Об утверждении профессионального стандарта "Аппаратчики в производстве хлор щелочной продукции"

Приказ и.о. Министра индустрии и новых технологий Республики Казахстан от 27 декабря 2013 года № 449. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 30 апреля 2014 года № 9380. Утратил силу приказом Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 30 марта 2016 года № 308

Сноска. Утратил силу приказом Министра по инвестициям и развитию РК от 30.03.2016 № 308 (вводится в действие со дня его официального опубликования).

В соответствии с пунктом 3 статьи 138-5 Трудового кодекса Республики Казахстан от 15 мая 2007 года ПРИКАЗЫВАЮ:
1. Утвердить прилагаемый профессиональный стандарт «Аппаратчики в производстве хлор щелочной продукции».
2. Комитету промышленности Министерства индустрии и новых технологий Республики Казахстан (Касымбеков Б.А.) в установленном законодательством порядке обеспечить:
1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;
2) в течение десяти календарных дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан направление на официальное опубликование в средствах массовой информации и информационно-правовой системе «Әділет»;
3) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства индустрии и новых технологий Республики Казахстан.
3. Контроль за исполнением настоящего приказа оставляю за собой.
4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Исполняющий обязанности
Министра индустрии и новых
технологий Республики Казахстан A. Pay

«СОГЛАСОВАН»:
Министр труда и социальной
защиты населения
Республики Казахстан
_________Т. Дуйсенова
26 марта 2014 года

Утвержден
приказом исполняющего обязанности
Министра индустрии и новых технологий
Республики Казахстан
от 27 декабря 2013 года № 449

Профессиональный стандарт
«Аппаратчик в производстве хлорщелочной продукции»

1. Общие положения

1. Профессиональный стандарт «Аппаратчик в производстве хлорщелочной продукции» определяет требования к уровню квалификации, компетенции, содержанию, качеству и условиям труда, и предназначен для:
1) выработки единых требований к содержанию профессиональной деятельности, обновления квалификационных требований, отвечающих современным потребностям рынка труда;
2) решения широкого круга задач в области управления персоналом;
3) разработки образовательных стандартов, учебных планов, модульных учебных программ, а также разработки соответствующих учебно-методических материалов;
4) проведения оценки профессиональной подготовленности и подтверждения соответствия квалификации специалистов.
2. Основными пользователями профессиональных стандартов являются:
1) выпускники организаций образования, работники;
2) руководители и работники организаций, руководители и специалисты подразделений управления персоналом организаций;
3) специалисты, разрабатывающие образовательные программы;
4) специалисты в области оценки профессиональной подготовленности и подтверждения соответствия квалификации специалистов.
3. На основе профессионального стандарта могут разрабатываться внутренние, корпоративные стандарты организаций на функциональные модели деятельности, должности, повышение квалификации, аттестацию работников, систему стимулирования труда и другие.
4. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:
1) квалификация – готовность работника к качественному выполнению конкретных функций в рамках определенного вида трудовой деятельности;
2) квалификационный уровень/уровень квалификации – совокупность требований к компетенциям работников, дифференцируемых по параметрам сложности, нестандартности трудовых действий, ответственности и самостоятельности.
3) предмет труда – предмет, на который направлены действия работника с целью создания продукта при помощи определенных средств труда;
4) средства труда - средства, используемые работником для преобразования предмета труда из исходного состояния в продукт;
5) вид трудовой деятельности – составная часть области профессиональной деятельности, сформированная целостным набором трудовых функций и необходимых для их выполнения компетенций;
6) трудовая функция – набор взаимосвязанных действий, направленных на решение одной или нескольких задач процесса труда;
7) область профессиональной деятельности – совокупность видов трудовой деятельности отрасли, имеющая общую интеграционную основу (аналогичные или близкие назначение, объекты, технологии, в том числе средства труда) и предполагающая схожий набор трудовых функций и компетенций для их выполнения;
8) профессиональный стандарт – стандарт, определяющий в конкретной области профессиональной деятельности требования к уровню квалификации, компетенций, содержанию, качеству и условиям труда;
9) единица профессионального стандарта – структурный элемент профессионального стандарта, содержащий развернутую характеристику конкретной трудовой функции, которая является целостной, завершенной, относительно автономной и значимой для данного вида трудовой деятельности;
10) профессия – род трудовой деятельности, который требует владения комплексом специальных теоретических знаний и практических навыков, приобретенных в результате специальной подготовки, опыта работы;
11) компетенция – способность применять знания, умения и опыт в трудовой деятельности;
12) должность – функциональное место в системе организационно-административной иерархии организации;
13) задача - совокупность действий, связанных с реализацией трудовой функции и достижением результата с использованием конкретных предметов и средств труда;
14) отрасль – совокупность предприятий и организаций, для которых характерна общность выпускаемой продукции, технологии производства, основных фондов и профессиональных навыков работающих;
15) отраслевая рамка квалификаций - структурированное описание квалификационных уровней, признаваемых в отрасли;
16) национальная рамка квалификаций – структурированное описание квалификационных уровней, признаваемых на рынке труда;
17) функциональная карта – структурированное описание трудовых функций и задач, выполняемых работником определенного вида деятельности в рамках той или иной области профессиональной деятельности.

2. Паспорт профессионального стандарта

5. Паспорт ПС определяет следующее:
1) вид экономической деятельности: Химическое производство. Область профессиональной деятельности: производстве хлор щелочной продукции.
2) основная цель области профессиональной деятельности: обеспечить технологический процесс производства двуокиси хлора методом восстановления хлората натрия в кислой среде.
3) виды трудовой деятельности, профессии, квалификационные уровни указаны в таблице 1 приложения 1 к настоящему профессиональному стандарту

3. Карточка видов трудовой деятельности (профессии) Параграф 1 «Аппаратчик производства двуокиси хлора»

6. Карточка вида трудовой деятельности (профессии) содержит:
1) квалификационный уровень по отраслевой рамке квалификаций: 5-6;
2) базовая группа по Государственному классификатору занятий Республики Казахстан (далее – ГК РК 01 – 2005): 8159 «Аппаратчики, операторы и машинисты установок по переработке химического и нефтехимического сырья, не вошедшие в другие группы»;
3) возможные наименования должностей: аппаратчик производства двуокиси хлора;
4) обобщенное описание выполняемой деятельности: управление оборудованием, контрольно-измерительными приборами технологического процесса производства двуокиси хлора и контроль качества продукции.

Параграф 2 «Аппаратчик производства бертолетовой соли»

7. Карточка вида трудовой деятельности (профессии) содержит:
1) квалификационный уровень по отраслевой рамке квалификаций: 4;
2) базовая группа по Государственному классификатору занятий Республики Казахстан (далее – ГК РК 01 – 2005): 8159 «Аппаратчики, операторы и машинисты установок по переработке химического и нефтехимического сырья, не вошедшие в другие группы»;
3) возможные наименования должностей: аппаратчик производства бертолетовой соли.
4) обобщенное описание выполняемой деятельности: обеспечить технологический процесс производства бертолетовой соли, «обезвреживания» хлорированных щелоков от содержащихся в них гипохлорита и хлора и обменной реакции.

4. Перечень единиц ПС

8. Перечень единиц ПС приведен в таблицах 1-2 приложения 3 к настоящему ПС и содержит шифр и наименование единицы ПС.

5. Описание единиц ПС

9. Описание единиц ПС приведено в таблицах 1-2 приложении 4 к настоящему ПС.

6. Виды сертификатов, выдаваемых на основе настоящего
профессионального стандарта

10. Организациями в области оценки профессиональной подготовленности и подтверждения соответствия квалификации специалистов выдаются сертификаты на основе настоящего профессионального стандарта.
11. Виды сертификатов, выдаваемые на основе настоящего профессионального стандарта, определяются в соответствии с перечнем единиц профессионального стандарта, освоение которых необходимо для получения сертификата, предусмотренным в таблицах 1-2 приложения 3 настоящего профессионального стандарта.

7. Разработчики, лист согласования, экспертиза и регистрация
профессионального стандарта

12. Разработчиком профессионального стандарта является Министерство индустрии и новых технологий Республики Казахстан.
13. Лист согласования профессионального стандарта указан в таблице приложения 5 к настоящему профессиональному стандарту.

Приложение 1
к профессиональному стандарту
«Аппаратчик в производстве
хлорщелочной продукции»

Виды трудовой деятельности (профессии)
по квалификационным уровням

№ п/п	Наименование вида трудовой деятельности	Наименование профессии с учетом тенденций рынка труда	Наименование профессии согласно государственному классификатору занятий Республики Казахстан 01-2005	Квалификационный уровень отраслевой рамки квалификаций	Разряд по ЕТКС
1.	Ведение технологического процесса производства двуокиси хлора методом восстановления хлората натрия в кислой среде	Аппаратчик производства двуокиси хлора	Аппаратчик производства двуокиси хлора	5-6	5
2.	Ведение технологического процесса производства бертолетовой соли – «обезвреживания» хлорированных щелоков от содержащихся в них гипохлорита и хлора и обменной реакции (перевод хлората кальция в хлорат калия);	Аппаратчик производства бертолетовой соли	Аппаратчик производства бертолетовой соли	5	5

Примечание: ЕТКС - Единый тарифно-квалификационный справочник
работ и профессий рабочих. 52 выпуск, утвержденный приказом Министра
труда и социальной защиты населения Республики Казахстан № 426-ө-м от
3 сентября 2013 года.

Приложение 2
к профессиональному стандарту
«Аппаратчик в производстве
хлорщелочной продукции»

Таблица 1

1. Возможные места работы по профессии
Требования к условиям труда, образованию и опыту работы

Возможные места работы по профессии (предприятия, организации)		Оборудованные и аттестованные рабочие места предприятия и заводов по производству хлор щелочной продукции
Вредные и опасные условия труда		Пониженная или повышенная температура воздуха, возможное превышение предельно допустимой концентрации вредных веществ или газов
Особые условия допуска к работе		Трудовой Кодекс РК (с изменениями и дополнениями по состоянию на 17.01.2014 г) О промышленной безопасности на опасных производственных объектах Закон Республики Казахстан от 3 апреля 2002 года N 314 Кодекс РК о здоровье народа и системе здравоохранения (с изменениями и дополнениями по состоянию на 04.07.2013 г.)
Уровень отраслевой рамки квалификаций	Уровень профессионального образования и обучения		Требуемый опыт работы
4	Трудовой Кодекс РК (с изменениями и дополнениями по состоянию на 17.01.2014 г) О промышленной безопасности на опасных производственных объектах Закон Республики Казахстан от 3 апреля 2002 года N 314 Кодекс РК о здоровье народа и системе здравоохранения (с изменениями и дополнениями по состоянию на 04.07.2013 г.)		1 год

Таблица 2

2. Возможные места работы по профессии
Требования к условиям труда, образованию и опыту работы

Возможные места работы по профессии (предприятия, организации)		Оборудованные и аттестованные рабочие места предприятия и заводов по производству хлор щелочной продукции
Вредные и опасные условия труда		Пониженная или повышенная температура воздуха, возможное превышение предельно допустимой концентрации вредных веществ или газов
Особые условия допуска к работе		Трудовой Кодекс РК (с изменениями и дополнениями по состоянию на 17.01.2014 г) О промышленной безопасности на опасных производственных объектах Закон Республики Казахстан от 3 апреля 2002 года N 314 Кодекс РК о здоровье народа и системе здравоохранения (с изменениями и дополнениями по состоянию на 04.07.2013 г.)
Уровень отраслевой рамки квалификаций	Уровень профессионального образования и обучения		Требуемый опыт работы
4	Трудовой Кодекс РК (с изменениями и дополнениями по состоянию на 17.01.2014 г) О промышленной безопасности на опасных производственных объектах Закон Республики Казахстан от 3 апреля 2002 года N 314 Кодекс РК о здоровье народа и системе здравоохранения (с изменениями и дополнениями по состоянию на 04.07.2013 г.)		1 год

Приложение 3
к профессиональному стандарту
«Аппаратчик в производстве
хлорщелочной продукции»

Таблица 1

Перечень единиц профессионального стандарта профессии
«Аппаратчик производства двуокиси хлора»

Шифр трудовой функции	Наименование трудовой функции (единицы профессионального стандарта)
Ф 1	Ведение технологического процесса производства двуокиси хлора
Ф 2	Управление оборудованием и контрольно-измерительными приборами технологических параметров производства двуокиси хлора
Ф 3	Контроль качества двуокиси хлора

Таблица 2

Перечень единиц профессионального стандарта

Шифр трудовой функции	Наименование трудовой функции (единицы профессионального стандарта)
Ф 1	Ведение технологического процесса производства бертолетовой соли
Ф 2	Управление оборудованием и контрольно-измерительными приборами в производстве бертолетовой соли
Ф 3	Контроль качества бертолетовой соли

Приложение 4
к профессиональному стандарту
«Аппаратчик в производстве
хлорщелочной продукции»

Таблица 1

Описание единиц профессионального стандарта профессии
«Аппаратчик производства двуокиси хлора»

Шифр трудовой функции	Предметы труда	Средства труда	Задачи (трудовые действия)	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
Ф 1	Хлорат натрия, поваренная соль, серная кислота	Реакторы восстановления, аппарат отдувки двуокиси хлора. Скруббер, абсорбционные колонны, выпарные аппараты, емкости для хранения раствора двуокиси хлора	З 1.1: прием сырья в приемные баки и подача его в реактор с соблюдением заданных соотношений компонентов	Самостоятельная и ответственная организация деятельности в рамках участка технологического процесса. Ответственность за составление исходных смесей с заданным соотношением компонентов и их качественные характеристики	Демонстрирует навыки понимания заказа, анализа ситуаций и своих действий, принятия решений	Технологический процесс производства двуокиси хлора. Методики составления технологических смесей, балансов
			З 1.2: регенерация хлората натрия в выпарных аппаратах под вакуумом	Самостоятельность и ответственность за объективность и точность описания характеристик и технологических параметров	Оформлять технологический журнал	Методология системного анализа и проектирования. Правила ведения записей о технологическом процессе
			З 1.3: ведение записей в технологическом журнале	Самостоятельность в развитии управленческой деятельности на вверенном участке и ответственность за согласованную работу с другими участками.	Выполнять расчеты расходных коэффициентов. Демонстрирует навыки проектирования и принятия решений.	Параметры технологических процессов восстановления, абсорбции, выпаривания и способы регулирования. Правила техники безопасности.
			З 1.4: расчет расходных коэффициентов хлората натрия, кислоты, воды и электроэнергии	Ответственность за соблюдение безопасности работы, планирование и разработку процессов деятельности.	Умение к решению задач, предполагающих выбор и многообразие способов.	Физико-химические свойства хлората натрия, соляной кислоты, двуокиси хлора; знание основ физической химии, работы оборудования
			З 1.5 абсорбция выделяющейся газообразной двуокиси хлора водой в колоннах насадочного типа	Самостоятельность и ответственность в определении текущей готовности оборудования к технологическим процессам	Качественное выполнение стандартных практических заданий, навыки планирования, выбора способов выполнения поставленных задач	Правила техники безопасности при обращении с опасными химическими веществами
			З 1.6: перекачивание раствора двуокиси хлора потребителю	Участие в разработке новых и модернизации существующих технологий, технологических процессов Ответственность за безопасное ведение процесса, за состояние экологических требований	Планирование деятельности, исходя из поставленной задачи. Анализировать показания контрольно-измерительных приборов и результатов химических анализов	Устройства обслуживаемого оборудования, контрольно-измерительных приборов и правила пользования ими
			З 1.7: руководство аппаратчиками более низкой квалификации	Решение различных типовых практических задач, требующих самостоятельного анализа рабочих ситуаций.	Способность к планированию деятельности, исходя из поставленной задачи	Правила отбора проб. Стандарты и технические условия на сырье и готовый продукт
Ф 2	Хлорат натрия, поваренная соль, серная кислота	Контрольно-измерительные приборы и средства - расходомеры, уровнемеры, датчики температуры и давления	З 2.1: управление процессом производства по показаниям контрольно-измерительных приборов	Ответственность за реализацию технологического процесса получения и очистки промежуточных и конечных продуктов, утилизацию отходов производства	Проводить анализ качества полученного продукта, контроль за соблюдением техники безопасности, выбросов	Основы составления технических, технологических балансов ведения производства
			З 2.2: обслуживание оборудования, контрольно-измерительных приборов, запорной арматуры и коммуникаций	Участие в разработке новых и модернизации существующих технологий, технологических процессов Ответственность за безопасное ведение процесса, за состояние экологических требований	Планирование деятельности, исходя из поставленной задачи. Анализировать показания контрольно-измерительных приборов и результатов химических анализов	Устройства обслуживаемого оборудования, контрольно-измерительных приборов и правила пользования ими
Ф 3	Хлорат натрия, поваренная соль, серная кислота	Химико-аналитические и технические приборы, Средства для отбора и анализа проб	З 3.1: организация химико-аналитического определения качества сырья и продукции, отбор проб	Решение различных типовых практических задач, требующих самостоятельного анализа рабочих ситуаций.	Способность к планированию деятельности, исходя из поставленной задачи	Правила отбора проб. Стандарты и технические условия на сырье и готовый продукт
			З 3.2: учет сырья и готового продукта	Ответственность за реализацию технологического процесса получения и очистки промежуточных и конечных продуктов, утилизацию отходов производства	Проводить анализ качества полученного продукта, контроль за соблюдением техники безопасности, выбросов	Основы составления технических, технологических балансов ведения производства

Таблица 2

Описание единиц профессионального стандарта
профессии «Аппаратчик производства бертолетовой соли»

Шифр трудовой функции	Предметы труда	Средства труда	Задачи (трудовые действия)	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
Ф 1	Известковое молоко, хлор, раствор аммиака, гипосульфита или меласса, раствор хлористого калия	Реактор хлорирования, мешалки, реактор обезвреживания, паровые змеевики, компрессоры, отстойники, фильтры, выпарные аппараты, кристаллизатор, вымораживатель, сушильные аппараты.	З 1.1: прием хлорированных щелоков в реактор и подогрев их	Самостоятельная и ответственная организация деятельности в рамках участка технологического процесса. Ответственность за безопасное ведение процесса загрузки щелоков в реактор и их подогрев для окружающих.	Демонстрирует навыки понимания заказа, анализа ситуаций и своих действий, принятия решений	Технология и оборудование, установки технологического процесса производства бертолетовой соли. Требования техники безопасности, санитарно-гигиенических нормативов и экологических требований.
			З 1.2: расчет загружаемого хлористого калия	Ответственность за безопасное ведение процесса и выполнение требований по защите окружающей среды. Постоянное повышение квалификации и обучение	Навык решения практических задач, самостоятельного анализа рабочей ситуации и ее предсказуемых изменений.	Технология производства бертолетовой соли. Физико-химические основы и правила регулирования процессов.
			З 1.3: продувка щелоков воздухом, загрузка мелассы, подогрев реакционной массы и интенсивное перемещение ее, удаление шлама	Ответственность за безопасное ведение процесса и выполнение требований по защите окружающей среды.	Создавать условия для реализации, контроля и коррекции деятельности всех работников, вовлеченных в технологический процесс.	Физико-химические и технологические свойства хлористого калия, гипохлорита кальция, бертолетовой соли. Правила эксплуатации промышленного оборудования под давлением
			З 1.4: передача «обезвреженных» щелоков в реактор, проведение обменной реакции	Ответственность за безопасное ведение процесса и выполнение требований по защите окружающей среды.	Регулировать и устанавливать оптимальные подачи пара, воздуха, температуры протекающих реакций, количества хлористого калия и мелассы параметры	Знание физико-химические и технологические свойства хлористого калия, гипохлорита кальция, бертолетовой соли, работы оборудования под давлением,
			З 1.5 регулирование подачи пара, воздуха, температуры протекающих реакций, количества хлористого калия и мелассы	Ответственность за безопасное ведение процесса и выполнение требований по защите окружающей среды. Постоянное повышение квалификации и обучение	Осматривать и выполнять техническое обслуживание реакторов, отстойников, растворителей	Устройство и принципы работы обслуживаемого оборудования, контрольно-измерительных приборов, схем коммуникаций и арматуры, порядок пуска и остановки оборудования, возможные нарушения технологического процесса, причины возникновения и меры по их устранению, правила обслуживания всех рабочих мест
Ф 2		Контрольно-измерительные приборы и средства для регулирования подачи хлора, воздуха, датчики температуры и давления, уровнемеры, основное оборудование	З 2.1: обслуживание реакторов, отстойников, растворителей и другого оборудования	Ответственность за работоспособность оборудования, безопасное ведение процесса и выполнение требований по защите окружающей среды.	Обнаруживать и устранять неисправности в технологическом оборудовании	Устройство и принцип работы основного и вспомогательного оборудования и контрольно-измерительных приборов
	Известковое молоко, хлор, раствор аммиака, гипосульфита или меласса, раствор хлористого калия		З 2.2: выявление и устранение неисправностей в работе оборудования	Решение различных типовых практических задач, требующих самостоятельного анализа рабочих ситуаций	Оценивать показания контрольно-измерительных приборов, анализировать и принимать решения	Предназначение, типы, область применения контрольно-измерительных приборов, автоматизированных систем технологического процесса. Методы отбора проб. Требования стандартов и технических условий на сырье и готовый продукт.
			З 2.3: руководство аппаратчиками и другими рабочими, занятыми в производстве бертолетовой соли	Ответственность за реализацию технологического процесса получения и очистки промежуточных и конечных продуктов, утилизацию отходов производства	Проводить анализ качества полученного продукта, контроль за соблюдением техники безопасности, выбросов	Основы составления технических, технологических балансов ведения производства
Ф 3	Известковое молоко, хлор, раствор аммиака, гипосульфита или меласса, раствор хлористого калия. Бертолетовая соль. Хлористый кальций.	Химико-аналитическое оборудование и аппаратура, средства для отбора проб и анализа.	З 3.1: контроль хода технологического процесса, отсутствия гипохлорита и нерастворимых осадков в щелоках, продолжительности обменной реакции по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам химических анализов	Самостоятельная и ответственная организация деятельности в рамках участка технологического процесса. Ответственность за безопасное ведение процесса загрузки щелоков в реактор и их подогрев для окружающих.	Демонстрирует навыки понимания заказа, анализа ситуаций и своих действий, принятия решений	Технология и оборудование, установки технологического процесса производства бертолетовой соли. Требования техники безопасности, санитарно-гигиенических нормативов и экологических требований.
			З 3.2: учет сырья и готового продукта	Ответственность за безопасное ведение процесса и выполнение требований по защите окружающей среды. Постоянное повышение квалификации и обучение	Навык решения практических задач, самостоятельного анализа рабочей ситуации и ее предсказуемых изменений.	Технология производства бертолетовой соли. Физико-химические основы и правила регулирования процессов.

Приложение 5
к профессиональному стандарту
«Аппаратчик в производстве
хлорщелочной продукции»

Лист согласования

Название организации	Дата согласования
1. Министерство труда и социальной защиты населения Республики Казахстан	№ 04-3-1-22/16719 от 23 декабря 2013 года

14. Настоящий профессиональный стандарт зарегистрирован в
________________________________________________________________.
Профессиональный стандарт внесен в Реестр профессиональных стандартов
рег. №______________.
Письмо (протокол) № ___________ Дата ______________

"Хлор сілтілі өнімдерін өндірудегі аппаратшылар" кәсіби стандартын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрінің м.а 2013 жылғы 27 желтоқсандағы № 449 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2014 жылы 30 сәуірде № 9380 тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2016 жылғы 30 наурыздағы № 308 бұйрығымен

Ескерту. Бұйрықтың күші жойылды - ҚР Инвестициялар және даму министрінің 30.03.2016 № 308 (алғаш ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2007 жылғы 15 мамырдағы Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 138-5-бабының 3-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:
1. Қоса беріп отырған «Хлор сілтілі өнімдерін өндірудегі аппаратшылар» кәсіби стандарты бекітілсін.
2. Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрлігінің Өнеркәсіп комитеті (Б.А. Қасымбеков) заңнамада белгіленген тәртіпте:
1) Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде осы бұйрықтың мемлекеттік тіркелуін;
2) Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде осы бұйрық мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде бұқаралық ақпарат құралдарында және «Әділет» ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялауға жіберуді;
3) Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрлігінің интернет-ресурсында осы бұйрықтың орналасуын қамтамасыз етсін.
3.Осы бұйрықтың орындалуын бақылауды өзіме қалдырамын.
4.Осы бұйрық оның алғаш рет ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасы Индустрия
және жаңа технологиялар
министрінің міндетін атқарушы А. Рау

«КЕЛІСІЛДІ»
Қазақстан Республикасы
Еңбек және халықты әлеуметтік
қорғау министрі
_______Т. Дүйсенова
2014 жылғы 26 наурыз

Қазақстан Республикасы
Индустрия және жаңа
технологиялар министрінің
міндетін атқарушының
2013 27 желтоқсандағы
№ 449 бұйрығымен
бекітілген

«Хлор-сілтілі өнімдер өндіру аппаратшысы»
кәсіби стандарты

1. Жалпы ережелер

1. «Хлор-сілтілі өнімдер өндіру аппаратшысы» кәсіби стандарты біліктілік, құзыреттілік деңгейіне, еңбек мазмұнына, сапасына және шарттарына қойылатын талаптарды айқындайды және:
1) кәсіби қызметтің мазмұнына, еңбек нарығының заманауи талаптарына жауап беретін біліктілік талаптарын жаңартуға қойылатын бірыңғай талаптарды белгілеуге;
2) персоналды басқару саласында кең шеңбердегі міндеттерді шешуге;
3) білім беру стандарттарын, оқу жоспарларын, модульдік оқу бағдарламаларын әзірлеуге, сондай-ақ тиісті оқу-әдістемелік материалдарды әзірлеуге;
4) мамандардың кәсіби даярлығын бағалауға және біліктілігінің сәйкестігін растауға арналған.
2. Кәсіби стандарттардың негізгі қолданушылары:
1) білім беру ұйымдарының түлектері, қызметкерлері;
2) ұйым басшылары мен қызметкерлері, ұйымдардың персоналды басқару бөлімшелерінің басшылары мен мамандары;
3) білім беру бағдарламаларын әзірлейтін мамандар;
4) мамандардың кәсіби даярлығын бағалау және біліктілігінің сәйкестігін растау саласындағы мамандар болып табылады.
3. Кәсіби стандарттың негізінде қызметтің, лауазымның, біліктілікті арттырудың, қызметкерлерді аттестаттаудың, еңбекті ынталандыру жүйесінің және тағы басқалардың функционалдық модельдеріне арналған ішкі, корпоративтік стандарттар әзірленуі мүмкін.
4. Осы кәсіби стандартта мынадай терминдер мен анықтамалар қолданылады:
1) біліктілік – қызметкердің еңбек қызметінің белгілі бір түрі шеңберінде нақты функцияларды сапалы орындауға дайын болуы;
2) біліктілік деңгейі – күрделілік параметрлері, еңбек әрекеттерінің стандартты болмауы, жауапкершілігі және дербестігі бойынша сараланатын қызметкерлердің құзыреттілігіне қойылатын талаптар жиынтығы;
3) еңбек заты – белгілі бір еңбек құралдарының көмегімен өнім жасау мақсатында қызметкердің іс-әрекеті бағытталатын зат;
4) еңбек құралдары –еңбек затын бастапқы күйден өнімге айналдыру үшін қызметкер пайдаланатын құралдар;
5) еңбек қызметінің түрі - еңбек функцияларының тұтас жинағымен және оларды орындау үшін қажетті құзыреттіліктермен қалыптастырылған кәсіптік қызмет саласының құрамдас бөлігі;
6) еңбек функциясы – еңбек үдерісінің бір немесе бірнеше міндетін шешуге бағытталған өзара байланысты іс-қимылдар жиынтығы;
7) кәсіптік қызмет саласы – біріккен ортақ негізі бар (ұқсас немесе жуық мақсат, нысандар, технологиялар, оның ішінде еңбек құралдары) және оларды орындау үшін ұқсас еңбек функциялары мен құзыреттер жинағы бар сала қызметі түрлерінің жиынтығы;
8) кәсіби стандарт – кәсіби қызметтің нақты саласында біліктілік, құзыреттілік деңгейіне, еңбек мазмұнына, сапасына және шарттарына қойылатын талаптарды айқындайтын стандарт;
9) кәсіби стандарт бірлігі – еңбек қызметінің осы түрі үшін тұтас, аяқталған, едәуір дербес және маңызды болып табылатын нақты еңбек функциясының толық сипаттамасынан тұратын кәсіптік стандарттың құрылымдық элементі;
10) кәсіп – арнайы дайындықтың, жұмыс тәжірибесінің нәтижесінде пайда болған арнайы теориялық білім мен практикалық дағдылар кешенін білуді талап ететін еңбек қызметінің түрі;
11) құзыреттілік – еңбек қызметінде білімін, білігі мен тәжірибесін қолдану қабілеті;
12) лауазым – ұйымның ұйымдастырушылық-әкімшілік сатысы жүйесіндегі функционалдық орын;
13) міндет – нақты бір еңбек заттары мен құралдарын пайдалана отырып еңбек функциясын іске асыруға байланысты іс-қимыл жиынтығы;
14) сала – шығарылатын өнімде, өндіріс технологиясында, негізгі қорларда және жұмыскерлердің кәсіптік дағдыларында ортақтық болатын кәсіпорындар мен ұйымдардың жиынтығы;
15) салалық біліктілік шеңбері – салада құпталатын біліктілік деңгейлерінің құрылымданған сипаттамасы;
16) ұлттық біліктілік шеңбері – еңбек нарығында құпталатын біліктілік деңгейлерінің құрылымданған сипаттамасы;
17) функционалдық карта – кәсіптік қызметтің белгілі бір саласы шеңберінде белгілі бір қызмет түрін атқаратын қызметкер орындайтын еңбек функциялары мен міндеттерінің құрылымданған сипаттамасы.

2. Кәсіби стандарт паспорты

5. КС паспорты мыналарды айқындайды:
1) экономикалық қызмет түрі: Химия өндірісі. Кәсіптік қызмет саласы: Хлор-сілтілі өнімдер өндіру.
2) кәсіптік қызмет саласының негізгі мақсаты: қышқыл ортада нитрий хлоратын қалпына келтіру әдісімен хлордың қос тотығын өндірудің технологиялық процесін қамтамасыз ету;
3) еңбек қызметінің, кәсіптің түрлері, біліктілік деңгейлері осы кәсіби стандартқа 1-қосымшаның 1-кестесінде келтірілген.

3. Еңбек қызметі (кәсіп) түрлерінің карточкалары

1-параграф «Хлор қос тотығын өндіру аппаратшысы»

6. Еңбек қызметі (кәсіп) түрінің карточкаcында мыналар тұрады:
1) салалық біліктілік шеңбері бойынша біліктілік деңгейі: 5-6;
2) Қазақстан Республикасындағы қызметтердің мемлекеттік жіктеуіші бойынша базалық топ (бұдан әрі – ҚР МЖ 01 – 2005): 8159 «Химиялық және мұнайхимиялық шикізатты қайта өңдеу жөніндегі қондырғылардың өзге топтарға енбеген аппаратшылары, операторлары және машинистері»;
3) лауазымның ықтимал атаулары: Хлордың қос тотығын өндіру аппаратшысы қос тотығын өндіру аппаратшысы;
4) орындалатын қызметтің жалпы сипаттамасы: хлор қос тотығын өндірудің технологиялық процесін жабдықпен, бақылау-өлшеу құралдарымен басқару және өнім сапасын бақылау.

2-параграф «Бертолет тұзын өндіру аппаратшысы»

7. Еңбек қызметі (кәсіп) түрінің карточкаcында мыналар тұрады:
1) салалық біліктілік шеңбері бойынша біліктілік деңгейі: 4;
2) Қазақстан Республикасындағы қызметтердің мемлекеттік жіктеуіші бойынша базалық топ (бұдан әрі – ҚР МЖ 01 – 2005): 8159 «Химиялық және мұнайхимиялық шикізатты қайта өңдеу жөніндегі қондырғылардың өзге топтарға енбеген аппаратшылары, операторлары және машинистері»;
3) лауазымның ықтимал атаулары: бертолет тұзын өндіру аппаратшысы;
4) орындалатын қызметтің жалпы сипаттамасы: бертолет тұзын өндірудің, хлорланған сілтілерді олардың құрамындағы гипохлорит пен хлордан және айналым реакциясынан «зарарсыздандырудың» технологиялық процесін қамтамасыз ету.

4. КС бірліктерінің тізбесі

8. КС бірліктерінің тізбесі осы КС-қа 3-қосымшаның 1-2-кестелерінде келтірілген және ҚС бірлігінің шифры мен атауын қамтиды.

5. КС бірліктерінің сипаттамасы

9. КС бірліктерінің сипаттамасы осы КС-қа 4-қосымшаның 1-2-кестелерінде келтірілген.

6. Осы кәсіби стандарт негізінде берілетін
сертификаттар түрлері

10. Мамандардың кәсіби даярлығын бағалау және біліктілігін сәйкестігін растау саласындағы ұйымдар осы кәсіби стандарт негізінде сертификаттар береді.
11. Осы кәсіби стандарт негізінде берілетін сертификат түрлері сертификат алу үшін игерілуі қажет кәсіби стандарт бірліктерінің тізбесіне сәйкес анықталады, бұлар осы кәсіби стандарттың 3-қосымшасының 1-2-кестесінде көзделген.

7. Кәсіби стандартты әзірлеушілер, келісу парағы,
сараптама және тіркеу

12. Кәсіби стандартты әзірлеуші Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрлігі болып табылады.
13. Кәсіби стандарттың келісу парағы осы кәсіби стандартқа5-қосымшада көрсетілген.

«Хлор-сілтілі өнімдер өндірудің
аппаратшысы» кәсіби стандартына
1-қосымша

Еңбек қызметінің (кәсіптің)
біліктілік деңгейлері бойынша түрлері

Р/с №	Еңбек қызметі түрінің атауы	Еңбек нарығы үрдістері ескерілген кәсіп атауы	01-2005 Қазақстан Республикасының Қызметтердің мемлекеттік жіктеуішіне сәйкес кәсіп атауы	Салалық біліктілік шеңберінің біліктілік деңгейі	БТБА бойынша разряды
1.	Қышқыл ортада натрий хлоратын қалпына келтіру әдісімен хлордың қос тотығын өндірудің технологиялық процесін жүргізу	Хлордың қос тотығын өндіру аппаратшысы	Хлордың қос тотығын өндіру аппаратшысы	5-6	5
2.	Бертолет тұзын өндірудің технологиялық процесін жүргізу–хлорланған сілтілерді ондағы гипохлорит пен хлордан және айналым реакциясынан «зарарсыздандыру» (кальций хлоратын калий хлоратына аудару)	Бертолет тұзын өндіру аппаратшысы	Бертолет тұзын өндіру аппаратшысы	5	5

Ескертпе: БТБА – Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы. Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2013 жылғы 3 қыркүйектегі № 426-ө-м бұйрығымен бекітілген 52-шығарылым.

«Хлор-сілтілі өнімдер өндіру
аппаратшысы»
кәсіби стандартына
2-қосымша

1-кесте

1. Кәсіп бойынша болуы мүмкін жұмыс орындары
Еңбек шарттарына, біліміне және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсіп бойынша болуы мүмкін жұмыс орындары (кәсіпорындар, ұйымдар)		Хлор-сілтілі өнімдер өндіру бойынша кәсіпорындар мен зауыттардың жабдықталған және аттестатталған жұмыс орындары
Зиянды және қауіпті еңбек шарттары			Ауаның төмен не жоғары температурасы, зиянды заттардың немесе газдардың барынша рұқсат етілетін шоғырлануының ықтимал артуы
Жұмысқа жіберудің ерекше шарттары			ҚР Еңбек Кодексі (17.01.2014 ж. жағдай бойынша өзгерістер мен толықтырулармен) Қазақстан Республикасының «Қауіпті өндірістік объектілердегі өнеркәсіптік қауіпсіздік туралы» 2002 жылғы 3 сәуірдегі № 314 Заңы Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы ҚР кодексі (04.07.2013 ж. өзгерістер мен толықтырулармен)
Салалық біліктілік шеңберінің деңгейі	Кәсіби білім және оқыту деңгейі			Талап етілетін жұмыс тәжірибесі
4	ҚР Еңбек Кодексі (17.01.2014 ж. жағдай бойынша өзгерістер мен толықтырулармен) Қазақстан Республикасының «Қауіпті өндірістік объектілердегі өнеркәсіптік қауіпсіздік туралы» 2002 жылғы 3 сәуірдегі № 314 Заңы Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы ҚР кодексі (04.07.2013 ж. өзгерістер мен толықтырулармен)			1 жыл

2-кесте

2. Кәсіп бойынша болуы мүмкін жұмыс орындары
Еңбек шарттарына, біліміне және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсіп бойынша болуы мүмкін жұмыс орындары (кәсіпорындар, ұйымдар)			Хлор-сілтілі өнімдер өндіру бойынша кәсіпорындар мен зауыттардың жабдықталған және аттестатталған жұмыс орындары
Зиянды және қауіпті еңбек шарттары		Ауаның төмен не жоғары температурасы, зиянды заттардың немесе газдардың барынша рұқсат етілетін шоғырлануының ықтимал артуы
Жұмысқа жіберудің ерекше шарттары		ҚР Еңбек Кодексі (17.01.2014 ж. жағдай бойынша өзгерістер мен толықтырулармен) Қазақстан Республикасының «Қауіпті өндірістік объектілердегі өнеркәсіптік қауіпсіздік туралы» 2002 жылғы 3 сәуірдегі № 314 Заңы Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы ҚР кодексі (04.07.2013 ж. өзгерістер мен толықтырулармен)
Салалық біліктілік шеңберінің деңгейі	Кәсіби білім және оқыту деңгейі			Талап етілетін жұмыс тәжірибесі
4	ҚР Еңбек Кодексі (17.01.2014 ж. жағдай бойынша өзгерістер мен толықтырулармен) Қазақстан Республикасының «Қауіпті өндірістік объектілердегі өнеркәсіптік қауіпсіздік туралы» 2002 жылғы 3 сәуірдегі № 314 Заңы Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы ҚР кодексі (04.07.2013 ж. өзгерістер мен толықтырулармен)			1 жыл

«Хлор-сілтілі өнімдер өндіру
аппаратшысы» кәсіби стандартына
3-қосымша

1-кесте

«Хлордың қос тотығын өндіру аппаратшысы» кәсібінің
кәсіби стандарты бірліктерінің
тізбесі

Еңбек функциясының шифры	Еңбек функциясының атауы (кәсіби стандарт бірлігінің) атауы
Ф 1	Хлордың қос тотығын өндірудің технологиялық процесін жүргізу
	Хлордың қос тотығын өндірудің технологиялық параметрлерін жабдықпен және бақылау-өлшеу құралдарымен басқару
	Хлордың қос тотығының сапасын бақылау

2-кесте

Кәсіби стандарт бірліктерінің тізбесі

Еңбек функциясының шифры	Еңбек функциясының атауы (кәсіби стандарт бірлігінің) атауы
Ф 1	Бертолет тұзын өндірудің технологиялық процесін жүргізу
	Бертолет тұзын өндірудің технологиялық параметрлерін жабдықпен және бақылау-өлшеу құралдарымен басқару
	Бертолет тұзының сапасын бақылау

«Хлор-сілтілі өнімдер өндіру
аппаратшысы»
кәсіби стандартына
4-қосымша

1-кесте

«Хлордың қос тотығын өндіру аппаратшысы» кәсібінің
кәсіби стандарт бірліктерінің сипаттамасы

Еңбек функциясының шифры	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер (еңбек әрекеттері)	Тұлғалық және кәсіби құзыреттер	Білік және дағды	Білім
Ф 1	Натрий хлораты, ас тұзы, күкірт қышқылы	Қалпына келтіру реакторлары, хлор қос тотығын үрлеу аппараты. Скруббер, сіңіру бағаналары, булау аппараттары, хлор қос тотығы ерітіндісін сақтауға арналған ыдыстар	З 1.1: шикізатты қабылдау бактарына қабылдау және оны құрамбірлік тердің берілген қатынастарын сақтай отырып реакторға беру	Технологиялық процесс учаскесі шеңберінде қызметті өздігінен және жауапкершілікпен ұйымдастыру. Құрамбірліктердің берілген қатынасымен бастапқы қоспаларды құрастыруға жауаптылық және олардың сапалы сипаттамалары	Тапсырысты, жағдайларды талдауды және өзінің іс-әрекеттерін, шешімдер қабылдауды түсіну дағдыларын көрсетеді	Хлор қос тотығы өндірісін жүргізудің технологиялық процесі. Технологиялық қоспалар, баланстар жасаудың, әдістемесі
			З 1.2: натрий хлоратын буландыру аппаратында вакуум астында бастапқы қалпына келтіру	Сипаттамалар мен технологиялық параметрлерді әділ және дәл сипаттаудағы дербестік және жауапкершілік	Технологиялық журналды ресімдеу	Жүйелік талдау және жобалау әдіснамасы. Технологиялық процесс туралы жазбалар жүргізудің ережелері
			З 1.3: технологиялық журналда жазбалар жүргізу	Сенім білдірілген учаскеде басқарушылық қызметті дамытудағы дербестік және басқа учаскелермен келісілген жұмыс үшін жауапкершілік.	Шығын коэффициенттерін есептеуді орындау. Жобалау және шешімдер қабылдау дағдыларын көрсетеді	Қалпына келтірудің, сіңірудің, буландырудың технологиялық процестерінің параметрлері және реттеу тәсілдері. Қауіпсіздік техникасы ережелері
			З 1.4: натрий хлораты, қышқыл, су және электр энергиясының шығын коэффициенттерін есептеу	Жұмыс қауіпсіздігін сақтауға жауаптылық, қызмет процестерін жоспарлауға және әзірлеуге жауаптылық.	Тәсілдер таңдауды және олардың әралуандығын талап ететін міндеттерді шеше білу	Натрий хлоратының тұз қышқылының, хлор қос тотығының физика-химиялық қасиеттері; физикалық химияның, жабдық жұмысының негіздерін білу
			З 1.5: бөлінетін газ тектес хлор қос тотығының қондырғы түріндегі бағаналарда суға сіңірілуі	Жабдықтың технологиялық процестерге ағымдағы дайындығын анықтаудағы дербестік және жауаптылық	Стандартты практикалық тапсырмаларды сапалы орындау, қойылған міндеттерді жоспарлау, оларды орындау тәсілдерін таңдау дағдылары	Қауіпті химиялық заттармен жұмыс кезіндегі қауіпсіздік техникасының ережелері
			З 1.6: хлор қос тотығының ерітіндісін тұтынушыға айдау	Жаңа технологияларды, технологиялық процестерді әзірлеуге және барларын жаңғыртуға қатысу. Процестің қауіпсіз жүргізілуіне, экологиялық талаптардың жағдайына жауаптылық	Қойылған міндетті негізге ала отырып, қызметті жоспарлау.Бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштерін және химиялық талдаулардың нәтижелерін талдау	Қызмет көрсетілетін жабдықтың, бақылау-өлшеу құралдарының құрылысы, оларды пайдалану ережелері
			З 1.7: біліктілігі төменірек аппаратшыларға басшылық	Жұмыс бабындағы жағдайларды өз бетімен талдауды талап ететін әр түрлі жиі кездесетін практикалық міндеттерді шешу.	Қойылған міндетті негізге ала отырып, қызметті жоспарлау қабілеті	Сынамалар іріктеу ережелері. Шикізат пен дайын өнімнің стандарттары және техникалық шарттары
Ф 2	Натрий хлораты, ас тұзы, күкірт қышқылы	Бақылау –өлшеу аспаптары және құралдар – шығын өлшегіштер, деңгей өлшегіштер, температура және қысым бергіштер	З 2.1: өндіріс процесін бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері бойынша басқару	Аралық және түпкі өнімдерді алу мен тазартудың технологиялық процесін іске асыруға, өндіріс қалдықтарын кәдеге жаратуға жауаптылық	Алынған өнімнің сапасына талдау жүргізу, қауіпсіздік техникасының сақталуын, шығарындыларды бақылау	Өндірісті жүргізудің техникалық, технологиялық баланстарын жасаудың негіздері
			З 2.2: жабдыққа, бақылау-өлшеу құралдарына, бекіту арқаулықтары мен коммуникацияларға қызмет көрсету	Жаңа технологияларды, технологиялық процестерді әзірлеуге және барларын жаңғыртуға қатысу Процестің қауіпсіз жүргізілуіне, экологиялық талаптардыңжағдайына жауаптылық	Қойылған міндетті негізге ала отырып, қызметті жоспарлау. Бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштерін және химиялық талдаулардың нәтижелерін талдау	Қызмет көрсетілетін жабдықтың, бақылау-өлшеу құралдарының құрылымы, оларды пайдалану ережелері
Ф 3	Натрий хлораты, ас тұзы, күкірт қышқылы	Химия-аналитикалық және техникалық аспаптар; Сынамалар іріктеуге және талдауға арналған құралдар	З 3.1: шикізат пен өнім сапасын химия-аналитикалық анықтауды ұйымдастыру, сынамалар іріктеу	Жұмыс бабындағы жағдайларды өз бетімен талдауды талап ететін әр түрлі жиі кездесетін практикалық міндеттерді шешу.	Қойылған міндетті негізге ала отырып, қызметті жоспарлау қабілеті	Сынамалар іріктеу ережелері. Шикізат пен дайын өнімнің стандарттары және техникалық шарттары
			З 3.2: шикізатты және дайын өнімді есепке алу	Аралық және түпкі өнімдерді алу мен тазартудың технологиялық процесін іске асыруға, өндіріс қалдықтарын кәдеге жаратуға жауаптылық	Алынған өнімнің сапасына талдау жүргізу, қауіпсіздік техникасының сақталуын, шығарындыларды бақылау	Өндірісті жүргізудің техникалық, технологиялық баланстарын жасаудың негіздері

2-кесте

«Бертолет тұзын өндіру аппаратшысы» кәсібінің
кәсіби стандарт бірліктерінің сипаттамасы

Еңбек функциясының шифры	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер (еңбек әрекеттері)	Тұлғалық және кәсіби құзыреттер	Білік және дағды	Білім
Ф 1	Әк сүті, хлор, аммиак, гипосульфит немесе меласса ерітіндісі, хлорлы калий ерітіндісі	Хлорлау реакторы, араластырғыштар, зарарсыздандыру реакторы, бүйрек түтіктері, сығымдағыштар, тұндырғыштар, сүзгіштер, буландыру аппараттары, кристалдағыштар, мұздатқыш, кептіру аппараттары.	З 1.1: Хлорланған сілтілерді реакторға қабылдау және оларды қыздыру	Технологиялық процесс учаскесі шеңберінде қызметті дербес және жауапкершілікпен ұйымдастыру Сілтілерді реакторға жүктеу процесін және оны қыздыруды айналадағылар үшін қауіпсіз жүргізуге жауаптылық	Тапсырысты, жағдайларды талдауды және өзінің іс-әрекеттерін, шешімдер қабылдауды түсіну дағдыларын көрсетеді	Технология және жабдық, қондырғылар, бертолет тұзы өндірісінің технологиялық процесі. Қауіпсіздік техникасының, санитарлық-гигиеналық нормативтердің талаптары және экологиялық талаптар
			З 1.2: жүктелетін хлорлы калийді есептеу	Процестерді қауіпсіз жүргізуге және қоршаған ортаны қорғау жөніндегі талаптарды орындауға жауаптылық. Біліктілікті тұрақты арттыру және оқу	Практикалық міндеттерді шешу, жұмыс жағдайы мен онда болуы мүмкін өзгерістерді өзіндік талдау дағдысы	Бертолет тұзын өндірудің технологиясы. Процестерді реттеудің физика-химиялық негіздері және оларды реттеу ережелері
			З 1.3: сілтілерді ауамен үрлеу, мелассаны жүктеу, реакциялық массаны қыздыру және қарқынды ауыстыру, шламды кетіру	Процестерді қауіпсіз жүргізуге және қоршаған ортаны қорғау жөніндегі талаптарды орындауға жауаптылық.	Технологиялық процеске тартылатын барлық қызметкерлердің қызметін іске асыру, бақылау және түзету үшін жағдай жасау.	Хлорлы калийдің, кальций гипохлоритінің, бертолет тұзының физика-химиялық және технологиялық қасиеттері. Өнеркәсіптік жабдықты қысым астында пайдалану ережелері
			З 1.4: зарарсыздандырылған» сілтіні реакторға беру, алмасу реакциясын жүргізу	Процестерді қауіпсіз жүргізуге және қоршаған ортаны қорғау жөніндегі талаптарды орындауға жауаптылық.	Будың, ауаның, температураның, өтетін реакциялардың, хлорлы калий мен меласса мөлшерінің оңтайлы берілуін бақылау, параметрлерді реттеу және белгілеу	Хлорлы калийдің, кальций гипохлоритінің, бертолет тұзының физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін, қысыммен жұмыс істейтін жабдықтың жұмысын білу
			З 1.5 бу, ауа берілуін, өтетін реакция температурасын, хлорлы калий және мелесса мөлшерін реттеу	Процестерді қауіпсіз жүргізуге және қоршаған ортаны қорғау жөніндегі талаптарды орындауға жауаптылық. Біліктілікті тұрақты арттыру және оқу	Реакторларды, тұндырғыштарды қарап тексеру және оларға техникалық қызмет көрсету	Қызмет көрсетілетін жабдықтың, бақылау-өлшеу құралдарының құрылысы және жұмыс қағидасы, коммуникациялар мен арқаулық сызбалары; жабдықты іске қосу және тоқтату тәртібі; технологиялық процестің болуы мүмкін бұзылуын, туындау себептері мен оларды жою шараларын білу; барлық жұмыс орындарына қызмет көрсету ережелерін білу
Ф 2		Бақылау-өлшеу құралдары мен хлор, ауа берілуін реттеуге арналған құралдар,температура және қысым бергіштер, деңгей өлшегіштер, негізгі жабдық	З 2.1: реакторларға, тұндырғыштарға, еріткіштерге және басқа жабдықтарға қызмет көрсету	Процестерді қауіпсіз жүргізуге және қоршаған ортаны қорғау жөніндегі талаптарды орындауға жауаптылық	Технологиялық жабдықтағы ақауларды анықтау және жою	Негізгі және қосалқы жабдықтардың, бақылау-өлшеу құралдарының құрылысы және жұмыс қағидасы
	Әк сүті, хлор, аммиак, гипосульфит немесе меласса ерітіндісі, хлорлы калий ерітіндісі		З 2.2: жабдық жұмысындағы ақауларды анықтау және жою	Жұмыстағы жағдайларды өзіндік талдауды талап ететін түрлі жиі кездесетін практикалық міндеттерді шешу	Бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштерін бағалау, талдау және шешімдер қабылдау	Бақылау-өлшеу құралдарының, технологиялық процестің автоматтандырылған жүйелерінің мақсаты, түрлері, қолданылу салалары. Сынамаларды іріктеу әдістері. Шикізат пен дайын өнімге арналған стандарттар мен техникалық шарттар.
			З 2.3: бертолет тұзын өндіруге қатысатын аппаратшылар мен басқа қызметкерлерге басшылық	Аралық және түпкі өнімдерді алу мен тазартудың технологиялық процесін іске асыруға, өндіріс қалдықтарын кәдеге жаратуға жауаптылық	Алынған өнімнің сапасына талдау жүргізу, қауіпсіздік техникасының сақталуын, шығарындыларды бақылау	Өндірісті жүргізудің техникалық, технологиялық баланстарын құру негіздері
Ф 3	Әк сүті, хлор, аммиак, гипосульфит немесе меласса ерітіндісі, хлорлы калий ерітіндісі. Бертолет тұзы. Хлорлы кальций.	Химия-аналитикалық жабдық және аппаратура, сынамалар іріктеу мен талдауға арналған құралдар.	З 3.1: технологиялық процесс барысын, сілтілерде гипохлорит пен ерімейтін тұнбалардың болмауын, бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштері және химиялық талдау нәтижелері бойынша алмасу реакциясының ұзақтығын бақылау	Технологиялық процесс учаскесі шеңберінде қызметті дербес және жауапкершілікпен ұйымдастыру Сілтілерді реакторға жүктеу процесін және оны қыздыруды айналадағылар үшін қауіпсіз жүргізуге жауаптылық.	Тапсырысты, жағдайларды талдауды және өзінің іс-әрекеттерін, шешімдер қабылдауды түсіну дағдыларын көрсетеді	Технология және жабдық, қондырғылар, бертолет тұзын өндірудің технологиялық процесі. Қауіпсіздік техникасының, санитарлық-гигиеналық нормативтердің талаптары және экологиялық талаптар
			З 3.2: шикізатты және дайын өнімді есепке алу	Процестерді қауіпсіз жүргізуге және қоршаған ортаны қорғау жөніндегі талаптарды орындауға жауаптылық. Біліктілікті тұрақты арттыру және оқу	Практикалық міндеттерді шешу, жұмыс бабындағы жағдайды және онда болуы мүмкін өзгерістерді өздігінен шеше білу дағдысы	Бертолет тұзын өндірудің технологиясы. Процестерді реттеудің физика-химиялық негіздері және оларды реттеу ережелері.

«Хлор-сілтілі өнімдер өндірудің
аппаратшысы» кәсіби стандартына
5-қосымша

Келісу парағы

Ұйымның атауы	Келісілген күні
1.Қазақстан Республикасының Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі	2013 жылғы 23 желтоқсандағы № 04-3-1-22/16719

14. Осы кәсіби cтандарт _______________________________________
_______________________________________________ тіркелді.
Кәсіби стандарт Кәсіби стандарттар тізіліміне тіркеу №____________
енгізілді.
Хат (хаттама) № ___________ Күні_____________________