ИПС "Әділет"

Сноска. Заголовок - в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 30.11.2020 № 139 (вводится в действие с 16.12.2020).

В соответствии с законами Республики Казахстан от 30 марта 1995 года "О Национальном Банке Республики Казахстан" и 26 июля 2016 года "О платежах и платежных системах" Правление Национального Банка Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:

1. Утвердить прилагаемые Правила применения ограниченных мер воздействия к операторам платежных систем, операционным центрам платежных систем, поставщикам платежных услуг, не являющимся банками, филиалами банков-нерезидентов Республики Казахстан и организациями, осуществляющими отдельные виды банковских операций.

Сноска. Пункт 1 - в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 30.11.2020 № 139 (вводится в действие с 16.12.2020).

2. Департаменту платежных систем (Ашыкбеков Е.Т.) в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

1) совместно с Юридическим департаментом (Сарсенова Н.В.) государственную регистрацию настоящего постановления в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) в течение десяти календарных дней со дня государственной регистрации настоящего постановления его направление на казахском и русском языках в Республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Республиканский центр правовой информации" для официального опубликования и включения в Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов Республики Казахстан;

3) размещение настоящего постановления на официальном интернет-ресурсе Национального Банка Республики Казахстан после его официального опубликования;

4) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего постановления представление в Юридический департамент сведений об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 2), 3) настоящего пункта и пунктом 3 настоящего постановления.

3. Управлению по защите прав потребителей финансовых услуг и внешних коммуникаций (Терентьев А.Л.) обеспечить в течение десяти календарных дней после государственной регистрации настоящего постановления направление его копии на официальное опубликование в периодические печатные издания.

4. Контроль за исполнением настоящего постановления возложить на заместителя Председателя Национального Банка Республики Казахстан Курманова Ж.Б.

5. Настоящее постановление вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Председатель
Национального Банка

Д. Акишев

Утверждены
постановлением Правления
Национального Банка
Республики Казахстан
от 27 августа 2018 года № 181

Правила применения ограниченных мер воздействия к операторам платежных систем, операционным центрам платежных систем, поставщикам платежных услуг, не являющимся банками, филиалами банков-нерезидентов Республики Казахстан и организациями, осуществляющими отдельные виды банковских операций

Глава 1. Общие положения

1. Настоящие Правила применения ограниченных мер воздействия к операторам платежных систем, операционным центрам платежных систем, поставщикам платежных услуг, не являющимся банками, филиалами банков-нерезидентов Республики Казахстан и организациями, осуществляющими отдельные виды банковских операций, (далее – Правила) разработаны в соответствии с законами Республики Казахстан от 30 марта 1995 года "О Национальном Банке Республики Казахстан" и 26 июля 2016 года "О платежах и платежных системах" и определяют порядок применения Национальным Банком Республики Казахстан (далее – Национальный Банк) ограниченных мер воздействия в отношении операторов платежных систем, операционных центров платежных систем, поставщиков платежных услуг, не являющихся банками, филиалами банков-нерезидентов Республики Казахстан и организациями, осуществляющими отдельные виды банковских операций, (далее – небанковские субъекты рынка платежных услуг).

Правила действуют на территории Республики Казахстан и распространяются на резидентов Республики Казахстан.

Сноска. Пункт 1 с изменениями, внесенными постановлениями Правления Национального Банка РК от 28.11.2019 № 221 (вводится в действие с 01.01.2020); от 30.11.2020 № 139 (вводится в действие с 16.12.2020).

2. Национальный Банк применяет ограниченную меру воздействия в отношении небанковского субъекта рынка платежных услуг с учетом одного или нескольких из следующих факторов:

1) уровня риска.

Под риском понимается вероятность возникновения негативных последствий в виде нарушения прав и свобод граждан, нанесения ущерба интересам общества и государству в результате неисполнения и (или) неполного исполнения небанковским субъектом рынка платежных услуг требований, установленных законодательством Республики Казахстан о противодействии легализации (отмывании) доходов, полученных преступным путем, и финансированию терроризма, а также о платежах и платежных системах, при осуществлении деятельности, а также ухудшения способности небанковского субъекта рынка платежных услуг выполнять свои обязательства по обеспечению функционирования платежной системы либо по оказанию платежных услуг;

2) способности скорректировать ситуацию в результате применения выбранной ограниченной меры воздействия;

3) характера нарушений и возможных последствий для небанковского субъекта рынка платежных услуг и его клиентов;

4) частоты и продолжительности нарушений;

5) мер по устранению допущенных нарушений и (или) причин, а также условий, способствовавших их совершению, принятых (планируемых) небанковским субъектом рынка платежных услуг;

6) наличия примененных ограниченных мер воздействия, санкций за нарушение требований законодательства Республики Казахстан по вопросам, входящим в компетенцию Национального Банка, к небанковскому субъекту рынка платежных услуг;

7) осведомленности руководящих работников небанковского субъекта рынка платежных услуг о допущенных нарушениях;

8) анализа применяемой системы управления рисками и мер информационной безопасности;

9) общей способности небанковского субъекта рынка платежных услуг по обеспечению функционирования платежной системы либо по оказанию платежных услуг.

3. При оценке уровня риска при применении ограниченной меры воздействия в отношении оператора, операционного центра платежных систем, не являющегося банком, филиалом банка-нерезидента Республики Казахстан или организацией, осуществляющей отдельные виды банковских операций, (далее – оператор) дополнительно принимается во внимание вид платежной системы: системно значимая платежная система, значимая платежная система либо иная платежная система.

При оценке уровня риска при применении ограниченной меры воздействия в отношении поставщика платежных услуг, не являющегося банком, филиалом банка-нерезидента Республики Казахстан или организацией, осуществляющей отдельные виды банковских операций, (далее – поставщик) дополнительно учитываются виды оказываемых им платежных услуг и отнесение его к значимым поставщикам.

Сноска. Пункт 3 - в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 30.11.2020 № 139 (вводится в действие с 16.12.2020).

4. Анализ способности оператора выполнять свои обязательства по обеспечению функционирования платежных систем определяется на основании сведений по платежам и (или) переводам денег, представляемых в Национальный Банк оператором или операционным центром значимой платежной системы, сведений о платежных услугах, представляемых в Национальный Банк поставщиками, материалов оценок (самооценок) функционирования платежной системы, результатов проведенного оператором значимой платежной системы анализа эффективности функционирования платежной системы на предмет удовлетворенности участников качеством предоставляемых услуг, результатов документальных проверок и поступающих обращений физических и юридических лиц, государственных органов, при наличии, анализа выполнения требований по наличию систем управления рисками и внутреннего контроля.

Анализ способности поставщика выполнять свои обязательства по оказанию платежных услуг определяется на основании сведений о платежных услугах, представляемых в Национальный Банк поставщиками, результатов проведенного значимым поставщиком оценки качества оказываемых услуг, результатов проверок и поступающих обращений физических и юридических лиц, государственных органов, при наличии, анализа выполнения требований по наличию систем управления рисками и внутреннего контроля, а также способности руководства поставщика взаимодействовать со своими акционерами (учредителями, участниками) с целью получения финансовой поддержки в случае ухудшения его способности оказывать платежные услуги.

5. Национальный Банк применяет следующие ограниченные меры воздействия в отношении небанковских субъектов рынка платежных услуг:

1) дача обязательного для исполнения письменного предписания;

2) вынесение письменного предупреждения;

3) составление письменного соглашения.

6. Национальный Банк ведет учет примененных ограниченных мер воздействия и размещает информацию о примененных ограниченных мерах воздействия на своем официальном интернет-ресурсе.

7. Применение к небанковскому субъекту рынка платежных услуг одной ограниченной меры воздействия не исключает применения к нему других ограниченных мер воздействия.

8. Небанковский субъект рынка платежных услуг уведомляет Национальный Банк об исполнении ограниченной меры воздействия в сроки, указанные в письменном предписании, письменном предупреждении, письменном соглашении.

Уведомление направляется в Национальный Банк в течение пяти рабочих дней после определенной при применении ограниченной меры воздействия даты устранения нарушений и (или) причин, а также условий, способствовавших их совершению.

Если установленный в ограниченной мере воздействия срок устранения нарушений и (или) причин, а также условий, способствовавших их совершению, превышает один месяц, небанковский субъект рынка платежных услуг ежемесячно уведомляет Национальный Банк о поэтапном исполнении условий и мероприятий, направленных на устранение нарушений с приложением копий подтверждающих документов, в срок до пятого числа месяца, следующего за отчетным.

9. Началом срока выполнения небанковским субъектом рынка платежных услуг условий и мероприятий, предусмотренных в соответствующем документе Национального Банка о применении ограниченной меры воздействия, считается дата его фактического получения.

Глава 2. Дача обязательного для исполнения письменного предписания

10. Письменным предписанием является указание небанковскому субъекту рынка платежных услуг на принятие обязательных к исполнению коррективных мер, направленных на устранение выявленных нарушений и (или) причин, а также условий, способствовавших их совершению в установленный в письменном предписании срок, и (или) на необходимость представления в установленный срок плана мероприятий по устранению выявленных нарушений и (или) причин, а также условий, способствовавших их совершению, (далее – план мероприятий).

11. Обжалование письменного предписания Национального Банка в суде не приостанавливает его исполнение.

12. Коррективные меры указываются в письменном предписании и представляют собой обязательные к исполнению следующие меры:

1) по выполнению обязательств перед клиентами и (или) поставщиками услуг, третьими лицами, с которыми небанковским субъектом рынка платежных услуг заключены договорные обязательства, направленные на оказание платежных услуг;

2) по устранению выявленных нарушений требований, установленных законодательством Республики Казахстан о противодействии легализации (отмывании) доходов, полученных преступным путем, и финансированию терроризма, а также о платежах и платежных системах, причин и (или) условий, способствующих их совершению;

3) по выполнению предъявляемых к небанковскому субъекту рынка платежных услуг требований, установленных законодательством Республики Казахстан о противодействии легализации (отмывании) доходов, полученных преступным путем, и финансированию терроризма, а также о платежах и платежных системах.

13. Небанковский субъект рынка платежных услуг в срок, установленный письменным предписанием, представляет в Национальный Банк план мероприятий с указанием описания нарушений, причин и (или) условий, способствовавших их совершению, перечня запланированных мероприятий, сроков их осуществления, а также ответственных должностных лиц.

14. Национальный Банк в течение десяти рабочих дней со дня представления плана мероприятий рассматривает его и в случае несогласия направляет по нему свое заключение, которое содержит указание небанковскому субъекту рынка платежных услуг о необходимости корректировки запланированных мероприятий либо сроков их исполнения и представления уточненного плана мероприятий в срок, установленный Национальным Банком.

15. В случае ненаправления Национальным Банком заключения в течение срока, указанного в пункте 14 Правил, план мероприятий считается принятым.

16. Национальный Банк требует представления плана мероприятий в тех случаях, когда в деятельности небанковского субъекта рынка платежных услуг выявлены нарушения требований, установленных законодательством Республики Казахстан о противодействии легализации (отмывании) доходов, полученных преступным путем, и финансированию терроризма, а также о платежах и платежных системах, устранение которых и (или) причин, а также условий, способствующих их совершению, объективно возможно принятием мер со стороны небанковского субъекта рынка платежных услуг.

17. Национальный Банк осуществляет контроль исполнения небанковским субъектом рынка платежных услуг принятого плана мероприятий.

18. Письменное предписание доводится до сведения руководителя небанковского субъекта рынка платежных услуг.

19. Руководитель небанковского субъекта рынка платежных услуг в течение пяти календарных дней со дня получения письменного предписания ставит в известность всех членов исполнительного органа небанковского субъекта рынка платежных услуг о вынесении письменного предписания.

20. В случае отсутствия возможности устранения нарушений и (или) причин, а также условий, способствовавших их совершению, в сроки, установленные в письменном предписании и (или) плане мероприятий, по независящим от небанковского субъекта рынка платежных услуг причинам, небанковский субъект рынка платежных услуг направляет письмо в Национальный Банк с описанием причин и предлагаемых сроков устранения нарушений и (или) причин, а также условий, способствовавших их совершению, и (или) изменений в план мероприятий с указанием предлагаемых сроков исполнения запланированных мероприятий за двадцать рабочих дней до наступления сроков, установленных в письменном предписании и (или) в плане мероприятий.

Если срок, установленный частью первой настоящего пункта, составляет менее двадцати рабочих дней с даты дачи письменного предписания, небанковский субъект платежного рынка платежных услуг направляет письмо в Национальный Банк с описанием причин и предлагаемых сроков устранения нарушений и (или) причин, а также условий, способствовавших их совершению, и (или) изменений в план мероприятий, до наступления сроков, установленных в письменном предписании и (или) в плане мероприятий.

По результатам рассмотрения письма небанковского субъекта рынка платежных услуг Национальный Банк в течение пяти рабочих дней принимает решение о согласии либо несогласии со сроками, указанными в письме небанковского субъекта рынка платежных услуг, либо определяет иные приемлемые сроки и направляет изменения в письменное предписание и (или) сообщает о согласии с установленными в плане мероприятий сроками или об установлении иных приемлемых сроков в плане мероприятий или сообщает о несогласии изменить сроки, установленные в письменном предписании и (или) плане мероприятий.

Глава 3. Вынесение письменного предупреждения

21. Письменное предупреждение является уведомлением Национального Банка о возможности применения к небанковскому субъекту рынка платежных услуг санкции в случае выявления Национальным Банком в течение одного года после вынесения данного предупреждения аналогичного нарушения норм законодательства Республики Казахстан.

22. Письменное предупреждение доводится до сведения руководителя небанковского субъекта рынка платежных услуг.

23. Руководитель небанковского субъекта рынка платежных услуг в течение пяти календарных дней со дня получения письменного предупреждения ставит в известность всех членов исполнительного органа небанковского субъекта рынка платежных услуг о вынесении письменного предупреждения.

Глава 4. Составление письменного соглашения

24. Национальный Банк заключает с небанковским субъектом рынка платежных услуг письменное соглашение о необходимости устранения выявленных нарушений и (или) причин, а также условий, способствовавших их совершению, и утверждении перечня мер по устранению этих нарушений и (или) причин, а также условий, способствовавших их совершению, с указанием сроков их устранения и (или) перечня ограничений, которые на себя принимает небанковский субъект рынка платежных услуг до устранения выявленных нарушений и (или) причин, а также условий, способствовавших их совершению.

Письменное соглашение заключается с руководителем небанковского субъекта рынка платежных услуг или лицами, их замещающими.

Письменное соглашение подлежит обязательному подписанию со стороны небанковского субъекта рынка платежных услуг.

25. Письменное соглашение заключается в случаях, когда в деятельности небанковского субъекта рынка платежных услуг ожидаются последствия, которые могут повлечь дальнейшее ухудшение способности небанковского субъекта рынка платежных услуг выполнять свои обязательства по оказанию платежных услуг, обеспечению функционирования платежной системы.

26. В письменном соглашении указывается перечень мер по устранению выявленных нарушений и (или) причин, а также условий, способствовавших их совершению, и сроки их исполнения и (или) перечень обязательств, которые на себя принимает небанковский субъект рынка платежных услуг. Подписав письменное соглашение, небанковский субъект рынка платежных услуг принимает на себя обязательства по выполнению его условий.

27. В случае отсутствия возможности устранения нарушений и (или) причин, а также условий, способствовавших их совершению, в сроки, установленные в письменном соглашении, по независящим от небанковского субъекта рынка платежных услуг причинам, небанковский субъект рынка платежных услуг направляет письмо в Национальный Банк с описанием причин и предлагаемых сроков устранения нарушений и (или) причин, а также условий, способствовавших их совершению, за двадцать рабочих дней до наступления сроков, установленных в письменном соглашении.

Если срок, установленный частью первой настоящего пункта, составляет менее двадцати рабочих дней с даты заключения письменного соглашения, небанковский субъект рынка платежных услуг направляет письмо в Национальный Банк с описанием причин и предлагаемых сроков устранения нарушений и (или) причин, а также условий, способствовавших их совершению, до наступления сроков, установленных в письменном соглашении.

По результатам рассмотрения письма небанковского субъекта рынка платежных услуг Национальный Банк в течение пяти рабочих дней принимает решение о согласии либо несогласии со сроками, указанными в письме небанковского субъекта рынка платежных услуг, либо определяет иные приемлемые сроки и заключает с небанковским субъектом рынка платежных услуг дополнительное письменное соглашение с указанием новых сроков устранения нарушений и (или) причин, а также условий, способствовавших их совершению, или сообщает о несогласии изменить сроки, установленные в письменном соглашении.

Ескерту. Қаулының тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 30.11.2020 № 139 (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

"Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі туралы" 1995 жылғы 30 наурыздағы және "Төлемдер және төлем жүйелері туралы" 2016 жылғы 26 шілдедегі Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Басқармасы ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

1. Қоса беріліп отырған Банктер, Қазақстан Республикасы бейрезидент банктерінің филиалдары және банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдар болып табылмайтын төлем жүйелерінің операторларына, төлем жүйелерінің операциялық орталықтарына және көрсетілетін төлем қызметтерін берушілерге қатысты шектеулі ықпал ету шараларын қолдану қағидалары бекітілсін.

Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 30.11.2020 № 139 (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2. Төлем жүйелері департаменті (Ашықбеков Е.Т.) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

1) Заң департаментімен (Сәрсенова Н.В.) бірлесіп осы қаулыны Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы қаулы мемлекеттік тіркелген күннен бастап күнтізбелік он күн ішінде оны қазақ және орыс тілдерінде "Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына ресми жариялау және Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне енгізу үшін жіберуді;

3) осы қаулыны ресми жарияланғаннан кейін Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің ресми интернет-ресурсына орналастыруды;

4) осы қаулы мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Заң департаментіне осы қаулының осы тармағының 2), 3) тармақшаларында және 3-тармағында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

3. Қаржылық қызметтерді тұтынушылардың құқықтарын қорғау және сыртқы коммуникациялар басқармасы (Терентьев А.Л.) осы қаулы мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде оның көшірмесін мерзімді баспасөз басылымдарында ресми жариялауға жіберуді қамтамасыз етсін.

4. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Төрағасының орынбасары Ж.Б. Құрмановқа жүктелсін.

5. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Ұлттық Банк Төрағасы

Д. Ақышев

Қазақстан Республикасы
Ұлттық Банкі Басқармасының
2018 жылғы 27 тамыздағы
№ 181 қаулысымен
бекітілді

Банктер, Қазақстан Республикасы бейрезидент банктерінің филиалдары және банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдар болып табылмайтын төлем жүйелерінің операторларына, төлем жүйелерінің операциялық орталықтарына және көрсетілетін төлем қызметтерін берушілерге қатысты шектеулі ықпал ету шараларын қолдану қағидалары

Ескерту. Қағиданың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 30.11.2020 № 139 (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Банктер, Қазақстан Республикасы бейрезидент банктерінің филиалдары және банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдар болып табылмайтын төлем жүйелерінің операторларына, төлем жүйелерінің операциялық орталықтарына және көрсетілетін төлем қызметтерін берушілерге қатысты шектеулі ықпал ету шараларын қолдану қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі туралы" 1995 жылғы 30 наурыздағы және "Төлемдер және төлем жүйелері туралы" 2016 жылғы 26 шілдедегі Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес әзірленді және Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің (бұдан әрі – Ұлттық Банк) банктер, Қазақстан Республикасы бейрезидент банктерінің филиалдары және банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдар болып табылмайтын төлем жүйелерінің операторларына, төлем жүйелерінің операциялық орталықтарына және көрсетілетін төлем қызметтерін берушілерге (бұдан әрі – көрсетілетін төлем қызметтері нарығының банктік емес субъектілері) қатысты шектеулі ықпал ету шараларын қолдану тәртібін айқындайды.

Қағидалар Қазақстан Республикасының аумағында қолданыста болады және Қазақстан Республикасының резиденттеріне қолданылады.

Ескерту. 1-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 28.11.2019 № 221 (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі); 30.11.2020 № 139 (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) қаулыларымен.

2. Ұлттық Банк көрсетілетін төлем қызметтері нарығының банктік емес субъектісіне қатысты мынадай факторлардың бірін немесе бірнешеуін ескере отырып, шектеулі ықпал ету шарасын қолданады:

1) тәуекел деңгейі.

Тәуекел деп көрсетілетін төлем қызметтері нарығының банктік емес субъектісінің өз қызметін жүзеге асырған кезде Қазақстан Республикасының қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл туралы, сондай-ақ төлемдер және төлем жүйелері туралы заңнамасында белгіленген талаптарды орындамауы және (немесе) толық орындамауы, сондай-ақ көрсетілетін төлем қызметтері нарығының банктік емес субъектісінің төлем жүйесінің жұмыс істеуін қамтамасыз ету бойынша не төлем қызметтерін көрсету бойынша өзінің міндеттемелерін орындау қабілетінің нашарлауы нәтижесінде азаматтардың құқықтары мен еркіндіктерін бұзу, қоғамның мүдделеріне және мемлекетке залал келтіру түрінде жағымсыз салдардың туындау ықтималдығы түсініледі;

2) таңдап алынған шектеулі ықпал ету шарасын қолдану нәтижесінде жағдайды түзету қабілеті;

3) бұзушылықтардың және көрсетілетін төлем қызметтері нарығының банктік емес субъектісі мен олардың клиенттері үшін ықтимал салдарының сипаты;

4) бұзушылықтардың жүйелілігі мен ұзақтығы;

5) жол берілген бұзушылықтарды және (немесе) оларды жасауға ықпал еткен себептерді, сондай-ақ жағдайларды жою бойынша көрсетілетін төлем қызметтері нарығының банктік емес субъектісі қабылдаған (жоспарлаған) шаралар;

6) Ұлттық Банктің құзыретіне кіретін мәселелер бойынша Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарын бұзғаны үшін көрсетілетін төлем қызметтері нарығының банктік емес субъектісіне қатысты қолданылған шектеулі ықпал ету шараларының, санкциялардың болуы;

7) көрсетілетін төлем қызметтері нарығының банктік емес субъектісінің басшы қызметкерлерінің жол берілген бұзушылықтар туралы хабардар болуы;

8) қолданылатын тәуекелдерді басқару жүйесін және ақпараттық қауіпсіздік шараларын талдау;

9) көрсетілетін төлем қызметтері нарығының банктік емес субъектісінің төлем жүйесінің жұмыс істеуін қамтамасыз ету бойынша не төлем қызметтерін көрсету бойынша жалпы қабілеті.

3. Банк, Қазақстан Республикасы бейрезидент банкінің филиалы немесе банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйым болып табылмайтын төлем жүйелерінің операторына, төлем жүйелерінің операциялық орталықтарына (бұдан әрі – оператор) қатысты шектеулі ықпал ету шарасын қолданғанда тәуекел деңгейін бағалау кезінде мынадай төлем жүйесінің түрі қосымша назарға алынады: жүйелік маңызды төлем жүйесі, маңызды төлем жүйесі не өзге төлем жүйесі.

Банк, Қазақстан Республикасы бейрезидент банкінің филиалы немесе банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйым болып табылмайтын көрсетілетін төлем қызметтерін берушіге (бұдан әрі – беруші) қатысты шектеулі ықпал ету шарасын қолданғанда тәуекел деңгейін бағалау кезінде оның көрсететін төлем қызметтерінің түрлері және оны маңызды берушілерге жатқызу қосымша ескеріледі.

Ескерту. 3-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 30.11.2020 № 139 (16.12.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

4. Оператор төлем жүйелерінің жұмыс істеуін қамтамасыз ету бойынша өзінің міндеттемелерін орындау қабілетін талдау тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйелерінің болуы жөніндегі талаптарды орындауды талдау болған кезде Ұлттық Банкке оператор немесе маңызды төлем жүйесінің операциялық орталығы ұсынатын төлемдер және (немесе) ақша аударымдары бойынша мәліметтер, Ұлттық Банкке берушілер ұсынатын көрсетілетін төлем қызметтері туралы мәліметтер, төлем жүйесінің жұмыс істеуін бағалау (өзін-өзі бағалау) материалдары, маңызды төлем жүйесінің операторы төлем жүйесінің жұмыс істеу тиімділігіне қатысушылардың көрсетілетін қызметтердің сапасымен қанағаттану тұрғысынан жүргізген талдау нәтижелері, құжаттамалық тексерулер нәтижелері және жеке және заңды тұлғалардың, мемлекеттік органдардың келіп түскен өтініштері негізінде айқындалады.

Беруші төлем қызметтерін көрсету бойынша өзінің міндеттемелерін орындау қабілетін талдау тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйелерінің болуы жөніндегі талаптарды орындауды, сондай-ақ беруші басшылығының оның төлем қызметтерін көрсету қабілеті нашарлаған жағдайда қаржылық қолдау алу мақсатында өзінің акционерлерімен (құрылтайшыларымен, қатысушыларымен) өзара әрекет ету қабілетін талдау болған кезде Ұлттық Банкке берушілер ұсынатын көрсетілетін төлем қызметтері туралы мәліметтер, маңызды беруші көрсетілетін қызметтердің сапасына жүргізген бағалау нәтижелері, тексерулер нәтижелері және жеке және заңды тұлғалардың, мемлекеттік органдардың келіп түскен өтініштері негізінде айқындалады.

5. Ұлттық Банк көрсетілетін төлем қызметтері нарығының банктік емес субъектілеріне қатысты мынадай шектеулі ықпал ету шараларын қолданады:

1) орындалуы міндетті жазбаша нұсқама беру;

2) жазбаша ескерту шығару;

3) жазбаша келісім жасау.

6. Ұлттық Банк қолданылған шектеулі ықпал ету шараларын есепке алуды жүргізеді және қолданылған шектеулі ықпал ету шаралары туралы ақпаратты өзінің ресми интернет-ресурсында орналастырады.

7. Көрсетілетін төлем қызметтері нарығының банктік емес субъектісіне бір шектеулі ықпал ету шарасын қолдану оған басқа шектеулі ықпал ету шараларын қолдануды тоқтатпайды.

8. Көрсетілетін төлем қызметтері нарығының банктік емес субъектісі жазбаша нұсқамада, жазбаша ескертуде, жазбаша келісімде көрсетілген мерзімдерде шектеулі ықпал ету шарасын орындағаны туралы Ұлттық Банкті хабардар етеді.

Хабарлама Ұлттық Банкке шектеулі ықпал ету шарасын қолданған кезде айқындалған бұзушылықтарды және (немесе) оларды жасауға ықпал еткен себептерді, сондай-ақ жағдайларды жою күнінен кейін бес жұмыс күні ішінде жіберіледі.

Егер шектеулі ықпал ету шарасында белгіленген бұзушылықтарды және (немесе) оларды жасауға ықпал еткен себептерді, сондай-ақ жағдайларды жою мерзімі бір айдан асатын болса, көрсетілетін төлем қызметтері нарығының банктік емес субъектісі Ұлттық Банкке растайтын құжаттардың көшірмелерін қоса бере отырып, есепті айдан кейінгі айдың бесіне дейінгі мерзімде бұзушылықтарды жоюға бағытталған талаптар мен іс-шараларды кезең-кезеңмен орындау туралы ай сайын хабарлайды.

9. Көрсетілетін төлем қызметтері нарығының банктік емес субъектісінің Ұлттық Банктің шектеулі ықпал ету шарасын қолдану туралы тиісті құжатында көзделген талаптар мен іс-шараларды орындау мерзімінің басталуы оны нақты алу күні болып есептеледі.

2-тарау. Орындалуы міндетті жазбаша нұсқама беру

10. Көрсетілетін төлем қызметтері нарығының банктік емес субъектісіне анықталған бұзушылықтарды және (немесе) оларды жасауға ықпал еткен себептерді, сондай-ақ жағдайларды жазбаша нұсқамада белгіленген мерзімде жоюға бағытталған, орындалуы міндетті түзету шараларын қолдануға және (немесе) анықталған бұзушылықтарды және (немесе) оларды жасауға ықпал еткен себептерді, сондай-ақ жағдайларды жою жөніндегі іс-шаралар жоспарын (бұдан әрі – іс-шаралар жоспары) белгіленген мерзімде ұсыну қажеттілігіне қатысты нұсқау жазбаша нұсқама болып табылады.

11. Ұлттық Банктің жазбаша нұсқамасына сотқа шағым жасау оның орындалуын тоқтата тұрмайды.

12. Түзету шаралары жазбаша нұсқамада көрсетіледі және орындалу міндеттемелері мынадай:

1) төлем қызметтері нарығының банктік емес субъектісі төлем қызметтерін көрсетуге бағытталған шарттық міндеттемелер жасасқан клиенттердің және (немесе) көрсетілетін қызметтерді берушілердің, үшінші тұлғалардың алдындағы міндеттемелерді орындау жөніндегі;

2) анықталған Қазақстан Республикасының қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл туралы, сондай-ақ төлемдер және төлем жүйелері туралы заңнамасында белгіленген талаптарды бұзушылықтарды, оларды жасауға ықпал еткен себептерді және (немесе) жағдайларды жою жөніндегі;

3) Қазақстан Республикасының қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл туралы, сондай-ақ төлемдер және төлем жүйелері туралы заңнамасында белгіленген төлем қызметтері нарығының банктік емес субъектісіне қойылатын талаптарды орындау жөніндегі шараларды білдіреді.

13. Көрсетілетін төлем қызметтері нарығының банктік емес субъектісі жазбаша нұсқамада белгіленген мерзімде Ұлттық Банкке бұзушылықтардың, оларды жасауға ықпал еткен себептердің және (немесе) жағдайлардың сипаттамасын, жоспарланған іс-шаралардың тізбесін, оларды жүзеге асыру мерзімдерін, сондай-ақ жауапты лауазымды адамдарды көрсете отырып, іс-шаралар жоспарын ұсынады.

14. Ұлттық Банк іс-шаралар жоспарын ұсынған күннен бастап он жұмыс күні ішінде оны қарайды және келіспеген жағдайда ол бойынша өз қорытындысын жібереді, онда көрсетілетін төлем қызметтері нарығының банктік емес субъектісіне жоспарланған іс-шараларды не оларды орындау мерзімдерін түзету және Ұлттық Банк белгілеген мерзімде нақтыланған іс-шаралар жоспарын ұсыну қажеттігі туралы нұсқау қамтылады.

15. Ұлттық Банк Қағидалардың 14-тармағында көрсетілген мерзім ішінде қорытынды жібермеген жағдайда іс-шаралар жоспары қабылданған болып есептеледі.

16. Ұлттық Банк бұзушылықтарды және (немесе) оларды жасауға ықпал еткен себептерді, сондай-ақ жағдайларды жою көрсетілетін төлем қызметтері нарығының банктік емес субъектісінің тарапынан шаралар қабылдаумен объективті түрде мүмкін болатын көрсетілетін төлем қызметтері нарығының банктік емес субъектісінің қызметінен Қазақстан Республикасының қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл туралы, сондай-ақ төлемдер және төлем жүйелері туралы заңнамасында белгіленген талаптарды бұзушылықтары анықталған жағдайларда іс-шаралар жоспарын ұсынуды талап етеді.

17. Ұлттық Банк көрсетілетін төлем қызметтері нарығының банктік емес субъектісінің қабылданған іс-шаралар жоспарын орындауын бақылауды жүзеге асырады.

18. Жазбаша нұсқама көрсетілетін төлем қызметтері нарығының банктік емес субъектісінің басшысына жіберіледі.

19. Көрсетілетін төлем қызметтері нарығының банктік емес субъектісінің басшысы жазбаша нұсқаманы алған күннен бастап күнтізбелік бес күн ішінде көрсетілетін төлем қызметтері нарығының банктік емес субъектісінің атқарушы органының барлық мүшелерін жазбаша нұсқама шығарылғаны туралы хабардар етеді.

20. Көрсетілетін төлем қызметтері нарығының банктік емес субъектісіне байланысты емес себептер бойынша бұзушылықтарды және (немесе) оларды жасауға ықпал еткен себептерді, сондай-ақ жағдайларды жазбаша нұсқамада және (немесе) іс-шаралар жоспарында белгіленген мерзімдерде жою мүмкіндігі болмаған жағдайда, көрсетілетін төлем қызметтері нарығының банктік емес субъектісі Ұлттық Банкке жазбаша нұсқамада және (немесе) іс-шаралар жоспарында белгіленген мерзімдер басталғанға дейін жиырма жұмыс күні бұрын себептерін және бұзушылықтарды және (немесе) оларды жасауға ықпал еткен себептерді, сондай-ақ жағдайларды жоюдың ұсынылып отырған мерзімдерін және (немесе) жоспарланған іс-шараларды орындаудың ұсынылып отырған мерзімдерін көрсетумен іс-шаралар жоспарына өзгерістерді сипаттай отырып хат жібереді.

Егер осы тармақтың бірінші бөлігінде белгіленген мерзім жазбаша нұсқаманы беру күнінен бастап жиырма жұмыс күнінен аз болса, көрсетілетін төлем қызметтері нарығының банктік емес субъектісі Ұлттық Банкке жазбаша нұсқамада және (немесе) іс-шаралар жоспарында белгіленген мерзімдер басталғанға дейін себептерін және бұзушылықтарды және (немесе) оларды жасауға ықпал еткен себептерді, сондай-ақ жағдайларды жоюдың ұсынылып отырған мерзімдерін және (немесе) іс-шаралар жоспарына өзгерістерді сипаттай отырып хат жібереді.

Ұлттық Банк көрсетілетін төлем қызметтері нарығының банктік емес субъектісінің хатын қарау нәтижелері бойынша бес жұмыс күні ішінде көрсетілетін төлем қызметтері нарығының банктік емес субъектісінің хатында көрсетілген мерзімдермен келісетіні не келіспейтіні туралы шешім қабылдайды не өзге тиімді мерзімдерді айқындайды және жазбаша нұсқамаға өзгерістер жібереді және (немесе) іс-шаралар жоспарында белгіленген мерзімдермен келісетіні туралы немесе іс-шаралар жоспарында өзге тиімді мерзімдер белгіленгені туралы хабарлайды немесе жазбаша келісімде белгіленген мерзімдерді өзгертуге келіспейтіні туралы хабарлайды.

3-тарау. Жазбаша ескерту шығару

21. Ұлттық Банк осы ескерту шығарылғаннан кейін бір жыл ішінде Қазақстан Республикасы заңнамасы нормаларының ұқсас бұзушылығын анықтаған жағдайда, Ұлттық Банктің көрсетілетін төлем қызметтері нарығының банктік емес субъектісіне санкция қолдану мүмкіндігі туралы хабарламасы жазбаша ескерту болып табылады.

22. Жазбаша ескерту көрсетілетін төлем қызметтері нарығының банктік емес субъектісінің басшысына жіберіледі.

23. Көрсетілетін төлем қызметтері нарығының банктік емес субъектісінің басшысы жазбаша ескертуді алған күннен бастап күнтізбелік бес күн ішінде көрсетілетін төлем қызметтері нарығының банктік емес субъектісінің атқарушы органының барлық мүшелерін жазбаша ескерту шығарылғаны туралы хабардар етеді.

4-тарау. Жазбаша келісім жасау

24. Ұлттық Банк көрсетілетін төлем қызметтері нарығының банктік емес субъектісімен анықталған бұзушылықтарды және (немесе) оларды жасауға ықпал еткен себептерді, сондай-ақ жағдайларды жою қажеттілігі туралы және оларды жою мерзімдерін және (немесе) көрсетілетін төлем қызметтері нарығының банктік емес субъектісі анықталған бұзушылықтарды және (немесе) оларды жасауға ықпал еткен себептерді, сондай-ақ жағдайларды жоюға дейін өзіне қабылдайтын шектеулер тізбесін көрсете отырып, осы бұзушылықтарды және (немесе) оларды жасауға ықпал еткен себептерді, сондай-ақ жағдайларды жою жөніндегі шаралар тізбесін бекіту туралы жазбаша келісім жасайды.

Жазбаша келісім көрсетілетін төлем қызметтері нарығының банктік емес субъектісінің басшысымен немесе оның орнындағы адамдармен жасалады.

Жазбаша келісім көрсетілетін төлем қызметтері нарығының банктік емес субъектісі тарапынан міндетті түрде қол қойылуға жатады.

25. Жазбаша келісім көрсетілетін төлем қызметтері нарығының банктік емес субъектісінің қызметінде көрсетілетін төлем қызметтері нарығының банктік емес субъектісінің төлем қызметтерін көрсету, төлем жүйесінің жұмыс істеуін қамтамасыз ету бойынша өзінің міндеттемелерін орындау қабілетінің одан әрі нашарлауына әкеп соқтыруы мүмкін салдар күтілетін жағдайларда жасалады.

26. Жазбаша келісімде анықталған бұзушылықтарды және (немесе) оларды жасауға ықпал еткен себептерді, сондай-ақ жағдайларды жою жөніндегі шаралар тізбесі және оларды орындау мерзімі және (немесе) көрсетілетін төлем қызметтері нарығының банктік емес субъектісі өзіне қабылдайтын міндеттемелер тізбесі көрсетіледі. Көрсетілетін төлем қызметтері нарығының банктік емес субъектісі жазбаша келісімге қол қойып, өзіне оның талаптарын орындау жөнінде міндеттемелер алады.

27. Көрсетілетін төлем қызметтері нарығының банктік емес субъектісіне байланысты емес себептер бойынша бұзушылықтарды және (немесе) оларды жасауға ықпал еткен себептерді, сондай-ақ жағдайларды жазбаша келісімде белгіленген мерзімдерде жою мүмкіндігі болмаған жағдайда, көрсетілетін төлем қызметтері нарығының банктік емес субъектісі Ұлттық Банкке жазбаша келісімде белгіленген мерзімдер басталғанға дейін жиырма жұмыс күні бұрын себептерін және бұзушылықтарды және (немесе) оларды жасауға ықпал еткен себептерді, сондай-ақ жағдайларды жоюдың ұсынылып отырған мерзімдерін сипаттай отырып хат жібереді.

Егер осы тармақтың бірінші бөлігінде белгіленген мерзім жазбаша келісімді жасау күнінен бастап жиырма жұмыс күнінен аз болса, көрсетілетін төлем қызметтері нарығының банктік емес субъектісі Ұлттық Банкке жазбаша келісімде белгіленген мерзімдер басталғанға дейін себептерін және бұзушылықтарды және (немесе) оларды жасауға ықпал еткен себептерді, сондай-ақ жағдайларды жоюдың ұсынылып отырған мерзімдерін сипаттай отырып хат жібереді.

Ұлттық Банк көрсетілетін төлем қызметтері нарығының банктік емес субъектісінің хатын қарау нәтижелері бойынша бес жұмыс күні ішінде көрсетілетін төлем қызметтері нарығының банктік емес субъектісінің хатында көрсетілген мерзімдермен келісетіні не келіспейтіні туралы шешім қабылдайды не өзге тиімді мерзімдерді айқындайды және бұзушылықтарды және (немесе) оларды жасауға ықпал еткен себептерді, сондай-ақ жағдайларды жоюдың жаңа мерзімдерін көрсете отырып, көрсетілетін төлем қызметтері нарығының банктік емес субъектісімен қосымша жазбаша келісім жасайды немесе жазбаша келісімде белгіленген мерзімдерді өзгертуге келіспейтіні туралы хабарлайды.