ИПС "Әділет"

Сноска. Утратил силу приказом Генерального Прокурора РК от 13.09.2017 № 104 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

В целях совершенствования работы по организации прокурорского надзора за соблюдением конституционных прав и свобод граждан в уголовном процессе, а также при исполнении наказаний, содержании лиц в специальных учреждениях и осуществлении контроля за освобожденными из мест лишения свободы, руководствуясь подпунктом 4) статьи 11 Закона Республики Казахстан от 21 декабря 1995 года "О Прокуратуре", ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемую Инструкцию по организации прокурорского надзора за соблюдением законности при исполнении наказаний, содержании лиц в специальных учреждениях и осуществлении контроля за освобожденными из мест лишения свободы.

2. Признать утратившим силу приказ Генерального Прокурора Республики Казахстан № 2 от 6 января 2014 года "Об утверждении Инструкции об организации прокурорского надзора за соблюдением законности при исполнении наказаний, содержании лиц в специальных учреждениях и осуществлении контроля за освобожденными из мест лишения свободы" (зарегистрированный в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 9121).

3. Начальнику Департамента по надзору за соблюдением прав лиц, задержанных, заключенных под стражу и отбывающих уголовное наказание принять меры к государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан.

4. С настоящим приказом ознакомить начальников структурных подразделений и сотрудников Генеральной прокуратуры, направить прокурорам областей и приравненным к ним прокурорам.

5. Контроль за исполнением приказа возложить на курирующего заместителя Генерального Прокурора Республики Казахстан.

6. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Генеральный Прокурор
Республики Казахстан	А. Даулбаев

Утверждена приказом
Генерального Прокурора
Республики Казахстан
№ 7 от 6 января 2015 года

ИНСТРУКЦИЯ
по организации прокурорского надзора за соблюдением
законности при исполнении наказаний, содержании лиц в специальных учреждениях и осуществлении контроля за освобожденными из мест лишения свободы
1. Общие положения

1. Настоящая Инструкция по организации прокурорского надзора за соблюдением законности при исполнении наказаний, содержании лиц в специальных учреждениях и осуществлении контроля за освобожденными из мест лишения свободы (далее - Инструкция) разработана в соответствии с Конституцией Республики Казахстан, Уголовным, Уголовно-процессуальным, Уголовно-исполнительным кодексами, Кодексом Республики Казахстан "Об административных правонарушениях", законами Республики Казахстан "О Прокуратуре", "О порядке и условиях содержания лиц в специальных учреждениях, обеспечивающих временную изоляцию от общества" и другими нормативными правовыми актами Республики Казахстан и детализирует осуществление надзора за соблюдением законности при исполнении наказаний, содержании лиц в специальных учреждениях и осуществлении контроля за освобожденными из мест лишения свободы.

2. Заместители Генерального Прокурора, начальник Департамента по надзору за соблюдением прав лиц, задержанных, заключенных под стражу и отбывающих уголовное наказание Генеральной прокуратуры, прокуроры областей и приравненные к ним прокуроры, прокуроры городов и районов обеспечивают высший надзор за точным и единообразным применением законов, указов Президента Республики Казахстан и иных законодательных актов в учреждениях уголовно-исполнительной (пенитенциарной) системы, следственных изоляторах и органах Комитета уголовно-исполнительной системы, специальных приемниках, изоляторах временного содержания, подразделениях общественной безопасности Министерства внутренних дел Республики Казахстан и следственных изоляторах Комитета национальной безопасности Республики Казахстан, принимают меры по выявлению и устранению любых нарушений законности.

3. Надзор за законностью при исполнении наказаний, содержании лиц в специальных учреждениях и осуществлении контроля за освобожденными из мест лишения свободы обеспечивает соблюдение норм уголовного, уголовно-исполнительного, уголовно-процессуального, административного законодательства, других нормативных правовых актов при исполнении уголовных наказаний, иных мер уголовно-правового воздействия, производства по делам об административных правонарушениях, защиту конституционных прав, свобод и законных интересов задержанных, подвергнутых административному аресту, содержащихся под стражей, осужденных, освобожденных условно-досрочно от отбывания наказания, а также лиц, в отношении которых установлен административный надзор, соблюдение порядка и условий содержания в специальных учреждениях и учреждениях уголовно-исполнительной (пенитенциарной) системы, исполнения законодательства, регулирующего порядок реабилитации репрессированных лиц, выплаты им денежных компенсаций и предоставления льгот.

4. Основные понятия и условные обозначения, используемые в настоящей Инструкции:

1) обвиняемый – лицо в отношении которого:

прокурором утвержден обвинительный акт;

прокурором утвержден протокол об уголовном проступке и принято решение о направлении уголовного дела в суд по соответствующей статье (статьям) уголовного закона;

досудебное расследование окончено заключением процессуального соглашения в порядке, предусмотренном частью четвертой статьи 617 УПК;

2) специальный приемник (далее - спецприемник) – специальное учреждение ОВД, предназначенное для приема и содержания лиц, подвергнутых административному аресту;

3) специальное учреждение (далее - спецучреждение) – следственные изоляторы УИС и КНБ, ИВС, спецприемник;

4) спецсообщение – немедленное (в течение 3-х часов) электронной или факсимильной связью сообщение о чрезвычайном происшествии;

5) штрафные помещения – одиночная камера (далее - ОК), дисциплинарный изолятор (далее - ДИЗО);

6) специальные почтовые ящики – оборудованные в учреждениях УИС и органах, исполняющих наказание, стационарные почтовые ящики, предназначенные для подачи осужденными обращений на неправомерные действия должностных лиц;

7) административно-арестованный – лицо, в отношении которого судом применен административный арест;

8) сотрудник управления - начальник, заместитель начальника, старший прокурор, прокурор управления (отдела) прокуратуры области и приравненной к ней по надзору за соблюдением прав лиц, задержанных, заключенных под стражу и отбывающих уголовное наказание либо прокурор, в обязанности которого вменено осуществление этого надзора;

9) Департамент – Департамент по надзору за соблюдением прав лиц, задержанных, заключенных под стражу и отбывающих уголовное наказание Генеральной прокуратуры Республики Казахстан;

10) сотрудник департамента – должностное лицо Департамента по надзору за соблюдением прав лиц, задержанных, заключенных под стражу и отбывающих уголовное наказание Генеральной прокуратуры Республики Казахстан;

11) подучетный – лицо, осужденное к наказанию, не связанному с лишением свободы, условно осужденное, состоящее на учете в службе пробации Комитета уголовно-исполнительной системы;

12) РГП "Енбек" – Республиканские государственные предприятия уголовно-исполнительной системы "Енбек", "Енбек-Оскемен", "Енбек-Караганда" и их филиалы;

13) комплексная проверка – прокурорская проверка в целом состояния законности при исполнении уголовных наказаний, связанных с лишением свободы, состояния взаимодействия администрации учреждения УИС с местными исполнительными и правоохранительными органами;

14) ПОБ ОВД – подразделение общественной безопасности органов внутренних дел;

15) подозреваемый – лицо:

в отношении которого вынесено постановление о признании в качестве подозреваемого;

задержанное в порядке статьи 131 УПК;

в отношении которого вынесено постановление о квалификации деяния подозреваемого;

допрошенное в связи с наличием подозрения в совершении уголовного проступка;

16) горрайпрокурор – городской, районный прокурор, транспортный и военный прокурор или приравненный к ним прокурор, его заместители, старшие прокуроры и прокуроры по отраслям надзора;

17) зональный принцип надзора – закрепление за сотрудником департамента осуществления контроля за деятельностью отдельных прокуратур областей по обеспечению исполнения требований настоящей Инструкции;

18) предметный принцип надзора – закрепление за сотрудником департамента проведения анализа и обобщения, разработки методики проверки состояния прокурорского надзора и законности по исполнению отдельных вопросов законодательства, регулирующих исполнение уголовных наказаний, порядка и условий содержания задержанных, подвергнутых административному аресту, содержанию под стражей, осужденных;

19) сотрудник – сотрудник уголовно-исполнительной системы (далее - УИС), органов внутренних дел (далее - ОВД) и Комитета национальной безопасности (далее - КНБ);

20) учреждение уголовно-исполнительной (пенитенциарной) системы (далее - учреждение УИС) – государственное учреждение, предназначенное для исполнения наказаний в виде лишения свободы, а также содержания осужденных к смертной казни;

21) поднадзорный – лицо, в отношении которого судом установлен административный надзор, в соответствии с Законом Республики Казахстан "Об административном надзоре за лицами, освобожденными из мест лишения свободы";

22) УДООН – лицо, условно-досрочно освобожденное от отбывания наказания;

23) специалист – лицо, обладающее специальными познаниями в той или иной сфере деятельности (здравоохранении, финансов, охране труда, социальном, противопожарном, санитарно-эпидемиологическом направлении и другим отраслям);

24) прокурор области – прокурор области, городов Астана и Алматы, Главный военный прокурор, Главный транспортный прокурор или приравненный к ним прокурор;

25) помощник прокурора области – помощник или старший помощник прокурора области по надзору за соблюдением прав лиц, задержанных, заключенных под стражу и отбывающих уголовное наказание;

26) служба пробации – орган УИС, осуществляющий исполнительные и распорядительные функции по обеспечению исполнения уголовных наказаний без изоляции от общества и оказывающий содействие осужденным, находящимся на его учете, в получении социально-правовой помощи;

27) осужденный – лицо, в отношении которого вынесен обвинительный приговор;

28) следственно-арестованный – подозреваемый или обвиняемый, в отношении которого судом в качестве меры пресечения применено содержание под стражей;

29) следственный изолятор (далее - СИ) – специальное учреждение, предназначенное для содержания подозреваемых и обвиняемых в совершении преступления, в отношении которых в качестве меры пресечения применено содержание под стражей, осужденных, оставленных для выполнения работ по хозяйственному обслуживанию, а также направленных для обеспечения правопорядка в учреждении уголовно-исполнительной (пенитенциарной) системы и переведенных в порядке статьи 88 Уголовно-исполнительного кодекса Республики Казахстан (далее - УИК);

30) чрезвычайное происшествие – стихийное бедствие природного или техногенного характера, факт совершения задержанными, лицами, подвергнутыми административному аресту, содержащимися под стражей, осужденными группового (два и более лиц) неповиновения требованиям администрации спецучреждений и учреждений УИС, членовредительства, захвата заложника, погрома (умышленного уничтожения имущества), массового беспорядка, побега, коллективного отказа от выполнения оплачиваемых видов работ, от приема пищи, применения сотрудниками пыток, недозволенных мер воздействия, специальных средств в отношении задержанного, лица, подвергнутого административному аресту, а также лица, которому применено содержание под стражей, осужденного, совершения сотрудниками и работниками Республиканского государственного предприятия "Енбек", службы пробации преступления, уголовного проступка и правонарушения коррупционного характера, насильственная смерть лица, содержащегося в спецучреждении или учреждении УИС;

31) изолятор временного содержания (далее - ИВС) – специальное учреждение, предназначенное для содержания под стражей лиц, задержанных по подозрению в совершении преступлений, а также в установленных статьями 134, 149 и частью 1 статьи 150 Уголовно-процессуального кодекса Республики Казахстан (далее - УПК) случаях обвиняемых, подсудимых и осужденных;

32) электронное средство слежения (электронный браслет) – электронное устройство для обеспечения надлежащего контроля и получения информации о месте нахождения лица, осужденного к наказанию, не связанному с лишением свободы, условно осужденного, состоящего на учете в службе пробации Комитета уголовно-исполнительной системы, а также лиц, условно-досрочно освобожденных от отбывания наказания и в отношении которых судом установлен административный надзор.

5. Приоритетными направлениями деятельности органов прокуратуры при организации надзора за соблюдением прав лиц, задержанных, заключенных под стражу и отбывающих уголовное наказание являются:

1) координация деятельности правоохранительных и специальных органов по борьбе с коррупцией, организованной преступностью, религиозным экстремизмом, незаконным оборотом наркотических средств в спецучреждениях и учреждениях УИС;

2) соблюдение конституционных прав и свобод задержанных, лиц, подвергнутых административному аресту, а также лиц, к которым применено содержание под стражей, осужденных, лиц условно-досрочно освобожденных от наказания и поднадзорных;

3) соблюдение законодательства, направленного против пыток, а также обеспечение задержанных, лиц, подвергнутых административному аресту, а также лиц, которым применено содержание под стражей, осужденных, условиями содержания, приближенными к Минимальным стандартным правилам обращения с заключенными, принятым на первом Конгрессе ООН 30 августа 1955 года;

4) соблюдение законодательства, направленного на адаптацию лиц, освобожденных из мест лишения свободы;

5) состояние законности использования бюджетных средств, выделяемых на содержание задержанных, административно- и следственно-арестованных, осужденных.

6. Прокурорский надзор обеспечивается на основе ежеквартального анализа состояния законности в ПОБ ОВД, службах пробации, спецучреждениях и учреждениях УИС.

7. Проверки состояния законности в деятельности спецучреждений и учреждений УИС, служб пробации, ПОБ ОВД проводятся на основании постановления о назначении проверки, в соответствии с планами работ, по заданиям и поручениям руководства Генеральной и областных прокуратур, фактам чрезвычайных происшествий, публикациям в средствах массовой информации, обращениям физических и юридических лиц.

В ходе проверки дается оценка состоянию законности в деятельности поднадзорных органов и эффективности прокурорского надзора.

8. Прокурор в пределах своей компетенции, с целью безотлагательного реагирования на явное нарушение законности, прав и законных интересов задержанных, лиц, подвергнутых административному аресту, а также лиц, которым применено содержание под стражей, осужденных, проверяет в любое время суток ПОБ ОВД, службу пробации, спецучреждение и учреждение УИС.

При необходимости к проверкам привлекаются специалисты.

Результаты проверки оформляются в виде справки, в которой отражаются место и время проведения проверки, должность, фамилия, имя, отчество проверяющего, выявленные нарушения законности, недостатки и упущения в работе, причины и условия, способствовавшие этому, предлагаемые варианты реализации результатов проверок, пути и способы их устранения.

9. Со справкой о результатах проверки ознакамливаются первые руководители проверяемого органа либо исполняющие их обязанности, а также прокурор, обеспечивающий надзор за деятельностью этого органа.

10. Результаты плановых мероприятий и проверок регулярно рассматриваются на оперативных совещаниях, коллегиях прокуратур областей либо Координационных советах по обеспечению законности, правопорядка и борьбы с преступностью.

11. В Генеральной прокуратуре на постоянной основе заслушиваются прокуроры областей и их заместители по вопросу соблюдения прав лиц, задержанных, подвергнутых административному аресту, содержащихся под стражей, отбывающих уголовное наказание, УДООН и поднадзорных.

12. Акты прокурорского надзора, адресованные в органы, учреждения и ведомства, должностным лицам центрального уровня, направляются через Генеральную прокуратуру. При этом устанавливается контроль над фактическим устранением выявленных нарушений законности.

Городские, районные, транспортные и военные прокуроры могут вносить акты прокурорского надзора в органы, учреждения и ведомства, должностным лицам областного уровня с одновременным уведомлением прокуратуры области или приравненной к ней.

По фактам оставления без надлежащего рассмотрения и реагирования актов прокурорского надзора принимаются предусмотренные законом меры.

13. При проведении проверок изучается законность нормативных правовых актов, приказов и распоряжений, издаваемых органами уголовно-исполнительной системы, внутренних дел, КНБ по вопросам исполнения уголовных наказаний, содержания задержанных, лиц, подвергнутых административному аресту, а также лиц, которым применено содержание под стражей и осужденных в спецучреждениях и учреждениях УИС, а также осуществления контроля за поведением лиц УДООН и поднадзорных.

14. В органах прокуратуры в отношении лиц, состоящих на оперативно-профилактических учетах, заводятся надзорные производства.

2. Организация надзора за соблюдением законности при исполнении
наказаний, содержании лиц в специальных учреждениях и
осуществлении контроля за освобожденными из мест лишения
свободы
Параграф 1. Организация надзора Департаментом

15. Сотрудниками Департамента:

1) в соответствии со Стратегическим, операционным и квартальными планами работы Генеральной прокуратуры и Департамента, во взаимодействии и в координации со структурными подразделениями Генеральной прокуратуры, нижестоящими прокуратурами, заинтересованными министерствами и ведомствами, на основе четкого разграничения должностных обязанностей и установления личной ответственности каждого за состоянием дел на порученном участке и по зонально-предметному принципу организуется и проводится постоянный и действенный надзор за соблюдением прав лиц, задержанных, подвергнутых административному аресту, содержащихся под стражей и отбывающих уголовное наказание, УДООН и поднадзорных в Республике;

2) осуществляется непосредственный надзор за законностью правовых актов Правительства Республики Казахстан, министерств и ведомств Республики Казахстан по вопросам исполнения уголовных наказаний и реабилитации граждан, в деятельности Комитета уголовно-исполнительной системы, Комитета административной полиции Министерства внутренних дел - по вопросам соблюдения законности в деятельности ИВС, спецприемников, а также при осуществлении контроля за поведением лиц УДООН и поднадзорных, КНБ – по вопросам соблюдения законности в деятельности следственных изоляторов;

3) совместно с сотрудниками Департамента по надзору за законностью оперативно-розыскной деятельности обеспечивается законность по курируемым линиям деятельности, инициируются совместные проверки и во взаимодействии вырабатываются меры, направленные на обеспечение законности и правопорядка при исполнении уголовных наказаний и содержании лиц под стражей;

4) по представлениям прокуроров областей и обращениям осужденных изучается законность состоявшихся судебных постановлений, вынесенных при разрешении вопросов, связанных с исполнением приговоров, на предмет принесения протеста;

5) организуются и проводятся учебные семинары и совещания, совместные проверки и стажирование сотрудников управлений прокуратур областей и приравненных к ним, обеспечивающих надзор за соблюдением прав лиц, задержанных, заключенных под стражу и отбывающих уголовное наказание, изучается и распространяется положительный опыт работы, вносятся предложения руководству Генеральной прокуратуры об ответственности нижестоящих прокуроров за упущения и недостатки в организации надзора;

6) проводится обобщение по обеспечению надзора за состоянием законности при исполнении наказаний, содержании лиц в спецучреждениях и осуществлении контроля за освобожденными из мест лишения свободы, а также по приоритетным и зональным направлениям надзора, разрабатывается методика проверок;

7) по поручению руководства Генеральной прокуратуры проверяются обстоятельства чрезвычайного происшествия с выездом на место;

8) при проведении проверки на местах по фактам нарушения законности, требующим немедленного реагирования, самостоятельно выносятся акты прокурорского реагирования;

9) в целях изучения законности принятых решений нижестоящими прокурорами, должностными лицами правоохранительных, специальных и других государственных органов в регионах, а также судебных актов, по поручению руководства Генеральной прокуратуры истребуются уголовные, гражданские, административные дела и иные материалы.

Параграф 2. Организация надзора прокуратурами областей
и приравненными к ним

16. Прокурорами областей и их заместителями:

1) организуется и обеспечивается надзор за соблюдением прав лиц, задержанных, помещенных в спецучреждения, отбывающих уголовное наказание, УДООН и поднадзорных;

2) принимается участие в комплексных проверках спецучреждений и учреждений УИС.

В ходе проведения указанных проверок проводится прием задержанных, лиц, подвергнутых административному аресту, а также лиц, которым применено содержание под стражей, осужденных, сотрудников и работников РГП "Енбек" по личным вопросам;

3) обеспечивается своевременное реагирование по фактам применения в спецучреждениях и учреждениях УИС пыток, недозволенных мер воздействия, специальных средств сотрудниками к задержанным, лицам, которым применено содержание под стражей и осужденным;

4) оказывается содействие участникам национального превентивного механизма в их деятельности;

5) в случае поступления от руководителя территориального органа УИС согласования на введение мер режима особых условий незамедлительно (в течение часа) уведомляется об этом руководство Департамента телефонным или иным видом связи.

17. При поступлении информации о чрезвычайном происшествии в течение 3-х часов обеспечивается подготовка и направление спецсообщения в Департамент, в котором указывается: дата, время, место и обстоятельства чрезвычайного происшествия, причины, цели, способы, предметы и орудия, использованные при его совершении, общее количество лиц, принявших участие в нем с указанием фамилии, имени, отчества, статей по которым они привлекаются или осуждены, нахождение на оперативно-профилактическом учете (в случае 5 и более участников данные о них прилагаются к спецсообщению).

18. В целях обеспечения надлежащего надзора за законностью оперативно-розыскной деятельности в спецучреждениях и учреждениях УИС акцентируется внимание на тесное взаимодействие соответствующих подразделений прокуратур областей.

При необходимости поручается проведение совместных проверок и анализов с выработкой мер по обеспечению надлежащего режима в спецучреждениях и учреждениях УИС.

19. Помощниками прокуроров областей, сотрудниками управления:

1) обеспечивается надзор за законностью в деятельности департаментов Комитета УИС, РГП "Енбек", спецучреждений и учреждений УИС (при возложении таких полномочий распоряжением прокурора области), департаментов внутренних дел – за исполнением законов в спецучреждениях, законодательства об осуществлении контроля за лицами УДООН и поднадзорными, КНБ – за исполнением законов в следственных изоляторах, а также за применением законодательства о реабилитации жертв политических репрессий;

2) по согласованию с подразделением по надзору за законностью оперативно-розыскной деятельности прокуратуры области проверяется законность проводимых оперативно-розыскных мероприятий в спецучреждениях и учреждениях УИС;

3) осуществляется непосредственный контроль за деятельностью горрайпрокуроров по исполнению пунктов 32-56 настоящей Инструкции.

Оказывается организационная и методическая помощь горрайпрокурорам в обеспечении надзора за соблюдением законности при исполнении наказаний, содержании лиц в спецучреждениях и осуществлении контроля за освобожденными из мест лишения свободы, проводится стажировка и обучение в прокуратурах областей и приравненных к ним;

4) на постоянной основе проводится взаимодействие, планируются совместные мероприятия с общественными наблюдательными комиссиями, а также участниками национального превентивного механизма по вопросам соблюдения прав задержанных, заключенных под стражу и отбывающих наказание в учреждениях УИС;

5) незамедлительно проводятся проверки по всем обращениям членов общественных наблюдательных комиссий и участников национального превентивного механизма о нарушении прав лиц, содержащихся в спецучреждениях и учреждениях УИС.

При выявлении нарушений законности принимаются меры прокурорского реагирования в отношении виновных должностных лиц;

6) на постоянной основе проводится мониторинг по обращениям осужденных, поступающих из специальных почтовых ящиков, установленных в учреждениях и органах, исполняющих наказание.

20. При наличии сведений или поступлении обращения о применении в спецучреждениях и учреждениях УИС пыток, недозволенных мер воздействия, специальных средств сотрудниками к задержанному, лицу, подвергнутому административному аресту, а также лицу, которому применено содержание под стражей, осужденному, обеспечивается проведение проверки самостоятельно либо прокурором, органом уголовного преследования с последующей регистрацией заявления или сообщения в ЕРДР в случае наличия повода к началу досудебного производства.

По факту применения специальных средств к задержанному, лицу, подвергнутому административному аресту, а также лицу, которому применено содержание под стражей, осужденному составляется заключение, утверждаемое курирующим заместителем прокурора области.

В заключении содержатся сведения о лице, месте, времени и обстоятельствах применения, а также данные о сотрудниках, применивших эти спецсредства, ссылка на нормативные правовые акты, регламентирующие применение специальных средств.

В резолютивной части заключения указываются выводы о законности либо нарушениях применения специальных средств.

К заключению прилагаются подтверждающие материалы.

21. Не реже одного раза в месяц проводятся проверки состояния законности в следственных изоляторах УИС и КНБ, ИВС, а также в спецприемниках, расположенных в областных центрах.

При выявлении незаконно содержащихся под стражей лиц принимаются меры к немедленному их освобождению.

Еженедельно изымаются из специальных почтовых ящиков, установленных в СИ и учреждениях УИС обращения осужденных с участием представителя администрации учреждения или органа, исполняющих наказание.

22. Проверки в ИВС и спецприемниках, расположенных в других населенных пунктах, проводятся в зависимости от состояния законности и соблюдения конституционных прав и свобод задержанных, лицу, которому применено содержание под стражей.

При проведении проверок спецучреждений проводится прием содержащихся в них лиц.

23. Организуется учет чрезвычайных происшествий и всех фактов применения оружия, специальных средств к задержанному, лицу, которому применено содержание под стражей и осужденному, совершения покушения на побег (побега) из спецучреждений и учреждений УИС, членовредительства и суицида.

При получении информации о чрезвычайном происшествии незамедлительно (в течение часа) телефонным или иным видом связи сообщается зональному сотруднику департамента, а в случае его отсутствия – начальнику Управления (отдела) и (или) Департамента.

24. В случае подтверждения факта применения к задержанному, подозреваемому, обвиняемому, подсудимому пыток и иного жестокого обращения, в ходе досудебного производства дается оценка допустимости доказательств, полученных с применением недозволенных методов ведения дознания и следствия. Позиция подлежит соответствующей корректировке, вплоть до отказа от обвинения в случаях, когда по делу не имеется иных доказательств вины обвиняемого.

25. В следственных изоляторах УИС и КНБ проверяется:

1) законность содержания под стражей подозреваемых, обвиняемых и осужденных с обращением внимания на соблюдение администрацией учреждения требований уголовно-процессуального законодательства в части своевременности уведомления соответствующих органов об истечении срока содержания под стражей обвиняемого и принятие решения о его освобождении из-под стражи;

2) соблюдение требований УПК в части своевременности направления прокурору жалобы лица, которому применено содержание под стражей;

3) обеспечение материально-бытовыми условиями и медико-санитарными услугами;

4) своевременность проведения медицинского освидетельствования на предмет наличия телесных повреждений при помещении лиц, которым применено содержание под стражей, осужденных в следственный изолятор и каждом возвращении их после проведенных следственных действий и судебного разбирательства;

5) соблюдение требований нормативных правовых актов, противодействующих распространению туберкулеза среди лиц, которым применено содержание под стражей и осужденных;

6) соответствие инженерно-технических средств охраны и зданий предъявляемым требованиям;

7) состояние законности использования бюджетных средств, выделенных на содержание задержанных, лиц, которым применено содержание под стражей и осужденных;

8) в течение 48 часов законность водворения лиц, которым применено содержание под стражей в одиночную камеру;

9) своевременность возвращения лиц, которым применено содержание под стражей из ИВС в СИ;

10) своевременность направления осужденных из следственных изоляторов в учреждения УИС;

11) соблюдение требований УПК при замене залогом ранее избранной меры пресечения в виде содержания под стражей;

12) соблюдение требований законодательства, регулирующего вопросы раздельного размещения лиц, которым применено содержание под стражей;

13) законность оставления осужденных для выполнения работ по хозяйственному обслуживанию;

14) своевременность и законность рассмотрения вопросов о переводе осужденных в учреждение минимальной безопасности, об условно-досрочном освобождении (далее - УДО) и замене неотбытой части наказания более мягким видом наказания (далее - ЗМН), направления злостных нарушителей режима содержания для отбытия наказания в учреждение УИС;

15) законность наложения взысканий на подозреваемых, обвиняемых и осужденных, их поощрения;

16) соблюдение требований законодательства, регулирующего порядок рассмотрения обращений физических и юридических лиц.

26. Принимается обязательное участие при рассмотрении судом первой инстанции вопросов, связанных с исполнением приговора, в отношении осужденных, оставленных в СИ для выполнения хозяйственных работ, а также в судах апелляционной и кассационной инстанций при рассмотрении жалоб и протестов на судебные постановления, вынесенных при разрешении вопросов, связанных с исполнением приговора.

Распоряжением прокурора области участие в судах по вопросам, связанным с исполнением приговора, может быть возложено на соответствующее подразделение прокуратуры области и приравненной к ней, осуществляющее надзор за законностью судебных актов и представительству интересов государства по уголовным делам, либо на горрайпрокуроров.

27. Проверки в ИВС и спецприемниках проводятся в соответствии с положениями пунктов 40-48 настоящей Инструкции.

28. Проверки в учреждениях УИС проводятся в соответствии с положениями пунктов 33-39 настоящей Инструкции.

29. С целью обеспечения контроля за поведением лиц УДООН, поднадзорных, предупреждения рецидивной преступности раз в полугодие проводится сверка данных Комитета по правовой статистике и специальным учетам о количестве лиц, УДООН и поднадзорных, освободившихся из учреждений УИС, в том числе других регионов, прибывших по месту жительства, о совершенных ими повторных преступлений со сведениями Департаментов внутренних дел.

30. Ежеквартально проводится анализ обеспечения надзора за состоянием законности при исполнении наказаний, содержании лиц в спецучреждениях и осуществлении контроля за освобожденными из мест лишения свободы.

31. Обобщается по итогам года применение законодательства, регулирующего вопросы реабилитации граждан от политических репрессий.

Параграф 3. Организация надзора городскими
и районными прокуратурами

32. Горрайпрокурорами:

1) осуществляется надзор за законностью в деятельности учреждений УИС, ИВС, спецприемников, исполнения уголовных наказаний, не связанных с лишением свободы, и иных мер уголовно-правового воздействия, за соблюдением законодательства о порядке контроля за лицами УДООН и поднадзорными, исполнением законов, регламентирующих выплату денежных компенсаций реабилитированным гражданам и предоставлении им льгот;

2) с выездом на место проверяется информация о применении специальных средств и физической силы сотрудниками к задержанному или лицу, подвергнутому административному аресту, а также лицу, которому применено содержание под стражей, осужденному, с составлением заключения о законности и обоснованности действий администраций спецучреждений и учреждений УИС, утверждаемым горрайпрокурором.

Заключение составляется по правилам, изложенным в пункте 20 настоящей Инструкции, помимо требований по утверждению заключений курирующим заместителем прокурора области.

При наличии сведений или поступлении обращения о применении в спецучреждении и учреждении УИС пыток, недозволенных мер воздействия, досудебное расследование осуществляется с регистрацией заявления или сообщения в ЕРДР в случае наличия повода к началу досудебного расследования.

3) принимаются меры по оказанию содействия участникам национального превентивного механизма в их деятельности, проводятся незамедлительно проверки по фактам нарушения их прав, предусмотренных действующим законодательством.

По результатам проверки при наличии оснований незамедлительно в течение трех рабочих дней подготавливаются и направляются в суд материалы в отношении виновных должностных лиц спецучреждений и учреждений УИС, иных организаций, подлежащих превентивному посещению;

4) на постоянной основе проводится взаимодействие, планируются совместные мероприятия с общественными наблюдательными комиссиями и участниками национального превентивного механизма по вопросам соблюдения прав задержанных, заключенных под стражу и отбывающих наказание в учреждениях УИС.

Незамедлительно проводятся проверки по обращениям членов общественной наблюдательной комиссии, а также участников национального превентивного механизма о нарушении прав лиц, содержащихся в учреждениях и органах УИС.

5) еженедельно изымаются из специальных почтовых ящиков обращения лиц, содержащихся в учреждениях и органах, исполняющих наказание, с участием их представителя. Рассмотрение обращений проводится в соответствии с требованиями действующего законодательства о порядке рассмотрения обращений физических лиц.

33. Раз в полугодие с участием прокурора области или его заместителя проводится комплексная проверка учреждений УИС.

34. В течение 48 часов проверяется законность и обоснованность вынесенного администрацией учреждения УИС постановления о водворении либо переводе осужденного в штрафное помещение, с составлением соответствующего заключения.

Ежемесячно проверяются в учреждениях УИС условия содержания в штрафных помещениях.

Результаты проверки оформляются справкой, а также в соответствующем журнале проверяемого органа производится краткая запись о проведении проверки с указанием даты, времени, температурного режима, влажности воздуха, общего числа лиц, содержащихся в штрафных помещениях (с отдельным отражением количества лиц, водворенных в ДИЗО и ОК) и обратившихся с жалобой осужденных.

35. Ежемесячно в учреждениях УИС проводится прием осужденных, сотрудников колонии и работников РГП "Енбек" по личным вопросам.

36. Осуществляется надзор за законностью противодействия преступности и правонарушений среди осужденных, оперативно-розыскной деятельности в учреждениях УИС.

37. Обеспечивается надзор за законностью досудебного расследования в учреждениях УИС и принятых процессуальных решений, принимается участие в судах при рассмотрении таких уголовных дел.

38. При получении информации о чрезвычайном происшествии незамедлительно (в течение часа) телефонной связью сообщается помощнику прокурора области, сотруднику управления.

39. На постоянной основе осуществляется надзор за законностью в учреждениях УИС:

1) обеспечения надлежащими материально-бытовыми условиями и медико-санитарными услугами;

2) обеспечения режимных требований, анализа складывающейся дисциплинарной практики;

3) своевременного принятия администрацией учреждения УИС мер по условно-досрочному освобождению осужденного, замене неотбытой части наказания более мягким видом наказания и изменению вида учреждения либо сокращении срока назначенного наказания;

4) своевременного проведения медицинского освидетельствования на предмет наличия телесных повреждений при каждом прибытии осужденного в учреждение;

5) своевременного проведения освидетельствования специальной медицинской комиссией в отношении тяжело больных осужденных с рассмотрением вопроса о представлении их к освобождению в связи с болезнью;

6) соблюдения требований нормативных правовых актов, противодействующих распространению туберкулеза, других инфекционных заболеваний среди осужденных;

7) принятия мер к начислению специальных государственных и пенсионных пособий несовершеннолетним и лицам, достигшим пенсионного возраста;

8) обеспечения осужденных оплачиваемой работой;

9) целевого использования бюджетных средств, выделенных на содержание осужденных;

10) соответствия инженерно-технических средств охраны и зданий, предъявляемым требованиям;

11) применения законодательства об административных правонарушениях;

12) вынесения администрациями учреждений постановлений, приказов и распоряжений;

13) соблюдения законодательства, регулирующего порядок рассмотрения обращений физических и юридических лиц.

Примечание: по подпунктам 1), 4)–11) настоящего пункта при необходимости к проверке привлекаются специалисты.

40. Обеспечивается неукоснительное соблюдение конституционных прав задержанных, подозреваемых, предусмотренных нормами УПК, Кодекса Республики Казахстан об административных правонарушениях, проверяется своевременность и полнота оформления процессуальных документов, и их представления в ИВС и спецприемник.

41. Обращается внимание на законность содержания в ИВС подозреваемых в совершении преступлений, за которые не предусмотрено наказание в виде лишения свободы, либо за совершение преступлений небольшой и средней тяжести, работающих (обучающихся в учебных заведениях) и имеющих постоянное местожительство.

42. При наличии сведений или поступлении заявления о несвоевременном помещении фактически задержанного в ИВС:

изучается Книга учета лиц, доставленных в дежурную часть правоохранительного или специального органа, на предмет соответствия времени изоляции и фактического составления протокола задержания подозреваемого;

проверяются комнаты для доставленных и задержанных в административном порядке лиц, и для разбирательства с задержанными лицами;

устанавливается местонахождение лица и время с момента фактического задержания до доставления его в ИВС, в том числе путем изучения процессуальных документов (допросы, проверки показаний на месте, обыски и другие);

проводится встречная проверка в Центрах адаптации несовершеннолетних, приемниках-распределителях, Центрах адаптации и детоксикации, практикуется сверка списков задержанных в порядке норм УПК и лиц, помещенных в указанные учреждения.

43. Обеспечивается соблюдение положений уголовно-процессуального законодательства в части своевременности принятия решения следователем, дознавателем либо руководителем администрации мест содержания при истечении процессуальных сроков об освобождении из-под стражи задержанных и лиц, которым применено содержание под стражей.

В случае отсутствия в личном деле задержанного, лица, подвергнутого административному аресту, а также лица, которому применено содержание под стражей соответствующего постановления решается вопрос об ответственности должностных лиц и освобождении данных лиц из-под стражи.

44. При поступлении сведений и обращения о применении в ИВС пыток, недозволенных мер воздействия, специальных средств к задержанному, лицу, подвергнутому административному аресту, а также лицу, которому применено содержание под стражей, проверка осуществляется в соответствии с нормативными правовыми актами, регулирующими порядок регистрации заявления и сообщения в ЕРДР.

45. В ходе проверки ИВС обращается внимание на следующие вопросы:

1) составления протокола задержания следователем или дознавателем после фактического задержания на наличие в нем сведений об устном объявлении лицу по подозрению в совершении какого уголовного правонарушения оно задержано, право на приглашение защитника, право хранить молчание, что сказанное им может быть использовано против него в суде;

2) соблюдения права задержанного на приглашение защитника и дачу показания в его присутствии;

3) разъяснения и предоставления задержанному права на немедленное сообщение по телефону или иным способом по месту своего жительства или работы о своем задержании и месте содержания, принятии мер по рассмотрению вопроса передачи несовершеннолетнего под присмотр родителей, опекунов, попечителей;

4) немедленного уведомления, а в случае невозможности немедленно уведомить – в течение 24 часов посольства, консульства или иного представительства государства, если задержанный является гражданином другого государства;

5) соблюдение требований УПК в части своевременности направления прокурору жалобы задержанного и лица, которому применено содержание под стражей;

6) надлежащее обеспечение материально-бытовыми условиями и медико-санитарными услугами;

7) соблюдение требований нормативных правовых актов, противодействующих распространению туберкулеза, других инфекционных заболеваний среди задержанных и лиц, которым применено содержание под стражей;

8) своевременность проведения медицинского освидетельствования на предмет наличия телесных повреждений при каждом помещении задержанных в ИВС;

9) соответствие инженерно-технических средств охраны и зданий, предъявляемым требованиям;

10) состояние законности использования бюджетных средств, выделенных на содержание задержанных и лиц, которым применено содержание под стражей;

11) соблюдение требований законодательства, регулирующего порядок рассмотрения обращений физических и юридических лиц;

12) соблюдение законности при осуществлении оперативно-розыскной деятельности.

46. В ходе проверки спецприемников обращается внимание на следующие вопросы:

1) порядок регистрации доставленных лиц (постановление судьи об аресте, приговора суда о назначении наказания в виде ареста за уголовный проступок, протокол личного досмотра, документы, удостоверяющие личность);

2) надлежащее обеспечение материально-бытовыми условиями и медико-санитарными услугами;

3) соблюдение требований нормативных правовых актов, противодействующих распространению туберкулеза, других инфекционных заболеваний среди лиц, подвергнутых административному аресту;

4) обоснованность направления арестованного в медицинские организации и своевременность уведомления прокурора и судьи о данных фактах;

5) соответствие инженерно-технических средств охраны и зданий, предъявляемым требованиям;

6) состояние законности использования бюджетных средств, выделенных на содержание лиц, подвергнутых административному аресту;

7) соблюдение требований законодательства, регулирующего порядок рассмотрения обращений физических и юридических лиц.

47. В ИВС проверки проводятся ежедневно, а в спецприемниках еженедельно, с отражением их результатов в специальном журнале учета проверок.

При необходимости к проверке привлекаются специалисты.

В случае выявления нарушений законности составляется справка с отражением установленных проверкой фактов.

Практикуется проведение проверок в ночное время, в праздничные и выходные дни, в том числе с использованием видеосъемки.

48. При проведении проверок задержанные, административно-арестованные, заключенные под стражу и арестованные за уголовные проступки принимаются по личным вопросам.

49. С целью обеспечения неукоснительного исполнения наказаний, не связанных с лишением свободы, и иных мер уголовно-правового воздействия обеспечивается ежеквартальная сверка данных суда о количестве лиц, осужденных к наказаниям, не связанным с лишением свободы и к иным мерам уголовно-правового воздействия, со сведениями службы пробации о численности лиц, поставленных на учет.

50. Не реже одного раза в полугодие проводится проверка состояния законности в деятельности служб пробации, в ходе которого обращается внимание на следующие вопросы:

1) своевременность заведения контрольных дел в отношении подучетных лиц;

2) состояние исполнения ведомственных приказов и инструкций, регулирующих порядок составления контрольных дел и осуществления контроля за подучетными лицами;

3) состояние исполнения совместных с ОВД ведомственных приказов и инструкций, регулирующих порядок осуществления контроля за подучетными лицами;

4) своевременность выявления отсутствия подучетных лиц по месту жительства и принятия мер для объявления их в розыск;

5) принятие надлежащих мер к подучетным лицам, злостно уклоняющимся от отбывания наказания и скрывающимся от контроля;

6) состояние работы по борьбе с рецидивной преступностью и правонарушениями среди подучетных;

7) фактическое привлечение подучетных к общественным и исправительным работам;

8) порядок осуществления пробационного контроля за поведением подучетных и оказания им социальной помощи со стороны уполномоченных государственных, в том числе исполнительных, органов;

9) состояние законности при применении электронных браслетов.

51. Не реже одного раза в полугодие проводится проверка состояния законности в деятельности ПОБ ОВД, в ходе которого обращается внимание на следующие вопросы:

1) состояние законности при осуществлении контроля за лицами, освободившимися на УДО;

2) своевременность постановки на профилактический учет и заведения контрольных дел в отношении освобожденных на УДО;

3) уведомление органов УИС о прибытии по месту жительства и постановке на учет освобожденных на УДО;

4) состояние исполнения приказов и инструкций Министерства внутренних дел, регулирующих порядок осуществления контроля за освобожденными по УДО;

5) соблюдение срока установления ограничений по обязанностям, возложенным на них судом;

6) принятие надлежащих мер в отношении освобожденных на УДО, совершивших неоднократные административные правонарушения, за которые налагались административные взыскания, или злостно уклоняющихся от исполнения обязанностей;

7) полнота принимаемых мер по предупреждению совершения освобожденными на УДО уголовных правонарушений;

8) состояние законности при исполнении Закона Республики Казахстан "Об административном надзоре за лицами, освобожденными из мест лишения свободы", приказов и инструкций МВД, регулирующих порядок осуществления контроля за поднадзорными;

9) своевременность постановки на профилактический учет поднадзорного и уведомления об этом исправительное учреждение, откуда поступило постановление об установлении административного надзора;

10) принятие надлежащих мер в случае неприбытия в установленный срок к избранному месту жительства поднадзорного;

11) законность установления ограничений, применяемых в отношении поднадзорных;

12) полнота принимаемых мер по предупреждению совершения поднадзорными уголовных правонарушений;

13) законность привлечения поднадзорных к административной ответственности;

14) своевременность принятых мер к началу досудебного расследования поднадзорных лиц;

15) своевременность прекращения контрольных дел.

52. С целью обеспечения контроля за поведением освобожденных на УДО, поднадзорных, предупреждения рецидивной преступности, раз в полугодие проводится сверка данных между судом, территориальным подразделением Комитета по правовой статистике и специальным учетам и ОВД, в том числе по количеству лиц, в отношении которых установлен административный надзор, о количестве лиц, освобожденных на УДО и поднадзорных, освободившихся из учреждений, о совершенных ими повторных преступлений.

53. В акиматах района, города областного значения, города республиканского значения, столицы проверяется наличие решения об определении объекта для привлечения осужденных к общественным работам.

54. Осуществляется надзор за соблюдением уполномоченными органами законодательства, регулирующего порядок выплаты денежных компенсаций и пособий реабилитированным гражданам и предоставления им льгот.

55. Принимается участие в судах первой инстанции по обязательной категории гражданских дел, установленных приказами и указания Генерального Прокурора Республики Казахстан.

56. В установленные законом сроки проверяется законность судебных постановлений, вынесенных в порядке исполнения приговора, приносятся апелляционные протесты, а в случае пропуска срока, вносятся в прокуратуру области или приравненную к ней представления о принесении кассационного протеста.

3. Взаимодействие и разграничение полномочий прокуроров при осуществлении надзора за соблюдением законности при исполнении наказаний, содержании лиц в специальных учреждениях и осуществлении контроля за освобожденными из мест лишения свободы

57. Департаментом, подразделениями областных и приравненных к ним прокуратур, городскими, районными, транспортными, военными прокурорами во взаимодействии и разграничении функций обеспечивается надзор за соблюдением прав лиц, задержанных, подвергнутых административному аресту, а также лиц, которым применено содержание под стражей, отбывающих уголовное наказание, УДООН и поднадзорных.

58. Главным военным прокурором, его курирующим заместителем, помощниками, региональными и гарнизонными военными прокурорами осуществляется надзор за соблюдением законности содержания лиц на гауптвахтах в органах военной полиции, в помещениях, определенных капитанами морских судов, начальниками пограничных отрядов, исполнения наказаний, не связанных с лишением свободы, в отношении военнослужащих, предусмотренных Уголовным кодексом, в деятельности Национальной гвардии МВД по охране учреждений УИС, несению контролерской службы и конвоированию специального контингента, а также реабилитации граждан от массовых политических репрессий, осужденных военными трибуналами.

При чрезвычайных происшествиях (совершения лицом, которому применено содержание под стражей и осужденным преступлений и правонарушений в пути следования), по вопросу соответствия инженерно-технических средств охраны учреждений УИС, предъявляемым требованиям, деятельности контролерской службы, исполнения наказаний, не связанных с лишением свободы в отношении военнослужащих, практикуются совместные проверки военными прокурорами и управлениями (группами) прокуратур областей по надзору за законностью прав лиц, задержанных, заключенных под стражу и отбывающих уголовное наказание, городскими (районными) прокурорами.

59. Главным транспортным прокурором, его курирующим заместителем, помощниками и транспортными прокурорами осуществляется надзор за деятельностью ИВС органов внутренних дел на транспорте, в соответствии с положениями пунктов 40-45 настоящей Инструкции.

60. Подразделением по надзору за законностью оперативно-розыскной деятельности прокуратуры области, города, района осуществляется надзор за законностью оперативно-розыскной деятельности в территориальных департаментах Комитета УИС и следственных изоляторах УИС и КНБ.

61. Помощниками прокуроров областей, сотрудниками управления во взаимодействии:

1) с подразделением, осуществляющим надзор за применением международных договоров, обеспечивается законность исполнения требований (просьб) учреждений юстиции иностранных государств об исполнении приговора на их территории, а также содержания под стражей и транзитной перевозки лица, которому применено содержание под стражей и осужденного в иностранные государства;

2) с подразделением, осуществляющим надзор за законностью уголовного процесса, обеспечивается направление информации о ходе и результатах предварительного расследования и судебного рассмотрения уголовных дел в отношении лиц, которым применено содержание под стражей, осужденных, сотрудников и работников РГП "Енбек".

62. Прокурорами принимается непосредственное участие при рассмотрении в суде возбужденных ими дел об административных правонарушениях и обеспечивается проверка законности судебных актов по этим делам, если иное не будет установлено приказами и указаниями Генерального Прокурора.

63. Ежеквартально проводится анализ обеспечения надзора за состоянием законности при исполнении наказаний, содержании лиц в спецучреждениях и осуществлении контроля за освобожденными из мест лишения свободы.

4. Заключительные положения

64. Основными критериями оценки деятельности органов прокуратуры по надзору за соблюдением законности при исполнении наказаний, содержании лиц в спецучреждениях и осуществлении контроля за освобожденными из мест лишения свободы определить:

1) обеспечение верховенства закона при отбывании уголовных наказаний и применении мер процессуального принуждения;

2) неукоснительное соблюдение конституционных прав, свобод и законных интересов задержанного, лица, подвергнутого административному аресту, а также лица, которому применено содержание под стражей, осужденного, лица УДООН и поднадзорного;

3) недопущение пыток и других жестоких, бесчеловечных или унижающих достоинство видов обращения и наказания.

65. Прокурорами областей в Департамент к 30 числу каждого месяца направляются информации о результатах проверок и принятых мерах по чрезвычайным происшествиям и всем фактам применения оружия, специальных средств к задержанному, лицу, подвергнутому административному аресту, а также лицу, которому применено содержание под стражей, осужденному, совершения покушения на побег (побега) из спецучреждения или учреждения УИС, членовредительства и суицида.

66. Ежеквартально проводимые анализы обеспечения надзора за состоянием законности при исполнении наказаний, содержании лиц в спецучреждениях и осуществлении контроля за освобожденными из мест лишения свободы представляются к обозначенным датам месяца следующего за окончанием квартала:

прокурорами городов и районов в прокуратуры областей и приравненные к ним к 1 числу;

прокурорами областей в Департамент к 5 числу.

67. Департаментом и прокурорами областей по итогам работы за полугодие и год обобщается состояние законности отдельно по каждому приоритетному направлению надзора, указанному в подпунктах 1) – 3) пункта 5 настоящей Инструкции, где отмечаются причины и условия, способствующие нарушениям законности, и определяются пути их устранения.

Прокурорами областей информации по обобщениям представляются в Департамент к 5 июля и 5 января.

Департаментом и прокурорами областей обобщения состояния законности использования бюджетных средств, выделяемых на содержание задержанных, лиц, подвергнутых административному аресту, а также лиц, которым применено содержание под стражей, осужденных, а также по вопросу соблюдения законодательства, направленного на адаптацию лиц, освобожденных из мест лишения свободы проводятся по итогам года.

Прокурорами областей в Департамент информации по обобщению данных вопросов представляются к 5 января.

68. Департаментом и прокурорами областей на постоянной основе проводится работа по инициированию и внедрению современных методов организации надзора, распространению положительного опыта надзорной деятельности, повышению квалификации сотрудников управления и горрайпрокуроров.

69. Проводится целенаправленная работа по повышению имиджа органов прокуратуры путем освещения в средствах массовой информации состояния законности и правопорядка в спецучреждениях и учреждениях УИС, а также надзорной деятельности прокуроров.

70. Департаментом и прокурорами областей осуществляется взаимодействие с Академией правоохранительных органов при Генеральной прокуратуре Республики Казахстан, другими высшими учебными заведениями, научными учреждениями, учеными-юристами по совершенствованию действующего законодательства.

Сноска. Пункт 70 в редакции приказа Генерального Прокурора РК от 18.11.2016 № 172 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Ескерту. Күші жойылды – ҚР Бас прокурорының 13.09.2017 № 104 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен

Қылмыстық процестегі азаматтардың конституциялық құқықтарының және бостандықтарының сақталуына, сонымен қатар жазаны орындау, арнайы мекемелерде адамдарды ұстау және бас бостандығынан айыру орындарынан босағандарға бақылау жүргізу кезінде заңдылықтың сақталуына прокурорлық қадағалауды ұйымдастыру жұмыстарын жетілдіру мақсатында "Прокуратура туралы" 1995 жылғы 21 желтоқсандағы Қазақстан Республикасы Заңының 11-бабының 4) тармақшасын басшылыққа алып, БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса берілген Жазаны орындау, арнайы мекемелерде адамдарды ұстау және бас бостандығынан айыру орындарынан босағандарға бақылау жүргізу кезінде заңдылықтың сақталуына прокурорлық қадағалауды ұйымдастыру жөніндегі Нұсқаулық бекітілсін.

2. "Жазаны орындауда, арнайы мекемелерде адамдардың ұсталуында және бас бостандығынан айыру орындарынан босағандарды бақылауда заңдылықтың сақталуына прокурорлық қадағалауды ұйымдастыру жөніндегі нұсқаулықты бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Бас Прокурорының 2014 жылғы 6 қаңтардағы № 2 бұйрығының (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 9121 тіркелген, 2014 жылғы 24 сәуірдегі № 79 (27700) "Казахстанская правда" газетінде жарияланды) күші жойылсын.

3. Ұсталған, қамауға алынған және қылмыстық жазаны өтеуші адамдардың құқықтарының сақталуын қадағалау жөніндегі департаментінің бастығы осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеу үшін шаралар қабылдасын.

4. Осы бұйрықпен Бас прокуратураның құрылымдық бөлімшелерінің басшылары мен қызметкерлері таныстырылсын, облыс прокурорлары мен оларға теңестірілген прокурорларға жолдансын.

5. Бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Бас Прокурорының жетекшілік ететін орынбасарына жүктелсін.

6. Осы бұйрық бірінші ресми басылымнан кейін он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Бас Прокуроры	А.Дауылбаев

Қазақстан Республикасы
Бас Прокурорының
2015 жылғы 6 қаңтардағы
№ 7 бұйрығымен бекітілген

НҰСҚАУЛЫҚ
жазаны орындау, арнайы мекемелерде адамдарды ұстау және бас
бостандығынан айыру орындарынан босағандарға бақылау жүргізу
кезінде заңдылықтың сақталуына прокурорлық қадағалауды
ұйымдастыру жөніндегі
1. Жалпы ережелер

1. Жазаны орындау, арнайы мекемелерде адамдарды ұстау және бас бостандығынан айыру орындарынан босағандарға бақылау жүргізу кезінде заңдылықтың сақталуына прокурорлық қадағалауды ұйымдастыру жөніндегі Нұсқаулық (бұдан әрі – Нұсқаулық) Қазақстан Республикасының Конституциясына, Қылмыстық, Қылмыстық-процестік, Қылмыстық-атқару, Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодекстеріне, "Прокуратура туралы" және "Адамдарды қоғамнан уақытша оқшаулауды қамтамасыз ететін арнаулы мекемелерде ұстау тәртібі мен шарттары туралы" Заңдары мен Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес әзірленді және жазаларды орындау, арнайы мекемелерде адамдарды ұстау және бас бостандығынан айыру орындарынан босағандарға бақылау жүргізу кезінде заңдылықтың сақталуына қадағалауды жүзеге асыруды нақтылайды.

2. Бас Прокурордың орынбасары, Бас прокуратураның Ұсталған, қамауға алынған және қылмыстық жазаны өтеуші адамдардың құқықтарының сақталуын қадағалау жөніндегі департаментінің бастығы, облыс прокурорлары, оларға теңестірілген прокурорлар, қала мен аудан прокурорлары қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің мекемелерінде және Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің Қылмыстық атқару жүйесі комитетінің тергеу изоляторлары мен органдарында, арнайы қабылдауыштарда, уақытша ұстау изоляторларында, Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің қоғамдық қауіпсіздік құрылымдарында және Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің тергеу изоляторларында Заңдардың, Қазақстан Республикасы Президентінің жарлықтары мен өзге де заңнамалық актілердің нақты және біркелкі қолданылуына жоғары қадағалауды қамтамасыз етеді, кез-келген заң бұзушылықты анықтау және жою үшін шаралар қабылдайды.

3. Жазаны орындау, арнайы мекемелерде адамдарды ұстау және бас бостандығынан айыру орындарынан босағандарға бақылау жүргізу кезінде заңдылықтың сақталуына қадағалау қылмыстық жазаның, өзге де қылмыстық-құқықтық ықпал ету шараларының орындалуы кезінде қылмыстық, қылмыстық-процестік, қылмыстық-атқару, әкімшілік заңнамаларының, басқа да нормативтік құқықтық актілердің нормаларының қолданылу заңдылығын, ұсталғандардың, әкімшілік қамауға және күзетпен қамауға алынғандардың, сотталғандардың, жазаны өтеуден мерзімінен бұрын шартты түрде босатылғандардың, сондай-ақ әкімшілік қадағалау белгіленген адамдардың қонституциялық құқықтарының, бостандықтары мен заңды мүдделерінің қорғалуын, арнайы және қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің мекемелерінде ұстаудың тәртібі мен жағдайларының сақталуын, сондай-ақ қуғын-сүргіннен ақталған адамдарға ақшалай өтемақыларды төлеу мен жеңілдіктерді берудің тәртібін реттейтін заңнамалардың орындалуын қамтамасыз етеді.

4. Осы Нұсқаулықта қолданылған негізгі ұғымдар мен шартты белгілер:

1) айыпталушы деп өзiне қатысты:

прокурор айыптау актісін бекіткен;

прокурор қылмыстық теріс қылық туралы хаттаманы бекіткен және қылмыстық істі қылмыстық заңның тиісті бабы (баптары) бойынша сотқа жіберу туралы шешім қабылдаған;

сотқа дейінгі тергеп-тексеру ҚПК-нің 617-бабының төртінші бөлігінде көзделген тәртіппен процестік келісім жасасу арқылы аяқталған адам танылады;

2) арнайы қабылдауыш – әкімшілік қамауға тартылған адамдарды қабылдауға және ұстауға арналған ішкі істер органдарының арнайы мекемесі;

3) арнайы мекеме – ІІМ мен ҰҚК тергеу изоляторлары, уақытша ұстау изоляторы, арнайы қабылдағыш;

4) арнайы хабарлама – төтенше жағдай туралы электронды немесе факсимильді байланыс арқылы дереу (3 сағат ішінде) жіберілетін хабарлама;

5) айыптылық бөлмелер – бір адамдық камера (бұдан әрi – БКК), тәртiптiк изолятор (бұдан әрi – ТИЗО);

6) арнаулы пошта жәшіктері – сотталғандардың лауазымды қызметкерлердің заңсыз әрекеттеріне шағым және арыздар келтіруі үшін жаза орындау органдары мен мекемелерде орналасқан арнаулы пошта жәшіктері;

7) әкімшілік қамалған – сотпен әкімшілік қамауға алу қолданылған адам;

8) басқарманың қызметкері – ұсталған, қамауға алынған және жазаны өтеуші адамдардың құқықтарының сақталуын қадағалау жөніндегі облыстық және оған теңестірілген прокуратуралардың басқарма (бөлім) бастығы, бастықтың орынбасары, басқарманың аға прокуроры, прокуроры немесе осы қадағалауды жүзеге асыру міндеті жүктелген прокурор;

9) Департамент – Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасының Ұсталған, қамауға алынған және қылмыстық жазаны өтеуші адамдардың құқықтарының сақталуын қадағалау жөніндегі департаменті;

10) Департамент қызметкері – Ұсталған, қамауға алынған және жазаны өтеуші адамдардың құқықтарының сақталуын қадағалау жөніндегі Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасы департаментінің лауазымды тұлғасы;

11) есепте тұрған адамдар – бас бостандығынан айыруға байланысты емес жазаға және қылмыстық-құқықтық әсер етудің өзге де шараларына сотталған, Қылмыстық атқару жүйесі комитетінің пробация қызметінің есебінде тұрған адамдар;

12) "Еңбек" РМК – "Еңбек" қылмыстық атқару жүйесінің республикалық мемлекеттік кәсіпорындары, "Еңбек-Өскемен", "Еңбек-Қарағанды" және оның филиалдары;

13) кешенді тексеру – бас бостандығынан айыру орындарындағы қылмыстық жазалардың орындалуы бойынша жалпы заңдылықтың және ҚАИ мекемелері әкімшіліктері мен жергілікті атқару және құқық қорғау органдарының өзара іс-әрекетінің жағдайын прокурорлық тексеру;

14) күдікті:

өзіне қатысты күдікті ретінде тану туралы қаулы шығарылған;

ҚАК-нің 131-бабының тәртібімен ұстап алынған;

өзіне қатысты күдіктінің іс-әрекетін саралау туралы қаулы шығарылған;

қылмыстық теріс қылық жасады деген күдіктің болуына байланысты жауап алынған адам;

15) қала (аудан) прокуроры – қалалық, аудандық прокурор, көліктегі және әскери прокурор немесе оған теңестірілген прокурор, оның орынбасарлары, аға прокурорлар және қадағалау салалары бойынша прокурорлар;

16) қадағалаудың аймақтық қағидаты – департамент прокурорына осы Нұсқаулық талаптарының орындалуын қамтамасыз ету жөніндегі облыстардың жекелеген прокуратураларының қызметтеріне бақылаудың жүзеге асырылуын бекіту;

17) қадағалаудың пәндік қағидаты – департамент прокурорына прокурорлық қадағалаудың жағдайын және қылмыстық жазалардың атқарылуын, ұсталғандардың, әкімшілік қамауға және күзетпен қамауға алынғандардың, сотталғандардың ұсталу тәртібі мен шарттарын реттейтін заңнамалардың жекелеген мәселелерін орындау бойынша заңдылықты тексерудің әдістемелерін әзірлеуді, талдауды және жинақтап қорытуды бекіту;

18) қызметкер – қылмыстық атқару жүйесінің, ішкі істер органдарының (бұдан әрі – ІІО) және Ұлттық қауіпсіздік комитетінің (бұдан әрі – ҰҚК) қызметкері;

19) қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің мекемелері (бұдан әрі – ҚАЖ мекемелері) – бас бостандығынан айыру жазасын орындауға, сонымен қатар өлім жазасына кесілген сотталғандарды ұстауға арналған мемлекеттік мекеме;

20) қадағалаудағы адам – сотпен "Бас бостандығынан айыру орындарынан босатылған адамдарды әкімшілік қадағалау туралы" Заңына сәйкес әкімшілік қадағалау белгіленген адам;

21) МБШБ – жазаны өтеуден мерзімінен бұрын шартты түрде босату (бұдан әрі – МБШБ);

22) мамандар – қызметтің қандай да бір саласында (денсаулық сақтау, бухгалтерия, қаржы, еңбекті қорғау, әлеуметтік, өртке қарсы, санитарлық-эпидемиологиялық бағыттағы және т.б.) арнаулы білімі бар адамдар;

23) облыс прокуроры - облыстардың, Астана және Алматы қалаларының прокурорлары, Бас әскери прокурор, Бас көлік прокуроры немесе оларға теңестірілген прокурор;

24) облыс прокурорының көмекшісі – облыстардың, Астана, Алматы қалалары прокурорларының ұсталған, қамауға алынған және жазаны өтеуші адамдардың құқықтарының сақталуын қадағалау жөніндегі аға көмекшісі және көмекшісі;

25) пробация қызметі – қылмыстық жазалардың қоғамнан оқшауламай орындалуын қамтамасыз ету жөніндегі атқарушылық және өкімдік функцияларды жүзеге асыратын және өзінің есебіндегі сотталғандардың әлеуметтік-құқықтық көмек алуына жәрдем көрсететін ҚАЖ органы;

26) сотталған адам – өзiне қатысты айыптау үкімі шығарылған адам;

27) күзетпен қамауға алынған адам – бұлтартпау шарасы ретінде күзетпен қамау қолданылған сезікті немесе айыпталушы;

28) тергеу изоляторы (бұдан әрі – ТИ) – бұлтартпау шарасы ретінде күзетпен қамауға алу қолданылған, қылмыстың жасалуына күдіктілер мен айыпталушыларды, сондай-ақ шаруашылық қызметтер көрсету бойынша жұмыстарды орындау үшін қалдырылған сотталғандарды, және де қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің мекемелерінде құқықтық тәртіпті қамтамасыз етуге жіберілгендер мен Қазақстан Республикасының Қылмыстық-атқару кодексінің 88-бабының (одан әрі- ҚАК) талабына сай ауыстырылғандарды ұстауға арналған арнаулы мекеме;

29) төтенше жағдай – табиғи не экологиялық зілзала, күдіктілер мен айыпталушылардың, әкімшілік қамауға және күзетпен қамауға алынғандардың, сотталғандардың қылмыс жасау фактілері, адамдарды кепілге алу, қирату (мүлікті қасақана жою), жаппай тәртіпсіздік (екі және одан көп тұлға), топтасып қашу, дене мүшелеріне зақым келтіру, ақылы жұмыс түрін орындаудан, тамақ ішуден (аштық жариялау) бас тарту, сондай-ақ олардың заңмен белгіленген режимді бұзуға бағытталған басқа да құқыққа қарсы іс-әрекеттерді жасауы, арнайы және қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің мекемелері әкімшілігінің талаптарын орындамауы, қызметкерлердің ұсталғандарға, әкімшілік қамауға, сонымен қатар күзетпен қамауға қамалғандарға, сотталғандарға қатысты азаптауларды, рұқсат етілмеген ықпал ету шараларын, арнаулы құралдарды қолдануы, "Еңбек" Республикалық мемлекеттік кәсіпорнының, пробация қызметінің қызметкерлері мен жұмысшыларының қылмыстық теріс қылық және құқық бұзушылық, сыбайлас жемқорлық қылмысы мен құқық бұзушылықтар жасауы, қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің және арнайы мекемелерде ұсталған тұлғалардың зорлықпен өлтірілуі;

30) уақытша ұстау изоляторы (бұдан әрі – УҰИ) – қылмыс жасады деген күдік бойынша ұсталған адамдарды және Қазақстан Республикасының Қылмыстық-процестік кодексінің 134-бабының, 149-бабының және 150-бабының 1-тармағында (бұдан әрі ҚПК) көрсетілген айыпталушыларды, сезіктілерді және сотталғандарды күзетте ұстауға арналған арнаулы мекеме;

31) ІІО ҚҚБ – ішкі істер органдарының қоғамдық қауіпсіздік бөлімшесі;

32) электрондық бақылау құралдары (электрондық білезік) – тиісті бақылауды қамтамасыз етуге және Қылмыстық-атқару жүйесі комитетінің пробация қызметінде есепте тұрған бас бостандығынан айырумен байланысты емес жазаға сотталған адамның, сонымен қатар сотпен әкімшілік қадағалау орнатылған МБШБ адамдардың жүрген жері туралы ақпаратты алуға арналған электрондық құрылғы.

5. Ұсталған, қамауға алынған және қылмыстық жазаны өтеуші адамдардың құқықтарының сақталуына қадағалауды ұйымдастырған кезде төмендегілер прокуратура органдары қызметінің басым бағыттары болып табылады:

1) құқық қорғау органдарының арнайы және қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің мекемелеріндегі сыбайлас жемқорлық сипатындағы, ұйымдасқан, терроризм мен діни экстремизм, есірткі заттарының заңсыз айналымына байланысты қылмыстарына қарсы күрес жұмыстарының үйлестірілуі;

2) ұсталғандардың, әкімшілік қамауға және күзетпен қамауға алынғандардың, сотталғандардың, МБШБ және қадалауға алынғандардың конституциялық құқықтары мен бостандықтарының сақталуы;

3) азаптауларға қарсы бағытталған заңнамалардың сақталуын, сондай-ақ ұсталғандарды, әкімшілік қамауға және күзетпен қамауға алынғандардың, сотталғандарды 1955 жылғы 30 тамыздағы БҰҰ бірінші Конгресінде қабылданған Қамаудағыларды қараудың ең төменгі стандарттық ережелеріне жақын ұстау жағдайларымен қамтамасыз етілуі;

4) жазаны өтеу орындарынан босатылған адамдардың бейімделуіне бағытталған заңнаманың сақталуы;

5) ұсталғандарды, әкімшілік қамауға және күзетпен қамауға алынғандардың, сотталғандарды ұстауға бөлінген бюджет қаражаттарын пайдалану заңдылығының жағдайы.

6. Прокурорлық қадағалау ІІМ ҚҚБ, пробация қызметтерінде, арнайы және қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің мекемелеріндегі заңдылықтың жағдайына тоқсан сайын жасалатын талдау негізінде қамтамасыз етіледі.

7. Арнайы және қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің мекемелерінің, пробация қызметтерінің, ІІМ ҚҚБ қызметіндегі заңдылықтың жағдайын тексеру жұмыс жоспарына сәйкес Бас және облыстық прокуратуралардың тапсырыстары мен тапсырмалары, төтенше жағдайлардың деректері, бұқаралық ақпарат құралдарындағы жарияланымдар, заңды және жеке тұлғалардың өтініштері бойынша тексеру тағайындау туралы қаулының негізінде жүргізіледі.

Тексеру барысында қадағалауға аясындағы органдардың қызметіндегі заңдылықтың жағдайына және прокурорлық қадағалаудың тиімділігіне баға беріледі.

8. Прокурор өз құзыреті шегінде заңдылықтың, ұсталғандардың, әкімшілік қамауға және күзетпен қамауға алынғандардың, сотталғандардың құқықтары мен заңды мүдделерінің анық бұзылуына дереу ықпал ету мақсатында тәуліктің кез-келген уақытында ІІО ҚҚБ, пробация қызметтерінің, арнайы және қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің мекемелерін тексеруге құқылы.

Қажетті кезде тексерулерге мамандар тартылады.

Тексеру нәтижелері анықтама немесе акті түрінде ресімделеді, онда тексерудің жүргізілген орны мен уақыты, тексерушінің лауазымы, тегі, аты, әкесінің аты, анықталған заң бұзушылықтар, жұмыстағы кемшіліктер мен олқылықтар, осыған әсер еткен себептер мен салдарлар, тексеру нәтижелерін іске асырудың ұсынылып отырған нұсқалары, оларды жоюдың жолдары мен тәсілдері көрсетіледі.

9. Тексеру нәтижелері туралы анықтамамен тексерілген органдардың бірінші басшылары немесе олардың міндеттерін атқарушылар, сондай-ақ осы орган қызметіне қадағалауды қамтамасыз ететін прокурор таныстырылады.

10. Жоспарлы іс-шаралар мен тексерулердің нәтижелері облыстық және оларға теңестірілген прокуратуралардың жедел кеңестерінде, алқа мәжілістерінде, немесе Заңдылықты, құқық тәртіпті және қылмысқа қарсы күресті қамтамасыз ету жөніндегі үйлестіру кеңесінде тұрақты түрде қаралады.

11. Бас прокуратурада тұрақты негізде облыс прокурорлары мен олардың орынбасарларының ұсталған, әкімшілік қамауға алынған, қылмыстық жазаны өтеуші, МБШБ және қадағалауда жүрген адамдардың құқықтарының сақталуы мәселесіне қатысты есептері тыңдалып отырады.

12. Орталық деңгейдегі органдар, мекемелер мен ведомстволарға, олардың лауазымды тұлғаларына бағытталған прокурорлық қадағалау актілері Бас прокуратура арқылы жолданады. Бұл ретте анықталған заң бұзушылықтарды нақты жоюға бақылау белгіленеді.

Қалалық, аудандық, көлік және әскери прокурорлары облыстық деңгейдегі органдар, мекемелер мен ведомстволарға, олардың лауазымды тұлғаларына бағытталған прокурорлық қадағалау актілерін облыстық немесе оған теңестірілген прокуратурасына хабарлап жолдаулары мүмкін.

Прокурорлық ықпал ету актілерін тиісті дәрежеде қарап, шешім қабылдамау фактілері бойынша заңда қаралған ретте шаралар қабылданады.

13. Қылмыстық жазаларды атқару, ұсталғандарды, әкімшілік қамауға және күзетпен қамауға алынғандарды, сотталғандарды арнайы және қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің мекемелерінде ұстау, сондай-ақ МБШБ және қадағалауда жүрген адамдардың жүріс-тұрысына бақылауды жүзеге асыру мәселелері бойынша ҚАЖ, Ішкі істер және ҰҚК органдары шығаратын нормативтік құқықтық актілерінің, бұйрықтарының және өкімдерінің заңдылығы үнемі зерделенеді және тексеріледі.

14. Прокуратура органдарында жедел-профилактикалық есепке тіркелген адамдарға қатысты бақылау істері ашылады.

Жазаны орындау, арнайы мекемелерде адамдарды ұстау және бас
бостандығынан айыру орындарынан босағандарға бақылау жүргізу
кезінде заңдылықтың сақталуына прокурорлық қадағалауды
ұйымдастыру
1-параграф. Департаменттің қадағалауды ұйымдастыруы

15. Департамент қызметкерлері:

1) Бас прокуратура мен Департаменттің Стратегиялық, операциялық және тоқсандық жұмыс жоспарларына сәйкес Бас прокуратураның басқа да құрылымдық бөлімшелерімен, төменгі тұрған прокуратуралармен, мүдделі министрліктер және ведомстволармен өзара іс-әрекет ету және үйлестіру арқылы қызметкерлердің лауазымды міндеттерін нақты жіктеу және тапсырылған учаскелер мен аймақтық-пәндік қағидаттар бойынша істердің жағдайына олардың әрқайсысының жеке жауапкершілігін белгілеу негізінде Республикада ұсталған, әкімшілік қамауға алынған және қылмыстық жазаны өтеуші, МБШБ және әкімшілік қадағалаудағы адамдардың құқықтарының сақталуына тұрақты және пәрменді қадағалау ұйымдастырады және жүргізеді;

2) азаматтарды ақтау және қылмыстық жазаны орындау мәселесі бойынша Қазақстан Республикасы Үкіметінің, Қазақстан Республикасының министрліктер мен ведомстволарының құқықтық актілеріне, Ішкі істер министрлігінің Қылмыстық-атқару жүйесі және Әкімшілік полициясы комитеттерінің қызметіндегі заңдылыққа – УҰИ, арнайы қабылдауыштардың қызметіндегі, сондай-ақ МБШБ және әкімшілік қадағалаудағы адамдардың жүріс-тұрысына бақылауды жүзеге асыру кезінде заңдылықтың сақталуы мәселелері бойынша Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің – ТИ қызметіндегі заңдылықтың сақталуына тікелей қадағалауды жүзеге асырады;

3) жедел-іздестіру қызметінің заңдылығын қадағалау департаментінің қызметкерлерімен бірлесіп, жетекшілік ететін салаларда заңдылықты қамтамасыз етеді, бірлескен тексерулер жүргізу бастамасын көтереді және қылмыстық жазаның атқарылуы мен қамауға алынған адамдарды ұстау барысында заңдылық пен құқық тәртіпті қамтамасыз етуге бағытталған өзара әрекеттесе отырып шаралар қабылдайды;

4) облыс прокурорларының ұсыныстары және сотталғандардың өтініштері бойынша үкімдердің орындалу мәселесіне байланысты қабылданған сот қаулыларының заңдылығын наразылық енгізу мақсатында зерделейді;

5) оқу семинарлары мен кеңестер, бірлескен тексерулер және облыстық прокуратураларының және оған теңестірілген ұсталған, қамауға алынған және жазаны өтеуші адамдардың құқықтарының сақталуын қадағалауды қамтамасыз ететін басқарма қызметкерлерін, прокурорларды тағылымдамадан өтуін ұйымдастырады және өткізеді, жұмыстың оң тәжірибелерін зерделейді және таратады, қадағалауды ұйымдастырудағы кемшіліктері мен олқылықтары үшін төменгі тұрған прокурорлардың жауапкершіліктері туралы Бас прокуратураның басшылығына ұсыныстар енгізеді;

6) жазаны орындауда, арнайы мекемелерде адамдардың ұсталуында және бас бостандығынан айыру орындарынан босағандарды бақылауда заңдылықтың жағдайына қадағалауды қамтамасыз ету бойынша, сондай-ақ қадағалаудың басымдық және аймақтық бағыттары бойынша талдау жасайды, тексерудің әдістемелерін әзірлейді;

7) Бас прокуратура басшылығының тапсырмасы бойынша төтенше жағдайлардың мән-жайларын жергілікті орындарға бару арқылы тексереді;

8) жергілікті орындарда тексеру жүргізу кезінде заңдылықтың бұзылу дерегі бойынша шұғыл ықпал ету талап етілетін жағдайда прокурорлық ықпал ету актілерін дербес енгізеді;

9) Бас прокуратура басшылығының тапсырмасы бойынша төменгі деңгейдегі прокурорлардың, аймақтардағы құқық қорғау және басқа да мемлекеттік органдардың лауазымды тұлғаларының қабылдаған шешімдерінің, сондай-ақ сот актілерінің заңдылығын зерделеу мақсатында қылмыстық, азаматтық, әкімшілік істер мен өзге де материалдарды сұратып алады.

2-параграф. Облыс прокуратуралары мен оларға
теңестірілгендердің қадағалауды ұйымдастыруы

16. Облыс прокурорлары және олардың орынбасарлары:

1) ұсталған, арнайы мекемелерге орналастырылған, қылмыстық жазаны өтеуші, МБШБ және әкімшілік қадағалаудағы адамдардың құқықтарының сақталуына қадағалауды ұйымдастырады және қамтамасыз етеді;

2) қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің және арнайы мекемелерінің кешенді тексерулеріне қатысады.

Көрсетілген тексерулерді жүргізу барысында ұсталғандарды, әкімшілік қамауға және күзетпен қамауға алынғандарды, сотталғандарды, "Еңбек" РМК-ның қызметкерлері мен жұмысшыларын жеке сұрақтары бойынша қабылдайды;

3) арнайы және қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің мекемелерінде қызметкерлердің ұсталғандарға, күзетпен қамауға алынғандарға және сотталғандарға азаптау, рұқсат етілмеген ықпал ету шараларын, арнаулы құралдарды қолдану фактілері бойынша уақытында шара қабылдау қамтамасыз етеді;

4) ұлттық алдын алу тетiгiнің қатысушыларының қызметіне көмек көрсетеді;

5) аумақтық ҚАЖ мекемесінің басшысынан ерекше жағдайлар режимін енгізуге келісуге сұраныс түскен жағдайда ол туралы дереу (бір сағат ішінде) Департамент басшыларына телефон арқылы немесе байланыстың басқа түрімен хабарлауға міндетті.

17. Төтенше жағдайлар туралы ақпарат түскен кезде дереу 3 сағат ішінде Департаментке арнайы хабарлама дайындап, жіберуді қамтамасыз етеді, онда міндетті түрде төтенше жағдайдың орын алған күні, уақыты, орны және мән-жайы, себебі, мақсаты, тәсілі, нысанасы мен оны жасаған кезде пайдаланған құрал-жарақтары, оған қатысқан адамдардың жалпы саны, олардың тегі, аты, әкесінің аты, ҚК-тің қандай баптары бойынша тартылғаны немесе сотталғаны, жедел-алдын алу есебінде тұратындығы көрсетіледі (5 және одан да көп қатысушылар болса, олар туралы деректер арнайы хабарламаға тіркеледі).

18. Арнайы және қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің мекемелеріндегі жедел-іздестіру қызметінің заңдылығына қажетті қадағалауды қамтамасыз ету мақсатында облыс прокуратураларының тиісті құрылымдарының өзара тығыз байланыста қызмет етуіне назар аударады.

Қажетті кезде арнайы және қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің мекемелерінде тиісті режимді қамтамасыз ету шараларын әзірлеп, бірлескен тексерулерді өткізу және талдау жасауды тапсырады.

19. Облыс прокурорларының көмекшілері, басқарма қызметкерлері:

1) ҚАЖ комитеті департаменттерінің, "Еңбек" РМК, арнайы және қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің мекемелерінің (мұндай өкілеттік облыс прокурорының өкімімен жүктелген жағдайда) қызметіндегі заңдылыққа, Ішкі істер департаментінің – арнайы мекемелерінде заңдардың, МБШБ және әкімшілік қадағалаудағы адамдарға бақылауды жүзеге асыру заңнамасының орындалуына, Ұлттық қауіпсіздік комитетінің ТИ заңдардың орындалуына, сондай-ақ саяси қуғын-сүргін құрбандарын ақтау туралы заңнамалардың қолданылуына қадағалауды жүзеге асырады;

2) облыс прокуратурасының жедел-іздестіру қызметінің заңдылығын қадағалау бөлімшесімен келісіп, арнайы және қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің мекемелерінде жүргізілетін жедел-іздестіру іс-шараларының заңдылығын тексереді;

3) осы Нұсқаулықтың 32-56 тармақтарының орындалуы бойынша қалалық және аудандық прокурорлардың қызметіне тікелей бақылауды жүзеге асырады.

Жазаны орындау, арнайы мекемелерде адамдарды ұстау және бас бостандығынан айыру орындарынан босағандарға бақылау жүргізу кезінде заңдылықтың сақталуына прокурорлық қадағалауды қамтамасыз етуде қалалық және аудандық прокурорларға ұйымдастырушылық және әдістемелік көмек көрсетеді, облыстық және оларға теңестірілген прокуратураларда машықтану және оқыту жүргізеді;

4) тұрақты түрде қоғамдық бақылау комиссияларымен, сонымен қатар ұлттық алдын алу тетігінің қатысушыларымен өзара іс-қимыл жасап, ұсталған, қамауға алынған және қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің мекемелерінде жазаны өтеуші адамдардың құқықтарының сақталуы мәселесі бойынша бірлескен іс-шаралар жоспарлайды;

5) арнайы және қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің мекемелеріндегі ұсталған тұлғалардың құқықтарының бұзылғандығы туралы қоғамдық бақылау комиссиясы мүшелерінің және ұлттық алдын алу тетігінің қатысушыларының барлық өтініштері бойынша кідірмей тексерулер жүргізеді.

Заңның бұзылуы анықталған жағдайда кінәлі лауазымды тұлғаларға қатысты прокурорлық ықпал ету шараларын қолданады.

6) жаза орындайтын мекемелер мен органдарда орнатылған арнайы пошта жәшіктерінен сотталғандардың келіп түсетін өтініштері бойынша тұрақты түрде мониторинг жүргізіледі.

20. Арнайы және қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің мекемелерінде, әкімшілік қамауға және күзетпен қамауға алынғандарға, сотталғандарға азаптаулардың, рұқсат етілмеген ықпал ету шаралары мен арнаулы құралдардың негізсіз қолданылғаны туралы хабарламалар немесе өтініштер келіп түскен кезде, дербес немесе прокурор, қылмыстық қудалау органдары келіп түскен арызды немесе мәлімдемені тексеріп, кейінен Сотқа дейінгі тергеп-тексерулердің бірыңғай тізіліміне тіркеу арқылы қамтамасыз етіледі.

Ұсталғандарға, әкімшілік қамауға және күзетпен қамауға алынғандарға, сотталғандарға арнайы құралдарды негізсіз қолдану фактісі бойынша қорытынды шығарылып, облыс прокурорының жетекшілік ететін орынбасары бекітеді.

Қорытындыда арнайы құралдардың қолданылу орны, уақыты және қолданылу мән-жайлары, сондай-ақ оларды қолданған қызметкерлер туралы деректер, арнайы құралдардың қолданылуын реттейтін нормативтік құқықтық актілерге сілтеме көрсетіледі.

Қорытындының резолютивтік бөлігінде арнайы құралдарды қолданудың заңдылығы немесе заңдылықты бұзушылығы туралы тұжырым көрсетіледі.

Қорытындыға растайтын материалдар қоса тіркеледі.

21. Айына кемінде бір рет облыс орталықтарында орналасқан ТИ, ҰУИ және арнайы қабылдағыштарда заңдылықтың сақталуы жағдайына тексерулер жүргізеді.

Адамның қамауда заңсыз отырғаны анықталған кезде оны дереу босатуға шаралар қабылдайды.

Әр апта сайын ҚАЖ мекемелерінде және ТИ орнатылған арнайы пошта жәшіктерінен жаза өтейтін мекеменің немесе органның әкімшілік өкілінің қатысуымен сотталғандардың өтініштері алынуы тиіс.

22. Басқа елді мекендерде орналасқан УҰИ және арнайы қабылдағыштарда тексеру заңдылықтың жағдайы мен ұсталғандардың, әкімшілік қамауға және күзетпен қамауға алынғандардың конституциялық құқықтары мен бостандықтарының сақталуына байланысты жүргізіледі.

Арнайы мекемелерде тексеру жүргізгенде онда ұсталушыларға қабылдау жүргізеді.

23. Төтенше оқиғаларды және ұсталғандарға, күзетпен қамауға алынғандарды және сотталғандарға қаруларды, арнаулы құралдарды қолдану, арнайы және қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің мекемелерінен қашуға оқталу, өзіне дене жарақатын салу және өзін өзі өлтірудің барлық фактілерін есепке алып, жүргізеді.

Төтенше жағдайлар туралы ақпаратты алған кезде дереу (бір сағат ішінде) телефон байланысымен Департаменттің аумақтық жетекшілік ететін қызметкеріне, ал ол жоқ болған кезде – Басқарма (бөлім) және (немесе) Департамент басшылығына хабарлайды.

24. Қамауға алынғанға, күдіктіге, айыпталушыға, сотталғанға азаптаулардың, рұқсат етілмеген ықпал ету шаралары негізсіз қолданылғаны туралы факті расталған жағдайда тергеу мен анықтаудың рұқсат етілмеген тәртібімен алынған дәлелдемелерге жарамдылық бағасы сотқа дейінгі іс жүргізуде беріледі. Ұстаным тиісті өзгертулерді қажет етеді, оның ішінде айыпталушының кінәсі туралы басқа дәлелдемелер жоқ болған жағдайда, айыптаудан бас тартуға дейін.

25. ҚАЖ-і және ҰҚК-нің тергеу изоляторларында келесі тексеріледі:

1) айыпталушының қамаудағы мерзімінің аяқталуы мен оны қамаудан босату туралы шешімнің қабылдануы туралы тиісті органдарды уақытында хабардар ету бөлігіндегі мекеме әкімшілігінің қылмыстық-процестік заңнама талаптарының сақтауына назар аудара аударып, күдіктілердің, айыпталушылардың және сотталғандардың күзетпен қамауға алынуының заңдылығы;

2) күзетпен қамауға алынғанның арызын прокурорға уақытында жіберу бөлігіндегі Қылмыстық-процестік кодекстің талаптарының сақталуы;

3) материалдық-тұрмыстық жағдайлармен және медициналық-санитарлық қызмет көрсетілуінің қамтамасыз етілуі;

4) күзетпен қамауға алынғандарды, сотталғандарды тергеу изоляторларына орналастырған кезде және тергеу әрекеттері мен сот талқылауынан кейін әрбір кері қайтарылғанда, дене жарақатының болу-болмауына уақытында медициналық куәландырудың жүргізілуі;

5) күзетпен қамауға алынғандардың және сотталғандардың арасында туберкулездің таратылуына қарсы бағытталған нормативтік құқықтық актілер талаптарының сақталуы;

6) инженерлік-техникалық күзет құралдары мен ғимараттардың қойылатын талаптарға сәйкестігі;

7) ұсталғандарды, тергеумен күзетпен қамауға алынғандарды және сотталғандарды ұстауға бөлінген бюджет қаражаттарын пайдаланудағы заңдылықтың жағдайы;

8) 48 сағат ішінде күзетпен қамауға алынғандарды бір адамдық камераға қамаудың заңдылығы;

9) күзетпен қамауға алынғандардың уақытша ұстау изоляторларынан тергеу изоляторына уақытында қайтарылуы;

10) сотталғандардың тергеу изоляторларынан қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің мекемелеріне уақытында жіберілуі;

11) күзетпен қамауға алынғандарды бөлек орналастыру мәселелерін реттейтін заңнама талаптарының сақталуы;

12) сотталғандарды шаруашылық қызмет көрсету жұмыстарын орындау үшін қалдырудың заңдылығы;

13) сотталғандарды қауіпсіздігі барынша төмен мекемелерге ауыстыру, жазаны өтеуден мерзімінен бұрын шартты түрде босату және жазаның өтелмеген бөлігін жазаның неғұрлым жұмсақ түрімен ауыстыру, ұстау режимін қасақана бұзушыларды жазасын өтеу үшін қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің мекемелеріне жіберу туралы мәселелердің уақытында қаралуы және заңдылығы;

14) күдіктілерге, айыпталушыларға және сотталғандарға жазаларды тағайындау мен оларды көтермелеудің заңдылығы;

15) жеке және заңды тұлғалардың өтініштерін қарау тәртібін реттейтін заңнама талаптарының сақталуы.

26. Шаруашылық жұмыстарын орындау үшін ТИ қалдырылған сотталғандарға қатысты үкімді орындауға байланысты мәселелердің бірінші сатыдағы сотта қаралуы кезінде, сондай-ақ үкімнің орындалуына байланысты мәселелерді шешу кезінде шығарылған сот қаулыларына келтірілген арыздар мен наразылықтарды апелляциялық және кассациялық сатыдағы соттарда қараған кезде міндетті түрде қатысады.

Облыс прокурорының өкімімен үкімнің орындалуына байланысты мәселелерді қарауда сотқа қатысуды, мемелкет мүддесіне өкілдік ету және қылмыстық істер бойынша сот актілерінің заңдылығына қадағалауды жүзеге асыратын облыстық прокуратураның тиісті бөлімшесіне және оған теңестірілген, немесе қалалық (аудандық) прокурорларға жүктелуі мүмкін.

27. УҰИ-да және арнайы қабылдағыштарда тексеру осы Нұсқаулықтың 40-48 тармақтарының ережелеріне сәйкес жүргізіледі.

28. Түзету мекемелерінде тексеру осы Нұсқаулықтың 33-39-тармақтарының ережелеріне сәйкес жүргізіледі.

29. БШБ, әкімшілік қадағалаудағы адамдардың жүріс-тұрысына бақылауды қамтамасыз ету, қылмыстың қайталануын алдын алу мақсатында, жарты жылда бір рет қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің мекемелерінен босатылған, соның ішінде басқа аймақтардағы, тұрғылықты мекенжайларына келген МБШБ және әкімшілік қадағалаудағы адамдардың саны туралы, олардың қайталап жасаған қылмыстары туралы Құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөніндегі комитетінің деректері Ішкі істер департаменттерінің мәліметтерімен салыстырылып тексеріледі.

30. Жазаны орындау, арнайы мекемелерде адамдарды ұстау және бас бостандығынан айыру орындарынан босағандарға бақылау жүргізу кезінде заңдылықтың жағдайына қадағалауды қамтамасыз етуге тоқсан сайын талдау жүргізіледі.

31. Азаматтарды жаппай саяси қуғын-сүргіндерінен ақтау мәселелерін реттейтін заңнамалардың қолданылуы жыл нәтижесі бойынша жинақтап қорытылады.

3-параграф. Қалалық және аудандық прокуратуралардың
қадағалауды ұйымдастыруы

32. Қалалық және аудандық прокурорлар:

1) қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің мекемелерінде, УҰИ, арнайы қабылдағыштардың қызметіндегі заңдылыққа, қоғамнан оқшаулаумен байланысты емес қылмыстық жазалардың, өзге де қылмыстық-құқықтық ықпал ету шараларының атқарылуы заңдылығына, МБШБ және әкімшілік қадағалаудағы адамдарды бақылау тәртібі заңнамасының, ақталған азаматтарға ақшалай өтемақыларды төлеуді және оларға жеңілдіктерді беруді реттейтін заңдардың сақталуына қадағалауды жүзеге асырады;

2) қызметкерлердің ұсталғандарға немесе әкімшілік қамауға және күзетпен қамауға алынғандарға, сотталғандарға арнаулы құралдар мен күш қолдануы туралы ақпарат оқиға орнына барып, арнайы қабылдағыштар мен қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің мекемелері әкімшіліктерінің іс-әрекеттерінің заңдылығы мен негізділігін қалалық және аудандық прокурорлар бекіткен қорытынды жасау жолымен тексереді.

Қорытынды облыс прокурорының жетекшілік ететін орынбасары бекітілген қорытындылардың талаптарынан басқа осы Нұсқаулықтың 20-тармағында көрсетілгендей тәртіп бойынша әзірленеді.

Арнайы немесе қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің мекемелерінде азаптаулардың, рұқсат етілмеген ықпал ету шараларының қолданылғаны туралы мәліметтер бар болғанда немесе өтініштер келіп түскен кезде, тексеру азаптауларға және басқа да қатыгез, адамгершiлiкке жатпайтын және ар-намысты қорлайтын iс-әрекеттер мен жазалау түрлерi туралы өтініштердің тексеру тәртібін сотқа дейінгі тергеп-тексерулерге негіз болатын жағдайда Сотқа дейінгі тергеп-тексерулердің бірыңғай тізіліміне тіркеліп жүзеге асырылады;

3) ұлттық алдын алу тетігі қатысушыларының қызметіне көмек беру бойынша шаралар қабылдайды, олардың құқықтарының бұзылу деректері бойынша қолданыстағы заңдарға сәйкес кідіртпей тексеру жүргізіледі.

Тексеру нәтижесі бойынша негізділігі бар болған жағдайда кідірмей, үш жұмыс күні ішінде алдын алу тетігінің баруына жатқызылған қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің мекемелерінің және өзге де ұйымдардың кінәлі лауазымды тұлғаларына қатысты құжаттар жинақталады және сотқа жолданады;

4) ұсталған, қамауға алынған және түзеу мекемелерінде жазаны өтеуші адамдардың құқықтарының сақталу мәселесі бойынша қоғамдық бақылау комиссияларымен, сонымен қатар ұлттық алдын алу тетігі қатысушыларының үнемі қарым-қатынаста болып, бірлескен іс-шаралар жоспарлайды.

ҚАЖ органдарының және қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің мекемелеріндегі ұсталған тұлғалардың құқықтарының бұзылғандығы туралы қоғамдық бақылау комиссиясы мүшелерінің, сондай-ақ ұлттық алдын алу тетігі қатысушыларының өтініштері бойынша кідірмей тексерулер жүргізіледі;

5) әр апта сайын ҚАЖ мекемелерінде және ТИ орнатылған арнайы пошта жәшіктерінен жаза өтейтін мекеменің немесе органның әкімшілік өкілінің қатысуымен сотталғандардың өтініштері алынуы тиіс. Бұл өтініштердің әрі қарай қаралуы жеке және заңды тұлғалардың өтініштерін қарау тәртібі туралы қолданыстағы заңнаманың талаптарына сәйкес жүзеге асырылады.

33. Жарты жылда бір рет облыс прокурорының немесе оның орынбасарының қатысуымен қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің мекемелерінде кешенді тексерулер жүргізеді.

34. Сотталғанды айыптау бөлмесіне орналастыру немесе ауыстыру туралы қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің мекемесі әкімшілігімен қабылданған қаулының заңдылығы мен негізділігін 48 сағат ішінде тиісті қорытынды жасау жолымен тексереді.

Ай сайын қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің мекемелерінде сотталғандарды айыпталу орындарында ұстау жағдайын тексереді.

Тексеру нәтижесі анықтамамен ресімделеді, сондай-ақ тексеру жүргізілген органның тиісті журналына күнін, уақытын, режимнің температурасын, ауаның ылғалдылығын, айыптылық орындарында (ТИЗО және БКК қамалған адамдардың санын жеке көрсетіп) ұсталған адамдардың және шағымданған сотталғандардың жалпы санын көрсетіп, тексеру жүргізгені туралы қысқаша жазба толтырады.

35. Ай сайын қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің мекемелерінде сотталғандарды, колония қызметкерлерін және "Еңбек" РМК жұмысшыларын жеке сұрақтары бойынша қабылдайды.

36. Сотталғандар арасында құқық бұзушылық пен қылмысқа қарсы әрекеттердің, қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің мекемелеріндегі жедел-іздестіру қызметінің заңдылығына қадағалауды жүзеге асырады.

37. Қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің мекемелеріндегі сотқа дейінгі тергеп-тексерудің және басқа да қабылданған процессуалдық шешімдердің заңдылығына қадағалауды қамтамасыз етеді, мұндай қылмыстық істерді қараған кезде соттарға қатысады.

38. Төтенше жағдай туралы ақпарат алған кезде телефон байланысымен (бір сағат ішінде) дереу облыс прокурорының көмекшісіне, басқарма қызметкеріне хабарлайды.

39. Тұрақты негізде қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің мекемлеріндегі заңдылыққа келесі қадағалауды жүзеге асырады:

1) тиісті материалдық-тұрмыстық жағдайлармен және медициналық-санитарлық қызметтің көрсетілуінің қамтамасыз етілуіне;

2) режимдік талаптардың қамтамасыз етілуіне, қалыптасқан жазалау тәжірибесін талдау жасалуына;

3) қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің мекемесі әкімшілігінің сотталғанды мерзімінен бұрын шартты түрде босату, жазасының өтелмеген бөлігін жазаның неғұрлым жеңіл түрімен ауыстыру және қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің мекемесінің түрін өзгерту бойынша немесе тағайындалған жазаның мерзімін қысқарту шараларды уақытында қабылдауына;

4) сотталғанның қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің мекемесіне әрбір келу кезінде дене жарақаттарының болу-болмауына медициналық куәландырудың уақытылы жүргізілуіне;

5) ауруына байланысты босатуға ұсынуы туралы мәселені қарай отырып, ауыр науқасты сотталғандарды арнаулы медициналық комиссиямен куәландыруды уақытылы өткізуіне;

6) сотталғандардың арасында туберкулездің, басқа да жұқпалы аурулардың таратылуына қарсы бағытталған нормативтік құқықтық актілердің талаптарының сақталуына;

7) кәмелетке толмағандар мен зейнеткерлік жасқа жеткен адамдарға арнаулы мемлекеттік және зейнеткерлік жәрдемақылардың есептелуіне шаралардың қабылдануына;

8) сотталғандардың ақылы жұмыспен қамтамасыз етілуіне;

9) сотталғандарды ұстауға бөлінген қаражаттардың мақсатты пайдалану заңдылығына;

10) инженерлік-техникалық күзет құралдары мен ғимараттардың қойылатын талаптарға сәйкес болуына;

11) әкімшілік құқық бұзушылық туралы заңнамалардың қолданылуына;

12) мекеме әкімшілігінің шығарған қаулыларының, бұйрықтары мен өкімдерінің заңдылығына;

13) жеке және заңды тұлғалардың өтініштерін қарау тәртібін реттейтін заңнамалардың сақталуына.

Ескерту: осы тармақтың 1), 4)-11) тармақшалары бойынша қажет болған жағдайда тексеруге мамандар тартылады.

40. Ұсталғандардың, күдіктілердің ҚПК-нің, Қазақстан Республикасының әкімшілік құқық бұзушылық туралы Кодексінің нормаларында көзделген конституциялық құқықтарының мүлтіксіз сақталуы қамтамасыз етіледі, процессуалдық құжаттардың уақытында және толық ресімделуі мен олардың арнайы қабылдағыштарға және УҰИ-на ұсынылуы тексеріледі.

41. Жұмыс істейтін (оқу орындарында оқитын) және тұрақты мекен жайы бар, бас бостандығынан айыру жазасы көзделмеген немесе онша ауыр емес және ауырлығы орташа қылмыс жасаған сезіктілерді УҰИ-да ұстау заңдылығына назар аударылады.

42. Нақты ұсталғанды УҰИ-да уақытында орналастырмау туралы мәліметтер болған немесе өтініштер түскен кезде:

күдікті оқшаулау және ұстау хаттамасының нақты толтырылуы уақытының сәйкестігіне қатысты құқық қорғау немесе арнайы органының кезекші бөліміне Жеткізілген адамдарды есепке алу кітабы зерделенеді;

әкімшілік тәртіпте жеткізілген және ұсталған адамдарға арналған, ұсталған адамдарды талқылауға арналған бөлмелер тексеріледі;

тұлғаның тұрған жерінен бастап нақты ұсталған кезеңі оның ҰУИ-на дейін жеткізілуі, сонымен бірге процессуалдық құжаттарды (жауап алу, көрсетілімдерді болған жерде тексеру, тінту және басқа) зерделеу арқылы анықталады;

кәмелетке толмағандарды уақытша бейімдеу орталықтарында, қабылдау-тарату орындарында, бейімдеу және детоксикация орталықтарында қарсы тексеру жүргізіледі, ҚПК-і нормаларының тәртібінде ұсталғандардың және көрсетілген мекемелерге орналастырылған адамдардың тізімін салыстырып тексеру тәжірибесі қолданылады.

43. Ұсталғандарды және күзетпен қамауға алынғандарды қамаудан босату туралы процессуалдық мерзімдер өткен кезде тергеушінің, анықтаушының немесе ұстау орындары әкімшілігі басшысының уақытында шешім қабылдауы бөлігіндегі қылмыстық-процестік заңнама нормаларының сақталуы қамтамасыз етіледі.

Ұсталғанның, әкімшілік қамауға және күзетпен қамауға алынғанның жеке ісінде тиісті қаулы болмаған жағдайда бұл адамдарды қамаудан босату және аталған лауазымды тұлғалардың жауапкершіліктері туралы мәселе шешіледі.

44. Ұсталғандарға әкімшілік қамауға және күзетпен қамауға алынғандарға УҰИ азаптаулардың, рұқсат етілмеген ықпал ету шараларының, арнаулы құралдардың қолданылғаны туралы мәліметтер және өтініштер келіп түскен кезде, тексеру азаптауларға және басқа да қатыгез, адамгершiлiкке жатпайтын және ар-намысты қорлайтын iс-әрекеттер мен жазалау түрлерi туралы өтініштерді тексеру тәртібін Сотқа дейінгі тергеп-тексерулердің бірыңғай тізіліміне өтініш пен арызды тіркеу тәртібін реттейтін нормативтік құқықтық актілерге сәйкес жүзеге асырылады.

45. УҰИ-ын тексеру барысында келесі мәселелерге назар аударылады:

1) нақты ұстағаннан кейін тергеушінің немесе анықтаушының ұстау хаттамасын толтыруына, онда адамды қылмыстық құқық бұзушылық жасады деген күдік бойынша ұстап алу кезінде қылмыстық қудалау органының лауазымды адамы оның қандай қылмыстық құқық бұзушылық жасады деген күдік бойынша ұсталғанын ауызша хабарлауы, оған қорғаушы шақыру құқығын, үнсіздік сақтау құқығын және оның айтқандары сотта оған қарсы қолданылуы мүмкін екендігі түсіндірілгенін тексереді;

2) ұсталғанның қорғаушыны шақырту және оның қатысуымен жауап беру құқығының сақталуына;

3) ұсталғанға өзінің ұсталғандығы және ұсталу орны туралы телефонмен немесе өзге де тәсілмен өзінің тұрғылықты жері немесе жұмысы орнына дереу хабарлау құқығының берілуі және түсіндірілуі, кәмелетке толмағанның ұсталғаны туралы туысқандарына уақытында хабардар ету және оны ата-аналарының, қамқоршыларының қарауына беру мәселесін қарау шараларының қабылдануына;

4) егер де ұсталған басқа мемлекеттің азаматы болған жағдайда дереу елшіліктің, консулдық немесе мемлекеттің өзге өкілдігінің хабарландырылуына, ал, ол мүмкін болмаған жағдайда, 24 сағат ішінде хабарлауы тиіс;

5) ұсталғанның және күзетпен қамауға алынғанның арызын прокурорға уақытында жіберу бөлігіндегі ҚПК-тің талаптарының сақталуына;

6) күдіктілер мен айыпталушыларды УҰИ-да ұстау негізділігі бөлігіндегі ҚПК-тің талаптарының сақталуына;

7) ұсталғандардың және күзетпен қамауға алынғандардың арасында туберкулездің, басқа да жұқпалы аурулардың таратылуына қарсы бағытталған нормативтік құқықтық актілер талаптарының сақталуына;

8) ұсталғандарды УҰИ-да әрбір орналастырған кезде дене жарақаттарының болу-болмауына медициналық куәландырудың уақытында жүргізілуіне;

9) инженерлік-техникалық күзет құралдары мен ғимараттардың қойылатын талаптарға сәйкес болуына;

10) ұсталғандарды және күзетпен қамауға алынғандарды және сотталғандарды ұстауға бөлінген бюджет қаражаттарын пайдаланудағы заңдылықтың жағдайына;

11) жеке және заңды тұлғалардың өтініштерін қарау тәртібін реттейтін заңнама талаптарының сақталуына;

12) жедел-іздестіру қызметін жүргізуде заңдылықтың сақталуына.

46. Арнайы қабылдағыштарды тексеру барысында келесі мәселелерге назар аударылады:

1) жеткізілген тұлғаларды тіркеу тәртібіне (соттың қамауға алу туралы қаулысы, жеке тінту хаттамасы, құжаттар, жеке куәлік, қылмыстық теріс қылық үшін қамауға алу жазасын тағайындау туралы сот үкімі);

2) материалдық-тұрмыстық жағдайлармен және медициналық-санитарлық қызметтің көрсетілуінің тиісінше қамтамасыз етілуіне;

3) әкімшілік қамауға алынғандардың арасында туберкулездің, басқа да жұқпалы аурулардың таратылуына қарсы бағытталған нормативтік құқықтық актілер талаптарының сақталуына;

4) қамауға алынғанды дәрігерлік ұйымдарға жіберу негізділігі және ол жөнінде прокурор мен судьяға уақытылы хабарлауына;

5) инженерлік-техникалық күзет құралдары мен ғимараттардың қойылатын талаптарға сәйкес болуына;

6) әкімшілік қамауға алынғандарды ұстауға бөлінген бюджет қаражаттарын пайдаланудағы заңдылықтың жағдайына;

7) жеке және заңды тұлғалардың өтініштерін қарау тәртібін реттейтін заңнама талаптарының сақталуына.

47. УҰИ-да тексеру күн сайын жүргізіледі, ал арнайы қабылдағыштарда аптасына бір рет, олардың нәтижелері тексерулерді есепке алудың арнайы журналында көрсетіледі.

Қажет болған жағдайда тексеруге мамандар тартылады.

Заң бұзушылықтар анықталған жағдайда тексерумен анықталған фактілерді көрсетіп, анықтама жасалады.

Тексерулерді түнгі уақытта, мерекелік және демалыс күндері, оның ішінде бейнекамераны пайдаланып жүргізу тәжірибесі қолданылады.

48. Тексеру жүргізу кезінде ұсталғандар, қылмыстық теріс қылық үшін қамауға алынғандар, әкімшілік қамауға алынғандар жеке сұрақтары бойынша қабылданады.

49. Тоқсан сайын бас бостандығынан айырумен байланысты емес жазалар мен қылмыстық-құқықтық ықпал етудің өзге де шараларының мүлтіксіз атқарылуын қамтамасыз ету мақсатында соттардың бас бостандығынан айырумен байланысты емес жазаларға және қылмыстық-құқықтық ықпал етудің өзге де шараларына сотталған адамдардың саны туралы деректерін пробация қызметінің есепке тіркелген адамдардың саны туралы мәліметтерімен салыстырылуы қамтамасыз етіледі.

50. Кемінде жарты жылда бір рет пробация қызметіндегі заңдылықтың жағдайына тексеру жүргізіліп, соның барысында келесі мәселелерге назар аударылады:

1) есепке алынған адамдарға қатысты бақылау істерінің уақытында ашылуына;

2) бақылау істерінің құрастырылуы мен есепке алынған адамдарға бақылаудың жүзеге асырылуы тәртібін реттейтін ведомстволық бұйрықтар мен нұсқаулықтардың орындалуының жағдайына;

3) ішкі істер органдарымен бірлесіп, есепке алынған адамдарға бақылаудың жүзеге асырылуы тәртібін реттейтін ведомстволық бұйрықтар мен нұсқаулықтардың орындалуының жағдайына;

4) есепке алынған адамдардың тұрғылықты жері бойынша болмауының уақытында анықталуына және оларға іздестіру жариялау шараларының қабылдануына;

5) жазаны өтеуден қасақана жалтарған және бақылаудан жасырынған есепке алынған адамдарға тиісті шаралардың қабылдануына;

6) есепке алынған адамдардың арасындағы қылмыстың қайталануы мен құқық бұзушылыққа қарсы күрес жұмыстарының жағдайына;

7) есепке алынғандардың қоғамдық және түзеу жұмыстарына нақты тартылуына;

8) уәкілетті мемлекеттік, сондай-ақ атқарушылық органдардың тарапынан есепке алынған адамдардың жүріс-тұрысына және оларға әлеуметтік көмек көрсетілуіне пробациялық бақылаудың жүзеге асырылуы тәртібіне;

9) электрондық білезіктерді қолдану кезіндегі заңдылықтың жағдайына.

51. Кемінде жарты жылда бір рет ІІО ҚҚБ қызметіндегі заңдылықтың жағдайына тексеру жүргізіліп, соның барысында келесі мәселелерге назар аударылады.

1) МБШБ босатылған адамдарға бақылауды жүзеге асыру кезінде заңдылықтың жағдайына;

2) МБШБ босатылғандарға қатысты уақытында бақылау істерінің ашылуы мен профилактикалық есепке алынуына;

3) МБШБ босатылған адамдардың тұрғылықты жеріне келуі мен есепке алынуы туралы ҚАЖ органдарының хабардар етілуіне;

4) МБШБ босатылғандарға бақылаудың жүзеге асырылуы тәртібін реттейтін Ішкі істер министрлігінің бұйрықтары мен нұсқаулықтарының орындалу жағдайына;

5) соттың оларға жүктеген міндеттері бойынша шектеу мерзімдері белгіленуінің сақталуына;

6) бірнеше рет әкімшілік құқық бұзушылық жасағаны үшін әкімшілік жазаға тартылған немесе міндеттерін атқарудан қасақана жалтарған МБШБ босатылған адамдарға қатысты тиісті шаралардың қабылдануына;

7) МБШБ босатылған адамдардың қылмыстық құқық бұзушылықтардың жасауын алдын алу бойынша шаралардың толық қабылдануына;

8) "Бас бостандығынан айыру орындарынан босатылған адамдарды әкімшілік қадағалау туралы" Заңының, әкімшілік қадағалаудағы адамдарға бақылаудың жүзеге асырылуының тәртібін реттейтін ІІМ бұйрықтары мен нұсқаулықтарының орындалуы кезінде заңдылықтың сақталуына;

9) қадағалауда жүрген адамның уақытында профилактикалық есепке алынуына және әкімшілік қадағалауды белгілеу туралы қаулы келіп түскен түзеу мекемесіне бұл туралы хабардар етілуіне;

10) қадағалауда жүрген адамның таңдаған тұрғылықты жеріне белгіленген мерзімде келмеген жағдайда тиісті шаралардың қабылдануына;

11) қадағалауда жүрген адамдарға қатысты қолданылатын шектеулердің белгіленуінің заңдылығына;

12) қадағалауда жүрген адамдардың қылмыстық құқық бұзушылықтарды жасауын алдын алу бойынша шаралардың толық қабылдануына;

13) қадағалауда жүрген адамдардың әкімшілік жауапкершілікке тартылуының заңдылығына;

14) қадағалауда жүрген адамдарға қатысты сотқа дейінгі тергеп-тексерудің басталу кезеңінде шаралардың уақытында қабылдануына;

15) бақылаудағы істердің уақытында тоқтатылуына.

52. МБШБ, әкімшілік қадағалаудағы адамдардың жүріс-тұрысына бақылауды қамтамасыз ету, қылмыстың қайталануын алдын алу мақсатында жарты жылда бір рет МБШБ босатылған және мекемелерден босатылған қадағалауда жүрген адамдардың саны туралы, олардың қайталап жасаған қылмыстары туралы, соның ішінде әкімшілік қадағалау белгіленген адамдардың саны туралы соттар, Құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөніндегі Комитетінің аумақтық бөлімшелері және ішкі істер органдары арасындағы деректерге салыстыру жүргізіледі.

53. Қалалық, аудандық, облыстық, республикалық маңызы бар қалаларының әкімдіктерінде сотталғандарды қоғамдық жұмыстарға тарту үшін объектілерді айқындау туралы шешімнің қабылданғаны тексеріледі.

54. Өкілетті органдарында ақталған азаматтарға ақшалай өтемақылар мен жәрдемақылардың төленуінің және жеңілдіктердің берілуінің тәртібін реттейтін заңнамалардың сақталуына қадағалау жүзеге асырылады.

55. Қазақстан Республикасы Бас Прокурорының бұйрықтары мен нұсқауларымен белгіленген міндетті санаттағы азаматтық істер бойынша сотта қарау барысында мемлекетік мүддесіне өкілдік етеді.

56. Заңмен белгіленген мерзімдерде үкімнің орындалуы тәртібінде шығарылған сот қаулыларының заңдылығы тексеріледі, апелляциялық наразылықтар келтіріледі, мерзімді өткізіп алған жағдайда облыстық немесе оған теңестірілген прокуратураға кассациялық наразылық енгізу жөнінде ұсыныс енгізіледі.

4. Жазаны орындау, арнайы мекемелерде адамдарды ұстау және бас
бостандығынан айыру орындарынан босағандарға бақылау жүргізу
кезінде заңдылықтың сақталуына прокурорлық қадағалауды жүзеге
асыру кезінде прокурорлардың өзара іс-әрекет етуі мен
уәкілеттіктерінің жіктелуі

57. Департамент, облыстық және оған теңестірілген прокуратуралардың бөлімшелері, қалалық, аудандық, көлік, әскери прокурорлар ұсталған, әкімшілік қамауға және күзетпен қамауға алынған және қылмыстық жазаны өтеуші, МБШБ және әкімшілік қадағалаудағы адамдардың құқықтарының сақталуына қадағалауды өзара іс-әрекет ету және функцияларының жіктелуі арқылы қамтамасыз етеді.

58. Бас әскери прокурор, оның жетекшілік ететін орынбасары, көмекшілері, өңірлік және гарнизондық әскери прокурорлар әскери полиция органдары гауптвахталарындағы, теңіз кемелері капитандарының, шекара жасақтары бастықтарының айқындаған орындарындағы адамдардың ұсталуы, Қылмыстық кодексте көзделген әскери қызметшілерге қатысты бас бостандығығнан оқшалаумен байланысты емес жазалардың атқарылуына, ҚАИ-ның түзеу мекемелерін күзету бойынша ІІМ Ұлттық гвардия қызметіне, бақылау қызметіне және сотталғандарды айдауылдау жөніндегі заңдылықтың сақталуына, сондай-ақ әскери трибуналдармен сотталған азаматтардың жаппай саяси қуғын-сүргіндерінен ақталуына қадағалауды жүзеге асырады.

Төтенше жағдайлар кезінде (күзетпен қамауға қамалғандар және сотталғандар жол бойында қылмыс пен құқық бұзушылық жасағанда), қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің мекемелеріндегі инженерлік-техникалық күзет құралдарының талапқа сәйкес болуының, бақылау қызметінің, әскери қызметшілерге бас бостандығынан айырумен байланысты емес жазаларды орындауға байланысты мәселелері бойынша әскери прокурорлардың және ұсталған, қамауға алынған және жазаны өтеуші адамдардың құқықтарының сақталуын қадағалау жөніндегі прокуратураның басқармасымен (топтармен), қалалық (аудандық) прокурорлармен бірлесіп тексеру тәжірибесін қолданады.

59. Бас көлік прокуроры, оның көмекшілері және көлік прокурорлары осы Нұсқаулықтың 40-45-тармақтарының ережелеріне сәйкес көліктегі ішкі істер органдарының УҰИ-ның қызметіне қадағалауды жүзеге асырады.

60. Облыс, қала, аудан прокуратурасының жедел-іздестіру қызметіндегі заңдылықты қадағалау бөлімшесі ҚАЖ комитетінің аумақтық департаменттері мен тергеу изоляторларындағы және Ұлттық қауіпсіздік органдарының тергеу изоляторларында жедел-іздестіру қызметінің заңдылығына қадағалауды жүзеге асырады.

61. Облыс прокурорларының көмекшілері, басқарма қызметкерлері:

1) халықаралық шарттардың қолданылуын қадағалауды жүзеге асыратын бөлімшемен өзара іс-әрекет етіп, шетел мемлекеттері әділет мекемелерінің, олардың аумағында үкімді орындау туралы талаптары (өтініштері) орындалуының, сондай-ақ күзетпен қамауға алынғандардың және сотталғандардың қамауда ұсталуы мен шетел мемлекеттеріне транзиттік тасымалдануының заңдылығы қамтамасыз етіледі;

2) қылмыстық іс-жүргізудің заңдылығын қадағалауды жүзеге асыратын бөлімшемен өзара іс-әрекет етіп, бірге күзетпен қамауға алынғандарға, сотталғандарға, "Еңбек" РМК қызметкерлері мен жұмыскерлеріне қатысты қозғалған қылмыстық істердің алдын ала тергелуі мен сотта қаралудың барысы мен нәтижелері туралы ақпараттың жолдануын қамтамасыз етеді.

62. Бас Прокурордың бұйрықтары мен нұсқауларымен басқасы анықталмаса, прокурорлар әкімшілік құқық бұзушылық туралы өздері қозғаған істер сотта қаралған кезде тікелей қатысады және осы істер бойынша сот актілері заңдылығының тексерілуін қамтамасыз етеді, апелляциялық наразылықтар келтіреді.

63. Тоқсан сайын жазаны орындауда, арнайы мекемелерде адамдардың ұсталуында және бас бостандығынан айыру орындарынан босағандарды бақылаудағы заңдылықтың жағдайына қадағалаудың қамтамасыз етілуіне талдау жасалады.

Қорытынды ережелер

64. Жазаны орындау, арнайы мекемелерде адамдарды ұстау және бас бостандығынан айыру орындарынан босағандарға бақылау жүргізу кезінде заңдылықтың сақталуын қадағалау жөніндегі прокуратура органдары қызметін бағалаудың негізгі өлшемдері болып мыналар айқындалсын:

1) қылмыстық жазаны өтеу және қылмыстық мәжбүрлеу шараларын қолданған кезде заңның үстемдігін қамтамасыз ету;

2) ұсталғандардың, әкімшілік қамауға және күзетпен қамауға алынғандардың, сотталғандардың, МБШБ және әкімшілік қадағалаудағы адамдардың конституциялық құқықтарын, бостандықтарын және заңды мүдделерін мүлтіксіз сақтау;

3) азаптауларға және басқа да қатыгез, адамгершiлiкке жатпайтын және ар-намысты қорлайтын iс-әрекеттер мен жазалау түрлерiн болдырмау.

65. Облыс прокурорлары Департаментке әр айдың 30-на төтенше оқиғалар және ұсталғанға, әкімшілік қамауға және күзетпен қамауға алынғанға, сотталғанға қатысты қарудың, арнаулы құралдардың қолданылуының, мамандандырылған және түзеу мекемелерінен қашуға оқталудың (қашудың), өзіне дене жарақатын салуы мен қол жұмсауының барлық фактісі бойынша тексерулердің нәтижелері мен қабылданған шаралар туралы ақпараттар жолдайды.

66. Жазаны орындауда, арнайы мекемелерде адамдардың ұсталуында және бас бостандығынан айыру орындарынан босағандарды бақылауда заңдылықтың жағдайына қадағалаудың қамтамасыз етілуі бойынша тоқсан сайын жүргізілген талдаулар, тоқсан аяқталғаннан кейін келесі айдың белгіленген күніне ұсынылады:

қалалық және аудандық прокурорлар облыстық және оларға теңестірілген прокуратураларға 1-не;

облыстық прокурорлар Департаментке 5-не;

67. Департамент және облыс прокурорлары жартыжылдық және жылдық жұмыс қорытындылары бойынша осы Нұсқаулықтағы заңдылықтың бұзылуына септігін тигізген себептер мен жағдайлары белгіленіп, оларды жоюдың жолдары айқындалған 5-тармақтың 1)-3)-тармақшаларында көрсетілген әрбір басымды бағыттар бойынша заңдылықтың жағдайын жинақтап, талдайды.

Облыс прокурорлары талдау бойынша ақпараттарды Департаментке 5 шілдеге және 5 қаңтарға жолдайды.

Департамент және облыс прокурорлары ұсталғандарды, әкімшілік қамауға және күзетпен қамауға алынғандарды, сотталғандарды ұстауға бөлінген бюджеттік қаржының қолданылуындағы заңдылықтың жағдайын, сондай-ақ бас бостандығынан оқшалау орындарынан босатылған тұлғаларды бейімдеуге бағытталған заңнамалардың сақталу мәселесін жыл қорытындысы бойынша жинақтап талдайды.

Облыс прокурорлары аталған талдау бойынша ақпаратты Департаментке 1 наурызға және 5 қаңтарға жолдайды.

68. Департамент және облыс прокурорлары қадағалауды ұйымдастырудың қазіргі заманғы әдістерінің бастамашылығы мен енгізілуі, қадағалау қызметінің оң тәжірибесінің таратылуы, басқарма және қалалық (аудандық) қызметкерлердің біліктілігінің арттырылуы бойынша тұрақты негізде жұмыс жүргізеді.

69. Арнайы және қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің мекемелеріндегі заңдылық пен құқық тәртібінің жағдайын, сондай-ақ прокурорлардың қадағалау қызметін бұқаралық ақпарат құралдарында жариялау арқылы прокуратура органдарының беделін арттыру жөнінде жұмыстар мақсатты түрде жүргізіледі.

70. Департамент пен облыс прокурорлары Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасының жанындағы Құқық қорғау органдары академиясымен, басқа да жоғары оқу орындарымен, ғылыми мекемелермен, ғалым-заңгерлермен қолданыстағы заңнамаларды жетілдіру бойынша өзара іс-әрекетті жүзеге асырады.

Ескерту. 70-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Бас Прокурорының 18.11.2016 № 172 (алғашқы ресми жарияланғаннан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

Параграф 2. Организация надзора прокуратурами областейи приравненными к ним

Параграф 3. Организация надзора городскимии районными прокуратурами