Об утверждении санитарно-эпидемиологических правил и норм

Приказ и.о. Министра здравоохранения Республики Казахстан от 18 августа 2004 года № 632. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 18 сентября 2004 года № 3074. Утратил силу приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 28 июля 2010 года № 553

Сноска. Утратил силу приказом Министра здравоохранения РК от 28.07.2010 № 553 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

В соответствии с подпунктом 10) статьи 7 Закона Республики Казахстан "О санитарно-эпидемиологическом благополучии населения", приказываю:

1. Утвердить прилагаемые санитарно-эпидемиологические правила и нормы:
1) "Санитарно-эпидемиологические требования к содержанию, эксплуатации и качеству воды плавательных бассейнов";

2) "Санитарно-эпидемиологические требования к условиям труда женщин";

3) "Санитарно-эпидемиологические требования к содержанию и эксплуатации парикмахерских, косметических кабинетов, салонов и центров красоты".

2. Комитету государственного санитарно-эпидемиологического надзора Министерства здравоохранения Республики Казахстан (Байсеркин Б.С.) направить настоящий приказ на государственную регистрацию в Министерство юстиции Республики Казахстан.

3. Административному департаменту Министерства здравоохранения Республики Казахстан
(Акрачкова Д.В.) направить настоящий приказ на официальное опубликование после его государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан.

4. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на вице-министра здравоохранения, Главного государственного санитарного врача Республики Казахстан Белоног А.А.

5. Настоящий приказ вводится в действие со дня официального опубликования.

И.о. Министра

Утверждены
приказом
И.о. Министра здравоохранения
Республики Казахстан
"18" августа 2004 года N 632
"Об утверждении санитарно-
эпидемиологических правил и норм"

Санитарно-эпидемиологические правила и нормы
"Санитарно-эпидемиологические требования к содержанию,
эксплуатации и качеству воды плавательных бассейнов"

1. Общие положения

1. Настоящие санитарно-эпидемиологические правила и нормы (далее - санитарные правила) предназначены для физических и юридических лиц, независимо от форм собственности, деятельность которых связана с проектированием, строительством, реконструкцией и эксплуатацией бассейнов: спортивно-оздоровительного назначения; открытого типа при школьных, дошкольных, банных организациях; для детей в возрасте до 1 года ("Малютки") и бассейнов с морской водой.

2. Руководители организаций и физические лица обеспечивают соблюдение требований настоящих санитарных правил.

3. Настоящие санитарные правила не распространяются на бассейны лечебные и судовые плавательные.

4. В настоящих санитарных правилах использованы следующие термины и определения:

1) бассейн - искусственный водоем для плавания;

2) выплывы - канал с водой для заплыва в ванну бассейна из душевых;

3) красная линия - условная граница, отделяющая проезжую часть улицы, проезда, магистрали, площади от территории застройки;

4) обходная дорожка - дорожка вдоль бортов ванны бассейна;

5) площадь зеркала воды - площадь водной поверхности бассейна в квадратных метрах;

6) расходомер - прибор для замера расхода воды;

7) рециркуляция - многократное использование воды с очисткой, дезинфекцией и одновременным пополнением убыли свежей водой.

2. Санитарно-эпидемиологические требования
к размещению бассейнов

5. Земельный участок для размещения бассейнов, проекты строительства и реконструкции, подлежат санитарно-эпидемиологической экспертизе в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

6. Бассейны размещаются в отдельно стоящих зданиях, а также могут быть пристроенными (или встроенными) в общественные здания. Запрещается размещение бассейнов в жилых зданиях.

7. При устройстве открытых бассейнов территория участка должна быть ограждена, озеленена не менее чем на 35 процентов (далее - %) кустарником или низкорослыми деревьями. По периметру участка должны быть ветро- и пылезащитные полосы из древесных и кустарниковых насаждений шириной не менее 5 метров (далее - м) со стороны дорог местного значения и не менее 20 м - со стороны магистральных дорог.
Расстояние от ванн открытого бассейна до красной линии должно быть не менее 15 м; до территории больниц, детских школьных и дошкольных организаций, жилых домов и автостоянок - не менее 100 м.

8. Виды и размеры бассейнов в соответствии с их назначением и допустимая нагрузка должны соответствовать приложению 1 к настоящим санитарным правилам.

9. Внутренняя планировка помещений бассейна (гардероб, раздевальня, душевая, ножная ванна, ванна бассейна) должна обеспечивать поточность движения занимающихся лиц. Подход к ванне бассейна должен быть через ножную ванну.

3. Санитарно-эпидемиологические требования
к помещениям бассейна

10. В составе бассейна должны быть следующие помещения: вестибюль, гардероб, мужские и женские раздевальные, душевые, санитарные узлы, бытовые помещения для рабочих, комнаты инструкторского и тренерского состава, для хранения спортивного инвентаря, кладовые для уборочного инвентаря, моющих и дезинфицирующих средств, административные, комната для медицинского персонала и помещение производственной лаборатории для проведения анализов с выходом на обходную дорожку.

11. Площади всех помещений должны соответствовать требованиям действующих строительных норм и правил (далее - СНиП). Количество скамеек в раздевальнях устанавливается из расчета 0,6 м длины на 1 человека. Для хранения индивидуальной одежды устраиваются закрытые шкафы.

12. Мойки для ног предусматриваются из расчета 1 мойка на 20 мест, санитарные узлы размещаются при раздевальнях: в женских - 1 унитаз на 30 человек, в мужских - 1 унитаз и 1 писсуар на 50 человек в смену.

13. Душевые, из расчета 1 душевая сетка на 3 человека, должны быть проходными и располагаться на пути движения из раздевальни к обходной дорожке.

14. В раздевальнях или смежных с ними помещениях устанавливаются сушки для волос (фены) из расчета 1 прибор на 10 мест - для женщин и 1 прибор на 20 мест - для мужчин в смену.

15. Санитарные узлы и душевые запрещается располагать над помещениями для приготовления коагулирующих и дезинфицирующих растворов.

16. На пути движения от душа к ванне бассейна размещаются ножные ванны с проточной водой, размеры которых должны исключать возможность их обхода (или перепрыгивания). Ширина ванны должна быть равна ширине прохода, длина (по направлению движения) - не менее 1,8 м; глубина - 0,1-0,15 м, дно ванн не должно быть скользким.
Допускается отсутствие ножных ванн при непосредственном выходе из душевых на обходную дорожку бассейна.
17. В открытых бассейнах круглогодичного действия должны устраиваться выплывы из душевой в боковой части продольной стены с мелкой стороны ванны. Ширина выплыва должна быть 1,8 м-2,2 м, глубина воды 0,9 м-1,0 м для взрослых и 0,6-0,7 м - для детей.

18. Над выплывом в стене здания открытого бассейна предусматривается затвор, предохраняющий помещения от холодного воздуха. Нижняя кромка затвора должна быть обрамлена эластичными материалами, препятствующими поступлению холодного воздуха, и опускаться в воду на 10-15 сантиметров (далее - см). Выплывы должны быть оборудованы в виде тамбура и защищены от возможного поступления воды из душевых.

19. По периметру ванн крытых бассейнов предусматриваются обходные дорожки шириной не менее 1,5 м, в торцах, где расположены спортивные тумбы - не менее 3 м. Вдоль обходных дорожек устраиваются стационарные скамьи шириной не менее 0,3 м. Обходные дорожки и скамьи должны обогреваться. Поверхность обходных дорожек должна быть не скользкой и иметь уклон 0,01-0,02 в сторону трапов.

20. Размеры ванн бассейнов, за исключением спортивных, указанных в приложении 1 к настоящим санитарным правилам, могут отклоняться при условии выполнения следующих нормативных требований к площади зеркала воды на 1 человека: для взрослых - не менее 5,0 квадратных метров (далее - м ² ); для детей - не менее 4,0 м ² ; в охлаждающих бассейнах при банях и саунах - не менее 2,0 м ² ; для детей до 1 года - бассейны "Малютка" допускается использование ванн с площадью зеркала воды не менее 1,0 м ² на 1 ребенка при условии смены воды после каждого сеанса.

21. Для удаления загрязненного верхнего слоя воды, для гашения волн в стенках ванн должны предусматриваться переливные желоба (пенные корытца) двух типов: с бортами в плоскости воды и обходной дорожки или с бортами, поднимающимися над водой.

22. Для покрытия обходных дорожек, стен и дна ванн должны использоваться материалы, устойчивые к применяемым реагентам и дезинфицирующим средствам и позволяющие проводить качественную механическую очистку и дезинфекцию. Швы между облицовочными плитками тщательно затираются. Использование деревянных трапов в душевых и гардеробных запрещается.
Реагенты и дезинфицирующие средства, конструкционные и отделочные материалы допускаются к использованию при наличии санитарно-эпидемиологического заключения. В процессе эксплуатации бассейна остаточное содержание химических веществ в воде и воздухе не должно превышать гигиенические нормативы.

23. Для бассейнов с морской водой выбор места водозабора должен проводиться с учетом санитарной ситуации и качества воды на участках моря, которые находятся вне влияния источников загрязнения - выпусков ливневых и сточных вод, выносов рек, загрязнений от портов, причалов, пляжей. При этом оголовок водозабора должен быть на высоте не менее 2 м от донной поверхности с подачей морской воды из средних слоев.

24. Обходные дорожки в бассейнах "Малютка" необходимо располагать ниже верха стенки ванны на 0,9-1,0 м (для поддержки детей на воде с пола).

4. Санитарно-эпидемиологические требования к
водоснабжению и канализации

25. Бассейны должны иметь централизованное водоснабжение и канализацию. Качество воды, поступающей в бассейн, должно соответствовать требованиям действующего стандарта.

26. В сезонных бассейнах, при отсутствии водопроводной воды в соответствии с санитарно-эпидемиологическим заключением государственного органа санитарно-эпидемиологической службы на соответствующей территории, допускается использование воды поверхностных или подземных источников при условии ежедневной ее смены. Вода этих источников и морская, в местах водозаборов должна соответствовать требованиям действующих нормативных документов, регламентирующих качество воды морей и других открытых водоемов в местах водопользования.

27. Место водозабора для бассейнов с морской водой должно находиться вне влияния источников загрязнения: выпусков ливневых и сточных вод, выносов рек, загрязнений от портов, причалов, пляжей. Оголовок водозабора должен быть на высоте не менее 2 м от донной поверхности с подачей морской воды из средних слоев.

28. Бассейны должны оборудоваться системами, обеспечивающими обмен воды в ваннах. Система обмена может быть рециркуляционная, проточная и с периодической сменой воды. В бассейнах с морской водой использование рециркуляционных систем запрещается.

29. В спортивно-оздоровительных бассейнах используется рециркуляционная система смены воды, в малых бассейнах (площадь ванны не более 70 м) - должен быть непрерывный проток воды.

30. При рециркуляционном обмене воды должна осуществляется ее очистка, обеззараживание и непрерывное добавление свежей водопроводной воды не менее 10 % в расчете на каждые 8 часов (далее - ч) работы бассейна.

31. В малых бассейнах (при оздоровительных, школьных и дошкольных организациях, для детей до 1 года, банных комплексах, саунах) обмен воды должен осуществляться непрерывным протоком с обеспечением полной смены воды в ваннах для детей за 8 ч, в остальных - за 12 ч.
При отсутствии возможности обеспечения непрерывного протока воды смена воды должна проводиться ежедневно полностью, а в бассейнах "Малютка" - после каждого сеанса (без дополнительного обеззараживания) по санитарно-эпидемиологическому заключению государственного органа санитарно-эпидемиологической службы на соответствующей территории.

32. Ванны должны оборудоваться расходомерами: по учету воды, подаваемой в ванну; поступающей в рециркуляционную систему; добавляемой свежей воды и кранами для отбора проб воды для исследования.

33. Технология очистки воды должна соответствовать требованиям действующих СНиП по проектированию наружных сетей и сооружений водопровода.

34. Вода, подаваемая в ванны плавательных бассейнов, должна обеззараживаться. В качестве методов обеззараживания воды используются хлорирование, бромирование, озонирование, ультрафиолетовое излучение (с дозой не менее 16 мегаджоуль на кубический сантиметр (далее - МДж/см ³ ).

35. Для бассейнов с непрерывным протоком воды должны использоваться физические методы обеззараживания (ультрафиолетовое излучение - далее УФ-излучение).
36. В процессе эксплуатации бассейна вода, находящаяся в ванне, должна соответствовать требованиям, указанным в приложении 2 к настоящим санитарным правилам.

37. Сооружения для очистки, обеззараживания и распределения воды могут располагаться в основном или отдельно стоящем здании. Каждая ванна должна иметь свою систему водоподготовки. Обеззараживание воды должна производиться дезинфицирующими средствами, разрешенными к применению в Республике Казахстан.

38. Склады для хранения дезинфицирующих средств должны соответствовать нормативным правовым актам в области санитарно-эпидемиологического благополучия населения, по площади, отделке, рассчитываться на месячную потребность, оборудоваться механической приточно-вытяжной вентиляцией.
39. Промывка фильтров должна производиться в соответствии с действующими СНиП.
40. Система подачи воды в ванны должна обеспечивать равномерное распределение ее по всему объему для поддержания постоянства температуры воды и концентрации дезинфицирующего средства.

41. Отвод воды на рециркуляцию должен осуществляться через переливные желоба или отверстия, располагаемые в глубокой и мелкой части дна ванны. Расчетную скорость движения воды в отводящих отверстиях, перекрытых решетками, следует принимать 0,4-0,5 метров в секунду (далее - м/сек).

42. При проточной системе, дезинфицирующее средство подается непосредственно в подающий воду трубопровод, при рециркуляционной - перед сетчатыми фильтрами, при непрерывном протоке - перед впуском воды в ванну. Обеззараживание озоном или УФ-излучением проводится после фильтров. Рабочая доза реагента определяется опытным путем из расчета постоянного поддержания остаточной его концентрации в соответствии с приложением 2 к настоящим санитарным правилам.

43. Озонаторная установка должна быть оснащена дегазатором для удаления озона из озоно-воздушной смеси, а также иметь камеру смешения для контакта воды с озоном.
44. При отсутствии посетителей в бассейне свыше двух часов допускается повышенное содержание обеззараживающих веществ в воде ванн до остаточных концентраций: 1,0 миллиграмм на литр (далее - мг/л) - свободного хлора и 0,5 мг/л - озона. К началу приема посетителей содержание остаточных количеств указанных реагентов не должно превышать уровней, указанных в приложении 2 к настоящим санитарным правилам.

45. Ванна должна наполняться до края переливных желобов, использование ее при неполном заполнении запрещается.
46. Ширина дорожки должна приниматься 2,5 м для спортивного плавания и не менее 1,6 м - оздоровительного. Для погашения волн между крайними дорожками и стенками ванны должны предусматриваться свободные полосы воды шириной от 0,5 м - в первом случае и до 0,25 м - во втором.
Нагрузка на дорожку определяется требованиями к пропускной способности бассейна (человек/смену) и площадью зеркала воды на 1 человека, указанных в приложении 1 к настоящим санитарным правилам.

47. Удаление загрязненной воды из ванн, из переливных желобов, от ножных ванн, с обходных дорожек осуществляется в хозяйственно-бытовую канализацию или ливневую. При отсутствии централизованной системы канализации, вода может быть сброшена на местные очистные сооружения или в открытый водоем по санитарно-эпидемиологическому заключению территориального органа государственного санитарно-эпидемиологического надзора.

48. Отвод воды с пола помещений с "мокрым режимом" (в том числе с обходных дорожек) должен предусматриваться через трапы диаметром 50-100 миллиметров (далее - мм). Уклон пола в сторону трапов должен приниматься не менее 0,01.
49. Продолжительность стока воды при опорожнении бассейна объемом 600 кубических метров (далее - м ³ ) и менее должна приниматься не более 12 ч, при объеме более 600 м ³ - не более 24 ч.

50. При расположении дна ванны ниже канализационной сети опорожнение ванны должно предусматриваться при помощи насосов.
51. Присоединение канализационных трубопроводов к ваннам бассейнов должно исключать возможность обратного попадания стока из канализации в ванны.

5. Санитарно-эпидемиологические требования к отоплению,
вентиляции, микроклимату

52. Системы отопления, вентиляции и кондиционирования воздуха должны обеспечивать параметры микроклимата и воздушной среды помещений плавательных бассейнов, указанных в приложении 3 к настоящим санитарным правилам.

53. Приборы отопления должны располагаться под окнами и у наружных стен. Приборы и трубопроводы отопления в залах для подготовительных занятий, должны быть не выступающими из плоскости стен, допускающими влажную уборку, защищены решетками или панелями и располагаться на высоте до 2,0 м от пола.

54. При температуре наружного воздуха зимой ниже минус 20 ^о С в тамбурах основных входов бассейнов должны устраиваться воздушно-тепловые завесы. Воздушно-тепловую завесу допускается заменять тамбуром с тройными последовательно расположенными дверями.

55. Для залов ванн бассейнов, залов для подготовительных занятий, помещений хлораторной и озонаторной должны предусматриваться самостоятельные системы приточной и вытяжной вентиляции. Пульты для включения систем вентиляции, обслуживающих хлораторную и озонаторную, должны быть вне помещений.

56. В процессе эксплуатации плавательного бассейна остаточное содержание (концентрация) химических веществ в воде и воздухе (зоне дыхания) не должно превышать гигиенические нормативы.
Концентрация свободного хлора в воздухе в зоне дыхания пловцов допускается не более 0,1 миллиграмм на кубический метр (далее - мг/м ³ ), озона - не более 0,16 мг/м ³ .

57. Наименьшая освещенность поверхности воды должна быть 100 лк, в бассейнах для прыжков в воду - 150 люкс (далее - лк), для водного поло - 200 лк. Во всех бассейнах, кроме рабочего освещения, должно предусматриваться автономное аварийное освещение, обеспечивающее освещенность поверхности воды не менее 5 лк.
58. Уровень шума в залах не должен превышать 60 децибел А (далее - дБА), а уровень шума при проведении занятий и во время соревнований допускается соответственно до 82 дБА и 110 дБА.

6. Санитарно-эпидемиологические требования к уборке и
дезинфекции помещений и ванн

59. Для проведения текущей уборки и дезинфекции помещений должны соблюдаться интервалы, продолжительность которых зависит от времени необходимого для проведения уборки и времени действия используемого дезинфицирующего средства. Уборочный инвентарь должен быть промаркирован, использоваться по назначению и храниться в отдельном помещении.

60. В конце рабочего дня и в перерывах между сеансами должна проводиться ежедневная уборка и дезинфекция помещений туалета, душевых, раздевален, обходных дорожек, скамеек, дверных ручек и поручней. Генеральная уборка с профилактическим ремонтом и дезинфекцией, санитарная обработка ванны с полным сливом воды, механической очисткой и дезинфекцией должна проводиться не реже одного раза в месяц. Дезинсекция и дератизация проводятся по показаниям организацией, имеющей лицензию на указанный вид деятельности.
61. Для дезинфекции помещений, оборудования, инвентаря используются дезинфицирующие средства (при наличии инструкции, методических рекомендации по применению) разрешенные к применению в Республике Казахстан.

62. Дезинфекция ванны бассейна проводится после слива воды, механической чистки путем двукратного орошения дезинфицирующим средством из расчета 0,6-0,8 литров на квадратный метр (далее - л/м ² ). Смыв дезинфицирующего раствора производится горячей водой. При обнаружении в воде ванны бассейна синегнойной палочки ванна обеззараживается следующими препаратами: 6 % перекисью водорода, 0,056 % раствора пресепта, 0,05% - септокаля, 5,0% - септабика, 1,0% - дезапрева, а так же другими дезинфекционными средствами, допущенными к применению в установленном порядке. Дезинфекция ванн должна проводиться обученным персоналом бассейна.

63. Для борьбы с обрастанием стенок ванн бассейна и облегчения их чистки допускается добавление в воду раствора медного купороса (сульфат меди с концентрацией 1,0-5,0 мг/л) или других реагентов, разрешенных к применению в Республике Казахстан.

7. Производственный лабораторный контроль воды бассейнов

64. Производственный лабораторный контроль качества воды бассейнов должен проводиться производственной лабораторией бассейна или любой другой аккредитованной лабораторией с определением показателей согласно приложению 2 к настоящим санитарным правилам и следующей кратностью отбора проб:
1) основные микробиологические показатели (колиформные бактерии, термотолерантные колиформные бактерии, колифаги и лецитиназоположительные стафилококки), содержание азота аммиака, хлоридов и остаточное содержание реагентов, применяемых для улучшения качества воды бассейна - 1 раз в 10 дней;
2) органолептические показатели (мутность, цветность, запах) - 1 раз в сутки в дневное или вечернее время;
3) остаточное содержание обеззараживающих реагентов (хлор, бром, озон), температура воды и воздуха - перед началом работы бассейна и далее 1 раз в 2 ч.
По предписанию государственных органов санитарно-эпидемиологической службы, кратность отбора проб воды и перечень показателей, могут быть изменены в зависимости от вида (назначения) бассейна и условий его эксплуатации.
65. Отбор проб воды производится в двух точках - мелкой и глубокой частях ванны бассейна на глубине 25-30 см от поверхности зеркала воды.

66. При получении неудовлетворительных результатов анализов, проведенных в порядке производственного лабораторного контроля должны информироваться территориальные органы государственного санитарно-эпидемиологического надзора, проводиться повторные, при необходимости дополнительные микробиологические и паразитологические исследования, генеральная уборка или закрытие бассейна.

Приложение 1
к санитарно-эпидемиологическим
правилам и нормам
"Санитарно-эпидемиологические
требования к содержанию,
эксплуатации и качеству воды
плавательных бассейнов"

Размеры и пропускная способность бассейнов
__________________________________________________________________________
Виды бассейнов | Размеры ванны бассейна |Пропускная |Площадь
(назначение) |______________________________|способность|зеркала
|Длина |шири- | глубина (м) |(человек в |воды на
| в |на (м) |_______________| смену) |1 человека
|метрах| |в мел- |в глу-| |в квадратных
|(далее| |кой |бокой | |метрах
|-м) | |части |части | |(далее - м ² )
__________________|______|_______|________|______|___________|_____________
Спортивные 50 21-25 Уклон дна не 96-120 10,4-10,9
25 8,5-16 менее 0,01 24-48 8,3-8,8

Оздоровительные 50 21-25 1,2 1,8 120-160 8-7,9
25 8,5-16 1,2 1,8 40-64 5,3-6,3
16-15 6,0-11,0 1,2 1,45 18-48 5,7-5,3

Детские:
1) старше 14 лет; 10-12,5 6 0,9 1,25 15 4-5
2) 10-14 лет; 10-12,5 6 0,8 1,05 15 4-5
3) 7-10 лет; 10-12,5 6 0,6 0,85 15 4-5
4) 4-7 лет; 10-12,5 6 0,7 0,9 15 4-5
5) 1-4 лет; 6-7 3 0,6 0,8 4-5 4
6) до 1 года 1,7-10 0,6-6 0,5 1-15 1-4
"Малютка";

Охлаждающие:
1) при банях
площадью
20-40 м ² ; 1,2 -
2) при
саунах
площадью
10 м ² и 1,5 - 2
более
__________________________________________________________________________

Примечание:
1. Глубина спортивных бассейнов принимается в зависимости от
назначения (прыжки в воду, водное поло, спортивное плавание).

Приложение 2
к санитарно-эпидемиологическим
правилам и нормам
"Санитарно-эпидемиологические
требования к содержанию,
эксплуатации и качеству воды
плавательных бассейнов"

Показатели качества воды бассейна и кратность
производственного лабораторного контроля

__________________________________________________________________________
Показатели |Нормативы
____________________________________________|_____________________________
Органолептические показатели - 1 раз в сутки (в вечернее или дневное время)

Мутность в миллиграммах на литр Не более 2
(далее - мг/л), не более

Цветность в градусах, не более Не более 20

Запах в баллах, не более Не более 3

Физико-химические показатели 1 раз в 10 дней
Хлориды (при обеззараживании не более 700 мг/л
воды гипохлоритом натрия,
получаемым электролизом поваренной
соли), мг/л,

Остаточное содержание обеззараживающих реагентов (хлор, озон),
температура воды и воздуха - перед началом работы бассейна и
далее каждые 4 часа

Остаточный свободный хлор (при не менее 0,3, не более 0,5
хлорировании) в миллиграммах на
грамм (далее - мг/г)

Остаточный озон (при озонировании) мг/л не более 0,1 (перед
поступлением в ванну
бассейна)

Остаточный бром в мг/л 0,8-1,5

Хлороформ и формальдегид определяются 1 раз в месяц

Хлороформ (при хлорировании), мг/л Не более 0,1

Формальдегид (при озонировании), мг/л Не более 0,05

Основные микробиологические показатели - 2 раза в месяц

Общие колиформные бактерии в 100 Не более 1
миллилитров (далее - мл)

Термотолерантные колиформные отсутствие
бактерии в 100 мл

Колифаги в 100 мл отсутствие

Золотистый стафилококк в 100 мл отсутствие

Дополнительные микробиологические и вирусологические исследования
проводятся при несоответствии нормативам микробиологических
показателей и по эпидемиологическим показаниям

Возбудители кишечных инфекций (шигеллы, отсутствие
сальмонеллы, энтеропатогенная кишечная
палочка и другие)

Возбудители вирусных инфекций отсутствие
(ротовирусы, аденовирусы, энтеровирусы,
гепатит А)

Синегнойные палочки в 100 мл отсутствие

Паразитологические исследования - 1 раз в квартал

Цисты лямблий в 50 литров отсутствие

Яйца и личинки гельминтов в 50 литров отсутствие
__________________________________________________________________________

Примечание:
1. В ванне бассейна для детей до 7 лет содержание свободного остаточного хлора допускается на уровне 0,1-0,3 мг/л, при условии соблюдении нормативов по основным микробиологическим и паразитологическим показателям.
2. При совместном применении УФ-излучения и хлорирования или озонирования и хлорирования, содержание общего остаточного хлора должно находиться в пределах 0,1 -0,3 мг/л.
3. В бассейнах с морской водой не нормируются хлориды.
4. При хлорировании воды водородный показатель (рН) должен быть не более 7,8.
5. По эпидемиологическим показаниям допускается повышение свободного остаточного хлора до 0,7 мг/л хлора.

Приложение 3
к санитарно-эпидемиологическим
правилам и нормам
"Санитарно-эпидемиологические
требования к содержанию,
эксплуатации и качеству воды
плавательных бассейнов"

Требования к параметрам микроклимата основных помещений закрытых
плавательных бассейнов
__________________________________________________________________________
Помещения |Темпе- |Темпе-|Относи- |Параметры воз-|Скорость
|ратура |ратура|тельная |духообмена в 1|движения
|воды, ⁰ С|возду-|влаж- |час |воздуха, в
| |ха, ⁰ С|ность, %|______________|метрах в
| | | |приток|вытяжка|секунду
| | | | | |(далее - м/сек)
__________|_______|______|________|______|_______|________________________
Ванны для 24-26 - - - - -
взрослых

Ванны для 30 - - - - -
детей

Залы ванн - на 1-2 не более не менее 80 не более 0,5
бассейнов выше 60% кубических
темпе- метров в час
ратуры (далее -м ³ /час)
воды на 1 занимаю-
щегося и не
менее 20 м ³ /час
на 1 зрителя

Залы - 18 Не нор- Не менее 80 Не более 0,2
подготов- мируется м ³ /час на 1
ки занятий занимающегося

Кратность воздухо-
обмена в 1 час

Раздевальни - 25 Не нор- По ба- 2 (из Не
мируется лансу душевых) нормируется
учетом
душевых

Душеные - 25 Не нор- 5 10 Не
мируется нормируется

Массажные - 22 Не нор- 4 5 Не
мируется нормируется

Камера не Не нор- - 5 (пе- Не
сауны более мируется риоди- нормируется
120 ческого
дейст-
вия при
отсут-
ствии
людей)
Лаборатория - 18 не нор - 2 3 Не
для анали- мируется нормируется
зов воды
__________________________________________________________________________

Примечание:
Температура воды в открытых бассейнах должна поддерживаться летом
на уровне плюс 27 ⁰ С, зимой - плюс 28 ⁰ С, для обучающихся плавать - плюс 29 ⁰ С.

Утверждены
приказом
И.о. Министра здравоохранения
Республики Казахстан
"18" августа 2004 года N 632
"Об утверждении санитарно-
эпидемиологических правил и норм"

Санитарно-эпидемиологические правила и нормы
"Санитарно-эпидемиологические требования к условиям труда женщин"

1. Общие положения

1. Настоящие санитарно-эпидемиологические правила и нормы (далее - санитарные правила) распространяются на юридических и физических лиц всех форм собственности, использующих труд женщин, и определяют требования к производственному и трудовому процессам, оборудованию, рабочим местам, производственной среде и санитарно-бытовому обеспечению работающих женщин.

2. В настоящих санитарных правилах используются следующие термины и определения:

1) аллергическое действие - способность веществ вызывать повышенную или извращенную чувствительность;

2) вибрация - механические колебания в технике;

3) гонадотропное действие - вредное воздействие на функцию половых желез;

4) канцерогенное действие - способность веществ или факторов вызывать рак или другие опухоли;

5) мутагенное действие - способность веществ или факторов вызывать изменение наследственных свойств организма;

6) репродуктивная функция - воспроизведение организмами себе подобных;

7) терратогенное действие - способность веществ или факторов вызвать аномалии и пороки развития.

2. Санитарно-эпидемиологические требования к условиям труда женщин

3. На рабочем месте производится оценка условий производственной среды по уровням вредных факторов и заполняются санитарно-гигиенические паспорта с характеристикой факторов производственной среды и трудового процесса. Перечень вредных факторов приведен в приложении 1 к настоящим санитарным правилам.

4. В организациях должен проводиться производственный контроль соблюдения требований настоящих санитарных правил и аттестация рабочих мест.
5. Производственный микроклимат должен обеспечивать тепловой комфорт, не вызывать отклонений в состоянии здоровья и не оказывать влияния на работоспособность в течение рабочей смены.

6. Оптимальные параметры микроклимата на рабочих местах должны соответствовать действующим нормативным правовым актам в области санитарно-эпидемиологического благополучия населения (далее - НПА), регламентирующим санитарно-эпидемиологические требования к микроклимату производственных помещений применительно к выполнению работ различных категорий в холодный и теплый периоды года.

7. Верхняя граница допустимой температуры воздуха в теплый период года приведена в таблице 1 приложения 2 к настоящим санитарным правилам.
Максимальные величины относительной влажности воздуха не должны выходить за пределы:
1) 70% - при температуре воздуха плюс 25 градусов Цельсия (далее - ⁰ С);
2) 65% - при температуре воздуха плюс 26 ⁰ С;
3) 60% - при температуре воздуха плюс 27 ⁰ С.

8. При температуре воздуха от плюс 25 до плюс 27 ⁰ С скорость движения воздуха должна соответствовать диапазону:
1) 0,1-0,2 метров в секунду (далее - м/с) - при категории работ I а;
2) 0,1-0,3 м/с - при категории работ I б;
3) 0,2-0,4 м/с - при категории работ II а;
4) 0,2-0,5 м/с - при категории работ II б и III.

9. Допустимая температура воздуха (верхняя граница) с риском теплового облучения работающих не должна превышать значений, указанных в таблице 2 приложения 2 к настоящим санитарным правилам.

10. Для оценки сочетанного воздействия параметров микроклимата, при осуществлении мероприятий по защите работающих женщин от перегревания, используется интегральный показатель термической нагрузки среды (далее - индекс ТНС), приведенный в приложении 3 к настоящим санитарным правилам.

11. Оценка трудовой деятельности по каждой профессии, видам работ проводится в соответствии с показателями допустимой трудовой нагрузки (приложение 4 к настоящим санитарным правилам).

12. Для женщин выделяются стационарные рабочие места и работы, выполняемые в свободном режиме и позе, допускающей перемену положения по желанию.

13. Женщины, работающие в производстве, должны работать в спецодежде, обуви и защитными приспособлениями в соответствии с действующими нормами. Выбор средств (видов и групп) индивидуальной защиты должен осуществляться в зависимости от условий труда.

14. Перед поступлением на работу женщины должны проходить предварительные, а в процессе работы периодические медицинские осмотры в порядке, установленном уполномоченным органом в области санитарно-эпидемиологического благополучия населения.

15. Производственные объекты, где используется труд женщин, должны иметь санитарно-бытовые помещения в соответствии с действующими строительными нормами и правилами.

16. Поверхность рабочего стола должна иметь вырез в столешнице для корпуса, округленные углы и матовое покрытие.

17. Рабочий стол, производственное оборудование должны иметь пространство для ног, высотой не менее 600 миллиметров (далее - мм), шириной не менее 500-600 мм глубиной не менее 450 мм на уровне колен и не менее 650 мм на уровне ступней. Должна предусматриваться подставка для ног с рифленой поверхностью, регулируемая по высоте и углу наклона.

18. Общая вибрация рабочих мест для женщин должна быть не более:
1) 101 децибелл (далее - дБ) и 0,28 метр на секунду в квадрате (далее - м/с ² ) для транспортной вибрации;
2) 95 дБ и 0,14 м/с ² для транспортно-технологической вибрации;
3) 86 дБ и 0,05 м/с ² для технологической вибрации.
Уровни вибрации выше 107 дБ по скорости или 0,56 м/с ² по ускорению являются опасными (экстремальными).

19. Администрация организации при приеме на работу с вибрацией должна информировать женщин репродуктивного возраста о его неблагоприятном воздействии на организм.

20. Для снижения вибрации должны предусматриваться виброизолирующие устройства, цилиндрические пружины, прокладки, рессоры, радиочастотные резинометаллические амортизаторы, резиновые элементы.

21. У вибрирующего оборудования с рабочим местом "стоя" должны использоваться виброизолирующие площадки и коврики, с рабочим местом "сидя" - виброизолирующие сидения.

22. Не допускается работа женщин на тяжелых самоходных и транспортных машинах (большегрузные автомобили, автосамосвалы, землеройные машины, тракторы, бульдозеры), время работы женщин в условиях транспортно-технологических вибраций должно быть ограничено.

23. При работе в условиях действия вибрации в позе "сидя" обеденный перерыв должен быть на 40 минут (далее - мин) и через каждый час работы должны быть перерывы по 5-10 мин с проведением физических упражнений.

24. При действии общей вибрации в рабочей позе "стоя" следует предусматривать установки гидромассажа ног из расчета одна установка на 40 человек.
25. При работах на открытом воздухе в холодный период года должны быть предусмотрены устройства для подогрева сидений, помещения для обогрева тела и ног, сушки специальной одежды и обуви, теплый туалет.

26. Женщинам, работающим в контакте с химическими веществами, 2 раза в год должна проводиться витаминизация, ультрафиолетовое облучение воротниковой зоны (с 1/3-1/4 биологической дозы до 3-х).

3. Санитарно-эпидемиологические требования к условиям
труда женщин в период беременности

27. Содержание в воздухе рабочей зоны вредных и опасных химических веществ 1-2 класса опасности, патогенных микроорганизмов, а также веществ, обладающих аллергическим, гонадотропным, эмбриотропным, канцерогенным, мутагенным и тератогенным действиями являются противопоказанием для труда женщин детородного возраста (приложение 6 к настоящим санитарным правилам).

28. Работающие женщины со дня установления у них беременности должны быть взяты под диспансерное наблюдение с трудоустройством на работу, не связанную с воздействием вредных производственных факторов на весь период беременности и лактации.
29. Технологические процессы и оборудование, где работают беременные женщины, не должны быть источником повышенных уровней физических, химических, биологических и психофизиологических факторов. При выборе технологических операций для их труда должны быть предусмотрены величины физических нагрузок, которые являются допустимыми для беременных женщин (приложение 5 к настоящим санитарным правилам).

30. Беременные женщины не должны выполнять производственные операции, связанные с: подъемом тяжестей выше уровня плечевого пояса, подъемом их с пола, преобладанием статического напряжения мышц ног и брюшного пресса, вынужденной рабочей позой (на корточках, на коленях, согнувшись, упором живота и груди в оборудование и предметы труда), наклоном туловища более чем на 15 ⁰ .

31. Беременные женщины не должны привлекаться к работе на оборудовании с ножной педалью управления, на конвейере с принудительным ритмом работы; в условиях воздействия ионизирующего и не ионизирующего излучений; при температуре нагретых поверхностей оборудования и ограждений в рабочей зоне плюс 35 ⁰ С и выше; с намоканием одежды и обуви, на сквозняке; в помещениях без естественного освещения, к работе, при которой женщина находится в течение рабочего дня в одной позе постоянно (стоя; сидя; перемещаясь).

32. Женщины со дня установления беременности и в период кормления ребенка грудью не допускаются к выполнению всех видов работ, связанных с использованием видеотерминалов и персональных электронно-вычислительных машин и к выполнению работ, связанных с воздействием возбудителей инфекционных, паразитарных и грибковых заболеваний.

33. Не допускается работа в период беременности в условиях резких перепадов барометрического давления и воздействия вибрации (пилоты, бортпроводницы, персонал барокамер, проводники пассажирских вагонов, водители и другие).

34. Для беременных женщин должны быть оборудованы стационарные рабочие места для возможности выполнения трудовых операций в свободном режиме и позе, допускающей перемену положения по желанию.

Приложение 1
к санитарно-эпидемиологическим
правилам и нормам
"Санитарно-эпидемиологические
требования к условиям труда
женщин"

Перечень вредных факторов производственной среды

__________________________________________________________________________
N | № Факторы производственной среды
___|______________________________________________________________________
1. Вредные химические вещества
2. Аэрозоли преимущественно фиброгенного и смешанного типа действия
3. Шум (эквивалентный уровень звука, Децибелл (далее - дБ А)
4. Вибрация: локальная, общая
5 Инфразвук (общий уровень звукового давления, дБ Лин)
6 Ультразвук: воздушный (уровень звукового давления в 1/3 октавных
полосах частот, дБ) и контактный (виброскорость, метр в секунду
(далее - м/сек) логарифмический уровень виброскорости дБ,
интенсивность, ватт на квадратный сантиметр (далее - Вт/см ² )
7 Электромагнитные излучения: постоянное магнитное поле,
электростатическое поле, электрические поля промышленной частоты,
50 Герц (далее - Гц), магнитные поля промышленной частоты, 50 Гц,
электромагнитные излучения радиочастотного диапазона: 0,01 - 3 Мега
Герц (далее - Мгц), 3 - 30 Mгц, 30 - 300 Мгц, 300 Мгц - 300 Ггц
8 Лазерное излучение
9 Ионизирующие излучения
10 Параметры световой среды: - естественное освещение (КЕО,%)
освещенность рабочей поверхности (Е, люкс) слепящая блесткость
источников света (показатель ослепленности, Р, относительные единицы)
отраженная слепящая блесткость, пульсация освещенности (коэффициент
пульсации. К. %), ультрафиолетовая радиация (облученность, ватт на
квадратный метр (далее - вт/м ² )
__________________________________________________________________________

Приложение 2
к санитарно-эпидемиологическим
правилам и нормам
"Санитарно-эпидемиологические
требования к условиям труда
женщин"

Допустимая температура воздуха в зависимости от продолжительности
непрерывного пребывания на рабочем месте

Таблица 1
__________________________________________________________________________
Категория |Продолжительность пребывания на рабочем месте, час.
работ |_________________________________________________________
(энеpгoзатраты |допустимая температура, ⁰ С (верхняя граница в теплый
Вт/м ² ) |период года)
|_________________________________________________________
| 8 | 7 | 6 | 5 | 4 | 3 | 2 | 1
________________|______|______|______|______|______|______|______|________
Iа-Iб (до 97) 27.0 27.5 28.0 28.5 29.0 29.5 30.0 30.0
IIa-IIб (до 160) 26.0 26.5 27.0 27.5 28.0 28.5 29.0 29.5
III(до 193) 25.0 25.5 26.0 26.5 27.0 27.5 28.0 28.5
__________________________________________________________________________

Допустимая температура воздуха (верхняя граница) на рабочем месте
связанная с риском теплового облучения работающих

Таблица 2
_______________________________________________________________________
Категория работ (энергоза-| Период года
траты Вт/м ² ) |____________________________________________
| теплый | холодный
|____________|_______________________________
| допустимая температура в градусах Цельсия
| (далее - ⁰ С) (верхняя граница)
__________________________|____________________________________________
I а (до 77) 25,0 23,0
Iб (до 97) 25,0 22,0
II а (до 129) 24,0 21,0
II б (до 160) 24,0 20,0
III (до 193) 23,0 19,0
_______________________________________________________________________

Приложение 3
к санитарно-эпидемиологическим
правилам и нормам
"Санитарно-эпидемиологические
требования к условиям труда
женщин"

Интегральный показатель тепловой нагрузки среды

1. Индекс термической нагрузки среды (далее - индекс ТНС) является эмпирическим одночисловым показателем, выраженным в ⁰ С, характеризующим сочетанное действие на организм человека параметров микроклимата (температура, влажность, скорость движения воздуха и тепловое излучение) и определяется на основе величин температуры смоченного термометра аспирационного психрометра (t _вл ) и температуры внутри зачерненного шара (t _ш ).
2. Температура измеряется термометром, который помещен в центр зачерненного полого шара. Шap должен иметь диаметр 50 миллиметров (далее - мм), минимально возможную толщину и коэффициент поглощения не менее 0,95. Точность измерения температуры внутри шара +/-0,5 ⁰ С.
3. Индекс ТНС рассчитывается по уравнению: THC=0,7t _вл +0,3t _ш и используется для интегральной оценки термической нагрузки среды на рабочих местах, на которых скорость движения воздуха не превышает 1 м/с, относительная его влажность 80%, тепловое облучение 1000 Вт/м ² .
4. Метод измерения и контроля индекса ТНС аналогичен методу измерения и контроля температуры воздуха. Значения индекса ТНС не должны выходить за пределы величин, указанных в таблице данного приложения.

Допустимые величины интегрального показателя тепловой
нагрузки среды (ТНС-индекс)

__________________________________________________________________________
Категория работ | Величины ТНС-индекса, ⁰ С, на период, в час
(общие энергоза-|_________________________________________________________
траты, Ватт на | 8 | 7 | 6 | 5 | 4 | 3 | 2 | 1
кубический метр)| | | | | | | |
________________|_________|______|______|_____|_____|_____|_____|_________
I а (до 77) 22.7-24.5 24.9 25.3 25.8 26.6 27.2 28.2 29.5
Iб (78-97) 21.9-23.5 24.2 24.6 25.1 25.8 26.4 27.4 28.6
IIа (98-129) 21.2-22.6 23.1 23.5 24.0 24.6 25.2 26.2 27.1
IIб (130 - 160) 20.0-21.5 22.0 22.4 22.9 23.4 24.0 24.9 26.3
III (161-193) 18.8-20.4 20.9 21.3 21.7 22.2 22.7 23.6 25.0
__________________________________________________________________________

Приложение 4
к санитарно-эпидемиологическим
правилам и нормам
"Санитарно-эпидемиологические
требования к условиям труда
женщин"

Показатели допустимой трудовой нагрузки
__________________________________________________________________________
Показатель | Допустимые уровни
_______________________________________________|__________________________
Тяжесть трудового процесса

Физическая динамическая нагрузка за смену,
килограмм на метр (далее - кгм)
При региональной нагрузке (с
преимущественным участием мышц рук и плечевого
пояса): при перемещении груза на расстояние до
1 метра (далее - м) до 3000
При общей нагрузке (с участием мышц
рук, корпуса, ног): при перемещении груза
на расстояние от 1 до 5 м до 15000
Величина динамической работы,
совершаемой в течение каждого часа рабочей
смены при перемещении груза на расстояние
от 1 до 5 м, не должна превышать кгм:
с рабочей поверхности 1750
с пола 875

Мacca поднимаемого перемещаемого груза
вручную, кг
Подъем и перемещение (разовое)
тяжестей при чередовании с другой работой
(до 2-х раз в час) до 10
Подъем и перемещение (разовое)
тяжестей постоянно в течение рабочей
смены до 7
Суммарная масса грузов,
перемещаемых в течение каждого часа смены:
с рабочей поверхности до 350
с пола до 175

Стереотипные рабочие движения
(количество за смену)

При локальной нагрузке с участием до 40000
мышц кистей и пальцев рук
При работе с преимущественным
участием мышц рук и плечевого пояса до 20000

Статическая нагрузка
Величина статической нагрузки за смену
при удержании груза, приложении усилий,
килограмм за смену
(далее - кгс) - одной рукой до 21600
- двумя руками до 42000
- с участием мышц корпуса
и ног до 60000

Рабочая поза до 25 процентов
Нахождение в неудобной позе (далее - %) времени
смены

Наклоны корпуса (количество за смену)
Вынужденные наклоны (более 30 ⁰ ) до 100 раз за смену

Перемещение в пространстве (переходы,
обусловленные технологическим процессом в до 10
течение смены), километр (далее - км).

Сенсорные нагрузки

Длительность сосредоточенного наблюдения
(в % от времени смены) до 50

Плотность сигналов (световых, звуковых) и
сообщений за 1 час работы до 175
Число производственных объектов
одновременного наблюдения до 10
Размер объекта размещения (при расстоянии 5-1,1 мм более 50%
от глаз работающего до объекта различения не времени; 1-0,3 мм
более 0,5 м), мм при длительности до 50 %;
сосредоточенного наблюдения (% времени смены) менее0,3 мм до 25%
Работа с оптическими приборами
(микроскопы, лупы) при длительности до 50 %
сосредоточенного наблюдения (% времени смены)
Нагрузка на слуховой анализатор (при Разборчивость слов и
производственной необходимости восприятия речи сигналов от 90 % до
или дифференцированных сигналов) 70 %
Продолжительность выполнения простых 100-25
производственных заданий или повторяющихся
операций, (сек)
__________________________________________________________________________

Приложение 5
к санитарно-эпидемиологическим
правилам и нормам
"Санитарно-эпидемиологические
требования к условиям труда
женщин"

Допустимые величины физических нагрузок для беременных женщин

Таблица 1
__________________________________________________________________________
N | Характер работы | Масса груза, килограмм
___|_______________________________________|______________________________
1. Подъем и перемещение тяжестей при
чередовании с другой работой
(до 2-х раз в час) 2,5
2. Подъем и перемещение тяжестей
постоянно в течение рабочей смены 1,25
3. Суммарная масса грузов, перемещаемых
в течение каждого часа рабочей смены
на расстояние до 5 м.
не должна превышать:
с рабочей поверхности 60
с пола подъем с пола не допускается
4. Суммарная масса грузов, перемещаемых
за 8-часовую рабочую смену составляет:
с рабочей поверхности 480
1) в массу поднимаемого и перемещаемого груза включается масса тары и
упаковки
__________________________________________________________________________

Показатели допустимой трудовой нагрузки для женщин в период беременности

Таблица 2
__________________________________________________________________________
N | Показатель трудовой нагрузки | Уровни
___|_______________________________________________|______________________
1. Степень механизации Труд полностью
механизирован
2. Рабочая поза Свободная
3. Ходьба за смену, км до 2
4. Характер рабочих движений руками Простые стереотипные
5. Темп движений Свободный
6. Число рабочих операций в течение смены 10 и более
7. Продолжительность выполнения повторяющихся 100
операций, сек
8. Длительность сосредоточенного наблюдения, до 25
во время смены
9. Плотность сообщений, сигналов в среднем до 60
за час
10. Размер объекта зрительного различения более 5 мм.
(категория зрительных работ)
11. Сменность Дневная
__________________________________________________________________________

Приложение 6
к санитарно-эпидемиологическим
правилам и нормам
"Санитарно-эпидемиологические
требования к условиям труда
женщин"

Перечень потенциально опасных химических веществ по действию на
репродуктивную функцию

Таблица 1
___________________________________________________________
1. Акриламид
2. Акролеин
3. 6-аминоникотинамид
4. Ангидрид селенистый
5. Анилин и его производные
6. Антибиотики
7. Анестезирующие газы
8. Антикоагулянты
9. Ацетамид
10. Ацетон
11. Барбитал и барбитал натрия
12. Барий и его соединения
13. Бензин-растворитель топливный
14. Бензол
15. Бензапирен
16. Бериллий и его соединения
17. Бор и его соединения
18. Бутиламид бензосульфокислоты
19. Бутилметакрилат
20. Винила хлорид
21. Гексахлорбензол
22. Героин
23. Гидразин и его производные
24. Гидроперекись изопропилбензола
25. Гормональные препараты
26. Дибутилфталат
27. 1,3 бутадиен(дивинил)
28. Дидодецилфталат
29. Диметнлацетамид
30. 2,6 диметилгидрохинон
31. 4.4 диметилокса'1
32. Диметилсульфаг
33. Диметилперефталат
34. Диметилформамид
35. Диметилфталат
36. Динитрил перфторадипиновой кислоты
37. Динитрил перфторглютаровой кислоты
38. Динитробензол
39. Диоксан
40. Дисульфид и метилпантоил-В-аминоэтил
41. 1,3 -днхлорбутен-2
42. Диэтилацетамид
43. Диэтилфталат
44. Кадмий и его соединения
45. Капролактам
46. Каптакс
47. Карбатион
48. Ксантогенаты калия, натрия
49. Ксилол
50. Люминофоры
51. Марганец и его соединения
52. Медь и ее соединения
53. Метацил
54. Метилацетамид
55. Монофурфурилидеацетон
56. Моноэтаноламин
57. Морфолин
58. В-нафтол
59. А-нафтохинон
60. Никотинамид
61. Нитросоединения бензола
62. Нитрофураны
63. Пахикарпин
64. Пестициды
65. Пиперидин
66. Пиримедина производные
67. Раувольфия и ее препараты
68. Ртуть и ее соединения
69. Свинец и его соединения
70. Селен и его соединения
71. Сероуглерод
72. Стирол
73. Стронций азотнокислый
74. Стронция окись и гидроокись
75. Сурьма и ее соединения
76. Табак, пыль, летучие вещества
77. Талодомид
78. Талий и его соединения
79. Теобромин
80. Теофиллин
81. Тетостерон
82. Тетраметилтиурамдисульфид
83. Тетрохлорбутан
84. Тетрахлорбутадиен
85. Тетраэтилсвинец
86. Тиоацетамид и его производные
87. Тиоурацил
88. Толуол
89 Третбутилпирацетат
90 Требутилпербензоат
91 Трикрезилфосфат
92 Трикрезол
93 1.5,5-триметилциклогсксанон-3
94 3.5 -триметилциклогексанон -3
95 2.4.6 -тринитроанизол
96 Тринитротолуол
97 2,4,6- тринитрофенол
98 Трифенилфосфат
99 Трифтазин
100 М-трифторметилфенилзонианаг
101 Трифторхлорпропан
102 1.1,3-трихлорацетон
103 1.2.3-трихлорбутен-З
104 Трихлорсикад
105 Трихлортриазин
106 Меди трихлорфенолят
107 Трихлоэтилен
108 Триэтоксисилан
109. Три-(2-эилгексил) фосфат
110 Карбонат тройной
111 Уран (растворимые и нерастворимые соединения)
112 Нн-М-фенилендималеимид
113 Фенол
114 Формальдегид
115 Формамид
116 Водород фосфористый
117 Фосфор пятихлористый
118 Фосфор треххлористый
119 Фосфора хлорокись
120 Фтороцетамид
121 Фторотан
122 Фуран
123 Фуриловый спирт
124 Фурфуриалиден
125 Фурфурол
126 Хинин
127 4 хлорбензофенон-2 карбоновой кислоты
128 Хлористый 5 этоксифенил-1,2-тиазтионий
129 Хлорметилтрихлорселан
130 Хлоропрен
131 Хлороформ
132 2-хлорфенол
133 2-хлорэтансульфахлорид
134 Хроматы, бихроматы
135 Циклогексан
136 Циклогексанон
137 Циклогексанолоксим
138 Циклогексиламин
139 Эпихлоргидрин
140 Этилена оксид
141 Этиленимин
142 Этилмеркурфосфат
143 2-этилгексилдифенилфосфат
144 Эуфиллин
145 Уретаны
146 Ацетилсалициловая кислота
147 Амила бромид
148 Бутила бромид
149 Гексила бромид
150 Дипутилфенилфосфат
151 Эпоксидных смол летучие продукты УП-650 и УП-650 Т
152 Эпокситрифенольной смолы летучие продукты
153 Метила дихлорид
154 2 метилфуран
155 Трибутилфосфат
156 К-та феноксиуксусная
___________________________________________________________

Перечень промышленных аэрозолей, преимущественно
фиброгенного типа действия

Таблица 2
__________________________________________________________________________
N | Наименование вещества
п/п |_____________________________________________________________________
1. Кремний диоксид (кремнезем) кристаллический (кварц, кристобалит,
тридимид, кварцит, динас, графит, шамот, слюда-сырец, медно-
сульфидные руды)
2. Кремний диоксид аморфный в виде аэрозолей конденсации и дезинтеграции
(диатомит, кварцевое текло, плавленный кварц)
3 Кремний карбид (волокнистые кристаллы)
4. Силикатсодержащие пыли, силикаты, алюмосиликаты: асбеста природные
(хризотил, антофиллит, актинолит, тремолит, магнезиарфведсонит) и
синтетические, асбестопородные пыли; асбестоцемент неокрашенный и
цветной при содержании в нем диоксида марганца не более 5%, оксида
хрома - не более 7%, оксида железа - не более 10%; асбестобакемет,
асбесторезина; слюда (флагопит, мусковит), тальк, талькопородные
пыли; цемент, оливин, апатит, глина, шамот каолиновый; силикаты
стеклообразные вулканического происхождения (туфы, пемза, перлит);
цеолиты (природные и искусственные); дуниты и изготавливаемые из них
магнезиальносиликатные (форстеритовые) огнеупоры; пыль стекла и
стеклянных строительных материалов.
5. Искусственные минеральные волокна, силикатные стеклообразной
структуры (стекловолокно, стекловата, вата минеральная и шлаковая,
муллитокремнеземестые, базальтовые)
6. Аэрозоли металлов и их силикатов, образующиеся в процессе сухой
шлифовки, напыления, получения металлических порошков
7. Углерода пыли: коксы каменноугольный, пековый, нефтяной, сланцевый;
антрацит и другие ископаемые угли; углепородные пыли с содержанием
свободного диоксида кремния от 5 до 10%; алмазы природные и
искусственные, алмаз металлизированный; сажи черные промышленные с
содержанием бенз(а)пирена не более 35 мг/кг; углеродные волокнистые
материалы на основе гидратцеллюлозных и полиакрилонитрильных волокон.
8. Пыль растительного и животного происхождения (хлопка, льна, конопли,
кенафа, джута, зерна, табака, древесины, торфа, хмеля, бумаги,
шерсти, пуха, натурального шелка).
9. Пыль неорганических люминофоров, в том числе с содержанием кадмия
менее 5%.
10. Сварочные аэрозоли: содержащие марганец (20% и более), никель, хром,
соединения фтора, бериллий, свинец; содержащие марганец (до 20 % и
более), оксиды железа, алюминий, магний, титан, медь, цинк, молибден,
ванадий, вольфрам.
11. Абразивные и абразивсодержащие (электрокорундов, карбида, бора,
эльбора, карбида кремния ).
_______________________________________________________________________

Утверждены приказом
И.о. Министра здравоохранения
Республики Казахстан
18 августа 2004 года № 632
"Об утверждении санитарно-
эпидемиологических правил и норм"

Санитарно-эпидемиологические правила и нормы
"Санитарно-эпидемиологические требования к содержанию и
эксплуатации парикмахерских, косметологических центров,
салонов красоты"

Сноска. В заголовке и по всему тексту слова "и центров", ", центр", "и центры", "и центрах" исключены, а также слова "косметических кабинетов", "косметический кабинет", "косметические кабинеты", "косметического кабинета" заменены словами cоответственно "косметологических центров", "косметологический центр", "косметологические центры", "косметологического центра" приказом Министра здравоохранения РК от 25.03.2010 № 194 (порядок введения в действие см. п. 5).

1. Общие положения

1. Санитарно-эпидемиологические правила и нормы "Санитарно-эпидемиологические требования к содержанию и эксплуатации парикмахерских, косметологических центров, салонов красоты" (далее - санитарные правила) предназначены для физических и юридических лиц, независимо от формы собственности, деятельность которых связана с оказанием парикмахерских и косметических услуг.

2. В настоящих санитарных правилах использованы следующие термины и определения:

1) парикмахерская - объект, где оказываются услуги населению по уходу за волосами, лицом и ногтями;

2) косметологический центр - объект, где оказываются услуги по улучшению внешности человека с помощью декоративных методов;

3) салон красоты - объекты, оказывающие разнообразные парикмахерские и косметические услуги;

4) декоративный метод косметики - улучшение внешности человека с помощью средств для ухода за кожей, волосами и ногтями;

5) визаж - нанесение на лицо декоративного косметического средства;

6) маникюр - чистка и полировка ногтей рук;

7) педикюр - чистка, полировка ногтей и удаления мозолей на ногах;

8) пилинг - удаление омертвевших клеток кожи путем ультразвука, лазера, химических средств и механического воздействия;

9) пирсинг - прокалывание различных частей кожи тела и вдевание в проколы различных украшений;

10) спонжик - приспособление из мягкой ткани в виде подушечки, шарика для нанесения крема, пудры, теней;

11) солярий - помещение (площадка), оборудованная для приема солнечных ванн;

12) татуировка (татуаж)- нанесение на тело узоров и рисунков, путем наколов на коже и введение в них краски;

13) туалет - набор специальной мебели и оборудования для оказания парикмахерских услуг;

14) эпиляция - искусственное удаление волос, с применением физических, химических, специальных средств и рентгеновского облучения.
15) косметологические процедуры - мероприятия, применяемые с целью лечения и профилактики заболеваний, сопровождающихся косметическими дефектами, а также для предупреждения старения кожи и выпадения волос, выполняемые врачом - дерматокосметологом, а некоторые из них медицинской сестрой по назначению врача и под его наблюдением и руководством;
16) косметические процедуры - мероприятия, применяемые с целью личной гигиены и коррекции косметических недостатков средствами декоративной косметики;
17) косметологические средства - средства, предназначенные для лечения, профилактики и коррекции дефектов кожи, вызванных заболеваниями, врожденными, приобретенными или возрастными изменениями организма;
18) косметические средства (косметика) - средства, предназначенные для личной гигиены и украшения (улучшения) внешнего облика человека;
19) косметологический центр - объект, оказывающий косметические и косметологические услуги, организованный в учреждениях коммунально-бытового назначения, в спортивно-оздоровительных и лечебно-профилактических учреждениях.
Сноска. Пункт 2 с изменениями, внесенными приказом Министра здравоохранения РК от 25.03.2010 № 194 (порядок введения в действие см. п. 5).

2. Санитарно-эпидемиологические требования к размещению
парикмахерских, косметологических центров, салонов красоты

3. Размещение парикмахерских, косметологических центров, салонов красоты, предоставление земельных участков, утверждение проектной документации на строительство и реконструкцию, ввод в эксплуатацию допускается при наличии санитарно-эпидемиологического заключения государственного органа санитарно-эпидемиологической службы.

4. Парикмахерские, косметологические центры, салоны красоты (далее - объекты) могут размещаться в отдельно стоящих зданиях, а так же в жилых и общественных зданиях или пристройках к ним. В жилых зданиях объекты могут размещаться на первых и цокольных этажах, при этом они должны иметь отдельные, изолированные входы от входов в жилые квартиры, обеспечиваться звукоизоляцией и устройством отдельных вентиляционных каналов выше уровня кровли здания для отвода газов и специфических запахов.

5. Использование подвальных и полуподвальных этажей для размещения объектов не допускается.
Сноска. Пункт 5 с изменениями, внесенными приказом Министра здравоохранения РК от 25.03.2010 № 194 (порядок введения в действие см. п. 5).

6. На объектах должны применяться косметические и парфюмерные средства, разрешенные к применению в Республике Казахстан.

3. Санитарно-эпидемиологические требования к помещениям и оборудованию

7. Система водоснабжения, канализации, отопления, вентиляции и освещения объектов должны соответствовать требованиям действующих строительных норм и правил (далее - СНиП).

8. Объекты должны иметь следующие помещения: вестибюль, мужской и женский залы, отдельные кладовые для хранения чистого и использованного белья, уборочного инвентаря, помещение для персонала, туалетные комнаты, оборудованные раковиной с подводкой горячей и холодной воды для персонала и посетителей. Для проведения маникюра и педикюра предусматриваются отдельные кабинеты или выделяются рабочие места в залах.

9. Площадь:
рабочего зала на одно рабочее место должна быть не менее 7 квадратных метров (далее - м ² ),
при одном рабочем кресле - не менее 15 м ² ,
педикюрного кабинета - не менее 7 м ² ,
при совмещении педикюра и маникюра - не менее 10 м ² ,
подсобных помещений - из расчета 1,5 м ² на одно рабочее место, но не менее 5 м ² .

10. Татуаж, пирсинг и другие косметические и косметологические процедуры, связанные с нарушением кожного покрова проводятся в отдельном помещении площадью не менее 12 м ² , оборудованным: горячим и холодным водоснабжением, бактерицидными лампами, суховоздушными и малогабаритными паровыми стерилизаторами, емкостями для предстерилизационной очистки и дезинфекции инструментария.

11. Солярии должны размещаться в отдельном помещении с площадью не менее 6 м ² при локальном облучении или не менее 12 м ² при общем облучении.

12. Стены и потолки помещений должны быть оштукатурены и покрыты материалами, устойчивыми к влажной уборке. Стены рабочего зала косметологического центра, подсобных помещений должны быть облицованы глазурованной плиткой или окрашены масляной краской на высоту не менее 1,8 метров (далее - м). Для внутренней отделки помещений необходимо применять материалы, разрешенные к применению в Республике Казахстан.

13. На объектах при расположении рабочих мест параллельными рядами расстояние между рядами должно составлять 5 м, расстояние между креслами туалета 1,8 м и от крайнего кресла до стены 0,7 м.

14. Рабочие залы объектов оборудуются раковинами с подводкой горячей и холодной воды из расчета одна раковина на 3 рабочих места. Туалеты оборудуются индивидуальными раковинами, педикюрный кабинет - ножными ваннами, раковиной для мытья рук.

15. Рабочее место для маникюра оборудуется: специальным столиком, покрытым полированным стеклом или пластиком, настольной лампой, специальным валиком (с гигиеническим покрытием) для рук клиента и раковиной с подводкой горячей и холодной воды для мытья рук.

16. Косметические, маникюрные и педикюрные кабинеты должны быть оборудованы ультрафиолетовыми облучателями закрытого типа для обеззараживания воздуха.
17. На объектах должно использоваться оборудование, разрешенное к применению в Республике Казахстан. Уровни инфракрасного и электромагнитного излучений, шума, лазерного облучения на рабочих местах должны соответствовать требованиям действующих нормативных правовых актов в области санитарно-эпидемиологического благополучия (далее - НПА).

18. Объекты оборудуются мебелью, допускающей проведение легкой очистки и дезинфекции.
19. Занавеси на окнах, ширмы для кабин должны быть из материалов светлых оттенков, позволяющих проведение влажной уборки. Использование портьер не допускается.

20. Кресла, используемые для обслуживания детей, должны соответствовать их возрасту по своим размерам и устройству.
21. Подсобные помещения объектов оборудуются раковинами с подводкой горячей и холодной воды, баками для сбора сухого мусора и остриженных волос.

22. Кладовые оснащаются шкафами для хранения чистого белья и парфюмерии и промаркированными емкостями для хранения использованного белья. Хранение чистого и использованного белья осуществляется в разных кладовых. Хранение личной и рабочей одежды сотрудников в гардеробных должно быть раздельное.

23. На объектах до трех рабочих мест допускается естественная вентиляция с помощью форточек и фрамуг, свыше трех рабочих мест оборудуется механическая вытяжная вентиляция.

24. Во всех помещениях объектов должно быть естественное и искусственное освещение. Минимальный коэффициент естественной освещенности в маникюрных и педикюрных кабинетах должен быть не ниже 1,5 процентов (далее - %), в остальных производственных помещениях не ниже 1%. В производственных помещениях для общего искусственного освещения используются люминесцентные лампы и лампы накаливания. На рабочих местах маникюрных и педикюрных кабинетов должно быть общее и местное освещение. Освещенность рабочих мест должна соответствовать требованиям действующих СНиП.

25. При отсутствии в населенном пункте централизованного водоснабжения используются децентрализованные источники или привозная вода. Для хранения привозной воды устанавливаются емкости объемом, обеспечивающим производственные нужды.

26. Емкости для хранения воды должны очищаться, промываться и дезинфицироваться не реже одного раза в 10 дней. Для дезинфекции емкостей и обеззараживания воды должны использоваться дезинфицирующие средства, разрешенные к применению в Республике Казахстан.

27. Вода, подаваемая на объекты должна соответствовать требованиям действующих стандартов и НПА.

28. При отсутствии в населенном пункте централизованной системы канализации, оборудуется местная канализация.
29. При устройстве печного отопления, печи оборудуются в подсобных помещениях.

4. Санитарно-эпидемиологические требования к содержанию помещений

30. Текущий ремонт помещений осуществляется по мере необходимости, но не реже одного раза в год.

31. Все помещения ежедневно после окончания работы подвергаются влажной уборке с применением моющих и дезинфицирующих средств, разрешенных к применению в Республике Казахстан. В течение рабочего дня производится текущая уборка и один раз в месяц генеральная уборка.
32. Остриженные волосы собираются в одноразовый мешок, вложенный в промаркированное ведро или бак с плотной крышкой, который удаляется в мусоросборник.

33. В помещениях объектов проводится дезинфекция плановая профилактическая и на основании актов должностных лиц, осуществляющих государственный санитарно-эпидемиологический надзор, организациями, имеющими лицензию на указанный вид деятельности.

34. На объектах используется одноразовое и многоразовое белье. Стирка многоразового белья с кипячением проводится в прачечной или в организации, имеющей заключение государственного органа санитарно-эпидемиологической службы. Стирка белья на дому, в парикмахерских, салонах красоты не допускается.
35. Объекты должны быть обеспечены достаточным количеством белья (салфетки, пеньюары, полотенца, простыни) из расчета обеспечения индивидуальным комплектом каждого клиента. Повторное использование белья запрещается. Салфетки для компрессов должны быть стерильными.
35-1. Емкости с рабочими растворами моющих, дезинфицирующих и стерилизующих средств должны быть снабжены крышками, иметь четкие надписи с указанием названия средства, его концентрации, назначения, даты приготовления, предельного срока годности. Для готовых к применению средств указывают название средства и назначение; при наличии разрешения многократного использования средства, кроме того, указывают дату начала его использования.
Сноска. Правила дополнены пунктом 35-1 в соответствии с приказом Министра здравоохранения РК от 25.03.2010 № 194 (порядок введения в действие см. п. 5).
35-2. Уборка и дезинфекция в помещениях, где осуществляют стерильные косметологические процедуры, проводится в соответствии с требованиями "Санитарно-эпидемиологических требований к больничным организациям (отделениям) хирургического профиля", утвержденными приказом и.о. Министра здравоохранения Республики Казахстан от 18 августа 2004 года № 630, зарегистрированного в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан 18 сентября 2004 года под № 3075.
Сноска. Правила дополнены пунктом 35-2 в соответствии с приказом Министра здравоохранения РК от 25.03.2010 № 194 (порядок введения в действие см. п. 5).

5. Санитарно-эпидемиологические требования к дезинфекции
и стерилизации

36. На каждое рабочее место предусматриваются одноразовый инструментарий, который подлежит утилизации или 3 комплекта инструментария многократного применения. Весь многоразовый инструментарий для маникюра, педикюра, бритья, косметических процедур подвергается дезинфекции и стерилизации.
Для дезинфекции и стерилизации используются средства, зарегистрированные и разрешенные к применению в Республике Казахстан.
Сноска. Пункт 36 в редакции приказа Министра здравоохранения РК от 25.03.2010 № 194 (порядок введения в действие см. п. 5).

37. Чашки для маникюра, ножные ванны, зажимы, бигуди и другие приспособления после каждого посетителя очищаются и промываются теплой водой с моющим средством щеткой; сетки и колпаки для закрепления завивки стираются после каждого употребления; бритвенные приборы должны быть одноразового пользования, бритвенные кисти - подвергаются дезинфекции после каждого использования.

38. Инструмент должен храниться у рабочего места в ящике туалета. Инструменты для маникюра и педикюра во время работы должны храниться в емкости или упаковке, в которой проводилась стерилизация. Наборы должны быть индивидуальными для каждого посетителя.

39. Во время оказания услуг клиент должен быть укрыт чистым пеньюаром. Удаление стриженых волос с шеи и лица клиента производится чистой салфеткой, продезинфицированной щеткой или кистью. Многоразовое применение пуховиков и губок для проведения косметических процедур не допускается.

40. Для нанесения декоративной косметики должны использоваться одноразовые приспособления (лопаточки, спонжики, кисточки). Помада и карандаш после каждого клиента обтачиваются или срезаются, тушь, тени и пудра наносятся одноразовыми кисточками.

41. Парикмахерская и косметологический центр должны быть обеспечены аптечкой для оказания первой медицинской помощи.
41-1. Инструменты многократного применения, используемые при косметологических процедурах, связанных с нарушением целостности кожных и слизистых покровов, после использования подлежат предстерилизационной очистке, стерилизации, дезинфекции и последующему хранению в условиях, исключающих вторичную контаминацию микроорганизмами.
Сноска. Правила дополнены пунктом 41-1 в соответствии с приказом Министра здравоохранения РК от 25.03.2010 № 194 (порядок введения в действие см. п. 5).
41-2. Помещение для обработки инструментов функционально разделяется на "грязную зону", куда после использования и предварительной очистки поступают косметологические инструменты и где проводят окончательную очистку, а также на "чистую зону", где проводят дезинфекцию и стерилизацию. Помещение, в котором проводят косметологические процедуры оснащается отдельной раковиной для мойки рук персонала.
Сноска. Правила дополнены пунктом 41-2 в соответствии с приказом Министра здравоохранения РК от 25.03.2010 № 194 (порядок введения в действие см. п. 5).
41-3. Окончательную или предстерилизационную очистку, дезинфекцию и стерилизацию инструментов проводят в специально отведенном помещении (моечно - дезинфекционная косметологических инструментов, далее - "помещение для обработки"), оснащенным оборудованием для этих целей.
Сноска. Правила дополнены пунктом 41-3 в соответствии с приказом Министра здравоохранения РК от 25.03.2010 № 194 (порядок введения в действие см. п. 5).

6. Санитарно-эпидемиологические требования к личной гигиене персонала

42. Перед началом работы мастер должен вымыть руки с мылом в присутствии клиента.
Сноска. Пункт 42 в редакции приказа Министра здравоохранения РК от 25.03.2010 № 194 (порядок введения в действие см. п. 5).
43. Работники объектов должны проходить обязательные предварительные и периодические медицинские осмотры, гигиеническое обучение в порядке, установленном уполномоченным органом в области санитарно-эпидемиологического благополучия населения.

44. Каждый работник на рабочем месте должен иметь при себе личную медицинскую книжку с отметками о результатах медицинского осмотра, прохождения гигиенического обучения и допуска к работе.
45. Персонал при работе должен быть в специальной одежде, резиновых перчатках и использовать индивидуальные полотенца.
46. Работникам необходимо использовать перчатки при проведении косметологических и косметических процедур с нарушением целостности кожных покровов, а также парентеральных процедур (инъекции, обкалывания, операции и пр.) и других манипуляций, выполнение которых без перчаток может повлечь развитие различных заболеваний.
Сноска. Правила дополнены пунктом 46 в соответствии с приказом Министра здравоохранения РК от 25.03.2010 № 194 (порядок введения в действие см. п. 5).
47. Ежедневно перед началом работы ответственные лица проводят осмотр персонала на наличие микротравм, царапин, ссадин, трещин, гнойничковых заболеваний. Результаты осмотра заносятся в специальный журнал.
Сноска. Правила дополнены пунктом 47 в соответствии с приказом Министра здравоохранения РК от 25.03.2010 № 194 (порядок введения в действие см. п. 5).
48. Использованные инструменты сразу после окончания манипуляции или процедуры погружают в емкость с дезинфицирующим раствором.
Сноска. Правила дополнены пунктом 48 в соответствии с приказом Министра здравоохранения РК от 25.03.2010 № 194 (порядок введения в действие см. п. 5).
49. При загрязнении рук или перчаток кровью, сывороткой и т.п. следует тщательно вымыть их проточной водой с мылом с последующей обработкой рук (перчаток) средствами дезинфекции, зарегистрированных и разрешенных к применению в Республике Казахстан для этих целей.
Сноска. Правила дополнены пунктом 49 в соответствии с приказом Министра здравоохранения РК от 25.03.2010 № 194 (порядок введения в действие см. п. 5).
50. Работники объектов, осуществляющие манипуляции с нарушением целостности кожных покровов при поступлении на работу и ежегодно обследуются на маркеры вирусных гепатитов B и C.
Сноска. Правила дополнены пунктом 50 в соответствии с приказом Министра здравоохранения РК от 25.03.2010 № 194 (порядок введения в действие см. п. 5).

Приложение
к санитарным правилам и нормам
"Санитарно-эпидемиологические
требования к содержанию и
эксплуатации парикмахерских,
косметологических центров,
салонов красоты"

Режимы дезинфекции и стерилизации

___________________________________________________________
N | Наименование | Дезинфи- | Режим
| объекта | цирующий | дезинфекции
| | агент |_________________________
| | | Концентрация|экспозиция
| | | в % |в минутах
| | | |
___|________________|____________|_____________|___________
1 Помещение, хлорамин 0,5 60
предметы пресепт 0,028 60
обстановки перекись 3,0 60
водорода с 0,5
моющим
средством
гипохлорид 0,25 30
кальция;
септабик; 0,5 60
септокаль 0,5 60
терралин 0,5 30

2 Инструменты хлорамин 0,5 60
(маникюрные, гипохлорид 1,0 60
педикюрные кальция
наборы и раствор 0,05 60
другой ин- анолита
струментарий) пресепт 0,056 30
дезэфект 2,5 60
перекись 3,0 60
водорода
лизетол 5,0 5
УФО 15

3 Салфетки
(косметические) пресепт 0,056 60
клорсепт 0,2 60
хлорамин 3,0 30
гипохлорит 0,25 30
кальция

4 Ножницы для хлорамин 3,0 30
стрижки волос, дезапрев 1,0 60
расчески, еохлор 0,1 30
щетки клорсепт 0,2 60
пресепт 0,112 60
перекись 3,0 60
водорода
УФО 15

5 Кисточки УФО 15
для макияжа,
бритвенные
кисти

6 Электрома- перекись 3,0
шинки для водорода
стрижки
волос

7 Белье кипячение 15
пресепт 0,112 60
дезопрев 1,0 60
септокаль 0,5 120
терралин 0,5 30

8 Санитарно- пресепт 0,112 60
техническое клорсепт 0,02 60
оборудова- комет поро 10
ние терралин шок 5
концен-
трат

9 Ножные ванны пресепт 0,056 60
септабик 0,5 60
септокаль 0,5 60
клорсепт 0,2 60
хлорамин 5,0 60
___________________________________________________________

продолжение таблицы

_____________________________________________________________________
N | Способ | | Режим | Способ
|обеззаражи- | | стерилизации |стерилизации
|вания | |_________________________|
| | | Температура |экспозиция |
| | | в % |в минутах |
| | | | |
___|____________|____________|_____________|___________|_____________
1 Протирание,
мытье полов
с
добавлением
дезинфици-
рующих
средств

2 Замачивание
Замачивание

Замачивание
Замачивание
Замачивание
Замачивание перекись 6,0 % 360 Полное
водорода при погруже-
Замачивание t 50 ⁰ ние в зак-
Облучение горячий 180 ⁰ 60 рытую
воздуш- емкость
ный
стерилиза- 2,0 % 240 открытым
тор 10,0 % 600 способом
сайдекс или в
гигасепт упаковке
(крафт-
бумага)

3 Автоклав 132 ⁰ 20
2 атм.

4 Замачивание
Замачивание
Замачивание
Замачивание
Замачивание
Замачивание

облучение

5 облучение

6 Дважды
протереть

7

Замачивание
Замачивание
Замачивание
Замачивание

8 Протирание
Протирание
Чистка
чистка

9

Протирание
или орошение
__________________________________________________________________________

Примечание:
1. Инструменты после замачивания в дезинфицирующем растворе необходимо промыть проточной водой.
2. Перед стерилизацией инструменты должны подвергаться предстерилизационной очистке.
3. Для дезинфекции и стерилизации используются другие средства, разрешенные к применению в Республике Казахстан, согласно прилагаемым к ним инструкциям.

Санитарлық-эпидемиологиялық ереже мен нормаларды бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің 2004 жылғы 18 тамыздағы N 632 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2004 жылғы 18 қыркүйекте тіркелді. Тіркеу N 3074. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2010 жылғы 28 шілдедегі № 553 Бұйрығымен.

Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2010.07.28 № 553 (ресми жарияланған күнінен кейін он күнтізбелік күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Бұйрығымен.

"Халықтың санитарлық-эпидемиологиялық салауаттылығы туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 7-бабының 10) тармақшасына сәйкес бұйырамын:
1. Қоса беріліп отырған:
1) "Жүзу бассейндерін ұстап-күтуге, пайдалануға және суының сапасына қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар";
2) "Әйелдердің еңбек ету жағдайына қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар";
3) "Шаштараздарды, косметикалық кабинеттерді, сұлулық салондары мен орталықтарын ұстап-күтуге және пайдалануға қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар" бекітілсін.
2. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық қадағалау комитеті (Байсеркин Б.С.) осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуге жіберсін.
3. Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрлігі Әкімшілік департаментінің директоры (Акрачкова Д.В.) осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуден өткеннен кейін ресми жариялауға жіберсін.
4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау вице-министрі, Бас мемлекеттік санитарлық дәрігері А.А. Белоногқа жүктелсін.
5. Осы бұйрық ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

Министрдің міндетін атқарушы

"Санитарлық-эпидемиологиялық ереже
мен нормаларды бекіту туралы"
Қазақстан Республикасы
Денсаулық сақтау министрдің
міндетін атқарушының
2004 жылғы 18 тамыздағы
N 632 бұйрығымен бекітілген

"Жүзу бассейндерін ұстап-күтуге, пайдалануға және суының сапасына қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар" санитарлық-эпидемиологиялық ереже мен нормалар 1. Жалпы ережелер

1. Осы санитарлық-эпидемиологиялық ереже мен нормалар (бұдан әрі - санитарлық ереже) салынып, құрылысы қайтадан жаңғыртылып жатқан және жұмыс істеп тұрған спорттық-сауықтыру жүзу бассейндеріне меншік түріне қарамастан қызмет атқаратын жеке және заңды тұлғаларға арналған; бұлардың санатына мектептегі, мектеп жасына дейінгі ұйымдарға және моншаға қарасты бассейндер де жатады; 1 жасқа дейінгі балаларға арналған ("Малютка") және теңіз суы бар бассейндер.

2. Осы санитарлық ереже талаптарының сақталуын ұйымдардың басшылары және жеке тұлғалар қамтамасыз етеді.

3. Осы санитарлық ережелер емдеу шараларын жүргізетін және кеме жүзетін бассейндерге таралмайды.

4. Осы санитарлық ережені әзірлеу кезінде мынандай терминдер мен анықтамалар қолданылды:

1) бассейн - жүзуге арналған жасанды су айдыны;

2) жүзіп шығу орны - себезгі бөлмесінен бассейн ваннасына дейін жүзіп баратын су толтырылған канал;

3) қызыл сызық - құрылыс аумағын магистралдық, өтпелі жолдардан, көшелерден бөліп тұратын шартты белгі;

4) айналма жолдар - бассейн ваннасының жағалауындағы жолдар;

5) су айдынының мөлшері - шаршы метрмен берілген бассейндегі су бетінің көлемі;

6) шығын өлшегіш - су шығынын өлшейтін құрал;

7) суды қайтадан пайдалану - пайдаланылған суды тазалаудан және зарарсыздандырудан өткізіп, суды су шығынын толтыру үшін оны таза суға қосып, көп рет қайта пайдалану.

2. Жүзу бассейндерін орналасуына қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар

5. Жүзу бассейндерінің құрылысын жобалағанда немесе қайта жаңартқанда бассейн салынатын таңдалынатын жер учаскесі санитарлық-эпидемиологиялық сараптамадан Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес өткізілуі тиіс.

6. Бассейндерді жеке тұрған ғимараттарға орналастыруға немесе қоғамдық ғимараттарға жапсарлай салуға болады. Тұрғын үйлердің ішінде бассейндерді орналастыруға болмайды.

7. Ашық бассейндермен аквапарктерді орналастырғанда оған арналған учаскелер жан жағынан қоршалып оның аумағының 35 пайызы биіктеп өспейтін ағаштар және бұталармен көгалдандырылуы керек. Желден, шаңнан қорғау үшін учаскенің периметрі бойынша жергілікті мәні бар жолдан ені 5 метр (бұдан әрі - м) ал магистралды жолдардан ені 20 м болатындай етіп, биіктеп өспейтін ағаштар және бұталармен көгалдандырылуы керек.
Ашық бассейндер мен аквапарктердің ваннасы мен қызыл белдеу арасы 15 м кем болмауы керек; ауруханалардан, балалар, мектеп және мектеп жасына дейінгі ұйымдардан, үй-жайлардан, автотұрақтардан алыстығы 100 м кем болмауы керек.

8. Бассейндердің түрлері мен көлеміне және пайдалану бағытына қарай анықталатын жүктемесі, осы ережеге 1-ші қосымшаға сай болуы керек.

9. Бассейннің негізгі үй жайларын (киім ілгіш, шешінетін орын, себезгі бөлмесі, аяқ ванналары, бассейн ваннасы) бір-біріне кедергі жасамайтындай етіліп орналасуы керек. Бассейн ваннасына тек аяқ ваннасы арқылы ғана келу керек.

3. Жүзу бассейндерінің үй-жайларына қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар

10. Жүзу бассейндерінің құрамында мынандай үй-жайлар қарастырылуы қажет: кіре беріс, киім ілетін орын, әйелдер мен еркектер шешінетін орын, себезгі бөлмелері, тазалық жүйесіне арналған орындар, жұмысшыларға арналған тұрмыстық үй-жайлар, нұсқаушылар мен тренерлерге арналған бөлмелер, спорттық құрал-жабдықтарын сақтауға, жинау, жуу, зарарсыздандырғыш заттарды сақтауға арналған, әкімшілікке, медицина қызметкерлеріне арналған үй-жайларды, айналма жолы бар суға тексеріс жасауға арналған өндірістік зертхананы.

11. Барлық үй-жайлардың көлемі қолданыста жүрген құрылыс нормалары мен ережелерінің талаптарына сай болуы керек. Шешіну орындарындағы скамейкалар 1 адамға 0,6 м деген есеппен алу керек. Жеке адамдардың киімін сақтау үшін жабық шкафтар қарастырылуы керек.

12. Аяқ жууға арналған орындар 20 орынға 1 жуатын орын, есебінен қарастырылады, дәретханалар шешінетін жерде орналасып: ауысым кезінде әйелдер жағында 30 адамға 1 унитаз, ал ерлер жағында 50 адамға 1 кіші дәретке арналған орын және 1 унитаз қарастырылуы керек.

13. Себезгі бөлмесін бассейн ваннасына өтетін жолда қарастырып, шешінетін орыннан бұрма жолда орналастыру керек; себезгіні 3 адамға 1 себезгі торы есеппен орналастыру керек.

14. Шешінетін орындарда немесе олармен жапсарлас бөлмелерде ауысым барысында әйелдер үшін 10 орынға 1 құрал және ерлер үшін 20 орынға 1 құрал есебінен шаш кептіретін құрал (фендер) қарастырылады.

15. Қойылатын және зарарсыздандыратын ерітінділерді дайындауға арналған үй жайлардың үстіне дәретханалар мен себезгіні орналастыруға болмайды.

16. Себезгі бөлмесінен бассейн ваннасына барар жолда оны айналып (немесе аттап) кете алмайтындай ағынды суы бар аяқ шаятын ванналар болуы керек: олардың ені өткелдің бүкіл ұзындығына созылып, жүру бағыты бойынша кем дегенде - 1,8 м созылып; аяқ шаятын ваннаның тереңдігі 0,1-0,15м болып, түбінде тайғанамайтындай бұжыр бет болуы керек.
Себезгі бөлмесінен бассейннің айналма жолына шыққанда аяқ ванналарының болмауына рұқсат етіледі.

17. Жыл бойына жұмыс істейтін ашық бассейндерде себезгі бөлмесінен жүзіп шығатын орын бассейннің ұзын қабырғасы және саяз жағынан қарастырылуы керек. Жүзіп шығатын орынның ені 1,8 м-2,2 м, ал тереңдігі ересектер үшін - 0,9 м-1,0 м және балалар үшін 0,6м-0,7 м болуы керек.

18. Ашық бассейндерде жүзіп шығатын орындардың төбесі үй-жайды суық ауадан қорғайтын жапқышпен жабылуы керек. Жапқыштың төменгі жиегі суық ауа өткізбейтін эластикалық материалдармен көмкеріліп, ол 10-15 см суға батып тұруы керек. Жүзіп шығатын орындар тамбур түрінде жасалып, себезгі бөлмесінен су келмейтіндей болып қорғалуы керек.

19. Жабық бассейн ванналарының шеттерінде ені 1,5 м кем болмайтын бұрма жолдар қарастырылып, ол жерде 3 м кем болмайтын спорт тумбалары болуы керек. Бұрма жолдардың бойында ені кем дегенде 0,3 м болатын тұрақты орындықтар. Бұрма жолдар мен орындықтар жылытылуы керек. Бұрма жолдардың беті тайғанамайтындай болып, траптарға қарай 0,01 - 0,02 еңіс болуы керек.

20. Осы санитарлық ережеге 1 қосымшада көрсетілген спорт бассейндерінен басқа бассейндер ваннасының өлшемі 1 адамға арналған су айнасының ауданына қойылатын мынадай нормативті талаптардың орындалуына қарай өзгере алады: ересектер үшін кем дегенде - 2,0 м ² ; балалар үшін кем дегенде - 4,0 м ² ; моншалар мен сауналардың салқындататын бассейндерінде кем дегенде - 2,0 м ² ; 1 жасқа дейінгі балалар үшін (бассейн "Малютка") су айнасының көлемі 1 балаға 1,0 м ² кем болатын ванналарды пайдалануға болады егер әрбір сеанстан кейін суы ауыстырылып отырған жағдайда.

21. Судың ластанған жоғарғы қабатын ағызуға және жүзу кезінде пайда болатын толқындарды болдырмау үшін ваннаның қабырғаларында 2 түрлі: су бетінің және бұрма жолдардың жиегінде және су бетінен көтеріліп тұратын жиектері бар су төгілетін науалар (көбік астаулары) қарастырылуы керек.

22. Айналма жолдардың бетін жабатын, ваннаның қабырғалары мен түбі реагенттермен зарарсыздандырғыш заттарды пайдаланғанда бүлінбейтін арнайы қаптағыш тақтайшалармен қапталуы керек. Қаптағыш тақтайшалардың арасындағы сызықтар су өткізбейтіндей етіп мұқият жабылуы керек. Себезгі бөлмелері мен киім ілгіштерде ағаштан жасалған жолдарды пайдалануға болмайды.
Реагенттер мен зарарсыздандырғыш заттар, конструкциялық және әрлейтін материалдарға белгілі тәртіппен берілген санитарлық-эпидемиологиялық қорытынды болғанда ғана оларды пайдалануға болады. Бассейнді пайдалану барысында оның суындағы, ауасындағы химиялық заттардың қалдық мөлшері гигиеналық нормативтерден аспауы керек.

23. Теңіз суымен толтырылатын бассейндерге су алатын орындар таңдағанда, ол учаскедегі судың санитарлық жағдайы мен сапасына көңіл бөліп, ол ластану көздерінен - жауын-шашыннан кейінгі ағынды сулар, порттардан, кеме тоқтайтын жерлерден ластанған су түспейтіндей тыс жерде орналасуы керек. Су алатын жердің бастауы теңіз түбінен 2 м биіктікте болып, теңіз суы орта қабаттан алынуы керек.

24. "Малютка" бассейндеріндегі айналма жолдар ванна қабырғасының жоғарғы жағынан 0,9-1,0 м төмен (судағы балаларын ата-аналары еденде тұрып ұстап тұру үшін) орналасуы керек.

4. Сумен қамтамасыз етуге және канализациялауға
қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар

25. Бассейндердің орталықтандырылған сумен қамту көздері және канализация жүйесі болуы керек. Бассейнге келіп түсетін судың сапасы қолданыстағы стандартқа сай болуы керек.

26. Мезгілдік бассейндерде су құбырымен келетін су болмаған жағдайда Мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық қадағалау органдарының келісімімен, күн сайын ауыстырылып отырылатын жер беті немесе жер асты суларын пайдалануға болады. Мұндай су көздерінен су алатын орындарда теңіз суларының сапасы, суды қолданатын орындардағы теңіз және басқа да ашық су айдындарындағы судың сапасы туралы қолданылып жүрген нормативті құжаттардың талаптарына сай болуы керек.

27. Теңіз суы құйылатын бассейндердің суды алу орындарына ластанған су көздеріне - жауын және ағын сулардың ағыны, өзендердің ысырынды сулары, порттар мен жағалаулардан, жағажайлардан ластанған сулар түспеуі керек. Су алатын орынның басы түбінен кем дегенде 2 м биікте болып, теңіз суының ортаңғы қабатынан алынуы керек.

28. Бассейн ванналардағы су ауысымын қамтамасыз ететін жүйелермен жабдықталуы керек. Су ауыстырудың жүйесі пайдаланған суды қайта және ағынды суды пайдаланатындай етіп, не кезеңді түрде ауыстырылып отырылуы керек. Теңіз суымен толтырылатын бассейндерде суды тазалау жүйесінен өткізіп, қайтадан пайдалануға болмайды.

29. Спорттық-сауықтыру бассейндерінде суды қайтадан пайдалану арқылы ауыстырып, ал шағын бассейндерде (ваннаның көлемі 70 м аспайды) - суды үздіксіз ағызу арқылы пайдаланылады.

30. Суды қайта пайдалану үшін суды ауыстырарда оны тазалау, зарарсыздандырудан өткізіп, бассейн жұмыс істейтін әрбір 8 сағат сайын су құбырының таза суынан кем судың 10% үздіксіз қосып отыру керек.

31. Шағын бассейндерде (сауықтыру, мектеп және мектепке дейінгі ұйымдардағы, 1 жасқа дейінгі балалар, монша кешендеріндегі, сауналардағы) су ауысымы балаларға арналған бассейндерде әрбір 8 сағат сайын, ал бақшаларында әрбір 12 сағат сайын суды үздіксіз ағыза отырып ванналардағы суды толық ауыстыру керек.
Суды үздіксіз ағызып отыру мүмкіндігі болмаған жағдайда мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық қадағалаудың жергілікті органдарының келісімі бойынша ванналардағы су күнделікті және "Малютка" бассейндерінде әрбір сеанстан кейін (қосымша зарарсыздандыру жұмыстарын жүргізбей-ақ) ауыстырылуы керек.

32. Ванналар су өлшегіш құралдарымен жабдықталуы керек. Олар ваннаға келіп түскен суды, қайта тазалауға жіберілген суды, қосылатын таза суды өлшеулері керек және суды тексеріске алу үшін шүмектермен жабдықталуы керек.

33. Суды тазалау технологиясы сыртқы желілер мен су құбырының құрылғыларын жобалау кезінде ҚНжЕ-нің талаптарына сай болуы керек.

34. Жүзу басейндерінің ванналарына берілетін су зарарсыздандырылуы керек. Суды залалсыздандыру үшін хлорлау, бромдау, озондау, кем дегенде 16 мДж/см дозалы ультракүлгін сәулелендіру әдістерін қолданады.

35. Су үздіксіз түсетін бассейндердегі суды зарарсыздандыру үшін физикалық әдіс - ультракүлгін сәуле қолданылады (ультракүлгін сәуле - бұдан әрі - УС).

36. Бассейндерді пайдалану барысында ванналарындағы суға қойылатын талаптар осы санитарлық ережеге 2 қосымшасында көрсетілген талаптарға сай болуы керек.

37. Тазалау зарарсыздандыру және суды бөлу үшін қолданылатын қондырғыларды негізгі немесе жеке тұрған ғимараттарда орналастыру керек. Әрбір ваннаның су дайындайтын өз жүйесі болуы керек. Суды зарарсыздандыру халықтың санитарлық-эпидемиологиялық саласындағы тұрақтылықты бақылайтын өкілетті орган бекіткен тәртіппен, рұқсат етілген зарарсыздандырғыш заттар арқылы жүргізіледі.

38. Зарарсыздандырғыш дәрмектерді сақтайтын қоймалар халықтың санитарлық-эпидемиологиялық салауаттылығы саласындағы нормативтік құқықтық актілерге сай болып, көлемі және әрлену жағынан бір айлық қор сақталатындай болып, сорып-шығаратын механикалық желдеткішпен жабдықталуы керек.

39. Сүзгілерді тазалау сүзгінің үлгісіне берілген техникалық құжаттарға, қолданыстағы ҚНжЕ-ге сай жүргізілуі керек.

40. Ванналарға су беру жүйесі температураны, және зарарсыздандырғыш заттардың қанықпа деңгейін тұрақты ұстау үшін барлық жерде бірдей болуы керек.

41. Су ваннасының түбіндегі терең және таяз бөлігінде орналасқан жерлерінен төгілетін су астаушалар немесе тесіктер арқылы қайта тазалауға жіберілуі керек. Аузы тормен жабылған су ағызатын тесіктердегі су қозғалысының есепті жылдамдығы 0,4-0,5 м/сек болуы керек.

42. Су ағынды жүйемен келгенде зарарсыздандырғыш зат құбырға келетін жерде қосылады, ал суды қайта пайдаланғанда тор көзді сүзгілердің алдынан, үздіксіз су ағынымен толтырғанда - судың ваннаға құйылар тұсынан беріледі. Озон немесе УК-сәуле арқылы зарарсыздандыру су сүзгіден өткеннен кейін жүргізіледі. Реагенттің жұмысшы дозасының қанықпасын осы санитарлық ережеге 2 қосымшаға сай бір қалыпта ұстау сынама алу арқылы есептеліп, жүргізіледі.

43. Озондаушы қондырғы озон-ауа қоспасынан озонды кетіруге арналған дегазатырмен жабдықталып, озонның сумен жанасуын жақсартатын араластыру камерасы болуы керек.

44. Келушілер бассейнде 2 сағат және одан да көп уақыт болмаған кезде ванналардағы судың зарарсыздандырғыш заттарының қанықпасында: 1,0 мг/л - еркін хлор, 0,5 мг/л озон болуы керек. Келушілерді қабылдай бастағанда көрсетілген реагенттердің қалған мөлшері осы санитарлық ережеге 2 қосымшада берілген деңгейден асып кетпеуі керек.

45. Бассейн ванналары артық суды шығаратын ернеуге дейін толтырылуы керек, егер осы деңгейге дейін толтырылмаса оны пайдалануға болмайды.

46. Спорттық жарыс үшін пайдаланатын су жолының ені 2,5 метр болып, ал сауықтыру үшін пайдаланғанда ені 1,6 кем болмауы керек. Шеткі жүзу жолдары мен бассейн қабырғасының арасында жоғары да көрсетілген жағдайлардың біріншісінде 0,5м, ал екіншісінде 0,25м бос су жолағы болуы керек.
Су жолақтарының жүктемесін осы санитарлық ережеге 1-ші қосымшада көрсетілген жүзу бассейндерінің жіберу мүмкіндіктеріне (ауысымдағы адамдар саны) талаптарына, 1 адамға арналған су айдынының мөлшеріне қарай анықталады.

47. Бассейн ванналарындағы ластанған суларды, ернеуден асқан, бұрма жолдардағы суларды тұрмыстық және жаңбыр суларын ағызатын канализация арқылы шығарылады. Орталықтандырылған канализация жүйесі болмаса мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық қадағалау органдарының келісімінен кейін олардан шыққан суды жергілікті тазалау құрылымдарына болмас ашық су айдындарына құюға болады.

48. "Ылғалды тәртіппен" жұмыс атқаратын үй-жайдағы сулар ағып кетуі үшін еңістігі 0,01 градусты құрайтын диаметрі 50-100мм құбырды пайдалану керек.

49. Бассейндерді судан босатқанда, егер олардың сыйымдылығы 600м ³ немесе одан аз болса 12 сағ. ішінде, ал көлемі 600 м ³ үлкен болса, оның судан босатылу мерзімі 24 сағ. аспауы керек.

50. Егер ванналардың түбі канализация жүйесінен төмен болса, ваннаны судан босату насос арқылы жүргізіледі.

51. Бассейн ваннасы канализация жүйесімен жалғастырылса, канализация жүйесіндегі су ваннаға түспейтіндей шараларды қарастыру керек.

5. Жылу беру мен желдету жүйелеріне және ықшам климатқа қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар

52. Жүзу бассейндерінің үй-жайларындағы жылу беру, желдету, ауаны салқындату, осы санитарлық ережеге 3-ші қосымшада көрсетілген талаптарға сай болуы керек.

53. Жылыту жүйесінің жылытқыш құралдары сыртқы қабырға жақтағы терезе астында орналасуы керек. Жаттығу жұмыстары жүргізілетін залдардағы жылыту жүйесінің құралдары мен құбырлары қабырғадан шығып тұрмайтындай етіліп, жуу және зарарсыздандыру жұмыстарын жүргізуге оңтайлы жабылып, еденнен 2,0м биіктікте орналасуы керек.

54. Сыртқы ауаның температурасы -20С-дан төмен болатын жерлерде орналасқан жүзу бассейндерінің кіре берісінде жылы ауа пердесі болуы керек. Жылы ауа пердесінің орнына кіре берісте бірінен соң бірі ашылатын үш есікті қолдануға болады.

55. Жүзу бассейндерінің ваннасы орналасқан залдарға хлорлаушы, озондаушы үй-жайларға жеке-жеке сорып алып шығаратын желдеткіштерді қарастыру керек. Желдету жүйесі және хлорлаушы, озондаушы бөлмелеріндегі желдеткішті іске қосатын басқару жүйесі сыртта орналасуы керек.

56. Жүзу бассейндерін пайдалану барысында судағы ауадағы химиялық зиянды заттардың қалдығы гигиеналық нормативтерден жоғары болмауы керек.
Жүзушілердің дем алатын аумағындағы бос хлордың қанықпа мөлшері 0,1мг/м ³ , озонның мөлшері 0,16 мг/м ³ аспауы керек.

57. Су айдынының бетіндегі ең төменгі жарықтану деңгейі 100 лк кем болмауы керек; суға секіруге арналған бассейндерде жарық 150 лк құрауы керек; ал су добын ойнауға арналған бассейнде жарық 200 лк-ті құрауы керек. Барлық бассейндерде жұмыс орындарын жарықтандырудан басқа су бетінде кем дегенде 5 лк жарық беретін, апат орын алған жағдайға арналған автономды жарық көзі қарастырылуы керек.

58. Жүзу бассейндеріндегі шудың деңгейі 60 дбА аспауы керек. Ал жүзу сабақтарын өткізгенде, жарыс кезінде тиісінше шудың деңгейі мынандай болуы керек: 82 дбА 110 дбА.

6. Үй-жайлар мен ванналарды жинауға және зарарсыздандыруға қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар

59. Ағымдағы жинап-тазалау және зарарсыздандыру жұмыстарын жүргізгенде зарарсыздандырғыш заттардың әсер ететін уақытына байланысты және жинап-тазалау жұмыстарын жүргізуге керекті уақыттың ұзақтылығына байланысты интервал сақталуы керек. Жинап-тазалау құралдарына белгі салынып, сол белгіге байланысты пайдаланылып, жеке үй-жайларда сақталуы керек.

60. Күн сайын жұмыс күнінің соңында және ауысым аралығында дәретханаларды, себезгі бөлмелерін, шешінетін орындарды, бұрма жолдарды, скамейкаларды, есік тұтқаларын тазалап және зарарсыздандырып отыру керек. Жинап-тазалау және зарарсыздандыру жұмыстарының кестесін әкімшілік бекітеді. Күрделі жинап-тазалау жұмыстарына ішіне мыналар кіретін: керек болғанда жөндеуден өткізіп және зарарсыздандыру жұмыстарын жүргізіп, бассейн ванналарынан суды толық ағызып, санитарлық өңдеуден, механикалық жолмен тазалаудан өткізуді кем дегенде айына бір рет жүргізу керек. Дезинсекция және дератизация жұмыстары, осы жұмысты жүргізуге лицензиясы бар ұйымдар арқылы ғана жүргізіледі.

61. Үй-жайларды, құрал-жабдықтарды, жинап-тазалауға керекті заттарды зарарсыздандыруға халықтың санитарлық-эпидемиологиялық салауаттылығы саласындағы өкілетті орган тіркеген зарарсыздандырғыш заттар (заттарды қолдануға керекті нұсқаулар мен әдістемелік ұсыныстар бар болғанда) қолданылады.

62. Ванналарды зарарсыздандыру су ағызғаннан кейін, механикалық жолмен зарарсыздандырғыш затты 2 рет бүрку арқылы 0,6-0,8 л/м ² есеппен жүргізіледі. Ваннадан зарарсыздандырғыш заттардың ерітіндісін ыстық сумен шаю арқылы кетіреді. Бассейн ваннасында көк іріңді таяқша табылған жағдайда, ванналар мынандай дәрмектермен зарарсыздандырылады: 6% сутегінің асқынтотығының және 0,056 пайызды пресепт, 0,05 пайызды септокаль, 5 пайызды септабиктің, 1 пайызды дезапревтің ерітінділерін немесе белгіленген тәртіп бойынша рұқсат етілген зарарсыздандырғыш заттардың бірін қолданады. Бассейн ваннасын зарарсыздандыру жұмысы арнайы үйретілген маман арқылы жүргізілуі керек.

63. Ванна қабырғалары көгермеуі үшін және тазалауды оңайлату үшін суға тотияйн ерітіндісін (1,0-5,0 мг/л мыс сульфатын) немесе Қазақстан Республикасында белгілі тәртіппен рұқсат етілген басқа да реагенттерді қосу керек.

7. Жүзу бассейндеріндегі суға жасалатын өндірістік зертханалық бақылау

64. Жүзу бассейндеріндегі судың сапасына жасалынатын өндірістік зертханалық бақылауды бассейннің өндірістік зертханасы жүргізеді немесе осы санитарлық ережеге 2-ші қосымшада көрсетілген көрсеткіштердің және сынамалардың алынатын санына қарай аккредитациясы бар кез-келген зертхана мынадай жиілікте жүргізіледі:
1) негізгі микробиологиялық көрсеткіштер (колиформды бактерияларға, ыстыққа төзімді колиформды бактерияларға, колфактарға және лецетиназаон стафилакокктарға) бойынша, судың сапасын жақсартуға бағытталған аммиак азотын, хлоридтерді және қалдық реагенттердің құрамын анықтау 10 күнде 1 рет жүргізеді;
2) сезім органдары арқылы (судың мөлдірлігін, түсін, иісін) тексеріс жүргізу - тәулігіне 2 рет күндіз және кешке;
3) зарарсыздандыратын реагенттердің (хлор, бром, озон) қалдығын, судың және ауаның температурасын анықтау - бассейн жұмысы басталарда, одан соң 2 сағат сайын 1 рет.
Санитарлық-эпидемиологиялық қадағалаудың мемлекеттік органдардың жазбаша өкімі бойынша су сынамасын алудың жиілігі, оған керекті көрсеткіштер тізімі бассейн түріне және пайдалану жағдайына қарай өзгеріліп отырады.

65. Су сынамаларын екі нүктеден алады: су бетінен 25-30 см тереңдіктен, саяз және терең жақтарынан.

66. Өндірістік зертханалық бақылау жүргізу барысында тексерістердің қорытындысы жарамсыз болса, санитарлық-эпидемиологиялық қадағалаудың аумақтық мемлекеттік органдары хабарланады. Қайтадан тексерістер жүргізіліп, керек болғанда қосымша микробиологиялық, паразитологиялық тексерістер жүргізіліп, күрделі жинап-тазалау жұмыстары жүргізіледі немесе бассейн жабылады.

"Жүзу бассейндерін ұстап-
күтуге, пайдалануға және суының
сапасына қойылатын санитарлық
-эпидемиологиялық талаптар"
санитарлық-эпидемиологиялық
ереже мен нормаларына 1 қосымша

Бассейндердің мөлшері мен өткізгіш қабілеті

___________________________________________________________________
Бассейндердің | Бассейн ваннасының |Өткізгіш |1 адамға
түрлері (бағыты)| мөлшері |қабілеті |шаққандағы
|__________________________|(ауысымдағы|су айнасы.
|ұзын.| Ені |Тереңдігі (м)|адам саны) |ның көлемі
|дығы |______|_____________| | м ²
| (м) | (м) |Саяз|терең | |
| | |же. |жерін. | |
| | |рін.|дегі | |
| | |дегі| | |
___________________________________________________________________
Спорттық 50 21-25 түбінің еңісі 96-120 10,4-10,9
кем
25 8,5-16 дегенде 0,01 24-48 8,3-8,8
Сауықтыру 50 21-25 1,2 1,8 120-160 8-7,9
25 8,5-16 1,2 1,8 40-64 5,3-6,3
16-15 6,0- 1,2 1,45 18-48 5,7-5,3
11,0
___________________________________________________________________
Балаларға арналған:
___________________________________________________________________
1) 14 жастан 10- 6 0,9 1,25 15 4-5
жоғарғы 12,5
2) 10-14 жас 10- 6 0,8 1,05 15 4-5
12,5
3) 7-10 жас 10- 6 0,6 0,85 15 4-5
12,5
4) 4-7 жас 10- 6 0,7 0,9 15 4-5
12,5
5) 1-4 жас 6-7 3 0,6 0,8 4-5 4
6) 1 жасқа
дейінгі "Малютка" 1,7- 0,6-6 0,5 1-15 1-4
10
Салқындататын:
1) көлемі
20-40 м ²
моншаларда; 1,2 -
2) көлемі 10 м ²
және одан да
үлкен сауналарда 1,5 - 2
___________________________________________________________________

1) спорт бассейндердің тереңдігі пайдалану мақсатына байланысты анықталады (суға секіру, су добы, спорттық жүзу).

"Жүзу бассейндерін ұстап-
күтуге, пайдалануға және суының
сапасына қойылатын санитарлық
-эпидемиологиялық талаптар"
санитарлық-эпидемиологиялық
ереже мен нормаларына 2 қосымша

Бассейн ваннасындағы судың сапа көрсеткіші мен
оны өндірістік зертханалық жолмен тексерудің жиілігі

___________________________________________________________________
Көрсеткіштері | Нормативтері
___________________________________________________________________
Тәулігіне 1 рет түйсіктік көрсеткіштері арқылы (кешкі немесе күндізгі мезгілде)
___________________________________________________________________
Лайлылығы мг/л, аспасын 2-ден көп болмасын
Градустағы түсі, аспасын 20-дан көп болмасын
Балл есебіндегі иісі, аспасын 3-тен көп болмасын
___________________________________________________________________
Физика-химиялық көрсеткіштері бойынша 10 күнде 1 рет
___________________________________________________________________
Хлоридтермен (ас тұзын электролиздеу
арқылы алынатын натрий гипохлоридімен
суды залалсыздандырғанда) мг/л 700 мг/л кем болмасын
___________________________________________________________________
Бассейн жұмысын бастар алдында және әрі қарай 4 сағат сайын зарарсыздандыратын реагенттердің (хлор, озон) қалдықтары, су және ауаның температурасы өлшеніп отырылады
___________________________________________________________________
Судың құрамында бос хлор (суды 0,5-тен көп, 0,3-тен аз
хлорлағанда) мг/л болмасын
Қалдық озон (суды озондағанда) мг/л 0,1 көп болмасын
(бассейн ваннасына түсер
алдындағы суда)
Қалдық бром мг/л 0,8-1,5
___________________________________________________________________
Хлороформ мен формальдегид айына 1 рет анықталады
___________________________________________________________________
Хлороформ (суды хлорлағанда) мг/л 0,1-ден көп болмасын
Формальдегид (суды озондағанда) мг/л 0,05-тен көп болмасын
___________________________________________________________________
Негізгі микробиологиялық көрсеткіштері бойынша айына 2 рет
___________________________________________________________________
100 мл-дегі жалпы колиформды бактериялар 1-ден аспауы керек
100 мл-дегі термотолерантты колиформды
бактериялар анықталмауы керек
100 мл колифагтар анықталмауы керек
100 мл алтын түсті стафилококк анықталмауы керек
___________________________________________________________________
Микробиологиялық көрсеткіштер нормативтерге сай болмағанда эпидемиологиялық көрсеткіштерге сай қосымша микробиологиялық және вирусологиялық тексерістер жүргізіледі
___________________________________________________________________
Ішек жұқпаларының қоздырғыштары
(шигеллалар, сальмонеллалар,
энтеропатогенді ішек таяқшалары және
тағы басқалары) анықталмауы керек
Вирустық жұқпалардың қоздырғыштары
(ротовирустар, аденовирустар,
энтеровирустар, А гепатитінің вирусы) анықталмауы керек
1000 мл судағы көкірің таяқшалары анықталмауы керек
___________________________________________________________________
Паразитологиялық тексерістер бір тоқсанда 1 рет
___________________________________________________________________
50 л судағы лямблиялардың цисталары анықталмауы керек
50 л судағы ішек құртының жұмыртқалары
мен балаңқұрттары анықталмауы керек
___________________________________________________________________

1) 7 жасқа дейінгі балалар бассейнінде судың құрамындағы еркін қалдық хлор кем дегенде 0,1-0,3 мг/л болуына рұқсат етіледі, егер негізгі микробиологиялық және паразитологиялық көрсеткіштер бойынша норматив сақталғанда;
2) УК сәуле көзімен және хлормен немесе озондап, хлорлағанда жалпы қалдық хлордың мөлшері 0,1-0,3 мг/л шамасында болуы керек;
3) теңіз суы құйылған бассейндерде хлоридтер нормаланбайды.
4) суды хлорлағанда оның сутекті көрсеткіші (рН) 7,8 аспауы керек;
5) эпидемиологиялық көрсеткіштер болғанда еркін қалдық хлорды 0,7 мг/л дейін көбейтуге болады.

"Жүзу бассейндерін ұстап-
күтуге, пайдалануға және суының
сапасына қойылатын санитарлық
-эпидемиологиялық талаптар"
санитарлық-эпидемиологиялық
ереже мен нормаларына 3 қосымша

Жабық жүзу бассейндерінің негізгі үй-жайларындағы ықшам климаттың параметрлеріне қойылатын талаптар

___________________________________________________________________
Үй-жайлар | Судың | Ауаның|Салыс. |1 сағ ішіндегі|Ауаның
| темпе.| темпе.|тырмалы|ауа алмасуының|қозғалу
| рату. | рату. |ылғал. |параметрлері |жылдамдығы,
| расы | расы, |дылық, | |м/сек
| С ^o | С ^o | % | сору шығару|
___________________________________________________________________
Ересектерге ар.
налған ванналарда 24-26 - - - - -
Балаларға ар.
налған ванналарда 30 - - - - -
Бассейн ваннала. - судың 60 % 1 жүзумен ай. 0,5
рының залдарында темпе. аспай. налысушыға аспайтын
ратура. тын кем дегенде
сынан 80 м ³ /сағ және
1-2 1 айналысушыға
жоғары кем дегенде
20 м ³ /сағ
Сабақ жүргізі. - 18 Норма. 1 жүзумен ай. 0,2
летін залдарда лан. налысушыға аспайтын
байды кем дегенде
80 м ³ /сағ
___________________________________________________________________
1 сағаттағы ауаның еселенуі
___________________________________________________________________
Киім шешетін - 25 Норма. себез. 2 (се. Норма.
орында лан. гі безгі ланбайды
байды бөл. бөлме.
месін ден)
ескер.
ген
баланс
бойынша
Себезгі - 25 Норма. 5 10 Норма.
бөлмесінде лан. ланбайды
байды
Массаж жасалатын - 22 Норма 4 5 Норма.
бөлмеде лан. ланбайды
байды
Сауна камерасында 120 Норма. - 5 Норма.
ас. лан. (адам. ланбайды
пай. байды дар
тын болма.
ғанда
кезеңді
түрде
әсер ету)
Судың көрсеткіш. - 18 Норма. 2 3 Норма.
теріне тексеріс лан. ланбайды
жүргізуге арнал. байды
ған зертханада
___________________________________________________________________

Ескерту:
Ашық бассейндердегі судың температурасы жазда қосу 27 ^o С, ал қыста алу 28 ^o С, жүзуге үйреніп жүргендер үшін 29 ^o С болуы керек.

"Санитарлық-эпидемиологиялық ереже
мен нормаларды бекіту туралы"
Қазақстан Республикасы
Денсаулық сақтау министрдің
міндетін атқарушының
2004 жылғы 18 тамыздағы
N 632 бұйрығымен бекітілген

«Шаштараздарды, косметологиялық орталықтарды, сұлулық салондарын күтіп-ұстауға және пайдалануға қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар» санитарлық-эпидемиологиялық ережесі мен нормалары

Ескерту. Тақырыбы жаңа редакцияда берілді - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2010.03.25 N 194 бұйрығымен.
Барлық мәтін бойынша «орталықтарын», «, орталығы», «мен орталықтарына», «мен орталықтарын», «, орталықтарда» деген сөздер алып тасталды, сондай-ақ «косметикалық кабинеттерді», «косметикалық кабинет», «косметикалық кабинеттерге», «косметикалық кабинеттер» «косметикалық кабинеттерді», «косметикалық кабинеттерде» деген сөздер сәйкесінше «косметологиялық орталықтарды», «косметологиялық орталық», «косметологиялық орталықтарға», «косметологиялық орталықтар» деген сөздермен ауыстырылды - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2010.03.25 N 194 бұйрығымен.

1. Жалпы ережелер

1. Осы санитарлық-эпидемиологиялық ереже мен нормалар (бұдан әрі - санитарлық ереже) меншік түріне қарамастан шаштараздық жұмыспен айналысатын, косметикалық қызмет көрсететін жеке және заңды тұлғаларға арналған.

2. Осы санитарлық ережені дайындау барысында мынандай терминдер мен анықтамалар пайдаланылды:
1) шаштараз - шашты және тырнақты күтумен (шашты тарау, қию, шаш, сақал алу) айналысатын объект;
2) косметологиялық орталық - косметиканың әрлендіру әдісі арқылы адамның сырт пішінін жақсартуға арналған қызметті атқаратын кабинет;
3) сұлулық салоны - әр түрлі шаштараздық жұмыстарды және косметикалық қызмет көрсететін объектілер;
4) косметиканың дәрігерлік әдісі - адамдарда кездесетін сыртқы кемшілікті (терінің әжімін, тыртығын, босаңсуын) медициналық арнайы білімі болуды қажет етіп, физиотерапиялық, хирургиялық немесе басқадай әдістердің көмегімен келтіру;
5) визаж - бетті әрлендіру үшін косметикалық дәрмектерді жағу; косметиканың әрлендіру әдісі - теріні, шашты және тырнақты күтуге арналған дәрмектерді пайдалана отырып, адамның сырт пішінін жақсарту;
6) маникюр - қол тырнақтарын тазалау және жылтырату;
7) педикюр - аяқ тырнақтарын тазалау және жылтырату және сүйелді кетіру;
8) пилинг - терінің өлген клеткаларын ультрадыбыс, лазер сәулесі, химиялық заттар арқылы немесе механикалық жолмен кетіру;
9) пирсинг - дененің әр тұсындағы теріні тесіп, тесікке әртүрлі әшекейлерді тағу;
10) спонжик - пудра ұнтағын, кремді, бет бояуын жағу үшін қолданатын жұмсақ тіннен жасалған кішкентай жастықшалар мен домалақ түйіндер;
11) солярий - күн ванналарын алуға арналған (алаң) үй-жай;
12) татуировка (татуаж) - теріні шанши тесіп, оған бояу жіберу арқылы адам терісіне өрнек пен сурет салу;
13) "туалет" - шаштараздық қызмет көрсету үшін керекті жиһаздар мен құрал-жабдықтардың жиынтығы;
14) эпиляция - рентген сәулесінің әсері және физикалық, химиялық, арнайы тәсілдерді қолдану арқылы теріні жасанды алу;
15) косметологиялық рәсімдер – косметикалық ақаулармен қоса жүретін аурулардың алдын алу және емдеу мақсатында, сондай-ақ терінің қартаюының және шаштың түсуінің алдын алу үшін қолданылатын, дәрігер-дерматокосметолог, олардың кейбіреуін дәрігердің тағайындауы және оның бақылауымен және басшылығымен мейірбике орындайтын іс-шаралар;
16) косметикалық рәсімдер – сәндік косметика құралдарымен жеке бас гигиенасы және косметикалық кемшіліктерді түзету мақсатында қолданылатын іс-шаралар;
17) косметологиялық құралдар – туа біткен, кейіннен пайда болған немесе ағзаның жас ерекшелік өзгерістері ауруларынан болатын тері ақауларының алдын алуға, емдеуге және түзетуге арналған құралдар;
18) косметикалық құралдар (косметика) – жеке бас гигиенасына және адамның сыртқы келбетін сәндеуге (жақсартуға) арналған құралдар;
19) косметологиялық орталық – коммуналдық-тұрмыс мақсатындағы мекемелерде, спорттық-сауықтыру және емдеу-профилактикалық мекемелерде ұйымдастырылған косметикалық және косметологиялық қызмет көрсететін объект.
Ескерту. 2-тармаққа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2010.03.25 N 194 бұйрығымен.

2. Шаштараздарды, косметологиялық орталықтарды, сұлулық салондары орналастыруға қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар

3. Шаштараздар мен косметологиялық орталықтарға, сұлулық салондары жер бөлуді таңдағанда, құрылысы жобаланғанда немесе құрылысында өзгерістер қарастырылғанда және оларды пайдалануға беру мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық қызметінің органдарының санитарлық-эпидемиологиялық қорытындысы болған жағдайда жүргізіледі.

4. Шаштараздар мен косметологиялық орталықтарға, сұлулық салондары (бұдан әрі - объектілер) жеке тұрған ғимараттарда, сондай-ақ, тұрғын үйлер мен қоғамдық ғимараттардың ішінде немесе оған жапсарласа салынған үй-жайда орналастыруға болады. Мұндайда тұрғын үй пәтерлеріне кіруге бөгет жасамайтындай етіп, кіретін есігі жеке болып, дыбыс өткізбейтіндей жағдай жасап, арнайы иістер мен газдар үй-жайға таралмауы үшін желдету құбырын үй төбесінен жоғары шығару қажет.

5. Мұндай объектілерді орналастыруға ғимараттардың жертөлесін және жартылай жертөлесін пайдалануға болмайды.
Ескерту. 5-тармаққа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2010.03.25 N 194 бұйрығымен.

6. Бұл нысандарда косметикалық, парфюмериялық дәрмектер ретінде Қазақстан Республикасының пайдалануға рұқсат етілген заттар пайдаланылады.

3. Үй-жайларға және құрал-жабдықтарға қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар

7. Ұйымның құрылымына және құрал-жабдықтарына қойылатын нормативті талаптар қолданыстағы құрылыс нормалары мен ережелеріне (бұдан әрі - ҚНжЕ) сай болуы керек.

8. Бұл нысандарда мынандай үй-жайлар қарастырылуы керек: кіреберіс, еркектерге, әйелдерге арналған зал, таза заттарды сақтайтын орын. Қолданыста болған заттар мен жуып жинау заттарына арналған үй-жай, қолжуғышпен жабдықталған қызметкерлерге және келушілерге арналған дәретхана бөлмесі. Маникюр мен педикюр жұмыстарын жүргізу үшін арнайы кабинет бөлініп, немесе зал ішінен маникюр жасау үшін жұмыс орны бөлінеді.

9. Аумақ:
жұмыс залындағы бір жұмыс орнының аумағы 7 шаршы метр (бұдан әрі - м ² ) кем болмауы керек;
жұмыс орнында 1 кресло болғанда 15 м ² кем болмауы керек;
педикюрлік кабинет үшін 7 м ² кем болмауы керек;
педикюр мен маникюр кабинеттері біріккен жағдайда оның аумағы 10м ² кем болмауы керек;
қосалқы үй-жайлардың аумағы бір орынға шаққанда 1,5м ² болып, бірақ 5 м ² кем болмауы керек.

10. Татуаж, пирсинг және басқа да адам терісіне нұсқан келтіретін косметикалық, косметологиялық жұмыстар көлемі 12м ² кем емес, ыстық және суық келтірілген, бактерияларды өлтіретін шаммен, бумен стерилденетін шағын стерилизаторлармен және құрал-саймандарға стерильдеу алдында өтетін тазалау және зарарсыздандыру жұмыстарын жүргізетін сыйымдылықтармен жабдықталған және үй-жайлары орындалуы керек.

11. Сәуле көздерімен қақтайтын орын жеке үй-жайларында орналасып, егер аз ғана мөлшерлі жерді сәуле көзімен қақтайтын болса, оның көлемі 6м ² кем болмай, ал денені сәуле көзімен жалпылай қақтағанда оның мөлшері 12м ² болмауы керек.

12. Үй-жайдың қабырғалары мен төбесі тегістелініп, ылғалды тазалау жұмыстарын жүргізуге ыңғайлы материалдармен жабылуы керек. Жұмыс залының, қосымша бөлінген (кір заттар сақталатын, себезгі орналасқан бөлмелер мен тазалық орындары) үй-жайлардың қабырғасы еденнен 1,8 метр (бұдан әрі - м) биіктікке дейін глазурленген қыш тақтайшалармен жабылып немесе майлы бояумен сырлануы керек. Зарарсыздандыру және ылғалды тазалау жұмыстарын жүргізу үшін еден тегіс болып, тақтайлары тығыз орналасуы керек. Үй-жайлардың ішкі бетін әрлеу үшін Қазақстан Республикасының аумағында пайдалануға рұқсат етілген материалдарды пайдалану керек.

13. Жұмыс орындары параллельді түрде орналасқанда қатар арасының алыстығы 5 м, креслолардың арасы 1,8 м болып, шеткі қабырға мен креслоның арасы 0,7 м болуы қажет.

14. Жұмыс залында әрбір 3 жұмыс орны ыстық және суық су әкелінген 1 раковинамен (бақалшақ), ал әрбір "Туалет орны" жеке раковинамен, педикюрге арналған кабинет аяққа арналған ваннамен, қол жууға арналған раковинамен жабдықталуы керек.

15. Маникюр жұмыстарын жүргізуге арналған жұмыс орнында үстел шамы орналасқан, келушілердің қолына сүйеу болатын, үсті гигиеналық тұрғыдан таза затпен жабылған жастықша қойылатын үсті жылтыр шыны немесе пластикпен жабылған үстел болуы керек. Маникюр жасайтын үстелдің қасында келушілердің қолын жуу үшін ыстық және суық су келтірілген раковинамен жабдықталуы керек.

16. Косметикалық, маникюрлік, педикюрлік кабинеттерде келушілер отырғанның өзінде ауаны зарарсыздандыратын жабық ультракүлгін сәуле көздері қарастырылуы керек.

17. Нысандарда Қазақстан Республикасында қолдануға рұқсат етілген құрал-жабдықтарды пайдалану керек. Жұмыс орнындағы инфрақызыл, электромагнитті, шу, лазерлік сәуле көздерінің деңгейі халықтың санитарлық-эпидемиологиялық салауаттылығы саласындағы қолданыстағы нормативтік құқықтық актілердің (бұдан әрі - НҚА) талаптарына сай болуы керек.

18. Нысандардағы жиһаздар жеңіл тазаланып, оңай зарарсыздандырылатындай болуы керек.

19. Терезелерге ілінетін перделер мен кабина арасын бөлетін шымылдықтар ақ түсті оңай жуылатын материалдардан жасалынуы керек. Портьерлік кездемені қолдануға болмайды.

20. Балаларға арналған креслолар олардың жасы мен бойына сай келуі керек.

21. Нысандардағы қосалқы бөлмелер ыстық және суық суға қосылған балшықтармен, шаш пен құрғақ қоқыстарды жинауға арналған ыдыстармен жабдықталуы қажет.

22. Сақтау орындары таза төсек әбзелдері мен парфюмерияны сақтауға арналған және белгі салынған сыйымдылықтармен жабдықталуы керек. Таза және қолданыста болған заттар бөлек орындарда сақталынады. Қызметкерлерге арналған киім ілгіштер үй киімі мен жұмыс киімін сақтау үшін бөлек болуы керек.

23. Нысандарда 3 орынға дейін жұмыс орны қарастырылғанда терезе көздері, фрамугтер арқылы табиғи жолмен желдетуге болады. Егер жұмыс орны 3 көп болса, онда желдетудің сорып шығаратын механикалық жолы қарастырылады.

24. Мұндай нысандардың барлық үй-жайларында табиғи және жасанды жарық көздері қарастырылуы керек. Маникюрлік, педикюрлік кабинеттердегі табиғи жарықпен жарықтандырудың ең кіші коэффициенті 1,5 үлес (бұдан әрі - %) құрап, басқа өндірістік үй-жайларда ол 1% кем болмауы керек. Жалпы өндірістік үй-жайлардағы жасанды жарық көздері үшін люменесцентті және қыздыру шамдарын қолданады. Маникюрлік және педикюрлік кабинеттердің жұмыс орындарында жалпы жарықтандыру көздерімен бірге жергілікті жарықтандыру көздері болуы керек. Жұмыс орындарының жарықтандырылуы қолданыстағы ҚНжЕ талаптарына сай болуы керек.

25. Егер елді мекенде орталықтандырылған су көзі болмаса, жекеленген су көздерін пайдаланып немесе суды тасымалдап әкелу керек. Тасымалдап әкелінген суды сақтау үшін сыйымдылығы керекті қарастырып, соны пайдалану керек.

26. Суды сақтауға арналған сыйымдылықтар 10 күнде 1 рет тазаланып, жуылып, зарарсыздандырылуы керек. Сыйымдылықтарды залалсыздандырылып және зарарсыздандыру үшін Қазақстан Республикасында қолдануға рұқсат етілген зарарсыздандырғыш заттарды пайдалану керек.

27. Нысанға берілетін суға қойылатын талаптар қолданыстағы стандарттарға және НҚА-ның талаптарына сай болуы керек.

28. Елді мекенде орталықтандырылған канализация жүйесі болмаса, онда жергілікті канализация қарастырылсын.

29. Егер жылумен қамту жүйесі пешті қыздыру арқылы қамтамасыз етілетін болса, онда от жағу орнын қосалқы үй-жайларда орналастыру керек.

4. Үй-жайларды күтіп ұстауға қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар

30. Үй-жайларға ағымдағы жөндеу жұмыстарын жүргізу жылына 1 реттен кем болмауы керек.

31. Барлық үй-жайларда жұмыс соңынан соң Қазақстан Республикасында рұқсат етілген жуғыш және зарарсыздандырғыш заттарды қолдану керек. Жұмыс күнінің барысында ағымды тазалау жұмыстары жүргізіледі. Ай сайын, үй-жайларда күрделі жинап-тазалау жұмыстарын жүргізу керек.

32. Алынған шаштар бір рет қолданылатын қапшықтардың ішіне салынып, белгіленген қақпағы тығыз жабылатын шелектерге болмаса бактерде жинап, одан соң қапшықтарды қоқыс жинағыштарға апарып тастау керек.

33. Нысандардың үй-жайларына аурулардың алдын алуға бағытталған жоспарлы зарарсыздандыру жұмыстарын санитарлық-эпидемиологиялық мемлекеттік қадағалау жасайтын лауазымды адамдардың жасаған актісінің негізінде, осындай қызметті атқаруға лицензиясы бар ұйымдар арқылы жүргізіледі.

34. Мұндай нысандарда бір рет қолданылатын және көп рет қолдануға болатын іш киімдер мен әбзелдер қолданылады. Көп рет қолданылатын заттарды объектінің кір жуатын орындарда қайнатып барып, санитарлық-эпидемиологиялық қызметтің мемлекеттік органының қорытындысы бар болғанда кір жуатын орында жүргізіледі. Үйде, шаштараз ішінде, салондарда іш киімдер мен әбзелдерді жууға болмайды.

35. Нысандарда керекті мөлшерде әрбір келуші үшін толық әбзелдер жиынтығы (сүртпелер, алжапқыштар, орамалдар, жаймалар) болуы қажет. Қолданылған заттарды қайта қолдануға болмайды. Бетті булауға арналған сүртпе орамалдар стерильді болуы керек.
35-1. Жуу, дезинфекциялау және стерилдеу құралдарының жұмыс ерітіндісі бар сыйымдылық қақпақпен жабдықталуы, құралдың атауы, оның концентрациясы, қолданылуы, дайындалған күні, жарамдылығының шекті мерзімі көрсетілген нақты жазбасы болуы тиіс. Қолданылуға дайын құралдар үшін құралдың атауы және қолданылуы көрсетіледі; құралдарды көп рет пайдалануға рұқсат болған кезде, одан басқа, оны пайдалануды бастау күні көрсетіледі.
Ескерту. 35-1-тармақпен толықтырылды - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2010.03.25 N 194 бұйрығымен.
35-2. Стерилді косметологиялық рәсімдер жүзеге асырылатын үй-жайларды жинау және дезинфекциялау Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде 2004 жылғы 18 қыркүйектегі № 3075 болып тіркелген «Хирургиялық бейінді ауруханалық ұйымдарға (бөлімшелерге) қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар» санитарлық ережесі мен нормаларын бекіту туралы Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2004 жылғы 18 тамыздағы № 630 бұйрығымен бекітілген талаптарына сәйкес жүзеге асырылады.
Ескерту. 35-2-тармақпен толықтырылды - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2010.03.25 N 194 бұйрығымен.

5. Зарарсыздандыруға және стерилизациялауға қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар

36. Әрбір жұмыс орнында кәдеге жаратылуы тиіс бір рет қолданылатын құрал-сайман немесе көп рет қолданылатын құрал-сайманның 3 жиыны көзделеді. Маникюрге, педикюрге, қырынуға, косметикалық рәсімдерге арналған барлық көп рет қолданылатын құрал-сайман дезинфекциялануы және стерилденуі тиіс.
Дезинфекциялау мен стерилденуі үшін Қазақстан Республикасында тіркелген және қолдануға рұқсат етілген құралдар пайдаланылады.
Ескерту. 36-тармақ жаңа редакцияда - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2010.03.25 N 194 бұйрығымен.

37. Тырнақтарды тазалап, жылтырату үшін қолданатын шәшкелер, аяққа арналған ванналар, қысқыштар, бигудилер әрбір келушіден кейін механикалық жолмен тазартылып, жуғыш заттар қосылған жылы суда шөткемен жуылып, шашты бұйралау барысында қолданылатын торлар мен жаппалар әрбір қолданыстан кейін жуылуы керек. Сақалды қыруға керекті құралдар бір рет пайдаланатын құралдар түрінде болуы керек. Сақал шөткелері әрбір қолданыстан кейін зарарсыздандырылу керек.

38. Керекті құрал-жабдықтар жұмыс орнындағы шкафтың суырмасында сақталады. Маникюр мен педикюрге арналған құралдар жұмыс барысында стерильдеуден өткен кездегі ыдысында болмаса, қорабында сақталуы керек. Әрбір келуші үшін жеке құралдар жиынтығы қарастырылуы керек.

39. Қызмет көрсету барысында әрбір адамды таза алжапқышпен жабу керек. Қырқылған шашты мойыннан, беттен алып тастау үшін таза сүртпелерді қолданып, көпіршікті жөке мен түбітті көп рет қолдануға болмайды.

40. Әсемдеу косметикасын бетке жаққанда 1 рет қолданылатын (күрекше, кішкене жастықшалар мен жұмыс түйіндерді, қыл қаламдарды) заттарды пайдалану керек. Ерін бояулары, түсті қарындаштар әрбір адамнан соң қайтадан ұшталынып немесе ұшы кесілуі керек. Тушь, опа бетке 1 рет пайдаланатын қыл қаламдар арқылы жағылады.

41. Шаштараздар мен косметологиялық орталықтар алғашқы медициналық көмек көрсететіндей дәрі-дәрмегі бар дәрі қобдишаларымен жабдықталуы керек.
41-1. Терінің және шырышты қабықтарының тұтастығы бұзылуымен байланысты косметологиялық рәсімдер кезінде пайдаланылатын көп рет қолданылатын құрал-саймандар пайдаланылғаннан кейін алдын ала және стерилдеу алдында тазалануы, стерилденуі, дезинфекциялануы және кейіннен микроорганизмдердің екінші рет араласуын болдырмайтын жағдайда сақталуы тиіс.
Ескерту. 41-1-тармақпен толықтырылды - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2010.03.25 N 194 бұйрығымен.
41-2. Құрал-саймандарды өңдеуге арналған үй-жай қызметіне қарай пайдаланудан және алдын ала тазалаудан кейін косметикалық құрал-саймандар келіп түсетін және соңғы тазалау жүргізілетін «лас аймаққа» және дезинфекциялау және стерилдеу жүргізілетін «таза аймаққа» бөлінеді. Косметологиялық рәсімдер жүргізілетін үй-жай персоналдың қол жууына арналған жеке раковинамен жабдықталады.
Ескерту. 41-2-тармақпен толықтырылды - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2010.03.25 N 194 бұйрығымен.
41-3. Құрал-саймандарды соңғы немесе алдын ала стерилдеп тазалау, дезинфекциялау және стерилдеу осы мақсат үшін жабдықпен жабдықталған арнайы бөлінген үй-жайда (жуу - дезинфекциялау косметологиялық құрал-саймандар, бұдан әрі – «өңдеуге арналған үй-жай») жүргізіледі.
Ескерту. 41-3-тармақпен толықтырылды - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2010.03.25 N 194 бұйрығымен.

6. Қызметкерлердің жеке басының гигиенасын
сақтауға қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар

42. Әрбір жаңа адамға қызмет көрсетерден бұрын кабинет қызметкері қолын сабындап жуу керек.

43. Бұл нысанның қызметкерлері жұмысқа алынар алдында және кезеңді медициналық тексерістерден өтулері керек, Халықтың санитарлық-эпидемиологиялық салауаттылығы саласындағы уәкілетті органдар анықтаған арнайы гигиеналық дайындықтан өтулері керек.

44. Әрбір жұмыскерде жеке медициналық кітапшасы болуы керек, онда барлық медициналық тексерістерінің қорытындысы жазылып, гигиеналық тұрғыдан оқығаны туралы мәліметтер болуы керек.

45. Ұйым қызметкерлері жеке орамалмен қамтамасыз етіліп, арнайы киіммен, резеңке қолғаппен жабдықталуы керек.
46. Жұмыскерлер тері қабаттарының тұтастығын бұзу арқылы косметологиялық және косметикалық рәсімдерді, сондай-ақ парентеральдық рәсімдерді (инъекция, тесу, операция және басқалар) және қолғапсыз орындау әртүрлі аурулардың дамуын болдыруы мүмкін басқа да манипуляцияларды жүргізу кезінде қолғап пайдалануы қажет.
Ескерту. 46-тармақ жаңа редакцияда - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2010.03.25 N 194 бұйрығымен.
47. Күнделікті жұмыс басталар алдында жауапты адамдар персоналдың микрожарақат, сызат, терісі жырылуын, жарылу, іріңді аурулардың болуына тексеріп-қарау жүргізеді. Тексеріп-қарау нәтижелері арнайы журналға жазылады.
Ескерту. 47-тармақ жаңа редакцияда - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2010.03.25 N 194 бұйрығымен.
48. Пайдаланылған құрал-саймандар манипуляция немесе рәсімдер аяқталғаннан кейін тез арада дезинфекциялау ерітіндісі бар сыйымдылыққа салынады.
Ескерту. 48-тармақ жаңа редакцияда - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2010.03.25 N 194 бұйрығымен.
49. Қол немесе қолғап қанмен, сарысумен және басқалармен ластанған кезде Қазақстан Республикасында тіркелген және рұқсат етілген, осы мақсатқа арналған дезинфекциялау құралдарымен қолды (қолғапты) кейіннен өңдеу үшін оларды ағын судың астында сабынмен мұқият жуу керек.
Ескерту. 49-тармақ жаңа редакцияда - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2010.03.25 N 194 бұйрығымен.
50. Тері қабатының тұтастығын бұзумен манипуляцияны жүзеге асыратын объектілердің жұмыскерлері жұмысқа түсер алдында және жыл сайын В және С вирусты гепатиттерінің маркеріне тексеріледі.
Ескерту. 50-тармақ жаңа редакцияда - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2010.03.25 N 194 бұйрығымен.

"Шаштараздарды, косметикалық
кабинеттерді, салондарды және
сұлулық орталықтарын ұстап-
күтуге және пайдалануға
қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық
талаптар" санитарлық-эпидемиологиялық
ереже мен нормаларына қосымша

Шаштараздар мен косметологиялық орталықтарда
зарарсыздандыру мен стерилизациялаудың тәртібі

___________________________________________________________________
N|Нысанның атауы|Зарарсыз. |Зарарсыздан.| Залал. |Стерильдеу|Сте.
| |дандыратын|дыру тәртібі|сыздан. |тәртібі |риль.
| |дәрмектер.|____________|дыру |__________|деу
| |дің атауы |қанықпа|Уа. |әдіс. | Т ^о |Уақыты|әдіс.
| | |пайызы |қыты|тері | | |тері
___________________________________________________________________
1 үй-жай, онда 1) хлор 0,5 60 Сүрту
орналасқан амин; зарар.
заттар мен 2)пресепт; 0,028 60 сыз.
қондырғылар 3) жуғыш 3,0 60 дан.
заттар 0,5 дырғыш
қосылған зат
сутегінің қосып,
асқын еденді
тотығы; жуу
4) кальций 0,25 30
гипо. 60
хлориды;
5)септа. 0,5 60
бик; 30
6)септо. 0,5
коль;
7)тер. 0,5
ралин

2 Маникюрлік, 1) хлор 0,5 60 Шы. Суте. 50 360
педикюрлік амин; лау гінің темп. жабық
құралдар 2)кальций 1,0 60 Шы. асқын 6,0 сыйым.
гипохло. лау то. % ды.
Шы. тығы лықта
лау толық
риді; 0,05 60 Шы. батыру
3) анолит 0,056 304 лау
ерітін. Шы.
дісі; лау
Шы.
4)пресепт; 60 лау
5)дез. 2,5 60 Шы.
эффект; лау
6)сутегі. 3,0 5 Сәу.
нің асқын ле
тотығы; соқ.
7)лизетол; 15 қы.
8)УКС 5,0 сына
ұрын.
дыру

Ыстық 180 60 Ашық
ауалы әдіс.
сте. 2,5 240 пен
рили. % немесе
затор қора.
сай бымен
Гиги. 10,0 600 (крафт
ена. % қағаз)
лық
асепт

3 Сүрткілер 1)пресепт; 0,056 60 Ав. 132 20
(косме. 2)клор. 0,2 60 то т 2
тикалық) септ; клав атм
3)хлор. 3,0 30
амин;
4)кальций 0,25 30
гипо.
хлориды

4 Шаш қиятын 1)хлорамин; 3,0 30 Шы.
қайшылар, 2)дезапрев; 1,0 60 лау
тарақтар, 3)деохлор; 0,1 30 Шы.
шөткелер 4)клорсепт; 0,2 60 лау
5)пресепт; 0,1 60 Шы.
6)сутегінің 12 60 лау
асқын Шы.
тотығы; лау
7)УКС 3,0 15 Шы.
лау
Шы.
лау
Шы.
лау
Сәу.
ле
соқ.
қы.
сына
ұрын.
дыру

5 Бет бояуға УКС 15 Сәу.
керекті қыл ле
қалам, сақал соқ.
шөткесі қыс.
ына
ұрын.
дыру

6 Шаш алатын Судың 3,0 2 рет
электрома. астотығы сүрту
шинкалар

7 Іш киім, қайнату 15 Шы.
төсек пресепт 0,112 60 лау
әбзелдері дезопрев 1,0 60 Шы.
септоколь 0,5 120 лау
терралин 0,5 30 Шы.
лау
Шы.
лау

8 Санитарлық- Пресепт 0,112 60 Сүр.
техникалық клорсепт 0.02 60 ту
құрал- комет қанық. 10 Сүр.
жабдықтар терралин паның 5 ту
ұнтағы Таза.
лау
Таза.
лау

9 Аяқ ванналары пре. 0,056 60 Сүрту
септ 0,5 60 немесе
септа 0,5 60 бүрку
бик 0,2 60
септо 5,0 60
коль
клор.
септ
хлор.
амин
___________________________________________________________________

Ескерту:
1) құрал-саймандарды зарарсыздандырғыш ерітінді де шылғаннан кейін ағынды сумен жуу керек.
2) құрал-саймандарды стерилизациялаудан өткізердің алдында, стерилизациялау алдындағы тазалаудан өткізу керек.
3) зарарсыздандыру және стерилизациялау үшін Қазақстан Республикасында рұқсат етілген басқа да дәрмектерді пайдалануға болады (дәрмекке қоса берілген нұсқауға сәйкес).

"Әйелдердің еңбек ету
жағдайына қойылатын
санитарлық-эпидемиологиялық
талаптар" туралы санитарлық-
эпидемиологиялық ережелер
мен нормалар Қазақстан
Республикасы Денсаулық сақтау
министрінің міндетін атқарушының
2004 жылғы 18 тамыздағы
N 632 бұйрығымен бекітілген

"Әйелдердің еңбек ету жағдайына қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар" туралы санитарлық-эпидемиологиялық ережелер мен нормалар 1. Жалпы ережелер

1. Осы санитарлық-эпидемиологиялық ережелер мен нормалар (бұдан әрі - санитарлық ереже) меншіктің барлық түріндегі әйелдер еңбегін қолданатын заңды және жеке тұлғаларға таралады және өндірістік, еңбек үдерісіне, жабдықтарға, жұмыс орындарына, өндірістік ортаға және жұмыс істейтін әйелдердің санитарлық-тұрмыстық жағдайларына қойылатын гигиеналық талаптарды анықтайды.

2. Осы санитарлық ережеде төмендегідей терминдер және анықтамалар қолданылды:
1) аллергиялық әсер - адамның сезімталдығына жоғарғы деңгейде әсер ету, немесе ағза қызметін бұзу қасиеті;
2) діріл - техникада болатын механикалық қозғалыстың салдары;
3) гонадотроптық әсер - әйелдердің жыныс бездерінің қызметіне зиянды әсер ету;
4) канцерогендік әсер - факторлардың немесе заттардың қатерлі ісік немесе басқада да ісік түрлерін тудыратын әсері;
5) мутагендік әсер - факторлар немесе заттардың организмнің тұқым қуалаушылық қасиетіне өзгеріс тудыратын әсері;
6) ұрпақ жаңғырту қызметі - организмнің өзіне ұқсастарды көбейту қасиеті;
7) терратогендік әсер - факторлар немесе заттардың өсу барысында ауытқушылық және кемістік тудыратын қасиеті.

2. Әйелдердің еңбек ету жағдайларына қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар

3. Жұмыс орнындағы белгілі бір мамандықтың өндірістік ортадағы жағдайларын бағалау зиянды факторлардың деңгейін анықтау арқылы жүргізіледі және өндірістік орта мен еңбек үдерісінің факторларын сипаттайтын санитарлық-гигиеналық төлқұжат толтырылады. Зиянды факторлардың тізбесі осы санитарлық ереженің 1-қосымшасында берілген.

4. Ұйымдарда осы санитарлық ережелердің сақталуына өндірістік қадағалау мен жұмыс орындарын аттестациядан өткізу керек.

5. Өндірістік микроклимат жұмыс ауысымы барысында қолайлы жылуды қамтамасыз етіп, денсаулық жағдайында ауытқуларды туғызбай және жұмыс ауысымы барысында адамның жұмысқа деген қабілетін сақтауы керек.

6. Жұмыс орындарындағы микроклиматтың оңтайлы параметрлері өндірістік үй-жайлардың жылдың суық және жылы кезеңдерінде әртүрлі категориядағы жұмыстарды орындауға қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптарды реттейтін қолданыстағы халықтың санитарлық-эпидемиологиялық салауаттылығы саласындағы нормативтік құқықтық актілерге (бұдан әрі - НҚА) сәйкес болуы керек.

7. Жылдың жылы кезеңіндегі рұқсат етілетін ауа температурасының жоғарғы шегі осы санитарлық ереженің 2 қосымшасының 1 кестесіне сәйкес келуі керек. Ауаның салыстырмалы ылғалдылығының ең жоғарғы деңгейі төмендегі шектерден аспауға тиіс:
1) ауаның температурасы + 25 ^о С болғанда ол 70%;
2) ауаның температурасы + 26 ^о С болғанда ол 65%;
3) ауаның температурасы + 27 ^о С болғанда ол 60%.

8. Ауаның температурасы + 25-тен + 27 ^о С дейін болғанда ауа қозғалысының жылдамдығы төмендегі ауқымдарға сәйкес келуі керек:
1) І а категориялы жұмыстар орындалғанда сек.0,1-0,2 м;
2) І б категориялы жұмыстар орындалғанда сек.0,1-0,2 м;
3) ІІ а категориялы жұмыстар орындалғанда сек.0,1-0,2 м;
4) ІІб - ІІІ категориялы жұмыстар орындалғанда сек. 0,2-0,5 м.

9. Жылу режимі рұқсат етілген жоғарғы шекараға жеткенде, жұмыс орнындағы ауаның температурасы осы санитарлық ережедегі 2 қосымшаның 2 кестесінде көрсетілген мөлшерден аспауға тиіс.

10. Жұмыс істейтін әйелдерді қызып кетуден қорғау жөніндегі шараларды жүзеге асыру барысында микроклимат параметрлерінің үйлесімді ықпалын бағалау үшін, осы санитарлық ереженің 4 қосымшасына сәйкес, ортаның жылу жүктемесінің (бұдан әрі - ОТЖ) интегралды көрсеткіші қолданылады.

11. Әр мамандық бойынша жұмыс істеу жағдайын бағалау рұқсат етілген еңбек жүктемесінің (осы санитарлық ереженің 4 қосымшасы) көрсеткіштеріне сай жүргізіледі.

12. Әйелдер үшін еркін режимде және кейіпте орындалатын, қалауынша жұмыс кейпін өзгерту мүмкіндігі болатын стационарлық жұмыс орындары мен жұмыстар бөлінуі керек.

13. Өндірісте жұмыс істейтін әйелдер қолданыстағы типтік нормаларға сәйкес арнайы киіммен, аяқкиіммен және қарапайым қорғаныс құралдарымен қамтамасыз етілуге тиіс. Жеке қорғаныс құралдарын таңдау (түрлерін және топтарын) еңбек жағдайларына байланысты жүргізіледі.

14. Жұмысқа алынар алдында әйелдер халықтың санитарлық-эпидемиологиялық салауаттылығы саласындағы уәкілетті органымен белгіленген тәртіпке сай алдын ала, ал жұмыс үдерісі барысында кезеңді медициналық тексерістерден өтуі керек.

15. Әйелдер еңбегі қолданылатын өндірістік нысандарда қолданыстағы құрылыс нормалары мен ережелерге сәйкес қажетті санитарлық-тұрмыстық үй-жайлар болуға тиіс.

16. Жұмысшы үстелдің бетінің корпустық ойығы, доғалданған бұрыштары, тегіс, жылтырамайтын қабаты болуы керек.

17. Жұмысшы үстелдердің, өндірістік құрал-жабдықтардың аяқ қоятын кеңістігі болуы керек, оның биіктігі 600 миллиметрден (бұдан әрі - мм) кем болмай, ені 500-600 мм болып, тереңдігі тізе деңгейінде 450 мм, аяқ басынан 650 мм кем болмауы керек. Аяқ қою үшін беті бүдірлі, биіктігі мен еңкею бұрышы реттелетін аяқ қойғыш қарастырылуы керек.

18. Әйелдерге арналған жұмыс орындарындағы жалпы діріл деңгейі төменде көрсетілген мөлшерден артық болмауы керек:
1) көліктік діріл үшін - 101 децибелл (бұдан әрі - дБ) және секөнтіне 0,28 шаршы метр (бұдан әрі - м/с ² );
2) көліктік-технологиялық діріл үшін - 95 дБ және 0,14 м/с ² ;
3) технологиялық діріл үшін - 86 дБ және 0,05 м/с ^2.
Жылдамдыққа байланысты дірілдің деңгейі 107 дБ-дан жоғары немесе жеделдетуге байланысты 0,56 м/с ² жылдам болуы қауіпті (қауіптілік шегі) деп табылады.

19. Ұйым әкімшілігі бала көтеретін жастағы әйелдерді жұмысқа қабылдарда дірілдің және оның адам организміне теріс әсері туралы хабардар етуі керек.

20. Дірілдің деңгейін төмендету үшін дірілді оқшаулайтын құрылғылар жүйесі және іргетастар қарастырылуы керек, оларда цилиндрлі серіппелер, аралық төсемдер, серпілгіштер, радиожиіліктегі резеңке-темірлі амортизаторлар, резеңкеден жасалған элементтер қолданылуға тиіс.

21. Діріл тудыратын жабдықтардың "тұрып" істейтін жұмыс орындарында дірілден оқшаулайтын алаңдар және төсеніштер, ал "отырып" істейтін жұмыс орындарында дірілден қорғайтын отырғыштар қолданылуы керек.

22. Өзі жүретін ауыр машиналарда және жүк тасымалдайтын көліктерде (үлкен сиымдылықты жүк машиналары, жер қазатын машиналар, тракторлар, бульдозерлер) әйелдерге жұмыс істеуге болмайды, көліктік-технологиялық діріл орын алған жағдайда әйелдердің жұмыс уақыты шектелуі керек.

23. Дірілдің әсері болған жағдайда, отырып атқарылатын жұмыстарда 40 минут (бұдан әрі - мин) түскі үзіліс және әр сағат сайын 5-10 минуттік дене жаттығуларын жасау қарастырылуы қажет.

24. Жалпы дірілдің әсер етуі жағдайында "тұрып" жұмыс істеу кейіпінде, жұмысшылардың аяқтарына гидромассаж жасайтын құрылғы, әр 40 адамға бір қондырғы есебінен қарастырылуы керек.

25. Жылдың суық кезеңдерінде ашық ауада жұмыс істеу барысында отырғышты жылытуға арналған құрылғы қарастырылып, жұмысшының денесін, аяқ-қолын жылытатын және арнайы киім мен аяқ киімін кептіретін үй-жайлар, сол сияқты жылы дәретхана болуы керек.

26. Химиялық заттармен жанасып жұмыс істейтін әйелдерді жылына 2 рет витаминдермен қамтамасыз етіп, жаға тұсының аумағына ультракүлгін сәулесінің әуелі 1/3-1/4 биологиялық дозасын беріп, біртіндеп оны 3-ке дейін көбейту керек.

3. Жүктілік кезінде әйелдердің еңбек ету жағдайларына қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар

27. Жұмыс орнында 1-2 классты қауіптілігі бар зиянды және қауіпті химиялық заттардың, патогенді микроорганизмдердің, сол сияқты аллергиялық, гонадотроптық, эмбриотроптық, канцерогендік, мутагендік және тератогендік әсері бар заттардың болуы, бала туатын жастағы әйелдердің еңбегін пайдалануға (осы санитарлық ереженің 6 қосымшасы) қарсы көрсеткіш болып табылады.

28. Жұмыс істейтін әйелдер жүктілігі анықталған күннен бастап диспансерлік бақылауға алынып, міндетті түрде алғашқы мерзімнен бастап, жүктілік және сүтпен емізетін барлық кезеңде зиянды өндірістік факторлармен байланысы жоқ басқа жұмысқа ауыстырылуы керек.

29. Жүкті әйелдер жұмыс істейтін технологиялық үдерістер мен құрал-жабдықтар физикалық, химиялық, биологиялық және психофизиологиялық теріс факторлардың көзі болмауы керек. Олар жұмыс істейтін технологиялық үдерістерді таңдағанда, оларға түсетін физикалық жүктеме жүкті әйелдерге рұқсат етілетін деңгейден аспауы керек (осы санитарлық ережеге 5 қосымша).

30. Жүкті әйелдер еденнен иық, бел деңгейінен жоғары ауыр жүк көтеруге, аяқтың бұлшық еттері мен құрсақ қысымына шамадан тыс күш түсіруге, еріксіз жұмыс кейпінде жұмыс істеуге (аяғының ұшында, тізерлеп, бүгіліп, жабдықтарға және еңбек құралдарына ішімен және кеудесімен тіреліп), бар денесімен 15 ^о артық еңкеюге байланысты өндірістік операцияларды орындамауға тиіс.

31. Жүкті әйелдер аяқпен басу арқылы басқарылатын қондырғыларда, мәжбүрлі ырғақта жұмыс істейтін конвейерлерде жұмыс істеуге, инфрақызыл сәулелердің әсері бар жерлерде, жабдықтардың беті және қоршалған жұмысшы аумағының температурасы +35 ^о С және одан да жоғары көтеріліп қызатын жерлерде, киімі және аяқ киімі су болған жағдайда; жел өтінінде; терезесіз және жарықсыз үй-жайларда; әйел адам жұмыс күні бойынша тұрақты болатын жұмыстарға (тұру, отыру, қозғалу) жұмыстарға тартылмауы керек.

32. Әйелдердің жүктілігі анықталған күнінен бастап және сәбиді емізу кезеңінде, олар, видеотерминалдармен және дербес компьютерлермен байланысты жұмыстарға және жұқпалы, паразитарлы және өңездік аурулардың қоздырғыштарының әсер етуіне байланысты жұмыстарды орындауға жіберілмеуге тиіс.

33. Жүктілік кезеңінде әйелдер барометр қысымының күрт өзгеруі және дірілдің әсер етуі жағдайында (пилоттар, бортсеріктер, барокамера персоналы, жолаушылар поезының жолсеріктері, жүргізушілер) атқарылатын жұмыстарға жіберілмейді.

34. Жүкті әйелдер үшін олардың жұмыс операцияларын еркін кейіпте, қалауынша жұмыс қалпын өзгертуге мүмкіндік беретін стационарлық жұмыс орындары жабдықталуы тиіс.

Әйелдердің еңбек ету
жағдайына қойылатын
санитарлық-эпидемиологиялық
талаптар" туралы санитарлық-
эпидемиологиялық ережелер
мен нормаларға 1-қосымша

Өндірістік ортаның зиянды факторларының тізбесі

___________________________________________________________________
N | Өндірістік ортаның факторлары
___________________________________________________________________
1 Зиянды химиялық заттар
2 Талшықтығы басым және аралас түрде ықпалы бар аэрозолдар
3 Шу (дыбыстың эквивалентті деңгейі Децибелл (бұдан әрі - дБА)
4 Діріл: аймақтық, жалпы
5 Инфрадыбыс (дыбыс қысымының жалпы деңгейі, дБ Лин)
6 Ультрадыбыс: ауа арқылы (дыбыс қысымының деңгейі дБ 1/3
октавалық жолақтағы жиілікте) және жанасу арқылы берілетін
(дірілдеу м/сек: дБ дірілдеу жылдамдығының логарифмдік деңгейі,
интенсивтігі шаршы сантиметрге Вт/см ²
7 Электромагнит көзі: тұрақты магнит өрісі, электростатистикалық
өріс, (50 Гц) өнеркәсіптік жиіліктегі электр өрісі, (50 Гц)
өнеркәсіптік жиіліктегі магнит өрісі, 0,011-3 Мгц, 3-30 Мгц,
30-300 Мгц, 300 Мгц-300Ггц-радиожиілік диапазонындағы
электромагнит көзі
8 Лазерлі сәуле көзі
9 Иондағыш сәуле көзі
10 Жарық ортасының параметрлері: табиғи жарықтануы (ТЖК,%)-жұмыс
бетінің жарықталуы (Е,лк)-жарық көзінің көз қарықтырар жалтылдауы
(көз қарықтыру көрсеткіші, Р, салыстырмалы бірліктер)-көз
қарықтырар жарқылдың шағылысуы-жарықталу жылтылы (жылтылдау
коэффициенті. К.%)-ультракүлгін радиация
___________________________________________________________________

Әйелдердің еңбек ету
жағдайына қойылатын
санитарлық-эпидемиологиялық
талаптар" туралы санитарлық-
эпидемиологиялық ережелер
мен нормаларға 2-қосымша

Жұмыс орнында үздіксіз болу ұзақтығына
байланысты рұқсат етілетін ауаның температурасы

1-кесте
___________________________________________________________________
Жұмыс категориясы| Жұмыс орнында болу ұзақтығы, сағ.
(энергия шығындары|________________________________________________
Вт/м ² ) | Рұқсат етілетін температура ^o С(жылдың жылы
| кезеңіндегі жоғарғы шекара)
|________________________________________________
| 8 | 7 | 6 | 5 | 4 | 3 | 2 | 1
___________________________________________________________________
1а-1б (97) 27.0 27.5 28.0 28.5 29.0 29.5 30.0 30.0
ІІа-ІІб (160-қа
дейін) 26.0 26.5 27.0 27.5 28.0 28.5 29.0 29.5
ІІІ (193-ке дейін) 25.0 25.5 26.0 26.5 27.0 27.5 28.0 28.5
___________________________________________________________________

Жұмыс орнында жылуға ұрынуға байланысты рұқсат
етілетін ауаның температурасы (жоғарғы шекарасы)

2-кесте
___________________________________________________________________
Жұмыстардың категориясы | Жылдың кезеңдері
(энергия шығындары Вт/м ² )|_________________________________________
| Жылы | Суық
|_________________________________________
| Рұқсат етілетін температура ^o С
| (жоғ. шекара)
___________________________________________________________________
І а (77 дейін) 25.0 23.0
Іб (97 дейін) 25.0 22.0
ІІа (129 дейін) 24.0 21.0
ІІб (129-дейін) 24.0 20.0
ІІІ (193 дейін) 23.0 19.0
___________________________________________________________________

Әйелдердің еңбек ету
жағдайына қойылатын
санитарлық-эпидемиологиялық
талаптар" туралы санитарлық-
эпидемиологиялық ережелер
мен нормаларға 3-қосымша

Ортадағы жылу жүктемесінің интегралды көрсеткіші

1. Ортадағы жылу жүктемесінің индексі (бұдан әрі - ЖОЖЖ индексі), адам организміне үйлесімді ықпал етумен сипатталатын микроклимат параметрлері болып табылатын тәжірибе арқылы анықталған ^o С-мен берілген бір сандық көрсеткіш (температура, ылғалдық, ауа қозғалысының жылдамдығы және жылу бөлу) ол аспирациялық психрометрдегі (t) ылғалданған термометрдің температурасы мен қарайтылған шар ішіндегі температура (tш) негізінде анықталады.
2. Температура қарайтылған қуыс шардың центріне орналастырылған термометрмен өлшенеді, 1ш температураның ықпалын, және ауа қозғалысының жылдамдығын және жылу бөлуін көрсетеді. Қарайтылған шардың диаметрі 50 мм, қалыңдығы мүмкіндігінше жұқа және сіңіру коэффициенті кем дегенде 0,95 болуы керек. Шардың ішіндегі температураны өлшеу дәлдігі +-0,5 ^o С.
3. ЖОЖЖ-ның индексі төмендегідей теңдеулермен есептеледі: ЖОЖЖ=0,7t,,+0,3 t,, және жұмыс орнындағы ортаның жылу жүктемесіне интегралды баға беруге қолданылады, олардағы ауа қозғалысының жылдамдығы 1 м/с, салыстырмалы ылғалдығы 80%, жылудың соғуы 1000 Вт/м ² аспайды.

Жұмыс ортасындағы жылу жүктемесінің
интегралды көрсеткішінің рұқсат етілген мөлшері
(ЖОЖЖ индексі)

___________________________________________________________________
Жұмыс категориялары| ЖОЖЖ индексінің мөлшері, сағат ішіндегі ^o С
(жалпы энергия |______________________________________________
шығындары Вт/м ³ ) | 8 | 7 | 6 | 5 | 4 | 3 | 2 | 1
___________________________________________________________________
І а (77 Дейін) 22.7- 24.9 25.3 25.8 26.6 27.2 28.2 29.5
24.5
Іб (78-97) 21.9- 24.2 24.6 25.1 25.8 26.4 27.4 28.6
23.5
ІІа (98-129) 21.2- 23.1 23.5 24.0 24.6 25.2 26.2 27.1
22.6
ІІ б (1311-160) 20.0- 22.0 22.4 22.9 23.4 24.0 24.9 26.3
21.5
ІІІ (161-193) 18.8- 20.9 21.3 21.7 22.2 22.7 23.6 25.0
20.4
___________________________________________________________________

Әйелдердің еңбек ету
жағдайына қойылатын
санитарлық-эпидемиологиялық
талаптар" туралы санитарлық-
эпидемиологиялық ережелер
мен нормаларға 4-қосымша

Еңбек жүктемесінің рұқсат етілген көрсеткіштері

___________________________________________________________________
Көрсеткіштер |Рұқсат етілген деңгейлер
___________________________________________________________________
Еңбек үдерісінің ауырлығы
Ауысымдағы физикалық және динамикалық
жүктеме, метрге килограммен
(бұдан әрі - кгм)
Аймақтық жүктеме (қолдың бұлшық еттері
және иықтан белге дейін басым қатысуымен)
жүкті 1 метрге дейін қозғағанда
Жалпы жүктемеде (қолдың бұлшық еттері,
аяқ корпусының): жүкті 1 метрге 5 метрге 3000 дейін
дейін қозғағанда
Ауысымның әр сағатында істелінетін
динамикалық жұмыс көлемі жүкті 15000 дейін
1 метрден 5 метрге дейін қозғағанда
аспауға тиіс кгм:
жұмысшы бетінен 1750
еденнен 875

Қолмен көтеріп тасымалданатын жүктің
салмағы, кг
Жүкті көтеріп және жылжыту (бір рет)
басқа жұмыспен алмастыра отырып 10 дейін
(сағатына 2 ретке дейін)
Жүкті көтеріп және жылжыту тұрақты және
ауысым бойы 7 дейін
Ауысымның әрбір сағатында тасымалданатын
жүктің қосындысы:
Жұмысшы бетінен 350 дейін
Еденнен 175 дейін

Ұқсас жұмыс қимылдары (ауысымдағы саны)
Қолдың бұлшық еттері мен саусақтың
қатысуындағы аймақтық жүктеме 40000 дейін
Қолдың бұлшық еттері мен иықтың белге
дейін басым қатысуымен атқарылатын
жұмыстарда 20000 дейін

Статистикалық жүктеме
Жүкті ұстап тұрғанда ауысымдағы
статистикалық жүктеменің көлемі,
күш салу, (бұдан әрі - кгс) -бір қолмен 21600 дейін
екі қолмен 42000 дейін
корпустың бұлшық еттері және аяқтың 60000 дейін
қатысуымен

Жұмысшы кейпінде Ауысымдық уақыттың
Ыңғайсыз кейіпте болу 25%-ға (бұдан әрі - %)
дейін

Дененің еңкею (ауысымдағы саны) Ауысымда 100 ретке
Мәжбүрлі еңкею (300 артық) дейін

Кеңістікте қозғалу (ауысым барысында
технологиялық үдеріске байланысты
ары-бері өту), километр (бұдан әрі - км) 10 дейін

Сенсорлық жүктемелер

Ден қойып бақылаудың ұзақтығы
(ауысым уақытының %) 50% дейін

1 сағат жұмыс уақытында берілетін
белгілер (жарық, дыбыс) және хабарламалар 175 дейін

Бір мезгілде бақыланатын объектілердің саны 10 дейін
Объектілерді орналастыру мөлшері (жұмыс
істеушінің көзінен анықтап қарайтын
объектіге дейін 0,5м артық емес), ден 5-1,1 мм-ауысым
қойып, анықтап бақылау уақытынан 50%;
Барысында мм (ауысым уақытының %)
Оптикалық құралдармен (микроскоптар, 1-0,3 мм 50% дейін;
лупалар) ден қойып ұзақ уақыт бақылау 0,3 мм 25 % дейін;
барысында жұмыс істеу (ауысым уақытының %)

Есту талдағышына жүктеме (өндірістік 50% дейін;
қажеттілікке байланысты сөзді немесе Сөз бен белгінің
дифференциалды белгілерді қабылдау) анықтығы 90%-дан 70%
Күрделі емес өндірістік тапсырмалар дейін
немесе қайталанатын операцияларды 100-25
орындау ұзақтығы
___________________________________________________________________

Әйелдердің еңбек ету
жағдайына қойылатын
санитарлық-эпидемиологиялық
талаптар" туралы санитарлық-
эпидемиологиялық ережелер
мен нормаларға 5-қосымша

Жүкті әйелдерге арналған физикалық жүктемелердің
рұқсат етілетін мөлшері

1 кесте
___________________________________________________________________
N | Жұмыс сипаты |Жүктің салмағы, кг
___________________________________________________________________
1 Ауыр жүкті көтеріп және жылжытуды басқа
жұмыспен алмастыра отырып атқару
(сағатына 2 ретке дейін) 2,5

2 Ауысым бойы ауыр жүкті көтеріп және
жылжытумен тұрақты айналысу 1,25

3 Жұмыс ауысымының әр сағатында 5 метрге
дейін тасымалданатын жүк салмағының
қосындысы аспауға тиіс: жұмысшы бетінен 60
еденнен еденнен көтеруге
рұқсат етілмейді
4 8 сағаттық жұмыс ауысымында тасымалданатын
жүк салмағының қосындысы болуға тиіс:
жұмысшы бетінен 480

1) көтеріп және жылжытатын жүктің салмағына жәшік пен қорабының салмағы қосылып есептеледі
___________________________________________________________________

Жүктілік кезінде әйелдерге арналған жұмыс жүктемелерінің рұқсат етілетін көрсеткіштері

2 кесте
___________________________________________________________________
N | Еңбек жүктемесінің көрсеткіші | Деңгейлері
___________________________________________________________________
1 Механикаландыру дәрежесі Еңбек толық
механикаландырылған
2 Жұмыс кейпі Еркін
3 Ауысым бойы жүру, км 2 дейін
4 Қолды қозғаумен орындалатын жұмыс сипаты Күрделі емес, ұқсас
5 Қозғалыс темпі Еркін
6 Ауысымда орындалатын жұмыс
операцияларының саны 10 және көп
7 Қайталанатын операциялардың ұзақтығы 100
8 Ауысым кезінде ден қойып бақылау ұзақтығы 25 дейін
9 Орташа 1 сағатта берілетін хабарлар
мен белгілердің тығыздығы 60 дейін
10 Көзбен қарап анықтайтын объектілердің
мөлшері 5 мм артық
11 Ауысымдылығы Күндіз
___________________________________________________________________

Әйелдердің еңбек ету
жағдайына қойылатын
санитарлық-эпидемиологиялық
талаптар" туралы санитарлық-
эпидемиологиялық ережелер
мен нормаларға 6-қосымша

Бала көтеруге қауіптілік туғызуы мүмкін
бар химиялық заттардың тізбесі

1 кесте
________________________________ ________________________________
1. Акриламид 26. Дибутилфталат
2. Акролейн 27. 1,3 бутадиен (дивинил)
3. 6-аминоникотинамид 28. Дидодецилфталат
4. Селенисті ангидрид 29. Диметилацетамид
5. Анилин және одан өндірушілер 30. 2,6 диметилгидрохинон
6. Антибиотиктер 31. 4,4 диметилокс' 1
7. Ауырғандықты сездірмейтін 32. Диметилсульфат
газдар
8. Антикоагулянттар 33. Диметилперефталат
9. Ацетамид 34. Диметилформамид
10. Ацетон 35. Диметилфталат
11. Барбитал және натрий 36. Перфторадипин қышқылының
барбиталы динитрилі
12. Барий және оның қосындылары 37. Перфторглюттар қышқылының
динитрилі
13. Отын ерітетін бензин 38. Динитробензол
14. Бензол 39. Диоксан
15. Бензапирен 40. Дисульфид және
метил-пантоил-В-аминоэтил
16. Бериллий және оның қосындылары 41. 1,3-дихлорбутен-2
17. Бор және оның қосындылары 42. Диэтилацетамид
18. Бензосульфоқышқылының 43. Диэтилфталат
бутиламиді
19. Бутилметакрилат 44. Кадмий және оның қосындылары
20. Винилдің хлориді 45. Капролактам
21. Гексахлоратензол 46. Каптакс
22. Героин 47. Карбатион
23. Гидразин және одан 48. Калий, натрий
өндірілетіндер ксанто-генаттары
24. Изопропилбензолдың сулы 49. Ксилол
асқын тотығы
25. Гормондық препараттар 50. Люминофорлар
________________________________ ________________________________
________________________________ ________________________________
51. Марганец және оның 90. Требутилпербензоат
қосындылары
52. Мыс және оның қосындылары 91. Трикрезилфосфат
53. Мецатил 92. Трикрезол
54. Метилацетамид 93. 1.5,5-үшметилциклогск-
санон-3
55. Монофурфурилидеацтон 94. 3.5-үшметилциклогск-санон-3
56. Моноэтаноламин 95. 2.4.6-үшнитроанизол
57. Морфолин 96. Тринитролуол
58. В-нафтол 97. 2,4,6-үшнитрофенол
59. А-нафтохинон 98. Үшфенилфосфат
60. Никотинамид 99. Үшфтазин
61. Бензолдың нитроқосылыстары 100. М-үшфторметил-фенилзонианаг
62. Нитрофурандар 101. Үшхлорпропан
63. Пахикарпин 102. 1,2,3-хлорацетон
64. Пестицидтер 103. 1,2,3-хлорбутен-3
65. Пиперидин 104. Үшхлорсикад
66. Пиримединнен өндірілетіндер 105. Үшхлортриазин
67. Раувольфия және оның 106. Мыстың үшхлорфеноляты
препараттары
68. Сынап және оның қосындылары 107. Үшхлорэтилен
69. Қорғасын және оның қосындылары 108. Үшэтоксисилан
70. Селен және оның қосындылары 109. Үш-(2-эйлгексил) фосфат
71. Күкірттікөміртек 110. Үш еселі карбонат
72. Стирол 111. Уран (еритін және ерімейтін
қосылыстар)
73. Азотқышқылды стронций 112. Нн-М- фениленди-малеимид
74. Стронций тотығы және сутотығы 113. Фенол
75. Сүрме және оның қосындылары 114. Формальдегид
76. Темекі тозаң, ұшатын заттар 115. Формамид
77. Талодомид 116. Фосфорлы сутегі
78. Талий және оның қосындылары 117. Бесхлорлы фосфор
79. Теобромин 118. Үшхлорлы фосфор
80. Теофиллин 119. Хлортотықты фосфор
81. Тетостерон 120. Фтороцетамид
82. Тетраметилтиурам-дисульфид 121. Фторотан
83. Тетрохлорбутан 122. Фуран
84. Тетрохлорбутадиен 123. Фурил спирті
85. Тетраэтилқорғасын 124. Фурфуриалиден
86. Тиоацетамид және оның өнімдері 125. Фурфурол
87. Тиоуроцил 126. Хинин
88. Толуол 127. 2-карбонды қышқылдың
89. Третбутилпирацетат 4 хлорбензофеноны
________________________________ ________________________________
________________________________ ________________________________
128 Хлорлы 5 этоксифенил- 144 Эуфелин
1,2-тиазоний
129 Хлорметилтрихлорселан 145 Уретандар
130 Хлоропрен 146 Ацетисалицил қышқылы
131 Хлороформ 147 Амил бромиді
132 2-хлорфенол 148 Бутил бромиді
133 2-хлорэтансульфахлорид 149 Гексил бромиді
134 Хроматтар, биохроматтар 150 Дибутилфенилфосфат
135 Циклогексан 151 Эпоксидты шайырлардың ұшқыш
өнімдері УП-650 және УП-650Т
136 Циклогексанон 152 Эпокситрифенолды шайырлардың
ұшқыш өнімдері
137 Циклогексанолоксим 153 Метил дихлорид
138 Циклогексиламин 154 2 метилфуран
139 Эпихлоргидрин 155 Үшбутилфосфат
140 Этилено оксид 156 Феноксисіркелі қышқыл
141 Этиленимин
142 Этилмеркурфосфат
143 2-этилгексилдифенилфосфат
________________________________ ________________________________

Талшық түрінде әсер ететін өндірістік
аэрозольдардың тізбесі

2 кесте
___________________________________________________________________
N | Заттардың атауы
___________________________________________________________________
1. Кристалды (кварц, кристоболит, тридимид, кварцит, динас,
графит, графит, шамот, слюда-шикі, мыс-сульфидті кендер)
кремний диоксид (кремнезем)
2. Конденсацияланған және дезинтеграцияланған аэрозоль түріндегі
аморфты кремнийдің диоксиді (диатомит, кварцевое текло,
балқытылған кварц)
3. Кремний карбиді (талшықты кристалдар)
4. Құрамында силикат бар шаңдар, силикаттар, алюмосиликаттары:
а) табиғи асбесттер (хризотил, антофиллит, актинолит, тремолит,
магнезиарфведсонит) және синтетикалық асбесттер, сонымен бірге
асбест жынысты шаңдар; б) құрамында 5%-дан аспайтын марганец
диоксиді, 7%-дан аспайтын хром оксиді, 10%-дан аспайтын темір
оксиді боялмаған және түсті асбестоцемент, в) асбестобакемет,
асбесторезеңке; г) слюда (флагопит, мусковит), тальк, тальк
жынысты шаңдар; д) цемент, оливин, апатит, глина, каолин шамот;
е) вулкандау жолымен алынған шыны тәрізді силикаттар (туфы,
пемза, перлит); ж) цеолиттер (табиғи мен жасанды); з) дуниттер
және одан да дайындалған магнезиясиликатты (форстеритті) отқа
қарсылар; и) шыны және шыныдан дайындалған құрылыстық
материалдардың шаңы.
5. Жасанды, құрылымы шыны тәрізді силикатты минералды талшықтары
(шыныталшық, шынымақта, минералды және шлак мақтасы,
муллиткремний тәрізді, базальтты)
6. Құрғатып әрлегенде, тозаңдатқанда, металл ұнтақтарынан
алғандағы металдардың және силикаттардың аэрозольдері
7. Көміртектің шаңдары:
А) тас көмірлі, пек, мұнай, сланцты кокстар;
Б) антрацит және басқа да қазбалы көмірлер;
В) құрамында 5-тен 10%-ға дейін еркін кремний диоксиді бар
көміржынысты шаңдар;
г) табиғи және жасанды алмаздар, соның ішінде металдандырылған
алмаз;
д) құрамында 35 мг/кг аспайтын бенз(а)пирен бар қара өндірістік
күйелер;
е) гидратцеллюлозалы және полиакрилонитрилды талшықтар
негізіндегі көміртекті талшықты материалдар.
8. Өсімдік және жануарлар шаңы (мақта, зығыр, дән, қарасора,
кенеп, джут, темекі, ағаш, шымтезек, құлмақ, қағаз, жүн, үлпек,
табиғи жібек).
9. Органикалық емес люминофорлардың шаңы соның ішінде құрамында
5% кем болмайтын кадмийі бар.
10. Дәнекерлейтін аэрозолдер: құрамында марганец (20 % және одан да
көп), никель, хром, фтордың қосындысы, берилий, қорғасын;
Б) құрамында марганец (20%-ға дейін, одан да аса), темір
оксиді, алюминий, магний, титан, мыс, мырыш, молибден, ванадий,
вольфрам.
11. Абразивті және құрамында (электрокорундтардың, карбидтің,
бордың, эльбордың, кремний карбидінің) абразивтері бар
құралдар.
___________________________________________________________________