Об утверждении нормативных правовых актов, регулирующих деятельность обществ взаимного страхования

Постановление Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций от 1 марта 2010 года № 29. Зарегистрировано в Министерстве юстиции Республики Казахстан 13 апреля 2010 года № 6163.

Примечание РЦПИ!
Порядок введения в действие приказа см. п. 2.

В целях реализации Закона Республики Казахстан от 30 декабря 2009 года "О внесении изменений и дополнений в некоторые законодательные акты Республики Казахстан по вопросам обязательного и взаимного страхования, налогообложения" Правление Агентства Республики Казахстан по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций (далее - Агентство) ПОСТАНОВЛЯЕТ:

1. Утвердить:

1) утратил силу постановлением Правления Национального Банка РК от 17.07.2015 № 129 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);

2) Правила и размеры инвестирования активов обществ взаимного страхования согласно приложению 2 к настоящему постановлению;

3) Инструкцию о требованиях к формированию, методике расчета страховых резервов обществ взаимного страхования и их структуре согласно приложению 3 к настоящему постановлению.

Сноска. Пункт 1 с изменениями, внесенными постановлением Правления Национального Банка РК от 17.07.2015 № 129 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 28.01.2017 № 17 (вводится в действие по истечении двадцати одного календарного дня после дня его первого официального опубликования).

2. Настоящее постановление вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

3. Департаменту надзора за субъектами страхового рынка и другими финансовыми организациями (Каракулова Д.Ш.):

1) совместно с Юридическим департаментом (Сарсеновой Н.В.) принять меры к государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан настоящего постановления;

2) в десятидневный срок со дня государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан довести его до сведения заинтересованных подразделений Агентства, Объединения юридических лиц "Ассоциация финансистов Казахстана" и обществ взаимного страхования.

4. Службе Председателя Агентства (Кенже А.А.) принять меры по опубликованию настоящего постановления в средствах массовой информации Республики Казахстан.

5. Контроль над исполнением настоящего постановления возложить на заместителя Председателя Агентства Алдамберген А.У.

Председатель

Е. Бахмутова

Приложение 1 к постановлению Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций от 1 марта 2010 года № 29

Правила
представления отчетности обществами взаимного страхования

Сноска. Приложение 1 утратило силу постановлением Правления Национального Банка РК от 17.07.2015 № 129 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Приложение 2 к постановлению Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций от 1 марта 2010 года № 29

Правила и размеры инвестирования активов обществ взаимного страхования

Сноска. Заголовок в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 28.01.2017 № 17 (вводится в действие по истечении двадцати одного календарного дня после дня его первого официального опубликования).

Настоящие Правила и размеры инвестирования активов обществ взаимного страхования разработаны в соответствии с подпунктом 4) статьи 5 Закона Республики Казахстан от 5 июля 2006 года "О взаимном страховании" и устанавливают порядок и размеры инвестирования активов обществ взаимного страхования (далее - Общество).

Сноска. Преамбула в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 28.01.2017 № 17 (вводится в действие по истечении двадцати одного календарного дня после дня его первого официального опубликования).

Глава 1. Общие положения

1. Основными целями инвестирования активов Общества являются:

1) сохранность активов Общества и их увеличение;

2) поддержание достаточного уровня ликвидности активов Общества;

3) обеспечение доходности активов Общества при низком уровне риска.

2. Общество осуществляет инвестирование активов самостоятельно либо передает активы Общества частично либо полностью в инвестиционное управление управляющему инвестиционным портфелем.

Глава 2. Порядок инвестирования активов Общества

3. Сделки Общества с ценными бумагами на вторичном рынке совершаются Обществом на организованном рынке ценных бумаг, за исключением реализации ценных бумаг, подвергнутых фондовой биржей делистингу.

4. Сделки купли-продажи ценных бумаг, совершенные на организованном рынке ценных бумаг с участием активов Общества, заключаются методом открытых торгов.

5. Сделки "обратное репо" заключаются с финансовыми инструментами, разрешенными к приобретению за счет активов Общества, на срок не более тридцати дней и только автоматическим способом.

6. В случае, если в результате каких-либо обстоятельств структура портфеля финансовых инструментов, приобретенных за счет активов Общества, не соответствует требованиям, установленным настоящими Правилами, Общество незамедлительно прекращает размещение активов, усугубляющее такое несоответствие.

Сноска. В пункт 6 внесено изменение на государственном языке, текст на русском языке не меняется постановлением Правления Национального Банка РК от 28.01.2017 № 17 (вводится в действие по истечении двадцати одного календарного дня после дня его первого официального опубликования).

7. В случае делистинга фондовой биржей долговой ценной бумаги (не обладающей минимальным уровнем рейтинговой оценки) либо снижения кредитного рейтинга долговой ценной бумаги ниже минимального уровня, Общество реализовывает такие ценные бумаги в течение одного года с даты наступления вышеуказанного события.

8. Помимо рейтинговых оценок агентства Standard & Poor's уполномоченным органом по регулированию, контролю и надзору финансового рынка и финансовых организаций также признаются рейтинговые оценки агентств Moody's Investors Service, Fitch, A.M. Best и их дочерних рейтинговых организаций (далее - другие рейтинговые агентства).

Сноска. Пункт 8 в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 28.01.2017 № 17 (вводится в действие по истечении двадцати одного календарного дня после дня его первого официального опубликования).

9. Общество осуществляет размещение страховых резервов в следующие финансовые инструменты:

1) вклады и деньги на текущих счетах в банках второго уровня Республики Казахстан при соответствии одному из следующих условий:

банки имеют долгосрочный кредитный рейтинг не ниже "ВВ-" по международной шкале агентства "Standard & Poor's", или рейтинговую оценку аналогичного уровня одного из других рейтинговых агентств, или рейтинговую оценку не ниже "kzBB" по национальной шкале агентства "Standard & Poor's";

банки являются дочерними банками-резидентами, родительские банки-нерезиденты которых имеют долгосрочный кредитный рейтинг в иностранной валюте не ниже категории "А-" по международной шкале агентства "Standard & Poor's" или рейтинговую оценку аналогичного уровня одного из других рейтинговых агентств;

2) облигации юридических лиц Республики Казахстан, выпущенные в соответствии с законодательством Республики Казахстан, имеющие рейтинговую оценку не ниже "ВВ" по международной шкале агентства "Standard & Poor's" или рейтинг аналогичного уровня одного из других рейтинговых агентств;

3) государственные ценные бумаги Республики Казахстан (в том числе эмитированные в соответствии с законодательством других государств), выпущенные Министерством финансов Республики Казахстан и Национальным Банком Республики Казахстан;

4) ценные бумаги, имеющие статус государственных, выпущенные центральными правительствами иностранных государств, имеющих суверенный рейтинг не ниже "А-" по международной шкале агентства "Standard & Poor's" или рейтинговую оценку аналогичного уровня одного из других рейтинговых агентств.

Суммарное размещение страховых резервов Общества в финансовые инструменты, указанные в подпунктах 1) и 3) настоящего пункта, составляет не менее восьмидесяти процентов от страховых резервов Общества.

10. Размер инвестиций Общества в финансовые инструменты не превышает следующие значения:

1) суммарное размещение во вклады, деньги и облигации (с учетом операций "обратное репо") в одном банке второго уровня и его аффилиированных лицах - не более десяти процентов от страховых резервов Общества, но не более двадцати пяти процентов от размера собственного капитала данного эмитента. При этом суммарное размещение страховых резервов Общества в облигации не превышает двадцати пяти процентов от общего объема облигаций одной эмиссии;

2) суммарное размещение в облигации юридических лиц Республики Казахстан (за исключением банков второго уровня Республики Казахстан) и аффилиированных лиц данного юридического лица - не более десяти процентов от страховых резервов Общества, но не более двадцати пяти процентов от размера собственного капитала данного эмитента;

3) суммарное размещение в ценные бумаги (с учетом операций "обратное репо"), имеющие статус государственных, выпущенные центральными правительствами иностранных государств, имеющих суверенный рейтинг не ниже "А-" по международной шкале агентства "Standard & Poor's" или рейтинговую оценку аналогичного уровня одного из других рейтинговых агентств одного государства - не более десяти процентов от страховых резервов Общества;

4) сделки "обратное репо", совершаемые с участием активов Общества - не более десяти процентов от страховых резервов Общества.

Приложение 3 к постановлению Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций от 1 марта 2010 года № 29

Инструкция
о требованиях к формированию, методике расчета страховых
резервов обществ взаимного страхования и их структуре

Настоящая Инструкция о требованиях к формированию, методике расчета страховых резервов обществ взаимного страхования и их структуре (далее - Инструкция) разработана в соответствии с пунктом 1 статьи 24 Закона Республики Казахстан от 5 июля 2006 года "О взаимном страховании" и определяет структуру страховых резервов для обществ взаимного страхования и требования к методике расчета страховых резервов.

Глава 1. Общие положения

1. Для целей настоящей Инструкции используются следующие основные понятия:

1) дата расчета - дата, на которую производится расчет страховых резервов;

2) незаработанная страховая премия - часть страховой премии, относящаяся к периоду действия страховой защиты, по договору страхования, следующему за датой расчета;

3) нетто-премия (нетто-взносы при уплате в рассрочку) - сумма денег, которая подлежит уплате обществу взаимного страхования за принятие им обязательств исключительно по осуществлению страховых выплат без учета покрытия иных расходов общества взаимного страхования;

4) неурегулированная претензия - заявленное требование к обществу взаимного страхования по осуществлению страховой выплаты в соответствии с договором страхования, по которому страховая выплата не осуществлялась или осуществлялась не в полном объеме;

5) приведенная ожидаемая стоимость - ожидаемая (вероятная) стоимость страховых премий (страховых взносов) либо страховых выплат либо расходов, рассчитанная (дисконтированная) с учетом процентной ставки и периода времени между датой расчета и датой поступления страховой премии (взносов) либо датой осуществления страховой выплаты по договору страхования;

6) резерв заявленных, но неурегулированных убытков - обязательства общества взаимного страхования по осуществлению страховых выплат по произошедшим страховым случаям, о наступлении которых было заявлено обществу взаимного страхования до даты расчета в соответствии с условиями договора страхования и по которым страховые выплаты не осуществлялись или осуществлялись не в полном объеме;

7) резерв непроизошедших убытков - обязательства общества взаимного страхования по осуществлению страховых выплат по страховым случаям, которые не произошли на дату расчета, но могут произойти в будущем в период действия договора страхования;

8) резерв произошедших, но незаявленных убытков - обязательства общества взаимного страхования по осуществлению страховых выплат по произошедшим страховым случаям, о наступлении которых не было заявлено обществу взаимного страхования до даты расчета в соответствии с условиями договора страхования.

Глава 2. Структура страховых резервов

2. Страховые резервы, обязательные для формирования обществом взаимного страхования, включают в себя:

1) резерв незаработанных премий - формируется обществом взаимного страхования по договорам страхования в отрасли "общее страхование" (далее - РНП);

2) резерв не произошедших убытков - формируется обществом взаимного страхования по договорам страхования в отрасли "страхование жизни" (далее - РНУ);

3) резервы убытков:

резерв произошедших, но незаявленных убытков (далее - РПНУ);

резерв заявленных, но неурегулированных убытков (далее - РЗНУ).

3. При наличии дополнительных рисков по заключенным договорам страхования общество взаимного страхования должно сформировать дополнительные резервы, покрывающие риски по заключенным договорам страхования.

Глава 3. Общие требования к методике
расчета страховых резервов

4. Для обеспечения исполнения принятых обязательств по действующим договорам страхования общество взаимного страхования должно иметь сформированные страховые резервы в объеме, рассчитанном согласно настоящей Инструкции.

5. Страховые резервы формируются обществом взаимного страхования отдельно по каждому классу страхования.

6. Расчет страховых резервов осуществляется в соответствии с настоящей Инструкцией и иными нормативными правовыми актами Республики Казахстан на основе условий заключенных обществом взаимного страхования договоров страхования.

7. При расчете страховых резервов общество взаимного страхования использует эффективную годовую процентную ставку, равную прогнозному уровню доходности по инвестиционному портфелю активов общества взаимного страхования, сформированному в обеспечение страховых резервов, но не выше 5 (пяти) процентов.

Глава 4. Отрасль "общее страхование"
§ 1. Резерв незаработанных премий

8. РНП представляет собой страховую премию по договору страхования, относящуюся к периоду действия договора страхования, следующему за датой расчета.

9. РНП по договору страхования равен величине, исчисляемой пропорционально не истекшему на дату расчета сроку действия страховой защиты по договору страхования. Незаработанная страховая премия, за исключением договоров страхования по классу страхования на случай болезни, определяется как произведение страховой премии на отношение не истекшего на дату расчета срока действия страховой защиты ко всему сроку действия страховой защиты по договору страхования, по следующей формуле:

Т1 - Т2

РНП = СП * --------,

Т1

где: СП - страховая премия по договору страхования;

Т1 - количество дней, в течение которых действует страховая защита по договору страхования;

Т2 - количество дней, истекших с момента начала действия страховой защиты по договору страхования до даты расчета (включительно).

Незаработанная страховая премия по договорам страхования по классу страхования на случай болезни определяется как разность произведения страховой премии на отношение не истекшего на дату расчета срока действия страховой защиты ко всему сроку действия страховой защиты по договору страхования и страховых взносов, которые подлежат уплате обществу взаимного страхования в соответствии с условиями договора страхования после даты расчета, по следующей формуле:

Т1 - Т2

РНП = СП * --------- - СВ,

Т1

где: СП - страховая премия по договору страхования;

Т1 - количество дней, в течение которых действует страховая защита по договору страхования;

Т2 - количество дней, истекших с момента начала действия страховой защиты по договору страхования до даты расчета (включительно);

СВ - страховые взносы по договору страхования, которые подлежат уплате обществу взаимного страхования в соответствии с условиями договора страхования после даты расчета.

10. Сумма незаработанных страховых премий по всем договорам данного класса страхования является резервом незаработанных страховых премий общества взаимного страхования по классу страхования.

§ 2. Резерв произошедших, но незаявленных убытков

11. Расчет РПНУ производится по каждому классу страхования отдельно с учетом накопленной статистики общества взаимного страхования по осуществлению страховых выплат в данном классе страхования, за исключением класса ипотечного страхования, по которому расчет РПНУ производится в соответствии с пунктом 13 настоящей Инструкции.

12. При отсутствии у общества взаимного страхования собственной статистики по осуществлению страховых выплат в данном классе страхования либо недостаточности данных такой статистики, величина РПНУ по классам страхования должна составлять не менее 50 процентов от РЗНУ. В случае если размер РЗНУ равен нулю, то величина РПНУ должна составлять не менее 5 процентов от суммы страховой премии, начисленной по договорам страхования за последние двенадцать месяцев, предшествующих дате расчета.

13. По классу ипотечного страхования величина РПНУ составляет не менее 60 процентов от суммы страховой премии, начисленной по договорам страхования за последние двенадцать месяцев, предшествующих дате расчета.

§ 3. Резерв заявленных, но неурегулированных убытков

14. РЗНУ рассчитывается по каждой заявленной, но неурегулированной претензии на дату расчета. Заявленная претензия с указанием размера убытка по данной претензии регистрируется в журнале учета убытков общества взаимного страхования, как заявленная, с момента сообщения о наступлении страхового случая страхователем любым доступным страхователю способом либо в порядке, предусмотренном законодательством Республики Казахстан.

15. Размер РЗНУ равен следующей величине:

РЗНУ = В + РВ,

где:

В - подлежащие осуществлению страховые выплаты по заявленным претензиям по договорам страхования;

РВ - подлежащие осуществлению расходы общества взаимного страхования, непосредственно связанные с рассмотрением, урегулированием, определением размера страховых выплат по заявленным претензиям.

Подлежащие осуществлению расходы общества взаимного страхования, непосредственно связанные с рассмотрением, урегулированием, определением размера страховых выплат по заявленным претензиям, рассчитываются в размере фактических расходов общества взаимного страхования, и должны быть не менее одного процента от суммы заявленных, но неурегулированных убытков, но не менее двух месячных расчетных показателей.

16. В случае если размер подлежащей осуществлению страховой выплаты не определен, то для расчета РЗНУ в соответствии с пунктом 18 настоящей Инструкции принимается максимально возможный размер страховой выплаты, оцененный исходя из предварительно полученной обществом взаимного страхования информации о страховом случае, но не превышающий страховую сумму.

17. Указанная в пункте 18 настоящей Инструкции величина РЗНУ может быть уменьшена на сумму задолженности страхователя по уплате страховой премии (страховых взносов) обществу взаимного страхования на дату расчета.

18. Общество взаимного страхования формирует размер РЗНУ в течение трех лет с момента заявления о претензии до момента осуществления страховой выплаты по ней либо вынесения решения об отказе в осуществлении страховой выплаты обществом взаимного страхования либо письменного отказа страхователя в получении страховой выплаты по ней (в зависимости от того, какая из дат наступит раньше).

Глава 5. Отрасль "страхование жизни"

19. Расчет страховых резервов общества взаимного страхования, осуществляющего страховую деятельность в отрасли "страхование жизни" производится отдельно по каждому договору страхования, за исключением договоров страхования жизни с участием страхователя в инвестиционном доходе страховщика, в случаях, когда общество взаимного страхования не покрывает риск смерти застрахованного, а также отдельно по видам договоров:

1) не накопительного страхования жизни;

2) накопительного страхования жизни;

3) аннуитета, по которым сроки начала осуществления страховых выплат приходятся после даты расчета;

4) аннуитета, по которым сроки начала осуществления страховых выплат наступили до даты расчета.

20. Расчет страховых резервов общества взаимного страхования, осуществляющего страховую деятельность в отрасли "страхование жизни", по классу страхования от несчастных случаев и по классу страхования на случай болезни осуществляется в соответствии с Главой 4 настоящей Инструкции.

§ 1. Резерв не произошедших убытков по
договорам страхования жизни

21. РНУ по договорам страхования жизни рассчитывается как сумма резервов, не произошедших убытков по всем действующим на дату расчета договорам страхования жизни.

22. РНУ по отдельному договору страхования жизни равен максимальной величине из двух следующих величин:

1) РНУ1 = ПосВ + ПосРВ + ПосОР - ПосСВ,

где ПосВ - приведенная ожидаемая стоимость страховых выплат, предусмотренных условиями договора страхования;

ПосРВ - приведенная ожидаемая стоимость расходов общества взаимного страхования, непосредственно связанных с рассмотрением, урегулированием, определением размера страховых выплат;

ПосОР - приведенная ожидаемая стоимость операционных расходов общества взаимного страхования, связанных с ведением дела;

ПосСВ - приведенная ожидаемая стоимость страховых взносов (при единовременной уплате - страховой премии), которые должны быть получены обществом взаимного страхования после даты расчета;

2) PНУ2 = ПосВ - ПосСНВ,

где ПосВ - приведенная ожидаемая стоимость страховых выплат, предусмотренных условиями договора страхования исключительно при наступлении страхового случая (без учета страховой выплаты, осуществляемой по истечении установленного договором страхования периода);

ПосСНВ - приведенная ожидаемая стоимость страховых нетто-взносов (при единовременной уплате - страховой нетто-премии), которые должны быть получены обществом взаимного страхования после даты расчета за принятие ею обязательств исключительно по осуществлению страховых выплат, связанных с наступлением страхового случая (без учета страховой выплаты, осуществляемой по истечении установленного договором страхования периода).

§ 2. Резерв не произошедших убытков по договорам аннуитета

23. РНУ по договорам аннуитета рассчитывается как сумма резервов, не произошедших убытков по всем действующим на дату расчета договорам аннуитета.

24. РНУ по отдельному договору аннуитета равен следующей величине:

РНУ = ПосВ + ПосОР - ПосСВ,

где ПосВ - приведенная ожидаемая стоимость страховых выплат, предусмотренных условиями договора аннуитета;

ПосОР - приведенная ожидаемая стоимость операционных расходов общества взаимного страхования, связанных с ведением дела по договору аннуитета;

ПосСВ - приведенная ожидаемая стоимость страховых взносов (при единовременной уплате - страховой премии), которые должны быть получены обществом взаимного страхования после даты расчета. Для договора аннуитета, по которому срок начала осуществления страховых выплат наступил до даты расчета, ПосСВ равна нулю.

25. При увеличении размера регулярных страховых выплат по договорам аннуитета, РНУ определяется:

в период страховых выплат в соответствии с пунктом 27 настоящей Инструкции. Расчет приведенной ожидаемой стоимости страховых выплат осуществляется с учетом произведенного увеличения размера страховых выплат;

в период накопления, как наибольший из следующих величин:

1) приведенная ожидаемая стоимость страховых выплат плюс размер РНУ, определенный в соответствии с пунктом 27 настоящей Инструкции (без увеличения размера страховых выплат). Ожидаемая стоимость страховой выплаты равна рассчитанному и распределенному размеру дополнительных доходов по договору аннуитета;

2) размер РНУ, определенный в соответствии с пунктом 27 настоящей Инструкции (с учетом увеличения размера страховых выплат по договору аннуитета за счет дополнительных доходов общества взаимного страхования).

§ 3. Резерв произошедших, но незаявленных убытков

26. РПНУ по договорам не накопительного страхования жизни рассчитывается с учетом накопленной статистики общества взаимного страхования по осуществлению страховых выплат по данному виду страхования.

При отсутствии у общества взаимного страхования собственной статистики по осуществлению страховых выплат либо недостаточности данных такой статистики величина РПНУ должна составлять не менее пятидесяти процентов от РЗНУ. В случае, если размер РЗНУ равен нулю, то величина РПНУ должна составлять не менее пяти процентов от суммы страховой премии, начисленной по договорам страхования за последние двенадцать месяцев, предшествующих дате расчета.

27. РПНУ по договорам аннуитета, а также по договорам накопительного страхования жизни равен нулю.

§ 4. Резерв заявленных, но неурегулированных убытков

28. РЗНУ по договорам страхования жизни рассчитывается по каждой заявленной, но неурегулированной претензии на дату расчета.

29. РЗНУ по договорам страхования жизни равен:

РЗНУ = В + ОР,

где:

В - ожидаемая стоимость страховых выплат по неурегулированным претензиям;

ОР - ожидаемая стоимость расходов общества взаимного страхования, непосредственно связанных с рассмотрением, урегулированием, определением размера страховых выплат.

Ожидаемая стоимость расходов общества взаимного страхования, непосредственно связанных с рассмотрением, урегулированием, определением размера страховых выплат по заявленным претензиям, рассчитывается в размере фактических расходов общества взаимного страхования. Ожидаемая стоимость таких расходов должна быть не менее одного процента от суммы заявленных, но неурегулированных убытков, но в любом случае не менее двух месячных расчетных показателей.

30. Общество взаимного страхования обеспечивает наличие сформированного размера РЗНУ в течение трех лет с момента заявления о претензии до момента осуществления страховой выплаты по ней либо вынесения решения об отказе в осуществлении страховой выплаты обществом взаимного страхования, либо письменного отказа страхователя в получении страховой выплаты по ней (в зависимости от того, какая из дат наступит раньше).

31. РЗНУ по договорам аннуитета равен нулю.

32. Указанная в пункте 31 настоящей Инструкции величина РЗНУ может быть уменьшена на сумму задолженности страхователя перед обществом взаимного страхования на дату расчета.

Өзара сақтандыру қоғамдарының қызметін реттейтін нормативтік құқықтық актілерді бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2010 жылғы 1 наурыздағы N 29 қаулысы. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде 2010 жылғы 13 сәуірде Нормативтік құқықтық кесімдерді мемлекеттік тіркеудің тізіліміне N 6163 болып енгізілді.

"Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне міндетті және өзара сақтандыру, салық салу мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасының 2009 жылғы 30 желтоқсандағы Заңын іске асыру мақсатында, Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігінің (бұдан әрі – Агенттік) Басқармасы ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

1. Бекітілсін:

1) Күші жойылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 17.07.2015 № 129 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2) осы қаулының 2-қосымшасына сәйкес Өзара сақтандыру қоғамдарының активтерін инвестициялау қағидалары және мөлшері;

3) осы қаулының 3-қосымшасына сәйкес Өзара сақтандыру қоғамдарының сақтандыру резервтерін қалыптастыруға, есептеу әдістемесіне және оның құрылымына қойылатын талаптар туралы нұсқаулық.

Ескерту. 1-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 17.07.2015 № 129 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 28.01.2017 № 17 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулыларымен.

2. Осы қаулы бірінші рет ресми жарияланған күннен кейінгі он күнтізбелік күн өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі.

3. Сақтандыру нарығының субъектілерін және басқа қаржы ұйымдарын қадағалау департаменті (Д.Ш. Қарақұлова):

1) Заң департаментiмен (Н.В. Сәрсенова) бірлесіп, осы қаулыны Қазақстан Республикасының Әдiлет министрлiгiнде мемлекеттiк тiркеу шараларын қолға алсын;

2) осы қаулы Қазақстан Республикасының Әдiлет министрлiгiнде мемлекеттiк тiркелген күннен бастап он күндiк мерзiмде оны Агенттiктiң мүдделi бөлiмшелерiне, "Қазақстан қаржыгерлерiнiң қауымдастығы" заңды тұлғалар бiрлестiгiне және өзара сақтандыру қоғамдарына мәлімет үшін жеткізсін.

4. Агенттік Төрайымының Қызметі (А.Ә. Кенже) осы қаулыны Қазақстан Республикасының бұқаралық ақпарат құралдарында жариялау шараларын қолға алсын.

5. Осы қаулының орындалуын бақылау Агенттік Төрайымының орынбасары А.Ө. Алдамбергенге жүктелсін.

Төрайым

Е. Бахмутова

Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2010 жылғы 1 наурыздағы № 29 қаулысына 1-қосымша

Өзара сақтандыру қоғамдарының есептілікті беру ережесі

Ескерту. Күші жойылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 17.07.2015 № 129 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2010 жылғы 1 наурыздағы № 29 қаулысына 2-қосымша

Өзара сақтандыру қоғамдарының активтерін инвестициялау қағидалары және мөлшері

Ескерту. Тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 28.01.2017 № 17 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

Осы Өзара сақтандыру қоғамдарының активтерін инвестициялау қағидалары және мөлшері "Өзара сақтандыру туралы" 2006 жылғы 5 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңы 5-бабының 5) тармақшасына сәйкес әзірленді және өзара сақтандыру қоғамдарының (бұдан әрі – Қоғам) активтерін инвестициялау тәртібін және мөлшерлерін белгілейді.

Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 28.01.2017 № 17 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Қоғамның активтерін инвестициялаудың негізгі мақсаттары:

1) Қоғам активтері сақталуы және олардың өсуі;

2) Қоғам активтері өтімділігінің жеткілікті деңгейін ұстап тұру;

3) тәуекелдің төмен деңгейінде Қоғам активтерінің өтімділігін қамтамасыз ету болып табылады.

2. Қоғам активтерін инвестициялауды дербес жүзеге асырады не Қоғам активтерін инвестициялық портфельді басқарушының инвестициялық басқаруына ішінара не толық өткізеді.

2-тарау. Қоғам активтерін инвестициялаудың тәртібі

3. Қор биржасы делистингке ұшыратқан бағалы қағаздарды өткізуді қоспағанда, Қоғамның қайталама нарықтағы бағалы қағаздармен мәмілелерін Қоғам бағалы қағаздардың ұйымдастырылған нарығында жасайды.

4. Қоғам активтері қатысуымен бағалы қағаздардың ұйымдастырылған нарығында жасалған бағалы қағаздарды сатып алу-сату мәмілелері ашық сауда-саттық әдісімен жүргізіледі.

5. "Кері репо" мәмілелері Қоғам активтері есебінен сатып алуға рұқсат етілген қаржы құралдарымен отыз күннен астам емес мерзімге және автоматты әдіспен жасалады.

6. Егер кез келген жағдайлардың нәтижесінде Қоғам активтері есебінен сатып алынған қаржы құралдары портфелінің құрылымы осы Қағидаларда белгіленген талаптарға сәйкес келмеген жағдайда, Қоғам осындай сәйкессіздікті ұлғайтатын активтерді орналастыруды дереу тоқтатады.

Ескерту. 6-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 28.01.2017 № 17 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

7. Қор биржасы борыштық бағалы қағазды (рейтингтік бағаның барынша төмен деңгейі жоқ) делистингке ұшыратқан не борыштық бағалы қағаздың кредиттік рейтингін барынша төмен деңгейден төмендеткен жағдайда, Қоғам осындай бағалы қағаздарды жоғарыда аталған жағдайлар басталған күннен бастап бір жыл ішінде өткізеді.

8. Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау мен қадағалау жөніндегі уәкілетті органмен Standard & Poor's агенттігінің рейтингілік бағаларынан басқа Moody's Investors Service, Fitch, A.M. Best агенттіктерінің және олардың еншілес рейтингілік ұйымдарының (бұдан әрі – басқа рейтингілік агенттіктер) рейтингілік бағалары танылады.

Ескерту. 8-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 28.01.2017 № 17 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

9. Қоғам сақтандыру резервтерін мына қаржы құралдарына орналастыруды жүзеге асырады:

1) мынадай талаптардың біріне сәйкес келген жағдайда, Қазақстан Республикасының екінші деңгейдегі банктеріндегі салымдар мен ақшаға: банктердің "Standard & Poor's" агенттігінің халықаралық шәкілі бойынша "ВВ-"-тен төмен емес ұзақ мерзімді кредиттік рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар, немесе "Standard & Poor's" агенттігінің ұлттық шәкілі бойынша "kzВВ" төмен емес рейтингтік бағасы бар болса;

банктер "Standard & Poor's" агенттігінің халықаралық шәкіл бойынша "А-" санатынан төмен емес шетел валютасындағы ұзақ мерзімді кредиттік рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар резидент емес бас банктердің еншілес резидент банктері болып табылса;

2) "Standard & Poor's" агенттігінің халықаралық шәкілі бойынша "ВВ" төмен емес рейтингтік бағасы немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар, Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес шығарылған, Қазақстан Республикасының заңды тұлғаларының облигациялары;

3) Қазақстан Республикасының Қаржы министрлігі мен Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі шығарған Қазақстан Республикасының мемлекеттік бағалы қағаздары (оның ішінде басқа мемлекеттердің заңнамаларына сәйкес айналысқа шығарылған);

4) "Standard & Poor's" агенттігінің халықаралық шәкілі бойынша "А-"-тен төмен емес тәуелсіз рейтингі бар немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингтік бағасы бар шет мемлекеттердің орталық үкіметтері шығарған, мемлекеттік мәртебесі бар бағалы қағаздар.

Қоғамның сақтандыру резервтерін осы тармақтың 1) және 3) тармақшаларында көрсетілген қаржы құралдарына жиынтық орналастыру Қоғамның сақтандыру резервтерінің сексен пайызынан кем еместі құрайды.

10. Қоғамның қаржы құралдарға инвестицияларының мөлшері мына мәндерден аспайды:

1) екінші деңгейдегі бір банкте және оның аффилиирленген тұлғаларында салымдарға, ақшаға және облигацияларға жиынтық орналастыру ("кері репо" операцияларын ескеріп) – Қоғамның сақтандыру резервтерінен он пайыздан астам емес, бірақ осы эмитенттің меншікті капиталының мөлшерінен жиырма бес пайызынан астам емес. Бұл ретте, Қоғамның сақтандыру резервтерін облигацияларға жиынтық орналастыру бір эмиссия облигацияларының жалпы мөлшерінің жиырма бес пайызынан аспайды;

2) Қазақстан Республикасының заңды тұлғаларының (Қазақстан Республикасының екінші деңгейдегі банктерін қоспағанда) және осы заңды тұлғаның аффилиирленген тұлғаларының облигацияларына жиынтық орналастыру - Қоғамның сақтандыру резервтерінен он пайыздан астам емес, бірақ осы эмитенттің меншікті капиталының мөлшерінен жиырма бес пайызынан астам емес;

3) "Standard & Poor's" агенттігінің халықаралық шәкілі бойынша "А-"-тен төмен емес тәуелсіз рейтингі бар немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингтік бағасы бар шет мемлекеттердің орталық үкіметтері шығарған, мемлекеттік мәртебесі бар бір мемлекеттің бағалы қағаздарына жиынтық орналастыру ("кері репо" операцияларын ескеріп) – Қоғамның сақтандыру резервтерінен он пайыздан астам емес;

4) Қоғам активтері қатысуымен жасалатын "кері репо" мәмілелері – Қоғамның сақтандыру резервтерінен он пайыздан астам емес.

Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2010 жылғы 1 наурыздағы № 29 қаулысына 3-қосымша

Өзара сақтандыру қоғамдарының сақтандыру резервтерін
қалыптастыруға, есептеу әдістемесіне және оның құрылымына
қойылатын талаптар туралы нұсқаулық

Осы Өзара сақтандыру қоғамдарының сақтандыру резервтерін қалыптастыруға, есептеу әдісіне және оның құрылымына қойылатын талаптар туралы нұсқаулық (бұдан әрі - Нұсқаулық) "Өзара сақтандыру туралы" 2006 жылғы 5 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңының 24-бабының 1-тармағына сәйкес әзірленді және өзара сақтандыру қоғамдары үшін сақтандыру резервтерінің құрылымы мен сақтандыру резервтерін есептеу әдісіне қойылатын талаптарды айқындайды.

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Нұсқаулықтың мақсаты үшін мынадай негізгі ұғымдар қолданылады:

1) есептеу күні - сақтандыру резервтері есептелетін күн;

2) күтілетін келтірілген құн - сақтандыру сыйлықақыларының (сақтандыру жарналарының) не сақтандыру төлемдерінің не пайыздық ставкасын және есептеу күні мен сақтандыру сыйлықақысының (жарналарының) келіп түскен күні не сақтандыру шарты бойынша сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру күнінің арасындағы уақыт кезеңін ескере отырып есептелген (дисконтталған) шығыстардың күтілетін (ықтимал) құны;

3) мәлімделген, бірақ реттелмеген шығындардың резервтері – сақтандыру шартының талаптарына сәйкес есептеу күніне дейін басталғаны жөнінде өзара сақтандыру қоғамына мәлімделген және сақтандыру төлемдері жүзеге асырылмаған немесе толық көлемде жүзеге асырылмаған, орын алған сақтандыру оқиғалары бойынша сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру жөніндегі өзара сақтандыру қоғамдарының міндеттемелері;

4) нетто-сыйлықақы (бөліп төлеу кезіндегі нетто-жарналар) - өзара сақтандыру қоғамының өзге шығыстарын жабуды қоспағанда, сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру бойынша ғана міндеттеме алғаны үшін өзара сақтандыру қоғамына төлеуге жататын ақша сомасы;

5) орын алған, бірақ мәлімделмеген шығындар резерві - өзара сақтандыру қоғамының басталуы туралы сақтандыру шартына сәйкес есептеу күніне дейін өзара сақтандыру қоғамына мәлімделмеген орын алған сақтандыру оқиғалары бойынша сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру жөніндегі міндеттемелері;

6) орын алмаған шығындардың резерві - өзара сақтандыру қоғамының есептеу күнінде орын алмаған, бірақ сақтандыру шарты қолданылу кезеңінде болашақта орын алуы мүмкін болатын сақтандыру оқиғалары бойынша сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру жөніндегі міндеттемелері;

7) реттелмеген талап - сақтандыру төлемі жүзеге асырылмаған немесе толық көлемде жүзеге асырылмаған сақтандыру шартына сәйкес сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру бойынша өзара сақтандыру қоғамына қойылған талап;

8) таппаған сақтандыру сыйлықақысы - сақтандыру сыйлықақысының есептеу күнінен кейінгі сақтандыру шарты бойынша сақтандыруды қорғауды қолдану кезеңіне қатысты бөлігі.

2-тарау. Сақтандыру резервтерінің құрылымы

2. Өзара сақтандыру қоғамы міндетті түрде қалыптастыратын сақтандыру резервтеріне:

1) таппаған сыйлықақылар резерві - өзара сақтандыру қоғамы "жалпы сақтандыру" саласында сақтандыру шарттары бойынша қалыптастырады (бұдан әрі - ТСР);

2) орын алмаған шығындардың резерві - өзара сақтандыру қоғамы "өмірді сақтандыру" саласында сақтандыру шарттары бойынша қалыптастырады (бұдан әрі - ОШР);

3) шығындар резерві:

орын алған, бірақ мәлімделмеген шығындардың резерві (бұдан әрі - ОМШР);

мәлімделген, бірақ реттелмеген шығындардың резерві (бұдан әрі - МРШР) кіреді.

3. Жасалған сақтандыру шарттары бойынша қосымша тәуекелдер бар болған кезде, өзара сақтандыру қоғамы жасалған сақтандыру шарттары бойынша тәуекелдерді өтейтін қосымша резервтерді қалыптастыруы тиіс.

3-тарау. Сақтандыру резервтерін есептеу әдістемесіне
қойылатын жалпы талаптар

4. Сақтандырудың қолданыстағы шарттары бойынша қабылданған міндеттемелерді орындауды қамтамасыз ету үшін өзара сақтандыру қоғамында осы Нұсқаулыққа сәйкес есептелген мөлшерде қалыптастырылған сақтандыру резервтері болуы міндетті.

5. Өзара сақтандыру қоғамы сақтандыру резервтерін сақтандырудың жекелеген әр сыныбы бойынша қалыптастырады.

6. Сақтандыру резервтерін есептеу өзара сақтандыру қоғамы жасаған сақтандыру шарттарының талаптары негізінде осы Нұсқаулыққа және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес жүзеге асырылады.

7. Өзара сақтандыру қоғамы сақтандыру резервтерін есептегенде сақтандыру резервтерін қамтамасыз ету үшін қалыптастырылған, бірақ 5 (бес) пайыздан жоғары емес, өзара сақтандыру қоғамының инвестициялық портфелі бойынша кірістілігінің болжамды деңгейіне тең тиімді жылдық пайыздық ставканы қолданады.

4-тарау. "Жалпы сақтандыру" саласы
§ 1. Таппаған сыйлықақылардың резерві

8. ТСР сақтандыру шарты бойынша есептеу күнінен кейінгі сақтандыру шартының қолдану кезеңіне қатысты сақтандыру сыйлықақысын білдіреді.

9. Сақтандыру шарты бойынша ТСР есептеу күнінде сақтандыру шарты бойынша сақтандыруды қорғаудың аяқталмаған қолдану мерзіміне тепе-тең есептелетін өлшемге тең. Таппаған сақтандыру сыйлықақысы, ауырған жағдайда сақтандыру сыныбы бойынша сақтандыру шарттарын қоспағанда, есептеу күнінде мерзімі өтпеген сақтандыру қорғаудың сақтандыру шарты бойынша сақтандыру қорғаудың қолдануының барлық мерзіміндегі қатынасына сақтандыру сыйлықақысының туындысы ретінде мынадай формула бойынша анықталады:

Т1 - Т2

ТСР = СС * -----------,

Т1

мұнда: СС - сақтандыру шарты бойынша сақтандыру сыйлықақысы;

Т1 - сақтандыру шарты бойынша сақтандыруды қорғау қолданылатын күндердің саны;

Т2 - сақтандыру шарты бойынша сақтандыруды қорғауды қолдану басталған сәттен бастап есептеу күніне (қоса алғанда) дейін өткен күндердің саны.

Ауырған жағдайда сақтандыру сыныбы жөніндегі сақтандыру шарттары бойынша таппаған сақтандыру сыйлықақысы есептеу күнінен кейін өзара сақтандыру қоғамына сақтандыру шартына сәйкес төлеуге жататын сақтандыру мен сақтандыру жарналары шарты бойынша сақтандыру қорғаудың қолдануының барлық мерзіміне мерзімін есептеу күнінде сақтандыру қорғаудың аяқталмаған қолданыс мерзімінің қатынасына сақтандыру сыйлықақысы туындысының айырмасы ретінде мынадай формула бойынша анықталады:

Т1 - Т2

ТСР = СС * ----------- - СЖ,

Т1

мұнда: СС - сақтандыру шарты бойынша сақтандыру сыйлықақысы;

Т1 - сақтандыру шарты бойынша сақтандыруды қорғау қолданылатын күндердің саны;

Т2 - сақтандыру шарты бойынша сақтандыруды қорғауды қолдану басталған сәттен бастап есептеу күніне (қоса алғанда) дейін өткен күндердің саны;

СЖ - сақтандыру шартының талаптарына сәйкес есептеу күнінен кейін өзара сақтандыру қоғамына төленуге тиіс сақтандыру шарты бойынша сақтандыру жарналары.

10. Осы сақтандыру сыныбының барлық шарттары бойынша таппаған сақтандыру сыйлықақыларының сомасы өзара сақтандыру қоғамының сақтандыру сыныбы бойынша резерві болып табылады.

§ 2. Орын алған, бірақ мәлімделмеген шығындардың резерві

11. ОМШР-нің есебі осы Нұсқаулықтың 13-тармағына сәйкес жасалатын ипотекалық сақтандыру сыныбын қоспағанда, ОМШР-ны есептеу өзара сақтандыру қоғамының осы сақтандыру сыныбында сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру бойынша жинақталған статистикасын ескере отырып, әрбір сақтандыру сыныбы бойынша жеке жүргізіледі.

12. Өзара сақтандыру қоғамында осы сақтандыру сыныбында сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру бойынша өзінің статистикасы болмағанда не осындай статистиканың деректері жеткіліксіз болғанда, сақтандыру сыныптары бойынша ОМШР-нің өлшемі МРШР-нің 50 пайызынан кем еместі құрауы тиіс. Егер МРШР-нің өлшемі нөлге тең болған жағдайда, онда ОМШР-нің мөлшері сақтандыру шарттары бойынша есептеу күнінің алдындағы соңғы он екі айда есептелген сақтандыру сыйлықақысы сомасының 5 пайызынан кем еместі құрауы міндетті.

13. Ипотекалық сақтандыру сыныбы бойынша ОМШР-нің өлшемі есептеу күнінің алдындағы соңғы он екі айда сақтандыру шарттары бойынша есептелген базалық сақтандыру сыйлықақы сомасының 60 пайызынан кем еместі құрайды.

§ 3. Мәлімделген, бірақ реттелмеген шығындардың резерві

14. МРШР есептеу күнінде әрбір мәлімделген, бірақ реттелмеген талаптар бойынша есептеледі. Мәлімделген шағым-талап осы шағым-талап бойынша шығын мөлшерін көрсете отырып, өзара сақтандыру қоғамының шығындарды есепке алу журналында сақтанушы сақтандыру жағдайы басталғандығы туралы сақтанушыға қолайлы кез келген тәсілмен не Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген тәртіпте хабарлаған сәттен бастап мәлімделген ретінде тіркеледі.

15. МРШР-нің мөлшері мынадай өлшемге тең болады:

МРШР = Т + ТШ

мұнда:

Т - сақтандыру шарттары бойынша мәлімделген шағым-талаптар бойынша жүзеге асырылатын сақтандыру төлемдері;

ТШ - өзара сақтандыру қоғамының мәлімделген талаптар бойынша сақтандыру төлемдерін қарауға, реттеуге, мөлшерін белгілеуге тікелей байланысты жүзеге асырылатын шығыстары.

Өзара сақтандыру қоғамының мәлімделген талаптар бойынша сақтандыру төлемдерін қарауға, реттеуге, мөлшерін белгілеуге тікелей байланысты жүзеге асырылатын шығыстары өзара сақтандыру қоғамының нақты шығыстары мөлшерінде есептеледі және мәлімделген, бірақ реттелмеген шығындар сомасының кемінде бір пайызы, бірақ кемінде екі айлық есептік көрсеткіште болуы тиіс.

16. Егер жүзеге асырылатын сақтандыру төлемнің мөлшері белгіленбесе, онда МРШР-ні есептеу үшін осы Нұсқаулықтың 18-тармағына сәйкес өзара сақтандыру қоғамы алдын ала алған ақпаратқа қарай бағаланған сақтандыру төлемнің барынша жоғарғы ықтимал, бірақ сақтандыру сомасынан артпайтын мөлшері алынады.

17. Осы Нұсқаулықтың 18-тармағында көрсетілген МРШР-нің өлшемі сақтанушының есептеу күнінде өзара сақтандыру қоғамына сақтандыру сыйлықақыларын (сақтандыру жарналарын) төлеу бойынша берешегінің сомасына азаюы мүмкін.

18. Өзара сақтандыру қоғамы шағым-талап мәлімделген сәттен бастап ол бойынша сақтандыру төлемін жүзеге асырған не сақтандырушының сақтандыру төлемін жүзеге асырудан бас тарту туралы шешімі шыққан, не сақтанушының ол бойынша сақтандыру төлемін алудан жазбаша бас тартқан (күндердің қайсысы бұрын басталатындығына байланысты) сәтіне дейінгі үш жыл ішінде МРШР-нің мөлшерін қалыптастырады.

5-тарау. "Өмірді сақтандыру" саласы

19. "Өмірді сақтандыру" саласында сақтандыру қызметін жүзеге асыратын өзара сақтандыру қоғамының сақтандыру резервтерін есептеу өзара сақтандыру қоғамы сақтандырылушының қайтыс болу тәуекелін өтемеген жағдайларда, сақтандырушының инвестициялық кірісіне сақтанушының қатысуымен өмірді сақтандыру шарттарын қоспағанда, әрбір сақтандыру шарты бойынша жеке, сондай-ақ:

1) өмірді жинақтаушы емес сақтандыру;

2) өмірді жинақтаушы сақтандыру;

3) сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруды бастау мерзімдері есептеу күнінен кейін болатын аннуитет;

4) сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруды бастау мерзімдері есептеу күніне дейін басталған аннуитет шарттарының түрлері бойынша жеке жүргізіледі.

20. "Өмірді сақтандыру" саласында сақтандыру қызметін жүзеге асыратын өзара сақтандыру қоғамының жазатайым жағдайдан сақтандыру сыныбы бойынша және ауырған жағдай сақтандыру сыныбы бойынша сақтандыру резервтерін есептеу осы Нұсқаулықтың 4-тарауына сәйкес жүзеге асырылады.

§ 1. Өмірді сақтандыру шарттары
бойынша орын алмаған шығындар резерві

21. Өмірді сақтандыру шарттары бойынша ОШР есептеу күніндегі қолданыстағы өмірді сақтандырудың барлық шарттары бойынша орын алмаған шығындар резервтерінің сомасы ретінде есептеледі.

22. Әрбір өмірді сақтандыру шарты бойынша ОШР мынадай екі өлшемнің бірінің ең жоғары өлшеміне тең:

1) ОШР 1 = Тккқ + ТШккқ + ОШккқ - СЖккқ,

мұнда, Тккқ - сақтандыру шартының талаптарында көзделген сақтандыру төлемдерінің келтірілген күтілетін құны;

ТШккқ - өзара сақтандыру қоғамының сақтандыру төлемдерін қарауға, реттеуге, мөлшерін белгілеуге тікелей байланысты шығыстарының келтірілген күтілетін құны;

ОШккқ - өзара сақтандыру қоғамының іс жүргізуге байланысты операциялық шығыстарының келтірілген күтілетін құны;

СЖккқ - есептеу күнінен кейін өзара сақтандыру қоғамы алуы тиіс сақтандыру жарналарының келтірілген күтілетін құны (сақтандыру сыйлықақысын бір жолғы төлегенде);

2) ОШР 2 = Тккқ - СНЖккқ,

мұнда, Тккқ - сақтандыру шартының талаптарында көзделген сақтандыру төлемдерінің тек қана сақтандыру жағдайы басталған кездегі келтірілген күтілетін құны (сақтандыру шартында белгіленген кезең аяқталуы бойынша жүзеге асырылатын сақтандыру төлемдерін есепке алмастан);

СНЖккқ - өзара сақтандыру қоғамы тек қана сақтандыру жағдайының басталуымен байланысты сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру бойынша қабылдаған міндеттемелері үшін есептеу күнінен кейін алуы тиіс сақтандыру нетто-жарналарының (сақтандыру нетто-сыйлықақысын бір жолғы төлегенде) келтірілген күтілетін құны (сақтандыру шартында белгіленген кезең аяқталуы бойынша жүзеге асырылатын сақтандыру төлемдерін есепке алмастан).

§ 2. Аннуитет шарттары бойынша орын алмаған
шығындардың резерві

23. Аннуитет шарты бойынша ОШР есептеу күні қолданыстағы барлық аннуитет шарттары бойынша орын алмаған шығындар резервтерінің сомасы ретінде есептеледі.

24. Жеке аннуитет шарты бойынша ОШР мынадай өлшемге тең:

ОШР = Тккқ + ОШккқ - СЖккқ,

мұнда, Тккқ - аннуитет шартының талаптарында көзделген сақтандыру төлемдерінің келтірілген күтілетін құны;

ОШккқ - өзара сақтандыру қоғамының аннуитет шарты бойынша іс жүргізуге байланысты операциялық шығыстарының келтірілген күтілетін құны;

СЖккқ - есептеу күнінен кейін өзара сақтандыру қоғамы алуы тиіс сақтандыру жарналарының келтірілген күтілетін құны (сақтандыру сыйлықақысын бір жолғы төлегенде). Сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруды бастау мерзімі есептеу күніне дейін басталған аннуитет шарты үшін СЖккқ нөлге тең.

25. Аннуитет шарты бойынша тұрақты сақтандыру төлемдерінің мөлшерін арттыру кезінде, ОШР:

осы Нұсқаулықтың 27-тармағына сәйкес сақтандыру төлемдері кезеңінде айқындалады. Сақтандыру төлемдерінің келтірілген күтілетін құнын есептеу сақтандыру төлемдерінің мөлшеріне жасалған арттыруды есепке ала отырып жүзеге асырылады;

жинақтау кезеңінде мына өлшемдердің барынша жоғарғысы сияқты айқындалады:

1) сақтандыру төлемдерінің келтірілген күтілетін құнына қосылған осы Нұсқаулықтың 27-тармағына сәйкес айқындалған ОШР мөлшері (сақтандыру төлемдерінің мөлшерін арттырмай). Сақтандыру төлемінің күтілетін құны аннуитет шарты бойынша қосымша кірістердің есептелген және бөлінген мөлшеріне тең;

2) осы Нұсқаулықтың 27-тармағына сәйкес айқындалған ОШР мөлшері (өзара сақтандыру қоғамының қосымша кірістерінің есебінен аннуитет шарты бойынша сақтандыру төлемдерінің мөлшерін арттыруды есепке ала отырып).

§ 3. Орын алған, бірақ мәлімделмеген шығындардың резерві

26. Өмірді жинақтаушы емес сақтандыру шарттары бойынша ОМШР өзара сақтандыру қоғамының осы сақтандыру түрі бойынша сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру жөніндегі жинақталған статистикасын ескере отырып есептеледі.

Өзара сақтандыру қоғамында сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру жөніндегі меншікті статистика болмаған не осындай статистиканың деректері жеткіліксіз болғанда, ОМШР шамасы МРШР-нің елу пайызынан кем еместі құрауы тиіс. Егер МРШР-нің мөлшері нөлге тең болған жағдайда, ОМШР шамасы есеп айырысу күнінің алдындағы соңғы он екі айда сақтандыру шарттары бойынша есептелген сақтандыру сыйлықақылары сомасынан бес пайыздан кем еместі құрауы тиіс.

27. Аннуитет шарттары бойынша, сондай-ақ жинақтаушы өмір сақтандыру шарттары бойынша ОМШР нөлге тең.

§ 4. Мәлімделген, бірақ реттелмеген шығындардың резерві

28. Өмірді сақтандыру шарттары бойынша МРШР есептеу күніндегі әрбір мәлімделген, бірақ реттелмеген талаптар бойынша есептеледі.

29. Өмірді сақтандыру шарттары бойынша МРШР мынаған тең болады:

МРШР = Т + КШ,

мұнда:

Т - реттелмеген шағым-талаптар бойынша сақтандыру төлемдерінің күтілетін құны;

КШ - өзара сақтандыру қоғамының сақтандыру төлемдерін қарауға, реттеуге, мөлшерін белгілеуге тікелей байланысты жүзеге асырылатын шығыстарының күтілетін құны.

Өзара сақтандыру қоғамының мәлімделген шағым-талаптар бойынша сақтандыру төлемдерін қарауға, реттеуге, мөлшерін белгілеуге тікелей байланысты шығыстарының күтілетін құны өзара сақтандыру қоғамының нақты шығыстар мөлшерінде есептеледі. Осындай шығыстардың күтілетін құны мәлімделген, бірақ реттелмеген шығындар сомасынан бір пайыздан кем емес, бірақ кез келген жағдайда екі айлық есептік көрсеткіштен кем емес болуы тиіс.

30. Өзара сақтандыру қоғамы шағым-талап туралы мәлімделген сәттен бастап ол бойынша сақтандыру төлемін жүзеге асырған не өзара сақтандыру қоғамының сақтандыру төлемін жүзеге асырудан бас тартуы туралы шешім шыққан, не сақтанушының ол бойынша сақтандыру төлемін алудан жазбаша бас тартқан (күндердің қайсысы бұрын басталатындығына байланысты) сәтіне дейін МРШР-нің қалыптасқан мөлшерінің болуын қамтамасыз етеді.

31. Аннуитет шарттары бойынша МРШР нөлге тең.

32. Осы Нұсқаулықтың 31-тармағында көрсетілген МРШР-нің шамасы сақтанушының есептеу күніндегі өзара сақтандыру қоғамының алдындағы берешегінің сомасына азаюы мүмкін.