Об утверждении Правил обеспечения промышленной безопасности при эксплуатации компрессорных станций

Приказ Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 30 декабря 2014 года № 360. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 13 февраля 2015 года № 10251.

      В соответствии с подпунктом 94-18) пункта 16 Положения о Министерстве по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан, утвержденного постановлением Правительства Республики Казахстан от 23 октября 2020 года № 701, ПРИКАЗЫВАЮ:

      Сноска. Преамбула - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 14.07.2023 № 382 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      1. Утвердить прилагаемые Правила обеспечения промышленной безопасности при эксплуатации компрессорных станций.

      2. Комитету индустриального развития и промышленной безопасности Министерства по инвестициям и развитию Республики Казахстан (Ержанову А.К.) обеспечить:

      1) в установленном законодательством порядке государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

      2) в течение десяти календарных дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан, направление копии на официальное опубликование в средствах массовой информации и информационно-правовой системе "Әділет" республиканского государственного предприятия на праве хозяйственного ведения "Республиканский центр правовой информации Министерства юстиции Республики Казахстан";

      3) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства по инвестициям и развитию Республики Казахстан и на интернет-портале государственных органов;

      4) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан представление в Юридический департамент Министерства по инвестициям и развитию Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 1), 2) и 3) пункта 2 настоящего приказа.

      3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на вице-министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан Рау А.П.

      4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Министр


по инвестициям и развитию


Республики Казахстан

А. Исекешев

      "СОГЛАСОВАН":

      Министр энергетики

      Республики Казахстан

      _______________ В. Школьник

      12 января 2015 года



  Утверждены
приказом Министра
по инвестициям и развитию
Республики Казахстан
от 30 декабря 2014 года № 360

Правила
обеспечения промышленной безопасности при эксплуатации
компрессорных станций

Глава 1. Общие положения

      Сноска. Заголовок главы 1 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 27.01.2023 № 43 (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      1. Настоящие Правила обеспечения промышленной безопасности при эксплуатации компрессорных станций (далее – Правила) разработаны в соответствии с подпунктом 94-18) пункта 16 Положения о Министерстве по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан, утвержденного постановлением Правительства Республики Казахстан от 23 октября 2020 года № 701 и определяют порядок обеспечения промышленной безопасности при эксплуатации компрессорных станций.

      Для производства работ при эксплуатации компрессорных станций организацией разрабатываются и утверждаются, руководителем организации, технологический регламент (далее – Технологический регламент) по обеспечению безопасного ведения работ с учетом проектных решений, инструкций изготовителя.

      Сноска. Пункт 1 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 14.07.2023 № 382 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 2. Требования безопасности к компрессорным установкам

      Сноска. Заголовок главы 2 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 27.01.2023 № 43 (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      2. Безопасная эксплуатация, монтаж и ремонт стационарных поршневых и ротационных компрессорных установок установленной мощностью от 14 киловатт (далее – кВт) и выше, а также сосудов компрессорных установок (воздухосборники, газосборники, масловдагоотделители и другие емкости), воздухопроводов и газопроводов данных компрессорных установок, работающих на воздухе и инертных газах с давлением от 0,2 до 40 мегапаскаль (далее – МПа) (от 2 до 400 килограмм сил на квадратный сантиметр (далее – кгс/см2) обеспечивается путем соблюдения требований настоящих Правил.

      3. Материалы (трубы, патрубки, гнутые элементы (отводы), компенсаторы, фланцы, заглушки, прокладки, арматура, электроды, сварочная проволока, болты, шпильки, гайки и тому подобное), методы и объем контроля сварных соединений, применяемые при монтаже и ремонте трубопроводов компрессорных станций должны определяться проектом компрессорной станции.

      4. Соединение элементов, арматуры и деталей трубопроводов должно производиться сваркой.

      Применение фланцевых соединений допускается только для присоединения трубопроводов к арматуре и деталям оборудования, имеющим фланцы.

      Резьбовые соединения допускаются только для присоединения контрольно-измерительных и регистрирующих приборов (манометры, гильзы термометров).

      5. Тройниковые соединения, изготовляемые из труб с продольным швом, допускается применять для трубопроводов, работающих под давлением не более 1,2 МПа (12 кгс/см2), при этом должна быть выполнена проверка качества сварных швов по всей длине радиографией или ультразвуковой дефектоскопией.

      6. Трубопроводы и несущие металлические конструкции должны иметь антикоррозийную защиту.

      7. Все элементы трубопроводов с температурой наружной поверхности стенки выше 45оС, расположенные в доступных для обслуживающего персонала местах, должны быть покрыты тепловой изоляцией.

      8. Вварка штуцеров, дренажных и продувочных труб, и других деталей в зоне сварных швов трубопроводов не допускается.

      9. Конструкция криволинейных элементов (гнутых, литых, штампованных) должна быть определена проектом трубопровода.

      10. Толщина стенки гнутого элемента (колена) на любом его участке должна быть принята как значение, величина которого не менее значений установленных расчетом на прочность.

      11. Величина утонения стенки проверяется путем измерения толщины стенки после разрезки гибов, производимой в выборочном порядке, по усмотрению предприятия-владельца трубопровода.

      Расстояние от наружной поверхности элемента, к которому присоединяется труба, до начала гиба трубы должно быть не менее величины наружного диаметра трубы, но не менее 50 миллиметров (далее – мм).

      12. Расположение сварных соединений трубопровода должно обеспечивать возможность их контроля методами, определенными проектом.

      13. Для соединения труб и фасонных деталей применяется сварка встык с полным проплавлением.

      Угловые сварные соединения допускаются для приварки к трубопроводам штуцеров, труб, плоских фланцев. Угловые соединения должны быть выполнены с полным проплавлением.

      14. В стыковых сварных соединениях элементов с различной толщиной стенок должен быть обеспечен плавный переход, угол наклона поверхностей которого должен быть не более 15о, от большего к меньшему сечению, путем односторонней или двухсторонней механической обработки конца элемента с более толстой стенкой.

      15. При сварке труб и других элементов с продольными и спиральными сварными швами, последние должны быть смещены один относительно другого. При этом величина смещения составляет не менее 100 мм. Это требование не распространяется на трубы и элементы с наружным диаметром менее 100 мм.

      16. Для поперечных стыковых сварных соединений расстояние между осями соседних сварных швов на прямых участках трубопровода должно составлять: для труб диаметром 219 мм и меньшего диаметра – не меньше трехкратного диаметра свариваемой трубы (элементов), для труб диаметром свыше 219 мм – не менее 500 мм. Расстояние от оси сварного шва до начала изгиба трубы – не менее 100 мм.

      17. При установке крутоизогнутых, штампованных и штампосварных колен допускается расположение поперечных сварных соединений у начала закругления и сварка между собой крутоизогнутых колен без прямого участка.

      18. Для угловых сварных соединений труб и штуцеров с элементами трубопроводов расстояние от наружной поверхности элемента до начала гиба трубы или оси поперечного стыкового шва должно составлять:

      1) для труб (штуцеров) с наружным диаметром до 100 мм – не менее наружного диаметра трубы, но не менее 50 мм;

      2) для труб (штуцеров) с наружным диаметром 100 мм и более – не менее 100 мм.

      19. Расстояние от оси поперечного сварного соединения трубопровода до края опоры или подвески выбирается, исходя из возможности проведения осмотра и контроля.

      20. При надземной прокладке воздухопроводов и газопроводов (инертные газы) допускается совместная прокладка с технологическими трубопроводами разного назначения, за исключением случаев, противоречащих другим правилам безопасности.

      21. Арматура должна быть установлена в местах удобных для обслуживания и ремонта. Для обслуживания арматуры, устраиваются лестницы и площадки.

      22. Несущие конструкции трубопровода, должны быть рассчитаны на вертикальную нагрузку от массы трубопровода, наполненного водой и покрытого изоляцией, с учетом усилий, возникающих при температурных деформациях (растяжения, сжатия).

      Опоры и подвески трубопроводов должны быть рассчитаны без учета массы воды при гидравлических испытаниях, но с учетом массы рабочей среды. Проектом компрессорной станции должно быть предусмотрено наличие приспособлений для разгрузки пружин, опор и подвесок при гидравлическом испытании.

      Сноска. Пункт 22 в редакции приказа Министра по инвестициям и развитию РК от 23.12.2015 № 1221 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      23. Неподвижные опоры рассчитываются на усилия, передаваемые на них при наиболее неблагоприятном сочетании нагрузок.

      24. В нижних точках каждого отключаемого запорными устройствами участка трубопровода предусматриваются спускные штуцеры, снабженные запорной арматурой, для опорожнения трубопровода.

      Для отвода воздуха в верхних точках трубопроводов устанавливаются воздушники.

      25. Для продувки, участки трубопроводов, отключаемые запорными органами, должны быть снабжены в концевых точках штуцером с вентилем, а при давлении свыше 2,2 МПа (22 кгс/см2) – штуцером и двумя последовательно расположенными вентилями: запорным и регулирующим.

      26. Устройство дренажей должно обеспечивать возможность ведения контроля их работы во время продувки трубопровода.

      27. Нижние концевые точки трубопроводов и нижние точки их изгибов должны снабжаться устройствами для продувки.

      28. Каждый трубопровод для обеспечения безопасных условий эксплуатации должен оснащаться приборами для измерения величины давления и температуры рабочей среды, запорной и регулирующей арматурой, предохранительными клапанами, средствами сигнализации, защиты и автоматизации.

      Количество и размещение регулирующей арматуры, средств измерения, систем автоматизации, сигнализации и защиты определяются на стадии проектирования, в целях обеспечения безопасного ведения работ по обслуживанию и ремонту.

      29. Арматура снабжается маркировкой на корпусе, в которой указывается:

      1) наименование или товарный знак изготовителя;

      2) условный проход;

      3) условное давление и температура среды;

      4) направление потока среды (стрелка);

      5) марка стали.

      При изготовлении арматуры вместо условного давления допускается указывать рабочее давление.

      30. Электрическое оборудование компрессорной станции, электрическая аппаратура, электрические цепи системы управления и энергоснабжения, заземляющие устройства компрессорной станции выполняется в соответствии с требованиями Правил устройства электроустановок, утвержденного приказом Министра энергетики Республики Казахстан от 20 марта 2015 года № 230 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 10851) (далее – Правила устройства электроустановок).

      Сноска. Пункт 30 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 27.01.2023 № 43 (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      31. К территории компрессорной станции и ко всем ее сооружениям устраиваются подъездные пути с дорожным покрытием.

      Сноска. Пункт 31 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 27.01.2023 № 43 (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      32. Для монтажа и ремонта воздухогазосборников, нагнетательных трубопроводов, масловлагоотделителей и их деталей должны применяться материалы и полуфабрикаты, отвечающие требованиям нормативных актов промышленной безопасности, обеспечивающих безопасную эксплуатацию оборудования работающего под давлением.

      33. Исключен приказом Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 27.01.2023 № 43 (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      34. Монтаж и ремонт компрессорных станций выполняется в соответствии с инструкциями по монтажу, ремонту и эксплуатацией изготовителя.

      35. Сварка нагнетательных трубопроводов и сосудов (воздухогазосборники, масловлагоотделители и другие емкости, работающие под давлением), подготовка к сварке отдельных узлов и деталей, сварочных материалов и аппаратуры производятся в соответствии с проектом компрессорной станции.

      36. К производству сварочных работ допускаются сварщики, прошедшие аттестацию в порядке установленных Правилами аттестации сварщиков и специалистов сварочного производства, утвержденных приказом исполняющего обязанности Министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан от 23 сентября 2021 года № 468 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 24533) прошедших подготовку и переподготовку по вопросам промышленной безопасности в соответствии со статьей 79 Закона Республики Казахстан "О гражданской защите".

      Сноска. Пункт 36 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 14.07.2023 № 382 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      37. На каждый нагнетательный воздухопровод и газопровод владельцем составляется паспорт нагнетательного трубопровода компрессорной установки, по форме, согласно приложения 1 настоящих Правил. Паспорт составляется на основании документов представляемых монтажной организацией: свидетельства об изготовлении элементов трубопровода, свидетельства о монтаже трубопровода, акта на ремонт, ревизию и испытания трубопроводов, акта приема-сдачи агрегата, сосуда из ремонта, по формам, согласно приложений 2, 3, 5, 6 настоящих Правил.

      Сноска. В пункт 37 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не меняется в соответствии с приказом Министра по инвестициям и развитию РК от 23.12.2015 № 1221 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      38. К паспорту трубопровода прилагаются:

      1) свидетельство об изготовлении элементов трубопровода, по форме согласно приложению 2 к настоящим Правилам;

      2) свидетельство о монтаже трубопровода, по форме согласно приложению 3 к настоящим Правилам;

      3) схема расположения сварных стыков с указанием на ней:

      диаметра и толщины стенок труб;

      общей протяженности трубопровода;

      номеров сварных стыков и расстояний между ними;

      клейма сварщиков;

      марки стали труб;

      присадочного материала (марка, диаметр электрода, сварочной проволоки);

      4) исполнительная технологическая схема трубопровода с указанием на ней запорной и регулирующей арматуры, предохранительных, спускных, продувочных, дренажных и других устройств, контрольно-измерительных приборов, опор, подвесок, компенсаторов и их индивидуальных номеров;

      5) акт приемки трубопровода владельцем от монтажной организации;

      6) паспорта и другая документация на сосуды, являющиеся неотъемлемой частью трубопровода;

      7) паспорта предохранительных клапанов с расчетом их пропускной способности.

Глава 3. Требования к зданию компрессорной станции

      Сноска. Заголовок главы 3 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 27.01.2023 № 43 (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      39. Не допускается сооружение компрессорных станций в местах, где в забираемый (всасываемый) воздух попадают газы, ядовитые или взрывоопасные смеси, пыль и влага.

      Наличие газов, пыли, взрывоопасной смеси определяется путем контрольных замеров в месте расположения компрессорной станции.

      40. Расположение компрессорной станции в пристройке или внутри производственного здания не допускается, если в смежном помещении находятся взрывоопасные, пожароопасные и химические производства, вызывающие коррозию оборудования и вредно воздействующие на организм человека.

      41. В помещениях компрессорных станции не допускается размещать аппаратуру и оборудование, технологически и конструктивно не связанные с компрессорами.

      42. Высота помещения компрессорной станции должна быть не менее 4 метров. Общие размеры помещения должны приниматься с учетом безопасного обслуживания и ремонта компрессорной установки и отдельных ее узлов.

      43. Не допускается установка компрессорных установок под бытовыми, офисными и подобными им помещениями.

      44. Проходы в машинном зале должны обеспечивать возможность монтажа и обслуживания компрессора и электродвигателя и составлять величину не менее 1,5 метров, а расстояние между оборудованием и стенами зданий (до их выступающих частей) не менее 1 метра.

      45. Пол помещения компрессорной станции должен быть изготовлен из несгораемого износоустойчивого материала, с ровной нескользящей поверхностью и устойчивой к маслам. Технологические каналы и проемы закрываются съемными плитами. Открытые каналы – ограждаются перилами высотой не менее 1 метра с расположенной внизу сплошной металлической зашивкой высотой не менее 0,15 метра. Полы площадок и ступени лестниц должны изготовляться из сплошной, рифленой стали.

      46. Трубопроводы должны быть окрашены в соответствии с ГОСТ 9.032-74 "Единая система защиты от коррозии и старения. Покрытия лакокрасочные. Группы, технические требования и обозначения", ГОСТ 9.104-79 "Единая система защиты от коррозии и старения. Покрытия лакокрасочные. Группы условий эксплуатации".

      47. Двери и окна помещения компрессорной станции должны открываться наружу. Снаружи у входной двери устанавливается сигнализация для вызова обслуживающего персонала и вывешивается плакат "Посторонним вход воспрещен".

      48. В помещении компрессорной станции должна предусматриваться площадка для проведения ремонта компрессора, вспомогательного и электрического оборудования.

      49. Для выполнения ремонтных работ помещения оборудуются соответствующими грузоподъемными устройствами и средствами механизации.

      50. В помещении компрессорной станции предусматриваются места для хранения обтирочных материалов, инструмента, прокладочного материала и недельного запаса компрессорного масла.

      51. Помещение компрессорной станции оборудуется естественной и принудительной вентиляцией.

      52. Не допускается хранение керосина, бензина и других легковоспламеняющихся жидкостей в машинном зале компрессорной станции.

      53. Разведение открытого огня в помещении компрессорной станции не допускается. Производство монтажных и ремонтных работ с применением открытого огня и электросварки в помещении компрессорной станции, на трубопроводах, масловлагоотделителях и воздухогазосборниках осуществляются по наряду-допуску, оформленного в соответствии с Правилами оформления и применения нарядов-допусков при производстве работ в условиях повышенной опасности, утвержденных приказом Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 28 августа 2020 года № 344 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 21151) (далее - Правила оформления и применения нарядов-допусков при производстве работ в условиях повышенной опасности).

      Сноска. Пункт 53 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 27.01.2023 № 43 (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      54. Температура в помещении компрессорной станции должна поддерживаться в пределах от +15оС до +30оС системой центрального отопления.

      55. Машинный зал компрессорной станции должен оборудоваться аварийным освещением, помещением с шумопоглащающим покрытием, часами, средствами оперативной, в том числе диспетчерской связи, аптечкой первой медицинской помощи и питьевой водой.

      56. В здании компрессорной станции предусматривается наличие помещения для переодевания персонала и хранения спецодежды, санузел, умывальник и душ, помещением для водоподготовки (фильтрация и умягчение воды, идущей для охлаждения компрессоров, промежуточных и концевых холодильников).

Глава 4. Требования к размещению и установке компрессоров

      Сноска. Заголовок главы 4 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 27.01.2023 № 43 (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      57. Компрессор и его двигатель устанавливаются на фундаментах, не связанных со стенами здания.

      58. Компрессоры, создающие динамические нагрузки, для уменьшения вибраций, передающихся грунту и строительным конструкциям и вызывающих шум в помещениях, устанавливаются на виброизолирующих фундаментах, амортизирующих устройствах или применяются другие меры, ограничивающие уровень вибрации и шума в пределах установленных норм.

      59. Для компенсации влияния вибраций, вызываемой при работе компрессора, соблюдаются следующие условия:

      1) площадки между смежными фундаментами компрессоров – съемные, свободно опирающиеся на фундаменты;

      2) трубопроводы, присоединяемые к компрессору, не должны иметь жесткого крепления к конструкциям здания, при необходимости применения таких креплений предусматриваются соответствующие компенсирующие устройства;

      3) трубопроводы, соединяющие цилиндры компрессора с оборудованием (буферные емкости, промежуточные и концевые холодильники), имеют достаточную гибкость, компенсирующую деформации.

      60. Продувочные отводы масло-водоотделителей выводятся из помещения компрессорной станции в специально оборудованные устройства (сборники), исключающие загрязнение стен здания и окружающей территории маслом, выбрасываемым вместе со сжатым воздухом.

      61. Компрессоры, имеющие высоко расположенные части, оборудуются площадками и лестницами для их обследования.

      Площадки длиной более 5 метров оборудуются не менее чем двумя лестницами, расположенными в противоположных концах.

      Переходные площадки и лестницы оснащаются перилами с обеих сторон со сплошной обшивкой их понизу высотой 0,15 метра и горизонтальным промежуточным элементом.

      62. Настил площадок и ступени лестниц выполняются из:

      1) просечно-вытяжного листа;

      2) рифленой листовой стали или из листа с не гладкой поверхностью, полученной наплавкой (сваркой) или другим способом;

      3) сотовой или полосовой (на ребро) стали с площадью просвета ячеек не более 12 квадратных сантиметров (далее – см2).

      Применение гладких площадок и ступеней лестниц, а также выполнение их поверхностей из прутковой (круглой) стали не допускается.

      63. Лестницы устанавливаются под углом не более 50о к горизонтали.

      64. Ширина лестниц должна составлять не менее 600 мм, расстояние между ступенями по высоте – не более 200 мм, ширина ступеней – не менее 100 мм.

      65. Ширина свободного прохода площадок должна составлять не менее 600 мм, а для обслуживания арматуры, контрольно-измерительных приборов и другого оборудования – не менее 800 мм.

      66. Корпуса электродвигателей, компрессоров, промежуточных и концевых холодильников, масловлагоотделителей заземляются.

      67. Воздушные компрессоры производительностью более 10 кубических метров в минуту (далее – м3/мин) оборудуются концевыми холодильниками и масловлагоотделителями. Отдельные компрессорные установки производительностью до 10 м3/мин с давлением воздуха до 0,8 МПа (8 кгс/см2) допускается устанавливать в нижних этажах многоэтажных производственных зданий при наличии достаточной расчетной прочности перекрытий, обеспечивающей невозможность их разрушения в случае аварий. Эти установки отделяются от производственных участков глухими несгораемыми стенами.

      68. Все компрессоры производительностью свыше 20 м3/мин и их двигатели устанавливаются в отдельно расположенных от производства одноэтажных несгораемых зданиях без чердачных перекрытий с огнестойкими или трудносгораемыми перегородками.

      69. Все движущиеся и вращающиеся части компрессоров, электродвигателей и других механизмов должны быть ограждены.

      70. Не допускается размещение компрессорных установок под бытовыми, общественными, офисными и подобными им помещениями, в которых постоянно находятся люди.

Глава 5. Требования к забору (всасыванию) и очистке воздуха

      Сноска. Заголовок главы 5 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 27.01.2023 № 43 (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      71. Забор (всасывание) воздуха компрессором должен производиться снаружи помещения компрессорной станции, в зоне, защищенной от действия солнечной радиации с незагазованной и незапыленной стороны, на высоте не менее 3 метров от уровня земли.

      72. Для воздушных компрессоров производительностью до 10 м3/мин (включительно), оборудованных воздушными фильтрами, допускается производить забор воздуха из помещения, при условии, что засасываемый воздух не содержит пыли и вредных газов.

      73. Не допускается производить забор воздуха вблизи теплоизлучающих устройств.

      74. Для очистки засасываемого воздуха от пыли всасывающий воздухопровод компрессора оснащается фильтром, защищенным от попадания в него атмосферных осадков.

      75. Конструкция фильтрующего устройства должна обеспечивать безопасный и удобный доступ к фильтру для его разборки и очистки.

      Не допускается деформация и вибрирование фильтрующего устройства в процессе засасывания воздуха компрессором.

      76. Для нескольких компрессоров должны применяться индивидуальные или общие фильтрующие устройства. В последнем случае для каждого компрессора должна быть предусмотрена возможность отключения его от общего всасывающего воздухопровода (в случае ремонта).

      77. Для организаций, где возможна большая запыленность всасываемого воздуха, компрессорные установки оборудуются фильтрами и другим оборудованием в соответствии с проектной документацией.

      78. Все фильтра после наработки в объеме 1000 часов, но не реже одного раза в два месяца, очищаются от скопившейся пыли и твердых частиц, в соответствии с руководством по эксплуатации изготовителя.

      79. Применение для очистки фильтра бензина, керосина и других горючих жидкостей не допускается.

      80. Очистка и смазка ячеек фильтров производится поочередно, с таким промежутком времени, чтобы полный период между чистками каждой ячейки не превышал 1000 часов.

      81. Сухие воздушные фильтры очищаются в соответствии с руководством по эксплуатации изготовителя фильтра.

      82. Компрессора, снабженные концевыми холодильниками, оборудуются масловлагоотделителями на трубопроводах между холодильником и воздухосборником. Допускается совмещение концевого холодильника и масловлагоотделителя в одном аппарате.

      83. При использовании глубоко осушенного воздуха, помимо концевых холодильников, компрессоры оборудуются осушительными установками. Осушительные установки, работающие по методу вымораживания влаги при помощи холодильных установок, должны располагаться в изолированных от компрессорной установки помещениях.

      84. Осушительные установки, работающие по методу поглощения влаги твердыми сорбентами и с использованием нетоксичных и невзрывоопасных хладагентов, допускается размещать в машинном зале компрессорной установки.

      85. Для сглаживания пульсаций давлений сжатого воздуха или газа в компрессорной установке предусматриваются воздухосборники или газосборники (буферные емкости).

      86. Воздухосборник или газосборник должен устанавливаться на фундаменте вне здания компрессорной установки и ограждаться.

      87. Расстояние между воздухосборниками должно быть не менее 1,5 метров, а между воздухосборником и стеной здания – не менее 1 метра.

      88. Ограждение воздухосборника должно находиться на расстоянии не менее 2 метров от воздухосборника в сторону проезда или прохода.

      89. Масло и вода, удаляемые при продувке масловлагоотделителей и воздухосборников, отводятся в оборудованные устройства (сборники), исключающие загрязнение производственных помещений и окружающей территории.

Глава 6. Контрольно-измерительные приборы и предохранительные устройства (клапаны)

      Сноска. Заголовок главы 6 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 27.01.2023 № 43 (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 1. Общие требования

      90. Для управления работой, обеспечения безопасных условий обслуживания и расчетных режимов эксплуатации компрессорные установки оснащаются:

      1) приборами для измерения давления рабочей среды (воздух, газ) и масла;

      2) приборами для измерения температуры рабочей среды (воздух, газ), охлаждающей воды и масла;

      3) предохранительными устройствами (клапаны);

      4) приборами автоматического контроля, управления, сигнализации и защиты;

      5) воздухомерами, газомерами.

      91. Кроме указанных в пункте 90 настоящих Правил, проектом предусматривается такое количество арматуры, средств измерения, автоматики, сигнализации и защиты, которое необходимо для обеспечения регулировки режимов, контроля параметров, отключения компрессора, эксплуатации, безопасного обслуживания и ремонта компрессорной установки в целом.

      92. Выбор способа защиты, количества и места установки арматуры, контрольно-измерительных приборов и предохранительных устройств определяются проектной организацией, исходя из обеспечения надежности предусмотренных проектом отключений компрессорной установки.

      93. Для разгрузки электродвигателя при запуске компрессора на нагнетательных линиях до воздухосборника или газосборника (до обратных клапанов) устанавливаются индивидуальные ответвления с запорной арматурой для сброса воздуха или газа, или предусматриваются другие устройства.

      94. Корпуса компрессоров, холодильников и масловлагоотделителей должны быть заземлены.

Параграф 2. Приборы для измерения давления рабочей среды

      95. Компрессорная установка должна быть снабжена манометрами и предохранительными клапанами, устанавливаемыми после каждой ступени сжатия и на линии нагнетания после компрессора.

      96. Контроль давления сжатого воздуха или инертного газа проводится регулярно, но не реже одного раза в два часа, если изготовителем не предусмотрен более короткий срок контроля.

      97. Приборы для измерения давления рабочей среды устанавливаются после каждой ступени сжатия компрессора, на нагнетательном трубопроводе, на воздухогазосборниках, на маслопроводе, подающем компрессорное масло для смазки.

      98. Перед каждым манометром устанавливается трехходовой кран для установки контрольного манометра, проверки исправности действия рабочего манометра, отключения его от источника давления и соединения с атмосферой. Перед трехходовым краном устанавливается сифонная трубка диаметром не менее 10 мм, масляный буфер или другое устройство, предохраняющее манометр от порчи под воздействием рабочей среды. При давлении выше 2,5 МПа (25 кгс/см2) вместо трехходового крана допускается установка отдельного штуцера с запорным устройством для присоединения второго манометра. На линии, соединяющей манометр с рабочей средой, не допускается производить подключения для отбора среды.

      99. При давлении на последней ступени сжатия 30 МПа (300 кгс/см2) и выше устанавливаются два манометра.

      100. Манометры должны быть с такой шкалой, чтобы при рабочем давлении стрелка их находилась в средней трети шкалы.

      101. На циферблат манометра должна быть нанесена красная черта по делению, соответствующему высшему допускаемому рабочему давлению.

      102. Взамен красной черты, наносимой на циферблате манометра, допускается прикреплять пайкой или другим способом к корпусу манометра металлическую пластинку, окрашенную в красный цвет и плотно прилегающую к стеклу манометра над соответствующим делением шкалы. Нанесение красной черты на стекло манометра не допускается.

      103. Класс точности манометров должен быть не ниже:

      1) 2,5 – при рабочем давлении до 2,5 МПа (25 кгс/см2);

      2) 1,5 – при рабочем давлении от 2,5 до 14 МПа (от 25 до 140 кгс/см2);

      3) 1,0 – при рабочем давлении более 14 МПа (140 кгс/см2).

      104. Манометр должен быть установлен так, чтобы его показания были отчетливо видны обслуживающему персоналу, при этом шкала его должна быть расположена вертикально или с наклоном вперед до 30о для улучшения видимости показаний.

      105. Номинальный диаметр манометров, устанавливаемых на высоте до 2 метров от уровня площадки наблюдения за ними, должен быть не менее 100 мм, на высоте от 2 до 3 метров – не менее 160 мм.

      Установка манометров на высоте более 3 метров от уровня площадки наблюдения не допускается.

      106. Поверка манометров с их опломбированием или клеймением должна производиться не реже одного раза в 12 месяцев, кроме того, не реже одного раза в 6 месяцев владельцем компрессорной установки должна производиться дополнительная (периодическая) проверка рабочих манометров контрольным манометром с записью результатов в журнал контрольных проверок рабочих манометров.

      107. Величина давления сжатого воздуха или инертного газа на каждой ступени сжатия и на линии нагнетания должна записываться в журнал учета работы компрессорной установки. Форма журнала приведена в приложении 4 настоящих Правил.

      108. Проверка исправности действия рабочих манометров продувкой должна производиться не реже одного раза в смену, время проверки записывается в журнал учета работы компрессорной установки.

      109. Манометры не допускаются к применению в случаях:

      1) отсутствия пломбы или клейма с отметкой о проведении поверки (один раз в 12 месяцев);

      2) не проведена очередная проверка манометра (один раз в 6 месяцев);

      3) если стрелка манометра при его выключении не возвращается к нулевому показанию шкалы на величину, превышающую половину допустимой погрешности для данного манометра;

      4) если разбито стекло или имеются другие повреждения манометра, которые отражаются на правильности его показаний.

      110. Предохранительные клапаны в процессе эксплуатации компрессорной установки должны периодически проверяться на исправность их действия продувкой в рабочем состоянии или проверкой настройки на стенде.

      111. Предохранительные клапаны компрессорной установки общепромышленного назначения, работающей при давлении до 1,2 МПа (12 кгс/см2), должны ежесуточно проверяться путем кратковременного принудительного их открытия под давлением.

      Сроки проверки предохранительных клапанов, работающих под давлением выше 1,2 МПа (12 кгс/см2), устанавливаются технологическим регламентом, но не реже одного раза в 6 месяцев, если руководством по эксплуатации предохранительных клапанов, не установлены более короткие сроки проверки.

      112. Дата (число, месяц, год) и время проверки исправности действия предохранительных клапанов заносятся в журнал учета работы компрессорной установки.

Параграф 3. Приборы для измерения температуры рабочей среды

      113. Каждая точка замера должна иметь отдельный термометр. Места замеров определяются проектом компрессорной станции.

      114. Термометры или другие датчики предназначаются для определения температуры рабочей среды, воздуха или инертных газов на каждой ступени компрессора (на входе и на выходе), в нагнетательном трубопроводе, после промежуточных и концевого холодильников, на сливе воды, масла, поступающего для смазки механизма компрессора.

      115. Замер температуры сжатой рабочей среды (воздух, газ) производится стационарными ртутными (в металлическом кожухе) или электрическими термометрами и самопишущими приборами. Глубина посадки гильз принимается равной 80-85% от внутреннего диаметра трубопровода. Гильзы не ввариваются в трубу, а ввертываются на резьбе с тем, чтобы не реже одного раза в месяц очищать наружную сторону гильзы от масляных отложений.

      116. Результаты замеров температуры заносятся в журнал учета работы компрессорной установки, не реже одного раза в 2 часа, если руководством по эксплуатации не предусмотрены более короткие сроки замеров.

      117 Температура воздуха после каждой ступени сжатия компрессора в нагнетательных патрубках не должна превышать максимальных значений, указанных в руководстве по эксплуатации изготовителя, но не более 170 оC для общепромышленных компрессоров, для компрессоров технологического назначения соответствует предусмотренной в технологических регламентах, но не выше 180оC.

      Сноска. В пункт 117 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не меняется в соответствии с приказом Министра по инвестициям и развитию РК от 23.12.2015 № 1221 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 4. Предохранительные устройства

      118 . Предохранительные клапаны должны устанавливаться после каждой ступени сжатия компрессора на участке охлажденного воздуха или газа. Если на каждый компрессор предусмотрен один воздухосборник и на нагнетательном трубопроводе отсутствует запорная арматура, предохранительный клапан после компрессора может устанавливаться только на воздухо- или газосборнике.

      119. В качестве предохранительных устройств, применяются:

      1) пружинные предохранительные клапаны;

      2) рычажно-грузовые предохранительные клапаны;

      3) предохранительные устройства с разрушающимися мембранами (мембранные предохранительные устройства).

      120. Пружинные предохранительные клапаны устанавливаются как после каждой ступени сжатия компрессора на участке охлажденного воздуха, так и на нагнетательной линии и на воздухосборнике.

      121. Рычажно-грузовые предохранительные клапаны устанавливаются на нагнетательной линии и воздухосборнике.

      122. Предохранительные мембраны устанавливаются в предназначенные для них зажимные приспособления. Каждая предохранительная мембрана имеет заводское клеймо с указанием давления срабатывания и допустимой рабочей температуры эксплуатации. Паспорт выдается изготовителем на всю партию однотипных мембран, направляемую одному потребителю.

      123. Пружинные и рычажно-грузовые предохранительные клапаны поставляются изготовителем с паспортом и руководством по эксплуатации.

      124. Отбор рабочей среды из патрубков, на которых установлены предохранительные клапаны, не допускается. Установка запорной арматуры, как перед предохранительным клапаном и после него, не допускается.

      125. Присоединительные трубопроводы предохранительных клапанов должны быть защищены от замерзания в них рабочей среды.

      126. Предохранительные клапаны должны быть размещены в местах, доступных и удобных для их обслуживания.

      127. Размеры и пропускная способность предохранительных клапанов должны быть выбраны так, чтобы не могло образоваться давление, превышающее разрешенное рабочее более чем на 0,05 МПа (0,5 кг/см2) при рабочем давлении до 0,3 МПа (3 кг/см2) включительно, на 15% – при рабочем давлении от 0,3 до 6 МПа (от 3 до 60 кг/см2) и на 10% – при рабочем давлении свыше 6 МПа (60 кг/см2).

      128. Настройка и регулировка предохранительных клапанов (на момент срабатывания) производится на специальных стендах лицами, допущенными к самостоятельному обслуживанию компрессорных установок, с записью о проведенной регулировке в эксплуатационной документации.

      129. Каждый предохранительный клапан должен быть снабжен приспособлением для принудительного открытия во время работы компрессорной установки. Натяжные гайки пружинных предохранительных клапанов (отрегулированных на момент срабатывания) пломбируются, а грузы отрегулированных рычажных клапанов закрепляются, закрываются металлическими кожухами и пломбируются.

      130. На нагнетательном трубопроводе к воздухо- или газосборнику устанавливается обратный клапан.

      При расположении оборудования, требующего систематического обслуживания, на высоте более 1,8 метров, предусматриваются устройства для удобного и безопасного его обслуживания.

      131. Если на каждый компрессор предусмотрен один воздухосборник и на нагнетательном трубопроводе отсутствует запорная арматура, предохранительный клапан после компрессора устанавливается только на воздухогазосборнике.

      132. При последовательном соединении нескольких сосудов (воздухосборники, газосборники) и отсутствии запорной арматуры между ними разрешается устанавливать один предохранительный клапан на всю группу сосудов на общем подводящем трубопроводе. В этом случае установка предохранительных клапанов на самих сосудах необязательна, если в них исключена возможность повышения давления.

      133. Все предохранительные клапаны компрессорной установки общепромышленного назначения, работающие под давлением до 1,2 МПа (12 кгс/см2), должны ежесуточно проверяться путем принудительного их открытия под давлением. Сроки проверки предохранительных клапанов, работающих под давлением выше 1,2 МПа (12 кгс/см2), устанавливаются технологическим регламентом, но не реже одного раза в 6 месяцев. После закрытия клапан должен сохранять полную герметичность.

Параграф 5. Приборы автоматического контроля, управления,
сигнализации и защиты компрессора

      134. Каждый компрессор должен быть оборудован приборами дистанционного контроля температуры и давления сжатого воздуха, газа, охлаждающей воды и масла, обеспечивающими световую и звуковую сигнализацию при отклонении работы компрессора от нормального режима по этим параметрам, а также приборами, автоматически выключающими компрессор при повышении давления и температуры сжатого газа выше допустимых норм, при прекращении подачи охлаждающей воды, при понижении давления масла для смазки ниже допустимого.

      При проектировании автоматизированной компрессорной станции с большим числом машин (более 3-х) система контроля и автоматики должна включать: общий щит или пульт на центральном пункте управления с размещением на нем аппаратуры, сигнализирующей об отклонении основных параметров работы компрессора от номинальных значений и органов автоматического или полуавтоматического и дистанционного управления; местный щит или пульт, устанавливаемый в непосредственной близости от компрессора. На этом щите располагаются приборы для сигнализации и контроля основных параметров компрессора, а также органы местного ручного управления компрессором с необходимой арматурой.

      135. Воздухомеры и газомеры предназначены для учета выработанного компрессором воздуха или инертного газа за смену в кубических метрах (далее – м3).

Параграф 6. Контроль температуры сжатого воздуха или инертного газа

      136. Контроль температуры сжатого воздуха или инертного газа, производится с помощью стационарных ртутных термометров или других датчиков регулярно с таким расчетом, чтобы разница между температурой вспышки масла и температурой сжатого воздуха или инертного газа была не менее 75оС.

      137. Температура воздуха или инертного газа после каждой ступени сжатия компрессора в нагнетательных патрубках не должна превышать максимальных значений, приведенных в руководстве изготовителя по монтажу и эксплуатации компрессора, но не выше 170оС для общепромышленных (в том числе используемых в угольной промышленности) компрессоров, а для компрессоров технологического назначения не выше 180оС.

      138. Показания температуры сжимаемого воздуха или инертного газа по ступеням (на входе и выходе) должны записываться в журнал учета работы компрессорной установки, не реже одного раза в 2 часа, если изготовителем не установлен более короткий срок замеров.

Глава 7. Требования к смазке компрессоров

      Сноска. Заголовок главы 7 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 27.01.2023 № 43 (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      139. Смазка компрессоров и применение компрессорного масла должна осуществляться в соответствии с руководством изготовителя по монтажу и эксплуатации компрессора.

      140. Каждая поступившая на предприятие партия компрессорного масла должна поставляться с сертификатом, в котором указываются физико-химические свойства и температуры вспышки масла.

      141. Перед применением масло из каждой партии должно быть подвержено лабораторному анализу на соответствие его стандартам и требованиям руководства изготовителя по монтажу и эксплуатации компрессора.

      Результаты лабораторного анализа должны оформляться на каждую емкость партии масла.

      142. Доставка масла в машинный зал должна производиться в специальных сосудах для каждого вида масла (ведрах, бидонах с крышками и тому подобное).

      143. Не допускается использование сосудов, предусмотренных для транспортирования и хранения компрессорного масла для других целей. Сосуды должны содержаться в чистоте и периодически очищаться от осадков. Использование для масла загрязненных сосудов не допускается.

      144. В случаях, определяемых проектом компрессорной станции, компрессорные установки должны снабжаться устройствами централизованной подачи масла, аварийным сливом масла.

      Устройства для централизованной подачи компрессорного масла (баки, насосы и прочие) должны размещаться в отдельном от машинного зала помещении, отделенном капитальными стенами и имеющем выход наружу.

      145. Не допускается хранение легковоспламеняющихся жидкостей в помещении машинного зала компрессорной установки.

      146. Масло, идущее на смазку цилиндров компрессора, применяется только с письменного разрешения (запись в сменном журнале) лица, ответственного по надзору за безопасной эксплуатацией компрессорной станции и сосудов, работающих под давлением.

      147. Заливка масла в смазочные устройства должна производиться через воронки с фильтрами.

      148. Масляные фильтры в системе принудительной смазки и приемная сетка масляного насоса должны очищаться в сроки, установленные технологическим регламентом, но не реже одного раза в два месяца.

      149. Масляный насос и лубрикатор должны очищаться не реже одного раза в полтора месяца.

      150. Каждый компрессор должен быть снабжен приборами для измерения давления и температуры масла, поступающего для смазки механизма движения.

      151. Показания давления и температуры масла должны записываться в журнал учета работы компрессорной установки, не реже одного раза в 2 часа, если изготовителем компрессора не установлены более короткие сроки. Расход компрессорного масла записывается в конце смены в журнал учета расхода компрессорного масла.

      152. Каждую смену расход масла на каждую точку для смазки цилиндров и сальников компрессора контролируется лубрикатором, подающим это масло, под давлением и проверяется ежесменно во избежание отклонений от руководства изготовителя компрессора.

      153. Не допускается утечка компрессорного масла и охлаждающей воды, попадание масла на фундамент. Причина утечек при их обнаружении устраняется немедленно.

      154. Отработанное компрессорное масло должно сливаться в маслосборники, находящиеся вне помещения компрессорной установки.

      155. Отработанное масло может быть допущено к повторному использованию только после его регенерации и положительных результатов лабораторного анализа на соответствие его физико-химических свойств, свойствам свежего масла.

      156. Для компрессоров, установленных на угольных шахтах, применение регенерированного масла не допускается.

      157. Регулярность наружного осмотра оборудования компрессорной установки, обтирки и очистки ее наружных поверхностей от пыли и грязи, должно быть определено технологическим регламентом. В качестве обтирочных материалов применяются только хлопчатобумажные или льняные ткани.

      158. Промежуточные и концевой холодильники компрессора должны быть оборудованы дренажным устройством для отвода конденсата и отработанного масла в специально установленные сборники, исключающие загрязнение производственного помещения компрессорной станции, а также устройствами для автоматической или ручной продувки.

      159. При отсутствии автоматической продувки ручная продувка масловлагоотделителей (промежуточных и концевого) должна производиться два раза в смену, если заводской инструкцией не предусмотрен более короткий период продувки; воздухосборники или газосборники, входящие в состав компрессорной установки, продуваются не реже одного раза в смену при наличии концевого холодильника и масловлагоотделителя и не реже двух раз в смену при их отсутствии.

Глава 8. Требования к охлаждению компрессорных установок

      Сноска. Заголовок главы 8 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 27.01.2023 № 43 (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      160. Компрессорные установки должны быть обеспечены системой водяного или воздушного охлаждения с соблюдением режима работы системы соответствующей руководству по эксплуатации изготовителя.

      161. Выбор системы подачи воды для охлаждения компрессоров, промежуточных и концевых холодильников устанавливается проектом.

      162. Исключен приказом Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 27.01.2023 № 43 (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      163. В воде системы охлаждения компрессорных установок не допускается содержание растительных и механических примесей в количестве свыше 40 миллиграмм на литр (далее – мг/л). Общая жесткость воды должна быть не более 7 миллиграмм-эквивалентов на литр (далее – мг-экв/л).

      164. При отсутствии воды заданного качества, должны предусматриваться водоочистительные установки (механические, натрий-катионитовые фильтры и другие).

      165. Для контроля системы охлаждения на трубопроводах, отводящих нагретую воду от компрессора и холодильников, на видных местах устанавливаются:

      1) при замкнутой системе охлаждения – реле протока со стеклянными смотровыми люками или контрольными краниками с воронками;

      2) при открытой циркуляционной системе охлаждения – сливные воронки.

      166. Перед компрессором, на трубопроводе охлаждения, должен устанавливаться вентиль, регулирующий количество подаваемой для охлаждения воды.

      167. Прокладка трубопроводов охлаждающей системы в помещении компрессорной установки должна выполняться преимущественно в каналах (туннелях). Размеры каналов (туннелей) должны приниматься с учетом удобства выполнения ремонтных работ и обслуживания расположенных в них арматуры и трубопроводов охлаждающей системы. При устройстве каналов (туннелей) в них должен предусматриваться дренаж.

      168. При длительных остановках компрессора, при температуре в помещении станции +2оС из охлаждающих систем неработающего оборудования сливается охлаждающая вода, а воздушные или газовые полости продуваются.

      Для спуска воды из системы охлаждения и рубашек компрессора должны предусматриваться спускные приспособления.

      169. В процессе эксплуатации, температура охлаждающей воды, выходящей от компрессора, промежуточных и концевого холодильников, не должна превышать 40оС.

      170. Замер температуры, как на входе, так и на сливе охлаждающей воды должен производиться стационарными ртутными (в металлическом кожухе) или электрическими термометрами и самопишущими приборами.

      Применение переносных ртутных термометров для постоянного (регулярного) замера температуры не допускается.

      171. Результаты замеров температуры заносятся в журнал учета работы компрессорной установки, на реже одного раза в 2 часа, если руководством изготовителя по монтажу и эксплуатации компрессора не предусмотрены более короткие сроки замеров.

      172. Очистка системы охлаждения сжатого воздуха или инертного газа (рубашки цилиндров, концевой и промежуточные холодильники) от накипи, шлама и других загрязнений должна производиться по графику, утвержденному техническим руководителем, в зависимости от общей жесткости воды, подаваемой на охлаждение компрессорной установки.

Глава 9. Требования к масловлагоотделителям, запорной и регулирующей арматуре

      Сноска. Заголовок главы 9 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 27.01.2023 № 43 (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      173. Каждый компрессор должен быть снабжен масловлагоотделителем, установленным на нагнетательном трубопроводе между компрессором и воздухосборником, газосборником, по возможности ближе к компрессору (концевому холодильнику).

      Допускается исполнение масловлагоотделителя и концевого холодильника в одном агрегате.

      174. Масловлагоотделители должны быть оборудованы дренажным устройством для отвода отработанного масла и конденсата в сборники, исключающие загрязнение помещения компрессорной станции, окружающей среды, а также устройствами для автоматической и ручной продувки.

      175. При отсутствии автоматической продувки ручная продувка масловлагоотделителей должна производиться два раза в смену, если руководством по эксплуатации изготовителя или технологическим регламентом не предусмотрен более короткий период продувки.

      176. На нагнетательном трубопроводе (от концевого холодильника до воздухосборника, газосборника) должны быть установлены: манометр, термометр, предохранительный и обратный клапаны, отключающая арматура (задвижки, вентили) и дренажное устройство.

      177. Для разгрузки электродвигателя при запуске компрессора на нагнетательном трубопроводе до обратного клапана должно быть установлено индивидуальное ответвление с запорной арматурой для сброса давления или предусматривается другое устройство.

      178. Арматура, устанавливаемая на нагнетательном трубопроводе, должна быть смонтирована с учетом безопасного обслуживания и ремонта.

      179. Вентили, задвижки, краны и клапаны должны быть смонтированы с учетом обеспечения возможности быстрого включения их в работу и отключения.

      180. Арматура должна быть пронумерована, маховики плотно закреплены на шпинделях. На вентили (задвижки) и приводы к ним наносятся надписи:

      1) номер или условное обозначение запорного или регулирующего устройства, соответствующие эксплуатационным схемам, исполнительная технологическая схема трубопроводов сжатого газа, охлаждающей воды, компрессорного масла;

      2) указатель (стрелка) направления вращения в сторону закрытия "з" и в сторону открытия "о".

      181. Надписи на арматуре и приводах располагаются следующим образом:

      1) при расположении штурвала (маховика) вблизи корпуса вентиля (задвижки) – на корпусе или изоляции вентиля (задвижки) или на прикрепленной табличке;

      2) при дистанционном управлении при помощи штурвала (маховика) – на колонке или кронштейне штурвала;

      3) при дистанционном управлении с помощью цепи – на табличке, неподвижно соединенной с кронштейном цепного колеса и закрепленной в положении, обеспечивающем наилучшую видимость с площадки управления;

      4) при дистанционном управлении вентилем или задвижкой (конец вала утоплен в полу и закрыт крышкой) – на крышке с внутренней и внешней стороны;

      5) при дистанционном управлении с помощью электропривода – у кнопок управления;

      6) при дистанционном управлении, кроме надписей, предусмотренных подпунктами 2), 3), 4), 5) настоящего пункта, наносятся надписи на маховики управляемой арматуры.

      182. Арматура, устанавливаемая на компрессоре, сосудах и нагнетательных трубопроводах должна обозначаться маркировкой на корпусе, в которой указывается:

      1) наименование или товарный знак изготовителя;

      2) условный проход;

      3) условное давление и температура среды;

      4) направление потока среды (стрелка);

      5) марка материала.

      183. Выбор количества и мест установки арматуры, контрольно-измерительных приборов и предохранительных устройств определяется проектной организацией, исходя из обеспечения условий эксплуатации компрессорной установки.

      184. Трубопроводы, сосуды и аппараты с температурой поверхности выше +45оС, располагаемые на рабочих местах и в местах основных проходов, должны иметь тепловую изоляцию. Стенки цилиндров компрессора изоляции не подлежат.

Глава 10. Требования к воздухосборникам и газосборникам

      Сноска. Заголовок главы 10 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 27.01.2023 № 43 (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      185. Для сглаживания пульсации давления сжатого газа в компрессорной установке должны предусматриваться воздухосборники или газосборники (буферные емкости).

      186. Изготовление сосудов, работающих под давлением (воздухосборников) производится в соответствии с требованиями технического регламента Таможенного союза от 2 июля 2013 года № 41 "О безопасности оборудования, работающего под избыточным давлением".

      187. Объем воздухосборников, газосборников воздушных компрессоров общего назначения определяется изготовителем или проектом компрессорной станции.

      188. Воздухосборник или газосборник должен устанавливаться на фундамент вне здания компрессорной станции и должен быть огражден.

      189. Расстояние между воздухосборниками или газосборниками должно быть не менее 1,5 метра, между воздухосборником или газосборником и стеной здания – не менее 1 метра.

      Ограждение должно устанавливаться от воздухосборника или газосборника в сторону проезда или прохода на расстоянии не менее 2 метров.

      Высота ограждения воздухосборника или газосборника должна быть не менее 1 метра.

      190. Установка воздухосборника, газосборника внутри здания не допускается.

      В отдельных случаях разрешается устанавливать в помещениях гидроаккумуляторы и воздухосборники, конструктивно встроенные в компрессорный агрегат, станок или другое технологическое оборудование.

      191. Допускается (кроме угольных шахт) присоединение к одному воздухосборнику, газосборнику нескольких компрессоров с установкой на нагнетательных линиях обратных клапанов и запорной арматуры. Перед запорной арматурой устанавливаются предохранительные клапаны.

      192. Для проведения профилактических и периодических внутренних осмотров, ремонтов воздухосборников или газосборников предусматривается возможность отключения от сети каждого из них.

      193. Каждый воздухосборник, газосборник должен быть снабжен лазом или люком, спускным краном в низшей точке для отвода конденсата и отработанного масла, предохранительным клапаном и манометром с трехходовым краном, установленным в удобном для наблюдения месте.

      194. Для удобства обслуживания, осмотра и ремонта воздухосборника, газосборника, манометра и предохранительного клапана должны предусматриваться площадки и лестницы.

      195. Воздухосборник или газосборник должен быть оборудован устройством для автоматической или ручной продувки его от конденсата и отработанного масла.

      196. При отсутствии автоматической продувки ручная продувка воздухосборников или газосборников должна производиться не реже одного раза в смену при наличии концевого холодильника и масловлагоотделителя и не реже двух раз в смену при их отсутствии, если руководством по эксплуатации изготовителя или технологическим регламентом не предусмотрен более короткий период продувки.

      Конденсат и отработанное масло должны отводиться в сборники, исключающие загрязнение стен зданий и окружающей территории.

      197. Во избежание воспламенения масла и масляных отложений в воздухосборниках, газосборниках и трубопроводах, при засасывании воздуха или инертного газа с измельченной пылью и ржавчиной, которые создают заряды статического электричества, в соответствии с Правилами устройства электроустановок устанавливается заземление.

      Сноска. Пункт 197 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 27.01.2023 № 43 (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      198. Измерение величины сопротивления заземляющих устройств проводится не реже одного раза в год. Результаты измерений величины сопротивления оформляются протоколом и заносятся в паспорт заземляющего устройства.

      199. Исключен приказом Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 27.01.2023 № 43 (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 11. Осушительные установки сжатого воздуха

      Сноска. Заголовок главы 11 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 27.01.2023 № 43 (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      200. Для получения глубоко осушенного воздуха, помимо концевых холодильников, компрессоры оборудуются специальными осушительными установками.

      201. Осушительные установки, работающие по методу вымораживания влаги при помощи холодильных установок, должны быть расположены в изолированных от компрессорной установки помещениях.

      202. Осушительные установки, работающие по методу поглощения влаги твердыми сорбентами и с использованием нетоксичных и невзрывоопасных хладагентов, допускается размещать в машинном зале компрессорной установки.

      203. При применении в холодильных машинах нетоксичных и невзрывоопасных хладагентов осушительные установки допускается располагать в машинном зале.

Глава 12. Трубопроводы и внутрицеховые нагнетательные трубопроводы

      Сноска. Заголовок главы 12 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 27.01.2023 № 43 (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      204. Трубопроводы (воздухопроводы, газопроводы) и сосуды, входящие в состав компрессорной станции (воздухосборники, газосборники, масловлагоотделители и другие емкости), должны приниматься в эксплуатацию в порядке, определенном нормативными актами промышленной безопасности, обеспечивающими безопасную эксплуатацию оборудования, работающего под давлением.

      205. Монтаж трубопроводов допускается производить по стенам здания, эстакадам и в каналах (туннелях).

      Участки трубопроводов, проходящие через стены, заключаются в предохранительные трубы (футляры).

      Размеры каналов обеспечивают возможность выполнения осмотров и ремонтов.

      206. На трубопроводах должны монтироваться компенсирующие устройства, предотвращающие разгерметизацию сварных и фланцевых соединений из-за температурной деформации (удлинения, сжатия) трубопровода.

      207. Несущие колонны и элементы конструкции эстакады должны исключать вибрацию трубопровода.

      Опоры трубопроводов должны обеспечивать перемещение его элементов при температурной деформации и гарантировать прочность для восприятия веса воздухопровода или газопровода и всех вспомогательных устройств.

      Трубопроводы должны быть закреплены на огнестойких или несгораемых конструкциях.

      208. Монтаж трубопроводов и арматуры должен производиться сваркой встык. В отдельных случаях, где не представляется возможным выполнить соединения сваркой, допускается применение фланцевых соединений.

      209. В качестве прокладочных материалов для фланцевых соединений должны применяться материалы, устойчивые к воздействию влаги, масла и температуры (паронит, асбест и другие).

      210. Не допускается применение картонных, резиновых и других горючих или тлеющих прокладок.

      211. Для уплотнения фланцевых соединений и участков трубопроводов, проложенных в подземных выработках, должны применяться прокладки из специальной тепло- и маслостойкой резины с температурой воспламенения не ниже 350 оС. Резиновые прокладки должны быть изготовлены в централизованном порядке и иметь отличительное клеймо.

      212. Применение резиновых прокладок без клейма не допускается.

      213. При устройстве наружных трубопроводов, применением теплоизоляции, должна исключаться возможность их внутреннего обмерзания.

      214. На отдельных участках трубопроводов, где возможно скопление конденсата и отработанного масла, должны устанавливаться линейные масловлагоотделители с автоматической или ручной продувкой.

      Приспособления для продувки должны быть постоянно доступными для обслуживания.

      В случае замерзания продувочного устройства отогревание его допускается производить горячей водой, паром или горячим воздухом.

      Применение для отогрева открытого источника огня не допускается.

      215. При отсутствии устройства для автоматической продувки линейного масловлагоотделителя, продувка должна производиться вручную не реже двух раз в смену и отмечается в журнале учета работы компрессорной установки.

      216. Трубопроводы должны укладываться с уклоном 0,003о в сторону линейных масловлагоотделителей.

      217. На трубопроводах не допускается наличие мертвых зон (глухих отводов, заглушенных штуцеров и тому подобного), способствующих скоплению конденсата и отработанного масла.

      218. Арматура, устанавливаемая на трубопроводах, должна быть смонтирована с учетом доступа для удобного и безопасного обслуживания, и ремонта.

      219. Вентили, задвижки, краны, клапаны должны содержаться в исправном состоянии и обеспечивать возможность быстрого прекращения подачи сжатого газа.

      Маховики арматуры должны плотно закрепляться на шпинделях. На вентили, задвижки, краны, клапаны и приводы к ним наносятся надписи:

      1) номер или условное обозначение запорного или регулирующего органа, соответствующие исполнительным схемам трубопроводов;

      2) указатель (стрелка) направления вращения маховика в сторону закрытия "з" и в сторону открытия "о".

      220. Трубопровод, проложенный вблизи теплоизлучающих аппаратов, должен быть теплоизолирован.

      221. Трубопроводы прокладываются на расстоянии не менее 0,5 метров до электрокабелей, электропроводок и электрооборудования.

Глава 13. Организация эксплуатации технического обслуживания

      Сноска. Заголовок главы 13 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 27.01.2023 № 43 (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      222. Для обеспечения безопасной эксплуатации компрессорных станций должны быть разработаны, в соответствии с руководством изготовителя и требованиями настоящих Правил, технологические регламенты для производства следующих видов работ:

      1) безопасное обслуживание стационарной компрессорной установки;

      2) очистка (промывка) промежуточных и концевых холодильников; масловлагоотделителей, воздухосборников, газосборников, нагнетательных трубопроводов (внутрицеховых и внешних);

      3) эксплуатация и проверка исправности действия манометров, предохранительных клапанов, средств автоматического контроля, управления, сигнализации и защиты;

      4) проведение осмотров и очистки цилиндров и клапанных коробок компрессоров от нагарообразования;

      5) проведение осмотров и очистке воздушных фильтров от скопившейся пыли;

      6) очистка системы охлаждения сжатого воздуха или инертного газа (рубашки цилиндров, промежуточные и концевые холодильники) от накипи, шлама и других загрязнений;

      7) подготовка сосудов и нагнетательных трубопроводов компрессорной установки к техническому освидетельствованию;

      8) проведение пневматического испытания трубопроводов и сосудов компрессорной установки на герметичность;

      9) проведение ревизий, ремонта, регулировки и опломбирования предохранительных клапанов.

      223. Приказом (распоряжением) владельца или руководителя эксплуатирующей организации должны быть назначены лица, ответственные по надзору за безопасной эксплуатацией компрессорной станции и сосудов работающих под давлением, лица, ответственные за исправное состояние компрессорной станции и сосудов, работающих под давлением в соответствии с положением о производственном контроле.

      224. Допуск персонала к самостоятельному обслуживанию компрессорных установок должен оформляться приказом (распоряжением) по организации.

      225. Перед запуском компрессора машинист должен осмотреть установку, убедиться в ее исправности, проверить систему смазки и охлаждения, произвести пуск в соответствии с технологическим регламентом.

      226. Во время работы компрессорной установки контролируются:

      1) давление и температура сжатого газа после каждой ступени сжатия;

      2) температура сжатого газа после промежуточных и концевого холодильников;

      3) непрерывность поступления в рубашки цилиндров компрессоров, в промежуточные и концевые холодильники охлаждающей воды;

      4) температура охлаждающей воды, поступающей и выходящей из системы охлаждения по точкам;

      5) давление и температуру масла в системе компрессора;

      6) величину силы тока статора, а при синхронном электроприводе силы тока ротора электродвигателя;

      7) исправность действия лубрикаторов и уровень масла в них.

      227. Показания приборов должны записываться через установленные технологическим регламентом промежутки времени, но не реже чем через каждые два часа, в журнал учета работы компрессорной установки.

      228. В журнале записываются: время пуска и остановки компрессора, причина остановки, неисправности и неполадки, результаты и время проведения проверки исправности предохранительных клапанов и манометров, средств автоматического контроля, управления, сигнализации и защиты, проведение продувки и слива конденсата из масловлагоотделителей, воздухосборников, газосборников и других емкостей; внеплановые чистки фильтров.

      229. Журнал учета работы компрессорной установки, проверяется и подписывается ежесуточно лицом, ответственным за исправное состояние компрессорной станции и сосудов, работающих под давлением.

      230. Компрессор останавливается в случаях:

      1) предусмотренных руководством по эксплуатации изготовителя;

      2) если манометры на любой ступени компрессора, на нагнетательной линии показывают давление выше допустимого;

      3) если манометр системы смазки механизма движения показывает давление ниже допустимого нижнего предела;

      4) при внезапном прекращении подачи охлаждающей воды или другой аварийной неисправности системы охлаждения;

      5) если слышны стуки, удары в компрессоре или двигателе или обнаружены их неисправности;

      6) если температура сжатого воздуха выше предельно допустимой нормы, установленной руководством изготовителя;

      7) при пожаре;

      8) при появлении запаха гари или дыма из компрессора или электродвигателя;

      9) при заметном увеличении вибрации компрессора, электродвигателя других узлов;

      10) если электроприборы на распределительном щите указывают на перегрузку электродвигателя.

      231. После аварийной остановки компрессора его пуск должен производиться с разрешения лица, ответственного по надзору за безопасную эксплуатацию компрессорной станции и сосудов, работающих под давлением.

      232. Ремонт и очистка оборудования и трубопроводов, находящихся под давлением, не допускаются.

      233. Не допускается оставлять работающие компрессоры (кроме полностью автоматизированных) без контроля лиц, допущенных к их обслуживанию.

      234. Не допускается во время дежурства поручать машинисту компрессорной станции выполнение работ, не связанных с обслуживанием компрессорной установки.

      235. Должен производиться регулярный наружный осмотр оборудования компрессорной установки, обтирка и очистка ее наружных поверхностей от пыли и грязи. Не допускаются утечки масла и воды, особенно попадание масла на фундамент. Причины утечек при их обнаружении устраняются.

      236. Воздушные фильтры должны проверяться в сроки, предусмотренные руководством по эксплуатации компрессорной установки. Значение сопротивления проходу воздуха в фильтре должна быть не более 50 мм водяного столба, если иная величина не указана изготовителем. При большем сопротивлении фильтр очищается.

Глава 14. Техническое освидетельствование сосудов и трубопроводов (воздухопроводы, газопроводы)

      Сноска. Заголовок главы 14 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 27.01.2023 № 43 (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      237. Сосуды и трубопроводы в процессе их эксплуатации подвергаются следующим техническим освидетельствованиям:

      1) наружному осмотру;

      2) внутреннему осмотру (в процессе эксплуатации);

      3) гидравлическому испытанию.

      Объем, методы и периодичность проведения технических освидетельствований проводятся в соответствии с требованиями Правил обеспечения промышленной безопасности при эксплуатации оборудования, работающего под давлением, утвержденных приказом Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 30 декабря 2014 года № 358 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 10303.).

      Сноска. Пункт 237 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 27.01.2023 № 43 (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      238. Сосуд или трубопровод должен останавливаться для проведения очередного технического освидетельствования не позднее срока, указанного в их паспортах.

      239. При наружном осмотре вновь смонтированного нагнетательного трубопровода должно быть проверено соответствие проекту: расположение опор, компенсаторов, арматуры, спускных, продувочных и дренажных устройств, контрольно-измерительных приборов, предохранительных устройств и тому подобное.

      240. Должны быть осмотрены все сварные соединения. При осмотре выявляются следующие поверхностные дефекты: трещины, наплывы, подрезы, прожоги, незаверенные кратеры, непровары пористости, излом и неперпендикулярность осей соединяемых элементов, смещение кромок, отступления размеров формы швов от проектных и другие технологические дефекты.

      241. Методы, объемы и последовательность контроля качества сварных соединений (неразрушающие методы контроля, механические испытания, металлографические исследования) определяются проектной организацией и указываются в проекте компрессорной станции.

      242. Вновь смонтированные трубопроводы должны быть подвергнуты наружному, внутреннему осмотрам и гидравлическому испытанию до наложения изоляции.

      243. В процессе эксплуатации компрессорной установки периодический наружный осмотр трубопроводов, проложенных открытым способом или в проходных и полупроходных каналах, должен быть произведен с выборочным вскрытием изоляции.

      244. При периодическом наружном осмотре компрессорной установки проверяется:

      1) состояние компрессора и электродвигателя;

      2) электроаппаратура и заземление;

      3) исправность системы смазки и охлаждения;

      4) промежуточный и концевой холодильники, сосуды (масловлагоотделители, воздухосборники, газосборники);

      5) нагнетательные трубопроводы (воздухопроводы, газопроводы);

      6) продувочные и дренажные устройства;

      7) контрольно-измерительные приборы, средства автоматического контроля, управления, сигнализации и защиты;

      8) предохранительные и обратные клапаны;

      9) запорная и регулирующая арматура (вентили, задвижки, краны);

      10) степень затяжки болтовых соединений;

      11) исправность фланцевых и резьбовых соединений (установка гильз для термометров, присоединение манометров, трехходовых кранов и тому подобное);

      12) наличие и содержание технической документации (паспорта, положение о производственном контроле, журналы, схемы, акты, графики, протоколы и тому подобное).

      245. Если при наружном осмотре обнаружены неисправности или нарушения настоящих Правил и требований промышленной безопасности при безопасной эксплуатации оборудования, работающего под давлением, создающие опасность для жизни людей, компрессор необходимо остановить и принять меры по устранению неисправностей и нарушений правил безопасности.

      246. Результаты наружного осмотра компрессорной установки должны быть оформлены актом.

      247. Внутренний осмотр трубопровода проводится выборочно путем разборки фланцевых соединений, снятия задвижек и вентилей, вырезки отдельных участков, одновременно проводится ревизия запорной и регулирующей арматуры, и крепежа.

      248. Наружный и внутренний осмотры проводятся с целью:

      1) при первичном освидетельствовании проверить, что нагнетательный трубопровод изготовлен и смонтирован в соответствии с настоящими Правилами, проектом и представленными при регистрации актами, трубопровод и его элементы не имеют повреждений и дефектов в сварных соединениях;

      2) при периодических и внеочередных освидетельствованиях установить исправность трубопровода, отсутствие на внутренней поверхности стенок масляных отложений и возможность его дальнейшей эксплуатации.

      249. Выявленные при наружном и внутреннем осмотрах трубопровода дефекты, неисправности должны быть устранены.

      Результаты внутреннего осмотра трубопровода считаются удовлетворительными, если не обнаружены дефекты, выходящие за пределы норм действующих требований промышленной безопасности.

      250. Результаты внутреннего осмотра должны быть занесены в паспорт трубопровода с указанием срока следующего внутреннего осмотра.

      251. При наружном и внутреннем осмотрах трубопровода, находившегося в нерабочем состоянии более 12 месяцев, проверяется:

      1) осуществление контроля за соблюдением режима консервации;

      2) в выборочном порядке – состояние внутренних поверхностей трубопровода (путем разборки фланцевых соединений, снятия задвижек, вырезки отдельных участков и другое);

      3) состояние изоляции, на основании результатов осмотра принимается решение о целесообразности частичного или полного удаления изоляции.

      252. Гидравлическое испытание трубопровода должно производиться только при удовлетворительных результатах наружного и внутреннего осмотров.

      253. Гидравлическому испытанию с целью проверки прочности и плотности трубопроводов, их сварных и других соединений подлежат трубопроводы со всеми элементами и установленной арматурой после окончания монтажа, в процессе эксплуатации трубопровода. Гидравлическое испытание трубопроводов при первичном освидетельствовании не является обязательным, если их сварные соединения подвергались 100% контролю ультразвуком или другим равноценным методом неразрушающей дефектоскопии по всей длине швов.

      254. Гидравлическое испытание трубопроводов должно быть произведено лишь после окончания всех сварочных работ, установки и окончательного закрепления опор и подвесок. При этом должны быть представлены документы, подтверждающие качество выполненных работ.

      255. На всех высоких точках испытываемого трубопровода должен быть предусмотрен выпуск воздуха при наполнении его водой. Устанавливаются временные воздушники из вваренных в трубопровод штуцеров с установленными на них вентилями диаметром 14-38 мм в зависимости от диаметра и длины трубопровода. Наличие воздуха в трубопроводе не позволит произвести гидравлическое испытание.

      256. Для гидравлического испытания применяется вода с температурой не ниже +5оС и не выше +40оС.

      257. Гидравлическое испытание трубопроводов должно производиться при положительной температуре окружающего воздуха.

      258. Давление в трубопроводе необходимо повышать плавно. Использование сжатого воздуха для подъема давления не допускается.

      259. Давление при испытании должно контролироваться двумя манометрами. При этом выбираются манометры одного типа с одинаковым классом точности, пределом измерений и ценой деления шкалы.

      260. Минимальная величина пробного давления при гидравлическом испытании трубопроводов должна составлять 1,25 рабочего давления, но не менее 0,2 МПа (2 кгс/см2). Сосуды, являющиеся неотъемлемой частью трубопровода, испытываются тем же пробным давлением, что и трубопровод.

      261. Время выдержки трубопровода и его элементов под пробным давлением должно быть не менее 10 минут.

      262. После снижения пробного давления до рабочего производится тщательный осмотр трубопровода по всей его длине, а сварные соединения простукиваются молотком весом не более 1,5 кг.

      263. Разность между температурами металла и окружающего воздуха во время гидравлического испытания не должна вызывать выпадения влаги на поверхностях испытуемого трубопровода. Для гидравлического испытания используется вода которая не повлечет за собой образование загрязнения трубопровода и не вызовет интенсивной коррозии.

      264. Для проведения гидравлического испытания трубопровода, расположенного на высоте более 3 метров, должны устраиваться подмостки с ограждениями или другие приспособления, обеспечивающие возможность безопасного осмотра трубопровода.

      265. Трубопровод и его элементы считаются выдержавшими гидравлическое испытание, если не обнаружено:

      1) течи, потения в сварных соединениях и в основном металле;

      2) трещин всех видов и направлений в сварных швах и зонах термического влияния;

      3) видимых остаточных деформаций.

      266. Результаты гидравлического испытания и заключение о возможности дальнейшей эксплуатации трубопровода (воздухопровод, газопровод) с указанием разрешенного давления и сроков следующего технического освидетельствования (число, месяц, год наружного и внутреннего осмотров, гидравлического испытания) должны быть записаны в паспорт нагнетательного трубопровода компрессорной установки.

      267. Если при техническом освидетельствовании трубопровода окажется, что он находится в аварийном состоянии или имеет серьезные дефекты, вызывающие сомнение в его прочности, то дальнейшая эксплуатация трубопровода не допускается, а в паспорте делается соответствующая запись с указанием всех замечаний лицом, проводившим техническое освидетельствование.

      268. Испытание трубопроводов на плотность (герметичность) должно проводиться воздухом или инертным газом под давлением, равным рабочему давлению. Испытание трубопроводов организует владелец организации или руководитель эксплуатирующей организации.

      269. Результаты испытания трубопроводов на плотность оформляются актом на ремонт, ревизию и испытание трубопроводов и записываются в паспорт трубопровода лицом, ответственным за исправное состояние компрессорной станции и сосудов, работающих под давлением.

      270. Результаты испытания считаются удовлетворительными, если во время испытания не произошло падения давления по манометру, а в сварных швах, трубах, корпусах, арматуре и тому подобных не обнаружено признаков разрыва, течи и запотевания.

      271. Трубопроводы, проложенные в непроходных каналах, испытываются по падению давления.

      272. При минусовых температурах наружного воздуха гидравлические испытания должны производиться горячей водой с температурой воды не выше +40оС и со сливом ее после испытания.

      273. Методы, объемы и последовательность контроля качества сварных соединений (неразрушающие методы контроля, механические испытания, металлографические исследования и тому подобные) определяются проектной организацией и указываются в проекте.

Глава 15. Ремонт оборудования компрессорных установок

      Сноска. Заголовок главы 15 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 27.01.2023 № 43 (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      274. Ремонт оборудования компрессорных установок должен выполняться в соответствии с графиком планово-предупредительного ремонта, утвержденным техническим руководителем организации.

      275. График планово-предупредительного ремонта и технологический регламент по ремонту компрессорного оборудования и трубопроводов составляется с учетом руководства по эксплуатации изготовителя и фактического их состояния.

      276. Очистка промежуточных и концевых холодильников, сосудов масловлагоотделителей, воздухосборников, газосборников, нагнетательных трубопроводов (внутренних и внешних) от масляных отложений должна производиться через 5000 часов работы компрессора способом, не вызывающим коррозию металла в соответствии с технологическим регламентом.

      277. Очистка трубопроводов и сосудов должна производиться 3%-ным раствором сульфанола. После очистки должна производиться продувка сжатым воздухом в течение 30 минут (не менее).

      278. В отдельных случаях очистку оборудования и трубопроводов допускается производить 5%-ным раствором каустической соды. Отсутствие следов щелочи после промывки проверяется фенолфталеиновой бумагой или 1%-ным спиртовым раствором фенолфталеина. После очистки производится промывка водой до полной нейтрализации и продувка сжатым воздухом в течение не менее получаса.

      279. Не допускается производить очистку промежуточных и концевых холодильников, масловлагоотделителей, трубопроводов от масляных отложений способом выжигания.

      280. Очистка внутренних поверхностей цилиндров компрессора от нагара должна производиться в соответствии с руководством по эксплуатации изготовителя компрессора.

      281. Осмотр клапанных коробок компрессора на отсутствие нагара должен производиться через 1000 часов работы. В случае обильного нагарообразования выясняется и устраняется причина, а все клапанные коробки очищаются от нагара.

      282. Для компрессорных станций, где установлены компрессоры без смазки полостей сжатия, или в установках, где предусмотрена очистка сжатого воздуха от масла в капельном виде, если температура воздуха в воздухосборнике и воздухопроводах не превышает 50оC, осмотр и очистка воздухосборников и воздухопровода должны производиться не реже одного раза в год.

      283. Не допускается применять для очистки воздухосборников, масловлагоотделителей и другого оборудования горючие и легковоспламеняющиеся жидкости (бензин, керосин).

      284. Рубашки цилиндров и трубки промежуточных и концевого холодильников компрессора должны очищаться от накипи и грязи по графикам осмотра и планово-предупредительного ремонта.

      285. При внутреннем осмотре, чистке или ремонте сосудов, других емкостей и трубопроводов они должны быть отключены от соответствующей сети заглушками с хвостовиками, полностью освобождены от оставшихся осадков, продуваться чистым воздухом в течение 10 минут (не менее).

      Толщина применяемых при отключении сосуда или трубопровода заглушек и фланцев должна быть определена с расчетом на прочность.

      Между фланцами и заглушкой должны использоваться прокладки без хвостовиков.

      286. Внутренний осмотр, чистка или ремонт сосуда производится согласно технологическому регламенту.

      Сноска. Пункт 286 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 27.01.2023 № 43 (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      287. Работы внутри сосуда проводятся только по разрешению инженерно-технического работника, ответственного за исправное состояние компрессорной установки, после проведения инструктажа персонала о правилах безопасного ведения работ.

      Данные работы проводятся по наряду-допуску оформленного в соответствии с Правилами оформления и применения нарядов-допусков при производстве работ в условиях повышенной опасности.

      Сноска. Пункт 287 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 27.01.2023 № 43 (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
      288. Исключен приказом Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 27.01.2023 № 43 (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
      289. Исключен приказом Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 27.01.2023 № 43 (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      290. После очистки и ремонта оборудования компрессорной установки следует удостовериться в том, что внутри сосуда не осталось каких-либо посторонних предметов.

      291. В эксплуатирующей организации или владельцем должен вестись журнал учета ремонта компрессорной установки, в который лицом, ответственным по надзору за безопасной эксплуатацией компрессорной станции и сосудов, работающих под давлением, вносятся сведения о выполненных чистках и ремонтных работах, не вызывающих внеочередного технического освидетельствования сосуда или трубопровода. После капитального ремонта оборудования компрессорной установки, кроме записи в журнале должны быть составлены акт на ремонт, ревизию и испытание трубопроводов и акт приема-передачи агрегата, сосуда из ремонта.

      Сведения о ремонтных работах, вызывающих проведение внеочередного технического освидетельствования сосуда или трубопровода, о материалах, использованных при ремонте, сведения о качестве сварки должны заноситься в паспорт сосуда или трубопровода.

      292. Ремонт с применением сварки сосудов и их элементов, работающих под давлением, должен проводиться по технологии, разработанной изготовителем.

      293. К ремонту оборудования компрессорной установки с применением сварки допускаются сварщики, прошедшие проверку знаний по вопросам промышленной безопасности.

Глава 16. Техническая документация

      Сноска. Заголовок главы 16 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 27.01.2023 № 43 (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      294. Каждая компрессорная станция или группа однородных компрессорных установок должны быть оснащены технической документацией:

      1) паспорт компрессора;

      2) руководство изготовителя по монтажу и эксплуатации компрессора;

      3) паспорт на каждый сосуд компрессорной установки (масловлагоотделитель, воздухосборник, газосборник и другие емкости, работающие под давлением).

      К паспорту сосуда приобщаются:

      удостоверение о качестве монтажа;

      исполнительная схема трубопроводов (сжатого воздуха, инертного газа, охлаждающей воды, масла) с указанием места установки и присвоенного номера каждому запорному и регулирующему органу (вентиль, задвижка, кран, обратный клапан), концевому и промежуточным холодильникам, сосудам (масловлагоотделителям, воздухосборникам, газосборникам), контрольно-измерительным приборам, предохранительным клапанам, воздухомерам, газомерам, средствам автоматического управления. На схеме должен быть указан источник давления, рабочая среда, ее параметры. Исполнительная схема трубопроводов должна быть утверждена техническим руководителем организации и вывешивается в машинном зале на видном месте;

      паспорт на каждый предохранительный клапан с расчетом его пропускной способности;

      4) паспорт трубопроводов;

      5) технологические регламенты проведения работ по монтажу, эксплуатации, обслуживанию, техническому освидетельствованию и ремонту компрессорных установок;

      6) акт о проведении ревизии, ремонта, регулировки и опломбирования предохранительных клапанов;

      7) журнал учета работы компрессорной установки;

      8) журнал учета ремонтов компрессорной установки, в который также заносятся результаты проверки сваренных швов;

      9) журнал периодических контрольных проверок манометров;

      10) журнал учета расхода компрессорного масла;

      11) паспорта-сертификаты на компрессорные масла и результатами их лабораторных анализов;

      12) паспорт заземляющего устройства компрессорной установки;

      13) протоколы замеров величины сопротивления заземляющего устройства, проверок состояния устройств молниезащиты компрессорной станции;

      14) графики профилактических осмотров, планово-предупредительных и капитальных ремонтов компрессорных установок.

      Сноска. Пункт 294 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 27.01.2023 № 43 (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      295. К ремонтному журналу прилагаются:

      1) эскизы и чертежи на усовершенствования или изменения, произведенные при ремонте;

      2) акты приемки оборудования после среднего и капитального ремонта;

      3) акты очистки трубопроводов, компрессоров, воздухосборников, холодильников и воздушных фильтров;

      4) сварочный журнал на трубопроводы высокого давления.

  Приложение 1
к Правилам обеспечения
промышленной безопасности
при эксплуатации
компрессорных станций

      Страница 1 Форма

Паспорт
нагнетательного трубопровода компрессорной установки
регистрационный №

      Страницы 2-4

      Наименование и адрес владельца трубопровода: ________________________

      _____________________________________________________________________

      Назначение трубопровода _____________________________________________

      Рабочая среда _______________________________________________________

      Рабочие параметры среды:

      давление, МПа (кгс/см2) _____________________________________________

      температура, оС _____________________________________________________

      Расчетный срок службы, лет (1) ______________________________________

      Расчетный ресурс, час. (2) __________________________________________

      Расчетное число пусков (3) __________________________________________

      Пробное давление при гидравлическом испытании, МПа (кгс/см2) (4) ____

      _____________________________________________________________________

      Время выдержки при пробном давлении, мин. (5) _______________________

      Примечание: сведения, отмеченные цифрами 1, 2, 3, 4, 5 заполняются по данным ПКД.

      Общая длина трубопровода, м _________________________________________

      Перечень документов, прилагаемых к паспорту трубопровода для

      регистрации:

      1. Свидетельство об изготовлении элементов трубопровода.

      2. Свидетельство о монтаже трубопровода.

      3. Схема расположения сварных стыков с указанием на ней

      диаметров и толщин стенок труб, общей протяженности трубопровода в

      метрах, номеров сварных стыков и расстояний между ними, клейм

      сварщиков, марки стали труб и присадочного материала (тип, марка,

      ГОСТ электродов, сварочной проволоки).

      4. Исполнительная технологическая схема трубопровода с

      указанием на ней запорной и регулирующей арматуры, предохранительных

      и обратных клапанов, спускных, продувочных, дренажных, других

      устройств, контрольно-измерительных приборов, опор, подвесок,

      компенсаторов и их индивидуальных номеров.

      5. Акт приемки трубопровода владельцем от монтажной

      организации.

      6. Паспорта и другая документация на сосуды, являющиеся

      неотъемлемой частью трубопровода.

      7. Паспорта предохранительных клапанов с расчетом их пропускной

      способности.

      Технический руководитель

      организации _________________

      М. П. подпись

      " ___ " ________ 20 __ ж.

      Страница 5

      Лицо, ответственное за исправное состояние и безопасную

      эксплуатацию трубопровода

Номер и дата приказа о назначении

Должность, фамилия, имя, отчество (при наличии)

Подпись ответственного лица





      Страницы 6-13

      Сведения о ремонте и реконструкции трубопровода

Дата записи

Перечень работ, проведенных при ремонте и реконструкции трубопровода; дата их проведения

Подпись ответственного лица





      Страницы 14-25

      Сведения о результатах освидетельствования трубопроводов

Дата освидетельствования

Результаты освидетельствования

Срок следующего освидетельствования





      Страница 26

      Трубопровод зарегистрирован за № ___ в ________________________

      _____________________________________________________________________

      Наименование органа осуществляющего постановку на учет

      "___" ________ 20 __ г.

      В паспорте пронумеровано ___ страниц и прошнуровано всего ___

      листов, в том числе чертежей (схем) на ___ листах.

      _____________________________________________________________________

      должность регистрирующего лица и его подпись

      М.П.

      "___" ________ 20 __ г.

  Приложение 2
к Правилам обеспечения
промышленной безопасности
при эксплуатации
компрессорных станций

      Сноска. Приложение 2 с изменением, внесенным приказом Министра по инвестициям и развитию РК от 23.12.2015 № 1221 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      Форма

Свидетельство №
об изготовлении элементов трубопровода

      _____________________________________________________________________

      наименование трубопровода по назначению

      _____________________________________________________________________

      наименование изготовителя и его адрес

      Заказчик ____________________________________________________________

      Год изготовления ____________________________________________________

      Рабочая среда _______________________________________________________

      Рабочее давление, МПа (кгс/см2) _____________________________________

      Рабочая температура, оС _____________________________________________

      1. Сведения о трубах, из которых изготовлены элементы

      трубопровода

п/п

Наименование элемента

Количество, шт.

Наружный диаметр и толщина стенки труб, мм

Марка стали, ГОСТ, НТД

Трубы, ГОСТ, НТД








      2. Сведения об основной арматуре и фасонных частях (литых,

      сварных или кованых) трубопровода

п/п

Наименование элемента

Место установки

Условный проход, мм

Условное давление, МПа (кгс/см2)

Марка материала, корпуса

ГОСТ, НТД









      3. Сведения о фланцах и крепежных деталях

№ п/п

Наименование элемента

Количество, шт.

ГОСТ на фланец, крепежную деталь

Условное давление, МПа (кгс/см2)

Материал фланца

Материал шпилек, болтов, гаек

Марка стали

ГОСТ, НТД

Марка стали

ГОСТ,НТД









      4. Сведения о сварке

      Вид сварки, применявшийся при изготовлении элементов: _______________

      _____________________________________________________________________

      _____________________________________________________________________

      Данные о присадочном материале ______________________________________

      _____________________________________________________________________

      Данные об использованных сварочных материалах _______________________

      _____________________________________________________________________

      Сведения о сварщиках ________________________________________________

      _____________________________________________________________________

      Фамилия, имя, отчество (при наличии), квалификация, дата прохождения

      последней аттестации

      5. Сведения о контроле сварных соединений (объем и методы

      контроля) ___________________________________________________________

      _____________________________________________________________________

      6. Сведения о гидравлическом испытании ________________________

      _____________________________________________________________________

      7. Заключение

      Элементы трубопровода: ________________________________________

      _____________________________________________________________________

      наименование элементов, их количество, испытаны и признаны годными к

      работе при расчетных параметрах.

      "___" _________ 20__ г.

      Технический руководитель

      организации изготовителя

      М.П.

  Приложение 3
к Правилам обеспечения
промышленной безопасности
при эксплуатации
компрессорных станций

      Форма

Свидетельство №
о монтаже трубопровода

      _____________________________________________________________________

      назначение трубопровода

      _____________________________________________________________________

      наименование монтажной организации

      Рабочая среда _________ Рабочее давление, МПа (кгс/см2) _____________

      Рабочая температура, оС _____________________________________________

      1. Данные о монтаже.

      Трубопровод смонтирован в соответствии с ПКД, разработанным _________

      _____________________________________________________________________

      наименование проектной организации

      изготовлен __________________________________________________________

      наименование изготовителя

      по рабочим чертежам _________________________________________________

      номер узловых чертежей ______________________________________________

      2. Сведения о сварке.

      Вид сварки, режим, применявшийся при монтаже трубопровода: __________

      _____________________________________________________________________

      Данные о присадочном материале ______________________________________

      _____________________________________________________________________

      указать тип, марку, ГОСТ или НТД

      Данные об использованных сварочных материалах _______________________

      _____________________________________________________________________

      Сведения о сварщиках ________________________________________________

      _____________________________________________________________________

      фамилия, имя, отчество (при наличии), квалификация, дата прохождения

      последней аттестации

      Методы, объем и результаты контроля сварных соединений ______________

      _____________________________________________________________________

      3. Сведения о термообработке сварных соединений (вид и режим)

      _____________________________________________________________________

      4. Сведения о материалах, из которых изготовлялся трубопровод:

      эти сведения записываются только для тех материалов, данные о которых

      не вошли в свидетельство завода-изготовителя

      1) Сведения о трубах.

п/п

Наименование элемента

Кол-во

Наружный диаметр и толщина стенки трубы, мм

Марка стали, ГОСТ или НТД

Трубы, ГОСТ или НТД








      2) Сведения об основной арматуре и фасонных частях (литых и кованых).

№ п/п

Наименование элемента

Место установки

Условный проход, мм

Условное давление, МПа(кгс/см2)

Марка материала корпуса

ГОСТ или НТД









      3) Сведения о фланцах и крепежных деталях.

№ п/п

Наименование элемента

Кол-во

ГОСТ или НТД на фланец, крепежную деталь

Условный проход, мм

Условное давление МПа (кгс/см2)

Материал фланца

Материал шпилек, болтов, гаек

Марка стали

ГОСТ или НТД

Марка стали

ГОСТ или НТД












      5. Результаты гидравлического испытания трубопровода.

      Трубопровод, изображенный на прилагаемой схеме, испытан пробным

      давлением __________________________________________________________.

      При давлении __________ трубопровод был осмотрен, при этом обнаружено

      ____________________________________________________________________.

      6. Заключение.

      Трубопровод признан годным к работе при давлении ____________ и

      температуре ______.

      "__" _________ 20 ____ г. Опись прилагаемых документов

      ____________________________

      ____________________________

      М.П.

      Руководитель монтажных работ

      Технический руководитель

  Приложение 4
к Правилам обеспечения
промышленной безопасности
при эксплуатации
компрессорных станций

      Форма

Журнал учета работы компрессорной установки

Дата и часы суток

Давление воздуха или газа по ступеням, МПа (кгс/см2)

Температура воздуха или газа по ступеням, оС

Температура воды, оС

I

II

III

IV

I

II

III

IV

Поступающей на охлаждение

после холодильников





на входе

на выходе

на входе

на выходе

на входе

на выходе

на входе

на выходе

I

II

III

концевого

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18



















Масло

Показания приборов

Время продувка концевого и промежуточных холодильников, масловлагоотделителей, воздухосборника, дата, час

Время проверка предохранительных клапанов и манометров, дата, час

Замеченные неисправности компрессорной установки и их устранение

Примечание

давление, МПа (кгс/см2)

температура, оС

расход, л/смену

воздухомера или газомера

вольтметра

амперметра

статора

ротора

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29












За смену

компрессор работал _______ часов.

Выработано

воздуха (газа) __________ м3.


      Смену сдал ______________________ Смену принял ___________________

      Лицо контроля ___________________

  Приложение 5
к Правилам обеспечения
промышленной безопасности
при эксплуатации
компрессорных станций

      Форма

      Организация _________________________________________________________

      Цех _________________________________________________________________

Акт
на ремонт, ревизию и испытание трубопроводов

      от "___" ___________ 20 __ г.

      Мы нижеподписавшиеся,

      председатель комиссии ______________________________________________,

      члены ______________________________________________________________,

      составили настоящий акт о том, что произведена очистка, ремонт и

      ревизия трубопроводов _______________________________________________

      _____________________________________________________________________

      наименование линий, их границы

      При ремонте выполнены следующие работы: _____________________________

      _____________________________________________________________________

      Трубопроводы испытаны:

      1) на прочность – давлением при гидравлическом испытании ______

      МПа (кгс/см2);

      2) на плотность – давлением при пневматическом испытании ______

      МПа (кгс/см2).

      Трубопроводы выдержаны при пневматическом испытании ______ час.

      Падения давления воздуха или инертного газа составило __ % час.

      Допустимая величина падения давления воздуха или инертного газа

      для трубопровода ______ % в час.

      Трубопроводы, перечисленные в настоящем акте, считать

      выдержавшими испытания на прочность и плотность и принятыми в

      эксплуатацию ______ час.

      "___" ________ 20 __ г.

      Председатель комиссии _________________

      Члены _______________________

      _______________________

  Приложение 6
к Правилам обеспечения
промышленной безопасности
при эксплуатации
компрессорных станций

      Форма

  Утверждаю:

      "___" __________ 20 __ г.

      Технический

      руководитель организации ____________________________________________

      Цех _________________________________________________________________

АКТ
приема-сдачи агрегата, сосуда из ремонта

      от "__" ________ 20 __ г.

      Мы, нижеподписавшиеся, председатель комиссии ________________________

      составили настоящий акт о том, что произвели приемку-сдачу из _______

      _____________ ремонта _______________________________________________

      вид ремонта наименование агрегата, сосуда

      регистрационный, инвентарный № __ по заказу № __, который находился в

      _____________________________________________________________________

      плановом (не плановом)

      ремонте с "__" _______ 20 __ г. по "__" _______ 20 __ г., то есть ___

      дней, по плану _____ дней.

      Предусмотренные дефектной ведомостью № ___ от "__" ________ 20 __ г.

      работы по _________________________________________________ выполнены

      вид ремонта

      _____________________________________________________________________

      полностью, не полностью, указать, что не выполнено

      Качество ремонта ____________________________________________________

      наименование агрегата, сосуда

      проверено и сдано в эксплуатацию.

      К акту прилагается:

      Ремонт выполнен с оценкой ___________________________________________

      Ремонт произведен ___________________________________________________

      фамилия, имя, отчество (при наличии), профессия, разряд

      Сдал: _______________________________________________________________

      Принял: _____________________________________________________________

      должность, фамилия, имя, отчество (при наличии)

Компрессорлық станциялардың пайдалану кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2014 жылғы 30 желтоқсандағы № 360 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2015 жылы 13 ақпанда № 10251 тіркелді.

      Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2020 жылғы 23 қазандағы № 701 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігі туралы ереженің 16-тармағының 94-18) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

      Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда – ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 14.07.2023 № 382 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

      1. Қоса беріліп отырған Компрессорлық станциялардың пайдалану кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидалары бекітілсін.

      2. Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігінің Индустриялық даму және өнеркәсіптік қауіпсіздік комитеті (А.Қ. Ержанов):

      1) заңнамада белгіленген тәртіппен осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

      2) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде оның көшірмелерін бұқаралық ақпарат құралдарында және "Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттiк кәсiпорнының "Әділет" ақпараттық құқықтық жүйесінде ресми жариялауға жіберуді;

      3) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігінің интернет-ресурсында және мемлекеттік органдардың интранет-порталында орналастыруды;

      4) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркегеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігінің Заң департаментіне осы бұйрықтың 2-тармағының 1), 2) және 3) тармақшаларымен көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

      3. Осы бұйрықтың орындалудың бақылау Қазақстан Республикасының Инвестициялар және даму вице-министрі А.П. Рауға жүктелсін.

      4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасы


Инвестициялар және даму


министрі

Ә. Исекешев

      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасының

      Энергетика министрі

      ______________В.Школьник

      2015 жылғы 12 қаңтар



  Қазақстан Республикасы
Инвестициялар және даму министрінің
2014 жылғы 30 желтоқсандағы
№ 360
бұйрығымен бекітілген

Компрессорлық станцияларды пайдалану кезінде
өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидалары

1-тарау. Жалпы ережелер

      Ескерту. 1-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 27.01.2023 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

      1. Осы компрессорлық станцияларды пайдалану кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2020 жылғы 23 қазандағы № 701 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігі туралы ереженің 16-тармағының 94-18) тармақшасына сәйкес әзірленді және компрессорлық станцияларды пайдалану кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету тәртібін айқындайды.

      Компрессорлық станцияларды пайдалану кезінде жұмыстарды жүргізу үшін ұйым жобалау шешімдерін, дайындаушының нұсқаулықтарын ескере отырып, жұмыстардың қауіпсіз жүргізілуін қамтамасыз ету жөніндегі технологиялық регламентті (бұдан әрі – Технологиялық регламент) әзірлейді және бекітеді.

      Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 14.07.2023 № 382 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

2-тарау. Компрессорлық қондырғыларға қойылатын қауіпсіздік талаптары

      Ескерту. 2-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 27.01.2023 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

      2. 14 киловатт (әрі қарай – кВт) және одан жоғары қуатпен орнатылған стационарлы поршенді және ротациялық компрессорлық қондырғыларды, сондай-ақ компрессорлық қондырғылар ыдыстарын (ауа жинағыштар, газ жинағыштар, май ылғал айырғыштар және басқа да ыдыстар), 0,2-ден 40 мегапаскаль (әрі қарай – МПа) (2-ден 400 дейін килограмм күш квадрат сантиметрге (әрі қарай – кгс/см2) дейін қысыммен инертті газдармен және ауамен жұмыс істейтін осы компрессорлық қондырғылардың ауа құбырларын және газ құбырларын қауіпсіз пайдалану, монтаждау және жөндеу осы Қағидалар талаптарын сақтау жолымен қамтамасыз етіледі.

      3. Компрессорлық станциялардың құбыр өткізгіштерін монтаждау және жөндеу кезінде қолданылатын материалдар (құбырлар, келте құбырлар, иілген элементтер (иіндер), компенсаторлар, ернемектер, бітеуіштер, төсемдер, арматура, электродтар, дәнекерлеу сымы, бұрандар, шпилькалар, сомындар және сол сияқтылары), әдістер және дәнекерленген қосылыстарды бақылау көлемі компрессорлық станция жобасында анықталуы тиіс.

      4. Құбыр өткізгіштердің элементтерін, арматураны және бөлшектерді жалғау дәнекерлеу арқылы жүргізілуі тиіс.

      Ернемек арқылы қосуларды құбыр өткізгіштерді арматураға және ернемегі бар жабдық бөлшектеріне қосу үшін ғана қолдануға болады.

      Бұрандалы қосылыстар бақылау-өлшеу және тіркеу құралдарын (манометрлер, термометрлер гильзалары) жалғау үшін ғана жіберіледі.

      5. Бойлай тігісі бар құбырлардан дайындалатын үш тармақты қосылыстарды 1,2 МПа (12 кгс/см2) аспайтын қысыммен жұмыс істейтін құбыр өткізгіштер үшін қолдануға болады; сонымен қатар дәнекерленген тігістердің сапасын барлық ұзындығы бойынша радиографиямен немесе ультрадыбысты дефектоскопиямен тексеру орындалуы тиіс.

      6. Құбыр өткізгіштер және салмақ түсірілетін металл құрылымдардың коррозиядан қорғанысы болуы қажет.

      7. Персоналдың қызмет көрсетуі үшін қолжетімді орындарда орналасқан, қабырғасының сыртқы бетінің температурасы 45оС жоғары құбыр өткізгіштердің барлық элементтері жылу оқшаулаумен жабылуы тиіс.

      8. Жалғақтарды, дренажды және үрлеу құбырларын, және басқа да бөлшектерді құбыр өткізгіштердің дәнекерлеу тігістеріне пісіруге жол берілмейді.

      9. Қисық сызықты элементтердің (иілген, құйылған, қалыпталған) құрылымы құбыр өткізгіш жобасында анықталуы тиіс.

      10. Оның кез келген бөлігіндегі иілген элемент (иіндер) қабырғасының қалыңдығы өлшемі төзімділікке есептеумен белгіленген мәннен кем болмайтын мән ретінде қабылдануы тиіс.

      11. Қабырғаның жіңішкеру шамасы құбыр өткізгішті иеленуші-кәсіпорын қарауы бойынша іріктелген тәртіпте жүргізілетін иіндерді кесуден кейін қабырға қалыңдығын өлшеу жолымен тексеріледі.

      Құбыр жалғанған элементтің сыртқы бетінен құбырдың иілуі басталғанға дейінгі ара қашықтық құбырдың сыртқы диаметрі өлшемінен кем болмауы тиіс, алайда кемінде 50 миллиметр (әрі қарай – мм).

      12. Құбыр өткізгіштердің дәнекерленген қосылыстарының орналасуы оларды жобада айқындалған әдістермен бақылау мүмкіндігін қамтамасыз етуі тиіс.

      13. Құбырларды және қалыпқа келтірілген бөлшектерді қосу үшін толық балқытумен аралық дәнекерлеу қолданылады.

      Бұрыштық дәнекерлеу қосылыстары құбыр өткізгіштерге жалғақтарды, құбырларды, тегіс ернемектерді ерітіп жабыстыру үшін жіберіледі. Бұрыштық қосылыстар толық балқытумен орындалуы тиіс.

      14. Қабырғаларының қалыңдығы әр түрлі элементтердің жапсарласқан дәнекерлеу қосылыстарында қалыңдау қабырғамен элемент шетін сәйкес бір жақты немесе екі жақты механикалық өңдеу жолымен үлкен кесіктен кішкенесіне бірқалыпты ауысу бет еңістерінің бұрышы 15о аспайтындай қамтамасыз етілуі тиіс.

      15. Бойлай және бұрамалы дәнекерлеу тігістері бар құбырларды және басқа элементтерді дәнекерлеу кезінде, соңғылары біреуі екіншісіне қатысты жылжытылған болуы тиіс. Сонымен қатар жылжу өлшемі кемінде 100 мм құрайды. Бұл талап сыртқы диаметрі 100 мм кем элементтерге және құбырларға таралмайды.

      16. Көлденең жапсарласқан дәнекерлеу қосылыстары үшін құбыр өткізгіштің тегіс бөліктерінде көршілес дәнекерлеу тігістері осьтері арасындағы ара қашықтық мыналарды құрауы тиіс: диаметрі 219 мм және аз диаметрлі құбырлар үшін – дәнекерленетін құбырдың (элементерінің) үш еселік диаметрінен кем емес, диаметрі 219 жоғары құбырлар үшін – кемінде 500 мм. Дәнекерлеу тігісі осінен құбырдың бүгілуі басталғанға дейінгі ара қашықтық – кемінде 100 мм.

      17. Қатты иілген, қалыпталған және қалыпты дәнекерленген иіндерді орнату кезінде иілген басында көлденең дәнекерлеу қосылыстарының орналасуына және бір-бірімен тегіс бөлігі жоқ қатты иілген иіндерді дәнекерлеуге жол беріледі.

      18. Құбырлардың және құбыр өткізгіш элементтері бар жалғақтардың бұрыштық дәнекерленген қосылыстары үшін элементтің сыртқы бетінен құбырдың бүгілуі басталғанға дейін немесе көлденең жапсарласқан тігіс осінен ара қашықтық мынаны құрауы тиіс:

      1) сыртқы диаметрі 100 мм дейін құбырлар (жалғақтар) үшін – құбырдың сыртқы диаметрінен кем емес, алайда кемінде 50 мм;

      2) сыртқы диаметрі 100 мм және астам құбырлар (жалғақтар) үшін – кемінде 100 мм.

      19. Құбыр өткізгіштің көлденең дәнекерлеу қосылысы осінен тіреу немесе аспа шетіне дейінгі ара қашықтық қарау және бақылауды жүргізу мүмкіндігінен шыға отырып таңдалады.

      20. Ауа құбырларын және газ құбырларын (инертті газдар) жер бетіне тарту кезінде тағайындалуы әр түрлі технологиялық құбыр өткізгіштермен, басқа қауіпсіздік ережелеріне қарама-қайшы келетін жағдайлардан басқа, бірге тартуға болады.

      21. Арматура қызмет көрсету және жөндеу үшін ыңғайлы орындарда орнатылуы тиіс. Арматураға қызмет көрсету үшін сатылар мен алаңдар қойылады.

      22. Құбыр өткізгіштердің салмақ түсірілетін құрылымдары температуралық деформация кезінде (созылу, сығылу) туындайтын күшті есепке ала отырып, су толтырылған және оқшауланып жабылған құбыр өткізгіш салмағынан тік жүктемеге есептелуі тиіс.

      Құбыр өткізгіштердің тіреулері мен аспалары гидравликалық сынаулар кезінде су салмағын есепке алмай, алайда жұмыс ортасы салмағын есепке ала отырып есептелуі тиіс. Компрессорлық станция жобасында гидравликалық сынау кезінде серіппелерді, тіреулер мен аспаларды босату үшін құрылғылардың болуы қарастырылуы тиіс.

      Ескерту. 22-тармаққа орыс тілінде өзгеріс енгізілген, қазақ тілінде өзгеріс енгізілмейді - ҚР Инвестициялар және даму министрінің 23.12.2015 № 1221 (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      23. Жылжымайтын тіреулер оларға жүктемелердің ең қолайсыз тіркесуі кезінде жіберілетін күштерге есептеледі.

      24. Ілмекті құрылғылармен ажыратылатын құбыр өткізгіштің әр бөлігінің төменгі нүктелерінде құбыр өткізгішті босату үшін ілмекті арматурамен жарақталған ағызып жіберетін жалғақтар қарастырылады.

      Ауаны бұрып жіберу үшін құбыр өткізгіштердің жоғарғы нүктелерінде ауа қуыстары орнатылады.

      25. Ілмекті органдармен ажыратылған құбыр өткізгіштердің бөліктері үрлеу үшін соңғы нүктелерінде вентильмен жалғақпен жарақталуы тиіс, ал 2,2 МПа (22 кгс/см2) жоғары қысым кезінде – жалғақпен және екі кезегімен орналасқан вентильмен: ілмекті және реттейтін.

      26. Дренаждар құрылғысы құбыр өткізгішті үрлеу уақытында олардың жұмысын бақылау мүмкіндігін қамтамасыз етуі тиіс.

      27. Құбыр өткізгіштердің төменгі соңғы нүктелері және олардың иілімдерінің төменгі нүктелері үрлеуге арналған құрылғымен жарақталуы тиіс.

      28. Әр құбыр өткізгіш қауіпсіз пайдалану жағдайларын қамтамасыз ету үшін жұмыс ортасы қысымын және температурасын өлшеуге арналған құбырлармен, ілмекті және реттейтін арматурамен, сақтық клапандарымен, дабыл, қорғаныс және автоматтандыру құралдарымен жарақталуы тиіс.

      Реттеу арматурасы, өлшеу, автоматтандыру жүйесі, дабыл және қорғаныс құралдарының саны және оларды орналастыру қызмет көрсету және жөндеу бойынша жұмыстар қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында жобалау кезеңінде анықталуы тиіс.

      29. Арматура корпусы таңбаланған болады, онда:

      1) дайындаушы кәсіпорынның атауы немесе тауарлық белгісі;

      2) шартты өтуі;

      3) ортаның шартты қысымы және температурасы;

      4) орта ағынының бағыты (бағдар);

      5) болат таңбасы көрсетіледі.

      Арматураны дайындау кезінде шартты қысым орнына жұмыс қысымын көрсетуге болады.

      30. Компрессорлық станцияның электр жабдығы, электр аппаратурасы, басқару және энергиямен жабдықтау жүйесінің электр тізбектері, компрессорлық станцияның жерге тұйықтау құрылғылары Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2015 жылғы 20 наурыздағы № 230 бұйрығымен бекітілген (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10851 болып тіркелген) "Электр қондырғыларын орнату қағидаларының" (бұдан әрі – Электр қондырғыларын орнату қағидалары) талаптарына сәйкес орындалады.

      Ескерту. 30-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 27.01.2023 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

      31. Компрессорлық станцияның аумағына және оның барлық құрылыстарына жол жабыны бар кірме жолдар орналастырылады.

      Ескерту. 31-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 27.01.2023 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

      32. Ауа газ жинағыштарды, айдау құбыр өткізгіштерді, май ылғал айырғыштарды және олардың бөлшектерін монтаждау және жөндеу үшін қысыммен жұмыс істейтін жабдықтарды қауіпсіз пайдалануды қамтамасыз ететін өнеркәсіптік қауіпсіздіктің нормативтік актілері талаптарына жауап беретін материалдар мен жартылай өнімдер қолданылуы тиіс.

      33. Алып тасталды - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 27.01.2023 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

      34. Компрессорлық станцияларды монтаждау және жөндеу дайындаушының монтаждау, жөндеу және пайдалану бойынша нұсқаулығына сәйкес орындалуы тиіс.

      35. Айдау құбыр өткізгіштерді және ыдыстарды (ауа газ жинағыштар, май ылғал айырғылар және қысыммен жұмыс істейтін басқа да ыдыстар) дәнекерлеу, жекелеген тораптар мен бөлшектерді, дәнекерлеу материалдарын және аппаратураны дәнекерлеуге дайындау компрессорлық станция жобасына сәйкес жүргізіледі.

      36. Дәнекерлеу жұмыстарын жүргізуге "Азаматтық қорғау туралы" Қазақстан Республикасының Заңының 79-бабына сәйкес өнеркәсіптік қауіпсіздік мәселелері бойынша даярлаудан және қайта даярлаудан өткен Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрінің міндетін атқарушының 2021 жылғы 23 қыркүйектегі № 468 бұйрығымен бекітілген (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 24533 болып тіркелген) "Дәнекерлеушілерді және дәнекерлеу өндірісінің мамандарын аттестаттау қағидаларында" белгіленген тәртіппен аттестаттаудан өткен дәнекерлеушілер жіберіледі.

      Ескерту. 36-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 14.07.2023 № 382 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

      37. Әрбір айдау ауа құбыры мен газ құбырының егесімен осы Қағидалардың 1-қосымшасында көрсетілген нысанға сәйкес, компрессор қондырғысының айдау құбыр төлқұжаты жасалады. Төлқұжат, монтаждайтын ұйым ұсынған құжаттар негізінде, құбыр элементтерін жасау куәлігі, құбырды монтаждау куәлігі, жөңдеуге акт, құбырларды ревизиялау мен сынау, агрегатты қабылдау-беру актісі, жөңдеуден шыққан ыдыс, осы Қағидалардың 2, 3, 5, 6-қосымшаларында көрсетілген нысанға сәйкес жасалады.

      Ескерту. 37-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Инвестициялар және даму министрінің 23.12.2015 № 1221 (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      38. Құбыр өткізгіш паспортына:

      1) осы Қағидалардың 2-қосымшасына сәйкес құбыр өткізгіш элементтерін дайындау туралы куәлік;

      2) осы Қағидалардың 3-қосымшасына сәйкес құбыр өткізгіш монтажы туралы куәлік;

      3) төмендегілер көрсетілген дәнекерлеу жапсарларының орналасуының сызбасы:

      құбырлар қабырғаларының қалыңдығы және диаметрі;

      құбыр өткізгіштің жалпы ұзақтығы;

      дәнекерленген жапсарлар нөмірлері және олардың арасындағы ара қашықтық;

      дәнекерлеушілер таңбасы;

      құбыр болатының таңбасы;

      салынған материал (таңбасы, электрод диаметрі, дәнекерлеу сымы);

      4) ілмекті және реттейтін арматура, сақтық, ағызу, үрлеу, дренажды және басқа да құрылғылар, бақылау-өлшеу құралдары, тіреулер, аспалар, компенсаторлар және олардың жеке нөмірлері көрсетілген құбыр өткізгіштің атқарушы технологиялық сызбасы;

      5) иесінің монтаждау ұйымынан құбыр өткізгішті қабылдау актісі;

      6) құбыр өткізгіштің ажырамас бөлігі болып табылатын ыдыстарға паспорттар және басқа да құжаттама;

      7) өткізу қабілеті есепке алынған сақтық клапандарының паспорттары.

3-тарау. Компрессорлық станция ғимаратына қойылатын талаптар

      Ескерту. 3-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 27.01.2023 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

      39. Компрессорлық станция құрылысын жиналатын (сорылатын) ауаға газдар, улы немесе жарылыс қауіпті қоспалар, шаң және ылғал түсетін орындарға салуға жол берілмейді.

      Газдардың, шаңның, жарылыс қауіпті қоспалардың болуы компрессорлық станцияның орналасқан орнында бақылау өлшеулерін жүргізу жолымен анықталады.

      40. Егер іргелес жайда жарылыс қауіпті, өрт қауіпті және құрал-жабдықтың коррозияға ұшырауына әкелетін және адам ағзасына зиянды әсер ететін химия өндірісі бар болса, компрессорлық станцияны өндірістік ғимарат ішіне немесе жалғастыра салынған құрылысқа орналастыруға жол берілмейді.

      41. Компрессорлық станция жайларында технологиялық және құрылымдық жағынан компрессорлармен байланысы жоқ аппаратураны және жабдықты орналастыруға болмайды.

      42. Компрессорлық станция жайының биіктігі кемінде 4 метр болуы тиіс. Жайдың жалпы өлшемі компрессорлық қондырғыға және оның жекелеген тораптарына қауіпсіз қызмет көрсету және жөндеуді есепке ала отырып қабылдануы тиіс.

      43. Компрессорлық қондырғыларды тұрмыстық, кеңселік және сол сияқты жайлар астынан орнатуға болмайды.

      44. Машина залындағы өту жолдары компрессор және электр қозғалтқышты монтаждау және оған қызмет көрсету мүмкіндігін қамтамасыз етуі тиіс және кемінде 1,5 метр өлшемді құрауы тиіс, ал жабдық пен ғимарат қабырғалары (олардың шығып тұрған бөліктері) арасындағы арақашықтық – кемінде 1 метр болуы тиіс.

      45. Компрессорлық станция жайы едені тегіс, тайғанамайтын бетті, майға төзімді және жанбайтын тозуға төзімді материалдардан жасалуы тиіс. Технологиялық арналар мен ойықтар алынбалы плиталармен жабылады. Ашық арналар биіктігі кемінде 1 метр шарбақтармен, олардың төменгі жағында биіктігі кемінде 0,15 метр тұтас металл қоршамасымен қоршалады. Алаң едендері және баспалдақ сатылары тұтас кедір-бұдырлы болаттан дайындалуы тиіс.

      46. Құбыр өткізгіштер МЕМСТ 9.032-74 "Тоттану және ескіруден қорғаудың бірынғай жүйесі. Лак және бояу жабындалары. Топтары, техникалық талаптар және тағайындалуы", МЕМСТ 9.104-79 "Тоттану және ескіруден қорғаудың бірыңғай жүйесі. Лак және бояу жабындылары. Пайдалану жағдайлары тобы" сәйкес боялуы тиіс.

      47. Компрессорлық станция есіктері мен терезелері сыртқа ашылуы тиіс. Кіре берістегі есіктің сыртында қызмет көрсететін қызметкерлерді шақырту үшін дабыл бергіш орнатылады және "Бөгде адамдарға кіруге болмайды" деген жазуы бар плакат ілінеді.

      48. Компрессорлық станция жайында компрессор, көмекші жабдықтар және электр жабдықтарына жөндеу жүргізу үшін алаң қарастырылуы тиіс.

      49. Жөндеу жұмыстарын жүргізу үшін ғимарат сәйкес жүк көтеру құрылғыларымен және механикаландыру құралдарымен жабдықталады.

      50. Компрессорлық станция жайында сүртетін материалдарды, құралдарды, төсем материалдарын компрессорлық майдың апталық қорын сақтау үшін орындар қарастырылады.

      51. Компресорлық станция жайы табиғи және мәжбүрлі желдетумен жабдықталады.

      52. Компрессорлық станцияның машина залында керосин, бензин және басқа да оңай тұтанатын сұйықтықтарды сақтауға жол берілмейді.

      53. Компрессорлық станцияның үй-жайында ашық от жағуға жол берілмейді. Компрессорлық станцияның үй-жайында, құбырларда, май-ылғал бөлгіштерде және ауа-газ жинағыштарда ашық от пен электр дәнекерлеуді қолдана отырып монтаждау және жөндеу жұмыстарын жүргізу Қазақстан Республикасы Еңбек және әлеуметтік қорғау министрінің 2020 жылғы 28 тамыздағы № 344 бұйрығымен бекітілген "Қауіпі жоғары жағдайларда жұмыс жүргізу кезінде наряд-рұқсаттарды ресімдеу және оларды қолдану қағидаларына" сәйкес жүзеге асырылады (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21151 болып тіркелген) (бұдан әрі – Қауіпі жоғары жағдайларда жұмыс жүргізу кезінде наряд-рұқсаттарды ресімдеу және оларды қолдану қағидалары). сәйкес рәсімделген рұқсат-наряд бойынша жүзеге асырылады.

      Ескерту. 53-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 27.01.2023 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

      54. Компрессорлық станция ғимаратындағы температура орталықтан жылыту жүйесімен +15оС-тен +30оС дейін шекте ұсталуы тиіс.

      55. Компрессорлық станцияның машина залы авариялық жарықтандырумен, шу жұтатын жабыны бар жаймен, сағатпен, оперативтік, сондай-ақ диспетчерлік байланыс құралдарымен, медициналық көмек дәрі-дәрмек қобдишасымен және ауыз сумен қамтамасыз етілуі тиіс.

      56. Компрессорлық станция ғимаратында шешінетін және арнайы киімді сақтау жайлары, санторап, қол жуғыш және душ, ал қажет болған жағдайда су дайындау жайлары (аралық және шекті тоңазытқыштар, компрессорларды суыту үшін келетін суды сүзгіден өткізу және жұмсарту) қарастырылады.

4-тарау. Компрессорларды орналастыруға және орнатуға қойылатын талаптар

      Ескерту. 4-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 27.01.2023 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

      57. Компрессор мен оның қозғалтқышы ғимарат қабырғаларымен байланыспайтын іргетастарда орнатылады.

      58. Динамикалық жүктемелер түзетін компрессорлар құрылыс конструкциялары мен жерге берілетін дірілді және жайларда туатын шуды төмендету үшін дірілден оқшаулағыш іргетастарда немесе амортизаторлар құрылғысында орнатылады немесе діріл және шу деңгейін бекітілген нормалар шегінен асырмауды шектейтін басқа шаралар қолданылады.

      59. Компрессордың жұмысынан туындайтын дірілдің әсерін азайту үшін мынадай шарттар орындалады:

      1) компрессорлардың аралық іргетастары араларындағы алаңдар – іргетасқа еркін тірелетін алынбалы;

      2) компрессорға жалғанатын құбыр өткізгіштер ғимарат құрылымына қатаң бекітілмеуі тиіс; мұндай бекітулерді қолдану қажет болған жағдайда сәйкес орнын толтыратын құрылғы қаралады;

      3) компрессор цилиндрларын жабдықпен (буфер ыдыстары, аралық және шеткі тоңазытқыштар) қосатын құбыр өткізгіштерде деформацияның орнын толтыратын жеткілікті иілімділік болады.

      60. Май-су айырғыштардың үрлеп тазарту шықпасы компрессорлық станция жайынан ғимарат қабырғаларын және қоршаған аумақты сығылған ауамен бірге шығарылатын маймен ластануды болдырмайтын арнайы жабдықталған құрылғыға (жинағыштарға) шығарылады.

      61. Жоғарыда орналасқан бөліктері бар компрессорлар оларды тексеру үшін арнайы алаңдармен және сатылармен жабдықталады.

      Ұзындығы 5 метр алаңдарда қарама-қарсы шеттерде орналасқан кемінде екі саты болады.

      Өту алаңдары мен сатыларда екі жағынан да төменгі жағынан биіктігі 0,15 метр тұтас қаптамасы бар және көлденең аралық элементімен қалқандармен жарақталады.

      62. Алаңдар төсемелері мен сатылар баспалдақтары:

      1) ыдырай-жаймаланған табақшадан;

      2) кедір-бұдырлы табақша болаттан немесе балқытумен (пісірумен) немесе басқа тәсілмен алынған беті тегіс емес табақшадан;

      3) ұяшықтар елегінің алаңы 12 квадрат сантиметрден (әрі қарай – см2) жоғары емес жолақты (қабырғаға) немесе ұялы болаттан жасалады.

      Тегіс алаңдар мен сатылар баспалдақтарын қолдануға, сонымен қатар оларды сым темір (дөңгелекше) болаттан жасауға жол берілмейді.

      63. Сатылар көлденеңінен 500 артық емес бұрышпен орнатылады.

      64. Сатылар ені кемінде 600 мм болуы тиіс, баспалдақтар араларындағы арақашықтық биіктігі бойынша – 200 мм жоғары емес, сатылар ені – кемінде 100 мм.

      65. Алаңдардың еркін өту ені кемінде 600 мм-ді құрауы тиіс, ал арматураға, бақылау-өлшеу құралдарына және басқа да жабдықтарға қызмет көрсету үшін – кемінде 800 мм.

      66. Электр қозғалтқыштар, компрессорлар, аралық және шеткі тоңазытқыштар, сонымен қатар май ылғал айырғыштар корпустары жерге тұйықталады.

      67. Өнімділігі 10 куб метр минутына (әрі қарай – м3/мин) астам ауа компрессорлары шеткі тоңазытқыштар мен май ылғал айырғыштармен жабдықталады. Өнімділігі 10 м3/мин дейін ауа қысымы 0,8 МПа-ға (8 кгс/см2) дейінгі бөлек компрессор қондырғыларын авария болған жағдайда ғимараттың қирамау мүмкіндігін қамтамасыз ететін қабырғалардың есептеу беріктігі жеткілікті болған кезде көп қабатты өндірістік ғимараттың төменгі қабаттарына орнатуға рұқсат етіледі. Бұл қондырғылар өндірістік телімдерден тұтас жанбайтын қабырғалармен бөлінеді.

      68. Өнімділігі 20 м3/мин жоғары барлық компрессорлар және олардың қозғалтқыштары өндірістен бөлек орналасқан отқа төзімді немесе қиын жанатын аралықтары бар шатыр жабыны жоқ бір қабатты жанбайтын ғимараттарда орнатылады.

      69. Компрессорлардың, электр қозғалтқыштардың және басқа механизмдердің барлық қозғалатын және айналатын бөліктері қоршалуы тиіс.

      70. Компрессорлық құрылғыларды үнемі адамдар болатын тұрмыстық, қоғамдық, кеңселік, тағы сол сияқты қызметтік бөлмелердің астына орнатуға жол берілмейді.

5-тарау. Ауаны жинауға (соруға) және тазартуға қойылатын талап

      Ескерту. 5-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 27.01.2023 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

      71. Компрессормен ауаны жинау (сору) компрессор станциясы ғимаратының сыртында жер деңгейінен кемінде 3 метр биіктікте газсыздандырылған және шаңсыздандырылған жақта күн радиациясы әсерінен қорғалған аймақта жүргізілуі тиіс.

      72. Ауа сүзгілерімен жабдықталған өнімділігі 10 м3/мин (қоса алғанда) дейінгі ауа компрессорлары үшін ауаны соруды ғимараттан жүргізуге болады, бұл кезде сорылатын ауа құрамында шаң мен зиянды газдар болмайды.

      73. Ауаны жинауды жылу шығарғыш құрылғылар маңайында жүргізуге жол берілмейді.

      74. Сорылатын ауаны шаңнан тазалау үшін компрессордың соратын ауа құбыры атмосфералық шөгінділердің түсуінен қорғалған сүзгімен жабдықталады.

      75. Сүзгі құрылғысының құрылымы бөлшектеу және тазалау үшін сүзгіге ыңғайлы және қауіпсіз қол жетерлікті қамтамасыз етілуі тиіс.

      Компрессормен ауаны сору барысында сүзгі құрылғысының деформациялануына және дірілдеуіне жол берілмейді.

      76. Бірнеше компрессор үшін жеке немесе жалпы сүзгі құрылғылары қолданылуы тиіс. Соңғы жағдайда әр компрессор үшін оны ортақ сору ауа ұбырынан сөндіру мүмкіншілігі (жөндеу жағдайында) қаралуы тиіс.

      77. Сорылатын ауаның көп мөлшерде шаңдануы бар ұйымдар үшін компрессорлық қондырғылар жобалық құжаттамаға сәйкес сүзгілермен және басқа жабдықпен жабдықталады.

      78. Барлық сүзгілер 1000 сағат жұмыс істегеннен кейін, бірақ екі айда бір реттен кем емес, жиналған шаңнан және қатты бөліктерден дайындаушының пайдалану бойынша нұсқаулығына сәйкес тазартылады.

      79. Сүзгіні тазарту үшін бензин, керосин және басқа да жанатын сұйықтықтарды қолдануға жол берілмейді.

      80. Сүзгі торларын тазалау және майлау кезегімен жүргізіледі, әр торды тазалау арасындағы толық кезең 1000 сағаттан аспайтын уақыт аралығымен.

      81. Құрғақ ауа сүзгілері сүзгілерді дайындаушының пайдалану жөніндегі нұсқаулығына сәйкес тазартылады.

      82. Шеткі тоңазытқыштармен жарақталған компрессорлар тоңазытқыш және ауа жинағыш арасындағы құбыр өткізгіштерде май ылғал айырғыштармен жабдықталады. Шеткі тоңазытқышты және май ылғал айырғышты бір аппаратта бірге орнатуға болады.

      83. Тереңнен кептірілген ауаны пайдалану кезінде, шеткі тоңазытқыштардан басқа, компрессорлар кептіру қондырғыларымен жабдықталады. Тоңазытқыш қондырғылар көмегімен ылғалды қатыру әдісімен жұмыс істейтін кептіру қондырғылары компрессорлық қондырғылардан оқшауланған жайларда орналастырылуы тиіс.

      84. Ылғалды қатты сорбенттермен жұту әдісімен және уытты емес және жарылу қауіпті емес хладагенттерді пайдаланумен жұмыс істейтін кептіру қондырғыларын компрессорлық қондырғының машина залында орналастыруға болады.

      85. Компрессорлық қондырғыда сығылған ауа немесе газдың қысым соққысын тегістеу үшін ауа жинағыштар немесе газ жинағыштар (буферлік ыдыстар) қарастырылады.

      86. Ауа жинағыш немесе газ жинағыш компрессорлық қондырғы ғимаратынан тыс іргетаста орнатылуы және қоршалуы тиіс.

      87. Ауа жинағыштар арасындағы ара қашықтық кемінде 1,5 метр, ал ауа жинағыштар мен ғимарат қабырғасы арасында кемінде 1 метр болуы тиіс.

      88. Ауа жинағыш қоршауы жол немесе өткел жағына ауа жинағыштан кемінде 2 метр ара қашықтықта орналасуы тиіс.

      89. Май ылғал айырғыштарды және ауа жинағыштарды үрлеп тазарту кезінде жойылатын май және су өндірістік жай мен қоршаған аумақтың ластануын болдырмайтын жабдықталған құрылғыға (жинағышқа) жіберіледі.

6-тарау. Бақылау-өлшеу құралдары және сақтандыру құрылғылары (клапандары)

      Ескерту. 6-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 27.01.2023 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.


1. Жалпы талаптар

      90. Жұмысты басқару, қызмет көрсетудің қауіпсіз жағдайларын және пайдалануда есептік режимдерді қамтамасыз ету үшін компрессорлық қондырғылар мыналармен жабдықталады:

      1) жұмыс ортасы (ауа, газ) және майдың қысымын өлшеу құралдарымен;

      2) жұмыс ортасының (ауа, газ), суытқыш су мен май температурасын өлшеу құралдарымен;

      3) сақтандыру құрылғыларымен (клапандар);

      4) автоматты бақылау, басқару, дабыл беру және сақтандыру құралдарымен;

      5) ауа өлшеуіштермен, газ өлшеуіштермен.

      91. Осы қағиданың 90-тармақта көрсетілгеннен басқа компрессорлық қондырғының режимдерін реттеу, параметрлерін бақылау, компрессорды сөндіру, пайдалану, қауіпсіз қызмет көрсету және жөндеуді қамтамасыз ету үшін жеткілікті арматураны, өлшеу, автоматтандыру, дабыл қағу және қорғаныс құралдарын орнату қарастырылады.

      92. Қорғаныс тәсілін таңдауды, арматура, бақылау-өлшеу құралдары және сақтандыру құрылғылары санын және орнату орындарын компрессорлық қондырғыны ажыратудың жобамен қарастырылған сенімділігін қамтамасыз етуден шыға отырып, жобалық ұйым анықтайды.

      93. Ауа жинағыш немесе газ жинағышқа дейін (кері клапандарға дейін) айдау желілерінде компрессорды іске қосқан кезде электр қозғалтқышты жеңілдету үшін ауаны немесе газды шығару үшін тиектеулі арматурамен жекелеген тармақталулар орнатылады, немесе басқа да құрылғылар қарастырылады.

      94. Компрессорлар, тоңазытқыштар және май ылғал айырғыштар корпустары жерге қосылуы тиіс.

2. Жұмыс ортасының қысымын өлшеуге арналған құралдар

      95. Компрессорлық қондырғы компрессордан кейін айдау желісінде және сығудың әр сатысынан кейін орнатылатын сақтандыру клапандарымен және манометрлермен жарақталуы тиіс.

      96. Егер дайындаушы бақылаудың ең қысқа мерзімін қарастырмаған болса, сығылған ауа немесе инертті газ қысымын бақылау үздіксіз, алайда екі сағатта бір реттен жиілетпей жүргізіледі.

      97. Жұмыс ортасының қысымын өлшеуге арналған құралдар компрессорды сығудың әрбір сатысынан кейін, құбыр өткізгішінде, ауа газ жинағыштарда, майлау үшін компрессор майын беретін май құбырында орнатылады.

      98. Әрбір манометрдің алдында бақылау манометрін орнату, жұмыс манометрінің ақаусыз әрекетін тексеру, оны қысым көзінен ажырату және атмосферамен жалғау үшін үш жүрісті кран орнатылады. Үш жүрісті кранның алдында диаметрі кемінде 10 мм сифонды түтік, май буфері немесе жұмыс ортасы әсерінен манометрдің зақымдануын сақтайтын басқа құрылғы орнатылады. 2,5 МПа (25 кгс/см2) жоғары қысым кезінде үш жүрісті кранның орнына екінші манометрді жалғау үшін бекіту құрылғысы бар бөлек штуцер орнатуға болады. Манометрді жұмыс ортасымен қосатын желіде ортаны сұрыптау үшін қосуды жүргізуге болмайды.

      99. 30 МПа (300 кгс/см2) және одан жоғары сығудың соңғы сатысындағы қысым кезінде екі манометр орнатылады.

      100. Манометрдің жұмыс қысымы кезінде оның тілі шкаланың үшінші орта шкаласында тұратындай шкаламен қарастырылуы тиіс.

      101. Манометр циферблатында жоғарғы рұқсатты жұмыс қысымына сәйкес келетін бөлік бойынша қызыл сызық жүргізілуі тиіс.

      102. Манометрдің циферблатына салынған қызыл сызықтың орнына манометр корпусына дәнекерлеп немесе басқа тәсілмен қызыл бояумен боялған және шкала сәйкес бөлінген манометр шынысына тығыз жатқызылатын металл пластинканы бекітуге болады. Манометрдің шынысына қызыл бояу жағуға жол берілмейді.

      103. Манометрлердің дәлдік класы мына шамадан төмен болмауы тиіс:

      1) 2,5 – 2,5 МПа (25 кгс/см2) дейін жұмыс қысымы кезінде;

      2) 1,5 – 2,5 МПа-дан 14 МПа (25 тен 140 кгс/см2) дейін жұмыс қысымы кезінде;

      3) 1,0 – 14 МПа (140 кгс/см2) артық жұмыс қысымы кезінде.

      104. Манометр оның көрсеткіштері қызмет көрсететін персоналға айқын көрінетіндей орнатылуы тиіс, бұл кезде оның шкаласы көрсеткіштікті жақсарту үшін тік немесе алға 30о дейін қиғаш болуы тиіс.

      105. Бақылау алаңы деңгейінен 2 метрге дейін биіктікте орнатылған манометрлердің номиналды диаметрі 100 мм кем болмауы тиіс, ал 2-ден 3 метрге дейінгі биіктікте 160 мм кем емес болуы тиіс.

      Манометрлерді бақылау алаңы деңгейінен 3 метрден астам биіктікке орнатуға рұқсат етілмейді.

      106. Таңбалану және пломбылануымен манометрлерді тексеру кем дегенде 12 айда бір рет жүргізілуі тиіс, бұдан басқа компрессорлық қондырғының иеленушісі кем дегенде 6 айда бір рет жұмыс манометрлерін бақылау манометрлерімен қосымша (кезеңдік) тексеру жүргізуі тиіс, жұмыс манометрлерінің бақылау тексерулерінің нәтижелерін журналға жазады.

      107. Әр сығу сатысында және айдау желісінде сығылған ауа немесе инертті газ қысымының өлшемі компрессорлық қондырғы жұмысын есепке алу журналына жазылуы тиіс. Журналдың нысанасы осы қағиданын

      4-қосымшасында көрсетілген.

      108. Жұмыс манометрлері жұмысының ақаусыздығын үрлеп тазартумен тексеру ауысымына бір реттен жиілетпей жүргізілуі тиіс, тексеру уақыты компрессорлық қондырғы жұмысын есепке алу журналына жазылады.

      109. Мынадай жағдайларда манометрлерді қолдануға болмайды:

      1) пломба немесе тексеру жүргізгендігі туралы (12 айда бір рет) белгімен таңбасы болмаса;

      2) манометрді кезекті тексеру жүргізілмесе (6 айда бір рет);

      3) манометр стрелкасы оны сөндірген кезде аталған манометр үшін рұқсат етілетін ықтималдылықтың жартысынан жоғары болатын өлшемге шкала нөлдік көрсеткішке қайтарылмаса;

      4) шынысы сынған немесе көрсеткішінің дұрыстығына әсерін тигізетін манометрдің басқа да бұзылуы болса.

      110. Компрессорлық қондырғыны пайдалану барысында сақтандыру клапандары жұмыс жағдайында үрлеп тазартумен немесе стендте баптап тексерумен олардың жұмысының ақаусыздығы үздіксіз тексерілуі тиіс.

      111. 1,2 МПа (12 кгс/см2) дейін қысым кезінде жұмыс істейтін жалпы өнеркәсіптік тағайындалуы бар компрессорлық қондырғының сақтандыру клапандары оларды қысыммен қысқа мерзімді мәжбүрлі ашу жолымен тәулік сайын тексерілуі тиіс.

      1,2 МПа (12 кгс/см2) жоғары қысыммен жұмыс істейтін сақтандыру клапандарын тексеру мерзімі технологиялық регламентпен белгіленеді, егер сақтандыру клапандарын пайдалану бойынша нұсқаулықта тексерудің ең қысқа мерзімі белгіленбесе, 6 айда бір реттен жиі емес.

      112. Сақтандыру клапандарының ақаусыздығын тексеру датасы (күні, айы, жылы) және уақыты компрессорлық қондырғы жұмысын есепке алу журналына енгізіледі.

3. Жұмыс ортасы температурасын өлшеуге арналған құралдар

      113. Әрбір өлшем нүктесінің жеке термометрі болуы тиіс. Өлшеу орындары компрессорлық станция жобасымен анықталады.

      114. Термометрлер және басқа да құрылғылар компрессордың әрбір сығу сатысында (кіре берісте және шыға берісте), айдау құбыр өткізгішінде, аралық және шеткі тоңазытқыштан кейін, компрессор механизмін майлау үшін келіп түсетін суды, майды құюда жұмыс ортасы, ауа немесе инертті газдың температурасын анықтауға арналады.

      115. Сығылған жұмыс ортасы (ауа, газ) температурасын өлшеу стационар сынапты (металл қаптамалы) термометрлермен немесе электр термометрлермен және өздігінен жазатын аспаптармен жүргізіледі. Гильзаларды отырғызу тереңдігі құбыр өткізгіштің ішкі диаметрінен 80-85% тең етіліп қабылданады. Гильзалар құбырға пісірілмейді, ол кем дегенде айына бір май қалдықтарынан гильзаның сыртқы бетін тазартып тұру үшін бұрандаға бұралады.

      116. Егер пайдалану бойынша нұсқаулықта өлшеудің ең қысқа мерзімдері қарастырылмаған болса, температураны өлшеу нәтижелері 2 сағатта бір реттен жиілетпей компрессорлық қондырғы жұмысын есепке алу журналына енгізіледі.

      117. Айдау келте құбырларында компрессорды сығудың әр сатысынан кейін ауа температурасы дайындаушының пайдалану жөніндегі нұсқаулығында көрсетілген максималды мәндерден жоғары болмайды, алайда жалпы өнеркәсіптік компрессорлар үшін 1700C аспайды, технологиялық тағайындалуы бар компрессорлар үшін технологиялық регламенттерде қарастырылғанға сәйкес келеді, алайда 1800C жоғары болмауы керек.

      Ескерту. 117-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Инвестициялар және даму министрінің 23.12.2015 № 1221 (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

4. Сақтандыру құрылғылары

      118. Сақтандыру клапандары суытылған ауа немесе газ бөлігінде компрессорды әрбір сығу сатысынан кейін орнатылуы тиіс. Егер әр компрессорға бір ауа жинағыш қарастырылса және айдау құбырында тиектеулі арматура болмаса, компрессордан кейін сақтандыру клапаны тек қана ауа- немесе газ жинағышта орнатыла алады.

      119. Сақтандыру құрылғылары ретінде мыналар қолданылады:

      1) серіппелі сақтандыру клапандары;

      2) иінтіректі-жүкті сақтандыру клапандары;

      3) қирайтын мембраналы сақтандыру құрылғылары (мембраналы сақтандыру құрылғылары).

      120. Серіппелі сақтандыру клапандары суытылған ауа бөлігіндегі компрессордың әр сығу сатысынан кейін секілді айдау желісінде және ауа жинағышта орнатылады.

      121. Иінтіректі-жүкті сақтандыру клапандары айдау желісінде және ауа жинағышта орнатылады.

      122. Сақтандыру мембраналары оларға арналған қыспалы құралда орнатылады. Әрбір сақтандырғыш мембрананың іске қосылу қысымы мен пайдаланудың жіберілетін жұмыс температурасы көрсетілген зауыттық таңбасы болады. Паспорт бір тұтынушыға жөнелтілетін бір типті мембраналардың барлық партиясына дайындаушымен беріледі.

      123. Серіппелі және иінтіректі-жүкті сақтандыру клапандарын дайындаушы паспортпен және пайдалану жөнінде нұсқаулықпен жеткізеді.

      124. Сақтандыру клапандары орнатылған келте құбырлардан жұмыс ортасын сұрыптап алуға жол берілмейді. Бекіту арматурасын сақтандыру клапандарының алдына да, одан кейін де орнатуға жол берілмейді.

      125. Сақтандыру клапандарының жалғау құбыр өткізгіштері оларда жұмыс ортасының қатып қалуынан қорғалуы тиіс.

      126. Сақтандыру клапандары оларға қызмет көрсетуге ыңғайлы және қол жетерлік орындарда орнатылуы тиіс.

      127. Сақтандыру клапандарының өткізу қабілеті мен өлшемдері рұқсат етілген жұмыс қысымынан жоғары болатын қысым түзілмейтіндей таңдалуы тиіс: 0,3 МПа (3 кгс/см2) дейін жұмыс қысымы кезінде қоса алғанда рұқсат етілген жұмыс қысымы 0,05 МПа (0,5 кгс/см2) астам, ал жұмыс қысымы 0,3 МПа-дан 6 МПа (3 тен 60 кг/см2-ге) дейін жұмыс қысымы 15%, ал жұмыс қысымы 6 МПа (60 кг/см2) аса жоғары болғанда 10%.

      128. Сақтандыру клапандарын реттеу және келтіру (іске қосылу сәтінде) пайдалану құжаттамасында реттеуді жүргізгендігі туралы жазба қалдыра отырып, компрессорлық қондырғыларды өздігінен қызмет көрсетуге жіберілген тұлғалармен арнайы стендтерде жүргізіледі.

      129. Әрбір сақтандыру клапаны компрессорлық қондырғы жұмысы кезінде мәжбүрлі ашу үшін құралмен жабдықталуы тиіс. Серіппелі сақтандыру клапандарының тарту гайкалары (іске қосу алдында реттелген) пломбыланады, ал реттелген иінтіректі клапандар бекітіледі, металл қаптамалармен жабылады және пломбыланады.

      130. Айдау құбыр өткізгішінде ауа-немесе газ жинағышқа кері клапан орнатылады.

      Жүйелік қызмет көрсетуді талап ететін жабдықты 1,8 метрден жоғары биіктікте орналастыру кезінде ыңғайлы және қауіпсіз қызмет көрсетуге арналған құрылғылар қарастырылады.

      131. Егер әрбір компрессорға бір ауа жинағыш қаралып, айдау құбыр өткізгішінде бекіту арматурасы болмаса, сақтандыру клапаны компрессордан кейін тек ауа газ жинағышқа ғана орнатылады.

      132. Бірнеше ыдысты (ауа жинағыштар, газ жинағыштар) тізбектеп жалғағанда және олардың араларында бекіту арматурасы болмаған кезде жалпы келтірілетін құбыр өткізгіште барлық ыдыстар тобына бір сақтандыру клапанын орнатуға болады. Бұл жағдайда, егер ыдыстарда қысымның жоғарылау мүмкіндігіне жол берілмесе, онда сақтандыру клапандарын ыдыстарға орнату міндетті емес.

      133. 1,2 МПа (12 кгс/см2) дейін қысыммен жұмыс істейтін жалпы өнеркәсіптік тағайындалған компрессорлық қондырғының барлық сақтандыру клапандары оларды қысыммен мәжбүрлі ашу жолымен тәулік сайын тексерілуі тиіс. 1,2 МПа (12 кгс/см2) жоғары қысыммен жұмыс істейтін сақтандыру клапандарын тексеру мерзімдері технологиялық регламентпен, бірақ кем дегенде 6 айда бір рет бекітіледі. Жапқаннан кейін клапан толық бітеулігін сақтайды.

5. Компрессорды автоматты бақылау, басқару, дабыл беру және
қорғау құралдары

      134. Әрбір компрессор осы параметрлер бойынша қалыпты режимнен компрессор жұмысы ауытқыған кезде жарықты және дыбыстық дабыл берумен қамтамасыз етілетін сығылған ауа, газ, суыту суы және май температурасын және қысымын қашықтықтан бақылау құралдарымен, сондай-ақ сығылған ауа немесе газ қысымы және температурасы бекітілген нормадан асып кеткенде, суыту суын беру тоқтатылғанда, қозғалыс механизмдерін майлау үшін берілетін май қысымы бекітілген шамадан төмендегенде компрессорды автоматты сөндіру құралдарымен жабдықталуы тиіс.

      Машиналар саны үлкен (3 артық) автоматтандырылған компрессор станциясын жобалаған кезде бақылау және автоматика жүйесі құрамына мыналар кіруі тиіс: жалпы қалқан немесе автоматты немесе жартылай автоматты және қашықтықтан басқарылатын органдары мен номиналды мәндерден компрессор жұмысының негізгі параметрлері ауытқығандығы туралы дабыл қағатын, онда аппаратураны орналастырумен орталық басқару пунктінде тетік; жергілікті қалқан немесе компрессорға тікелей жақын орнатылатын тетік. Бұл қалқанда дабыл беру аспаптары және компрессордың негізгі параметрлерін бақылау аспаптары, сонымен қатар қажетті арматурамен компрессорды жергілікті қолмен басқару органдары орнатылады.

      135. Ауа өлшеуіштер және газ өлшеуіштер компрессормен өндірілетін ауысымына метр кубпен (әрі қарай – м3) ауа немесе инертті газды есепке алу үшін тағайындалған.

6. Сығылған ауа немесе инертті газ температурасын бақылау

      136. Сығылған ауа немесе инертті газ температурасын бақылау стационар сынап термометрлер немесе басқа құрылғылар көмегімен майдың тұтану температурасы мен сығылған ауа немесе инертті газдың температурасы араларындағы айырмашылық кемінде 750С болатындай есеппен үздіксіз жүргізіледі.

      137. Айдау келте құбырларында компрессордың әрбір сығу сатысынан кейін ауа немесе инертті газдың температурасы компрессорды монтаждау және пайдалану жөніндегі дайындаушы нұсқаулығында көрсетілген максималды мәндерден аспауы тиіс, бірақ жалпы өнеркәсіпті компрессорлар үшін (сондай-ақ көмір өнеркәсібінде пайдаланылатындар) 1700С жоғары емес, ал технологиялық тағайындалған компрессорлар үшін 1800С жоғары емес.

      138. Сатылар бойынша (кіре берісте және шыға берісте) сығылған ауа немесе инертті газдың температура көрсеткіштері, егер дайындаушымен қысқа мерзім бекітілмесе, компрессорлық қондырғы жұмысын есепке алу журналына (осы Қағидалардың 4-қосымшасы) кем дегенде 2 сағатта бір рет жазылуы тиіс.

7-тарау. Компрессорларды майлауға қойылатын талап

      Ескерту. 7-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 27.01.2023 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

      139. Компрессорларды майлау және компрессорлық майды пайдалану дайындаушының компрессорды монтаждау және пайдалану бойынша нұсқаулығына сәйкес жүзеге асырылуы тиіс.

      140. Кәсіпорынға жеткізілген компрессор майының әрбір партиясында майдың физика-химиялық қасиеттері мен тұтану температурасы көрсетілген сертификат болуы керек.

      141. Қолданар алдында әр партиядан май компрессорды монтаждау және пайдалану бойынша дайындаушы нұсқаулығы талаптарына және стандарттарға сәйкестігіне зертханалық талдаудан өтуі тиіс.

      Зертханалық талдау нәтижелері май партиясының әрбір ыдысына ресімделуі тиіс.

      142. Машина залына май жеткізу әрбір май түрі үшін арнайы ыдыстарда (шелектер, қақпағы бар бидондар, тағы сол сияқты) жүргізілуі тиіс.

      143. Компрессор майын тасымалдау және сақтау үшін қарастырылған ыдыстарды басқа мақсаттарда пайдалануға жол берілмейді. Ыдыстар үнемі тазалықта ұсталуы керек және тұнбалардан үздіксіз тазартылып тұрады. Май үшін ластанған ыдыстарды қолдануға жол берілмейді.

      144. Компрессорлық станция жобасымен анықталатын жағдайларда компрессорлық қондырғылар майды орталықтан беру, майды авариялық ағызу құрылғыларымен жарақталуы тиіс.

      Компрессор майын орталықтан беру құрылғылары (бактар, сорғылар және тағы сол сияқтылар) бөлек негізгі қабырғалармен бөлінген және сыртқа шығу есігі бар машина залынан бөлек ғимаратта орнатылуы тиіс.

      145. Компрессорлық қондырғының машина залы жайында тез тұтанатын сұйықтықтарды сақтауға болмайды.

      146. Компрессор цилиндрлерін майлауға кететін май компрессорлық станцияны және қысыммен жұмыс істейтін ыдыстарды қауіпсіз пайдалануды қадағалау бойынша жауапты тұлғалардың жазбаша келісімімен ғана (ауысым журналындағы жазба) қолданылады.

      147. Майлау құрылғыларына май құю сүзгісі бар түтікшелер арқылы жүргізілуі тиіс.

      148. Мәжбүрлі майлау жүйесіндегі май сүзгілері және май сорғысының қабылдау сеткасы технологиялық регламентпен белгіленген мерзімдерде кем дегенде екі айда бір рет тазартылуы тиіс.

      149. Май сорғысы мен лубрикатор кем дегенде бір жарым айда бір рет тазартылуы тиіс.

      150. Әр компрессор қозғалыс механизмін майлау үшін келетін май температурасы мен қысымын өлшеу құралдарымен жабдықталуы тиіс.

      151. Май қысымы мен температурасының көрсеткіштері, егер компрессорды дайындаушы нұсқаулығымен қысқа мерзімі қарастырылмаса, компрессорлық қондырғы жұмысын есепке алу журналына кем дегенде 2 сағатта бір рет жазылуы керек. Компрессор майы шығыны компрессор майын шығынын есепке алу журналына ауысым соңында жазылады.

      152. Әр ауысымда компрессордың цилиндрі мен тығыздамаларын майлау үшін әр нүктеге май шығыны бұл майды қысыммен беретін лубрикатормен бақыланады және компрессорды дайындаушы нұсқаулығынан ауытқуды болдырмау үшін ауысым сайын тексеріледі.

      153. Компрессор майы және суыту суының ағуына, майдың іргетасқа тиюіне жол берілмейді. Ағу байқалған кезде оның себептері тез арада жойылады.

      154. Пайдаланылған компрессор майы компрессорлық қондырғы ғимаратынан тыс жерде орнатылған май жинағышқа құйылуы тиіс.

      155. Пайдаланылған май қайталап пайдалануға оны регенерациялау және жаңа майдың физика-химиялық қасиеттеріне сәйкестігіне зертханалық талдаудың оңтайлы нәтижелерінен кейін ғана жіберілуі мүмкін.

      156. Көмір шахталарында орнатылған компрессорлар үшін регенерацияланған майды пайдалануға жол берілмейді.

      157. Компрессорлық қондырғы жабдығын сыртқы қарау, оның сыртқы беттерін шаң мен тозаңнан сүрту және тазалау жүйелілігі технологиялық регламентпен анықталуы тиіс. Сүрту материалдары ретінде тек мақта-қағазды немесе зығыр шүберектерін қолдануға рұқсат етіледі.

      158. Компрессордың аралық және шеткі тоңазытқыштары конденсат пен пайдаланылған майды арнайы орнатылған жинағыштарға шығару үшін компрессорлық станцияның өндірістік жайының ластануын болдырмайтын дренаж құрылғысымен, сондай-ақ автоматты немесе қолмен үрлеу құрылғыларымен жабдықталуы тиіс.

      159. Автоматты үрлеу болмаған кезде май ылғал айырғыштарды (аралық және шеткі) қолмен үрлеуді ауысымына екі рет жүргізу қажет, егер зауыт нұсқаулығымен үрлеп тазартудың ең қысқа мерзімі қарастырылмаған болса; компрессорлық қондырғы құрамына кіретін ауа жинағыштар мен газ жинағыштарды шеткі тоңазытқыш және май ылғал айырғыштар болған кезде ауысымына бір реттен жиі емес және олар болмаған кезде ауысымына екі реттен жиі емес үрлеп тазартылады.

8-тарау. Компрессорлық қондырғыларды суытуға қойылатын талап

      Ескерту. 8-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 27.01.2023 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

      160. Компрессорлық қондырғылар дайындаушының пайдалану бойынша нұсқаулығына сәйкес келетін жүйенің жұмыс режимін сақтаумен су немесе ауамен суыту жүйесімен қамтамасыз етілуі тиіс.

      161. Компрессорларды, аралық және шеткі тоңазытқыштарды суыту үшін су беру жүйесін таңдау жобамен белгіленеді.

      162. Алып тасталды - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 27.01.2023 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

      163. Компрессорлық қондырғылардың суыту жүйесі суында 40 миллиграмм литрге (әрі қарай – мг/л) артық мөлшерде өсімдік және механикалық қоспалар құрамы болмау керек. Судың жалпы ащылығы 7 миллиграмм эквиваленті литрге (әрі қарай – мг-экв/л) артық болмауы керек.

      164. Қажетті сападағы су болмаған жағдайда су тазарту қондырғылары (механикалық, натрий-катионды сүзгілер және тағы басқалары) қарастырылуы тиіс.

      165. Компрессор және тоңазытқыштардан қыздырылған суды шығаратын құбыр өткізгіштерде суыту жүйесін бақылау үшін көрінетін орындарда мыналар орнатылуы тиіс:

      1) суытудың тұйықталған жүйесі кезінде – шынылы бақылау люктері немесе түтікшесі бар бақылау краниктерімен ағын релесі;

      2) суытудың ашық айналмалы жүйесі кезінде – құю түтікшелері.

      166. Компрессор алдында суыту құбыр өткізгішінде суытуға берілетін судың мөлшерін реттейтін вентиль орнатылады.

      167. Компрессорлық қондырғы ғимаратында суыту жүйесі құбыр өткізгіштерін тарту басымдылықпен арналарда (туннельдерде) орындалуы тиіс. Арналар (туннельдер) өлшемдері жөндеу жұмыстарын жүргізу және оларда орналастырылған суыту жүйесінің құбыр өткізгіштері мен арматураларға қызмет көрсету ыңғайлылығы ескеріле отырып алынуы тиіс. Арналар (туннельдер) құрылысы кезінде дренаж қарастырылуы тиіс.

      168. Компрессор ұзақ уақыт бойы тоқтап тұрған кезде, станция ғимаратындағы температура +20С болған кезде жұмыс істемейтін жабдықтың суыту жүйелерінен суыту суы ағызылады, ал ауа және газ қуыстары желдетіледі.

      Суыту жүйесінен және компрессор жейделерінен суды жіберу үшін ағызып жіберетін құрылғылар қарастырылуы тиіс.

      169. Пайдалану барысында компрессордан, аралық және шеткі тоңазытқыштардан шығатын суыту суының температурасы 40ҮС аспауы тиіс.

      170. Суыту суын құяр жерде және ағызуда температураны өлшеу стационар сынапты (металл қаптамадағы) немесе электр термометрлерімен және өзі жазатын құралдармен жүргізіледі.

      Температураны үнемі (ылғи да) өлшеу үшін тасымалданатын сынапты термометрлерді қолдануға жол берілмейді.

      171. Температураны өлшеу нәтижелері, егер компрессорды монтаждау және пайдалану жөніндегі дайындаушы нұсқаулығында өлшеудің қысқа мерзімдері қаралмаса, кем дегенде 2 сағатта бір рет компрессорлық қондырғы жұмысын есепке алу журналына жазылады.

      172. Сығылған ауа немесе инертті газды суыту жүйесін (цилиндрлер жейделері, шеткі және аралық тоңазытқыштар) қақтан, қоқыстан және басқа да ластанулардан тазарту компрессорлық қондырғыны суытуға берілетін судың жалпы қаттылығына байланысты, техникалық басшы бекіткен кесте бойынша жүргізілуі тиіс.

9-тарау. Май ылғал айырғыштарға, бекіту және реттеу арматурасына қойылатын талап

      Ескерту. 9-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 27.01.2023 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

      173. Әр компрессор мүмкіндігінше компрессорға жақынырақ (шеткі тоңазытқышқа) компрессор мен ауа жинағыш, газ жинағыш арасында айдау құбыр өткізгішінде орнатылған май ылғал айырғышпен жабдықталуы тиіс.

      Май ылғал айырғышты және шеткі тоңазытқышты бір агрегатқа жасауға болады.

      174. Май ылғал айырғыштар компрессор станциясы ғимаратының, қоршаған ортаның ластануына жол бермейтін орнатылған жинағыштарға пайдаланылған май мен конденсатты шығару үшін дренаж құрылғысымен, сондай-ақ автоматты және қолмен үрлеу құрылғыларымен жабдықталуы тиіс.

      175. Автоматты үрлеу болмаған кезде май ылғал айырғыштарды қолмен үрлеу, егер дайындаушының пайдалану жөніндегі нұсқаулығында немесе техникалық регламентпен үрлеудің ең қысқа мерзімі қарастырылмаса, ауысымына екі рет жүргізілуі тиіс.

      176. Айдау құбыр өткізгішінде (шеткі тоңазытқыштан ауа жинағышқа, газ жинағышқа дейін) манометр, термометр, сақтандыру және кері клапандар, сөндіру арматурасы (ысырмалар, вентильдер) және дренаж құрылғысы орнатылуы тиіс.

      177. Компрессорды қосу кезінде электр қозғалтқышын жүктеуден айыру үшін айдау құбыр өткізгішінде кері клапанға дейін қысымды шығару үшін бекіту арматурасымен жеке тармақ орнатылуы тиіс немесе басқа құрылғы қарастырылады.

      178. Айдау құбыр өткізгішінде орнатылатын арматура қауіпсіз қызмет көрсету және жөндеу есепке алына отырып, монтаждалуы тиіс.

      179. Вентильдер, ысырмалар, крандар және клапандар тез жұмысқа қосылуы және тоқтау мүмкіндігімен қамтамасыз етілуі есебінен монтаждалуы тиіс.

      180. Арматура номерленуі тиіс, сермерлер шпиндельдерге тығыз бекітіледі. Вентильдерде (ысырмалар) және олардың жетектерінде мынадай жазулар жазылады:

      1) пайдалану сұлбаларына сәйкес келетін реттеу немесе бекіту құрылғысының номері немесе шартты белгісі, сығылған ауаны, суыту суын, компрессор майы құбыр өткізгіштерінің орындаушы технологиялық сұлбасы;

      2) айналу бағытының "ж" жабық және "а" ашық бағытына көрсеткіш (бағдарша).

      181. Арматуралар мен жетектердегі жазулар былайша орналастырылады:

      1) штурвал (сермер) вентиль корпусына (ысырмаға) жақын орналасқанда – корпуста немесе вентиль (ысырма) оқшаулағышында немесе бекітілген тақтада;

      2) штурвалдың (сермер) көмегімен қашықтықтан басқару кезінде –калонкада немесе штурвал кронштейнінде;

      3) шынжырдың көмегімен қашықтықтан басқару кезінде – шынжырлы дөңгелек кронштейнмен қатты жалғанған және басқару алаңынан өте жақсы көрінуді қамтамасыз ететін күйде бекітілген тақтада;

      4) вентильмен немесе ысырмамен қашықтықтан басқару кезінде (білік шеті еден астына салынып қақпақпен жабылған) – ішкі және сыртқы жақты қақпақта;

      5) электр жетегі көмегімен қашықтықтан басқару кезінде – басқару тетігінде;

      6) қашықтықтан басқару кезінде, осы тармақтың 2), 3), 4), 5) тармақшаларында қарастырылған жазбалардан басқа, арматураның басқару сермерлерінде де жазбалар түсіріледі.

      182. Компрессорда, ыдыстарда және айдау құбыр өткізгіштерінде орнатылған арматурада корпусында айқын таңбалану көрсетілуі тиіс:

      1) дайындаушының атауы және тауарлық белгісі;

      2) шартты өту жолы;

      3) ортаның шартты қысымы мен температурасы;

      4) орта ағымының бағыты (бағдарша);

      5) материал маркасы.

      183. Арматура, бақылау-өлшеу аспаптарын және сақтандыру құрылғыларын орнату орнын және санын таңдау жобалау ұйымымен компрессорлық қондырғыны пайдалану жағдайларын қамтамасыз етуден шыға отырып анықталады.

      184. Жұмыс орындарында және негізгі өту жолдарында орнатылған бет температурасы +450С жоғары құбыр өткізгіштер, ыдыстар және аппараттарда жылу оқшауыштар болуі тиіс. Компрессор цилиндрлерінің қабырғалары оқшаулауланбайды.

10-тарау. Ауа жинағыштарға және газ жинағыштарға қойылатын талап

      Ескерту. 10-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 27.01.2023 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

      185. Компрессор қондырғысында сығылған газ қысымының пульсациясын тегістеу үшін ауа жинағыштар немесе газ жинағыштар (буфер ыдыстары) қарастырылуы тиіс.

      186. Қысыммен жұмыс істейтін ыдыстарды дайындау (ауа жинағыштарды) "Артық қысыммен жұмыс істейтін жабдықтар қауіпсіздігі туралы" Кедендік одақтың 2013 жылғы 2 шілдедегі № 41 техникалық регламенті талаптарына сәйкес жүргізіледі.

      187. Жалпы тағайындалған ауа компрессорларының ауа жинағыштары, газ жинағыштары көлемі дайындаушымен немесе компрессорлық станция жобасымен анықталады.

      188. Ауа жинағыш немесе газ жинағыш компрессор станциясы ғимаратынан тыс іргетасқа орнатылуы тиіс және қоршалуы тиіс.

      189. Ауа жинағыштар немесе газ жинағыштар арасындағы ара қашықтық кемінде 1,5 метр болуы тиіс, ауа жинағыш немесе газ жинағыш және ғимарат қабырғасы арасындағы ара қашықтық кемінде 1 метр.

      Қоршау ауа жинағыштан немесе газ жинағыштан кемінде 2 метр ара қашықтықта жүру немесе өту жағына орнатылуы тиіс.

      Ауа жинағыш немесе газ жинағыш қоршауының биіктігі кемінде 1 метр болуы тиіс.

      190. Ғимарат ішіне ауа жинағыш, газ жинағыш орнатуға жол берілмейді.

      Жекелеген жағдайларда жайларда компрессор агрегатына құрылымдық кіріктірілген гидроаккумуляторларды және ауа жинағыштарды, станокты немесе басқа технологиялық жабдықты орнатуға болады.

      191. Бір ауа жинағышқа, газ жинағышқа айдау желілерінде кері клапандарды және бекіту арматурасын орнатумен бірнеше компрессорларды жалғауға болады (көмір шахталарынан басқа). Бекіту арматурасының алдында сақтандыру клапандары орнатылады.

      192. Ауа жинағыштар немесе газ жинағыштарды профилактикалық және кезеңдік ішкі тексерулер және жөндеу жүргізу үшін олардың әрқайсысының желіден ажыратылу мүмкіндігі қарастырылады.

      193. Әрбір ауа жинағыш, газ жинағыш тар жол немесе люкпен, пайдаланылған май мен конденсатты шығару үшін төменгі нүктеде жіберу кранымен, сақтандыру клапанымен, қарауға ыңғайлы орында орнатылған үш жүрісті краны бар манометрмен жабдықталуы тиіс.

      194. Ауа жинағышқа, газ жинағышқа, манометр мен сақтандыру клапанына қызмет көрсету, бақылау және жөндеу ыңғайлы болуы үшін алаңдар мен сатылар қарастырылуы тиіс.

      195. Ауа жинағыш немесе газ жинағыш оны пайдаланылған май немесе конденсаттан автоматты немесе қолмен желдендіру құрылғысымен жабдықталуы тиіс.

      196. Автоматты үрлеу болмаған кезде ауа жинағыштар немесе газ жинағыштарды қолмен үрлеп тазарту шеткі тоңазытқыштар және майдан айырғыш болған кезде ауысымына кем дегенде бір рет және олар болмаған кезде дайындаушының пайдалану жөніндегі нұсқаулығымен немесе технологиялық регламентпен үрлеудің неғұрлым қысқа мерзімі қарастырылмаса, ауысымына кем дегенде екі рет жүргізілуі тиіс.

      Пайдаланылған май және конденсат ғимарат қабырғалары мен қоршаған аумақтың ластануына жол бермейтін жинағыштарға шығарылуы тиіс.

      197. Ауа жинағыштардағы, газ жинағыштардағы және құбырлардағы май мен май шөгінділерінің тұтануын болдырмау үшін, статикалық электр зарядын тудыратын ұсақталған шаң мен тоты бар ауаны немесе инертті газды сору кезінде электр қондырғыларын орнату ережелеріне сәйкес жерге қосу орнатылады.

      Ескерту. 197-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 27.01.2023 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

      198. Жермен тұйықтау құрылғысының кедергісін өлшеу кем дегенде жылына бір рет жүргізіледі. Кедергі өлшемдерінің нәтижелері хаттамамен ресімделеді және жермен тұйықтаушы құрылғының паспортына жазылады.

      199. Алып тасталды - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 27.01.2023 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

11-тарау. Сығылған ауаны кептіру қондырғылары

      Ескерту. 11-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 27.01.2023 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

      200. Шеткі тоңазытқыштардан басқа, компрессорлар ауаны тереңнен кептіру үшін арнайы кептіру қондырғыларымен жабдықталады.

      201. Тоңазытқыш қондырғылар көмегімен ылғалды қатыру әдісімен жұмыс істейтін кептіру қондырғылары компрессорлық қондырғылардан оқшауланған жайларда орналастырылуы тиіс.

      202. Ылғалды қатты сорбенттармен сіңіру әдісімен және улы емес және жарылыс қауіпсіз хладагенттерді қолданумен жұмыс істейтін кептіру қондырғыларын компрессорлық қондырғының машина залында орналастыруға рұқсат етіледі.

      203. Тоңазыту машиналарында улы емес және жарылыс қаупі жоқ хладагенттерді қолдану кезінде кептіру қондырғыларын машина залында орналастыруға болады.

12-тарау. Құбыр өткізгіштер және цех ішілік айдау құбыр өткізгіштері

      Ескерту. 12-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 27.01.2023 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

      204. Құбыр өткізгіштер (ауа өткізгіштер, газ өткізгіштер) және компрессорлық станция құрамына кіретін ыдыстар (ауажинағыштар, газ жинағыштар, май ылғал айырғыштар және басқа да ыдыстар) қысыммен жұмыс істейтін жабдықтарды қауіпсіз пайдалануды қамтамасыз ететін өнеркәсіптік қауіпсіздіктің нормативтік актілерінде айқындалған тәртіпте пайдалануға қабылдануы тиіс.

      205. Құбыр өткізгіштерді монтаждауды ғимарат қабырғалары бойымен, эстакадалар және арналарда (туннельдерде) жүргізуге болады.

      Қабырғалар арқылы өтетін құбыр өткізгіштер бөліктері сақтандыру құбырларына (қаптама) салынады.

      Арналар өлшемдері қарау және жөндеу жүргізу мүмкіндігін қамтамасыз етеді.

      206. Құбыр өткізгіштерде құбыр өткізгіштің температуралық деформациясынан (созылу, сығылу) дәнекерленген және ернемекті қосылыстардың бітеулігін жоюды алдын алатын орнын толтыратын құрылғылар монтаждалуы тиіс.

      207. Салмақ түсірілетін бағаналар мен эстакада құрылымының элементтері құбыр өткізгіш діріліне жол бермеуі тиіс.

      Құбыр өткізгіштер тіректері температуралық деформация кезінде оның элементтерінің ауысуын қамтамасыз етуі және ауа құбыры немесе газ құбыры және барлық көмекші құрылғылардың салмағын ұстап тұру беріктігін кепілдендіруі тиіс.

      Құбыр өткізгіштер отқа төзімді немесе жанбайтын конструкцияларда бекітілуі тиіс.

      208. Құбыр өткізгіштер және арматураны монтаждау жапсарлы пісірумен жүргізіледі. Пісірумен жалғау мүмкіншілігі болмайтын бөлек жағдайларда ернемекті қосылыстарды қолдануға рұқсат етіледі.

      209. Ернемекті қосылыстар үшін төсеме материалдары ретінде ылғалдың, майдың және температураның әсеріне төтеп бере алатын (паронит, асбест, тағы сол сияқты) материалдар қолданылуы тиіс.

      210. Картон, резеңке және басқа да жанғыш немесе шіритін төсемелерді қолдануға жол берілмейді.

      211. Жер асты қазбаларында төселген құбыр өткізгіштер бөліктері және ернемекті қосылыстарды тығыздау үшін жану температурасы 350ҮС төмен емес арнайы жылу және майға тұрақты резеңкеден жасалған төсемдер қолданылуы тиіс. Резеңке төсемдер орталықтандырылған тәртіпте дайындалуы тиіс және айырықша таңбасы болуы керек.

      212. Таңбасы жоқ резеңке төсемдерді пайдалануға жол берілмейді.

      213. Сыртқы құбыр өткізгіштерді орнату кезінде олардың ішінің қатып қалуына жол берілмеуі керек, жылудан оқшаулағыш қолданылады.

      214. Конденсат пен пайдаланылған май жиналуы мүмкін құбыр өткізгіштердің жекелеген бөліктерінде автоматты немесе қолмен үрлеуі бар тізбекті май ылғал айырғыштар орнатылуы тиіс.

      Үрлеуге арналған құрылғылар қызмет көрсету үшін қол жетерлік болуы тиіс.

      Үрлеу құрылғысы қатып қалған жағдайда оны жылыту үшін ыстық су, бу немесе ыстық ауаны қолдануға рұқсат етіледі.

      Жылыту үшін ашық отты пайдалануға жол берілмейді.

      215. Автоматты үрлеу құрылғысы болмаған кезде желілік май ылғал айырғышты үрлеу ауысымына кем дегенде екі рет қолмен жүргізіліп, компрессорлық қондырғы жұмысын есепке алу журналында белгіленеді.

      216. Құбыр өткізгіштер желілік май ылғал айырғыштар жағына қарай 0,003 градус еңіспен қиғашталып төселеді.

      217. Құбыр өткізгіштерде конденсат пен пайдаланылған майдың жиналуына ықпал ететін өлі аймақтардың (бітеу ойықтар, бітеу штуцерлер, тағы сол сияқты) болуына жол берілмейді.

      218. Құбыр өткізгіштерде орнатылған арматура ыңғайлы және қауіпсіз қызмет көрсету мен жөндеу жүргізу есепке алынып монтаждалуы тиіс.

      219. Вентильдер, ысырмалар, крандар, клапандар ақаусыз күйде ұсталуы және сығылған газды беруді тез тоқтату мүмкіндігін қамтамасыз етуі тиіс.

      Арматура сермерлері шпиндельдерде тығыз бекітілуі тиіс. Вентильдер, ысырмалар, крандар, клапандар және оларға келетін жетектерге мынадай жазбалар жазылады:

      1) құбыр өткізгіштердің орындау сұлбаларына сәйкес келетін бекіту және реттеу органның нөмірі және шартты белгісі;

      2) сермердің айналу бағытын "ж" жабық және "а" ашық бағытына көрсеткіш (бағдарша).

      220. Жылу беретін аппараттарға жақын тартылған құбыр өткізгіш жылудан оқшауландырылған болуы тиіс.

      221. Құбыр өткізгіштер электр кабельдеріне, электр өткізгіштерге және электр жабдықтарына дейін кемінде 0,5 метрге тартылады.

13-тарау. Техникалық қызмет көрсетуді ұйымдастыру

      Ескерту. 13-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 27.01.2023 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

      222. Компрессорлық станцияларды қауіпсіз пайдалануды қамтамасыз ету үшін дайындаушы нұсқаулықтарына және осы Қағидалар талаптарына сәйкес мынадай жұмыс түрлерін жүргізу үшін технологиялық регламенттер әзірленуі тиіс:

      1) стационарлық компрессорлық қондырғыларға қауіпсіз қызмет көрсету;

      2) аралық және соңғы тоңазытқыштарды, май ылғал айырғыштарды, ауа жинағыштарды, газ жинағыштарды, айдау құбыр өткізгіштерін (цех ішілік және сыртқы) тазалау (жуу);

      3) манометрлердің, сақтандыру клапандарының, автоматты бақылау, басқару, дабыл беру және қорғаныс құралдары әрекетінің ақаусыздығын тексеру және пайдалану;

      4) цилиндрлерді және компрессорлардың клапан қораптарын күйік түзілуден тазалау және тексеру;

      5) жиналған шаңнан ауа сүзгілерін тазалау және тексеру;

      6) қақтан, тұнғыдан және басқа да ластанулардан сығылған ауа немесе инертті газдың суыту жүйесін (цилиндрлер қабығын, аралық және шеткі тоңазытқыштарды) тазалау;

      7) компрессорлық қондырғы ыдыстарын және айдау құбырларын техникалық куәландыруға дайындау;

      8) компрессорлық қондырғы ыдыстарын құбыр өткізгіштерді бітеулігіне пневматикалық сынақ жүргізу;

      9) сақтандыру клапандарын тексеру, жөндеу, реттеу және пломбылау.

      223. Пайдаланатын ұйым иесінің немесе басшысының бұйрығымен (өкімімен) компрессорлық станцияны және қысыммен жұмыс істейтін ыдыстарды қауіпсіз пайдалануды қадағалау бойынша жауапты тұлғалар, компрессорлық станция және қысыммен жұмыс істейтін ыдыстардың ақаусыз күйіне жауапты тұлғалар өндірістік бақылау туралы ережеге сәйкес тағайындалуы тиіс.

      224. Компрессорлық қондырғыларға өздігінен қызмет көрсетуге персоналды жіберу ұйым бойынша бұйрықпен (өкіммен) ресімделуі тиіс.

      225. Компрессорды іске қосар алдында машинист қондырғыны тексеруі тиіс, оның ақаусыздығына көз жеткізу керек, майлау және суыту жүйесін тексеру керек және технологиялық регламентке сәйкес іске қосуы керек.

      226. Компрессорлық қондырғы жұмысы кезінде мыналар бақылануы керек:

      1) әрбір сығу сатысынан кейін сығылған газдың қысымы және температурасы;

      2) аралық және шеткі тоңазытқыштардан кейін сығылған газ температурасы;

      3) компрессорлар цилиндрлерінің қабығына, аралық және шеткі тоңазытқыштарға суыту суының келуінің үздіксіздігі;

      4) нүктелер бойынша суыту жүйесіне келетін және кететін суыту суының температурасы;

      5) компрессор жүйесіндегі май қысымы және температурасы;

      6) статор тоғы, ал ілеспе электр жетегі кезінде электр қозғалтқышы роторының тоғы күшінің өлшемі;

      7) лубрикаторлар жұмысының ақаусыздығы және олардағы май деңгейі.

      227. Аспаптар көрсеткіштері технологиялық регламентпен белгіленген уақыт аралығында жазылып тұрады, оларды компрессорлық қондырғы жұмысын есепке алу журналына кем дегенде екі сағат сайын жазып отыру керек.

      228. Осы журналға мыналар жазылады: компрессорды қосу және тоқтату уақыты, тоқтату себебі, ақаулар мен кемістіктері, сақтандыру клапандары мен манометрлер, автоматты бақылау, басқару, дабыл беру және қорғаныс құралдары әрекетінің ақаусыздығын тексеру жүргізу уақыты және нәтижелері, конденсат пен пайдаланылған майды май ылғал айырғыштардан, ауа жинағыштардан, газ жинағыштардан, және басқа да ыдыстардан ағызуды және желдендіруді жүргізу; сүзгілерді жоспардан тыс тазарту.

      229. Компрессорлық қондырғы жұмысын есепке алу журналы компрессорлық станцияның және қысыммен жұмыс істейтін ыдыстардың ақаусыз күйіне жауапты тұлғамен тәулік сайын тексеріледі және қол қойылады.

      230. Компрессор мынадай жағдайларда тоқтатылады:

      1) дайындаушының пайдалану жөніндегі нұсқаулығымен қаралса;

      2) егер компрессордың кез келген сатысында айдау тізбегінде манометр қысымы рұқсат етілетін шамадан артық көрсетсе;

      3) қозғалыс механизмін майлау жүйесінің манометрі төменгі шектің рұқсат етілетін шамасынан төмен қысым көрсетсе;

      4) суыту суын беру кенеттен тоқтап қалса немесе суыту жүйесінің басқа да авариялық бұзылуы кезінде;

      5) егер компрессорда немесе электр қозғалтқышта соққылар мен тарсыл естілсе немесе олардың бұзылуы анықталса;

      6) егер сығылған ауа температурасы дайындаушы нұсқаулығында белгіленген шекті рұқсат етілген нормадан жоғары болса;

      7) өрт кезінде;

      8) компрессор немесе электр қозғалтқыштан күйік немесе түтін иісі пайда болған кезде;

      9) компрессор немесе электр қозғалтқышының, басқа да тораптардың дірілі айтарлықтай ұлғайғанда;

      10) егер тарату қалқанындағы электр аспаптары электр қозғалтқышының шамадан тыс жүктелгенін көрсетсе.

      231. Компрессорды авариялық тоқтатқаннан кейін оны қосу компрессорлық станция және қысыммен жұмыс істейтін ыдыстарды қауіпсіз пайдалануды қадағалау бойынша жауапты тұлға рұқсатымен жүргізілуі тиіс.

      232. Қысымда болатын құбыр өткізгіштер және жабдықтарды жөндеуге және тазалауға жол берілмейді.

      233. Жұмыс істеп тұрған компрессорларды (толық автоматтандырылғандардан басқа) оларға қызмет көрсетуге жіберілген тұлғалардың қадағалауынсыз қалдыруға жол болмайды.

      234. Кезекшілік кезінде компрессорлық станция машинисіне компрессор қондырғысына қызмет көрсетумен байланысы жоқ жұмыстарды орындауды тапсыруға болмайды.

      235. Компрессорлық қондырғы жабдықтарын үздіксіз сыртқы бақылау, оның сыртқы бетін шаң мен кірден сүрту және тазалау жүргізілуі керек. Май және судың ағуына, әсіресе майдың іргетасқа түсуіне жол берілмейді. Анықталған кезде ағу себептері дереу жойылады.

      236. Ауа сүзгілері компрессорлық қондырғыны пайдалану жөніндегі нұсқаулықпен қарастырылған мерзімде тексерілуі тиіс. Сүзгіде ауаның өту кедергісі мәні 50 мм су бағанадан аспауы тиіс, егер де дайындаушымен басқа кедергі өлшемі көрсетілмесе. Үлкен кедергі кезінде сүзгі тазартылады.

14-тарау. Құбыр өткізгіштерді (ауа құбырлары, газ құбырлары) және ыдыстарды техникалық куәландыру

      Ескерту. 14-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 27.01.2023 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

      237. Ыдыстар мен құбыржолдар оларды пайдалану процесінде мынадай техникалық куәландырудан өтеді:

      1) сыртқы тексеру;

      2) ішкі тексеру (пайдалану процесінде);

      3) гидравликалық сынау.

      Техникалық куәландырудың көлемі, әдістері мен кезеңділігі Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2014 жылғы 30 желтоқсандағы № 358 бұйрығымен бекітілген Қысыммен жұмыс істейтін жабдықты пайдалану кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидаларының (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10303 болып тіркелген) талаптарына сәйкес жүргізіледі.

      Ескерту. 237-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 27.01.2023 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

      238. Ыдыс немесе құбыр өткізгіш оларды кезекті техникалық куәландырудан өткізу үшін паспорттарында көрсетілген мерзімнен кешіктірілмей тоқтатылуы тиіс.

      239. Жаңадан монтаждалған айдау құбыр өткізгішін сыртқы бақылау кезінде жобаға сәйкестігі тексерілуі тиіс: тіректер, компенсаторлар, арматура, құю, үрлеу және дренаж құрылғысы, бақылау-өлшеу құралдары, сақтандыру құрылғылары және тағы сол сияқты орналасуы.

      240. Барлық пісіру қосылыстары қаралуы керек. Қарау кезінде мынадай беттік ақаулар анықталуы мүмкін: жарықшақтар, жырықтар, тіліктер, күйіктер, пісірілмей қалған кратерлер, шикі пісірілімдер, кеуектілік, сынықтар және жалғанатын элементтер осьтерінің перпендикуляр болмауы, жиектердің ығысуы, тігіс формалары өлшемдерінің жобалау өлшемдерінен ауытқуы және басқа да технологиялық ақаулар.

      241. Пісірілген қосылыстардың сапасын бақылау әдістері, көлемі және кезеңділігі (бақылаудың бұзылмайтын әдістері, механикалық сынақтар, металлографиялық зерттеулер) жобалау ұйымымен анықталады және компрессорлық станция жобасында көрсетіледі.

      242. Жаңадан монтаждалған құбыр өткізгіштер оқшаулауды салғанға дейін сыртқы және ішкі бақылаудан және гидравликалық сынаудан өтуі тиіс.

      243. Компрессорлық қондырғыны пайдалану барысында ашық тәсілмен немесе өту және жартылай өту арналарында төселген құбыр өткізгіштерді кезеңдік сыртқы бақылау оқшауландырғышты таңдап аршумен жүргізілуі тиіс.

      244. Компрессорлық қондырғыны кезеңдік сыртқы бақылау кезінде мыналар тексеріледі:

      1) компрессор мен электр қозғалтқышының күйі;

      2) электр аппаратурасы және жермен тұйықталуы;

      3) майлау және суыту жүйесінің ақаусыздығы;

      4) аралық және шеткі тоңазытқыштар, ыдыстар (май ылғал айырғыштар, ауа жинағыштар, газ жинағыштар);

      5) айдау құбыр өткізгіштері (ауа құбырлары, газ құбырлары);

      6) үрлеу және дренаж құрылғылары;

      7) бақылау-өлшеу құралдары, автоматты бақылау, басқару, дабыл беру, қорғаныс құралдары;

      8) сақтандыру және кері клапандар;

      9) бекіту және реттеу арматурасы (вентильдер, ысырмалар, крандар);

      10) бұрандалы қосылыстарды тарту дәрежесі;

      11) ернемек және бұрандалы қосылыстардың ақаусыздығы (термометрлер үшін гильзалар орнату, манометрлер, үш жүрісті крандар және тағы сол сияқтыларды жалғау);

      12) техникалық құжаттар және олардың құрамы (паспорттар, өндірістік бақылау туралы ереже, журналдар, сұлбалар, актілер, сызбалар, хаттамалар және тағы сол сияқтылар).

      245. Егер сыртқы қарау кезінде адамдар өміріне қауіп төндіретін ақаулар немесе осы қағидаларды және Үкіметтің қаулысымен бекітілген қысыммен жұмыс істейтін жабдықтарды пайдалану кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидаларын бұзулар анықталса, онда компрессорды тоқтату керек, ақауларды және қауіпсіздік ережелерін бұзуды жою бойынша шаралар қолдану керек.

      246. Компрессорлық қондырғыны сыртқы қарау нәтижелері актпен ресімделуі тиіс.

      247. Құбыр өткізгішті ішкі қарау ернемек арқылы жалғанған қосылыстарды бөлшектеу, ысырмалар мен вентильдерді алу, бөлек телімдерді кесу жолымен таңдалып жүргізіледі, бекіту және реттеу арматурасы және бекітпені тексеру қатар жүргізіледі.

      248. Ішкі және сыртқы қарау жүргізудің мақсаттары:

      1) бірінші реттік куәландыру кезінде айдау құбыр өткізгіш осы Қағидаға, тіркеу кезіндегі ұсынылған актілер мен жобаға сәйкес дайындалған және монтаждалған, сонымен қатар құбыр өткізгіш пен оның элементтерінің пісірілген қосылыстарында зақымданулар мен ақаулардың жоқтығын тексеру;

      2) кезеңдік және кезектен тыс куәландыру кезінде құбыр өткізгіштің ақаусыздығын, қабырғалардың ішкі беттерінде май қалдықтарының жоқтығын және әрі қарай пайдаланудың сенімділігін бекіту.

      249. Құбыр өткізгішті ішкі және сыртқы қарау кезінде анықталған ақаулар, жарамсыздықтар жойылуы тиіс.

      Құбыр өткізгішті ішкі қарау нәтижелері, өнеркәсіптік қауіпсіздік талаптарының қолданыстағы нормаларының шектерінен асатын ақаулар анықталмаса, қанағаттандырарлық деп саналады.

      250. Ішкі қарау нәтижелері мынадай ішкі бақылау жүргізу мерзімі көрсетілген құбыр өткізгіш паспортына жазылуы керек.

      251. Жұмысқа жарамсыз күйде 12 айдан артық тұрған құбыр өткізгіштерге сыртқы және ішкі бақылау жүргізген кезде мыналар тексеріледі:

      1) консервация тәртібінің сақталуына бақылау жүргізуді жүзеге асыру;

      2) іріктеу тәртібімен - құбыр өткізгіштердің ішкі беттерінің күйі (ернемекті қосылыстарды бөлшектеу, ысырмалар мен вентильдерді алу, бөлек телімдерді кесу жолымен);

      3) оқшауландырғыш күйі, қарау нәтижелері негізінде оқшауландырғышты жартылай немесе толығымен оқшаулау мақсаттылығы туралы шешім қабылданады.

      252. Құбыр өткізгішті гидравликалық сынау тек сыртқы және ішкі қарау қанағаттандырарлық нәтижелер көрсеткенде ғана жүргізілуі керек.

      253. Құбыр өткізгіштердің, олардың пісірілген және басқа да қосылыстарының беріктігі мен тығыздығын тексеру мақсатында гидравликалық сынаудан құбыр өткізгіштерді пайдалану барысында, монтаждау аяқталғаннан кейін орнатылған арматурамен және барлық элементтерімен құбыр өткізгіштер өтеді. Бірінші реттік куәландыру кезінде құбыр өткізгіштерді, егер олардың пісірілген қосылыстары ультрадыбыспен 100% бақылаудан немесе жапсарлардың барлық бойы бойынша бұзылмайтын дефектоскопия әдісіне тең басқа тәсілмен бақылаудан өтсе, гидравликалық сынау міндетті емес.

      254. Құбыр өткізгіштерді гидравликалық сынау барлық пісіру жұмыстарын аяқтап, тіректер мен аспаларды соңғы орнатқаннан кейін жүргізілуі керек. Сонымен қатар орындалған жұмыстардың сапасын растайтын құжаттар ұсынылу керек.

      255. Сыналатын құбыр өткізгіштің барлық биіктегі нүктелерінде оны сумен толтыру кезінде ауаны шығару қарастырылуы керек. Құбыр өткізгіш диаметрі мен ұзындығына байланысты диаметрі 14-38 мм вентильдерге орнатылған штуцерлер құбырына пісірілген уақытша ауа өткізгіштер орнатылады. Құбыр өткізгіштерде ауаның болуы гидравликалық сынау жүргізуге мүмкіндік бермейді.

      256. Гидравликалық сынау жүргізу үшін температурасы +5ҮС төмен емес және +400С жоғары болмайтын су қолданылады.

      257. Құбыр өткізгіштерді гидравликалық сынау қоршаған орта температурасы қалыпты болған кезде жүргізілуі тиіс.

      258. Құбыр өткізгіштегі қысымды баяу көтеру керек. Қысымды көтеру үшін сығылған ауаны қолдануға болмайды.

      259. Сынау кезінде қысымды екі манометрмен бақылау керек. Сонымен қатар бір типті, дәлдік класы мен өлшеу шегі бірдей және шкаланың бөлу бағасы бірдей манометр таңдалып алынады.

      260. Құбыр өткізгіштерді гидравлкалық сынау кезінде сынама қысымының ең кіші шамасы жұмыс қысымының 1,25 құрауы тиіс, бірақ 0,2 МПа (2 кгс/см2) төмен емес. Құбыр өткізгіштің ажырамас бөлігі болып табылатын ыдыстар құбыр өткізгіш сыналатын сынама қысыммен сыналады.

      261. Құбыр өткізгіш пен оның элементтерінің сынама қысымда ұстап тұру уақыты кемінде 10 минут.

      262. Сынама қысымды жұмыс қысымына түсіргеннен кейін құбыр өткізгіш барлық ұзындығы бойынша мұқият бақыланады, ал дәнекерленген қосылыстар салмағы 1,5 кг артық емес балғамен тарсылдатып тексеріледі.

      263. Гидравликалық сынау кезінде қоршаған ауа мен металл температураларының әртүрлілігі сыналатын құбыр өткізгіштердің бет жақтарына ылғал өтуін тудырмау керек. Гидравликалық сынақ алу үшін қолданылатын су құбыр өткізгіштерді ластамайды және қарқынды тоттануды тудырмайды.

      264. 3 м астам биіктікте орнатылған құбыр өткізгішке гидравликалық сынақ жүргізу үшін қоршауы бар көпірше немесе құбыр өткізгішті қауіпсіз қарау мүмкіндігін қамтамасыз ететін басқа құрылғы қойылу керек.

      265. Құбыр өткізгіш және оның элементтерінде мыналар анықталмаса гидравликалық сынаққа төзімді деп есептеледі:

      1) негізгі металл мен пісіру қосылыстарында ылғал мен ағулар;

      2) пісіру жапсарлары мен термиялық әсер аймақтарында барлық түрлер мен бағыттардағы жарықшақтар;

      3) көрініп тұрған қалдық деформация.

      266. Гидравликалық сынақ нәтижелерін және құбыр өткізгіштерді (ауа өткізгішті, газ өткізгішті) рұқсат етілетін қысымды және кейінгі техникалық куәландыру мерзімдерін (сыртқы және ішкі бақылау, гидравликалық сынақ күні, айы, жылы) көрсетумен әрі қарай пайдалану мүмкіндігі туралы қорытындыны құбыр өткізгіштің паспортына жазу керек.

      267. Егер құбыр өткізгішті техникалық куәландыру кезінде оның авариялық жағдайда екендігі анықталса немесе оның беріктігіне күмән келтіретін күрделі ақау бар болатын болса, онда құбыр өткізгіш одан әрі пайдалануға жіберілмейді, ал паспортта техникалық куәландыруды жүргізген тұлғаның барлық ескертулері көрсетілген сәйкес жазба қалдырылады.

      268. Құбыр өткізгішті тығыздыққа (саңылаусыздыққа) сынау жұмыс қысымына тең қысымда сәйкес ауа немесе инертті газбен жүргізіледі. Құбырды сынауды ұйымдастыруды ұйымның иесі немесе пайдаланатын ұйым жетекшісі жүргізуі тиіс.

      269. Құбыр өткізгіштерді тығыздыққа сынау нәтижелері актпен ресімделеді және компрессорлык станция және қысыммен жұмыс істейтін ыдыстардың ақаусыз жағдайына жауапты тұлға құбыр өткізгіштің паспортына жазады.

      270. Егер сынау кезінде манометр бойынша қысымның түсуі жүргізілмесе, ал дәнекерленген тігістерде, құбырларда, корпустарда, арматурада және тағы басқа жарылу, ағу және тершу белгілері байқалмаса сынақ нәтижелері қанағаттанарлық болып есептеледі.

      271. Өтпейтін каналдарда тартылған құбыр өткізгіштер қысымның түсуі бойынша сыналады.

      272. Сыртқы ауаның минустік температурасы кезінде гидравликалық сынақ су температурасы +400С жоғары болмайтын ыстық сумен, кейіннен сынаудан кейін оны ағызумен жүргізілуі керек.

      273. Дәнекерленген қосылыстар сапасын бақылау әдістері, көлемі және кезеңділігі (бақылаудың бұзылмайтын әдістері, механикалық сынақтар, металлографиялық зерттеулер және сол сияқтылары) жобалық ұйыммен анықталады және жобада көрсетіледі.

15-тарау. Компрессорлық қондырғылар жабдықтарын жөндеу

      Ескерту. 15-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 27.01.2023 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

      274. Компрессорлық қондырғылар жабдықтарын жөндеу ұйымның техникалық басшысымен бекітілген жоспарлы-алдын ала жөндеу кестесіне сәйкес жүргізілуі керек.

      275. Жоспарлы - алдын ала жөндеу кестесі және компрессорлық жабдық пен құбыр өткізгіштерді жөндеуге технологиялық регламент дайындаушының пайдалану жөніндегі нұсқаулығын және олардың нақты күйін есепке алумен құралуы тиіс.

      276. Аралық және шеткі тоңазытқыштарды, ыдыстарды, май ылғал айырғыштарды, ауа жинағыштарды, газ жинағыштарды айдау құбыр өткізгіштерді (ішкі және сыртқы) май қалдықтарынан тазарту технологиялық регламентке сәйкес металдың коррозияға ұшырауына алып келмейтін әдіспен компрессор 5000 сағат жұмыс істегеннен кейін жүргізілуі керек.

      277. Құбыр өткізгіштерді және ыдыстарды тазалау 3%-дық сульфанол ерітіндісімен жүргізілуі керек. Тазалаудан кейін 30 минут ішінде (одан кем емес) сығылған ауамен үрлеп тазарту жүргізілуі керек.

      278. Жекелеген жағдайларда жабдықтар мен құбыр өткізгіштерді тазалауды 5%-дық күйдіргіш сода ерітіндісімен жүргізуге болады. Жуғаннан кейін қышқыл іздерінің қалмауы фенолфталеин қағазы немесе фенолфталеиннің 1% спиртті ерітіндісімен жуу арқылы тексеріледі. Тазалағаннан кейін толық бейтараптанғанша оларды сумен шаю және кем дегенде жарты сағат бойы сығылған ауамен үрлеу жүргізіледі.

      279. Аралық және шеткі тоңазытқыштарды, май ылғал айырғыштарды, сонымен қатар құбыр өткізгіштерді май қалдықтарынан тазартуды күйдіру тәсілімен жүргізуге жол берілмейді.

      280. Компрессор цилиндрлерінің ішкі беттерін күйеден тазарту компрессорды дайындаушының пайдалану жөніндегі нұсқаулығына сәйкес жүргізілу керек.

      281. Компрессордың клапан қорапшаларында күйенің жоқтығын бақылау жұмыстың кем дегенде 1000 сағатында жүргізілу керек. Күйе көп мөлшерде пайда болған жағдайда оның себептері анықталады және ол жойылады, ал барлық клапан қорапшалары күйеден тазартылады.

      282. Сығу қуыстарын майлаусыз орнатылған компрессорлық станциялар үшін немесе сығылған ауаны тамшы түріндегі майдан тазалау қарастырылған компрессорлық станциялар үшін, егер ауа жинағышта және ауа құбырларында ауа температурасы 500C жоғары болмаса, ауа жинағыштарды және ауа құбырларын қарау және тазалау жылына бір реттен жиі емес жүргізілуі керек.

      283. Ауа жинағыштарды, май ылғал айырғыштарды және басқа жабдықтарды тазалау үшін жанатын және тез тұтанатын сұйықтықтарды (бензин, керосин) пайдалануға болмайды.

      284. Цилиндр құбырлары және компрессордың аралық және шеткі тоңазытқыштарының түтікшелері қақтан және кірден қарау және жоспарлы-алдын ала жөндеу кестелері бойынша тазартылуы тиіс.

      285. Ыдыстар және басқа да ыдыстар, құбыр өткізгіштерді ішкі қарау кезінде олар тиісті шығып тұратын бөлігі бар тығындармен желіден сенімді сөндірілуі керек, онда қалған ауа немесе инертті газ толығымен шығарылуы керек және таза ауамен 10 минут бойы (одан кем емес) үрленуі керек.

      Ыдыс немесе құбыр өткізгішті сөндіру кезінде қолданылатын тығындар мен ернемектер қалыңдығы беріктікке есептеумен анықталуы тиіс.

      Ернемектер мен тығындар араларындағы төсемелер ілмексіз пайдаланылу керек.

      286. Ыдысты ішкі тексеру, тазалау немесе жөндеу технологиялық регламентке сәйкес жүргізіледі.

      Ескерту. 286-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 27.01.2023 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

      287. Ыдыс ішіндегі жұмыстар тек компрессорлық қондырғының жарамды күйіне жауапты инженерлік-техникалық қызметкердің рұқсаты бойынша, қызметкерлерге жұмысты қауіпсіз жүргізу ережелері туралы нұсқау бергеннен кейін ғана жүргізіледі.

      Қауіпі жоғары жағдайларда жұмыс жүргізу кезінде наряд-рұқсаттарды ресімдеу және оларды қолдану қағидаларына сәйкес рәсімделген рұқсат-наряд бойынша жүзеге асырылады.

      Ескерту. 287-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 27.01.2023 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.
      288. Алып тасталды - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 27.01.2023 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.
      289. Алып тасталды - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 27.01.2023 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

      290. Компрессорлық қондырғы жабдықтарын тазалау және жөндегеннен кейін ыдыстың ішінде қандай да бөгде заттың қалып қоймауына көз жеткізу керек.

      291. Пайдаланатын ұйымда немесе иесімен компрессорлық қондырғыны жөндеуді есепке алу журналы жүргізілу керек, онда компрессорлық станцияны және қысыммен жұмыс істейтін ыдыстарды қауіпсіз пайдалануға қадағалау бойынша жауапты тұлға құбыр өткізгішті немесе ыдысты кезектен тыс техникалық куәландырудың қажеттілігін туындатпайтын орындалған тазартулар мен жөндеу жұмыстары туралы ақпарат енгізеді. Компрессорлық қондырғы жабдықтары күрделі жөндеуден өткеннен кейін журналдағы жазбалардан басқа жөндеу, ревизия және сынақ акті және агрегатты қабылдау – тапсыру актісі жасалу керек.

      Ыдыс немесе құбыр өткізгішке кезектен тыс техникалық куәландыру жүргізу қажеттілігін туындататын жөндеу жұмыстары туралы, жөндеу кезінде пайдаланылған материалдар туралы мәліметтер, пісіру сапасы туралы мәліметтер ыдыс немесе құбыр өткізгіштің паспортына жазылу керек.

      292. Қысыммен жұмыс істейтін ыдыстар мен оның элементттерін пісіруді қолданумен жөндеу жұмыстары, дайындаушымен әзірленген технология бойынша жүргізілу керек.

      293. Пісіруді қолданумен компрессорлық қондырғы жабдықтарын жөндеуге өнеркәсіптік қауіпсіздік мәселелері бойынша білімі тексеруден өткен дәнекерлеушілер жіберіледі.

16-тарау. Техникалық құжаттама

      Ескерту. 16-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 27.01.2023 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

      294. Әрбір компрессорлық станция немесе біртекті компрессорлық қондырғылар тобы Техникалық құжаттамамен жабдықталуы тиіс:

      1) компрессордың паспорты;

      2) компрессорды монтаждау және пайдалану жөніндегі дайындаушының нұсқауы;

      3) компрессорлық қондырғының әрбір ыдысына төлқұжат (май-ылғал бөлгіш, ауа жинағыш, газ жинағыш және қысыммен жұмыс істейтін басқа да сыйымдылықтар).

      Ыдыстың паспортына қоса тіркеледі:

      монтаждау сапасы туралы куәлік;

      әрбір бекіту және реттеуші органға (вентиль, Ысырма, кран, кері клапан), соңғы және аралық тоңазытқыштарға, ыдыстарға (май ылғал бөлгіштерге, ауа жинағыштарға, газ жинағыштарға), бақылау-өлшеу аспаптарына, сақтандыру клапандарына орнату орны мен берілген нөмірі көрсетілген құбырлардың (Сығылған ауа, инертті газ, салқындатқыш су, май) атқару схемасы, ауа өлшегіштер, газ өлшегіштер, автоматты басқару құралдары. Диаграммада қысым көзі, жұмыс ортасы, оның параметрлері көрсетілуі керек. Құбырлардың атқару схемасын ұйымның техникалық басшысы бекітуі және машина залында көрнекті жерде ілінуі тиіс;

      өткізу қабілеттілігін есептей отырып, әрбір қауіпсіздік клапанына төлқұжат;

      4) құбыржолдардың паспорты;

      5) компрессорлық қондырғыларды монтаждау, пайдалану, қызмет көрсету, техникалық куәландыру және жөндеу жөніндегі жұмыстарды жүргізудің технологиялық регламенттері;

      6) сақтандыру клапандарына тексеру, жөндеу, реттеу және пломбалау жүргізу туралы акт;

      7) компрессорлық қондырғының жұмысын есепке алу журналы;

      8) компрессорлық қондырғыны жөндеуді есепке алу журналы, оған дәнекерленген тігістерді тексеру нәтижелері де енгізіледі;

      9) манометрлерді мерзімді бақылау тексерулерінің журналы;

      10) компрессорлық май шығынын есепке алу журналы;

      11) паспорттар-компрессорлық майларға арналған сертификаттар және олардың зертханалық талдауларының нәтижелері;

      12) компрессорлық қондырғының жерге тұйықтау құрылғысының паспорты;

      13) жерге тұйықтау құрылғысының кедергі шамасын өлшеу, компрессорлық станцияның найзағайдан қорғау құрылғыларының жай-күйін тексеру хаттамалары;

      14) компрессорлық қондырғыларды профилактикалық тексеру, жоспарлы-алдын алу және күрделі жөндеу кестелері.

      Ескерту. 294-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 27.01.2023 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

      295. Жөндеу журналына мыналар қоса беріледі:

      1) жөндеу кезінде өндірілген жетілдіруге немесе өзгертуге эскиздер мен сызбалар;

      2) орта және күрделі жөндеуден кейін жабдықты қабылдау актілері;

      3) құбыр өткізгіштерді, компрессорларды, ауа жинағыштарды, тоңазытқыштарды және ауа сүзгілерін тазалау актілері;

      4) жоғары қысымды құбыр өткізгіштерге дәнекерлеу журналы.

  Компрессорлық станцияларды
пайдалану кезінде өнеркәсіптік
қауіпсіздікті қамтамасыз
ету қағидаларына
1-қосымша

      Нысана

      1-бет

Компрессорлық қондырғының айдау құбыр өткізгіші
паспорты
тіркеу №
2-4 беттер

      Құбыр өткізгіш иесінің атауы және мекен жайы ________________________

      Құбыр өткізгіштің тағайындалуы ______________________________________

      Жұмыс ортасы ________________________________________________________

      Ортаның жұмыс параметрлері:

      қысым, МПа (кгс/см2) ________________________________________________

      температура, 0С _____________________________________________________

      Есептелген қызмет мерзімі, жыл (1) __________________________________

      Есептелген ресурс, сағ. (2) _________________________________________

      Есептелген іске қосулар саны (3) ____________________________________

      Гидравликалық сынау кезіндегі сынама қысым, МПа (кгс/см2) (4) _______

      _____________________________________________________________________

      Сынама қысым кезіндегі ұстам уақыты, мин. (5) _______________________

      Ескерту: 1, 2, 3, 4, 5 сандарымен белгіленген мәліметтер ЖҚҚ деректері бойынша толтырылады.

      Құбыр өткізгіштің жалпы ұзындығы, м _________________________________

      Тіркеу үшін құбыр өткізгішке қоса берілетін құжаттар тізбесі:

      1. Құбыр өткізгіш элементтерін дайындау туралы куәлік.

      2. Құбыр өткізгішті монтаждау туралы куәлік.

      3. Пісіру жапсарларының орналасу схемасы, онда құбырлар қабырғаларының қалыңдығы мен диаметрі, құбыр өткізгіштің жалпы ұзындығы, метрмен, пісіру жапсарларының нөмірі және олардың араларындағы арақашықтық, пісірушілер таңбалары, құбырлар болатының және қосу материалының маркасы (түрі, маркасы, электродтар МЕМСТ, пісіру сым темірі) көрсетіледі.

      4.Құбыр өткізгіштің орындаушы технологиялық сұлбасы, бекіту және реттеу арматурасы, сақтандыру және кері клапандар, қосу, үрлеу, дренаж және басқа да құрылғылар, бақылау-өлшеу құралдары, тіректер, аспалар, компенсаторлар және олардың жеке нөмірлері көрсетіледі.

      5. Монтаждау ұйымынан құбыр өткізгішті иеленушінің қабылдау актісі.

      6. Құбыр өткізгіштің ажырамас бөлігі болып табылатын ыдысқа паспорт және басқа да құжаттама.

      7. Өткізу қабілетін есептеуімен сақтандыру клапандарының паспорттары.

      Ұйымның

      техникалық басшысы _________________

      М. О. қолы

      "___" ________ 20__ ж.

      5-бет

      Құбыр өткізгіштің ақаусыз күйіне және қауіпсіз пайдалануға жауапты тұлға

Тағайындалуы туралы бұйрық нөмірі және датасы

Лауазымы, тегі, аты, әкесінің аты (бар болғанда)

Жауапты тұлға қолы





      6-13 беттер

      Құбыр өткізгішті жөндеу және жаңарту туралы жазбалар

Жазба күні

Құбыр өткізгішті жөндеу және жаңарту кезіндегі жүргізілген жұмыстар тізбесі, жүргізілген күні

Бақылаушы тұлғаның қолы





      14-25 беттер

      Құбыр өткізгіштерді куәландыру нәтижелері туралы ақпарат

Куәландыру күні

Куәландыру нәтижелері

Келесі куәландыру мерзімі





      26-бет

      Құбыр өткізгіш № _________________________________________ тіркелген.

      _____________________________________________________________________

      Есепке қоюды жүзеге асыратын органның атауы

      "___" ________ 20 __ ж.

      Паспортта __ бет номерленген және жалпы __ парақ тігілген, оның ішінде сұлбалар (схемалар) __ парақта.

      _____________________________________________________________________

      тіркеуші тұлғаның лауазымы және қолы

      М.О.

      "___" ________ 20 __ ж.

  Компрессорлық станцияларды
пайдалану кезінде өнеркәсіптік
қауіпсіздікті қамтамасыз
ету қағидаларына
2-қосымша

      Ескерту. 2-қосымшаға орыс тілінде өзгеріс енгізілген, қазақ тілінде өзгеріс енгізілмейді - ҚР Инвестициялар және даму министрінің 23.12.2015 № 1221 (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      Нысана

Құбыр өткізгіш элементтерін дайындау туралы
куәлік №

      _____________________________________________________________________

      тағайындалуы бойынша құбыр өткізгіштің атауы

      _____________________________________________________________________

      дайындаушының атауы және оның мекен-жайы

      Тапсырыс беруші _____________________________________________________

      Дайындалған жылы ____________________________________________________

      Жұмыс ортасы ________________________________________________________

      Жұмыс қысымы, МПа (кгс/см2) _________________________________________

      Жұмыс температурасы, 0С

      1. Құбыр өткізгіш элементтері жасалған құбырлар туралы мәліметттер

р/с

Элемент атауы

Саны, дана

Сыртқы диаметрі және құбырлар қабырғаларының қалыңдығы, мм

Болат таңбасы, МЕМСТ, НТҚ

Құбырлар, МЕМСТ, НТҚ








      2. Негізгі арматура және құбыр өткізгіштің қалыпқа келтірілген бөліктері (құюлы, пісірілген немесе қақталған) туралы мәліметтер

р/с

Элемент атауы

Орнатылған орны

Шартты өту жолы, мм

Шартты қысым, МПа (кгс/см2)

Материал, корпус маркасы

МСТ, НТҚ









      3. Ернемектер және бекіту бөлшектері туралы мәліметтер

№ р/с

Элемент атауы

Саны, дана

Ернемекке, бекіту бөлшегіне МСТ

Шартты қысым, МПа (кгс/см2)

Ернемек материалы

Шпилькалар, бұрандамалар, сомындар материалы

Болат таңбасы

МЕМСТ, НТҚ

Болат таңбасы

МЕМСТ, НТҚ









      4. Пісіру туралы мәліметтер

      Элементтерді дайындау кезінде қолданылған пісіру түрі: ______________

      _____________________________________________________________________

      _____________________________________________________________________

      Қосу материалы туралы мәліметтер ____________________________________

      _____________________________________________________________________

      Пісіру заттарын қолдану туралы мәліметтер ___________________________

      _____________________________________________________________________

      Пісіруші туралы мәлімет ____________________________________________

      _____________________________________________________________________

      Тегі, аты, әкесінің аты (бар болғанда), біліктілігі, соңғы

      аттестаттаудан өткен датасы

      5. Пісіру қосылыстарын бақылау (көлемі және бақылау әдістері) туралы мәліметтер ___________________________________________________

      _____________________________________________________________________

      6. Гидравликалық сынау туралы мәліметтер

      _____________________________________________________________________

      7. Қорытынды

      Құбыр өткізгіш элементтері: ___________________________________

      _____________________________________________________________________

      элементтер атауы, олардың саны, сынақтан өткізілді және есептеу

      параметрлерінде жұмысқа жарамды деп танылды

      "___" _________ 20 __ ж.

      Дайындаушы ұйымның

      техникалық басшысы

      М.О.

  Компрессорлық станцияларды
пайдалану кезінде өнеркәсіптік
қауіпсіздікті қамтамасыз
ету қағидаларына
3-қосымша

      Нысана

Құбырлы өткізгішті монтаждау туралы
куәлік № ___

      _____________________________________________________________________

      құбыр өткізгіштің тағайындалуы

      _____________________________________________________________________

      монтаждау ұйымының атауы

      Жұмыс ортасы ____________ Жұмыс қысымы, МПа (кгс/см2) _______________

      Жұмыс температурасы, ҮС _____________________________________________

      1. Монтаждау туралы мәліметтер

      Құбыр өткізгіш ______________________________________________________

      жобалық ұйым атауы

      әзірленген, _________________________________________________________

      торапты сызбалар номері

      жұмыс сызбалары бойынша _____________________________________________

      дайындаушы атауы

      дайындалған, ЖҚҚ толық сәйкестікте монтаждалған.

      2. Пісіру туралы мәліметтер

      Құбыр өткізгішті монтаждау кезінде қолданылған пісіру түрі: ___

      _____________________________________________________________________

      Қосу материалы туралы мәліметтер ____________________________________

      _____________________________________________________________________

      түрін, таңбасын, МЕМСТ немесе НТҚ көрсету

      Пісіру қосылыстарын бақылау көлемі, әдістері және нәтижелері ________

      _____________________________________________________________________

      Пісіруші туралы мәлімет _____________________________________________

      _____________________________________________________________________

      Тегі, аты, әкесінің аты (бар болғанда), біліктілігі, соңғы

      аттестаттаудан өткен датасы

      Пісіру қосылыстарының әдістері, сыйымдылығы және бақылау нәтижелері

      _____________________________________________________________________

      _____________________________________________________________________

      3. Пісіру қосылыстарын термоөңдеу туралы мәліметтер (түрі мен тәртібі)

      _____________________________________________________________________

      _____________________________________________________________________

      4. Құбыр өткізгіш дайындалған материалдар туралы мәліметтер:

      бұл мәліметтер дайындаушы зауыт куәлігіне енгізілмеген материалдар үшін ғана жазылады

      1) Құбырлар туралы мәліметтер.

р/с

Элемент атауы

Саны

Сыртқы диаметрі және құбыр қабырғасының қалыңдығы, мм

Болат маркасы, МСТ немесе НТҚ

Құбырлар, МСТ немесе НТҚ








      2) Негізгі арматура мен қалыпқа келтірілген бөлшектер (құюлы және қақталған) туралы мәліметтер.

р/с

Элемент атауы

Орнатылған орны

Шартты өту жолы, мм

Шартты қысым, МПа(кгс/см2)

Материал, корпус маркасы

МСТ немесе НТҚ









      3) Ернемектер және бекіту бөлшектері туралы мәліметтер.

№ р/с

Элемент атауы

Саны

Ернемекке, бекіту бөлшегіне МСТ немесе НТҚ

Шартты өту жолы,

мм

Шартты қысым, МПа (кгс/см2)

Ернемек материалы

Шпилькалар, бұрандамалар, сомындар материалы

Болат таңбасы

МЕМСТ немесе НТҚ

Болат таңбасы

МЕМСТ немесе НТҚ










      5. Құбырлы өткізгішті гидравликалық сынау нәтижелері.

      Қоса берілген сұлбада көрсетілген құбыр өткізгіш сынама қысыммен сыналған. __________________________________________________

      Қысым кезінде құбыр өткізгіш тексерілді, мыналар анықталды

      6. Қорытынды

      Құбыр өткізгіш _______ қысымы кезінде және ____________________

      температурада жұмысқа жарамды деп танылды.

      "____" 20____ ж. Қоса берілген құжаттар тізімі

      _____________________________

      _____________________________

      М.О.

      Монтаждау жұмыстарының басшысы

      Техникалық басшы

  Компрессорлық станцияларды
пайдалану кезінде өнеркәсіптік
қауіпсіздікті қамтамасыз
ету қағидаларына
4-қосымша

      Нысана

Компрессор қондырғының жұмысын есепке алу журналы

Күні және тәулік сағаты

Сатылар бойынша ауа және газ қысымы, МПа (кгс/см2)

Сатылар бойынша ауа немесе газ температурасы, ҮС

Су температурасы, ҮС

I

II

III

IV

I

II

III

IV

Суытуға келіп түсетін

Тоңазытқыштан кейін





кіре берісте

шыға берісте

кіре берісте

шыға берісте

кіре берісте

шыға берісте

кіре берісте

шыға берісте

I

II

III

шеткі

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18






































Май

Аспаптар көрсеткіштері

Шекті, аралық тоңазытқыштарды май ылғал айырғыштарды, ауажинағыштарды үрлеу уақыты, күні, сағат

Сақтандыру клапандары мен манометрлерді тексеру уақыты, күні, сағат

Компрессор қондырғысының анықталған ақаулары, оларды жою

Ескерту

қысым, МПА (кгс/см2)

температура, ҮС

шығын, л/ауысымда

ауаөлшеуіш немесе газөлшеуіш

вольтметр

амперметр

статор

ротор

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29













      Компрессор ауысым ішінде ___________ м2 ауа (газ)

      ___ сағат жұмыс істеді. өндірілді.

      Ауысымды тапсырды _____________ Ауысымды қабылдады _____________

      Бақылаушы тұлға _______________

  Компрессорлық станцияларды
пайдалану кезінде өнеркәсіптік
қауіпсіздікті қамтамасыз
ету қағидаларына
5-қосымша

      Нысана

      Ұйым ________________________________________________________________

      Цех _________________________________________________________________

Құбыр өткізгіштерді жөндеу, тексеру және сынау
актісі

      "___" ___________ 20___ж.

      Біз, төменде қол қойғандар,

      комиссия төрағасы, __________________________________________________

      _____________________________________________________________________

      мүшелері ____________________________________________________________

      желі атауы, олардың шекаралары

      құбыр өткізгіштерді тазалау, жөндеу және тексеру жүргізілгендігі туралы осы актіні толтырдық.

      Жөндеу кезінде мынадай жұмыстар орындалды: __________________________

      Құбыр өткізгіштер сынақтан өткізілді:

      1) беріктікке – гидравликалық сынау кезінде _____ МПа (кгс/см2)

      қысыммен;

      2) тығыздыққа – пневматикалық сынау кезінде _____ МПа (кгс/см2)

      қысыммен.

      Пневматикалық сынау кезінде құбыр өткізгіштер ______ сағат бойы

      ұсталды.

      Ауа немесе инертті газ қысымының түсуі ______ % сағатты құрады.

      Құбыр өткізгіш үшін ауа немесе инертті газ қысымының рұқсатты шамасы _______ % сағатына.

      Осы актіде аталған құбыр өткізгіштер беріктік пен тығыздыққа сынақтан өткізілді және _____ сағ. пайдалануға қабылданды деп танылсын.

      " ___ " ________ 20__ ж.

      Комиссия төрағасы _____________________________________________

      Мүшелері ______________________________________________________

  Компрессорлық станцияларды
пайдалану кезінде өнеркәсіптік
қауіпсіздікті қамтамасыз
ету қағидаларына
6-қосымша

      Нысана

      Бекітемін:

      "___" __________ 20 __ ж.

      Ұйымның техникалық басшысы __________________________________________

      Цех _________________________________________________________________

Агрегатты, ыдысты жөндеуден қабылдау-тапсыру
актісі

      " ___ " __________ 20 __ ж.

      Біз, төменде қол қойғандар, комиссия төрағасы _______________________

      _____________________________________________________________________

      _____________ жөндеуден өткен _______________________________________

      жөндеу түрі агрегат, ыдыс атауы

      қабылдағандығымыз туралы қабылдау-тапсыру актісін толтырдық,

      тіркеу, инвентарлық № ______ № ________ тапсырыс бойынша,

      _____________________________________________________________________

      жоспарлы (жоспардан тыс)

      жөндеуде " _________ " ______________ 20 _______ ж. " ____ " ________

      20 __ ж. тұрған, яғни ____________ күн, жоспар бойынша _________ күн.

      20 __ ж. " __ " ________ № ___ ақаулар ведомосымен қаралған жұмыстар

      __________________________________________________________ орындалды.

      жөндеу түрі

      _____________________________________________________________________

      толық немесе жартылай не орындалмағандығын көрсету

      Жөндеу сапасы _______________________________________________________

      агрегат, ыдыс атауы

      тексерілді және пайдалануға берілді.

      Актіге қоса беріледі:

      Жөндеу мынадай бағамен орындалды ____________________________________

      _____________________________________________________________________

      Жөндеу жүргізілді ___________________________________________________

      тегі, аты, әкесінің аты (бар болғанда), мамандығы, разряды

      Тапсырды: ___________________________________________________________

      Қабылдады: __________________________________________________________

      лауазымы, тегі, аты, әкесінің аты (бар болғанда)