Об утверждении профессионального стандарта "Техническое обслуживание и ремонт котельного оборудования"

Приказ и.о. Министра индустрии и новых технологий Республики Казахстан от 26 декабря 2013 года № 438. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 14 февраля 2014 года № 9163. Утратил силу приказом и.о. Министра энергетики Республики Казахстан от 9 декабря 2015 года № 704

Сноска. Утратил силу приказом и.о. Министра энергетики РК от 09.12.2015 № 704 (вводится в действие с 01.01.2016).

В соответствии с пунктом 3 статьи 138-5 Трудового Кодекса Республики Казахстан, ПРИКАЗЫВАЮ:
1. Утвердить прилагаемый профессиональный стандарт «Техническое обслуживание и ремонт котельного оборудования».
2. Департаменту электроэнергетики и угольной промышленности Министерства индустрии и новых технологий Республики Казахстан (Есимханову С.К.) в установленном законодательством порядке обеспечить:
1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;
2) в течение десяти календарных дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан направление на официальное опубликование в средствах массовой информации и информационно-правовой системе «Әділет»;
3) размещение настоящего приказа на Интернет-ресурсе Министерства индустрии и новых технологий Республики Казахстан.
3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на вице-министра индустрии и новых технологий Республики Казахстан Джаксалиева Б.М.
4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Исполняющий обязанности министра
индустрии и новых технологий
Республики Казахстан А. Рау

«СОГЛАСОВАН»
Министр труда и социальной
защиты населения
Республики Казахстан
____________ Т. Дуйсенова
10 января 2013 год

Утвержден
приказом Исполняющего обязанности
Министра индустрии и новых
технологий Республики Казахстан
от 26 декабря 2013 года № 438

Профессиональный стандарт
«Техническое обслуживание и ремонт котельного оборудования»

1. Общие положения

1. Профессиональный стандарт «Техническое обслуживание и ремонт котельного оборудования» (далее – ПС) определяет в области профессиональной деятельности «Ремонт готовых металлических изделий», «Производство электроэнергии» требования к уровню квалификации, компетенции, содержанию, качеству и условиям труда и предназначен для:
1) регулирования взаимодействия трудовой сферы и сферы профессионального образования;
2) регламентации требований для разработки программ подготовки, повышения квалификации и профессиональной переподготовки;
3) регламентации требований для оценки компетенции работников при аттестации и сертификации персонала.
2. Основными пользователями ПС являются:
1) выпускники организаций образования, работники;
2) руководители организаций, руководители и специалисты подразделений управления персоналом организаций;
3) специалисты, разрабатывающие государственные образовательные программы;
4) специалисты в области оценки профессиональной подготовленности и подтверждения соответствия квалификации специалистов.
3. На основе ПС разрабатываются квалификационные характеристики, должностные инструкции, типовые учебные программы, типовые учебные планы, корпоративные стандарты организаций.
4. В настоящем ПС применяются следующие термины и определения:
1) квалификация – готовность работника к качественному выполнению конкретных функций в рамках определенного вида трудовой деятельности;
2) квалификационный уровень – совокупность требований к компетенции работников, дифференцируемых по параметрам сложности, нестандартности трудовых действий, ответственности и самостоятельности;
3) предмет труда – предмет, на который направлены действия работника с целью создания продукта при помощи определенных средств труда;
4) средства труда – средства, используемые работником для преобразования предмета труда из исходного состояния в продукт;
5) вид трудовой деятельности – составная часть области профессиональной деятельности, сформированная целостным набором трудовых функций и необходимых для их выполнения компетенции;
6) трудовая функция – составная часть вида трудовой деятельности, представляющая собой интегрированный и относительно автономный набор трудовых действий, определяемых бизнес-процессом и предполагающий наличие необходимых компетенций для их выполнения;
7) область профессиональной деятельности – совокупность видов трудовой деятельности отрасли, имеющая общую интеграционную основу (аналогичные или близкие назначение, объекты, технологии, в том числе средства труда) и предполагающая схожий набор трудовых функций и компетенции для их выполнения;
8) единица профессионального стандарта – структурный элемент ПС, содержащий развернутую характеристику конкретной трудовой функции, которая является целостной, завершенной, относительно автономной и значимой для данного вида трудовой деятельности;
9) профессия – род трудовой деятельности, который требует владения комплексом специальных теоретических знаний и практических навыков, приобретенных в результате специальной подготовки, опыта работы;
10) компетенция – способность применять знания, умения и опыт в трудовой деятельности;
11) должность – структурная единица работодателя, на которую возложен круг должностных полномочий и должностных обязанностей;
12) задача – совокупность действий, связанных с реализацией трудовой функции и достижением результата с использованием конкретных предметов и средств труда;
13) отрасль – совокупность организаций, для которых характерна общность выпускаемой продукции, технологии производства, основных фондов и профессиональных навыков работающих;
14) отраслевая рамка квалификаций – структурированное описание квалификационных уровней, признаваемых в отрасли;
15) национальная рамка квалификаций – структурированное описание квалификационных уровней, признаваемых на рынке труда;
16) функциональная карта – структурированное описание трудовых функций и задач, выполняемых работником определенного вида деятельности в рамках той или иной области профессиональной деятельности.

2. Паспорт ПС

5. Паспорт ПС определяет следующее:
1) вид экономической деятельности (область профессиональной деятельности):
Общий классификатор видов экономической деятельности (далее - ГК РК 03-2007) 33.11 Ремонт готовых металлических изделий, 35.11 Производство электроэнергии требования к содержанию, качеству, условиям труда, квалификации и компетенциям работников.
2) основная цель вида экономической деятельности (области профессиональной): обеспечение безопасного, надежного и стабильного функционирования электроэнергетического комплекса, рационального и экономного потребления электрической и тепловой энергии, а также безопасности жизни и здоровья людей при работе на объектах энергетики.
3) виды трудовой деятельности (профессии) по квалификационным уровням согласно приложению 1 к настоящему ПС.

3. Карточки видов трудовой деятельности (профессии)

Параграф 1 «Обдувщик-расшлаковщик котлов»

6. Карточка вида трудовой деятельности (профессии) содержит:
1) квалификационный уровень по НРК – 2, по ОРК -2;
2) базовая группа по Государственному классификатору занятий Республики Казахстан (далее – ГК РК 01–2005)- отсутствует;
3) возможные наименования должностей: обдувщик-расшлаковщик котлов;
4) обобщенное описание выполняемой трудовой деятельности - осуществление субъектом процесса обдувки, очистки и расшлаковки поверхностей нагрева котла, обслуживания, контроля за работой и обеспечения бесперебойной работы агрегатов и вспомогательного оборудования;
5) возможные места работы, требования к профессиональному образованию и обучению работника, необходимость сертификатов, подтверждающих квалификацию, требования к практическому опыту работы, особые условия допуска к работе приведены в таблице 1 «Возможные места работы по профессии. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы обдувщика-расшлаковщика котлов» приложения 2 к настоящему ПС.

Параграф 2 «Машинист котлов»

7. Карточка вида трудовой деятельности (профессии) содержит:
1) квалификационный уровень по НРК – 2-4, по ОРК - 2-4;
2) базовая группа по Государственному классификатору занятий Республики Казахстан (далее – ГК РК 01 – 2005): 8162 Машинист котлов, 8162 Машинист центрального теплового щита управления котлами
3) возможные наименования должностей: машинист котлов, машинист центрального теплового щита управления котлами;
4) обобщенное описание выполняемой трудовой деятельности - осуществление субъектом процесса ведения режима работы котлов, обслуживания, контроля за работой и обеспечения бесперебойной работы агрегатов и вспомогательного оборудования;
5) возможные места работы, требования к профессиональному образованию и обучению работника, необходимость сертификатов, подтверждающих квалификацию, требования к практическому опыту работы, особые условия допуска к работе приведены в таблице 2 «Возможные места работы по профессии. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы машиниста котлов» приложения 2 к настоящему ПС.

Параграф 3 «Машинист блочной системы управления агрегатами
(котел-турбина)»

8. Карточка вида трудовой деятельности (профессии) содержит:
1) квалификационный уровень по НРК – 3-4, по ОРК – 3-4;
2) базовая группа по Государственному классификатору занятий Республики Казахстан (далее – ГК РК 01–2005): 8161 Машинист блочной системы управления агрегатами (котел-турбина);
3) возможные наименования должностей: машинист блочной системы управления агрегатами (котел-турбина);
4) обобщенное описание выполняемой трудовой деятельности - осуществление субъектом процесса ведения режима работы котлов, блочной системы управления агрегатами (котел-турбина), обслуживания, контроля за работой и обеспечения бесперебойной работы агрегатов и вспомогательного оборудования;
5) возможные места работы, требования к профессиональному образованию и обучению работника, необходимость сертификатов, подтверждающих квалификацию, требования к практическому опыту работы, особые условия допуска к работе приведены в таблице 3 «Возможные места работы по профессии. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы машиниста блочной системы управления агрегатами (котел-турбина)» приложения 2 к настоящему ПС.

Параграф 4 «Старший машинист котельного оборудования»

9. Карточка вида трудовой деятельности (профессии) содержит:
1) квалификационный уровень по НРК – 3-4, по ОРК - 3-4;
2) базовая группа по Государственному классификатору занятий Республики Казахстан (далее – ГК РК 01–2005): 8162 Старший машинист котельного оборудования;
3) возможные наименования должностей: старший машинист котельного оборудования;
4) обобщенное описание выполняемой трудовой деятельности - осуществление субъектом процесса обеспечения бесперебойной и экономичной работы всего котельного оборудования, распределения нагрузки между котельными агрегатами при изменении диспетчерского графика, выявления и устранения неисправностей в работе оборудования;
5) возможные места работы, требования к профессиональному образованию и обучению работника, необходимость сертификатов, подтверждающих квалификацию, требования к практическому опыту работы, особые условия допуска к работе приведены в таблице 4 «Возможные места работы по профессии. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы старшего машиниста котельного оборудования» приложения 2 к настоящему ПС.

Параграф 5 «Техник-энергетик»

10. Карточка вида трудовой деятельности (профессии) содержит:
1) квалификационный уровень по НРК – 4-5, по ОРК -4-5;
2) базовая группа по Государственному классификатору занятий Республики Казахстан (далее – ГК РК 01–2005): 3113 «Техник-энергетик»;
3) возможные наименования должностей: техник-энергетик;
4) обобщенное описание выполняемой трудовой деятельности - осуществление субъектом процесса обеспечения под руководством более квалифицированного специалиста эксплуатации, ремонта и модернизации энергетического оборудования, сооружений и энергетических сетей, составления графиков планово-предупредительного ремонта оборудования и сетей;
5) возможные места работы, требования к профессиональному образованию и обучению работника, необходимость сертификатов, подтверждающих квалификацию, требования к практическому опыту работы, особые условия допуска к работе приведены в таблице 5 «Возможные места работы по профессии. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы техника-энергетика» приложения 2 к настоящему ПС.

Параграф 6 «Инженер-энергетик»

11. Карточка вида трудовой деятельности (профессии) содержит:
1) квалификационный уровень по НРК – 5-6, по ОРК - 5-6;
2) базовая группа по Государственному классификатору занятий Республики Казахстан (далее – ГК РК 01–2005): 2143 «Инженер-энергетик»;
3) возможные наименования должностей: инженер-энергетик;
4) обобщенное описание выполняемой трудовой деятельности - осуществление субъектом процесса обеспечения бесперебойной работы, правильной эксплуатации, ремонта и модернизации энергетического оборудования, электрических и тепловых сетей, воздухопроводов и газопроводов, определения потребности производства в топливно-энергетических ресурсах, подготовки необходимых обоснований технического перевооружения, развития энергохозяйства, реконструкции и модернизации систем энергоснабжения;
5) возможные места работы, требования к профессиональному образованию и обучению работника, необходимость сертификатов, подтверждающих квалификацию, требования к практическому опыту работы, особые условия допуска к работе приведены в таблице 6 «Возможные места работы по профессии. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы инженера-энергетика» приложения 2 к настоящему ПС.

4. Перечень единиц ПС

12. Перечень единиц ПС приведен в таблицах 1-6 приложения 3 к настоящему ПС и содержит шифр и наименование единицы ПС.

5. Описание единиц ПС

13. Описание единиц ПС приведено в приложении 4 к настоящему ПС.

6. Виды сертификатов, выдаваемых на основе настоящего ПС

14. Организациями в области оценки профессиональной подготовленности и подтверждения соответствия квалификации специалистов выдаются сертификаты на основе настоящего ПС.
15. Виды сертификатов, выдаваемые на основе настоящего ПС, определяются в соответствии с перечнем единиц ПС, освоение которых необходимо для получения сертификата, предусмотренным в приложении 3 настоящего ПС.

7. Разработчики, лист согласования, экспертиза и регистрация ПС

16. Разработчиком ПС является Министерство индустрии и новых технологий Республики Казахстан.
17. Лист согласования ПС приведен в приложении 5 к настоящему ПС.

Приложение 1
к Профессиональному стандарту
«Техническое обслуживание
и ремонт котельного оборудования»

Виды трудовой деятельности (профессии)
по квалификационным уровням

№ п/п	Наименование вида деятельности	Наименование профессии с учетом тенденций рынка труда	Наименование профессии согласно ГК РК 01-2005	Квалификационный уровень ОРК	Разряд по ЕТКС
1	Обдувка и расшлаковка поверхностей нагрева котлов	Обдувщик-расшлаковщик котлов	-	2	3
2	Ведение режима рабочих котлов	Машинист котлов	Машинист котлов	2-4	3-7
			Машинист центрального теплового щита управления котлами	2-4	3-7
3	Ведение режима рабочих котлов	Машинист блочной системы управления агрегатами (котел-турбина)	Машинист блочной системы управления агрегатами (котел-турбина)	3-4	5-7
4	Эксплуатационное обслуживание котлов	Старший машинист котельного оборудования	Старший машинист котельного оборудования	3-4	4-8
5	Проведение ремонтных работ котельного оборудования	Техник-энергетик	Техник-энергетик	4-5	-
6	Управленческая деятельность при обслуживании и ремонте котельного оборудования	Инженер-энергетик	Инженер-энергетик	5-6	-

Примечание: ЕТКС - Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих. 52 выпуск утвержденный приказом Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан № 426-ө-м от 3 сентября 2013 г.

Приложение 2
к Профессиональному стандарту
«Техническое обслуживание
и ремонт котельного оборудования»

Таблица 1

Возможные места работы по профессии. Требования к условиям
труда, образованию и опыту работы обдувщика-расшлаковщика
котлов

Возможные места работы по профессии (организации)	Тепловые электростанции, станции комбинированного производства, котельные
Вредные и опасные условия труда	Согласно приказу № 182-п и.о. Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 31 июля 2007 года. При работе в помещении: воздействие опасных и вредных производственных факторов
Особые условия допуска к работе	Медицинские ограничения: по законодательству Республики Казахстан Допуск к работе: после медицинского освидетельствования, вводного и первичного инструктажа, прохождения обучения и сдачи испытаний, стажировки
Квалификационный уровень ОРК	Уровень профессионального образования и обучения	Требуемый опыт работы
2	Практический опыт и/или профессиональная подготовка (краткосрочные курсы на базе организации образования или обучение в организации) при наличии общего среднего образования, но не ниже основного среднего	Без предъявления требований к стажу работы

Таблица 2

Возможные места работы по профессии. Требования к условиям
труда, образованию и опыту работы машиниста котлов

Возможные места работы по профессии (организации)	Тепловые электростанции, станции комбинированного производства, котельные
Вредные и опасные условия труда	Согласно приказу № 182-п и.о. Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 31 июля 2007 года. При работе в помещении: воздействие опасных и вредных производственных факторов
Особые условия допуска к работе	Медицинские ограничения: по законодательству Республики Казахстан Допуск к работе: после медицинского освидетельствования, вводного и первичного инструктажа, прохождения обучения и сдачи испытаний, стажировки
Квалификационный уровень ОРК	Уровень профессионального образования и обучения	Требуемый опыт работы
2	Практический опыт и/или профессиональная подготовка (краткосрочные курсы на базе организации образования или обучение в организации) при наличии общего среднего образования, но не ниже основного среднего	Без предъявления требований к стажу работы
3	Курсы на базе организации образования по программам профессиональной подготовки до одного года или обучение в организации при наличии общего среднего образования	Не менее 2 лет
	Техническое и профессиональное образование, практический опыт работы	Не менее 1 гола
4	Техническое и профессиональное образование повышенного уровня (дополнительная профессиональная подготовка), практический опыт	Не менее 2 лет на 3 уровне

Таблица 3

Возможные места работы по профессии. Требования к
условиям труда, образованию и опыту работы машиниста
блочной системы управления агрегатами (котел-турбина)

Возможные места работы по профессии (организации)	Тепловые электростанции, станции комбинированного производства, котельные
Вредные и опасные условия труда	Согласно приказу № 182-п и.о. Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 31 июля 2007 года. При работе в помещении: воздействие опасных и вредных производственных факторов
Особые условия допуска к работе	Медицинские ограничения: по законодательству Республики Казахстан Допуск к работе: после медицинского освидетельствования, вводного и первичного инструктажа, прохождения обучения и сдачи испытаний, стажировки
Квалификационный уровень ОРК	Уровень профессионального образования и обучения	Требуемый опыт работы
3	Курсы на базе организации образования по программам профессиональной подготовки до одного года или обучение в организации при наличии общего среднего образования	Не менее 2 лет
	Техническое и профессиональное образование, практический опыт работы	Не менее 1 гола
4	Техническое и профессиональное образование повышенного уровня (дополнительная профессиональная подготовка), практический опыт	Не менее 2 лет на 3 уровне

Таблица 4

Возможные места работы по профессии. Требования к
условиям труда, образованию и опыту работы старшего
машиниста котельного оборудования

Возможные места работы по профессии (организации)	Тепловые электростанции, станции комбинированного производства, котельные
Вредные и опасные условия труда	Согласно приказу № 182-п и.о. Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 31 июля 2007 года. При работе в помещении: воздействие опасных и вредных производственных факторов
Особые условия допуска к работе	Медицинские ограничения: по законодательству Республики Казахстан Допуск к работе: после медицинского освидетельствования, вводного и первичного инструктажа, прохождения обучения и сдачи испытаний, стажировки
Квалификационный уровень ОРК	Уровень профессионального образования и обучения	Требуемый опыт работы
3	Курсы на базе организации образования по программам профессиональной подготовки до одного года или обучение в организации при наличии общего среднего образования	Не менее 2 лет
	Техническое и профессиональное образование, практический опыт работы	Не менее 1 гола
4	Техническое и профессиональное образование повышенного уровня (дополнительная профессиональная подготовка), практический опыт	Не менее 2 лет на 3 уровне

Таблица 5

Возможные места работы по профессии. Требования к условиям
труда, образованию и опыту работы техника-энергетика

Возможные места работы по профессии (организации)	Тепловые электростанции, станции комбинированного производства, котельные
Вредные и опасные условия труда	Согласно приказу № 182-п и.о. Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 31 июля 2007 года. При работе в помещении: воздействие опасных и вредных производственных факторов
Особые условия допуска к работе	Медицинские ограничения: по законодательству Республики Казахстан Допуск к работе: после медицинского освидетельствования, вводного и первичного инструктажа, прохождения обучения и сдачи испытаний, стажировки
Квалификационный уровень ОРК	Уровень профессионального образования и обучения	Требуемый опыт работы
4	Техническое и профессиональное образование повышенного уровня (дополнительная профессиональная подготовка), практический опыт	Не менее 2 лет на 3 уровне
5	Техническое и профессиональное (специалист среднего звена), послесреднее образование, практический опыт, или высшее образование	Стаж работы по профессии более 3 лет

Таблица 6

Возможные места работы по профессии. Требования к условиям
труда, образованию и опыту работы инженера-энергетика

Возможные места работы по профессии (организации)	Тепловые электростанции, станции комбинированного производства, котельные
Вредные и опасные условия труда	Согласно приказу № 182-п и.о. Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 31 июля 2007 года. При работе в помещении: воздействие опасных и вредных производственных факторов
Особые условия допуска к работе	Медицинские ограничения: по законодательству Республики Казахстан Допуск к работе: после медицинского освидетельствования, вводного и первичного инструктажа, прохождения обучения и сдачи испытаний, стажировки
Квалификационный уровень ОРК	Уровень профессионального образования и обучения	Требуемый опыт работы
5	Техническое и профессиональное (специалист среднего звена), послесреднее образование, практический опыт, или высшее образование	Стаж работы по профессии более 3 лет
6	Высшее образование, практический опыт	Стаж работы более 1 года

Приложение 3
к Профессиональному стандарту
«Техническое обслуживание
и ремонт котельного оборудования»

Таблица 1

Вид трудовой деятельности (профессии)
«Обдувщик-расшлаковщик котлов»

Шифр	Наименование трудовой функции (единицы профессионального стандарта)
Ф 1	Обдувка, очистка и расшлаковка поверхностей нагрева котла
Ф 2	Очистка приямков от золы, добавка дроби в бункеры дробеструйной установки, контроль за обдуваемыми поверхностями нагрева и работой дробеструйной установки
Ф 3	Подготовка, пуск и останов дробеструйной установки. Участие в ликвидации аварийных положений

Таблица 2

Вид трудовой деятельности (профессии)
«Машинист котлов»

Шифр	Наименование трудовой функции (единицы профессионального стандарта)
Ф 1	Слесарная обработка деталей с подгонкой и доводкой
Ф 2	Разборка, ремонт и сборка, реконструкция электрических машин постоянного и переменного тока, текущий и капитальный ремонт по типовой номенклатуре электрических машин всех конструкций с воздушным, водородным и водяным охлаждением
Ф 3	Реконструкция систем охлаждения генераторов
Ф 4	Руководство такелажными операциями, связанными с разборкой узлов электрических машин. Особо сложные такелажные работы

Таблица 3

Вид трудовой деятельности (профессии)
«Машинист блочной системы управления агрегатами
(котел-турбина)»

Шифр	Наименование трудовой функции (единицы профессионального стандарта)
Ф 1	Ведение режима рабочих котлов в соответствии с заданным графиком нагрузки
Ф 2	Эксплуатационное обслуживание агрегатов и обеспечение их бесперебойной и экономичной работы
Ф 3	Выявление неисправностей в работе оборудования и принятие мер по их устранению. Вывод оборудования в ремонт. Руководство подчиненными рабочими

Таблица 4

Вид трудовой деятельности (профессии)
«Старший машинист котельного оборудования»

Шифр	Наименование трудовой функции (единицы профессионального стандарта)
Ф 1	Эксплуатационное обслуживание котлов с центрального теплового щита управления. Ведение режима рабочих котлов в соответствии с заданным графиком нагрузки
Ф 2	Пуск, останов, опробование, опрессовка обслуживаемого оборудования и переключения в тепловых схемах
Ф 3	Вывод оборудования в ремонт. Руководство подчиненными рабочими

Таблица 5

Вид трудовой деятельности (профессии)
«Техник-энергетик»

Шифр	Наименование трудовой функции (единицы профессионального стандарта)
Ф 1	Под руководством более квалифицированного специалиста работа по проведению необходимых технических расчетов, разработке несложных проектов и простых схем, обеспечение их соответствие техническим заданиям, действующим стандартам и нормативным документам
Ф 2	Осуществление наладки, настройки, регулировки и опытной проверки оборудования и систем в лабораторных условиях и на объектах, проверка исправности состояния котельного оборудования
Ф 3	Обоснование экономической эффективности внедрения новой техники и прогрессивной технологии, рационализаторских предложений и изобретений

Таблица 6

Вид трудовой деятельности (профессии)
«Инженер-энергетик»

Шифр	Наименование трудовой функции (единицы профессионального стандарта)
Ф 1	Обеспечение бесперебойной работы, правильной эксплуатации, ремонта и модернизации энергетического оборудования, электрических и тепловых сетей, воздухопроводов и газопроводов
Ф 2	Составление заявок на приобретение оборудования, материалов, запасных частей, необходимых для эксплуатации энергохозяйства
Ф 3	Осуществление технического надзора за контрольно-измерительными, электротехническими и теплотехническими приборами, применяемыми в организации
Ф 4	Обеспечение подготовки котлов, сосудов, работающих под давлением, трубопроводов пара и горячей воды, электроустановок и других объектов энергохозяйства для приемки в эксплуатацию, проверки и освидетельствования органами государственного надзора
Ф 5	Осуществление контроля за выполнением капитальных и других ремонтов энергооборудования
Ф 6	Изучение и обобщение передового отечественного и зарубежного опыта по рациональному использованию и экономии топливно-энергетических ресурсов

Примечание: Ф – функция.

Приложение 4
к Профессиональному стандарту
«Техническое обслуживание
и ремонт котельного оборудования»

Описание единиц ПС

Таблица 1

1. Вид трудовой деятельности (профессии)
«Обдувщик-расшлаковщик котлов» 2-го уровня ОРК

Шифр	Предметы труда	Средства труда	Задачи	Умения и навыки	Знания
Ф 1	Котлы	Обдувочные аппараты, обдувочный агент, костюм хлопчатобумажный; рукавицы комбинированные; очки защитные	З 1-1 Обдувка и очистка котла	Умения при решении стандартных практических задач по обдувке, очистке поверхностей нагрева котла.	Знание устройства, назначения и принципа работы обдувочных аппаратов. Знание техники безопасности и охраны труда
	Котлы, поверхности нагрева котла	Обдувочные аппараты, дробеструйные установки, костюм хлопчатобумажный; рукавицы комбинированные; очки защитные	З 1-2 Расшлаковка поверхностей нагрева котла	Умения при решении стандартных практических задач при расшлаковке поверхностей нагрева котла	Знание устройства, назначения и принцип работы дробеструйной установки
Ф 2	Приямки, бункеры дробеструйной установки	Дробь, костюм хлопчатобумажный; рукавицы комбинированные; очки защитные	З 2-1 Очистка приямков от золы, добавка дроби в бункеры дробеструйной установки	Выбор способа действий по обдувке, очистке поверхностей нагрева котла. Владение техникой безопасности и охраны труда	Знание принципиального устройства котла и расположения в нем поверхностей нагрева
	Обдуваемые поверхности нагрева, дробеструйные установки	Костюм хлопчатобумажный; рукавицы комбинированные; очки защитные	З 2-2 Контроль за обдуваемыми поверхностями нагрева и работой дробеструйной установки	Выбор способа действий по расшлаковке котла	Знание места установки обдувочных аппаратов
Ф 3	Дробеструйная установка	Костюм хлопчатобумажный; рукавицы комбинированные; очки защитные	З 3-1 Подготовка, пуск и останов дробеструйной установки. Участие в ликвидации аварийных положений	Коррекция действий в соответствии с условиями рабочей ситуации по контролю за поверхностями котла	Знание основных свойств шлака и золы

Таблица 2

2. Вид трудовой деятельности (профессии)
«Машинист котлов» 2-го уровня ОРК

Шифр	Предметы труда	Средства труда	Задачи	Умения и навыки	Знания
Ф 1	Паровые и теплофикационные котлы	Устройства управления котлов, костюм хлопчатобумажный; рукавицы комбинированные; очки защитные	З 1-1 Ведение режима рабочих паровых котлов и теплофикационных котлов соответствии с заданным графиком нагрузки	Умения при решении стандартных и практических задач при ведении режима рабочих котлов соответствии с заданным графиком загрузки	Знание устройства, принципа работы и технических характеристик котла и вспомогательного оборудования. Знание техники безопасности и охраны труда
Ф 2	Обслуживаемое оборудование	Устройства управления котлов, костюм хлопчатобумажный; рукавицы комбинированные; очки защитные	З 2-1 Пуск, останов, опробование, опрессовка оборудования	Выбор способа действий при опробовании и опрессовке котельного оборудования. Владение техникой безопасности и охраны труда	Знание принципиальных схем теплового контроля и автоматики, допустимых отклонений параметров среды котлоагрегатов
Ф 3	Обслуживаемое оборудование	Устройства управления котлов, инструменты, костюм хлопчатобумажный; рукавицы комбинированные; очки защитные	З 3-1 Выявление неисправностей в работе оборудования и принятие мер по их устранению	Коррекция действий в соответствии с условиями рабочей ситуации при работах на вспомогательном силовом оборудовании	Знание норм качества воды и пара, принципа работы контрольно-измерительных приборов

Таблица 3

3. Вид трудовой деятельности (профессии)
«Машинист котлов» 3-го уровня ОРК

Шифр	Предметы труда	Средства труда	Задачи	Умения и навыки	Знания
Ф 1	Обслуживаемое оборудование	Инструменты, костюм хлопчатобумажный; рукавицы комбинированные; очки защитные	З 1-2 Эксплуатационное обслуживание котлов с центрального теплового щита управления	Умения при решении стандартных и простых практических задач при ведении режима рабочих котлов соответствии с заданным графиком загрузки, управлении центральным тепловым щитом	Знание устройства и технических характеристик котельного оборудования, тепловых схем и тепловых защит котельных агрегатов. Знание техники безопасности и охраны труда
Ф 2	Котельные агрегаты, тепловые схемы	Устройства управления котлов, инструменты и измерительные приборы, костюм хлопчатобумажный; рукавицы комбинированные; очки защитные	З 2-2 Распределение нагрузки между котельными агрегатами при изменении диспетчерского графика Переключения в тепловых схемах котельного отделения	Выбор способов действий из известных на основе знаний и практического опыта. Владение техникой безопасности и охраны труда	Знание принципиальных схем теплового контроля и автоматики, технико-экономических показателей работы котельного оборудования
Ф 3	Обслуживаемое оборудование	Устройства управления котлов, инструменты, костюм хлопчатобумажный; рукавицы комбинированные; очки защитные	З 3-2 Ликвидация аварийных ситуаций в котельном отделении	Навыки выявления и устранения неисправностей в котельном оборудовании	Знание технико-экономических показателей работы котлоагрегата, основ теплотехники, механики и электротехники. Знание техники безопасности и охраны труда

Таблица 4

4. Вид трудовой деятельности (профессии)
«Машинист котлов» 4-го уровня ОРК

Шифр	Предметы труда	Средства труда	Задачи	Умения и навыки	Знания
Ф 3	Рабочие места	Инструкции по всем видам работ, костюм хлопчатобумажный; рукавицы комбинированные; очки защитные	З 3-3 Подготовка рабочих мест для производства работ на котлоагрегатах	Выбор технологических путей осуществления деятельности по обслуживанию котельного оборудования. Владение техникой безопасности и охраны труда	Знание принципиальных схем теплового контроля и автоматики, технико-экономические показатели работы котельного оборудования
Ф 4	Рабочие	Инструкции по всем видам работ, костюм хлопчатобумажный; рукавицы комбинированные; очки защитные	З 4-1 Допуск к работам на вспомогательном теплосиловом оборудовании и вторичный допуск разрешения начальника смены цеха	Решение различных типов практических задач, требующих самостоятельного анализа рабочей ситуации и ее предсказуемых изменений	Знание устройства и технических характеристик котельного оборудования, системы топливоподачи и пылеприготовления Знание техники безопасности и охраны труда
	Рабочие	Инструкции по всем видам работ, костюм хлопчатобумажный; рукавицы комбинированные; очки защитные	З 4-2 Руководство рабочими при работах на вспомогательном теплосиловом оборудовании	Текущий и итоговый контроль, оценка и коррекция деятельности; навыки выявления и устранения неисправностей в котельном оборудовании	Знание основ теплотехники, электротехники, механики и водоподготовки

Таблица 5

5. Вид трудовой деятельности (профессии)
«Машинист блочной системы управления агрегатами
(котел-турбина)» 3-го уровня ОРК

Шифр	Предметы труда	Средства труда	Задачи	Умения и навыки	Знания
Ф 1	Турбогенераторы	Устройства управления котлов, костюм хлопчатобумажный; рукавицы комбинированные; очки защитные	З 1-1 Ведение режима рабочих котлов в соответствии с заданным графиком нагрузки	Умения при решении стандартных, практических задач по ведению режима рабочих котлов в соответствии с заданным графиком загрузки с группового щита управления	Знание устройства, технических характеристик котла, турбины, генератора и вспомогательного оборудования. Знание техники безопасности и охраны труда
Ф 2	Обслуживаемое оборудование	Инструмент, костюм хлопчатобумажный; рукавицы комбинированные; очки защитные	З 2-1 Эксплуатационное обслуживание агрегатов и обеспечение их бесперебойной и экономичной работы	Выбор способов действий из известных на основе знаний и практического опыта. Владение техникой безопасности и охраны труда	Знание принципиальных электрических схем генератора и собственных нужд котлотурбинного цеха
Ф 3	Обслуживаемое оборудование	Инструменты для ремонта оборудования, костюм хлопчатобумажный; рукавицы комбинированные; очки защитные	З 3-1 Выявление неисправностей в работе оборудования и принятие мер по их устранению. Вывод оборудования в ремонт	Навыки выявления и устранения неисправностей в оборудовании блочного щита котел-турбина	Знание принципов работы контрольно-измерительных приборов и принципиальной схемы теплового контроля и автоматики

Таблица 6

6. Вид трудовой деятельности (профессии)
«Машинист блочной системы управления агрегатами
(котел-турбина)» 4-го уровня ОРК

Шифр	Предметы труда	Средства труда	Задачи	Умения и навыки	Знания
Ф 1	Обслуживаемое оборудование	Устройства управления котлов, костюм хлопчатобумажный; рукавицы комбинированные; очки защитные	З 1-2 Пуск, останов, опробование, опрессовка обслуживаемого оборудования и переключения в тепловых схемах	Умения при решении различных типов практических задач, требующих самостоятельного анализа рабочей ситуации и ее предсказуемых изменений	Знание тепловых схем установки и технологического процесса производства тепловой и электрической энергии, режимов котлов и турбин при различных нагрузках
Ф 2	Обслуживаемое оборудование, КИП, сигнализация	Инструменты и измерительные приборы, костюм хлопчатобумажный; рукавицы комбинированные; очки защитные	З 2-2 Контроль за показаниями средств измерений, работой автоматических регуляторов и сигнализации. Ликвидация аварийных ситуаций	Выбор технологических путей осуществления деятельности по контролю за показаниями средств измерений. Владение техникой безопасности и охраны труда	Знание допустимых отклонений параметров, технико-экономических показателей работы оборудования
Ф 3	Рабочие	Инструкции для персонала	З 3-2 Руководство подчиненными рабочими	Навыки выявления и устранения неисправностей в котельном оборудовании	Знание основ электротехники, механики и водоподготовки. Знание принципа работы контрольно-измерительных приборов

Таблица 7

7. Вид трудовой деятельности (профессии)
«Старший машинист котельного оборудования» 3-го уровня ОРК

Шифр	Предметы труда	Средства труда	Задачи	Умения и навыки	Знания
Ф 1	Паровые и теплофикационные котлы	Устройства управления котлов, костюм хлопчатобумажный, рукавицы комбинированные, очки защитные	З 1-1 Обеспечение бесперебойной и экономичной работы всего котельного оборудования	Умения при решении стандартных практических задач для обеспечения бесперебойной и экономичной работы всего котельного оборудования	Знание устройства и технических характеристик котельного оборудования. Знание техники безопасности и охраны труда
Ф 2	Обслуживаемое оборудование	Устройства управления котлов, костюм хлопчатобумажный, рукавицы комбинированные, очки защитные	З 2-1 Пуск, останов, опробование, опрессовка оборудования	Выбор способов действий из известных на основе знаний и практического опыта при опробовании и опрессовке котельного оборудования. Владение техникой безопасности и охраны труда	Знание системы топливоподачи пылеприготовления, принципиальных схем теплового контроля и автоматики
Ф 3	Обслуживаемое оборудование котельного отделения	Инструменты для ремонта оборудования, костюм хлопчатобумажный, рукавицы комбинированные, очки защитные	З 3-1 Ликвидация аварийных ситуаций в котельном отделении	Навыки выявления и устранения неисправностей в котельном оборудовании	Знание принципа работы контрольно-измерительных приборов

Таблица 8

8. Вид трудовой деятельности (профессии)
«Старший машинист котельного оборудования» 4-го уровня ОРК

Шифр	Предметы труда	Средства труда	Задачи	Умения и навыки	Знания
Ф 1	Мазуто и газопроводы, системы гидрозолоудаления	Инструменты, костюм хлопчатобумажный, рукавицы комбинированные, очки защитные	З 1-2 Контроль за мазуто и газопроводами, гидрозолоудалением	Решение различных типов практических задач, требующих самостоятельного анализа рабочей ситуации и ее предсказуемых изменений	Знание тепловых схем и тепловых защит котельных агрегатов. Знание техники безопасности и охраны труда
Ф 2	Котельные агрегаты, тепловые схемы	Устройства управления котлов, инструменты и измерительные приборы, костюм хлопчатобумажный, рукавицы комбинированные, очки защитные	З 2-2 Распределение нагрузки между котельными агрегатами при изменении диспетчерского графика. Переключения в тепловых схемах котельного отделения	Выбор технологических путей осуществления деятельности при распределении нагрузки между котельными агрегатами. Владение техникой безопасности и охраны труда	Знание принципа работы контрольно-измерительных приборов и принципиальной схемы теплового контроля и автоматики
Ф 3	Рабочие	Инструкции по всем видам работ, костюм хлопчатобумажный, рукавицы комбинированные, очки защитные	З 3-2 Подготовка рабочих мест и допуск к работам на вспомогательном теплосиловом оборудовании, вторичный допуск и подготовка рабочих мест для производства работ на котлоагрегатах с разрешения начальника смены цеха	Текущий и итоговый контроль при подготовке рабочих мест, навыки выявления и устранения неисправностей в котельном оборудовании	Знание технико-экономических показателей работы котельного оборудования, основ теплотехники, электротехники, механики и водоподготовки

Таблица 9

9. Вид трудовой деятельности (профессии)
«Техник-энергетик» 4-го уровня ОРК

Шифр	Предметы труда	Средства труда	Задачи	Умения и навыки	Знания
Ф 1	Техническая документация, макеты	Компьютер, компьютерные программы, ручной труд	З 1-1 Разработка программ, инструкций и другой технической документации, изготовление макетов, в испытания и экспериментальные работы	Умения при решении различных типов практических задач, требующих самостоятельного анализа рабочей ситуации и ее предсказуемых изменений	Знание законодательных, иных нормативных правовых актов Республики Казахстан. Знание техники безопасности и охраны труда
Ф 2	Обслуживаемое оборудование	Электроизмерительная аппаратура, инструмент, проектная и справочная документация бланки протоколов наладки	З 2-1 Наладка, настройка, регулировка и опытная проверка энергетического оборудования и систем в лабораторных условиях и на объектах, проверка исправности состояния оборудования	Выбор технологических путей осуществления деятельности по наладке и настройке энергетического оборудования. Владение техникой безопасности и охраны труда	Знание последовательности и техники проведения измерений, наблюдений и экспериментов, контрольно-измерительной аппаратуры и правил пользования ею, основ технологии производства
Ф 3	Плановая и отчетная документация, техническая документация	Компьютер, письменные принадлежности, ручной труд	З 3-1 Оформление плановой и отчетной документации, внесение необходимых изменений и исправлений в техническую документацию в соответствии с решениями, принятыми при рассмотрении и обсуждении выполняемой работы	Текущий и итоговый контроль при оформлении плановой и итоговой документации, навыки выявления и устранения неисправностей в энергетическом оборудовании	Знание технических характеристик, конструктивных особенностей, назначения, принципов работы и правил эксплуатации используемого оборудования, методов осмотра оборудования и обнаружения дефектов

Таблица 10

10. Вид трудовой деятельности (профессии)
«Техник-энергетик» 5-го уровня ОРК

Шифр	Предметы труда	Средства труда	Задачи	Умения и навыки	Знания
Ф 1	Данные статистической отчетности, научно-технической информации	Компьютер, компьютерные программы, данные о работе необходимого оборудования	З 1-2 Сбор, обработка и накопление исходных материалов, данных статистической отчетности, научно-технической информации	Умения при решении практических задач, предполагающих многообразие способов решения и их выбор при сборе, обработке и накоплении исходных материалов, данных статистической отчетности	Знание законодательных, иных нормативных правовых актов Республики Казахстан и справочных материалов по тематике работы. Знание техники безопасности и охраны труда
Ф 2	Обслуживаемое оборудование	Электроизмерительная аппаратура, инструмент, проектная и справочная документация бланки протоколов наладки	З 2-2 Проведение экспериментов и испытаний, подключение приборов, регистрация необходимых характеристик и параметров, обработка полученных результатов	Умения и навыки самостоятельно разрабатывать и выдвигать различные, в том числе альтернативные варианты решения профессиональных проблем с применением теоретических и практических знаний	Знание методов и средств измерения параметров, характеристик и данных режима работы оборудования, выполнения технических расчетов, графических и вычислительных работ
Ф 3	Современные технические средства	Компьютер, письменные принадлежности, ручной труд	З 3-2 Принятие необходимых мер по использованию в работе современных технических средств	Текущий и итоговый контроль, оценка и коррекция деятельности по использованию в работе современных технических средств. Владение техникой безопасности и охраны труда	Знание методов расчета экономической эффективности внедрения новой техники и прогрессивной технологии, рационализаторских предложений и изобретений, основ ведения делопроизводства

Таблица 11

11. Вид трудовой деятельности (профессии)
«Инженер-энергетик» 5-го уровня ОРК

Шифр	Предметы труда	Средства труда	Задачи	Умения и навыки	Знания
Ф 1	Расчеты потребности в топливно-энергетических ресурсах	Компьютер, компьютерные программы, справочные материалы, нормативная документация	З 1-1 Определение потребности производства в топливно-энергетических ресурсах	Умения при решении практических задач, предполагающих многообразие способов решения и их выбор. Владение методами проведения технических расчетов при определении потребности производства в топливно-энергетических ресурсах	Знание законодательных и иных нормативных правовых актов Республики Казахстан в области энергетики. Знание техники безопасности и охраны труда
Ф 2	Заявки на приобретение оборудования	Проектная и справочная документация, компьютер, компьютерные программы	З 2-1 Составление заявок на приобретение оборудования, материалов, запасных частей, необходимых для эксплуатации энергохозяйства	Навыки понимания заказа, анализа ситуаций и своих действий, принятия решений и создания условий их реализации, контроля и коррекции деятельности	Знание технических характеристик, конструктивных особенностей, режимов работы и правил технической эксплуатации энергетического оборудования
Ф 3	Энергетические установки и сети	Электроизмерительная аппаратура, инструмент, инструкции по ОТ и ТБ, компьютер, справочные материалы, нормативная документация	З 3-1 Участие в испытаниях и приемке энергетических установок и сетей в промышленную эксплуатацию, в рассмотрении причин аварий энергетического оборудования и разработка мероприятия по их предупреждению, созданию безопасных условий труда	Владение средствами автоматизации проектирования; владение программами пакета MS Office, AutoCAD при осуществлении технического надзора за контрольно-измерительными, электротехническими и теплотехническими приборами	Знание организации и технологии ремонтных работ, методов монтажа, регулировки, наладки и ремонта энергетического оборудования
Ф 4	Котлы, сосуды, трубопроводы пара и горячей воды, электроустановки	Электроизмерительная аппаратура, инструмент, компьютер, справочные материалы, нормативная документация	З 4-1 Обеспечение подготовки котлов, сосудов, работающих под давлением, трубопроводов пара и горячей воды, электроустановок для приемки в эксплуатацию, проверки и освидетельствования органами государственного надзора	Умения и навыки самостоятельно разрабатывать и выдвигать различные, в том числе альтернативные варианты решения профессиональных проблем с применением теоретических и практических знаний	Знание организации энергетического хозяйства, перспектив технического развития организации, основ экономики
Ф 5	Материалы для заключения договора	Компьютер, справочные материалы, нормативная документация	З 5-1 Подготовка необходимых материалов для заключения договоров на ремонт оборудования с подрядными организациями	Текущий и итоговый контроль за подготовкой необходимых материалов для заключения договоров на ремонт оборудования с подрядными организациями. Владение техникой безопасности и охраны труда	Знание порядка составления заявок на энергоресурсы, оборудование, материалы, запасные части, инструменты, правил сдачи оборудования в ремонт и приема после ремонта
	Энергооборудование	Электроизмерительная аппаратура, инструмент, компьютер, справочные материалы, нормативная документация	З 5-2 Осуществление контроля за выполнением капитальных и других ремонтов энергооборудования	Текущий и итоговый контроль за выполнением капитальных и других ремонтов энергооборудования, оценка и коррекция деятельности.	Знание требований организации труда при эксплуатации и ремонте энергетического оборудования

Таблица 12

12. Вид трудовой деятельности (профессии)
«Инженер-энергетик» 5-го уровня ОРК

Шифр	Предметы труда	Средства труда	Задачи	Умения и навыки	Знания
Ф 1	Обоснования технического перевооружения, развития энергохозяйства	Компьютер, компьютерные программы, справочные материалы, нормативная документация	З 1-2 Подготовка необходимых обоснований технического перевооружения, развития энергохозяйства, реконструкции и модернизации систем энергоснабжения	Умения при решении проблем технологического или методического характера, относящихся к определенной области знаний, предполагающих выбор и многообразие способов решения	Знание законодательных и иных нормативных правовых актов Республики Казахстан в области энергетики, методических материалов по эксплуатации энергетического оборудования и коммуникаций
Ф 2	Расчеты потребности подразделений организации в электрической, тепловой и других видах энергии	Проектная и справочная документация, компьютер, компьютерные программы	З 2-2 Выполнение расчетов с необходимыми обоснованиями мероприятий по экономии энергоресурсов, потребности подразделений организации в электрической, тепловой и других видах энергии	Владение методами проведения технических расчетов с необходимыми обоснованиями мероприятий по экономии энергоресурсов, потребности подразделений организации в электрической, тепловой и других видах энергии	Знание организации и технологии ремонтных работ, методов монтажа, регулировки, наладки и ремонта энергетического оборудования
Ф 3	Контрольно-измерительные, электротехнические, теплотехнические приборы	Электроизмерительная аппаратура, инструмент, компьютер, справочные материалы, нормативная документация	З 3-2 Осуществление технического надзора за контрольно-измерительными, электротехническими и теплотехническими приборами	Разработка, внедрение, контроль, оценка и коррекция компонентов процесса по осуществлению технического надзора за контрольно-измерительными, электротехническими и теплотехническими приборами	Знание перспектив технического развития организации, основ экономики, организации производства, труда и управления, трудового законодательства
Ф 4	Энергооборудование, электрические сети	Электроизмерительная аппаратура, инструмент, компьютер, справочные материалы, нормативная документация	З 4-2 Осуществление контроля над соблюдением инструкций по эксплуатации, техническому обслуживанию и надзору за энергооборудованием и электрическими сетями	Владение средствами автоматизации проектирования; владение программами пакета MS Office, AutoCAD при осуществлении контроля над соблюдением инструкций по эксплуатации	Знание системы планово-предупредительного ремонта и рациональной эксплуатации оборудования, правил внутреннего трудового распорядка, производственной санитарии, требований пожарной безопасности
Ф 6	Достижения отечественной и зарубежной техники	Проектная и справочная документация, компьютер, компьютерные программы	З 6-1 Изучение и обобщение передового отечественного и зарубежного опыта по рациональному использованию и экономии топливно-энергетических ресурсов	Навыки проектирования и принятия решений в социальных и профессиональных ситуациях, оформления и презентации результатов, использования современных программных продуктов и технических средств	Знание порядка составления заявок на энергоресурсы, оборудование, материалы, запасные части, инструменты, правил сдачи оборудования в ремонт и приема после ремонта
	Рационализаторские предложения	Инструкции, компьютер, справочные материалы, нормативная документация	З 6-2 Способствование развитию творческой инициативы, рационализации, изобретательства, внедрению достижений отечественной и зарубежной науки, техники, использованию передового опыта, обеспечивающих эффективную работу	Умения и навыки осуществлять научно-исследовательскую и инновационную деятельность по развитию нового знания и процедур интеграции знаний различных областей, применять на практике теоретические знания в конкретной области	Знания требований организации труда при модернизации энергетического оборудования, передового отечественного и зарубежного опыта модернизации энергооборудования

Примечание: З – задача.

Приложение 5
к Профессиональному стандарту
«Техническое обслуживание
и ремонт котельного оборудования»

Лист согласования

Название организации	Дата согласования
Отраслевой совет Министерства индустрии и новых технологий Республики Казахстан	29.11.2013 г.
Министерство труда и социальной защиты населения Республики Казахстан	декабрь 2013 года
Товарищество с ограниченной ответственностью «Экибастузская государственная районная электрическая станция «ГРЭС-1» имени Булата Нуржанова»	ноябрь 2013 года
Акционерное общество «Алматинские электрические станции»	ноябрь 2013 года
Филиал Республиканского государственного предприятия «Национальный центр по комплексной переработки минерального сырья» Комитета Промышленности Министерства индустрии и новых технологий Республики Казахстан «Химико-металлургический институт им. Ж. Абишева»	декабрь 2013 года
Товарищество с ограниченной ответственностью «Институт органического синтеза и углехимии»	декабрь 2013 года
Товарищество с ограниченной ответственностью «Теміржолэнерго»	декабрь 2013 года

Настоящий ПС зарегистрирован __________________________________
Внесен в Реестр профессиональных стандартов рег. № ____________

Письмо (протокол) № ___________ Дата ____________________

"Қазандық жабдықтарға техникалық қызмет көрсету және жөндеу" кәсіби стандартты бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрінің м.а. 2013 жылғы 26 желтоқсандағы № 438 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2014 жылы 14 ақпанда № 9163 тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің м.а. 2015 жылғы 9 желтоқсандағы № 704 бұйрығымен.

Ескерту. Бұйрықтың күші жойылды - ҚР Энергетика министрінің м.а. 09.12.2015 № 704 бұйрығымен.

Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 138-5-бабының 3-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Осы бұйрыққа қоса беріліп отырған "Қазандық жабдықтарға техникалық қызмет көрсету және жөндеу" кәсіби стандарты бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрлігінің Электр энергетикасы және көмір өнеркәсібі департаменті (С.Қ. Есімханов) заңнамада белгіленген тәртіпте мыналарды:

1) Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде осы бұйрықтың мемлекеттік тіркелуін;

2) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуден өткеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде бұқаралық ақпарат құралдарында және "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялауға жіберуді;

3) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрлігінің Интернет-ресурсында орналасуын қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Индустрия және жаңа технологиялар вице-министрі Б.М. Жақсалиевке жүктелсін.

4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Индустрия және жаңа
технологиялар министрінің
міндетін атқарушы	А. Рау

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасының

Еңбек және халықты

әлеуметтік қорғау

министрі Т. Дүйсенова

2014 жылғы 10 қаңтар

Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар Министрінің міндетін атқарушының 2013 жылғы 26 желтоқсандағы № 438 бұйрығымен бекітілген

"Қазандық жабдықтарға техникалық қызмет көрсету және жөндеу"
кәсіби стандарты
1. Жалпы ережелер

1. "Қазандық жабдықтарға техникалық қызмет көрсету және жөндеу" кәсіби стандарты (бұдан әрі – КС) "Дайын металл бұйымдарын жөндеу", "Электр энергиясын өндіру" кәсіби қызмет саласындағы біліктілік деңгейіне, құзыретіне, мазмұнына, сапасына және еңбек жағдайларына қойылатын талаптарды анықтайды және:

1) еңбек саласы мен кәсіби білім беру саласының өзара қарым-қатынасын реттеуге;

2) даярлау, біліктілікті арттыру және кәсіби қайта даярлау бағдарламаларын әзірлеу талаптарын регламенттеуге;

3) персоналды аттестаттау және сертификаттау кезінде жұмысшылардың құзыреттерін бағалау талаптарын регламенттеуге арналған.

2. КС негізгі пайдаланушылары:

1) білім беру ұйымдарының түлектері, қызметкерлер;

2) ұйымдардың басшылары, ұйымдардың персоналын басқару бөлімшелерінің басшылары мен мамандары;

3) білім берудің мемлекеттік бағдарламаларын әзірлейтін мамандар;

4) мамандардың кәсіби даярлығын бағалау және біліктілігіне сәйкестігін растау саласындағы мамандар болып табылады.

3. КС негізінде біліктілік сипаттамалары, лауазымдық нұсқаулықтар, ұйымдардың үлгілік оқыту бағдарламалары, үлгілік оқыту жоспарлары, ұжымдық стандарттар әзірленеді.

4. Осы КС мынадай терминдер мен анықтамалар қолданылады:

1) біліктілік – қызметкердің еңбек қызметінің белгілі бір түрі шеңберінде нақты функцияларды сапалы орындауға дайындығы;

2) біліктілік деңгейі – күрделілігі, еңбек қызметтерінің стандартты еместігі, жауапкершілігі және дербестілігі параметрлері бойынша жүктелетін қызметкерлердің құзыретіне қойылатын талаптар жиынтығы;

3) еңбек заттары – белгілі бір еңбек құралдарының көмегімен өнім жасау мақсатында қызметкердің іс-қимылы бағытталған зат;

4) еңбек құралдары – жұмысшының еңбек заттарын бастапқы күйден өнімге айналдыру үшін пайдаланатын құралдар;

5) еңбек қызметінің түрі – еңбек функциялары мен оларды орындауға қажетті құзыреттіктердің тұтас жиынымен құралған кәсіби қызмет саласының құрамдас бөлігі;

6) еңбек функциясы – бизнес-үдеріспен анықталатын және оларды орындауға қажетті құзыреттердің болуын болжамайтын еңбек қызметінің біріктірілген және дербес жиынтығын көрсететін еңбек қызметі түрлерінің бір бөлігі;

7) кәсіби қызмет саласы – жалпы интеграциялық негізі (міндеті, нысандары, технологиялары, соның ішінде еңбек құралдары ұқсас немесе жақын) бар және ұқсас еңбек функциялары мен оларды орындайтын құзыреттіктерінің болжалды жиынынан тұратын саланың еңбек қызметі түрлерінің жиынтығы;

8) кәсіби стандарттың бірлігі – осы қызмет түрі үшін тұтас, аяқталған, қатысымды дербес және маңызды болып табылатын нақты еңбек функциясының ашық сипаттамасы тұратын кәсіби стандарттың құрылымдық элементі;

9) кәсіп – арнайы дайындықтың, жұмыс тәжірибесінің нәтижесінде пайда болған арнайы теориялық білім мен практикалық дағдылар кешенін білуді талап ететін еңбек қызметінің түрі;

10) құзыреттілік – еңбек қызметінде білімін, білігі және тәжірибесін қолдану қабілеті;

11) лауазым – лауазымдық уәкілеттіктер және лауазымдық міндеттер шеңберін жүктейтін жұмыс берушінің құрылымдық бірлігі;

12) міндет – нақты бір еңбек заттары мен құралдарын пайдалана отырып еңбек функциясын іске асырумен және нәтижеге қол жеткізумен байланысты іс-қимыл жиынтығы;

13) сала – өндіретін өнім, өндіріс технологиясы, негізгі қорлар мен жұмыс жасаушылардың кәсіби біліктері ортақ ұйымдар жиынтығы;

14) салалық біліктілік шеңбері – салада танылатын біліктілік деңгейлерінің құрылымдық сипаттамасы;

15) ұлттық біліктілік шеңбері – еңбек нарығында танылатын біліктілік деңгейлерінің құрылымдық сипаттамасы;

16) функционалдық карта – сол немесе өзге де кәсіби қызмет саласы шеңберінде белгілі бір қызмет түрін орындайтын жұмысшының еңбек функциялары мен міндеттерінің құрылымдық сипаттамасы.

2. КС паспорты

5. КС паспорты келесіні анықтайды:

1) экономикалық қызмет түрі (кәсіптік қызмет саласы):

Экономикалық қызмет түрлерінің жалпы жіктеуіші (бұдан әрі - 03-2007 ҚР МЖ) 33.11 Дайын металл бұйымдарын жөндеу, 35.11 Электр энергиясын өндіру еңбек мазмұнына, сапасына және жағдайларына, қызметкерлердің біліктілік деңгейіне, құзыретіне қойылатын талаптар.

2) экономикалық қызмет түрінің (кәсіптік қызмет саласының) негізгі мақсаты: электр энергетикалық кешеннің қауіпсіз, сенімді және тұрақты жұмыс істеуін қамтамасыз ету, электрлік және жылулық энергияны тиімді және үнемді пайдалану, сонымен қатар энергетика объектілерінде жұмыс істеген кезде адамдардың өмірлері мен денсаулықтарының қауіпсіздігін қамтамасыз ету.

3) осы КС 1-қосымшасына сәйкес біліктілік деңгейлері бойынша еңбек қызметінің (кәсіптің) түрлері.

3. Еңбек қызметі түрлерінің (кәсіптің) карточкалары
1-параграф "Қазандарды үрлеуші-қождаушы"

6. Еңбек қызмет түрінің (кәсіптің) карточкасы мынадан тұрады:

1) біліктілік деңгейі: ҰБШ бойынша – 2, СБШ бойынша - 2;

2) Қазақстан Республикасының кәсіптердің мемлекеттік жіктегіші (бұдан әрі - ҚР 01-2005 МЖ) бойынша базалық тобы - жоқ;

3) лауазымның (кәсіптің) ықтимал атаулары: қазандарды үрлеуші-қождаушы;

4) атқарылатын еңбек қызметінің жиынтық сипаттамасы - қазанды үрлеу, тазарту және ысыту бетін қождау, қызмет көрсету, жұмысты бақылау және агрегат пен қосымша жабдықтың үздіксіз жұмыс істеуін қамтамасыз ету;

5) ықтимал жұмыс орындары, жұмысшының кәсіби білімі мен оқуына қойылатын талаптар, біліктілікті растайтын сертификаттардың қажеттілігі, практикалық жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар, жұмысқа рұқсат берудің ерекше талаптары осы КС 2-қосымшасының "Кәсіп бойынша ықтимал жұмыс орындары. Қазандарды үрлеуші-қождаушының еңбек жағдайына, білімі және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар" деген 1-кестесінде келтірілген.

2-параграф "Қазандар машинисті"

7. Еңбек қызмет түрінің (кәсіптің) карточкасы мынадан тұрады:

1) біліктілік деңгейі: ҰБШ бойынша – 2-4, СБШ бойынша -2-4;

2) Қазақстан Республикасының кәсіптердің мемлекеттік жіктегіші (бұдан әрі - ҚР 01-2005 МЖ) бойынша базалық тобы: 8162 Қазандар машинисті, 8162 Қазандарды басқару орталық жылулық тұстаманың машинисті;

3) лауазымның (кәсіптің) ықтимал атаулары: қазандар машинисті, қазандарды басқару орталық жылулық тұстаманың машинисті;

4) атқарылатын еңбек қызметінің жиынтық сипаттамасы - қазандардың жұмыс режимін жүргізу, қызмет көрсету, агрегаттар мен қосалқы жабдықтың жұмысын бақылау және үздіксіз жұмысын қамтамасыз ету;

5) ықтимал жұмыс орындары, жұмысшының кәсіби білімі мен оқуына қойылатын талаптар, біліктілікті растайтын сертификаттардың қажеттілігі, практикалық жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар, жұмысқа рұқсат берудің ерекше талаптары осы КС 2-қосымшасының "Кәсіп бойынша ықтимал жұмыс орындары. Қазандар машинистінің еңбек жағдайына, білімі және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар" деген 2-кестесінде келтірілген.

3-параграф "Агрегаттарды (турбина-қазанды) блоктық басқару
жүйесінің машинисті"

8. Еңбек қызмет түрінің (кәсіптің) карточкасы мынадан тұрады:

1) біліктілік деңгейі: ҰБШ бойынша – 3-4, СБШ бойынша – 3-4;

2) Қазақстан Республикасының кәсіптердің мемлекеттік жіктегіші (бұдан әрі - ҚР 01-2005 МЖ) бойынша базалық тобы: 8161 Агрегаттарды (турбина-қазанды) блоктық басқару жүйесінің машинисті;

3) лауазымның (кәсіптің) ықтимал атаулары: агрегаттарды (турбина-қазанды) блоктық басқару жүйесінің машинисті;

4) атқарылатын еңбек қызметінің жиынтық сипаттамасы - қазандардың жұмыс режимін жүргізу, қызмет көрсету, агрегаттар мен қосалқы жабдықтың жұмысын бақылау және үздіксіз жұмысын қаматмасыз ету;

5) ықтимал жұмыс орындары, жұмысшының кәсіби білімі мен оқуына қойылатын талаптар, біліктілікті растайтын сертификаттардың қажеттілігі, практикалық жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар, жұмысқа рұқсат берудің ерекше талаптары осы КС 2-қосымшасының "Кәсіп бойынша ықтимал жұмыс орындары. Агрегаттарды (турбина-қазанды) блоктық басқару жүйесінің машинистінің еңбек жағдайына, білімі және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар" деген 3-кестесінде келтірілген.

4-параграф "Қазандық жабдығының аға машинисті"

9. Еңбек қызмет түрінің (кәсіптің) карточкасы мынадан тұрады:

1) біліктілік деңгейі: ҰБШ бойынша – 3-4, СБШ бойынша – 3-4;

2) Қазақстан Республикасының кәсіптердің мемлекеттік жіктегіші (бұдан әрі - ҚР 01-2005 МЖ) бойынша базалық тобы: 8162 Қазандық жабдығының аға машинисті;

3) лауазымның (кәсіптің) ықтимал атаулары: қазандық жабдығының аға машинисті;

4) атқарылатын еңбек қызметінің жиынтық сипаттамасы - барлық қазандық жабдықтың үздіксіз және үнемді жұмыс істеуін қамтамасыз ету, диспетчерлік кесте өзгерген кезде қазандық агрегаттар арасында жүктемені үлестіру, жабдықтың жұмысында ақаулықтарды айқындау және жою;

5) ықтимал жұмыс орындары, жұмысшының кәсіби білімі мен оқуына қойылатын талаптар, біліктілікті растайтын сертификаттардың қажеттілігі, практикалық жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар, жұмысқа рұқсат берудің ерекше талаптары осы КС 2-қосымшасының "Кәсіп бойынша ықтимал жұмыс орындары. Қазандық жабдығының аға машинистінің еңбек жағдайына, білімі және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар" деген 4-кестесінде келтірілген.

5-параграф "Техник-энергетик"

10. Еңбек қызмет түрінің (кәсіптің) карточкасы мынадан тұрады:

1) біліктілік деңгейі: ҰБШ бойынша – 4-5, СБШ бойынша -4-5;

2) Қазақстан Республикасының кәсіптердің мемлекеттік жіктегіші (бұдан әрі - ҚР 01-2005 МЖ) бойынша базалық тобы: 3113 "Техник-энергетик";

3) лауазымның (кәсіптің) ықтимал атаулары: техник-энергетик;

4) атқарылатын еңбек қызметінің жиынтық сипаттамасы - энергетикалық жабдықты, құрылыстарды және энергетикалық желілерді білікті маманның басшылығымен пайдалануды, жөндеуді және жаңартуды қамтамасыз ету, жабдық пен желілерді жоспарлы-алдын алу жөндеу кестесін құру;

5) ықтимал жұмыс орындары, жұмысшының кәсіби білімі мен оқуына қойылатын талаптар, біліктілікті растайтын сертификаттардың қажеттілігі, практикалық жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар, жұмысқа рұқсат берудің ерекше талаптары осы КС 2-қосымшасының "Кәсіп бойынша ықтимал жұмыс орындары. Техник-энергетиктің еңбек жағдайына, білімі және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар" деген 5-кестесінде келтірілген.

6-параграф "Инженер-энергетик"

11. Еңбек қызмет түрінің (кәсіптің) карточкасы мынадан тұрады:

1) біліктілік деңгейі: ҰБШ бойынша – 5-6, СБШ бойынша - 5-6;

2) Қазақстан Республикасының кәсіптердің мемлекеттік жіктегіші (бұдан әрі - ҚР 01-2005 МЖ) бойынша базалық тобы: 2143 "Инженер-энергетик";

3) лауазымның (кәсіптің) ықтимал атаулары: инженер-энергетик;

4) атқарылатын еңбек қызметінің жиынтық сипаттамасы - энергетикалық жабдықтың, электрлік пен жылу желілердің, ауа құбырлары мен газ құбырлардың үздіксіз жұмыс істеуін, дұрыс пайдалануды, жөндеуді және жаңартуды қамтамасыз ету, өндірістің отын-энергетикалық ресуртарында мұқтаждығын анықтау, техникалық қайта қаруландырудың, энергошаруашылықтың дамуының, энергожабдықтау жүйелерін қайта құру мен жаңартудың қажетті негізделуін дайындау;

5) ықтимал жұмыс орындары, жұмысшының кәсіби білімі мен оқуына қойылатын талаптар, біліктілікті растайтын сертификаттардың қажеттілігі, практикалық жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар, жұмысқа рұқсат берудің ерекше талаптары осы КС 2-қосымшасының "Кәсіп бойынша ықтимал жұмыс орындары. Инженер-энергетиктің еңбек жағдайына, білімі және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар" деген 6-кестесінде келтірілген.

4. КС бірліктерінің тізімі

12. КС бірліктерінің тізімі осы КС 3-қосымшасының 1-6-кестелерінде келтірілген және шифр мен КС бірліктері атауларынан тұрады.

5. КС бірліктерінің сипаттамасы

13. КС бірліктерінің сипаттамасы осы КС 4-қосымшасында келтірілген.

6. Осы КС негізінде берілетін сертификаттардың түрлері

14. Осы КС негізінде мамандардың кәсіптік дайындығын бағалау және біліктілік сәйкестігін растау саласындағы ұйымдармен сертификаттар беріледі.

15. Осы КС негізінде берілетін сертификаттың түрлері сертификат алу үшін игеру қажет болатын осы КС 3-қосымшасында қарастырылған КС бірліктерінің тізіміне сәйкес анықталады.

7. КС әзірлеушілері, келісу парағы, сараптамасы және тіркеуі

16. КС әзірлеушісі Қазақстан Республикасының Индустрия және жаңа технологиялар министрлігі.

17. КС келісу парағы осы КС 5-қосымшасында келтірілген.

"Қазандық жабдықтарға техникалық қызмет көрсету және жөндеу" кәсіби стандартына 1-қосымша

Біліктілік деңгейлері бойынша еңбек қызметінің (кәсіптің)
түрлері

№ р/с	Қызмет түрінің атауы	Еңбек нарығының үрдісі ескерілген кәсіп атауы	ҚР МЖ 01-2005 сәйкес кәсіп атауы	СБШ біліктілік деңгейлері	БТБА бойынша разряды
1	Қазандардың ысу беттерін үрлеу және қождау	Қазандарды үрлеуші-қождаушы	-	2	3
2	Жұмыс қазандардың режимін жүргізу	Қазандар машинисті	Қазандар машинисті	2-4	3-7
			Қазандарды басқару орталық жылулық тұстаманың машинисті	2-4	3-7
3	Жұмыс қазандардың режимін жүргізу	Агрегаттарды (турбина-қазанды) блоктық басқару жүйесінің машинисті	Агрегаттарды (турбина-қазанды) блоктық басқару жүйесінің машинисті	3-4	5-7
4	Қазандарға пайдаланушылық қызмет көрсету	Қазандық жабдығының аға машинисті	Қазандық жабдығының аға машинисті	3-4	4-8
5	Қазандық жабдықтың жөндеу жұмыстарын жүргізу	Техник-энергетик	Техник-энергетик	4-5	-
6	Қазандық жабдыққа қызмет көрсеткен және жөндеген кездегі басқарушылық қызмет	Инженер-энергетик	Инженер-энергетик	5-6	-

Ескертпе: БТБА – Қазақстан Республикасы жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы, 52-шығарылым, Қазақстан Республикасының Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2013 жылғы 3 қыркүйектегі № 426-ө-м бұйрығымен бекітілген.

"Қазандық жабдықтарға техникалық қызмет көрсету және жөндеу" кәсіби стандартына 2-қосымша

1-кесте

Кәсібі бойынша ықтимал жұмыс орындары
Қазандарды үрлеуші-қождаушының еңбек жағдайына, білімі және
жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша ықтимал жұмыс орындары (ұйымдар)	Жылу электр станциялар, құрама өндіріс стациялары, қазандықтар
Зиянды және қауіпті еңбек жағдайлары	Қазақстан Республикасының Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің м.а. 2007 жылғы 31 шілдедегі № 182-п бұйрығына сәйкес. Үй-жайда жұмыс кезінде: қауіпті және зиянды факторлардың әсері
Жұмыс істеуге рұқсат берудің ерекше жағдайлары	Медициналық шектеулер: Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес Жұмыс істеуге рұқсат: медициналық тексеруден кейін, кіріспе және алғашқы нұсқамалықты алғаннан кейін, оқыту мен тексеруден өткеннен кейін, сынақ
СБШ біліктілік деңгейі	Кәсіби білімі мен оқу деңгейі	Талап етілетін жұмыс тәжірибесі
2	Жалпы орта білімі, бірақ негізгі ортадан төмен емес білімі болған жағдайда еңбек тәжірибесі және/немесе кәсіби дайындығы (білім беру ұйымы базасынла қысқамерзімді курстар немесе кәсіпорында оқыту)	Еңбек өтіліне талап қойылмайды

2-кесте

Кәсібі бойынша ықтимал жұмыс орындары
Қазандар машинистінің еңбек жағдайына, білімі және жұмыс
тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша ықтимал жұмыс орындары (ұйымдар)	Жылу электр станциялар, құрама өндіріс стациялары, қазандықтар
Зиянды және қауіпті еңбек жағдайлары	Қазақстан Республикасының Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің м.а. 2007 жылғы 31 шілдедегі № 182-п бұйрығына сәйкес. Үй-жайда жұмыс кезінде: қауіпті және зиянды факторлардың әсері
Жұмыс істеуге рұқсат берудің ерекше жағдайлары	Медициналық шектеулер: Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес Жұмыс істеуге рұқсат: медициналық тексеруден кейін, кіріспе және алғашқы нұсқамалықты алғаннан кейін, оқыту мен тексеруден өткеннен кейін, сынақ
СБШ біліктілік деңгейі	Кәсіби білімі мен оқу деңгейі	Талап етілетін жұмыс тәжірибесі
2	Жалпы орта білімі, бірақ негізгі ортадан төмен емес білімі болған жағдайда еңбек тәжірибесі және/немесе кәсіби дайындығы (білім беру ұйымы базасынла қысқамерзімді курстар немесе кәсіпорында оқыту)	Еңбек өтіліне талап қойылмайды
3	Жалпы орта білімі негізінде бір жылға дейін кәсіби дайындықты ұйымдастыру базасындағы курстар немесе кәсіпорында оқыту	Кемінде 2 жыл
	Техникалық және кәсіби білім, практикалық жұмыс тәжірибесі	Кемінде 1 жыл
4	Жоғары деңгейдегі техникалық және кәсіби білім беру (қосымша кәсіби дайындық), практикалық тәжірибе	Кемінде 2 жыл 3 деңгейде

3-кесте

Кәсібі бойынша ықтимал жұмыс орындары
Агрегаттарды (турбина-қазанды) блоктық басқару жүйесінің
машинистінің еңбек жағдайына, білімі және жұмыс тәжірибесіне
қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша ықтимал жұмыс орындары (ұйымдар)	Жылу электр станциялар, құрама өндіріс стациялары, қазандықтар
Зиянды және қауіпті еңбек жағдайлары	Қазақстан Республикасының Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің м.а. 2007 жылғы 31 шілдедегі № 182-п бұйрығына сәйкес. Үй-жайда жұмыс кезінде: қауіпті және зиянды факторлардың әсері
Жұмыс істеуге рұқсат берудің ерекше жағдайлары	Медициналық шектеулер: Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес Жұмыс істеуге рұқсат: медициналық тексеруден кейін, кіріспе және алғашқы нұсқамалықты алғаннан кейін, оқыту мен тексеруден өткеннен кейін, сынақ
СБШ біліктілік деңгейі	Кәсіби білімі мен оқу деңгейі	Талап етілетін жұмыс тәжірибесі
3	Жалпы орта білімі негізінде бір жылға дейін кәсіби дайындықты ұйымдастыру базасындағы курстар немесе кәсіпорында оқыту	Кемінде 2 жыл
	Техникалық және кәсіби білім, практикалық жұмыс тәжірибесі	Кемінде 1 жыл
4	Жоғары деңгейдегі техникалық және кәсіби білім беру (қосымша кәсіби дайындық), практикалық тәжірибе	Кемінде 2 жыл 3 деңгейде

4-кесте

Кәсіп бойынша ықтимал жұмыс орындары Қазандық жабдығының аға
машинистінің еңбек жағдайына, білімі және жұмыс тәжірибесіне
қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша ықтимал жұмыс орындары (ұйымдар)	Жылу электр станциялар, құрама өндіріс стациялары, қазандықтар
Зиянды және қауіпті еңбек жағдайлары	Қазақстан Республикасының Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің м.а. 2007 жылғы 31 шілдедегі № 182-п бұйрығына сәйкес. Үй-жайда жұмыс кезінде: қауіпті және зиянды факторлардың әсері
Жұмыс істеуге рұқсат берудің ерекше жағдайлары	Медициналық шектеулер: Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес Жұмыс істеуге рұқсат: медициналық тексеруден кейін, кіріспе және алғашқы нұсқамалықты алғаннан кейін, оқыту мен тексеруден өткеннен кейін, сынақ
СБШ біліктілік деңгейі	Кәсіби білімі мен оқу деңгейі	Талап етілетін жұмыс тәжірибесі
3	Жалпы орта білімі негізінде бір жылға дейін кәсіби дайындықты ұйымдастыру базасындағы курстар немесе кәсіпорында оқыту	Кемінде 2 жыл
	Техникалық және кәсіби білім, практикалық жүмыс тәжірибесі	Кемінде 1 жыл
4	Жоғары деңгейдегі техникалық және кәсіби білім беру (қосымша кәсіби дайындық), практикалық тәжірибе	Кемінде 2 жыл 3 деңгейде

5-кесте

Кәсіп бойынша ықтимал жұмыс орындары Техник-энергетиктің еңбек
жағдайына, білімі және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша ықтимал жұмыс орындары (ұйымдар)	Жылу электр станциялар, құрама өндіріс стациялары, қазандықтар
Зиянды және қауіпті еңбек жағдайлары	Қазақстан Республикасының Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің м.а. 2007 жылғы 31 шілдедегі № 182-п бұйрығына сәйкес. Үй-жайда жұмыс кезінде: қауіпті және зиянды факторлардың әсері
Жұмыс істеуге рұқсат берудің ерекше жағдайлары	Медициналық шектеулер: Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес Жұмыс істеуге рұқсат: медициналық тексеруден кейін, кіріспе және алғашқы нұсқамалықты алғаннан кейін, оқыту мен тексеруден өткеннен кейін, сынақ
СБШ біліктілік деңгейі	Кәсіби білімі мен оқу деңгейі	Талап етілетін жұмыс тәжірибесі
4	Жоғары деңгейдегі техникалық және кәсіби білім беру (қосымша кәсіби дайындық), практикалық тәжірибе	Кемінде 2 жыл 3 деңгейде
5	Техникалық және кәсіби (орташа буын маманы) ортадан кейінгі білім, жұмыс тәжірибесі, немесе жоғары білімі	Кәсібі бойынша жұмыс тәжірибесі кемінде 3 жыл

6-кесте

Кәсіп бойынша ықтимал жұмыс орындары Инженер-энергетиктің
еңбек жағдайына, білімі және жұмыс тәжірибесіне қойылатын
талаптар

Кәсібі бойынша ықтимал жұмыс орындары (ұйымдар)	Жылу электр станциялар, құрама өндіріс стациялары, қазандықтар
Зиянды және қауіпті еңбек жағдайлары	Қазақстан Республикасының Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің м.а. 2007 жылғы 31 шілдедегі № 182-п бұйрығына сәйкес. Үй-жайда жұмыс кезінде: қауіпті және зиянды факторлардың әсері
Жұмыс істеуге рұқсат берудің ерекше жағдайлары	Медициналық шектеулер: Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес Жұмыс істеуге рұқсат: медициналық тексеруден кейін, кіріспе және алғашқы нұсқамалықты алғаннан кейін, оқыту мен тексеруден өткеннен кейін, сынақ
СБШ біліктілік деңгейі	Кәсіби білімі мен оқу деңгейі	Талап етілетін жұмыс тәжірибесі
5	Техникалық және кәсіби (орташа буын маманы) ортадан кейінгі білім, жұмыс тәжірибесі, немесе жоғары білімі	Кәсібі бойынша жұмыс тәжірибесі кемінде 3 жыл
6	Жоғары білім, еңбек тәжірибесі	Еңбек өтілі 1 жылдан кем емес

"Қазандық жабдықтарға техникалық қызмет көрсету және жөндеу" кәсіби стандартына 3-қосымша

КС бірліктерінің тізімі

1-кесте

"Қазандарды үрлеуші-қождаушы" еңбек қызметінің (кәсібінің) түрі

Шифр	Еңбек функциясының (кәсіби стандарт бірлігінің) атауы
1 Ф	Қазаның ысыту бетін үрлеу, тазарту және қождау
2 Ф	Шұңқырларды күлден тазарту, бытыра ағынды қондырғының бункеріне бытыраны қосу, үрленетін ысу беттерді және бытыра ағынды қондырғының жұмысын бақылау
3 Ф	Бытыра ағынды қондырғыны дайындау, қосу және тоқтату. Апаттық жағдайларды жоюға қатысу

2-кесте

"Қазандар машинисті" еңбек қызметінің (кәсібінің) түрі

Шифр	Еңбек функциясының (кәсіби стандарт бірлігінің) атауы
1 Ф	Бөлшектерді қиыстыру және жетілдірумен қоса слесарлық өңдеу
2 Ф	Тұрақты және айнымалы тоқтағы электр машиналарын бөлшектеу, жөндеу және құрастыру, қайта құру, үлгілік номенклатура бойынша ауа, сутегі, сумен суыту жүйелері бар барлық құрылымдардың электр машиналарын ағымдағы және күрделі жөндеу
3 Ф	Генераторлардың суыту жүйелерін қайта құру
4 Ф	Электр машиналарының тораптарын бөлшектеу жұмысымен байланысты такелаж операцияларын басқару. Аса күрделі такелаж жұмыстар

3-кесте

"Агрегаттарды (турбина-қазанды) блоктық басқару жүйесінің
машинисті" еңбек қызметінің (кәсібінің) түрі

Шифр	Еңбек функциясының (кәсіби стандарт бірлігінің) атауы
1 Ф	Жұмыс қазандарының режимін жүктеудің берілген кестесіне сәйкес жүргізу
2 Ф	Агрегаттарғы пайдаланушылық қызмет көрсету және олардың үздіксіз бен үнемді жұмысын қамтамасыз ету
3 Ф	Жабдықтың жұмысында ақаулықтарды айқындау және оларды жою бойынша шаралар қолдану. Жабдықты жөндеуге шығару. Қол астындағы жұмыскерлерге басшылық ету

4-кесте

"Қазандық жабдығының аға машинисті" еңбек қызметінің
(кәсібінің) түрі

Шифр	Еңбек функциясының (кәсіби стандарт бірлігінің) атауы
1 Ф	Қазандарға басқарудың орталық жылулық тұстамадан пайдаланушылық қызмет көрсету. Жұмыс қазандарының режимін жүктеудің берілген кестесіне сәйкес жүргізу
2 Ф	Қызмет көрсетілетін жабдықты қосу, тоқтату, сынау, тығыздау және жылу сұлбаларында ауыстырып қосу
3 Ф	Жабдықты жөндеуге шығару. Қол астындағы жұмыскерлерге басшылық ету

5-кесте

"Техник-энергетик" еңбек қызметінің (кәсібінің) түрі

Шифр	Еңбек функциясының (кәсіби стандарт бірлігінің) атауы
1 Ф	Білікті маманның басшылығымен қажетті техникалық есептерді жүргізу, қиын емес жобалар мен қарапайым сұлбаларды әзірлеу бойынша жұмыстар, олардың техникалық тапсырмаларға, қолданыстағы стандарттарға және нормативтік құжаттарға сәйкестігін қамтамасыз ету
2 Ф	Жабдықтың және жүйенің зертханалық жағдайда және объектілерде жөндеуін, баптауын, реттеуін және тәжірибелік тексеруін жүзеге асыру
3 Ф	Жаңа техниканы және прогрессивті технологияны, өнертапқыштық ұсыныс пен өнертабысты ендірудің экономикалық тиімділігін негіздеу

6-кесте

"Инженер-энергетик" еңбек қызметінің (кәсібінің) түрі

Шифр	Еңбек функциясының (кәсіби стандарт бірлігінің) атауы
1 Ф	Энергетикалық жабдықтың, электрлік пен жылу желілердің, ауа құбырлары мен газ құбырлардың үздіксіз жұмыс істеуін, дұрыс пайдалануды, жөндеуді және жаңартуды қамтамасыз ету
2 Ф	Энергошаруашылықтарды пайдалану үшін қажетті жабдықты, материалдарды, қосалқы бөлшектерді сатып алуға өтінім құру
3 Ф	Ұйымда қолданылатын бақылау-өлшеу, электротехникалық пен жылутехникалық аспаптарға техникалық қадағалау жасау
4 Ф	Қазандарды, қысыммен жұмыс істейтін сауыттарды, бу және ыстық су құбырларын, электроқондырғылар мен энергошаруашылықтың басқа объектілерін де пайдалануға қабылдау, мемлекеттік қадағалау органдарымен тексеру және куәландыру үшін дайындығын қамтамасыз ету
5 Ф	Энергожабдықты күрделі және басқа да жөндеуді жүргізуді бақылау
6 Ф	Отын-энергетикалық ресурстарды тиімді пайдалану және үнемдеу бойынша озық отандық және шетелдік тәжірибесін зерттеу және жалпылау

Ескертпе: Ф – функция.

"Қазандық жабдықтарға техникалық қызмет көрсету және жөндеу" кәсіби стандартына 4-қосымша

КС бірліктерінің сипаттамасы

1-кесте

1. СБШ 2-деңгейіндегі "Қазандарды үрлеуші-қождаушы" еңбек
қызметінің (кәсібінің) түрі

Шифр	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер	Шеберлігі және дағдылары	Білімі
Ф 1	Қазандар	Үрлеуіш аппараттар, үрлеуіш агент, мақтадан жасалған костюм; құрастырылған қолғаптар; қорғайтын көзілдірік	1-1 М Қазанды үрлеу және тазарту	Қазанның ысыту беттерін үрлеу, тазарту бойынша стандартты практикалық мақсаттарды шеше білу	Үрлеуіш аппараттардың құрылғысын, белгіленуін және жұмыс істеу принципін білу. Қауіпсіздік техникасы мен еңбекті қорғау
	Қазандар, қазанның ысыту беті	Үрлеуіш аппараттар, бытыра ағынды қондырғы, мақтадан жасалған костюм; құрастырылған қолғаптар; қорғайтын көзілдірік	1-2 М Қазанның ысыту бетін қождау	Қазанның ысыту беттерін қождау бойынша стандартты практикалық мақсаттарды шеше білу	Бытыра ағынды қондырғының құрылысын, белгіленуін және жұмыс істеу принципін білу
Ф 2	Шұңқырлар, бытыра ағынды қондырғынң бункерлері	Бытыра, мақтадан жасалған костюм; құрастырылған қолғаптар; қорғайтын көзілдірік	2-1 М Шұңқырларды күлден тазарту, бытыра ағынды қондырғының бункеріне бытыраны қосу	Қазанның ысыту беттерін үрлеу, тазарту бойынша әрекет ету әдісін таңдау. Қауіпсіздік техникасы ен еңбекті қорғауды игеру	Қазанның принципиалды құрылымы және оның ішінде ысыту беттердің орналасуын білу
	Үрленетін ысыту беттер, бытыра ағынды қондырғы	Мақтадан жасалған костюм; құрастырылған қолғаптар; қорғайтын көзілдірік	2-2 М Контроль за обдуваемыми поверхностями нагрева и работой дробеструйной установки	Қазанды қождау бойынша әрекет ету әдісін таңдау	Үрлеуіш аппараттарды орнату жерлерін білу
Ф 3	Бытыра ағынды қондырғы	Мақтадан жасалған костюм; құрастырылған қолғаптар; қорғайтын көзілдірік	3-1 М Подготовка, пуск и останов дробеструйной установки. Участие в ликвидации аварийных положений	Қазан бетін бақылау бойынша жұмыс жағдайының шарттарына сәйкес әрекеттерді түзету	Қож бен күлдің негізгі қасиеттерін білу

2-кесте

2. СБШ 2-деңгейіндегі "Қазандар машинисті" еңбек қызметінің
(кәсібінің) түрі

Шифр	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер	Шеберлігі және дағдылары	Білімі
Ф 1	Бу және жылуландыру қазандар	Қазандарды басқару құрылғысы, мақтадан жасалған костюм; құрастырылған қолғаптар; қорғайтын көзілдірік	1-1 М Жұмыс бу қазандар мен жылыландыру қазандардың жүктедің берілген кестесіне сәйкес режимін жүргізу	Жұмыс қазандардың жүктеменің берілген кестесіне сәйкес режимін жүргізген кезде стандартты және практикалық мәселелерді шеше білу	Қазан мен қосалқы жабыдқтың құрылысын, жұмыс істеу принципін және техникалық сипаттамасын білу. Қауіпсіздік техникасы мен еңбекті қорғауды білу
Ф 2	Қызмет көрсетілетін жабдық	Құрал-саймандар, мақтадан жасалған костюм; құрастырылған қолғаптар; қорғайтын көзілдірік	2-1 М Жабдықты қосу, тоқтату, сынау, тығыздау	Қазандық жабдығын сынау және тығыздау кезінде әрекеттер әдісін таңдау.Қауіпісздік техника мен еңбекті қорғауды игеру	Жылулық бақылау мен автоматиканың принципиалды сұлбаларын, қазан агрегаттары ортасының параметрлерінің жіберілетін ауытқуларын білу
Ф 3	Қызмет көрсетілетін жабдық	Қазандарды басқару құрылғысы, құрал-саймандар, мақтадан жасалған костюм; құрастырылған қолғаптар; қорғайтын көзілдірік	3-1 М Жабдықтың жұмысында ақаулықтарды айқындау және оларды жою бойынша шаралар қолдану	Жұмыс жағдайының шарттарына сәйкес әрекеттерді түзету	Су мен будың сапа нормаларын, бақылау-өлшеу аспаптарының жұмыс істеу принциптерін білу

3-кесте

3. СБШ 3-деңгейіндегі "Қазандар машинисті" еңбек қызметінің
(кәсібінің) түрі

Шифр	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер	Шеберлігі және дағдылары	Білімі
Ф 1	Қызмет көрсетілетін жабдық	Құрал-саймандар, мақтадан жасалған костюм; құрастырылған қолғаптар; қорғайтын көзілдірік	1-2 М Қазандарға басқарудың орталық жылулық тұстамадан пайдаланушылық қызмет көрсету	Жұмыс қазандардың жүктеменің берілген кестесіне, орталық жылулық тұстаманы басқаруға сәйкес режимін жүргізген кезде стандартты және қарапайым практикалық мәселелерді шеше білу, орталық жылулық тұстамадан басқару	Қазан жабдығының құрылғысы мен техникалық сипаттамасын, жылулық сұлбаларды және қазандық агрегаттардың жылулық қорғауларын білу. Қауіпсіздік техникасы мен еңбекті қорғауды білу
Ф 2	Қазандық агрегаттар, жылулық сұлбалар	Қазандарды басқару құрылғысы, құрал-саймандар мен өлшеу аспаптар, мақтадан жасалған костюм; құрастырылған қолғаптар; қорғайтын көзілдірік	2-2 М Диспетчерлік кесте өзгерген кезде қазандық агрегаттар арасында жүктмені үлестіру. Қазандық бөлімнің жылулық сұлбаларында ауыстырып қосу	Білім мен практикалық тәжірибе негізінде белгілі әдістерден әрекет ету әдісін таңдау. Қауіпісздік техника мен еңбекті қорғауды игеру	Жылулық бақылау мен автоматиканың принципиалды сұлбаларын, қазандық жабдықтың техникалық-экономикалық жұмыс көрсеткіштерін білу
Ф 3	Қызмет көрсетілетін жабдық	Қазандарды басқару құрылғысы, құрал-саймандар, мақтадан жасалған костюм; құрастырылған қолғаптар; қорғайтын көзілдірік	3-2 М Қазандық бөлімінде апаттық жағдайларды жою	Қазандық жабдығында ақаулықтарды айқындау және жою дағдылары	Қазан агрегатының техникалық-экономикалық жұмыс көрсеткіштерін, жылу техникасы, механика және электротехника негіздерін білу. Қауіпсіздік техникасы мен еңбек қорғауды білу

4-кесте

4. СБШ 4-деңгейіндегі "Қазандар машинисті" еңбек қызметінің
(кәсібінің) түрі

Шифр	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер	Шеберлігі және дағдылары	Білімі
Ф 3	Жұмыс орындар	Барлық жұмыс түрлері бойынша нұсқау, мақтадан жасалған костюм; құрастырылған қолғаптар; қорғайтын көзілдірік	3-3 М Қазан агрегаттарында жұмыстарды жүргізу үшін жұмыс орындарын дайындау	Қызметті технологиялық жүзеге асыру жолдарын таңдау. Қауіпісздік техника мен еңбекті қорғауды игеру	Жылулық бақылау мен автоматиканың принципиалды сұлбалары, қазандық жабдықтың техникалық-экономикалық жұмыс көрсеткіштері
Ф 4	Жұмыскерлер	Барлық жұмыс түрлері бойынша нұсқау, мақтадан жасалған костюм; құрастырылған қолғаптар; қорғайтын көзілдірік	4-1 М Қосалқы жылу күші жабдығында жұмыс істеуге рұқсат алу және цех аусымы бастығының рұқсатымен екінші рұқсат алу	Жұмыс жағдайын және оның болжауланатын өзгерістерін дербес талдауды талап ететін практикалық есептердің әр түрлі типтерін шешу	Қазан жабдығының құрылғысы мен техникалық сипаттамасын, шаң дайындау және отын жіберу жүйелерін білу. Қауіпсіздік техникасы мен еңбекті қорғауды білу
	Жұмыскерлер	Барлық жұмыс түрлері бойынша нұсқау, мақтадан жасалған костюм; құрастырылған қолғаптар; қорғайтын көзілдірік	4-2 М Қосалқы жылу күші жабдығында жұмыс істеген кезде жұмыскерлерді басқару	Қызметті ағымдағы және нәтижелі бақылау, бағалау және түзету; қазан жабдықтарында ақаулықтарды айқындау және жою дағдылары	Жылу техникасы, электротехника, механика және су дайындау негіздерін білу

5-кесте

5. СБШ 3-деңгейіндегі "Агрегаттарды (турбина-қазанды) блоктық
басқару жүйесінің машинисті" еңбек қызметінің (кәсібінің) түрі

Шифр	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер	Шеберлігі және дағдылары	Білімі
Ф 1	Турбогенераторлар	Қазандарды басқару құрылғысы, мақтадан жасалған костюм; құрастырылған қолғаптар; қорғайтын көзілдірік	1-1 М Жұмыс қазандарының режимін жүктеудің берілген кестесіне сәйкес жүргізу	Жұмыс қазандардың, топтық басқару тұстамадан жүктеменің берілген кестесіне сәйкес режимін жүргізген кезде стандартты практикалық мәселелерді шеше білу	Қазанның, турбинаның, генератордың және қосалқы жабдықтың құрылғысы, техникалық сипаттамасын білу. Қауіпсіздік техникасы мен еңбекті қорғауды білу
Ф 2	Қызмет көрсетілетін жабдық	Құрал, мақтадан жасалған костюм; құрастырылған қолғаптар; қорғайтын көзілдірік	2-1 М Агрегаттарғы пайдаланушылық қызмет көрсету және олардың үздіксіз бен үнемді жұмысын қамтамасыз ету	Білім мен практикалық тәжірибе негізінде белгілі әдістерден әрекет ету әдісін таңдау. Қауіпсіздік техника мен еңбекті қорғауды игеру	Генератордың және қазандық турбиналық цехтің жеке мұқтаждықтарының принципиалды электрлік сұлбаларын білу
Ф 3	Қызмет көрсетілетін жабдық	Жабдықты жөндеуге арналған құрал-саймандар, мақтадан жасалған костюм; құрастырылған қолғаптар; қорғайтын көзілдірік	3-1 М Жабдықтың жұмысында ақаулықтарды айқындау және оларды жою бойынша шаралар қолдану. Жабдықты жөндеуге шығару	Қазан-турбина блоктық тұстаманың жабдығында ақаулықтарды айқындау және жою дағдылары	Бақылау-өлшеу аспаптарының жұмыс істеу принциптері және жылулық бақылау мен автоматиканың принципиалды сұлбасын білу

6-кесте

6. СБШ 4-деңгейіндегі "Агрегаттарды (турбина-қазанды) блоктық
басқару жүйесінің машинисті" еңбек қызметінің (кәсібінің) түрі

Шифр	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер	Шеберлігі және дағдылары	Білімі
Ф 1	Қызмет көрсетілетін жабдық	Қазандарды басқару құрылғысы, мақтадан жасалған костюм; құрастырылған қолғаптар; қорғайтын көзілдірік	1-2 М Қызмет көрсетілетін жабдықты қосу, тоқтату, сынау, тығыздау және жылу сұлбаларында ауыстырып қосу	Жұмыс жағдайын және оның болжауланатын өзгерістерін дербес талдауды талап ететін практикалық есептердің әр түрлі типтерін шешу	Қондырғының жылулық сұлбаларын және жылу және электр энергиясын шығарудың технологиялық процесін, әр түрлі жүктемелерде қазандар мен турбиналардың режимдерін білу
Ф 2	Қызмет көрсетілетін жабдық, бақылау-өлшеу аспаптары, сигнализация	Құрал-саймандар мен өлшеу аспаптар, мақтадан жасалған костюм; құрастырылған қолғаптар; қорғайтын көзілдірік	2-2 М Өлшеу құралдарының көрсеткіштерін, автоматты реттегіштердің және дабылнаманың жұмысын бақылау. Апаттық жағдайларды жою	Өлшеу құралдарының көрсеткіштерін бақылау бойынша әрекеттерді жүзеге асырудың технологиялық жолдарын таңдау. Қауіпсіздік техника мен еңбекті қорғауды игеру	Параметрлердің жіберілетін ауытқуларын, жабдық жұмысының техникалық-экономикалық көрсеткіштерін білу
Ф 3	Жұмыскерлер	Персоналға арналған нұсқау	3-2 М Қол астындағы жұмыскерлерге басшылық ету	Қазан жабдығында ақаулықтарды айқындау және жою дағдылары	Электротехника, механика және су дайындау негіздері. Бақылау-өлшеу аспаптарының жұмыс істеу принциптерін білу

7-кесте

7. СБШ 3-деңгейіндегі "Қазандық жабдығының аға машинисті"
еңбек қызметінің (кәсібінің) түрі

Шифр	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер	Шеберлігі және дағдылары	Білімі
Ф 1	Бу және жылуландыру қазандар	Қазандарды басқару құрылғысы, мақтадан жасалған костюм, құрастырылған қолғаптар, қорғайтын көзілдірік	1-1 М Барлық қазандық жабдықтың үздіксіз және үнемді жұмыс істеуін қамтамасыз ету	Барлық қазандық жабдықтың үздіксіз және үнемді жұмысын қамтамасыз ету үшін стандартты практикалық есептерді шеше білу	Қазан жабдығының құрылғысы мен техникалық сипаттамасы, жылулық сұлбаларын білу. Қауіпсіздік техникасы мен еңбекті қорғауды білу
Ф 2	Қызмет көрсетілетін жабдық	Қазандарды басқару құрылғысы, мақтадан жасалған костюм, құрастырылған қолғаптар, қорғайтын көзілдірік	2-1 М Жабдықты қосу, тоқтату, сынау, тығыздау	Білім мен практикалық тәжірибе негізінде қазандық жабдықты сынаған және тығыздаған кезде белгілі әдістерден әрекет ету әдісін таңдау. Қауіпісздік техника мен еңбекті қорғауды игеру	Шаң дайындаудың отын жіберу жүйесі, жылулық бақылау мен автоматиканың принципиалды сұлбаларын, жүйелерді білу
Ф 3	Қазандық бөлімнің жабдығына қызмет көрсету	Жабдықты жөндеуге арналған құрал-саймандар,мақтадан жасалған костюм, құрастырылған қолғаптар, қорғайтын көзілдірік	3-1 М Қазандық бөлімінде апаттық жағдайларды жою	Қазандық жабдықта ақаулықтарды айқындау және жою дағдылары.	Бақылау-өлшеу аспаптарының жұмыс істеу принциптерін білу

8-кесте

8. СБШ 4-деңгейіндегі "Қазандық жабдығының аға машинисті"
еңбек қызметінің (кәсібінің) түрі

Шифр	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер	Шеберлігі және дағдылары	Білімі
Ф 1	Мазут және газ құбырлары, гидрокүлжою жүйесі	Құрал-саймандар,мақтадан жасалған костюм, құрастырылған қолғаптар, қорғайтын көзілдірік	1-2 М Мазут және газ құбырларын, гидрокүлжою жүйесін бақылау	Жұмыс жағдайын және оның болжауланатын өзгерістерін дербес талдауды талап ететін практикалық есептердің әр түрлі типтерін шешу	Қазан жабдығының құрылғысы мен техникалық сипаттамасы, жылулық сұлбаларын білу. Қауіпсіздік техника мен еңбекті қорғау
Ф 2	Қазандық агрегаттар, жылулық сұлбалар	Қазандарды басқару құрылғысы, құрал-саймандар мен өлшеу аспаптар, мақтадан жасалған костюм, құрастырылған қолғаптар, қорғайтын көзілдірік	2-2 М Диспетчерлік кесте өзгерген кезде қазандық агрегаттар арасында жүктмені үлестіру. Қазандық бөлімнің жылулық сұлбаларында аустырып қосу	Қызметті технологиялық жүзеге асыру жолдарын қазандық агрегаттар арасында жүкті қайта үлестіру кезінде таңдау. Қауіпсіздік техника мен еңбекті қорғауды игеру	Бақылау-өлшеу аспаптарының жұмыс істеу принциптері және жылулық бақылау мен автоматиканың принципиалды сұлбасын білу
Ф 3	Жұмыскерлер	Барлық жұмыс түрлері бойынша нұсқау, мақтадан жасалған костюм, құрастырылған қолғаптар, қорғайтын көзілдірік	3-2 М Жұмыс орындарын дайындау және қосалқы жылу күші жабдықта жұмыс істеуге рұқсат алу, екінші рұқсат алу және қазан агрегаттарында жұмыстарды жүргізу үшін жұмыс орындарын дайындау цех ауысымы бастығының рұқсатымен	Жұмыс орындарын дайындаған кезде ағымдағы және нәтижелі бақылау, қазандық жабдығында ақаулықтарды айқындау және жою дағдылары	Қазандық жабдықтың техникалық-экономикалық жұмыс көрсеткіштерін, жылу техникасы, электротехника, механика және су дайындау негіздерін білу

9-кесте

9. СБШ 4-деңгейіндегі "Техник-энергетик" еңбек қызметінің
(кәсібінің) түрі

Шифр	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер	Шеберлігі және дағдылары	Білімі
Ф 1	Техникалық құжаттама, үлгілер	Компьютер, компьютерлік бағдарламалар, қол еңбегі	1-1 М Бағдарламаларды, нұсқауларды және басқа техникалық құжаттаманы әзірлеу,үлгілерді жасау, сынаулар мен тәжірибелік жұмыстар	Жұмыс жағдайын және оның болжауланатын өзгерістерін дербес талдауды талап ететін әр түрлі типті практикалық мәселелерді шеше білу	Қазақстан Республикасының заңын, өзге де нормативтік құқықтық актілерін білу. Қауіпсіздік техникасы мен еңбекті қорғауды білу
Ф 2	Қызмет көрсетілетін жабдық	Электр өлшеуіш аппаратура, құрал, жобалық және анықтамалық құжаттама жөндеу хаттамаларының бланктары	2-1 М Энергетикалық жабдық пен жүйелерді зертханалық жағдайда және объектілерде жөндеу, баптау, реттеу және тәжірибелік тексеру, жабдықтың жарамдылығын тексеру	Басқару энергетикалық жабдықты жөндеу, реттеу және баптау бойынша қызметті технологиялық жүзеге асыру жолдарын таңдау. Қауіпісздік техникасы мен еңбекті қорғауды игеру	Өлшеулерді, бақылауларды және тәжірибелерді жүргізу тізбегі мен техникасы, бақылау-өлшеу аппаратурасын және оны пайдалану ережелерді, өндіріс технология негіздерін білу
Ф 3	Жоспарлық және есептілік құжаттама, техникалық құжаттама	Компьютер, жазу керек-жарақтары, қол еңбегі	3-1 М Жоспарлық және есептілік құжаттаманы рәсімдеу, атқарылып жатқан жұмысты қарастырған және талқылаған кезде қабылданған шешімдерге сәйкес техникалық құжаттамаға қажетті өзгертулер мен өзгерістерді енгізу	Жоспарлы және нәтижелі құжаттаманы рәсімдеген кезде қызметті ағымдағы және нәтижелі бақылау, энергетикалық жабдықта ақаулықтарды айқындау және жою дағдылары	Қолданып жатқан жабдықтың техникалық сипаттамаларын, құрылымдық ерекшеліктерін, белгіленуін, жұмыс істеу принциптерін және пайдалану ережелерін, жабдықты қарау және ақаулықтарды табу әдістерін білу

10-кесте

10. СБШ 5-деңгейіндегі "Техник-энергетик" еңбек қызметінің
(кәсібінің) түрі

Шифр	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер	Шеберлігі және дағдылары	Білімі
Ф 1	Статистикалық есептіліктің, ғылыми-техникалық ақпараттың деректері	Компьютер, компьютерлік бағдарламалар, қажетті жабдықтың жұмысы туралы деректер	1-2 М Бастапқы материалдарды, статистикалық есептіліктің, ғылыми-техникалық ақпараттың деректерін жинау, өңдеу және сақтау	Бастапқы материалдарды, статискалық есептіліктің деректерін жинаған, өңдеген кезде шешу әдістерінің көптігін және оларды таңдауды болжайтын практикалық мәселелерді шеше білу	Қазақстан Республикасының заң, өзге де нормативтік құқықтық актілерін және жұмыстың тақырыбы бойынша анықтамалық материалдарды білу. Қауіпсіздік техникасы мен еңбекті қорғауды білу
Ф 2	Қызмет көрсетілетін жабдық	Электр өлшеуіш аппаратура, құрал, жобалық және анықтамалық құжаттама жөндеу хаттамаларының бланктары	2-2 М Тәжірибелер мен сынауларды өткізу, аспаптарды қосу, қажетті сипаттамалар мен параметрлерді тіркеу, шыққан нәтижелерді өңдеу	Теориялық және практикалық білімін қолданып, кәсіби мәселелерді шешудің әр түрлі, соның ішінде балама нұсқаларын дербес әзірлеу және шығару білігі мен дағдылар	Жабдықтың параметрлерін, сипаттамаларын және жұмыс істеу режимінің мәліметтерін, техникалық есептерді, графикалық және есептеу жұмыстарын жасау әдістері мен құралдарын білу
Ф 3	Қазіргі техникалық құралдар	Компьютер, жазу керек-жарақтары, қол еңбегі	3-2 М Осы заманғы техникалық құралдарды пайдалану бойынша қажетті араларды қабылдау	Жұмыста осы заманғы техникалық құралдарын пайдалану бойынша қызметті ағымдағы және нәтижелі бақылау, бағалау және түзету Қауіпсіздік техника мен еңбекті қорғауды игеру	Жаңа техника мен прогрессивті технологияны, өнертапшылық ұсыныстар мен өнертабыстарды ендірудің экономикалық тиімділігін есептеу әдістерін, іс қағаздарын жүргізу негіздерін білу

11-кесте

11. СБШ 5-деңгейіндегі "Инженер-энергетик" еңбек қызметінің
(кәсібінің) түрі

Шифр	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер	Шеберлігі және дағдылары	Білімі
Ф 1	Отын-энергетикалық ресуртсардың қажеттілігін есептеу	Компьютер, компьютерлік бағдарламалар, анықтамалық материалдар, нормативтік құжаттама	1-1 М Өндірістің отын-энергетикалық ресуртарының мұқтаждығын анықтау	Шешу әдістерінің көптігін және оларды таңдауды болжайтын практикалық есептерді шеше білу. Өндірістің тын-энергетикалық ресурстарда қажеттілігін анықтаған кезде техникалық есептерді жүргізу әдістерін игеру	Қазақстан Республикасының энергетика саласындағы заң және өзге де нормативтік құқықтық актілерін білу. Қауіпсіздік техникасы мен еңбекті қорғауды білу
Ф 2	Жабдықты сатып алуға өтінімдер	Жобалық және анықтамалық құжаттама, компьютер, компьютерлік бағдарламалар	2-1 М Энергошаруашылықтарды пайдалану үшін қажетті жабдықты, материалдарды, қосалқы бөлшектерді сатып алуға өтінім құру	Тапсырысты түсіну, жағдайды және өз әрекеттерінді талдау, шешімдерді қабылдау және оларды жүзеге асыру үшін жағдай жасау, командалық жұмыс контекстінде әрекетті бақылау және түзету	Энергетикалық жабдықтың техникалық сипаттамаларын, конструктивтік ерекшеліктерін, жұмыс істеу режимдерін және техникалық пайдалану ережелерін білу
Ф 3	Энергетикалық қондырғылар және желілер	Электр өлшеуіш аппаратура, құрал, ЕҚ және ҚТ бойынша нұсқаулар, компьютер, анықтамалық материалдар, нормативтік құжаттама	3-1 М Өнеркәсіптік пайдалануға энергетикалық қондырғылар мен желілерді сынауға және қабылдауға, энергетикалық жабдықтың авария себебін қарастыруға және оларды алдын алу бойынша шараларды әзірлеуге, қауіпсіз еңбек жағдайларын жасауға қатысу	Бақылау-өлшеу, электротехникалық және жылутехникалық аспаптардың техникалық қадағалауын жүзеге асыру кезінде жобалауды автоматтандыру құралдарын игеру; MS Office, AutoCAD пакетінің бағдарламаларын игеру	Энергетикалық жабдықты жөндеу жұмыстарын ұйымдастыруын және технологиясын, монтаждау, реттеу, баптау және жөндеу әдістерін білу
Ф 4	Қазандар, сауыттар, бу және ыстық су құбырлары, электрқондырғылар	Электр өлшеуіш аппаратура, құрал, компьютер, анықтамалық материалдар, нормативтік құжаттама	4-1 М Қазандарды, қысыммен жұмыс істейтін сауыттарды, бу және ыстық су құбырларын, электроқондырғылар мен энергошаруашылықтың басқа объектілерін де пайдалануға қабылдау, мемлекеттік қадағалау органдарымен тексеру және куәландыру үшін дайындығын қамтамасыз ету	Теориялық және практикалық білімін қолданып, кәсіби мәселелерді шешудің әр түрлі, соның ішінде балама нұсқаларын дербес әзірлеу және шығару білігі мен дағдылар	Энергетикалық шаруашылықты ұйымдастыруды, ұйымдастырудың техникалық даму келешегін білу
Ф 5	Келісім шарт жасауға арналған материалдар	Компьютер, анықтамалық материалдар, нормативтік құжаттама	5-1 М Мердігерлік ұйымдармен жабдықты жөндеуге келісім шарт жасау үшін қажетті материалдарды дайындау	Мердігерлік ұйымдармен жабдықты жөндеуге келісім шарт жасау үшін қажетті материалдарды дайындауды ағымдағы және нәтижелі бақылау. Қауіпсіздік техника мен еңбекті қорғауды игеру	Энергоресурстарға, жабдыққа, материалдарға, қосалқы бөлшектерге, құрал-саймандарға өтінімдерді құру тәртібін, жабдықты жөндеуге тапсыру және жөндеуден кейін қабылдау ережелерін білу
	Энергиялық жабдық	Электр өлшеуіш аппаратура, құрал, компьютер, анықтамалық материалдар, нормативтік құжаттама	5-2 М Энергожабдықты күрделі және басқа да жөндеуді жүргізуді бақылау	Энергожабдықтың күрделі және басқа да жөндеудің орындалуын ағымдағы және нәтижелі бақылау, бағалау және түзету.	Еңбек ұйымның энергетикалық жабдықты пайдаланған және жөндеген кездегі талаптарын білу

12-кесте

12. СБШ 6-деңгейіндегі "Инженер-энергетик" еңбек қызметінің
(кәсібінің) түрі

Шифр	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер	Шеберлігі және дағдылары	Білімі
Ф 1	Энергошаруашылықтың техникалық қайта қаруландыру, даму негіздері	Компьютер, компьютерлік бағдарламалар, анықтамалық материалдар, нормативтік құжаттама	1-2 М Техникалық қайта қаруландырудың, энергошаруашылықтың дамуының, энергожабдықтау жүйелерін қайта құру мен жаңартудың қажетті негізделуін дайындау	Білімнің белгілі саласына жататын, шешу әдістерінің көптігін және таңдауын болжайтын технологиялық немесе әдістемелік сипатты мәселелерді шеше білу	Қазақстан Республикасының энергетика саласындағы заң және өзге де нормативтік құқықтық актілерді, энергетикалық жабдық пен коммуникацияларды пайдалану бойынша әдістемелік және басқа да материалдарды білу
Ф 2	Ұйым бөлімшелерінің энергияның электрлік, жылулық және басқа да түрлерінің қажеттілігін есептеу	Жобалық және анықтамалық құжаттама, компьютер, компьютерлік бағдарламалар	2-2 М Энергоресурстарды үнемдеу бойынша шаралардың қажетті негіздеулерімен есептерді жасау, ұйым бөлімшелерінің энергияның электрлік, жылулық және басқа да түрлерінің қажеттілігі	Энергоресурстарды үнемдеу бойынша іс-шараларды қажетті негіздеумен, ұйым бөлімшелерінің энергияның электрлік, жылулылқ және басқа да түрлерінде қажеттіліктерін техникалық есептеу әдістерін игеру	Энергетикалық жабдықты жөндеу жұмыстарын ұйымдастыру және технологиясын, монтаджау реттеу, баптау және жөндеу әдістерін білу
Ф 3	Бақылау-өлшеуіш, электротехникалық, жылутехникалық аспаптар	Электр өлшеуіш аппаратура, құрал, компьютер, анықтамалық материалдар, нормативтік құжаттама	3-2 М Бақылау-өлшеуіш, электротехникалық, жылутехникалық аспаптар техникалық қадағалау	Бақылау-өлшеу, электротехникалық және жылу техникалық аспаптарға техникалық қадағалауды жүзеге асыру бойынша үдіріс құрауыштарын әзірлеу, ендіру, бақылау, бағалау және түзету.	Ұйымдастырудың техникалық даму келешегін, экономика, өндірісті ұйымдастыру, еңбек және басқару негіздерін, еңбек заңнамасын білу
Ф 4	Энергиялық жабдық, электрлік желілер	Электр өлшеуіш аппаратура, құрал, компьютер, анықтамалық материалдар, нормативтік құжаттама	4-2 М Энергиялық жабдық пен электрлік желілерді пайдалану, техникалық қызмет көрсету және қадағалау бойынша нұсқауды бақылауды жүзеге асыру	Пайдалану бойынша нұсқауларды сақтауды бақылаған кезде жобалауды автоматтандыру құралдарын игеру; MS Office, AutoCAD пакетінің бағдарламаларын игеру	Жабдықты жоспарлы-алдын алу жөндеу және тиімді пайдалану жүйесін, ішкі еңбек тәртібін, өндірістік санитария ережелерін, өрт қауіпсіздігінің талаптарын білу
Ф 6	Отандық және шетелдік техниканың жетістіктері	Жобалық және анықтамалық құжаттама, компьютер, компьютерлік бағдарламалар	6-1 М Отын-энергетикалық ресурстарды тиімді пайдалану және үнемдеу бойынша озық отандық және шетелдік тәжірибесін зерттеу және жалпылау	Әлеуметтік және кәсіби жағдайларында шешімдерді жобалау және қабылдау, нәтижелердің көрінісін рәсімдеу, осы заманғы бағдарламалық өнімдер мен техникалық құралдарды пайдалану дағдылары	Энергоресурстарға, жабдыққа, материалдарға, қосалқы бөлшектерге, құрал-саймандарға өтінімдерді құру тәртібін, жабдықты жөндеуге тапсыру және жөндеуден кейін қабылдау ережелерін білу
	Өнертапқыштық ұсыныс	Нұсқаулар, компьютер, анықтамалық материалдар, нормативтік құжаттама	6-2 М Тиімді жұмысты қамтамасыз ететін шығармашылық бастаманы, өнертапшылықты, өнертабысты, отандық пен шетелдік ғылымның, техниканың жетістіктерін ендіруді, озық тәжірибені пайдалануды дамытуға себепші болу	Жаңа білімді және әр түрлі салалардың білімдерін біріктіру үдірісіндамыту бойынша ғылыми-зерттеу және инновациялық қызметті жүзеге асыруды, нақты салада тәжірибеде теориялық білімін пайдалануды білу және дағдылары	Энергетикалық жабдықты жаңарту кезінде еңбекті ұйымдастыру талаптарын, энергожабдықты жаңартудың озық отандық және шетелдік тәжірибесін білу

Ескертпе: М – мақсат.

"Қазандық жабдықтарға техникалық қызмет көрсету және жөндеу" кәсіби стандартына 5-қосымша

Келісу парағы

Ұйым атауы	Келісу күні
Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрлігінің Салалық кеңесі	29.11.2013 жыл
Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі	2013 жылғы желтоқсан
"Болат Нұржанов атындағы "Екібастұз мемлекеттік аудандық электр станциясы 1-МАЭС" жауапкершілігі шектеулі серіктестігі	2013 жылғы қараша
"Алматы электр станциялары" акционерлік қоғамы	2013 жылғы қараша
Қазақстан Республикасының Индустрия және жаңа технологиялар министрлігі Өнеркәсіп комитеті "Қазақстан Республикасы минералды шикізатты кешенді қайта өңдеу жөніндегі ұлттық орталығы" республикалық мемлекеттік кәсіпорнының "Ж. Әбішев атындағы химия-металлургия институты" филиалы	2013 жылғы желтоқсан
"Органикалық синтез және көмiр химиясы институты" жауапкершілігі шектеулі серіктестігі	2013 жылғы желтоқсан
"Теміржолэнерго" жауапкершілігі шектеулі серіктестігі	2013 жылғы желтоқсан

Осы КС ___________________________________________________ тіркелді.

Кәсіби стандарттардың реестріне № ________________________ тіркелді.

Хат (хаттама) № ___________ Күні _________________________