Об утверждении Методики составления баланса основных средств и расчета его показателей

Приказ Председателя Комитета по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан от 13 декабря 2016 года № 312. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 18 января 2017 года № 14684.

      В соответствии с подпунктом 5) статьи 12 Закона Республики Казахстан от 19 марта 2010 года "О государственной статистике" и подпунктом 258) пункта 17 Положения о Министерстве национальной экономики Республики Казахстан, утвержденного постановлением Правительства Республики Казахстан от 24 сентября 2014 года № 1011, ПРИКАЗЫВАЮ:

      1. Утвердить прилагаемую Методику составления баланса основных средств и расчета его показателей.

      2. Управлению структурной статистики совместно с Юридическим управлением Комитета по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан обеспечить в установленном законодательством порядке:

      1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

      2) в течение десяти календарных дней со дня государственной регистрации настоящего приказа направление его копии в печатном и электронном виде на казахском и русском языках в Республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Республиканский центр правовой информации" для официального опубликования и включения в Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов Республики Казахстан;

      3) в течение десяти календарных дней после государственной регистрации настоящего приказа направление его копии на официальное опубликование в периодические печатные издания;

      4) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсах Комитета по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан.

      3. Управлению структурной статистики Комитета по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан довести настоящий приказ до структурных подразделений и территориальных органов Комитета по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан для руководства и использования в работе.

      4. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего заместителя Председателя Комитета по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан (Керимханова Г.М.).

      5. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

     
      Председатель
Комитета по статистике
Министерства национальной экономики
Республики Казахстан 		Н. Айдапкелов

  Утверждена
приказом Председателя
Комитета по статистике
Министерства национальной экономики
Республики Казахстан
от 13 декабря 2016 года № 312

Методика составления баланса основных средств и расчета его показателей

Глава 1. Общие положения

      1. Методика составления баланса основных средств и расчета его показателей (далее – Методика) относится к статистической методологии, формируемой в соответствии с международными стандартами и утверждаемой в соответствии с Законом Республики Казахстан от 19 марта 2010 года "О государственной статистике" (далее - Закон).

      2. Методика определяет основные аспекты и методы получения статистической информации для составления баланса основных средств, с целью формирования статистической информации о наличии основных средств, движении активов и получения информационной базы для расчетов валового накопления основного капитала и его потребления в Системе национальных счетов.

      3. Настоящая Методика предназначена для использования в статистической деятельности сотрудниками Комитета по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан (далее – Комитет).

      4. В Методике используются понятия, определенные в Законе и в Законе Республики Казахстан от 28 февраля 2007 года "О бухгалтерском учете и финансовой отчетности", а также определения принятые Международными стандартами финансовой отчетности (далее – МСФО) и Национальными стандартами финансовой отчетности.

Глава 2. Классификация основных средств

      5. Основные средства определяются в МСФО (IAS16 "Основные средства") как материальные активы, предназначенные для производства или продажи товаров и услуг, для административно-управленческих целей или сдачи в аренду, срок полезного действия которых превышает годовой отчетный период.

      6. Основными признаками материальных активов являются:

      наличие физической формы и содержания;

      использование непосредственно в деятельности субъекта для производства продукции, работ и услуг;

      способность приносить выгоду в течение нескольких отчетных периодов.

      7. В зависимости от сферы применения основные средства подразделяются на две группы:

      производственного назначения;

      непроизводственного назначения.

      Основные средства включают следующие группы и подгруппы:

      1) здания:

      жилые здания;

      нежилые здания;

      2) сооружения:

      передаточные устройства;

      другие объекты гражданского строительства;

      3) машины и оборудование:

      транспортные средства и оборудование;

      прочие машины и оборудование;

      информационное, компьютерное и телекоммуникационное;

      4) оборудование;

      5) прочие основные средства;

      6) биологические активы:

      взрослый рабочий и продуктивный скот;

      многолетние насаждения;

      7) основные средства, не включенные в другие группировки.

      8. В состав баланса основных средств не включается следующие непроизведенные материальные активы: земля, богатства недр, невыращиваемые биологические ресурсы, водные ресурсы, экологические активы (моря, атмосфера), права владения которыми не устанавливаются.

Глава 3. Источники информации

      9. Источниками информации для составления баланса основных средств и расчета его показателей являются данные общегосударственных статистических наблюдений о состоянии основных фондов, деятельности малых предприятий, вводе в эксплуатацию объектов индивидуальными застройщиками, а также статистические данные, о наличии жилья в собственности граждан, стоимости строительства одного квадратного метра жилья, находящемся в личной собственности скоте, его численности, весе и цене за голову по видам животных.

      10. Общегосударственное статистическое наблюдение о состоянии основных фондов, проводится путем сплошного обследования юридических лиц, занимающихся предпринимательской деятельностью.

      11. Общегосударственное статистическое наблюдение о деятельности малых предприятий проводится путем выборочного обследования юридических лиц и (или) филиалов иностранных юридических лиц, осуществляющих предпринимательскую деятельность.

      12. Статистические формы заполняются респондентами по итогам отчетного года в строгом соответствии с данными первичного (инвентарные карточки, описи, технические паспорта и документация) и бухгалтерского учета о наличии, движении и структуре основных средств по первоначальной (текущей) и балансовой (за вычетом износа) стоимости.

      13. Наличие, движение и состав основных средств заполняется по всем видам основных средств, принадлежащим субъекту на праве собственности, хозяйственного ведения или оперативного управления, включая сданные арендодателем в текущую аренду и по долгосрочно арендуемым основным средствам для арендатора, согласно счета 2400 "Основные средства" раздела 2 "Долгосрочные активы" Типового плана счетов бухгалтерского учета, утвержденного приказом Министра финансов Республики Казахстан от 23 мая 2007 года № 185 (зарегистрированный в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 4771).

Глава 4. Составление баланса основных средств

      14. Баланс основных средств представляет статистическую таблицу, данные которой характеризуют объем, структуру, воспроизводство основных средств по экономике в целом, отраслям и формам собственности.

      15. По данным баланса основных средств исчисляются показатели износа, годности, обновления, выбытия, использования основных средств.

      16. Баланс основных средств характеризует стоимость основных средств на начало и конец отчетного года и ее изменение в течение отчетного года.

      17. Балансы основных средств показывают их динамику за год и строятся по первоначальной (текущей) стоимости, по которой основные средства учитываются в бухгалтерском балансе субъектов, и по балансовой стоимости (за вычетом износа).

      18. Балансы основных средств рассчитываются по текущим ценам отчетного года.

      19. Для консолидации статистической информации о наличии и движении основных средств, их износе, источниках увеличения и факторах уменьшения разрабатываются балансовые таблицы, характеризующие воспроизводство основных средств в республике и регионах, по видам экономической деятельности, формам собственности, видам основных средств.

      20. В балансе основных средств учитываются основные средства производственной и непроизводственной сфер в разрезе всех видов экономической деятельности.

      21. В балансах основных средств по регионам учитываются основные средства, принадлежащие юридическим и физическим лицам, расположенным или проживающим в данных регионах.

      22. Для разработки баланса основных средств имеющаяся отчетность хозяйствующих субъектов группируется по основным видам деятельности предприятий. Группировка по отраслям осуществляется по общим видам экономической деятельности.

      23. Составление баланса основных средств предусматривает два этапа расчетов:

      первый этап заключается в использовании при расчете баланса основных средств информационной базы отчетных данных по основным средствам по общегосударственным статистическим наблюдениям;

      второй этап – в использовании дополнительной информации о наличии и движении основных средств из других форм общегосударственных статистических наблюдений о вводе в эксплуатацию объектов индивидуальными застройщиками, единовременных обследований и расчетных данных.

Глава 5. Составление баланса основных средств по отчетным данным

      24. Для составления баланса основных средств по отчетным данным, весь объем основных средств по каждому виду деятельности полностью распределяется по соответствующим отраслям экономики. Распределение осуществляется на основании отчетных данных о наличии и движении основных средств, которые содержат информацию о наличии и движении основных средств отдельно по каждому виду основной деятельности и по каждому виду неосновной (вторичной) деятельности.

      25. Баланс основных средств составляется по отраслям, с учетом совокупности основных средств, участвующих в производстве отраслевой продукции, к которым относятся не только средства основной деятельности предприятий, но и аналогичные по назначению основные средства подсобно-вспомогательных производств и подразделений, состоящие на балансе предприятий других видов деятельности, если подсобно-вспомогательные производства имеют самостоятельную форму учета и выделены в отдельные учетные единицы.

      26. Составление баланса основных средств предполагает ряд последовательных операций, связанных с перегруппировкой хозяйственных отраслей в технологические или "чистые" отрасли.

      27. Для досчета до полного объема основных средств "чистой" отрасли экономики из общегосударственных статистических наблюдений о состоянии основных фондов выписываются сводные итоговые данные по наличию и движению основных средств, используемых во вторичной (неосновной) деятельности субъектов в отчетном году по соответствующему виду деятельности. Полученные данные записываются в соответствующий вид перечня видов вторичной деятельности.

      28. Далее рассчитывается стоимость всех основных средств отдельно по каждому виду экономической деятельности – "чистой" отрасли – путем суммирования основных средств основного вида деятельности и основных средств вторичного (неосновного) вида деятельности.

      29. Баланс основных средств по территории области, города составляется на основании расчета данных, полученных после составления баланса по видам экономической деятельности по аналогичной схеме.

      30. Для проверки правильности расчетов проводится анализ полученных результатов, структуры наличия основных средств на начало отчетного года и структуры наличия основных средств на конец предыдущего года.

      31. Для характеристики объема, структуры основных средств, изменения фактического объема в течение отчетного года (поступления, выбытия) служит схема баланса основных средств по первоначальной стоимости, приведенная в приложении 1 к настоящей Методике.

      32. В балансе отражается наличие основных средств на начало и конец года, а также показатели ввода в действие, ликвидации основных средств, безвозмездных поступлений и передач, а также поступлений и выбытия основных средств по прочим причинам независимо от степени их износа.

      33. Основные средства рассматриваются в балансе с точки зрения их потребительской стоимости, которая не меняется за время их функционирования. При использовании показателей баланса, сравнивается ввод с выбытием изношенных основных средств, определяется среднегодовая стоимость основных средств, которая необходима для расчета ряда показателей.

      34. Баланс основных средств по стоимости за вычетом износа характеризует воспроизводство стоимости основных средств и используется для определения накопления в стоимости основных средств.

      35. Показатели по балансовой стоимости представленые в схеме баланса основных средств по балансовой стоимости, указанные в приложении 2 к настоящей Методике, заполняются на основании данных таблицы, приведенной в приложении 1 к настоящей Методике.

      36. Баланс основных средств по балансовой стоимости отражает, с одной стороны, увеличение стоимости основных средств, а с другой – их уменьшение, связанное с физическим выбытием, утратой некоторой части стоимости основных средств в виде перенесенной на продукт амортизации и износом основных средств.

      37. Основными источниками увеличения остаточной стоимости основных средств является ввод в действие новых основных средств и капитальный ремонт ранее действовавших основных средств. Факторами, уменьшающими стоимость основных средств, являются: износ основных средств, их выбытие вследствие ветхости и полного износа и другие.

      38. Законченный капитальный ремонт основных средств включает стоимость законченных в данном году работ по частичному восстановлению износа основных средств. Затраты на капитальный ремонт, уменьшая износ основных средств, увеличивают их остаточную стоимость.

      39. Износ основных средств (амортизация) выражает уменьшение стоимости основных средств по мере их снашивания. Годовые суммы начисленной амортизации основных средств определяются непосредственно на предприятиях в соответствии с существующими нормами амортизации.

      40. Составление баланса основных средств предусматривает отраслевую разработку его показателей.

      Из сводных итогов общегосударственных статистических наблюдений о состоянии основных фондов по каждому виду деятельности, данные по основным средствам и по видам экономической деятельности распределяются и сводятся в разработочные таблицы по наличию и движению основных средств по видам экономической деятельности по первоначальной стоимости и по наличию и движению основных средств по видам экономической деятельности по балансовой стоимости, приведенных в Приложениях 3 и 4 к настоящей Методике.

      41. В разработочные таблицы записываются данные о наличии и движении основных средств, используемые для выработки продукции, производства работ, оказания услуг основного вида деятельности субъектов, представивших отчет за год. Полученные данные записываются в соответствующий вид деятельности.

      42. При разработке баланса основных средств соблюдаются следующие принципы:

      ввод в действие основных средств в балансе по первоначальной (текущей) стоимости равен вводу в действие основных средств по балансовой стоимости за вычетом износа;

      превышение суммы данных по первоначальной (текущей) стоимости не допускается суммами по следующим данным;

      данные о безвозмездных поступлениях и передачах в балансе по стоимости за вычетом износа (амортизации);

      данные о прочих поступлениях и передачах в балансе по первоначальной (текущей) стоимости за вычетом износа;

      данные о ликвидированных основных средствах в балансе по стоимости за вычетом износа (амортизации);

      расхождения между данными баланса на начало отчетного года и данными баланса на конец предыдущего года допустимы при изменении круга отчитывающихся предприятий и в пределах годового уровня инфляции;

      отчетные данные о фактически начисленном износе (амортизации) используются в балансе по первоначальной (текущей) и в балансе по остаточной (за минусом износа) стоимости без дополнительных корректировок.

Глава 6. Досчет баланса основных средств из дополнительных источников

      43. Досчет баланса основных средств из дополнительных источников осуществляется для полноты отражения основных средств в балансе. Общегосударственным статистическим наблюдением об основных средствах охватываются только юридические лица. Полученные отчетные данные по результатам проведения статистических наблюдений охватывают абсолютное большинство произведенных материальных активов.

      44. Определенная часть основных средств находится в личной собственности граждан и не учитывается в отчетности об основных средствах. Для включения основных средств находящихся в личной собственности граждан используются дополнительные источники статистической информации по основным средствам, принадлежащим физическим лицам и по максимально возможному кругу объектов статистического наблюдения.

      45. Источниками информации о наличии и движении основных средств, находящихся в собственности граждан (физических лиц) являются:

      общегосударственное статистическое наблюдение о вводе в эксплуатацию объектов индивидуальными застройщиками;

      статистические данные о поголовье рабочего и продуктивного скота, находящегося в личных подсобных, крестьянских или фермерских хозяйствах.

      46. По личным хозяйствам в составе основных средств учитывается рабочий и продуктивный скот, многолетние насаждения и надворные хозяйственные постройки, по крестьянским или фермерским хозяйствам – рабочий и продуктивный скот, многолетние насаждения, сельскохозяйственная техника и надворные хозяйственные постройки.

      47. Стоимость введенных в эксплуатацию индивидуальных жилых домов определяется на основании агрегированных первичных статистических данных о вводе в действие индивидуальных жилых домов.

      48. Для расчетов первоначальной (текущей) стоимости основных средств используются данные отраслевой статистики:

      расчет наличия и движения рабочего продуктивного скота (в личных подсобных и фермерских или крестьянских хозяйствах) приведены в приложении 5 к настоящей Методике;

      расчет текущей стоимости объектов, введенных в эксплуатацию индивидуальными застройщиками приведен в приложении 6 к настоящей Методике.

Глава 7. Составление таблиц баланса основных средств по первоначальной стоимости, находящихся в собственности граждан (физических лиц)

      49. Для составления баланса основных средств, находящихся в собственности граждан (физических лиц), по балансовой (за вычетом износа) стоимости используются расчеты, указанные в Главе 6 настоящей Методики.

      50. После завершения логического и арифметического контроля данные баланса основных средств, находящихся в собственности граждан в миллионах тенге с одним десятичным знаком включаются вместе с отчетными данными по предприятиям, состоящим в частной собственности, в баланс основных средств по форме собственности "частная собственность", в баланс по видам экономической деятельности следующим образом:

      1) по видам экономической деятельности жилищный фонд включается в агрегат секции "операции с недвижимостью";

      2) по видам основных средств жилищный фонд включается в строку "жилье", скот – в строку "рабочий и продуктивный скот".

      51. Систематизированный расчет наличия и движения основных средств, находящихся в собственности граждан, проводится оценочно.

Глава 8. Расчет коэффициентов обновления и выбытия (ликвидации) основных средств

      52. Расчет коэффициентов обновления основных средств производится по формуле:

     

,                              (1)

      где:

      Кобн. - коэффициент обновления основных средств;

      В - ввод в действие основных средств за отчетный период в постоянных ценах;

      Фк - основные средства на конец отчетного периода в постоянных ценах.

      53. Расчет коэффициентов выбытия (ликвидации) основных средств производится по формуле:

     

,                              (2)

      где:

      Кликв. - коэффициент ликвидация основных средств;

      Л - ликвидация основных средств за отчетный период в постоянных ценах;

      Фн - основные средства на начало отчетного периода в постоянных ценах.

Глава 9. Расчет коэффициента износа основных средств

      54. Расчет коэффициента износа основных средств производится по формуле:

     

,                              (3)

      где:

      Киос - коэффициент износа основных средств;

      А - амортизация основных средств;

      Сп - стоимость основных средств по первоначальной стоимости.

Глава 10. Расчет индексов увеличения стоимости основных средств

      55. Приведение учитываемой стоимости основных средств в соответствие с действующими рыночными ценами называется переоценкой основных средств.

      56. Существует два метода переоценки стоимости основных средств:

      1) метод индексации;

      2) метод прямого пересчета по документально подтвержденным рыночным ценам.

      57. Метод индексации основан на применении индексов увеличения основных средств, рассчитываемых Комитетом.

      58. Расчет индексов увеличения стоимости основных средств состоит из двух этапов:

      на первом этапе определяется текущая стоимость основных средств с помощью индексов увеличения стоимости основных средств;

      на втором этапе определяется дифференцированные коэффициенты, корректирующие индексы увеличения стоимости основных средств по степени износа последних.

      59. Для расчета индексов увеличения стоимости основных средств (индексов переоценки) используется следующая информационная база:

      индексов цен производителей промышленной продукции, изготовленные предприятиями Республики Казахстан в разрезе видов экономической деятельности, отражающие динамику цен промышленной продукции;

      индексов цен импортных поступлений продукции в разрезе видов групп по товарным видам экономической деятельности;

      индексов цен в строительстве;

      индексов цен производителей промышленной продукции, изготовленных предприятиями Российской Федерации, в разрезе видов экономической деятельности;

      индексов цен на продукцию сельского хозяйства по группам "растениеводство" и "животноводство";

      переченей видов основных средств, по которым разрабатываются индексы увеличения стоимости, или индексы переоценки основных средств, в разрезе групп (подгрупп) основных средств.

      60. Индексы цен производителей в промышленности отражают изменения цен на производство и приобретение продукции, услуг у единиц, работающих в соответствующем виде экономической деятельности.

      61. Цена производителей представляет цену единицы реализуемой продукции в момент ее выхода из ворот предприятия без учета налогов на добавленную стоимость, акцизов, прочих косвенных налогов, торговой сбытовой наценки и транспортных расходов, связанных с движением продукции от производителей к покупателю.

      62. Применение индексов цен предприятий-производителей Российской Федерации на машиностроительную продукцию и оборудование обусловлено несколькими причинами:

      отечественное оборудование производимое в Республике Казахстан представлено ограниченным перечнем основных средств. По большинству видов основных средств невозможно осуществить расчет индексов увеличения стоимости основных средств;

      имеющееся на балансе предприятий оборудование является продукцией российского производства.

      63. Индексы цен по группам и подгруппам основных средств рассчитываются как средневзвешенная величина, если при их формировании используется несколько информационных источников, входящих в товарную группу. Исключение составляют индексы цен предприятий-производителей Российской Федерации, которые определяются как среднеарифметическое значение. Итоговый индекс цен соответствующей товарной группы формируется из всех информационных источников как среднеарифметическая величина.

      64. Индексы цен на машиностроительную продукцию Российской Федерации используются после их сглаживания или корректировки на разницу годовых уровней цен производителей в Российской Федерации и Республике Казахстан.

      Коэффициент сглаживания рассчитывается по следующей формуле:

     

,                              (4)

      где:

      ИЦП РФ – индекс цен производителей промышленной продукции в Российской Федерации;

      ИЦП РК – индекс цен производителей промышленной продукции в Республике Казахстан.

      65. Сглаженные индексы цен на производимую продукцию Российской Федерации рассчитываются по следующей формуле:

     

,                  (5)

      где:

      Индекс РФ – индекс цен по каждому виду машиностроительной продукции в Российской Федерации;

      Ксглаж. – коэффициент сглаживания.

      66. Сглаженные индексы цен на производимую продукцию Российской Федерации включаются в информационную базу по соответствующей подгруппе основных средств в дополнение к индексам цен на производимую продукцию на территории Республики Казахстан и индексам цен импортируемых поступлений.

      67. По видам основных средств, по которым отсутствует информационная база по индексам цен на отечественную и импортируемую продукцию, применяются сглаженные индексы цен по соответствующей подгруппе производимой продукции Российской Федерации.

      68. Если по какой-либо подгруппе основных средств индекс цен отечественных производителей промышленной продукции, индекс цен импортных поступлений, индекс цен производителей Российской Федерации за предыдущий год ниже 100%, то по данной подгруппе применяется индекс увеличения стоимости, равный единице.

      69. Классификация основных средств не всегда соответствует видам производимой машиностроительной продукции. При формировании групп основных средств и расчета индексов увеличения стоимости используются виды аналогичной производимой продукции с применением переходных ключей и индексов цен на однотипную производимую продукцию.

      70. Для подгруппы основных средств "здания" применяются индексы цен в строительстве в Республике Казахстан. Для подгрупп "передаточные устройства" и "другие объекты гражданского строительства (автомагистрали, мосты, туннели)" применяются индексы цен на строительно-монтажные работы в Республике Казахстан. По многолетним насаждениям, взрослому рабочему и продуктивному скоту для расчетов в целом используются индексы цен на соответствующую сельхозпродукцию.

      71. Перечень применяемых индексов цен для переоценки основных средств приведен в приложении 7 к настоящей Методике.

Глава 11. Корректировка индексов увеличения стоимости основных средств

      72. Для перехода от цен на производимые в настоящее время виды основных средств к ценам на все имеющиеся в эксплуатации основные средства (включая приобретенные и построенные в предыдущие годы), исходные индексы корректируются в зависимости от срока службы основных средств и степени их износа.

      73. Для корректировки используются дифференцированные корректирующие коэффициенты, определяемые на основании имеющихся данных общегосударственных статистических наблюдений о степени износа основных средств и экспертным путем.

      74. Основные средства распределяются по степени износа на 5 групп:

      1) менее 30%;

      2) от 30 до 50%;

      3) от 51 до 64%;

      4) от 65 до 79%;

      5) от 80% и более.

      75. Для четырех последних выделенных групп определяется средний процент износа, который равен соответственно: 40%; 50%; 75%; 85%, и для каждой группы определяется коэффициент износа: 0,40; 0,50; 0,75; 0,85.

      76. Коэффициент износа является обратной величиной дифференцированного корректирующего коэффициента. Дифференцированные корректирующие коэффициенты для выделенных групп основных средств с различной степенью износа равны соответственно 0,60; 0,50; 0,25; 0,15.

      77. Исчисленные индексы увеличения стоимости основных средств, как среднеарифметическая величина всех имеющихся по каждой подгруппе индексов цен на конкретные виды основных средств, являются индексами переоценки для производимых основных средств, применяются для индексации основных средств первой группы – основные средства со степенью износа до 30% - из пяти выделенных выше по степени износа.

      78. Индексами переоценки по остальным четырем группам являются производные от первоначального индекса увеличения стоимости каждого вида основных средств и определяются путем умножения соответствующего данной группе корректирующего коэффициента по износу, на приростную часть индекса увеличения стоимости каждого вида основных средств.

      79. Для пересчета используется приростная часть индекса увеличения стоимости основных средств, как величина характеризующая изменение цен, после перемножения названных величин к результату прибавляется единица.

      80. Индексы увеличения стоимости основных средств разрабатываются и публикуются в соответствии с приложением 8 к настоящей Методике.

 
  Приложение 1
к Методике составления баланса
основных средств и расчета его показателей

Схема баланса основных средств по первоначальной стоимости

      в текущих ценах, миллионов тенге


Наличие основных средств на начало года

Поступило в отчетном году

Выбыло в отчетном году

Наличие основных средств на конец года

всего

в том числе:

всего

в том числе:

введено в действие основных средств

по прочим причинам

списано основных средств

по прочим причинам

A

1

2

3

4

5

6

7

8

Всего основных средств









в том числе
по видам
основных
средств

отчетные данные

гр.2 = гр.3, 4

отчетные данные

отчетные данные

гр.5 = гр.6, 7

отчетные
данные

отчетные данные

гр.8 = гр.1 + гр.2 – гр.5

 
  Приложение 2
к Методике составления баланса
основных средств и расчета его показателей

Схема баланса основных средств по балансовой стоимости

      в текущих ценах, миллионов тенге


Наличие основных средств
на начало года

Поступило в отчетном году

Выбыло в отчетном году

Наличие основных средств
на конец года

всего

в том числе:

всего

в том числе:

введено в действие основных средств

по прочим причинам

амортизация основных средств

остаточная стоимость списанных основных средств

по прочим причинам

А

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Всего основных средств










в том числе
по видам
основных
средств

гр.1 = гр.9 + гр.5 - гр.2

гр.2 = гр.3, 4

из гр. 3 Приложения 1

гр.4 = гр.4 Приложения 1 – гр.4 Приложения 1*степень износа
/100%

гр.5 = гр.6, 7, 8

гр.6 заполняется на основании отчетных данных о величине годовой амортизации основных средств по каждому виду деятельности (отчетные данные)

гр.7 = стоимость списанных основных средств (отчетные данные) – амортизация по списанным основным средствам (отчетные данные) + недоамортизированная стоимость ликвидированных основных средств (отчетные данные)

гр.8 = гр.7 Приложения 1 – гр.7 Приложения 1*степень износа
/100%

гр.9 заполняется на основании отчетных данных о наличии основных средств на конец года по остаточной стоимости (отчетные данные)


  Приложение 3
к Методике составления баланса
основных средств и расчета его показателей

Разработочная таблица по наличию и движению основных средств по видам экономической деятельности по первоначальной стоимости


Код строки

Hаличие основных средств на начало года

Поступило в отчетном году

Выбыло в отчетном году

Наличие основных средств на конец Года

всего

в том числе:

всего

в том числе:

введено в действие основных средств

по прочим причинам

списано основных средств

по прочим причинам

A

Б

1

2

3

4

5

6

7

8


Всего основных средств по видам экономической деятельности:

 По каждой графе:

По каждой строке:

экономической деятельности:
в том числе:

1

1=2+3

Гр.1+гр.2-гр.5=гр.8

Сельское, лесное и рыбное хозяйство

A.1

A=A.2+A.3

Гр.2=гр.3+гр.4

Горнодобывающая промышленность и разработка карьеров

B.1

B=B.2+B.3

Гр.5=гр.6+гр.7

Обрабатывающая промышленность

C.1

C=C.2+C.3


Электроснабжение, подача газа, пара и воздушное кондиционирование

D.1

D=D.2+D.3


Водоснабжение; канализационная система, контроль над сбором и распределением отходов

E.1

E=E.2+E.3


Строительство

F.1

F=F.2+F.3


Оптовая и розничная торговля; ремонт автомобилей и мотоциклов

G.1

G=G.2+G.3


Транспорт и складирование

H.1

H=H.2+H.3


Услуги по проживанию и питанию

I.1

I=I.2+I.3


Информация и связь

J.1

J=J.2+J.3


Финансовая и страховая деятельность

K.1

K=K.2+K.3


Операции с недвижимым имуществом

L.1

L=L.2+L.3


Профессиональная, научная и техническая деятельность

M.1

M=M.2+M.3


Деятельность в области административного и вспомогательного обслуживания

N.1

N=N.2+N.3


Государственное управление и оборона; обязательное социальное обеспечение

O.1

O=O.2+O.3


Образование

P.1

P=P.2+P.3


Здравоохранение и социальные услуги

Q.1

Q=Q.2+Q.3


Искусство, развлечения и отдых

R.1

R= R.2 +R.3


Предоставление прочих видов услуг

S.1

S= S.2+ S.3


Основные средства основного вида деятельности по видам экономической деятельности:

2



в том числе:



Сельское, лесное и рыбное хозяйство

A.2



Горнодобывающая промышленность и разработка карьеров

B.2



Обрабатывающая промышленность

C.2



Электроснабжение, подача газа, пара и воздушное кондиционирование

D.2



Водоснабжение; канализационная система, контроль над сбором и распределением отходов

E.2



Строительство

F.2



Оптовая и розничная торговля; ремонт автомобилей и мотоциклов

G.2



Транспорт и складирование

H.2



Услуги по проживанию и питанию

I.2



Информация и связь

J.2



Финансовая и страховая деятельность

K.2



Операции с недвижимым имуществом

L.2



Профессиональная, научная и техническая деятельность

M.2



Деятельность в области административного и вспомогательного обслуживания

N.2



Государственное управление и оборона; обязательное социальное обеспечение

O.2



Образование

P.2



Здравоохранение и социальные услуги

Q.2



Искусство, развлечения и отдых

R.2



Предоставление прочих видов услуг

S.2



Основные средства неосновного (вторичного) вида деятельности по видам экономической деятельности:

3



в том числе:



Сельское, лесное и рыбное хозяйство

A.3



Горнодобывающая промышленность и разработка карьеров

B.3

Обрабатывающая промышленность

C.3



Электроснабжение, подача газа, пара и воздушное кондиционирование

D.3



Водоснабжение; канализационная система, контроль над сбором и распределением отходов

E.3



Строительство

F.3



Оптовая и розничная торговля; ремонт автомобилей и мотоциклов

G.3



Транспорт и складирование

H.3



Услуги по проживанию и питанию

I.3



Информация и связь

J.3



Финансовая и страховая деятельность

K.3



Операции с недвижимым имуществом

L.3



Профессиональная, научная и техническая деятельность

M.3



Деятельность в области административного и вспомогательного обслуживания

N.3



Государственное управление и оборона; обязательное социальное обеспечение

O.3



Образование

P.3



Здравоохранение и социальные услуги

Q.3



Искусство, развлечения и отдых

R.3



Предоставление прочих видов услуг

S.3




  Приложение 4
к Методике составления баланса
основных средств и расчета его показателей

Разработочная таблица по наличию и движению основных средств по видам экономической деятельности по балансовой стоимости


Код строки

Hаличие основных средств на начало года

Поступило в отчетном году

Выбыло в отчетном году

Наличие основных средств на конец Года

всего

в том числе:

всего

в том числе:

введено в действие основных средств

по прочим причинам

списано основных средств

по прочим причинам

A

Б

1

2

3

4

5

6

7

8


Всего основных средств по видам экономической деятельности:

 По каждой графе:

По каждой строке:

экономической деятельности:
в том числе:

1

1=2+3

Гр.1+гр.2-гр.5=гр.8

Сельское, лесное и рыбное хозяйство

A.1

A=A.2+A.3

Гр.2=гр.3+гр.4

Горнодобывающая промышленность и разработка карьеров

B.1

B=B.2+B.3

Гр.5=гр.6+гр.7

Обрабатывающая промышленность

C.1

C=C.2+C.3


Электроснабжение, подача газа, пара и воздушное кондиционирование

D.1

D=D.2+D.3


Водоснабжение; канализационная система, контроль над сбором и распределением отходов

E.1

E=E.2+E.3


Строительство

F.1

F=F.2+F.3


Оптовая и розничная торговля; ремонт автомобилей и мотоциклов

G.1

G=G.2+G.3


Транспорт и складирование

H.1

H=H.2+H.3


Услуги по проживанию и питанию

I.1

I=I.2+I.3


Информация и связь

J.1

J=J.2+J.3


Финансовая и страховая деятельность

K.1

K=K.2+K.3


Операции с недвижимым имуществом

L.1

L=L.2+L.3


Профессиональная, научная и техническая деятельность

M.1

M=M.2+M.3


Деятельность в области административного и вспомогательного обслуживания

N.1

N=N.2+N.3


Государственное управление и оборона; обязательное социальное обеспечение

O.1

O=O.2+O.3


Образование

P.1

P=P.2+P.3


Здравоохранение и социальные услуги

Q.1

Q=Q.2+Q.3


Искусство, развлечения и отдых

R.1

R= R.2+ R.3


Предоставление прочих видов услуг

S.1

S= S.2+ S.3


Основные средства основного вида деятельности по видам экономической деятельности:

2



в том числе:



Сельское, лесное и рыбное хозяйство

A.2



Горнодобывающая промышленность и разработка карьеров

B.2



Обрабатывающая промышленность

C.2



Электроснабжение, подача газа, пара и воздушное кондиционирование

D.2



Водоснабжение; канализационная система, контроль над сбором и распределением отходов

E.2



Строительство

F.2



Оптовая и розничная торговля; ремонт автомобилей и мотоциклов

G.2



Транспорт и складирование

H.2



Услуги по проживанию и питанию

I.2



Информация и связь

J.2



Финансовая и страховая деятельность

K.2



Операции с недвижимым имуществом

L.2



Профессиональная, научная и техническая деятельность

M.2



Деятельность в области административного и вспомогательного обслуживания

N.2



Государственное управление и оборона; обязательное социальное обеспечение

O.2



Образование

P.2



Здравоохранение и социальные услуги

Q.2



Искусство, развлечения и отдых

R.2



Предоставление прочих видов услуг

S.2



Основные средства неосновного (вторичного) вида
деятельности по видам экономической деятельности:

3



в том числе:



Сельское, лесное и рыбное хозяйство

A.3



Горнодобывающая промышленность и разработка карьеров

B.3



Обрабатывающая промышленность

C.3



Электроснабжение, подача газа, пара и воздушное кондиционирование

D.3



Водоснабжение; канализационная система, контроль над сбором и распределением отходов

E.3



Строительство

F.3



Оптовая и розничная торговля; ремонт автомобилей и мотоциклов

G.3



Транспорт и складирование

H.3



Услуги по проживанию и питанию

I.3



Информация и связь

J.3



Финансовая и страховая деятельность

K.3



Операции с недвижимым имуществом

L.3



Профессиональная, научная и техническая деятельность

M.3



Деятельность в области административного и вспомогательного обслуживания

N.3



Государственное управление и оборона; обязательное социальное обеспечение

O.3



Образование

P.3



Здравоохранение и социальные услуги

Q.3



Искусство, развлечения и отдых

R.3



Предоставление прочих видов услуг

S.3




  Приложение 5
к Методике составления баланса
основных средств и расчета его показателей

Расчет наличия и движения рабочего продуктивного скота (в личных подсобных и фермерских или крестьянских хозяйствах)


Код строки

Hаличие основных средств на начало года

Поступило в отчетном году

Выбыло в отчетном году

Наличие основных средств на конец года

всего

в том числе:

всего

в том числе:

введено в действие основных средств

по прочим причинам

списано основных средств

по прочим причинам

A

Б

1

2

3

4

5

6

7

8


Республика Казахстан

По всем строкам:

Акмолинская

гр.2 = гр.3 + гр.4

Актюбинская

гр.5 = гр.6 + гр.7

Алматинская

гр.8 = гр.1 + гр.2 – гр.5

Атырауская


Западно-Казахстанская


Жамбылская


Карагандинская


Костанайская


Кызылординская


Мангистауская


Южно-Казахстанская


Павлодарская


Северо-Казахстанская


Восточно-Казахстанская


г. Астана


г. Алматы



  Приложение 6
к Методике составления баланса
основных средств и расчета его показателей

Расчет текущей стоимости объектов, введенных в эксплуатацию индивидуальными застройщиками


Код строки

Hаличие основных средств на начало года

Поступило в отчетном году

Выбыло в отчетном году

Наличие основных средств на конец года

всего

в том числе:

всего

в том числе:

введено в действие основных средств

по прочим причинам

списано основных средств

по прочим причинам

A

Б

1

2

3

4

5

6

7

8


Республика Казахстан

По всем строкам:

Акмолинская

гр.2 = гр.3 + гр.4

Актюбинская

гр.5 = гр.6 + гр.7

Алматинская

гр.8 = гр.1 + гр.2 – гр.5

Атырауская


Западно-Казахстанская


Жамбылская


Карагандинская


Костанайская


Кызылординская


Мангистауская


Южно-Казахстанская


Павлодарская


Северо-Казахстанская


Восточно-Казахстанская


г. Астана


г. Алматы


 
  Приложение 7
к Методике составления баланса
основных средств и расчета его показателей

Перечень применяемых индексов цен для переоценки основных средств

№ групп (подгрупп) основных фондов

Наименование групп (подгрупп) основных средств

Индексы цен предприятий-производителей промышленной продукции

Индексы цен импортных поставок продукции в Республику Казахстан

Республики
Казахстан

Российской
Федерации



код продукции по СКПП

индекс цен

код продукции по СКП

индекс цен

код продукции по ТНВЭД

индекс цен

I

Здания


Индекс цен в строительстве





II

Сооружения

Х

Х

Х

Х

Х

Х

II.1

Передаточные устройства


Индекс цен на СМР





II.2

Другие объекты гражданского строительства (автомагистрали, мосты, туннели т.д.)


Индекс цен на СМР





III

Машины и оборудование

Х

Х

Х

Х

Х

Х

III.1

Транспортные средства и оборудование

Х

Х

Х

Х

Х

Х

III.1.1

Автомобили, прицепы и полуприцепы


V


V


V

III.1.2

Кузова автомобильные, прицепы, полуприцепы




V


V


V

средний

V

III.1.3

Локомотивы железнодорожные, вагоны моторные, трамвайные и подвижной состав


V


V


V


V

средний

V

III.1.4

Аппараты летательные воздушные и космические летательные аппараты




V



III.1.5

Оборудование транспортное, не включенное в другие группировки


V


V


V


V

средний

V

III.2

Прочие машины и оборудование

Х

Х

Х

Х

Х

Х

III.2.1

Турбины


V


V


V

III.2.2

Насосы и компрессоры


V


V


V

III.2.3

Оборудование общего назначения

Х

Х

Х

Х

Х

Х

III.2.3.1

Печи и горелки печные




V


V

III.2.3.2

Оборудование подъемно-транспортное


V


V


V


V

средний

V

III.2.3.3

Оборудование холодильное и


V


V


V


V


вентиляционно-промышленное





средний

V

III.2.3.4

Оборудование общего назначения прочее, не включенное в другие группировки


V


V


V


V

средний

V

III.2.4

Машины сельского и лесного хозяйства


V


V


V


V

средний

V

III.2.5

Станки


V


V



III.2.6

Оборудование специального назначения прочее

Х

Х

Х

Х

Х

Х

III.2.6.1

Машины для металлургии


V


V


V


V

средний

V

III.2.6.2

Машины для горнодобывающей промышленности, разработки карьеров и строительства


V


V


V


V


V




V

средний

V

средний

V

III.2.6.3

Оборудование для обработки продуктов пищевых, напитков и изделий табачных


V


V


V

III.2.6.4

Оборудование для текстильной, швейной и кожевенной промышленности




V


V

III.2.6.5

Оборудование для производства бумаги и картона




V


V

III.2.6.6

Оборудование специального назначения прочее


V

средний

V


V


V

средний

V

III.2.8

Приборы бытовые, не включенные в другие группировки

Х

Х

Х

Х

Х

Х

III.2.8.1

Приборы бытовые электрические


V


V


V


V

средний

V

III.2.8.2

Приборы бытовые не электрические


V


V



III.2.9

Оборудование офисное и техника вычислительная (компьютеры)



средний

V


V


V

средний

V

III.2.10

Оборудование, аппаратура, не включенные в другие группировки

Х

Х

Х

Х

Х

Х

III.2.10.1

Электродвигатели, генераторы и трансформаторы


V


V


V


V

средний

V

III.2.10.2

Аппаратура электрораспределительная и регулирующая


V


V


V


V

средний

V




III.2.10.3

Кабели коаксильные и проводники электрического тока коаксильные


V


V


V

III.2.10.4

Аккумуляторы, элементы первичные и батареи элементов первичных




V


V

III.2.10.5

Оборудование электрическое прочее


V


V


V


V

средний

V

III.2.11

Оборудование и аппаратура для радио, телевидения и связи


V


V


V


V


V


V

средний

V

III.2.12

Приборы и инструменты медицинские, приборы точные и оптические, часы


V


V



III.2.13

Парогенераторы, кроме катков водяных центрального отопления




V


V

IV

Прочие основные средства

Х

Х

Х

Х

Х

Х

IV.1

Мебель


V


V


V


V

средний

V

IV.2

Изделия прочие промышленные, не включенные в другие группировки (инструмент, инвентарь)


V


V




V

средний

V

V

Биологические активы

Х

Х

Х

Х

Х

Х

V.1

Взрослый рабочий и продуктивный скот


индекс цен на соответствующую сельхозпродукцию





V.2

Многолетние насаждения


индексы цен на соответствующую сельхозпродукцию






  Приложение 8
к Методике составления баланса
основных средств и расчета его показателей

Индексы увеличения стоимости основных средств

№ групп (подгрупп) основных средств

Наименование групп
(подгрупп) основных средств

Индексы увеличения стоимости основных средств,
со степенью износа

менее 30%

31-50%

51-64%

65-79%

80 и более %









Негізгі құралдардың теңгерімін құрастыру және оның көрсеткіштерін есептеу әдістемесін бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитеті Төрағасының 2016 жылғы 13 желтоқсандағы № 312 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2017 жылғы 18 қаңтарда № 14684 болып тіркелді

      "Мемлекеттік статистика туралы" Қазақстан Республикасының 2010 жылғы 19 наурыздағы Заңының 12-бабының 5) тармақшасына және Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 24 қыркүйектегі № 1011 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі туралы ереженің 17-тармағының 258) тармақшасына сәйкес, БҰЙЫРАМЫН:

      1. Қоса беріліп отырған Негізгі құралдардың теңгерімін құрастыру және оның көрсеткіштерін есептеу әдістемесі бекітілсін.

      2. Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитетінің Құрылымдық статистика басқармасы Заң басқармасымен бірлесіп заңнамада белгіленген тәртіппен:

      1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

      2) осы бұйрықты мемлекеттік тіркеген күннен бастап күнтізбелік он күн ішінде қазақ және орыс тілдерінде баспа және электронды түрде оның көшірмесін Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне енгізу үшін "Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына ресми жариялануға жіберілуін;

      3) осы бұйрықтың көшірмесін мемлекеттік тіркегеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде оның мерзімді баспасөз басылымдарына ресми жариялануға жіберілуін;

      4) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитетінің интернет-ресурсында орналастырылуын қамтамасыз етсін.

      3. Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитетінің Құрылымдық статистика басқармасы осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитетінің құрылымдық бөлімшелеріне және аумақтық органдарына жұмыс бабында басшылыққа алу және пайдалану үшін жеткізсін.

      4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитеті төрағасының орынбасарына (Г.М. Керімханова) жүктелсін.

      5. Осы бұйрық оның алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Қазақстан Республикасы
Ұлттық экономика министрлігі
Статистика комитетінің төрағасы 		Н. Айдапкелов

  Қазақстан Республикасы
Ұлттық экономика министрлігі
Статистика комитеті
төрағасының
2016 жылғы 13 желтоқсандағы
№ 312 бұйрығымен бекітілді

Негізгі құралдардың теңгерімін құрастыру және оның көрсеткіштерін есептеу әдістемесі

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Негізгі құралдардың теңгерімін құрастыру және оның көрсеткіштерін есептеу әдістемесі (бұдан әрі – Әдістеме) халықаралық стандарттарға сәйкес қалыптастырылатын және "Мемлекеттік статистика туралы" Қазақстан Республикасының 2010 жылғы 19 наурыздағы Заңына (бұдан әрі – Заң) сәйкес бекітілетін статистикалық әдіснамаға жатады.

      2. Әдістеме Ұлттық шоттар жүйесінде қолдану үшін және негізгі капиталдың жалпы жинағын және оны пайдалануды есептеу үшін ақпараттық базаны алу, активтердің қимылы негізгі құралдардың бары жөніндегі статистикалық ақпаратты құрастыру мақсатында негізгі құралдар теңгерімін қалыптастыру үшін статистикалық ақпаратты алудың негізгі аспектілері мен әдістерін айқындайды.

      3. Осы Әдістемені Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитетінің (бұдан әрі – Комитет) қызметкерлерінің статистикалық қызметте пайдалануға арналған.

      4. Әдістемеде Заңда, "Бухгалтерлiк есеп пен қаржылық есептiлiк туралы" Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 28 ақпандағы Заңында анықталған Халықаралық қаржылық есептілік стандарттары (бұдан әрі – ХҚЕС) және Ұлттық қаржылық есептілік стандарттары қабылдаған анықтамалар пайдаланылады.

2-тарау. Негізгі құралдардың жіктелімі

      5. Әкімшілік – басқарушылық мақсаттар үшін немесе пайдалы қызметтерінің мерзімі оның жылдық есептілік кезеңінен асатын жалға беру үшін қызмет көрсету және тауарларды сату немесе өндірісіне арналған материалдық активтер ретінде ХҚЕС-да (IAS16 "Негізгі құралдар") негізгі құралдар анықталады.

      6. Материалдық активтердің негізгі сипаттары:

      физикалық форма және мазмұнның болуы;

      өнім өндіру, жұмыс және қызмет көрсету үшін субъектілер қызметінде тікелей қолдану;

      бірнеше есептік кезең ішінде пайда әкелу қабілеті болып табылады.

      7. Негізгі құралдарды қолдану салаларына байланысты екі топқа:

      өндірістік мақсатта;

      өндірістік емес мақсатта бөлінеді.

      Негізгі құралдардың келесідей топтар және кіші топтар кіреді:

      1) ғимараттар:

      тұрғын ғимараттар;

      тұрғын емес ғимараттар;

      2) имараттар:

      беріліс құрылғылары;

      азаматтық құрылыстың басқа да объектілері;

      3) машиналар мен жабдықтар:

      көлік құралдары мен жабдықтар;

      өзге де машиналар мен жабдықтар;

      ақпараттық, компьютерлік және телекоммуникациялық;

      4) жабдықтар;

      5) өзге де негізгі құралдар;

      6) биологиялық активтер:

      ересек жұмыс және өнімді мал;

      көпжылдық көшеттер;

      7) басқа топтамаларға енгізілмеген негізгі құралдар.

      8. Негізгі құралдар теңгерімінің құрамына келесідей өндірістік емес материалдық активтер кірмейді: жер, қазба байлықтары, өсірілмейтін биологиялық ресурстар; су ресурстары; экологиялық активтер (теңіздер, атмосфера) иелік құқығы болмағандар орнатылады.

3-тарау. Ақпарат көздері

      9. Негізгі қорлар жағдайы туралы, шағын кәсіпорындар қызметі, жеке құрылыс салушылардың объектілерді пайдалануға беруі, сондай-ақ азаматтар меншігінде тұрғын үйдің болуы, тұрғын үйдің бір шаршы метр құрылысының бағасы, жеке меншіктегі мал туралы оның саны, салмағы және жануарлардың түрлері бойынша бас үшін бағасы туралы жалпымемлекеттік статистикалық байқаудың деректері негізгі құралдар теңгерімін құрастыру және оның көрсеткіштерін есептеу үшін ақпарат көздері болып табылады.

      10. Кәсіпкерлік қызметпен айналысатын заңды тұлғалар негізгі қорлардың жағдайы туралы жалпымемлекеттік статистикалық байқауын жаппай зерттеу арқылы жүргізеді.

      11. Шағын кәсіпорын қызметі туралы жалпымемлекеттік статистикалық байқауын кәсіпкерлік қызметпен айналысатын заңды тұлғалардың және (немесе) шетелдік заңды тұлғалардың филиалдарының іріктемелі зерттеуі арқылы жүргізеді.

      12. Респондеттер статистикалық нысандарды бастапқы (ағымдағы) және теңгерімдік (тозуды шегергенде) құны бойынша негізгі құралдардың қолда бары, қозғалысы және құрылымы жөніндегі бастапқы (түгендеу карточкалары, тізімдер, техникалық төлқұжаттар және құжаттама) және бухгалтердік есептің деректеріне қатаң түрде сәйкес есепті жылдың қорытындылары бойынша толтырады.

      13. Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің 2007 жылғы 23 мамырдағы №185 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 4771 тіркелген) бекітілген Бухгалтериялық есеп шоттарының үлгілік жоспарындағы "Ұзақ мерзімді активтер" 2-бөлімдегі "Негізгі құралдар" 2400 шотына сәйкес, жалға беруші ағымдағы жалдауға тапсырған және жалгерге ұзақ мерзімге жалға берілетін негізгі құралдарды қоса алғанда, субъектіге жеке меншік, шаруашылық жүргізу немесе жедел басқару құқығында тиесілі негізгі құралдардың барлық түрлері бойынша негізгі құралдардың қолда бары, қозғалысы және құрамы толтырылады.

4-тарау. Негізгі құралдардың теңгерімін құру

      14. Негізгі құралдардың теңгерімі статистикалық кестені білдіреді, оның мәліметтері көлемді, құрылымды, жалпы экономикада, салалық және меншік нысандары бойынша негізгі құралдардың қайта өндірісін сипаттайды.

      15. Негізгі құралдар теңгерімінің деректері бойынша негізгі құралдардың тозуы, жарамдылығы, жаңартылу, шығып қалу көрсеткіштері есептеледі.

      16. Негізгі құралдардың теңгерімін есепті жылдың басы және соңындағы негізгі құралдардың бағаларын және олардың есепті жыл бойы өзгерістерін сипаттайды.

      17. Негізгі құралдар теңгерімі олардың жылдық серпіндісін көрсетеді және субъектілердің бухгалтерлік теңгерімінде есептелетін негізгі құралдардың бастапқы (ағымдағы) құны бойынша және теңгерімдік құны бойынша (тозуын шегерумен) құралады.

      18. Негізгі құралдар теңгерімі есепті жылдағы ағымдағы баға бойынша есептеледі.

      19. Негізгі құралдардың бары және олардың қозғалысы, тозуы, өсімінің көздері және азаю факторлары жөніндегі статистикалық ақпаратты шоғырландыру үшін негізгі құралдардың қайта өндірісін республика, өңірлер, экономикалық қызмет түрлері, меншік түрлері, негізгі құралдар түрлері бойынша сипаттайтын теңгерімдік кестелер құрастырылады.

      20. Негізгі құралдар теңгерімінде бүкіл экономикалық қызмет түрлері кескінінде өндірістік және өндірістік емес салаларының негізгі құралдары есепке алынады.

      21. Өңірлерде өмір сүретін немесе сонда орналасатын заңды және жеке тұлғалардың негізгі құралдары өңірлер бойынша негізгі құралдар теңгерімінде ескеріледі.

      22. Негізгі құралдар теңгерімін әзірлеу үшін шаруашылық субъектілерінің қолда бар есептілігі кәсіпорындардың негізгі қызмет түрлері бойынша топталады. Салалар бойынша топтама жалпы экономикалық қызмет түрлеріне сәйкес жүзеге асырылады.

      23. Негізгі құралдар теңгерімін құру есептелудің екі кезеңінен:

      бірінші кезең жалпымемлекеттік статистикалық байқаулар бойынша негізгі құралдар бойынша есепті деректердің ақпарат қорының негізгі құралдары теңгерімін есептеу кезінде пайдаланылуынан тұрады;

      екінші кезең – бір жолғы зерттеулерден және есептік деректерден жеке құрылыс салушылардың объектілерді пайдалануға беру жөніндегі жалпымемлекеттік статистикалық байқауларының басқа нысандарынан алынған негізгі құралдардың қолда бары және қозғалысы жөніндегі қосымша ақпаратты пайдалануынан тұрады.

5-тарау. Есепті деректер бойынша негізгі құралдар теңгерімін құрастыру

      24. Есепті деректер бойынша негізгі құралдар теңгерімін құрастыру үшін әр қызмет түрі бойынша негізгі құралдардың барлық көлемін экономиканың сәйкес салаларына толық бөлу қажет. Бөлу негізгі құралдардың қозғалысы және қолда бары туралы есептік деректер негізінде жүзеге асады, ол негізгі емес (қосалқы) қызмет түрі бойынша және әр қызметтің негізгі түрі бойынша негізгі құралдардың қозғалысы және бары туралы ақпаратты қамтиды.

      25. Негізгі құралдардың теңгерімі салалық өнімдердің өндірісіне қатысатын негізгі құралдардың жиынтығын ескеріп салалар бойынша құрастырылады, оған кәсіпорындардың негізгі қызметінің құралдары ғана емес, сонымен бірге басқа қызмет түрлерінің кәсіпорындары мен ұйымдарының теңгерімінде тұрған, егер қосалқы-көмекші өндірістің дербес есепке алу нысаны болған және жеке есепке алу бірліктеріне бөлінген жағдайда, мақсаты бойынша осыған ұқсас қосалқы-көмекші өндірістер мен бөлімшелердің негізгі құралдары жатады.

      26. Негізгі құралдар теңгерімін құрастыру технологиялық немесе "таза" салалардағы шаруашылықтарды қайта топтаумен байланысты бірқатар тізбектелген операциялардан тұратынын болжамдайды.

      27. Негізгі құралдардың жағдайы туралы жалпымемлекеттік статистикалық байқаулардан экономиканың "таза" саласының негізгі құралдарының толық көлеміне дейін жете есептеу үшін тиісті қызмет түрі бойынша есепті жылда субъектілердің қосалқы (негізгі емес) қызметте пайдаланылатын негізгі құралдардың бары және қозғалысы бойынша жиынтық қорытынды деректері есептен шығарылады. Алынған деректер қосалқы қызмет түрлерінің тиісті тізбесі түріне жазылады.

      28. Содан кейін "таза" саланың әрбір бөлек экономикалық қызмет түрі бойынша барлық негізгі құралдардың құны негізгі құралдардың негізгі қызмет түрін және негізгі құралдардың қосалқы (негізгі емес) қызмет түрін жинақтау жолымен есептелінеді.

      29. Облыс, қала аумағы бойынша негізгі құралдардың теңгерімі ұқсас сызба бойынша экономикалық қызмет түрлері бойынша теңгерімін құрғаннан кейін алынған деректердің есебі негізінде құрылады.

      30. Есептердің дұрыстығын тексеру үшін алынған нәтижелердің, есепті жылдың басына негізгі құралдардың бар құрылымының және алдыңғы жылдың аяғына негізгі құралдардың бар құрылымының талдауы жүргізіледі.

      31. Негізгі құралдардың көлемін, құрылымын, есепті жыл ішіндегі нақты көлемінің өзгеруін (түсуін, шегерілуін) сипаттау үшін осы Әдістемеге 1-қосымшада келтірілген бастапқы құны бойынша негізгі құралдар теңгерімінің сызбасы пайдаланылады.

      32. Теңгерімде жылдың басына және соңына негізгі құралдардың қолда бар болуы, сонымен бірге негізгі құралдарды іске қосу, жою, ақысыз түсімдердің және беру көрсеткіштері, сонымен қатар олардың тозу дәрежесіне қарамастан, басқа себептер бойынша негізгі құралдардың түсімі және есептен шығуы көрсетіледі.

      33. Жұмыс істеу уақытында өзгермейтін негізгі құралдар оның тұтыну құнына қарай қаралады. Теңгерім көрсеткіштерін пайдалану кезінде тозған негізгі құралдардың шығуын енгізумен салыстырылады, бірқатар көрсеткіштерді есептеу үшін қажет болатын, негізгі құралдардың орташа жылдық құны анықталады.

      34. Тозуды шегергендегі құны бойынша негізгі құралдардың теңгерімі негізгі құралдар құнының ұдайы өндірісін сипаттайды және негізгі құралдардың құнында жинақталуын анықтау үшін қолданылады.

      35. Негізгі құралдар теңгерімінің сызбасында келтірілген теңгерімдік құны бойынша көрсеткіштер осы Әдістемеге 1-қосымшада келтірілген кестенің деректері негізінде осы Әдістемеге 2-қосымшаға сәйкес көрсетілген есептермен толтырылады.

      36. Теңгерім бір жағынан негізгі құралдар құнының артуын, ал екінші жағынан өтелімінің өніміне және негізгі құралдардың тозуына өткізу түрінде негізгі құралдар құнының кейбір үлесін жоғалтумен, физикалық шығып қалуына байланысты оның азайғанын білдіреді.

      37. Негізгі құралдар қалдық құнының көбеюінің негізгі көзі жаңа негізгі құралдарды іске қосу және бұрын жұмыс істеп тұрған негізгі құралдардың күрделі жөндеу жұмыстары болып табылады. Негізгі құралдардың құнын төмендететін факторлар негізгі құралдардың тозуы, ескіргендігі салдарынан олардың шығып қалуы және толық тозуы және т.б. болып табылады.

      38. Негізгі құралдардың аяқталған күрделі жөндеу жұмыстары негізгі құралдардың тозуын ішінара қалпына келтіру бойынша осы жылы аяқталған жұмыстардың құнын қамтиды. Күрделі жөндеуге кеткен шығындар негізгі құралдардың тозуын азайтып, олардың қалдық құнын көбейтеді.

      39. Негізгі құралдардың тозуы (өтелім) олардың тозуына қарай негізгі құралдар құнының азайғанын білдіреді. Негізгі құралдардың есептелінген өтелімінің жылдық сомалары өтелімінің қолданыстағы нормаларына сәйкес тікелей кәсіпорындарда анықталады.

      40. Негізгі құралдар теңгерімін құру оның көрсеткіштерін салалық әзірлеуді қамтиды.

      Осы Әдістемеге 3-қосымша және 4-қосымшада келтірілген, экономикалық қызмет түрлері бойынша негізгі құралдарының жылжуы және қолда бары туралы және экономикалық қызмет түрлері бойынша негізгі құралдарының жылжуы және қолда бары туралы теңгерімдік құны бойынша әзірлемелі кестелерде жинақталады және әр қызмет түрі бойынша негізгі қорлар жағдайы туралы жалпымемлекеттік статистикалық байқауының жинақтама қорытындысынан негізгі құралдар деректері бойынша және экономикалық қызмет түрлері бойынша таратылады.

      41. Әр қызмет түрі бойынша негізгі қорлардың жағдайы туралы жалпымемлекеттік статистикалық байқаудың жинақтама қорытындысынан жасақтама кестелеріне жыл үшін есеп тапсырған субъектілер қызметінің негізгі түріне көрсетілген қызметтер, жұмыстар өндірісі, өнімді өндіру үшін пайдаланылатын негізгі құралдардың қозғалысы және бары туралы деректер жазылады. Алынған деректер сәйкес қызмет түрлеріне жазылады.

      42. Негізгі құралдардың теңгерімін әзірлеу барысында келесідей қағидаттар сақталады:

      бастапқы (ағымдағы) құны бойынша негізгі құралдарды қолданысқа енгізу тозуды шегергендегі теңгерімдік құны бойынша негізгі құралдарды қолданысқа енгізуге тең болу керек;

      бастапқы (ағымдағы) құн бойынша деректер сомасын келесідей деректер бойынша соммалармен асып кетуіне жол берілмейді:

      тозуды шегергендегі (өтелім) құны бойынша теңгерімдегі өтеусіз түсімдер және берулер туралы деректер;

      тозуды шегергендегі бастапқы (ағымдағы) құны бойынша теңгерімге берулер және басқа түсімдер туралы деректер;

      тозуды шегергендегі (өтелім) құны бойынша теңгерімдегі жойылған негізгі құралдар туралы деректер;

      есепті жылдың басына теңгерімдегі деректер мен бұрынғы жылдың аяғына теңгеріміндегі деректердің арасындағы айырмашылықтар есеп берген кәсіпорындар мен ұйымдардың шеңберін өзгерту кезінде және инфляцияның жылдық деңгейі шегінде жарамды;

      нақты есептелген тозу (өтелім) туралы есепті деректер бастапқы (ағымдағы) құн бойынша теңгерімде және қалдық құны (тозуды шегергенде) бойынша теңгерімде қосымша түзетулерсіз пайдаланылады.

6-тарау. Қосымша дереккөздерден негізгі құралдар теңгерімін жете есептеу

      43. Қосымша дереккөздерден негізгі құралдарды жете есептеу теңгерімдегі негізгі құралдарды толық сипаттау үшін жүзеге асырылады. Негізгі құралдар туралы жалпымемлекеттік статистикалық байқауда тек қана заңды тұлғалар қамтылады. Статистикалық байқаулар жүргізу нәтижесінде алынған есептік деректер өндірілген материалдық активтердің басым көпшілігін қамтиды.

      44. Негізгі құралдардың белгілі бір бөлігі азаматтардың жеке меншігінде болады және негізгі құралдар жөніндегі есептіліктегі осы құралдардың қозғалысы және бары жөніндегі деректер қосылмайды. Жеке тұлғалардың қолданысындағы негізгі құралдарды қосу үшін негізгі құралдар бойынша және статистикалық байқау объектілерінің мүмкін ең жоғары болуы шеңбері бойынша барлық ықтимал статистикалық ақпараттың қосымша дереккөздері пайдаланылады.

      45. Азаматтардың меншігінде болған (жеке тұлғалардың) негізгі құралдардың бары және қозғалысы туралы ақпараттың дереккөздері:

      жеке құрылыс салушылардың объектілерді пайдалануға беруі туралы жалпымемлекеттік статистикалық байқауы;

      жеке қосалқы және фермер немесе фермер қожалықтарында өнімді және жұмыстағы бар малдардың есебі туралы статистикалық деректер болып табылады.

      46. Жеке шаруашылықтар бойынша негізгі құралдардың құрамында жұмыс және өнімді мал, көпжылдық көшеттер және аулалардағы шаруашылық құрылыстары, ал фермерлік немесе шаруа қожалықтары бойынша – жұмыс және өнімді мал, көпжылдық көшеттер, ауыл шаруашылығы техникасы және ауладағы шаруашылық құрылыстары есепке алынады.

      47. Пайдалануға берілген жеке тұрғын үйдің құны жеке құрылыс үйлерінің пайдалануға берілу туралы агрегатталған алғашқы статистикалық деректер негізінде айқындалады.

      48. Негізгі құралдардың бастапқы (ағымдағы) құнды есептеу үшін салалық статистиканың келесі деректер қолданылады:

      жұмыс және өнімді малдың ағымдағы құнының есебі (жеке қосалқы және фермерлік немесе шаруашылық қожалықтары) осы Әдістемеге 5-қосымшада келтірілген;

      жеке құрылыс салушылардың пайдалануға берген объектілерінің ағымдағы құнының есебі осы Әдістемеге 6-қосымшада келтірілген.

7-тарау. Азаматтардың (жеке тұлғалардың) меншігіндегі бастапқы құны бойынша негізгі құралдар теңгерімінің кестелерін құрастыру

      49. Теңгерімдік (тозуды шегергенде) құны бойынша азаматтардың (жеке тұлғалардың) меншігінде орналасқан негізгі құралдар теңгерімдерінің кестелерін құрастыру үшін осы Әдістеменің 6-тарауында көрсетілген есептерде пайдаланылады.

      50. Логикалық және арифметикалық бақылау аяқталғаннан кейін азаматтардың меншігіндегі негізгі құралдар теңгерімінің деректері бір ондық белгімен миллион теңгемен жеке меншікте тұрған кәсіпорындар мен ұйымдар бойынша есепті деректермен бірге "жеке меншік" меншік нысаны бойынша негізгі құралдардың теңгеріміне қосылады, экономикалық қызмет түрлері бойынша теңгерімге мынадай үлгімен:

      1) экономикалық қызмет түрлері бойынша тұрғын үй қоры "Жылжымайтын мүлікпен операциялар" секцияның агрегатын қосады;

      2) негізгі құралдардың түрлері бойынша "тұрғын үй" жолына тұрғын үй қоры, "жұмыс және өнімді мал" жолына – малды қосады.

      51. Азаматтардың меншігіндегі негізгі құралдардың қолда бары және қозғалысының жүйелендірілген есебі бағалау түрінде жүргізіледі.

8-тарау. Негізгі құралдарды жаңарту және шығару (жою) коэффициенттерін есептеу

      52. Негізгі құралдарды жаңарту коэффициенттерін есептеу келесідей формуламен жүзеге асады:



      мұнда:

      Кжан. - негізгі құралдарды жаңарту коэффициенті;

      В - тұрақты бағадағы есепті кезеңде негізгі құралдарды қолданысқа енгізу;

      Фк - тұрақты бағадағы есепті кезеңнің соңындағы негізгі құралдар.

      53. Негізгі құралдарды шығару (жою) келесі формула бойынша жүзеге асады:



      мұнда:

      Кжою. - негізгі құралдарды жою коэффициенті;

      Л - тұрақты бағадағы есепті кезеңде негізгі құралдарды жою;

      Фн - тұрақты бағадағы есепті кезеңнің басындағы негізгі құралдар.

9-тарау. Негізгі құралдардың тозу коэффициентін есептеу

      54. Негізгі құралдардың тозу коэффициентін есептеу мына формуламен есептеледі:



      мұнда:

      Киос - негізгі құралдардың тозу коэффициенті;

      А - негізгі құралдарды өтелімі;

      Сп - бастапқы құны бойынша негізгі құралдардың құны.

10-тарау. Негізгі құралдар құнының көбею индекстерін есептеу

      55. Негізгі құралдарды қайта бағалау қолданыстағы нарықтық бағаға сәйкес негізгі құралдардың ескерілетін құнына келтіру.

      56. Негізгі құралдар құнын қайта бағалаудың екі әдісі бар:

      1) индекстеу әдісі;

      2) құжатпен расталған нарықтық бағалар бойынша тікелей жете есептеу әдісі.

      57. Индекстеу әдісі Комитет есептейтін негізгі құралдардың көбею индексін қолдануға негізделген.

      58. Негізгі құралдардың құнын көбейту индексін есептеу екі кезеңнен тұрады:

      бірінші кезеңде негізгі құралдар құнының көбею индекстері арқылы негізгі құралдардың ағымдағы құны анықталады;

      екінші кезеңде негізгі құралдардың тозу дәрежесі бойынша олардың құнының көбею индекстерін түзейтін сараланған коэффициенттер анықталады.

      59. Негізгі құралдар құнының көбею индекстерін (қайта бағалау индекстері) есептеу үшін келесі ақпараттық база пайдаланылады:

      Қазақстан Республикасының кәсіпорындар өнеркәсіп өнімі бағасының серпінін көрсететін, экономикалық қызмет түрлері бойынша топтар бөлінісінде әзірлеген, өнеркәсіп өнімін өндірушілер бағасының индекстері;

      тауарлық экономикалық қызмет түрлері бойынша топтар бөлінісінде өнімнің импорттық түсімдері бағасының индекстері;

      құрылыстағы баға индексі;

      Экономикалық қызмет түрлерінен бөлінісінде Ресей Федерациясының кәсіпорындары дайындаған өнеркәсіп өнімін өндірушілер бағасының индекстері;

      "мал шаруашылығы" және "өсімдік шаруашылығы" топтары бойынша ауыл шаруашылығы өнімі бағасының индекстері;

      негізгі құралдар тобының (кіші топтар) бөлінісінде негізгі құралдар құнының көбею индекстері немесе қайта бағалау индекстері бойынша әзірленетін негізгі құралдар түрлерінің тізбесі.

      60. Өнеркәсіптегі өндірушілердің баға индексі экономикалық қызмет түрлеріне сәйкес жұмыс істейтін бірліктердегі көрсетілетін қызметтердің, өнімдерді өндіру және сатып алу бағасының өзгерісін көрсетеді.

      61. Өндірістегі баға кәсіпорыннан шыққан кезінен қосылған құн салығын есептеместен, акциздерді, басқа да жанама салықтарды, өткізілген өнім бірлігінің бағасын, өндірушіден сатып алушыға дейінгі өнім қозғалысымен байланысты бағам және транспорттық шығындарды көрсетеді.

      62. Машина жасау өніміне және жабдықтарға Ресей Федерациясы өндіруші кәсіпорындарының баға индекстерін қолдану бірнеше себептермен түсіндіріледі:

      Қазақстан Республикасында өндірілетін отандық жабдықтар негізгі құралдардың шектеулі тізбесінде көрсетілген. Негізгі құралдардың көпшілік түрлері бойынша негізгі құралдар құнының көбею индекстеріне есептеу жүргізу мүмкін емес;

      кәсіпорынның теңгерімінде бар жабдықтар ресейлік өндірістің өнімі болып табылады.

      63. Егер олардың қалыптасуына тауарлық топқа кіретін бірнеше ақпараттық дереккөздер қатысса, негізгі құралдардың топтары және шағын топтары бойынша баға индекстері орташа салмақтанған шама сияқты есептеледі. Бұған орташа арифметикалық жолмен анықталатын Ресей Федерациясы өндірушілерінің баға индекстері қосылмайды. Тиісті тауар тобы бағасының қорытынды индексі орташа арифметикалық шама ретінде барлық ақпараттық дереккөздерден қалыптасады.

      64. Ресей Федерациясының машина жасау өнімінің баға индекстерін Ресей Федерациясы мен Қазақстан Республикасындағы өндірушілер бағасының жылдық деңгейінің айырмашылығына деңгейлестіргеннен немесе түзеткеннен кейін пайдалану ұсынылады.

      Деңгейлестіру коэффициенті келесі формуламен есептеледі:



      мұнда:

      РФ ӨБИ – Ресей Федерациясының өнеркәсіптік өнімді өндірушілер бағасының индексі;

      ҚР ӨБИ – Қазақстан Республикасының өнеркәсіптік өнімді өндірушілер бағасының индексі.

      65. Ресей Федерациясы өндіретін өніміне деңгейлестірілген баға индексі мынадай формула бойынша есептеледі:



      мұнда:

      РФ индексі – Ресей Федерациясының машина жасау өнімдерінің әрбір түрі бойынша баға индексі;

      К деңгейлес. – деңгейлестіру коэффициенті.

      66. Ресей Федерациясының өндірілетін өніміне деңгейлестірген баға индекстері Қазақстан Республикасының аумағында өндірілетін баға индекстеріне қосымша ретінде негізгі құралдардың тиісті шағын тобы бойынша ақпараттық базаға және импортталатын түсімдердің баға индекстеріне қосылады.

      67. Негізгі құралдардың отандық немесе импортталатын өнімге баға индексі бойынша ақпараттық базасы жоқ негізгі құралдарының түрлері бойынша Ресей Федерациясының өндірілетін өнімінің тиісті шағын тобы бойынша деңгейлестірген баға индексі қолданылады.

      68. Егер негізгі құралдардың қандай да бір шағын тобы бойынша өнеркәсіп өнімін отандық өндірушілердің баға индексі, импорттық түсімдердің баға индексі, Ресей Федерациясы өндірушілерінің баға индексі өткен жыл бойынша 100%-дан төмен болса, онда осы шағын топ бойынша бірлігіне тең құнның көбею индексі қолданылады.

      69. Негізгі құралдарды жіктеу өндірілген машина жасау өнімнің түрлеріне үнемі сәйкес келе бермейді. Негізгі құралдардың топтарын қалыптастыру және олар бойынша құнның көбею индекстерін есептеу кезінде ауыспалы кілттерді пайдаланумен осыған ұқсас өнімнің түрлері және бір типті өндірілетін өнімнің барлық баға индекстері пайдаланылады.

      70. Осылайша негізгі құралдардың "ғимарат" шағын тобы үшін Қазақстан Республикасындағы құрылыстағы баға индекстері қолданылады. "Беріліс құрылғылары" және "азаматтық құрылыстың басқа да объектілері (автомагистральдар, көпірлер, тонельдер)" шағын топтары үшін Қазақстан Республикасында құрылыс-монтаж жұмыстарының баға индекстері қолданылады. Көп жылдық екпеағаштар, жұмысшы және өнім малы бойынша есептеулер үшін тиісті ауыл шаруашылығы өнімінің баға индекстері қолданылады.

      71. Негізгі құралдарды қайта бағалау үшін қолданылатын баға индекстерінің тізбесі осы Әдістемеге 7-қосымшада келтірілген.

11-тарау. Негізгі құралдар құнының көбею индекстерін түзету

      72. Негізгі құралдардың қазіргі өндірілетін түрлерінің бағаларынан негізгі құралдардың пайдалануында (өткен жылдарда сатып алынған және салынғандарды қоса) барлық бар бағаларға өту үшін бастапқы индекстерді негізгі құралдардың қызмет мерзіміне және тозу дәрежесіне қарай түзетіледі.

      73. Түзету үшін негізгі құралдардың тозу дәрежесі туралы бар жалпымемлекеттік статистикалық байқаудың деректері негізінде және сараптамалық жолмен анықталатын сараланған түзету коэффициенттері қолданылады.

      74. Негізгі құралдар тозу дәрежесіне қарай 5 топқа бөлінеді:

      1) 30%-дан төмен

      2) 30%-дан 50%-ға дейін

      3) 51%-дан 64%-ға дейін

      4) 65%-дан 79%-ға дейін

      5) 80%-дан және одан жоғары.

      75. Бөлінген топтың соңғы төртеуіне тозудың орташа пайызы анықталады, бұл тиісінше 40%, 50%, 75%, 85%-ға тең және әрбір топ үшін тозу коэффициенті анықталады: 0,40; 0,50; 0,75; 0,85.

      76. Тозу коэффициенті сараланған түзету коэффициентінің кері шамасы болып табылады. Тозу дәрежелері әртүрлі, негізгі құралдардың бөлінген топтарына арналған сараланған түзету коэффициенттері тиісінше 0,60; 0,50; 0,25; 0,15 тең болады.

      77. Негізгі құралдар құнының есептелген көбею индекстері негізгі құралдардың нақты түрлеріне баға индекстерінің әрбір тобы бойынша бар барлық орташа арифметикалық шама сияқты өндірілетін негізгі құралдарға арналған қайта бағалау индекстері болып табылады және олар бірінші топтың негізгі құралдарының индексациясы үшін өзгереді – тозу дәрежесі бойынша жоғарыда бөлінген бестен тозу дәрежесі 30%-ға дейін - негізгі құралдар.

      78. Қалған төрт топ бойынша қайта бағалау индекстері негізгі құралдардың әрбір түрі құнының бастапқы көбею индексінен туынды болып табылады және тозу бойынша осы топқа сәйкес түзету коэффициентін негізгі құралдардың әрбір түрі құнының көбею индексінің өспелі бөлігіне көбейту арқылы анықталады.

      79. Қайта есептеу үшін бағалардың өзгеруін сипаттайтын шама ретінде негізгі құралдар құнының көбею индексінің өспелі бөлігі қолданылады, аталған шамаларды көбейткеннен кейін нәтижеге бір қосылады.

      80. Негізгі құралдардың көбею құнының индекстері осы Әдістемеге 8-қосымшаға сәйкес әзірленеді және жарияланады.

  Негізгі құралдардың теңгерімін
құрастыру және оның
көрсеткіштерін есептеу
әдістемесіне 1-қосымша

Бастапқы құны бойынша негізгі құралдар теңгерімінің сызбасы

      ағымдағы бағамен, миллион теңге


Жыл басына негізгі құралдардың қолда бары

Есепті жылы түскені

Есепті жылы шығуы

Жыл соңына негізгі құралдардың қолда бары

барлығы

соның ішінде:

барлығы

соның ішінде:

негізгі құралдардың іске қосылғаны

басқа себептер бойынша

есептен шығарылған негізгі құралдар

басқа себептер бойынша

A

1

2

3

4

5

6

7

8

Негізгі құралдардың барлығы









соның ішінде негізгі құралдардың түрлері бойынша

есептік деректер

2-баған = 3, 4-бағандар ;

есептік деректер

Есептік деректер

5-баған = 6, 7-бағандар ;

есептік деректер

Есептік деректер

8-баған = 1 баған + 2-баған – 5-баған.

  Негізгі құралдардың теңгерімін
құрастыру және оның
көрсеткіштерін есептеу
әдістемесіне 2-қосымша

Теңгерімдік құн бойынша негізгі құралдар теңгерімінің сызбасы ағымдағы бағамен, миллион теңге

      ағымдағы бағамен, миллион теңге


Жыл басына негізгі құралдардың қолда бары

Есепті жылы түскені

Есепті жылы шығуы

Жыл соңына негізгі құралдардың қолда бары

барлығы

соның ішінде:

барлығы

соның ішінде:

негізгі құралдардың іске қосылғаны

басқа себептер бойынша

негізгі құралдардың өтелімі

негізгі құралдардың қалдық құны

басқа себептер бойынша

А

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Негізгі құралдардың барлығы










соның ішінде негізгі құралдардың түрлері бойынша

2-баған = 9-баған + 5-баған – 2-баған.

2-баған = 3,4-бағандардан;
 

1-Қосымша 3 бағаннан

4-баған = 4-баған 1-кесте – 4-баған 1-қосымша х тозу дәрежесіне (%)

5-баған = 6, 7, 8-бағандардан ;
 

6-баған – әрбір қызмет түрінің негізгі құралдарының жылдық тозуының шамасы туралы есептік деректердің негізінде толтырылады (есептік
деректер)
 

7-баған = стоимость списанных основных средств (есептік
деректер) – амортизация по списанным основным средствам (есептік
деректер) + недоамортизированная стоимость ликвидированных основных средств (есептік
деректер)

8-баған = 7-баған 1-қосымшаның кестесі - 7-баған 1-қосымша 1-кестесі х тозу дәрежесіне (пайызбен);

9-баған қалдық құны бойынша жыл аяғында негізгі құралдардың бары туралы есептік деректер бойынша толтырылады; (есептік
деректер)
 

  Негізгі құралдардың теңгерімін
құрастыру және оның
көрсеткіштерін есептеу
әдістемесіне 3-қосымша

Экономикалық қызмет түрлері бойынша негізгі құралдарының жылжуы және қолда бары туралы әзірлемелі кесте


Жолдар коды

Жыл басына негізгі-құралдардың қолда бары

Есепті жылы түскені

Есепті жылы шығуы

Жыл соңына негізгі-құралдардың қолда бары

барлығы

соның ішінде:

барлығы

соның ішінде:

негізгі құралдардың іске қосылғаны

басқа себептер бойынша

есептен шығарылған негізгі-құралдар

басқа себептер бойынша

A

Б

1

2

3

4

5

6

7

8

Экономикалық қызмет түрлері бойынша барлық негізгі құралдар:


Әрбір баған бойынша:

Әрбір жол бойынша:

оның ішінде экономикалық қызмет түрлері бойынша:

1

1=2+3

1 баған+2 баған-5 баған=8 баған

Ауыл шаруашылығы, орман және балық шаруашылығы

A.1

A=A.2+A.3

2 баған =3 баған +4 баған

Кен өндіру өнеркәсібі және карьерлерді қазу

B.1

B=B.2+B.3

5 баған =6 баған +7 баған

Өңдеу өнеркәсібі

C.1

C=C.2+C.3


Электрмен жабдықтау, газ, бу беру және ауа баптау

D.1

D=D.2+D.3


Сумен жабдықтау; кәріз жүйесі, қалдықтардың жиналуын және таратылуын бақылау

E.1

E=E.2+E.3


Құрылыс

F.1

F=F.2+F.3


Көтерме және бөлшек сауда; автомобильдерді және мотоциклдерді жөндеу

G.1

G=G.2+G.3


Көлік және қоймалау

H.1

H=H.2+H.3


Тұру және тамақтану бойынша қызметтер

I.1

I=I.2+I.3


Ақпарат және байланыс

J.1

J=J.2+J.3


Қаржы және сақтандыру қызметі

K.1

K=K.2+K.3


Жылжымайтын мүлікпен жасалатын операциялар

L.1

L=L.2+L.3


Кәсіби, ғылыми және техникалық қызмет

M.1

M=M.2+M.3


Әкімшілік және қосалқы қызмет көрсету саласындағы қызмет

N.1

N=N.2+N.3


Мемлекеттік басқару және қорғаныс; міндетті әлеуметтік қамтамасыз ету

O.1

O=O.2+O.3


Білім беру

P.1

P=P.2+P.3


Денсаулық сақтау және әлеуметтік қызметтер

Q.1

Q=Q.2+Q.3


Өнер, ойын-сауық және демалыс

R.1

R= R.2 +R.3


Өзге де қызметтер түрлерін ұсыну

S.1

S= S.2+ S.3


Экономикалық қызмет түрлері бойынша негізгі қызмет түрінің негізгі құралдары:

2



оның ішінде:



Ауыл шаруашылығы, орман және балық шаруашылығы

A.2



Кен өндіру өнеркәсібі және карьерлерді қазу

B.2



Өңдеу өнеркәсібі

C.2



Электрмен жабдықтау, газ, бу беру және ауа баптау

D.2



Сумен жабдықтау; кәріз жүйесі, қалдықтардың жиналуын және таратылуын бақылау

E.2



Құрылыс

F.2



Көтерме және бөлшек сауда; автомобильдерді және мотоциклдерді жөндеу

G.2



Көлік және қоймалау

H.2



Тұру және тамақтану бойынша қызметтер

I.2



Ақпарат және байланыс

J.2



Қаржы және сақтандыру қызметі

K.2



Жылжымайтын мүлікпен жасалатын операциялар

L.2



Кәсіби, ғылыми және техникалық қызмет

M.2



Әкімшілік және қосалқы қызмет көрсету саласындағы қызмет

N.2



Мемлекеттік басқару және қорғаныс; міндетті әлеуметтік қамтамасыз ету

O.2



Білім беру

P.2



Денсаулық сақтау және әлеуметтік қызметтер

Q.2



Өнер, ойын-сауық және демалыс

R.2



Өзге де қызметтер түрлерін ұсыну

S.2



Экономикалық қызмет түрлері бойынша негізгі емес (қосалқы) қызмет түрінің негізгі құралдары:

3



оның ішінде:



Ауыл шаруашылығы, орман және балық шаруашылығы

A.3



Кен өндіру өнеркәсібі және карьерлерді қазу

B.3

Өңдеу өнеркәсібі

C.3



Электрмен жабдықтау, газ, бу беру және ауа баптау

D.3



Сумен жабдықтау; кәріз жүйесі, қалдықтардың жиналуын және таратылуын бақылау

E.3



Құрылыс

F.3



Көтерме және бөлшек сауда; автомобильдерді және мотоциклдерді жөндеу

G.3



Көлік және қоймалау

H.3



Тұру және тамақтану бойынша қызметтер

I.3



Ақпарат және байланыс

J.3



Қаржы және сақтандыру қызметі

K.3



Жылжымайтын мүлікпен жасалатын операциялар

L.3



Кәсіби, ғылыми және техникалық қызмет

M.3



Әкімшілік және қосалқы қызмет көрсету саласындағы қызмет

N.3



Мемлекеттік басқару және қорғаныс; міндетті әлеуметтік қамтамасыз ету

O.3



Білім беру

P.3



Денсаулық сақтау және әлеуметтік қызметтер

Q.3



Өнер, ойын-сауық және демалыс

R.3



Өзге де қызметтер түрлерін ұсыну

S.3



  Негізгі құралдардың теңгерімін
құрастыру және оның
көрсеткіштерін есептеу
әдістемесіне 4-қосымша

Экономикалық қызмет түрлері бойынша негізгі құралдарының жылжуы және қолда бары туралы теңгерімдік құны бойынша әзірлемелі кесте


Жолдар коды

Жыл басына негізгі-құралдардың қолда бары

Есепті жылы түскені

Есепті жылы шығуы

Жыл соңына негізгі-құралдардың қолда бары

барлығы

соның ішінде:

барлығы

соның ішінде:

негізгі-құралдар-дың іске қосылғаны

басқа себептер бойынша

есептен шығарылған негізгі-құралдар

басқа себептер бойынша

A

Б

1

2

3

4

5

6

7

8

Экономикалық қызмет түрлері бойынша барлық негізгі құралдары:
Әрбір баған бойынша: Әрбір жол бойынша:

оның ішінде экономикалық қызмет түрлері бойынша:

1

1=2+3

1 баған+2 баған-5 баған=8 баған

Ауыл шаруашылығы, орман және балық шаруашылығы

A.1

A=A.2+A.4

2 баған =3 баған +4 баған

Кен өндіру өнеркәсібі және карьерлерді қазу

B.1

B=B.2+B.4

5 баған =6 баған +7 баған

Өңдеу өнеркәсібі

C.1

C=C.2+C.4


Электрмен жабдықтау, газ, бу беру және ауа баптау

D.1

D=D.2+D.4


Сумен жабдықтау; кәріз жүйесі, қалдықтардың жиналуын және таратылуын бақылау

E.1

E=E.2+E.4


Құрылыс

F.1

F=F.2+F.4


Көтерме және бөлшек сауда; автомобильдерді және мотоциклдерді жөндеу

G.1

G=G.2+G.4


Көлік және қоймалау

H.1

H=H.2+H.4


Тұру және тамақтану бойынша қызметтер

I.1

I=I.2+I.4


Ақпарат және байланыс

J.1

J=J.2+J.4


Қаржы және сақтандыру қызметі

K.1

K=K.2+K.4


Жылжымайтын мүлікпен жасалатын операциялар

L.1

L=L.2+L.4


Кәсіби, ғылыми және техникалық қызмет

M.1

M=M.2+M.4


Әкімшілік және қосалқы қызмет көрсету саласындағы қызмет

N.1

N=N.2+N.4


Мемлекеттік басқару және қорғаныс; міндетті әлеуметтік қамтамасыз ету

O.1

O=O.2+O.4


Білім беру

P.1

P=P.2+P.4


Денсаулық сақтау және әлеуметтік қызметтер

Q.1

Q=Q.2+Q.3


Өнер, ойын-сауық және демалыс

R.1

R= R.2+ R.3


Өзге де қызметтер түрлерін ұсыну

S.1

S= S.2+ S.3


Экономикалық қызмет түрлері бойынша негізгі қызмет түрінің негізгі құралдары: 2

оның ішінде:



Ауыл шаруашылығы, орман және балық шаруашылығы

A.2



Кен өндіру өнеркәсібі және карьерлерді қазу

B.2



Өңдеу өнеркәсібі

C.2



Электрмен жабдықтау, газ, бу беру және ауа баптау

D.2



Сумен жабдықтау; кәріз жүйесі, қалдықтардың жиналуын және таратылуын бақылау

E.2



Құрылыс

F.2



Көтерме және бөлшек сауда; автомобильдерді және мотоциклдерді жөндеу

G.2



Көлік және қоймалау

H.2



Тұру және тамақтану бойынша қызметтер

I.2



Ақпарат және байланыс

J.2



Қаржы және сақтандыру қызметі

K.2



Жылжымайтын мүлікпен жасалатын операциялар

L.2



Кәсіби, ғылыми және техникалық қызмет

M.2



Әкімшілік және қосалқы қызмет көрсету саласындағы қызмет

N.2



Мемлекеттік басқару және қорғаныс; міндетті әлеуметтік қамтамасыз ету

O.2



Білім беру

P.2



Денсаулық сақтау және әлеуметтік қызметтер

Q.2



Өнер, ойын-сауық және демалыс

R.2



Өзге де қызметтер түрлерін ұсыну

S.2



Экономикалық қызмет түрлері бойынша негізгі емес (қосалқы) қызмет түрінің негізгі құралдары: 3

оның ішінде:



Ауыл шаруашылығы, орман және балық шаруашылығы

A.3



Кен өндіру өнеркәсібі және карьерлерді қазу

B.3



Өңдеу өнеркәсібі

C.3



Электрмен жабдықтау, газ, бу беру және ауа баптау

D.3



Сумен жабдықтау; кәріз жүйесі, қалдықтардың жиналуын және таратылуын бақылау

E.3



Құрылыс

F.3



Көтерме және бөлшек сауда; автомобильдерді және мотоциклдерді жөндеу

G.3



Көлік және қоймалау

H.3



Тұру және тамақтану бойынша қызметтер

I.3



Ақпарат және байланыс

J.3



Қаржы және сақтандыру қызметі

K.3



Жылжымайтын мүлікпен жасалатын операциялар

L.3



Кәсіби, ғылыми және техникалық қызмет

M.3



Әкімшілік және қосалқы қызмет көрсету саласындағы қызмет

N.3



Мемлекеттік басқару және қорғаныс; міндетті әлеуметтік қамтамасыз ету

O.3



Білім беру

P.3



Денсаулық сақтау және әлеуметтік қызметтер

Q.3



Өнер, ойын-сауық және демалыс

R.3



Өзге де қызметтер түрлерін ұсыну

S.3



  Негізгі құралдардың теңгерімін
құрастыру және оның
көрсеткіштерін есептеу
әдістемесіне 5-қосымша

Жұмысшы өнімді малдың қолда бары қозғалысын есептеу (жеке қолдағы және фермер немесе шаруа қожалықтарында)


Жолдар
коды

Жыл басына негізгі-құралдардың қолда бары

Есепті жылы түскені

Есепті жылы шығуы

Жыл соңына негізгі-құралдардың қолда бары

барлығы

соның ішінде:

барлығы

соның ішінде:

негізгі-құралдар-дың іске қосылғаны

басқа себептер бойынша

есептен шығарылған негізгі-құралдар

басқа себептер бойынша

A

Б

1

2

3

4

5

6

7

8


Қазақстан Республикасы

Барлық жолдар бойынша:

Ақмола

2 баған = 3 баған + 4 баған

Ақтөбе

5 баған = 6 баған + 7 баған

Алматы

8 баған = 1 баған + 2 баған –5 баған

Атырау


Батыс Қазақстан


Жамбыл


Қарағанды


Қостанай


Қызылорда


Маңғыстау


Оңтүстік Қазақстан


Павлодар


Солтүстік Қазақстан


Шығыс Қазақстан


Астана қаласы


Алматы қаласы


  Негізгі құралдардың теңгерімін
құрастыру және оның
көрсеткіштерін есептеу
әдістемесіне 6-қосымша

Жеке құрылыс салушылардың пайдалануға берген объектілерінің ағымдағы құнын есептеу


Жолдар коды

Жыл басына негізгі-құралдардың қолда бары

Есепті жылы түскені

Есепті жылы шығуы

Жыл соңына негізгі-құралдардың қолда бары

барлығы

соның ішінде:

барлығы

соның ішінде:

негізгі-құралдар-дың іске қосылғаны

басқа себептер бойынша

есептен шығарылған негізгі-құралдар

басқа себептер бойынша

A

Б

1

2

3

4

5

6

7

8


Қазақстан Республикасы

Барлық жолдар бойынша:

Ақмола

2 баған = 3 баған + 4 баған

Ақтөбе

5 баған = 6 баған + 7 баған

Алматы

8 баған = 1 баған + 2 баған –5 баған

Атырау


Батыс Қазақстан


Жамбыл


Қарағанды


Қостанай


Қызылорда


Маңғыстау


Оңтүстік Қазақстан


Павлодар


Солтүстік Қазақстан


Шығыс Қазақстан


Астана қаласы


Алматы қаласы


  Негізгі құралдардың теңгерімін
құрастыру және оның
көрсеткіштерін есептеу
әдістемесіне 7-қосымша

Негізгі құралдарды қайта бағалау үшін қолданылатын баға индекстерінің тізімі

Негізгі қорлар топтарының (шағын топтарының) № №

Негізгі құралдар топтарының (шағын топтардың) атауы

Қазақстан Республикасының

Ресей Федерациясының

Қазақстан Республикасына өнімнің импорттық жеткізілімдері бағасының индекстері

Өнеркәсіптік өнімді өндіруші
кәсіпорындардың баға индекстері



ӨӨСЖ бойынша өнім коды

баға индексі

ӨСЖ бойынша өнім коды

Баға индексі

ЭҚТТН бойынша өнім коды

баға индексі

I

Ғимараттар


Құрылыстағы баға индекстері





II

Имараттар

Х

Х

Х

Х

Х

Х

II.1

Беріліс құрылғылары


ҚМЖ бағасының индексі





II.2

Азаматтық құрылыстың басқа да объектілері (автомагистральдар, көпірлер, тоннельдер және т.б.)


ҚМЖ бағасының индексі





III

Машиналар мен
жабдықтар

Х

Х

Х

Х

Х

Х

III.1

Көлік құралдары мен жабдықтары

Х

Х

Х

Х

Х

Х

III.1.1

Автомобильдер, тіркемелер және жартылай тіркемелер


V


V


V

III.1.2

Автомобиль шанақтары; тіркемелер және жартылай тіркемелер




V


V


V

орташа

V

III.1.3

Темір жол локомотивтер, моторлы трамвай вагондары және жылжымалы құрам


V


V


V


V

орташа

V

III.1.4

Әуеге ұшу аппараттары және ғарыштық ұшу аппараттары




V



III.1.5

Басқа топтамаларға енгізілмеген көлік жабдығы


V


V


V


V

орташа

V

III.2

Өзге де машиналар мен жабдықтар

Х

Х

Х

Х

Х

Х

III.2.1

Турбиналар


V


V


V

III.2.2

Сорғылар мен сығымдағыштар


V


V


V

III.2.3

Жалпы мақсатқа арналған жабдықтар

Х

Х

Х

Х

Х

Х

III.2.3.1

Пештер мен пеш шілтерлері




V


V

III.2.3.2

Көтергіш-көлік жабдықтары


V


V


V


V

орташа

V

III.2.3.3

Өнеркәсіптік тоңазытқыш және желдеткіш жабдықтары


V


V


V


V

орташа

V

III.2.3.4

Басқа топтамаларға енгізілмеген, өзге де жалпы пайдаланылатын жабдықтар


V


V


V


V

орташа

V

III.2.4

Ауыл және орман шаруашылығының машиналары


V


V


V


V

орташа

V

III.2.5

Станоктар


V


V



III.2.6

Өзге де арнайы мақсаттағы жабдық

Х

Х

Х

Х

Х

Х

III.2.6.1

Металлургияға арналған машиналар


V


V


V


V

орташа

V

III.2.6.2

Кен өндіру өнеркәсібіне, кен орындарын дайындауға және құрылысқа арналған машиналар


V


V


V


V


V




V

орташа

V

орташа

V

III.2.6.3

Тағам өнімдерін, сусындарды және темекі өнімдерін өңдеуге арналған жабдық


V


V


V

III.2.6.4

Тоқыма, тігін және былғары өнеркәсібіне арналған жабдық




V


V

III.2.6.5

Қағаз бен қатырма қағазды өндіруге арналған жабдық




V


V

III.2.6.6

Өзге де арнайы мақсаттағы жабдық


V


V


V



V

орташа

орташа

V

III.2.8

Басқа топтамаларға енгізілмеген, тұрмыстық аспаптар

Х

Х

Х

Х

Х

Х

III.2.8.1

Тұрмыстық электрлік аспаптар


V


V


V


V


V







орташа

V

III.2.8.2

Тұрмыстық электрлік емес аспаптар


V


V



III.2.9

Кеңсе жабдықтары мен есептеуіш техникалары (компьютерлер)




V


V



V

орташа

орташа

V

III.2.10

Басқа топтамаларға енгізілмеген жабдық, аспап

Х

Х

Х

Х

Х

Х

III.2.10.1

Электр қозғалтқыштар, генераторлар, трансформаторлар


V


V


V


V

орташа

V

III.2.10.2

Электр бөлуші және реттеуші аппаратура


V


V


V


V

орташа

V

III.2.10.3

Коаксиальды кабельдер және коаксиальды электр тогын өткізгіштер


V


V


V

III.2.10.4

Аккумуляторлар, бастапқы элементтер және бастапқы элементтердің батареялары




V


V

III.2.10.5

Басқа да электр жабдықтары


V


V


V


V

орташа

V

III.2.11

Радио, теледидар және байланыс үшін жабдық және аспап


V


V


V


V


V


V

орташа

V

III.2.12

Медициналық жабдықтар мен аспаптар, оптикалық және нақты аспаптар, сағат


V


V



III.2.13

Орталықтан жылытудың су қазандықтарынан басқа бу генераторлары




V


V

IV

Өзге де негізгі құралдар

Х

Х

Х

Х

Х

Х

IV.1

Жиһаз


V


V


V


V

орташа

V

IV.2

Басқа топтамаларға енгізілмеген өнеркәсіптік өзге де бұйымдар (құрал, сайман)


V


V




V

орташа

V





V

Биологиялық активтер

Х

Х

Х

Х

Х

Х

V.1

Жасамыс жұмысшы және өнім малы


ауылшаруашылық өнімге сәйкес баға индекстері





V.2

Көпжылдық екпеағаштар


ауылшаруашылық өнімге сәйкес баға индекстері





  Негізгі құралдардың теңгерімін
құрастыру және оның
көрсеткіштерін есептеу
әдістемесіне 8-қосымша

Негізгі құралдар құнының көбею индексі

Негізгі құралдар топтарының (шағын топтарының) № №

Негізгі құралдар топтарының (шағын топтарының) атауы

Тозу дәрежесімен негізгі құралдар құнының көбею индекстері

30%-дан төмен

31-50%

51-64%

65-79%

80%-дан жоғары