Об утверждении Правил благоустройства территорий населенных пунктов, содержания и защиты зеленых насаждений на территории населенных пунктов Кызылординской области

Решение Кызылординского областного маслихата от 10 июля 2013 года N 118. Зарегистрировано Департаментом юстиции Кызылординской области 15 августа 2013 года за N 4496. Утратило силу решением Кызылординского областного маслихата от 13 февраля 2015 года N 255

Сноска. Утратило силу решением Кызылординского областного маслихата от 13.02.2015 N 255 (вводится в действие со дня подписания и подлежит опубликованию).
В соответствии с Кодексом Республики Казахстан от 30 января 2001 года "Об административных правонарушениях" и Законом Республики Казахстан от 23 января 2001 года "О местном государственном управлении и самоуправлении в Республике Казахстан" Кызылординский областной маслихат РЕШИЛ:
1. Утвердить прилагаемые Правила благоустройства территорий населенных пунктов, содержания и защиты зеленых насаждений на территории населенных пунктов Кызылординской области.
2. Настоящее решение вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня первого официального опубликования.

Председатель 18 сессии
Кызылординского областного
Маслихата	А. Шоманов
Секретарь Кызылординского
областного маслихата	Б. Еламанов
"СОГЛАСОВАНО"
Исполняющий обязанности министра
регионального развития Республики Казахстан
_____________________ К. Ускенбаев
"10"июля 2013 года

Утверждены решением Кызылординского областного маслихата от 10 июля 2013 года N 118

Правила благоустройства территорий населенных пунктов, содержания и защиты зеленых насаждений на территории населенных пунктов Кызылординской области

1. Общие положения

1. Настоящие Правила благоустройства территорий населенных пунктов, содержания и защиты зеленых насаждений на территории населенных пунктов Кызылординской области (далее - Правила) разработаны в соответствии с кодексом Республики Казахстан от 30 января 2001 года "Об административных правонарушениях", кодексом Республики Казахстан от 9 января 2007 года "Экологический кодекс Республики Казахстан", законом Республики Казахстан от 23 января 2001 года "О местном государственном управлении и самоуправлении в Республике Казахстан", законом Республики Казахстан от 16 июля 2001 года "Об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности в Республике Казахстан" и иными нормативными правовыми актами Республики Казахстан.
2. Правила регулируют отношения физических и юридических лиц в сфере благоустройства, санитарной очистки, соблюдения чистоты территорий населенных пунктов, содержания и защиты объектов инфраструктуры, определяют порядок сбора, вывоза, переработки и захоронения отходов, а также определяют порядок содержания и защиты зеленых насаждений на территории населенных пунктов области всеми физическими и юридическими лицами, независимо от форм собственности.
3. Координацию и организацию работ по благоустройству, санитарному содержанию, организации уборки и обеспечению чистоты на территории населенных пунктов, содержания, защиты и сноса зеленых насаждений осуществляют структурные подразделения акиматов города и районов, в ведении которых находятся вопросы жилищно-коммунального хозяйства, пассажирского транспорта и автомобильных дорог, органы местного самоуправления, собственники зданий, строений, сооружений, земельных участков.

2. Основные понятия и определения, используемые в настоящих Правилах

4. Сооружение – искусственно созданный объемный, плоскостной или линейный объект (наземный, надводный и (или) подземный, подводный), имеющий естественные или искусственные пространственные границы и предназначенный для выполнения производственных процессов, размещения и хранения материальных ценностей или временного пребывания (перемещения) людей, грузов, а также размещения (прокладки, проводки) оборудования или коммуникаций. Сооружение также может иметь художественно-эстетическое, декоративно-прикладное либо мемориальное назначение.
5. Территория населенного пункта - пространство в пределах установленной границы (черты) городского или сельского населенного пункта.
6. Исключен решением Кызылординского областного маслихата от 07.02.2014 N 177 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня первого официального опубликования).
7. Дорога - автомобильная дорога общего пользования, хозяйственная автомобильная дорога, улица населенного пункта, подлежащие государственному учету и представляющие комплекс инженерных сооружений, предназначенных для движения транспортных средств. Дорога включает в себя одну или несколько проезжих частей, а также трамвайные пути, тротуары, обочины и разделительные полосы при их наличии.
8. Исключен решением Кызылординского областного маслихата от 07.02.2014 N 177 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня первого официального опубликования).
9. Исключен решением Кызылординского областного маслихата от 07.02.2014 N 177 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня первого официального опубликования).
10. Сбор отходов – деятельность, связанная с изъятием, накоплением и размещением отходов в специально отведенных местах или на объектах, включающая сортировку отходов с целью дальнейшей их утилизации или удаления.
11. Обезвреживание отходов - уменьшение или устранение опасных свойств отходов путем механической, физико-химической или биологической обработки.
12. Захоронение отходов - складирование отходов в местах, специально установленных для их безопасного хранения в течение неограниченного срока.
13. Транспортировка отходов – перевозка отходов от мест их образования или хранения к местам или объектам обработки, утилизации или удаления.
14. Специализированные предприятия – организации, осуществляющие сбор, использование, применение, обезвреживание, транспортировку, хранение, захоронение отходов.
15. Санитарная очистка – система мероприятий, имеющих целью сбор, удаление и обезвреживание отходов, образующихся в населенном месте в результате жизнедеятельности населения.
16. Исключен решением Кызылординского областного маслихата от 07.02.2014 N 177 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня первого официального опубликования).
17. Тротуар - элемент дороги, предназначенный для движения пешеходов, примыкающий к проезжей части или отделенный от нее газоном.
18. Здание - искусственное строение, состоящее из несущих и ограждающих конструкций, образующих обязательный наземный замкнутый объем, в зависимости от функционального назначения, используемое для проживания или пребывания людей, выполнения производственных процессов, а также размещения и хранения материальных ценностей. Здание может иметь подземную часть.

3. Уборка и содержание объектов, территорий населенных пунктов

19. Система санитарной очистки территории населенных мест предусматривает рациональный сбор, удаление, обезвреживание и утилизацию бытовых и производственных отходов и осуществляется специализированными организациями.
20. Вывоз бытовых и других отходов проводится ежедневно не раньше 7 часов утра и не позднее 23 часов вечера.
21. В местах общественного пользования устанавливаются урны. Расстояние между урнами предусматривается не более чем 40 метров на оживленных улицах и 100 метров на малолюдных. В местах остановки общественного транспорта установка урн обязательна. Очистка урн производится по мере их заполнения.
22. Дорожные покрытия моются так, чтобы загрязнения, скапливающиеся при лотковой части дороги, не выбрасывались потоками воды на полосы зеленых насаждений или тротуар.
23. Улицы с повышенной интенсивностью движения в жаркое время года поливаются.
24. Исключен решением Кызылординского областного маслихата от 07.02.2014 N 177 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня первого официального опубликования).
25. В период листопада опавшие листья своевременно убираются. Собранные листья вывозятся на специально отведенные участки или на поля компостирования. Сжигать листья на территории жилой застройки, в скверах и парках не допускается.
26. На территории жилых кварталов, микрорайонов, а также придомовых территориях в границах отведенного земельного участка соблюдается следующий порядок:
1) территория должна содержаться в чистоте, покрытия отмостков, тротуаров, пешеходных дорожек, внутриквартальных проездов и дорог должны быть без дефектов;
2) запрещается самовольное строительство во дворах различного рода хозяйственных или вспомогательных построек;
3) запрещается загромождение придомовой территории строительными материалами;
4) своевременно производится осмотр и очистка инженерных коммуникаций и колодцев.
27. Заправка поливомоечных и подметально-уборочных машин осуществляется технической водой.
28. Запрещается перемещение, переброска и складирование скола льда, снега на площади зеленых насаждений, тротуарах, газонов.
29. На территории жилого объекта, организации, учреждения запрещается строить и переоборудовать дворовые установки, выгребные ямы, септики и мусоросборные площадки без организации санитарных разрывов.
30. На территории пляжа устанавливаются урны и допускается устройство фонтанчиков с подводом питьевой воды на расстоянии друг от друга не более 200 метров.
31. Ежедневно после закрытия пляжа производится уборка берега, раздевалок, зеленой зоны, уборка и дезинфекция туалетов. В течение дня производится текущая уборка.
32. Открытые и закрытые раздевалки, павильоны для раздевания, гардеробы убираются и моются ежедневно с применением дезинфицирующих средств.
33. На песчаных пляжах не реже одного раза в неделю производится механизированное рыхление поверхностного слоя песка с удалением собранных отходов. После рыхления песок выравнивается.
34. Стирка белья и купание животных в местах, предназначенных для купания людей, не допускается.
35. Хозяйственная зона парков с участками, выделенными для установки мусоросборников, располагается не ближе 50 метров от мест массового скопления отдыхающих (танцевальные площадки, эстрады, фонтаны, главные аллеи, зрелищные павильоны).
36. В парках урны устанавливаются из расчета не менее одной урны на 800 квадратный метр площади. Расстояние между урнами на главных аллеях предусматривается 40 метров. Урны устанавливаются у ларьков, киосков и выносных столиков.
37. Надворный туалет и водонепроницаемую емкость размещают в хозяйственной зоне объекта.
38. Для удобства сбора отходов в местах, удаленных от массового скопления отдыхающих, устанавливаются промежуточные сборники для временного хранения отходов и смета.
39. Основная уборка производится после закрытия парка до 8 часов утра. Днем производится текущая уборка, полив зеленых насаждений, сбор отходов и опавших листьев.
40. В районах индивидуальной жилой застройки планово-регулярная очистка от твердых бытовых отходов проводится не реже двух раз в неделю.
41. Объекты наружной (визуальной) рекламы размещаются в соответствии с Правилами размещения объектов наружной (визуальной) рекламы в населенных пунктах, утвержденными постановлением Правительства Республики Казахстан от 7 февраля 2008 года N 121 "Об утверждении Правил размещения объектов наружной (визуальной) рекламы в населенных пунктах".
42. Содержание и эксплуатация элементов наружного освещения, световых реклам и вывесок обеспечивается в соответствии с постановлением Правительства Республики Казахстан от 24 октября 2012 года N 1354 "Об утверждении Правил технической эксплуатации электроустановок потребителей".

4. Содержание и защита зеленых насаждений

43. Охране от уничтожения, деградации, повреждения, загрязнения и иного вредного воздействия подлежат земля, недра, поверхностные и подземные воды;
атмосферный воздух;
леса и иная растительность;
животный мир, генофонд живых организмов;
естественные экологические системы, климат и озоновый слой земли.
44. Лицо, причинившее вред окружающей среде, вправе добровольно устранить нанесенный ущерб либо компенсировать его иным способом. Обязательства лица об устранении либо компенсации ущерба должны быть изложены в гарантийном письме.
45. Возмещение вреда не освобождает лицо, причинившее вред окружающей среде, от административной ответственности.
46. В целях охраны земель собственники земельных участков и землепользователи обязаны проводить мероприятия по:
1) защите земель от водной и ветровой эрозии, селей, подтопления, заболачивания, вторичного засоления, иссушения, уплотнения, загрязнения радиоактивными и химическими веществами, захламления отходами производства и потребления, загрязнения, в том числе биогенного, а также других негативных воздействий;
2) защите сельскохозяйственных угодий и других земель от заражения бактериально-паразитическими и карантинными вредителями и болезнями растений, зарастания сорными растениями, кустарниками и мелколесьем и от иных видов ухудшения состояния земель;
3) ликвидации последствий загрязнения, в том числе биогенного, и захламления земель;
4) сохранению достигнутого уровня мелиорации;
5) рекультивации нарушенных земель, восстановлению плодородия почв, своевременному вовлечению земель в оборот;
6) снятию и сохранению плодородного слоя почв для последующего использования его при проведении рекультивации.
47. Содержание территорий торговый рынков осуществляется в соответствии с Правилом организации деятельности торговых рынков, утвержденных постановлением Правительства Республики Казахстан от 5 февраля 2003 года N 131 "Об утверждении Правил организации деятельности торговых рынков".

5. Сбор, вывоз, переработка, утилизация, обезвреживание, транспортировка, хранение и удаление отходов

48. Физические и юридические лица, в результате деятельности которых образуются отходы производства и потребления, являются их собственниками и несут ответственность за безопасное обращение с отходами с момента их образования, если иное не предусмотрено законодательством Республики Казахстан или договором, определяющим условия обращения с отходами.
49. На территории населенных мест сбор, использование, применение, обезвреживание, транспортировку, хранение и захоронение отходов осуществляют специализированные предприятия.
50. На территории жилого объекта, организации и предприятий, подключенных к системам централизованного водоснабжения и канализаций, не допускается строить и переоборудовать дворовые установки, выгребные ямы и площадки для сбора мусора.
51. Не канализованные дворовые и общественные уборные удаляют от жилых и общественных зданий, от площадок для игр детей и отдыха населения на расстояние не менее 25 метров, от колодцев и каптажей родников – не менее 50 метров.
52. В районах многоэтажной жилой застройки проводят планово-регулярную очистку прилегающей территории к контейнерной площадке в радиусе 1,5 метров от края площадки твердых бытовых отходов по мере необходимости.
53. Площадку для мойки транспортных средств располагают вне территории хозяйственной зоны. На площадке предусматривают моечное отделение с подводкой холодной воды. Транспортные потоки чистых и грязных контейнеров и прибывающих на полигон мусоровозов не должны пересекаться.

6. Ответственность за нарушение Правил

54. Юридические и физические лица, виновные в нарушении настоящих Правил, несут ответственность в соответствии с Кодексом Республики Казахстан от 30 января 2001 года "Об административных правонарушениях".

Қызылорда облысы елді мекендерінің аумақтарын көріктендіру, елді мекендерінің аумағындағы жасыл желектерді күтіп ұстау және қорғау Қағидасын бекіту туралы

Қызылорда облыстық мәслихатының 2013 жылғы 10 шілдедегі N 118 шешімі. Қызылорда облысының Әділет департаментінде 2013 жылғы 15 тамызда N 4496 болып тіркелді. Күші жойылды - Қызылорда облыстық мәслихатының 2015 жылғы 13 ақпандағы N 255 шешімімен

Ескерту. Күші жойылды – Қызылорда облыстық мәслихатының 13.02.2015 № 255 шешімімен (шешім қол қойылған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі және жариялауға жатады).
"Әкiмшiлiк құқық бұзушылық туралы" Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 30 қаңтардағы Кодексiне және "Қазақстан Республикасындағы жергiлiктi мемлекеттiк басқару және өзiн-өзi басқару туралы" Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 23 қаңтардағы Заңына сәйкес Қызылорда облыстық мәслихаты ШЕШІМ ҚАБЫЛДАДЫ:
1. Қоса берiлген Қызылорда облысы елдi мекендерiнiң аумақтарын көріктендіру, елдi мекендерiнiң аумағындағы жасыл желектердi күтiп ұстау және қорғау Қағидасы бекiтiлсiн.
2. Осы шешiм алғаш ресми жарияланғаннан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi.

Қызылорда облыстық мәслихатының
18 сессиясының төрағасы	А. Шоманов
Қызылорда облыстық
мәслихатының хатшысы	Б. Еламанов
"КЕЛІСІЛДІ"
Қазақстан Республикасының
Өңірлік даму министрінің
міндетін атқарушы
_________________ Қ. Өскенбаев
2013 жылғы "10" шілде

Қызылорда облыстық мәслихатының 2013 жылғы 10 шілдедегі N 118 шешiмiмен бекiтiлген

Қызылорда облысы елдi мекендерiнiң аумақтарын көріктендіру, елдi мекендерiнiң аумағындағы жасыл желектердi күтiп ұстау және қорғау Қағидасы

1. Жалпы ережелер

1. Осы Қызылорда облысы елдi мекендерiнiң аумақтарын көріктендіру, елдi мекендерiнiң аумағындағы жасыл желектердi күтiп ұстау және қорғау Қағидасы (бұдан әрi - Қағида) "Әкiмшiлiк құқық бұзушылық туралы" Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 30 қаңтардағы кодексiне, "Қазақстан Республикасының Экологиялық Кодексi" Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 9 қаңтардағы кодексіне, "Қазақстан Республикасындағы жергiлiктi мемлекеттiк басқару және өзiн-өзi басқару туралы" Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 23 қаңтардағы Заңына, "Қазақстан Республикасындағы сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi туралы" 2001 жылғы 16 шiлдедегi Заңына және Қазақстан Республикасының басқа да нормативтiк құқықтық актiлерiне сәйкес әзiрлендi.
2. Қағида елдi мекендер аумақтарын көріктендіру, санитарлық тазарту, тазалығын сақтау, инфрақұрылым объектiлерiн күтiп ұстау және қорғау саласындағы жеке және заңды тұлғалардың қатынастарын реттейдi, қалдықтарды жинау, әкету, қайта өңдеу және көму тәртiбiн анықтайды, сондай-ақ, меншiк нысанына қарамастан барлық жеке және заңды тұлғаларға облыстың елдi мекендерiнiң аумағындағы жасыл желектердi күтiп ұстау және қорғау тәртiбiн белгiлейдi.
3. Елдi мекендердiң аумағын көріктендіру, санитарлық күтiп ұстау, тазартуды ұйымдастыру және тазалықты қамтамасыз ету, жасыл желектердi күтiп ұстау, қорғау және шауып тастау жөнiндегi жұмыстардың үйлестiрлуiн және ұйымдастырылуын қарамағында тұрғын үй-коммуналдық шаруашылығы, жолаушылар көлiгi және автомобиль жолдары мәселелерi бар қала және аудандар әкiмдiктерiнiң құрылымдық бөлiмшелерi, жергiлiктi өзiн-өзi басқару органдары, үйлер, құрылыстар, ғимараттар, жер учаскелерiнiң меншiк иелерi жүзеге асырады.

2. Осы Қағидада қолданылатын негiзгi ұғымдар мен анықтамалар

4. Ғимарат – табиғи немесе жасанды кеңiстiк шекаралары бар және өндiрiстiк процестердi орындауға, материалдық құндылықтарды орналастыруға және сақтауға немесе адамдарды, жүктердi уақытша орналастыруға (орын ауыстыруға), сондай-ақ, жабдықтарды немесе коммуникацияларды орналастыруға (төсеуге, жүргiзуге) арналған жасанды жасалған ауқымды, тегiстiктi немесе желiлiк объект (жер үстi, су бетi және (немесе) жер асты, су асты). Ғимарат көркемдiк-эстетикалық, әшекей-қолданбалы не мемориалдық мақсатта да болуы мүмкiн.
5. Елдi мекеннiң аумағы – қалалық немесе селолық елдi мекеннiң белгiленген шекара (iшкi аумағы) шегiндегi кеңiстiк.
6. Алынып тасталды - Қызылорда облыстық мәслихатының 07.02.2014 N 177 шешімімен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi).
7. Жол – мемлекеттiк есепке алуға жататын және көлiк құралдарының жүруiне арналған инженерлiк құрылыс кешенi болып табылатын жалпы пайдаланудағы автомобиль жолы, шаруашылық автомобиль жолы, елдi мекен көшесi. Жол бiр немесе бiрнеше жүрiс бөлiгiн, сондай-ақ, трамвай жолдарын, тротуарларды, жол жиектерiн және бөлу жолақтары болған жағдайда – соларды қамтиды.
8. Алынып тасталды - Қызылорда облыстық мәслихатының 07.02.2014 N 177 шешімімен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi).
9. Алынып тасталды - Қызылорда облыстық мәслихатының 07.02.2014 N 177 шешімімен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi).
10. Қалдықтарды жинау – қалдықтарды одан әрi кәдеге жарату немесе жою мақсатында оларды сұрыптауды қамтитын қалдықтарды арнайы бөлiнген орындарға немесе объектiлерге шығаруға, жинау және орналастыруға байланысты қызмет.
11. Қалдықтарды залалсыздандыру - механикалық, физикалық-химиялық немесе биологиялық өңдеу арқылы қалдықтардың қауiптi қасиеттерiн азайту немесе жою.
12. Қалдықтарды көму - қалдықтарды қауiпсiз сақтау үшiн арнайы белгiленген орындарда шектеусiз мерзiм iшiнде жинап қою.
13. Қалдықтарды тасымалдау – қалдықтарды олардың пайда болған немесе сақталған жерiнен өңдеу, кәдеге жарату немесе жою орындарына немесе объектiлерiне тасымалдау.
14. Мамандандырылған кәсiпорындар – қалдықтарды жинауды, пайдалануды, қолдануды, залалсыздандыруды, тасымалдауды, сақтауды және көмудi жүзеге асыратын ұйымдар.
15. Санитарлық тазарту – мақсаты елдi мекенде халықтың тiршiлiк әрекетi нәтижесiнде пайда болатын қалдықтарды жинау, жою және залалсыздандыру болып табылатын iс-шаралар жүйесi.
16. Алынып тасталды - Қызылорда облыстық мәслихатының 07.02.2014 N 177 шешімімен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi).
17. Тротуар – жолдың жүргiн бөлiгiмен қатарлас немесе одан газонмен бөлiнген жаяу жүргiншiнiң қозғалуына арналған элементi.
18. Үй – адамдардың тұруына немесе iшiнде болуына, өндiрiстiк процестердi орындауға, сондай-ақ, материалдық құндылықтарды орналастыруға және сақтауға пайдаланылатын функционалдық мақсатына қарай, мiндеттi түрде жер бетiне салынып, тұйық көлемдi құрайтын, тiреу және қоршау конструкцияларынан тұратын жасанды құрылғы. Үйдiң жер асты бөлiгi болуы мүмкiн.

3. Елдi мекендердiң объектiлерiн, аумақтарын тазалау және күтiп ұстау

19. Елді мекендердің аумағын санитариялық тазалау жүйесі тұрмыстық және өндірістік қалдықтарды ұтымды жинауды, жоюды, залалсыздандыруды және кәдеге жаратуды көздейді және оларды мамандандырылған ұйымдар жүзеге асырады.
20. Тұрмыстық және басқа да қалдықтарды шығару күнделікті таңертеңгі сағат 7-ден ерте емес және кешкі сағат 23-тен кеш емес уақытта жүргізіледі.
21. Қоғамдық пайдалану орындарында урналар орнатылады. Урналар арасындағы қашықтық адамдар көп жүретін көшелерде кемінде 40 метр және адамдар аз жүретін көшелерде кемінде 100 метр көзделеді. Қоғамдық көліктің аялдама орындарда урналарды орнату міндетті. Урналарды тазарту олардың толуына байланысты жүргізіледі.
22. Жол жабындары жолдың жүретін бөліктеріне жиналатын ластанулар жасыл желектер жолдарына немесе тротуарларға сарқынды сулардың ағынымен шықпайтын етіп жуылады.
23. Қозғалысы жоғары қарқынды көшелерге жылдың ыстық уақытында су себіледі.
24. Алынып тасталды - Қызылорда облыстық мәслихатының 07.02.2014 N 177 шешімімен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi).
25. Жапырақтар түсетін кезеңде түскен жапырақтар уақтылы жиналады. Жиналған жапырақтар арнайы бөлінген учаскелерге немесе компостеу алаңына шығарылады. Тұрғын үй құрылыстарының аумағында, гүлзарлар мен саябақтарда жапырақтарды өртеуге жол берілмейді.
26. Тұрғын үй аудандарының, шағын аудандардың аумақтарында, сондай-ақ үй жанындағы аумақтарда бөлінген жер учаскелерінің шекараларында мынадай тәртіп сақталады:
1) аумақ таза ұсталуы тиіс, тротуарлар, жаяу жүргіншілер жолдарының, кварталшылық өткелдердің және жолдардың жабындары тегіс болуы тиіс;
2) аулаларға өз еркімен әртүрлі шаруашылық немесе қосымша құрылыстар салуға тыйым салынады;
3) үй жанындағы аумақты құрылыс материалдарымен қоқыстауға тыйым салынады;
4) инженерлік коммуникациялар мен құдықтарды тексеру және тазалау уақтылы жүргізіледі.
27. Суаратын-жуатын және сыпырып-жинау машиналарын толтыру техникалық сумен жүзеге асырылады.
28. Жасыл желектер алаңына, тротуарларға, газондарға мұз сынықтарын, қарды лақтыруға, орналастыруға және жинақтауға тыйым салынады.
29. Тұрғын үй объектісінің, ұйымның, мекеменің аумағына санитариялық ажыраулары ұйымдастырылмаған қоқыс жинау алаңдарын және септиктерді, қазылған шұқырларды, аулалық қондырғыларды салуға және қайта жабдықтауға тыйым салынады.
30. Жағажай аумағына урналар орнатылады және бір-бірінен 200 метрден аспайтын қашықтықта ауыз су келіп тұратын бұрқақтар орнатуға жол беріледі.
31. Күнделікті жағажай жабылғаннан кейін жағаны, шешінетін орындарды, жасыл аймақтарды жинау, дәретханаларды тазалау және дезинфекциялау жүргізіледі. Күні бойы ағымдық жинау жүргізіледі.
32. Шешінетін орындар, шешінуге арналған павильондар, киім ілетін ашық және жабық орындар күнделікті дезинфекциялау құралдарын пайдалана отырып жиналады және жуылады.
33. 33. Құмды жағажайларда аптасына бір реттен сирек жиналған қалдықтарды шығара отырып, құмның беткі қабатын механикаландырылған қопсыту жүргізіледі. Қопсытқаннан кейін құм тегістеледі.
34. Адамдар шомылуға арналған орындарда кір жууға және жануарларды шомылдыруға жол берілмейді.
35. Қоқыс жинайтын қондырғыларды орнатуға бөлінген учаскелері бар саябақтардың шаруашылық аймағы демалушылар жаппай жиналатын орындарынан (би, эстрада алаңдары, бұрқақтар, бас аллеялар, көпшілік павильондары) 50 метрден жақын емес орналасады.
36. Саябақтарда урналар 800 шаршы метр алаңға кемінде бір урна есебінен орнатылады. Бас аллеялардағы урналар арасындағы қашықтық 40 метр болып көзделеді. Урналар ларектар, дүңгіршектердің және жылжымалы үстелдердің жанына орнатылады.
37. Ауладағы дәретхана мен су өтпейтін сыйымдылықты объектінің шаруашылық аймағына орналастырады.
38. Демалушылар жаппай жиналатын орындардан алыс орындарда қалдықтарды жинаудың ыңғайлылығы үшін қалдықтар мен сыпырындыларды уақытша сақтау үшін арақашықтық жинақтағыштар орнатылады.
39. Негізгі жинау саябақ жабылғаннан кейін таңертеңгі сағат 8-ге дейін жүргізіледі. Күндіз ағымдық жинау, жасыл желектерді суару, қалдықтар мен түскен жапырақтарды жинау жүргізіледі.
40. Жеке тұрғын үй құрылысы аудандарында қатты тұрмыстық қалдықтардан жоспарлы-тұрақты тазарту аптасына бір реттен сирек жүргізіледі.
41. Сыртқы (көрнекi) жарнама объектiлерi Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2008 жылғы 7 ақпандағы N 121 "Елдi мекендерде сыртқы (көрнекi) жарнама объектiлерiн орналастыру ережесiн бекiту туралы" қаулысымен бекiтiлген, Елдi мекендерде сыртқы (көрнекi) жарнама объектiлерiн орналастыру ережесiне сәйкес орналастырылады.
42. Сыртқы жарық элементтерiн, жарық жарнама және маңдайшаларды күтiп-ұстау және пайдалану "Тұтынушылардың электр қондырғыларын техникалық пайдалану қағидаларын бекiту туралы" Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2012 жылғы 24 қазандағы N 1354 қаулысына сәйкес қамтамасыз етiледi.

4. Жасыл желектердi күтiп ұстау және қорғау

43. Жер, жер қойнауы, жер үстi және жер асты сулары;
атмосфералық ауа;
ормандар мен өзге де өсiмдiктер;
жануарлар дүниесi, тiрi организмдердiң гендiк қоры;
табиғи экологиялық жүйелер, климат және жердiң озон қабаты жойылудан, тозудан, зақымданудан, ластанудан және өзге де зиянды әсерден қорғалуға тиiс.
44. Қоршаған ортаға зиян келтірген тұлға келтірілген залалды ерікті түрде жоюға не өзгеше тәсілмен оның орнын толтыруға құқылы. Тұлғаның залалды жою не оның орнын толтыру туралы міндеттемесі кепілхатта жазылуға тиіс.
45. Зиянды өтеу қоршаған ортаға зиян келтірген тұлғаны әкімшілік жауапкершіліктен босатпайды.
46. Жердi қорғау мақсатында жер учаскелерiнiң меншiк иелерi, жер пайдаланушылар:
1) жердi су және жел эрозиясынан, селдерден, су басудан, батпақтанудан, қайта тұзданудан, құрғап кетуден, тығыздалудан, радиоактивтi және химиялық заттармен ластанудан, өндiрiс және тұтыну қалдықтарымен қоқыстанудан, ластанудан, оның iшiнде биогендiк ластанудан, сондай-ақ басқа да терiс әсерлерден сақтау;
2) ауыл шаруашылығы алқаптарын және басқа да жердi бактериялық-паразиттiк және карантиндiк зиянкестермен және өсiмдiктер ауруларымен зақымданудан, арамшөптер, бұталар және шiлiктер басып кетуден, жердiң жай-күйiнiң өзге де нашарлану түрлерiнен қорғау;
3) ластанудың, оның iшiнде биогендiк ластанудың және жердiң қоқыстануының салдарларын жою;
4) мелиорацияның қол жеткiзiлген деңгейiн сақтау;
5) бүлiнген жердiң құнарлылығын қалпына келтiру, топырақ құнарлылығын қалпына келтiру, жердi айналымға уақтылы енгiзу;
6) топырақтың құнарлы қабатын кейiннен жердiң құнарлылығын қалпына келтiрудi жүргiзу кезiнде пайдалану үшiн алу мен сақтау жөнiндегi iс-шараларды жүргiзуге мiндеттi.
47. Сауда базарларының аумақтарын күтiп ұстау Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2003 жылғы 5 ақпандағы N 131 "Сауда рыноктарының қызметiн ұйымдастыру ережесiн бекiту туралы" қаулысымен бекiтiлген Сауда рыноктарының қызметiн ұйымдастыру ережесiне сәйкес жүзеге асырылады.

5. Қалдықтарды жинау, шығару, қайта өңдеу, кәдеге жарату, зиянсыз ету, тасымалдау, сақтау және жою

48. Қызметі нәтижесінде өндіріс және тұтыну қалдықтары құралатын жеке және заңды тұлғалар олардың меншік иелері болып табылады және, егер Қазақстан Республикасының заңнамасында немесе қалдықтармен жұмыс істеу талаптарын айқындайтын шарттар өзгеше көзделмесе, қалдықтар құралған кезден бастап олармен қауіпсіз жұмыс істеу үшін жауапты болады.
49. Елді мекендер аумағында тұтыну қалдықтарын жинауды, пайдалануды, қолдануды, залалсыздандыруды, тасымалдауды, сақтауды және көмуді мамандандырылған кәсіпорындар жүзеге асырады.
50. Орталықтандырылған сумен жабдықтау, кәріз жүйелеріне қосылған тұрғын объектілері, ұйымдар мен кәсіпорындар аумағында қоқыс жинауға арналған аулалық қондырғылар, қазылған қоқыс төгетін орлар мен алаңдар салуға немесе қайтадан жабдықтауға жол берілмейді.
51. Кәрізденбеген аулалық және қоғамдық дәретханалар тұрғын және қоғамдық ғимараттардан, балалар ойнайтын алаңнан және дем алатын орындардан кем дегенде 25 метр қашықтыққа, құдықтан, бұлақ көзінен кем дегенде 50 метр қашықтыққа алшақтатады.
52. Көп қабатты тұрғын үй құрылысы аудандарында алаңның шетінен 1,5 метр радиустағы контейнер алаңына іргелес аумақта қажеттілігіне қарай қатты тұрмыстық қалдықтардан жоспарлы-тұрақты тазарту жүргізеді.
53. Көлік құралдарын жууға арналған алаңды шаруашылық аймағынан тыс жерде орналастырады. Алаңда салқын су келтірілген жуу бөлімшесі қарастырылады. Таза және лас контейнерлердің және полигонға келетін қоқыс тасығыштардың көлік ағындары қиылыспауы тиіс.

6. Қағиданы бұзғаны үшiн жауапкершiлiк

54. Осы Қағиданы бұзған кiнәлi заңды және жеке тұлғалар Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 30 қаңтардағы "Әкiмшiлiк құқық бұзушылық туралы" Кодексiне сәйкес жауап бередi.