрғақ хлорлы әк;
қалдықтар, 5% лизолдың
жуынды сулар, ерітіндісі,
науқастардың 2% хлорлы әктің
шығарылымдары ерітіндісі,
2% хлораминнің
ерітіндісі
5. Зертханалық Автоклав арқылы (120+2) ⁰ С 60
ыдыстар температурада,
(шыны, қысымы
темір), 1,1 кгс/кв.см;
мақта-дәкеден
жасалған
тығындар
6. Резеңке Қайнату 2%-ды сода 30
грушалар, ерітіндісі;
қолғаптар Батыру 0,5 %-ды жуғыш заттар
қосылған 3%-ды
сутегінің асқын
тотығының ерітіндісі. 60
7. Резеңке Батыру және жуу 3%-ды хлораминнің 2
қолғаптың ерітіндісі;
ішіндегі 0,5% жуғыш заттар
қолдар қосылған 3%
сутегінің асқын
тотығының ерітіндісі.
8. Қолдың ашық Батыру, жуу 0,5% хлораминнің 2
қалған ерітіндісі 70 ⁰ C спирт,
жерлері; апат Сүрту 1% хлораминнің
орын алған ерітіндісі 10
жағдайда
дененің ашық
қалған
жерлері
9. Жануарлардың Жиегіне дейін Б хлораминнің 30
ағзаларын толтырып, сыртынан 3% ерітіндісі;
салуға сүрту керек. 5% лизолдың
арналған ерітіндісі
банкалар
10. Темірден Автоклав арқылы (126+2) ⁰ С 30
жасалған температурада,
жәшіктер, қысымы
сойылған 1,5 кгс/кв.см;
жануарлардың Құрғақ ыстықпен 160 ⁰ С 60
ағзалары өңдеу
салынған Батыру 3% Б хлораминнің 120
банкалар, Қайнату арқылы ерітіндісі;
ұстау 5% лизолдың
құралдары, ерітіндісі;
союға 2% сода 30
қолданылған ерітіндісі
құрал-
саймандар
11. Төселетін Автоклав арқылы (126+2) ⁰ С 60
материал, температурада,
жемдердің қысымы
қалдықтары, 1,5 кгс/кв.см;
зертханада Батыру Б хлораминнің 1440
сойылған Өртеу 3% ерітіндісі; (24
жануарлардың лизолдың 5% сағ.)
мәйіті ерітіндісі
12. Синтетикалық Камера арқылы 80-90 ⁰ С бу-ауа 30
материалдар. залалсыздандыру қоспа
дан жасалған Батыру 1% хлораминнің 300
бұйымдар ерітіндісі (5 сағ.)
температурасы 60
60 ⁰ С 0,2 5
формальдегидтің
ерітіндісі

Спора және ботулиндік уыт түзетін бактериялар

13. Үй-жайлар. Екі мәрте арасы 4%-ды хлорлы әктің
дың, жұмысшы 30 минут сайын тұндырылған
үстелдердің, бүрку белсендірілген
жиһаздардың, 15 минут үзіліс ерітіндісі;
үй-жайлар. сайын екі рет сүрту Б хлораминнің
дың, жаб. 4 %-ды хлорлы
дықтардың әктің тұндырылған
беттері белсендірілген
ерітіндісі
20 %-ды хлорлы
әктің тұндырылған
ерітіндісі
Бүрку және сүрту 5% сабынның
ерітіндісімен
5-% формалиннің
ерітіндісі
Жуу 0,5% жуғыш затпен
6% сутегінің
асқын тотығы
14. Қорғаныш Автоклав арқылы (120+2) ⁰ С 90
киімдері, температурада,
маскалар қысымы
2,0 кгс/кв.см;
Қайнату 2 %-ды сода 60
ерітіндісі
Езіп қою, 1% хлораминнің 120
кейіннен жуу белсендірілген
ерітіндісі 60
0,5% жуғыш затпен
және
6% сутегінің
асқын тотығымен
15. Қолғаптар Қайнату 2% сода ерітіндісі; 60
Батыру 1% хлораминнің 120
белсендірілген
ерітіндісі
0,5% жуғыш затпен 60
6% сутегінің
асқын тотығы
16. Сұйық Сеуіп тастау Хлорлы әк 120
қалдықтар,
жуынды сулар,
науқастардың
шығаралымдары
17. Зертхана Қайнату 2% сода ерітіндісі; 60
ыдыстары Автоклав арқылы (132+2) ⁰ С
(шыны, темір) температурада, қысымы 90
2,0 кгс/кв.см;
18. Резеңке Батыру 4%-ды Хлораминнің 60
грушалар тұндырылған
белсендірілген
ерітіндісі;
0,5% жуғыш затпен, 60
6% сутегінің асқын
тотығымен
19. Себінділер Автоклав арқылы (120+2) ⁰ С 90
температурадағы
2,0 кгс/кв.см
қысымды бумен;
20. Жануарлардың Жиегіне дейін 1% хлораминнің 2880
ағзаларын толтырып, белсендірілген (48
салуға сыртынан ерітіндісі, сағ.)
арналған 3 сағат сайын екі 0,5% жуғыш затпен 90
банкалар рет сүрту және 6% сутегінің
Төсейтін асқын тотығымен
материал, Автоклав арқылы (132+2) ⁰ С
жем қалдық. температурада, қысымы
тары 2,0 кгс/кв.см;
21. Зертханада Автоклав арқылы (132+2) ⁰ С 90
сойылған температурада, қысымы
жануарлардың 2,0 кгс/кв.см;
мәйіттері
Өртеу
22. Құрал- Қайнату Соданың 2% 60
саймандар Автоклав арқылы ерітіндісі;
(132+2) ⁰ С 90
температурада, қысымы
2,0 кгс/кв.см;

Вирустар және риккетсиялар

23. Үй-жайлардың, 30 минөт сайын екі Б хлораминнің 3%
жұмысшы мәрте бүрку немесе ерітіндісі;
үстелдердің, арасы 15 минөт 3% хлорлы әктің
жиҺаздардың, сайын екі мәрте тұндырылған
жабдықтардың сүрту; апатты белсендірілген
беттері жағдайда 2 сағатқа ерітіндісі 6%
құйып тастау сутегінің асқын
тотығы
24. Қорғаныш Қайнату 2% сода ерітіндісі; 30
киімдері, Батыру Б хлораминнің 3% 120
маскалар, Автоклав арқылы ерітіндісі; 6%
қолғаптар (қолғаптардан сутегінің асқын
басқа) тотығы(120+2) ⁰ С
температурада, 45
қысымы
1,1 кгс/кв.см;
25. Қорғаныш Сүрту, артынан жуу 6% сутегінің 15
көзілдіріктер асқын тотығы
26. Науқастардың Сеуіп немесе құйып Құрғақ хлорлы әк; 120
шығарылымдары тастау 3% хлораминнің 30
ерітіндісі;
27. Зертханалық Қайнату 2% сода ерітіндісі; 30
ыдыстар Б хлораминнің
(шыны, темір) Батыру 3% ерітіндісі; 60
Автоклав арқылы 3% хлорлы әктің
тұндырылған
ерітіндісі,
6% сутегінің асқын
тотығы(126+2) ⁰ С
температурада,
қысымы
1,5 кгс/кв. см; 60
28. Вирустар, Батыру арқылы Б хлораминнің 1440
сұйық заттар 3% ерітіндісі; (24
3% хлорлы әктің сағ.)
тұндырылған
ерітіндісі
29. Резеңке Қайнату арқылы 2% сода ерітіндісі; 30
грушалар,
тығындар
30. Резеңке Жуу Б хлораминнің 3% 1-2
қолғап ерітіндісі;
киілген қол 0,5% жуғыш затпен
3% сутегінің асқын
тотығымен, 6%
сутегінің асқын
тотығы
31. Апатты орын Мұқият жуу немесе 1% хлораминнің 5
алған сүрту ерітіндісі;
жағдайдағы
дене
мүшелері,
қолдар

Терең орналасқан микоздардың қоздырғыштары

32. Үй-жайлардың, Бүрку 2% ДТСГК ерітіндісі; 60
жұмысшы 3% сульфорхлоран.
үстелдердің, Сүрту тиннің ерітіндісі;
жиһаздардың, 5% лизолдың
жабдықтардың Жуу ерітіндісі,
беттері 5% хлорамин
ерітіндісі;
33. Термокамера. Бүрку және 30 минут 0,5% жуғыш затпен 3% 60
лардың сайын екі рет сүрту сутегінің асқын
беттері тотығы
34. Қорғаныш Автоклав арқылы (120+2) ⁰ С 60
киімдер температурада, қысымы
Қайнату 1,1 кгс/кв.см; 30
(126+2) ⁰ С
Батыру температурада, қысымы 30
1,5 кгс/кв.см;
2% сода ерітіндісі; 120
3% сульфорхлорантиннің
ерітіндісі;
5% лизолдың ерітіндісі
5% хлораминнің
ерітіндісі;
35. Қолғаптар, Қайнату 2% сода ерітіндісі; 15
қорғаныс 3% сульфорхлорантиннің
көзілдірік. Екі рет сүрту ерітіндісі;
тері 5% лизолдың
тәпішкелер ерітіндісі,
5% хлорамин
ерітіндісі;
36. Зертхана Автоклав арқылы (120+2) ⁰ С 60
ыдысы температурада,
Қайнату қысымы 30
2,0 кгс/кв.см;
Батыру арқылы (126+2) ⁰ С 30
температурада,
қысымы 120
2,0 кгс/кв.см;
2% сода ерітіндісі;
3% сульфорхлорантин
ерітіндісі; 5% лизол
ерітіндісі,
5% хлорамин
ерітіндісі;
37. Тығыз Автоклав арқылы (120+2) ⁰ С 60
қоректендіру температурада,
ортасындағы қысымы
таз құрттар 1,1 кгс-/кв.см; 30
өсінділері (126+2) ⁰ С
температурада,
қысымы 20
1,5 кгс-/кв.см;
(132+2) ⁰ С
температурада,
қысымы
2,0 кгс-/кв.см;
38. Қол, дене Дәкеден жасалған 1% Йодонат ерітіндісі 1
мүшелері сүлгімен жуу
39. Кеміргіштер. Батыру 10% формалин 1440
дің мүшелері ерітіндісі (24 с.)
40. Зертханада Өртеу (126+2) ⁰ С 60
сойылған Автоклав арқылы температурада,
жануарлардың қысымы
мәйіттері 2,0 кгс/кв.см; 2880
Батыру арқылы 10% лизол ерітіндісі (48
бетін сағ.)
залалсыздандыру
41. Жануарлардың Жиегіне дейін 3% сульфо-хлорантин 2880
ағзаларын толтырып, сыртынан ерітіндісі; 5% лизол (48
салуға сүрту ерітіндісі, 5% сағ.)
арналған хлорамин ерітіндісі;
банкалар
42. Жануарларды Қайнату 2% сода ерітіндісі; 30
союға
қолданылған
құрал-
саймандар
43. Төсейтін Автоклав арқылы (126+2) ⁰ С 60
материал, жем температурада, қысымы
қалдықтары 1,5 кгс/кв.см;
44. Шүберектер, Қайнату Соданың ерітіндісі; 30
жинайтын Батыру 3% сульфорхлорантин
материал, ерітіндісі; 5% лизол 2880
жануарларды ерітіндісі, 5% (48
ұстауға хлорамин ерітіндісі; сағ.)
арналған
жәшіктер

Паразиттік аурулардың қоздырғыштары

45. Шүберектер, Қайнату 2% сода ерітіндісі; 30
тазалау
материалы
46. Материалды Қайнату 2% сода ерітіндісі; 30
салып Батыру 5% Б хлорамин
жеткізетін ерітіндісі; 180
ыдыс, 5% карбол қышқылы
тексеріс, ерітіндісі 1440
жапқыш (24 сағ)
шынылар, шыны
таяқшалар
47. Картоннан Өртеу
жасалған
қораптар,
ағаш
таяқшалар,
мақтадан
жасалған
шариктер,
полиэтилен
пакеттер
__________________________________________________________________

"Микробиология, вирусология және
паразитология зертханаларының
құрылысына және жұмыс істеу
жағдайына қойылатын
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар"
санитарлық-эпидемиологиялық ережесі
мен нормаларына 8-қосымша

Қорғаныш костюмін қолдануға қойылатын талаптар

1. Атқарылатын жұмыстың сипатына қарай қорғаныш костюмдерінің мынандай түрлері қолданылады:
1) 1-түрі - пижама немесе комбинезон, медициналық тәпішке, бас кимі, үлкен бас орамал (капюшон), обаға қарсы киетін халат, оң қысымды шаңтұтқыш-капюшон, мақта-дәкеден жасалған маска (тозаңға қарсы қолданылатын шаңтұтқыш немесе оттегіні тазартатын газтұтқыш), көзілдірік, резеңке қолғап, сүлгі, шұлық, тәпішке, рәзеңке етік;
2) 2-түрі - пижама немесе комбинзон, үлкен бас орамал, обаға қарсы киетін халат, шаңтұтқыш-капюшон, мақта-дәкеден жасалған бет перде, резеңке қолғап, орамал, шұлық, тәпішке, рәзеңке етік;
3) 3-түрі - пижама, медициналық тәпішке, үлкен бас орамал, обаға қарсы киетін халат, резеңке қолғап, сүлгі, шұлық, тәпішке, кебіс;
4) 4-түрі - пижама, қалпақ (кіші орамал), обаға қарсы киетін халат (хирургиялық), шұлық, тәпішке.
2. Комбинезондар мен пижамалар тығыз матадан тігіліп (бөз немесе қатты мата), алды түймемен толық жабылатын болуға тиіс.
3. Обаға қарсы киетін халат хирургиялық халат түрінде тігіліп, бірақ одан біршама ұзын (балтырының төменгі жағынан үштен біріне дейін биіктікте) болуға тиіс, бұл жағдайда оның етегі бір бірімен мол қапсырылып айқасуы керек; белдігі мен жағасының бауы бөлек тігіліп, әрбіреуі жеке болуға тиіс, жеңінің ұшын байлау үшін ұзын ызба тігіледі.
4. Обаға қарсы қолданылатын бас орамалдың көлемін 90х90х125 сантиметр, мақта-дәкеде маскасының ұзындығын 125 сантиметр, енін 50 сантиметр етіп дайындайды. Дәкенің ортаңғы бөлігіне ұзындығы 25 сантиметр, ені 17 сантиметр болатын тегіс мақта қабатын ұзынынан қояды. Дәкенің екі шетін орап және сыртқы қабатының астына үш бөлек мақта салады. Екі шетіндегі ұзын ұштарын ортасындағы мақта қабатына дейін ұзынынан екі жарып кеседі.
5. Көзілдіріктің "жазғы" түрін, жалпақ, бетін тығыз жауып тұратын шеті бар, доғал немесе басқа кескінді әйнегі бар, ауа кірмейтін түрін қолдану керек.
6. Обаға қарсы костюмді, жұқтырғыш материалдармен жұмыс істейтін үй-жайдың ішіне кірмей тұрып, төмендегідей тәртіппен киеді: пижама (комбинезон), шұлық, тәпішке, капюшон (үлкен бас орамал), обаға қарсы халат және етік. Халаттың жағасындағы ызбаны, сол сияқты халаттың белдігін алдынан, сол жағынан міндетті түрде ілмектеп байлап, одан кейін жеңінің ұшындағы ызбаны бекітеді. Шаңтұтқыш ауызды және мұрынды жауып тұруға тиіс, масканың жоғарғы бауларын желке тұсынан ілмектеп байлап, төменгісін төбеден байлайды, мұрынның екі жағынан мақтадан тампон қояды. Көзәйнек бетке дәл болып және ауа өткізбейтіндігі тексерілуге тиіс.
7. Костюмді залалсыздандыру үшін арнайы залалсыздандыратын ерітінді құйылған ыдыстар қарастырылуы керек: етіктер немесе кебістер, костюмді шешу барысында қолғап киген қолды, мақта-дәкеден тігілген маскаларды, халаттарды, бас орамал (капюшон), қол орамалдарды, қолғаптарды тазарту үшін бөлек дезинфекциялық ерітінді бар ыдыстар болуға тиіс. Көзілдірік 70 ⁰ спиртке батырылады.
8. Автоклав арқылы тазарту, қайнату немесе залалсыздандыратын камерада залалсыздандыру барысында костюмдер бикске, қабатты қаптарға салынады.
9. Костюмді шешерде, оның әрбір бөлігін шешкен сайын қолғап киген қолды ерітіндіге батыра отырып төмендегідей тәртіппен шешеді:
1) етік пен кебіс жоғарыдан төмен қарай залалсыздандыру ерітіндісі сіңірілген тампонмен сүртіледі;
2) костюмде алжапқыш болған жағдайда, оны да залалсыздандыру ерітіндісі сіңірілген тампонмен сүртіп, шешіп, сыртын ішке қаратып бүктейді;
3) жұмыс барысында қажет болған жағдайда, жеңге киетін қаптар және екінші қолғапты шешеді;
4) көзілдірікті алға, жоғары және артқа қарай екі қолмен созып тұрып шешеді;
5) мақта-дәкеден жасалған маскалардың бауын шешіп және бетке сырт жағын тигізбей шешеді;
6) халат жағасының астындағы, беліндегі бауын және қолғапты, кейін жеңін шешеді де, халаттың сырт жағын ішіне қаратып шешеді;
7) бас орамалдың ұштарын бір қолмен желкеге жинап, шешеді;
8) қолғаптарды шешеді (қолғаптарда тесік болуы мүмкін деген күдікпен оларды залалсыздандыру ерітіндісіне салып (үрлемей) тексереді);
9) аяқ-киімді шешеді;
10) қорғаныш костюмін шешкеннен кейін қолды 70 ⁰ спиртпен жуып, сабынды сумен шаяды.

"Микробиология, вирусология және
паразитология зертханаларының
құрылысына және жұмыс істеу
жағдайына қойылатын
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар"
санитарлық-эпидемиологиялық ережесі
мен нормаларына 9-қосымша

Зерттеу және сақтау үшін келіп түскен патогенді
микроорганизмдерді тіркеу журналы

(сақтау мерзімі 3 жыл)

200__ж. "__ " _______ басталды
200__ж. "__ " _______ аяқталды
__________________________________________________________________
Р/с|Келіп |Микроорганизм.|Келіп түскен |Қайдан|Зерт.|Зерт.|Қо.|Ес.
N |түскен|дердің атауы |ыдыстардың |келіп |теу |теу |лы |кер.
| күні | |(пробиркалар,|түсті |мақ. |қоры.| |ту
| | |ампула) саны | |саты |тын. | |
| | | | | |дысы | |
__________________________________________________________________
1 2 3 4 5 6 7 8 9
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________

"Микробиология, вирусология және
паразитология зертханаларының
құрылысына және жұмыс істеу
жағдайына қойылатын
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар"
санитарлық-эпидемиологиялық ережесі
мен нормаларына 10-қосымша

Бөлінген микроорганизмдер штаммдарын тіркеу журналы

(3 жыл сақтау керек)

200__ж. "___ " ______ басталды
200__ж. "___" ______ аяқталды
__________________________________________________________________
р/с|талдау|Сынама |Микроорга.|Штамм.|Бө.|Бөліп|Микро.|Микро.|Ес.
N | N |алынған |низмдердің|ның N |ліп|алын.|орга. |орга. |кер.
| |орынның | атауы | |алу|ған |низм. |низм. |ту
| |мекен- | | |кө.| күні|дердің|дердің|
| |жайы | | |зі | |қыс. |тағ. |
| |және | | | | |қаша |дыры |
| |күні | | | | |сипат.| |
| |(уақыты)| | | | |тамасы| |
__________________________________________________________________
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________

"Микробиология, вирусология және
паразитология зертханаларының
құрылысына және жұмыс істеу
жағдайына қойылатын
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар"
санитарлық-эпидемиологиялық ережесі
мен нормаларына 11-қосымша

Коллекциялық микрооганизмдерді түгендеу журналы

(3 жыл сақтау керек)

200__ж. "___ " ______ басталды
200__ж. "___ " ______ аяқталды
__________________________________________________________________
р/с|Латын |Ерек.|Штам.|Бө.|Бө. |Бө. |Бө.|Кім |Қай.|Ке. |Штам.|Ес.
N |транс.|ше |мның |ліп|ліп |ліп |ліп|бөл.|дан |ліп |мның |кер.
|крип. |атауы|нө. |алу|алу |алу |алу|ді |ке. |түс.|тағ. |ту
|циясы | |мірі |кө.|әді.|күні|ор.|(ав.|ліп |кен |дыры |
|түрі. | | |зі |сі |(уа.|ны |тор.|түс.|күні| |
|нің | | | | |қы. | |аты)|ті | | |
|атауы | | | | |ты) | | | | | |
__________________________________________________________________
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________

"Микробиология, вирусология және
паразитология зертханаларының
құрылысына және жұмыс істеу
жағдайына қойылатын
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар"
санитарлық-эпидемиологиялық ережесі
мен нормаларына 12-қосымша

Патогенді микроорганизмдер қозғалысының журналы

(3 жыл сақтау керек)

200__ж. "__ " _______ басталды
200__ж. "__ " _______ аяқталды
__________________________________________________________________
Кү.|Зерттеу|"А" себіндісінің саны | "Б" (түрі бойынша) жұқтырған
ні |түрі |______________________| жануарлардың саны
|(микро.|Жұмыс|Се. |Жо. |Жұ. |_______________________________
|орга. |күні.|білді |йыл.|мыс |Жұмыс|Жұқты. |Жойылды|Жұмыс
|низм. |нің |(алын.|ды |кү. |күні.|рылды |(бе. |күнінің
|дердің |ба. |ды) |(бе.|ні. |нің |(алынды)|рілді) |аяғында
|атауы) |сында| |ріл.|нің |ба. | | |қалғаны
| | | |ді) |ая. |сында| | |
| | | | |ғын.| | | |
| | | | |да | | | |
__________________________________________________________________
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________

__________________________________________________________________
Жұқтырылған "В" эктопаразиттердің| "Г" (сынамасын) жұқтырған
(сынамалар) саны | ағзаның саны
________________________________ |_________________________________
Жұмыс |Себілді |Жойылды|Жұмыс |Жұмыс |Себілді |Жойылды|Жұмыс
күнінің|(алынды)|(бе. |күнінің |күнінің|(алынды)|(бе. |күнінің
басында| |рілді) |аяғында |басында| |рілді) |аяғында
__________________________________________________________________
11 12 13 14 15 16 17 18
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________

Кестенің жалғасы
__________________________________________________________________
"Д" препаратының құрғақ саны | Жауапты адамның қолы | Ескерту
________________________________| |
Жұмыс |Себілді |Жойылды|Жұмыс | |
күнін. |(алынды)|(бе. |күнінің| |
басында| |рілді) |аяғында| |
__________________________________________________________________
19 20 21 22 23 24
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________

"Микробиология, вирусология және
паразитология зертханаларының
құрылысына және жұмыс істеу
жағдайына қойылатын
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар"
санитарлық-эпидемиологиялық ережесі
мен нормаларына 13-қосымша

Патогенді микроорганизмдерді беру журналы

(3 жыл сақтау керек)

200__ж. "__ " _______ басталды
200__ж. "__ " _______ аяқталды
__________________________________________________________________
р/с|Сұра. |Сұраныс|Жібе. |Жібе. |Жі. | Алған |Ал. |Кім |Ес.
N |ныс. |қайдан |рілген|рілген |бе. | адамның |ғаны|берді|кер.
|тың |келіп |микро.|микро. |ріл.| ТАЖ, |ту. |(ТАЖ,|ту
|келіп |түсті |орга. |орга. |ген |сенімхаттың |ралы|бө. |
|түскен|(ұйым.)|низм. |низмдер|күні|N және күні,|қол.|лім. |
|күні |N және |дердің|бар | | алынған |хат |шесі,|
| |рұқсат |атауы |ыдыстың| | уақыты, | |қолы)|
| |беріл. |және |саны | | куәліктің | | |
| |ген |нөмірі|(ыдыс. | |N, кім және | | |
| |күні | |тың | |қашан берді | | |
| | | |түрін, | | | | |
| | | |қатта. | | | | |
| | | |масын | | | | |
| | | |көрсету| | | | |
| | | |керек) | | | | |
__________________________________________________________________
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________

"Микробиология, вирусология және
паразитология зертханаларының
құрылысына және жұмыс істеу
жағдайына қойылатын
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар"
санитарлық-эпидемиологиялық ережесі
мен нормаларына 14-қосымша

Патогенді микроорганизмдерді лиофилизациялау журналы

(3 жыл сақтау керек)

200__ж. "__ " _______ басталды
200__ж. "__ " _______ аяқталды
__________________________________________________________________
Р/с|Өтінім.|Кім | Лиофилизациялау
N |нің |және |________________________________________________
|келіп |қашан|Лиофи.|Агент.| Ампулалардың саны
|түскен |берді|лиза. |тің |__________________________________
|күні | |циялау|атауы |Құйылды|Қосылды|Бал.|Бақы. |Жарам.
|және | |күні | | | |қы. |лауға |сыз
|бөлім. | |және | | | |тыл.|алынды|
|шенің | |хат. | | | |ды | |
|(ұйым. | |тама N| | | | | |
|ның) | | | | | | | |
|атауы | | | | | | | |
__________________________________________________________________
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________

Кестенің жалғасы
_____________________________________________________
Ампула | Берілген | Адамның тегі, | Ескерту
берілді | күні | аты-жөні және қолы |
| |____________________|
| |Ампуланы| Ампуланы |
| | алған | берген |
_____________________________________________________
11 12 13 14 15
_____________________________________________________
_____________________________________________________

"Микробиология, вирусология және
паразитология зертханаларының
құрылысына және жұмыс істеу
жағдайына қойылатын
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар"
санитарлық-эпидемиологиялық ережесі
мен нормаларына 15-қосымша

Патогенді микроорганизмдердің залалсыздандырудан
өткізілгендігін тіркеу журналы

(3 жыл сақтау керек)

200__ж. "__ " _______ басталды
200__ж. "__ " _______ аяқталды
__________________________________________________________________
Кү.|Зерт.|Мате.|Микро.| Қолы |Ав. |Зарарсыздандыру режимі
ні |хана |риал.|орга. |____________|то. |________________________
|(бө. |дың |низм. |Мате. |Мате.|клав.|Бас.|Аяқ.|Қы.|Тем. |Экс.
|лім. |атауы|дер |риалды|риал.|тың N|та. |та. |сы.|пера.|пози.
|ше) | |бар |тапсы.|ды | |луы |луы |мы |ту. |ция.
| | |ыдыс. |рушы. |қа. | | | | |расы |сы
| | |тың |ның |был. | | | | | |
| | |саны | |дау. | | | | | |
| | | | |шының| | | | | |
__________________________________________________________________
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________

__________________________________________________________________
Зарарсыздандыруды |Залалсыз. | Қолы
бақылау |дандырудың|___________________________________
___________________|басқа | Автоклаверлеген |Автоклав жұмысына
Химиялық|Бактерио. |түрлері | адамның | жауапты адамның
тесттер |логиялық |(режимді, | (дезинфектордың)|
| |экспози. | |
| |циялауды | |
| |көрсету | |
| | керек) | |
__________________________________________________________________
13 14 15 16 17
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________

"Микробиология, вирусология және
паразитология зертханаларының
құрылысына және жұмыс істеу
жағдайына қойылатын
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар"
санитарлық-эпидемиологиялық ережесі
мен нормаларына 16-қосымша

Бекітемін
Зертхана меңгерушісі
____________________
(тегі, аты-жөні)
____________________
"____"______________

Патогендігі 1-2 топ микроорганизмдерін жою
Актісі
200 ж. N___

Біз, төменде қол қойғандар, ______________________________________
__________________________________________________________________
(лауазымы, тегі, аты-жөні)
__________________________________________________________________
мына рұқсат қағазға сәйкес________________________________________
(Рұқсат қағазды берген адамның тегі, аты-жөні және лауазымы, оның
нөмірі мен берілген күні)
__________________________________________________________________
патогенді микроорганизмдерді жойдық_______________________________
(түрінің атауы, штаммдарының NN, объектілердің саны)
__________________________________________________________________
__________________________________________________ автоклав арқылы
(автоклав режимі)
немесе ____________________________________________________ батыру
(дезинфекциялау ерітіндісінің атауы, оның концентрациясы,
залалсыздандыру уақыты)
Патогенді микроорганизмдердің жойылған күні ______________________
Қолдары:

"Микробиология, вирусология және
паразитология зертханаларының
құрылысына және жұмыс істеу
жағдайына қойылатын
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар"
санитарлық-эпидемиологиялық ережесі
мен нормаларына 17-қосымша

Бекітемін
Зертхана меңгерушісі
____________________
(тегі, аты-жөні)
____________________
"____"______________

Себу немесе жою мақсатында патогендігі І-ІV топтардың
кептірілген микроорганизмдері бар ампулаларды ашу
Актісі
200 ж. N____

Біз, төменде қол қойғандар________________________________________
__________________________________________________________________
(лауазымы, тегі, аты-жөні)
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
(Рұқсат қағазды берген адамның тегі, аты-жөні және лауазымы,
оның нөмірі мен берілген күні)
____________________________________________ рұқсат қағазға сәйкес
______________________________________ мақсатымен ________________
(микроорганизмді себу немесе оны жою)
______________________________________________________ кептірілген
(түрінің аты, штаммдарының N N, объектілерінің саны)
микроорганизмі бар ампуланы аштық
Патогенді микроорганизмнің қалдықтары бар ампулалaр
____________ автоклавы арқылы _____________________________ немесе
(күні) (автоклавтау режимі)
______________________________________________________ салу арқылы
(дезинфекциялайтын ерітіндінің атауы, концентрациясы,
залалсыздандыру уақыты)

Ампуланың ашылған күні ___________________________________
Қолы:

"Микробиология, вирусология және
паразитология зертханаларының
құрылысына және жұмыс істеу
жағдайына қойылатын
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар"
санитарлық-эпидемиологиялық ережесі
мен нормаларына 18-қосымша

Бекітемін
Зертхана меңгерушісі
____________________
(тегі, аты-жөні)
____________________
"____"______________

Патогендігі І-ІІ топтардың биологиялық агенттерін
және ІІІ-ІV жинақтық топтардың микроорганизмдерін
зертхана (ұйымның) ішінде тапсыру
Актісі
200 ж. N___

Біз, төменде қол қойғандар _______________________________________
__________________________________________________________________
(патогенді микроорганизмдерді тапсырған адамның лауазымы,
тегі, аты-жөні)
__________________________________________________________________
(патогенді микроорганизмдерді қабылдап алған адамның тегі,
аты-жөні және лауазымы)
зертхана (бөлім) меңгерушісінің өкіміне сәйкес осы _______________
________________________________________________________ патогенді
(түрінің атауы, штаммдарының NN, объектілерінің саны)
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
микроорганизмдерді тапсыру актісін жасадық.

Тапсыру күні __________________________
Тапсырдым: _______________________________________________________
(тегі, аты-жөні, қолы)

Қабылдадым: ______________________________________________________
(тегі, аты-жөні, қолы)

"Микробиология, вирусология және
паразитология зертханаларының
құрылысына және жұмыс істеу
жағдайына қойылатын
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар"
санитарлық-эпидемиологиялық ережесі
мен нормаларына 19-қосымша

Бекітемін
Зертхана меңгерушісі
____________________
(тегі, аты-жөні)
____________________
"____"______________

Патогендігі І-ІІ топтар микроорганизмдерін
уақытша (сақталудан кейін) сақтауға тапсыру
Актісі
200 ж. N___

Біз, төменде қол қойғандар, _______________________________________
__________________________________________________________________
(микроорганизмдерді тапсырған адамның лауазымы, тегі, аты-жөні)
__________________________________________________________________
(микроорганизмдерді қабылдаған адамның тегі, аты-жөні және лауазымы)

зертхана (бөлім) меңгерушісінің өкіміне сәйкес ___________________
________________________________________________________ қапталған
___________________________________________________________ мөрмен
(мөр табаны, Мөр иесінің тегі, аты-жөні)
басылған осы _____________________________________________________
________________________________________________________ патогенді
(түрінің атауы, штаммдарының NN, объектілерінің саны,
__________________________________________________________________
тапсыру жағдайы: қайта себу құқығымен немесе құқығысыз)
__________________________________________________________________
микроорганизмдерді тапсыру актісін жасадық. Көрсетілген
микроорганизмдер ______________________________________ сақталған.
(бөлменің, сейфтің және мұздатқыштың NN)

Онымен бірге ____________________________________________ берілді.
(есепке алу құжатының атауы, сейфтің кілті)
Тапсырылған күні _________________________________________________
Өткіздім: ________________________________________________________
(тегі, аты-жөні, қолы)

Қабылдадым:_____________________________________________
(тегі, аты-жөні, қолы)

"Микробиология, вирусология және
паразитология зертханаларының
құрылысына және жұмыс істеу
жағдайына қойылатын
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар"
санитарлық-эпидемиологиялық ережесі
мен нормаларына 20-қосымша

Бекітемін
Ұйымның басшысы
____________________
(тегі, аты-жөні)
М.О.
____________________
"____"______________

Патогендігі І-ІІ топтар микроорганизмдерін
ұйымнан тыс тапсыру
Актісі
200 ж. N___

Біз, төменде қол қойғандар,_______________________________________
__________________________________________________________________
(микроорганизмді беруші адамның лауазымы, тегі, аты-жөні)
__________________________________________________________________
(қабылдаған адамның лауазымы, тегі, аты-жөні, ұйымның атауы)
ұйым басшысының өкіміне сәйкес осы _______________________________
________________________________________________________ патогенді
(түрінің атауы, штаммдарының NN, объектілерінің саны)
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
микроорганизмдерді тапсыру актісін жасадық.

Микроорганизмдердің берілген күні ________________________________
Бердім: __________________________________________________________
(тегі, аты-жөні, қолы)

Қабылдадым: ______________________________________________________
(тегі, аты-жөні, қолы)

"Микробиология, вирусология және
паразитология зертханаларының
құрылысына және жұмыс істеу
жағдайына қойылатын
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар"
санитарлық-эпидемиологиялық ережесі
мен нормаларына 21-қосымша

Типогафияда
дайындалған Бақылау қызметтеріне
ұйымның мөртаңбасы

Арнайы жүкті тасымалдауға берілген рұқсат
Анықтама

______________________________________________________ өкілі(дері)
(ұйымның атауы)
_________________________________________________________ берілді.
(тегі, аты-жөні, лауазымы)
Ол (олар) ________________________________________________________
N_________________________________________________________________
(зертхананың атауы)
мөртабаны бар сүргіш мөрі басылған және ақ матамен тігілген ағаш жәшікке салынған және тағы да сол мөртабаны бар мөр басылған
________________________________________________________ қатталған
(қаттама түрі)
___________________________ бар арнайы жөнелтілім-жүкті жеткізеді.
(микроорганизмнің атауы)

Арнайы жүктің жарылу, өртену қаупі жоқ. Тексеруге және бақылауға жатпайды.

"Микробиология, вирусология және паразитология зертханаларының құрылысына және жұмыс істеу жағдайына қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар" санитарлық-эпидемиологиялық ережесі мен нормаларының негізінде арнайы жүкті
_____________________________________ тасымалдауға рұқсат етіледі.
(көліктің түрі)

Ұйымның басшысы _________________________________
(қолы)
Елтаңбалық мөр