О внесении изменений и дополнений в приказ Министра внутренних дел Республики Казахстан от 12 октября 1998 года № 343 "Об утверждении "Правил государственной регистрации транспортных средств и прицепов к ним в Республике Казахстан", "Правил о порядке приобретения, приема, учета, хранения и расходования бланков справок-счетов на приобретение транспортных средств, узлов и агрегатов к ним", "Правил о порядке получения права на управление транспортными средствами, приема экзаменов, выдачи гражданам водительских удостоверений", "Правил о порядке приема, учета, хранения, расходования бланков регистрационных документов, водительских удостоверений, номерных знаков транспортных средств и проведения проверок в регистрационно-экзаменационных подразделениях дорожной полиции МВД Республики Казахстан", (зарегистрированные в Министерстве юстиции Республики Казахстан за №№ 679, 690)

Приказ И.о. Министра внутренних дел Республики Казахстан от 24 марта 2004 года № 184. Зарегистрирован Министерством юстиции Республики Казахстан 26 мая 2004 года № 2873. Утратил силу приказом Министра внутренних дел Республики Казахстан от 26 февраля 2010 года № 90

Сноска. Утратил силу приказом Министра внутренних дел РК от 26.02.2010 № 90 (порядок введения в действие см. п. 7).

В целях приведения в соответствие с законодательством Правил о порядке получения права на управление транспортными средствами, приема экзаменов, выдачи гражданам водительских удостоверений приказываю:

1. Внести в приказ Министра внутренних дел Республики Казахстан от 12 октября 1998 года N 343 "Об утверждении "Правил государственной регистрации транспортных средств и прицепов к ним в Республике Казахстан", "Правил о порядке приобретения, приема, учета, хранения и расходования бланков справок-счетов на приобретение транспортных средств, узлов и агрегатов к ним", "Правил о порядке получения права на управление транспортными средствами, приема экзаменов, выдачи гражданам водительских удостоверений", "Правил о порядке приема, учета, хранения, расходования бланков регистрационных документов, водительских удостоверений, номерных знаков транспортных средств и проведения проверок в регистрационно-экзаменационных подразделениях дорожной полиции МВД Республики Казахстан", (зарегистрированные в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за NN 679, 690, внесены изменения приказами Министра внутренних дел Республики Казахстан от 20 ноября 2000 года N 614, от 25 марта 2001 года N 249, от 28 октября 2001 года N 762, от 01 октября 2002 года N 632), следующие изменения и дополнения:
в Правила о порядке получения права на управление транспортными средствами, приема экзаменов, выдачи водительских удостоверений, утвержденные указанным приказом:
в пункте 1 слова "юридическими лицами и", "категории транспортных средств," исключить;
дополнить пунктами 1-1 и 1-2 следующего содержания:
"1-1. На территории Республики Казахстан выдаются национальные и международные водительские удостоверения.
1-2. Международные водительские удостоверения выдаются на основании национальных и действительны в течение срока действия национальных водительских удостоверений.";
в пункте 2 слова "или штампа с наименованием категории транспортного средства" исключить;
в примечании пункта 3 после слов "сочлененными автобусами," дополнить словом "троллейбусами", слова ", а для управления сочлененным троллейбусом водительское удостоверение с отметкой о праве управления им и свидетельство не ниже второго класса" исключить;
пункт 5 изложить в следующей редакции:
"5. Подготовка и переподготовка водителей транспортных средств осуществляется организациями (далее - организации), независимо от форм собственности в порядке, определяемом законодательством, на основании единых типовых программ.";
дополнить пунктом 7-1 следующего содержания:
"7-1. Допускается самостоятельная подготовка граждан для получения удостоверения на право управления транспортными средствами категории "А" и "В" в объеме соответствующих программ.";
пункт 8 исключить;
в абзаце пятом пункта 11 слова ", относящимися к категории "В"-"С" или "Д"" заменить словами "категорий "В", "С" или "Д"";
пункт 13 изложить в следующей редакции:
"13. Право на управление транспортными средствами категории "Е" предоставляется лицам, прошедшим переподготовку в учебных организациях по установленным программам и сдавшим в подразделениях дорожной полиции практический экзамен на составе транспортных средств. При этом у лиц, имеющих право на управление транспортными средствами категории "D", экзамен принимается на сочлененном автобусе.";
пункт 14 изложить в следующей редакции:
"14. Право на управление транспортными средствами категории "D" предоставляется лицам, прошедшим подготовку по установленным программам и сдавшим теоретический и практические экзамены.";
пункт 16 исключить;
пункт 22 изложить в следующей редакции:
"22. Для получения водительского удостоверения на право управления транспортными средствами кандидатом в водители в подразделение дорожной полиции представляются:
1) заявление;
2) документ, удостоверяющий личность заявителя;
3) свидетельство об окончании курсов и его копия (за исключением лиц, прошедших подготовку в индивидуальном порядке);
4) медицинская справка;
5) водительская карточка (приложение N 2);
6) документ, подтверждающий оплату государственной пошлины за выдачу водительского удостоверения.";
абзац 3 пункта 24 изложить в следующей редакции:
"Методика проведения квалификационного экзамена для получения права на управление транспортными средствами изложена в приложении N 12.";
в пункте 25 слова "в пункте 8" заменить словами "в пункте 7-1";
в пункте 27 слова "записываются по порядку номеров в книгу" заменить словами "в порядке возрастания вносятся в реестр";
пункты 28, 29, 30 исключить;
в пункте 32 слова "проставляется штамп с надписями, соответствующими указанным категориям транспортных средств" заменить словами "делается запись с указанием соответствующей категории транспортного средства";
пункты 33, 34 исключить;
в пункте 36 слово "в книге" заменить словом "в реестре";
пункты 37, 38, 41 исключить;
в пункте 43 слова "по постоянному месту жительства или месту временного пребывания при отсутствии постоянной прописки" заменить словами "по месту жительства или состоящих на учете по месту временного проживания";
в абзаце втором пункта 47 слова "за исключением категории "Д"" исключить;
в пункте 57 слова "в порядке надведомственного надзора" исключить;
приложение 12 изложить в редакции согласно приложению к настоящему приказу;
приложение N 13 исключить.

2. Контроль за выполнением настоящего приказа возложить на первого вице-министра внутренних дел Республики Казахстан генерал-лейтенанта полиции Отто И.И. и Департамент дорожной полиции Министерства внутренних дел Республики Казахстан (Тусумов О.Т.).

3. Настоящий приказ вступает в силу со дня государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан.

И.о. Министра внутренних дел
Республики Казахстан
генерал-лейтенант полиции

Приложение N 12
к Правилам

Методика проведения квалификационного экзамена
для получения права на управление транспортными средствами 1. Общие положения

1. Квалификационный экзамен проводится с целью определения возможности выдачи кандидатам в водители водительских удостоверений в порядке, предусмотренном настоящими Правилами.
Кандидатами в водители считаются лица, впервые допущенные к сдаче экзамена, лица, желающие получить право на управление другой категорией транспортных средств, а также иные лица.
2. Квалификационный экзамен (далее - экзамен) в общем виде состоит из трех частей: теоретического экзамена и двух этапов практического экзамена (первый этап - на закрытой от движения площадке или автодроме, второй этап - на испытательном маршруте в условиях реального дорожного движения).
3. Каждая из частей экзамена оценивается независимо друг от друга по следующей системе: положительная оценка - "СДАЛ", отрицательная - "НЕ СДАЛ". Положительная оценка, полученная на первом этапе практического экзамена, считается действительной в течение срока действия положительной оценки, полученной на теоретическом экзамене. В случае, если кандидат в водители получил отрицательную оценку за какую-либо из частей экзамена, пересдача ранее сданных частей экзамена не требуется.
4. Оценки, полученные кандидатом в водители, заносятся в экзаменационный лист (приложение 1) и протокол экзамена (приложение 2).
5. Практический экзамен принимается на транспортном средстве (далее - ТС) той категории, на право управления которой будет выдаваться водительское удостоверение:
1) "А" - на двухколесных мотоциклах без бокового прицепа;
2) "В" - на автомобилях, разрешенная максимальная масса которых не превышает 3500 кг. и число сидячих мест которых, помимо сиденья водителя, не превышает 8, способных по своим техническим характеристикам развивать скорость, по крайней мере, 100 км/ч;
3) "С" - на грузовых автомобилях с разрешенной максимальной массой свыше 7000 кг.;
4) "D" - на автобусах, вместимость которых не менее 28 сидячих мест и длина не менее 7м.;
5) "Е" - на составах транспортных средств, тягачом у которых является транспортное средство следующей категории:
"В" - с прицепом, разрешенная максимальная масса которого более 1000 кг., а разрешенная максимальная масса состава транспортных средств превышает 3500 кг.;
"С" - с полуприцепом или прицепом, имеющим не менее двух осей с расстоянием между ними более 1 м.;
"D" - на сочлененном автобусе.

2. Проведение теоретического экзамена 1. Содержание экзамена

6. Экзамен проводится с целью проверки теоретических знаний и определения возможности допуска кандидатов в водители к практическому экзамену либо в случаях, предусмотренных Правилами вынесения решения о возможности выдачи водительского удостоверения.
7. При проведении теоретического экзамена проверяется знание кандидатом в водители:
1) Правил дорожного движения Республики Казахстан (далее - ПДД) и Основных положений по допуску транспортных средств к эксплуатации и обязанностей должностных лиц по обеспечению безопасности дорожного движения (далее - Основные положения по допуску ТС к эксплуатации);
2) основ безопасного управления ТС, законодательства Республики Казахстан в части, касающейся обеспечения безопасности дорожного движения, а также уголовной, административной и иной ответственности водителей ТС;
3) технических аспектов безопасного управления ТС;
4) факторов, способствующих возникновению дорожно-транспортных происшествий, элементов конструкции ТС, состояние которых влияет на безопасность дорожного движения;
5) методов оказания доврачебной медицинской помощи лицам, пострадавшим при дорожно-транспортных происшествиях.
8. Экзамен проводится путем использования компьютерных комплексов по вопросам тестирования, утвержденным Департаментом дорожной полиции МВД Республики Казахстан. Вопросы сгруппированы в блоки для соответствующих категорий ТС:
1) блок 1 ("А" и "В") - для кандидатов в водители ТС категорий "А", "В";
2) блок 2 ("С", "D" и "Е") - для кандидатов в водители ТС категорий "В-С", "С", "D", "Е", "трамвай" и "троллейбус".
9. Каждый блок содержит 40 вопросов. На каждый вопрос приведено несколько ответов, один из которых правильный.

2. Организация проведения экзамена

10. Форма проведения экзамена - индивидуальная. Экзамен может приниматься как от одного, так и от нескольких кандидатов в водители одновременно.
11. Теоретический экзамен проводится методом программированного контроля знаний.
12. Для ответа на блок вопросов кандидату в водители предоставляется 40 минут. По истечении указанного времени экзамен прекращается.
13. Хронометраж времени ведется экзаменатором с момента подачи команды, разрешающей кандидатам в водители приступить к работе с билетом.
14. Последовательность ответов на вопросы билета выбирается кандидатом в водители самостоятельно.
15. Экзамен проводится в помещении (экзаменационном классе), оборудованном рабочими местами для кандидатов в водители и экзаменатора. Планировка и оборудование экзаменационного класса должны позволять экзаменатору осуществлять визуальный контроль за действиями кандидатов в водители.

3. Проведение экзамена

16. Экзаменатор знакомит кандидата в водители с формой, методами и порядком проведения экзамена, порядком работы с программой автоматизированного центра, разъясняет систему оценки.
17. При проведении экзамена экзаменатор предлагает кандидату в водители занять указанное автоматизированное рабочее место (далее - АРМ).
Комплекс должен состоять из центрального пульта (далее - ЦП) экзаменатора, к которому подключены АРМ кандидатов в водители. Каждое АРМ должно быть оснащено клавиатурой и монитором.
Перед началом экзамена на мониторе отображается номер АРМ, категории транспортных средств, на получение права на управление которыми сдается экзамен, а также фамилия, имя, отчество кандидата в водители, назначенного на данное АРМ. Ввод указанной информации должен осуществляться с ЦП экзаменатора.
В случае функционирования в экзаменационном подразделении единой автоматизированной системы приема экзаменов и выдачи водительских удостоверений ввод информации может осуществляться с АРМ инспектора (паспортиста) на этапе приема от кандидата в водители установленных документов.
Экзаменационный блок вопросов формируется и выводится на экран монитора только после нажатия кандидатом в водители соответствующей клавиши на клавиатуре АРМ.
В ходе экзамена на экране монитора АРМ кандидата в водители отображаются первый вопрос блока и время, оставшееся до конца экзамена.
Графическое изображение вопросов на экране монитора должно быть идентично изображению соответствующих вопросов экзаменационных блоков, утвержденных Департаментом дорожной полиции Министерства внутренних дел Республики Казахстан.
Кандидат в водители должен иметь возможность самостоятельного выбора последовательности ответов на вопросы.
Для исключения в ходе экзамена конфликтных ситуаций, вызванных случайным нажатием клавиш, кандидат в водители должен продублировать выбранный им ответ повторным нажатием соответствующей клавиши.
Результат экзамена, а также информация о правильности ответов на вопросы должны отображаться на экране монитора АРМ кандидата в водители только по окончании ответов на все вопросы либо по истечении установленного времени. Одновременно на экран выводится экзаменационный лист с номерами выбранных и правильных ответов, а также затраченное на экзамен время.
По окончании экзамена на АРМ кандидата в водители должна быть предусмотрена возможность вывести на экран представленные ему вопросы, а также выбранные ответы.
Результат экзамена с АРМ кандидата в водители должен передаваться на ЦП экзаменатора для распечатки протокола экзамена и экзаменационного листа (в соответствии с установленной формой).
ЦП экзаменатора должен иметь возможность стыковки с базами данных, используемых в подразделениях дорожной полиции органов внутренних дел Республики Казахстан.
B случае выявления неисправности автоматизированного комплекса в ходе экзамена оценка, выставленная кандидату в водители, аннулируется, и экзамен проводится вновь.
18. Экзаменационный лист с результатами экзамена подписывается экзаменатором.

4. Система оценки

19. Оценка "СДАЛ" выставляется, когда кандидат в водители в отведенное время ответил правильно не менее чем на 32 вопроса. В противном случае кандидату в водители выставляется оценка "НЕ СДАЛ".
20. Если при ответе на вопросы кандидат в водители пользовался какой-либо литературой или переговаривался с другими лицами, экзамен прекращается и кандидату в водители выставляется оценка "НЕ СДАЛ".

3. Проведение практического экзамена на закрытой от движения
площадке или автодроме (первый этап) 1. Содержание экзамена

21. Экзамен проводится с целью проверки у кандидатов в водители навыков управления ТС конкретной категории и определения возможности допуска ко второму этапу экзамена, в условиях реального дорожного движения, либо в случаях, предусмотренных Правилами, вынесения решения о возможности выдачи водительского удостоверения.
22. При проведении первого этапа практического экзамена у кандидата в водители проверяются соответствующие действия, умение и навыки:
1) пользования механизмами управления ТС;
2) зеркалами заднего вида;
3) трогания с места;
4) маневрирования в ограниченном пространстве передним и задним ходом;
5) построения оптимальной траектории маневра;
6) оценки дистанции, интервала, габаритных параметров ТС;
7) переключения передач;
8) остановки в обозначенном месте;
9) постановки ТС на стоянку параллельно краю проезжей части;
10) въезда в бокс задним ходом;
11) разворота на 180Ү передним и задним ходом в ограниченном пространстве;
12) управления одной рукой мотоциклом;
13) движения мотоцикла по колейной доске;
14) управление мотоциклом на малой скорости;
15) движения состава ТС по прямой задним ходом;
16) постановки состава ТС задним бортом к платформе.
23. Первый этап практического экзамена проводится на закрытой от движения площадке или автодроме (далее - площадка) по комплексам испытательных упражнений для конкретной категории ТС (приложение 3).
24. Комплексы испытательных упражнений содержат:
1) для кандидатов в водители ТС категории "А" 3 упражнения:
упражнение N 1 - "габаритный коридор", "габаритный полукруг", "разгон-торможение";
упражнение N 2 - "змейка", "колейная доска", "управление на малой скорости";
упражнение N 3 - "габаритная восьмерка".
При приеме экзамена на мотоцикле с боковым прицепом выполняется одно испытательное упражнение, включающее следующие элементы: "змейка" (шаг: 5м., ширина коридора: 5м.); "габаритная восьмерка" (наружный диаметр кольца: 8 м., расстояние между центрами колец: 6,5 м.); "разгон-торможение";
2) для кандидатов в водители ТС категории "В", "С" и "D" три варианта по три упражнения:
вариант 1: упражнение N 4 - "остановка и трогание на подъеме"; упражнение N 5 - "параллельная парковка задним ходом"; упражнение N 6 - "змейка";
вариант 2: упражнение N 4 - "остановка и трогание на подъеме"; упражнение N 5 - "параллельная парковка задним ходом"; упражнение N 7 - "разворот";
вариант 3: упражнение N 4 - "остановка и трогание на подъеме"; упражнение N 6 - "змейка"; упражнение N 8 - "въезд в бокс".
Вариант, по которому будет приводиться экзамен, выбирается экзаменатором и объявляется кандидатам в водители непосредственно перед началом практического экзамена;
3) для кандидатов в водители ТС категории "Е" ("В+Е", "С+Е", "D+Е") 2 упражнения:
упражнение N 9 - "постановка к платформе задним бортом";
упражнение N 10 - "прямолинейное движение задним ходом".
25. Для адаптации к экзаменационному ТС (в случае, если подготовка проводилась на другом ТС) кандидату в водители предоставляется право осуществить пробную поездку в пределах площадки продолжительностью не более 2 мин. При этом в экзаменационном ТС должен присутствовать его собственник (за исключением ТС категории "А"). Ошибки, допущенные в ходе пробной поездки, не протоколируются и не влияют на результат экзамена.
После выполнения пробной поездки кандидат в водители может заявить о своей неготовности и отказаться от сдачи экзамена. В этом случае ее выполнение не засчитывается в качестве попытки сдачи практического экзамена.

2. Организация проведения экзамена

26. Форма проведения экзамена - индивидуальная. Экзамен может приниматься как от одного, так и от нескольких кандидатов в водители.
27. Первый этап практического экзамена проводится одним из двух методов:
1) один кандидат в водители выполняет в определенной последовательности все упражнения, предусмотренные комплексом. В этом случае кандидат в водители, не останавливая двигатель, информирует экзаменатора об окончании выполнения одного упражнения и о готовности к выполнению следующего;
2) несколько кандидатов в водители поочередно выполняют одно упражнение, предусмотренное комплексом, и затем приступают к выполнению следующего упражнения.
Метод проведения экзамена выбирается в зависимости от материально-технического оснащения экзаменационного подразделения, обустроенности и размеров площадки, количества экзаменаторов, экзаменуемых и используемых экзаменационных ТС.
28. Последовательность выполнения упражнений, предусмотренных комплексом для конкретной категории ТС, определяется экзаменатором.
29. Упражнения NN 1-4 выполняются только на ТС с механической трансмиссией.
30. ТС должно соответствовать требованиям ПДД и Основных положений по допуску ТС к эксплуатации.
Перед началом выполнения упражнения ТС должно быть установлено в предстартовой зоне, двигатель - прогрет и остановлен, рычаг коробки переключения передач - в нейтральном положении, стояночный тормоз - включен.
31. Экзамен проводится на площадке, удовлетворяющей следующим требованиям:
1) площадка должна быть обустроена в соответствии со схемами упражнений (приложение 3);
2) для упражнения N 4 "Остановка и трогание на подъеме" использование колейной эстакады не допускается;
3) наклонный участок должен иметь продольный уклон в пределах 8-16 % включительно;
4) покрытие площадки (в т.ч. наклонного участка) должно иметь устойчивые во времени ровность и шероховатость поверхности;
5) коэффициент сцепления колеса с покрытием площадки (в том числе наклонного участка) должен быть не ниже 0,4.
32. Не допускается проведение экзамена:
1) в случае, если ТС не отвечает требованиям, изложенным в пункте 30 настоящей Методики;
2) в случае, если площадка не отвечает требованиям, изложенным в пункте 31 настоящей Методики.
33. Контроль при выполнении упражнений осуществляется экзаменатором визуально или с помощью технических средств.
Для оказания помощи при проведении экзамена могут привлекаться представители образовательных, автотранспортных организаций, военных комиссариатов и других организаций (далее - помощник).

3. Проведение экзамена

34. Экзаменатор знакомит кандидата в водители с формой, методом, порядком проведения экзамена, системой оценки и предлагает выполнить в определенной последовательности упражнения, предусмотренные комплексом для конкретной категории ТС.
35. По командам экзаменатора кандидат в водители занимает место в экзаменационном ТС, осуществляет подготовку к движению и выполняет упражнение.
36. При проведении экзамена экзаменатор контролирует ход выполнения задания, ведет хронометраж времени, подает команды кандидату в водители, классифицирует с помощью контрольной таблицы и фиксирует в экзаменационном листе ошибки, суммирует количество набранных кандидатом в водители штрафных баллов и выставляет оценку за выполнение каждого упражнения и экзамена в целом. Экзаменатор обеспечивает соблюдение общих требований безопасности на площадке при проведении экзамена.
37. Экзаменационный лист с результатами экзамена подписывается экзаменатором.

4. Система оценки

38. Итоговая оценка выставляется на основании оценок за выполнение всех упражнений, предусмотренных комплексом для конкретной категории ТС.
39. Правильность выполнения задания каждого упражнения оценивается по системе: положительная оценка "ВЫПОЛНИЛ", отрицательная - "НЕ ВЫПОЛНИЛ".
Для каждого упражнения определен перечень типичных ошибок, которые делятся на грубые, средние и мелкие. В соответствии с этой классификацией за совершение каждой ошибки кандидату в водители начисляются штрафные баллы: за грубую - 5, за среднюю - 3, за мелкую - 1.
Контрольные таблицы, включающие перечни типичных ошибок и шкалы штрафных баллов за допущенные ошибки, приведены в приложении 3 к Методике проведения первого этапа практического экзамена.
Оценка "ВЫПОЛНИЛ" выставляется, когда кандидат в водители при выполнении упражнения не допустил ошибок или сумма штрафных баллов за допущенные ошибки составляет менее 5.
Оценка "НЕ ВЫПОЛНИЛ" выставляется, когда сумма штрафных баллов за допущенные ошибки составляет 5 или более.
40. Итоговая оценка "СДАЛ" за первый этап практического экзамена выставляется, когда кандидат в водители получил оценку "ВЫПОЛНИЛ" за все упражнения, предусмотренные комплексом для конкретной категории ТС.
Итоговая оценка "НЕ СДАЛ" выставляется, когда кандидат в водители получил оценку "НЕ ВЫПОЛНИЛ" за два упражнения из всех, предусмотренных комплексом, или отказался от выполнения одного упражнения.
41. В случае, когда кандидат в водители получил оценку "НЕ ВЫПОЛНИЛ" за одно упражнение из всех, предусмотренных комплексом, ему предоставляется возможность повторно выполнить это упражнение. Номер упражнения, выполняемого повторно, указывается в экзаменационном листе.
42. При положительном результате повторного выполнения упражнения за первый этап практического экзамена кандидату в водители выставляется итоговая оценка "СДАЛ", при отрицательном - "НЕ СДАЛ".

4. Проведение практического экзамена в условиях
реального дорожного движения (второй этап) 1. Содержание экзамена

43. Экзамен проводится с целью проверки у кандидатов в водители навыков самостоятельного управления ТС конкретной категории в условиях реального дорожного движения и вынесения решения о возможности выдачи ему водительского удостоверения.
44. При проведении второго этапа практического экзамена у кандидатов в водители проверяется умение применять и выполнять требования ПДД по следующим разделам:
общие обязанности водителей;
применение специальных сигналов;
1) сигналы светофоров и регулировщиков;
2) применение аварийной сигнализации и знака аварийной остановки;
3) начало движения, маневрирование;
4) расположение транспортного средства на проезжей части;
5) скорость движения;
6) обгон, встречный разъезд;
7) остановка и стоянка;
8) проезд перекрестков;
9) пешеходные переходы и остановки маршрутных транспортных средств;
10) движение через железнодорожные пути;
11) приоритет маршрутных транспортных средств;
12) пользование внешними световыми приборами и звуковыми сигналами.
45. Второй этап практического экзамена проводится на испытательном маршруте (далее - маршрут).
Необходимое количество маршрутов определяется с учетом местных условий. На каждый маршрут оформляется маршрутная карта форматом А4 и присваивается порядковый номер. Все маршруты утверждаются начальником УДП ГУВД, УВД областей, городов Астаны, Алматы.
46. Маршрут должен содержать определенный набор элементов улично-дорожной сети, дорожных знаков и дорожной разметки, а также предусматривать возможность выполнения кандидатом в водители обязательных действий по заданию экзаменатора с соблюдением ПДД.

2. Организация проведения экзамена

47. Форма проведения экзамена - индивидуальная.
При проведении экзамена в экзаменационном ТС должны находиться кандидат в водители и экзаменатор. Допускается также присутствие собственника ТС либо его представителя (далее - собственник ТС).
В случае присутствия на экзамене собственника ТС целесообразно, чтобы при движении по маршруту он находился на сидении, с которого осуществляется доступ к дублирующим органам управления ТС.
48. Второй этап практического экзамена проводится одним из двух методов:
1) несколько кандидатов в водители поочередно осуществляют поездки по одному маршруту;
2) несколько кандидатов в водители осуществляют поездки по нескольким маршрутам одновременно.
Метод проведения экзамена выбирается в зависимости от количества маршрутов, количества экзаменаторов, экзаменуемых и используемых экзаменационных ТС.
Для оптимизации временных затрат на проведение экзамена целесообразно, чтобы каждый из маршрутов начинался и заканчивался в одном и том же месте.
49. Маршрут и последовательность выполнения заданий в процессе движения по маршруту определяются экзаменатором.
50. ТС должно соответствовать требованиям ПДД и Основных положений по допуску ТС к эксплуатации.
Перед началом экзамена ТС должно быть установлено экзаменатором или собственником ТС в начале маршрута, двигатель - прогрет и выключен, рычаг коробки переключения передач - в нейтральном положении, стояночный тормоз - включен.
51. Маршрут должен обеспечить возможность выполнения кандидатом в водители следующих заданий экзаменатора:
1) проезд регулируемого перекрестка;
2) проезд нерегулируемого перекрестка равнозначных дорог;
3) проезд нерегулируемого перекрестка неравнозначных дорог;
4) левые, правые повороты и разворот;
5) перестроение в рядах на участке дороги, имеющей две и более полосы для движения в одном направлении;
6) обгон;
7) движение с максимальной разрешенной скоростью;
8) проезд пешеходных переходов и остановок маршрутных ТС;
9) торможение и остановку при движении на различных скоростях, включая экстренную остановку.
Маршрут должен учитывать особенности выполнения вышеперечисленных действий на ТС различных категорий.
52. Продолжительность экзамена на маршруте должна быть не менее 20 минут, однако экзамен может быть прекращен досрочно - после получения кандидатом в водители оценки "НЕ СДАЛ".
В случае выполнения кандидатом в водители всех заданий экзаменатора, предусмотренных пунктом 51 настоящей Методики, допускается сокращение продолжительности экзамена.
53. Не допускается проведение экзамена в следующих случаях:
1) ТС не отвечает требованиям, изложенным в пункте 50 настоящей Методики;
2) маршрут не отвечает требованиям, изложенным в пунктах 45, 46 настоящей Методики;
3) пользование участками дорог на маршруте угрожает безопасности дорожного движения.

3. Проведение экзамена

54. Экзаменатор знакомит кандидата в водители с формой и методом проведения экзамена, системой оценки, порядком и последовательностью выполнения заданий на маршруте.
Экзаменатор указывает в экзаменационном листе номер маршрута.
55. По команде экзаменатора кандидат в водители занимает место водителя в экзаменационном ТС, осуществляет подготовку к движению и начинает движение по маршруту, следуя указаниям экзаменатора.
56. При движении по маршруту экзаменатор подает команды кандидату в водители, контролирует правильность выполнения заданий, классифицирует и фиксирует в экзаменационном листе допущенные ошибки, суммирует количество набранных кандидатом в водители штрафных баллов и выставляет итоговую оценку за экзамен.
Команды кандидату в водители подаются экзаменатором четко и своевременно. Команды развернуться или остановиться подаются в следующей форме: "Выберите место для остановки и остановитесь" или "Выберите место для разворота и развернитесь".
Кандидат в водители по предложению экзаменатора самостоятельно определяет оптимальный порядок действий.
Запрещается провоцировать кандидата в водители к каким-либо действиям в нарушение требований ПДД.
При возникновении угрозы безопасности движения с целью предотвращения возникновения дорожно-транспортного происшествия экзаменатор или собственник ТС (при его присутствии) незамедлительно вмешивается в процесс управления экзаменационным ТС.
57. Экзаменационный лист с результатами экзамена подписывается экзаменатором.

4. Система оценки

58. Второй этап практического экзамена в итоге оценивается по системе: положительная оценка "СДАЛ", отрицательная - "НЕ СДАЛ".
59. Для оценки экзамена определен перечень типичных ошибок, которые делятся на грубые, средние и мелкие. В соответствии с этой классификацией за совершение каждой ошибки кандидату в водители начисляются штрафные баллы: за грубую - 5, за среднюю - 3, за мелкую - 1.
60. Оценка "СДАЛ" выставляется, когда кандидат в водители во время экзамена не допустил ошибок или сумма штрафных баллов за допущенные ошибки составила менее 5. В противном случае кандидату в водители выставляется оценка "НЕ СДАЛ".

Приложение 1
к Методике

Экзаменационный лист
Категория ТС _____

Фамилия ______ Имя ______ Отчество __________ Дата рождения ______

Теоретический экзамен

____________________________________________________________________
Дата ______| Номера вопросов |Под-
Билет _____|__________________________________________________|пись
|1|2|3|4|5|6|7|8|9|10|11|12|13|14|15|16|17|18|19|20|кан-
|_|_|_|_|_|_|_|_|_|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|ди-
Номер от- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |дата
ветов |_|_|_|_|_|_|_|_|_|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|в
Отметки эк-| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |води-
заменатора |_|_|_|_|_|_|_|_|_|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|тели
Итоговая | |
оценка под-| |
пись, фами-| |
лия экзаме-| |
натора | |
___________|__________________________________________________|_____
Дата ______| Номера вопросов |Под-
Билет _____|__________________________________________________|пись
|1|2|3|4|5|6|7|8|9|10|11|12|13|14|15|16|17|18|19|20|кан-
|_|_|_|_|_|_|_|_|_|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|ди-
Номер от- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |дата
ветов |_|_|_|_|_|_|_|_|_|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|в
Отметки эк-| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |води-
заменатора |_|_|_|_|_|_|_|_|_|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|тели
Итоговая | |
оценка под-| |
пись, фами-| |
лия экзаме-| |
натора | |
___________|__________________________________________________|_____
Дата ______| Номера вопросов |Под-
Билет _____|__________________________________________________|пись
|1|2|3|4|5|6|7|8|9|10|11|12|13|14|15|16|17|18|19|20|кан-
|_|_|_|_|_|_|_|_|_|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|ди-
Номер от- | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |дата
ветов |_|_|_|_|_|_|_|_|_|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|в
Отметки эк-| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |води-
заменаторов|_|_|_|_|_|_|_|_|_|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|тели
Итоговая | |
оценка под-| |
пись, фами-| |
лия экзаме-| |
натора | |
___________|__________________________________________________|_____

Приложение 2
к Методике

Протокол Экзамена (лицевая сторона)

Первый этап практического экзамена

____________________________________________________________________
Дата _________|Номера упражнений|Итоговая оценка| Подпись, фамилия
|_________________|_______________| экзаменатора
| | | | | |
______________|___|____|____|___|_______________|___________________
Штрафные баллы| | | | | |
______________|___|____|____|___|_______________|___________________
Дата _________|Номера упражнений|Итоговая оценка| Подпись, фамилия
|_________________|_______________| экзаменатора
| | | | | |
______________|___|____|____|___|_______________|___________________
Штрафные баллы| | | | | |
______________|___|____|____|___|_______________|___________________
Дата _________|Номера упражнений|Итоговая оценка| Подпись, фамилия
|_________________|_______________| экзаменатора
| | | | | |
______________|___|____|____|___|_______________|___________________
Штрафные баллы| | | | | |
______________|___|____|____|___|_______________|___________________

Протокол Экзамена (оборотная сторона)

Второй этап практического экзамена

____________________________________________________________________
Типичные ошибки |Шкала | Отметки экзаменатора
|штраф-|_______________________
|ных |Дата___|Дата___|Дата___
|баллов|Маршрут|Маршрут|Маршрут
|за |N ____ |N ____ |N ____
|ошибки| | |
_____________________________________|______|_______|_______|_______
А. Грубые
1.1. Не предоставил преимущество в
движении водителям ТС, имеющим такое
право (создал помеху) 5
1.2. Не предоставил преимущество в
движении пешеходам и (или)
велосипедистам, имеющим такое право 5
1.3. Выехал на полосу встречного
движения или на трамвайные пути
встречного направления 5
1.4. Проехал на запрещающий сигнал
светофора или регулировщика 5
1.5. Не выполнил требования знаков
приоритета, запрещающих и
предписывающих знаков 5
1.6. Пересек стоп-линию
(разметка 1.12) при наличии знака
2.5 или при запрещающем сигнале
светофора (регулировщика) 5
1.7. Нарушил правила обгона 5
1.8. Нарушил правила разворота 5
1 9. Перед поворотом направо, налево
или разворотом не занял
соответствующее положение на
проезжей части 5
1.10. Нарушил правила проезда
железнодорожных переездов 5
1.11. Превысил установленную
скорость движения 5
1.12. Не принял возможных мер к
снижению скорости, вплоть до полной
остановки, при возникновении
опасности для движения 5
1.13. Действие или бездействие
кандидата в водители, вызвавшее
необходимость вмешательства в
процесс управления экзаменационным
ТС с целью предотвращения
возникновения ДТП 5

Б. Средние
2.1. Нарушил правила остановки 3
2.2. Не подал сигнал световым
указателем поворота перед началом
движения, перестроением,
поворотом (разворотом) 3
2.3. Не выполнил требования
информационно-указательных знаков,
дорожной разметки (кроме разметки
1.3, 1.12 Приложения 2 к ПДД) 3
2.4. He использовал в установленных
случаях аварийную сигнализацию или
знак аварийной остановки 3
2.5. Выехал на перекресток при
образовавшемся заторе, создав
препятствие для движения ТС в
поперечном направлении 3

В. Мелкие
3.1. Не пристегнул ремень безопасности 1
3.2. Несвоевременно подал и выключил
сигнал поворота 1
3.3. Нарушил правила расположения ТС
на проезжей части 1
3.5. Двигался без необходимости со
слишком малой скоростью 1
3.6. Резко затормозил при отсутствии
необходимости предотвращения ДТП 1
3.7. Нарушил правила пользования
внешними световыми приборами и
звуковыми сигналами 1
3.8. Невнимателен по отношению к
другим ТС 1
3.9. Неуверенно пользуется органами
управления ТС, не обеспечивает
плавность движения 1
3.10. Не пользуется зеркалами
заднего вида 1
3.11. Допустил полную или частичную
блокировку колес транспортного средства
при выполнении экстренного торможения 1
3.12. Иные нарушения ПДД 1
Итого штрафных баллов
Итоговая оценка
Подпись, фамилия экзаменатора
____________________________________________________________________

Приложение 3
к Методике

Комплекс испытательных упражнений
для проведения первого этапа практического экзамена 1. Упражнение N 1 "Габаритный коридор", "габаритный полукруг",
"разгон-торможение" (схема 1)

1. Содержание:
Движение в "габаритном коридоре", подача рукой сигнала левого поворота (разворота), движение по траектории "габаритный полукруг", переключение передач при движении по прямой с низшей на высшую и с высшей на низшую, подача рукой сигнала торможения, остановка перед линией "СТОП".
2. Задание кандидату в водители:
1) по команде экзаменатора кандидат в водители должен:
занять место на мотоцикле в предстартовой зоне;
подготовиться к движению;
запустить двигатель;
занять исходную позицию перед линией "СТАРТ";
включить ближний свет фары.
2) по команде экзаменатора кандидат в водители должен выполнить:
трогание с места в стартовых воротах;
движение в "габаритном коридоре", заблаговременную (до проезда середины коридора) подачу рукой сигнала левого поворота (разворота);
движение по траектории "габаритный полукруг";
движение по прямой, переключение передач с низшей на высшую и с высшей на низшую;
подачу рукой сигнала торможения, плавное торможение, остановку на расстоянии не более 0,4 м. перед линией "СТОП".
3) после остановки мотоцикла кандидат в водители должен:
включить нейтральную передачу;
выключить свет фары;
заглушить двигатель;
спешиться с мотоцикла;
установить мотоцикл в предстартовую зону.
3. Действия экзаменатора:
Экзаменатор контролирует правильность выполнения задания с использованием контрольной таблицы N 1 и выставляет оценку за упражнение.
В ходе выполнения упражнения экзаменатор контролирует зоны старта, разгона, торможения, остановки, а его помощник - зону "габаритного коридора" и "габаритного полукруга".

Контрольная таблица N 1

____________________________________________________________________
Типичные ошибки |Шкала
|штрафных
|баллов за
|ошибки
________________________________________________________|___________
А. Грубые
Отклонился от заданной траектории движения 5
Сбил элементы разметочного оборудования или пересек
линию горизонтальной разметки площадки 5
Коснулся ногой поверхности площадки при выполнении
упражнения 5
не подал рукой сигнал левого поворота (разворота) 5
Остановился на расстоянии более 0,4м. перед линией
"СТОП" или пересек ее 5

Б. Средние
При трогании с места в стартовых воротах двигатель
заглох 3
подал рукой сигнал левого поворота (разворота)
после проезда середины "габаритного коридора" 3
не переключил передачу с низшей на высшую или с
высшей на низшую 3
не включил нейтральную передачу после остановки
при работающем двигателе 3

В. Мелкие
не подал рукой сигнал торможения 1
Произвел резкое торможение (блокировка колеса)
перед линией "СТОП" 1
не включил ближний свет фары 1
____________________________________________________________________

2. Упражнение N 2 "змейка", "колейная доска",
"движение с малой скоростью" (схема 2)

4. Содержание:
Движение по траектории "змейка", движение по "колейной доске", движение на малой скорости.
5. Задание кандидату в водители:
1) по команде экзаменатора кандидат в водители должен:
занять место на мотоцикле в предстартовой зоне;
подготовиться к движению;
запустить двигатель;
занять исходную позицию перед линией "СТАРТ";
включить ближний свет фары.
2) по команде экзаменатора кандидат в водители должен выполнить:
трогание с места в стартовых воротах;
движение по траектории "змейка", объезжая первый конус справа;
движение по "колейной доске";
движение в "габаритном коридоре" с малой скоростью за время не менее 5с.;
остановку перед линией "СТОП";
3) после остановки мотоцикла кандидат в водители должен:
включить нейтральную передачу;
выключить свет фары;
заглушить двигатель; спешиться с мотоцикла;
установить мотоцикл в предстартовую зону.
6. Действия экзаменатора:
Экзаменатор контролирует правильность выполнения задания с использованием контрольной таблицы N 2 и выставляет оценку за упражнение.
В ходе выполнения упражнения экзаменатор контролирует зоны старта, "габаритного коридора" для движения с малой скоростью, остановки, хронометрирует время движения в "габаритном коридоре", а его помощник - зону "габаритной змейки", "колейной доски", подает сигнал к началу хронометража времени.

Контрольная таблица N 2

____________________________________________________________________
Типичные ошибки |Шкала
|штрафных
|баллов за
|ошибки
________________________________________________________|___________
А. Грубые
Отклонился от заданной траектории движения 5
Сбил элементы разметочного оборудования или пересек
линию горизонтальной разметки площадки 5
Коснулся ногой поверхности площадки при выполнении
упражнения 5
пересек линию "СТОП" 5

Б. Средние
При трогании с места в стартовых воротах двигатель
заглох 3
Не выполнил временной норматив при движении в
"габаритном коридоре" с малой скоростью 3
Не включил нейтральную передачу после остановки при
работающем двигателе 3

В. Мелкие
Не включил ближний свет фары 1
____________________________________________________________________

3. Упражнение N 3 "Габаритная восьмерка" (схема 3)

7. Содержание:
Движение по траектории "габаритная восьмерка".
50. Задание кандидату в водители:
1) по команде экзаменатора кандидат в водители должен:
занять место на мотоцикле в предстартовой зоне;
подготовиться к движению;
запустить двигатель;
занять исходную позицию перед линией "СТАРТ";
включить ближний свет фар;
2) по команде экзаменатора кандидат в водители должен выполнить:
трогание с места в стартовых воротах;
движение по траектории "габаритная восьмерка";
остановку перед линией "СТОП".
3) после остановки мотоцикла кандидат в водители должен:
включить нейтральную передачу;
выключить свет фары;
заглушить двигатель;
спешиться с мотоцикла;
установить мотоцикл в предстартовую зону.
8. Действия экзаменатора:
Экзаменатор контролирует правильность выполнения задания с использованием контрольной таблицы N 3 и выставляет оценку за упражнение.
В ходе выполнения упражнения экзаменатор контролирует зоны остановки, "габаритной восьмерки", а его помощник - зону старта.

Контрольная таблица N 3

____________________________________________________________________
Типичные ошибки |Шкала
|штрафных
|баллов за
|ошибки
________________________________________________________|___________
А. Грубые
Отклонился от заданной траектории движения 5
Сбил элементы разметочного оборудования или пересек
линию горизонтальной разметки площадки 5
Коснулся ногой поверхности площадки при выполнении
упражнения 5
Пересек линию "СТОП" 5

Б. Средние
При трогании с места в стартовых воротах двигатель заглох 3
Не включил нейтральную передачу после остановки при
работающем двигателе 3

В. Мелкие
Не включил ближний свет фары 1
____________________________________________________________________

4. Упражнение N 4 "Остановка и трогание на подъеме" (схема 4)

9. Содержание:
Движение по наклонному участку, остановка на наклонном участке перед линией "СТОП-1", трогание с места на наклонном участке, остановка перед линией "СТОП".
10. Задание кандидату в водители:
1) по команде экзаменатора кандидат в водители должен:
занять место в ТС;
подготовиться к движению;
запустить двигатель.
2) по команде экзаменатора кандидат в водители должен выполнить:
трогание с места в стартовых воротах;
движение по наклонному участку;
остановку перед линией "СТОП-1" (вешкой) таким образом, чтобы все колеса автомобиля находились на наклонном участке;
фиксацию ТС в неподвижном состоянии (стояночным или рабочим тормозом);
трогание с места на наклонном участке, не допуская отката ТС назад более чем на 0,3м.*;

_____________________________________
* - Величина отката фиксируется следующим образом: после остановки ТС у линии "СТОП-1" на расстоянии 0,3 м от заднего бампера (борта) устанавливается контрольная стойка. Если при трогании ТС на наклонном участке величина отката превысит 0,3 м, стойка будет сбита.

остановку перед линией "СТОП";
после остановки ТС кандидат в водители должен:
включить нейтральную передачу;
включить стояночный тормоз;
заглушить двигатель;
покинуть транспортное средство.
11. Действия экзаменатора:
Экзаменатор контролирует правильность выполнения задания с использованием контрольной таблицы N 4 и выставляет оценку за упражнение.
В ходе выполнения упражнения экзаменатор контролирует зоны старта, остановки перед линией "СТОП-1", фиксирует откат, а его помощник - зону остановки перед линией "СТОП".

Контрольная таблица N 4

____________________________________________________________________
Типичные ошибки |Шкала
|штрафных
|баллов за
|ошибки
________________________________________________________|___________
А. Грубые
Сбил элементы разметочного оборудования или пересек
линию горизонтальной разметки площадки 5
Не зафиксировал ТС в неподвижном состоянии при остановке
на наклонном участке 5
Допустил откат ТС при трогании на наклонном участке
более 0,3 м 5
Пересек линию "СТОП" (по проекции переднего габарита ТС) 5

Б. Средние
Пересек линию "СТОП-1" (по проекции переднего габарита
ТС) при остановке на наклонном участке 3
При выполнении упражнения двигатель заглох 3
Не включил нейтральную передачу после остановки при
работающем двигателе 3
Не включил стояночный тормоз после остановки перед
линией "СТОП" 3
____________________________________________________________________

5. Упражнение N 5 "Параллельная парковка задним ходом" (схема 5)

12. Содержание:
Постановка ТС на стоянку задним ходом параллельно воображаемому краю проезжей части.
13. Задание кандидату в водители:
1) по команде экзаменатора кандидат в водители должен:
занять место в ТС;
подготовиться к движению;
запустить двигатель;
2) по команде экзаменатора кандидат в водители должен выполнить:
трогание с места в стартовых воротах;
въезд в зону стоянки по заданной траектории;
остановку в зоне стоянки перед линией "СТОП";
после остановки ТС должно полностью оказаться в зоне стоянки, ограниченной стойками и прерывистой линией разметки;
3) после остановки ТС кандидат в водители должен:
включить нейтральную передачу;
включить стояночный тормоз;
заглушить двигатель;
покинуть транспортное средство.
14. Действия экзаменатора:
Экзаменатор контролирует правильность выполнения задания с использованием контрольной таблицы N 5 и выставляет оценку за упражнение.
В ходе выполнения упражнения экзаменатор контролирует положение ТС в зоне стоянки, а его помощник - зону старта.

Контрольная таблица N 5

____________________________________________________________________
Типичные ошибки |Шкала
|штрафных
|баллов за
|ошибки
________________________________________________________|___________
А. Грубые
Сбил элементы разметочного оборудования или пересек
линию горизонтальной разметки площадки 5
Не пересек прерывистую линию (по проекции бокового
габарита ТС) 5

Б. Средние
При выполнении упражнения двигатель заглох 3
Не смог въехать в зону стоянки при одноразовом
включении передачи заднего хода 3
Не включил нейтральную передачу после остановки при
работающем двигателе 3
Не включил стояночный тормоз после остановки в зоне
стоянки 3
____________________________________________________________________

6. Упражнение N 6 "Змейка" (схема 6)

15. Содержание:
Проезд по траектории "змейка".
16. Задание кандидату в водители:
1) по команде экзаменатора кандидат в водители должен:
занять место в ТС;
подготовиться к движению;
запустить двигатель.
2) по команде экзаменатора кандидат в водители должен выполнить:
трогание с места в стартовых воротах;
движение по заданной траектории;
остановку перед линией "СТОП";
3) после остановки ТС кандидат в водители должен:
включить нейтральную передачу;
включить стояночный тормоз;
заглушить двигатель;
покинуть транспортное средство.
17. Действия экзаменатора:
Экзаменатор контролирует правильность выполнения задания с использованием контрольной таблицы N 6 и выставляет оценку за упражнение.
В ходе выполнения упражнения экзаменатор контролирует зоны "змейки" и остановки, а его помощник - зону старта.

Контрольная таблица N 6

____________________________________________________________________
Типичные ошибки |Шкала
|штрафных
|баллов за
|ошибки
________________________________________________________|___________
А. Грубые
Сбил элементы разметочного оборудования или пересек
линию горизонтальной разметки площадки 5
Пересек линию "СТОП" (по проекции переднего габарита ТС) 5

Б. Средние
При выполнении упражнения двигатель заглох 3
Не включил нейтральную передачу после остановки при
работающем двигателе 3
Не включил стояночный тормоз после остановки перед
линией "СТОП" 3
____________________________________________________________________

7. Упражнение N 7 "Разворот" (схема 7)

18. Содержание:
Разворот ТС на 180 градусов в ограниченном по ширине пространстве, остановка перед линией "СТОП".
19. Задание кандидату в водители:
1) по команде экзаменатора кандидат в водители должен:
занять место в ТС;
подготовиться к движению;
запустить двигатель.
2) по команде экзаменатора кандидат в водители должен выполнить:
трогание с места в стартовых воротах;
разворот по заданной траектории при одноразовом включении передачи заднего хода;
остановку перед линией "СТОП";
3) после остановки ТС кандидат в водители должен:
включить нейтральную передачу;
включить стояночный тормоз;
заглушить двигатель;
покинуть транспортное средство.
20. Действия экзаменатора:
Экзаменатор контролирует правильность выполнения задания с использованием контрольной таблицы N 7 и выставляет оценку за упражнение.

Контрольная таблица N 7

____________________________________________________________________
Типичные ошибки |Шкала
|штрафных
|баллов за
|ошибки
________________________________________________________|___________
А. Грубые
Сбил элементы разметочного оборудования или пересек
линию горизонтальной разметки площадки 5
Пересек линию "СТОП" (по проекции переднего габарита ТС) 5

Б. Средние
При выполнении упражнения двигатель заглох 3
Не смог развернуться при одноразовом включении передачи
заднего хода 3
Не включил нейтральную передачу после остановки при
работающем двигателе 3
Не включил стояночный тормоз после остановки перед
линией "СТОП" 3
____________________________________________________________________

8. Упражнение N 8 "Въезд в бокс" (схема 8 для легкового автомобиля,
схема 8-1 для грузового автомобиля)

21. Содержание:
Въезд в бокс задним ходом.
22. Задание кандидату в водители:
1) по команде экзаменатора кандидат в водители должен:
занять место в ТС;
подготовиться к движению;
запустить двигатель.
2) по команде экзаменатора кандидат в водители должен выполнить:
трогание с места в стартовых воротах;
въезд в бокс по заданной траектории;
остановку перед линией "СТОП".
3) после остановки ТС кандидат в водители должен:
включить нейтральную передачу;
включить стояночный тормоз;
заглушить двигатель;
покинуть транспортное средство.
Въезд в бокс может осуществляться из исходного положения, как с правой, так и с левой стороны от бокса по выбору кандидата в водители.
23. Действия экзаменатора:
Экзаменатор контролирует правильность выполнения задания с использованием контрольной таблицы N 8 и выставляет оценку за упражнение.
В ходе выполнения упражнения экзаменатор контролирует зону остановки перед линией "СТОП", положение ТС в боксе, а его помощник - зону старта.

Контрольная таблица N 8

____________________________________________________________________
Типичные ошибки |Шкала
|штрафных
|баллов за
|ошибки
________________________________________________________|___________
А. Грубые
Сбил элементы разметочного оборудования или пересек
линию горизонтальной разметки площадки 5
не пересек линию "СТОП" (по проекции переднего
габарита ТС) 5

Б. Средние
при выполнении упражнения двигатель заглох 3
не смог въехать в бокс при одноразовом включении
передачи заднего хода 3
не включил нейтральную передачу после остановки при
работающем двигателе 3
не включил стояночный тормоз после остановки перед
линией "СТОП" 3
____________________________________________________________________

9. Упражнение N 9 "Постановка к платформе задним бортом" (схема 9)

24. Содержание:
Постановка прицепа задним бортом к имитатору погрузочной платформы.
25. Задание кандидату в водители:
1) по команде экзаменатора кандидат в водители должен:
занять место в ТС;
подготовиться к движению;
запустить двигатель;
2) по команде экзаменатора кандидат в водители должен выполнить:
трогание с места задним ходом в стартовых воротах;
въезд в "габаритный коридор" задним ходом;
подъезд задним бортом к имитатору погрузочной платформы (ряд стоек);
остановку на расстоянии не более 3 % длины автопоезда перед имитатором погрузочной платформы;
3) после остановки ТС кандидат в водители должен:
включить нейтральную передачу;
включить стояночный тормоз;
заглушить двигатель;
покинуть транспортное средство.
26. Действия экзаменатора:
Экзаменатор контролирует правильность выполнения задания с использованием контрольной таблицы N 9 и выставляет оценку за упражнение.
В ходе выполнения упражнения экзаменатор контролирует зоны "габаритного коридора", остановки перед имитатором погрузочной платформы, а его помощник - зону старта.

Контрольная таблица N 9

____________________________________________________________________
Типичные ошибки |Шкала
|штрафных
|баллов за
|ошибки
________________________________________________________|___________
А. Грубые
Сбил элементы разметочного оборудования или пересек
линию горизонтальной разметки площадки 5
Остановился на расстоянии более 1м перед имитатором
погрузочной платформы 5

Б. Средние
При выполнении упражнения двигатель заглох 3
Не смог въехать в коридор при одноразовом включении
передачи заднего хода 3
Остановился на расстоянии более 3% длины автопоезда но
не более 1м перед имитатором погрузочной платформы 3
Не включил нейтральную передачу после остановки при
работающем двигателе 3
Не включил стояночный тормоз после остановки перед
линией "СТОП" 3
____________________________________________________________________

10. Упражнение N 10 "Прямолинейное движение задним ходом"
(схема 10)

27. Содержание:
Движение в "габаритном коридоре" задним ходом, остановка перед линией "СТОП".
28. Задание кандидату в водители:
1) по команде экзаменатора кандидат в водители должен:
занять место в ТС;
подготовиться к движению;
запустить двигатель.
2) по команде экзаменатора кандидат в водители должен выполнить:
трогание с места задним ходом в стартовых воротах;
движение по прямой в "габаритном коридоре" задним ходом;
остановку перед линией "СТОП".
3) после остановки ТС кандидат в водители должен:
включить нейтральную передачу;
включить стояночный тормоз;
заглушить двигатель;
покинуть транспортное средство.
29. Действия экзаменатора:
Экзаменатор контролирует правильность выполнения задания с использованием контрольной таблицы N 10 и выставляет оценку за упражнение.
В ходе выполнения упражнения экзаменатор контролирует зоны "габаритного коридора", остановки перед линией "СТОП", а его помощник - зоны "габаритного коридора", старта.

Контрольная таблица N 10

____________________________________________________________________
Типичные ошибки |Шкала
|штрафных
|баллов за
|ошибки
________________________________________________________|___________
А. Грубые
Сбил элементы разметочного оборудования или пересек
линию горизонтальной разметки площадки 5
Не смог проехать габаритный коридор при одноразовом
включения передачи заднего хода 5
Не пересек линию "СТОП" (по проекции переднего
габарита ТС) 5

Б. Средние
При выполнении упражнения двигатель заглох 3
Не включил нейтральную передачу после остановки при
работающем двигателе 3
Не включил стояночный тормоз после остановки перед
линией "СТОП" 3
____________________________________________________________________

Схема 1.
(См. бумажный вариант)

Схема 2.
(См. бумажный вариант)

Схема 3.
(См. бумажный вариант)

Схема 4.
(См. бумажный вариант)

Схема 5.
(См. бумажный вариант)

Схема 6.
(См. бумажный вариант)

Схема 7.
(См. бумажный вариант)

Схема 8.
(См. бумажный вариант)

Схема 8-1.
(См. бумажный вариант)

Схема 9.
(См. бумажный вариант)

Схема 10.
(См. бумажный вариант)

"Қазақстан Республикасында көлік құралдары мен тіркемелерді мемлекеттік тіркеуден өткізу Ережелерін", "Көлік құралдарын, олардың тораптары мен агрегаттарын сатып алуға берілетін анықтама-есепшоттың бланкілерін қабылдап алу, есепке алу, сақтау және жұмсау тәртібі туралы Ережелерді", "Көлік құралдарын басқару құқығын алу, емтихан қабылдау, азаматтарға жүргізуші куәлігін беру тәртібі туралы Ережелерді", "Тіркеу құжаттары мен жүргізуші көліктерінің бланкілерін, көлік құралдарының нөмірлік белгілерін қабылдап алу, есепке алу, сақтау, жұмсау және ҚР ІІМ Жол полициясының тіркеу-емтихан бөлімшелерінде тексеріс өткізу тәртібі туралы Ережелерді" бекіту туралы" (Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде NN 679, 690 болып тіркелген), Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрінің 1998 жылғы 12 қазандағы N 343 бұйрығына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы

Ішкі істер министрлігінің 2004 жылғы 24 наурыздағы N 184 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2004 жылғы 26 мамырда тіркелді. Тіркеу N 2873. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрінің 2010 жылғы 26 ақпандағы № 90 Бұйрығымен

Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрінің 2010.02.26 № 90 Бұйрығымен.

Көлік құралдарын басқару құқығын алу, емтихан қабылдау, азаматтарға жүргізуші куәлігін беру тәртібі туралы Ережелерді заңнамаға сәйкестендіру мақсатында бұйырамын:
1. "Қазақстан Республикасында көлік құралдары мен тіркемелерді мемлекеттік тіркеуден өткізу Ережелерін", "Көлік құралдарын, олардың тораптары мен агрегаттарын сатып алуға берілетін анықтама-есепшоттың бланкілерін қабылдап алу, есепке алу, сақтау және жұмсау тәртібі туралы Ережелерді", "Көлік құралдарын басқару құқығын алу, емтихан қабылдау, азаматтарға жүргізуші куәлігін беру тәртібі туралы Ережелерді", "Тіркеу құжаттары мен жүргізуші көліктерінің бланкілерін, көлік құралдарының нөмірлік белгілерін қабылдап алу, есепке алу, сақтау, жұмсау және ҚР ІІМ Жол полициясының тіркеу-емтихан бөлімшелерінде тексеріс өткізу тәртібі туралы Ережелерді" бекіту туралы, (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу Реестрінде NN 679 , 690 болып тіркелген, Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрінің 2000 жылғы 20 қарашадағы N 614 , 2001 жылғы 25 наурыздағы N 249 , 2001 жылғы 28 қазандағы N 762 , 2002 жылғы 1 қазандағы N 632 бұйрықтарымен өзгерістер енгізілген)" Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрінің 1998 жылғы 12 қазандағы N 343 бұйрығына мынадай өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін:

көрсетілген бұйрықпен бекітілген Көлік құралдарын басқару құқығын алу, емтихан қабылдау, азаматтарға жүргізуші куәлігін беру тәртібі туралы Ережелерге: 1-тармақта "заңды тұлғалары мен", "көлік құралдарының категориясын," деген сөздер алынып тасталсын;

мынадай мазмұндағы 1-1 және 1-2-тармақтармен толықтырылсын:
"1-1. Қазақстан Республикасының аумағында ұлттық және халықаралық жүргізуші куәліктері беріледі.

1-2. Халықаралық жүргізуші куәліктері ұлттық жүргізуші куәліктерінің негізінде беріледі және ұлттық жүргізуші куәліктерінің қолданылу мерзімі ішінде жарамды.";

2-тармақта "немесе көлік құралының категория атауына сәйкес штамп қойылған" деген сөздер алынып тасталсын;

3-тармақтың ескертуінде "ұзартылған автобустарды," деген сөздерден кейін ", троллейбустарды" деген сөзбен толықтырылсын, ", ал ұзартылған троллейбусты жүргізгенде жүргізуші куәлігінде оны басқаруға құқық беретін белгі және екінші кластан төмен емес куәлік болуы керек" деген сөздер алынып тасталсын;

5-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
"5. Ұйымдар (бұдан әрі - ұйымдар) меншік нысанына қарамастан бірыңғай үлгі бағдарламалардың негізінде көлік құралдарының жүргізушілерін даярлауды және қайта даярлауды заңнамада белгіленген тәртіппен жүзеге асырады.";

мынадай мазмұндағы 7-1-тармақпен толықтырылсын:
"7-1. "А" және "В" санатындағы көлік құралдарын жүргізу құқығы куәлігін алу үшін тиісті бағдарламалардың көлемінде азаматтардың өз бетінше дайындалуына рұқсат етіледі.";

8-тармақ алынып тасталсын;
11-тармақтың бесінші абзацындағы ", В"-"С" немесе "D" категориялы" деген сөздер ""В"-"С" немесе "D" санаттарының" деген сөздермен ауыстырылсын;

13-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
"13. "Е" санатының көлік құралдарын жүргізу құқығы белгіленген бағдарламалар бойынша оқу ұйымдарында қайта даярлаудан өткен және жол полициясы бөлімшелерінде көлік құралдары құрамында практикалық емтихан тапсырған адамдарға беріледі. Бұл ретте "D" санатының көлік құралдарын жүргізу құқығы бар адамдардан емтихан біріктірілген автобустарда қабылданады.";

14-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
"14. "D" санатының көлік құралдарын жүргізу құқығы белгіленген бағдарламалар бойынша даярлықтан өткен, теориялық және практикалық емтихандар тапсырған адамдарға беріледі.";

16-тармақ алынып тасталсын;

22-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
"22. Көлік құралдарын жүргізу құқығына жүргізуші куәлігін алу үшін жүргізуші болуға үміткер жол полициясының бөлімшесіне:
1) өтініш;
2) өтініш берушінің жеке басын куәландыратын құжат;
3) курстарды бітіргені туралы куәлікті және оның көшірмесін (жеке тәртіпте даярлықтан өткен адамдарды қоспағанда);
4) медициналық анықтама;
5) жүргізуші карточкасын (N 2 қосымша);
6) жүргізуші куәлігін беру үшін мемлекеттік бажды төлегендігін растайтын құжатты ұсынады.";

25-тармақта "8-тармақта" деген сөздер "7-1-тармақта" деген сөздермен ауыстырылсын;

27-тармақта "номерлер ретімен есеп кітабына жазылады" деген сөздер "өсу тәртібінде реестрге енгізіледі" деген сөздермен ауыстырылсын;

28, 29, 30-тармақтар алынып тасталсын;

32-тармақта "тиісті көлік құралының категориясына сәйкес жүргізуге рұқсат белгісі қойылады" деген сөздер "көлік құралының тиісті санаты көрсетіле отырып, жазба жазылады" деген сөздермен ауыстырылсын; 33, 34-тармақтар алынып тасталсын;

36-тармақтағы "кітабына" деген сөз "реестріне" деген сөзбен ауыстырылсын;

37, 38, 41-тармақтар алынып тасталсын;

43-тармақта "тұрғылықты тұратын жерінде тіркелген немесе тіркеусіз уақытша тұратын жері бар" деген сөздер "тұратын жері бойынша немесе уақытша тұратын жері бойынша есепте тұрған" деген сөздермен ауыстырылсын;

47-тармақтың екінші абзацында "D" категориясынан басқа" деген сөздер алынып тасталсын;

57-тармақта "жоғары ведомство тарапынан" деген сөздер алынып тасталсын;

12-қосымша осы бұйрықтың қосымшасына сәйкес редакцияда жазылсын;

13-қосымша алынып тасталсын.

2. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Ішкі істер бірінші вице-министрі полиция генерал-лейтенанты И.И. Оттоға және Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің Жол полициясы департаментіне (Ө.Т.Түсімов) жүктелсін.

3. Осы бұйрық Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелген күннен бастап күшіне енеді.

Қазақстан Республикасының
Ішкі істер министрінің
міндетін атқарушы полиция
генерал-лейтенанты

Ережеге
N 12 қосымша

Көлік құралын жүргізу құқығын алу үшін
біліктілік емтиханын өткізу әдістемесі 1. Жалпы ережелер

1. Біліктілік емтиханын тапсыру және жүргізуші куәліктерін беру осы ережеде көзделген тәртіппен жүргізушілікке үміткерлерге жүргізуші куәліктерін беру мүмкіндіктерін анықтау мақсатында өткізіледі.
Емтихан тапсыруға бірінші рет жіберілген адамдар көлік құралдарының басқа да категорияларын жүргізу құқығын алуды қалайтын адамдар, сондай-ақ өзге де адамдар жүргізушілікке үміткер болып есептеледі.
2. Біліктілік емтиханы (бұдан әрі - емтихан) жалпы алғанда үш бөліктен тұрады: теориялық емтихан және практикалық емтиханның екінші кезеңі (бірінші кезеңі - жол қозғалысынан жабық алаңқайда немесе автодромда, екінші кезең - нақты жол қозғалысы жағдайындағы сынақ маршрутында өткізіледі).
3. Емтиханның әрбір бөлігі бір-бірінен бөлек мынадай жүйе бойынша бағаланады: қанағаттанарлық баға - "ТАПСЫРДЫ", қанағаттанарлықсыз баға - "ТАПСЫРҒАН ЖОҚ". Практикалық емтиханның бірінші кезеңінде алынған қанағаттанарлық баға теориялық емтиханда алынған қанағаттанарлық бағаның күші бар мерзім ішінде жарамды болып есептеледі. Жүргізушілікке үміткер емтиханның кез келген бөлігінде қанағаттанарлықсыз баға алған жағдайда бұрын тапсырған емтиханның бөлігін қайта тапсыру талап етілмейді.
4. Жүргізушілікке үміткердің алған бағалары емтихан парағына (1-қосымша) және емтихан хаттамасына (2-қосымша) жазылады.
5. Практикалық емтихан жүргізуші куәлігі берілетін категорияның көлік құралында (бұдан әрі - КҚ):
1) "А" - бүйір тіркемесі жоқ екі дөңгелекті мотоциклдерде;
2) "В" - рұқсат етілген ең жоғары салмағы 3500 кг-дан аспайтын және жүргізуші орындығынан басқа орындықтың саны 8 орындықтан аспайтын, өзінің техникалық ерекшеліктеріне сәйкес кемдегенде 100 км/сағ жылдамдықты үдете түсуге қабілетті автомобильдерде;
3) "С" - рұқсат етілген ең жоғары салмағы 7000 кг-дан жоғары жүк автокөліктерінде;
4) "Д" - сыйымдылығы кемінде 28 орындық және ұзындығы кемінде 7 метр автобустарда;
5) "Е" - көлік құралдарының құрамында оларды тартатын мынадай категориялы көлік құралдары болғанда:
"В" - рұқсат етілген ең жоғары салмағы 1000 кг асатын тіркемесі бар көлік құралы, ал көлік құралы құрамының салмағы рұқсат етілген ең жоғарғы салмақ 3500 кг асқанда;
"С" - екі остің арасы 1 метрден аспайтын кемінде 2 осі бар жартылай тіркемесі немесе тіркемесі бар көлік құралдарының составтарында;
"Д" - жалғастырылған автобустарда қабылданады.

2. Теориялық емтиханды өткізу 1. Емтиханның мазмұны

6. Емтихан жүргізушілікке үміткерлердің теориялық білімдерін тексеру және практикалық емтиханға жіберу мүмкіндігін айқындау не болмаса Ережеде көзделген жағдайларда жүргізуші куәлігін беру мүмкіндігі туралы шешім шығару мақсатында жүргізіледі.
7. Теориялық емтиханды өткізу кезінде жүргізушілікке үміткердің мынадай білімдері тексеріледі:
1) Қазақстан Республикасының жол қозғалысы ережелерін және Көлік құралдарын пайдалануға рұқсат беру жөніндегі негізгі ережелерді (бұдан әрі - КҚ-ны пайдалануға рұқсат беру жөніндегі негізгі ережелер) және жол қозғалысы қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі лауазымды адамдардың міндеттерін;
2) көлік құралын қауіпсіз жүргізу негіздері, жол қозғалысы қауіпсіздігін қамтамасыз етуге, сондай-ақ КҚ жүргізушілерінің қылмыстық, әкімшілік және басқа да жауапкершіліктеріне қатысты Қазақстан Республикасының заңдары;
3) КҚ-ны қауіпсіз жүргізудің техникалық аспектілері;
4) жол-көлік оқиғаларының туындауына әсер ететін факторлары, ахуалы жол қозғалысы қауіпсіздігіне әсер ететін КҚ-ның конструкциясы, элементтері;
5) жол-көлік оқиғаларында зардап шеккен адамдарға дәрігерге дейінгі көмек көрсету әдістері.
8. Емтихан Қазақстан Республикасы Ішкіісминінің Жол полициясы департаменті бекіткен тест сұрақтары бойынша компьютерлік кешендерді пайдалану арқылы жүзеге асырады. Сұрақтар КҚ-ның тиісті категорияларына сәйкес блоктарға топтастырылған:
1) 1-блок ("А" және "В") - "А", "В" категориялы КҚ жүргізушісіне үміткерлер үшін;
2) 2-блок ("С", "Д" және "Е") - "В-С", "С", "Д", "Е", "Трамвай" және "троллейбус" категориялы КҚ-ның жүргізушісіне үміткерлер үшін.
9. Әрбір блок 40 сұрақтан тұрады. Әрбір сұраққа бірнеше жауаптар берілген оның ішінде біреуі дұрыс.

2. Емтихан өткізуді ұйымдастыру.

10. Емтиханды өткізу нысаны - жеке. Емтихан бір ғана адамнан және бірнеше жүргізушілікке үміткерлерден бір уақытта қабылдануы мүмкін.
11. Теориялық емтихан білімді бағдарламаландырылған бақылау әдісімен қабылданады.
12. Сұрақтар блогына жауап беру үшін жүргізушілікке үміткерге 40 минут беріледі. Көрсетілген уақыт біткеннен кейін емтихан тоқтатылады.
13. Жүргізушілікке үміткерге билетпен жұмыс істеуге кірісуге рұқсат беретін команда берілгеннен кейін емтихан алушы уақыт хронометражын жүргізеді.
14. Билет сұрақтарына жауап беру ретін жүргізушілікке үміткердің өзі белгілейді.
15. Емтихан жүргізушілікке үміткер мен емтихан алушының жұмыс орны жабдықталған үй-жайда (емтихан класында) өткізіледі. Емтихан класының жабдықталуы мен орналасуы емтихан алушының жүргізушілікке үміткердің іс-әрекеттерін бақылап отыруға мүмкіндік беретіндей болуы керек.

3. Емтиханды өткізу

16. Емтихан алушы жүргізушілікке үміткерді емтихан өткізудің нысанымен, әдістерімен және тәртібімен, бағдарламасы бар автоматтандырылған орталықтың жұмыс істеу тәртібімен таныстырады, бағалау жүйесін түсіндіреді.
17. Емтиханды өткізу кезінде емтихан алушы жүргізушілікке үміткерге көрсетілген автоматтандырылған жұмыс орнына (бұдан әрі - АЖО) отыруды ұсынады.
Кешен жүргізушілікке үміткердің АЖО қосылатын емтихан алушының орталық пультінен (бұдан әрі - ОП) тұруы керек. Әрбір АЖО клавиатурамен және монитормен жабдықталады.
Емтихан жүргізушілікке үміткердің мониторында АЖО-ның нөмірі, жүргізу құқығын алу үшін емтихан тапсырылатын КҚ-ның категориясы, сондай-ақ аталмыш АЖО-ға белгіленген жүргізушілікке үміткердің тегі, аты, әкесінің аты жазылады. Көрсетілген ақпаратты енгізу емтихан алушының ОП-сымен жүзеге асырылады.
Емтихан алу бөлімшесінде емтихан қабылдаудың және жүргізуші куәлігін берудің бірыңғай автоматтандырылған жүйесі жұмыс істеген жағдайда ақпараттарды енгізу инспектордың (паспортист) АЖО-сынан жүргізушілікке үміткерге белгіленген құжаттарды қабылдау кезеңінде енгізіледі.
Емтихан сұрақтарының блогы жүргізушілікке үміткердің АЖО клавиатурасындағы тиісті батырманы басқаннан кейін ғана қалыптасады және монитор экранына шығарылады.
Емтихан барысында жүргізушілікке үміткердің АЖО мониторының экранында блоктың бірінші сұрағы және емтихан соңына дейінгі қалған уақыт көрсетіледі.
Монитор экранындағы сұрақтардың графикалық бейнелері Қазақстан Республикасы Ішкіісминінің Жол полициясы департаменті бекіткен емтихан блоктары сұрақтарына сәйкес бейнелермен бірдей болуы керек.
Жүргізушілікке үміткерде сұрақтарға жауап берудің ретін өзі таңдау мүмкіндігі болуы тиіс.
Емтихан кезінде клавиштерді байқамай басып қалумен байланысты таласты жағдайларды болдырмау үшін жүргізушілікке үміткер өзі таңдаған жауапты тиісті клавишті қайта басу арқылы қайталауы керек.
Емтиханның нәтижесі, сондай-ақ сұрақтарға берілген жауаптардың дұрыстығы туралы ақпарат жүргізушілікке үміткердің АЖО мониторының экранында барлық сұрақтарға жауап беріп болғаннан кейін ғана немесе белгіленген уақыт аяқталғаннан кейін ғана көрінеді. Экранға таңдалған және дұрыс жауаптардың нөмірлері бар емтихан парағы, сондай-ақ емтиханға жұмсалған уақыт шығады.
Емтихан аяқталғаннан кейін жүргізушілікке үміткердің АЖО-сында оған ұсынылған сұрақтар, сондай-ақ оның таңдаған жауаптарды шығару мүмкіндігі қарастырылуы тиіс.
Емтиханның нәтижесі жүргізушілікке үміткердің АЖО-сынан емтиханның хаттамасы мен емтихан парағын шығару үшін емтихан алушының ОП-сына берілуі керек.
Емтихан алушының ОП-сы Қазақстан Республикасы ішкі істер органдарының Жол полициясы бөлімшесінде қолданылатын мәліметтер қорымен байланысу мүмкіндігіне ие болуы керек.
Емтихан алу барысында автоматтандырылған кешенде ақау анықталған жағдайда жүргізушілікке үміткерге қойылған баға жойылады және емтихан қайта өткізіледі.
18. Емтихан нәтижелері қойылған емтихан парағына емтихан алушы қол қояды.

4. Бағалау жүйесі

19. "ТАПСЫРДЫ" деген баға жүргізушілікке үміткер белгілеген уақытта кемінде 32 сұраққа дұрыс жауап бергенде қойылады. Олай болмаған жағдайда жүргізушілікке үміткерге "ТАПСЫРҒАН ЖОҚ" деген баға қойылады.
20. Сұрақтарға жауап беру кезінде жүргізушілікке үміткер қандай да болмасын әдебиетті пайдаланса немесе басқа адамдармен сөйлессе емтихан тоқтатылып, үміткерге "ТАПСЫРҒАН ЖОҚ" деген баға қойылады.

3. Практикалық емтиханды қозғалыстан жабық алаңқайда
немесе автодромда өткізу (бірінші кезең) 1. Емтиханның мазмұны

21. Емтихан жүргізушілікке үміткердің нақты жол қозғалысы жағдайларында не болмаса Ережеде көзделген жағдайларда тиісті категория КҚ жүргізу дағдыларын тексеру, жүргізуші куәлігін беру мүмкіндігі туралы шешім шығару мақсатында жүргізіледі.
22. Практикалық емтиханның бірінші кезеңін өткізу кезінде жүргізушілікке үміткердің төмендегідей іс-әрекеттері, іскерліктері мен дағдылары:
1) КҚ-ны жүргізу механизмдерін пайдалануы;
2) артқы көрініс айнасын пайдалануы;
3) орнынан қозғалуы;
4) шектелген аймақта алғы және артқы жүріспен маневр жасауы;
5) маневрдың оңтайлы траекториясын жасауы;
6) арақашықтық пен интервальды, КҚ-ның габариттік параметрлерін бағалауы;
7) берілістерді ауыстырып қосуы;
8) белгіленген жерде тоқтауы;
9) КҚ жүретін жолдың жиегіне параллель тұраққа қоюы;
10) артқы жүріспен бокске кіруі;
11) шектелген аумақта алғы және артқы жүріспен 180 С-қа бұрылуы;
12) мотоциклді бір қолмен жүргізуі;
13) мотоциклмен тақтай жол үстінен өтуі;
14) мотоциклді жай жылдамдықта жүргізуі;
15) КҚ құрамының тіке артқы жүріспен қозғалуы;
16) КҚ құрамын артқы бортпен платформаға қою тексеріледі.
23. Практикалық емтиханның бірінші кезеңі қозғалыстан жабық алаңқайда немесе автодромда (бұдан әрі - алаңқай) КҚ-ның нақты категориясына арналған сынақ жаттығуларының кешені бойынша (3-қосымша) өткізіледі.
24. Сынақ жаттығуларының кешені мыналардан:
1) "А" категориялы КҚ-ның жүргізушісіне үміткер үшін 3 жаттығудан тұрады:
N 1 жаттығу - "габаритті коридор", "габаритті жарты шеңбер", "жылдамдық үдету-тежеу";
N 2 жаттығу - "жыланшық", "тақтай жол", "төменгі жылдамдықта жүргізу";
N 3 жаттығу - "габаритті сегіздік".
Бүйір тіркемесі бар мотоциклде емтихан қабылдау кезінде мынадай элементтерден тұратын бір сынақ жаттығуы орындалады: "жыланшық" (адым: 5 метр, коридор ені: 5 метр); "габаритті сегіздік" (шеңбердің сыртқы диаметрі: 8 метр, шеңбер орталықтарының арасындағы арақашықтық: 6,5 метр); "жылдамдықты үдету-тежеу";
2) "В", "С" және "Д" категорияларының КҚ-ның жүргізушісіне үміткерлер үшін әрқайсысы үш жаттығу бойынша үш нұсқа:
1-нұсқа: N 4 жаттығу - "өрге шығарда тоқтау және қозғалу"; N 5 жаттығу - "артқы жүріспен параллельді қою"; N 6 жаттығу - "жыланшық";
2-нұсқа: N 4 жаттығу - "өрге шығарда тоқтау және қозғалу"; N 5 жаттығу "артқы жүріспен параллельді қою"; N 7 жаттығу - "кері бұрылу";
3-нұсқа: N 4 жаттығу - "өрге шығарда тоқтау және қозғалу"; N 6 жаттығу - "жыланшық"; N 8 жаттығу -"бокске кіру".
Емтихан өткізілетін нұсқаны емтихан алушы таңдайды және оны жүргізушілікке үміткерге практикалық емтихан басталмас бұрын хабарлайды;
3) "Е" ("В+С", "С+Е", "Д+Е") категориялы КҚ-ның жүргізушісіне үміткерлер үшін 2 жаттығу:
N 9 жаттығу - "платформаға артқы бортпен қою";
N 10 жаттығу - "артқы жүріспен тіке қозғалу".
25. Емтихан алынатын КҚ-ға бейімделу үшін (егер дайындық басқа КҚ-да өткізілсе) алаңқайда жүргізушілікке үміткерге кемінде 2 минут уақытта даярлық үшін сынау жүрісі құқығы ұсынылады. Бұл ретте емтихан алынатын КҚ-да оның иесі ("А" категориялы КҚ қоспағанда) қатысуы тиіс. Сынау жүрісі кезінде жіберілген қателіктер хаттамаға жазылмайды және емтиханның нәтижесіне әсер етпейді.
Сынау жүрісі кезіндегі жүргізуден кейін жүргізушілікке үміткер өзінің дайын еместігін хабарлауға және емтихан тапсырудан бас тарта алады. Бұл жағдайда оның орындағаны практикалық емтихан тапсыруға әрекет жасау ретінде қабылданбайды.

2. Емтихан өткізуді ұйымдастыру

26. Емтиханды өткізу нысаны - жеке. Емтихан бір, сондай-ақ бірнеше жүргізушілікке үміткерден бір мезгілде қабылдануы мүмкін.
27. Практикалық емтиханның бірінші кезеңі екі әдістің біреуі арқылы өткізіледі:
1) бір жүргізушілікке үміткер кешенде көзделген барлық жаттығуларды белгілеген ретпен орындап шығады. Осы жағдайда жүргізушілікке үміткер қозғалтқышты өшірместен емтихан алушыны бір жаттығуды аяқтағаны және келесісін орындауға дайын екендігі туралы хабардар етеді;
2) Бірнеше жүргізушілікке үміткер кешенде көзделген 1-жаттығуды кезекпен орындайды, содан кейін келесі жаттығуды орындауға кіріседі.
Емтиханды өткізу әдісі емтихан алушы бөлімшенің материалдық-техникалық жарақталуына, алаңқайдың жабдықталуы мен көлеміне, емтихан алушылар санына, емтихан тапсырушылар мен емтиханда қолданылатын КҚ-ға байланысты таңдалады.
28. КҚ-ның нақты категориясына арналған кешенде көзделген жаттығуларды орындау ретін емтихан алушы белгілейді.
29. NN 1-4-жаттығулар механикалық трансмиссиясы бар КҚ-да ғана орындалады.
30. КҚ ЖҚЕ-нің және КҚ-ны пайдалануға рұқсат беру негізгі ережелердің талаптарына сәйкес болуы керек.
КҚ жаттығуды орындамас бұрын жаттығу басталатын аймақта орналастырылуы, қозғалтқыштың қыздырылуы және өшірілуі берілістерді ауыстырып отыру қорабының иінтірегі бейтарап қалыпта болуы, тұрақтық тежегіші қосулы болуы тиіс.
31. Емтихан мынадай талаптарға жауап беретін алаңқайда өткізіледі:
1) алаңқай жаттығулар сызбасына сәйкес жарақталуы тиіс (3-қосымша).
2) "өрге көтерілу кезінде тоқтау және қозғалу" N 4 жаттығу үшін жалғыз эстакаданы пайдалануға болмайды;
3) еңкіш учаскеде 8-16 процент шамасында бойлық еңісі болуы тиіс;
4) алаңқайдың (оның ішінде еңкіш учаске) жамылғысы уақытына байланысты тұрақты тегіс және үстінің жұмсақ болуы тиіс;
5) дөңгелектің алаңқай (оның ішінде еңкіш учаскенің) жамылғысымен жабысу коэффиценті 0,4-тен төмен болмауы керек.
32. Мынадай жағдайларда:
1) егер КҚ осы Әдістеменің 30-тармағында баяндалған талаптарға жауап бермеген жағдайда;
2) егер алаңқай осы Әдістеменің 31-тармағында баяндалған талаптарға жауап бермеген жағдайда емтиханды өткізуге болмайды.
33. Жаттығуды орындау кезінде бақылауды емтихан алушы қарау немесе техникалық құралдардың көмегімен жүзеге асырады.
Емтиханды өткізу кезінде көмек көрсету үшін білім беру, автокөлік ұйымдарының, әскери комиссариаттардың және басқа да ұйымдардың өкілдері (бұдан әрі - көмекші) қатыстырылуы мүмкін.

3. Емтиханды өткізу

34. Емтихан алушы жүргізушілікке үміткерді емтихан өткізудің нысанымен, әдісімен, тәртібімен, бағалау жүйесімен таныстырады және КҚ-ның нақты категорияларына арналған кешенде көзделген жаттығуларды белгілі ретпен орындауды ұсынады.
35. Емтихан алушының командасы бойынша жүргізушілікке үміткер емтихан алынатын КҚ-ға орналасып, қозғалуға дайындықты жүзеге асырады және жаттығуды орындайды.
36. Емтиханды өткізу кезінде емтихан алушы тапсырманың орындалу барысын бақылайды, уақыт хронометражын жүргізеді, жүргізушілікке үміткерге командалар береді. Бақылау кестесінің көмегімен қателерді топтастырады және емтихан парағында белгілейді, жүргізушілікке үміткер алған айып ұпайлардың санын қосады әрі әр жаттығуды орындағаны үшін алған бағалары мен жалпы емтиханда алған бағаларын қояды. Емтихан алушы емтиханды өткізу кезінде алаңқайдағы қауіпсіздіктің жалпы талаптарының сақталуын қамтамасыз етеді.
37. Емтихан нәтижелері бар емтихан парағына емтихан алушы қол қояды.

4. Бағалау жүйесі

38. Қорытынды баға КҚ-ның нақты категорияларына арналған кешенде көзделген барлық жаттығуларды орындағаны үшін берілген бағалар негізінде қойылады.
39. Әрбір жаттығудағы тапсырманың орындалуының дұрыстығы қанағаттанарлық баға - "ОРЫНДАДЫ", қанағаттанарлықсыз баға - "ОРЫНДАҒАН ЖОҚ" жүйесі бойынша бағаланады:
Әрбір жаттығу үшін өрескел, орташа және жеңіл деп бөлінетін қалыпты қателер тізімі айқындалған. Осы жіктемелерге сәйкес жүргізушілікке үміткердің әрбір қателіктерді жасағаны үшін айып баллдары есептеледі: өрескел-5, орташа-3, жеңіл-1.
Жіберілген қателіктер үшін берілетін айып баллдарының шкалалары мен қалыпты қателіктер тізімі берілген бақылау кестелері Практикалық емтиханның бірінші кезеңін өткізу әдістемесінің 3-қосымшасында берілген.
"ОРЫНДАДЫ" деген баға жүргізушілікке үміткер жаттығуды орындау кезінде қателер жібермегенде немесе жіберілген қателіктер үшін қойылған айып баллдарының сомасы 5-тен кем болғанда қойылады.
"ОРЫНДАҒАН ЖОҚ" деген баға жіберілген қателіктер үшін қойылған айып баллдарының сомасы 5-ы немесе одан көп болған жағдайда қойылады.
40. Практикалық емтиханның бірінші кезеңінде "тапсырды" деген қорытынды баға: жүргізушілікке үміткер КҚ-ның нақты категорияларына арналған кешенде көрсетілген барлық жаттығулар үшін "ОРЫНДАДЫ" деген баға алғанда қойылады.
"Тапсырған жоқ" деген қорытынды баға жүргізушілікке үміткер кешенде көзделген екі жаттығу үшін "ОРЫНДАҒАН ЖОҚ" деген баға алғанда немесе бір жаттығуды орындаудан бас тартқанда қойылады.
41. Егер жүргізушілікке үміткер кешенді көзделген жаттығулардың ішінен біреуі үшін "орындаған жоқ" деген бағаны алған жағдайда, оған бұл жаттығуды қайта орындауға мүмкіндігі беріледі. Қайта орындаған жаттығудың нөмірі емтихан парағында көрсетіледі.
42. Практикалық емтиханның бірінші кезеңінде жаттығуды қайта орындаудың оң нәтижесі кезінде жүргізушілікке үміткерге "ТАПСЫРДЫ", теріс нәтижесі кезінде "ТАПСЫРҒАН ЖОҚ" деген қорытынды баға қойылады.

5. Нақты жол қозғалысы жағдайларында практикалық емтиханды өткізу (2-кезең) 1. Емтиханның мазмұны

43. Емтихан жүргізушілікке үміткердің нақты жол қозғалысы жағдайында КҚ-ның нақты категориясын өздігінше жүргізу дағдыларын тексеру және оған жүргізуші куәлігін беру мүмкіндігі туралы шешім шығару мақсатында өткізіледі.
44. Практикалық емтиханның екінші кезеңін өткізу кезінде жүргізушілікке үміткердің жол қозғалысы ережелері талаптарын қолдана білу және орындауы мынадай бөлімдер бойынша тексеріледі:
жүргізушінің жалпы міндеттері;
арнаулы белгілерді қолдануы;
1) бағдаршамдар мен реттеушілердің белгілері;
2) апат сигнализациясын және апатты тоқтау белгілерін қолдану;
3) маневр жасау қозғалысының басталуы;
4) жүру бөлігіндегі көлік құралының орналасуы;
5) қозғалу жылдамдығы;
6) басып озу, қарама-қарсы жол бөлігі;
7) аялдама және тұрақ;
8) қиылыстардан өту;
9) жүргіншілер өтпесі және маршрутты КҚ-ның аялдамасы;
10) темір жол арқылы өту;
11) маршрутты КҚ-ның басымдылығы;
12) сыртқы жарық құралдары мен дыбыс белгілерін қолдану.
45. Практикалық емтиханның екінші кезеңі сынақ маршрутында (бұдан әрі - маршрут) өткізіледі.
Маршруттардың қажетті саны жергілікті жағдайлар ескеріле отырып анықталады. Әрбір маршрутқа А-4 форматты маршрут картасы ресімделеді және реттік нөмір беріледі. Барлық маршруттарды Астана, Алматы қалаларының ІІББ, облыстардағы ІІББ, ІІБ Жол полициясы басқармасының бастығы бекітеді.
46. Маршрутта көше-жол жүйесі элементтерінің, жол белгілері мен жол белгілерінің белгілі жинағы болуы, сондай-ақ жүргізушілікке үміткердің ЖҚЕ-ні сақтай отырып, емтихан алушының тапсырмасы бойынша міндетті іс-әрекетін орындау мүмкіндігі қарастырылуы керек.

2. Емтихан өткізуді ұйымдастыру

47. Емтиханды өткізу нысаны - жеке.
Емтиханды қабылдау кезінде емтихан алынатын КҚ-да үміткер мен емтихан алушы болуы тиіс. Сонымен қатар, КҚ иесінің, оның өкілінің (бұдан әрі - КҚ иесі) қатыстырылуына жол беріледі.
Емтиханда КҚ-ның иесі қатысқан жағдайда маршрут бойынша қозғалу кезінде оның КҚ-ның қосымша жүргізу органдарына ену жүзеге асырылатын орындықта отырғаны дұрыс.
48. Практикалық емтиханның екінші кезеңі екі әдістің біреуі арқылы өткізіледі:
1) бір маршрут бойынша бірнеше жүргізушілікке үміткер кезекпен жүріп өтеді.
2) бірнеше маршрут бойынша бірнеше үміткер бір уақытта жүріп өтеді.
Емтиханды өткізу әдісі маршруттардың, емтихан алушылардың, емтихан тапсырушылар мен емтихан қабылданатын КҚ-ның санына байланысты таңдалады.
Емтиханды өткізуге арналған уақытша шығындарды оңтайландыру үшін маршруттардың әрқайсысы бір жерден басталып, сол жерден аяқталғаны дұрыс.
49. Емтихан алушы қозғалу процесіндегі маршрут бойынша маршрутты және тапсырмаларды орындау ретін белгілейді.
50. КҚ ЖКЕ мен КҚ-ны пайдалануға беру жөніндегі негізгі ережелердің талаптарына сәйкес болуы керек.
Емтихан басталмас бұрын КҚ-ны емтихан алушы немесе КҚ-ның иесі маршрут басталатын жерге әкеліп қояды, қозғалтқыш қыздырылған-өшірілген, берілістердің алмастыру иінтірегі бейтарап қалыпқа қойылған, тоқтау тежегіші қосулы болуы тиіс.
51. Маршрут жүргізушілікке үміткердің емтихан алушы ұсынған мынадай тапсырмаларын:
1) реттелетін қиылыстан өтуін;
2) реттелмейтін бірдей маңызды жолдар қиылысынан өтуін;
3) реттелмейтін әр түрлі маңызды қиылыстардан өтуін;
4) солға, оңға бұрылуын және кері бұрылуын;
5) бір бағытта екі немесе одан да көп жүру жолағы бар жол учаскесінің қатарларында орын алмастыруын;
6) басып озуын;
7) рұқсат етілген ең жоғары жылдамдықпен жүруін;
8) жүргіншілер өтпесінен және маршрутты КҚ аялдамасынан өтуін;
9) әр түрлі жылдамдықтарда қозғалу кезінде жедел тоқтауды қосқандағы тежеуін және тоқтауын орындауға мүмкіндік беру қажет.
Маршрут жоғарыда санамаланған іс-әрекеттерді әр түрлі категорияның КҚ-да орындау ерекшеліктерін ескеруі керек.
52. Маршруттағы емтиханның ұзақтығы кемінде 20 минут болуы керек, бірақ жүргізушілікке үміткердің "ТАПСЫРҒАН" деген баға алуына байланысты уақытынан ерте тоқтатылуы мүмкін.
Жүргізушілікке үміткер емтихан осы Әдістеменің 51-тармағында көзделген қабылдаушының берген барлық тапсырмаларын орындаған жағдайда емтиханның ұзақтығы қысқартылуы мүмкін.
53. Мынадай жағдайларда:
1) КҚ осы Әдістеменің 50-тармағында баяндалған талаптарына жауап бермесе;
2) маршрут осы Әдістеменің 45, 46-тармақтарында баяндалған талаптарға жауап бермесе;
3) маршрутта жол учаскелерін қолдану жол қозғалысы қауіпсіздігіне қауіп төндірсе емтихан өткізуге рұқсат етілмейді.

3. Емтиханды өткізу

54. Емтихан алушы жүргізушілікке үміткерді емтихан алудың нысанымен және әдісімен, бағалау жүйесімен, маршрутта тапсырмаларды орындау ретімен таныстырады.
Емтихан алушы емтихан парағында маршруттың нөмірін көрсетеді.
55. Емтихан алушының командасы бойынша жүргізушілікке үміткер емтихан алынатын КҚ-дағы жүргізуші орындығына отырады, жүргізуге дайындық жасайды және емтихан алушының нұсқауларына сәйкес маршрут бойынша қозғала бастайды.
56. Маршрут бойынша қозғалу кезінде емтихан алушы жүргізушілікке үміткерге командалар беріп отырады, тапсырмалар орындалуының дұрыстығын бақылайды, емтихан парағында жіберілген қателіктерді топтастырады, белгілеп отырады, жүргізушілікке үміткердің алған айып баллдарының санын қосады және емтиханның қорытынды бағасын қояды.
Жүргізушілікке үміткерге емтихан алушының командалары анық және дер кезінде беріледі. Кері бұрылуға және тоқтауға қатысты командалар мынадай нысанда беріледі: "Тоқтауға орын таңдаңыз және тоқтаңыз", "кері бұрылуға орын таңдаңыз және кері бұрылыңыз".
Жүргізушілікке үміткер емтихан алушының ұсынысы бойынша іс-әрекеттің оңтайлы тәртібін өз бетінше анықтайды.
Жүргізушілікке үміткерді ЖКЕ талаптарын бұзуға итермелейтін әрекеттер жасауға тыйым салынады.
Жол қозғалысы қауіпсіздігіне қауіп төнген кезде жол-көлік оқиғасының туындауын болдырмау мақсатында емтихан алушы немесе КҚ-ның иесі (ол болған кезде) емтихан алынатын КҚ жүргізу процесіне дереу араласады.
57. Емтихан алушы емтихан нәтижесі жазылған емтихан парағына емтихан парағына қол қояды.

4. Бағалау жүйесі

58. Практикалық емтиханның екінші кезеңі қорытындысында мынадай: қанағаттанарлық баға "ТАПСЫРДЫ", қанағаттанарлықсыз "ТАПСЫРҒАН ЖОҚ" жүйесі бойынша бағаланады.
59. Емтиханды бағалау үшін өрескел, орта және жеңіл болып бөлінетін қалыпты қателіктер тізімі айқындалды. Осы жіктемеге сәйкес әр жіберілген қателіктер үшін жүргізушілікке үміткерге: өрескел қателік үшін - 5 ұпай, орташа - 3, жеңіл - 1 айып баллдары беріледі.
60. Жүргізушілікке үміткер ешбір қате жібермеген немесе жіберілген қателіктер үшін қойылған айып баллдарының сомасы кемінде 5-ті құрағанда "ТАПСЫРДЫ" деген баға қойылады. Олай болмаған жағдайда жүргізушілікке үміткерге "ТАПСЫРҒАН ЖОҚ" деген баға қойылады.

Әдістемеге
1-қосымша

Емтихан парағы
Көлік құралы категориясы _________

Тегі_______ Аты _______ Әкесінің аты_______ Туған күні _______

Теориялық емтихан
___________________________________________________________________
Күні ____| Сұрақ нөмірі |Жүргі.
---------|--------------------------------------------------|зуші.
Билет N__|1|2|3|4|5|6|7|8|9|10|11|12|13|14|15|16|17|18|19|20|лікке
| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |үміт.
| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |кердің
| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |қолы
___________________________________________________________________
Жауаптар
нөмірі

Емтихан
алушының
бағасы

Қорытынды
баға
Емтихан
алушының
қолы
___________________________________________________________________
Күні ____| Сұрақ нөмірі |Жүргі.
---------|--------------------------------------------------|зуші.
Билет N__|1|2|3|4|5|6|7|8|9|10|11|12|13|14|15|16|17|18|19|20|лікке
| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |үміт.
| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |кердің
| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |қолы
___________________________________________________________________
Жауаптар
нөмірі

Емтихан
алушының
бағасы

Қорытынды
баға
Емтихан
алушының
қолы
___________________________________________________________________
Күні ____| Сұрақ нөмірі |Жүргі.
---------|--------------------------------------------------|зуші.
Билет N__|1|2|3|4|5|6|7|8|9|10|11|12|13|14|15|16|17|18|19|20|лікке
| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |үміт.
| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |кердің
| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |қолы
___________________________________________________________________
Жауаптар
нөмірі

Емтихан
алушының
бағасы

Қорытынды
баға
Емтихан
алушының
қолы
___________________________________________________________________

Әдістемеге
2-қосымша

Емтихан хаттамасы (бет жағы)

Практикалық емтиханның бірінші кезеңі

___________________________________________________________________
Күні _____ | Жаттығу нөмірлері | Қорытынды баға | Емтихан алушының
|-------------------|----------------| қолы, тегі
| | | | | |
___________________________________________________________________
Айып баллдары
___________________________________________________________________
Күні _____ | Жаттығу нөмірлері | Қорытынды баға | Емтихан алушының
|-------------------|----------------| қолы, тегі
| | | | | |
___________________________________________________________________
Айып баллдары
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
Күні _____ | Жаттығу нөмірлері | Қорытынды баға | Емтихан алушының
|-------------------|----------------| қолы, тегі
| | | | | |
___________________________________________________________________

Емтихан хаттамасы (сыртқы бет)

Практикалық емтиханның екінші кезеңі

___________________________________________________________________
Қалыпты қателер |Қате. | Емтихан алушының бағасы
|лердің |--------------------------
| айып |Күні____|Күні____|Күні____
|баллдары|Маршрут |Маршрут |Маршрут
|шкаласы |N____ |N____ |N____
___________________________________________________________________
А. Өрескел
1.1. Қозғалыста басымдылық
құқығы бар КҚ жүргізушілеріне
ондай мүмкіндік бермеді
(кедергі жасады) 5
1.2. Қозғалыста басымдылық
құқығы бар жаяу жүргіншілерге
және (немесе) велосипедшілерге
ондай мүмкіндік бермеді 5
1.3. Қарама-қарсы қозғалыс
жолағына немесе қарсы бағыттағы
трамвай жолына шығып кетті 5
1.4. Бағдаршам немесе
реттеушінің тыйым салу
белгісінен өтіп кетті 5
1.5. Басымдылық белгілерінің
тыйым салу және ескерту
белгілерінің талаптарын
орындамады 5
1.6. Стоп сызығынан (1.12 белгі)
2,5 белгісі бар болғанда немесе
бағдаршамның (реттеушінің) тыйым
салу белгісі кезінде өтіп кетті 5
1.7. Басып озу ережесін бұзды 5
1.8. Кері бұрылу ережесін бұзды 5
1.9. Оңға, солға немесе кері
бұрылмас бұрын жүру бөлігіндегі
тиісті жағдайға орналаспады 5
1.10. Темір жол өткелінен өту
ережесін бұзды 5
1.11. Белгіленген қозғалу
жылдамдығын асырды 5
1.12. Қозғалысқа қауіп туындаған
кезде толық тоқтағанға дейін
жылдамдықты төмендетуге қажетті
шараларды қолданбады 5
1.13. Жол-көлік оқиғасының
туындауын болдырмау мақсатында
емтихан алынатын КҚ-нын жүргізу
процесіне араласу қажеттілігін
тудырған жүргізушілікке
үміткердің әрекеттері немесе
әрекетсіздігі 5
Б. Орташа
2.1. Тоқтау ережесін бұзды 3
2.2. Қозғалмас, қапталдамас,
бұрылмас бұрын бұрылыстың жарық
көрсеткішімен белгі бермеді 3
2.3. Ақпараттық-сілтеу
белгілерінің, жол сызықтары
(ЖҚЕ-ге 2-қосымша 1.3, 1.12
сызықтарынан басқа) талаптарын
орындамады 3
2.4. Белгіленген жағдайларда
апат сигнализациясының немесе
апаттық тоқтау белгісін
қолданған жоқ 3
2.5. Қалыптасқан бітеу кезінде
КҚ-ның бүйір бағытындағы
қозғалысы үшін кедергі жасап
жол қиылысына шығып кетті 3
В. Ұсақ
3.1. Қауіпсіздік белдігін тақпады 1
3.2. Бұрылыс белгісін дер кезінде
бермеді және ажыратпады 1
3.3. КҚ-ның жүру бөлігінде
орналасу ережесін бұзды 1
3.4. Қозғалыс жылдамдығын жол
және метеорологиялық жағдайларды
ескермей таңдады 1
3.5. Қажеттіліксіз өте төмен
жылдамдықпен жүрді 1
3.6. ЖКО-ны болдырмау қажеттілігі
болмаған жағдайда қозғалысты
бірден тежеді 1
3.7. Сыртқы жарық приборларын
және дыбыстық белгілерді
пайдалану ережесін бұзды 1
3.8. Басқа да көлік құралдарына
назар аудармайды 1
3.9. КҚ-ны жүргізу органдарын
сенімсіз пайдаланады, қозғалыстың
дұрыстығын қамтамасыз етпейді 1
3.10 Артқы көрініс айналарын
пайдаланбайды 1
3.11 Шұғыл тежеу кезінде көлік
құралы дөңгелектерінің толық
немесе ішінара қатып қалуына
жол берді 1
3.12. ЖҚЕ-нің өзге де бұзушылықтар 1
Айып баллдарының қорытындысы
Қорытынды баға
Емтихан алушының қолы, тегі
___________________________________________________________________

Әдістемеге
3-қосымша

Практикалық емтиханның бірінші кезеңін өткізуге арналған сынақ жаттығуларының кешені 1. N 1 жаттығу "Габаритті коридор,
"габаритті жарты шеңбер",
"жылдамдықты үдету-тежеу" (1-сызба )

1. Мазмұны:
"Габаритті коридорда" қозғалу, қолмен солға бұрылу (кері бұрылу) белгісін беру, "габаритті жарты шеңбер" траекториясы бойынша қозғалу, тіке қозғалу кезінде берілісті төмендегіден жоғарыға және жоғарыдан төменгіге ауыстыру, қолмен тежеу белгісін беру, "СТОП" сызығы алдына тоқтау.
2. Жүргізушілікке үміткерге берілетін тапсырмалар:
1) емтихан алушының командасы бойынша жүргізушілікке үміткер:
мотоциклмен мәре алдындағы аумақтан орын алуы;
қозғалысқа дайындалуы;
қозғалтқышты оталдыруы;
"МӘРЕ" сызығындағы бастапқы қалыпқа орналасуы;
фараның жақын жарығын қосуы керек;
2) емтихан алушының командасы бойынша жүргізушілікке үміткер:
мәре қақпаларында орнынан қозғалуды;
"габаритті коридордан" қозғалуды, уақытында (коридордың орта тұсына жетпей тұрып) қолымен солға бұрылу (бұрылыс) белгісін беруді;
"габаритті жарты шеңбер" траекториясынан жүріп өтуді;
тіке жүре отырып жылдамдықты төмендегіден жоғарыға және жоғарыдан төменгіге алмастыруды;
қолмен тежеу белгісін беруді, қозғалысты баяу тежеуді, "СТОП" сызығына 0,4 метр қашықтықта тоқтауды орындауы керек;
3) мотоциклді тоқтатқаннан кейін жүргізушілікке үміткер:
бейтарап берілісті қосуы;
фара жарығын сөндіруі;
қозғалтқышты өшіруі;
мотоциклден түсуі;
мотоциклді мәре алдындағы аймаққа қоюы керек.
3. Емтихан алушының іс-әрекеттері:
Емтихан алушы N 1 кестені пайдалана отырып, тапсырманың дұрыс орындалуын бақылайды және жаттығуға баға қояды.
Жаттығуды орындау кезінде емтихан алушы мәре, жылдамдықты үдету, тежеу, тоқтату аймақтарын, ал оның көмекшісі "габаритті коридор" және "габаритті жарты шеңбер" аймақтарын бақылайды.

N 1 бақылау
кестесі
___________________________________________________________________
Қалыпты қателіктер қателер
үшін
берілген
айып
баллдары
шкаласы

1. Өрескел
Қозғалыстың белгіленген траекториясынан ауытқуы. 5
Белгі жабдықтарының элементтері қағып кетті немесе
алаңқайдың көлденең белгілер сызығынан асып кетті. 5
Жаттығуды орындау кезінде алаңқай бетіне аяғын тигізді. 5
Қолмен солға бұрылу (кері бұрылу) белгісін берген жоқ. 5
"СТОП" сызығы алдында 0,4 м-ден астам қашықтықта
тоқтады немесе одан асып кетті. 5
Б. Орташа
Мәре қақпаларында орнынан қозғалу кезінде қозғалтқыш
өшіп қалды. 3
Қолмен солға бұрылу (кері бұрылу) белгісін "габаритті
коридордың" орта шенінен өткеннен кейін берді. 3
Берілісті төменгіден жоғарыға және жоғарыдан
төменгіге алмастырған жоқ. 3
Қозғалтқыш жұмыс істеп тұрған кезде тоқтағаннан
кейін бейтарап берілісті қосқан жоқ. 3
В.Ұсақ.
Қолмен тежеу белгісін берген жоқ 1
"СТОП" сызығы алдында бірден тежеді
(дөңгелектің қатып қалуы) 1
Фараның жақын жарығын қосқан жоқ 1
___________________________________________________________________

2. 2-жаттығу "жыланшық", "тақтай жол",
"төменгі жылдамдықпен қозғалу" (2-сызба )

4. Мазмұны:
"Жыланшық" траекториясы бойынша қозғалу, "тақтай жол" бойынша қозғалу, төменгі жылдамдықта қозғалу.
5. Жүргізушілікке үміткерге берілетін тапсырма:
1) емтихан алушының командасы бойынша үміткер:
мотоциклмен мәре алдындағы аймақтан орын алуы;
қозғалысқа дайындалуы;
"Мәре" сызығы алдындағы бастапқы қалыпты қабылдауы;
фараның жақын жарығын қосуы керек;
2) емтихан алушының командасы бойынша үміткер:
мәре қақпаларына орнынан қозғалуды;
оң жақтағы бірінші конусты айналып өтіп "жыланшық" траекториясы бойынша жүруді;
"тақтай жол" бойынша жүруді;
төменгі жылдамдықпен кемінде 5 сағат уақытта "габаритті коридормен" жүріп өтуді;
"СТОП" сызығы алдында тоқтауды орындауы керек;
3) мотоциклді тоқтатқаннан кейін үміткер:
бейтарап берілісті қосуы;
фара жарығын сөндіруі;
қозғалтқышты өшіруі, мотоциклден түсуі;
мотоциклді мәре алдындағы аймаққа қоюы керек.
6. Емтихан алушы:
Емтихан алушы N 2 бақылау кестесін пайдалана отырып, тапсырманың дұрыс орындалуын бақылайды және жаттығуға баға қояды.
Жаттығуды орындау барысында емтихан алушы мәре, төменгі жылдамдықпен жүруге арналған "габаритті коридор" аймақтарын бақылайды, "габаритті коридорда" жүру уақытын тексереді, ал оның көмекшісі "габаритті жыланшық", "тақтай жол" аумағын бақылап, уақыт хронометражының басталуына белгі береді.

N 2 бақылау
кестесі

___________________________________________________________________
Қалыпты қателіктер қателер
үшін
берілген
айып
баллдары
шкаласы

1. Өрескел
Қозғалыстың белгіленген траекториясынан ауытқыды. 5
Белгі жабдықтарының элементтерін қағып кетті немесе
көлденең алаңқай белгілері сызығынан асып кетті 5
Жаттығуды орындау кезінде алаң бетіне аяғын тигізді 5
"СТОП" сызығынан асып кетті 5
Б. Орташа
Мәре қақпаларында орнынан қозғалу кезінде қозғалтқыш
өшіп қалды 3
төменгі жылдамдықпен "габаритті коридорда" қозғалу
кезінде уақыт нормативін орындамады 3
Қозғалтқыш жұмыс істеп тұрған кезде тоқтағаннан
кейін бейтарап берілісті қосқан жоқ 3
В. Ұсақ
Фараның жақын жарығын қосқан жоқ 1
___________________________________________________________________

N 3 жаттығу "Габаритті сегіздік" (3-сызба)

7. Мазмұны
"Габаритті сегіздік" траекториясы бойынша қозғалу.
8. Жүргізушілікке үміткерге берілетін тапсырма:
1) емтихан алушының командасы бойынша жүргізушілікке үміткер:
мотоциклмен мәре алдындағы аймақтан орын алуы;
қозғалысқа дайындалуы;
"Мәре" сызығы алдындағы бастапқы қалыпты қабылдауы;
фараның жақын жарығын қосуы керек;
2) емтихан алушының командасы бойынша жүргізушілікке үміткер:
мәре қақпаларында орнынан қозғалуды;
"Габаритті сегіздік " траекториясы бойынша қозғалуды
"СТОП" сызығы алдында тоқтауды орындауы керек;
3) мотоциклді тоқтатқаннан кейін жүргізушілікке үміткер:
бейтарап жылдамдықты үдетуі;
фара жарығын сөндіруі;
қозғалтқышты өшіруі;
мотоциклден түсуі;
мотоциклді мәре алдындағы мәре жолағына қоюы керек.
8. Емтихан алушы:
Емтихан алушы N 3 бақылау кестесін пайдалана отырып, тапсырманың дұрыс орындалуын бақылайды және жаттығуға баға қояды.
Жаттығу кезінде емтихан алушы аялдаманы, "габаритті сегіздікті", ал көмекшісі мәре аумағын бақылайды.

N 3 бақылау
кестесі
___________________________________________________________________
Қалыпты қателіктер қателер
үшін
берілген
айып
баллдары
шкаласы

1. Өрескел
Қозғалыстың белгіленген траекториясынан ауытқыды. 5
Белгі жабдықтарының элементтерін қағып кетті немесе
алаңқайдың көлденең белгілері сызығынан асып кетті 5
Жаттығуды орындау кезінде алаң үстіне аяғын тигізді 5
"СТОП" сызығынан өтіп кетті 5
Б. Орташа
Мәре қақпаларында орнынан қозғалу кезінде қозғалтқыш
өшіп қалды 3
Қозғалтқыш жұмыс істеп тұрған кезде тоқтағаннан
кейін бейтарап берілісті қосқан жоқ 3
В. Ұсақ
Фараның жақын жарығын қосқан жоқ 1
___________________________________________________________________

4. N 4 жаттығу "өрге шыққанда тоқтау және қозғалу"
(4-сызба)

9. Мазмұны:
Еңкіш учаске бойынша жүру, еңкіш учаскедегі "СТОП-1" сызығы алдында тоқтау, еңкіш учаскеде орнынан қозғалу, "СТОП" сызығы алдына тоқтау.
10. Жүргізушілікке үміткерге берілетін тапсырма:
1) емтихан алушының командасы бойынша үміткер:
КҚ-на отыруы;
қозғалысқа дайындалуы;
қозғалтқышты оталдыруы керек;
2) емтихан алушының командасы бойынша үміткер:
мәре қақпаларда орнынан қозғалу;
еңкіш учаске бойынша қозғалу;
автокөлік дөңгелектерінің барлығы еңкіш аумақта тұратындай етіп "СТОП-1" сызығы алдында тоқтау;
КҚ-ның қозғалыссыз жағдайын (тоқтау немесе жұмыс тежегіштері арқылы) белгілеу;
еңкіш учаскеде 0,3 метрден артық артқа жылжуға жол берілмейді;
___________________________________________
* - жылжу көлемі осылай белгіленеді: КҚ "СТОП-1" сызығында артқы бамперден 0,3 м қашықтықта тоқтағаннан кейін бақылау қада орнатылады, Егер КҚ еңкіш учаскеде қозғалған кезде жылжу көлемі 0,3 м-ден асса қада құлап қалады.

"СТОП" сызығы алдына тоқтау;
3) КҚ тоқтағаннан кейін жүргізушілікке үміткер:
бейтарап берілісті қосуы;
тоқтау тежегішін қосуы;
қозғалтқышты сөндіруі;
КҚ-дан шығуы керек.
11. Емтихан алушының іс-әрекеттері:
Емтихан алушы N 4 бақылау кестесін пайдалана отырып, тапсырманың дұрыс орындалуын бақылайды және жаттығуға баға қояды.
Жаттығуды орындау барысында емтихан алушы мәре, "СТОП" сызығы алдындағы аялдама аумағын бақылайды, жылжуын белгілейді, ал оның көмекшісі "СТОП" сызығы алдындағы аялдау аймағын бақылайды.

N 4 бақылау
кестесі
___________________________________________________________________
Қалыпты қателіктер қателер
үшін
берілген
айып
баллдары
шкаласы

1. Өрескел
Жол белгісі жабдықтарының элементтерін қағып кетті
немесе алаңқайдың көлденең белгі сызығынан кесіп өтті 5
КҚ еңкіш учаскеде тоқтаған кезде қозғалыссыз тұрған
КҚ-ны белгілемеді 5
Еңкіш аумақтан қозғалғанда 0,3 м-ден астам жылжуға
жол берді 5
"СТОП" сызығынан кесіп өтті (КҚ алдыңғы габаритінің
проекциясы бойынша) 5

Б. Орташа
Еңкіш аумақта тоқтағанда "СТОП-1" жолағынан өтіп
кетті (КҚ алдыңғы габаритінің проекциясы бойынша) 3
Жаттығуды орындаған кезде қозғалтқыш өшіп қалды 3
Қозғалтқыш жұмыс істеп тұрған кезде бейтарап
беріліске қосқан жоқ 3
"СТОП" сызығы алдына тоқтағаннан кейін тоқтау
тежегішін қосқан жоқ 3
___________________________________________________________________

5. N 5 жаттығу "Артқы жүріспен параллель қою"
(5-сызба)

12. Мазмұны:
КҚ жүру бөлігінің параллель жиегіндегі тұраққа артқы жүріспен қою.
13. Жүргізушілікке үміткерге берілетін тапсырмалар:
1) емтихан алушының командасы бойынша үміткер:
КҚ-ға отыруы;
қозғалысқа дайындалуы керек;
2) емтихан алушының командасы бойынша үміткер:
мәре қақпаларында орнынан қозғалуды;
тұрақ аймағының "СТОП" сызығы алдына тоқтауды;
КҚ тоқтағаннан кейін қазықтар және үзік сызықтармен белгіленген тұрақ аумағына толық орналасуды орындауы керек;
3) КҚ тоқтағаннан кейін жүргізушілікке үміткер:
бейтарап берілісті қосуы;
тұру тежегішін қосуы;
қозғалтқышты сөндіруі;
КҚ-дан шығуы керек.
14. Емтихан алушы:
Емтихан алушы N 5 бақылау кестесін пайдалана отырып тапсырманың дұрыс орындалуын бақылайды және жаттығуға баға қояды.
Жаттығуды орындау кезінде емтихан алушы аялдама аумағын, ал көмекшісі мәре аумағын бақылайды.

N 5 бақылау
кестесі
___________________________________________________________________
Қалыпты қателіктер қателер
үшін
берілген
айып
баллдары
шкаласы

1. Өрескел
Жол белгісі жабдықтарының элементтерін қағып кетті
немесе алаңқайдың көлденең белгілері аймағын қиып өтті 5
Үзік сызықтан өтпеді (КҚ-ның бүйір габариті проекциясы
бойынша) 5
Б. Орташа
Жаттығуды орындау кезінде қозғалтқыш өшіп қалды 3
Артқы қозғалыстың берілісін бірдей қосқан кезде
тұрақ аймағына бірден кіре алмады 3
Қозғалтқыш жұмыс істеп тұрған кезде тоқтағаннан
кейін бейтарап берілісті қоспады 3
Тұрақ аймағына тоқтағаннан кейін тұру тежегішін қоспады 3
___________________________________________________________________

6. N 6 жаттығу "Жыланшық" (6-сызба)

15. Мазмұны:
"Жыланшық" траекториясы бойынша жүру.
16. Жүргізушілікке үміткерге берілетін тапсырма:
1) емтихан алушының командасы бойынша үміткер:
КҚ-ға отыруы;
қозғалысқа дайындалуы;
қозғалтқышты қосуы керек;
2) емтихан алушының командасы бойынша үміткер:
мәре қақпаларында орнынан қозғауды;
берілген траектория бойынша қозғалуды;
аялдама аумағына "СТОП" сызығы алдына тоқтауды орындауға міндетті;
3) КҚ тоқтағаннан кейін жүргізушілікке үміткер:
бейтарап берілісті қосуы;
тұру тежегішін қосуы;
қозғалтқышты сөндіруі;
КҚ-дан шығуы керек.
17. Емтихан алушы:
Емтихан алушы N 6 бақылау кестесін пайдалана отырып тапсырманың дұрыс орындалуын бақылайды және жаттығуға баға қояды.
Жаттығуды орындау кезінде емтихан алушы "жыланшық" және аялдама аумағын, ал көмекшісі мәре аумағын бақылайды.

N 6 бақылау
кестесі
___________________________________________________________________
Қалыпты қателіктер қателер
үшін
берілген
айып
баллдары
шкаласы

1. Өрескел
Жол белгісі жабдықтарының элементтерін қағып кетті
немесе алаңқайдың көлденең белгі сызығын қиып өтті 5
"СТОП" сызығын қиып өтті (КҚ-ның бүйір габариті
проекциясы бойынша) 5
Б. Орташа
Жаттығуды орындау кезінде қозғалтқыш өшіп қалды 3
Қозғалтқыш жұмыс істеп тұрғанда бейтарап берілісті
қоспады 3
"СТОП" сызығына тоқтағаннан кейін тұру тежегішін
қоспады 3
___________________________________________________________________

7. N 7 жаттығу "Кері бұрылу" (7-сызба)

18. Мазмұны:
КҚ екі шектелген аумақта 180 градусқа бұру, "СТОП" жолағы алдында тоқтау.
19. Жүргізушілікке үміткерге берілетін тапсырма:
1) емтихан алушының командасы бойынша үміткер:
КҚ-ға отыруы;
қозғалысқа дайындалуы;
қозғалтқышты қосуы керек;
2) емтихан алушының командасы бойынша үміткер:
мәре қақпаларында орнынан қозғалуды;
артқы жүріс берілісін бірдей қосқан кезде артқы траектория бойынша кері бұрылуды;
"СТОП" сызығы алдына тоқтауды орындауы керек;
3) КҚ тоқтағаннан кейін үміткер:
бейтарап берілісті қосуы;
тұру тежегішін қосуы;
қозғалтқышты сөндіруі;
КҚ-дан шығуы керек.
20. Емтихан алушының іс-әрекеттері:
Емтихан алушы N 7 бақылау кестесін пайдалана отырып, тапсырманың дұрыс орындалуын бақылайды және жаттығуға баға қояды.

N 7 бақылау
кестесі
___________________________________________________________________
Қалыпты қателіктер Қателер
үшін
берілген
айып
баллдары
шкаласы
1. Өрескел
Белгі жабдықтарының элементтерін қағып кетті немесе
алаңқайды ұзынша жолақтар аумағынан шығып кетті 5
"СТОП" жолағынан өтіп кетті (КҚ-ның алдыңғы габариті
проекциясымен) 5
Б. Орташа
Жаттығу кезінде қозғалтқыш өшіп қалды 3
Артқы жылдамдықты үдеткеннен кейін аялдама аумағына
бірден кіре алмады 3
Қозғалтқыш жұмыс істеп тұрған кезде тоқтағаннан
кейін бейтарап берілісті қоспады 3
"СТОП" сызығына тоқтағаннан кейін тоқтау тежегішін
қоспады 3
___________________________________________________________________

8. N 8 жаттығу "Бокске кіру" (8-сызба жеңіл
автокөліктер үшін, 8-1-сызба жүк көліктері үшін)

21. Мазмұны:
Бокске артқы жүріспен кіру.
22. Жүргізушілікке үміткерге берілетін тапсырма:
1) емтихан алушының командасы бойынша үміткер:
КҚ-ға отыруы;
қозғалысқа дайындалуы;
қозғалтқышты қосуы керек;
2) емтихан алушының командасы бойынша жүргізушілікке үміткер:
мәре қақпаларында орнынан қозғалуды;
берілген траектория бойынша бокске кіруді;
"СТОП" сызығы алдында тоқтауды орындауы керек;
3) КҚ тоқтағаннан кейін жүргізушілікке үміткер:
бейтарап берілісті қосуы;
тоқтау тежегішін қосуы;
қозғалтқышты сөндіруі;
КҚ-дан шығуы керек.
Бокске кіру бастапқы қалыптан, бокстың оң жағы сияқты сол жағынан жүргізушілікке үміткердің таңдауы бойынша жүзеге асырылады.
23. Емтихан алушының іс-әрекеттері:
Емтихан алушы N 8 бақылау кестесін пайдалана отырып, тапсырманың дұрыс орындалуын бақылайды және жаттығуға баға қояды.
Жаттығуды орындау кезінде емтихан алушы "СТОП" сызығы алдындағы аялдама аумағын, КҚ-ның бокста орналасу қалпын, ал көмекшісі мәре аумағын қадағалайды.

N 8 бақылау
кестесі
___________________________________________________________________
Қалыпты қателіктер қателер
үшін
берілген
айып
баллдары
шкаласы
1. Өрескел
Белгілер жабдықтарының элементтерін қағып кетті
немесе алаңқайдың көлденең белгілері сызығын қиып өтті 5
"СТОП" сызығын қиған жоқ (КҚ-ның алдыңғы габариті
проекциясы бойынша) 5
Б. Орташа
Жаттығуды орындау кезінде қозғалтқыш өшіп қалды 3
Артқы берілісті бірдей қосқан кезде бокске кіре алмады 3
Қозғалтқыш жұмыс істеп тұрған кезде тоқтағаннан кейін
бейтарап берілісті қоспады 3
"СТОП" сызығы алдына тоқтағаннан кейін тұру
тежегішін қоспады 3
___________________________________________________________________

9. N 9 жаттығу "Платформаға артқы
бортпен кіру" (9-сызба)

24. Мазмұны:
Тіркемені платформа имитаторына артқы бортпен қою.
25. Жүргізушілікке үміткерге берілетін тапсырма:
1) емтихан алушының командасы бойынша жүргізушілікке үміткер:
КҚ-ға отыруы;
қозғалысқа дайындалуы;
қозғалтқышты оталдыруы керек;
2) емтихан алушының командасы бойынша жүргізушілікке үміткер:
мәре қақпаларында артқы жүріспен орнынан қозғауды;
"габаритті коридорға" артқы жүріспен кіруді;
жүк тиегіш платформасы имитаторына (қадалар қатары) артқы бортпен жақындауды;
автокеруен ұзындығының 3%-ін қамтитын қашықтықта жүк тиегіш платформа имитаторы алдында тоқтауды орындауы керек;
3) КҚ тоқтағаннан кейін жүргізушілікке үміткер:
бейтарап берілісті қосуға;
тұру тежегішін қосуға;
қозғалтқышты сөндіруге;
КҚ-дан шығуы керек.
26. Емтихан алушының іс-әркеттері:
Емтихан алушы N 9 бақылау кестесін пайдалана отырып, тапсырманың дұрыс орындалуын бақылайды және жаттығуға баға қояды.
Жаттығуды орындау кезінде емтихан алушы "габаритті коридор" аумағын, платформа имитаторы алдындағы аялдаманы, ал көмекшісі мәре аумағын қадағалайды.

N 9 бақылау
кестесі
___________________________________________________________________
Қалыпты қателіктер Қателер
үшін
берілген
айып
баллдары
шкаласы
1. Өрескел
Белгілер жабдықтарының элементтерін қағып кетті немесе
алаңқайдың көлденең белгілер сызығын қиып өтті 5
Жүк белгілері платформасының имитаторына 1 метрден
астам қашықтыққа тоқтады 5
Б. Орташа
Жаттығуды орындау кезінде қозғалтқыш өшіп қалды 3
Артқы жүріс берілісін бір рет қосқан кезде коридорға
бірден кіре алмады 3
Автокеруен ұзындығының 3%-інен астамын қамтып,
бірақ жүк тиегіш платформасы имитаторына
1-м-ден кем қашықтықта тоқтағаннан кейін
Қозғалтқыш жұмыс істеген кезде тоқтағаннан
кейін бейтарап берілісті қоспады 3
"СТОП" сызығы алдына тоқтағаннан кейін тоқтау
тежегішін қоспады 3
___________________________________________________________________

10. N 10 жаттығу "Артқы жүріспен тіке қозғалу"
(10-сызба)

27. Мазмұны:
"Габаритті коридорда" артқы жүріспен қозғалу, "СТОП" жолағы алдында тоқтау.
28. Жүргізушілікке үміткерге берілетін тапсырма:
1) емтихан алушының командасы бойынша жүргізушілікке үміткер:
КҚ-ға отыруға;
қозғалысқа дайындалуға;
қозғалтқышты оталдыруға;
2) емтихан алушының командасы бойынша жүргізушілікке үміткер:
мәре қақпаларында артқы жүріспен орнынан қозғалуы;
"габаритті коридорға" артқы жүріспен тіке қозғалуы;
"СТОП" сызығы алдына тоқтауы керек;
3) КҚ тоқтағаннан кейін жүргізушілікке үміткер:
бейтарап берілісті қосуы;
тоқтау тежегішін қосуы;
қозғалтқышты сөндіруі;
КҚ-дан түсуі керек.
29. Емтихан алушының іс-әрекеттері:
Емтихан алушы N 10 бақылау кестесін пайдалана отырып, тапсырманың дұрыс орындалуын бақылайды және жаттығуға баға қояды.
Жаттығу кезінде емтихан алушы "габаритті коридор" аумағын, "СТОП" сызығы алдындағы аялдаманы, ал көмекшісі мәре аумағын қадағалайды.

N 10 бақылау
кестесі
___________________________________________________________________
Қалыпты қателіктер қателер
үшін
берілген
айып
баллдары
шкаласы

1. Өрескел
Белгі жабдықтарының элементтерін қағып кетті немесе
алаңқайдың көлденең белгілері сызығын қиып өтті 5
Артқы жүріс берілісін бір рет қосқаннан кейін
габаритті коридордан өте алған жоқ 5
"СТОП" сызығынан қиып өткен жоқ
Б. Орташа
Жаттығуды орындау кезінде қозғалтқыш өшіп қалды 3
Қозғалтқыш жұмыс істеп тұрған кезде тоқтағаннан кейін
бейтарап берілісті қосқан жоқ 3
Автокеруен ұзындығының 3%-інен астамын қамтып, бірақ
жүк тиегіш платформасы имитаторына 1-м-ден кем
қашықтықта тоқтағаннан кейін бейтарап берілісті қоспады 3
"СТОП" сызығының алдына тоқтағаннан кейін тұру
тежегішін қоспады 3
___________________________________________________________________

1-10-сызбалардың схемасын қағаз мәтінінен қараңыз!