Об утверждении Методики расчета тарифа для населения на сбор, транспортировку, сортировку и захоронение твердых бытовых отходов

Приказ Министра экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан от 14 сентября 2021 года № 377. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 16 сентября 2021 года № 24382

В соответствии с подпунктом 7) пункта 4 статьи 365 Экологического кодекса Республики Казахстан ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемую Методику расчета тарифа для населения на сбор, транспортировку, сортировку и захоронение твердых бытовых отходов.

2. Признать утратившим силу приказ Министра энергетики Республики Казахстан от 1 сентября 2016 года № 404 "Об утверждении Методики расчета тарифа на сбор, вывоз, утилизацию, переработку и захоронение твердых бытовых отходов" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 14285).

3. Департаменту государственной политики в управлении отходами Министерства экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан в установленном законодательством порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан после его официального опубликования;

3) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего приказа представление в Департамент юридической службы Министерства экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 1) и 2) настоящего пункта.

4. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан.

5. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Министр экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан

С. Брекешев

"СОГЛАСОВАН"
Министерство индустрии и
инфраструктурного развития
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН"
Министерство национальной экономики
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН"
Министерство финансов
Республики Казахстан

Утверждена приказом Министр экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан от 14 сентября 2021 года № 377

Методика расчета тарифа для населения на сбор, транспортировку, сортировку и захоронение твердых бытовых отходов

Глава 1. Общие положения

1. Настоящая Методика расчета тарифа для населения на сбор, транспортировку, сортировку и захоронение твердых бытовых отходов (далее – Методика) разработана в соответствии с подпунктом 7) пункта 4 статьи 365 Экологического кодекса Республики Казахстан (далее – Кодекс) и предназначена для расчета тарифа для населения на сбор, транспортировку, сортировку и захоронение твердых бытовых отходов (далее – ТБО).

2. В настоящих Правилах используются следующие понятия:

1) под накоплением отходов понимается временное складирование отходов в специально установленных местах в течение не более шести месяцев, осуществляемое в процессе образования отходов или дальнейшего управления ими до момента их окончательного восстановления или удаления.

2) под сбором отходов понимается деятельность по организованному приему отходов от физических и юридических лиц специализированными организациями в целях дальнейшего направления таких отходов на восстановление или удаление.

Операции по сбору отходов включать в себя вспомогательные операции по сортировке и накоплению отходов в процессе их сбора.

Под накоплением отходов в процессе сбора понимается хранение отходов в специально оборудованных в соответствии с требованиями экологического законодательства Республики Казахстан местах, в которых отходы, вывезенные с места их образования, выгружаются в целях их подготовки к дальнейшей транспортировке на объект, где данные отходы подвергнуты операциям по восстановлению или удалению.

3) под транспортировкой отходов понимается деятельность, связанная с перемещением отходов с помощью специализированных транспортных средств между местами их образования, накопления в процессе сбора, сортировки, обработки, восстановления и (или) удаления. Ликвидационный фонд полигона создается оператором полигона – собственником полигона для его закрытия, рекультивации земель, ведения мониторинга воздействия на окружающую среду и контроля загрязнения после закрытия полигона.

4) восстановлением отходов признается любая операция, направленная на сокращение объемов отходов, главным назначением которой является использование отходов для выполнения какой-либо полезной функции в целях замещения других материалов, которые в противном случае были бы использованы для выполнения указанной функции, включая вспомогательные операции по подготовке данных отходов для выполнения такой функции, осуществляемые на конкретном производственном объекте или в определенном секторе экономики.

К операциям по восстановлению отходов относятся:

1) подготовка отходов к повторному использованию;

2) переработка отходов;

3) утилизация отходов.

Подготовка отходов к повторному использованию включает в себя проверку состояния, очистку и (или) ремонт, посредством которых ставшие отходами продукция или ее компоненты подготавливаются для повторного использования без проведения какой-либо иной обработки.

Под переработкой отходов понимаются механические, физические, химические и (или) биологические процессы, направленные на извлечение из отходов полезных компонентов, сырья и (или) материалов, пригодных для использования в дальнейшем в производстве (изготовлении) продукции, материалов или веществ вне зависимости от их назначения.

Под утилизацией отходов понимается процесс использования отходов, помимо переработки, целях, в том числе в качестве вторичного энергетического ресурса для извлечения тепловой или электрической энергии, производства различных видов топлива, а также в качестве вторичного материального ресурса для целей строительства, заполнения (закладки, засыпки) выработанных пространств (пустот) в земле или недрах или в инженерных целях при создании или изменении ландшафтов.

3. К операциям по управлению отходами относятся:

1) накопление отходов на месте их образования;

2) сбор отходов;

3) транспортировка отходов;

4) восстановление отходов;

5) удаление отходов;

6) вспомогательные операции, выполняемые в процессе осуществления операций;

7) проведение наблюдений за операциями по сбору, транспортировке, восстановлению и (или) удалению отходов;

8) деятельность по обслуживанию ликвидированных (закрытых, выведенных из эксплуатации) объектов удаления отходов.

4. Раздельный сбор отходов осуществляется по следующим фракциям:

1) "сухая" (бумага, картон, металл, пластик и стекло);

2) "мокрая" (пищевые отходы, органика и иное).

Запрещается смешивание отходов, подвергнутых раздельному сбору, на всех дальнейших этапах управления отходами.

5. Образователи и владельцы отходов применять следующую иерархию мер по предотвращению образования отходов и управлению образовавшимися отходами в порядке убывания их предпочтительности в интересах охраны окружающей среды и обеспечения устойчивого развития Республики Казахстан:

1) предотвращение образования отходов;

2) подготовка отходов к повторному использованию;

3) переработка отходов;

4) утилизация отходов;

5) удаление отходов.

6. Тариф для населения на сбор, транспортировку, сортировку и захоронение ТБО (далее – тариф) разрабатывается в соответствии с настоящей Методикой местными исполнительными органами районов, городов районного и областного значения, городов республиканского значения, столицы (далее – местные исполнительные органы) и представляется на утверждение соответствующим местным представительным органам.

Глава 2. Расчет тарифа для населения на сбор, транспортировку, сортировку и захоронение ТБО

7. Расчет тарифа производится через себестоимость, которая отражает фактические и/или нормативные затраты участников рынка, осуществляющих сбор, транспортировку, сортировку и захоронение ТБО, сгруппированные по статьям калькуляции.

8. Полная себестоимость услуг (С) определяется как сумма затрат на выполнение работ по сбору, транспортировке, сортировке и захоронению ТБО, а также обще эксплуатационных и внеэксплуатационных расходов.

Себестоимость калькуляционной единицы определяется путем суммирования полной себестоимости по сбору и транспортировке ТБО, деленной на объем собранных и вывезенных ТБО, полной себестоимости по сортировке ТБО, деленной на объем сортируемых ТБО, и полной себестоимости по захоронению ТБО, деленной на объем захороненных ТБО.

Основные показатели работы предприятий по сбору и транспортировке ТБО представлены в приложении 1 к настоящей Методике.

Форма таблицы для расчета полной себестоимости сбора, транспортировки, сортировки и захоронения ТБО представлена в приложении 2 к настоящей Методике.

9. При отсутствии фактически понесенных затрат по сбору, транспортировке, сортировке и захоронению ТБО за четыре квартала, предшествующих расчету тарифа, при его расчете за основу берутся расчеты участников рынка, осуществляющих сбор и транспортировку ТБО в аналогичных (по социально-экономическим условиям) населенных пунктах в пределах одного региона.

10. Расчет потребности в финансовых средствах осуществляется по следующим формулам:

ФС сбор и транспорт = С*(1 + П доп /100),

где:

ФС сбор и транспорт – потребность в финансовых средствах;

С – полная себестоимость (затраты);

П доп– допустимый уровень прибыли.

ФС сортир = С *(1 + П доп /100),

где:

ФС сортир – потребность в финансовых средствах;

С – полная себестоимость (затраты);

П доп – допустимый уровень прибыли.

ФС захор = С *(1 + П доп /100),

где:

ФС захор – потребность в финансовых средствах;

С – полная себестоимость (затраты);

П доп – допустимый уровень прибыли.

11. Допустимый уровень прибыли (П доп) определяется на уровне не выше ставки рефинансирования Национального Банка Республики Казахстан на дату расчета тарифа.

12. Полная потребность в финансовых средствах для оказания услуг по сбору, транспортировке, сортировке и захоронению ТБО определяется по формуле:

ФС общ = ФС сбор и транспорт + ФС сортир + ФС захор

В случае отсутствия одной или нескольких услуг, используется значение – 0.

13. Для единообразия использования и учета затраты учитываются на объем отходов (м3). Для перевода массы в объем используется следующая формула:

Количество кубометров = Масса (тонн) / Плотность ТБО

Таблица плотности ТБО представлена в приложении 3 к настоящей Методике.

14. Годовой тариф на единицу (объем) ТБО рассчитывается следующим образом:

где:

Т – годовой тариф за единицу (1 м³) ТБО, тенге;

ФС сбор и транспорт – потребность в финансовых средствах для оказания услуг по сбору и транспортировке ТБО в год, тенге;

О сбор и транспорт – объем собранных и вывезенных ТБО в год, м³;

ФС сортир – потребность в финансовых средствах для оказания услуг по сортировке ТБО в год, тенге;

О сортир – объем ТБО, направляемый на сортировку в год, м³;

ФС захор – потребность в финансовых средствах для оказания услуг по захоронению ТБО в год, тенге;

О захор – объем захороненных ТБО в год, м3.

15. Месячный тариф на одного жителя определяется по следующей формуле:

где:

Т м – месячный тариф на одного жителя ТБО, тенге;

Н – норма образования и накопления коммунальных отходов на одного жителя, м3.

Норма образования и накопления коммунальных отходов на одного жителя рассчитывается согласно приказу Министра экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан от 1 сентября 2021 года № 347 "Об утверждении Типовых правил расчета норм образования и накопления коммунальных отходов" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 24212).

16. Для расчета тарифа местные исполнительные органы запрашивают у участников рынка, осуществляющих сбор, транспортировку, сортировку и захоронение ТБО, следующие документы за отчетный период:

1) расчетную ведомость по заработной плате;

2) ведомость начисления амортизации на основные средства за отчетный период, в разрезе каждого основного средства, задействованного при осуществлении сбора, транспортировки, сортировки и захоронения ТБО;

3) ведомость по списанию сырья и материалов, использованных при осуществлении сбора, транспортировки, сортировки и захоронения ТБО, с обязательным указанием наименования, количества и суммы;

4) ведомости по основным (расходы на сырье, основные материалы, топливо и энергию, основная заработная плата) и накладным (общепроизводственные, общехозяйственные, внепроизводственные) расходам.

17. При наличии действующих участников рынка, осуществляющих сбор, транспортировку, сортировку и захоронение ТБО, их участие при расчете тарифа обязательно.

18. Местные исполнительные органы реализуют государственную политику в области управления коммунальными отходами посредством утверждения тарифов для населения на сбор, транспортировку, сортировку и захоронение ТБО в соответствии со статьей 365 Кодекса.

Приложение 1 к Методике расчета тарифа для населения на сбор, транспортировку, сортировку и захоронение

Основные показатели работы предприятий по сбору и транспортировке ТБО

№	Показатели	Единица измерения	Фактические данные за отчетный период (указать период)	Примечание
1.	Парк транспортных средств, всего, в том числе по маркам транспортных средств	единиц
2.	Срок эксплуатации транспортных средств по маркам	лет
3.	Продолжительность смены	час
4.	Число рейсов с ТБО, всего, в том числе по маркам транспортных средств	единиц
5.	Количество ТБО, загружаемых в транспортные средства за 1 рейс, всего, в том числе по маркам машин	м3
6.	Вывезено ТБО, всего, в том числе по маркам транспортных средств	м3
7.	Пробег транспортных средств, всего, в том числе по маркам транспортных средств	км

Приложение 2 к Методике расчета тарифа для населения на сбор, транспортировку, сортировку и захоронение

Расчет полной себестоимости сбора, транспортировки, сортировки и захоронения ТБО

№	Показатели			Отчетный период		Затраты и себестоимость, тенге/год		Примечание
1	2			3		4		5
Таблица 1. Полная себестоимость сбора и транспортировки ТБО
1.	Затраты на сбор и транспортировку ТБО, в том числе:
	Затраты на оплату труда
	Отчисления в фонд оплаты труда
	Амортизация
	Затраты на топливо
	Затраты на материалы и сырье
	Затраты на техническое обслуживание и ремонт специальных машин и оборудования по сбору и транспортировки ТБО
	Расходы по содержанию зданий и сооружений
2.	Полная себестоимость сбора и транспортировки ТБО
№	Показатели			Отчетный период		Затраты и себестоимость, тенге/год		Примечание
1	2			3		4		5
Таблица 2. Полная себестоимость сортировки ТБО
1.	Затраты на сортировку ТБО, в том числе:
	Затраты на оплату труда
	Отчисления в фонд оплаты труда
	Амортизация
	Затраты на электро и тепловую энергию
	Затраты на материалы и сырье
	Затраты на техническое обслуживание и ремонт специальных машин и оборудования по сбору и транспортировки ТБО
	Расходы по содержанию зданий и сооружений
	Затраты на приобретение сортировочных линий
	Затраты на приобретение дробильных и прессовальных аппаратов
2.	Полная себестоимость сортировки ТБО
№		Показатели	Отчетный период		Затраты и себестоимость, тенге/год		Примечание
1		2	3		4		5
Таблица 3. Полная себестоимость захоронения ТБО
1.		Затраты на захоронение ТБО, в том числе:
		Затраты на оплату труда
		Отчисления в фонд оплаты труда
		Амортизация
		Затраты на электро и тепловую энергию
		Затраты на материалы и сырье
		Затраты на техническое обслуживание и ремонт специальных машин и оборудования по захоронению ТБО
		Расходы по содержанию зданий и сооружений
		Затраты на эмиссии в окружающую среду
		Отчисления в ликвидационный фонд полигона*
2.		Полная себестоимость захоронения ТБО

* формируется в соответствии с требованиями экологического законодательства Республики Казахстан.

Приложение 3 к Методике расчета тарифа для населения на сбор, транспортировку, сортировку и захоронение

Таблица плотности ТБО

№	Наименование ТБО	Плотность, т/м3
Твердые бытовые отходы (ТБО)
1	Бытовые отходы смешанные	0,2
2	Отходы стекла	0,3
3	Отходы ткани	0,18
4	Отходы пластмасс	0,4
5	Отходы алюминия	0,37
6	Отходы бумаги и картона	0,109
7	Крупногабаритный мусор (КГМ)	0,214
8	Бой керамики	1,7
9	Грунт сырой	1,6
10	Грунт сухой	1,4
11	Отходы песка	1,65
12	Отходы битума, асфальта	1,1
13	Отходы шлаковаты	0,3
14	Лом стальной	0,8
15	Лом чугунный	0,9
16	Отходы щебня	2
17	Отходы фанеры	0,65
18	Отходы от разборки деревянных конструкций	0,6
19	Отходы рубероида	0,6
20	Коммунальные отходы схожие по составу с ТБО	*

* к коммунальным отходам применяется близкие по составу с ТБО.

Халық үшін қатты тұрмыстық қалдықтарды жинауға, тасымалдауға, сұрыптауға және көмугеарналған тарифті есептеу әдістемесін бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Экология, геология және табиғи ресурстар министрінің 2021 жылғы 14 қыркүйектегі № 377 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 16 қыркүйекте № 24382 болып тіркелді

Қазақстан Республикасының Экология кодексінің 365-бабы 4-тармағының 7) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса беріліп отырған Халық үшін тұрмыстық қатты қалдықтарды жинауға, тасымалдауға, сұрыптауға және көмуге арналған тарифті есептеу әдістемесі бекітілсін.

2. "Тұрмыстық қатты қалдықтарды жинауға, әкетуге, кәдеге жаратуға, қайта өңдеуге және көмуге арналған тарифті есептеу әдістемесін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2016 жылғы 1 қыркүйектегі № 404 бұйрығының (нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 14285 болып тіркелген) күші жойылды деп танылсын.

3. Қазақстан Республикасы Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігінің Қалдықтарды басқаруда мемлекеттік саясат департаменті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

2) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігінің интернет-ресурсында ресми жарияланғаннан кейін орналастырылуын;

3) осы бұйрық мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігінің Заң қызметі департаментіне осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Экология, геология және табиғи ресурстар вице-министріне жүктелсін.

5. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасы Экология, геология және табиғи ресурстар министрі	С. Брекешев
"КЕЛІСІЛДІ" Қазақстан Республикасы Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігі
"КЕЛІСІЛДІ" Қазақстан Республикасы
Ұлттық экономика министрлігі
"КЕЛІСІЛДІ" Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігі

Қазақстан Республикасы Экология, геология және табиғи ресурстар министрі 2021 жылғы 14 қыркүйектегі № 377 бұйрығына қосымша

Халық үшін қатты тұрмыстық қалдықтарды жинауға, тасымалдауға, сұрыптауға және көмугеарналған тарифті есептеу әдістемесі

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Халық үшін тұрмыстық қатты қалдықтарды жинауға, тасымалдауға, сұрыптауға және көмуге арналған тарифті есептеу әдістемесі (бұдан әрі – Әдістеме) Қазақстан Республикасының Экология кодексінің (бұдан әрі – Кодекс) 365-бабы 4-тармағының 7) тармақшасына сәйкес әзірленді және қатты тұрмыстық қалдықтарды (бұдан әрі – ҚТҚ) жинауға, тасымалдауға, сұрыптауға және көмуге арналған тарифті есептеуге арналған.

2. Осы Қағидаларда мынадай ұғымдар пайдаланылады:

1) қалдықтардың түзілуі немесе қалдықтарды түпкілікті қалпына келтіру немесе жою сәтіне дейін одан әрі басқару процесінде жүзеге асырылатын мерзімдер ішінде арнайы белгіленген орындарда қалдықтарды уақытша жинап қою қалдықтарды жинақтау деп түсініледі.

2) қалдықтарды қалпына келтіруге немесе жоюға одан әрі жіберу мақсатында мамандандырылған ұйымдардың жеке және заңды тұлғалардан қалдықтарды ұйымдасқан түрде қабылдау жөніндегі қызметі қалдықтарды жинау деп түсініледі.

Қалдықтарды жинау жөніндегі операциялар қалдықтарды жинау процесінде сұрыптау және жинақтау жөніндегі қосалқы операцияларды қамтиды.

Жинау процесінде қалдықтарды жинақтау деп Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкес арнайы жабдықталған жерлерде қалдықтарды сақтау түсініледі, оларда түзілген жерінен әкетілген қалдықтар осы қалдықтарды қалпына келтіру немесе жою жөніндегі операцияларға ұшырайтын объектіге одан әрі тасуға дайындау мақсатында түсіріледі.

3) қалдықтарды тасымалдау деп қалдықтарды жинау, сұрыптау, өңдеу, қалпына келтіру және (немесе) жою процесінде олардың пайда болу, жиналу орындары арасында мамандандырылған көлік құралдарының көмегімен қалдықтардың орнын ауыстырумен байланысты қызмет түсініледі. Полигонның жою қорын полигон операторы – полигонның меншік иесі оны жабу, жерді рекультивациялау, полигон жабылғаннан кейін қоршаған ортаға әсер ету мониторингін жүргізу және ластануды бақылау үшін құрады.

4) қандай да бір пайдалы функцияны орындау үшін пайдаланылуы мүмкін басқа материалдарды алмастыру мақсатында көрсетілген функцияны орындау үшін қалдықтарды пайдалану басты мақсаты болып табылатын, қалдықтардың көлемін қысқартуға бағытталған кез келген операция, оған қосанақты өндірістік объектіде немесе экономиканың белгілі бір секторында жүзеге асырылатын, осындай функцияларды орындау үшін осы қалдықтарды дайындау жөніндегі қосалқы операциялар қалдықтарды қалпына келтіру деп танылады.

Қалдықтарды қалпына келтіру жөніндегі операцияларға:

5) қалдықтарды қайтадан пайдалануға дайындау;

6) қалдықтарды қайта өңдеу;

7) қалдықтарды кәдеге жарату жатады.

Қалдықтарды қайтадан пайдалануға дайындау жай-күйін тексеруді, тазалауды және (немесе) жөндеуді қамтиды, солар арқылы қалдыққа айналған өнім немесе оның құрамдастары қандай да бір өзгеше өңдеу жүргізілмей қайтадан пайдалануға дайындалады.

Қалдықтарды қайта өңдеу деп осы баптың 4-тармағында көзделген жағдайларды қоспағанда, мақсатына қарамастан өнімді, материалдарды немесе заттарды одан әрі өндіруде (дайындауда) пайдалану үшін жарамды болатын пайдалы құрамдастарды, шикізатты және (немесе) материалдарды қалдықтардан алуға бағытталған механикалық, физикалық, химиялық және (немесе) биологиялық процестер түсініледі.

Қалдықтарды қайта өңдеуден басқа мақсатта, оның ішінде жылу немесе электр энергиясын алу, әртүрлі отын түрлерін өндіру үшін қайталама энергетикалық ресурс ретінде пайдалану, сондай-ақ құрылыс салу, жердегі немесе жер қойнауындағы қазылған кеңістіктерді (бос жерлерді) толтыру (салу, көму) мақсатында немесе ландшафтарды жасау немесе өзгерту кезінде инженерлік мақсатта қайталама материалдық ресурс ретінде пайдалану процесі қалдықтарды кәдеге жарату деп түсініледі.

3. Қалдықтарды басқару жөніндегі операцияларға:

1) түзілген жерінде қалдықтарды жинақтау;

2) қалдықтарды жинау;

3) қалдықтарды тасу;

4) қалдықтарды қалпына келтіру;

5) қалдықтарды жою;

6) операцияларды жүзеге асыру процесінде орындалатын қосалқы операциялар;

7) қалдықтарды жинау, тасу, қалпына келтіру және (немесе) жою жөніндегі операцияларды байқауды жүргізу;

8) жойылған (жабық, пайдаланудан шығарылған) қалдықтарды жою объектілеріне қызмет көрсету жөніндегі қызмет жатады.

4. Бөлек жинау мынадай фракциялар бойынша жүзеге асырылады:

1) "құрғақ" (қағаз, картон, металл, пластик және шыны);

2) "дымқыл" (тамақ қалдықтары, органика және өзге).

Қалдықтарды басқарудың одан арғы барлық кезеңдерде бөлек жиналған қалдықтарды араластыруға тыйым салынады.

5. Қалдықтарды түзушілер мен олардың иелері қоршаған ортаны қорғау және Қазақстан Республикасының орнықты дамуын қамтамасыз ету мүддесіне орай, қалдықтардың түзілуін болғызбау және түзілген қалдықтарды басқару жөніндегі шараларды олардың артықшылығының кемуі тәртібімен мынадай реттілікпен қолдану:

1) қалдықтардың түзілуін болғызбау;

2) қалдықтарды қайтадан пайдалануға дайындау;

3) қалдықтарды қайта өңдеу;

4) қалдықтарды кәдеге жарату;

5) қалдықтарды жою.

6. Халық үшін ҚТҚ жинауға, тасымалдауға, сұрыптауға және көмуге арналған тарифті (бұдан әрі – тариф) аудандардың, аудандық және облыстық маңызы бар қалалардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың жергілікті атқарушы органдары (бұдан әрі – жергілікті атқарушы органдар) осы Әдістемеге сәйкес әзірлейді және тиісті жергілікті өкілдік органдарға бекітуге ұсынады.

2-тарау. ҚТҚ жинауға, тасымалдауға, сұрыптауға және көмуге арналған тарифті есептеу

7. Тарифті есептеу өзіндік құн арқылы жүргізіледі, ол калькуляция баптары бойынша топтастырылған ҚТҚ жинауды, тасымалдауды, сұрыптауды және көмуді жүзеге асыратын нарық қатысушыларының нақты және нормативтік шығындарын көрсетеді.

8. Көрсетілетін қызметтердің толық өзіндік құны (Ө) ҚТҚ жинау, тасымалдау, сұрыптаужәне көму бойынша жұмыстарды орындауға, сондай-ақ жалпы пайдалану шығыстарына және пайдаланудан тыс шығыстарға жұмсалатын сома ретінде айқындалады.

Калькуляциялық бірліктің өзіндік құны жиналған және әкеткен ҚТҚ көлеміне бөлінген ТҚҚ жинау және тасымалдау бойынша толық өзіндік құнға сұрыпталған ҚТҚ көлеміне бөлінген ҚТҚ сұрыптау бойынша толық өзіндік құнды және көмілген ҚТҚ көлеміне бөлінген ҚТҚ көму бойынша толық өзіндік құнды қосу арқылы айқындалады.

ҚТҚ жинау және тасымалдау жөніндегі кәсіпорындар жұмысының негізгі көрсеткіштері осы Әдістемеге 1-қосымшада берілген.

ҚТҚ жинаудың, тасымалдаудың, сұрыптаудың және көмудің толық өзіндік құнын есептеуге арналған кестенің нысаны осы Әдістемеге 2-қосымшада берілген.

9. Тарифті есептеудің алдындағы төрт тоқсан ішінде ҚТҚ жинау, тасымалдау, сұрыптау және көму бойынша нақты келтірілген шығындар болмаған жағдайда, оны есептеу кезінде бір өңір шегіндегі ұқсас (әлеуметтік-экономикалық жағдайлар бойынша) елді мекендерде ҚТҚ жинауды және тасымалдауды жүзеге асыратын нарық қатысушыларының есептері негізге алынады.

10. Қаржылай қаражатқа деген қажеттілікті есептеу мынадай формула бойынша жүзеге асырылады:

ҚҚ жинау және тасымал. = Ө*(1 + Пжол бер./100),

мұндағы:

ҚҚ жинау және тасымал. – қаржылай қаражатқа деген қажеттілік;

Ө – толық өзіндік құн(шығындар);

П жол бер.– пайданың жол берілетін деңгейі.

ҚҚ сұрып. = Ө*(1 + Пжол бер./100),

мұндағы:

ҚҚ сұрып. – қаржылай қаражатқа деген қажеттілік;

Ө – толық өзіндік құн(шығындар);

П жол бер. – пайданың жол берілетін деңгейі.

ҚҚ көму = Ө*(1 + Пжол бер./100),

мұндағы:

ҚҚ көму – қаржылай қаражатқа деген қажеттілік;

Ө – толық өзіндік құн(шығындар);

П жол бер. – пайданың жол берілетін деңгейі.

11. Пайданың жол берілетін деңгейі (Пжол бер.) тариф есептелетін күнгі Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің қайта қаржыландыру мөлшерлемесінен жоғары емес деңгейде айқындалады.

12. ТҚҚ жинау, тасымалдау, сұрыптау және көму бойынша қызметтер көрсету үшін қаржылай қаражатқа деген толық қажеттілік мынадай формуламен айқындалады:

ҚҚ жалпы = ҚҚ жинау және тасымал. + ҚҚ сұрып. + ҚҚ көму,

Бір немесе бірнеше қызмет болмаған жағдайда, 0 - мәні пайдаланылады.

13. Бірізді пайдалану және есепке алу үшін шығындар қалдықтардың көлеміне (м3) есептеледі. Массаны көлемге айналдыру үшін мынадай формула қолданылады:

Текше метрлер саны = Масса (тонна) / ҚТҚ тығыздығы

ҚТҚ тығыздығының кестесі осы Әдістемеге 3-қосымшада берілген.

14. ҚТҚ бір бірлігіне (көлеміне) жылдық тариф былайша есептеледі:

мұндағы:

Т – ТҚҚ бір бірлігіне (1 м3) жылдық тариф, теңге;

ҚҚ жинау және тасымал. – жылына ҚТҚ жинау және тасымалдау бойынша қызметтер көрсету үшін қаржылай қаражатқа деген қажеттілік, теңге;

К жинау және тасымал. – жылына жиналған және әкеткен ҚТҚ көлемі, м3;

ҚҚ сұрып.– ҚТҚ сұрыптау бойынша қызметтер көрсету үшін қаржылай қаражатқа деген қажеттілік, теңге;

К сұрып. – жылына сұрыптауға жіберілетін ҚТҚ көлемі, м3;

ҚҚ көму – жылына ҚТҚ көму бойынша қызметтерді көрсету үшін қаржылай қаражатқа дегенқажеттілік, теңге;

К көму – жылына көмілген ҚТҚ көлемі, м3.

15. Бір тұрғынға шаққандағы айлық тариф мынадай формуламен айқындалады:

мұндағы:

Та – бір тұрғынға шаққандағы ТҚҚ айлық тарифі, теңге;

Н – бір тұрғынға шаққандағы коммуналдық қалдықтардың түзілу және жинақталу нормасы, м3.

Бір тұрғынға коммуналдық қалдықтардың түзілу және жинақталу нормасы "Коммуналдық қалдықтардың түзілу және жинақталу нормаларын есептеудің үлгілік қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасының Экология, геология және табиғи ресурстар министрінің 2021 жылғы 1 қыркүйектегі № 347 бұйрығына (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 24212 болып тіркелген) сәйкес есептеледі.

16. Тарифті есептеу үшін жергілікті атқарушы органдар ҚТҚ жинауды, тасымалдауды, сұрыптауды және көмуді жүзеге асыратын нарыққа қатысушылардан есепті кезең үшін мынадай құжаттарды:

1) еңбекақы бойынша есептік ведомосты;

2) ҚТҚ жинауды, тасымалдауды, сұрыптауды және көмуді жүзеге асыру кезінде тартылған, әрбір негізгі қаражат бөлігінде есепті кезең үшін негізгі қаражатқа амортизацияны есепке жазу ведомосын;

3) атауы, саны мен сомасы міндетті түрде көрсетілген, ҚТҚ жинауды, тасымалдауды, сұрыптауды және көмуді жүзеге асыру кезінде пайдаланылған шикізат пен материалдарды есептен шығару жөніндегі ведомосты;

4) негізгі шығыстар (шикізатқа, негізгі материалдарға, отынға және энергияға, негізгі еңбекақыға) және жүкқұжат шығыстары (жалпы өндірістік, жалпы шаруашылық, өндірістен тыс) бойынша ведомостарды сұратады.

17. Әрекет ететін, ТҚҚ жинауды, тасымалдауды, сұрыптауды және көмуді жүзеге асыратын нарыққа қатысушылар болған кезде, тарифті есептеу кезінде олардың қатысуы міндетті.

18. Кодекстің 365-бабына сәйкес жергілікті атқарушы органдар коммуналдық қалдықтарды басқару саласындағы мемлекеттік саясатты халық үшін ҚТҚ жинауға, тасымалдауға, сұрыптауға және көмуге арналған тарифтерді бекіту арқылы іске асырады.

Халық үшін тұрмыстық қатты қалдықтарды жинауға, тасымалдауға, сұрыптауға және кәдеге жаратуға арналған тарифті есептеу әдістемесіне 1-қосымша

ТҚҚ жинау және тасымалдау жөніндегі кәсіпорындар жұмысының негізгі көрсеткіштері

№	Көрсеткіштер	Өлшем бірлігі	Есепті кезең үшін нақты деректер (кезеңді көрсету)	Ескертпе
1.	Көлік құралдарының паркі, барлығы, оның ішінде көлік құралдарының маркалары бойынша	бірлік
2.	Маркалары бойынша көлік құралдарының пайдалану мерзімі	жыл
3.	Ауысым ұзақтығы	сағат
4.	ТҚҚ-мен жасалған рейстердің саны, барлығы, оның ішінде көлік құралдарының маркалары бойынша	бірлік
5.	1 рейсте көлік құралдарына тиелетін ТҚҚ мөлшері, барлығы, оның ішінде машиналардың маркалары бойынша	м3
6.	Әкетілген ТҚҚ, барлығы, оның ішінде көлік құралдарының маркалары бойынша	м3
7.	Көлік құралдарының жүріп өткен жолы, барлығы, оның ішінде көлік құралдарының маркалары бойынша	км

Халық үшін тұрмыстық қатты қалдықтарды жинауға, тасымалдауға, сұрыптауға және кәдеге жаратуға арналған тарифті есептеу әдістемесіне 2-қосымша

ҚТҚ жинаудың, тасымалдаудың, сұрыптаудың және кәдеге жаратудың толық өзіндік құнын есептеу

№	Көрсеткіштер	Есепті кезең	Шығындар және өзіндік құн, теңге/жыл	Ескертпе
1	2	3	4	5
1-кесте. ҚТҚ жинаудың және тасымалдаудың толық өзіндік құны
1.	ҚТҚ жинауға және тасымалдауға жұмсалатын шығындар, оның ішінде:
	Еңбекақыны төлеуге жұмсалатын шығындар
	Еңбекақы төлеу қорына аударымдар
	Амортизация
	Отынға жұмсалатын шығындар
	Материал мен шикізатқа жұмсалатын шығындар
	ҚТҚ жинау және тасымалдау бойынша арнайы машиналар мен жабдыққа техникалық қызмет кетуге және оларды жөндеуге жұмсалатын шығындар
	Ғимараттар мен құрылыстарды ұстау бойынша шығыстар
2.	ҚТҚ жинаудың және тасымалдаудың толық өзіндік құны

№	Көрсеткіштер	Есепті кезең	Шығындар және өзіндік құн, теңге/жыл	Ескертпе
1	2	3	4	5
2-кесте. ТҚҚ сұрыптаудың толық өзіндік құны
1.	ҚТҚ сұрыптауға жұмсалатын шығындар, оның ішінде:
	Еңбекақы төлеуге жұмсалатын шығындар
	Еңбекақы төлеу қорына аударымдар
	Амортизация
	Электр және жылу энергиясына арналған шығындар
	Материалдар мен шикізатқа жұмсалатын шығындар
	ҚТҚ жинау және тасымалдау бойынша арнайы машиналар мен жабдыққа техникалық қызмет кетуге және оларды жөндеуге жұмсалатын шығындар
	Ғимараттар мен құрылыстарды ұстау бойынша шығыстар
	Сұрыптау желілерін сатып алуға арналған шығындар
	Ұсақтау және престеу аппараттарын сатып алуға арналған шығындар
2.	ҚТҚ сұрыптаудың толық өзіндік құны

№	Көрсеткіштер	Есепті кезең	Шығындар және өзіндік құн, теңге/жыл	Ескертпе
1	2	3	4	5
3-кесте. ҚТҚ көмудің толық өзіндік құны
1.	ҚТҚ көмуге жұмсалатын шығындар, оның ішінде:
	Еңбекақы төлеуге жұмсалатын шығындар
	Еңбекақы төлеу қорына аударымдар
	Амортизация
	Электр және жылу энергиясына арналған шығындар
	Материалдар мен шикізатқа жұмсалатын шығындар
	ҚТҚ жинау және тасымалдау бойынша арнайы машиналар мен жабдыққа техникалық қызмет кетуге және оларды жөндеугежұмсалатын шығындар
	Ғимараттар мен құрылыстарды ұстау бойынша шығыстар
	Қоршаған ортаға эмиссияға жұмсалатын шығындар
	Полигонды жою қорына аударымдар*
2.	ҚТҚ көмудің толық өзіндік құны

* Қазақстан Республикасының экологиялық заңнама талаптарына сәйкес қалыптастырылады

Халық үшін тұрмыстық қатты қалдықтарды жинауға, тасымалдауға, сұрыптауға және кәдеге жаратуға арналған тарифті есептеу әдістемесіне 3-қосымша

ТҚҚ тығыздығының кестесі

№	ТҚҚ атауы	Тығыздығы, т/м3
1.Тұрмыстық қатты қалдықтар (ТҚҚ)
1	Аралас тұрмыстық қалдықтар	0,2
2	Шыны қалдықтары	0,3
3	Мата қалдықтары	0,18
4	Пластмасса қалдықтары	0,4
5	Аллюминий қалдықтары	0,37
6	Қағаз бен картон қалдықтары	0,109
7	Ірі габаритті қоқыс (ІГҚ)	0,214
8	Керамика сынығы	1,7
9	Ылғал топырақ	1,6
10	Құрғақ топырақ	1,4
11	Құм қалдықтары	1,65
12	Битум, асфальт қалдықтары	1,1
13	Қож-мақта қалдықтары	0,3
14	Болат сынықтары	0,8
15	Шойын сынықтары	0,9
16	Қиыршық тас қалдықтары	2
17	Фанер қалдықтары	0,65
18	Ағаш конструкцияларды бұзудан қалған қалдықтар	0,6
19	Қалдықтар рубероидтері	0,6
20	ҚТҚ құрамы бойынша ұқсас коммуналдық қалдықтар	*

* коммуналдық қалдықтарға құрамы жағынан ҚТҚ-ға жақын қалдықтар қолданылады.