Об утверждении Правил функционирования системы централизованного управления сетями телекоммуникаций Республики Казахстан

Приказ Председателя Комитета национальной безопасности Республики Казахстан от 27 марта 2018 года № 25/нс. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 19 апреля 2018 года № 16783.

В соответствии с пунктом 2 статьи 21 Закона Республики Казахстан "О связи" ПРИКАЗЫВАЮ:

Сноска. Преамбула - в редакции приказа и.о. Председателя Комитета национальной безопасности РК от 30.11.2022 № 90/қе (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. Утвердить прилагаемые Правила функционирования системы централизованного управления сетями телекоммуникаций Республики Казахстан.

2. Признать утратившим силу приказ Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 29 января 2015 года № 66 "Об утверждении Единых правил взаимодействия и централизованного управления сетями телекоммуникаций" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 10465, опубликован 3 апреля 2015 года в информационно-правовой системе "Әдiлет").

3. Службе Комитета национальной безопасности Республики Казахстан (Конкашев Ш.Р.) обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) в течение десяти календарных дней со дня государственной регистрации настоящего приказа направление его копии в бумажном и электронном виде на казахском и русском языках в Республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Республиканский центр правовой информации" для официального опубликования и включения в Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов Республики Казахстан;

3) в течение десяти календарных дней после государственной регистрации настоящего приказа направление его копии на официальное опубликование в периодические печатные издания;

4) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Комитета национальной безопасности Республики Казахстан после его официального опубликования.

4. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего заместителя Председателя Комитета национальной безопасности Республики Казахстан.

5. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Председатель Комитета национальной безопасности
Республики Казахстан	К. Масимов

СОГЛАСОВАН
Министр информации и коммуникаций
Республики Казахстан
______________ Д. Абаев
30 марта 2018 года

СОГЛАСОВАН
Министр обороны и аэрокосмической
промышленности Республики Казахстан
______________ Б. Атамкулов
28 марта 2018 года

Утверждены приказом Председателя Комитета национальной безопасности Республики Казахстан от 27 марта 2018 года № 25/нс

Правила функционирования системы централизованного управления сетями телекоммуникаций Республики Казахстан

Сноска. Правила - в редакции приказа и.о. Председателя Комитета национальной безопасности РК от 30.11.2022 № 90/қе (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 1. Общие положения

1. Настоящие Правила функционирования системы централизованного управления сетями телекоммуникаций Республики Казахстан (далее – Правила) разработаны в соответствии с пунктом 2 статьи 21 Закона Республики Казахстан "О связи" (далее – Закон) и определяют порядок функционирования системы централизованного управления сетями телекоммуникаций Республики Казахстан.

2. Действие Правил распространяется на сети телекоммуникаций, составляющие единую сеть телекоммуникаций Республики Казахстан.

3. В Правилах используются следующие определения:

1) абонент – физическое или юридическое лицо, с которым заключен договор на оказание услуг связи;

2) оператор связи – физическое или юридическое лицо, зарегистрированное на территории Республики Казахстан, оказывающее услуги связи и (или) эксплуатирующее сети связи;

3) интернет-трафик – объем информации, передаваемой и принимаемой через соединение с Интернетом за определенный период времени;

4) система централизованного управления сетями телекоммуникаций Республики Казахстан (далее – система управления) – комплекс организационно-технических мероприятий по формированию управляющих параметров и контролю за их исполнением, включающий в себя аппаратно-программный комплекс и каналы связи для централизованного управления сетями телекоммуникаций;

5) оператор междугородной связи – оператор фиксированной связи, владеющий и (или) эксплуатирующий междугородную линию связи, междугородные коммутационные станции и предоставляющий услуги междугородной телефонной связи;

6) оператор междугородной и международной связи – оператор фиксированной связи, владеющий и (или) эксплуатирующий междугородные и международные линии связи, междугородные и международные коммутационные станции и предоставляющий услуги междугородной и международной телефонной связи по транзиту трафика и предоставлению сетевых ресурсов другим операторам связи;

7) канал корреляции системы управления (далее – канал корреляции) – канал связи, соединяющий два узла системы управления и обеспечивающий передачу информации об ассиметричном трафике на сетях оператора связи;

8) канал управления системы управления (далее – канал управления) – канал связи, соединяющий узел системы управления с центральным узлом и обеспечивающий передачу служебной информации (данные системы видеонаблюдения, статистические данные о состоянии трафика, сведения о параметрах управления, данные о состоянии инфраструктуры) между узлом и центром управления системы управления;

9) внутренний контур системы управления – изолированная сеть связи, предназначенная для управления и функционирования системы управления;

10) центральный узел системы управления – объект, на котором расположена подсистема управления системы управления;

11) узел системы управления – объект, на котором расположено оборудование системы управления;

12) пропуск трафика – осуществление процесса установления соединения и передачи информации между пользователями услугами связи (сетями телекоммуникаций);

13) оператор международной связи – оператор фиксированной связи, владеющий и (или) эксплуатирующий международную линию связи, международную коммутационную станцию и предоставляющий услуги международной телефонной связи;

14) международная точка стыка – средства телекоммуникаций, предназначенные для соединения международной коммутационной станции оператора международной связи Республики Казахстан с международными коммутационными станциями операторов связи других государств;

15) зарубежные операторы связи – физические или юридические лица, оказывающие услуги связи за пределами Республики Казахстан.

4. Взаимодействие операторов междугородной и (или) международной связи с зарубежными операторами связи осуществляется только через систему управления.

4-1. Регистрация международных точек стыка сетей спутниковой связи иностранных операторов спутниковой связи, находящихся на территории иностранного государства, организованных через наземные сети телекоммуникаций, осуществляется в соответствии с пунктами 10 и 11 настоящих Правил.

Сноска. Глава 1 дополнена пунктом 4-1 в соответствии с приказом Председателя Комитета национальной безопасности РК от 31.07.2024 № 107/қе (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

4-2. Операторы спутниковой связи обеспечивают соединение абонентского устройства спутниковой связи с наземной станцией оператора спутниковой связи, находящейся на территории Республики Казахстан и присоединенной к единой сети телекоммуникаций Республики Казахстан.

При соединении абонентского устройства спутниковой связи с наземными станциями иностранного оператора спутниковой связи, находящихся на территории иностранного государства, исходящий трафик абонентского устройства спутниковой связи перенаправляется на наземную станцию оператора спутниковой связи, находящейся на территории Республики Казахстан, через защищенные каналы связи, проходящие через зарегистрированную международную точку стыка.

Указанные условия организации спутниковой связи не распространяются на пилотные проекты по использованию сетей связи с применением негеостационарных спутников.

Сноска. Глава 1 дополнена пунктом 4-2 в соответствии с приказом Председателя Комитета национальной безопасности РК от 31.07.2024 № 107/қе (вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

5. Операторы междугородной и (или) международной связи осуществляют обмен трафиком с зарубежными операторами связи в соответствии с требованиями пункта 3 статьи 25 Закона.

6. Операторы междугородной и (или) международной связи осуществляют ввод своих сетей связи в эксплуатацию только после их присоединения к системе управления в порядке, определенном настоящими Правилами.

7. Операторы междугородной и (или) международной связи, при подключении к системе управления, осуществляют пропуск интернет-трафика всех абонентов соответствующей области или города республиканского значения Республики Казахстан через узел системы управления, расположенный на территории данной области или города республиканского значения.

В случае отсутствия технической возможности у оператора междугородней и (или) международной связи и (или) акционерного общества "Государственная техническая служба" (далее – ГТС) пропуска интернет-трафика всех или части абонентов через узел системы управления соответствующей области или города республиканского значения, операторы междугородной и (или) международной связи осуществляют пропуск данного интернет-трафика через узел системы управления другой области или города республиканского значения.

8. Операторы связи, не подключенные к системе управления, осуществляют пропуск интернет-трафика между областями и городами республиканского значения через сети операторов междугородной и (или) международной связи, которые подключены к системе управления.

Глава 2. Порядок функционирования системы централизованного управления сетями телекоммуникаций Республики Казахстан

Параграф 1. Организация, регистрация и эксплуатация международных точек стыка

9. Оператор международной связи Республики Казахстан для соединения своей международной коммутационной станции с международной коммутационной станцией зарубежного оператора связи осуществляет организацию международной точки стыка.

10. Для регистрации международной точки стыка оператор международной связи направляет заявление на регистрацию международной точки стыка с зарубежными операторами связи в ГТС по форме согласно приложению 1 к Правилам.

11. ГТС после получения заявления на регистрацию международной точки стыка, в течение 10 рабочих дней направляет регистрационный номер международной точки стыка оператору международной связи.

12. После получения регистрационного номера оператор международной связи осуществляет запуск международной точки стыка в эксплуатацию.

Эксплуатация международной точки стыка осуществляется в соответствии с целью и назначением, указанными оператором международной связи в заявлении на ее регистрацию.

13. Операторы международной связи, в случае изменения емкости международной точки стыка с зарубежными операторами связи, не менее чем за 10 рабочих дней до планируемого изменения, а в экстренных случаях за 5 рабочих дней направляют в ГТС уведомление об изменении емкости международной точки стыка с зарубежными операторами связи по форме согласно приложению 2 к Правилам.

14. Операторы международной связи, в случае расформирования международной точки стыка, направляют в ГТС уведомление о расформировании стыка с зарубежными операторами связи по форме согласно приложению 3 к Правилам.

Параграф 2. Комплекс организационно-технических мероприятий, формирование управляющих параметров

15. ГТС реализует комплекс организационно-технических мероприятий и формирование управляющих параметров посредством системы управления, направленных на исполнение требований статьи 14 и статьи 41-1 Закона, в следующем порядке:

1) формирует список сетей и (или) средств связи, интернет-ресурсов на основании полученного предписания от органов национальной безопасности Республики Казахстан и (или) уполномоченного органа в области средств массовой информации Республики Казахстан;

2) вносит управляющие параметры в систему управления для списка сетей и (или) средств связи, интернет-ресурсов, указанных в предписании;

3) осуществляет проверку корректного исполнения внесенных управляющих параметров в системе управления;

4) направляет уведомление об исполнении предписания в органы национальной безопасности Республики Казахстан и (или) уполномоченный орган в области средств массовой информации Республики Казахстан c использованием информационных систем или системы электронного документооборота.

ГТС в круглосуточном режиме реализует комплекс организационно-технических мероприятий по обеспечению работы системы управления, включающих в себя техническое сопровождение оборудования, обновление, настройку программного обеспечения системы управления и устранение сбоев в работе системы управления.

Параграф 3. Требования к применяемым средствам связи и управлению ими, обеспечение информационной безопасности на сетях связи, ввод сетей связи в эксплуатацию и контроль за исполнением

16. К средствам связи и управления ими предъявляются следующие требования:

1) средства связи и управления ими сертифицируются в соответствии с законодательством Республики Казахстан в области технического регулирования;

2) средства связи, участвующие в управлении системой управления, включают:

конфигурацию уровней привилегий администраторов;

логирование действий администраторов;

защиту от сетевых атак;

контроль состояния физических и логических портов;

3) резервирование каналов управления и корреляции осуществляется путем предоставления независимых обходных путей, организуемых по независимым географическим трассам;

4) оборудование системы управления, на котором организованы каналы управления и корреляции, обеспечивается электропитанием от источников бесперебойного питания.

17. Информационная безопасность на сетях связи обеспечивается:

1) подключением каналов управления и корреляции к внутреннему контуру системы управления посредством средств связи с прописанными алгоритмами маршрутизации и политикой безопасности;

2) осуществлением резервирования каналов управления и корреляции, обеспечивающих подключение к внутреннему контуру системы управления;

3) осуществлением контроля физического доступа к каналам управления и корреляции, используемым для обеспечения функционирования системы управления;

4) изоляцией внутреннего контура системы управления от сети Интернет, за исключением организованных каналов с использованием средств криптографической защиты.

18. Контроль за исполнением положений настоящего параграфа осуществляется центральным исполнительным органом, определяемым Правительством Республики Казахстан, осуществляющим реализацию государственной политики в области связи, государственного контроля, координации и регулирования деятельности лиц, предоставляющих услуги в области связи или пользующихся ими, его территориальными подразделениями в пределах компетенции, определяемой главой 2 Закона.

19. Для присоединения своих сетей телекоммуникаций к системе управления оператор междугородной и (или) международной связи направляет в ГТС заявление на выдачу технических условий присоединения к системе управления по форме согласно приложению 4 к Правилам.

20. ГТС в течение 15 рабочих дней с даты получения заявления от оператора междугородной и (или) международной связи выдает технические условия присоединения к системе управления (далее – технические условия) по форме согласно приложению 5 к Правилам.

В случае указания недостоверной информации в заявлении, ГТС в течение 3 рабочих дней с даты получения заявления направляет оператору междугородной и (или) международной связи отказ в выдаче технических условий с обоснованием причин отказа.

21. Оператор междугородной и (или) международной связи в течение 30 календарных дней со дня получения технических условий или после начала действия выданных технических условий (при этом дата начала действия технических условий не может быть позднее трех месяцев со дня выдачи технических условий) проводит необходимые технические мероприятия по присоединению к системе управления в соответствии с выданными техническими условиями. Оператор междугородной и (или) международной связи осуществляет пропуск интернет-трафика после отправки в ГТС уведомления посредством электронной почты и согласования посредством телефонной связи.

22. Оператор междугородной и (или) международной связи письменно уведомляет ГТС за 5 рабочих дней до расформирования канала связи согласно выданным техническим условиям присоединения к системе управления.

Параграф 4. Предоставление операторами междугородной и международной связи линий и каналов связи, необходимых для обеспечения функционирования системы управления

23. ГТС производит расчеты необходимого для функционирования системы управления количества каналов корреляции и каналов управления, а также их пропускной способности и направляет письмо операторам междугородной и международной связи с результатами выполненных расчетов.

Операторы междугородной и международной связи, согласно полученным расчетам, за счет собственных средств предоставляют каналы корреляции и каналы управления, а также линии связи, необходимые для функционирования системы управления.

24. ГТС производит подключение каналов корреляции и каналов управления в точках присутствия оператора междугородной и международной связи к узлам системы управления.

25. В случае сбоев в работе или повреждения каналов корреляции и управления ГТС письменно в произвольной форме уведомляет оператора междугородной и международной связи.

Оператор междугородной и международной связи после получения уведомления принимает меры по их восстановлению или замене каналов в случае их повреждения.

26. В случае присоединения к системе управления новых сетей телекоммуникаций оператора междугородной и международной связи, ГТС в течение 30 календарных дней после присоединения производит расчеты объема пропускной способности каналов корреляции, и в случае его увеличения направляет письмо операторам междугородной и международной связи с указанием объема, необходимого для расширения каналов корреляции.

Операторы междугородной и международной связи увеличивают пропускную способность каналов корреляции согласно объему, указанному ГТС.

	Приложение 1 к Правилам функционирования системы централизованного управления сетями телекоммуникаций Республики Казахстан
	Форма

ЗАЯВЛЕНИЕ

на регистрацию международной точки стыка с зарубежными операторами связи
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
(фамилия, имя, отчество (при наличии) физического лица или наименование
юридического лица)
просит провести регистрацию международной точки стыка______________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
(цель и назначение ввода в эксплуатацию международной точки стыка)
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
(географические координаты стыка, сведения об оборудовании и его месторасположение)
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
(технические параметры: объем, тип трафика) для осуществления обмена
трафиком с зарубежным оператором связи:
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
(наименование зарубежного оператора связи)
__________________________
(подпись, дата)
Место печати (при наличии)

	Приложение 2 к Правилам функционирования системы централизованного управления сетями телекоммуникаций Республики Казахстан
	Форма

УВЕДОМЛЕНИЕ

об изменении емкости международной точки стыка с зарубежными операторами связи

Регистрационный номер стыка
№______________________________________________________________________________
(присвоенный государственной технической службой) _________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
(фамилия, имя, отчество (при наличии) физического лица или наименование
юридического лица)
информирует об изменении емкости стыка (увеличение/уменьшение)____________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
(географические координаты стыка, сведения об оборудовании и его месторасположение)
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
(новые технические параметры: объем, тип трафика)
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
(общая емкость стыка: Гбит/с)
для осуществления обмена трафиком с зарубежным оператором связи:______________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
(наименование зарубежного оператора связи)
______________________ (подпись, дата)

	Приложение 3 к Правилам функционирования системы централизованного управления сетями телекоммуникаций Республики Казахстан
	Форма

УВЕДОМЛЕНИЕ
о расформировании международной точки стыка
с зарубежными операторами связи

Регистрационный номер стыка
№______________________________________________________________________________
(присвоенный государственной технической службой)
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
(фамилия, имя, отчество (при наличии) физического лица или наименование
юридического лица)
расформировывает стык__________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
(географические координаты стыка, сведения об оборудовании и его месторасположение)
по причине_____________________________________________________________________
(причина расформирования стыка)
______________________
(подпись, дата)
Место печати (при наличии)

	Приложение 4 к Правилам функционирования системы централизованного управления сетями телекоммуникаций Республики Казахстан
	Форма

ЗАЯВЛЕНИЕ
на выдачу технических условий присоединения к системе централизованного
управления сетями телекоммуникаций

Оператор междугородной и (или) международной связи
________________________ в лице ___________________________________________,
(оператор связи) (фамилия, имя, отчество (при наличии), должность)
действующий на основании ___________________________________________
просит выдать технические условия присоединения к системе централизованного
управления сетями телекоммуникаций Республики Казахстан:

Оператор связи
Юридический адрес / Место проживания
Бизнес-идентификационный номер /Индивидуальный идентификационный номер
Адрес подключения
Количество каналов
Пропускная способность
Фамилия, имя, отчество (при наличии) ответственного исполнителя
Телефон ответственного исполнителя

"____" ______________ 20___ года
_________________
(подпись)
Место печати (при наличии)

	Приложение 5 к Правилам функционирования системы централизованного управления сетями телекоммуникаций Республики Казахстан
	Форма
	"___" __________20___года

ТЕХНИЧЕСКИЕ УСЛОВИЯ №___
присоединения к системе централизованного управления сетями телекоммуникаций

Наименование оператора междугородной и международной связи
Наименование и адрес объекта
Наименование внешнего интернет-канала оператора междугородной и (или) международной связи
Параметры подключения от оператора междугородной и (или) международной связи до системы централизованного управления сетями телекоммуникаций Республики Казахстан
Параметры подключения от системы централизованного управления сетями телекоммуникаций Республики Казахстан до оператора междугородной и (или) международной связи
Требования для подключения к системе централизованного управления сетями телекоммуникаций Республики Казахстан
Номер канала согласно нумерации государственной технической службы
Срок действия технического условия
Ответственное лицо от государственной технической службы

Қазақстан Республикасының телекоммуникация желілерін орталықтандырылған басқару жүйесінің жұмыс істеу қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитеті Төрағасының 2018 жылғы 27 наурыздағы № 25/қе бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2018 жылғы 19 сәуірде № 16783 болып тіркелді.

"Байланыс туралы" Қазақстан Республикасының Заңы 21-бабының 2-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық қауіпсіздік комитеті Төрағасының м.а. 30.11.2022 № 90/қе (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1. Қоса беріліп отырған Қазақстан Республикасының телекоммуникация желілерін орталықтандырылған басқару жүйесінің жұмыс істеу қағидалары бекітілсін.

2. "Телекоммуникациялар желілерінің өзара іс-қимыл жасауы мен орталықтан басқарудың бірыңғай қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2015 жылғы 29 қаңтардағы № 66 бұйрығының (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10465 болып тіркелген, 2015 жылғы 3 сәуірде "Әдiлет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде жарияланған) күші жойылды деп танылсын.

3. Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің 5-қызметі (Қоңқашев Ш.Р.):

1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы бұйрық мемлекеттік тіркелген күннен бастап күнтізбелік он күн ішінде оның қазақ және орыс тілдеріндегі қағаз және электрондық түрдегі көшірмесін ресми жариялау және Қазақстан Республикасының Нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне енгізу үшін "Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына жіберуді;

3) осы бұйрық мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде оның көшірмесін ресми жариялауға мерзімді баспасөз басылымдарына жіберуді;

4) осы бұйрықты ресми жарияланғаннан кейін Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің интернет-ресурсында орналастыруды қамтамасыз етсін.

4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитеті Төрағасының жетекшілік ететін орынбасарына жүктелсін.

5. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің Төрағасы

К. Мәсімов

КЕЛІСІЛГЕН

Қазақстан Республикасы

Ақпарат және коммуникациялар

министрі

________________ Д. Абаев

2018 жылғы 30 наурыз

КЕЛІСІЛГЕН

Қазақстан Республикасы

Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі

министрі

_________________ Б. Атамқұлов

2018 жылғы 28 наурыз

Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитеті Төрағасының 2018 жылғы 27 наурыздағы № 25/қе бұйрығымен бекітілген

Қазақстан Республикасының телекоммуникация желілерін орталықтандырылған басқару жүйесінің жұмыс істеу қағидалары

Ескерту. Қағида жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық қауіпсіздік комитеті Төрағасының м.а. 30.11.2022 № 90/қе (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Қазақстан Республикасының телекоммуникация желілерін орталықтандырылған басқару жүйесінің жұмыс істеу қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Байланыс туралы" Қазақстан Республикасының Заңы (бұдан әрі – Заң) 21-бабының 2-тармағына сәйкес әзірленді және Қазақстан Республикасының телекоммуникация желілерін орталықтандырылған басқару жүйесінің жұмыс істеу тәртібін айқындайды.

2. Қағидалар Қазақстан Республикасының бірыңғай телекоммуникациялар желісін құрайтын телекоммуникация желілеріне қолданылады.

3. Қағидаларда мынадай анықтамалар пайдаланылады:

1) абонент – байланыс қызметтерін көрсетуге шарт жасалған жеке немесе заңды тұлға;

2) байланыс операторы – Қазақстан Республикасы аумағында тірелген байланыс қызметтерін көрсететін және (немесе) байланыс желілерін пайдаланатын жеке немесе заңды тұлға;

3) интернет-трафик – белгілі уақыт аралығында Интернетпен қосылу арқылы жіберілетін және алынатын ақпарат көлемі;

4) Қазақстан Республикасының телекоммуникация желілерін орталықтандырылған басқару жүйесі (бұдан әрі – басқару жүйесі) – телекоммуникациялар желілерін орталықтандырылған басқару үшін аппараттық-бағдарламалық кешенді және байланыс арналарын қамтитын, басқарушы өлшемдерді қалыптастыру және олардың орындалуын бақылау жөніндегі ұйымдастырушылық-техникалық іс-шаралар кешені;

5) қалааралық байланыс операторы – қалааралық байланыс желісін, қалааралық коммутация станцияларын иеленетін және (немесе) пайдаланатын әрі қалааралық телефон байланысы қызметтерін көрсететін тіркелген байланыс операторы;

6) қалааралық және халықаралық байланыс операторы – қалааралық және халықаралық байланыс желілерін, қалааралық және халықаралық коммутация станцияларын иеленетін және (немесе) пайдаланатын әрі трафик транзиті және басқа байланыс операторларына желілік ресурстарды беру бойынша қалааралық және халықаралық телефон байланысы қызметтерін көрсететін тіркелген байланыс операторы;

7) басқару жүйесінің байланыстыру арнасы (бұдан әрі – байланыстыру арнасы) – басқару жүйесінің екі торабын қосатын және байланыс операторының желілеріндегі ассиметриялы трафик туралы ақпаратты жіберуді қамтамасыз ететін байланыс арнасы;

8) басқару жүйесін басқару арнасы (бұдан әрі – басқару арнасы) – басқару жүйесінің торабын орталық тораппен қосатын және басқару жүйесінің торабы мен басқару орталығы арасында қызметік ақпаратты (бейнебақылау жүйесінің деректері, трафиктің жай-күйі туралы статистикалық деректер, басқару параметрлері туралы мәліметтер, инфрақұрылымның жай-күйі туралы деректер) жіберуді қамтамасыз ететін байланыс арнасы;

9) басқару жүйесінің ішкі шеңбері – басқару жүйесін басқару мен жұмыс істеуіне арналған оқшауланған байланыс желісі;

10) басқару жүйесінің орталық торабы – басқару жүйесін басқарудың кіші жүйесі орналасқан объект;

11) басқару жүйесінің торабы – басқару жүйесінің жабдығы орналасқан объект;

12) трафикті өткізу – байланыс қызметтерін (телекоммуникация желілерін) пайдаланушылар арасында жалғанымды орнату және ақпарат беру процесін жүзеге асыру;

13) халықаралық байланыс операторы – халықаралық байланыс желісін, халықаралық коммутация станциясын иеленетін және (немесе) пайдаланатын әрі халықаралық телефон байланысы қызметтерін көрсететін тіркелген байланыс операторы;

14) халықаралық түйісу нүктесі – Қазақстан Республикасының халықаралық байланыс операторының халықаралық коммутациялық станциясын басқа мемлекеттердің байланыс операторларының халықаралық коммутациялық станцияларымен қосуға арналған телекоммуникациялар құралдары;

15) шетелдік байланыс операторлары – Қазақстан Республикасы аумағынан тыс байланыс қызметтерін көрсететін жеке немесе заңды тұлғалар.

4. Қалааралық және (немесе) халықаралық байланыс операторларының шетелдік байланыс операторларымен өзара іс-қимылы тек қана басқару жүйесі арқылы жүзеге асырылады.

4-1. Шет мемлекеттің аумағындғы шетелдік спутниктік байланыс операторларының жерүсті телекоммуникация желілері арқылы ұйымдастырылған спутниктік байланыс желілерінің халықаралық түйісу нүктелерін тіркеу осы Қағидалардың 10 және 11 тармақтарына сәйкес жүзеге асырылады.

Ескерту. Қағидалар 4-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Ұлттық қауіпсіздік комитеті Төрағасының 31.07.2024 № 107/қе (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

4-2. Спутниктік байланыстың абоненттік құрылғысын Қазақстан Республикасы аумағында орналасқан және Қазақстан Республикасының бірыңғай телекоммуникация желісіне қосылған спутниктік байланыс операторының жерүсті станциясымен қосуды спутниктік байланыс операторлары қамтамасыз етеді.

Спутниктік байланыстың абоненттік құрылғысын шетелдік спутниктік байланыс операторының шет мемлекеттің аумағындағы жерүсті станцияларымен қосқан кезде спутниктік байланыстың абоненттік құрылғысының шығыс трафигі тіркелген халықаралық түйісу нүктесі арқылы өтетін қорғалған байланыс арналары бойынша спутниктік байланыс операторының Қазақстан Республикасы аумағында орналасқан жерүсті станциясына қайта жіберіледі.

Спутниктік байланысты ұйымдастырудың аталған шарттары геостационарлық емес спутниктер қолданылатын байланыс желілерін пайдалану жөніндегі пилоттық жобаларға қолданылмайды.

Ескерту. Қағидалар 4-2-тармақпен толықтырылды - ҚР Ұлттық қауіпсіздік комитеті Төрағасының 31.07.2024 № 107/қе (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

5. Қалааралық және (немесе) халықаралық байланыс операторлары шетелдік байланыс операторларымен трафик алмасуды Заңның 25-бабы 3-тармағының талаптарына сәйкес жүзеге асырады.

6. Қалааралық және (немесе) халықаралық байланыс операторлары өздерінің байланыс желілерін пайдалануға енгізуді олар осы Қағидаларда айқындалған тәртіппен басқару жүйесіне қосылғаннан кейін ғана жүзеге асырады.

7. Қалааралық және (немесе) халықаралық байланыс операторлары басқару жүйесіне қосылған кезде Қазақстан Республикасының тиісті облысының немесе республикалық маңызы бар қаласының барлық абоненттерінің интернет-трафигін сол облыстың немесе республикалық маңызы бар қаланың аумағында орналасқан басқару жүйесінің торабы арқылы өткізуді жүзеге асырады.

Қалааралық және (немесе) халықаралық байланыс операторының және/немесе "Мемлекеттік техникалық қызмет" акционерлік қоғамының (бұдан әрі – МТҚ) тиісті облыстың немесе республикалық маңызы бар қаланың барлық абоненттерінің немесе оның бөлігінің интернет-трафигін басқару жүйесінің торабы арқылы өткізуге техникалық мүмкіндігі болмаған жағдайда, қалааралық және (немесе) халықаралық байланыс операторлары осы интернет-трафикті басқа облыстың немесе республикалық маңызы бар қаланың басқару жүйесінің торабы арқылы өткізуді жүзеге асырады.

8. Басқару жүйесіне қосылмаған байланыс операторлары облыстар мен республикалық маңызы бар қалалар арасында интернет-трафикті басқару жүйесіне қосылған қалааралық және (немесе) халықаралық байланыс операторларының желілері арқылы өткізуді жүзеге асырады.

2-тарау. Қазақстан Республикасының телекоммуникация желілерін орталықтандырылған басқару жүйесінің жұмыс істеу тәртібі

1-параграф. Халықаралық түйісу нүктелерін ұйымдастыру, тіркеу және пайдалану

9. Қазақстан Республикасының халықаралық байланыс операторы өзінің халықаралық коммутациялық станциясын шетелдік байланыс операторларының халықаралық коммутациялық станциясымен қосу үшін халықаралық түйісу нүктесін ұйымдастыруды жүзеге асырады.

10. Халықаралық түйісу нүктесін тіркеу үшін халықаралық байланыс операторы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес нысан бойынша МТҚ-ға шетелдік байланыс операторларымен халықаралық түйісу нүктесін тіркеуге өтініш жолдайды.

11. Халықаралық түйісу нүктесін тіркеуге өтінішті алғаннан кейін МТҚ 10 жұмыс күні ішінде халықаралық байланыс операторына халықаралық түйісу нүктесінің тіркеу нөмірін жібереді.

12. Халықаралық байланыс операторы тіркеу нөмірін алғаннан кейін халықаралық түйісу нүктесін пайдалануға енгізуді жүзеге асырады.

Халықаралық түйісу нүктесін пайдалану халықаралық байланыс операторы оны тіркеу туралы өтініште көрсеткен мақсаты мен міндетіне сәйкес жүзеге асырылады.

13. Шетелдік байланыс операторларымен халықаралық түйісу нүктесінің сыйымдылығы өзгерген жағдайда, халықаралық байланыс операторлары жоспарлы өзгертуге дейін кем дегенде 10 жұмыс күні бұрын, ал төтенше жағдайдарда 5 жұмыс күні бұрын Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша, МТҚ-ға шетелдік байланыс операторларымен халықаралық түйісу нүктесінің сыйымдылығын өзгерту туралы хабарлама жолдайды.

14. Халықаралық түйісу нүктесін таратқан жағдайда халықаралық байланыс операторлары Қағидаларға 3-қосымшаға сәйкес нысан бойынша МТҚ-ға шетелдік байланыс операторларымен түйісу нүктесін тарату туралы хабарлама жолдайды.

2-параграф. Ұйымдастырушылық-техникалық іс-шаралар кешені, басқарушы өлшемдерді қалыптастыру

15. МТҚ басқару жүйесі арқылы Заңның 14 және 41-1-баптарының талаптарын орындауға бағытталған ұйымдастырушылық-техникалық іс-шаралар кешені мен басқарушы өлшемдерді қалыптастыруды мынадай тәртіппен іске асырады:

1) Қазақстан Республикасының ұлттық қауіпсіздік органдарынан және (немесе) бұқаралық ақпарат құралдары саласындағы уәкілетті органынан алынған нұсқама негізінде желілер және (немесе) байланыс құралдары, интернет-ресурстар тізімін қалыптастырады;

2) нұсқамада көрсетілген желілер және (немесе) байланыс құралдары, интернет-ресурстар тізімі үшін басқару жүйесіне басқару параметрлерін (қағидалар жиынтығын) енгізеді;

3) басқару жүйесінде енгізілген басқарушы параметрлердің дұрыс орындалуын тексеруді жүзеге асырады;

4) Ақпараттық жүйелерді немесе электрондық құжат айналымы жүйесін пайдалана отырып, нұсқаманың орындалуы туралы хабарламаны Қазақстан Республикасының ұлттық қауіпсіздік органдарына және (немесе) бұқаралық ақпарат құралдары саласындағы уәкілетті органға жібереді.

МТҚ жабдықты техникалық сүйемелдеуді, басқару жүйесінің бағдарламалық қамтамасыз етуін жаңартуды, баптауды және басқару жүйесінің жұмысындағы іркілістерді жоюды қамтитын басқару жүйесінің жұмысын қамтамасыз ету жөніндегі ұйымдастыру-техникалық іс-шаралар кешенін тәулік бойы жүзеге асырады.

3-параграф. Қолданыстағы байланыс құралдарына және оларды басқаруға қойылатын талаптар, байланыс желілерінде ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету, байланыс желілерін пайдалануға енгізу және олардың орындалуына бақылау жасау

16. Байланыс құралдарына және оларды басқаруға мынадай талаптар қойылады:

1) байланыс және оларды басқару құралдары Қазақстан Республикасының техникалық реттеу саласындағы заңнамасына сәйкес сертификатталады;

2) басқару жүйесін басқаруға қатысатын байланыс құралдары мыналарды қамтиды:

әкімшілердің артықшылық деңгейлерін конфигурациялау;

әкімшілердің іс-әрекеттерін логтау;

желілік шабуылдардан қорғау;

физикалық және логикалық порттардың жай-күйін бақылау;

3) басқару және байланыстыру арналарын резервтеу тәуелсіз географиялық трассалар бойынша ұйымдастырылатын тәуелсіз айналма жолдарын беру арқылы жүзеге асырылады;

4) басқару және байланыстыру арналары ұйымдастырылған басқару жүйесінің жабдығы үздіксіз қуат көздерінен электр қоректендірумен қамтамасыз етіледі.

17. Байланыс арналарында ақпараттық қауіпсіздік:

1) басқару және байланыстыру арналарын жазылған маршруттау алгоритмдері мен қауіпсіздік саясаты бар байланыс құралдары арқылы басқару жүйесінің ішкі шеңберіне қосумен;

2) басқару жүйесінің ішкі шеңберіне қосылуды қамтамасыз ететін басқару және корреляция арналарын резервтеуді жүзеге асырумен;

3) басқару жүйесінің жұмыс істеуін қамтамасыз ету үшін пайдаланылатын басқару және байланыстыру арналарына физикалық қолжетімділікті бақылауды жүзеге асырумен;

4) криптографиялық қорғау құралдары пайдаланылып ұйымдастырылған арналарды қоспағанда, басқару жүйесінің ішкі шеңберін Интернет желісінен оқшаулаумен қамтамасыз етіледі.

18. Осы параграф ережелерінің орындалуын бақылауды Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын байланыс саласында мемлекеттік саясатты іске асыруды, байланыс саласында қызметтерді ұсынатын немесе оларды пайдаланатын тұлғалардың, оның аумақтық бөлімшелерінің қызметін мемлекеттік бақылауды, үйлестіру мен реттеуді жүзеге асыратын орталық атқарушы орган Заңның 2-тарауында айқындалатын құзыреттері шеңберінде жүзеге асырады.

19. Өзінің телекоммуникация желілерін басқару жүйесіне қосу үшін қалааралық және (немесе) халықаралық байланыс операторы Қағидаларға 4-қосымшаға сәйкес нысан бойынша МТҚ-ға басқару жүйесіне қосудың техникалық шарттарын беруге өтініш жолдайды.

20. МТҚ қалааралық және (немесе) халықаралық байланыс операторының өтінішін алған күннен бастап 15 жұмыс күні ішінде Қағидаларға 5-қосымшаға сәйкес нысан бойынша басқару жүйесіне қосылудың техникалық шарттарын (бұдан әрі – техникалық шарттар) береді.

Өтініште дұрыс емес ақпарат көрсетілген жағдайда, МТҚ өтінішті алған күннен бастап 3 жұмыс күні ішінде қалааралық және (немесе) халықаралық байланыс операторына бас тарту себептері негізделген техникалық шарттарды беруден бас тарту жібереді.

21. Қалааралық және (немесе) халықаралық байланыс операторы техникалық шарттарды алған күннен бастап немесе берілген техникалық шарттардың қолданысы басталатын күннен бастап (бұл ретте техникалық шарттардың қолданысы басталатын күн техникалық шарттар берілген күннен бастап 3 айдан кешіктірілмеуі тиіс) күнтізбелік 30 күннің ішінде берілген техникалық шарттарға сәйкес басқару жүйесіне қосылу жөніндегі қажетті техникалық іс-шараларды жүргізеді. Қалааралық және (немесе) халықаралық байланыс операторы электрондық пошта арқылы МТҚ-ға хабарлама жіберіп, телефон байланысы арқылы жұмыс тәртібімен келісілгеннен кейін интернет-трафикті өткізуді жүзеге асырады.

22. Қалааралық және (немесе) халықаралық байланыс операторы берілген басқару жүйесіне қосылудың техникалық шарттарына сәйкес байланыс арнасын таратуға дейін 5 жұмыс күні бұрын МТҚ-ны жазбаша хабардар етеді.

4-параграф. Қалааралық және халықаралық байланыс операторларының басқару жүйесінің жұмыс істеуін қамтамасыз ету үшін қажетті байланыс желілерін және арналарын ұсынуы

23. МТҚ басқару жүйесінің жұмыс істеуіне қажетті байланыстыру арналары мен басқару арналарының санын, сондай-ақ олардың өткізу қабілетін есептеуді жүргізеді және қалааралық және халықаралық байланыс операторларына орындалған есептеулердің нәтижелерімен хат жібереді.

Қалааралық және халықаралық байланыс операторлары алынған есептеулерге сәйкес өз қаражаты есебінен басқару жүйесінің жұмыс істеуіне қажетті байланыстыру арналары мен басқару арналарын, сондай-ақ байланыс желілерін ұсынады.

24. МТҚ байланыстыру арналары мен басқару арналарын қалааралық және халықаралық байланыс операторларының орналасқан нүктелерінде басқару жүйесінің тораптарына қосуды жүргізеді.

25. Байланыстыру және басқару арналарының жұмысында кідірулер немесе зақымдалулар орын алған жағдайда МТҚ қалааралық және халықаралық байланыс операторын жазбаша хабардар етеді.

Хабарламаны алғаннан кейін қалааралық және халықаралық байланыс операторы оларды қалпына келтіру немесе олар зақымдалған жағдайда арналарды ауыстыру бойынша шаралар қолданады.

26. Қалааралық және халықаралық байланыс операторының жаңа телекоммуникация желілерін басқару жүйесіне қосқан жағдайда, МТҚ қосудан кейін күнтізбелік 30 күн ішінде байланыстыру арналарының өткізу қабілетінің көлемін есептеуді жүргізеді және ол ұлғайған жағдайда қалааралық және халықаралық байланыс операторларына байланыстыру арналарын кеңейту үшін қажетті көлемді көрсете отырып, хат жібереді.

МТҚ көрсеткен көлемге сәйкес қалааралық және халықаралық байланыс операторлары байланыстыру арналарының өткізу қабілетін жоғарылатады.

	Қазақстан Республикасының телекоммуникация желілерін орталықтандырылған басқару жүйесінің жұмыс істеу қағидаларына 1-қосымша
	Нысан

Шетелдік байланыс операторларымен халықаралық түйісу нүктесін тіркеуге ӨТІНІШ

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

(жеке тұлғаның тегі, аты, әкесінің аты (бар болса) немесе заңды тұлғаның атауы)

_________________________________________________________________________

(шетелдік байланыс операторының атауы) шетелдік байланыс операторымен трафик

алмасуды жүзеге асыру үшін

_________________________________________________________________________

(халықаралық түйісу нүктесінің мақсаты мен пайдалануға енгіуздің міндеті)

__________________________________________________________________________

(түйісу нүктесінің географиялық координаттары, жабдық пен оның орналасқан орны

туралы мәліметтер)

__________________________________________________________________________

(техникалық параметрлері: трафиктің көлемі, түрі) халықаралық түйісу нүктесін тіркеу

жүргізуді сұрайды.

__________________________ (қолы, күні)

Мөр орыны (бар болса)

	Қазақстан Республикасының телекоммуникация желілерін орталықтандырылған басқару жүйесінің жұмыс істеу қағидаларына 2-қосымша
	Нысан

Шетелдік байланыс операторларымен халықаралық түйісу нүктесінің сыйымдылығын өзгерту туралы ХАБАРЛАМА

Түйісу нүктесінің тіркеу нөмірі №_____________________________________________

(мемлекеттік техникалық қызмет берген)

__________________________________________________________________________

(жеке тұлғаның тегі, аты, әкесінің аты (бар болса) немесе заңды тұлғаның атауы)

түйісу нүктесінің сыйымдылығын өзгертетіні (ұлғайту/азайту) туралы хабарлайды

__________________________________________________________________________

(түйісу нүктесінің географиялық координаттары, жабдық пен оның орналасқан орны

туралы мәліметтер)

__________________________________________________________________________

(жаңа техникалық параметрлері: трафиктің көлемі, түрі)

__________________________________________________________________________

(жалпы түйісу сыйымдылығы: Гбит / с)

шетелдік байланыс операторымен трафик алмасуды жүзеге асыру үшін

_________________________________________________________________________

(шетелдік байланыс операторының атауы)

___________________________________

(қолы, күні)

	Қазақстан Республикасының телекоммуникация желілерін орталықтандырылған басқару жүйесінің жұмыс істеу қағидаларына 3-қосымша
	Нысан

Шетелдік байланыс операторларымен түйісу нүктесін тарату туралы ХАБАРЛАМА

Түйісу нүктесінің тіркеу нөмірі

№_______________________________________________________________________

(мемлекеттік техникалық қызмет берген)

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

(жеке тұлғаның тегі, аты, әкесінің аты (бар болса) немесе заңды тұлғаның атауы)

түйісу нүктесін таратады__ _________________________________________________

__________________________________________________________________________

(түйісу нүктесінің географиялық координаттары, жабдық пен оның орналасқан орны

туралы мәліметтер)

cебебі бойынша____________________________________________________________

__________________________

(қолы, күні)

Мөр орыны (бар болса)

	Қазақстан Республикасының телекоммуникация желілерін орталықтандырылған басқару жүйесінің жұмыс істеу қағидаларына 4-қосымша
	Нысан

Телекоммуникация желілерін орталықтандырылған басқару жүйесіне қосу үшін техникалық шарттар беруге ӨТІНІШ

Қалааралық және (немесе) халықаралық байланыс операторы

______________________атынан негізінде әрекет ететін _______________________

(байланыс операторы) (тегі, аты, әкесінің аты (бар болса), лауазымы)

Қазақстан Республикасының телекоммуникация желілерін орталықтандырылған

басқару жүйесіне қосылудың техникалық шарттарын беруді сұрайды:

Байланыс операторы
Заңды мекенжайы/тұрғылықты жері
Жеке сәйкестендiру нөмiрі/бизнес-сәйкестендiру нөмiрi
Қосылу мекенжайы
Арналар саны
Өткізу қабілеті
Жауапты орындаушының тегі, аты, әкесінің аты (бар болса)
Жауапты орындаушының телефоны

20___ жылғы "____" _________________

_______________________

(қолы)

Мөр орыны (бар болса)

	Қазақстан Республикасының телекоммуникация желілерін орталықтандырылған басқару жүйесінің жұмыс істеу қағидаларына 5-қосымша
	Нысан
	20___ жылғы "___"_________

Телекоммуникация желілерін орталықтандырылған басқару жүйесіне қосылуға арналған №___ ТЕХНИКАЛЫҚ ШАРТТАР

Қалааралық және халықаралық байланыс операторының атауы
Объектінің атауы мен мекенжайы
Қалааралық және (немесе) халықаралық байланыс операторының сыртқы интернет-арнасының атауы
Қалааралық және (немесе) халықаралық байланыс операторынан Қазақстан Республикасының телекоммуникация желілерін орталықтандырылған басқару жүйесіне дейін қосу өлшемдері
Қазақстан Республикасының телекоммуникация желілерін орталықтандырылған басқару жүйесінен қалааралық және (немесе) халықаралық байланыс операторына дейін қосу өлшемдері
Қазақстан Республикасының телекоммуникация желілерін орталықтандырылған басқару жүйесіне қосуға қойылатын талаптар
Мемлекеттік техникалық қызметтің нөмірлеуіне сәйкес арнаның нөмірі
Техникалық шарттың жарамдылық мерзімі
Мемлекеттік техникалық қызмет атынан жауапты тұлға