ИПС "Әділет"

В соответствии с подпунктом 113) пункта 15 Положения о Министерстве здравоохранения Республики Казахстан, утвержденного постановлением Правительства Республики Казахстан от 17 февраля 2017 года № 71 ПРИКАЗЫВАЮ:

Сноска. Преамбула – в редакции приказа и.о. Министра здравоохранения РК от 04.05.2024 № 18 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. Утвердить прилагаемые Санитарные правила "Санитарно-эпидемиологические требования к санитарно-защитным зонам объектов, являющихся объектами воздействия на среду обитания и здоровье человека".

2. Признать утратившим силу приказ Министра национальной экономики Республики Казахстан от 20 марта 2015 года № 237 "Об утверждении Санитарных правил "Санитарно-эпидемиологические требования по установлению санитарно-защитной зоны производственных объектов" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 11124).

3. Комитету санитарно-эпидемиологического контроля Министерства здравоохранения Республики Казахстан в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства здравоохранения Республики Казахстан после его официального опубликования;

3) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан представление в Юридический департамент Министерства здравоохранения Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 1) и 2) настоящего пункта.

4. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра здравоохранения Республики Казахстан.

5. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Исполняющий обязанности
Министра здравоохранения
Республики Казахстан

Ж. Буркитбаев

"СОГЛАСОВАН"
Министерство сельского хозяйства
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН"
Министерство индустрии
и инфраструктурного развития
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН"
Министерство обороны
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН"
Министерство торговли и интеграции
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН"
Министерство по чрезвычайным ситуациям
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН"
Комитет Национальной Безопасности
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН"
Министерство внутренних дел
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН"
Министерство энергетики
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН"
Министерство экологии,
геологии и природных ресурсов
Республики Казахстан

Утверждены приказом
Исполняющий обязанности
Министра здравоохранения
Республики Казахстан
от 11 января 2022 года
№ ҚР ДСМ-2

Санитарные правила "Санитарно-эпидемиологические требования к санитарно-защитным зонам объектов, являющихся объектами воздействия на среду обитания и здоровье человека"

Глава 1. Общие положения

1. Настоящие Санитарные правила "Санитарно-эпидемиологические требования к санитарно-защитным зонам объектов, являющихся объектами воздействия на среду обитания и здоровье человека" (далее – Санитарные правила) разработаны в соответствии с подпунктом 113) пункта 15 Положения о Министерстве здравоохранения Республики Казахстан, утвержденного постановлением Правительства Республики Казахстан от 17 февраля 2017 года № 71 (далее – Положение) и определяют санитарно-эпидемиологические требования к санитарно-защитным зонам (далее – СЗЗ) объектов, являющихся объектами (источниками) воздействия на среду обитания и здоровье человека (далее – объект).

Сноска. Пункт 1 – в редакции приказа и.о. Министра здравоохранения РК от 04.05.2024 № 18 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

2. В настоящих Санитарных правилах используются следующие термины и определения:

1) среда обитания человека (далее – среда обитания) – совокупность природных, антропогенных и социальных факторов среды (природной и искусственной), определяющих условия жизнедеятельности человека;

2) установленная (окончательная) санитарно-защитная зона – территория СЗЗ, определяемая на основании результатов годичного цикла натурных исследований и измерений для подтверждения расчетной (предварительной) СЗЗ;

3) расчетная (предварительная) санитарно-защитная зона (далее – предварительная (расчетная) СЗЗ) – территория СЗЗ, определяемая на основании проекта с расчетами рассеивания загрязнения атмосферного воздуха, физического (шум, вибрация, неионизирующие излучения) и (или) радиационного воздействия на здоровье человека;

4) санитарно-защитная зона – территория, отделяющая зоны специального назначения, а также промышленные организации и другие производственные, коммунальные и складские объекты в населенном пункте от близлежащих селитебных территорий, зданий и сооружений жилищно-гражданского назначения в целях ослабления воздействия на них неблагоприятных факторов;

5) оценка риска – обоснование вероятности проникновения и распространения возбудителей или переносчиков инфекционных и паразитарных заболеваний, а также негативного воздействия факторов среды обитания на состояние здоровья населения и связанных с этим потенциальных медико-биологических и экономических последствий (далее – оценка риска для жизни и здоровья населения).

Глава 2. Санитарно-эпидемиологические требования к санитарно-защитным зонам объектов, являющихся объектами воздействия на среду обитания и здоровье человека

3. Санитарно-эпидемиологические требования к СЗЗ объектов, являющихся объектами воздействия на среду обитания и здоровье человека включают в себя:

1) требования к установлению СЗЗ и санитарных разрывов;

2) требования к проектированию СЗЗ и санитарных разрывов;

3) требования к режиму территории и озеленению СЗЗ и санитарных разрывов.

4. СЗЗ устанавливается вокруг объектов, являющихся объектами (источниками) воздействия на среду обитания и здоровье человека, с целью обеспечения безопасности населения, размер которой обеспечивает уменьшение воздействия загрязнения на атмосферный воздух (химического, биологического, физического) до значений, установленных гигиеническими нормативами, утверждаемых согласно подпункту 113) пункта 15 Положения (далее – гигиенические нормативы), а для объектов I и II класса опасности – как до значений, установленных гигиеническими нормативами, так и до величин приемлемого риска для здоровья населения. По своему функциональному назначению СЗЗ является защитным барьером, обеспечивающим уровень безопасности населения при эксплуатации объекта в штатном режиме.

Сноска. Пункт 4 – в редакции приказа и.о. Министра здравоохранения РК от 04.05.2024 № 18 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

5. Объектами (источниками) воздействия на среду обитания и здоровье человека являются объекты, для которых уровни создаваемого загрязнения за пределами территории (промышленной площадки) объекта превышают 0,1 предельно-допустимую концентрацию (далее – ПДК) и (или) предельно-допустимый уровень (далее – ПДУ) или вклад в загрязнение жилых зон превышает 0,1 ПДК.

6. Минимальные размеры СЗЗ объектов устанавливаются в соответствии с приложением 1 к настоящим Санитарным правилам.

В зависимости от класса опасности объектов, в соответствии с приложением 1 к настоящим Санитарным правилам предусмотрены следующие размеры СЗЗ:

1) объекты I класса опасности от 1000 метров (далее – м) и более;

2) объекты II класса опасности от 500 м до 999 м;

3) объекты III класса опасности от 300 м до 499 м;

4) объекты IV класса опасности от 100 м до 299 м;

5) объекты V класса опасности от 50 м до 99 м.

7. Для объектов, не включенных в приложение 1 к настоящим Санитарным правилам, минимальный размер СЗЗ устанавливается в каждом конкретном случае (в том числе при выборе земельного участка), с расчетами ожидаемого загрязнения атмосферного воздуха (с учетом фоновых концентраций загрязняющих веществ в атмосферном воздухе (далее – фоновая концентрация)), уровней физического воздействия и оценкой риска для жизни и здоровья населения (для объектов I и II класса опасности), а также изучения аналогов отрицательных и положительных эффектов воздействия на среду обитания и здоровье человека.

К фоновой концентрации относится концентрация загрязняющего вещества в единице объема атмосферного воздуха, рассчитываемая по данным наблюдений за состоянием атмосферного воздуха конкретной территории и обусловленная влиянием всех источников выбросов на данной территории, включая трансграничное загрязнение атмосферного воздуха.

8. СЗЗ обосновывается проектом СЗЗ, с расчетами ожидаемого загрязнения атмосферного воздуха (с учетом фоновых концентраций) и уровней физического воздействия на атмосферный воздух и подтверждается результатами натурных исследований и измерений.

Проекты СЗЗ разрабатываются для объектов, являющихся объектами (источниками) воздействия на среду обитания и здоровье человека для обоснования размеров СЗЗ, в диапазонах, указанных в пункте 6 настоящих Санитарных правил.

9. Предварительные (расчетные) размеры СЗЗ для новых, проектируемых и действующих объектов устанавливаются согласно приложению 1 к настоящим Санитарным правилам, с разработкой проектной документации по установлению СЗЗ.

Для действующих объектов ввиду исторически сложившейся застройки допускается уменьшение размеров СЗЗ, в соответствии с пунктом 26 настоящих Санитарных правил, без установления предварительных (расчетных) размеров СЗЗ.

Расчетные размеры СЗЗ для объектов, не включенных в приложение 1 к настоящим Санитарным правилам устанавливаются расчетным методом, на основании проектной документации, с расчетами рассеивания загрязнения атмосферного воздуха и уровней физического воздействия на атмосферный воздух (шум, вибрация, ЭМП) и оценкой риска для жизни и здоровья населения (для объектов I и II класса опасности).

Установленная (окончательная) СЗЗ, определяется на основании годичного цикла натурных исследований для подтверждения расчетных параметров (ежеквартально по приоритетным показателям, в зависимости от специфики производственной деятельности на соответствие по среднесуточным и максимально-разовым концентрациям) и уровням физического воздействия (шум, вибрация, ЭМП, при наличии источника) на границе СЗЗ объекта и за его пределами (ежеквартально) в течении года, с получением санитарно-эпидемиологического заключения.

В срок не более одного года со дня ввода объекта в эксплуатацию, хозяйствующий субъект соответствующего объекта обеспечивает проведение исследований (измерений) атмосферного воздуха, уровней физического и (или) биологического воздействия на атмосферный воздух для подтверждения предварительного (расчетного) СЗЗ.

Сноска. Пункт 9 – в редакции приказа и.о. Министра здравоохранения РК от 04.05.2024 № 18 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

10. Проект СЗЗ и оценка риска для жизни и здоровья населения разрабатывается и утверждается специализированными организациями и согласовывается с заказчиком. Выполнение мероприятий, включая качество, достоверность и полноту разработанного проекта обеспечивает заказчик и разработчик проектной документации.

11. Критерием для определения размера СЗЗ является одновременное соблюдение следующих условий: не превышение на ее внешней границе и за ее пределами концентрации загрязняющих веществ ПДК по максимально разовым и среднесуточным показателям или ориентировочный безопасный уровень воздействия (далее – ОБУВ) для атмосферного воздуха населенных мест и (или) ПДУ физического воздействия, а также результаты оценки риска для жизни и здоровья населения (для объектов I и II класса опасности).

Сноска. Пункт 11 – в редакции приказа и.о. Министра здравоохранения РК от 04.05.2024 № 18 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

12. Объекты, являющиеся источниками воздействия на среду обитания и здоровье человека, отделяются СЗЗ от производственного объекта до жилой застройки, ландшафтно-рекреационных зон, площадей (зон) отдыха, территорий курортов, санаториев, домов отдыха, стационарных лечебно-профилактических и оздоровительных организаций, спортивных организаций, детских площадок, образовательных и детских организаций, территорий садоводческих товариществ и коттеджной застройки, коллективных или индивидуальных дачных и садово-огородных участков.

Сноска. Пункт 12 – в редакции приказа и.о. Министра здравоохранения РК от 04.05.2024 № 18 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

13. Для автомагистралей, линий железнодорожного транспорта, наземных участков метрополитена, а также вдоль стандартных маршрутов полета в зоне взлета и посадки воздушных судов, запусков космических аппаратов от проекции на поверхность земли устанавливается расстояние от объекта, которое имеет режим СЗЗ и обеспечивающее снижение от химического, биологического и физического воздействия до значений установленных гигиеническими нормативами (далее – санитарный разрыв).

Величина санитарных разрывов устанавливается в каждом конкретном случае на основании расчетов рассеивания выбросов загрязняющих веществ в атмосферный воздух и уровней физического воздействия (шума, вибрации, ЭМП и другие физические факторы).

При установлении санитарного разрыва, в том числе для объектов, указанных в приложениях 2-8 настоящих Санитарных правил не требуется разработка проекта обоснования санитарного разрыва, за исключением санитарных разрывов вдоль стандартных маршрутов полета в зоне взлета и посадки воздушных судов, запусков космических аппаратов (санитарный разрыв устанавливается последовательно, в соответствии с требованиями, указанными в пункте 9 настоящих Санитарных правил).

Сноска. Пункт 13 – в редакции приказа и.о. Министра здравоохранения РК от 04.05.2024 № 18 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

14. Для открытых стоянок легковых автомобилей (паркингов), гаражей, моек легковых автомобилей, объектов по ремонту и (или) техническому обслуживанию легковых автомобилей; объектов воздушных линий электропередач (далее – ВЛЭ); подземных и наземных магистральных газопроводов, не содержащих сероводород; трубопроводов для сжиженных углеводородных газов; магистральных трубопроводов для транспортирования нефти; компрессорных и нефтеперекачивающих станций; убойных пунктов и убойных площадок создаются минимальные санитарные разрывы.

15. Минимальные санитарные разрывы от открытых стоянок (паркингов), гаражей, моек автомобилей, объектов по ремонту и (или) технического обслуживания для легковых автомобилей до объектов застройки, приведены в приложении 2 к настоящим Санитарным правилам.

16. Минимальные санитарные разрывы для подземных и наземных магистральных газопроводов, не содержащих сероводород, приведены в приложении 3 к настоящим Санитарным правилам.

17. Минимальные санитарные разрывы от трубопроводов для сжиженных углеводородных газов, приведены в приложении 4 к настоящим Санитарным правилам.

18. Минимальные санитарные разрывы от магистральных трубопроводов для транспортирования нефти, приведены в приложении 5 к настоящим Санитарным правилам.

19. Минимальные санитарные разрывы от компрессорных станций, приведены в приложении 6 к настоящим Санитарным правилам.

20. Минимальные санитарные разрывы от нефтеперекачивающих станций, приведены в приложении 7 к настоящим Санитарным правилам.

21. Минимальные санитарные разрывы от убойных пунктов и убойных площадок, приведены в приложении 8 к настоящим Санитарным правилам.

22. Объекты социальной инфраструктуры, встроенные в жилые комплексы (мойки легковых автомобилей с количеством постов до 5 включительно; химчистки и прачечные производительностью не более 75 килограмм в смену, паркинги) не требует разработки проекта и организации СЗЗ.

23. Размер санитарных разрывов от населенного пункта до сельскохозяйственных полей, обрабатываемых пестицидами авиационным способом, составляет не менее 2000 м.

24. Вокруг аэропортов, аэродромов, вертодромов в каждом конкретном случае на основании расчетов рассеивания загрязнения атмосферного воздуха и уровней физического воздействия на атмосферный воздух (шум, вибрация, ЭМП и другие физические факторы), а также на основании результатов натурных исследований и измерений, оценки риска для жизни и здоровья населения (для объектов I и II класса опасности) устанавливается специальная территория с особым режимом использования (СЗЗ и санитарный разрыв), размер которой обеспечивает уменьшение воздействия загрязнения на атмосферный воздух (химического, биологического, физического) до значений, установленных гигиеническими нормативами.

Выполнение мероприятий, включая организацию и проведение расчетов, натурных исследований и измерений, оценки риска для жизни и здоровья населения (для объектов I и II класса опасности) обеспечивают собственники аэродромов и вертодромов.

25. Натурные исследования загрязняющих веществ в атмосферном воздухе и измерений уровня физического воздействия на атмосферный воздух на территории СЗЗ, санитарных разрывов и на их границе, а также в селитебной (жилой) зоне осуществляются производственными лабораториями, организациями в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения и (или) иными лабораториями, аккредитованными в соответствии с законодательством Республики Казахстан об аккредитации в области оценки соответствии.

26. Изменение (увеличение, уменьшение) размеров СЗЗ для действующих объектов осуществляется путем получения санитарно-эпидемиологического заключения на проект СЗЗ, разработанного согласно требованиям к составу проекта СЗЗ определенных приложением 9 к настоящим Санитарным правилам и на основании:

1) объективных доказательств достижения уровня химического, биологического загрязнения атмосферного воздуха на атмосферный воздух до ПДК на границе СЗЗ и за ее пределами по материалам систематических лабораторных наблюдений в течении года на соответствие показателей по среднесуточным и максимально-разовым концентрациям (не менее пятидесяти дней исследований на каждый ингредиент в отдельной точке) по приоритетным показателям, в зависимости от специфики производственной деятельности;

2) объективных доказательств достижения уровня физического воздействия соблюдения уровней физического воздействия до ПДУ (шум, вибрация, ЭМП) по материалам лабораторных наблюдений на границе СЗЗ объекта и за его пределами на ежеквартальной основе в течении года;

3) для объектов I и II классов опасности проведение оценки риска для жизни и здоровья населения;

4) учета фоновых концентраций на соответствующей административно-территориальной единице (при наличии автоматизированных станций мониторинга атмосферного воздуха в данной местности);

5) изменения состава и перепрофилирования объектов;

6) использования наилучших доступных техник, внедрения передовых технологических решений, эффективных очистных сооружений и других, направленных на сокращение уровней воздействия на среду обитания.

Действующим объектом, подлежащим изменению СЗЗ является объект, функционирующий более 1 года.

Сноска. Пункт 26 – в редакции приказа и.о. Министра здравоохранения РК от 04.05.2024 № 18 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

27. Временное сокращение объема производства не является основанием для изменения, установленного размера СЗЗ для максимальной проектной или фактически достигнутой мощности объекта.

28. Размер СЗЗ действующих объектов увеличивается по сравнению с установленным, при невозможности обеспечения техническими и технологическими средствами на границе СЗЗ нормативных уровней по любому фактору воздействия, полученному расчетным путем и (или) по результатам натурных исследований, измерений физических факторов. Оценка ситуации осуществляется по среднегодовым значениям измеренного параметра за последние три года эксплуатации объекта.

29. СЗЗ для действующих объектов I и II классов опасности, для объектов, не включенных в приложение 1 к настоящим Санитарным правилам, в том числе с новыми, недостаточно изученными технологиями, не имеющими аналогов в стране и за рубежом устанавливается Главными государственными санитарными врачами на соответствующих территориях и транспорте (области, города республиканского значения, столицы) или его заместителями, а также должностными лицами структурных подразделений Министерства обороны Республики Казахстан, органов национальной безопасности и внутренних дел, осуществляющими деятельность в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения (далее – должностные лица, осуществляющие деятельность в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения).

СЗЗ для действующих объектов III, IV и V классов опасности устанавливается Главными государственными санитарными врачами на соответствующих территориях и транспорте (района и города) или его заместителями, а также должностными лицами, осуществляющими деятельность в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения.

Предварительная (расчетная) СЗЗ для проектируемых объектов устанавливается экспертами, аттестованными в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности в составе комплексной вневедомственной экспертизы.

Сноска. Пункт 29 – в редакции приказа и.о. Министра здравоохранения РК от 04.05.2024 № 18 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

30. Изменение размеров СЗЗ для действующих объектов I, II, III, IV и V класса опасности осуществляется Главными государственными санитарными врачами на соответствующих территориях и транспорте (области, города республиканского значения, столицы) или его заместителями, а также должностными лицами, осуществляющими деятельность в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения.

Сноска. Пункт 30 – в редакции приказа и.о. Министра здравоохранения РК от 04.05.2024 № 18 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

31. Размеры СЗЗ для объектов, являющихся источниками факторов физического воздействия на население, устанавливаются на основании акустических расчетов с учетом места расположения источников и характера создаваемого ими шума, вибрации, ЭМП и других физических факторов. Для установления размеров СЗЗ расчетные параметры подтверждаются натурными измерениями факторов физического воздействия на атмосферный воздух.

32. Размеры СЗЗ определяются в соответствии с действующими гигиеническими нормативами ПДУ шума, вибрации, электромагнитных излучений, инфразвука, рассеянного лазерного излучения и других физических факторов на внешней границе СЗЗ.

33. В целях защиты населения от воздействия электрического поля, создаваемого ВЛЭ устанавливается санитарный разрыв вдоль трассы высоковольтной линии, за пределами которого напряженность электрического поля не превышает 1 киловольт на метр (кВ/м).

Для вновь проектируемых ВЛЭ, а также зданий и сооружений принимаются границы санитарных разрывов вдоль трассы ВЛЭ с горизонтальным расположением проводов и без средств снижения напряженности электрического поля по обе стороны от нее на следующих расстояниях от проекции на землю крайних фазных проводов в направлении, перпендикулярном к ВЛЭ:

1) 25 м – для ВЛЭ напряжением 220 киловольт (далее – кВ) включительно;

2) 30 м – для ВЛЭ напряжением 500 кВ включительно;

3) 40 м – для ВЛЭ напряжением 750 кВ включительно;

4) 55 м – для ВЛЭ напряжением 1150 кВ включительно.

Сноска. Пункт 33 – в редакции приказа и.о. Министра здравоохранения РК от 04.05.2024 № 18 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

34. В границах санитарных разрывов ВЛЭ не допускается размещение жилых и общественных зданий и сооружений.

35. Установление и изменение размера СЗЗ в местах размещения передающих радиотехнических объектов проводится в соответствии с санитарно-эпидемиологическими требованиями к радиотехническим объектам, утверждаемыми согласно подпункту 113) пункта 15 Положения.

Сноска. Пункт 35 – в редакции приказа и.о. Министра здравоохранения РК от 04.05.2024 № 18 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 1. Санитарно-эпидемиологические требования к проектированию санитарно-защитных зон

36. Проектирование СЗЗ осуществляется на всех этапах разработки предпроектной и проектной документации (градостроительной документации, проектов строительства, реконструкции или технического перевооружения действующего объекта и (или) группы объектов, объединенных в территориальный промышленный комплекс (промышленный узел)). Проектирование и обоснование размеров СЗЗ осуществляется хозяйствующим субъектом соответствующих объектов в соответствии с требованиями, изложенными в настоящих Санитарных правилах.

Обоснование размера СЗЗ является подтверждением размера СЗЗ, определяемого на полную проектную мощность объекта для работы в штатном режиме, наиболее неблагоприятных условий рассеивания выбросов, изучения аналогов отрицательных и положительных эффектов воздействия на среду обитания и здоровье человека.

37. В предпроектной и проектной документации обоснования СЗЗ на строительство новых, реконструкцию или техническое перевооружение действующих объектов предусматриваются мероприятия и средства на организацию и озеленение СЗЗ.

38. В проект СЗЗ включаются материалы в соответствии с требованиями к составу проекта СЗЗ приведенных приложением 9 к настоящим Санитарным правилам.

39. Границы СЗЗ устанавливаются от крайних источников химического, биологического и (или) физического воздействия. При отсутствии информации о точном месторасположении источников воздействия при выборе земельного участка граница СЗЗ устанавливается от границы земельного участка, до ее внешней границы в заданном направлении.

Границой СЗЗ является линия, ограничивающая территорию СЗЗ, за пределами которой вредное химическое, биологическое и физическое воздействие объекта не превышает значений установленных гигиеническими нормативами.

40. В зависимости от характеристики выбросов для объекта, по которым ведущим для установления СЗЗ фактором является химическое загрязнение атмосферного воздуха, размер СЗЗ устанавливается от источника выбросов загрязняющих веществ и (или) от границы территории (промышленной площадки) объекта.

От границы территории (промышленной площадки) объекта:

1) от организованных и неорганизованных источников при наличии технологического оборудования на открытых площадках;

2) в случае организации производства с источниками, рассредоточенными по территории (промышленной площадки) объекта;

3) при наличии наземных и низких источников, холодных выбросов средней высоты.

От источников выбросов: при наличии высоких, средних источников нагретых выбросов.

41. Для действующих объектов, являющихся источниками загрязнения среды обитания, допускается проведение реконструкции или перепрофилирование производств, при условии снижения всех видов воздействия на среду обитания до ПДК с учетом эффекта суммарного действия вредных веществ, при химическом и биологическом воздействии и ПДУ при воздействии физических факторов.

42. В случае несовпадения размера предварительной (расчетной) СЗЗ и полученной на основании оценки риска для жизни и здоровья населения (для объектов I и II класса опасности), натурных исследований и измерений химического, биологического и физического воздействия на атмосферный воздух, решение по размеру СЗЗ принимается по варианту, обеспечивающему наибольшую безопасность для жизни и здоровья населения.

43. Для групп объектов одного субъекта, объединенных в территориальный промышленный комплекс (промышленный узел), устанавливается единый расчетный и окончательно установленный размер СЗЗ с учетом суммарных выбросов загрязняющих веществ в атмосферный воздух и физического воздействия объектов, входящих в территориальный промышленный комплекс (промышленный узел). Оценка риска для жизни и здоровья населения проводится для групп объектов, в состав которых входят объекты I и II классов опасности.

Для объектов, входящих в состав территориальный промышленный комплекс (промышленный узел), допускается устанавливать размер СЗЗ индивидуально для каждого объекта, а окончательный размер СЗЗ всей территории (промышленной площадки) объекта (субъекта) принимается по максимальному размеру СЗЗ.

44. Реконструкция, техническое перевооружение объектов проводится при наличии проектов СЗЗ с расчетами ожидаемого загрязнения атмосферного воздуха, физического воздействия на атмосферный воздух и оценки риска для жизни и здоровья населения (для объектов I и II класса опасности). После окончания реконструкции и ввода объекта в эксплуатацию расчетные параметры подтверждаются результатами натурных исследований и измерений физических факторов воздействия на атмосферный воздух.

45. Обязательным условием современного промышленного проектирования является внедрение передовых ресурсосберегающих, безотходных и малоотходных технологических решений, позволяющих максимально сократить или избежать поступлений вредных химических или биологических компонентов выбросов в атмосферный воздух, почву и водоемы, предотвратить или снизить воздействие физических факторов до гигиенических нормативов и ниже.

46. Разрабатываемые в проектах строительства и реконструкции вновь применяемые технологические и технические решения обосновываются результатами опытно-промышленных испытаний, при проектировании производств на основе новых технологий данными опытно-экспериментальных производств, материалами зарубежного опыта по созданию подобного производства.

Параграф 2. Санитарно-эпидемиологические требования к режиму территории и озеленению санитарно-защитной зоны

47. В границах СЗЗ объекта (в том числе территории объекта, от которого устанавливается СЗЗ) размещаются здания и сооружения для обслуживания работников объекта и для обеспечения его деятельности:

1) нежилые помещения для дежурного аварийного персонала, помещения для пребывания работающих по вахтовому методу;

2) пожарные депо, бани, прачечные, объекты торговли и общественного питания, гаражи, площадки и сооружения для хранения общественного и индивидуального транспорта, автозаправочные станции, общественные и административные здания, конструкторские бюро, учебные заведения, поликлиники, научно-исследовательские лаборатории, спортивно-оздоровительные сооружения закрытого типа;

3) местные и транзитные коммуникации, линии электропередач, электроподстанции, нефте- и газопроводы, артезианские скважины для технического водоснабжения, водоохлаждающие сооружения для подготовки технической воды, насосные станции водоотведений, сооружения оборотного водоснабжения;

4) при обосновании размещаются сельскохозяйственные угодья для выращивания технических культур, неиспользуемых в качестве продуктов питания.

48. В границах СЗЗ объектов (в том числе территории объекта, от которого устанавливается СЗЗ) размещаются здания и сооружения для обслуживания работников объекта и для обеспечения его деятельности, указанные в пункте 47 настоящих Санитарных правил, за исключением:

1) жилые здания, включая вновь строящуюся жилую застройку;

2) ландшафтно-рекреационные зоны, площадки (зоны) отдыха, территории курортов, санаториев и домов отдыха;

3) создаваемые и организующиеся территории садоводческих товариществ и коттеджной застройки, коллективных или индивидуальных дачных и садово-огородных участков;

4) спортивные сооружения, детские площадки, образовательные и детские организации, лечебно-профилактические и оздоровительные организации общего пользования;

5) объекты по выращиванию сельскохозяйственных культур, используемых в качестве продуктов питания.

Сноска. Пункт 48 – в редакции приказа и.о. Министра здравоохранения РК от 04.05.2024 № 18 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

49. В границах СЗЗ и на территории объектов других отраслей промышленности размещаются здания и сооружения для обслуживания работников объекта и для обеспечения его деятельности, указанные в пункте 47 настоящих Санитарных правил, за исключением:

1) объектов по производству лекарственных веществ, лекарственных средств и (или) лекарственных форм, склады сырья и полупродуктов для фармацевтических объектов;

2) объектов пищевых отраслей промышленности, оптовых складов продовольственного сырья и пищевых продуктов;

3) комплексов водопроводных сооружений для подготовки и хранения питьевой воды.

50. СЗЗ для объектов IV и V классов опасности максимальное озеленение предусматривает – не менее 60 процентов (далее – %) площади, СЗЗ для объектов II и III классов опасности – не менее 50 % площади, СЗЗ для объектов I класса опасности – не менее 40 % площади, с обязательной организацией полосы древесно-кустарниковых насаждений со стороны жилой застройки.

При невозможности выполнения указанного удельного веса озеленения площади СЗЗ (при плотной застройке объектами, а также при расположении объекта на удалении от населенных пунктов, в пустынной и полупустынной местности), допускается озеленение свободных от застройки территорий и территории ближайших населенных пунктов, по согласованию с местными исполнительными органами, с обязательным обоснованием в проекте СЗЗ.

При выборе газоустойчивого посадочного материала и проведении мероприятий по озеленению учитываются природно-климатические условия района расположения предприятия.

51. В границах СЗЗ объектов пищевых отраслей промышленности, оптовых складов продовольственного сырья и пищевой продукции, производства лекарственных веществ, лекарственных средств и (или) лекарственных форм, складов сырья и полупродуктов для фармацевтических объектов допускается размещение новых профильных, однотипных объектов, при исключении взаимного негативного воздействия на продукцию, среду обитания и здоровье человека.

52. Автомагистраль, расположенная в границах СЗЗ объекта или прилегающая к СЗЗ не включается в ее размер, а выбросы автомагистрали учитываются в фоновом загрязнении при обосновании размера СЗЗ.

53. СЗЗ или какая-либо ее часть не используется как резервная территория объекта для расширения жилой зоны, размещения коллективных или индивидуальных дачных и садово-огородных участков.

Часть СЗЗ рассматривается как резервная территория объекта для расширения производственной зоны при условии наличия проекта обоснования соблюдения ПДК и (или) ПДУ на внешней границе существующей СЗЗ.

Приложение 1
к Санитарным правилам
"Санитарно-эпидемиологические
требования к санитарно-защитным
зонам объектов, являющихся
объектами воздействия
на среду обитания
и здоровье человека"

Минимальные размеры санитарно-защитных зон объектов

Раздел 1. Химические объекты и производства

1. Класс I – СЗЗ 1000 метров (далее – м):

1) производство связанного азота (аммиака, азотной кислоты, азотнотуковых и других удобрений).

Комбинаты по производству аммиака, азотосодержащих соединений (мочевина, тиомочевина, гидразин и его производные и другие), азотно- туковых, фосфатных, концентрированных минеральных удобрений, азотной кислоты и другие требуют расширенной СЗЗ;

2) производство продуктов и полупродуктов анилино-красочной промышленности бензольного н эфирного ряда – анилина, нитробензола, нитроанилина, алкилбензола, нитрохлорбензола, фенола, ацетона, хлорбензола и другие;

3) производство полупродуктов нафталенового и антраценового рядов – бетанафтола, аш-кислоты, фенилперикислоты, перикислоты, антрахинона, фталиевого ангидрида и другие;

4) производство целлюлозы и полуцеллюлозы по кислому сульфитному и бисулъфитному или моносульфитному способам на основе сжигания серы или других серосодержащих материалов, а также производство целлюлозы по сульфатному способу (сульфат-целлюлозы);

5) производство хлора электролитическим путем, полу продуктов и продуктов на основе хлора;

6) производство редких металлов методом хлорирования (в том числе титаномагниевые, магниевые);

7) производство искусственных и синтетических волокон (вискозного, капронового, лавсана, нитрона и целлофана);

8) производство диметилтерефталата;

9) производство капролактама;

10) производство сероуглерода;

11) производство продуктов и полупродуктов для синтетических полимерных материалов;

12) производство мышьяка и его соединений;

13) производство по переработке нефти, попутного нефтяного и природного газа.

При переработке углеводородного сырья с содержанием соединений серы выше 1% (весовых) СЗЗ обоснованно увеличивают;

14) производство пикриновой кислоты;

15) производство фтора, фтористого водорода, полупродуктов и продуктов на их основе (органических, неорганических);

16) производство по переработке горючих сланцев;

17) производство сажи;

18) производство фосфора (желтого, красного) и фосфорорганических соединений (в том числе тиофоса, карбофоса, меркаптофоса);

19) производство суперфосфатных удобрений;

20) производство карбида кальция, ацетилена из карбида кальция и производных на основе ацетилена;

21) производство искусственного и синтетического каучука;

22) производство синильной кислоты, органических полупродуктов и продуктов на ее основе (в том числе ацетонциангидрина, этиленциан-гидрина, эфиров метакриловой и акриловой кислот, диизоцианатов); производство цианистых солеи (в том числе калия, натрия, меди), цианплава, дицианамида, цианамида кальция;

23) производство ацетилена из углеводородных газов и продуктов на его основе;

24) производство синтетических химико-фармацевтических и лекарственных препаратов;

25) производство синтетических жирных кислот, высших жирных спиртов прямым окислением кислородом;

26) производство меркаптанов, централизованные установки одорирования газа меркаптанами, склады одоранта;

27) производство хрома, хромового ангидрида и солеи на их основе;

28) производство сложных эфиров;

29) производство фенолформальдегидных, полиэфирных, эпоксидных и других искусственных смол;

30) производство метионина;

31) производство карбонилов металлов;

32) производство битума и других продуктов из остатков перегона каменноугольного дегтя, нефти, хвои (гудрона, полугудрона и прочие);

33) производство бериллия;

34) производство синтетических спиртов (бутилового, пропилового, изопропилового, амилового);

35) производство по гидрометаллургии вольфрама, молибдена, кобальта;

36) производство кормовых аминокислот (кормового лизина, премиксов);

37) производство пестицидов;

38) производство боеприпасов, взрывчатых веществ, склады и полигоны;

39) производство алифатических аминов (в том числе моно-ди-три-метиламины, диэтил-триэтиламины) и продуктов на их основе (в том числе симазина);

40) отвалы, хвостохранилища и шламонакопители химических производств.

2. Класс II – СЗЗ 500 м:

1) производство брома, полупродуктов и продуктов на его основе (органических, неорганических);

2) производство газов (светильного, водяного, генераторного, нефтяного);

3) станции подземной газификации угля;

4) производство органических растворителей и масел (в том числе бензола, толуола, ксилола, нафтола, крезола, антрацена, фенантрена, акридина, карбозола);

5) объекты по переработке каменного угля и продуктов на его основе (в том числе каменноугольного пека, смол);

6) объекты по химической переработке торфа;

7) производство серной кислоты, олеума, сернистого газа;

8) производство соляной кислоты;

9) производство синтетического этилового спирта по сернокислотному способу или способу прямой гидратации;

10) производство фосгена и продуктов на его основе (в том числе парофоров);

11) производство кислот: аминоэнантовой, аминоундекановой, аминопеларгоновой, тиодивалериановой, изофталевой;

12) производство нитрита натрия, тионилхлорида, углеаммонийных солеи, аммония углекислого;

13) производство диметилформамида;

14) производство этиловой жидкости;

15) производство катализаторов;

16) производство сернистых органических красителей;

17) производство калийных солей;

18) производство искусственной кожи с применением летучих органических растворителей;

19) производство кубовых красителей всех классов азотолов и азоаминов;

20) производство окиси этилена, окиси пропилена, полиэтилена, полипропилена;

21) производство 3,3-ди(хлорметил)оксоциклобутана, поликарбоната, сополимеров этилена с пропиленом, полимеров высших полиолефинов на базе нефтяных попутных газов;

22) производство пластификаторов;

23) производство пластмасс на основе хлорвинила;

24) пункты очистки, промывки и пропарки цистерн (при перевозке нефти и нефтепродуктов);

25) производство синтетических моющих средств;

26) производство продуктов бытовой химии при наличии производства исходных продуктов;

27) производство бора и его соединений;

28) производство парафина;

29) производство дегтя, жидких и летучих погонов из древесины, метилового спирта, уксусной кислоты, скипидара, терпетинных масел, ацетона, креозота;

30) производство уксусной кислоты;

31) производство ацетилцеллюлозы с сырьевыми производствами уксусной кислоты и уксусного ангидрида;

32) гидролизное производство на основе переработки растительного сырья пентозансоединениями;

33) производство изоактилового спирта, масляного альдегида, масляной кислоты, винилтолуола, пенопласта, поливинилтолуола, полиформальдегида, регенерации органических кислот (в том числе уксусной, масляной), метилпирролидона, поливинилпирролидона, пен-таэритрита, уротропина, формальдегида;

34) производство капроновой и лавсановой ткани.

3. Класс III – СЗЗ 300 м:

1) производство ниобия;

2) производство тантала;

3) производство кальцинированной соды по аммиачному способу;

4) производство аммиачной, калиевой, натриевой, кальциевой селитры;

5) производство химических реактивов;

6) производство пластических масс из эфиров целлюлозы;

7) производство корунда;

8) производство бария и его соединений;

9) производство ультрамарина;

10) производство кормовых дрожжей и фурфурола из древесины и сельскохозяйственных отходов методом гидролиза;

11) производство никотина;

12) производство синтетической камфары изомеризационным способом;

13) производство меламина и циануровой кислоты;

14) производство поликарбонатов;

15) производство минеральных солей, за исключением солей мышьяка, фосфора, хрома, свинца и ртути;

16) производство пластмасс (карболита);

17) производство фенолформальдегидных прессматериалов, прессованных и намоточных изделий из бумаги, тканей на основе фенолформальдегидных смол;

18) производство искусственных минеральных красок;

19) объекты по регенерации резины и каучука;

20) производство по изготовлению шин, резинотехнических изделий, эбонита, клееной обуви, а также резиновых смесей для них;

21) техническая переработка шин;

22) химическая переработка руд редких металлов для получения солей сурьмы, висмута, лития и другие;

23) производство угольных изделий для электропромышленности (в том числе щетки, электроугли);

24) производство по вулканизации резины;

25) производство и базисные склады аммиачной воды;

26) производство ацетальдегида парофазным способом (без применения металлической ртути);

27) производство полистирола и сополимеров стирола;

28) производство кремнийорганических лаков, жидкостей и смол;

29) газораспределительные станции магистральных газопроводов с одоризационными установками от меркаптана;

30) производство себациновой кислоты;

31) производство винилацетата и продуктов на его основе (полвинилацетата, поливинилацетатной эмульсии, поливинилового спирта, винифлекса и прочие);

32) производство лаков (масляного, спиртового, типографского, изолирующего, для резиновой промышленности и прочие);

33) производство ванилина и сахарина;

34) производство сжатых и сжиженных продуктов разделения;

35) производство технического саломаса (с получением водорода неэлектролитическим способом);

36) производство парфюмерии;

37) производство искусственной кожи на основе поливинилхлоридных и других смол без применения летучих органических растворителей;

38) производство эпихлоргидрина;

39) производство сжатого азота, кислорода;

40) производство кормовых дрожжей;

41) производство по переработке нефтепродуктов на установках с паровым испарением и производительностью не более 0,5 тонн в час по перерабатываемому сырью.

Для установок по переработке малосернистой и сернистой нефти мощностью до 100000 тонн нефти в год, использующих систему индукционного нагрева для прямой перегонки товарной нефти в бензин, дизельное топливо и мазут, следует выполнить расчет концентраций в атмосферном воздухе вредных веществ. Размещение этих установок среди жилой застройки и переработка на них высокосернистой нефти не допускается.

42) производство синтетических смол производительностью до 400 000 тонн в год в натуральном исчислении и формалина на окисном катализаторе до 200 000 тонн в год.

4. Класс IV – СЗЗ 100 м:

1) производство тукосмесей;

2) производство по переработке фторопластов;

3) производство бумаги из готовой целлюлозы и тряпья;

4) производство глицерина;

5) производства галалита и других белковых пластиков (в том числе аминопласты);

6) производство эмалей на конденсационных смолах;

7) производство мыла;

8) производства солеваренные и солеразмольные;

9) производство фармацевтических солей калия (хлористого, сернокислого, поташа);

10) производство минеральных естественных (мела, охры и другие) красок;

11) производство дубильного экстракта;

12) заводы полиграфических красок;

13) производство фотохимическое (фотобумаги, фотопластинок, фото- и кинопленки);

14) производство товаров бытовой химии из готовых исходных продуктов и склады их хранения;

15) производство олифы;

16) производство стекловолокна;

17) производство медицинского стекла (без применения ртути);

18) производства по переработке пластмасс (литье, экструзия, прессование, вакуум-формование);

19) производство полиуретанов.

5. Класс V – СЗЗ 50 м:

1) производство готовых лекарственных форм (без изготовления составляющих);

2) производство бумаги из макулатуры;

3) производство изделий из пластмасс и синтетических смол (механическая обработка);

4) производство углекислоты и "сухого льда";

5) производство искусственного жемчуга;

6) производство спичек.

Раздел 2. Металлургические, машиностроительные и металлообрабатывающие объекты и производства

6. Класс I – СЗЗ 1000 метр:

1) производства черной металлургии с полным металлургическим циклом более 1000000 тонн в год чугуна и стали;

Большие мощности требуют дополнительного обоснования необходимой сверхнормативной минимальной СЗЗ.

2) производство по вторичной переработке цветных металлов (меди, свинца, цинка) в количестве более 3000 тонн в год;

3) производство по выплавке чугуна непосредственно из руд и концентратов при общем объеме доменных печей до 1500 м³;

4) производство стали мартеновским и конверторным способами с цехами по переработке отходов (в том числе размол томасшлака);

5) производство по выплавке цветных металлов непосредственно из руд и концентратов (свинца, олова, меди, никеля);

6) производство алюминия способом электролиза расплавленных солей алюминия (глинозема);

7) производство по выплавке спецчугунов;

8) производство ферросплавов;

9) производство по агломерированию руд черных и цветных металлов и пиритных огарков;

10) производство глинозема (окиси алюминия);

11) производство и утилизация ртути и приборов и изделий с ртутью (ртутных выпрямителей, термометров, ламп, приборы);

12) коксохимическое производство (коксогаз).

7. Класс II – СЗЗ 500 м:

1) производство по выплавке чугуна при общем объеме доменных печей от 500 м3 до 1500 м3;

2) производство черной металлургии с полным металлургическим циклом мощностью до 1 000 000 тонн в год чугуна и стали;

3) производство стали мартеновским, электроплавильным и конверторным способами с цехами по переработке отходов (размол томасшлака и прочее) при выпуске основной продукции в количестве до 1 000 000 тонн в год;

4) производство магния (всеми способами, кроме хлоридного);

5) производство чугунного фасонного литья в количестве более 100 000 тонн в год;

6) производство по выжигу кокса;

7) производство свинцовых аккумуляторов;

8) производство воздушных судов, техническое обслуживание;

9) производство автомобилей;

10) производство стальных металлоконструкций;

11) производство вагонов с литейным и покрасочным цехами;

12) производство по вторичной переработке цветных металлов (в том числе меди, свинца, цинка) в количестве от 2000 до 3000 тонн в год.

8. Класс III – СЗЗ 300 м:

1) производство по размолу томасшлака;

2) производство цветных металлов в количестве от 100 до 2000 тонн в год;

3) производство сурьмы пирометаллургическим и электролитическим способами;

4) производство чугунного фасонного литья в количестве от 20 000 до 100 000 тонн в год;

5) производство цинка, меди, никеля, кобальта способом электролиза водных растворов;

6) производство металлических электродов (с использованием марганца);

7) производство фасонного цветного литья под давлением мощностью 10000 тонн в год (9500 тонн литья под давлением из алюминиевых сплавов и 500 тонн литья из цинковых сплавов);

8) производство люминофоров;

9) метизное производство;

10) производство санитарно-технических изделий;

11) предприятия мясомолочного машиностроения;

12) производство шахтной автоматики;

13) шрифтолитейные заводы (при возможных выбросах свинца);

14) производство кабеля голого;

15) производство щелочных аккумуляторов;

16) производство твердых сплавов и тугоплавких металлов при отсутствии цехов химической обработки руд;

17) судоремонтные производства;

18) производство по выплавке чугуна при общем объеме доменных печей менее 500 м3;

19) производство по вторичной переработке алюминия до 30000 тонн в год с использованием барабанных печей для плавки алюминия и роторных печей для плавки алюминиевой стружки и алюминиевых шлаков.

9. Класс IV – СЗЗ 100 м:

1) производство по обогащению металлов без горячей обработки;

2) производство кабеля освинцованного или с резиновой изоляцией;

3) производство чугунного фасонного литья в количестве от 10 000 до 20 000 тонн в год;

4) производства по вторичной переработке цветных металлов (в том числе меди, свинца, цинка) в количестве до 1000 тонн в год;

5) производство тяжелых прессов;

6) производство машин и приборов электротехнической промышленности (в том числе динамомашин, конденсаторов, трансформаторов, прожекторов) при наличии небольших литейных и других горячих цехов;

7) производство приборов для электрической промышленности (в том числе электроламп, фонарей) при отсутствии литейных цехов и без применения ртути;

8) объекты по ремонту дорожных машин, автомобилей, кузовов, подвижного состава железнодорожного транспорта и метрополитена;

9) производство координатно-расточных станков;

10) производство металлообрабатывающей промышленности с чугунным, стальным (в количестве до 10 000 тонн в год) и цветным (в количестве до 100 тонн в год) литьем без литейных цехов;

11) производство металлических электродов;

12) шрифтолитейные заводы (без выбросов свинца);

13) полиграфические производства;

14) фабрики офсетной печати;

15) типографии с применением свинца;

16) машиностроительные производства с металлообработкой, покраской без литья;

17) производство по сборке локомотивов и электровозов.

10. Класс V – СЗЗ 50 м:

1) производство котлов;

2) объект пневмоавтоматики;

3) объект металлоштамп;

4) объект сельхоздеталь;

5) механические мастерские;

6) типографии без применения свинца (офсетный, компьютерный набор).

Раздел 3. Добыча руд, нерудных ископаемых, природного газа

11. Класс I – СЗЗ 1000 м:

1) карьеры нерудных стройматериалов;

2) горно-обогатительные комбинаты;

3) производства по добыче нефти при выбросе сероводорода от 0,5 до 1 тонн в сутки, а также с высоким содержанием летучих углеводородов;

4) производства по добыче природного газа;

5) производства по добыче полиметаллических (свинцовых, ртутных, мышьяковых, бериллиевых, марганцевых) руд;

6) производства по добыче горных пород VIII-XI категории открытой разработкой;

7) производства по добыче асбеста;

8) производства по добыче железных руд и горных пород открытой разработкой;

9) производства по добыче гипса;

10) производства по добыче металлоидов открытым способом;

11) отвалы, хвостохранилища и шламонакопители при добыче цветных металлов;

12) угольные разрезы, производства по добыче каменного, бурого и других углей.

Примечание:

Для предприятий по добыче углеводородного сырья при высоком содержании сероводорода и меркаптанов в нефти и попутном газе в 3,0 % и более размер СЗЗ предусмотреть не менее 5000 м; при 20,0 % и более размер СЗЗ – не менее 8000 м.

12. Класс II – СЗЗ 500 м:

1) гидрошахты и обогатительные фабрики с мокрым процессом обогащения;

2) отвалы и шламонакопители при добыче железа и угля;

3) производства по добыче нефти при выбросе сероводорода до 0,5 тонны в сутки с малым содержанием летучих углеводородов;

4) производства по добыче фосфоритов, апатитов, колчеданов (без химической обработки), железной руды;

5) производства по добыче руд металлов и металлоидов шахтным способом, за исключением свинцовых руд, ртути, мышьяка и марганца;

6) производства по добыче горных пород VI-VII категории доломитов, магнезитов, гудронов асфальта открытой разработкой;

7) производства по добыче горючих сланцев;

8) производства по добыче торфа;

9) производство брикета из мелкого торфа и угля;

10) производство по добыче каменной поваренной соли;

11) шахтные терриконы без мероприятий по подавлению самовозгорания;

12) производства (карьеры) по добыче мрамора, гравия, песка, глины открытой разработкой с использованием взрывчатых веществ.

13. Класс III – СЗЗ 300 м:

1) производства (карьеры) по добыче карбоната калия открытой разработкой;

Раздел 4. Строительная промышленность

14. Класс 1 – СЗЗ 1000 м:

1) производство цемента (в том числе портланд - шлакопортланд - пуццоланового цемента), а также местных цементов (в том числе глинитцемента, романцемента, гипсошлакового, фосфорно-шлакового);

2) производство магнезита, доломита и шамота с обжигом в шахтных, вращающихся и других печах;

3) производство асбеста и изделий из него;

4) производство асфальтобетона.

15. Класс II – СЗЗ 500 м:

1) производство извести (известковые заводы с шахтными и вращающимися печами);

2) производство художественного стекла, литья и хрусталя;

3) производство стеклянной и базальтовой ваты и шлаковой шерсти;

4) производство щебенки, гравия и песка, обогащение кварцевого песка;

5) производство толя и рубероида;

6) производство ферритов;

7) производство строительных полимерных материалов;

8) производство кирпича (красного, силикатного, керамических и огнеупорных изделий);

9) пересыпка сыпучих грузов (уголь, руда) крановым способом;

10) домостроительный комбинат;

11) производство железобетонных изделий.

16. Класс III – СЗЗ 300 м:

1) производство искусственных заполнителей (в том числе керамзита);

2) производство искусственных камней;

3) склады цементов и других пылящих строительных материалов;

4) производство строительных материалов из отходов тепловых электроцентралей;

5) производство бетонных изделий;

6) производство фарфоровых и фаянсовых изделий;

7) камнелитейные производства;

8) производства по обработке естественных камней;

9) производство гипсовых изделий, производство гипса (алебастра), мела;

10) производство фибролита, камышита, соломита, дифферента и других;

11) производство строительных деталей;

12) битумные установки;

13) производства по добыче камня не взрывным способом.

17. Класс IV – СЗЗ 100 м:

1) производство глиняных изделий;

2) стеклодувное, зеркальное производство, шлифовка и травка стекол;

3) механическая обработка мрамора;

4) установка по производству бетона;

5) карьеры, предприятия по добыче гравия, песка, глины.

Раздел 5. Обработка древесины

18. Класс I – СЗЗ 1000 м:

1) лесохимические производства (производство по химической переработке дерева и получение древесного угля).

19. Класс II – СЗЗ 500 м:

1) производство по консервированию дерева (пропиткой);

2) производство по производству шпал и их пропитке;

3) производство изделий из древесной шерсти: древесно-стружечных плит, древесно-волокнистых плит с использованием в качестве связующих синтетических смол;

4) производство древесного угля (углетомильные печи).

20. Класс III – СЗЗ 300 м:

1) производство хвойно-витаминной муки, хлорофилло-каротиновой пасты хвойного экстракта;

2) производство древесной шерсти;

3) производство лесопильное, фанерное и деталей деревянных стандартных зданий;

4) судостроительные верфи для изготовления деревянных судов (катеров, лодок);

5) деревообрабатывающее производство.

21. Класс IV – СЗЗ 100 м:

1) производство обозное;

2) производство бондарных изделий из готовой клепки;

3) производство рогожно-ткацкое;

4) производства по консервированию древесины солевыми и водными растворами (без солей мышьяка), суперобмазкой;

5) судостроительные верфи для изготовления деревянных судов (катеров, лодок);

6) сборка мебели с лакировкой и окраской.

22. Класс V – СЗЗ 50 м:

1) сборка мебели из готовых изделий без лакирования и окраски.

2) объекты столярно-плотничные, мебельные паркетные, ящичные.

Раздел 6. Текстильные промышленные объекты и производства легкой промышленности

23. Класс I – СЗЗ 1000 м:

1) объекты по первичной обработке хлопка с устройством цехов по обработке семян ртутно-органическими препаратами;

2) производство искусственной кожи и пленочных материалов, клеенки, пласткожи с применением летучих растворителей;

3) объекты по химической пропитке и обработке тканей сероуглеродом.

24. Класс II – СЗЗ 500 м:

1) объекты по непрерывной пропитке тканей и бумаги масляными, масляно-асфальтовыми, бакелитовыми и другими лаками;

2) объекты по пропитке и обработке тканей (дерматина, гранитоля) химическими веществами, за исключением сероуглерода;

3) производство поливинилхлоридных односторонних армированных пленок, пленок из совмещенных полимеров, резин для низа обуви, регенератора с применением растворителей;

4) прядильно-ткацкое производство.

25. Класс III – СЗЗ 300 м:

1) производства по первичной обработке растительного волокна (льна, конопли, хлопка, кендыря);

2) отбельные и красильно-аппретурные производства;

3) производство пряжи и тканей из шерсти, хлопка, льна, а также в смеси с синтетическими и искусственными волокнами при наличии красильных и отбельных цехов;

4) производство галантерейно-кожевенного картона с отделкой полимерами с применением органических растворителей;

5) пункты по приему хлопка-сырца;

6) производства спортивных изделий;

7) ситценабивное производство;

8) производство фурнитуры;

9) производство обуви с капроновым и другим литьем.

26. Класс IV – СЗЗ 100 м:

1) производства котонинные;

2) объекты коконоразварочные и шелкоразмоточные;

3) производства меланжевые;

4) производства пенько-джутокрутильные, канатные, шпагатные, веревочные и по обработке концов;

5) производство искусственного каракуля;

6) производство обуви;

7) производство пряжи и тканей из хлопка, льна, шерсти при отсутствии красильных и отбельных цехов;

8) производства трикотажные и кружевные;

9) шелкоткацкие производства;

10) швейное производство;

11) производство ковров;

12) производство обувных картонов на кожевенном и кожевенно- целлюлозном волокне без применения растворителей;

13) шпульно-катушечное производство;

14) производство обоев;

15) чулочное производство.

27. Класс V – СЗЗ 50 м:

1) объекты по мелкосерийному выпуску обуви из готовых материалов с использованием водорастворимых клеев.

Раздел 7. Обработка животных продуктов

28. Класс I – СЗЗ 1000 м:

1) производства клееварочные, изготавливающие клей из остатков кожи, полевой и свалочной кости и других животных отходов и отбросов;

2) производство технического желатина из кости, мездры, остатков кожи и других животных отходов и отбросов с хранением их на складе;

3) объекты по переработке павших животных, рыбы, их частей и других животных отходов и отбросов (превращение в жиры, корм для животных, удобрения и так далее);

4) производства костеобжигательные и костемольные.

29. Класс II – СЗЗ 500 м:

1) производства салотопенные (производство технического сала);

2) центральные склады по сбору утильсырья.

30. Класс III – СЗЗ 300 м:

1) производства по обработке сырых меховых шкур животных и крашению (овчинно-шубные, овчинно-дубильные, меховые), производство замши, сафьяна, лайки;

2) производства по обработке сырых кож животных: кожевенно- сыромятные, кожевенно-дубильные с переработкой отходов;

3) объекты по мойке шерсти;

4) склады временного хранения мокросоленых и необработанных кож;

5) производство желатина высшего сорта из свежих не загнивших костей с минимальным сроком хранения на специально устроенных складах с охлаждением;

6) производства по обработке волоса, щетины, пуха, пера, рогов и копыт;

7) производство скелетов и наглядных пособий из трупов животных;

8) комбикормовые заводы (производство кормов для животных из пищевых отходов);

9) производство валяльное и кошмо-войлочное;

10) производство лакированных кож;

11) производства кишечно-струнные и кетгутовые;

12) склады мокросоленых кож (до 200 штук) для временного хранения (без обработки).

31. Класс IV – СЗЗ 100 м:

1) производство изделий из выделанной кожи;

2) производство щеток из щетины и волоса;

3) валяльные мастерские.

Раздел 8. Промышленные объекты и производства по переработке (обработке) пищевой продукции

32. Класс I – СЗЗ 1000 м:

1) мясоперерабатывающее предприятие (крупного и мелкого рогатого скота), мясокомбинаты и мясохладобойни, включая базы для предубойного содержания скота в пределах до трехсуточного запаса скотсырья;

2) объекты по вытапливанию жира из морских животных;

3) объекты кишечно-моечные;

4) производства по варке сыра;

5) Мясо-, рыбокоптильные производства методом холодного и горячего копчения.

33. Класс II – СЗЗ 500 м:

1) производства свеклосахарные;

2) рыбные промыслы;

3) мельницы, крупорушки более 2 тонн в час, зернообдирочные предприятия и комбикормовые заводы;

4) производства по варке товарного, солода и приготовлению дрожжей;

5) производство альбумина, декстрина, глюкозы, патоки.

34. Класс III – СЗЗ 300 м:

1) элеваторы, хлебоприемные пункты;

2) производства кофеобжарочные;

3) производство олеомаргарина и маргарина;

4) производство пищевого спирта;

5) рыбокомбинаты, рыбоконсервные и рыбофилейные предприятия с утильцехами (без коптильных цехов);

6) свеклосахарные заводы без хранилища жома;

7) кукурузно-крахмальные, кукурузно-паточные производства;

8) производства по переработке овощей (сушка, засолка, квашение);

9) производство крахмала;

10) производства табачно-махорочные (табачно-ферментационные, табачные и сигаретно-махорочные фабрики);

11) производство первичного виноделия;

12) производства по розливу природных минеральных вод с выделением пахучих веществ.

35. Класс IV – СЗЗ 100 м:

1) производство столового уксуса;

2) производство пива с солодовнями, кваса и безалкогольных напитков, кроме производства на основе концентратов и эссенций;

3) чаеразвесочные фабрики;

4) заводы спиртоводочные;

5) маслобойные производства (растительные масла);

6) консервные заводы;

7) сахарорафинадные производства;

8) производство коньячного спирта;

9) производство макарон производительностью 1,0 и более тонн в сутки;

10) молочные и маслодельные производства (животные масла);

11) производство колбасных изделий, производительностью 3,0 и более тонн перерабатываемого мяса в сутки;

12) хлебозаводы и хлебопекарные производства, производительностью 3,0 и более тонн в сутки;

13) производства кондитерских изделий производительностью 2,5 и более тонн в сутки;

14) производства пищевые, заготовочные;

15) промышленные установки для низкотемпературного хранения пищевой продукции емкостью 600 тонн и более;

16) производство виноградного сока;

17) производство фруктовых и овощных соков;

18) мельницы, крупорушки производительностью от 0,5 до 2 тонн в час.

36. Класс V – СЗЗ 50 м:

1) производство по переработке мяса производительностью от 0,3 до 3,0 тонны в сутки;

2) производства по переработке молока производительностью до 3,0 тонны в сутки;

3) производство хлеба и хлебобулочных изделий производительностью от 0,3 до 3,0 тонны в сутки;

4) производства по переработке рыбы производительностью до 3,0 тонны в сутки;

5) производства кондитерских изделий производительностью от 0,3 до 2,5 тонны в сутки;

6) производство макаронных изделий производительностью до 1,0 тонны в сутки;

7) промышленные установки для низкотемпературного хранения пищевой продукции емкостью до 600 тонн;

8) производство пива (без солодовен);

9) производство безалкогольных напитков на основе концентратов и эссенций;

10) производство майонезов;

11) объекты по розливу пищевой уксусной кислоты;

12) объекты по фасовке готовых пищевых продуктов.

Раздел 9. Микробиологическая промышленность

37. Класс I – СЗЗ 1000 м:

1) производство белково-витаминных концентратов (далее – БВК) из углеводородов (парафинов нефти, этанола, метанола, природного газа). При существующей технологии и неполной герметизации (выброс аэрозолей БВК, дрожжевых клеток, наличие сильных неприятных запахов) СЗЗ не менее 3000;

2) производство кормового бацитрацина;

3) производство пектинов из растительного сырья.

38. Класс II – СЗЗ 500 м:

1) производство кормовых дрожжей, фурфурола и спирта из древесины и сельскохозяйственных отходов методом гидролиза;

2) производство пищевых дрожжей;

3) производство кормовых аминокислот методом микробиологического синтеза;

4) производство биопрепаратов (в том числе трихограмм) для защиты сельскохозяйственных растений;

5) производство средств защиты растений методом микробиологического синтеза;

6) производство антибиотиков;

7) производство ферментов различного назначения с поверхностным способом культивирования;

8) объекты, использующие в производстве микроорганизмы 1-2 группы патогенности.

39. Класс III – СЗЗ 300 м:

1) производство кормовых дрожжей из отходов древесины и сельского хозяйства (подсолнечной лузги, соломы, кукурузных кочерыжек) без производства фурфурола;

2) производство кормовых антибиотиков, в том числе биологическим путем;

3) производство ферментов различного назначения с глубинным способом культивирования;

4) производство вакцин и сывороток.

Раздел 10. Сельскохозяйственные объекты

40. Класс I – СЗЗ 1000 м:

1) хозяйства по выращиванию свиней от 100 до 5000 голов и выше;

2) хозяйства по выращиванию птицы более 400000 кур-несушек и более 3000000 бройлеров в год;

3) хозяйства по выращиванию и откорму крупного рогатого скота более 5000 голов;

4) открытые хранилища навоза и помета;

5) склады для хранения минеральных удобрений, пестицидов, сильнодействующих ядовитых веществ 500 и более тонн в год.

Сноска. Пункт 40 – в редакции приказа и.о. Министра здравоохранения РК от 04.05.2024 № 18 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

41. Класс II – СЗЗ 500 м:

1) хозяйство по выращиванию и откорму крупного рогатого скота от 1200 до 5000 коров и 6000 скотомест для молодняка;

2) фермы звероводческие (в том числе норки, лисы) 100 и более голов;

3) хозяйство по выращиванию птицы от 100000 до 400000 кур-несушек и от 1000000 до 3000000 бройлеров в год;

4) открытые хранилища биологически обработанной жидкой фракции навоза;

5) закрытые хранилища навоза и помета;

6) производства по обработке и протравливанию семян;

7) склады сжиженного аммиака.

42. Класс III – СЗЗ 300 м:

1) хозяйство по выращиванию и откорму крупного рогатого скота до 1200 голов (всех специализаций), фермы коневодческие;

2) хозяйства с содержанием животных (свинарники, зверофермы) от 50 до 100 голов;

3) хозяйство по выращиванию и откорму овец от 3000 до 5000 голов;

4) хозяйство по выращиванию птицы до 100000 кур-несушек и до 1000000 бройлеров;

5) площадки для буртования помета и навоза;

6) склады для хранения минеральных удобрений, пестицидов, сильнодействующих ядовитых веществ 50 и более тонн в год;

7) обработка сельскохозяйственных угодий пестицидами с применением тракторов от границ поля до населенного пункта;

8) кролиководческие фермы;

9) объекты по реализации сельскохозяйственных животных.

Сноска. Пункт 42 – в редакции приказа и.о. Министра здравоохранения РК от 04.05.2024 № 18 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

43. Класс IV – СЗЗ 100 м:

1) тепличные и парниковые хозяйства;

2) склады для хранения минеральных удобрений, пестицидов, сильнодействующих ядовитых веществ до 50 тонн в год;

3) склады сухих минеральных удобрений, химических средств защиты растений (зона устанавливается и до предприятий по хранению и переработке пищевой продукции);

4) мелиоративные объекты с использованием животноводческих стоков;

5) цехи по приготовлению кормов, включая использование пищевых отходов;

6) гаражи и парки по ремонту, техническому обслуживанию и хранению грузовых автомобилей и сельскохозяйственной техники;

7) хозяйства с содержанием животных (свинарники, коровники, птичники, конюшни, зверофермы) до 50 голов;

8) склады горюче-смазочных материалов.

Примечание: для складов горюче-смазочных материалов вместимостью до 100 м³ размеры СЗЗ определяются на основе расчетов в каждом конкретном случае при обязательном увеличении размеров не менее чем в 3 раза, установленных по расчету, но не менее 50 м.

Сноска. Пункт 43 – в редакции приказа и.о. Министра здравоохранения РК от 04.05.2024 № 18 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

44. Класс V – СЗЗ 50 м:

1) хранилища, склады фруктов, овощей, картофеля, зерна;

2) материальные склады.

Раздел 11. Сооружения санитарно-технические, транспортной инфраструктуры, установки и объекты коммунального назначения, торговли и оказания услуг

45. Класс I – СЗЗ 1000 м:

1) поля ассенизации;

2) поля запахивания;

3) сливные станции;

4) скотомогильники с захоронением в ямах;

5) утильзаводы для ликвидации трупов животных и конфискатов;

6) крематории, при количестве печей более 1 (одной);

7) станции и пункты очистки и промывки вагонов после перевозки скота (дезопромывочные станции и пункты);

8) участки компостирования твердых отбросов и нечистот населенного пункта (центральные);

9) ранее захороненные сибиреязвенные скотомогильники, скотомогильники с захоронением в ямах, с биологическими камерами.

Примечание: Размеры СЗЗ для сибиреязвенных скотомогильников и скотомогильников с неустановленной причиной падежа животных определяются согласно нормативным размерам СЗЗ, без разработки проекта СЗЗ. Ввиду биологического риска сокращение СЗЗ допускается на основании научных исследований в области биологической безопасности.

Сноска. Пункт 45 – в редакции приказа и.о. Министра здравоохранения РК от 04.05.2024 № 18 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

46. Класс II – СЗЗ 500 м:

1) центральные базы по сбору утильсырья;

2) участки для парников и теплиц с использованием отходов;

3) компостирование отходов без навоза и фекалий;

4) мусоро(отходо)сжигательные, мусоро(отходо)сортировочные и мусоро(отходо)перерабатывающие объекты мощностью до 40000 тонн в год;

5) объекты по сжиганию медицинских отходов от 120 и более килограмм в час;

6) полигоны по размещению, обезвреживанию, захоронению токсичных отходов производства и потребления 3 и 4 классов опасности;

7) крематории без подготовительных и обрядовых процессов с 1 (одной) однокамерной печью.

47. Класс III – СЗЗ 300 м:

1) базы районного назначения для сбора утильсырья;

2) механизированные транспортные парки по очистке города;

3) склады временного хранения утильсырья без его переработки;

4) объекты по обслуживанию грузовых автомобилей с количеством постов 10 и более;

5) кладбища действующие;

6) таможенные терминалы, оптовые рынки;

7) объекты по сжиганию медицинских отходов до 120 килограмм в час;

48. Класс IV – СЗЗ 100 м:

1) объекты по обслуживанию грузовых автомобилей с количеством постов не более 10, таксомоторный парк;

2) автобусные, троллейбусные и трамвайные парки;

3) закрытые кладбища и мемориальные комплексы с захоронением;

4) химчистки производительностью более 160 килограмм в смену;

5) ветлечебницы с содержанием животных, виварии, питомники, кинологические центры, пункты передержки животных;

6) объекты (автозаправочные станции, автогазозаправочные станции и другие установки по заправке) для заправки автомобильных транспортных средств всеми видами моторного топлива (жидким и газовым моторным топливом);

7) стоянки (парки) грузового междугородного автотранспорта;

8) мойки грузовых автомобилей портального типа (размещаются в границах производственных и коммунально-складских зон, на магистралях на въезде в город, на территории автотранспортных предприятий);

49. Класс V – СЗЗ 50 м:

1) разворотно-отстойные площадки общественного транспорта;

2) стационарные торговые объекты, имеющие торговую площадь 1000 и более квадратный метр (м2): отдельно стоящие торговые объекты, мелкооптовые торговые рынки, торговые рынки продовольственных и промышленных товаров;

Примечание: Для торговых объектов, занимающих меньшие торговые площади, размер СЗЗ устанавливается при надлежащем обосновании.

3) прачечные;

4) химчистки мощностью не более 160 килограмм в смену.

Раздел 12. Канализационные очистные сооружения

50. Минимальные размеры СЗЗ для канализационных очистных сооружений устанавливаются в соответствии таблице.

Таблица

Минимальные СЗЗ для канализационных очистных сооружений хозяйственно-бытовых сточных вод

№	Сооружения для очистки сточных вод	Расстояние в метрах при расчетной производительности очистных сооружений, тысяч кубических метров в сутки (далее – тыс. м3/сутки)
№	Сооружения для очистки сточных вод	до 0,2	от 0,2 до 5,0	от 5,0 до 50,0	от 50,0 до 280
1	2	3	4	5	6
1.	Насосные станции и аварийно-регулирующие резервуары, локальные очистные сооружения	15	20	20	30
2.	Сооружения для механической и биологической очистки с иловыми площадками для сбреженных осадков, а также иловые площадки	150	200	400	500
3.	Сооружения для механической и биологической очистки с термомеханической обработкой осадка в закрытых помещениях	100	150	300	400
4.	Поля:
	фильтрации	200	300	500	1000
	орошения	150	200	400	1000
5.	Биологические пруды	200	200	300	300

Примечания:

1. Для очистки хозяйственно-бытовых сточных вод производительностью более 280 тыс. м3/сутки, а также при принятии новых технологий очистки сточных вод и обработки осадка устанавливается СЗЗ индивидуально.

2. Для полей фильтрации площадью до 0,5 гектар (далее – га), для полей орошения коммунального типа площадью до 1,0 га, для сооружений механической и биологической очистки сточных вод производительностью до 50 м³/сутки СЗЗ следует принимать размером 100 м.

3. Для полей подземной фильтрации пропускной способностью до 15 м3/сутки размер СЗЗ следует принимать размером 50 м.

4. Размер СЗЗ от сливных станций принимаются 300 м.

5. Размер СЗЗ от очистных сооружений поверхностного стока открытого типа до жилой территории принимаются не менее 100 м, закрытого типа – 50 м.

6. От очистных сооружений и насосных станций производственного водоотведения, не расположенных на территории промышленных объектов, как при самостоятельной очистке и перекачке производственных сточных вод, так и при совместной их очистке с хозяйственно-бытовыми размер СЗЗ следует принимать такими же, как для производств, от которых поступают сточные воды, но не менее указанных в таблице.

7. Размер СЗЗ от снеготаялок и снегосплавных пунктов до жилой территории следует принимать 100 м.

Раздел 13. Склады, причалы и места перегрузки и хранения грузов, производства фумигации грузов, судов, железнодорожного транспорта, газовой дезинфекции, дератизации и дезинсекции

51. Класс I – СЗЗ 1000 м:

1) открытые склады и места разгрузки апатитного концентрата, фосфоритной муки, цемента и других пылящих грузов при грузообороте 150 000 и более тонн в год.

Примечание: В 1 группу – I, II и III класса не входят транспортно-технологические схемы с применением складских элеваторов и пневмотранспортных или других установок, исключающих вынос пыли грузов, указанных в I группе (I, II и III классов), во внешнюю среду;

2) места перегрузки и хранения жидких химических грузов и сжиженных природных (нефтяных) газов (в том числе соединения метана, пропан, бутан) объемом от 1000 м3, производственных соединений галогенов, серы, азота, аммиака, углеводородов (в том числе метанол, бензол, толуол), спиртов, альдегидов и других соединений;

3) зачетные и промывочно-пропарочные станции, дезинфекционно- промывочные объекты, пункты зачистки судов, цистерн, приемно-очистные сооружения, служащие для приема балластных и промывочно- нефтесодержащих вод со специализированных плавеборщиков;

4) причалы и места производства фумигации грузов и судов, газовой дезинфекции, дератизации и дезинсекции.

52. Класс II – СЗЗ 500 м:

1) открытые склады и места разгрузки апатитного концентрата, фосфоритной муки, цементов и других пылящих грузов при грузообороте до 150000 тонн в год;

2) открытые склады и места перегрузки угля;

3) открытые склады и места перегрузки минеральных удобрений, асбеста, извести, руд (кроме радиоактивных) и других минералов (в том числе серы, серного колчедана, гипса);

4) места перегрузки и хранения сырой нефти, битума, мазута и других вязких нефтепродуктов и химических грузов;

5) открытые и закрытые склады и места перегрузки пека и пекосодержащих грузов;

6) места хранения и перегрузки деревянных шпал, пропитанных антисептиками;

7) санитарно-карантинные станции;

8) места перегрузки и хранения сжиженного природного (нефтяного) газа (в том числе соединения метана, пропана, бутана) объемом от 250 до 1000 м³.

Сноска. Пункт 52 – в редакции приказа и.о. Министра здравоохранения РК от 04.05.2024 № 18 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

53. Класс III – СЗЗ 300 м:

1) открытые склады и места разгрузки и погрузки пылящих грузов (апатитного концентрата, фосфоритной муки, цемента) при грузообороте до 5000 тонн в год;

2) закрытые склады, места перегрузки и хранения затаренного химического груза (удобрений, органических растворителей, кислот и других веществ);

3) открытые наземные склады и открытые места отгрузки магнезита, доломита и других пылящих грузов;

4) склады пылящих и жидких грузов (аммиачной воды, удобрений, кальцинированной соды, лакокрасочных материалов и так далее);

5) открытые наземные склады и места разгрузки сухого песка, гравия, камня и другие минерально-строительных материалов;

6) склады и участки перегрузки шрота, жмыха, копры и другой пылящей растительной продукции открытым способом;

7) склады, перегрузка и хранение утильсырья;

8) склады, перегрузка и хранение мокросоленых необработанных кож (200 и более штук) и другого сырья животного происхождения;

9) участки постоянной перегрузки скота, животных и птиц;

10) склады и перегрузка рыбы, рыбной продукции и продукции китобойного промысла;

11) места перегрузки и хранения сжиженного природного (нефтяного) газа объемом от 100 до 250 м3.

54. Класс IV – СЗЗ 100 м:

1) склады и перегрузка кожсырья (в том числе мокросоленых кож до 200 штук);

2) склады и открытые места разгрузки зерна;

3) склады и открытые места разгрузки поваренной соли;

4) склады и открытые места разгрузки шерсти, волоса, щетины и другой аналогичной продукции;

5) места транспортировки, перегрузки и хранения апатитового концентрата фосфоритной муки, цемента и других пылящих грузов, перевозимых навалом с применением складских элеваторов и пневмотранспортных или других установок и хранилищ, исключающих вынос пыли во внешнюю среду;

6) места перегрузки и хранения сжиженного природного (нефтяного) газа объемом от 50 до 100 м3.

55. Класс V – СЗЗ 50 м:

1) открытые склады и перегрузка увлажненных минерально-строительных материалов (в том числе песка, гравия, щебня, камней);

2) участки хранения и перегрузки прессованного жмыха, сена, соломы, табачно-махорочных изделий и другие;

3) склады, перегрузка пищевой продукции (мясной, молочной, кондитерской), овощей, фруктов, напитков и другие пищевой продукции;

4) участки хранения и налива пищевых грузов (вино, масло, соки);

5) участки разгрузки и погрузки рефрижераторных судов и вагонов;

6) речные причалы;

7) места перегрузки и хранения сжиженного природного (няфтяного) газа объемом до 50 м³.

Раздел 14. Производство электрической и тепловой энергии при сжигании минерального топлива

56. Класс I – СЗЗ 1000 м:

1) тепловые электрические станции (далее – ТЭС), эквивалентной электрической мощности в 600 мегаватт/час (далее – МВт/ч) и выше, использующие в качестве топлива уголь и мазут.

Сноска. Пункт 56 – в редакции приказа и.о. Министра здравоохранения РК от 04.05.2024 № 18 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

57. Класс II – СЗЗ 500 м:

1) ТЭС эквивалентной электрической мощности в 600 МВт/ч и выше, работающие на газовом и газо-мазутном топливе;

2) тепловые электроцентрали (далее – ТЭЦ) и районные котельные тепловой мощностью 200 гигакаллорий/час (далее – Гкал/ч) и выше, работающие на угольном и мазутном топливе;

Сноска. Пункт 57 – в редакции приказа и.о. Министра здравоохранения РК от 04.05.2024 № 18 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

58. Класс III – СЗЗ 300 м:

1) ТЭЦ и районные котельные тепловой мощностью 200 Гкал/ч и выше, работающие на газовом и газомазутном топливе (последний – как резервный), относятся к объектам третьего класса с размером 300 м.;

2) минимальный размер СЗЗ от золоотвалы ТЭС и ТЭЦ составляет не менее 300 м с посадкой деревьев и кустарников по периметру.

Примечание:

1. При установлении минимальной величины СЗЗ от всех типов котельных тепловой мощностью менее 200 Гкал/ч, работающих на твердом, жидком и газообразном топливе, необходимо определение расчетной концентрации над поверхностью земли, а в условиях многоэтажной жилой застройки также определение вертикального распределения концентраций, с учетом рельефа местности и застройки, а также акустических расчетов. При максимальных разовых и среднесуточных концентрациях загрязняющих веществ от отдельно стоящих котельных на твердом и жидком топливе не превышающих ПДК для населения СЗЗ 50 м. Для отдельно стоящих котельных на газовом топливе размер СЗЗ устанавливается на основании расчетных данных.

2. По расчету рассеивания загрязняющих веществ и воздействия физических факторов допускается размещение автономных малометражных котлов и печей в встроено-пристроенных, встроенных, пристроенных, объектах, многоэтажных жилых домах, отдельно стоящих зданиях (лечебно-профилактические и оздоровительные организации, объекты образования, дошкольные организации, сельские клубы, магазины и другие объекты общего пользования), при условии не превышения ПДК загрязняющих веществ от котлов и печей в расчетных точках, определяемых в жилых и общественных помещениях, придомовых территориях.

3. При наличии жилых домов повышенной этажности в зоне максимального загрязнения от котельных, высота дымовой трубы предусматривается, как минимум, на 1,5 м выше конька крыши самого высокого жилого дома.

4. Расчет рассеивания дымовых газов от объектов теплоэнергетики проводится с учетом эффекта суммации, в том числе диоксида серы и оксидов азота, золы.

5. Насосные станции горячего водоснабжения относятся к объектам V класса с санитарным разрывом не менее 50 м.

6. Эквивалентная электрическая мощность – суммарная установленная электрическая и тепловая мощность, выраженная в мегаваттах.

Сноска. Пункт 58 – в редакции приказа и.о. Министра здравоохранения РК от 04.05.2024 № 18 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Приложение 2
к Санитарным правилам
"Санитарно-эпидемиологические
требования к санитарно-защитным
зонам объектов, являющихся
объектами воздействия
на среду обитания
и здоровье человека"

Минимальные санитарные разрывы от открытых стоянок (паркингов), гаражей, моек автомобилей, объектов по ремонту и (или) технического обслуживания (СТО) для легковых автомобилей до объектов застройки

№	Здания, до которых определяется расстояние	Санитарный разрыв, метр
		от гаражей, открытых стоянок (паркингов) при числе легковых автомобилей				от СТО и моек автомобилей при числе постов
		10 и менее	11-50	51-100	101-300	10 и менее <1>	11-30 <1>
1	2	3	4	5	6	7	8
1	Фасады и торцы с окнами жилых домов	10	15	25	35	15	25
2	Торцы жилых домов без окон	10	10	15	25	15	25
3	Общественные здания	10	10	15	25	15	20
4	Границы территории общеобразовательных школ, интернатных организации образования и дошкольных учреждения, площадок для отдыха, игр и спорта, детские	15	25	25	50	50	<2>
5	Границы территорий лечебных учреждений, открытие спортивные сооружения общего пользования, места отдыха населения (сады, скверы, парки)	25	50	<2>	<2>	50	<2>

<1> Санитарный разрыв к объектам по ремонту и (или) техническому обслуживанию легковых автомобилей с выполнением малярных, сварочных, жестяных работ определяется на основании расчетов рассеивания выбросов загрязняющих веществ в атмосферном воздухе и уровней физического воздействия с учетом пропускной способности, но не менее 50 м.

<2> Санитарный разрыв определяется на основании расчетов рассеивания выбросов загрязняющих веществ в атмосферном воздухе и уровней физического воздействия с учетом пропускной способности легковых автомобильных стоянок (паркингов), но не менее 50 м.

Примечания:

1. Расстояния следует определять от окон жилых и общественных зданий и от границ земельных участков общеобразовательных школ, интернатных организаций образования, дошкольных учреждений и лечебных учреждений со стационаров до стен гаража и паркинга или границ открытой стоянки. Автостоянкой (паркингов) открытого типа считается также такое сооружение, которое открыто, по крайней мере, с двух противоположных сторон наибольшей протяженности. Сторона считается открытой, если общая площадь отверстий, распределенных по стороне, составляет не менее 50 % наружной поверхности этой стороны в каждом ярусе (этаже).

2. Расстояния от секционных жилых домов до открытых площадок вместимостью 101-300 машин, размещаемых вдоль продольных фасадов, следует принимать не менее 50 м.

3. Для гаражей I-II степеней огнестойкости, указанных в таблице, расстояния допускается сокращать на 25 % при отсутствии в гаражах открывающихся окон, а также въездов, ориентированных в сторону жилых и общественных зданий.

4. Гаражи и открытые стоянки (паркинги) для хранения легковых автомобилей вместимостью более 300 машино-мест и объекты по ремонту и (или) техническому обслуживанию легковых автомобилей при числе постов более 30 единиц следует размещать вне жилых районов на производственной, коммунально-складской, санитарно-защитной территории на расстоянии не менее 50 м от жилых домов.

5. Для подземных, полуподземных гаражей-стоянок, паркинга и гаражей-стоянок и паркинга размещенных под жилым домом или встроенных (встроенно-пристроенных) в надземные этажи жилого дома, регламентируется лишь расстояние от въезда-выезда и от вентиляционных шахт до территории общеобразовательных, профессиональных образовательных и дошкольных образовательных организаций, а также организаций, осуществляющих медицинскую деятельность, жилых домов, жилых помещений, площадок отдыха и других, которое принимается по результатам расчетов рассеивания загрязнений атмосферном воздухе и уровней физического воздействия.

6. Расстояния от гостевых автостоянок жилых домов, предназначенных для размещения легкового автотранспорта и не принадлежащих юридическому лицу (либо индивидуальному предпринимателю), территорий подземных гаражей-стоянок не устанавливаются.

7. Вентвыбросы из подземных гаражей-стоянок, расположенных под жилыми и общественными зданиями, должны быть организованы на 1,5 м выше конька крыши самой высокой части здания.

8. На проектируемой, эксплуатируемой кровле подземного гаража-стоянки допускается размещать площадки отдыха, детские, спортивные, игровые и другие сооружения, на расстоянии 15 м от вентиляционных шахт, въездов-выездов, проездов, при условии озеленения эксплуатируемой кровли и обеспечении ПДК в устье выброса в атмосферу.

9. Жилая застройка отделяются от вновь размещаемых железных дорог санитарными разрывами шириной не менее 100 м, считая от оси крайнего железнодорожного пути. При размещении железных дорог в выемке или при осуществлении специальных шумозащитных мероприятий, обеспечивающих соблюдение гигиенических нормативов, ширину санитарных разрывов допускается уменьшать на 50 м. Ширину санитарных разрывов до границ садовых участков следует принимать не менее 50 м.

Приложение 3
к Санитарным правилам
"Санитарно-эпидемиологические
требования к санитарно-защитным
зонам объектов, являющихся
объектами воздействия
на среду обитания
и здоровье человека"

Минимальные санитарные разрывы для подземных и наземных магистральных газопроводов, не содержащих сероводород

№	Элементы застройки, водоемы	Разрывы в метрах для трубопроводов первого и второго классов с диаметром труб в миллиметрах
		1 класс						2 класс
		до 300	300-600	600-800	800-1000	1000-1200	свыше 1200	до 300	свыше 300
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
1	Города и другие населенные пункты; коллективные сады и дачные поселки; тепличные комбинаты; отдельные общественные здания с массовым скоплением людей	100	150	200	250	300	350	75	125
2	Отдельные малоэтажные здания; сельскохозяйственные поля и пастбища, полевые станы	75	125	150	200	250	300	75	100
3	Магистральные оросительные каналы, реки и водоемы; водо-заборные сооружения	25	25	25	25	25	25	25	25

Приложение 4
к Санитарным правилам
"Санитарно-эпидемиологические
требования к санитарно-защитным
зонам объектов, являющихся
объектами воздействия
на среду обитания
и здоровье человека"

Минимальные санитарные разрывы от трубопроводов для сжиженных углеводородных газов

№	Элементы застройки	Расстояние в метрах при диаметре труб в миллиметрах
№	Элементы застройки	до 150 включительно	свыше 150 до 300 включительно	свыше 300 до 500 включительно
1	2	3	4	5
1	Города и поселения городского типа	2000	3000	5000
2	Дачные поселки	1000	2000	3000

Примечание: прохождение газопровода через жилую застройку не допускается.

Приложение 5
к Санитарным правилам
"Санитарно-эпидемиологические
требования к санитарно-защитным
зонам объектов, являющихся
объектами воздействия
на среду обитания
и здоровье человека"

Минимальные санитарные разрывы от магистральных трубопроводов для транспортирования нефти

№	Элементы застройки	Расстояние в метрах при диаметре труб, в миллиметрах
		IV класс	III класс	II класс	I класс
		300 и менее	свыше 300 до 500	свыше 500 до 1000	свыше 1000 до 1200
1	2	3	4	5	6
1	Города и поселки	75	100	150	200
2	Отдельно стоящие: жилые здания 1-2-этажные	50	50	75	100
3	При прокладке подводных нефтепроводов и нефтепродуктопроводов выше по течению:
	1) от гидротехнических сооружений;	300	300	300	500
	2) от водозаборов.	3000	3000	3000	3000

Приложение 6
к Санитарным правилам
"Санитарно-эпидемиологические
требования к санитарно-защитным
зонам объектов, являющихся
объектами воздействия
на среду обитания
и здоровье человека"

Минимальные санитарные разрывы от компрессорных станций

№	Элементы застройки, водоемы	Разрывы в метрах для трубопроводов 1-го и 2-го классов с диаметром труб в миллиметрах
		1 класс						2 класс
		до 300	300-600	600-800	800-1000	1000-1200	свыше 1200	до 300	свыше 300
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
1	Города и поселки	500	500	700	700	700	700	500	500
2	Водопроводные сооружения	250	300	350	400	450	500	250	300
3	Малоэтажные жилые здания	100	150	200	250	300	350	75	150

Примечание:
1. Санитарные разрывы устанавливаются от здания компрессорного цеха.

Приложение 7
к Санитарным правилам
"Санитарно-эпидемиологические
требования к санитарно-защитным
зонам объектов, являющихся
объектами воздействия на среду
обитания и здоровье человека"

Минимальные санитарные разрывы от нефтеперекачивающих станций

№	Элементы застройки	Разрывы в метрах по категориям нефтеперекачивающих станций
№	Элементы застройки	III	II	I
1	2	3	4	5
1	Города и поселки	100	150	200
2	Водопроводные сооружения	100	150	200
3	Отдельные малоэтажные здания	50	75	100

Примечания:
1. Величина санитарных разрывов для нефтехранилищ уточняется в каждом конкретном случае на основе расчетов и реальных характеристик загрязнения атмосферного воздуха углеводородами прилегающих территорий.
2. Минимальные разрывы складов легко воспламеняющихся и горючих жидкостей, размещающихся в составе речного порта, до жилой зоны, в зависимости от категории, составляют от 5000 м (I категория) до 500 м (без категории).

Приложение 8
к Санитарным правилам
"Санитарно-эпидемиологические
требования к санитарно-защитным
зонам объектов, являющихся
объектами воздействия на среду
обитания и здоровье человека"

Минимальные санитарные разрывы от убойных пунктов и убойных площадок

№	Элементы застройки	Расстояние в метрах от
		убойных пунктов		убойных площадок мощностью до 10 тонн мяса в сутки
		Мощностью от 10 тонн до 30 тонн мяса в сутки	мощностью свыше 30 тонн мяса в сутки	убойных площадок мощностью до 10 тонн мяса в сутки
1	2	3	4	5
1	Жилые и общественные здания	300	500	50

Примечание:
При убойных пунктах и убойных площадках допускается предубойное содержание скота не более суточного запаса.

Приложение 9
к Санитарным правилам
"Санитарно-эпидемиологические
требования к санитарно-защитным
зонам объектов, являющихся
объектами воздействия на среду
обитания и здоровье человека"

Требования к составу проекта санитарно-защитной зоны

1. Пояснительная записка к проекту СЗЗ включает:

1) общие сведения об объектах, соответствующей целевому назначению земельных участков;

2) анализ функционального использования территории в районе расположения объектов;

3) краткую характеристику природно-экологических особенностей территорий;

4) расчет СЗЗ по фактору загрязнения атмосферного воздуха;

5) расчет СЗЗ по фактору шумового воздействия;

6) расчет СЗЗ по прочим факторам негативного воздействия;

7) анализ водопотребления и водоотведения;

8) образование производственных отходов;

9) мероприятия по снижению негативного воздействия на среду обитания человека;

10) обоснование границ СЗЗ по совокупности показателей;

11) границы СЗЗ на схеме с текстовым описанием трассировки границы СЗЗ по 8 (восьми) румбам с указанием расстояний и расчетных точек от источника выбросов загрязняющих веществ в атмосферный воздух и (или) источника физического воздействия или от границ территории объекта (в зависимости от способа установления размера СЗЗ);

12) мероприятия и средства по планировочной организации, благоустройству и озеленению свободной территории СЗЗ;

13) режим использования территории СЗЗ (размещение на территории или в границах СЗЗ объектов, допускаемых к размещению);

14) оценку риска для жизни и здоровья населения (для объектов I и II класса опасности);

15) табличные и графические материалы выполненных в масштабе (1:500 – 1:2000) на топографической основе.

В случае, если расстояние от границы объекта в 2 (два) раза и более превышающем нормативную (минимальную) СЗЗ до границы нормируемых территорий, а также для кладбищ, животноводческих и птицеводческих объектов, выполнение работ по оценке риска для жизни и здоровья населения не целесообразно. При сокращении расстояния до границы нормируемых территорий, не превышающих 2 (двух) раз нормативную (минимальную) СЗЗ необходимо выполнить оценку риска для жизни и здоровью населения.

Трассировка границ СЗЗ – трасса (линия) на ситуационном плане местности с контрольными точками и расстояниями по 8 (восьми) румбам (северо-запад, север, северо-восток, восток, юго-восток, запад, юго-запад, юг) от ближайшего источника выбросов загрязняющих веществ и (или) источника физического воздействия до границ СЗЗ.

2. В составе проекта СЗЗ представляются следующие табличные материалы:

1) баланс территории объектов;

2) перечень загрязняющих веществ, обусловленных выбросами объектов в атмосферный воздух;

3) анализ результатов расчетов рассеивания выбросов загрязняющих веществ в атмосферном воздухе с учетом фоновых концентраций;

4) концентрация загрязняющих веществ в расчетных точках (на границах СЗЗ, за ней, в жилой застройке);

5) перечень объектов озеленения;

6) рекомендуемый ассортимент деревьев для озеленения СЗЗ согласно пункту 45 настоящих Санитарных правил;

7) план-график мероприятий по сокращению негативного воздействия на окружающую среду;

8) план-график выполнения мероприятий по организации, благоустройству и озеленению территории;

9) программа производственного контроля на границе СЗЗ и на территории прилегающей жилой зоны для объектов.

3. В составе проекта СЗЗ представляются следующие графические материалы:

1) схема функционального использования территории в районе расположения объектов;

2) генеральный план объектов;

3) схема размещения источников выбросов и загрязнения атмосферного воздуха (существующее положение и прогноз);

4) схема размещения источников шума, вибрации, ЭМП и других физических факторов и зоны их воздействия (существующее положение и прогноз);

5) схема по установлению границы СЗЗ;

6) схема планировочной организации СЗЗ;

7) план благоустройства и озеленения СЗЗ;

8) схема размещения постов производственного контроля.

Таблица

Пример представления сводных данных в тексте пояснительной записки проекта СЗЗ

№	Наименование загрязняющего вещества (код)	Значения максимальных концентраций загрязняющих веществ в приземном слое атмосферного воздуха в долях ПДК.
№	Наименование загрязняющего вещества (код)	На границе жилой зоны без учета фона	На границе жилой зоны с учетом фона	На границе СЗЗ без учета фона	На границе СЗЗ с учетом фона
1.	Оксид углерода (337)	0,04	0,50	0,03	0,49
2.	Азота диоксид (301)	0,282	0,65	0,282	0,65
3.	Сера диоксид (330)	0,004	0,02	0,004	0,02
4.	Углеводороды предельные С12-С19 (2754)	0,12	0,12	0,12	0,12

Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2017 жығы 17 ақпандағы № 71 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрлігі туралы ереженің 15-тармағының 113) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда - ҚР Денсаулық сақтау министрінің м.а. 04.05.2024 № 18 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1. Қоса беріліп отырған "Адамның өмір сүру ортасы мен денсаулығына әсер ету объектілері болып табылатын объектілердің санитариялық-қорғаныш аймақтарына қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидалары бекітілсін.

2. "Өндірістік объектілердің санитариялық-қорғаныш аймағын белгілеу бойынша санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің 2015 жылғы 20 наурыздағы № 237 бұйрығының (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 11124 болып тіркелген) күші жойылды деп танылсын.

3. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Санитариялық-эпидемиологиялық бақылау комитеті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы бұйрық ресми жарияланғаннан кейін оны Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды;

3) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Заң департаментіне осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау вице-министріне жүктелсін.

5. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасы
Денсаулық сақтау министрінің
міндетін атқарушы

Ж. Буркитбаев

"КЕЛІСІЛДІ"
Қазақстан Республикасының
Ауыл шаруашылығы министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасының
Индустрия және инфрақұрылымдық

даму министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасының
Қорғаныс министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикаcының
Сауда және интеграция министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"
Қазақстан Республикасының
Төтенше жағдайлар министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"
Қазақстан Республикасының
Ұлттық қауіпсіздік комитеті

"КЕЛІСІЛДІ"
Қазақстан Республикасының
Ішкі істер министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"
Қазақстан Республикасының
Энергетика министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"
Қазақстан Республикасының
Экология, геология және
табиғи ресурстар министрлігі

Қазақстан Республикасы
Денсаулық сақтау министрінің
міндетін атқарушы
2022 жылғы 11 қаңтардағы
№ ҚР ДСМ-2 бұйрығымен
бекітілген

"Адамның өмір сүру ортасы мен денсаулығына әсер ету объектілері болып табылатын объектілердің санитариялық-қорғаныш аймақтарына қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидалары

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы "Адамның өмір сүру ортасы мен денсаулығына әсер ету объектілері болып табылатын объектілердің санитариялық-қорғаныш аймақтарына қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидалары (бұдан әрі – Санитариялық қағидалар) Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2017 жығы 17 ақпандағы № 71 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрлігі туралы ережесінің (бұдан әрі – Ереже) 15-тармағының 113) тармақшасына сәйкес әзірленген және адамның өмір сүру ортасы мен денсаулығына әсер ету объектілері (көздері) болып табылатын объектілердің (бұдан әрі – объект) санитариялық-қорғаныш аймақтарына (бұдан әрі – СҚА) қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптарды айқындайды.

Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Денсаулық сақтау министрінің м.а. 04.05.2024 № 18 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2. Осы Санитариялық қағидаларда мынадай терминдер мен оның анықтамалары пайдаланылады:

1) адамның өмір сүру ортасы (бұдан әрі – өмір сүру ортасы) – адамның тiршiлiк ету жағдайын айқындайтын, ортаның (табиғи және жасанды) табиғи, антропогендiк және әлеуметтiк факторларының жиынтығы;

2) белгіленген (түпкілікті) санитариялық-қорғаныш аймағы – есептік (алдын ала) санитариялық-қорғаныш аймағын растау үшін шынайы зерттеулер мен өлшемдердің жылдық циклі нәтижелерінің негізінде айқындалатын санитариялық-қорғаныш аймағының аумағы;

3) есептік (алдын ала) санитариялық-қорғаныш аймағы (бұдан әрі – алдын ала (есептік) СҚА) – атмосфералық ауа ластануының таралуы, адам денсаулығына физикалық (шу, діріл, иондамайтын сәулелену) және (немесе) радиациялық әсер ету есептері бар жоба негізінде айқындалатын санитариялық-қорғаныш аймағының аумағы;

4) санитариялық-қорғаныш аймағы – арнайы мақсаттағы аймақтарды, сондай-ақ елді мекендегі өнеркәсіптік ұйымдар мен басқа да өндірістік, коммуналдық және қоймалық объектілерді жақын маңдағы қоныстану аумақтарынан, тұрғын үй-азаматтық мақсаттағы ғимараттар мен құрылыстардан оларға қолайсыз факторлардың әсерін бәсеңдету мақсатында бөліп тұратын аумақ;

5) тәуекелді бағалау – инфекциялық және паразиттік ауруларды қоздырғыштардың немесе тасымалдаушылардың ену және таралу ықтималдығына, сондай-ақ өмір сүру ортасы факторларының халықтың денсаулық жағдайына теріс әсеріне және осыған байланысты ықтимал медициналық-биологиялық және экономикалық салдарларға негіздеме (бұдан әрі – халықтың денсаулығы мен өмірі үшін тәуекелді бағалау).

2-тарау. Адамның өмір сүру ортасы мен денсаулығына әсер ету объектілері болып табылатын объектілердің санитариялық-қорғаныш аймақтарына қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар

3. Адамның өмір сүру ортасы мен денсаулығына әсер ету объектілері (көздері) болып табылатын объектілердің СҚА қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар мыналарды қамтиды:

1) СҚА және санитариялық ажырауларды белгілеуге қойылатын талаптар;

2) СҚА және санитариялық ажырауларды жобалауға қойылатын талаптар;

3) СҚА және санитариялық ажырауларды көгалдандыруға және аумақтың режиміне қойылатын талаптар.

4. Халықтың қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында адамның өмір сүру ортасы мен денсаулығына әсер ету объектілері (көздері) болып табылатын объектілердің айналасында СҚА белгіленеді, оның өлшемі ластанудың атмосфералық ауаға әсерін (химиялық, биологиялық, физикалық) Ереженің 15-тармағының 113) тармақшасына сәйкес бекітілетін гигиеналық нормативтерде (бұдан әрі – гигиеналық норматив) белгіленген мәндерге дейін, ал қауіптілігі I және II сыныптардағы объектілер үшін – гигиеналық нормативтерде белгіленген мәндерге дейін, сонымен қатар, халықтың денсаулығы үшін қолайлы тәуекел шамаларына дейін азайтуды қамтамасыз етеді. Өзінің функционалдық қолданылу мақсаты бойынша СҚА-ы объектіні штаттық режимде пайдалану кезінде халықтың қауіпсіздігі деңгейін қамтамасыз ететін қорғаныш кедергісі болып табылады.

Ескерту. 4-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Денсаулық сақтау министрінің м.а. 04.05.2024 № 18 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

5. Объектінің (өнеркәсіптік алаң) аумағы сыртында пайда болатын ластану деңгейлері рұқсат етілген шекті концентрациядан (бұдан әрі – РЕШК) және (немесе) рұқсат етілген шекті деңгейден (бұдан әрі – РЕШД) 0,1-ден асатын немесе тұрғын үй аймақтарының ластануы үлесі РЕШК 0,1 асатын объектілер болса адамның өмір сүру ортасы мен денсаулығына әсер ету (көздері) объектілері болып табылады.

6. Осы Санитариялық қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес объектілердің СҚА-ның ең аз өлшемі белгіленеді.

Объектілердің қауіптілік сыныбына байланысты осы Санитариялық қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес СҚА-ның мынадай өлшемдері көзделген:

1) қауіптіліктің I сыныбындағы объектілер 1000 метрден (бұдан әрі – м) және одан жоғары;

2) қауіптіліктің IІ сыныбындағы объектілер 500 м-ден 999 м-ге дейін;

3) қауіптіліктің III сыныбындағы объектілер 300 м-ден 499 м-ге дейін;

4) қауіптіліктің IV сыныбындағы объектілер 100 м-ден 299 м-ге дейін;

5) қауіптіліктің V сыныбындағы объектілер 50 м-ден 99 м-ге дейін.

7. Осы Санитариялық қағидаларға 1-қосымшаға енгізілмеген, объектілерге арналған СҚА ең аз өлшемі әрбір нақты жағдайда (оның ішінде жер учаскесін таңдау кезінде) атмосфералық ауаның күтілетін ластануының (атмосфералық ауадағы ластаушы заттардың фондық концетрациясын (бұдан әрі – фондық концентрация) есепке ала отырып), физикалық әсер ету деңгейлерінің есептерімен және (қауіптіліктің I және II сыныптарындағы объектілерге арналған) халықтың денсаулығы мен өмірі үшін тәуекелді бағалаумен, сондай-ақ адамның өмір сүру ортасы мен денсаулығына әсер етудің теріс және оң әсерінің аналогтарын зерделеумен белгіленеді.

Фондық концентрацияға нақты аумақтың атмосфералық ауасының жай-күйін бақылау деректері бойынша есептелетін және атмосфералық ауаның трансшекаралық ластануын қоса алғанда, осы аумақтағы шығарындылардың барлық көздерінің әсеріне негізделген атмосфералық ауа көлемінің бірлігіндегі ластаушы заттың концентрациясы жатады.

8. СҚА ең аз өлшемі атмосфералық ауаның күтілетін ластануының (фондық концентрацияны ескере отырып) және атмосфералық ауаға физикалық әсер ету деңгейлерінің есептерімен СҚА жобасымен негізделеді және заттай зерттеулер және өлшеулер нәтижелерімен расталады.

СҚА жобалары осы Санитариялық қағидалардың 6-тармағында көрсетілген диапазондардағы СҚА өлшемін негіздеу үшін адамның өмір сүру ортасы мен денсаулығына әсер ету объектілері (көздері) болып табылатын объектілер үшін әзірленеді.

9. Жаңа, жобаланатын және жұмыс істеп тұрған объектілер үшін СҚА-ның алдын ала (есептік) өлшемдері СҚА-ны белгілеу жөніндегі жобалау құжаттамасын әзірлей отырып, осы Санитариялық қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес белгіленеді.

Тарихи қалыптасқан құрылыс салуға байланысты қолданыстағы объектілер үшін осы Санитариялық қағидалардың 26-тармағына сәйкес СҚА-ның алдын ала (есептік) мөлшерін белгілемей, СҚА-ның мөлшерін азайтуға жол беріледі.

Осы Санитариялық қағидаларға 1-қосымшаға енгізілмеген объектілер үшін СҚА есептік өлшемдер атмосфералық ауаға физикалық әсер ету (шу, діріл, ЭМӨ) деңгейлерін және атмосфералық ауаның ластанып таралуының есептеулері және (қауіптіліктің I және II сыныптарындағы объектілерге арналған) халықтың денсаулығы мен өмірі үшін тәуекелді бағалауы бар жоба негізінде есептеу әдісімен белгіленеді.

Белгіленген (түпкілікті) СҚА объектінің СҚА шекарасында және одан тыс жерлерде санитариялық-эпидемиологиялық қорытынды ала отырып, жыл ішінде есептік параметрлерді (өндірістік қызметтің ерекшелігіне байланысты басымдық көрсеткіштер бойынша тоқсан сайын орташа тәуліктік және ең жоғары-бір реттік концентрациялар бойынша сәйкестікке) және физикалық әсер ету деңгейлеріне (шу, діріл, ЭМӨ, көзі болған кезде) растау үшін заттай зерттеулердің жылдық циклі негізінде айқындалады.

Объект пайдалануға берілген күннен бастап бір жылдан аспайтын мерзімде тиісті объектінің шаруашылық жүргізу субъектісі алдын ала (есептік) СҚА растау үшін атмосфералық ауаны, атмосфералық ауаға физикалық және (немесе) биологиялық әсер ету деңгейлеріне зерттеулерді (өлшеулерді) жүргізуді қамтамасыз етеді.

Ескерту. 9-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Денсаулық сақтау министрінің м.а. 04.05.2024 № 18 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

10. СҚА жобасын және халықтың денсаулығы мен өмірі үшін тәуекелді бағалауды мамандандырылған ұйым әзірлейді және бекітеді және тапсырыс берушімен келісіледі. Әзірленген жобаның толықтығын, дұрыстығын және сапасын қоса алғанда, іс-шаралардың орындалуын тапсырыс беруші мен жобалау құжаттамасын әзірлеуші қамтамасыз етеді.

11. СҚА өлшемін айқындау өлшемшарттары бір мезгілде мынадай шарттарды сақтау болып табылады: оның сыртқы шекарасында және одан тыс жерлерде елді мекендердің атмосфералық ауасы үшін ластаушы заттардың концентрациясы барынша бір реттік және орташа тәуліктік көрсеткіштер бойынша РЕШК немесе болжамды қауіпсіз әсер ету деңгейінен (бұдан әрі – БҚӘЕД) және (немесе) физикалық әсер ету РЕШД асырмау, сондай-ақ (қауіптіліктің I және II сыныптарындағы объектілерге арналған) халықтың денсаулығы мен өмірі үшін тәуекелді бағалау нәтижелері.

Ескерту. 11-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Денсаулық сақтау министрінің м.а. 04.05.2024 № 18 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

12. Адамның өмір сүру ортасы мен денсаулығына әсер ету көздері болып табылатын объектілерді өндірістік объектіден тұрғын үй құрылысына, ландшафтылы-рекреациялы аймаққа, демалыс алаңына (аймақтарына), курорттардың, санаторийлердің, демалыс үйлерінің, стационарлық емдеу-профилактикалық және сауықтыру ұйымдарының, спорт ұйымдарының, балалар алаңдарының, білім беру және балалар ұйымдарының аумақтарына, бау-бақша серіктестіктері мен коттедж құрылысының, ұжымдық немесе жеке саяжай және бау-бақша учаскелерінің аумақтарына СҚА бөлінеді.

Ескерту. 12-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Денсаулық сақтау министрінің м.а. 04.05.2024 № 18 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

13. Автомобиль магистральдар, темір жол көлігі желілері, метрополитеннің жерүсті учаскелері үшін, сондай-ақ әуе кемелерінің ұшу және қону, ғарыш аппараттарын ұшыру аймағындағы ұшудың стандартты бағыттарының бойында проекциядан жер бетіне СҚА режимі бар және химиялық, биологиялық және физикалық әсерлерден гигиеналық нормативтерде белгіленген мәндерге дейін төмендетуді қамтамасыз ететін, объектіден қашықтық (бұдан әрі – санитариялық ажырау) белгіленеді.

Санитариялық ажыраудың шамасы әрбір нақты жағдайда атмосфералық ауадағы ластаушы заттар шығарындыларының таралуын және физикалық әсер ету (шу, діріл, ЭМӨ және басқа физикалық факторлар) деңгейлерін есептеу негізінде белгіленеді.

Санитариялық ажырауды белгілеу кезінде, оның ішінде Санитариялық қағидалардың 2-8-қосымшаларында көрсетілген объектілер үшін ғарыш аппараттарын ұшыруды, әуе кемелерінің ұшу және қону аймағындағы ұшудың стандартты бағыттары бойындағы санитариялық ажырауды қоспағанда, санитариялық ажырауды негіздеу жобасын әзірлеу талап етілмейді (осы Санитариялық қағидаларға 9-тармағында көрсетілген талаптарға сәйкес санитариялық ажырау жүйелі белгіленеді).

Ескерту. 13-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Денсаулық сақтау министрінің м.а. 04.05.2024 № 18 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

14. Жеңіл автомобильдердің (паркингтердің) ашық тұрақтары, гараждардың, жеңіл автомобильдерді жуу, жеңіл автомобильдерді жөндеу және (немесе) оларға техникалық қызмет көрсету жөніндегі объектілеріне; әуе электр тарату желілерінің объектілеріне (бұдан әрі – ӘЭТЖ); құрамында күкіртсутегі жоқ жерасты және жерүсті магистральдық газ құбырларына; сұйытылған көмірсутек газдарына арналған құбырларына; мұнай тасымалдайтын магистральдық құбырларына; компрессорлық және мұнай айдау станцияларына; мал сою пункттеріне және мал сою алаңдарына арналған ең аз санитариялық ажыраулар құрылады.

15. Жеңіл автомобильдерге арналған ашық тұрақтардан (паркингтерден), гараждардан, автомобильдерді жуудан, жөндеу және (немесе) техникалық қызмет көрсету объектілерінен құрылыс салу объектілеріне дейінгі ең аз санитариялық ажырау осы Санитариялық қағидаларға 2-қосымшада келтірілген.

16. Құрамында күкіртсутегі жоқ жерасты және жерүсті магистральдық газ құбырларына арналған ең аз санитариялық ажырау осы Санитариялық қағидаларға 3-қосымшада келтірілген.

17. Сұйытылған көмірсутек газдарына арналған құбырлардан ең аз санитариялық ажыраулар осы Санитариялық қағидаларға 4-қосымшада келтірілген.

18. Мұнай тасымалдайтын магистральдық құбырлардан ең аз санитариялық ажыраулар осы Санитариялық қағидаларға 5-қосымшада келтірілген.

19. Компрессорлық станциялардан ең аз санитариялық ажыраулар осы Санитариялық қағидаларға 6-қосымшада келтірілген.

20. Мұнай айдау станцияларынан ең аз санитариялық ажыраулар осы Санитариялық қағидаларға 7-қосымшада келтірілген.

21. Мал сою пункттерінен және мал сою алаңдарынан ең аз санитариялық ажыраулар осы Санитариялық қағидаларға 8-қосымшада келтірілген.

22. Тұрғын үй кешендеріне жапсарлас салынған әлеуметтік инфрақұрылым объектілері (5 дейін қоса алғандағы бекеті бар жеңіл автомобильдерді жуу орны, өнімділігі ауысымына 75 килограмнан аспайтын химиялық тазалау және кір жуу орындары, паркингтер) СҚА жобасын әзірлеуді және ұйымдастыруды талап етпейді.

23. Елді мекеннен авиациялық тәсілмен пестицидтермен өңделетін ауыл шаруашылығы алқабына дейінгі санитариялық ажыраулар өлшемі кемінде 2000 метрді құрайды.

24. Әуежайлар, аэродромдар, вертодромдар айналасында әрбір нақты жағдайда атмосфералық ауа ластануының таралуы мен атмосфералық ауаға физикалық әсер ету (шу, діріл, ЭМӨ және басқалар) деңгейлері есептерінің негізінде, сондай-ақ заттық зерттеулер мен өлшеулердің, (қауіптіліктің I және II сыныптарындағы объектілерге арналған) халықтың денсаулығы мен өмірі үшін тәуекелді бағалау нәтижелерінің негізінде пайдаланудың ерекше режимі бар арнайы аумақ (СҚА және санитариялық ажырау) белгіленеді, оның өлшемі ластанудың атмосфералық ауаға әсерін (химиялық, биологиялық, физикалық) гигиеналық нормативтерде белгіленген мәндерге дейін азайтуды қамтамасыз етеді.

Есептеулерді, заттық зерттеулерді және өлшеулерді, (қауіптіліктің I және II сыныптарындағы объектілерге арналған) халықтың денсаулығы мен өмірі үшін тәуекелді бағалауды қоса алғанда, ұйымдастыру мен жүргізу іс-шаралардың орындалуын аэродромдар мен вертодромдардың меншік иелері қамтамасыз етеді.

25. СҚА, санитариялық ажырау аумағындағы және олардың шекарасындағы, сондай-ақ селитебті (тұрғын үй) аймағындағы атмосфералық ауаны заттық зерттеуді және атмосфералық ауаға физикалық әсер ету деңгейлерін өлшеу аккредиттелген өндірістік зертханалармен, халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы ұйымдармен және (немесе) Қазақстан Республикасының сәйкестікті бағалау саласындағы аккредиттеу туралы заңнамасына сәйкес аккредиттеуден өткен өзге де зертханалармен жүзеге асырылады.

26. Жұмыс істеп тұрған объектілердің СҚА өлшемдерін өзгерту (ұлғайту, азайту) осы Санитариялық қағидаларға 9-қосымшада анықталған СҚА жобасының құрамына қойылатын талаптарға сәйкес әзірленген СҚА жобасына санитариялық-эпидемиологиялық қорытынды алу жолымен және:

1) СҚА шекарасында және одан тысқары жерлерде өндірістік қызметтің ерекшеліктеріне байланысты басымдық көрсеткіштер бойынша орташа тәуліктік және ең жоғары-бір реттік концентрациялар бойынша көрсеткіштердің сәйкестігіне (әрбір ингредиентке жеке нүктеде кемінде елу күн зерттеу) жыл ішінде жүйелі зертханалық байқаулар материалдары бойынша РЕШК дейін атмосфералық ауаның атмосфералық ауаға химиялық, биологиялық ластану деңгейіне қол жеткізудің объективті дәлелдері;

2) объектінің СҚА шекарасында және одан тысқары жерлерде жыл бойы тоқсан сайынғы негізде зертханалық байқау материалдары бойынша (шу, діріл, ЭМӨ) РЕШК дейін физикалық әсер ету деңгейлерін сақтаудың физикалық әсер ету деңгейіне қол жеткізудің объективті дәлелдері;

3) қауіптіліктің I және II сыныптарындағы объектілер үшін халықтың өмірі мен денсаулығы үшін тәуекелді бағалауды жүргізу;

4) тиісті әкімшілік-аумақтық бірлікте фондық шоғырлануды есепке алу (осы жерде атмосфералық ауа мониторингінің автоматтандырылған станциялары болған кезде);

5) объектілердің құрамын өзгерту және қайта бейіндеу;

6) қолжетімді ең жақсы әдістерді қолдану, тіршілік ету ортасына әсер ету деңгейін төмендетуге бағытталған озық технологиялық шешімдерді, тиімді тазарту қондырғыларын және басқаларды енгізу негізінде жүзеге асырылады.

СҚА-ның өзгеруіне жататын жұмыс істеп тұрған объект 1 жылдан астам жұмыс істейтін объект болып табылады.

Ескерту. 26-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Денсаулық сақтау министрінің м.а. 04.05.2024 № 18 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

27. Өндіріс көлемін уақытша қысқарту объектінің барынша жобалық немесе нақты қол жеткізілген қуатына арналған СҚА белгіленген өлшемін өзгерту үшін негіз болып табылмайды.

28. СҚА шекарасында есептік жолмен алынған кез келген әсер ету факторы бойынша және (немесе) заттық зерттеулер, физикалық факторларды өлшеу нәтижелері нормативтік деңгейлердегі техникалық және технологиялық құралдармен қамтамасыз ету мүмкін болмаған кезде жұмыс істеп тұрған объектілердің СҚА өлшемі белгіленген бойынша салыстырғанда ұлғаяды. Жағдайды бағалау объектіні пайдаланудың соңғы үш жылындағы өлшенген параметрдің орташа жылдық мәндері бойынша жүзеге асырылады.

29. Қауіптіліктің I және II сыныптарындағы жұмыс істеп тұрған объектілер үшін, осы Санитариялық қағидаларға 1-қосымшаға енгізілмеген объектілер үшін, оның ішінде елде және шет елдерде аналогтары жоқ, жаңа, жеткілікті зерттелмеген технологиялары бар объектілер үшін СҚА Қазақстан Республикасының тиісті аумақтар мен көліктегі (облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың) Бас мемлекеттік санитариялық дәрігерлері немесе оның орынбасарлары, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігінің, Ұлттық қауіпсіздік және ішкі істер органдарының құрылымдық бөлімшелерінің халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы қызметті жүзеге асыратын лауазымды адамдары (бұдан әрі – халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы қызметті жүзеге асыратын лауазымды адамдар) жүйелі белгілейді.

Қауіптіліктің III, IV және V сыныптарындағы жұмыс істеп тұрған объектілер үшін СҚА-ны тиісті аумақтардағы және көліктегі (аудан мен қаланың) Бас мемлекеттік санитариялық дәрігерлер немесе оның орынбасарлары, сондай-ақ халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы қызметті жүзеге асыратын лауазымды адамдар белгілейді.

Жобаланатын объектілер үшін алдын ала (есептік) СҚА-ны Қазақстан Республикасының сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы заңнамасында белгіленген тәртіппен ведомстводан тыс кешенді сараптама құрамында аттестатталған сарапшылар белгілейді.

Ескерту. 29-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Денсаулық сақтау министрінің м.а. 04.05.2024 № 18 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

30. Қауіптіліктің I, II, III, IV және V сыныптарындағы қолданыстағы объектілері үшін СҚА мөлшерін өзгертуді тиісті аумақтар мен көліктегі (облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың) Бас мемлекеттік санитариялық дәрігерлері немесе оның орынбасарлары, сондай-ақ халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы қызметті жүзеге асыратын лауазымды адамдар жүзеге асырады.

Ескерту. 30-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Денсаулық сақтау министрінің м.а. 04.05.2024 № 18 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

31. Халыққа физикалық әсер ету факторларының көздері болып табылатын объектілерге арналған СҚА өлшемдері, көздердің орналасқан орындарын және олардан туындайтын шуды, дірілді, ЭМӨ және басқа физикалық факторлар сипатын есепке ала, акустикалық есептеулер негізінде белгіленеді. СҚА өлшемдерін белгілеуге арналған есептеу параметрлері атмосфералық ауаға физикалық әсер ету факторларының заттай өлшеулермен расталады.

32. СҚА өлшемдері СҚА сыртқы шекарасындағы шудың, дірілдің, электромагниттік сәулеленудің, инфрадыбыстың, шашыранды лазерлік сәулеленудің және басқа да физикалық факторлардың РЕШД қолданыстағы гигиеналық нормативтеріне сәйкес айқындалады.

33. Халықты ӘЭТЖ туындайтын электр өрісінің әсерінен қорғау мақсатында жоғары вольтты желі трассасының бойында санитариялық ажырау белгіленеді, оның сыртындағы электр өрісінің кернеулігі 1 метрге 1 киловольттан (кВ/м) аспайды.

Қайта жобаланатын ӘЭТЖ, сондай-ақ ғимараттар мен құрылыстарға санитариялық ажырау шекараларын ӘЭҚЖ трассасының бойында сымдарды көлденең орналастыру арқылы және оның екі жағында электр өрісінің кернеулігін төмендету құралынсыз ӘЭТЖ-ға перпендикуляр бағыттағы жиектегі фазалық сымдардың жерге проекциясынан мынадай қашықтықтарда қабылданады:

1) кернеулігі 220 киловольт (бұдан әрі – кВ) қоса алғанда ӘЭТЖ үшін – 25 м;

2) кернеулігі 500 кВ қоса алғанда ӘЭТЖ үшін – 30 м;

3) кернеулігі 750 кВ қоса алғанда ӘЭТЖ үшін – 40 м;

4) кернеулігі 1150 кВ қоса алғанда ӘЭТЖ үшін – 55 м.

Ескерту. 33-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Денсаулық сақтау министрінің м.а. 04.05.2024 № 18 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

34. ӘЭТЖ санитариялық ажырау шекарасында тұрғын үй және қоғамдық ғимараттар мен құрылыстарды орналастыруға жол берілмейді.

35. Таратушы радиотехникалық объектілер орналасқан жерлерде СҚА өлшемін белгілеу және өзгерту Ереженің 15-тармағының 113) тармағына сәйкес бекітілетін радиотехникалық объектілерге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптарға сәйкес жүргізіледі.

Ескерту. 35-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Денсаулық сақтау министрінің м.а. 04.05.2024 № 18 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1-параграф. Санитариялық-қорғаныш аймақтарын жобалауға қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар

36. СҚА жобалауды, жобалау алдындағы және жобалау құжаттамасын (қала құрылысы құжаттамасын, жұмыс істеп тұрған объектіні және (немесе) аумақтық өнеркәсіптік кешенге (өнеркәсіптік торапқа) біріктірілген объектілер тобын салу, реконструкциялау немесе техникалық қайта жарақтандыру жобаларын) әзірлеудің барлық кезеңдерінде жүзеге асырылады. СҚА жобалауды осы Санитариялық қағидаларда жазылған талаптарға сәйкес тиісті объектілердің шаруашылық жүргізуші субъектісімен жүзеге асырылады.

Штаттық режимде жұмыс істеу үшін объектінің толық жобалық қуатына, авариялық жағдайларды ескере отырып, шығарындылардың таралуының неғұрлым қолайсыз жағдайларын, адамның өмір сүру ортасы мен денсаулығына әсер етудің теріс және оң әсерінің аналогтарын зерделеуде анықталатын СҚА өлшемін растау, СҚА өлшемін негіздеу болып табылады.

37. Жаңа құрылысқа, жұмыс істеп тұрған объектілерді реконструкциялауға немесе техникалық қайта жарақтандыруға СҚА негіздеудің жоба алды және жобалық құжаттамаларында СҚА ұйымдастыруға және көгалдандыруға арналған қаражат пен іс-шаралар көзделеді.

38. СҚА жобасына осы Санитариялық қағидаларға 9-қосымшадағы СҚА жобасының құрамына қойылатын талаптарға сәйкес материалдар енгізіледі.

39. СҚА шекаралары химиялық, биологиялық және (немесе) физикалық әсер етудің шеткі көздерінен бастап белгіленеді. Жер учаскесін таңдау кезінде әсер ету көздерінің нақты орналасқан жері туралы ақпарат болмаған кезде СҚА шекарасы жер учаскесінің шекарасынан оның сыртқы шекарасына дейін берілген бағытта белгіленеді.

Объектінің зиянды химиялық, биологиялық және физикалық әсері гигиеналық нормативтерде белгіленген мәндерден аспайтын СҚА аумағын шектейтін сызығы СҚА шекарасы болып табылады.

40. СҚА белгілеу үшін атмосфералық ауаның химиялық ластануы жетекші фактор болып табылатын объектерге арналған шығарындылары сипаттамаларына байланысты СҚА өлшемі ластаушы заттар шығарындылары көзінен және (немесе) объект (өнеркәсіптік алаңы) аумағының шекарасынан белгіленеді.

Объект (өнеркәсіптік алаңы) аумағының шекарасынан:

1) ашық алаңдарда технологиялық жабдық болған кезде ұйымдастырылған және ұйымдастырылмаған көздерден;

2) объектінің (өнеркәсіптік алаң) аумағы бойынша әр-жерде бөліп жайғастырылған көздерімен өндіріс ұйымдастырылған жағдайда;

3) жерүсті және төмен көздер, орташа биіктіктегі салқын шығарындылар бар болған кезде СҚА белгіленеді.

Шығарындылар көздерінен: жоғарғы, орташа көздерден жылытылған шығарындылары бар болған кезде СҚА белгіленеді.

41. Өмір сүру ортасын ластаушы көздері болып табылатын жұмыс істеп тұрған объектілерге арналған зиянды заттардың жиынтық әсер ету әсерін есепке ала отырып, өмір сүру ортасына әсер етудің барлық түрлерін химиялық және биологиялық әсер ету кезінде РЕШК дейін, физикалық факторлардың әсер етуі кезінде РЕШД дейін төмендеткен жағдайда өндірістерді реконструкциялау немесе қайта бейіндеу жүргізуге жол беріледі.

42. Атмосфералық ауаға химиялық, биологиялық және физикалық әсерлерді өлшеулер мен заттық зерттеулер, (қауіптіліктің I және II сыныптарындағы объектілерге арналған) халықтың денсаулығы мен өмірі үшін тәуекелді бағалау негізінде алынған алдын ала (есептік) СҚА өлшемі сәйкес келмеген жағдайда, СҚА өлшемі бойынша шешім халықтың денсаулығы мен өмірі үшін барынша қауіпсіздікті қамтамасыз ететін нұсқа бойынша қабылданады.

43. Аумақтық өнеркәсіптік кешенге (өнеркәсіптік торапқа) біріктірілген бір субъект объектілерінің топтары үшін атмосфералық ауаға ластаушы заттардың жиынтық шығарындыларын және физикалық әсерін есепке ала отырып, аумақтық өнеркәсіптік кешенге (өнеркәсіптік торапқа) кіретін объектілердің, СҚА бірыңғай есептік және түпкілікті белгіленген өлшемі белгіленеді. Халықтың денсаулығы мен өмірі үшін тәуекелді бағалау, құрамына қауіптіліктің I және II сыныптарындағы объектілер кіретін объектілер топтарына жүргізіледі.

Аумақтық өнеркәсіптік кешен (өнеркәсіптік торап) құрамына кіретін объектілеріне арналған СҚА өлшемін әрбір объект үшін жеке белгілеуге жол беріледі, ал объектінің (субъектінің) бүкіл аумағындағы (өнеркәсіптік алаңдағы) СҚА түпкілікті өлшемі, СҚА барынша үлкен өлшемі бойынша қабылданады.

44. Объектілерді реконструкциялау, техникалық қайта жарақтандыру (қауіптіліктің I және II сыныптарындағы объектілерге арналған) халықтың денсаулығы мен өмірі үшін тәуекелді бағалау, атмосфералық ауаның күтілетін ластануын және атмосфералық ауаға физикалық әсер етуін есептеумен СҚА жобалары бар болғанда жүргізіледі. Объектіні реконструкциялау және пайдалануға беру аяқталғаннан кейін есептік параметрлер заттық зерттеулер және атмосфералық ауаға әсер етудің физикалық факторларын өлшеу нәтижелерімен расталады.

45. Қазіргі заманғы өнеркәсіптік жобалаудың міндетті шарты шығарындылардың зиянды химиялық немесе биологиялық компоненттерінің атмосфералық ауаға, топыраққа және су қоймаларына түсуін болдырмауға немесе барынша азайтуға, физикалық факторлар әсер етуін болдырмауға немесе оларды гигиеналық нормативтерге дейін және одан да төмен азайтуға мүмкіндік беретін озық ресурстарды үнемдейтін, қалдықсыз және аз қалдықты технологиялық шешімдерді енгізу болып табылады.

46. Құрылыс және реконструкциялау жобаларында әзірленетін жаңадан қолданылатын технологиялық және техникалық шешімдер тәжірибелік-өнеркәсіптік сынақтардың нәтижелерімен, жаңа технологиялар негізінде өндірістерді жобалау кезінде тәжірибелік-эксперименттік өндірістердің деректерімен, осындай өндірісті құру жөніндегі шетелдік тәжірибенің материалдарымен негізделеді.

2-параграф. Санитариялық-қорғаныш аймағын көгалдандыру және оның аумағының режиміне қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар

47. Объектінің СҚА шекараларында (оның ішінде СҚА белгіленетін объектінің аумағында) объект қызметкерлеріне қызмет көрсетуге және оның қызметін қамтамасыз етуге арналған ғимараттары мен құрылыстары:

1) кезекші авариялық персоналға арналған тұрғын емес үй-жайлары, вахталық әдіс бойынша жұмыскерлердің болуына арналған үй-жайлары;

2) өрт сөндіру депосын, монша, кір жуатын орындарды, сауда және қоғамдық тамақтану объектілерін, гараждарды, қоғамдық және жеке көлікті сақтауға арналған алаңдар мен құрылыстарды, автомобильге май құю станцияларын, қоғамдық және әкімшілік ғимараттарды, конструкторлық бюроларды, оқу орындарын, емханаларды, ғылыми-зерттеу зертханаларын, жабық үлгідегі спорт-сауықтыру құрылыстары;

3) жергілікті және транзитті коммуникацияларды, электр тарату желілерін, электр қосалқы станцияларын, мұнай және газ құбырларын, техникалық сумен жабдықтауға арналған артезиан ұңғымаларын, техникалық су дайындауға арналған суды салқындататын құрылыстарды, суды бұру сорғы станцияларын, айналымды сумен жабдықтау құрылыстары;

4) негізделген кезде тамақ өнімдері ретінде өндіруге пайдаланылмайтын техникалық дақылдарды өсіруге арналған ауыл шаруашылық алқаптары орналастырылады.

48. Объектілердің СҚА шекараларында (оның ішінде СҚА белгіленетін объектінің аумағында) осы Санитариялық қағидалардың 47-тармағында көрсетілген объектінің қызметкерлеріне қызмет көрсетуге және оның қызметін қамтамасыз етуге арналған ғимараттары мен құрылыстары орналастырылады, мыналарды қоспағанда:

1) жаңадан салынып жатқан тұрғын үй құрылыстарын қоса алғанда тұрғын үйлерді;

2) ландшафтық-рекреациялық аймақтарды, демалыс алаңдарын (аймақтарын), курорт, санаторий және демалыс үйлерінің аумақтарын;

3) құрылатын және ұйымдастырылатын бау-бақша серіктестіктерінің аумақтарын және коттедж құрылысын, ұжымдық немесе жеке саяжай және бау-бақша учаскелерін;

4) спорт құрылыстарын, балалар алаңдарын, білім беру және балалар ұйымдарын, жаппай қолданылатын емдеу-профилактикалық және сауықтыру ұйымдарын;

5) тамақ өнімдері ретінде пайдаланылатын ауыл шаруашылығы дақылдарын өсіру жөніндегі объектілерін.

Ескерту. 48-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Денсаулық сақтау министрінің м.а. 04.05.2024 № 18 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

49. СҚА шекараларында және өнеркәсіптің басқа да салаларының объектілері аумағында осы Санитариялық қағидалардың 47-тармағында көрсетілген объектінің қызметкерлеріне қызмет көрсетуге және оның қызметін қамтамасыз етуге арналған ғимараттар мен құрылыстар орналастырылады, мыналарды қоспағанда:

1) дәрілік заттарды, дәрілік құралдарды және (немесе) дәрілік нысандарды өндіру жөніндегі объектілерді, фармацевтикалық объектілерге арналған шикізат және жартылай өнімдер қоймаларын;

2) өнеркәсіптің тамақ салаларының объектілерін, азық-түлік шикізаты мен тамақ өнімдерінің көтерме сауда қоймаларын;

3) ауыз су дайындауға және сақтауға арналған су құбыры құрылыстарының кешендерін орналастырмайды.

50. ІV және V сыныптардағы объектілерге арналған СҚА алаңының кемінде 60 пайызын (бұдан әрі – %), ІІ және ІІІ сыныптардағы объектілерге арналған СҚА алаңының кемінде 50%, I сыныбындағы объектілерге арналған СҚА алаңының кемінде 40% барынша көгалдандыруды тұрғын үй құрылысын салу жағынан ағаш-бұта көшеттері жолағын міндетті түрде ұйымдастыра отырып көгалдандыру көзделеді.

СҚА алаңын көгалдандырудың көрсетілген үлес салмағын орындауға мүмкіндік болмаса (объектілермен тығыз құрылыс салу кезінде, сондай-ақ объекті елді мекендерден алыс шөл және шөлейт жерлерде орналасқан кезде) СҚА жобасында міндетті түрде негіздей отырып, құрылыс салудан бос аумақтар мен жақын елді мекендердің аумақтарын жергілікті атқарушы органдары келісімі бойынша көгалдандыруға жол беріледі.

Көгалдандыру бойынша іс-шараларды жүргізу және газға төзімді отырғызу материалын таңдау кезінде, кәсіпорын орналасқан ауданның табиғи-климаттық жағдайлары ескеріледі.

51. Тамақ өнеркәсібі салалары объектілерінің, азық-түлік шикізаты мен тамақ өнімі көтерме қоймаларының, дәрілік заттарды, дәрілік құралдар мен (немесе) дәрілік нысандар өндірісінің, фармацевтикалық кәсіпорындар үшін шикізат пен жартылай өнімдер қоймаларының СҚА шекараларында өнімге, адамның өмір сүру ортасы мен денсаулығына, өнімге өзара жағымсыз әсер ету болмаған жағдайда, жаңа бейінді, бір типті объектілерді орналастыруға жол беріледі.

52. Объектінің СҚА шекараларында орналасқан немесе СҚА-ға іргелес жатқан автомобиль магистралі оның өлшеміне қосылмайды, ал автомобиль магистралінің шығарындылары СҚА өлшемін негіздеу кезінде фондық ластануда ескеріледі.

53. СҚА немесе оның қандай да бір бөлігі тұрғын үй аймағын кеңейту, ұжымдық немесе жеке саяжай және бау-бақша учаскелерін орналастыру үшін объектінің резервтік аумағы ретінде пайдаланылмайды.

СҚА бір бөлігі бар СҚА-ның сыртқы шекарасында РЕШК және (немесе) РЕШД сақталуы негіздемесінің жобасы болған жағдайда, өндірістік аймақты кеңейту үшін объектінің резервтік аумағы ретінде қаралуы мүмкін.

"Адамның өмір сүру ортасы мен
денсаулығына әсер ету объектілері болып табылатын
объектілердің санитариялық-қорғаныш
аймақтарына қойылатын
санитариялық-эпидемиологиялық
талаптар" санитариялық
қағидаларына
1-қосымша

Объектілердің санитариялық-қорғаныш аймақтарының ең аз өлшемдері

1-бөлім. Химиялық объектілер және өндірістер

1. І сынып – СҚА 1000 метр (бұдан әрі – м):

1) байланысқан азот (аммиак, азот қышқылы, азот-тук және басқа да тыңайтқыштар) өндірісі.

Аммиак, құрамында азот бар қосындыларды (несепнәр, тионесепнәр, гидразин мен оның туындылары және басқалары), азот-тук, фосфат, концентратты минералды тыңайтқыштарды, азот қышқылын және басқаларды шығаратын комбинаттар кеңейтілген СҚА талап етеді;

2) бензол және эфир қатарындағы анилинді-бояу өнеркәсібі өнімдері мен жартылай өнімдерінің – анилин, нитроанилин, алкилбензол, нитрохлорбензол, фенол, ацетон, хлорбензол және басқаларының өндірісі;

3) нафтален және антрацен қатарындағы жартылай өнімдердің - бетанафтол, аш-қышқылы, фенилпери қышқылдар, периқышқыл, антрахинон, фталийлік ангидрид және басқаларының өндірісі;

4) күкіртті немесе құрамында күкірті бар материалдарды жағу негізінде қышқылды сульфитті және бисульфитті немесе моносульфитті әдіспен целлюлозаның және жартылай целлюлозаның өндірісі, сондай-ақ сульфатты әдіс (сульфат-целлюлоза) бойынша целлюлоза өндірісі;

5) электролиттік жолмен хлордың, хлор негізінде жартылай өнімдер мен өнімдердің өндірісі;

6) хлорлау әдісімен (оның ішінде титан-магний, магний) сирек металдар өндірісі;

7) жасанды және синтетикалық талшықтар (вискоза, капрон, лавсан, нитрон және целлофан) өндірісі;

8) диметилтерефталат өндірісі;

9) капролактам өндірісі;

10) күкіртті көміртек өндірісі;

11) синтетикалық полимерлік материалдарға арналған өнімдер мен жартылай өнімдер өндірісі;

12) күшәла мен оның қосындыларының өндірісі;

13) мұнайды, ілеспе мұнай мен табиғи газды қайта өңдеу өндірісі. Құрамында күкірт қосындылары 1%-дан (салмақты) артық көмірсутекті шикізатты өңдеген кезде СҚА негізді түрде ұлғайтады;

14) пикрин қышқылының өндірісі;

15) фтор, фторлы сутек және олардың негізінде жасалатын жартылай өнімдер мен өнімдер (органикалық, органикалық емес) өндірісі;

16) жанғыш тақтатасты өңдеу өндірісі;

17) қара күйе өндірісі;

18) фосфор (сары, қызыл) және фосфорорганикалық қосындылар (оның ішінде тиофос, карбофос, меркаптофос) өндірісі;

19) суперфосфат тыңайтқыштарының өндірісі;

20) кальций карбиді, кальций карбидінен ацетилен және ацетилен негізінде жасалатын туындылар өндірісі;

21) жасанды және синтетикалық каучук өндірісі;

22) көгертетін қышқыл, оның негізінде жасалатын органикалық жартылай өнімдер мен өнімдер (оның ішінде ацетонциангидрин, этиленциан-гидрин, метакрил және акрил қышқылдарының эфирлері, диизоцианаттар) өндірісі; цианистік тұздар (оның ішінде калий, натрий, мыс), цианплав, дицианамид, кальций дицианамиді өндірісі;

23) көмірсутекті газдардан және оның негізінде өнімдерден алынатын ацетилен өндірісі;

24) синтетикалық химия-фармацевтикалық және дәрілік препараттар өндірісі;

25) оттегімен тікелей тотықтырумен жасалатын синтетикалық май қышқылдарының, жоғары май спирттерінің өндірісі;

26) меркаптандар өндірісі, орталықтандырылған газды меркаптандармен одоризациялау қондырғылары, одорант қоймалары;

27) хром, хромды ангидрид және оның негізінде жасалатын тұздар өндірісі;

28) күрделі эфирлер өндірісі;

29) фенолформальдегид, полиэфирлі, эпоксидті және басқа да жасанды шайырлар өндірісі;

30) метионин өндірісі;

31) металдар карбонилдерінің өндірісі;

32) таскөмірлі қара майды, мұнайды, қылқан жапырақты ағашты (гудронды, жартылай гудронды және басқаларын) айдау қалдықтарынан жасалатын битум және басқа да өнімдер өндірісі;

33) бериллий өндірісі;

34) синтетикалық спирттер (бутил, пропил, изопропил, амил) өндірісі;

35) вольфрам, молибден, кобальт гидрометаллургиясы өндірісі;

36) жемдік амин қышқылдарының (жемдік лизин, премикстер) өндірісі;

37) пестицидтер өндірісі;

38) оқ-дәрі, жарылғыш заттар өндірісі, қоймалар мен полигондар;

39) алифатиялық аминдер (оның ішінде моно-ди-үш-метиламиндер, диэтил-триэтиламиндер) және оның негізінде жасалатын өнімдер (оның ішінде симазин) өндірісі.

40) үйінділер, қалдық сақтайтын қоймалар мен химиялық өндірістердің шлам жинағыштары.

2. ІІ сынып – СҚА 500 м:

1) бром, оның негізінде жасалатын өнімдер мен жартылай өнімдер (органикалық және органикалық емес) өндірісі;

2) газдар (жарықтық, сулы, генераторлық, мұнайлы газдар) өндірісі;

3) көмірді жер астында газдандыру станциялары;

4) органикалық еріткіштер мен майлар (оның ішінде бензол, толуол, ксилол, нафтол, крезол, антрацен, фенантрен, акридин, карбозол) өндірісі;

5) таскөмір мен оның негізінде жасалатын өнімдерді (оның ішінде таскөмірлі ыстық от, шайырлар) өңдеу объектілері;

6) шымтезекті химиялық өңдеу объектілері;

7) күкірт қышқылы, олеум, күкіртті газ өндірісі;

8) тұз қышқылының өндірісі;

9) күкіртті қышқыл әдісімен немесе тікелей гидратация әдісімен синтетикалық этил спиртінің өндірісі.

10) фосген және оның негізінде жасалатын өнімдер (оның ішінде парофор) өндірісі;

11) қышқылдар: аминоэнантты, аминоундеканды, аминопеларгонды, тиодивалерианды, изофталды қышқылдар өндірісі;

12) натрий нитриті, тионилхлорид, көміраммоний тұздары, көмірқышқылды аммоний өндірісі;

13) диметилформамид өндірісі;

14) этил сұйықтығы өндірісі;

15) катализаторлар өндірісі;

16) күкіртті органикалық бояғыштар өндірісі;

17) калий тұздарының өндірісі;

18) ұшпа органикалық қосындылар қолданылатын жасанды тері өндірісі;

19) азотолдар және азоаминдер барлық сыныптарының текшелік бояғыштарының өндірісі;

20) этилен тотығы, пропилен тотығы, полипропилен өндірісі;

21) 3,3-ди(хлорметил) оксоциклобутан, поликарбонат, пропиленді этилен сополимерлері, мұнайдың ілеспе газдары базасында жоғары полиолефиндер полимерлерінің өндірісі;

22) пластификаторлар өндірісі;

23) хлорвинил негізінде пластмассалар өндірісі;

24) цистерналарды (мұнайды және мұнай өнімдерін тасымалдаған кезде) тазарту, жуу және булау пункттері;

25) синтетикалық жуғыш заттар өндірісі;

26) бастапқы өнімдер өндірісі болған жағдайда тұрмыстық химия өнімдерінің өндірісі;

27) бор мен оның қосындыларының өндірісі;

28) парафин өндірісі;

29) қарамай, ағаштан алынатын сұйық және ұшпа погондар, метил спирті, сіркесу қышқылы, скипидар, терпетин майы, ацетон, креозот өндірісі;

30) сіркесу қышқылының өндірісі;

31) сіркесу қышқылы мен сіркесу ангидридінің шикізат өндірістерімен қоса ацетилцеллюлоза өндірісі;

32) өсімдік шикізатын пентозан қосындыларымен өңдеу негізінде жасалатын гидролиз өндірісі;

33) изоактил спиртінің, майлы альдегид, май қышқылының, винилтолуол, пенопласт, поливинилтолуол, полиформальдегид, органикалық қышқылдар регенерациясының (оның ішінде сіркесу, майлы), метиопирролидон, поливинилпирролидон, пен-таэритрит, уротропин, формальдегид өндірісі;

34) капрон және лавсан мата өндірісі.

3. ІІІ сынып – СҚА 300 м:

1) ниобий өндірісі;

2) тантал өндірісі;

3) аммиакты әдіспен кальцийленген сода өндірісі;

4) аммиакты, калийлі, натрийлі, кальцийлі селитра өндірісі;

5) химиялық реактивтер өндірісі;

6) целлюлоза эфирлерінен алынатын пластикалық массалар өндірісі;

7) корунд өндірісі;

8) барий мен оның қосындыларының өндірісі;

9) ультрамарин өндірісі;

10) ағаштан жемдік ашытқылар мен фурфурол және гидролиз әдісімен ауыл шаруашылығы қалдықтарының өндірісі;

11) никотин өндірісі;

12) изомеризациялық әдіспен синтетикалық камфара өндірісі;

13) меламин және цианур қышқылының өндірісі;

14) поликарбонаттар өндірісі;

15) күшәла, фосфор, хром, қорғасын және сынап тұздарынан басқа, минералды тұздар өндірісі;

16) пластмассалар (карболит) өндірісі;

17) фенолформальдегид прессматериалдарын, фенолформальдегидті шайырлар негізінде жасалатын қағаздан, матадан престелген және оралған бұйымдар өндірісі;

18) жасанды минералды бояулар өндірісі;

19) резеңке мен каучукты регенерациялау объектілері;

20) шиналар, резеңкелі-техникалық бұйымдар, эбонит, желімделген аяқ киім, сондай-ақ аяқ киімге арналған резеңке қоспалар өндірісі;

21) шиналарды техникалық өңдеу;

22) сурьма, висмут литий және басқаларының тұздарын алу үшін сирек кездесетін металдарды химиялық өңдеу;

23) электр өнеркәсібіне арналған көмір бұйымдарының (оның ішінде щеткалар, электр көмірлері) өндірісі;

24) резеңкені вулканизациялау өндірісі;

25) аммиакты су өндірісі және оның базистік қоймалары;

26) парофазалық әдіспен (металды сынапты қолданбай) ацетальдегид өндірісі;

27) полистирол және стирол сополимерлерінің өндірісі;

28) кремний органикалық лактар, сұйықтықтар мен шайырлар өндірісі;

29) меркаптаннан жасалған одоризациялық қондырғылары бар магистралды газ құбырларының газ тарататын станциялары;

30) себацин қышқылының өндірісі;

31) винилацетат пен оның негізінде жасалатын өнімдер (поливинилацетат, поливинилацетатты эмульсия, поливинил спирті, винифлекс және басқалары) өндірісі;

32) лактар өндірісі (майлы, спиртті, типографиялық, оқшаулаушы, резеңке өнеркәсібіне арналған және басқалары);

33) ванилин мен сахарин өндірісі;

34) бөлудің сығылған және сұйытылған өнімдерінің өндірісі;

35) техникалық саломас (сутегін электролиттік емес әдіспен алу арқылы) өндірісі;

36) парфюмерия өндірісі;

37) ұшпа органикалық еріткіштер қолданылмайтын поливинилхлоридті және басқа да шайырлар негізінде жасалатын жасанды тері өндірісі;

38) эпихлоргидрин өндірісі;

39) сығылған азот, оттегі өндірісі;

40) жемдік ашытқылар өндірісі;

41) булану құрылғыларымен және қайта өңделетін шикізат бойынша өнімділігі сағатына 0,5 тоннадан аспайтын мұнай өнімдерін өңдеу өндірісі.

Тауарлық мұнайды бензинге, дизель отыны мен мазутқа тікелей айдау үшін индукциялық қыздыру жүйесін пайдаланатын, қуаттылығы жылына 100 000 тоннаға дейінгі аз күкіртті және күкіртті мұнай өңдеу құрылғылары үшін атмосфералық ауада зиянды заттардың концетрациясын есептеу керек. Осы қондырғыларды тұрғын үй құрылыстарының арасына орналастыруға және оларда жоғары күкіртті мұнай өңдеуге жол берілмейді.

42) заттай есептеуде өнімділігі жылына 400 000 тоннаға дейін синтетикалық шайырлар және тотықты катализаторда жылына 200 000 тоннаға дейін формалин өндіру.

4. ІV сынып – СҚА 100 м:

1) тук қоспаларының өндірісі;

2) фтор пластарын өңдеу өндірісі;

3) дайын целлюлоза мен ескі-құсқыдан жасалатын қағаз өндірісі;

4) глицерин өндірісі;

5) галалит және басқа да ақуыздық пластиктер (оның ішінде аминопластар) өндірісі;

6) конденсациялық шайырлармен жасалатын эмальдар өндірісі;

7) сабын өндірісі;

8) тұз қайнату және тұз тарту өндірістері;

9) фармацевтикалық калий тұздарының (хлор, күкірт қышқылды, поташа) өндірісі;

10) минералды табиғи (бор, охра және басқалары) бояулар өндірісі;

11) дубилді экстракт өндірісі;

12) полиграфиялық бояулар зауыты;

13) фотохимия (фотоқағаздар, фотопластинкалар, фото және кинопленкалар) өндірісі;

14) дайын бастапқы өнімдерден жасалатын тұрмыстық химия тауарларының өндірісі және оларды сақтау қоймалары;

15) олифа өндірісі;

16) әйнек талшық өндірісі;

17) медициналық әйнек (сынапты қолданбай) өндірісі;

18) пластмассалар өңдеу (құю, экструзия, престеу, вакуумдық қалыптау) өндірісі;

19) полиуретандар өндірісі.

5. V сынып – СҚА, кемінде 50 м:

1) дайын дәрі түрлерінің (құрамдас бөліктерін дайындамай) өндірісі;

2) макулатурадан жасалатын қағаз өндірісі;

3) пластмассадан және синтетикалық шайырдан (механикалық өңдеу) жасалатын бұйымдар өндірісі;

4) көмір қышқылының және "құрғақ мұз" өндірісі;

5) жасанды інжу өндірісі;

6) сіріңке өндірісі.

2-бөлім. Металлургиялық, машина жасау және металл өңдеу объектілері мен өндірістері

6. І сынып – СҚА 1000 м:

1) шойын мен болаттың толық металлургиялық циклі жылына 1 000 000 тоннадан астам қара металлургия өндірісі;

Үлкен қуаттар қажетті нормативтен тыс ең аз СҚА-ны қосымша негіздеуді талап етеді.

2) жылына 3000 тоннадан астам мөлшерде түсті металдарды (мыс, қорғасын, мырыш) қайталама өңдеу өндірісі;

3) домна пештерінің жалпы көлемі 1500 м3 дейінгі тікелей кендер мен концентраттардан алынатын шойын балқыту өндірісі;

4) қалдықтарды қайта өңдейтін цехтары бар мартендік және конверторлық әдістермен (оның ішінде томасшлакты тарту) жасалатын шойын өндірісі;

5) тікелей кендер мен концентраттардан жасалатын түсті металдарды (қорғасын, қалайы, мыс, никель) балқыту өндірісі;

6) алюминийдің балқытылған тұздарының (глинозем) электролизі әдісімен алюминий өндірісі;

7) арнайы шойындарды балқыту өндірісі;

8) ферроқорытпалар өндірісі;

9) қара және түсті металдардың кендерін және пиритті шырақ тұқылдарын агломерациялау өндірісі;

10) глинозем (алюминий оксиді) өндірісі;

11) сынап және сынабы бар аспаптар және бұйымдар (сынапты түзеткіштер, термометрлер, шамдар) өндірісі және кәдеге жарату;

12) кокс-химия (кокс-газ) өндірісі.

7. ІІ сынап – СҚА 500 м:

1) домна пештерінің жалпы көлемі 500 м3-тан 1500 м3-қа дейінгі шойын балқыту өндірісі;

2) шойын мен болаттың толық металлургиялық циклінің қуаты жылына 1 000 000-ға тонн қара металлургия өндірісі;

3) негізгі өнім жылына 1 000 000 тонн мөлшерінде шығарылған жағдайда, қалдықтарды қайта өңдеу (томасшлакты тарту және басқалары) цехтары бар мартенді, электрлік балқыту және конверторлық әдістермен жасалатын шойын өндірісі;

4) магний (хлоридтіден басқа барлық әдістермен) өндірісі;

5) жылына 100 000 тоннадан астам мөлшерде шойынды қалыпқа құю өндірісі;

6) коксты күйдіру өндірісі;

7) қорғасын аккумуляторларының өндірісі;

8) әуе кемелерінің өндірісі, техникалық қызмет көрсету;

9) автомобиль өндірісі;

10) шойын металл конструкцияларының өндірісі;

11) құятын және бояйтын цехтары бар вагондар өндірісі;

12) жылына 2000-нан 3000 тоннаға дейін мөлшерде түсті металдарды (оның ішінде мыс, қорғасын, мырыш) қайталама өңдеу өндірісі.

8. ІІІ сынып – СҚА 300 м:

1) томасшлакты тарту өндірісі;

2) жылына 100-ден 2000 тоннаға дейінгі мөлшерде түсті металдар өндірісі;

3) пирометаллургиялық және электролиттік әдістермен жасалатын сурьма өндірісі;

4) жылына 20 000-нан 100 000 тонн мөлшерінде шойынды қалыпқа құю өндірісі;

5) сулы ерітінділердің электролизі әдісімен мырыш, мыс, кобальт өндірісі;

6) металл электродтар (марганецті қолдану арқылы) өндірісі;

7) қуаттылығы жылына 10 000 тонн қысыммен түрлі-түсті фасондық құю өндірісі (алюминий қорытпаларынан 9 500 тонн қысыммен құю және 500 т мырыш қорытпаларынан құю);

8) люминофорлар өндірісі;

9) метиздік өндіріс;

10) санитариялық-техникалық бұйымдар өндірісі;

11) ет-сүт таситын машина жасау кәсіпорындары;

12) шахталық автоматика өндірісі;

13) шрифт құю (қорғасын шығарындылары болуы мүмкін) зауыттары;

14) жалаң кабель өндірісі;

15) сілтілі аккумуляторлар өндірісі;

16) кендерді химиялық өңдеу цехтары болмаған жағдайда, қатты қорытпалар мен тығыз балқитын металдар өндірісі;

17) кеме жөндеу өндірістері;

18) домна пештерінің жалпы көлемі 500 м3 аз болған жағдайда, шойын балқыту өндірісі;

19) алюминийді балқытуға арналған барабанды пештер мен алюминий жоңқалары мен алюминий шлактарын балқытуға арналған роторлы пештерді пайдалана отырып, алюминийді жылына 30 000 тоннаға дейін қайта өңдеу өндірісі.

9. ІV сынып – СҚА 100 м:

1) ыстық өңдеусіз металл байыту өндірісі;

2) қорғасынды немесе резеңкемен оралған кабель өндірісі;

3) жылына 10 000-нан 20 000 тоннаға дейін шойынды қалыпқа құю өндірісі;

4) жылына 1000 тоннаға дейінгі мөлшерде түрлі-түсті металдарды (оның ішінде мыс, қорғасын, мырыш) қайталама өңдеу өндірісі;

5) ауыр престер өндірісі;

6) шағын құю цехтар мен басқа да ыстық цехтар болған жағдайда, электр техникалық өнеркәсіп машиналары мен аспаптарының (оның ішінде динамо машиналар, конденсаторлар, трансформаторлар, прожекторлар) өндірісі;

7) құятын цехтары жоқ және сынап қолданылмай жасалған электр өнеркәсібіне арналған аспаптар (оның ішінде электр шамдары, шамшырақтар) өндірісі;

8) жол машиналарын, автомобильдерді, кузовтарды, темір жол көлігі мен метрополитеннің жылжымалы құрамын жөндеу объектілері;

9) координатты-бұрғылау станоктары өндірісі;

10) құятын цехтары жоқ шойын, болат (жылына 100 000 тоннаға дейінгі мөлшерде) және түрлі-түсті (жылына 100 тоннаға дейінгі мөлшерде) металдар өңдеу өнеркәсібінің өндірісі;

11) металл электродтар өндірісі;

12) шрифт құю (қорғасын бөлінбейтін) өндірісі;

13) полиграфиялық комбинаттар;

14) офсетті баспа фабрикасы;

15) қорғасын қолданатын типография;

16) құйылмай боялатын металл өңдейтін машина жасау өндірістері.

17) Локомотивтерді, электорвоздарды жинау өндірісі;

10. V сынып – СҚА 50 м:

1) қазандықтар өндірісі;

2) пневматикалық автоматика объектісі;

3) металл штамптар объектісі;

4) ауыл шаруашылығы бөлшектерінің объектісі;

5) механикалық шеберханалар;

6) қорғасын қолданбайтын типография (офсеттік, компьютерлік жинақ).

3-бөлім. Кендерді, кен емес қазбаларды, табиғи газды өндіру

11. І сынып – СҚА 1000 м:

1) кен емес құрылыс материалдарының карьерлері;

2) тау-кен байыту комбинаттары;

3) тәулігіне 0,5-тен 1 тоннаға дейінгі күкірт сутегі бөлінген жағдайда, сондай-ақ ұшпа көмірсутектері жоғары болатын мұнай өндіру өндірістері;

4) табиғи газ өндіру өндірістері;

5) полиметал (қорғасын, сынап, күшән, бериллий, марганец) кендерін өндіру өндірістері;

6) ашық өндірістегі VІІІ-XІ санаттағы тау жыныстарын өндіру өндірістері;

7) асбест өндіру өндірістері;

8) темір кендерін және ашық өндірістегі тау жыныстарын өндіру өндірістері;

9) гипс өндіру өндірістері;

10) ашық әдіспен металлоидтар өндіру өндірістері;

11) түсті металдар өндіру кезіндегі үйінділер, қалдық сақтайтын қоймалар мен шлам жинағыштар;

12) көмір разрездері, тас көмір, қоңыр және т.б.көмірлерді өндіру өндірістері;

Ескертпе: Мұнай мен ілеспе газда күкірт сутегі мен меркаптандар 3,0% және одан көп болған жағдайда, көмірсутекті шикізат өндіретін кәсіпорындар үшін СҚА мөлшері кемінде 5000 м; ал 20,0% және одан көп болғанда – СҚЗ мөлшері кемінде 8000 м болуға тиіс.

12. ІІ сынып – СҚА 500 м:

1) ылғалды байыту процесі бар кен байыту фабрикалары мен гидрошахталар;

2) темір мен көмір өндіру кезіндегі шлам жинағыштар мен үйінділер;

3) ұшпа көмірсутек мөлшері аз, күкірт сутегі тәулігіне 0,5 тоннаға дейін шығарылған жағдайда, мұнай өндіру өндірістері;

4) фосфориттер, апатиттер, колчедандар (химиялық өңдеусіз), темір кенін өндіру өндірістері;

5) қорғасын кенін, сынаптан, күшәннан және марганецтен басқа, шахталық әдіспен металдар мен металлоидтер кендерін өндіру өндірістері;

6) ашық өндірістегі доломиттер, магнезиттер, асфальттың гудрондары VІ-VІІ санаттағы тау жыныстарын өндіру өндірістері;

7) жанғыш тақтатас өндірістері;

8) шымтезек өндіру өндірістері;

9) ұсақ шымтезек пен көмірден жасалатын брикет өндірісі;

10) тастан ас тұзын өндіру өндірістері;

11) өздігінен жануды басу іс-шаралары жоқ шахталық террикондар.

12) жарылғыш заттарды пайдалана отырып, ашық өндіріспен мәрмәр, қиыршық тас, құм, саз шығару өндірістері (карьерлер);

13. ІІІ сынып – СҚА 300 м:

1) ашық өндіріспен калий карбонатын өндіру өндірістері (карьерлер).

4-бөлім. Құрылыс өнеркәсібі

14. І сынып – СҚА 1000 м:

1) цемент (оның ішінде портланд-шлакопортланд-пуццолан-цемент), сондай-ақ жергілікті цементтер (оның ішінде глинитцемент, романцемент, гипсошлак, фосфорлы-шлак) өндірісі;

2) шахталық, айналма және басқа да пештерде күйдірілетін магнезит, доломит және шамот өндірісі;

3) асбест пен одан жасалатын бұйымдар өндірісі;

4) асфальтбетон өндірісі.

15. ІІ сынып – СҚА 500 м:

1) әк (шахталық және айналма пештері бар әк зауыттары) өндірісі;

2) көркем шыны, балқыту және хрусталь өндірісі;

3) шыны мақта, базальтты мақта және шлак жүн өндірісі;

4) ұсақ тас, қиыршық тас және құм өндірісі, кварц құмын байыту;

5) толь және рубероид өндірісі;

6) ферриттер өндірісі;

7) құрылыс полимерлік материалдар өндірісі;

8) кірпіш (қызыл, силикат, керамикалық және отқа төзімді бұйымдар) өндірісі;

9) кран әдісімен төгілетін жүктерді (көмір, кен) аудару;

10) үй құрылысы комбинаты;

11) темір бетон бұйымдарының өндірісі;

16. ІІІ сынып – СҚА 300 м:

1) жасанды толтырғыштар (оның ішінде керамзит) өндірісі;

2) жасанды тастар өндірісі;

3) цементтер мен басқа да шаң бөлетін құрылыс материалдар қоймалары;

4) жылу электр орталықтарының қалдықтарынан жасалатын құрылыс материалдарының өндірісі;

5) бетон бұйымдар өндірісі;

6) фарфор және фаянс бұйымдарының өндірісі;

7) тас құю өндірістері;

8) табиғи тасты өңдеу өндірістері;

9) гипс бұйымдарының өндірісі, гипс (алебастр), бор өндірісі;

10) фибролит, камышит, соломит, дифферент және басқаларының өндірісі;

11) құрылыс бөлшектерінің өндірісі;

12) битум қондырғылары;

13) жару әдісінсіз тас шығару өндірістері.

17. ІV сынып – СҚА 100 м:

1) саз балшық бұйымдарының өндірісі;

2) шыны үрлеу, айна өндірісі, шыныны тегістеу және уландыру;

3) мәрмәрді механикалық өңдеу;

4) бетон өндірісінің қондырғысы;

5) карьерлер, қиыршық тас, құм, саз өндіру кәсіпорындары.

5-бөлім. Ағаш өңдеу

18. І сынып – СҚА 1000 м:

1) орманды химиялық өндірістер (ағашты химиялық өңдеу өндірісі және ағаш көмірін алу).

19. ІІ сынып – СҚА 500 м:

1) ағаш консервілеу (қоректендіру арқылы) өндірісі;

2) шпал өндірісі және оларды қоректендіру өндірісі;

3) ағаш жүнінен жасалатын бұйымдар: синтетикалық шайырларды байланыстырушы ретінде пайдаланумен ағаш-жоңқа плиталарды, ағаш-талшықты плиталар өндірісі;

4) ағаш көмір өндірісі (көмір тасу пештері).

20. ІІІ сынып – СҚА 300 м:

1) қылқан жапырақ-витамин ұны, қылқан жапырақ экстрактісінің хлорофилді-каротинді паста өндірісі;

2) ағаш жүнінің өндірісі;

3) ағаш кесетін, фанера және стандартты ағаш ғимараттар бөлшектерінің өндірісі;

4) ағаш кемелерді дайындауға (катерлер, қайықтар) арналған кеме жасау верфтері;

5) ағаш өңдеу өндірісі.

21. ІV сынып – СҚА 100 м:

1) арба өндірісі;

2) дайын клепкадан жасалатын кеспек-күбі бұйымдарының өндірісі;

3) жөке-тоқыма өндірісі;

4) тұзды және сулы ерітінділермен (күшәнның тұзын қолданбай), жақсылап сылаумен ағашты консервілеу өндірістері;

5) ағаш кемелерін даярлауға (катерлер, қайықтар) кеме жасау верфтері;

6) лактап, бояумен жиһазды құрастыру.

22. V сынып – СҚА 50 м:

1) лактанып, боялмай жасалатын дайын бұйымдардан жиһаз құрастыру;

2) балташы-ағаш ұста, жиһазды паркеттік, жәшік объектілері.

6-бөлім. Тоқыма өнеркәсіптік объектілері және жеңіл өнеркәсіп өндірістері

23. І сынып – СҚА 1000 м:

1) тұқымды сынапты-органикалық препараттармен өңдеу цехтарының құрылғылары бар мақтаны бастапқы өңдеу объектілері;

2) ұшпа еріткіштер қолданылатын жасанды тері, пленка материалдар, клеенка, пластикалық тері өндірісі;

3) матаны күкірт көміртегімен өңдеу және химиялық ылғалдандыру объектілері.

24. ІІ сынып– СҚА 500 м:

1) маталар мен қағазды майлы, майлы-асфальтты, бакелитті және басқа да лактармен үздіксіз ылғалдандыру объектілері;

2) маталарды (дерматинді, гранитолді), күкірт көміртегінен басқа, химиялық заттармен өңдеу және ылғалдандыру объектілері;

3) поливинилхлорид бір жақты бекемделген пленкалар, қосарланған полимерлерден жасалатын пленкалар, аяқ киімнің астына арналған резеңкелер, еріткіштер қолданылатын регенератор өндірісі;

4) жіп иіру-тоқу өндірісі.

25. ІІІ сынып – СҚА 300 м:

1) өсімдік талшығын (зығырды, сораны, мақтаны, кендірді) бастапқы өңдеу өндірістері;

2) ағартатын және бояйтын-аппретуралық өндірісі;

3) жүннен, мақтадан, зығырдан, сондай-ақ бояйтын және ағартатын цехтар болған жағдайда, синтетикалық және жасанды талшықтар қоспасымен жасалатын мата және жіп өндірісі;

4) органикалық еріткіштерді қолдана отырып, полимерлермен өңделетін галантереялық-былғары картон өндірісі;

5) мақта шикізатын қабылдау пунктері;

6) спорт бұйымдарының өндірісі;

7) шыт тоқитын өндіріс;

8) фурнитура өндірісі;

9) капрон және басқа да құйма аяқ киім өндірісі.

26. ІV сынып – СҚА 100 м:

1) катонин өндірістері;

2) жібек құртты пісіру және жібек орау объектілері;

3) меланж өндірісі;

4) кендір иіретін, арқан, шпагат, жіп және олардың ұштарын өңдеу өндірістері;

5) жасанды қаракөл өндірісі;

6) аяқ киім өндірісі;

7) бояйтын және ағартатын цехтары болмаған жағдайда, мақтадан, зығырдан, жүннен жасалатын жіп пен мата өндірісі;

8) трикотаж және шілтер өндірісі;

9) жібек тоқу өндірісі;

10) тігін өндірісі;

11) кілем өндірісі;

12) еріткіштерді қолданбай, былғары және былғары-целлюлоза талшықтан жасалатын аяқ киім картонының өндірісі;

13) шпульдық-катушка өндірісі;

14) тұсқағаз өндірісі;

15) шұлық өндірісі.

27. V сынып – СҚА 50 м:

1) суда еритін желім пайдаланылатын дайын материалдардан жасалатын аз сериялы аяқ киім шығару объектілері.

7-бөлім. Мал өнімдерін өңдеу

28. І сынып – СҚА 1000 м:

1) тері қалдықтарынан, дала және қоқыс сүйектерінен және жануарлардың басқа да қалдықтары мен қоқтықтарынан желім даярлайтын желім қайнату өндірістері;

2) сүйектен, тері шелісінен, тері қалдықтарынан және қоймада сақтай отырып жануарлардың басқа да қалдықтары мен қоқтықтарынан жасалатын техникалық желатин өндірісі;

3) өлген жануарларды, балықты, оның бөліктерін және жануарлардың басқа да қалдықтары мен қоқтықтарын (майға айналдыру, жануарларға арналған жемдіктер, тыңайтқыштар және тағыда басқалар) өңдейтін кәдеге жарату объектілері;

4) сүйекті өртейтін және сүйекті ұсақтайтын өндірісі.

29. ІІ сынып – СҚА 500 м:

1) майды (техникалық майды) еріту өндірістері;

2) кәдеге жарататын шикізатты жинайтын орталық қоймалар.

30. ІІІ сынып – СҚА 300 м:

1) жануарлардың шикі терілерін (қой-ішік, қой терісін илейтін, аң терісі) өңдеу және бояу өндірістері, күдері, сафиян, лайка өндірісі;

2) жануарлардың шикі терілерін өңдеу өндірістері: қалдықтарды қайта өңдейтін былғары-қайыс, былғары-илеу өндірістері;

3) жүн жуатын объектілер;

4) ылғал тұздалған және өңделмеген теріні уақытша сақтау қоймалары;

5) салқындатылған арнайы құрылған қоймаларда сақтау мерзімі ең аз жас, бұзылмаған сүйектен жасалатын жоғары сортты желатин өндірісі;

6) шаш, қыл, мамық, қауырсын, мүйіз және тұяқ өңдеу өндірістері;

7) жануарлардың өлексесінен жасалатын скелеттер және көрнекі құралдар өндірісі;

8) құрама жемазық зауыттары (ас қалдықтарынан жануарларға арналған жемдер өндірісі);

9) жүн мен киіз басу өндірісі;

10) лакталған терілер өндірісі;

11) ішек және кетгут өндірісі;

12) уақытша сақтауға арналған (өңдеусіз) ылғал тұздалған тері (200 данаға дейін) қоймалары.

31. ІV сынып – СҚА 100 м:

1) иленген теріден жасалатын бұйымдар өндірісі;

2) шаш пен қылдан жасалатын щеткалар өндірісі;

3) киіз басу шеберханалары.

8-бөлім. Өнеркәсіп объектілері және тамақ өнімдерін қайта өңдеу (өңдеу) жөніндегі өндірістер

32. І сынып– СҚА 1000 м:

1) мал шикізатының үш тәулікке дейінгі қорының шегінде малды сойғанға дейін ұстауға арналған базаны қоса алғанда етті өңдеу кәсіпорны (ірі және ұсақ қара малдар), ет комбинаттары мен ет сою орындары;

2) теңіз жануарларынан алынатын майды еріту объектілері;

3) ішек жуатын объектілер;

4) ірімшік қайнататын өндірістер;

5) суық және ыстық ыстау әдісімен ет пен балықты сүрлеу өндірістері.

33. ІІ сынып – СҚА 500 м:

1) қант қызылшасы өндірістері;

2) балық кәсіпшіліктері;

3) дәнді сыдыратын кәсіпорындар және құрама жемазық зауыттары, сағатына 2 тоннадан астам жарма тартатын, диірмендер, жармалағыштар;

4) тауарлық, мияны қайнату және ашытқы дайындау өндірістері;

5) альбумин, декстрин, глюкоза, сірнелер өндірісі.

34. ІІІ сынып – СҚА 300 м:

1) элеваторлар, астық қабылдау пункті;

2) кофе қуыратын өндірістер;

3) олеомаргарин және маргарин өндірісі;

4) тағам спиртінің өндірісі;

5) балық комбинаттары, балық консервілері және кәдеге жарату цехтары бар (сүрлейтін цехтары жоқ) балықтың жон еті кәсіпорындары;

6) сығынды сақтайтын қоймасы жоқ қант қызылшасы зауыттары;

7) жүгері-крахмал, жүгері-сірне өндірістері;

8) көкөністі өңдеу (кептіру, тұздау, ашыту) өндірістері;

9) крахмал өндірісі;

10) темекі-махорка (темекі-ферментациялық, темекі және сигарет-махорка фабрикалары) өндірістері;

11) бастапқы шарап жасау өндірісі;

12) иісті заттар бөле отырып, табиғи минералдық суларды құю жөніндегі өндірістер.

35. ІV сынып – СҚА 100 м:

1) асханалық сіркесу өндірісі;

2) концентраттар мен эссенциялар негізінде өндіруден басқа, уыты бар сыра, квас және алкогольсіз сусындар өндірістері;

3) шай өлшейтін фабрикалар;

4) спирт-арақ зауыттары;

5) май шығаратын (өсімдік майы) өндірістер;

6) консерві зауыттары;

7) шақпақ қант өндірістері;

8) коньяк спирті өндірісі;

9) өнімділігі тәулігіне 1,0 тонна және одан астам макарон өндірісі;

10) сүт және май шайқайтын (жануар майы) зауыттар;

11) өңделетін ет өнімділігі тәулігіне 3,0 тонна және одан астам шұжық бұйымдарының өндірісі;

12) нан зауыттары, өнімділігі тәулігіне 3,0 тоннадан астам нан пісіру өндірістері;

13) өнімділігі тәулігіне 2,5 тонна және одан астам кондитерлік өнімдер өндірістері;

14) дайындайтын орындар, тағам өндірістері;

15) сыйымдылығы 600 тонна және одан астам тамақ өнімдерін төмен температурада сақтауға арналған өнеркәсіптік қондырғылар;

16) жүзім шырыны өндірісі;

17) жеміс және көкөніс шырынын шығаратын өндірістері;

18) өнімділігі сағатына 0,5-тен 2 тоннаға дейін жарма тартатын, диірмендер.

36. V сынып – СҚА 50 м:

1) өнімділігі тәулігіне 0,3-ден 3,0 тоннаға дейін ет өңдеу өндірісі;

2) өнімділігі тәулігіне 3,0 тоннаға дейін сүт өңдеу өндірісі;

3) өнімділігі тәулігіне 0,3-ден 3,0 тоннаға дейін нан және нан-тоқаш бұйымдарын өңдеу өндірісі;

4) өнімділігі тәулігіне 3,0 тоннаға дейін балық өңдеу өндірісі;

5) өнімділігі тәулігіне 0,3-ден 2,5 тоннаға дейін кондитерлік өнімдер өндірісі;

6) өнімділігі тәулігіне 1,0 тоннаға дейін макарон өнімдер өндірісі;

7) сыйымдылығы 600 тоннаға дейін азық-түліктерді төмен температурада сақтауға арналған өнеркәсіптік қондырғылар;

8) сыра (ашытылмаған) өндірісі;

9) концентраттар мен эссенциялар негізінде алкогольсіз сусындар өндірісі;

10) майонездер өндірісі;

11) асханалық сірке су құю объектілері;

12) дайын тағам өнімдерін бөлшектеп-буу объектілері.

9-бөлім. Микробиология өнеркәсібі

37. І сынып – СҚА 1000 м:

1) көмірсутектерін (мұнай парафиндері, этанол, метанол, табиғи газ) белокты-дәруменді концентраттарды (бұдан әрі – БДК) өндіру. Қолданылып жүрген технология мен толық тұмшаламау кезінде (БДК аэрозольдерінің, ашытқы жасушаларының шығарындысы, жағымсыз иістердің болуы) СҚА кемінде 3000 м;

2) жемдік бацитрацин өндіру;

3) өсімдік шикізатынан пектин өндіру.

38. ІІ сынып – СҚА 500 м:

1) гидролиз әдісімен ағаштан және ауыл шаруашылығы қалдықтарынан жем ашытқыларын, фурфурол және спирт өндіру;

2) тағам ашытқыларын өндіру;

3) микробиологиялық синтез әдісімен амин қышқылдарын өндіру;

4) ауыл шаруашылығы өсімдіктерін қорғау үшін биопрепараттар (оның ішінде трихограмм) өндіру;

5) микробиологиялық синтез әдісімен өсімдіктерді қорғау құралдарын өндіру;

6) антибиотиктер өндіру;

7) егудің беткей әдісімен әртүрлі мақсаттағы ферменттерді өндіру;

8) өндірісте патогендігі 1 және 2-топтардағы микроорганизмдерді пайдаланатын объектілер.

39. ІІІ сынып – СҚА 300 м:

1) фурфурол өндірусіз ағаштан және ауыл шаруашылығы қалдықтарынан (күнбағыстың қауызы, сабан, жүгері өзегі) жем ашытқыларын өндіру;

2) жем антибиотиктерін, оның ішінде биологиялық жолмен өндіру;

3) егудің терең әдісімен әртүрлі мақсаттағы ферменттер өндіру;

4) вакциналар мен сарысулар өндірісі.

10-бөлім. Ауылшаруашылық объектілері

40. І сынып – СҚА 1000 м:

1) 100-ден 5000 және одан жоғары шошқа өсіретін шаруашылық;

2) жылына 400 000-нан астам мекиен және 3 000 000 астам бройлер тауық өсіретін құс шаруашылығы;

3) 5000 бастан астам ірі қара мал өсіретін және бордақылайтын шаруашылық;

4) тезек пен саңғырақ сақтайтын ашық сақтау орындары;

5) жылына 500 тонна және оданда көп минералды тыңайтқыштарды, пестицидтерді, күшті улы заттарды сақтауға арналған қоймалар.

Ескерту. 40-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Денсаулық сақтау министрінің м.а. 04.05.2024 № 18 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

41. ІІ сынып – СҚА 500 м:

1) 1200-ден 5000 сиырға дейін ірі қара малды өсіретін және бордақылайтын және төлге арналған 6000 орны бар шаруашылық;

2) 100 және одан артық бас аң (оның ішінде қаракүзен, түлкі) өсіретін фермалар;

3) жылына 100 000-нан 400 000-ға дейін мекиен тауық және 1 000 000-нан 3 000 000-ға дейін бройлер өсіретін шаруашылық;

4) тезектің биологиялық өңделген сұйық фракциясын сақтайтын ашық орындар;

5) тезек пен саңғырақты сақтайтын жабық орындар;

6) тұқымды өңдейтін және дәрілейтін өндіріс;

7) сұйытылған аммиак қоймалары.

42. ІІІ сынып – СҚА 300 м:

1) 1200-ге дейін ірі қара малды өсіретін және бордақылайтын шаруашылық (барлық түрлері), жылқы өсіретін фермалар;

2) 50-ден 100 басқа дейін жануарлар ұстайтын шаруашылықтар (шошқа, аң фермалары);

3) 3000-нан 5000 басқа дейін қой өсіретін және бордақылайтын шаруашылық;

4) 100 000-ға дейін мекиен тауық және 1 000 000-ға дейін бройлер өсіретін құс шаруашылығы;

5) тезек пен саңғырақты үйіп жинайтын алаңдар;

6) жылына 50 тонна және оданда көп минералды тыңайтқыштарды, пестицидтерді, күшті әсер ететін улы заттарды сақтауға арналған қоймалар;

7) егістік шекарасынан елдімекенге дейін ауыл шаруашылығына пайдаланатын жерлерді тракторларды қолданып, пестицидтермен өңдеу;

8) үй қояны фермалары;

9) ауыл шаруашылығы жануарларын сату объектілері.

Ескерту. 42-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Денсаулық сақтау министрінің м.а. 04.05.2024 № 18 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

43. IV сынып – СЗЗ 100 м:

1) жылыжай және көшетхана шаруашылығы;

2) жылына 50 тоннаға дейін минералды тыңайтқыштарды, пестицидтерді, күшті әсер ететін улы заттарды сақтауға арналған қоймалар;

3) құрғақ минералды тыңайтқыштар, өсімдіктерді қорғайтын химиялық құралдар (тағам өнімдерін сақтайтын және қайта өңдейтін кәсіпорындарға дейін де аймақ белгіленеді) қоймалары;

4) мал шаруашылығының ағындыларын пайдаланатын мелиоративті объектілер;

5) тағам қалдықтарын пайдалануды қоса алғанда, жем даярлайтын цехтар;

6) автомобильдер мен ауыл шаруашылығы техникаларын жөндеу, техникалық қызмет көрсету және сақтау гараждары мен парктері;

7) 50 басқа дейін жануарлар ұстайтын шаруашылықтар (шошқа, сиыр, құс, жылқы, аң фермалары);

8) жанар-жағар май материалдары қоймалары.

Ескертпе: сыйымдылығы 100 м3 дейінгі жанар-жағармай материалдары қоймаларына арналған СҚА өлшемдерін есеп бойынша белгіленіп, әрбір нақты жағдайларда есептеулер негізінде айқындалған өлшемі, міндетті түрде кемінде 3 есе ұлғайтылады, бірақ кемінде 50 м болу қажет.

Ескерту. 43-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Денсаулық сақтау министрінің м.а. 04.05.2024 № 18 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

44. V сынып – СҚА 50 м:

1) жемістер, көкөністер, картоп, тұқым сақтау орындары, қоймалары;

2) материалдық қоймалар.

11-бөлім. Санитариялық-техникалық, көлік инфрақұрылымының құрылыстары, коммуналдық мақсаттағы, сауда және қызмет көрсету қондырғылары мен объектілері

45. І сынып – СҚА 1000 м:

1) ассенизация алқаптары;

2) жер жыртылатын алқаптар;

3) шайынды су станциялары;

4) шұңқырға көметін мал қорымдары;

5) конфискаттар мен жануарлар өлекселерін жоятын кәдеге жарату зауыттары;

6) пеш саны 1 (біреуден) артық крематорий;

7) мал тасымалдағаннан кейін вагондарды тазартатын және жуатын станциялар мен пункттер (дезинфекциялық жуу станциялары мен пункттері);

8) елдімекеннің (орталық) қатты қоқыстары мен күл-қоқыстарын компостерлеу учаскелері;

9) биологиялық камералары бар, күйдіргі ауруымен ауырған мал ертеректе көмілген шұңқырға көметін мал қорымдары;

Ескертпе: күйдіргі ауруынан өлген мал көмілген мал қорымдары және белгісіз себептермен өлген мал көмілген мал қорымдар үшін СҚА жобасын әзірлемей, СҚА нормативтік өлшемдеріне сәйкес айқындалады. Биологиялық қауіпке байланысты СҚА ны қысқартуға биологиялық қауіпсіздік саласындағы ғылыми зерттеулер негізінде жол беріледі.

Ескерту. 45-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Денсаулық сақтау министрінің м.а. 04.05.2024 № 18 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

46. ІІ сынып – СҚА 500 м:

1) кәдеге жарату үшін шикізат жинау жөніндегі орталық базалар;

2) қалдықтарды пайдаланатын жылыжайлар мен көшетханаларға арналған учаскелер;

3) тезек пен нәжіссіз қалдықтарды компостерлеу.

4) қуаттылығы жылына 40 тоннаға дейін қоқысты (қалдықты) өртейтін, қоқысты (қалдықты) сұрыптайтын және қоқысты (қалдықты) өңдейтін объектілер;

5) сағатына 120 килограмм және одан артық медициналық қалдықтарды өртеу объектілері;

6) қауіптіліктің 3 және 4 сыныптағы өндіріс пен тұтынудың токсикалық қалдықтарын орналастыру, залалсыздандыру, көму бойынша полигондары;

7) 1 (бір) бір камералы пеші бар дайындық және салттық процестері жоқ крематорийлер.

47. ІІІ ынып – СҚА 300 м:

1) кәдеге жаратылатын шикізатты жинайтын аудандық мақсаттағы базалар;

2) қаланы тазарту бойынша механикаландырылған көлік парктері;

3) кәдеге жаратылатын шикізатты өңдеусіз уақытша сақтау қоймалары;

4) бекеттер саны 10 және одан асатын жүк автомобильдеріне қызмет көрсететін объектілер;

5) қолданыстағы зираттар;

6) кеден терминалдары, көтерме базарлар;

7) сағатына 120 килограммға дейін медициналық қалдықтарды өртеу объектілері.

48. ІV сынып – СҚА 100 м:

1) бекеттер саны 10-ға дейін жүк автомобильдеріне қызмет көрсететін объектілер;

2) автобусты, троллейбус және трамвай парктері;

3) жабық зираттар және жерлейтін мемориалдық кешендер;

4) өнімділігі ауысымына 160 килограмнан астам химиялық тазалау;

5) жануарлар ұстайтын ветеринариялық емханалар, виварийлер, тәлімбақтар, кинологиялық орталықтар, жануарларды уақытша ұстау орындары;

6) автомобиль көлік құралдарына мотор отынының барлық түрлерімен (сұйық және газды мотор отынымен) құюға арналған объектілер (автомобиль жанармай құю станциялары, автомобиль жанармай құю станциялары және май құю бойынша басқа қондырғылар);

7) қалааралық жүк автомобиль көлігінің тұрақтары (парктері);

8) порталды үлгідегі жүк автомобильдерін жуу (өндірістік және коммуналдық-қойма аймақтарының шекараларында, қалаға кіреберістегі магистральдарда, автомобиль көлік кәсіпорындарының аумағында орналастырылады).

49. V сынып – СҚА 50 м:

1) қоғамдық көліктің бұрылу-тұндыру алаңдары;

2) 1000 шаршы метр (м2) және одан асатын сауда алаңы бар стационарлық сауда объектілері: жеке тұрған сауда объектілері, ұсақ көтерме сауда базарлар, азық-түлік және өндірістік тауарлар сауда базарлары.

Ескертпе: Шағын сауда алаңдарын алып жатқан сауда объектілері үшін СҚА өлшемі тиісінше негізделген жағдайда белгіленеді.

3) кір жуу орындары;

4) қуаттылығы ауысымына 160 килограмнан аспайтын химиялық тазалау.

12-бөлім. Кәріздік тазарту құрылыстары

50. Кәріздік тазарту құрылыстары үшін СҚА-ның ең аз өлшемі кестеге сәйкес белгіленеді.

Кесте

Шаруашылық-тұрмыстық сарқынды сулардың кәріздік тазарту құрылыстары үшін ең аз СҚА

№	Cарқынды суларды тазартуға арналған құрылыстар	Тазарту құрылыстарының есептелген өнімділігі кезіндегі метрге шаққандағы қашықтығы, тәулігіне мың шаршы метр (бұдан әрі – тәулігіне мың м3)
№	Cарқынды суларды тазартуға арналған құрылыстар	0,2-ге дейін	0,2-ден 5,0-ге дейін	5,0-ден 50,0-ге дейін	50,0-ден 280-ге дейін
1	2	3	4	5	6
1	Сорғы станциялары және апаттық-реттеуіш резервуарлар, жергілікті тазарту құрылыстары	15	20	20	30
2	Ашытылған тұнбалар үшін тұнба алаңы бар механикалық және биологиялық тазартуға арналған құрылыстар, сондай-ақ тұнба алаңдары	150	200	400	500
3	Жабық үй-жайларда тұнбаны термомеханикалық өңдеумен механикалық және биологиялық тазартуға арналған құрылыстар	100	150	300	400
4	Алқаптар: 1) сүзгілеу 2) суару	200 150	300 200	500 400	1000 1000
5	Биологиялық тоғандар	200	200	300	300

Ескертпе:

1. Өнімділігі тәулігіне 280 мың м3 артық шаруашылық-тұрмыстық сарқынды суларды тазарту үшін, сондай-ақ cарқынды суларды тазарту және тұнбаны өңдеудің жаңа технологияларын қабылдау кезінде СҚА жеке белгіленеді.

2. Алаңы 0,5 гектарға (бұдан әрі – га) дейінгі сүзгілеу алқаптары үшін, көлемі 1,0 га дейінгі коммуналдық үлгідегі суару алқаптары үшін, өнімділігі тәулігіне 50 м3 дейінгі cарқынды суларды механикалық және биологиялық тазарту құрылыстары үшін СҚА 100 м мөлшерінде қабылдау керек.

3. Өткізу мүмкіндігі тәулігіне 15 м3-ге дейінгі жерасты сүзгілеу алқаптары үшін СҚА өлшемі 50 м өлшемінде қабылдау керек.

4. Құю станцияларының СҚА өлшемі 300 м болып қабылданады.

5. Ашық үлгідегі жер бетіндегі ағынды тазарту құрылыстарынан тұрғын үй аумаққа дейінгі СҚА өлшемі кемінде 100 м, жабық үлгісі – 50 м болады.

6. Өнеркәсіптік объектілер аумағында орналаспаған тазарту құрылыстарынан және өндірістік суды бұрудың сорғы станцияларынан өндірістік cарқынды суларды өздігінен тазарту және айдау кезінде, сол сияқты оларды тұрмыстық cарқынды сулармен бірге тазарту кезінде де СҚА өлшемін cарқынды сулар келіп түсетін өндірістердегідей, бірақ кестеде көрсетілгеннен кем емес қабылдау керек.

7. Қар ертінділері мен қар ерітетін пункттерден тұрғын үйдің аумағына дейінгі СҚА өлшемі 100 м қабылдау керек.

13-бөлім. Жүктерді қайта тиеу және сақтау, жүктер мен кемелерді және теміржол көлігін фумигациялауды, газ дезинфекциясын, дератизациясын және дезинсекциясын жүргізу қоймалары, айлақтары және орындары

51. І сынып – СҚА 1000 м:

1) жүк айналымы жылына 150 000 тонна және одан артық апатит концентратын, фосфорит ұнын, цементті және басқа да шаңданатын жүктерді түсіретін ашық қоймалар мен орындар.

Ескертпе: І, ІІ және ІІІ сыныптардың 1-ші тобына жүктердің шаңын шығаруды болдырмайтын қойма элеваторлары мен пневматикалық көлікті немесе басқа қондырғыларды қолданатын көліктік технологиялық схемалар кірмейді;

2) сұйық химиялық жүктердің және көлемі 1000 м3 сұйытылған табиғи (мұнай) газдарды (оның ішінде метан, пропан, бутан қосындыларын), галогендердің, күкірттің, азоттың, аммиактың, көмірсутектердің (оның ішінде метанол, бензол, толуол), спирттердің, альдегидтердің өндірістік қосындыларын және басқа да қосындыларды қайта тиеу және сақтау орындары;

3) тазартатын және жуатын-булайтын станциялар, дезинфекциялау-қайта жуу объектілері, кемелерді, цистерналарды тазартатын пункттер, балласты және арнайы қалқымалы жинағыштардан құрамында мұнай бар шайынды суларды қабылдауға арналған қабылдау-тазарту құрылыстары;

4) жүктер мен кемелерді фумигациялауды газ дезинфекциясын, дератизациясын және дезинсекциясын жүргізу орындары мен айлақтары.

52. ІІ сынып – СҚА 500 м:

1) жылына 150 000 тоннаға дейін тауар айналымы бар апатит концентратын, фосфорит ұнын, цементті және басқа шаңданатын жүктерді түсіретін ашық қоймалар мен орындар;

2) көмір түсіретін ашық қоймалар мен оны қайта тиеу орындары;

3) минералды тыңайтқыштарды, асбесті, әкті, кенді (радиоактивтіден басқа) және басқа минералдарды (оның ішінде күкірт, күкіртті колчедан, гипс) түсіретін ашық қоймалар мен қайта тиеу орындары;

4) шикі мұнайды, битумды, мазутты және басқа жабысқақ мұнай өнімдері мен химиялық жүкті қайта тиеу және сақтау орындары;

5) пек және құрамында пек бар жүкті түсіретін ашық және жабық қоймалар мен оларды қайта тиеу орындары;

6) антисептиктер сіңірілген ағаш шпалдарын сақтау және қайта тиеу орындары;

7) санитариялық-карантиндік станциялар;

8) көлемі 250-ден 1000 м3 дейінгі сұйытылған табиғи (мұнай) газдарды (оның ішінде метан, пропан, бутан қосындыларын) қайта тиеу және сақтау орындары.

Ескерту. 52-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Денсаулық сақтау министрінің м.а. 04.05.2024 № 18 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

53. ІІІ сынып – СҚА 300 м:

1) жүк айналымы жылына 5 000 тоннаға дейін шаңданатын жүкті (апатитті концентрат, фосфоритті ұн, цемент) түсіретін және қайта тиейтін ашық қоймалар мен орындар;

2) ыдысқа салынған химиялық жүктің (тыңайтқыштар, органикалық еріткіштер, қышқылдар мен басқа заттар) түсіретін жабық қоймалар, қайта тиеу және сақтау орындары;

3) ашық жер үсті қоймалары және магнезит, доломит және басқа да шаңданатын жүктерді тиейтін ашық орындар;

4) шаңданатын және сұйық жүк (аммиак суы, тыңайтқыштар, кальцийленген сода, лак бояу материалдары және тағы басқалары) қоймалары;

5) құрғақ құм, қиыршық тас, тас және басқа минералды құрылыс материалдарын түсіретін жер үсті қоймалары және орындары;

6) ашық әдіспен алынатын шрот, күнжара, копра және басқа шаңданатын өсімдік өнімін қайта тиеу қоймалары мен учаскелері;

7) кәдеге жаратылатын шикізатты қайта тиеу қоймалары, түсіру және сақтау;

8) ылғал тұздалған өңделмеген теріні (200 дана және одан да артық) және басқа жануар тектес өнім қоймалары, қайта тиеу және сақтау;

9) малды, жануарларды және құсты үнемі қайта тиейтін учаскелер;

10) балық, балық өнімдерін және кит сою кәсіпшілігі өнімдері қоймалары және оларды қайта тиеу;

11) көлемі 100-ден 250 м3 дейінгі сұйытылған табиғи (мұнай) газдарды қайта тиеу және сақтау орындары.

54. ІV сынып – СҚА 100 м:

1) тері шикізаты (оның ішінде 200 данаға дейін ылғал тұздалған тері) қоймалары және оларды қайта тиеу;

2) дәнді дақыл қоймалары және түсіретін ашық орындар;

3) ас тұзы қоймалары және оларды түсіретін ашық орындар;

4) жүнді, шашты, қылды және осыған ұқсас басқа өнім қоймалары және оларды түсіретін ашық орындар;

5) сыртқы ортаға шаң шығаруды болдырмайтын қойма элеваторлары мен пневматикалық көліктік немесе басқа да қондырғылар мен сақтау орнын қолдана отырып, үйіліп тасымалданатын апатитті концентрат, фосфоритті ұн, цемент және шаңданатын басқа да жүктерді тасымалдау, қайта тиеу және сақтаудың орындары;

6) көлемі 50-ден 100 м3 дейінгі сұйытылған табиғи (мұнай) газдарды қайта тиеу және сақтау орындары.

55. V сынып – СҚА 50 м:

1) ылғалдандырылған минералды-құрылыс материалдары (оның ішінде құм, қиыршық тас, шағыл, тас) ашық қоймалары және оларды қайта тиеу;

2) престелген күнжара, шөп, сабан, темекі-махорка бұйымдарын және басқаларын сақтау және қайта тиеу учаскелері;

3) тамақ өнімдерін (ет, сүт, кондитерлік), көкөністерді, жемістерді, сусындарды және басқа тамақ өнімдерін қайта тиеу, қоймалар;

4) тағамдық жүктерді (шарап, май, шырындар) сақтау және құю учаскелері;

5) рефрижераторлық кемелер мен вагондардың түсіру және тиеу учаскелері;

6) өзен айлақтары;

7) көлемі 50 м3 дейінгі сұйытылған табиғи (мұнай) газдарды қайта тиеу және сақтау орындары.

14-бөлім. Минералды отын жағу кезінде электр және жылу энергиясын өндіру

56. I сынып – СҚА 1000 м:

1) отын ретінде көмірді және мазутты қолданатын, 600 мегаватт/сағ (бұдан әрі – МВт/сағ) және одан жоғары электр қуатына эквивалентті жылу электр станциялары (бұдан әрі – ЖЭС)

Ескерту. 56-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Денсаулық сақтау министрінің м.а. 04.05.2024 № 18 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

57. II сынып – СҚА 500 м:

1) газ және газ-мазут отынымен жұмыс істейтін 600 МВт/сағ және одан жоғары баламалы электр қуатының ЖЭС;

2) көмір және мазут отынымен жұмыс істейтін жылу электр орталықтары (бұдан әрі – ЖЭО) және жылу қуаты 200 гигакаллорий/сағ (бұдан әрі – Гкал/сағ) және одан жоғары аудандық қазандықтар.

Ескерту. 57-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Денсаулық сақтау министрінің м.а. 04.05.2024 № 18 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

58. III сынып – СҚА 300 м:

1) газ және газ-мазут отынымен жұмыс істейтін ЖЭО және жылу қуаты 200 Гкал/сағ және одан жоғары аудандық қазандықтар (соңғысы-резервтік ретінде) өлшемі 300 м үшінші сыныптағы объектілерге жатады.

2) ЖЭС және ЖЭО күл үйінділерінен СҚА ең аз өлшемі периметрі бойынша ағаштар мен бұталар отырғыза отырып, кемінде 300 м құрайды.

Ескертпе.

1. Қатты, сұйық және газ тәрізді отынмен жұмыс істейтін, жылу қуаттылығы 200 Гкал-дан кем қазандықтың барлық түрінің СҚА ең аз мөлшерін белгілеген кезде жер беті қабатындағы есепті концетрациясын анықтау, ал көп қабатты тұрғын үй құрылыс салу жағдайында жергілікті жердің бедері мен құрылыс салуын, акустикалық есептеулерді ескере отырып, сондай-ақ вертикаль бойынша концетрациясы таралуын анықтау қажет. Жеке орналастырылған қатты және сұйық отындағы қазандықтардан халық үшін РЕШК аспайтын ластаушы заттардың ең көп бір рет және орташа тәуліктік қолданылатын концетрациясы кезінде СҚА 50 м. Газ отынындағы жеке тұрған қазандықтар үшін СҚА мөлшері есептік деректер негізінде белгіленеді.

2. Ластаушы заттардың шашырауын және физикалық факторлардың әсерін есептеу бойынша автономды шағын метражды қазандықтар мен пештерді тұрғын және қоғамдық үй-жайларда, үй маңындағы аумақтарда айқындалатын есептік нүктелерде қазандар мен пештерден ластаушы заттардың ШРЕК аспаған жағдайда жапсарлас-жанастыра салынған, жапсарлас салынған, жапсарлас салынған, объектілерде, көп қабатты тұрғын үйлерде, жеке тұрған ғимараттарда (емдеу-профилактикалық және сауықтыру ұйымдары, білім беру объектілері, мектепке дейінгі ұйымдар, ауылдық клубтар, дүкендер және басқа да ортақ пайдалану объектілері).

3. Қазандықтан барынша ластану аймағында көп қабатты үйлер бар болса, түтін мұржасының биіктігі ең биік тұрғын үй шатырының төбесінен минимум 1,5 м жоғары болуы көзделеді.

4. Жылу энергетикасы объектілерінен түтін газдарының шашырауын есептеу қосындының, оның ішінде күкірт диоксиді мен азот оксидтерінің, күлдің әсерін ескере отырып жүргізіледі.

5. Ыстық сумен жабдықтаудың сорғы станциялары кемінде 50 м санитариялық ажырауы бар V сыныптағы объектілерге жатады.

6. Эквивалентті электр қуаты – мегаваттпен көрсетілген жиынтық белгіленген электр және жылу қуаты.

Ескерту. 58-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Денсаулық сақтау министрінің м.а. 04.05.2024 № 18 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

"Адамның өмір сүру ортасы
мен денсаулығына әсер ету
объектілері болып табылатын
объектілердің санитариялық-қорғаныш
аймақтарына қойылатын
санитариялық-эпидемиологиялық
талаптар" санитариялық
қағидаларына 2-қосымша

Жеңіл автомобильдерге арналған ашық тұрақтардан (паркингтерден), гараждардан, автомобильдерді жуу орындарынан, жөндеу және (немесе) техникалық қызмет көрсету объектілерінен (бұдан әрі – ТҚКС) құрылыс салу объектілеріне дейінгі ең аз санитариялық ажырау

№	Оған дейін қашықтық айқындалатын ғимараттар	Санитариялық ажырау, метр
		жеңіл автомобильдер саны кезінде гараждар, паркингтер және ашық тұрақтардан (паркингтерден)				бекеттер саны кезінде ТҚКС және автомобильдерді жуу орнынан
		10 және одан аз	11-50	51-100	101-300	10 және одан аз <1>	11-30 <1>
1	2	3	4	5	6	7	8
1	Тұрғын үйлердің қасбеттері мен терезелері бар бүйір жақтары	10	15	25	35	15	25
2	Тұрғын үйлердің терезесі жоқ бүйір жақтары	10	10	15	25	15	25
3	Қоғамдық ғимараттар	10	10	15	25	15	20
4	Жалпы білім беретін мектептер, интернаттық білім беру ұйымдары мен мектепке дейінгі мекемелер, демалуға, ойындар мен спортқа, балаларға арналған алаңдар аумағының шекаралары	15	25	25	50	50	<2>
5	Емдеу мекемелері, жалпыға ортақ пайдаланылатын ашық спорт ғимараттары, халықтың демалыс орындары (бақтар, скверлер, саябақтар) аумағының шекаралары	25	50	<2>	<2>	50	<2>

<1> Сырлау, дәнекерлеу, қаңылтыр жұмыстарын орындай отырып, жеңіл автомобильдерді жөндеу және (немесе) оларға техникалық қызмет көрсету жөніндегі объектілерге санитариялық ажырау, өткізу қабілетін ескере отырып, атмосфералық ауадағы ластаушы заттар шығарындыларының шашырауы және физикалық әсер ету деңгейлері есептерінің негізінде айқындалады, бірақ кемінде 50 м. болады.

<2> Санитариялық ажырау атмосфералық ауадағы ластаушы заттар шығарындыларының таралуын және жеңіл автомобиль тұрақтарының (паркингтердің) өткізу қабілетін ескере отырып, физикалық әсер ету деңгейлерін есептеу негізінде айқындалады, бірақ кемінде 50 м. болады.

Ескертпелер:

1. Арақашықтықты тұрғын үйлер мен қоғамдық ғимараттардың терезелерінен және жалпы білім беретін мектептердің, интернаттық білім беру ұйымдарының, мектепке дейінгі ұйымдар мен стационары бар емдеу мекемелерінің жер учаскелері шекараларынан гараждың немесе паркингтің қабырғасына немесе ашық тұрақтың шекарасына дейін айқындау керек. Ашық типті автотұрақ (паркинг) деп кемінде ең үлкен ұзындықтың қарама-қарсы жақтары ашық құрылыс та саналады. Егер жақ бойынша бөлінген саңылаулардың жалпы алаңы әр қабатында осы жақтың сыртқы бетінің кемінде 50 % құрайтын болса, жақ ашық деп саналады.

2. Секциялық тұрғын үйлерден қасбеттің ұзына бойына орналастырғанда 101-300 машина сыятындай ашық алаңдарға дейінгі арақашықтықты кемінде 50 м деп қабылдау керек.

3. Кестеде көрсетілген отқа төзімділігі І-ІІ дәрежелі гараждар үшін арақашықтықты гараждарда ашылатын терезелер, сондай-ақ тұрғын үйлер мен қоғамдық ғимараттар жағына бағытталған кіру жолдары болмаған кезде 25 %-ке қысқартуға жол беріледі.

4. Сыйымдылығы 300 машина-орыннан артық жеңіл автомобильдерді сақтауға арналған гараждар мен ашық тұрақтар (паркингтер) және жеңіл автомобильдерді жөндеу және (немесе) оларға техникалық қызмет көрсету жөніндегі объектілер бекеттер саны 30 бірліктен артық болған кезде тұрғын үйлерден кемінде 50 м қашықтықта өндірістік, коммуналдық-қойма, санитариялық-қорғаныш аумағында тұрғын үй аудандардан тыс орналастырылуы тиіс.

5. Жер асты, жартылай жер асты гараж-тұрақтар, паркингтер мен тұрғын үйдің астында немесе тұрғын үйдің жер беті қабатының ішіне салынған (ішіне салынған-жалғастыра салынған), гараж-тұрақтары, паркингтер үшін кіру-шығудан және желдеткіш шахтадан жалпы білім беру, кәсіби білім беру және мектепке дейінгі білім беру ұйымдары, сондай-ақ, медициналық қызметті жүзеге асыратын ұйымдар, тұрғын үйлер, тұрғын үй-жайлар, демалу алаңдары және басқаларының аумағына дейінгі арақашықтық регламенттеледі, ол атмосфералық ауаға ластанудың тарауы есебінің нәтижелері және физикалық әсердің деңгейі бойынша қабылданады.

6. Тұрғын үйлердің жеңіл автокөлікті орналастыруға арналған және заңды тұлғаға (немесе жеке кәсіпкерге) тиесілі емес қонақ автотұрағынан жер асты гараж-тұрағы аумағынан ара қашықтық белгіленбейді.

7. Тұрғын үй және қоғамдық ғимараттардың астында орналасқан жерасты гараж-тұрақтарынан шыққан желдету шығындылары ғимараттың ең биік бөлігінің төбесінен 1,5 м жоғары ұйымдастырылуы тиіс.

8. Жерасты гараж-тұрағының жобаланатын, пайдаланылатын шатырында желдеткіш шахталарынан, кіру-шығу жолдарынан, өту жолдарынан 15 м қашықтықта пайдаланылатын шатырды көгалдандыру және атмосфераға шығарылатын сағада ШРЕК қамтамасыз ету шартымен демалыс алаңдарын, балалар, спорт, ойын алаңдарын және басқа да құрылыстарды орналастыруға жол беріледі.

9. Тұрғын үй құрылысын салу жаңадан орналастырылған темір жолдан шеткі теміржол жолы ортасынан санай отырып ені 100 м кем емес санитариялық ажыраумен ажыратылады. Темір жолдарды ойыққа орналастырған кезде немесе гигиеналық нормативтерді сақтауды қамтамасыз ететін шудан қорғайтын арнайы іс-шараларды жүзеге асырған кезде санитариялық ажыраудың енін 50 м азайтуға жол беріледі. Бақша учаскелерінің шекараларына дейінгі санитариялық ажыраудың ені кемінде 50 м болуы керек.

"Адамның өмір сүру ортасы мен
денсаулығына әсер ету
объектілері болып табылатын
объектілердің санитариялық-қорғаныш
аймақтарына қойылатын
санитариялық-эпидемиологиялық
талаптар" санитариялық
қағидаларына 3-қосымша

Құрамында күкіртсутегі жоқ жерасты және жерүсті магистральдық газ құбырларына арналған ең аз санитариялық ажырау

№	Құрылыс салу элементтері, су қоймалары	Құбыр диаметрі мынадай миллиметр болатын бірінші және екінші сыныптағы құбырлар үшін метрге шаққандағы ажыраулар
		1-сынып						2-сынып
		300-ге дейін	300-600	600-800	800-1000	1000-1200	1200-ден жоғары	300-ге дейінгі	300-ден жоғары
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
1	Қалалар және басқа елді мекендер; ұжымдық бақшалар мен саяжай кенттері; жылыжай комбинаттары; адамдар көп жиналатын жекелеген қоғамдық ғимараттар	100	150	200	250	300	350	75	125
2	Жекелеген аз қабатты ғимараттар; ауыл шаруашылық алқаптары мен мал жайылымдары, егіс қостары	75	125	150	200	250	300	75	100
3	Магистральдық суландыру арналары, өзендер мен су қоймалары; су жинау құрылыстары	25	25	25	25	25	25	25	25

"Адамның өмір сүру ортасы
мен денсаулығына әсер ету
объектілері болып табылатын
объектілердің санитариялық-қорғаныш
аймақтарына қойылатын
санитариялық-эпидемиологиялық
талаптар" санитариялық
қағидаларына 4-қосымша

Сұйытылған көмірсутек газдарына арналған құбырлардан ең аз санитариялық ажыраулар

№	Құрылыс салу элементтері	Құбыр диаметрі мынадай миллиметр кезінде метрге шаққандағы қашықтық
№	Құрылыс салу элементтері	150 қоса алғанға дейін	150-ден артық 300-ді қоса алғанға дейін	300-ден артық 500-ді қоса алғанға дейін
1	2	3	4	5
1	Қалалар мен қала үлгісіндегі елді мекендер	2000	3000	5000
2	Саяжай кенттері	1000	2000	3000

Ескертпе: Тұрғын үй құрылысы арқылы газ құбырларының өтуіне жол берілмейді.

"Адамның өмір сүру ортасы
мен денсаулығына әсер ету
объектілері болып табылатын
объектілердің санитариялық-қорғаныш
аймақтарына қойылатын
санитариялық-эпидемиологиялық
талаптар" санитариялық
қағидаларына 5-қосымша

Мұнай тасымалдайтын магистральдық құбырлардан ең аз санитариялық ажыраулар

№	Құрылыс салу элементтері	Құбыр диаметрі мынадай болғанда метрге шаққандағы қашықтық, миллиметрмен
		ІV сынып	ІІІ сынып	ІІ сынып	І сынып
		300 және одан кем	300-ден артық 500-ге дейін	500-ден артық 1000-ға дейін	1000-нан артық 1200-ге дейін
1	2	3	4	5	6
1	Қалалар мен кенттер	75	100	150	200
2	Жеке тұрған: 1-2 қабатты тұрғын үй ғимараттары	50	50	75	100
3	Су асты мұнай құбырларын және мұнай өнімі құбырларын ағыс бойынша мыналардан жоғары жерге салған кезде:
	1) гидротехникалық құрылыстардан	300	300	300	500
	2) су жинайтын орындардан	3000	3000	3000	3000

"Адамның өмір сүру ортасы
мен денсаулығына әсер ету
объектілері болып табылатын
объектілердің санитариялық-қорғаныш
аймақтарына қойылатын
санитариялық-эпидемиологиялық
талаптар" санитариялық
қағидаларына 6-қосымша

Компрессорлық станциялардан ең аз санитариялық ажыраулар

№	Құрылыс салу элементтері, су қоймалары	Құбыр диаметрі мынадай болғанда 1 және 2-сынып құбырлары үшін метрге шаққандағы ажыраулар, миллиметрмен
		1-сынып						2-сынып
		300-ге дейін	300- 600	600- 800	800- 1000	1000- 1200	1200-ден жоғары	300-ге дейін	300-ден жоғары
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
1	Қалалар мен кенттер	500	500	700	700	700	700	500	500
2	Су құбыры құрылыстары	250	300	350	400	450	500	250	300
3	Аз қабатты тұрғын үй ғимараттары	100	150	200	250	300	350	75	150

Ескертпе:

1. Санитариялық ажыраулар компрессорлық цех ғимараттарынан бастап орнатылады.

"Адамның өмір сүру ортасы
мен денсаулығына әсер ету
объектілері болып табылатын
объектілердің санитариялық-қорғаныш
аймақтарына қойылатын
санитариялық-эпидемиологиялық
талаптар" санитариялық
қағидаларына 7-қосымша

Мұнай айдау станцияларынан ең аз санитариялық ажыраулар

№	Құрылыс салу элементтері	Мұнай айдайтын станциялардың санаттары бойынша метрге шаққандағы ажыраулар
№	Құрылыс салу элементтері	III	II	I
1	2	3	4	5
1	Қалалар мен кенттер	100	150	200
2	Су құбыры құрылыстары	100	150	200
3	Жекелеген аз қабатты ғимараттар	50	75	100

Ескертпе:

1. Мұнай қоймасына арналған санитариялық ажыраулар шамасы әрбір нақты жағдайда іргелес жатқан аумақтардың атмосфералық ауасының көмірсутектермен ластануының есептеулері және нақты сипаттамалары негізінде нақтыланады.

2. Өзен портының құрамында орналасатын тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтар қоймаларының санатына қарай тұрғын аймаққа дейінгі ең аз аралықтары 5000 м-ден (I санат) 500 м-ге дейінгіні (санатсыз) құрайды.

"Адамның өмір сүру ортасы мен
денсаулығына әсер ету
объектілері
болып табылатын объектілердің
санитариялық-қорғаныш
аймақтарына қойылатын
санитариялық-эпидемиологиялық
талаптар" санитариялық
қағидаларына 8-қосымша

Мал сою пункттерінен және мал сою алаңдарынан ең аз санитариялық ажыраулар

№	Құрылыс салу элементтері	Мыналардан метрге шаққандағы қашықтық
		мал сою пункттерінен		қуаты тәулігіне 10 тоннаға дейін ет шығаратын мал сою алаңдарынан
		қуаты тәулігіне 10 тоннадан 30 тоннаға дейін ет шығаратын	қуаты тәулігіне 30 тоннадан артық ет шығаратын
1	2	3	4	5
1	Тұрғын үй және қоғамдық ғимараттар	300	500	50

Ескертпе: Мал сою пункттері және мал сою алаңдары жанында бір тәуліктілік қордан аспайтын малды сою алдында ұстауға жол беріледі.

"Адамның өмір сүру ортасы
мен денсаулығына әсер ету
объектілері болып табылатын
объектілердің санитариялық-қорғаныш
аймақтарына қойылатын
санитариялық-эпидемиологиялық
талаптар" санитариялық
қағидаларына
9-қосымша

Санитариялық-қорғаныш аймағы жобасының құрамына қойылатын талаптар

1. СҚА жобасына түсіндірме жазба мынаны қамтиды:

1) жер учаскелерінің нысаналы мақсатына сәйкес келетін объектілер туралы жалпы мәліметтер;

2) объектілер орналасқан ауданда аумақтың функционалдық пайдаланылуын талдау;

3) аумақтардың табиғи-экологиялық ерекшеліктерінің қысқаша сипаттамасы;

4) атмосфералық ауаның ластану факторы бойынша СҚА есептеу;

5) шудың әсер ету факторы бойынша СҚА есептеу;

6) теріс әсердің басқа факторлары бойынша СҚА есептеу;

7) су тұтынуды және су бұруды талдау;

8) өндірістік қалдықтардың түзілуі;

9) адамның өмір сүру ортасына теріс әсерді азайту жөніндегі іс-шаралар;

10) көрсеткіштер жиынтығы бойынша СҚА шекараларын негіздеу;

11) СҚА шекаралары атмосфералық ауаға ластаушы заттар шығарындылары көзінен және (немесе) физикалық әсер ету көздерінен немесе объект аумағының шекараларынан (СҚА мөлшерін белгілеу тәсіліне байланысты) қашықтықтар мен есептік нүктелерді көрсете отырып, 8 (сегіз) румбадан СҚА шекарасын трассалаудың мәтіндік сипаттамасы бар схемада;

12) СҚА бос аумағын жоспарлы ұйымдастыру, абаттандыру және көгалдандыру жөніндегі іс-шаралар мен құралдар;

13) СҚА аумағын пайдалану режимі (СҚА аумағында немесе шекараларында орналастыруға рұқсат етілетін объектілерді);

14) халықтың денсаулығы мен өмірі үшін тәуекелді бағалау (қауіптіліктің I және II сыныптарындағы объектілер үшін);

15) топографиялық негізде (1:500 – 1:2000) масштабта орындалған графикалық және кестелік материалдар.

Объектінің шекарасынан нормаланатын аумақтардың шекарасына дейін нормативтік (ең аз) СҚА 2 (екі) есе және одан артық қашықтықта, сондай-ақ зираттар, мал шаруашылығы және құс шаруашылығы объектілері үшін халықтың денсаулығы мен өмірі үшін тәуекелді бағалау жөніндегі жұмыстарды орындау орынсыз. Нормаланатын аумақтардың шекарасына дейінгі қашықтық, нормативтік (ең аз) СҚА 2 (екі) еседен аспайтын қысқарған кезде халықтың денсаулығы мен өмірі үшін тәуекелді бағалауды орындау қажет.

СҚА шекараларын трассалау – ластаушы заттар шығарындыларының ең жақын көзінен және (немесе) физикалық әсер ету көзінен СҚА шекарасына дейінгі (солтүстік батыс, солтүстік, солтүстік шығыс, шығыс, оңтүстік шығыс, батыс, оңтүстік батыс, оңтүстік) сегіз (8) румба бойынша бақылау нүктелері мен қашықтықтары бар жергілікті жердің жағдаяттық жоспарындағы трасса (сызық).

2. СҚА жобасының құрамында мынадай кестелік материалдар ұсынылады:

1) объектілер аумағының теңгерімі;

2) объектілердің атмосфералық ауаға шығарындыларымен негізделген ластаушы заттардың тізбесі;

3) фондық шоғырлануларды ескере отырып, атмосфералық ауадағы ластаушы заттар шығарындыларының шашырауын есептеу нәтижелерін талдау;

4) есеп айырысу нүктелерінде ластаушы заттардың шоғырлануы (СҚА шекарасында, одан тыс, тұрғын үй құрылысында);

5) көгалдандыру объектілерінің тізбесі;

6) осы Санитариялық қағидалардың 45-тармағына сәйкес СҚА көгалдандыруға арналған ағаштардың ұсынылатын ассортименті;

7) қоршаған ортаға теріс әсерді азайту жөніндегі іс-шаралардың жоспар-кестесі;

8) аумақты ұйымдастыру, абаттандыру және көгалдандыру жөніндегі іс-шараларды орындаудың жоспар-кестесі;

9) СҚА шекарасында және объектілер үшін іргелес тұрғын аймақ аумағында өндірістік бақылау бағдарламасы.

3. СҚА жобасының құрамында мынадай графикалық материалдар ұсынылады:

1) объектілер орналасқан ауданда аумақты функционалдық пайдалану схемасы;

2) объектілердің бас жоспары;

3) атмосфералық ауаның шығарындылары мен ластану көздерін орналастыру схемасы (қазіргі жағдай және болжам);

4) шу, діріл, ЭМӨ және басқа да физикалық факторлар көздерін және олардың әсер ету аймақтарын орналастыру схемасы (қазіргі жағдай және болжам);

5) СҚА шекарасын белгілеу жөніндегі схема;

6) СҚА жоспарлау ұйымының схемасы;

7) СҚА абаттандыру және көгалдандыру жоспары;

8) өндірістік бақылау бекеттерін орналастыру схемасы.

Кесте

СҚА жобасының түсіндірме жазбасының мәтінінде жиынтық деректерді ұсыну үлгісі

№	Ластаушы заттың атауы (коды)	РЕШК үлестеріндегі атмосфералық ауаның беткі қабатындағы ластаушы заттардың ең жоғары концентрациясының мәні.
№	Ластаушы заттың атауы (коды)	Тұрғын аймақтың шекарасын-да фонды есепке алмай	Тұрғын аймақтың шекарасын-да фонды ескере отырып	Фонды есептеме-генде СҚА шекарасын-да	Фонды ескере отырып, СҚА шекарасын-да
1.	Көміртек оксиді (337)	0,04	0,50	0,03	0,49
2.	Азот диоксиді (301)	0,282	0,65	0,282	0,65
3.	Күкірт диоксиді (330)	0,004	0,02	0,004	0,02
4.	Шекті көмірсутектер С12-С19 (2754)	0,12	0,12	0,12	0,12