Об утверждении Правил организации учебного процесса по дистанционному обучению в военных учебных заведениях, подведомственных Министерству обороны Республики Казахстан, за исключением организаций среднего образования

Приказ Министра обороны Республики Казахстан от 30 апреля 2021 года № 273. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 11 мая 2021 года № 22723.

В соответствии с подпунктом 4-1) статьи 5-1 Закона Республики Казахстан от 27 июля 2007 года "Об образовании", ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемые Правила организации учебного процесса по дистанционному обучению в военных учебных заведениях, подведомственных Министерству обороны Республики Казахстан, за исключением организаций среднего образования.

2. Департаменту военного образования и науки Министерства обороны Республики Казахстан в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства обороны Республики Казахстан;

3) направление сведений в Юридический департамент Министерства обороны Республики Казахстан об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 1) и 2) настоящего пункта в течение десяти календарных дней со дня его первого официального опубликования.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на заместителя Министра обороны Республики Казахстан курирующего вопросы военного образования.

4. Настоящий приказ довести до должностных лиц в части, их касающейся.

5. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Министр обороны Республики Казахстан

Н. Ермекбаев

Утверждены приказом от 30 апреля 2021 года № 273

Правила организации учебного процесса по дистанционному обучению в военных учебных заведениях, подведомственных Министерству обороны Республики Казахстан, за исключением организаций среднего образования

Глава 1. Общие положения

1. Настоящие Правила организации учебного процесса по дистанционному обучению в военных учебных заведениях, подведомственных Министерству обороны Республики Казахстан, за исключением организаций среднего образования (далее - Правила) определяют порядок организации учебного процесса по дистанционному обучению (далее – ДО) в военных учебных заведениях, подведомственных Министерству обороны Республики Казахстан (далее – ВУЗ МО РК), за исключением организаций среднего образования.

2. В настоящих Правилах используются следующие понятия:

1) информационно-коммуникационные технологии (далее - ИКТ) – совокупность методов работы с электронными информационными ресурсами и методов информационного взаимодействия, осуществляемых с применением аппаратно-программного комплекса и сети телекоммуникаций;

2) массовый открытый онлайн курс – обучающий курс с массовым интерактивным участием с применением технологий электронного обучения и открытым доступом через Интернет;

3) мультимедийный ресурс – комплекс аппаратных и программных средств, позволяющих пользователю работать с разнородными данными (графикой, текстом, звуком, видео);

4) образовательный портал – системно-организованная, взаимосвязанная совокупность информационных ресурсов и сервисов Интернет, содержащая административно-академическую и учебно-методическую информацию, позволяющая организовать ДО;

5) смешанное обучение – это организация образовательного процесса на основе сочетания очного обучения с онлайн обучением, в котором используются специальные электронные учебные материалы;

6) технология "on-line" - обмен информацией в режиме реального времени посредством телекоммуникационной среды;

7) технология "off-line" - обмен информацией в свободном временном пространстве.

8) цифровые образовательные ресурсы (далее – ЦОР) - это дидактические материалы по изучаемым дисциплинам и (или) модулям, обеспечивающие обучение в интерактивной форме: фотографии, видеофрагменты, статические и динамические модели, объекты виртуальной реальности и интерактивного моделирования, звукозаписи и иные цифровые учебные материалы.

Глава 2. Порядок организации учебного процесса при дистанционном обучении

3. ВУЗы МО РК по согласованию со структурным подразделением МО РК, курирующим вопросы военного образования, организуют ДО.

4. ДО проводится по образовательным программам подготовки специальностей ВУЗа МО РК технического и профессионального, высшего и послевузовского образования.

5. ДО применяется:

1) по образовательным программам послевузовского образования в отношении обучающихся в Национальном университете обороны Республики Казахстан;

2) по образовательным программам технического и профессионального, высшего образования при введении режима карантина, чрезвычайных ситуаций социального, природного и техногенного характера локального и (или) Республиканского масштаба;

3) по образовательным программам технического и профессионального, высшего и послевузовского образования в отношении обучающихся в ВУЗах МО РК, не являющихся гражданами Республики Казахстан, находящихся за пределами Республики Казахстан;

4) в отношении обучающихся по образовательным программам дополнительного образования, переподготовки и повышения квалификации, в том числе с применением массовых открытых онлайн курсов.

Сноска. Пункт 5 с изменением, внесенным приказом Министра обороны РК от 29.01.2024 № 64 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

6. Учебные и методические материалы могут предоставляться обучаемым в следующих видах: ЦОР, других электронных материалов на магнитных и (или) оптических носителях, печатных изданий, электронных ресурсов, размещенных на образовательном портале ВУЗа МО РК с доступом по локальной сети либо по сети Интернет.

7. Передача учебных и методических материалов для изучения дисциплины, подготовки к рубежным контролям и экзаменам осуществляется:

1) выдачей факультетами, кафедрами (циклами), ведущими преподавателями обучаемым печатных изданий и (или) электронных материалов на магнитных и (или) оптических носителях, с учетом исключения личного контакта;

2) отправкой по почте учебных печатных и электронных материалов;

3) передачей электронных материалов по локальной компьютерной сети ВУЗа МО РК;

4) предоставление обучающимся доступа к учебным и методическим ресурсам на образовательном портале ВУЗа МО РК посредством сети Интернет.

Все учебные и методические материалы передаются в личное пользование обучаемого без их тиражирования или передачи третьим лицам и организациям.

8. Все виды ДО осуществляются посредством:

1) общения преподавателя с обучающимися с использованием ИКТ;

2) самостоятельной работы обучающегося со средствами обучения (ЦОР, УМКД, дополнительная литература, раздаточный материал).

9. ДО основывается на проведении учебных занятий в режиме "on-line" и "off-line". Для доведения информации ограниченного распространения, а также текущего контроля и промежуточной аттестации могут проводиться краткосрочные учебные сборы.

10. Учебные занятия в режиме "on-line" при ДО предусматривают процесс учебного взаимодействия в режиме реального времени с помощью ИКТ по локальной сети ВУЗа МО РК либо сети Интернет.

11. Учебные занятия в режиме "off-line" при ДО предусматривают процесс учебного взаимодействия, при котором общение преподавателя и обучаемого происходит асинхронно, в свободном временном пространстве.

12. Учебно-методическое управление ВУЗа МО РК осуществляет:

1) координацию и согласование учебного процесса по ДО со структурным подразделением МО РК, курирующим вопросы военного образования;

2) проведение обучающих семинаров с преподавателями и персоналом, задействованным в учебном процессе:

по использованию программных и педагогических средств обучения в информационной среде;

по учебно-методическому обеспечению и совершенствованию системы ДО с учетом современных достижений науки и педагогики;

3) техническое совершенствование системы ДО, мультимедийных ресурсов и внедрение новейших технологий в учебный процесс ВУЗа МО РК.

13. Учебные и методические материалы, предназначенные для передачи обучаемым, а также размещения на образовательном портале ВУЗа МО РК с доступом по локальной сети либо по сети Интернет, согласовываются с подразделением защиты государственных секретов и информационной безопасности ВУЗа МО РК на отсутствие в них сведений, составляющих государственные секреты либо сведений ограниченного распространения (с пометкой "Для служебного пользования").

14. Информационные системы (вебсайты, порталы), задействованные в ДО, должны соответствовать Единым требованиям в области информационно-коммуникационных технологий и обеспечения информационной безопасности, утвержденным постановлением Правительства Республики Казахстан от 20 декабря 2016 года № 832.

Орта білім беру ұйымдарын қоспағанда, Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрлігіне ведомстволық бағынысты әскери оқу орындарында қашықтықтан оқыту бойынша оқу процесін ұйымдастыру қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрінің 2021 жылғы 30 сәуірдегі № 273 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 11 мамырда № 22723 болып тіркелді.

"Білім туралы" 2007 жылғы 27 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңы 5-1-бабының 4-1) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса беріліп отырған Орта білім беру ұйымдарын қоспағанда, Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрлігіне ведомстволық бағынысты әскери оқу орындарында қашықтықтан оқыту бойынша оқу процесін ұйымдастыру қағидалары бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігінің Әскери білім және ғылым департаменті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігінің интернет-ресурсына орналастыруды;

3) алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн ішінде осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігінің Заң департаментіне жолдауды қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрінің әскери білім беру мәселелеріне жетекшілік ететін орынбасарына жүктелсін.

4. Осы бұйрық лауазымды адамдарға, оларға қатысты бөлігінде жеткізілсін.

5. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрі

Н. Ермекбаев

2021 жылғы 30 сәуірдегі № 273 бұйрығымен бекітілген

Орта білім беру ұйымдарын қоспағанда, Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрлігіне ведомстволық бағынысты әскери оқу орындарында қашықтықтан оқыту бойынша оқу процесін ұйымдастыру қағидалары

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Орта білім беру ұйымдарын қоспағанда, Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрлігіне ведомстволық бағынысты әскери оқу орындарында қашықтықтан оқыту бойынша оқу процесін ұйымдастыру қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) орта білім беру ұйымдарын қоспағанда, Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрлігіне ведомстволық бағынысты әскери оқу орындарында (бұдан әрі – ҚР ҚМ ӘОО) қашықтықтан оқыту (бұдан әрі – ҚО) бойынша оқу процесін ұйымдастыру тәртібін айқындайды.

2. Осы Қағидаларда мынадай ұғымдар пайдаланылады:

1) ақпараттық-коммуникациялық технологиялар (бұдан әрі – АКТ) – электрондық ақпараттық ресурстармен жұмыс істеу әдістерінің және ақпараттық-бағдарламалық кешен мен телекоммуникациялар желісін қолданумен жүзеге асырылатын ақпараттық өзара іс-қимыл әдістерінің жиынтығы;

2) жаппай ашық онлайн курсы – электрондық оқыту технологияларын қолданумен және Интернет арқылы ашық қолжетіммен жаппай интерактивті қатысуымен оқыту курсы;

3) мультимедиялық ресурс – пайдаланушыға әртекті деректермен (графикалармен, мәтінмен, дыбыспен, бейнемен) жұмыс істеуге мүмкіндік беретін аппараттық және бағдарламалық құралдар кешені;

4) білім беру порталы – ҚО-ны ұйымдастыруға мүмкіндік беретін әкімшілік-академиялық және оқу-әдістемелік ақпаратты қамтитын ақпараттық ресуртар мен Интернет сервистерінің жүйелі-ұйымдастырылған, өзара байланысты жиынтығы;

5) аралас оқыту – бұл арнайы электрондық оқу материалдары пайдаланылатын күндізгі оқу мен онлайн оқытуды ұштастыру негізінде білім беру процесін ұйымдастыру;

6) "оn-lіnе" технологиясы – телекоммуникациялық орта арқылы нақты уақыт режимінде ақпарат алмасу;

7) "оff-lіnе" технологиясы – еркін уақыт кеңістігінде ақпарат алмасу;

8) сандық білім беру ресурстары (бұдан әрі – СБР) – бұл интерактивтік нысанда оқытуды қамтамасыз ететін оқытылатын пәндер және (немесе) модульдер бойынша дидактикалық материалдар: фотосуреттер, бейнефрагменттер, статикалық және динамикалық үлгілер, виртуалдық болмыс және интерактивтік модельдеу объектілері, дыбыс жазбалары және өзге де сандық оқу материалдары.

2-тарау. Қашықтықтан оқыту кезінде оқу процесін ұйымдастыру тәртібі

3. ҚР ҚМ ӘОО-лар ҚР ҚМ-ның әскери білім беру мәселелеріне жетекшілік ететін құрылымдық бөлімшесімен келісу бойынша ҚО-ны ұйымдастырады.

4. ҚО ҚР ҚМ ӘОО-лардың техникалық және кәсіптік, жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім мамандықтары бойынша даярлықтың білім беру бағдарламалары бойынша өткізіледі.

5. ҚО:

1) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру бағдарламалары бойынша Қазақстан Республикасының Ұлттық қорғаныс университетінде білім алушыларға қатысты қолданылады;

2) техникалық және кәсіптік, жоғары білім беру бағдарламалары бойынша карантин, жергілікті және (немесе) республикалық ауқымдағы әлеуметтік, табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар енгізілген жағдайларда;

3) техникалық және кәсіптік, жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру бағдарламалары бойынша Қазақстан Республикасынан тыс жердегі Қазақстан Республикасының азаматтары болып табылмайтын ҚР ҚМ ӘОО-ларында білім алушыларға қатысты;

4) қосымша білімнің, қайта даярлаудың және біліктілікті арттырудың білім беру бағдарламалары бойынша білім алушыларға қатысты, оның ішінде бұқаралық ашық онлайн курстарды қолдана отырып қолданылады.

Ескерту. 5-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Қорғаныс министрінің 29.01.2024 № 64 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

6. Оқу және әдістемелік материалдар білім алушыларға мынадай түрлерде ұсынылуы мүмкін: СБР, магниттік және (немесе) оптикалық жеткізгіштердегі басқа да электрондық материалдар, баспа басылымдары, локальдық желі бойынша не Интернет желісі бойынша қолжетімділігі бар ҚР ҚМ ӘОО-ның білім беру порталында орналастырылған электрондық ресурстар.

7. Оқу және әдістемелік материалдарды пәнді оқу, аралық бақылаулар мен емтихандарға дайындалу үшін беру:

1) факультеттердің, кафедралардың (циклдердің), жетекші оқытушылардың білім алушыларға баспа басылымдарын және (немесе) магниттік және (немесе) оптикалық жеткізгіштердегі электрондық материалдарды беруімен, жеке байланысты болғызбау есебімен;

2) оқу баспа және электрондық материалдарды пошта арқылы жіберу;

3) электрондық материалдарды ҚР ҚМ ӘОО-ның жергілікті компьютер желісі арқылы беру;

4) білім алушыларға ҚР ҚМ ӘОО-ның білім беру порталындағы оқу және әдістемелік ресурстарға Интернет желісі арқылы қол жеткізуді ұсыну арқылы жүзеге асырылады.

Барлық оқу және әдістемелік материалдар оларды көбейтпей немесе үшінші тұлғалар мен ұйымдарға бермей-ақ білім алушының жеке пайдалануына беріледі.

8. ҚО барлық түрлері:

1) оқытушының АКТ-ны пайдалана отырып, білім алушылармен қарым-қатынасы;

2) білім алушының оқу құралдарымен өзіндік жұмысы (СБР, ҚОӘК, қосымша әдебиет, үлестірме материалдар) арқылы жүзеге асырылады.

9. ҚО "on-line" және "off-line" режимдерінде оқу сабақтарын өткізуге негізделеді. Таратылуы шектеулі ақпаратты жеткізу, сондай-ақ ағымдағы бақылау және аралық аттестаттау үшін қысқа мерзімді оқу жиындары өткізілуі мүмкін.

10. ҚО кезінде "оn-line" режиміндегі оқу сабақтары ҚР ҚМ ӘОО-ның локальдық желісі не Интернет желісі арқылы АКТ көмегімен нақты уақыт режимінде оқытудың өзара іс-қимыл процесін көздейді.

11. ҚО кезінде "off-line" режиміндегі оқу сабақтары оқытушы мен білім алушының қарым-қатынасы асинхронды, бос уақыт кеңістігінде болатын оқытудың өзара іс-қимыл процесін көздейді.

12. ҚР ҚМ ӘОО-ның оқу-әдістемелік басқармасы:

1) ҚР ҚМ әскери білім беру мәселелеріне жетекшілік ететін құрылымдық бөлімшесімен оқу процесін ҚО бойынша үйлестіруді және келісуді;

2) оқу процесіне тартылған оқытушылармен және персоналмен оқыту семинарларын өткізуді:

ақпараттық ортада оқытудың бағдарламалық және педагогикалық құралдарын пайдалану бойынша;

ғылым мен педагогиканың қазіргі жетістіктерін ескере отырып, ҚО жүйесін оқу-әдістемелік қамтамасыз ету және жетілдіру бойынша;

3) ҚО жүйесін, мультимедиялық ресурстарды техникалық жетілдіру және ҚР ҚМ ӘОО-ның оқу процесіне жаңа технологияларды ендіруді жүзеге асырады.

13. Білім алушыларға беруге, сондай-ақ жергілікті желі бойынша не Интернет желісі бойынша қолжетімділігі бар ҚР ҚМ ӘОО-ның білім беру порталына орналастыруға арналған оқу және әдістемелік материалдар ҚР ҚМ ӘОО-ның мемлекеттік құпияларды қорғау және ақпарат қауіпсіздігі бөлімшесімен оларда мемлекеттік құпияларды құрайтын мәліметтердің не таратылуы шектелген мәліметтердің ("Қызмет бабында пайдалану үшін" деген белгісі бар) болмауына келісіледі.

14. ҚО-ға тартылған ақпараттық жүйелер (вебсайттар, порталдар) Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2016 жылғы 20 желтоқсандағы № 832 қаулысымен бекітілген Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар және ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету саласындағы бірыңғай талаптарға сәйкес келуге тиіс.