Об утверждении Правил организации и проведения фоновых экологических исследований при проведении нефтяных операций в казахстанском секторе Каспийского моря

Приказ Министра энергетики Республики Казахстан от 20 ноября 2014 года № 131. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 26 декабря 2014 года № 10025. Утратил силу приказом Министра экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан от 14 июля 2021 года № 250.

Сноска. Утратил силу приказом Министра экологии, геологии и природных ресурсов РК от 14.07.2021 № 250 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

В соответствии с подпунктом 29) статьи 17 Экологического кодекса Республики Казахстан от 9 января 2007 года ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемые Правила организации и проведения фоновых экологических исследований при проведении нефтяных операций в казахстанском секторе Каспийского моря.

2. Комитету экологического регулирования, контроля и государственной инспекции в нефтегазовом комплексе Министерства энергетики Республики Казахстан в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) направление на официальное опубликование настоящего приказа в течение десяти календарных дней после его государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан в средствах массовой информации и в информационно-правовой системе "Әділет";

3) размещение настоящего приказа на официальном интернет-ресурсе Министерства энергетики Республики Казахстан.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра энергетики Республики Казахстан.

4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования.

Министр

В. Школьник

"СОГЛАСОВАН"

Министр сельского хозяйства

Республики Казахстан

_______________ А. Мамытбеков

20 ноября 2014 года

Утверждены приказом Министра энергетики Республики Казахстан от 20 ноября 2014 года № 131

Правила
организации и проведения фоновых экологических
исследований при проведении нефтяных операций
в казахстанском секторе Каспийского моря
1. Общие положения

1. Настоящие Правила организации и проведения фоновых экологических исследований при проведении нефтяных операций в казахстанском секторе Каспийского моря (далее - Правила) разработаны в соответствии с подпунктом 29) статьи 17 Экологического кодекса Республики Казахстан от 9 января 2007 года и определяют порядок организации и проведения фоновых экологических исследований (далее - ФЭИ) при проведении нефтяных операций в казахстанском секторе Каспийского моря.

Территориальные границы действия Правил распространяются на всю акваторию (зеркало водной поверхности) казахстанского сектора Каспийского моря. В зону действия Правил включаются также устьевые участки рек, впадающих в казахстанский сектор Каспийского моря, бухты, заливы и акватории морских портов.

2. В настоящих Правилах используются следующие основные понятия:

1) бентос - совокупность организмов, всю или большую часть жизни обитающих на дне океанических и континентальных водоемов, в его грунте и на грунте, ведущих как подвижный, так и сидячий (прикрепленный) образ жизни;

2) биотоп – участок водоема или суши с однотипными условиями рельефа, климата и других абиотических факторов, занятый определенным биоценозом;

3) зоопланктон - животные формы планктона;

4) ихтиофауна – совокупность рыб и круглоротых какого-либо водоема или его части;

5) тюлени – хищные животные, приспособленные к жизни в море;

6) лицензионная территория – выделенная территория, где размещается производство Лицензиата;

7) орнитофауна – совокупность птиц населяющих определҰнную территорию или встречавшихся, в какой либо отрезок времени;

8) организмы - сапробионты - водные организмы, живущие в водоеме, сильно загрязненном органическими веществами, с небольшим содержанием растворенного в воде кислорода;

9) уровень сапробности - характеристика степени загрязненности водоема органическими веществами, устанавливается по видовому составу обитающих в нем организмов-сапробионтов;

10) донный осадок - твердый материал, осажденный в результате выделения из взвеси на дно водного объекта, как подвижный, так и статический;

11) морская среда - сочетание физических, геологических, химических и биологических факторов окружающей среды, ограниченное водной толщей, дном и воздушным пространством над акваторией моря;

12) компоненты морской среды - атмосферный воздух, морские воды, донные отложения, морская флора и фауна;

13) фоновые экологические исследования морской среды – проведение специальных комплексных исследований исходного состояния морской среды на контрактной (лицензионной) территории недропользователя, включая участки линейных объектов;

14) фитопланктон - совокупность растительных организмов, населяющих толщу воды морских и пресных водоемов и пассивно переносимых течением.

2. Порядок организации и проведения фоновых экологических
исследований при проведении нефтяных операций
в казахстанском секторе Каспийского моря

3. Проведение ФЭИ осуществляется природопользователем.

4. В целях проведения ФЭИ природопользователем индивидуально или совместно с другими природопользователями разрабатывается Программа ФЭИ.

5. Программой ФЭИ устанавливаются:

1) исследуемые компоненты морской среды (атмосферный воздух, морские воды, донные отложения, бентос, зоопланктон, фитопланктон, водная растительность, ихтиофауна, орнитофауна, тюлени);

2) перечень наблюдаемых параметров по каждому компоненту морской среды;

3) периодичность и продолжительность наблюдений;

4) расположение точки отбора проб с указанием их координат и местоположения на карте-схеме;

5) перечень методики ведения всех видов наблюдений, нормативно-техническое, методическое и метрологическое обеспечение ФЭИ;

6) сроки подготовки отчетов.

6. Для проведения ФЭИ природопользователь на договорной основе привлекает специализированных научно-исследовательских организаций или научно-производственных центров, имеющие в своем составе аналитическую лабораторию.

7. ФЭИ в казахстанском секторе Каспийского моря осуществляются на контрактной (лицензионной) территории недропользователя, включая участки линейных объектов. Точки отбора проб ФЭИ равномерно распределятюся на лицензионной территории с учетом глубин и особенностей биотопов. Количество точки отбора проб должно быть не менее десяти на лицензионной территории.

8. На проектируемых линейных объектах (трубопроводы) ФЭИ проводятся вне предполагаемой трассы прохождения линейного объекта. Схемы размещения точки отбора проб ФЭИ размещатюся равномерно слева и справа на расстоянии не менее одного километра от трассы. Расстояние точки отбора проб вдоль трассы должен быть не менее один километр.

9. ФЭИ в казахстанском секторе Каспийского моря включают оценку исходного состояния компонентов окружающей среды. Перечень определяемых компонентов и показателей окружающей среды при проведении ФЭИ приведен в приложении к настоящим Правилам.

10. По результатам ФЭИ подготавливаются годовые отчеты на основе результатов проведенных исследований в море и лабораторных анализов отобранных проб, представляются в уполномоченный орган по охране окружающей среды, в течение трех месяцев после окончания отчетного года.

Приложение к Правилам организации и проведения фоновых экологических исследований при проведении нефтяных операций в казахстанском секторе Каспийского моря

Перечень определяемых компонентов и показателей
окружающей среды при проведении фоновых экологических
исследований

Сноска. Приложение в редакции приказа Министра энергетики РК от 07.09.2015 № 559 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

1) метеорологические наблюдения.

Наблюдения ведутся за: направлением и скоростью ветра, температурой воздуха, состоянием погоды (облачность, атмосферные осадки).

Периодичность наблюдений: во время отбора проб воздуха;

2) атмосферный воздух.

Наблюдения ведутся за: диоксидом серы, оксидом и диоксидом азота, оксидом углерода, углеводородами, сероводородом.

Периодичность наблюдений: в государственной заповедной зоне в северной части Каспийского моря – при непрерывной производственной деятельности в государственной заповедной зоне в северной части Каспийского моря – начиная со стадии планирования и дальнейшего осуществления производственной деятельности ежегодно (по четырем климатическим сезонам) по всей контрактной территории;

3) морские воды.

Гидрологические и гидрофизические параметры: температура воды, соленость, электропроводность, прозрачность, глубина, мутность, высота и направление волн, скорость морских течений и прочие наблюдения (запыление поверхностей, особенно при морских строительных работах, высокая мутность, наличие пены, мертвых организмов (растений/рыб).

Периодичность наблюдений: в государственной заповедной зоне в северной части Каспийского моря – при непрерывной производственной деятельности в государственной заповедной зоне в северной части Каспийского моря – начиная со стадии планирования и дальнейшего осуществления производственной деятельности ежегодно (по четырем климатическим сезонам) по всей контрактной территории.

Гидрохимические параметры: водородный показатель, растворенный кислород, биохимическое потребление кислорода, химическое потребление кислорода, азот аммонийный, азот общий, фосфор общий.

Периодичность наблюдений: в государственной заповедной зоне в северной части Каспийского моря – при непрерывной производственной деятельности в государственной заповедной зоне в северной части Каспийского моря – начиная со стадии планирования и дальнейшего осуществления производственной деятельности ежегодно (по четырем климатическим сезонам) по всей контрактной территории.

Качество морской воды: общая концентрация углеводородов, полиароматические углеводороды, синтетические поверхностно-активные вещества (анионные поверхностно-активные вещества), фенолы, тяжелые металлы (Al, As, Ba, Cd, Cr, Cu, Fe, Hg, Ni, Pb, V, Zn).

Периодичность наблюдений: в государственной заповедной зоне в северной части Каспийского моря – при непрерывной производственной деятельности в государственной заповедной зоне в северной части Каспийского моря – начиная со стадии планирования и дальнейшего осуществления производственной деятельности ежегодно (по четырем климатическим сезонам) по всей контрактной территории;

4) донный осадок.

Гранулометрический состав, окислительно-восстановительный потенциал, температура донных отложений на глубине одного и четырех сантиметров, содержание органического углерода, тяжелые металлы (Al, As, Ba, Cd, Cr, Cu, Fe, Hg, Ni, Pb, V, Zn), фенолы, общая концентрация углеводородов, полиароматические углеводороды.

Периодичность наблюдений: в государственной заповедной зоне в северной части Каспийского моря – при непрерывной производственной деятельности в государственной заповедной зоне в северной части Каспийского моря – начиная со стадии планирования и дальнейшего осуществления производственной деятельности ежегодно (по четырем климатическим сезонам) по всей контрактной территории.

Микробиологические наблюдения: общее количество микроорганизмов, общее число сапрофитов, актиномицетов и грибов, биомасса микроорганизмов, нефтеокисляющие микроорганизмы.

Периодичность наблюдений: в государственной заповедной зоне в северной части Каспийского моря - при непрерывной производственной деятельности в государственной заповедной зоне в северной части Каспийского моря – начиная со стадии планирования и дальнейшего осуществления производственной деятельности ежегодно (по четырем климатическим сезонам) по всей контрактной территории;

5) бентос.

Общая численность организмов, видовой состав (число и список видов), общая биомасса, количество основных групп и видов, доминирующие по численности и биомассе виды (состав количественно преобладающих видов зообентоса).

Периодичность наблюдений: в государственной заповедной зоне в северной части Каспийского моря – при непрерывной производственной деятельности в государственной заповедной зоне в северной части Каспийского моря – начиная со стадии планирования и дальнейшего осуществления производственной деятельности ежегодно (по четырем климатическим сезонам) по всей контрактной территории;

6) фитопланктон.

Общая численность клеток фитопланктона, общая биомасса, видовой состав (число и список видов), уровень сапробности.

Периодичность наблюдений: в государственной заповедной зоне в северной части Каспийского моря - при непрерывной производственной деятельности в государственной заповедной зоне в северной части Каспийского моря – начиная со стадии планирования и дальнейшего осуществления производственной деятельности ежегодно (по четырем климатическим сезонам) по всей контрактной территории;

7) зоопланктон.

Общая численность организмов, видовой состав (число и список видов), общая биомасса, уровень сапробности, количество основных групп и видов, биомасса основных групп и видов.

Периодичность наблюдений: в государственной заповедной зоне в северной части Каспийского моря - при непрерывной производственной деятельности в государственной заповедной зоне в северной части Каспийского моря – начиная со стадии планирования и дальнейшего осуществления производственной деятельности ежегодно (по четырем климатическим сезонам) по всей контрактной территории;

8) водная растительность.

Флористический состав сообществ, процент распространения видов в сообществах, проективное покрытие донной поверхности растительностью в процентах, структуры растительности (вертикальная, горизонтальная), степень трансформации растительности.

Периодичность наблюдений: в государственной заповедной зоне в северной части Каспийского моря - при непрерывной производственной деятельности в государственной заповедной зоне в северной части Каспийского моря – начиная со стадии планирования и дальнейшего осуществления производственной деятельности ежегодно (по четырем климатическим сезонам) по всей контрактной территории;

9) ихтиофауна.

По ихтиологическим исследованиям, количество точки отбора проб ФЭИ с постановкой рыбных сетей должно быть не менее тридцати процентов, а траловых постановок не менее пятидесяти процентов от общего количества точки отбора проб ФЭИ.

Для всех видов рыб: видовой состав рыб в уловах, улов на усилие/га по видам рыб и орудиям лова, наличия редких видов рыб, размерные структуры.

Для целевых видов рыб (многочисленные, постоянные представители местного ихтиологического сообщества) индивидуальные биологические характеристики рыб (Q-общая масса, q-масса тела без внутренностей, L-общая длина рыбы, l-длина рыбы без хвостового плавника, пол, стадия зрелости, возраст), при поимке самок на IV стадии зрелости определяется абсолютная индивидуальная плодовитость, темпы линейного роста, наличие отклонений (уродств) от типичного морфологического облика вида, наличие внешних паразитов, их локализация и количество (следует учитывать только паразитов видных невооруженным глазом), наличие полостных паразитов, их количество и вес.

Периодичность наблюдений в государственной заповедной зоне в северной части Каспийского моря - при непрерывной производственной деятельности в государственной заповедной зоне в северной части Каспийского моря – начиная со стадии планирования и дальнейшего осуществления производственной деятельности ежегодно (по четырем климатическим сезонам) по всей контрактной территории;

10) орнитофауна.

Видовой состав (число и список видов), численность, характер пребывания и особенности размещения на исследуемой территории; сезонная и многолетняя динамика этих показателей.

Периодичность наблюдений: в государственной заповедной зоне в северной части Каспийского моря – при непрерывной производственной деятельности в государственной заповедной зоне в северной части Каспийского моря – начиная со стадии планирования и дальнейшего осуществления производственной деятельности ежегодно (по четырем климатическим сезонам) по всей контрактной территории.

11) тюлени.

Численность, характер пребывания и особенности размещения на контролируемой территории, сезонная и многолетняя динамика этих показателей под воздействием природных и антропогенных (техногенных) факторов. На маршрутах судов, выполняющих ФЭИ, отмечаются места расположения (встреч) тюленей с помощью GPS, их количество, характер пребывания и поведение, проведение фото-видео съемки.

Периодичность наблюдений: в государственной заповедной зоне в северной части Каспийского моря – при непрерывной производственной деятельности в государственной заповедной зоне в северной части Каспийского моря – начиная со стадии планирования и дальнейшего осуществления производственной деятельности ежегодно (по четырем климатическим сезонам) по всей контрактной территории.

Каспий теңізінің қазақстандық секторында мұнай операцияларын жүргізу кезінде фондық экологиялық зерттеулерді ұйымдастыру және жүргізу қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2014 жылғы 20 қарашадағы № 131 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2014 жылы 26 желтоқсанда № 10025 тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Экология, геология және табиғи ресурстар министрінің 2021 жылғы 14 шiлдедегі № 250 бұйрығымен.

Ескерту. Күші жойылды - ҚР Экология, геология және табиғи ресурстар министрінің 14.07.2021 № 250 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

Қазақстан Республикасы 2007 жылғы 9 қаңтардағы Экологиялық кодексінің 17-бабының 29) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса беріліп отырған Каспий теңізінің қазақстандық секторында мұнай операцияларын жүргізу кезінде фондық экологиялық зерттеулерді ұйымдастыру және жүргізу қағидалары бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің Мұнай-газ кешеніндегі экологиялық реттеу, бақылау және мемлекеттік инспекция комитеті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

1) Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде осы бұйрықтың мемлекеттік тіркеуден өтуін;

2) Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде оның мемлекеттік тіркелгенінен кейін күнтізбелік он күн ішінде осы бұйрықты ресми жариялауға бұқаралық ақпарат құралдарына және "Әділет" ақпараттық құқықтық жүйесіне жолдануын;

3) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің ресми интернет-ресурсында жариялауды қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Энергетика вице-министріне жүктелсін.

4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Министр

В. Школьник

"КЕЛІСІЛГЕН"

Қазақстан Республикасы

Ауыл шаруашылығы министрi

______________ А. Мамытбеков

2014 жылғы 20 қараша

Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2014 жылғы 20 қарашадағы № 131 бұйрығымен бекітілген

Каспий теңізінің қазақстандық секторында мұнай операцияларын
жүргізу кезінде фондық экологиялық зерттеулерді ұйымдастыру
және жүргізу қағидалары
1. Жалпы ережелер

1. Осы Каспий теңізінің қазақстандық секторында мұнай операцияларын жүргізу кезінде фондық экологиялық зерттеулерді ұйымдастыру және жүргізу қағидалары (бұдан әрі - Қағидалар) Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 9 қаңтардағы Экологиялық кодексінің 17-бабы 29) тармақшасына сәйкес әзірленген және Каспий теңізінің қазақстандық секторында мұнай операцияларын жүргізу кезінде фондық экологиялық зерттеулерді (бұдан әрі - ФЭЗ) ұйымдастыру және жүргізу тәртібін белгілейді.

Қағидалар әрекетінің аумақтық шекаралары Каспий теңізінің қазақстандық секторының (су бетінің айнасы) барлық акваториясына қолданылады. Қағидалардың қолданылу аймағына Каспий теңізінің қазақстандық секторына құятын өзендердің сағалық учаскелері, мүйістер, шығанақтар мен теңіз портының акваториясы қамтылады.

2. Осы Қағидаларда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:

1) бентос - тіршілігінің барлық немесе көп бөлігін мұхит және континеттік су айдындарының түбінде, оның топырағында және топырақта қозғалып және отырып та (жабысып) өмір сүретін ағзалардың жиынтығы;

2) биотоп - биоценоз мекендейтін рельефтің, климаттың және тағы басқа абиотикалық факторлардың жағдайлары біртектес су айдындарының немесе құрлықтың өңірі;

3) зоопланктон - планктонның жануар түріндегі нысаны;

4) ихтиофауна - қандай да бір су айдынындағы немесе оның бөлігіндегі балықтар және дөңгелек ауыздылар түрлерінің жиынтығы;

5) итбалықтар – теңізде өмір сүруге бейімделген жыртқыш жануарлар;

6) лицензиялық аймақ – бөлінген аймақта орналасқан лицензиаттың өндірісі;

7) орнитофауна – белгілі бір аймақта немесе қандайда бір мезгілдің бөлігінде кездесетін құстардың жиынтығы;

8) сапробионтты ағзалар - су құрамында аздаған еріген оттегі бар органикалық заттармен қатты ластанған су айдындарында тіршілік ететін су ағзалары;

9) сапробтық деңгей - су айдындарының органикалық заттармен ластану дәрежесінің сипаттамасы, онда тіршілік ететін сапробионтты ағзалардың түрлік құрамымен анықталады;

10) су түбінің шөгінділері - тұрақты, қозғалатын және сондай-ақ қозғалмайтын су объектісінің түбінде жүзінділердің бөліну нәтижесінде тұндырылған қатты материал;

11) теңіз ортасы - қоршаған ортаның физикалық, геологиялық, химиялық және биологиялық факторларының теңіз акваториясының үстінде су қабатымен және әуе кеңістігімен шектелген байланысы;

12) теңіз ортасының компоненттері - атмосфералық ауа, теңіз суы, су түбі шөгінділері, теңіз флорасы мен фаунасы;

13) теңіз ортасын фондық экологиялық зерттеу - табиғат пайдаланушының келісім шарттық (лицензиялық) аумағында сонымен қатар желілік объектілері учаскелерін қоса теңіз ортасының жай-күйіне арнайы комплекстік зерттеулер жүргізу;

14) фитопланктон - теңіз және тұщы су айдындарының су қабатында орналасатын және ағынмен пассивті орын ауыстыратын өсімдік ағзаларының жиынтығы.

2. Каспий теңізінің қазақстандық секторында фондық экологиялық
зерттеулерді ұйымдастыру және жүргізу тәртібі

3. ФЭЗ жүргізу табиғат пайдаланушымен жүргізіледі.

4. ФЭЗ жүргізу мақсатында табиғат пайдаланушымен жеке немесе басқа табиғат пайдаланушылармен бірлесіп ФЭЗ бағдарламасын әзірлейді.

5. ФЭЗ бағдарламасында:

1) теңіз ортасының зерттелетін компоненттері (атмосфералық ауа, теңіз суы, су түбі шөгінділері, бентос, зоопланктон, фитопланктон, су өсімдіктері, ихтиофауна, орнитофауна, итбалықтар);

2) теңіз ортасының әрбір компонент бойынша бақыланатын параметрлерінің тізбесі;

3) бақылаудың кезеңділігі және ұзақтығы;

4) сынама алу нүктелерінің кеңістіктегі координаттары мен орналасқан жерін карта-схемада көрсете отырып орналасуы;

5) барлық бақылау түрлерін жүргізу әдістемелерінің тізімі, ФЭЗ нормативтік-техникалық, әдістемелік және метрологиялық қамтамасыз ету;

6) есептерді дайындау мерзімдері мен есеп түрлері белгіленеді.

6. Табиғат пайдаланушы ФЭЗ жүргізу үшін құрамында аналитикалық зертханалары бар арнайы ғылыми-зерттеу ұйымдары немесе ғылыми-өндірістік орталықтарды келісім шарт негізінде тартады.

7. Каспий теңізінің қазақстандық секторындағы ФЭЗ табиғат пайдаланушының желілік объектілерінің учаскелерін қоса, келісім шарттық (лицензиялық) аумағында жүзеге асырылады. ФЭЗ сынама алу нүктелері биотоптардың ерекшілігі мен тереңділігін ескере отырып, лицензияланған аумаққа бірдей бөлңнеді. Лицензиялау аумағында сынама алу нүктелерінің саны оннан кем болмауы қажет.

8. ФЭЗ жобаланатын желілік объектілерде (тасымалдау құбырлары) өтетін желілік объектілері жобаланған трассалардан тыс жүргізіледі. ФЭЗ сынама алу нүктелерінің орналасу схемалары трассадан бір километрден кем емес арақашықтықта оңға және солға біріңғай орналасады. Трасса бойындағы сынама алу нүктелерінің арақашықтығы бір километрден кем болмауы керек.

9. Каспий теңізінің қазақстандық секторындағы ФЭЗ қоршаған ортаның бастапқы күйінің бағасын қамтиды.

10. ФЭЗ нәтижесі бойынша теңізде өткізілген бақылау нәтижелерінің және сынамаларға зертханалық талдау негізінде жылдық есептер дайындалады және олар қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті органға есептік жыл аяқталғаннан кейін үш ай ішінде ұсынылады.

Каспий теңізінің қазақстандық секторында мұнай операцияларын жүргізу кезінде фондық экологиялық зерттеулерді ұйымдастыру және жүргізу қағидаларына қосымша

Фондық экологиялық зерттеулерді жүргізу кезінде анықталатын қоршаған ортаның компоненттері мен көрсеткіштерінің тізбесі

Ескерту. Қосымша жаңа редакцияда - ҚР Энергетика министрінің 07.09.2015 № 559 (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1) метеорологиялық байқаулар.

Желдің бағыты мен жылдамдығына, ауа температурасына, ауа райының жай-күйіне (бұлттылық, атмосфералық жауын-шашын) байқау жүргізіледі.

Байқау кезеңділігі: ауа сынамаларын алу уақытында;

2) атмосфералық ауа.

Күкірт қос тотығына, азоттың тотығына және қос тотығына, көміртегі тотығына, көмірсутегілерге, күкіртті сутегіне байқау жүргізіледі.

Байқау кезеңділігі: Каспий теңізінің солтүстік бөлігіндегі мемлекеттік қорық аймағында – Каспий теңізінің солтүстік бөлігіндегі мемлекеттік қорық аймағында үздіксіз өндірістік қызмет кезінде өндірістік қызметті жоспарлау және одан әрі жүзеге асыру кезеңінен бастап жыл сайын (төрт климаттық маусым бойынша) барлық келісімшарт аумағында;

3) теңіз сулары.

Гидрологиялық және гидрофизикалық параметрлер: су температурасы, тұздылығы, электр өткізгіштігі, мөлдірлігі, тереңдігі, лайлылығы, толқынның биіктігі мен бағыты, теңіз ағыстарының жылдамдығы және басқа да байқаулар (су бетінің шаңдануы, әсіресе теңіз жұмыстары кезінде; жоғары лайлылық, көбіктің, өлі организмдердің (өсімдіктердің/балықтардың) болуы;

Байқау кезеңділігі: Каспий теңізінің солтүстік бөлігіндегі мемлекеттік қорық аймағында – Каспий теңізінің солтүстік бөлігіндегі мемлекеттік қорық аймағында үздіксіз өндірістік қызмет кезінде өндірістік қызметті жоспарлау және одан әрі жүзеге асыру кезеңінен бастап жыл сайын (төрт климаттық маусым бойынша) барлық келісімшарт аумағында;

Гидрохимиялық параметрлер: сутегі көрсеткіші, еріген оттегі, оттегіні биохимиялық тұтыну, оттегіні химиялық тұтыну, аммоний азоты, жалпы азот, жалпы фосфор.

Байқау кезеңділігі: Каспий теңізінің солтүстік бөлігіндегі мемлекеттік қорық аймағында – Каспий теңізінің солтүстік бөлігіндегі мемлекеттік қорық аймағында үздіксіз өндірістік қызмет кезінде өндірістік қызметті жоспарлау және одан әрі жүзеге асыру кезеңінен бастап жыл сайын (төрт климаттық маусым бойынша) барлық келісімшарт аумағында;

Теңіз суының сапасы: көмірсутегінің жалпы шоғырлануы, полиаромат көмірсутегілер, синтетикалық беткі белсенді заттар (анионды беткі белсенді заттар), фенолдар, ауыр металдар (Al, As, Ba, Cd, Cr, Cu, Fe, Hg, Ni, Pb, V, Zn).

Байқау кезеңділігі: Каспий теңізінің солтүстік бөлігіндегі мемлекеттік қорық аймағында – Каспий теңізінің солтүстік бөлігіндегі мемлекеттік қорық аймағында үздіксіз өндірістік қызмет кезінде өндірістік қызметті жоспарлау және одан әрі жүзеге асыру кезеңінен бастап жыл сайын (төрт климаттық маусым бойынша) барлық келісімшарт аумағында;

4) су түбі шөгінділері.

Гранулометрлік құрамы, тотықтырғыш - қалпына келтіргіш әлеует, бір және төрт сантиметр тереңдіктегі су түбі шөгінділерінің температурасы, органикалық көміртегінің құрамы, ауыр металдар (Al, As, Ba, Cd, Cr, Cu, Fe, Hg, Ni, Pb, V, Zn), фенолдар, көмірсутегінің жалпы шоғырлануы, полиаромат көмірсутегілер енгізіледі.

Байқау кезеңділігі: Каспий теңізінің солтүстік бөлігіндегі мемлекеттік қорық аймағында – Каспий теңізінің солтүстік бөлігіндегі мемлекеттік қорық аймағында үздіксіз өндірістік қызмет кезінде өндірістік қызметті жоспарлау және одан әрі жүзеге асыру кезеңінен бастап жыл сайын (төрт климаттық маусым бойынша) барлық келісімшарт аумағында;

Микробиологиялық байқаулар: микрооганизмдердің жалпы саны, сопрофиттердің, актиномицеттер мен саңырауқұлақтардың жалпы саны, микроорганизмдер биомассасы, мұнайды тотықтыратын микроорганизмдер.

Байқау кезеңділігі: Каспий теңізінің солтүстік бөлігіндегі мемлекеттік қорық аймағында – Каспий теңізінің солтүстік бөлігіндегі мемлекеттік қорық аймағында үздіксіз өндірістік қызмет кезінде өндірістік қызметті жоспарлау және одан әрі жүзеге асыру кезеңінен бастап жыл сайын (төрт климаттық маусым бойынша) барлық келісімшарт аумағында;

5) бентос.

Организмдердің жалпы саны, түр құрамы (түрлердің саны және тізімі), жалпы биомассасы, түрлердің саны және биомассасы (зообентостың сандық басым түрлерінің құрамы) бойынша үстем негізгі топтар мен түрлердің саны.

Байқау кезеңділігі: Каспий теңізінің солтүстік бөлігіндегі мемлекеттік қорық аймағында – Каспий теңізінің солтүстік бөлігіндегі мемлекеттік қорық аймағында үздіксіз өндірістік қызмет кезінде өндірістік қызметті жоспарлау және одан әрі жүзеге асыру кезеңінен бастап жыл сайын (төрт климаттық маусым бойынша) барлық келісімшарт аумағында;

6) фитопланктон.

Фитопланктон жасушаларының жалпы саны, жалпы биомассасы, түр құрамы (түрлердің саны және тізімі), сапробтық деңгейі.

Байқау кезеңділігі: Каспий теңізінің солтүстік бөлігіндегі мемлекеттік қорық аймағында – Каспий теңізінің солтүстік бөлігіндегі мемлекеттік қорық аймағында үздіксіз өндірістік қызмет кезінде өндірістік қызметті жоспарлау және одан әрі жүзеге асыру кезеңінен бастап жыл сайын (төрт климаттық маусым бойынша) барлық келісімшарт аумағында;

7) зоопланктон

Организмдердің жалпы саны, түр құрамы (түрлердің саны және тізімі), жалпы биомассасы, сапробтық деңгейі, негізгі топтардың саны және түрлері, негізгі топтар және түрлер биомассасы.

Байқау кезеңділігі: Каспий теңізінің солтүстік бөлігіндегі мемлекеттік қорық аймағында – Каспий теңізінің солтүстік бөлігіндегі мемлекеттік қорық аймағында үздіксіз өндірістік қызмет кезінде өндірістік қызметті жоспарлау және одан әрі жүзеге асыру кезеңінен бастап жыл сайын (төрт климаттық маусым бойынша) барлық келісімшарт аумағында;

8) су өсімдіктері.

Қоғамдастықтардың флористикалық құрамы, қоғамдастықтардағы түрлердің таралу пайызы, су түбі шөгінділерін өсімдіктермен проекциялық жамылғысы пайызбен, өсімдіктердің құрылымы (тігінен, көлденеңінен), өсімдіктердің өзгеру дәрежесі.

Байқау кезеңділігі: Каспий теңізінің солтүстік бөлігіндегі мемлекеттік қорық аймағында – Каспий теңізінің солтүстік бөлігіндегі мемлекеттік қорық аймағында үздіксіз өндірістік қызмет кезінде өндірістік қызметті жоспарлау және одан әрі жүзеге асыру кезеңінен бастап жыл сайын (төрт климаттық маусым бойынша) барлық келісімшарт аумағында;

9) ихтиофауна.

Ихтиологиялық зерттеулер бойынша балық аулары қондырғылары қойылған ФЭЗ сынама алу нүктелерінің саны ФЭЗ сынама алу нүктелерінің жалпы санының отыз пайызынан кем емес, ал тралдыққондырғылары кемінде елу пайыз болуы қажет.

Барлық балықтардың түрлеріне: ауланатын балық түрлері, аулау жабдықтарымен және ауланатын балықтардың түрлі құрамы, балықтардың сирек түрлерінің болуы, өлшемдік құрылымы енгізіледі.

Балықтардың кәсіпшілік түрлері (жергілікті ихтиологиялық қоғамдастықтардың көптеген, тұрақты өкілдері) балықтардың жеке биологиялық сипаттамасы (Q-дененің жалпы массасы, q-ішек-қарынсыз дене массасы, L-балықтың жалпы ұзындығы, i-құйрық жүзу қанатынсыз балықтың ұзындығы, жынысы, жас шамасы, жетілу сатысы), жетілудің IV сатысында аналығын ұстау кезінде абсолютті жеке өсімталдығы, сызықты өсу қарқыны, түрдің типтік морфологиялық әлпетінен ауытқуларының (кемтарлықтар) болуы, сыртқы паразиттердің болуы, оларды оқшаулау және саны (тек қана жай көзбен көрінетін паразиттер екенін есепке алу керек), қуыс паразиттерінің болуы, олардың саны мен салмағы анықталады.

Байқау кезеңділігі: Каспий теңізінің солтүстік бөлігіндегі мемлекеттік қорық аймағында – Каспий теңізінің солтүстік бөлігіндегі мемлекеттік қорық аймағында үздіксіз өндірістік қызмет кезінде өндірістік қызметті жоспарлау және одан әрі жүзеге асыру кезеңінен бастап жыл сайын (төрт климаттық маусым бойынша) барлық келісімшарт аумағында;

10) орнитофауна.

Түр құрамы (түрлердің саны және тізімі), саны, тұратын орнының сипаттамасы мен зерттелетін аумақта орналастыру ерекшелігі; осы көрсеткіштердің маусымдық және көпжылдық көрсеткіштер динамикасы.

Байқау кезеңділігі: Каспий теңізінің солтүстік бөлігіндегі мемлекеттік қорық аймағында – Каспий теңізінің солтүстік бөлігіндегі мемлекеттік қорық аймағында үздіксіз өндірістік қызмет кезінде өндірістік қызметті жоспарлау және одан әрі жүзеге асыру кезеңінен бастап жыл сайын (төрт климаттық маусым бойынша) барлық келісімшарт аумағында;

11) итбалықтар.

Саны, тұратын орнының сипаттамасы мен бақыланатын аумақта орналастыру ерекшелігі; табиғи және антропогенді (техногенді) факторлардың әсерімен бұл көрсеткіштердің маусымдық және көпжылдық динамикасы. ФЭЗ орындайтын кемелердің бағыттарындағы жылдың барлық маусымдарында итбалықтардың (кездесулер) қонысы, олардың саны, тұруы мен жүру сипаты, фото-бейне түсірулер жүргізу GPS көмегі арқылы белгіленеді.

Байқау кезеңділігі: Каспий теңізінің солтүстік бөлігіндегі мемлекеттік қорық аймағында – Каспий теңізінің солтүстік бөлігіндегі мемлекеттік қорық аймағында үздіксіз өндірістік қызмет кезінде өндірістік қызметті жоспарлау және одан әрі жүзеге асыру кезеңінен бастап жыл сайын (төрт климаттық маусым бойынша) барлық келісімшарт аумағында.