ИПС "Әділет"

В соответствии с пунктом 3 статьи 216 Кодекса Республики Казахстан от 27 декабря 2017 года "О недрах и недропользовании" ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемую Инструкцию по составлению плана горных работ.

2. Комитету геологии и недропользования Министерства по инвестициям и развитию Республики Казахстан обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) в течение десяти календарных дней со дня государственной регистрации настоящего приказа направление его копии на бумажном носителе и в электронной форме на казахском и русском языках в Республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Республиканский центр правовой информации" для официального опубликования и включения в Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов Республики Казахстан;

3) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства по инвестициям и развитию Республики Казахстан;

4) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан представление в Юридический департамент Министерства по инвестициям и развитию Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятий, согласно подпунктам 1), 2) и 3) настоящего пункта.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан.

4. Настоящий приказ вводится в действие с 29 июня 2018 года и подлежит официальному опубликованию.

Министр
по инвестициям и развитию
Республики Казахста

Ж. Қасымбек

"СОГЛАСОВАН"
Министр энергетики
Республики Казахстан
________________ К. Бозумбаев
"____" _____________ 2018 год

Утверждена
приказом Министра
по инвестициям и развитию
Республики Казахстан
от 18 мая 2018 года №351

Инструкция по составлению плана горных работ

Глава 1. Общие положения

1. Настоящая Инструкция по составлению плана горных работ (далее – Инструкция) разработана в соответствии с пунктом 3 статьи 216 Кодекса Республики Казахстан от 27 декабря 2017 года "О недрах и недропользовании" (далее – Кодекс).

Сноска. Пункт 1 - в редакции приказа Министра промышленности и строительства РК от 02.07.2024 № 240 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня его первого официального опубликования).

2. План горных работ разрабатывается и утверждается недропользователем, за исключением технического проекта разработки месторождения, предусмотренного подпунктом 5) пункта 4 настоящей Инструкции, который утверждается уполномоченным органом по изучению недр.

Сноска. Пункт 2 - в редакции приказа Министра промышленности и строительства РК от 02.07.2024 № 240 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня его первого официального опубликования).

3. Содержание плана горных работ определяется недропользователем самостоятельно с учетом настоящей инструкции и требований экологической и промышленной безопасности.

Глава 2. Порядок составления плана горных работ

4. План горных работ содержит:

1) виды и методы работ по добыче полезных ископаемых, предусматривающие:

методы размещения наземных и подземных сооружений;

очередность отработки запасов;

2) способы проведения работ по добыче полезных ископаемых, предусматривающие:

способы вскрытия и системы разработки месторождения полезных ископаемых;

способы проведения горно-капитальных, горно-подготовительных, нарезных, эксплуатационно-разведочных и закладочных работ;

обоснование нормативов вскрытых, подготовленных и готовых к выемке запасов полезных ископаемых;

обоснование и технико-экономические расчеты нормируемых потерь и разубоживания;

сведения о временно-неактивных запасах, причинах их образования и намечаемых сроках их погашения;

обоснование оптимальных параметров выемочных единиц, уровня полноты извлечения полезных ископаемых из недр;

3) примерные объемы и сроки проведения работ, предусматривающие:

календарный график горных работ с объемами добычи и показателями качества полезного ископаемого в пределах срока действия контракта (лицензии) в рамках контрактной территории (участка недр);

объемы горно-капитальных, горно-подготовительных, нарезных, эксплуатационно-разведочных и закладочных работ;

объемы и коэффициент вскрыши;

4) используемые технологические решения, предусматривающие:

применение средств механизации и автоматизации производственных процессов.

мероприятия по соблюдению нормируемых потерь полезного ископаемого;

мероприятия по сохранению в недрах или складированию забалансовых запасов для их последующего промышленного освоения;

в случае необходимости детальную и эксплуатационную разведку;

геологическое и маркшейдерское обеспечение работ;

эффективное использование дренажных вод, вскрышных и вмещающих пород;

меры безопасности работы производственного персонала и населения, зданий и сооружений, объектов окружающей среды от вредного воздействия работ, связанных с недропользованием;

технические средства и мероприятия по достоверному учету количества и качества добываемого минерального сырья, а также их потерь и отходов производства;

технико-экономическое обоснование, включающее следующие основные показатели:

расчет необходимых инвестиций для освоения месторождений;

расходы на эксплуатацию месторождений;

налоги и другие платежи;

расчет дохода и прибыли от промышленной эксплуатации.

5) технический проект разработки месторождения в части учета потерь в недрах при добыче твердых полезных ископаемых, утвержденный уполномоченным органом по изучению недр в соответствии с пунктом 8 статьи 72 Кодекса.

Сноска. Пункт 4 с изменением, внесенным приказом Министра промышленности и строительства РК от 02.07.2024 № 240 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня его первого официального опубликования).

5. План горных работ содержит описание территории участка недр с расчетами (размер) площади и географическими координатами угловых точек.

План горных работ, предусматривающий добычу общераспространенных полезных ископаемых, разрабатывается с учетом нижней границы участка добычи общераспространенных полезных ископаемых, которая располагается на глубине не ниже тридцати метров от самой нижней точки земной поверхности участка недр.

План горных работ на добычу твердых полезных ископаемых разрабатывается на срок не более двадцати пяти последовательных лет. План горных работ на добычу общераспространенных полезных ископаемых разрабатывается на срок не более десяти последовательных лет.

6. При составлении плана горных работ учитываются: контуры ресурсов и запасов твердых полезных ископаемых, наблюдательные гидрогеологические скважины, расположение рудника и перспектива развития его границ, вспомогательные объекты рудника и объекты инфраструктуры, объекты размещения вскрыши (вмещающей породы) и бедных (некондиционных) руд.

7. План горных работ может предусматривать размещение техногенных минеральных образований горно-перерабатывающего производства. Объекты размещения техногенных минеральных образований горно-обогатительного производства могут располагаться на отдельном участке недр в соответствии с лицензией на использование пространства недр.

8. Принимаемые планом горных работ технические решения сопровождаются соответствующей графической документацией.

9. Планом горных работ предусматриваются меры недопущения оставлений в недрах запасов полезного ископаемого, предоставленные недропользователю условиями лицензии или контракта, за исключением нормируемых потерь.

Объем горной массы и (или) перемещаемой почвы в ходе добычи полезных ископаемых планом горных работ не ограничивается, если это не противоречит требованиям экологической и промышленной безопасности.

В случае изменения видов, методов и (или) способов планируемых работ по добыче, а также технологий, примерных объемов и сроков проведения работ, изменения состава производственных объектов и объектов инфраструктуры, недропользователь вносит соответствующие изменения в план горных работ и представляет его уполномоченному органу в области твердых полезных ископаемых.

Изменения в план горных работ требуют согласования с уполномоченными органами в области охраны окружающей среды и промышленной безопасности в случаях:

1) увеличения рисков проведения операций по добыче, предусмотренных в плане горных работ;

2) планируемых изменений в операциях по добыче, влекущих дополнительные риски, не предусмотренных в плане горных работ, ранее согласованном с уполномоченными органами в области охраны окружающей среды и промышленной безопасности;

3) планируемых изменений в операциях по добыче, осуществление которых приведет к тому, что экологические показатели, указанные в плане горных работ, не будут достигнуты;

4) планируемых изменений в операциях по добыче, предполагающих дополнительные нарушения целостности земельного покрова;

5) планируемых изменений в параметрах основных объектов рудника;

6) планируемых изменений в количестве основных объектов рудника.

Глава 3. Экологическая безопасность плана горных работ

10. План горных работ составляется с учетом требований экологического законодательства Республики Казахстан.

11. Экологическое состояние недр обеспечивается нормированием предельно допустимых эмиссий, ограничением или запретом деятельности по недропользованию или отдельных ее видов.

12. План горных работ включает оценку воздействия планируемой деятельности на окружающую среду и содержит раздел "Охрана окружающей среды", предусматривающий:

1) применение специальных методов разработки месторождений в целях сохранения целостности земель с учетом технической, технологической, экологической и экономической целесообразности;

2) предотвращение техногенного опустынивания земель;

3) применение предупредительных мер от проявлений опасных техногенных процессов;

4) охрана недр от обводнения, пожаров и других стихийных факторов, осложняющих эксплуатацию и разработку месторождений;

5) предотвращение загрязнения недр, особенно при подземном хранении веществ и материалов, захоронении вредных веществ и отходов;

6) обеспечение экологических и санитарно-эпидемиологических требований при складировании и размещении отходов;

7) сокращение территорий нарушаемых и отчуждаемых земель путем опережающего до начала работ строительства автомобильных дорог по рациональной схеме, а также использования других методов, включая кустовой способ строительства скважин, применение технологий с внутренним отвалообразованием, использование отходов добычи и переработки минерального сырья;

8) предотвращение ветровой эрозии почвы, отвалов вскрышных пород и отходов производства, их окисления и самовозгорания;

9) изоляция поглощающих и пресноводных горизонтов для исключения их загрязнения;

10) предотвращение истощения и загрязнения подземных вод, в том числе применение нетоксичных реагентов при приготовлении промывочных жидкостей;

11) очистка и повторное использование буровых растворов;

12) ликвидация остатков буровых и горюче-смазочных материалов экологически безопасным способом.

Глава 4. Промышленная безопасность плана горных работ

13. План горных работ составляется с учетом требований промышленной безопасности.

14. План горных работ содержит мероприятия по предупреждению и ликвидации аварий, несчастных случаев и профилактике профессиональных заболеваний, включающий в себя:

1) планирование и проведение мероприятий по предупреждению и ликвидации аварий;

2) приостановление работ в случае возникновения непосредственной угрозы жизни работников, выведение людей в безопасное место и осуществление мероприятий, необходимых для выявления опасности;

3) использование машин, оборудования и материалов, содержание зданий и сооружений в состоянии, соответствующем требованиям правил и норм безопасности и санитарных норм;

4) учет, надлежащее хранение и транспортирование взрывчатых материалов и опасных химических веществ, а также правильное и безопасное их использование;

5) осуществление специальных мероприятий по прогнозированию и предупреждению внезапных прорывов воды, выбросов газов, полезных ископаемых и пород, а также горных ударов;

6) своевременное пополнение технической документации и планов ликвидации аварий данными, уточняющими границы зон безопасного ведения работ;

7) выполнение иных требований, предусмотренных законодательством Республики Казахстан о гражданской защите.

15. План горных работ разрабатывается с учетом наилучшей практики осуществления специальных комплексных организационно-технических мероприятий, предусматривающих улучшение состава рудничной атмосферы, совершенствование технологии ведения горных работ и использования средств коллективной и индивидуальной защиты, направленных на предупреждение профессиональных заболеваний и производственного травматизма.

РҚАО-ның ескертпесі!
Осы бұйрық 29.06.2018 бастап қолданысқа енгізіледі.

"Жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану туралы" 2017 жылғы 27 желтоқсандағы Қазақстан Республикасы Кодексінің 216-бабының 3-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса беріліп отырған Тау-кен жұмыстарының жоспарын жасау бойынша нұсқаулық бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігінің Геология және жер қойнауын пайдалану комитеті заңнамада белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы бұйрық мемлекеттік тіркелген күнінен бастап күнтізбелік он күн ішінде оның қазақ және орыс тілдеріндегі қағаз тасығыштағы және электрондық нысандағы көшірмелерін Қазақстан Республикасы Нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне ресми жариялау және енгізу үшін "Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына жіберуді;

3) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды;

4) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде осы тармақтың 1), 2) және 3) тармақшаларына сәйкес іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігінің Заң департаментіне ұсынуды қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Инвестициялар және даму вице-министріне жүктелсін.

4. Осы бұйрық 2018 жылғы 29 маусымнан бастап қолданысқа енгізіледі және ресми жариялануға жатады.

Қазақстан Республикасының
Инвестициялар және даму министрі

Ж. Қасымбек

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасының

Энергетика министрі

________________ Қ. Бозымбаев

2018 жылғы "____" _________

Қазақстан Республикасы
Инвестициялар және даму
министрінің 2018 жылғы
18 мамырдағы № 351
бұйрығымен бекітілген

Тау-кен жұмыстарының жоспарын жасау бойынша нұсқаулық

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Тау-кен жұмыстарының жоспарын жасау бойынша нұсқаулық (бұдан әрі – Нұсқаулық) "Жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану туралы" 2017 жылғы 27 желтоқсандағы Қазақстан Республикасы Кодексінің (бұдан әрі – Кодекс) 216-бабының 3-тармағына сәйкес әзірленген.

Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Өнеркәсіп және құрылыс министрінің 02.07.2024 № 240 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2. Осы Нұсқаулықтың 4-тармағының 5) тармақшасында көзделген кен орнын игерудің техникалық жобасын қоспағанда, тау-кен жұмыстарының жоспарын жер қойнауын пайдаланушы әзірлейді және бекітеді, оны жер қойнауын зерттеу жөніндегі уәкілетті орган бекітеді.

Ескерту. 2-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Өнеркәсіп және құрылыс министрінің 02.07.2024 № 240 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

3. Тау-кен жұмыстары жоспарының мазмұнын жер қойнауын пайдаланушы экологиялық және өнеркәсіптік қауіпсіздік талаптарын ескере отырып, дербес айқындайды.

2-тарау. Тау-кен жұмыстарының жоспарының әзірлену тәртібі

4. Тау-кен жұмыстарының жоспары мыналарды:

1) мыналарды:

жер үсті және жер асты құрылыстарының орналастыру әдістерін;

қорларды өңдеу кезектілігін көздейтін пайдалы қазбаларды өндіру жөніндегі жұмыстардың түрлері мен әдістерін;

2) мыналарды:

пайдалы қазбалардың кен орнын аршу тәсілдері мен игеру жүйесін;

күрделі тау-кендік, тау-кен-даярлық, кесу, пайдалану-барлау және толтыру жұмыстарын жүргізу тәсілдерін;

пайдалы қазбалар қорларының аршылған, дайындалған және алуға дайын нормативтерінің негіздемесін;

құнарсыздану мен нормаланған ысыраптың техникалық-экономикалық негіздемесі мен есептерін;

уақытша белсенді емес қорлары, олардың түзілу себептері және олардың белгіленген жою мерзімдері туралы мәліметтерін;

жер қойнауынан пайдалы қазбаларды алудың деңгейі алыну бірліктерінің қолайлы параметрлерінің негіздемесін көздейтін пайдалы қазбаларды өндіру жөніндегі жұмыстарды жүргізу тәсілдерін;

3) мыналарды:

келісімшарттық аумақ (жер қойнауы учаскесі) шеңберінде келісімшарттың (лицензия) қолдану мерзімі шегінде пайдалы қазбалардың өндіру көлемдері мен сапа көрсеткіштері бар тау-кен жұмыстарының күнтізбелік кестесін;

күрделі тау-кендік, тау-кен-даярлық, кесу, пайдалану-барлау және толтыру жұмыстарының көлемін;

аршу көлемдері мен коэффициентін көздейтін жұмыстардың болжамды көлемі мен жүргізу мерзімдерін;

4) мыналарды:

өндірістік процестерді механикаландыру және автоматтандыру құралдарын қолдануды;

пайдалы қазбалар нормаланған ысыраптарды сақтау бойынша іс-шараларды;

жер қойнауындағы немесе кейіннен оларды өнеркәсіптік игеру үшін теңгерімнен шектелген қорларды сақтау немесе қоймалау бойынша іс-шараларды;

қажет болған жағдайда егжей-тегжейлі және пайдаланымдық барлауды;

геологиялық және маркшейдерлік жұмыспен қамтамасыз етуді;

дренаждық суларды, аршылған және жанасқан жыныстарды тиімді пайдалануды;

жер қойнауын пайдалануға байланысты жұмыстардың зиян келтіруінен, өндірістік персоналдың және тұрғындардың, ғимараттардың және құрылыстардың, қоршаған орта объектілерінің қауіпсіздігі шараларын;

өндірілген минералдық шикізат көлемі мен сапасының дұрыс есебі бойынша техникалық құралдар мен іс-шараларды, сондай-ақ олардың шығындары мен өндіріс қалдықтарын;

мынадай негізгі көрсеткіштерді:

қамтитын, техникалық-экономикалық негіздемені көздейтін:

кен орнын игеру үшін қажетті инвестициялардың есептерін;

кен орындарын пайдаланудың шығындарын;

салықтар және басқа да төлемдерін;

өнеркәсіптік пайдаланудың кірістері мен шығындарының есептерін пайдаланатын технологиялық шешімдерді қамтиды;

5) Кодекстің 72-бабы 8-тармағына сәйкес жер қойнауын зерттеу жөніндегі уәкілетті орган бекіткен қатты пайдалы қазбаларды өндіру кезіндегі жер қойнауындағы ысыраптарды есепке алу бөлігіндегі кен орнын игерудің техникалық жобасы.

Ескерту. 4-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Өнеркәсіп және құрылыс министрінің 02.07.2024 № 240 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

5. Тау-кен жұмыстарының жоспары алаң есептері (көлемдері) және бұрыш нүктелерінің географиялық координаттары бар жер қойнауы учаскесі аумағының сипаттамасын қамтиды.

Кең таралған пайдалы қазбаларды өндіруді көздейтін тау-кен жұмыстарының жоспары жер қойнауы учаскесінің жер бетінің ең төменгі нүктесі отыз метрден төмен емес тереңдікте орналасқан кең таралған пайдалы қазбаларды өндіру учаскесінің төменгі шекарасын есепке ала отырып әзірленеді.

Пайдалы қатты қазбаларды өндіруге тау-кен жұмыстарының жоспары келесі жиырма бес жылдан артық емес мерзімге әзірленеді. Кең таралған пайдалы қазбаларды өндіруге Тау-кен жұмыстарының жоспары келесі он жылдан артық емес мерзімге әзірленеді.

6. Тау-кен жұмыстарының жоспарын дайындағанда: қатты пайдалы қазбалар қорлары мен ресурстарының контурлары, қадағалау гидрогеологиялық ұңғымалары, кеніштің орналасқан жері және оның шекараларын дамыту перспективасы, кеніштің қосалқы объектілері және инфрақұрылым объектілері, аршылымның (жанасқан жыныс) және селдір (кондициялы емес) кеннің орналасу объектілері ескеріледі.

7. Тау-кен жұмыстарының жоспарында тау-кен қайта өңдеу өндірісінің техногендік минералдық түзілімдерін орналастыру, өндіру учаскесінің шекараларын айқындау кезінде орналастырылуы және есепке алынуы мүмкін. Тау-кен байыту өндірісінің техногендік минералдық түзілімдерін орналастыру объектілері жер қойнауы кеңістігін пайдалануға арналған лицензияға сәйкес жер қойнауының жеке учаскесінде орналастырылуы мүмкін.

8. Тау-кен жұмыстарының жоспарымен қабылданатын техникалық шешімдер тиісті графикалық құжаттамамен қолдау жүргізіледі.

9. Тау-кен жұмыстарының жоспарымен, нормаланған ысыраптарды қоспағанда, жер қойнауын пайдаланушыға лицензияның немесе келісімшарттың талаптарымен ұсынылған пайдалы қазбалар қорларын жер қойнауында қалдыруға жол берілмейді.

Егер бұл экологиялық және өнеркәсіптік қауіпсіздік талаптарына қайшы келмесе, пайдалы қазбаларды өндіру барысындағы тау-кен массасының және (немесе) орын ауыстырылатын топырақтың көлемі шектелмейді.

Өндіру бойынша жоспарланатын жұмыстардың түрлері, әдістері және (немесе) тәсілдері, сондай-ақ жұмыстарды жүргізу технологиялары, болжамды көлемдері мен мерзімдері өзгертілген, өндірістік объектілердің және инфрақұрылым объектілерінің құрамы өзгертілген жағдайда жер қойнауын пайдаланушы тау-кен жұмыстарының жоспарына тиісті өзгерістер енгізеді.

Тау-кен жұмыстарының жоспарына өзгерістер:

1) тау-кен жұмыстарының жоспарында көзделген өндіру жөніндегі операцияларды жүргізу тәуекелдері ұлғайған;

2) бұған дейін қоршаған ортаны қорғау саласындағы және өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы уәкілетті органдармен келісілген тау-кен жұмыстарының жоспарында көзделмеген, қосымша тәуекелдерге алып келетін өндіру жөніндегі операцияларға жоспарланған өзгерістер;

3) жүзеге асырылуы тау-кен жұмыстарының жоспарында көрсетілген экологиялық көрсеткіштерге қол жеткізбеуге алып келетін өндіру жөніндегі операцияларға жоспарланған өзгерістер;

4) жер жабынының тұтастығын қосымша бұзуды болжайтын өндіру жөніндегі операцияларда жоспарланған өзгерістер;

5) кеніштің негізгі объектілері параметрлеріндегі жоспарланған өзгерістер;

6) кеніштің негізгі объектілері санындағы жоспарланған өзгерістер болған жағдайларда қоршаған ортаны қорғау және өндірістік қауіпсіздік саласындағы уәкілетті органдармен келісуді талап етеді.

3-тарау. Тау-кен жұмыстары жоспарының экологиялық қауіпсіздігі

10. Тау-кен жұмыстарының жоспары Қазақстан Республикасы экологиялық қауіпсіздік заңнамасының талаптарын ескере отырып әзірленеді.

11. Жер қойнауының экологиялық жай-күйі шекті жол берілетін эмиссияларды нормалаумен, жер қойнауын пайдалану жөніндегі қызметті немесе оның жекелеген түрлерін шектеумен немесе оларға тыйым салумен қамтамасыз етіледі.

12. Тау-кен жұмыстарының жоспары жоспарланатын қызметтiң қоршаған ортаға тигiзетiн әсерiне баға беруді қамтиды және мыналарды көздейтін "Қоршаған ортаны қорғау" бөлiмiнен тұрады:

1) техникалық, технологиялық, экологиялық және экономикалық орындылық есебімен жердің тұтастығын сақтау мақсатында кен орнын игеруде арнайы тәсілді қолдану;

2) жердiң техногендiк шөлейттенуiне жол бермеу;

3) қауiптi техногендiк процестердiң пайда болуынан сақтандыру шараларын қолдану;

4) жер қойнауын су басудан, өрттен және кен орындарын пайдалану мен қазуды қиындататын басқа да дүлей факторлардан қорғау;

5) жер қойнауының, әсiресе заттар мен материалдарды жер астында сақтау, зиянды заттар мен қалдықтарды көму кезiнде ластануын болғызбау;

6) қалдықтарды жинап қою мен орналастыру кезiнде экологиялық және санитарлық-эпидемиологиялық талаптарды қамтамасыз ету;

7) автомобиль жолдарын салу жұмыстары басталмас бұрын ұтымды схема бойынша, сондай-ақ ұңғымаларды бұрғылауда тармақты тәсiлдi қоса алғанда басқа да әдiстердi пайдалану, iшкi үйiндiлер жасау технологиясын қолдану, минералдық шикiзатты өндiру мен өңдеудiң қалдықтарын пайдалану арқылы бұзылатын және бүлiнетiн жердiң аумағын азайту;

8) топырақтың жел эрозиясына ұшырауын, аршу жыныстары және өндiрiс қалдықтарының құлауын, олардың тотықтануы мен өздiгiнен жануын болғызбау;

9) сiңiрме және тұщы су қабаттарының ластануын болғызбау үшiн оларды оқшаулау;

10) жер асты суларының сарқылуын және ластануын болғызбау, оның iшiнде жуғыш сұйықтарды дайындағанда уытсыз реагенттердi қолдану;

11) бұрғылау ерiтiндiлерiн тазалау және қайталап пайдалану;

12) бұрғылау және жанар-жағармай материалдарының қалдықтарын экологиялық қауiпсiз тәсiлмен жою.

4-тарау. Тау-кен жұмыстарының жоспарының өнеркәсіптік қауіпсіздігі

13. Тау-кен жұмыстарының жоспары өнеркәсіптік қауіпсіздік талаптарын ескере отырып әзірленеді.

14. Тау-кен жұмыстарының жоспары апаттардың, жазатайым оқиғалардың алдын алу мен оларды жою және кәсіптік аурулардың профилактикасы бойынша мыналарды қамтиды:

1) аварияларды жою және алдын алу шараларын жоспарлау және өткізу;

2) жұмыскерлердің өміріне тікелей қауіп төнген жағдайда жұмысты тоқтата тұру, адамдарды қауіпсіз жерге шығару және қауіпті анықтау үшін қажетті іс-шараларды жүзеге асыру;

3) қауіпсіздік қағидалары мен нормаларының және санитариялық нормалардың талаптарына сай келетін күйде машиналарды, жабдықтар мен материалдарды пайдалану, ғимараттар мен құрылыстарды күтіп ұстау;

4) жарылғыш материалдар мен қауіпті химиялық заттарды есепке алу, тиісті сақтау және тасымалдау, сондай-ақ оларды дұрыс және қауіпсіз пайдалану;

5) судың кенеттен бұзып өтуін, газдың ауаға шығуын, пайдалы қазбалар мен жыныстардың атқылауын, сондай-ақ тау-кен соққысын болжау және олардың алдын алу жөніндегі арнайы іс-шараларды жүзеге асыру;

6) техникалық құжаттаманы және авариялар салдарын жою жоспарларын жұмыстарды қауіпсіз жүргізу аймақтарының шекараларын нақтылайтын деректермен уақтылы толықтыру;

7) Қазақстан Республикасының азаматтық қорғау туралы заңнамасында көзделген өзге де талаптарды орындау.

15. Тау-кен жұмыстарының жобасы кеніштік атмосфераның құрамын жақсартуды, тау-кен жұмыстарын жүргізу және кәсіптік аурулар мен өндірістік жарақаттанудың алдын алуға бағытталған ұжымдық және жеке қорғану құралдарын пайдалану технологиясын жетілдіруді көздейтін арнайы кешенді ұйымдастырушылық-техникалық іс-шараларды жүзеге асырудың озық практикасын есепке ала отырып әзірленеді.

Об утверждении Инструкции по составлению плана горных работ