ИПС "Әділет"

Сноска. Утратил силу приказом Министра внутренних дел РК от 16.10.2020 № 717 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

В соответствии с подпунктом 12) статьи 8 Кодекса Республики Казахстан от 18 сентября 2009 года "О здоровье народа и системе здравоохранения" ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемые:

1) Правила проведения военно-врачебной экспертизы согласно приложению 1 к настоящему приказу;

2) Положение об органах военно-врачебной экспертизы Национальной гвардии Республики Казахстан согласно приложению 2 к настоящему приказу.

2. Главному командованию Национальной гвардии Республики Казахстан (Жаксылыков Р.Ф.) в установленном законодательстве порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) в течение десяти календарных дней после государственной регистрации настоящего приказа его направление на официальное опубликование в периодических печатных изданиях и в информационно-правовой системе "Әділет";

3) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства внутренних дел Республики Казахстан.

3. Признать утратившими силу:

1) приказ Министра внутренних дел Республики Казахстан от 9 октября 2013 года № 590 "Об утверждении Положении о военно-врачебной комиссии Внутренних войсках Министерства внутренних дел Республики Казахстан (зарегистрированный в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан № 8874, опубликованный 13 ноября 2013 года в газете "Казахстанская правда" № 314 (27588));

2) приказ Министра внутренних дел Республики Казахстан от 8 ноября 2013 года № 646 "Об утверждении Инструкции по проведению военно-врачебной экспертизы во Внутренних войсках Министерства внутренних дел Республики Казахстан" (зарегистрированный в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан под № 8942, опубликованный 21 декабря 2013 года в газете "Казахстанская правда" № 341 (27615).

4. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на Главнокомандующего Национальной гвардией Республики Казахстан генерал-лейтенанта Жаксылыкова Р.Ф.

5. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Министр

генерал-лейтенант полиции К. Касымов

"Согласовано"

Министр здравоохранения

и социального развития

Республики Казахстан

____________Т. Дуйсенова

"___" _________ 2015 года

Приложение 1
к приказу Министра внутренних дел
Республики Казахстан
от 17 февраля 2015 года № 118

Правила
проведения военно-врачебной экспертизы
в Национальной гвардии Республики Казахстан
1. Общие положения

1. Настоящие Правила проведения военно-врачебной экспертизы в Национальной гвардии Республики Казахстан (далее - Правила) разработаны в соответствии с подпунктом 12) статьи 8 Кодекса Республики Казахстан от 18 сентября 2009 года "О здоровье народа и системе здравоохранения".

2. Правила определяют порядок организации и проведения военно-врачебной экспертизы в Национальной гвардии Республики Казахстан (далее - НГ).

3. Военно-врачебная экспертиза (далее - ВВЭ) проводится для установления годности по состоянию здоровья к воинской службе в НГ, а также определения причинной связи заболеваний, увечий (ранений, травм, контузий) и смерти у граждан в связи с прохождением (исполнением обязанностей) ими воинской службы.

4. ВВЭ проводится при медицинском освидетельствовании:

1) граждан, поступающих в военные учебные заведения, в том числе иностранных государств, реализующие программы высшего образования, на военные факультеты учебных заведений;

2) граждан, поступающих на воинскую службу по контракту;

3) военнослужащих, проходящих воинскую службу по призыву или контракту, курсантов военных учебных заведений;

4) военнослужащих, проходящих воинскую службу по контракту и членов их семей, выезжающих в иностранные государства (при необходимости);

5) военнослужащих, отбираемых для службы и проходящих службу с радиоактивными веществами, ионизирующими источниками излучений, источниками электромагнитных полей и лазерного излучения;

6) граждан, пребывающих в запасе, при призыве на воинскую службу;

7) при определении причинной связи заболеваний, увечий, гибели (смерти) военнослужащих в связи с прохождением (исполнением обязанностей) воинской службы;

8) при определении категории годности по состоянию здоровья;

9) при осуществлении психофизиологического и полиграфологического исследования.

5. В настоящих Правилах используются следующие понятия:

1) медицинское освидетельствование - обследование физического лица с целью установления, а также подтверждения факта наличия (отсутствия) у него заболевания, определения состояния здоровья, а также временной нетрудоспособности, профессиональной и иной пригодности;

2) психофизиологическое и полиграфологическое исследования - совокупность проверочных мероприятий, направленных на всестороннюю оценку индивидуально-психологических и психофизиологических качеств военнослужащих и граждан Республики Казахстан, осуществляемых при отборе для прохождения воинской службы на должностях, связанные с сохранностью вооружения и боеприпасов на арсеналах, базах и складах оружия и боеприпасов, заключающихся в проведении тестирования и регистрации с помощью специальных технических средств отдельных физиологических реакций человека;

3) полиграф - техническое устройство, предназначенное для регистрации в процессе опроса человека динамики физиологических реакций (дыхание, сердечно-сосудистая активность, кожно-гальваническая реакция, двигательная активность, мимика лица и другое) в ответ на предъявляемые вербальные и визуальные стимулы, отображаемые в аналоговом и цифровом виде;

4) полиграфолог - лицо, прошедшее соответствующую подготовку и имеющее документ (сертификат, диплом, свидетельство), подтверждающий его право на проведение полиграфологического исследования.

6. Военно-врачебная комиссия НГ (далее - ВВК) выносит заключения в соответствии с настоящими Правилами и Требованиями, предъявляемыми к соответствию состояния здоровья лиц для службы в Вооруженных Силах, других войсках и воинских формированиях Республики Казахстан, утвержденными приказом Министра обороны Республики Казахстан от 29 января 2013 года № 37 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных и правовых актов за № 8336) (далее - Требования).

7. Медицинское освидетельствование военнослужащих, получивших в период прохождения воинской службы увечье, заболевание, проводится для определения категории годности их к воинской службе при определившемся врачебно-экспертном исходе.

2. Проведение военно-врачебной экспертизы
Параграф 1. Медицинское освидетельствование граждан,
поступающих в военные учебные заведения, в том числе
иностранных государств, реализующие программы высшего
образования, на военные факультеты учебных заведений

8. Кандидаты, поступающие в военное учебное заведение (далее – ВУЗ), проходят предварительное медицинское освидетельствование по месту жительства, окончательное медицинское освидетельствование в штатной или нештатной временно действующих ВВК Военного института (далее - ВИ).

9. Кандидаты, поступающие в военные учебные заведения по подготовке летного состава, проходят освидетельствование в штатной ВВК, после чего направляются на врачебно-летную комиссию ВУЗ (далее - ВЛК).

10. До начала медицинского освидетельствования кандидаты представляют следующие медицинские документы:

1) из психоневрологического, наркологического (с результатами тестирования на наличие в организме наркотических средств и психотропных веществ), противотуберкулезного и кожно-венерологического диспансеров (кабинетов) - сведения (справки) о состоянии их на учете в данных организациях здравоохранения;

2) из других медицинских организаций здравоохранения - сведения о состоянии на диспансерном учете по поводу хронических заболеваний и перенесенных в течение последних двенадцати месяцев инфекционных и паразитарных заболеваний, сведения о профилактических прививках и о непереносимости (повышенной чувствительности) медикаментозных средств и других веществ, а также медицинские документы, характеризующие состояние здоровья граждан (выписки из медицинских карт амбулаторного (стационарного) больного (далее - медицинской карты), рентгенограммы, протоколы специальных методов исследований), утвержденных приказом исполняющего обязанности Министра здравоохранения Республики Казахстан от 23 ноября 2010 года № 907 "Об утверждении форм первичной медицинской документации организаций здравоохранения" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных и правовых актов за № 6697);

3) рентгенограмма придаточных пазух носа - для поступающих на воинскую службу по контракту;

4) электрокардиограмма (далее - ЭКГ) в покое (в покое и после нагрузки - для поступающих на воинскую службу по контракту).

11. Поступающим в течение тридцати рабочих дней до медицинского освидетельствования проводятся:

1) флюорографическое (рентгенологическое) исследование органов грудной клетки, проведенное не позже трех месяцев на день медицинского освидетельствования;

2) общий анализ крови;

3) реакцию микропреципитации (микрореакция) на сифилис;

4) общий анализ мочи;

5) лицам старше сорока лет – измерение внутриглазного давления, анализ крови на сахар.

По медицинским показаниям назначаются дополнительные исследования и консультации других специалистов.

Справки и выписки заверяются штампом и печатью организаций здравоохранения.

Лица не направляются на предварительный медицинский осмотр, если по сведениям медицинских организаций у них имеются хронические заболевания и физические недостатки, препятствующие поступлению в учебные заведения и прохождению воинской службы.

12. При направлении на предварительное медицинское освидетельствование представляется амбулаторная карта, медицинская книжка, в которых отражены результаты ежегодных углубленных и контрольных медицинских обследований за последние три года, обращения за медицинской помощью.

13. Медицинское освидетельствование граждан проводится в соответствии с Методикой исследования при проведении военно-врачебной экспертизы в НГ РК согласно приложению 1 к настоящим Правилам при наличии у кандидатов, поступающих в ВУЗ, военного билета, приписного свидетельства с отметкой о годности к воинской службе и причинах отсрочки от призыва на воинскую службу.

14. При выявлении заболевания, препятствующего поступлению, дальнейшее освидетельствование кандидата прекращается и выносится заключение о негодности к поступлению.

15. Результаты медицинского освидетельствования и заключения штатной, нештатной ВВК записываются в Карту медицинского освидетельствования гражданина, поступающего в ВУЗ по форме согласно приложению 2 к настоящим Правилам, медицинскую книжку (для военнослужащих) и Книгу протоколов заседаний ВВК (далее - Книга протоколов) по форме согласно приложению 3 к настоящим Правилам.

16. По результатам медицинского освидетельствования ВВК выносит заключение о годности (негодности) к обучению, при этом указываются пункты Требований, на основании которых вынесено заключение.

17. Карты медицинского освидетельствования кандидатов, признанных при окончательном медицинском освидетельствовании негодными к поступлению в ВУЗ не позднее пяти рабочих дней после окончания медицинского освидетельствования направляются в штатную ВВК для анализа и улучшения качества медицинского освидетельствования.

Параграф 2. Медицинское освидетельствование
граждан, поступающих на воинскую службу по контракту

18. Кадровые службы выдают кандидату, поступающему на воинскую службу по контракту, направление на ВВЭ, которое действительно в течение тридцати календарных дней со дня его выдачи.

19. Граждане, поступающие на воинскую службу по контракту, при медицинском освидетельствовании представляют военный билет, приписное свидетельство с отметкой о годности к воинской службе и причинах отсрочки от призыва на воинскую службу.

20. До начала медицинского освидетельствования кандидаты на воинскую службу по контракту представляют медицинские документы, указанные в пункте 10 настоящих Правил.

21. По окончании медицинского освидетельствования кандидату возвращаются амбулаторная и прививочная карта.

22. Медицинское освидетельствование кандидатов, поступающих на воинскую службу по контракту, проводится врачами-специалистами ВВК: хирургом, терапевтом, неврологом, психиатром, отоларингологом, офтальмологом, дерматовенерологом, стоматологом, для женщин - дополнительно гинекологом. Летный и инженерно-технический состав проходят освидетельствование в штатной и нештатной ВВК. В дальнейшем летный состав направляется на ВЛК.

23. Для уточнения диагноза заболевания кандидат направляется на амбулаторное, стационарное медицинское обследование в медицинскую организацию здравоохранения.

24. При невозможности завершения медицинского обследования освидетельствуемым в течение одного месяца, а также в случае непредставления в срок результатов, назначенных дополнительных медицинских исследований ВВК выносит заключение: "Заключение не вынесено в связи с неявкой на медицинское освидетельствование (незавершенное обследование)".

25. При отказе кандидата от обследования ВВК выносит заключение: "Заключение не вынесено в связи с отказом от обследования".

26. ВВК для медицинского освидетельствования кандидатов, поступающих на воинскую службу по контракту, оформляет акт медицинского исследования по форме согласно приложению 4 к настоящим Правилам.

27. Годными к поступлению на воинскую службу по контракту признаются кандидаты, которые по состоянию здоровья годны к воинской службе, а также годны к воинской службе с незначительными ограничениями в соответствии с Требованиями.

28. В отношении кандидатов, признанных годными к поступлению на воинскую службу по контракту, в соответствии с направлением на медицинское освидетельствование ВВК выносит заключение о годности для прохождения воинской службы по контракту, к прохождению воинской службы на территориях с неблагоприятными климатическими условиями.

В случае выявления при медицинском освидетельствовании беременности, препятствующей поступлению на воинскую службу по контракту, дальнейшее медицинское освидетельствование прекращается, штатная и нештатная постоянно действующая ВВК выносит заключение: "Не годен к поступлению на воинскую службу по контракту", при этом заключение о категории годности к воинской службе не выносится. Заключение ВВК оформляется справкой о беременности по форме согласно приложению 5 к настоящим Правилам. Такое же заключение выносится в отношении лиц, признанных временно негодными к воинской службе по контракту.

29. Заключение ВВК действительно в течение шести месяцев.

Параграф 3. Медицинское освидетельствование
военнослужащих, проходящих воинскую службу по призыву,
по контракту и курсантов военных учебных заведений

30. Направление на медицинское освидетельствование военнослужащим выдается командирами воинских частей, начальником кадровой службы со ссылкой на решение прямого командира (начальника).

31. В случае выявления в ходе обследования и лечения у военнослужащих по призыву заболеваний, последствий увечий, которые изменяют категорию годности к воинской службе, направление на освидетельствование выдается начальником медицинской службы, о чем делается запись в истории болезни.

32. Военнослужащие, направляемые на медицинское освидетельствование в штатные и нештатные постоянно действующие ВВК, представляют:

1) направление на медицинское освидетельствование;

2) медицинскую карту;

3) служебную и медицинскую характеристики (выписка из медицинской карты амбулаторного больного), заверенные печатью воинской части.

В медицинской характеристике указываются сведения о результатах динамического наблюдения за состоянием здоровья военнослужащего, об обращении за медицинской помощью, количество дней нетрудоспособности за последние три года;

4) справка об увечье на лиц, получивших увечье при исполнении служебных обязанностей, составленная на основании материалов служебного расследования с указанием связи с исполнением обязанностей воинской службы.

Лица, не представившие, вышеуказанные документы на медицинское освидетельствование не допускаются.

33. Медицинское освидетельствование военнослужащих для решения вопроса о предоставлении отпуска, а также освобождения от исполнения обязанностей воинской службы по болезни проводится по письменному распоряжению начальника (заместителя начальника) военно-медицинского учреждения.

34. Медицинское освидетельствование военнослужащих, проходящих воинскую службу по контракту, проводятся штатными, нештатными постоянно действующими (госпитальными) ВВК амбулаторно или стационарно в сроки от трех до четырнадцати рабочих дней со дня начала обследования.

При наличии заболеваний, препятствующих прохождению воинской службы в соответствии с Требованиями, и при достижении предельного возраста состояния на воинской службе, медицинское освидетельствование проводятся штатными или нештатными ВВК.

35. В случае, когда стационарное медицинское освидетельствование военнослужащего в связи с неясностью диагноза заболевания, увечья и их последствий в указанный срок не проведено, обследование его продлевается письменным распоряжением начальника военно-медицинского учреждения в срок не более семи суток, о чем ставятся в известность командир воинской части.

36. Если имеются основания полагать, что последствия увечья, заболевания не связаны с прохождением воинской службы, то ВВК запрашивает медицинскую документацию и справки о прохождении воинской службы.

37. В целях определения годности к продолжению обучения при заболеваниях, предусмотренных в Требованиях, курсантов направляют для медицинского освидетельствования в нештатную постоянно действующую (госпитальную) ВВК.

По результатам медицинского освидетельствования нештатная постоянно действующая ВВК выносит заключение о годности (негодности) к обучению (при этом указываются пункты Требований, на основании которых вынесено заключение).

38. В отношении курсантов в возрасте до восемнадцати лет нештатная постоянно действующая ВВК выносит заключение только о годности (негодности) к обучению.

39. В отношении курсантов первого курса обучения старше восемнадцати лет, признанных негодными к обучению, одновременно решается вопрос о годности их к воинской службе в соответствии с Требованиями.

40. При изменении в состоянии здоровья курсантов, предусматривающей временную негодность их к воинской службе, ВВК выносит заключение о необходимости предоставления освобождения от исполнения обязанностей воинской службы, а также отпуска по болезни.

41. Курсанты, в отношении которых вынесено заключение о полном освобождении от исполнения обязанностей воинской службы (от 7 до 15 суток), находятся в лазарете ВИ.

При вынесении заключения о частичном освобождении от исполнения обязанностей воинской службы указывается, от каких видов работ, занятий, нарядов курсант освобождается. Посещение курсантами, имеющими частичное освобождение от исполнения обязанностей воинской службы классных занятий, осуществляется на основании решения начальника медицинской службы ВИ.

42. Отпуск по болезни (от 30 до 60 суток) рассматривается как этап восстановительного лечения. В случаях, когда имеются основания полагать, что возможность исполнения обязанностей воинской службы не восстановится, заключение о необходимости предоставления военнослужащему отпуска по болезни не выносится, а решается вопрос о его категории годности к воинской службе, за исключением случаев, когда в отношении освидетельствуемых по графе III, IV Требований предусмотрен амбулаторный этап восстановительного лечения.

43. Освидетельствуемым по графе II Требований с определившимся экспертным исходом, не предполагающим восстановление годности к воинской службе, решение об отпуске по болезни для амбулаторного этапа восстановительного лечения не выносится.

44. Продление сроков лечения военнослужащих проводится согласно Правилам при условии, что состояние здоровья военнослужащего после продления лечения позволит возвратить его к исполнению обязанностей воинской службы.

45. Заключение о предоставлении военнослужащему отпуска по болезни, а также освобождении от исполнения обязанностей воинской службы выносится в соответствии с пунктами Требований, предусматривающими временную негодность к воинской службе. Отпуск по болезни рассматривается как завершающий этап восстановительного лечения.

46. В случаях, не предусматривающих предоставление отпуска по болезни, ВВК выносит заключение о нуждаемости военнослужащего в освобождении от исполнения обязанностей воинской службы на срок от 7 до 15 суток, при этом, в общей сложности срок освобождения не превышает 30 суток.

47. Заключение нештатной постоянно действующей ВВК об освобождении (продлении освобождения) по болезни заносится в Книгу протоколов заседаний ВВК и оформляется справкой о медицинском освидетельствовании по форме согласно приложению 6 к настоящим Правилам (далее - справка о медицинском освидетельствовании).

48. Военнослужащим, проходящим воинскую службу по призыву, при убытии в отпуск по болезни один экземпляр справки выдается на руки.

49. В отношении военнослужащих по контракту, достигших предельного возраста пребывания на воинской службе, при заболеваниях, по которым согласно требованиям предусматривается индивидуальная оценка категории годности к воинской службе, выносится решение "В" - ограниченно годен к воинской службе.

50. При достижении освидетельствуемым предельного возраста пребывания на воинской службе и в случае, когда медицинские документы и служебная характеристика отражает снижение способности исполнять обязанности воинской службы, выносится заключение: "Ограниченно годен к воинской службе".

51. При выявлении у военнослужащего нескольких заболеваний, отягчающих друг друга (три и более пунктов Требований) ВВК выносит заключение по совокупности заболеваний с указанием категорий годности к воинской службе.

52. Медицинское освидетельствование военнослужащих, получивших увечье, заболевание при исполнении обязанностей воинской службы в ВУЗ, производится по окончании лечения в военно-медицинском учреждении (медицинской организации) при определившемся врачебно-экспертном исходе. Время нахождения на лечении в связи с увечьем, заболеванием полученными при исполнении обязанностей воинской службы сроком не ограничивается.

53. При переводе нуждающегося в сопровождении к месту жительства военнослужащего из одного военно-медицинского учреждения (медицинской организации) в другое, а также увольнении по состоянию здоровья, штатная и нештатная постоянно действующая ВВК выносит заключение о переводе с указанием количества сопровождающих лиц и вида транспорта.

54. Заключение о предоставлении военнослужащему отпуска по болезни, а также освобождении от исполнения обязанностей воинской службы, выносится в случаях, когда в соответствии с Требованиями предусматривается временная негодность к воинской службе.

55. В мирное время нештатная постоянно действующая ВВК выносит заключение о предоставлении отпуска по болезни, если после завершения стационарного лечения и проведения медицинской реабилитации срок, по истечению которого военнослужащий приступает к исполнению обязанностей воинской службы составляет не менее месяца.

В остальных случаях лечение военнослужащих заканчивается в военно-медицинском учреждении, а нештатная постоянно действующая ВВК выносит заключение о полном, а также частичном освобождении от исполнения обязанностей воинской службы.

56. Отпуск по болезни (завершающий этап восстановительного лечения) военнослужащему в мирное время предоставляется на срок от тридцати до шестидесяти суток в зависимости от характера и тяжести увечья, заболевания.

57. Общая продолжительность непрерывного стационарного лечения, проведения медицинской реабилитации и пребывания в отпуске по болезни для военнослужащих по призыву, не превышает четыре месяца, по истечении которых штатная и нештатная постоянно действующая ВВК определяет категорию годности к воинской службе.

58. Военнослужащему, проходящему воинскую службу по контракту, курсанту отпуск по болезни продлевается по медицинским показаниям, но каждый раз сроком не более чем на тридцать суток. В общей сложности время пребывания на стационарном лечении, проведения медицинской реабилитации и в отпуске по болезни не превышает четыре месяца, а для больных туберкулезом – десять месяцев.

Если по истечении указанного срока состояние здоровья военнослужащего по контракту не позволяет приступить к исполнению обязанностей воинской службы, срок пребывания их на лечении продлевается решением прямого начальника от командующего войсками регионального командования и выше на основании заключения штатной и нештатной ВВК.

Продление сроков лечения осуществляется в случаях, если после дальнейшего лечения военнослужащий возвращается к исполнению обязанностей воинской службы.

59. Для продления срока непрерывного пребывания военнослужащего на лечении начальник медицинской службы уведомляет командира воинской части, где проходит службу военнослужащий, о продлении срока пребывания на лечении, в котором указывается диагноз, необходимость продолжения лечения и его предполагаемый срок, который не превышает шестидесяти суток.

60. По истечении предельного непрерывного срока пребывания на лечении и в отпуске по болезни военнослужащие подлежат медицинскому освидетельствованию для определения категории годности к воинской службе.

61. Заключение штатной и нештатной постоянно действующей ВВК о предоставлении отпуска (продлении отпуска) по болезни записывается в книгу протоколов заседаний ВВК и оформляется справкой о медицинском освидетельствовании.

62. В случаях, когда в соответствии с Требованиями предусматривается временная негодность к воинской службе, ВВК выносит заключение об освобождении от исполнения обязанностей воинской службы на срок от семи до пятнадцати суток, но в общей сложности срок освобождения не превышает тридцати суток.

63. В отношении военнослужащих по призыву и курсантов с пониженным питанием при индексе массы тела менее 18,5 и ростом 190 сантиметров и выше штатная, нештатная постоянно действующая ВВК выносят заключение о предоставлении им дополнительного питания.

64. Заключение штатной, нештатной постоянно действующей ВВК об освобождении (в продлении освобождения) по болезни заносится в Книгу протоколов и оформляется справкой о медицинском освидетельствовании.

65. Военнослужащие по призыву по окончании отпуска по болезни при необходимости направляются на повторное медицинское освидетельствование в штатной, нештатной ВВК (по месту прохождения воинской службы, а также проведения отпуска) для определения категории годности к воинской службе и продления отпуска по болезни.

66. Медицинское освидетельствование военнослужащих офицерского состава при перемещении по службе, заключении нового контракта, а также продлении контракта проводится амбулаторно или стационарно штатной, нештатной ВВК. Для прохождения освидетельствования военнослужащему выдается направление на медицинское освидетельствование по форме согласно приложенияю 7 к настоящим Правилам.

При заболеваниях, по которым в соответствии с Требованиями предусматривается индивидуальная оценка годности к воинской службе, в отношении лиц офицерского состава, проходящих медицинское освидетельствование, при благоприятном прогнозе заболевания, а также ходатайстве командования о целесообразности прохождения ими дальнейшей воинской службы и положительной служебной характеристике, настрое на продолжение воинской службы выносятся заключение: "Годен к воинской службе с незначительными ограничениями".

67. Заключения, вынесенные в отношении военнослужащих по контракту, действительны в течение 1 года с момента вынесения.

Параграф 4. Медицинское освидетельствование лиц
офицерского состава, проходящих воинскую службу по призыву,
и военнослужащих, проходящих воинскую службу по контракту,
для определения годности к прохождению воинской службы
(для членов семей к проживанию) на территории
с неблагоприятными климатическими условиями

68. Лица офицерского состава, проходящие воинскую службу по призыву, и военнослужащие по контракту, переводимые на службу, а также проходящие службу на территории с неблагоприятными климатическими условиями и заявившие о наличии у них и у членов их семей заболеваний, препятствующих службе (проживанию) в этих районах, направляются на медицинское освидетельствование в ВВК для определения степени годности к воинской службе по состоянию здоровья. В случае признания их годными к воинской службе с незначительными ограничениями - для определения возможности прохождения службы в этих районах. Члены их семей для установления возможности проживания в указанных районах направляются в ВВК в том же порядке.

69. На медицинское освидетельствование в ВВК направляются:

1) лица офицерского состава, переводимые для прохождения службы в районы с неблагоприятными климатическими условиями, а также члены их семей - по решению командующих региональными командованиями и выше;

2) военнослужащие по контракту рядового и сержантского состава и члены их семей - по решению командующих региональными командованиями, командиров воинских частей.

70. В направлении указываются местность, куда направляется для прохождения воинской службы военнослужащий, цель медицинского освидетельствования, относится или не относится указанная местность к местностям с неблагоприятными климатическими условиями в соответствии с пунктом 1 статьи 46 Закона Республики Казахстан "О воинской службе и статусе военнослужащих".

71. Медицинское освидетельствование для определения категории годности к воинской службе и годности к службе в местностях с неблагоприятными климатическими условиями проводится в соответствии с Перечнем медицинских противопоказаний к прохождению воинской службы лицами офицерского состава, проходящими воинскую службу по призыву, и военнослужащими, проходящими воинскую службу по контракту (для членов семей к - проживанию) в отдельных местностях Республики Казахстан с неблагоприятными климатическими условиями согласно приложению 8 к настоящим Правилам.

72. Медицинское освидетельствование проводится врачами-специалистами: хирургом, терапевтом (детей до пятнадцати лет - педиатром), невропатологом, окулистом, оториноларингологом, дерматовенерологом, стоматологом, в отношении женщин – дополнительно гинекологом. В случаях патологий привлекаются другие врачи-специалисты.

Перед медицинским освидетельствованием проводятся:

1) флюорографическое (рентгенологическое) исследование органов грудной клетки;

2) клинический анализ крови;

3) реакция микро преципитации (микрореакция) на сифилис;

4) общий анализ мочи.

Для уточнения диагноза проводятся также и другие медицинские исследования.

Лицам старше сорока лет проводится ЭКГ (в покое и после нагрузки), измерение внутриглазного давления, определение уровня сахара в крови.

Военнослужащим-женщинам в возрасте сорок лет и старше проводится: осмотр маммолога, онкообследование мазка на онкоцитологию, биопсия по показаниям, при нарушениях овариально-менструального цикла - гормональное обследование и консультация эндокринолога. По медицинским показаниям проводятся клинические исследования.

73. Медицинское освидетельствование военнослужащих и членов их семей проводится ВВК после тщательного объективного исследования их с учетом данных медицинского наблюдения и лечения.

При освидетельствовании также учитываются:

1) реальные условия и возможность получения необходимой медицинской помощи в районе, куда направляется, а также где проходит службу (проживает) освидетельствуемый, условия службы (проживания) в благоустроенных районах и гарнизонах при наличии квалифицированной медицинской помощи;

2) ограниченные возможности для перевода военнослужащих по состоянию здоровья их и членов семей в центральные районы страны, а также в другие районы с умеренным климатом.

Заключение ВВК о противопоказаниях к прохождению службы (проживанию) в местностях с неблагоприятными условиями выносится только в случаях, когда исчерпаны все возможности оказания необходимой медицинской помощи в пределах региональных командований и когда ненаправление военнослужащего в эти районы и перевод из этих районов признается единственной мерой сохранения его здоровья.

74. В результате освидетельствования ВВК определяется:

1) степень годности военнослужащего к воинской службе в соответствии с Требованиями;

2) возможность прохождения службы по состоянию здоровья военнослужащего, признанного годным к воинской службе и годным к воинской службе с незначительными ограничениями, а у члена семьи военнослужащего – проживания в районе, указанном в направлении. При этом ВВК руководствуется Перечнем;

3) если прохождение службы (проживание) в данном районе признается противопоказанным, указывается район, куда переводится военнослужащий, в зависимости от характера заболевания его и члена семьи.

75. При медицинском освидетельствовании членов семей военнослужащих, направляемого на службу в местность с неблагоприятными климатическими условиями, нештатная ВВК определяет:

1) годность (негодность) к проживанию в местности, указанной в направлении;

2) нуждаемость в длительном (более двенадцати месяцев) лечении и наблюдении в специализированной медицинской организации здравоохранения, в обучении, воспитании в специализированных организациях образования для детей с девиантным поведением, отсутствующих в той местности, куда переводится военнослужащий, а также проходит воинскую службу;

3) наличие в местности с неблагоприятными климатическими условиями учреждений, оказывающих специализированную медицинскую помощь, а также специализированных дошкольных (учебных) организаций;

4) их транспортабельность.

76. Наличие у членов семей военнослужащего, болезней и дефектов развития, требующих длительного (более двенадцати месяцев) лечения в специализированных медицинских организациях здравоохранения, а также обучения (воспитания) во вспомогательных школах и специализированных организациях образования для детей с девиантным поведением, которые отсутствуют в местностях, куда переводится военнослужащий, а также где он проходит воинскую службу, являются противопоказаниями к проживанию членов семей военнослужащего в этих местностях.

77. Сведения о наличии вышеуказанных медицинских организаций здравоохранения, специальных учебных (дошкольных) организаций ВВК получает по запросу из уполномоченных органов здравоохранения, образования и науки.

78. Основанием для принятия заключения о нетранспортабельности является степень нарушений функций организма, при котором транспортировка больного (независимо от расстояния и вида транспорта) повлечет за собой резкое ухудшение состояния здоровья, а также смертельный исход.

По результатам медицинского освидетельствования ВВК выносит одно из следующих заключений:

1) годен к службе (для членов семей – к проживанию на территории с неблагоприятными климатическими условиями;

2) не годен к службе (для членов семей – к проживанию) на территории с неблагоприятными климатическими условиями;

3) нуждается в длительном лечении (наблюдении) в специализированной медицинской организации (указать профиль) и в обучении (воспитании) во вспомогательной школе и специальной организации образования для детей и подростков с девиантным поведением;

4) в связи с нетранспортабельностью (указать область, город, район) переезд противопоказан.

79. Заключение ВВК заносится в Книгу протоколов.

При отсутствии противопоказаний к службе ВВК выносит заключение:

"Противопоказаний к службе (проживанию) в районе ______________ нет". Заключение записывается в медицинскую книжку военнослужащего с указанием даты освидетельствования и диагноза за подписью начальника ВВК, а на члена семьи — в его медицинский документ. Командиру, кадровой службе, направившему военнослужащего, а также члена его семьи на ВВК, высылается справка медицинского освидетельствования.

80. При наличии противопоказаний по состоянию здоровья к службе (проживанию) в районе, указанном в направлении командира, ВВК составляет свидетельство о болезни в трех экземплярах по форме, согласно приложению 9 к настоящим Правилам. В заключение на военнослужащего в первую очередь указывается степень годности к воинской службе со ссылкой на соответствующий пункт и графу Требований.

81. Свидетельство о болезни согласно приложению 9 к настоящим Правилам с заключениями ВВК о наличии противопоказаний к службе (проживанию) в том, а также в ином районе Республики Казахстан подлежат утверждению штатной ВВК.

Параграф 5. Медицинское освидетельствование военнослужащих
проходящих воинскую службу по контракту и членов их семей,
выезжающих в иностранные государства

82. Медицинское освидетельствование членов семей военнослужащих проводится при наличии справок из противотуберкулезного, кожно-венерологического, психоневрологического и наркологического диспансеров о состоянии их на учете.

83. Медицинское освидетельствование военнослужащих и членов их семей, направляемых в длительную (свыше шести месяцев) командировку в иностранные государства, проводится на основании перечня медицинских противопоказаний к прохождению воинской службы (для членов семей к проживанию) в иностранном государстве согласно приложению 10 к настоящим Правилам.

84. Военнослужащие проходящие воинскую службу по контракту, члены их семей (по необходимиости), выезжающие в длительные (свыше шести месяцев) командировки в иностранные государства, освидетельствуются врачами-специалистами ВВК.

К освидетельствованию привлекаются врачи других специальностей.

85. По результатам медицинского освидетельствования ВВК выносит одно из следующих заключений:

1) годен к службе (для членов семей – к проживанию) в иностранном государстве;

2) не годен к службе (для членов семей – к проживанию) в иностранном государстве.

86. Заключение ВВК оформляется справкой о состоянии здоровья гражданина, выезжающего в иностранное государство по форме, согласно приложению 11 к настоящим Правилам.

87. При освидетельствовании военнослужащих, проходящих службу с радиоактивными веществами (далее – РВ), источниками ионизирующего излучения (далее - ИИИ), источниками электромагнитного поля (далее – ЭМП) и лазерного излучения (далее - ЛИ), ВВК одновременно с решением вопроса о годности к прохождению воинской службы в иностранном государстве определяет (при наличии в направлении на освидетельствование соответствующих указаний) годность к службе с РВ, ИИИ, источниками ЭМП и ЛИ.

88. Лица, выезжающие в длительную (свыше шести месяцев) командировку в иностранные государства с детьми, представляют в ВВК из организаций здравоохранения по месту наблюдения ребенка карту (сертификат) профилактических прививок с указанием проведенных профилактических прививок и планируемых прививок в год выезда.

89. При выезде в страны, неблагополучные по карантинным инфекциям, и наличии у освидетельствуемых противопоказаний для проведения профилактических прививок против этих инфекций, нештатная постоянно-действующая ВВК выносит заключение о негодности к службе (к проживанию) в иностранном государстве.

90. При возникновении у военнослужащего, члена семьи военнослужащего, проходящего воинскую службу по контракту в длительной (свыше шести месяцев) командировке в иностранном государстве заболевания, при котором выезд из государства пребывания признается единственной мерой сохранения здоровья, досрочное их возвращение в Республику Казахстан проводится на основании заключения ВВК, а при отсутствии ВВК - консилиума врачей государства пребывания.

91. Медицинское освидетельствование членов семей для проживания в иностранном государстве проводится согласно переченю медицинских противопоказаний к прохождению воинской службы (для членов семей к - проживанию) в иностранном государстве согласно приложению 10 к настоящим Правилам.

Параграф 6. Медицинское освидетельствование военнослужащих,
отбираемых для службы и проходящих службу с радиоактивными
веществами, ионизирующими источниками излучений, источниками
электромагнитных полей и лазерного излучения

92. Лицам, отбираемым для службы и проходящим службу с РВ, ИИИ, источниками ЭМП и ЛИ, до начала медицинского освидетельствования представляют медицинские документы согласно пункту 10 настоящих Правил.

93. При направлении военнослужащего проходящего службу с РВ, ИИИ, источниками ЭМП и ЛИ на стационарное обследование и медицинское освидетельствование в военно-медицинское учреждение представляется карта санитарно-гигиенической характеристики условий труда и рабочего места специалиста согласно приложению 12 к настоящим Правилам.

94. При заболеваниях, по которым предусматривается индивидуальная оценка годности к службе с РВ, ИИИ, источниками ЭМП и ЛИ заключение ВВК о годности, негодности к службе выносится с учетом степени компенсации патологического процесса, военно-учетной специальности, общего трудового стажа и трудового стажа по специальности и воинской должности, которую занимает, а также на которую предназначается освидетельствуемый, с учетом состояния здоровья, мнений командования и врача воинской части о способности освидетельствуемого исполнять обязанности воинской службы по военно-учетной специальности.

95. При установлении временной негодности к воинской службе, в отношении лиц, отбираемых для службы с РВ, ИИИ, источниками ЭМП и ЛИ выносится заключение о негодности к службе с РВ, ИИИ, источниками ЭМП и ЛИ.

96. По пунктам Требований, предусматривающим по графе III Требований негодность к воинской службе, индивидуальную оценку годности к воинской службе военнослужащим, отбираемым для службы и проходящим службу с РВ, ИИИ, источниками ЭМП и ЛИ, выносится заключение о негодности к службе с РВ, ИИИ, источниками ЭМП и ЛИ.

97. Лица до 18 лет, женщины со дня установления у них беременности и на период грудного вскармливания ребенка к работе с РВ, ИИИ, источниками ЭМП и ЛИ не допускаются.

Параграф 7. Медицинское освидетельствование
граждан, пребывающих в запасе

98. До начала медицинского освидетельствования граждан, пребывающих в запасе, при призыве на воинскую службу, оформляется Акт медицинского исследования по форме согласно приложения 4 к настоящим Правилам и запрашивают медицинские документы согласно пункту 10 настоящих Правил.

99. До начала медицинского освидетельствования проводятся:

1) общий анализ крови;

2) реакция микропреципитации (микрореакция) на сифилис;

3) определение сахара в крови;

4) общий анализ мочи;

5) ЭКГ в покое (после нагрузки - по показаниям);

6) флюорографическое (рентгенологическое) исследование органов грудной клетки проводится не позже трех месяцев на день освидетельствования, рентгенограмма придаточных пазух носа;

7) лицам старше сорока лет измерение внутриглазного давления.

По медицинским показаниям проводятся профилактические прививки

и необходимые медицинские исследования.

100. При медицинском освидетельствовании граждан, которые были уволены с воинской службы по состоянию здоровья, представляет в ДДО подлинник (копию) заключения ВВК.

101. При заболеваниях, по которым в соответствии с Требованиями предусматривается индивидуальная оценка годности к воинской службе, в отношении граждан, проходивших воинскую службу по контракту и освидетельствуемых при поступлении на воинскую службу по контракту, а также в отношении военнообязанных офицерского состава запаса при призыве на воинскую службу, выносятся заключения ВВК: "Ограниченно годен к воинской службе.

102. Если гражданин, уволенный с воинской службы по состоянию здоровья, ставит вопрос о пересмотре заключения ВВК на момент медицинского освидетельствования и определения категории годности к воинской службе, начальник О(У)ДО рассматривает целесообразность выдачи направления на проведение переосвидетельствования.

С этой целью запрашиваются документы, подтверждающие улучшение состояния здоровья, справки о снятии с диспансерного учета, выписки из медицинских карт и другие медицинские документы, характеризующие состояние здоровья. При наличии положительной динамики в состоянии здоровья гражданин, подлежащий переосвидетельствованию, проходит предварительное медицинское освидетельствование в медицинской комиссии призывных комиссий области (города республиканского значения и в столице) с вынесением предварительного заключения.

Не подлежат медицинскому освидетельствованию лица, признанные негодными к воинской службе с исключением с воинского учета.

Начальник ДДО направляет в штатную ВВК ведомства, в котором проходил воинскую службу военнослужащий, его заявление, военный билет, медицинскую книжку, заключение ВВК, результаты предварительного медицинского освидетельствования с подтверждающими медицинскими документами.

103. На гражданина, уволенного с воинской службы по состоянию здоровья вследствие психического заболевания, кроме вышеперечисленных документов представляется заключение врачей-специалистов медицинской организации здравоохранения об изменении, а также снятии ранее установленного диагноза после стационарного обследования.

104. Штатная ВВК изучает представленные документы и если будет установлено, что имеются, основания для удовлетворения заявления проводится медицинское освидетельствование с целью определения категории годности к воинской службе.

105. Порядок проведения медицинского переосвидетельствования граждан, освобожденных, от призыва на воинскую службу по состоянию здоровья проводится аналогично порядку медицинского переосвидельствования, согласно пункту 10 настоящих Правил.

106. После проведения медицинского освидетельствования заключение нештатной постоянно действующей ВВК оформляется свидетельством о болезни и направляется на рассмотрение в штатную ВВК. Причинная связь увечья, заболевания в свидетельстве о болезни не указывается.

3. Определение причинной связи заболеваний, увечий,
гибели (смерти) у военнослужащих в связи с прохождением
(исполнением обязанностей) воинской службы

107. Причинная связь заболеваний, увечий определяется:

1) у граждан, проходящих воинскую службу в НГ РК штатной ВВК, нештатными постоянно действующими ВВК;

2) у граждан, проходивших воинскую службу в НГ РК – штатной ВВК.

108. При наличии вновь открывшихся обстоятельств о получении заболевания, увечья и их связи с прохождением (исполнением обязанностей) воинской службы, заключение о причинной связи заболевания, увечья пересматривается (по документам) (с отменой ранее вынесенного заключения).

Заключения штатной ВВК о причинной связи заболеваний, увечий, гибели (смерти) выдаются в единственном экземпляре один раз без ограничения срока действия.

109. Заключение ВВК об установлении причинной связи увечья военнослужащим, гражданам, проходившим воинскую службу, выносится согласно справке об увечье (ранении, травме, контузии) по форме согласно приложению 13 к настоящим Правилам (далее – справка об увечье) и материалов служебного расследования.

110. Справка об увечье выдается командиром воинской части, начальником подразделения, в котором военнослужащий и гражданин проходили воинскую службу. В справке об увечье указываются обстоятельства получения увечья и связь с исполнением обязанностей (прохождением) воинской службы.

Нештатная постоянно действующая ВВК, штатная ВВК выносят заключение ВВК о причинной связи увечья на основании рассмотрения справки об увечье и подтверждающих документов, отражающих обстоятельства получения увечья. Справка об увечье составляется не позднее трех месяцев со дня получения указанных выше повреждений здоровья, хранится в истории болезни, а также как приложение к книге протоколов.

111. При отсутствии справки об увечье при вынесении заключения о причинной связи увечья, заболевания ВВК принимаются во внимание документы, в которых указаны причина и обстоятельства получения увечья, заболевания (если они составлены не позднее 3 (трех) месяцев с момента получения увечья, заболевания), служебная и медицинская характеристики, выписка из книги учета больных в амбулатории о первичном обращении за медицинской помощью, материалы административного, служебного расследования, дознания, а также уголовного дела, аттестации, справка военно-медицинского учреждения, история болезни и выписка из нее, свидетельство о болезни, запись врача воинской части, а также военно-медицинского учреждения в медицинской книжке военнослужащего о первичном обращении за медицинской помощью, справки архивного управления.

112. В случаях, если гражданин в период прохождения воинской службы в Вооруженных Силах, других войсках и воинских формированиях Республики Казахстан находился на лечении по поводу увечья, заболевания, полученного в период прохождения воинской службы и на медицинское освидетельствование в ВВК не направлялся, если у гражданина имеются явные последствия телесных повреждений, полученных в период участия в боевых действиях, а также, если вследствие заболевания, полученного в период прохождения воинской службы либо до истечения одного года после увольнения с воинской службы, гражданину была установлена инвалидность либо наступила смерть, причинную связь увечья, заболевания определяет ЦВВК МВД РК.

113. Определение причинной связи заболеваний, увечий, смерти (гибели) проводится на основании обращения: граждан, территориальных подразделений центрального исполнительного органа в области социальной защиты населения, органов, осуществляющих пенсионное обеспечение, кадровых служб Вооруженных Силах, других войсках и воинских формированиях Республики Казахстан, судов и органов прокуратуры Республики Казахстан.

114. Заключение ВВК о причинной связи увечья, заболевания записывается в Книгу протоколов заседания, свидетельство о болезни, а также справку, историю болезни, медицинскую книжку военнослужащего, со ссылкой на документ, подтверждающий обстоятельства получения увечья, заболевания (протокол заседания ВВК по определению причинной связи увечья (ранения, травмы, контузии), заболевания согласно приложению 14 к настоящим Правилам).

115. При отсутствии в свидетельстве о болезни, справке и других медицинских документах заключения ВВК о причинной связи заболевания, увечья, при неправильном оформлении указанных документов, несогласии гражданина с имеющимся заключением ВВК о причинной связи заболевания, увечья, а также при наличии в документах, удостоверяющих прохождение воинской службы, записей об увольнении с воинской службы "по болезни", "по состоянию здоровья", документы направляются на рассмотрение в штатную ВВК.

116. Результаты рассмотрения документов оформляются протоколом заседания ВВК и выносится заключение штатной ВВК о причинной связи заболевания, увечья.

117. В случае, когда в документах гражданина, проходившего воинскую службу, не указан диагноз заболевания, но указан пункт расписания болезней, действовавший на момент медицинского освидетельствования, штатная ВВК в своем заключении о причинной связи заболевания, увечья указывает наименование болезней, которые предусматривались указанным пунктом расписания болезней.

118. Если у военнослужащего выявлено несколько заболеваний, увечий и их последствий, возникших (полученных) при различных обстоятельствах, заключение ВВК о причинной связи выносится раздельно.

119. В случае, когда в документе неточно указан диагноз заболевания, увечья, по которому ранее было вынесено заключение ВВК о причинной связи, штатная ВВК указывает первоначальный диагноз, не меняя его формулировки, а затем указывает уточненный диагноз заболевания, увечья и выносит по нему заключение ВВК о причинной связи.

120. Если документы о результатах медицинского освидетельствования гражданина отсутствуют, а также медицинское освидетельствование его не проводилось, основанием для вынесения заключения ВВК о причинной связи заболевания, увечья являются записи в истории болезни, медицинской книжке, медицинской справке, справке архива.

121. Заключение ВВК:

1) "Увечье получено при исполнении обязанностей воинской службы" выносится военнослужащим, если оно получено при исполнении обязанностей воинской службы, а также в результате поражений, обусловленных воздействием радиоактивных веществ, источников ионизирующего излучения, компонентов ракетного топлива и иных высокотоксичных веществ, источников электромагнитного поля и оптических квантовых генераторов;

2) "Заболевание получено при исполнении обязанностей воинской службы" выносится, если оно получено при инфицировании во время пребывания в эпидемическом очаге особо опасной инфекции, а у освидетельствуемого из числа медицинского персонала, кроме того вследствие заражения при исполнении служебных обязанностей по оказанию медицинской помощи больным туберкулезом, вирусным гепатитом и ВИЧ-инфекцией (для лиц, имеющих непосредственный контакт с больными);

3) "Заболевание получено в период прохождения воинской службы" выносится военнослужащим, гражданам, проходившим воинскую службу, если оно возникло у освидетельствуемого в период прохождения воинской службы, либо достигло в указанный период степени тяжести, которая изменяет категорию годности к воинской службе, а также при хронических медленно прогрессирующих заболеваниях, диагностированных до истечения одного года после увольнения с воинской службы, если начало заболевания относится к периоду прохождения воинской службы при наличии медицинских документов, позволяющих отнести начало заболевания к указанному периоду.

122. Заключение ВВК: "Заболевание получено вследствие чрезвычайных экологических ситуаций" выносится военнослужащим, гражданам, проходившим воинскую службу и привлекавшийся к выполнению работ по ликвидации последствий чрезвычайных экологических ситуаций, в том числе аварии на Чернобыльской атомной электростанции (далее - Чернобыльской АЭС) в 1986 – 1990 годах, если заболевания вызваны неблагоприятными факторами, возникшими вследствие катастрофы.

123. Заключение ВВК: "Заболевание получено вследствие воздействия ионизирующих излучений" выносится военнослужащим и гражданам, проходившим воинскую службу и участвовавшим в испытании ядерного оружия, а также проходившим воинскую службу (воинские сборы) в период 1949 – 1991 годах на территории, подвергшейся загрязнению радиоактивными веществами.

124. При установлении причинной связи заболеваний категориям граждан, указанных в пунктах 121-123 настоящих Правил, штатная ВВК руководствуется перечнем заболеваний, связанных с воздействием ионизирующих излучений, утвержденных приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 10 апреля 2019 года № ҚР ДСМ-24 "Об утверждении перечня заболеваний, связанных с воздействием ионизирующих излучений, и Правил установления причинной связи" (зарегистрированный в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 18499), архивными данными министерств обороны Республики Казахстан и Российской Федерации о прохождении воинской службы.

При хронических медленно прогрессирующих (общесоматических) заболеваниях заключения ВВК, указанные в пунктах 121-123 настоящих Правил, выносятся, если начало заболевания можно отнести к периоду прохождения воинской службы в указанный период, а также в течение пяти лет после прекращения ими работ по ликвидации последствий катастрофы.

Сноска. Пункт 124 с изменением, внесенным приказом Министра внутренних дел РК от 14.01.2020 № 16 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

125. Заключения ВВК: "Увечье (ранение, травма, контузия) получено при защите бывшего Союза ССР", "Увечье (ранение, травма, контузия) получено при исполнении обязанностей воинской службы", "Заболевание связано с пребыванием на фронте", "Заболевание связано с прохождением воинской службы в Афганистане и других государствах, в которых велись боевые действия" выносятся военнослужащим и гражданам, проходившим воинскую службу, статус которых определен Законом Республики Казахстан от 28 апреля 1995 года "О льготах и социальной защите участников, инвалидов Великой Отечественной войны и лиц, приравненных к ним".

126. Для установления причинной связи заболеваний, увечий, связанных с участием в боевых действиях, в штатную ВВК представляются документы о прохождении воинской службы, архивные документы, подтверждающие факт получения заболевания, увечья в период прохождения воинской службы, и медицинские документы, оформленные после увольнения с воинской службы.

127. Заключение ВВК:

1) "Увечье получено в результате несчастного случая, не связанного с исполнением обязанностей воинской службы" выносится военнослужащим, если увечье не связано с исполнением обязанностей воинской службы;

2) "Заболевание не связано с прохождением воинской службы" выносится военнослужащим в случаях, если заболевание возникло у освидетельствованного до призыва на воинскую службу, поступления на воинскую службу по контракту и в период прохождения воинской службы, не достигло степени, которая изменяет категорию годности освидетельствуемого к воинской службе.

128. Заключение ВВК:

1) "Увечье, приведшее к смерти, получено в результате исполнения обязанностей воинской службы" выносится военнослужащим, если вследствие увечья, полученного в результате исполнения обязанностей воинской службы, наступила смерть. Гражданам, проходившим воинскую службу, такое заключение выносится, если в течение одного года после увольнения с воинской службы вследствие увечья, полученного в результате исполнения обязанностей воинской службы, наступила смерть;

2) "Заболевание, приведшее к смерти, получено в результате исполнения обязанностей воинской службы" выносится военнослужащим, если вследствие заболеваний, полученных при инфицировании во время пребывания в эпидемическом очаге особо опасной инфекции, а у освидетельствуемых из числа медицинского персонала, кроме того, вследствие заражения туберкулезом и ВИЧ-инфекцией при исполнении служебных обязанностей (для лиц, имеющих непосредственный контакт с больными) наступила смерть.

Гражданам, проходившим воинскую службу, такое заключение выносится, если в течение одного года после увольнения с воинской службы, вследствие заболеваний, полученных при инфицировании во время пребывания в эпидемическом очаге особо опасной инфекции в период прохождения воинской службы, а у освидетельствуемых из числа медицинского персонала кроме того, вследствие заражения туберкулезом и ВИЧ-инфекцией при исполнении служебных обязанностей (для лиц, имеющих непосредственный контакт с больными) наступила смерть;

3) "Заболевание, приведшее к смерти, получено в период прохождения воинской службы" выносится военнослужащим, проходившим воинскую службу, если вследствие заболевания, полученного в период прохождения воинской службы наступила смерть.

Гражданам, проходившим воинскую службу, такое заключение выносится, если в течение одного года после увольнения с воинской службы, вследствие заболеваний, полученных в период прохождения воинской службы наступила смерть.

129. Заключение ВВК: "Заболевание (увечье), приведшее к гибели (смерти), связано с воздействием катастрофы на Чернобыльской АЭС и других радиационных катастроф и аварий на объектах гражданского и военного назначения и ядерных испытаний" выносится военнослужащим проходившим воинскую службу, если вследствие заболевания, увечья, полученного в период прохождения воинской службы, а также в течение одного года после увольнения наступила гибель (смерть).

130. Заключение нештатной ВВК (постоянно - и временно-действующей) обжалуется в вышестоящую ВВК.

131. Заключение ВВК обжалуется в судебном порядке.

4. Психофизиологическое и полиграфологическое исследования

132. В соответствии с подпунктом 8 части третьей пункта 2 статьи 38 Закона "О воинской службе и статусе военнослужащих" в отношении лиц, поступающих на воинскую службу по контракту на должности, связанные с сохранностью вооружения и боеприпасов на арсеналах, базах и складах оружия и боеприпасов, проводится психофизиологическое и полиграфологическое исследование согласно пунктам 22, 34 настоящих Правил.

133. Психофизиологическое обследование включает в себя психодиагностическое и психофизиологическое исследования, в процессе которых проводится экспертиза профессиональной психологической пригодности.

134. В психофизиологической лаборатории (далее - ПФЛ) ВВК, проводится психодиагностическое исследование (далее - ПДИ) в отношении следующих контингентов:

гражданам, поступающим на воинскую службу;

лицам, поступающим в военные учебные заведения;

военнослужащим при перемещении по службе, в том числе на вышестоящую должность;

военнослужащим при продлении контракта;

по направлению военной полиции.

135. По итогам ПДИ оформляются Карточка учета психодиагностического исследования по форме, согласно приложению 15 к настоящим Правилам и заключение по результатам психодиагностического исследования по форме, согласно приложению 16 к настоящим Правилам.

136. Для проведения психофизиологического отбора оборудуются:

1) кабинет начальника ПФЛ;

2) класс для группового ПДИ (в том числе полиграфологического опроса) с достаточным количеством посадочных мест;

3) кабинет психолога для индивидуального обследования.

137. Класс для группового ПДИ (в том числе полиграфологического опроса) предназначен для всестороннего психодиагностического исследования личности военнослужащего и отвечает Требованиям по оформлению и оборудованию класса для группового психодиагностического исследования и полиграфологического опроса военнослужащих, согласно приложению 17 к настоящим Правилам.

138. ПДИ кандидатов, принимаемых на воинскую службу, поступающих на учебу, военнослужащих направленых на определение интеллектуальной продуктивности, установление основных черт и особенностей характера (личности) обследуемых, которые оказывают как положительное, так и отрицательное влияние на выполнение кандидатом его служебных обязанностей, как правило, применяются:

тест Равена – краткий ориентировочный тест (далее КОТ);

методика многостороннего исследования личности (ММИЛ);

тест Люшера.

139. Повторное психофизиологическое обследование кандидатов на воинскую службу, военнослужащих при перемещении проводится не ранее чем через шесть месяцев после проведения предшествующего обследования. При проведении повторных обследований изучаются архивные данные предшествующих исследований.

140. Проведение психофизиологического отбора осуществляется после медицинского освидетельствования врачами-специалистами ВВК, но перед медицинским освидетельствованием врачом-психиатром ВВК.

141. Лица, прибывающие на обследование в ПФЛ, имеют при себе: направление из кадровой службы, военный билет (приписное свидетельство), служебное удостоверение и иной документ, удостоверяющий личность гражданина и фотографию 3х4. Специалисты, осуществляющие ПДИ, удостоверяются в личности обследуемого лица путем проверки указанных документов.

142. ПДИ не подлежат лица, имеющие признаки обострения хронических заболеваний, находящиеся в состоянии алкогольного опьянения и с признаками другой интоксикации. Проведение ПДИ переносится на другой день, согласованный с кандидатом.

143. При выявлении в процессе ПДИ утомления, выраженного психоэмоционального стресса, состояний после перенесенного заболевания проведение обследований переносится на другой день, согласованный с кандидатом.

144. ПДИ осуществляется ПФЛ в первой половине дня.

145. Тестовые задания и инструкции освидетельствуемым предоставляются на государственном и русском языках.

146. ПДИ проводится штатным психологом ВВК отвечает практическим требованиям, которые предъявляются к психодиагностическим методикам.

147. Продолжительность ПДИ определяется в соответствие с типовыми нормами проведения психофизиологического исследования, согласно приложения 18 к настоящим Правилам.

148. ПДИ включает в себя:

групповое ПДИ с целью получения формализованных данных о психологических особенностях личности с использованием основных психологических методик. ПДИ завершается обработкой бланков тестов и формированием пакета первичных материалов по каждому освидетельствуемому;

индивидуальное ПДИ и собеседование с целью получения уточненной и развернутой психологической характеристики;

применение дополнительных тестов при наличии признаков нарушений адаптации.

149. При наличии факторов группы риска кандидат направляется на дополнительное обследование.

150. Индивидуальное ПДИ и собеседование проводятся психологом в отдельном кабинете.

151. При выявлении у обследуемых лиц признаков нарушения адаптации и психического расстройства сведения о них передаются врачу-психиатру ВВК для дальнейшего использования при определении годности к воинской службе.

152. Результаты психодиагностики отражаются в психологических характеристиках по результатам проведенного ПДИ для кадровой службы.

153. В психологических характеристиках описываются мотивы поступления на воинскую службу (учебу), уровень и особенности внимания, памяти, интеллекта, самооценка, коммуникативные и эмоционально-волевые качества, направленность личности (социальные и поведенческие установки).

154. Указанные выводы имеют рекомендательный характер и учитывают степень соответствия индивидуальных психологических и психофизиологических качеств кандидата критериям психологической пригодности к основным видам деятельности и обучению.

155. Заключение по результатам психодиагностического исследования вносится также в справку о медицинском освидетельствовании.

156. По результатам психологического отбора выносится одно из следующих заключений о пригодности кандидата к воинской службе по контракту на конкретных воинских должностях:

1) "рекомендуется";

2) "не рекомендуется";

Вывод "рекомендуется" (полностью соответствует требованиям предполагаемой должности) выносится в отношении лиц, у которых выявлены индивидуальные особенности, которые обеспечивают оптимальную адаптацию к условиям и характеру предстоящей деятельности, включая экстремальные ситуации. Для этих лиц прогнозируется успешность службы и низкая вероятность развития отклоняющегося (ненормативного) поведения и профессиональных заболеваний. Эффективность и надежность их служебной деятельности в основном определяется уровнем существующей профессиональной подготовкой, а также выработкой устойчивых профессиональных навыков;

Вывод "не рекомендуется" (не соответствует требованиям предполагаемой должности) выносится в отношении кандидатов, имеющих выраженные признаки социальной дезадаптации с высокой вероятностью развития заболеваний, неудовлетворительную мотивацию к службе и учебе, негативные личностные особенности, к асоциальным формам поведения. У таких кандидатов состояние социальной дезадаптации развивается в обычных ситуациях. Их следует также отнести к "группе риска". К этой же категории относятся лица, имеющие низкий уровень профессионально значимых психологических и психофизиологических качеств, сниженные резервы функциональных систем, в связи с неблагоприятным прогнозом профессиональной деятельности группами.

157. Основной целью прохождения полиграфологического исследования является получение дополнительной информации и проверка достоверности сведений, сообщаемых гражданами, принимаемыми на воинскую службу в НГ РК.

158. Кандидаты проходят полиграфологическое исследование в ВВК по направлению на полиграфологическое исследование по форме согласно приложению 19 к настоящим Правилам. Перечень должностей, подлежащих полиграфологическому исследованию, приведен в приложении 20 к настоящим Правилам.

159. При приеме на воинскую службу в НГ РК полиграфологическое исследование проводится с целью выявления у освидетельствуемого:

скрытых расстройств поведения, негативных зависимостей, употребления наркотических, психотропных и иных психоактивных веществ, вызывающих психическую и физическую зависимость;

скрываемых заболеваний, препятствующих полноценному прохождению воинской службы и суицидальных наклоностей.

160. Исследование проводит полиграфолог с использованием полиграфа и включает в себя ряд последовательных этапов:

1) предтестовую беседу с обследуемым лицом;

2) тестирование обследуемого лица;

3) вынесение заключения.

Исследование проводится на государственном либо на русском языке по желанию обследуемого лица исключает возникновение у обследуемого лица чувства унижения и оскорбления.

В случае необходимости предоставляется переводчик.

161. Перед проведением исследования полиграфолог предварительно знакомится с имеющимися материалами, при необходимости изучает медицинские документы о состоянии здоровья обследуемого лица и консультируется с соответствующими медицинскими специалистами.

162. Предтестовая беседа с обследуемым лицом предусматривает:

1) разъяснение прав обследуемого лица, а также задач исследования;

2) ознакомление с полиграфом и принципом его работы;

3) обсуждение и корректировку вопросов;

4) выявление и фиксирование уклончивости в ответах, нервозности, неадекватности поведения и речи.

163. При проведении тестирования обследуемое лицо заполняет декларацию о полиграфологическом исследовании (далее - декларация) состоящую из двух разделов по форме, согласно приложению 21 к настоящим Правилам. Первый раздел декларации заполняется до проведения тестирования, второй раздел декларации - после проведения тестирования.

Обследуемые лица, имеющие неудовлетворительное самочувствие на момент тестирования, сообщают об этом полиграфологу до начала проведения тестирования и указывают об этом в декларации. В этом случае тестирование таких лиц проводится в другое время в течение этого дня либо в другой день, при этом перенос по причине неудовлетворительного самочувствия допускается не более двух раз в течение десяти календарных дней.

Кроме того, обследуемое лицо не допускается к тестированию в случаях:

1) резкого обострения заболевания, связанного с нарушением сердечно-сосудистой и дыхательной деятельности (обследуемым лицом предоставляется соответствующее медицинское заключение);

2) нахождения обследуемого лица в состоянии алкогольного и наркотического опьянения, а также при наличии остаточных явлений интоксикации;

3) наличия данных о беременности.

164. При проведении исследования осуществляется его аудио и видеозапись, о чем сообщается обследуемому лицу.

165. Длительность непрерывного тестирования обследуемого лица составляет не более 120 минут. Для снижения нагрузки в ходе тестирования, обследуемому лицу предоставляется отдых, продолжительностью до 15 минут.

При этом, рабочая нагрузка на одного полиграфолога при проведении исследований не должна составлять более двух человек в день.

166. Обследуемое лицо проходит тестирование как в специально оборудованных для этих целей помещении, так и в любых иных помещениях.

Основными требованиями к помещению являются:

1) площадь не менее 10 квадратных метров, высота потолка не ниже 2,5 метров;

2) нейтральные и мягкие тона стен и потолка, обеспечивающие соответствующий уровень звукоизоляции;

3) постоянная температура воздуха в помещении от +20 до +25 С^о.

167. По результатам прохождения исследования выносится заключение с выводом о достоверности ответов обследуемого лица на поставленные вопросы.

В заключении указываются дополнительные сведения, максимально раскрывающие суть проведенного исследования.

168. Информация, полученная в ходе исследования, носит вероятностный, рекомендательный характер, а также вспомогательное значение и используется кадровыми службами при решении вопроса о приеме на воинскую службу в НГ РК.

169. Заключение по результатам полиграфологического исследования по форме приложению 22 к настоящим Правилам готовится полиграфологом в 2 (двух) экземплярах в течение трех рабочих дней. Один экземпляр заключения выдается представителю кадровых служб и строевых частей (инициатора) под роспись с записью в "Журнале учета выдачи заключении о прохождении полиграфологического исследования". Заключение помещается в конверт и скрепляется печатью ВВК.

170. Материалы исследования относятся к документам для служебного пользования.

171. В случае отказа от полиграфологического исследования составляется Акт отказа исследования от прохождения полиграфологического исследования, по форме согласно приложению 23 к настоящим Правилам. В указанных случаях при оформлении заключении кадровой службой решается вопрос о целесообразности принятия кандидатов на воинскую службу.

172. За разглашение и искажение результатов исследований полиграфолог и начальники заинтересованных служб НГ РК несут ответственность в соответствии с законами Республики Казахстан.

173. Материалы исследования (2-й экземпляр заключения о результатах исследования, распечатки психофизиологических реакций в виде полиграмм на принтере, аудио и видеоматериалы, вопросники, направления, акт отказа от полиграфологического исследования, декларация о полиграфологическом исследовании) хранятся в архиве ВВК.

5. Оформление медицинских документов ВВК

174. Сведения об определении категории годности по состоянию здоровья согласно приложению 24 к настоящим Правилам записываются в Книгу протоколов.

По результатам освидетельствования ВВК выносит следующие заключения:

1) в отношении военнослужащих, проходящих воинскую службу по призыву:

годен к воинской службе;

годен к воинской службе с незначительными ограничениями;

годен к поступлению в военное учебное заведение;

годен к поступлению на воинскую службу по контракту;

временно не годен к воинской службе;

освободить от исполнения обязанностей воинской службы на ____ суток (госпитализируются в лазарет медицинского пункта воинской части);

частично освободить от исполнения обязанностей воинской службы (указать от каких видов работ, занятий, нарядов) на _______ суток;

предоставить отпуск по болезни на ____ суток;

предоставить отпуск по болезни на ____ суток с последующим медицинским освидетельствованием по месту прохождения воинской службы;

предоставить дополнительное питание;

не годен к воинской службе в мирное время, ограниченно годен в военное время;

не годен к воинской службе с исключением с воинского учета.

2) в отношении военнослужащих, проходящих воинскую службу по контракту и офицеров, проходящих воинскую службу по призыву:

годен к воинской службе;

годен к воинской службе, годен к поступлению на воинскую службу по контракту;

годен к воинской службе с незначительными ограничениями;

годен к воинской службе с незначительными ограничениями, годен к поступлению на воинскую службу по контракту;

годен (не годен) к поступлению в _____________________________;

(указать наименование военного учебного заведения и факультета)

годен к воинской службе с незначительными ограничениями, не годен к поступлению_________________________________________________;

(указать наименование военного учебного заведения, факультета)

ограниченно годен к воинской службе;

ограниченно годен к воинской службе, не годен к поступлению на воинскую службу по контракту;

подлежит повторному медицинскому освидетельствованию через

_____________________ месяцев (заключение выносится в военное время);

(указать срок)

временно негоден к воинской службе (после перенесенных заболеваний, травм и операций);

не годен к воинской службе в мирное время, ограниченно годен в военное время;

не годен к воинской службе с исключением с воинского учета;

не годен к воинской службе с исключением с воинского учета. Подлежит освобождению от исполнения обязанностей воинской службы на срок необходимый для оформления увольнения, но не более чем на 30 суток.

3) в отношении курсантов (слушателей, не имеющих офицерского звания):

годен (негоден) к обучению _________________________________

(наименование военного учебного заведения)

С указанием категории годности к воинской службе.

освободить от исполнения обязанностей воинской службы на ____ суток (госпитализируются в лазарет медицинского пункта учебного заведения);

4) в отношении военнослужащих отбираемых для службы и проходящих службу с РВ, ИИИ, КРТ, источниками ЭМП:

годен к службе с ______________________________________;

(указать вредный фактор)

временно не годен к службе с ___________________________;

(указать вредный фактор)

подлежит медицинскому освидетельствованию через ______ месяцев;

не годен к службе с _________________________________(для

(указать вредный фактор)

военнослужащих указать категорию годности к воинской службе);

подлежит обследованию с последующим медицинским освидетельствованием;

5) в отношении военнослужащих, отбираемых в учебные части и курсантов учебных частей:

годен (негоден) к обучению в учебной части (по определенной военно-учетной специальности)_______________________________________;

(указать категорию годности к воинской службе)

подлежит обследованию с последующим медицинским освидетельствованием;

6) в отношении граждан и военнослужащих, поступающих в военные учебные заведения, в том числе иностранных государств, реализующие программы высшего образования, на военные факультеты учебных заведений, военные учебные заведения, реализующие программы послевузовского образования:

1) годен (негоден) к поступлению в____________________________;

(наименование учебного заведения)

2) годен (негоден) к обучению в_______________________________;

(наименование учебного заведения)

) в отношении военнослужащих, проходящих воинскую службу по контракту, лиц офицерского состава, проходящих воинскую службу по призыву и членов их семей, при определении годности к прохождению воинской службы (для членов семей к проживанию) на территориях с неблагоприятными климатическими условиями:

годен (негоден) к прохождению воинской службы (для членов семей к проживанию)________________________________________________;

(указать область, город, район)

нуждается в длительном лечении (наблюдении) в специализированной медицинской организации (указать профиль медицинской организации) и в обучении (воспитании) в специальной организации образования для детей и подростков с девиантным поведением и проживании в областном (республиканском) центре;

в связи с нетранспортабельностью переезд (указать область, город, район) противопоказан;

8) в отношении военнослужащих, проходящих воинскую службу по контракту и членов их семей, выезжающих в иностранные государства (с неблагоприятными климатическими условиями):

годен (негоден) к службе (для членов семей к проживанию) в иностранном государстве;

9) при необходимости сопровождения военнослужащего, следующего на лечение в лечебное и санаторно-курортное учреждение, в отпуск по болезни, к месту службы и к избранному месту жительства после увольнения с воинской службы по состоянию здоровья, ВВК определяет нуждаемость в сопровождении, с указанием количества сопровождающих лиц, виде транспорта.

Дополнительно для военнослужащих, проходящих воинскую службу по контракту и офицеров, проходящих воинскую службу по призыву, ВВК выносит следующие заключения:

подлежит санаторному лечению ________________________________

(указать профиль санатория)

(заключение принимается при направлении из военно-медицинского учреждения в санаторий для продолжения лечения);

предоставить отпуск по болезни на ____ суток;

продлить отпуск по болезни на ____ суток;

освободить от исполнения обязанностей воинской службы на ______ суток;

частично освободить от исполнения обязанностей воинской службы на ___ суток________________________________________________________;

(указать от каких видов работ, нарядов.

175. Свидетельство о болезни в мирное время составляется:

1) на всех военнослужащих, признанных:

ограниченно годными к воинской службе;

не годными к воинской службе в мирное время, ограниченно годными в военное время;

не годными к воинской службе с исключением с воинского учета;

2) на курсантов (слушателей, не имеющих офицерского звания) военных учебных заведений, признанных не годными к обучению;

3) на граждан, проходивших воинскую службу и освидетельствуемых для определения категории годности на момент увольнения их с воинской службы;

4) на офицеров запаса, признанных негодными к воинской службе с исключением с воинского учета;

5) на офицеров запаса, призванных на воинскую службу, но еще не отправленных к месту службы и признанных;

не годными к воинской службе с исключением с воинского учета;

не годными к воинской службе в мирное время, ограниченно годными в военное время, ограничено годными к воинской службе.

176. В случае, когда заключение ВВК оформляется свидетельством о болезни, разрешается не записывать в Книгу протоколов заседаний ВВК данные объективного обследования и результаты специальных исследований. При этом экземпляр свидетельства о болезни хранится как приложение к Книге протоколов заседаний ВВК. Свидетельство о болезни оформляется справкой о медицинском освидетельствовании:

1) на военнослужащих, проходящих воинскую службу по контракту, направляемых для прохождения воинской службы в местности с неблагоприятными климатическими условиями, а также проходящие воинскую службу в этих районах (местностях) и признанных негодными к прохождению воинской службы в указанных районах (местностях), а также штатная и нештатная ВВК выносит заключение военнослужащим подразделения специального назначения назначаемым, направляемым для обучения на специальные курсы по специальностям: водолазный специалист (водолаз, водолаз-глубоководник), а также на курсы связанные с прыжками с парашютом;

2) на членов семей военнослужащих, проходящих воинскую службу по контракту и признанных негодными к проживанию в районах с неблагоприятными климатическими условиями, нуждающимися в длительном (более 12 месяцев) лечении, наблюдении в специализированных медицинских организациях, обучении, воспитании в специализированных учебных заведениях, при их нетранспортабельности.

177. Заключение ВВК, оформленное свидетельством о болезни, справкой с изменением категории годности к воинской службе, подлежит утверждению штатной ВВК.

178. На военнослужащих-женщин, признанных негодными к службе с РВ, ИИИ, источниками ЭМП в связи с беременностью, заключение ВВК оформляется справкой и утверждению (контролю) штатной ВВК не подлежит.

179. Свидетельство о болезни в военное время составляется:

1) на всех военнослужащих, признанных негодными к воинской службе, временно негодными к воинской службе с повторным освидетельствованием через 6-12 месяцев;

2) на офицеров запаса, признанных негодными к воинской службе.

180. Заключение ВВК в военное время, оформленное свидетельством о болезни, подлежит утверждению штатной ВВК, а заключение, оформленное справкой – контролю.

181. Свидетельство о болезни направляется в штатную ВВК для утверждения в четырех экземплярах, на военнослужащих, необоснованно призванных на срочную воинскую службу по состоянию здоровья и признанных при освидетельствовании негодными к воинской службе.

После утверждения первый и второй экземпляры свидетельства о болезни штатной ВВК возвращаются в ВВК, оформившую свидетельство о болезни, третий экземпляр не позднее 5 рабочих дней после утверждения направляется в ДДО по месту призыва военнослужащего, а четвертый экземпляр хранится в штатной ВВК.

182. Свидетельства о болезни направляются в штатную ВВК для утверждения в трех экземплярах, где первый и второй экземпляры свидетельства о болезни после вынесения заключения штатной ВВК высылаются в ВВК, оформившее свидетельство о болезни для последующего направления первого экземпляра в отделение кадров по месту жительства гражданина, а третий экземпляр хранится в штатной ВВК:

1) на военнообязанных, освидетельствованных для определения категории годности к воинской службе;

2) на офицеров запаса;

3) на военнослужащих, офицеров запаса, призванных на воинскую службу признанных при освидетельствовании:

ограниченно годными к воинской службе;

не годными к воинской службе в мирное время, ограниченно годными в военное время;

не годными к воинской службе с исключением с воинского учета.

После утверждения первый и второй экземпляры свидетельства о болезни штатная ВВК возвращает в ВВК, оформившее свидетельство о болезни для последующего направления в воинскую часть по месту службы военнослужащего, а третий экземпляр хранится в штатной ВВК.

183. При убытии военнослужащего по призыву в отпуск по болезни первый экземпляр справки выдается ему на руки, второй экземпляр остается в деле воинской части.

В случае если заключение ВВК не реализовано в срок и если в состоянии здоровья освидетельствованного, независимо от срока, по его заявлению, а также заключению врачей лечебных (лечебно-профилактических) и военно-медицинских учреждений произошли существенные изменения, дающие основания для пересмотра ранее вынесенного заключения, ВВК проводит повторное медицинское освидетельствование. При этом в служебных и медицинских документах указываются причины повторного освидетельствования, результаты динамического наблюдения состояния здоровья военнослужащего, обращаемость за медицинской помощью, количество трудопотерь, сведения о влиянии состояния здоровья освидетельствуемого на исполнение им обязанностей воинской службы по занимаемой должности, мнение командования о целесообразности продолжения воинской службы.

184. Решения, вынесенные ВВК по определению суда в отношении военнослужащих, ранее освидетельствованных ведомственными штатными ВВК, оформляются справкой по определению суда по форме, согласно приложения 25 к настоящим Правилам.

Приложение 1
к Правилам проведения
военно-врачебной экспертизы
в Национальной гвардии
Республики Казахстан

Методика
исследования при проведении военно-врачебной экспертизы
в Национальной гвардии Республики Казахстан
1. Общие положения

1. Медицинское освидетельствование в военно-врачебной комиссии проводится в условиях, когда поступающие по контракту, учебные, военно-учебные заведения не заинтересованы сообщать об имеющихся заболеваниях, либо проявлять признаки патологических черт характера, военнослужащие, заинтересованные уволиться по болезни, склонны преувеличивать свои заболевания либо симулировать их.

Медицинское освидетельствование в военно-врачебной комиссии проводится согласно Перечня инструментария, медицинского и хозяйственного имущества, необходимого для медицинского освидетельствования соглано приложению к настоящей Методике.

2. Специалистов ВВК объединяет задача общими усилиями, наиболее полно и адекватно оценить состояние физического и психического здоровья освидетельствуемых, что требует определенного подхода.

3. Поскольку акт и карта медицинского освидетельствования находятся на руках освидетельствуемого весь период прохождения комиссии, записи психиатра не должны быть доступны им а, следовательно, психиатр освидетельствует последним, оставляя акт либо карту у себя для представления на заключительную комиссию.

4. В ходе прохождения комиссии освидетельствуемый у специалистов проявляет черты характера, либо болезненные признаки (конфликтность, раздражительность, странности в поведении, неадекватные реакции), о которых эксперты-очевидцы сообщают психиатру для использования в беседе с ним.

5. Психиатр, проводит беседу с использованием данных обследования психолога (где он есть), которое, в свою очередь, проводится после экспертной оценки всеми (кроме психиатра) специалистами, еще и поэтому освидетельствуемый приходит к нему в последнюю очередь.

6. Терапевт использует данные ряда специалистов: окулиста (состояние глазного дна с характерными признаками гипертензии, склеротических и дистрофических изменений), невропатолога (вегетативно-сосудистые дисфункции), хирурга (остеохондрозы, дающие рефлекторные боли в область сердца и других органов, деформации грудной клетки, требующие рентгенологического и других исследований органов), оториноларинголога (очаги инфекции околоносовых пазух и миндалин, объясняющие воспалительные заболевания органов и систем). Поэтому терапевту следует проводить исследования после указанных специалистов.

7. Неврологу целесообразно проводить освидетельствование после хирурга, устанавливающего заболевания и повреждения костно-связочного аппарата (включая часто встречающиеся остеохондрозы), переломы костей с повреждением нервов, а также окулиста, который при осмотре устанавливает изменения на глазном дне, адекватно отражающие состояние сосудов головного мозга.

Нет объективной необходимости регулировать очередность медицинского освидетельствования среди других врачей-экспертов.

8. Медицинское освидетельствование производится в помещениях, соответствующих санитарным нормам: по объему не менее 9 метров, в том числе 3 метра на одного человека, включая освидетельствуемого, освещенности не менее 300 люкс при люминесцентном освещении и 150 люкс при освещении лампами накаливания, комфортной температуре не менее 18 градусов.

9. Необходимость проведения откровенной, доверительной беседы с обследуемым для успешной экспертизы его психического здоровья, характерологических особенностей личности, требует выделять психиатру, а также психологу отдельные кабинеты.

10. В отдельном кабинете, ориентированном на тихую сторону улицы, проводит освидетельствование терапевт, что обеспечивает качественное аускультативное исследование.

11. Исследование остроты зрения проводится офтальмологом в кабинете длиной не менее 5,5 метра при условии расстояния от обследуемого до таблицы Головина-Сивцева 5 метров. Для проведения офтальмоскопии оборудуется затемненное помещение.

12. Кабинет оториноларинголога по диагонали не менее 6,5 метра для исследования остроты слуха с расстояния от 6 метров, изолированный от шума, затемненный с искусственным источником света. Для удобства на полу делается разметка по 0,5 метра.

13. Разрешается совмещать в одном кабинете работу офтальмолога и ЛОР-врача, невролога и хирурга.

14. Для проведения массового психологического исследования оборудуется достаточно просторный зал, в котором каждый обследуемый обеспечивается индивидуальным рабочим местом. Количество посадочных мест на одного штатного психолога не превышает 12-ти. Независимо от объема представленной в ВВК информации о медицинском наблюдении в период до освидетельствования, врачи-эксперты, тщательно изучив представленные документы, собирают анамнестические сведения, проводят всестороннее объективное клиническое, доступное лабораторное и другое дополнительное исследование.

15. Особое место в военно-врачебной экспертизе занимает анамнез жизни и анамнез болезни. Ценность сведений об освидетельствуемом, являющихся отправной точкой наряду с патологическими изменениями в данных лабораторных исследований, зависит от умения вести целенаправленный опрос.

16. Если методики исследования вестибулометрия, миотики, мидриатики), препараты (затрудняют и делают невозможным обследование другими специалистами, применение их назначается в конце освидетельствования в ВВК.

17. Оценка годности к службе должна быть индивидуальной с учетом характера заболевания и физического недостатка, его течения, выраженности нарушений и степени компенсации болезненного процесса, прогноза и влияния условий конкретного вида деятельности на развитие данного заболевания, а также компенсаторных возможностей и функциональной приспособленности больного органа (системы) и организма в целом.

18. Во всех случаях при наличии подозрений на отклонение от нормы, освидетельствуемый подвергается достаточному обследованию в зависимости от обнаруженных изменений и медицинскому освидетельствованию соответствующими специалистами. Если при амбулаторном обследовании диагноз остается неясным, освидетельствуемый направляется на стационарное обследование.

2. Хирургическое исследование и антропометрические измерения

19. В отсутствие в штате ВВК средних медработников (кроме медрегистратора), хирург-эксперт для определения общего физического развития проводит основные антропометрические измерения: роста, веса тела, окружности груди, жизненной емкости легких, силы кистей рук и становой силы с помощью измерительных приборов.

20. Для измерения роста в положении:

1) стоя освидетельствуемый становится на подставку ростомера, прикасаясь к его вертикальной планке межлопаточной областью спины, ягодицами и пятками. Голова держится прямо, чтобы надкозелковая вырезка уха и наружный угол глазной щели находились на одной горизонтальной линии. Подвижная планка ростомера должна плотно прилегать к темени;

2) сидя, освидетельствуемый садится на откидную скамейку ростомера выпрямившись, касается вертикальной планки ростомера межлопаточной областью и ягодицами. Голова находится в том же положении, что и при измерении стоя. Ноги согнуты в коленях под прямым углом. Отсчет ведется от поверхности сиденья с точностью до 0,5 см.

21. Вес тела определяется на медицинских весах. Освидетельствуемый стоит на середине площадки весов. Показатели записываются с точностью до 0,1 кг.

22. Окружность груди измеряется наложением прорезиненной измерительной ленты без надавливания, сзади под нижними углами лопаток, спереди у мужчин - по нижней полуокружности соска, у женщин - по хрящам IV пары ребер над грудными железами. При этом освидетельствуемый стоит спокойно с опущенными руками. Отмечаются три показателя: в момент дыхательной паузы, при максимальном вдохе и максимальном выдохе.

23. Жизненная емкость легких определяется с использованием спирометра, пневмотахометра. Освидетельствуемый после максимального вдоха делает полный выдох в трубку.

24. Сила кистей измеряется ручным динамометром, который сжимается освидетельствуемым максимальным усилием кисти горизонтально вытянутой сначала правой, затем левой руки.

25. Становая сила определяется с использованием станового динамометра. Освидетельствуемый обеими руками за рукоятку, находящуюся на уровне коленных суставов, максимально растягивает динамометр, не сгибая ног.

26. Непосредственной задачей хирургического исследования является выявление хирургических заболеваний и отклонений в состоянии опорно-двигательного аппарата, мышечной и сосудистой систем, мочеполовой системы, которые могут являться противопоказанием к службе в конкретной должности.

27. Правильно оценить данные физического развития, а также обнаружить скрытые и начинающиеся хирургические заболевания можно только при планомерном обследовании.

28. Перед началом исследования хирург выясняет жалобы, сведения о перенесенных травмах, хирургических заболеваниях и оперативных вмешательствах.

29. Освидетельствуемый осматривается в обнаженном виде. Изучается осанка тела в сагиттальной и фронтальной плоскости. Правильная осанка характеризуется прямым (вертикальным) положением головы и симметричными очертаниями шейно-плечевых линий, срединным положением линии остистых отростков, одинаковым уровнем и симметричным расположением углов лопаток, одинаковой конфигурацией треугольников талии, несколько выступающими вперед контурами грудной клетки, нижними конечностями правильной формы.

30. Изучается состояние кожных покровов: пигментация, истончение, шелушение, сухость, трофические расстройства. Одновременно определяются размеры щитовидной железы. При наличии рубцов оцениваются их характер и происхождение.

31. При осмотре грудной клетки отмечается наличие деформаций, связанных с искривлением позвоночника либо существующих самостоятельно (воронкообразная, килевидная грудь). Определяется положение ключиц.

32. Осматривается живот, его форма. При осмотре обращается внимание на аномалии развития наружных половых органов.

33. При наличии асимметрии лопаток следует помнить, что она связана с деформацией позвоночника и болезнью Шпренгеля – врожденным высоким стоянием лопатки. При деформации позвоночника чаще всего выявляется кифоз в грудном отделе, реже - лордоз, в поясничном – чаще усиление лордоза, реже - кифоз. Обращается внимание на наличие и выраженность сколиоза.

34. Оценивается поза освидетельствуемого. Вынужденное положение как правило обуславлено болевыми ощущениями, анатомическими изменениями и патологической установкой в результате компенсации.

35. Конечность может находиться в положении внутренней и наружной ротации, приведения и отведения, сгибания и разгибания.

Для определения застарелых переломов, вывихов и других повреждений костей и суставов обращается внимание на расположение основных опознавательных пунктов, костных выступов, надмыщелков. В нормальном локтевом суставе в положении разгибания предплечья надмыщелки плечевой кости и верхушка локтевого отростка находятся на одной линии. При сгибании в локтевом суставе эти опознавательные пункты образуют равнобедренный треугольник с верхушкой на локтевом отростке.

36. Изучается форма и положение таза. Следует помнить, что у многих людей (до 80 процентов) в норме одна нога короче другой. При укорочении ноги на 2 см и более определяется заметный перекос таза. В положении отведения укороченной ноги искривление таза исчезает. Компенсаторное искривление позвоночника в таких случаях к деформации относить нельзя. При одинаковой длине ног и деформации таза следует исключить деформацию позвоночника, что требует дополнительного обследования.

Отмечают симметричность ягодичных складок и выступов больших вертелов бедренных костей.

37. Осматривается крестцово-копчиковая область и область заднего прохода на возможное наличие эпителиальных копчиковых ходов и их осложнений, проявлений хронического парапроктита, параректальных свищей, геморроидальных узлов, зияние заднего прохода. Исследование возможных выпадений геморроидальных узлов и выпадения прямой кишки производится при легком и сильном натуживании в положении освидетельствуемого на корточках.

Исследование прямой кишки и предстательной железы пальцем производится по показаниям.

38. При осмотре ног определяется положение их осей. Различают: прямые ноги, 0-образные, когда колени раздвинуты в сторону, оси бедра и голени образуют угол, открытый внутрь, Х-образные ноги, когда колени сдвинуты, оси голеней расходятся, оси бедра и голени образуют угол, открытый кнаружи. Для определения 0-образного искривления ног измеряют расстояние между выступами внутренних мыщелков бедренных костей, Х-образного искривления - расстояние между внутренними лодыжками голеней.

Осматриваются стопы и подошвы.

39. При пальпации черепа можно выявить дефекты костей свода после травмы а также оперативных вмешательств, наличие опухолевидных образований мягких тканей и костей.

40. Определяются состояние периферических лимфоузлов, тургор кожи и ее температура, развитие мускулатуры.

41. Пальпацией живота определяется состояние передней брюшной стенки в покое и при натуживании (грыжи белой линии, пупочные, паховые, послеоперационные), состояние внутренних органов, наружных паховых колец.

При наличии грыжевого выпячивания оцениваются его величина, содержимое и вправимость.

42. Пальпируются яички, их придатки, элементы семенного канатика, предстательная железа с целью выявления аномалий развития, водянки яичка и семенного канатика, опухоли, камней, воспалительных заболеваний.

43. Для оценки состояния опорно-двигательного аппарата и позвоночника важно выявить не только анатомические изменения, но и определить его функциональные возможности. Следует иметь ввиду, что анкилоз крупного сустава в функционально удобном положении конечности (сегмента) в ряде случаев не ограничивает привычного объема выполняемых работ.

44. Изучение объема движений в суставах конечностей начинается с выполнения активных и пассивных движений во всех плоскостях.

45. Измерение окружности конечностей производится сантиметровой лентой на симметричных участках: на бедре - в верхней, средней и нижней трети, на плече и голени - в наиболее объемной их части.

46. Во избежании ошибок при измерении объема движений в суставах руководствуются следующей методикой:

1) Плечевой сустав - сгибание: освидетельствуемый стоит боком к врачу. Неподвижная бранша угломера устанавливается параллельно вертикальной оси туловища, ось и подвижная бранша - параллельно и в центре линии, соединяющей большой бугор плечевой кости с ее наружным надмыщелком.

Освидетельствуемый максимально поднимает прямые руки вперед без участия плечевого пояса и отклонения туловища. Разгибание: при тех же условиях руки максимально отклоняются назад. Отведение: освидетельствуемый стоит спиной к врачу. Углы лопаток на одном уровне, внутренний край лопатки параллелен вертикальной линии позвоночника. Неподвижная бранша угломера устанавливается параллельно вертикальной оси туловища, подвижная - параллельно линии, соединяющей акромион с локтевым отростком локтевой кости. Разводятся руки в стороны до возможного предела.

2) Локтевой сустав - сгибание и разгибание: освидетельствуемый стоит боком к врачу, руки опущены вниз ладонями вперед. Неподвижная бранша угломера устанавливается параллельно линии, соединяющей бугор плечевой кости с ее наружным надмыщелком, подвижная - параллельно линии, соединяющей наружный надмыщелок плечевой кости с шиловидным отростком лучевой кости. Предплечье медленно сгибается до возможного предела. Ось угломера должна совпадать с поперечной осью локтевого сустава (линия, соединяющая нижние края наружного и внутреннего надмыщелков).

3) Лучезапястный сустав - тыльное разгибание и ладонное, ульнарное и радиальное сгибание.

Предплечье в горизонтальной плоскости, кисть выпрямлена и является его продолжением, первый палец прижат. Неподвижная бранша угломера устанавливается параллельно линии, соединяющей шиловидный отросток лучевой кости и наружный край сухожилия двуглавой мышцы, подвижная - по длине второй пястной кости. Производится ладонное, ульнарное и радиальное сгибание и тыльное разгибание, при этом ось угломера должна совпадать с поперечной осью сустава.

4) Тазобедренный сустав - сгибание и разгибание: освидетельствуемый лежит на спине, исследуемая нога вытянута, другая максимально согнута в тазобедренном и коленном суставах и фиксирована в таком положении одноименной рукой. Неподвижная бранша угломера устанавливается параллельно линии, соединяющей вершину подкрыльцовой ямки с большим вертелом, подвижная - по линии, соединяющей большой вертел и наружный мыщелок бедра.

Во время измерения исследуемая нога сгибается в коленном суставе.

Отведение: освидетельствуемый лежит на спине, ноги вытянуты, пятки вместе, руки вдоль туловища. Неподвижная бранша угломера устанавливается по линии мечевидный отросток-лобковое сочленение-внутренний мыщелок бедра. Исследуемая нога максимально отводится.

5) Коленный сустав - сгибание и разгибание: освидетельствуемый лежит на спине. Неподвижная бранша угломера устанавливается параллельно линии, соединяющей большой вертел с наружным мыщелком бедренной кости, подвижная - параллельно линии, соединяющей головку малоберцовой кости с наружной лодыжкой. Производится сначала максимальное сгибание, а затем полное разгибание голени.

6) Голеностопный сустав - подошвенное и тыльное сгибание:

освидетельствуемый лежит на спине, стопа под углом 90 градусов. Неподвижная бранша угломера устанавливается параллельно линии, соединяющей головку малоберцовой кости с наружным мыщелком, подвижная - по наружному краю (своду) стопы. Производится вначале тыльное, а затем подошвенное сгибание.

47. При всех измерениях необходимо тщательно следить, чтобы во время движения в суставах бранши угломера не отклонялись от вышеуказанных линий измерения.

48. Длина конечности измеряется сантиметровой лентой. Используются одинаковые симметричные опознавательные точки с учетом оси конечности.

Для верхней конечности эта ось проходит через центр головки плечевой кости и головчатого возвышения плеча, головок лучевой и локтевой костей, для нижних конечностей - через переднюю верхнюю ось подвздошной кости, внутренний край надколенника и первый палец по прямой линии, соединяющей эти точки. Для выявления укорочения конечностей важное значение имеет сопоставление истинной (анатомической) и относительной длины конечности.

49. При анкилозах, контрактурах суставов, отклонении голени внутрь, а также кнаружи, патологических состояниях тазобедренного сустава анатомическая длина больной и здоровой конечности часто имеют одинаковый размер, а относительная длина больной конечности - меньше. Анатомическая длина конечности измеряется по сегментам, а относительная - по прямой линии от начала до конца конечности.

50. Анатомическая длина плеча измеряется от большого бугорка плечевой кости до локтевого отростка, предплечья - от локтевого отростка до шиловидного отростка локтевой кости.

51. Анатомическая длина бедра измеряется от вершины большого вертела до суставной щели коленного сустава, голени - от суставной щели коленного сустава до нижнего конца наружной лодыжки. Сумма полученных измерений каждого сегмента составит анатомическую длину конечности.

52. Относительная длина верхней конечности определяется путем измерения по прямой линии от акромиального отростка лопатки до кончика третьего пальца, нижней конечности - от передней верхней оси подвздошной кости до подошвенного края стопы.

53. Исследование позвоночника начинается с выполнения осевой нагрузки и определения болевых точек, которые дополнительно уточняют перкуссией области верхушек остистых отростков и пальпацией паравертебральных точек.

54. Объем движений в шейном отделе позвоночника определяется путем наклона и поворотов головы.

В норме сгибание головы вперед возможно на 40 градусов и совершается до соприкосновения подбородка с грудиной, кзади оно возможно настолько, что затылок принимает горизонтальное положение, вбок - до соприкосновения с надплечьем. Повороты головы в обе стороны возможны до 85 градусов.

Боковые движения в грудном и поясничном отделах позвоночника возможны в пределах 25-30 градусов от вертикальной линии.

55. Наибольшее участие позвоночник принимает в передне-задних движениях. Ограничение подвижности позвоночника в передне-заднем направлении определяется при активном сгибании освидетельствуемого вперед. Вместо образования равномерной дуги позвоночник остается выпрямленным, и наклон вперед происходит за счет сгибания в тазобедренных суставах. Дальнейшее сгибание делается возможным только при приседании, что наблюдается при поднятии освидетельствуемым небольшого предмета с пола.

56. При подозрении на деформацию позвоночника, проекции вершин остистых отростков отмечают на коже раствором бриллиантового зеленого, и определяется деформация позвоночника. Для этого используют отвес (нить с грузом), который фиксируют над остистым отростком седьмого шейного позвонка липким пластырем. Если отвес пройдет точно по межягодичной складке, сколиоз считается уравновешенным. Если есть отклонение отвеса, его величину необходимо измерить на всем протяжении деформации для последующего сопоставления с данными рентгенограмм. Сравнивается расстояние между краем лопатки и позвоночника в симметричных точках, оцениваются показатели определения становой силы (динамометрии). Поскольку выраженные деформации позвоночника сопровождаются нарушением функции внешнего дыхания, необходимо определить жизненную емкость легких, минутный объем дыхания, максимальную вентиляцию легких.

57. С целью подтверждения деформаций позвоночника исследование необходимо дополнить рентгенографией (флюорографией) позвоночника в вертикальном и горизонтальном положении тела.

58. Для оценки патологического изменения стоп (плоскостопие, деформации) используются индексы Чижина и Фридлянда. При определении индекса Чижина (измерение следа стопы) на бумаге выполняется отпечаток следа стопы, измеряется ширина отпечатка и ширина выемки следа. Отношение ширины отпечатка к ширине выемки определяет степень уплощения: индекс от 0 до 1 – норма, от 1 до 2 - уплощение, выше 2 - плоскостопие.

Для оценки плоскостопия определяется индекс Фридлянда

(уплощение свода стопы) по формуле: высота свода х 100

длина стопы

Высота свода определяется циркулем от пола до центра ладьевидной кости. В норме индекс Фридлянда равен 30-28, при плоскостопии - 27-25.

59. Наиболее достоверно степень плоскостопия устанавливается рентгенологически. Выполняются профильные снимки стоп в положении стоя под нагрузкой (без обуви). На рентгенограммах путем построения треугольника определяются угол продольного свода и высота свода. Угол образуется линиями, проведенными от нижнего края ладьевидно-клиновидного сочленения к вершине пяточного бугра и головке первой плюсневой кости. Определяется высота свода - длина перпендикуляра, опущенного с высоты угла продольного свода на основание треугольника, - линии, соединяющей поверхность бугристости пяточной кости с подошвенной поверхностью головки первой плюсневой кости. В норме угол свода равен 125-130 градусов, высота свода - 39 мм.

60. Плоскостопие I степени: угол продольного внутреннего подошвенного свода 131-140 градусов, высота свода 35-25 мм. Плоскостопие II степени: угол продольного внутреннего свода 141-155 градусов, высота свода 24-17 мм. Таранная кость укорочена, шейка не подчеркнута. Плоскостопие III степени: угол свода больше 155 градусов, высота свода менее 17 мм.

61. Одновременно отмечается уплощение поперечного свода стопы, отводящая контрактура первого пальца. Стопа ротирована и отклонена кнаружи.

62. В положении освидетельствуемого лежа пальпаторно и аускультативно проверяется пульсация магистральных сосудов. При необходимости выполняются осциллография с нитроглицериновой пробой, ангиография, флебография, реовазография, доплерография и другие исследования, дающие объективные показатели состояния кровообращения.

3. Исследование внутренних органов

63. Исследование внутренних органов включает в себя изучение жалоб, анамнеза, а также объективное обследование, которое начинается с общего осмотра, при этом обращается внимание на общий вид, телосложение, степень развития подкожно-жировой клетчатки, окраску кожных покровов и видимых слизистых. Пальпаторно определяется эластичность и влажность кожи, ее температура на отдельных участках, состояние лимфатических узлов, мышц.

Затем проводится исследование по системам.

64. При исследовании органов кровообращения определяется пульс (частота, ритм, характер) и артериальное давление в покое (сидя). При повышенном артериальном давлении необходимо повторное через 10-15 минут измерение, а если оно остается выше нормы, то через 3-5 дней в условиях, исключающих неблагоприятные факторы (эмоциональные и физические нагрузки, недосыпание). В случае повышения артериального давления проводится суточное мониторирование артериального давления (далее - СМАД). Обязательно проводится функциональная проба сердечно-сосудистой системы, которая заключается в определении скорости восстановления исходного ее состояния после физической нагрузки (15-20 приседаний) через 3 минуты после нее и далее до установления исходных данных пульса и артериального давления. Для исключения мнимой артериальной гипертензии военнослужащим подразделения специального назначения назначаемым, направляемым для обучения на специальные курсы по специальностям: водолазный специалист (водолаз, водолаз-глубоководник) а также на курсы связанные с прыжками с парашютом, обязательно проводится СМАД.

65. При исследовании периферических сосудов обращается внимание на наличие и характер пульсации артерий в различных областях (яремные вены, сонные, плечевые и другие артерии, подчревная пульсация).

66. Перкуссией и пальпацией определяются границы сердца, верхушечный и сердечный толчки, другие пульсации в области сердца и по соседству с ним.

67. При выслушивании сердца в различных положениях освидетельствуемого (лежа, стоя), после физической нагрузки, при задержке дыхания оценивают звучность сердечных тонов (усиление, ослабление, акцент) и их характер (расщепление, раздвоение, появление дополнительных тонов), а также наличие сердечных шумов. При выслушивании шума необходимо определить его отношение к фазе сердечной деятельности (систолический, диастолический), его характер, силу, продолжительность, локализацию и преимущественную иррадиацию. Шумы различают органические и функциональные. Органические шумы наблюдаются при поражениях, миокарда, клапанов сердца и отходящих от него сосудов и врожденных пороках сердца. Функциональные шумы зависят от различных причин: нервное возбуждение, инфекционные заболевания, анемии, в пубертатном периоде.

68. Для выяснения причин и характера сердечных шумов необходимо прибегать к дополнительным методам обследования: рентгенография сердца в трех проекциях с контрастированием пищевода, электрокардиография, фонокардиография, эхокардиография, другие исследования.

69. При исследовании органов дыхания всем освидетельствуемым обязательно проводится рентгенологическое исследование, предпочтительно крупнокадровым флюорографом, и тщательное исследование клиническими методами.

Военнослужащим подразделения специального назначения назначаемым, направляемым для обучения на специальные курсы по специальностям: водолазный специалист (водолаз, водолаз-глубоководник) а также на курсы связанные с прыжками с парашютом, в обязательном порядке проводится спирография для определения жизненной емкости легких (далее ЖЕЛ).

70. При оценке жалоб обращается внимание на характер одышки (физиологическая, патологическая, при затруднении вдоха, выдоха, смешанная), особенность кашля (продолжительность, время проявления, громкость, тембр, наличие мокроты и ее особенность), на локализацию, интенсивность, иррадиацию болей в груди и связь этих болей с актом дыхания, кашлем.

71. Внешний осмотр лица позволяет выявить цианотичную окраску кожи и видимых слизистых, указывающую на затруднение газообмена, заметное движение крыльев носа при дыхании, связанное с выраженной одышкой, наличие румянца на щеках.

72. При осмотре шеи обращают внимание на ее объем и форму, состояние лимфатических узлов.

73. При осмотре грудной клетки в состоянии покоя и при глубоком дыхании определяется ее форма, расположение ключиц, надключичных и подключичных ямок, лопаток, симметричность обеих половин грудной клетки, тип дыхания, частота, ритм и глубина дыхательных движений, участие в акте дыхания вспомогательных мышц.

74. Пальпацией определяют локализацию болезненности грудной клетки и ее резистентность (эластичность), выраженность голосового дрожания, что позволяет предположить наличие выпота в плевральных полостях, а также больших инфильтратов в легких, шум трения плевры.

75. При сравнительной перкуссии определяются границы легких, подвижность нижних легочных краев (в нормальном состоянии подвижность легочных краев составляет в сумме вдоха и выдоха 6-8 см), высота стояния верхушек легких и их ширина, а также выявляются изменения перкуторного легочного звука при патологических состояниях (укорочение, притупление, тупой звук при наличии жидкости в плевральной полости, воспалительных, опухолевых процессах в легких, тимпанический характер звука, коробочный звук при скоплении воздуха в плевральной полости, наличии полостей в легком - абсцесс, каверна, если она расположена близко к грудной стенке и имеет диаметр не менее 3-4 см, а также при повышенной воздушности легочной ткани - эмфизема).

76. При выслушивании легких определяется характер дыхания, его интенсивность и соотношение вдоха и выдоха. Оцениваются основные дыхательные шумы (везикулярное, бронхиальное дыхание и их изменение) и патологические дыхательные шумы (хрипы, крепитация и шум трения плевры).

77. При выявлении над легкими участков с притуплением, тупым перкуторным звуком и аускультативных изменений в виде бронхиального, ослабленного, амфорического дыхания, влажных хрипов, крепитаций, при выявлении симптомов, которые вызывают подозрение на туберкулез, необходимо освидетельствуемых направлять на обследование к фтизиатру, а также на стационарное обследование в специализированное лечебное учреждение.

78. При обследовании органов брюшной полости для выявления заболеваний желудочно-кишечного тракта большое значение имеет правильно собранный анамнез. При анализе жалоб освидетельствуемых необходимо обращать внимание на характер диспепсических расстройств, болевых ощущений, связь их с приемом пищи, периодичность и сезонность болей.

79. Осмотр начинается с исследования ротовой полости: зубов, десен, языка, мягкого неба и зева. Затем проводится осмотр и пальпация органов брюшной полости. Освидетельствуемый укладывается на кушетку лицом к источнику света с выпрямленными ногами и вытянутыми вдоль туловища руками. Голова должна быть слегка приподнята и без напряжения лежать на подголовнике кушетки. Врач, находясь справа от освидетельствуемого, проводит поверхностную ориентировочную пальпацию, выявляя болезненность, напряжение мышц брюшной стенки, наличие грыжи белой линии, поверхностных опухолей и т.п. Затем переходит к глубокой, скользящей пальпации по методу Образцова, определяя состояние печени, селезенки, почек, кишечника, глубоко расположенных образований.

80. При перкуссии определяются верхняя граница печени, нижняя граница желудка и размеры селезенки.

81. При выявлении симптомов, указывающих на заболевание органов брюшной полости, необходимо проводить дополнительные лабораторные, инструментальные и рентгенологические исследования.

82. При обследовании почечной системы необходимо тщательно собирать анамнез, обращая внимание на связь возможных дизурических явлений с ранее перенесенными заболеваниями, наличие артериальной гипертензии и характер болевого синдрома.

83. Осмотр начинается с определения наличия отеков и пастозности на лице. Пальпацией определяют размеры почек, поколачиванием по поясничной области - наличие болевого синдрома.

84. При выявлении симптомов заболевания почек необходимо провести дополнительные исследования: лабораторные, инструментальные и рентгенологические.

85. Учитывая сложность в диагностике заболеваний почек, необходимо проводить полный комплекс исследований, включающий экскреторную урографию, ультразвуковое исследование, радиоизотопную ренографию, бакпосев мочи, лабораторные анализы мочи.

86. Учитывая, что ряд терапевтических заболеваний протекает с поражением мышц и суставов, необходимо при осмотре обращать внимание на: изменение конфигурации суставов, объем движений, наличие признаков воспаления. При выявлении отдельных признаков заболевания необходимо провести дополнительные исследования.

4. Исследование нервной системы

87. Задача невролога-эксперта состоит в установлении повреждений органов и систем, приведших к локальному, рассеянному, диффузному органическому поражению нервной системы, наличия и выраженности вегетативных либо функциональных расстройств, связи неврологических симптомов с нарушением функций внутренних органов и на этой основе составление прогноза о возможности выполнять функциональные обязанности в конкретной должности, либо степень утраты трудоспособности.

88. Осмотр эксперта - невролога проводиться после осмотра глазного дна офтальмологом.

89. Клинико-неврологическое исследование производится после ознакомления с медицинскими документами, выяснения жалоб и сбора анамнеза (общего анамнеза и анамнеза болезни).

90. Уточняется - наличие судорожных припадков, эпизодов потери сознания, приступов мышечной слабости у освидетельствуемого и его родственников, наличие в семье инфекционных заболеваний, интоксикаций, нервных болезней.

91. При неврологическом обследовании освидетельствуемые должны быть раздеты полностью, чтобы правильно оценить наличие атрофии, парезов, выявить трофические нарушения кожи, изменение походки и статики.

92. Большое значение в неврологическом исследовании имеет тщательный осмотр и пальпация черепа, даже в тех случаях, когда освидетельствуемый отрицает наличие черепно-мозговых травм, с целью выявления врожденных и приобретенных дефектов, которые могут дать основание для проведения целенаправленного обследования: ЭХОЭГ, краниографии в двух проекциях. При необходимости ЭЭГ, КТ, ЯМРТ головного мозга.

93. При исследовании черепно-мозговых нервов прежде всего обращается внимание на зрачки, определяется их форма и величина, реакция на свет (прямая и содружественная). Неодинаковая величина зрачков (анизокория) как одиночный симптом не является признаком органического заболевания нервной системы, а также следствием врожденной аномалии, неравномерности симпатической иннервации. Деформация зрачков должна вызвать подозрение на органическое поражение нервной системы, но ее значение как органического симптома не следует переоценивать при нормальных зрачковых реакциях. Изменение зрачковых реакций является в большинстве случаев признаком органического заболевания центральной нервной системы и поэтому исследование зрачковых реакций проводится тщательно при наличии достаточно интенсивного источника света.

94. При исследовании реакции зрачков на аккомодацию с конвергенцией необходимо проследить сужение одного и другого зрачка. При этом следует помнить, что некоторые лица не умеют конвергировать глазные оси "по заказу", что создает ложное представление о парезе конвергенции. При исследовании зрачковых реакций обращается внимание также на разницу реакций зрачков на свет, конвергенцию и аккомодацию.

95. Имеют значение не только грубые нарушения зрачковых реакций (симптом Аргайля-Робертсона, рефлекторная неподвижность зрачков, отсутствие реакции на конвергенцию и аккомодацию), но и более тонкие расстройства (разница в живости реакции одного зрачка по сравнению с другим, вялость реакции на конвергенцию и аккомодацию).

96. При изменении зрачковых реакций необходимо более тщательное исследование двигательной сферы, чувствительности, рефлексов.

97. После исследования зрачков обращается внимание на положение глаз, косоглазие, ширину глазных щелей, движение глазных яблок, наличие диплопии, нистагм.

98. Косоглазие не всегда указывает на поражение глазодвигательных нервов, оно обусловливается врожденным дефектом и аномалиями зрения.

99. Отдельные нистагмоидные подергивания глазных яблок при крайних боковых отведениях глаз не являются симптомом органического поражения нервной системы, но всякий случай нистагма требует особого внимания и более тщательного неврологического обследования освидетельствуемого: КТ или ЯМРТ головного мозга.

100. Затем исследуются функции остальных черепно-мозговых нервов:

различные виды чувствительности на лице, движения нижней челюсти, напряжение жевательной мускулатуры, корнеальный и конъюнктивальный рефлексы;

выраженность носогубных складок, оскал зубов, нахмуривание бровей, зажмуривание глаз, наморщивание лба (легкая асимметрия выраженности носогубных складок как одиночный симптом значения не имеет);

подвижность мягкого неба, глотание, фонация, рефлекс с мягкого неба;

состояние и сила грудинно-ключично-сосковых и трапециевидных мышц, поднимание плеч, повороты головы;

движения языка (отклонение языка в сторону как одиночный симптом еще не указывает на поражение нервной системы), фибриллярные подергивания и атрофии не являются признаком органической патологии.

101. Функция зрительного нерва исследуется офтальмологом, слухового нерва оториноларингологом.

102. При исследовании двигательной сферы определяются объем пассивных и активных движений верхних и нижних конечностей, объем движений позвоночника, сила мышц, их тонус, атрофия мышц, ее распространенность и выраженность, фибриллярные и фасцикулярные подергивания, механическая возбудимость мышц и нервов (симптом Хвостека и Труссо), синкинезии, гиперкинезы (дрожание, хорея, атетоз, торзионный спазм, тики), акинезия. В сомнительных случаях при поражении мышц рекомендуется направить освидетельствуемых на ЭМГ.

103. При исследовании координации движений применяются пальце-носовая, пяточно-коленная пробы, проверяется диадохокинез, устойчивость в позе Ромберга, изучается походка. Обращается внимание на дрожание сомкнутых век, языка, пальцев вытянутых рук. Нарушение речи (скандирование, носовой оттенок, дизартрия, заикание, афонические расстройства) выявляются в процессе беседы и опроса освидетельствуемого. Наличие данных патологических изменений является показанием для назначения КТ, ЯМРТ головного мозга.

104. Многие органические заболевания нервной системы сопровождаются изменениями сухожильных рефлексов, поэтому исследование их является существенно важным.

105. Исследуются рефлексы: карпо-радиальный (периостальный), сгибательно-локтевые (с двуглавой мышцы), разгибательно-локтевые (с трехглавой мышцы), коленные и ахилловы, брюшные, яичковые, подошвенные, проверяется наличие и отсутствие патологических рефлексов (Бабинского, Россолимо, Бехтерева, Оппенгейма, патологические рефлексы ротовой мускулатуры - назолабиальный, хоботковый, сосательный). Определяется не только наличие рефлексов, но и живость, и равномерность их. Неравномерность рефлексов и утрата их указывает в большинстве случаев на органическое поражение периферической и центральной нервной системы. Учитывая это, необходимо обращать внимание на технику исследования рефлексов, чтобы не получить ложной разницы в рефлексах. Следует помнить, что мышечным напряжением рефлексы могут быть заторможены и в этих случаях нужно применять методы отвлечения внимания, исследовать рефлексы в разных положениях.

106. Отсутствие рефлексов на верхних конечностях указывает на врожденную аномалию, поэтому большое значение имеет неравномерность рефлексов и отсутствие рефлекса на одной стороне.

107. Отсутствие коленных и ахилловых рефлексов всегда подозрительно на органическое заболевание нервной системы (спинная сухотка, последствия полиневрита, полиомиелита, миелодисплазии). При отсутствии коленных и ахилловых рефлексов необходимо применять дополнительные методы исследования (рентгенографию пояснично-крестцового отдела позвоночника, исследование крови на реакцию Вассермана, при необходимости КТ, ЯМРТ спинного мозга).

108. Равномерное повышение рефлексов, иногда с клонусами, при отсутствии патологических рефлексов и при живых брюшных рефлексах не является признаком органического поражения нервной системы, такое повышение наблюдается при неврозах.

109. При исследовании чувствительности определяется наличие болей, парестезии, их характер, степень выраженности, локализация, болезненность нервных стволов, болевые точки, симптомы натяжения нервных стволов, болевая, температурная, тактильная, при необходимости другие виды чувствительности, характер расстройства чувствительности (анестезия, гипостезия, гиперстезия, гиперпатия) и ее область. Для исключения дискогенной патологии позвоночника при корешковых выпадениях рекомендуется направить освидетельствуемого на КТ, ЯМРТ соответствующего отдела позвоночника.

110. При исследовании вегетативной нервной системы обращается внимание на окраску кожных покровов лица, туловища, конечностей (бледность, краснота, акроцианоз, игра вазомоторов), наличие трофических расстройств кожи, потоотделение, обращается внимание на наличие асимметрий влажности кожи и ее температуры.

111. Исследуются кожно-вегетативные рефлексы: местный дермографизм, рефлекторный дермографизм, пиломоторный рефлекс и сердечно-сосудистые рефлексы: глазо-сердечный (феномен Даньини-Ашнера), шейный. Проводятся ортоклиническая проба, проба Эрбена. Обращается внимание на динамику артериального давления. При лабильности вегетативной нервной системы и АД рекомендовано более тщательное неврологическое обследование: РЭГ и УЗДГ, при необходимости ЯМРТ в ангио режиме.

112. Установление патологической лабильности, повышенной возбудимости вегетативной иннервации имеет значение в объективной оценке невротических состояний, а также вопросах отбора для некоторых видов служб.

Военнослужащим подразделения специального назначения назначаемым, направляемым для обучения на специальные курсы по специальностям: водолазный специалист (водолаз, водолаз-глубоководник) а также на курсы связанные с прыжками с парашютом, необходимо в обязательном порядке ЭЭГ, ЭХО-ЭГ, по показаниям КТ или ЯМРТ головного мозга.

5. Исследование психического состояния, психологическое и
физиологическое обследования

113. Основными задачами врача-психиатра военно-врачебной является недопущение на службу в НГ РК лиц, страдающих психическими заболеваниями и пограничными состояниями, а также раннее выявление военнослужащих, больных психическими заболеваниями, своевременная их госпитализация в специализированные лечебные учреждения для лечения и вынесения решений о годности к воинской службе.

114. Врачу-психиатру ВВК чаще всего приходится иметь дело с пограничными состояниями и вялотекущими, скрытыми формами заболеваний, когда больные не расценивают состояние своего психического здоровья как болезненное, они не обращаются за психиатрической помощью и, как правило, не состоят на учете в психоневрологическом диспансере, будучи заинтересованными в приеме на службу и продолжении службы, стараются скрыть от врача имеющееся у них психическое заболевание. В ряде случаев приходится иметь дело с последствиями перенесенных в прошлом органических поражений головного мозга, черепно-мозговых травм, психозов, когда степень выраженности психического дефекта невелика и социальная адаптация этих лиц еще не страдает.

115. Во всех перечисленных случаях врач-психиатр оказывается в затруднительном положении, так как в условиях короткого амбулаторного приема дает оценку психического здоровья освидетельствуемого и вынести обоснованное экспертное заключение. В этих условиях большое значение имеет уровень клинической подготовки и экспертных навыков врача-психиатра.

116. Только при тщательном, углубленном обследовании освидетельствуемого, клинически правильно проведенном собеседовании можно получить четкое представление о состоянии психического здоровья освидетельствуемого.

117. Выявление отклонений в психической сфере освидетельствуемого проводится на основании изучения документов (характеристики с места работы, службы, сведения от родственников) и личной беседы врача с обследуемым. В документах лечебных учреждений по месту жительства, учебы и службы, психоневрологических и наркологических учреждений могут быть сведения о наследственности, особенностях развития в детстве, перенесенных травмах, заболеваниях, отсутствии и наличии заикания, снохождений, страха.

118. В беседе с освидетельствуемым следует обращать внимание на выражение лица, мимику, особенности походки, позу, движения, адекватность реакции, отношение к беседе с врачом (активное стремление к беседе, пассивное подчинение), стремление уклониться, отгороженность, степень доступности.

119. В условиях отсутствия объективных анамнестических сведений каждый дополнительный источник информации о здоровье поступающего на воинскую службу приобретает особое значение и существенно повлияет на окончательное экспертное решение.

120. Таким источником могут быть сведения из поликлиник по месту жительства, работы, учебы и службы, психоневрологических диспансеров, данные военного билета, дополнительные исследования (психологические, электроэнцефалографические).

121. При медицинском освидетельствовании поступающих на воинскую службу врач-психиатр не игнорирует ни один из этих источников. Для него амбулаторная карта освидетельствуемого в ряде случаев оказывается достаточно информативной, так как в ней могут быть сведения о перенесенных в прошлом черепно-мозговых травмах, нейроинфекциях, единичных эпилептических припадках, невротических реакциях.

122. При проведении медицинского освидетельствования поступающих на воинскую службу сведения из психиатрических и наркологических учреждений запрашиваются в обязательном порядке для установления возможности факта наблюдения в этих учреждениях.

123. В связи с тем, что сведения о лицах, получивших стационарное лечение в отделениях неврозов, амбулаторное в кабинетах по анонимному лечению хронического алкоголизма и наркомании, в психиатрические и наркологические диспансеры не передаются, такие данные в официальном порядке не могут быть получены.

124. Указанные факты, установленные кадровыми службами в ходе изучения личности кандидата, передаются в ВВК в виде справки.

125. Полученные данные из кадровой службы либо сообщенные самим освидетельствуемым о наличии у ближайших родственников психических заболеваний требуют тщательного обследования для исключения данной патологии у него. Если при этом не выявлены заболевания и патологические черты личности, в кадровой службе сообщается о наличии отягощенной наследственности по психическому заболеванию.

126. При наличии психиатрического кабинета лечебно-профилактического учреждения по месту жительства освидетельствуемого, сведения на него запрашиваются не только из психиатрического кабинета, но и из психоневрологического и наркологического диспансеров (городских, областных).

127. В случае частой смены места жительства освидетельствуемым необходимо запросить сведения из всех психоневрологических диспансеров, где он проживал в последние пять лет, так как именно лица, страдающие психическими заболеваниями, склонны к частой перемене места жительства.

128. При наличии сведений о пребывании на обследовании в психиатрическом стационаре запрашивается подробная выписка из истории болезни психиатрического стационара, где проводилось обследование.

129. Запрос дополнительных сведений не сводиться к соблюдению формальных Требований. Полученная информация должна тщательно изучаться, оцениваться с клинических и экспертных позиций, сведения о ней вносятся в экспертную документацию.

130. Нарушения психической деятельности освидетельствуемого необходимо оценивать в комплексе, учитывая, что ряд соматических заболеваний приводит к вторичным психическим расстройствам, усугубляя в свою очередь течение основного заболевания.

131. Поступающие на воинскую службу, перенесшие психические заболевания, признаются негодными к воинской службе.

132. Последовательно проведенные: психологическое, физиологическое обследования, беседа психолога по результатам тестирования, клиническая беседа врача-эксперта психиатра составляют комплекс исследования психического здоровья освидетельствуемого.

133. Ценным источником информации о состоянии психического здоровья освидетельствуемого являются данные квалифицированно проведенного психодиагностического обследования (психологического и физиологического).

134. С целью подтверждения клинических признаков различных заболеваний, либо разграничения с психическими состояниями, не достигшими степени патологической выраженности, проводится углубленное обследование с применением ряда дополнительных методик, используемых в клинической практике.

135. Кроме того, следует шире использовать дополнительные специальные методы исследования: исследование глазного дна, спинно-мозговой жидкости, рентгенографию черепа, пневмоэнцефалографию, электроэнцефалографию, реоэнцефалографию, эхо-электроэнцефалографию и специальное психофизиологическое исследование с использованием полиграфа.

136. Такое заключение дает возможность врачу-психиатру ВВК целенаправленно и углубленно построить клиническое собеседование с обследуемым, выявить скрытую психопатологию и составить представление о психопатологических особенностях личности освидетельствуемого. Врач-психиатр ВВК хорошо ориентироваться в методах обследования, применяемых в психодиагностике, и уметь критически оценить полученные результаты. Следует учитывать, что указанное обследование дает вспомогательную информацию. Врач-психиатр свое экспертное заключение ставить в полную зависимость от результатов психодиагностического обследования, так как их достоверность и степень экспертной значимости зависят от многих факторов: уровня подготовки и практического опыта психолога, проводившего исследование, тщательности обработки полученных результатов, правильности их интерпретации и других причин.

137. Диагноз психического заболевания и пограничного состояния с использованием данных психодиагностического исследования обосновывается подробной записью результатов обследования в акте медицинского освидетельствования, карте медицинского освидетельствования поступающего на учебу по форме, согласно приложения 19 к настоящим Правилам.

138. На лиц, поступающих в Республики Казахстан, оформляется заключение по результатам психодиагностического обследования по установленной форме.

139. Поступающим, признанным не годными к службе по пограничным состояниям, учтенным в отдельных статьях, кроме того, оформляется заключение по установленной форме.

140. Изложение результатов клинической беседы психиатра начинается с описания внешнего вида испытуемого, мимики, пантомимики, манеры держаться, отвечать на вопросы в соответствии с принятым в клинической психиатрии описанием психического статуса. Описывается только патология в сжатой и понятной форме.

141. В констатирующей части суммируются выявленная патология, подчеркивается расхождение и совпадение психодиагностических результатов и результатов клинического освидетельствования, делается вывод о нозологической принадлежности выявленных патологических признаков.

142. Если перед психиатром-экспертом представители кадровой службы ставят дополнительные вопросы, например, о пригодности освидетельствуемого к конкретному виду деятельности, заключение завершается мнением эксперта в рекомендательной форме.

143. Заключение о годности поступающих на воинскую службу выносится только по данным амбулаторного обследования, они не направляются в психиатрический стационар для обследования и уточнения диагноза.

144. Диагноз психического заболевания, установленный у поступающего навоинскую службу, не влияет на социальный статус освидетельствуемого, так как сведения о нем представляются лишь в кадровую службу, направивший его на медицинское освидетельствование. Только в случае выявления острого психоза, когда больной нуждается в экстренном стационировании по медицинским показаниям, сведения о нем сообщаются в местные органы здравоохранения.

145. Представители кадровый службы используют полученные медицинские сведения исключительно для служебных целей и не имеют права сообщать установленный диагноз заболевания освидетельствуемому, его родственникам и лицам, не имеющим отношения к решению вопроса о зачислении на службу.

146. При проведении военно-врачебной психиатрической экспертизы лиц, военнослужащих, страдающих психическими заболеваниями и пограничными состояниями, медицинское освидетельствование их проводится после стационарного обследования в специализированном лечебном учреждении. Вопрос о нуждаемости лица военнослужащего в проведении обследования в психиатрическом стационаре решается консилиумом: психиатром ВВК и психиатром поликлиники МВД, старшим офицером психиатром лечебного - профилактического отдела (с привлечением психиатров территориальных органов здравоохранения) при наличии официальных данных, оформленных документально, свидетельствующих о необходимости психиатрического обследования. До решения вопроса о направлении в психиатрический стационар проводится психодиагностическое обследование.

147. На военнослужащих, направляемых в психиатрический стационар, составляется служебная характеристика, содержащая подробные сведения, указывающие на наличие у него признаков психического заболевания, а также подробная выписка из медицинской карты амбулаторного больного, медицинской книжки с данными осмотров врача-психиатра сведений о наличии соматических заболеваний. Служебная характеристика на военнослужащих должна заверяться подписями командира воинской части.

148. Эти документы представляются в лечебное учреждение, где проходит обследование освидетельствуемый, а копии их приобщаются к акту медицинского освидетельствования. В течение всего периода стационарного обследования врач-психиатр ВВК поддерживает деловой контакт с врачами стационара для правильного решения экспертных вопросов (годности к продолжению службы, установления дальнейшего трудового прогноза).

149. Результаты стационарного обследования оформляются подробной выпиской из медицинской карты стационарного больного с развернутым диагнозом, которая приобщается к акту медицинского освидетельствования.

150. В случае острого психоза у военнослужащего вопрос о направлении его в психиатрический стационар для лечения решается в соответствии с действующими приказами и инструкциями МЗСР РК. Экспертное решение на указанных лиц выносится по окончании стационарного лечения. В других случаях при решении экспертных вопросов направление в психиатрический стационар производится с согласия освидетельствуемого. Вопросы стационирования следует решать совместно с кадровой службой, командиром воинской части.

151. В случае отказа военнослужащего от стационарного обследования ему разъясняется, что медицинское освидетельствование будет проведено по результатам амбулаторного обследования. Отказ военнослужащего от обследования в психиатрической больнице оформляется его рапортом и актом, который заверяется подписями членов ВВК и представителя кадровой службы и приобщается к акту медицинского освидетельствования. При амбулаторном медицинском освидетельствовании военнослужащих, страдающих психическими заболеваниями и пограничными состояниями, обследование врачом-психиатром проводится особенно тщательно. При наличии ПФЛ освидетельствуемые в обязательном порядке проходят психологическое обследование.

152. Окончательный диагноз, по которому выносится экспертное решение, подтверждается консилиумным осмотром с привлечением психиатра ведомственного здравоохранения и члена Общественного консультативного экспертного Совета при главном психиатре территориального органа здравоохранения. Результаты консилиума оформляются протоколом и приобщаются к акту медицинского освидетельствования.

153. Деятельность военнослужащего предъявляет высокие требования к его нервно-психической и, особенно, эмоционально-волевой сфере. Одним из условий успешного выполнения оперативных заданий является способность противостоять стрессам, ситуациям, связанным с большими умственными и эмоциональными нагрузками, необходимостью быстрого выбора и принятия адекватных решений, с помехами, неудачами, реальной опасностью, повышенной ответственностью за выполняемую работу.

154. В связи с этим одним из противопоказаний к службе, воинской службе является эмоциональная неустойчивость, неспособность человека выдерживать большое и длительное напряжение без ущерба для качества работы и собственного здоровья.

155. Следующим противопоказанием является слабость нервной системы. Сила процессов возбуждения и торможения характеризует выносливость нервных клеток, причем, чем выше напряженность деятельности, тем большую роль начинают играть типологические черты особенности нервной системы. Слабый тип в ситуации стресса характеризуется высокой степенью истощаемости, невротическими реакциями, явлениями срыва, что физиологически объясняется тем, что добавочное возбуждение нервной системы, которое несет стресс, для лиц со слабой нервной системой является чрезмерным, непосильно большим.

156. Понятие "низкие адаптационные возможности организма к нервно-психическим нагрузкам" подразумевает неадекватно большие сдвиги ряда физиологических показателей и в первую очередь со стороны сердечно-сосудистой системы (изменение кровяного давления, частоты пульса, появление сердечной аритмии) и медленным восстановлением их до нормального уровня. Люди с таким типом реакций являются прогностически ненадежными для работы, связанной с большими и длительными нервно-психическими напряжениями из-за возможности развития у них целого ряда заболеваний: неврозы, гипертоническая болезнь, инфаркт миокарда.

157. Таким же противопоказанием являются выраженные психопатические черты характера. Лица с такими особенностями не могут быть расценены как больные. Однако в силу дисгармоничности типологических особенностей у этих лиц возможны проявления несдержанности, конфликтности, непредсказуемости действий, неорганизованности в работе и чрезмерного педантизма. У них возможны колебания настроения с периодами вялости, безынициативности и гиперактивности, суетливости. Они могут испытывать трудности в осуществлении социальных контактов, либо быть чрезмерно общительными, болтливыми, испытывать дискомфорт, когда условия работы ограничивают контакты. Для них характерен низкий уровень ответственности, бдительности, либо напротив, чрезмерная осторожность, неуверенность в себе, трудности в принятии решений.

158. Как правило, поведение таких лиц в стрессовых ситуациях трудно предсказуемо.

6. Исследование ЛОР-органов

159. Исследование ЛОР-органов включает выяснение жалоб, изучение анамнеза, эндоскопию и исследование функций ЛОР-органов.

160. При сборе анамнеза у освидетельствуемого выясняют перенесенные заболевания уха, горла, носа (наличие в прошлом гноетечения из уха, ангин, частых и длительных насморков, повышенной чувствительности к укачиванию). Одновременно при этом выясняются дефекты речи, их характер и степень выраженности.

161. Исследование органа слуха следует начинать с осмотра и пальпации ушной раковины, сосцевидных отростков, козелков и прилегающих областей, определяя их чувствительность.

162. Для осмотра наружного слухового прохода освидетельствуемый поворачивает голову приблизительно на одну четверть окружности для того, чтобы продолженная ось слухового прохода совпадала с направлением световых лучей, отражаемых рефлектором.

163. Ушную раковину необходимо оттянуть кверху и назад, что способствует выпрямлению начальной части наружного слухового прохода. Ограниченная гиперемия и болезненность кожи перепончато-хрящевого отдела наружного слухового прохода характерны для фурункула. Разлитая гиперемия, припухлость, скудное отделяемое, десквамация эпителия свидетельствуют о диффузном воспалении наружного слухового прохода.

164. Затем при помощи ушной воронки осматривается барабанная перепонка. При наличии воспалительного процесса в барабанной перепонке световой рефлекс исчезает и деформируется, могут наблюдаться инъекция кровеносных сосудов, гиперемия. При хроническом гнойном воспалении среднего уха перфорационное отверстие в барабанной перепонке сохраняется длительное время, через него выделяется гной, нередко видны грануляции, полипы, холестеатома.

165. Детальный осмотр и определение подвижности барабанной перепонки производят, применяя пневматическую воронку Зигле. Эту воронку (широкая часть ее герметично закрыта линзой) плотно вводят в наружный слуховой проход. С помощью резинового баллона, соединенного с воронкой, в наружном слуховом проходе попеременно повышают и понижают давление. Движения барабанной перепонки наблюдают через вмонтированную линзу.

166. При исследовании верхних дыхательных путей оцениваются функции дыхания и голосообразования. Осматриваются наружные части и полость носа, глотки. Обращается внимание на запах выдыхаемого воздуха.

167. Далее проводится осмотр носа и носоглотки (передняя, средняя и задняя риноскопия). Проверяется состояние слизистой, наличие, отсутствие гноя, полипов. Носовое дыхание проверяется путем закрытия правого и левого носового хода поочередно, освидетельствуемому предлагается дышать, закрыв рот, на ладонь врача, на ватную пушинку. При резких нарушениях носового дыхания, зловонии из носа, осиплости, гнусавости, изменениях миндалин, опухолях глотки, язвах на слизистой необходимо более детальное обследование.

При обнаружении заикания используются результаты обследования врачами-экспертами невропатологом и психиатром, а при необходимости консультация логопеда.

168. Обоняние исследуется с помощью четырех стандартных запахов: 0,5% раствора уксусной кислоты (слабый запах), чистого винного спирта (средний запах), простой валериановой настойки (сильный запах), нашатырного спирта (ультра сильный запах). Эти жидкости хранятся в одинаковых по форме и цвету пронумерованных флаконах. Для обнаружения диссимуляции следует иметь, такой же формы флаконы со свежей дистиллированной водой.

169. Нарушения обоняния могут быть периферического и центрального происхождения. В первом случае они обусловлены патологическими процессами в полости носа (хронический насморк, полипоз носа, искривление перегородки носа). При затрудненном носовом дыхании возникает респираторная гипосмия и аносмия. Периферические нарушения обоняния в виде гипо- и аносмии обусловлены патологией обонятельного эпителия, например вследствие острого ринита, озены, атрофических изменений, различных токсических воздействий. Нарушения обоняния центрального происхождения связаны с поражением обонятельного анализатора на каком-либо уровне его организации, в этом случае освидетельствуемые подлежат тщательному неврологическому обследованию.

170. Исследование глотки (фарингоскопия) разделяется на два момента. При первом - освидетельствуемый спокойно дышит, не высовывая язык за край зубов, и старается расслабить глоточную мускулатуру, при втором - произносить звук "эээ...", в этот момент мягкое небо поднимается кверху и тем самым определяется степень его подвижности, язык спокойно лежит на дне рта, слегка придавленный шпателем (при резком отдавливании язык коробится, что мешает исследованию). При осмотре глотки обращается внимание на состояние слизистой, миндалин (с помощью двух шпателей их выводят из ложа), проверяют содержимое лакун, спаянность миндалин с дужками и состояние шейных лимфатических узлов.

171. После осмотра ЛОР-органов устанавливается острота слуха на шепотную речь. Слуховая функция каждого уха определяется в отдельности, для чего не исследуемое ухо плотно закрывают, надавливая пальцем на козелок ушной раковины. Для исследования слуха можно пользоваться не только словами из таблицы Воячека, но и числами от 21 до 99, при этом освидетельствуемый не видит лица врача во избежание угадывания слов по движению губ. С целью возможно одинаковой интенсивности шепотной речи врач произносит слова при помощи воздуха, оставшегося в легких после выдоха. Исследование начинается с расстояния не менее 6 м. Окончательной остротой слуха считается то расстояние (в метрах и полуметрах), с которого освидетельствуемый повторяет все и абсолютное большинство (5 из 6 и 4 из 5) слов, которые врач произносит шепотом.

172. При несоответствии понижения слуха объективным данным и во всех сомнительных случаях проводится неоднократная проверка слуха, и применяются дополнительные методы исследования.

173. При медицинском освидетельствовании поступающих на воинскую службу, на должности, связанные с частыми поездками на авиа-, автомототранспорте, а также всех поступающих в учебные заведения исследование вестибулярного аппарата обязательно.

174. При исследовании методом двойного вращения по В.И. Воячеку (отолитовая реакция) голову и туловище исследуемого наклоняют вперед на 90 градусов и вращают в кресле Барани 5 раз в течение 10 секунд. После прекращения вращения исследуемый продолжает сидеть с закрытыми глазами в том же положении в течение 5 секунд, после чего ему предлагают быстро выпрямиться. В результате создается комбинированное раздражение рецепторов вестибулярного аппарата. Такую функциональную нагрузку люди с нормальной возбудимостью вестибулярного аппарата переносят легко, у них не возникает значительных двигательных и вегетативных реакций. Возникновение сильных двигательных, особенно вегетативных, реакций свидетельствует о пониженной устойчивости к вестибулярным "нагрузкам".

175. При наличии показаний (наличие жалоб, спец отбор, для уточнения диагноза) проводятся дополнительные исследования рентгенография, компьютерная томография, аудиометрия, тимпанометрия.

Военнослужащим подразделения специального назначения назначаемым, направляемым для обучения на специальные курсы по специальностям: водолазный специалист (водолаз, водолаз-глубоководник) а также на курсы связанные с прыжками с парашютом, в обязательном порядке проводятся аудиометрия, тимпанометрия. Наличие перфорации барабанной перепонки, деформация перегородки носа с затрудненным и частично затрудненным носовым дыханием не допускаются.

7. Дерматовенерологическое исследование

176. Дерматовенерологическое исследование начинается с визуального осмотра кожных покровов, слизистых, изучаются жалобы, анамнез.

177. Правильно и тщательно собранный анамнез имеет большое значение в постановке диагноза кожного и венерического заболевания. Выяснение характера работы освидетельствуемого, у которого имеются кожные заболевания, помогут в диагностике профессиональных дерматозов. При подозрении на лейшманиоз кожи, лепру, флеботодермию и ряд других дерматозов необходимо выяснить, не находился ли освидетельствуемый, даже кратковременно, в тех местностях, где эти заболевания встречаются. В случае жалоб на выделения из уретры, появление эрозивных и язвенных элементов на половых органах в постановке диагноза имеет значение указанный освидетельствуемым срок от случайного полового контакта.

178. Для постановки диагноза ряда дерматозов следует установить факт сезонности заболевания, связь с приемом каких-либо медикаментов и продуктов питания.

179. Опрос позволяет в ряде случаев установить семейный характер заболевания, что помогает в диагностике чесотки, дерматомикозов, наследственных и врожденных дерматозов (некоторые формы кератозов, болезнь Дарье), а также выяснить наличие и отсутствие зуда, его интенсивность, локализацию, наибольшую выраженность в определенные часы суток.

180. Следует учитывать, что некоторые заболевания, например, узловатая почесуха, хроническая трихофития, системная склеродермия, узловая эритема чаще бывает у женщин, ринофима, келоид - у мужчин.

181. Уточняется, когда и на каких участках появились первые проявления болезни, какие с ними происходили изменения, характер течения процесса, частоту и длительность рецидивов и ремиссий (если таковые имелись), связь высыпаний с характером питания и примененной в прошлом терапией, эффективность ее.

182. При осмотре кожных покровов и высыпаний следует пользоваться достаточным рассеянным дневным светом и хорошим электрическим освещением. Необходимо определить цвет кожи и видимых слизистых оболочек, эластичность и растяжимость кожи, тургор мышц и подкожножировой клетчатки, а также состояние сальных и потовых желез, ногтей и волос, характер пигментации, наличие рубцов, невусных образований.

183. Немаловажное значение имеет определение характера дермографизма - ответной реакции нервно-сосудистого аппарата кожи на механическое раздражение, свидетельствующего о свойствах сосудодвигательной иннервации кожи освидетельствуемого. Появление красной полоски в ответ на проведение по коже тупым предметом, бесследно исчезающей через 2-3 мин., свидетельствует о нормальном дермографизме. Красный разлитой дермографизм наблюдается при экземе, псориазе, белый - у больных почесухой, эксфолиативным дерматитом, стойкий белый и смешанный, быстро переходящий в белый, у больных нейродермитом, уртикарный - у больных крапивницей, почесухой.

184. Мышечно-волосковый рефлекс (гусиная кожа) получают при легком проведении по коже холодным предметом. В норме он держится 5-10 секунд и затем исчезает бесследно. Отсутствие этого рефлекса говорит о расстройстве симпатической иннервации и наблюдается у больных ихтиозом, почесухой Гебры. Его повышение встречается у больных диффузным и диссеминированным нейродермитом с функциональными нарушениями центральной и вегетативной нервной системы.

185. При подозрении на лепру, сирингомиелию, патомимию часто решающее диагностическое значение имеет исследование тактильной, болевой и температурной чувствительности кожи.

Поражения кожи и слизистых оболочек (status localis) рекомендуется описывать последовательно, придерживаясь определенной схемы. Вначале целесообразно указать, имеют ли высыпания воспалительный и невоспалительный характер. Затем отмечают, к какой группе воспаления можно отнести имеющиеся высыпания: к островоспалительным (с преобладанием экссудативного компонента воспаления) и неостро воспалительным (с преобладанием пролиферативного компонента воспаления). Далее указывают локализацию высыпаний с описанием преимущественного расположения элементов. При многих дерматозах существует излюбленная локализация, которая, однако, для постановки диагноза имеет вспомогательное значение. Затем фиксируют внимание на распространенности поражения, которое бывает ограниченным, диссеминированным, генерализованным, универсальным, принимая характер эритродермии, а также симметричным и асимметричным.

186. Описывают первичные и вторичные морфологические элементы, имеющиеся у данного освидетельствуемого, и описывают их особенности: цвет, границу, форму, очертания (конфигурацию), поверхность, консистенцию, взаимоотношение. Границы морфологических элементов могут быть четкими и нечеткими, резкими и нерезкими. После описания формы элементов – объемного понятия, врач указывает, например, в отношении папул, что они плоские, конусовидные и полушаровидные. По очертаниям элементы бывают округлыми, овальными, полигональными и полициклическими, мелко-крупнофестончатыми. По консистенции элементы могут быть деревянисто-плотными, плотно-эластическими, мягкими, тестоватыми.

187. Поверхность элементов бывает гладкой, шероховатой, бугристой и т.п. По взаимоотношению между собой элементы бывают изолированными друг от друга и сливными, в первом случае говорят о фокусном расположении сыпи. Если сыпь по своей локализации напоминает круги, полукруги, овалы, дуги, то говорят о правильной группировке сыпи. О неправильно сгруппированной сыпи говорят в том случае, если она располагается на определенном участке, но не образует какую-либо геометрическую фигуру. Систематизированной называют сыпь, располагающуюся по ходу нервных стволов (при опоясывающем лишае), кровеносных сосудов.

188. Первичные и вторичные морфологические элементы и их клинические особенности являются основой для постановки дерматологического диагноза. В ряде случаев визуальная диагностика затруднена из-за морфологической схожести многих дерматозов, а также потому, что нередко в клинической картине "классических" дерматозов и в их течении отмечается иная атипичность. В этих случаях дерматовенеролог после использования дополнительных методов обследования (пальпация, диаскопия, поскабливание высыпаний), с помощью соответствующих специалистов обследовать внутренние органы и нервную систему, произвести исследование морфологического состава крови, мочи, другие общие анализы и специальные дерматовенерологические исследования (патогистологическое исследование биопсийного материала, исследование на грибы, бледную трепонему, гонококк, туберкулезную микобактерию, палочку лепры, акантолитические клетки, серологические реакции крови, иммуноаллергологическое обследование) с целью постановки окончательного диагноза заболевания, уточнения его этиологии и патогенеза.

189. При хронических дерматозах в экспертной оценке большое значение имеет распространенность и ограниченность кожных проявлений, которая обязательно указывается в диагнозе.

190. Под ограниченными формами кожных заболеваний понимают единичные (обычно не свыше трех) очаги поражения различной локализации, в том числе и в различных анатомических областях, площадью до ладони больного. При экземе поражение одной из анатомических областей (стопы, голени, кисти, головы) расценивается как ограниченное, даже если очаг составляет площадь более ладони.

8. Исследование органа зрения

191. При сборе анамнеза выясняются особенности зрения освидетельствуемого, обращается внимание на перенесенные заболевания и травмы как общие, так и органа зрения, наличие в семье наследственных заболеваний органа зрения (врожденный нистагм, гемералопия). В процессе беседы обращается внимание на положение и подвижность глазных яблок, направление взора, состояние век, ресничного края.

192. Исследование функции глаз начинается с менее утомительных приемов и осуществляется в следующей последовательности.

193. Исследование цветового зрения проводится у всех освидетельствуемых, кроме членов семей, с использованием преимущественно пороговых таблиц, не исключается использование полихроматических таблиц Рабкина.

194. Современная классификация форм цветового зрения соответствует требованиям экспертизы цветового зрения.

По степени чувствительности цветоприемников		Варианты форм цветового зрения
		При нормальном распределении максимумов в спектре		При анамальном распределении максимумов в спектре
Цветосильное зрение		Сильная нормальная трихромазия		Сильная аномальная трихромазия	Протаномалия
					Дейтераномалия
Цветослабое зрение	I степень II степень III степень	Рецедивирующая (слабая) трихромазия	Протодефицит Дейтодефицит Тритодефицит
Цветослепота		Дихромазия	Протанопия Дейтеранопия Тританопия
		монохромазия

195. Исследование цветоощущения с помощью пороговых таблиц рекомендуется проводить при естественном освещении и освещении лампами дневного света. Уровень освещенности находиться в пределах от 500 до 1000 лк. Освещение лампами накаливания и прямыми солнечными лучами исключается. Освидетельствуемый располагается спиной к источнику освещения (к окну). Следует предъявлять каждую карту, располагая ее вертикально, в 1 метре от освидетельствуемого, прямо на уровне его глаз.

196. Освидетельствуемый называет и указывает рукой направление открытой стороны квадрата: вверх, вниз, вправо, влево. На экспозицию одного теста вполне достаточно 5-ти секунд. Рекомендуется произвольно менять порядок экспонирования тестовых таблиц, а для исключения случайного угадывания необходимо предъявлять одну и ту же таблицу минимум трижды, меняя положение открытой стороны квадрата.

197. При неправильных ответах по всем 11 таблицам предъявляют таблицу № 12, на которой цвета фигуры и фона подобраны таким образом, что их должны различать все без исключения освидетельствуемые. Этот контрольный тест предназначен для выявления возможной симуляции цветовой слепоты и для демонстрации процедуры исследования. Остальные 11 карт представляют 3 группы тестов соответственно для раздельного испытания чувствительности каждого из трех цветоприемников глаза в количественном ее выражении с максимумом чувствительности в красной части спектра (с № 1 по № 4), в зеленой части спектра (с № 5 по № 8) и в синей части спектра (с № 9 по № 11).

198. Все ответы освидетельствуемого записываются в Протоколе исследования цветового зрения по пороговым таблицам правильный ответ отмечается знаком "+", неправильный - знаком "-".

Протокол исследования цветового зрения по пороговым таблица

Исследуемый приемник		красный				зеленый				контроль			контроль
№ карты		1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12
Ответы испытуемого в 3^Х - кратном испытании	1-й
	2-й
	3-й

Заключение ____________________________________________

Врач-эксперт окулист____________

199. Приступая к оценке результатов исследования, необходимо иметь в виду, что первая группа тестов (№ 1, 2, 3, 4), предназначенная для выявления протодефицита и протанопии, вторая группа (№ 5, 6, 7, 8) – дейтодефицита и дейтеранопии, третья группа (№ 9, 10, 11) - тритодефицита.

200. Уверенное различение всех тестов свидетельствует о нормальной трихромазии. Неразличение одного из тестов № 1, № 5 и № 9 при распознавании всех остальных тестов указывает на небольшую (I степени) цветослабость. Неразличение тестов № 1, 2 и № 5, 6 и № 9, 10 является проявлением средней (II степени) цветослабости. Неразличение тестов № 1, 2, 3 и № 5, 6, 7 и № 9, 10, 11 указывает на выраженную (III степени) цветослабость. Неразличение тестов № 1, 2, 3, 4 характерно для протанопии, тестов № 5, 6, 7, 8 - для дейтеранопии.

201. Вполне возможны нарушения функции сразу двух и даже трех приемников. Например, редуцированная трихромазия в виде протодефицита I степени в сочетании с дейтодефицитом II степени.

202. В общем, у различающего все тесты - сильная трихромазия, у допускающего хотя бы одну ошибку - слабая трихромазия, а у неспособного распознать все тесты одной из групп - дихромазия, цветослепота.

203. Острота зрения исследуется у всех освидетельствуемых. Она определяется по таблице Головина-Сивцева, вмонтированной в осветительный аппарат Рота. Таблица должна быть освещена электрической лампой 40 ватт.

Время экспозиции каждого знака не более 2-3 секунд.

204. Таблица помещается на стене, противоположной окнам, на расстоянии 5 м от освидетельствуемого, с таким расчетом, чтобы нижние строки находились на расстоянии 120 см от пола. Острота зрения учитывается по тому ряду таблиц, в котором освидетельствуемый читает все знаки. Только при чтении рядов, соответствующих остроте зрения 0.7, 0.8, 0.9, 1.0, допускается ошибка не более 1 знака в строке. Во избежание завышенной остроты зрения при исследовании не допускается прищуривание. Для определения остроты зрения ниже 0.1 пользуются оптотипами Поляка, помещенными в обычный осветительный аппарат. Каждый оптотип демонстрируют не менее чем в пяти различных положениях, при этом остроту зрения определяет тот оптотип, который правильно распознается не менее чем в четырех положениях из пяти.

205. Если правильность показаний остроты зрения вызывает сомнение, следует применять контрольные методы исследования и проводить повторные исследования остроты зрения.

206. Степень и характер аномалии рефракции (определяется у всех освидетельствуемых) и устанавливается двумя способами: субъективным – путем определения остроты зрения с коррекцией и обязательно объективным – путем скиаскопии в условиях циклоплегии с инстилляцией мидриатиков из группы М-холиноблокаторов.

207. У лиц старше 40 лет закапывание мидриатиков производится после исследования внутриглазного давления.

208. Определение ближайшей точки ясного зрения (объема аккомодации) при помощи пробного шрифта для чтения № 4 таблицы Головина-Сивцева проводится по медицинским показаниям лицам, характер службы которых предъявляет повышенные требования к состоянию зрительных функций. Полученные результаты исследования следует сравнить с возрастными нормами.

209. Исследование полей зрения производится на периметре (простом и проекционном) по медицинским показаниям.

210. По медицинским же показаниям проводится кампиметрия. Исследование ночного зрения (темновая адаптация) проводится лицам, служба которых требует длительного напряжения зрения в ночное время.

211. Исследования анатомического состояния органа зрения проводится всем освидетельствуемым в определенной последовательности. Вначале определяется состояние защитного аппарата глаз. При этом обращается внимание на состояние области бровей, форму и равномерность глазных щелей, положение и состояние век, ресниц, интермаргинального пространства, характер поверхности и цвет конъюнктивы век, наличие на ней рубцов.

212. При исследовании слезного аппарата необходимо учитывать положение и выраженность слезных точек, состояние слезного мешка путем надавливания на его область. При подозрении на нарушение слезоотделения и при слезотечении необходимо проверить функцию слезоотделения с помощью цветной канальцевой и слезноносовой пробы (3% раствором колларгола, 2% раствором флюоресцеина).

213. При получении отрицательной и замедленной пробы следует проверить анатомическую проходимость слезных путей для жидкости.

214. Заключение о состоянии передних отрезков и преломляющих сред глаза выносится после исследования при боковом освещении, в проходящем свете и исследовании щелевой лампой.

215. Исследование глазного дна проводится у всех освидетельствуемых в условиях частичной циклоплегии с инстилляцией мидриатиков из группы М-холиноблокаторов с помощью зеркального офтальмоскопа (обратная офтальмоскопия) и при необходимости с помощью электрического офтальмоскопа, большого безрефлексного офтальмоскопа и щелевой лампы.

216. При исследовании глазодвигательного аппарата обращают внимание на подвижность каждого глаза отдельно и на бинокулярные движения с целью выявления косоглазия, нистагма, состояния конвергенции. Степень косоглазия определяется при помощи дуги периметра со свечой и выражается в градусах, а также с помощью шкалы Меддокса. Удобно в практических целях измерять угол косоглазия по методу Гиршберга зеркальным офтальмоскопом. Величина косоглазия оценивается в градусах по положению светового рефлекса на роговице. Если рефлекс от офтальмоскопа располагается по краю зрачка, то угол косоглазия равен 15 градусов, если на середине радужной оболочки - 25-30, на лимбе - 45, за лимбом - 60 и более градусов.

217. При жалобах на диплопию, которая не сопровождается заметным ограничением подвижности глазного яблока, проводят исследования двойных изображений с красным стеклом.

218. При выявлении нистагма следует установить его характер и происхождение. В тех случаях, когда нет оснований считать причиной нистагма глазную патологию, необходима консультация невропатолога и оториноларинголога. Установочный нистагм не является противопоказанием к службе.

219. Исследование зрачковых реакций проводится у всех освидетельствуемых. Бинокулярное зрение определяется у лиц, служба которых требует длительного напряжения зрения, и по медицинским показаниям. Определение бинокулярного зрения проводится на большом диплоскопе, цветотесте (с использованием поляроидных очков).

220. Исследование внутриглазного давления пальпаторно проводится у всех освидетельствуемых. Всем лицам старше 40 лет необходимо производить тонометрию с помощью тонометра Маклакова.

9. Исследование полости рта и челюстей

221. Исследование полости рта и челюстей слагается из выявления жалоб, оценки их характера, сбора анамнеза, клинических и функциональных исследований. У освидетельствуемого выясняется характер перенесенных заболеваний, травм и операций челюстно-лицевой области.

222. Объективное исследование начинают с осмотра лица, преддверия и полости рта. Для исследования лимфатического аппарата подчелюстной области и шеи одной рукой фиксируется голова освидетельствуемого в наклонном положении, другой прощупываются лимфатические узлы подчелюстной области. Исследование лимфатических узлов проводится при повороте головы в сторону сначала с одной стороны, затем с другой.

223. Рот исследуется при слегка откинутом положении головы в два этапа: сначала при сомкнутых челюстях (губы, преддверие рта, прикус), а потом собственно полость рта (зубы, пародонт, слизистая оболочка и язык). При исследовании зубов и органов полости рта пользуются зубоврачебными зеркалами, зубоврачебными пинцетами и диагностическими зондами. Функцию височно-нижнечелюстного сустава проверяют при открывании рта и боковых движениях нижней челюсти. Исследование самого сустава проводят введением указательных пальцев обеих рук в слуховые проходы освидетельствуемого, где сразу под кожным покровом передней стенки определяется суставная головка нижней челюсти.

224. При медицинском освидетельствовании исследуются также основные функции органов зубочелюстной системы: дыхание, речь, глотание, жевание. Нарушение функции жевания выражается в изменении фаз жевания, неравномерности распределения жевательного давления, увеличении числа жевательных движений и удлинении времени пережевывания пищи.

225. Компенсация нарушения функции жевания становится затруднительной после снижения эффективности жевания на 40%.

226. Жевательная эффективность определяется по методике Агапова-Оксмана. Жевательная эффективность интактных зубных рядов верхней и нижней челюсти принимают за 100%. Исходя из этого, половина зубного ряда на каждой челюсти составляет 25%, за единицу жевательной эффективности принят верхний боковой резец.

№ зуба по зубной формуле	1	2	3	4	5	6	7	Всего 7 зубов
Жевательный коэффициент %	2	1	3	4	4	6	5	25

Кроме того учитываются 8-е зубы: верхние - 3%, нижние - 4%.

227. При выявлении жевательной эффективности зубных рядов по данной методике учитывается не только отсутствие зуба, но и выпадение в связи с этим функции его антагониста.

228. При оценке жевательной эффективности сохранившихся зубов учитывается также и состояние пародонта. При патологической подвижности I степени ценность зубов уменьшается на 1/4, при подвижности II степени - на 1/2, а зубы с подвижностью III степени и с разрушенными коронками, не подлежащие лечению и пломбированию, считаются отсутствующими.

229. С целью оценки жевательной эффективности после операций, травм и сложного протезирования применяются методы Гельмана, Рубинова (графическая регистрация жевательных движений нижней челюсти с помощью мастикациографа).

230. Объективное исследование полости рта и зубов складывается из осмотра, пальпации и перкуссии. В необходимых случаях используются электроодонтодиагностика, исследование зубов и пародонта в проходящем свете, аппликационные пробы Писарева-Шиллера.

231. Смыкание зубных рядов в центральной окклюзии (прикус) определяется в трех взаимно перпендикулярных плоскостях (сагиттальной, вертикальной и горизонтальной). При аномалиях прикуса устанавливается вид, а также степень аномалии при помощи линейных измерений сдвига зубных рядов. К аномалии прикуса I степени относятся случаи сдвига зубных рядов до 5 мм, II степени - от 5 до 10 мм, III степени - свыше 10 мм. Эта величина в миллиметрах указывается в скобках после степени аномалии.

232. При отсутствии зубов, выявленной их патологии в акте медицинского освидетельствования, карте поступающего на учебу в обязательном порядке указывается зубная формула с указанием суммы кариозных, пломбированных и удаленных зубов (КПУ).

10. Гинекологическое исследование

233. При гинекологическом обследовании применяют ручное исследование и инструментальные методы. Важнейшим методом гинекологического исследования является бимануальное ощупывание, позволяющее объективно судить о состоянии матки (положение, величина, форма, консистенция, степень подвижности), придатков матки и крестцово-маточных связок.

234. При гинекологическом исследовании проводятся: осмотр влагалища и шейки матки с помощью зеркал, зондирование матки, пункция заднего свода, биопсия из шейки матки, взятие аспирата из полости матки, хромодиагностика (цветная реакция слизистой шейки матки после смазывания люголевским раствором), цитология вагинальных мазков, кольпоскопия.

235. При хроническом цервиците, уретрите, воспалении желез преддверия влагалища, проктите применяются различные способы провокации с целью искусственного обострения процесса, в связи с чем нередко усиливаются выделения. Это облегчает нахождение специфического возбудителя и обусловливает характерные клинические признаки. Необходимо также применять местные способы провокации: механические (расширение уретры и шеечного канала расширителями), простой массаж уретры и шейки матки, химические (смазывание протарголом, люголевским раствором, 10% раствором поваренной соли), физиотерапевтические (ионофорез, диатермия, местные световые ванны, горячее спринцевание, грязевые тампоны), биологические (инъекции отделяемого цервикального канала в шейку матки). Для этой цели можно использовать также алиментарную провокацию и специфическую провокацию с введением вакцин.

Приложение к методике исследования
при проведении военно-врачебной
экспертизы в Национальной гвардии
Республики Казахстан

Перечень
инструментария, медицинского и хозяйственного имущества,
необходимого для медицинского освидетельствования

	Врачебно-медицинские инструменты, предметы и аппараты	Кол-во	Единица измерения
1	2	3	4
Кабинет антропометрии
1.	Весы медицинские	1	шт.
2.	Динамометр ручной (плоскопружинный)	2	шт.
3.	Лента измерительная с делениями на сантиметры	1	шт.
4.	Пинцет анатомический	2	шт.
5.	Ростомер	1	шт.
6.	Спирометр	1	шт.
7.	Стекло увеличительное (лупа)	1	шт.
8.	Сфигмоманометр	1	шт.
9.	Облучатель бактерицидный стационарный	1	шт.
Расходные материалы: спирт 96% - 100 мл., перчатки медицинские - 50 пар, вата 100 гр., дез. раствор для обработки инструментария, емкость для обработки инструментария - 2 шт., шприц (одноразовый) 5,0 мл. - 50 шт., медицинский халат (костюм) - 2 шт., аммиак - 5 мл., термометр комнатный - 1 шт.
Кабинет терапевта
10.	Тонометр с стетофонендоскопом	2	комплект
11.	Термометр медицинский	3	шт.
12.	Шпатель для языка прямой двухсторонний	5	шт.
13.	Тазик почкообразный эмалированный	1	шт.
14.	Кушетка медицинская	1	шт.
15.	Лампа настольная	1	шт.
16.	Облучатель бактерицидный стационарный	1	шт.
Вата 100 гр., дез. раствор для обработки инструментария, емкость для обработки инструментария - 2 шт., медицинский халат (костюм) - 2 шт., аммиак - 5 мл.
Кабинет хирурга
17.	Стетофонендоскоп	1	шт.
18.	Угломер	1	шт.
19.	Лента измерительная с делениями на сантиметры	1	шт.
20.	Кушетка медицинская	1	шт.
21.	Облучатель бактерицидный стационарный	1	шт.
Расходные материалы: спирт 96% - 100 мл., перчатки медицинские - 50 пар, вата 100 гр., дез. раствор для обработки инструментария, емкость для обработки инструментария - 2 шт., медицинский халат (костюм) - 2 шт.
Кабинет невропатолога
22.	Молоточек неврологический	1	компл.
23.	Комплект, шпатель дли языка прямой двухсторонний	5	шт.
24.	Лента измерительная с делениями на сантиметры	1	шт.
25.	Тазик почкообразный	1	шт.
26.	Фонарик медицинский (для офтальмоскопии)	1	шт.
27.	Кушетка медицинская	1	шт.
28.	Облучатель бактерицидный стационарный	1	шт.
Расходные материалы: спирт 96% - 100 мл., дез. раствор для обработки инструментария, емкость для обработки инструментария - 2 шт., медицинский халат (костюм) - 2 шт.
Кабинет психиатра
29.	Молоточек неврологический	1	компл.
30.	Фонарик медицинский (для офтальмоскопии)	1	шт
31.	Медицинский халат (костюм)	2	шт.
32.	Облучатель бактерицидный стационарный	1	шт.
Кабинет оториноларинголога
33.	Кресло Барани	1	шт.
34.	Воронки ушные № 1, 2, 3, 4	3	набор
35.	Воронка ушная пневматическая	1	шт.
36.	Заглушитель ушной для исследования слуха при определении односторонней глухоты	1	шт.
37.	Зеркало гортанное	2	шт.
38.	Зеркало носовое	15	шт.
39.	Зонд ушной Воячека остроконечный	1	шт.
40.	Зонд пуговчатый	2	шт.
41.	Зонд ушной с нарезкой для ваты	1	шт.
42.	Пинцет ушной изогнутый по ребру	1	шт.
43.	Рефлектор лобный	1	шт.
44.	Тазики почкообразные эмалированные	2	шт.
45.	Термометр медицинский	1	шт.
46.	Шкаф сухожаровой (стерилизатор)	1	шт.
47.	Шпатель для языка прямой двухсторонний	15	шт.
48.	Спиртовка	1	шт.
49.	Лампа настольная	1	шт.
50.	Облучатель бактерицидный стационарный	1	шт.
Расходные материалы: спирт 96% - 100 мл., перчатки медицинские - 50 пар, вата 100 гр. дез. раствор для обработки инструментария, емкость для обработки инструментария - 2 шт., медицинский халат (костюм) - 2 шт.
Кабинет окулиста
51.	Векоподъемник большой	2	шт.
52.	Линейка скиаскопическая	2	шт.
53.	Линейка измерительная для подбора очков	1	шт.
54.	Лупа бинокулярная козырьковая	1	шт.
55.	Оптотипы Поляка	1	шт.
56.	Офтальмоскоп	1	шт.
57.	Очковые стекла	1	набор
58.	Осветительный аппарат для таблиц Головина-Сивцева	1	шт.
59.	Светильник офтальмологический	1	шт.
60.	Таблицы Головина-Сивцева для определения остроты зрения	1	компл.
61.	Пороговые таблицы для исследования цветового зрения	1	компл.
62.	Таблицы контрольные и знаки Поляка для исследования симуляции пониженного зрения	1	компл.
63.	Тазики почкообразные эмалированные	2	шт.
64.	Эластотонометр глазной	1	шт.
65.	Шприц с двумя тупоконечными канюлями для промывания слезных путей	2	шт.
66.	Лампа настольная	1	шт.
67.	Фонарик медицинский (для офтальмоскопии)	1	шт.
68.	Облучатель бактерицидный стационарный	1	шт.
Расходные материалы: спирт 96% - 100 мл., перчатки медицинские - 50 пар, вата 100 гр., дез. раствор для обработки инструментария, емкость для обработки инструментария - 2 шт., медицинский халат (костюм) - 2 шт., лекарственные препараты, используемые для диагностики остроты зрения.
Кабинет стоматолога
69.	Зеркало зубное	25	шт.
70.	Зонд зубной прямой штыковидный	3	шт.
71.	Зонд зубной изогнутый под углом	25	шт.
72.	Пинцет анатомический общего назначения	2	шт.
73.	Пинцет зубной изогнутый нестандартный	10	шт.
74.	Осветительный прибор	1	шт.
75.	Облучатель бактерицидный стационарный	1	шт.
Расходные материалы: спирт 96% - 100 мл., перчатки медицинские - 50 пар, вата 100 гр., дез. раствор для обработки инструментария, емкость для обработки инструментария - 2 шт., медицинский халат (костюм) - 2 шт.
Кабинет дерматолога
76.	Лупа	1	шт.
77.	Лампа Вуда	1	шт.
78.	Кушетка медицинская	1	шт.
79.	Ширма медицинская	1	шт.
80.	Облучатель бактерицидный стационарный	1	шт.
Расходные материалы: спирт 96% - 100 мл., перчатки медицинские - 50 пар, вата 100 гр., дез. раствор для обработки инструментария, емкость для обработки инструментария - 2 шт., медицинский халат (костюм) - 2 шт.

Приложение 2
к Правилам проведения
военно-врачебной экспертизы
в Национальной гвардии
Республики Казахстан

Форма

Место для фотографии

(гербовая печать воинской части)

Карта
медицинского освидетельствования гражданина,
поступающего в военное учебное заведение

1. Фамилия, имя, при наличии отчество, дата рождения

_____________________________________________________________________

(на военнослужащего указать воинское звание)

2. Место жительства (адрес)__________________________________________

_____________________________________________________________________

(для военнослужащих – адрес и условное наименование воинской части)

3. Перенесенные заболевания, в т.ч., инфекционные заболевания за

последние 12 месяцев ________________________________________________

_____________________________________________________________________

4. Сведения о непереносимости (повышенной чувствительности)

медикаментозных средств и других веществ_____________________________

_____________________________________________________________________

5. Сведения о пребывании на диспансерном учете (наблюдении)

_____________________________________________________________________

6. Результаты обследования:

Предварительное медицинское освидетельствование

"___" 20__ г.

Медицинское освидетельствование на ВВК при ДДО

"___" 20___ г.

Окончательное медицинское освидетельствование

"___" 20___ г.

Жалобы и анамнез

Общий анализ крови

Реакция микропреципитации (микрореакция) на сифилис

Общий анализ мочи

Рентгенография придаточных пазух носа

ЭКГ - исследование

Флюорография органов грудной клетки

Исследование кала на яйца гельминтов

Анализ крови на маркеры вирусных гепатитов В и С

Анализ крови на ВИЧ инфекцию

Другие исследования

Рост/масса тела

Динамометрия ручная (правая/ левая кисть)

Динамометрия становая

Терапевт

Эндокринная система

Сердечно-сосудистая система

Функциональная проба

покое

после

нагрузки

через

2 мин

покое

после нагрузки

через

2 мин

после нагрузки

через

2 мин

через

2 мин

пульс в минуту

артериальное давление

Органы дыхания

Органы пищеварения

Почки

Селезенка

Диагноз

Заключение

Дата, подпись, фамилия, инициалы врача

Хирург

Лимфатические узлы

Костно-мышечная система

Периферические сосуды

Мочеполовая система

Анус и прямая кишка

Диагноз

Заключение

Дата, подпись, фамилия, инициалы врача

Невропатолог

Черепно-мозговые нервы

Двигательная сфера

Рефлексы

Чувствительность

Вегетативная нервная система

Диагноз

Заключение

Дата, подпись, фамилия, инициалы врача

Психиатр

Восприятие

Интеллектуально-мнестическая сфера

Эмоционально-волевая сфера

Диагноз

Заключение

Дата, подпись, фамилия, инициалы врача

Окулист

правый глаз

левый

глаз

правый

глаз

левый

глаз

правый

глаз

левый

глаз

Цветоощущение

Острота зрения без коррекции

Острота зрения с коррекцией

Рефракция скиаскопически

Бинокулярное зрение

Ближайшая точка ясного зрения

Слезные пути

Веки и конъюнктивы

Положение и подвижность глазных яблок.

Зрачки и их реакция

Оптические среды

Глазное дно

Диагноз

Заключение

Дата, подпись, фамилия, инициалы врача

Оториноларинголог

Речь

Носовое дыхание

справа

слева

справа

слева

справа

слева

Восприятие шепотной речи

Барофункция уха

Функции вестибулярного аппарата

Обоняние

Диагноз

Заключение

Дата, подпись, фамилия, инициалы врача

Стоматолог

Прикус

Слизистая оболочка рта

Зубы

Десны

Диагноз

Заключение

Дата, подпись, фамилия, инициалы врача

Дерматовенеролог

Диагноз

Заключение

Дата, подпись, фамилия, инициалы врача

Другие врачи-специалисты

Диагноз, заключение, дата, подпись, фамилия, инициалы врача

7. Заключения военно-врачебных комиссий:

1) при предварительном медицинском освидетельствовании

военно-врачебной комиссии____________________________________________

(указать наименование ВВК)

на основании пункта ___ подпункта ___ графы ___ Требований,

предъявляемых к соответствию состояния здоровья лиц для службы в

Вооруженных силах, других войсках и воинских формированиях Республики

Казахстан.

_____________________________________________________________________

М.П. Председатель комиссии___________________________________________

(воинское звание, подпись, инициал имени, фамилия)

Секретарь комиссии _____________________________________________

(воинское звание, подпись, инициал имени, фамилия)

Почтовый адрес комиссии:

____________________________________________________________________

2) при окончательном медицинском освидетельствовании военно-врачебной

комиссии_____________________________________________________________

_____________________________________________________________________

(указать наименование ВВК)

на основании пункта ___ подпункта __графы ___ Требований,

предъявляемых к соответствию состояния здоровья лиц для службы в ВС,

других войсках и воинских формированиях Республики Казахстан.

_____________________________________________________________________

М.П. Председатель комиссии___________________________________________

(воинское звание, подпись, инициал имени, фамилия)

Секретарь комиссии _____________________________________________

(воинское звание, подпись, инициал имени, фамилия)

Почтовый адрес комиссии:

_____________________________________________________________________

Приложение 3
к Правилам проведения
военно-врачебной экспертизы
в Национальной гвардии
Республики Казахстан

Форма

Книга
протоколов заседаний военно-врачебной комиссии
______________________________________________ (наименование комиссии)

№

п/п

Фамилия, имя, отчество,

(№, и дата направления)

Год рождения

звание

Место службы,

кем направлен

Диагноз,

заключение ВВК, статьи и графы Расписания болезней и физических недостатков заключение годности конкретной должности

№ строки

Примечание: Ведение книги протоколов заседаний военно-врачебной комиссии в электронном виде допускается при соблюдении следующих Требований:

1. В день заседания медицинской комиссии электронный протокол распечатывается на листах формата А4, шрифт "Times New Roman 14", в тот же день проверяется, подписывается председателем и членами комиссии, подшивается в хронологической последовательности.

2. Каждая страница вверху по центру нумеруется. В нижнем углу листа слева указывается фамилия и инициалы секретаря комиссии, и подписывается им ручкой (чернилами синего, черного цвета), а так же указывается дата исполнения.

3. Для единого ведения книги протоколов в электронном варианте используется офисная версия "MicrosoftExcel".

4. Работа с электронным протоколом строго ограничивается (устанавливается пароль), осуществляется только в присутствии секретаря медицинской комиссии.

Приложение 4
к Правилам по проведению
военно-врачебной экспертизы
в Национальной гвардии
Республики Казахстан

Форма

Место для фотографии

(гербовая печать воинской части)

Справку, свидетельство о болезни (ненужное зачеркнуть) в количестве

_____________экземпляров получил.________(подпись)

________________(фамилия разборчиво) "____" _____________ 20__ г.

____________________________________________________________________

наименование военно-врачебной комиссии

Акт медицинского исследования №______

Фамилия, имя, при наличии - отчество_________________________________

Год рождения __________ Образование__________________________________

Гражданская профессия, специальность_________________________________

В Вооруженных Силах (срочная служба) служил _________ с __________

по (да, нет) месяц, год

месяц, год

Причина увольнения ____________________________________________________________________

5. В органах и войсках Комитета национальной безопасности,

Министерства обороны, финансовой полиции, таможенного управления,

государственной противопожарной службы, Республиканской гвардии,

Национальной гвардии ранее служил с________ по _________месяц, год

месяц, год

Причина увольнения __________________________________________________

Специальное, воинское звание ________________________________________

Последнее место работы (службы), должность (полностью)_______________

Сколько времени болел за последние 12 месяцев________________________

Когда и где лечился__________________________________________________

Признавался ли инвалидом ______ какой группы _______ с ____по________

По какому заболеванию _______________________________________________

Проходил ли ранее комиссию (Центральную военно-врачебную комиссию МВД

РК, Центральную военно-врачебную комиссию МО, областную

военно-врачебную комиссию при ДДО) __________________________________

в каком году ___________, где _____________

(да, нет)

11. Считаю себя к предлагаемой и к дальнейшей службе ________________

(годным, негодным)

Домашний адрес и телефон ____________________________________________

_____________________________________________________________________

Обязуюсь предоставить в ВВК военный билет (для военнослужащих),

служебное удостоверение, паспорт и имеющиеся у меня медицинские

документы о лечении, прохождении медицинского освидетельствования.

Правильность всех сообщенных мною сведений подтверждаю

собственной подписью

______________ "_____"______________ 201____ г.

СВЕДЕНИЯ ИЗ ВОЕННОГО БИЛЕТА (ПРИПИСНОГО СВИДЕТЕЛЬСТВА)

О ГОДНОСТИ К воинской службе

Дата освидетельствования _______________ категория

годности _________________________

Статьи _____ № приказа __________ Где выдан _________________________

ВЕДЕНИЯ ИЗ СЛУЖЕБНОГО УДОСТОВЕРЕНИЯ

№ ________ серия _____ Где выдано ______________ Дата _______________

Проверил медрегистратор ВВК _________________________________________

Данные объективного исследования

1. Хирург. Антропометрические данные: Рост _____ см. Вес ______ кг.

Окружность груди: спокойно _________, вдох ________, выдох _________.

Спирометрия ________________________________________________________.

Динамометрия: правая кисть _______, левая кисть _______, Становая________

Жалобы:______________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Анамнез (травмы, операции, где лечился)______________________________

Общее физическое развитие____________________________________________

Кожные покровы и видимые слизистые___________________________________

Лимфатические узлы___________________________________________________

Мышечная система_____________________________________________________

Костная система и суставы____________________________________________

_____________________________________________________________________

Щитовидная железа____________________________________________________

Периферические сосуды________________________________________________

Мочеполовая система__________________________________________________

Ректально____________________________________________________________

ДИАГНОЗ:_____________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Ф.И.О. хирурга, дата, подпись________________________________________

_____________________________________________________________________

2. ЛОР-врач (ОТОЛАРИНГОЛОГ). Жалобы

_____________________________________________________________________

Анамнез (какие заболевания, травмы, где лечился)

_____________________________________________________________________

Дефекты речи_________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Зев, гортань_________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Справа Слева

Состояние носовых ходов _____________________ _______________________

Носовое дыхание _____________________ _______________________

Обоняние _____________________ _______________________

Уши. Состояние барабанных перепонок _________________________________

Острота слуха на шепотную речь_______________________________________

Барофункция уха _____________________ _______________________

Функция вестибулярного аппарата (двойной опыт с вращением ОР)

_____________________________________________________________________

ДИАГНОЗ______________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Ф.И.О. отоларинголога, дата, подпись

_____________________________________________________________________

3. Окулист. Жалобы

____________________________________________________________________

Анамнез (заболевания, операции, где лечился)

____________________________________________________________________

Цветоощущение (по Рабкину)

____________________________________________________________________

Правый глаз Левый глаз

Острота зрения без коррекции _________________ ______________________

Острота зрения с коррекцией _________________ ______________________

Рефракция скиаскопически _________________ ______________________

Ближайшая точка ясного зрения ________________ ______________________

Двигательный аппарат _________________ ______________________

Слезные пути _________________ ______________________

Веки и конъюктивы _________________ ______________________

Положение и подвижность

глазных яблок _________________ ______________________

Зрачки и их реакция _________________ ______________________

Оптические среды

(передние отрезки

глаз и глубокие срезы) _________________ ______________________

Глазное дно _________________ ______________________

Поля зрения _________________________________________________________

Бинокулярное зрение

_____________________________________________________________________

ДИАГНОЗ______________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Ф.И.О. окулиста, дата,

подпись______________________________________________________________

_____________________________________________________________________

4. Стоматолог. Жалобы, анамнез

_____________________________________________________________________

Формула ------------- 8 7 6 5 4 3 2 1 ! 1 2 3 4 5 6 7 8 Прикус

________________________ !

Слизистая, десны

_____________________________________________________________________

ДИАГНОЗ______________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Ф.И.О. стоматолога, дата,

подпись______________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Дерматовенеролог. Жалобы

_____________________________________________________________________

Анамнез______________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Объективные данные

_____________________________________________________________________

ДИАГНОЗ

_____________________________________________________________________

(распространенность, форма, стадия, частота обострений)

_____________________________________________________________________

Ф.И.О. дерматовенеролога, дата, подпись

_____________________________________________________________________

5. Невропатолог.

Жалобы ______________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Анамнез (какие заболевания, травмы, где лечился)

_____________________________________________________________________

Черепно-мозговые нервы_______________________________________________

Периферические нервы ________________________________________________

Рефлексы ____________________________________________________________

Чувствительность_____________________________________________________

_____________________________________________________________________

Вегетативная нервная система__________________________________________

____________________________________________________________________

ДИАГНОЗ

____________________________________________________________________

Ф.И.О. невропатолога, дата, подпись

_____________________________________________________________________

7. Психодиагностическое обследование._______________________________

____________________________________________________________________

Рекомендован (не рекомендован).

Примечание __________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Ф.И.О. психолога, дата, подпись____________________________

8.Психиатр. Жалобы_________________________________________

Анамнез (заболевания, вредные привычки, потери сознания, припадки)

_____________________________________________________________________

Статус ___________ Сознание _______________ Внимание ________________

Память______________________________________________________________

Мышление___________________________________________________________

Интеллект___________________________________________________________

Эмоционально-волевая сфера

____________________________________________________________________

ЗАКЛЮЧЕНИЕ

__________________________________________________________________

Ф.И.О. психиатра, дата, подпись

____________________________________________________________________

9. Терапевт. Жалобы

_____________________________________________________________________

Анамнез (перенесенные заболевания, где обследовался, лечился)

_____________________________________________________________________

Питание _____________________________________________________________

Кожные покровы _____________________________________________________

Видимые слизистые __________________________________________________

Эндокринная система

_____________________________________________________________________

Сердце:

границы______________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Тоны_________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Даты повторных измерений	"____" _____________ 2010 г.			"____" _____________ 2010 г.			"____" _____________ 2010 г.
Условия измерений	В покое сидя	После 15 присе даний	Через 2 минуты	В покое сидя	После 15 приседаний	Через 2 минуты	В покое сидя	После 15 присе даний	Через 2 минуты
Пульс
Артериальное давление
Частота дыхат. движ. в минуту

Органы дыхания

_____________________________________________________________________

Органы пищеварения

_____________________________________________________________________

Печень __________________ Селезенка

Почки________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

ДИАГНОЗ

____________________________________________________________________

Ф.И.О. терапевта, дата, подпись

____________________________________________________________________

10. Гинеколог. Жалобы

____________________________________________________________________

Анамнез (заболевания, операции)

____________________________________________________________________

ДИАГНОЗ

____________________________________________________________________

Ф.И.О. гинеколога, дата, подпись

_____________________________________________________________________

11. Данные рентгенологического исследования, лабораторных,

функциональных и других исследований и консультаций:________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Диагнозы заболеваний и их причинная связь

_____________________________________________________________________

Заключение ВВК

На основании статьи ________________________________________ графы

Требований, предъявляемых к соответствию состояния здоровья лиц для

службы в Вооруженных Силах Республики Казахстан (приказ _____________

от __________ 201___ года № _________________________________________

(указать заключение комиссии)

_____________________________________________________________________

В сопровождающем нуждается, не нуждается (ненужное зачеркнуть).

Примечание

_____________________________________________________________________

Председатель комиссии:

Гербовая печать____________________________________________

(наименование комиссии, звание, подпись, фамилия и инициалы)

Врачи-эксперты:_____________________________________

_____________________________________

"______" _________________ 201___ г.

Угловой штамп Приложение 5

военно-медицинского учреждения к Правилам проведения

(военно-врачебной комиссии) военно-врачебной экспертизы

в Национальной гвардии

Республики Казахстан

Форма

Справка о беременности

Выдана___________________________________________________________

(воинское звание, фамилия, имя, отчество, год рождения, воинская

часть)

в том, что она "___"________20____ г. освидетельствована в___________

_____________________________________________________________________

(наименование военно-врачебной комиссии)

Диагноз: Беременность _____________ недель.

_____________________________________________________________________

на основании пункта ___ подпункта __графы ___ Требований,

предъявляемых к соответствию состояния здоровья лиц для службы в

Вооруженных силах, других войсках и воинских формированиях Республики

Казахстан.

М.П. Председатель комиссии _____________________________

(воинское звание, подпись, фамилия, инициалы)

Секретарь комиссии _________________________________

(подпись, фамилия, инициалы)

Почтовый адрес комиссии___________________________________________

Угловой штамп Приложение 6

военно-медицинского учреждения к Правилам проведения

(военно-врачебной комиссии) военно-врачебной экспертизы

в Национальной гвардии

Республики Казахстан

Форма

______________________________________________________________

(наименование военно-врачебной комиссии)

Справка № _____о медицинском освидетельствовании

_____________________________________________________________________

(специальное, воинское звание военнослужащего, фамилия, имя, при

наличии - отчество, год рождения)

_____________________________________________________________________

(место службы)

Освидетельствован ___________________________________________________

(наименование военно-врачебной комиссии)

_____ ___________________ 201____ года.

Диагноз и постановление комиссии о причинной связи заболевания

(ранения, контузии, травмы, увечья):

На основании статьи _________________________________________________

графы ___ Требований, предъявляемых к соответствию состояния здоровья

лиц для службы в Вооруженных силах, других войсках и воинских

формированиях Республики Казахстан.

от _____ _______________ 201____ года №________

Заключение ПФЛ:______________________________________________________

Примечание: _________________________________________________________

Начальник ВВК: ______________________________________________________

(звание, подпись, фамилия)

Начальник ПФЛ (психолог): __________________________________________

(звание, подпись, фамилия)

Секретарь комиссии: ________________________________________________

(звание, подпись, фамилия)

Угловой штамп Приложение 7

военно-медицинского учреждения к Правилам проведения

(военно-врачебной комиссии) военно-врачебной экспертизы

в Национальной гвардии

Республики Казахстан

Форма

Начальнику (командиру)

___________________________________________________________________

(указывается военно-медицинское учреждение)

Направление на медицинское освидетельствование

1. Направляется на медицинское освидетельствование (лечение и

обследование) для

____________________________________________________________________

(указать цель медицинского освидетельствования, а также

____________________________причину направления на ВВК по состоянию

здоровья,

_____________________________________________________________________

заключение нового контракта для прохождения воинской службы,

_____________________________________________________________________

предстоящее увольнение с воинской службы, по достижении предельного

_____________________________________________________________________

возраста пребывания на воинской службе, по организационно-штатным

мероприятиям)

2. Фамилия, имя, при наличии отчество________________________________

3. Воинское звание __________________________________________________

4. Дата рождения_____________________________________________________

5. Войсковая часть___________________________________________________

6. Специальность ____________________________________________________

7. Призван (поступил по контракту) на воинскую службу

___________________(указать управление (отдел) по делам обороны,

месяц и год призыва, поступления на воинскую службу по контракту)

8. Заключение ВВК прошу направить ___________________________________

(наименование и почтовый адрес воинской части и кадровой службы)

Командир (начальник) ________________________________________________

(воинское звание, подпись, инициал имени, фамилия)

М.П.

Примечание:

1. При направлении на медицинское освидетельствование члена

семьи военнослужащего, проходящего воинскую службу по контракту, в

пункте 1 указывается цель медицинского освидетельствования, причина

направления, фамилия, имя, отчество (при наличии), дата рождения

освидетельствуемого, родственное отношение освидетельствуемого члена

семьи к военнослужащему, а также воинское звание, фамилия, имя,

отчество (при наличии), дата рождения, воинская должность

военнослужащего, член семьи которого направлен на медицинское

освидетельствование. Пункты 2-4 не заполняются.

2. При направлении на медицинское освидетельствование служащих

Вооруженных Сил в пункте 1 указываются цель медицинского

освидетельствования, причина направления, фамилия, имя, отчество,

дата рождения, должность, специальность. Пункты 3-7 не заполняются.

3. При направлении на медицинское освидетельствование курсантов

военных учебных заведений, указывается дата и срок заключения первого

контракта о прохождении воинской службы.

Приложение 8
к Правилам проведения
военно-врачебной экспертизы
в Национальной гвардии
Республики Казахстан

Перечень
медицинских противопоказаний к прохождению воинской службы
лицами офицерского состава, проходящими воинскую службу по
призыву, и военнослужащими, проходящими воинскую службу по
контракту (для членов семей к проживанию) в отдельных
местностях Республики Казахстан с неблагоприятными
климатическими условиями
1. Перечень медицинских противопоказаний к прохождению
воинской службы:

1) хронические рецидивирующие формы инфекционных заболеваний, не поддающихся и трудно поддающихся лечению;

2) мочекаменная болезнь с наличием камней и без них, но с частыми приступами почечной колики, отсутствие одной почки, врожденные аномалии почек;

3)артериальная гипертензия II степени;

4) злокачественные новообразования;

5) фотодерматозы, волчанка красная;

6) резко выраженные хронические атрофические ларингофарингиты;

7) тяжелые и непрерывно рецидивирующие формы аллергозов;

8) хронические, часто обостряющиеся болезни периферических нервов с нарушением движения, чувствительности и трофики, требующие повторного и длительного стационарного лечения больного;

9) хроническая обструктивная болезнь легких II стадии с частыми обострениями и при безуспешности стационарного лечения;

10) бронхиальная астма с частыми обострениями и при безуспешности стационарного лечения;

11) хроническая ревматическая болезнь сердца (2 и более атаки в течение одного года);

12) хронический нефрит любой формы (вне зависимости от характера течения) с хронической почечной недостаточностью;

13) облитерирующий эндартериит, аортоартериит и атеросклероз сосудов нижних конечностей II и выше стадии;

14) хронические рецидивирующие болезни околоносовых пазух (полипозные и гнойные) при наличии носовых полипов, хронического гнойного воспаления среднего уха и резко выраженной дистрофии слизистой верхних дыхательных путей с частыми обострениями и при безуспешности стационарного лечения;

15) хронические распространенные и часто рецидивирующие болезни кожи при безуспешности стационарного лечения.

Кроме того, для военнослужащих-женщин - хронические часто рецидивирующие воспалительные заболевания женских тазовых органов, опухоли женской половой сферы, выраженная дисфункция яичников, сопровождающаяся патологическим климаксом и маточными кровотечениями.

2. Перечень медицинских противопоказаний к проживанию для
членов семей военнослужащих:

1) хронические рецидивирующие формы инфекционных заболеваний, не поддающихся и трудно поддающихся лечению;

2) сосудистые заболевания головного и спинного мозга и другие тяжелые органические заболевания центральной нервной системы с парезами, параличами, нарушением речи, движения, статики;

3) тяжелые болезни эндокринной системы, тиреотоксикоз любой степени;

4) артериальная гипертензия с выраженными нарушениями;

5) коллагенозы;

6) мочекаменная болезнь с наличием камней, и с частыми приступами почечной колики. Аномалии развития мочевыделительной системы с умеренным и выраженным нарушением функции почек;

7) опухоли женской половой сферы;

8) эпилепсия с частыми припадками (ежемесячно) и выраженными изменениями личности, маниакально-депрессивным психозом с часто повторяющимися фазами заболевания, шизофрения;

9) тяжелые и прогрессирующие органические болезни центральной нервной системы, когда больной не в состоянии сам себя обслуживать и нуждается в посторонней помощи, уходе и надзоре;

10) системные заболевания крови при наличии признаков прогрессирования;

11) активные формы туберкулеза любой локализации (при перемещении главы семьи в эти местности) и неактивный туберкулез в ближайшие три года после исчезновения признаков активности;

12) хроническая обструктивная болезнь легких, часто обостряющаяся;

13) ишемическая болезнь сердца, стенокардия напряжения функционального класса (далее – ФК) III-IV, постинфарктный кардиосклероз, другие заболевания системы кровообращения с хронической сердечной недостаточностью II-IV ФК;

14) аневризма сердца, возвратный, часто обостряющийся ревмокардит;

15) хронические тяжело протекающие прогрессирующие болезни печени;

16) хронические нефриты с артериальной гипертензией и отеками;

17) злокачественные новообразования любой локализации, независимо от стадии и результатов лечения;

18) глаукома, болезни зрительного нерва, пигментная дегенерация сетчатки при прогрессирующем понижении остроты зрения и изменениях поля зрения;

19) хронические распространенные болезни кожи при безуспешности стационарного лечения;

20) хронические тяжело протекающие воспалительные болезни женских тазовых органов при безуспешности стационарного лечения.

3. Перечень медицинских противопоказаний к прохождению
воинской службы в высокогорных местностях
(1500 м и более над уровнем моря)

1) хронические рецидивирующие формы инфекционных заболеваний, не поддающихся и трудно поддающихся лечению;

2) сосудистые заболевания головного и спинного мозга с преходящими расстройствами мозгового кровообращения;

3) тиреотоксикоз любой степени тяжести;

4) болезни кроветворной системы, медленно прогрессирующие

с умеренным нарушением функции;

5) хроническая обструктивная болезнь легких с нарушением функции внешнего дыхания;

6) болезни системы кровообращения с нарушением общего и коронарного кровообращения;

7) злокачественные новообразования независимо от стадии

и результатов лечения;

8) облитерирующий эндартериит II степени тяжести и более.

4. Перечень медицинских противопоказаний к проживанию для членов семей военнослужащих в высокогорных местностях
(1500 м и более над уровнем моря:

1) хронические рецидивирующие формы инфекционных заболеваний, не поддающихся и трудно поддающихся лечению;

2) олигофрения (кроме дебильности);

3) эпилепсия с частыми припадками (ежемесячно);

4) маниакально-депрессивный психоз с часто повторяющимися фазами заболевания, шизофрения;

5) органические болезни центральной нервной системы, сопровождающиеся гидроцефалией, параличами, парезами, расстройством речи, зрения, опухоли головного и спинного мозга и другие тяжелые

и быстропрогрессирующие заболевания центральной нервной системы со стойкими нарушениями функций органов;

6) болезни эндокринной системы, тиреотоксикоз любой степени тяжести;

7) системные заболевания крови при наличии признаков прогрессирования;

8) хронические болезни органов дыхания с нарушением функции внешнего дыхания;

9) Ишемическая болезнь сердца стенокардия напряжения ФК III-IV; постинфарктный кардиосклероз, другие заболевания системы кровообращения с хронической сердечной недостаточностью II-IV ФК;

10) артериальная гипертензия с умеренными и с выраженными нарушениями;

11) злокачественные новообразования любой локализации, независимо от стадии и результатов лечения;

12) облитерирующий эндартериит любой степени выраженности;

13) доброкачественные опухоли любой локализации, склонные

к быстрому росту и приводящие к нарушению функции органа.

5. Местности с неблагоприятными климатическими условиями:

1) в Акмолинской области – Аршалынский, Есильский, Жаксынский, Жаркаинский, Коргалжынский, Целиноградский районы, город Степногорск, Селетинский сельский округ Ерейментауского района, в том числе для подразделений Национальной гвардии Республики Казахстан – город Атбасар;

2) в Актюбинской области – Байганинский, Мугалжарский районы,

в том числе для органов военной контрразведки, военной полиции, подразделений Пограничной службы Комитета национальной безопасности Республики Казахстан – Айтекебийский, Каргалинский, Мартукский, Хобдинский, Хромтауский, Шалкарский районы;

3) в Алматинской области – Алакольский, Балхашский, Енбекшиказахский, Ескельдинский, Жамбылский, Илийский, Карасайский, Кербулакский, Коксуский, Панфиловский, Райымбекский, Саркандский, Талгарский, Уйгурский районы, город Текели, в том числе для подразделений Национальной гвардии Республики Казахстан – поселок Алатау Медеуского района города Алматы, для органов военной контрразведки, военной полиции, подразделений Пограничной службы Комитета национальной безопасности Республики Казахстан – Аксуский район;

4) в Атырауской области – вся территория области;

5) в Восточно-Казахстанской области – Абайский, Аягозский, Бескарагайский, Жарминский, Зайсанский, Катон-Карагайский, Курчумский, Тарбагатайский, Урджарский районы, города Семей, Курчатов, в том числе для подразделений Национальной гвардии Республики Казахстан Шемонаихинский район, для органов военной контрразведки, военной полиции, подразделений Пограничной службы Комитета национальной безопасности Республики Казахстан – Бородулихинский, Глубоковский, Зыряновский, Шемонаихинский районы, город Риддер;

6) в Жамбылской области – Байзакский, Кордайский, Мойынкумский, Таласский, Шуский районы, город Жанатас Сарысуского района, в том числе для органов военной контрразведки, военной полиции, подразделений Пограничной службы Комитета национальной безопасности Республики Казахстан – Жамбылский, Жуалынский, Меркенский, имени Турара Рыскулова районы;

7) в Западно-Казахстанской области – Бокейординский, Джангалинский районы, Тайпакский сельский округ Теректинского района, в том числе для органов военной контрразведки, военной полиции, подразделений Пограничной службы Комитета национальной безопасности Республики Казахстан – Бурлинский, Жанибекский, Зеленовский, Казталовский, Таскалинский, Теректинский, Чингирлауский районы;

8) в Карагандинской области – Абайский, Актогайский, Жанааркинский, Каркаралинский, Нуринский, Улытауский, Шетский районы, города Балхаш, Жезказган, Каражал, Приозерск;

9) в Костанайской области – город Аркалык, в том числе для подразделений Национальной гвардии Республики Казахстан – Аулиекольский, Житикаринский районы, для органов военной контрразведки, военной полиции, подразделений Пограничной службы Комитета национальной безопасности Республики Казахстан – Денисовский, Мендыкаринский, Тарановский, Узункольский, Федоровский районы;

10) в Кызылординской области – вся территория области;

11) в Мангистауской области – вся территория области;

12) в Павлодарской области – Лебяженский, Майский районы, в том числе для органов военной контрразведки, военной полиции, подразделений Пограничной службы Комитета национальной безопасности Республики Казахстан – Железинский, Иртышский, Качирский, Успенский, Щербактинский районах;

13) в Северо-Казахстанской области – Айыртауский район, в том числе для подразделений Национальной гвардии Республики Казахстан – Есильский район, для органов военной контрразведки, военной полиции, подразделений Пограничной службы Комитета национальной безопасности Республики Казахстан – Акжарский, Жамбылский, Кызылжарский, имени Магжана Жумабаева, Мамлютский, Уалихановский районы;

14) в Южно-Казахстанской области – Сарыагашский, Сузакский районы, город Туркестан, в том числе для органов военной контрразведки, военной полиции частей,

Угловой штамп Приложение 9

военно-медицинского учреждения к Правилам проведения

(военно-врачебной комиссии) военно-врачебной экспертизы

в Национальной гвардии

Республики Казахстан

Форма

Свидетельство о болезни №_____

"_____"____________20___ г. военно-врачебной комиссией_______________

_____________________________________________________________________

(наименование ВВК)

по направлению______________________________________________________

(указать должностное лицо, дату, номер документа)

освидетельствован:

1. Фамилия, имя, при наличии - отчество______________________________

_____________________________________________________________________

Дата рождения _________, в Вооруженных Силах с_______________________

(месяц и год)

2. Воинское звание __________________________________________________

4. Воинская часть (вид, род войск, __________________________________

5. Занимаемая должность _____________________________________________

специальность________________________________________________________

6. Призван (поступил по контракту) на воинскую службу _______________

_____________________________________________________________________

(указать управление (отдел) по делам обороны,

_____________________________________________________________________

месяц и год призыва, поступления на воинскую службу по контракту)

_____________________________________________________________________

7. Рост_____см. Масса тела____кг. Окружность груди (спокойно)________

8. Жалобы____________________________________________________________

_____________________________________________________________________

9. Анамнез___________________________________________________________

(указать, когда возникло заболевание, когда и при каких

обстоятельствах получено увечье (ранение, травма,

_____________________________________________________________________

контузия), наличие и отсутствие справки об увечье. Влияние болезни

на исполнение обязанностей

_____________________________________________________________________

воинской службы, результаты предыдущих медицинских

освидетельствований, применявшиеся

_____________________________________________________________________

лечебные мероприятия и их эффективность, пребывание в отпуске

по болезни, лечение в санаториях)

_____________________________________________________________________

10. Находился на обследовании и лечении _____________________________

(указать учреждения здравоохранения, военно-медицинские учреждения

_____________________________________________________________________

и время пребывания в них)

История болезни №____ Шифр _______ Код_______

11. Данные объективного исследования

_____________________________________________________________________

12. Результаты специальных исследований (рентгенологических,

лабораторных, инструментальных):

_____________________________________________________________________

13. Заключение ВВК

1) диагноз_____________________________________________________

_____________________________________________________________________

2) причинная связь увечья (ранения, травмы, контузии), заболевания:

на основании пункта___________ Правил проведения

военно-врачебной экспертизы в Национальной гвардии Республики

Казахстан

_____________________________________________________________________

3) категория годности к воинской службе (годность к службе по

воинской специальности, летной работе)

_____________________________________________________________________

на основании пункта ___ подпункта __ графы ___ Требований,

предъявляемых к соответствию состояния здоровья лиц для службы в

Вооруженных Силах, других войсках и воинских формированиях Республики

Казахстан.

14. В сопровождающем (нуждается, не нуждается) ненужное зачеркнуть

_____________________________________________________________________

__________указать при необходимости количество сопровождающих, вид

транспорта, необходимость проезда в отдельном купе)

15. Особые отметки___________________________________________________

_____________________________________________________________________

Председатель комиссии____________________________________

(воинское звание, подпись, инициал

имени, фамилия)

М.П. Члены комиссии: 1___________________________________

(воинское звание, подпись, инициал

имени, фамилия)

2.__________________________________

(воинское звание, подпись, инициал

имени, фамилия)

Секретарь __________________________________________

(воинское звание, подпись, инициал

имени, фамилия)

Почтовый адрес комиссии

___________________________________________________________________

Заключение штатной военно-врачебной комиссии

Протокол №_____ от "___"______ 20____ г.

Исх. №______ от "___"_________20____г.

Примечание. Номер свидетельства о болезни соответствует порядковому

номеру, под которым освидетельствованный записан в книге протоколов

заседаний военно-врачебной комиссии.

Приложение 10
к Правилам проведения
военно-врачебной экспертизы
в Национальной гвардии
Республики Казахстан

Перечень
медицинских противопоказаний к прохождению воинской службы
(для членов семей к проживанию) в иностранном государстве

1. Противопоказанием к выезду в иностранные государства для военнослужащих и членов их семей являются:

1) хронические рецидивирующие формы инфекционных заболеваний, не поддающихся и трудно поддающихся лечению;

2) все острые заболевания (до полного излечения), хронические заболевания в стадии обострения;

3) психические заболевания, в том числе в состоянии ремиссии и компенсации;

4) психопатии и выраженные невротические состояния;

5) хронический алкоголизм и все формы наркомании;

6) эпилепсия и пароксизмальные состояния различного генеза;

7) сосудистые заболевания головного и спинного мозга при стойких нарушениях мозгового и спинального кровообращения;

8) последствия инфекционно-вирусных болезней центральной нервной системы (далее – ЦНС), органические поражения головного и спинного мозга при значительных и умеренно выраженных нарушениях функции;

9) последствия черепно-мозговой травмы со стойким умеренными и значительными нарушениями функции ЦНС нарушением функции ЦНС;

10) хронические болезни и последствия травм периферических нервов при выраженных нарушениях движения, чувствительности и трофики;

11) состояния после тяжелой формы вирусного гепатита, брюшного тифа, паратифов в течение одного года после окончания госпитального лечения;

12) болезни эндокринной системы тяжелой и средней степени тяжести (диффузное увеличение щитовидной железы I-II степени без нарушения ее функции, не является противопоказанием для выезда). После оперативного лечения по поводу диффузного токсического зоба и после операции по поводу узлового зоба вопрос о выезде решается индивидуально;

13) болезни крови и кроветворных органов (при умеренных железодефицитных анемиях – вопрос о выезде решается индивидуально);

14) активные формы туберкулеза легких и других органов (при отсутствии активности процесса в течение трех лет выезд не противопоказан);

15) хронические заболевания легких нетуберкулезного происхождения с явлениями легочной и легочно-сердечной недостаточности II-III степени;

16) бронхиальная астма и аллергические заболевания с частыми обострениями, требующими стационарного лечения больного;

17) хроническая ревматическая болезнь сердца (без порока сердца) в течение одного года после окончания лечения по поводу последнего обострения;

18) пороки сердца, за исключением стойко компенсированной недостаточности митрального клапана;

19) ишемическая болезнь сердца со стенокардией напряжения ФК II-IV, постинфарктный кардиосклероз;

20) заболевания мышцы сердца с пароксизмальными частыми (более

1 раза в 2 месяца) и постоянными формами нарушения сердечного ритма и с хронической сердечной недостаточностью II-IV ФК (NYHA);

21) артериальная гипертензия с умеренными и с выраженными нарушениями;

22) язвенная болезнь желудка, двенадцатиперстной кишки в течение 3 лет после последнего обострения, подтвержденного данными клинического обследования;

23) состояния после резекции желудка по поводу язвенной болезни желудка и двенадцатиперстной кишки, осложненные болезнями оперированного желудка;

24) множественные полипы желудка и кишечника;

25) хронические болезни печени с нарушением функции;

26) хронический холецистит, желчнокаменная болезнь с частыми обострениями;

27) хронический панкреатит и энтероколит с частыми обострениями и выраженными и умеренным нарушением функции;

28) гастродуоденит, гастроэзофагеальнорефлюксная болезнь протекающие с ежегодными обострениями, требующими стационарного лечения больного;

29) состояния после острого холецистита, острого панкреатита в течение одного года после окончания госпитального лечения;

30) болезни почек с нарушением функции;

31) коллагенозы (ревматоидный артрит, системная красная волчанка, системная склеродермия, узелковый периартериит, дерматомиозит);

32) патологические рубцы кожи, часто изъязвляющиеся, ограничивающие движения, затрудняющие ношение обуви, одежды, снаряжения;

33) последствия повреждений, оперативных вмешательств на органах грудной и брюшной полости с выраженными и стойкими нарушениями функции органов и систем;

34) хронические прогрессирующие болезни и последствия повреждения костей, мышц, суставов, часто обостряющиеся и с выраженным нарушением функции;

35) анкилозы двух и более крупных суставов, анкилоз тазобедренного сустава (для членов семей военнослужащего);

36) отсутствие всех пальцев на руке, ноге, отсутствие стопы, верхней и нижней конечности на любом уровне (для военнослужащих);

37) высокая ампутация бедра (для членов семей военнослужащих);

38) злокачественные новообразования независимо от стадии и результатов лечения;

39) доброкачественные новообразования склонные к росту, вызывающие расстройство функции органов и препятствующих движению, ношению обуви, одежды и снаряжения;

40) заболевания и последствия повреждений периферических сосудов при нарушении кровообращения и функции конечности;

41) грыжи паховые, бедренные, диафрагмальные, послеоперационные, подлежащие оперативному лечению;

42) выпадение прямой кишки II стадии (для военнослужащих);

43) геморрой с частыми обострениями, кровотечениями, выпадением узлов, хронический парапроктит, гипертрофия предстательной железы

II степени и выше;

44) эпителиальные копчиковые ходы, осложненные хроническим воспалением, дермоидные кисты параректальной клетчатки, подлежащие лечению;

45) мочекаменная болезнь с частыми приступами и сопутствующим воспалением мочевыводящих путей;

46) часто рецидивирующие хронические гнойные эпимезотимпаниты, полипозно-гнойные синуситы;

47) болезнь Меньера и вестибулопатии, подтвержденные при стационарном обследовании;

48) резкое снижение слуха на оба уха (ШР воспринимается на расстоянии менее 1 м вследствие отосклероза, хронического кохлеарного неврита, адгезивного отита);

49) высокая степень заикания, косноязычие, делающие речь невнятной;

50) афония, выраженная охриплость голоса вследствие хронического ларингита;

51) резко выраженные хронические ларингофарингиты;

52) озена;

53) склерома верхних дыхательных путей и уха;

54) стойкое обезображивание лица и других открытых частей тела вследствие заболеваний и повреждений;

55) пародонтит, пародонтоз генерализованный тяжелой степени;

56) хронический язвенный и рецидивирующий афтозный стоматиты;

57) хейлит, глоссит, глоссалгия, парестезии других участков полости рта в стадии обострения;

58) хронические заболевания конъюнктивы и слезных путей, не поддающиеся лечению;

59) хронические и часто рецидивирующие воспалительные и дегенеративные болезни роговицы, сетчатой, сосудистой оболочек и склеры, хронический иридоциклит, осложненная близорукость (выраженные дегенеративные изменения сетчатой оболочки, деструкция стекловидного тела; начальная катаракта и другие);

60) глаукома;

61) неврит и атрофия зрительного нерва;

62) острота зрения ниже 0,3 на каждый глаз с коррекцией аметропии не выше 6.0 диоптрий;

63) расстройство цветоощущения и бинокулярного зрения для лиц, связанных с необходимостью различать цветные объекты и работы на транспорте;

64) распространенные хронические часто рецидивирующие заболевания кожи (экзема, псориаз, нейродермиты и другие);

65) заразные болезни кожи до излечения;

66) грибковые заболевания кожи и ее придатков, осложненные и часто рецидивирующие формы;

67) фотодерматозы;

68) распространенные формы кожных заболеваний, характеризующиеся диссеминированными высыпаниями на значительной поверхности кожного покрова и сенильные кератозы;

69) базалиома (даже после излечения);

70) сифилис во всех стадиях, гонорея хроническая до полного излечения;

71) СПИД, наличие ВИЧ-инфицирования.

2. Для женщин проживание в иностранных государствах противопоказано при следующих заболеваниях:

1) опухоли матки, яичников и молочной железы любой этиологии, а также кистозная и узловая формы мастопатии;

2) хронические воспалительные заболевания тазовых органов с ежегодными обострениями, требующими систематического амбулаторного и стационарного лечения (аднекситы, периаднекситы, эндо-, пери-, параметриты);

3) дисфункция яичников с функциональными маточными кровотечениями, приводящими к анемии средней и тяжелой степени;

4) беременность во второй половине, а также беременность с патологическим течением при привычных выкидышах и другим отягощенным анамнезом;

5) климакс тяжело протекающий;

6) последствия оперативных вмешательств на женских половых органах в течение одного года после операции.

3. Дети, не получившие профилактические прививки, имеющие заболевания, требующих диспансерного наблюдения.

4. При наличии у освидетельствуемого заболеваний, являющихся противопоказанием для проведения профилактических прививок против карантинных заболеваний (холера, желтая лихорадка и другие).

Угловой штамп Приложение 11

военно-медицинского учреждения к Правилам проведения

(военно-врачебной комиссии) военно-врачебной экспертизы

в Национальной гвардии

Республики Казахстан

Форма

СПРАВКА
о состоянии здоровья гражданина, выезжающего
в иностранное государство

Фамилия______________________________________________________________

Имя_________________ при наличии отчество____________________________

Дата рождения _______________________________________________________

Воинское звание (член семьи военнослужащего)_________________________

Воинская часть_______________________________________________________

Жалобы_______________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Краткий анамнез______________________________________________________

_____________________________________________________________________

Перенесенные заболевания_____________________________________________

_____________________________________________________________________

Противопоказания для профилактических прививок (имеет, не имеет)

_____________________________________________________________________

Результаты исследований:

лабораторных:________________________________________________________

в том числе ВИЧ-исследование

_____________________________________________________________________

рентгенологических:__________________________________________________

_____________________________________________________________________

ЭКГ: ________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

инструментальных и других:___________________________________________

_____________________________________________________________________

Группа и резус-фактор крови (для военнослужащих)_____________________

Заключения врачей-специалистов:

Хирург_______________________________________________________________

Терапевт_____________________________________________________________

Невропатолог_________________________________________________________

Психиатр_____________________________________________________________

Окулист______________________________________________________________

Оториноларинголог____________________________________________________

Дерматовенеролог ____________________________________________________

Стоматолог___________________________________________________________

Гинеколог (указать состояние молочных желез)

_____________________________________________________________________

Врачи других специальностей: (педиатр, уролог, эндокринолог и другие)

_____________________________________________________________________

Диагноз:_____________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Заключение военно-врачебной комиссии:

_____________________________________________________________________

Председатель комиссии _______________________________________________

(воинское звание, подпись инициал имени, фамилия)

Секретарь комиссии __________________________________________________

(воинское звание, подпись инициал имени, фамилия)

М.П.

"____"_________ 20___г.

Почтовый адрес комиссии:_____________________________________

Заключение штатной военно-врачебной комиссии:

Угловой штамп Приложение 12

военно-медицинского учреждения к Правилам проведения

(военно-врачебной комиссии) военно-врачебной экспертизы

в Национальной гвардии

Республики Казахстан

Форма

Карта
санитарно-гигиенической характеристики условий труда
и рабочего места специалиста

1. Фамилия, имя, при наличии отчество________________________________

2. Возраст (полных лет)______________________________________________

3. Воинское звание___________________________________________________

4. Войсковая часть___________________________________________________

5. Военно-учетная специальность______________________________________

6. Служба повоенно-учетной специальности (в том числе в данной

воинской части)______________________________________________________

(лет, месяцев)

7. Соблюдение мерзащиты:

1) индивидуальных____________________________________________________

(соблюдались, не соблюдались)

2) коллективных______________________________________________________

(соблюдались, не соблюдались)

№	Наименование рабочего места	Выполняемая работа	Характеристика основной профессиональной вредности			Дополнительные факторы, название в единицах измерения, длительность воздействия за раб. смену, месяц, год	Примечание
№	Наименование рабочего места	Выполняемая работа	Название профессиональной вредности	Величина (концентрация, уровень, количество) в ед. измерения	Дополнительные факторы, название в единицах измерения, длительность воздействия за рабочую смену, месяц, год.		Примечание
1	2	3	4	5	6	7	8

9. Заключение о воздействии на организм профессиональной вредности

(систематически, периодически, в экстремальных условиях)

_____________________________________________________________________

Командир (начальник)

_____________________

(воинское звание, подпись,

_____________________

инициал имени, фамилия)

_____________________

Начальник медицинской

службы

________________________

(воинское звание, подпись,

________________________

инициал имени, фамилия)

________________________

Врач-специалист

санитарно-эпидемиологического

учреждения

__________________

(воинское звание, подпись,

__________________

инициал имени, фамилия)

Пояснение к заполнению:

1. В карте приводятся данные, имеющие гриф не выше "для

служебного пользования".

2. Величина фактора указывается на основании данных акта

обследования рабочего места (объекта) врачами

санитарно-эпидемиологического учреждения, санитарного паспорта

объекта и журнала учета измерений уровней (концентраций) этих

факторов.

В графе 5 записывается минимальная и максимальная величина

факторов.

В графе 8 отмечается аварийная ситуация с указанием номера и

даты расследования, а также другие обстоятельства, неучтенные в

карте.

Угловой штамп Приложение 13

военно-медицинского учреждения к Правилам проведения

(военно-врачебной комиссии) военно-врачебной экспертизы

в Национальной гвардии

Республики Казахстан

Форма

Справка об увечье (ранении, травме, контузии)

___________________________________________________________________

(воинское звание, фамилия, имя, при наличии отчество, дата

рождения получившего травму)

_____________________________________________________________________

"____" _________ 20____г.____________________________________________

_____________________________________________________________________

(указать обстоятельства, при которых получено

_____________________________________________________________________

увечье (ранение, травма, контузия) и его локализацию)

_____________________________________________________________________

Увечье (ранение, травма, контузия) получено: 1) при исполнении

обязанностей воинской службы, 2) в результате несчастного случая, не

связанного с исполнением обязанностей воинской службы (нужное

подчеркнуть).

Справка выдана для представления_____________________________________

наименование учреждения, организации, куда редставляется справка)

Командир (начальник) _____________________________________________

(воинское звание, подпись, инициал имени, фамилия)

М.П.

Угловой штамп Приложение 14

военно-медицинского учреждения к Правилам проведения

(военно-врачебной комиссии) военно-врачебной экспертизы

в Национальной гвардии

Республики Казахстан

Форма

ПРОТОКОЛ № ____

заседания ______________________________ военно-врачебной комиссии

(указать наименование комиссии)

по определению причинной связи увечья (ранения, травмы, контузии),

заболевания

"__" __________ 20__ г.

1. Рассмотрено _______________________________________(указать номер,

(обращение, письмо, жалоба, заявление)

дату документа, от кого поступил, по какому вопросу)_________________

_____________________________________________________________________

2. Рассмотрены документы (перечислить все рассмотренные документы с

указанием их даты, номера и т.п.):

1) Документы о прохождении воинской службы __________________________

_____________________________________________________________________

(военный билет (удостоверение личности), удостоверение участника

ликвидации

_____________________________________________________________________

последствий аварии на Чернобыльской АЭС, удостоверение участника

_____________________________________________________________________

войны в Афганистане)

2) Пенсионное дело №

_____________________________________________________________________

(указать орган, осуществляющий пенсионное обеспечение)

_____________________________________________________________________

3) Личное дело № ____________________________________________________

4) Свидетельство о болезни (справка) ВВК (ВК)________________________

_____________________________________________________________________

(указать номер, число, месяц, год составления документа, наименование

учреждения)

_____________________________________________________________________

5) Медицинская книжка за период с ______________ по _________________

(месяц, год) (месяц, год)

6) Другие медицинские документы (история болезни, выписной эпикриз)

_____________________________________________________________________

7) Справка архива ___________________________________________________

(указать архив, № и дату справки)

8) Акт судебно-медицинской экспертизы № ___ от "__" _______ 20____ г.

_____________________________________________________________________

(указать наименование учреждения, проводившего экспертизу)

9) Другие документы (справка бюро МСЭ)

_____________________________________________________________________

3. Установлено:

Фамилия _____________________________________________________________

Имя _________________________ Отчество (при наличии)_________________

Дата рождения ___________ Воинское звание ___________________________

Данные о прохождении воинской службы (воинских сборов) в Вооруженных Силах:

_____________________________________________________________________

(указать день, месяц, год поступления на воинскую службу, кем призван

_____________________________________________________________________

и отобран, период участия в боевых действиях, в вооруженных

_____________________________________________________________________

конфликтах, армии, в работах по ликвидации последствий аварии на

Чернобыльской АЭС, в зонах радиационного риска)

_____________________________________________________________________

Воинская часть ______________________________________________________

4. Дата и основание увольнения:

_____________________________________________________________________

5. Обоснование заключения ВВК по рассматриваемому вопросу:

_____________________________________________________________________

а) Диагноз: _________________________________________________________

_____________________________________________________________________

б) причинная связь __________________________________________________

_____________________________________________________________________

Врач-эксперт ________________________________________

(фамилия, инициалы, подпись)

Заключение штатной военно-врачебной комиссии:

_____________________________________________________________________

а) Диагноз:

_____________________________________________________________________

б) причинная связь

_____________________________________________________________________

6. Результаты голосования членов комиссии:

"ЗА" - _________

"ПРОТИВ" - _________

(Особое мнение членов комиссии прилагается к протоколу)

Председатель комиссии _______________________________________________

(воинское звание, подпись, инициал имени, фамилия)

Члены комиссии ______________________________________________________

(воинское звание, подпись, инициал имени, фамилия)

Заключение штатной ВВК отправлено ___________________________________

_____________________________________________________________________

(указать адрес, дату, исх. №)

Документы подшиты

в дело №_________

том _______ страница _________

Секретарь комиссии ______________________

(подпись, фамилия, инициалы)

Угловой штамп Приложение 15

военно-медицинского учреждения к Правилам проведения

(военно-врачебной комиссии) военно-врачебной экспертизы

в Национальной гвардии

Республики Казахстан

Форма

____________________________________________________

(наименование военно-врачебной комиссии)

Карточка учета психодиагностического исследования

______________

(дата)

Фамилия, имя, при наличии - отчество_________________________________

пол _______________

Дата рожд._________ Семейное полож.__________Служба в армии _________

Образование______________________Национальность _____________________

Специальность _______________________________________________________

Прежнее место работы, должность _____________________________________

Предполагаемое место работы, должность ______________________________

Заключение ПФЛ_______________________________________________________

_____________________________________________________________________

Заключение ВВК ______________________________________________________

_____________________________________________________________________

Оборотная сторона

Миннесотское

многоаспектное исследование личности

(ММИЛ)

16 - личностных факторов

"Прогрессивные

матрицы"

Дополнительные методы:

_____________________________________________________________________

Начальник отделения психофизиологической лаборатории ________________

_____________________________________________________________________

Психолог_____________________________________________________________

Дата ______________

Угловой штамп Приложение 16

(военно-врачебной комиссии) к Правилам проведения

военно-врачебной экспертизы

в Национальной гвардии

Республики Казахстан

Форма

Наименование военно-врачебной комиссии

___________________________________________________________

Заключение № _______
по результатам психодиагностического исследования

Кандидат ________________________________________________________

(фамилия, имя, при наличии - отчество, год рождения)

поступающего в___________________________________________________

наименование учебного заведения

1. Результаты обследования:

	L	F	K	1	2	3	4	5	6	7	8	9	0
100
90
70
50
30
30	L	F	K	1	2	3	4	5	6	7	8	9	0

ММИЛ:______________________

___________________________

Сумма+К _____________________________________________________________

Тест Равена: ________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Тест Люшера:

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Дополнительные методы:

_____________________________________________________________________

2. Выводы: __________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Начальник отделения психофизиологической лаборатории ________________

_____________________________________________________________________

Психолог_____________________________________________________________

Дата _________________

Приложение 17
к Правилам проведения
военно-врачебной экспертизы
в Национальной гвардии
Республики Казахстан

Форма

Требования
по оформлению и оборудованию класса для группового
психодиагностического обследования и полиграфологического
опроса военнослужащих

1) полезная площадь не менее 30 – 40 м. кв., при высоте не менее 2,8-3 метров;

2) изолирован от источников шума, вибрации, излучения;

3) стены целесообразно иметь светло-голубого и светло-зеленого тона (ассоциации с природой);

4) пол, гармонирующий с окраской стен (линолеум на мягкой основе);

5) данный интерьер вызывает у посетителей положительные эмоции, оказывать благоприятное воздействие на организм человека;

6) в классе обеспечивается иллюзия большого открытого пространства;

7) не следует перенасыщать кабинет мелкими деталями и предметами, мешающими настроиться на работу;

8) в классе должны свободно размещаться до 10 столов для проведения тестирования на бланках, а также до 10 персональных компьютеров для единовременного группового тестирования. На каждом компьютере установливается набор лицензионного программного обеспечения, включая универсальные компьютерные автоматизированные психодиагностические системы экспертного определения психологического состояния человека, типа: "Ақ сұңқар", "Тұмар", "Мультипсихометр" и прочие;

9) компьютеры должны быть подключены к принтеру для распечатки результатов психодиагностики;

10) в классе отводится специальное место для проведения полиграфологических опросов, где устанавливается полиграфологическое оборудование типа: "Диана", "Lafayette и прочие".

Приложение 18
к Правилам проведения
военно-врачебной экспертизы
в Национальной гвардии
Республики Казахстан

Форма

Типовые нормы проведения
психофизиологического исследования

№	Вид профессиональной деятельности	Среднее время, часов	Примечание
1.	Индивидуальная психологическая диагностика, обработка результатов, оформление заключения и рекомендаций	4.0	из расчета на одного человека
2.	Непрерывное психодиагностическое обследование	не более 2.0	-
3.	Групповая психодиагностика, обработка результатов, оформление психологического заключения	до 8.0	-
4.	Индивидуальное консультирование: - первичное; - последующее.	2.0 1.0	на одну беседу
5.	Групповое консультирование: - первичное; - последующее.	2.0 1.0	на одну беседу
6.	Ежедневный анализ оперативной психологической информации	0.5	-
7.	Ежедневное итоговое оформление документации	0.5	-
8.	Получение профессиональных консультаций в научных и учебных учреждениях	до 3.0	раз в две недели
9.	Обобщение результатов работы, написание отчета	до 5.0	-

Примечание:

из расчета на группу из 20-25 военнослужащих;

при групповом обследовании численность освидетельствуемых не должна превышать 25 человек в день;

рабочая нагрузка на одного психолога при проведении психодиагностического обследования не должна превышать 12 человек в смену;

при большом количестве обследуемых допускается организация психодиагностического обследования в две смены.

Приложение 19
к Правилам проведения
военно-врачебной экспертизы
в Национальной гвардии
Республики Казахстан

Форма

Корешок направления №___

Направляется на полиграфологическое исследование

___________________________________

Ф.И.О. (Обследуемого)

___________________________________

(Указать основание исследования)

___________________________________

Инициатор

"___"_____________20__ г.

_________________________________

(найменование органа выдавшего

направление)

_________________________________

(найменование военно-врачебной комиссии)

_________________________________

(Адрес комиссии)

Направление на полиграфологическое исследование №____

Направляется на полиграфологическое исследование

_________________________________

Ф.И.О. (Обследуемого)

_________________________________

(Указать основание исследования)

Фотография

М.П.

_________________________________

Инициатор

"___"_____________20__ г

Приложение 21
к Правилам проведения
военно-врачебной экспертизы
в Национальной гвардии
Республики Казахстан

Форма

Декларация
о полиграфологическом исследовании
Раздел 1 (заполняется до проведения тестирования)

1. Ф.И.О. обследуемого лица _____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Жалобы:

_____________________________________________________________________

Настроение:

_____________________________________________________________________

Эмоциональное состояние:

_____________________________________________________________________

Общее самочувствие на момент тестирования:

_____________________________________________________________________

Наличие медицинских документов о имеющихся заболеваниях, связанных с

нарушением сердечно-сосудистой и дыхательной деятельности:

_____________________________________________________________________

2. Мне, в ходе беседы с полиграфологом, извещено, что:

1) при беседе и проведении тестирования с применением полиграфа

ведется аудиовизуальное наблюдение и запись;

2) длительность непрерывного тестирования составляет 120 минут и при

необходимости может предоставлятся отдых до 15 минут.

3. Также мне разъяснены права и задачи исследования, принцип работы

полиграфа, тематика вопросов тестирования.

Подпись обследуемого лица

_____________________________________________________________________

4. Подтверждаю, что не нахожусь в состоянии алкогольного и

наркотического опьянения.

Подпись обследуемого лица

_____________________________________________________________________

5. В услугах переводчика при проведении исследования не нуждаюсь.

Подпись обследуемого лица _________________________________

Дата и время "___" ____________ 20___ г.

"___" часов "___" минут

Раздел 2 (заполняется после проведения тестирования)

Я, _____________________________________________________________________

____________________________________________________________________,

(Ф.И.О. обследуемого лица)

после тестирования в рамках полиграфологического исследования,

проведенного

"___" __________ 20___г. с _____ час. ____ мин. по ____ час. ___ мин.

(время начала) (время окончания)

в связи с

_____________________________________________________________________

____________________________________________________________________,

(указывается основание исследования)

подтверждаю следующее:

1) во время тестирования мне задавались вопросы, с тематикой которых

я был(а) предварительно ознакомлен(а);

2) во время опроса я не выражал(а) желание прервать процедуру

тестирования;

3) процедура исследования и содержание вопросов не унижали и не

оскорбляли моего человеческого достоинства;

4) в отношении меня не использовались угрозы, насилие и иные

незаконные методы воздействия;

5) состояние моего психического и физического здоровья после

проведения тестирования не ухудшилось.

Особое мнение:

_____________________________________________________________________

(подпись, Ф.И.О.)

"_____" __________________ 20__г.

Приложение 22
к Правилам проведения
военно-врачебной экспертизы
в Национальной гвардии
Республики Казахстан

Форма

Заключение
по результатам полиграфологического исследования

По направлению

_____________________________________________________________________

должность, Ф.И.О. кадровой службы и других органов (инициатора)

от "__" ___________ 20__г. проведено полиграфологическое исследование

_____________________________________________________________________

(Ф.И.О., год рождения обследуемого лица)

Исследование проводилось

_____________________________________________________________________

(место проведения)

с ________ по __________ "___"_______20__г. полиграфологом

_____________________________________________________________________

(время начала) (время окончания) (Ф.И.О.)

Исследование проведено на полиграфе

_____________________________________________________________________

(марка, серийный номер)

Основание исследования:

_____________________________________________________________________

Вопросы, которые подлежали выяснению:

_____________________________________________________________________

(содержание вопросов)

Полученные полиграммы оценивались по

_____________________________________________________________________

(наименование методики)

В ходе тестирования, при ответах обследуемого лица получены

физиологические реакции на следующие вопросы:

_____________________________________________________________________

Также в процессе беседы обследуемое лицо дополнительно сообщило, что

_____________________________________________________________________

(указывается информация, полученная от обследуемого лица о каких-либо

противоправных деяниях)

Результаты исследования позволяют сделать следующие выводы:

_____________________________________________________________________

Полиграфолог: _______________________________________________________

(подпись, Ф.И.О.)

"___" _________________ 20__г.

Приложение 23
к Правилам проведения
военно-врачебной экспертизы
в Национальной гвардии
Республики Казахстан

Форма

"___"_________20__ года г. Астана

Акт
отказа исследования от прохождения
полиграфологического исследования

Мы нижеподписавшиеся в составе комиссии:

Председателя комиссии:

_______________________________________________________________

(в/звание Ф.И.О)

Членов комиссии:

1._____________________________________________________________

(в/звание Ф.И.О)

2. ____________________________________________________________

(в/звание Ф.И.О)

3. ____________________________________________________________

(в/звание Ф.И.О)

Составили настоящий акт отказа от прохождения

полиграфологического исследования освидетельствуемого _______________

(Ф.И.О)

_______________________________________________________________

(указать причину отказа)

Председатель комиссии:

_______________________________________________________________

(должность в/звание подпись Ф.И.О)

Членов комиссии:

1. ____________________________________________________________

(должность в/звание подпись Ф.И.О)

2. ____________________________________________________________

(должность в/звание подпись Ф.И.О)

3. ____________________________________________________________

(должность в/звание подпись Ф.И.О)

Ознакомлен _______ _____________________________________

(подпись) (Ф.И.О. освидетельсвуемого)

При отказе от подписи в акте, также оформляется запись членами

комиссии об отказе исследования

Угловой штамп Приложение 24

военно-медицинского учреждения к Правилам проведения

(военно-врачебной комиссии) военно-врачебной экспертизы

в Национальной гвардии

Республики Казахстан

Форма

Определение категории годности по состоянию здоровья

По результатам освидетельствования ВВК выносит следующие

заключения:

1) в отношении военнослужащих, проходящих воинскую службу по

призыву:

годен к воинской службе;

годен к воинской службе с незначительными ограничениями;

годен к поступлению в военное учебное заведение;

годен к поступлению на воинскую службу по контракту;

временно не годен к воинской службе;

освободить от исполнения обязанностей воинской службы на ____

суток (госпитализируются в лазарет медицинского пункта воинской

части);

частично освободить от исполнения обязанностей воинской службы

(указать от каких видов работ, занятий, нарядов) на _______ суток;

предоставить отпуск по болезни на ____ суток;

предоставить отпуск по болезни на ____ суток с последующим

медицинским освидетельствованием по месту прохождения воинской

службы;

предоставить дополнительное питание;

не годен к воинской службе в мирное время, ограниченно годен в

военное время;

не годен к воинской службе с исключением с воинского учета.

2) в отношении военнослужащих, проходящих воинскую службу по

контракту и офицеров, проходящих воинскую службу по призыву:

годен к воинской службе;

годен к воинской службе, годен к поступлению на воинскую службу

по контракту;

годен к воинской службе с незначительными ограничениями;

годен к воинской службе с незначительными ограничениями, годен

к поступлению на воинскую службу по контракту;

годен (не годен) к поступлению в ______________________________

(указать наименование военного учебного заведения и факультета)

годен к воинской службе с незначительными ограничениями, не

годен к поступлению__________________________________________________

(указать наименование военного учебного заведения, факультета)

ограниченно годен к воинской службе;

ограниченно годен к воинской службе, не годен к поступлению на

воинскую службу по контракту;

подлежит повторному медицинскому освидетельствованию через

_____________________ месяцев (заключение выносится в военное время);

(указать срок)

временно негоден к воинской службе (после перенесенных

заболеваний, травм и операций);

не годен к воинской службе в мирное время, ограниченно годен в

военное время;

не годен к воинской службе с исключением с воинского учета;

не годен к воинской службе с исключением с воинского учета.

Подлежит освобождению от исполнения обязанностей воинской службы на

срок необходимый для оформления увольнения, но не более чем на 30

суток.

3) в отношении курсантов (слушателей, не имеющих офицерского

звания):

годен (негоден) к обучению ____________________________________

(наименование военного учебного заведения)

С указанием категории годности к воинской службе.

освободить от исполнения обязанностей воинской службы на ____

суток (госпитализируются в лазарет медицинского пункта учебного

заведения);

частично освободить от исполнения обязанностей воинской службы

(указать от каких видов работ, занятий, нарядов) на _______ суток.

4) в отношении военнослужащих отбираемых для службы и

проходящих службу с РВ, ИИИ, КРТ, источниками ЭМП:

годен к службе с ______________________________________;

(указать вредный фактор)

временно не годен к службе с ___________________________;

(указать вредный фактор)

подлежит медицинскому освидетельствованию через ______ месяцев;

не годен к службе с _________________________________(для

(указать вредный фактор)

военнослужащих указать категорию годности к воинской службе);

подлежит обследованию с последующим медицинским

освидетельствованием.

5) в отношении военнослужащих, отбираемых в учебные части и

курсантов учебных частей:

годен (негоден) к обучению в учебной части (по определенной

военно-учетной специальности)_______________________________________;

(указать категорию годности к воинской службе)

подлежит обследованию с последующим медицинским освидетельствованием;

6) в отношении граждан и военнослужащих, поступающих в военные

учебные заведения, в том числе иностранных государств, реализующие

программы высшего образования, на военные факультеты учебных

заведений, военные учебные заведения, реализующие программы

послевузовского образования:

1) годен (негоден) к поступлению в ___________________________;

(наименование учебного заведения)

2) годен (негоден) к обучению в _____________________________;

(наименование учебного заведения)

7) в отношении военнослужащих, проходящих воинскую службу по

контракту, лиц офицерского состава, проходящих воинскую службу по

призыву и членов их семей, при определении годности к прохождению

воинской службы (для членов семей к проживанию) на территориях с

неблагоприятными климатическими условиями:

годен (негоден) к прохождению воинской службы (для членов семей

к проживанию)________________________________________________;

(указать область, город, район)

нуждается в длительном лечении (наблюдении) в специализированной

медицинской организации (указать профиль медицинской организации) и в

обучении (воспитании) в специальной организации образования для детей

и подростков с девиантным поведением и проживании в областном

(республиканском) центре;

в связи с нетранспортабельностью переезд (указать область,

город, район) противопоказан.

8) в отношении военнослужащих, проходящих воинскую службу по

контракту и членов их семей, выезжающих в иностранные государства (с

неблагоприятными климатическими условиями):

годен (негоден) к службе (для членов семей к проживанию) в иностранном государстве.

9) при необходимости сопровождения военнослужащего, следующего

на лечение в лечебное и санаторно-курортное учреждение, в отпуск по

болезни, к месту службы и к избранному месту жительства после

увольнения с воинской службы по состоянию здоровья, ВВК

определяет нуждаемость в сопровождении, с указанием количества

сопровождающих лиц, виде транспорта.

Дополнительно для военнослужащих, проходящих воинскую службу по

контракту и офицеров, проходящих воинскую службу по призыву, ВВК

выносит следующие заключения:

подлежит санаторному лечению ________________________________

(указать профиль санатория)

(заключение принимается при направлении из военно-медицинского

учреждения в санаторий для продолжения лечения);

предоставить отпуск по болезни на ____ суток;

предоставить отпуск по болезни на ____ суток с последующим

медицинским освидетельствованием по месту прохождения воинской

службы;

продлить отпуск по болезни на ____ суток;

освободить от исполнения обязанностей воинской службы на ______

суток;

частично освободить от исполнения обязанностей воинской службы

на ___ суток _______________________________________________________;

(указать от каких видов работ, нарядов).

Приложение 25
к Правилам проведения
военно-врачебной экспертизы
в Национальной гвардии
Республики Казахстан

Форма

Справка по определению суда

__________________________________________________________________

(наименование суда, № дата)

"_____"____________20___г. военно-врачебной комиссии ________________

_____________________________________________________________________

(наименование ВВК)

3. Фамилия, имя, при наличии отчество__________________________

4. Дата рождения ______________________________________________

5. Воинское звание ____________ воинская часть_________________

4. Занимаемая должность _______________________________________

5. Результаты обследования (выводы)____________________________

_____________________________________________________________________

Протокол № _______от __________________

Председатель комиссии ___________________________________

(воинское звание, подпись, инициал имени, фамилия)

М.П.

Секретарь комиссии ______________________________________

(воинское звание, подпись, инициал имени, фамилия)

Почтовый адрес комиссии __________________________________________

Примечание. Номер справки соответствует порядковому номеру, под

которым освидетельствованный записан в книге протоколов заседаний

военно-врачебной комиссии

Приложение 2
к приказу Министра внутренних дел
Республики Казахстан
от 17 февраля 2015 года № 118

Положение
об органах военно-врачебной экспертизы
Национальной гвардии Республики Казахстан
1. Основные положения

1. Настоящее Положение об органах военно-врачебной экспертизы Национальной гвардии Республики Казахстан (далее – Положения) разработано в соответствии с подпунктом 12) статьи 8 Кодекса Республики Казахстан от 18 сентября 2009 года "О здоровье народа и системе здравоохранения".

2. Военно-врачебная комиссия Национальной гвардии Республики Казахстан (далее – ВВК НГ РК) осуществляет общее руководство за деятельностью нештатных военно-врачебных комиссий, созданных при лазаретах Региональных командований (далее – РгК), воинских частей, Военного института (далее – ВИ) и госпиталях по вопросам военно-врачебной экспертизы (далее – ВВЭ) военнослужащих в НГ РК.

3. ВВК возглавляет начальник, назначаемый на должность и освобождаемый от нее Главнокомандующим Национальной гвардией по представлению начальника военно-медицинского управления (далее – ВМУ) Главного командования Национальной гвардии (далее – ГКНГ).

4. Начальник ВВК НГ РК подчиняется непосредственно начальнику ВМУ ГКНГ.

5. Указания по вопросам ВВЭ начальника Центральной военно-врачебной комиссии Министерства внутренних дел Республики Казахстан (далее – ЦВВК МВД РК) являются обязательными для ВВК НГ РК.

6. Начальник ВВК НГ в своей деятельности руководствуется Правилами проведения военно-врачебной экспертизы и Требованиями, предъявляемых к соответствию состояния здоровья лиц для службы в Вооруженных Силах, других войсках и воинских формированиях Республики Казахстан, утвержденными приказом Министра обороны Республики Казахстан от 29 января 2013 года № 37 (зарегистрированным в Реестре государственной регистрации нормативных и правовых актов за № 8336) (далее - Требования).

7. Начальник ВВК НГ взаимодействует по роду деятельности и в пределах компетенции с Министерством здравоохранения и социального развития Республики Казахстан, ЦВВК МВД РК, ЦВВК Министерства обороны.

8. Заключения ВВК НГ принимаются коллегиально большинством голосов членов комиссии. Годность к службе в НГ РК определяется в соответствии с Требованиями.

9. Состав штатной структуры ВВК, определяется приказом Главнокомандующего НГ РК.

2. Полномочия и функции военно-врачебных комиссий

10. Для проведения ВВЭ в НГ РК создаются штатные, нештатные постоянно действующие, временные, а также госпитальные ВВК НГ РК.

11. ВВК НГ РК комплектуется военно-врачебными экспертами-специалистами, имеющими высшее медицинское образование, сертификаты специалистов, а также опыт практической, клинической и экспертной работы в военно-медицинских подразделениях НГ РК.

12. ВВК НГ РК при решении задач по ВВЭ взаимодействует со всеми органами ВВЭ, осуществляющими организацию и координацию деятельности военно-медицинских подразделений.

13. Обеспечение ВВК НГ РК необходимым имуществом, техникой осуществляется через закрепленную воинскую часть.

14. Представляет государственные учреждения в суде и других государственных органах при рассмотрении вопросов по военно-врачебной экспертизе в отношении военнослужащих и призываемых в НГ РК.

15. Проводит совместно с ВМУ ГКНГ и главными (ведущими) медицинскими специалистами Медицинского управления Департамента тыла МВД анализ и оценки результатов медицинского освидетельствования.

16. ВВК НГ РК рассматривает и утверждает (не утверждает) или отменяет заключения нештатных ВВК.

17. ВВК НГ РК дает указания, разъяснения по практическому применению настоящего Положения, нормативно - правовых документов по военно-врачебной экспертизе и другим вопросам по военно-врачебной экспертизе нештатным ВВК.

18. ВВК НГ РК консультирует, выдает заключения, справки по вопросам военно-врачебной экспертизы.

19. Решение ВВК ДВД в отношении военнослужащих, самовольно оставивших часть, в случаях направления военной прокуратурой в связи с возбуждением уголовного дела, а также все решения в отношении военнослужащих, признанных не годными к воинской службе ВВК ДВД направляются для утверждения в ВВК НГ РК.

20. Врачи-эксперты ВВК НГ РК проводят медицинское освидетельствование лиц для допуска к управлению автотранспортом с последующим предъявлением заключения установленного образца.

21. Врачи-эксперты ВВК НГ РК по согласованию с начальником ВВК НГ РК принимают участие в дежурствах по медицинским подразделениям.

3. Нештатные постоянно действующие ВВК НГ РК

22. Для проведения ВВЭ в нештатных ВВК НГ РК войск (лазаретов) в отсутствии отдельных штатных должностей могут привлекаться врачи лечебных учреждений ГсП ДВД областей, г. Алматы и других ведомств.

23. Нештатные постоянно действующие ВВК создаются при лазаретах Регионального Командования, воинских частей, ВИ НГ РК и госпиталях для медицинского освидетельствования военнослужащих НГ РК.

24. Нештатные постоянно действующие ВВК НГ РК формируются в составе: начальник, заместитель начальника (один из членов комиссии), члены комиссии (не менее трех врачей-специалистов) и секретарь.

25. Начальником и заместителем начальника нештатной постоянно действующей ВВК назначаются врачи-специалисты, наиболее подготовленные по вопросам ВВЭ, имеющие опыт работы в НГ РК, ведомственных медицинских и военно-медицинских учреждениях.

26. По вопросам ВВЭ нештатные постоянно действующие ВВК руководствуются указаниями (разъяснениями) ВВК НГ РК, ЦВВК МВД РК, ЦВВК МО.

27. На нештатную постоянно действующую ВВК НГ РК возлагается:

1) проведение медицинского освидетельствования по направлениям кадровых служб воинских частей военнослужащих НГ РК;

2) представление на утверждение в ВВК НГ РК заключений, свидетельств о болезни на военнослужащих НГ РК всех категорий в срок не позднее 5 рабочих дней с момента вынесения заключения;

3) разработка перечней и методик для качественного и полного обследования по нозологическим формам;

4) организация обучения и повышения уровня специальных знаний по вопросам ВВЭ специалистов, участвующих в работе нештатной ВВК;

5) оценка качества и принятие мер по улучшению лечебно-диагностической работы при проведении ВВЭ в медицинских подразделениях, в которых созданы нештатные ВВК;

6) анализ и обобщение результатов освидетельствования военнослужащих НГ РК;

7) изучение исходов лечения военнослужащих НГ РК;

4. Госпитальные ВВК

28. Госпитальная ВВК (далее – ГВВК) назначается в военно-медицинском учреждении приказом начальника военно-медицинского учреждения в составе председателя, не менее трех врачей-экспертов и секретаря.

29. Начальником ГВВК назначается начальник медицинской части военно-медицинского учреждения.

30. ГВВК в военном клиническом госпитале НГ РК создается по решению Главнокомандующего Национальной гвардии согласно клиническим профилям.

31. Начальниками ГВВК назначаются ведущие врачи-специалисты или начальники отделения, заместители начальника, один из врачей-специалистов – член комиссии.

32. Начальник ГВВК подчиняется по вопросам ВВЭ начальнику ВВК НГ РК.

33. ГВВК выносит заключения в соответствии с нормативными и правовыми актами по вопросам ВВЭ.

Заключения ГВВК рассматриваются, утверждаются, пересматриваются ВВК НГ РК.

34. На ГВВК возлагается:

1) медицинское освидетельствование военнослужащих, членов их семей, военнообязанных, находящихся на обследовании и лечении в данном военно-медицинском учреждении;

2) изучение результатов обследования и лечения в связи с ВВЭ;

3) ежеквартальное представление начальнику военно-медицинского госпиталя и начальнику ВВК НГ докладов о выявленных недостатках в обследовании и лечении военнослужащих в целях устранения этих недостатков.

5. Нештатные временно действующие ВВК

35. Временно действующие военно-врачебные комиссии (далее – ВВВК) создаются в ВИ ежегодно приказом начальника ВИ на период поступления кандидатов в военные учебные заведения в составе: председателя (начальника медицинской службы), заместителя председателя (из числа штатных врачей-специалистов) и членов комиссии: терапевта, психиатра, невропатолога, хирурга, офтальмолога, отоларинголога, стоматолога, дерматовенеролога и секретаря.

Этим же приказом определяются сроки и порядок работы ВВВК.

В целях качественного профессионального отбора в состав комиссии включаются врачи-эксперты, психолог и лаборант.

36. Начальнику ВИ в случае отсутствия соответствующих врачей-специалистов разрешается приглашать врачей соответствующих специальностей из других медицинских учреждений.

37. Председатель ВВВК ВИ по вопросам ВВЭ подчиняется начальнику ВВК НГ.

38. ВВВК ВИ в своей работе руководствуется указаниями (разъяснениями) ВВК НГ, ЦВВК МВД, ЦВВК МО.

39. ВВВК ВИ выносит заключения о годности (не годности) военнослужащих НГ РК и лиц, поступающих в высшие военные учебные заведения.

40. Председатель ВВВК ВИ в срок не позднее 5 календарных дней после окончания работы комиссии высылает заключения, отчет о проделанной работе и медицинские карты признанных негодными ВВК НГ.

41. Заключения ВВВК ВИ о негодности к поступлению на учебу утверждаются ВВК НГ РК.

Ескерту. Күші жойылды – ҚР Ішкі істер министрінің 16.10.2020 № 717 (алғаш ресми жарияланғаннан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

"Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" Қазақстан Республикасының 2009 жылғы 18 қыркүйектегі Кодексінің 8-бабының 12-тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса беріліп отырған:

1) осы бұйырықтың 1-қосымшасына сәйкес: Қазақстан Республикасы Ұлттық ұланының әскери-дәрігерлік сараптама өткізу қағидалары;

2) осы бұйырықтың 2-қосымшасына сәйкес: Қазақстан Республикасы Ұлттық ұланының әскери-дәрігерлік сараптама органдары туралы ереже бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Ұлттық ұлан Бас қолбасшылығы: (Р.Ф. Жақсылықов);

1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде тіркеуді және оның бұқаралық ақпарат құралдарында ресми жариялануын;

2) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды қамтамасыз етсін.

3. Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрінің:

"Қазақстан Республикасының Ішкі Істер министрлігі Ішкі әскерлер әскери-дәрігерлік комиссиясы туралы ережені бекіту туралы" 2013 жылғы 9 қазандағы № 590 (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімдемесінде № 8874 тіркелген. 2013 жылғы 13 қарашадағы № 314 (27588) "Егемен Қазақстан" газетінде жарияланған);

"Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігі Ішкі әскерлерінде әскери-дәрігерлік сараптама өткізу жөніндегі нұсқаулықты бекіту туралы" 2013 жылғы 8 қарашадағы № 646 (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімдемесінде № 8942 тіркелген. 2013 жылғы 21 желтоқсандағы № 341 (27615) "Егемен Қазақстан" газетінде жарияланған) бұйрықтарының күші жойылған деп танылсын.

4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Ұлттық ұланының Бас қолбасшысы генерал-лейтенат Р.Ф. Жақсылықовқа жүктелсін.

5. Осы бұйрық алғаш ресми жарияланғаннан кейін күнтізбелік он күн өткеннен соң қолданысқа енгізіледі.

Министр
полиция генерал-лейтенанты	Қ. Қасымов

"Келісілді"

Қазақстан Республикасы

Денсаулық сақтау және

әлеуметтік даму министрі

____________ Т.Дүйсенова

Қазақстан Республикасы
Ішкі істер министрінің
2015 жылғы 17 ақпандағы
№ 118 бұйрығына 1-қосымша

Қазақстан Республикасы Ұлттық ұланының әскери-дәрігерлік сараптама өткізу қағидалары

1. Жалпы ережелер

1. Осы Қазақстан Республикасы Ұлттық ұланының әскери-дәрігерлік сараптама өткізу қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" Қазақстан Республикасының 2009 жылғы 18 қыркүйектегі кодексінің 8-бабының 12) тармақшасына сәйкес әзірленді.

2. Қағидалар Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланында (бұдан әрі – ҚР ҰҰ) әскери-дәрігерлік сараптама ұйымдастыру және жүргізу тәртібін айқындайды.

3. Әскери-дәрігерлік сараптама (бұдан әрі – ӘДС) ҚР ҰҰ әскери қызметке денсаулық жағдайы бойынша жарамдылықты анықтау, сондай-ақ олардың әскери қызмет өткеруіне (міндеттерді орындауына) байланысты азаматтардың науқастануының, мертігуінің (жаралануының, жарақаттануының, контузия алуының) (бұдан әрі – мертігу) және қайтыс болуының себепті байланысын айқындау үшін жүргізіледі.

4. ӘДС медициналық куәләндіру кезінде өткізіледі:

1) Жоғары білім беру бағдарламаларын іске асыратын, оның ішінде шет мемлекеттерінің әскери оқу орындарына, оқу орындарының әскери факультеттеріне түсетін азаматтарды;

2) келісімшарт бойынша әскери қызметке кіретін азаматтарды;

3) шақыру бойынша, келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеретін әскери қызметшілерді және әскери оқу орындарының курсанттарын;

4) шет мемлекеттерге шығатын келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеретін әскери қызметшілерді және олардың отбасы мүшелерін;

5) радиоактивті заттармен, ионды сәулелену көздерімен, электр магнитті өріс және лазерлік сәулелену көздерімен қызмет өткеру үшін іріктелетін және қызмет өткеретін әскери қызметшілерді;

6) запастағы азаматтарды медициналық куәландыру кезінде, әскери қызметке шақырғанда;

7) әскери қызмет өткеруге (міндеттерді орындауға) байланысты әскери қызметшілердің науқастануының, мертігуінің, қаза табуының (қайтыс болуының) себепті байланысын айқындау кезінде;

8) әскери қызметті шақыру бойынша өткеретін, денсаулық жағдайы бойынша негізсіз шақырылған әскери қызметшіні қайтару себептерін анықтау кезінде;

9) психологиялық-физиологиялық және полиграфологиялық зерттеуді ұйымдастыруды жүзеге асыру кезінде;

5. Осы Қағидаларда мынадай түсініктер қолданылады:

1) медициналық куәландыру – аурудың болу (болмау) фактісін анықтау, сондай-ақ растау, оның денсаулық жағдайын, сондай-ақ еңбекке уақытша жарамсыздығын, кәсіби және өзге де жарамдылығын айқындау мақсатында жеке адамды зерттеу;

2) психологиялық-физиологиялық және полиграфологиялық зерттеу – арсеналдарда, қару және оқ-дәрілер базаларында және қоймаларында қару-жарақ пен оқ-дәрілердің сақталуына байланысты лауазымдарда әскери қызмет өткеру үшін іріктеу кезінде жүзеге асырылатын әскери қызметшілердің және Қазақстан Республикасы азаматтарының жеке-психологиялық және психологиялық-физиологиялық қасиеттерін жан-жақты бағалауға бағытталған, тестілеу өткізуден және арнайы техникалық құралдардың көмегімен адамның жекелеген физиологиялық реакцияларын тіркеуден тұратын тексеру іс-шараларының жиынтығы;

3) полиграф - аналогтық және сандық түрде көрінетін вербалдық және көру стимулдарына жауапта адамның қарқынды физиологиялық реакциясына (тыныс алуы, жүрек-тамырларының белсенділігі, тері-гальваникалық реакциясы, қозғалыс белсенділігі, бет әлпетінің мимикасы және басқалары) сауалдама жүргізу процесінде тіркеуге арналған техникалық құрылғы;

4) полиграфолог - тиісті даярлықтан өткен және полиграфологиялық зерттеу жүргізуге оның құқығын растайтын құжаты (сертификат, диплом, куәлік) бар адам.

6. ҰҰ Әскери-дәрігерлік комиссиясы (бұдан әрі – ӘДК) осы Қағидаларға және Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрінің 2013 жылғы 29 қаңтардағы № 37 бұйрығымен бекітілген Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерінде, басқа да әскерлері мен әскери құралымдарында қызмет ету үшін адамдар денсаулық жағдайының сәйкес келуіне қойылатын Талаптарға (бұдан әрі – Талаптар) (Нормативтік және құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 8336 болып тіркелген) сәйкес қорытынды шығарады.

7. Әскери қызмет өткеру кезеңінде мертіккен, науқастанған әскери қызметшілерді медициналық куәландыру айқындалған дәрігерлік-сараптамалық нәтижесі болған кезде олардың әскери қызметке жарамдылық санатын анықтау үшін жүргізіледі.

2. Әскери-дәрігерлік сараптама жүргізу
1-параграф. Жоғары білім беру бағдарламаларын іске асыратын,
оның ішінде шет мемлекеттердің әскери оқу орындарына,
оқу орындарының әскери факультеттеріне түсетін азаматтарды
медициналық куәландыру

8. Жоғары әскери оқу орны (бұдан әрі – ЖӘОО) түсетін кандидаттар алдын ала медициналық куәландырудан тұратын орны бойынша, соңғы медициналық куәландырудан Әскери институттың (бұдан әрі – ӘИ) штаттық, штаттан тыс уақытша жұмыс істейтін ӘДК өтеді.

9. Ұшу мамандықтары бойынша оқитын кандидаттар куәландырудан штаттық және штаттан тыс ӘДК өтеді. Одан әрі дәрігерлік-ұшқыштар комиссиясына (бұдан әрі – ДҰК).

10. Медициналық куәландыру басталғанға дейін кандидаттар мынадай медициналық құжаттарды:

1) психоневрологиялық, наркологиялық (ағзада есірткі заттары мен психотропты заттардың болуын тестілеу нәтижелерімен), туберкулезге қарсы және тері-венерологиялық диспансерлерден (кабинеттерден) - олардың аталған денсаулық сақтау ұйымдарында есепте тұратыны туралы мәліметтерді (анықтамаларды);

2) басқа да медициналық денсаулық сақтау ұйымдарынан - созылмалы науқастары бойынша диспансерлік есепте тұру жай-күйі және соңғы он екі ай ішінде жұқпалы және паразитарлық науқастарға шалдыққаны туралы мәліметтерді, алдын алу егулері туралы және дәрі-дәрмек құралдары мен басқа да заттарды көтере алмайтыны (жоғары сезгіштігі) туралы мәліметтерді, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің уақытша міндетін атқарушы 2010 жылғы 23 қарашадағы № 907 бұйрығымен бекітілген азаматтардың денсаулық жағдайын сипаттайтын медициналық құжаттарды (амбулаторлық (стационарлық) науқастың медициналық карталарынан (бұдан әрі – медициналық карталар) көшірмелерді, рентгенограммаларды, арнайы зерттеулер әдістерінің хаттамаларын) (Нормативтік және құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 6697 болып тіркелген);

3) мұрынның қосалқы қуыстарының рентгенограммасын – келісімшарт бойынша әскери қызметке кіретіндер үшін;

4) тыныштықтағы электрокардиограмма (бұдан әрі – ЭКГ) (келісімшарт бойынша әскери қызметке кіретіндер үшін – тыныштықта және жүктемеден кейін);

11. Шақырылуға жататын азаматтарды медициналық куәландыруға дейін отыз жұмыс күні ішінде:

1) кеуде қуысы мүшелерін флюорографиялық (рентгенологиялық) зерттеу медициналық куәландыру күніне дейін үш айдан кешіктірілмей жүргізіледі

2) қанды жалпы талдауды;

3) мерезге микропреципитация реакциясын (микрореакция);

4) зәрді жалпы талдауды;

5) қырық жастан асқан адамдар - көздің ішкі қысымының өлшеуін, қандағы қантты талдауды ұсынады

Медициналық көрсеткіштер бойынша қосымша зерттеулер мен басқа да мамандардың кеңестері тағайындалады.

Анықтамалар мен үзінді көшірмелер денсаулық сақтау ұйымының мөртабанымен және мөрімен куәландырылады.

Медициналық ұйымдардың мәліметтері бойынша оқу орындарына түсуге және әскери қызмет өткеруге кедергі келтіретін созылмалы аурулары мен дене бітімінде кемшіліктері бар адамдар алдын ала медициналық тексеруге жіберілмейді.

12. Алдын ала медициналық куәландыруға жіберу кезінде амбулаториялық карта, медициналық кітапша ұсынылады, оларда соңғы үш жыл ішіндегі жыл сайынғы тереңдетілген және бақылау медициналық тексерулердің нәтижелері, медициналық көмекке жүгінуі көрсетілуі тиіс.

13. Азаматтарды медициналық куәландыру ЖӘОО оқуға түсетін кандидаттардың әскери билеті, әскери қызметке жарамдылық туралы белгісі мен әскери қызметке шақырудан шеттетілу себебі көрсетілген тіркеу куәлігі болған кезде осы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес ҚР ҰҰ әскери-дәрігерлік сараптама жүргізу кезіндегі зерттеу әдістемесіне сәйкес жүргізіледі.

14. Оқуға түсуге кедергі келтіретін науқастану анықталған жағдайда одан әрі куәландыру тоқтатылады және оқуға түсуге жарамсыздығы туралы қорытынды шығарылады. Жарамдылық санаты дербес бағаланған кезде ЖӘОО оқуға түсетін кандидаттар оқуға түсуге жарамсыз деп танылады Талаптарға сәйкес.

15. Медициналық куәландыру нәтижелері және штаттық, штаттан тыс ӘДК қорытындылары осы Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша ЖӘОО түсетін азаматтың медициналық куәландыру картасына, медициналық кітапшаға (әскери қызметшілер үшін) және осы Қағидаларға 3-қосымшаға сәйкес нысан бойынша ӘДК отырыстарының хаттамалары кітабына (бұдан әрі – Хаттамалар кітабы) жазылады.

16. Медициналық куәландыру нәтижелері бойынша ӘДК оқуға жарамдылық (жарамсыздық) туралы қорытынды жасайды, бұл ретте Талаптардың қорытынды шығаруға негіз болған тармақтары көрсетіледі.

17. Түпкілікті медициналық куәландыру кезінде ЖӘОО оқуға түсуге жарамсыз деп танылған кандидаттардың медициналық куәландыру карталары медициналық куәландыру сапасын талдау және жақсарту үшін медициналық куәландыру аяқталғаннан кейін бес жұмыс күнінен кешіктірілмей штаттық ӘДК-ге жолданады.

2-параграф. Келісімшарт бойынша әскери қызметке кіретін азаматтарды медициналық куәландыру

18. Кадр қызметтері келісімшарт бойынша әскери қызметке кіретін кандидатқа жолдама ресімдейді, ол берілген күннен бастап отыз күнтізбелік күн ішінде жарамды.

19. Келісімшарт бойынша әскери қызметке кіретін азаматтар медициналық куәландыру кезінде әскери билетті немесе әскери қызметке жарамдылығы және әскери қызметке шақырудан шеттету себептері туралы белгісі бар тіркеу куәлігін ұсынады.

20. Медициналық куәландыру басталғанға дейін келісімшарт бойынша әскери қызметке кіретін кандидаттар осы Қағидалардың 9-тармағына сәйкес медициналық құжаттарды ұсынады.

21. Медициналық куәландыру аяқталғаннан кейін кандидатқа амбулаториялық және егу картасы қайтарылады.

22. Ұлттық ұланға келісімшарт бойынша әскери қызметке кіретін кандидаттарды медициналық куәландыруды ҚР ҰҰ ӘДК дәрігер-мамандары: хирург, терапевт, невролог, психиатр, отоларинголог, офтальмолог, дерматовенеролог, стоматолог, әйелдерді қосымша – гинеколог өткізеді. Ұшқыштар және инженерлік-техникалық құрам ҚР ҰҰ штаттық және штаттан тыс ӘДК куәландырудан өтеді. Одан әрі ұшқыштар құрамы ДҰК жіберіледі және оларға Қазақстан Республикасының мемлекеттік авиациясы үшін қолданылатын талаптар қойылады.

23. Науқастану диагнозын нақтылау үшін кандидат амбулаторлық немесе стационарлық медициналық тексеруге медициналық денсаулық сақтау ұйымына жіберіледі.

24. Куәландырылатын адамның медициналық тексеруді бір ай ішінде аяқтауға мүмкіндігі болмаса, сондай-ақ тағайындалған қосымша медициналық зерттеу нәтижелері мерзімінде ұсынылмаған жағдайда ӘДК "Медициналық куәландыруға келмеуіне (тексерудің аяқталмауына) байланысты қорытынды шығарылмайды" деген қорытынды шығарады.

25. Кандидат тексерілуден бас тартқан кезде ӘДК: "Келісімшарт бойынша әскери қызметке жарамсыз" деген қорытынды шығарады.

26. ӘДК келісімшарт бойынша әскери қызметке кіретін кандидаттарды медициналық куәландыру үшін осы Қағидаларға 4-қосымшаға сәйкес нысан бойынша медициналық зерттеу актісін ресімдейді.

27. Талаптарға сәйкес денсаулық жағдайы бойынша әскери қызметке жарамды немесе әскери қызметке шамалы шектеулермен жарамды кандидаттар ҚР ҰҰ келісімшарт бойынша әскери қызметке кіруге жарамды деп танылады.

28. Медициналық куәландыруға жолдамаға сәйкес келісімшарт бойынша әскери қызметке кіруге жарамды деп танылған кандидаттарға қатысты ҚР ҰҰ ӘДК келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеруге, білім беру ұйымдарында оқуға, климаттық жағдайлары қолайсыз аумақтарда әскери қызмет өткеруге жарамдылығы туралы қорытынды шығарады.

Медициналық куәландыру кезінде ҚР ҰҰ келісімшарт бойынша әскери қызметке кіруге кедергі келтіретін жүктілік анықталған кезде одан әрі медициналық куәландыру тоқтатылады, ҚР ҰҰ ӘДК "Келісімшарт бойынша әскери қызметке кіруге жарамсыз" деген қорытынды шығарады, бұл ретте әскери қызметке жарамдылық санаты туралы қорытынды шығарылмайды. ҚР ҰҰ ӘДК қорытындысы осы Қағидаларға 5-қосымшаға сәйкес нысан бойынша жүктілік туралы анықтамамен ресімделеді. ҚР ҰҰ келісімшарт бойынша әскери қызметке уақытша жарамсыз деп танылған адамдарға қатысты да осындай қорытынды шығарылады.

29. ӘДК қорытындысын іске асыру мерзімі алты айға жарамды.

3-параграф. Шақыру бойынша, келісімшарт бойынша әскери қызмет
өткеретін әскери қызметшілерді және әскери оқу орындарының
курсанттарын медициналық куәландыру

30. Әскери қызметшілерге медициналық куәландыруға жолдаманы тікелей командирдің (бастықтың) шешіміне сілтеме жасай отырып, әскери бөлім командирлері, кадр қызметінің бастығы береді.

31. Тексеру және емдеу барысында шақыру бойынша әскери қызметшілерде әскери қызметке жарамдылық санатын өзгертетін науқастану, жарақаттану, контузия алу, мертігу салдарлары анықталған жағдайда медициналық куәландыруға жолдаманы медицина қызметінің бастығы береді, ол туралы науқастану тарихына жазба жүргізіледі.

32. Штаттық және штаттық емес тұрақты әрекет ететін ӘДК-ге медициналық куәландыруға жіберілетін әскери қызметшілерге:

1) медициналық куәландыруға жолдама;

2) медициналық карта;

3) әскери бөлімнің мөрімен расталған қызметтік және медициналық мінездемелер (амбулаторлық науқастың медициналық картасынан үзінді көшірме):

медициналық мінездемеде әскери қызметшінің денсаулық жағдайын динамикалық бақылау нәтижелері туралы, оның медициналық көмекке жүгінуі, соңғы үш жылда жұмыс істемеген күндерінің саны туралы мәліметтер көрсетіледі; медициналық мінездемеде көрсетілген мәліметтер медициналық кітапшадағы деректермен және басқа да медициналық құжаттармен расталуы тиіс.

4) әскери қызмет міндеттерін орындаумен байланысын көрсете отырып, мертігу жағдайлары туралы актінің немесе қызметтік тергеу материалдарының негізінде жасалған қызметтік міндеттерін орындау кезінде мертіккен адамдарға мертігу туралы анықтама ұсынылады.

Жоғарыда көрсетілген құжаттары жоқ адамдар медициналық куәландыруға жіберілмейді.

33. Әскери қызметшілерге науқастануы бойынша демалыс беру, сондай-ақ оларды әскери қызмет міндеттерін орындаудан босату туралы мәселені шешу үшін медициналық куәландыру әскери-медицина мекемесі бастығының (бастықтың орынбасары) жазбаша өкімі бойынша жүргізіледі.

34. Келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеретін әскери қызметшілерді медициналық куәландыруды штаттық және штаттық емес тұрақты әрекет ететін (госпитальдық) ӘДК амбулаторлық, стационарлық түрде тексеру басталған күннен бастап үштен он төрт жұмыс күні мерзімінде жүргізеді.

Талаптарға сәйкес әскери қызмет өткеруге кедергі келтіретін науқастанулар болған және әскери қызметте болудың шекті жасына толған кезде медициналық куәландыруды штаттық және штаттық емес ӘДК жүргізеді.

35. Әскери қызметшіні стационарлық медициналық куәландыруды науқастану, мертігу диагнозы және олардың салдарлары айқын болмауына байланысты көрсетілген мерзімде жүргізу мүмкін болмаған жағдайда, оны тексеру әскери-медицина мекемесі бастығының жазбаша өкімімен жеті тәулікке дейінгі мерзімге ұзартылады, ол туралы әскери қызметшіні медициналық куәландыруға жіберген әскери бөлімнің командирі және кадр қызметінің өкілі хабардар етіледі.

36. Әскери қызметшіні ӘДК медициналық куәландыру кезінде ол куәландырылатын мертігу немесе науқастану салдарын әскери қызмет өткерумен байланысты емес деп тануға негіз болса, онда медициналық құжаттаманы және әскери қызмет өткеру туралы анықтаманы сұратады.

37. Талаптарда көзделген науқастанулар кезінде оқуды жалғастыруға жарамдылығын айқындау мақсатында курсанттар медициналық куәландырылу үшін штаттық емес тұрақты әрекет ететін (госпитальдық) ӘДК жіберіледі.

Медициналық куәландыру нәтижелері бойынша штаттық емес тұрақты әрекет ететін ӘДК оқуды жалғастыруға жарамдылығы (жарамсыздығы) туралы қорытынды шығарады (бұл ретте қорытынды шығаруға негіз болған Талаптардың тармақтары көрсетіледі).

38. Жасы он сегізге толмаған курсанттарына қатысты штаттық емес тұрақты әрекет ететін ӘДК тек оқуға жарамдылығы (жарамсыздылығы) туралы қорытынды шығарады.

39. Оқуға жарамсыз деп танылған жасы он сегізден жоғары бірінші курс курсанттарына қатысты бір уақытта Талаптарға сәйкес олардың әскери қызметке жарамдылығы туралы мәселе шешіледі.

40. Курсанттарының денсаулық жағдайында әскери қызметке уақытша жарамсыздықты көздейтін өзгерістер болған кезде ӘДК әскери қызмет міндеттерін орындаудан уақытша босату немесе науқастануы бойынша демалыс беру қажеттігі туралы қорытынды шығарады.

41. Әскери қызметтің міндеттерін орындаудан толық босату туралы (7 тәуліктен 15 тәулікке дейін) қорытынды шығарған курсанттары ӘИ лазаретінде жатады.

Әскери қызметтің міндеттерін орындаудан ішінара босату туралы қорытынды шығарған кезде қандай жұмыс, сабақ, наряд түрлерінен босатылғаны көрсетіледі. Әскери қызметтің міндеттерін орындаудан ішінара босатылған курсанттардың сыныптық сабақтарға баруы ӘИ медицина қызметі бастығының шешімі негізінде жүзеге асырылады.

42. Науқастануы бойынша демалыс (30 тәуліктен 60 тәулікке дейін) қалпына келтіру емінің кезеңі ретінде қарастырылуы қажет. Әскери қызметтің міндеттерін орындау мүмкіндігі қалпына келмейді деп санауға негіз болған жағдайларда ӘДК-нің науқастануы бойынша демалыс беру туралы қорытындысы шығарылмайды, Талаптардың ІІІ, ІV бағаны бойынша куәландырылатын адамдарға қатысты науқастануды емдеудің амбулаторлық кезеңі көзделген жағдайларды қоспағанда, оның әскери қызметке жарамдылық санаты туралы мәселе шешіледі.

43. Әскери қызметке жарамдылығының қалпына келуі болжанбайтын сараптамалық нәтижеде анықталған Талаптардың ІІ баған бойынша куәландырылатын адамдарға қалпына келтіру емінің амбулаторлық кезеңі үшін науқастануы бойынша демалыс туралы шешім шығарылмайды.

44. Әскери қызметшінің денсаулық жағдайы емделуін ұзартқаннан кейін оған әскери қызметтің міндеттерін орындауға мүмкіндік беретін жағдайда Қағидаларға сәйкес емделу мерзімі ұзартылады.

45. Әскери қызметшіге науқастануы бойынша демалыс беру немесе әскери қызметтің міндеттерін атқарудан босату туралы қорытындысы талаптардың әскери қызметке уақытша жарамсыздығын көздейтін тармақтарына сәйкес шығарылады. Науқастануы бойынша демалыс қалпына келу емінің соңғы кезеңі ретінде қаралады.

46. Науқастануы бойынша демалыс ұсыну көзделмейтін жағдайларда ӘДК әскери қызметшіні әскери қызметтің міндеттерін орындаудан 7 тәуліктен 15 тәулікке дейін босату (бұдан әрі – босату) туралы қорытынды шығарады, бірақ жалпы босату мерзімі 30 тәуліктен аспауы тиіс.

47. Штаттық емес тұрақты жұмыс істейтін ӘДК-нің науқастануы бойынша босату (босатуды ұзарту) туралы қорытындысы ӘДК отырыстарының хаттамалары кітабына енгізіледі және осы Қағидаларға 6-қосымшаға сәйкес медициналық куәландыру туралы анықтамамен (бұдан әрі - медициналық куәландыру туралы анықтама) ресімделеді.

48. Шақыру бойынша әскери қызмет өткеретін әскери қызметшілер науқастануы бойынша демалысқа кеткен кезде анықтаманың бір данасы оның қолына беріледі.

49. Талаптарға сәйкес әскери қызметке жарамдылығы жеке бағалауды көздейтін науқастанулар кезінде әскери қызметте болудың шекті жасына жеткен келісімшарт бойынша әскери қызметшілерге қатысты "В" - "әскери қызметке шектеулі жарамды" деген қорытынды шығарылады.

50. Куәландіру шекті жасқа жеткен кезде әскери қызметке жарамдылығын медициналық құжаматтасы және қызметтік мінездемесі жұмысқа қабілеттігін төмендеп тапса "әскери қызметке шектеулі жарамды" деген қорытынды шығарылады.

51. Әскери қызметшіде бір-біріне әсерін тигізетін бірнеше ауру анықталған кезде (Талаптарға 2-қосымшаның үш және одан көп тармағы) ӘДК әскери қызметке жарамдылық санатын көрсете отырып, аурулар жиынтығы бойынша қорытынды шығарады.

52. Әскери қызмет міндеттерін атқару, әскери оқу орындарында оқу кезінде мертіккен әскери қызметшілерді медициналық куәландыру әскери-медицина мекемесінде (медицина ұйымында) емделуі аяқталғаннан кейін жүргізіледі. Әскери қызмет міндеттерін орындау кезінде мертігуіне, науқастануына байланысты емделу мерзімі шектелмейді.

53. Әскери қызметшіні бір әскери медицина мекемесінен (медицина ұйымынан) басқасына ауыстыру, және денсаулық жайы бойынша босатылған штаттық, штаттық емес тұрақты әрекет ететін ӘДК ауыстыру қажеттігі, ілесіп жүретін адамдардың саны және көлік түрі туралы қорытынды шығарады.

54. Әскери қызметшіге науқастануы бойынша демалыс беру немесе әскери қызмет міндеттерін атқарудан босату туралы ӘДК қорытындысы Талаптарға сәйкес әскери қызметке уақытша жарамсыздығы көзделгенде шығарылады.

55. Бейбіт уақытта штаттық емес тұрақты әрекет ететін ӘДК, егер стационарлық емделу және медициналық оңалту жүргізу аяқталғаннан кейін кемінде бір айды құрайтын мерзімде әскери қызметші әскери қызмет міндеттерін атқаруға кірісе алса, науқастануы бойынша демалыс беру туралы қорытынды шығарады.

Қалған жағдайда әскери қызметшілерді емдеу әскери медицина мекемесінде аяқталады, ал штаттық емес тұрақты әрекет ететін ӘДК әскери қызмет міндеттерін атқарудан толық немесе ішінара босату туралы қорытынды шығарады.

56. Бейбіт уақытта әскери қызметшіге науқастануы бойынша демалыс (қалпына келтіру емделудің соңғы кезеңі) мертігу, науқастану сипатына және ауырлығына байланысты отыздан алпыс тәулікке дейінгі мерзімге беріледі.

57. Шақыру бойынша қызмет өткеретін әскери қызметшілердің стационарлық емдеуде үздіксіз болуының, медициналық оңалту жүргізудің және науқастануы бойынша демалыста болуының жалпы ұзақтығы төрт айдан аспауы тиіс, ол аяқталғаннан кейін штаттық емес тұрақты әрекет ететін ӘДК әскери қызметке жарамдылық санатын айқындайды.

58. Келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеретін әскери қызметшіге, әскери оқу орнының курсантына науқастануы бойынша демалыс медициналық көрсеткіштері бойынша ұзартылады, бірақ әрбір ретте отыз тәуліктен аспайды. Стационарлық емделуде болу, медициналық оңалту жүргізу және науқасы бойынша демалыста болу уақыты жалпы алғанда төрт айдан, ал туберкулезбен ауыратындар үшін он айдан аспауы тиіс.

Егер көрсетілген мерзім аяқталғаннан кейін келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеретін әскери қызметші денсаулық жағдайы бойынша әскери қызмет міндеттерін атқаруға кірісе алмайтын болса, оның емделуде болу мерзімі әскери-медициналық мекеменің қорытындысы негізінде өңірлік қолбасшылық қолбасшысынан бастап және одан жоғары тікелей бастықтың шешімімен ұзартылады.

Егер әскери қызметшіні одан әрі емделгеннен кейін әскери қызмет міндеттерін орындауға кірісе алатын жағдайларда емдеу мерзімдерін ұзарту жүзеге асырылады.

59. Әскери қызметшінің емделуде үздіксіз болу мерзімін ұзарту үшін әскери-медициналық мекеменің бастығы әскери қызметші қызмет өткеретін әскери бөлімнің командиріне емделуде болу мерзімін ұзарту туралы хабарлайды, онда диагнозы, емделуді жалғастыру қажеттігі және алпыс тәуліктен аспайтын оның болжамды мерзімі көрсетіледі.

Әскери бөлімнің командирі ол туралы өз пікірі мен көрсетілген қатынас қағазын әскери қызметшінің емделуде үздіксіз болу мерзімін ұзарту туралы шешім қабылдайтын тікелей бастығына ұсынады.

60. Емделуде және науқастануы бойынша демалыста үздіксіз болудың шекті мерзімі аяқталғаннан кейін әскери қызметшілер әскери қызметке жарамдылық санатын айқындау үшін медициналық куәландыруға жіберілуі тиіс.

61. Штаттық және штаттық емес тұрақты әрекет ететін ӘДК-ның науқастануы бойынша демалыс беру (демалысты ұзарту) туралы қорытындысы ӘДК отырыстарының хаттамалары кітабына жазылады және медициналық куәландыру туралы анықтамамен ресімделеді.

62. Осы Қағидалардың көзделмеген жағдайларда штаттық емес тұрақты әрекет ететін ӘДК әскери қызмет міндеттерін атқарудан жетіден он бес тәулікке дейін босату туралы қорытынды шығарады, бірақ жалпы босату мерзімі отыз тәуліктен аспауы тиіс.

63. Дене салмағының индексі 18,5 кем болған кезде тамақтануы төмен және бойы 190 см одан да жоғары шақыру бойынша әскери қызметшілерге және курсанттарға қатысты шақыру штаттық, штаттық емес тұрақты жұмыс істейтін ӘДК оларды қосымша тамақтандыру туралы қорытынды шығарады.

64. Штаттық емес тұрақты жұмыс істейтін ӘДК науқастануы бойынша босату (босатуды ұзарту) туралы қорытындысы ӘДК отырыстарының хаттамалары кітабына жазылады және медициналық куәландыру туралы анықтамамен ресімделеді.

65. Шақыру бойынша әскери қызметшілер науқастануы бойынша демалыс аяқталғаннан кейін қажет болған кезде әскери қызметке жарамдылық санатын айқындау немесе науқастануы бойынша демалысты ұзарту үшін штаттық емес ӘДК-ге қайта медициналық куәландыруға (әскери қызмет өткерген немесе демалысты өткізген жері бойынша) жіберіледі.

66. Қызмет бойынша ауыстыру, келісімшарттың жаңа түрін жасау, сондай-ақ келісімшартты ұзарту кезінде офицерлер құрамының әскери қызметшілерін медициналық куәландыруды штаттық, штаттық емес тұрақты әрекет ететін ӘДК амбулаторлық, стационарлық түрде жүргізеді. Осы Қағидаларға 7-қосымшаға сәйкес нысан бойынша медициналық куәландыруға жолдама беріледі.

Талаптарға сәйкес әскери қызметке жарамдылығы дербес бағалауды көздейтін науқастанулар кезінде медициналық куәландырудан өтетін офицерлер құрамына қатысты, олардың одан әрі әскери қызмет өткеруінің мақсатқа сәйкестігі туралы қолбасшылықтың қолдауы және науқасы оң болжанған, оң қызметтік мінездеме және әскери қызметті жалғастыруға ниеттенген кезде "Әскери қызметке шамалы шектеулермен жарамды" деген қорытынды шығарылады.

67. Келісімшарт бойынша әскери қызмет өткерушілерге медициналық куәландырылған қорытындылары 1 жыл ішінде жарамды.

4-параграф. Климаттық жағдайлары қолайсыз аумақта әскери қызмет
өткеруге (отбасы мүшелері үшін тұруға) жарамдылығын айқындау
үшін шақыру бойынша әскери қызмет өткеретін офицерлер құрамының
адамдарын және келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеретін
әскери қызметшілерді медициналық куәландыру

68. Климаттық жағдайлары қолайсыз аумақта қызмет өткеруге ауыстырылатын немесе қызмет өткеретін, өздерінде немесе отбасы мүшелерінде осы ауданда қызмет атқаруға (тұруға) кедергі жасайтын аурулардың болуы туралы шағымданған офицерлер құрамының адамдары немесе келісімшарт бойынша әскери қызметшілер денсаулық жағдайы бойынша әскери қызметке жарамдылығы деңгейін анықтау үшін ӘДК-ға медициналық куәландыруға жіберіледі. Оларды әскери қызметке жарамды немесе әскери қызметке болмашы шектеулермен жарамды деп таныған жағдайда осы аудандарда қызмет өткеру мүмкіндігін анықтау үшін жіберіледі. Көрсетілген аудандарда тұру мүмкіндігін анықтау үшін олардың отбасы мүшелері осы тәртіппен жіберілуі мүмкін.

69. ӘДК-ге медициналық куәландыруға жіберіледі:

1) климаттық жағдайлары қолайсыз аудандарға қызмет өткеру үшін ауыстырылатын офицерлер құрамының адамдары, сондай-ақ олардың отбасы мүшелері – өңірлік қолбасшылық қолбасшыларының, оларға тең және жоғары адамдардың шешімі бойынша;

2) қатардағы және сержанттар құрамындағы келісімшарт бойынша әскери қызметшілер, сондай-ақ олардың отбасы мүшелері – өңірлік қолбасшылық қолбасшыларының, әскери бөлім командирлерінің шешімі бойынша жіберіледі.

70. Жолдамада әскери қызметші әскери қызмет өткеру үшін жіберілетін немесе қызмет өткеретін нақты жері медициналық куәландырудың мақсаты, "Әскери қызмет және әскери қызметшілердің мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасының 46-бабының 1-тармағының Заңына сәйкес.

71. Климаттық жағдайы қолайсыз жерлерде қызмет өткеретін немесе осы жерлерге қызмет өткеруге жіберілетін әскери қызметшілердің әскери қызметке жарамдылық санатын және осы жерлерде қызмет етуге жарамдылығын анықтау үшін медициналық куәландыру осы Қағидаларға 8-қосымшада көрсетілген Қазақстан Республикасының климаттық жағдайы қолайсыз жекелеген жерлерінде шақыру бойынша әскери қызмет өткеретін офицерлер құрамы адамдарының және келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеретін әскери қызметшілердің әскери қызмет өткеруіне (отбасы мүшелері үшін тұруға) медициналық қарсы көрсеткіштердің тізбесіне (бұдан әрі – Тізбе) сәйкес жүргізіледі.

72. Медициналық куәландыруды дәрігер-мамандар: хирург, терапевт (он бес жасқа дейінгі балаларды – педиатр), невропатолог, окулист, оториноларинголог, дерматовенеролог, стоматолог, әйелдерге қатысты – гинеколог жүргізеді. Патологиялар болған жағдайларда басқа да дәрігер-мамандар тартылады.

Медициналық куәландыру алдында:

1) кеуде қуысы органдарын флюорографиялық (рентгенологиялық) тексеру;

2) қанды клиникалық талдау;

3) мерезге микропреципитация реакциясы (микрореакция);

4) зәрді жалпы талдау жүргізіледі.

Диагнозды нақтылау үшін басқа да қосымша медициналық тексерулер жүргізіледі.

Қырық жастан асқан адамдарға ЭКГ (тыныштықта және жүктемеден кейін), көз ішінің қысымын өлшеу, қандағы қанттың деңгейін анықтау жүргізіледі.

Қырық жастағы және одан асқан әскери қызметші әйелдерге маммологтың тексеруі; онкологиялық тексеру – онкоцитологияға сүртінді; көрсеткіштер бойынша биопсия; овариалды-етеккір циклы бұзылған кезде гормональдық тексеру және эндокринологтың консультациясы жүргізіледі. Медициналық көрсеткіштер бойынша клиникалық тексерулер жүргізіледі.

73. ӘДК әскери қызметшілерді және олардың отбасы мүшелерін медициналық куәландыруды медициналық бақылау мен емдеудің деректерін ескере отырып, мұқият объективті тексеруден кейін жүргізеді.

Куәландыру кезінде ӘДК, сондай-ақ:

1) білікті медициналық көмек болса тұрмысы жақсы аудандарда және гарнизондарда қызмет ету (тұру) жағдайы климаттың қолайсыз әсерін айтарлықтай төмендететінін және емді ойдағыдай жүргізуге мүмкіндік беретінін ескере отырып, куәландырылатын адамның қызмет өткеруге жіберілетін немесе өткеріп жатқан аудандағы қажетті медициналық көмектің шынайы жағдайын және оны алу мүмкіндігін;

2) әскери қызметшілердің немесе оның отбасы мүшелерінің денсаулық жағдайы бойынша оларды еліміздің орталық аудандарына немесе климаты бір қалыпты аудандарға ауыстыру мүмкіндігінің шектелгендігін ескеруі тиіс.

Сондықтан, ӘДК-нің қолайсыз жағдайлы аудандарда қызмет өткеруіне (тұруына) қарсы көрсеткіштер туралы қаулыларын қажетті медициналық көмекті өңірлік қолбасшылық шегінде көрсетудің барлық мүмкіндігі таусылған және әскери қызметшіні осы аудандарға жібермеу немесе осы аудандардан ауыстыру оның денсаулығын сақтайтын жалғыз шара деп танылған жағдайда ғана шығарған жөн.

74. Куәландыру нәтижесінде ӘДК:

1) әскери қызметшінің Талаптарға сәйкес әскери қызметке жарамдылық деңгейін;

2) куәландырылатын адамды ӘДК-ге жіберген қолбасшылықтың, бастықтың жолдамасында көрсетілген ауданда денсаулық жағдайы бойынша әскери қызметке жарамды немесе әскери қызметке болмашы шектеулермен жарамды деп танылған әскери қызметшінің қызмет өткеру, ал оның отбасы мүшелерінің тұру мүмкіндігін айқындайды. Бұл ретте ӘДК Тізбені басшылыққа алады;

3) егер осы ауданда қызмет өткерудің (тұру) қарсы көрсетілімдері болса, әскери қызметші немесе отбасы мүшесі ауыруының сипатына байланысты оны қандай ауданға ауыстыруға болатынын айқындайды.

75. Әскери қызметшілердің отбасы мүшелерін климаттық жағдайлары қолайсыз аумаққа жібергенге дейін медициналық куәландыру кезінде штаттық емес тұрақты әрекет ететін ӘДК:

1) жолдамада көрсетілген жерде тұруға жарамдылығын немесе жарамсыздығын;

2) әскери қызметші ауыстырылатын немесе ол қызмет өткеретін жерде жоқ мамандандырылған медициналық денсаулық сақтау ұйымында ұзақ (он екі айдан астам) емделуге және бақылауға, девианттық мінез-құлқы бар балаларға арналған мамандандырылған білім беру ұйымдарында оқуға, тәрбиеленуге мұқтаждығын;

3) климаттық жағдайлары қолайсыз жерде мамандандырылған медициналық көмек көрсететін мекемелердің немесе мамандандырылған мектепке дейінгі (оқу) ұйымдардың болуын;

4) олардың тасымалдауға жарамдылығын айқындайды.

76. Әскери қызметшінің отбасы мүшелерінде әскери қызметші ауыстырылатын немесе ол әскери қызмет өткеретін жерде жоқ мамандандырылған медициналық денсаулық сақтау ұйымдарында ұзақ (он екі айдан астам) емделуді немесе қосалқы мектептер мен девианттық мінез-құлқы бар балаларға арналған мамандандырылған білім беру ұйымдарында оқытуды (тәрбиелеуді) талап ететін науқастардың немесе дамудағы ауытқулардың болуы әскери қызметшінің отбасы мүшелерінің бұл жерде тұруына қарсы көрсеткіш болып табылады.

77. Жоғарыда көрсетілген медициналық денсаулық сақтау ұйымдарының, арнайы оқу (мектепке дейінгі) ұйымдарының болуы туралы білім және денсаулықты сақтау үкілектті органдарынан сұрату бойынша алады.

78. Тасымалдауға жарамсыздығы туралы қорытынды шығаруға науқасты тасымалдау (қашықтық пен көлік түріне қарамастан) денсаулық жағдайының күрт нашарлауына немесе өліммен аяқталуға алып келетін ағза функцияларының бұзылуы негіз болып табылады.

Медициналық куәландырудың нәтижелері бойынша ӘДК мынадай қорытындылардың бірін шығарады:

1) климаттық жағдайлары қолайсыз аумақтарда қызметке (отбасы мүшелері үшін тұруға) жарамды;

2) климаттық жағдайлары қолайсыз аумақтарда қызметке (отбасы мүшелері үшін тұруға) жарамсыз;

3) девианттық мінез-құлқы бар балалар мен жасөспірімдерге арналған арнайы медициналық ұйымда (бейіні көрсетіледі) ұзақ емделуге (қаралуға) немесе қосалқы мектепте немесе арнайы білім беру ұйымдарында оқуға (тәрбиелеуге) мұқтаж;

4) тасымалдауға жарамсыздығына байланысты (облыс, қала, аудан көрсетіледі) көшу қарсы көрсетілген.

79. ӘДК-нің қорытындысы Хаттамалар кітабына енгізіледі.

Әскери қызмет етуге (тұруға) қарсы көрсеткіштер болмаса ӘДК мынадай қорытынды шығарады:

"___________ ауданында қызмет етуге (тұруға) қарсы көрсеткіштер жоқ". Қорытынды куәландыру күні және диагнозы көрсетіліп, әскери қызметшінің медициналық кітапшасына, отбасы мүшесінің медициналық құжатына ӘДК төрағасының қолы қойыла отырып жазылады. Әскери қызметшіні немесе оның отбасы мүшесін ӘДК-ге жіберген командирге немесе кадр органына медициналық куәландыру анықтамасы жіберіледі.

80. Командирдің жолдамасында қызмет етуге (тұруға) денсаулық жағдайы бойынша қарсы көрсеткіштер болса, ӘДК осы Қағидаларға 9-қосымшаға сәйкес нысан бойынша үш данада науқастануы туралы куәлік жасайды. Әскери қызметшіге қорытындыда бірінші кезекте Талаптардың тиісті тармағы мен бағанына сілтеме жасай отырып, әскери қызметке жарамдылық деңгейі туралы жазады.

81. ӘДК-нің Қазақстан Республикасының қандай да бір ауданында қызмет өткеруге (тұруға) қарсы көрсеткіштерінің болуы туралы қорытындысы бар 9-қосымшаға сәйкес нысан бойынша науқастану туралы куәлікті штаттық ӘДК бекітуі тиіс.

Штаттық ӘДК бекітілген науқастану туралы анықтаманың данасын оны ұсынған ӘДК-ге қайтарады немесе ұсынымы бойынша куәландыру жүргізілген командирге, бастыққа немесе кадр қызметіне жолдайды.

Бекітілмеген науқастану туралы куәліктің бірінші данасы бекітпеу себептерін жаза отырып, оны жасаған ӘДК-ге қайтарылады, ал екінші данасы ҚР ҰҰ штаттық ӘДК-нің істеріне тігіледі.

ҚР ҰҰ штаттық ӘДК-нің қаулысы соңғы болып табылады және бекітілмейді.

89. ҚР ҰҰ штаттық ӘДК, сондай-ақ медициналық бөлімдердің тиісті бастықтары әскери қызметшілерді және олардың отбасы мүшелерін медициналық куәландыру сапасын бақылайды.

80. Денсаулық жағдайы бойынша әскери қызметшіні немесе денсаулық жағдайы бойынша оның отбасы мүшелерін басқа ауданға (жерге) ауыстыру немесе қандай да бір ауданға жібермеу қажеттігі туралы ӘДК бекітілген қорытындысын іске асыру тиісті командирлердің (бастықтардың) шешімі бойынша жүргізіледі.

5-параграф. Шет мемлекеттерге шығатын келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеретін әскери қызметшілерді және олардың отбасы мүшелерін медициналық куәландыру

82. Әскери қызметшілердің отбасы мүшелерін медициналық куәландыру туберкулезге қарсы, тері-венерологиялық, психоневрологиялық және наркологиялық диспансерлерден олардың есепте тұрмайтыны туралы анықтамалар міндетті түрде болған кезде жүргізіледі.

83. Шет мемлекеттерге ұзақ уақыт (алты айдан артық) іссапарға жіберілетін әскери қызметшілерді және олардың отбасы мүшелерін медициналық куәландыру осы Қағидаларға 10-қосымшаға сәйкес шет мемлекетте қызмет өткеруге (отбасы мүшелері үшін – тұруға) медициналық қарсы көрсеткіштер тізбесінің негізінде жүргізіледі.

84. Шет мемлекеттерге ұзақ уақыт (алты айдан артық) іссапарға шығатын келісімшарт бойынша әскери қызметшілерді, олардың отбасы мүшелерін ӘДК-нің дәрігер-мамандары куәландырады.

Куәландыруға басқа да мамандықтағы дәрігерлер тартылады.

85. Медициналық куәландырудың нәтижелері бойынша ӘДК мынадай қорытындылардың бірін шығарады:

1) шет мемлекетте қызмет өткеруге (отбасы мүшелері үшін – тұруға) жарамды;

2) шет мемлекетте қызмет өткеруге (отбасы мүшелері үшін – тұруға) жарамсыз.

86. ӘДК-нің қорытындысы осы Қағидаларға 11-қосымшаға сәйкес нысан бойынша шетел мемлекетіне шығатын азаматтың денсаулық жағдайы туралы анықтамамен ресімделеді.

87. Радиоактивті заттармен (бұдан әрі – РЗ), иондаушы радиация көздерімен (бұдан әрі – ИРК), электр магниттік өріспен (бұдан әрі - ЭМӨ) және лазерлік сәулелену (бұдан әрі - ЛС) көздерімен қызмет өткеріп жатқан әскери қызметшілерді куәландыру кезінде ӘДК шет мемлекетте әскери қызмет өткеруге жарамдылығын анықтаумен қатар РЗ-мен, ИРК-пен, ЭМӨ және ЛС көздерімен қызмет өткеруге жарамдылығын (куәландыруға жолдамада тиісті нұсқаулар болса) айқындайды.

88. Шет мемлекеттерге ұзақ уақыт (алты айдан артық) балаларымен іссапарға шығатын адамдар ӘДК-ге балалар бақылауда тұрған жері бойынша денсаулық сақтау ұйымдарынан жүргізілген профилактикалық егулердің және шетелге шығатын жылы жоспарланған егулер көрсетілген профилактикалық егулердің картасын (сертификат) ұсынады.

89. Карантиндік инфекциялар бойынша қолайсыз елдерге шыққанда және куәландырылатын адамдарға осы инфекцияларға қарсы профилактикалық егулерді жүргізу үшін қарсы көрсеткіштер болған кезде штаттық емес тұрақты жұмыс істейтін ӘДК шет мемлекетте қызмет өткеруге (тұруға) жарамсыздығы туралы ӘДК қорытындысын шығарады.

90. Әскери қызметшіде, келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеретін әскери қызметшінің отбасы мүшесінде, азаматтық персоналда олардың шет мемлекетте ұзақ уақыт (алты айдан артық) іссапарда болған кезеңінде тұрып жатқан мемлекеттен кету денсаулықты сақтап қалудың жалғыз шарасы болатын аурумен науқастанған кезде олардың Қазақстан Республикасына мерзімінен бұрын қайтуы ӘДК-нің қорытындысы, ал ӘДК болмаған кезде тұрып жатқан мемлекет дәрігерлерінің консилиумы негізінде жүргізіледі.

91. Шет мемлекетте тұру үшін отбасы мүшелерін медициналық куәландыру осы Қағидаларға 10-қосымшада көрсетілген шет мемлекетте әскери қызмет өткеруге (отбасы мүшелері үшін – тұруға) медициналық қарсы көрсеткіштер тізбесіне сәйкес жүргізіледі.

6-параграф. Радиоактивті заттармен, ионды сәулелену көздерімен,
электр магнитті өріс және лазерлік сәулелену көздерімен қызмет
өткеру үшін іріктелетін және қызмет өткеретін әскери
қызметшілерді медициналық куәландыру

92. РЗ-мен, ИРК-пен, ЭМӨ және ЛС көздерімен қызмет өткеру үшін іріктелетін және қызмет өткеретін адамдарды медициналық куәландыру басталғанға дейін осы Қағидалардың 10-тармағында көрсетілген тексерулер тізбесі жүргізіледі.

93. РЗ-мен, ИРК-пен, ЭМӨ және ЛС көздерімен қызмет өткеріп жатқан әскери қызметшіні стационарлық тексеруге және медициналық куәландыруға жіберу кезінде әскери медициналық мекемеге маманның еңбек жағдайлары мен жұмыс орнын осы Қағидаларға 12-қосымшаға сәйкес нысан бойынша санитарлық-гигиеналық сипаттау картасы ұсынылады.

94. РЗ-мен, ИРК-пен, ЭМӨ және ЛС көздерімен қызмет өткеруге жарамдылығын жеке бағалау көзделген аурулар кезінде ӘДК-нің қызметке жарамдылығы немесе жарамсыздығы туралы қорытындысы патологиялық процестің орнын толтыру деңгейін, куәландырылатын адамның әскери-есептік мамандығын, жалпы еңбек өтілін және атқарып отырған немесе тағайындалатын мамандық бойынша еңбек өтілін ескере отырып, денсаулық жағдайын, әскери бөлім қолбасшылығының және дәрігерінің куәландырылатын адамның әскери-есептік мамандық бойынша әскери қызметтің міндеттерін орындау қабілеті туралы пікірлерін ескере отырып, шығарылады.

95. Әскери қызметке уақытша жарамсыздығы анықталған жағдайда РЗ-мен, ИРК-пен, ЭМӨ және ЛС көздерімен қызмет үшін іріктелетін адамдарға қатысты РЗ-мен, ИРК-пен, ЭМӨ және ЛС көздерімен қызмет өткеруге жарамсыздығы туралы қорытынды шығарылады.

96. Талаптардың ІІІ бағаны бойынша әскери қызметке уақытша жарамсыздықты, РЗ-мен, ИРК-пен, ЭМӨ және ЛС көздерімен қызмет өткеруге іріктелетін және қызмет өткеріп жатқан әскери қызметшілердің әскери қызметке жарамдылығын жеке бағалауды көздейтін тармақтары бойынша РЗ-мен, ИРК-пен, ЭМӨ және ЛС көздерімен қызмет өткеруге жарамсыздығы туралы қорытынды шығарылады.

97. 18 жасқа дейінгі адамдар, жүктілі анықталған сәттен бастап және баланы емізу кезінде әйелдер РЗ-мен, ИРК-пен, ЭМӨ және ЛС көздерімен жұмыс істеуге жіберілмейді.

7-параграф. Запастағы азаматтарды медициналық куәландыру

98. Запастағы азаматтарды әскери қызметке шақыру кезінде медициналық куәландыру басталғанға дейін запастағы азаматтың медициналық куәландыру актісін 4-қосымша ресімдейді және осы Қағидалардың 10-тармағына сәйкес медициналық құжаттарды сұратады.

99. Медициналық куәландыру басталғанға дейін:

1) қанды жалпы талдау;

2) мерезге микропреципитация реакциясы (микрореакция);

3) қандағы қантты талдау;

4) зәрді жалпы талдау;

5) тыныштықта ЭКГ зерттеу (жүктемеден кейін - көрсеткіштер бойынша);

6) кеуде қуысы органдарын флюорографиялық (рентгенологиялық) зерттеу куәландыру күніне дейін үш айдан кешіктірілмей жүргізіледі, мұрынның қосалқы қуыстарының рентгенограммасы;

7) қырық жастан асқан адамдарға көздің ішкі қысымын өлшеу жүргізіледі.

Медициналық көрсеткіштер бойынша алдын алу егулері мен қажетті медициналық зерттеулер жүргізіледі.

100. Әскери қызметтен денсаулық жағдайы бойынша босатылған азаматтарды медициналық куәландыру кезінде ҚІБ-ға ӘДК қорытындысының түпнұсқасы (көшірмесі) беріледі.

101. Талаптарға сәйкес әскери қызметке жарамдылығы дербес бағалау көзделетін науқастанулар болған кезде келісімшарт бойынша әскери қызмет өткерген және келісімшарт бойынша әскери қызметке кірген кезде куәландырылатын азаматтарға қатысты, сондай-ақ әскери қызметке шақыру кезінде запастағы офицерлер құрамының әскери міндеттілеріне қатысты ӘДК: "Әскери қызметке шектеулі жарамды" деген қорытынды шығарады.

102. Егер әскери қызметтен денсаулық жағдайы бойынша босатылған азамат медициналық куәландыру кезінде ӘДК қорытындысын қайта қарау және әскери қызметке жарамдылық санатын айқындау туралы мәселе қоятын болса, ҚІБ (бөлім) бастығы қайта куәландыру жүргізуге жолдама берудің мақсатқа сай екендігін қарайды.

Осы мақсатта денсаулық жағдайының жақсарғанын растайтын құжаттар, диспансерлік есептен алынғаны туралы анықтамалар, стационарлық науқастың медициналық картасынан үзінділер, амбулаторлық карта және денсаулық жағдайын сипаттайтын басқа да медициналық құжаттар сұратылады. Денсаулық жағдайында оң серпінділік болған кезде қайта куәландырылатын азамат алдын ала медициналық куәландыруды алдын ала қорытынды шығаратын облыстың (республикалық маңызы бар қалалардың немесе астананың) шақыру комиссияларының медициналық комиссиясында өтеді.

Әскери есептен шығара отырып әскери қызметке жарамсыз деп танылған адамдар медициналық куәландыруға жіберілмейді.

ҚІБ (бөлім) бастығы оның өтінішін, әскери билетін, медициналық кітапшасын, ӘДК қорытындысын, медициналық құжаттармен расталған алдын ала медициналық куәландыру нәтижелерін ведомствоның штаттық ӘДК-ге жолдайды.

103. Әскери қызметтен психикалық науқастануы салдарынан денсаулық жағдайы бойынша босатылған азаматқа жоғарыда көрсетілген құжаттардан басқа медициналық денсаулық сақтау ұйымы дәрігер-мамандарының стационарлық емдеуден кейін қойылған диагнозын өзгерту немесе алып тастау туралы қорытындысы ұсынылады.

104. штаттық ӘДК ұсынылған құжаттарды зерделейді және егер өтінішті қанағаттандыру үшін негіздеме бар екені белгіленсе, азамат әскери қызметке жарамдылық санатын айқындау мақсатында ҚІБ (бөлім) бастығы арқылы штаттық емес тұрақты әрекет ететін (госпитальдық) ӘДК-ге медициналық куәландыруға жіберіледі.

105. Денсаулық жағдайы бойынша әскери қызметке шақырудан босатылған азаматтарды медициналық қайта куәландыру тәртібі осы Қағидалардың 10-тармағына сәйкес медициналық қайта куәландыру тәртібіне ұқсас жүргізіледі.

106. Медициналық куәландыру жүргізілгеннен кейін штаттық емес тұрақты әрекет ететін ӘДК-ның қорытындысы науқастануы туралы куәлікпен ресімделеді және штаттық ӘДК-ның қарауына жіберіледі. Мертігудің, науқастанудың себепті байланысы науқастануы туралы куәлігінде көрсетілмейді.

3. Әскери қызмет өткеруге (міндеттерді орындауға) байланысты әскери қызметшілердің науқастануының, мертігуінің, қаза табуының (қайтыс болуының) себепті байланысын айқындау

107. Науқастанудың, мертігудің себепті байланысын:

1) ҚР ҰҰ әскери қызмет өткеретін азаматтарға – штаттық ӘДК, штаттық емес тұрақты әрекет ететін ӘДК;

2) ҚР ҰҰ әскери қызмет өткерген азаматтарға - штаттық ӘДК айқындайды.

108. Науқастану, мертігу туралы жаңадан ашылған жағдайлар және олардың әскери қызмет (міндеттерді орындаумен) байланысы болған кезде науқастанудың, мертігудің себепті байланысы туралы қорытынды сырттай (құжаттар бойынша) (бұрын шығарылған қорытындының күшін жоя отырып) қайта қаралады.

Науқастанудың, мертігудің, қаза табудың (қайтыс болудың) себепті байланысы туралы штаттық ӘДК қорытындылары жарамдылық мерзімін шектеусіз бір рет бір данада беріледі.

109. Әскери қызмет өткерген әскери қызметшілерге немесе азаматтарға мертігудің себепті байланысын белгілеу туралы ӘДК қорытындысы осы Қағидаларға 13-қосымшаға сәйкес нысан бойынша (бұдан әрі – мертігу туралы анықтама) және қызметтік тергеу материалдарыға сәйкес шығарылады.

110. Мертігу туралы анықтаманы әскери қызметші немесе азамат әскери қызмет өткерген әскери бөлімнің командирі, бөлініс бастығы береді. Мертігу туралы анықтамада мертігудің мән-жайы және әскери қызмет міндеттерін орындаумен (өткерумен) байланысы көрсетіледі.

Штаттық емес тұрақты әрекет ететін ӘДК немесе штаттық ӘДК мертігу туралы анықтаманы және мертігудің мән-жайын көрсететін растау құжаттарын қарау негізінде мертігудің себепті байланысы туралы ӘДК қорытындысын шығарады. Мертігу туралы анықтама жоғарыда көрсетілген денсаулықтың зақымданған сәтінен бастап 3 айдан кешіктірілмей жасалады, науқастану тарихында, сондай-ақ Хаттамалар кітабына қосымша ретінде сақталады.

111. Мертігудің, науқастанудың себепті байланысы туралы ӘДК қорытындысын шығарған кезде мертігу туралы анықтама болмаған кезде мертігу, науқастану себебі мен жағдайлары көрсетілген құжаттар (егер олар мертігу, науқастану сәтінен 3 (үш) айдан кешіктірілмей жасалса): қызметтік және медициналық мінездемелер; амбулаторияда медициналық көмекке алғаш жүгінуі туралы науқастарды есепке алу кітабынан үзінді; әкімшілік немесе қызметтік тексеру, анықтау немесе қылмыстық іс материалдары; аттестациялар; әскери-медициналық мекеменің анықтамасы; науқастану тарихы немесе одан үзінді; науқастануы туралы куәлігі; әскери бөлім немесе әскери-медициналық мекеме дәрігерінің әскери қызметшінің медициналық кітапшасына медициналық көмекке алғаш жүгінуі туралы жазбасы; мұрағаттық мекеменің анықтамасы назарға алынады.

112. Егер азамат Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерінде, басқа да әскерлері мен әскери құралымдарында әскери қызмет өткеру кезеңінде мертігуі, науқастануы себебінен емдеуде болса және ӘДК-ге медициналық куәландыруға жіберілмесе, егер жауынгерлік іс-қимылдарға қатысу кезеңінде алынған дене зақымдануларының айқын салдарлары болса, сондай-ақ әскери қызмет өткеру кезеңінде науқастануы салдарынан немесе әскери қызметтен босатылғаннан кейін бір жыл өткенге дейін азаматқа мүгедектік белгіленсе немесе қайтыс болса, мертігудің, науқастанудың себепті байланысын ҚР ІІМ ОӘДК айқындайды.

113. Науқастанудың, мертігудің, қаза табудың (қайтыс болудың) себепті байланысын айқындау: азаматтардың, халықты әлеуметтік қорғау саласындағы орталық атқарушы органның аумақтық бөлімшелерінің, зейнетақымен қамсыздандыруды жүзеге асыратын органдардың, Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің, басқа да әскерлері мен әскери құралымдарының кадр қызметтерінің, Қазақстан Республикасы сот пен прокуратура органдарының өтініші негізінде айқындалады.

114. Мертігудің, науқастанудың себепті байланысы туралы ӘДК қорытындысы хаттамалар кітабына, әскери қызметшінің мертігу, науқастану жағдайларын растайтын құжатқа сілтеме жасай отырып науқастануы туралы куәлігіне немесе анықтамаға, науқастану тарихына, медициналық кітапшаға (осы Қағидаларға 14-қосымшаға сәйкес мертігудің (жараланудың, жарақаттанудың, контузия алудың) науқастанудың себепті байланысын айқындау жөніндегі ӘДК отырысының хаттамасы) жазылады.

115. Науқастануы туралы куәлікте, анықтамада немесе басқа да медициналық құжаттарда науқастанудың, мертігудің себепті байланысы туралы ӘДК қорытындысы болмаған кезде, көрсетілген құжаттарды дұрыс ресімдемеген, азамат қолда бар науқастанудың, мертігудің себепті байланысы туралы ӘДК қорытындысымен келіспеген кезде, сондай-ақ әскери қызмет өткеруді растайтын құжаттарда "науқастануы бойынша" немесе "денсаулық жағдайы бойынша" әскери қызметтен босату туралы жазбалар болған кезде құжаттар штаттық ӘДК-ның қарауына жолданады.

116. Құжаттарды қарау нәтижелері ӘДК отырысының хаттамасымен ресімделеді және науқастанудың, мертігудің себепті байланысы туралы штаттық ӘДК-ның қорытындысы шығарылады.

117. Әскери қызмет өткерген азаматтың құжаттарында науқастану диагнозы көрсетілмеген, бірақ медициналық куәландыру сәтінде қолданылған Науқастану кестесінің тармағы көрсетілген жағдайда штаттық ӘДК науқастанудың, мертігудің себепті байланысы туралы өз қорытындысында Науқастану кестесінің көрсетілген тармағында көзделген науқастанудың атауын көрсетеді.

118. Егер әскери қызметшіде әртүрлі жағдайда туындаған (алған) бірнеше науқастану, мертігу немесе олардың салдарлары анықталса, себепті байланысы туралы ӘДК қорытындысы жеке шығарылады.

119. Егер құжатта себепті байланысы туралы ӘДК қорытындысы бұрын шығарылған науқастанудың, мертігудің диагнозы нақты көрсетілмесе, штаттық ӘДК оның тұжырымын өзгертпей, алғашқы диагнозды көрсетеді, одан кейін науқастанудың, мертігудің нақтыланған диагнозын көрсетеді және ол бойынша себепті байланысы туралы ӘДК қорытындысын шығарады.

120. Егер азаматтың медициналық куәландыру нәтижелері туралы құжаттары болмаса немесе оған медициналық куәландыру жүргізілмесе, науқастанудың, мертігудің себепті байланысы туралы ӘДК қорытындысын шығару үшін негіздеме науқастану тарихындағы, медициналық кітапшадағы, медициналық анықтамадағы, мұрағат анықтамасындағы жазбалар болып табылады.

121. ӘДК-ның қортындысы мынадай:

1) "Әскери қызмет міндеттерін орындау кезінде мертіккен" деген қорытындысы, егер ол әскери қызмет міндеттерін орындау кезінде, сондай-ақ радиоактивтік заттардың, иондандырушы сәулелену көздерінің, зымыран отыны компоненттерінің және өзге де жоғары уытты заттардың, электр-магниттік өріс көздерінің және оптикалық кванттық генераторлардың әсер етуі негіз болған зақымданулар нәтижесінде алынса, әскери қызметшілерге;

2) "Әскери қызмет міндеттерін орындау кезінде алынған науқастану" деген қорытындысы, егер ол өте қауіпті инфекциялық эпидемиялық ошағында болу уақытында жұқтырылса, ал медициналық персонал санынан куәландырылушыда бұдан басқа туберкулезбен, вирусты гепатитпен және АИТВ-инфекциясымен науқастанғандарға (науқастармен тікелей қарым-қатынаста болған адамдар үшін) медициналық көмек көрсету бойынша қызметтік міндеттерді орындау кезінде жұқтыру салдары болса шығарылады;

3) "Әскери қызмет өткерумен байланысты науқастану" деген қорытындысы, егер олар куәландырылушыда әскери қызмет өткеру кезеңінде туындаса немесе көрсетілген кезеңде әскери қызметке жарамдылық санатын өзгертетін ауырлық дәрежесіне жеткен болса, сондай-ақ әскери қызметтен босатылғаннан кейін бір жыл ішінде диагнозы қойылған созылмалы баяу үдемелі науқастану кезінде, егер науқастанудың басталуын әскери қызмет өткеру кезеңіне жатқызса, науқастанудың басталуын көрсетілген кезеңге жатқызуға мүмкіндік беретін медициналық құжаттар болған кезде созылмалы баяу үдемелі науқастану кезінде әскери қызмет өткерген әскери қызметшілерге немесе азаматтарға шығарылады.

122. ӘДК-ның қортындысы "Төтенше экологиялық жағдайлар салдарынан алынған науқастану" деген қорытындысы, егер науқастану апат салдарынан туындаған қолайсыз факторлардан болса, әскери қызмет өткерген және төтенше экологиялық жағдайлардың, соның ішінде 1986-1990 жылдары Чернобыль атом электр станциясындағы (бұдан әрі - Чернобыль АЭС) авария салдарын жою жөніндегі жұмыстарды орындауға тартылған әскери қызметшілерге, азаматтарға шығарылады.

123. ӘДК-ның қортындысы "Иондандырушы сәулелену әсеріне байланысты алынған науқастану" деген қорытындысы әскери қызмет өткерген және ядролық қару сынағына қатысқан немесе 1949-1991 жылдар кезеңінде радиоактивтік заттармен ластанған аумақта әскери қызмет (әскери жиындар) өткерген әскери қызметшілерге, азаматтарға шығарылады.

124. Осы Қағидалардың 121-123-тармақтарында көрсетілген санаттағы азаматтарға науқастанудың себепті байланысын анықтау кезінде штаттық ӘДК "Иондаушы сәулелену әсерімен байланысты аурулардың тізбесін және себептік байланысын анықтау қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2019 жылғы 10 сәуірдегі № ҚР ДСМ-24 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 18499 болып тіркелген) бекітілген Иондаушы сәулелену әсерімен байланысты аурулардың тізбесін, Қазақстан Республикасы және Ресей Федерациясы қорғаныс министрліктерінің әскери қызмет өткеру туралы архивтік деректерін басшылыққа алады.

Егер науқастанудың басталуын әскери қызмет өткеру кезеңіне жатқызуға болса көрсетілген кезеңде немесе олар апат салдарларын жою бойынша жұмыстарды тоқтатқаннан кейін бес жыл ішінде созылмалы баяу үдемелі (жалпы соматикалық) науқастану кезінде осы Қағидалардың 121-123-тармақтарында көрсетілген ӘДК қорытындылары шығарылады.

Ескерту. 124-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Ішкі істер министрінің 14.01.2020 № 16 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

125. ӘДК-ның қортындысы "Бұрынғы КСР Одағын қорғау кезінде алынған мертігу (жаралану, жарақаттану, контузия алу)"; "Әскери қызмет міндеттерін орындау кезінде алынған мертігу (жаралану, жарақаттану, контузия алу)"; "Майданда болумен байланысты науқастану"; "Ауғанстанда немесе жауынгерлік іс-қимылдар жүргізілген басқа да мемлекеттерде әскери қызмет өткерумен байланысты науқастану" деген қорытындысы "Ұлы Отан соғысының қатысушылары мен мүгедектеріне және соларға теңестірілген адамдарға берілетін жеңілдіктер мен оларды әлеуметтік қорғау туралы" Қазақстан Республикасының 1995 жылғы 28 сәуірдегі Заңымен мәртебесі белгіленген әскери қызмет өткерген әскери қызметшілерге, азаматтарға шығарылады.

126. Жауынгерлік іс-қимылдарға қатысумен байланысты науқастанудың, мертігудің себепті байланысын белгілеу үшін штаттық ӘДК-ге әскери қызмет өткергені туралы құжаттар, әскери қызмет өткеру кезеңінде науқастану, мертігу фактісін растайтын мұрағаттық құжаттар және әскери қызметтен босатылғаннан кейін ресімделген медициналық құжаттар ұсынылады.

127. ӘДК-ның қортындысы мынадай:

1) "Әскери қызмет міндеттерін орындаумен байланысты емес қайғылы оқиға нәтижесінде алынған мертігу" деген қорытындысы мертігу әскери қызмет міндеттерін орындаумен байланысты болмаған жағдайларда әскери қызметшілерге;

2) "Әскери қызмет өткерумен байланысты емес науқастану" деген қорытындысы, егер науқастану куәландырылушыда әскери қызметке шақырғанға, келісімшарт бойынша әскери қызметке түскенге дейін туындаса және келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеру кезеңінде куәландырылушының әскери қызметке жарамдылық санатын өзгертетін дәрежеге жетпесе, әскери қызметшілерге шығарылады.

128. ӘДК-ның қортындысы мынадай:

1) "Әскери қызмет міндеттерін орындау нәтижесінде қайтыс болуға әкеп соқтырған мертігу" деген қорытындысы, егер әскери қызмет міндеттерін орындау кезінде мертігу болса, сондай-ақ егер әскери қызмет міндеттерін орындау кезінде алынған мертігу салдарынан немесе әскерден босатудан кейін бір жыл ішінде қайтыс болса әскери қызмет өткерген әскери қызметшілерге, азаматтарға;

2) "Әскери қызмет міндеттерін орындау нәтижесінде қайтыс болуға әкеп соқтырған науқастану" деген қорытындысы, егер өте қауіпті инфекциялық эпидемиялық ошағында болу уақытында жұқтырылса, ал медициналық персонал санынан бұдан басқа қызметтік міндеттерін орындау кезінде туберкулезді және АИТВ-инфекциясын жұқтыру салдарынан қайтыс болса (науқастармен тікелей қарым-қатынастары бар адамдар үшін) әскери қызметшілерге;

Әскери қызмет өткерген азаматтарға мұндай қорытынды әскери қызметтен босатылғаннан кейін бір жыл ішінде өте қауіпті инфекциялық эпидемиялық ошағында болу уақытында жұқтырылса, ал медициналық персонал санынан бұдан басқа қызметтік міндеттерін орындау кезінде туберкулезді және АИТВ-инфекциясын жұқтыру салдары болса (науқастармен тікелей қарым-қатынастары бар адамдар үшін);

3) "Әскери қызмет өткеру кезеңінде қайтыс болуға әкеп соқтырған науқастану" деген қорытындысы, егер әскери қызмет өткеру кезеңінде алынған науқастану салдарынан қайтыс болса, әскери қызмет өткерген әскери қызметшілерге, егер әскери қызмет өткеру кезеңінде алынған науқастану салдарынан әскерден босатылғаннан кейін бір жыл ішінде қайтыс болса, әскери қызмет өткерген азаматтарға шығарылады.

129. ӘДК-ның қортындысы мынадай: "Чернобыль АЭС-ындағы апаттың және азаматтық немесе әскери мақсаттағы объектілердегі басқа да радиациялық апаттар мен авариялардың және ядролық сынақтардың әсеріне байланысты қаза табуына (қайтыс болуға) әкеп соқтырған науқастану, мертігу" деген қорытындысы, егер әскери қызмет өткеру кезеңінде алынған науқастану, мертігу салдарынан немесе әскерден босатудан кейін бір жыл ішінде қаза тапса (қайтыс болса), әскери қызмет өткерген әскери қызметшілерге шығарылады.

Әскери қызмет өткерген азаматтарға мұндай қорытынды егер әскери қызмет өткеру кезеңінде алынған науқастану, мертігу салдарынан әскерден босатудан кейін бір жыл ішінде қаза тапса (қайтыс болса), шығарылады.

130. Штаттан тыс (тұрақты және уақытша әрекет ететін) әрекет ететін ӘДК-ның қорытындысына жоғары тұрған штаттық ӘДК-ға шағымданады.

131. ӘДК-ның қорытындысына сот тәртібімен шағымданады.

4. Психофизиологиялық және полиграфологиялық зерттеу

132. "Әскери қызмет және әскери қызметшілердің мәртебесі туралы" Заңның 38-бабының 2-тармақ 8) тармақшасына сәйкес арсеналдарда, базаларда, қару мен оқ-дәрілер қоймаларында қару-жарақ пен оқ-дәрілердің сақталуымен байланысты лауазымдарға келісімшарт бойынша әскери қызметке кіретін адамдарға қатысты психофизиологиялық және полиграфологиялық зерттеу осы Қағидалардың 22, 34-тармақтарына жүргізіледі.

133. Психофизиологиялық тексеру психодиагностикалық және психофизиологиялық зерттеуден тұрады, олардың барысында кәсіби психологиялық жарамдылығына сараптама жүргізіледі.

134. ӘДК психофизиологиялық зертханасында (бұдан әрі - ПФЗ) мына контингенттерге:

әскери қызметке кіретін азаматтарға;

әскери оқу орындарына түсетін адамдарға;

қызмет бойынша, оның ішінде жоғары тұрған лауазымға ауыстыру кезінде әскери қызметшілерге;

келісімшартты ұзарту кезінде әскери қызметшілерге қатысты;

әскери полицияның жолдамасы бойынша психодиагностикалық зерттеу (бұдан әрі – ПДЗ) жүргізіледі.

135. ПДЗ нәтижелері бойынша осы Қағидаларға 15-қосымшаға сәйкес нысан бойынша психодиагностикалық тексеруді есепке алу карточкасы, сондай-ақ осы Қағидаларға 16-қосымшаға сәйкес нысан бойынша психодиагностикалық зерттеу нәтижелері бойынша қорытынды ресімделеді.

136. Психофизиологиялық іріктеу өткізу үшін:

1) ПФЗ бастығының кабинеті;

2) жеткілікті отырғызатын орын санымен топтық ПДЗ (соның ішінде полиграфологиялық сұрау) арналған сынып;

3) психологтың жеке тексеруге арналған кабинеті жабдықталады.

137. Топтық ПДЗ (оның ішінде полиграфологиялық сұрау) арналған сынып әскери қызметшіні жеке жан-жақты психодиагностикалық зерттеуге арналған және осы Қағидаларға 18-қосымшаға сәйкес әскери қызметшілерді топтық психодиагностикалық зерттеу және полиграфологиялық жауап алу үшін сыныпты ресімдеу және жабдықтау жөніндегі талаптарға сай болады.

138. Әскери қызметке қабылданатын, оқуға түсетін кандидаттарды, әскери қызметшілерді ПДЗ зияткерлік өнімділігін анықтауға, кандидаттың оның қызметтік міндеттерін, әскери қызмет міндеттерін орындауға оң да, теріс те әсер етуі мүмкін зерттелушілердің мінез-құлқының (жеке тұлғаның) негізгі белгілері мен ерекшіліктерін анықтауға бағытталған, әдетте:

Равен тесті - қысқа бағдарлаушы тест (бұдан әрі – ҚБТ);

жеке басты жан-жақты зерттеу әдістемесі (ЖБЖЗ)

Люшер тесті қолданылады.

139. Әскери қызметке кандидаттарды, әскери қызметшілерді қайта психофизиологиялық тексеру бұған дейінгі тексеруден кейін кемінде алты айдан соң өткізіледі. Қайта тексеру кезінде алдыңғы зерттеулердің мұрағаттық деректері зерделенеді.

140. Психофизиологиялық іріктеу ӘДК дәрігер-мамандары медициналық куәландырғаннан кейін, бірақ ӘДК дәрігер-психиатры медициналық куәландырғанға дейін жүзеге асырылады.

141. ПФЗ тексеруге келген адамдарда өзімен бірге: кадр қызметінен жолдама, әскери билеті (тіркеу куәлігі), қызметтік куәлігі немесе азаматтың жеке басын куәландыратын басқа құжаты және 3х4 фотосуреті болуы тиіс. ПДЗ жүзеге асыратын мамандар көрсетілген құжаттарды тексеру арқылы тексерілетін адамның жеке басына көз жеткізеді.

142. Созылмалы ауруларының асқыну белгілер бар, алкогольді немесе алкогольдік уланудың айқын белгілері бар адамдар психофизиологиялық тексерілмейді. ПДЗ жүргізу кандидатпен келісілген басқа күнге ауыстырылады.

143. ПФЗ процесінде психоэмоционалды күйзеліс, шаршағандық, науқастанғаннан кейінгі жағдай анықталса, тексеру кандидатпен келісе отырып, басқа күнге ауыстырылады.

144. ПДЗ ПФЗ күннің бірінші бөлігінде жүзеге асырылады.

145. Тестілеу тапсырмалары және нұсқаулықтар куәландырылатын адамға мемлекеттік немесе орыс тілдерінде ұсынылады.

146. ПДЗ ӘДК штаттық психологі жүргізеді және ол психодиагностикалық әдістерге қойылатын практикалық талаптарға жауап беруі тиіс.

147. ПДЗ ұзақтығы психофизиологиялық зерттеу өткізудің үлгі нормаларына, осы Қағидаларға 18-қосымшаға сәйкес анықталады.

148. ПДЗ-ға жатады:

негізгі психологиялық әдістемелерді қолдана отырып, жеке адамның психологиялық ерекшеліктері туралы нысандалған деректерді алу мақсатында топпен психологиялық тексеру. ПДЗ тест бланктерін өңдеумен және әрбір куәландырылатын адам бойынша бастапқы материалдар пакетін қалыптастырумен аяқталады;

нақтыланған және толық психологиялық мінездемесін алу мақсатында жеке психологиялық тексеру және әңгімелесу;

бейімделудің бұзылу белгілері болған кезде қосымша тесттер қолдану.

149. Тәуекел тобының факторлары анықталған кезде кандидат қосымша тексеруге жіберіледі.

150. Жеке ПДЗ және әңгімелесуді психолог жеке кабинетте өткізеді.

151. Куәландырылатын адамдардан бейімделудің бұзылу немесе психикалық бұзылу белгілері анықталған кезде ол туралы мәліметтер хаттамаға енгізіледі және әскери қызметке жарамдылығын анықтау кезінде одан әрі қолдану үшін ӘДК-нің дәрігер-психиатрына беріледі.

152. Психодиагностика нәтижелері кадр қызметіне арналған ПДЗ нәтижелері бойынша психологиялық мінездемеде көрінеді.

153. Психологиялық мінездемелерде әскери қызметке (оқуға) түсу себептері, зияткерлік деңгейі мен ерекшеліктері, өзін-өзі бағалауы, коммуникативтік және эмоциялық-ерік қасиеттері, жеке тұлғаның бағыттылығы (әлеуметтік және мінез-құлық бағдары), жеке басының басқа да қасиеттері жазылады.

154. Көрсетілген қорытындылар ұсынымдық сипатқа ие және кандидаттың жеке психологиялық және психофизиологиялық қасиеттерінің қызметтің немесе оқудың негізгі түрлеріне психологиялық жарамдылық өлшемшарттарына сәйкес келу дәрежесін ескеруі тиіс.

155. Психологиялық қорытынды медициналық куәландыру туралы анықтамаға енгізіледі.

156. Психологиялық іріктеу нәтижелері бойынша келісімшарт бойынша әскери қызметке кандидаттың нақты әскери лауазымдарға жарамдылығы туралы мынадай қорытындылардың бірі беріледі.

1) "Ұсынылады"

2) "Ұсынылмайды"

"Ұсынылады" (жоспарланған лауазым талаптарына толық сәйкес келеді) деген қорытынды экстремалды жағдайларды қоса алғанда алдағы қызметтің жағдайлары мен сипатына оңтайлы бейімделуін қамтамасыз ететін жеке ерекшеліктері анықталған адамдарға қатысты шығарылады. Бұл адамдар үшін қызметтің табысты болуы және ауытқымалы (нормадан тыс) мінез-құлықтың немесе кәсіби аурулардың дамуының төмен ықтималдылығы болжанады. Олардың қызметтік жұмысының тиімділігі мен сенімділігі негізінен қазіргі кәсіби даярлығының деңгейімен немесе тұрақты кәсіби дағдылардың пайда болуымен айқындалады.

"Ұсынылмайды" (жоспарланған лауазым талаптарына сәйкес келмейді) деген қорытынды аурулардың дамуының жоғары ықтималдылығымен айқын дезадаптация белгілері, қызметке немесе оқуға қанағаттанарлықсыз мотивациясы, жеке басының теріс ерекшеліктері, мінез-құлықтың әлеуметке жат нысандары бар кандидаттарға қатысты шығарылады. Мұндай кандидаттарда дезадаптация күйі әдеттегі жағдайларда дамуы мүмкін. Бұларды да "тәуекел тобына" жатқызу керек. Кәсіби қызметінің қолайсыз болжануына байланысты осы санатқа кәсіби маңызды психологиялық және психофизиологиялық қасиеттерінің деңгейі төмен, функциялық жүйелерінің резервтері төмендеген адамдар да жатады.

157. Қосымша ақпарат алу және ҚР ҰҰ әскери қызметке қабылданатын азаматтардан алынған мәліметтердің растығын тексеру полиграфиялық зерттеу жүргізудің негізгі мақсаты болып табылады.

158. Кандидаттар осы Қағидаларға 19-қосымшаға сәйкес кадр қызметтерінің және саптық бөлімдердің (бастамашылар) жолдамасы бойынша ӘДК полиграфологиялық зерттеуден өтеді. Полиграфологиялық зерттелуі тиіс лауазымдар тізбесі осы Қағидаларға 20-қосымшада келтірілген.

159. ҚР ҰҰ әскери қызметке қабылдау кезінде полиграфологиялық зерттеу куәландырылушының:

жүріс-тұрысындағы жасырын ауытқуды, жағымсыз тәуелділігін, психикалық және дене тәуелділігін туғызатын есірткі, психотроптық және басқа да психикалық белсенді заттарды қолдануын;

әскери қызметтен толыққанды өтуіне кедергі келтіретін жасырын сырқаттарын, өз-өзіне қол жұмсауға бейімділігін анықтау мақсатында өткізіледі.

160. Зерттеуді полиграфты пайдалана отырып, полиграфолог жүргізеді және оған бірқатар кезеңдер кіреді:

1) зерттелетін адаммен тестілеу алдында әңгімелесу;

2) зерттелетін адамды тестілеу;

3) қорытынды шығару.

Зерттеу зерттелетін адамның қалауы бойынша мемлекеттік немесе орыс тілінде жүргізіледі және зерттелетін адамның қадір-қасиетін түсіру немесе қорлау сезімінің туындауын болдырмауы тиіс.

Қажет болған жағдайда аудармашы ұсынылады.

161. Полиграфолог зерттеу жүргізер алдында қолдағы материалдармен алдын ала танысады, қажет болған кезде зерттелетін адамның денсаулығының жай-күйі туралы медициналық құжаттарды зерделейді және тиісті медициналық мамандарымен кеңеседі.

162. Зерттелетін адаммен жүргізілетін тестілеу алдындағы әңгімелесу:

1) зерттелетін адамның құқықтарын, сондай-ақ зерттеудің міндеттерін түсіндіруді;

2) полиграфпен және оның жұмыс қағидатымен танысуды;

3) сұрақтарды талқылауды және түзетуді;

4) жауаптан жалтаруды, тәртібі мен әңгімесіндегі күйгелектігін, іс-қимылының сәйкессіздігін анықтау мен тіркеуді көздейді.

163. Зерттелетін адам тестілеуден өтер алдында осы Қағидаларға 21-қосымшаға сәйкес нысан бойынша екі бөліктен тұратын полиграфологиялық зерттеу туралы декларация (бұдан әрі - декларация) толтырады. Декларацияның бірінші бөлігі тестілеу алдында, екінші бөлігі тестілеуден өткен соң толтырылады.

Тестілеу сәтінде көңіл-күйі нашарлаған зерттелетін адам бұл туралы тестілеуді жүргізу басталғанға дейін полиграфологқа хабарлайды және ол туралы декларацияда көрсетеді. Бұл жағдайда осындай адамдарды тестілеу осы күн ішінде басқа уақытта не басқа күні жүргізіледі, бұл ретте, көңіл-күйінің нашарлау себебі бойынша тестілеуді ауыстыруға он күнтізбелік күн ішінде кемінде екі рет жол беріледі.

Бұдан басқа, зерттелетін адамды:

1) жүрек-қантамыры немесе тыныс алу қызметінің бұзылуына байланысты сырқаты күрт ушыққан жағдайда (зерттелетін адам тиісті медициналық қорытынды ұсынады);

2) зерттелетін адам алкогольге немесе есірткіге мас күйде болса, сондай-ақ улануының қалдық құбылыстары болса;

3) жүктілігі туралы деректер болса тестілеуге жол берілмейді.

164. Зерттеу жүргізген кезде оны аудио және бейнеге жазып алу жүзеге асырылады, ол туралы зерттелетін адамға хабарланады.

165. Зерттелетін адамды үздіксіз тестілеудің ұзақтығы 120 минуттан аспауы тиіс. Жүктемені азайту үшін тестілеу барысында зерттелетін адамға ұзақтығы 15 минутқа дейінгі демалыс беріледі.

Бұл ретте, зерттеу жүргізген кезде бір полиграфологқа арналған жұмыс жүктемесі күніне екі адамнан аспауы тиіс.

166. Зерттелетін адам тестілеуден осы мақсаттар үшін арнайы жабдықталған бөлмелерде де, сондай-ақ кез-келген өзге бөлмелерде де өте береді.

Бөлмелерге қойылатын негізгі талаптар мыналар болып табылады:

1) алаңы кемінде 10 шаршы метр, төбесінің биіктігі кемінде 2,5 метр;

2) қабырғалары мен төбелері дыбыстан оқшаулаудың тиісті деңгейін қамтамасыз ететін, бейтарап және жағымды түске боялған болуы;

3) бөлмедегі ауаның тұрақты температурасы +20-дан +25-ке дейінгі С^о.

167. Зерттеуден өту нәтижелері бойынша зерттелетін адамның қойған сұрақтарға берген жауаптарының дұрыстығы туралы тұжырымы бар қорытынды жасалады.

Қорытындыға жүргізілген зерттеулердің мәнін барынша анықтайтын қосымша мәліметтер жазылуы мүмкін.

168. Зерттеу барысында алынған ақпарат ықтималдық, ұсынымдық сипатта болады, сондай-ақ қосалқы мәнге ие болады, кадр қызметтерінің қызметкерлері ҚР ҰҰ әскери қызметке қабылдау туралы мәселені шешкен кезде пайдаланады.

169. Полиграфологиялық зерттеу нәтижелері туралы қорытындыны (осы Қағидаларға 22-қосымша) полиграфолог үш жұмыс күні ішінде 2 (екі) данада әзірлейді. Қорытындының бір данасы кадр қызметтерінің және саптық бөлімдердің өкілдеріне "Полиграфологиялық зерттеуден өту туралы қорытынды беруді есепке алу журналына" жазба қалдырып, қол қою арқылы беріледі. Қорытынды конвертке салынады және ӘДК мөрімен бекітіледі.

170. Зерттеу материалдары қызмет бабында пайдалануға арналған құжаттарға жатқызылады.

171. Полиграфологиялық зерттеуден бас тарту жағдайы болса, осы Қағидаларға 23-қосымшаға сәйкес "Полиграфологиялық зерттеуден өтуден бас тарту актісі" әзірленеді. Көрсетілген жағдайларда қорытындыны ресімдеу кезінде кандидатты әскери қызметке қабылдаудың мақсатқа сайлылығы туралы мәселе шешіледі.

172. Зерттеудің нәтижелерін жария еткені және бұрмалағаны үшін полиграфологқа және ҚР ҰҰ мүдделі қызметтерінің бастықтарына Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауапкершілік жүктеледі.

173. Зерттеу материалдары (зерттеудің нәтижелері туралы қорытынды, полиграммалар түрінде принтерден басып шығарылған психофизиологиялық реакциялар, аудио және бейне материалдар, сұрақтар, жолдамалар, полиграфологиялық зерттеуден өтуден бас тарту актісі, полиграфологиялық зерттеу туралы декларация) ӘДК мұрағатында сақталады.

5. ӘДК медициналық құжаттарды рәсімдеу

174. Куәландырылатын адамдар туралы мәліметтер, диагнозы және ӘДК қорытындылары осы Қағидалардың 24-қосымшасына сәйкес Хаттамалар кітабына жазылады.

Куәландыру нәтижелері бойынша ӘДК мынадай қорытындылар шығарады:

1) шақыру бойынша әскери қызмет өткеретін әскери қызметшілерге қатысты:

әскери қызметке жарамды;

әскери қызметке болмашы шектеулермен жарамды;

әскери оқу орнына түсуге жарамды;

келісімшарт бойынша әскери қызметке кіруге жарамды;

әскери қызметке уақытша жарамсыз;

әскери қызметтің міндеттерін орындаудан ____ тәулікке босатылсын (әскери бөлім медициналық пунктінің лазаретіне жатқызылады);

әскери қызметтің міндеттерін орындаудан ішінара (жұмыстың, сабақтың, нарядтың қандай түрлерінен босатылатыны көрсетіледі) ____ тәулікке босатылсын;

науқастануы бойынша ____ тәулік демалыс берілсін;

әскери қызмет өткеру орны бойынша одан әрі медициналық куәландыра отырып, науқастануы бойынша ____ тәулікке демалыс берілсін;

азық-түлік үлесі нормасының қосымша тамақтандырылсын;

әскери қызметке бейбіт уақытта жарамсыз, соғыс уақытында шектеулі жарамды;

әскери есептен шығара отырып, әскери қызметке жарамсыз;

2) келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеріп жатқан әскери қызметшілерге және әскери қызметті шақыру бойынша өткеретін офицерлерге қатысты:

әскери қызметке жарамды;

әскери қызметке жарамды, келісімшарт бойынша әскери қызметке кіруге жарамды;

әскери қызметке болмашы шектеулермен жарамды;

әскери қызметке болмашы шектеулермен жарамды, келісімшарт бойынша әскери қызметке кіруге жарамды;

________________________________ түсуге жарамды (жарамсыз);

(әскери оқу орнының және факультеттің атауы көрсетіледі)

әскери қызметке болмашы шектеулермен жарамды,

________________________________ түсуге жарамсыз

(әскери оқу орнының және факультеттің атауы көрсетіледі

әскери қызметке шектеулі жарамды;

әскери қызметке шектеулі жарамды, келісімшарт бойынша әскери қызметке кіруге жарамсыз;

___________айдан кейін қайта медициналық куәландырылуы

(мерзімі көрсетіледі)

тиіс (қорытынды соғыс уақытында шығарылады);

әскери қызметке уақытша жарамсыз (науқастанулар, жарақаттану мен операциялардан кейін);

әскери қызметке бейбіт уақытта жарамсыз, соғыс уақытында шектеулі жарамды;

әскери есептен шығара отырып, әскери қызметке жарамсыз;

әскери есептен шығара отырып, әскери қызметке жарамсыз. Қызметтен босатуды ресімдеу үшін қажетті 30 (отыз) тәуліктен аспайтын мерзімге әскери қызметтің міндеттерін атқарудан босатылуы тиіс;

3) курсанттарға (офицерлік атақтары жоқ тыңдаушыларға) қатысты:

________________________________ оқуға жарамды (жарамсыз).

(әскери оқу орнының және факультеттің атауы)

Әскери қызметке жарамдылы санатын көрсете отырып.

әскери қызметтің міндеттерін орындаудан ішінара (жұмыстың, сабақтың, нарядтың түрлерінен босатылатыны көрсетіледі) ____ тәулікке босатылсын;

4) РЗ-мен, ИРК-пен, ЗОҚ-пен, ЭМӨ көздерімен қызмет өткеру үшін іріктелетін және қызмет өткеріп жатқан әскери қызметшілерге қатысты:

__________________________________ қызметке жарамды;

(зиянды фактор көрсетіледі)

__________________________ қызметке уақытша жарамсыз;

(зиянды фактор көрсетіледі)

_________________айдан кейін медициналық куәландырылуы тиіс;

______________________ қызметке жарамсыз (әскери қызметшілер

(зиянды фактор көрсетіледі)

үшін әскери қызметке жарамдылық санаты көрсетіледі);

одан әрі медициналық куәландыра отырып, тексерулі тиіс;

5) оқу бөлімдеріне іріктелетін әскери қызметшілерге және оқу бөлімдерінің курсанттарына қатысты:

оқу бөлімінде оқуға (белгілі бір әскери-есептік мамандық бойынша) жарамды (жарамсыз) _______________________________;

(әскери қызметке жарамдылық санаты көрсетілсін)

одан әрі медициналық куәландыра отырып, тексерілулі тиіс;

6) әскери оқу орындарына, оның ішінде жоғары білім беру бағдарламаларын іске асыратын шетел мемлекеттерінің оқу орындарына, жоғары білімнен кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын оқу орындарының әскери факультеттеріне, әскери оқу орындарына түсетін азаматтар мен әскери қызметшілерге қатысты:

1) ________________________________ түсуге жарамды (жарамсыз);

(оқу орнының атауы)

2) ________________________________оқуға жарамды (жарамсыз);

(оқу орнының атауы)

7) климаттық жағдайлары қолайсыз аумақта әскери қызмет өткеруге (отбасы мүшелері үшін – тұруға) жарамдылығын айқындау кезінде келісімшарт бойынша әскери қызметшілерге, шақыру бойынша әскери қызмет өткеретін офицерлерге және олардың отбасы мүшелеріне қатысты:

________________________________________ әскери қызмет өткеруге (облыс, қала, аудан көрсетіледі)

(отбасы мүшелері үшін – тұруға) жарамды (жарамсыз);

девианттық мінез-құлқы бар балалар мен жасөспірімдерге арналған мамандандырылған медициналық ұйымда ұзақ емделуге (медициналық ұйымның бейіні көрсетіледі) немесе арнайы білім беру ұйымдарында оқуға (тәрбиелеуге) және облыс (республика) орталығында тұруға мұқтаж;

тасымалдауға жарамсыздығына байланысты (облыс, қала, аудан көрсетіледі) көшуге болмайды.

8) шетел мемлекеттеріне (климаттық жағдайлары қолайсыз) шығатын келісімшарт бойынша әскери қызметшілерге және олардың отбасы мүшелеріне қатысты:

шетел мемлекетінде қызметке (отбасы мүшелері үшін – тұруға) жарамды (жарамсыз),

9) емделу және санаторлық-курорттық мекемеге емделуге, науқастануы бойынша демалысқа, қызмет орнына және денсаулық жағдайы бойынша әскери қызметтен шығарылғаннан кейін таңдап алған тұрғылықты жеріне бара жатқан әскери қызметшіге ілесіп жүру қажет болса, ӘДК ілесіп жүретін адамдардың санын, көлік түрін, медициналық көмектің және бөгде адам күтімінің, оқшаулауды талап ететін науқасты және оған ілесіп жүретін адамдардың жолаушылар вагонының жеке купесінде жүру қажеттігін көрсете отырып, ілесіп жүру қажеттігін айқындайды.

Келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеріп жатқан әскери қызметшілерге және әскери қызметті шақыру бойынша өткеретін офицерлерге қатысты қосымша ӘДК мынадай қорытындылар шығарады:

___________________________санаториялық емделуге мұқтаж

(санаторияның бейіні көрсетіледі)

(қорытынды әскери медициналық мекемеден емделуді жалғастыру үшін санаторияға жіберген кезде қабылданады)

науқастануы бойынша ____ тәулік демалыс берілсін;

науқастануы бойынша демалыс ____ тәулікке ұзартылсын;

әскери қызметтің міндеттерін орындаудан ____ тәулікке босатылсын;

әскери қызметтің міндеттерін орындаудан ішінара (жұмыстың, сабақтың, нарядтың және қандай түрлерінен босатылатыны көрсетіледі) ____ тәулікке босатылсын.

175. Науқастануы туралы куәлік бейбіт уақытта:

1) әскери қызметке шектеулі жарамды;

бейбіт уақытта әскери қызметке жарамсыз, соғыс уақытында шектеулі жарамды;

әскери есептен шығара отырып, әскери қызметке жарамдылығы деп танылған барлық әскери қызметшілерге;

2) оқуға жарамсыз деп танылған әскери оқу орындарының курсанттарына (офицерлік атақтары жоқ тыңдаушыларға);

3) әскери қызмет өткерген азаматтарға және куәландырылатын адамдарға олардың әскери қызметтен шығарылуы сәтіндегі жарамдық санатын айқындау үшін;

4) әскери есептен шығара отырып, әскери қызметке жарамсыз деп танылған запастағы офицерлерге;

5) әскери қызметке шақырылған, бірақ әскери бөлімдерге жіберілмеген және:

әскери есептен шығара отырып, әскери қызметке жарамсыз;

бейбіт уақытта әскери қызметке жарамсыз, соғыс уақытында шектеулі жарамды;

әскери қызметке шектеулі жарамды деп танылған запастағы офицерлерге жасалады.

176. ӘДК қорытындысы науқастануы туралы куәлікпен ресімделген жағдайда ӘДК отырыстарының хаттамалар кітабына объективті тексеру деректерін және арнайы тексерулер нәтижелерін жазбауға рұқсат етіледі. Бұл ретте науқастануы туралы куәліктің бір данасы ӘДК отырыстарының хаттамалар кітабына қосымша ретінде сақталады. Науқастануы туралы куәлікті ресімдеу тәртібі туралы нұсқаулыққа сәйкес ресімделеді.

1) ауа-райы қолайсыз жергілікті жерлерге әскери қызмет өткеруге жіберілетін немесе осы аудандарда (жергілікті жерлерде) әскери қызмет өткеретін және көрсетілген аудандарда (жергілікті жерлерде) әскери қызмет өткеруге жарамсыз деп танылған келісімшарт бойынша әскери қызметшілерге, сондай-ақ штаттық және штаттан тыс ӘДК сүңгуір маман (сүңгуір, терең су сүңгуірі) мамандықтары бойынша арнайы курстарға, сондай-ақ парашютпен секірумен байланысты курстарға тағайындалатын, жіберілетін арнайы мақсаттағы бөлініс әскери қызметшілеріне қорытынды шығарады;

2) келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеріп жатқан және климаттық жағдайлары қолайсыз аудандарда тұруға жарамсыз деп танылған, мамандандырылған медициналық ұйымдарда ұзақ уақыт (12 айдан астам) емделуге, қаралуға, мамандандырылған оқу орындарында оқуға, тәрбиеленуге мұқтаж, тасымалдауға жарамсыз кезінде әскери қызметшілердің отбасы мүшелеріне медициналық куәландыру туралы анықтамамен ресімделеді.

177. ӘДК-нің науқастануы туралы куәлікпен, әскери қызметке жарамдылық санатын өзгерту анықтамасымен ресімделген қорытындысы штаттық ӘДК бекітуге жатады.

178. Жүктілігіне байланысты РЗ-мен, ИРК-пен, ЗОҚ-пен, ЭМӨ көздерімен қызметке жарамсыз деп танылған әскери қызметші-әйелдерге ӘДК қорытындысы анықтамамен ресімделеді және штаттық ӘДК-де бекітілмейді (бақыланбайды).

179. Науқастануы туралы куәлік соғыс уақытында:

1) әскери қызметке жарамсыз, 6-12 айдан кейін қайта куәландырыла отырып, әскери қызметке уақытша жарамсыз деп танылған барлық әскери қызметшілерге;

2) әскери қызметке жарамсыз деп танылған запастағы офицерлерге жасалады.

180. ӘДК-нің соғыс уақытында науқастануы туралы куәлікпен ресімделген қорытындысы штаттық ӘДК-де бекітілуі, ал анықтамамен ресімделген қорытынды бақылануы тиіс.

181. Мерзімді әскери қызметке денсаулық жағдайы бойынша негізсіз шақырылған және куәландыру кезінде әскери қызметке жарамсыз деп танылған әскери қызметшілерге науқастануы туралы куәлік штаттық ӘДК-ге бекіту үшін төрт данада жіберіледі.

Штаттық ӘДК бекіткеннен кейін науқастануы туралы куәліктің бірінші және екінші данасы науқастануы туралы куәлікті ресімдеген ӘДК-ге қайтарылады, үшінші данасы 5 жұмыс күнінен кешіктірілмей әскери қызметшінің әскерге шақырылған жері бойынша ҚІД-ге жіберіледі, төртінші данасы штаттық ӘДК-де сақталады.

182. Науқастануы туралы куәлік штаттық ӘДК-ге бекіту үшін үш данада жіберіледі, науқастануы туралы куәліктің бірінші және екінші данасы штаттық ӘДК қорытынды шығарылғаннан кейін науқастануы туралы куәлікті ресімдеген ӘДК-ге бірінші данасын одан әрі азаматтың тұрғылықты жері бойынша кадр бөлімшесіне жіберу үшін жолданады, ал үшінші данасы штаттық ӘДК-де сақталады:

1) әскери қызметке жарамдылық санатын айқындау үшін куәландырылған әскери міндеттілерге;

2) запастағы офицерлерге;

3) куәландыру кезінде:

әскери қызметке шектеулі жарамды;

бейбіт уақытта әскери қызметке жарамсыз, соғыс уақытында шектеулі жарамды;

әскери есептен шығарумен әскери қызметке жарамсыз деп танылған әскери қызметшілерге, запастағы офицерлерге.

Штаттық ӘДК науқастануы туралы куәлікті бірінші және екінші даналарын бекіткеннен кейін науқастануы туралы куәлікті ресімдеген ӘДК-ге, одан әрі әскери қызметшінің қызмет орны бойынша әскери бөлімге жіберу үшін қайтарады, үшінші данасы штаттық ӘДК-де сақталады.

183. Куәландыру кезінде науқастануы бойынша демалысқа мұқтаж деп танылған әскери қызметшілерге анықтама үш данада ресімделеді.

Бірінші және екінші даналары әскери қызметшінің әскери қызмет өткеру орны бойынша әскери бөлімнің командиріне, ал үшіншісі штаттық ӘДК-ге бақылауға жіберіледі.

ӘДК-нің қорытындысы осы мерзімде іске асырылмаса немесе мерзіміне қарамастан куәландырылушы адамның денсаулық жағдайында оның өтініші немесе азаматтық емдеу (емдеу-профилактикалық) немесе әскери медициналық мекемелері дәрігерлерінің қорытындылары бойынша бұрын шығарылған қорытындыларды қайта қарауға негіз болатын елеулі өзгерістер болса, ӘДК қайта медициналық куәландыру жүргізеді. Бұл ретте қызметтік және медициналық құжаттарда қайта куәландырудың себептері, әскери қызметшінің денсаулық жағдайы динамикалық бақылау нәтижелері, медициналық көмекке шағымдануы, жұмысқа қабілетсіздік саны, куәландырылатын адамның денсаулық жағдайының лауазымы бойынша әскери қызметтің міндеттерін орындауға тигізетін әсері туралы мәліметтер, қолбасшылықтың әскери қызмет өткеруінің мақсатқа сай болуы туралы пікірі көрсетіледі.

184. ӘДК-нің сот ұйғарымы бойынша бұған дейін ведомстволық штаттық ӘДК куәландырған әскери қызметшілерге қатысты шығарған шешімі осы Қағидаларға 25-қосымшаға сәйкес нысан бойынша соттың ұйғарымы бойынша анықтамамен ресімделеді.

Қазақстан Республикасы
Ұлттық ұланының әскери-дәрігерлік
сараптама өткізу
қағидаларына 1-қосымша

Қазақстан Республикасы Ұлтық ұланының әскери-дәрігерлік сараптама өткізу кезіндегі зерттеу әдістемесі
1. Жалпы ережелер

1. Әскери-дәрігерлік комиссияда медициналық куәландыру келісімшарт бойынша, оқуға, әскери-оқу орындарына түсушілер өздерінің аурулары туралы айтуға немесе патологиялық ауру сипаттарын білдіруге мүдделілік танытпаған кезде жасалады. Сырқаттануы бойынша жұмыстан шығуға мүдделі қатардағы және басшы құрамдағы адамдарға, өздерінің сырқаттарын асырып айтуға немесе сылтау іздеуге бейім әскери қызметшілерге қатысты өткізіледі.

Әскери-дәрігерлік комиссияда медициналық куәландыру осы Әдістемеге қосымшасына сәйкес медициналық куәландыру үшін қажетті аспаптардың, медициналық және шаруашылық мүліктің тізбесіне сәйкес жүргізіледі.

2. ӘДК мамандарын куәландырылушылардың белгілі бір тексеруді талап ететін дене және психикалық саулығын неғұрлым толық және тиімді бағалау міндеті біріктіреді.

3. Медициналық куәландырылушының актісі мен картасы комиссиядан өту кезінде куәландырылушының қолында болатындықтан, психиатрдың жазбасы оларға қолжетімді болмауы тиіс, сондықтан психиатр актіні не картаны қорытынды комиссияға ұсыну үшін өзіне қалдыра отырып, ең соңғы болып куәландырады.

4. Комиссиядан өту кезінде мамандар куәландырылушы мінезінің ерекшелігін немесе ауру белгілерін (жанжалға бейімділік, ашуланшақтық, мінез-құлқының ерекшелігі) анықтаса, өз көзімен көрген сарапшы әңгімелесу кезінде пайдалану үшін ол туралы психиатрға хабарлайды.

5. Куәландырылушы барлық сарапшыдан (психиатрдан басқа) өткен соң ең соңында психиатрға (ол бар жерде) келеді, психиатр психологтың берген мәліметтерін пайдалана отырып, әңгімелеседі.

6. Терапевт бірқатар мамандардың: окулистің (гипертензияның сипатты белгілері бар, склеротикалық және дистрофиялық өзгеріс белгілері бар көз ұясының жағдайы), невропотологтың (вегетативті-тамырлы дисфункциялар және т.б.), хирургтың (жүрек және басқа органдарға рефлекторлық ауру беретін остеохондроздар, органдарға рентгенелогиялық және басқа да зерттеулер жүргізуді талап ететін кеуде клеткаларының деформациялануы), оториноларингологтың (органдар мен жүйелердің қабынуын білдіретін мұрын қуыстарының инфекция ошағы) деректерін пайдаланады. Сондықтан терапевт зерттеуді көрсетілген мамандардан кейін жүргізеді.

7. Невропатологтың сүйектерді байланыстыратын аппараттардың зақымдануын және (жиі кездесетін остеохондрозды қоса алғанда) нервтері зақымданған сүйектің сынуын анықтайтын хирургтен, сондай-ақ қарау кезінде бас миының тамырларына әсер ететін көз ұяшығындағы өзгерісті анықтайтын окулистен кейін куәландыру жүргізгені мақсатқа сай.

Басқа дәрігер-сарапшылардың арасында кезекшілікті реттеудің объективті қажеттілігі жоқ.

8. Медициналық куәландыру санитарлық нормаларға сәйкес үй-жайларда жүргізіледі: көлемі бойынша кемінде 9 метр, оның ішінде куәландырылушыны қоса алғанда бір адамға 3 метр, жарықтандыру люминесцентті жарықтандыру кезінде кемінде 300 люкс және қыздыратын шаммен жарықтандыру кезінде 150 люкс, қолайлы температура кемінде 18 градус.

9. Тексерілушінің психикалық денсаулығын, жеке басының сипаттық ерекшелігін нәтижелі сараптау үшін, онымен ашық, сенімді әңгіме өткізу қажеттілігі психиатрға, сондай-ақ психологқа жеке қызмет бөлмесін бөлуді талап етеді.

10. Көшенің тыныш жағында орналасқан жеке қызмет бөлмесінде терапевт сапалы аускультативтік зерттеуді қамтамасыз ететін куәландыру жүргізеді.

11. Көздің өткірлігін зерттеуді офтальмолог тексерушіден Головин-Сивцев кестесіне дейінгі ара қашықтық 5 метр болатын, ұзындығы кемінде 5,5 метр кабинетте жүргізіеді. Офтальмоскопия жүргізу үшін қараңғыланған үй-жай жабдықталады.

12. Оториноларингологтың қызмет бөлмесі шудан оқшауландырылған, жасанды жарық көзімен қараңғыланған, 6 метр қашықтықтан есту қабілетін тексеру үшін диагоналы кемінде 6,5 метр болуы тиіс. Ыңғайлы болу үшін еденге 0,5 метр сайын белгілер жасалады.

13. Бір қызмет бөлмесінде офтальмолог пен ЛОР-дәрігердің; невропатолог пен хирургтың бірге жұмыс істеулеріне рұқсат етіледі.

14. Жаппай психологиялық зерттеу жүргізу үшін кең зал жабдықталады, әр тексерілуші жеке жұмыс орнымен қамтамасыз етіледі. Штаттағы бір психологқа бекітілген отырғызылатын орынның саны 12-ден аспауы тиіс. Куәландыруға дейінгі кезеңдегі медициналық бақылау туралы ӘДК-ға түскен ақпараттың көлеміне қарамастан дәрігер-сарапшылар ұсынылған құжаттарды мұқият зерттеп, анамнестикалық мәліметтер жинайды, жан-жақты объективті клиникалық, зертханалық және басқа да қосымша зерттеулер жүргізеді.

15. Әскери-дәрігерлік сараптауда өмір анамнезі және сырқат анамнезі ерекше орын алады. Аталған зертханалық зерттеу деректеріндегі патологиялық өзгерістермен қатар қозғалыс нүктесі болып табылатын куәландырылушы туралы мәліметтің бағалылығы мақсатқа бағытталған сұрақтар қоя білуге де байланысты.

16. Егер зерттеу әдістемесі, препараттар (вестибулометрия, мистикалар, мидриатикалар және т.б.) зерттеуді қиындатса немесе басқа мамандардың тексеруіне мүмкіндік бермесе, оларды қолдану ӘДК-да куәландырудың соңында белгіленеді.

17. Қызметке жарамдылыққа сырқаттану сипаты немесе дене кемістігі, оның кезеңі, ауыру процесінің бұзылу және компенсация дәрежесі, сол аурудың асқынуына ықпал еткен нақты жағдайлар, сондай-ақ органның (жүйенің) және тұтас организмнің компенсаторлық мүмкіндігі және функционалдық икемділігі ескеріле отырып, жеке баға берілуі тиіс.

18. Нормадан ауытқушылыққа күдік туған жағдайда куәландырылушы байқалған өзгеріске және тиісті мамандардың медициналық куәландырылуларына қарай жан-жақты тексеру жүргізуге тиіс. Егер амбулаторлық тексеру кезінде диагноз түсініксіз болса, куәландырылушы стационарлық тексеруге жіберіледі.

2. Хирургиялық зерттеу және антропометриялық өлшемдері

19. ӘДК-нің штатында орта медицина қызметкерлері (медициналық тіркеушіден басқа) болмаған жағдайда, хирург-сарапшы жалпы дененің дамуын анықтау үшін өлшеу құралдарының көмегімен: бойына, дене салмағына, кеуденің ауқымына, өкпенің өміршеңдік сыйымдылығына, қол білезігінің күшіне және тұлғалық күшіне негізгі антропометриялық өлшеулер жүргізеді.

20. Мына жағдайларда бойын:

1) тұрып өлшету үшін, куәландырылушы бой өлшегішке шығып, оның тік тұрған планкасына жауырын аралығын, жамбасын және өкшесін тигізіп тұрады. Құлақтың үстіңгі жағы мен көз қуысының сыртқы бұрышы бір горизонталь бағытта жату үшін бас тік ұсталады. Бой өлшегіштің жылжымалы планкасы төбеге тиіп тұруы керек;

2) отырып өлшету үшін, куәландырылушы бой өлшегіштің ашылып-жабылатын орындығына түзу отырып, бой өлшегіштің тік планкасына жауырын ортасын және бөксесін тигізеді. Бас тұрып өлшенгендегідей сол қалпында ұсталады. Аяқтары тізеден тік бұрыш тәрізді бүгіледі. Есеп отырғандағы жоғарғы нүктеден 0,5 сантиметрге дейінгі дәлдікпен жүргізіледі.

21. Дененің салмағы медициналық таразыда өлшенеді. Куәландырылушы таразының ортасына тұрады. Көрсеткіштер 0,1 кг дейінгі дәлдікпен жазылады.

22. Кеуденің ауқымы резеңке өлшегіш лентасымен күш түсірмей, артынан – жауырынның төменгі бұрышының астымен, алдынан – еркектерді кеудесінің төменгі тұсынан, ал әйелдерді кеудесінің үстінен IV жұп қабырғасы шеміршегінің тұсынан өлшенеді. Куәландырылушы бұл кезде қолдарын түсіріп, тыныш тұрады. Мұнда үш көрсеткіш белгіленеді: тыныс алу үзілісі сәтінде, терең дем алу және дем шығару.

23. Өкпенің өміршеңдік сыйымдылығы спирометрдің немесе пневмотахометрдің көмегімен анықталады. Куәландырылушы терең дем алғаннан кейін, оны трубкаға жібереді.

24. Қол білезігінің күші қолын алға созған күйі әуелі оң, содан соң сол қолымен барынша динамометрді қысумен өлшенеді.

25. Тұлғалық күш тұлғалық динамометрді пайдаланумен анықталады. Куәландырылушы тізесінің тұсындағы динамометрдің тұтқасынан екі қолымен айқастырып, тізесін бүкпей барынша тартады.

26. Хирургиялық зерттеудің тікелей міндеті қызметте нақты лауазымда істеуге кедергі болатын хирургиялық ауруларды және тірек-қозғалыс аппаратында, бұлшық ет пен тамыр жүйелерінде, зәр жолдары жүйелерінде болуы мүмкін ауытқушылықты табу болып саналады.

27. Дененің даму деректерін дұрыс бағалау, сондай-ақ көрінбейтін жасырын немесе басталып келе жатқан хирургиялық ауруды табу тек жоспарлы тексеру кезінде ғана анықталады.

28. Зерттеуді бастар алдында хирург шағымды, бұрынғы жарақаттары, хирургиялық аурулары және жедел операциялары туралы деректерді анықтайды.

29. Куәландырылушы жалаңаш күйінде қаралады. Дененің мүсіні сагитталдық және фронталдық тегістікте тексеріледі. Дұрыс мүсін басты түзу (тік) ұстаумен және мойын-иық сызығының симметриялы көрінісімен, қылқанды өсіндінің орта қалпымен, жауырын бұрыштарының бір деңгейде және симметриялы орналасуымен, мықын үш бұрышының бірдей конфигурациясымен, кеуде клеткаларының сәл алға шығыңқылығымен және аяқтарының дұрыс формасымен сипатталады.

30. Тері қабаттарының: пигментациясы, жұқаруы, қабыршақтануы, құрғауы, трофиялық және басқа да бұзылуы тексеріледі. Мұнымен бірге қалқанша безінің көлемі анықталады. Тыртықтар болса, олардың сипаты мен қайдан пайда болғаны анықталады.

31. Кеуде клеткаларын тексергенде омыртқаның қисаюымен байланысты немесе бұрыннан бар деформация (воронка тәрізді немесе килевидтік кеуде) тексеріледі. Бұғананың дұрыстығы анықталады.

32. Іш және оның формасы тексеріледі. Қарау кезінде сыртқы жыныс органдарының даму аномалиясына назар аударылады.

33. Жауырынның асимметриясы анықталса, оның омыртқаның деформацясымен немесе Шпренгель ауруымен – жауырынның туғаннан биік орналасуына байланысты екеніне назар аударылады. Омыртқаның деформациясы кезінде кеуде бөлігінде көбінесе кифоз, сирек - лордоз, белде – лордоздың жиі күшеюі, сирек – кифоз анықталады. Сколиоздың болуына және оның түріне назар аударылады.

34. Куәландырылушының позасына баға беріледі. Мәжбүр болып отырған жағдай мүмкін ауруды сезінуіне, анатомиялық өзгерістерге немесе компенсация нәтижесіндегі патологияларға байланысты болуы мүмкін.

35. Аяқ-қолдар ішкі немесе сыртқы ротациялы, түсіру және көтеру, бүгілу және жазылу жағдайында болады.

Бұрынғы сынған, шыққан сүйектер мен буындарды және басқа да зақымдарды анықтау үшін негізгі тану тармақтарына, сүйектердің дөңес жерлеріне, бұлшық ет үстіне назар аударылады. Қалыпты шынтақ буыны иықтан созылған қалыпта иық сүйегінің үстіңгі бұлшық еті мен шынтақтың ұшы бір сызықтың бойында болады. Шынтақ буыны бүгілгенде бұл тану тармақтары шынтақтың ұшымен тең бүйірлі үшбұрыш құрайды.

36. Жамбастың формасы және орналасуы тексеріледі. Көп адамдардың (80 процентке дейін) қалыпта бір аяғы екінші аяғынан қысқарақ болатынын еске сақтау керек. Аяқ бір-бірінен 2 сантиметрге немесе одан көбірек қысқа болған жағдайда жамбастың айтарлықтай қисықтығы байқалады. Қысқарған аяқты созған жағдайда жамбастың қисықтығы жойылады. Мұндай жағдайларда омыртқаның компенсаторлық қисаюын деформацияға жатқызуға болмайды.Аяқтардың ұзындықтары бірдей болса және жамбастың деформациясы кезінде қосымша тексеруді қажет ететін омыртқа деформациясын есепке алмау керек.

Бөксе қатпарлары мен жамбас сүйегінің үлкен ұршығының симметриялықтары байқауға алынады.

37. Белдемше-құйымшақ аумағы мен артқы тесік аумағында эпителиалды құйымшақ жолдары мен олардың асқынуы, созылмалы парапроктит, параректальды терең жараларының, геморриальді түйіндердің, артқы тесіктің үңіреюінің пайда болуы тексеріледі. Бар болуы мүмкін геморроидальді түйіндердің және тік ішектің шығып кетуін тексеру куәланушының жүресінен отырған күйінде жеңіл және күшті, қатты күшенген жағдайында тексеріледі. Тік ішек пен аталық бездің қабынуын саусақпен тексеру көрсеткіштері бойынша жүргізіледі.

38. Аяқтарды қарау кезінде олардың осінің жағдайы тексеріледі. Мыналар анықталады: түзу аяқтар, 0-тәріздес, тізелер біріккенде, тірсек иіндері бір-бірінен ажырап, жамбас пен тірсек білектері сыртқа ашылатын бұрыш құрайтын Х-тәріздес аяқтар ажыратылады. Аяқтың 0-тәріздес қисаюын анықтау үшін тірсектің ішкі жіліншегінің арасындағы ара қашықтық өлшенді.

Табандары мен өкшесі тексеріледі.

39. Бас сүйегін қолмен басқанда шеңбер сүйектерінің жарақаттанудан немесе операциядан кейінгі ақаулары, жұмсақ тканьдер мен сүйектердің ісік тәріздес өсінділерін байқауға болады.

40. Шеткі лимфа түйіндерінің жағдайы, тері тургоры мен оның температурасы, тұлғаның дамуы анықталады.

41. Қарынды саусақпен басу арқылы оның көк етінің жай тұрған және күшейген кездегі жағдайы (қарын ақ сызығының жарығы, кіндік, сыртқы шап жарығы, операциядан кейінгі жарықтар), ішкі ағзалардың, сыртқы шап сақиналарының жағдайы анықталады.

Жарықтың бұлтиюы бар болса, оның көлемі, ішіндегісі және орнына келуі бағаланады.

42. Дамудың аномалиясын, ұрық безінің және ұрық түтікшесінің шеменін, ісіктерін, тас байлануын, қабынуларын анықтау мақсатында аталық бездер, олардың қосымшасы, ұрық түтікшелерінің элементтері, аталық без саусақпен басып тесеріледі.

43. Тірек қозғалысы аппараттарының және омыртқалардың күйін бағалау үшін оның анатомиялық өзгерістерін ғана емес, сонымен ірге функционалдық мүмкіншіліктерін де анықтау қажет. Ірі буынның анкилозы аяқ-қолдың (сегменттің) функционалдық қолайлы бірқатар жағдайларда әдеттегі атқаратын жұмыс көлемін шектемейтінін ескеру қажет.

44. Аяқ-қол буындарындағы қозғалыс көлемін зерттеу барлық жазықтар бойынша белсенді және баяу қимылдардан басталады.

45. Аяқ-қолдар ауқымын өлшеу сантиметрлік лентамен симметриялы учаскелерде: - жоғарғы, орта және төменгі үштен бірін, иық пен тірсектің неғұрлым жуан жерлерін өлшеу арқылы жүзеге асырылады.

46. Буындардағы қозғалыс көлемін өлшеу кезінде қателіктер жібермеу үшін мынадай әдістеме басшылыққа алынады:

1) иық буыны - бүгу: куәландырылушы дәрігерге қарай қырынан тұрады. Бұрыш өлшегіштің қозғалмайтын браншасы дененің тік осіне параллель қойылады, ось пен қозғалмалы бранша – иық сүйегінің үлкен ұршығын, оның сыртқы ойпаңымен жалғастыратын сызыққа параллель және ортасына орналасады. Куәландырылушы денесін шалқайтпай және иық белдемшесінің көмегінсіз қолдарын тік созып, барынша жоғары көтереді. Жазу: дәл сол жағдайда қол барынша сыртқа қарай созылады. Созу: куәландырылушы дәрігерге арқасын беріп тұрады. Жауырын бұрыштары бір деңгейде, жауырынның ішкі шеті омыртқаның тік сызығына параллель жатады. Өлшегіштің қозғалмайтын браншасы дененің тік осіне параллель орналасады, қозғалатыны - акромионды шынтақ сүйегінің шыбықшасымен жалғастыратын сызыққа параллель орналасады.

2) Шынтақ буын – бүгу және жазу: куәландырылушы дәрігерге қарай қырынан тұрады, алақандарын алға қаратып, қолдарын төмен салбыратады. Бұрыш өлшегіштің жылжымайтын браншасы иық сүйегінің дөңесін қолтық сыртымен жалғастыратын сызыққа паралелль, ал жылжымалы бранша – иық сүйегінің қолтық сыртын кәрі жіліктің без тәріздес өсіндісімен жалғыстыратын сызықпен параллель орналасады. Бұғана жайлап бар мүмкіндігінше иіледі. Бұрыш өлшегіштің осі шынтақ буынның көлденең осіне (қолтықтың сыртқы ішкі төменгі жалғастыратын сызыққа) сәйкес келуі тиіс.

3) Білезік буыны - сыртқа қарай жазу, ішке қарай, ульнарлық және радиальдік бүгу. Бұғана көлденең жазықтықта, білезік тік ұсталады және бас бармақ бүгіледі.

Бұрыш өлшегіштің жылжымайтын браншасы білезік сүйегінің біз тәріздес өсіндісі мен екі басты бұлшық ет сіңірінің сырт жағына паралелль, ал жылжымалы бранша екінші жіліншек сүйектің ұзына бойына орналастырылады. Алақан сыртқа, ішке бүгіліп жазылады, бұл ретте бұрыш өлшегіштің осі буынның көлденең осімен сәйкес келуі тиіс.

4) сан-жамбас буыны – бүгу және жазу: куәландырылушы шалқасынан жатып, тексерілетін аяғын созады, екіншісін сол жамбас буынынан және тізе буынынан барынша бүгіп, сол қолымен ұстап отырады. Бұрыш өлшегіштің жылжымайтын браншасы үлкен ұршық шұңқырының ұшын жалғастыратын сызыққа параллель, ал жылжымалы бранша үлкен ұршық пен санның сыртқы бұлшық етін жалғайтын сызықтың бойымен қойылады.

Өлшеу кезінде тексерілетін аяқ тізе буынынан бүгіледі.

Созу: куәландырылушы шалқасынан жатып, аяқтарын созады, өкшелері қосылған, қолдары жанында. Бұрыш өлшегіштің жылжымайтын браншасы санның семсер тәріздес өсіндісінің сызығы бойынша орналастырылады, тексерілетін аяқ барынша жанына созылады.

5) тізе буыны – бүгу және жазу: куәландырылушы шалқасынан жатады. Бұрыш өлшегіштің жылжымайтын браншасы сан сүйегінің сыртқы шұңқырымен жалғастыратын үлкен ұршық сызығына паралелль, ал жылжымалы бранша кіші толарсақ сүйегінің басын сыртқы тірсекпен жалғастыратын сызыққа параллель орналастырылады. Әуәлі тізе барынша бүгіліп, сонан соң жазылады.

6) толарсақ табан буыны – табанның бүктеліп жазылуы: куәландырылушы шалқасынан жатады, ал 90 градустық бұрышқа қойылады. Бұрыш өлшегіштің жылжымайтын браншасы толарсақ сүйегінің басын сыртқы шұңқырымен жалғастыратын сызыққа паралелль, ал жылжымалы бранша – табанның сырт жағына орналастырылады. Әуелі сыртқа, сонан соң ішке қарай бүгіледі.

47. Барлық өлшеу кезінде бұрыш өлшегіштің браншасы аталған өлшеу сықыттарына ауып кетпеу үшін мұқият қарап отыру қажет.

48. Аяқ-қолдың ұзындығы сантиметрлік лентамен өлшенеді. Аяқ-қолдың осін есепке ала отырып, симметриялық бірдей таным нүктелері қолданылады. Қолдар үшін бұл ось тоқпақ жілік басының ортасынан және иықтың көтеріңкі тұсынан, кәрі жіліктің басымен, шынтақ ұшымен, ал аяқтар үшін мықын сүйегінің алдыңғы жоғарғы осімен, тізенің үстіңгі жағымен осы нүктелерді жалғастыратын түзу сызық бойынша үлкен бақайдан өтеді. Аяқ-қолдың қысқалығын анықтау үшін олардың табиғи (анатомиялық) және салыстырмалы ұзындығын тексерудің үлкен маңызы бар.

49. Буындардың анкилозасы, контрактурасы кезінде, тірсектер ішке немесе сыртқа ауытқыса, жамбас-сан буындарының патологиясы кезінде ауру және сау аяқ-қолдың анатомиялық ұзындығы бірдей болуы мүмкін, ал ауру аяқ-қолдың салыстырмалы ұзындығы қысқа болады. Аяқ-қолдың анатомиялық ұзындығы сегмент бойынша, ал салыстырмалы ұзындығы қол мен аяқтың басынан аяғына дейін тура сызық бойынша өлшенеді.

50. Иықтың анатомиялық ұзындығы тоқпан жіліктің үлкен дөңесінен шынтақтың өсіндісіне дейін: бұғана-шынтақ өсіндісінен шынтақ сүйегінің біз тәріздес өсіндіге дейін өлшенеді.

51. Санның анатомиялық ұзындығы үлкен ұршықтың үстінен тізе буынының буын саңылауына дейін, балтыр – тізе буынның буын саңылауынан сыртқы тобыққа дейін өлшенеді. Алынған әрбір сегменттің қосындысы аяқ-қолдың анатомиялық ұзындығын құрайды.

52. Қолдардың салыстырмалы ұзындығы түзу сызық бойынша акромиялдық жауырын өсіндісінен үшінші саусақтың ұшына дейін, аяқтардың ұзындығы – мықын сүйектің алдыңғы жоғарғы осінен табанның астына дейін өлшеумен анықталады.

53. Омыртқаны зерттеу осьтік күш түсіруді орындаудан және қылқанды өсіндінің жоғарғы перкуссиялық облысын қосымша анықтайтын нүктелерді анықтау мен паравертебральды нүктелерді саусақпен басып қараудан басталады.

54. Омыртқаның мойын бөлігінің қозғалысы басты еңкейту және бұру жолымен анықталады.

Норма бойынша бас алға – 40 градусқа дейін иек кеудеге тірелгенше иіледі, артқа – қаншалықты иілгенше, жанына – иығына тигенше. Басты екі жаққа 85 градусқа дейін бұруға болады.

Омыртқаның кеуде мен бел тұсы тік сызықтан жанына қарау 25-30 градус шегінде қозғалады.

55. Омыртқа алға және мейлінше көп қозғалады. Омыртқаның алға-артқа қозғалысының шегі куәландырылушыны алға қаттырақ еңкейтумен анықталады. Бірқалыпты доға жасаудың орнына омыртқа түзу қалпында қалып, еңкею жамбас-сан буындарының есебінен жасалады. Әрі қарай еңкею куәландырылушы еденнен үлкен емес бір затты көтеру кезінде жасалатыны байқалады.

56. Омыртқа деформациясына, қылқанды өсіндінің жоғарғы проекциялық күдік туғанда терісіне бриланттық жасыл қоспамен белгі салады. Омыртқаның деформациясын өлшеуге болады. Бұл үшін жетінші мойын омыртқаның қылқан өсіндісінің үстіне тіктеуіш (тік бағытты көрсететін аспап) жапсырады. Егер тіктеуіш бөксе қатпарларының тура ортасымен өтсе, сиолиоз дұрыс деп саналады. Егер тіктеуіш ауытқыса, деформацияны кейін рентгенограмманың деректерімен салыстыру үшін оның көлемін дереу өлшеу қажет. Жауырынның шеті мен омыртқаның арасы симметриялық нүктеде салыстырылады, тұлғалық күшті (динамометрия) анықтау көрсеткіштері бағаланады. Омыртқаның деформациясы тыныс алу функциясының бұзылуымен білінетіндіктен, өкпенің табиғи сыйымдылығын, тыныс алудың минуттық көлемін, өкпенің барынша вентиляциясын т.б. анықтау қажет.

57. Омыртқаның деформациясын растау мақсатында тексеруді дененің тік және горизонтальды жағдайында омыртқаның рентгенографиясымен (флюорография) толықтыру қажет.

58. Табанның патологиялық өзгерісін бағалау үшін (жалпақ табандылық, деформация) Чижиннің және Фридляндтың индекстері қолданылады. Чижин индексін анықтау кезінде (табанның ізін өлшеу) қағазға табанның із таңбасы салынып, табан із таңбасының ені мен ойылған табанның ені өлшенеді. Із таңба енінің ойылған табанның еніне қатысты жалпақтық дәрежесін анықтайды: 0-ден 1-ге дейінгі индекс – норма, 1-ден 2-ге дейінгі индекс – жалпаю, 2-ден жоғары – май табандылық.

Май табандылыққа баға беру үшін:

күмбез биіктігі х 100

табан ұзындығы

формуласы бойынша Фридляндтың индексі (табан күмбезінің жалпаюы) анықталады.

Күмбез биіктігі еденнен ладия тәріздес сүйектің ортасына дейін циркульмен анықталады. Норма бойынша Фридляндтың индексі 30-28-ге, ал жалпақ табандылық кезінде 27-25-ке тең.

59. Май табандылықтың дәрежесі рентген арқылы неғұрлым дұрыс анықталады. Түрегеп тұрып күш түсіру (аяқ киімсіз) арқылы табанның профильдік суреті түсіріледі. Рентгенограммада үшбұрыш салу жолымен табан күмбезінің бұрышы және биіктігі анықталады. Бұрыш ладия және сына тәрізді сүйектің біріккен жерінің төменгі жағынан өкше денесінің үстіне және бірінші бақайшақ сүйегінің басына дейін жүргізілген сызықтардан құралады.

Күмбездің биіктігі – үшбұрыштың негізінде көлденең күмбез бұрышының биіктігінен түсірілген перпендикуляр ұзындық, - бірінші бақайшақ сүйегі басының өкше үстін дөңесті өкше сүйегінің үстімен байланыстыратын сызық. Норма бойынша күмбез бұрышы 125-130 градусқа, күмбез биіктігі – 39 мм-ге тең.

60. І дәрежелі жалпақ табандылық: өкше күмбезінің ішкі бұрышы – 131-140 градус, күмбез биіктігі – 35-25 мм. ІІ дәрежелі май табандылық: өкше күмбезінің ішкі бұрышы – 141-155 градус, күмбез биіктігі – 24-17 мм. Тепкі сүйек қысқарған. ІІІ дәрежелі май табандылық: күмбез бұрышы 155 градустан жоғары, күмбез биіктігі 17 мм-ден кем.

61. Мұнымен бірге бас бақайдың контрактурасын бөліп тұратын табанның көлденең күмбезінің жалпаюы байқалады. Табан домаланған және сыртқа қарай майысқан.

62. Куәландырылушының жатқан қалпында магистральды тамыр соғысы пальпаторлы және аускультативті түрде тексеріледі. Қажет болған жағдайда нитроглециринмен сынау арқылы ангиография, флебография, реовазография, доплерография және қан айналымының жағдайының объективті көрсеткіштерін көрсететін басқа да зерттеулер жасалады.

3. Ішкі органдарды зерттеу

63. Ішкі органдарды зерттеуге шағымды, анамнезді, сондай-ақ жалпы қараудан басталатын объективті тексеру кіреді, мұнымен бірге жалпы түріне, дене бітімін, тері астындағы май клеткаларының даму дәрежесіне, тері қабаттарының түсіне назар аударылады. Терінің созылғыштығы мен ылғалдылығы, оның кейбір учаскелердегі температурасы, лимфа түйіндерінің күйі, бұлшық еттер саусақпен сипау арқылы анықталады.

Содан соң зерттеу жүйе бойынша жүргізіледі.

64. Қан айналымы органдарын зерттеу кезінде тамыр соғысы (жиілігі, ырғағы, сипаты) және тыныш жағдайдағы (отырған кездегі) артериалдық қысымы анықталады. Артериалдық қысым жоғары болса 10-15 минуттан кейін қайта өлшеу керек, егер ол нормадан жоғары күйінде қала берсе қолайсыз факторлар жоқ кезде (эмоционалдық, денеге күш түсіру, ұйқы қанбау және т.б.) 3-5 күннен кейін қайта тексереді. Артериалдық қысым көтерілген жағдайда артериялық қысымның тәуліктік мониторингті жүргізіледі (бұдан әрі АҚТМ). Денеге күш түсіруден (15-20 рет отырып-тұру) кейін 3 минуттан соң бұрынғы келу жылдамдығын, тамыр соғысын және артериалдық қысымын өлшеу арқылы міндетті түрде жүрек-тамыр жүйелеріне функционалдық байқау жүргізіледі, сүңгуір маман (сүңгуір, терең су сүңгуірі) мамандықтары бойынша арнайы курстарға, сондай-ақ парашютпен секірумен байланысты курстарға тағайындалатын, жіберілетін арнайы мақсаттағы бөлініс әскери қызметшілеріне білінбейтін Артериалдық гипертензияны анықтау үшін міндетті түрде АҚТМ жүргізіледі.

65. Шеткі тамырларды зерттегенде әр аумақтағы артерияның соғу сипатына (төс ойық көк тамырына, ұйқы, иық, құрсақ асты және басқа да артерияларға) назар аударылады.

66. Перкуссия және пальпация арқылы жүректін шекарасы, жүрек ұшының соғысы, жүрек аумағындағы және оның төңірегендегі басқа да пульсациялар анықталады.

67. Куәландырылушыны түрлі жағдайда (жатқызып, тұрғызып), денеге күш түсіргеннен кейін, тыныс алдырмай жүрек қағысын (күшеюін, әлсіреуін, акцетін) тыңдау кезінде жүрек тонының дыбысына және оның сипатына (ыдырауына, екіге бөлінуіне, қосымша тонның пайда болуына), сондай-ақ жүрек шуылына баға беріледі. Шуылды тыңдағанда оның жүрек қызметіне (систоликалық, диастоликалық), сипатына, күшіне, ұзақтығына, орналасуына және айрықша иррадиациясына (ауырған жердің сол аумаққа тигізетін әсері) қатысын анықтау қажет. Шуылды органикалық және функционалдық деп бөледі. Органикалық шуылдар жүрек зақымданғанда, миокард, клапандар немесе одан шығатын тамырлар зақымдалса және туа біткен кемісі болса байқалады. Функционалдық шуыл түрлі себептерге: жүйкенің қозуына, жұқпалы аруларға, анемияға, пубертаттық кезеңдерге т.б. байланысты.

68. Жүрек шуылының себептері мен сипатын анықтау үшін зерттеудің қосымша әдістерін: өңешті контрастау арқылы жүректі үш проекцияда рентгенография, электрокардиография, фонокардиография, эхокардиография жасауды, басқа да зерттеулерді пайдаланады.

69. Тыныс алу органдарын тексергенде барлық куәландырылушылар міндетті түрде рентгенологиялық, ірі кадрлы флюорографиялық және клиникалық әдістермен мұқият тексеруден өтеді.

Сүңгуір маман (сүңгуір, терең су сүңгуірі) мамандықтары бойынша арнайы курстарға, сондай-ақ парашютпен секірумен байланысты курстарға тағайындалатын, жіберілетін арнайы мақсаттағы бөлініс әскери қызметшілеріне өкпенің өміршеңдік сыйымдылығын (бұдан әрі ӨӨС) анықтау үшін міндетті түрде спирография жүргізу қажет.

70. Науқас адамның шағымын бағалаған кезде ентікпенің сипатына (тыныс алғанда, шығарғанда физиологиялық немесе патологиялық қиындық), жөтелдің ерекшелігі (ұзақтығы, болатын уақыты, қаттылығы, тембрі, ылғалдылығы және оның ерекшеліктері), кеуде ауруының локализациясына, қарқындылығына, иррадиациясына және бұл аурудың тыныс алумен, жөтелмен байланысына назар аударылады.

71. Жүзін сырттай көру арқылы терінің ционитикалық бояуын, газ алмасудың қиындығын байқататын шырышты, ентікпеге байлансты тыныс алу кезінде мұрын қанаттарының қозғалуын, бет ұшының қызылын анықтауға болады.

72. Мойынды қарағанда оның көлемі мен формасына, лимфа түйіндерінің күйіне назар аударады.

73. Тыныш тұрғанда және терең тыныс алу кезінде кеудені тексергенде оның формасы, бұғанасы, бұғананың үстіңгі, астыңғы шұңқырлары, жауырыны, кеуде клеткаларының екі жағының да симметриялылығы, тыныс алу түрі, жиілігі, ырғағы, тыныс алу қозғалысының тереңдігі, тыныс алу актісі кезінде көмекші бұлшық еттердің қатысуы анықталады.

74. Кеуде клеткалары ауруының орнын және олардың ресистенттігін (жұмсақтығын), дауыс дірілінің айқындығын пальпация арқылы анықтайды, ал ол плевралдық қуысқа сары су жиналуынан немесе өкпеде инфильтраттың болуын, плевра үйкелісінің шуылын білуге мүмкіндік береді.

75. Салыстырмалы перкуссия кезінде өкпенің шекарасы, төменгі шетінің қозғалтқыштығы (өкпе шетінің қалыпты күйдегі қозғалтқыштығы дем алғанда және дем шығарғандағыны қосқанда 6-8 см құрайды), өкпе басының биіктігі мен ені анықталады, сондай-ақ өкпе тіндерінің ауасы шоғырланғанда – эмфизема) анықталады.

76. Өкпені тыңдағанда тыныс алу сипаты, оның қарқындылығы және тыныс алу мен шығарудың ара қатынасы анықталады. Негізгі тыныс алудағы шуылдар (везикулярлық, бронхиалдық тыныс алу және олардың өзгеруі) және патологиялық тыныс алудағы шуылдар (плевраның үйкелісі кезіндегі шуылдар, қырылдар, крептациялар) бағаланады.

77. Өкпеде мұқалған перкуторлық дыбыс немесе тыныс алудың бронхиалдық, әлсіреген, амфориялық түріндегі аускультативтік өзгерістер, ылғалды қорыл, крептациялар анықталған кезде, туберкулездің күдікті симптомдары анықталған жағдайда куәландырылушыларды фтизиатрдың қарауына немесе мамандандырылған емдеу мекемесіне стационарлық тексеруге жібереді.

78. Асқазан-ішек жолы ауруын анықтау үшін қарын қуыстары органдарын зерттеген кезде дұрыс жиналған анамнездің үлкен мағынасы бар. Куәландырылушылардың шағымдарын талдау бойынша диспенсиялық бұзылулардың, ауырған кезде сезу сипатына, олардың тағам ішумен байланысына, аурудың қайталану кезеңі мен маусымына көңіл аудару қажет.

79. Байқауды ауыз қуысын: тістерді, қызыл етті, тілді, жұмсақ таңдайды және жұтқыншақты зерттеуден бастау керек. Одан кейін қарын қуысы органдарын байқау және пальпация жүргізіледі. Куәландырылушы жарық түсетін жаққа қарап, аяғын түзу салып және қолдарын дене бойына созып, кушеткаға етпетінен жатқызылады. Басы шамалы көтеріңкі болғаны жөн және кушетканың жастықшасына денесін бос ұстап жатуы керек. Дәрігер куәландырылушының оң жағында тұрып, аурушаңдығын, қарынның көк бұлшық еттеріндегі күштенуді, ақ сызық жарығының болуын, сыртқы ісіктерді және т.б. анықтай отырып, шамалы сыртқы пальпация жүргізеді. Онан кейін Образцовтың әдісі бойынша буындардың, көк бауырдың, бүйректердің, ішек-қарынның, терең орналасқан өсінділердің жағдайын анықтай отырып, терең жылжымалы пальпацияға ауысады.

80. Прекуссия кезінде бауырдың жоғары шекарасы, асқазанның төменгі шекарасы мен көкбауырдың көлемі анықталады.

81. Қарын қуысы органдарының ауруын көрсетіп тұрған симптомдарды анықтау кезінде, қосымша зертханалық, аспаптық және рентгенологиялық зерттеулерді жүргізу қажет.

82. Бүйрек жүйесін зерттеген кезде бұрын басынан өткерген аурулардың мүмкін болған дизуриялық құбылыстармен байланысына, артериалдық гипертонияның бар болуына және ауру синдромының сипатына көңіл аудара отырып, анамнезді мұқият жинақтау керек.

83. Байқау бет ісіктері мен пастоздықтың болуын анықтаудан басталуы тиіс. Пальпация арқылы бүйректердің көлемін, бел аумағын қолмен ұрып көріп ауру синдромының болуын анықтайды.

84. Бүйректердің ауру симптомдарын анықтау кезінде, қосымша: зертханалық, аспаптық және рентгенологиялық зерттеулер жүргізу қажет.

85. Бүйрек ауруы диагностикасының күрделілігін ескере отырып, экскреторлық урографияны, ультрадыбыстық зерттеуді, радиоизотоптық рентгонографияны, зәрдің бакпостарын, зәрдің лабораториялық талдауын қоса жүргізетін кешенді зерттеу жүргізу қажет.

86. Терапиялық аурулардың бірқатары бұлшық еттердің және буындардың зақымдануымен өтетіндігін ескере отырып, байқау кезінде: буындар конфигурациясының өзгеруіне, қозғалыс көлеміне, қабыну белгілерінің болуына көңіл аудару қажет. Аурудың жекелеген белгілерін анықтаған кезде қосымша зерттеулер жүргізу керек.

4. Нерв жүйесін зерттеу

87. Сарапшы-неврологтың міндеті нерв жүйесінің локалдық шашыраңқы немесе диффуздық органикалық зақымдануға әкеліп соққан органдар мен жүйелердің залалдануын, вегативтік немесе функционалдық ауытқулардың көрінуін, осының негізінде ішкі органдардың функциялары бұзылған неврологиялық симптомдардың байланыстарын анықтаудан және нақты лауазымда функционалдық міндеттерді орындау мүмкіндігі немесе еңбеккке жарамдығын жоғалту дәрежесі туралы хаттама толтырудан басталады.

88. Сарапшы-невролог байқауды офтальмолог көз ұясын қарағаннан кейін жүргізуі тиіс.

89. Клиникалық-неврологиялық зерттеу медициналық құжаттармен танысқаннан, шағымдарды анықтаудан және анамнезді (жалпы анамнезді және ауру анамнезін) жинақтаудан кейін жүргізіледі.

90. Қалшылдаған ұстамалы аурудың, есінен тану жайттарының, бұлшық еттің әлсіз ауруының болуы, отбасында жұқпалы аурулардың, интоксикациялардың, нерв ауруларының болуы анықталады.

91. Неврологиялық зерттеу кезінде атрофиялардың, парездердің болуына дұрыс баға беру, терінің трофикалық бұзылуларын, жүріс-тұрысы мен статистикасының өзгеруін анықтау үшін куәландырылушылар толық шешінуі тиіс.

92. Неврологиялық зерттеуді мұқият байқау және бас сүйегін пальпациялау, тіпті куәландырылушы бас сүйек-мидың жарақаттануының бар екендігін жоққа шығарған жағдайларда мақсатты зерттеулер өткізуге негіз бола алатын туа біткен және кейіннен пайда болған ақауларды анықтау мақсатында үлкен мәні бар, ол мақсатты бағытталған тексеру: ЭХОЭГ-ні, екі проекцияда краниографияны, қажет болған жағдайда ЭЭГ-ні, КТ-ні немесе бас миының ЯМРТ өткізуге негіз болуы мүмкін.

93. Бас сүйек-ми нервтерін зерттеген кезде ең алдымен көз қарашығына көңіл аударылады, олардың нысаны мен көлемі, жарыққа реакциясы (тура және біріккен) анықталады. Жалғыз симптом сияқты бірдей емес көлемдегі қарашықтар (анизокория) нерв жүйесінің органикалық ауруларының белгілері болып табылмайды, туа біткен аномалиялардың, оң иннервация және басқаларының біркелкі еместігінің зардаптары болуы мүмкін. Қарашықтардың деформациялануы нерв жүйесінің органикалық зақымдануына күдік туғызуы қажет, бірақ оның органикалық симптом сияқты маңызы қарашықтың әдеттегідей реакциясы кезінде асыра бағалаудың қажеті жоқ. Қарашық реакциясының өзгеруі көп жағдайда орталық нерв жүйесінің органикалық аурулардың белгісі болып табылады және сондықтан да қарашық реакциясын зерттеу қарқынды, толық жарық көзінің болуы кезінде тиянақты түрде өткізілуі керек. Қарашық реакциясын конвергенциямен бірге аккордацияға зерттеу кезінде бір және басқа қарашықтың сығырайтылуын бақылап тұру қажет.

94. Сонымен бірге кей адамдар көз осін "тапсырыс бойынша" конвергенциялай алмайды, ол конвергенцияның парезі туралы жалған түсінік беретінін есте ұстаған жөн. Қарашық реакцияларын зерттеу кезінде, сондай-ақ қарашық реакцияларының жарыққа, конвергенцияға және аккомодацияға көңіл аударылады.

95. Қарашық реакцияларын өрескел бұзушылық (Аргайл-Робертсон симптомы, қарашықтардың рефлекторлық қозғалмаулар, конвергенцияға және аккомодацияға реакцияның болмауы) және өте жұқа (бір қарашықтың екінші қарашықпен салыстырылуы бойынша реакция жандылығының айырмашылығы, конвергенцияға және аккомодацияға реакцияның баяулығы) мағыналары бар.

96. Қарашық реакциясының өзгеруі кезінде қозғалу аясын, сезімталдықты, рефлекстерді және т.б. көбірек тиянақты түрде зерттеу қажет.

97. Қарашықтарды зерттегеннен кейін көздің, қыли көздің жағдайына, көз саңылауларының еніне, көз алмаларының қозғалысына диплопияның, нистагмның болуына көңіл ауларылады.

98. Қыли көз әр кезде көз қозғалысы нервтерінің зақымдануын көрсетпейді, ол туа біткен ақау болуы мүмкін немесе көру аномалиясына себепші болады.

99. Көз алмасының көзді шеткі қабырғасына қарай бұрған кезде жекелеген нистагмоидтың тартылуы нерв жүйесінің органикалық зақымдануының сипмтомы болып табылмайды, бірақ нистагмның кез келген жағдайы аса көңіл аударуды және куәландырылушының көбіне тиянақты түрде неврологиялық зерттелуін: КТ-ні немесе бас миының ЯМРТ талап етеді.

100. Одан кейін қалған бас сүйек-ми нервтері:

беттегі сезімталдықтың, төменгі жақ сүйегінің қозғалысының кейбір түрлері, шайнау мускулатурасының шиеленісуі және корнеальды және конъюнктивальды рефлекстер;

мұрын-еріндік әжімдердің анық көрінуі, тістердің ақсиюы, қабақтың түйілуі, көзді сығырайту, маңдайдың тыржиюы (мұрын-еріндік әжімдердің анық көрінуінің жеңіл ассимериясының дара симптомы ретінде мағынасы болмайды);

таңдай қозғалысы, жұтыну, фонация, жұмсақ таңдай рефлексі;

кеуде-бұғана-емшек және трапеция түріндегі бұлшық еттердің жағдайы мен күші, иықты көтеру, бастың бұрылуы зерттеледі;

тілдің қозғалуы (тілдің бір жаққа қарай ауытқуы дара симптом ретінде әлі де болса нерв жүйесінің зақымдануын көрсетпейді), фибриллярлық діріл және атрофея органикалық патологияның белгісі болып табылмайды.

101. Көру нервісінің функциясын офтальмолог, есту нервісін оториноларинголог зерттейді.

102. Қозғалу саласын зерттеген кезде қол-аяқтардың пассивті және активті қозғалыстарының көлемі, бел омыртқаның қозғалу көлемі, бұлшық еттердің күштері, олардың тонустары, бұлшық еттердің атрофиясы, оның жайылуы және айқын көрінуі, фибриллярлық және фасцикулярлық дірілдеу, бұлшық еттің және нервтердің механикалық қозуы (Хвостек және Труссо симптомы), синкинезия, гиперкинездер (дірілдеу, хорея, атетоз, торзиондық спазм, тиктер және т.б.), акинезия анықталады. Бұлшық еттер бұзылған күдікті жағдайларда ЭМГ-ге куәландырылуға жіберіледі.

103. Қозғалыстың үлестірілуін зерттеу кезінде саусақ-мұрын, өкше-тізе көрсеткіш сынамалары қолданылады, диадохокинез, Ромберг қалпындағы орнықтылығы тексеріледі, аяқ алысы оқып-зерттеледі. Жұмылған қастың, тілдің, созылған қол саусақтарының діріліне көңіл аударылады. Сөйлеудің бұзылуы (мәнерлеп өлең айту, мұрындық рең, дизартрия, тұтығу, афониялық ауытқулар) әңгімелесу және куәландырылушыдан жауап алу кезінде анықталады. Мұндай патологиялық өзгерістердің болуы КТ-ні немесе бас миының ЯМРТ-ны тағайындауды қажет етеді.

104. Нерв жүйесінің көптеген органикалық аурулары сіңірлердің рефльекстерімен бірге жүреді, сондықтан да оларды зерттеу аса маңызды болып табылады.

105. Карпо-радиалдық (периостальдік), бүгілмелі-шынтақ (бұлшық еттің екі басымен бірге), жазылатын шынтақ (бұлшық еттің екі басымен бірге), тізелік және ахилловтық, қарындық, жұмыртқалық, табандық, рефлекстер зерттеледі, патологиялық рефлекстердің (Бабинскийдің, Россолимоның, Бехтеревтің, Оппенгеймнің және басқалардың, ауыз бұлшық етінің патологиялық рефлекстері - еріндік, мұрын, сору) бар немесе жоқ болуы тексеріледі. Тек рефлекстердің бар болуы ғана еместігі не олардың жоғалуы көбіне перифериялық немесе орталық нерв жүйелерінің органикалық зақымдануын көрсетеді. Осыны ескере отырып, рефлекстерде жалған айырмашылықты алмау үшін рефлектордың зерттеу техникасына назар салу қажет. Бұлшық еттердің күштерінен рефлекстердің тежелеуі мүмкін екенін есте ұстау керек және бұл жағдайларда назарын басқа жаққа аудару тәсілін қолданып, рефльекстрдің әртүрлі ахуалын зерттеу керек.

106. Қолдың саусақтарында рефлекстердің болмауы туа біткен ауытқулықтан болуы мүмкін, сондықтан рефлекстердің біркелкі болмауы немесе бір жағында болмауы үлкен мағына береді.

107. Тізелік және ахилдік рефлекстердің болмауы нерв жүйесінің органикалық ауруына (арқа арықтығы, полиневриттің, полиомиелиттің, миелодисплазияның зардаптары және т.б.) әрқашан күдік тудырады. Тізелік және ахилдік рефлекстер болмаған кезде қосымша зерттеу әдістерін (бел омыртқаның бел-крестік бөлігін рентгенографиялау, қанның Вассерман реакциясын, қажет болған жағдайда КТ-ні немесе бас миының ЯМРТ-ны) қолдану қажет.

108. Кейде клонустармен бірге патологиялық рефлекстердің болмауы кезінде немесе қарынның тірі рефлекстері кезінде рефлекстердің біркелкі көтерілуі нерв жүйесінің органикалық зақымдану белгілері болып табылмайды, мұндай көтерілу невроз кезінде байқалуы мүмкін.

109. Сезімталдықты зерттеген кезде аурулықтың, парестезияның болуы, олардың сипаттамалары, көріну дәрежесі, локализация, нерв түтіктерінің аурулығы, ауыратын нүктелер, нерв түтіктерінің созылу симптомдары, сезімталдықтың аурулық, температуралық, қажет болған жағдайда басқа да түрлері (анестезия, гипостезия, гиперстезия, гиперпатия) және оның салалары анықталады.

110. Вегативтік нерв жүйесін зерттеген кезде беттің, кеуденің, қол-аяқтардың (бозарыңқылығы, қызғылтымдығы, акроцианоз, вазомоторлардың ойыны) тері қабықтарының бояуларына, терінің трофикалық ауытқуларының болуына, тердің бөлініп шығуына көңіл ауларылады, терінің дымқылдық ассиметриясына және оның температурасына назар салынады.

111. Терілік-вегативтік рефлекстер: жергілікті дермографизм, рефлекторлық дермографизм, пиломоторлық рефлекс және жүрек қан тамырларының рефлекстері: көздік-жүректің (Даньини-Ашнер феномендері), мойындық және басқалары зерттеледі. Ортоклиникалық сынама, Эрбеннің сынамасы және басқалары жүргізіледі. Артериалдық қысымның динамикасына көңіл аударылады. Вегетативтік нерв жүйесінің бұзылуында аса мұқият неврологиялық: РЭГ немесе УЗДГ, қажет болғанда, ангио режимде ЯМРТ өткізу ұсынылады.

112. Патологиялық тұрақсыздықты, вегативті иннервацияның көтеріңкі қоздырушылығышын анықтау невротикалық ахуалын объективті түрде бағалауда, сондай-ақ қызметтердің кейбір түрлері үшін сұрыптау мәселелерінде мәні бар.

Сүңгуір маман (сүңгуір, терең су сүңгуірі) мамандықтары бойынша арнайы курстарға, сондай-ақ парашютпен секірумен байланысты курстарға тағайындалатын, жіберілетін арнайы мақсаттағы бөлініс әскери қызметшілеріне міндетті түрде ЭЭГ, ЭХО-ЭГ, көрсетімдер бойынша КТ немесе ЯМРТ жүргізу қажет.

5. Психикалық жағдайды зерттеу, психологиялық және физиологиялық тексеру

113. ӘДК-нің психиатр-дәрігердін негізгі міндеті ҚР ҰҰ әскери қызметке психикалық аурумен ауыратын және шекаралас жағдайдағы адамдарды жібермеу, сондай-ақ психикалық аурулармен ауыратын қатардағы және басшы құрам адамдарын, әскери қызметшілерді ерте анықтау, оларды арнайы емдеу мекемелерінде емдеу және әскери қызметке жарамдылығы туралы шешім қабылдау үшін госпитальға дер кезінде жатқызу болып табылады.

114. ӘДК-нің психиатр-дәрігері аурудың жасырын шекаралас жағдайларына және баяу өрбитін түрлеріне тап болады, ауралар өздерінің психикалық денсаулығын ауру деп бағаламаған кезде, олар психикалық көмекке жүгінбейді және, әдетте психо-неврологиялық диспансерде есепте тұрмайды немесе қызметке орналасуға не қызметті жалғастыруға мүдделі бола отырып, өздерінде бар психикалық ауруды дәрігерден жасыруға күш салады.

Бірқатар жағдайларда психикалық анық көрінуі үлкен болмаған жағдайда және бұл адамдардың әлеуметтік бейімделуі әлі зардап шекпеген кезде, мидың органикалық зақымдануының, бас сүйек-ми жарақатының, психоздардың зардаптарымен ұшырасады.

115. Барлық көрсетілген жағдайларда психиатр-дәрігер қиын жайттарға тап болады, өйткені қысқа амбулаторлық қабылдау кезінде ол куәландырылушының психикалық денсаулығына баға беруі және негізделген сараптамалық қорытынды шығаруы тиіс. Бұл жағдайларды клиникалық дайындық және психиатрдың сараптамалық дағдылары деңгейінің үлкен мәні бар.

116. Куәландырылушы тек мұқият, тереңірек зерттелген кезде, дұрыс өткізілген клиникалық әңгімелесу кезінде куәландырылушының психикалық денсаулығы жайында анық түсінік алуға болады.

117. Куәландырылушының психикалық саласындағы ауытқушылықты анықтау құжаттармен (жұмыс, қызмет, оқу орындарының мінездемелері, туысқандары берген мәліметтер) танысуы және дәрігердің зерттелушімен әңгімелесуі негізінде өткізіледі. Тұрғылықты, оқу немесе қызмет орны бойынша емдеу мекемелерінде, психоневрологиялық және наркологиялық мекемелерде тұқым қуалаушылық, бала кезіндегі даму ерекшеліктері, бастан өткен жарақаттар, аурулар, тұтығудың жоқ немесе бар болуы, ұйқыда түс көріп жүру, қорқыныш және басқалар туралы мәліметтер болуы мүмкін.

118. Куәландырылушымен әңгімелескенде беттің, қимылының көрінісіне, жұрыс-тұрыс ерекшеліктеріне, дене қалпына, қозғалысына, реакцияның тепе-теңдігіне, дәрігермен әңгімелесуге қатысуына (әңгімелесу белсенді түрде ұмтылуы немесе пассивтік бағынуы), жалтаруға ұмтылысына, бой тасалауға, қол жеткізу дәрежесіне көңіл аударған жөн.

119. Объективті түрдегі анамнестикалық мәліметтер жоқ болғанда қызметке, әскери қызметке орналасушының денсаулығы туралы ақпарттың әрбір қосымша көзі ерекше маңызға ие болады және соңғы сараптамалық шешімге елеулі түрде әсер етуі мүмкін.

120. Мұндай деректер көзі тұрғылықты, жұмыс, оқу немесе қызмет орындары бойынша емханадан, психоневрологиялық диспансерлерден алынған мәліметтер, әскери билеттердің деректері, қосымша зерттеулер (психологиялық, электроэнцефалографиялық және басқа) болуы мүмкін.

121. Қызметке, әскери қызметке орналасушыларды медициналық куәландыру кезінде психиатр-дәрігер бұл дерек көздерінің ешқайсысына немқұрайды қарай алмайды. Ол үшін куәландырылушының медициналық картасы көптеген жағдайларда толық ақпартты болып шығады, өйткені онда бұрын басынан өткерген бас сүйек-ми жарақттары, нейроинфекциялар, бірлі-жарым ұстамалы қояншық аурулары, невротикалық реакциялар және басқа туралы мәліметтер болуы мүмкін.

122. Қызметке, әскери қызметке орналасушыларды медициналық куәландыру кезінде психиатрлық және наркологиялық мекемелерден тыс мекемелерде қадағалауда болу фактісінің мүмкіндігін анықтау үшін міндетті түрде мәліметтер сұралады.

123. Невроз бөлімшелерінде стационарлық емдеу, созылмалы алкоголизм мен нашақорлықты жасырын емдеу бойынша кабинеттерде амбулаторлық емдеу алған адамдар туралы мәліметтер психиатрлық және наркологиялық диспасерлерге жіберілмеуіне байланысты мұндай деректердің ресми тәртіпке алынуы мүмкін емес.

124. Үміткердің жеке басын зерделеу барысында кадр қызметкерлеріне анықтаған бұл фактілер анықтама түрінде ӘДК-ға жіберіледі.

125. Кадр қызметінен алынған немесе куәландырылуышының өзі хабарлаған жақын туысқандарында психикалық аурулардың болуы туралы деректер мұндай патологияның онда бар-жоғын анықтау үшін тиянақты түрде зерттеуді талап етеді. Егер сонымен қатар жеке басының ауруы немесе патологиялық ерекшеліктері анықталмаса, кадр қызметкерлеріне психикалық ауру бойынша тұқымқуалаушылықтың ауыр түрінің болуы туралы хабарланады.

126. Куәландырылушының тұрғылықты жері бойынша емдеу-профилактикалық мекемеде психиатриялық кабинет болғанда мәлімет тек қана психиатриялық кабинет емес, сондай-ақ психоневрологиялық және наркологиялық диспансерлерден де (қалалық, облыстық) сұралады.

127. Куәландырылушы тұрғылықты жерін жиі ауыстырған жағдайда, оның соңғы бес жыл ішінде тұрған жерлердегі барлық психоневрологиялық диспансерлерден мәліметтер сұрастыру қажет, өйткені нақты психикалық аурлармен ауыратын адамдар тұрғылықты жерін жиі ауыстыруға бейім тұрады.

128. Психиатриялық стационарда зерттелгені туралы мәліметтер болған кезде тексеру өткізілген психиатриялық стационардағы ауру тарихынан толық көшірмеге сұрау салынады.

129. Қосымша мәліметтерге сұрау салу қағаз жүзіндегі талаптардың сақталуымен шектелмеуі тиіс. Алынған ақпарат тиянақты түрде оқып-зерттелу, клиникалық және сараптамалық жағынан бағалануы тиіс, ол туралы мәліметтер сараптама құжаттарына енгізіледі.

130. Куәландырылушының психикалық қызметінің бұзылуы өз кезегінде негізгі ауруды ұлғайтатынын, соматикалық аурулар көбіне екінші психикалық ауытқушылыққа әкеліп соғатынан ескере отырып, кешенді түрде бағалау қажет.

131. Психикалық ауруларды басынан өткерген қызметке, әскери қызметке орналасушылар қызметке, әскери қызметке жарамсыз деп танылады.

132. Жүйелі түрде жүргізілген: психологиялық, физиологиялық тексерістер, тест өткізудің нәтижелері бойынша психологтың әңгімелесуі, психиатр сарапшы-дәрігердің клиникалық әңгімелесуі куәландырылушының денсаулығын зерттеудің кешенін құрайды.

133. Мамандандырылып өткізілген психодиагностикалық (психологиялық және физиологиялық) тексерістің деректері куәландырылушының психикалық жағдайы туралы ақпараттың құнды көзі болып табылады.

134. Әңгімелесу процесінде психологиялық хаттамада өмір анамнезінің ерекшеліктері, топты зерттеудің анықталған деректері және зерттеудің қосымша әдістері, куәландырылушының эмоционалдық және мінез-құлқы реакцияларына бақылаулар жазылады. Сондай-ақ психологиялық ерекшеліктердің топтық зерттеулердің деректерімен сәйкес келу дәрежесі және қосымша әдістер мен әдістемелер қолданылғаннан кейін психиатрдың қарауы бойынша топты деректер мен жеке зерттеулердің анықталған алшақтықтарының себептері көрсетіледі.

135. Бұдан басқа: көз ұясын, жұлынның сұйықтығын зерттеуді, бас сүйектің рентгенографиясын, пневмоэнцефалографияны, электроэнцефалографияны, реоэнцефалографияны, эхо-электроэнцефалографияны және полиграфты пайдаланумен арнайы психофизиологиялық зерттеу әдістерін кеңінен пайдаланған жөн.

136. Мұндай қорытынды ӘДК дәрігер-психиатрына тексерілушіні мақсатты және терең клиникалық тексеруге, жасырын психопатологияны анықтауға және психопатологиялық ерекшеліктері туралы көзқарас беруге мүмкіндік береді. ӘДК дәрігер-психиатры психодиагностикада қолданылатын тексеру әдістемелінде жақсы бағдар алуы тиіс және алған нәтижелерді дұрысы бағалуы тиіс. Көрсетілген тексерудің көмекші ақпарат беретінін ескеру қажет. Дәрігер – психиатр өзінің сараптамалық қорытындысын психодиагностикалық тесерудің нәтижелерінен толық бағыныстылыққа қоймауы тиіс және олардың дәйектілігі және деңгейі көп факторларға байланысты: тексеріс жүргізген психологтың даярлық деңгейі мен практиалық тәжірибесі, алынған нәтижелердің мұқият өңделуі және де басқа себептер.

137. Психодиагностикалық зерттеудің деректерін пайдалан отырып, психикалық аурудың немесе шекаралас жағдайдың диагнозы оқуға орналасушының медициналық куәландыру актісінде, медициналық куәландыру картасында тексеріс нәтижелері бойынша белгіленген осы Қағиданың 19-қосымшасына сәйкес нысан бойынша толық жазбасымен негізделуі керек.

138. Қазақстан Республикасы Ұлттық ұлан оқу орындарына оқуға орналасушы адамдарға психодиагностикалық тексерудің нәтижелері бойынша белгіленген қорытынды рәсімделеді.

139. Жекелеген баптарда ескерілген, шекаралас жағдайлар бойынша қызметке жарамсыз деп танылған орналасушыларға, бұдан басқа, белгіленген қорытынды рәсімделеді.

140. Психиатрдың клиникалық сөйлесудің нәтижелерін жазу сыналушының сырт пішінінен, ымдауынан, пантомимикасынан, ұстау манерасынан, сұраққа дұрыс жауап беруге, т.с.с клиникалық психиатрияда қабылданған психикалық жағдайына сәйкес басталады. Патология қысқа және түсінікті нысанда жазылады.

141. Айқындау бөлімінде айқындалған патология жинақталады, психодиагностикалық нәтижелер мен клиникалық куәландыру нәтижелерінің алшақтығы мен ұқсастығына ерекше көңіл аударылады, анықталған патологиялық белгілердің патологиялық тиістілігі туралы қорытынды жасалады.

142. Егер сарапшы-психитардың алдында кадр қызметкерлері қосымша, мысалы, қызметттің нақты түріне куәландырылушының жарамдылығы туралы мәселе қойса, қорытынды сарапшының ұсыныс түріндегі пікірімен анықталады.

143. Қызметке, әскери қызметке орналасушылардың жарамдылығы туралы қорытынды тек амбулаторлық тексеріс деректері бойынша ғана шығарылады, олар тексеру және диагнозды анықтау үшін психиатриялық стационарға жіберілмейді.

144. Қызметке, әскери қызметке орналасушының анықталған психикалық ауруының диагнозы куәландырылушының әлеуметтік мәртебесіне нұқсан келтірмейді, өйткені ол туралы мәліметтер оны куәландыруға жіберген кадр қызметкерлеріне ғана ұсынылады. Тек ауру медициналық көрсеткіштер бойынша шұғыл стационарға жатқызуға қажет ететін ауыр түрдегі психоз айқындалған жағдайда ғана ол туралы мәліметтер жергілікті денсаулық сақтау органдарына хабарланады.

145. Кадр қызметкерлері алынған медициналық мәліметтерді бірыңғай қызметтік мақсатта пайдаланады және анықталған аурудың диагнозын куәландырылушыға, оның туыстарына және қызметке қабылдау туралы мәселені шешуге қатысы жоқ адамдарға хабарлауға құқығы жоқ.

146. Психикалық аурулармен және шекаралас жағдайлармен азап шегетін қатардағы және басшы құрам адамдарына, әскери қызметшілерге әскери-дәрігерлік психиатриялық сараптама өткізу кезінде оларды медициналық куәландыру арнайы емдеу мекемесінде стационарлық тексерістен кейін өткізіледі. Әскери қызметшінің психиатриялық стационарды текcеріс өткізудің қажеттілігі туралы куә болатын құжат түрінде рәсімделген ресми деректердің бар кезінде ӘДК психиатрымен және емдеу-профилактиқалық бөлімшесінің аға офицер психиатрымен (қажет болған жағдайда аумақтық денсаулық сақтау органдарының психиатрлары тартылады) шешіледі. Психиатриялық стационарға жіберу туралы мәселені шешкенге дейін психодиагностикалық тексеру жүргізіледі.

147. Психиатриялық стационарға жіберілетін әскери қызметшілерінің психикалық ауру белгілерінің онда бар екендігін көрсететін толық мәліметтерден тұратын қызметтік мінездеме, сондай-ақ амбулаторлық аурудың медициналық картасынан, ІІД-нің емхана психиатр-дәрігері байқау мәліметтері бар медициналық кітапшалардан толық көшірмелер және соматикалық аурудың бар екені туралы мәліметтер құрастырады. Қатардағы және басшы құрам адамдарына, әскери қызметшілерге қызметтік мінездеме кадр қызметкерлерінің, әскери бөлім командирінің қолымен расталады.

148. Бұл құжаттар куәландырылушы тексерістен өтетін емдеу мекемесіне жіберіледі, ал олардың көшірмелері медициналық куәландыру актісіне қоса тіркеледі. ӘДК-нің психиатр-дәрігері стационарлық тексерістің барлық мерзімі кезінде сараптама мәселелерін дұрыс шешу үшін (қызметті жалғастыруға жарамдылық келешек еңбек прогнозын анықтау) стационардың дәрігерлерімен іскерлік байланыстарын үзбейді.

149. Стационарлық тексерістің нәтижелері стационарлық аурудың медициналық картасынан толық көшірмесі мен медициналық куәландыру актісіне қоса тіркелетін толық жазылған диагнозбен бірге рәсімделеді.

150. Әскери қызметшіні ауыр түрдегі психоз жағдайында психиатриялық стационарға емдеу үшін жіберу туралы мәселе Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің қолданыстағы бұйрықтарына және нұсқаулықтарына сәйкес шешіледі. Көрсетілген адамдарға сараптамалық шешім стационарлық емдеу аяқталған соң шығарылады. Басқа жағдайларда сараптама мәселелерін шешу психиатриялық стационарға жіберу куәландырылушының келісімімен жүргізіледі. Стационарға жатқызу мәселелерін кадр қызметкерлерімен, әскери бөлімнің командирімен бірігіп шешкен жөн.

151. Әскери қызметшінің стационаралық тексерістен бас тартуы кезінде оған медициналық куәландыру амбулаторлық тексерістің нәтижелері бойынша, әскери қызметшінің психиатриялық ауруханада тексерілуден бас тартуы ӘДК мүшелерінің және кадр қызметкерлерімен өкілінің қолдарымен расталған баянатпен немесе актімен ресімделеді және медициналық куәландыру актісіне қоса тіркеледі. Психикалық аурулармен және шекаралас жағдайлармен ауыратын әскери қызметшілерді амбулаториялық медициналық куәландыру кезінде психиатр-дәрігер тексеруді ерекше тиянақты өткізуі керек. ПФЛ болған кезде куәландырылушылар міндетті түрде психологиялық тексерілуден өтеді.

152. Сараптамалық шешім шығарылатын түпкілікті диагноз ведомстволық денсаулық сақтау психиатры мен аумақтық денсаулық сақтау органының бас психиатры жанындағы Қоғамдық кеңестік сарапшылар кеңесінің мүшесін тарта отырып, консилиумдық байқаумен расталғаны жөн. Консилиумның нәтижелері хаттамамен ресімделеді және медициналық куәландыру актісіне қоса тіркеледі.

153. Әскери қызметшілердің қызметі оның нервтік-психикалық және әсіресе сезімталдық-жігерлілік саласына үлкен талаптар қояды. Жедел тапсырмаларды табысты орындаудың бірден-бір шарты қызметкердің стресстерге, яғни үлкен ой еңбегі мен сезімталдық ауыр салмақпен, жылдам талдау қажеттілігі және кедергілері, сәтсіздіктері, нақты қаупі бар бара-бар шешім қабылдаумен, орындалатын жұмыс үшін көтеріңкі жауапкершілікпен байланысқан жағдайларға қарсы тұру қабілеттілігі болып табылады.

154. Осыған байланысты қызметке, әскери қызметке қарама-қайшылықтың бірі – сезімнің тұрақсыздығы, яғни жұмыстың сапасы немесе жеке денсаулығы үшін зиянсыз үлкен және ұзақ күш түсуі адамның көтеру қабілетсіздігі болып табылады.

155. Келесі қарама-қайшылық нерв жүйесінің әлсіздігі болып табылады. Қозу және тежелу процестерінің күштері нерв клеткаларының төзімділігін сипаттайды және де қызметтің шиеленісуі қаншалықты жоғары болса, нерв жүйесінің ерекшеліктерінің типологиялық белгідегі сонша үлкен роль ойнау бастайды.

Нәзік жан стресс жағдайында жүдеудің жоғары дәрежесімен, невротикалық реакциялармен, стрессті болдыратын нерв жүйесінің қосымша қозуы нерв жүйелері нәзік адамдар үшін шамадан тыс, аса ауыр болып табылатындығымен, физиология жолымен түсіндірілетін кедергілі құбылыспен сипатталады.

156. "Организмнің нервтік-психикалық ауыр салмақтарға бейімделу мүмкіншілігінің төмен болу" түсінігі көптеген физиологиялық көрсеткіштердің теңбе-тең емес үлкен өзгерістерді және бірінші кезекте жүрек қан тамырлар жүйесі жағынан "қан қысымының, пульс жиілігінің өзгерістер, жүрек аритмиясының пайда болуы және т.б.) және олардың қалыпты деңгейде баяу қалпына келтіруді жобалар түсіндіреді. Реакцияның мұндай түрі бар адамдар оларды көптеген бір тұтас аурулардың: невроздардың, гипертониялық аурудың, миокарда инфаркті және басқалардың даму мүмкіншіліктері болғандықтан, үлкен және ұзақ нервтік-психикалық салмақтармен байланысты жұмысқа болжамды түрде сенімсіз болып табылады.

157. Осындай қарама-қайшылық мінездің айқын психологиялық шегі болып табылады. Мұндай ерекшеліктері бар адамдар ауру деп танылуы мүмкін емес. Дегенмен, бұл адамдарда типологиялық ерекшеліктердің дигармониялық күшіне тән өзін-өзі ұстай алмау, жанжалдасу, іс-әрекетті алдын ала болжай алмау, жұмыста ұйымдастырушылықтың немесе аса көп педантизмнің көрінуі мүмкін. Оларда әлсіздіктің, ынтасының болмауы немесе гиперактивтік және абыржушылықтың мерзімдерімен көңіл күйдің тұрақсыздануы мүмкін. Олар әлеуметтік байланыстарды іске асыруда қиындыққа кездесуі мүмкін немесе кісімен өте араласқыш, мыжың болуы, жұмыс шарты байланыстарын шектеген кезде дискомфорт көреді. Олар үшін жауапкершіліктің, қырағылықтың төмен деңгейі немесе оған қарсы артық абайлау, өзіне - өзі сенбеушілік, шешім қабылдауда қиындықтар сипат болады.

158. Әдетте, стресс жағдайларында мұндай адамдардың мінез-құлықтарын алдын ала болжау қиын.

6. ЛОР-органдарды зерттеу

159. ЛОР-органдарды зерттеуге шағымдарды анықтау, анамнезді, эндоскопияны оқып білу және ЛОР-органдардың функцияларын зерттеу кіреді.

160. Анамнезді жинау кезінде куәландырылушыдан құлақ, тамақ, мұрын ауыруларымен ауырғаны туралы анықтайды (бұдан бұрын құлақтан ірің ағудың, тамақ ауруы, жиі немесе ұзақ тұмаудың болуы, шайқалуға сезімталдығы). Онымен бірге сөйлеу ақаулары, олардың сипаты мен айқындалу дәрежесі анықталады.

161. Есту мүшесі зерттеу құлақ қалқанын, еміздік тәрізді өсінділерді, козелоктарды және олардың сезімталдығын анықтай отырып, жақын орналасқан аясын байқаудан бастаған қажет.

162. Сыртқы есту жолын тексеру үшін куәландырылатын есту жолының жалғастырылған осі рефлектор түсірген жарық сәулелерінің бағытымен дәл келу үшін мойнын шеңбердің төрттен бір бөлігіне бұру қажет.

163. Сыртқы есту жолының алғашқы бөлімін түзетуге мүмкіндік туғызатын құлақ қалқанын жоғары және артқа қарай созу қажет. Сыртқы есту жолындағы жарғақ-шеміршектік бөлімі терісінің шектелген гиперемиясы мен терінің ауруы сыздауық шаққан кезде байқалады. Жайылған гиперемия, ісік, эпителийдің аздаған бөлінгендерді, десквамациясы сыртқы есту жолының диффузиялық қабынуын айғақтайды.

164. Содан кейін құлақ қалқанының көмегімен дабыл жарғағы қаралады. Дабыл жарғағында қабыну процесі болған кезде жарық рефлексі жоғалады немесе нысанын өзгертеді, қан тамырларының инъекциясы, гиперемия байқалуы мүмкін. Орта құлақтың іріңдеп созылмалы қабынуы кезінде дабыл жарғағындағы перфорациялық тесік ұзақ уақыт сақталады, ол арқылы ірің бөлінеді, жиі грануляция, полиптер, холестеатома көрінеді.

165. Мұқият тексеру және дабыл жарғағының қимылдауын Зигленің пневматикалық түтігін қолдана отырып анықтайды. Бұл түтікті (оның жалпақ жағы линзамен герметкалық жабылған) сыртқы есту жолына тығыз кіргізеді. Түтікпен жалғасқан резеңке балонның көмегімен сыртқы есту жолында кезекпен қысымды көтереді және төмендетеді. Дабыл жарғағының қозғалысын бекітілген линза арқылы бақылайды.

166. Жоғарғы тыныс алу жолдарын зерттеу кезінде тыныс және дауыс пайда болу функциясы бағаланады. Сыртқы бөліктері мен мұрынның, жұтқыншақтың қуысы тексеріледі. Сыртқа шығатын ауаның иесіне көңіл бөлінеді.

167. Бұдан әрі мұрындық және жұтқыншақ (алдыңғы, ортаңғы және терең орналасқан риноскопия) тексеріледі. Шырыштың жағдайы, іріңнің, полиптердің болуы-болмауы тексеріледі. Мұрынмен тыныс алу мұрынның оң немесе сол жолын кезекпен жабу арқылы тексеріледі, куәландырылушыға аузын жауып дәрігердің алақанына немесе мақта ұлпасына дем алу ұсынылады. Мұрынмен тыныс алу күрт бұзылған, мұрыннан сасық иіс шыққан, қарлыққан, мыңқылдау, миндалина өзгерген, жұтқыншақтың ісуі, шырыштағы жара болған кезде мұқият тексеру жүргізу қажет.

Кекештену анықталған кезде сарапшы дәрігерлер невропотолог және психиатрдың тексерістерінің нәтижелері, ал қажет болған жағдайда логопедтің кеңесі қолданылады.

168. Иіс сезу төрт стандартты: сірке қышқылының 0,5% ерітіндісі (әлсіз иіс), таза шарап спирті (орташа иіс), әдеттегі валериана тұнбасы (күшті иіс), мүсәтір спирті (ультра күшті) иістердің көмегімен зерттеледі. Бұл сұйық заттар нысандары мен түстері бойынша бірдей нөмірленген сауыттарда сақталады. Диссимуляцияны анықтау үшін тазартылған суы бар тура осындай нысандағы сауыттар болуы тиіс.

169. Иіс сезудің бұзылуы перифериялық немесе орталық болуы мүмкін. Бірінші жағдайда олар мұрын қуысындағы потологиялық процестермен (созылмалы тұмау, мұрынның полипозы, кеңсіріктің қисаюы және т.б.) негізделеді. Мұрын тынысы қиындаған кезде респираторлық гипосмия немесе аносмия пайда болады. Гипо- және аносмия түріндегі иіс сезінудің перифериялық бұзылуы иіс сезінудің эпителия патологиясымен, мысалы ауыр риниттің, озеннің, атрофикалық өзгерістердің, әр түрлі уытты әсерлердің және т.б. салдарымен байланыста болады. Орталықтан иіс сезудің бұзылуы сезу анализаторының бұзылуына байланысты, бұл ретте тексерілетіндер мұқият неврологиялық зерттеуге жатады.

170. Жұтқыншақты зерттеу (фарингоскопия) екі кезеңге бөлінеді. Біріншіде – зерттелуші еркін тыныс алып, тілін тісінен шығармауға және жұтқыншағының бұлшық еттерін бос ұстап тырысуы тиіс, екіншіде "эээ..." деп дыбыс шығару керек, осы сәтте жұмсақ таңдай жоғары көтеріліп, оның қозғалу дәрежесі белгілі болады, тілді ауыздың төменгі жағына бос қойып, шпательмен сәл басып ұстайды (қатты басқан кезде тіл көтеріліп, зерттеуді қиындатады). Жұтқыншақты зерттеген уақытта шырышты қабатының күйіне, көмекейге (екі шпательдің көмегімен оларды орнынан қозғайды), көмекейдің тамырлар имегімен байланысын және мойын без түйіндерінің жағдайын зерттейді.

171. ЛОР-органдарын қарап болған соң, сыбырлап сөйлеу арқылы құлақтың есту деңгейі анықталады. Әр құлақтың есту қызметі бөлек түрде анықталады, ол үшін тексерілмейтін құлақ жарғағының шеміршегін саусақпен бітеп тұру қажет. Есту қызметін тексеру үшін Воячектің кестесі пайдаланылып қана қоймай, 21-ден 99-ға дейінгі сандарды да қолдануға болады, бұл ретте тексерілуші адам дәрігердің бет әлпеті мен ернінің қимылын көрмеуі тиіс. Дәрігердің ерін қимылы арқылы айтылған сөзін болжай алмау үшін тексерілушіге көзін жауып тұру немесе қабырғаның белгілі бір нүктесіне қарап тұру ұсынылады. Дәрігер алғашқы айтылған дыбыс ырғағын сақтау мақсатында келесі сөзді тыныс алғаннан кейін өкпеде қалған ауа арқылы айтуы мүмкін. Зерттеу кемінде 6 метр арақашықтықтан басталады. Есту деңгейін ара қашықтықпен өлшеп, қорытындылау (1 метрден немесе жарты метрден) тексерілуші адам дәрігердің сыбырлап айтқан сөздерінің бәрін немесе басым көпшілігін (6-дан 5-ін немесе 5-тің 4-ін) қайталап айтқан кезде белгіленеді.

172. Есту деңгейінің төмендеуі объективтік мәліметтерге сәйкес келмеген жағдайда және басқа да күмән туғызатын жағдайда есту және басқа да органдары жан-жақты тексер қосымша әдістері қолданылады.

173. Медициналық куәландыруды өткізу кезінде әскери қызметке әуе-, автомотокөлігінде жиі жүруге байланысты лауазымдарына, сондай-ақ барлық білім беру мекемелеріне түсетін адамдардың вестибулярлы аппаратын міндетті түрде тексереді.

174. В.И. Воячектің қос қабат айналдыру әдісімен зерттеу кезінде (тепе-теңдікті жоғалтқан реакциясы) зерттелушінің басы мен денесін алдыға қарай 90 градусқа еңкейтеді, Баранидың креслосына отырғызылып, 10 секунд ішінде 5 рет айналдырады. Айналдыруды тоқтатқаннан кейін тексерілуші сол қалпында, көзін жұмып, 5 секунд отырады, осыдан кейін оған тез арада денесін тік ұстау ұсынылады. Мұның нәтижесінде вестибулярлы аппаратының құрама рецепторлары тітіркенеді. Егер тексерілушінің вестибулярлы аппаратының қоздырғыш қызметі бірқалыпты болса, салмақ түсірген кезде ол мұны жеңіл өткереді де, айтарлықтай қозғалыс немесе вегетативті реакция болмайды. Қозғалыстың күшті болуы, әсіресе вегетативтік реакцияның пайда болуы түсірілген "салмаққа" сезім мүшелері төзімділігінің төмендігін білдіреді.

175. Көрсетімдер болған жағдайда (шағым айтылған жағдайда, арнайы іріктеу кезінде, диагнозды айқындағанда және т.б.) қосымша зерттеулер рентгенография, аудиометрия, тимпанометрия жүргізіледі.

Сүңгуір маман (сүңгуір, терең су сүңгуірі) мамандықтары бойынша арнайы курстарға, сондай-ақ парашютпен секіруге байланысты курстарға тағайындалатын, жіберілетін арнайы мақсаттағы бөлімшелерінің әскери қызметшілеріне міндетті түрде аудиометрия, тимпанометрия жүргізіледі. Дабыл жарғағының перфорациясы, мұрынның кеңсірік қалқасы қисаю және мұрынмен тыныс алудын тұрақты қиындаумен немесе шектеулі қиындаумен тыныс алу анықталған жағдайда өтуге рұқсат берілмейді.

7. Дерматовенерологиялық зерттеу

176. Дерматовенерологиялық зерттеу тері жамылғыларын, шырышты қабатын көзбен шолып қараудан басталады, шағымдары мен анамнездері зерттеледі.

177. Дұрыс, әрі мұқият жинақталған анамнездің тері немесе жыныс ауруларының диагнозын қоюға зор мағынасы бар. Тері ауруларымен ауыратын тексерілушінің қызмет ерекшелігін ескере отырып, диагностикадан өткізу тәсілі кәсіби дерматозды анықтау көмегімен тигізеді. Тері лейшманиозы, лепр, флеботодермия және басқа да дерматоз аурулары бар деген күдік болған жағдайда, тексерілушінің қысқа мерзім болса да аталған аурулар кездесетін жерлерде болған-болмағанын анықтау қажет. Егер тексерілуші жыныс мүшесінен іріңнің, эрозия немесе язва элементтерінің пайда болғаны жөнінде шағымданса, оның кездейсоқ жыныстық қатынаста болған мезгілден кейін қанша уақыт өткетін көрсетуі диагноз қояр кезде атқарар маңызы зор.

178. Көбінесе дерматоз ауруларына диагноз қою үшін аурудың маусымдық кезеңін, дәрі-дәрмектерді немесе азық-түлік түрлерін қабылдағаны жөніндегі фактілерді айқындау қажет.

179. Бірқатар жағдайларда сұрастыру арқылы отбасына үйір болған қышыма, дерматомикоз, тұқым қуалайтын және туа біткен дерматоз (керотоздардың кейбір нысандары, Дарье ауруы және т.б.) сияқты аурулардың диагнозын қою барысында, сондай-ақ ежелік ауруының болуын немесе болмауын, оның күшейе түсуі мен бәсеңсуін тәуліктің белгілі бір уақытында белең алуын анықтау кезінде тигізер көмегі көп.

180. Кейбір аурулар, мысалы, түйінді қышыну, созылмалы трихофития, жүйелі склеродермия, түйінді эритема әйелдерде жиі кездессе, ринофима, келоид – ерлерде кездеседі.

181. Алғашқыда аурудың қай уақытта және дененің қай тұсында пайда болғанын, қандай өзгерістерге ұшырағанын, яғни, оның даму кезеңіндегі сипаты, өршуі мен қайталану жиілігі немесе ұзақтығы (егер ондай болса), ішкен тамаққа байланысты бөрткеннің шығуы және бұрын-соңды қолданылған терапиялық емнің әсері, оның тиімділігі анықталады.

182. Тері мен бөртпені қараған сәттен күндізгі сәулені немесе электр жарығын жеткілікті түрде пайдаланған қажет. Тері жамылғылары мен шырышты қабының түсін, икемділігін және созылғыштығын, бұлшық еттер мен тері асты майлары клеткаларының тығыздығын анықтау қажет, сондай-ақ майлы қабат пен тері бездерінің, тырнақтың және шаштың жағдайына, рең бояуларының ерекшелігіне, пайда болған тыртықтар мен сызаттарға көңіл аудару керек.

183. Тексерілушінің тері-қан тамырларындағы қозғалыстың өзіндік екпінін білдіретін тері, жүйке тамырлары аппаратының механикалық тітіркену кезеңіндегі жауапты реакциясы – дермографизмін білдіреді. Теріден үшкір емес затпен тырнаған кезде 2-3 минуттан кейін жоғалатын қызыл жолақ қалса, қалыпты дермографизмнің болғанын дәлелдейді. Жайылып түсетін қызыл дермографизм - экзема, псориаз ауруы бар адамдарда кездессе, оның тұрақты ақ түсі және ақ түске айналатын – нейродермитпен ауыратындарда, уртикарлы түрі - крапивница, қасыну сияқты аурулары бар адамдарда кездеседі.

184. Терінің бұлшық ет - қылшықты рефлекс ("қаз терісі") суық затпен теріге жеңіл тигізіп өту арқылы білуге болады. Қалыпты жағдайда ол 5-10 секунд сақталады, кейін ізсіз жоғалады. Бұл рефлекстың болмауы симпатикалық иннервацияның бұзылуын білдіреді және ихтиозбен, Гебра қасынуы ауруларымен ауыратын адамдарда байқалады. Оның көтерілуі орталық және вегетативтік нерв жүйесінің диффуздық немесе диссеминирленген нейродермитпен ауыратын адамдарда кездеседі.

185. Лепраға, серингомиелияға, патомияға күдік болған кезде диагностикалау көбінесе терінің түйсігуіне, ауру мен қызуға сезімін зерттеудің шешуші мәні болады.

Тері мен шырышты қабатының зақымдануы жөнінде (status localis) дәйекті түрде, белгіленген сызбаны ұстана отырып, баяндаған жөн. Алдымен бөрткеннің қабыну немесе қабынбау сипаты бар-жоғын көрсеткен орынды. Кейін бөл бөрткен қабынуының қай тобына: ауыр түріне (экссудатив компоненттерінің басымдылығы) немесе аурудың ай түріне (пролифератив компоненттерінің басымдылығы) жататыны белгіленеді. Әрі қарай элементтердің көбірек орналасуын жаза отырып, бөрткеннің бәсеңсуін көрсетеді. Көптеген дерматоздардың кезінде бәсеңсу ұнамды болып келеді, дегенмен, мұның диагноз қою үшін көмекші мәні бар. Содан соң зақымданудың етек алуына назар салынады, ол эритродермияның сипатын қабылдап, шектелген, диссеминерленген, негізгі, әмбебап, сондай-ақ симметриялы және асимметриялы болып келеді.

186. Осы куәландырылушыдағы алғашқы және қайталанған морфологиялық элементтерді жазады және олардың ерекшеліктерін: түр-түсін, шекарасын, нысанын, кескіні (пішін үйлесімін), консистенциясын, қарым-қатынасын жүйелеп жазады. Морфологиялық элементтердің шекарасы анық не қанық емес, кенеттен немесе керісінше баяу болуы мүмкін. Элементтердің - ауқымды ұғымның нысанын жазып болған соң дәрігер папулаға қатысты тегіс, сүйір және домалық пішінді және т.б. Элементтердің сұлбасы бойынша домалық, сопақ,полигональді және полицикликалық, ұсақ-, іріфестон пішінді және т.б. Консистенциясы бойынша элементтер ағаш-тығыз, тығыз –созылмалы, жұмсақ, қамыр тәрізді.

187. Кескіні бойынша элементтер дөңгеленген, сопақша, полигональді немесе полициклді, кішігірім немесе ірі оюға ұқсас және т.б. болып келеді. Консистенция бойынша элементтер ағаштай қатты-тығыз, қатты-иілгіш, жұмсақ қамыр тәріздес болып келуі мүмкін. Элементтердің беті тегіс, кедір-бұдырлы, дөңесті және т.с.с. болуы ықтимал. Өзара қатынасы бойынша элементтер бір-бірінен оқшауланған немесе қосылып тұрады, бірінші жағдайда бөрткеннің ошақталып орналасуы жөнінде айтылып отыр. Егер бөрткен өзінің оқшаулануы бойынша, шеңберлерді, жартылай шеңберлерді, сопақшаларды, доғалдарды еске түсірсе, онда бөрткеннің топтасу дұрыстығын білдіреді. Егер ол белгілі бір учаскеде орналасқан, бірақ қандай да бір геометриялық фигура құрамаған жағдайда дұрыс топтастырылмаған бөрткен туралы айтылады. Жүйеленген бөртпе деп жүйке бағандарының (айналдыра қына болған кезде), қан тамырларының бойында орналасқан бөртпені айтады.

188. Бірінші және екінші морфологиялық элементтер мен олардың линикалық ерекшеліктері дермтологиялық диагнозды қоюда негіз болып табылады.Бірақатар жағдайларда көзбен шолу диагностикасы көптеген дерматоздардың морфологиялық ұқсасытығына байланысты, сондай-ақ "классикалық" дерматоздардың клиникалық бейнеде болуына және олардың ағымында кез-келген атиптіліктің білінуіне байланысты қиынға түседі. Мұндай жағдайда дерматовенеролог тексерудің қосымша әдістерін (пальпация, диаскопия, бөртпені қырнау және басқа) пайдаланғаннан кейін, тиісті мамандардың көмегі арқылы ішкі органдар мен нерв жүйелерін тексеруге, қанның, зәрдің морфологиялық диагнозын қоюға, оның себептері мен пайда болуын анықтау мақсатында арнайы дерматовенерологиялық зерттеулер (биопсийндік материалды патогистологиялық зерттеу, төзді, солғын гонококкты, туберкулезді микобактерияны, алапес таяқшасын, акантолитикалық клеткаларды, қанның сары су реакцияларын, иммуноаллергологиялық тексеру және басқалары) жүргізуге міндетті.

189. Созылмалы дерматоздар болғанда сараптамалық баға беру диагнозы міндетті түрде көрсетілген теріге жайылған немесе шектелген көріністердің үлкен маңызы бар.

190. Тері ауруларының шектелген формалары деп санаулы ғана (әдетте үштен аспайды) зақымданудың әртүрлі жайылмаған ошақтарын, соның ішінде ауру адамның алақаны көлеміндей әртүрлі анатомиялық бөліктерді таниды. Анатомиялық облыстарды (табан, тізе, қолдың білезік буыны) бірі есекжеммен зақымдануы кезінде, ошақтың көлемі алақаннан үлкен болса да, шектелген түрі деп бағаланады.

8. Көру органын зерттеу

191. Куәландырылушының көру ерекшеліктері анамнез жинақталған кезде анықталады, бастан өткізген аурулар мен жарақаттарға жалпы сол сияқты көру органдарына да, отбасында көз органының тұқым қуалау ауруының болуына (туа біткен нистагм, гемералопия және басқалары) назар аударылады. Әңгімелесу процесінде көз алмасының қалпына және қимыл-қозғалысына, көз салу бағытына, қабақтың кірпік шетінің және т.б. көңіл бөлінеді.

192. Көз функциясын зерттеу жалықтыруы неғұрлым аз тәсілдерден басталады және мынадай тәртіпте жүзеге асырылады.

193. Түсті ажыратуды зерттеу отбасы мүшелерінен басқа барлық куәландырылушыларға қатысты, көбіне босаға кестесін пайдалана отырып жүргізіледі, Рабкиннің полихроматикалық кестелерін пайдалану жоққа шығарылмайды.

194. Түсті ажырату нысандарының замануи жіктеуі түсті ажырату сараптамасының талаптарына сәйкес келеді.

Түсқабылдау сезімділігінң дәрежесі бойынша

Түсті ажырату нысандарының нұсқалары

Спектрдегі максимумдерді дұрыс орналастырғанда

Спектрдегі максимумдерді анамальдық орналастырғанда

Түсті ажырату қабілетінің күштілігі

өте дұрыс трихромазия

өте қатты аномальдық трихромазия

Протаномалия

Дейтераномалия

Түсті ажырату қабілетінің күштілігі

I дәреже

II дәреже

III дәреже

Редуцирленшен (әлсіз) трихромазия

Прототапшылы

Дейтотапшылы

Тритотапшылы

Дихромазия

Протанопия

Дейтеранопия Тританопия

Түсті ажырату қабілетінің жотығы

монохромазия

195. Босаға кестесінің көмегімен түсті ажырату жұмыстарын табиғи жарықпен немесе күндізгі жарық түстес шамның жарығымен жүргізу ұсынылады. Жарық түсіру деңгейі шамамен 500-ден 1000 лк. дейін болуы тиіс. Қыздыратын шамдармен немесе тікелей күннің сәулесімен жарық түсіруге болмайды. Куәландырылушы арқасын жарық түсіп тұрған жаққа (терезеге) қаратып отырады. Әр картаны куәландырылушыдан 1 метр жерде дәл көзінің деңгейінде тігінен орналастырып көрсету қажет.

196. Куәландырылушы төртбұрыштың ашық тұрған жақтағы бағытын атауға немесе қолымен жоғары, төмен, оңға, солға көрсетуі тиіс. Бір тестің экспозициясына жауап беруге 5 секунд уақыт толығымен жетеді. Тестер кестесінің қойылу тәртібін еркін ауыстырып отыру ұсынылады, ал кездейсоқ болжамды болдырмау үшін төрт бұрыштың ашық тұрған жақтағы орнын ауыстырып, бір кестені кемінде үш рет көрсету керек.

197. Барлық 11 кесте бойынша дұрыс жауап бермегенде бейнелердің және реңінің түстерін куәландырылушылардың барлығы дерлік ажырата алатындай етіп таңдап алынған № 12 кесте көрсетіледі. Бұл байқау тестісі түсті ажырата алмайтындығын сылтауратуы мүмкін болған жағдайда оны анықтау және зерттеудің атқаратын тәртібін көрсету үшін қолданылады. Қалған 11 карта сезімталдығының әрқайсысын өз сәйкестігіне қарай жеке байқау үшін тестердің 3 тобын: сезімталдығы жағынан басым түскені спектрдің қызыл бөлігін (№ 1-ден № 4-ке дейін), спектрдің жасыл бөлігін (№ 5-тен № 8-ге дейін) және спектрдің көк түсті бөлігін (№ 9-дан № 11-ге дейін) құрайды.

198. Куәландырылушының барлық жауаптары босаға кестелері бойынша түсті ажыратуды зерттеу хаттамасына жазылады. Дұрыс жауап "+" белгісімен, дұрыс емес жауап "-" белгісімен белгіленеді.

Шекті көрсеткіштер бойынша түсті ажыратуды зерттеу хаттамасы:

Зерттелетін қабылдағыш		қызыл				жасыл				көк			бақылау
карта №		1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12
Сыналушының 3 кезеңмен сыналғандағы жауаптары	1
	2
	3

Қорытынды ____________________________________________

Сарапшы-дәрігер окулист___________

199. Зерттеу нәтижелеріне баға бермес бұрын тесттердің бірінші тобы (№ 1, 2, 3, 4) прототапшылық және протанопияны, екінші тобы (№ 5, 6, 7, 8) – дейтотапшылық пен дейтеранопияны, үшінші топ (№ 9, 10, 11) – тритотапшылықты анықтауға арналғанын естен шығармаған қажет.

200. Барлық тесттерді сенімді түрде ажырата білу дұрыс трихромазияны білдіреді. № 1, № 5 немесе № 9 тесттердің біреуін ажырата алмай, қалған тесттердің барлығын ажыратқанда түсті ажырату қабілетінің төмендігін (I дәрежелі) көрсетеді. № 1, 2 немесе № 5, 6, немесе № 9, 10 тесттерді ажырата алмау түсті ажырату қабілетінің орташа (II дәрежелі) төмендігін көрсетеді. № 1, 2, 3 немесе № 5, 6, 7, немесе № 9, 10, 11 тесттерді ажырата алмау түсті ажырату қабілетінің айқын (IIІ дәрежелі) төмендігін көрсетеді. № 1, 2, 3, 4 тесттерді ажырата алмау протанопияға, № 5, 6, 7, 8 тесттерді ажырата алмау дейтеранопияға тән.

201. Қабылдағыштардың екеуінің немесе тіптен үшеуінің функциялары бірден бұзылуы әбден мүмкін. Мысалы, I дәрежелі прототапшылықтың IІ дәрежелі дейтотапшылықпен біріккен түріндегі редуцирленген трихромазия.

202. Жалпы, барлық тесттерді ажыратушыларда – күшті трихромазия, бір қате жібергенде - әлсіз трихромазия, ал бір топтағы тесттердің барлығын ажырата алмаушыларда – дихромазия, яғни түсті ажырату қабілетінің жоқ екенін білдіреді.

203. Көздің өткірлігі барлық куәландырылушыларда зерттеледі. Ол Ротаның жарық түсіретін аппаратына орналастырылған Головин-Сивцевтің кестесі бойынша анықталады. Кестеге 40 ватт электрошамымен жарық түсірілуі керек.

Әрбір белгінің көрсетілу уақыты 2-3 секундтан аспайды.

204. Кесте әріптердің төменгі жолдары еденнен 120 см. биік тұратындай етіп, куәландырылушыдан 5 метр ара-қашықтықта терезеге қарама-қарсы қабырғаға орналастырылады. Көздің өткірлігі куәландырылушы кестенің қай қатарынан барлық белгілерді оқыса, сол қатар бойынша ескеріледі. Тек көздің өткірлігіне сәйкес 0.7, 0.8, 0.9; 1.0, қатарларын оқыған кезде бір жолдағы 1 белгіден ғана қате жіберуге жол беріледі. Зерттеу кезінде көздің жоғары өткірлігін болдырмау үшін көзді сығырайтуға тыйым салынады. Көздің 0,1-ден төмендігін анықтау үшін Поляктың қарапайым жарық түсіретін аппаратқа орналастырылған оптотиптері пайдаланылады. Әрбір оптотип кемінде бес түрлі қалыпта көрсетіледі, бұл орайда бес оптотиптің кемінде төртеуі дұрыс қалыпта деп табылса, көздің өткірлігін сол ототип анықтайды.

205. Егер көз өткірлігінің көрсетуі күмән туғызатын болса, зерттеудің бақылау әдістерін қолданған жөн және көздің өткірлігін қайта зерттеуді жүргізу керек.

206. Рефракцияның ауытқу дәрежесі мен сипаты (барлық куәландырылушыларда анықталады) екі түрлі тәсілмен: субъективтік – көздің өткірлігін коррекция арқылы анықтау жолымен және міндетті түрде циклоплегия жағдайында М-холиноблокатор тобынын дәнекерлер ерітіндісімен жүргізіледі.

207. 40 жастан асқан адамдарға мидриатиктер тамызу көз іші қысымын тексергеннен кейін жүргізіледі.

208. Головин-Сивцевтің № 4 кестесін оқу үшін қаріптің көмегімен айқын көрудің жақын нүктесін (аккомодация көлемін) анықтау қызметінің сипаты көру функцияларының жай-күйіне жоғары талаптар қоятын адамдарға медициналық көрсетімдер бойынша жүргізіледі. Тексерудің алынған нәтижелерін жас нормаларымен салыстырған дұрыс.

209. Көру аумағын тексеру медициналық көрсетімдер бойынша периметрде (жай немесе проекциялық) жүргізіледі.

210. Медициналық көрсетімдер бойынша кампиметрия жүргізіледі. Түнде көруді тексеру (қаранғыға бейімделу) қызметі түнгі уақытта ұзақ уақыт көздің көруіне күш түсіруді қажет ететін адамдарға жүргізіледі.

211. Көру ағзасының анатомиялық жай-күйін тексеру бірізділікпен барлық куәландырылушыларға жүргізіледі. Басында көздің қорғау аппаратының жай-күйі анықталады. Бұл ретте қастардың аумағының жай-күйіне, көз ұяларының пішіне мен бірдейлігіне, қабақтардың, кірпіктердің орналасуы мен жай-күйіне, интермаргиналдық кеңістікке, қабақ конъюктивтерінің үстіңгі беттінің сипаты мен түсіне, оларда тыртықтардын болуына назар аударылады.

212. Көз жасы аппаратын тексеру кезінде көзжас нүктелерінің орналысыу мен айқындылығын, ауданын басу арқылы көзжас қабының жай-күйін ескеру қажет. Көзжас бөлудің бұзылуына күман болғанда және жас аққанда түсті каналдық және көзжас-мұрын сынамасының (3% колларгол ерітіндісі немесе 2% флюоресцеин ерітіндісі) көмегімен көзжас бөлу функциясын тексеру қажет.

213. Теріс немесе баяу жүретін сынап байқау алынғанда сұйықтарға арналған көз жасы жолдарының анатомиялық, өту қабілетін тексерген жөн.

214. Алдыңғы және көз ортасын бөлетін кесінділердің жағдайы туралы қорытынды жанама жарық түсіру кезінде, өтпелі жарықпен және қуыстық шаммен зерттеуден кейін шығарылады.

215. Көздің түбін зерттеу барлық куәландырылушыларда жартылай циклоплегия жағдайында мидриацилдің инстилляциялау жолымен айналы офтальмоскоптың (кері офтальмоскоптың) көмегімен және қажет болған жағдайда электрлік офтальмоскоптың, рефлексіз офтальмоскоптың немесе қуыстық шамның көмегімен жүргізіледі.

216. Көз қозғау аппаратын зерттеу кезінде әрбір көздің қозғалысына жеке-жеке және көздің қылилығын, еріксіз жыпылықтауын, конвергенция жағдайын айқындау мақсатымен бинокуллярлық қозғалысқа назар аударады. Қылилық дәрежесі шам арқылы периметр доғасының көмегімен анықталады және градус бойынша, сондай-ақ Меддокс шкаласы арқылы айқындалады. Қылилық бұрышын іс жүзінде Гиршбергтің әдісі бойынша айналы офтальмоскоппен өлшеу ыңғайлы. Қылилық мөлшері шыны айнадағы жарық рефлексінің жағдайы бойынша орналасқан болса, онда қылилық бұрышы 15 С, егер көздің сыртқы мөлдір қабығының ортасында болса - 25-30 С, лимбеде болса – 45 С, лимбеден тыс болса – 60 С тең және одан да артық болады.

217. Көзалмасының қозғалысын анықтау шектеумен ере жүрмейтін диплопияға шағымданған кезде, қызыл бейнесі бар қос бейнелерді зерттеу жүргізіледі.

218. Көздің еріксіз жыпылықтауы айқындалған кезде, оның сипаты мен пайда болуын анықтау керек. Еріксіз жыпылықтаудың себебі көз патологиясынан деп сынауға негіз болмаған жағдайда невропатолог пен оториноларингологтың кеңестері қажет. Қалыптасқан еріксіз қызметке қарсы көрсету болып табылмайды.

219. Қарашық реакцияларын зеттеу барлық куәландырылушыларға қатысты жүргізіледі. Бинокулярлық көру көзге ұзақ салмақ түсіруді талап ететін қызметтегі адамдарда және медициналық көрсетулер бойынша анықталады. Бинокулярлық көруді анықтау үлкен диплоскопта, түрлі түсті тестіде (поляроидтық көзілдіріктерді пайдалана отырып) жүргізіледі.

220. Көз ішінің қысымын зерттеу пальпация арқылы барлық куәландырылушыларға қатысты жүргізіледі. 40 жастан асқан барлық адамдарға Маклаков тонометрінің көмегімен тонометрия жүргізу керек.

9. Ауыз қуысы мен жақтарды зерттеу

221. Ауыз қуысы мен жақтарды зерттеу шағымдарды айқындаудан, олардың сипатын бағалаудан анамнезді, клиникалық және функционалдық зерттеулерді жинаудан құралады. Куәландырылушылардың жақ-бет маңайында басынан өткерген ауруларының, жарақаттардың және операциялардың сипаттары анықталады.

222. Объективтік зерттеу бетті ауыз алды мен қуысын қараудан басталады. Жақ асты маңайы мен мойынның лимфатикалық аппаратын зерттеу бір қолмен куәландырылушының басын қисайтып ұстау арқылы жүргізіледі, ал екінші қолмен жақ асты маңайындағы лимфатикалық тораптар ұстап байқалады. Лимфатикалық тораптарды зерттеу басын алдымен бір жақтан, содан соң екінші жақтан беру арқылы жүргізіледі.

223. Ауыз басы артқа қарай ақырын шалқайтылған кезде екі кезеңде: алғашқыда жақтың жабық тұрған кезінде (еріндер, ауыз алды, тістеу), ал содан соң ауыз қуысы (тістер, пародонт, шырышты қабық және тіл) зерттеледі. Тістер мен ауыз қуысы органдарын зерттеу кезінде тіс дәрігерлік айналар, тіс дәрігерлік пинцеттері диагностикалық зондтар пайдаланылады. Самай төменгі жақ буындарының функциясы ауызды ашу және төменгі жақтың жанама қозғалыстары арқылы тексеріледі. Буынның өзін зерттеуді екі қолдың сұқ саусақтарын куәландырылушының есту қуыстарына енгізу арқылы өткізеді, сонда бірден алдыңғы жақ тері қабаттарының астынан төменгі жақтың буын басы байқалады.

224. Медициналық куәландыру кезінде сондай-ақ тіс жақ, жүйелері органдарының негізгі функциялары: тыныс алу, сөйлеу, жұтыну, шайнау зерттеледі. Шайнау функциясының бұзылуы шайнау фазасының өзгеруімен, шайнау қысымының теңбе-тең орналастырылмауымен, шайнау қозғалысы санының артуымен және тамақты шайнау уақытының ұзаруымен айқындалады.

225. Шайнау функциясының бұзылуын қалпына келтіру шайнаудың тиімділігі 40% ке төмендегеннен кейін ауырлай түседі.

226. Шайнаудың тиімділігі Агапов-Оксманның әдістемесі бойынша анықталады. Жоғары және төменгі жақ сүйектерінің интактылық тіс қатарларының шайнау тиімділігі 100% ке қабылданады. Бұдан шығатын қорытынды, әрбір жақтағы тіс қатарының жартысы 25% ті құрайды, шайнау тиімділігінің бірлігі ретінде жоғарғы бүйірдегі күрек тісті қабылдаған дұрыс

Тіс формуласы бойынша тіс №

барлығы

7 тіс

Шайнау тиімділігі

Сонымен қатар 8-тістер есепке алынады: жоғарғы - 3% төменгі - 4%

227. Осы әдістеме бойынша тіс қатарларының шайнау тиімділігін айқындаған кезде тістің жоқтығы ғана емес, осыған орай оның антогонисі функциясына байланысты түсіп қалуы да ескеріледі.

228. Сақталып қалған тістердің шайнау тиімділігін бағалаған кезде сондай-ақ пародонтаның жағдайы есепке алынады. І патологиялық дәрежелі ептілігі кезінде тістердің құндылығы 1/4-ке, ептілігі кезінде ІІ дәрежелі - на 1/2-ке кішірейеді, ептілігі немесе III дәрежелі емдеуге және пломба салуға келмейтін коронасы бұзылған тістер жоқ деп есептеледі.

229. Операциядан, жарақаттан және күрделі протез жасаудан кейін шайнаудың тиімділігін бағалау мақсатында Гельманның, Рубиновтың (мастикациографаның көмегімен төменгі жақ сүйегінің шайнау қозғалысын графикалық, тіркеу) және басқалардың әдістері қолданылады.

230. Ауыз қуысы мен тістерді объективтік зерттеу байқаудан пальпациядан және перкуссиядан құралады. Қажетті жағдайда электроодонтодиагностика, тістерді және пародитті өтпелі жарық арқылы зерттеуде Писарев-Шиллердің және басқалардың аппликациялардың үлгілері пайдаланылады.

231. Орталық окклюзияда тіс қатарларының қабысуы (тістеу) үш өзара прпендикулярлық жазықтықта (сагиттальдық, тік және көлденең) анықталады. Тістердің ауытқулары кезіндегі түрі, сондай-ақ тіс қатарларының жылжуы сызықтық өлшеу арқылы анықталады. I дәрежелі тістердің ауытқуларына тіс қатарларының 5 мм дейін, II дәрежесіне - 5 мм ден 10 мм дейін, III дәрежесіне - 10 мм жоғары жағдайлар жатады. Милиметрлік бұл мөлшер жақшаға алу арқылы ауытқу дәрежесінен кейін көрсетіледі.

232. Тістер болмағанда, олардың патологиясы анықталған жағдайда медициналық куәландыру актісінде, оқуға түсушінің карточкасында міндетті түрде кариоздық, пломба салынған және жұлынып тасталған (КПЖ) тістерінің саны көрсетіле отырып, тіс формуласы көрсетіледі.

10. Гинекологиялық зерттеу

233. Гинекологиялық зерттеу кезінде қолмен зерттеу және аспалық әдістер қолданылады. Гинекологиялық зерттеудің маңызды әдісі жатырдың (жағдайы, мөлшері, нысаны, консистенциясы, қозғалу дәрежесі және т.б.) және крестік-түйіні қосымшаларының жағдайларын объективтік бағалауға мүмкіндік беретін бимануальдық сипау болып табылады.

234. Гинекологиялық зерттеу кезінде айнаның көмегімен қынапты және жатыр мойнын байқау, жатырды артқы пункция, жатыр мойнынан биопсияны байқап қарау, жатыр қуысынан аспирата алу, хромодиагностика (люголий ерітіндісін жаққаннан кейін шырышты жатыр мойнының түрлі-түсті реакциясы), вагинальдық сүртулердің цитологиясы, кольпоскопия және басқалары жүргізіледі.

235. Созылмалы цервицит, уретрит, қынап алдындағы бездердің қабынуы, проктит кезінде процесті жасанды түрде шиеленістіру мақсатында өршітудің, әр түрлі тәсілдері қолданылады, соған байланысты жиі-жиі сұйық заттардың бөлінуі күшейеді. Бұл ерекше қоздырғыштың болуын жеңілдетеді немесе оған тән клиникалық белгілермен байланыста болады. Сондай-ақ жергілікті: механикалық (уретрді немесе мойын арналарын кеңейткіштермен кеңейту), уретрге немесе жатыр мойнына және т.б. жай массаж жасау, химиялық (протаргол, люголь ерітіндісін, ас тұзының 10% ерітіндісін жағу), физиотерапиялық (ионофорез, диатермия, жергілікті жарық ванналары, ыстықты бүркіп шашу, батпақ тампондары және басқалары), биологиялық (цервикальдық арнаны бөлетін жатыр мойнын егу) қоздыру тәсілдерін қолдану қажет. Бұл мақсатта сондай-ақ алиментарлық қоздыруды немесе вакциналар енгізе отырып, ерекше қоздыруды пайдалануға болады.

Қазақстан Республикасы Ұлтық ұланының
әскери-дәрігерлік сараптама өткізу кезіндегі
зерттеу әдістемесіне қосымша

Медициналық куәландыру үшін қажет құралдың, медициналық және шаруашылық мүліктің тізбесі

	Дәрігерлік-медициналық құралдар, заттар мен аппараттар	Саны		Өлшем бірлігі
1	2	3		4
Антропометрия кабинеті
1.	Медициналық таразы	1		дана
2.	Қол динамометрі (жалпысеріппелі)	2		дана
3.	Сантиметрге бөлінген өлшеу лентасы	1		дана
4.	Анатомиялық пинцет	2		дана
5.	Бой өлшегіш	1		дана
6.	Спирометр	1		дана
7.	Ұлғайтқыш шыны (лупа)	1		дана
8.	Сфигмоманометр	1		дана
9.	Стационарлық бактерицидті сәулелеуіш	1		дана
Шығыс материалдары: спирт 96% – 100мл., медициналық қолғаптар – 50 жұп; мақта 100 гр.; құралдарды өңдеуге арналған дез. ерітінді, аспаптарды өңдеуге арналған ыдыс – 2 дана, шприц (бір реттік) 5,0 мл – 50 дана, медициналық халат (немесе костюм) – 2 дана, аммиак – 5 мл., бөлме термометрі – 1 дана
Терапевтің кабинеті
10.	Стетофонендоскопы бар тонометр	2		жиынтық
11.	Медициналық термометр	3		дана
12.	Тілге арналған түзу екіжақты шпатель	5		дана
13.	Бүйректәрізді эмальданған леген	1		дана
14.	Медициналық кушетка	1		дана
15.	Үстел шамы	1		дана
16.	Стационарлық бактерицидті сәулелеуіш	1		дана
Мақта 100 гр.; құралдарды өңдеуге арналған дез. ерітінді, аспаптарды өңдеуге арналған ыдыс – 2 дана, медициналық халат (немесе костюм) – 2 дана, аммиак – 5 мл.
Хирургтің кабинеті
17.	Стетофонендоскоп	1		дана
18.	Бұрышөлшеуіш	1		дана
19.	Сантиметрге бөлінген өлшеу лентасы	1		дана
20.	Медициналық кушетка	1		дана
21.	Стационарлық бактерицидті сәулелеуіш	1		дана
Шығындау материалдары: спирт 96% – 100мл., медициналық қолғаптар – 50 жұп; мақта 100 гр.; құралдарды өңдеуге арналған дез. ерітінді, аспаптарды өңдеуге арналған ыдыс – 2 дана, медициналық халат (костюм) – 2 дана
Невропатологтің кабинеті
22.	Неврологиялық балғаша	1		жиынтық
23.	Тілге арналған түзу екіжақты шпатель, жиынтық	5		дана
24.	Сантиметрге бөлінген өлшеу лентасы	1		дана
25.	Бүйректәрізді эмальданған леген	1		дана
26.	Медициналық қолшам (офтальмоскопия үшін)	1		дана
27.	Медициналық кушетка	1		дана
28.	Стационарлық бактерицидті сәулелеуіш	1		дана
Шығыс материалдары: спирт 96% – 100мл., құралдарды өңдеуге арналған дез. ерітінді, аспаптарды өңдеуге арналған ыдыс – 2 дана, медициналық халат (костюм) – 2 дана
Психиатрдың кабинеті
29.	Неврологиялық балғаша	1		жиынтық
30.	Медициналық қолшам (офтальмоскопия үшін)	1		дана
31.	Медициналық халат (костюм)	2		дана
32.	Стационарлық бактерицидті сәулелеуіш	1		дана
Оториноларингологтың кабинеті
33.	Барани креслосы	1		дана
34.	Құлақ воронкалары № 1, 2, 3, 4	3		жинақ
35.	Пневматикалық құлақ воронкасы	1		дана
36.	Бір жақты кереңдікті айқындаған кезде естуді зерттеу үшін құлақ тығыны	1		дана
37.	Көмей айнасы	2		дана
38.	Мұрын айнасы	15		дана
39.	Воячектің сүйір ұшты құлақ зонды	1		дана
40.	Түйметәрізді зонд	2		дана
41.	Мақта үшін бөлігі бар құлақ зонды	1		дана
42.	Қабырғасы бойынша иілген құлақ пинцеті	1		дана
43.	Маңдай рефлекторы	1		дана
44.	Бүйректәрізді эмальданған легендер	2		дана
45.	Медициналық термометр	1		дана
46.	Құрғақ күйдіру шкафы (зарарсыздандырғыш)	1		дана
47.	Тілге арналған түзу екіжақты шпатель	15		дана
48.	Спирттік шам	1		дана
49.	Үстел шамы	1		дана
50.	Стационарлық бактерицидті сәулелеуіш	1		дана
Шығыс материалдары: спирт 96% – 100мл., медициналық қолғаптар – 50 жұп; мақта 100 гр.; құралдарды өңдеуге арналған дез. ерітінді, аспаптарды өңдеуге арналған ыдыс – 2 дана, медициналық халат (костюм) – 2 дана
Окулистің кабинеті
51.	Қабақ көтергіш үлкен	2		дана
52.	Скиаскопиялық сызғыш	2		дана
53.	Көзілдірік таңдауға арналған өлшеу сызғышы	1		дана
54.	Күнқағарлы бинокулярлық лупа	1		дана
55.	Поляктің оптотипі	1		дана
56.	Офтальмоскоп	1		дана
57.	Көзілдірік әйнектері	1		жинақ
58.	Головин-Сивцев кестесі үшін жарықтандыратын аппарат	1		дана
59.	Офтальмологиялық шам	1		дана
60.	Көру өткірлігін айқындау үшін Головин-Сивцев кестесі	1		жиынтық
61.	Түсті көруді зерттеу үшін шектеу кестесі	1		жиынтық
62.	Төмендеген көруді сылтауратуды зерттейтін бақылау кестелері және Поляктің белгілері	1		жиынтық
63.	Бүйректәрізді эмальданған леген	2		дана
64.	Көз эластотонометрі	1		дана
65.	Жас жолдарын жууға арналған екі ұшы доғал канюлалы шприц	2		дана
66.	Үстел шамы	1		дана
67.	Медициналық қол шам (офтальмоскопия үшін)	1		дана
68.	Стационарлық бактерицидті сәулелеуіш	1		дана
Шығыс материалдары: спирт 96% – 100мл., медициналық қолғаптар – 50 жұп; мақта 100 гр.; құралдарды өңдеуге арналған дез. ерітінді, аспаптарды өңдеуге арналған ыдыс – 2 дана, медициналық халат (костюм) – 2 дана, көру өткірлігін диагностикалау үшін қолданылатын дәрілік препараттар
Стоматологтың кабинеті
69.	Тіс айнасы	25		дана
70.	Істік тәрізді түзу тіс зонды	3		дана
71.	Бұрышы иілген тіс зонды	25		дана
72.	Жалпы мақсаттағы анатомиялық пинцет	2		дана
73.	Стандартты емес иілген тіс пинцеті	10		дана
74.	Жарықтандыратын құрал	1		дана
75.	Стационарлық бактерицидті сәулелеуіш	1		дана
Шығыс материалдары: спирт 96% – 100мл., медициналық қолғаптар – 50 жұп, мақта 100 гр., құралдарды өңдеуге арналған дез. ерітінді, аспаптарды өңдеуге арналған ыдыс – 2 дана, медициналық халат (немесе костюм) – 2 дана
Дерматологтың кабинеті
76.	Ұлғайтқыш шыны (лупа)	1	дана
77.	Вуд шамы	1	дана
78.	Медициналық кушетка	1	дана
79.	Медициналық керме	1	дана
80.	Стационарлық бактерицидті сәулелеуіш	1	дана
Шығыс материалдары: спирт 96% – 100мл., медициналық қолғаптар – 50 жұп, мақта 100 гр., құралдарды өңдеуге арналған дез. ерітінді, аспаптарды өңдеуге арналған ыдыс – 2 дана, медициналық халат (немесе костюм) – 2 дана

Қазақстан Республикасы
Ұлттық ұланының әскери-дәрігерлік
сараптама өткізу қағидаларына
2-қосымша

Нысан

Фотосуретке арналған орын

(әскери бөлімінің

елтаңба мөрі)

Әскери оқу орнына түсетін азаматтың
медициналық куәландыру
картасы

1. Тегі, аты, әкесінің аты бар болса, туған жылы _____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

әскери қызметшіге (әскери атағын жазу)

2. Тұрғылықты жері (мекенжайы) ______________________________________

(әскери қызметшілерге мекенжайы мен әскери бөлімнің шартты атауы)

_____________________________________________________________________

3. Шалдыққан аурулары, оның ішінде cоңғы 12 ай ішінде инфекциялық аурулармен ауырғандығы туралы мәліметтер_____________________________

_____________________________________________________________________

4. Дәрі-дәрмек құралдарын және басқа да заттарды көтере алмайтындығы (жоғары сезімталдық) туралы мәліметтер_______________________________

5. Диспансерлік есепте алу (бақылау) туралы мәлімет__________________

_____________________________________________________________________

6. Тексеру нәтижелері:

	Алдын ала медициналық куәландыру 20 __ ж. "___" ____________				ҚІД жанындағы ӘДК-да медициналық куәландыру 20 __ ж. "___" ____________			Түпкілікті медициналық куәландыру 20 __ ж. "___" ____________
1	2				3			4
Шағымдар мен анамнез
Жалпы қан талдауы
Мерезге микропреципитация реакциясы (микрореакция)
Жалпы зәр талдауы
Мұрын қосалқы қуыстарының рентгенографиясы
Кеуде тіндері органдарының флюорографиясы
ЭКГ- зерттеу
Зәрді гельминттерге зерттеу
В және С гепатиттерінің маркерлеріне қанды зерттеу
АИТВ-инфекциясына қанды зерттеу
Басқа да зерттеулер
Бойы/дене салмағы
Қол динамометриясы (оң / сол қол)
Дене динамометриясы
Терапевт:
Эндокринді жүйе
Жүрек-қан тамырлары жүйесі
Функционалдық сынама	тыныштықта	жүктемеден кейін	2 мин кейін	тыныштықта		жүктемеден кейін	2 мин кейін		тыныштықта	жүктемеден кейін	2 мин кейін
бір минутта тамыр соғысы
артериалдық қан қысымы
Тыныс алу мүшелері
Ас қорыту мүшелері
Бүйрек
Көкбауыр
Диагнозы
Қорытынды
Күні, дәрігердің қолы, тегі, аты-жөні
Хирург
Лимфа түйіндері
Сүйек-бұлшықет жүйесі
Перифериялық қан тамырлары
Несеп-жыныс жүйесі
Анус және тік ішек
Диагнозы
Қорытынды
Күні, дәрігердің қолы, тегі, аты-жөні
Невропатолог
Бассүйек-ми жүйкелері
Қозғалыс аясы
Рефлекстер
Сезімталдығы
Вегетативті жүйке жүйесі
Диагнозы
Қорытынды
Күні, қолы, тегі, аты-жөнінің бас әріптері
Психиатр
Қабылдау
Интеллектуалды-мнестикалық аясы
Эмоционалды-ерік аясы
Диагнозы
Қорытынды
Күні, дәрігердің қолы, тегі, аты-жөні
Окулист
	оң көз		сол көз			оң көз	сол көз			оң көз	сол көз
Түсті сезіну
Түзетулерсіз көру өткірлігі
Түзетулермен көру өткірлігі
Скиаскопиялық рефракция
Бинокулярлық көру
Анық көрудің жақын нүктесі
Жас жолдары
Қабақтар мен
Конъюнктивалар
Көз алмаларының орналасуы мен қозғалысы
Көз қарашықтары мен олардың реакциясы
Оптикалық орта
Көздің түбі
Диагнозы
Қорытынды
Күні, дәрігердің қолы, тегі, аты-жөні
Оториноларинголог:
Сөйлеу
Мұрынмен тыныс алу	оң		сол			оң	сол			оң	сол
Сыбырлап сөйлеу
Құлақ барофункциясы
Вестибулярлық аппараттың функциялары
Иіс сезу
Диагнозы
Қорытынды
Күні, дәрігердің қолы, тегі, аты-жөні
Стоматолог
Тіс түйіс
Ауыздың сілемейлі қабықшасы
Тістер
Қызыл иектер
Диагнозы
Қорытынды
Күні, дәрігердің қолы, тегі, аты-жөні
Дерматовенеролог
Тексеру деректері
Диагнозы
Қорытынды
Күні, дәрігердің қолы, тегі, аты-жөні
Басқа да дәрігер-мамандар
Диагнозы, қорытынды, күні, дәрігердің қолы, тегі, аты-жөні

7. Медициналық куәландыру нәтижелері:

1) әскери-дәрігерлік комиссияның алдын-ала медициналық куәландыруы

_____________________________________________________________________

(ӘДК атауы көрсетілсін)

Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерінде, басқа да әскерлері мен әскери құралымдарында қызмет ету үшін адамдар денсаулық жағдайының сәйкес келуіне қойылатын талаптардың _____ бағанының _____ тармақтың _____тармақшасы негізінде____________________________________________

М.О. Комиссия төрағасы ______________________________________________

(әскери атағы, қолы, аты-жөнінің бас әріптері, тегі)

Комиссия хатшысы ____________________________________________________

(әскери атағы, қолы, аты-жөнінің бас әріптері, тегі)

Комиссияның пошталық мекенжайы_______________________________________

2) әскери-дәрігерлік комиссияның қорытынды медициналық куәландыруы

_____________________________________________________________________

(ӘДК атауы көрсетілсін)

Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерінде, басқа да әскерлері мен

әскери құралымдарында қызмет ету үшін адамдар денсаулық жағдайының

сәйкес келуіне қойылатын талаптардың _____ бағанының _____ тармақтың

_____тармақшасы негізінде____________________________________________

М.О. Комиссия төрағасы ______________________________________________

(әскери атағы, қолы, аты-жөнінің бас әріптері, тегі)

Комиссия хатшысы ____________________________________________________

(әскери атағы, қолы, аты-жөнінің бас әріптері, тегі)

Комиссияның пошталық мекенжайы_______________________________________

Қазақстан Республикасы
Ұлттық ұланының әскери-дәрігерлік
сараптама өткізу қағидаларына
3-қосымша

Нысан

Әскери-дәрігерлік комиссия отырыстарының хаттамалар

кітабы

__________________________________________________________________

(комиссияның атауы)

№	Тегі, аты, әкесінің аты,)	Туған жылы (күн, ай, жыл), әскери шені	Қызмет орны кім жіберді	ӘДК қорытын дысы тармақ, тармақша ауру кестесі және физиклық жетіспеушлігі қызметкежарамдылығы туралы қортынды	№ жолы
1	2	3	4	5	6

Ескерту: Әскери-дәрігерлік комиссия отырыстарының хаттамалар кітабын электронды түрде жүргізілуі келесі талаптар сақталған жағдайда рұқсат етіледі:

1. Электронды хаттама медициналық комиссияның отырысы күні "Times New Roman 14" шрифтпен, А4 форматтағы парақтарға басылады, сол күні тексеріледі, комиссия төрағасы және мүшелері қол қояды, хронологиялық жүйелілікте тігіледі.

2. Әр парақ жоғарыда ортада нөмірленеді. Парақтың астыңғы сол жақ бұрышында комиссия хатшысының тегі мен аты-жөні көрсетіледі, (қара немесе көк түсті сиямен) қаламмен қол қойылады, сонымен қатар орындаған күн көрсетіледі.

3. Хаттамалар кітабін электронды нұсқада бірыңғай жүргізілуі үшін "Microsoft Excel" офистік нұсқасы қолданады.

4. Электронды хаттамамен жұмыс істеу қатаң шектеледі (пароль қойылады), тек қана медициналық комиссия хатшысының қатысуымен жүзеге асырылады.

Қазақстан Республикасы
Ұлттық ұланының әскери-дәрігерлік
сараптама өткізу қағидаларына
4-қосымша

Нысан

Фотосуретке арналған орын

(Әскери бөлімінің елтаңба мөрі)

______ данадан тұратын анықтаманы, науқастануы туралы куәлікті (керек емесі сызып тасталсын) алдым. ____________ (қолы) _____________ (тегі түсінікті жазылсын)

20 ______ж."____" _______________

________________________________________________________________

(әскери-дәрігерлік комиссияның атауы)

№_______ Медициналық куәландыру актісі

1. Тегі, аты, бар болса әкесінің аты ________________________________

2. Туған жылы _____________________ білімі___________________________

3. Азаматтық кәсібі, мамандығы, лауазымы ____________________________

4. Қарулы Күштерде (мерзімді қызмет) ________ бастап ________ дейін

қызмет өткерді ______________________________________________________

(айы, жылы) (айы, жылы) (иә, жоқ)

Қызметтен шығу себебі _______________________________________________

5. Ұлттық қауіпсіздік комитеті, Қорғаныс министрлігі жүйесінде,

Республикалық ұланда, Ұлтық ұланда _________ бастап

___________________________дейін

(айы, жылы) (айы, жылы)

қызмет өткерді ______________________________________________________

(иә, жоқ)

Қызметтен шығу себебі _______________________________________________

6. Арнаулы немесе әскери атағы ______________________________________

Соңғы жұмыс (қызмет) орны және лауазымы (толық жазыңыз) _____________

_____________________________________________________________________

7. Соңғы 12 ай ішінде қанша күн ауырды ______________________________

8. Қашан және қайда емделді _________________________________________

_____________________________________________________________________

9. Мүгедек болып танылды ма ___, қандай топтағы ___, бастап _________

(иә,жоқ)

дейін _______________, сырқаттануы бойынша __________________________

_____________________________________________________________________

10. Бұрын комиссиядан (ІІМ ОӘДК, ҚМ ОӘДК, Қорғаныс істері жөніндегі

басқарма -дәрігерлік комиссиядан) өткен бе __________________________

___________ қай жылы _________________, қайда _______________________

_____________________________________________________________________

(иә, жоқ)

11. Өзімді ұсынылып отырған немесе қызметке әрі қарай

___________________________________________________ деп санаймын.

(жарамды, жарамсыз)

12. Тұрғын үйінің мекен-жайы және телефоны __________________________

_____________________________________________________________________

13. ӘДК-ға әскери билетімді (әскери қызметшілер үшін), қызметтік

куәлігімді, паспортымды және емделу, медициналық куәландыру өту

туралы қолымда бар медициналық құжаттарымды ұсынуға міндеттенемін.

Мен хабарлаған барлық мәліметтердің дұрыстығын өз қолыммен растаймын

_______________________ 200 ____ ж." _____ "__________

ӘСКЕРИ БИЛЕТТЕГІ (ТІРКЕУ КУӘЛІГІНДЕГІ) ӘСКЕРИ ҚЫЗМЕТКЕ

ЖАРАМДЫЛЫҒЫ ТУРАЛЫ МӘЛІМЕТТЕР

Куәландыру күні _________________ жарамдылық санаты _________________

№ ________бұйрықтың _________ баптары, қайда берілді ________________

_____________________________________________________________________

ҚЫЗМЕТТІК КУӘЛІКТЕГІ МӘЛІМЕТТЕР

№ _______________, сериясы ________, қай жерде берілді ______________

Күні ________________________________________________________________

ОӘДК медициналық тіркеушісі тексерді ________________________________

Объективтік зерттеу деректері

1. Хирург. Антропометриялық деректер: Бойы_____см. Салмағы ___кг.

Кеуде шеңбері: тыныш күйде ________ ауа жұтқанда ___________, ауа

шығарғанда.

Спирометрия _________________________________________________________

Динамометрия: оң жақ қол басы___, сол жақ қол басы___ Тұлға бойы_____

Шағымдар: ___________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Анамнез (жарақаттар, операциялар, қайда емделді)_____________________

_____________________________________________________________________

Жалпы ағзаның жетілуі________________________________________________

Тері және көзге көрінетін кілегейлі қабықшалар_______________________

Лимфа түйіні_________________________________________________________

Бұлшық ет жүйесі ____________________________________________________

Сүйектік жүйесі және буындары _______________________________________

_____________________________________________________________________

Қалқанша без ________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Шеткері қан тамырлары _______________________________________________

_____________________________________________________________________

Ректальды ___________________________________________________________

ДИАГНОЗ: ____________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Хирургтың Т.А.Ә., күні, қолы ________________________________________

_____________________________________________________________________

2. ЛОР-дәрігер (ОТОЛАРИНГОЛОГ). Шағымдар:

_____________________________________________________________________

Анамнез (қандай аурулармен ауырды, жарақаттар, қайда емделді)

_____________________________________________________________________

Сөйлеу

дефектілері__________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Жұтқыншақ көмекей

_____________________________________________________________________

Мұрынмен тыныс алу оң жақ______________________сол жақ_______________

Иіс сезімі: _________________________________________________________

Құлақтар. Дабыл жарғақтарының жағдайы _______________________________

Сыбырлап сөйлегендегі есту өткірлігі: _______________________________

_____________________________________________________________________

Құлақтың барофункциясы: _____________________________________________

Вестибулярлық аппараттың қызметі (ОС ның айналуымен екі еселік

тәжірибе) ___________________________________________________________

_____________________________________________________________________

ДИАГНОЗ:_____________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Отоларингологтың Т.А.Ә., күні, қолы _________________________________

_____________________________________________________________________

3. Көз дәрігері. Шағымдар: __________________________________________

_____________________________________________________________________

Анамнез (қандай аурулармен ауырды, операциялар, қайда емделді)

_____________________________________________________________________

Түстерді ажырату (Рабкин бойынша) ___________________________________

_____________________________________________________________________

	Оң жақ көзі	Сол жақ көзі
Коррекциясыз көру өткірлігі
Коррекциямен көру өткірлігі
Скиаскопиялық рефракция
Анық көрудің ең жақын нүктесі

Қозғалыс аппараты ___________________________________________________

Көз жасының жолдары _________________________________________________

Қабағы мен конъюнктивасы ____________________________________________

Көз алмаларының орналасуы мен қозғалмалылығы ________________________

Қарашықтары және олардың реакциялары ________________________________

Оптикалық орта (көздерінің алдыңғы бөліктері мен терең орта)

_____________________________________________________________________

Көздің түбі:_________________________________________________________

Көру аумағы _________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Бинокулярлық көру ___________________________________________________

_____________________________________________________________________

ДИАГНОЗ:_____________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Көз дәрігерінің Т.А.Ә., күні, қолы __________________________________

_____________________________________________________________________

4. Тіс дәрігері. Шағымдар, анамнез: _________________________________

_____________________________________________________________________

Формуласы ------------- 8 7 6 5 4 3 2 1 ! 1 2 3 4 5 6 7 8

Тіс түйісі___________________________________________________________

Ауыз қуысының кілегейлі қабықшасы____________________________________

_____________________________________________________________________

Қызыл иектері________________________________________________________

ДИАГНОЗ:_____________________________________________________________

Тіс дәрігерінің Т.А.Ә., күні, қолы __________________________________

_____________________________________________________________________

5. Дерматовенеролог. Шағымдар: ______________________________________

_____________________________________________________________________

Анамнез: ____________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Объективтік деректер: _______________________________________________

_____________________________________________________________________

ДИАГНОЗ:_____________________________________________________________

_____________________________________________________________________

(кең таралуы, нысаны, сатысы, асқынуының жиілігі)

_____________________________________________________________________

Дерматовенерологтың Т.А.Ә., күні, қолы ______________________________

_____________________________________________________________________

6. Невропатолог. Шағымдар: __________________________________________

_____________________________________________________________________

Анамнез (қандай аурулармен ауырды, жарақаттар, қайда емделді)

_____________________________________________________________________

Бас сүйегі-ми нервтері ______________________________________________

_____________________________________________________________________

Шеткері нервтер _____________________________________________________

_____________________________________________________________________

Рефлекстер _____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Сезгіштігі __________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Вегетативтік нерв жүйесі ____________________________________________

_____________________________________________________________________

ДИАГНОЗ: ____________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Невропатологтың Т.А.Ә., күні, қолы __________________________________

_____________________________________________________________________

7. Психодиагностикалық зерттеу. _____________________________________

_____________________________________________________________________

Ұсынылады (ұсынылмайды)

Ескертпе ____________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Психологтың Т.А.Ә., күні, қолы ______________________________________

_____________________________________________________________________

8. Психиатр. Шағымдар: ______________________________________________

_____________________________________________________________________

Анамнез (қандай аурулармен ауырды, зиянды әдеттері, естен талу,

ұстама) _____________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Мәртебесі _____________ Санасы__________________ Зейіні _____________

Есі ______________ Ойлау қабілеті _________ Интеллекті ______________

Эмоциалдық-жігерлік саласы __________________________________________

_____________________________________________________________________

ҚОРЫТЫНДЫ: __________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Психиатрдың Т.А.Ә., күні, қолы_______________________________________

_____________________________________________________________________

9. Терапевт. Шағымдар: ______________________________________________

_____________________________________________________________________

Анамнез (қандай аурулармен ауырды, қайда зерттеуден өтті, емделді)

_____________________________________________________________________

Тамақтану____________________________Тері жамылғысы__________________

Көзге көрінетін кілегейлі қабықшалар_________________________________

Эндокриндік жүйесі___________________________________________________

_____________________________________________________________________

Жүрегі: шекаралары___________________________________________________

Тондары______________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Қайта өлшеу күндері	2010 жылғы "___" ___________			2010 жылғы "___" ___________			2010 жылғы "___" ___________
Өлшеу жағдайлары	Отырғандағы тыныштықта	15 рет отырып- тұрғаннан кейін	2 минуттан кейін	Отырғандағы тыныштықта	15 рет отырып- тұрғаннан кейін	2 минуттан кейін	Отырғандағы тыныштықта	15 рет отырып- тұрғаннан кейін	2 минут тан кейін
Пульс
Артериялық қысымы
1 минуттағы тыныс алу қозғалысының жиілігі

Тыныс алу органдары__________________________________________________

_____________________________________________________________________

Ас қорыту мүшелері __________________________________________________

_____________________________________________________________________

Бауыры_______________________________________________________________

Көк бауыры___________________________________________________________

Бүйректері___________________________________________________________

ДИАГНОЗ:_____________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Терапевтің Т.А.Ә., күні, қолы _______________________________________

_____________________________________________________________________

10. Гинеколог. Шағымдар:

_____________________________________________________________________

Анамнез (қандай аурумен ауырды, операциялар) ________________________

_____________________________________________________________________

ДИАГНОЗ:_____________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Гинекологтың Т.А.Ә., күні, қолы _____________________________________

_____________________________________________________________________

11. Рентгенологиялық зерттеудің, зертханалық, функционалдық және

басқа да зерттеулер мен консультациялардың деректері:________________

_____________________________________________________________________

Қазақстан Республикасы
Ұлттық ұланының әскери-дәрігерлік
сараптама өткізу қағидаларына
5-қосымша

Нысан

Жүктілігі туралы анықтама

Берілді осы анықтама_________________________________________________

(әскери атағы, аты әкесінің аты, фамилиясы, туған жылы)

20____ж "___"__________________ куәландырылып, ______________________

(әскери-дәрігерлік комиссия атауы)

_____________________________________________________________________

Диагнозы: Жүктілігі ____________________ апта.

_____________________________________________________________________

Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерінде, басқа да әскерлері мен

әскери құралымдарында қызмет ету үшін адамдар денсаулық жағдайының

сәйкес келуіне қойылатын талаптардың _____ бағанының _____ тармақтың

_____тармақшасы негізінде.

М.О. Комиссия төрағасы ______________________________________________

(әскери атағы, қолы, аты-жөнінің бас әріптері, тегі)

Комиссия хатшысы ____________________________________________________

(әскери атағы, қолы, аты-жөнінің бас әріптері, тегі)

Қазақстан Республикасы
Ұлттық ұланының әскери-дәрігерлік
сараптама өткізу қағидаларына
6-қосымша

Нысан

_______________________________________________

(әскери-дәрігерлік комиссияның атауы)

Медициналық куәландыру туралы № _____ анықтама

_____________________________________________________________________

(қатардағы және басшы құрамдағы адамдардың, әскери қызметшілердің

_____________________________________________________________________

арнаулы немесе әскери атағы, тегі, аты, әкесінің аты, туған жылы)

_____________________________________________________________________

(қызмет орны)

____________________________________________________ куәландырылды.

(әскери-дәрігерлік комиссияның атауы)

20_____жылғы "_____"___________________

Сырқаттың (жараланудың, контузияның, жарақаттанудың, мертігудің)

себепті байланысы туралы комиссияның диагнозы мен қаулысы:

Қазақстан Республикасынының Қарулы Куштерінде, басқа да әскерлері мен

әскери құралымдарында қызме ету үшін адамдар денсаулық жағдайының

сәйкес келуіне қойылатын талаптарды бекіту туралы 20___ жылғы

"___"_______________ №____ тармақ _____________________тармақшасы

____ бағана

ПФЗ-ның қорытындысы:_________________________________________________

Ескертпе:____________________________________________________________

ӘДК бастығы: ________________________________________________________

(атағы, қолы, тегі)

ПФЗ-ның бастығы

(психолог):__________________________________________________________

(атағы, қолы, тегі)

Комиссия хатшысы:____________________________________________________

(атағы, қолы, тегі)

Қазақстан Республикасы
Ұлттық ұланының әскери-дәрігерлік
сараптама өткізу қағидаларына
7-қосымша

Нысан

Фотосуретке арналған орын

(Әскери бөлімінің

елтаңба мөрі)

_________________________ бастығына (командиріне)

(әскери-медициналық мекеме көрсетіледі)

Медициналық куәландыруға жолдама

1. __________________________________________________________________

(медициналық куәландыру мақсаты, сондай-ақ ӘДК-ға (ДҰК-қа) жіберу

себебі

_____________________________________________________________________

көрсетілсін: денсаулық жағдайы бойынша, әскери қызмет өткеру

үшін жаңа келісімшарт

_____________________________________________________________________

жасасу, әскери қызметте болу уақытында шекті жасқа жетуі

бойынша, ұйымдастыру-

_____________________________________________________________________

штаттық іс-шаралар бойынша алдағы уақытта әскери қызметтен

босатылу және т.б.) үшін медициналық куәландырылуға жіберіледі

2. Тегі, аты, әкесінің аты __________________________________________

3. Әскери атағы ______________

4.Туған жылы _____________,

5. Әскери бөлім _____________________________________________________

6. Әскери қызметке шақырылды (келісімшарт бойынша түсті) ____________

_____________________________________________________________________

(қорғаныс істері жөніндегі бөлім (басқарма), әскери қызметке

шақырылған,

_____________________________________________________________________

келісімшарт бойынша түскен айы мен жылы көрсетілсін)

7. Алдын ала диагнозы: ______________________________________________

8. Жіберілген күні: _________________________________________________

9. ӘДК (ДҰК) қорытындысын ___________________________________________

(әскери бөлімнің немесе кадр қызметіне

_______________________________________________жіберуіңізді сұраймын

атауы мен пошталық мекен жайы)

Командир (бастық) ___________________________________________________

(әскери атағы, қолы, аты-жөнінің бас әріптері, тегі)

М.О.

Ескертпе:

1. Келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеретін әскери қызметшінің отбасы мүшесін медициналық куәландыруға жіберген кезде 1-тармақта медициналық куәландыру мақсаты, жіберу себебі, куәландырылушының тегі, аты, әкесінің аты, туған жылы, куәландырылатын отбасы мүшесінің әскери қызметшіге туыстық қатынасы, сондай-ақ медициналық куәландырылуға жіберілген отбасы мүшесі болып табылатын әскери қызметшінің әскери атағы, тегі, аты, әкесінің аты, туған жылы, әскери лауазымы көрсетілсін. 2 - 4-тармақтар толтырылмайды.

2. Қарулы Күштер қызметкерлерін медициналық куәландыруға жіберген кезде 1-тармақта медициналық куәландыру мақсаты, жіберу себебі, тегі, аты, әкесінің аты, туған жылы, лауазымы, мамандығы көрсетілсін. 3 - 7-тармақтар толтырылмайды.

3. Әскери оқу орындарының курсанттарын медициналық куәландыруға жолдаған кездеәскери қызметті өткеру алғаш келісімшартының күні мен мерзімі көрсетілсін.

Қазақстан Республикасы
Ұлттық ұланының әскери-дәрігерлік
сараптама өткізу қағидаларына
8-қосымша

Қазақстан Республикасының жекелеген жерлерінде әскерге шақыру бойынша әскери қызмет өткеретін офицерлер құрамының адамдары және келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеретін әскери қызметшілері әскери қызмет өткеруге (отбасы мүшелері үшін тұруға) медициналық қарсы көрсеткіштердің тізбесі
1. Әскери қызмет өткеруге медициналық қарсы көрсеткіштердің тізбесі:

1) емдеуге келмейтін немесе қиын берілетін созылмалы қайталанбалы жұқпалы аурулар түрі;

2) бүйрек шаншуының жиі ұстамаларымен тастардың болуымен немесе оларсыз зәр-тас ауруы, туа біткен бүйрек аномалиялары;

3) ІІ дәрежелі артериалдық гипертензия;

4) қатерлі жаңа пайда болулар;

5) фотодерматоздар, тері туберкулезі;

6) күрт айқын көрінген созылмалы атрофиялық ларингофарингиттер;

7) ауыр және үзіліссіз қайталанатын аллергоздардың түрлері;

8) науқас қайта және ұзақ стационарлық емдеуді қажет ететін қозғалыстың, сезімталдықтың және трофиканың бұзылуымен перифериялық жүйкелердің созылмалы, жиі асқынатын аурулары;

9) жиі асқынулармен және стационарлық емдеудің табыссыздығы кезінде ІІ сатылы созылмалы пневмония;

10) жиі асқынулармен және стационарлық емдеудің табыссыздығы кезінде бронх демікпесі;

11) қайталанатын ревматизм (бір жылда 2 және одан көп өршулер);

12) СБӘ-мен кез келген түрдегі созылмалы нефрит (ағым сипатына қарамастан);

13) аяқ тамырларының ІІ және одан жоғары сатылы бітелетін эндартерииті, аортоартериит пен атеросклерозы;

14) мұрын полиптері, ортаңғы құлақтың созылмалы іріңді қабынуы немесе жоғарғы тыныс алу жолдарының күрт айқын көрінген дистрофиясы кезінде жиі асқынулармен және стационарлық емдеудің табыссыздығы кезінде мұрын жанындағы қуыстардың (полипозды немесе іріңді) созылмалы қайталанатын аурулары;

15) стационарлық емдеудің табыссыздығы кезінде созылмалы кең таралған және жиі қайталанатын тері аурулары.

Бұдан басқа, әскери қызметші әйелдер үшін әйел жамбас мүшелерінің созылмалы жиі қайталанатын қабыну аурулары, әйел жыныс аясының ісіктері, патологиялық климакспен немесе жатырдан қан кетулермен қоса болатын аналық бездердің айқын көрінген дисфункциясы.

2. Әскери қызметшілердің отбасы мүшелері тұруы үшін медициналық қарсы көрсеткіштердің тізбесі:

1) емдеуге келмейтін немесе қиын берілетін созылмалы қайталанбалы жұқпалы аурулар түрі;

2) шала салданумен, салданумен, сөйлеудің, қозғалыстың, статиканың бұзылуымен бас және жұлын миы қантамырларының аурулары және орталық жүйке жүйесінің басқа да ауыр органикалық аурулары;

3) эндокриндік жүйелердің ауыр аурулары, кез келген дәрежедегі тиреотоксикоз;

4) айқын көрінген бұзылулармен артериалдық гипертензия;

5) коллагеноздар;

6) тастардың болуымен немесе бүйрек шаншуының жиі ұстамалары- мен зәр-тас ауруы, зәр бөлу жүйесінің даму аномалиясы;

7) әйел жыныс аясының ісіктері;

8) жиі талмалармен (ай сайын) немесе тұлғаның айқын көрінген өзгертерімен эпилепсия, аурудың жиі қайталанатын фазаларымен маниакальды-депрессивті психоз, шизофрения;

9) науқас өз-өзіне қызмет көрсете алмаған және бөгде адамның көмегіне, күтіміне немесе бақылауына мұқтаж болған кезде орталық жүйке жүйесінің ауыр немесе үдемелі органикалық аурулары;

10) үдеу белгілері болған кезде қанның жүйелі аурулары;

11) кез келген оқшаулаудағы (отағасы осы жерлерге ауысқан кезде) туберкулездің белсенді түрлері және белсенділік белгілері жоғалғаннан кейін соңғы үш жылда белсенді емес туберкулез;

12) жиі асқынатын созылмалы пневмония;

13) жалпы немесе коронарлық қан айналымының ІІ-ІІІ дәрежелі бұзылуымен қан айналымы жүйесінің аурулары,

14)жүрек аневризмі, қайтарымды, жиі асқынатын ревмокардит;

15) бауырдың созылмалы, ауыр өтетін үдемелі ауруы;

16) артериалдық гипертензиямен немесе ісінулермен созылмалы нефриттер;

17) емдеу сатысы мен нәтижелеріне қарамастан қатерлі ісіктер;

18) глаукома, көру жүйкесінің аурулары, көру өткірлігінің үдемелі төмендеуі мен көру аясының өзгерісі кезінде көз торының пигменттік дегенерациясы;

19) стационарлық емдеудің табыссыздығы кезінде созылмалы кең таралған тері аурулары;

20) стационарлық емдеудің табыссыздығы кезінде әйел жамбас мүшелерінің созылмалы ауыр өтетін қабыну аурулары.

3. Биік таулы жерлерде (теңіз деңгейінен 1500 м және одан жоғары) әскери қызмет өткеруге медициналық қарсы көрсеткіштер тізбесі:

1) емдеуге келмейтін немесе қиын берілетін созылмалы қайталанбалы жұқпалы аурулар түрі;

2) ми қан айналымының өтпелі бұзылуларымен бас және жұлын миының қантамырлы аурулары;

3) ауырлықтың кез келген дәрежесіндегі тиреотоксикоз;

4) функциясының қалыпты бұзылуымен және сирек асқынулармен баяу үдемелі қан түзетін жүйенің аурулары;

5) сыртқы тыныс алу функциясының бұзылуымен өкпенің созылмалы аурулары;

6) жалпы немесе коронарлық қан айналымының бұзылуымен қан айналымы жүйесінің аурулары;

7) емдеудің сатысы мен нәтижелеріне қарамастан қатерлі ісіктер;

8) ауырлықтың кез келген дәрежесінде бітелетін эндартериит.

4. Әскери қызметшілердің отбасы мүшелері биік таулы жерлерде (теңіз деңгейінен 1500 м және одан жоғары) тұру үшін медициналық қарсы көрсеткіштер тізбесі:

1) емдеуге келмейтін немесе қиын берілетін созылмалы қайталанбалы жұқпалы аурулар түрі;

2) олигофрения (жарыместен басқа);

3) жиі талмалармен (ай сайын) эпилепсия;

4) аурудың жиі қайталанатын фазаларымен маниакальды-депрессивті психоз, шизофрения;

5) гидроцефалиямен, сал ауруымен, шала салданумен, сөйлеудің, көздің бұзылуымен қоса болатын орталық жүйке жүйеснің органикалық аурулары, бас пен жұлын миының ісіктері және мүшелер функцияларының тұрақты бұзылуларымен орталық жүйке жүйесінің басқа да ауыр және тез үдемелі аурулары;

6) эндокриндік жүйе аурулары, ауырлықтың кез келген дәрежесінде тиреотоксикоз;

7) үдеу белгілері болған кезде қанның жүйелі аурулары;

8) сыртқы тыныс алу функциясының бұзылуымен тыныс алу мүшелерінің созылмалы аурулары;

9) жалпы немесе коронарлық қан айналымының ІІ және ІІІ дәрежелі бұзылуымен қан айналымы жүйесінің аурулары;

10) қалыпты және айқын көрінген бұзылулармен артериалдық гипертензия;

11) емдеудің сатысы мен нәтижелеріне қарамастан қатерлі ісіктер;

12) ауырлықтың кез келген дәрежесінде бітелетін эндартериит.

13) тез өсуге бейім немесе мүше функциясының бұзылуына әкеп соқтыратын кез келген оқшаулаудағы қатерсіз ісіктер.

5. Климаттық жағдайлары қолайсыз жерлер:

1) Ақмола облысы: Аршалы, Есіл, Жақсы, Қорғалжын, Жарқайың, Целиноград аудандары, Степногорск қаласы, Ерейментау ауданының Селеті ауылдық округі, оның ішінде Қазақстан Республикасы Ұлтық ұланының бөлімшелері үшін – Атбасар қаласы;

2) Ақтөбе облысы: Байғанин және Мұғалжар аудандары, оның ішінде әскери полиция, әскери барлау органдары, Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің Шекара қызметінің бөлімшелері, бөлімдері, үшін - Әйтеке би, Қарғалы, Мартук, Қобда, Хромтау, Шалқар аудандары;

3) Алматы облысы: Алакөл, Балқаш, Еңбекшіқазақ, Ескелді, Жамбыл, Іле, Қарасай, Кербұлақ, Көксу, Панфилов, Райымбек, Сарқанд, Талғар, Ұйғыр аудандары, Текелі қаласы, Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің Шекара қызметінің бөлімшелері, бөлімдері, әскери полиция, әскери барлау органдары үшін – Ақсу ауданы, Қазақстан Республикасы Ұлтық ұланының бөлімшелері үшін – Алматы қаласының Медеу ауданының Алатау ауылы;

4) Атырау облысы: облыстың барлық аумағы;

5) Шығыс Қазақстан облысы: Абай, Аягөз, Бесқарағай, Жарма, Зайсан, Қатонқарағай, Күршім, Тарбағатай, Үржар аудандары, Семей және Курчатов қаласы, оның ішінде Қазақстан Республикасы Ұлтық ұланының бөлімшелері үшін – Шемонаиха ауданы, Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің Шекара қызметінің бөлімшелері, әскери полиция, әскери барлау органдары үшін – Бородулиха, Глубокое, Зырян, Шемонаиха аудандары, Риддер қаласы;

6) Жамбыл облысы: Мойынқұм, Талас, Байзақ, Қордай, Шу аудандары, Сарысу ауданының Жаңатас қаласы, оның ішінде Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің Шекара қызметінің бөлімшелері, әскери полиция, әскери барлау органдары үшін – Жамбыл, Жуалы, Меркі, Тұрар Рықұлов аудандары;

7) Батыс Қазақстан облысы: Жанғалы, Орда аудандары, Теректі ауданының Тайпақ ауылдық округі, оның ішінде Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің Шекара қызметінің бөлімшелері, әскери полиция, әскери барлау органдары үшін – Бөрілі, Жәнібек, Зеленовский, Казталов, Тасқала, Теректі, Шыңғырлау аудандары;

8) Қарағанды облысының Ақтоғай, Балқаш, Жаңаарқа, Қарқаралы Нұра, Ұлытау, Шет, аудандары, Балқаш, Жезқазған, Қаражал, Приозерск қалалары;

9) Қостанай облысы: Арқалық қаласы,Қазақстан Республикасы Ұлтық ұланның бөлімшелері үшін – Әуликөл, Жітіқара, Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің Шекара қызметінің бөлімшелері, бөлімдері, әскери полиция, әскери барлау органдары үшін – Денисовка, Меңдіқара, Таран, Ұзынкөл, Федоровский аудандары;

10) Қызылорда облысының барлық аумағы;

11) Маңғыстау облысының барлық аудандары;

12) Павлодар облысы: Май, Лебяжий аудандары, оның ішінде Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің Шекара қызметінің бөлімшелері, бөлімдері, әскери полиция, әскери барлау органдары үшін - Железинка, Ертіс, Қашыр, Успенск, Шарбақты аудандары;

13) Солтүстік Қазақстан облысы: Айыртау ауданы, Ұлтық ұлан Қазақстан Республикасы бөлімшелері үшін – Есіл ауданы, Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің Шекара қызметінің бөлімшелері, бөлімдері, әскери полиция, әскери барлау органдары үшін – Ақжар, Жамбыл, Қызылжар, Мағжан Жұмабаев, Уалиханов аудандары;

14) Оңтүстік Қазақстан облысы: Түркістан қаласы, Созақ, Сарыағаш аудандары, оның ішінде Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің Шекара қызметінің бөлімшелері, әскери полиция, әскери барлау органдары үшін.

Қазақстан Республикасы

Әскери-медициналық мекеменің Ұлттық ұланының әскери-

(әскери-дәрігерлік комиссияның) дәрігерлік сараптама өткізу

(бұрыштамалық мөртабаны) қағидаларына 9-қосымша

Нысан

№ ___ Науқастануы туралы куәлік

20 __ жылғы "___"___________ _______________________ жіберуі бойынша

(лауазымды адам, күні, құжат нөмірі көрсетілсін)

______________________ әскери-дәрігерлік комиссияда куәландырылды:

(ӘДК, ДҰК атауы)

1. Тегі, аты, әкесінің аты __________________________________________

_____________________________________________________________________

2. Туған жылы _____________, Қарулы Күштер қатарында ________________

(айы мен жылы)

3. Әскери атағы _____________________________________________________

4. Әскери бөлім _____________________________________________________

5. Атқарып отырған лауазымы__________________________________________

мамандығы ___________________________________________________________

6. Әскери қызметке шақырылды (келісімшарт бойынша түсті) ____________

_____________________________________________________________________

(қорғаныс істері жөніндегі бөлім (басқарма), әскери қызметке шақырылған,

_____________________________________________________________________

келісімшарт бойынша түскен айы мен жылы көрсетілсін)

7. Бойы ____ см. Дене салмағы_______кг. Кеуде өлшемі (еркін)_________

8. Шағымдар__________________________________________________________

_____________________________________________________________________

9. Анамнезі _________________________________________________________

(науқастану, мертігу (жаралану, жарақаттану, контузия алу) қашан,

_____________________________________________________________________

қандай жағдайларда пайда болды, бөлім командирінде жарақаттану туралы

анықтаманың

_____________________________________________________________________

болуы немесе болмауы көрсетілсін. Аурудың әскери қызмет міндеттерін

орындауға әсер

_____________________________________________________________________

етуі, алдыңғы медициналық куәландыру нәтижелері, қолданылған емдеу

іс-шаралары,

_____________________________________________________________________

олардың тиімділігі, науқастануы бойынша демалыста болуы,

санаторийлерде емделуі

_____________________________________________________________________

және т.б.

_____________________________________________________________________

10. Тексерілуде және емделуде болды _________________________________

(денсаулық сақтау мекемелері, әскери-медициналық мекемелер және

оларда болу уақыты көрсетілсін )

Науқастану тарихының № ____ Шифр______ Код _________________

11. Объективті зерттеу деректері

_____________________________________________________________________

12. Арнайы зерттеулер нәтижелері ____________________________________

_____________________________________________________________________

(лабораторлық, рентгенологиялық, инструменталдық және басқа да)

_____________________________________________________________________

13. ӘДК қорытындысы:

1) Диагнозы__________________________________________________________

_____________________________________________________________________

2) мертігудің (жараланудың, жарақаттанудың, контузия алудың),

науқастанудың себепті байланысы: Қазақстан Республикасының Ұлттық

ұланның әскери-дәрігерлік сараптама өткізу жөніндегі қағидасы ____ тармағы негізінде

_____________________________________________________________________

3) әскери қызметке жарамдылық санаты (әскери-есептік мамандығы

бойынша қызметке, ұшу жұмысына және т.б. жарамдылығы):

Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрінің 2013 жылғы 29 қантардағы № 37 бұйрығымен бекітілген ____ тармақтын ____ тармақшасы ___ бағана негізінде

_____________________________________________________________________

14. Ілесіп жүруге (мұқтаж, мұқтаж емес) _____________________________

_____________________________________________________________________

(көлік түрі көрсетілсін)

15. Ерекше белгілер__________________________________________________

_____________________________________________________________________

М.О. Комиссия төрағасы ______________________________________________

(әскери атағы, қолы, аты-жөнінің бас әріптері, тегі)

Комиссия хатшысы _______________________________________________

(әскери атағы, қолы, аты-жөнінің бас әріптері, тегі)

Комиссияның пошталық мекен жайы _____________________________________

_____________________________________________________________________

Штаттық әскери-дәрігерлік комиссияның қорытындысы:

20 ___ жылғы "____"______________ № ____ хаттама

20 ___ жылғы "____"______________ шығыс № ____

Ескертпе: Науқастануы туралы куәліктің нөмірі әскери медицина комиссия отырысының хаттамаларын тіркейтін кітапта жазылған нөмірмен куәландырылғанның нөмірі жазылады.

Қазақстан Республикасы
Ұлттық ұланының әскери-дәрігерлік
сараптама өткізу қағидаларына
10-қосымша

Шетел мемлекетінде әскери қызмет өткеруге
(отбасы мүшелері үшін тұруға) медициналық қарсы көрсеткіштер
тізбесі

1. Әскери қызметшілер мен олардың отбасы мүшелері үшін шетел мемлекеттеріне шығуға қарсы көрсеткіштер болып мыналар табылады:

1) жұқпалы аурулардың созылмалы қайталанатын түрлері (есмделмейтін немесе ұзақ емделетін аурулар);

2) барлық жіті аурулар (толық емделгенге дейін), асқыну сатысындағы созылмалы аурулар;

3) психикалық аурулар, соның ішінде ремиссия немесе қалпына келтіру жағдайында;

4) психопатия мен айқын көрінген невротикалық жай-күйлер;

5) созылмалы маскүнемдік және нашақорлықтың барлық түрлері;

6) эпилепсия және түрлі генездегі пароксизмалды жай-күйлер;

7) ми қан айналымының тұрақты бұзылулары кезінде бас және жұлын миының қантамырлы аурулары;

8) ОЖЖ инфекциялық-вирусты ауруларының салдарлары, функциясының бұзылуы терең немесе қалыпты айқын көрінген кезде бас және жұлын миының органикалық зақымданулары;

9) ОЖЖ функциясының тұрақты бұзылуымен бассүйек-ми жарақатының салдарлары;

10) қозғалыстың, сезімталдықтың және трофиканың бұзылулары айқын көрінген кезде перифериялық жүйкелердің созылмалы аурулары мен жарақат салдарлары;

11) госпитальдық емдеу аяқталғаннан кейін бір жыл ішінде вирусты гепатиттің, іш сүзегінің, паратифтің ауыр түрінен кейінгі жай-күйлер;

12) эндокринді жүйе ауруларының ауыр және орта түрлері (қалқанша безінің, оның функциясының бұзылуынсыз І-ІІ дәрежелі диффузды ұлғаюы шығуға қарсы көрсеткіш болып табылады), эндокринді аурулардың асқынбаған ағымымен жеңіл түрлері кезінде, сондай-ақ диффузды уытты зоб себебінен оперативті емдегеннен кейін немесе түйінді зоб себебінен операциядан кейін шетелге шығу мәселесі дербес шешіледі;

13) қан және қан түзетін мүшелердің аурулары (қалыпты теміртапшылықты анемиялар кезінде – шетелге шығу мәселесі дербес шешіледі);

14) өкпе туберкулезінің және басқа да мүшелерінің белсенді түрлері (үш жыл ішінде үдерістің белсенділігі болмаған кезде шетелге шығу қарсы көрсетілмеген);

15) шығу тегі туберкулездік емес І-ІІ дәрежелі өкпе немесе өкпе-жүрек әлсіздігі құбылыстарымен өкпенің созылмалы аурулары;

16) науқас стационарлық емдеуді қажет ететін жиі асқынулармен бронх демікпесі мен аллергиялық аурулар;

17) соңғы ұстама себебі бойынша емдеу аяқталғаннан кейін бір жыл ішінде ревматизм (жүрек кемістігінсіз);

18) митральды қақпақшаның тұрақты қалпына келген әлсіздігін қоспағанда жүрек кемістіктері;

19) ІІ және ІІІ дәрежелі созылмалы коронарлық әлсіздігімен жүректің ишемиялық ауруы, инфарктіден кейінгі кардиосклероз;

20) пароксизмалды жиі немесе жүрек ырғағы бұзылуларының тұрақты түрлерімен немесе ІІ және ІІІ дәрежелі қан айналымы бұзылуларымен жүрек бұлшықеттерінің аурулары;

21) қалыпты және айқын көрінген бұзылулармен артериалдық гипертензия;

22) соңғы асқынудан кейін 3 жыл ішінде клиникалық тексеру деректерімен расталған асқазанның, ұлтабардың жара ауруы;

23) асқазанның, ұлтабардың жара ауруы себебі бойынша асқазанды кесуден кейінгі жай-күйлер;

24) асқазанның немесе ішектің көптеген полиптері;

25) функциясының бұзылуымен бауырдың созылмалы аурулары;

26) созылмалы холецистит, өт-тас ауруы;

27) созылмалы панкреатит және энтероколит;

28) науқас стационарлық емдеуді қажет ететін жылсайынғы асқынулармен өтетін гастродуоденит;

29) госпитальдық емдеу аяқталғаннан кейін бір жыл ішінде жіті холециститтен, жіті панкреатиттен кейінгі жай-күйлер;

30) функциясының бұзылуымен бүйрек аурулары;

31) коллагеноздар (ревматоидты артрит, жүйелі тері туберкулезі, жүйелі склеродермия, түйінді периартериит, дерматомизит);

32) жиі жалақтанатын, қозғалысты шектейтін, аяқ киімді, киімді, жабдықтарды киюді қиындататын патологиялық тері тыртықтары;

33) мүшелер мен жүйелер функцияларының айқын көрінген және тұрақты бұзылуларымен кеуде немесе іш қуысы мүшелерінің зақымданулары, оперативті араласу салдарлары;

34) созылмалы үдемелі аурулар мен жиі асқынатын немесе функциясының айқын көрінген бұзылуымен сүйектердің, бұлшықеттердің, буындардың зақымдану салдарлары;

35) екі және одан көп ірі буындардың анкилоздары, жамбас-бел буындарының анкилозы (әскери қызметшінің отбасы мүшелеріне);

36) қолда, аяқта барлық саусақтардың болмауы, аяқ-қолдың кез келген деңгейде болмауы (әскери қызметшілер үшін);

37) белді жоғары ампутациялау (әскери қызметшілердің отбасы мүшелері үшін);

38) сатысына және емдеу нәтижелеріне қарамастан қатерлі ісіктер;

39) мүшелердің функциясын бұзуды тудыратын және қозғалысқа, аяқ киім, киім мен жабдықтарды киюге кедергі келтіретін, өсуге бейім қатерсіз ісіктер;

40) қан айналымы мен аяқ-қол функциясының бұзылуы кезінде перифериялық қан тамырларының аурулары мен зақымдану салдарлары;

41) шап, бел, диафрагмалы, операциядан кейінгі, оперативті емдеуге жататын жарықтар;

42) ІІ сатылы тік ішектің түсуі;

43) жиі асқынулармен, қан кетулермен, түйіндердің түсуімен геморрой, созылмалы парапроктит, қуық түбі безінің І-ІІ дәрежелі гипертрофиясы;

44) созылмалы қабынумен асқынған эпителийлі құйымшақ жолдары, емдеуге жататын параректалды өзектердің торсылдақ кисталары;

45) жиі ұстамалармен және несеп бөлу жолдарының қабынуымен қоса болатын зәр-тас ауруы;

46) жиі қайталанатын созылмалы іріңді эпимезотимпаниттер, полипозды-іріңді синуситтер;

47) Меньер ауруы немесе стационарлық тексеру кезінде расталған вестибулопатиялар;

48) екі құлаққа естудің күрт төмендеуі (отосклероз, созылмалы кохлеарлы неврит, адгезивті отит және т.с.с. салдарынан СС 1 м артық емес қашықтықта қабылданады);

49) сөйлеуді түсініксіз ететін кекештенудің, тіл мүкістігінің жоғары дәрежесі;

50) афония, созылмалы ларингит салдарынан дауыстың қарлығуы;

51) күрт айқын көрінген созылмалы ларингофарингиттер;

52) озендер;

53) жоғары тыныс жолдары мен құлақтың склеромасы;

54) аурулар мен зақымданулар салдарынан беттің және басқа да дене бөліктерінің тұрақты көріксізденуі;

55) генерализденген ауыр дәрежелі пародонтит, пародонтоз;

56) созылмалы жаралы және қайталанатын афтозды стоматит;

57) асқыну сатысындағы ауыз қуысының басқа да учаскелерінің хейлиті, глосситі, глоссалгиясы, парестезиясы;

58) конъюнктиваның және жас жолдарының емдеуге келмейтін созылмалы аурулары;

59) қасаң қабықтың, көздің тор қабығының және қан тамырлы қабығы мен склераның созылмалы және жиі қайталанатын қабыну немесе дегенеративті аурулары, созылмалы иридоциклит, асқынған алыстан көрмеу (көздің тор қабығының айқын көрінген дегенеративті өзгерістері, шыны тәрізді дененің бұзылуы, бастапқы катаракта және т.б.);

60) глаукома;

61) көру жүйкесінің невриті мен атрофиясы;

62) 6,0 диоптрийден аспайтын аметропияны түзетулермен әр көзге 0,3-тен төмен көру өткірлігі;

63) түрлі-түсті объектілерді айыра білу қажет және көліктегі жұмыспен байланысты адамдар үшін түсті сезінудің және екі көзге көрудің бұзылуы;

64) терінің кең тараған созылмалы жиі қайталанатын аурулары (экзема, псориаз, нейродермиттер және т.б.)

65) емделгенге дейін терінің жұқпалы аурулары;

66) терінің және оның қосалқыларының саңырауқұлақты аурулары, асқынған немесе жиі қайталанатын түрлері;

67) фотодерматоздар;

68) көптеген пигментті дақтар (меңдер) мен кәрілік кератоздары;

69) базалиома (емдегеннен кейін де);

70) барлық сатыдағы мерез, созылмалы соз толық емдегенге дейін;

71) ЖҚТБ, АҚТҚ-жұқтыру.

2. Мынадай аурулар болған кезде әйелдерге шетел мемлекеттерінде тұруға қарсы көрсетілген:

1) жатырдың, аналық бездердің немесе сүт бездерінің кез келген этиологиядағы ісіктері, сондай-ақ мастопатияның кисталы және түйінді түрлері;

2) жүйелі амбулаторлық немесе стационарлық (аднекситтер, периаднекситтер, эндо-, пери-, параметриттер) емдеуді қажет ететін жылсайынғы асқынулармен жамбас мүшелерінің созылмалы қабыну аурулары;

3) аналық бездердің дисфункциясы мен функционалдық жатырлы қан кетулер;

4) екінші жартысындағы жүктілік, сондай-ақ үйреншікті түсіктер кезінде патологиялық ағыммен және басқа да қиындататын анамнезбен жүктілік;

5) қиын өтетін климакс;

6) операциядан кейін бір жыл ішінде әйел жыныс мүшелеріне оперативті араласу салдарлары.

3. Алдын алу егулерін алмаған, диспансерлік бақылауды қажет ететін аурулары бар балалар.

4. Куәландырылушыда карантинді ауруларға (холера, сары безгек және т.б.) қарсы алдын алу егулерін жүргізу үшін қарсы көрсеткіштер болып табылатын аурулар болған кезде.

Қазақстан Республикасы

Әскери-медициналық мекеменің Ұлттық ұланының әскери-

(әскери-дәрігерлік комиссияның) дәрігерлік сараптама өткізу

(бұрыштамалық мөртабаны) қағидаларына 11-қосымша

Нысан

Шетел мемлекетіне шығатын азаматтың
денсаулық жағдайы туралы
АНЫҚТАМА

Тегі ______________ аты ____________ әкесінің аты ___________________

Туған жылы ______________

Әскери атағы (әскери қызметшінің отбасы мүшесі) _____________________

Әскери бөлім ________________________________________________________

Шағымдар ____________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Қысқаша анамнез _____________________________________________________

_____________________________________________________________________

Шалдыққан науқастанулары ____________________________________________

_____________________________________________________________________

Алдын алу егулері үшін қарсы көрсеткіштер (бар, жоқ) ________________

_____________________________________________________________________

Лабораторлық:

_____________________________________________________________________

(соның ішінде АҚТҚ-зерттеу)

_____________________________________________________________________

рентгенологиялық (15 жастағы және одан жоғары жастағы балалар үшін)

_____________________________________________________________________

ЭКГ _________________________________________________________________

инструменталдық және басқа да зерттеулер нәтижелері _________________

Қан тобы және резус-факторы (әскери қызметшілер үшін) _______________

Дәрігер-мамандардың қорытындылары:

Хирург_______________________________________________________________

Терапевт ____________________________________________________________

Невропатолог_________________________________________________________

Психиатр ____________________________________________________________

Окулист______________________________________________________________

Оториноларинголог____________________________________________________

Стоматолог___________________________________________________________

Гинеколог (сүт бездерінің жай-күйі көрсетілсін)______________________

Басқа да мамандықтардың дәрігерлері: (педиатр, уролог, эндокринолог,

басқалар) ___________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Диагнозы_____________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Әскери-дәрігерлік комиссия қорытындысы ______________________________

_____________________________________________________________________

М.О. Комиссия төрағасы ______________________________________________

(әскери атағы қолы, тегі, аты-жөні)

Комиссия хатшысы _______________________________________________

(әскери атағы қолы, тегі, аты-жөні)

20 ___ жылғы "____"______________

Комиссияның пошталық мекенжайы ____________________

Штаттық әскери-дәрігерлік комиссия қорытындысы:

Қазақстан Республикасы

Әскери-медициналық мекеменің Ұлттық ұланының әскери-

(әскери-дәрігерлік комиссияның) дәрігерлік сараптама өткізу

(бұрыштамалық мөртабаны) қағидаларына 12-қосымша

Нысан

Маманның еңбек жағдайлары мен жұмыс орнын
санитарлық-гигиеналық сипаттау
картасы

1. Тегі, аты, егер болса әкесінің аты________________________________

2. Жасы (толық жасы)_________________________________________________

3. Әскери атағы______________________________________________________

4. Әскери бөлім______________________________________________________

5. Әскери-есептік мамандығы__________________________________________

6. Әскери-есептік мамандығы бойынша қызметі (оның ішінде осы әскери бөлімде) ____________________________________________________________

(жылы, айлары)

7. Қорғану шараларын сақтауы:

1) жеке _________

(сақталды, сақталған жоқ)

2) ұжымдық ________________________

(сақталды, сақталған жоқ)

8. Еңбек жағдайларының сипаттамасы:

№	Жұмыс орнының атауы	Орындалатын жұмыс	Негізгі кәсіби зияндылықтың сипаттамасы			Қосымша факторлар, өлшем бірлігіндегі атауы, жұмыс ауысымындағы, айдағы, жылдағы әсер ету ұзақтығы	Ескертпе
№	Жұмыс орнының атауы	Орындалатын жұмыс	Кәсіби зияндылықтың атауы	Көлемі (концентрациясы, деңгейі, мөлшері). өлшем бірлігінде	Қосымша факторлар, өлшем бірлігіндегі атауы, жұмыс ауысымындағы, аптадағы, айдағы, жылдағы әсер ету ұзақтығы		Ескертпе
1	2	3	4	5	6	7	8

9. Кәсіби зияндылықтың ағзаға әсері туралы (жүйелі, мерзімді, экстремалды жағдайларда) қорытынды:

_____________________________________________________________________

Командир (бастық) Медицина қызметінің бастығы

___________________ ___________________________

(әскери атағы, қолы, (әскери атағы, қолы,

______________________ __________________________

аты-жөні, тегі) аты-жөні, тегі)

Санитарлық-эпидемиологиялық

мекеменің дәрігер-маманы

___________________

(әскери атағы, қолы,

_____________________

аты-жөні, тегі)

Толтыруға түсіндірме:

1. Картада "қызмет бабында пайдалану үшін" дегеннен аспайтын белгісі бар деректер келтіріледі.

2. Фактордың көлемі санитарлық-эпидемиологиялық мекеме дәрігерлерінің жұмыс орнын (объектісін) тексеру актісінің деректері, объектінің санитарлық паспорты және осы факторлар деңгейлерінің (концентрацияларының) өлшемдерін есепке алу журналы негізінде көрсетіледі.

5-бағанда факторлардың ең төменгі және ең жоғарғы көлемі жазылады.

8-бағанда тексеру нөмірі мен күні көрсетіле отырып, апаттық жағдай, сондай-ақ картада ескерілмеген басқа да жағдайлар көрсетіледі.

Әскери медициналық мекеменің

(әскери-дәрігерлік комиссияның)

бұрыштама мөртаңбасы

Қазақстан Республикасы

Ұлттық ұланының әскери-

дәрігерлік сараптама

өткізу қағидаларына 13-қосымша

Нысан

Мертігу (жаралану, жарақаттану, контузия алу) туралы анықтама

_____________________________________________________________________

(жарақат алған адамның әскери атағы, тегі, аты, егер болса әкесінің аты, туған жылы)

_____________________________________________________________________

____20_ж. "_"___________________ ____________________________________

_____________________________________________________________________

(мертігу (жаралану, жарақаттану, контузия алу) қандай жағдайларда

алынды және оның

_____________________________________________________________________

оқшаулануы көрсетіледі)

_____________________________________________________________________

Мертігу (жаралану, жарақаттану, контузия алу): 1) әскери қызмет

міндеттерін орындау кезінде, 2) әскери қызметтің міндеттерін

орындаумен байланысты емес қайғылы оқиға нәтижесінде алынған.

__________________________________________________ұсыну үшін берілді

(анықтама ұсынылатын мекеменің, ұйымның атауы)

Командир (бастық) ____________________________________

(әскери атағы, қолы, аты-жөнінің бас әріптері, тегі)

М.О.

Әскери медициналық мекеменің

(әскери-дәрігерлік комиссияның)

бұрыштама мөртаңбасы

Қазақстан Республикасы

Ұлттық ұланының әскери-

дәрігерлік сараптама

өткізу қағидаларына

14-қосымша

Нысан

___________________әскери-дәрігерлік комиссияның мертігудің
(комиссияның атауы көрсетілсін)
(жараланудың, жарақаттанудың, контузия алудың), науқастанудың
себепті байланысын анықтау бойынша отырысының
№ _ХАТТАМАСЫ

201__ жылғы "____" __________

1. __________________________________________________________________

(өтініш, хат, шағым, арыз)

_____________________________________________________________________

(құжаттың нөмірі, күні, кімнен, қандай мәселе бойынша түскені

көрсетіледі) қаралды.

2. Қаралған құжаттар (күнін, нөмірін көрсете отырып, барлық қаралған

құжаттар тізімделеді)________________________________________________

1) Әскери қызмет өткергені туралы құжаттар___________________________

_____________________________________________________________________

(әскери билет (жеке куәлік), Чернобыль АЭС аварияның зардаптарын

жоюға _______________________________________________________________

қатысушының куәлігі, Ауғанстандағы соғысқа қатысушының куәлігі және

т.б.)

2) № __ зейнеткерлік іс______________________________________________

(зейнетақымен қамсыздандыруды жүзеге асырған орган)

3) № __ жеке іс______________________________________________________

4) ӘДК (ӘК) науқастану туралы куәлігі (анықтама)_____________________

_____________________________________________________________________

(құжаттың нөмірі, жасалған күні, айы, жылы, мекеменің атауы)

5) _______ - _______ аралығындағы медициналық кітапша

(айы, жылы) (айы, жылы)

6) Басқа медициналық құжаттар (науқастану тарихы, шығару эпикризі

және т.б.)___________________________________________________________

_____________________________________________________________________

7) Мұрағаттық анықтама_______________________________________________

(мұрағат,анықтама № және күні көрсетіледі)

8) Сот-медициналық сараптамасының 20__ жылғы "__"________ №__ актісі

_____________________________________________________________________

(сараптама өткізген мекеменің атауы көрсетіледі)

9) Басқа құжаттар (МӘС бюросының анықтамасы және т.б.)

_____________________________________________________________________

3. Анықталды:

Тегі_________________________________________________________________

Аты________________________Әкесінің аты (егер болса)_________________

Туған жылы ________________ Әскери атағы_____________________________

Қарулы Күштерде әскери қызмет (әскери жиын) өткергені туралы

мәліметтер:

_____________________________________________________________________

(әскери қызметке кірген күні, айы, жылы, қайдан шақырылған және

іріктелген,

_____________________________________________________________________

ұрыс қимылдарына, қарулы қақтығыстарға, майданға қатысқан, Чернобыль

_____________________________________________________________________

АЭС аварияның зардаптарын жою бойынша, радиациялық тәуекел

аймақтарында жұмысқа қатысқан кезеңдері көрсетіледі)

Әскери бөлімі________________________________________________________

4. Шығарған күні және негіз:

_____________________________________________________________________

5. ӘДК-нің қаралған мәселе бойынша қорытындысының негіздемесі:

_____________________________________________________________________

а) Диагноз:__________________________________________________________

_____________________________________________________________________

б) Себепті байланысы_________________________________________________

_____________________________________________________________________

Сарапшы-дәрігер: ____________________________________________________

(тегі, аты-жөні, қолы)

Штаттық ӘДК қорытындысы:

_____________________________________________________________________

а) Диагноз:__________________________________________________________

_____________________________________________________________________

б) Себепті байланысы_________________________________________________

_____________________________________________________________________

6. Комиссия мүшелерінің дауыс беру нәтижесі:

"қолдағаны" _____, "қарсы" _____

(комисссия мүшелерінің ерекше пікірлері хаттамағы қоса тігіледі)

Комиссия төрағасы: ________________________________________

(әскери атағы, қолы, аты-жөні, тегі)

Комиссия мүшелері:________________________________________

(әскери атағы, қолы, аты-жөні, тегі)

Штаттық ӘДК қорытындысы _____________________________жолданды

(мекенжайы, күні, шығыс № көрсетіледі)

Құжаттар №_________ істің _______ томы _______ бетіне тігілді.

Комиссия хатшысы: ______________________________________

(қолы, тегі, аты-жөні)

Әскери медициналық мекеменің

(әскери-дәрігерлік комиссияның)

бұрыштама мөртаңбасы

Қазақстан Республикасы

Ұлттық ұланының әскери-

дәрігерлік сараптама

өткізу қағидаларына

15-қосымша

Нысан

_____________________________

____________________________________

(әскери-дәрігерлік комиссияның атауы)

Психодиагностикалық тексерудің есеп карточкасы

________________

күні

Тегі, аты, егер болса әкесінің аты___________________________________

жынысы ______________

Туған күні _______ Отбасылық жағдайы ________ Әскери қызметі_________

Білімі __________________________ Ұлты ______________________________

Мамандығы ___________________________________________________________

Бұрынғы жұмыс орны, лауазымы ________________________________________

Ықтимал жұмыс орны, лауазымы ________________________________________

ПФТ-ның қорытындысы _________________________________________________

Сыртқы беті

ЖБЗМӘ

16–жеке бас факторлары

"Прогрессивтік матрицалар"

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________________

ӘДК-ның қорытындысы _________________________________________________

_____________________________________________________________________

Қосымша әдістер:

_____________________________________________________________________

Психофизиологиялық зертхана бөлімінің бастығы____________

Психолог ___________________ Күні ____________

Әскери медициналық мекеменің

(әскери-дәрігерлік комиссияның)

бұрыштама мөртаңбасы

Қазақстан Республикасы

Ұлттық ұланының әскери-

дәрігерлік сараптама

өткізу қағидаларына

16-қосымша

Нысан

____________________________________________

(әскери-дәрігерлік комиссияның атауы)

Психологиялық зерттеу нәтижелері бойынша
№ _______ қорытынды

___________________________________________оқуға түсуге кандидат

(оқу орнының атауы)

_______________________________________________

(тегі, аты, егер болса әкесінің аты, туған жылы)

I. Зерттеу нәтижелері:

	L	F	K	1	2	3	4	5	6	7	8	9	0
100
90
70
50
30
30	L	F	K	1	2	3	4	5	6	7	8	9	0

ЖАЖЗ:

_____________________________________________________________________

К+жиынтық ___________________________________________________________

Равен тесті: ________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Люшер тесті: ________________________________________________________

Қосымша әдістер:

_____________________________________________________________________

Қорытынды:___________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Психофизиологиялық зертхана болімінің бастығы________________________

Психолог ___________________ Күні ____________

Қазақстан Республикасы
Ұлттық ұланының әскери-
дәрігерлік сараптама
өткізу қағидаларына 17-қосымша

Нысан

Әскери қызметшілерді топтық психодиагностикалық зерттеуге және полиграфологиялық сауалдама жүргізуге арналған сыныпты ресімдеу және жабдықтау жөніндегі талаптар

1) пайдалы алаң биіктігі кемінде 2,8-3 метр болған кезде кемінде 30 – 40 шаршы метр;

2) шу, діріл, сәулелену көздерінен оқшау;

3) қабырғаларының түсі көгілдір немесе ашық жасыл (табиғатпен үйлескен) болуы мақсатқа сай;

4) еден қабырғаларының түсімен түстес (жұмсақ линолеум қолдануға болады);

5) интерьер келушілердің көңіл-күйін көтеруі, адамның ағзасына жайлы болуы тиіс;

6) сыныптың жарық және кең болып көрінуі қамтамасыз етіледі;

7) кабинетте жұмыс істеуге кедергі ететін ұсақ-түйектердің көп болмағаны жөн;

8) сыныпта бланкіде тесті өткізуге арналған 10 үстел, сондай-ақ біржолғы топтасып тесті тапсыруға арналған 10 дербес компьютер еркі орналасуы тиіс. Әрбір компьютерде "Ақ сұңқар", "Тұмар", "Мультипсихометр" үлгісіндегі адамның психологиялық жай-күйін сараптамалық анықтаудың әмбебап компьтерлік автоматтандырылған психодиагностикалық жүйесін қоса алғанда, лицензияланған бағдарламалық қамтамасыз ету жинағы орнатылуы тиіс;

9) компьютерлер психодиагностика нәтижелерін басып шығару үшін принтерге қосылуы тиіс;

10) сыныпта полиграфологиялық жауап алуға арналған арнайы орын бөлінеді, онда "Диана", "Lafayette" және басқа да үлгідегі полиграфологиялық жабдық орнатылады.

Қазақстан Республикасы
Ұлттық ұланының әскери-
дәрігерлік сараптама
өткізу қағидаларына 18-қосымша

Нысан

Психофизиологиялық зерттеу жүргізудің
үлгі нормалары

№	Кәсіби жұмыс түрі	Орташа уақыты, сағат	Ескертпе
1.	Жеке психологиялық диагностика, нәтижелелерді өңдеу, қорытындылар мен ұсынымдарды ресімдеу	4.0	бір адамға есебімен
2.	Үздіксіз психодиагностикалық зерттеу	кемінде 2.0	-
3.	Топтық психодиагностика, нәтижелелерді өңдеу, психологиялық қорытындыны ресімдеу	8.0 дейін	-
4.	Жеке консультация беру: - алғашқы; - кезекті.	2.0 1.0	бір әңгімелесуге
5.	Топтық консультация беру: - алғашқы; - кезекті.	2.0 1.0	бір әңгімелесуге
6.	Жедел психологиялық ақпаратты күн сайын талдау	0.5	-
7.	Құжаттарды күн сайынғы қорытынды ресімдеу	0.5	-
8.	Ғылыми және оқу мекемелерінде кәсіби консультация алу	3.0 дейін	екі аптада бір рет
9.	Жұмыс нәтижесін қорыту, есеп жазу	5.0 дейін	-

Ескертпе:

- 20-25 әскери қызметшіден тұратын топқа есебінен;

- топтасып зерттеу кезінде куәландырудан өтетін адамның саны күніне 25 адамнан аспауы тиіс;

- психодиагностикалық зерттеу өткізу кезінде бір психологқа арналған жұмыс жүктемесі ауысымына 12 адамнан аспауы тиіс;

- зерттелетін адамдар саны көп болған кезде психодиагностикалық зерттеуді екі ауысыммен ұйымдастыруға жол беріледі.

Қазақстан Республикасының
Ұлттық ұланының әскери-
дәрігерлік сараптама
өткізу қағидаларына 19-қосымша

№ ____жолдама түбіртегі

Полиграфологиялық зерттеуге жолданады

___________________________________

тегі, аты-жөні (зерттелетін адамның)

___________________________________

(зерттеудің негіздемесі көрсетіледі)

___________________________________

бастамашы

20___ж. "____" _______________.

__________________________________

(жолдама берген органның атауы)

__________________________________

(әскери-дәрігерлік комиссияның атауы)

__________________________________

(Комиссияның мекенжайы)

№____ Полиграфологиялық зерттеуге жолдама

Полиграфологиялық зерттеуге жолданады

__________________________________

тегі, аты-жөні (зерттелетін адамның)

__________________________________

(зерттеудің негіздемесі көрсетіледі)

Фотосурет

М.О.

Кадр бөлімшесінің басшысы

__________________________________

бастамашы

20___ж. "_____" ______________

Қазақстан Республикасы
Ұлттық ұланының әскери-дәрігерлік
сараптама өткізу қағидаларына
20-қосымша

Полиграфиялық зерттелуі тиіс лауазымдар тізбесі

1. Қару-жарақ және инженерлік-техникалық қамтамасыз ету мүлкін жөндеу қызметінің бастығы;

2. Өңірлік қолбасшылық қару-жарақ қызметінің бастығы;

3. Әскери бөлім қару-жарақ қызметінің бастығы;

4. Арттехқару-жарақ және оқ-дәрілер аға маманы (қойма бастығы);

5. РХБҚ қару-жарағын және құралдарын жөндеу бөлімшесінің бастығы (шеберхана бастығы);

6. Қару-жарақ жөндеу орталығының (қару-пулемет шеберханасы) бастығы;

7. Қару-жарақ жөндеу орталығының (қару-пулемет шеберханасы) бөлімше бастығы;

8. Қару-жарақ жөндеу орталығы (қару-пулемет шеберханасы) бөлімше бастығының аға көмекшісі;

9. Қару-жарақ жөндеу орталығының (қару- пулемет шеберханасы) аға маманы (аға техник);

10. Қару-жарақ жөндеу бөлімшесі бастығының аға көмекшісі;

11. Бөлшектеу, жинау және ақауын табу цехының маманы-техник;

12. Токарь-слесарлық цехтың маманы–техник;

13. Қару-жарақ қоймасының бөлініс бастығы;

14. Қару-жарақ қоймасы сақтау орнының бастығы.

Қазақстан Республикасы
Ұлттық ұланының әскери-дәрігерлік
сараптама өткізу қағидаларына
21-қосымша

Нысан

Полиграфологиялық зерттеу туралы декларация

1-бөлім (тестілеу өткізгенге дейін толтырылады)

1. Зерттелетін адамның тегі, аты-жөні________________________________

_____________________________________________________________________

Шағымы:______________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Көңіл-күйі:

_____________________________________________________________________

Эмоциялық жай-күйі:__________________________________________________

Тестілеу сәтіндегі жалпы көңіл-күйі:_________________________________

_____________________________________________________________________

Жүрек-қантамыр және тыныс жолдары қызметінің бұзылуына байланысты

ауруының бар екендігі туралы медициналық құжаттарының болуы:

_____________________________________________________________________

2. Маған, полиграфологпен әңгімелесу барысында:

1) әңгімелескен және полиграфты қолдана отырып, тестілеу жүргізген

кезде аудиокөру қадағалауы мен жазба жүргізілетіні;

2) үздіксіз тексеру ұзақтығының 120 минут құрайтыны және қажет болған

кезде 15 минутқа дейін демалыс берілетіні туралы белгілі болды.

3. Сондай-ақ маған зерттеудің құқықтары мен міндеттері, полиграф

жұмысының қағидаты, тестілеу сұрақтарының тақырыбы түсіндірілді.

Зерттелетін адамның қолы

_____________________________________________________________________

4. Алкогольге немесе есірткіге мас күйде емес екенімді растаймын.

Зерттелетін адамның қолы_____________________________________________

5. Зерттеу жүргізу барысында аудармашының көмегі қажет емес.

Зерттелетін адамның қолы ____________________________________________

Күні және уақыты 20___ ж. "___" ____________

"___" сағат "___" минут

2-бөлім (тестілеу өткізілген соң толтырылады)

Мен,

_____________________________________________________________________

____________________________________________________________________,

(зерттелетін дамның тегі, аты-жөні)

20__ ж. "___" ____ ___ сағат ___ минуттан ____ сағат __ минутқа дейін

(басталған уақыты) (аяқталған уақыты)

өткізілген полиграфологиялық зерттеулер шеңберінде тестілеуден соң,

_____________________________________________________________________

__________________ байланысты,

(зерттеудің негіздемесі көрсетіледі)

мыналарды растаймын:

1) тестілеу уақытында маған алдын ала таныс болған тақырыптағы

сұрақтар қойылды;

2) сауал алу уақытында мен тестілеу рәсімдерін үзуге ниет білдірген

жоқпын;

3) зерттеу рәсімдері және сұрақтардың мазмұны менің адамгершілік

қадір-қасиетіме нұқсан келтірген жоқ және қорлаған жоқ;

4) маған қатысты қауіп, күш және әсер етудің өзге де заңсыз әдістері

пайдаланылған жоқ;

5) тестілеу жүргізілген соң менің психикалық және дене денсаулығым

нашарлаған жоқ.

Ерекше пікір:

_____________________________________________________________________

(қолы, тегі, аты-жөні)

20__ж. "_____" __________________

Қазақстан Республикасы
Ұлттық ұланының әскери-дәрігерлік
сараптама өткізу қағидаларына
22-қосымша

Нысан

Полиграфологиялық зерттеудің нәтижелері бойынша қорытынды

20__ жылғы "___" ___________ жолдау бойынша

_____________________________________________________________________

(кадр қызметінің және басқа да органдардың (бастамашы) қызметкерінің

лауазымы, тегі, аты-жөні)

_____________________________________________________________________

(зерттелетін адамның тегі, аты-жөні)

полиграфологиялық зерттеу жүргізілді.

Зерттеу

_____________________________________________________________________

(өткізу орны)

20__ ж. "___" _____ ____ - ____ аралығында полиграфолог

_____________________________________________________________________

(басталған уақыты) (аяқталған уақыты) (тегі, аты-жөні) жүргізді.

Зерттеу

_____________________________________________________________________

_______ полиграфта жүргізілді.

(маркасы, сериялық нөмірі)

Зерттеудің негіздемесі:

_____________________________________________________________________

Анықталуы тиіс сұрақтар:

_____________________________________________________________________

(сұрақтардың мазмұны)

Алынған полиграммалар

_____________________________________________________________________

бойынша бағаланды (әдістеме атауы)

Тестілеу барысында зерттелетін адамның жауаптары кезінде мынадай

сұрақтарға физиологиялық реакциялар алынды:

1.___________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

2. __________________________________________________________________

Сондай-ақ, зерттелетін адам әңгімелесу процесінде

_____________________________________________________________________

(зерттелетін адамнан қандай да болмасын құқыққа қайшы әрекеттер

туралы алынған ақпарат көрсетіледі)

туралы қосымша хабарлады.

Зерттеудің нәтижелері мынадай қортынды жасауға мүмкіндік береді:

_____________________________________________________________________

Полиграфолог:

_____________________________________________________________________

(қолы, тегі, аты-жөні)

20__ж. "___" ________________

Қазақстан Республикасы
Ұлттық ұланының әскери-дәрігерлік
сараптама өткізу қағидаларына
23-қосымша

Нысан

20__ жылғы "___"_____ Астана қ.

Полиграфологичиялық зерттеуден өтуден бас тарту актісі

Біз төменде қол қойған мынадай құрамындағы комиссия:

Комиссия төрағасы:

_____________________________________________________________________

(ә/атағы, тегі, аты-жөні)

Комиссия мүшелері:

1.___________________________________________________________________

(ә/атағы, тегі, аты-жөні)

2. __________________________________________________________________

(ә/атағы, тегі, аты-жөні)

3.___________________________________________________________________

(ә/атағы, тегі, аты-жөні)

Куәландырылатын адамның полиграфологиялық зерттеуден өтуден бас

тартуы жөніндегі осы актіні жасадық__________________________________

(тегі, аты-жөні)

_____________________________________________________________________

(бас тарту себебі көрсетіледі)

Комиссия төрағасы:

_____________________________________________________________________

(ә/атағы, тегі, аты-жөні)

Комиссия мүшелері:

1.___________________________________________________________________

(ә/атағы, тегі, аты-жөні)

2.___________________________________________________________________

(ә/атағы, тегі, аты-жөні)

3.___________________________________________________________________

(ә/атағы, тегі, аты-жөні)

Таныстым _______ _____________________________________

(қолы) (куәландырылатын адамның тегі, аты-жөні)

Актіге қол қоюдан бас тартқан кезде комиссия мүшелері зерттеуден бас

тартқаны туралы жазба ресімдейді.

Әскери медициналық мекеменің

(әскери-дәрігерлік комиссияның)

бұрыштама мөртаңбасы

Қазақстан Республикасы

Ұлттық ұланының әскери-дәрігерлік

сараптама өткізу қағидаларына

24-қосымша

Нысан

Денсаулығына байланысты жарамдылығын анықтау

Куәландыру нәтижелері бойынша ӘДК мынадай қорытындылар шығарады:

3) шақыру бойынша әскери қызмет өткеретін әскери қызметшілерге қатысты:

әскери қызметке жарамды;

әскери қызметке болмашы шектеулермен жарамды;

әскери оқу орнына түсуге жарамды;

келісімшарт бойынша әскери қызметке кіруге жарамды;

әскери қызметке уақытша жарамсыз;

әскери қызметтің міндеттерін орындаудан ішінара (жұмыстың, сабақтың, нарядтың және т.б. қандай түрлерінен босатылатыны көрсетіледі) ____ тәулікке босатылсын;

науқастануы бойынша ____ тәулік демалыс берілсін;

азық-түлік үлесі нормасының жартысы шегінде ____ бастап ___ дейін (мерзімі көрсетілсін) қосымша тамақтандырылсын;

әскери қызметке бейбіт уақытта жарамсыз, соғыс уақытында шектеулі жарамды;

әскери есептен шығара отырып, әскери қызметке жарамсыз;

4) келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеріп жатқан әскери қызметшілерге және әскери қызметті шақыру бойынша өткеретін офицерлерге қатысты:

әскери қызметке жарамды;

әскери қызметке жарамды, келісімшарт бойынша әскери қызметке кіруге жарамды;

әскери қызметке болмашы шектеулермен жарамды;

әскери қызметке болмашы шектеулермен жарамды, келісімшарт бойынша әскери қызметке кіруге жарамды;

________________________________ түсуге жарамды (жарамсыз);

(әскери оқу орнының және факультеттің атауы көрсетіледі)

әскери қызметке болмашы шектеулермен жарамды, ________________________________ түсуге жарамсыз

(әскери оқу орнының және факультеттің атауы көрсетіледі)

әскери қызметке шектеулі жарамды;

әскери қызметке шектеулі жарамды, келісімшарт бойынша әскери қызметке кіруге жарамсыз;

___________айдан кейін қайта медициналық куәландырылуы

(мерзімі көрсетіледі)

тиіс (қорытынды соғыс уақытында шығарылады);

әскери қызметке уақытша жарамсыз (науқастанулар, жарақаттану мен операциялардан кейін);

әскери қызметке бейбіт уақытта жарамсыз, соғыс уақытында шектеулі жарамды;

әскери есептен шығара отырып, әскери қызметке жарамсыз;

3) курсанттарға (офицерлік атақтары жоқ тыңдаушыларға) қатысты:

________________________________ оқуға жарамды (жарамсыз).

(әскери оқу орнының және факультеттің атауы)

Әскери қызметке жарамдылы санатын көрсете отырып.

__________________________________ қызметке жарамды;

(зиянды фактор көрсетіледі)

__________________________ қызметке уақытша жарамсыз;

(зиянды фактор көрсетіледі)

_________________айдан кейін медициналық куәландырылуы тиіс;

______________________ қызметке жарамсыз (әскери қызметшілер

(зиянды фактор көрсетіледі)

үшін әскери қызметке жарамдылық санаты көрсетіледі);

одан әрі медициналық куәландыра отырып, тексерулі тиіс;

5) оқу бөлімдеріне іріктелетін әскери қызметшілерге және оқу бөлімдерінің курсанттарына қатысты:

оқу бөлімінде оқуға (белгілі бір әскери-есептік мамандық бойынша) жарамды (жарамсыз) _______________________________;

(әскери қызметке жарамдылық санаты көрсетілсін)

одан әрі медициналық куәландыра отырып, тексерілулі тиіс;

10) әскери оқу орындарына, оның ішінде жоғары білім беру бағдарламаларын іске асыратын шетел мемлекеттерінің оқу орындарына, жоғары білімнен кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын оқу орындарының әскери факультеттеріне, әскери оқу орындарына түсетін азаматтар мен әскери қызметшілерге қатысты:

1) ________________________________ түсуге жарамды (жарамсыз);

(оқу орнының атауы)

2) ________________________________оқуға жарамды (жарамсыз);

(оқу орнының атауы)

11) климаттық жағдайлары қолайсыз аумақта әскери қызмет өткеруге (отбасы мүшелері үшін – тұруға) жарамдылығын айқындау кезінде келісімшарт бойынша әскери қызметшілерге, шақыру бойынша әскери қызмет өткеретін офицерлерге және олардың отбасы мүшелеріне қатысты:

________________________________________ әскери қызмет өткеруге (облыс, қала, аудан көрсетіледі)

(отбасы мүшелері үшін – тұруға) жарамды (жарамсыз);

отбасы отағасын бір айдан үш айға дейінгі мерзім ішінде ауыстыруды жүзеге асыру мақсатқа сай (қысқы (жазғы) оқу кезеңі аяқталғаннан кейін);

тасымалдауға жарамсыздығына байланысты (облыс, қала, аудан көрсетіледі) көшуге болмайды.

12) шетел мемлекеттеріне (климаттық жағдайлары қолайсыз) шығатын келісімшарт бойынша әскери қызметшілерге және олардың отбасы мүшелеріне қатысты:

шетел мемлекетінде қызметке (отбасы мүшелері үшін – тұруға) жарамды (жарамсыз),

13) көшумен байланысты басқа әскери медициналық мекемеде немесе денсаулық сақтаудың медициналық ұйымында емдеуді жалғастыратын әскери қызметшілерге қатысты:

емделуін жалғастыру үшін ____________________________________

(әскери медициналық мекеменің немесе денсаулық сақтау медициналық ұйымының атауы және орналасуы көрсетіледі)

ауыстыруға мұқтаж.

14) емделу және санаторлық-курорттық мекемеге емделуге, науқастануы бойынша демалысқа, қызмет орнына және денсаулық жағдайы бойынша әскери қызметтен шығарылғаннан кейін таңдап алған тұрғылықты жеріне бара жатқан әскери қызметшіге ілесіп жүру қажет болса, ӘДК ілесіп жүретін адамдардың санын, көлік түрін, медициналық көмектің және бөгде адам күтімінің, оқшаулауды талап ететін науқасты және оған ілесіп жүретін адамдардың жолаушылар вагонының жеке купесінде жүру қажеттігін көрсете отырып, ілесіп жүру қажеттігін айқындайды.

___________________________санаториялық емделуге мұқтаж

(санаторияның бейіні көрсетіледі)

(қорытынды әскери медициналық мекемеден емделуді жалғастыру үшін санаторияға жіберген кезде қабылданады)

науқастануы бойынша ____ тәулік демалыс берілсін;

науқастануы бойынша демалыс ____ тәулікке ұзартылсын;

әскери қызметтің міндеттерін орындаудан ____ тәулікке босатылсын;

әскери қызметтің міндеттерін орындаудан ішінара (жұмыстың, сабақтың, нарядтың және т.б. қандай түрлерінен босатылатыны көрсетіледі) ____ тәулікке босатылсын.

Қазақстан Республикасы
Ұлттық ұланының әскери-дәрігерлік
сараптама өткізу қағидаларына
25-қосымша

Нысан

Анықтама

соттың анықтауы бойынша

__________________________________________________________________

соттың атауы, №, күні

20____ж. "____" _________________ әскери-дәрігерлік

комиссиясымен________________________________________________________

_____________________________________________________________________

(ӘДК атауы)

1.Тегі, аты, егер болса әкесінің аты_________________________________

2.Туған күні_________________________________________________________

3.Әскери атағы_______________________ әскери бөлімі__________________

4.Атқаратын лауазымы_________________________________________________

5.Тексеру нәтижесі (қорытытынды) ____________________________________

_____________________________________________________________________

20______ ж. _______________________ № _______ хаттама

М.О. Комиссияның төрағасы ___________________________________________

(әскери атағы, қолы, аты-жөні, тегі)

Комиссияның хатшысы_____________________________________________

(әскери атағы, қолы, аты-жөні, тегі)

Комиссияның пошталық мекенжайы _________________________________

Ескерту. Анықтама нөмірі куәландырылушы жазылған әскери-дәрігерлік

комиссия отырыстарының хатталар кітабынының рет нөміріне сәйкес

келеді.

Қазақстан Республикасы
Ішкі істер министрінің
2015 жылғы 17 ақпандағы
№ 118 бұйрығына
2-қосымша

Қазақстан Республикасы Ұлттық ұланының
әскери-дәрігерлік сараптама органдары туралы ереже
1. Негізгі ережелер

1. Осы Қазақстан Республикасы Ұлттық ұланының әскери-дәрігерлік сараптама органдары туралы ереже (бұдан әрі - Ереже) "Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" 2009 жылғы 18 қыркүйектегі Қазақстан Республикасы Кодексінің 8-бабының 12-тармағына сәйкес әзірленді.

2. Қазақстан Республикасы Ұлттық ұланының әскери-дәрігерлік комиссиясы (бұдан әрі – ҚР ҰҰ ӘДК) өңірлік қолбасшылықтардың (бұдан әрі – ӨңҚ), әскери бөлімдердің, Әскери институттың (бұдан әрі – ӘИ) лазареттері және госпитальдары жанында құрылған штаттан тыс әскери-дәрігерлік комиссиялардың ҚР ҰҰ әскери қызметшілерін әскери-дәрігерлік сараптамадан (бұдан әрі – ӘДС) өткізу мәселесі бойынша жұмысын жалпы басқаруды жүзеге асырады.

3. ӘДК-ні Ұлттық ұлан Бас қолбасшылығының (бұдан әрі – ҰҰБҚ) Әскери медицина басқармасы (бұдан әрі – ӘМБ) бастығының ұсынымы бойынша Ұлттық ұланның Бас қолбасшысы лауазымға тағайындайтын және одан босататын бастық басқарады.

4. ӘДК-нің бастығы тікелей ҰҰБҚ ӘМБ бастығына бағынады.

5. Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің Орталық әскери-дәрігерлік комиссиясы бастығының ӘДС мәселелері бойынша нұсқаулары ҚР ҰҰ ӘДК үшін міндетті болып табылады.

6. ҚР ҰҰ ӘДК-нің бастығы өз қызметінде Әскери-дәрігерлік сараптама жүргізу қағидаларын (Нормативтік және құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімдемесінде № 8336 тіркелген) Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрінің 2013 жылғы 29 қаңтардағы № 37 бұйрығымен бекітілген Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерінде, басқа да әскерлері мен әскери құралымдарында қызмет ету үшін адамдар денсаулық жағдайының сәйкес келуіне қойылатын талаптарды (бұдан әрі - Талап) басшылыққа алады.

7. ҚР ҰҰ ӘДК-нің бастығы қызмет түрі бойынша және өз құзыреті шегінде Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрлігімен, ҚР ІІМ ОӘДК-мен, Қорғаныс министрлігінің ОӘДК-мен өзара іс-қимыл жасасады.

8. ҚР ҰҰ ӘДК-нің қорытындысы комиссия мүшелерінің дауыс басымдығымен алқалы түрде қабылданады. ҚР ҰҰ-да қызмет атқаруға жарамдылық Талаптарға сәйкес айқындалады.

9. ӘДК штаттық құрылымының құрамы Ұлттық ұлан Бас қолбасшысының бұйрығымен айқындалады.

2. Әскери-дәрігерлік комиссиялардың өкілеттігі және функциялары

10. ӘДС өткізу үшін ҚР ҰҰ-да штаттық, штаттан тыс тұрақты жұмыс істейтін, уақытша, сондай-ақ госпитальдік ӘДК құрылады.

11. ҚР ҰҰ ӘДК жоғары медициналық білімі, маман сертификаты, сондай-ақ ҚР ҰҰ-ның әскери медициналық бөліністерінде практикалық, клиникалық және сараптамалық жұмыс тәжірибесі бар әскери-дәрігерлік сарапшы-мамандармен жасақталады.

12. ҚР ҰҰ ӘДК ӘДС бойынша міндеттерді орындау кезінде әскери медициналық бөліністердің жұмысын ұйымдастыруды және үйлестіруді жүзеге асыратын барлық ӘДС органдарымен өзара іс-қимыл жасасады.

13. ҚР ҰҰ ӘДК-ні қажетті мүлікпен, техникамен қамтамасыз ету бекітілген әскери бөлім арқылы жүзеге асырылады.

14. ҚР ҰҰ әскери қызметшілеріне және шақырылатын адамдарға қатысты әскери-дәрігерлік сараптама жөніндегі мәселелерді қарау кезінде соттарда және басқа да мемлекеттік органдарда мемлекеттік мекеме атынан өкілеттілік етеді.

15. ҰҰБҚ ӘМБ және ІІМ Тыл департаменті Медициналық басқармасының басты (жетекші) медициналық мамандарымен бірлесіп медициналық куәландыру нәтижелеріне талдау жасайды және бағалайды.

16. ҚР ҰҰ ӘДК штаттан тыс ӘДК қорытындыларын қарайды және бекітеді (бекітпейді) немесе күшін жояды.

17. ҚР ҰҰ ӘДК штаттан тыс ӘДК-ге осы Ережені, әскери-дәрігерлік сараптама жөніндегі нормативтік құқықтық құжаттарды практикалық қолдану және әскери-дәрігерлік сараптама жөніндегі басқа да мәселелер бойынша нұсқаулар, түсініктемелер береді.

18. ҚР ҰҰ ӘДК әскери-дәрігерлік сараптама мәселелері бойынша кеңес береді, қорытындылар, анықтамалар береді.

19. Әскери прокуратураның қылмыстық іс қозғауына байланысты жолдаған жағдайда бөлімді өз бетімен тастап кеткен әскери қызметшілерге қатысты ІІД ӘДК шешімі, сондай-ақ ІІД ӘДК-де әскери қызметке жарамсыз деп танылған әскери қызметшілерге қатысты барлық шешімдер бекіту үшін ҚР ҰҰ ӘДК-ге жолданады.

20. ҚР ҰҰ ӘДК дәрігер-сарапшылары одан әрі белгіленген үлгідегі қорытындыны ұсына отырып, автокөлік жүргізуге рұқсат беру үшін адамдарды медициналық куәландырудан өткізеді.

21. ҚР ҰҰ ӘДК дәрігер-сарапшылары ҚР ҰҰ ӘДК бастығының келісімі бойынша медициналық бөліністер бойынша кезекшіліктерге қатысады.

3. Штаттан тыс тұрақты жұмыс істейтін ӘДК

22. Әскердің (лазареттердің) штаттан тыс ҚР ҰҰ ӘДК-де ӘДС жүргізу үшін жекелеген штаттық лауазымдар болмаған жағдайда облыстар, Алматы қаласы ІІД емханасы бар госпитальдары және басқа да ведомстволар емдеу мекемелерінің дәрігері тартылуы мүмкін.

23. Штаттан тыс тұрақты жұмыс істейтін ӘДК ҚР ҰҰ әскери қызметшілерін медициналық куәландыру үшін ҚР ҰҰ өңірлік қолбасшылығының, әскери бөлімдерінің, ӘИ лазареттері және госпитальдары жанында құрылады.

24. Штаттан тыс тұрақты жұмыс істейтін ҚР ҰҰ ӘДК мынадай құрамда құрылады: бастық, бастықтың орынбасары (комиссия мүшелерінің бірі), комиссия мүшелері (кемінде үш дәрігер-маман) және хатшы.

25. Штаттан тыс тұрақты жұмыс істейтін ӘДК бастығы және бастығының орынбасары болып ӘДС мәселелері бойынша неғұрлым дайындалған, ҚР ҰҰ, ведомстволық медициналық және әскери медициналық мекемелерде жұмыс тәжірибесі бар дәрігер-мамандар тағайындалады.

26. Штаттан тыс тұрақты жұмыс істейтін ӘДК ӘДС мәселелері бойынша ҚР ҰҰ ӘДК, ҚР ІІМ ОӘДК, ҚМ ОӘДК нұсқауларын (түсініктемелерін) басшылыққа алады.

27. Штаттан тыс тұрақты жұмыс істейтін ӘДК-ге:

1) әскери бөлімдер кадр қызметтерінің жолдамалары бойынша ҚР ҰҰ әскери қызметшілерін куәландыру;

2) ҰҰ барлық санаттағы әскери қызметшілерінің науқастануы туралы қорытындыларды, куәліктерді қорытынды шығарылған сәттен бастап 5 жұмыс күнінен кешіктірмей ҚР ҰҰ ӘДК-ге бекітуге ұсыну;

3) нозологиялық нысандар бойынша сапалы және толық зерттеу жүргізу үшін тізбелер мен әдістемелер әзірлеу;

4) штаттан тыс ӘДК жұмысына қатысатын мамандарды ӘДС мәселелері бойынша оқытуды және арнайы білім деңгейін арттыруды ұйымдастыру;

5) штаттан тыс ӘДК құрылған медициналық бөліністерде ӘДС өткізу кезінде емдеу-диагностикалық жұмыстың сапасын бағалау және оларды жақсарту бойынша шаралар қабылдау;

6) ҚР ҰҰ әскери қызметшілерін куәландыру нәтижелерін талдау және жинақтау;

7) ҚР ҰҰ әскери қызметшілерін емдеу нәтижесін зерделеу жүктеледі;

4. Госпитальдық ӘДК

28. Госпитальдық ӘДК (бұдан әрі – ГӘДК) әскери медициналық мекеме бастығының бұйрығымен әскери медициналық мекемеде тағайындалады, құрамына төраға, кемінде үш дәрігер-сарапшы және хатшы кіреді.

29. ГӘДК бастығы болып әскери медицина мекемесі медицина бөлімінің бастығы тағайындалады.

30. ҚР ҰҰ әскери клиникалық госпиталінде ГӘДК клиникалық бейіндерге сәйкес Ұлттық ұлан Бас қолбасшысының шешімі бойынша құрылады.

31. ГӘДК бастықтары болып жетекші дәрігер-мамандар немесе бөлімше бастықтары, бастықтың орынбасарлары, дәрігер-мамандардың бірі – комиссия мүшесі тағайындалады.

32. ГӘДК бастығы ӘДС мәселелері бойынша ҚР ҰҰ ӘДК бастығына бағынады.

33. ГӘДК қорытындыны ӘДС мәселелері жөніндегі нормативтік және құқықтық актілерге сәйкес шығарады.

ГӘДК қорытындыларын ҚР ҰҰ ӘДК қарайды, бекітеді, қайта қарайды.

34. ГӘДК-ге:

1) осы әскери медициналық мекемеде зерттелудегі және емделудегі әскери қызметшілерді, олардың отбасы мүшелерін, әскери міндеттілерді медициналық куәландыру;

2) ӘДС байланысты зерттеу және емдеу нәтижелерін зерделеу;

3) кемшіліктерді жою мақсатында әскери медициналық госпитальдың бастығына және ҚР ҰҰ ӘДК бастығына тоқсан сайын әскери қызметшілерді зерттеуде және емдеуде анықталған кемшіліктер туралы баяндамаларды ұсыну жүктеледі.

5. Штаттан тыс уақытша жұмыс істейтін ӘДК

35. Уақытша жұмыс істейтін әскери-дәрігерлік комиссия (бұдан әрі - УӘДК) ӘИ-де жыл сайын ӘИ бастығының бұйрығымен кандидаттар әскери оқу орындарына түсу кезінде мынадай құрамда құрылады: төраға (медицина қызметінің бастығы), төрағаның орынбасары (штаттық дәрігер-мамандар қатарынан) және комиссия мүшелері: терапевт, психиатр, невропатолог, хирург, офтальмолог, отоларинголог, стоматолог, дерматовенеролог және хатшы.

Осы бұйрықпен УӘДК-нің жұмыс істеу мерзімі және тәртібі айқындалады.

Сапалы кәсіби іріктеу мақсатында комиссияның құрамына дәрігер-сарапшылар, психолог және лаборант қосылады.

36. Тиісті дәрігер-мамандар болмаған жағдайда ӘИ бастығына тиісті мамандық дәрігерлерін басқа медициналық мекемелерден шақыруға рұқсат етіледі.

37. ӘИ УӘДК төрағасы ӘДС мәселелері бойынша ҚР ҰҰ ӘДК бастығына бағынады.

38. ӘИ УӘДК өз жұмысында ҚР ҰҰ ӘДК, ІІМ ОӘДК, ҚМ ОӘДК нұсқауларын (түсініктемелерін) басшылыққа алады.

39. ӘИ УӘДК ҚР ҰҰ әскери қызметшілерінің және жоғары әскери оқу орындарына түсетін адамдардың жарамдығы (жарамсыздығы) туралы қорытынды шығарады.

40. ӘИ УӘДК төрағасы комиссияның жұмысы аяқтағаннан кейін күнтізбелік 5 күннен кешіктірмей қорытындыларды, атқарылған жұмыс туралы есепті және ҚР ҰҰ ӘДК жарамсыз деп танығандардың медициналық карталарын жолдайды.

41. ӘИ УӘДК-нің оқуға түсуге жарамсыздығы туралы қорытындысын ҚР ҰҰ ӘДК бекітеді.

Об утверждении Правил проведения военно-врачебной экспертизы и Положения об органах военно-врачебной экспертизы Национальной гвардии Республики Казахстан

Правилапроведения военно-врачебной экспертизыв Национальной гвардии Республики Казахстан1. Общие положения

Параграф 2. Медицинское освидетельствованиеграждан, поступающих на воинскую службу по контракту

Параграф 3. Медицинское освидетельствованиевоеннослужащих, проходящих воинскую службу по призыву,по контракту и курсантов военных учебных заведений

Параграф 5. Медицинское освидетельствование военнослужащихпроходящих воинскую службу по контракту и членов их семей,выезжающих в иностранные государства

Параграф 7. Медицинское освидетельствованиеграждан, пребывающих в запасе

3. Определение причинной связи заболеваний, увечий,гибели (смерти) у военнослужащих в связи с прохождением(исполнением обязанностей) воинской службы

4. Психофизиологическое и полиграфологическое исследования

5. Оформление медицинских документов ВВК

Методикаисследования при проведении военно-врачебной экспертизыв Национальной гвардии Республики Казахстан1. Общие положения

2. Хирургическое исследование и антропометрические измерения

3. Исследование внутренних органов

4. Исследование нервной системы

5. Исследование психического состояния, психологическое ифизиологическое обследования

6. Исследование ЛОР-органов

7. Дерматовенерологическое исследование

8. Исследование органа зрения

9. Исследование полости рта и челюстей

10. Гинекологическое исследование

Переченьинструментария, медицинского и хозяйственного имущества,необходимого для медицинского освидетельствования

Картамедицинского освидетельствования гражданина,поступающего в военное учебное заведение

Книгапротоколов заседаний военно-врачебной комиссии______________________________________________ (наименование комиссии)

Акт медицинского исследования №______

Справка о беременности

Справка № _____о медицинском освидетельствовании

Направление на медицинское освидетельствование

2. Перечень медицинских противопоказаний к проживанию длячленов семей военнослужащих:

3. Перечень медицинских противопоказаний к прохождениювоинской службы в высокогорных местностях(1500 м и более над уровнем моря)

4. Перечень медицинских противопоказаний к проживанию для членов семей военнослужащих в высокогорных местностях(1500 м и более над уровнем моря:

5. Местности с неблагоприятными климатическими условиями:

Свидетельство о болезни №_____

Переченьмедицинских противопоказаний к прохождению воинской службы(для членов семей к проживанию) в иностранном государстве

СПРАВКАо состоянии здоровья гражданина, выезжающегов иностранное государство

Картасанитарно-гигиенической характеристики условий трудаи рабочего места специалиста

Справка об увечье (ранении, травме, контузии)

ПРОТОКОЛ № ____

Карточка учета психодиагностического исследования

Заключение № _______по результатам психодиагностического исследования

Требованияпо оформлению и оборудованию класса для групповогопсиходиагностического обследования и полиграфологическогоопроса военнослужащих

Типовые нормы проведенияпсихофизиологического исследования

Декларацияо полиграфологическом исследованииРаздел 1 (заполняется до проведения тестирования)

Заключениепо результатам полиграфологического исследования

Актотказа исследования от прохожденияполиграфологического исследования

Определение категории годности по состоянию здоровья

Справка по определению суда

Положениеоб органах военно-врачебной экспертизыНациональной гвардии Республики Казахстан1. Основные положения

2. Полномочия и функции военно-врачебных комиссий

3. Нештатные постоянно действующие ВВК НГ РК

4. Госпитальные ВВК

5. Нештатные временно действующие ВВК

Қазақстан Республикасы Ұлттық ұланының әскери-дәрігерлік сараптама өткізу қағидаларын және Әскери-дәрігерлік, сараптама органдары туралы ережені бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ұлттық ұланының әскери-дәрігерлік сараптама өткізу қағидалары

1. Жалпы ережелер

2-параграф. Келісімшарт бойынша әскери қызметке кіретін азаматтарды медициналық куәландыру

3-параграф. Шақыру бойынша, келісімшарт бойынша әскери қызметөткеретін әскери қызметшілерді және әскери оқу орындарыныңкурсанттарын медициналық куәландыру

5-параграф. Шет мемлекеттерге шығатын келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеретін әскери қызметшілерді және олардың отбасы мүшелерін медициналық куәландыру

7-параграф. Запастағы азаматтарды медициналық куәландыру

4. Психофизиологиялық және полиграфологиялық зерттеу

5. ӘДК медициналық құжаттарды рәсімдеу

Қазақстан Республикасы Ұлтық ұланының әскери-дәрігерлік сараптама өткізу кезіндегі зерттеу әдістемесі1. Жалпы ережелер

2. Хирургиялық зерттеу және антропометриялық өлшемдері

3. Ішкі органдарды зерттеу

4. Нерв жүйесін зерттеу

5. Психикалық жағдайды зерттеу, психологиялық және физиологиялық тексеру

6. ЛОР-органдарды зерттеу

7. Дерматовенерологиялық зерттеу

8. Көру органын зерттеу

9. Ауыз қуысы мен жақтарды зерттеу

10. Гинекологиялық зерттеу

Медициналық куәландыру үшін қажет құралдың, медициналық және шаруашылық мүліктің тізбесі

Әскери оқу орнына түсетін азаматтыңмедициналық куәландырукартасы

№_______ Медициналық куәландыру актісі

Жүктілігі туралы анықтама

Медициналық куәландыру туралы № _____ анықтама

Медициналық куәландыруға жолдама

2. Әскери қызметшілердің отбасы мүшелері тұруы үшін медициналық қарсы көрсеткіштердің тізбесі:

3. Биік таулы жерлерде (теңіз деңгейінен 1500 м және одан жоғары) әскери қызмет өткеруге медициналық қарсы көрсеткіштер тізбесі:

4. Әскери қызметшілердің отбасы мүшелері биік таулы жерлерде (теңіз деңгейінен 1500 м және одан жоғары) тұру үшін медициналық қарсы көрсеткіштер тізбесі:

5. Климаттық жағдайлары қолайсыз жерлер:

№ ___ Науқастануы туралы куәлік

Правила
проведения военно-врачебной экспертизы
в Национальной гвардии Республики Казахстан
1. Общие положения

Параграф 2. Медицинское освидетельствование
граждан, поступающих на воинскую службу по контракту

Параграф 3. Медицинское освидетельствование
военнослужащих, проходящих воинскую службу по призыву,
по контракту и курсантов военных учебных заведений

Параграф 5. Медицинское освидетельствование военнослужащих
проходящих воинскую службу по контракту и членов их семей,
выезжающих в иностранные государства

Параграф 7. Медицинское освидетельствование
граждан, пребывающих в запасе

3. Определение причинной связи заболеваний, увечий,
гибели (смерти) у военнослужащих в связи с прохождением
(исполнением обязанностей) воинской службы

Методика
исследования при проведении военно-врачебной экспертизы
в Национальной гвардии Республики Казахстан
1. Общие положения

5. Исследование психического состояния, психологическое и
физиологическое обследования

Перечень
инструментария, медицинского и хозяйственного имущества,
необходимого для медицинского освидетельствования

Карта
медицинского освидетельствования гражданина,
поступающего в военное учебное заведение

Книга
протоколов заседаний военно-врачебной комиссии
______________________________________________ (наименование комиссии)

2. Перечень медицинских противопоказаний к проживанию для
членов семей военнослужащих:

3. Перечень медицинских противопоказаний к прохождению
воинской службы в высокогорных местностях
(1500 м и более над уровнем моря)

4. Перечень медицинских противопоказаний к проживанию для членов семей военнослужащих в высокогорных местностях
(1500 м и более над уровнем моря:

Перечень
медицинских противопоказаний к прохождению воинской службы
(для членов семей к проживанию) в иностранном государстве

СПРАВКА
о состоянии здоровья гражданина, выезжающего
в иностранное государство

Карта
санитарно-гигиенической характеристики условий труда
и рабочего места специалиста

Заключение № _______
по результатам психодиагностического исследования

Требования
по оформлению и оборудованию класса для группового
психодиагностического обследования и полиграфологического
опроса военнослужащих

Типовые нормы проведения
психофизиологического исследования

Декларация
о полиграфологическом исследовании
Раздел 1 (заполняется до проведения тестирования)

Заключение
по результатам полиграфологического исследования

Акт
отказа исследования от прохождения
полиграфологического исследования

Положение
об органах военно-врачебной экспертизы
Национальной гвардии Республики Казахстан
1. Основные положения

3-параграф. Шақыру бойынша, келісімшарт бойынша әскери қызмет
өткеретін әскери қызметшілерді және әскери оқу орындарының
курсанттарын медициналық куәландыру

Қазақстан Республикасы Ұлтық ұланының әскери-дәрігерлік сараптама өткізу кезіндегі зерттеу әдістемесі
1. Жалпы ережелер

Әскери оқу орнына түсетін азаматтың
медициналық куәландыру
картасы

Шетел мемлекетінде әскери қызмет өткеруге
(отбасы мүшелері үшін тұруға) медициналық қарсы көрсеткіштер
тізбесі

Шетел мемлекетіне шығатын азаматтың
денсаулық жағдайы туралы
АНЫҚТАМА

Маманның еңбек жағдайлары мен жұмыс орнын
санитарлық-гигиеналық сипаттау
картасы

Психологиялық зерттеу нәтижелері бойынша
№ _______ қорытынды

Психофизиологиялық зерттеу жүргізудің
үлгі нормалары

Қазақстан Республикасы Ұлттық ұланының
әскери-дәрігерлік сараптама органдары туралы ереже
1. Негізгі ережелер