Об утверждении Правил обеспечения промышленной безопасности для опасных производственных объектов в нефтехимической, нефтеперерабатывающей отраслях, нефтебаз и автозаправочных станций

Приказ Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 30 декабря 2014 года № 342. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 13 февраля 2015 года № 10256.

В соответствии с подпунктом 94-5) пункта 16 Положения о Министерстве по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан, утвержденного постановлением Правительства Республики Казахстан от 23 октября 2020 года № 701, ПРИКАЗЫВАЮ:

Сноска. Преамбула - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 14.07.2023 № 382 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. Утвердить прилагаемые Правила обеспечения промышленной безопасности для опасных производственных объектов в нефтехимической, нефтеперерабатывающей отраслях, нефтебаз и автозаправочных станций.

2. Комитету индустриального развития и промышленной безопасности Министерства по инвестициям и развитию Республики Казахстан (Ержанову А.К.) обеспечить:

1) в установленном законодательством порядке государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) в течение десяти календарных дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан, направление копии на официальное опубликование в средствах массовой информации и информационно-правовой системе "Әділет" республиканского государственного предприятия на праве хозяйственного ведения "Республиканский центр правовой информации Министерства юстиции Республики Казахстан";

3) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства по инвестициям и развитию Республики Казахстан и на интернет-портале государственных органов;

4) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан представление в Юридический департамент Министерства по инвестициям и развитию Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 1), 2) и 3) пункта 2 настоящего приказа.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на вице-министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан Рау А.П.

4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Министр
по инвестициям и развитию
Республики Казахстан	А.Исекешев

"СОГЛАСОВАН":

Министр национальной экономики

Республики Казахстан

_______________ Е.Досаев

12 января 2015 года

"СОГЛАСОВАН":

И.о. министра энергетики

Республики Казахстан

_______________ У.Карабалин

8 января 2015 года

Утверждены приказом Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 30 декабря 2014 года № 342

Сноска. Правый верхний угол в редакции приказа Министра по инвестициям и развитию РК от 23.12.2015 № 1221 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Правила
обеспечения промышленной безопасности для опасных
производственных объектов в нефтехимической,
нефтеперерабатывающей отраслях, нефтебаз и автозаправочных
станций
Раздел 1. Общие положения
Глава 1. Основные положения

Сноска. Заголовок главы 1 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 30.03.2022 № 89 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. Настоящие Правила обеспечения промышленной безопасности для опасных производственных объектов в нефтехимической, нефтеперерабатывающей отраслях, нефтебаз и автозаправочных станций (далее – Правила) разработаны в соответствии с подпунктом 94-5) пункта 16 Положения о Министерстве по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан, утвержденного постановлением Правительства Республики Казахстан от 23 октября 2020 года № 701 и определяют порядок обеспечения промышленной безопасности для опасных производственных объектов в нефтехимической, нефтеперерабатывающей отраслях, нефтебаз и автозаправочных станций при проектировании, строительстве, эксплуатации, расширении, реконструкции, техническом перевооружении, консервации и ликвидации.

Сноска. Пункт 1 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 14.07.2023 № 382 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

2. В Правилах применяются следующие термины и определения:

1) автозаправочная станция (далее - АЗС) – технологический комплекс и оборудование, обеспечивающие хранение и розничную реализацию нефтепродуктов, оснащенные контрольными приборами учета;

2) паспорт автозаправочной станции - документ, содержащий основные характеристики АЗС;

3) противоаварийная автоматическая защита (далее - ПАЗ) - автоматическая защита, базирующаяся на средствах и элементах контрольно-измерительных приборов и автоматики, вычислительной техники и управляемых ими исполнительных устройствах;

4) взрывопожароопасный объект - объект, осуществляющий деятельность, в процессе которой обращаются (производятся, хранятся, транспортируются, утилизируются) сжиженные углеводородные газы, легковоспламеняющиеся жидкости, твердые горючие и трудногорючие вещества и материалы (пыли и волокна), вещества и материалы, способные гореть при взаимодействии с водой, кислородом воздуха и друг с другом в количестве, достаточном при их воспламенении создать угрозу жизни и здоровью людей, а также окружающей среде;

5) технологический регламент - внутренний нормативный документ предприятия, устанавливающий методы ведения производства, технологические нормативы, технические средства, условия и порядок проведения технологического процесса, обеспечивающий получение готовой продукции с показателями качества, отвечающими требованиям стандартов, устанавливающий безопасность ведения работ и достижение оптимальных технико-экономических показателей производства;

6) аппараты колонного типа – цилиндрические вертикальные сосуды постоянного или переменного сечения, оснащенные внутренними тепло- и массообменными устройствами (тарелками или насадкой), а также вспомогательными узлами (ввода жидкости и пара, распределителями жидкости и пара, аккумуляторными устройствами для сбора жидкости, устройствами для размещения насадочных элементов), обеспечивающими проведение технологического процесса (ректификации, абсорбции, экстрактивной ректификации, экстракции (при взаимодействии жидкость-жидкость), прямого теплообмена между паром (газом) и жидкостью).

Сноска. Пункт 2 с изменениями, внесенными приказами Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 30.03.2022 № 89 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 16.08.2023 № 434 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

3. Подготовка, переподготовка обслуживающего персонала в нефтехимической, нефтеперерабатывающей отраслях, на нефтебазах и АЗС осуществляется в соответствии с Законом Республики Казахстан "О гражданской защите" (далее – Закон).

Сноска. Пункт 3 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 14.07.2023 № 382 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

3-1. Работники, выполняющие работы на объектах в нефтехимической, нефтеперерабатывающей отраслях, на нефтебазах и АЗС подлежат обязательному прохождению курсов первой помощи в соответствии с Правилами оказания первой помощи лицами без медицинского образования, в том числе прошедшими соответствующую подготовку и Стандарта оказания первой помощи, утвержденными приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 15 декабря 2020 года № ҚР ДСМ-269/2020 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 21814).

Сноска. Правила дополнены пунктом 3-1 в соответствии с приказом Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 22.02.2024 № 63 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

4. Средства коллективной защиты работающих включают средства нормализации условий труда и средства снижения воздействия на работников вредных производственных факторов:

воздушной среды;

освещения;

уровня шума и вибрации;

защиты от поражения электрическим током и от статического электричества;

защита от движущихся узлов и деталей механизмов;

защита от падения с высоты и другие средства.

5. Средства коллективной защиты предусматриваются проектом при выполнении строительных, ремонтных работ и реконструкции.

6. Работники во время работы пользуются выданной им спецодеждой, специальной обувью и средствами индивидуальной защиты (далее - СИЗ).

СИЗ по своим характеристикам обеспечивают защиту работников от опасных факторов производства.

7. На работах с вредными и особыми условиями труда или связанных с загрязнением работникам выдается специальная одежда, специальная обувь и другие СИЗ.

Для хранения СИЗ на предприятии используется оборудованное помещение (гардеробную).

8. Для защиты органов дыхания применяются средства индивидуальной защиты органов дыхания.

9. Фильтрующие промышленные противогазы для защиты органов дыхания, лица и глаз от паро-газовредных веществ применяются и подвергаются испытаниям в соответствии с руководством по эксплуатации изготовителя.

10. При работах внутри емкостей, в траншеях, колодцах и других работах, выполняемых в среде с недостаточным содержанием кислорода (по объему менее 20 процентов), для защиты органов дыхания применяются шланговые или кислородно-изолирующие аппараты. Использование фильтрующих противогазов в этих случаях не допускается.

11. Исправность противогазов проверяется по графику, но не реже одного раза в три месяца. До и после применения работник проверяет противогаз на герметичность, в соответствии с руководством по эксплуатации изготовителя, которое хранит на рабочем месте.

12. Приспособления для безопасного производства работ подвергаются приемочным и периодическим испытаниям, в соответствии с руководством по эксплуатации изготовителя.

13. Для защиты глаз от излучения, пыли, отлетающих частиц твердых материалов работники применяют защитные очки.

14. Гидравлические клапаны должны быть заполнены трудно испаряющейся, некристаллизирующейся, неполимеризующейся и незамерзающей жидкостью.

15. Подача нефтепродуктов в резервуар должна осуществляться только под слой жидкости.

16. Скорость наполнения (опорожнения) резервуара не должна превышать суммарной пропускной способности установленных на резервуаре дыхательных устройств. Периодичность контроля состояния и чистки дыхательных устройств должна осуществляться в соответствии с требованиями технологического регламента.

17. Трубопроводы, предназначенные для пропарки, продувки, промывки и чистки резервуаров, должны быть съемными и монтироваться перед проведением этих операций. По окончании работ они демонтируются и должны складироваться вне обвалования резервуара. Для резервуаров, чистка которых должна осуществляться более одного раза в межремонтный пробег производства, допускается стационарная установка таких трубопроводов.

18. Трубопроводная обвязка резервуаров и насосной должна обеспечивать возможность перекачки продуктов из одного резервуара в другой при возникновении аварийной ситуации.

19. Резервуары должны быть оборудованы сниженными пробоотборниками. Ручной отбор проб через люк на крыше резервуара не допускается.

Сноска. Пункт 19 в редакции приказа Министра по инвестициям и развитию РК от 23.12.2015 № 1221 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

20. Контроль уровня в резервуарах должен осуществляться контрольно-измерительными приборами. Замер уровня вручную через люк на крыше резервуара замерной лентой или рейкой не допускается.

21. На крыше резервуара должны быть ходовые мостики с ограждением (перилами) от лестницы до обслуживаемых устройств. Хождение непосредственно по кровле резервуара не допускается.

Площадка для обслуживания оборудования на кровле резервуара жестко соединяется с верхней площадкой маршевой лестницы. Применение для площадок настила из досок не допускается.

22. При расположении внутри резервуара парового змеевика предусматривается устройство для сброса конденсата. Все соединения змеевика должны быть сварными.

23. Для проектируемых объектов не допускается использование заглубленных железобетонных резервуаров для хранения нефти и темных нефтепродуктов.

24. Не допускается въезд на территорию резервуарного парка автотранспортных средств, не оборудованных искрогасительными устройствами и без допуска.

25. Высота устья вентиляционных труб, подземных резервуаров должна быть не менее 6 метров от планировочной отметки земли.

26. Все заглубленные металлические емкости должны размещаться в бетонных приямках, засыпанных песком или с устройством принудительной вентиляции и оборудованных дренажными насосами.

27. Подземные емкости следует оборудовать стационарной лестницей-стремянкой от люка до дна.

28. Во избежание накопления статического электричества и возникновения искровых разрядов наличие на поверхности нефтепродуктов незаземленных электропроводных плавающих устройств не допускается.

29. Крышки люков технологических аппаратов должны быть оборудованы петлями и ручками. Если исполнение петель невозможно, то крышки оснащаются устройством для захвата их крюком подъемного механизма.

30. Эксплуатация резервуарных парков и отдельных резервуаров осуществляется в соответствии с Правилами обеспечения промышленной безопасности при эксплуатации и ремонте резервуаров для нефти и нефтепродуктов, утвержденными приказом Министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан от 15 июня 2021 года № 286 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 23068).

Сноска. Пункт 30 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 30.03.2022 № 89 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

31. Для входа на территорию резервуарного парка по обе стороны обвалования устанавливаются лестницы-переходы с перилами: для отдельно стоящего резервуара - не менее двух, для группы резервуаров — не менее четырех.

Переходы устанавливаются по наиболее удобным для работников маршрутам и местам. Переход через обвалование в неустановленных местах не допускается.

Не допускается пребывание на территории резервуарных парков лиц, не имеющих непосредственного отношения к обслуживанию резервуаров, оборудования и к их ремонту.

32. Ямы и траншеи, вырытые для проведения ремонтных работ внутри обвалования, по окончании этих работ засыпаются и планируются. При перерывах в работах устраиваются временные ограждения, высотой не менее 0,7 метров с установкой предупредительных знаков.

При работах на территории резервуарного парка не допускается нарушение целостности обвалования.

33. На территории резервуарного парка, в местах возможного скопления взрывоопасных паров и газов (траншеях, колодцах канализации) не допускается применение открытых источников огня. Для местного освещения применяются аккумуляторные фонари во взрывобезопасном исполнении, включение и выключение которых производится вне взрывоопасных зон.

34. Лестницы и их перила содержатся в чистоте, очищаются от грязи, снега и льда с соблюдением правил безопасности, установленных для работы на высоте.

Не допускается протирать лестницы и перила промасленными тряпками.

Не допускается использовать в работе неисправные лестницы.

35. Нижние концы переносных приставных лестниц для предупреждения сдвига оборудуют острыми металлическими шипами или резиновыми наконечниками.

36. Очистку от снега металлических люков колодцев, резервуарных лестниц и крыш резервуаров допускается производить деревянными лопатами.

37. Не допускается засорять территорию промасленными тряпками и другими материалами.

38. Бросать в люк резервуара какие-либо предметы (деревянные пробки, палки и другие) не допускается.

Не допускается эксплуатация резервуара при наличии внутри него посторонних предметов.

39. Не допускается сбрасывать с резервуара на землю лот, рулетку, инструмент или другие предметы.

40. Подниматься на резервуар и спускаться с него допускается только, по исправным лестницам и лестничным маршам используя поручни и перильные ограждения.

41. Базовую высоту резервуара (высотный трафарет) измеряют ежегодно в летний период, после ремонта резервуара, результат измерения оформляют протоколом, который утверждается техническим руководителем и прикладывается к градуировочным таблицам.

42. Техническое обслуживание резервуаров осуществляется по графику, утвержденному техническим руководителем.

Сноска. Пункт 42 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 16.08.2023 № 434 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

43. Зачистка резервуаров производится в соответствии с требованиями Правил обеспечения промышленной безопасности при эксплуатации и ремонте резервуаров для нефти и нефтепродуктов, утвержденных приказом Министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан от 15 июня 2021 года № 286 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 23068).

Сноска. Пункт 43 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 30.03.2022 № 89 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

44. Прием резервуара после зачистки и ремонта оформляется актом, а в паспорте резервуара делается отметка с указанием даты зачистки и ремонта.

45. Резервуар после зачистки и ремонта не имеет течи, осадков на стенках и днище. Проверяется резервуарное оборудование и заземление выявленные неисправности устраняются.

46. Отверстие в люке резервуара для измерения уровня нефтепродукта имеет по всему внутреннему периметру кольцо из неискрящего материала с канавкой для движения измерительной ленты.

Заглядывать или низко наклоняться к горловине открытого люка не допускается, во избежание отравления парами нефтепродукта.

47. Отбирать пробы нефтепродуктов во время заполнения или опорожнения резервуара не допускается.

При отборе проб в неосвещенных местах для освещения применяются переносные светильники во взрывозащищенном исполнении, напряжением не более 12 Вольт. Переносные светильники выключаются, и включаются за земляным валом или ограждением резервуарного парка.

48. Переносятся пробы нефтепродуктов от места отбора в лабораторию в тканевых сумках, надеваемых через плечо, для обеспечения безопасного спуска с резервуара.

Раздел 2. Порядок обеспечения промышленной безопасности для
опасных производственных объектов в нефтехимической и
нефтеперерабатывающей отраслях

Глава 2. Основные положения

Сноска. Заголовок главы 2 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 30.03.2022 № 89 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

49. Для всех действующих и вновь вводимых в эксплуатацию производств разрабатываются и утверждаются технологические регламенты.

50. В технологических регламентах должны быть разработаны условия безопасного пуска нефтеперерабатывающих производств при отрицательных температурах наружного воздуха.

51. Технологическое оборудование, средства контроля, управления, сигнализации, связи и ПАЗ должны подвергаться внешнему осмотру со следующей периодичностью:

технологическое оборудование, трубопроводная арматура, электрооборудование, средства защиты, технологические трубопроводы - перед началом каждой смены и в течение смены не реже чем через каждые 2 часа;

средства контроля, управления, исполнительные механизмы, средства противоаварийной защиты, сигнализации и связи - не реже одного раза в сутки;

вентиляционные системы - перед началом каждой смены;

средства пожаротушения, включая автоматические системы, - не реже одного раза в месяц.

Результаты осмотров должны заноситься в журнал приема и сдачи смен.

52. Для каждого взрывопожароопасного объекта должен быть разработан план ликвидации аварий (далее - ПЛА), в котором, с учетом специфических условий объекта, предусматриваются мероприятия по спасению людей, действия руководителей и работников.

53. Сбросы газов от предохранительных клапанов, установленных на сосудах и аппаратах с взрывоопасными и вредными веществами, должны направляться в факельные системы.

54. Сброс нейтральных газов и паров из технологической аппаратуры в атмосферу следует отводить в безопасное место.

55. Высота выхлопного стояка (свеча) должна быть не менее чем на 5 метров выше самой высокой точки (здания или обслуживающей площадки наружной аппаратуры в радиусе 15 метров от выхлопного стояка). Минимальная высота свечи должна составлять не менее 6 метров от уровня планировочной отметки площадки.

56. Для обеспечения гидравлической устойчивости работы системы обогревающих спутников, работающих на теплофикационной воде, необходимо устанавливать ограничительные шайбы на каждом спутнике. Диаметры отверстий шайб определяются расчетом.

57. Запорные, отсекающие и предохранительные устройства, устанавливаемые на нагнетательном и всасывающем трубопроводах насоса или компрессора, должны находиться в удобной и доступной для обслуживания зоне.

58. Места расположения предохранительных клапанов должны быть оборудованы площадками, обеспечивающими удобство их обслуживания.

59. Пуск установки должен производиться в строгом соответствии с технологическим регламентом. Основанием для пуска установки является приказ по предприятию, в котором устанавливаются сроки пуска и вывода на режим, а также назначаются лица, ответственные за проведение пусковых работ.

60. На ответственных за пуск лиц возлагается организация и безопасное проведение всех предпусковых мероприятий и вывод установки на режим эксплуатации с обеспечением мер безопасности.

61. Перед пуском установки должна быть проверена работоспособность всех систем энергообеспечения (тепло-, водо-электроснабжение, снабжение инертными газами), систем отопления и вентиляции, а также готовность к работе факельной системы, обслуживающей данную установку.

62. Перед пуском и после остановки оборудования с учетом особенностей процесса должна предусматриваться продувка инертным газом или водяным паром, с обязательным контролем за ее эффективностью путем проведения анализов.

63. Остаточное содержание кислорода после продувки оборудования и трубопроводов перед первоначальным пуском и после ремонта со вскрытием оборудования и трубопроводов должно исключать возможность образования взрывоопасной концентрации применяемых горючих веществ.

64. Содержание горючих веществ в аппарате после продувки инертным газом при подготовке его к ремонту не должно превышать предельно допустимой концентрации в воздухе рабочей зоны.

65. Все операции по приготовлению реагентов, растворов кислот и щелочей должны производиться, как правило, на складах реагентов, быть механизированы, исключать ручной труд, контакт персонала с технологической средой и осуществляться в соответствии с технологическими регламентами.

66. Все работы на складах реагентов, связанные с вредными веществами I и II классов опасности, должны производиться при работающей вентиляции.

67. Проливы продуктов на поверхность пола обрабатываются и удаляются в соответствии с установленными технологическими регламентами.

68. На фланцевых соединениях трубопроводов, транспортирующих, перекачивающих жидкие реагенты I, II и III класса опасности должны быть установлены защитные кожухи.

69. Не допускается налив реагентов в аппараты ручным способом. Для этой цели необходимо предусматривать насос или систему передавливания инертным газом.

70. Временно неработающие аппараты и трубопроводы перед подачей реагентов должны быть проверены на проходимость и герметичность.

71. Не допускается установка фланцев на трубопроводах с реагентами над местами прохода людей и проезда транспорта.

72. Не допускается слив кислых и щелочных вод в общую канализацию.

73. Легкие горючие газы с содержанием водорода 60 процентов и более допускается сбрасывать с предохранительных клапанов на свечу в безопасное на установке место.

74. Материалы аппаратов, работающих в среде водородсодержащего газа, следует выбирать с учетом влияния водородной коррозии.

Глава 3. Обеспечения промышленной безопасности к устройству и содержанию территории предприятия, зданий и сооружений

Сноска. Заголовок главы 3 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 30.03.2022 № 89 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

75. Территория проектируемых предприятий и производств должна быть разделена на производственные зоны, зоны складов товарно-сырьевых, химических реагентов, баллонов, зоны административно-бытовых и вспомогательных объектов. В производственной зоне могут быть размещены подстанции глубокого ввода и другие объекты подсобного и вспомогательного назначения, технологически связанные с производственным объектом.

76. Все подземные коммуникации и кабельные трассы оснащаются опознавательными знаками, позволяющими определять место их расположения и назначение.

77. По истечении установленного срока службы здания и (или) сооружения проводится техническое обследование надежности и устойчивости здания и (или) сооружения с установлением возможности дальнейшей эксплуатации, необходимости проведения реконструкции или прекращения эксплуатации. Техническое обследование надежности и устойчивости зданий и сооружений также проводится при обнаружении нарушений целостности строительных конструкций (трещины, обнажение арматуры), перед реконструкцией технологического объекта или изменением функционального назначения здания или сооружения, а также после аварии с взрывом и/или пожаром.

Сноска. Пункт 77 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 30.03.2022 № 89 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

78. Не допускается производить земляные работы без оформления наряда-допуска, выданного руководителем производства, на территории которого намечаются работы, по согласованию с заводскими службами, ведающими подземными коммуникациями. В наряде-допуске должны быть указаны условия производства работ.

79. На территории предприятия должны быть выделены, специально оборудованы и обозначены места для курения.

80. На входных дверях производственных помещений должны быть нанесены надписи, обозначающие категории помещений по взрывопожарной и пожарной опасности и классы взрывоопасности зон.

81. На объектах, где обращаются в процессе щелочи и/или кислоты, устанавливаются аварийные души, включающиеся автоматически при входе человека под рожок или раковины самопомощи.

82. Помещение управления с площадью более 60 квадратных метров должно иметь запасной выход, расположенный с противоположной стороны основному. Основной вход должен быть устроен через тамбур или коридор; запасной выход должен быть наружу здания, может не иметь тамбура, дверь должна быть с уплотнением и утеплена. При расположении помещения управления на втором этаже здания запасной выход должен иметь лестницу снаружи здания.

83. На территории производства устанавливается прибор, определяющий направление и скорость ветра. Показания прибора выводятся в помещение управления.

84. На территории организации, где запрещен проезд автомашин, тракторов и других механизированных транспортных средств, должны быть установлены запрещающие знаки.

Глава 4. Обеспечения промышленной безопасности к отдельным технологическим процессам и производствам

Сноска. Заголовок главы 4 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 30.03.2022 № 89 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 1. Каталитические процессы

85. Работы по загрузке катализатора должны быть механизированы.

86. Персонал, занятый загрузкой катализатора, оснащается двусторонней телефонной или громкоговорящей связью.

87. При загрузке, выгрузке, просеивании катализатора персонал должен пользоваться респираторами, защитными очками, рукавицами и соблюдать требования безопасности при обращении с катализатором в соответствии с техническими условиями поставщика конкретного катализатора.

88. По окончании операций по загрузке, выгрузке, просеиванию катализатора спецодежду необходимо очистить от катапизаторной пыли и сдать в стирку. Просыпавшийся на площадку катализатор должен быть убран.

89. Операции по подготовке реактора к загрузке и выгрузке катализатора производятся в соответствии с технологическим регламентом.

90. Вскрытие реактора производится в соответствии с технологическим регламентом, техническими условиями завода-изготовителя реактора и в соответствии с требованиями разработанной организацией инструкцией.

91. Проверка реактора, загруженного катализатором, на герметичность производится в соответствии с технологическим регламентом.

92. Перед регенерацией катализатора система реакторного блока должна быть освобождена от жидких нефтепродуктов и продута инертным газом до содержания горючих газов в системе не более 3,0 процентов.

93. Пуск и эксплуатация реактора должны производиться в соответствии с инструкциями завода-изготовителя и технологическим регламентом.

94. Отбор проб катализатора производится в соответствии с технологическим регламентом и инструкцией по отбору проб, утвержденной главным инженером (техническим директором) организации.

95. Система реакторного блока перед пуском и после ремонта должна быть продута инертным газом до содержания кислорода в системе не более 0,5 процентов.

96. Перед подачей водородосодержащего газа система должна быть испытана азотом на герметичность при давлении, равном рабочему.

97. Скорость подъема и сброса давления устанавливается в технологическом регламенте.

98. Необходимо предусматривать аварийный сброс давления из системы реакторного блока в экстремальных ситуациях. Режим аварийного сброса и действие обслуживающего персонала должны указываться в проекте и технологическом регламенте.

Параграф 2. Производство нефтяного кокса - замедленное
коксование

99. Открытие крышек горловин коксовой камеры должно производиться только после продувки ее водяным паром для удаления паров нефтепродуктов и охлаждения коксовой массы водой до температуры вверху камеры, установленной проектом и технологическим регламентом, но не выше 60 градусов Цельсия. Вода после охлаждения кокса должна быть удалена.

100. Перед началом разбуривания кокса необходимо проверить:

механизмы буровой установки и исправность их ограждений;

работу вытяжной вентиляции блока коксовых камер;

подготовленность камеры к вскрытию, а именно - температуры стенок, отключение камеры от остальной системы задвижками, отсутствие воды;

исправность связи и сигнализации.

При обнаружении каких-либо неисправностей не допускается приступать к разбуриванию кокса.

Сноска. Пункт 100 в редакции приказа Министра по инвестициям и развитию РК от 23.12.2015 № 1221 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

101. Насос высокого давления, подающий воду для гидрорезки кокса, должен быть снабжен блокировкой, отключающей его двигатель при повышении давления в линии нагнетания насоса вышеустановленного и блокировкой верхнего положения штанги буровой установки.

102. Во время гидрорезки находиться в непосредственной близости к шлангу для подачи воды высокого давления не допускается.

103. Бурильная лебедка должна иметь исправную тормозную систему и противозатаскиватель талевого блока под кронблок.

104. Верхняя рабочая площадка возле люка каждой камеры должна быть оборудована системой подачи пара для обогрева бурового инструмента и оборудования в зимнее время.

105. Стояки, подающие воду от насосов высокого давления на гидрорезку кокса в зимнее время, должны быть освобождены от воды после каждой гидрорезки.

106. Независимо от наличия блокировки, при работе лебедки или ротора бурильщик должен находиться у поста управления.

Параграф 3. Производство нефтяного битума

107. Отделения дробления и затаривания битума твердых марок оборудуются подводом воды для мокрой уборки пола.

108. Все кубы-окислители оборудуются системой подачи антипенной присадки.

109. Установки периодического действия по получению битума должны быть оборудованы:

блокировкой, предусматривающей подачу воздуха в кубы-окислители только при достижении уровня продукта в нем не ниже регламентированного;

аварийной блокировкой, предназначенной для автоматического отключения подачи воздуха в кубы при нарушении регламентированных параметров технологического режима.

110. Все кубы-окислители оснащаются предохранительными клапанами или мембранными предохранительными устройствами.

111. Перед подачей воздуха в кубы и реакторы воздушные коллекторы необходимо продуть до полного удаления влаги и масла.

112. Продувка аппаратов и технологических трубопроводов, опрессовка оборудования производится инертным газом или водяным паром. Применение для этих целей воздуха не допускается.

113. Трубопровод, подающий воздух в куб, во избежание вибраций и ударов о стенки должен быть надежно закреплен внутри куба.

114. Не допускается снижение давления воздуха, поступающего в окислительные кубы, ниже установленного технологическим регламентом.

115. Сброс конденсата из ресивера на воздушной линии должен производиться систематически, не реже одного раза в смену.

116. Перед заливом кубов сырьем они должны быть проверены на отсутствие воды, а в зимнее время - льда и снега.

117. Подниматься на крышу работающего куба-окислителя не допускается.

118. Обогрев кранов, в которых застыл битум, производится водяным паром или при помощи индукционного электрического подогрева.

119. Процесс налива битума в бункеры должен быть организован таким образом, чтобы исключался выброс горячего битума из бункера.

120. При вспенивании битума во время налива налив необходимо прекратить.

121. Все тяжелые и трудоемкие работы, связанные с наливом битума в железнодорожные бункеры, крафт-мешки и формы, погрузкой в вагоны и автобитумовозы, дроблением и затариванием битума твердых марок, а также извлечением его из котлованов, должны быть механизированы.

122. Открытые котлованы, в которые производят слив горячего битума, ограждаются. Во время слива горячего битума не допускается находиться вблизи котлована. Нахождение людей на раздаточнике и вблизи него во время закачки в раздаточник битума из окислительных кубов не допускается.

123. Очистку куба необходимо производить при открытых верхнем и нижнем люках. Работы по очистке куба относятся к газоопасным видам работ и должны выполняться в соответствии с инструкцией безопасного проведения газоопасных работ, разработанными в организации и утвержденными владельцем опасного производственного объекта.

124. Для безопасной организации работ при очистке шлемовых труб устанавливаются соответствующие подмостки с ограждением.

125. Перед наливом битума в железнодорожные бункеры или цистерны они очищаются от воды, снега и других веществ, способных при наливе вызвать выброс или вспенивание битума.

126. Налив битума в железнодорожный бункер с неисправным корпусом, крышками, а также запорным приспособлением против опрокидывания не допускается.

127. Находиться на железнодорожных бункерах и в кабинах автобитумовозов во время их наполнения не допускается. Открытие и закрытие крышек бункеров должно производиться с площадки эстакады.

128. Над эстакадами для налива битума в железнодорожные бункеры и автоцистерны устанавливаются навесы, защищающие их от атмосферных осадков.

129. На эстакадах разлива битума в железнодорожные бункеры и автоцистерны необходимо предусмотреть средства связи для подачи команд водителям транспорта.

130. При сливе битума в бумажные мешки необходимо убедиться в их целостности. Рабочие, занятые сливом, оснащаются спецодеждой, защитными очками, рукавицами и сапогами с голенищами под брюки.

131. Место разлива битума в тару должно быть защищено от ветра, атмосферных осадков и оборудовано местным вент отсосом.

132. Запорное устройство на расходной линии у раздаточника следует располагать на таком расстоянии от работающего, чтобы исключалась возможность ожогов при заполнении тары.

133. К работе на автопогрузчиках допускаются лица, имеющие водительское удостоверение на право управления транспортным средством соответствующей категории.

Параграф 4. Производства твердых катализаторов

134. Выгрузка сырья из железнодорожных вагонов, транспортировка на склад и загрузка аппаратов должны быть механизированы. Железнодорожные вагоны перед разгрузкой должны быть заторможены с обеих сторон тормозными башмаками.

135. Котлован на складе силиката-глыбы оборудуется по всей длине ограждением высотой не менее 1 метра.

136. В местах разгрузки железнодорожных вагонов ограждения должны иметь открывающиеся дверцы.

137. К управлению монорельсового грейфера и мостового крана допускаются лица, прошедшие специальное обучение и получившие удостоверение на право управления ими.

138. Во время работы грейферного крана двери кабины управления должны быть закрыты. Поднимать краном людей не допускается.

139. При передвижении грейферного и мостового кранов грейфер и ковш находятся в верхнем положении.

140. Перед пуском транспортера должны быть проверены исправность ленты, роликов и заземление транспортера.

141. Обслуживание дробилок, дозировочных приспособлений и автоклавов следует производить в респираторах, а при ручной загрузке дробилок, работе у формовочных колонн, при очистке салфеток фильтр-прессов - в защитных очках и рукавицах.

142. Во время работы дробилки прочищать загрузочную воронку не допускается.

143. Дробилка должна быть снабжена пылеотсасывающим устройством.

144. При загрузке автоклавов выходное отверстие весового дозатора следует устанавливать точно над люком. Во избежание пылевыделения во время загрузки автоклава сырьем выходное отверстие дозатора оборудуется брезентовым рукавом.

145. Перед пуском автоклава в работу необходимо проверить состояние прокладки люка, его герметичность.

146. Мойку и сушку салфеток фильтр-прессов производить в изолированном помещении.

147. Грязь и шлам, очищаемые с салфеток фильтр-прессов, должны удаляться из помещения механизированным способом.

148. Во время разгрузки фильтр-пресса следует применять специальные подставки. Стоять на ванне пресса не допускается.

149. Загрузка гидрата окиси алюминия должна быть организована таким образом, чтобы исключить выброс раствора из реактора.

150. Пробу раствора из реактора отбирают после прекращения подачи пара в реактор.

151. Рассольные ванны оснащаются с двух сторон стационарными лестницами. Верхние площадки ванн ограждаются.

152. В случае необходимости освобождения аппаратуры от аммиака сброс его нужно производить в смесительную ванну, которая должна быть постоянно заполнена водой.

153. При ликвидации прорыва аммиака рабочие должны быть в соответствующих средствах защиты органов дыхания, спецкостюмах, резиновых перчатках.

154. После ремонта и очистки всю аммиачную систему необходимо спрессовать для проверки на герметичность.

155. Перед заполнением аммиачной системы аммиаком система должна быть продута инертным газом до содержания кислорода в ней не более 3 процентов.

156. Очистку инжекторных смесителей на формовочных колоннах следует производить только после снятия с них шлангов.

157. Верхний люк промывочных емкостей должен быть закрыт металлической решеткой.

158. Во избежание ожога паром при открывании дверей сушильных печей не допускается открывать их при температуре в печи выше указанной в производственной инструкции.

159. Запыленный воздух перед выбросом в атмосферу необходимо очищать от пыли в пылеулавливающих устройствах.

160. Для исключения падения шариков катализатора на пол камеры по всей длине конвейерной ленты должны устанавливаться боковые предохранительные борта.

161. Очистку пола сушильной камеры от катализаторной мелочи надлежит осуществлять механическим, гидравлическим или иным способом, исключающим пылеобразование.

162. Все операции по просеиванию катализатора, транспортировке и загрузке его в тару (мешки, бочки) должны быть герметизированы, механизированы и оборудованы местными отсосами. Отсасываемый воздух перед выпуском в атмосферу должен подвергаться обеспыливанию.

163. Транспортировка тары с готовым катализатором (перемещение по территории, погрузка в машины) должна быть механизирована.

164. При работе с растворами алюмината натрия и гидроокиси алюминия должны соблюдаться те же меры безопасности, что и при работе со щелочью.

165. Распылительные сушилки, а также связанные с ними воздуховоды и циклоны, заземляются.

166. При повышении температуры наружных поверхностей стенок прокалочного аппарата до предельно допустимой, установленной технологическим регламентом, он должен быть остановлен для выяснения и устранения причин роста температуры.

167. Пуск прокалочного аппарата может быть произведен только после выполнения всех операций по его подготовке к пуску и получения письменного распоряжения руководителя установки.

168. Не допускается производить загрузку сухого катализатора в прокалочный аппарат до получения в аппарате устойчивого кипящего слоя.

169. Пуск осадительной мешалки должен осуществляться только при закрытой крышке.

170. Режим подачи пара в мешалку должен исключать выброс горячего раствора.

171. Устройство мешалки должно исключать разбрызгивание раствора во время ее работы.

172. При отклонении от нормальной работы центрифуги (появлении стука) нужно немедленно прекратить подачу пульпы, отключить электропривод и затормозить центрифугу.

173. Во время работы центрифуг крышки их должны быть закрыты.

174. Разгрузка центрифуг разрешается только после остановки барабана.

175. Таблеточная машина должна иметь защитную решетку в исправном состоянии для предупреждения травм рук (попадание под пресс, штемпели) и блокировку, позволяющую включать машину только при опущенной защитной решетке и отключать при поднятии решетки.

176. При отборе проб таблеточную машину необходимо остановить.

177. При восстановлении катализатора водородом во избежание подсоса воздуха и разрежения на приеме водородного компрессора должно поддерживаться избыточное давление, величина которого устанавливается технологическим регламентом.

178. Перед открытием люков реактора необходимо убедиться в отсутствии в нем давления.

179. Выгрузка пассивированного катализатора производится с соблюдением мер безопасности (защитные очки, рукавицы, противопылевые респираторы) во избежание ожогов и попадания в глаза пыли.

Параграф 5. Получение элементарной серы из сероводорода

180. Перед пуском установки необходимо проверить исправность гидрозатворов.

181. Гидрозатворы должны периодически очищаться от отложений. Очистка осуществляется в защитных очках.

182. Скопление конденсата в паровой рубашке гидрозатвора не допускается.

183. Перед розжигом топок подогревателя и реактора-генератора топки должны быть продуты воздухом на "свечу". Продолжительность продувки определяется технологическим регламентом и устанавливается не менее 15 минут.

184. Все работники, обслуживающие установку, обеспечиваются соответствующими средствами защиты органов дыхания.

185. Перед приемом топливного газа и сероводорода на установку необходимо в течение 15 минут продувать систему инертным газом. Содержание кислорода в инертном газе не должно превышать 0,5 процентов объемных.

186. После принятия на установку кислых газов необходимо проверить индикаторной бумагой места возможных утечек и пропусков газов (фланцы, задвижки, люки).

187. Во избежание образования взрывоопасной смеси в топках реактора-генератора и подогревателей регламентированное соотношение подачи воздуха и газа в топки должно поддерживаться автоматически.

188. Для предотвращения попадания сероводорода в воздуховоды при падении давления воздуха устанавливаются отсекатели на линии сероводорода непосредственно у задвижки перед горелкой. Во избежание отложения серы на стеклах гляделок их необходимо периодически очищать.

189. Вход на площадки, где расположены трубопроводы, транспортирующие сероводород, разрешается только в противогазе.

190. Перед вскрытием все аппараты, агрегаты и трубопроводы, содержащие сероводород, необходимо пропаривать и продувать инертным газом.

191. Перед вскрытием реакторов-генераторов их охлаждают до температуры 45 градусов Цельсия, продувают инертным газом до отсутствия взрывоопасной концентрации горючих газов, а затем воздухом.

192. Работы в газовых камерах выполняются в соответствии с требованиями по организации и проведению газоопасных работ.

193. При разливе серы не допускается:

наступать на застывшую серу;

стоять над открытым люком хранилища серы;

производить замер серы в приемке, хранилище без противогазов и пользоваться не взрывозащищенными переносными светильниками.

194. Насос для перекачки серы разрешается включать только по устному указанию старшего по смене (бригаде).

195. Погрузка и выгрузка серы должны быть полностью механизированы.

196. Все работы по выгрузке и погрузке серы производятся под наблюдением старшего по смене (бригаде).

197. Выгрузку серы из форм разрешается производить после полного застывания серы.

198. При погрузке серы в железнодорожные вагоны не допускается:

нахождение людей в вагонах;

заполнение ковша экскаватора серой выше бортов;

наезд экскаватором на электрический кабель, питающий его.

Параграф 6. Слив и налив нефтепродуктов

199. Проектирование, монтаж, эксплуатация и ремонт сливо-наливных эстакад легковоспламеняющихся и горючих жидкостей и сжиженных углеводородных газов производятся в соответствии с требованиями настоящих Правил.

200. К сливоналивной эстакаде должен быть подведен пар для пропарки или обогрева трубопроводов и запорных устройств.

201. Слив-налив продуктов, смешение которых недопустимо, следует производить на индивидуальных сливо-наливных эстакадах или на отдельных стояках. Допускается на общей сливоналивной железнодорожной эстакаде проведение сливо-наливных операций для светлых и темных нефтепродуктов.

202. Не допускается использовать сливоналивные эстакады для попеременных операций с несовместимыми между собой продуктами.

203. В обоснованных случаях смена нефтепродукта допускается по письменному разрешению технического директора (главного инженера) эксплуатирующей организации после выполнения разработанных мероприятий, обеспечивающих безопасность.

204. Наливные эстакады оборудуются специальными пунктами или системой для освобождения неисправных цистерн от нефтепродуктов.

205. Перед сливом (наливом) нефтепродуктов необходимо удалить локомотив с территории эстакады и перекрыть стрелочный перевод, запирающийся на ключ.

206. На железнодорожных путях и дорогах к участку слива-налива вывешиваются предупреждающие надписи: "Стоп!", "Проезд запрещен!".

207. При подаче под слив-налив железнодорожных цистерн с легковоспламеняющимися нефтепродуктами между локомотивом и цистернами должно быть прикрытие, состоящее из одного четырехосного или двух двухосных пустых или груженных негорючими грузами вагонов (платформ).

208. Исключен приказом Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 16.08.2023 № 434 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

209. Оставлять цистерны, присоединенные к наливным устройствам, когда слив-налив не проводится, не допускается.

210. Минимально допустимое число рабочих при проведении сливоналивных операций - 2 человека.

Параграф 7. Электрообессоливающие установки

211. Электрооборудование электрообессоливающей установки должно быть во взрывозащищенном исполнении.

212. Электродегидратор должен иметь блокировку на отключение напряжения при понижении уровня нефтепродукта в аппарате ниже регламентированного.

213. Дренирование воды из электродегидратора и отстойника должно осуществляться в автоматическом режиме закрытым способом.

Параграф 8. Установки атмосферно-вакуумные и термического
крекинга

214. За содержанием подтоварной воды в подаваемом на установку нефтепродукте должен быть постоянный контроль и ее количество не должно превышать предельно допустимую величину, установленную проектом.

215. Не допускается пуск вакуумной части атмосферно-вакуумной установки на сырой нефти.

216. Регулировка подачи воды в барометрический конденсатор должна исключать унос отходящей водой жидкого нефтепродукта.

217. Контроль и поддержание регламентированного уровня жидкости в промежуточных вакуум-приемниках должны исключать попадание горячего нефтепродукта в барометрический конденсатор по уравнительному трубопроводу.

218. За работой горячих печных насосов должен быть постоянный контроль. Снижение уровня продукта в аппаратах, питающих насосы и/или сброс давления до предельно допустимых величин, установленных технологическим регламентом, необходимо обеспечить световой и звуковой сигнализацией.

Параграф 9. Дезактивации пирофорных соединений

219. Разработчиком процесса предусматриваются меры и средства по дезактивации пирофорных соединений в процессе работы производства и при подготовке оборудования и трубопроводов к ремонту.

220. Аппараты и трубопроводы после вывода оборудования из работы и их освобождения от продуктов следует пропарить водяным паром.

221. После освобождения аппарата от конденсата должен быть вскрыт нижний штуцер или люк и взята проба воздуха для анализа на содержание в нем опасных концентраций паров продукта (должно быть не более 20 процентов от нижнего концентрационного предела распространения пламени).

222. Во время чистки аппаратов необходимо смачивать отложения, находящиеся на стенках аппарата. При чистке аппаратов применяются искробезопасные инструменты. На выполнение этих работ оформляется наряд-допуск.

223. Пирофорные отложения, извлеченные из оборудования, необходимо поддерживать во влажном состоянии до их уничтожения.

Глава 5. Обеспечения промышленной безопасности в лабораториях в нефтехимической и нефтеперерабатывающей отраслях

Сноска. Заголовок главы 5- в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 30.03.2022 № 89 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

224. Лаборатории должны располагаться в отдельно стоящих зданиях.

225. Приточно-вытяжная вентиляция во всех помещениях лаборатории должна включаться перед началом работы и выключаться по окончании рабочего дня. При круглосуточном проведении анализов приточно-вытяжная вентиляция должна работать круглосуточно. Не допускается производить работы при неисправной вентиляции.

226. В помещениях, в которых производится работа с веществами I и II классов опасности, вентиляционная система должна быть индивидуальной, не связанной с вентиляцией других помещений.

227. Все работы с веществами I и II классов опасности необходимо проводить в резиновых перчатках в вытяжных шкафах или в специально оборудованных шкафах (типа "Изотоп"), в боксах, оборудованных вытяжной вентиляцией.

228. Работа в лаборатории производится при наличии не менее двух человек.

229. Светильники, установленные внутри вытяжных шкафов, должны быть во взрывозащищенном исполнении.

230. Выключатели, штепсельные розетки, лабораторные автотрансформаторы необходимо располагать вне вытяжного шкафа.

231. Загромождать вытяжные шкафы, рабочие столы посудой с нефтепродуктами, приборами и лабораторным оборудованием, не связанным с проводимой в данное время работой, не допускается.

232. Не допускается совместное хранение веществ, химическое взаимодействие которых может вызвать пожар или взрыв.

233. В здании лаборатории не допускается хранить запас ЛВЖ газов, превышающий суточную потребность в них. Хранение запаса ЛВЖ разрешается в специальном помещении.

234. Дымящие кислоты, легкоиспаряющиеся реактивы и растворители в количестве, не превышающем суточной потребности, допускается хранить в специально выделенных для этих целей вытяжных шкафах.

235. Вещества, в отношении которых применяются особые условия отпуска, хранения, учета и перевозки (сулема, синильная кислота и ее соли, сероуглерод, метанол), должны храниться в металлическом шкафу под замком и пломбой. Тара для хранения этих веществ должна быть герметичной и иметь этикетки с надписью "Яд" и наименованием веществ.

236. Металлический натрий (калий) следует хранить в посуде под слоем керосина, вдали от воды. Остаток натрия (калия) после работы.

Не допускается бросать в раковины, чистые остатки необходимо помещать в банку с керосином.

237. Жидкий азот и кислород следует доставлять и хранить в лаборатории в металлических сосудах Дьюара. Хранить жидкий азот и кислород в одном помещении с легковоспламеняющимися веществами, жирами и маслами или переносить их совместно не допускается.

238. Не допускается работать с жидким кислородом в помещениях, где имеются горелки, открытые электроприборы, искрящее оборудование и другие источники воспламенения.

239. В помещении лаборатории не допускается производить работы, не связанные непосредственно с выполнением определенного анализа.

240. Перед началом работы с аппаратурой под вакуумом надлежит проверить ее на герметичность.

241. Стеклянные сосуды, в которых возможно создание давления или вакуума, защищаются чехлом на случай разрыва сосуда и образования осколков.

242. В случае если пролит сероуглерод, бензин, эфир или другие легковоспламеняющиеся жидкости, а также при появлении резкого запаха газа необходимо потушить все горелки и немедленно приступить к выявлению и устранению причины появления газа, а разлитые жидкие продукты убрать.

243. Мытье посуды из-под нефтепродуктов, реагентов, селективных растворителей разрешается только в специальном помещении.

244. Сдавать на мойку посуду из-под кислот, щелочей и других химических веществ можно только после полного освобождения и нейтрализации ее соответствующим способом.

245. Выбор метода очистки и мытья посуды определяется характером загрязняющего вещества, его физическими и химическими свойствами.

246. Не допускается использовать для мытья посуды песок, наждачную бумагу.

247. Измельчение едких и вредных веществ I и II классов опасности должно производиться в закрытых ступках в вытяжном шкафу. Работник, производящий эту операцию, обеспечивается защитными очками и резиновыми перчатками.

248. При работе с селективными растворителями (нитробензол, анилин, фурфурол, хлорекс, фенол) необходимо следить, чтобы растворители не попали на тело и одежду.

249. Селективные растворители и нефтепродукты, содержащие их, должны храниться в хорошо закрытой посуде в специально отведенном для этой цели месте.

Запасы селективных растворителей нужно содержать в специальном закрытом помещении лаборатории. Количество селективных растворителей, необходимое для работы в течение смены, фиксируется в журнале расхода растворителей. Список селективных растворителей утверждается техническим директором (главным инженером) организации.

250. Переносить кислоты надлежит в бутылях, помещенных в корзины. Переноску осуществляют два человека.

251. При разбавлении серной кислоты водой кислоту следует медленно наливать в воду. Наливать воду в кислоту не допускается.

252. Все отработанные химические реактивы и вредные вещества необходимо сливать в специально предназначенные для этого маркированные емкости. Не допускается слив указанных продуктов в раковины. В конце рабочего дня или смены все отходы из помещений лабораторий должны быть удалены.

253. При работе с баллонами необходимо руководствоваться требованиями нормативных документов к сосудам, работающим под давлением.

254. Газ из баллонов в помещение лаборатории подается по газопроводу, имеющему на рабочем месте запорное устройство. Баллоны располагают у наружной стены здания лаборатории под навесом, защищающим их от атмосферных осадков и инсоляции, и устанавливают сетчатое ограждение.

255. Производить на месте какой-либо ремонт арматуры баллонов со сжатыми и сжиженными газами не допускается.

256. По окончании работ необходимо:

закрыть газовые и водяные краны и общие вентили ввода газа и воды в лабораторию;

закрыть банки с реактивами и материалами пробками;

выключить освещение, вентиляцию и нагревательные приборы.

Глава 6. Обеспечения промышленной безопасности при эксплуатации и ремонте технологического оборудования и трубопроводов

Сноска. Заголовок главы 6 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 30.03.2022 № 89 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

257. Все технические устройства должны эксплуатироваться в соответствии с их техническими характеристиками и паспортными данными и инструкциями по эксплуатации.

258. На всех технологических аппаратах должно быть нанесено четко различимое обозначение позиции по технологической схеме. Аппараты колонного типа, находящиеся в помещении на различных отметках (этажах), должны иметь маркировку на каждой отметке (этаже).

259. На аппаратах колонного типа открывать люк для их чистки и ремонта следует, начиная с верхнего. Перед открытием нижнего люка необходимо иметь наготове шланг для подачи пара на случай воспламенения отложений на внутренних поверхностях.

260. Отбор проб легковоспламеняющихся и газообразных продуктов, селективных растворителей и реагентов должен производиться вне помещений, для чего пробоотборные трубки должны быть выведены из помещения наружу.

261. При необходимости отбора проб в помещении пробоотборник должен помещаться в специальном шкафу, оборудованном вытяжной вентиляцией, при этом вентиляция должна включаться автоматически при открывании дверцы шкафа.

262. Компоновка оборудования должна учитывать специфику обслуживания и ремонта оборудования, а также обеспечивать:

основные проходы в местах постоянных рабочих мест не менее 2 метров;

основные проходы по фронту обслуживания машин не менее 1,5 метров;

расстояния между аппаратами, а также между аппаратами и строительными конструкциями при необходимости кругового обслуживания не менее 1 метра.

263. Для персонала, обслуживающего наружные установки, должны быть предусмотрены помещения для обогрева.

264. В производственных зданиях, не оборудованных утепленными пешеходными переходами, или в тех случаях, когда персонал обслуживает наружные установки, предусматриваются помещения для верхней одежды.

265. Не допускается производство ремонтных работ на действующем оборудовании и трубопроводах.

266. При производстве работ на установках с взрывоопасными зонами необходимо пользоваться искробезопасным инструментом.

267. При обнаружении в процессе монтажа, технического освидетельствования или эксплуатации несоответствия оборудования требованиям нормативно-технических документов оно должно быть выведено из эксплуатации.

268. Узлы, детали, приспособления и элементы оборудования, которые могут служить источником опасности для работающих, а также поверхности оградительных и защитных устройств окрашиваются в сигнальные цвета.

269. Для подъема и перемещения тяжелых деталей и отдельного оборудования должны быть предусмотрены стационарные или передвижные грузоподъемные механизмы.

Параграф 1. Трубчатые печи

270. Печи должны быть оборудованы дежурными (пилотными) горелками, оснащенными запальными устройствами, индивидуальной системой топливоснабжения.

271. Рабочие и дежурные горели необходимо оборудовать сигнализаторами погасания пламени, надежно регистрирующими наличие пламени форсунки.

272. На трубопроводах газообразного топлива к основным горелкам должны быть установлены предохранительно-запорные клапана, дополнительно к общему отсекающему устройству на печи, срабатывающие при снижении давления газа ниже допустимого.

273. На линиях подачи жидкого топлива и топливного газа к основным и дежурным горелкам должны устанавливаются автоматические запорные органы, срабатывающие в системе блокировок.

Сноска. Пункт 273 в редакции приказа Министра по инвестициям и развитию РК от 23.12.2015 № 1221 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

274. Для многофакельных печей на трубопроводах газообразного и жидкого топлива следует установить автономные регулирующие органы, для обеспечения безопасности в режиме пуска.

275. При размещении печей вне зданий запорные органы на общих трубопроводах жидкого и газообразного топлива должны быть расположены в безопасном месте на расстоянии не ближе 10 метров от печи.

276. Перед пуском печи необходимо убедиться в отсутствии каких-либо предметов в камере сгорания, дымоходах-боровах, все люки и лазы должны быть закрыты.

277. В период розжига печи должны быть включены все приборы контроля, предусмотренные технологическим регламентом, и вся сигнализация.

278. Перед розжигом печи, работающей на газе, необходимо проверить плотность закрытия рабочих и контрольных вентилей на всех горелках, сбросить конденсат из топливной линии. Система подачи газа должна исключать попадание конденсата в горелки.

279. Розжигу дежурных горелок должна предшествовать продувка топочного пространства паром, а линии подачи газообразного топлива инертным газом на свечу. Продувку топочного пространства, считая с момента открытия последней задвижки до момента появления пара из дымовой трубы, следует вести в течение времени, предусмотренного регламентом, но не менее 15 мин, а для многокамерных печей продувку камер сгорания - не менее 20 мин.

280. Розжиг печи должен начинаться с розжига дежурных горелок. В том случае, если дежурная горелка (горелки) не разожглась (разожглись) с трех попыток, следует повторить продувку топочного пространства.

281. Розжиг основных горелок должен осуществляться при работающих дежурных горелках, минимальной регламентированной циркуляции сырья в змеевике и регламентированных значениях подачи топлива.

282. Трубопроводы подачи топлива ко всем неработающим (в том числе и временно неработающим) горелкам должны быть отглушены.

283. Печи должны быть оборудованы средствами автоматической подачи водяного пара в топочное пространство и в змеевики при прогаре труб, а также средствами автоматического отключения подачи сырья и топлива при авариях в системах змеевиков.

284. Топливный газ для освобождения от жидкой фазы, влаги и механических примесей перед подачей в горелку должен предварительно пройти сепаратор, подогреватель и фильтры.

285. Жидкое топливо для обеспечения необходимой вязкости и освобождения от механических примесей перед подачей в форсунку должно предварительно пройти подогреватель и фильтры.

286. В период пуска должны быть включены следующие блокировки:

закрытие автоматических запорных органов дежурных горелок при понижении давления в линии топливного газа;

закрытие газовых автоматических запорных органов основных горелок при повышении или понижении давления в линиях топливного газа к основным горелкам, а также при прекращении подачи в змеевик циркулирующего газа или сырья;

закрытие на жидком топливе автоматических запорных органов при прекращении подачи в змеевик циркулирующего газа или сырья.

287. Система блокировок и сигнализации должна обеспечивать отключение подачи топлива к дежурным и основным горелкам при:

отклонениях параметров подачи топлива от регламентированных;

падении объема циркуляции сырья через змеевик печи ниже допустимого;

превышении предельно допустимой температуры сырья на выходе из печи;

срабатывании прибора погасания пламени.

288. Все приборы, контролирующие работу печи, должны быть регистрирующими.

289. Система ПАЗ должна быть снабжена противоаварийной сигнализацией параметров и сигнализацией срабатывания исполнительных органов.

290. При эксплуатации трубчатой нагревательной печи необходимо следить за показаниями контрольно-измерительных приборов, вести визуальный контроль за состоянием труб змеевика, трубных подвесок и кладки печи. При наличии отдулин на трубах, их прогаре, деформации кладки или подвесок, пропуске ретурбентов следует потушить горелки, прекратить подачу в печь продукта, подать в топку пар и продуть трубы паром или инертным газом по ходу продукта.

291. Дверцы камер во время работы печи должны быть закрыты. Необходимо вести наблюдение за установленным режимом горения, горелки должны быть равномерно нагружены, факел должен иметь одинаковые размеры, не бить в перевальную стенку и не касаться труб потолочного и подового экранов.

292. Подача пара в топочное пространство должна включаться автоматически при прогаре змеевика, характеризующемся:

падением давления в сырьевом змеевике;

повышением температуры над перевальной стеной;

изменением содержания кислорода в дымовых газах на выходе из печи относительно регламентированного.

293. Электроснабжение систем ПАЗ и исполнительных механизмов печи относится к особой группе I категории надежности.

294. Подготовка к ремонту и проведение ремонтных работ в печи являются газоопасными работами и выполняются в соответствии с установленными требованиями по организации безопасного проведения газоопасных работ.

295. Производственные объекты должны быть защищены от грозовой деятельности. Все взрывопожароопасные объекты должны быть защищены от заноса высоких потенциалов и оборудованы устройствами, предотвращающими накопление зарядов статического электричества.

296. Подготовка к ремонту печи и установленного на ней оборудования должны выполняться в строгом соответствии с технологическим регламентом.

Параграф 2. Насосы

297. Для перемещения жидкостей I и II класса опасности следует применять герметичные, мембранные или центробежные насосы с двойным торцевым уплотнением.

298. Удаление остатков продуктов из трубопроводов, насосов и другого оборудования, расположенного в насосной, должно производиться по закрытым коммуникациям за пределы насосной, жидких - в специально предназначенную емкость, а паров и газов - на факел.

299. В открытых насосных должен быть предусмотрен обогрев пола. Обогревающие пол змеевики должны обеспечивать на поверхности пола насосной температуру не ниже плюс 5 градусов Цельсия при средней температуре наиболее холодной пятидневки (расчетная температура отопления).

300. Установка насосов, перекачивающих высоковязкие, обводненные или застывающие при температуре наружного воздуха продукты, на открытых площадках требует обоснования и соблюдения условий, обеспечивающих непрерывность работы, теплоизоляцию или обогрев насосов и трубопроводов, наличия систем продувки или промывки насосов и трубопроводов.

301. Корпусы насосов, перекачивающих легковоспламеняющиеся и горючие жидкости, должны быть заземлены, независимо от заземления электродвигателей, находящихся на одной раме с насосами.

302. Пускать в работу и эксплуатировать центробежные насосы при отсутствии ограждения на муфте сцепления их с двигателем не допускается.

303. Пуск паровых насосов осуществляется после предварительного сброса конденсата пара и прогрева паровых цилиндров. При этом задвижка на нагнетательном трубопроводе насоса должна быть открыта.

304. В насосных на трубопроводах следует указать направление движения потоков, на оборудовании - номера позиций по технологической схеме, а на двигателях - направление вращения ротора.

305. Насосное оборудование, полы и лотки насосных необходимо содержать в чистоте. Сточные воды после мытья пола и лотков, содержащие кислоты, щелочи, селективные растворители и другие едкие и вредные вещества, должны накапливаться в специальной емкости и перед спуском в канализацию обезвреживаться в строгом соответствии с технологическим регламентом.

Сноска. Пункт 305 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 16.08.2023 № 434 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 3. Компрессоры

306. Помещение компрессорной должно быть оборудовано грузоподъемными устройствами и средствами механизации для производства ремонтных работ.

307. В обоснованных случаях помещение компрессорной оборудуется звукоизолированной кабиной для постоянного пребывания машиниста.

308. Масло для смазки компрессора должно иметь сертификат и соответствовать марке, указанной в заводском паспорте на компрессор (по вязкости, температурам вспышки, самовоспламенения, термической стойкости) и специфическим особенностям, характерным для работы компрессора данного типа в конкретных условиях.

309. Для цилиндров воздушных компрессоров должно применяться смазочное масло с температурой самовоспламенения не ниже 400 градусов Цельсия и температурой вспышки паров на 50 градусов Цельсия выше температуры сжатого воздуха.

310. За температурой охлаждающей воды системы охлаждения компрессора необходимо осуществлять постоянный контроль с сигнализацией опасных значений температуры и блокировкой в систему ПАЗ при достижении предельно допустимого значения.

311. Подача газа на прием компрессора должна осуществляться через отделители жидкости (сепараторы), оборудованные световой и звуковой сигнализацией, а также блокировкой, обеспечивающей остановку компрессора при достижении предельно допустимого уровня жидкости.

312. Все соединения газовой обвязки компрессоров необходимо проверять на герметичность в соответствии с установленными требованиями безопасности к эксплуатации технологических трубопроводов.

313. В компрессорных на трубопроводах должно быть указано направление движения потоков, на оборудовании номера позиций по технологической схеме, а на двигателях - направление вращения ротора.

314. Не допускается эксплуатация компрессоров с отключенными или неисправными средствами сигнализации и блокировками.

315. Масло, воду и загрязнения следует удалять из масловлагоотделителей, воздухосборников.

316. Температура газов на входе в компрессор должна быть выше температуры конденсации газов.

317. Перед пуском компрессора, работающего на взрывоопасных газах, его следует продуть инертным газом до содержания кислорода в отходящем газе до 0,5 процентов объемных.

318. При выполнении ремонтных работ компрессор следует отглушить с помощью стандартных заглушек от всех технологических трубопроводов, линии топливного газа и линии продувки в факельную систему.

319. На компрессорах, имеющих давление всасывания близкое к атмосферному, должна быть предусмотрена блокировка по отключению агрегата при падении давления на приеме ниже допустимого.

320. На нагнетающих линиях компрессоров должны быть установлены буферные емкости - гасители пульсаций.

Глава 7. Обеспечения промышленной безопасности к вспомогательным системам и объектам

Сноска. Заголовок главы 7 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 30.03.2022 № 89 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

321. Все вентиляционные установки должны иметь паспорта и журналы по их ремонту и эксплуатации.

322. Водоснабжение на производственные нужды должно осуществляться по замкнутой системе.

323. Во избежание распространения взрывоопасных паров и газов в сети промышленной канализации на ней должны быть установлены гидравлические затворы. Такие затворы необходимо устанавливать на всех выпусках от помещений с технологическим оборудованием, площадок технологических установок, обвалований резервуаров, узлов задвижек, групп аппаратов, насосных, котельных, сливоналивных эстакад.

324. Устройство гидравлического затвора должно обеспечивать удобство его очистки. В каждом гидравлическом затворе высота слоя жидкости, образующей затвор, должна быть не менее 0,25 метров.

325. Колодцы закрытой сети промышленной канализации должны постоянно содержаться закрытыми, а крышки - засыпанными слоем песка не менее 10 сантиметров в стальном, железобетонном или кирпичном кольце.

326. Сети канализации и водоснабжения подлежат периодическому осмотру и очистке. Осмотр и очистка водопроводных и канализационных труб, колодцев, лотков, гидрозатворов должны производиться по графику.

327. Температура производственных сточных вод при сбросе в канализацию не должна превышать 40 градусов Цельсия. Допускается сброс небольших количеств воды с более высокой температурой в коллекторы, имеющие постоянный расход воды с таким расчетом, чтобы температура общего стока не превышала 45 градусов Цельсия.

328. Не допускается сброс в промышленную канализацию различных потоков сточных вод, смешение которых может привести к реакциям, сопровождающимся выделением тепла, образованием горючих и вредных газов, а также твердых осадков.

329. Заглубленные насосные станции должны оснащаться автоматическим газоанализатором до взрывных концентраций с выводом сигнала на пульт управления (в операторную).

330. Насосные станции химически загрязненных сточных вод следует располагать в отдельно стоящих зданиях, а приемный резервуар - вне здания насосной станции. Электрооборудование насосных станций должно быть во взрывозащищенном исполнении. К зданию насосной станции не допускается пристраивать бытовые и вспомогательные помещения.

331. Периодичность и порядок очистки нефтеловушек устанавливаются технологическим регламентом.

332. На сетях водоснабжения и канализации не допускается устанавливать запорную арматуру в колодцах.

333. Нефтеловушки и чаши градирен должны иметь ограждения по периметру из несгораемых материалов высотой не менее 1 метра.

Глава 8. Обеспечения промышленной безопасности при обслуживании производств

Сноска. Заголовок главы 8 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 30.03.2022 № 89 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

334. Работники организации обеспечиваются средствами индивидуальной защиты, спецодеждой, спецобувью, спецпитанием и другими средствами. Спецодежда производственного персонала (основного и вспомогательного) подлежит, при необходимости, обеспыливанию и/или химической чистке и дегазации.

335. Средства индивидуальной и коллективной защиты, включающие средства нормализации условий работы и средства снижения воздействия на работников вредных производственных факторов, должны обеспечивать защиту от вредного воздействия окружающей среды, а также нормальный уровень освещения, допустимые уровни шума и вибрации, защиту от поражения электрическим током, защиту от травмирования движущимися узлами и деталями механизмов, защиту от падения с высоты и другие средства.

336. Установка ящиков для использованного обтирочного материала в помещениях с взрывоопасными зонами не допускается.

337. Не допускается входить на объекты с взрывоопасными зонами в обуви с железными набойками или гвоздями, а также в одежде, способной накапливать заряды статического электричества.

Раздел 3. Порядок обеспечения промышленной безопасности при
эксплуатации нефтебаз и автозаправочных станций

Глава 9. Общие положения

Сноска. Заголовок главы 9 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 30.03.2022 № 89 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

338. Безопасность производственных процессов на нефтебазах и АЗС достигается:

применением безопасных технологических процессов приема, хранения, отпуска и учета нефтепродуктов, технических устройств, соответствующих требованиям промышленной безопасности.

339. Производство работ повышенной опасности осуществляется по нарядам-допускам. Перечень таких работ утверждается техническим руководителем.

340. Производство работ повышенной опасности осуществляется в соответствии с технологическим регламентом, устанавливающим последовательность выполнения технологических операций и их безопасное проведение.

341. Для каждой нефтебазы, АЗС разрабатывается план ликвидации аварий и положение о производственном контроле.

342. Во взрывоопасных помещениях и наружных установках должны быть установлены электрические контрольно-измерительные приборы и средства автоматики.

343. На каждой нефтебазе, АЗС имеется техническая документация:

проект нефтебазы, АЗС;

паспорта на технические устройства;

технологический регламент на эксплуатацию, ремонт технических устройств;

положение о производственном контроле.

344. Нефтебаза, АЗС оснащаются телефонной и громкоговорящей связью.

Параграф 1. Территории нефтебаз и АЗС

345. Для нефтебаз и АЗС устанавливаются санитарно-защитные зоны.

346. Дороги на территории нефтебазы, АЗС имеют асфальтовое, бетонное или гравийное покрытие.

347. Для обеспечения безопасного проезда дороги и проезды на территории содержатся в исправном состоянии, в зимнее время очищаются от снега, в ночное время освещаются.

348. Для пешеходного движения устраиваются тротуары шириной не менее 0,75 метров.

349. На переходах железнодорожных путей, в местах их пересечения с дорогами устраиваются сплошные настилы вровень с головками рельсов, защитные барьеры, сигнализация предупреждения об опасности.

350. Наземные трубопроводы в местах пересечения автомобильных дорог и переходов подвешиваются на опорах высотой не менее 4,25 метров над автомобильными дорогами и переездами и не менее 2,2 метров - над переходами.

351. Территория нефтебазы ограждается продуваемой оградой (металлическая или железобетонная решетчатая) из негорючих материалов высотой не менее 2 метров. Ограда располагается от зданий и сооружений (кроме административных) не менее чем на 5 метров.

Сноска. Пункт 351 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 16.08.2023 № 434 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

352. Размещение зданий, сооружений и оборудования на территории нефтебазы осуществляется в соответствии с требованиями СН РК 2.02-03-2012 и СП РК 2.02-103-2012 "Склады нефти и нефтепродуктов. Противопожарные нормы", СН РК 4.04-07-2013 и СП РК 4.04-107-2013 "Электротехнические устройства", СН РК 2.04-01-2011 и СП РК 2.04-104-2012 "Естественное и искусственное освещение", СН РК 5.03-07-2013 и СП РК 5.03-107-2013 "Несущие и ограждающие конструкций", СН РК 2.02-11-2002 "Нормы оборудования зданий, помещений и сооружений системами автоматической пожарной сигнализации, автоматическими установками пожаротушения и оповещения людей о пожаре".

Сноска. Пункт 352 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 16.08.2023 № 434 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

353. Территория нефтебазы, АЗС содержится в чистоте. Не допускается засорение территории и скопление на ней разлитых нефтепродуктов, воды.

В летнее время трава в резервуарном парке скашивается и вывозится с территории в сыром виде.

354. На территории нефтебазы, АЗС не допускается применение открытого огня.

355. Курение допускается в отведенных, оборудованных местах, где вывешиваются надписи "Место для курения".

356. Во всех местах, представляющих опасность, устанавливаются предупредительные (сигнальные) надписи и знаки безопасности.

Параграф 2. Оборудование нефтебаз и АЗС

357. Для применяемых в технологическом процессе технических устройств проектной организацией устанавливается допустимый срок их эксплуатации, что отражается в проектной документации и техническом паспорте.

358. Эксплуатация оборудования, механизмов, инструмента в неисправном состоянии или при неисправных устройствах безопасности (блокировочные, фиксирующие, сигнальные приспособления и приборы), при нагрузках и давлениях выше паспортных не допускается.

359. Критерии вывода из эксплуатации оборудования, инструмента определяются разработчиком проектно-конструкторской документации или изготовителем.

360. Ремонт оборудования проводится после его отключения, сброса давления, остановки движущихся частей и принятия мер, предотвращающих случайное приведение его в движение.

361. На пусковом устройстве вывешивается плакат: "Не включать! Работают люди!". Производство ремонта по наработке на отказ не допускается.

362. Пуск в эксплуатацию вновь смонтированного или модернизированного оборудования осуществляется комиссией после проверки соответствия его проекту и требованиям настоящих Правил.

363. При обнаружении в процессе технического освидетельствования, монтажа или эксплуатации несоответствия оборудования требованиям технологического регламента, оно не допускается к эксплуатации.

364. Изменение в конструкцию оборудования вносится по согласованию с организацией-разработчиком проектно-конструкторской документации или изготовителем.

365. При пуске в работу или остановке оборудования (аппаратов, участков трубопроводов) предусматриваются меры по предотвращению образования в технологической системе взрывоопасных смесей (продувка инертным газом, контроль эффективности продувки).

366. Применение оборудования, не соответствующего по исполнению климатическим условиям, не допускается.

367. Узлы, детали, приспособления и элементы оборудования, представляющие опасность для работников, поверхности оградительных и защитных устройств окрашиваются в предупредительные цвета.

368. Металлические части оборудования подлежат заземлению.

369. Технические устройства, служащие причиной травмирования обслуживающего персонала или вредного воздействия на него, ограждаются или экранируются. Ограждения и экраны блокируются с пусковым устройством оборудования.

Ограждение соответствует назначению и конструктивному исполнению оборудования, условиям, в которых оно будет эксплуатироваться.

Конструкция и крепление ограждения исключает возможность случайного соприкосновения работающего с ограждаемым элементом.

370. Ограждения, устанавливаемые на расстоянии более 35 сантиметров от движущихся частей механизмов, допускается выполнять в виде перил. При установке на расстоянии менее 35 сантиметров от движущихся частей механизмов ограждение делают сплошным или сетчатым с ячейкой не более 50x50 миллиметров.

371. Высота перильного ограждения определяется размерами движущихся частей механизмов, но не менее 1,25 метров. Высота нижнего пояса сплошного ограждения 15 сантиметров, промежутки между осями смежных стоек - не более 2,5 метров. Высота сетчатого ограждения не менее 1,8 метров. Механизмы высотой менее 1,8 метров ограждаются полностью.

372. Высота перильных ограждений для приводных ремней не менее 1,5 метра. С внешней стороны обоих шкивов на случай разрыва ремня устанавливаются металлические лобовые щиты.

Зубчатые и цепные передачи ограждаются сплошными металлическими щитами (кожухами), имеющими съемные части и приспособления для удобной сборки и разборки.

Выступающие детали движущихся частей закрываются кожухами по всей окружности вращения.

373. Открывать дверцы ограждений или снимать ограждения допускается после полной остановки. Пуск оборудования или механизма допускается после установки на место и надежного закрепления всех съемных частей ограждения.

374. На крепежных деталях и элементах соединения машин и оборудования предусматриваются приспособления (контр-гайки, шплинты, клинья и другие), предотвращающие во время работы самопроизвольное раскрепление и рассоединение.

375. Оборудование устанавливается на прочном фундаменте (основании), обеспечивающем его нормальную работу.

376. Оборудование, для обслуживания которого требуется подъем рабочего на высоту до 0,75 метров, оборудуется ступенями, а на высоту выше 0,75 метров - лестницами с перилами.

377. Маршевые лестницы устанавливаются уклоном не более 60 градусов (у резервуаров - не более 50 градусов), ширина лестниц не менее 65 сантиметров, у лестниц для переноса тяжестей — не менее 1 метра. Расстояние между ступенями по высоте не более 25 сантиметров. Ступени имеют уклон вовнутрь 2-5 градусов. С обеих сторон ступени имеют боковые планки или бортовую обшивку высотой 15 сантиметров, исключающие возможность проскальзывания ног человека. Лестницы с двух сторон оборудуются перилами высотой 1 метров.

378. Рабочие площадки на высоте имеют настил, выполненный из металлических листов с поверхностью, исключающей возможность скольжения, или досок толщиной не менее 40 миллиметров, перила высотой 1,25 метров с продольными планками, расположенными на расстоянии не более 40 сантиметров друг от друга, и борт высотой не менее 15 сантиметров, плотно прилегающий к настилу.

379. Температура наружных поверхностей оборудования и кожухов теплоизоляционных покрытий не превышает температуры самовоспламенения наименее взрывоопасного продукта, а в местах, доступных для работников, не более 45 градусов Цельсия внутри помещений и 60 градусов Цельсия — на наружных установках.

Параграф 3. Производственные помещения нефтебаз и АЗС

380. Входы в производственные помещения оснащаются тамбурами, устроенными с учетом климатического района.

381. Производственные помещения имеют устройства для проветривания - открывающиеся створки в оконных переплетах или фонарях.

382. В помещениях, где в результате технологического процесса выделяются пары нефтепродуктов, обеспечивается не менее двух выходов, расположенных в противоположных концах. Допускается устройство одного выхода, если площадь этажа не более 300 квадратных метров и имеется запасной выход на наружную пожарную лестницу.

В помещениях створки окон и двери открываются наружу. Верхние фрамуги и фонари имеют приспособления для открывания их с пола или специальных площадок.

383. Стены производственных помещений окрашиваются в светлые тона.

384. Материалы, применяемые для покрытия полов, устойчивы к воздействию нефтепродуктов.

Полы устраиваются с твердым покрытием, без щелей, с уклоном к лоткам.

385. Проходы, выходы, коридоры, тамбуры, лестничные клетки, запасные выходы не допускается загромождать какими-либо предметами, материалами, оборудованием. Не допускается устройство кладовок, мастерских под маршами лестничных клеток.

386. Лотки, каналы производственных помещений перекрываются легкосъемными огнестойкими плитами.

Лотки и каналы во взрывопожароопасных и пожароопасных производственных зданиях засыпаются песком или другими негорючими материалами.

387. Прокладывать трубопроводы для транспортирования взрывопожароопасных, ядовитых и едких веществ через бытовые, подсобные и административно-хозяйственные помещения, помещения электроустановок, вентиляционные камеры не допускается.

388. Не допускается производить переоборудование электросетей, устанавливать нестандартные предохранители, пользоваться кустарными и неисправными электронагревательными приборами.

389. Постоянное место нахождения обслуживающего персонала оборудуется телефонной (радиотелефонной) связью с диспетчерским пунктом нефтебаз.

390. Все производственные и другие помещения содержатся в чистоте.

Производственные помещения и оборудование периодически очищаются от пыли и горючих отходов по установленному графику.

Производственные помещения снабжаются аптечками с набором медикаментов.

391. Полы производственных помещений убирают по мере необходимости, но не реже одного раза в смену.

Не допускается использование легковоспламеняющихся жидкостей для мытья полов.

Разлитые нефтепродукты смывают водой в канализационные лотки.

392. В помещениях, где возможно выделение газа, по графику, утвержденному техническим руководителем, проверяется концентрация вредных газов в воздухе рабочей зоны. В этих помещениях вывешиваются таблички с соответствующими предупредительными надписями.

393. В производственных помещениях не допускается:

развешивать для просушки одежду, класть горючие материалы на поверхности трубопроводов и оборудования;

хранить материалы, различные предметы, ненужные для целей производства.

394. Все производственные и подсобные помещения должны обеспечиваться средствами пожаротушения.

Параграф 4. Санитарно-бытовые помещения

395. Стены и перегородки гардеробных рабочей одежды, душевых, предбанников, умывальных, уборных, помещений для сушки спецодежды и спецобуви, личной гигиены женщин облицовываются материалами, допускающими их легкую очистку и мытье горячей водой с применением моющих средств.

396. В душевых, умывальных (с пятью и более умывальниками), уборных и других помещениях, где производится мокрая уборка, предусматриваются резиновые коврики.

397. На работах, связанных с загрязнением работников и служащих, выдается мыло.

На работах, где возможно воздействие на кожу токсичных веществ, выдаются смывающие и обезвреживающие средства.

398. Кроме мыла для личного пользования, работник обеспечивается мыло для мытья по окончании работы, исходя из количества не менее 200 грамм в месяц на одного работника.

399. В помещениях для обогрева и отдыха работников предусматриваются бачки с фонтанирующими насадками для питьевой воды.

400. Специальная одежда и специальная обувь хранится в шкафах изолированно от личной одежды.

401. Принимать пищу в производственных помещениях не допускается. Прием пищи производится в оборудованном помещении.

Параграф 5. Освещение нефтебаз и АЗС

402. Нефтебазы, АЗС имеют внутреннее и наружное, в том числе охранное освещение. Рабочие места, объекты, подходы и проезды к ним в темное время суток освещаются.

403. Наружное освещение нефтебазы и АЗС имеет отдельное управление.

404. Наливные эстакады освещаются прожекторами, установленными на расстоянии не менее 20 метров от сливоналивной эстакады.

405. Для местного освещения при осмотрах, ремонте и проведении сливоналивных операций на эстакадах применяются аккумуляторные фонари во взрывобезопасном исполнении, включение и выключение которых производится вне взрывоопасных зон.

406. В помещениях продуктовых, насосных площадью более 250 метров квадратных, в помещении операторов и диспетчерской предусматривается аварийное освещение.

407. В производственных помещениях и в зонах работы на открытых площадях предусматривается аварийное и эвакуационное освещение.

408. Светильники аварийного освещения отличаются от светильников рабочего освещения типом, размером или нанесенными на них знаками.

409. Замеры уровня освещенности проводятся не реже одного раза в год, после реконструкции помещений, систем освещения.

Параграф 6. Отопление и вентиляция нефтебаз и АЗС

410. Для обогрева помещений применяют централизованные и местные системы отопления. В качестве теплоносителя используются горячая вода, пар или нагретый воздух.

411. Производственные помещения нефтебаз и АЗС оснащаются вентиляцией для создания в зоне пребывания рабочих воздушной среды.

412. Работа во взрывоопасных помещениях без включенной вентиляции не допускается.

413. Система приточной и вытяжной вентиляции производственных помещений обеспечивает необходимый воздухообмен.

414. Хранение в вентиляционных камерах каких-либо материалов и оборудования не допускается.

415. Включение вентиляции дистанционное (автоматическое) или местное вне помещения.

416. Металлические воздуховоды и трубопроводы, оборудование отопительно-вентиляционных систем заземляется.

417. Хранение, сушка спецодежды и других горючих материалов на поверхности нагревательных приборов и трубопроводов отопления не допускается.

418. В случае возникновения пожара в вентиляционной системе или в обслуживаемом помещении, вентиляторы выключаются, а заслонки перед вентиляторами и после них - перекрываются.

419. Вентиляционные установки производственных помещений поддерживаются в исправном техническом состоянии. Эффективность работы вентиляционных установок принудительного действия ежегодно проверяется с отметкой в паспорте.

Параграф 7. Водоснабжение и канализация нефтебаз и АЗС

420. Сосуды (бачки) для питьевой воды изготавливаются из нержавеющей стали или других материалов, легко очищаемых и дезинфицируемых.

Прокладка трубопроводов производственной канализации внутри обвалования резервуарных парков выполняется подземной, закрытой.

Для дождевой канализации допускается устройство лотков, перекрытых съемными плитами и решетками.

421. Не допускается присоединение бытовой канализации к производственной.

422. Эксплуатация нефтебаз и АЗС без системы сбора и очистки сточных вод не допускается.

423. Не допускается эксплуатация канализационной системы при неисправных очистных сооружениях.

Параграф 8. Производственный шум и вибрация

424. Уровень шума на рабочих местах и на территории нефтебазы обеспечивается в соответствии с настоящими Правилами.

425. Работники обеспечиваются средствами индивидуальной защиты от шума.

426. Рабочие зоны с уровнем шума выше 80 дБА обозначаются знаками безопасности.

427. Уровень вибрации и его контроль на органах управления механизмами и рукоятках ручных машин соответствует нормативным техническими документам.

428. Уровень вибрации измеряется непосредственно на рабочих местах или наиболее характерных точках рабочей зоны при оптимальных режимах работы машин и оборудования.

429. Во время эксплуатации шумовиброопасных машин и оборудования проверяется состояние устройств по снижению уровня шума и вибрации. Принимаются меры по устранению нарушений в их работе.

430. При креплении площадок для обслуживания машин к их вибрирующим частям применяются виброизоляторы.

431. Для взрывоопасных технологических систем, оборудования, трубопроводов, в процессе эксплуатации подвергающихся вибрации, предусматриваются меры по исключению возможности аварийного перемещения, сдвига, разрушения оборудования и разгерметизации систем.

Параграф 9. Насосные станции на нефтебазах и АЗС

432. Стены насосных станций закрытого типа белятся.

Сноска. Пункт 432 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 16.08.2023 № 434 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

433. Полы насосных станций выполняются из огнестойких материалов, не пропускающих и не впитывающих нефтепродукты.

Полы и лотки содержатся в чистоте, пролитые нефтепродукты удаляются.

434. Двери и окна в насосной открываются наружу. Устройство порогов в дверных проемах не допускается. Световые проемы не допускается загромождать, стекла окон и фонарей очищаются по мере загрязнения.

Двери заглубленной насосной станции сблокированы с пусковым устройством вентиляционной установки, которая в момент открытия дверей включается автоматически.

435. В помещении насосной станции трубопроводы укладываются в каналы, перекрытые рифлеными металлическими щитами. Щиты имеют ручки для подъема, ручки щитов выполняются западающими.

436. Места прохода труб через внутренние стены насосной имеют уплотнительные устройства.

437. Запорные, отсекающие и предохранительные устройства, устанавливаемые на нагнетательном и всасывающем трубопроводах насоса или компрессора, максимально приближены к насосу (компрессору) и находятся в удобной и безопасной для обслуживания зоне.

Расстояние между выступающими частями соседних насосов, между ними и стенами помещений не менее 1 метра, между рядами насосов при двухрядном расположении их - не менее 2 метров.

Выступающие части насосов, трубопроводов и другого оборудования располагаются не ближе 1 метра от дверей.

438. Все движущиеся части насосного оборудования снабжаются металлическими защитными ограждениями.

439. При установке ограждения на расстоянии менее 350 миллиметров от движущихся частей оборудования, оно сплошное или сетчатое в металлической оправе.

При использовании сетчатых ограждений диаметр проволоки сетки не менее 2 миллиметров.

Размеры отверстий сетки не более 20x20 миллиметров.

440. При ограждении в виде перил их высота определяется размерами движущихся частей, но не менее 1250 миллиметров.

441. Ограждения оборудования, подлежащего частому осмотру, быстросъемные или откидывающиеся.

Конструкция ограждений исключает снятие или открывание их без специального ключа.

442. Поверхность оборудования и трубопроводов при температуре выше 45 градусов Цельсия имеет ограждение или несгораемую теплоизоляцию на участках возможного прикосновения с ней работников.

443. Основное и вспомогательное оборудование, установленное в насосной станции, имеет порядковый номер, в соответствии с технологической схемой. Номера наносятся на видном месте в читаемом виде. При наличии промежуточной стены между двигателем и насосом номера наносятся на насос и двигатель, а при совмещенном монтаже насосного агрегата в одном зале - на двигатель.

444. Основное и вспомогательное оборудование насосной станции, системы водоснабжения, вентиляции, воздухоснабжения, топливоснабжения и пожаротушения имеют отличительную окраску. На трубопроводах указывается их назначение и направление движения перекачиваемой среды.

445. На двигателе, насосе наносятся стрелка, указывающая направление вращения, а на пусковом устройстве - надписи: "Пуск" и "Стоп".

446. Органы управления имеют четкие поясняющие надписи; символы органов управления.

447. На оборудование и ограждения наносятся сигнальные цвета и знаки безопасности.

448. Кнопки и переключатели применяются во взрывозащищенном и влагонепроницаемом исполнении.

Толкатели кнопок выполняются заподлицо с панелью.

Кнопка "Пуск" утоплена на 3-5 миллиметров от поверхности.

Аварийная кнопка "Стоп" имеет грибовидную форму, увеличенный размер и выступает над панелью.

449. На всасывающем и нагнетательном трубопроводах насосной, на каждом насосном агрегате устанавливаются манометры. Эксплуатация насосов без манометров или с неисправными манометрами не допускается.

450. В насосном агрегате предусматривается устройство для присоединения заземления, над которым наносится знак заземления.

451. Насосные станции оборудуются принудительной приточно-вытяжной и аварийной вентиляцией (кроме насосных открытого и полуоткрытого типа), стационарными средствами пожаротушения, стационарными или переносными грузоподъемными устройствами.

Не допускается пускать в работу насосные агрегаты при выключенной вентиляции.

452. В насосных помещениях, допускается хранение смазочных материалов в металлических емкостях не более суточной потребности.

453. Помещения насосных станций оснащаются газоанализаторами взрывоопасных концентраций, а при их отсутствии устанавливается порядок отбора и контроля проб.

454. Обтирочный материал собирается в металлические ящики с крышкой с последующей регенерацией его или ликвидацией.

Длительное хранение промасленного материала не допускается.

455. Хранение легковоспламеняющихся жидкостей в насосных не допускается.

456. Не допускается загромождать проходы между насосами, материалами, оборудованием или какими-либо предметами.

457. При работе насосов обеспечивается контроль за подшипниками и сальниками.

Подшипники имеют достаточное количество смазки.

Перегрев подшипников выше 60 градусов Цельсия не допускается.

Не допускается охлаждение подшипников или вала холодной водой, льдом.

Температура подшипников и сальников контролируется не реже одного раза в час.

458. Не допускается помещать на горячие части насоса и трубопроводов обтирочный материал или какие-либо предметы, пропитанные нефтепродуктами.

459. При эксплуатации насосных осуществляется контроль герметичности насосов и трубопроводов. Подтекания нефтепродуктов через торцевые и сальниковые уплотнения насосов выше допустимых нормативов, установленных изготовителем, устраняются.

460. Трущиеся части насоса регулярно смазываются. При смазке не допускаются растекания и разбрызгивания смазочных материалов.

461. В случае обнаружения нарушений в режиме работы (шум, повышенная вибрация, перегрев подшипников, подтекания сальников, трещины и дефекты отдельных частей) насос останавливается.

До выяснения и устранения неисправностей работа насоса не допускается.

462. При отсутствии средств автоматического контроля оставлять работающий насос без присмотра не допускается.

463. При внезапном прекращении подачи электроэнергии электродвигатель отключается от сети.

464. В помещении насосной станции не допускается пользоваться открытым огнем. В качестве переносного освещения допускается применять аккумуляторные фонари во взрывозащищенном исполнении, включение и выключение которых вне помещения насосной станции на расстоянии не менее 20 метров.

465. На каждой насосной станции обеспечивается комплект аварийного инструмента, запас аккумуляторных фонарей, хранящихся в шкафах в операторской.

466. Исключен приказом Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 16.08.2023 № 434 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
467. Исключен приказом Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 16.08.2023 № 434 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
468. Исключен приказом Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 16.08.2023 № 434 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
469. Исключен приказом Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 16.08.2023 № 434 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 10. Технологические трубопроводы

470. Сооружение и размещение технологических трубопроводов, оборудования, запорной арматуры соответствуют условиям проектирования.

Технологические трубопроводы подвергаются испытаниям в соответствии с требованиями Инструкции по безопасности при эксплуатации технологических трубопроводов, утвержденной приказом Министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан от 27 июля 2021 года № 359 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 23754).

Сноска. Пункт 470 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 30.03.2022 № 89 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

471. На трубопроводы перекачивающих и наливных станций составляется технологическая схема расположения подземных и наземных трубопроводов и установленных на них запорных устройств.

Изменять действующую схему расположения трубопроводов без разрешения технического руководителя не допускается.

Насосы, применяемые для перекачки легковоспламеняющихся жидкостей, оснащаются:

блокировками, исключающими пуск или прекращающими работу при отсутствии в его корпусе перекачиваемой жидкости или отклонения верхнего и нижнего уровней жидкости в приемной и расходной емкостях от предельно-допустимых значений;

средствами предупредительной сигнализации о нарушении параметров работы, влияющих на безопасность.

472. Трубопроводы взрывоопасных технологических систем не имеют фланцевых или других разъемных соединений, кроме мест установки арматуры или присоединения аппаратов.

473. На нагнетательном трубопроводе центробежных насосов предусматривается установка обратного клапана или другого устройства для предотвращения перемещения перекачиваемых жидкостей в обратном направлении и, при необходимости, предохранительного устройства (клапана).

На запорно-регулирующей аппаратуре наносится нумерация, соответствующая исполнительным технологическим схемам.

На запорной арматуре (задвижках, кранах), устанавливаемой на трубопроводах, наносятся указатели крайних положений.

474. За состоянием подвесок и опор трубопроводов, проложенных над землей, устанавливается контроль.

475. В местах перехода работников через трубопроводы устраиваются переходные площадки или мостики с перилами.

476. Лотки и траншеи покрываются плитами из несгораемого материала.

477. Лотки, траншеи и колодцы на трубопроводах содержатся в чистоте и регулярно очищаются и промываются водой.

Запорная арматура, расположенная в колодцах, камерах или траншеях (лотках), имеет приводы, позволяющие открывать (закрывать) ее без спуска работника в колодец или траншею (лоток).

478. Применять для открытия и закрытия трубопроводной арматуры ломы, трубы не допускается.

479. При наличии на трубопроводах тупиковых участков за ними устанавливается контроль. В зимний период года предусматриваются меры для предупреждения их замерзания.

480. Применение открытого огня для отогрева трубопровода и арматуры не допускается. Отогревать допускается горячей водой, паром или нагретым песком, при этом отогреваемый участок отключается от действующих трубопроводов.

481. Чистка пробок, образовавшихся в трубопроводах, стальными прутками и другими приспособлениями, вызывающие искрообразование от трения или ударов о трубу, не допускается.

482. Эксплуатация трубопроводов с использованием нестандартных соединительных деталей и арматуры не допускается.

483. Во взрывоопасных технологических системах применять гибкие шланги не допускается.

484. Во время перекачки нефтепродуктов проведение каких-либо работ по ремонту трубопроводов и их арматуры не допускается.

485. Трубопроводы для нефтепродуктов заземляются.

При наличии во фланцевых соединениях трубопроводов шайб из диэлектрических материалов и шайб, окрашенных неэлектропроводящими красками, заземление трубопроводов обеспечивается их присоединением к заземленным резервуарам, установкой заземляющих перемычек.

486. Крышки смотровых и приемных колодцев открываются для измерений и отбора проб при сливных операциях и проведении профилактических мероприятий.

487. За герметичностью фланцевых, резьбовых и других типов соединений в колонках, раздаточных рукавах, трубопроводах и арматуре устанавливается контроль. Течь устраняется.

488. Все фланцевые соединения трубопроводов и оборудования плотно затянуты на прокладках из паронита, бензомаслостойкой резины, или на прокладках для нефтепродуктов.

489. Задвижки, краны, вентили и другие запорные устройства содержатся в исправности и обеспечивают возможность быстрого перекрытия трубопроводов. Неисправности в запорных устройствах устраняются.

490. Сальниковые уплотнения запорных и других устройств проверяются, по мере надобности добавляется или заменяется сальниковая набивка.

491. Подземные участки коммуникаций и сооружений покрываются антикоррозионной изоляцией, наземные участки окрашиваются.

Параграф 11. Железнодорожные эстакады

492. Расстояние от оси железнодорожного пути, по которому предусматривается движение локомотивов, до оси ближайшего пути со сливоналивной эстакадой не менее 20 метров, если температура вспышки сливаемых или наливаемых нефтепродуктов 120 градусов Цельсия и ниже и не менее 10 метров, если температура вспышки выше 120 градусов Цельсия.

На железнодорожных путях сливоналивных эстакад, расположенных на электрифицированных железных дорогах, устанавливается два изолирующих стыка:

первый - за пределами фронта слива;

второй - у стрелки тупика.

Не допускается использовать железнодорожные пути со сливоналивной эстакадой для сквозного проезда локомотивов.

Подача маршрута с нефтепродуктами на эстакаду производится только вагонами-цистернами вперед или при помощи обгонного пути, или же с вытяжного пути. Заход локомотива на тупиковые пути эстакады не допускается.

493. По обе стороны от сливоналивных устройств или отдельно стоящих на железнодорожных путях стояков (на расстоянии двух двухосных или одного четырехосного вагонов) устанавливаются сигнальные знаки - "Остановка локомотива".

494. К сливоналивным эстакадам предусматриваются пешеходные дорожки с твердым покрытием шириной не менее 0,75 метров. Пешеходные дорожки предусматриваются к торцам каждой эстакады, а в местах пересечения с железнодорожными путями - сплошные настилы в уровень с головками рельсов.

495. Площадка (открытая или под навесом), занятая сливоналивной эстакадой или одиночными сливоналивными устройствами, имеет твердое водонепроницаемое покрытие, огражденное по периметру бортиком высотой 200 миллиметров, и уклон не менее 2 процентов в сторону лотков, имеющих уклон 0,5 процентов к сборным колодцам (приямкам), располагаемым на расстоянии не более 50 метров. Лотки располагаются с внешней стороны железнодорожных путей, выполняются из несгораемых материалов и перекрываются съемными металлическими решетками.

496. Сливоналивные эстакады имеют лестницы из несгораемых материалов, размещенные в торцах, по длине эстакад на расстоянии не более 100 метров. Лестницы имеют ширину не менее 0,7 метров и предусматриваются с уклоном не менее 45 градусов. На эстакадах предусматриваются площадки с перилами для обслуживания сливоналивных устройств.

Лестницы, площадки обслуживания на эстакадах и эстакады имеют перила высотой 1 метра со сплошной обшивкой.

497. Железнодорожные вагоны-цистерны под налив подаются и выводятся плавно, без толчков и рывков.

498. Торможение железнодорожных вагонов-цистерн металлическими башмаками на территории железнодорожной сливо-наливной эстакады не допускается. Для этой цели применяются деревянные подкладки или тормозные башмаки в искробезопасном исполнении.

499. Откидные мостики сливоналивной эстакады имеют деревянные подушки с потайными болтами или резиновые подкладки.

500. Расстояние от площадки обслуживания эстакады до маховиков задвижек, рукояток кранов и подъемных механизмов наливных шлангов не более 1,5 метров.

501. Освещение эстакад - прожекторное. Местное освещение допускается при условии применения стационарных фонарей и переносных аккумуляторных фонарей во влаго- и взрывозащищенном исполнении.

502. Стояки, рукава, сальники, фланцевые соединения трубопровода герметичны, стояки пронумерованы.

503. Наливные шланги снабжаются наконечниками из материалов, не вызывающих искр при ударе о горловину цистерны.

504. Не допускаются удары при открывании и закрывании крышек люков цистерн. Не допускается производить сливоналивные операции с цистернами, облитыми нефтепродуктами и горючими жидкостями.

505. Крышки люков после сливонапивных операций и замера уровня нефтепродукта в вагоне-цистерне герметически закрываются.

506. При работах на эстакаде применяется инструмент, исключающий искрообразование.

507. Во время наливных операций не допускается переполнение цистерн.

508. Налив легковоспламеняющихся жидкостей в цистерны производится равномерной струей под уровень жидкости.

509. На территории эстакады не допускается разлив нефтепродуктов.

510. При открывании крышки люка цистерны с нефтепродуктом работник располагается относительно люка с наветренной стороны.

511. Слив и налив железнодорожных цистерн, замер в них уровня нефтепродуктов на электрифицированных железнодорожных тупиках без отключения контактной сети не допускается. Отключение и включение контактной сети производится соответствующей службой железной дороги по заявке организации.

512. Ремонт цистерн на территории сливоналивной эстакады не допускается.

513. Эстакада и ее территория содержится в чистоте. Загромождение эстакады посторонними предметами не допускается.

514. Отогревать трубопроводы, задвижки и спусковые устройства открытым огнем не допускается; для этого применяются пар или горячая вода.

515. Во время налива вокруг эстакады в радиусе 100 метров прекращаются все ремонтные работы.

516. На территории эстакады не допускается:

производить профилактический ремонт и зачистку вагонов-цистерн;

применять фонари, переносные лампы общепромышленного изготовления;

производить слив-налив легковоспламеняющихся нефтепродуктов во время грозы;

осуществлять налив нефтепродуктов в неисправные цистерны;

сбрасывать с эстакады в цистерны инструменты, детали и другие предметы.

517. Любое перемещение железнодорожных цистерн на эстакадах согласовывается с оператором слива-нажива нефтепродуктов.

518. При гололедице площадки и лестницы очищаются от снега и льда.

519. Исключен приказом Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 16.08.2023 № 434 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

520. Отбирать пробу из железнодорожной цистерны допускается не ранее, чем через 10 минут после окончания ее заполнения.

Пробу нефтепродукта пробоотборщик отбирает в присутствии наблюдающего.

Сноска. Пункт 520 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 16.08.2023 № 434 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 12. Станции налива автоцистерн

521. Площадка, на которой расположена автоналивная эстакада, имеет твердое покрытие и обеспечивает беспрепятственный сток разлитого нефтепродукта в сборник, а дождевых стоков - в канализацию.

522. Не допускается въезд на площадку неисправных автомобилей, их ремонт на этой площадке.

523. Водители автоцистерн инструктируются (с записью в журнале инструктажа) о требованиях безопасности на территории нефтебаз и автоналивных эстакад.

524. Автоцистерны имеют металлическую заземлительную цепь с касанием ею земли по длине 100-200 миллиметров.

525. Автоцистерны снабжаются двумя огнетушителями, кошмой, песочницей с сухим песком массой порядка 25 килограмм, лопатой.

526. Напив нефтепродуктов производится при неработающем двигателе автомобиля.

527. Автоцистерны, предназначенные для перевозки легковоспламеняющихся нефтепродуктов, оборудуются заземляющими устройствами для присоединения к контуру заземления наливной эстакады.

Глушители автоцистерны оснащаются искрогасительными сетками и выводятся вперед под двигатель или радиатор.

Не допускается налив автоцистерн без присоединения к заземляющему устройству, расположенному на площадке налива.

528. Оператор налива осуществляет контроль за процессом налива нефтепродукта в цистерну.

529. Если при наливе нефтепродукта в цистерну допущен его разлив, то запуск двигателя не допускается. В этом случае автоцистерна буксируется на безопасное расстояние с помощью штанги.

530. По окончании налива наливные рукава из горловины автоцистерны выводят после полного слива из них нефтепродукта. Закрывается горловина автоцистерны крышкой осторожно, не допуская ударов.

531. При автоматической системе налива водитель выполняет действия, предусмотренные технологическим регламентом.

532. Автоналивные эстакады оснащаются светофорами, шлагбаумами для предотвращения выезда заполненных нефтепродуктами цистерн с опущенными в их горловины наливными устройствами.

533. Автоналивная эстакада в зимнее время очищается от снега и посыпается песком.

Наледи, образовавшиеся на оборудовании, площадках и металлоконструкциях, своевременно убираются.

Параграф 13. Разливочные и расфасовочные резервуары

534. Устройства для налива и отпуска нефтепродуктов размещаются в отдельных помещениях или на отдельных площадках.

Сноска. Пункт 534 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 16.08.2023 № 434 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

535. Раздаточные резервуары единичным объемом от 25 до 100 метров кубических, предназначенные для подогрева и выдачи масел, размещаются так, чтобы торцы их располагались в помещении разливочной.

536. Резервуары для масел общей вместимостью не более 400 метров кубических допускается размещать в подвальных помещениях одноэтажных зданий разливочных и расфасовочных, под объединенными с ними в здании складскими помещениями для масел в таре. При этом указанное здание не ниже II степени огнестойкости, а выходы из подвального помещения ведут наружу. Подвальные помещения не сообщаются с первым этажом.

537. Наливные краны имеют надписи с наименованием нефтепродукта. Под наливными кранами разливочной располагается лоток ДЛЯ отвода в сборник случайно пролитых нефтепродуктов.

538. Сборник для разлитого нефтепродукта располагается вне помещения разливочной. Лотки и сборники очищаются от загрязнений и промываются водой.

539. Если полы в разливочных выполнены из неэлектропроводных материалов, на них укладываются заземленные металлические листы, на которые устанавливают тару при заполнении.

Допускается осуществлять заземление бочек, бидонов и других передвижных сосудов путем присоединения их к заземляющему устройству медным тросиком с наконечником под болт, винт, шпильки.

540. Нефтепродукты в бочкотару отпускаются работниками организации. Перед отпуском нефтепродуктов работник осматривает тару, предназначенную под налив. Наливать нефтепродукты в неисправную тару не допускается.

541. В помещении разливочной не допускается хранить пустую и заполненную тару, посторонние предметы и оборудование. В помещении разливочной предусматривается главный проход шириной не менее 2 метров. Загромождать проходы не допускается.

542. В помещении разливочной, где производится налив масел, содержится упаковочный материал не более суточной потребности, количество тары - сменной потребности для налива масел.

543. Выполнять работы, не связанные непосредственно с наливом нефтепродуктов в тару, в помещении разливочной не допускается.

544. Исключен приказом Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 16.08.2023 № 434 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 14. Тарные хранилища

545. Складские здания для нефтепродуктов в таре предусматриваются:

для легковоспламеняющихся нефтепродуктов - одноэтажными;

для горючих нефтепродуктов - не более трех этажей при степени огнестойкости I и II; двух этажей - при степени огнестойкости здания III.

546. Для хранения горючих нефтепродуктов в таре и дизтоплива допускается применять одноэтажные подземные сооружения.

При хранении в закрытом складе легковоспламеняющихся нефтепродуктов не допускается хранение других веществ, способных образовывать с ними взрывоопасные смеси.

547. Складские помещения для нефтепродуктов в таре допускается объединять в одном здании с разливочными и расфасовочными, с насосными и другими помещениями. Складские помещения отделяются от других помещений противопожарными перегородками.

548. Дверные проемы в стенках складских зданий для нефтепродуктов в таре имеют размеры, обеспечивающие проезд средств механизации шириной не менее 2,1 метров и высотой не менее 2,4 метров.

Двери рекомендуется предусматривать самозакрывающимися. В дверных проемах предусматриваются пороги (с пандусами) высотой 0,15 метров.

549. Полы в складских зданиях для нефтепродуктов в таре выполняются из несгораемых и невпитывающих нефтепродукты материалов, а при хранении легковоспламеняющихся нефтепродуктов - из неискрящих материалов. Поверхность пола выполняется гладкой с уклоном для стока жидкости к приямкам.

550. При устройстве складских зданий и площадок под навесами для хранения нефтепродуктов в таре (бочках, канистрах, специальных контейнерах) при механизированной укладке тары принимают:

высоту стеллажей или штабелей поддонов - не более 5,5 метров;

размещение тары на каждом ярусе стеллажа - в один ряд по высоте и в два по ширине;

ширину штабеля - из условия размещения не более четырех поддонов;

ширину проездов между стеллажами и штабелями - в зависимости от габаритов применяемых средств механизации, но не менее 1,4 метров;

проходы между стеллажами и штабелями — шириной 1 метров;

расстояние от верха бочек до потолка - не менее 1 метров;

расстояние от стены до штабеля - 0,8 метров.

551. При устройстве открытых площадок для хранения нефтепродуктов в таре принимается:

количество штабелей тары - не более шести;

размеры штабеля не более: длина 25 метров, ширина 15 метров, высота 5,5 метров;

укладку тары и поддонов в штабеле - в два ряда;

расстояние между штабелями на площадке - 5 метров, а между штабелями соседних площадок - 15 метров.

552. У площадок (открытых и под навесом) для хранения нефтепродуктов в таре по периметру предусматривается замкнутое обвалование или ограждающая стенка из негорючих материалов высотой 0,5 метров. В местах прохода или проезда на площадку предусматриваются пандусы.

553. Порожние металлические бочки (бывшие в употреблении и загрязненные нефтепродуктами) хранятся на открытых площадках, принимая количество штабелей порожних бочек по высоте не более четырех.

554. Погрузку, разгрузку, укладку и транспортировку заполненной тары рекомендуется механизировать.

Там, где механизация отсутствует, скатывать и накатывать бочки на транспортные средства допускается по деревянным накатам, снабженным на концах металлическими полукольцевыми захватами.

555. Во избежание раскатывания бочек, установленных на стеллажах и транспортных средствах, крайние бочки каждого ряда укрепляются подкладками.

556. Скатывание и накатывание бочки по накатам производят двое рабочих. Находиться между накатами не допускается.

557. При перекатывании бочек по ровной поверхности рабочие находятся позади бочек.

558. Укладка бочек, заполненных нефтепродуктами с температурой вспышки паров 28 градусов Цельсия и ниже, допускается в один ряд, укладка бочек с прочими нефтепродуктами - не более чем в два ряда.

559. Бочки с нефтепродуктами укладываются пробками вверх. На пробки металлической тары устанавливаются прокладки. Открываются и закрываются пробки с помощью специальных ключей. Применять молотки и зубила для открывания пробок не допускается.

560. В тарных хранилищах не допускается переливать и затаривать нефтепродукты в мелкую тару, хранить укупорочный материал, порожнюю тару и другие предметы.

561. Легковоспламеняющиеся нефтепродукты допускается хранить в тарных складах в металлической таре.

562. На участках отпуска нефтепродуктов предусматривается запас песка и средства для ликвидации случайных разливов нефтепродуктов и зачистки загрязненных мест.

563. При наличии течи из тары или разлива нефтепродукта эксплуатация склада приостанавливается до полной уборки нефтепродукта и снижения загазованности до ПДК. Неисправная тара освобождается от нефтепродукта.

Глава 10. Порядок обеспечения промышленной безопасности к автозаправочным станциям

Сноска. Заголовок главы 10 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 30.03.2022 № 89 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

564. Место расположения АЗС обозначается дорожным знаком "АЗС".

565. При въезде на территорию АЗС устанавливают:

1) дорожные знаки "Ограничение максимальной скорости" движения транспорта;

2) предписывающий знак "Обязательная высадка пассажиров" (согласно нормативного технического документа);

3) предупреждение водителям мототранспорта о выключении двигателя за 15 метров от колонки путем установки указателя "Остановка мототранспорта за 15 метров";

4) информационное табло с указанием ассортимента отпускаемых нефтепродуктов, видов обслуживаемого транспорта.

В местах, запрещенных для проезда транспорта по территории АЗС, и на рабочих площадках ПАЗС устанавливают запрещающие знаки и надписи.

На подъездах к заправочному островку стоит знак "Движение только прямо".

566. На АЗС устанавливаются знаки о расположении пожарного водоема, водозаборных колодцев или пожарного гидранта, габаритные знаки для АЗС, имеющих навесы. На видных местах вывешиваются плакаты, где перечислены обязанности водителя при заправке автотранспорта.

567. В местах стоянок маломерного флота устанавливаются щиты с подробной информацией о расположении и режиме работы АЗС или заправочного пункта.

568. Здания и сооружения АЗС защищаются от прямых ударов молнии, электростатической, электромагнитной индукции, заноса высоких потенциалов, в соответствии с нормативными документами.

569. Вырытые на территории АЗС для технических целей траншеи и ямы ограждаются и обозначаются предупредительными знаками, а по окончании работ - засыпаются.

570. Присоединительные сливные устройства резервуаров АЗС и наконечники рукавов автоцистерн изготавливаются из неискрящих при ударе материалов или имеют покрытие из таких материалов.

571. Сливные рукава маслобензостойкие, токопроводящие.

572. Нетокопроводящие рукава имеют устройства для отвода статического электричества.

573. Перед сливом нефтепродукта автопоезд устанавливается по ходу движения автотранспорта с обеспечением свободного выезда с территории АЗС в случае аварийной ситуации.

574. Слив нефтепродуктов в резервуары АЗС герметизированный.

Слив падающей струей не допускается. Прием, слив нефтепродуктов через замерный люк не допускается.

575. Открываются и закрываются крышки люков и колодцев резервуаров плавно, без ударов, во избежание искрообразования.

576. Работники, открывающие люки автомобильных цистерн, резервуаров и колодцев или заправляющие в них приемные рукава, находятся с наветренной стороны, во избежание вдыхания паров нефтепродуктов.

577. Во время слива не допускается движение автотранспорта на расстоянии ближе 3 метров от люков резервуаров АЗС.

578. Весь процесс слива нефтепродукта в резервуар АЗС из автоцистерны производится в присутствии водителя автоцистерны и оператора АЗС, который следит за герметичностью сливного устройства и контролирует слив по уровнемеру.

При обнаружении утечки нефтепродукта оператор прекращает слив.

579. Автоцистерны имеют устройства для отвода статического электричества при их наливе, сливе и в движении.

580. На автоцистерне крепится табличка с надписью "При наливе и сливе топлива автоцистерну заземлять".

581. Автоцистерна при сливе, нефтепродукта присоединяется к заземляющему устройству на площадке АЗС с помощью гибкого заземляющего проводника, соединенного с ее корпусом.

582. Заземляющий проводник сначала присоединяют к корпусу цистерны, а затем - к заземляющему устройству. Не допускается подсоединять заземляющие проводники к окрашенным загрязненным металлическим частям автоцистерн. Каждая цистерна автопоезда заземляется отдельно до полного слива из нее нефтепродукта.

Снимается заземление после отсоединения шлангов от сливных устройств резервуара, сначала - от заземляющего устройства, а затем - с корпуса цистерны.

583. Электрооборудование колонок, расположенное в зоне 3 метров вокруг колонки, имеет взрывозащищенное исполнение.

584. При заправке автотранспорта на АЗС соблюдаются следующие требования:

мотоциклы, мотороллеры, мопеды перемещаются к топливо- смесераздаточным колонкам и от них вручную с заглушенным двигателем, пуск и остановка которого производится на расстоянии не менее 15 метров от колонок;

все операции при заправке автотранспорта производятся в присутствии водителя и при заглушенном двигателе. Допускается заправка автомобильного транспорта с работающим двигателем в условиях низких температур, когда запуск заглушенного двигателя затруднен;

облитые нефтепродуктом места автоцистерны до пуска двигателя водители протирают насухо. Пролитые нефтепродукты засыпаются песком, а пропитанный ими песок вывозится с территории АЗС в специально отведенные места;

после заправки автотранспорта горючим водитель устанавливает раздаточный кран в колонку;

расстояние между автомобилем, стоящим под заправкой, и следующим за ним - не менее 3 метров, а между последующими автомобилями - не менее 1 метров;

при скоплении у АЗС автотранспорта следят за тем, чтобы выезд с АЗС был свободным, была возможность маневрирования.

585. Заправка автомашин, груженных горючими или взрывоопасными грузами, производится на оборудованной площадке, расположенной на расстоянии не менее 25 метров от территории АЗС, нефтепродуктами, полученными на АЗС в металлические канистры или с помощью ПАЗС, выделенной для этих целей.

586. В помещении АЗС не допускается использовать временную электропроводку, электроплитки, рефлекторы и другие электроприборы с открытыми нагревательными элементами, электронагревательные приборы незаводского изготовления.

587. Техническое обслуживание и ремонт сооружений, технических устройств АЗС проводятся в сроки и объемы по графикам, утвержденным техническим руководителем организации.

588. Техническое обслуживание, ремонт, поверка фиксируются в паспортах технических устройств.

589. При ремонте и регулировке топливо, масло в смесераздаточных колонках, вскрытие пломб госповерителя допускается осуществлять лицам контроля, назначенным приказом по организации, с обязательной фиксацией показаний суммарного счетчика в журнале учета ремонта оборудования в момент снятия пломб. После ремонта и регулировки колонки поверяются в соответствии с нормативной технической документацией и при положительных результатах поверки пломбируются по схеме, указанной в техническом описании данной колонки. При замене и ремонте колонки возможны потери топлива. Перед ремонтом выполняются мероприятия, обеспечивающие сбор топлива. При ремонтах, связанных с заменой узлов и регулировкой колонок, продукт, налитый в мерник, сливается в резервуар с составлением акта, при этом "недолитые" мерники считают по номинальной вместимости. Показания суммарного счетчика до и после ремонта фиксируются в паспорте колонки.

Сноска. Пункт 589 в редакции приказа Министра по инвестициям и развитию РК от 23.12.2015 № 1221 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

590. После ремонта и пломбирования в течение дня следует вызвать государственного поверителя для проверки. При вскрытии пломб государственного поверителя и проведении ремонта или замены счетного устройства эксплуатация колонок до сдачи их государственному поверителю не допускается.

591. Допускается производить дополнительную пломбировку колонок и их сборочных единиц ведомственными пломбами. В случае технической неисправности колонки, на ней вывешивают табличку установленного образца с надписью "Колонка на ремонте". Не допускается закручивать шланг вокруг корпуса колонки.

592. На каждой колонке наносится ее порядковый номер и марка отпускаемого нефтепродукта.

593. На территории АЗС не допускается:

проводить без согласования с руководством организации работы, не связанные с приемом или отпуском нефтепродуктов;

курить или пользоваться открытым огнем;

мыть руки, стирать одежду и протирать полы помещения легковоспламеняющимися жидкостями;

присутствие посторонних лиц, не связанных с заправкой или сливом нефтепродуктов и обслуживанием.

На АЗС не допускается:

заправлять транспорт, водители которого находятся в нетрезвом состоянии;

заправлять тракторы на резиновом ходу, у которых отсутствуют искрогасители, гусеничные тракторы;

заправлять автомобили, кроме легковых, в которых находятся пассажиры.

594. Исключен приказом Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 16.08.2023 № 434 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

595. На каждой АЗС имеется аптечка с набором медикаментов для оказания первой помощи.

596. Эксплуатация передвижных автозаправочных станций (далее - ПАЗС), контейнерных автозаправочных станций (далее - КАЗС) и малогабаритных автозаправочных станций (далее - МАЗС) производится в соответствии с техническим паспортом и технологическим регламентом.

597. ПАЗС размещаются на отведенных площадках.

598. КАЗС и МАЗС устанавливаются на бетонированных площадках, бетонных плитах, в исключительных случаях на асфальтированных площадках, обеспечивающих сбор топлива с их поверхности при аварийных разливах.

599. На каждой ПАЗС наносятся несмываемой краской надписи "Передвижная АЗС" и "Огнеопасно".

600. Перед началом отпуска нефтепродуктов водителю-заправщику ПАЗС следует:

установить ПАЗС на площадке, обеспечив надежное торможение автомобиля и прицепа;

надежно заземлить ПАЗС;

проконтролировать наличие и исправность первичных средств пожаротушения;

проверить осмотром герметичность трубопроводов, шлангов, топливо-раздаточных агрегатов;

подключить электропитание к внешней электросети или привести в рабочее состояние бензоэлектроагрегат.

Каждая ПАЗС укомплектовывается:

бензомаслостойким оборудованием и инструментом;

комплектом запасных частей;

мерником образцовым вместимостью 10 литров, двумя и более огнетушителями;

кошмой (асбестовым полотном);

индивидуальной медицинской аптечкой;

средствами для сбора и ликвидации разлившегося нефтепродукта.

601. В операторной КАЗС предусматривается бытовое помещение.

Операторная КАЗС оборудуется дистанционным управлением колонками, средствами связи, пожаротушения, звуковой охранной сигнализацией, санитарно-бытовым помещением.

602. При размещении одной или группы КАЗС на отдельно выделенной площадке, функционирующей как самостоятельная АЗС, дополнительно устанавливается операторная. Установка автозаправочного блочного пункта (далее - АБП) в сельской местности при неполном рабочем дне (не более двух часов подряд) возможна без операторной.

603. Перед началом работы АБП:

открыть двери и закрепить их в фиксаторах;

проветрить помещение в течение не менее 15 минут;

подготовить к применению противопожарный инвентарь и средства пожаротушения;

проверить герметичность соединений трубопроводов и колонки;

убедиться в наличии заземления корпуса блок-пункта, в отсутствии внутри и вокруг АБП посторонних предметов, сухой травы, бумаг, промасленных тряпок.

604. Не допускается оставлять без контроля открытым блок-пункт или допускать к пользованию колонкой посторонних лиц.

605. Перед началом работы ПАЗС корпус и оборудование электростанции заземляются.

606. Ремонт и уход за колонками производится при выключенном электропитании. Перед ремонтом нефтепродукты сливаются из колонок и раздаточных шлангов, глушится всасывающая линия.

607. Производить ремонт автомобиля на площадке АЗС не допускается.

608. Во время грозы сливать нефтепродукты в резервуары и заправлять автотранспорт на территории АЗС не допускается.

609. Не допускается эксплуатировать ПАЗС при неисправном автомобиле или прицепе.

610. Не допускается использование ПАЗС как транспортное средство для перевозки нефтепродуктов с нефтебаз, наливных пунктов потребителя или на АЗС.

611. Периодически, не реже 1 раза в три года, каждая КАЗС подвергается испытаниям. Места соединения стеновых блоков в контейнере управления КАЗС заполняются герметизирующей мастикой. Наличие щелей между блоками после крепления их болтами не допускается.

612. Для удобства контроля за технологическим оборудованием на крыше контейнера хранения КАЗС и блок-пункта устраивается площадка с перилами и лестница.

613. В контейнере хранения КАЗС топливораздаточные колонки (далее ТРК) располагаются с учетом обеспечения свободного доступа для технического обслуживания, управления и обзора информации отсчетного устройства с расстояния до 4 метров при освещенности площадки.

614. Не допускается прием нефтепродуктов при неплотностях в соединениях вентилей и трубопроводов, при подтеках.

615. При установке АБП на охраняемых автостоянках, стоянках катеров и моторных лодок, в гаражах режим работы устанавливается в течение светового дня.

Сноска. Пункт 615 в редакции приказа Министра по инвестициям и развитию РК от 23.12.2015 № 1221 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

616. При размещении одного или группы АБП на отдельно выделенной площадке, функционирующие как самостоятельные АЗС, дополнительно устанавливается операторная. Установка АБП в сельской местности при работе неполный рабочий день (не более двух часов подряд) допускается без операторной.

617. Не допускается оставлять без контроля открытым блок-пункт и контейнер хранения.

618. Автомобили, ожидающие очереди на заправку, находятся при въезде на территорию контейнерных АЗС.

619. В паспорт контейнерных АЗС вносятся номер телефона, фамилия и должность лица, обеспечивающего безопасную эксплуатацию контейнерных АЗС.

Параграф 1. Обеспечения промышленной безопасности при приеме
нефтепродуктов

620. Нефтепродукты, поступающие на АЗС в автоцистернах и расфасованные в мелкую тару, принимают по товарно-транспортной накладной и объему, измеренному в резервуаре.

621. Перед началом слива нефтепродуктов оператору:

1) убедиться в исправности резервуара и его оборудования, технологических трубопроводов и правильности переключения запорной арматуры, соответствии получаемого нефтепродукта продукту, находящемуся в резервуаре, в который он будет слит;

2) измерить уровень и температуру нефтепродукта в резервуаре;

3) убедиться в наличии и исправности средств пожаротушения, правильности заземления автоцистерны и исправности ее сливного устройства;

4) принять меры по предотвращению разлива нефтепродукта;

5) убедиться, что двигатель автоцистерны выключен (при сливе самотеком или насосом АЗС);

6) прекратить заправку машин из резервуара до окончания слива в него нефтепродукта из цистерны;

7) проверить уровень заполнения до планки и убедиться в отсутствии воды с помощью водочувствительной ленты перед сливом нефтепродукта из цистерны, если цистерна не опломбирована;

8) отобрать пробу из цистерны и измерить температуру нефтепродукта в ней.

В опломбированных автоцистернах подтоварную воду не проверяют, а проверяют сохранность пломб.

622. Результаты измерения температуры продукта в автоцистерне отмечаются в товарно-транспортной накладной и сменном отчете. В товарно-транспортной накладной указывается время (часы и минуты), когда была налита автоцистерна.

623. Объем и масса нефтепродукта, принятого на АЗС из железнодорожной цистерны, определяются путем измерения уровня, плотности и температуры нефтепродукта в цистерне, определения подтоварной воды.

624. Нефтепродукты, доставленные на АЗС в автомобильных и железнодорожных цистернах, сливаются полностью. Оператор, принимающий нефтепродукт, убеждается в этом, осмотрев цистерны после слива.

В процессе приема нефтепродукта оператор следит за уровнем продукта в резервуаре, не допуская переполнения резервуара и розлива нефтепродукта.

Нефтепродукты сливают из цистерны через сливной фильтр самотеком или под напором.

625. Не допускается принимать нефтепродукты при следующих условиях:

1) неисправность сливного устройства автомобильной или железнодорожной цистерны;

2) отсутствие или нарушение пломбировки на железнодорожной цистерне;

3) неправильное оформление товарных и отгрузочно-транспортных документов;

4) недостача нефтепродуктов;

5) содержание воды в нефтепродуктах.

626. Объем нефтепродуктов, принятых по трубопроводу, товарный оператор нефтебазы и оператор АЗС определяют в присутствии представителя нефтебазы, измеряя уровень, температуру до перекачки нефтепродукта и после нее, уровень подтоварной воды в резервуаре АЗС.

По окончании перекачки нефтепродукта задвижку на трубопроводе от нефтебазы до АЗС пломбирует представитель нефтебазы.

627. Нефтепродукты, расфасованные в мелкую тару, транспортируются в упаковке, исключающей разлив нефтепродуктов, порчу тары и этикеток.

628. Отработанные нефтепродукты принимаются на АЗС от владельцев индивидуального транспорта без анализа. Слитые из картера двигателя непосредственно на станции отработанные масла принимаются как моторные, все прочие нефтепродукты - как смешанные. Учет принятых отработанных нефтепродуктов ведется в журналах.

629. АЗС для приема отработанных нефтепродуктов оборудуются эстакадой, сборником и оснащаются измерительными приспособлениями для определения объема и массы принимаемых нефтепродуктов.

630. Прием и хранение топлива в резервуаре с подтоварной водой не допускается.

Сноска. Пункт 630 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 16.08.2023 № 434 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
631. Исключен приказом Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 16.08.2023 № 434 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 2. Обеспечения промышленной безопасности при отпуске
нефтепродуктов

632. Заправка транспортных средств производится через топливо, масло и смесераздаточные колонки.

633. Оператор, отпускающий нефтепродукты:

1) следит за исправностью и нормальной работой колонок;

2) определяет ежемесячно погрешность работы колонок с помощью образцовых мерников.

Фактическую относительную погрешность колонок (процентов) записывают в сменном отчете в графе "Погрешность колонки" со знаком "+", если колонка недодает нефтепродукты, и со знаком "-", если она передает.

634. Топливо из образцового мерника при ежесменной проверке точности работы топливораздаточной колонки сливается в бак владельца автотранспортного средства, предварительно получив его согласие на слив. При этом заполнение мерника и проверка дозы осуществляются в присутствии водителя заправляемого автомобиля. Бензин из мерника, недолитого на величину, превышающую допустимую погрешность колонки, в бак автотранспорта не сливается. Колонка отключается и регулируется. Бензин из недолитого мерника сливается в резервуар, оформив это актом с указанием причины и показаний счетчика колонки.

О результатах проверки делают запись в паспорте колонки и журнале учета ремонта оборудования.

635. Эксплуатация колонок с превышением допустимых пределов погрешностей не допускается.

636. При заправке автотранспорта не разрешаются разливы и переливы нефтепродуктов.

637. Не допускается отпуск нефтепродуктов в стеклянную тару. Отпуск нефтепродуктов в тару, выполненную из полимерных материалов, допускается только при наличии на таре или в паспорте к ней маркировки предприятия-изготовителя о возможности ее использования для хранения нефтепродуктов.

Сноска. Пункт 637 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 16.08.2023 № 434 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 11. Очистные сооружения

Сноска. Заголовок главы 11 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 30.03.2022 № 89 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

638. Очистные сооружения имеют санитарно-защитную зону, определяемую в соответствии с требованиями технологического регламента.

639. Сточные воды от зачистки резервуаров для нефтепродуктов не допускается сбрасывать в сети общей канализации.

Эти воды, нефтешлам, размытый в резервуарах для хранения нефтепродуктов, отводятся по трубопроводам со сборно-разборными соединениями на узлы обезвоживания нефтешлама или в шламонакопители. Отстоявшаяся вода в узлах обезвоживания или шламонакопителях по сети производственно-дождевой или производственной канализации отводится на очистные сооружения нефтебазы.

640. Сети производственно-дождевой канализации устраиваются из негорючих материалов, как правило, подземными.

Самотечные трубопроводы магистральной сети производственно-дождевой канализации, выпуски от обвалованной территории резервуарных парков и площадок железнодорожных сливоналивных эстакад принимаются диаметром не менее 200 миллиметров.

641. Прокладка самотечных сетей производственной канализации внутри обвалованной территории резервуарного парка подземная, закрытая. В смотровых колодцах вместо лотковой части применяются тройники.

Для дождевой канализации допускается устройство лотков, перекрытых съемными плитами и решетками. Сброс подтоварных вод от резервуаров в сеть производственной канализации, промалываемой внутри обвалованной территории, предусматривается с разрывом струи.

Дождеприемники на обвалованной площадке резервуарного парка оборудуются запорными устройствами (хлопушками, задвижками), приводимыми в действие с ограждающего вала или из мест, находящихся за пределами внешнего ограждения (обвалования) парка. Задвижки устанавливаются в сухих колодцах за пределами обвалования.

642. Исключен приказом Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 16.08.2023 № 434 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

643. При строительстве и ремонте не допускается:

располагать общие канализационные магистрали по территории резервуарных парков и под зданиями нефтебазы;

присоединять бытовую канализацию к производственной.

644. Канализационные колодцы имеют диаметр не менее 1 метра и оборудованы лестницами - стремянками или скобами.

645. Крышки смотровых колодцев производственно-дождевой канализации постоянно закрыты и засыпаны слоем песка толщиной не менее 10 сантиметров.

Оборудование канализационных колодцев вентиляционными системами не допускается.

646. Перед спуском в канализационный колодец для выполнения ремонтных работ убеждаются в том, что концентрация вредных и взрывоопасных газов в нем, по результатам анализа, не превышает допустимую.

647. Не допускается пользоваться фонарями, имеющими открытое пламя, зажигать огонь и курить. Применяются аккумуляторные взрывоопасные фонари напряжением не выше 12 Вольт. Включение и выключение их производится вне взрывоопасной зоны.

648. Не допускается проводить огневые работы на расстоянии менее 20 метров от колодцев производственно-дождевой канализации и менее 50 метров от открытых нефтеловушек.

649. Применяемый инструмент изготавливается из материалов, не дающих искру. Режущий инструмент перед использованием смазывается консистентными смазками.

650. В местах производства работ устанавливаются переносные треноги: днем - со знаками, окрашенными в белый и красный цвета, а ночью - с аккумуляторным сигнальным фонарем или автоматической сигнализацией.

651. Рабочие места обеспечиваются слесарным инструментом, асбестовым шнуром, сальниковой набивкой, набором прокладок, мелкими запасными деталями, обтирочным материалом, лопатами, ломиками и крючками для открытия и закрытия колодцев и задвижек.

652. В рабочих помещениях устанавливаются умывальники и бак с питьевой водой. Для работников, занятых на работах по очистке сооружений от осадка, промывке загрузочного материала на биофильтрах, сбора "корки" в двухъярусных отстойниках, устраивается горячий душ.

653. Помещения, оборудование, аппаратура и территория очистных сооружений поддерживается в нормальном санитарном и противопожарном состоянии.

Площадки и лестницы очищаются от грязи, снега и обледенения, посыпаются в зимний период песком.

Содержится в исправном состоянии противопожарный инвентарь.

654. Все работы, связанные с применением жидкого хлора и хлорной извести, производятся в соответствии с технологическим регламентом. Помещения хлораторных установок, склады для хранения хлорной извести и баллонов с хлором оборудуются вытяжной вентиляцией с шести- и двенадцатикратным (при авариях) воздухообменом.

Содержание хлора в воздухе производственных помещений не более предельно-допустимой концентрации.

655. Помещение озонаторной, где размещены генераторы озона, имеет постоянно действующую приточно-вытяжную вентиляцию с кратностью воздухообмена не менее 12.

Работа в помещении с концентрацией озона выше 0,1 миллиграмма на метр кубический не допускается.

В помещении котлов-озонаторов устанавливается газоанализатор.

656. Устранение утечек озона проводится в фильтрующем противогазе, после чего помещение проветривается в течение 15-20 минут.

Глава 12. Лаборатории на нефтебазах

Сноска. Заголовок главы 12 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 30.03.2022 № 89 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

657. Входы и выходы в помещения лаборатории свободные, легко и быстро открываются в любое время. Нахождение в коридорах и у входов (выходов) каких-либо предметов (оборудования) не допускается. Ширина проходов между оборудованием должна быть не менее 1 метра.

658. Рабочие помещения лаборатории оборудуются принудительной приточно-вытяжной вентиляцией и местными отсосами из шкафов и других очагов газовыделений.

659. Рабочие столы и вытяжные шкафы, предназначенные для работы с пожаро-, взрывоопасными веществами, покрываются несгораемыми материалами и имеют бортики высотой не ниже 1 сантиметра, а при работе с кислотами, щелочами и другими химически активными веществами - материалами, стойкими к их воздействию.

660. Все работы, связанные с возможностью выделения токсичных или пожаро-, взрывоопасных паров и газов, выполняются в вытяжных шкафах. При проведении огневых работ в вытяжном шкафу оставлять рабочее место даже на короткое время не допускается.

661. Перед анализом нефтепродукты, другие легковоспламеняющиеся жидкости, требующие нагрева, во избежание вспенивания и разбрызгивания, предварительно обезвоживаются.

Пользоваться вытяжными шкафами с разбитыми стеклами или неисправной вентиляцией не допускается.

662. Хранить в лаборатории необходимые для работы нефтепродукты и реактивы допускается в количествах, не превышающих суточной потребности. При этом в случае их хранения в вытяжных шкафах проводить анализы в этих шкафах не допускается.

Не допускается совместное хранение веществ, химическое взаимодействие которых может вызвать пожар или взрыв.

663. Газовая сеть лаборатории помимо вентилей и кранов на рабочих местах имеет общий запорный вентиль, расположенный в доступном месте вне помещения.

664. Газовые и водяные краны на рабочих столах и в вытяжных шкафах располагаются в удобном и безопасном для обслуживания месте.

665. При обнаружении утечки газа через неисправные соединения или краны газопровода закрывается общий кран газовой сети, принимаются меры для ликвидации утечки газа, проветривается помещение.

Проверять герметичность газовой сети источником открытого огня не допускается. Неплотности в вентиле баллона или редуктора обнаруживают, смачивая их водным раствором мыла.

666. При эксплуатации баллоны со сжиженными газами находятся в местах, недоступных действию прямых солнечных лучей или теплоизлучения от осветительных и нагревательных приборов. Баллоны укрепляют в вертикальном положении хомутами. Не допускается подавать горючие газы (пропан, ацетилен) по трубопроводу из одного баллона в несколько помещений.

667. Устанавливать баллоны с горючими газами, хранить баллоны с газами допускается в помещениях, оборудованных приточно-вытяжной вентиляцией, или на открытом воздухе под навесом в специальных стойках, стеллажах или в металлических шкафах с прорезями или жалюзийными решетками для проветривания. Не допускается хранение баллонов без предохранительных колпаков.

668. Для хранения проб нефтепродуктов, легковоспламеняющихся растворителей и реактивов выделяется помещение, оборудованное вытяжной вентиляцией.

669. На каждый сосуд с химическим веществом наклеивается этикетка с указанием продукта.

670. Бутыли с агрессивными жидкостями прочно и плотно закупорены и снабжены бирками с указанием содержимого и его концентрации. Не допускается переносить бутыли с агрессивными жидкостями без укупорки.

671. Не допускается одному работнику переносить бутыли с агрессивными жидкостями в руках или на плече. Переносят их вдвоем с использованием механизированных приспособлений, на специальных носилках или в корзинах с двойным дном.

672. Не допускается оставлять временно или устанавливать бутыли с агрессивными жидкостями в проходах и в местах общего пользования.

673. При переливании и порционном разливе агрессивных жидкостей следует пользоваться специальными безопасными воронками с загнутыми краями и воздухоотводящими трубками.

674. Места разлива кислоты, разведения щелочи, места их применения оборудуются местной вытяжной вентиляцией, обеспечиваются чистой ветошью и полотенцем, водяным гидрантом с резиновым шлангом для мытья рук и фонтанчиком для промывания глаз.

675. Бачки, емкости, бутыли для хранения агрессивных жидкостей имеют плотные крышки. Места их нахождения обеспечиваются местной вытяжной вентиляцией. Оставлять их на рабочих столах не допускается.

676. Остатки нефтепродуктов после анализа, отработанные реактивы и ядовитые вещества сливаются в специальную металлическую посуду и по окончании рабочего дня удаляются из лаборатории. Сливать эти жидкости в раковины и фекальную канализацию не допускается.

677. В помещениях, где проводится работа с особо вредными и ядовитыми веществами, вентиляционная система выполняется индивидуальной, не связанной с вентиляцией других помещений.

678. Если проливается бензин, эфир или другие огнеопасные вещества при появлении запаха газа, тушатся все горелки и принимаются меры к выявлению источника газовыделения и устранению нарушения.

679. Место для мытья лабораторной посуды изолировано от рабочих помещений лаборатории глухой несгораемой перегородкой и имеет самостоятельный выход.

680. На входе в помещение наносятся знаки пожарной безопасности "С огнем не входить", "Курить не допускается".

681. В моечной устраивается местная вытяжная вентиляция от места мытья посуды, от места хранения растворителя и общая приточно-вытяжная вентиляция.

682. Сдавать на мойку посуду из-под крепких кислот, едких и ядовитых продуктов допускается после ее полного освобождения и нейтрализации.

683. При разбавлении серной кислоты водой необходимо вливать серную кислоту в воду, а не наоборот. Разбавляется серная кислота постепенно, небольшими порциями, непрерывно перемешивая раствор.

684. Для приготовления небольших количеств раствора каустической соды наливают в емкость холодную воду и затем добавляют в нее небольшими порциями куски каустической соды, непрерывно перемешивая воду до полного растворения.

685. Перенос в руках растворов каустической соды допускается в закупоренной небьющейся таре или в стеклянной таре, вставляемой в гнезда с прокладкой из мягкого изолирующего материала.

686. При переноске, добавлении, отвешивании хлорной извести и приготовлении известкового раствора работник одет в халат, обеспечен респиратором, предохранительными очками, противогазом и рукавицами.

687. Все ядовитые вещества подлежат учету. Выдача их без разрешения заведующего лабораторией не допускается.

688. В помещениях, где проводятся работы с агрессивными веществами, принимать пищу не допускается. Принимают пищу в отведенном помещении. Перед приемом пищи следует вымыть руки и снять специальную одежду.

689. Лабораторную посуду не допускается применять для личного пользования.

690. Перед началом работ с едкими веществами, кислотами и щелочами открывается вентиль с проточной водой или создается запас воды.

691. Стеклянные сосуды, в которых возможно образование давления или вакуума, защищаются чехлом.

692. При разламывании стеклянных трубок и палочек, при надевании на них резиновых трубок применяется полотенце, при этом концы трубок и палочек оплавляются.

693. В помещениях лаборатории не допускается курить, пользоваться открытым огнем, мыть полы бензином (керосином), сушить спецодежду, тряпки на отопительных конструкциях, работать с легковоспламеняющимися нефтепродуктами над трубами парового отопления, оставлять неубранным разлитый нефтепродукт сливать горючие жидкости в раковину или мойку.

694. Рабочие столы, шкафы и окна в помещении лаборатории не допускается загромождать посудой с нефтепродуктом.

695. Промасленные тряпки, опилки и другие подобные материалы хранятся в закрытых железных ящиках, которые к концу рабочего дня выносят за пределы лаборатории в отведенное место.

696. При проведении работ, связанных с огнем, в лаборатории находятся не менее двух человек.

697. Столы, на которых выполняется работы с использованием огня, обшиваются жестью, обкладываются кафелем или покрываются линолеумом. Под нагревательный прибор подкладывается толстый лист асбеста. Не допускается нагревать легковоспламеняющиеся жидкости непосредственно на пламени. Для этого используются водяные бани.

698. Не допускается переливать огнеопасные легковоспламеняющиеся вещества в помещении, где применяется открытый огонь, хранить горючие материалы вблизи горелок и других нагревательных приборов.

699. Исключен приказом Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 16.08.2023 № 434 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
700. Исключен приказом Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 16.08.2023 № 434 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
701. Исключен приказом Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 16.08.2023 № 434 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

702. Приборы наполняются ртутью на противнях и под наблюдением ответственного лица. Работать с ртутью следует в халатах и головных уборах. По окончании работы с ртутью и перед едой следует тщательно вымыть лицо и руки с мылом. Хранение и прием пищи в помещении, где производится работа с ртутью, не допускается.

703. В случае загрязнения помещения разлитой ртутью из разбитых термометров, манометров и других приборов тщательно собираются капельки ртути. Мелкие капли допускается собирать размоченной фильтровальной или газетной бумагой, амальгамированными кисточками и пластинками из меди или белой жести. Приставшие к бумаге (кисточке) капельки ртути стряхиваются в сосуд с водой. Более полное удаление ртути из различных щелей и пор достигается лишь химическим путем - демеркуризацией. Демеркуризацию проводят 20 процентным водным раствором хлорного железа, оставляя на сутки смоченные поверхности, или смачивают поверхность на 10 часов 5 процентным раствором дихлорамина в четыреххлористом углероде и затем дополнительно промывают их 5 процентным раствором полисульфида натрия.

После очистки поверхность несколько раз промывается мыльной, а затем чистой водой. Раствор хлорного железа в качестве демеркуризатора рекомендуется для обработки крашеных поверхностей.

704. Щетки, ведра, тряпки, использованные для уборки пролитой ртути, обрабатываются или удаляются из лаборатории.

705. В лабораторных помещениях находятся первичные средства пожаротушения - песок (сухой и чистый), совок для песка, кошма или одеяло, асбестовое полотно и огнетушители. Загоревшиеся нефтепродукты тушить водой не допускается.

Средства пожаротушения размещаются у выхода из помещения.

706. В случае загорания в вытяжном шкафу выключить вентиляцию, электрический нагревательный прибор или прекратить подачу газа в горелку, затем принимаются меры к тушению очага загорания. Во всех случаях загорания вызвать пожарную охрану.

707. В помещениях лаборатории находиться посторонним лицам не допускается.

Глава 13. Молниезащита

Сноска. Заголовок главы 13 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 30.03.2022 № 89 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

708. При защите стальных резервуаров отдельно стоящими молниеотводами допускается общий контур.

Присоединение резервуаров к заземлению осуществляется не более чем через 50 метров по периметру основания резервуара, при этом число при соединении не менее двух.

709. Для защиты от электромагнитной индукции через каждые 25-30 метров устанавливаются металлические перемычки между подведенными к резервуару трубопроводами, кабелями в металлическом корпусе и другими металлическими конструкциями, расположенными друг от друга на расстоянии менее 10 метров.

Установка перемычек в местах соединений (стыки, ответвления) металлических трубопроводов или других протяженных конструкций не требуется.

710. Для защиты от заноса высоких потенциалов в сооружения, коммуникации при вводе заземляются.

711. Для защиты от проникновения в резервуары высоких потенциалов наружные трубопроводы, расположенные на опорах:

заземляются на входе в резервуар на ближайшей к резервуару опоре; импульсное сопротивление заземлителя не более 10 Ом;

вдоль трассы эстакады через каждые 250-300 метров трубопроводы для нефтепродуктов с температурой вспышки паров 61 градусов Цельсия и ниже присоединяют к повторным заземлителям с импульсным сопротивлением не более 50 Ом.

712. Плавающая крыша резервуара и понтоны для защиты от электростатической индукции соединяются гибкими перемычками с корпусом резервуара не менее чем в двух местах.

713. Соединения молниеприемников с токоотводами заземлителей между собой и с токоприемниками выполняются сварными.

Наземная часть заземляющей сети, кроме контактных поверхностей, окрашивается в черный цвет.

714. Во время грозы приближаться к молниеотводам ближе 4 метров не допускается, о чем вывешиваются предупредительные надписи около сооружения или отдельно стоящего молниеотвода.

715. При эксплуатации устройств молниезащиты осуществляется наблюдение за их состоянием. В график планово-предупредительных ремонтов включается текущее обслуживание (ревизии), текущий и капитальный ремонт этих устройств.

716. Ежегодно перед наступлением грозового сезона проводится осмотр состояния наземных элементов молниезащиты (молниеприемников, токоотводов), мест соединения токоведущих элементов.

Не допускается в грозовой сезон оставлять молниеприемники без соединения с токоотводами и заземлителями.

717. После каждой грозы или сильного ветра все устройства молниезащиты осматриваются и повреждения устраняются.

718. При техническом обслуживании обращается внимание на соединение токоведущих элементов и при уменьшении их сечения (вследствие коррозии, надлома, оплавлений) больше, чем на 30 процентов следует заменять их полностью либо отдельные дефектные места.

719. Проверка заземляющих устройств, включая измерения сопротивлений растеканию тока, производится не реже одного раза в год — летом, при сухой почве.

720. Если сопротивление заземлителя превышает нормативное значение на 20 процентов, устанавливаются дополнительные электроды или ремонтируется заземляющее устройство.

Параграф 1. Порядок защиты металлоконструкций от коррозии

721. Противокоррозионную защиту наружной поверхности подземных сооружений осуществляют путем нанесения покрытий, катодными станциями или протекторами.

722. Подготовка поверхности перед металлизацией осуществляется механическим способом с помощью пескоструйных или дробеструйных установок.

723. Состояние защитных покрытий подземных сооружений контролируется согласно требований технологического регламента.

Глава 14. Обеспечения промышленной безопасности при ремонтных работах на нефтебазах и АЗС

Сноска. Заголовок главы 14 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 30.03.2022 № 89 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 1. Производства работ по наряд-допуску

724. Выдача наряд-допуска производится в соответствии с требованиями Правил оформления и применения нарядов-допусков при производстве работ в условиях повышенной опасности, утвержденных приказом Министра труда и социальной защиты населения РК от 28 августа 2020 года № 344 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 21151).

Сноска. Пункт 724 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 16.08.2023 № 434 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

725. Земляные работы, производимые вблизи действующих железнодорожных, автомобильных дорог, линий электропередач, газо- и теплопроводов и других действующих открытых (скрытых) коммуникаций и технологических устройств, предварительно согласовываются лицом, выдающим наряд-допуск с организациями, обслуживающими эти объекты. Соответствующие документы (схемы, коммуникации) прилагаются к наряд- допуску.

726. При временном прекращения работ по наряд-допуску, по указанию допускающего производитель работ удаляет членов бригады с места работы и возвращает наряд-допуск допускающему.

727. Возобновление работ производится по разрешению допускающего после проверки всех первоначальных мероприятий, обеспечивающих безопасность работающих по наряд-допуску и возвращения наряд-допуска производителю работ.

728. При отсутствии допускающего, наряд-допуск закрывается и подписывается производителем работ и лицом, выдавшим наряд.

Не допускается начинать эксплуатацию технических устройств до возвращения производителем работ закрытого наряд-допуска.

729. В случае утери наряд-допуска работы прекращаются. На продолжение работ оформляется новый наряд-допуск и допуск к работе производится заново.

730. Организацию и безопасное производство работ повышенной опасности обеспечивают лица выдающее наряд-допуск, ответственный руководитель, допускающий к работе, производитель работ, члены бригады.

731. Перечень лиц, имеющих право выдачи наряд-допусков, ответственных руководителей, допускающих, производителей работ, утверждается техническим руководителем организации.

732. Лицо, выдающее наряд-допуск определяет меры, обеспечивающие безопасное выполнение работ, назначает ответственного руководителя допускающего, производителя работ, членов бригады, определяет их квалификацию и достаточность мер по обеспечению безопасного производства работ.

733. Допускающий к работе по наряд-допуску обеспечивает выполнение мероприятий по безопасному производству работ, указанных в наряд-допуске.

Допускающий перед началом работ, проверяет выполнение мероприятий по обеспечению безопасного производства работ, указанных в наряд-допуске, инструктирует производителя работ, членов бригады об особенностях безопасного выполнения работ непосредственно на месте производства работ.

734. При производстве работ по наряд-допуску в зоне действующих технических устройств, выдающий наряд-допуск назначает ответственного руководителя, обеспечивающего безопасное производство работ и своевременный вывод работающих по наряд-допуску в безопасное место при возникновении опасности в зоне проведения работ.

735. Если у технологического персонала, закончилась смена, а у персонала, работающего по наряд-допуску, смена еще продолжается, то допускающий предупреждает руководителя смены, приступающей к работе о проведении работ по наряд-допуску.

736. Допускается совмещение в одном лице двух обязанностей выдающего наряд-допуск, допускающего к работе, ответственного руководителя. Производителями работ назначаются работники, имеющие стаж работы не менее 1 года.

737. Изменения в составе бригады производится лицом, имеющим право выдачи наряда-допуска с соответствующим оформлением в наряд-допуске.

При изменении состава бригады производитель работ инструктирует рабочих, вновь введенных в бригаду.

738. Производитель работ обеспечивает соблюдение мер безопасности членами бригады. Исполнители (члены бригады) обеспечивают соблюдение личной безопасности и мер, предусмотренных наряд-допуском.

Параграф 2. Обеспечения промышленной безопасности ремонтных
работ в газоопасных местах

739. К газоопасным работам относятся работы при недостаточном содержании кислорода (не менее 20 процентов по объему), работы по осмотру, очистке, ремонту, разгерметизации технологического оборудования и коммуникаций, в том числе внутри емкостей, при производстве которых не исключается возможность выделения в рабочую зону взрывопожароопасных газов или вредных веществ.

740. В организации определяются перечни работ, утверждаемые техническим руководителем:

1) производимые с оформлением наряда-допуска на выполнение работ повышенной опасности (работы при разгерметизации технологического оборудования и коммуникаций, в нефтеловушках, ямах, в резервуарах, котлах, цистернах);

2) производимые в порядке текущей эксплуатации без оформления наряда-допуска (периодические технологические работы — дренирование воды из резервуаров, ручной отбор проб и измерение уровня нефтепродукта в резервуаре, цистерне, слив в канализацию вредных и пожароопасных веществ).

741. Организация обеспечивает безопасное проведение работ, осуществляемое техническим руководителем организации.

742. Лицо контроля перед началом работ проверяет выполнение подготовительных работ по плану их проведения, инструктирует всех работников о необходимых мерах безопасности. При этом каждый работник расписывается в наряде-допуске.

743. Газоопасные работы выполняются бригадой в составе не менее трех человек.

Члены бригады обеспечиваются соответствующими средствами индивидуальной защиты, специальной обувью, специальной одеждой, инструментами, приспособлениями и вспомогательными материалами.

744. Приступать к газоопасным работам допускается после согласования этих работ с пожарной охраной.

745. Газоопасные работы производят в дневное время, за исключением аварийных случаев.

446. К выполнению газоопасных работ привлекаются лица:

обученные выполнению газоопасных работ;

имеющие навыки по оказанию доврачебной медицинской помощи и спасению пострадавших;

имеющие подготовку к работе в средствах индивидуальной защиты органов дыхания;

знающие свойства веществ в местах проведения работ.

747. Контроль за организацией газоопасных работ на предприятиях осуществляется в соответствии с положением о производственном контроле.

748. Каждая газоопасная работа состоит из этапов:

подготовка объекта к проведению работ;

непосредственное проведение газоопасных работ;

завершающие работы.

749. Перед началом работ в загазованном месте ответственный руководитель проверяет исправность противогаза, прочность спасательного пояса и веревки. В случае обнаружения неисправности противогаза или спасательного пояса их применение не допускается.

750. Спасательный пояс застегивается, веревка не имеет надрывов, длина не менее 10 метров, имеет достаточную толщину и прочность.

751. Спускаться в колодец или другое газоопасное место допускается при наличии двух дублеров. Не допускается спускаться в колодец двум работникам при одном наблюдающем.

752. Применение открытого огня при спуске в колодец не допускается.

Допускается применять для освещения взрывозащищенные аккумуляторные фонари напряжением 12 Вольт, включение и выключение которых производится вне взрывоопасной зоны.

753. При работах в колодцах, внутри резервуаров и других загазованных местах наблюдающий периодически опрашивает работающего о самочувствии путем подергивания спасательной веревки или окриком; в случае отсутствия ответа наблюдающий вытаскивает работающего наружу.

Рекомендуемые сигналы следующие:

два рывка - все в порядке;

три рывка - немедленный выход.

754. Газоопасные работы по наряду-допуску проводятся в шланговых противогазах марки ПШ-1, ПШ-2. Не допускается применение для этих целей фильтрующих и кислородно-изолирующих противогазов.

Воздухозаборные патрубки шланговых противогазов при работе располагаются по направлению ветра в зоне чистого воздуха и надежно заземляются. При отсутствии принудительной подачи воздуха с помощью вентилятора длина шланга не более 10 метров.

Шланг не имеет перегибов и защемлений.

755. При выполнении газоопасных работ применяют дополнительные средства индивидуальной защиты - перчатки, рукавицы, фартуки, дерматологические средства защиты кожи.

756. При выполнении газоопасных работ не допускается:

работать в обуви со стальными гвоздями, подковками;

работать инструментом, вызывающим при ударе искрообразование;

использовать неисправные или непроверенные противогазы, предохранительные пояса, веревки и лестницы.

757. Газоопасные работы по наряду-допуску проводятся в присутствии наблюдающих, снаряженных так же, как и работающие.

Находиться внутри загазованного помещения или резервуара в шланговом противогазе допускается не более 15 минут, после чего необходим отдых не менее 15 минут.

758. Работники, заявившие о недомогании или плохом самочувствии, на работу не допускаются.

759. При обнаружении каких-либо неисправностей (прокола шланга, остановка воздуходувки, обрыва спасательной веревки), а также при попытке работника снять шлем-маску противогаза работа приостанавливается, а работник выводится из опасной зоны.

760. Газоопасные работы прекращаются, если в процессе их проведения обнаружено появление паров нефтепродуктов, вызывающих пожарную опасность или опасность отравления.

761. При проведении ремонтных работ (в том числе огневых) проводятся анализы воздуха в местах проведения работ с оформлением справок по результатам анализа воздуха и подписью ответственных лиц.

Выполнение анализов проб воздуха на содержание в них паров (газов) перед огневыми и газоопасными работами и оформление результатов анализов осуществляются лабораториями.

762. Контроль за содержанием вредных веществ в воздухе рабочей зоны осуществляется в соответствии с технологическим регламентом.

Параграф 3. Обеспечения промышленной безопасности при огневых
работах

763. К огневым работам относятся производственные операции, связанные с применением открытого огня, искрообразованием и нагреванием до температур, способных вызвать воспламенение материалов и конструкций:

электро-и газосварка;

паяльные работы;

работы по разогреву битума, нагреву деталей открытым пламенем;

все прочие работы с применением открытого огня.

764. К проведению огневых работ допускаются работники, прошедшие в обучение и проверку знаний по промышленной и пожарной безопасности, и имеющие квалификационное удостоверение.

765. Места проведения огневых работ постоянные или временные.

В каждой организации приказом определяются места постоянного проведения огневых работ.

766. Проведение временных огневых работ допускается после оформления наряда-допуска, по согласованию с представителем пожарной охраны.

767. Для организации подготовки объекта и проведения огневых работ назначается ответственное лицо контроля, в том числе и при выполнении работ на объекте подрядной организацией.

Лицо контроля организовывает выполнение мероприятий, обеспечивающих взрывопожаробезопасность подготовительных и огневых работ.

Проведение работ без принятия мер, исключающих возникновение пожара (взрыва), не допускается.

768. Перед началом огневых работ на территории резервуарного парка проверяется плотность закрытия крышек колодцев канализации, наличие слоя песка на этих крышках, герметичность фланцевых соединений. Очищается место работ от сгораемых материалов в радиусе 20 метров.

769. При наличии вблизи мест проведения огневых работ сгораемых конструкций, последние защищаются от возгораний металлическими или асбестовыми экранами.

770. При проведении огневых работ на рабочем месте предусматриваются необходимые первичные средства пожаротушения, а исполнители обеспечиваются средствами индивидуальной защиты.

771. До проведения ремонтных работ на резервуаре составляется акт о готовности проведения ремонта резервуара с ведением огневых работ.

При содержании взрывоопасных и пожароопасных веществ выше 20 процентов от нижнего предела концентрации воспламенения работы не допускаются.

772. Огневые работы в резервуарах, на технологических трубопроводах производятся после их освобождения от продукта, установления заглушек и продувки паром или инертным газом и контроля воздушной среды.

773. Огневые работы как внутри, так и снаружи резервуаров допускаются после взятия контрольных анализов воздуха в месте проведения работ с оформлением справок по результатам анализа установленной формы и подписью лица, выполняющего ремонтные работы.

774. Огневые работы допускается производить после выполнения всех подготовительных мероприятий, обеспечивающих полную безопасность работ.

775. При проведении огневых работ не допускается использование спецодежды со следами масла, бензина, керосина и других горючих жидкостей.

Не допускается производить сварку и газорезку без специальной одежды, защитных очков, специальных щитков.

776. Исполнители приступают к работе после личной проверки выполнения всех мероприятий безопасности, указанных в наряде-допуске на огневые работы, и в присутствии руководителя, ответственного за проведение этих работ.

777. Огневые работы проводятся в дневное время. В аварийных случаях с разрешения технического руководителя огневые работы допускается проводить в темное время суток. В этом случае место проведения работ освещается.

778. Исключается возможность проникновения паров нефтепродуктов к месту проведения огневых работ.

779. Во время проведения огневых работ осуществляется постоянный контроль за состоянием воздушной среды на рабочем месте и в опасной зоне.

780. Огневые работы прекращаются, если в процессе их выполнения обнаружено появление паров нефтепродуктов на рабочем месте или при других условиях, вызывающих пожаро- и взрывоопасность.

781. Не допускается производить сварку, резку, пайку или нагрев открытым огнем оборудования и коммуникаций, находящихся под электрическим напряжением, заполненных горючими или токсичными веществами, находящимися под давлением негорючих жидкостей, паров и газов.

782. При проведении огневых работ не допускается соприкосновение электропроводов с баллонами со сжатым, сжиженным и растворенным газами.

783. Огневые работы внутри резервуаров проводятся при полностью открытых люках (лазах).

784. Совмещение огневых работ внутри резервуаров с другими видами ремонтных работ не допускается.

785. При ремонте внутри резервуаров снаружи находятся проинструктированные наблюдающие для оказания, в случае необходимости, экстренной помощи. На месте проведения таких работ имеется шланговый противогаз в полной готовности.

786. Не допускается производить сварочные работы с приставных лестниц и пользоваться во время работы неисправным инструментом и незаземленным сварочным оборудованием.

787. Огневые работы прекращаются при обнаружении отступлений от настоящих Правил, несоблюдения мер безопасности, предусмотренных в наряде-допуске, возникновения опасной ситуации.

788. Контроль за местами проведения временных огневых работ осуществляется в течение 3-х часов после их окончания.

Параграф 4. Обеспечения промышленной безопасности при ремонте и
зачистке резервуаров

789. Зачистка резервуаров от остатков нефтепродуктов выполняется с соблюдением требований безопасности, в соответствии с технологическим регламентом по зачистке резервуаров от остатков нефтепродуктов.

790. На производство зачистных работ оформляется наряд-допуск, в котором указывается перечень подготовительных мероприятий, состав и последовательность операций зачистки.

791. Руководство работой по зачистке резервуаров осуществляет лицо контроля.

792. Резервуар, подлежащий зачистке, освобождается от остатков нефтепродукта по зачистному трубопроводу-шлангу. Для более полного освобождения резервуара от остатков нефтепродукта производится подъем его на "воду", а затем обводненный нефтепродукт направляется в разделочный резервуар, а вода сбрасывается на очистные сооружения или сборную емкость.

793. При откачке "мертвого" остатка нефтепродукта из резервуара используются насосы с приводом от электродвигателя во взрывозащищенном исполнении.

794. Откачку "мертвого" остатка легковоспламеняющейся жидкости (с температурой вспышки до 61 градуса Цельсия) допускается производить при герметично закрытых нижних люках.

795. Резервуар, предназначенный для ремонта, после освобождения от нефтепродукта отсоединяется от всех трубопроводов с установкой диэлектрических прокладок. На отсоединенные трубопроводы устанавливаются металлические заглушки.

Толщину заглушек определяют из расчета на возможное максимальное давление, но не менее 3 миллиметров.

Установка и снятие заглушек регистрируется в журнале по форме, утвержденной техническим руководителем организации. Места установки заглушек доводятся до сведения обслуживающего персонала под роспись в журнале по форме, установленной техническим руководителем.

796. Естественная вентиляция резервуара при концентрации паров в газовом объеме более 2 граммов на метр кубический проводится через верхние световые люки с установкой на них дефлекторов.

Вскрытие люков-лазов первого пояса для естественной вентиляции (аэрации) допускается при концентрации паров нефтепродукта не более 2 г/м³.

Не допускается проводить вскрытие люков и дегазацию резервуара (принудительную и естественную) при скорости ветра менее 1 метров в секунду.

797. В период подготовки и проведения на резервуаре ремонтных и огневых работ прекращаются технологические операции по перекачке нефтепродуктов на соседних резервуарах, расположенных в одном обваловании на расстоянии ближе 40 метров.

798. Проведения работ внутри резервуара допускаются в дневное время суток.

799. Перед началом работы в резервуаре отбором проб определяется содержание кислорода и паров нефтепродукта в газовом пространстве резервуара.

800. Допуск работников в резервуар для сбора и удаления остатков нефтепродукта допускается при обеспечении следующих условий:

содержание паров нефтепродукта не превышает значение ПДК;

содержание кислорода не менее 20 процентов (по объему);

температура воздуха в резервуаре не более 35 градусов Цельсия;

относительная влажность воздуха в резервуаре не превышает 70 процентов.

801. Во время работы по удалению осадка интенсивно вентилируется резервуар и контролируется содержание вредных паров и газов в нем не реже, чем через час.

Результаты анализов заносятся в Журнал учета анализов по форме, установленной техническим руководителем.

Контрольные анализы воздуха проводятся при перерывах в работе свыше одного часа, при обнаружении признаков поступления паров нефтепродуктов в резервуар или изменения метеорологической обстановки.

802. При увеличении содержания вредных паров выше ПДК работы по зачистке прекращаются, а персонал покидает опасную зону.

Зачистка возобновляется после выявления причин увеличения содержания вредных паров и принятия мер по снижению их до санитарных норм.

Вход работников в резервуар допускается лицом контроля, ответственным за проведение работ по зачистке.

803. Работники по зачистке защищаются специальной одеждой, специальной обувью.

Обувь не имеет стальных накладок и гвоздей.

804. Инструмент, применяемый для удаления осадков (совки, скребки, ведра), изготовлен из материалов, не образующих искр при ударе о стальные предметы и конструкции.

Для очистки резервуаров применяются щетки из неискрящих материалов и деревянные лопаты.

Применять стальные щетки и скребки для зачистки резервуаров не допускается.

805. В случае входа в недегазированный резервуар работник надевает специальную одежду и специальную обувь, шланговый противогаз со страховочным поясом с крестообразными лямками и сигнальной веревкой.

У входа в резервуар находятся два наблюдающих в такой же одежде, обуви с противогазом наготове.

806. Продолжительность непрерывной работы в резервуаре в противогазе не более 15 минут. По истечении этого времени работник отдыхает на свежем воздухе не менее 15 минут.

807. При зачистке и ремонте резервуара лицо контроля перед применением средств защиты органов дыхания проверяет маски, шланги и их соединения. При обнаружении трещин на маске или шланге, неплотностей в соединениях использовать их не допускается.

808. При работе одновременно внутри резервуара двух человек воздухозаборные шланги и спасательные веревки находятся в диаметрально противоположных люках. При этом исключается взаимное перекрещивание и перегибание шлангов как снаружи, так и внутри резервуара.

809. В случае появления у работника признаков отравления лицо контроля прекращает работы и эвакуирует пострадавшего для оказания первой помощи, а при необходимости отправляет в лечебное учреждение.

Дальнейшие работы по зачистке допускается возобновить по устранению причин отравления.

810. Во время механизированной мойки и обезвреживания резервуара напылением раствора перманганата калия допуск работников в резервуар не допускается.

811. Бригада по зачистке резервуара обеспечивается профилактическими средствами дегазации: хлорной известью, керосином, горячей водой, мылом и аптечкой доврачебной помощи.

812. По окончании зачистных работ лицом контроля составляется акт на выполненную зачистку.

813. При подготовке резервуара к ремонту с ведением огневых работ из него берутся пробы воздуха для проведения анализа.

814. Готовность резервуара к ремонту с ведением огневых работ оформляется актом о готовности проведения ремонта резервуара с ведением огневых работ.

815. Ремонтные работы в резервуаре с ведением огневых работ выполняются с соблюдением требований норм пожарной безопасности.

816. Все строительные и монтажные работы на территории эксплуатируемых резервуарных парков, связанные с применением открытого огня (сварка, резка), проводятся по наряд-допуску.

817. Лицо контроля наблюдает за их ходом, соблюдением мер безопасности, определяет режим работы и отдыха.

818. При работах внутри резервуара обеспечивается приточно-вытяжная вентиляция и освещение рабочего места. Приточно-вытяжная вентиляция обеспечивает 15-20-кратный обмен воздуха в зоне работ.

Вентилятор применяется взрывозащищенного исполнения.

При отсутствии указанного воздухообмена работники работают в шланговом противогазе.

При применении шланга длиной более 10 метров применяется шланговый противогаз с принудительной подачей воздуха.

Для освещения применяются переносные светильники во взрывозащищенном исполнении напряжением не более 12 Вольт.

819. Все работы внутри резервуара допускается производить в присутствии наблюдающего, находящегося снаружи у люка со шланговым противогазом наготове, спасательным поясом с сигнальной веревкой.

Наблюдающий, держа в руках конец спасательной веревки, периодически подергивает ее конец и окриком удостоверяется о самочувствии работника, находящегося внутри резервуара.

В случае необходимости наблюдающий выводит пострадавшего наружу.

820. При работах по ремонту и окраске корпуса и крыши резервуара ограждаются рабочие места, расположенные от земли на высоте 1 метра и более. При невозможности или нецелесообразности устройства ограждений работники работают с предохранительными поясами.

Места закрепления карабина предохранительного пояса заранее указываются руководителем работ и ярко окрашиваются.

821. При ремонте резервуаров применяются механические приспособления для безопасного подъема листовой стали и других тяжестей, снабженные тормозными устройствами.

822. При появлении трещин в сварных швах или в основном металле корпуса резервуар опорожняется и ставится на ремонт. Не допускается чеканка трещин или свищей в сварном шве резервуара, заваривание трещин в резервуарах, заполненных нефтепродуктом.

823. Передвижение по понтону из пенополиуретана для его осмотра или ремонта допускается по трапам шириной не менее 650 миллиметров и длиной не менее 2 метров. Трапы изготавливаются из досок толщиной не менее 50 миллиметров без металлических креплений.

Не допускается перемещение по понтону, когда он находится в плавучем состоянии.

Параграф 5. Обеспечения промышленной безопасности при ремонте
сливоналивных устройств

824. На производство работ по ремонту сливо-наливных железнодорожных эстакад, сливоналивного оборудования, связанных с разгерметизацией технологического оборудования и возможностью выделения пожароопасных, взрывоопасных и вредных веществ, оформляется наряд-допуск.

Проведение при ремонте огневых работ допускается после выполнения мероприятий, указанных в наряде-допуске.

825. До начала огневых работ на сливоналивных сооружениях:

удаляются с эстакады железнодорожные цистерны;

очищаются от остатков нефтепродуктов площадки сливоналивных сооружений, сливные желоба и лотки канализации;

сливоналивные устройства и трубопроводы отключаются и освобождаются от нефтепродуктов;

смотровые колодцы, гидравлические затворы канализации и нулевые резервуары, расположенные на расстоянии ближе 20 метров от места проведения огневых работ, плотно закрываются крышками и засыпаются слоем песка;

переносные лотки и резиновые шланги, пропитанные нефтепродуктами, удаляются с территории проведения работ на расстояние не менее 20 метров;

труднодоступные для очистки места заполняются пеной или изолируются негорючими материалами.

826. Ремонтные работы с применением огневых работ допускается проводить на расстоянии не менее 100 метров от места выполнения сливоналивных операций.

827. Не допускается проводить ремонтные работы технологического оборудования и цистерн на территории эстакады.

828. При проведении ремонтных работ в камерах задвижек и колодцах они вентилируются. Содержащиеся в них нефтепродукты смываются в промышленную канализацию, полы промываются водой.

Ремонтные (огневые) работы производятся после отбора пробы воздуха для анализа и подтверждения содержания паров нефтепродуктов, безопасного для проведения соответствующих (ремонтных или с применением огня) работ.

Параграф 6. Ремонт контрольно-измерительных приборов и
автоматики

829. Ремонт контрольно-измерительных приборов (далее - КИП) и средств автоматики производится в соответствии с нормативной технической документацией на эти приборы и средства.

830. Ремонт и проверка КИП и средств автоматики производится квалифицированными специалистами.

Сноска. Пункт 830 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 16.08.2023 № 434 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

831. Помещения для приборов контроля и автоматики имеют приток воздуха от вентиляционных систем для предотвращения попадания в помещения взрывоопасных паров и газов.

Воздух, подаваемый на приборы контроля и автоматики, осушивается.

832. Для ремонта ртутных приборов предусматривается изолированное помещение.

833. Стены помещений КИП и средств автоматики, изолирующие их от смежных взрывозащищенных помещений газонепроницаемые.

834. Не допускается устраивать ввод в помещение КИП импульсных линий, соединяющих оборудование и технологические трубопроводы для нефтепродуктов и их паров с приборами и аппаратурой, размещаемой в этих помещениях.

835. Вводы (выводы), проложенные в помещении КИП через стены герметизируются. При устройстве вводов (выводов) импульсных трубок манометров, дифманометров и защитных труб с проводами в помещение КИП из смежных взрывозащищенных помещений в несгораемые стены закладываются металлические плиты с вваренными в них отрезками труб для герметичного присоединения их к импульсным защитным трубам со стороны помещений КИП.

836. Работы по монтажу, демонтажу и ремонту приборов КИП и автоматики производятся после их отключения от технологических импульсных линий и снятия напряжения.

837. КИП и приборы автоматики ремонтируются непосредственно в пожароопасных помещениях, допускается ремонт "холодным" способом без применения пайки, сварки и других работ, связанных с применением огня и высоких температур.

838. Кабели, применяемые при ремонтных работах КИП и автоматики во взрывоопасных зонах, не имеют наружных покрытий из горючих материалов (джут, битум, хлопчатобумажная оплетка).

839. Длину кабелей на напряжение выше 1 киловольт, прокладываемых во взрывоопасных зонах, максимально ограничивают.

840. При ремонтных работах во взрывоопасных зонах не допускается устанавливать соединительные и ответвительные кабельные муфты.

При прокладке кабелей во взрывоопасных зонах не допускается устройство кабельных каналов.

Сноска. Пункт 840 в редакции приказа Министра по инвестициям и развитию РК от 23.12.2015 № 1221 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

841. Для тушения загораний в помещениях КИП и приборов автоматики предусматриваются углекислотные и/или порошковые огнетушители.

Мұнай-химия, мұнай өңдеу салаларындағы қауіпті өндірістік объектілер, мұнай базалары және автожанармай құю станциялары үшін өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2014 жылғы 30 желтоқсандағы № 342 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2015 жылы 13 ақпанда № 10256 тіркелді.

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2020 жылғы 23 қазандағы № 701 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігі туралы ереженің 16-тармағының 94-5) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда – ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 14.07.2023 № 382 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

1. Қоса беріліп отырған Мұнай-химия, мұнай өңдеу салаларындағы қауіпті өндірістік объектілер, мұнай базалары және автожанармай құю станциялары үшін өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидалары бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігінің Индустриялық даму және өнеркәсіптік қауіпсіздік комитеті (А.Қ. Ержанов):

1) осы бұйрықтың заңнамамен белігенген тәртіпте Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

2) Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуден күнтізбелік он күн өткеннен кейін бұқаралық ақпарат құралдарында және Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің "Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылықты жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнының "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялануына көшірмелерді жіберуді;

3) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігінің интернет-ресурсында және мемлекеттік органдардың интернет-порталында орналастыруды;

4) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркегеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігінің Заң департаментіне осы бұйрықтың 2-тармағының 1), 2) және 3) тармақшаларымен көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалудың бақылау Қазақстан Республикасының Инвестициялар және даму вице-министрі А.П. Рауға жүктелсін.

4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Инвестициялар және даму
министрі	Ә. Исекешев

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасының

Ұлттық экономика министрі

________________ Е.Досаев

2015 жылғы 12 қаңтар

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасы

Энергетика министрінің

міндетін атқарушы

________________ Ұ.Қарабалин

2015 жылғы 8 қаңтар

Қазақстан Республикасы

Инвестициялар және даму министрінің

2014 жылғы 30 желтоқсандағы

№ 342 қаулысымен бекітілғен

Мұнай-химия, мұнай өңдеу салаларындағы қауіпті өндірістік нысандарына, мұнай базалары мен автожанармай құю стансаларына арналған өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету ережесі
1-Бөлім. Жалпы ережелер
1-тарау. Негізгі ережелер

Ескерту. 1-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 30.03.2022 № 89 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

1. Осы Мұнай-химия, мұнай өңдеу салаларындағы қауіпті өндірістік нысандарына, мұнай базалары мен автожанармай құю стансаларына арналған өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету ережесі (бұдан әрі – Ереже) Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2020 жылғы 23 қазандағы № 701 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігі туралы ереженің 16-тармағының 94-5) тармақшасына сәйкес және жобалау, салу, пайдалану, кеңейту, қайта салу, техникалық жаңғырту, консервациялау және жою кезінде мұнайхимия, мұнай өңдеу салаларындағы қауіпті өндірістік объектілеріне, мұнай базалары мен автожанармай құю стансаларына арналған өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету тәртібін анықтайды.

Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 14.07.2023 № 382 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

2. Осы Ережеде келесі терминдер мен анықтамалар қолданылады:

1) автожанармай құю стансасы (бұдан әрі - АЖС) – мұнай өнімдерін сақтауды және бөлшек сауда арқылы өткізуді қамтамасыз ететін, есепке алатын бақылау аспаптарымен жарақтандырылған технологиялық кешен және жабдық;

2) автожанармай құю стансасының паспорты – АЖС негізгі сипаттамаларын қамтитын құжат;

3) апатқа қарсы автоматты қорғаныс (бұдан әрі - АҚАҚ) - бақылау-өлшеу аспаптары мен автоматикада, есептеу техникаларының құралдары мен элементтерінде және олармен басқарылатын атқарушы құрылғыларда орналасқан автоматты қорғаныс;

4) жарылыс-өрт қауіпті нысан – жұмыс барысында сұйылтылған көмірсутегілі газ, тез тұтанатын сұйықтықтар, қатты жанғыш және қиын жанатын заттар мен материалдар (шаң мен талшықтар), сумен, ауа оттегісімен және бір-бірімен тұтану кезінде адамдардың өмірі мен денсаулығына, сонымен қатар қоршаған ортаға қауіп төндіруге жеткілікті мөлшерде әрекеттескен кезде жануға қабілетті заттар мен материалдар қолданылатын (өндірілетін, сақталатын, тасымалданатын, кәдеге жаратылатын) қызметті жүзеге асыратын нысан;

5) технологиялық регламент - кәсіпорынның өндірісті жүргізу әдістерін, технологиялық нормативтерін, техникалық құралдарын, технологиялық процесті жүргізу шарттары мен тәртібін белгілейтін, дайын өнімді стандарттардың талаптарына сәйкес келетін сапа көрсеткіштерімен алуды қамтамасыз ететін, жұмыс жүргізу қауіпсіздігін және өндірістің оңтайлы техникалық-экономикалық көрсеткіштеріне қол жеткізуді белгілейтін ішкі нормативтік құжаты;

6) бағана түріндегі аппараттар – технологиялық процестің (ректификациялау, сіңіру, экстрактивті ректификациялау, экстракциялау (сұйықтық-сұйықтық өзара әрекеттескенде), бу (газ) мен сұйықтық арасындағы тікелей жылу алмасу) жүргізілуін қамтамасыз ететін қосалқы тораптармен (сұйықтық пен буды енгізу, сұйықтық пен буды таратқыштармен, сұйықтық жинауға арналған аккумуляторлық құрылғылармен, саптама элементтерін орналастыруға арналған құрылғылармен), сондай-ақ ішкі жылу және масса алмасу құрылғыларымен (пластиналармен немесе саптамалармен) жабдықталған тұрақты немесе ауыспалы қимадағы цилиндрлік тік ыдыстар.

Ескерту. 2-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 30.03.2022 № 89 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 16.08.2023 № 434 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрықтарымен.

3. Мұнайхимия, мұнай өңдеу салаларындағы, мұнай базалары мен автожанармай құю стансаларындағы қызмет көрсетуші персоналды даярлау, қайта даярлау "Азаматтық қорғау туралы" Қазақстан Республикасының Заңына (бұдан әрі – Заң) сәйкес жүзеге асырылады.

Ескерту. 3-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 14.07.2023 № 382 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

3-1. Мұнай-химия, мұнай өңдеу салаларындағы объектілерде, мұнай базаларында және АЖС-да жұмыстарды орындайтын қызметкерлер Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2020 жылғы 15 желтоқсандағы № ҚР ДСМ-269/2020 бұйрығымен бекітілген (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21814 болып тіркелген) алғашқы көмекті медициналық білімі жоқ, оның ішінде тиісті даярлықтан өткендердің көрсету қағидаларын және Алғашқы көмекті көрсету стандартына сәйкес міндетті түрде алғашқы көмек курстарынан өтуге тиіс.

Ескерту. 3-1-тармақпен толықтырылды – ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 22.02.2024 № 63 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

4. Жұмысшыларды ұжымдық сақтандыру құралдары шарттар шарттарын қалыптандыру құралдарын және қызметкерлерге зиянды өндірістік факторлардың әсерін төмендету құралдарын қамтиды:

ауа ортасы;

жарықтандыру;

шуыл және діріл деңгейі;

электр тогының соғуынан және статтық электр тогынан қорғау;

тетіктер қозғалыстағы тораптарынан және бөлшектерінен қорғау;

биіктіктен құлаудан қорғау және басқа да құралдар.

5. Ұжымдық сақтандыру құралдары жобада құрылыс, жөндеу жұмыстарын орындау және қайта жаңарту кезінде көзделеді.

6. Қызметкерлер жұмыс уақытында оларға берілген арнайы киімді, арнайы аяқ киімді және жеке сақтандыру құралдарын (бұдан әрі - ЖСҚ) пайдаланады.

ЖСҚ өзінің сипаттамалары бойынша қызметкерлерді қауіпті өндіріс факторларынан қорғауды қамтамасыз етеді.

7. Зиянды және ерекше еңбек шарттарындағы немесе ластанумен байланысты жұмыстарда қызметкерлерге арнайы киім, арнайы аяқ киім және басқа да ЖСҚ беріледі.

ЖСҚ сақтау үшін кәсіпорында жабдықталған бөлме (киім ілетін орын) пайдаланылады.

8. Тыныс алу органдарын қорғау үшін тыныс алу органдарын қорғайтын жеке құралдар қолданылады.

9. Сүзгілегіш өнеркәсіптік газқағарлар тыныс алу органдарын, бетті және көзді бу-газ зиянды заттардан қорғау үшін қолданылады және дайындаушыны пайдалану жөніндегі нұсқаулыққа сәйкес сынақтан өткізіледі.

10. Ыдыстардың ішіндегі, орлардағы, құдықтардағы жұмыстар кезінде және оттегі жетіспейтін ортада (көлемі бойынша 20 пайыздан кем) орындалатын басқа да жұмыстарда тыныс алу органдарын қорғау үшін шлангілі немесе оттегілік-оқшаулағыш аппараттар қолданылады. Бұл жағдайларда сүзгілегіш газқағарларды пайдалануға рұқсат етілмейді.

11. Газқағарлардың ақаусыздығы кесте бойынша, бірақ үш айда бір реттен жиі емес тексеріледі. Қолдануға дейін және кейін қызметкер жұмыс орнында сақталатын дайындаушыны пайдалану жөніндегі нұсқаулыққа сәйкес саңылаусыздыққа тексереді.

12. Жұмыстарды қауіпсіз жүргізуге арналған құрылғылар дайындаушыны пайдалану жөніндегі нұсқаулыққа сәйкес қабылдау және мерзімді сынақтардан өткізіледі.

13. Көзді сәулеленуден, тозаңнан, қатты материалдардың ұшқын бөлшектерінен қорғау үшін қызметкерлер қорғаныш көзілдіріктерін қолданады.

14. Гидравликалық клапандар булануы қиын, кристалданбайтын, полимерленбейтін және қатпайтын сұйықтықпен толтырылуға тиіс.

15. Мұнай өнімдерінің резервуарға берілісі тек қана сұйықтық қабатының астында жүзеге асырылуға тиіс.

16. Резервуарды толтыру (босату) жылдамдығы тыныс алу құрылғылары резервуарында орнатылған жиынтық өткізу қабілетінен аспауға тиіс. Тыныс алу құрылғыларының жай-күйін бақылау және тазарту мерзімділігі технологиялық регламенттің талаптарына сәйкес жүзеге асырылуға тиіс.

17. Резервуарларды булауға, үрлеуге, шаюға және тазартуға арналған құбырлар алмалы-салмалы болуға және осы операцияларды жүргізу алдында монтаждалуға тиіс. Оларды тазалау өндіріс жөндеу аралық жүрісінде бір реттен астам жүзеге асырылуға тиіс резервуарлар үшін мұндай құбырларды стационарлық орнатуға рұқсат етіледі.

18. Резервуарлардың және сорғы орнының құбыр орамы апаттық жағдай пайда болған кезде өнімдерді бір резервуардан екіншісіне айдау мүмкіндігін қамтамасыз етуге тиіс.

19. Резервуарлар төмендетілген төмендетілген аспап іріктегіштермен жабдықталуға тиіс. Резервуардың шатырындағы люк арқылы сынамаларды қолмен іріктеуге рұқсат етілмейді.

Ескерту. 19-тармаққа орыс тілінде өзгеріс енгізілген, қазақ тілінде өзгеріс енгізілмейді - ҚР Инвестициялар және даму министрінің 23.12.2015 № 1221 (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

20. Резервуарлардағы деңгейді бақылау бақылау-өлшеу аспаптарымен жүзеге асырылуға тиіс. Резервуардың шатырындағы люк арқылы өлшеу таспасымен немесе рейкамен деңгейді қолмен өлшеуге рұқсат етілмейді.

21. Резервуардың шатырында баспалдақтан бастап қызмет көрсетілетін құрылғыларға дейін қоршауы (сүйеніштері) бар жүріс көпірлері болуға тиіс. Резервуардың шатырымен тікелей жүруге рұқсат етілмейді.

Резервуардың шатырындағы жабдыққа қызмет көрсетуге арналған алаң марштық баспалдақтың жоғарғы алаңымен қатты біріктіріледі. Алаңдар үшін тақталардан жасалған төсемді қолдануға рұқсат етілмейді.

22. Резервуардың ішінде булық ирек құбыр орналасқан кезде конденсатты шығаруға арналған құрылғы көзделеді. Ирек құбырдың барлық қосылыстары дәнекерленетін болуға тиіс.

23. Жобаланатын объектілер үшін мұнай және қошқыл мұнай өнімдерін сақтауға арналған тереңдетілген темірбетон резервуарларды пайдалануға рұқсат етілмейді.

24. Резервуарлық парк аумағына ұшқын басатын құрылғылармен жабдықталмаған және рұқсаты жоқ автокөлік құралдарынң кіруіне рұқсат етілмейді.

25. Желдету құбырлары, жерасты резервуарларының ернеуінің биіктігі жердің жоспарлау белгісінен кемінде 6 метр болуға тиіс.

26. Барлық тереңдетілген металл ыдыстар құм салынған немесе мәжбүрлі желдету құрылғысы бар және дренажды сорғылармен жабдықталған бетон ойықтарда орналастырылуға тиіс.

27. Жерасты ыдыстарын люктен түбіне дейін стационарлық саты-баспалдақпен жабдықтау керек.

28. Статтық электр тогының жиналуын және ұшқын разрядтарының пайда болуын болдырмау үшін мұнай өнімдерінің үстіңгіт бетінде жерге тұйықталмаған электр өткізгіш қалқымалы құрылғылардың болуына рұқсат етілмейді.

29. Технологиялық аппараттардың люктерінің қақпақтары сүйеніштермен және тұтқалармен жабдықталуға тиіс. Егер сүйеніштерді орындау мүмкін болмаса, онда қақпақтар оларды көтеру тетігі ілгегімен қармауға арналған құрылғымен жабдықталады.

30. Резервуарлық парктерді және жеке резервуарларды пайдалану Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрінің 2021 жылғы 15 маусымдағы № 286 бұйрығымен бекітілген (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 23068 болып тіркелген) Мұнай және мұнай өнімдеріне арналған резервуарларды пайдалану және жөндеу кезіндегі өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидаларына сәйкес жүзеге асырылады.

Ескерту. 30-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 30.03.2022 № 89 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

31. Резервуарлық парк аумағына кіру үшін опырылымгың екі жағынан: жеке тұрған резервуар үшін кемінде екі, резервуарлар тобы үшін кемінде төрт сүйеніштері бар баспалдақ-өткелдер орнатылады.

Өткелдер қызметкерлер үшін барынша ыңғайлы бағыттар мен орындар бойынша орнатылады. Орнатылмаған жерлерде опырылым арқылы өтуге рұқсат етілмейді.

Резервуарлық парктердің аумағына резервуарларға, жабдыққа қызмет көрсетуге және оларды жөндеуге тікелей қатысы жоқ адамдардың болуына рұқсат етілмейді.

32. Опырылым ішінде жөндеу жұмыстарын жүргізу үшін қазылған шұңқырлар мен орлар бұл жұмыстар аяқталғананн кейін көміледі және жоспарланады. Жұмыстардағы үзілістер кезінде ескерту белгілерін орната отырып, биіктігі кемінде 0,7 метр уақытша қоршаулар орнатылады.

Резервуарлық парк аумағында жұмыс істеген кезде опырылымның тұтастығын бұзуға рұқсат етілмейді.

33. Резервуарлық парк аумағында, жарылыс қауіпті булар мен газдардың жиналуы мүмкін жерлерде (орлар, кәріз құдықтары) ашық от көздерін қолдануға рұқсат етілмейді. Жергілікті жарықтандыру үшін қосылуы және ажыратылуы жарылыс қауіпті аймақтардан тыс жүргізілетін жарылыс қауіпсіз орындалатын аккумуляторлық қолшамдар қолданылады.

34. Баспалдақ және олардың сүйеніштері биіктіктегі жұмыс үшін белгіленген қауіпсіздік ережелерін сақтай отырып, таза ұсталады, кірден, қардан және мұздан тазартылады.

Баспалдақтарды және сүйеніштерді майланған шүберектермен сүртуге рұқсат етілмейді.

Жұмыста ақаулы баспалдақтарды пайдалануға рұқсат етілмейді.

35. Ығысудың алдын алу үшін тасымалданатын тіреуішті сатылардың төменгі ұштары металл өткер кертіктермен немесе резеңке ұштықтармен жабдықталады.

36. Құдықтардың металл люктерін, резервуарлық сатыларды және резервуарлардың шатырларын қардан тазалауды ағаш күректермен жүргізуге рұқсат етіледі.

37. Аумақты майланған шүберектермен және басқа да материалдармен ластауға рұқсат етілмейді.

38. Резервуардың люгіне қандай да болмасын заттарды (ағаш тығындарды, таяқтарды және басқа да) лақтыруға рұқсат етілмейді.

Оның ішнде бөгде заттар болған кезде резервуарды пайдалануға рұқсат етілмейді.

39. Резервуардан жерге лотты, рулетканы, құралды немесе басқа да заттарды лақтыруға рұқсат етілмейді.

40. Резервуарға көтерілуге және одан түсуге тек қана тұтқыштар мен сүйеніш қоршауларын пайдалана отырып, ақаусыз баспалдақтар және баспалдақ марштары бойынша рұқсат етіледі.

41. Резервуардың базалық биіктігі (биіктік трафареті) жыл сайын резервуарды жөндегеннен кейін жазғы кезеңде өлшенеді, өлшеу нәтижесі техникалық басшы бекітетін және бөлшекте кестелерге қоса берілетін хаттамамен ресімделеді.

42. Резервуарларға техникалық қызмет көрсету техникалық басшы бекіткен кесте бойынша жүзеге асырылады.

Ескерту. 42-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 16.08.2023 № 434 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

43. Резервуарларды тазалау Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрінің 2021 жылғы 15 маусымдағы № 286 бұйрығымен бекітілген (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 23068 болып тіркелген) Мұнай және мұнай өнімдеріне арналған резервуарларды пайдалану және жөндеу кезіндегі өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидаларының талаптарына сәйкес жүргізіледі.

Ескерту. 43-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 30.03.2022 № 89 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

44. Тазалаудан және жөндеуден кейін резервуарды қабылдау актімен ресімделеді, ал резервуардың паспортында тазалау және жөндеу күні көрсетіле отырып, белгі жасалынады.

45. Резервуарда тазалаудан және жөндеуден кейін ағу, қабырғаларында және түбінде шөгінділер болмайды. Резервуарлық жабдық және жерге тұйықталу тексеріледі, анықталған ақаулар жойылады.

46. Резервуар люгінде мұнай өнімінің деңгейін өлшеуге арналған тесіктің барлық ішкі периметр бойынша өлшеу таспасының қозғалысы үшін жырасы бар ұшқынданбайытн материалдан жасалған шығыршығы болады.

Мұнай өнімінің буымен улануды болдырмау үшін ашық тұрған люктен қарауға немесе қылтасына төмен еңкеюге рұқсат етілмейді.

47. Резервуарды толтыру немесе босату кезінде мұнай өнімдерінің сынымаларын іріктеуге рұқсат етілмейді.

Жарықтандырылмаған жерлерде сынымаларды іріктеу кезінде жарықтандыру үшін кернеуі 12 Вольттен астам емес жарылысчтан қорғалған орындаудағы тасымалды шамдар қолданылады. Тасымалды шамдар жер белдеуенен немесе резервуарлық парктің қоршауынан ажыратылады және қосылады.

48. Мұнай өнімдерінің сынамалары іріктеу орнынан зертханаға резервуарды қауіпсіз түсіруді қамтамасыз ету үшін иық арқылы киілетін мата сөмкелерде тасымалданады.

2-Бөлім.
Мұнай-химия, мұнай өңдеу салаларындағы қауіпті өндірістік
объектілер үшін өнеркәсіптік қауіпсіздіті қамтамасыз етудің
жалпы тәртібі
2-тарау. Негізгі ережелер

Ескерту. 2-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 30.03.2022 № 89 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

49. Барлық қолданыстағы және жаңадан пайдалануға берілетін өндірістер үшін технологиялық регламенттер әзірленеді және бекітіледі.

50. Технологиялық регламенттерде сыртқы ауаның температурасы теріс болғанда мұнай өңдеу өндірістерін қауіпсіз іске қосу шарттары әзірленуге тиіс.

51. Технологиялық жабдық, бақылау, басқару, дабыл, байланыс және апатқа қарсы автоматтық қорғау құралдары (бұдан әрі - АҚҚ) мынадай мерзімділікпен сыртқы тексеруден өткізілуге тиіс:

технологиялық жабдық, құбырлық арматура, электрожабдық, қорғау құралдары, технологиялық құбырлар - әрбір ауысым басталар алдында және ауысым ішінде әрбір 2 сағаттан жиі емес;

бақылау, басқару құралдары, орындау тетіктері, апатқа қарсы қорғау, дабыл және байланыс құралдары – тәулігіне бір реттен жиі емес;

желдету жүйелері - әрбір ауысым басталар алдында;

автоматтық жүйелерді қоса алғанда өрт сөндіру құралдары, - айына бір реттен жиі емес.

Тексерулердің нәтижелері ауысымдарды қабылдау және тапсыру журналына енгізілуге тиіс.

52. Әрбір жарылыс-өрт қауіпті объект үшін апаттарды жою жоспары (бұдан әрі - АЖЖ) әзірленуге тиіс, онда объектінің ерекше шарттарын ескере отырып, адамдарды құтқару бойынша іс-шаралар, басшылардың және қызметкерлердің іс-әрекеттері көзделеді.

53. Жарылыс қауіпті және зиянды заттары бар ыдыстарда және аппараттарда орнатылған сақтандыру клапандарынан газдардың шығарындылары шырақ жүйелеріне жіберілуге тиіс.

54. Технологиялық аппаратурадан атмосфераға бейтарап газдардың және булардың шығарындысы қауіпсіз орынға шығарылуы керек.

55. Шығару тіреуішінің (шам) биіктігі ең жоғары нүктеден (шығару тіреуішінен 15 метр радиустағы сыртқы аппаратураның ғимараты немесе қызмет көрсететін алаңы) кемінде 5 метр жоғары болуға тиіс. Шамның ең төменгі биіктігі алаңның жоспарлау белгісі деңгейінен кемінде 6 метрді құрауға тиіс.

56. Жылуфикациялық суда жұмыс істейтін қаздырғыш серіктер жүйесі жұмысының гидравликалық беріктігін қамтамасыз ету үшін әрбір серікке шектеу тығырықтарын орнату қажет. Тығырықтар тесіктерінің диаметрі есеппен анықталады.

57. Сорғының немесе компрессордың айдау және сору құбырларында орнатылатын тиек, қырқу және сақтандыру құрылғылары қызмет көрсету үшін ыңғайлы және қолжетімді аймақта болуға тиіс.

58. Сақтандыру клапандарын орналастыру орындары олардың қызмет көрсету ыңғайлылығын қамтамасыз ететін алаңдармен жабдықталуға тиіс.

59. Қондырғыны іске қосу технологиялық регламентке қатаң сәйкестікте жүргізілуге тиіс. Қондырғыны іске қосу үшін негіздеме кәсіпорын бойынша бұйрық болып табылады, онда іске қосу және режимге шығару мерзімдері белгіленеді, сондай-ақ іске қосу жұмыстарын жүргізу үшін жауапты тұлғалар тағайындалады.

60. Іске қосу үшін жауапты тұлғаларға барлық іске қосу алдындағы іс-шараларды ұйымдастыру және қауіпсіз жүргізу және қауіпсіздік шараларын қамтамасыз ете отырып, қондырғыны пайдалану режиміне шығару жүктеледі.

61. Қондырғыны іске қосу алдында барлық энергиямен қамтамасыз ету (жылу-, су-,электрмен жабдықтау, инертті газдармен жабдықтау) жүйелерінің, жылыту және желдетпе жүйелерінің жұмысқа қабілеттілігі, сондай-ақ осы қондырғыға қызмет көрсететін шырақ жүйесінің жұмысқа дайындығы тексерілуге тиіс.

62. Жабдықтың іске қосылуы алдында және тотқатылғаннан кейін процесс ерекшеліктерін ескере отырып, талдаулар жүргізу жолымен оның тиімділігін міндетті бақылаумен инертті газбен немесе су буымен үрлеу көзделуге тиіс.

63. Жабдықты және құбырларды аша отырып, бастапқы іске қосудың алдында және жөндеуден кейін жабдықты және құбырларды үрлеуден кейін оттегінің қалдық құрамы қолданылатын жанғыш заттардың жарылыс қауіпті концентрациясының түзілуін болдырмауға тиіс.

64. Оны жөндеуге дайындау кезінде инертті газбен үрлеуден кейін аппараттағы жанғыш заттардың құрамы жұмыс аймағы ауасындағы шекті рұқсат етілетін концентрациядан аспауға тиіс.

65. Қышқылдардың және сілтілердің реагенттерін, ерітінділерін дайындау бойынша барлық операциялар, әдетте, реагенттер қоймаларында жүргізілуге, механикаландырылуға, қол еңбегін, персоналдың технологиялық ортамен байланысын болдырмауға және технологиялық регламенттерге сәйкес жүзеге асырылуға тиіс.

66. I және II қауіптілік сыныптарының зиянды заттарымен байланысты реагенттер қоймаларында барлық жұмыстар желдетпе жұмыс істеп тұрғанда жүргізілуге тиіс.

67. Еденнің үстіңгі бетіне өнімдердің төгінділері өңделеді және белгіленген технологиялық регламенттерге сәйкес жойылады.

68. I, II және III қауіптілік сыныбы сұйық реагенттерін тасымалдайтын, айдайтын құбырлардың фланецтік қосылыстарында қорғаныш қаптары орнатылуға тиіс.

69. Реагенттерді аппараттарға қол әдісімен құюға рұқсат етілмейді. Осы мақсат үшін сорғыны немесе инертті газбен басу жүйесін көздеу қажет.

70. Уақытша жұмыс істейтін аппараттар және құбырлар реагенттер берілісінің алдында өтімділікке және саңылаусыздыққа тексерілуге тиіс.

71. Адамдар мен көлік өтетін орындардың үстінен реагенттері бар құбырларда фланецтерді орнатуға рұқсат етілмейді.

72. Қышқылды және сілтілі суларды жалпы кәрізге құюға рұқсат етілмейді.

73. Құрамында 60 пайыз және одан астам сутегісі бар тез жанатын газдарды қондырғыдағы қауіпсіз орында сақтандыру клапандарынан шамға тастауға рұқсат етіледі.

74. Құрамында суы бар газ ортасында жұмыс істейтін аппараттардың материалдарын, сутегілік коррозия әсерін ескере отырып, таңдап алу керек.

3-тарау. Кәсіпорын аумағын, ғимараттар мен құрылыстар құрылығысына және оларды ұстауға өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету тәртібі

Ескерту. 3-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 30.03.2022 № 89 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

75. Жобаланатын кәсіпорындар және өндірістер аумағы өндірістік аймақтарға, тауарлы-шикізаттық, химиялық реагенттер, баллонлар қоймаларына аймақтарына, әкімшілік-тұрмыстық және қосалқы объектілер аймақтарына бөлінуге тиіс. Өндірістік аймақта терең ендіру қосалқы станициялары және өндірістік объектімен технологиялық байланысты көмекіш және қосалқы мақсттағы басқа да объектілер орналастырылуы мүмкін.

76. Барлық жерасты коммуникациялары және кабельдік трассалар олардың орналасу орнын және арналуын анықтауға мүмкіндік беретін тану белшгілерімен жарақтандырылады.

77. Ғимарат және (немесе) құрылыстың белгіленген қызмет ету мерзімі өткеннен кейін одан әрі пайдалану мүмкіндігін, реконструкциялауды жүргізу немесе пайдалануды тоқтату қажеттілігін белгілей отырып, ғимараттың және (немесе) құрылыстың сенімділігі мен орнықтылығына техникалық зерттеп-қарау жүргізіледі. Ғимараттар мен құрылыстардың сенімділігін және орнықтылығын техникалық зерттеп-қарау сондай-ақ құрылыс конструкциялары тұтастығының бұзылуы (жарықтар, арматураның жалаңаштануы) анықталған кезде, технологиялық объектіні реконструкциялау немесе ғимараттың немесе құрылыстың функционалдық мақсатын өзгерту алдында, сондай-ақ жарылыс және/немесе өрт авариясынан кейін жүргізіледі.

Ескерту. 77-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 30.03.2022 № 89 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

78. Зауыттық қызметтермен, хабар жерасты коммуникацияларымен келісім бойынша аумағында жұмыстар белгіленетін өндіріс басшысы берген рұқсат-жүктелімді ресімдемей жер жұмыстарын жүргізуге рұқсат етілмейді. Рұқсат-жүктелімде жұмыстарды жүргізу шарттары көрсетілуге тиіс.

79. Кәсіпорын аумағында темекі шегуге арналған орындар бөлінуге, арнайы жабдықталуға және белгіленуге тиіс.

80. Өндірістік үй-жайлардың кіру есіктерінде жарылыс-өрт және өрт қауіптілігі бойынша үй-жайлардың санаттарын және жарылысқауіпті аймақтардың сыныптарын білдіретін жазбалар жазылуға тиіс.

81. Процесте сілтілер және/немесе қышқылдар айналатын объектілерде өз-өзіне көмек кернейі немесе бақалшағы астында адам кірген кезде автоматты түрде қосылатын апаттық душтар орнатылады.

82. Ауданы 60 шаршы метрден астам басқару бөлмесінің негізгі шығуға қарама-қарсы жағынан орналасқан қосалқы шығуы болуға тиіс. Негізгі кіру тамбур немесе коридор арқылы жайластырылуға тиіс; қосалқы шығу ғимараттың сыртында болуға тиіс, оның тамбуры болмауы мүмкін, есік тығыздағышты болуға және жылытылуға тиіс. Басқару бөлмесі ғимараттың екінші қабатында орналасқан кезде қосалқы шығудың ғимараттың сыртында баспалдағы болуға тиіс.

83. Өндіріс аумағында желдің бағытын және жылдамдығын анықтайтын аспап орнатылады. Аспаптың көрсеткіштері басқару бөлмесіне шығарылады.

84. Автомашиналардың, тракторлардың және басқа да механикаландырылған көлік құралдарының кіруіне тыйым салынған ұйымның аумағында тыыйым салу белгілері орнатылуға тиіс.

4-тарау. Жеке технолоғиялық процестерге өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету тәртібі

Ескерту. 4-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 30.03.2022 № 89 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

1-Параграф. Каталитикалық процестер

85. Катализаторды тиеу бойынша жұмыстар механикаландырылуға тиіс.

86. Катализаторды тиеумен айналысатын персонал екіжақты телефон немесе дыбыс зорайтқыш байланысымен жарақтандырлады.

87. Катализаторды тиеу, түсіру, сейілту кезінде персонал респираторларды, қорғаныш көзілдіріктерін, қолғаптарды пайдалануға және нақты катализаторды жеткізушінің техникалық шарттарына сәйкес катализатормен жұмыс істеу кезіндегі талаптарды сақтауға тиіс.

88. Катализаторды тиеу, түсіру, сейілту бойынша операциялар аяқталғаннан кейін арнайы киімді катализаторлық тозаңнан тазарту және жууға тапсыру қажет. Алаңға төгілген катализатор жинап алынуға тиіс.

89. Реакторды катализаторды тиеуге және түсіруге дайындау бойынша операциялар технологиялық регламентке сәйкес жүргізіледі.

90. Реакторды ашу технологиялық регламентке, реакторды дайындаушы зауыттың техникалық шарттарына сәйкес және ұйым әзірлеген нұсқаулықтың талаптарына сәйкес жүргізіледі.

91. Катализатор тиелген реакторды саңылаусыздыққа тексеру технологиялық регламентке сәйкес жүргізіледі.

92. Катализатордың регенерациясы алдында реакторлық блок жүйесі сұйық мұнай өнімдерінен босатылуға және жүйедегі жанғыш газдардың құрамы 3,0 пайыздан астам емес болғанға дейін инертті газбен үрленуге тиіс.

93. Реакторды іске қосу және пайдалану дайындаушы зауыттың техникалық нұсқаулықтарына және технологиялық регламентке сәйкес жүргізілуге тиіс.

94. Катализатор сынамаларын іріктеу технологиялық регламентке және ұйымның бас инженері(техникалық директор) бекіткен сынамаларды іріктеу жөніндегі нұсқаулыққа сәйкес жүргізіледі.

95. Реакторлық блок жүйесі іске қосудың алдында және жөндеуден кейін жүйедегі оттегі құрамы 0,5 пайыздан астам емес болғанға дейін инертті газбен үрленуге тиіс.

96. Құрамында суы бар газ берілісі алдында жүйе жұмыс қысымына тең қысымда саңылаусыздыққа азотпен сыналуға тиіс.

97. Қысымның көтерілу және түсу жылдамдығы технологиялық регламенте белгіленеді.

98. Шұғыл жағдайларда реакторлық блок жүйесінен қысымды апатты түсіруді көздеу қажет. Қысымды апатты түсіру режимі және қызмет көрсетуші персоналдың іс-әрекеті жобада және технологиялық регламенте көрстілуге тиіс.

2-Параграф. Мұнай коксы өндірісі - баяулатылған кокстеу

99. Кокстық камера қылталарының қақпақтарын ашу мұнай өнімдеріінің буларын жою және кокстық массаны камераның үстінен жобада және технологиялық регламентте белгіленген температураға дейін, бірақ 60 градус Цельсийден жоғары емес суыту үшін тек қана оны су буымен үрлегеннен кейін жүргізілуге тиіс. Су кокс суытылғаннан кейін жойылуға тиіс.

100. Коксты бұрғылау басталар алдында бұрғылау қондырғысы тетіктерін және олардың қоршауларының ақаусыздығын; кокстық камералардың сорылымды желдетпе блогының жұмысын; камераның ашуға дайындығын, атап айтқанда қабырғалардың температурасын, камераның қалған жүйеден ысырмалармен айырылуын, судың жоқ екендігін; байланыстың және дабылдың ақаусыздығын тексеру қажет.

Қандай да болмасын ақаулар анықталған кезде коксты бұрғылауға кірісуге рұқсат етілмейді.

Ескерту. 100-тармаққа орыс тілінде өзгеріс енгізілген, қазақ тілінде өзгеріс енгізілмейді - ҚР Инвестициялар және даму министрінің 23.12.2015 № 1221 (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

101. Коксты гидрокесу үшін су беретін жоғары қысымды сорғы жоғары орнатылған сорғыны айдау желісінде қысым артқан кезде оның қозғалтқышын ажырататын бұғаттаумен және бұрғылау қондырғысы штангісі жоғарғы жағдайын бұғаттаумен жабдықталуға тиіс.

102. Гидрокесу шлангіге тікелей жақын жерде орналасқан кезінде суды беру үшін жоғары қысымға рұқсат етілмейді.

103. Бұрғылау жүкарбасының ақаусыз тежегіш жүйесі және кронблок астында тальдық блок ескіруге қарсылығы болуға тиіс. 104. Әрбір камера люгінің жанындағы жоғарғы жұмыс алабы бұрғылау құралын және жабдықты қысқы мезгілде қыздыру үшін бу беру жүйесімен жабдықталуға тиіс.

105. Қысқы мезгілде коксты гидрокесуге арналған жоғары қысымды сорғылардан су беретін тіреуіштер әрбір гидрокесуден кейін судан босатылуға тиіс.

106. Бұғаттаудың болуына қарамастан, жүкарба немесе ротор жұмыс істеген кезде бұрғылаушы басқару бекетінде болады.

3-Параграф. Мұнай битумы өндірісі

107. Қатты маркалар битумын ұсақтау және толтыру бөлімдері еденді ылғалды жинау үшін су жеткізумен жабдықталады.

108. Барлық тотықтырғыш текшелер көбікке қарсы тұнба бері жүйесімен жабдықталады.

109. Битум алу бойынша мерзімді іс-әрекет қондырғылары мыналармен жабдықталуға тиіс:

тек қана ондағы өнім регламенттелгеннен төмен емес деңгейге жеткен кезде тотықтырғыш текшелерге ауа беруді көздейтін бұғаттау;

технологиялық режимнің регламенттелген параметрлері бұзылған кезде текшелерге ауа беруді автоматтық ажыратуға арналған апаттық бұғаттау.

110. Барлық тотықтырғыш текшелер сақтандыру клапандарымен немесе мембраналы сақтандыру құрылғыларымен жарақтандырылады.

111. Текшелерге және реакторларға су беру алдында ауа коллекторлары ылғалды және майды толық жойғанға дейін үрленуі қажет.

112. Аппараттарды және технологиялық құбырларды үрлеу, жабдықты сықпалау инертті газбен немесе су буымен жүргізіледі. Ауаны бұл мақсаттар үшін қолдануға рұқсат етілмейді.

113. Текшеге ауа беретін құбыр дірілдерді және қабырғаға соғылуды болдырмау үшін текшенің ішінен сенімді бекітілугне тиіс.

114. Тотықтырғыш текшелерге түсетін ауаның қысымын технологиялық регламенттн белгіленгеннен төмен азайтуға рұқсат етілмейді.

115. Әуе желісінде ресиверден конденсатты шығару жүйелі түрде, ауысымына бір реттен жиі емес жүргізілуге тиіс.

116. Текшелерге шикізатты құю алдында олар судың жоқтығына, ал қыс мезгілінде мұздың және қардың жоқтығына тексерілуге тиіс.

117. Жұмыс істеп тұрған тотықтырғыш текшенің шатырына көтерілуге рұқсат етілмейді.

118. Битум суып қалған крандарды қыздыру су буымен немесе индукциялық электрлік қыздыру көмегімен жүргізіледі.

119. Битумды бункерлерге құю барысы бункерден ыстық битумды шығару болмайтындай ұйымдастырылуға тиіс.

120. Құю кезінде битум көбіктенген жағдайда құюды тоқтату қажет.

121. Битумды теміржол бункерлеріне, крафт-қаптарға және қалыптарға құюмен, вагондарға және автобитумтасығыштарға тиеумен, қатта маркалардың битумын ұсақтаумен және толтырумен, сондай-ақ оны қазаншұңқырлардан шығарумен байланысты барлық ауыр және еңбекті қкжетсінетін жұмыстар механикаландырылуға тиіс.

122. Ыстық битумды құю болатын ашық қазаншұңқырлар қоршалады. Ыстық битумды құю кезінде қазаншұңқырға жақын жерде тұруға рұқсат етілмейді. Тотықтырғыш текшелерден таратқышқа битумды айдау кезінде адамдардың таратқышта және оған жақын жерде болуына рұқсат етілмейді.

123. Текшені тазалауды ашық жоғарғы және төменгі люктерден жүргізу қажет. Текшені тазалау бойынша жұмыстар жұмыстардың газқауіпті түрлеріне жатады және ұйымда әзірленген және қауіпті өндірістік объект иесі бекіткен газқауіпті жұмыстарды қауіпсіз жүргізу нұсқаулығына сәйкес орындалуға тиіс.

124. Шлемдік құбырларды тазалау кезінде қоршауы бар тиісті көпіршелер орнатылады.

125. Теміжол бункерлерлеріне немесе цистерналарға битумды құю алдында олар судан, қардан және құю кезінде битум шығарындысына немесе көбіктенуіне алып келуге қабілетті басқа да заттардан тазартылады.

126. Шанағы, қақпақтары, сондай-ақ төңкерілуге қарсы тірек құрылғысы ақаулы теміжол бункерлерлеріне битумды құюға рұқсат етілмейді.

127. Теміржол бункерлерінде және автобитум тасығыштардың кабиналарында оларды толтыру кезінле болуға рұқсат етілмейді. Бункерлердің қақпақтарын ашу және жабу эстакада алаңынан жүргізілуге тиіс.

128. Теміжол бункерлеріне және автоцистерналарға битумды құю үшін эстакадалардың үстінде оларды атмосфералық жауын-шашыннан қорғайтын аспалар орнатылады.

129. Теміжол бункерлеріне және автоцистерналарға битумды құю эстакадаларында көлік жүргізушілеріне бұйрықтар беру үшін байланыс құралдарын көздеу қажет. 130. Битумды қағаз қаптарға құю кезінде олардың бүтіндігіне көз жеткізу қажет. Құюмен айналысатын жұмысшылар арнайы киіммен, қорғаныш көзілдіріктерімен, қолғаптармен және шалбар балағында қонышы бар етіктермен жарақтандырылады.

131. Битумды ыдысқа құю орны желден, атмосфералық жауын-шашыннан қорғалуға және жергілікті желдету сорғысымен жабдықталуға тиіс.

132. Таратқыштағы шығын желісіндегі тиек құрылғысын ыдысты толтыру кезінде күйік мүмкіндігін болдырмайтындай арақашытықта орналастырулы керек.

133. Автотиегіштерде жұмыс істеуге сәйкес келетін категориясы және жүргізуші куәлігі құқығы бар жүргізуші тұлғалар жіберіледі.

4-Параграф. Қатты катализаторлар өндірісі

134. Теміржол вагондарынан шикізатты түсіру, қоймаға тасымалдау және аппараттарды тиеу механикаландырылуға тиіс. Теміжол вагондары түсіру алдында екі жағынан тежегіш кебісшелермен тежелуге тиіс.

135. Силикат-ірі тас қоймасындағы қазаншұңқыр бүкіл ұзындығы бойынша биіктігі кемінде 1 метр қоршаумен жабдықталады.

136. Теміржол вагондарын түсіру орындарында қоршаулардың ашылатын есіктері болуағ тиіс.

137. Монорельсті грейферді және төрттағанды кранды басқаруға арнайы оқытудан өткен және оларды басқару құқығына куәлігі бар тұлғалар жіберіледі.

138. Грейферлік краны жұмыс істеген кезде басқару кабинасының есіктері жабық болуға тиіс. Аламдарды кранпмен көтеруге рұқсат етілмейді.

139. Грейферлік және төрттағанды крандарды жылыту кезінде грейфер және шөміш жоғарғы жағдайда болады.

140. Транспортерді іске қосудың алдында таспаның, роликтердің ақаусыздығы және транспортердің жерге тұйықталуы тексерілуге тиіс.

141. Ұнтақтағыштарға, мөлшерлегіш құрылғыларға және автоклавтарға қызмет көрсетуді респираторларда, ал ұнтақтарды қолмен тиеу, қалыптау бағаналарында жұмыс істеу, сүзгі-қыспақтар майлықтарын тазалау кезінде – қорғаныш көзілдіріктерінде және қолғаптарда жүргізу керек.

142. Ұнтақтағыш жұмыс істеп тұрған кезде тиеу шұңқырын тазалауға рұқсат етілмейді.

143. Ұнтақтағыш тозаң сорғыш құрылғымен жабдықталуға тиіс.

144. Автоклавтарды тиеу кезінде салмақты мөлшерлегіштің шығу тесігін дәлме-дәл люктің астына орнату керек. Автоклавқа шикізат тиеу кезінде тозаң бөлінуін болдырмау үшін мөлшерлегіштің шығу тесігі брезент қолғаппен жабдықталады.

145. Автоклавты жұмысқа іске қосудың алдында люктің төсемінің жай-күйін, оның саңылаусыздығын тексеру қажет.

146. Сүзгі-қыспақтар майлықтарын жуу және кептіруді оқшауланған бөлмеде жүргізу керек.

147. Сүзгі-қыспақтар майлықтарын тазартылатын кір және қақ бөлмеден механикаландырылған әдіспен шығарылуға тиіс.

148. Сүзгі-қыспақты түсіру кезінде арнайы тұғырларды пайдалану керек. Қыспақ ваннасында тұруға рұқсат етілмейді.

149. Алюминий тотығының гидратын тиеу реактордан ерітіндіні шығару мүмкіндігін болдырмайтындай ұйымдастырылуға тиіс.

150. Реактордан алынған ертінді снымасы реакторға будың берілісі тоқтатылғаннан кейін іріктеледі.

151. Тұздық ванналары екі жағынан стационарлық баспалдақтармен жарақтандырылады. Ванналардың жоғарғы алаңдары қоршалады.

152. Аппаратураны аммиактан босату қажет болған жағдайда оны шығаруды әрқашан сумен толтырылуға тиіс араластыру ваннасына жүргізу керек.

153. Аммиак ағынын жою кезінде жұмысшылар тиісті тыныс алу органдарын қорғау құралдарында, арнайы костюмдерде, резеңке қолғаптарда болуға тиіс.

154. Барлық аммиак жүйесін жөндеуден және тазалаудан кейін саңылаусыздыққа тексеру үшін сықпалау қажет.

155. Аммиак жүйесін аммиакпен толтыру алдында жүйес ондағы оттегінің құрамы 3 пайыздан астам емес болғанға дейін инертті газбен үрленуге тиіс.

156. Қалыптау бағаналарындағы инжекторлық араластырғыштарды тазалауды тек қана олардан шлангілер алынғаннан кейін жүргізу керек.

157. Шаю ыдыстарының жоғарғы люгі металл тормен жабылуға тиіс.

158. Кептіру пештерінің есіктерін ашу кезінде бумен күюді болдырмау үшін өндірістік инструкцияда жоғарыда көрсетілген пештегі температура кезінде оларды ашуға рұқсат етілмейді. 159. Атмосферағы шығару алдында тозаңданған ауаны тозаңнан тозаң сүзгіш құрылғылармен тазарту қажет.

160. Катализатор шариктерінің камера еденінен құлауын болдырмау үшін конвейерлік таспаның бүкіл ұзындығы бойынша бүйірлік сақтандыру ернеулері орнатылуға тиіс.

161. Кептіру камерасын катализаторлық ұсақ-түйектен тазалауды механикалық, гидравликалық немесе тозаң түзілуін болдырмайтын өзге де әдіспен жүргізу керек.

162. Катализаторды сейілту, оны тасымалдау және ыдысқа (қапқа, бөшкеге) тиеу бойынша барлық операциялар бітемеленуге, механикаландыруға және жергілікті сорғылармен жабдықталуға тиіс. Сорылатын ауа атмосфераға шығару алдында тозаңсыздандырылуға тиіс.

163. Дайын катализаторы бар ыдысты иасымалдау (аумақ бойынша тасу, машиналарға тиеу) механикаландырылуға тиіс.

164. Натрий алюминаты және алюминий гидрототығы ерітінділермен жұмыс істеген кезде сілтімен жұмыс істеген кездегідей қауіпсіздік шаралары сақталуға тиіс.

165. Шашыратқы кептіргіштер, сондай-ақ олармен байланысты ауа құбырлары және циклондар баяулайды.

166. Қыздыру аппаратының қабырғалары сыртқы үстіңгі бетінің температуры технологиялық регламентте белгіленген шекті рұқсат етілгенге дейін арттыур кезінде ол температураның өсу себептерін анықтау және жою үшін тоқтатылуға тиіс.

167. Қыздыру аппаратын іске қосу тек қана оны іске қосуға дайындау және бойынша барлық операциялар орындалғаннан және қондырғы басшысының жазбаша өкімін алғаннан кейін жүргізілуі мүмкін.

168. Аппаратта тұрақты қайнап тұрған қабатты алғанға дейін қыздыру аппаратына құрғақ катализаторды тиеуді жүргізуге рұқсат етілмейді.

169. Шөгінді араластырғышын іске қосу тек қана қақпақ жабық болған кезде жүзеге асырылуға тиіс.

170. Араластырғышқа будың беріліс режимі ыстық ерітінді шығарындысын болдырмауға тиіс.

171. Араластырғыш құрылғысы оның жұмысы кезінде ерітінді шашырауын болдырмауға тиіс.

172. Центрифуга қалыпты жұмысыныан ауытқыған кезде (тықыл пайда болғанжа) қойыртпақтың берілісін дереу тоқтату, электр жетегін ажырату және центрифуганы тежеу керек.

173. Центрифуганың жұмысы кезінде олардың қақпақтары жабық болуы тиіс.

174. Центрифугаларды босатуға тек қана барабан тотқатылғаннан кейін рұқсат етіледі.

175. Таблеткалы машина қолдың зақымдануының (қысқпақта, штемпельде қысылып қалуы) алдын алу үшін ақаусыз жағдайдағы қорғаныш торкөзі және машинаны тек қана түсірілген қорғаныш торкөзінде қосуға және торкөзді көтерген кезде ажыратуға мүмкіндік беретін бұғаттауы болуға тиіс.

176. Сынамаларды іріктеу кезінде таблеткалы машинаны тоқтату қажет.

177. Катализаторды сутегімен қалпына келтіру кезінде ауаның сорылуын және сутегілік компрессор қабылдауында сейілудің болдырмау үшін шамасы технологиялық регламентте белгіленетін атық қысымы ұсталуға тиіс.

178. Реактордың люктерін ашу алдында оның қысымының жоқ екендігін көз жеткізу қажет.

179. Пассивирленген катализаторды түсіру күйікті және тозаңнын көзге түсуін болдырмау үшін қауіпсіздік шараларын (қорғаныш көзілдіріктері, қолғаптар, тозаңға қарсы респираторлар) сақтай отырып, жүргізіледі.

5-Параграф. Күкіртсутегіден қарапайым күкіртті алу

180. Қоныдрығыны іске қосудың алдында гидроқақпақтардың ақасуыздығын тексеру қажет.

181. Гидроқақапақтар мерзімді түрде шөгінділерден тазартылуға тиіс. Тазалау қорғаныш көзілдіріктерінде жүзеге асырылады.

182. Гидроқақапақтың булық жейдесінде конденсаттың жиналуына рұқсат етілмейді.

183. Қыздырғыштың және реактор-генератордың оттықтарын жағу алдында оттықтар "шамға" ауамен үрленуге тиіс. Үрлеудің ұзақтығы технологиялық регламентте анықталады және кемінде 15 минут белгіленеді.

184. Қондырғыға қызмет көрсететін барлық қызметкерлер тыныс алу органдарын қорғаудың тиісті құралдарымен қамтамасыз етіледі.

185. Отын газын және күкіртсутегін қондырғыға қабылдау алдында 15 минут ішінде жүйені инертті газбен үрлеу қажет. Инертті газдағы оттегінің құрамы көлемдік 0,5 пайыздан аспауға тиіс.

186. Қондырғыға қышқылды газдарды қабылдағаннан кейін ықтимал ағу және газдарджы жіберу орындарын (фланецтер, ысырмалар, люктер) индикаторлық қағазбен тексеру қажет.

187. Реактор-генератордың және қыздырғыштардың оттықтарында ауаның және газдың оттықа берілісінің регламенттелген арақатынасы автоматты түрде қолдануға тиіс.

188. Ауа қысымы төмендеген кездже күкіртсутегінің ауа құбырларына түсуін болдырмау үшін оттық алдында ысырмадағы тікелей күкіртсутегі желісіенде қырыққыштар орнатылады. Қарауға арналған қабырғаларда күкірт шөгіндісін болдырмау үшін оларды мерзімді түрде тазалап отыру қажет.

189. Күкіртсутегін тасымалдайтын құбырлар орналасқан алаңға тек қана газқағармен кіруге рұқсат етіледі.

190. Ашудың алдында барлық аппараттарды, агрегаттарды және құрамында күкіртсутегі бар құбырларды булау және инертті газбен үрлеу қажет

191. Реактор-генераторларды ашу алдында олар 45 градус Цельсий температураға дейін салқындатылады, жанғыш газдардың жарылыс қауіпті концентрациясы жоқ болғанға дейін инертті газбен, одан кейін ауамен үрленеді.

192. Газ камераларындағы жұмыстар газқауіпті жұмыстарды ұйымдастыру және жүргізу бойынша талаптарға сәйкес орындалады.

193. Күкіртті құю кезінде:

суыған күкіртті басуға;

күкірт қоймасының ашық люгінің үстінде тұруға; газқағарларсыз ойықта, қоймада күкіртті өлшеуді жүргізуге және жарылыстан қорғалмаған тасымалды шамдарды пайдалануға рұқсат етілмейді.

194. Күкіртті айдауға арналған сорғыны тек қана ауысым (бригада) бойынша басшының ауызша нұсқауы бойынша қосуға рұқсат етіледі.

195. Күкіртті тиеу және түсіру толық механикаландырылуға тиіс.

196. Күкіртті тиеу және түсіру бойынша барлық жұмыстар ауысым (бригада) бойынша басшының бақылауымен жүргізіледі.

197. Күкіртті қалыптардан түсіруге күкірт толық суығаннен кейін рұқсат етіледі.

198. Күкіртті теміжол вагондарына тиеу кезінде:

адамдаордың вагондарда болуына;

экскаватор щөмішін күкіртпен ернеуінен асырып толтыруға;

экскаватормпен оны қоректендіретін электр кабелін басуға рұқсат етілмейді.

6-Параграф. Мұнай өнімдерін ағызу және құю

199. Тез жанатын және жанғыш сұйықтықтар, сығылған көмірсутегі газдарын ағызу-құю эстакадаларын, монтаждау, пайдалану мен жөндеуді жобалау осы қағидаға сәйкес жүргізіледі.

200. Ағызу-құю эстакадасына құбырларды және тиек құрылғыларын булау немесе қыздыру үшін бу келтірілуге тиіс.

201. Араласуына жол беруге болмайтын өнімдерді ағызу-құюды жеке ағызу-құю эстакадаларда немесе на жеке тіреуіштерде жүргізу керек. Жалпы теміржол ағызу-құю эстакадасында түсті және қошқыл мұнай өнімдері үшін ағызу-құю операцияларын жүргізуге рұқсат етіледі.

202. Өзара үйлеспейтін өнімдермен кезек-кезек операциялар үшін ағызу-құю эстакадасын пайдалануға рұқсат етілмейді.

203. Негізделген жағдайларда мұнай өнімін ауыстыруға қауіпсіздікты қамтамасыз ететін әзірленген іс-шаралар орындалғаннан кейін пайдаланушы ұйым техникалық директорының (бас инженерінің) жазбаша рұқсаты бойынша рұқсат етіледі.

204. Құю эстакадалары ақаулы цистерналарды мұнай өнімдерінен босату үшін арнайы бекеттермен немесе жүйемен жабдықталады.

205. Мұнай өнімдері құюдың (ағызудың) алдында эстакада аумағынан локомотивті алып кету және кілтпен жабылатын айырғышты жабу қажет.

206. Теміржолдарда және ағызу-құю учаскесіне баратын жолдарда "Тоқта!", "Өтуге тыйым салынады!" деген ескерту жазбалары ілінеді.

207. Тез жанатын мұнай өнімдері бар теміржол цистерналарын ағызу-құюға берген кезде локомотиы пен цистерналардың арасында бір төрт осьтік немесе екі екі осьтік бос немесе жанбайтын жүктер тиелген вагондардан (платформалар) тұратын аражабын болуға тиіс.

208. Алып тасталды - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 16.08.2023 № 434 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

209. Құю құрылғыларына қосылған цистерналарды ағызу-құю жүргізілмейтін кезде қалыдруға рұқсат етілмейді.

210. Ағызу-құю операцияларын жүргізу кезінде жұмысшылардың ең төменгі рұқсат етілетін саны - 2 адам.

7-Параграф. Электртұзсыздандыратын қондырғылар

211. Электртұзсыздандыратын қондырғы электрожабдығы жарылыстан қорғалған орындауда болуға тиіс.

212. Электродегидратордың аппаратта мұнай өнімінің деңгей регламенттелгеннен төмен азайған кезде кернеуді ажыратуға бұғаттауы болуға тиіс.

213. Электродегидратордан және тұндырғыштан суды сіңіру жабық әдіспен автоматтық режимде жүзеге асырылуға тиіс.

8-Параграф. Атмосфералық-вакуумдық және термиялық крекинг қондырғылары

214. Қондырғыға берілетін мұнай өнімінде тауар асты суының боулына тұрақты бақылау болуға тиіс және оның көлемі жобада белгіленген шекті рұқсат етілетін шамадан аспауға тиіс.

215. Шикі мұнайға арналғаен атмосфералық-вакуумдық қондырғының вакуумдық бөлігін іске қосуға рұқсат етілмейді.

216. Барометрлік конденсаторға судың берілісін реттеу сұйық мұнай өнімі шығатын сумен айдалып кетуін болдырмауға тиіс.

217. Аралық вакуум-қабылдағыштарда сұйықтықтың регламенттелген деңгейін бақылау және ұстап тұру ыстық мұнай өнімінің теңдестіргіш құбыр арқылы барометрлік конденсаторға түсуін болдырмауға тиіс.

218. Ыстық пеш сорғыларының жұмысына тұрақты бақылау болуға тиіс. Сорғыларды қоректендіретін аппараттардағы өнім деңгейінің төмендеуі және/немесе қысымды технологиялық регламентте белгіленген шекті рұқсат етілетін шамаларға дейін түсіруді жарық және дыбыс дабылымен қамтамасыз ету қажет.

9-Параграф. Пирофорлық қосылыстарды дезактивациялау

219. Процесті әзірлеуші өндіріс жұмысы барысында және жабдық пен құбырларды жөндеуге дайындау кезінде пирофорлық қосылыстарды дезактивациялау бойынша шараларды және құралдарды көздейды.

220. Аппараттар және құбырлар жабдықты істен шығарғаннан және оларды өнімдерден босатқаннан кейін су буымен булануы керек.

221. Аппаратты конденсаттан босатудан кейін төменгі штуцер немесе люк ашылуға және онда өнім булар қауіпті концентрацтяларының болуына талдау үшін ауа сынамасы алынуға (жалынның таралуының төменгі концентрациялық шегінен 20 пайыздан астам емес болуға тиіс) тиіс.

222. Аппараттарды тазалау кезінде аппараттың қабырғаларындағы шөгінділерді дымқылдау қажет. Аппараттарды тазалау кезінде ұшқынға қауіпсіз құралдар қолданылады. Бұл жұмыстарды орындауға рұқсат-жөнелтім ресімделеді.

223. Жабдықтан алынған пирофорлық шөгінділерді олар жойылғанға дейін ылғалды жағдайда ұстау қажет.

5-тарау. Мұнай-химия және мұнай өңдеу салаларындағы зертханаларда өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету

Ескерту. 5-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 30.03.2022 № 89 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

224. Зертханалар жеке тұрған ғимараттарда орналасуға тиіс.

225. Зертхананың барлық үй-жайларындағы ағынды-сорылымды желдетпе жұмыс басталардың алдында қосылуға және жұмыс күні аяқталғаннан кейін ажыратылуға тиіс. Талдауларды тәулікбойы жүргізу кезінде ағынды-сорылымды желдетпе тәулікбойы жұмыс істеуге тиіс. Желдетпе ақауы болғанда жұмыс жүргізуге рұқсат етілмейді.

226. I және II қауіптілік сыныптарының заттарымен жұмыс жүргізілетін үй-жайларда желдетпе жүйесі басқа да үй-жайлардың желдетпесімен байланысты емес жеке болуға тиіс.

227. I және II қауіптілік сыныптары заттарымен барлық жұмыстар сору шкафтарындағы немесе арнайы жабдықталған шкафтардағы ("Изотоп" түрінде), сору желдетпесімен жабдықталған бокстарда реңеңке қолғаптармен жүргізілуі қажет.

228. Зертханадағы жұмыс кемінде екі адам болған кезде жүргізіледі.

229. Сору шкафтарының ішінде орнатылған шамдар жарылыстан қорғалған орындауда болуға тиіс.

230. Ажыратқыщтар, штепсельдік розеткалар, зертханалық автотрансформаторлар сору шкафынган тыс орналастырылуы қажет.

231. Сору шкафтарына, жұмыс үстелдеріне мұнай өнімдері бар ыдыстарды, осы уақытта жүргізіліп жатқан жұмыспен байланысты емес аспаптарды және зертханалық жабдықтарды үйіп қоюға рұқсат етілмейді.

232. Химиялық әрекеттесуі өртке немесе жарылысқа әкеп соғуы мүмкін заттарды бірге сақтауға рұқсат етілмейді.

233. Зертхананың ғимаратында оларға тәуліктік қажеттіліктен аспайтын ТЖС газдарының қорын сақтауға рұқсат етілмейді. ТЖС қорын арнайы бөлмеде сақтауға рұқсат етіледі.

234. Түтінденетін қышқылдар, тез буланатын реактивтер және еріткіштер тәуліктік қажеттіліктен аспайтын көлемде осы мақсаттар үшін арнайы бөлінген сору шкафтарынща сақтауға рұқсат етіледі.

235. Оларға қатысты ерекше жібер, сақтау, есепке алу және тасымалдау (сулема, көгеретін қышқыл және тұздар, күкірт көміртегі, метанол) шарттары қолданылатын заттар құлыптанатын және пломбыланатын металл шкафта сақталуға тиіс. Бұл заттарды сақтауға арналған ыдыс саңылаусыз болуға және "У" деген жазуы және заттардың атауы бар зетбелгісі болуға тиіс. 236. Металли натрийді (калий) судан алшақ керосин қабатындағы ыдыстра сақтау керек. Натрийдің (калийдің) қалдығын жұмыстан кейін бақалшақтарға тастауға рұқсат етілмейді, таза қалдықтарды керосині бар банкіге салу қажет.

237. Сұйық азотты және оттегіні зертханаларға Дьюар металл ыдыстарында жеткізу және сақтау керек. Сұйық азотты және оттегіні тез жанатын заттармен, майлармен бірге сақтауға немесе оларды бірге тасуға рұқсат етілмейді.

238. Оттықтары, ашық электр аспаптары, ұшқынды жабдық және тұтану көздері бар үй-жайлардағы сұйық оттегімен жұмыс істеуге рұқсат етілмейді.

239. Зертхана бөлмесінде белгілі бір талдауды орындаумен тікелей байланысты жұмыстарды жүргізуге рұқсат етілмейді.

240. Вакуум астындағы аппаратурамен жұмыс істеуді бастаудың алдында оны саңылаусыздыққа тексеру керек.

241. Оларда қысым немесе вакуум жасау мүмкіндігі бар шыны ыдыстар ыдыс сынған және жарықшақтар түзілген жағдайға қаппен қорғалады.

242. Егер күкірт көміртег, бензин, эфир немесе басқа да тез жанатын сұйықтық төгілген жағдайда, сондай-ақ газдың өткір иісі пайда болған кезде барлық оттықтарды сөндіру және дереу газдың пайда болуының себептерін анықтау және жоюға кірісу, ал төгілген сұйық өнімдерді жинау қажет.

243. Мұнай өнімдерінің, реагенттердің, селективті еріткіштердің астындағы ыдыстарды тек қана арнайы бөлмеде жууға рұқсат етіледі.

244. Қышқылдардың, сілтілердің және басқа да химиялық заттардың астындағы ыдысты тек қана оны тиісті әдіспен босатудан және бейтараптандырудан кейін жууға тапсыруға болады.

245. Ыдысты тазалау және жуу әдісін таңдау ластағыш заттың сипатымен, оның физикалық және химиялық қасиеттерімен анықталады.

246. Ыдысты жуу үшін құмды, зімпара қағазын пайдалануға рұқсат етілмейді.

247. I және II қауіптілік сыныптарының улы және зиянды заттарын ұсақтау сору шкафындағы жабық түйгіштерде жүргізілуге тиіс. Бұл операцияны жүргізетін қызметкер қорғаныш көзілдіріктерімен және резеңке қолғаптармен қамтамасыз етіледі.

248. Селективті еріткіштермен (нитробензол, анилин, фурфурол, хлорекс, фенол) жұмыс істеу кезінде еріткіштердің денеге және киімге тиіп кетуін болдырмау қажет

249. Селективті еріткіштер және олар құрамында бар мұнай өнімдері осы мақсат үшін арнайы бөлінген орында жақсы жабылған ыдыста сақталуға тиіс.

Селективті еріткіштердің қорларын зертхананың арнайы жабық бөлмесінде ұстау керек. Ауысым ішінде жұмыс үшін қажетті селективті еріткіштердің көлемі еріткіштердің шығын журналында тіркеледі. Селективті еріткіштердің тізімін ұйымның техникалық директоры (бас инженер) бекітеді.

250. Қышқылдарды кәрзеңкеге орнатылған бөтелкелерде тасу керек. Тасуды екі адам жүзеге асырады.

251. Күкірт қышқылын сумен араластыру кезінде қышқылды суға баяулатып құю керек. Суды қышқылға құюға рұқсат етілмейді.

252. Барлық өңделген химиялық реактивтерді және зиянды заттарды осы үшін арналған таңбаланған ыдыстарға құю қажет. Көрсетілген өнімдерді бақалшаққа құюға рұқсат етілмейді. Жұмыс күнінің немесе ауысымның соңында барлық қалдықтар зертханалардың үй-жайларынан алыстатылуға тиіс.

253. Баллондармен жұмыс істеу кезінде қысымда жұмыс істейтін ыдыстарға нормативтік құжаттардың талаптарын басшылыққа алу қажет.

254. Баллондардан шығатын газ зертхана бөлмесіне жұмыс орнында тиек құрылғысы бар газ құбыры арқылы беріледі. Баллондар оларды атмосфералық жауын-шашынна және инсоляциядан қорғайтын аспа астындағы зертхана ғимаратының сыртқы қабырғасында орналастырылады және тролы қоршау орнатылады.

255. Бұл жерде сығылған және сұйылтылған газдары бар баллондардың қанай да болмасын арматурасын жөндеуді жүргізуге рұқсат етілмейді.

256. Жұмыстар аяқталғаннан кейін:

газ және су крандарын және газ бен суды зертханаға кіргізудің жалпы шағырларын жабу;

реактивтері және материалдары бар банкілерді тығындармен жабу;

жарықты, желдетпені және қыздыру аспаптарын ажырату қажет.

6-тарау. Технологиялық жабдықтар және құбырларды пайдалану және жөндеу кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету

Ескерту. 6-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 30.03.2022 № 89 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

257. Барлық техникалық құрылғылар олардың техникалық сипаттамаларына және паспорттық деректеріне және пайдалану жөніндегі нұсқаулықтарға сәйкес пайдаланылуға тиіс.

258. Барлық технологиялық аппараттарға технологиялы қ схема бойынша айқын білінетін позиция жазылуға тиіс. Әртүрлі белгілерде (қабаттарда) бөлмедегі бағана түріндегі аппараттардың әрбір белгіде (қабатта) таңбасы болуға тиіс.

259. Бағана түріндегі аппараттарда оларды тазалау және жөндеу үшін люкті жоғарыдан бастап ашу керек. Төменгі люкті ашу алдында ішкі үстіңгі беттерде шөгінділердің тұтану жағдайына буды беруге арналған шланг дайын болуы қажет.

260. Тез жанатын және газ тәрізді өнімдердің, селективті еріткіштердің және реагенттердің сынамаларын іріктеу сынама іріктеу келте құбырларын бөлмеден сыртқа шығару үшін үй-жайлардан тыс жүргізілуге тиіс.

261. Бөлмеде сынамаларды іріктеу қажеттілігіне қарай сынама іріктегіш сору желдетпесімен жабдықталған арнайы шкафқа орнатылуға тиіс, бұл ретте желдетпе шкафтың есігін ашу кезінде автоматты түрде қосылуға тиіс.

262. Жабдықты құрамдастыру жабдыққа қызмет көрсету және жөндеу ерекшелігін ескеруге, сондай-ақ

тұрақты жұмыс орындарындағы кемінде 2 метр негізгі өтпе жолдарды;

машиналарға қызмет көрсету шебі бойынша кемінде 1,5 метр өтпе жолдарды;

сондай-ақ аппараттар мен құрылыс конструкциялары арасындағы шеңберлік қызмет көрсету қажеттілігіне қарай кемінде 1 метр арақашықтықты қамтамасыз етуге тиіс.

263. Сыртқы қондырғыларға қызмет көрсетуші персонал үшін қыздыруға арналған бөлмелер көзделуге тиіс.

264. Жылытылған даяу жүргінші өтпе жолдарымен жабдықталмаған өндірістік ғимараттарда немесе персонал сыртқы қондырғыға қызмет көрсететін жағдайларда сырткиімге арналған бөлме көзделеді.

265. Қолданыстағы жабдықта және құбырларда жөндеу жұмыстарын жүргізуге рұқсат етілмейді.

266. Жарылыс қауіпті аймақтары бар қондырғыларда жұмыстарды жүргізу кезінде ұшқын қаупі жоқ құралды пайдалану қажет.

267. Монтаждау, техникалық куәландыру немесе пайдалану барысында жабдықтың нормативтік-техникалық құжаттардың талаптарына сәйкессіздігі анықталған кезде ол пайдаланудан шығарылуға тиіс.

268. Жұмысшылар үшін қауіптілік көзі болуы мүмкін жабдықтың тораптары, бөлшектері, құрылғылары және бөлшектері, сондай-ақ қоршау және қорғау құрылғыларының үстіңгі беттері сигналдың түстерге боялады.

269. Ауыр бөлшектерді және жеке жабдықты көтеру және тасу үшін стационарлық немесе жылжымалы жүк көтеру тетіктері көзделуге тиіс.

1-Параграф. Құбырлы пештер

270. Пештер тұтандыру құрылғыларымен, жеке жылумен жабдықтау жүйесімен жарақтандырылған кезекші (пилоттық) оттықтармен жабдықталуға тиіс.

271. Жұмыс және кезекші оттықтарды құрылғы отының болуын сенімді тіркейтін жалынды басу дабыл қаққыштарымен жабдықтау қажет.

272. Газ тәрізді отын құбырларында негізгі оттықтарға газ қысымы рұқсат етілетіннен төмен азайған кезде іске қосылатын пештегі жалпы қырқу құрылғысына қосымша сақтандыру-тиек клапандары (СТК) орнатылуға тиіс.

273. Сұйық отынның және газ отынының негізгі және кезекші оттықтарға беріліс желілерінде бұғаттаулар жүйесінде іске қосылатын автоматты тиек органдары орнатылуға тиіс.

Ескерту. 273-тармаққа орыс тілінде өзгеріс енгізілген, қазақ тілінде өзгеріс енгізілмейді - ҚР Инвестициялар және даму министрінің 23.12.2015 № 1221 (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

274. Газ тәрізді және сұйық отын құбырларында көп шырақты пештер үшін іске қосу режимінде қауіпсіздікті қамтамасыз ету үшін дербес реттеу органдары орныталуы керек.

275. Пештерді ғимараттардан тыс орналастыру кезінде сұйық және газ тәрізді отын жалпы құбырларында тиек органдары пештен 10 метрден жақын емес қауіпсіз арақашықтықта орналасуға тиіс.

276. Пешті іске қосудың алдында жану камерасында, түтіндік-құбырларды қандай да болмасын заттардың жоқ екендігіне көз жеткізу қажет, барлық люктер және соқпақтар жабылуға тиіс.

277. Пешті жағу кезінде технологиялық регламентте көзделген бардық бақылау аспаптары және барлық дабыл қосылуға тиіс.

278. Газда жұмыс істейтін пешті жағудың алдында барлық оттықтардың жұмыс және бақылау шағырларының тығыз жабылуын тексеру, конденсатты отын желісінен шығару қажет. Газдың беріліс жүйесі конденсаттың оттыққа түсуін болдырмауға тиіс.

279. Кезекші оттықтарды жағудың алдында оттық кеңістігін бумен, ал газ тәрізді отын беріліс желісін шамдағы инертті газбен үрлеу болуға тиіс. Соңғы ысырманың ашылу сәтінен бастап түтін құбырынан будың пайда болу сәтіне дейін оттық кеңістігін үрлеуді регламентте көзделген уақыт, бірақ кемінде 15 мин, ал көп камаралы пештер үшін жану камераларын камер кемінде 20 мин ішінде жүргізілуі керек.

280. Пешті жағу кезекші оттықтарды жағудан басталуға тиіс. Егер кезекші оттық (оттықтар) үш реттен жанбаған жағдайда, оттық кеңістігін үрлеуді қайталау керек.

281. Негізгі оттықтарды жағу ирек құбырдағы ең төменгі регламенттелген циркуляцияда және регламенттелген отын берілісі мәндерінде жұмыс істейтін кезекші оттықтарда жүзеге асырылуға тиіс.

282. Отынның барлық жұмыс істемейтін (оның ішінде жұмыс істемейтін) оттықтарға беріліс құбырлары өшірілуге тиіс.

283. Пештер су буының оттық кеңістігіне және құбырлардың қызуы кезінде ирек құбырларға автоматтық беріліс құралдарымен, сондай-ақ ирек құбырлар жүйелеріндегі апаттар кезінде шикізат және отынның беріліс автоматтық ажырату құралдарымен жабдықталуға тиіс.

284. Отын газы сұйық фазадан, ылғалдан және механикалық қоспалардан босату үшін оттыққа беру алдында алдын-ала сепаратордан, қыздырғыштан және сүзгілерден өтуге тиіс.

285. Сұйық отын қажетті тұтқырлықты қамтамасыз ету механикалық қоспалардан босату үшін құрылғыға беру алдында алдын-ала қыздырғыштан және сүзгілерден өтуге тиіс.

286. Іске қосу кезінде мынадай бұғаттаулар қосылған болуға тиіс включены: отын газы желісіндегі қысым төмендеген кезде кезекші оттықтардың автоматтық тиек органдарын жабу; отын газының негізгі оттықтарға беріліс желілерінде қысымның артуы немесе төмендеуі кезінде, сондай-ақ айналатын газдың немесе шикізаттың ирек құбырына беріліс тоқтатылған кезде негізгі оттықтарлың газ автоматтық тиек органдарын жабу; газдың немесе шикізаттың ирек құбырына беріліс тоқтатылған кезде сұйық отындағы автоматтық тиек органдарын жабу.

287. Бұғаттаулар және дабыл жүйесі отынның мынадай кезде кезекші және негізгі оттықтарға берілісін ажыратуды қамтамасыз етуге тиіс:

отын беріліс параметр регламенттелгеннен ауытқуларында;

пештің ирек құбыры арқылы шикізаттың циркуляция көлемінің рұқсат етілетіннен төмен түсуі;

пештен щыққанда шикізаттың шекті рұқсат етілетін температуралан асып кету;

жалынды басу аспабының іске қосылуы.

288. Пештің жұмысын бақылайтын барлық аспаптар реттеуші болуға тиіс.

289. Апатқа қарсы автоматтық қорғау жүйесі апатқа қарсы параметр дабылымен және атқару органдарының іске қосылу дабылымен жабдықталуға тиіс.

290. Құбырлы қыздыру пешін пайдалану кезінде бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштерін қадағалау, ирек құбыр түтіктерінің, құбырлы аспалардың және пеш қаламасының жай-күйін шолып бақылауды жүргізу қажет. Құбырдарда шамадан тыс үрлеу, олардың күюі, қаламаның немесе аспалардың деформациясы, ретурбенттерді өткізу кезінде оттықты сөндіру, пешке өнімнің берілісін тоқтату, оттықа буды беру және құбырларға өнім жүрісі бойынша бумен немесе инертті газбен үрлеу керек.

291. Пеш жұмыс істеп тұрған кезде камералардың есіктері жабық болуға тиіс. Жанудың белгіленшен режимін бақылауды жүргізу қажет, оттықтар бірдей жүктемеде болуға, шырақтың көлемі бірдей болуға тиіс, аралық қабырғаны ұрмау және төбе және еден экрандарының құбырларын тимеу керек.

292. Будың оттық кеңістігіне берілісі ирек құбырдың ысуы кезінде автоматты түрде қосылуға тиіс, ол мыналармен сипатталады: шикізаттық ирек құбырдағы қысымның құлуы; асу қабырғасының үстіндегі температураның артуы;

регламенттелгенмен салыстырғанда пештен шыққан түтіндік газдардағы оттегі құрамының өзгеруі.

293. ПАЗ жүйелерін және пештің атқару тетіктерін электрмен жабдықтау I сенімділік санатының ерекше тобына жатады.

294. Пешті жөндеуге дайындау және жөндеу жұмыстарын жүргізу газ қауіпті жұмыстар болып табылады және ұйымның газ қауіпті жұмыстарды қауіпсіз жүргізу жөніндегі белгілеген талаптарына сәйкес орындалады.

295. Өндірістік объектілер найзағай әсерінен қорғалуға тиіс. Барлық жарылыс-өрт қауіпті объектілер жоғары әлеуееттер тоздыруынан қорғалуға және статтық электр тогы зарядтарының жиналуын болдырмайтын құрылғылармен жабдықталуға тиіс.

296. Пешті және оған орнатылған жабдықты жөндеуге дайындау технологиялық регламентке қатаң сәйкестікте орындалуға тиіс.

2-Параграф. Сорғылар

297. I және II қауіптілік сыныбы сұйықтықтарын ауыстыру үшін қосарлық ұштық тығыздамасы бар саңылаусыз, мембраналы немесе ортадан тепкіш сорғылар қолданылуы керек.

298. Құбырлардан, сорғылардан және сорғы бөлмесінде орналасқан басқа да жабдықтан қалдықтарды шығару сорғы бөлмесінен тыс жабық коммуникациялар арқылы; сұйықтық – арнайы арналған ыдысқа, ал булар және газдар шыраққа жүргізілуге тиіс.

299. Ашық сорғы бөлмелерінде еденді жылыту көзделуге тиіс. Еденді ыздыратын ирек құбырлар сорғы бөлмесі еденінің үстіңгі бетінде барынша суық бескүндіктің орташа температурасында (есептік жылыту температурасы) кемінде плюс 5 градус Цельсийден температураны қамтамасыз етуге тиіс.

300. Тұтқырлығы жоғары, суланған немесе суыған айдау сорғыларын өнімнің сыртқы ауасының температурасында, ашық алаңдарда орнату жұмыстың үздіксіздігін, жылу оқшаулауды немесе сорғыларды және құбырларды қыздыруды, сорғыларды және құбырларды үрлеу немесе шаю жүйелерінің болуын қамтамасыз ететін шарттарды негіздеуді және сақтауды талап етеді.

301. Тез жанатын және жанғыш сұйықтықтарды айдайтын сорғылардың шанақтары сорғылармен бір рамадағы электрқозғалтқыштардың жерге тұйықталуына қарамастан жерге тұйықталуға тиіс.

302. Олардың қозғалтқышпен тіркелу муфтасында қоршау болмаған кезде ортадан тепкіш сорғылардың жұмыс істеуіне және пайдалануға рұқсат етілмейді.

303. Бу сорғыларын іске қосу бу конденсатын алдын ала шығарғаннан және бу цилиндрлерін қыздырғаннан кейін жүзеге асырылады. Бұл ретте сорғының айдау құбырындағы ысырма ашық болуағ тиіс.

304. Сорғы бөлмелеріндегі құбырларда ағын қозғалысының бағытын, жабдықта технологиялық схема бойынша позициялардың нөмірін, ал қозғалтқыштарда ротордың айналу бағытын көрсету керек.

305. Сорғы бөлмелеріндегі сорғы жабдығы, едендер және науалар таза ұсталуы қажет. Ағын сулар құрамында қышқылдар, сілтілер, селективтік еріткіштер және басқа да улы және зиянды заттары бар еденді және науаларды жуғаннан кейін арнайы ыдыстарға жиналуға және кәрізге түсіру алдында технологиялық регламентке қатаң сәйкестікте зарарсыздандыруға тиіс.

Ескерту. 305-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 16.08.2023 № 434 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

3-Параграф. Компрессорлар

306. Компрессор бөлмесі жөндеу жұмыстарын жүргізу үшін жүк көтеру құрылғыларымен және механизация құралдарымен жабдықталуға тиіс.

307. Негізделген жағдайларда компрессор бөлмесі машинистің тұрақты болуы үшін дыбыс оқшаулағыш кабинамен жабдықталады.

308. Компрессорды майлауға арналған майдың сертификаты болуға және компрессорға арналған зауыттық паспортта көрсетілген маркаға (тұтқырлығы, жарқыл, өздігінен тұтану температуралары, термиялық беріктігі бойынша) және нақты шарттарда осы түрдегі компрессордың жұмыс істеуі үшін тән айырықша ерекшеліктерге сәйкес келуге тиіс.

309. Ауа компрессорларының цилиндрлері үшін өздігінен тұтану температурасы 400 градус Цельсийден төмен емес және булар жарқылының температурасы сығылған ауа температурасынан 50 градус Цельсийшге жоғары жағар май қолданылуға тиіс.

310. Компрессорды салқындату жүйесінің салқындатқыш суының температурасына шекті рұқсат етілетін мәнге қол жеткізген кезде температураның қауіпті мәндер дабылымен және ПАЗ жүйесіне бұғаттай отырып, тұрақты бақылауды жүзеге асыру қажет.

311. Газды компрессордың қабылдауына беру жарық және дыбыс дабылымен, сондай-ақ сұйықтықтың шекті рұқсат етілетін деңгейіне қол жеткізген кезде компрессордың тоқтауын қамтамасыз ететін бұғаттауы бар сұйықтық бөлгіштер (сепараторлар) арқылы жүзеге асырылуға тиіс.

312. Компрессорлардың газ орамының барлық қосылыстарын технологиялық құбырларды пайдалануға қойылатын белгіленген қауіпсіздік талаптарына сәйкес саңылаусыздыққа тексеру қажет.

313. Компрессор бөлмелеріндегі құбырларда ағын қозғалысының бағытын, жабдықта технологиялық схема бойынша позициялардың нөмірін, ал қозғалтқыштарда ротордың айналу бағытын көрсету керек.

314. Ажыратылған немесе ақаулы дабыл және бұғаттау құралдары бар компрессорларды пайдалануға рұқсат етілмейді.

315. Майды, суды және ластануларды май-ылғал бөлгіштерден, ауа жинағыштардан жою керек.

316. Компрессорға кіреберістегі газдардың температурасы газдардың конденсация температурасынан жоғары болуға тиіс

317. Жарылыс қауіпті газдармен жұмыс істейтін компрессорды іске қосудың алдында, оны шығатын газдағы оттегі құрамы көлемдік 0,5 пайызкға дейін инертті газбен үрлеу керек.

318. Компрессорды жөндеу жұмыстарын орындау кезінде барлық технологиялық құбырлардан, стандартты бітемелердің көмегімен отын газ желісін және шырақ жүйесіне үрлеу желісін өшіру керек.

319. Атмосфералыққа жақын сору қысымы бар компрессорларда қабылдаудағы қысымның рұқсат етілетіннен төмен түсуі кезінде агрегатты ажырату бойынша бұғаттау көзделуге тиіс.

320. Компрессорлардың айдау желілерінде буферлік ыдыстар – пульсация басқыштар орнатылуға тиіс.

7-тарау. Қосалқы жүйелер мен объектілерге өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету

Ескерту. 7-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 30.03.2022 № 89 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

321. Барлық желдету қондырғыларының оларды жөндеу және пайдалану бойынша паспорттары және журналдары болуға тиіс.

322. Өндірістік қажеттіліктерге сумен жабдықтау тұйық жүйе бойынша жүзеге асырылуға тиіс.

323. Өнеркәсіптік кәріз желісінде жарылыс қауіпті булар мен газдардың таралуын болдырмау үшін оған гидравликалық қақпақтар орнатылуға тиіс. Мұндай қақпақтарды технологиялық жабдығы бар үй-жайлардан, технологиялық қондырғылар алаңдарынан, резервуарлар опырылмдарынан, ысырмалар тораптарынан, аппараттар топтарынан, сорғы бөлмелерінен, қазандықтардан, ағызу-құю эстакадаларынан барлық шығуларда орнату қажет.

324. Гидравликалық қақпақ құрылғысы оны тазалаудың ыңғайлығын қамтамасыз етуге тиіс. Әрбір гидравликалық қақпақта қақпақ түзетін сұйықтық қабатының биіктігі кемінде 0,25 метр болуға тиіс.

325. Өнеркәсіптік кәріздің жабық желісінің құдықтары әрдайым жабық ұтсалуға, ал қақпақтар болдат, темірбетон немесе кірпіш шығыршықта кемінде 10 сантиметр құм қабатымен жабылуға тиіс.

326. Кәріз және сумен жабдықтау желілері мерзімді тексеруге және тазалауға жатады. Су құбырларын және кәріз құбырларын, құдықтарды, науаларды, гидрқақпақтарды тексеру және тазалау кесте бойынша жүргізілуге тиіс.

327. Кәрізге шығару кезінде өндірістік ағын сулардың температурасы 40 градус Цельсийден аспауға тиіс. Температурасы барынша жоғары судың шамалы көлемін жалпы ағын температурасы 40 градус Цельсийден аспайтындай есеппен тұрақты су шығыны бар коллекторларға шығаруға рұқсат етіледі.

328. Араласуы жылудығ бөлінуімен, жанғыш және зиянды газдардың, сондай-ақ қатты шөгінділердің түзілуімен бірге жүретін реакцияларға әкеп соғуы мүмкін ағын сулардың әртүрлі ағындарын өнеркәсіптік кәрізге шығаруға рұқсат етілмейді.

329. Тереңдетілген сорғы станциялары сигналды басқару пультіне (оператор бөлмесі) шығара отырып, жарылыс концентрацияларына дейін автоматтық газ талдағышпен жарақтандырылуға тиіс.

330. Химиялық ластанған ағын сулардың сорғы станцияларын жеке тұрған ғимараттарда, ал қабылдау резервуарын сорғы станциясы ғимаратынан тыс орналастыру керек; сорғы станцияларының электрожабдығы жарылыстан қорғалған орындауда болуға тиіс. Сорғы станциясының ғимаратына тұрмыстық және қосалқы бөлмелерді қосып салуға рұқсат етілмейді.

331. Мұнай сүзгілегіштерді тазалау мерзімділігі және тәртібі технологиялық регламентте белгіленеді.

332. Сумен жабдықтау және кәріз желілерінде құдықтардағы тиек арматурасын орнатуға рұқсат етілмейді.

333. Мұнай сүзгілегіштер және градирен тостағандары биіктігі кемінде 1 метр жанбайтын материалдардан жасалған периметр бойымен қоршауларға ие болуғаи тиіс.

8-тарау. Өндірістерге қызмет көрсету кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету

Ескерту. 8-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 30.03.2022 № 89 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

334. Ұйым қызметкерлері жеке сақтандыру құралдарымен, арнайы киіммен, арнайы аяқ киіммен, арнайы тамақпен және басқа да құралдармен қамтамасыз етіледі. Өндірістік персоналдың (негізгі және қосалқы) арнайы киімі қажеттілігіне қарай тозаңсыздандыруға және/немесе химиялық тазалауға және газсыздандыруға жатады.

335. Жұмыс шарттарын қалыптандыру құралдарын және зиянды өндірістік факторлардың қызметкерлерге әсерін төмендету құралдарын қамтитын жеке және ұжымдық сақтандыру құралдары қоршаған ортаның зиянды әсерінен қорғауды, сондай-ақ қалыпты жарықтандыру деңгейін, шуыл мен дірілдің рұқсат етілетін деңгейлерін, электр тогының соғуынан қорғауды, қозғалмалы тораптардан және тетіктердің бөлшектерін жарақат алудан қорғауды, биіктіктен құлаудан қорғауды және басқа да құралдарды қамтамасыз етуге тиіс.

336. Жарылыс қауіпті аймақтары бар үй-жайларда пайдаланылған сүрту материалына арналған жәшіктерді орнатуға рұқсат етілмейді.

337. Жарылыс қауіпті аймақтары бар объектілерге темір бедерлері немесе шегелері бар аяқ киіммен, сондай-ақ статтық электр тогы зарядын тарту қабілеті бар киіммен кіруге рұқсат етілмейді.

3-Бөлім. Мұнай базаларын және автожанармай құю стансаларын пайдалану кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету тәртібі

9-тарау. Жалпы ережелер

Ескерту. 9-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 30.03.2022 № 89 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

338. Мұнай базаларын және автожанармай құю стансаларындағы өндірістік процестердің қауіпсіздігіне:

мұнай өнімдерін қабылдаудың, сақтаудың, берудің және есепке алудың қауіпсіз технологиялық процестерін, өнеркәсіптік қауіпсіздік талаптарына сәйкес келетін техникалық құрылғыларды қолдану арқылы қол жеткізіледі;

339. Қауіп-қатері жоғары жұмыстар жұмысқа рұқсат беру қағаздары бойынша жүргізіледі. Ондай жұмыстардың тізбесін техникалық басшы бекітеді.

340. Қауіп-қатері жоғары жұмыстар технологиялық операциялардың дәйектілігін және олардың қауіпсіз жүргізілуін белгілейтін технологиялық регламентке сәйкес жүргізіледі.

341. Әрбір мұнай базасы және автожанармай құю стансасы үшін апаттарды жою жоспары мен өндірістік бақылау туралы ереже әзірленеді.

342. Жарылыс қауіпті бөлмелерде сыртқы қондырғыларда орнатылуы электр бақылау-өлшеу аспаптары мен автоматика құралдары тиіс.

343. Әрбір мұнай базасында және автожанармай құю стансасында техникалық құжаттама бар:

мұнай базасының, автожанармай құю стансасының жобасы;

техникалық құрылғылардың паспорттары;

техникалық құрылғыларды пайдалануға, жөндеуге қатысты технологиялық регламент;

өндірістік бақылау туралы ереже.

344. Мұнай базасы, автожанармай құю стансасы телефон және дауыс зорайтқыш байланыспен жарақталады.

1-Параграф. Мұнай базаларының және автожанармай құю стансаларының аумағы

345. Мұнай базалары мен автожанармай құю стансаларына санитарлық қорғау аймақтары белгіленеді.

346. Мұнай базалары мен автожанармай құю стансаларының аумағындағы жолдар асфальттан, бетоннан немесе қиыршықтастан төселген.

347. Қауіпсіз өтуді қамтамасыз ету үшін аумақтағы жолдар мен өткелдер жақсы күйде ұсталады, қыстыгүні қардан тазартылады, түнгі уақытта жарықтандырылады.

348. Жаяу жүргіншілер үшін ені кемінде 0,75 м тротуарлар салынады.

349. Теміржолдардың өткелдерінде, олардың жолдармен қиылысатын орындарында рельстердің бүркеншіктерімен бір деңгейде тұтас төсемдер, қорғау тосқауылдары, қауіп туралы ескертетін дабылдама орнатылады.

350. Автомобиль жолдары мен өткелдер қиылысатын орындарда жерүсті құбыр желілері автомобиль жолдары мен өтпелердің үстінен кем дегенде 4,25 метр және өткелдердің үстінен кем дегенде 2,2 метр биіктіктегі тіректерге ілінеді.

351. Мұнай базасының аумағы жанбайтын материалдан жасалған, биіктігі кем дегенде 2 метр үрленетін (кереге көз металл немесе темірбетон) шарбақпен қоршалады. Шарбақ ғимараттар мен құрылыстардан (әкімшіліктен басқа) кем дегенде 5 м қашықтықта орнатылады.

Ескерту. 351-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 16.08.2023 № 434 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

352. Мұнай базасының аумағындағы ғимараттар, құрылыстар және жабдықтар "Мұнай және мұнай өнімдері қоймалары. Өртке қарсы нормалар" ҚР ҚН 2.02-03-2012 және ҚР ЕЖ 2.02-103-2012, "Электротехникалық құрылғылар" ҚР ҚН 4.04-07-2013 және ҚР ЕЖ 4.04-107-2013, "Табиғи және жасанды жарықтандыру" ҚР ҚН 2.04-01-2011 және ҚР ЕЖ 2.04-104-2012, ҚР ҚН 5.03-07-2013 және ҚР ЕЖ 5.03-107-2013 "Тіреу және қоршау конструкциялары", ҚР ҚН 2.02.-11-2002 "Ғимараттарды, үй-жайларды және құрылыстарды автоматты өрт дабылы жүйелерімен, автоматты өрт сөндіру қондырғыларымен жабдықтау және адамдарды өрт туралы хабардар ету нормалары" талаптарына сәйкес орналастырылады.

Ескерту. 352-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 16.08.2023 № 434 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

353. Мұнай базасының, АЖҚС аумағы таза ұсталады. Аумақты ластауға және онда төгілген мұнай өнімдерінің, судың жиналуына жол берілмейді.

Жазғы уақытта резервуар паркіндегі шөп шабылады және аумақтан ылғал күйінде әкетіледі.

354. Мұнай базасының, АЖҚС аумағында ашық от көзін қолдануға жол берілмейді.

355. Шылым шегуге тек арнайы бөлінген және "Шылым шегетін орын" деген жазба ілінген, жабдықталған орындарда рұқсат етіледі.

356. Қауіп төнетін барлық орындарда ескерту (белгі беру) жазбалары мен қауіпсіздік белгілері орнатылады.

2-Параграф. Мұнай базаларының және автожанармай құю стансаларының жабдықталуы

357. Жобалау ұйымы технологиялық процесте қолданылатын техникалық құрылғылар үшін оларды пайдалануға болатын мерзімді белгілейді, бұл жобалық құжаттама мен техникалық паспортта көрсетіледі.

358. Жабдықтарды, механизмдерді, құралдарды ақаулы күйде немесе ақаулы қауіпсіздік құрылғыларымен (бұғаттайтын, тіркейтін және белгі беретін құрылғылар мен аспаптар), паспорттық өлшемдерден жоғары жүктемелермен және қысымдармен пайдалануға жол берілмейді.

359. Жабдықтарды, құралдарды пайдаланудан шығару өлшемдерін жобалық-құрылымдық құжаттаманы әзірлеуші немесе оларды жасаушы белгілейді.

360. Жабдықты жөндеу оны ажыратудан, қысымын түсіргеннен, қозғалатын бөліктері тоқтағаннан және олардың кездейсоқ қозғалысқа келуіне жол бермеу шараларын қабылдағаннан кейін жүргізіледі.

361. Іске қосу құрылғысында: "Қосуға болмайды! Адамдар жұмыс істеуде!" деген жазуы бар плакат ілінеді. Істен шығуға дейінгі жұмыс уақытында жөндеу жүргізуге жол берілмейді.

362. Қайта құрастырылған немесе жаңғыртылған жабдықты іске қосуды комиссия оның жобаға және осы Ереженің талаптарына сәйкестігін тексергеннен кейін жүзеге асырады.

363. Жабдықты техникалық куәландыру, орнату немесе пайдалану барысында оның технологиялық регламент талаптарына сәйкессіздігі анықталған жағдайда оны пайдалануға жол берілмейді.

364. Жабдықтың құрылымына өзгеріс жобалық-құрылымдық құжаттаманы әзірлеуші ұйыммен немесе жабдықты жасаушымен келісу бойынша енгізіледі.

365. Жабдықты (аппараттарды, құбыр желілерінің учаскелерін) іске қосу немесе тоқтату кезінде технологиялық жүйеде жарылыс қаупі бар қоспалардың түзілуінің алдын алу шаралары (инертті газбен үрлеу, үрлеудің тиімділігін бақылау) көзделеді.

366. Жасалуы бойынша климаттық жағдайларға сәйкес келмейтін жабдықтарды қолдануға жол берілмейді.

367. Жабдықтардың қызметкерлер үшін қауіп төндіретін тораптары, бөлшектері, тетіктері мен элементтері, қоршау және қорғау құрылғыларының үстіңгі беттері ескертетін түстерге боялады.

368. Жабдықтардың металл бөліктері жерге қосылады.

369. Қызмет көрсететін персоналдың жарақат алуына немесе оған зиянды әсер тигізуге себеп болатын техникалық құрылғылар қоршалады немесе қалқаланады. Қоршаулар мен экрандар жабдықтың іске қосу құрылғысымен бірге бұғатталады.

Қоршау жабдықтың мақсатына және құрылымының жасалуына, пайдаланылатын жағдайларға сәйкес келеді.

Қоршаудың құрылысы мен бекітпелері жұмыс істеушінің қоршалған элементпен оқыс жанасу мүмкіндігіне жол бермейді.

370. Механизмдердің қозғалатын бөліктерінен 35 сантиметрден көп қашықтықта орнатылатын қоршауларды шарбақ түрінде орындауға жол беріледі. Қоршауды механизмдердің қозғалатын бөліктерінен 35 сантиметрден аз қашықтықта орнатқан жағдайда оны тұтас немесе торлы (торлары 50 Х 50 миллиметрден аспайтын) етіп жасайды.

371. Шарбақты қоршаудың биіктігі механизмдердің қозғалатын бөліктерінің өлшемдеріне қарай анықталады, бірақ 1,25 метрден кем болмайды. Тұтас қоршаудың төменгі белдеуінің биіктігі 15 сантиметр, шектес бағаналардың осьтері арасындағы аралық 2,5 метрден аспайды. Торлы қоршаудың биіктігі 1,8 метрден кем болмайды. Биіктігі 1,8 метрден төмен механизмдер толығымен қоршалады.

372. Жетек белдіктеріне арналған шарбақты қоршаулардың биіктігі 1,5 метрден төмен болмайды. Екі шкивтің сыртқы жағынан белдіктің үзілу мүмкіндігін ескере отырып, металдан жасалған қарсы қалқандар орнатылады.

Тісті және шынжырлы берілістер алмалы-салмалы бөліктері және құрастыру мен жинауға қолайлы құрылғылары бар тұтас металл қалқандармен (қаптамалармен) қоршалады.

Қозғалатын бөліктердің шығыңқы бөлшектері шеңбері бойынша қаптамалармен жабылады.

373. Қоршаулардың есіктерін ашуға немесе қоршауларды түсіруге жабдық толық тоқтағаннан кейін жол беріледі. Жабдықтарды немесе механизмді іске қосуға қоршаудың барлық алмалы-салмалы бөліктерін орнына орнатып, мықты бекіткеннен кейін жол беріледі.

374. Машиналар мен жабдықтардың бекіткіш бөліктерінде және біріктіргіш элементтерінде жұмыс кезінде өздігінен босауға және ажырауға жол бермейтін құрылғылар (қарсы сомындар, шплинттер, сыналар және басқалар) қарастырылады.

375. Жабдық оның қалыпты жұмысын қамтамасыз ететін мықты іргетаста (негізде) орнатылады.

376. Қызмет көрсету үшін жұмысшыны 0,75 метрге дейінгі биіктікке көтеру қажет болатын жабдық сатымен, ал 0,75 метрден жоғары биіктікке көтеру қажет болатын жабдық сүйеніштері бар басқыштармен жабдықталады.

377. Марштық баспалдақтар 60 градустан аспайтын (резервуарлар жанында –50 градустан аспайтын) еңіспен орнатылады, баспалдақтардың ені кем дегенде 65 сантиметр, ауыр заттарды көтеруге арналған баспалдақтардың ені кемінде 1 метр болады. Басқыштар арасындағы биіктік бойынша қашықтық 25 сантиметрден аспайды. Басқыштардың ішкі еңістігі 2-5 градус болады. Басқыштардың екі жағында адам аяғының сырғанауына жол бермейтін, биіктігі 15 сантиметр бүйірлік планкалар немесе ернеулік қаптамалар болады. Баспалдақтар екі жағынан биіктігі 1 метр қанаттармен жабдықталады.

378. Биіктіктегі жұмыс алаңдарының беті тайып кетуге жол бермейтін металл табақтардан немесе қалыңдығы кемінде 40 миллиметр тақтайлардан жасалған төсемдері, бір-бірінен 40 сантиметрден аспайтын қашықтықта орналасқан бойлық планкалары бар, биіктігі 1,25 метр қанаты және төсемге тығыз іргелес, биіктігі кем дегенде 15 сантиметр ернеуі болады.

379. Жабдықтардың сыртқы беттерінің және жылу оқшаулағыш жабындардың қаптамаларының температурасы жарылу қаупі мейлінше аз өнімнің өздігінен тұтану температурасынан аспайды, ал қызметкерлер үшін қолжетімді орындарда жайлар ішінде Цельсий бойынша 45 градустан және сыртқы қондырғыларда Цельсий бойынша 60 градустан аспайды.

3-Параграф. Мұнай базаларының және автожанармай құю стансаларының өндірістік жайлары

380. Өндірістік жайларға кіретін есіктер климаттық ауданды ескере отырып орнатылатын тамбурлармен жарақтандырылады.

381. Өндірістік жайларда желдетуге арналған құрылғылар – терезе жақтауларында немесе әйнектелген желкөздерде ашылатын жармалары болады.

382. Технологиялық процесс нәтижесінде мұнай өнімдерінің буы бөлінетін жайларда біріне бірі қарама-қарсы орналасқан кем дегенде екі шығу есігінің болуы қамтамасыз етіледі. Егер қабаттың ауданы 300 шаршы метрден аспайтын болса және сыртқы өрт сатысына шығатын қосалқы есік болса, бір шығу есігін орнатуға болады.

Жайлардағы терезелердің жармалары мен есіктер сыртқа ашылады. Жоғарғы фрамугалар мен әйнектелген желкөздерде оларды еденнен немесе арнайы алаңдардан ашуға арналған құрылғылар болады.

383. Өндірістік жайлардың қабырғалары ашық түстерге боялады.

384. Едендерді жабуға қолданылатын материалдар мұнай өнімдерінің әсеріне төзімді болады.

Едендер саңылаусыз, науаларға қарай еңісті қатты жабыннан жасалады.

385. Өтпелерді, шығатын есіктерді, дәліздерді, тамбурларды, баспалдақ алаңшаларын, қосымша есіктерді қандай да болсын заттармен, материалдармен, жабдықтармен бөгеуге жол берілмейді. Баспалдақ алаңшаларының астынан заттар салатын бөлмелер, шеберханалар салуға жол берілмейді.

386. Өндірістік жайлардың науалары, арналары жеңіл алынып-салынатын, отқа төзімді тақталармен жабылады.

Жарылыс қаупі және өрт қаупі бар өндірістік жайлардағы науалар мен арналар құммен немесе басқа жанбайтын материалдармен көміледі.

387. Жарылыс-өрт қаупі бар, улы және күйдіргіш заттарды тасымалдайтын құбырларды тұрмыстық, қосалқы және әкімшілік-шаруашылық жайлар, электр қондырғыларының жайлары, желдеткіш камералар арқылы тартуға жол берілмейді.

388. Электр желілерін қайта жарақтандыруға, стандартқа сай келмейтін сақтандырғыштарды орнатуға, қолдан жасалған және ақаулы электрмен қыздырғыш аспаптарды пайдалануға жол берілмейді.

389. Қызмет көрсетуші персоналдың тұрақты орны мұнай базаларының диспетчерлік бекетімен телефон (радиотелефон) байланысымен жарақтандырылады.

390. Өндірістік және басқа да жайлардың барлығы тазалықта ұсталады.

Өндірістік жайлар мен жабдықтар белгіленген кесте бойынша мезгіл-мезгіл шаңнан және жанғыш қалдықтардан тазартылып тұрады.

Өндірістік жайлар дәрі-дәрмек қобдишаларымен жарақтандырылады.

391. Өндірістік жайлардың едендері қажеттілігіне қарай, бірақ ауысымда кемінде бір рет тазартылады.

Едендерді жууға тез тұтанғыш сұйықтықтарды пайдалануға жол берілмейді.

Төгілген мұнай өнімдері кәріздік науаларға сумен шайылады.

392. Газ бөлінуі мүмкін жайларда техникалық басшы бекіткен кесте бойынша жұмыс аймағының ауасында зиянды газдың шоғырлануы тексеріледі. Ондай жайларда тиісті ескерту жазбалары бар тақтайшалар ілінеді.

393. Өндірістік жайларда:

құбырлар мен жабдықтардың үстіне кептіру үшін киім ілуге, жанғыш материалдар қоюға;

өндіріс мақсатына қажетсіз материалдарды, әр түрлі заттарды сақтауға жол берілмейді.

394. Өндірістік және қосалқы жайлардың барлығы өрт сөндіру құралдарымен қамтамасыз етіледі.

4-Параграф. Санитарлық-тұрмыстық жайлар

395. Жұмыс киімі ілінетін шкафтардың, душ бөлмелерінің, жуыну бөлмелерінің кіре беріс бөлмелерінің, жуынатын жайлардың, дәретханалардың, арнайы киім мен арнайы аяқкиім кептіретін жайлардың, әйелдердің жеке гигиенасына арналған жайлардың қабырғалары мен аралық қабырғалары оларды оңай тазалауға және жуу құралдарын қолданып ыстық сумен жууға болатын материалдармен қапталады.

396. Едендері жуылатын душ бөлмелерінде, жуынатын (бес және одан көп қолжуғыштары бар) жайларда, дәретханаларда және басқа да жайларда резеңке төсеніштер қарастырылады.

397. Қызметкерлер мен қызметшілер ластанатын жұмыстарда сабын беріледі.

Теріге уытты заттектер әсер етуі мүмкін жұмыстарда жуып тазартатын және зарарсыздандыратын құралдар беріледі.

398. Қызметкер жеке пайдалануға арналған сабынмен қатар жұмыс аяқталғаннан кейін жуыну үшін бір қызметкерге шаққанда айына кем дегенде 200 грамм мөлшерде сабынмен қамтамасыз етіледі.

399. Қызметкерлердің жылынуына және тынығуына арналған жайларда су шапшитын атқылайтын саптамасы бар ауыз су бактары қарастырылады.

400. Арнайы киім мен арнайы аяқкиім шкафтарда жеке киімнен бөлек сақталады.

401. Өндірістік жайларда тамақтануға рұқсат етілмейді. Қызметкерлер тамақтану үшін арнайы жабдықталған жайларда тамақтанады.

5-Параграф. Мұнай базаларының және автожанармай құю стансаларының жарықтандырылуы

402. Мұнай базалары, автожанармай құю стансалары ішкі, сыртқы, соның ішінде күзеттік жарықтандырумен қамтамасыз етіледі. Жұмыс орындары, нысандар, оларға өту жолдары мен өтпелер қараңғы мезгілде жарықтандырылады.

403. Мұнай базаларын және АЖҚС сыртқы жарықтандыру жүйесі бөлек басқарылады.

404. Құю эстакадалары төгу-құю эстакадасынан кемінде 20 метр қашықтықта орнатылған прожекторлармен жарықтандырылады.

405. Эстакадаларда тексеріп қарау, жөндеу және төгу-құю операцияларын жүргізу кезінде жергілікті жарықтандыру үшін жарылыс қаупі бар аймақтардан тыс қосылатын және ажыратылатын, жарылыс қаупі жоқ аккумуляторлы шамдар қолданылады.

406. Ауданы 250 шаршы метрден асатын өнім жайларында, сорғы жайларында, операторлардың бөлмесінде және диспетчерлік бекетте апаттық жарықтандыру көзделеді.

407. Өндірістік жайларда және ашық алаңдардағы жұмыс аймақтарында апаттық және эвакуациялық жарықтандыру көзделеді.

408. Апаттық жарықтандыру шамдалдары жұмыс шамдалдарынан түрлері, көлемі немесе оларға қойылған белгілері бойынша ерекшеленеді.

409. Жарықтандыру деңгейін өлшеу жайларды, жарықтандыру жүйелерін қайта құрудан кейін жылына кемінде бір рет жүргізіледі.

6-Параграф. Мұнай базаларындағы және автожанармай құю стансаларындағы жылыту мен желдету

410. Жайларды жылыту үшін орталықтандырылған және жергілікті жылыту жүйелері қолданылады. Жылу тасымалдағыш ретінде ыстық су, бу немесе қыздырылған ауа пайдаланылады.

411. Мұнай базасының және АЖҚС өндірістік жайлары жұмысшылар болатын аймақта ауа ортасын қалыптастыру үшін желдету жүйесімен жарақтандырылады.

412. Жарылыс қаупі бар жайларда желдету жүйесін қоспай жұмыс істеуге жол берілмейді.

413. Өндірістік жайлардың ауа беру және тарту жүйесі қажетті ауа алмасуды қамтамасыз етеді.

414. Желдеткіш камераларда қандай да бір материалдар мен жабдықтарды сақтауға жол берілмейді.

415. Желдету жүйесі қашықтан (автоматты) немесе жайдан тыс жерде жергілікті әдіспен іске қосылады.

416. Жылыту-желдету жүйелерінің металдан жасалған ауа құбырлары мен құбыр желілері, жабдықтары жерге қосылады.

417. Арнайы киімді және басқа да жанғыш материалдарды қыздырғыш аспаптар мен жылыту құбырларының үстінде сақтауға, кептіруге жол берілмейді.

418. Желдету жүйесінде немесе қызмет көрсетілетін жайда өрт шыққан жағдайда желдеткіштер ажыратылады, ал желдеткіштердің алдындағы және қалқандар жабылады.

419. Өндірістік жайлардың желдеткіш қондырғылары техникалық ақаусыз күйде ұсталады. Мәжбүрлеп қолданылатын желдеткіш қондырғылардың жұмыс істеу тиімділігі жыл сайын тексеріліп, тексеру нәтижелері төлқұжатта белгіленеді.

7-Параграф. Мұнай базаларындағы және автожанармай құю стансаларындағы сумен жабдықтау және кәріз жүйелері

420. Ауыз суға арналған ыдыстар (бактар) тот баспайтын болаттан немесе жеңіл тазартылатын және дезинфекцияланатын басқа материалдардан жасалады.

Өндірістік кәріз жүйесінің құбырларын резервуарлық парктердің үйме жалдауы астымен тарту жерасты, жабық орындалады.

Жауын-шашын суының кәріз жүйесі үшін алмалы-салмалы тақталармен және торлармен жабылған науалар орнатуға жол беріледі.

421. Тұрмыстық кәріз жүйесін өндірістік кәріз жүйесіне қосуға жол берілмейді.

422. Мұнай базаларын және АЖҚС-ны сарқынды су жинау және тазарту жүйесінсіз пайдалануға жол берілмейді.

423. Тазарту құрылғылары ақаулы болған кезде кәріз жүйесін пайдалануға жол берілмейді.

8-Параграф. Өндірістік шу және діріл

424. Жұмыс орындарында және мұнай базасының аумағында шудың деңгейі осы қағидаға сәйкес қамтамасыз етіледі.

425. Қызметкерлер белгіленген нормаларға сәйкес шудан қорғайтын жеке құралдармен қамтамасыз етіледі.

426. Шу деңгейі 80 дБА-дан жоғары жұмыс аймақтары қауіпсіздік белгілерімен белгіленеді.

427. Тербеліс деңгейі және оны механизмдерді басқару органдары мен қол машиналарының тұтқаларында бақылау нормативті техникалық құжаттарға сәйкес келеді.

428. Діріл деңгейі тікелей жұмыс орындарында немесе жұмыс аймағына анағұрлым тән нүктелерде машиналар мен жабдықтардың оңтайлы жұмыс режимі кезінде өлшенеді.

429. Шу-діріл қаупі бар машиналар мен жабдықтарды пайдалану кезінде шу мен діріл деңгейін төмендету құрылғыларының күйі тексеріледі. Олардың жұмысындағы бұзушылықтарды жою шаралары қабылданады.

430. Машиналарға қызмет көрсететін алаңдарды бекіту кезінде олардың дірілдейтін бөліктеріне діріл оқшаулағыштар қолданылады.

431. Пайдалану процесінде дірілге ұшырайтын жарылыс қаупі бар технологиялық жүйелер, жабдықтар, құбыр желілері үшін жабдықтардың апаттық қозғалу, ығысу мүмкіндігіне және жүйелердің саңылаусыздығының бұзылуына жол бермеу шаралары көзделеді.

9-Параграф. Мұнай базаларындағы және автожанармай құю стансаларындағы сорғы стансалары

432. Жабық сорғы стансаларының қабырғалары әктеледі.

Ескерту. 432-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 16.08.2023 № 434 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

433. Сорғы стансаларының едендері мұнай өнімдерін өткізбейтін және сіңірмейтін, отқа төзімді материалдардан жасалады.

Едендер мен науалар тазалықта ұсталады; төгілген мұнай өнімдері жойылады.

434. Сорғы стансаларының есіктері мен терезелері сыртқа қарай ашылады. Есіктерде табалдырықтар салуға жол берілмейді. Жарық түсетін ойықтарды бөгеуге болмайды, терезелер мен шамдардың әйнектері ластануларына қарай тазартылып тұрады.

Тереңдетілген сорғы стансасының есіктері желдету қондырғысының іске қосу құрылғысымен байланыстырылған, есіктер ашылған сәтте құрылғы автоматты түрде іске қосылады.

435. Сорғы стансаларының жайларында құбырлар кедір-бұдырланған металл қалқандармен жабылған арналарға төселеді. Қалқандардың көтеруге арналған тұтқалары бар; қалқандардың тұтқалары түсетіндей етіп жасалады.

436. Сорғы стансаларының ішкі қабырғалары арқылы құбырлар өтетін орындарда тығыздауыш құрылғылар бар.

437. Сорғының немесе компрессордың айдау және сору құбырларында орнатылатын жапқыш, айырғыш және сақтандырғыш құрылғылар сорғыға (компрессорға) барынша жақындатылған және қызмет көрсетуге ыңғайлы әрі қауіпсіз аймақта орналасқан.

Көршілес сорғылардың шығыңқы бөліктерінің арасындағы, олардың және жайлардың қабырғалары арасындағы аралық кем дегенде 1 метр; сорғылар екі қатармен орналастырылған кездегі олардың арасындағы аралық кем дегенде 2 метр.

Сорғылардың, құбыр желілерінің және басқа да жабдықтардың шығыңқы бөліктері есіктерден кемінде 1 метр қашықтықта орналасады.

438. Сорғы жабдықтарының барлық қозғалатын бөліктері металдан жасалған қорғаныстық қоршауларымен жабдықталады.

439. Жабдықтардың жылжымалы бөліктерінен 350 миллиметрден кем аралықта орнатылатын қоршау тұтас немесе торлы, металл қаптамада болады.

Торлы қоршауларды пайдаланған кезде тор сымының диаметрі 2 миллиметрден кем болмайды.

Тор саңылауларының өлшемі 20х20 миллиметрден аспайды.

440. Қанат түрінде қоршау кезінде олардың биіктігі қозғалатын бөліктердің өлшемдерімен анықталады, бірақ 1250 миллиметрден кем болмайды.

441. Жиі тексерілуі тиіс жабдықтардың қоршаулары тез алынып-салынатын немесе қайырылатын болады.

Қоршаулардың құрылысы оларды арнайы кілтсіз ашуға немесе ағытуға жол бермейді.

442. Цельсий бойынша 45 градустан жоғары температура кезінде жабдықтар мен құбырлардың беттері қызметкерлер жанасуы мүмкін учаскелерде қоршалған немесе жанбайтын жылуоқшаулағыш материалмен қапталған болады.

443. Сорғы стансасында орнатылған негізгі және қосалқы жабдықтардың технологиялық схемаға сәйкес реттік нөмірі болады. Нөмірлер көрінетін орында оқылатындай етіп жазылады. Қозғалтқыш пен сорғы арасында аралық қабырға болған кезде нөмірлер сорғыға да, қозғалтқышқа да жазылады, ал сорғы агрегатын бір залда біріктіріп орнатқан жағдайда қозғалтқышқа жазылады.

444. Сорғы стансасының, сумен жабдықтау, желдету, ауамен жабдықтау, отынмен жабдықтау және өрт сөндіру жүйелерінің негізгі және қосалқы жабдықтарының түсі басқалардан ерекше. Құбыр желілерінде олардың мақсаты және айдалатын ортаның қозғалу бағыты көрсетіледі.

445. Қозғалтқышта, сорғыда айналу бағытын көрсететін нұсқар салынады, ал іске қосу құрылғысында – "Қосу" және "Тоқтату" деген жазбалар жазылады.

446. Басқару органдарының анық түсіндіретін жазбалары; басқару органдарының символдары болады.

447. Жабдықтар мен қоршауларға белгі беретін түстері мен қауіпсіздік белгілері салынады.

448. Батырмалар мен ауыстырып қосқыштар жарылыстан қорғалған және ылғал өткізбейтін күйде қолданылады.

Батырмаларды итергіштер панельмен бір деңгейде орнатылады.

"Қосу" батырмасы панельдің бетінен 3 – 5 миллиметрге батырылған.

"Тоқтату" апаттық кнопкасы саңырауқұлақ тәріздес, көлемі ұлғайтылған және панелдің бетінен шығыңқы болады.

449. Сорғы стансасындағы сору және айдау құбырларында, әрбір сорғы агрегатында манометрлер орнатылады. Сорғыларды манометрсіз немесе ақаулы манометрлермен пайдалануға жол берілмейді.

450. Сорғы агрегатында жерге қосатын құрылғы көзделеді, ол жерге қосу белгісімен таңбаланады.

451. Сорғы стансалары мәжбүрлеп ауа беру-тарту және апаттық желдету жүйесімен (ашық және жартылай ашық сорғы стансаларынан басқалары), өрт сөндірудің тұрақты құралдарымен, тұрақты немесе тасымалды жүк көтергіш құрылғылармен жарақтандырылады.

Желдеткіш қосылмай тұрған кезде сорғы агрегаттарын іске қосуға жол берілмейді.

452. Сорғы стансаларында майлау материалдарын металл ыдыстарда тәулік ішінде пайдалануға жеткілікті шамадан аспайтын мөлшерде сақтауға жол беріледі.

453. Сорғы стансаларының жайлары жарылыс қаупі бар концентрацияларды анықтайтын газ талдағыштармен жарақтандырылады, ал олар болмаған жағдайда сынамалар алу және бақылау тәртібі белгіленеді.

454. Сүрту материалы қақпақтары бар металл жәшіктерге жиналып, кейін қалпына келтіріледі немесе жойылады.

Майланған материалды ұзақ сақтауға жол берілмейді.

455. Сорғы стансаларында тез тұтанатын сұйықтықтарды сақтауға жол берілмейді.

456. Сорғылар, материалдар, жабдықтар немесе қандай да бір заттар арасындағы өту жолдарын бөгеуге болмайды.

457. Сорғылардың жұмысы кезінде мойынтіректер мен тығыздамалардың бақылануы қамтамасыз етіледі.

Мойынтіректер жеткілікті түрде майланады.

Мойынтіректерді Цельсий бойынша 60 градустан жоғары қыздыруға жол берілмейді.

Мойынтіректерді немесе білікті сумен, мұзбен суытуға болмайды.

Мойынтіректер мен тығыздамалардың температурасы сағатына кемінде бір рет тексеріліп тұрады.

458. Сорғы мен құбыр желілерінің ыстық бөліктеріне сүрту материалын немесе мұнай өнімдері сіңген қандай да бір нәрселерді қоюға жол берілмейді.

459. Сорғы стансаларын пайдалану барысында сорғылар мен құбыр желілерінің саңылаусыздығына бақылау жүргізіледі. Сорғылардың бүйірлік және сальникті тығыздамалары арқылы мұнай өнімдерінің ағуы жасаушы зауыт белгілеген рауалы нормативтерден жоғары болса, ол жойылады.

460. Сорғының үйкелетін бөліктері тұрақты түрде майланып тұрады. Майлау кезінде майлау материалдарының ағуына және шашырауына жол берілмейді.

461. Сорғының жұмыс режимінде бұзушылықтар (шу, қатты діріл, мойынтіректердің қызуы, сальниктер арқылы өнімнің ағуы, жекелеген бөліктердің сызаттары мен ақаулары) болған жағдайда сорғы тоқтатылады.

Ақаулар анықталып, жойылмайынша сорғыны іске қосуға жол берілмейді.

462. Автоматтық бақылау құралдары болмаған кезде жұмыс істеп тұрған сорғыны қараусыз қалдыруға болмайды.

463. Электр энергиясының берілісі оқыс тоқтап қалған жағдайда электр қозғалтқыш желіден ажыратылады.

464. Сорғы стансасының жайында ашық от көзін пайдалануға жол берілмейді. Тасымалданатын жарықтандыру құралы ретінде сорғы стансасының жайынан кемінде 20 метр қашықтықта қосылатын және сөндірілетін, жарылыстан қорғалған аккумуляторлы шамдарды қолдануға жол беріледі.

465. Әрбір сорғы стансасында апаттық құрал-сайман жинағының, аккумуляторлы шамдар қорының болуы қамтамасыз етіледі, олар оператор бөлмесіндегі арнайы шкафтарда сақталады.

466. Алып тасталды - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 16.08.2023 № 434 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.
467. Алып тасталды - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 16.08.2023 № 434 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.
468. Алып тасталды - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 16.08.2023 № 434 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.
469. Алып тасталды - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 16.08.2023 № 434 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

10-Параграф. Технологиялық құбыр желілері

470. Технологиялық құбыр желілерінің, жабдықтардың, жапқыш арматураның құрылысы және орналастырылуы жобалау талаптарына сәйкес келеді.

Технологиялық құбыр желілері Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрінің 2021 жылғы 27 шілдедегі № 359 бұйрығымен бекітілген (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 23754 болып тіркелген) Технологиялық құбыржолдарды пайдалану кезіндегі қауіпсіздік жөніндегі нұсқаулықтың талаптарына сәйкес сынақтан өтеді.

Ескерту. 470-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 30.03.2022 № 89 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

471. Қотару және құю стансаларының құбырларына жерасты және жерүсті құбырларын және оларға орнатылған жапқыш құрылғыларды орнатудың технологиялық схемасы жасалады.

Қолданыстағы құбыр желілерінің орналасу схемасын техникалық басшының рұқсатынсыз өзгертуге болмайды.

Тез тұтанатын сұйықтарды қотару үшін қолданылатын сорғылар:

оның корпусында қотарылатын сұйықтық болмағанда немесе қабылдау және жұмсау ыдыстарындағы сұйықтықтың жоғарғы және төменгі деңгейлері шекті рауалы шамалардан ауытқығанда іске қосуға жол бермейтін немесе жұмысты тоқтататын бұғаттауыштармен;

қауіпсіздікке әсер ететін жұмыс өлшемдерінің бұзылуы туралы ескертетін дабылдама құралдарымен жарақтандырылады.

472. Жарылыс қаупі бар технологиялық жүйелердің құбырларындағы арматура орнатылған немесе аппараттар жалғанған орындарынан басқа орындарда ернемектік немесе басқа да ажыратқыш қосылыстар болмайды.

473. Орталықтан тепкіш сорғылардың өнім айдайтын құбырларында айдалып жатқан сұйықтықтардың кері бағытта ағуына жол бермейтін кері бағытты клапан немесе басқа құрылғы және қажетіне қарай сақтандырғыш құрылғы (клапан) орнату көзделеді.

Жапқыш-реттегіш аппаратура атқарушы технологиялық схемаға сәйкес келетін нөмір салынады.

Құбыр желілерінде орнатылатын жапқыш арматурада (ысырмаларда, шүмектерде) шеткі қалыптарды көрсететін көрсеткіштер белгіленеді.

474. Жер үстімен тартылған құбыр желілерінің аспалары мен тіректерінің күйіне бақылау жүргізіледі.

475. Қызметкерлердің құбыр желілері арқылы өтетін орындарында өту алаңдары немесе қанатты көпіршелер салынады.

476. Науалар мен орлар жанбайтын материалдан жасалатын тақталармен жабылады.

477. Құбыр желілеріндегі науалар, орлар және құдықтар таза ұсталынады және тұрақты тазартылып, сумен шайылып тұрады.

Құдықтарда, камераларда немесе орларда (науаларда) орнатылған жапқыш арматурада қызметкер құдыққа немесе орға (науаға) түспей ашуға (жабуға) мүмкіндік беретін жетектер бар.

478. Құбыр желілеріндегі арматураны ашу және жабу үшін ломдарды, құбырларды қолдануға болмайды.

479. Құбыр желілерінде тұйық учаскелер болған жағдайда олар бақылауға алынады. Қыстыгүні олардың қатып қалуына жол бермеу шаралар қарастырылады.

480. Құбыр мен арматураны жылыту үшін ашық от көзін пайдалануға жол берілмейді. Ыстық сумен, бумен немесе қыздырылған құммен жылытуға рұқсат етіледі, бұл ретте құбырдың жылытылатын бөлігі қолданыстағы құбыр желілерінен ажыратылады.

481. Құбырларда пайда болған тығындарды болат шыбықтармен және үйкелістен немесе құбырға соғылудан ұшқын шығаруы мүмкін басқа заттармен тазалауға жол берілмейді.

482. Құбыр желілерін әдеттен тыс жалғаушы бөлшектер мен арматураны қолданып пайдалануға жол берілмейді.

483. Жарылыс қаупі бар технологиялық жүйелерде иілгіш шлангілерді қолдануға жол берілмейді.

484. Мұнай өнімдерін қотару кезінде құбырлар мен олардың арматураларын жөндеуге қатысты қандай да бір жұмыстарды жүргізуге тыйым салынады.

485. Мұнай өнімдеріне арналған құбыр желілері жерге қосылады.

Құбыр желілерінің ернемектік қосылыстарында диэлектрлік материалдардан жасалған тығырықтар және электр өткізбейтін етіп сырланған тығырықтар болса, құбыр желілерінің жерге қосылуы оларды жерге қосылған резервуарларға қосумен, оларға жерге қосқыш мойнақтар орнатумен қамтамасыз етеді.

486. Тексеру және қабылдау құдықтарының қақпақтары төгу операциялары мен профилактикалық іс-шараларды жүргізу кезінде өлшеу және сынамалар алу үшін ашылады.

487. Бағаналардағы, тарату шлангілеріндегі, құбыр желілеріндегі және арматурадағы ернемектік, бұрандалы және басқа түрдегі қосылыстардың саңылаусыздығына бақылау жүргізіледі. Сұйықтық ағатын саңылау бітеледі.

488. Құбырлар мен жабдықтардың барлық ернемектік қосылыстары парониттен, бензин мен майға төзімді резеңкеден жасалған төсемдермен немесе мұнай өнімдеріне арналған төсемдермен тығыз байланған.

489. Ысырмалар, шүмектер, шұралар және басқа да жапқыш құрылғылар ақаусыз күйде ұсталады және құбыр желілерінің тез арада жабылуын қамтамасыз етеді. Жапқыш құрылғылардағы ақаулар жойылады.

490. Жапқыш және басқа құрылғылардың сальникті тығыздауыштары тексеріледі, қажетіне қарай тығыздау материалдары қосылады немесе ауыстырылады.

491. Коммуникациялар мен құрылыстардың жерасты учаскелері тоттануға қарсы оқшаулау материалдарымен жабылады, жерүсті учаскелері сырланады.

11-Параграф. Теміржол эстакадалары

492. Егер төгілетін немесе құйылатын мұнай өнімдерінің тұтану температурасы Цельсий бойынша 120 градусқа тең немесе одан төмен болса, локомотивтердің қозғалысы көзделетін теміржол осінен жақын жердегі төгу-құю эстакадасы бар жолдың осіне дейінгі арақашықтық кемінде 20 метр болады, ал тұтану температурасы Цельсий бойынша 120 градустан жоғары болса, кемінде 10 метр болады.

Электрлендірілген теміржолдарда орналасқан төгу-құю эстакадаларының теміржол жолдарында екі оқшаулағыш түйіспе орнатылады:

біріншісі – өнім құю орнынан тыс жерде;

екіншісі – тұйықтың жол бұрғышы жанында.

Төгу-құю эстакадалары бар теміржол жолдарын локомотивтердің тура жүріп өтуі үшін пайдалануға жол берілмейді.

Эстакадаға мұнай өнімдері бар маршрутты беру тек вагон-цистерналар алда болатын күйде немесе озу жолының немесе тартымдық жолдың көмегімен жүргізіледі. Эстакаданың тұйық жолдарына локомотивтің кіруіне жол берілмейді.

493. Төгу-құю құрылғыларының немесе темір жолдарда жеке тұрған тағандардың екі жағынан (екіосьті екі вагонның немесе төртосьті бір вагонның ұзындығына тең аралықта) "Локомотивті тоқтату" деген сигналдық белгілер орнатылады.

494. Төгу-құю эстакадаларында ені кем дегенде 0,75 метр төсемі қатты жаяу жүргіншілер жолы қарастырылады. Жаяу жүргіншілердің жолдары әрбір эстакаданың бүйір жағында болады, ал теміржол жолдарымен қиылысатын жерлерде - рельстердің бүркеншіктерімен бір деңгейдегі тұтас төсемдер болады.

495. Төгу-құю эстакадасы немесе жеке төгу-құю құрылғылары тұрған (ашық немесе қалқа астындағы) алаңның периметрі бойынша биіктігі 200 миллиметр ернеушемен қоршалған, су өткізбейтін қатты жабыны және науаларға қарай кемінде 2 процент еңісі болады, ал науалар 50 метрден аспайтын қашықтықта орналасқан жинауыш құдықтарына (шұңқырларға) қарай 0,5 процент еңіспен жасалады. Науалар темір жолдардың сыртқы жағына орналастырылады, жанбайтын материалдардан жасалады және алмалы-салмалы металл торлармен жабылады.

496. Төгу-құю эстакадаларының жанбайтын материалдардан жасалған, эстакада бойымен 100 метрден аспайтын қашықтықта шет жағынан орналасқан баспалдақтары болады. Баспалдақтардың ені кемінде 0,7 метр және кемінде 45 градустық еңістікте болады. Эстакадаларда төгу-құю құрылғыларына қызмет көрсетуге арналған сүйеніштері бар алаңдар қарастырылады.

Баспалдақтарда, эстакадалардағы қызмет көрсету алаңдарында және эстакадаларда тұтас қапталған, биіктігі 1 метр сүйеніш болады.

497. Құюға арналған теміржол вагон-цистерналары итерусіз және жұлқусыз ақырын беріледі және шығарылады.

498. Теміржол төгу-құю эстакадаларының аумағында теміржол вагон-цистерналарын металл табандықтармен (башмақтармен) тежеуге жол берілмейді. Осы мақсатта ағаш төсеніштер немесе ұшқын қаупі жоқ тежеуіш табандықтар (башмақтар) қолданылады.

499. Төгу-құю эстакадасының қайырмалы көпіршелерінде жасырын болттары бар ағаш жастықшалар немесе резеңке төсеніштер болады.

500. Эстакаданың қызмет көрсету алаңынан ысырмалардың сермерлеріне (маховиктеріне), шүмектердің саптарына, құю шлангілерінің көтергіш механизмдеріне дейінгі қашықтық 1,5 метрден аспайды.

501. Эстакадалар прожекторлармен жарықтандырылады. Жергілікті жарықтандыруға ылғал мен жарылыстан қорғалып жасалған тұрақты шамдар және тасымалданатын аккумуляторлы шамдар қолданылған жағдайда жол беріледі.

502. Құбыр желісінің тағандары, шлангілері, тығыздамалары, ернемектік қосылыстары саңылаусыз, тағандар нөмірленген болады.

503. Құю шлангілері цистернаның мойнына соғылуы кезінде ұшқын шығармайтын материалдардан жасалатын ұштықтармен жабдықталады.

504. Цистерналардағы люктердің қақпақтарын ашу және жабу кезінде олардың соғылуына жол берілмейді. Мұнай өнімдері және жанғыш сұйықтықтар төгілген цистерналармен төгу-құю операцияларын жүргізуге жол берілмейді.

505. Төгу-құю операциялары мен вагон-цистернадағы мұнай өнімінің деңгейін өлшеу орындалғаннан кейін люктердің қақпақтары саңылаусыз етіп жабылады.

506. Эстакада жұмыс жүргізу барысында ұшқын шығармайтын құрал-саймандар қолданылады.

507. Құю операциялары кезінде цистерналарды асыра толтыруға жол берілмейді.

508. Цистерналарға тез тұтанатын сұйықтықтарды құю жұмысы сұйықтық деңгейіне сай бірқалыпты ағыспен жүргізіледі.

509. Эстакаданың аумағында мұнай өнімдерінің төгілуіне жол берілмейді.

510. Мұнай өнімі бар цистерна люгінің қақпағын ашу кезінде қызметкер люкке қатысты жел жағында тұрады.

511. Электрлендірілген теміржол тұйықтарында түйіспе желіні ажыратпайынша теміржол цистерналарында төгу мен құю жұмыстарын, олардағы мұнай өнімдерінің деңгейін өлшеуге жол берілмейді. Түйіспе желіні ажырату мен қосуды ұйымның өтінімі бойынша теміржолдың тиісті қызметі жүргізеді.

512. Төгу-құю эстакадаларының аумағында цистерналарды жөндеуге жол берілмейді.

513. Эстакада және оның аумағы тазалықта ұсталады. Эстакадаларды бөгде заттармен бөгеуге жол берілмейді.

514. Құбырларды, ысырмаларды және түсіру құрылғыларын ашық от көзімен жылытуға жол берілмейді; ол үшін бу немесе ыстық су қолданылады.

515. Өнім құю кезінде эстакаданың айналасында 100 метр радиуста жүргізіліп жатқан жөндеу жұмыстарының барлығы тоқтатылады.

516. Эстакада аумағында:

вагон-цистерналарды профилактикалық жөндеу және тазалау жұмыстарын жүргізуге;

жалпы өнеркәсіптік мақсатта жасалған шамдарды, тасымалданатын шамдарды қолдануға;

найзағай кезінде тез тұтанатын мұнай өнімдерін төгу-құю жұмыстарын жүргізуге;

мұнай өнімдерін ақаулы цистерналарға құюға;

эстакадалар мен цистерналардан құрал-саймандарды, бөлшектерді және басқа да нәрселерді лақтыруға жол берілмейді.

517. Эстакадаларда теміржол цистерналарын кез келген түрде жылжыту мұнай өнімдерін төгу-құю операторымен келісіледі.

518. Көктайғақ кезінде алаңдар мен басқыштар қар мен мұздан тазартылады.

519. Алып тасталды - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 16.08.2023 № 434 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

520. Теміржол цистернасынан сынама алуға оны толтырудан кейін кемінде 10 минут өткен соң рұқсат етіледі.

Сынама алушы мұнай өнімінің сынамасын қадағалаушының қатысуымен алады.

Ескерту. 520-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 16.08.2023 № 434 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

12-Параграф. Автоцистерналарға өнім құю стансалары

521. Автоқұю эстакадасы орналасқан алаңның қатты жабыны болады және ол төгілген мұнай өнімінің жинауышқа, ал жауын-шашын суының кәріз жүйесіне кедергісіз ағуын қамтамасыз етеді.

522. Алаңға ақаулы автомобильдердің кіруіне, оларды сол алаңда жөндеуге жол берілмейді.

523. Автоцистерналардың жүргізушілеріне мұнай базалары мен автоқұю эстакадаларының аумағындағы қауіпсіздік талаптары туралы нұсқау (нұсқамалар беру журналына бегілей отырып) беріледі.

524. Автоцистерналардың ұзындығы 100-200 миллиметр, жерге тиетін металдан жасалған жерге қосу тізбегі бар.

525. Автоцистерналар екі өрт сөндіргішпен, киізбен, массасы шамамен 25 килограмм құрғақ құммен, күрекпен жабдықталады.

526. Мұнай өнімдерін құю автомобиль қозғалтқышы жұмыс істемеген кезде жүргізіледі.

527. Тез тұтанатын мұнай өнімдерін тасымалдауға арналған автоцистерналар құю эстакадасының жерге қосу контурына қосылатын жерге қосушы құрылғылармен жабдықталады.

Автоцистерналардың өшіргіштері ұшқын басқыш торлармен жабдықталады және алға қарай қозғалтқыштың немесе радиатордың астына шығарылады.

Автоцистернаны құю алаңында орналасқан жерге қосушы құрылғыға жалғамайынша, оған өнім құюға жол берілмейді.

528. Құю операторы мұнай өнімін цистернаға құю процесіне бақылау жүргізеді.

529. Мұнай өнімін цистернаға құю кезінде ол төгілген жағдайда қозғалтқышты іске қосуға жол берілмейді. Ондай жағдайда автоцистерна штанга көмегімен қауіпсіз қашықтыққа буксирленеді.

530. Құю аяқталғаннан кейін автоцистернаның мойнынан құю шлангілері мұнай өнімінен толық босатылғаннан соң алынады. Автоцистернаның мойны қақпақпен, соқтырмай ақырын жабылады.

531. Құюдың автоматтық жүйесі пайдаланылған кезде жүргізуші технологиялық регламентпен көзделген әрекеттерді орындайды.

532. Мұнай өнімдерімен толтырылған цистерналардың мойындарына түсірілген құю құрылғыларымен бірге шығып кетуіне жол бермеу үшін автоқұю эстакадалары бағдаршамдармен, шлагбаумдармен жарақтандырылады.

533. Автоқұю эстакадасы қыстыгүні қардан тазартылады және оған құм себіледі.

Жабдықтарда, алаңдарда және металл құрылымдарда пайда болған мұз уақтылы тазартылып тұрады.

13-Параграф. Құю және өлшеп құю резервуарлары

534. Мұнай өнімдерін құю және беру құрылғылары жеке жайларда немесе жеке алаңдарда орналастырылады.

Ескерту. 534-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 16.08.2023 № 434 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

535. Май қыздыруға және беруге арналған, жекелеп алғандағы көлемдері 25 - 100 текше метр тарату резервуарлары шеттері өнім құю жайында болатындай етіп орналастырылады.

536. Майға арналған, жалпы сыйымдылығы 400 текше метрден аспайтын резервуарларды өнім құятын және ыдыстарға өлшеп құятын бір қабатты ғимараттарда ыдыстарға құйылған май сақталатын қойма жайларының астында орналасқан жертөле жайларында жайғастыруға жол беріледі. Бұл ретте аталған ғимараттың отқа төзімділігі II дәрежеден төмен болмауы керек, ал жертөле жайларының есіктері сыртқа шығуы тиіс. Жертөле жайлары бірінші қабатпен қатынаспайды.

537. Құю шүмектерінде мұнай өнімінің атауы жазылған болуы керек. Құю шүмектерінің астына оқыс төгілген мұнай өнімдерін жинауға арналған астау қойылады.

538. Төгілген мұнай өнімдеріне арналған жинауыш өнім құю жайынан тыс орналасады. Науалар мен жинауыштар тазартылып және сумен жуылып тұрады.

539. Егер құю жайларының едендері электр өткізбейтін материалдан жасалмаған болса, оларға жерге қосылған металл табақтар төселіп, өнім құйылатын ыдыс олардың үстіне қойылады.

Бөшкелерді, бидондар мен басқа да тасымалданатын ыдыстарды жерге қосушы құрылғымен бұрандаға, бұрамаға, сұқпаға арналған ұштықтары бар мыс арқанмен жалғау арқылы жерге қосуға жол беріледі.

540. Мұнай өнімдерін бөшке ыдысқа құюды ұйым қызметкерлері орындайды. Мұнай өнімдерін беру алдында қызметкер құюға арналған ыдысты қарап тексереді. Мұнай өнімдерін ақаулы ыдысқа құюға жол берілмейді.

541. Өнім құю жайларында бос және толтырылған ыдысты, бөгде заттар мен жабдықтарды сақтауға жол берілмейді. Өнім құю жайында ені кем дегенде 2 метр болатын негізгі өту жолы көзделеді. Өту жолдарын бөгеуге жол берілмейді.

542. Май құйылатын жайда қаптау материалының мөлшері тәуліктік тұтыну қажеттілігінен аспайды, ыдыстар саны бір ауысым ішінде құйылатын май мөлшеріне тең болады.

543. Өнім құю жайында тікелей мұнай өнімдерін ыдысқа құюмен байланысты емес жұмыстарды орындауға жол берілмейді.

544. Алып тасталды - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 16.08.2023 № 434 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

14-Параграф. Ыдыстар қоймалары

545. Ыдыстарға құйылған мұнай өнімдеріне арналған қойма ғимараттары:

тез тұтанатын мұнай өнімдері үшін – бір қабатты;

жанғыш мұнай өнімдері үшін – ғимараттың отқа төзімділігі I және II дәрежелі болса, әрі кеткенде үш қабатты; ал отқа төзімділігі ІІІ дәрежелі болса, екі қабатты болады.

546. Ыдыстарға құйылған жанғыш мұнай өнімдерін және дизель отынын сақтау үшін бір қабатты жерасты құрылыстарын қолдануға жол беріледі.

Тез тұтанғыш мұнай өнімдерін жабық қоймада сақтаған кезде олармен жарылыс қаупі бар қоспалар түзеуге қабілетті басқа заттарды сақтауға жол берілмейді.

547. Ыдыстарға құйылған мұнай өнімдеріне арналған қойма жайларын құю және өлшеп құю жайларымен, сорғы стансаларымен және басқа да жайлармен бір ғимаратта біріктіруге жол беріледі. Қойма жайлары басқа жайлардан өртке қарсы арақабырғалармен бөлінеді.

548. Ыдыстарға құйылған мұнай өнімдеріне арналған қойма ғимараттарының қабырғаларындағы есік ойықтарының өлшемдері ені кемінде 2,1 метр және биіктігі 2,4 метр механизациялық құралдардың өтуін қамтамасыз етеді.

Өздігінен жабылатын есіктер орнатуды қарастырған жөн. Есіктердің ойықтарында биіктігі 0,15 м табалдырықтар (пандустарымен) орнатылады.

549. Ыдыстарға құйылған мұнай өнімдеріне арналған қойма ғимараттарында едендер жанбайтын және мұнай өнімдерін сіңірмейтін материалдардан, ал тез тұтанғыш мұнай өнімдерін сақталған кезде – ұшқын шығармайтын материалдардан жасалады. Еден беті тегіс, сұйықтықтың шұңқырларға ағуы үшін еңіспен жасалады.

550. Ыдыстарға құйылған мұнай өнімдерін (бөшкелерде, канистрлерде, арнайы контейнерлерде) сақтауға арналған қойма ғимараттары және қалқа астындағы алаңшалар салынған жағдайда ыдыстарды механикаландырылған құралдармен жайғастыру барысында:

стеллаждардың немесе табандықтар штабельдерінің биіктігі – 5,5 метрден аспайды;

стеллаждың әр қабатында - ыдыстар биіктігі бойынша бір қатарға және ені бойынша екі қатарға орналастырылады;

штабель ені – жайғастырылуына қарай төрт табандықтан аспайды;

стеллаждар мен қатарлардың арасындағы өту жолының ені – қолданылатын механикаландырылған құралдардың габариттеріне қарай, бірақ кем дегенде 1,4 метр;

стеллаждар мен штабельдердің арасындағы өту жолдарының ені – 1 метр;

бөшкелердің үстінен төбеге дейінгі арақашықтық – кем дегенде 1 метр;

қабырғадан штабельге дейінгі арақашықтық – 0,8 метр.

551. Ыдыстарға құйылған мұнай өнімдерін сақтау үшін ашық алаңшалар салған жағдайда:

ыдыс штабельдерінің саны – алтыдан аспайды;

штабельдің өлшемдері әрі кеткенде: ұзындығы 25 метр, ені 15 метр, биіктігі 5,5 метр;

штабельде ыдыстар мен табандықтар екі қатармен қойылады;

алаңшалардағы штабельдер арасындағы арақашықтық – 5 метр, ал көршілес алаңшалардағы штабелдердің арасы – 15 метр.

552. Ыдыстарға құйылған мұнай өнімдерін (ашық және қалқа астында) сақтауға арналған алаңшаларда олардың периметрлері бойынша биіктігі 0,5 метр жабдық үйме жалдау немесе жанбайтын материалдардан жасалған қоршайтын қабырға орнату көзделеді. Алаңға өтетін немесе жүретін орындарда пандустар қарастырылады.

553. Бос металл бөшкелер (бұрын қолданылған және мұнай өнімдерімен ластанған) ашық алаңдарда бос бөшкелердің штабелдер санын биіктігі бойынша төрттен асырмай сақталады.

554. Толтырылған ыдыстарды тиеу, түсіру, төсеу және тасымалдау жұмыстарын механикаландырған жөн.

Механикаландырылған құралдар жоқ жерде бөшкелерді көлік құралдарына шеттерінде металдан жасалған жартылай сақиналы қапсырмалармен жарақтандырылған ағаш төсемелердің үстімен домалатуға жол беріледі.

555. Стеллаждарда және көлік құралдарында орнатылған бөшкелердің домалауының алдын алу үшін әр қатардағы шеткі бөшкелер төсемдермен бекітіледі.

556. Бөшкелерді төсемелер үстімен екі жұмысшы домалатады. Төсемелер арасында тұруға жол берілмейді.

557. Бөшкелерді тегіс жермен домалату кезінде жұмысшылар бөшкелердің артында болады.

558. Буының тұтану температурасы Цельсий бойынша 28 градус және одан төмен мұнай өнімдерімен толтырылған бөшкелерді бір қатарға, ал басқа мұнай өнімдерімен толтырылғандарын әрі кеткенде екі қатарға орналастыруға жол беріледі.

559. Мұнай өнімдері құйылған бөшкелер тығындары жоғары күйде қойылады. Металл ыдыстардың тығындарына аралық қабат салынады. Тығындар арнайы кілттермен ашылады және жабылады. Тығындарды ашу үшін балғалар мен темірқашаулар қолдануға жол берілмейді.

560. Ыдыс қоймаларында мұнай өнімдерін құюға, шағын ыдыстарға құюға және қаптау материалын, бос ыдысты және басқа заттарды сақтауға жол берілмейді.

561.Тез тұтанғыш мұнай өнімдерін ыдыс қоймаларында металл ыдыстарда сақтауға жол беріледі.

562. Мұнай өнімдері берілетін учаскелерде оқыс төгілген мұнай өнімдерінің төгінділерін жою және ластанған жерлерді тазартуға қажет құм мен құралдардың болуы қарастырылады.

563. Ыдыстан өнім аққан немесе мұнай өнімдері төгілген жағдайда мұнай өнімінің төгіндісі толық жойылғанша және газдану деңгейі шекті рауалы концентрацияға (ШРК) дейін төмендегенше қойманың пайдаланылуы тоқтатылады. Ақауы бар ыдыс мұнай өнімдерінен босатылады.

10-тарау. Автожанармай құю стансалары өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету тәртібі

Ескерту. 10-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 30.03.2022 № 89 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

564. Автожанармай құю стансасы (АЖҚС) орналасқан жерде "АЖҚС" жол белгісі болады.

565. АЖҚС аумағына кіретін жерде:

1) көлік қозғалысының "Ең жоғары жылдамдықты шектеу" жол белгісі;

2) "Жолаушыларды міндетті түрде түсіру" нұсқаушы белгі (нормативтік техникалық құжатқа сай);

3) жүргізушілерді бағанадан 15 метр қашықтықта қозғалтқышты сөндіру туралы ескерту үшін "Мотокөлікті 15 метр қашықтықта тоқтату" көрсеткіші;

4) берілетін мұнай өнімдерінің ассортименті, қызмет көрсетілетін көлік түрлері көрсетілген ақпараттық табло орнатылады.

АЖҚС аумағы бойынша көліктің жүруіне тыйым салынған жерлерде және ЖАЖҚС жұмыс алаңдарында тыйым салатын белгілер мен жазбалар орнатылады.

Жанармай құятын алаңға кіре берісте "Тіке қозғалыс" белгісі тұрады.

566. АЖҚС-да өртке қарсы су тоғанының, су алатын құдықтардың немесе өрт сөндіру гидрантының орналасуы туралы белгілер, қалқалары бар АЖҚС үшін габариттік белгілер орнатылады. Көрінетін жерлерге жүргізушінің автокөлікке жанармай құю кезіндегі міндеттері жазылған плакаттар ілінеді.

567. Шағын көлемді флоттың тұрақ орындарында АЖҚС-ның орналасуы мен жұмыс режимі немесе жанармай құю бекеті туралы толық ақпарат берілген қалқандар орнатылады.

568. АЖҚС ғимараттары мен құрылыстары нормативтік құжаттарға сәйкес найзағайдан, электрстатикалық, электрмагнитті индукциядан, жоғары потенциалдардың ғимараттарға өтуінен қорғалады.

569. АЖҚС аумағында техникалық мақсаттар үшін қазылған орлар мен шұңқырлар қоршалып, ескерту белгілерімен белгіленеді, ал жұмыс аяқталғаннан кейін көміледі.

570. АЖҚС резервуарларының жалғанатын төгу құрылғылары және автоцистерналардың құю жеңдерінің (шлангілері) ұштықтары соққы кезінде ұшқын шығармайтын материалдардан жасалады немесе сондай материалдармен қапталған болады.

571. Құю жеңдері (шлангілері) май мен бензинге төзімді, ток өткізгіш болады.

572. Ток өткізбейтін жеңдерде (шлангілерде) статикалық электрді бұру қондырғылары болады.

573. Мұнай өнімін құяр алдында автопойыз автокөліктің қозғалу бағыты бойынша, апатты жағдай орын алғанда АЖҚС аумағынан еркін шығып кету мүмкіндігін қамтамасыз етіп орнатылады.

574. АЖҚС резервуарларына мұнай өнімдерін саңылаусыз тәсілмен құйылады.

Мұнай өнімдерін сорғалатып құюға жол берілмейді. Мұнай өнімдерін өлшеу люгі арқылы қабылдауға, құюға жол берілмейді.

575. Резервуарлардың люктері мен құдықтарының қақпақтары ұшқын шығармау мақсатында жаймен, соққысыз ашылып, жабылады.

576. Автомобиль цистерналарының, резервуарлар мен құдықтардың люктерін ашатын немесе оларға қабылдау жеңдерін (шлангілерін) салатын қызметкерлер мұнай өнімдерінің буын жұтпау мақсатында жел жақта болады.

577. Құю кезінде АЖҚС резервуарларының люктеріне 3 метр жақын қашықтықта автокөліктердің жүруіне жол берілмейді.

578. Автоцистернадағы мұнай өнімдерін АЖҚС резервуарына құюдың бүкіл процесі автоцистерна жүргізушісі мен құю құрылғысының саңылаусыздығын қадағалайтын және құюды деңгей өлшеуіш бойынша бақылайтын АЖҚС операторының қатысуымен жүргізіледі.

Мұнай өнімдерінің ағуы аңғарылған жағдайда оператор құюды тоқтатады.

579. Автоцистерналарда мұнай өнімдерін құю кезінде және олардың қозғалысы кезінде статикалық электрді бұратын құрылғылар болады.

580. Автоцистернаға "Автоцистернаға отын құю және одан алу кезінде оны жермен қосу қажет" деген жазуы бар тақтайша ілінеді.

581. Автоцистерна мұнай өнімдерін құю кезінде АЖҚС алаңындағы жермен қосу құрылғысына оның корпусымен жалғанған иілгіш жермен қосушы өткізгіш арқылы жалғастырылады.

582. Жермен қосатын өткізгіштер алдымен цистернаның корпусына, ал содан соң жермен қосу құрылғысына жалғанады. Жермен қосатын өткізгіштерді автоцистерналардың сырланған, ластанған металл бөліктеріне жалғауға жол берілмейді. Автопоездың әр цистернасы олардан мұнай өнімдерін толық құйып алғанға дейін жеке-жеке жермен қосылады.

Резервуардың құю құрылғыларынан шлангілер ажыратылғаннан кейін жерқосқыш алдымен жермен қосу құрылғысынан, содан соң цистернаның корпусынан алынады.

583. Бағаналардың айналасындағы 3 метрлік аймақта орналасқан электр жабдықтары жарылыстан қорғалып жасалған.

584. АЖҚС-да автокөлікке жанармай құю кезінде келесі талаптар сақталады:

мотоциклдер, мотороллерлер, мопедтер отын-қоспа құятын бағаналарға және кері қозғалтқыштары сөндірулі күйде қолмен итеріп жылжытылады, олардың қозғалтқыштары бағанадан кем дегенде 15 метр қашықтықта қосылады және тоқтатылады;

автокөлікке жанармай құю кезіндегі барлық операциялар жүргізушінің көзінше және көліктің қозғалтқышы сөндірілген кезде жүргізіледі. Қозғалтқышы жұмыс істеп тұрған автомобильге жанармай құюға ауа температурасы төмен болып, сөндірілген қозғалтқышты іске қосу қиын болатын кезде жол беріледі;

автоцистернаның мұнай өнімдері төгілген жерлерін жүргізушілер қозғалтқышты қосқанға дейін әбден құрғатып сүртеді. Төгілген мұнай өнімдеріне құм себіледі, ал оларды сіңірген құм автожанармай құю стансасының аумағынан арнайы бөлінген жерлерге шығарылады;

автокөлікке жанармай құйылғаннан кейін жүргізуші жанармай құю шлангісінің кранын бағанаға орнатады;

жанармай құйылатын автокөлік пен оның артындағы автокөліктің арасындағы қашықтық кем дегенде 3 метр, ал кейінгі автомобильдер арасындағы қашықтық – кем дегенде 1 метр болады;

АЖҚС аумағында автокөлік құралдары жиналып қалған кезде АЖҚС-дан шығу жолдарының бос болуы және маневр жасау мүмкіндігінің болуы қадағаланады.

585. Жанғыш немесе жарылыс қаупі бар жүк тиелген автомашиналарға жанармай құю АЖҚС аумағынан кем дегенде 25 метр қашықтықта орналасқан жабдықталған алаңда АЖҚС-да металл канистрлерге құйып алынған мұнай өнімдерімен немесе осындай мақсаттар үшін бөлінген ЖАЖҚС көмегімен жүзеге асырылады.

586. АЖҚС жайларында уақытша электр сымдарын, электр плиталарын, рефлекторларды және қыздырғыш элементтері ашық басқа да электр аспаптарын, қолдан жасалған электр қыздырғыш аспаптарды пайдалануға жол берілмейді.

587. АЖҚС нысандарына, техникалық құрылғыларына техникалық қызмет көрсету және оларды жөндеу жұмыстары ұйымның техникалық басшысы бекіткен кестеге сай мерзімде және көлемде жүргізіледі.

588. Техникалық қызмет көрсету, жөндеу, тексеру техникалық құрылғылардың паспорттарында тіркеледі.

589. Отын, май және қоспалар берілетін бағаналарда жөндеу және реттеу жұмыстары жүргізілген кезде мемлекеттік тексерушінің пломбыларын алуды ұйым бойынша бұйрықпен тағайындалған бақылаушы тұлғалардың жүзеге асыруына жол беріледі, пломбыларды алу кезінде жиынтық есептеуіштің көрсеткіштері міндетті түрде жабдықтардың жөнделуін есепке алу журналында жазылады. Бағаналар жөндеу және реттеу жұмыстары аяқталғаннан кейін нормативтік техникалық құжаттарға сәйкес тексеріледі және тексеру нәтижелері оң болса, сол бағананың техникалық сипаттамасында көрсетілген схема бойынша пломбыланады. Бағаналарды ауыстыру және жөндеу кезінде отын шығындалуы мүмкін. Жөндеу алдында отын жинауды қамтамасыз ететін іс-шаралар орындалады. Тораптарды ауыстыруға және бағаналарды реттеуге байланысты жөндеу жұмыстары барысында өлшегішке құйылған өнім акт ресімдеу арқылы резервуарға құйылады, бұл ретте "құйылмаған" өлшегіштер номиналды сыйымдылық бойынша есептеледі. Жиынтық есептеуіштің жөндеуге дейінгі және жөндеуден кейінгі көрсеткіштері бағананың паспортында жазылады.

Ескерту. 589-тармаққа орыс тілінде өзгеріс енгізілген, қазақ тілінде өзгеріс енгізілмейді - ҚР Инвестициялар және даму министрінің 23.12.2015 № 1221 (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

590. Жөндеуден және пломбылаудан кейін бір күн ішінде тексеру жүргізу үшін мемлекеттік тексерушіні шақырту қажет. Мемлекеттік тексерушінің пломбыларын алу және есептеу құрылғысын жөндеу немесе ауыстыру кезінде оларды мемлекеттік тексерушіге тапсырғанға дейін бағаналарды пайдалануға жол берілмейді.

591. Бағаналарды және олардың құрастырма бірліктерін ведомстволық пломбалармен қосымша пломбылауға жол беріледі. Бағаналардың техникалық ақаулары болған жағдайларда оларға белгіленген үлгі бойынша "Бағана жөнделуде" деген жазуы бар тақтайша ілінеді. Шлангіні бағаналар корпусын айналдыра орауға жол берілмейді.

592. Әр бағанада оның реттік нөмірі және құйылатын мұнай өнімінің маркасы жазылады.

593. АЖҚС аумағында:

мұнай өнімдерін қабылдауға немесе беруге қатысы жоқ жұмыстарды ұйым басшылығының келісімінсіз өткізуге;

темекі тартуға және ашық от көзін пайдалануға;

тез тұтанатын сұйықтықпен қол жууға, киім жууға және еден сүртуге;

жанармай құю немесе мұнай өнімдерін құю жұмыстарына және қызмет көрсетуге қатыспайтын бөгде адамдардың болуына жол берілмейді.

683. АЖҚС-да:

жүргізушісі мас күйде болған көлікке жанармай құюға;

резеңке дөңгелектері бар, бірақ ұшқын басқыштары жоқ тракторларға, шынжыр табанды тракторларға жанармай құюға;

жолаушылары бар автомобилдерге (жеңіл машиналардан басқа) жанармай құюға жол берілмейді.

594. Алып тасталды - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 16.08.2023 № 434 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

595. Әр АЖҚС-да алғашқы көмек көрсету үшін қажет дәрі-дәрмек қобдишасы болады.

596. Жылжымалы автожанармай құю стансаларын (ЖАЖҚС), контейнерлі автожанармай құю стансаларын (КАЖҚС) және шағын габаритті автожанармай құю стансаларын (ШГАЖҚС) пайдалану техникалық паспорт пен технологиялық регламентке сәйкес жүзеге асырылады.

597. ЖАЖҚС арнайы бөлінген алаңдарға жайғастырылады.

598. КАЖҚС және ШГАЖҚС апаттық жағдайда отын төгілген жағдайда оны жинап алуға мүмкіндік беретін бетондалған алаңдарда, бетон плиталарда, айрықша жағдайларда асфальттанған алаңдарда орнатылады.

599. Әр ЖАЖҚС-ға жуылмайтын сырмен "Жылжымалы АЖҚС" және "Өрт қауіпті" деген жазулар жазылады.

600. Мұнай өнімдері берілер алдында ЖАЖҚС жүргізушісі-жанармай құюшысы:

ЖАЖҚС-ны алаңға орнатып, автомобиль мен тіркеменің сенімді тежелуін қамтамасыз етеді;

ЖАЖҚС-ны сенімді түрде жермен қосады;

өрт сөндірудің бастапқы құралдарының болуын және дұрыстығын бақылайды;

құбыр желілерінің, шлангілердің, отын беру агрегаттарының саңылаусыздығын қарап тексереді;

электрмен қоректендіру құрылғысын сыртқы электр желісіне қосады немесе бензинді электрагрегатты іске қосады.

Әр ЖАЖҚС:

бензин мен майға төзімді жабдықтармен және құралдармен;

қосалқы бөлшектердің жинақтамасымен;

сыйымдылығы 10 литр үлгілік өлшеуішпен, екі және одан да көп өрт сөндіргішпен;

киізбен (асбестілі төсеммен);

жеке медициналық қобдишамен;

төгілген мұнай өнімдерін жинауға және жоюға арналған құралдармен жабдықталады.

601. КАЖҚС операторлық бекетінде тұрмыстық жайдың болуы қарастырылады.

КАЖҚС операторлық бекеті бағаналарды қашықтан басқаратын құралдармен, байланысу және өрт сөндіру құралдарымен, дыбыстық күзет дабылдамасымен, санитарлық-тұрмыстық жайлармен жабдықталады.

602. Дербес АЖҚС ретінде қызмет ететін жеке алаңда бір немесе бірнеше КАЖҚС орналастырылған жағдайда қосымша операторлық бекет орнатылады. Ауылдық жерлерде толық емес (қатарынан екі сағаттан аспайтын) жұмыс кестесімен жұмыс істейтін автожанармай құятын блокты бекетті (бұдан әрі - АЖҚББ) операторлық бекетсіз орнатуға болады.

603. АЖҚББ жұмысы басталар алдында:

есікті ашып, оларды орнықтырғыштармен бекіту керек;

жайларды кем дегенде 15 минут желдетіп алу керек;

өртке қарсы керек-жарақ пен өрт сөндіру құралдарын қолдануға дайындап қою керек;

құбыр желілері мен бағаналардың қосылыстарының саңылаусыздығын тексеру керек;

блок-бекет корпусының жермен қосылғанына, АЖҚББ ішінде және айналасында басқа заттардың, құрғақ шөптің, қағаздардың, майлы шүберектердің жоқ екеніне көз жеткізу керек.

604. Блок-бекетті бақылаусыз ашық қалдыруға немесе бағаналарды басқа тұлғалардың пайдалануына жол берілмейді.

605. Жылжымалы автожанармай құю стансасының жұмысы басталар алдында электрстансаның корпусы мен жабдықтары жерге қосылады.

606. Бағаналарды жөндеу және күту электрмен қоректендіру көзі ажыратылған кезде жүргізіледі. Жөндеу жұмысы алдында бағаналар мен отын құю шлангілері мұнай өнімдерінен босатылады, сору желісі сөндіріледі.

607. Автожанармай құю стансасы алаңында автомобиль жөндеу жұмысын жүргізуге жол берілмейді.

608. Найзағай ойнап тұрған кезде резервуарларға мұнай өнімдерін құюға және АЖҚС аумағында автокөліктерге жанармай құюға жол берілмейді.

609. Автомобиль немесе оның тіркемесі ақаулы болған кезде ЖАЖҚС пайдалануға жол берілмейді.

610. ЖАЖҚС-ны мұнай базаларынан, құю бекеттерінен немесе автожанармай құю стансаларына мұнай өнімдерін тасымалдайтын көлік құралы ретінде пайдалануға жол берілмейді.

611. Әрбір КАЖҚС кезең бойынша, үш жылда кемінде бір рет сынақтан өткізіледі. КАЖҚС-ның басқару контейнеріндегі қабырға блоктарының қосылыс орындары саңылаусыздайтын (герметикалық) мастикамен толтырылады. Блоктар арасында оларды бұрандалармен бекіткеннен кейін саңылаулардың болуына жол берілмейді.

612. Технологиялық жабдықтарды бақылауға ыңғайлы болу үшін КАЖҚС-ның сақтау контейнері мен блок-бекеттің төбесінде сүйеніштері бар алаң және баспалдақ орнатылады.

613. КАЖҚС-ның сақтау контейнерінде отын құю бағаналары (бұдан әрі - ОҚБ) техникалық қызмет көрсету, басқару және алаң жарықтандырылған кезде есептеу құрылғысынан 4 метрге дейінгі қашықтықта ақпарат алу үшін еркін өту жолдарын қамтамасыз етуді ескере отырып орналастырылады.

614. Шұралар мен құбыр желілерінің қосылыстары тығыздалмаған, олардан сұйықтық ағып тұрған жағдайда мұнай өнімдерін қабылдауға жол берілмейді.

615. АЖҚББ күзетілетін автотұрақтарда, катерлер мен моторлы қайықтықтардың тұрақтарында, гараждарда орнатылған жағдайда жұмыс режимі жарық мезгілге белгіленеді.

Ескерту. 615-тармаққа орыс тілінде өзгеріс енгізілген, қазақ тілінде өзгеріс енгізілмейді - ҚР Инвестициялар және даму министрінің 23.12.2015 № 1221 (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

616. Дербес АЖҚС ретінде қызмет ететін жеке алаңда бір немесе бірнеше АЖҚББ орналастырылған жағдайда қосымша операторлық бекет орнатылады. Ауылдық жерлерде толық емес (қатарынан екі сағаттан аспайтын) жұмыс кестесімен жұмыс АЖҚББ-ны операторлық бекетсіз орнатуға болады.

617. Блок-бекетті және сақтау контейнерін бақылаусыз ашық қалдыруға жол берілмейді.

618. Жанармай құю кезегін күтуші автомобильдер контейнерлік АЖҚС аумағына кірер жерде тұрады.

619. Контейнерлік АЖҚС паспортына контейнерлік АЖҚС-ның қауіпсіз пайдаланылуын қамтамасыз ететін тұлғаның аты-жөні мен лауазымы, телефон нөмірі енгізіледі.

1-Параграф. Мұнай өнімдерін қабылдау кезінде қауіпсіздікті қамтамасыз ету тәртібі

620. АЖҚС-ға автоцистерналармен және шағын ыдыстарға құйылып жеткізілетін мұнай өнімдері тауар-көлік жүкқұжаты және резервуарда өлшенген көлемі бойынша қабылданады.

621. Оператор мұнай өнімдерін құюға кірісер алдында:

1) резервуардың және оның жабдықтарының, технологиялық құбыр желілерінің ақаусыздығына және жапқыш арматураның ауыстырып қосу құрылғысының дұрыстығына, қабылданатын мұнай өнімінің ол құйылатын резервуардағы өніммен сәйкестігіне көз жеткізуі керек;

2) резервуардағы мұнай өнімінің деңгейі мен температурасын өлшеуі керек;

3) өрт сөндіру құралдарының болуы мен ақаусыздығына, автоцистерналарды жерге қосудың дұрыстығына және оның құю құрылғысының ақаусыздығына көз жеткізуі керек;

4) мұнай өнімінің төгілуіне жол бермеу шараларын қабылдауы тиіс;

5) автоцистерна қозғалтқышының (өздігінен ағызып немесе АЖҚС сорғысымен құю кезінде) сөндірілгеніне көз жеткізуі керек;

6) резервуарға цистернадан мұнай өнімін құю аяқталғанға дейін машиналарға резервуардан жанармай құюды тоқтатуы тиіс;

7) планкаға дейін толтыру деңгейін тексеруі және егер цистерна пломбыланбаған болса, цистернадан мұнай өнімін құю алдында су сезгіш таспалардың көмегімен онда судың болмауына көз жеткізуі тиіс;

8) цистернадан сынама алып, оның ішіндегі мұнай өнімінің температурасын өлшеуі керек.

Пломбыланған автоцистерналарда тауарасты су тексерілмейді, тек пломбының сақталуы тексеріледі.

622. Автоцистернадағы өнімнің температурасын өлшеу нәтижелері тауар-көлік жүкқұжатында және ауысымдық есепте белгіленеді. Тауар-көлік жүкқұжатында автоцистернаға өнім құйылған уақыт (сағаты және минуты) көрсетіледі.

623. АЖҚС-да теміржол цистернасынан қабылданған мұнай өнімінің көлемі мен салмағы цистернадағы мұнай өнімінің деңгейін, тығыздығын және температурасын өлшеу, тауарасты суды анықтау арқылы анықталады.

624. Автожанармай құю стансаларына автомобиль және теміржол цистерналарымен жеткізілген мұнай өнімдері толығымен құйылады. Мұнай өнімін қабылдайтын оператор бұған өнім құйып болғаннан кейін цистернаны тексеріп көз жеткізеді.

Оператор мұнай өнімін қабылдау барысында резервуардағы өнім деңгейін қадағалап, резервуардың толып кетуіне және мұнай өнімінің төгілуіне жол бермейді.

Мұнай өнімдері цистернадан құю сүзгісі арқылы өздігінен ағызып немесе арын ықпалымен құйылады.

625. Мұнай өнімдерін келесі жағдайларда қабылдауға жол берілмейді:

1) автомобиль немесе теміржол цистерналарындағы құю құрылғыларының ақаулығы;

2) теміржол цистерналарында пломбының болмауы немесе бұзылуы;

3) тауар құжаттары мен жүк тиеу–жөнелту құжаттарының дұрыс ресімделмеуі;

4) мұнай өнімдерінің жеткіліксіздігі;

5) мұнай өнімдерінің құрамында судың болуы.

626. Мұнай базасының тауарлық операторы мен АЖҚС операторы құбыр желілерімен қабылданған мұнай өнімдерінің көлемін мұнай базасы өкілінің көзінше мұнай өнімдерін айдауға дейін және одан кейін оның деңгейін, температурасын, АЖҚС резервуарындағы тауарасты судың деңгейін өлшей отырып анықтайды.

Мұнай өнімдерін айдау аяқталғаннан кейін мұнай базасы мен АЖҚС арасындағы құбыр желісіндегі ысырманы мұнай базасының өкілі пломбылайды.

627. Шағын ыдыстарға өлшеп құйылған мұнай өнімдері мұнай өнімдерінің төгілуіне, ыдыстың және этикеткаларының бүлінуіне жол бермейтін қаптамада тасымалданады.

628. АЖҚС-да жеке көлік құралдарының иелерінен пайдаланылып болған мұнай өнімдері талдаусыз қабылданады. Стансаның өзінде қозғалтқыштың картерінен құйылған пайдаланылып болған май моторлы май ретінде, басқа мұнай өнімдерінің барлығы аралас өнімдер ретінде қабылданады. Қабылданған пайдаланылған мұнай өнімдерінің есебі журналдарда жүргізіледі.

629. АЖҚС пайдаланылған мұнай өнімдерін қабылдау үшін эстакадамен, жинауышпен жабдықталады және қабылданатын мұнай өнімдерінің көлемі мен салмағын анықтауға арналған өлшеу құрылғыларымен жарақтандырылады.

630. Отынды тауарасты суы бар резервуарда қабылдауға және сақтауға жол берілмейді.

Ескерту. 630-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 16.08.2023 № 434 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.
631. Алып тасталды - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 16.08.2023 № 434 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

2-Параграф. Мұнай өнімдерінің қауіпсіз берілуін қамтамасыз ету тәртібі

632. Көлік құралдарына жанармай құю отын, май және қоспа құю бағаналары арқылы жүргізіледі.

633. Мұнай өнімдерін беруші оператор:

1) бағаналардың дұрыстығын және қалыпты жұмыс істеуін қадағалайды;

2) үлгілік өлшеуіштердің көмегімен бағаналардың жұмысындағы ай сайынғы дәлсіздікті анықтайды.

Бағаналардың іс жүзіндегі салыстырмалы қателігі ауысымдық есепте "бағананың қателігі" атты бағанда (пайыздық көрсеткішпен) жазылады, егер бағана мұнай өнімдерін кем берсе, "+" белгісі, ал көп берсе, "-" белгісі қойылады.

634. Отын құятын бағаналар жұмысының дәлдігін ауысым сайынғы тексеру кезінде үлгілік өлшеуіштегі отын автокөлік құралы иесінің багына құйылады, ол үшін алдына ала оның отын құюға келісімі алынады. Бұл ретте өлшеуішті толтыру және мөлшерін тексеру жанармай құйылатын автокөлік жүргізушісінің көзінше жүзеге асырылады. Бағананың рауалы кемшілігінен асатын шамаға дейін құйылмаған өлшеуіштегі бензин автокөліктің багына құйылмайды. Бағана ажыратылады және реттеледі. Өлшеуіште құйылмай қалған бензин резервуарға құйылып, бұл туралы акт ресімделеді және онда оның себебі мен бағанадағы есептеуіштің көрсеткіштері жазылады.

Тексеру нәтижелері туралы бағананың паспортында және жазбаны бағана паспортында және жабдықтардың жөнделуін есепке алу журналында жазылады.

635. Бағаналарды қателіктердің рауалы шегінен асыра пайдалануға жол берілмейді.

636. Автокөлікке жанармай құю кезінде мұнай өнімдерін төгуге және асыра құюға жол берілмейді.

637. Мұнай өнімдерін шыны ыдысқа құйып беруге жол берілмейді. Мұнай өнімдерін полимерлі материалдардан жасалған ыдысқа жіберуге ыдыста немесе оның паспортында оны мұнай өнімдерін сақтау үшін пайдалану мүмкіндігі туралы дайындаушы кәсіпорынның таңбасы болған кезде ғана жол беріледі.

Ескерту. 637-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 16.08.2023 № 434 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

11-тарау. Тазарту нысандары

Ескерту. 11-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 30.03.2022 № 89 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

638. Тазарту нысандарының технологиялық регламент талаптарына сәйкес белгіленген санитарлық қорғау аймағы бар.

639. Мұнай өнімдерінің резервуарларын тазартудан кейінгі сарқынды суды жалпы кәріз желісіне төгуге жол берілмейді.

Мұнай өнімдерінің резервуарларынан шыққан су, мұнай шламы алмалы-салмалы қосылыстары бар құбыр желілерімен мұнай шламын кептіру тораптарына немесе шламжинауыштарға жіберіледі. Құрғату тораптарында немесе шламжинауыштарда тұнған су өндірістік-жаңбыр немесе өндірістік кәріз жүйесімен мұнай базасының тазарту нысандарына жіберіледі.

640. Өндірістік-жаңбыр суының кәріз желілері жанбайтын материалдардан әдетте жер астымен тартылады.

Өндірістік-жаңбыр суының кәріз жүйесі магистралдық желілерінің өздігінен ағызатын құбырлары резервуарлар паркінің үйме жалданған аумағынан және теміржол құю-төгу эстакадаларының алаңдарынан шығатын құбырлардың диаметрлері кемінде 200 миллиметр болуы керек.

641. Өндірістік кәріз жүйесінің өздігінен ағызатын желілері резервуарлар паркінің үйме жалданған аумағында жер астымен жабық күйде тартылады. Тексеру құдықтарында науалық бөліктердің орнына үшайырлар қолданылады.

Жауын-шашын суының кәріз жүйесі үшін алмалы-салмалы тақталармен және торлармен жабылған науалар орнатуға жол беріледі. Үйме жалданған аумақта тартылатын өндірістік кәріз жүйесіне резервуарлардан тауарасты су жібергенде оның ағысын үзу көзделеді.

Резервуарлар паркінің үйме жалданған алаңдарындағы сужинағыштар қоршалған жалдан немесе парктің сыртқы қоршауынан (үйме жалдаудан) тыс жерден іске қосылатын жапқыш құрылғылармен (жапқыштармен, ысырмалармен) жабдықталады. Ысырмалар үйме жалдау шектерінен тыс орналасқан құрғақ құдықтарда орнатылады.

642. Алып тасталды - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 16.08.2023 № 434 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

643. Құрылыс және жөндеу жұмыстарын жүргізу кезінде:

жалпы кәріздік магистральдарды резервуарлар парктерінің аумағымен және мұнай базасының ғимараттары астымен өткізуге;

тұрмыстық кәріз жүйесін өндірістік кәріз жүйесіне қосуға жол берілмейді.

644. Кәріз жүйесі құдықтарының диаметрі кем дегенде 1 метр болады және жиналмалы сатылармен немесе қапсырмалармен жабдықталады.

645. Өндірістік-жаңбыр суының кәріз жүйесіндегі тексеру құдықтарының қақпақтары әрқашан жабық және қалыңдығы кем дегенде 10 сантиметр құм қабатымен көмілген болады.

Кәріз жүйесінің құдықтарын желдету жүйелерімен жабдықтауға жол берілмейді.

646. Кәріз жүйесінің құдығына жөндеу жұмыстарын орындау үшін түсер алдында оның ішіндегі зиянды және жарылыс қаупі бар газдардың шоғырлануы талдау нәтижелері бойынша рауалы шамалардан аспайтынына көз жеткізу қажет.

647. Ашық от көзі бар қолшамдарды пайдалануға, от жағуға және темекі тартуға жол берілмейді. Жарылыс қаупі бар аккумуляторлы қолшамдар олардың кернеуі 12 Вольттан аспағанда ғана қолданылады. Олар жарылыс қаупі бар аймақтан тыс жерде қосылады және ажыратылады.

648. Өндірістік-жаңбыр суының кәріз жүйесі құдықтарынан 20 метрге және ашық мұнай тұтқыштардан 50 метрге дейінгі қашықтықта қыздыру жұмыстарын жүргізуге жол берілмейді.

649. Қолданылатын құрал-сайман ұшқын шығармайтын материалдардан жасалады; кескіш құрал-саймандарды пайдаланар алдында консистентті маймен майлайды.

650. Жұмыс жүргізілетін орындарда тасымалданатын үштағандар орнатылады: күндіз – ақ және қызыл түске боялған белгілермен, ал түнде – аккумуляторлық белгі беру шамдарымен немесе автоматты дабылдамамен.

651. Жұмыс орындары слесарлық құрал-саймандармен, асбест шнурымен, тығыздауыш материалдармен, төсемдер жиынтығымен, ұсақ қосалқы бөлшектермен, сүртетін материалмен, күректермен, сүймендермен және құдықтар мен ысырмаларды ашып-жабуға арналған ілмектермен жабдықталады.

652. Жұмыс жайларында қолжуғыштар мен ауыз су құйылған бактар орнатылады. Нысандарды шөгінділерден тазарту, тиелетін материалды биосүзгімен шаю, екі қатарлы тұндырғыштарда "қабықшалар" жинау жұмыстарын орындайтын қызметкерлер үшін ыстық душ бөлмесі орнатылады.

653. Тазарту нысандарының жайлары, жабдықтары, аппаратурасы және аумағы қалыпты санитарлық және өртке қарсы жағдайда күтіп ұсталады; алаңдар мен баспалдақтар ластан, қардан және мұзданудан тазартылады, қыстыгүні құм себіледі; өртке қарсы керек-жарақтар ақаусыз күйде болады.

654. Сұйық хлор және хлорлы әк қолдануға байланысты барлық жұмыстар технологиялық регламентке сәйкес жүргізіледі. Хлорлау қондырғыларының жайлары, хлорлы әк және хлор құйылған баллондар сақтау қоймалары ауа алмасуы алты және он екі еселік (апаттық жағдайда) ауа тартатын желдету жүйесімен жабдықталады.

Өндірістік жайлардағы ауа құрамындағы хлор мөлшері шекті рауалы концентрациядан аспайды.

655. Озон генераторлары орналасқан озондау қондырғыларының жайында тұрақты жұмыс істейтін, ауа алмасуы кем дегенде 12 еселік ауа беретін-тартатын желдету жүйесі бар.

Озон концентрациясы бір текше метрге шаққанда 0,1 миллиграмнан жоғары жайларда жұмыс жүргізуге жол берілмейді.

Озондау қазандықтарының жайларында газ талдауыштар орнатылады.

656. Озон ағатын саңылауларды бітеу жұмыстары сүзгілі газтұтқышпен жүргізіледі, содан кейін жайдың іші кемінде 15-20 минут бойы желдетіледі.

12-тарау. Мұнай базаларындағы зертханалар

Ескерту. 12-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 30.03.2022 № 89 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

657. Зертхананың жайларына кіретін және олардан шығатын есіктер кез келген уақытта бөгде заттардан бос, оңай және тез ашылады. Дәліздерге және кіре берістерге (шыға берістерге) қандай да бір заттар (жабдықтар) қоюға жол берілмейді. Жабдықтар арасындағы өту жолдарының ені кем дегенде 1 метр болу тиіс.

658. Зертханалардың жұмыс жайлары күштеп ауа беретін-тартатын желдету жүйесімен және шкафтардан және газ шығатын басқа да ошақтардан газ тартқыш жергілікті құрылғылармен жабдықталады.

659. Өрт-жарылыс қаупі бар заттармен жұмыс істеуге арналған жұмыс үстелдері мен ауа тартатын шкафтар жанбайтын материалдармен қапталады және олардың биіктігі кем дегенде 1 сантиметр ернеушелері болады, ал қышқылдармен, сілтілермен және басқа да химиялық белсенді заттармен жұмыс істеген кезде – олардың әсеріне төзімді материалдармен қапталады.

660. Уытты немесе өрт-жарылыс қаупі бар бу мен газдар бөлінуі ықтимал жұмыстардың барлығы ауа тартатын шкафтарда орындалады. Ауа тартатын шкафтарда қыздыру жұмыстары жүргізілген кезде жұмыс орнын аз ғана уақытқа да қалдыруға жол берілмейді.

661. Қыздыру қажет болатын мұнай өнімдерін және басқа да тез тұтанатын сұйықтықтарды талдау алдында олар көпіруге және шашырауға жол бермеу үшін сусыздандырылады.

Әйнектері сынған немесе желдету жүйесі бұзылған ауа тартатын шкафтарды пайдалануға жол берілмейді.

662. Зертханада жұмысқа қажет мұнай өнімдері мен реактивтерді тәуліктік қажеттіліктен аспайтын мөлшерде сақтауға жол беріледі. Бұл ретте олар ауа тартатын шкафтарда сақталатын болса, ол шкафтарда талдау жұмыстарын жүргізуге жол берілмейді.

Химиялық әрекеттесуі өрт және жарылыс тудыруы мүмкін заттарды бірге сақтауға жол берілмейді.

663. Зертхананың газ желісінде жұмыс орындарындағы шұралармен және шүмектермен қатар жайдың сыртында қолжетімді орында орналасқан жалпы жапқыш шұра болады.

664. Жұмыс үстелдеріндегі және ауа тартатын шкафтардағы газ және су шүмектері қызмет көрсетуге ыңғайлы және қауіпсіз орында орнатылады.

665. Газ құбырының бұзылған қосылыстары немесе шүмектері арқылы газ кетіп жатқаны байқалған жағдайда газ желісінің жалпы шүмегі жабылады, газ шыққан саңылауды бітеу шаралары қабылданады, жайдың іші желдетіледі.

Газ желісінің саңылаусыздығын ашық от көзімен тексеруге жол берілмейді. Баллонның немесе редуктордың шұрасындағы саңылаусыздықтың бұзылуы оны сабынды су ерітіндісімен сулап табылады.

666. Сұйылтылған газ құйылған баллондар пайдаланылған кезде олар күн көзінен немесе жарықтандыратын және қыздыратын аспаптар бөлетін жылудан таса орындарда ұсталады. Баллондар қамыттарын жоғары қаратып тік қалыпта бекітіледі. Жанғыш газдарды (пропан, ацетилен) бір балоннан құбыр бойымен бірнеше жайларға беруге жол берілмейді.

667. Жанғыш газ құйылған баллондарды ауа беретін-тартатын желдету жүйесімен жабдықталған жайларда немесе сыртта қалқалары бар арнайы тағандарда, стеллаждарда немесе желдетуге арналған ойықтары не болмаса перде (жалюзи) тәрізді торлары бар металл шкафтарда орнатуға, сақтауға жол беріледі. Баллондарды сақтандырғыш қақпақтарынсыз сақтауға жол берілмейді.

668. Мұнай өнімдерінің, тез тұтанатын еріткіштердің және реактивтердің сынамаларын сақтау үшін ауа тартатын желдету жүйесімен жабдықталған жай бөлінеді.

669. Химиялық заттектері бар әр ыдысқа өнімнің аты көрсетілген этикетка.

670. Агрессивті сұйықтықтар құйылған шөлмектер берік және тығыз тығындалған және құрамы мен концентрациясы көрсетілген затбелгілермен (биркалармен) жабдықталған. Агрессивті сұйықтықтар құйылған шөлмектерді тығындамай тасуға жол берілмейді.

671. Бір жұмысшының агрессивті сұйықтықтар құйылған шөлмектерді қолмен немесе иыққа салып тасуына жол берілмейді. Оларды екі адам механикаландырылған құрылғыларды пайдалана отырып, арнайы тасығыштарда немесе қосарлы түбі бар себеттерде тасиды.

672. Агрессивті сұйықтықтар құйылған шөлмектерді өту жолдарында және көпшілік болатын орындарда уақытша қалдыруға немесе қоюға жол берілмейді.

673. Агрессивті сұйықтықтарды ыдыстарға құю және мөлшерлеп құю барысында шеттері иілген және ауа өткізгіш түтіктері бар арнайы қауіпсіз құйғыштарды пайдалану керек.

674. Қышқыл төгілген, сілті араластырылатын орындар, оларды қолдану орындары жергілікті ауа тартатын желдету жүйесімен жабдықталады, таза шүберектермен және сүлгілермен, қол жуу үшін резеңке шлангісі бар су гидрантымен және көз жууға арналған бұрқақшамен қамтамасыз етіледі.

675. Агрессивті сұйықтықтар сақтауға арналған шағын бактардың, ыдыстардың, шөлмектердің тығыз жабылатын қақпақтары болады. Олар тұратын орындар жергілікті ауа тартатын желдету жүйесімен қамтамасыз етіледі. Оларды жұмыс үстелдерінде тастап кетуге жол берілмейді.

676. Мұнай өнімдерінің талдаудан кейінгі қалдықтары, пайдаланылып болған реактивтер мен улы заттектер арнайы металл ыдыстарға құйылады және жұмыс күні аяқталғаннан кейін зертханадан әкетіледі. Бұл сұйықтықтарды шұңғылшаларға және нәжіс кәрізіне құюға жол берілмейді.

677. Ерекше зиянды және улы заттектермен жұмыс жүргізілетін жайларда желдету жүйесі басқа жайлардың желдету жүйелерінен бөлек, олармен байланыссыз құрылады.

678. Егер бензин, эфир немесе өрт қаупі бар басқа да сұйықтықтар төгілсе, газ исі білінген кезде барлық жанарғылар өшіріліп, газ шығу көзін анықтау және бұзушылықтарды жою шаралары қабылданады.

679. Зертхананың ыдыстарын жуатын орындар зертхананың жұмыс жайларынан тұтас жанбайтын арақабырғамен оқшауланған және оның шығу орны бөлек болады.

680. Жайға кіреберісте өрт қауіпсіздігінің "Отпен кіруге болмайды", "Темекі тартуға тыйым салынған" деген белгілері ілінеді.

681. Ыдыстар жуатын бөлмеде ыдыс жуатын орыннан, еріткіш сақтау орнынан жергілікті ауа тарту жүйесі және жалпы ауа беретін-тартатын желдету жүйесі орнатылады.

682. Күшті қышқылдардан, күйдіргіш және улы өнімдерден босатылған ыдыстарды жууға тапсыруға оларды толық босатып, бейтараптандырғаннан кейін жол беріледі.

683. Күкірт қышқылын сумен араластырған кезде суды күкірт қышқылына емес, керісінше күкірт қышқылын суға құю қажет. Күкірт қышқылы біртіндеп, шағын порциялармен, міндетті түрде ерітіндіні араластыра отырып араластырады.

684. Каустик сода ерітіндісінің аздаған мөлшерін дайындау үшін ыдысқа суық су құйылады және содан кейін оған каустик соданың кесектері шағын порциялармен, олардың толық еруіне дейін суды үздіксіз араластырып қосылады.

685. Каустик сода ерітінділерін тығындалған сынбайтын ыдысқа немесе жұмсақ оқшаулағыш материалдан жасалған төсемесі бар ұяшықтарға енгізілетін шыны ыдысқа құйып тасымалдауға жол беріледі.

686. Хлорлы әкті тасу, қосу және өлшеу мен әк ерітіндісін дайындау кезінде жұмысшы халат киіп жүреді, респиратормен, сақтандырғыш көзілдірікпен, газтұтқышпен және қолғаппен қамтамасыз етіледі.

687. Улы заттардың барлығы есепке алынуы тиіс. Оларды зертхана меңгерушісінің рұқсатынсыз беруге тыйым салынады.

688. Агрессивті заттектермен жұмыс жүргізілетін жайларда тамақ ішуге жол берілмейді. Тамақты арнайы бөлінген жайларда ішеді. Тамақ ішер алдында қол жуып, арнайы киімді шешу керек.

689. Зертханалық ыдысты жеке мақсатта пайдалануға жол берілмейді.

690. Күйдіргіш заттармен, қышқылдармен және сілтілермен жұмысты бастар алдында ағын су құбырының шұрасы ашылады немесе су қоры жинақталады.

691. Қысым немесе вакуум түзілуі мүмкін шыны ыдыстар қаптамалармен қорғалады.

692. Шыны түтіктер мен таяқшаларды сындырған кезде, оларға резеңке түтіктер кигізген кезде сүлгі қолданылады, бұл ретте түтіктер мен таяқшалардың шеттері балқытылады.

693. Зертхананың жайларында темекі тартуға, ашық от көздерін пайдалануға, еденді бензинмен (керосинмен) жууға, жылу құрылғыларында арнайы киімді, шүберектерді кептіруге, бумен жылыту құбырларының үстінде тез тұтанатын мұнай өнімдерімен жұмыс істеуге, төгілген мұнай өнімдерін жинамай қалдыруға, жанғыш сұйықтықтарды шұңғылшаларға немесе жуғыштарға төгуге жол берілмейді.

694. Зертхананың жайларындағы жұмыс үстелдерін, шкафтар мен терезелерді мұнай өнімдері құйылған ыдыстармен бөгеуге жол берілмейді.

695. Майлы шүберектер, үгінділер және соларға ұқсас басқа да материалдар жабық темір жәшіктерде сақталып, жұмыс күнінің соңында олар зертханадан тыс жердегі арнайы бөлінген орынға шығарылады.

696. Отқа байланысты жұмыстарды жүргізу кезінде зертханада кемінде екі адам болады.

697. От пайдаланып орындалатын жұмыс үстелдері қаңылтырмен қапталады, кафельденеді немесе оларға линолеум төселеді. Қыздыратын аспаптың астына қалың асбест табағы төселеді. Тез тұтанатын сұйықтықтарды тікелей жалынмен қыздыруға жол берілмейді. Ол үшін су моншалары пайдаланылады.

698. Өртену қаупі бар тез тұтанғыш заттектерді ашық от көзі қолданылатын жайлардың ішінде ыдыстарға құюға, жанғыш материалдарды жанарғылардың және басқа да қыздырғыш аспаптардың жанында сақтауға жол берілмейді.

699. Алып тасталды - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 16.08.2023 № 434 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.
700. Алып тасталды - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 16.08.2023 № 434 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.
701. Алып тасталды - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 16.08.2023 № 434 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

702. Аспаптар сынаппен қаңылтыр табада және жауапты тұлғаның қадағалауымен толтырылады. Сынаппен жұмыс істегенде халат пен бас киім кию керек. Сынаппен орындалатын жұмыс аяқталғаннан кейін және тамақтанар алдында бетті және қолды сабынмен мұқият жуу керек.

Сынаппен жұмыс жүргізілетін жайларда тамақ өнімдерін сақтауға және тамақ ішуге жол берілмейді.

703. Жай іші сынған термометрлерден, манометрлер мен басқа да аспаптардан төгілген сынаппен ластанған жағдайда сынаптың тамшылары мұқият жинап алынады. Ұсақ тамшыларды шыланған сүзгілеуіш немесе газет қағазымен, амальгамданған қылқаламмен және мыстан немесе ақ жезден жасалған тілімшелермен жинауға жол беріледі. Қағазға (қылқаламға) жабысқан сынаптың тамшыларын су құйылған ыдысқа сілкілейді. Сынаптарды түрлі саңылаулар мен қуыстардан тек химиялық жолмен - меркурсіздендіру тәсілімен толық алып тастауға болады. Меркурсіздендіру кезінде 20 пайыздық хлорлы темірдің сулы ерітіндісімен шыланған еденді немесе заттардың беттері бір тәулікке қалдырады немесе олар 10 сағатқа төртхлорлы көміртегідегі 5 пайыздық дихлорамин ерітіндісімен шыланады және содан кейін олар натрий полисульфидінің 5 пайыздық ерітіндісімен қосымша жуылады.

Еден немесе заттардың беттері тазартудан кейін бірнеше рет сабынды сумен, ал содан кейін таза сумен жуылады. Хлорлы темір ерітіндісі меркурсіздендіргіш ретінде сырланған беттерді өңдеу үшін ұсынылады.

704. Төгілген сынапты тазалау үшін пайдаланылған щеткалар, шелектер, шүберектер өңделеді және зертханадан әкетіледі.

705. Зертханалық жайларда өрт сөндірудің алғашқы құралдары – құм (құрғақ және таза), құмға арналған қалақ, киіз немесе көрпе, асбест төсем және өрт сөндіргіштер болады. Өртенген мұнай өнімдерін сумен сөндіруге жол берілмейді.

Өрт сөндіру құралдары жайлардан шыға берісте орналастырылады.

706. Өрт шыққан жағдайда ауа тартқыш шкафтағы желдетуді, электрмен қыздыру аспабын ажырату керек немесе шілтерге газ беруді тоқтату қажет, содан кейін өрт ошағын сөндіру шаралары қолға алынады. Өрт шығатын барлық жағдайларда өрт сөндіру қызметін шақыру қажет.

707. Зертхана жайларында бөгде тұлғалардың болуына жол берілмейді.

13-тарау. Найзағайдан қорғау

Ескерту. 13-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 30.03.2022 № 89 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

708. Болат резервуарларды жеке тұрған найзағай бұрғыштармен қорғау кезінде жалпы контурға рұқсат етіледі.

Резервуарларды жерге тұйықтауға қосу резервуардың негізінің периметрі бойынша кемінде әрбір 50 метрде жүзеге асырылады, бұл ретте қосу кезіндегі саны кемінде екі болады.

709. Электромагниттік индукциядан қорғау үшін әрбір 25 - 30 метр сайын резервуарға келтірілген құбырлардың, металл шанақтағы кабельдердің және бір бірінен 10 метрден аза арақашықтықта орналасқан басқа да металл конструкциялар арасыгда металл маңдайшалар орнатылады.

Металл құбырлардың немес басқа да созылымды конструкциялардың қосылу орындарында (тоғыспа, тармақтану) маңдайшаларды орнату талап етілмейді.

710. Жоғары әлеуеттердің тоздыруынан қорғау үшін құрылыстар, коммуникациялар енгізу кезінде жерге тұйықталады.

711. Резервуарларға жоғары әлеуеттердің енуінен қорғау үшін тіректерде орналасқан сыртқы құбырлар:

резервуарға кіргенде резервуарға жақын тірекке жерге тұйықталады; жерге тұйықтағыштың импульстік қарсылығы 10 Ом аспайды;

эстакада трассасының бойында әр 250-300 метр сайын буларының жарқыл температурасы градус Цельсий және одан төмен мұнай өнімдеріне арналған құбырлар импульстік қарсылығы 50 Ом аспайтын қайталама жерге тұйықтағыштарға қосылады.

712. Резервуардың қалқымалы қақпағы және электростаттық индукциядан қорғауға арналған қалқымалар кемінде екі орында резервуардың шанағымен иілгіш маңдайшалармен біріктіріледі.

713. Найзағай қабылдағыштарды жерге тұйықтағыштардың ток бұрғыштармен өзара және ток қабылдағыштармен қосылыстары дәнекерленіп орындалады.

Байланыс үстіңгі беттерден басқа жерге тұйықтағыш желінің жерүсті бөлігі қара түске боялады.

714. Күн күркіреген кезде найзағай бұрғыштарға 4 метрден артық жақындауға рұқсатетілмеді, ол туралы құрылыс немесе жеке тұрған найзағай бұрғыштың жанында ескерту жазбалары ілінеді.

715. Найзағайдан қорғау құрылғыларын пайдалану кезінде олардың жай-күйін бақылау жүзеге асырылады. Жоспарлы-ескерту жөндеулерінің кестесіне ағымдағы қызмет көрсету (тексерулер), бұл құрылғыларды ағымдағы және күрделі жөндеу қосылады.

716. Жыл сайын күн күркіреу маусымының алдында найзағайдан қорғаудың (найзағай қабылдағыштар, ток бұрғыштар) жерүсті бөлшектерінің жай-күйін, ток өткізетін бөлшектердің қосылу орындарын тексеру жүргізіледі.

Найзағайлы маусымда найзағай қабылдағыштарды ток бұрғыштармен және жерге тұйықтағыштармен қосусыз қалдыруға рұқсат етілмейді.

717. Әрбір найзағайдан немесе қатты желден кейін найзағайдан қорғау құрылғылары тексеріледі және бүлінулері жойылады.

718. Техникалық қызмет көрсету кезінде ток өткізетін бөлшектердің қосылысына және олардың қиысуы 30 пайыздан астам азайған кезде (коррозия, сыну, балқу салдарынан) оларды толық не жеке ақаулы жерлерін ауыстыру керек.

719. Токтың жайылуына қарсылықтарды өлшеуді қоса алғанда, жерге тұйықтағыш құрылғыларды тексеру жылына бір реттен жиі емес – жазда, топырақ құрғақ болғанда жүргізіледі.

720. Егер жерге тұйықтағыштың қарсылығы нормативтік мәннен 20 пайызға асса, қосымша электродтар орнатылады немесе жерге тұйықтағыш құрылғы жөнделеді.

1-Параграф. Металлконструкцияларды коррозиядан қорғау тәртібі

721. Жерасты құрылыстарының сыртқы үстіңгі бетінің коррозияға қарсы қорғауы жабындар жағу жолымен, катодтық станциялармен немесе протекторлармен жүзеге асырылады.

722. Металлдандыру алдында үстіңгі бетті дайындау құм ағыны немесе ұнтақ ағыны қондырғылары көмегімен механикалық әдіспен жүзеге асырылады.

723. Жерасты құрылыстарының қорғаныш жабындарының жай-күйі технологиялық регламент талаптарына сәйкес бақыланады.

14-тарау. Мұнай базаларында және АЖБ-дағы жөндеу жұмыстары кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету

Ескерту. 14-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 30.03.2022 № 89 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

1-Параграф. Рұқсат-жүктелім бойынша жұмыстарды жүргізу

724. Рұқсат-жүктелімінің берілуі Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2020 жылғы 28 тамыздағы № 344 бұйрығымен бекітілген (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21151 тіркелген) Қауіпі жоғары жағдайларда жұмыс жүргізу кезінде наряд-рұқсаттарды ресімдеу және оларды қолдану қағидаларының талаптарына сәйкес жүргізіледі.

Ескерту. 724-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 16.08.2023 № 434 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

725. Қолданыстағы теміржол, автомобиль жолдарына, электр берілісі желілері, газ және жылу құбырларына және басқа да қолданыстағы ашық (жабық) коммуникациялар мен технологиялық құрылғыларға жақын жүргізілетін жер жұмыстарын рұқсат-жүктелім беретін тұлға алдын-ала осы объектілерге қызмет көрсететін ұйымдармен келіседі. Тисті құжаттар (схемалар, коммуникациялар) рұқсат-жүктелімге қоса беріледі.

726. Рұқсат-жүктелім бойынша жұмыстар уақытша тоқтатылған кезде рұқсат берушінің нұсқауы бойынша жұмыстарды жүргізуші бригада мүшелерін жұмыс орындарынан шығарады және рұқсат-жүктелімді рұқсат берушіге қайтарады.

727. Жұмыстарды жаңарту рұқсат-жүктелім бойынша жұмыс істеушілердің қауіпсіздігін қамтамасыз ететін барлық бастапқы іс-шаралар тексерілгеннен және рұқсат-жүктелім жұмыстарды жүргізушіге қайтарылғаннан кейін рұқсат берушінің рұқсаты бойынша жүргізіледі.

728. Рұқсат беруші болмаған кезде рұқсат-жүктелім жабылады және жұмыстарды жүргізуші және жүктелімді берген тұға қол қояды.

Жұмыстарды жүргізуші рұқсат-жүктелімді қайтарғанған дейін техникалық құрылғыларды пайдалануды бастауға рұқсат етілмейді.

729. Рұқсат-жүктелім жоғалған жағдайда жұмыстар тоқтатылады. Жұмыстарды жалғастыруға жаңа рұқсат-жүктелім ресімделеді және жұмысқа рұқсат жаңадан жүргізіледі.

730. Қауіптілігі жоғары жұмыстарды ұйыдастыруды және қауіпсіз жүргізуді рұқсат-жүктелімі бар тұлғалар, жұмысқа жіберетін жауапты басшы, жұмыстарды жүргізуші, бригада мүшелері қамтамасыз етеді.

731. Рұқсат-жүктелім беруге құқығы бар тұлғалардың, жауапты басшылардың, рұқсат берушілердің, жұмыстарды жүргізушілердің тізбесін ұйымның техникалық басшысы бекітеді.

732. Рұқсат-жүктелім беретін тұлға жұмыстарды қауіпсіз орындауды қамтамасыз ететін шараларды анықтайды, рұқсат беруші жауапты басшыны, жұмыстарды жүргізушіні, бригада мүшелерін тағайындайды, олардың біліктілігін жұмыстарды қауіпсіз жүргізуді қамтамасыз ету бойынша шаралардың жеткіліктілігін анықтайды.

733. Рұқсат-жүктелім бойынша жұмысқа жіберуші рұқсат-жүктелімде көрсетілген жұмыстарды қауіпсіз жүргізу бойынша іс-шаралардың орындалуын қамтамасыз етеді.

Рұқсат беруші жұмыстардың басталуы алдында рұқсат-жүктелімде көрсетілген жұмыстарды қауіпсіз жүргізу бойынша іс-шаралардың орындалуын тексерелді, жұмыстарды жүргізушіге, бригада мүшелеріне тікелей жұмыстарды жүргізу орнында жұмыстарды қауіпсіз орындаудың ерекшеліктері туралы нұсқама береді.

734. Қолданыстағы техникалық құрылғылардың аймағында рұқсат-жүктелім бойынша жұмыстарды жүргізу кезінде рұқсат-жүктелім беруші жұмыстарды қауіпсіз орындауды және жұмыстарды жүргізу аймағында қауіптілік пайда болған кезде рұқсат-жүктелім бойынша жұмыс істеушілерді қауіпсіз орынға уақтылы шығаруды қамтамасыз ететін жауапты басшыны тағайындайды.

735. Егер технологиялық персоналдың ауысымы бітсе, ал рұқсат-жүктелім бойынша жұмыс істейтін персоналдың ауысымы жалғасып жатқан болса, онда рұқсат беруші жұмысқа кіріскен ауысым басшысына рұқсат-жүктелім бойынша жұмыстарды өткізу туралы ескертеді.

736. Рұқсат-жүктелім берушінің, жұмысқа жіберушінің, жауапы басшының екі міндетін бір тұлғада біріктіруге рұқсат етіледі. Жұмыстарды жүргізушілер болып кемінде 1 жыл жұмыс өтілі бар қызметкерлер тағайындалады.

737. Бригада құрамындағы өзгерістерді рұқсат-жүктелім беруге құқығы бар тұлға рұқсат-жүктелімде тиісінше ресімдей отырып, жүргізеді.

Бригада құрамы өзгерген кезде жұмыстарды жүргізуші бригадаға жаңадан қосылған жұмысшыларға нұсқама береді.

738. Жұмыстарды жүргізуші бригада мүшелерінің қауіпсіздік шараларын сақатуын қамтамасыз етеді. Орындаушылар (бригада мүшелері) жеке қауіпсіздікті және рұқсат-жүктелімде көзделген шараларды сақтауды қамтамасыз етеді.

2-Параграф. Газ қауіпті орындарды жөндеу жұмыстарының қауіпсіздігін қамтамасыз ету тәртібі

739. Газ қауіпті жұмыстарға оттегінің құрамы жетіспеген (көлемі бойынша кемінде 20 пайыз) жұмыстар, технологиялық жабдықты және коммуникацияларды, оның ішінде ыдыстардың ішінде тексеру, тазалау, жөндеу, бітемесін ажырату бойынша жұмыстар жатады, оларды жүргізу кезігде жұмыс аймағына жарылыс-өрт қауіпті немесе зиянды заттардың бөліну мүмкіндігі болады.

740. Ұйымда техникалық басшы бекітетін жұмыстардың тізбесі анықталады:

1) қауіптілігі жоғары жұмыстарды (технологиялық жабдықтың және коммуникациялардың бітемесін ажырату кезіндегі, мұнай сүзгілегіштердегі, резервуарлардағы, қазандардағы, цистерналардағы жұмыстар) орындауға рұқсат-жүктелімді ресімдей отырып, жүргізіледі;

2) рұқсат-жүктелімді ресімдемей ағымдағы пайдалану тәртібімен жүргізіледі (мерзімді технологиялық жұмыстар – суды резервуарлардан сіңдіру, сынамаларды қолмен іріктеу және резервуардағы, цистернадағы мұнай өнімінің деңгейін өлшеу, кәрізге зиянды және өрт қауіпті заттарды төгу).

741. Ұйым оның техникалық басшысы жүзеге асыратын жұмыстарды қауіпсіз жүргізуді қамтамасыз етеді.

742. Бақылаушы тұлға жұмыстар басталмас бұрын оларды жүргізу жоспары бойынша дайындық жұмыстарының орындалуын тексереді, барық қыметкерлерге қауіпсіздіктің қажетті шаралары туралы нұсқама береді. Бұл ретте әрбір қызметкер рұқсат-жүктелімге қол қояды.

743. Газ қауіпті жұмыстарды құрамында кемінде үш адамы бар бригада орындайды.

Бригада мүшелері тиістек жеке сақтандыру құралдарымен, арнайы аяқ киіммен, арнайы киіммен, құралдармен, құрылғылармен және қосалық материалдармен қамтамасыз етіледі.

744. Газ қауіпті жұмыстарға бұл жұмыстарды өрт күзетімен келіскеннен кейін рұқсат етіледі.

745. Газ қауіпті жұмыстар апаттық жағдайларды қоспағанда, күндізгі уақытта жүргізіледі.

746. Газ қауіпті жұмыстарды орындауға:

газ қауіпті жұмыстарды орындауға оқытудан өткен;

дәрігерге дейінгі жәрдем көрсету және зардап шегушілерді құтқару бйоынша машықтары бар;

тыныс алу жолдарын қорғайтын жеке құралдарда жұмысқа дайындығы бар;

жұмыстарды жүргізу орындарындағы затардың ерекшеліктерін білетін тұлғалар тартылады.

747. Кәсіпорындардағы газ қауіпті жұмыстарды ұйымдастыруды бақылау өндірістік бақылау туралы ережеге сәйкес жүзеге асырылады.

748. Әрбір газ қауіпті жұмыс мынадай кезеңдерден тұрады:

объектінің жұмыстарды жүргізуге дайындау;

газ қауіпті жұмыстарды тікелей жүргізу;

аяқтау жұмыстары.

749. Газдалған орында жұмыстар басталардың алдында жауапты басшы газқағардың ақаусыздығын, құтқару белдігінің және арқанның беріктігін тексереді. Газқағардың немесе құтқару белдігінің ақаулары табылған жағдайда оларды қолдануға рұқсат етілмейді.

750. Құтқару белдігі түймеленеді, арқанның жыртық жері болмайды, ұзындығы кемінде 10 метр, қалыңдығы мен беріктігі жеткілікті болады.

750. Құдыққа немесе басқа да таз қауіпті орынға екі дублер болған кезде рұқсат етіледі, бір адам бақылап тұрып құдыққа екі адамның түсіуне рұқсат етілмейді.

752. Құдыққа түскен кезде ашық отты қолдануға рұқсат етілмейді.

Жарықтандыру үшін жарылыстан қорғалған кернеуі 12 Вольт аккумуляторлық қолшамдарды қолдануға рұқсат етіледі, оларды қосу және ажырату жарылыс қауіпті аймақтан тыс жүргізіледі.

753. Құдықтарда, резервуарлардың ішінде және басқа да газдалған орындарда жұмыс істегенде бақылаушы мерзімді түрде жұмыс істеушіден арқанды қозғалту жолымен немесе дауыстап оның өзін өзі қалай сезінетіндігі туралы сұрайды; жауап болмаған жағдайда бақылаушы жұмыс істеушіін сыртқа шығарады.

Ұсынылатын сигналдар мынадай:

екі рет жұлқу – бәрі дұрыс;

үш рет жұлқу – дереу шығу керек.

754. Рұқсат-жүктелім бойынша газ қауіпті жұмыстар ПШ-1, ПШ-2 маркалы шлангілі газқағарларда жүргізіледі. Бұл мақсатар үшін сүзгілегіш және оттегілік оқшаулағыш газқағарларды қолдануға рұқсат етілмейді.

Шлангілі газқағарлардың ауа жинау түтіктері жұмыс кезінде таза ауа аймағындағы желдің бағыты бойынша орналасады және сенімді жерге тұйықталады. Желдеткіштің көмегімен ауаның мәжбүрлі берілісі болмаған кезде шлангінің ұзындығы 10 метрден астам емес.

Шлангінің иілген және қысылған жері жоқ.

755. Газ қауіпті жұмыстарды орындау кезінде қосымша жеке сақтандыру құралдары – қолғаптар, биалайлар, алжапқыштар, теріні қорғайтын дерматологиялық құралдар қолданылады.

756. Газ қауіпті жұмыстарды орындау кезінде:

болат шегелері, тағалары бар аяқ киіммен жұмыс істеуге;

соққы кезінде ұшқын шығаратын құралмен жұмыс істеуге;

ақаулы немесе тескерілмеген газқағарларды, сақтандыру белдіктерін, арқандарды және баспалдақты пайдалануға рұқсат етілмейді.

757. Рұқсат-жүктелім бойынша газ қауіпті жұмыстар жұмысшылар сияқты жарақтанған бақылаушылардың қатысуымен жүргізіледі.

Газдалған бөлменің немесе резервуардың ішінде шлангілі газқағармен 15 минуттан астам емес болуға рұқсат етіледі, одан кейін кемінде 15 минут демалу қажет.

758. Сырқаты немесе өзін нашар сезінетіндігі туралы мәлімдеген қызметкерлер жұмысқа жіберілмейді.

759. Қандай да болмасын ақаулар (шлангінің тесілуі, ауа үрлеудің тоқтауы, құтқару арқанының үзілуі) анықталған кезде, сондай-ақ, қызметкердің газқағар шлем-маскасын шешу әрекеті кезінде жұмыс тоқтатылады, ал қызметкер қауіпті аймақтан шығарылады.

760. Газ қауіпті жұмыстар, егер оларды жүргізу барысында өрт қауіптілігін немесе улану қауіптілігін туғызатын мұнай өнімдерінің буы пайда болған анықталса, тоқтатылады.

761. Жөндеу жұмыстарын (оның ішіде от) жүргізу кезінде ауаны талдау нәтижелері бойынша және жауапты тұлғалардың қолымен анықтамаларды ресімдей отырып, жұмыстарды жүргізу орындарында ауаны талдау жүргізіледі.

От және газ қауіпті жұмыстардың алдында ауа сынамаларын оларды булардың (газдардың) болуына сынау және талдау нәтижелерін ресімдеуді зертханалар жүргізеді.

762. Жұмыс аймағының ауасындағы зиянды заттардың құрамын бақылау технологиядық регламентке сәйкес жүзеге асырылады.

3-Параграф. От жұмыстары кезінде қауіпсіздікті қамтамасыз ету тәртібі

763. От жұмыстарына ашық отты қолданумен, ұшқын түзілумен және материалдар мен конструкциялардың тұтануын туғызуға қабілетті температураларға дейін қыздырумен байланысты өндірістік операциялар жатады:

электрмен және газбен дәнекерлеу;

дәнекерлеу жұмыстары;

битумды қыздыру, бөлшектерді ашық жалынмен қыздыру бойынша жұмыстар;

ашық отты қолданумен болатын барлық өзге де жұмыстар.

764. От жұмыстарын жүргізуге өнеркәсіптік және өрт қауіпсіздігі бойынша оқытудан және білімдерін тексеруден өткен және біліктілік куәлігі бар қызметкерлер жіберіледі.

765. От жұмыстарын жүргізу орындары тұрақты немесе уақытша.

Әрбір ұйымда бұйрықпен от жұмыстарын тұрақты жүргізу орындары анықталады.

766. Уақытша от жұмыстарын жүргізуге өрт күзеті өкілімен келісім бойынша рұқсат-жүктелім ресімделгеннен кейін рұқсат етіледі.

767. Объектіні дайындауды ұйымдастыру және от жұмыстарын жүргізу үшін, оның ішінде объектіде мердігерлік ұйымның жұмыстарды жүргізу кезінде жауапты бақылаушы тұлға тағайындалады.

Бақылаушы тұлға дайындық және от жұмыстарының жарылыс-өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ететен іс-шаралардың орындалуын ұйымдастырады.

Өрттің (жарылыстың) пайда болуын болдырмайтын шараларсыз жұмыстарды жүргізуге рұқсат етілмейді.

768. Резервуарлық парк аумағында от жұмыстары басталар алдында кәріз құдықтары қақпақтарының жабылу тығыздығы, осы қақпақтардағы құм қабатының боулы, фланецтік қосылыстардың саңылаусыздығы тексеріледі. Жұмыстар орны 20 метр радиуста жанатын материалдардан тазартылады.

769. От жұмыстарын жүргізу орындарына жақын жерде жанатын конструкциялар болған кезде, соңғылары жанудан металл және асбест экрандармен қорғалады.

770. От жұмыстарын жүргізу кезінде жұмыс орындарында өрт сөндірудің қажетті бастапқы құралдары көзделеді, ал орындаушылар жеке сақтандыру құралдарымен қамтамасыз етіледі.

771. Резервуарда жөндеу жұмыстарын жүргізуге дейін от жұмыстарын жүргізе отырып, резервуардың жөндеуге дайындығы туралы акт жасалады.

Тұтану концентрациясының төменгі шегінен 20 пайыздан астам жарылыс қауіпті және өрт қауіпті заттар болған кезде жұмыстарды жүргізуге рұқсат етілмейді.

772. Резервуарлардың, технологиялық құбырлардағы от жұмыстары олар өнімнен тазартылғаннан, бітемелер орнатылғаннан және бумен немесе инерттті газбен үрлегеннен және ауа ортасын бақылаудан кейін жүргізіледі.

773. Резервуарлардың ішіндегі және сыртындағы от жұмыстарына белгіленген нысандағы талдау нәтижелері бойынша және жөндеу жұмыстарын орындайтын тұлғаның қолымен анықтамаларды ресімдей отырып, жұмыстарды жүргізу орнында ауаны бақылау талдауын алғаннан кейін рұқсат етіледі.

774. От жұмыстарына жұмыстардың толық қауіпсіздігін қамтамасыз ететін барлық дайындық іс-шаралары орындалғанан кейін рұқсат етіледі.

775. От жұмыстарын жүргізу кезінде май, бензин, керосин және басқа да жанғыш сұйықтықтар ізі бар арнайы киімді пайдалануға рұқсат етілмейді.

Арнайы киімсіз, қорғаныш көзілдіріктерінсіз, арнайы қалқандарсыз дәнеерлеуді және газбен кесуді жүргізуге рұқсат етілмейді.

776. Орындаушылар жұмысқа барлық қауіпсіздік іс-шараларын орындауды жеке тексергеннен кейін рұқсат-жүктелімде көрсетілген және осы жұмыстарды жүргізуге жауапты басшының қатысуымен кіріседі от жұмыстарына.

777. От жұмыстары күндізгі уақытта жүргізіледі. Апаттық жағдайларда техниклалық басшының рұқсатымен тәуліктің қараңғы уақыттарында от жұмыстарын жүргізуге рұқсат етіледі. Бұл жағдайда жұмыстарды жүргізу орны жарықтандырылады.

778. Мұнай өнімдері буларының от жұмыстарын жүргізу орнына ену мүмкіндігін болдырмау керек.

779. От жұмыстарын жүргізу кезінде жұмыс орнындағы және қауіпті аймақтағы ауа ортасының жай-күйін тұрақты бақылау жүзеге асырылады.

780. От жұмыстары, егер оларды орындау барысында жұмыс орнында мұнай өнімдері буларының пайда болуы анықталса немесе өрт және жарылыс қаупін туғызатын басқа да шарттарда тоқтатылады.

781. Электр кернеуіндегі, жанғыш немесе уытты заттар толтырылған, жанғыш емес сұйықтықтар, булар және газдар қысымындағы жабдықты және коммуникацияларды ашық отпен дәнекерлеуге, кесуге, пісіріп жапсыруға немесе қыздыруға рұқсат етілмейді.

782. От жұмыстарын жүргізу кезінде электр өткізгіштердің сығылған, сұйылтылған және ерітілген газы бар баллондарға тиюіне рұқсат етілмейді.

783. Резервуарлардың ішіндегі от жұмыстары люктер (соқпақтар) толық ашылған кезде жүргізіледі.

784. Резервуарлардың ішіндегі от жұмыстарын жөндеу жұмыстарының басқа да түрлерімен біріктіруге рұқсат етілмейді.

785. Резервуарлардың ішіндегі жөндеу кезінде сыртынды қажет болған жағдайда жедел жәрдем көрсету үшін нұсқамадан өткен бақылаушылар болады. Мұндай жұмыстарды жүргізу орнында шлангілі газқағар толық дайындықта болады.

786. Тіреуішті баспылдақтардын дәнекерлеу жұмыстарын жүргізуге және жұмыс уақытында ақаулы құралды және жерге тұйықталмаған дәнекерлеу жабдығын пайдалануға рұқсат етілмейді.

787. От жұмыстары осы Қағидалардан ауытқулар анықталғанда, рұқсат-жүктелімде көзделген қауіпсіздік шаралары сақталмаған, қауіпті жағдай орын алған кезде тоқтатылады.

788. Уақытша от жұмыстарын жүргізу орындарын бақылау олар аяқталғаннан кейін 3 сағат ішінде жүзеге асырылады.

4-Параграф. Резервуарларды жөндеу және тазалау кезінде қауіпсіздікті қамтамасыз ету тәртібі

789. Резервуарларды мұнай өнімдерінің қалдықтарынан тазарту резервуарларды мұнай өнімдерінің қалдықтарынан тазарту жөніндегі технологиялық регламентке сәйкес қауіпсіздік талаатарын сақтай отырып, орындалады.

790. Тазарту жұмыстарын жүргізуге рұқсат-жүктелім ресімделеді, онда дайындық іс-шараларының тізбесі, тазарту операцияларының құрамы және жүйелілігі көрсетіледі.

791. Резервуарларды тазартуға басшылықта бақылаушы тұлға жүзеге асырады.

792. Тазартуға жататын резервуар тазарту құбыр-шлангісі бойынша мұнай өнімдерінің қалдықтарынан босатылады. Резервуарды мұнай өнімдерінің қалдықтарынан барынша толық босату үшін оның "суға" көтеру жүргізіледі, одан кейін суланған мұнай өнімі бөлу резервуарына жіберіледі, ал су тазарту құрылыстарына немесе жинау ыдысына шығарылады.

793. Резервуардан мұнай өнімінің "өлі" қалдығын айдау кезінде жарылыстан қорғалған орындаудағы электр қозғалтқыштан жетегі бар сорғылар пайдаланылады.

794. Тез жанатын сұйықтықтың "өлі" қалдығын айдауға (жарқыл температурасы 61 градус Цельсийге дейін) бітемеленіп жабылған төменгі люктерде рұқсат етіледі.

795. Жөндеуге арналған резервуар мұнай өнімінен босатылғаннан кейін диэлектрлік төсемдер орната отырып, барлық құбырлардан ажыратылады. Ажыратылған құюырларға металл бітемелер орнатылады.

Бітемелердің қалыңдығы ықтимал ең жоғары қысымға есептеумен, бірақ 3 миллиметрден кем емес анықталады.

Бітемелерді орнату және алып тастау ұйымның техникалық басшысы бекіткен нысан бойынша журналда тіркеледі. Бітемелерді орнату орындары техникалық басшы белгілеген нысан бойынша журналға қол қойып қызмет көрсетуші персоналдың назарына жеткізіледі.

796. Текше метрге 2 граммнан астам газ көлемінде булар концентрациясы кезінде табиғи желдену оларға дефлекторларды орната отырып, жоғарғы жарық люктері арқылы жүргізіледі.

Табиғи желдену (аэрация) үшін бірінші белдеу люк-жолақтарын ашуға мұнай өнімі буларының 2 г/м 3 аспайтын концентрациясы кезінде рұқсат етіледі.

Желдің жылдамдығы секундына 1 метрден аз болған кезде юктерді ашуды және резервуарды газсыздандыруды (мәжбүрлі және табиғи) рұқсат етілмейді.

797. Резервуарды дайындау мен жөндеу және от жұмыстарын жүргізу кезеңінде 40 метрден жақын арақашықтықта бір опырылымды оранадасқан көрші резервуарлардағы мұнай өнімдерін айдау бойынша технологиялық операциялар тоқтатылады.

798. Резервуардың ішінде жұмыстарды екі күндік мерзімде жүргізуге рұқсат етіледі.

799. Резервуарда жұмыс басталар алдында сынымаларды іріктеумен резервуардың газ кеңістігіндегі оттегінің және мұнай өнімдері буларының құрамы анықталады.

800. Мұнай өнімдерінің қалдықтарын жинау және жою үшін резервуарға қызметкерлерді жіберуге мынадай шарттар қамтамасыз етілгенде рұқсат етіледі:

мұнай өнімдері буларының құрамы ШРК мәнінен аспайды;

оттегінің құрамы кемінде 20 пайыз (көлемі бойынша);

резервуардағы ауа температурасы 35 градус Цельсийден аспайды;

резервуардағы ауаның салыстырмалы ылғалдылығы 70 пайыздан аспайды.

801. Қалдықты жою бойынша жұмыстар кезінде резервуар қарқынды желдетіледі және кемінде әр сағат сайын ондағы зиянды булар мен газдардың құрамы бақыланады.

Талдау нәтижелері техникалық басшы белгілеген нысан бойынша Талдауды есепке алу журналына жазылады.

Ауаның бақылау талдаулары жұмыстағы үзіліс бір сағаттан асқанда, резервуарға мұнай өнімдері буларының түсу белгілері анықталған немесе метеорологиялық жағдай өзгерген кезде жүргізіледі.

802. Зиянды булардың құрамы ШРК жоғары ұлғайған кезде тазалау бойынша жұмыстар тоқтатылады, ал қауіпті аймақтан шығарылады.

Тазалау зиянды булардың құрамының ұлғаю себептері анықталғанан және саниталық нормаларға дейін оларды төмендету бойынша шараларды қабылдадғаннан кейін жаңартылады.

Қызметкерлердің резервуарға кіруіне тазалау бойынша жұмыстарды жүргізу үшін жауапты тұлға рұқсат береді.

803. Тазалау бойынша қызметкерлер арнайы киіммен, арнайы аяқ киіммен қорғалады.

Аяқ киімнің болат қапсырмалары мен шегелері болмайды.

804. Шөгінділерді жою үшін қолданылатын құрал (қалақ, қапсырма, шелек) болат затттарға және конструкцияларға соққан кезде ұшқын шығармайтын материалдардан дайындалған.

Резервуарларды тазалау үшін ұшқын шығармайтын материалдардан жасалған щеткалар және ағаш күректер қолданылады.

Болат щеткаларды және қапсырмаларды резервуарларды тазалау үшін қолдануға рұқсат етілмейді.

805. Газсызандырылмаған резервуарға керген жағдайла қызметкер арнайы киімді және арнайы аяқ киімді, айқыш тәрізді бауы және сигналды арқанымен сақтандыру белдігі бар шлангілі газқағарды киеді.

Резервуарға кіреберісте газқағарды дайындап осындай киімде, аяқ киімде екі бақылаушы болады.

806. Резервуардағы противогазбен үздіксіз жұмыстың ұзақтығы 15 минуттан аспайды; осы уақыт өткеннен кейін қызметкер таза ауада кемінде 15 минут демалады.

807. Резервуарды тазалау және жөндеу кезінде бақылаушы тұлға тыныс алу органдарын қорғайтын құралдарды қолданудың алдында маскаларды, шлангілерді және олардың қосылыстарын тексереді. Маскаде немесе шлангіде жарық, қосылыстарда ақаулар табылған кезде оларды пайдалануға рұқсат етілмейді.

808. Бір мезгілде резервуардың ішінде екі адам жұмыс істеген кезде ауа жинау шлангілері және құтқару арқандары диаметральдық қарама-қарсы люктерде болады. Бұл ретте резервуардың сыртында және ішінде шлангілерді өзара айқастыру және ию болмайды.

809. Қызметкердің улану белгілері пайда болған жағдайда бақылаушы тұлға жұмысты тоқтатады және зардап шегушіні алғашқы жәрдем көрсету үшін көшіреді, ал қажет болған кезде емдеу мекемесіне жібереді.

Тазалау бойынша одан әрі жұмысарды улану себептері жойылғаннан кейін жаңартуға рұқсат етіледі.

810. Резервуарды қолмен жуу және калий перманганаты ерітіндісін шашыратып зарарсыздандыру кезінде қызметкерлерді резервуарға жіберуге рұқсат етілмейді.

811. Резервуарды тазалау бойынша бригада профилактикалық газсыздандыру құралдарымен: хлорлы әкпен, керосинмен, ыстық сумен, сабынмен және дәрігерге дейінгі көмек дәрі қобдишасымен қамтамасыз етіледі.

812. Тазалау жұмыстары ақяқталғаннан кейін бақылаушы тұлға орындалған тазалауға акт жасайды.

813. От жұмыстарын жүргізе отырып, резервуарды жөндеуге дайындау кезінде одан талдаужүргізу үшін сынама алынады.

814. От жұмыстарын жүргізе отырып, резервуардың тазалауға дайындығы от жұмыстарын жүргізе отырып, резервуардың тазалауға дайындығы туралы актімен ресімделелді.

815. От жұмыстарын жүргізе отырып, резервуардағы жөндеу жұмыстары өрт қауіпсіздігі нормаларын сақтай отырып, орындалады.

816. Ашық отты (дәнекерлеу, кесу) пайдаланумен байланысты пайдаланылатын резервуарлық парктердің аумағындағы құрылыс және монтаждау жұмыстары рұқсат-жүктелімс бойынша жүргізіледі.

817. Бақылаушы тұлға қауіпсіздік шараларының барысын, сақталуын бақылайды, жұмыс және демалыс режимін анықтайды.

818. Резервуардың ішіндегі жұмыстар кезінде ағынды-сорылымды желдетпе және жұмыс орнын жарықтандыру қамтамасыз етіледі. Ағынды-сорылымды желдетпе жұмыстар аймағындағы ауаның 15 – 20 мәртелік алмасуын қамтамасыз етеді.

Желдеткіш жарылыстан қорғалған орындауда қолданылады.

Көрсетілген ауа алмастырғыш жоқ болған кезде қызметкерлер шлангілі газқағармен жұмыс істейді.

Ұзындығы 10 метрден астам шлангіні қолданған кезде ауа берілісі мәжбүрлі шлангілі газқағар қолданылады.

Жарықтандыру үшін кернеуі 12 Вольттен аспайтын жарылыстан қорғалған орындаудағы тасымалды шамдар қолданылады.

819. Резервуардың ішіндегі барлық жұмыстарды шлангілі газқағарды, сигналды арқаны бар құтқару белдігін дайындап, люктің сыртындағы тұрған бақылаушының қатысуымен жүргізуге рұқсат етіледі.

Бақылаушы қолында құтқару арқанының ұшын ұстай отырып, оның ұшын мерзімді түрде қозғап отырады және дауыстап резервуардың ішіндегі қызметкердің өзін-өзі қалай сезініп отырғандығынан хабарлар болып тұрады.

Қажет болған жағдайда бақылаушы зардап шегушіні сыртқа шығарады.

820. Резервуардың шанағын және қақапағын жөндеу және бояу кезінде жерден 1 метр және одан астам биіктікте орналасқан жұмыс орындары қоршалады. Қоршаулар орнатуд мүмкін болмаған немесе орынсыз болған кезде қызметкерлер сақтандыру белдіктерімен жұмыс істейді.

Сақтандыру белдігінің карабинінен бекіту орнын жұмыстар басшысы алдын-ала көрсетеді және ашық түспен боялады.

821. Резервуарларды жөндеу кезінде табақ болатты және тежегіш құрылғылармен жабдықталған басқа да жүктерді қауіпсіз көтеру үшін механикалық құрылғылар қолданылады.

822. Дәнекерленген жаспарларда немесе шанақ негізгі металында жарықтар пайда болған кезде резервуар босатылады және жөндеуге қойылады. Дәнекерленген жаспардағы жарықты немесе тесікте соғуға, мұнай өнімдері толтырылған резервуарлардағы жарықтарды пісіруге рұқсат етілмейді.

823. Оны тексеру және жөндеу үшін пенополиуретаннан жасалған қалқыма бойымен қозғалуға ені кемінде 650 миллиметр және ұзындығы кемінді 2 метр басқыштар бойынша рұқсат етіледі. Басқыштар металл бекіткіштерсіз қалыңдығы кемінде 50 миллиметр тақталардан жасалады.

Олар жүзу жағдайында болғанда қалқыма бойымен қозғалуға рұқсат етілмейді.

5-Параграф. Ағызу-құю құрылғыларын жөндеу кезінде қауіпсіздікті қамтамасыз ету тәртібі

824. Технологиялық жабдықтың бітемесін ажыратумен және өрт қауіпті, жарылыс қауіпті және зиянды заттардың бөліну мүмкіндігімен байланысты ағызу-құю теміжол эстакадаларын, ағызу-құю жабдығын жөндеу бойынша жұмыстарды жүргізуге рұқсат-жүктелім ресімделеді.

Жөндеу кезінде от жұмыстарын жүргеізуге рұқсат-жүктелімде көрсетілген іс-шаралар орындалғаннан кейін рұқсат етіледі.

825. Ағызу-құю құрылыстарында от жұмыстары басталғанға дейін:

эстакададан теміжол цистерналары алып кетіледі;

ағызу-құю құрылыстарының алаңдары, құю науалары және кәріз астаулары мұнай өнімдерінің қалдықтарынан тазартылады;

ағызу-құю құрылғыларын және құбырлар ажыратылады және мұнай өнімдерінен босатылады

от жұмыстарын жүргізу орнынан 20 метр жақын арақашықтықта орналасқан бақылау құдықтары, кәріздің гидравликалық қақпақтары және нөлдік резервуарлер қақпақтармен тығыз жабылады және құм қабатымен көміледі;

мұнай өнімдері сіңіп қалған тасымал науалары және резеңке шлангілер жұмыстарды жүргізу аумағынан кемінде 20 метр арақашықтыққа шығарылады;

тазалау үшін жету қиын орындар көбікпен толтырылады және жанбайтын материалдармен оқшауланады.

826.От жұмыстарын қолдана отырып, жөндеу жұмыстарын ағызу-құю операцияларын орындау орыннан кемінде 100 метр арақашықтықта жүргізуге рұқсат етіледі.

827. Технологиядық жабдықты және цистерналарды жөндеу жұмыстарын эстакада аумағында жүргізуге рұқсат етілмейді.

828. Ысырмалар мен құдықтардың камераларында жөндеу жұмыстарын жүргізу кезінде олар желдетіледі. Олардың құрамындағы мұнай өнімдері өнеркәсіптік кәрізге ағызылады, едендер сумен шайылады.

Жөндеу (от) жұмыстары тиісті (жөндеу немесе отты қолдана отырып) жүргізу үшін қауіпсіз мұнай өнімдері булаарының құрамын талдау және растау үшін ауа сынамасын іріктеуден кейін жүргізіледі.

6-Параграф. Бақылау-өлшеу аспаптарын және автоматиканы жөндеу

829. Бақылау-өлшеу аспаптарын (бұдан әрі - БӨА) және автоматика құралдарын жөндеу осы аспаптарға және құралдарға арналған нормативтік техникалық құжаттамаға сәйкес жүргізіледі.

830. БӨА және автоматика құралдарын жөндеу және тексеруі білікті мамандармен жүргізіледі.

Ескерту. 830-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 16.08.2023 № 434 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

831. Бақылау және автоматика аспаптарына арналған бөлмелердің бөлмеге жарылыс қауіпті булар мен газдардың кіріп кетуінің алдын алуға арналған желдету жүйелелрінен ауа ағыны болады.

Бақылау және автоматика аспаптарына берілетін ауа құрғатылады.

832. Сынап аспаптарын жөндеу үшін оқшауланған бөлме көзделеді.

833. Оларды аралас жаралыстан қорғалған бөлмелерден оқшаулайтын БӨА және автоматика құралдары бөлмелерінің қабырғаларынан газ өтпейді.

834. БӨА бөлмелеріне жабдықты және мұнай өнімдеріне арналған технологиялық құбырларды және олардың буларын осы бөлмелере орналастырылатын аспаптармен және аппаратурамен біріктіретін импульстік желілерді орнатуға рұқсат етілмейді.

835. БӨА бөлмелеріне салынған ендірмелер (шығарулар) қабырға арқала бітемеленеді. БӨА бөлмелеріне өткізгіштері бар манометрлердің, дифманометрлердің және қорғау құбырларының импульстік түтіктерінің ендірмелерін (шығаруларын) орнату кезінде аралас жарылыстан қорғалған бөлмелерден жанбайтын қабырғаларға оларды БӨА бөлмелері жағынан импульстік қорғау құбырларына саңылсаусыз қосу үшін оларға ерітіп жапысырылған құбыр кесінділері бар металл тақташалар салынады.

836. БӨА және автоматика аспаптарын монтаждау, бөлшектеу және жөндеу бойынша жұмыстар оларды технологиялық импульстік желілерден ажыратудан және кернеуді ағытқаннан кейін жүргізіледі.

837. БӨА және автоматика аспаптары тікелей өрт қауіпті бөлмелерде жөнделеді, дәнекерлеуді, ерітіп жапсыруды және отты пег жоғары температураларды қолданумен байланысты басқа да жұмыстарсыз "суық" әдіспен жөндеуге рұқсат етіледі.

838. Жарылыс қауіпті аймақтарда БӨА және автоматиканы жөндеу кезінде қолданылатын кабельдердің жанғыш материалдардан (джут, битум, мақта-қағаз тоқымасы) жасалған сыртқы жабындары болмайды.

839. Жарылыс қауіпті аймақтарда төселетін 1 киловольттан жоғары кернеуге арналған кабельдердің ұзындығы барынша шектеледі.

840. Жарылыс қауіпті аймақтарда жөндеу жұмыстары кезінде біріктіру және тармақтау кабельдік муфталарын орнатуға рұқсат етілмейді.

Жарылыс қауіпті аймақтарда кабельдерді төсеу кезінде кабельдік арналарды орнатуға рұқсат етілмейді.

Ескерту. 840-тармаққа орыс тілінде өзгеріс енгізілген, қазақ тілінде өзгеріс енгізілмейді - ҚР Инвестициялар және даму министрінің 23.12.2015 № 1221 (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

841. БӨА және автоматика аспаптары бөлмелеріндегі жануды өшіру үшін көміртқышқыл және/немесе ұнтақты өрт сөндіргіштер көзделеді.