Об утверждении Инструкции по проведению обследования технического состояния монтажных кранов с истекшим сроком службы с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации

Приказ Министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан от 29 сентября 2021 года № 486. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 30 сентября 2021 года № 24561.

      Примечание ИЗПИ!
Порядок введения в действие см. п.4

      В соответствии с подпунктом 120) пункта 16 Положения о Министерстве по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан, утвержденного постановлением Правительства Республики Казахстан от 23 октября 2020 года № 701, ПРИКАЗЫВАЮ:

      Сноска. Преамбула - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 14.07.2023 № 382 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      1. Утвердить прилагаемую Инструкцию по проведению обследования технического состояния монтажных кранов с истекшим сроком службы с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации.

      2. Комитету промышленной безопасности Министерства по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

      1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

      2) размещение настоящего приказа на официальном интернет-ресурсе Министерства по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан;

      3) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан представление в Юридический департамент Министерства по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 1) и 2) настоящего пункта.

      3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан.

      4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

      Министр по чрезвычайным
ситуациям Республики Казахстан
Ю. Ильин

 

      "СОГЛАСОВАН"
Министерство индустрии и
инфраструктурного развития
Республики Казахстан


      "СОГЛАСОВАН"
Министерство национальной
экономики Республики Казахстан


      "СОГЛАСОВАН"
Министерство энергетики
Республики Казахстан

  Утверждена приказом
Министра по чрезвычайным
ситуациям Республики Казахстан
от 29 сентября 2021 года № 486

Инструкция по проведению обследования технического состояния монтажных кранов с истекшим сроком службы с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации

Глава 1. Общие положения

      1. Настоящая Инструкция по проведению обследования технического состояния монтажных кранов с истекшим сроком службы с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации (далее – Инструкция) разработана в соответствии с подпунктом 120) пункта 16 Положения о Министерстве по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан, утвержденного постановлением Правительства Республики Казахстан от 23 октября 2020 года № 701 и детализирует порядок организации к периодичности и методам обследования монтажных кранов с истекшим нормативным сроком службы для определения возможности их дальнейшей эксплуатации (далее – краны).

      Сноска. Пункт 1 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 14.07.2023 № 382 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      2. Требования по видам и периодичности обследования, приведенные в настоящей Инструкции об организации и порядке проведения обследования технического состояния грузоподъемных машин, отработавших нормативный срок службы, с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации, утвержденной приказом Министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан от 10 августа 2021 года № 389 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 24006) (далее – Инструкция по обследованию технического состояния грузоподъемных машин отработавших нормативный срок службы) уточняют их применительно к особенностям кранов, указанных в пункте 1 настоящей Инструкции.

      Требования, приведенные в настоящей Инструкции, не отменяют рекомендаций и указаний документации на краны, информационных писем заводов-изготовителей, уполномоченного органа в области промышленной безопасности, территориального подразделения в области промышленной безопасности и организаций проводящих обследование кранов.

      3. В настоящей Инструкции применяются термины, установленные в Законе Республики Казахстан "О гражданской защите" (далее – Закон), в Правилах обеспечения промышленной безопасности при эксплуатации грузоподъемных механизмов, утвержденных приказом Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 30 декабря 2014 года № 359 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 10332) (далее – Правила), в техническом регламенте Таможенного союза "О безопасности машин и оборудования", утвержденного решением Комиссии таможенного союза от 18 октября 2011 года № 823 и в Инструкции по обследованию технического состояния грузоподъемных машин отработавших нормативный срок службы.

      Сноска. Пункт 3 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 14.07.2023 № 382 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 2. Виды и периодичность обследования

      4. Расчетный срок службы кранов указывается изготовителем в паспорте. В случае отсутствия таких данных в паспорте, обследование кранов с целью продления срока дальнейшей эксплуатации необходимо проводить по истечению нормативного срока службы, приведенного в приложении 1 к настоящей Инструкции.

      5. Предусматриваются следующие виды обследования кранов с истекшим нормативным сроком службы:

      первичное;

      повторное;

      внеочередное.

      Внеочередное обследование выполняется вне зависимости от срока эксплуатации кранов.

      6. Первичное техническое обследование кранов проводится после выработки нормативного срока службы.

      7. Повторное техническое обследование кранов проводится в сроки, устанавливаемые организацией, проводившей обследование.

      8. Количество повторных обследований не ограничивается. Возможность дальнейшей эксплуатации определяют общим техническим состоянием крана и соответствием выполняемым функциям, включая эргономические показатели и целесообразностью ремонта.

      9. Краны подвергаются внеочередному обследованию в следующих случаях:

      1) при подготовке и оформлении дубликата паспорта или разработке нового;

      2) если в процессе эксплуатации наблюдается неоднократное появление трещин в несущих металлоконструкциях;

      3) если при испытании под нагрузкой, превышающей номинальную грузоподъемность на 25 %, установлено возникновение остаточной деформации;

      4) при наличии деформаций металлоконструкций, возникающих в результате аварий;

      5) если кран установлен на другое шасси.

      10. В целях предупреждения аварийности и травматизма при эксплуатации необходимо выполнять следующие организационные и технические мероприятия:

      1) проводить полное техническое освидетельствование:

      первичное по истечении срока службы;

      повторное не реже одного раза в 12 месяцев;

      2) сроки между планово-предупредительными ремонтами и техническими обслуживаниями, необходимо сократить на 50 %;

      3) при проведении технических освидетельствований обращать особое внимание на состояние металлоконструкций.

      11. Все виды неразрушающего контроля, измерения, определение механических свойств, исследование микроструктуры металла, расчеты на прочность и проведение испытаний во время проведения обследования подъемников осуществляются в соответствии с требованиями Закона Республики Казахстан "Об обеспечении единства измерений", эксплуатационной документации и соответствующих документов заводов-изготовителей.

Глава 3. Организация обследования

      12. При организации проведения обследования необходимо руководствоваться главой 3 Инструкции по обследованию технического состояния грузоподъемных машин, отработавших нормативный срок службы.

      13. Обследованию подвергаются монтажные краны, находящиеся в рабочем состоянии. При проведении обследования грузоподъемных кранов, находящихся в неработоспособном состоянии, проведение испытаний осуществляется после приведения их в работоспособное состояние.

      14. Обследование на предмет продления срока службы проводится после перемонтажа грузоподъемного крана, проведением текущего ремонта или технического освидетельствования (для стреловых самоходных кранов – с техническим осмотром). С этой целью сроки до начала проведения обследований грузоподъемных кранов, установленных на открытом воздухе или в неотапливаемых помещениях, могут увеличиваться до трех месяцев.

      15. Обследование кранов необходимо проводить при температуре не ниже, указанной для работы аппаратуры, применяемой для тестирования металлоконструкции крана.

      16. Передача грузоподъемного крана с истекшим сроком службы на первичное, повторное или внеочередное обследование определяется приказом, по организации являющейся ее владельцем. Приказ может оформляться на один или сразу на группу грузоподъемных кранов.

      17. Владелец грузоподъемного крана подготавливает к обследованию:

      1) грузоподъемный кран, испытательные грузы, а также выделяет крановщика (машиниста, оператора) на период проведения обследования;

      2) оборудование для обследования металлических конструкций и механизмов на высоте (при необходимости);

      3) акт сдачи-приемки кранового пути в эксплуатацию и предыдущий акт комплексного обследования крановых путей (для грузоподъемных кранов, перемещающихся по наземным или надземным крановым путям);

      4) акт проверки сопротивления изоляции и заземления;

      5) эксплуатационную документацию на грузоподъемный кран;

      6) проект проведенного ремонта (реконструкции), а также сертификаты металла, использованного при проведении ремонта (реконструкции), если эти работы проводились;

      7) справку о характере работ, выполняемых грузоподъемным краном согласно приложению 2 к настоящей Инструкции;

      8) вахтенный журнал, составленный согласно Приложению 14 Правил;

      9) журнал периодических осмотров и ремонтов грузоподъемных машин и подкрановых путей ведется по форме, указанной в Инструкции по проведению обследования технического состояния башенных кранов с истекшим сроком службы с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации, разработанной в соответствии с подпунктом 14-16) статьи 12-2 Закона (далее – Инструкция по обследованию башенных кранов).

      18. Акт о результатах проведенного обследования с заключением о возможности дальнейшей эксплуатации выдается на грузоподъемный кран, находящийся в работоспособном состоянии и выдержавший статические и динамические испытания.

Глава 4. Подготовка к проведению обследования

      19. Программа проведения обследования кранов включает:

      1) проверку наличия у владельца крана комплектности и содержания технической документации;

      2) проверку комплектности крана;

      3) проверку условий проведения обследования крана;

      4) проверку технического состояния крана;

      5) статические и динамические испытания крана;

      6) оформление результатов технического обследования крана.

      20. Наличие, комплектности и содержания технической документации.

      При проверке комплекта технической документации необходимо убедиться в наличии эксплуатационной, ремонтной и текущей документации в том числе:

      1) паспорта;

      2) технического описания и инструкции по эксплуатации и монтажу;

      3) карт (инструкции) технического обслуживания;

      4) руководства по ремонту или технических условий, представленных заводом-изготовителем;

      5) вахтенного журнала;

      6) альбома чертежей основных сборочных единиц и быстроизнашивающихся деталей;

      7) актов на монтаж, ремонтные работы по усилению металлоконструкций за период эксплуатации;

      8) протоколов замера сопротивления изоляции электропроводки и защитного заземления согласно приложению 3 к настоящей Инструкции;

      9) схемы и актов нивелировки кранового пути 2 раза в год, весной и осенью;

      10) наличие и содержание проекта производства работ краном при установке его для выполнения строительно-монтажных работ;

      11) журнал учета и периодических осмотров съемных грузозахватных приспособлений и тары;

      12) наличие паспортов на съемные грузозахватные приспособления,

      13) наличие и содержание инструкции по осмотру тары;

      14) график осмотров и планово-предупредительных ремонтов кранов;

      15) наличие у машинистов и стропальщиков, обслуживающих кран, списков перемещаемых грузов с указанием их массы;

      16) наличие сертификата и расчета коэффициента запаса прочности для вновь установленных на кране канатов;

      17) наличие заключения химической лаборатории о состоянии крюка и деталей его подвески, а также деталей подвески пластинчатого крюка крана, транспортирующей расплавленный металл или жидкий шлак, если применяется (такое заключение выдается не реже одного раза в 12 месяцев);

      18) наличие заключения о химическом составе элементов несущих металлоконструкций крана. Химический состав металла по содержанию примесей соответствует требованиям нормативной документации заводов-изготовителей на эти металлы;

      19) необходимо проверить заполнение топливного бака, которое необходимо наполнить на две/трети его объема. Охлаждающая жидкость, масло, рабочие жидкости заполняются на уровень, установленном технической документацией завода-изготовителя;

      20) содержание углерода в готовом прокате из углеродистых низколегированных сталей не превышает 0,22 %;

      21) наличие заключения о величинах ударной вязкости основных элементов несущих металлоконструкций подъемников. Значения ударной вязкости не ниже 29 Дж/см2. Допустимо снижение величины вязкости на одном из образцов до 19,3 Дж/см2;

      22) наличие рекомендаций, разработанных заводом изготовителем крана (исполнения У1 – для умеренного климата, размещенного на открытом воздухе в соответствии с ГОСТ 15150-69 "Машины, приборы и другие технические изделия. Исполнения для различных климатических районов. Категории, условия эксплуатации, хранения и транспортирования в части воздействия климатических факторов внешней среды"), по их эксплуатации, в районах с холодным климатом;

      23) наличие акта обследования технического состояния крана (по соответствующей методике) с заключением о возможности дальнейшей его эксплуатации, для кранов, выработавших ресурс.

      21. Проверка комплектности кранов:

      1) для испытания кран оснащается рабочим оборудованием в соответствии с технической документацией;

      2) кран укомплектовывается набором запасных частей и инструмента, переносной электрической лампой, эксплуатационной и ремонтной документацией согласно пункту 20 настоящей Инструкции;

      3) при визуальном осмотре контролируют наличие всех деталей и узлов, удостоверяются, что в конструкция соответствует паспортным данным.

Глава 5. Проверка условий проведения обследования технического состояния кранов

      22. При проверке условий проведения обследования кранов необходимо обратить внимание на:

      1) состояние площадки, на которой установлен кран на пневмоколесном, гусеничном или автомобильном ходу. Площадка выбирается горизонтальной с твердым покрытием, имеющей отклонение от горизонтали ±3 градуса и способность выдерживать давление:

      до 588, 4 кПа для кранов грузоподъемностью до 63 тонн;

      784,5 кПа для кранов грузоподъемностью более 63 тонн;

      2) наличие таблички с указанием регистрационного номера крана, его грузоподъемности и даты испытания;

      3) расположение рубильника, подающего напряжение на кран, наличие свободного доступа к нему, устройства для запирания рубильника в отключенном положении, наличие на нем надписи "Крановый", заземление корпуса рубильника;

      4) при установке крана на краю откоса – правильность установки по отношению к основанию откоса;

      5) наличие контрольного груза для периодического испытания ограничителя грузоподъемности крана стрелового типа;

      6) наличие на крановых путях башенных кранов меток, определяющих место установки крана при испытании ограничителя грузоподъемности (далее – ОГП);

      7) соответствие заземления и зануления крановых путей требованиям Правил устройства электроустановок, утвержденных приказом Министра энергетики Республики Казахстан от 20 марта 2015 года № 230 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 10851) (далее – ПУЭ), а путей башенных кранов – требованиям СН РК 1.03-04-2014 "Устройство и эксплуатация подкрановых путей для строительных башенных кранов";

      8) отсутствие проходов и проездов через крановые пути козловых, башенных и других кранов;

      9) соблюдение регламентируемых Правилами габаритов приближения кранов, передвигающихся по рельсовым путям, к элементам зданий, штабелям грузов;

      10) при осмотре места установки крана, необходимо проверить:

      правильность расположения главных троллеев относительно кабины крана, невозможность случайного прикосновения к ним с пола цеха, площадок, галерей и лестниц;

      наличие ремонтных участков главных троллеев при установке в одном пролете нескольких кранов;

      наличие вспомогательных средств, для проведения визуального осмотра крана: подмостей, подъемника (вышки), площадки, люльки, стремянки и других кранов и оборудования;

      11) при проведении испытаний, входящих в состав обследования, необходимо пользоваться тарированными грузами в соответствии с грузовой характеристикой, а в случае их отсутствия, грузами, удобными к строповке через динамометр. Вес (масса) груза может быть указан на самом грузе, на упаковке или в сопроводительной документации;

      12) при выборе методов измерения и испытания, средств измерения испытательных нагрузок, расстояний, времени для проведения обследования крана руководствоваться примечанием пункта 16 Инструкции по обследованию технического состояния грузоподъемных машин, отработавших нормативный срок службы.

Глава 6. Проверка технического состояния кранов

      23. При проверке технического состояния кранов необходимо убедиться в том, что:

      1) кран соответствует требованиям Правил, национальным и межгосударственным стандартам, инструкции по монтажу и эксплуатации завода-изготовителя;

      2) электрическое оборудование крана, его монтаж и заземление отвечают требованиям ПУЭ и Правил;

      3) проверка электрооборудования крана проводится в соответствии с Правилами техники безопасности при эксплуатации электроустановок, утвержденными приказом Министра энергетики Республики Казахстан от 31 марта 2015 года № 253 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 10907) (далее – ПТБ ЭУ), Правилами техники безопасности при эксплуатации электроустановок потребителей, утвержденными приказом Министра энергетики Республики Казахстан от 19 марта 2015 года № 222 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 10889) (далее – ПТБ ЭЭП);

      4) выполнены все рекомендации изготовителя или разработчика по устранению недостатков, выявленных в процессе эксплуатации крана.

      Состояние крана проверяется путем внешнего осмотра и опробования действия механизмов, ограничителей и указателей. Схемы осмотра разных типов кранов приведены в приложении 4 к настоящей Инструкции (далее – Схемы осмотра металлоконструкций различных типов монтажных кранов).

      Необходимость разборки механизмов и электрооборудования определяется специалистом организации, проводящей обследование.

      24. При осмотре крана необходимо проверить состояние:

      крюка и деталей его подвески;

      металлоконструкций и их соединений;

      подтележечных путей (у кранов мостового типа);

      блоков, осей и деталей их крепления;

      канатов и их крепления;

      механизмов;

      кабины и аппаратов управления, площадок и лестниц;

      электро-, пневмо- и гидрооборудования;

      ограничителей и указателей;

      противовеса и балласта (у кранов стрелового типа).

      25. Проверка крюка и деталей его подвески проводится при необходимости в разобранном состоянии, при этом необходимо обратить внимание на:

      1) наличие на крюке обозначений, требуемых стандартами;

      2) наличие в необходимых случаях замыкающего устройства, предотвращающего самопроизвольное выпадение съемных грузозахватных приспособлений из зева крюка;

      3) отсутствие остаточной деформации, трещин, надрывов и недопустимого износа;

      4) допустимый износ крюка – не более 10 % первоначальной высоты вертикального сечения, увеличение ширины, зева не более – 12 %;

      5) надежность крепления крюка в траверсе и состояние траверсы и опорного подшипника;

      6) состояние щек и блоков крюковой подвески, наличие и исправность устройств, предотвращающих спадание канатов с блоков подвески.

      26. При проверке металлоконструкций и их соединений обратить внимание на основные несущие элементы в целях выявления трещин, деформаций, утонения стенок, расслоения металла, шелушения краски и других повреждений. Места проявления дефектов в металлоконструкциях машин представлены в Схемах осмотра металлоконструкций различных типов монтажных кранов.

      Места, в которых предполагается наличие трещин и других дефектов, сварные швы необходимо осматривать с помощью лупы с 5-10 кратным увеличением. Выявление трещин в труднодоступных местах тщательным осмотром с помощью лупы не может гарантировать полное их обнаружение в период осмотра всех конструкций и узлов.

      В этом случае вопрос о возможности эксплуатации конструкции решается с учетом наличия других дефектов, качества стали, условной эксплуатации.

      27. Дополнительная проверка элементов металлоконструкций, сварных, болтовых, заклепочных и других соединений:

      1) при обнаружении дефектов или их признаков, подозреваемые участки металлоконструкции и сварных соединений очищаются от грязи и пыли (с помощью щетки или обдува сжатым воздухом), а затем подвергнуты обследованию с помощью неразрушающего контроля.

      Решение о необходимости применения неразрушающего метода контроля, конкретного элемента металлоконструкции принимают специалисты, проводящие обследование.

      В качестве средств измерений для определения остаточной толщины металла, пораженного коррозией, применяются ультразвуковые – толщиномеры.

      Кроме того, применяются вихре-токовой и магнитографический методы контроля. Краткие сведения о методах дефектоскопии приведены в Инструкции по проведению обследования технического состояния стреловых самоходных кранов общего назначения с истекшим сроком службы с целью определения возможности их дальнейшей эксплуатации, разработанных в соответствии с подпунктом 14-13) статьи 12-2 Закона (далее – Инструкция по обследованию стреловых кранов).

      По результатам проведения дефектоскопии оформляются заключения по формам, предусмотренным Инструкцией по обследованию стреловых кранов;

      2) при обнаружении трещин необходимо весь подозреваемый участок очистить от коррозии и зачистить до металлического блеска. При зачистке не наносить удары зубилом или молотком, оставляющим вмятины и зарубки на основном и наплавленном металле;

      3) для уточнения наличия трещины использовать следующие методы:

      хорошо заточенным зубилом снять небольшую стружку вдоль предполагаемой трещины. Разделение стружки свидетельствует о наличии трещины;

      подозреваемый участок обильно смачивают керосином, который спустя некоторое время вытирают насухо тряпкой. Затем подозреваемую зону покрывают водным раствором тонко измельченного мела. После высыхания побелки и отстукивания молотком зона трещины темнеет;

      4) при выявлении трещин необходимо обратить внимание на направление развития трещин и их распространение на следующие элементы:

      стыковые соединения;

      фланцевые соединения;

      болтовые и заклепочные соединения;

      узлы примыкания соседних элементов;

      стыки поясов (особенно в растянутых зонах);

      сварные швы, расположенные поперек действующего в растянутых элементах усилия;

      зоны сближения сварных швов (сопряжение ребер жесткости с поясами, места пересечения подкосов, кронштейнов с поясами, стенками балок, лонжеронов);

      сварные швы, нагруженные подвесной нагрузкой (коробчатых балок, при расположении рельса под стенкой, поворотной и опорной части в зоне кольца под опорно-поворотным устройством (далее – ОПУ);

      швы верхнего пояса и вертикальной стенки двутавровых ездовых балок;

      5) при дополнительном осмотре мест ремонта с применением сварки обратить внимание на состояние сварного шва и околошовной зоны (шириной 20-30 мм);

      6) по окончании осмотра элементов конструкций на наличие дефектов и повреждений, проводят оценку степени поражения металла коррозией, контроль состояния болтовых и заклепочных соединений, а также соединительных элементов металлоконструкций.

      28. Степень поражения металла коррозией определяют путем сравнения размеров, очищенных стальными щетками до металлического блеска поперечных сечений в пораженном коррозией месте с неповрежденным сечением и толщиномерами.

      Машины с коробчатыми конструкциями, работающие на открытом воздухе, могут иметь внутреннюю коррозию нижней части, вызванную скоплением воды внутри конструкции (наличие воды определяется по характерному звуку при простукивании стенки конструкции молотком).

      Для оценки степени коррозии и слива воды, в нижней части конструкции сверлят отверстие диаметром 15-20 мм, которое оставляют не заваренным. Отверстие необходимо сверлить в самой низкой точке на оси симметрии.

      Подобную процедуру дренажа мест скопления влаги применяют при обнаружении "карманов" в металлоконструкциях.

      В случае поражения коррозией значительных участков металлоконструкции машины (более 30 % общей поверхности) произвести замеры толщины элементов ультразвуковым толщиномером. Допустимый критерий уменьшения толщины несущих элементов не более 10 %.

      29. Контроль состояния болтовых и заклепочных соединений осуществляют простукиванием соединения молотком. Ослабленные заклепки определяются по более глухому звуку удара и по характеру отскока молотка.

      В сомнительных случаях проверку производят двумя молотками: одним выполняют удар по головке, а другой держат прижатым к противоположной головке заклепки. Ослабление заклепки сопровождается резким отскоком второго молотка при ударе.

      Ослабленные болты и заклепки характеризуются ободком вокруг головки или подтеками ржавчины.

      30. Контроль соединительных элементов металлоконструкций (пальцев, осей) начинают с осмотра состояния фиксирующих элементов (ригелей, торцовых шайб). При выявлении повреждений фиксирующих элементов, свидетельствующих о наличии осевых усилий в соединении, пальцы (оси) необходимо демонтировать и подвергнуть их тщательному осмотру, особенно посадочные места. Соединительные элементы крана осматривать как при его неподвижном состоянии, так и при его работе с грузом, чтобы оценить работоспособность и фактические величины перемещений.

      31. Измерение деформаций металлоконструкций производят в соответствии с приложением 5 к настоящей инструкции (далее – Измерение деформаций металлоконструкций).

Глава 7. Определение химического состава и механических свойств металла несущих и вспомогательных элементов металлоконструкции кранов

      32. Необходимость определения химического состава и механических свойств металла возникает в следующих случаях:

      1) если в паспорте крана или другом документе предприятия-изготовителя отсутствуют данные о металле, из которого он изготовлен;

      2) если кран эксплуатировался (перемещая грузы) при температуре окружающей среды ниже нижнего предельного значения, указанного в паспорте крана;

      3) если кран подвергался ремонтам и модернизации, при которых были применены элементы, марка стали которых не указана в паспорте или сертификаты отсутствуют.

      33. Решение о необходимости определения химического состава и механических свойств металла выносит комиссия, проводящая обследование.

      34. Отбор проб (стружки) для определения химического состава металла проводится по ГОСТ 7565-81 "Чугун, сталь и сплавы. Метод отбора проб для химического состава". Методы отбора проб определяются после проведения всех других работ по обследованию металлоконструкций.

      Стружка для химического анализа материала металлоконструкций берется в выборочном порядке (не менее 30 грамм из основных элементов, участков металлоконструкций) по указанию организации, составляющей заключение:

      у стреловых кранов – из поясов стрелы и рамы ходовой платформы;

      у башенных и портальных кранов – из поясов и раскосов портала башни стрелы;

      у мостовых кранов – из верхнего и нижнего поясов форм, раскосов, концевых балок и рамы тележки;

      у козловых кранов и перегрузочных мостов – как у мостовых, и дополнительно из поясов и раскосов опор.

      Места взятия стружки предварительно очищаются от краски и ржавчины и зачищаются до металлического блеска.

      Стружка для анализа может быть снята зубилом с кромки элемента либо получена высверливанием отверстия.

      Если, стружка снимается зубилом, место взятия пробы необходимо обработать шлифовальной машинкой, чтобы линия кромки была плавной.

      Высверливание для взятия стружи проводится на всю толщину металла, сверлом диаметром не более полуторной толщины проката (как правило, диаметр сверла 3-5 мм).

      После высверливания отверстия не завариваются. Расстояние между отверстиями и от кромки отверстия до края элемента не менее трех диаметров сверла (как правило, не менее 10-15 мм).

      Стружка упаковывается и маркируется. На отобранную стружку составляется ведомость с указанием крана, элемента, профиля, места взятия стружки.

      Химический состав стружки определяется в соответствии с требованиями ГОСТ 22536.0-87 "Сталь углеродистая и чугун нелегированный. Общие требования к методам анализа", ГОСТ 22536.1-88 "Сталь углеродистая и чугун нелегированный. Методы определения общего углерода и графит", ГОСТ 22536.2-87 "Сталь углеродистая и чугун нелегированный. Методы определения серы", ГОСТ 22536.3-88 "Сталь углеродистая и чугун нелегированный. Методы определения фосфора", ГОСТ 22536.4-88 "Сталь углеродистая и чугун нелегированный. Методы определения кремния", ГОСТ 22536.5-87 "Сталь углеродистая и чугун нелегированный. Методы определения марганца". При химическом анализе определяется содержание углерода, кремния, марганца, серы, фосфора.

      35. Отбор образцов и определение ударной вязкости основных несущих элементов металлоконструкций кранов.

      Пробы для испытаний на ударную вязкость вырезают из основных несущих элементов. К одной партии относят элементы одного вида проката, одинаковые по сечению.

      Элементы, из которых вырезают пробы, подвергают лабораторному анализу по химическому составу металла. Для химического анализа используется материал проб ударной вязкости.

      Определение ударной вязкости проводят при температуре минус 20 °С и минус 40 °С, а также 20 °С (для машин, эксплуатируемых при соответствующих температурах).

      Количество образцов – не менее 3 на каждую партию. Испытания на ударную вязкость проводят на образцах типа 1 или 3 ГОСТ 9454-78 "Металлы. Метод испытания на ударный изгиб при пониженных, комнатной и повышенных температурах".

      При толщине стали элемента 10 мм и менее проводятся испытания образцов натурной толщины размером "толщина" х 10 х 55 (мм) по ГОСТ 9454-78 с надрезом типа 1.

      Значение ударной вязкости не ниже 29 Дж/см2 (3 кгс/ см2). Допустимая величина вязкости на одном из образов до 19,5 Дж/см2 (2 кгс/см2).

      По усмотрению комиссии проводят испытания на ударную вязкость после механического старения. Минимально допустимое значение ударной вязкости – 19,5 Дж/см2 (2 кгс/см2), испытания проводят в соответствии с ГОСТ 7268-82 "Сталь. Метод определения склонности к механическому старению по испытанию на ударный изгиб".

      При получении значений ударной вязкости ниже указанных величин в режим эксплуатации крана организацией, проводящей обследование, вводится ограничения.

      Место отбора проб определяет организация, проводящая обследование. На отобранных заготовках наносятся клейма керном или краской. Составляется ведомость с указанием элемента, места вырезки, клейма.

      Отбор проб производиться на участках наименьших силовых воздействий. Если для отбора проб приходится удалять несущий элемент, необходимо зафиксировать положение металлоконструкции машины до его удаления, чтобы избежать перераспределения нагрузок на элементы узла после установки нового элемента. При частичном уменьшении поперечного сечения элемента, являющегося результатом вырезки образца, сечение элемента восстанавливается. В ремонтные работы включается полное восстановление работоспособности элементов, минимальные коэффициенты концентрации напряжений (форма вставок, накладок, зачистка кромок, сварных швов).

      Применение электросварки в клепаных конструкциях возможно только при химическом составе металла, допускающем сварку.

      При вырезке проб из листовых конструкций необходимо учитывать направление прокатки.

      Вырезать овальную пробу, ориентированную в направлении прокатки, размером в продольном направлении 120 мм, в поперечном 80 мм и радиус закругления 40 мм. Образцы на ударную вязкость вырезают в поперечном направлении.

      Места взятия проб отступают от ближайшего внутреннего ребра жесткости не менее чем на 70 мм.

Глава 8. Составление заключения о результатах обследования металлоконструкций кранов

      36. При обследовании фиксируются следующие дефекты металлоконструкций:

      1) трещины всех видов, направлений и размеров;

      2) узлы и элементы, имеющие местные деформации;

      3) общие деформации от воздействия сосредоточенных нагрузок, а также деформации, возникшие при изготовлении, монтаже или эксплуатации;

      4) узлы с резкими концентраторами напряжений, особенно имеющие высокие напряжения, совпадающие по направлению с действующими общими напряжениями;

      5) пересечение стыковых швов стенки балки со швами, прикрепляющими ребра жесткости, а также сближение этих швов со стыковым швом стенки на расстоянии не менее 50 мм;

      6) приближение сварных швов ребер жесткости к швам стыков на расстоянии менее 10 кратной толщин стенки;

      7) примыкание сварных швов в местах пересечения вертикальных и горизонтальных ребер жесткости (при отсутствии скосов у одного из ребер в месте их пересечения);

      8) сближение в узлах металлоконструкции сварных швов, прикрепляющих к фасонке элементы решетки и пояса, на величину менее 50 мм;

      9) прикрепление фасонок к поясам форм прерывистыми швами;

      10) прикрепление вертикальной стенки к поясам прерывистыми швами;

      11) обрывы одного из поясов Н – образных стержней (для приварки раскосов);

      12) приварка к поясам балок фасонок внахлестку без обварки по контуру или встык (без полного провара);

      13) стыковые соединения на накладках при наличии швов, примыкающих к концам стыкуемых элементов;

      14) отверстия с необработанными кромками, прожженные, не окаймленные по контуру, заваренные;

      15) подрезы основного металла с глубиной более 0,5 мм при толщине элемента до 20 мм и с глубиной более 3 % толщины, если толщина элемента более 20 мм;

      16) вмятины, забойный другие повреждения поверхности элементов, возникающие в результате правки в холодном состоянии;

      17) незащищенные валики, наплавленные дуговой сваркой с целью правки элемента;

      18) остатки шлака, брызг, наплавов металла (после окончания сварки, вывода начала и конца стыкового шва за пределы свариваемых деталей, кислородной или дуговой сварки), особенно в расчетных элементах;

      19) прихватки (вне мест расположения швов), служащих для временного скрепления деталей, остатки монтажных планок, уголков;

      20) различные дефекты сварных швов (отсутствие подварки корня шва при соединении элементов встык, наплавления по кромкам угловых швов, швы без гладкой или мелкочешуйчатой поверхности, без плавного перехода к основному металлу, неполный провар верхних полных или стыковых швов, шлаковые включения и скопления газовых пор, незаверенные кратеры, вырубки или надрезы на поверхности шва от механических воздействий.

      37. Все обнаруженные дефекты указываются на схеме (чертеже общего вида) или в карте обследования крана. Ведомость дефектов составляется в соответствии с требованиями главы 12 Инструкции по обследованию технического состояния грузоподъемных машин, отработавших нормативный срок службы.

      При необходимости составляют эскиз дефектного места с указанием размеров, характеризующих повреждение с привязкой к чертежу общего вида.

      Для погнутых элементов и элементов, имеющих вмятины, указывается:

      глубина погнутости (вмятины);

      длина, на которую она распространяется;

      напряжение погнутости (в плоскости или из плоскости конструкции).

      38. После сопоставления величин обнаруженных деформаций и дефектов с допустимыми величинами, указанными в таблице 2 и 3 Измерения деформаций металлоконструкций и в приложении 6 к настоящей инструкции, комиссия готовит вариант общего заключения о возможности дальнейшей эксплуатации металлоконструкции с учетом сроков устранения отмеченных дефектов, режима работы машины, величины грузоподъемности и даты проведения следующего обследования машины.

Глава 9. Проверка состояния подтележечных путей

      39. При оценке состояния подтележечных путей проверяют:

      1) крепление направляющих подтележечного пути.

      Для оценки состояния киянкой простукивают крепления направляющих к верхнему поясу главной балки крана с целью выявления трещин в сварных швах.

      О наличии трещин свидетельствует глухой звук от удара. Также состояние сварных швов проверяется визуально с помощью оптических средств (лупа с 6-10 – кратным увеличением). Особое внимание требует проверка крепления в местах стыков направляющих подтележечного пути;

      2) положение направляющих в горизонтальной и вертикальной плоскостях.

      Для оценки направляющих при движении тележки ведется визуальное наблюдение за состоянием рельсов. Перемещение рельсов в горизонтальной или вертикальной плоскости свидетельствует о плохом их креплении;

      3) Проверка стыков направляющих подтележечных путей производится согласно приложению 7 к настоящей инструкции.

Глава 10. Проверка блоков

      40. При осмотре блоков проверяют:

      1) отсутствие трещин и сколов в ступице, ребордах и спицах;

      2) отсутствие отпечатков каната на ручье;

      3) исправность устройств, предотвращающих спадание каната с блоков (зазор между ребордами блока и устройством не более 0,2 диаметра каната);

      4) соответствие материала, из которого изготовлены блоки, требованиям Правил (блоки стреловых и башенных кранов изготавливаются из стали);

      5) величину износа стенок ручьев (не более 20 %. первоначальной толщины), износ ручья блока (не более 40 % первоначального радиуса ручья);

      6) отсутствие лишней канатной смазки в ручье (особенно в зимний период);

      7) крепление блоков и состояние их осей.

Глава 11. Проверка канатов и их крепления

      41. При проверке канатов и их крепления необходимо убедиться:

      1) в правильности запасовки канатов;

      2) в отсутствии повреждений, недопустимого числа обрывов проволочек на шаге свивки, недопустимого поверхностного износа. Нормы браковки канатов грузоподъемных кранов в соответствии с данными по браковке канатов, приведенными в Правилах;

      3) в надежности крепления концов канатов: правильность установки зажимов, соответствие их числа расчетному, правильность заделки концов и клиновых втулках, правильность крепления к барабанам прижимными планками;

      4) в наличие на барабане не менее 1,5 витков каната при опускании крюка или стрелы в нижнее положение;

      5) в невозможности трения канатов о металлоконструкции, а канатов полиспастов - между собой;

      6) в наличии защиты канатов на кранах, транспортирующих расплавленный или раскаленный металл и жидкий шлак, от действия теплового излучения и брызг металла;

      7) в наличии защиты канатов мостовых кранов от соприкосновения с главными троллеями.

Глава 12. Проверка состояния механизмов

      42. При проверке состояния механизмов крана необходимо обращать внимание на:

      1) соответствие устройства и установки механизмов и их тормозов требованиям инструкции завода-изготовителя и Правил;

      2) наличие и состояние ограждений зубчатых, цепных и червячных передач, соединительных муфт, валов;

      3) наличие и состояние щитков, предотвращающих попадание посторонних предметов под ходовые колеса крана и грузовых тележек;

      4) наличие кожухов, предотвращающих попадание влаги на тормозные живы механизмов крана, работающих на открытом воздухе;

      5) отсутствие недопустимого износа механизмов:

      предельный износ шестерен открытых передач механизма поворота и передвижения не более 25 %, толщины зуба на делительной окружности, механизма подъема и изменения вылета стрелы – 15 %;

      6) предельный износ реборд ходовых колес в зависимости от диаметра не более 50 % первоначальной их толщины, допустимая величина выработки поверхности катания не более 2 % первоначального диаметра колеса отсутствие лысок на поверхности катания, трещин, сколов или отогнутости реборд;

      7) предельный износ осей и валов, установленных в подшипниках скольжения, не более 0,01 – 0,06 их диаметра;

      8) состояние тормозов:

      глубина рисок на рабочей поверхности тормозного шкива не более 0,5 мм, биение – не более 0,005 Д для длинно-ходовых тормозов; 0,002 Д – для короткоходовых (Д – диаметр шкива); отсутствие трещин на шкивах, ослабление их посадки на валу, уменьшение толщины обода, в результате износа проточек, более чем на 25 %;

      9) отсутствие трещин в колодках и лентах, износ пальцев и валиков свыше 0,05 от первоначального диаметра;

      10) износ фрикционных накладок не более 50 % их первоначальной толщины;

      11) отсутствие остаточной деформации пружины тормозов; ход якоря электромагнита не более величины, установленной инструкцией по монтажу и эксплуатации крана завода-изготовителя.

      43. Дефекты деталей сборочных единиц грузоподъемных кранов, при наличии которых деталь выбраковывается, приведены в приложении 8 к настоящей Инструкции.

Глава 13. Проверка кабины и аппаратов управления

      44. При осмотре кабины и аппаратов управления проверяется:

      1) надежность крепления кабины к конструкции машины;

      2) соответствие устройства и оборудования кабины требованиям инструкции завода-изготовителя и Правил;

      3) наличие защелки или щеколды для запирания двери кабины изнутри, а на кранах, работающих на открытом воздухе, наличие замка для запирания ее снаружи;

      4) ограждение световых проемов специальным стеклом (сталинитом, триплексом);

      5) возможность очистки стекол и наличие солнцезащитных щитков;

      6) наличие диэлектрического коврика (у машин с электроприводом);

      7) состояние отопительного прибора, правильность его подключения и заземления;

      8) надежность крепления, правильность подключения и исправность электрического звукового сигнала;

      9) наличие и исправность замка на дверцах защитной панели, а на башенных кранах - наличие пломбы;

      10) наличие пломбы на крышке релейного блока ограничителя грузоподъемности;

      11) наличие в кабине стреловых кранов таблички с указанием вылета и массы контрольного груза для проверки исправности ограничителя грузоподъемности;

      12) наличие, исправность и правильность подключения освещения кабины;

      13) состояние органов управления, наличие на них надписей и стрелок, указывающих направление вызываемых движений, наличие обозначений и фиксации отдельных положений рукояток или механизмов;

      14) возможность включения контактора защитной панели, только в том случае, если все контроллеры находятся в нулевом положении (за исключением контроллеров с индивидуальной нулевой защитой);

      15) исключение возможности одновременного управления машиной с нескольких постов (при их наличии);

      16) наличие и исправность стационарного сиденья, допускающего регулировку по высоте и в горизонтальной плоскости;

      17) при осмотре кабины мостового крана обратить внимание на:

      расположение кабины относительно троллейных проводов;

      соответствие размеров между кабиной и посадочной площадкой требованиям Правил;

      наличие соответствующего ограждения, если расстояние между кабиной и элементами здания и оборудования, относительно которых она перемещается, менее 400 мм;

      возможность наблюдения за строповкой груза и его перемещением в течении всего цикла;

      наличие и исправность индивидуального замка с ключей, без которого не может быть подано напряжение на кран.

Глава 14. Проверка состояния площадок и лестниц

      45. При проверке состояния площадок и лестниц на кране убедиться в том, что:

      1) их устройство и ограждение соответствует Правилам и находятся в исправном состоянии, а проход около механизмов и электрооборудования безопасен;

      2) перила галерей, лестниц и площадок надежно укреплены, настил исключает возможность скольжения;

      3) исключена возможность случайного прикосновения с площадок и лестниц к троллеям, проводам освещения, к не огражденным токоведущим частям электрооборудования.

Глава 15. Проверка состояния электрооборудования

      46. Проверку состояния электрооборудования выполняют согласно указаниям главы 8 Инструкции по обследованию технического состояния грузоподъемных машин отработавших нормативный срок службы и с использованием результатов их комплексного обследования.

      При проверке состояния электрооборудования крана необходимо убедиться в том, что оно соответствует требованиям Правил и ПУЭ, а именно:

      1) исполнение электрооборудования в соответствии с условиями окружающей среды;

      2) напряжение на зажимах электродвигателей и в цепях управления при всех;

      3) режимы работы электрооборудования машины не ниже 85 % от номинального;

      4) неизолированные токоведущие части электрооборудования ограждены, если их расположение не исключает возможность случайного прикосновения к ним лиц, находящихся в кабине управления, на галереях и площадках крана, а также возле него:

      расстояние от настила моста крана и его тележки до незащищенных проводов не менее 2,5 метра, а светильников - не менее 1,8 м, в противном случае светильники расположены не ниже нижнего пояса ферм покрытия;

      5) электрические отопительные приборы в кабине управления безопасны, а их токоведущие части ограждены, эти приборы необходимо подсоединить к электрической сети после вводного устройства, корпус отопительного прибора заземлен;

      6) контакторы для реверсирования электродвигателей имеют механическую и электрическую блокировки;

      7) рубильники, установленные на машине, а также рубильники, подающие напряжение на гибкий кабель или троллейные провода, закрытого типа, без прорези в кожухах, и смонтированы в местах, доступных для быстрого отключения; рубильник, подающий напряжение на главные троллейные провода или гибкий кабель, имеет приспособление для запирания его в отключенном положении и надпись "Крановый";

      8) прокладка проводов на машинах выполнена в лотках, коробах и трубах;

      9) для кранов, работающих в тяжелом и весьма тяжелом режимах, а также для машин, работающих с минеральными удобрениями, для вторичных цепей применены провода и кабели с медными жилами;

      10) сечение однопроволочных проводов и кабелей вторичных цепей не менее 2,5 мм для медных и не менее 4 мм для алюминиевых жил и соответственно 1,5 и 2,5 мм для многопроволочных жил;

      11) на кранах, работающих с жидкими и горячими металлами, применяются теплостойкие провода и кабели. Прокладка проводов и кабелей на этих машинах проложена в стальных трубах. При этом отсутствуют факты прокладки в одной трубе силовых цепей разных механизмов, цепей управления разных механизмов, силовых цепей и цепей управления одного механизма;

      12) в местах, где изоляция и оболочки проводов и кабелей могут подвергаться воздействию масла, провода и кабели проложены в герметичных трубах или имеют маслостойкую изоляцию и оболочки;

      13) жилы проводов и кабелей всех цепей имеют маркировку;

      14) главные троллеи машин выполнены из стали;

      15) троллеи могут быть жесткими или гибкими; при применении жестких троллей необходимо устройство для компенсации линейных изменений от температуры и осадки задания;

      16) главные троллеи крана мостового типа размещены со стороны, противоположной размещению кабины управления;

      17) главные троллеи и токосъемники недоступны для случайного прикосновения с моста крана, с лестниц и площадок, где могут находиться люди, путем их соответствующего расположения или ограждения;

      18) в местах возможного соприкосновения грузовых канатов с троллеями данного крана или крана, расположенного ярусом ниже, установлены соответствующие защитные устройства;

      19) главные троллеи оборудованы световой сигнализацией о наличии напряжения, а при секционировании троллеев и наличии ремонтных участков такой сигнализацией оборудованы каждая секция и каждый ремонтный участок;

      20) главные троллеи окрашены, за исключением их контактной поверхности, цвет окраски отличается от цвета окраски конструкции здания и подкрановых балок, в местах подвода питания на длине 100 ми троллеи окрашены: фаза А – в желтый цвет, фаза В – в зеленый, фаза С – в красный;

      21) у кранов, работающих на открытом воздухе, предусмотрены устройства или мероприятия по предупреждению или устранению гололеда на троллеях;

      22) в пролетах, где на общих крановых путях работают две и более кранов, для каждого из них предусмотрен свой ремонтный загон в месте расположения посадочной площадки;

      23) совмещение ремонтных загонов для двух или более кранов не приводит к ограничению технологического процесса во время ремонта кранов;

      24) ремонтный участок главных троллеев изолирован воздушным зазором от продолжения тех же троллеев и соединен с ним посредством разъединяющих аппаратов таким образом, чтобы во время нормальной работы этот участок находился под напряжением, а при постановке крана на ремонт надежно отключался; воздушный зазор при напряжении до 1 кВ не допускается менее 50 мм;

      25) разъединяющие аппараты закрытого типа и имеют приспособление для запирания на замок в отключенном положении;

      26) длина ремонтного участка главных троллеев, расположенных у торца кранового пролета, не менее ширины моста крана плюс 2 метра, а длина участка, расположенного в середине пролета, не менее ширины моста крана плюс 4 метра;

      27) на главных троллеях и на каждой их секции предусмотрена возможность установки перемычки, закорачивающей между собой и заземляющей все фазы на период осмотра и ремонта троллеев или ремонта крана.

      47. Предельно-техническое состояние электрооборудования грузоподъемных машин:

      1) требования к электродвигателям и тормозам: сопротивление изоляции обмоток статора электродвигателя и обмоток ротора не менее 0,5 МОм, отсутствие обломанных лап. Температура подшипников не более 70 °С. Оси электродвигателей и тормозов соосны с выходными валами редукторов. Радиальное смещение центров не более 0,5 мм, перекос осей не более одного градуса.

      2) требования к электропроводке: сопротивление всех электропроводов не менее 0,5 МОм;

      3) требования к заземлению: состояние заземления отвечает требованиям ПУЭ.

Глава 16. Проверка освещения

      48. При проверке освещения проверяется:

      1) номинальное напряжение светильников рабочего освещения крана при переменном токе не более 220 В;

      2) при напряжении сети трехфазного тока 380 В и выше питание светильников осуществляется от понижающих трансформаторов; допускается включать светильники в силовую сеть трехфазного тока 380 В на линейное напряжение, соединяя их в звезду; для машин, присоединяемых к сети 380/220 В гибким четырехжильным кабелем, питание светильников необходимо осуществлять от цепи фаза-нуль;

      3) для светильников ремонтного освещения применяется напряжение не выше 42 В с питанием от трансформатора или аккумулятора, установленных на кране или в пункте ремонта машины;

      4) использование металлических конструкций машины для питания цепей управления и освещения в сетях с напряжением не выше 42 В;

      5) освещение крана при отключении его электрооборудования остается включенным, цепи освещения и сигнального устройства имеют собственные включатели;

      6) при установке на башенных кранах светильников, освещающих рабочую зону крана, освещение включается самостоятельным выключателем, установленным у основания башни (портала);

      7) после монтажа крана, а также в процессе его эксплуатации владелец, не реже 1 раза в год, осуществлял замер сопротивления изоляции электропроводки, троллейных проводов, электродвигателей и электроаппаратуры: величина сопротивления изоляции не менее 0,5 МОм (проверяются акты).

Глава 17. Проверка зануления

      49. При проверке зануления необходимо руководствоваться следующими положениями:

      1) у кранов с электрическим приводом, при питании от внешней сети, металлоконструкции и металлические части электрооборудования (корпуса электродвигателей, кожуха аппаратов, металлические оболочки кабелей и проводов, защитные трубы), не входящие в электрическую цепь, но могущие оказаться под напряжением вследствие повреждения изоляции, заземлены или занулены;

      2) заземление и зануление выполнено в соответствии с требованиями ПУЭ, а для башенных кранов, кроме того, в соответствии с СП РК 1.03-104-2014 "Устройство и эксплуатация подкрановых путей для строительных башенных кранов" (далее – СП РК 1.03-104-2014);

      3) считается достаточным, если части, подлежащие заземлению или занулению, присоединены к металлоконструкциям машины, при этом обеспечена непрерывность электрической цепи металлических конструкций;

      4) если электрооборудование крана установлено на заземленных металлоконструкциях и на опорных поверхностях предусмотрены для обеспечения электрического контакта защищенные и не закрашенные места, дополнительного заземления не требуется;

      5) рельсы кранового пути надежно соединены на стыках одного с другим (сваркой, приваркой перемычек достаточного сечения, приваркой рельсов к металлическим подкрановым балкам) для создания непрерывной электрической цепи;

      6) в электроустановках, для которых в качестве защитного мероприятия применятся заземление или зануление, рельсы кранового пути заземлены или занулены;

      7) при установке крана на открытом воздухе рельсы кранового пути соединены между собой и заземлены, при этом для заземления рельсов необходимо предусматривать не менее двух заземлителей (электродов), присоединенных к рельсам в разных местах;

      8) сопротивление заземляющего устройства кранов, питающихся от источника трехфазного тока напряжением 380 В глухо заземленной нейтралью, не более 10 Ом, с изолированной нейтралью – не более 4 Ом;

      9) после монтажа крана и в процессе эксплуатации владелец не реже одного раза в 3 года проводил проверку состояния элементов заземляющего устройства путем осмотра с выборочным вскрытием грунта; при разрушении 50 % сечения заземлители заменены (проверяются акты);

      10) после монтажа, в процессе эксплуатации крана владелец не реже одного раза в год, а также после каждого ремонта заземлителей, проводил проверку наличия цепи между заземлителями и заземляющими элементами; обычно сопротивление контактов в цепи защитного заземления не превышает 0,05 Ом (подтверждаются актами);

      11) после устройства и ремонта заземлителей, а также в процессе эксплуатации владелец не реже одного раза в 6 лет, проводил проверку в цепи фаза - нуль в электроустановках до 1 кВ с глухо заземленной нейтралью (подтверждаются актами);

      12) измерение сопротивления заземляющих устройств проводилось владельцем после монтажа крана, ремонта заземлителей, а также периодически не реже одного раза в год эксплуатации; не реже одного раза в 6 лет, проводилась проверка цепи фаза - нуль в электроустановках до 1 кВ с глухо заземленной нейтралью (подтверждаются актами);

      13) измерение сопротивления заземляющих устройств проводилось владельцем после монтажа крана, ремонта заземлителей, а также периодически не реже одного раза в год (подтверждаются актами);

      14) проверка зануления оформлена актами согласно требований ПУЭ.

Глава 18. Проверка гидро- и пневмооборудования кранов

      50. Гидро- и пневмооборудование кранов проверяется на соответствие документации, на предмет нормального их функционирования на холостом ходу и под нагрузкой, путем внешнего осмотра.

      51. При проверке гидро- и пневмооборудования (насосы, моторы, цилиндры, распределители, трубопроводы, шарниры, бак, фильтры) обращать внимание на состояние:

      корпусных деталей;

      мест крепления (деформация, износ, люфт, коррозия); уплотнительных колец, прокладок, манжет, муфт; шлангов, трубопроводов;

      утечки рабочей жидкости и воздуха.

      52. На машине исключается касание, трение и задевание рукавов о подвижные и неподвижные элементы конструкции, отсутствие резких прогибов рукавов, взаимного касания, соприкосновения поверхностей рукавов, способствующих их перетиранию и износу.

      Исключается выпадение рукавов из направляющих роликов.

Глава 19. Проверка ограничителей и указателей

      53. При осмотре кранов необходимо опробовать в работе все концевые выключатели, блокировочные устройства и устройства безопасности.

      При этом необходимо убедится в том, что:

      1) концевые выключатели механизмов передвижения башенных, козловых кранов и мостовых перегружателей отключают механизмы на расстоянии от тупиковых упоров до буферов крана, равном полному пути торможения;

      2) концевые выключатели механизмов передвижения остальных кранов и грузовых тележек отключают механизмы на расстоянии до упоров, равном не менее половины пути торможения;

      3) взаимное отключение механизмов мостовых и консольных передвижных кранов, работающих на одном пути, при их сближении производится на расстоянии 0,5 м;

      4) после срабатывания концевого выключателя механизма подъема грузозахватного органа (при подъеме его на максимальной скорости без груза) зазор в свету составляет более 50 мм для электротали и не менее 200 мм для всех других грузоподъемных кранов;

      5) у грейферного крана с раздельным приводом лебедок поддерживающего и замыкающего канатов грейфера концевой выключатель отключает оба привода одновременно;

      6) при снятии напряжения контактов ограничителей и указателей у магнитного крана напряжение с грузового магнита не снимается (исключение может быть допущено для блокировочного контакта люка для выхода из кабины на мост крана);

      7) у крана мостового типа автоматически снимается напряжение с крана при выходе на его галерею независимо от вида токопровода к электрооборудованию грузовой тележки (кабель, троллеи);

      8) при наличии дополнительного балкона или тамбура перед дверью кабины мостового крана блокировкой оборудована дверь балкона или тамбура;

      9) у стреловых кранов, имеющих две и более грузовые характеристики, ограничитель грузоподъемности исправно работает на всех грузовых характеристиках;

      10) нулевая блокировка контроллеров, исключающая возможность включения контактора при нахождении любого контроллера в рабочем положении, исправна (проверяется у каждого контроллера во всех положениях рукоятки управления);

      11) указатель грузоподъемности крана стрелового типа исправен и соответствует установленному стреловому оборудованию; при необходимости градуирования шкалы указателя грузоподъемности замер вылета производится на горизонтальные площадки с грузом, соответствующим данному вылету, а отметки на шкале наносятся после снятия груза;

      12) указатель крена стрелового самоходного крана установлен правильно и исправен;

      13) тупиковые упоры крановых путей соответствуют проекту (для башенных кранов – СП РК 1.03-104-2014), установлены правильно и надежно закреплены; при оборудовании рельсовых путей безударными тупиковыми упорами конструкция щитков перед ходовыми колесами крана не препятствует наезду колеса на наклонную поверхность упоров;

      14) звук сигнального устройства хорошо слышен в любом месте обслуживаемой краном зоны;

      15) все противоугонные устройства крана, передвигающегося по рельсовым путям на открытом воздухе, исправны.

Глава 20. Проверка состояния балласта и противовеса

      54. При проверке состояния балласта и противовеса у башенных и портальных кранов убедиться в том, что:

      1) масса балласта и противовеса соответствует данным, указанным в заводской документации (по акту на выполнение монтажных работ);

      2) составные части промаркированы, не имеют повреждений, изготовлены и закреплены в соответствии с чертежами организации, выполнившей проект крана;

      3) передвижные противовесы имеют хорошо видимый действующий указатель положения противовеса в зависимости от вылета.

Глава 21. Испытание кранов

      55. Проведение статических и динамических испытаний кранов:

      1) при проведении испытаний необходимо руководствоваться указаниями завода-изготовителя, изложенными в инструкции по монтажу и эксплуатации машины. В случае отсутствия соответствующих рекомендаций завода-изготовителя руководствоваться настоящей инструкцией;

      2) место проведения испытаний ограждается сигнальным ограждением с предупреждающими табличками "Опасная зона. Идут испытания". Посторонние лица из зоны испытания удаляются;

      3) съемные грузозахватные приспособления исправны и соответствовать по размерам грузоподъемности крана;

      4) включение механизмов при испытаниях осуществляется только по команде лица, ответственного за содержание машины в исправном состоянии;

      5) статическое испытание крана проводится с нагрузкой, превышающей ее грузоподъемность на 25 %;

      6) динамическое испытание проводится грузом, превышающим грузоподъемность крана на 10 %;

      7) для предупреждения перегрузки крана при испытании масса испытательных грузов определяется взвешиванием или подсчетом до начала испытаний;

      8) при наличии на кране нескольких механизмов подъема груза, предназначенных для раздельной работы, испытанию подвергается каждый механизм отдельно;

      9) при наличии на одном механизме крана нескольких тормозов каждый тормоз испытывается в отдельности;

      10) испытание крана, имеющей несколько сменных грузозахватных органов, может быть проведено с тем грузозахватным органом, который установлен на момент испытания. В случае смены грузозахватного органа машина вновь подвергается испытанию;

      11) испытание магнитных и грейферных кранов может быть проведено с навешенным магнитом или грейфером. Масса магнита или грейфера в этом случае включается в массу испытательного груза;

      12) в тех случаях, когда по условиям производства или технического состояния не возникает необходимость использования машины с номинальной грузоподъемностью, испытание проводится, исходя из сниженной грузоподъемности. При этом в паспорте машины делается запись о том, что грузоподъемность снижена.

      Соответствующие изменения вносятся в табличку на кран и в инструкцию машиниста.

      56. Статические и динамические испытания кранов стрелового типа:

      1) испытание кранов, имеющих одинаковую грузоподъемность на различных вылетах, проводится на наибольшем вылете;

      2) испытание кранов, не имеющих механизма изменения вылета стрел (удерживается растяжкой), проводится на установленном в момент испытания вылете, при изменении вылета кран перед пуском в работу подвергается испытанию с новым вылетом;

      3) испытание кранов, имеющих одну или несколько грузовых характеристик, проводится на наибольшем, существующем максимальной грузоподъемности вылете;

      4) после установленного на кране вновь полученного сменного стрелового оборудования испытание проводится на наибольшем вылете для максимальной грузоподъемности крана при установленном стреловом оборудовании;

      5) испытание крана, имеющего сменное стреловое оборудование, может проводится с установленным для работы оборудованием;

      6) после демонтажа вставок стрелы, гуська, если кран с оставшимся стреловым оборудованием не испытывался более трех лет, необходимо провести его испытание;

      7) статические и динамические испытания самоходных кранов, рассчитанных на работу без выносных опор и снабженных стабилизаторами упругих подвесок, проводится также без опор с включенными стабилизаторами.

      57. Статические испытания стреловых самоходных кранов:

      1) во время испытаний кран устанавливается на ровной горизонтальной площадке с твердым покрытием, имеющей отклонение от горизонтали не более ±3 градусов, при скорости ветра не превышающим 8,3 м/с;

      2) железнодорожные краны устанавливаются на прямолинейном участке исправного железнодорожного пути;

      3) кран устанавливается на все дополнительные опоры, на прочие инвентарные подкладки с отклонением от горизонтали не более ± 0,5 градуса, исключая контакт его колес с площадкой;

      4) при испытаниях кранов на пневматических шинах без выносных опор давление в шинах не отличается более чем на 3 % от указанного в паспорте крана, колеса направлены вдоль оси продольной оси крана;

      5) под дополнительные опоры железнодорожных кранов в необходимых случаях подкладываются шпальные и брусчатые клетки, опорная площадь которых определяется характером грунта;

      6) для предупреждения опрокидывания железнодорожных кранов во время испытания, предварительно устанавливают рельсовые захваты, исключая их натяжение, чтобы судить об устойчивости крана при испытании по отрыву колес от рельсов;

      7) поворотная часть крана устанавливается в положение, соответствующее наименьшей устойчивости крана (как правило, перпендикулярно к оси крана). Отключается ограничитель грузоподъемности. Производится визуальная проверка состояния дополнительных опор;

      8) испытательный груз поднимается на высоту 100 - 200 мм и выдерживается 10 минут. При этом отрыв колес, катка или опоры от основания признаком потери устойчивости не считается. Значение величины отрыва указано в технической документации на кран.

      58. Статические испытания башенных кранов:

      1) до начала испытаний необходимо провести нивелирование кранового пути, установить кран на горизонтальном участке, закрепить его рельсовыми захватами, подключить выносной пульт для управления краном с земли;

      2) при испытании крана стрела может располагаться в любом положении относительно кранового пути. Вылет производится наибольший для максимальной грузоподъемности крана;

      3) испытательный груз поднимается на высоту 100 - 200 мм и выдерживается 10 минут. При этом контролируется отсутствие отрыва колес от рельсов.

      59. Статические испытания кранов мостового типа и передвижных консольных:

      1) кран устанавливается над опорами крановых путей, а его тележка (тележки) в положении, отвечающее наибольшему прогибу моста (консоли);

      2) если по местным условиям не представляется возможным установить тележку в середине пролета, испытание проводится при ином положении тележки;

      3) в случае наличия на кране двух тележек, предназначенных для одновременного подъема одного груза, их располагают в средней части пролета;

      4) для замера остаточной деформации моста необходимо закрепить в середине пролета к поясам ферм, балкам моста крана тонкую проволоку с грузом на конце (100-200 грамм) и отметить на рейке его положение;

      5) испытательный груз поднимается на высоту 100 - 300 мм и выдерживают 10 минут, контролируя при этом величину прогиба, при нарастании прогиба груз немедленно опустить и прекратить испытания до выяснения причин;

      6) по окончании испытания проверяется, что груз отвеса занял прежнее положение, что свидетельствует об отсутствии остаточной деформации;

      7) замер остаточной деформации производится только при испытании механизма главного подъема;

      8) во избежание искажения результата замера не использовать шнур, не закреплять отвес за неустойчивые конструкции (перила, на стил площадок, трансмиссионный вал);

      9) для замера остаточной деформации применяются специальные средства измерений и геодезические инструменты;

      10) у кранов мостового типа с консолями остаточная деформация замеряется при расположении тележки между опорами и на консолях.

      60. Результаты статического испытания кранов признаются удовлетворительными, если:

      в течении 10 минут не наблюдалось самопроизвольного опускания груза;

      не обнаружена остаточная деформация более допустимого предела;

      не наблюдалась потеря устойчивости у кранов стрелового типа;

      не обнаружено повреждение машины в процессе испытания и при последующем ее осмотре.

      При самопроизвольном опускании груза необходимо выявить и устранить причину и повторить испытание.

      При наличии остаточной деформации моста более 0,0035 величины пролета, возможность дальнейшей эксплуатации крана определяется специалистами, проводящими обследование. Отрицательной остаточный прогиб главных балок кранов мостового типа не более 0,0022 величины пролета, консоли – ее длины.

      При величине остаточного прогиба моста от 0,0022 до 0,0035 величины пролета, подтверждаются возможностью дальнейшей эксплуатации крана, при условии нивелирования металлоконструкции моста не реже одного раза в 4 месяца.

      Если при испытании установлена потеря устойчивости крана стрелового типа, необходимо проверить соответствие массы противовеса и балласта данным, указанным в паспорте крана, а также проверить массу испытательного груза.

      Отрыв дополнительных опор от подкладок может происходить вследствие проседания грунта. В этом случае испытание повторить на более твердом грунте.

      Машина, выдержавшая статическое испытание, подвергается динамическому испытанию.

      61. Динамические испытания крана:

      1) при динамическом испытании проверяется под нагрузкой при максимальных скоростях действие всех механизмов машины и их тормозов;

      2) динамическое испытание механизмов проводится раздельно;

      3) испытания включают повторный пуск и остановку всех механизмов при каждом движении, а также пуск из промежуточного положения с испытательным грузом на крюке, исключая их возвратное движение;

      4) испытание механизма передвижения крана стрелового типа производится только в том случае, если кран рассчитан на передвижение с грузом;

      5) проверка механизма подъема и опускания стрелы у кранов, рассчитанных на подъем и опускание стрелы с грузом, производится под нагрузкой, соответствующей;

      6) наибольшему рабочему вылету;

      7) при испытании механизма поворота автомобильных и пневмоколесных кранов отрыв одной из четырех опор (колес) при расположении стрелы по диагонали потерей устойчивости крана не считается.

Глава 22. Оценка остаточного ресурса

      62. Оценку остаточного ресурса металлических конструкций грузоподъемных машин выполняют в следующих случаях:

      1) при высокой степени коррозии (предельной или близкой к предельной) для несущих элементов металлических конструкций грузоподъемных кранов данного типа (указанных в других частях настоящего нормативного документа);

      2) при обнаружении многочисленных трещин, особенно в узлах, которые ранее подвергались ремонтам;

      3) по просьбе владельца, для оценки предполагаемого срока до замены (списания) грузоподъемного крана.

      63. Оценка остаточного ресурса грузоподъемных кранов конкретного типа производится в соответствии с настоящим разделом.

      В качестве базовой концепции оценкой используется подход, основанный на принципе безопасной эксплуатации по техническому состоянию, согласно которому оценка технического состояния грузоподъемной машины осуществляется по параметрам технического состояния, обеспечивающим ее надежную и безопасную эксплуатацию, согласно нормативной и конструкторской документации, а остаточный ресурс по параметрам технического состояния.

      В качестве определяющих параметров технического состояния принимаются параметры, изменение которых (в отдельности или некоторой совокупности) может привести грузоподъемный кран в неработоспособное, неисправное или предельное состояние.

      64. Исходными данными для выполнения оценки остаточного ресурса являются:

      1) результаты обследования грузоподъемной машины в соответствии с настоящим нормативным документом;

      2) данные характеризующие использование грузоподъемного крана за весь срок ее эксплуатации (число циклов, распределение транспортируемых грузов по массе, степень агрессивности среды);

      3) данные о химическом составе и механических свойствах металла расчетных элементов металлических конструкций в момент выполнения оценки остаточного ресурса;

      4) расчет металлической конструкции грузоподъемной машине (если он сохранился);

      5) данные о геометрии расчетных элементов металлической конструкции с учетом фактической коррозии;

      6) руководящие документы и стандарты по оценке остаточного ресурса, по расчету металлических конструкций данного типа, в том числе на усталостную прочность (при наличии);

      7) результаты тензометрирования оцениваемых металлических конструкций (при необходимости).

      65. Результаты оценки остаточного ресурса оформлять в виде расчета, передаваемого владельцу грузоподъемной машины.

      В расчет включается заключение о возможности и условиях дальнейшей эксплуатации (с указанием перечня выполнения необходимых ремонтно-восстановительных работ).

Глава 23. Требования техники безопасности

      66. При проведении обследования технического состояния крана необходимо соблюдать правила техники безопасности в полном соответствии с требованиями Правил, ПТБ ЭУ, ПТБ ЭЭП, а также действующими нормативными документами по безопасности предприятия, на котором эксплуатируется данная машина.

Глава 24. Оформление результатов обследования технического состояния кранов

      67. Результат обследования крана оформляется актом, содержащим оценку его технического состояния и заключение по дальнейшему использованию, с указанием продления срока эксплуатации и допустимой грузоподъемности. Форма акта обследования приведена в приложении 1 к Инструкции по обследованию технического состояния грузоподъемных машин, отработавших нормативный срок службы.

      68. Акт обследования технического состояния крана подписывают специалисты организации, проводившей обследование и утверждает руководитель данной организации.

      Утвержденный акт является окончательным документом, регламентирующим дальнейшую эксплуатацию крана, и хранится вместе с ее техническим паспортом.

      69. Один экземпляр акта с ведомостью дефектов, оформленной в соответствии с приложением 3 к Инструкции по обследованию технического состояния грузоподъемных машин, отработавших нормативный срок службы передается владельцу крана и служит основанием проведения ее ремонта или списания.

      Второй экземпляр акта с ведомостью дефектов, необходимыми справками и приложениями остается в архиве организации, выполнившей обследование.

      70. Одновременно с актом оформляется отчет о проведении обследования по форме организации, проводящей обследование.

      Отчет о проведенном обследовании делается сводным на группу обследованных грузоподъемных кранов одной организации (участка, цеха). Отчет является внутренним документом организации, выполнившей обследование, и владельцу грузоподъемных кранов не передается.

      71. Фактические данные по обследованию технического состояния грузоподъемных кранов заносятся в Рабочую карту обследования в соответствии с приложением 2 к Инструкции по обследованию технического состояния грузоподъемных машин, отработавших нормативный срок службы с учетом схем и дополнений для конкретных типов монтажных кранов, отраженных в приложении "Схемы осмотра металлоконструкций различных типов монтажных кранов" к настоящей Инструкции.

      72. Для решения отдельных вопросов о возможности дальнейшего использования крана организация, проводившая обследование привлекает компетентных специалистов научно-исследовательских, проектно-конструкторских и конструкторско-технологических организаций для проведения работ (расчет, испытание), не предусмотренных настоящей Инструкции.

      73. При правильной эксплуатации, в течение нормативного срока службы, каждый кран по мере необходимости подвергается дважды капитальному ремонту. Ресурс крана после каждого капитального ремонта снижается не менее чем на 20 %, кран не прошедший капитальный ремонт, но подвергавшийся техническому обслуживанию и текущим ремонтам – не менее чем на 40 %.

      74. Срок службы кранов, с истекшим сроком службы, продлевается с учетом фактического технического состояния и остаточного ресурса, при первичном обследовании не более чем на три года, при повторном – не более чем на два года, при последующих – не более чем на один год, в соответствии Нормативными сроками службы кранов.

  Приложение 1
к Инструкции по проведению
обследования технического
состояния монтажных кранов с
истекшим сроком службы с
целью определения
возможности их дальнейшей
эксплуатации

Нормативные сроки службы кранов

      Нормативные сроки службы монтажных кранов (могут применяться в случае, если заводом-изготовителем в эксплуатационных документах не указан срок службы машины)

Тип грузоподъемной машины

Срок службы (лет)

1

2

1.1.

1. Краны монтажные специальные на рельсовом ходу, - г/п:



до 10 тонн включительно

10


до 25 тонн включительно

15


свыше 25 тонн

17

2.

Краны монтажные специальные на пневмоколесном ходу, г/п:



до 16 тонн включительно

10


до 40 тонн включительно

15


до 63 тонн включительно

17


свыше 63 тонн

20

3.

Краны монтажные специальные на гусеничном ходу, г/п:



до 16 тонн включительно

10


до 40 тонн включительно

15


до 63 тонн включительно

17


свыше 63 тонн

20

4.

Краны монтажные специальные на спецшасси автомобильного типа, г/п:



до 16 тонн включительно

10


до 40 тонн включительно

15


до 63 тонн включительно

17


свыше 63 тонн

20

5.

Краны монтажные специальные на автомобильном ходу, г/п:



до 10 тонн включительно

10


до 25 тонн включительно

15


свыше 25 тонн

17

6. Краны монтажные специальные тракторные

10

7.

Краны монтажные специальные козлового типа, г/п:



до 12,5 тонн включительно

20


до 40 тонн включительно

25


свыше 40 тонн

30

8.

Краны монтажные специальные мостового типа, г/п:



до 125 тонн включительно

20


до 40 тонн включительно

25


свыше 40 тонн

30

  Приложение 2
к Инструкции по проведению
обследования технического
состояния монтажных кранов с
истекшим сроком службы с
целью определения
возможности их дальнейшей
эксплуатации

Форма справки о характере работ, выполненных краном

  Главный инженер
_______________________
(предприятия-владельца крана)
_______________________
(Фамилия, имя, отчество (при
его наличии)
"____" ____________20___г.

СПРАВКА о характере работ, выполненных ___________________ краном
_______________________ (тип крана) (марка, индекс крана) зав. №_____________
учетный (регистрационный) № _________________
_________________________________________________ (предприятие-изготовитель)

      1. Год выпуска ______________________________________________________
2. Дата начала эксплуатации ___________________________________________
3. Максимальная масса поднимаемых грузов (т) __________________________
4. Среднее количество смен работы крана в сутки _________________________
5. Среднее количество рабочих дней в году ______________________________
6. Показания счетчика моточасов _______________________________________
7. Объекты, на которых эксплуатировался кран:
8. Температурные условия работы крана_________________________________
(зимой-летом) температура
9. Место установки крана при работе_____________________________________
(склад, стройплощадка)
10. Условия среды, в которой работает кран_______________________________
(открытая площадка или внутри здания, агрессивная воздушная среда)
11. Вариант работы крана и вид груза за время эксплуатации:
_________________________________________________________________
Перезагрузка; автомобиль-площадка; (штучный, пакетированный, монтажные работы)
12. Сведения об отказах и наработке на отказ ___________________________

  Приложение 3
к Инструкции по проведению
обследования технического состояния
монтажных кранов с истекшим сроком
службы с целью определения
возможности их дальнейшей
эксплуатации

Протокол замера сопротивления изоляции электрооборудования и электрических сетей крана

      Протокол испытания сопротивления изоляции в соответствии с формой, установленной во внутренней документации проверяющей испытательной лаборатории.

      Для уточнения данных, относящихся непосредственно к крану, в форме проверяющей организации необходимо отражать следующую информацию:

      Протокол №_____ замера сопротивления изоляции электрооборудования и электрических сетей монтажного крана учетный (регистрационный) №_____,
изготовленного__________________________________________________________________
(наименование завода изготовителя)

      Заводской №_________________

      Дата измерения "____"___________20___года

Наименование участка сети или электрооборудования

Марка и сечение провода мм2

Сопротивление изоляции, МОм

Заключение

между фазами

относительно земли

А-В

А-С

В-С

А-0

А-0

С-0

1

2

3

4

5

6

7

8

9




























      Измерения произвел ___________________________________ ___________________
(Фамилия, имя, отчество (при его наличии)) (должность, подпись)

      Заключение:
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
(Фамилия, имя, отчество (при его наличии)) (должность, подпись)

Протокол замера сопротивления петли фаза-нуль

Наименование измеряемой петли

Номинальный ток плавкой вставки или автомата,
А

Ток уставки макс. расцепи- тельного автомата,
А

Показание прибора, Ом

Внутреннее сопротивление силового трансформатора,
Ом

Полное сопротивление петли,
Ом

Ток одно фазный

Заключение

























      Заключение
Заземление кранового пути удовлетворяет / не удовлетворяет требованиям:
1) ПТБ ЭЭП;
2) ПУЭ;
3) ПТБ ЭУ.
Работы по устройству заземления выполнил должность
__________________________________________________________________________
(подпись) (Фамилия, имя, отчество (при его наличии))
Измерения в сети защитного заземления произвел_____________________ должность
__________________________________________________________________________
(подпись) (Фамилия, имя, отчество (при его наличии))

      Заземляющее средство кранового пути в эксплуатацию принял должность __________
__________________________________________________________________________
(подпись) (Фамилия, имя, отчество (при его наличии))
Примечание:
к протоколу прилагаются:
1) исполнительный чертеж схема защитного заземления с указанием расположения
подземных коммуникаций;
2) акт на подземные работы по укладке элементов заземляющего устройства.

  Приложение 4
к Инструкции по проведению
обследования технического состояния
монтажных кранов с истекшим сроком
службы с целью определения
возможности их дальнейшей
эксплуатации

Схемы осмотра металлоконструкций различных типов монтажных кранов

      1. Места проявления дефектов в металлоконструкциях:

     



      Рисунок 1. Места проявления дефектов в металлоконструкциях

      2. К Рабочей карте обследования, указанной в приложении 4 к Инструкции по обследованию технического состояния грузоподъемных машин отработавших нормативный срок службы, для стрелового самоходного автомобильного (на специальных шасси) крана с телескопической стрелой дополнительно добавить информацию:

Места поиска повреждений

Виды возможных повреждений

Результаты осмотра

1. Ходовая рама

1) Продольные и поперечные балки, зоны их соединения;

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, нарушение покрытия, коррозия


2) Узлы крепления к шасси автомобиля;

Отрыв элементов, ослабление


3) Выносные опоры и зоны их соединения с рамой

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация, отрыв и износ элементов, нарушение покрытия, коррозия


4) Зоны соединения с опорно-поворотным устройством

Трещины в основном металле и сварных швах, ослабление крепления, нарушение покрытия, коррозия


2. Поворотная рама

1) Продольные и поперечные балки, зоны их соединения

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, нарушение покрытия, коррозия


2) Зоны соединения со стрелой

Трещин в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, нарушение покрытия, коррозия


3) Зоны соединения с опорно-поворотным устройством

Трещины в основном металле и сварных швах, ослабление крепления, нарушение покрытия, коррозия


3. Стрела

1) Секция

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация элементов, нарушение покрытия, коррозия


2) Зоны соединения с поворотной рамой

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, нарушение покрытия, коррозия


3) Зоны установки канатных блоков

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация, отрыв и износ элементов, нарушение покрытия, коррозия


4. Прочие зоны и элементы металлоконструкции

1) Кабина управления, лестницы, площадки

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, ослабление крепления, нарушение покрытия, коррозия


2) Гидроцилиндр подъема стрелы и зоны его соединения с рамой и стрелой

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, износ, нарушение покрытия, коррозия


3) Капот механизмов

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, ослабление крепления, нарушение покрытия, коррозия


     



      Рисунок 2. Схема к карте осмотра металлоконструкций стрелового самоходного автомобильного (на специальных шасси) крана с телескопической стрелой

      3. К Рабочей карте обследования, указанной в приложении 4 Инструкции по обследованию технического состояния грузоподъемных машин отработавших нормативный срок службы, для стрелового самоходного автомобильного крана с решетчатой стрелой дополнительно добавить информацию:

Места поиска повреждений

Виды возможных повреждений

Результаты осмотра

1. Ходовая рама

1) Продольные и поперечные балки, зоны их соединения

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, нарушение покрытия, коррозия


2) Выносные опоры и зоны их соединения с рамой (для пневмоколесных кранов)

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация, отрыв и износ элементов, нарушение покрытия, коррозия


3) Зоны соединения с опорно-поворотным устройством

Трещины в основном металле и сварных швах, ослабление крепления, нарушение покрытия, коррозия


2. Поворотная рама

1) Продольные и поперечные балки, зоны их соединения

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, нарушение покрытия, коррозия


2) Зоны соединения со стрелой

Трещин в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, нарушение покрытия, коррозия


3) Зоны соединения с опорно-поворотным устройством

Трещины в основном металле и сварных швах, ослабление крепления, нарушение покрытия, коррозия


4) Зоны соединения с двуногой стойкой

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, нарушение покрытия, коррозия


3. Двуногая стойка

1) Стержни и зоны их соединения

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, нарушение покрытия, коррозия


2) Зоны соединения с поворотной рамой

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, нарушение покрытия, коррозия


3) Зоны установки канатных блоков

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация, отрыв и износ элементов, нарушение покрытия, коррозия


4. Стрела

1) Основание - пояса и раскосы, узлы и их соединения

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, нарушение покрытия, коррозия


2) Секции-пояса и раскосы, узлы их соединения

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, нарушение покрытия, коррозия


3) Головка-пояса и раскосы, узлы их соединения

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, нарушение покрытия, коррозия


4) Зоны соединений основания, секций и головки

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, ослабление крепления, нарушение покрытия, коррозия


5) Гусек и зона соединения его с головкой

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, - ослабление крепления, нарушение покрытия, коррозия


6) Укосина гуська, зоны соединения ее с головкой

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, нарушение покрытия, коррозия


7) Зоны установки канатных блоков

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация, отрыв и износ элементов, нарушение покрытия, коррозия


5. Прочие зоны и элементы металлоконструкции

1) Кабина управления, лестницы, площадки

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, ослабление крепления, нарушение покрытия, коррозия


      Примечание: схемы осмотра автомобильных кранов с решетчатой стрелой представлены на рисунках 3, 4, 5, 6 настоящего Приложения.

     



      Рисунок 3. Схема к карте осмотра металлоконструкций стрелового самоходного автомобильного крана с решетчатой стрелой

     



      Рисунок 4. Схема к карте осмотра металлоконструкций стрелового самоходного пневмоколесного крана

     



      Рисунок 5. Схема к карте осмотра металлоконструкций стрелового самоходного крана на гусеничным ходу

     



      Рисунок 6. Схема к карте осмотра металлоконструкций стрелового самоходного железнодорожного крана

      4. К Рабочей карте обследования, указанной в приложении 4 Инструкции по обследованию технического состояния грузоподъемных машин отработавших нормативный срок службы, для строительного башенного крана с неповоротной решетчатой башней, жестко закрепленной на ходовой раме в виде портала, и балочной стрелой дополнительно добавить информацию:

Места поиска повреждений

Виды возможных повреждений

Результаты осмотра

1. Портал

1) Тележки ходовых колес и зоны соединения их с порталом

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация элементов, ослабление крепления, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


2) Стяжки опор и зоны соединения их с опорами

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация элементов, ослабление крепления, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


3) Пояса и раскосы опор, узлы их соединения

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация элементов, ослабление крепления, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


4) Зоны соединения опор со стяжками, с центральной рамой и между собой

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация элементов, ослабление крепления, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


5) Центральная рама и зоны соединени я ее с опорами и башней

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация элементов, ослабление крепления, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


2. Башня

1) Пояса и раскосы, узлы их соединения

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация элементов, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


2) Зоны соединения с центральной рамой портала и неповоротной рамой

Трещины в основном металле, ослабление крепления, нарушения лакокрасочного покрытия коррозия


3) Неповоротная рама и зоны соединения ее с башней и опорно-поворотным устройством

Трещины в основном металле и сварных швах, ослабление крепления, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


4) Опорно-поворотное устройством зоны соединения его с неповоротной и поворотной рамами

Трещины в основном металле, износ, ослабление крепления, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


5) Поворотная рама и зоны обслуживания ее с ОПУ, оголовком, стрелой и противовесной консолью

Трещины в основном металле и сварных шах, деформация элементов, ослабление крепления, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


6) Оголовок и зоны соединения его с поворотной рамой

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация элементов, ослабление крепления, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


3. Стрела

1) Пояса и раскосы, узлы их соединения

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация элементов, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


2) Зоны соединения с поворотной рамой башни

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


3) Зоны соединения с направляющими для грузовой тележки

Трещины в основном металле и сварных швах, ослабление крепления, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


4) Направляющие для грузовой тележки и зоны соединения их со стрелой

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и разрыв элементов, ослабление крепления, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


5) Ездовая поверхность направляющих

Трещины в основном металле, деформация и износ элементов


4. Противовесная консоль (распорка)

1) Пояса и раскосы, узлы их соединения

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация элементов, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


2) Зоны соединения с поворотной рамой башни

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, ослабление крепления, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


3) Зоны подвески противовеса

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и разрыв элементов, ослабление крепления, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


5. Прочие зоны и элементы металлоконструкций

1) Лестницы, площадки и их ограждения

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, ослабление крепления, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


2) Зоны крепления кабины управления к башне

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, ослабление крепления, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


      Примечание: схема осмотра строительных башенных кранов с неповоротной решетчатой башней представлены на рисунке 7 настоящего Приложения.

     



      Рисунок 7. Схема к карте осмотра металлоконструкций строительного башенного крана с неповоротной решетчатой башней, жестко закрепленной на ходовой раме в виде портала, и балочной стрелой

      5. К Рабочей карте обследования, указанной в приложении 4 Инструкции по обследованию технического состояния грузоподъемных машин отработавших нормативный срок службы, для металлоконструкций строительного башенного крана с поворотной решетчатой башней, шарнирно закрепленной на ходовой раме с поворотными балками-флюгерами, и с балочной (подъемной) стрелой дополнительно добавить информацию:

Места поиска повреждений

Виды возможных повреждений

Результаты осмотра

1. Ходовая рама

1) Ходовые тележки

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация элементов, ослабление крепления, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


2) Зоны соединения тележек с флюгерами

Трещины в основном металле и сварных швах, износ, ослабление крепления, коррозия


3) Флюгера

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация элементов, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


4) Центральная рама

Трещины в основном металле и сварных швах, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


5) Зоны соединения флюгеров с центральной рамой

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация элементов, износ, ослабление крепления, коррозия


6) Тяги

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация элементов, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


7) Зоны соединения тяг центральной рамой и флюгерами

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, ослабление крепления, коррозия


8) Зоны соединения с опорно-поворотным устройством

Трещины в основном металле, ослабление крепления, коррозия


2. Поворотная платформа

1) Кольцевая рама

Трещины в основном металле и сварных швах, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


2) Консольная часть, продольные и поперечные балки, узлы их соединения

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация элементов, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


3) Зоны соединения кольцевой рамы с консольной

Трещины в основном металле и сварных швах, коррозия


4) Двуногая стойка -стержни и узлы их соединения

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация элементов, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


5) Подкосы и зоны их соединения с двуногой стойкой

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, ослабление крепления, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


6) Зоны соединения с башней

Трещины в основном металле и сварных швах, износ, ослабление крепления, коррозия


3. Башня

1) Основание (портал) -элементы и узлы их соединения

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, ослабление крепления, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


2) Зоны соединения с поворотной платформой

Трещины в основном металле и сварных швах, износ, ослабление крепления, коррозия


3) Зоны соединения основания (портала) с секцией башни

Трещины в основном металле и сварных швах, расслоение металла, ослабление крепления, коррозия


4) Секция пояса и раскосы, узлы их соединения

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


5) Зоны соединения секции

Трещины в основном металле и сварных швах, расслоение металла, деформация элементов, ослабление крепления, коррозия


6) Оголовок пояса и раскосы, узлы их соединения

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


7) Зоны соединения башни со стрелой и распоркой

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация элементов, ослабление крепления, коррозия


4. Стрела

1) Основание пояса и раскосы, узлы их соединения

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


2) Секции пояса и раскосы, узлы их соединения

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


3) 24.Головка-пояса и раскосы, узлы их соединения

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, нарушение


4) Зоны соединения основания, секций и головки

Трещины в основной металле и сварных швах, расслоение металла, деформация элементов, ослабление крепления, коррозия


5) Зоны соединения с башней

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация элементов, ослабление крепления, коррозия


5. Распорка

1) Стержни и узлы их соединения

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


2) Зоны соединения с башней

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация элементов, ослабление крепления, коррозия


6. Прочие зоны и элементы металлоконструкций

1) Зоны установки и элементы крепления противовеса

Трещины в основном металле и сварных швах, расслоение металла, деформация и отрыв элементов ослабление крепления, коррозия


2) Кронштейны и подкосы крепления кабины управления

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, ослабление крепления, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


3) Лестницы, площадки, ограждения

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, ослабление крепления, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


      Примечание: схемы осмотра строительных башенных кранов с поворотной решетчатой башней представлены на рисунках 8, 9 настоящего Приложения.

     



      Рисунок 8. Схема к карте осмотра металлоконструкций строительного башенного крана с поворотной решетчатой башней, шарнирно закрепленной на ходовой раме с поворотными балками-флюгерами, и балочной стрелой

     



      Рисунок 9. Схема к карте осмотра металлоконструкций строительного башенного крана с поворотной решетчатой башней, шарнирно закрепленной на ходовой раме с поворотными балками-флюгерами, с подъемной стрелой

      6. К Рабочей карте обследования, указанной в приложении 4 к Инструкции по обследованию технического состояния грузоподъемных машин отработавших нормативный срок службы, для металлоконструкций мостового электрического однобалочного опорного крана с пролетной балкой решетчатой конструкции дополнительно добавить информацию:

Места поиска повреждений

Виды возможных повреждений

Результаты осмотра

1. Несущий двутавр

1) Верхний и нижний пояса

Главная балка
Расслоение металла, деформация элементов, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


2) Вертикальная стенка

Деформация и разрыв элементов, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


3) Ездовая поверхность нижнего пояса

Тришины в основном металле, деформация и износ элементов


4) Зоны соединения с горизонтальной фермой

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация элементов, ослабление крепления, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


2. Горизонтальная ферма

1) Стержни решетки

Деформация элементов, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


2) Узлы соединения

Трещины в основном металле и сварных швах, отрыв элементов, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


3) Зоны соединения

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


3. Вертикальная ферма

1) Решетки

Деформация элементов, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


2) Узлы соединения

Трещины в основном металле и сварных швах, отрыв элементов, нарушение лакокрасочного покрытия коррозия


3) Зоны соединения с концевыми балками

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


4. Вертикальная ферма Е

1) Стержни решетки

Деформация элементов, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


2) Узлы соединения

Трещины в основном металле и сварных швах, отрыв элементов, нарушение лакокрасочного покрытия коррозия


3) Зоны соединения с концевыми балками

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


5. Концевые балки, балка В

1) Продольные и поперечные элементы, зоны их соединения

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


2) Зоны соединения с вертикальными фермами

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


3) Торцовые зоны

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, ослабление крепления нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


4) Зоны установки

Трещины в основном металле, ослабление крепления, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


6. Концевые балки, балка Г

1) Продольные и поперечные элементы, зоны их соединения

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


2) Зоны соединения с вертикальными фермами

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


3) Торцовые зоны

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, ослабление крепления нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


4) Зоны установки

Трещины в основном металле, ослабление крепления, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


      Примечание: схема осмотра мостового электрического однобалочного опорного крана с пролетной балкой решетчатой конструкции представлена на рисунке 10 настоящего Приложения.

     



      Рисунок 10. Схема к карте осмотра металлоконструкций мостового электрического однобалочного опорного крана с пролетной балкой решетчатой конструкции

      7. К Рабочей карте обследования, указанной в приложении 4 Инструкции по обследованию технического состояния грузоподъемных машин отработавших нормативный срок службы, для металлоконструкций мостового электрического однобалочного подвесного крана с пролетной балкой двутаврового сечения дополнительно добавить информацию:

Места поиска повреждений

Виды возможных повреждений

Результаты осмотра

1. Главная балка

1) Верхний и нижний пояcа, вертикальная стенка

Расслоение металла, деформация элементов, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


2) Ездовая поверхность нижнего пояса

Трещины в основном металле, износ


3) Монтажный стык, с концевой балкой

Трещины в основном металле и сварных швах, ослабление крепления, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


4) Зоны соединения с горизонтальными подкосами

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация элементов, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


2. Концевые балки, балка В

1) Продольные и поперечные элементы, зоны их соединения

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


2) Зоны монтажных стыков

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация элементов, ослабление крепления нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


3) Зоны соединения с горизонтальными подкосами

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация элементов, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


3. Концевые балки, балка Г

1) Продольные и поперечные элементы, зоны их соединения

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация элементов, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


2) Зоны монтажных стыков

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация элементов, ослабление крепления нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


3) Зоны соединения с горизонтальными подкосами

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация элементов, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


4. Прочие зоны и элементы металлоконструкций

1) Горизонтальные подкосы

Трещины в основном металле, деформация и отрыв, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


      Примечание: схема осмотра мостового электрического однобалочного подвесного крана с пролетной балкой двутаврового сечения представлена на рисунке 11 настоящего Приложения.

     



      Рисунок 11. Схема к карте осмотра металлоконструкций мостового электрического однобалочного подвесного крана с пролетной балкой двутаврового сечения

      Дополнительно в Рабочую карту обследования мостовых однобалочных кранов обоих типов (пункты 5 и 6 настоящего Приложения) необходимо добавить результаты нивелирования главной балки по следующей форме:

      Результаты нивелирования главной балки мостового однобалочного крана

     



      Рисунок 12. Схема нивелирования главной балки крана

     

- Нивелир___________ (указать на схеме)

  Таблица 1

Результаты нивелирования главной балки крана

Номер сечения

I

II

III

IV

V

VI

VII

Результаты нивелирования, мм








  Таблица 2

Кривая прогиба главной балки крана

     



      Примечание: в таблице 2 уровень 0-0 обозначает нулевую линию нивелира.

      Таблица 3. Результаты определения прогиба, искривление и местной деформации пролетного строения мостового крана с однобалочным пролетным строением

Исследуемый параметр

Метод определения, инструмент

Отклонение, мм

Заключение

Нормативное

Фактическое

1. Прогиб в междуопорной части

Нивелирование
Нивелир
Погрешность измерения ±1 %

f ≤ 0,0022 L
(нивелирование не реже 1 раза в год)
f > 0,0022 L
(осмотр не реже 1 раза в 4 месяца)
f > 0,0035 L (эксплуатация прекращается до восстановления строительного подъема



1. Прогиб

Погрешность измерения ±1 %

f ≤ 0,002 Lк

Консоль АБ
Консоль ВГ


2. Искривление пролетного строения в плане

Непосредственные измерения;
струна рейка с ценой деления 1 мм, угольник

f ≤ 0,005 L



3. Непрямолинейность
-вертикальных ферм и стоек опор
-горизонтальных ферм и стяжек опор

Непосредственные измерения;
струна рейка с ценой деления 1 мм, угольник

 
f ≤ 0,0035 L
f ≤ 0,0035 L



      8. К рабочей карте обследования, указанной в приложении 4 Инструкции по обследованию технического состояния грузоподъемных машин отработавших нормативный срок службы, для металлоконструкций мостового электрического двухбалочного опорного крана с пролетными балками коробчатого сечения дополнительно добавить информацию:

Места поиска повреждений

Виды возможных повреждений

Результаты осмотра

1. Главная балка А

1) Верхний пояс

Трещины в основном металле и сварных швах, расслоение металла деформация элементов, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


2) Нижний пояс

Трещины в основном металле и сварных швах, расслоение металла деформация элементов, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


3) Вертикальные стенки

Деформация элементов, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


4) Зоны крепления рельсов

Трещины в основном металле и основных швах, отрыв элементов, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


5) Зоны стыков рельсов

Трещины в основном металле, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


2. Главная балка В

1) Верхний пояс

Трещины в основном металле и сварных швах, расслоение металла нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


2) Нижний пояс

Трещины в основном металле и сварных швах, расслоение металла деформация элементов, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


3) Вертикальные стенки

Деформация элементов, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


4) Зоны соединения поясов и стенок

Трещины в основной металле и сварных швах, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


5) Зоны крепления рельсов

Трещины в основном металле нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


6) Зоны стыков рельсов

Трещины в основном металле нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


7) Зоны соединения с концевыми балками

Трещины в основном металле и сварных швах, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


3. Концевая балка В

1) Верхний пояс

Деформация элементов, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


2) Нижний пояс

Деформация элементов, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


3) Вертикальные стенки

Деформация элементов, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


4) Зоны соединения поясов и стенок

Деформация элементов, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


5) Торцевые зоны

Трещины в основном металле и основных швах, деформация и отрыв элементов, ослабление крепления нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


6) Буксовые зоны

Трещины в основном металле и основных швах, деформация и отрыв элементов, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


7) Зоны соединения с главными балками

Трещины в основном металле и сварных швах, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


8) Монтажный стык

Трещины в основном металле и основных швах, деформация и отрыв элементов, ослабление крепления нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


4. Концевая балка Г

1) Верхний пояс

Деформация элементов, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


2) Нижний пояс

Деформация элементов, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


3) Вертикальные стенки

Деформация элементов, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


4) Зоны соединения поясов и стенок

Трещины в основном металле и сварных швах, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


5) Торцевые зоны

Трещины в основном металле и основных швах, деформация и отрыв элементов, ослабление крепления нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


6) Буксовые зоны

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


7) Зоны соединения с главными балками

Трещины в основном металле и сварных швах, нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


8) Монтажный стык

Трещины в основном металле и основных швах, деформация и отрыв элементов, ослабление крепления нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


5. Прочие зоны и элементы металлоконструкций

1) Площадки обслуживания и их ограждения

Трещины в основном металле и основных швах, деформация и отрыв элементов, ослабление крепления нарушение


2) Металлоконструкция грузовой тележки

Трещины в основном металле и основных швах, деформация и отрыв элементов, ослабление крепления нарушение лакокрасочного покрытия, коррозия


      Примечание: схема осмотра мостового электрического двухбалочного опорного крана с пролетными балками коробчатого сечения представлена на рисунке 13 настоящего Приложения.

     



      Рисунок 13. Схема к карте осмотра металлоконструкций мостового электрического двухбалочного опорного крана с пролетными балками коробчатого сечения

      Примечание: на рисунке 13 грузовая тележка площадки обслуживания и их ограждение не показаны. Кабина управления краном установлена на главной балке А со сторона концевой балки.

      Дополнительно в Рабочую карту обследования мостового двухбалочного крана (пункт 7 настоящего Приложения) необходимо добавить результаты нивелирования главной балки по следующей форме:

      Результаты нивелирования главной балки мостового двухбалочного крана балка Б

     



      Рисунок 14.- Схема нивелирования главных балок крана

      где:

     

- Нивелир _________________ (указать на схеме)

     

- Кабина управления

  Таблица 4

Результаты нивелирования главных балок крана

Балка А


Балка Б

Точки

Результаты нивелировки в сечениях, мм

Точки

Результаты нивелировки в сечениях, мм

1

2

 
1

2

3

4

5

6

7

1

2

3

4

5

6

7

1








1








2








2








3








3








  Таблица 5

Кривые прогиба главных балок крана

Геометрическая ось балки А

     



      Геометрическая ось балки Б

      Примечание:

      В таблице 4 уровень 0-0 обозначает нулевую линию нивелира

      Кривую прогиба балки А обозначить штриховой линией, балки Б – сплошной

  Таблица 6

Результаты определения прогиба, искривление и местной деформации главных балок мостового двухбалочного крана.

Исследуемый параметр

Метод определения, инструмент

Отклонение, мм

Заключение

Нормативное

Фактическое

1. Прогиб

Нивелирование
Нивелир
Погрешность
измерения ±1 %

f ≤ 0,0022 Lв
(нивелирование не реже 1 раза в год)
f > 0,0022 Lв
(осмотр не реже 1 раза в 4 месяца)
f > 0,0035 Lв (эксплуатация прекращается до восстановления строительного подъема

Балка А
Балка Б


2. Искривление главных балок в плане

Непосредственные измерения;
струна рейка с ценой деления
1 мм

f ≤ 0,005 Lв



3.Местная деформация
-верхнего пояса
-нижнего пояса
-вертикальных стенок

Непосредственные измерения; линейка, угольник с делениями. Погрешность измерения ±1 %

 
f ≤ 2S
f ≤ 3S
не нормируется



      Результаты замеров рельсового пути для грузовой тележки козлового (мостового) двухбалочного крана

     



      Рисунок 15. Схема и результаты замеров в (мм) расстояния между осями рельсов грузовой тележки

     


      Рисунок 16. Отклонения в расстоянии между осями рельсов грузовой тележки от номинального размера

     

= …. в сечениях I … VII

      9. К рабочей карте обследования, указанной в приложении 4 к Инструкции по обследованию технического состояния грузоподъемных машин отработавших нормативный срок службы, для металлоконструкций козлового электрического крана с однобалочным пролетным решетчатым строением дополнительно добавить информацию:

Места поиска повреждений

Виды возможных повреждений

Результаты осмотра

1. Опоры крана, ходовые тележки

1) Ходовая тележка

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, нарушение покрытия, коррозия


2) Зоны обслуживания со стяжками

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, ослабление крепления нарушение покрытия, коррозия


3) Зоны соединения со стойками

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, ослабление крепления нарушение покрытия, коррозия


4) Зоны установки ходовых колес

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, ослабление крепления нарушение покрытия, коррозия


5) Торцовые зоны

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, ослабление крепления нарушение


2. Стойки

1) Стержни и узлы их соединения

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, нарушение покрытия, коррозия


2) Зоны соединения с ходовыми тележками

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, ослабление крепления нарушение покрытия, коррозия


3) Зоны соединения с пролетным строением

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, ослабление крепления нарушение покрытия, коррозия


3. Стяжки

1) Продольные и поперечные элементы, зоны их соединения

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, нарушение покрытия, коррозия


2) Зоны соединения с ходовыми тележками

Трещины в основной металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, ослабление крепления нарушение покрытия, коррозия


4. Пролетные строения

1) Стержни фермы и узлы их соединения

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, нарушение покрытия, коррозия


2) Монтажный стык

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, ослабление крепления нарушение покрытия, коррозия


3) Несущий двутавр и зоны его крепления к ферме

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, ослабление крепления нарушение покрытия, коррозия


4) Зоны соединения со стойками опор

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, ослабление крепления нарушение покрытия, коррозия


5. Прочие зоны и элементы металлоконструкции

1) Лестницы, площадки обслуживания и их ограждения

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, ослабление крепления нарушение покрытия, коррозия


2) Рама грузовой тележки

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, ослабление крепления нарушение покрытия, коррозия


3) Кабина управления краном и зоны ее крепления

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, ослабление крепления нарушение покрытия, коррозия


      Примечание: схема к карте осмотра металлоконструкций козлового электрического крана с однобалочным пролетным решетчатым строением представлена на рисунке 17 к настоящей Инструкции.

     



      Рисунок 17. Схема к карте осмотра металлоконструкций козлового электрического крана с однобалочным пролетным решетчатым строением

      Дополнительно в Рабочую карту обследования мостового однобалочного крана (пункт 7 настоящего Приложения) необходимо добавить результаты нивелирования пролетного строения по следующей форме:

Результаты нивелирования пролетного строения козлового крана с однобалочным пролетным строением

     



      Рисунок 18. Схема нивелирования пролетного строения крана (указать на схеме кабину управления и нивелир)

  Таблица 7

Результаты нивелирования пролетного строения

Результаты нивелирования в сечениях, мм

I

II

III

IV

V

VI

VII

VIII

IX

X

XI












  Таблица 8

Кривая прогиба пролетного сечения Геометрическая ось пролетного строения

     


      Примечание: в таблице 8 уровень 0-0 обозначает нулевую линию нивелира.

      10. К рабочей карте обследования, указанной в приложении 4 Инструкции по обследованию технического состояния грузоподъемных машин отработавших нормативный срок службы, для металлоконструкций козлового электрического крана с двухбалочным пролетным строением коробчатого сечения дополнительно добавить информацию:

Места поиска повреждений

Виды возможных повреждений

Результаты осмотра

1. Опоры крана, ходовые тележки

1) Ходовая тележка

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, нарушение покрытия, коррозия


2) Зоны соединения со стойками

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, ослабление крепления нарушение покрытия, коррозия


3) Зоны обслуживания со стяжками

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, ослабление крепления нарушение покрытия, коррозия


4) Зоны установки ходовых колес

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, ослабление крепления нарушение покрытия, коррозия


5) Торцовые зоны

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, ослабление крепления нарушение покрытия, коррозия


2. Стойки

1) Стойка

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация элементов нарушение покрытия, коррозия


2) Зоны соединения с ходовыми тележками

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, ослабление крепления нарушение покрытия, коррозия


3) Зоны соединения с арками

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, ослабление крепления нарушение покрытия, коррозия


3. Стяжки

1) Верхний пояс

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, нарушение покрытия, коррозия


2) Нижний пояс

Трещины в основной металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, ослабление крепления нарушение покрытия, коррозия


3) Вертикальные стенки и зоны соединения с поясами

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация элементов нарушение покрытия, коррозия


4) Зоны соединения с ходовыми тележками

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, ослабление крепления нарушение покрытия, коррозия


4. Арки

1) Арка

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация элементов нарушение покрытия, коррозия


2) Зоны соединения с пролетным строением

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, ослабление крепления нарушение


5. Пролетное строение, пролетные балки

1) Верхний пояс

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация элементов нарушение покрытия, коррозия


2) Нижний пояс

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация элементов нарушение покрытия, коррозия


3) Вертикальные стенки и зоны их соединения с поясами

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация элементов нарушение покрытия, коррозия


4) Зоны крепления рельсов

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, нарушение покрытия, коррозия


5) Зоны стыков

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация элементов нарушение


6) Монтажные стыки

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, ослабление крепления нарушение покрытия, коррозия


7) Зоны соединения с поперечными балками

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, ослабление крепления нарушение покрытия, коррозия


8) Зоны соединения с арками

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, ослабление крепления нарушение покрытия, коррозия


6. Поперечные балки

1) Верхний пояс

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация элементов нарушение покрытия, коррозия


2) Нижний пояс

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация элементов нарушение покрытия, коррозия


3) Вертикальные стенки и зоны их соединения с поясами

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация элементов нарушение покрытия, коррозия


7. Прочие зоны и элементы металлоконструкций

1) Лестницы, площадки обслуживания и их ограждение

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, ослабление крепления нарушение покрытия, коррозия


2) Рама грузовой тележки

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, ослабление крепления нарушение покрытия, коррозия


3) Кабина управления краном и зоны ее крепления

Трещины в основном металле и сварных швах, деформация и отрыв элементов, ослабление крепления нарушение покрытия, коррозия


      Примечание: схема к карте осмотра металлоконструкций козлового электрического крана с двухбалочным пролетным строением коробчатого сечения представлена на рисунке 19 к настоящей Инструкции.

     



      Рисунок 19. Схема осмотра металлоконструкций козлового электрического крана с двухбалочным пролетным строением коробчатого сечения

      Дополнительно в Рабочую карту обследования козлового электрического крана с двухбалочным пролетным строением коробчатого сечения (пункт 9 настоящего Приложения) необходимо добавить результаты нивелирования пролетных балок по следующей форме:

Результаты нивелирования пролетных балок козлового крана (указать на схеме)

     



      Рисунок 20. Схема нивелирования пролетных балок козлового крана

      где:

     

- Нивелир _________________ (указать на схеме)

     

- Кабина управления

  Таблица 9

Результаты нивелирования пролетных балок крана

Точки

Результаты нивелирования в сечениях, мм

I

II

III

IV

V

VI

VII

VIII

IX

XI

XII


Пролетная балка АВ

1












2













Пролетная балка БГ

1












2












  Таблица 10

Кривые прогибов пролетных балок крана

     



      Примечание:

      в таблице 10 уровень 0-0 обозначает нулевую линию нивелира;

      кривую прогиба балки А обозначить штриховой линией, балки Б – сплошной.

  Таблица 11

Результаты определения прогиба, искривление и местной деформации пролетного строения

Исследуемый параметр

Метод определения, инструмент

Отклонение, мм

Заключение

Нормативное

Фактическое

1. Прогиб в междуопорной части

Нивелирование
Нивелир
Погрешность измерения ±1 %

f ≤ 0,0022 Lв
(нивелирование не реже 1 раза в год)
f > 0,0022 Lв
(осмотр не реже 1 раза в 4 месяца)
f > 0,0035 Lв (эксплуатация прекращается до восстановления строительного подъема

Балка АВ
Балка БГ


2. Прогиб консолей

То же

f ≤ 0,02 Lк

Консоль АВ1
Консоль АВ2
Консоль БГ1
Консоль БГ2


3. Искривление пролетного строения в плане

Непосредственные измерения;
струна рейка с ценой деления
1 мм

f ≤ 0,005 L



4. Местная деформация
1) верхнего пояса
2) нижнего пояса
3) вертикальных стенок

Непосредственные измерения; линейка, угольник с делениями. Погрешность измерения ±1 %

 
f ≤ 2S
f ≤ 3S
не нормируется



  Приложение 5
к Инструкции по проведению
обследования технического состояния
монтажных кранов с истекшим сроком
службы с целью определения
возможности их дальнейшей
эксплуатации

Измерение деформаций металлоконструкций

      1. Измерение отклонения от прямолинейности.

      1) отклонение

от прямолинейности оси башни (высотой Н) проверяется либо в вертикальном положении на кране в рабочем состоянии, либо в горизонтальном положении, когда кран демонтирован.

      Высота Н определяется без оголовка. При затруднении в измерениях величин Н в наращиваемых башнях, величина Н определяется без учета части башни, находящейся внутри портала (основания) башни;

      2) проверка отклонений от прямолинейности оси башни в вертикальном положении производится с помощью стальной струны диаметром 1,0 – 1,5 мм, деревянных подкладок и мягкой вязальной проволоки. Если проверка прямолинейности башни проводится одновременно с проверкой перпендикулярности башни к ее основанию, возможно применить для этого теодолит и рейки.

      Измерения отклонения от прямолинейности проводятся на тех участках башни и с той стороны, где при визуальном осмотре появились сомнения в ее прямолинейности.

      Струна натягивается вдоль башни со стороны ее наибольшего изгиба.

      При пространственном изгибе башни натягиваются две струны у одного пояса. При этом под струну у мест крепления подводятся одинаковые по толщине подкладки с таким расчетом, чтобы обойти имеющиеся на измеряемом поясе выступы (фланцы, проушины) и обеспечить положение струны параллельно поясу.

      Производятся измерения расстояний от струны до пояса башни (с учетом изменения его сечения) в нескольких точках. Определяется стрела прогиба

, допустимые критерии которой приведены в пункте 6 к настоящему приложению.

      При измерении с помощью теодолита к башне крана крепятся три рейки, по которым снимается отсчет. Рейки закрепляются: вверху у шарнира стрелы, у основания башни (или у портала) и посредине между ними таким образом, чтобы их шкалы показывали равные расстояния от оси башни. Теодолит устанавливается на земле против крана с таким расчетом, чтобы его вертикальная плоскость была примерно параллельна измеряемой грани башни.

      По рейкам производится отсчет показаний в вертикальной плоскости средства измерения. На основании отсчета верхней и нижней реек определяется теоретическое положение башни в средней точке (как средней линии трапеции), а по третьей – истинный прогиб.

      Если наибольший прогиб находится не посредине башни, среднюю рейку закрепляют на уровне этого прогиба. При этом определяют расстояние до этого места от нижней или верхней рейки;

      3) отклонение от прямолинейности оси башни в горизонтальном положении определяется следующим образом.

      Башня в сборе с секциями устанавливается на опоры В и Г (рисунок 1 а)). Измерение не прямолинейности оси башни производится на длине Н, по взаимно перпендикулярным граням А и Б. Чтобы исключить дополнительный изгиб оси от собственного веса конструкции, измеряемую грань располагают каждый раз сверху в горизонтальной плоскости. В верхней горизонтальной плоскости измеряемой грани А (рисунок 1 б)) устанавливают три геодезические рейки в середине (Р2), на уровне отверстий проушин (Р1) и на уровне опорного шарнира стрелы (РЗ).

      Положение геометрической оси каждой грани определяется половиной расстояния между поясами металлоконструкции и фиксируется по рейке. С помощью теодолита 1, установленного на произвольных расстояниях X1 и Х2 от опорных проушин, измеряются расстояния L1, L2 и L3 от вертикальной плоскости, проходящей через ось 2 трубы теодолита до геометрической оси 3 грани. Фактические отклонения определяются по формуле:

     


      Для измерений не параллельности оси второй грани (Б) металлоконструкция поворачивается вокруг продольной оси и рейки переставляются на эту грань;

     



      Рисунок 1. Отклонение от прямолинейности оси башни в горизонтальном положении

      4) отклонение Н от перпендикулярности оси башни к плоскости основания определяется либо на собранном в рабочее положение кране, либо на отдельно собранной и выложенной на стапеле башни;

      5) отклонение

от перпендикулярности оси башни (в вертикальном положении) к плоскости основания определяется на кранах с поворотными башнями в рабочем состоянии с помощью теодолита и реек.

      Кран устанавливается на произвольном участке пути. При повороте башни крана без груза на полный оборот, наблюдая за флюгерами и их проушинами, определяют, на какую пару из них кран опирается все время (пара полностью нагружена), а на каких он "дышит". После этого кран поворачивают таким образом, чтобы продольная ось поворотной части крана (поворотной платформы) располагалась над полностью нагруженными флюгерами. Теодолит устанавливают на земле вблизи крана так, чтобы оптическая ось его трубы была перпендикулярна к боковой поверхности поворотной части крана (плоскости стрела-башня) и проходила примерно через середину ходовой рамы - ось вращения крана. На башне крана закрепляют горизонтально две геодезические рейки в плоскости стрела-башня: одну – у шарнира стрелы или распорки башни, вторую – у основания башни. Рейки устанавливаются так, чтобы их деления находились на одинаковом расстоянии от оси башни, а расстояние между ними было приблизительно равно высоте башни Н.

      По рейке снимают показания расстояний в миллиметрах от вертикальной плоскости инструмента до оси башни (рисунок 3): верхнее – Вп и нижнее – Нп. Затем башню поворачивают на 180 градусов и вновь снимают показания Вп и Нп по рейкам от новой вертикали (после поворота колонки теодолита на незначительный угол в горизонтальной плоскости). Если ось башни отклонена от вертикали в сторону стрелы (вперед), отсчет считают положительным, а в сторону противовеса - отрицательным. Алгебраическая разность полученных одноименных показаний дает суммарное отклонение

и

оси башни от вертикали.

     


      Чтобы исключить из суммарных отклонений возможный уклон пути, определяют среднее отклонение по формуле:

     


      Среднее отклонение башни от вертикали включает в себя отклонение самой башни

H и отклонение

K за счет люфта ОПУ при нормальной нагрузке на крюке и без груза.

      Величина люфта измеряется с помощью штангенциркуля или индикатора часового типа на подставке или же рейсмуса и линейки. Используя ходовую раму как базу, замеряют перемещения КЛ и КП (рисунок 3) подвижной обоймы - разницу в расстояниях от ходовой рамы до нижнего торца обоймы.

      Замеры производят в диаметрально противоположных точках, расположенных со стороны стрелы и противовеса на расстоянии Д.

      Отсюда:

     


      где Н - расстояние между рейками.

      Отклонение башни от вертикали определяют по формуле:

     


      Абсолютная величина

Н не более допустимого отклонения по таблице 2;

     



      Рисунок 2. Схема определения неперпендикулярности башни к плоскости основания

     



      Рисунок 3. Схема определения люфта ОПУ.

      6) отклонение

Н от перпендикулярности оси башни (в горизонтальном положении) к плоскости основания проверяется в двух плоскостях: А и Б. В настоящей Инструкции рассматривается измерение грани А, так как в грани Б перпендикулярность оси башни относительно плоскости основания поворотной платформы устанавливается на большинстве заводов с помощью подкосов башни на специальных стендах при сборке.

      Башня в сборе с секциями и оголовком укладывается на опоры В и Г (рисунок 1 а)). На грани А устанавливаются геодезические рейки Р1, РЗ, Р4 и Р5 (рисунок 1 в)). Измеряются расстояния L1 и L3, затем труба Теодолита поворачивается на 90 градусов вокруг вертикальной оси инструмента по отношению к первоначальному положению. По рейкам Р4 и Р5 измеряются кратчайшие расстояния h1 и h2 от вертикальной плоскости 4 до осей проушин и расстояние t между наружными поверхностями проушин. Вычисление ∆H проводится по формуле:

     


      7) отклонение от прямолинейности оси стрелы определяется либо на кране в рабочем положении или при опущенной стреле, либо в демонтированном – на земле.

      Отклонение от прямолинейности оси стрелы на кране определяется аналогично отклонению башни согласно подпункту 5), с помощью стальной струны, натянутой вдоль проверяемого пояса стрелы со стороны наибольшего его прогиба. С помощью линейки определяется стрела прогиба, допустимое превышение которой не более величины приведенной в пункте 6.

      Для удобства измерений подъемную стрелу опустить вдоль башни крана. Балочную стрелу, если ее опускание затруднено, можно проверять в горизонтальном положении. При этом грузовая тележка ставится у корня стрелы;

      8) проверка отклонения от прямолинейности оси снятой с крана стрелы (в 2 плоскостях) может быть проведена также с помощью струны, подкладок и линейки либо с помощью теодолита и геодезических реек (рисунок 4).

      Измерения производятся аналогично вышеописанному в подпункте 5) для башен. При этом рейка Р1 установлена на уровне отверстий проушин, Р2 - посредине, а РЗ - в точке пересечения расчала с осью стрелы. Величина отклонения от прямолинейности вычисляется по формуле:

     


     



      Рисунок 4. Проверка отклонения от прямолинейности оси снятой с крана стрелы

      9) отклонение

L от перпендикулярности оси стрелы к оси ее шарниров может проверяться как на кране, так и отдельно на земле. Для подъемных стрел предпочтителен первый способ, для балочных – второй.

      Отклонение от перпендикулярности оси стрелы на кране наиболее просто определяют путем опускания стрелы вдоль башни и замера несимметричного расположения ее головки по отношению к поясам башни с помощью линейки. Допустимое отклонение оси головки стрелы от оси башни (

L) не более величины, указанной в пункте 6;

      10) измерения отклонения от перпендикулярности оси снятой с крана стрелы лучше всего проводить с помощью теодолита и реек (рисунок 5 в).

      Измерения проводятся аналогично описанному в подпункте 8) для грани А башни, а вычисление отклонений производится по формуле:

     


      11) отклонение

В от прямолинейности оси пояса или раскоса решетчатых башен и стрел проверяется на кране как в рабочем, так и в нерабочем состоянии в соответствии с таблицей 2. Измерения проводятся с помощью металлической линейки и штангенциркуля в плоскости, в которой обнаружено наибольшее искривление. Вместо линейки возможно применять стальную струну, натягивая ее вдоль элемента на подкладках одинаковой толщины и измеряя линейкой стрелу прогиба

В;

      12) отклонение h от прямолинейности деформированного участка (таблица 2) с размерами S оболочки стрелы из гнутого профиля или башни определяется с помощью стальной линейки и штангенциркуля. Линейкой измеряются размеры S деформированного участка, размер сечения, а штангенциркулем – глубина вмятины. Глубина h вмятины не более h = 1,25 мм.

      2. Измерение деформаций телескопических стрел:

      1) деформацию телескопических стрел определяют с помощью натянутой струны, относительно которой замеряют расстояние до кромок соответствующей металлоконструкции;

      2) скручивание телескопических стрел определяют с помощью отвесов с замером расстояния от верхних и нижних кромок металлоконструкций в 3-4 сечениях, равномерно расположенных по пролету;

      3) деформации (погнутости) отдельный металлоконструкций определяют величиной прогиб f относительно струны, натянутой параллельно металлоконструкции;

      4) допустимо применение других методов измерений.

      3. Предельные отклонения металлоконструкций машин не более величин, указанных в таблицах 2, 3.

      4. Определение планово-высотного положения элементов грузоподъемных кранов:

      1) нивелирование пролетных балок:

      нивелирование пролетных балок крана проводится следующим образом:

      пролет мостового крана делится на 10 отрезков длиной 0,1 Lкр, в козловом кране дополнительно берутся 2 отрезка, соответствующие вылетам консолей. Границы отрезков 1-11 (или 1-13) (рисунок 5 А, 5 Б) соответствуют местам поперечных сечений, в которых проводятся измерения.

      В каждом поперечном сечении нивелированием замеряются отметки трех точек: над внутренней стенкой, над подтележечным рельсом и над наружной стенкой балки. Внутренняя и наружная стенки определяются по отношению к пролетному строению крана. На рисунках 5А, 5Б показаны точки нивелирования для одного сечения левой и правой балок (по отношению к кабине крановщика).

      Для левой балки:

      1Л—точка на верхнем поясе над внутренней стенкой балки;

      2Л – точка над под тележечным рельсом;

      ЗЛ – точка на верхнем поясе над наружной стенкой балки.

      Аналогично для правой балки: 1П: 2П: ЗП.

      Результаты нивелирования оформляются в соответствии с таблицей 1.

      При нивелировании пролетных балок (рисунки 5 А, 5 Б) нивелир устанавливается в месте, удобном для работы, с таким расчетом, чтобы нивелирование можно было провести при неизменном горизонте средства измерения. Это позволяет избежать необходимости пересчета высотных отметок. При нивелировании точек в сечениях 1-6 тележка мостового крана устанавливается в крайнем положении у сечения 11 и, наоборот, при нивелировании сечений 6-11 – в зоне сечения 1. Местом установки нивелира может быть одна из площадок для осмотра крана. В основном целесообразно нивелира устанавливать на площадке, где находятся приводы хода крана, ближе к одной из концевых балок.

      Данные нивелирования сводятся в таблицу 1;

     



      Рисунок 5 А. Нивелирование пролетных балок козловых кранов

     



      Рисунок 5 Б. Нивелирование пролетных балок мостовых кранов

  Таблица 1.

Данные нивелирования пролетных балок

Левая балка

Правая балка

№ сечения

Значение отметок

№ сечения

Значение отметок

1

а

а

а

1

в

в

в

11

12

13


11

12

13

2

а

а

а

2

в

в

в

21

22

23


21

22

23
























13

а

а

а

13

в

в

в

П1

П1

      2) построение графиков профилей главных балок:

      строятся графики профилей соответственно для точек, расположенных над внутренней стенкой балки, над головкой подтележечного рельса и над точками, расположенными над внешней стенкой балки для левой и правой балок крана (рисунки 6 А и 6 Б).

      Графики строятся в соответствии с рисунками 6 А и 6 Б в координатных осях аixi и bixi, где aixi оси для левой балки (1Л - рельеф балки над внутренней стенкой, 2Л– рельеф балки над рельсом; 3Л - над внешней стенкой). Для правой балки аналогично с обозначением графиков 1П, 2П, ЗП.

      По оси aixi, bixi в масштабе откладываются границы сечений 1 – П; по оси aiu и biu– значения вертикального нивелирования в точках, в масштабе 1:1.

      Линии al.l-all.l; al.2-all.2; al.3-all.3; в1.1-в11.1; в1.2-в11.2; в1.3-в11.3 показывают горизонтальную оптическую ось балки от которой определяется строительный подъем балки, если график расположен над этой осью, или остаточный прогиб балки, если график расположен ниже этой оси.

      Данные графики показывают действительную геометрическую форму, которую имеют главные балки крана.

      На рисунке 6-А показаны произвольные графики балок, имеющих строительный подъем главных балок.

     



      Рисунок 6-А. Произвольные графики балок козловых кранов, имеющих строительный подъем.

     



      Рисунок 6-Б. Произвольные графики балок мостовых кранов, имеющих строительный подъем.

      5. Определение кручения главных балок:

      для кранов общего назначения соотношение ширины главной балки и ее Определение кручения главных балок:

      для кранов общего назначения соотношение ширины главной балки и ее высоты выбирается в диапазоне 1/2-1/3, следовательно, разность высот крайних точек верхнего пояса (точек 1 и 3 для левой и правой балок в каждом сечении) меньше или равна 0,001 Lкр– 0,007 Lкр.

      Для определения кручения балок находится разность величин:

      для левой балки f1-fЗ, al.l-al.3; all.l-al1.3;

      для правой балки f11- f31, в1.1-в1.3; в11.1-в11.3,

      значение берется из графиков 1л-3л нивелирования (рисунок 7-Б) в абсолютной величине.

      В случае если разность этик величин имеет знак "минус", кручение направлено внутрь пролета крана, если "плюс", кручение направлено к наружной стороне пролетного строения крана.

      Далее значение отклонения выражается в процентах от допускаемого уровня. В отчете по результатам обследования технического состояния металлоконструкций величина кручения указывается как в абсолютном значении, так и в процентах, кроме того, дается определение допускаемого уровня.

      Определение строительного подъема или прогиба главных балок производится по графику 2Л для левой балки и 2П для правой балки (рисунок 7) по величине отрезка f2 и f21 соответственно для левой и правой балок.

      В отсчете по результатам обследования указываются наличие строительного подъема и прогиба балок, а также их величины. При наличии прогиба главной балки необходимо его сравнение с допустимым прогибом для данной величины пролета крана, а также заключение о возможности использования данной металлоконструкции.

     


      а) балка им имеет строительный подъем

     


      б) балка им имеет строительный прогиб

      Рисунок 7. (фрагмент рисунка 6) Виды графиков состояний главных балок

      6. Допустимые отклонения от геометрических размеров приведены в таблице 2:

  Таблица 2.

Наименование и обозначение параметра

Эскиз

Предельные отклонения для кранов

Стреловых

Башенных

Не прямолинейность оси башни

Н, мм
Неперпендикулярность оси башни или ее отдельных секций к плоскости ее основания

Н1, мм


Н/500
--

Н/1000
Н/500

Не прямолинейность оси стрелы (гуська),

L, мм


L/500

L/1000

Неперпендикулярность оси стрелы (гуська) или отдельных секций к оси шарнира стрелы (гуська) или плоскости стыка секций,

L, мм


L/500

Отклонение по высоте Но оголовка поворотной башни

у, мм
Отклонение верха оголовка поворотной башни по горизонтали

х, мм
Отклонение расстояния между осями поворотной башни и опорного шарнира стрелы

R, мм


-
-
-

± Но/250
± Но/250
± R/250

Отклонение осевых линий элементов от проектной геометрической схемы

, мм


± 5

Допустимый зазор а между поясным уголком и раскосом, мм



1

Не прямолинейность оси отдельных секций башни или стрелы,

М, мм


М/800

Разность диагоналей поперечного сечения балки или стрелы
d1 – d2, мм
в других сечениях

d, мм


В/1000
В/250

Отклонение высоты и ширины поперечного сечения башни DВ, мм


± В/500

Не прямолинейность оси пояса, поперечены или раскоса решетчатых башен и стрел в зависимости от их длины между узлами

l, мм


l / 250

l / 750

Не прямолинейность оси пояса или поперечины стрелы из тонкостенных оболочек (толщиной до 4 мм) в зависимости от их длины между узлами (в двух плоскостях),

m, мм

 


Измерения проводят в ненагруженном состоянии

m/500

Не прямолинейность деформированного участка с размерами S оболочки стрелы (при толщине оболочки

не более 4 мм), при S большем 0,25Q и меньшем 0,75Q, мм


h = 1,25


Вмятины в тонкостенных элементах металлоконструкций

, мм
глубина
длина

0,5


3,0


  Таблица 3.

Допустимая деформация металлоконструкций мостовых и козловых кранов

Вид деформации

Величины допустимых деформаций

Не плоскостность элементов (местная деформация) поясов и стенок в листовых конструкциях коробчатого и двутаврового сечений


Для мостовых и козловых кранов на длине между большими диафрагмами:
сжатый пояс

f ≤ 2

П

Вертикальные стенки

f ≤ 5

c

Растянутый пояс

f ≤ 5

n

c – толщина стенки

n – толщина пояса

Деформация оболочки, поясов, решетки трубчатого сечения (местная вмятина на длине 0,6d)
d – диаметр сечения

f ≤ 2



– толщина элемента

Местные деформации полок стержней в ферменных конструкциях на длине до 1,5В

f ≤ 3


– толщина деформированной полки
В – ширина деформированной полки

Кривизна оси элемента ферменной конструкции (раскоса, стойки, пояса)


Для элементов вертикальных ферм мостовых и козловых кранов, ног козловых кранов f ≤ 0,0035 l элементов стрел
Для элементов горизонтальных ферм, стяжек, перильных ферм f ≤ 0,007 l
Измерение производится в двух перпендикулярных плоскостях
l – расстояние по геометрическим осям заделки элементов

Изогнутость главных балок, ферм в плане. Значение изогнутости по поясам


f1 ≤ 0,002 lк
Для однобалочных кранов с балкой двутаврового сечения, не имеющих дополнительных ферм и несущих балок
f ≤ 0,005 lк
Для всех кранов
При расположении подтележечного рельса над вертикальной стенкой балки (пояса фермы) смещение оси рельса от оси стенки не более 2d,
где

– толщина стенки
При расположении подтележечного рельса вне зоны стенки допускаемое смещение оси рельса определяется возможностью свободного перемещения тележки

Скручивание главных балок


В любом сечении по пролету
f ≤ 0,001 lк
Для однобалочных кранов с балкой двутаврового сечения без ферм и несущих балок
f ≤ 0,002 lк
для главный балок листовой конструкции, ферменных конструкций мостовых и козловых кранов

  Приложение 6
к Инструкции по проведению
обследования технического состояния
монтажных кранов с истекшим сроком
службы с целью определения
возможности их дальнейшей
эксплуатации

Допустимые величины дефектов соединений элементов, металла в металлоконструкциях

Дефект

Наименование элемента, соединений

Возможность дальнейшей эксплуатации. Ограничения

Трещины

Растянутые элементы: узлы соединения опор, узлы главных ферм, узлы стрел, узлы соединения опор с пролетным строением, аутригеры.

Эксплуатация прекращается

Трещины

Сжатые элементы: косынки опорных соединений, главных балок и концевых, концевые балки, зона крепления букс, крепление настила, перильных ферм, сжатый пояс листовых и ферменных конструкций.

Эксплуатация прекращается

Расслоение металла

Все несущие элементы

Немедленное прекращение эксплуатации.

Сварка, выполненная без выводных планок

Стыковые швы в растянутых элементах пролетных балок

Эксплуатация прекращается Необходимо устранение дефекта.

Подрезы основного металла глубиной не более 1 мм.

Стыковые швы, приварка раскосов, подвесок, узлы ферменных конструкций.

Допустимый дефект при условии повышенного контроля за состоянием соединения *

Прерывистые швы фасонок к поясам ферм

Прикрепление узловых вертикальных стенок балки к поясам.

Допустимый дефект при условии повышенного контроля за состоянием соединения

Сближение сварных швов на величину менее 50мм

Элементы ферменных конструкций.

Допустимый дефект при условии повышенного контроля за состоянием соединения

Наличие прожженных отверстий, кратеров, наплавленных сваркой валиков, оставленных монтажных элементов.

Растянутые элементы ферм и балок.

Допустимый дефект при условии устранения дефекта.

Заусенцы, уступы боковых кромок элемента.

Растянутые элементы ферм и балок.

при условии устранения дефекта

Коррозия, уменьшение толщины несущих элементов более 10 %

Все несущие основные элементы

Немедленное прекращение эксплуатации

Ударная вязкость стали свыше 15 Дж/см2 но не более 20 Дж/см2


Возможна эксплуатация при температуре не ниже 0 градусов С

Наличие металла с содержанием серы и фосфора свыше 0,07 %, но не более 0,1 % при содержании углерода не более 0,16 %

Сварные соединения

Возможна эксплуатация в легком режиме при температуре не ниже 0 градусов С. При содержании серы и фосфора более 0,1 % эксплуатация останавливается

Углерода более 0,25 %

Клепанные соединения

Возможна эксплуатация в легком режиме при температуре не ниже 0 градусов С. При содержании серы и фосфора более 0,1% эксплуатация останавливается

Углерода более 0,25 %

Сварные соединения

Возможна эксплуатация в легком режиме при температуре не ниже 0 оС и повышенного контроля за состоянием соединения

Кремния менее 0,1 %

Сварные соединения

Возможна эксплуатация в легком и среднем режимах при температуре не ниже 30 оС и повышенным контролем за состоянием соединения

Примечание: * необходимо предусмотреть осмотр этих мест не реже одного раза в 6 месяцев с записью в вахтенном журнале

  Приложение 7
к Инструкции по проведению
обследования технического
состояния монтажных кранов с
истекшим сроком
службы с целью определения
возможности их дальнейшей
эксплуатации

Проверка стыков направляющих подтележечных путей

      Проверка стыков направляющих подтележечных путей предусматривает определение зазора в месте стыка, а также сцепление рельсов в плане и по высоте относительно друг друга (рисунок 1).


     


     



      Рисунок 1

     

- зазор между направляющими в месте стыка (

≤ 2 мм);

     

1 – смещение стыков направляющих по высоте (

1 ≤ 3 мм);

     

2 – смещение стыков направляющих в плане (

2 ≤ 3 мм).

      Разность отметок головок подтележечных направляющих f берется из графиков нивелирования, приведенных на рисунке 6 а и 6 Б приложения 6 к настоящей инструкции.

      Величина f вычисляется как разность величин с графиков 2Л и 2П для соответствующих сечений.

      Величина f менее или равно 3 мм.

     


      Рисунок 2.

      При проверке состояния подтележачных направляющих определяется износ поверхности катания и наклон боковой поверхности.

      Величина износа f не более 5 мм, а бокового наклона

– 2,5 мм. Оба измерения выполняют линейками.

     


      Рисунок 3

  Приложение 8
к Инструкции по проведению
обследования технического состояния
монтажных кранов с истекшим сроком
службы с целью определения
возможности их дальнейшей
эксплуатации

Дефекты деталей сборочных единиц грузоподъемных кранов, при наличии которых деталь выбраковывается

№ п/п

Наименование детали

Дефекты, при наличии которых деталь выбраковывается

примечание

1

Подшипники

Ощутимые радиальные и осевые люфты. Выкрашивание, шелушение на беговых дорожках, шариках или роликах. Раковины, чешуйчатые отслоения коррозионного характера. Трещины и обломы. Цвета побежалости на беговых дорожках, шариках или роликах. Затруднительное вращение шариков или роликов, поломка сепараторов. Выступление роликов за торцы наружных колец подшипников.


2

Барабаны

Трещины любого характера и расположения. Срез или износ гребня канавки на 2 мм по высоте на длине более одного витка. Износ ручья по профилю 2 мм. Уменьшение толщины стенки по дну ручья более 20 %.


3

Шестерни, зубчатые колеса, муфты, червячное колесо

Обломы зубьев. Трещины любых размеров и расположения. Износ зубьев по толщине:
- механизма подъема, более 15 %
- механизма поворота, более 20 %
- открытые передачи, более 25 %
Выкрашивание более чем на 30 % рабочей поверхности при глубине более 5 % от толщины зуба. Износ головки зуба по толщине более 0,2 модуля передачи.


4

Валы и оси

Трещины любых размеров и расположения. Износ посадочных поверхностей под подшипники. Износ заметный при осмотре. Сдвиг, смятие, облом шлицев, смятие шлицев. Смятие, сдвиг боковых поверхностей шпоночных пазов. Срыв резьбы более чем одной ниши.

Посадочная поверхность признается изношенной в случае прокручивания рукой внутреннего кольца подшипника.

5

Шкивы тормозные

Трещины и обломы, выходящие на рабочие и посадочные поверхности. Износ рабочих поверхностей, риски, уменьшение толщины обода более чем на 15 % , волны глубиной более 2 мм. Радиальное биение шкивов более 0,2 мм.


6

Обкладки тормозные

Трещины и обломы, подходящие к отверстиям под заклепки. Износ тормозной обкладки, превышающий более 1/3 первоначальный толщины. Износ обкладок по толщине до головок заклепок.


7

Корпуса редукторов

Трещины любых размеров и расположения на поверхности разъемов, посадочных поверхностей отверстий и масляной ванны. Обломы лап, фланцев. Износы отверстий под подшипники

Отверстие признается изношенным в случае возможности прокручивания кольца подшипника

8

Блоки

Износ ручья блока по глубине более чем на 30 % радиуса ручья. Частичные обломы реборд на длине более 75 мм.


9

Канаты

Обрывы одной или более прядей. Обрывы проволок и другие дефекты, оговоренные в приложении 8 Правил


10

Детали с резьбой

Срыв более двух ниток, сдвиг ниток. Износ ниток заметный при осмотре. Смятие граней под ключ. Сплошная коррозия резьбы.


11

Пружины

Изломы, трещины расслоения. Остаточная деформация, нарушающая работоспособность сборочной единицы.


12

Пружинные шайбы. Стопорная проволока. Шплинты.

Выбраковываются независимо от технического состояния в случае снятия при разборке.



Қызмет ету мерзімі өткен монтаждық крандарды одан әрі пайдалану мүмкіндігін айқындау мақсатында олардың техникалық жай-күйіне зерттеп-қарауды жүргізу жөніндегі нұсқаулықты бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрінің 2021 жылғы 29 қыркүйектегі № 486 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 30 қыркүйекте № 24561 болып тіркелді.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      Осы бұйрықтың қолданысқа енгізілу тәртібін 4 т. қараңыз

      Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2020 жылғы 23 қазандағы № 701 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігі туралы ереженің 16-тармағының 120) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

      Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда – ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 14.07.2023 № 382 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

      1. Қоса беріліп отырған Қызмет ету мерзімі өткен монтаждық крандарды одан әрі пайдалану мүмкіндігін айқындау мақсатында олардың техникалық жай-күйіне зерттеп-қарауды жүргізу жөніндегі нұсқаулық бекітілсін.

      2. Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігінің Өнеркәсіптік қауіпсіздік комитеті Қазақстан Республикасының заңнамасымен белгіленген тәртіпте:

      1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

      2) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігінің ресми интернет-ресурсына орналастыруды;

      3) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігінің Заң департаментіне осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

      3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар вице-министріне жүктелсін.

      4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Қазақстан Республикасы
Төтенше жағдайлар министрі
Ю. Ильин

      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасы

      Индустрия және инфрақұрылымдық

      даму министрлігі

      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасы

      Ұлттық экономика министрлігі

      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасы

      Энергетика министрлігі

  Қазақстан Республикасы
Төтенше жағдайлар министрінің
2021 жылғы 29 қыркүйектегі
№ 486 бұйрығымен
бекітілген

Қызмет ету мерзімі өткен монтаждық крандарды одан әрі пайдалану мүмкіндігін айқындау мақсатында олардың техникалық жай-күйіне зерттеп-қарауды жүргізу жөніндегі нұсқаулық

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Осы Қызмет ету мерзімі өткен монтаждық крандарды одан әрі пайдалану мүмкіндігін айқындау мақсатында олардың техникалық жай-күйіне зерттеп-қарауды жүргізу жөніндегі нұсқаулық (бұдан әрі – Нұсқаулық) Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2020 жылғы 23 қазандағы № 701 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігі туралы ереженің 16-тармағының 120) тармақшасына сәйкес әзірленді және оларды одан әрі пайдалану мүмкіндігін айқындау үшін қызмет ету мерзімі өткен монтаждық крандарын (бұдан әрі – крандар) зерттеп-қарау кезеңділігі мен әдістеріне ұйымдастыру тәртібін нақтылайды.

      Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 14.07.2023 № 382 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

      2. Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрінің 2021 жылғы 10 тамыздағы № 389 бұйрығымен бекітілген Нормативтік қызмет ету мерзімі өтелген жүк көтергіш машиналардың одан әрі пайдалану мүмкіндігін айқындау мақсатында олардың техникалық жай-күйіне зерттеп-қарауды ұйымдастыру және жүргізу тәртібі туралы нұсқаулықта (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 24006 болып тіркелген) (бұдан әрі – Нормативтік қызмет мерзімі өтелген жүк көтергіш машиналардың техникалық жай-күйін зерттеп-қарау жөніндегі нұсқаулық) келтірілген зерттеп-қарау түрлері мен кезеңділігі бойынша талаптар осы Нұсқаулықтың 1-тармағында көрсетілген крандардың ерекшеліктеріне қатысты нақтылайды.

      Осы Нұсқаулықта келтірілген талаптар крандарға арналған құжаттаманың ұсынымдары мен нұсқауларын, дайындаушы зауыттардың, өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы уәкілетті органның, өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы уәкілетті органның аумақтық бөлімшесінің және крандарға зерттеп-қарау жүргізетін ұйымдардың ақпараттық хаттарын жоймайды.

      3. Осы Нұсқаулықта "Азаматтық қорғау туралы" Қазақстан Республикасының Заңында (бұдан әрі – Заң), Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2014 жылғы 30 желтоқсандағы № 359 бұйрығымен Жүк көтергіш механизмдерді пайдалану кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидаларында (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10332 болып тіркелген) (бұдан әрі – Қағида), Кеден одағы Комиссиясының 2011 жылғы 18 қазандағы № 823 шешімімен бекітілген "Машиналар мен жабдықтардың қауіпсіздігі туралы" Кеден одағының техникалық регламентінде және Нормативтік қызмет мерзімі өтелген жүк көтергіш машиналардың техникалық жай-күйін зерттеп-қарау нұсқаулығында белгіленген терминдер қолданылады.

      Ескерту. 3-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 14.07.2023 № 382 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

2-тарау. Зерттеп-қарау түрлері мен кезеңділігі

      4. Крандардың есептік қызмет ету мерзімі паспортта дайындаушымен көрсетіледі. Паспортта мұндай деректер болмаған жағдайда, крандарды одан әрі пайдалану мерзімін ұзарту мақсатында оларды зерттеп-қарауды осы Нұсқаулыққа 1-қосымшада келтірілген нормативтік қызмет мерзімі өткеннен кейін жүргізу қажет.

      5. Нормативтік қызмет ету мерзімі өткен крандарды зерттеп-қараудың мынадай түрлері көзделеді:

      бастапқы;

      қайта;

      кезектен тыс.

      Кезектен тыс зерттеп-қарау крандардың пайдалану мерзіміне қарамастан орындалады.

      6. Крандарға бастапқы техникалық зерттеп-қарау нормативтік қызмет мерзімі аяқталғаннан кейін жүргізіледі.

      7. Крандарға қайта техникалық зерттеп-қарау зерттеп-қарауды жүргізген ұйым белгілеген мерзімде жүргізіледі.

      8. Қайта зерттеп-қараулардың саны шектелмейді. Әрі қарай пайдалану мүмкіндігі кранның жалпы техникалық жағдайымен және эргономикалық көрсеткіштер мен жөндеудің орындылығын қоса алғанда, орындалатын функцияларға сәйкестікпен анықталады.

      9. Крандар келесі жағдайларда кезектен тыс зерттеп-қараудан өтеді:

      1) паспорттың телнұсқасын дайындау және ресімдеу немесе паспорттың жаңа нұсқасын әзірлеу кезінде;

      2) егер пайдалану процесінде көтергіш металл конструкцияларында бірнеше рет жарықтар пайда болуы байқалса;

      3) егер номиналды жүк көтергіштіктен 25 % асатын жүктемемен сынау кезінде қалдық деформацияның пайда болуы анықталса;

      4) авариялар нәтижесінде туындайтын металл конструкцияларының деформациялары болған кезде;

      5) егер кран басқа шассиге орнатылса.

      10. Пайдалану кезінде авариялық пен жарақаттанушылықтың алдын алу мақсатында мынадай ұйымдастырушылық және техникалық іс-шараларды орындау қажет:

      1) толық техникалық куәландыру жүргізу:

      қызмет мерзімі өткеннен кейін бастапқы;

      12 айда кемінде бір рет қайталап;

      2) жоспарлы-алдын ала жөндеу және техникалық қызмет көрсету арасындағы мерзімдерді 50% - ға қысқарту қажет;

      3) техникалық куәландыру жүргізу кезінде металл конструкцияларының жай-күйіне ерекше назар аударылсын.

      11. Бұзбайтын бақылаудың барлық түрлері, механикалық қасиеттерді анықтау, металдың микроқұрылымын зерттеу, беріктік есептеулері және көтергіштерді зерттеп-қарау кезінде сынақтардың жүргізу "Өлшем бірлігін қамтамасыз ету туралы" Қазақстан Республикасы Заңының, пайдалану құжаттамасының және дайындаушы зауыттардың тиісті құжаттарының талаптарына сәйкес жүзеге асырылады.

3-тарау. Зерттеп-қарауды ұйымдастыру

      12. Зерттеп-қарауды ұйымдастыру кезінде Нормативтік қызмет ету мерзімі өтелген жүк көтергіш машиналардың техникалық жай-күйін зерттеп-қарау жөніндегі нұсқаулықтың 3-тарауын басшылыққа алған жөн.

      13. Зерттеп-қарауға жұмыс жағдайындағы монтаждық крандар тартылады. Жұмысқа жарамсыз күйдегі жүк көтергіш крандарға тексеру жүргізу кезінде сынақтар жүргізу оларды жұмысқа жарамды күйге келтіргеннен кейін іске асырылады.

      14. Қызмет ету мерзімін ұзарту мәніне зерттеп-қарау жүк көтергіш кранды қайта монтаждаудан, ағымдағы жөндеу жүргізуден немесе техникалық куәландырудан (жебелі өздігінен жүретін крандар үшін техникалық байқаумен) кейін жүргізіледі. Осы мақсатта ашық ауада немесе жылытылмайтын үй-жайларда орнатылған жүк көтергіш крандарға зерттеп-қарау басталғанға дейінгі мерзімдер үш айға дейін ұлғайтылуы мүмкін.

      15. Крандарды зерттеп-қарауды кранның металл конструкциясын сынау үшін қолданылатын аппаратураның жұмысы үшін көрсетілген температурадан төмен емес температурада жүргізу қажет.

      16. Қызмет ету мерзімі өткен жүк көтергіш кранды бастапқы, қайталама немесе кезектен тыс зерттеп-қарауға беру оның иесі болып табылатын ұйым бойынша бұйрықпен айқындалады. Бұйрық бір немесе бірден жүк көтергіш крандар тобына рәсімделуі мүмкін.

      17. Жүк көтергіш кранның иесі тексеруге мыналарды дайындайды:

      1) жүк көтергіш кран, сынақ жүктері, сондай-ақ тексеру жүргізу кезеңінде краншыны (машинисті, операторды) бөлу;

      2) биіктікте металл конструкциялары мен механизмдерді тексеруге арналған жабдық (қажет болған жағдайда);

      3) кран жолдарын пайдалануға тапсыру-қабылдау актісі және кран жолдарын (жерүсті немесе жерүсті кран жолдары арқылы өтетін жүк көтергіш крандар үшін) кешенді зерттеп-қараудың алдыңғы актісін;

      4) оқшаулау және жерге қосу кедергісін тексеру актісін;

      5) жүк көтергіш кранға арналған пайдалану құжаттамасын;

      6) жүргізілген жөндеу (реконструкциялау) жобасын, сондай-ақ егер бұл жұмыстар жүргізілген болса, жөндеу (реконструкциялау) жүргізу кезінде пайдаланылған металдың сертификаттары;

      7) осы Нұсқаулықтың 2-қосымшасына сәйкес жүк көтергіш кранмен орындалатын жұмыстардың сипаты туралы анықтама;

      8) Қағиданың 14-қосымшасына сәйкес жасалған вахталық журнал;

      9) Заңның 12-2-бабының 14-16) тармақшасына сәйкес әзірленген, Қызмет ету мерзімі өткен мұнаралы крандарды одан әрі пайдалану мүмкіндігін айқындау мақсатында олардың техникалық жай-күйін зерттеп-қарауды жүргізу жөніндегі нұсқаулықта (бұдан әрі – Мұнаралы крандарды зерттеп-қарау жөніндегі нұсқаулық) көрсетілген жүк көтергіш машиналар мен кран асты жолдарын кезеңді қарау және жөндеу журналы нысаны бойынша жүргізіледі;

      18. Одан әрі пайдалану мүмкіндігі туралы қорытындымен жүргізілген тексерудің нәтижелері туралы Акт жұмысқа қабілетті күйдегі және статикалық және динамикалық сынақтардан өткен жүк көтергіш кранға беріледі.

4-тарау. Зерттеп-қарауға дайындық

      19. Крандарды тексеру бағдарламасы мыналарды қамтиды:

      1) кран иесінің техникалық құжаттамасының жинақтылығы мен мазмұнының болуын тексеру;

      2) кранның жинақтылығын тексеру;

      3) кранға тексеру жүргізу шарттарын тексеру;

      4) кранның техникалық жағдайын тексеру;

      5) кранның статикалық және динамикалық сынақтары;

      6) кранның техникалық тексеру нәтижелерін ресімдеу.

      20. Техникалық құжаттаманың болуы, жиынтығы және мазмұны.

      Техникалық құжаттама жиынтығын тексеру кезінде пайдалану, жөндеу және ағымдағы құжаттаманың бар екеніне көз жеткізу қажет, оның ішінде:

      1) паспорттың;

      2) пайдалану және монтаждау бойынша техникалық сипаттама және нұсқаулықтың;

      3) техникалық қызмет көрсету карталарының (нұсқаулықтары);

      4) дайындаушы зауыт ұсынған жөндеу немесе техникалық шарттар бойынша нұсқаулықтың;

      5) вахталық журналдың;

      6) негізгі құрастыру бірліктері мен тез тозатын бөлшектер сызбаларының альбомының;

      7) пайдалану кезеңінде металл конструкцияларын күшейту бойынша монтаждауға, жөндеу жұмыстарына арналған актілердің;

      8) осы Нұсқаулыққа 3-қосымшаға сәйкес электр сымдары мен қорғаныш жерге тұйықтау оқшауламасының кедергісін өлшеу хаттамаларының;

      9) жылына 2 рет, көктемде және күзде жүргізілетін кран жолын ниверирлеу схемалары мен актілерінің;

      10) құрылыс-монтаждау жұмыстарын орындау үшін оны орнату кезінде жүк көтергіш кранмен жұмыс жүргізу жобасының болуы және мазмұны;

      11) алмалы-салмалы жүк қармау құрылғылары мен ыдыстарды есепке алу және мерзімді қарау журналы;

      12) алмалы-салмалы жүк қармау құрылғыларына паспорттардың болуы;

      13) ыдысты қарау жөніндегі нұсқаулықтың болуы және мазмұны;

      14) крандарды қарау және жоспарлы-алдын ала жөндеу графигі;

      15) жебелі өздігінен жүретін кранға қызмет көрсететін машинистер мен строптаушыларда олардың массасы көрсетілген тасымалданатын жүктер тізімдерінің болуы;

      16) кранда жаңадан орнатылған арқандар үшін сертификаттың және беріктік қорының коэффициент есебенің болуы;

      17) егер қолданылатын болса, ілгектің және оны ілу бөлшектерінің, сондай-ақ балқытылған металды немесе сұйық шлакты тасымалдайтын кранның пластиналық ілгегінің ілу бөлшектерінің жай-күйі туралы химиялық зертхана қорытындысының болуы (мұндай қорытынды 12 айда кемінде бір рет беріледі);

      18) кранның көтергіш металл конструкциялары элементтерінің химиялық құрамы туралы қорытындының болуы. Қоспалардың құрамы бойынша металдың химиялық құрамы осы металдарға дайындаушы зауыттардың нормативтік құжаттамасының талаптарына сәйкес келеді;

      19) отын багының толтырылуын, оның ішінде көлемінің үштен екі бөлігінің толтырылуын тексеру керек. Салқындатқыш сұйықтық, май, жұмыс сұйықтықтары деңгейінің дайындаушы зауыттың техникалық құжаттамасында белгіленген деңгейде толтырылады;

      20) төмен қоспаланған көміртекті болаттан жасалған дайын прокаттағы көміртектің құрамы 0,22 % аспайды;

      21) көтергіштердің көтергіш металл конструкцияларының негізгі элементтерінің соққы тұтқырлығының шамасы туралы қорытындының болуы. Соққы тұтқырлығының мәні 29 Дж/см2 төмен болмауы тиіс. Үлгілердің бірінде тұтқырлық шамасын 19,3 Дж/см2 дейін төмендетуге жол беріледі;

      22) суық климаты бар аудандарда кран дайындаушы зауыт әзірлеген оларды пайдалану бойынша ұсынымдардың (У1 – МЕМСТ 15150-69 "Машиналар, аспаптар және басқа да техникалық бұйымдар. Әр түрлі климаттық аудандар үшін орындау. Сыртқы ортаның климаттық факторларының әсері бөлігінде пайдалану, сақтау және тасымалдау шарттары, санаттар" сәйкес ашық ауада орналастырылған қалыпты климат үшін орындалуы) болуы;

      23) ресурсы таусылған крандарды одан әрі пайдалану мүмкіндігі туралы қорытындымен кранның техникалық жай-күйін тексеру актісінің болуы (тиісті әдістеме бойынша).

      21. Крандардың жинақтылығын тексеру:

      1) кранды сынау үшін техникалық құжаттамаға сәйкес жұмыс жабдығымен жарақтандырылады;

      2) кран осы Нұсқаулықтың 20-тармағына сәйкес қосалқы бөлшектер мен құрал-саймандар жиынтығымен, тасымалданатын электр шамымен, пайдалану және жөндеу құжаттамасымен толық жинақталады;

      3) көзбен шолып қарау кезінде барлық бөлшектер мен тораптардың болуын бақылайды, конструкцияның паспорттық деректерге сәйкес келетініне көз жеткізеді.

5-тарау. Крандардың техникалық жай-күйіне зерттеп-қарау жүргізу шарттарын тексеру

      22. Крандарды зерттеп-қарау шарттарын тексеру кезінде мыналарға назар аударған жөн:

      1) пневматикалық - дөңгелекті, шынжыр табанды немесе автомобиль жүрісті кран орнатылған алаңның жай-күйі. Тексеруге арналған алаң көлденеңінен ±3° ауытқуы және қысымға төтеп бере алатын қатты жабыны бар көлденең таңдалады:

      жүк көтергіштігі 63 тоннаға дейінгі крандар үшін 588,4 кПа дейін;

      жүк көтергіштігі 63 тоннадан асатын крандар үшін 784,5 кПа;

      2) кранның тіркеу нөмірі, оның жүк көтергіштігі және сынақ күні көрсетілген тақтайшаның болуы;

      3) кранға кернеу беретін рубильниктің орналасуы, оған еркін қол жетімділіктің болуы, рубильник ажыратылған жағдайда құлыптауға арналған құрылғының болуы, онда "кран" деген жазудың болуы, рубильник корпусын жерге тұйықтау;

      4) кранды еңістің шетіне орнату кезінде - еңістің негізіне қатысты дұрыс орнату;

      5) жебелі типті кранның жүк көтергіштігін шектегішті кезеңдік сынау үшін бақылау жүгінің болуы;

      6) мұнаралы крандардың кран жолдарында жүк көтергіштігін шектегішті (бұдан әрі – ЖКШ) сынау кезінде кранның орнатылған орнын анықтайтын белгілердің болуы;

      7) кран жолдарының жерге тұйықталуы мен нөлденуінің Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2015 жылғы 20 наурыздағы № 230 бұйрығымен бекітілген Электр қондырғыларын орнату қағидаларына (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10851 болып тіркелген) (бұдан әрі – ЭҚҚ), ал мұнара крандары жолдарының ҚР ҚН 1.03-04-2014 "Құрылыс мұнаралы крандарға арналған кран асты жолдарын орнату және пайдалану" талаптарына сәйкестігі;

      8) төрттағанды, мұнаралы және тағы басқа крандарға кран жолдары арқылы өту жолдарының болмауы;

      9) Қағидалармен регламенттелетін рельс жолдарымен қозғалатын крандардың ғимарат элементтеріне, жүк қатарларына жақындау габариттерін сақтау;

      10) кранды орнату орнын қарау кезінде мынаны тексеру қажет:

      кран кабинасына қатысты басты троллейлердің дұрыс орналасуы, оларға цехтың, алаңдардың, галереялар мен сатылардың еденінен кездейсоқ жанасудың мүмкін еместігі;

      бір аралықта бірнеше кранды орнату кезінде басты троллейлердің жөндеу учаскелерінің болуы;

      кранды көзбен шолып қарауды жүргізуге арналған қосалқы құралдардың: төсемдердің, көтергіштердің (мұнаралардың), алаңдардың, аспа бесіктердің, басқыштардың, басқа да крандардың және жабдықтардың болуы;

      11) зерттеп-қарау құрамына кіретін сынақтарды жүргізу кезінде салмағы өлшенген жүктерді жүк сипаттамасына сәйкес, ал олар болмаған жағдайда динамометр арқылы ілуге ыңғайлы жүктерді пайдалану қажет. Жүктің салмағы (масса) жүктің өзінде, орамада немесе ілеспе құжаттамада көрсетілуі мүмкін;

      12) өлшеу және сынау әдістерін, сыналатын жүктемелерді, қашықтықты, кранды тексеру үшін уақытты өлшеу құралдарын таңдау кезінде Нормативтік қызмет мерзімі өтелген жүк көтергіш машиналардың техникалық жағдайын зерттеп-қарау жөніндегі нұсқаулықтың 16-тармағының ескертпесін басшылыққа алу қажет.

6-тарау. Крандардың техникалық жай-күйін тексеру

      23. Крандардың техникалық жай-күйін тексеру кезінде мынаған көз жеткізу қажет:

      1) кран Қағиданың, ұлттық және мемлекетаралық стандарттардың, дайындаушы зауыттың монтаждау және пайдалану жөніндегі нұсқаулықтың талаптарына сәйкес келеді;

      2) кранның электр жабдығы, оны монтаждау және жерге қосу ЭҚЕ және Қағиданың талаптарына жауап береді;

      3) кранның электр жабдығын тексеру Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2015 жылғы 31 наурыздағы № 253 бұйрығымен бекітілген Электр қондырғыларын пайдалану кезіндегі қауіпсіздік техникасы қағидаларына (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10907 болып тіркелген) (бұдан әрі – ЭҚ ҚТҚ) және Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2015 жылғы 19 наурыздағы № 222 бұйрығымен бекітілген Тұтынушылардың электр қондырғыларын пайдалану кезіндегі қауіпсіздік техникасы қағидаларына (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10889 болып тіркелген) (бұдан әрі – ТЭП ҚТҚ) сәйкес жүргізіледі;

      4) кранды пайдалану процесінде анықталған кемшіліктерді жою бойынша дайындаушының немесе әзірлеушінің барлық ұсынымдары орындалған.

      Кранның жай-күйі механизмдердің, шектегіштер мен көрсеткіштердің іс-әрекетін сырттай қарау және сынамалау арқылы тексеріледі. Крандардың әртүрлі түрлерін қарау схемалары осы Нұсқаулыққа 4-қосымшада келтірілген. (бұдан әрі- Әр түрлі типтегі монтаждық крандардың металл конструкцияларын тексеру схемалары).

      Механизмдер мен электр жабдықтарын бөлшектеу қажеттілігін зерттеп-қарауды жүргізетін ұйымның маманы анықтайды.

      24. Кранды қарау кезінде мыналардың жағдайын:

      ілгек және оның аспа бөлшектерін;

      металл конструкциялары мен олардың қосылуын;

      көмекші жолдар (көпір түріндегі крандардың жанында);

      блоктар, өстер және оларды бекіту бөлшектерін;

      арқандар және оларды бекітуін;

      механизмдерді;

      басқару кабиналары мен аппараттары, алаңдар мен сатыларды;

      электр, пневмо және гидрожабдықтарды;

      шектегіштер мен көрсеткіштер;

      қарсы салмақты және балластты (жебелі типті крандарда) тексеру қажет.

      25. Ілгекті және оның аспа бөлшектерін тексеру, қажет болған жағдайда, бөлшектелген күйде жүргізіледі, бұл ретте мыналарға назар аудару қажет:

      1) ілгекте стандарттармен талап етілетін белгілердің болуы;

      2) қажет болған жағдайларда ілгектің аузынан алынатын жүк қармау құрылғыларының өздігінен түсуін болдырмайтын тұйықтаушы құрылғының болуы;

      3) қалдық деформацияның, жарықтардың, айырулардың және жол берілмейтін тозудың болмауы;

      4) ілгектің рұқсат етілген тозуы - тік қиманың бастапқы биіктігінен 10 % артық емес, енінің ұлғаюы, аузы – 12 % артық емес;

      5) траверстегі ілгекті бекіту сенімділігі және траверстер мен тірек мойынтіректің жай-күйі;

      6) ілгекті аспа беттерінің және блоктарының жай-күйі, аспа блоктарынан арқандардың құлауын болдырмайтын құрылғылардың болуы және жарамдылығы.

      26. Металл конструкцияларын және олардың қосылыстарын тексеру кезінде жарықтарды, деформацияларды, қабырғалардың суға батуын, металдың қатпарлануын, бояудың қабыршықтануын және басқа да зақымдануларды анықтау мақсатында негізгі салмақ түсетін элементтерге назар аудару қажет. Машиналардың металл конструкцияларындағы ақаулардың пайда болу орындары Әр түрлі типтегі монтаждық крандардың металл конструкцияларын зерттеп-қарау схемаларында көрсетілген.

      Жарықтардың және басқа да ақаулардың болуы болжанатын орындарды дәнекерлеу жіктерін 5-10 есе үлкейтетін лупа көмегімен қарау қажет. Қол жетпейтін жерлердегі жарықтарды лупаның көмегімен мұқият қарау арқылы анықтау барлық конструкциялар мен түйіндерді қарау кезеңінде оларды толық анықтауға кепілдік бере алмайды.

      Бұл жағдайда құрылымды пайдалану мүмкіндігі туралы мәселе басқа ақаулардың болуын, болаттың сапасын, шартты пайдалануды ескере отырып шешіледі.

      27. Металл конструкцияларының, дәнекерленген, болтты, тойтарма және басқа да қосылыстардың элементтерін қосымша тексеру:

      1) ақаулар немесе олардың белгілері анықталған кезде металл конструкциялары мен дәнекерлеу қосылыстарының күдікті учаскелері кірден және шаңнан тазартылады (щетканың немесе сығылған ауамен үрлеудің көмегімен), содан кейін бұзбайтын бақылаудың көмегімен тексеріледі.

      Металл конструкциясының нақты элементін бақылаудың бұзбайтын әдісін қолдану қажеттілігі туралы шешімді зерттеп-қарауды жүргізетін мамандар қабылдайды.

      Коррозиядан зардап шеккен металдың қалдық қалыңдығын анықтауға арналған құрылғылар ретінде ультрадыбыстық – қалыңдық өлшегіштер қолданылады.

      Бұдан басқа, құйынды токты және магнитографиялық бақылау әдістері қолданылады. Дефектоскопия әдістері туралы қысқаша мәліметтер Заңның 12-2-бабының 14-13) тармақшасына сәйкес әзірленген Қызмет ету мерзімі өткен жалпы мақсаттағы өздігінен жүретін жебелі крандарды одан әрі пайдалану мүмкіндігін айқындау мақсатында олардың техникалық жай-күйіне зерттеп-қарауды жүргізу жөніндегі нұсқаулыққа 2-қосымшасында келтірілген (бұдан әрі – жебелі крандарды тексеру жөніндегі Нұсқаулық).

      Дефектоскопия жүргізу нәтижелері бойынша жебелі крандарды тексеру жөніндегі Нұсқаулықта көзделген нысандар бойынша қорытындылар ресімделеді;

      2) жарықтар анықталған кезде барлық күдікті учаскені коррозиядан тазарту және металл жылтырына дейін тазарту қажет. Тазалау кезінде негізгі және балқыған металда майысулар мен кесіктер қалдыратын кескішпен немесе балғамен ұруға болмайды;

      3) жарықшақтың болуын анықтау үшін мынадай әдістерді қолдану қажет:

      жақсы өткір кескішпен кішкене жоңқаларды жоспарланған жарықшақтың бойымен алу керек. Жоңқалардың бөлінуі жарықшақтың болуын көрсетеді;

      күдікті аймақты керосинмен мол суландырады, біраз уақыттан кейін шүберекпен құрғатылғанша сүртіледі. Содан кейін күдікті аймақ жұқа ұсақталған бордың сулы ерітіндісімен жабады. Ағартуды кептіріп балғамен ұрғаннан кейін, жарық аймағы қараңғыланады;

      4) жарықтар анықталған кезде жарықтардың даму бағытына және олардың келесі элементтерге таралуына назар аудару керек:

      түйіспелі қосылыстар;

      фланецті қосылыстар;

      болтты және тойтармалы қосылыстар;

      көршілес элементтердің түйісу түйіндері;

      белдіктердің түйіспелері (әсіресе созылған аймақтарда);

      созылған күш элементтерінде әрекет ететін көлденең орналасқан дәнекерлеу жіктері;

      дәнекерленген жіктерді жақындастыру аймағы (қаттылық қырларын белдіктермен, тіреулердің қиылысу орындарын, кронштейндерді белдіктермен, арқалықтарды қабырғалармен, лонжерондарды түйіндестіру);

      аспалы жүктемемен тиелген дәнекерленген жіктер (қораптық арқалықтар, рельс қабырға астында, айналмалы және тірек бөлігі тірек-бұрылмалы құрылғы (бұдан әрі – ТБҚ) астындағы сақина аймағында орналасқан кезде);

      қос таврлы жүріс арқалықтарының жоғарғы белдеуінің және тік қабырғасының жіктері;

      5) дәнекерлеуді қолданатын жөндеу орындарын қосымша қарау кезінде дәнекерлеу жігінің және тігіс маңы аймағының жай-күйіне (ені 20-30 мм) назар аудару қажет;

      6) конструкция элементтерін ақаулардың және зақымданулардың болуына қарап тексеру аяқталғаннан кейін металдың коррозиямен зақымдану дәрежесін бағалауды, болтты және тойтарма қосылыстардың, сондай-ақ металл конструкциялардың жалғау элементтерінің жай-күйін бақылауды жүргізеді.

      28. Металлдың коррозиямен зақымдану дәрежесін болат щеткалармен тазартылған өлшемдерді коррозиядан зардап шеккен жердегі қимасы немесе қалыңдық өлшеуіштері бар көлденең қималардың металл жарқырауын салыстыру арқылы анықтайды.

      Ашық ауада жұмыс істейтін қорапты конструкциялары бар машиналарда құрылым ішінде судың жиналуынан туындаған төменгі бөліктің ішкі коррозиясы болуы мүмкін (судың болуы конструкция қабырғасын балғамен ұрған кезде тән дыбыспен анықталады).

      Коррозия мен судың төгілу дәрежесін бағалау үшін конструкцияның төменгі бөлігінде диаметрі 15-20 мм тесік бұрғыланады, ол аяқталмаған күйінде қалады. Саңылауды симметрия осінің ең төменгі нүктесінде бұрғылау керек.

      Ылғал жиналатын жерлерді дренаждаудың ұқсас процедурасы металл конструкцияларында "қалталар" анықталған кезде қолданылады.

      Машинаның металл конструкциясының едәуір бөліктері коррозиямен зақымданған жағдайда (жалпы бетінің 30 % - дан астамы) элементтердің қалыңдығын ультрадыбыстық қалыңдық өлшеуішпен өлшеу қажет. Салмақ түсетін элементтердің қалыңдығын азайтудың рұқсат етілген өлшемі 10 % - дан аспайды.

      29. Болтты және тойтармалы қосылыстардың жай-күйін бақылау қосылысты балғамен түрту арқылы жүзеге асырылады. Әлсіреген тойтармаларды соққылардың дыбысымен және балғаның серпілу сипатымен анықталады.

      Күмәнді жағдайларда тексеруді екі балғамен жүргізеді: біреуі бастиегіне соққы жасайды, ал екіншісі тойтарманың қарама-қарсы бастиегіне басылады. Тойтарманың әлсіреуі соққы кезінде екінші балғаның күрт көтерілуімен бірге жүреді.

      Босаған болттар мен тойтармалар бастиектің айналасындағы жиекпен немесе тоттың ағып кетуімен сипатталады.

      30. Металл конструкциялардың (саусақтардың, өстердің) жалғағыш элементтерін бақылауды бекіткіш элементтердің (ригельдердің, бүйір шайбалардың) жай-күйін тексеруден бастайды. Бекітуші элементтердің қосылыста өстік күш-жігердің болуын куәландыратын зақымданулары анықталған кезде саусақтарды (өстерді) бөлшектеу және оларды, әсіресе отыратын орындарды мұқият қарау қажет. Кранның байланыстырушы элементтерін қозғалыстардың жұмыс қабілеттілігі мен нақты шамаларын бағалау үшін оның қозғалмайтын күйінде де, жүкпен жұмыс істеу кезінде де қарау керек.

      31. Металл конструкцияларының деформацияларын өлшеу осы Нұсқаулыққа 5 – қосымшаға сәйкес жүргізіледі (бұдан әрі – Металл конструкцияларының деформацияларын өлшеу).

7-тарау. Крандардың металл конструкцияларының көтергіш және қосалқы элементтерінің химиялық құрамы мен механикалық қасиеттерін анықтау

      32. Металдың химиялық құрамы мен механикалық қасиеттерін анықтау қажеттілігі келесі жағдайларда туындайды:

      1) егер кранның паспортында немесе дайындаушы кәсіпорынның басқа құжатында дайындалған металл туралы деректер болмаса;

      2) егер кран кран паспортында көрсетілген төменгі шекті мәннен төмен қоршаған орта температурасы кезінде пайдаланылса (жүкті жылжытса);

      3) егер кран паспортта көрсетілмеген немесе сертификаттары жоқ болат маркасы бар элементтер қолданылған кезде жөндеуге және жаңғыртуға ұшыраса.

      33. Металдың химиялық құрамы мен механикалық қасиеттерін айқындау қажеттігі туралы шешімді тексеру жүргізетін комиссия шығарады.

      34. Металдың химиялық құрамын анықтау үшін сынамаларды (жоңқаларды) іріктеу МЕМСТ 7565-81 "Шойын, болат және қорытпаларды бойынша жүргізіледі. Химиялық құрамы үшін сынама алу әдісі" бойынша жүргізіледі. Сынамаларды іріктеу әдістері металл конструкцияларын тексеру бойынша барлық басқа жұмыстар жүргізілгеннен кейін анықталады.

      Металл конструкцияларының материалын химиялық талдауға арналған жоңқа қорытындыны әзірлейтін ұйымның нұсқауы бойынша іріктеу тәртібімен (негізгі элементтерден, металл конструкцияларының учаскелерінен кемінде 30 г) алынады:

      жебелі крандарда – жебе белдіктерінен және жүріс платформасының рамасынан;

      мұнаралы және порталды крандарда – жебе мұнарасы порталының белдіктері мен еңістерінен;

      көпірлі крандарда – қалыптардың жоғарғы және төменгі белдіктерінен, еңістерден, шеткі арқалықтардан және арба рамасынан;

      төрттағанды крандар мен жүк тиейтін көпірлерде – көпірлі крандар сияқты және қосымша тіректердің белдіктері мен жақтауларынан.

      Жоңқаларды алу орындары бояу мен тоттан алдын ала тазартылады және металл жылтырға дейін тазартылады.

      Жоңқаны талдау үшін элементтің жиегінен кескішпен алып тастауға немесе бұрау арқылы бұрғылауға болады.

      Егер жоңқа кескішпен алынып тасталса, онда үлгіні алу орны тегістеу машинасымен өңделуі қажет, осылайша жиек сызығы тегіс болады.

      Жоңқаны алу үшін бұрғылау диаметрі прокаттың бір жарым қалыңдығынан аспайтын бұрғылаумен (әдетте, бұрғылаудың диаметрі 3-5 мм) металдың барлық қалыңдығына жүргізіледі).

      Бұрғылаудан кейін тесіктер балқытылмайды. Тесіктер арасындағы және тесік жиегінен элемент жиегіне дейінгі қашықтық бұрғының үш диаметрінен кем болмауы тиіс (әдетте, 10-15 мм емес).

      Жоңқа буып-түйіледі және таңбаланады. Таңдалған жоңқаға кранның, элементінің профильдің, жоңқаларды алу орнының көрсетілуімен ведомост жасалады.

      Жоңқалардың химиялық құрамы МЕМСТ 22536.0-87 "Көміртекті болат және легірленбеген шойын. Талдау әдістеріне қойылатын жалпы талаптар", МЕМСТ 22536.1-88 "Көміртекті болат және өңделмеген шойын. Жалпы көміртекті және графитті анықтау әдістері", МЕМСТ 22536.2-87 "Көміртекті болат және өңделмеген шойын. Күкіртті анықтау әдістері", МЕМСТ 22536.3-88 "Көміртекті болат және өңделмеген шойын. Фосфорды анықтау әдістері", МЕМСТ 22536.4-88 "Көміртекті болат және өңделмеген шойын. Кремнийді анықтау әдістері", МЕМСТ 22536.5-87 "Көміртекті болат және өңделмеген шойын. Марганецті анықтау әдістері", МЕМСТ 22536.6-88 "Көміртекті болат және өңделмеген шойын. Мышьякты анықтау әдістері" талаптарына сәйкес анықталады. Химиялық талдау кезінде көміртегі, кремний, марганец, күкірт, фосфордың құрамы анықталады.

      35. Крандардың металл конструкцияларының негізгі жүк көтергіш элементтерінің үлгілерін іріктеу және соққы тұтқырлығын анықтау.

      Соққы тұтқырлығын сынауға арналған сынамалар негізгі салмақ түсетін элементтерден кесіледі. Бір топқа көлденең қимасы бірдей прокаттың бір түрінің элементтері кіреді.

      Сынамалар кесілетін элементтерді металдың химиялық құрамы бойынша зерттаханалық талдаудан өткізеді. Химиялық талдау үшін соққы тұтқырлығы сынамаларының материалы қолданылады.

      Соққы тұтқырлығын анықтау минус 20 0С және минус 40 0С температурада, сондай-ақ плюс 20 оС (сәйкесінше температурада қолданылатын машиналар үшін) жүргізіледі.

      Үлгілердің саны әр топқа кемінде 3-тен төмен емес. Соққы тұтқырлығын сынау МЕМСТ 9454-78 "Металдар. Төмен, бөлме және жоғары температура кезінде соққы иілісін сынау әдісінің" 1 немесе 3 типтеріндегі үлгілерге жасайды.

      Элемент болатының қалыңдығы 10 мм және одан кем болған кезде МЕМСТ 9454-78 бойынша 1 типті кесумен "қалыңдық" х 10 х 55 (мм) көлеміндегі натуралық қалыңдық үлгілерін сынауды жүргізеді.

      Соққы тұтқырлығының мәні 29 Дж/см2 (3 кгс/ см2) төмен емес. Үлгілердің бірінде рұқсат етілген тұтқырлық мөлшері 19,5 Дж/см2 (2 кгс/см2) дейін.

      Комиссияның қалауы бойынша механикалық тозудан кейін соққы тұтқырлығына сынақтар жүргізіледі. Соққы тұтқырлығының минималды рұқсат етілген мәні - 19,5 Дж/см2 (2 кгс/см2), сынақтарды МЕМСТ 7268-82 "Болат. Соққылық иілуге сынау бойынша механикалық тозуға бейімділікті анықтау әдісі" сәйкес жүргізеді.

      Көрсетілген мәндерден төмен соққы тұтқырлығы мәндерін алған кезде зерттеп-қарау жүргізетін ұйымның кранын пайдалану режиміне шектеулер енгізіледі.

      Сынамаларды іріктеу орнын зерттеп-қарауды жүргізетін ұйым айқындайды. Іріктелген дайындамаларға керн немесе бояумен таңба салынады. Элемент, кесу орны, таңба көрсетілген ведомос жасалады.

      Сынамаларды іріктеуді ең аз күш әсер ететін учаскелерде жүргізіледі. Егер сынамаларды іріктеу үшін салмақ түсетін элементті алып тастау қажет болса, жаңа элементті орнатқаннан кейін түйін элементтеріне жүктемелерді қайта бөлуді болдырмау үшін машинаның металл құрылымының орнын оны алып тастағанға дейін бекіту қажет. Үлгіні кесу нәтижесі болып табылатын элементтің көлденең қимасы ішінара азайған кезде элементтің көлденең қимасы қалпына келтіріледі. Жөндеу жұмыстарына элементтердің жұмыс қабілеттілігін толық қалпына келтіруді, кернеу концентрациясының минималды коэффициенттері (ендірмелердің, жапсырмалардың пішіні, жиектерін, дәнекерлеу жіктерін тазалау) кіреді.

      Тойтарылған конструкцияларда электр дәнекерлеуді қолдану дәнекерлеуге жол беретін металдың химиялық құрамы кезінде ғана мүмкін болады.

      Табақты конструкциялардан сынамаларды кесу кезінде илемдеу бағытын ескеру қажет.

      Бойлық бағытта 120 мм, көлденең 80 мм, дөңгелек радиусы 40 мм мөлшерде илемдеу бағытына бағытталған сопақша сынама кесіледі. Соққы тұтқырлығы үшін үлгілер көлденең бағытта кесіледі.

      Сынамаларды алу орындары ең жақын ішкі қаттылық қабырғасынан кемінде 70 мм ауытқуға тиіс.

8-тарау. Крандардың металл конструкцияларын тексеру нәтижелері туралы қорытынды жасау

      36. Зерттеп-қарау кезінде металл конструкцияларының мынадай ақаулары тіркеледі:

      1) барлық түрдегі, бағыттағы және көлемдегі жарықтар;

      2) жергілікті деформациясы бар тораптар мен элементтер;

      3) шоғырланған жүктемелердің әсерінен жалпы деформациялар, сондай-ақ дайындау, монтаждау немесе пайдалану кезінде туындаған деформациялар;

      4) кернеулердің өткір концентраторлары бар тораптар, әсіресе қолданыстағы жалпы кернеулер бағытына сәйкес келетін жоғары кернеулері бар тораптар;

      5) арқалық қабырғасының түйісу тігістерінің қаттылық қабырғасын бекітетін тігістермен қиылысуы, сондай-ақ осы тігістердің кемінде 50 мм қашықтықта қабырғаның түйісу тігісімен жақындасуы;

      6) қабырға қалыңдығынан 10 кем қашықтықта жіктердің жіктеріне қаттылық қырларының дәнекерлеу жіктерін жақындату;

      7) тік және көлденең қаттылық қабырғаларының қиылысу орындарында дәнекерлеу жіктерінің жанасуы (қабырғалардың бірінде олардың қиылысу орнында қиғаштар болмаған кезде);

      8) фасонкаға тор және белдік элементтерін бекітетін дәнекерлеу жіктерінің металл конструкциясының тораптарында 50 мм-ден кем шамаға жақындауы;

      9) фасонкаларды формалардың белдіктеріне үзік-үзік тігістермен бекіту;

      10) тік қабырғаны үзік-үзік тігістермен белдіктерге бекіту;

      11) Н - тәрізді өзектер белдіктерінің бірінің үзілуі (еңістерді дәнекерлеу үшін);

      12) арқалықтар белдеулеріне контур бойынша дәнекерлеусіз немесе түйістірмей (толық пісірусіз) жапсарлап дәнекерлеу;

      13) жапсарлас элементтердің ұштарына жанасатын тігістер болған кезде жапсырмалардағы жапсарлас қосылыстары;

      14) өңделмеген жиектері бар, күйген, контур бойынша жиектелмеген, тесіктер;

      15) егер элементтің қалыңдығы 20 мм-ден астам болса, қалыңдығы 3 % - дан астам тереңдікпен тереңдігі 0,5 мм-ден астам негізгі металды кесу;

      16) суықтай күйде түзету нәтижесінде пайда болатын майысулар, элементтер бетінің кенжарлық басқа да зақымдануы;

      17) элементті түзету мақсатында доғалы дәнекерлеумен балқытылған қорғалмаған білікшелер;

      18) шлактың, шашыраудың, металл балқымаларының қалдықтары (дәнекерлеу аяқталғаннан кейін, жапсарлас жіктің басы мен соңын пісірілетін бөлшектер шегінен шығару, оттегі немесе доғалық дәнекерлеу), әсіресе есептеу элементтерінде;

      19) бөлшектерді уақытша бекіту үшін қызмет ететін қармауыштар (тігістер орналасқан жерден тыс), бұрыштарының, монтаждық планкаларының қалдықтары;

      20) дәнекерлеу жіктерінің әртүрлі ақауларын (түйістіре элементтерін) жалғау кезінде жіктің түбірін күйдірудің мүмкін болмауы, бұрыштық жіктердің жиектері бойынша балқыту, тегіс немесе ұсақ қабыршақты беті жоқ, негізгі металға бір қалыпты ауысусыз жіктер, жоғарғы толық немесе жапсарлы жіктердің толық қайнатылмауы, шлак қосындылары және газ саңылауларының жиналуы, оралмаған кратерлер, механикалық әсерлерден жіктің бетіндегі кесу.

      37. Барлық анықталған ақаулар схемада (жалпы көрініс сызбасында) немесе кранды зерттеп-қарау картасында көрсетіледі. Ақаулардың ведомосі Нормативтік қызмет ету мерзімі өтелген жүк көтергіш машиналардың техникалық жай-күйін зерттеп-қарау жөніндегі нұсқаулықтың 12-тарауының талаптарына сәйкес жасалады.

      Қажет болған жағдайда жалпы түрдегі сызбаға байланыстыра отырып, зақымдануды сипаттайтын өлшемдерді көрсете отырып, ақаулы жердің эскизі жасалады.

      Бүгілген элементтер мен майысқан элементтер үшін:

      бүгілу тереңдігі (майысу);

      ол таралатын ұзындық;

      иілу кернеуі (жазықтықта немесе конструкция жазықтығынан).

      38. Анықталған деформациялар мен металл конструкцияларының деформацияларын өлшеудің 2 және 3-кестелерінде және осы Нұсқаулыққа 6-қосымшада көрсетілген ақаулардың шамаларын рұқсат етілген шамалармен салыстырғаннан кейін комиссия белгіленген ақауларды жою мерзімдерін, машинаның ұсынылатын жұмыс режимін, жүк көтеру шамасын және машинаны келесі тексеру жүргізу күнін ескере отырып, металл конструкцияларын одан әрі пайдалану мүмкіндігі туралы жалпы қорытындының нұсқасын дайындайды.

9-тарау. Арбашық жүретін жолдардың жай-күйін тексеру

      39. Арбашық жүретін жолдардың жай-күйін бағалау кезінде мынаны тексереді:

      1) бағыттаушы арбашық жүретін жолды бекіту.

      Жағдайды бағалау үшін дәнекерленген тігістердегі жарықтарды анықтау мақсатында кранның негізгі арқалығының жоғарғы белдеуіне бағыттағыштың бекіткішін ағаш балғамен түртеді.

      Жарықтардың болуы соққыдан саңырау дыбыспен көрінеді. Сондай-ақ, дәнекерлеу күйін оптикалық құралдардың көмегімен көзбен шолып тексеріледі (6-10 есе үлкейтетін лупа). Арбашық жүретін жолдың бағыттаушыларының түйіскен жерлерінде бекітуді тексеру ерекше назар аударуды қажет етеді;

      2) бағыттаушылардың көлденең және тік жазықтықтағы жағдайы.

      Арбаның қозғалысы кезінде бағыттаушыларды бағалау үшін рельстердің жай-күйіне визуалды бақылау жүргізіледі. Рельстердің көлденең немесе тік жазықтықта қозғалуы олардың бекітілуінің нашарлығын куәландырады;

      3) бағыттаушы арбашық жүретін жолдарының жіктерін тексеру осы Нұсқаулыққа 7-қосымшаға сәйкес жүргізіледі.

10-тарау. Блоктарды тексеру

      40. Блоктарды қарау кезінде:

      1) күпшекте, ребордта және шабақта жарықтар мен сынықтардың болмауын;

      2) блокта арқан таңбаларының болмауын;

      3) арқанның блоктардан құлауын болдырмайтын құрылғылардың жарамдылығын (блок ребордтары мен құрылғы арасындағы саңылау арқанның 0,2 диаметрінен аспауы тиіс);

      4) блоктар дайындалған материалдың Қағида талаптарына (жебелі және мұнаралы крандар блоктарының материалы) сәйкестігін;

      5) блоктар қабырғаларының тозу шамасы (20% артық емес), блок ағынының тозуын (ағынның бастапқы радиусынан 40% артық емес);

      6) ағында артық арқанды майлаудың болмауын (әсіресе қыс мезгілінде);

      7) блоктарды бекіту және олардың өстерінің жай-күйін тексереді.

11-тарау. Арқандарды және олардың бекітілуін тексеру

      41. Арқандарды және олардың бекітілуін тексеру кезінде мыналарға көз жеткізу керек:

      1) арқандарды дұрыс сақтау;

      2) бүлінулер, ширату қадамындағы кідірістердің үзілуіне жол берілмейтін үстіңгі тозу болмаған кезде (жүк көтергіш крандардың арқандарын ақаулау нормалары Қағидада келтірілген арқандарды ақаулау жөніндегі деректерге сәйкес);

      3) арқандардың ұштарын бекітудің сенімділігінде: қысқыштарды орнатудың дұрыстығы, олардың санының есептемеге сәйкестігі, ұштары мен сыналы төлкелерді бітеудің дұрыстығы, барабандарға қысқыш планкалармен бекітудің дұрыстығы;

      4) барабанда ілгекті немесе жебені төменгі қалыпқа түсірген кезде арқанның кемінде 1,5 орамы болуы тиіс;

      5) металл конструкциялары туралы арқандарды, ал полиспасттар арқандарын өзара үйкелеу мүмкін болмағанда;

      6) балқытылған немесе қызған металл мен сұйық қожды тасымалдайтын крандарда жылу сәулесі мен металдың шашырауы әсерінен арқандарды қорғау болған жағдайда;

      7) көпірлі крандардың арқандарын басты троллейлермен жанасудан қорғаныс болған жағдайда.

12-тарау. Механизмдердің жай-күйін тексеру

      42. Кран механизмдерін тексеру кезінде мыналарға назар аудару қажет:

      1) механизмдер мен олардың тежегіштерінің құрылғылары мен қондырғыларының дайындаушы зауыт нұсқаулығының және Қағидалардың талаптарына сәйкестігі;

      2) тісті, шынжырлы және құрт тәрізді берілістер, жалғағыш муфталар, біліктер қоршауларының болуы және жай-күйі;

      3) кранның жүріс доңғалақтарының және жүк арбаларының астына бөгде заттардың түсуін болдырмайтын қалқаншалардың болуы және олардың жай-күйі;

      4) ашық ауада жұмыс істейтін машиналар механизмдерінің тежеуіш тіректеріне ылғалдың түсуін болдырмайтын қаптамалардың болуы;

      5) тетіктердің жол берілмейтін тозуының болмауы;

      бұрылу және қозғалу механизмінің ашық берілістерінің тістерінің шекті тозуы бөлгіш шеңберде тістің қалыңдығынан 25 % - дан артық емес, жебенің көтерілуін көтеру және өзгерту механизмі-тіс қалыңдығынан 15 % артық емес;

      6) жүріс доңғалақтарының шекті тозуы олардың бастапқы қалыңдығының диаметріне байланысты 50 % - дан аспайды, доңғалақтың бастапқы диаметрінің 2 % - дан аспайтын домалату бетін өндірудің рұқсат етілген шамасы домалату бетінде жалтыр дақтардың, жарықтардың, сынықтардың немесе ребордтардың бүгілуінің болмауы;

      7) сырғанау мойынтіректерінде орнатылған өстер мен біліктердің олардың диаметрінен 0,01-0,06 аспайтын шекті тозуы;

      8) тежегіштердің жай-күйі:

      тежегіш шкивтің жұмыс бетіндегі сызықшалардың тереңдігі 0,5 мм - ден аспауы, ұзын жүрісті тежегіштер үшін соғу-0,005 Д - ден аспауы; қысқа жүрісті тежегіштер үшін (Д - шкивтің диаметрі) 0,002 Д; шкивтерде сызаттардың болмауы, олардың білікке қонуының әлсіреуіне, тесіктердің тозуы нәтижесінде жиектің қалыңдығының 25 % - дан астам азаю;

      9) қалыптар мен таспаларда сызаттардың, саусақтар мен біліктердің бастапқы диаметрінен 0,05 жоғары тозуының болмауы;

      10) фрикциялық жапсырмалардың тозуы олардың бастапқы қалыңдығынан 50 % аспауы тиіс;

      11) тежегіш серіппелерінің қалдық деформациясының болмауы; электромагнит зәкірінің жүрісі дайындаушы зауыттың кранды монтаждау және пайдалану жөніндегі нұсқамада белгілеген шамадан аспауы.

      43. Жүк көтергіш крандардың құрастыру бірліктері бөлшектерінің ақаулары, олар болса, бөлшек жарамсыз болады, осы Нұсқаулыққа 8-қосымшада келтірілген.

13-тарау. Басқару кабиналары мен аппараттарын тексеру

      44. Кабинаны және басқару аппараттарын қарау кезінде мыналар тексеріледі:

      1) кабинаны машина конструкциясына бекіту сенімділігі;

      2) кабина құрылғысы мен жабдығының дайындаушы зауыт нұсқаулығының және Қағиданың талаптарына сәйкестігі;

      3) кабинаның есігін ішінен, ал ашық ауада жұмыс істейтін крандарда жабу үшін ілгектің немесе бекіткіштің болуы, оны сыртынан бекіту үшін құлыптың болуы;

      4) жарық ойықтарын арнайы әйнекпен (сталинитпен, триплекспен) қоршау);

      5) әйнектерді тазалау мүмкіндігі және күннен қорғайтын қалқандардың болуы;

      6) диэлектрлік кілемшенің болуы (электр жетегі бар машиналарда);

      7) жылыту құралының жай-күйі, оның дұрыс қосылуы және жерге тұйықталуы;

      8) электр дыбыстық сигналының бекітілу сенімділігі, дұрыс қосылуы және жарамдылығы;

      9) қорғаныш панелінің есіктерінде құлыптың болуы және жарамдылығы, ал мұнара крандарында пломбаның болуы;

      10) жүк көтергіштікті шектегіштің релелік блогының қақпағында пломбаның болуы;

      11) жебелі крандардың кабинасында жүк көтергіштігін шектегіштің ақаусыздығын тексеру үшін бақылау жүгінің ұшып шығуы мен салмағы көрсетілген тақтайшаның болуы;

      12) кабинаның жарықтандыруының болуы, жарамдылығы және дұрыс қосылуы;

      13) басқару органдарының жай-күйі, оларда шақырылатын қозғалыстардың бағытын көрсететін жазулар мен бағыттамалардың болуы, тұтқалардың немесе механизмдердің жекелеген жағдайларын белгілеу мен тіркеудің болуы;

      14) қорғаныс панелінің контакторын қосу мүмкіндігі тек барлық контроллерлер нөлдік жағдайда болған кезде ғана (жеке нөлдік қорғанысы бар контроллерлерді қоспағанда);

      15) машинаны бірнеше бекеттерден бір мезгілде басқару мүмкіндігін болдырмау (олар болған кезде);

      16) биіктігі бойынша және көлденең жазықтықта реттеуге жол беретін стационарлық орындықтың болуы және жарамдылығы;

      17) көпірлі кран кабинасын қарау кезінде мыналарға назар аудару қажет:

      троллей сымдарына қатысты кабинаның орналасуы;

      кабина мен қону алаңы арасындағы өлшемдердің Қағиданың талаптарына сәйкестігі;

      егер кабинаның және оған қатысты орын ауыстыратын ғимарат пен жабдық элементтерінің арасындағы қашықтық 400 мм-ден аз болса, тиісті қоршаудың болуы;

      жүктің ілмектелуін және оның бүкіл цикл ішінде орын ауыстыруын бақылау мүмкіндігі;

      кілттері бар жеке құлыптың болуы және жарамдылығы, онсыз кранға кернеу берілмейді.

14-тарау. Алаңдар мен сатылардың жай-күйін тексеру

      45. Крандағы алаңдар мен сатылардың жай-күйін тексеру кезінде мынаған көз жеткізу керек:

      1) олардың құрылғысы мен қоршауы Қағидаға сәйкес келеді және олар жарамды күйде болады, ал механизмдер мен электр жабдықтарының жанынан өту қауіпсіз болады;

      2) галереялардың, сатылардың және алаңдардың таяныштары сенімді бекітілген, төсем тайып кету мүмкіндігін болдырмайды;

      3) алаңдар мен баспалдақтардан тролльдерге, жарықтандыру сымдарына, электр жабдығының қоршалмаған ток өткізгіш бөліктеріне және кездейсоқ жанасу мүмкіндігі болмауы тиіс.

15 тарау. Электр жабдықтарының жағдайын тексеру

      46. Электр жабдықтарының жай-күйін тексеру Нормативтік қызмет ету мерзімі өтелген жүк көтергіш машиналардың техникалық жай-күйін зерттеп-қарау жөніндегі нұсқаулықтың 8-тарауының нұсқауларына сәйкес және оларды кешенді тексеру нәтижелерін пайдалана отырып жүргізіледі.

      Кранның электр жабдықтарының жай-күйін тексеру кезінде оның Қағида мен ЭҚҚ талаптарына сәйкес келетініне көз жеткізу керек, атап айтқанда:

      1) электр жабдығын орындау қоршаған орта жағдайларына сәйкес келуі тиіс;

      2) электр қозғалтқыштарының қысқыштарындағы және барлығына арналған басқару тізбектеріндегі кернеу;

      3) машинаның электр жабдығы жұмысының режимі номиналдыдан 85 % - тен төмен емес;

      4) электр жабдығының оқшауланбаған ток өткізгіш бөліктері, егер олардың орналасуы басқару кабинасындағы, кранның галереялары мен алаңдарындағы, сондай - ақ оның жанындағы адамдардың оларға кездейсоқ тиіп кету мүмкіндігін жоққа шығармаса:

      кран көпірі мен оның арбасының төсемінен қорғалмаған сымдарға дейінгі қашықтық кемінде 2,5 м, ал шырақтар кемінде 1,8 м қоршалады немесе шырақтар жабын фермаларының төменгі белдеуінен төмен орналастырылмайды;

      5) басқару кабинасындағы электр жылыту аспаптары өртке қатысты қауіпсіз, ал олардың ток өткізгіш бөліктері қоршалған: бұл аспаптарды электр желісіне енгізу құрылғысынан кейін қосу керек, жылыту аспабының корпусы жерге тұйықталады;

      6) электр қозғалтқыштарын реверсиялауға арналған контакторлардың механикалық және электрлік бұғаттағышы болуы тиіс;

      7) машинада орнатылған ажыратқыштар, сондай-ақ икемді кабельге немесе жабық түрдегі троллей сымдарына кернеу беретін, қаптамалардағы ойықсыз ажыратқыштар және тез ажырату үшін қолжетімді орындарда құрастырылған ажыратқыштар; басты троллей сымдарына немесе икемді кабельге кернеу беретін ажыратқыштың оны ажыратылған жағдайда құлыптауға арналған құрылғысы және "кран" деген жазуы болады;

      8) машиналарда сымдарды төсеу науаларда, қораптарда және құбырларда орындалуы тиіс;

      9) ауыр және өте ауыр режимде жұмыс істейтін крандар үшін, сондай-ақ минералды тыңайтқыштармен жұмыс істейтін машиналар үшін екінші реттік тізбектер үшін мыс сымдары бар сымдар мен кабельдер қолданылуы керек;

      10) бір сымды сымдар мен екінші реттік тізбектердің кабельдерінің қимасы мыс үшін кемінде 2,5 мм және алюминий талсымдары үшін кемінде 4 мм және көп сымды талсымдар үшін тиісінше 1,5 және 2,5 мм болуы тиіс;

      11) сұйық және ыстық металдармен жұмыс істейтін крандарда жылуға төзімді сымдар мен кәбілдер қолданылады. Бұл машиналарда сымдар мен кабельдерді төсеу болат құбырларда жүзеге асырылады. Бұл ретте бір құбырда әртүрлі механизмдердің күш тізбектерінде, әртүрлі тетіктердің басқару тізбектерінде, күш тізбектерінде және бір тетіктің басқару тізбектерінде төсеу фактілері жоқ;

      12) сымдар мен кәбілдердің оқшауламасы мен қабықтары майдың әсеріне ұшырауы мүмкін жерлерде, сымдар мен кәбілдер герметикалық құбырларға салынған немесе майға төзімді оқшауламасы және қабықшалары бар;

      13) барлық тізбектердің сымдары мен кабельдерінің сымдары таңбаланған;

      14) машиналардың басты троллейлері болаттан жасалады;

      15) троллейлер қатты немесе икемді болуы мүмкін; қатты троллейлерді қолданған кезде температура мен тапсырманың жауын-шашынынан болатын сызықтық өзгерістерді өтеу үшін құрылғы қажет;

      16) көпір түріндегі кранның басты троллейлері басқару кабинасының орналасуына қарама-қарсы жақта орналасқан;

      17) басты троллейлер мен ток ажыратқыштар кран көпірінен, адамдар болуы мүмкін сатылар мен алаңдардан олардың тиісті орналасуы немесе қоршауы арқылы кездейсоқ жанасу үшін қолжетімсіз;

      18) жүк арқандарының осы кранның немесе төменде орналасқан кранның троллейлерімен жанасуы мүмкін орындарда тиісті қорғау құрылғылары орнатылған;

      19) басты троллейлер кернеудің болуы туралы жарық сигнализациясымен жабдықталады, ал тролльдерді секциялау және жөндеу учаскелері болған кезде мұндай сигнализациямен әрбір секция және әрбір жөндеу учаскесі жабдықталады;

      20) басты троллейлер, олардың жанасатын бетін қоспағанда, боялған, бояу түсі ғимарат конструкциясының және кран асты арқалықтарының бояу түсінен ерекшеленеді, 100 ми ұзындықта қоректендіруді жеткізу орындарында троллейлер боялған: А фазасы - сары түске, В фазасы - жасыл түске, С фазасы - қызыл түске боялған;

      21) ашық ауада жұмыс істейтін крандарда троллейлерде көктайғақтың алдын алу немесе жою жөніндегі құрылғылар немесе іс-шаралар көзделген;

      22) жалпы кран жолдарында екі және одан да көп крандар жұмыс істейтін аралықтарда олардың әрқайсысы үшін қону алаңы орналасқан жерде өзінің жөндеу қашасы көзделген;

      23) екі немесе одан да көп крандар үшін жөндеу қашаларын біріктіру крандарды жөндеу кезінде технологиялық процесті шектеуге алып келмейді;

      24) басты троллейлердің жөндеу учаскесі сол троллейлердің жалғасуынан ауа саңылауымен оқшауланады және қалыпты жұмыс кезінде бұл учаске кернеуде, ал кранды жөндеуге қою кезінде сенімді ажыратылатындай етіп ажыратқыш аппараттар арқылы оған қосылады; 1 кВ дейінгі кернеу кезінде ауа саңылауы 50 мм-ден кем болмауы керек;

      25) жабық түрдегі ажыратқыш аппараттар және ажыратылған жағдайда құлыпқа құлыптауға арналған құрылғысы бар;

      26) кран аралығының шетінде орналасқан басты троллейлердің жөндеу учаскесінің ұзындығы кран көпірінің енінен плюс 2 м-ден кем емес, ал аралықтың ортасында орналасқан учаскенің ұзындығы кран көпірінің енінен плюс 4 м-ден кем емес;

      27) басты троллейлерде және олардың әрбір секциясында бір-бірін қысқартатын және троллейлерді қарау және жөндеу немесе кранды жөндеу кезеңінде барлық фазаларды жерге тұйықтайтын жалғастырғышты орнату мүмкіндігі көзделген.

      47. Жүк көтергіш машиналардың электр жабдықтарының шекті техникалық жай-күйі:

      1) электр қозғалтқыш статор орамалары мен ротор орамаларының оқшаулау кедергісі кемінде 0,5 МОм сынған табандардың болмауы. Мойынтіректердің температурасы 70 °С аспайды, электр қозғалтқыштары мен тежегіштердің өстері редукторлардың шығыс біліктерімен сорылады. Орталықтардың радиалды жылжуы 0,5 мм-ден артық емес; өстердің қисаюы бір градустан артық емес;

      2) электр сымына қойылатын талаптар: барлық электр сымдарының кедергісі кемінде 0,5 МОм;

      3) жерге қосу талаптары: жерге қосу жағдайы ЭҚЕ талаптарына сәйкес келеді.

16-тарау. Жарықтандыруды тексеру

      48. Жарықтандыруды тексеру кезінде мыналар тексеріледі:

      1) ауыспалы ток кезінде кранның жұмыстық жарықтандыру шамдарының номиналды кернеуі 220 В-тан аспауы тиіс;

      2) 380 В және одан жоғары үш фазалы ток желісінің кернеуі кезінде шамдардың қоректенуі төмендеткіш трансформаторлардан жүзеге асырылады; шамдарды 380 В үш фазалы токтың қуат желісіне оларды жұлдызға жалғай отырып, желілік кернеуге қосуға жол беріледі; 380/220 В желісіне икемді төрт желілі кабельмен қосылатын машиналар үшін шамдардың қоректенуін нуль-фаза тізбегінен жүзеге асыру қажет;

      3) жөндеу жарығының шырақтары үшін кранда немесе машинаны жөндеу пунктінде орнатылған трансформатордан немесе аккумулятордан қоректенетін 42 В-тан аспайтын кернеу қолданылады;

      4) кернеуі 42 В-тан аспайтын тораптарда басқару тізбектерін қоректендіру және жарықтандыру үшін машинаның металл конструкцияларын пайдалану;

      5) кранды жарықтандыру оның электр жабдығы ажыратылған кезде қосулы күйінде қалады, жарықтандыру тізбектері мен сигналдық аспаптың өз қосқыштары болады;

      6) мұнара крандарында кранның жұмыс аймағын жарықтандыратын шамдарды орнату кезінде мұнараның (порталдың) негізінде орнатылған бөлек ажыратқышпен жарықтандыру қосылады;

      7) кранды монтаждағаннан кейін, сондай-ақ оны пайдалану процесінде иесі жылына кемінде 1 рет электр сымдарының, троллей сымдарының, электр қозғалтқыштарының және электр аппаратурасының оқшаулау кедергісін өлшеуді жүргізеді: оқшаулау кедергісінің шамасы кемінде 0,5 МОм (актімен тексеріледң).

17 тарау. Нөлдеуді тексеру

      49. Нөлдеуді тексеру кезінде мынадай ережелерді басшылыққа алған жөн:

      1) электр тізбегіне кірмейтін, бірақ оқшаулаудың зақымдануы салдарынан кернеуде болуы мүмкін электр жетегі бар крандарда, сыртқы желіден қоректену кезінде металл конструкциялары мен электр жабдығының металл бөліктері (электр қозғалтқыштардың корпустары, аппараттардың қаптамалары, кәбільдер мен сымдардың металл қабықшалары, қорғау құбырлары) жерге тұйықталған немесе нөлденген;

      2) жерге тұйықтау және нөлдеу ЭҚЕ талаптарына сәйкес, ал мұнаралы крандар үшін, сонымен қатар ҚР ҚЖ 1.03-104-2014 "Құрылыстық мұнаралы крандар үшін кран асты жолдарын орнату және пайдалану" сәйкес орындалады (бұдан әрі – ҚР ҚЖ 1.03-104-2014);

      3) егер жерге қосуға немесе нөлдеуге жататын бөліктер машинаның металл конструкцияларына жалғанса, бұл ретте металл конструкциялардың электр тізбегінің үздіксіздігі қамтамасыз етілсе, жеткілікті деп есептеледі;

      4) егер кранның электр жабдығы жерге тұйықталған металл конструкцияларда орнатылса және тірек беттерінде электр байланысын қамтамасыз ету үшін қорғалған және боялмаған орындар көзделсе, қосымша жерге тұйықтау талап етілмейді;

      5) кран жолының рельстері үздіксіз электр тізбегін құру үшін бір-бірімен түйіскен жерлерде (дәнекерлеу, жеткілікті қималы бөгеттерді дәнекерлеу, рельстерді металл кран арқалықтарына дәнекерлеу) сенімді жалғанады;

      6) қорғаныс іс-шарасы ретінде жерге тұйықтау немесе нөлдену қолданылатын электр қондырғыларында кран жолының рельстері тиісінше жерге тұйықталған немесе нөлденген болуы тиіс;

      7) кранды ашық ауада орнату кезінде кран жолының рельстері өзара жалғанады және жерге тұйықталады, бұл ретте рельстерді жерге тұйықтау үшін әртүрлі жерлердегі рельстерге жалғанған кемінде екі жерге тұйықтағыш (электродтар) көзделеді;

      8) кернеуі 380 В үш фазалы ток көзінен қоректендірілетін крандардың жерге тұйықтау құрылғысының кедергісі жерге тұйықталған бейтараппен 10 Ом артық емес, оқшауланған бейтараппен - 4 Ом артық емес болуы тиіс;

      9) кранды монтаждағаннан кейін және пайдалану процесінде иесі 3 жылда кемінде бір рет топырақты іріктеп ашып қарау арқылы жерге тұйықтау құрылғысы элементтерінің жай-күйіне тексеру жүргізеді; қиманың 50% бұзылған кезде жерге тұйықтағыштар ауыстырылады (актімен ресімделеді);

      10) монтаждаудан кейін, кранды пайдалану процесінде иесі жылына кемінде бір рет, сондай-ақ жерге тұйықтағыштарды әрбір жөндеуден кейін жерге тұйықтағыштар мен жерге тұйықтау элементтері арасында тізбектің болуын тексереді; қорғаныш жерге тұйықтау тізбегіндегі түйіспелердің кедергісі 0,05 Ом аспайды (актілермен расталады);

      11) жерге тұйықтағыштарды орнатқаннан және жөндегеннен кейін, сондай-ақ пайдалану процесінде иесі 6 жылда кемінде бір рет жерге тұйықталған бейтарабы бар 1 кВ дейінгі электр қондырғыларында фаза - нөл тізбегінде тексеру жүргізді (актілермен расталады);

      12) жерге тұйықтау құрылғыларының кедергісін өлшеуді иесі кранды монтаждаудан, жерге тұйықтағыштарды жөндеуден кейін, сондай - ақ пайдалану жылына кемінде бір рет, 6 жылда кемінде бір рет жүргізген; жерге тұйықталған бейтарабы бар 1 кВ дейінгі электр қондырғыларында фаза-нөл тізбегін тексеру жүргізілген (актілермен расталады);

      13) жерге тұйықтау құрылғыларының кедергісін өлшеуді иесі кранды монтаждаудан, жерге тұйықтағыштарды жөндеуден кейін, сондай-ақ жылына бір реттен сиретпей мерзімді түрде жүргізген (актілермен расталады);

      14) нөлдеуді тексеру ЭҚҚ талаптарына сәйкес актілермен ресімделеді.

18- тарау. Крандардың гидро және пневможабдығын тексеру

      50. Крандардың гидро-және пневможабдығы құжаттаманың сәйкестігіне, олардың бос жүрісте және жүктемеде қалыпты жұмыс істеуі мәніне сыртқы қарау жолымен тексеріледі.

      51. Гидро және пневможабдықты (сорғылар, моторлар, цилиндрлер, таратқыштар, құбырлар, топсалар, бак, сүзгілер) тексеру кезінде:

      корпустық бөлшектердің;

      бекіту орындарының (деформация, тозу, люфт, коррозия); тығыздағыш сақиналардың, төсемдердің, манжеттердің, муфталардың, шлангілердің, құбырлардың;

      жұмыс сұйықтығының және ауаның ағуы жай - күйіне назар аудару қажет.

      52. Машинада жеңдердің конструкцияның жылжымалы және жылжымайтын элементтеріне жанасуына, үйкелуіне және жанасуына жол берілмейді. Жаңқұбырлардың күрт майысуының, өзара жанасуының, жеңдердің үстіңгі қабаттарының олардың қажалуына және тозуына ықпал ететін жанасуының болмауы.

      Бағыттаушы роликтерден жеңдердің түсуіне жол берілмейді.

19-тарау. Шектегіштер мен көрсеткіштерді тексеру

      53. Крандарды қарау кезінде барлық шеткі ажыратқыштарды, блоктау құрылғыларын және қауіпсіздік құрылғыларын жұмыста сынап көру қажет.

      Бұл ретте мынаған көз жеткізу қажет:

      1) мұнаралы, төрттағанды крандардың және көпірлі қайта тиегіштердің қозғалыс механизмдерінің шеткі ажыратқыштары тежеудің толық жолына тең тұйық тіреулерден кран буферлеріне дейінгі қашықтықта механизмдерді ажыратады;

      2) қалған крандар мен жүк арбаларының қозғалу механизмдерінің шеткі ажыратқыштары тежеу жолының кемінде жартысына тең тіректерге дейінгі қашықтықта механизмдерді сөндіреді;

      3) бір жолда жұмыс істейтін көпірлі және консольді жылжымалы крандардың механизмдерін оларды жақындату кезінде өзара ажырату кемінде 0,5 м қашықтықта жүргізіледі;

      4) жүк қармау органының көтеру механизмінің шеткі ажыратқышы іске қосылғаннан кейін (оны жүксіз ең жоғары жылдамдықта көтерген кезде) жарықтағы саңылау электр тартқышы үшін кемінде 50 мм және барлық басқа жүк көтергіш крандар үшін кемінде 200 мм құрайды;

      5) грейфердің тіреу және жабу арқандарының шығырларының бөлек жетегі бар грейферлік кранның шеткі ажыратқышы екі жетекті бір мезгілде ажыратады;

      6) магниттік кранның қауіпсіздік аспаптары мен құрылғылары түйіспелерінің кернеуін алу кезінде жүк магнитінен кернеу алынбайды (кабинадан кран көпіріне шығу үшін люктің бұғаттау түйіспесі үшін ерекшелік болуы мүмкін); 7) көпір түріндегі кранның жүк арбасының электр жабдығына (кабель, троллея.) ток өткізгіштің түріне қарамастан, оның галереясына шыққан кезде краннан кернеуі автоматты түрде алынады;

      8) қосымша балкон немесе тамбур болған кезде көпірлі кран кабинасы есігінің алдында балконның немесе тамбур есігі бұғаттаумен жабдықталған;

      9) екі және одан да көп жүк сипаттамасы бар жебелі крандарда жүк көтергіштікті шектегіш барлық жүк сипаттамаларында дұрыс жұмыс істейді;

      10) кез келген контроллер жұмыс жағдайында болған кезде контакторды қосу мүмкіндігін болдырмайтын контроллерлердің нөлдік бұғаттағышы жарамды (басқару тұтқасының барлық жағдайларында әрбір контроллерде тексеріледі);

      11) бағыттамалы үлгідегі кранның жүк көтергіштігінің көрсеткіші жарамды және белгіленген бағыттамалы жабдыққа сәйкес келеді; жүк көтергіштік көрсеткішінің шкаласын градуирлеу қажет болған жағдайда ұшып шығуды өлшеу осы ұшып шығуға сәйкес келетін жүгі бар көлденең алаңда жүргізіледі, ал шәкілдегі белгілер жүкті алып тастағаннан кейін жазылады;

      12) өздігінен жүретін жебелі кранның қисаю көрсеткіші ақаусыз және дұрыс орнатылған;

      13) кран жолдарының тұйық тіректері жобаға сәйкес келеді (мұнаралы крандар үшін – ҚР БК 1.03-104-2014) бекітілген; рельс жолдарын соққысыз тұйық тіректермен жабдықтау кезінде кранның жүріс дөңгелектерінің алдындағы қалқандардың конструкциясы доңғалақтың тіректердің көлбеу бетіне кіруіне кедергі келтірмейді;

      14) кран қызмет көрсететін аймақтың кез келген жерінде сигналдық аспаптың дыбысы жақсы естіледі;

      15) ашық ауада рельс жолдарымен қозғалатын кранның барлық айдап кетуге қарсы құрылғылары жарамды.

20-тарау. Балласт пен қарсы салмақ жағдайын тексеру

      54. Мұнаралы және порталды крандардағы балласт пен қарсы салмақтың жай-күйін тексеру кезінде мынаған көз жеткізу керек:

      1) балласт пен қарсы салмақ массасы зауыт құжаттамасында көрсетілген деректерге сәйкес келеді (монтаждау жұмыстарын орындау актісі бойынша);

      2) құрамдас бөліктер таңбаланған, зақымдалмаған, кран жобасын орындаған ұйымның сызбаларына сәйкес жасалған және бекітілген;

      3) жылжымалы қарсы салмақтардың шығуға байланысты қарсы салмақ жағдайының айқын көрінетін қолданыстағы көрсеткіші болады.

21-тарау. Крандарды сынау

      55. Крандарға статикалық және динамикалық сынақтар жүргізу:

      1) сынақтар жүргізу кезінде машинаны монтаждау және пайдалану жөніндегі нұсқаулықта жазылған дайындаушы зауыттың нұсқауларын басшылыққа алу қажет. Тиісті ұсынымдар болмаған жағдайда осы әдістемелік нұсқауларды басшылыққа алуға болады;

      2) сынақтар жүргізілетін орын "Қауіпті аймақ. Сынақтар жүріп жатыр" деген ескерту тақтайшалары бар сигналдық қоршаумен қоршалады, бөгде адамдар сынақ аймағынан шығарылады;

      3) алмалы-салмалы жүк қармау құрылғылары жарамды және жүк көтергіштігі бойынша сынақ жүктеріне сәйкес келеді;

      4) сынақтар кезінде тетіктерді қосу машинаны жарамды күйде ұстауға жауапты адамның командасы бойынша ғана жүзеге асырылады;

      5) кранды статикалық сынау оның жүк көтергіштігінен 25 % асатын жүктемемен жүргізіледі;

      6) динамикалық сынау машинаның жүк көтергіштігінен 10 % асатын жүкпен жүргізіледі;

      7) сынау кезінде кранды қайта тиеудің алдын алу үшін сынақ жүктерінің массасы сынақтар басталғанға дейін өлшеу немесе есептеу арқылы анықталады;

      8) кранда бөлек жұмысқа арналған жүкті көтерудің бірнеше механизмі болған жағдайда, сынаққа әрбір механизм жеке-жеке тартылады;

      9) кранның бір механизмінде бірнеше тежегіш болған кезде әрбір тежегіш жеке сыналады;

      10) бірнеше ауысымды жүк қармау органдары бар кранды сынауды сынақ сәтінде белгіленген жүк қармау органымен жүргізуге болады. Жүк қармау органы ауысқан жағдайда машина қайтадан сынақтан өтеді;

      11) магнитті және грейферлі крандарды сынау ілінген магнитпен немесе грейфермен жүргізілуі мүмкін. Бұл жағдайда магниттің немесе грейфердің массасы сынақ жүгінің массасына қосылады;

      12) өндіріс жағдайлары немесе техникалық жай-күйі бойынша номиналды жүк көтергіштігі бар машинаны пайдалану қажеттілігі туындамаған жағдайларда, төмендетілген жүк көтергіштігіне қарай сынақ жүргізіледі. Бұл ретте машинаның паспортында жүк көтергіштің төмендегені туралы жазба жасалады.

      Тиісті өзгерістер кран тақтайшасына және машинистің нұсқаулығына енгізіледі.

      56. Жебелі типті крандардың статикалық және динамикалық сынақтары:

      1) әртүрлі ұшуларда бірдей жүк көтергіштігі бар крандарды сынау ең үлкен шығуда жүргізіледі;

      2) шығуды өзгерту тетігі жоқ крандарды сынау (жебелер созумен ұсталады) сынақ кезінде белгіленген ұшып шығу кезінде жүргізіледі. Шығу өзгерген кезде кранды жұмысқа қосу алдында жаңа ұшып шығумен сыналады;

      3) бір немесе бірнеше жүк сипаттамалары бар крандарды сынау ең үлкен, ең жоғарғы жүк көтергіштікте шығу кезінде жүргізіледі;

      4) кранда жаңадан алынған ауыстырмалы жебелі жабдықтан кейін сынау жебелі жабдық орнатылған кезде кранның ең жоғары жүк көтергіштігі үшін ең үлкен шығуда жүргізіледі;

      5) ауыстырмалы жебелі жабдығы бар кранды сынау жұмысқа орнатылған жабдықпен жүргізілуі мүмкін;

      6) жебенің, шынжырдың ендірмелерін демонтаждағаннан кейін, егер қалған бағыттамалы жабдығы бар кран үш жылдан артық сыналмаса, оны сынақтан өткізу қажет;

      7) шығарылатын тіректерсіз жұмыс істеуге есептелген және серпімді аспалардың тұрақтандырғыштарымен жабдықталған өздігінен жүретін крандардың статикалық және динамикалық сынақтары тұрақтандырғыштар қосылған тіректерсіз де жүргізіледі.

      57. Өздігінен жүретін жебелі крандарды статикалық сынау:

      1) сынау кезінде кран желдің жылдамдығы 8,3 м/с артық емес кезде көлденеңінен ±3° артық емес ауытқуы бар қатты жабыны бар тегіс көлденең алаңда орнатылады;

      2) темір жол крандары жарамды темір жолдың тік сызықты учаскесінде орнатылады;

      3) кран барлық қосымша тіректерге, көлденеңінен ±0,5° аспайтын ауытқуы бар өзге де инвентарлы төсемдерге орнатылады, бұл ретте оның дөңгелектері алаңмен жанаспайды;

      4) жылжымалы тіректері жоқ пневматикалық шиналардағы крандарды сынау кезінде шиналардағы қысым кран паспортында көрсетілгеннен 3 % - дан артық ерекшеленбейді; доңғалақтардың бағыты кранның бойлық осінің бойымен бағытталған;

      5) қажет болған жағдайларда темір жол крандарының қосымша тіреулерінің астына тірек алаңы топырақтың сипатымен анықталатын шпалдық және кеспе торлар төселеді;

      6) сынау кезінде темір жол крандарының аударылуының алдын алу үшін доңғалақтардың рельстерден ажырауы бойынша сынау кезінде кранның орнықтылығын бағалау үшін тартылмаған күйде алдын ала рельстік қармауыштарды орнатады;

      7) кранның айналмалы бөлігі кранның ең аз тұрақтылығына сәйкес келетін жағдайға орнатылады (әдетте кранның өсіне перпендикуляр). Жүк көтергіштігін шектегіш ажыратылады. Қосымша тіректердің жай-күйін көзбен шолып тексеру жүргізіледі;

      8) сынақ жүгі 100-200 мм биіктікке көтеріледі және 10 минут ұсталады, бұл ретте доңғалақтардың, катоктың немесе тіректің негізден ажырауы орнықтылықты жоғалту белгісі болып саналмайды. Ажырату шамасының мәні кранның техникалық құжаттамасында көрсетілген.

      58. Мұнаралы крандарын статикалық сынау:

      1) сынақтар басталғанға дейін кран жолын нивелирлеуді жүргізу, кранды көлденең учаскеде орнату, оны рельсті қармауыштармен бекіту, кранды жерден басқару үшін шығару пультін қосу қажет;

      2) кранды сынау кезінде жебе кран жолына қатысты кез келген жағдайда орналасуы мүмкін. Кранның максималды жүк көтергіштігі үшін ең үлкен ұшу жүзеге асырылады;

      3) сынақ жүгі 100-200 мм биіктікке көтеріледі және 10 минут ұсталады. Бұл ретте доңғалақтарды рельстерден ажырауының болмауы бақыланады.

      59. Көпір типіндегі және жылжымалы консольді крандарды статикалық сынау:

      1) кран кран жолдары тіректерінің үстіне орнатылады, ал оның арбасы (арбасы) көпірдің (консольдің) ең үлкен майысуына жауап беретін жағдайда орнатылады;

      2) егер жергілікті жағдайлар бойынша аралықтың ортасында арбаны орнату мүмкін болмаса, арбаның өзге жағдайы кезінде сынақ жүргізіледі;

      3) кранда бір жүкті бір мезгілде көтеруге арналған екі арба болған жағдайда, оларды аралықтың ортаңғы бөлігінде орналастырады;

      4) көпірдің қалдық деформациясын өлшеу үшін аралық ортасында фермалар белдеулеріне, кран көпірінің арқалықтарына соңында (100-200 грамм) жүгі бар жұқа сымды бекіту және рейкада оның қалпын белгілеу қажет;

      5) сынақ жүгі 100 - 300 мм биіктікке көтеріледі және бұл ретте майысу шамасын бақылай отырып, 10 минут ұстайды, майысу ұлғайған кезде жүкті тез арада түсіру және себептері анықталғанға дейін сынақты тоқтату;

      6) сынақ аяқталғаннан кейін тіктеуіш жүгінің бұрынғы қалпына қайтарылуы қадағаланады, бұл қалдық деформацияның жоқтығын куәландырады;

      7) қалдық деформацияны өлшеу басты көтеру механизмін сынау кезінде ғана жүргізіледі;

      8) өлшеу нәтижесінің бұрмалануын болдырмау үшін бауды пайдаланбау, тікпені тұрақсыз конструкцияларға (таяныштар, алаңдардың төсемдері, трансмиссиялық білік) бекітпеу қажет;

      9) қалдық деформацияны өлшеу үшін арнайы құралдар мен геодезиялық құралдар қолданылады;

      10) консольдері бар көпір типіндегі крандарда қалдық деформация арбаның тіреулер арасында және консольдерде орналасуы кезінде өлшенеді.

      60. Кранды статикалық сынау нәтижелері нәтижелері қанағаттанарлық деп танылады, егер:

      10 минут ішінде жүктің өздігінен түсуі байқалмады;

      рұқсат етілген шектен артық қалдық деформация табылған жоқ;

      жебелі типті крандарда орнықтылықтың жоғалуы байқалмады;

      сынау процесінде және оны кейіннен қарау кезінде машинаның зақымдануы анықталмаса, жол берілмейді.

      Жүкті өздігінен түсіру кезінде себебін анықтау және жою, содан соң сынақты қайталау қажет.

      Көпірдің 0,0035-тен астам аралықтың қалдық деформациясы болған кезде одан әрі пайдалану мүмкіндігін кранды зерттеп-қарау жүргізетін мамандар анықтайды. Көпір типіндегі крандардың бас арқалықтарының теріс қалдық майысуы аралықтың 0,0022 шамасынан, консоль - оның ұзындығынан аспауы тиіс.

      Көпірдің қалдық майысу шамасы 0,0022-ден 0,0035-ке дейін болған кезде аралықтың шамасы 4 айда кемінде бір рет көпірдің металл конструкциясын нивелирлеу шартымен кранды одан әрі пайдалану мүмкіндігімен расталады.

      Егер сынау кезінде жебелі типті кранның орнықтылығының жоғалуы анықталса, қарсы салмақ пен балласт массасының кран паспортында көрсетілген деректерге сәйкестігін тексеру, сондай-ақ сынақ жүгінің салмағын тексеру қажет.

      Қосымша тіректердің төсемдерден бөлінуі топырақтың шөгуіне байланысты болуы мүмкін. Бұл жағдайда сынақ қатты топырақта қайталануы керек.

      Статикалық сынақтан өткен машина динамикалық сынақтан өтеді.

      61. Кранның динамикалық сынақтары.

      1) динамикалық сынақ кезінде жүктемемен машинаның барлық механизмдері мен олардың тежегіштерінің әрекеті барынша жоғары жылдамдықта тексеріледі;

      2) механизмдерді динамикалық сынау бөлек жүргізіледі;

      3) сынақтар әрбір қозғалыс кезінде барлық механизмдерді қайта іске қосуды және тоқтатуды, сондай-ақ олардың кері қозғалысы болдырмай ілмекке сынақ жүгімен аралық жағдайдан іске қосуды қамтиды;

      4) жебелі типті кранның қозғалуы механизмды сынау, егер кран жүкпен қозғалуға есептелген жағдайда ғана жүргізіледі;

      5) жебені жүкпен көтеруге және түсіруге есептелген крандардың жебесін көтеру және түсіру механизмін тексеру тиісті жүктемемен жүргізіледі;

      6) ең үлкен жұмыстық ұшып шығу;

      7) автомобиль және пневмодөңгелек крандардың бұрылу механизмін сынау кезінде жебе диагональ бойынша орналасқан кезде төрт тіректің (доңғалақтың) бірінен ажыратылу кран тұрақтылығын жоғалту болып саналмайды.

22-тарау. Қалдық ресурсты бағалау

      62. Жүк көтергіш машиналардың металл конструкцияларының қалдық ресурсын бағалауды мынадай жағдайларда орындайды:

      1) осы үлгідегі жүк көтергіш крандардың (осы нормативтік құжаттың басқа бөліктерінде көрсетілген) металл конструкцияларының көтергіш элементтері үшін коррозияның жоғары дәрежесі (шекті немесе шекті мәнге жақын) кезінде;

      2) көптеген жарықтар анықталған кезде, әсіресе бұрын жөндеуден өткен түйіндерде;

      3) иесінің өтініші бойынша жүк көтергіш кранды ауыстырғанға (есептен шығарғанға) дейінгі болжамды мерзімді бағалау үшін.

      63. Нақты үлгідегі жүк көтергіш крандардың қалдық ресурсын бағалау осы бөлімге сәйкес жүргізіледі.

      Бағалаудың базалық тұжырымдамасы ретінде техникалық жай-күйі бойынша қауіпсіз пайдалану қағидасына негізделген тәсіл пайдаланылады, оған сәйкес жүк көтергіш машинаның техникалық жай-күйін бағалау нормативтік және конструкторлық құжаттамаға сәйкес оның сенімді және қауіпсіз пайдаланылуын қамтамасыз ететін техникалық жай-күй параметрлері бойынша, қалдық ресурстары қамтамасыз етіледі.

      Техникалық жағдайдын анықтайтын параметрлері ретінде өзгеруі (жеке немесе кейбір жиынтықта) жүк көтергіш кранды жұмысқа жарамсыз, ақаулы немесе шекті күйге келтіруі мүмкін параметрлер қабылданады.

      64. Қалдық ресурсты бағалауды орындау үшін бастапқы деректер:

      1) осы нормативтік құжатқа сәйкес жүк көтергіш машинаны тексеру нәтижелері;

      2) жүк көтергіш кранды пайдаланудың барлық мерзімінде оны пайдалануды сипаттайтын деректер (циклдар саны, тасымалданатын жүктердің массасы бойынша бөлінуі, ортаның агрессиялық дәрежесі);

      3) қалдық ресурсты бағалауды орындау сәтіндегі металл конструкцияларының есептік элементтері металының химиялық құрамы мен механикалық қасиеттері туралы деректер;

      4) жүк көтергіш машинаның металл құрылымын есептеу (егер ол сақталса);

      5) нақты коррозияны ескере отырып, металл конструкциясының есептік элементтерінің геометриясы туралы деректер;

      6) қалдық ресурсты бағалау бойынша, осы үлгідегі металл конструкцияларын есептеу, оның ішінде тозу беріктігіне (болған кезде) басшылық құжаттар мен стандарттар);

      7) бағаланатын металл конструкцияларды тензометрлеу нәтижелері (қажет болған жағдайда). 65. Қалдық ресурсты бағалау нәтижелері жүк көтергіш машинаның иесіне берілетін есеп түрінде ресімделуі керек.

      Есепке одан әрі пайдалану мүмкіндігі мен шарттары туралы қорытынды (қажетті жөндеу-қалпына келтіру жұмыстарын орындау тізбесін көрсете отырып) енгізіледі.

23-тарау. Қауіпсіздік техникасы талаптары

      66. Кранның техникалық жай-күйіне зерттеп-қарау жүргізу кезінде Қағида, ЭҚ ҚТҚ, ТЭП ҚТҚ талаптарына, сондай-ақ осы машинаны қолданатын кәсіпорынның қауіпсіздігі бойынша қолданыстағы нормативтік құжаттарға толық сәйкестікте техникалық қауіпсіздік ережелерін сақтау қажет.

24 тарау. Крандардың техникалық жай-күйін зерттеп-қарау нәтижелерін ресімдеу

      67. Кранды тексеру нәтижесі оның техникалық жай-күйін бағалауды және пайдалану мерзімін ұзартуды және рұқсат етілген жүк көтергіштігін көрсете отырып, одан әрі пайдалану жөніндегі қорытындыны қамтитын актімен ресімделеді. Тексеру актісінің нысаны Нормативтік қызмет ету мерзімі өтелген жүк көтергіш машиналардың техникалық жай-күйін зерттеп-қарау жөніндегі нұсқаулыққа 1-қосымшада келтірілген.

      68. Кранның техникалық жай-күйін тексеру актісіне тексеру жүргізген ұйымның мамандары қол қояды және оны осы ұйымның басшысы бекітеді.

      Бекітілген акт кранды одан әрі пайдалануды регламенттейтін түпкілікті құжат болып табылады және оның техникалық паспортымен бірге сақталады.

      69. Нормативтік қызмет ету мерзімі өтелген жүк көтергіш машиналардың техникалық жай-күйін зерттеп-қарау жөніндегі нұсқаулыққа 3-қосымшаға сәйкес ресімделген ақаулар ведомосі бар актінің бір данасы кран иесіне беріледі және оны жөндеуге немесе есептен шығаруға негіз болады.

      Ақаулар ведомосы, қажетті анықтамалар мен қосымшалары бар актінің екінші данасы зерттеп-қарауды орындаған ұйымның мұрағатында қалады.

      70. Актімен бір мезгілде зерттеп-қарау жүргізетін ұйымның нысаны бойынша зерттеп-қарау жүргізу туралы есеп ресімделеді.

      Жүргізілген зерттеп-қарау туралы есепті бір ұйымның (учаскенің, цехтың) тексерілген жүк көтергіш крандар тобына жинақталып жасалады. Есеп зерттеп-қарауды орындаған ұйымның ішкі құжаты болып табылады және жүк көтергіш крандардың иесіне берілмейді.

      71. Жүк көтергіш крандардың техникалық жай-күйін зерттеп-қарау жөніндегі нақты деректер осы Нұсқаулыққа "Әртүрлі монтаждық крандардың металл конструкцияларын қарау схемалары" қосымшасында көрсетілген монтаждық крандардың нақты түрлеріне арналған схемалар мен толықтыруларды ескере отырып, Нормативтік қызмет ету мерзімі өтелген жүк көтергіш машиналардың техникалық жай-күйін зерттеп-қарау жөніндегі нұсқаулыққа 2-қосымшаға сәйкес зерттеп-қараудың жұмыс картасына енгізіледі.

      72. Кранды одан әрі пайдалану мүмкіндігі туралы жекелеген мәселелерді шешу үшін зерттеу жүргізген ұйым осы Нұсқаулықта көзделмеген жұмыстарды (есептеу, сынау) жүргізу үшін ғылыми-зерттеу, жобалау-конструкторлық және конструкторлық-технологиялық ұйымдардың құзыретті мамандарын тартады.

      73. Нормативтік қызмет мерзімі ішінде дұрыс пайдалану кезінде кажет жағдайда әрбір кран екі рет күрделі жөндеуден өткізілуі мүмкін. Кранның ресурсы әрбір күрделі жөндеуден кейін кемінде 20 % - ға, күрделі жөндеуден өтпеген, бірақ техникалық қызмет көрсетуге және ағымдағы жөндеуге ұшыраған кран кемінде 40 % - ға төмендетіледі.

      74. Қызмет ету мерзімі өткен крандардың қызмет ету мерзімі Крандардың қызмет етуінің нормативтік мерзімдеріне сәйкес бастапқы зерттеп-қарау кезінде үш жылдан аспайтын, қайталама зерттеп-қарау кезінде екі жылдан аспайтын, кейінгі зерттеп-қарау кезінде бір жылдан аспайтын мерзімге нақты техникалық жай-күйі мен қалдық ресурсын ескере отырып, ұзартылады.

  Қызмет ету мерзімі
өткен монтаждық крандарды
одан әрі пайдалану мүмкіндігін
айқындау мақсатында олардың
техникалық жай-күйіне зерттеп-
қарауды жүргізу жөніндегі
нұсқаулыққа
1-қосымша

Крандардың нормативтік қызмет ету мерзімі

      Монтаждық крандарының нормативтік қызмет ету мерзімі (дайындаушы зауыт пайдалану құжаттарында машинаның қызмет ету мерзімін көрсетпеген жағдайда қолданылуы мүмкін)

Жүк көтергіш машина түрі

Қызмет мерзімі (жыл)

1

2

1.1.

1. Рельстік жүрістегі арнайы монтаждық крандар, - ж / к:



10 тоннаға дейін қоса алғанда

10


25 тоннаға дейін қоса алғанда

15


25 тоннадан жоғары

17

2.

Пневмодөңгелекті жүрісті арнайы монтаждық крандары, ж / к:



16 тоннаға дейін қоса алғанда

10


40 тоннаға дейін қоса алғанда

15


63 тоннаға дейін қоса алғанда

17


63 тоннадан жоғары

20

3.

Шынжыр табанды жүрісті арнайы монтаждық крандары, ж / к:



16 тоннаға дейін қоса алғанда

10


40 тоннаға дейін қоса алғанда

15


63 тоннаға дейін қоса алғанда

17


63 тоннадан жоғары

20

4.

Автомобиль үлгісіндегі арнайы шассиге арналған арнайы монтаждық крандар, г/п:



16 тоннаға дейін қоса алғанда

10


40 тоннаға дейін қоса алғанда

15


63 тоннаға дейін қоса алғанда

17


63 тоннадан жоғары

20

5.

Автомобиль жүрісті арнайы монтаждық крандар, ж/к:



10 тоннаға дейін қоса алғанда

10


25 тоннаға дейін қоса алғанда

15


25 тоннадан жоғары

17

6.

Арнайы трактор монтаждық крандар

10

7.

Арнайы төрттағанды типті монтаждық крандар, ж / к:



12,5 тоннаға дейін қоса алғанда

20


40 тоннаға дейін қоса алғанда

25


40 тоннадан жоғары

30

8.

Көпір үлгісіндегі арнайы монтаждық крандар, ж / к:



12,5 тоннаға дейін қоса алғанда

20


40 тоннаға дейін қоса алғанда

25


40 тоннадан жоғары

30

  Қызмет ету мерзімі
өткен монтаждық крандарды
одан әрі пайдалану мүмкіндігін
айқындау мақсатында олардың
техникалық жай-күйіне зерттеп-
қарауды жүргізу жөніндегі
нұсқаулыққа
2-қосымша

Кранмен орындалған жұмыстардың сипаты туралы анықтаманың нысаны

  Бас инженер
____________________________
(кран иесінің кәсіпорны )
____________________________
(тегі, аты, әкесінің аты
(бар болса)
20___ж. "____" ____________

Кранмен орындалған жұмыстардың сипаты туралы анықтама _______________ _______________________ (кран түрі) (Кранның маркасы, индексі) зауыт №________________ тіркеу № ____________________ _________________________________________________ (дайындаушы кәсіпорын)

      1. Шығарылған жылы _____________________________________________________

      2. Пайдаланудың басталу күні _______________________________________________

      3. Көтерілетін жүктердің максималды салмағы (т) _____________________________

      4. Тәулігіне кран жұмысының ауысымдарының орташа саны ____________________

      5. Бір жылдағы жұмыс күндерінің орташа саны _______________________________

      6. Сағат есептегішінің көрсеткіштері _________________________________________

      7. Кран пайдаланылған объектілер:

      8. Кранның температуралық жұмыс шарты____________________________________

      (қыста-жазда) температура

      9. Жұмыс кезінде кранды қондыру орны_______________________________________

      (қойма, құрылыс алаңдары)

      10. Кран жұмыс жасайтын ортаның шарты ____________________________________

      (ашық алаң немесе ғимарат ішінде, агрессивті ауа ортасы)

      11. Кранның жұмыс нұсқасы және пайдалану кезіндегі жүктің түрі

      ______________________________________________________________________

      Қайта жүктеу; автомобиль-алаң; (даналы, пакеттелген, монтаждау жұмыстары)

      12. Бас тарту және бас тартуға істелген жұмыс туралы мәліметтер _________________

  Қызмет ету мерзімі
өткен монтаждық крандарды
одан әрі пайдалану мүмкіндігін
айқындау мақсатында олардың
техникалық жай-күйіне зерттеп-
қарауды жүргізу жөніндегі
нұсқаулыққа
3-қосымша

Электр жабдығы мен кранның электр желілерінің оқшаулау кедергісін өлшеу хаттамасы

      Тексеруші сынақ зертханасының ішкі құжаттамасында белгіленген нысанға сәйкес оқшаулау кедергісін сынау хаттамасы.

      Кранға тікелей қатысты деректерді нақтылау үшін тексеруші ұйым нысанында мынадай ақпаратты көрсету ұсынылады:

      Тіркеу (есептік) № _______ монтаждық кранның электр жабдығы мен электр желілерінің оқшаулау кедергісін өлшеудің №_____хаттамасы

      __________________________________________________________________________

                  (дайындаушы зауыттың атауы)

      Зауыттық №_________________

      Өлшеу күні 20___жыл "____"___________

Желі немесе электр жабдығы аймағының атауы

Сымның маркасы мен қимасы мм2

Оқшаулау кедергісі, МОм

Қорытынды

Фазалар арасында

Оқшаулау кедергісі

А-В

А-С

В-С

А-0

А-0

С-0

1

2

3

4

5

6

7

8

9




























      Өлшеуді жүргізді _____________________________ (тегі, аты, әкесінің аты (бар болса)

      ______________________

      (лауазымы, қолы)

      Қорытынды:

      __________________________________________________________________________

      __________________________________________________________________________

      __________________________________________________________________________

                  (лауазымы, қолы) (тегі, аты, әкесінің аты (бар болса)

Фаза-нөл ілмегінің кедергісін өлшеу хаттамасы

Өлшенетін ілмектің атауы

Балқыған кірістің немесе автоматтың номиналды тогы, А

Макс. бөлшектеу машинасы-ның тогы,
А

Аспаптың көрсеткі-ші, Ом

Күш трансформаторының ішкі кедергісі,
Ом

Ілмектің толық кедергісі,
Ом

Бір Фазалы ток

Қоры-тынды

























Қорытынды

      Кран жолының жерге қосылуы талаптарды қанағаттандырады / қанағаттандырмайды:

      1) ТЭП ҚТҚ;

      2) ЭҚҚ;

      3) ЭҚ ҚТҚ.

      Жерге қосу құрылғысы бойынша жұмыстар орындалды ________________________

      лауазымы

      ________________________________________________________________________

      (қолы)                         (тегі, аты, әкесінің аты (бар болса)

      Қорғаныс жерге қосу желісінде өлшеулерді жүргізді ___________________________

      лауазымы

      ________________________________________________________________________

      (қолы)                         (тегі, аты, әкесінің аты (бар болса)

      Кран жолының жерге қосу құралын пайдалануға қабылдады ____________________

      лауазымы

      ________________________________________________________________________

                  (қолы)                         (тегі, аты, әкесінің аты (бар болса)

      Ескертпелер:

      Хаттамаға ұсынылады:

      1) жер асты коммуникацияларының орналасуын көрсете отырып, қорғаныс жерге қосудың атқарушылық сызба схемасы;

      2) жерге тұйықтау құрылғысының элементтерін төсеу бойынша жерасты жұмыстарына акт.

  Қызмет ету мерзімі
өткен монтаждық крандарды
одан әрі пайдалану мүмкіндігін
айқындау мақсатында олардың
техникалық жай-күйіне зерттеп-
қарауды жүргізу жөніндегі
нұсқаулыққа
4-қосымша

Монтаждық крандардың әртүрлі типті металл конструкцияларын тексеру схемалары

      1. Металл конструкциялардағы ақаулардың пайда болу орындары:



1-сурет. Металл конструкциялардағы ақаулардың пайда болу орындары

      2. Телескопиялық бағыттамасы бар өздігінен жүретін бағыттамалы автомобиль краны (арнайы шассиде) үшін Нормативтік қызмет ету мерзімі өтелген жүк көтергіш машиналардың техникалық жай-күйін тексеру жөніндегі нұсқаулыққа 4-қосымшасында көрсетілген тексерудің жұмыс картасына қосымша ақпарат қосу қажет:

Зақымдарды іздеу орындары

Ықтимал зақымдану түрлері

Тексеру нәтижелері

1. Жүрісті рама

1) Бойлық және көлденең арқалықтар, олардың қосылу аймақтары

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, жабынның бұзылуы, коррозия


2) Автомобиль шассиіне бекіту тораптары

Элементтердің бөлінуі, әлсіреуі


3) Шығарылатын тіректер және олардың рамамен қосылу аймақтары

Негізгі металл мен дәнекерлеудегі жарықтар, бекітудің әлсіреуі, жабынның бұзылуы, коррозия


4) Тірек-бұрылу құрылғысымен қосылу аймақтары

Негізгі металл мен дәнекерлеудегі жарықтар, бекітудің әлсіреуі, жабынның бұзылуы, коррозия


2. Айналмалы рама

1) Бойлық және көлденең арқалықтар, олардың қосылу аймақтары

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, жабынның бұзылуы, коррозия


2) Жебемен қосылу аймақтары

Негізгі металда және дәнекерленген жіктерде жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, жабынның бұзылуы, коррозия


3) тірек-бұрылу құрылғысымен қосылу аймақтары

Негізгі металл мен дәнекерлеудегі жарықтар, бекітудің әлсіреуі, жабынның бұзылуы, коррозия


3. Жебе



1) Секция

Негізгі металда және дәнекерлеуде жарықтар, элементтердің деформациясы, жабынның бұзылуы, коррозия


2) Айналмалы рамамен қосылу аймақтары

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, жабынның бұзылуы, коррозия


3) Арқан блоктарын орнату аймақтары

Негізгі металда және дәнекерлеуде жарықтар, элементтердің деформациясы, бөлінуі және тозуы, жабынның бұзылуы, коррозия


4. Металл конструкцияларының өзге де аймақтары мен элементтері

1) Басқару кабинасы, баспалдақтар, алаңдар

Негізгі металл мен дәнекерлеудегі жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, бекітудің әлсіреуі, жабынның бұзылуы, коррозия


2) Жебені көтерудің гидроцилиндрі және оның рамамен және жебемен қосылу аймағы

Негізгі металда және дәнекерлеуде жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, тозуы, жабынның бұзылуы, коррозия


3) Капот механизмдері

Негізгі металл мен дәнекерлеудегі жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, бекітудің әлсіреуі, жабынның бұзылуы, коррозия




2-сурет. Телескопиялық жебесі бар өздігінен жүретін жебелі автомобиль кранының (арнайы шассиде) металл конструкцияларын қарау картасына схема

      3. Торлы жебелі өздігінен жүретін автомобиль краны үшін Нормативтік қызмет ету мерзімі өтелген жүк көтергіш машиналардың техникалық жай-күйін тексеру жөніндегі нұсқаулыққа 4-қосымшасында көрсетілген зерттеп-қараудың жұмыс картасына қосымша ақпарат қосу:

Зақымдарды іздеу орындары

Ықтимал зақымдану түрлері

Тексеру нәтижелері

1. Жүріс рамасы

1) Бойлық және көлденең арқалықтар, олардың қосылу аймақтары

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, жабынның бұзылуы, коррозия


2) Шығарылатын тіректер және олардың жақтамамен қосылу аймақтары (пневмодөңгелек крандар үшін)

Негізгі металда және дәнекерлеу жарықтарыендағы, элементтердің деформациясы, бөлінуі және тозуы, жабынның бұзылуы, коррозия


3) Тірек-бұрылмалы құрылғымен байланыс аймақтары

Негізгі металл мен дәнекерлеудегі жарықтар, бекітудің әлсіреуі, жабынның бұзылуы, коррозия


2. Айналмалы рама

1) Бойлық және көлденең арқалықтар, олардың қосылу аймақтары

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, жабынның бұзылуы, коррозия


2) Жебемен қосылу аймақтары

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, жабынның бұзылуы, коррозия


3) Тірек-бұрылмалы құрылғымен байланыс аймақтары

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, жабынның бұзылуы, коррозия


4) Қос аяқты тіреуі бар қосылу аймақтары

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, жабынның бұзылуы, коррозия


3. Екі аяқты тірек

1) Өзектер және олардың қосылу аймақтары

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, жабынның бұзылуы, коррозия


2) Айналмалы рамамен қосылу аймақтары

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, жабынның бұзылуы, коррозия


3) Арқан блоктарын орнату аймақтары

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, жабынның бұзылуы, коррозия


4. Жебе

1) Негіз-белдіктер мен қиғаштар, тораптар және олардың қосылыстары

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, жабынның бұзылуы, коррозия


2) Секциялар-белдіктер мен қиғаштар, олардың қосылу тораптары

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, жабынның бұзылуы, коррозия


3) Бас-белдіктер мен қиғаштар, олардың қосылу тораптары

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, жабынның бұзылуы, коррозия


4) Негіздің, секциялардың және бастиектің қосылу аймақтары

Негізгі металл мен дәнекерлеудегі жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, бекітудің әлсіреуі, жабынның бұзылуы, коррозия


5) Шынжыр және оны бастиекпен қосу аймағы

Негізгі металл мен дәнекерлеудегі жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, бекітудің әлсіреуі, жабынның бұзылуы, коррозия


6) Шынжырдың қиғаш тіреуі, оның бастиекпен қосылу аймағы

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, жабынның бұзылуы, коррозия


7) Арқан блоктарын орнату аймақтары

Негізгі металда және дәнекерлеуде жарықтар, элементтердің деформациясы, бөлінуі және тозуы, жабынның бұзылуы, коррозия


5. Металл конструкцияларының өзге де аймақтары мен элементтері

1) Басқару кабинасы, баспалдақтар, алаңдар

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтар, элементтердің деформациясы және сынуы, бекітудің әлсіреуі, жабынның бұзылуы, коррозия


      Ескертпе: торлы жебелі автомобиль крандарын қарау схемалары осы қосымшаның 2, 3, 4, 5-суреттерінде ұсынылған.



3-сурет. Торлы жебелі өздігінен жүретін автомобиль кранының металл конструкцияларын қарау картасына схема



4-сурет. Жебелі өздігінен жүретін пневмодөңгелекті кранның металл конструкцияларын зерттеп-қарау картасынына схема



4-сурет. Шынжыр табанды жүрісті жебелі өздігінен жүретін кранның металл конструкцияларын тексеру картасына схема




6-сурет. Жебелі өздігінен жүретін темір жол кранының металл конструкцияларын қарау картасының схемасы

      4. Портал түріндегі жүріс рамасына және және арқалық жебеге қатаң бекітілген бұрылмайтын торлы мұнаралы құрылыс мұнаралық краны үшін Нормативтік қызмет ету мерзімі өтелген жүк көтергіш машиналардың техникалық жай-күйін тексеру жөніндегі нұсқаулыққа 4-қосымшада көрсетілген зерттеп-қараудың жұмыс картасына қосымша ақпарат қосу қажет:

Зақымдарды іздеу орындары

Ықтимал зақымдану түрлері

Тексеру нәтижелері

1. Портал

1) Жүріс доңғалақтарының арбалары және оларды порталмен қосу аймақтары

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтар, элементтердің деформациясы, бекітудің әлсіреуі, бояудың бұзылуы, коррозия


2) Тіректердің тұтастырғыштары және олардың тіректермен қосылу аймақтары

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтар, элементтердің деформациясы, бекітудің әлсіреуі, бояудың бұзылуы, коррозия


3) Тіректердің белдіктері мен қисаюлары, олардың қосылу тораптары

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтар, элементтердің деформациясы, бекітудің әлсіреуі, бояудың бұзылуы, коррозия


4) Тіректердің тұтастырғыштармен, орталық рамамен және өзара қосылу аймақтары

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтар, элементтердің деформациясы, бекітудің әлсіреуі, бояудың бұзылуы, коррозия


5) Орталық рама және оны тіректермен және мұнарамен қосу аймақтары

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтар, элементтердің деформациясы, бекітудің әлсіреуі, бояудың бұзылуы, коррозия


2. Мұнара

1) Белдіктер мен қиғаштар, олардың қосылу тораптары

Негізгі металда және дәнекерленген тігістерде жарықтар, элементтердің деформациясы, лак-бояу жабынының бұзылуы, коррозия


2) Порталдың орталық рамасымен және бұрылмайтын рамамен қосылу аймақтары

Негізгі металдағы жарықтар, бекітудің әлсіреуі, бояудың бұзылуы коррозия


3) Бұрылмайтын рамка және оны мұнарамен және тірек-бұрылмалы құрылғымен қосу аймақтары

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтар, бекітудің әлсіреуі, бояудың бұзылуы, коррозия


4) Оны бұрылмайтын және бұрылатын рамалармен қосу аймағының тірек-бұрылмалы құрылғысы

Негізгі металдағы жарықтар, тозу, бекітудің әлсіреуі, бояудың бұзылуы, коррозия


5) Айналмалы рамка және оған қызмет көрсету аймақтарыТАҚ, бас, жебе және қарсы салмақ консолі

Негізгі металдағы және дәнекерленген жарықшақтар, элементтердің деформациясы, бекітудің әлсіреуі, лак-бояу жабынының бұзылуы, коррозия


6) Бастиек және оны айналмалы рамамен қосу аймақтары

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтар, элементтердің деформациясы, бекітудің әлсіреуі, бояудың бұзылуы, коррозия


3. Жебе

1) Белдіктер мен қиғаштар, олардың қосылу тораптары

Негізгі металда және дәнекерленген тігістерде жарықтар, элементтердің деформациясы, лак-бояу жабынының бұзылуы, коррозия


2) Мұнараның айналмалы жақтауына қосылу аймақтары

Негізгі металда және дәнекерленген тігістерде жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, лак-бояу жабынының бұзылуы, коррозия


3) Жүк арбасына арналған бағыттауыштармен қосылу аймақтары

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтар, бекітудің әлсіреуі, бояудың бұзылуы, коррозия


4) Жүк арбасына арналған бағыттағыштар және оларды жебемен қосу аймақтары

Негізгі металл мен дәнекерлеудегі жарықтар, элементтердің деформациясы мен жарылуы, бекітудің әлсіреуі, бояудың бұзылуы, коррозия


5) Жегетін бағыттаушы беті

Негізгі металдағы жарықтар, элементтердің деформациясы және тозуы


4. Қарсы салмақты консоль (кергіш)

1) Белдіктер мен қиғаштар, олардың қосылу тораптары

Негізгі металда және дәнекерленген тігістерде жарықтар, элементтердің деформациясы, лак-бояу жабынының бұзылуы, коррозия


2) Мұнараның айналмалы жақтауына қосылу аймақтары

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, бекітудің әлсіреуі, бояудың бұзылуы, коррозия


3) Қарсы салмақ ілу аймақтары

Негізгі металл мен дәнекерлеудегі жарықтар, элементтердің деформациясы мен жарылуы, бекітудің әлсіреуі, бояудың бұзылуы, коррозия


5. Металл конструкцияларының өзге де аймақтары мен элементтері

1) Баспалдақтар, алаңдар және олардың қоршаулары

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, бекітудің әлсіреуі, бояудың бұзылуы, коррозия


2) Басқару кабинасын мұнараға бекіту аймақтары

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, бекітудің әлсіреуі, бояудың бұзылуы, коррозия


      Ескертпе: бұрылмайтын торлы мұнарасы бар құрылыс мұнаралы крандарды қарау схемасы осы қосымшаның 7-суретінде көрсетілген.



7-сурет. Портал түріндегі жүріс рамасына және және арқалық жебеге қатаң бекітілген бұрылмайтын торлы мұнаралы құрылыс мұнаралық краны металл конструкцияларын қарау картасының схемасы

      5. Бұрылмалы флюгер арқалықтары бар жүріс рамасына топсалы бекітілген бұрылмалы торлы мұнарасы және арқалық (көтергіш) жебесі бар құрылыс мұнаралы кранының металл конструкциялары үшін Нормативтік қызмет ету мерзімі өтелген жүк көтергіш машиналардың техникалық жай-күйін тексеру жөніндегі Нұсқаулыққа 4-қосымшасында көрсетілген тексерудің жұмыс картасына ақпарат қосу қажет:

Зақымдарды іздеу орындары

Ықтимал зақымдану түрлері

Қарау нәтижелері

1. Жүріс рамасы

1) Жүріс арбалары

Негізгі металда және дәнекерленген тігістерде жарықтардың, элементтердің деформациясы және бөлінуі, лак-бояу жабының бұзылуы, коррозия


2) Арбалардың флюгерлермен қосылу аймақтары

Негізгі металл мен дәнекерлеудегі жарықтар, тозу, бекітудің әлсіреуі, коррозия


3) Флюгерлер

Негізгі металда және дәнекерленген тігістерде жарықтардың, элементтердің деформациясы және бөлінуі, лак-бояу жабының бұзылуы, коррозия


4) Орталық рама

Негізгі металда және дәнекерленген тігістерде жарықтардың, элементтердің деформациясы және бөлінуі, лак-бояу жабының бұзылуы, коррозия


5) Флюгерлердің орталық рамамен қосылу аймақтары

Негізгі металл мен дәнекерлеудегі жарықтар, тозу, бекітудің әлсіреуі, коррозия


6) Тартқыштар

Негізгі металда және дәнекерленген тігістерде жарықтардың, элементтердің деформациясы және бөлінуі, лак-бояу жабының бұзылуы, коррозия


7) Орталық рамамен және флюгерлермен тартымдардың қосылу аймақтары

Негізгі металл мен дәнекерлеудегі жарықтар, тозу, бекітудің әлсіреуі, коррозия


8) Тірек-бұрылмалы құрылғымен байланыс аймақтары

Негізгі металл мен дәнекерлеудегі жарықтар, тозу, бекітудің әлсіреуі, коррозия


2. Айналмалы платформа

1) Сақиналы рама

Негізгі металда және дәнекерленген тігістерде жарықтардың, элементтердің деформациясы және бөлінуі, лак-бояу жабының бұзылуы, коррозия


2) Консоль бөлігі, бойлық және көлденең арқалықтар, олардың қосылу тораптары

Негізгі металда және дәнекерленген тігістерде жарықтардың, элементтердің деформациясы және бөлінуі, лак-бояу жабының бұзылуы, коррозия


3) Сақиналы раманың консольге қосылу аймақтары

Негізгі металл мен дәнекерлеудегі жарықтар, тозу, бекітудің әлсіреуі, коррозия


4) Екі аяқты тірек-өзектер және олардың қосылу түйіндері

Негізгі металда және дәнекерленген тігістерде жарықтардың, элементтердің деформациясы және бөлінуі, лак-бояу жабының бұзылуы, коррозия


5) Қос аяқты тіреуі бар бұрмалар және олардың қосылу аймақтары

Негізгі металда және дәнекерленген тігістерде жарықтардың, элементтердің деформациясы және бөлінуі, лак-бояу жабының бұзылуы, коррозия


6) Мұнарамен қосылу аймақтары

Негізгі металл мен дәнекерлеудегі жарықтар, тозу, бекітудің әлсіреуі, коррозия


3. Мұнара

1) Негіз (портал) -олардың қосылу элементтері мен тораптары

Негізгі металда және дәнекерленген тігістерде жарықтардың, элементтердің деформациясы және бөлінуі, лак-бояу жабының бұзылуы, коррозия


2) Айналмалы платформамен байланыс аймақтары

Негізгі металл мен дәнекерлеудегі жарықтардың, элементтердің деформациясы, бекітудің әлсіреуі, коррозия


3) Негіздің (порталдың) мұнара секциясымен қосылу аймағы

Негізгі металл мен дәнекерлеудегі жарықтардың, элементтердің деформациясы, бекітудің әлсіреуі, коррозия


4) Секция-белдіктер мен қиғаштар, олардың қосылу тораптары

Негізгі металда және дәнекерленген тігістерде жарықтардың, элементтердің деформациясы және бөлінуі, лак-бояу жабының бұзылуы, коррозия


5) Секцияның қосылу аймақтары

Негізгі металл мен дәнекерлеудегі жарықтардың, элементтердің деформациясы, бекітудің әлсіреуі, коррозия


6) Бастиек-белдіктер мен қиғаштар, олардың қосылу тораптары

Негізгі металда және дәнекерленген тігістерде жарықтардың, элементтердің деформациясы және бөлінуі, лак-бояу жабының бұзылуы, коррозия


7) Мұнараның жебемен және кергішпен қосылу аймақтары

Негізгі металл мен дәнекерлеудегі жарықтардың, элементтердің деформациясы, бекітудің әлсіреуі, коррозия


4. Жебе

1) Белдіктің негізі және қиғаштары, олардың қосылу тораптары

Негізгі металда және дәнекерленген тігістерде жарықтардың, элементтердің деформациясы және бөлінуі, лак-бояу жабынының бұзылуы, коррозия


2) Секциялар-белдіктер мен қиғаштар, олардың қосылу тораптары

Негізгі металда және дәнекерленген тігістерде жарықтардың, элементтердің деформациясы және бөлінуі, лак-бояу жабынының бұзылуы, коррозия


3) Бас-белдіктер мен қиғаштар, олардың қосылу тораптары

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтардың, элементтердің деформациясы және бөлінуі, бұзылу


4) Негізді, секцияларды және бастиекті қосу аймақтары

Негізгі металдағы және дәнекерлеу жіктеріндегі жарықтардың, металдың қатпарлануы, элементтердің деформациясы, бекітудің әлсіреуі, коррозия


5) Мұнарамен қосылу аймақтары

Негізгі металл мен дәнекерлеудегі жарықтардың, элементтердің деформациясы, бекітудің әлсіреуі, коррозия


5. Кергіш

1) Өзектер және олардың қосылу тораптары

Негізгі металда және дәнекерленген тігістерде жарықтардың, элементтердің деформациясы және бөлінуі, лак-бояу жабынының бұзылуы, коррозия


2) Мұнарамен қосылу аймақтары

Негізгі металл мен дәнекерлеудегі жарықтар, элементтердің деформациясы, бекітудің әлсіреуі, коррозия


6. Металл конструкцияларының өзге де аймақтары мен элементтері

1) Орнату аймақтары және қарсы салмақты бекіту элементтері

Негізгі металда және дәнекерлеуде жарықтар, металдың стратификациясы, элементтердің деформациясы және бөлінуі бекітудің әлсіреуі, коррозия


2) Басқару кабинасын бекіту кронштейндері мен тіреулері

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, бекітудің әлсіреуі, бояудың бұзылуы, коррозия


3) Баспалдақтар, алаңдар, қоршаулар

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, бекітудің әлсіреуі, бояудың бұзылуы, коррозия


      Ескертпе: бұрылмалы торлы мұнарасы бар құрылыс мұнаралы крандарды қарау схемалары осы қосымшаның 8, 9-суреттерінде ұсынылған.



8-сурет. Айналмалы флюгер арқалықтары және арқалық жебесі бар жүріс рамасына топсалы бекітілген бұрылмалы торлы мұнарасы бар құрылыс мұнаралы кранның металл конструкцияларын қарау картасының схемасы



9-сурет. Айналмалы флюгерлері, көтергіш жебесі бар жүріс рамасына топсалы бекітілген бұрылмалы торлы мұнарасы бар құрылыс мұнара кранының металл конструкцияларын қарау картасына схемасы

      6. Торлы конструкцияның аралық арқалығы бар көпірлік электрлік бір арқалықты тірек кранының металл конструкциялары үшін Қызмет етудің нормативтік мерзімі өтелген жүк көтергіш машиналардың техникалық жай-күйін тексеру жөніндегі Нұсқаулыққа 4-қосымшасында көрсетілген тексерудің жұмыс картасына қосымша ақпарат қосу:

Зақымдарды іздеу орындары

Ықтимал зақымдану түрлері

Тексеру нәтижелері

1. Тіректі қос тавр

1) Жоғарғы және төменгі белдіктер

Негізгі арқалық
металдың қатпарлануы, элементтердің деформациясы, лак-бояу жабынының бұзылуы, коррозия


2) Тік қабырға

Элементтердің деформациясы және жарылуы, лак-бояу жабынының бұзылуы, коррозия


3) Төменгі белдіктің жүріс беті

Негізгі металдағы жарықтардың, элементтердің деформациясы және тозуы


4) Көлденең фермамен байланыс аймақтары

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтардың, элементтердің деформациясы, бекітудің әлсіреуі, бояудың бұзылуы, коррозия


2. Көлденең ферма

1) Тор өзекшелері

Элементтердің деформациясы, лак-бояу жабынының бұзылуы, коррозия


2) Қосылу тораптары

Негізгі металда және дәнекерленген тігістерде жарықтардың, элементтердің бөлінуі, лак-бояу жабынының бұзылуы, коррозия


3) Қосылу аймақтары

Негізгі металда және дәнекерленген тігістерде жарықтардың, элементтердің деформациясы және бөлінуі, лак-бояу жабынының бұзылуы, коррозия


3. Тік ферма

1) Торлар

Элементтердің деформациясы, лак-бояу жабынының бұзылуы, коррозия


2) Қосылу тораптары

Негізгі металда және дәнекерленген тігістерде жарықтардың, элементтердің деформациясы және бөлінуі, лак-бояу жабынының бұзылуы, коррозия


3) Шеткі арқалықтармен қосылу аймақтары

Негізгі металда және дәнекерленген тігістерде жарықтардың, элементтердің деформациясы және бөлінуі, лак-бояу жабынының бұзылуы, коррозия


4. Е тік фермасы

1) Тор өзекшелері

Элементтердің деформациясы, лак-бояу жабынының бұзылуы, коррозия


2) Қосылу тораптары

Негізгі металда және дәнекерленген тігістерде жарықтардың, элементтердің деформациясы және бөлінуі, лак-бояу жабынының бұзылуы, коррозия


3) Шеткі арқалықтармен қосылу аймақтары

Негізгі металда және дәнекерленген тігістерде жарықтардың, элементтердің деформациясы және бөлінуі, лак-бояу жабынының бұзылуы, коррозия


5. Соңғы арқалықтар, В арқалық

1) Бойлық және көлденең элементтер, олардың қосылу аймақтары

Негізгі металда және дәнекерленген тігістерде жарықтардың, элементтердің деформациясы және бөлінуі, лак-бояу жабынының бұзылуы, коррозия


2) Тік фермалармен байланыс аймақтары

Негізгі металда және дәнекерленген тігістерде жарықтардың, элементтердің деформациясы және бөлінуі, лак-бояу жабынының бұзылуы, коррозия


3) Шеткі аймақтар

Негізгі металда және дәнекерленген тігістерде жарықтардың, элементтердің деформациясы және бөлінуі, лак-бояу жабынының бұзылуы, коррозия


4) Орнату аймақтары

Негізгі металдағы жарықтар, бекітудің әлсіреуі, бояудың бұзылуы, коррозия


6. Соңғы арқалықтар, Г арқалық

1) Бойлық және көлденең элементтер, олардың қосылу аймақтары

Негізгі металда және дәнекерленген тігістерде жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, лак-бояу жабынының бұзылуы, коррозия


2) Тік фермалармен байланыс аймақтары

Негізгі металда және дәнекерленген тігістерде жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, лак-бояу жабынының бұзылуы, коррозия


3) Шеткі аймақтар

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, бекітудің әлсіреуі бояудың бұзылуы, коррозия


4) Орнату аймақтары

Негізгі металдағы жарықтар, бекітудің әлсіреуі, бояудың бұзылуы, коррозия


      Ескертпе: торлы конструкцияның аралық арқалығы бар бір арқалықты көпірлі электрлік тірек кранды қарау схемасы осы қосымшаның 10-суретінде көрсетілген.



10-сурет. Торлы конструкциялы аралық арқалығы электрлік көпірлі бар бір арқалықты тірек кранының металл конструкцияларын қарау картасының схемасы

      7. Екі таврлі қиманың аралық арқалығы бар электрлік көпірлі бір арқалықты аспалы кранның металл конструкциялары үшін Қызмет етудің нормативтік мерзімі өтелген жүк көтергіш машиналардың техникалық жай-күйін тексеру жөніндегі нұсқаулыққа 4-қосымшасында көрсетілген тексерудің жұмыс картасына қосымша ақпарат қосу:

Зақымдарды іздеу орындары

Ықтимал зақымдану түрлері

Тексеру нәтижелері

1. Негізгі арқалық

1) Жоғарғы және төменгі белдіктер,тік қабырға

Металдың қатпарлануы, элементтердің деформациясы, лак-бояу жабынының бұзылуы, коррозия


2) Төменгі белдіктің жүру беті

Негізгі металдағы жарықтар, тозу


3) Соңғы арқалықпен монтаждық түйіспе

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтар, бекітудің әлсіреуі, бояудың бұзылуы, коррозия


4) Көлденең жолақтармен қосылу аймақтары

Негізгі металда және дәнекерленген тігістерде жарықтардың, элементтердің деформациясы, лак-бояу жабынының бұзылуы, коррозия


2. Соңғы арқалықтар, В арқалық

1) Бойлық және көлденең элементтер, олардың қосылу аймақтары

Негізгі металда және дәнекерленген тігістерде жарықтардың, элементтердің деформациясы және бөлінуі, лак-бояу жабынының бұзылуы, коррозия


2) Монтаждық түйіспелердің аймақтары

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтардың, элементтердің деформациясы, бекітудің әлсіреуі бояудың бұзылуы, коррозия


3) Көлденең жолақтармен қосылу аймақтары

Негізгі металда және дәнекерленген тігістерде жарықтардың, элементтердің деформациясы, лак-бояу жабынының бұзылуы, коррозия


3. Соңғы арқалықтар,Г арқалық

1) Бойлық және көлденең элементтер, олардың қосылу аймақтары

Негізгі металда және дәнекерленген тігістерде жарықтардың, элементтердің деформациясы, лак-бояу жабынының бұзылуы, коррозия


2) Монтаждық түйіспенің аймақтары

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтардың, элементтердің деформациясы, бекітудің әлсіреуі бояудың бұзылуы, коррозия


3) Көлденең жолақтармен қосылу аймақтары

Негізгі металда және дәнекерленген тігістерде жарықтардың, элементтердің деформациясы, лак-бояу жабынының бұзылуы, коррозия


4. Металл конструкцияларының өзге де аймақтары мен элементтері

1) Көлденең қиғаштар

Негізгі металдағы жарықтар, деформация және бөліну, бояудың бұзылуы, коррозия.


      Ескертпе: қос таврлы қиманың аралық арқалығы бар электрлік бір арқалықты аспалы көпірлі кранды қарау схемасы осы Қосымшаның 11-суретінде ұсынылған.



11-сурет. Қос таврлы қиманың аралық арқалығы бар электрлік бір арқалықты аспалы көпірлі кранның металл конструкцияларын тексеру картасына схема

      Екі типті көпірлі бір арқалықты көпірлі крандарды зерттеп-қараудың жұмыс картасына қосымша (осы қосымшаның 5 және 6-тармақтары) бас арқалықты нивелирлеу нәтижелерін мынадай нысан бойынша қосу қажет:

      Көпірлі бір арқалықты кранның басты арқалығын нивелирлеу нәтижелері



12-сурет. Кранның негізгі арқалығын нивелирлеу схемасы


- Нивелир___________(схемада көрсету)

      1-кесте

Кранның негізгі арқалығын нивелирлеу нәтижелері

Қию нөмірі

I

II

III

IV

V

VI

VII

Нивелирлеу нәтижесі, мм








      2-кесте


Кранның негізгі арқалығының иілу қисығы



      Ескертпе: 2-кестеде 0-0 деңгей нөлдік деңгей сызығын білдіреді.

      3-кесте

Бір арқалықты аралық құрылысы бар көпірлі кранның аралық құрылысының майысуын, қисаюын және жергілікті деформациясын анықтау нәтижелері

Зерттелетін параметр

Инструмент, анықтау әдісі

Ауытқу, мм

Қорытынды

Нормативтік

Нақты

1. Тірек аралық бөлігіндегі майысу

Өлшеу қателігі ±1 %

f ≤ 0,0022 L
(жылына кемінде 1 рет нивелирлеу)
f> 0,0022 L
(4 айда кемінде 1 рет қарау)
f> 0,0035 L (құрылыс қалпына келтірілгенге дейін пайдалану тоқтатылады)



1. Майысу

Өлшеу қателігі ±1 %

f ≤ 0,002 Lк

Консоль АБ
Консоль ВГ


2. Жоспардағы аралық құрылыстың қисықтығы

Тікелей өлшеу;
бөлу бағасы 1 мм рейка ішегі, шаршы

f ≤ 0,005 L



3. Қисық сызықтылығы
- тік фермалар мен тірек тіректері
- көлденең фермалар мен тіректердің тұтастырғыштары

Тікелей өлшеу;
бөлу бағасы 1 мм рейка ішегі, шаршы

f ≤ 0,0035 L
f ≤ 0,0035 L



      8. Қорап қимасының аралық арқалықтары бар электрлі екі арқалықты тіректі көпірлі кранның металл конструкциялары үшін Қызмет етудің нормативтік мерзімі өтелген жүк көтергіш машиналардың техникалық жай-күйін тексеру жөніндегі Нұсқаулыққа 4-қосымшасында көрсетілген тексерудің жұмыс картасына қосымша ақпарат қосу:

Зақымдарды іздеу орындары

Ықтимал зақымдану түрлері

Тексеру нәтижесі

1. А бас арқалық

 
1) Жоғарғы белдік

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтар, металлдың, элементтердің деформациясы, бояудың бұзылуы, коррозия


2) Төменгі белдік

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтар, металлдың, элементтердің деформациясы, бояудың бұзылуы, коррозия


3) Тік қабырғалар

Элементтердің деформациясы, лак-бояу жабынының бұзылуы, коррозия


4) Рельстерді бекіту аймақтары

Негізгі металдағы және негізгі тігістердегі жарықтардың, элементтердің бөлінуі, лак-бояу жабынының бұзылуы, коррозия


5) Рельстердің түйісу аймақтары

Негізгі металдағы жарықтар, лак-бояу жабынының бұзылуы, коррозия


2. В бас арқалық

1) Жоғарғы белдіктер

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтар, металдың, лак-бояу жабынының бұзылуы, коррозия


2) Төменгі белдіктер

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтардың, металлдың, элементтердің деформациясы, бояудың бұзылуы, коррозия


3) Тік қабырғалар

Элементтердің деформациясы, лак-бояу жабынының бұзылуы, коррозия


4) Белдіктер мен қабырғалардың қосылу аймақтары

Негізгі металдағы және дәнекерлеу жіктеріндегі жарықтар, лак-бояу жабынының бұзылуы, коррозия


5) Рельстерді бекіту аймақтары

Негізгі металдағы жарықтардың лак-бояу жабынының бұзылуы, коррозия


6) Рельстердің түйісу аймақтары

Негізгі металдағы жарықтардың лак-бояу жабынының бұзылуы, коррозия


7) Шеткі арқалықтармен қосылу аймақтары

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтардың, лак-бояу жабынының бұзылуы, коррозия


3. В соңғы арқалық

1) Жоғарғы белдіктер

Элементтердің деформациясы, лак-бояу жабынының бұзылуы, коррозия


2) Төменгі белдіктер

Элементтердің деформациясы, лак-бояу жабынының бұзылуы, коррозия


3) Тік қабырғалар

Элементтердің деформациясы, лак-бояу жабынының бұзылуы, коррозия


4) Белдіктер мен қабырғалардың қосылу аймақтары

Элементтердің деформациясы, лак-бояу жабынының бұзылуы, коррозия


5) Шеткі аймақтар

Негізгі металдағы және негізгі тігістердегі жарықтардың, элементтердің деформациясы және бөлінуі, бекітудің әлсіреуі


6) Буксты аймақтар

Негізгі металдағы және негізгі тігістердегі жарықтардың, элементтердің деформациясы және бөлінуі, бекітудің әлсіреуі


7) Басты арқалықтармен қосылу аймақтары

Негізгі металда және дәнекерленген тігістерде жарықтардың, элементтердің деформациясы және бөлінуі, лак-бояу жабынының бұзылуы, коррозия


8) Монтаждық түйісу

Негізгі металда және дәнекерленген тігістерде жарықтардың, элементтердің деформациясы және бөлінуі, лак-бояу жабынының бұзылуы, коррозия


4. Г соңғы арқалық

1) Жоғарғы белдік

Элементтердің деформациясы, лак-бояу жабынының бұзылуы, коррозия


2) Төменгі белдік

Элементтердің деформациясы, лак-бояу жабынының бұзылуы, коррозия


3) Тік қабырға

Элементтердің деформациясы, лак-бояу жабынының бұзылуы, коррозия


4) Белдіктер мен қабырғалардың қосылу аймақтары

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтардың, лак-бояу жабынының бұзылуы, коррозия


5) Шеткі аймақтар

Негізгі металда және дәнекерленген тігістерде жарықтардың, элементтердің деформациясы және бөлінуі, лак-бояу жабынының бұзылуы, коррозия


6) Букстік аймақтар

Негізгі металда және дәнекерленген тігістерде жарықтардың, элементтердің деформациясы және бөлінуі, лак-бояу жабынының бұзылуы, коррозия


7) Басты арқалықтармен қосылу аймақтары

Негізгі металдағы және негізгі тігістердегі жарықтардың, элементтердің деформациясы және бөлінуі, бекітудің әлсіреуі


8) Монтаждық түйісу

Негізгі металдағы және негізгі тігістердегі жарықтардың, элементтердің деформациясы және бөлінуі, бекітудің әлсіреуі бояудың бұзылуы, коррозия


5. Металл конструкцияларының өзге де аймақтары мен элементтері

1) Қызмет көрсету алаңдары және олардың қоршаулары

Негізгі металдағы және негізгі тігістердегі жарықтардың, элементтердің деформациясы және бөлінуі, бекітудің әлсіреуі


2) Жүк арбасының металл құрылымы

Негізгі металдағы және негізгі тігістердегі жарықтардың, элементтердің деформациясы және бөлінуі, бекітудің әлсіреуі бояудың бұзылуы, коррозия


      Ескертпе: қорап қимасының аралық арқалықтары бар электрлі екі арқалықты тіректі көпірлі кранды қарау схемасы осы Қосымшаның 13-суретінде ұсынылған.



13-сурет. Қорапты қиманың аралық арқалықтары бар электрлі екі арқалықты тіректі көпірлі кранның металл конструкцияларын қарау картасының схемасы

      Ескертпе: 13-суретте қызмет көрсету алаңының жүк арбалары және олардың қоршаулары көрсетілмеген. Кранды басқару кабинасы А бас арқалығына шеткі арқалық жағынан орнатылған.

      Екі арқалықты көпірлі кранды тексерудің жұмыс картасына қосымша (осы қосымшаның 7-тармағы) бас арқалықты нивелирлеу нәтижелерін мынадай нысан бойынша қосу қажет:

      Екі арқалықты көпірлі кранның негізгі арқалығын нивелирлеу нәтижелері

      Б арқалығы



14-сурет. Кранның басты арқалықтарын нивелирлеу схемасы

      мұнда:


- Нивелир _________________(схемада көрсету)

- Басқару кабинасы

      4- кесте

Кранның басты арқалықтарын нивелирлеу нәтижесі

А арқалығы


Б арқалығы

Нүктелер

Қималардағы нивелирлеу нәтижелері, мм

Нүктелер

Қималардағы нивелирлеу нәтижелері, мм

1

2

 
1

2

3

4

5

6

7

1

2

3

4

5

6

7

I








I








2








2








3








3








      5-кесте

Кранның негізгі арқалықтарының иілу қисықтары А арқалықтың геометриялық өсі



Б арқалықтың геометриялық өсі

      Ескертпе:

      4-кестеде 0-0 деңгейі нивелирдің нөлдік деңгей сызығын білдіреді

      А арқалықтың иілу қисық штрих сызығымен, Б арқалықтары – тұтас

      6- кесте

Екі арқалықты көпірлі кранның негізгі арқалықтарының майысуын, қисықтығын және жергілікті деформациясын анықтау нәтижелері.

Зерттелетін параметр

Инструментті анықтау әдісі

Ауытқу, мм

Қорытынды

Нормативтік

Нақты

1. Иілу

Нивелирлеу
Нивелир
Өлшеу қателігі = ±1%

f ≤ 0,0022 Lв
(жылына кемінде 1 рет нивелирлеу)
f> 0,0022 Lв
(4 айда кемінде 1 рет қарау)
f> 0,0035 Lв (құрылыс қалпына келтірілгенге дейін пайдалану тоқтатылады

А Арқалық
Б Арқалық


2. Жоспар-дағы негізгі арқалықтардың қисықтығы

Тікелей өлшеу;
бөлу бағасы 1 мм рейка ішегі

f ≤ 0,005 Lв



3.Жергілікті деформация
-жоғарғы белдеу;
-төменгі белдеу;
-тік қабырға-лар

Тікелей өлшеулер; сызғыш, бөлімдері бар шаршы. Өлшеу қателігі = ±1%

f ≤ 2S
f ≤ 3S
нормаланбайтын



Төрттағанды (көпірлі) екі арқалықты кранның жүк арбасына арналған рельсті жолды өлшеу нәтижелері



15-сурет.Жүк арбасы рельстерінің өстері арасындағы арақашықтықты (мм) өлшеу схемасы мен нәтижелері



16 сурет. Жүк арбасы рельстерінің өстері арасындағы қашықтықтың номиналды мөлшерден ауытқуы ∆L = …. қималардаI…VII

      9. Торлы құрылымды бір арқалықты аралық электрлі төрттағанды кранның металл конструкциялары үшін Нормативтік қызмет ету мерзімі өтелген жүк көтергіш машиналардың техникалық жай-күйін зерттеп-қарау жөніндегі Нұсқаулыққа 4-қосымшасында көрсетілген зерттеп-қараудың жұмыс картасына қосымша ақпарат қосу:

Зақымдарды іздеу орындары

Ықтимал зақымдану түрлері

Тексеру нәтижелері

1. Кран тіректері, жүріс арбалары

1) Жүріс арбашығы

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, жабынның бұзылуы, коррозия


2) Тұтастырғыштары бар қызмет көрсету аймақтары

Негізгі металда және дәнекерлеуде жарықтардың, элементтердің деформациясы және бөлінуі, бекітудің әлсіреуі жабынның бұзылуы, коррозия


3) Тіреулермен қосылу аймақтары

Негізгі металда және дәнекерлеуде жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, бекітудің әлсіреуі жабынның бұзылуы, коррозия


4) Жүріс дөңгелектерін орнату аймақтары

Негізгі металда және дәнекерлеуде жарықтардың, элементтердің деформациясы және бөлінуі, бекітудің әлсіреуі жабынның бұзылуы, коррозия


5) Шеткі аймақтар

Негізгі металда және дәнекерлеуде жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, бекітудің әлсіреуі жабынның бұзылуы, коррозия


2. Тіреулер

1) Өзектер және олардың қосылу тораптары

Негізгі металда және дәнекерлеуде жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, бекітудің әлсіреуі жабынның бұзылуы, коррозия


2) Жүріс арбаларымен қосылу аймақтары

Негізгі металда және дәнекерлеуде жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, бекітудің әлсіреуі жабынның бұзылуы, коррозия


3) Аралық құрылыспен қосылу аймақтары

Негізгі металда және дәнекерлеуде жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, бекітудің әлсіреуі жабынның бұзылуы, коррозия


3. Тұтастырғыштар

1) Бойлық және көлденең элементтер, олардың қосылу аймақтары

Негізгі металда және дәнекерлеуде жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, бекітудің әлсіреуі жабынның бұзылуы, коррозия


2) Жүріс арбаларымен қосылу аймақтары

Негізгі металда және дәнекерлеуде жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, бекітудің әлсіреуі жабынның бұзылуы, коррозия


4. Аралық құрылыстар

1) Ферма өзектері және олардың қосылу тораптары

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, жабынның бұзылуы, коррозия


2) Монтаждық түйісу

Негізгі металда және дәнекерлеуде жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, бекітудің әлсіреуі жабынның бұзылуы, коррозия


3) Тірек қос тавр және оны фермаға бекіту аймақтары

Негізгі металда және дәнекерлеуде жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, бекітудің әлсіреуі жабынның бұзылуы, коррозия


4) Тіреулермен қосылу аймақтары

Негізгі металда және дәнекерлеуде жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, бекітудің әлсіреуі жабынның бұзылуы, коррозия


5. Металл конструкцияларының өзге де аймақтары мен элементтері

1) Баспалдақтар, қызмет көрсету алаңдары және олардың қоршаулары

Негізгі металда және дәнекерлеуде жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, бекітудің әлсіреуі жабынның бұзылуы, коррозия


2) Жүк арбасының жақтауы

Негізгі металда және дәнекерлеуде жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, бекітудің әлсіреуі жабынның бұзылуы, коррозия


3) Кранды басқару кабинасы және оны бекіту аймақтары

Негізгі металда және дәнекерлеуде жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, бекітудің әлсіреуі жабынның бұзылуы, коррозия


      Ескертпе: торлы құрылымды бір арқалықты аралық электрлі төрттағанды кранның металл конструкцияларын қарау картасына схема осы Нұсқаулықтың 17-суретінде ұсынылған.



17-сурет. Торлы құрылымды бір арқалықты аралық электрлі төрттағанды кранның металл конструкцияларын қарау картасының схемасы

      Бір арқалықты көпірлі кранды зерттеп-қараудың жұмыс картасына келесі нысан бойынша аралық құрылысты нивелирлеу нәтижелерін қосымша (осы Қосымшаның 7-тармағы) қосу қажет:

Бір арқалықты аралық құрылымы бар төрттағанды кранның аралық құрылысын нивелирлеу нәтижелері



18-сурет. Кранның аралық құрылысын нивелирлеу схемасы (схемада басқару кабинасы мен нивелирді көрсету)

      7-кесте

Аралық құрылысты нивелирлеу нәтижелері

Қималардағы нивелирлеу нәтижелері, мм

I

II

III

IV

V

VI

VII

VIII

IX

X

XI












      8-кесте

Аралық қиманың иілу қисығы Аралық құрылымның геометриялық өсі



Ескертпе: 8-кестеде 0-0 деңгейі нивелирдің нөлдік сызығын білдіреді.

      10. Қорап қималы екі арқалықты аралық құрылымы бар электрлі төрттағанды кранның металл конструкциялары үшін Нормативтік қызмет ету мерзімі өтелген жүк көтергіш машиналардың техникалық жай-күйін зерттеп-қарау жөніндегі Нұсқаулыққа 4-қосымшасында көрсетілген зерттеп-қараудың жұмыс картасына қосымша ақпарат қосу:

Зақымдарды іздеу орындары

Ықтимал зақымдану түрлері

Тексеру нәтижесі

1. Кран тіректері, жүріс арбалары

1) Жүріс арбашығы

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, жабынның бұзылуы, коррозия


2) Тіреулермен қосылу аймақтары

Негізгі металда және дәнекерлеуде жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, бекітудің әлсіреуі жабынның бұзылуы, коррозия


3) Тұтастырғыштары бар қызмет көрсету аймақтары

Негізгі металда және дәнекерлеуде жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, бекітудің әлсіреуі жабынның бұзылуы, коррозия


4) Жүріс дөңгелектерін орнату аймақтары

Негізгі металда және дәнекерлеуде жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, бекітудің әлсіреуі жабынның бұзылуы, коррозия


5) Шеткі аймақтар

Негізгі металда және дәнекерлеуде жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, бекітудің әлсіреуі жабынның бұзылуы, коррозия


2. Тіреулер

1) Тіреу

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтар, элементтердің деформациясы жабынның бұзылуы, коррозия


2) Жүріс арбаларымен қосылу аймақтары

Негізгі металда және дәнекерлеуде жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, бекітудің әлсіреуі жабынның бұзылуы, коррозия


3) Аркалармен қосылу аймақтары

Негізгі металда және дәнекерлеуде жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, бекітудің әлсіреуі жабынның бұзылуы, коррозия


3. Тұтастырғыштар

1) Жоғарғы белдіктер

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, жабынның бұзылуы, коррозия


2) Төменгі белдіктер

Негізгі металдағы және дәнекерлеу жіктеріндегі жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, бекітудің әлсіреуі жабынның бұзылуы, коррозия


3) Тік қабырғалар және белдіктермен қосылу аймақтары

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтар, элементтердің деформациясы жабынның бұзылуы, коррозия


4) Жүріс арбаларымен қосылу аймақтары

Негізгі металда және дәнекерлеуде жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, бекітудің әлсіреуі жабынның бұзылуы, коррозия


4. Аркалар

1) Арка

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтар, элементтердің деформациясы жабынның бұзылуы, коррозия


2) Аралық құрылыммен қосылу аймақтары

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, бекітудің әлсіреуі бұзылуы


5. Аралық құрылым, аралық арқалықтар

1) Жоғарғы белдіктер

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтар, элементтердің деформациясы жабынның бұзылуы, коррозия


2) Төменгі белдіктер

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтар, элементтердің деформациясы жабынның бұзылуы, коррозия


3) Тік қабырғалар және олардың белдіктермен қосылу аймақтары

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтар, элементтердің деформациясы жабынның бұзылуы, коррозия


4) Рельстерді бекіту аймақтары

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, жабынның бұзылуы, коррозия


5) Түйісу аймақтары

Негізгі металда және дәнекерленген жіктерде жарықтар, элементтердің деформациясы бұзылуы


6) Монтаждық түйісу

Негізгі металда және дәнекерлеуде жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, бекітудің әлсіреуі жабынның бұзылуы, коррозия


7) Көлденең арқалықтармен қосылу аймақтары

Негізгі металда және дәнекерлеуде жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, бекітудің әлсіреуі жабынның бұзылуы, коррозия


8) Аркалармен қосылу аймақтары

Негізгі металда және дәнекерлеуде жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, бекітудің әлсіреуі жабынның бұзылуы, коррозия


6. Көлденең арқалықтар

1) Жоғарғы белдіктер

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтар, элементтердің деформациясы жабынның бұзылуы, коррозия


2) Төменгі белдіктер

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтар, элементтердің деформациясы жабынның бұзылуы, коррозия


3) Тік қабырғалар және олардың өзара

Негізгі металдағы және дәнекерленген жіктердегі жарықтар, элементтердің деформациясы жабынның бұзылуы, коррозия


7. Металл конструкцияларының өзге де аймақтары мен элементтері

1) Баспалдақтар, қызмет көрсету алаңдары және оларды қоршау

Негізгі металда және дәнекерлеуде жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, бекітудің әлсіреуі жабынның бұзылуы, коррозия


2) Жүк арбасының рамасы

Негізгі металда және дәнекерлеуде жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, бекітудің әлсіреуі жабынның бұзылуы, коррозия


3) Кранды басқару кабинасы және оны бекіту аймақтары

Негізгі металда және дәнекерлеуде жарықтар, элементтердің деформациясы және бөлінуі, бекітудің әлсіреуі жабынның бұзылуы, коррозия


      Ескертпе: Қорап қималы екі арқалықты аралық құрылымы бар электрлі төрттағанды кранның металл конструкцияларын қарау картасына сызба осы Нұсқаулықтың 18-суретінде ұсынылған



19-сурет. Қорап қималы екі арқалықты аралық құрылымы бар электрлі төрттағанды кранның металл конструкцияларын қарау схемасы

      Қорап қималы екі арқалықты аралық құрылымы бар электрлі төрттағанды кранды зерттеп-қараудың жұмыс картасына қосымша (осы Қосымшаның 9-тармағы) келесі нысан бойынша аралық арқалықтарды нивелирлеу нәтижелерін қосу қажет:

Төрттағанды кранның аралық арқалықтарын нивелирлеу нәтижелері (схемада көрсету)



20-сурет. Төрттағанды кранның аралық арқалықтарын нивелирлеу схемасы

      мұнда:


- Нивелир _________________ (схемада көрсету)

- Басқару кабинасы

      9-кесте

Кранның аралық арқалықтарын нивелирлеу нәтижелері

Нүктелер

Қималардағы нивелирлеу нәтижелері, мм

I

II

III

IV

V

VI

VII

VIII

IX

XI

XII


АВ аралық арқалық

1












2













БГ аралық арқалық

1












2












      10-кесте

Кранның аралық арқалықтарының иілу қисықтары



      Ескертпе:

      10-кестеде 0-0 деңгейі нивелирдің нөлдік сызығын білдіреді

      А арқалықтың иілу қисығын штрих сызығымен, Б арқалықтарды тұтас белгілеу

      11-кесте.

Аралық құрылыстың майысуын, қисаюын және жергілікті деформациясын анықтау нәтижелері

Зерттелетін параметр

Құралды анықтау әдісі

Ауытқу, мм

Қорытынды

Нормативтік

Нақты

1. Тірек ара-лық бөлігін-дегі майысу

Нивелирлеу
Нивелир
Өлшеу қателігі = ±1%

f ≤ 0,0022 Lв
(жылына кемінде 1 рет нивелирлеу)
f> 0,0022 L
( 4 айда кемінде1 рет қарау)
f> 0,0035 L (құрылыс қалпы-на келтірілгенге дейін пайдалану тоқтатылады)

АВ арқалығы
БГ арқалығы


2. Консоль-дерді бүгу

Қоса алғанда

f ≤ 0,02 Lк

Консоль АВ1
Консоль АВ2
Консоль БГ1
Консоль БГ2


3. Жоспар-дағы аралық құрылыстың қисықтығы

Тікелей өлшеу;
бөлу бағасы 1 мм рейка ішегі

f ≤ 0,005 L



4.Жергілікті деформация
1) жоғарғы белдеу
2) төменгі бел-деу
3) тік қабырға-лар

Тікелей өлшеулер; сызғыш, бөлімдері бар шаршы. Өлшеу қателігі = ±1%

f ≤ 2S
f ≤ 3S
нормаланбайды



  Қызмет ету мерзімі
өткен монтаждық крандарды
одан әрі пайдалану мүмкіндігін
анықтау мақсатында олардың
техникалық жай-күйіне зерттеп-
қарауды жүргізу жөніндегі
нұсқаулыққа
5-қосымша

Металл конструкцияларының деформацияларын өлшеу

      1. Түзуліктен ауытқуды өлшеу.

      1) мұнара осінің түзулігінен ∆Н ауытқуы (биіктігі Н) кранның жұмыс жағдайында тік күйінде немесе кран бөлшектелген кезде көлденең қалыпта тексеріледі.

      Н биіктігі баулықсыз анықталады. Ұлғайтылатын мұнаралардағы Н шамаларын өлшеуде қиындықтар туындаған жағдайда Н шамасын мұнара порталының (негізінің) ішіндегі мұнара бөлігін есепке алмай анықталады.

      2) Мұнара осінің тік сызығынан ауытқуларды тексеру диаметрі 1,0 - 1,5 мм болат ішектің, ағаш төсемдердің және жұмсақ тоқу сымының көмегімен жүргізіледі. Егер мұнараның түзулігін тексеру мұнараның оның негізіне перпендикулярлығын тексерумен бір уақытта жүргізілсе, ол үшін теодолит пен рейканы қолдануға болады.

      Тік сызықтан ауытқуды өлшеу мұнараның сол учаскелерінде және визуалды тексеру кезінде оның түзілуіне күмән туындаған жағынан жүргізіледі.

      Жол мұнара бойымен оның ең үлкен иілісі жағынан созылады.

      Кеңістіктік иілу кезінде мұнаралар бір белдікке екі жолды созады. Бұл ретте бекіту орындарының жанындағы жолдың астына қалыңдығы бойынша бірдей төсемдер өлшенетін белдеуде бар шығыңқы жерлерді (фланецтер, көзшелер) айналып өтіп, жолдың белдікке параллель орналасуын қамтамасыз ететіндей есеппен жүргізіледі.

      Қатардан мұнара белдеуіне дейінгі қашықтықты (оның қимасының өзгеруін ескере отырып) бірнеше нүктеде өлшеу жүргізіледі. Осы қосымшаның 6-тармағында рұқсат етілген өлшемдері келтірілген ∆Н майысу жебесі анықталады.

      Теодолиттің көмегімен өлшеу кезінде кран мұнарасына үш рейка бекітіледі, ол бойынша санақ алынады. Рейкалар бекітіледі: жебенің топсасының жоғарғы жағында, мұнараның түбінде (немесе порталдың жанында) және олардың арасындағы ортада олардың таразылары мұнара осінен тең қашықтықты көрсететін етіп. Теодолит кранға қарсы жерге оның тік жазықтығы мұнараның өлшенетін бетіне параллель болатындай етіп орнатылады.

      Рейкалар бойынша өлшеуқұралдың тік жазықтығындағы көрсеткіштерді есептеу жүргізіледі. Жоғарғы және төменгі рельстерді есептеу негізінде мұнараның ортаңғы нүктедегі теориялық жағдайы анықталады (трапецияның ортаңғы сызығы ретінде), ал үшіншісі - шынайы иілу.

      Егер ең үлкен иілу мұнараның ортасында болмаса, онда ортаңғы рельс осы иілу деңгейінде бекітіледі. Бұл жағдайда төменгі немесе жоғарғы рельстен осы жерге дейінгі қашықтық анықталады.

      3) мұнара өсінің тік сызығынан көлденең қалыпта ауытқу былайша айқындалады.

      Мұнара секциялармен бірге В және Г қозғалтқыш тіректеріне орнатылады (1 а-сурет). Мұнара осінің түзулігін өлшеу Н ұзындығында, А және В өзара перпендикуляр қырлары бойымен жүзеге асырылады, өстің қосымша иілуін құрылымның өз салмағынан алып тастау үшін өлшенген бет әр уақытта жоғарыдан көлденең жазықтықта орналасады. Өлшенген а бетінің жоғарғы көлденең жазықтығында (1 б-сурет) үш геодезиялық рейканы ортасында (Р2), көз саңылауларының деңгейінде (Р1) және жебенің тірек топсасының деңгейінде (РЗ) орнатады.

      Әр беттің геометриялық өсінің орналасуы металл конструкцияларының белдіктері арасындағы қашықтықтың жартысымен анықталады және рельс бойымен бекітіледі. X1 және Х2 еркін қашықтықтарда орнатылған теодолит 1 көмегімен L1, L2 және L3 қашықтықтары теодолит құбырының 2 осі арқылы өтетін тік жазықтықтан 3 беттің геометриялық өсіне дейін өлшенеді. Нақты ауытқулар мына формула бойынша анықталады:



      Екінші бет (Б) осінің параллелизмін өлшеу үшін металл конструкциясы бойлық өстің айналасында айналады және рельстер осы бетке қайта орналастырылады.



1 сурет. Мұнара өсінің тік сызығынан көлденең қалыпта ауытқуы

      4) Н мұнара өсінің перпендикулярлығынан негіз жазықтығына ауытқуы жұмыс жағдайында жиналған кранда немесе жеке жиналған және стапельге қойылған мұнарада анықталады.

      5) мұнара өсінің перпендикулярлығынан негіз жазықтығына ∆Н ауытқу (тік қалыпта) теодолит пен рейкалардың көмегімен жұмыс жағдайында бұрылмалы мұнаралары бар крандарда анықталады.

      Кран жолдың еркін учаскесіне орнатылады. Кран мұнарасын жүксіз толық айналымға бұрған кезде, ауа-райы мен олардың желбағарларын және олардың құлақтарын бақылап, кранның қай жұпына әрдайым сүйенетінін (жұп толығымен жүктелген) және ол қалай "кеңейетінін"анықтаңыз. Осыдан кейін кранның айналмалы бөлігінің (айналмалы платформаның) бойлық осі толығымен жүктелген ауа-райының үстінде орналасатындай етіп бұрылады. Теодолит кранның жанында жерге орнатылады, сондықтан оның құбырының оптикалық осі кранның айналмалы бөлігінің бүйір бетіне перпендикуляр болады (жебе мұнарасы жазықтығы) және шассидің ортасынан өтеді, яғни кранның айналу осі (кранның айналу осі). Кран мұнарасында жебе мұнарасының жазықтығындағы екі геодезиялық рельс көлденеңінен бекітіледі: біреуі - жебенің немесе мұнара тірегінің буынында, екіншісі - мұнара түбінде. Рейкалар олардың бөліктері мұнара осінен бірдей қашықтықта болатындай етіп орнатылады, ал олардың арасындағы қашықтық мұнара Н биіктігіне тең болады.

      Рейкалардың бойымен құралдың тік жазықтығынан мұнара осіне дейінгі қашықтық көрсетіледі (3-сурет): жоғарғы - Вп және төменгі - Нп. Содан кейін мұнара 180 градусқа бұрылады және жаңа вертикальдан рельстер бойымен Вл және Нл көрсеткіштері қайтадан алынады (теодолит бағанын көлденең жазықтықта шамалы бұрышқа бұрғаннан кейін). Егер мұнараның осі тігінен жебесі жағына (алға) ауытқып кетсе, кері санақ оң, ал қарсы салмақ жағына аутқыса теріс деп саналады. Алынған аттас көрсеткіштердің алгебралық айырмашылығы ∆Пи ∆Л мұнара осінің вертикальдан жалпы ауытқуын береді.

      ∆П=Вп-Нп;             ∆Л = Вл – Нл            (2)

      Жалпы ауытқулардан жолдың мүмкін көлбеуін алып тастау үшін формула бойынша орташа ауытқуды анықтаңыз:

      ∆ср= 0,5(∆П+∆Л)                         (3)

      Мұнараның вертикальдан орташа ауытқуы ∆H мұнарасының өзінің ауытқуын және ∆K ТАҚ люфті есебінен ілгектегі қалыпты жүктеме кезінде және жүктемесіз ауытқуын қамтиды.

      Люфт шамасы штангенциркульдің немесе стендтегі сағат түріндегі индикатордың немесе рейсмус пен сызғыштың көмегімен өлшенеді. Қозғалыс базасын пайдалана отырып өлшейді, ауыстыру КЛ және КП (3-сурет) жылжымалы құрсау, яғни жүрістік рамадан құрсаудың төменгі ұшына дейінгі арақашықтықтағы айырмашылық.

      Өлшеулер жебе мен қарсы салмақ жағынан Д дейінгі қашықтықта орналасқан диаметрлі қарама-қарсы нүктелерде жүргізіледі.

      Осыдан:

      ∆К = (∆КП + ∆КЛ) × Н/Д                   (4)

      мұнда Н-рейкалардың арасындағы қашықтық.

      Мұнараның тігінен ауытқуы мына формула бойынша анықталады:

      ∆H=∆ср+∆К                              (5)

      2-кесте бойынша рұқсат етілген ауытқудан аспайтын ∆Н абсолюттік шамасы



2-сурет. Мұнараның негіз жазықтығына перпендикуляр еместігін анықтау схемасы



3-сурет. ТАҚ люфтісін анықтау схемасы.

      6) мұнара өсінің перпендикулярлығынан (көлденең қалыпта) негіз жазықтығына қарай ∆Н ауытқуы екі жазықтықта тексеріледі: А және Б. Осы Нұсқаулықта А қырын өлшеу қарастырылады, өйткені Б қырында бұрылыс платформасы негізінің жазықтығына қатысты мұнара осінің перпендикулярлығы көптеген зауыттарда құрастыру кезінде мұнара тіректерінің көмегімен арнайы стендтерде орнатылады.

      Секция мен баулықтары бар мұнара В және Г тіректеріне салынады (1а сурет). А шетінде Р1, РЗ, Р4 және Р5 геодезиялық тақтайшалар орнатылады (1в сурет.). L1 және L3 қашықтықтары өлшенеді, содан кейін теодолит құбыры бастапқы позицияға қатысты құралдың тік осінің айналасында 90-ға айналады. Р4 және Р5 рельстері бойынша h1 және h2 тік жазықтықтан 4-тен көздің осіне дейінгі ең қысқа қашықтық және көздің сыртқы беттері арасындағы t қашықтық өлшенеді. ∆H есептеу мына формула бойынша жүргізіледі:



      7) жебе өсінің түзу сызығынан ауытқу кранда жұмыс жағдайында немесе түсірілген жебеде, не бөлшектелген жерде анықталады.

      Крандағы жебе осінің түзу сызығынан ауытқу мұнараның ауытқуына ұқсас 5) тармақшаға сәйкес, яғни жебенің тексерілетін белдеуі бойымен оның ең үлкен майысуы жағынан тартылған болат жолдың көмегімен анықталады. Сызғыштың көмегімен жол берілетін асып кету 6-тармақта келтірілген шамадан аспайтын майысу жебесі анықталады.

      Өлшеуге ыңғайлы болу үшінкөтергіш жебені кран мұнарасының бойымен түсіруқажет. Арқалық жебені түсіру қиын болса, оны көлденең күйде тексеруге болады. Бұл жағдайда жүк арбасы жебенің түбіне қойылады.

      8) краннан алынған жебенің (екі жазықтықта) осінің түзу сызығынан ауытқуын тексеру сонымен қатар жолдың, төсемнің және сызғыштың көмегімен немесе теодолит пен геодезиялық рельстердің көмегімен жүргізілуі мүмкін (4-сурет).

      Өлшеулер мұнаралар үшін жоғарыда 5) тармақшада сипатталғанға ұқсас жүргізіледі. Бұл ретте Р1 тақтай көз саңылауларының деңгейінде, Р2 - ортасында, ал бір рет - жебенің өсімен қиылысу нүктесінде орнатылады. Түзуліктен ауытқу шамасы мынадай формула бойынша есептеледі:

      ∆ L = L2 - (L1 + L3) / 2 (7)



4 сурет. Краннан алынған жебе өсінің түзу сызығынан ауытқуын тексеру

      9) ∆L жебе өсінің перпендикулярлығынан оның топсаларының осіне ауытқуы экранда да, жерде де бөлек тексерілуі мүмкін. Көтергіш жебелер үшін бірінш, арқалықтар үшін – екінші әдіс қолайлы.

      Крандағы жебенің өсіне перпендикулярдан ауытқу жебені мұнара бойымен түсіру және оның басының симметриялы емес орналасуын сызғыштың көмегімен мұнара белдеулеріне қатысты өлшеу арқылы оңай анықталады. Жебенің басы осінің мұнара осінен рұқсат етілген ауытқуы (∆L) 6 тармақта көрсетілген шамадан артық емес;

      10) Краннан алынған жебенің осінің перпендикулярлығынан ауытқуын өлшеу теодолит пен рельстердің көмегімен жақсы жасалады (5в сурет).

      Өлшеулер 8) тармақшасында сипатталғанға ұқсас мұнараның жиегі үшін жүргізіледі, ал ауытқуларды есептеу мынадай формула бойынша жүргізіледі:

      ∆ L = (L1 - L2) - L x (h1 + h2) / t                   (8)

      11) белдік өсінің немесе торлы мұнаралар мен жебелердің қисаюының түзулігінен ∆В ауытқуы 2 кестеге сәйкес жұмыс істейтін және жұмыс істемейтін жағдайда кранда тексеріледі. Өлшеулер ең үлкен қисықтық анықталған жазықтықта металл сызғыш пен калипердің көмегімен жүзеге асырылады. Сызғыштың орнына болат жолды қолдануға болады, оны қалыңдығы бірдей төсемдердегі элемент бойымен тартып, сызғышпен ∆В иілу көрсеткісін өлшеуге болады;

      12) иілген профильден немесе мұнарадан жебе қабығының S өлшемдерімен деформацияланған учаскенің түзу сызығынан h ауытқуы (2 кесте) Болат сызғыш пен штангенциркуль көмегімен анықталады. Сызғышпен S деформациялық учаскесінің мөлшері, қима, ал штангенциркулем – майысу тереңдігі өлшенеді. Майысу тереңдігі h = 1,25 мм артық емес.

      2. Телескопиялық жебелердің деформациясын өлшеу әдістері:

      1) телескопиялық жебелердің деформациясын созылған жолдың көмегімен анықтайды, оған қатысты тиісті металл конструкциясының жиектеріне дейінгі қашықтық өлшенеді.

      2) телескопиялық жебелердің бұралуын металл конструкциялардың жоғарғы және төменгі жиектерінен аралыққа біркелкі орналасқан 3-4 қимадағы арақашықтықты өлшейтін тіктеуіштердің көмегімен анықтайды.

      3) жеке металл конструкцияларының деформациясы (майысуы) металл конструкциясына параллель созылған жолға қатысты f иілу шамасымен анықталады.

      4) өлшеудің басқа әдістерін қолдануға жол беріледі.

      3. Машиналардың металл конструкцияларының шекті ауытқулары 2, 3, 4-кестелердегі шамалардан аспайды.

      4. Жүк көтергіш крандар элементтерінің жоспарлы-биіктік жағдайын анықтау:

      1) аралық арқалықтарды нивелирлеу:

      Кранның аралық арқалықтарын нивелирлеу мынадай түрде жүргізіледі:

      көпірлі кранның шығуы ұзындығы 0,1 Lкр 10 кесінділерге бөлінеді, консольдердің шығуына сәйкес келетін қосымша 2 кесінді төрттағанды краннан алынады. 1-11 (немесе 1-13) кесінділердің шекаралары (5А, 5Б суреттер) өлшеу жүргізілетін көлденең қималардың орындарына сәйкес келеді.

      Әрбір көлденең қимада нивелирлеу арқылы үш нүктенің белгілері өлшенеді: ішкі қабырғаның үстінен, ішкі рельстің үстінен және арқалықтың сыртқы қабырғасының үстінен. Ішкі және сыртқы қабырғалар кранның аралық құрылымына қатысты анықталады. 5А, 5Б суреттерде сол және оң арқалықтардың бір қимасы үшін нивелирлеу нүктелері көрсетілген (краншының кабинасына қатысты).

      Сол жақ арқалықтар үшін:

      1Л –арқалықтыңішкі қабырғасыныңүстіндегі жоғарғы белдеудегі нүкте;

      2Л–арбашық рельсінің астындағы нүкте;

      ЗЛ – арқалықтың сыртқы қабырғасының үстіндегі жоғарғы белдеудегі нүкте.

      Ұқсас оң арқалықтар: 1П: 2П: ЗП.

      Нивелирлеу нәтижелері 2-кестеге сәйкес ресімделеді.

      Аралық арқалықтарды тегістеу кезінде (5А, 5Б суреттер) нивелир жұмыс үшін ыңғайлы орынға нивелирлеуді өлшегіш құралдың өзгермейтін горизонты кезінде жүргізуге болатындай есеппен орнатылады. Бұл биіктік белгілерін қайта есептеу қажеттілігін болдырмайды. 1-6 қималардағы нүктелерді нивелирлеу кезінде көпірлі кранның арбашығы 11 қиманыңшеткі жағдайында және керісінше 6-11 қималарды нивелирлеу кезінде 1 қиманың аймағында орнатылады. Нивелирді орнату орны кранды тексеруге арналған алаңдардың бірі болуы мүмкін. Негізінен, нивелирді кранның жетектері орналасқан жерге, соңғы арқалықтардың біріне жақын орнатқан жөн.

      Нивелирлеу деректері 1-кестеге жинақталады;



5А-сурет.Төрттағанды крандардың аралық арқалықтарын нивелирлеу



5 Б-сурет. Көпірлі крандардың аралық арқалықтарын нивелирлеу

      1-кесте

Аралық арқалықтарды нивелирлеу деректері

Сол арқалық

Оң арқалық

№ қию

Белгілердің мағынасы

№ қию

Белгілердің мағынасы

1

а

а

а

1

в

в

в

11

12

13


11

12

13

2

а

а

а

2

в

в

в

21

22

23


21

22

23
























13

а

а

а

13

в

в

в

П1

П1

      2) негізгі арқалық профильдерінің графигін құру:

      профильдердің кестесі сәйкесінше арқалықтарды ішкі қабырғасының үстінде, рельстің басының үстінде және кранның сол және оң жақ арқалықтары үшін арқалықтарды сыртқы қабырғасының үстінде орналасқан нүктелер үшін жасалады (6А және 6 Б суреттер).

      Кестелер аixiжәне bixi координаталық өстеріндегі 6А және 6Б суреттерге сәйкес құрылады, мұнда aixi осі сол жақ арқалыққа арналған (1Л – ішкі қабырға үстіндегі арқалықтың рельефі, 2Л – рельс үстіндегі арқалықтың рельефі; 3Л-сыртқы қабырға үстінде). Оң жақ арқалық үшін кестедегі ұқсас белгілеуге арналған 1П, 2П, ЗП.

      aixi, bixiосі бойынша 1 – П қималардың шекаралары масштабта қойылады; aiu және biu осі бойынша – 1:1 масштабтағы нүктелердегі тік нивелирлеу мәндері.

      Сызықтар al.l-all.l; al.2-all.2; al.3-all.3; в1.1—в11.1; в1.2-в11.2; в1.3—в11.3 егер график осы өстің үстінде немесе арқалықтың көлденең оптикалық осінде немесе кесте өсінің астында орналасқан болса, арқалықтың қалдық иілісін көрсетіңіз.

      Бұл кестелер кранның негізгі арқалықтары бар нақты геометриялық пішінді көрсетеді.

      6А суретте негізгі арқалықтардың құрылыс көтергіші бар арқалықтардың еркін графиктері көрсетілген.



6А сурет. Құрылыс көтергіші бар төрттағанды крандар арқалықтарының еркін графиктері



6 Б сурет. Құрылыс көтергіші бар көпірлі крандар арқалықтарының еркін графиктері.

      1. Негізгі арқалықтардың бұралуын анықтау:

      жалпы мақсаттағы крандар үшін негізгі арқалықтың енінің қатынасы және оның негізгі арқалықтарының бұралуын анықтау:

      жалпы мақсаттағы крандар үшін негізгі арқалықтың ені мен оның биіктігінің қатынасы 1/2-1/3 диапазонында таңдалады, сондықтан жоғарғы белдеудің шеткі нүктелерінің биіктік айырмашылығы (әр қимадағы сол және оң арқалық үшін 1 және 3 нүктелер) 0,001 Lкр– 0,007Lкр -ден аз немесе оған тең.

      Арқалықтардың бұралуын анықтау үшін шамалардың айырмашылығы бар:

      сол жақ арқалық үшін f1-fЗ,al.l-al.3; all.l-al1.3;

      оң жақ арқалық үшін f11- f31, в1.1-в1.3; в11.1-в11.3,

      мән абсолютті шамада 1л-3л нивелирлеу графигінен алынады (7б- сурет).

      Егер этикалық шамалардың айырмасында "минус"белгісі болса, бұралу кран аралығының ішіне бағытталған, егер "плюс" болса, бұралу кранның аралық құрылымының сыртқы жағына бағытталған.

      Әрі қарай ауытқу мәні рұқсат етілген деңгейден пайызбен көрсетіледі. Металл конструкцияларының техникалық жай-күйін тексеру нәтижелері бойынша есепте бұралу шамасы абсолюттік мәнде де, пайызбен де көрсетіледі, бұдан басқа, рұқсат етілетін деңгейдің анықтамасы беріледі.

      Бас арқалықтардың құрылыстық көтерілуін немесе майысуын анықтау сол жақ арқалық үшін 2Л және оң жақ арқалық үшін 2П графигі бойынша (7-сурет) тиісінше сол және оң арқалықтар үшін f2және f21кесіндісінің шамасы бойынша жүргізіледі.

      Тексеру нәтижелері бойынша есепте құрылыстың көтерілуі мен арқалықтардың майысуы, сондай-ақ олардың шамасы көрсетіледі. Негізгі арқалықтың иілісі болған кезде оны кранның аралығының берілген шамасы үшін рұқсат етілген ауытқумен салыстыру, сондай-ақ осы металл конструкциясын пайдалану мүмкіндігі туралы қорытынды қажет.



      а) құрылыс көтергіші бар арқалық



      б) құрылыс майысуы бар арқалық

7-сурет. (6-сурет фрагменты) Негізгі аралықтардың жай-күйі графигінің түрлері

      6. Геометриялық өлшемдерден рұқсат етілген ауытқулар 2-кестеде келтірілген.

      2-кесте

Параметрдің атауы және белгіленуі

Эскиз

Крандар үшін шекті ауытқулар

Жебелік

Мұнара

Мұнара өсінің тура еместігі, мм
Мұнара өсінің немесе оның жеке секцияларының оның негізінің жазықтығына перпендикулярлығы ДН1, мм



Н/500
--

Н/1000
Н/500

Жебенің (шынжыр) өсінің тура еместігі, DL, мм



L/500

L/1000

Жебенің (шынжыр) осіне немесе жебенің (шынжыр) топсасының өсіне секциялардың түйісу жазықтығына перпендикуляр емес, DL, мм



L/500

Dу бұрылу мұнарасының биіктігі бойынша Но бастиегінің ауытқуы, мм
Бұрылмалы мұнара бастиегінің жоғарғы жағының көлденеңінен ауытқуы Dх, мм
Бұрылу мұнарасы мен жебенің тірек топсасының өстері арасындағы қашықтықтың ауытқуы DR, мм



-
-
-

± Но/250
± Но/250
± R/250

Элементтердің өстік сызықтарының жобалық геометриялық схемадан ауытқуы
D, мм



± 5

Бел бұрышы мен қисаю арасындағы рұқсат етілген а саңылауы, мм



1

Мұнараның немесе жебенің жекелеген секциялары өсінің тік еместігі, DМ, мм



М/800

Арқалықтың немесе жебенің көлденең қимасының диагональдарының айырмасы
d1 – d2, мм
басқа қималарда DВ, мм



В/1000
В/250

Мұнараның көлденең қимасының биіктігі мен енінің ауытқуы DВ, мм


± В/500

Белдік өсінің, торлы мұнаралар мен жебелердің көлденең қимасы немесе қисаюы олардың ұзындығына байланысты Dl түйіндерінің арасында, мм



l / 250

l / 750

Белдік осінің тура еместігі немесе жұқа қабырғалы қабықшалардан (қалыңдығы 4 мм-ге дейін) жасалған жебелер түйіндер арасындағы ұзындығына байланысты (Екі жазықтықта), Dm, мм



Өлшеулер жүктелмеген күйде жүргізіледі

m/500

S 0,25 Q үлкен және 0,75 Q аз болған кезде жебе қабығының s өлшемдерімен (қабықшаның қалыңдығы d 4 мм артық емес) деформацияланған учаскенің жанама сызықтық болмауы, мм



h = 1,25 d

Металл конструкциялардың жұқа қабырғалы элементтеріндегі майысулар d, мм


 
0,5 d
3,0 d

      3-кесте

Көпірлі және төрттағанды крандардың металл конструкцияларының рұқсат етілген деформациясы

Деформация түрі

Рұқсат етілген деформациялар шамасы

Қораптық және қос таврлық қималардың табақтық конструкцияларындағы белдіктер мен қабырғалардың элементтерінің жазықеместігі (жергілікті деформация)


Үлкен диафрагмалар арасындағы
ұзындықта көпірлі және тіректі
крандар үшін:
Сығылған белдеу
f ≤ 2dП
Тік қабырғалар
f ≤ 5dc
Созылған белдеу
f ≤ 5dn
dc – қабырғалар қалыңдығы
dn – белдеу қалыңдығы

Түтікшелі қиманың қабықшасының, белдіктерінің, торларының деформациясы (ұзындығы 0,6 d жергілікті майысу) d-қиманың диаметрі

f ≤ 2d
d – элементтің қалыңдығы

1,5 В дейінгі ұзындықта ферменттік конструкциялардағы өзектер сөрелерінің жергілікті деформациясы

f ≤ 3d
d-деформацияланған сөренің қалыңдығы
В-деформацияланған сөренің ені

Фермалық конструкция элементі осінің қисықтығы (қисаю, тіреулер, белдіктер)


Көпірлі және төрттағанды крандардың тік фермаларының элементтері, төрттағанды крандардың аяқтары үшін = 0,0035 жебе элементтері f ≤ 0,0035 l
Көлденең фермалар, тұтастырғыштар, таяныштар элементтері үшін f ≤ 0,007 l
Өлшеу екі перпендикуляр жазықтықта жүргізіледі
l– элементтерді бітеудің геометриялық өстері бойынша қашықтық

Жоспардағы негізгі арқалықтардың, фермалардың қисықтығы. Белдіктер бойынша қисықтықтың мәні


f1 ≤ 0,002 lк
Қосымша фермалары және көтергіш арқалықтары жоқ қос таврлы қималы арқалықтары бар бір арқанды крандар үшін
f ≤ 0,005 lк
Барлық крандар үшін
Су асты рельс арқалықтың (трус белдеуінің) тік қабырғасынан жоғары орналасқан кезде рельс осінің қабырға осінен ығысуы 2d аспауы тиіс,мұндағы d-қабырға қалыңдығы
Тіреуіш рельс қабырға аймағынан тыс орналасқан кезде рельс өсінің рұқсат етілген ығысуы арбаның еркін қозғалу мүмкіндігімен анықталады

Негізгі арқалықтарды бұрау


Аралық бойынша кез келген қимада
f ≤ 0,001 lк
Фермалар мен жүк тірек арқалықтарсыз қос таврлы қималы арқалығы бар бір арқанды крандар үшін
f ≤ 0,002 lк
табақ конструкциясының басты арқалықтары, көпірлі және төрттағанды крандардың фермалық конструкциялары үшін

  Қызмет ету мерзімі
өткен монтаждық крандарды
одан әрі пайдалану мүмкіндігін
анықтау мақсатында олардың
техникалық жай-күйіне зерттеп-
қарауды жүргізу жөніндегі
нұсқаулыққа
6-косымша

Металл конструкциялардағы элементтер, металл қосылыстары ақауларының рұқсат етілген шамалары

Ақаулар

Элеменнтің, қосылыстардың атауы

Әрі қарай пайдалану мүмкіндігі. Шектеулер

Жарықтар

Созылған элементтер: тіректердің қосылу тораптары, басты фермалардың тораптары, жебе тораптары, тіректердің аралық құрылыспен қосылу тораптары, аутригерлер.

Пайдалану тоқтатылады

Жарықтар

Сығылған элементтер: тірек қосылыстарының орамалары, негізгі арқалықтар мен ұштар, ұштық арқалықтар, білік қораптарын бекіту аймағы, еденді, тірек фермаларын бекіту, Парақ және ферма конструкцияларының сығылған белдеуі.

Пайдалану тоқтатылады

Металдың қабаттануы

Барлық салмақ түсірілетін элементтер

Пайдалануды дереу тоқтату

Шығару тақтайшаларынсыз жасалған дәнекерлеу

Аралық арқалықтардың созылған элементтеріндегі жапсарлы жіктер

Пайдалану тоқтатылады. Ақауды жою қажет.

Тереңдігі 1 мм-ден аспайтын негізгі металды кесу.

Түйіспелі тігістер, еңістерді, аспаларды дәнекерлеу, фермалық конструкциялардың тораптары.

Қосылыстың жай-күйін жоғары бақылау жағдайында жол берілетін ақау *

Фермалардың белдіктеріне үзік-үзік фасон тігістері

Арқанның түйіндік тік қабырғаларын белдіктерге бекіту.

Қосылыстың жай-күйін жоғары бақылау жағдайында жол берілетін ақау

Дәнекерлеу жіктерін 50 мм-ден кем шамаға жақындат

Ферма конструкцияларының элементтері.

Қосылыстың жай-күйін жоғары бақылау жағдайында жол берілетін ақау

Күйген тесіктердің, кратерлердің, дәнекерлеу білікшелерінің, қалдырылған монтаждау элементтерінің болуы.

Фермалар мен арқалықтардың созылған элементтері.

Ақау жойылған жағдайда рұқсат етілген ақау.

Бұлдырлар, элементтің бүйір жиектерінің кертпелері.

Фермалар мен арқалықтардың созылған элементтері.

ақауды жою шартымен

Коррозия, жүк көтергіш элементтердің қалыңдығын 10%-тен астам азайту

Барлық негізгі салмақ түсірілетін элементтер

пайдалануды дереу тоқтату

Болаттың соққы тұтқырлығы 15 дж/см. кв жоғары, бірақ 20 дж/см.кв.


0 градус С төмен емес температурада пайдалануға болады

Құрамында көміртегі 0,16 %-тен аспаған кезде күкірт және фосфор мөлшері 0,07 % - тен жоғары, бірақ 0,1 % - тен аспайтын металдың болуы

Дәнекерленген қосылыстар

0 градус С төмен емес температурада жеңіл режимде пайдалануға болады. Құрамында күкірт пен фосфор 0,1 % артық болған кезде пайдалану тоқтатылады

Көміртегі 0,25 %-тен артық

Шегеленген қосылыстар

0 оС-тан төмен емес температурада жеңіл режимде пайдалануға болады. Құрамында күкірт пен фосфор 0,1% артық болған кезде пайдалану тоқтатылады

Көміртегі 0,25 %-тен артық

Дәнекерленген қосылыстар

0 оС-тан төмен емес температурада жеңіл режимде пайдалануға болады және қосылу жағдайын жоғары бақылау

Кремний 0,1 %-тен кем

Дәнекерленген қосылыстар

Жеңіл және орташа режимде 30 оС-тан төмен емес температурада және қосылыстың жай-күйін жоғары бақылаумен пайдалануға болады.

Ескертпе:* Бұл орындарды 6 айда кемінде бір рет вахталық журналға жаза отырып қарауды көздеу қажет

  Қызмет ету мерзімі өткен
монтаждық крандарды одан әрі
пайдалану мүмкіндігін анықтау
мақсатында олардың
техникалық жай-күйіне зерттеп-
қарауды жүргізу жөніндегі
нұсқаулыққа
7-косымша

Бағыттаушы арбашық асты жолдардың түйісулерін тексеру

      Бағыттаушы арбашық асты жолдардың түйіспелерін тексеру түйісу орнындағы саңылауды, сондай-ақ рельстердің жоспарда және биіктігі бойынша бір-біріне қатысты ілінуін анықтауды көздейді (1-сурет)





      1-сурет.

      D - түйісу орнындағы бағыттаушылар арасындағы саңылау (D ≤ 2мм);

      d1 – бағыттаушы жіктердің биіктігі бойынша ығысуы (d1 ≤ 3мм);

      d2 – жоспардағы бағыттаушы буындардың ығысуы (d2 ≤ 3мм).

      f арбашық астындағы бағыттағыштардың бастары белгілерінің айырмашылығы нұсқаулықтың 6-қосымшасының 6 А және 6 Б-суреттерінде келтірілген нивелирлеу графиктерінен алынады.

      f мәні тиісті бөлімдер үшін 2Л және 2П графиктерінен шамалардың айырмашылығы ретінде есептеледі.

      f мәні 3 мм-ден аз немесе оған тең болуы керек.



      2-сурет.

      Арбашық астындағы бағыттағыштардың жағдайын тексеру кезінде сырғанау бетінің тозуы және бүйір бетінің көлбеуі анықталады.

      f тозу мөлшері 5 мм аспауы керек, ал бүйірлік көлбеу a-2,5 мм аспауы керек. Екі өлшеу де сызғыштар арқылы орындалады.



      3-сурет.

  Қызмет ету мерзімі өткен
монтаждық крандарды одан әрі
пайдалану мүмкіндігін анықтау
мақсатында олардың
техникалық жай-күйіне зерттеп-
қарауды жүргізу жөніндегі
нұсқаулыққа
8-косымша

Жүк көтергіш крандардың құрастыру бірліктері бөлшектерінің ақаулары, олар болған кезде бөлшек жарамсыз болады

№ р/н

Бөлшектердің атауы

Бөлшек жарамсыз болатын ақаулар

Ескертулер

1

Мойынтірек

Көрінетін радиалды және өстік люфттер. Жүгіру жолдарында, шарларда немесе роликтерде бояу, пиллинг. Коррозиялық сипаттағы қабыршақты қабыршықтар. Жарықтар мен сынықтар. Жүгіру жолдарында, шарларда немесе роликтерде жүгірудің түстері. Шарлардың немесе роликтердің қиын айналуы, сепараторлардың сынуы. Мойынтіректердің сыртқы сақиналарының ұштары үшін роликтердің шығуы.


2

Барабандар

Кез-келген сипаттағы және орналасудағы жарықтар. Ұзындығы бір орамнан асатын биіктігі бойынша 2 мм ойық жотасының кесілуі немесе тозуы. Ағынның бейіні бойынша тозуы 2 мм ағынның түбі бойынша қабырға қалыңдығын 20 % - дан астам азайту.


3

Тегершіктер, тісті дөңгелектер, муфталар, бұрамдықты доңғалақ

Тіс сынықтары. Кез-келген мөлшердегі және орналасудағы жарықтар. Тістің қалыңдығы бойынша тозуы:
- көтеру механизмі, 15 %-тен астам
- бұрылу механизмі, 20 %-дан астам
- ашық берілістер, 25 %-тен астам
Тістің қалыңдығынан 5 % - дан астам тереңдікте жұмыс бетінің 30 % - дан астамын бояу. Тіс басының қалыңдығы 0,2 беріліс модулінен асады.


4

Біліктер мен өстер

Кез-келген мөлшердегі және орналасудағы жарықтар. Мойынтіректер астындағы қону беттерінің тозуы. Тексеру кезінде тозу байқалады. Ығысу, ұсақтау, шлицтердің сынуы, шлицтерді ұсақтау. Кілттің ойықтарының бүйір беттерін тегістеу, жылжыту. Бірнеше бұранданың жіптерін бұзу.

Қондыру беті мойынтіректің ішкі сақинасын қолмен айналдырған жағдайда тозған деп танылады.

5

Тежегіш шкивтер

Жұмыс және қону беттеріне шығатын жарықтар мен сынықтар. Жұмыс беттерінің тозуы, тәуекелдер, жиек қалыңдығының 15 %-тен астамға азаюы, тереңдігі 2 мм-ден асатын толқындар.


6

Тежегіш төсемдер

Тойтармалар үшін тесіктерге сәйкес келетін жарықтар мен қоқыстар. Тежегіш төсемнің бастапқы қалыңдығының 1/3 асатын тозуы. Жапқыштардың қалыңдығы бойынша тойтармалардың бастиектеріне дейін тозуы.


7

Редукторлардың корпустары

Коннекторлардың, тесіктердің және май ваннасының қону беттерінің бетіндегі кез-келген мөлшердегі және орналасудағы жарықтар. Табандардың, фланецтердің сынықтары. Мойынтіректер үшін тесіктердің тозуы

Мойынтірек сақинасын айналдыру мүмкін болған жағдайда тесік тозған деп танылады

8

Блоктар

Ағын радиусының 30 %-тен астам тереңдігі бойынша блок ағынының тозуы. Ұзындығы 75 мм-ден асатын ребордтың ішінара сынықтары.


9

Арқан

Бір немесе одан да көп жіптердің үзілуі. Қағидалардың 8-қосымшасында айтылған сымдардың үзілуі және басқа да ақаулар


10

Бұрандалы бөлшектер

Екіден көп жіпті үзу, жіпті жылжыту. Тексеру кезінде жіптердің тозуы байқалады. Кілттің бетін тегістеу. Тұтас жіп коррозиясы.


11

Серіппелер

Сынуы, жарықтар қабаттасу. Құрастыру қондырғысының жұмысын бұзатын қалдық деформация.


12

Серіппелі шайбалар. Тоқтатқыш сым. Шплинттер.

Бөлшектеу кезінде алынған жағдайда техникалық жай-күйіне қарамастан жарамсыз деп танылады.