Об утверждении Правил квалификационной подготовки судебных экспертов

Приказ Министра юстиции Республики Казахстан от 31 марта 2017 года № 342. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 11 апреля 2017 года № 15003.

В соответствии с подпунктом 14) статьи 12 Закона Республики Казахстан от 10 февраля 2017 года "О судебно-экспертной деятельности", ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемые Правила квалификационной подготовки судебных экспертов.

2. Признать утратившими силу приказы Министра юстиции Республики Казахстан от 20 апреля 2010 года № 122 "Об утверждении Правил специальной профессиональной подготовки" (зарегистрированный в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 6211, опубликованный в "Казахстанской правде" от 11.11.2010 года, № 303-305 (26364-26366), от 29 августа 2013 № 287 "О внесении изменений в приказ Министра юстиции Республики Казахстан от 20 апреля 2010 года № 122 "Об утверждении Правил прохождения специальной профессиональной подготовки лицами, впервые поступающими на работу в органы судебной экспертизы Министерства юстиции Республики Казахстан" (зарегистрированный в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 8727, опубликованный в "Казахстанской правде" от 20.11.2013 г. № 319 (27593).

3. Департаменту по организации экспертной деятельности Министерства юстиции Республики Казахстан обеспечить:

1) в установленном законодательством порядке государственную регистрацию настоящего приказа;

2) в течении десяти календарных дней со дня государственной регистрации настоящего приказа направить в Республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Республиканский центр правовой информации Министерства юстиции Республики Казахстан" для размещения в Эталонном контрольном банке нормативных правовых актов Республики Казахстан;

3) размещение настоящего приказа на официальном интернет-ресурсе Министерства юстиции Республики Казахстан.

4. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего заместителя министра юстиции Республики Казахстан.

5. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Министр юстиции Республики Казахстан

М. Бекетаев

Утверждены приказом Министра юстиции Республики Казахстан от 31 марта 2017 года № 342

Правила квалификационной подготовки судебных экспертов

Сноска. Правила - в редакции приказа Министра юстиции РК от 27.01.2020 № 19 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. Настоящие Правила квалификационной подготовки судебных экспертов (далее Правила) определяют единый порядок организации квалификационной подготовки лиц, впервые поступающих на работу в качестве эксперта в орган судебных экспертиз – Республиканское государственное казенное предприятие "Центр судебных экспертиз Министерства юстиции Республики Казахстан" (далее – Центр), и лиц, претендующих на получение лицензии на занятие судебно-экспертной деятельностью (далее – претенденты).

2. Правила направлены на эффективную организацию подготовки претендента, имеющего высшее образование по осваиваемой судебно-экспертной специальности, в целях последующего получения им доступа к сдаче квалификационного экзамена для присвоения квалификации судебного эксперта.

3. Организация квалификационной подготовки возлагается на Центр, который определяет руководителя подготовки, имеющего соответствующий опыт работы по экспертной специальности, утверждает отчет по ее итогам, осуществляет контроль за ходом квалификационной подготовки.

4. Обеспечение прохождения квалификационной подготовки претендента, создания ему необходимых условий для успешного освоения экспертной специальности осуществляется Центром.

5. Срок квалификационной подготовки претендента в зависимости от экспертной специальности, уровня базовой подготовки, а также опыта работы претендента в соответствующей отрасли знаний устанавливается руководителем квалификационной подготовки в пределах от шести месяцев до одного года по согласованию с Центром.

6. Содержание квалификационной подготовки определяется типовой программой квалификационной подготовки по соответствующей экспертной специальности (далее – ПКП), которая составляется и утверждается Центром.

7. ПКП претендента по конкретной судебно-экспертной специальности содержит следующее:

1) общая часть: основы правовых знаний (основы уголовного, гражданского, административного процессов), научные основы криминалистики и судебной экспертологии;

2) специальная часть: теоретические и методические основы определенного вида судебной экспертизы, основы назначения и производства определенного вида судебной экспертизы.

8. Квалификационная подготовка претендента носит индивидуальный характер и предусматривает:

самостоятельную теоретическую и практическую подготовку;

приобретение необходимых профессиональных навыков и их усовершенствование посредством участия в производстве судебно-экспертных исследований под руководством руководителя квалификационной подготовки;

самостоятельное изучение нормативных правовых актов, регулирующих судебно-экспертную деятельность;

получение практических навыков по составления заключений эксперта;

изучение методов и методик производства судебно-экспертных исследований;

совместное обсуждение с руководителем квалификационной подготовки проблемных вопросов экспертной практики для закрепления изученного материала и наработка практических навыков.

9. Руководитель квалификационной подготовки:

оказывает претенденту помощь в освоении теоретических вопросов и приобретении практических навыков;

разъясняет вопросы, которые оказывают затруднения при изучении методов и методик производства экспертных исследований;

осуществляет устный опрос по теоретическим вопросам, контролирует выполнение практических заданий;

информирует Центр о ходе квалификационной подготовки.

10. По истечении срока квалификационной подготовки претендент составляет письменный отчет о ее прохождении, в котором отражается выполнение им программы подготовки с указанием содержания и объема выполненной работы, руководителем квалификационной подготовки – письменный отзыв, в котором отмечается продолжительность освоения судебно-экспертной специальности, ее объем и эффективность, даются необходимые рекомендации.

11. Подведение итогов квалификационной подготовки проводится Центром путем собеседования с претендентом при участии руководителя квалификационной подготовки для определения уровня и качества прохождения квалификационной подготовки.

12. По итогам собеседования по представлению Центра, претендент прошедший квалификационную подготовку, допускается к сдаче квалификационного экзамена для присвоения квалификации судебного эксперта.

Сот сарапшыларының біліктілік даярлығы қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Әділет министрінің 2017 жылғы 31 наурыздағы № 342 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2017 жылғы 11 сәуірде № 15003 болып тіркелді.

Қазақстан Республикасының 2017 жылғы 10 ақпандағы "Сот-сараптамасы қызметі туралы" Заңының 12-тармағы 14) тармағына сәйкес, БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса беріліп отырған сот сарапшыларының біліктілік даярлығы туралы Қағидасы бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Әділет министрінің 2010 жылғы 20 сәуірдегі № 122 “Арнайы кәсіби даярлық Қағидасын бекіту туралы” (Нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 6211 тіркелген, 2010 жылғы 11 қарашадағы № 303-305 (26364-26366) "Казахстанская правда" газетінде жарияланған, 2013 жылғы 29 тамыздағы № 287 "Қазақстан Республикасы Әділет министрінің 2010 жылғы 20 сәуірдегі № 122 бұйрығына өзгерістер енгізу туралы" "Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің Сот сараптамалары органына алғаш жұмысқа қабылданған тұлғалардың арнайы кәсіби дайындықтан өту Қағидасын бекіту туралы” (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 8727 тіркелген, 2013 жылғы 20 қарашадағы № 319 (27593) "Казахстанская правда" газетінде жарияланған) бұйрықтарының күші жойылды деп саналсын.

3. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің сараптама қызметін ұйымдастыру жөніндегі департаменті:

1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы бұйрықты мемлекеттік тіркелген күнінен бастап Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде күнтізбелік он күн ішінде осы бұйрықтың көшірмелерін Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерінің Эталондық бақылау банкіне орналастыру үшін шаруашылық жүргізу құқығындағы “Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің Республикалық құқықтық ақпарат орталығы” Республикалық мемлекеттік кәсіпорынына жіберуді;

3) Осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің ресми интернет-ресурсына орналастыруды қамтамасыз етсін.

4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Әділет министрінің жетекшілік ететін орынбасарына жүктелсін.

5. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының Әділет министрі

М. Бекетаев

Қазақстан Республикасы Әділет министрінің 2017 жылғы 31 наурыздағы № 342 бұйрығымен бекітілді

Сот сарапшыларының біліктілік даярлығы қағидасы

Ескерту. Қағида жаңа редакцияда – ҚР Әділет министрінің 27.01.2020 № 19 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1. Осы сот сарапшыларының біліктілік даярлығы туралы қағидасы (бұдан әрі - Қағида) "Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің Сот сараптамалары орталығы" республикалық мемлекеттік қазыналық кәсіпорны (бұдан әрі - Орталық) – сот сараптамалар органына алғаш сарапшы ретінде жұмысқа қабылданатын қызметкердің және сот-сараптама қызметімен айналысуға арналған лицензия алуға үміткер адамдардың (бұдан әрі – үміткерлер) біліктілік даярлығын ұйымдастырудың бірыңғай тәртібін анықтайды.

2. Қағида сот сарапшысы біліктілігін алу үшін біліктілік емтиханын тапсыруға оның рұқсат алу мақсатында сот-сараптама мамандығын игеру бойынша жоғарғы білімі бар үміткерді тиімді даярлауды ұйымдастыруға бағытталған.

3. Біліктілік даярлығын ұйымдастыру Орталыққа жүктеледі, ол сараптама мамандығы бойынша тиісті жұмыс тәжірибесі бар даярлау басшысын анықтайды, оның қорытындысы бойынша есепті бекітеді, біліктілік даярлығы барысы бойынша бақылауды жүзеге асырады.

4. Үміткерлердің біліктілік даярлықтан өтуін қамтамасыз ету, сараптама мамандығын жетік игеру үшін оған қажетті жағдайларды жасауды Орталық жүзеге асырады.

5. Үміткерлерді біліктілік даярлау мерзімі сараптамалық мамандығына байланысты, негізгі даярлық деңгейіне, сондай-ақ, тиісті білім саласында үміткердің жұмыс өтілі Орталықтың келісімі бойынша алты айдан бір жыл шегінде біліктілік даярлау басшысы белгілейді.

6. Біліктілік даярлық мазмұны тиісті сараптама мамандығы бойынша типтік біліктілік даярлық бағдарламасымен анықталады (бұдан әрі - БДБ), оны Орталық құрастырады және бекітеді.

7. Қызметкерді нақты сот-сараптама мамандығы бойынша БДБ келесіні қамтиды:

1) жалпы бөлімі: құқықтық білім негіздері (қылмыстық, азаматтық, әкімшілік процесстер негіздері), криминалистикалық және сот экспертологияның ғылыми негіздері;

2) арнайы бөлімі: сот сараптамасының анықталған түрінің теориялық және әдістемелік негіздері, сот сараптамасының анықталған түрін тағайындау және өндірісі негіздері.

8. Үміткердің біліктілік даярлығы жеке сипатта және олар төмендегіні қарастырады:

жеке теоретикалық және тәжірибелік дайындықты;

қажетті кәсіби дағдыларды алу және оларды біліктілік даярлау басшысының басшылығымен сот-сараптамасы өндірісіне қатысу, арқылы жетілдіру;

сот-сараптамасы қызметін реттейтін нормативтік құқықтық актілерді дербес зерделеу;

сарапшы қорытындысын құрастыру бойынша тәжірибелік дағдыларды алу;

сот-сараптама зерттеулерінің тәсілдері мен әдістемелерін зерделеу;

біліктілік даярлау басшысымен зерделенген материалдарды бекіту және тәжірибелік дағдыларды жетілдіру үшін сараптама тәжірибесіндегі проблемалық мәселелерді бірлесіп талқылау.

9. Біліктілік даярлау басшысы:

үміткерге теориялық мәселелерді игеру және тәжірибелік дағдыларды алуға көмек көрсетеді;

сараптама зерттеулер тәсілдері мен әдістемелерін зерделеу кезінде қиындық келтіретін мәселелерді түсіндіреді;

теоретикалық мәселелер бойынша ауызша сұранысты жүзеге асырады, тәжірибелік тапсырмалардың орындалуын бақылайды;

біліктілік даярлық барысы туралы Орталықты хабардар етеді.

10. Үміткер біліктілік даярлау мерзімінің өтуі бойынша орындалған жұмыс мазмұны мен көлемін көрсетіп, онда даярлау бағдарламасы бейнеленген біліктілік даярлықты өту туралы жазбаша есебін құрастырады, біліктілік даярлау басшысы жазбаша сұраныс түрінде сот-сараптамасы мамандығын игеру ұзақтығы, көлемі мен тиімділігі көрсетіліп, қажетті ұсыныстар береді.

11. Біліктілік даярлау нәтижелерін қорытындылау біліктілік даярлықты өту деңгейі мен сапасын анықтау үшін Орталықтың үміткермен сұхбаттасуы арқылы жүргізіледі.

12. Орталықтың ұсынымы бойынша сұхбаттасу қорытындысы нәтижесінде біліктілік даярлықты өткен үміткер сот сарапшысы біліктілігін алу үшін біліктілік емтиханды тапсыруға жіберіледі.